Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony
31 grudnia 2020 r.
1
Raport roczny Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Wybrane dane finansowe
w tys. PLN
w tys. EUR
1.01.2019 -
31.12.2019
1.01.2020 -
31.12.2020
1.01.2019 -
31.12.2019
Przychody z tytułu odsetek i przychody o
podobnym charakterze
2 982 260
668 215
693 259
Przychody z tytułu opłat i prowizji
745 358
180 874
173 267
Wynik finansowy przed opodatkowaniem
podatkiem dochodowym
867 942
43 296
201 763
Wynik finansowy po opodatkowaniu
600 683
4 153
139 635
Całkowite dochody za okres sprawozdawczy
594 074
33 244
138 099
Przepływy pieniężne netto z działalności
operacyjnej
(693 707)
(744 521)
(161 260)
Przepływy pieniężne netto z działalności
inwestycyjnej
(799 002)
436 454
(185 737)
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej
724 810
(176 121)
168 490
Przepływy pieniężne netto, razem
(767 899)
(484 188)
(178 506)
31.12.2019
31.12.2020
31.12.2019
Aktywa razem
96 685 240
21 022 715
22 704 060
Zobowiązania wobec banków i innych instytucji
monetarnych
849 452
122 190
199 472
Zobowiązania wobec klientów
81 637 517
17 732 615
19 170 487
Kapitał własny
8 690 087
1 914 645
2 040 645
Kapitał zakładowy
1 213 117
262 875
284 870
Liczba akcji (w szt.)
1 213 116 777
1 213 116 777
1 213 116 777
Wartość księgowa na jedną akcję (w zł / EUR)
7,16
1,58
1,68
Rozwodniona wartość księgowa na jedną akcję
(w zł / EUR)
7,16
1,58
1,68
Współczynnik wypłacalności
20,00%
19,16%
20,00%
Zadeklarowana lub wypłacona dywidenda
na jedną akcję (w zł / EUR)
-
-
-
Kursy przyjęte do przeliczenia danych finansowych na EUR
dla pozycji na dzień bilansowy
-
-
4,6148
4,2585
dla pozycji za okres objęty sprawozdaniem
(kurs wyliczony jako średnia z kursów na koniec
poszczególnych miesięcy okresu)
-
-
4,4742
4,3018
2
Raport roczny Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Wybrane kwartalne dane finansowe
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
w tysiącach zł
1.01.2020 -
31.12.2020
1.10.2020 -
31.12.2020*
1.01.2019 -
31.12.2019
1.10.2019 -
31.12.2019*
Wynik z tytułu odsetek
2 455 869
597 414
2 100 231
666 536
Przychody z tytułu odsetek i przychody o podobnym
charakterze:
2 989 729
636 728
2 982 260
917 509
Przychody naliczane z wykorzystaniem metody
efektywnej stopy procentowej:
2 915 734
621 675
2 855 064
883 427
Przychody odsetkowe od Aktywów
wycenianych według zamortyzowanego kosztu
2 602 344
572 415
2 470 441
782 519
Przychody odsetkowe od Aktywów
wycenianych według wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
313 390
49 260
384 623
100 908
Przychody o charakterze podobnym do odsetkowego
od Aktywów wycenianych według wartości godziwej
przez rachunek zysków i strat
73 995
15 053
127 196
34 082
Koszty z tytułu odsetek
(533 860)
(39 314)
(882 029)
(250 973)
Wynik z tytułu opłat i prowizji
639 738
163 620
593 174
160 205
Przychody z tytułu opłat i prowizji
809 267
204 627
745 358
207 395
Koszty z tytułu opłat i prowizji
(169 529)
(41 007)
(152 184)
(47 190)
Przychody z tytułu dywidend
39 326
136
45 244
275
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania
aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych
według wartości godziwej przez wynik finansowy
127 638
49 938
37 729
3 618
Wynik z tytułu aktywów i zobowiązań finansowych
przeznaczonych do obrotu
47 379
7 914
68 269
17 483
Wynik z tytułu aktywów finansowych
nieprzeznaczonych do obrotu wycenianych obowiązkowo
według wartości godziwej przez wynik finansowy
38 576
51 729
63 683
13 176
Wynik z tytułu rachunkowości zabezpieczeń
(10 259)
481
(19 059)
(4 183)
Wynik z pozycji wymiany
119 268
13 093
157 814
37 633
Pozostałe przychody operacyjne
140 865
69 674
85 328
14 632
Pozostałe koszty operacyjne
(219 836)
(104 587)
(71 752)
(12 511)
Koszty administracyjne
(1 497 120)
(353 579)
(1 375 232)
(425 541)
Koszty z tytułu utraty wartości aktywów finansowych
(477 193)
(70 790)
(198 919)
(36 844)
Koszty z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych
(7 846)
(2 712)
(1 153)
1 112
Koszty rezerw na ryzyko prawne z tytułu walutowych
kredytów hipotecznych
(713 617)
(415 944)
(223 134)
(223 134)
Wynik z tytułu modyfikacji
(13 565)
(3 475)
(11 663)
(2 476)
Amortyzacja
(196 359)
(48 389)
(145 708)
(49 508)
Udział w zyskach jednostek podporządkowanych
0
0
0
0
Podatek bankowy
(279 148)
(70 121)
(236 910)
(69 133)
Wynik finansowy przed opodatkowaniem podatkiem
dochodowym
193 716
(115 598)
867 942
91 340
Podatek dochodowy
(175 137)
(3 688)
(267 259)
(71 144)
Wynik finansowy po opodatkowaniu
18 579
(119 286)
600 683
20 196
* dane kwartalne nie podlegały badaniu przez niezależnego biegłego rewidenta
3
Raport roczny Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW
w tysiącach zł
1.01.2020 -
31.12.2020
1.10.2020 -
31.12.2020*
1.01.2019 -
31.12.2019
1.10.2019 -
31.12.2019*
Wynik finansowy po opodatkowaniu
18 579
(119 286)
600 683
20 196
Inne składniki całkowitych dochodów, które zostaną (zostały)
przeklasyfikowane na zyski lub straty
161 597
(26 644)
(7 823)
(7 973)
Efekt wyceny papierów dłużnych wycenianych
według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
177 131
(28 083)
(47 508)
(5 901)
Rachunkowość zabezpieczeń
(15 534)
1 439
39 685
(2 072)
Inne składniki całkowitych dochodów, które nie będą
przeklasyfikowane na zyski lub straty
(905)
(905)
(337)
(337)
Zyski (straty) aktuarialne
(730)
(730)
(509)
(509)
Efekt wyceny akcji wycenianych
według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
(175)
(175)
172
172
Inne składniki całkowitych dochodów przed
opodatkowaniem, razem
160 692
(27 549)
(8 160)
(8 310)
Podatek dochodowy dotyczący innych składników całkowitych
dochodów, które zostaną (zostały) przeklasyfikowane na zyski
lub straty
(30 703)
5 062
1 487
1 515
Podatek dochodowy dotyczący innych składników całkowitych
dochodów, które nie będą przeklasyfikowane na zyski lub
straty
172
172
64
64
Inne składniki całkowitych dochodów po opodatkowaniu
130 161
(22 315)
(6 609)
(6 731)
Całkowite dochody za okres sprawozdawczy
148 740
(141 600)
594 074
13 465
* dane kwartalne nie podlegały badaniu przez niezależnego biegłego rewidenta
4
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
ROCZNE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BANKU MILLENNIUM S.A.
ZA OKRES 12 MIESIĘCY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2020 R.
SPIS TREŚCI
1. RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT ........................................................................... 6
2. SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW ..................................................... 7
3. BILANS ..................................................................................................... 8
4. ZMIANY STANU KAPITAŁÓW WŁASNYCH ........................................................... 10
5. SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH ..................................... 11
6. INFORMACJE OGÓLNE O EMITENCIE ................................................................ 13
7. TRANSAKCJA ZAKUPU AKCJI I POŁĄCZENIA Z EURO BANK S.A. ............................... 14
8. POLITYKA RACHUNKOWOŚCI ......................................................................... 18
8.1. OŚWIADCZENIE O ZGODNOŚCI Z MIĘDZYNARODOWYMI STANDARDAMI SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ ........ 18
8.2. STANDARDY I INTERPRETACJE PRZYJĘTE W ROKU 2020 ORAZ NIEOBOWIĄZUJĄCE NA DZIEŃ BILANSOWY ......... 23
8.3. PRZYJĘTE ZASADY RACHUNKOWOŚCI .......................................................................... 24
9. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM FINANSOWYM ............................................................ 53
9.1. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM ...................................................................................... 53
9.2. ZARZĄDZANIE KAPITAŁEM .................................................................................... 57
9.3. RYZYKO KREDYTOWE ......................................................................................... 61
9.4. RYZYKO RYNKOWE I STOPY PROCENTOWEJ .................................................................... 84
9.5. RYZYKO PŁYNNOŚCI .......................................................................................... 91
9.6. RYZYKO OPERACYJNE ........................................................................................ 96
10. OPIS TRANSAKCJI Z PODMIOTAMI POWIĄZANYMI ................................................. 98
10.1. TRANSAKCJE Z GRUPĄ PODMIOTU DOMINUJĄCEGO I PODMIOTAMI ZALEŻNYMI ................................... 98
10.2. TRANSAKCJE Z OSOBAMI ZARZĄDZAJĄCYMI I NADZORUJĄCYMI BANK .......................................... 101
10.3. INFORMACJE O WYNAGRODZENIACH I KORZYŚCIACH OSÓB NADZORUJĄCYCH I ZARZĄDZAJĄCYCH BANKIEM ...... 102
11. WARTOŚĆ GODZIWA .................................................................................. 103
12. ZOBOWIĄZANIA I AKTYWA WARUNKOWE ......................................................... 109
12.1. SPRAWY SĄDOWE .......................................................................................... 109
12.2. POZYCJE POZABILANSOWE ................................................................................. 112
13. KOSZTY REZERW NA RYZYKO PRAWNE Z TYTUŁU WALUTOWYCH KREDYTÓW
HIPOTECZNYCH ........................................................................................ 115
13.1. AKTUALNY STAN REZERW NA RYZYKO PRAWNE .............................................................. 115
13.2. ZDARZENIA, KTÓRE MOGĄ MIEĆ WPŁYW NA REZERWĘ NA RYZYKO PRAWNE .................................... 117
14. NOTY DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ........................................................ 119
1. PRZYCHODY Z TYTUŁU ODSETEK I PRZYCHODY O PODOBNYM CHARAKTERZE .................................. 119
2. KOSZTY Z TYTUŁU ODSETEK I PODOBNE KOSZTY ............................................................. 119
3. PRZYCHODY I KOSZTY Z TYTUŁU OPŁAT I PROWIZJI .......................................................... 120
4. PRZYCHODY Z TYTUŁU DYWIDEND .......................................................................... 120
5. WYNIK Z TYTUŁU ZAPRZESTANIA UJMOWANIA AKTYWÓW I ZOBOWIĄZAŃ FINANSOWYCH NIEWYCENIANYCH WEDŁUG
WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY ............................................................. 121
6. WYNIK Z TYTUŁU AKTYWÓW I ZOBOWIĄZAŃ FINANSOWYCH PRZEZNACZONYCH DO OBROTU .................... 121
5
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
7. WYNIK Z TYTUŁU AKTYWÓW FINANSOWYCH NIEPRZEZNACZONYCH DO OBROTU WYCENIANYCH OBOWIĄZKOWO
WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY .................................................... 121
8. WYNIK Z TYTUŁU RACHUNKOWOŚCI ZABEZPIECZEŃ .......................................................... 122
9. POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACYJNE ...................................................................... 122
10. POZOSTAŁE KOSZTY OPERACYJNE ........................................................................... 122
11. KOSZTY ADMINISTRACYJNE ................................................................................. 123
12. KOSZTY Z TYTUŁU UTRATY WARTOŚCI AKTYWÓW FINANSOWYCH ............................................. 124
13. KOSZTY Z TYTUŁU UTRATY WARTOŚCI AKTYWÓW NIEFINANSOWYCH .......................................... 124
14. AMORTYZACJA ............................................................................................. 124
15. PODATEK DOCHODOWY .................................................................................... 125
16. ZYSK NA JEDNĄ AKCJĘ ..................................................................................... 126
17. KASA, ŚRODKI W BANKU CENTRALNYM ...................................................................... 127
18. AKTYWA FINANSOWE PRZEZNACZONE DO OBROTU ........................................................... 128
19. AKTYWA FINANSOWE NIEPRZEZNACZONE DO OBROTU OBOWIĄZKOWO WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ
PRZEZ RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT, INNE NIŻ KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM ..................... 130
20. AKTYWA FINANSOWE WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ INNE CAŁKOWITE DOCHODY ........... 131
21. KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM ................................................................. 132
22. AKTYWA WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU INNE NIŻ KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM
........................................................................................................... 138
23. INSTRUMENTY POCHODNE – RACHUNKOWOŚĆ ZABEZPIECZEŃ ................................................. 140
24. INWESTYCJE W JEDNOSTKACH ZALEŻNYCH, WE WSPÓLNYCH PRZEDSIĘWZIĘCIACH I W JEDNOSTKACH
STOWARZYSZONYCH........................................................................................ 145
25. RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE ............................................................................... 147
26. WARTOŚCI NIEMATERIALNE ................................................................................. 150
27. AKTYWA Z TYTUŁU ODROCZONEGO PODATKU DOCHODOWEGO ............................................... 152
28. INNE AKTYWA .............................................................................................. 155
29. AKTYWA TRWAŁE DO ZBYCIA ............................................................................... 155
30. ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE PRZEZNACZONE DO OBROTU .................................................... 155
31. ZOBOWIĄZANIA WOBEC BANKÓW I INNYCH INSTYTUCJI MONETARNYCH ....................................... 156
32. ZOBOWIĄZANIA WOBEC KLIENTÓW .......................................................................... 157
33. TRANSAKCJE Z PRZYRZECZENIEM ODKUPU ................................................................... 158
34. WYEMITOWANE DŁUŻNE PAPIERY WARTOŚCIOWE ............................................................ 158
35. ZOBOWIĄZANIA PODPORZĄDKOWANE ....................................................................... 161
36. REZERWY .................................................................................................. 162
37. REZERWY Z TYTUŁU ODROCZONEGO PODATKU DOCHODOWEGO .............................................. 163
38. INNE ZOBOWIĄZANIA ....................................................................................... 164
39. KAPITAŁ WŁASNY .......................................................................................... 166
40. ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE WEDŁUG UMOWNYCH TERMINÓW WYMAGALNOŚCI ................................ 170
15. INFORMACJE UZUPEŁNIAJĄCE ...................................................................... 171
15.1. DYWIDENDA ZA ROK 2020 ................................................................................. 171
15.2. DANE O AKTYWACH, KTÓRE STANOWIĄ ZABEZPIECZENIE ZOBOWIĄZAŃ ....................................... 171
15.3. PAPIERY WARTOŚCIOWE STANOWIĄCE PRZEDMIOT TRANSAKCJI Z PRZYRZECZENIEM ODKUPU ................... 172
15.4. KOMPENSOWANIE NALEŻNOŚCI I ZOBOWIĄZAŃ NA BAZIE UMÓW RAMOWYCH ................................... 173
15.5. DODATKOWE OBJAŚNIENIA DO RACHUNKU PRZEPŁYWÓW ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH ............................. 173
15.6. INFORMACJE O PROWADZONEJ DZIAŁALNOŚCI POWIERNICZEJ ................................................. 174
15.7. PŁATNOŚCI NA BAZIE AKCJI ................................................................................. 174
15.8. WPŁYW PANDEMII KORONAWIRUSA COVID-19 NA DZIAŁALNOŚĆ BANKU MILLENNIUM .......................... 176
15.9. POZOSTAŁE INFORMACJE DODATKOWE I INNE ISTOTNE WYDARZENIA POMIĘDZY DNIEM SPORZĄDZENIA RAPORTU A
DATĄ JEGO PUBLIKACJI ..................................................................................... 177
6
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
1. Rachunek Zysków i Strat
w tysiącach zł
Nota
1.01.2020 -
31.12.2020
1.01.2019 -
31.12.2019
Wynik z tytułu odsetek
2 455 869
2 100 231
Przychody z tytułu odsetek i przychody o podobnym charakterze:
1
2 989 729
2 982 260
Przychody naliczane z wykorzystaniem metody efektywnej stopy procentowej
2 915 734
2 855 064
Przychody odsetkowe od Aktywów wycenianych według zamortyzowanego kosztu
2 602 344
2 470 441
Przychody odsetkowe od Aktywów wycenianych według wartości godziwej przez
inne całkowite dochody
313 390
384 623
Przychody o charakterze podobnym do odsetkowego od Aktywów wycenianych
według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
73 995
127 196
Koszty z tytułu odsetek
2
(533 860)
(882 029)
Wynik z tytułu opłat i prowizji
639 738
593 174
Przychody z tytułu opłat i prowizji
3
809 267
745 358
Koszty z tytułu opłat i prowizji
3
(169 529)
(152 184)
Przychody z tytułu dywidend
4
39 326
45 244
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych
niewycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy
5
127 638
37 729
Wynik z tytułu aktywów i zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu
6
47 379
68 269
Wynik z tytułu aktywów finansowych nieprzeznaczonych do obrotu wycenianych
obowiązkowo według wartości godziwej przez wynik finansowy
7
38 576
63 683
Wynik z tytułu rachunkowości zabezpieczeń
8
(10 259)
(19 059)
Wynik z pozycji wymiany
119 268
157 814
Pozostałe przychody operacyjne
9
140 865
85 328
Pozostałe koszty operacyjne
10
(219 836)
(71 752)
Koszty administracyjne
11
(1 497 120)
(1 375 232)
Koszty z tytułu utraty wartości aktywów finansowych
12
(477 193)
(198 919)
Koszty z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych
13
(7 846)
(1 153)
Koszty rezerw na ryzyko prawne z tytułu walutowych kredytów hipotecznych
36c
(713 617)
(223 134)
Wynik z tytułu modyfikacji
(13 565)
(11 663)
Amortyzacja
14
(196 359)
(145 708)
Udział w zyskach jednostek podporządkowanych
0
0
Podatek bankowy
(279 148)
(236 910)
Wynik finansowy przed opodatkowaniem podatkiem dochodowym
193 716
867 942
Podatek dochodowy
15
(175 137)
(267 259)
Wynik finansowy po opodatkowaniu
18 579
600 683
Noty objaśniające przedstawione na stronach 14-178 stanowią integralną część niniejszego
sprawozdania finansowego.
7
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
2. Sprawozdanie z Całkowitych Dochodów
w tysiącach zł
1.01.2020 -
31.12.2020
1.01.2019 -
31.12.2019
Wynik finansowy po opodatkowaniu
18 579
600 683
Inne składniki całkowitych dochodów, które zostaną (zostały) przeklasyfikowane na zyski lub
straty
161 597
(7 823)
Efekt wyceny papierów dłużnych wycenianych według wartości godziwej przez inne
całkowite dochody
177 131
(47 508)
Rachunkowość zabezpieczeń
(15 534)
39 685
Inne składniki całkowitych dochodów, które nie będą przeklasyfikowane na zyski lub straty
(905)
(337)
Zyski (straty) aktuarialne
(730)
(509)
Efekt wyceny akcji wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
(175)
172
Inne składniki całkowitych dochodów przed opodatkowaniem, razem
160 692
(8 160)
Podatek dochodowy dotyczący innych składników całkowitych dochodów, które zostaną
(zostały) przeklasyfikowane na zyski lub straty
(30 703)
1 487
Podatek dochodowy dotyczący innych składników całkowitych dochodów, które nie będą
przeklasyfikowane na zyski lub straty
172
64
Inne składniki całkowitych dochodów po opodatkowaniu
130 161
(6 609)
Całkowite dochody za okres sprawozdawczy
148 740
594 074
Noty objaśniające przedstawione na stronach 14-178 stanowią integralną część niniejszego
sprawozdania finansowego.
8
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
3. Bilans
AKTYWA
w tysiącach zł
Nota
31.12.2020
31.12.2019*
Kasa, środki w Banku Centralnym
17
1 460 289
2 203 444
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
18
424 777
987 465
Instrumenty pochodne
155 365
113 432
Instrumenty kapitałowe
0
0
Instrumenty dłużne
269 412
874 033
Aktywa finansowe nieprzeznaczone do obrotu obowiązkowo wyceniane według
wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, inne niż Kredyty i pożyczki
udzielone klientom
19
251 107
169 610
Instrumenty kapitałowe
200 772
66 609
Instrumenty dłużne
50 335
103 001
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
20
18 626 366
21 856 275
Instrumenty kapitałowe
29 219
29 367
Instrumenty dłużne
18 597 147
21 826 908
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
21
73 501 432
68 689 229
Obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
1 615 753
1 498 195
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu
71 885 679
67 191 034
Aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu, inne niż Kredyty i
pożyczki udzielone klientom
22
730 534
1 037 840
Instrumenty dłużne
38 818
48 153
Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom
i innym instytucjom monetarnym
625 366
784 248
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu
66 350
205 439
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
23
21 795
43 159
Inwestycje w jednostkach zależnych, we wspólnych przedsięwzięciach
i w jednostkach stowarzyszonych
24
208 874
88 874
Rzeczowe aktywa trwałe
25
541 326
622 506
Wartości niematerialne
26
373 720
331 978
Aktywa z tytułu podatku dochodowego
534 013
405 412
Bieżące należności podatkowe
0
0
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
27
534 013
405 412
Pozostałe aktywa
28
341 393
249 448
Aktywa trwałe i grupy do zbycia sklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży
29
0
0
Aktywa razem
97 015 626
96 685 240
9
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁ WŁASNY
w tysiącach zł
Nota
31.12.2020
31.12.2019*
ZOBOWIĄZANIA
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu
30
168 559
353 004
Instrumenty pochodne
103 781
150 739
Zobowiązania z tytułu krótkiej sprzedaży papierów wartościowych
64 778
202 265
Zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu
84 669 783
85 127 543
Zobowiązania wobec banków i innych instytucji monetarnych
31
563 882
849 452
Zobowiązania wobec klientów
32
81 832 471
81 637 517
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu
33
248 566
90 712
Wyemitowane dłużne papiery wartościowe
34
484 655
1 003 657
Zobowiązania podporządkowane
35
1 540 209
1 546 205
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
23
738 850
426 847
Rezerwy
36
607 371
164 741
Nierozstrzygnięte sprawy sporne
554 643
110 885
Udzielone zobowiązania i gwarancje
52 728
53 856
Zobowiązania podatkowe
28 704
38 057
Bieżące zobowiązania podatkowe
28 704
38 057
Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego
37
0
0
Inne zobowiązania
38
1 966 656
1 884 961
Zobowiązania razem
88 179 923
87 995 153
KAPITAŁ WŁASNY
Kapitał zakładowy
39
1 213 117
1 213 117
Akcje własne
(21)
0
Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej
1 147 241
1 147 241
Skumulowane inne całkowite dochody
39
197 009
66 848
Zyski zatrzymane
39
6 278 357
6 262 881
Kapitał własny razem
8 835 703
8 690 087
Zobowiązania i kapitał własny razem
97 015 626
96 685 240
31.12.2020
31.12.2019
Wartość księgowa
8 835 703
8 690 087
Liczba akcji
1 213 116 777
1 213 116 777
Wartość księgowa na jedną akcję (w zł)
7,28
7,16
* dane za rok 2019 zostały przekształcone w stosunku do informacji zaprezentowanych w raporcie za
rok 2019, więcej informacji na ten temat przedstawiono w Rozdziale 8. „Polityka rachunkowości”.
Noty objaśniające przedstawione na stronach 14-178 stanowią integralną część niniejszego
sprawozdania finansowego.
10
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
4. Zmiany stanu Kapitałów Własnych
w tysiącach zł
Razem
skonsolidowany
kapitał własny
Kapitał
zakładowy
Akcje
własne
Kapitał ze
sprzedaży
akcji
powyżej
wartości
nominalnej
Skumulo-
wane inne
całkowite
dochody
Zyski zatrzymane
wynik
niepodzielony
pozostałe
kapitały
01.01.2020 – 31.12.2020
Kapitał własny na początek
okresu
8 690 087
1 213 117
0
1 147 241
66 848
560 727
5 702 154
Całkowite dochody za rok
2020 (netto)
145 616
0
(21)
0
130 161
(542 148)
557 624
wynik finansowy
18 579
0
0
0
0
18 579
0
wycena instrumentów
dłużnych wycenianych
według wartości godziwej
przez inne całkowite
dochody
143 476
0
0
0
143 476
0
0
wycena instrumentów
kapitałowych wycenianych
według wartości godziwej
przez inne całkowite
dochody
(142)
0
0
0
(142)
0
0
rachunkowość
zabezpieczeń
(12 582)
0
0
0
(12 582)
0
0
zyski / straty aktuarialne
(591)
0
0
0
(591)
0
0
Zakup i wydanie akcji
własnych pracownikom
(3 124)
0
(21)
0
0
0
(3 103)
Transfer między pozycjami
kapitału
0
0
0
0
0
(560 727)
560 727
Kapitał własny na koniec
okresu
8 835 703
1 213 117
(21)
1 147 241
197 009
18 579
6 259 778
01.01.2019 – 31.12.2019
Kapitał własny na początek
okresu
8 135 969
1 213 117
0
1 147 241
73 457
486 887
5 215 267
Całkowite dochody za rok
2019 (netto)
554 118
0
0
0
(6 609)
73 840
486 887
wynik finansowy
600 683
0
0
0
0
600 683
0
efekt połączenia z Euro
Bank*
(39 956)
0
0
0
0
(39 956)
0
wycena instrumentów
dłużnych wycenianych
według wartości godziwej
przez inne całkowite
dochody
(38 481)
0
0
0
(38 481)
0
0
wycena instrumentów
kapitałowych wycenianych
według wartości godziwej
przez inne całkowite
dochody
139
0
0
0
139
0
0
rachunkowość
zabezpieczeń
32 145
0
0
0
32 145
0
0
zyski / straty aktuarialne
(412)
0
0
0
(412)
0
0
Transfer między pozycjami
kapitału
0
0
0
0
0
(486 887)
486 887
Kapitał własny na koniec
okresu
8 690 087
1 213 117
0
1 147 241
66 848
560 727
5 702 154
* charakter tej korekty został wyjaśniony w Rozdziale 7. „Transakcja zakupu akcji i połączenia z Euro Bank”
Szczegółowe zmiany stanu poszczególnych pozycji kapitałów własnych zostały zaprezentowane
w nocie (39).
11
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
5. Sprawozdanie z Przepływów Środków
Pieniężnych
A. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ
w tysiącach zł
1.01.2020 -
31.12.2020
1.01.2019 -
31.12.2019*
Zysk (strata) po opodatkowaniu
18 579
600 683
Korekty razem:
(3 349 715)
(1 294 390)
Odsetki otrzymane
3 023 642
2 732 676
Odsetki zapłacone
(542 356)
(762 337)
Amortyzacja
196 362
145 708
Zyski/straty z tytułu różnic kursowych
11 797
(8 157)
Przychody z tytułu dywidend
(39 326)
(45 244)
Rezerwy
442 630
51 396
Wynik na sprzedaży i likwidacji inwestycyjnych aktywów finansowych
(130 880)
(33 976)
Zmiana stanu aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez Rachunek
zysków i strat
277 422
(437 256)
Zmiana stanu kredytów i pożyczek udzielonych innym bankom
(159 300)
(15 858)
Zmiana stanu kredytów i pożyczek udzielonych klientom
(7 296 462)
(6 445 993)
Zmiana stanu należności z tytułu zakupionych papierów wartościowych z przyrzeczeniem
odkupu
132 653
32 227
Zmiana stanu zobowiązań wycenianych do wartości godziwej przez Rachunek zysków i strat
127 558
165 707
Zmiana stanu zobowiązań wobec banków
140 321
(4 312 149)
Zmiana stanu zobowiązań wobec klientów
708 816
7 986 293
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z udzielonym
przyrzeczeniem odkupu
165 649
46 385
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
(205 425)
(102 423)
Zmiana stanu rozrachunków z tytułu podatku dochodowego
160 927
274 995
Podatek dochodowy zapłacony
(330 180)
(290 232)
Zmiana stanu pozostałych aktywów i pasywów
(85 082)
(295 732)
Pozostałe pozycje
51 519
19 580
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej
(3 331 136)
(693 707)
12
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
B. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ
w tysiącach zł
1.01.2020 -
31.12.2020
1.01.2019 -
31.12.2019*
Wpływy z działalności inwestycyjnej
94 162 558
141 749 356
Zbycie wartości niematerialnych oraz składników rzeczowego majątku trwałego
21 666
24 104
Zbycie akcji i udziałów w podmiotach podporządkowanych
0
1 210
Zbycie inwestycyjnych aktywów finansowych
94 101 566
141 678 798
Pozostałe wpływy inwestycyjne
39 326
45 244
Wydatki z tytułu działalności inwestycyjnej
(92 209 774)
(142 548 358)
Nabycie wartości niematerialnych oraz składników rzeczowego majątku trwałego
(71 188)
(138 025)
Zakup akcji w podmiotach podporządkowanych
(120 000)
(1 591 434)
Nabycie inwestycyjnych aktywów finansowych
(92 018 586)
(140 818 899)
Pozostałe wydatki inwestycyjne
0
0
Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej
1 952 784
(799 002)
C. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ
w tysiącach zł
1.01.2020 -
31.12.2020
1.01.2019 -
31.12.2019*
Wpływy z działalności finansowej
0
865 000
Zaciągnięcie kredytów długoterminowych
0
35 000
Emisja dłużnych papierów wartościowych
0
0
Zwiększenie stanu zobowiązań podporządkowanych
0
830 000
Wpływy z emisji akcji własnych oraz dopłat do kapitału
0
0
Pozostałe wpływy finansowe
0
0
Wydatki z tytułu działalności finansowej
(788 003)
(140 190)
Spłata kredytów długoterminowych
(426 566)
(88 467)
Wykup dłużnych papierów wartościowych
(300 000)
0
Zmniejszenie stanu zobowiązań podporządkowanych
0
0
Wydatki z tytułu kosztów emisji
0
0
Umorzenie akcji
0
0
Płatności dywidend i innych wypłat na rzecz właścicieli
0
0
Pozostałe wydatki finansowe
(61 437)
(51 723)
Środki pieniężne netto z działalności finansowej
(788 003)
724 810
D. ZMIANA STANU ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH NETTO (A+B+C)
(2 166 355)
(767 899)
- w tym z tytułu różnic kursowych
8 548
152
E. ŚRODKI PIENIĘŻNE NA POCZĄTEK OKRESU SPRAWOZDAWCZEGO
3 752 789
4 520 688
F. ŚRODKI PIENIĘŻNE NA KONIEC OKRESU SPRAWOZDAWCZEGO (D+E)
1 586 434
3 752 789
* dane za rok 2019 zostały przekształcone w stosunku do informacji zaprezentowanych w raporcie za
rok 2019, więcej informacji na ten temat przedstawiono w Rozdziale 8. „Polityka rachunkowości”.
Dodatkowe informacje do rachunku przepływów środków pieniężnych zamieszczone są w punkcie 5)
rozdziału 15. „Informacje uzupełniające”.
Informacje z zakresu zobowiązań klasyfikowanych do działalności finansowej zostały
zaprezentowane w punktach 31), 34), 35) rozdziału 14. „Noty do Sprawozdania Finansowego”.
13
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
6. Informacje ogólne o Emitencie
Bank Millennium S.A. (Bank) jest ogólnopolskim, uniwersalnym bankiem oferującym swoje usługi
wszystkim segmentom rynku poprzez sieć oddziałów i centrów korporacyjnych, sieci indywidualnych
doradców i bankowość mobilną i elektroniczną.
Bank, wpisany pod nr KRS 0000010186 do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego,
prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego
Rejestru Sądowego, ma swoją siedzibę na ul. Stanisława Żaryna 2 a w Warszawie.
Bank jest obecny na Giełdzie Papierów Wartościowych od 1992 r. i był pierwszym bankiem
notowanym na warszawskim parkiecie.
Bank jest jednostką dominującą Grupy Kapitałowej Banku Millennium S.A. (Grupa), która zatrudnia
ponad 7 100 pracowników, a podstawowymi przedmiotami jej działalności są działalność bankowa,
leasingowa, faktoringowa, maklerska, kapitałowa, zarządzanie funduszami inwestycyjnymi oraz
działalność portali internetowych.
Rada Nadzorcza i Zarząd Banku Millennium S.A. według stanu na dzień 31 grudnia 2020 r.
Skład osobowy Rady Nadzorczej był następujący:
- Bogusław Kott - Przewodniczący Rady Nadzorczej,
- Nuno Manuel da Silva Amado – Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej,
- Dariusz Rosati – Wiceprzewodniczący i Sekretarz Rady Nadzorczej,
- Miguel de Campos Pereira de Bragança – Członek Rady Nadzorczej,
- Agnieszka Hryniewicz-Bieniek – Członek Rady Nadzorczej,
- Anna Jakubowski – Członek Rady Nadzorczej,
- Grzegorz Jędrys – Członek Rady Nadzorczej,
- Andrzej Koźmiński – Członek Rady Nadzorczej,
- Alojzy Nowak – Członek Rady Nadzorczej,
- Jose Miguel Bensliman Schorcht da Silva Pessanha – Członek Rady Nadzorczej,
- Miguel Maya Dias Pinheiro – Członek Rady Nadzorczej,
- Lingjiang Xu – Członek Rady Nadzorczej.
Skład osobowy Zarządu Banku był następujący:
- Joao Nuno Lima Bras Jorge – Prezes Zarządu,
- Fernando Maria Cardoso Rodrigues Bicho – Wiceprezes Zarządu,
- Wojciech Haase – Członek Zarządu,
- Andrzej Gliński – Członek Zarządu,
- Wojciech Rybak – Członek Zarządu,
- Antonio Ferreira Pinto Junior – Członek Zarządu,
- Jarosław Hermann – Członek Zarządu.
14
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
7. Transakcja zakupu akcji i połączenia z
Euro Bank S.A.
Opis Transakcji
W dniu 5 listopada 2018 r., Bank Millennium ogłosił i podpisał wstępną umowę w sprawie transakcji
zakupu 99.787% akcji Euro Bank S.A. od SG Financial Services Holdings spółki w 100% zależnej od
Société Générale S.A. Istotą transakcji przewidzianej w umowie jest bezpośrednie nabycie przez
Bank Millennium akcji.
Uzasadnienie strategiczne Transakcji
W wyniku zakończenia transakcji nabycia akcji Euro Banku Bank Millennium wzmocnił swoją ważną
pozycję w polskim sektorze bankowym. Transakcja zwiększyła liczbę klientów Banku o 1,4 mln (z
czego ponad 494 tys. spełnia klasyfikację aktywnego klienta zgodnie z wewnętrzną definicją Banku)
oraz pozwoliła Bankowi na znalezienie się wśród największych polskich banków pod względem liczby
klientów detalicznych.
Nabycie Euro Banku pozwoliło Bankowi na wzrost segmentu kredytów konsumpcyjnych, a także
znaczenia tego segmentu dla całej Grupy.
Zakup Euro Banku umożliwił Bankowi Millennium uzyskanie kompetencji w modelu franczyzowym
oraz wzmocnił jego obecność w mniejszych miastach, gdzie Euro Bank był silnie zlokalizowany i
przyczynił się do zwiększenia geograficznego zasięgu sieci dystrybucji.
Zamknięcie nabycia
W dniu 3 stycznia 2019 roku Bank otrzymał informację o wydaniu w dniu 28 grudnia 2018 roku przez
Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów decyzji o wyrażeniu zgody na dokonanie
koncentracji polegającej na przejęciu przez Bank kontroli nad Euro Bank S.A.
W dniu 28 maja 2019 roku Komisja Nadzoru Finansowego wydała decyzję o stwierdzeniu braku
podstaw do zgłoszenia sprzeciwu co do nabycia przez Bank Millennium, wraz ze swoim podmiotem
dominującym, Banco Comercial Português, S.A., akcji Euro Bank S.A. w liczbie powodującej
przekroczenie progu 50% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu Euro Banku oraz udziału w
jego kapitale zakładowym oraz bezpośrednio stania się podmiotem dominującym Euro Banku.
31 maja 2019 r., realizując umowę nabycia akcji między Bankiem a SG Financial Services Holdings z
dnia 5 listopada 2018 r. Bank dokonał zakupu akcji stanowiących 99,787% kapitału zakładowego Euro
Banku S.A.
Dodatkowo, w dniu 31 maja 2019 r. Bank spłacił niepodporządkowane finansowanie udzielone Euro
Bankowi przez Société Générale S.A. („SG”) w kwocie około 3.800.000.000 PLN. Poprzedzała to
spłata przez Euro Bank części pożyczek podporządkowanych udzielonych przez SG w głównej kwocie
250.000.000 PLN, po uzyskaniu przez Euro Bank odpowiednich zgód KNF w tym zakresie. W
październiku 2019 r. dokonana została ostateczna spłata pożyczki podporządkowanej SG
zaciągniętej przez Euro Bank w wysokości 100 mln PLN (niniejsza pożyczka była w pełni
zabezpieczona depozytem gotówkowym od 31 maja 2019 r.).
15
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
W celu ograniczenia ryzyka związanego z posiadanym przez Euro Bank portfelem kredytów
hipotecznych denominowanych w CHF lub denominowanych w PLN, ale indeksowanych do CHF, Euro
Bank oraz SG zawarły w dniu 31 maja 2019 r. umowę w przedmiocie Zwolnienia z Odpowiedzialności
i Gwarancji Dotyczącą Portfela CHF, tak jak planowano w umowie nabycia akcji. Euro Bank, Bank
Millennium oraz SG zawarły również umowę związaną ze świadczeniem przez SG określonych
ograniczonych usług przejściowych na rzecz Euro Banku.
Połączenie
W dniu 6 czerwca 2019 r. Zarząd Banku Millennium oraz Zarząd Euro Banku uzgodniły i podpisały
plan połączenia Banku Millennium oraz Euro Banku ("Połączenie"). Połączenie zostało
przeprowadzone zgodnie z art. 492 § 1 pkt 1 KSH przez przeniesienie całego majątku (wszystkich
aktywów i pasywów) Euro Banku (jako banku przejmowanego) na Bank Millennium (jako bank
przejmujący), bez podwyższenia kapitału zakładowego Banku Millennium.
W związku z Połączeniem akcjonariuszom mniejszościowym Euro Banku zostały przydzielone
istniejące, zdematerializowane akcje Banku Millennium ("Akcje Połączeniowe"), które zostały
nabyte na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. w obrocie wtórnym przez Millennium
Dom Maklerski S.A. na polecenie Banku Millennium na podstawie art. 515 § 2 KSH.
W Planie Połączenia ustalono następujący parytet wymiany akcji: w zamian za 1 (jedną) akcję Euro
Banku, akcjonariusz mniejszościowy Euro Banku otrzymał 4,1 Akcji Połączeniowych.
Na skutek Połączenia Prawnego dokonanego w dniu 1 października 2019, Bank Millennium wstąpił we
wszystkie prawa i obowiązki Euro Banku, a Euro Bank został rozwiązany bez przeprowadzania
postępowania likwidacyjnego, a cały jego majątek został przeniesiony na Bank Millennium.
Połączenie nastąpiło w dniu jego wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego
Banku Millennium.
Połączony Bank prowadzi działalność pod firmą Bank Millennium S.A. ustawy z dnia
15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych ("KSH").
Połączenie zostało przeprowadzone na mocy otrzymanych już przez Bank wymaganych prawem zgód
i zezwoleń, tj.:
(i) zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego ("KNF") na Połączenie na podstawie art. 124
ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe ("Prawo Bankowe");
(ii) zezwolenia KNF na zmiany statutu Banku Millennium na podstawie art. 34 ust. 2 Prawa
Bankowego.
Rozliczenie Transakcji
Rozliczenie Transakcji przeprowadzone zostało metodą przejęcia zgodnie z Międzynarodowym
Standardem Sprawozdawczości Finansowej 3 „Połączenia jednostek” („MSSF”), którego
zastosowanie wymaga m.in. ujęcia i wyceny możliwych do zidentyfikowania nabytych aktywów,
przejętych zobowiązań wycenionych w wartości godziwej na dzień przejęcia oraz wszelkich
udziałów niedających kontroli w jednostce przejmowanej (jeśli występują) oraz oddzielnie ujęcia i
wyceny wartości firmy lub zysku z okazyjnego nabycia.
W ramach transakcji Bank zidentyfikował udziały niekontrolujące wynoszące 0,2% łącznej wartości
udziałów Euro Banku. Bank Millennium nabył 26.240 sztuk akcji Banku, stanowiących 0,00216302%
jego kapitału zakładowego, które zostały następnie zaoferowane jako akcje połączeniowe
uprawnionym akcjonariuszom Euro Banku innym niż Bank. Średnia cena nabycia jednej akcji
połączeniowej wyniosła 5,939842 PLN, a łączna cena, stanowiąca całkowity koszt nabycia akcji
połączeniowych, wyniosła 156,3 tys. PLN.
16
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Bank dokonał ostatecznego rozliczenia połączenia i obliczenia wartości firmy w związku z zakupem
akcji Euro Bank S.A. zgodnie z wymogami MSSF 3, w ciągu jednego roku od dnia objęcia kontroli. W
tym czasie jednostka przejmująca może korygować retrospektywnie prowizoryczne wartości
godziwe aktywów i zobowiązań ujęte na dzień nabycia, aby odzwierciedlić nowe informacje
uzyskane o faktach i okolicznościach, które istniały na dzień przejęcia oraz, jeśli byłyby znane,
wpłynęłyby na wycenę tych aktywów i zobowiązań. Korekty takie odnosi się w ciężar rozpoznanej
wartości firmy lub zysku z okazyjnego nabycia.
Ujęcie i wycena możliwych do zidentyfikowania nabytych aktywów, przejętych zobowiązań
wycenionych zgodnie z MSSF
Przedstawione poniżej dane dotyczące wyceny do wartości godziwej zidentyfikowanych nabytych
aktywów i przejętych zobowiązań zostały oparte na identyfikacji przeprowadzonej z punktu
widzenia Banku Millennium oraz przyjętych założeń dotyczących progu istotności. Szczegółowy opis
dokonania wyceny do wartości godziwej poszczególnych nabytych aktywów i przejętych zobowiązań
został przedstawiony w raporcie rocznym Banku Millennium za rok 2019.
Możliwe do zidentyfikowania nabyte aktywa i przejęte zobowiązania wycenione do wartości godziwej
w milionach zł
Aktywa
Kasa, środki w Banku Centralnym
241,6
Należności od banków
85,0
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
12 557,7
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu/FVOCI/FVTPL
1 401,9
Wartości niematerialne
49,8
Rzeczowe aktywa trwałe
113,2
Aktywa z tytułu odroczonego podatku
143,5
Pozostałe aktywa
72,2
Aktywa razem
14 664,9
Zobowiązania i Kapitał Własny
Zobowiązania wobec banków i instytucji finansowych
4 086,5
Zobowiązania wobec klientów
7 974,9
Dłużne papiery wartościowe
506,1
Rezerwy
1,3
Instrumenty pochodne w rachunkowości zabezpieczeń
5,7
Pozostałe zobowiązania
375,0
Dług podporządkowany
100,1
Zobowiązania razem
13 049,6
Aktywa netto
1 615,3
Zobowiązania i Kapitał Własny
14 664,9
Od zidentyfikowanych korekt do wartości godziwej dla różnic przejściowych skalkulowany został
podatek odroczony.
17
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Kalkulacja wartości firmy
Na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania Bank zakończył proces kalkulacji wartości firmy na
dzień 31 maja 2019 roku.
Zgodnie z MSSF 3.45 maksymalny okres na dokonywanie zmian do rozliczenia ceny nabycia upłynął
po 12 miesiącach od dnia nabycia, tj. w dniu 31 maja 2020 roku. Ostatecznie ustaloną różnicę
wartości godziwej przejętych aktywów i zobowiązań na dzień przejęcia do ceny nabycia Bank
wykazuje, zgodnie z zapisami MSSF 3.32, jako wartość firmy w wartościach niematerialnych.
W tys. PLN
Możliwe do zidentyfikowania nabyte aktywa i przejęte
zobowiązania wycenione do wartości godziwej
Cena przekazana zgodnie z Umową
1 833 000
Wstępna korekta ceny
(25 529)
Cena po korekcie
1 807 471
Wartość godziwa nabytych aktywów netto
1 615 346
Wartość firmy
192 125
Różnica pomiędzy wartością księgową przejętego majątku i zobowiązań Euro Bank S.A., a wyceną
tego majątku do wartości godziwej będzie podlegać rozliczeniu do rachunku zysków i strat - w
okresie ekonomicznego życia poszczególnych składników przejętego majątku i zobowiązań.
Zgodnie z MSR 36 Bank przeprowadził na dzień 31 grudnia 2020 test na utratę wartości firmy
powstałej w wyniku nabycia Euro Bank S.A. Co do zasady niniejszy test polega na porównaniu
wartości bilansowej ośrodka wypracowującego środki pieniężne (cash generating unit zwanego dalej
„CGU”) z jego wartością odzyskiwaną (gdzie CGU jest najmniejszym możliwym do określenia
zespołem aktywów generującym wpływy pieniężne w znacznym stopniu niezależne od wpływów
pieniężnych pochodzących z innych aktywów lub grup aktywów).
Test na utratę wartości Bank przeprowadził w odniesieniu do portfela aktywów segmentu klientów
indywidualnych stanowiących zbiór CGU, poprzez porównanie ich wartości bilansowej z wartością
odzyskiwaną. Wartość odzyskiwana oszacowana została na podstawie wartości użytkowej CGU którą
obliczono jako bieżącą, szacunkową wartość przyszłych przepływów pieniężnych za okres 5 lat z
uwzględnieniem wartości rezydualnej CGU. Wartość rezydualna CGU została skalkulowana poprzez
ekstrapolację projekcji przepływów pieniężnych poza okres prognozy, przy zastosowaniu stopy
wzrostu przyjętej na poziomie 3,5%. Prognozy przepływów pieniężnych opierają się na założeniach
zawartych w planie finansowym dla Grupy Kapitałowej Banku Millennium na 2021 oraz projekcji na
lata 2022-2023. Przepływy finansowe dyskontowane były przy pomocy stopy dyskonta wynoszącej
9,44%.
Test na utratę wartości przeprowadzony na dzień 31 grudnia 2020 roku wykazał nadwyżkę wartości
odzyskiwanej nad wartością bilansową poszczególnych CGU i w związku z tym nie stwierdzono
utraty wartości firmy.
18
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
8. Polityka rachunkowości
8.1. OŚWIADCZENIE O ZGODNOŚCI Z MIĘDZYNARODOWYMI
STANDARDAMI SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ
Sprawozdanie finansowe Banku zostało przygotowane zgodnie z wymogami Międzynarodowych
Standardów Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) w wersji zatwierdzonej przez Unię Europejską, a
w zakresie nieuregulowanym powyższymi standardami zgodnie z wymogami ustawy z dnia
29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jednolity Dz. U. z 2021 r., poz. 217) i wydanych na jej
podstawie przepisów wykonawczych, jak również wymogami odnoszącymi się do emitentów
papierów wartościowych dopuszczonych lub będących przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do
obrotu na rynku oficjalnych notowań giełdowych. Przedmiotowe sprawozdanie finansowe wypełnia
obowiązki informacyjne określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 29 marca 2018 r. w
sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów
wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa
państwa niebędącego państwem członkowskim (Dz. U. z 2018 r., poz. 757)
Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało zaakceptowane do publikacji przez Zarząd Banku w dniu
22 lutego 2021 r.
Zmiana zasady rachunkowości w roku 2020
W roku 2020 Bank zmienił sposób prezentacji rezerw utworzonych na ryzyko prawne z tytułu
walutowych kredytów hipotecznych, które w sprawozdaniu finansowym za rok 2019 były ujmowane
jako rezerwy na nierozstrzygnięte sprawy sporne. Mając na względzie, że część wspomnianych
rezerw odnosi się do nowego oszacowania przepływów pieniężnych z portfela kredytów
hipotecznych, Bank alokował niniejsze rezerwy do poszczególnych ekspozycji kredytowych i
zaprezentował w niniejszym sprawozdaniu finansowym jako pomniejszenie wartości brutto
należności z tytułu kredytów hipotecznych, w przypadku których oczekuje się zmniejszenia
kontraktowych przepływów pieniężnych zgodnie z MSSF9. W celu zapewnienia porównywalności
Bank dokonał stosownych korekt bilansu i sprawozdania z przepływów pieniężnych które zostały
zaprezentowane w sprawozdaniu finansowym za rok 2019 co ilustrują poniższe tabele.
Zgodnie z MSR1 jednostka przedstawia dodatkowo trzeci bilans według stanu na początek
poprzedniego okresu, jeżeli zastosowała zmianę zasady (politykę) rachunkowości retrospektywnie.
W tym wypadku nie ma takiej konieczności (zgodnie z zapisami MSR1) ponieważ retrospektywne
przekształcenie nie miało wpływu na informacje w bilansie sporządzonym na początek poprzedniego
okresu (czyli na dzień 31.12.2018).
19
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
AKTYWA
w tysiącach zł
Nota
dane według
stanu na
31.12.2019
opublikowane
w raporcie za
rok 2019
efekt zmiany
zasad
rachunkowości
przekształcone
dane według
stanu
31.12.2019,
prezentowane w
niniejszym
raporcie
Kasa, środki w Banku Centralnym
17
2 203 444
0
2 203 444
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
18
987 465
0
987 465
Instrumenty pochodne
113 432
0
113 432
Instrumenty kapitałowe
0
0
0
Instrumenty dłużne
874 033
0
874 033
Aktywa finansowe nieprzeznaczone do obrotu
obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat, inne niż Kredyty i pożyczki
udzielone klientom
19
169 610
0
169 610
Instrumenty kapitałowe
66 609
0
66 609
Instrumenty dłużne
103 001
0
103 001
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
20
21 856 275
0
21 856 275
Instrumenty kapitałowe
29 367
0
29 367
Instrumenty dłużne
21 826 908
0
21 826 908
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
21
68 828 777
(139 548)
68 689 229
Obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
1 498 195
0
1 498 195
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu
67 330 582
(139 548)
67 191 034
Aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego
kosztu, inne niż Kredyty i pożyczki udzielone klientom
22
1 037 840
0
1 037 840
Instrumenty dłużne
48 153
0
48 153
Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym
instytucjom monetarnym
784 248
0
784 248
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu
205 439
0
205 439
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
23
43 159
0
43 159
Inwestycje w jednostkach zależnych, we wspólnych
przedsięwzięciach i w jednostkach stowarzyszonych
24
88 874
0
88 874
Rzeczowe aktywa trwałe
25
622 506
0
622 506
Wartości niematerialne
26
331 978
0
331 978
Aktywa z tytułu podatku dochodowego
405 412
0
405 412
Bieżące należności podatkowe
0
0
0
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
27
405 412
0
405 412
Pozostałe aktywa
28
249 448
0
249 448
Aktywa trwałe i grupy do zbycia sklasyfikowane jako
przeznaczone do sprzedaży
29
0
0
0
Aktywa razem
96 824 788
(139 548)
96 685 240
20
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁ WŁASNY
w tysiącach zł
Nota
dane według
stanu na
31.12.2019
opublikowane
w raporcie za
rok 2019
efekt zmiany
zasad
rachunkowości
przekształcone
dane według stanu
31.12.2019,
prezentowane w
niniejszym
raporcie
ZOBOWIĄZANIA
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu
30
353 004
0
353 004
Instrumenty pochodne
150 739
0
150 739
Zobowiązania z tytułu krótkiej sprzedaży papierów
wartościowych
202 265
0
202 265
Zobowiązania finansowe wyceniane według
zamortyzowanego kosztu
85 127 543
0
85 127 543
Zobowiązania wobec banków i innych instytucji
monetarnych
31
849 452
0
849 452
Zobowiązania wobec klientów
32
81 637 517
0
81 637 517
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu
33
90 712
0
90 712
Wyemitowane dłużne papiery wartościowe
34
1 003 657
0
1 003 657
Zobowiązania podporządkowane
35
1 546 205
0
1 546 205
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
23
426 847
0
426 847
Rezerwy
36
304 289
(139 548)
164 741
Nierozstrzygnięte sprawy sporne
250 433
(139 548)
110 885
Udzielone zobowiązania i gwarancje
53 856
0
53 856
Zobowiązania podatkowe
38 057
0
38 057
Bieżące zobowiązania podatkowe
38 057
0
38 057
Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego
37
0
0
0
Inne zobowiązania
38
1 884 961
0
1 884 961
Zobowiązania razem
88 134 701
(139 548)
87 995 153
KAPITAŁ WŁASNY
Kapitał zakładowy
39
1 213 117
0
1 213 117
Akcje własne
0
0
0
Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej
1 147 241
0
1 147 241
Skumulowane inne całkowite dochody
39
66 848
0
66 848
Zyski zatrzymane
39
6 262 881
0
6 262 881
Kapitał własny razem
8 690 087
0
8 690 087
Zobowiązania i kapitał własny razem
96 824 788
(139 548)
96 685 240
21
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
A. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI
OPERACYJNEJ
w tysiącach zł
dane za okres
1.01.2019 -
31.12.2019
opublikowane w
raporcie za rok
2019
efekt zmiany
zasad
rachunkowości
przekształcone
dane za okres
1.01.2019 -
31.12.2019,
prezentowane w
niniejszym raporcie
Zysk (strata) po opodatkowaniu
600 683
0
600 683
Korekty razem:
(1 294 390)
0
(1 294 390)
Odsetki otrzymane
2 732 676
0
2 732 676
Odsetki zapłacone
(762 337)
0
(762 337)
Amortyzacja
145 708
0
145 708
Zyski/straty z tytułu różnic kursowych
(8 157)
0
(8 157)
Przychody z tytułu dywidend
(45 244)
0
(45 244)
Rezerwy
190 944
(139 548)
51 396
Wynik na sprzedaży i likwidacji inwestycyjnych aktywów
finansowych
(33 976)
0
(33 976)
Zmiana stanu aktywów finansowych wycenianych do
wartości godziwej przez Rachunek zysków i strat
(437 256)
0
(437 256)
Zmiana stanu kredytów i pożyczek udzielonych innym
bankom
(15 858)
0
(15 858)
Zmiana stanu kredytów i pożyczek udzielonych klientom
(6 585 541)
139 548
(6 445 993)
Zmiana stanu należności z tytułu zakupionych papierów
wartościowych z przyrzeczeniem odkupu
32 227
0
32 227
Zmiana stanu zobowiązań wycenianych do wartości godziwej
przez Rachunek zysków i strat
165 707
0
165 707
Zmiana stanu zobowiązań wobec banków
(4 312 149)
0
(4 312 149)
Zmiana stanu zobowiązań wobec klientów
7 986 293
0
7 986 293
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu sprzedanych papierów
wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu
46 385
0
46 385
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu emisji dłużnych papierów
wartościowych
(102 423)
0
(102 423)
Zmiana stanu rozrachunków z tytułu podatku dochodowego
274 995
0
274 995
Podatek dochodowy zapłacony
(290 232)
0
(290 232)
Zmiana stanu pozostałych aktywów i pasywów
(295 732)
0
(295 732)
Pozostałe pozycje
19 580
0
19 580
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej
(693 707)
0
(693 707)
22
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
B. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI
INWESTYCYJNEJ
w tysiącach zł
dane za okres
1.01.2019 -
31.12.2019
opublikowane w
raporcie za rok
2019
efekt zmiany
zasad
rachunkowości
przekształcone
dane za okres
1.01.2019 -
31.12.2019,
prezentowane w
niniejszym raporcie
Wpływy z działalności inwestycyjnej
141 749 356
0
141 749 356
Zbycie wartości niematerialnych oraz składników rzeczowego
majątku trwałego
24 104
0
24 104
Zbycie akcji i udziałów w podmiotach podporządkowanych
1210
0
1210
Zbycie inwestycyjnych aktywów finansowych
141 678 798
0
141 678 798
Pozostałe wpływy inwestycyjne
45 244
0
45 244
Wydatki z tytułu działalności inwestycyjnej
(142 548 358)
0
(142 548 358)
Nabycie wartości niematerialnych oraz składników
rzeczowego majątku trwałego
(138 025)
0
(138 025)
Nabycie akcji i udziałów w podmiotach podporządkowanych
(1 591 434)
0
(1 591 434)
Nabycie inwestycyjnych aktywów finansowych
(140 818 899)
0
(140 818 899)
Pozostałe wydatki inwestycyjne
0
0
0
Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej
(799 002)
0
(799 002)
C. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI
FINANSOWEJ
w tysiącach zł
dane za okres
1.01.2019 -
31.12.2019
opublikowane w
raporcie za rok
2019
efekt zmiany
zasad
rachunkowości
przekształcone dane
za okres 1.01.2019 -
31.12.2019,
prezentowane w
niniejszym raporcie
Wpływy z działalności finansowej
865 000
0
865 000
Zaciągnięcie kredytów długoterminowych
35 000
0
35 000
Emisja dłużnych papierów wartościowych
0
0
0
Zwiększenie stanu zobowiązań podporządkowanych
830 000
0
830 000
Wpływy z emisji akcji własnych oraz dopłat do kapitału
0
0
0
Pozostałe wpływy finansowe
0
0
0
Wydatki z tytułu działalności finansowej
(140 190)
0
(140 190)
Spłata kredytów długoterminowych
(88 467)
0
(88 467)
Wykup dłużnych papierów wartościowych
0
0
0
Zmniejszenie stanu zobowiązań podporządkowanych
0
0
0
Wydatki z tytułu kosztów emisji
0
0
0
Umorzenie akcji
0
0
0
Płatności dywidend i innych wypłat na rzecz właścicieli
0
0
0
Pozostałe wydatki finansowe
(51 723)
0
(51 723)
Środki pieniężne netto z działalności finansowej
724 810
0
724 810
D. ZMIANA STANU ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH NETTO (A+B+C)
(767 899)
0
(767 899)
- w tym z tytułu różnic kursowych
152
0
152
E. ŚRODKI PIENIĘŻNE NA POCZĄTEK OKRESU
SPRAWOZDAWCZEGO
4 520 688
0
4 520 688
F. ŚRODKI PIENIĘŻNE NA KONIEC OKRESU
SPRAWOZDAWCZEGO (D+E)
3 752 789
0
3 752 789
23
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
8.2. STANDARDY I INTERPRETACJE PRZYJĘTE W ROKU 2020 ORAZ
NIEOBOWIĄZUJĄCE NA DZIEŃ BILANSOWY
ZMIANY DO ISTNIEJĄCYCH STANDARDÓW OBOWIĄZUJĄCE POCZĄWSZY OD SPRAWOZDANIA
FINANSOWEGO ZA 2020 ROK
Następujące zmiany do istniejących standardów wydane przez Radę Międzynarodowych Standardów
Rachunkowości (RMSR) weszły w życie po raz pierwszy dla sprawozdań finansowych za 2020 rok:
• Zmiany do MSSF 3 „Połączenia przedsięwzięć” – definicja przedsięwzięcia (obowiązujące w
odniesieniu do połączeń, w przypadku których data przejęcia przypada na początek pierwszego
okresu rocznego rozpoczynającego się 1 stycznia 2020 r. lub później oraz w odniesieniu do
nabycia aktywów, które nastąpiło w dniu rozpoczęcia w/w okresu rocznego lub później),
• Zmiany do MSSF 9 „Instrumenty finansowe”, MSR 39 „Instrumenty finansowe: ujmowanie i
wycena” oraz MSSF 7 „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji” - Reforma
Referencyjnej Stopy Procentowej (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych
rozpoczynających się 1 stycznia 2020 roku lub później),
• Zmiany do MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych” i MSR 8 „Zasady (polityka)
rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów” – Definicja istotności
(obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2020 roku lub
później),
• Zmiany odniesień do założeń koncepcyjnych zawartych w MSSF (obowiązujące w odniesieniu
do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2020 roku lub później).
Wyżej wymienione zmiany do standardów nie miały istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe
Banku za 2020 rok.
NOWE STANDARDY ORAZ ZMIANY DO ISTNIEJĄCYCH STANDARDÓW, JAKIE ZOSTAŁY JUŻ WYDANE
PRZEZ RMSR, ALE JESZCZE NIE WESZŁY W ŻYCIE
Na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego następujące nowe standardy oraz
zmiany do istniejących standardów zostały wydane przez RMSR, ale nie weszły jeszcze w życie:
• MSSF 17 „Umowy ubezpieczeniowe” z późniejszymi zmianami do MSSF 17 (obowiązujący w
odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku lub później),
• Zmiany do MSSF 3 „Połączenia przedsięwzięć” – zmiany odniesień do założeń koncepcyjnych
wraz ze zmianami do MSSF 3 (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych
rozpoczynających się 1 stycznia 2022 roku lub później),
• Zmiany do MSSF 4 „Umowy ubezpieczeniowe” - przedłużenie tymczasowego zwolnienia ze
stosowania MSSF 9 (data wygaśnięcia tymczasowego zwolnienia z MSSF 9 została przedłużona na
okresy roczne rozpoczynające się 1 stycznia 2023 roku lub później),
• Zmiany do MSSF 10 „Skonsolidowane sprawozdania finansowe” oraz MSR 28 „Inwestycje w
jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach” – Sprzedaż lub wniesienie
aktywów pomiędzy inwestorem a jego jednostką stowarzyszoną lub wspólnym przedsięwzięciem
oraz późniejsze zmiany (data wejścia w życie zmian została odroczona do momentu zakończenia
prac badawczych nad metodą praw własności),
24
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
• Zmiany do MSSF 16 „Leasing” - ulgi w spłatach czynszu w związku z Covid-19 (obowiązujące w
odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 czerwca 2020 roku lub później.
Wcześniejsze zastosowanie jest dozwolone, również w sprawozdaniach finansowych
niezatwierdzonych do publikacji w dniu 28 maja 2020 roku. Zmiana ta jest również dostępna dla
raportów śródrocznych).
• Zmiany do MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych” – Klasyfikacja zobowiązań jako
krótkoterminowe lub długoterminowe (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych
rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku lub później),
• Zmiany do MSR 16 „Rzeczowe aktywa trwałe” – przychody uzyskiwane przed przyjęciem
składnika aktywów trwałych do użytkowania (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych
rozpoczynających się 1 stycznia 2022 roku lub później),
• Zmiany do MSR 37 „Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe” – umowy
rodzące obciążenia – koszt wypełnienia umowy (obowiązujące w odniesieniu do okresów
rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2022 roku lub później),
• Zmiany do MSSF 9 „Instrumenty finansowe”, MSR 39 „Instrumenty finansowe: ujmowanie i
wycena”, MSSF 7 „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji”, MSSF 4 „Umowy
ubezpieczeniowe” oraz MSSF 16 „Leasing” - Reforma Referencyjnej Stopy Procentowej - Etap
2 (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2021 roku
lub później),
• Zmiany do różnych standardów „Poprawki do MSSF (cykl 2018 - 2020)” – dokonane zmiany w
ramach procedury wprowadzania dorocznych poprawek do MSSF (MSSF 1, MSSF 9, MSSF 16 oraz
MSR 41) ukierunkowane głównie na rozwiązywanie niezgodności i uściślenie słownictwa (zmiany
do MSSF 1, MSSF 9 oraz MSR 41 obowiązują w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających
się 1 stycznia 2022 roku lub później, zmiany do MSSF 16 dotyczą jedynie przykładu
ilustrującego, a zatem nie podano daty jej wejścia w życie).
Bank postanowił nie skorzystać z możliwości wcześniejszego zastosowania powyższych nowych
standardów oraz zmian do istniejących standardów. Według szacunków Banku, wyżej wymienione
nowe standardy oraz zmiany do istniejących standardów nie miałyby istotnego wpływu na
sprawozdanie finansowe, jeżeli zostałyby zastosowane przez Bank na dzień bilansowy.
8.3. PRZYJĘTE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
Podstawy sporządzenia sprawozdania finansowego
Sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A. zostało sporządzone za rok obrotowy od 1 stycznia
2020 roku do 31 grudnia 2020 roku, w oparciu o założenie kontynuowania przez Bank działalności
gospodarczej w niezmniejszonym istotnie zakresie, w okresie nie krótszym niż rok od dnia
bilansowego. Sprawozdanie zostało przygotowane w złotych polskich, a wszystkie wartości, o ile nie
wskazano inaczej, zostały podane w tysiącach złotych (tys. zł).
W sprawozdaniu zastosowano koncepcję wartości godziwej dla aktywów i zobowiązań finansowych
wycenianych FVTPL, w tym instrumentów pochodnych oraz aktywów finansowych klasyfikowanych
FVTOCI. Pozostałe składniki aktywów finansowych i zobowiązań finansowych (w tym kredyty i
pożyczki) wykazywane są w wartości zamortyzowanego kosztu ustalonego przy zastosowaniu
efektywnej stopy procentowej pomniejszonej o odpisy z tytułu utraty wartości (za wyjątkiem
kredytów nie spełniających testu SPPI) lub cenie nabycia pomniejszonej o odpisy z tytułu utraty
wartości.
25
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF, w brzmieniu przyjętym przez UE, wymaga
od kierownictwa dokonania subiektywnych ocen, estymacji i przyjęcia założeń, które wpływają na
stosowane zasady rachunkowości oraz na prezentowane kwoty aktywów i pasywów oraz przychodów
i kosztów. Za wybór, stosowanie, rozwój i sprawdzenie trafności przyjętych estymacji odpowiada
jednostka merytoryczna Banku, przyjęte założenia są następnie zatwierdzane przez kierownictwo
Banku. Szacunki i założenia dokonywane są w oparciu o dostępne dane historyczne oraz szereg
innych czynników, które są uważane za właściwe w danych warunkach. Wyniki tworzą podstawę do
dokonywania szacunków odnośnie wartości bilansowych aktywów i pasywów, których nie da się
określić w jednoznaczny sposób na podstawie innych źródeł. Wyniki rzeczywiste mogą się różnić od
wartości szacunkowych.
Zgodność rzeczywistych wyników i dokonanych szacunków i założeń jest weryfikowana na bieżąco.
Korekty w szacunkach są rozpoznawane w okresie, w którym dokonano zmiany szacunku pod
warunkiem, że korekta dotyczy tylko tego okresu lub w okresie, w którym dokonano zmiany
i w okresach przyszłych, jeśli korekta wpływa zarówno na bieżący jak i przyszłe okresy.
Poniżej prezentowane zasady rachunkowości zostały zastosowane do wszystkich okresów
sprawozdawczych zaprezentowanych w sprawozdaniu finansowym.
Waluta funkcjonalna oraz waluta prezentacji
Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji
Pozycje zawarte w sprawozdaniu finansowym Banku wycenia się w walucie podstawowego
środowiska gospodarczego, w którym prowadzi on działalność („waluta funkcjonalna”).
Sprawozdanie finansowe prezentowane jest w złotych, które są walutą funkcjonalną i walutą
prezentacji Banku.
Transakcje i salda
Transakcje wyrażone w walutach obcych przelicza się na walutę funkcjonalną według kursu
obowiązującego w dniu transakcji. Zyski i straty kursowe z tytułu rozliczenia tych transakcji oraz
wyceny bilansowej aktywów i zobowiązań pieniężnych wyrażonych w walutach obcych ujmuje się w
Rachunku zysków i strat.
Różnice kursowe z tytułu pozycji pieniężnych, zarówno tych wycenianych do wartości godziwej
przez Rachunek zysków i strat, jak i wycenianych do wartości godziwej przez Inne całkowite
dochody, są wykazywane w Rachunku zysków i strat.
Różnice kursowe z tytułu pozycji niepieniężnych wycenianych do wartości godziwej przez wynik
finansowy są wykazywane w Rachunku zysków i strat, natomiast różnice kursowe z tytułu pozycji
niepieniężnych klasyfikowanych jako wyceniane do wartości godziwej przez Inne całkowite dochody
są wykazywane w Innych składnikach całkowitych dochodów.
Połączenia pod wspólną kontrolą
W przypadku połączeń spółek Grupy Kapitałowej (transakcja pod wspólną kontrolą), Bank przyjmuje
zasadę rachunkowości polegającą na stosowaniu metody „wartości od poprzednika” (ang.
predecessor accounting). Bank ujmuje w jednostkowym sprawozdaniu finansowym wartości
bilansowe aktywów i zobowiązań spółki przejmowanej będącej jednostką zależną według wartości
ujętych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy Kapitałowej w odniesieniu do tej
jednostki zależnej, włączając w to również wartość firmy powstałą w wyniku nabycia tej spółki
zależnej.
Ewentualna różnica między wartością bilansową przejętych aktywów netto po korektach, o których
mowa powyżej a wartością inwestycji w jednostkę zależną wykazaną w jednostkowym sprawozdaniu
finansowym Banku ujmowana jest w kapitałach własnych jako „Zyski zatrzymane”.
Wynik finansowy netto osiągnięty przez spółkę przejmowaną do dnia poprzedzającego dzień
połączenia wykazywany jest w sprawozdaniu finansowym Banku w pozycji kapitałów własnych jako
„Zyski zatrzymane”.
26
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Zastosowanie szacunków w związku ze stosowanymi zasadami rachunkowości
Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF wymaga dokonania przez Bank pewnych
szacunków oraz przyjęcia pewnych założeń, które mają wpływ na kwoty prezentowane
w sprawozdaniu finansowym. Szacunki i założenia, które podlegają ciągłej ocenie przez
kierownictwo Banku, oparte są o doświadczenia historyczne i inne czynniki, w tym oczekiwania co
do przyszłych zdarzeń, które w danej sytuacji wydają się uzasadnione. Mimo, że szacunki te
opierają się na najlepszej wiedzy dotyczącej warunków bieżących i działań, które Bank podejmuje,
rzeczywiste rezultaty mogą się od tych szacunków różnić. Poniżej przedstawiono najistotniejsze
obszary dla których Bank dokonuje oszacowań:
▪ Utrata wartości kredytów i pożyczek
Szacowanie utraty wartości w Banku bazuje na koncepcie „oczekiwanej straty kredytowej”
(ang. Expected Credit Loss – ECL). W efekcie Bank wyznacza odpisy z tytułu utraty wartości, w
oparciu o oczekiwane straty kredytowe oraz uwzględnienie prognoz przyszłych warunków
ekonomicznych podczas dokonywania oceny ryzyka kredytowego danej ekspozycji.
Metodologia i założenia przyjęte do wyznaczania utraty wartości ekspozycji kredytowych są
regularnie monitorowane w celu zmniejszenia rozbieżności pomiędzy stratami szacowanymi
a rzeczywistymi. W celu oceny adekwatności odpisów z tytułu utraty wartości, wyznaczonych
zarówno w ramach analizy indywidualnej, jak i kolektywnej, przeprowadzana jest okresowo (nie
rzadziej niż raz w roku) weryfikacja historyczna (backtesting), której wyniki są brane pod uwagę
przy definiowaniu działań, mających na celu poprawę jakości procesu.
Dodatkowe informacje zostały zaprezentowane w Rozdziale 9. „Zarządzanie ryzykiem
finansowym”.
▪ Wartość godziwa instrumentów finansowych
Wartość godziwą instrumentów finansowych nienotowanych na aktywnych rynkach ustala się
stosując techniki wyceny zgodnie ze stosowaną przez Bank polityką rachunkowości. Dla
instrumentów pochodnych o charakterze nieopcyjnym oraz dłużnych papierów wartościowych
stosowane są modele bazujące na zdyskontowanych przepływach pieniężnych. Dla instrumentów
pochodnych o charakterze opcyjnym stosuje się modele wyceny opcji. Wszystkie modele są
zatwierdzane przed użyciem, a także kalibrowane w celu zapewnienia, że otrzymane wyniki
odzwierciedlają rzeczywisty poziom wartości godziwej wycenianych instrumentów. W miarę
możliwości w modelach wykorzystywane są wyłącznie dane możliwe do zaobserwowania,
pochodzące z aktywnego rynku.
W przypadku braku pochodzących z aktywnego rynku parametrów wyceny, wartość godziwa jest
określana w oparciu o zastosowanie technik wyceny wykorzystujących szacunkowe parametry
wsadowe.
Bank wycenia instrumenty finansowe stosując poniższe metody wyceny w następującej
hierarchicznie kolejności:
▪ Ceny kwotowane na aktywnym rynku identycznych instrumentów dla następujących
instrumentów finansowych:
Dłużne papiery skarbowe stałokuponowe i zerokuponowe oraz zmiennoprocentowe;
▪ Techniki wyceny w oparciu o parametry pochodzące z rynku dla następujących
instrumentów finansowych:
Dłużne papiery skarbowe zmiennoprocentowe,
Instrumenty pochodne:
▪ FRA, IRS, CIRS,
▪ FX Swap, FX Forward,
▪ Instrumenty pochodne wbudowane,
Bony emitowane przez Bank Centralny;
27
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
▪ Techniki wyceny z wykorzystaniem istotnych parametrów niepochodzących z rynku:
Dłużne papiery wartościowe pozostałych emitentów (np. gminy),
Akcje VISA Incorporation,
Kredyty obowiązkowo wyceniane do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat,
Instrumenty pochodne:
▪ Opcje walutowe nabyte przez Bank,
▪ Opcje na indeksy nabyte/wystawione przez Bank.
W celu oszacowania wartości godziwej akcji uprzywilejowanych VISA, uwzględniono
wartość pieniądza w czasie oraz okres konwersji akcji uprzywilejowanych na akcje
zwykłe VISA.
Do oszacowania wartości godziwej kredytów, z uwagi na brak dostępności wartości
rynkowej, posłużono się wewnętrznym modelem wyceny z uwzględnieniem założenia, iż
w momencie udzielenia kredytu wartość godziwa równa jest cenie transakcyjnej.
Wartość godziwa kredytów bez rozpoznanej utraty wartości jest równa sumie przyszłych
oczekiwanych przepływów pieniężnych zdyskontowanych na daną datę bilansową. Stopa
dyskontująca stanowi sumę: kosztu ryzyka, kosztu finansowania, wartości oczekiwanego
zwrotu.
Wartość godziwa kredytów o rozpoznanej utracie wartości jest równa sumie przyszłych
oczekiwanych odzysków zdyskontowanych z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej,
uznając że średnie oczekiwane odzyski uwzględniają w pełni element ryzyka kredytowego.
Do wyceny instrumentów pochodnych Bank stosuje komponent ryzyka kredytowego
uwzględniający zarówno ryzyko kontrahenta (korekta wartości kredytowej, z ang. credit
value adjustment - CVA) jak i ryzyko własne Banku (korekta wartości debetowej, z ang.
debit value adjustment – DVA). Bank ocenia, że wpływ nieobserwowalnych danych
wejściowych związanych ze stosowaniem tego komponentu na proces ustalania wartości
godziwej jest nieistotny.
▪ Utrata wartości innych aktywów trwałych
Na każdy dzień bilansowy Bank ocenia istnienie przesłanek, które wskazują, czy nastąpiła utrata
wartości składników aktywów trwałych. W przypadku zidentyfikowania takiej przesłanki, Bank
dokonuje oszacowania wartości odzyskiwalnej. Oszacowanie wartości użytkowej składnika
aktywów trwałych (lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne) wiąże się, między innymi, z
przyjęciem założeń w zakresie szacunków co do kwot, terminów przyszłych przepływów
pieniężnych, które Bank może uzyskać z tytułu danego składnika aktywów trwałych (lub ośrodka
wypracowującego środki pieniężne). Szacując wartość godziwą pomniejszoną o koszty sprzedaży
Bank opiera się na dostępnych danych rynkowych na ten temat lub wycenach sporządzonych
przez niezależnych rzeczoznawców.
▪ Rezerwa na ryzyko prawne z tytułu walutowych kredytów hipotecznych
Zważywszy na zwiększone ryzyko prawne związane z walutowymi kredytami hipotecznymi, Bank
tworzy dedykowaną na to ryzyko rezerwę. Metodologia opracowana przez Bank jest oparta o
następujące główne parametry: (1) liczba bieżących (w tym powództw zbiorowych) i
potencjalnych przyszłych spraw sądowych, które pojawią się w określonym (trzyletnim)
horyzoncie czasowym, (2) kwota potencjalnej straty Banku w przypadku konkretnego wyroku
sądu (wzięto pod uwagę trzy negatywne scenariusze wyroków), (3) prawdopodobieństwo
uzyskania konkretnego wyroku sądowego obliczonego na podstawie statystyk wyroków sektora
bankowego w Polsce i uzyskanych opinii prawnych.
Zmiana wartości rezerwy lub jej wykorzystanie będą zależne od ostatecznych wyroków sądów w
konkretnych sprawach oraz od liczby spraw sądowych.
28
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
▪ Rezerwa na potencjalne zwroty kosztów pożyczek w przypadku wcześniejszej spłaty
Biorąc pod uwagę werdykt Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który stwierdził, że
konsument ma prawo żądać zmniejszenia całkowitej kwoty kosztów pożyczki na którą składają
się odsetki i koszty przypadające na pozostały okres obowiązywania umowy w przypadku
wcześniejszej spłaty kredytu, Bank tworzy rezerwę na potencjalne zwroty dla klientów. Rezerwa
została oszacowana na podstawie maksymalnej kwoty potencjalnych zwrotów i
prawdopodobieństwa dokonania płatności.
▪ Inne wartości szacunkowe
Rezerwa na odprawy emerytalne wyliczana jest metodą aktuarialną przez niezależnego
aktuariusza jako wartość obecna przyszłych zobowiązań Banku wobec pracowników według stanu
zatrudnienia i płac na dzień aktualizacji. Rezerwa na odprawy emerytalne podlega aktualizacji
na bazie rocznej. Wyliczenie rezerw jest oparte na szeregu założeń, zarówno co do warunków
makroekonomicznych jak i założeń dotyczących rotacji pracowników, ryzyka śmierci i innych.
W odniesieniu do świadczeń pracowniczych, takich jak premie dla wyższej kadry kierowniczej,
premie dla pracowników, Zarząd Banku dokonuje szacunków wysokości świadczeń na dzień
bilansowy. Ostateczna kwota przedmiotowych świadczeń pracowniczych jest ustalana decyzją
Komitetu Personalnego Zarządu Banku lub Komitetu Personalnego Rady Nadzorczej Banku.
Aktywa i zobowiązania finansowe
Klasyfikacja
Zgodnie z wymogami MSSF 9 aktywa finansowe klasyfikowane są w momencie ich początkowego
ujęcia (i w dniu wdrożenia MSSF9) do jednej z trzech kategorii:
1) Aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu (dalej „AC” – ang. Amortised
Cost),
2) Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy (dalej „FVTPL” – ang.
Fair Value Through Profit & Loss),
3) Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody (dalej „FVTOCI”
– ang. Fair Value Through Other Comprehensive Income).
Klasyfikacja instrumentów finansowych do jednej z powyższych kategorii przeprowadzana jest na
podstawie:
1) Modelu biznesowego zarządzania aktywami finansowymi
Ocena modelu biznesowego polega na ustaleniu, czy składnik aktywów finansowych jest
utrzymywany:
▪ dla uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z kontraktu,
▪ zarówno w celu otrzymywania przepływów pieniężnych wynikających z kontraktu
jak
i sprzedaży składnika aktywów finansowych lub
▪ w innych celach biznesowych.
2) Testu charakterystyki kontraktowych przepływów pieniężnych związanych z aktywami
finansowymi (Test SPPI - ang. Solely Payment of Principal and Interest)
Test SPPI ma na celu ocenę charakterystyki kontraktowych przepływów pieniężnych
i w konsekwencji weryfikację, czy:
▪ warunki umowne powodują powstanie w określonych terminach przepływów
pieniężnych, które stanowią tylko i wyłącznie spłatę kapitału i odsetek od tego
kapitału,
▪ kapitał stanowi wartość godziwą kredytu w momencie jego rozpoznania,
▪ odsetki stanowią odzwierciedlenie wartości pieniądza w czasie oraz ryzyka
kredytowego, ryzyka płynności, marży Banku i innych kosztów administracyjnych
związanych z wartością kapitału pozostającego do spłaty w danym momencie.
29
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Instrumenty finansowe są klasyfikowane w momencie początkowego ujęcia lub w następstwie
znaczącej modyfikacji instrumentu. Zmiana klasyfikacji aktywów finansowych jest powodowana
zmianą modelu biznesowego. Reklasyfikacja jest dokonywana prospektywnie, tj. nie wpływa na
wyceny wartości godziwej, odpisy aktualizujące ani naliczone odsetki ujęte do dnia reklasyfikacji.
Modele Biznesowe Banku
Zgodnie z MSSF 9 sposób zarządzania aktywami może zostać przypisany do następujących modeli:
1) Held To Collect (dalej „HTC”),
2) Both Held to Collect and for Sale (dalej “HTC&FS”),
3) Inne, np. działalność tradingowa, zarzadzanie aktywami w oparciu o zmiany wartości godziwej,
maksymalizowanie przepływów pieniężnych poprzez sprzedaże.
Model Held To Collect (HTC)
Charakterystyka modelu:
1) Celem modelu jest utrzymywanie aktywów finansowych w celu uzyskania kontraktowych
przepływów pieniężnych,
2) Sprzedaż ma charakter sporadyczny,
3) Co do zasady, najniższe poziomy sprzedaży w porównaniu z pozostałymi modelami (pod
względem częstotliwości oraz wolumenu).
Warunki dopuszczające sprzedaż w modelu HTC:
1) Niska częstotliwość,
2) Niski wolumen,
3) Sprzedaż związana z ryzykiem kredytowym (sprzedaż spowodowana pogorszeniem jakości
kredytowej danego aktywa finansowego do poziomu, w którym nie spełnia wymagań polityki
inwestycyjnej).
Sprzedaż posiadająca przynajmniej jedną z powyższych cech nie stanowi przeszkody
w zakwalifikowaniu grupy aktywów do modelu HTC
Wpływ na klasyfikację i wycenę:
Instrumenty przypisane do modelu HTC są klasyfikowane jako wyceniane według zamortyzowanego
kosztu pod warunkiem, że spełnione są kryteria Testu SPPI. Wartość instrumentów wyliczana jest w
oparciu o efektywną stopę procentową, która jest stosowana do ustalenia przychodów odsetkowych,
a następnie korygowana o odpisy z tytułu utraty wartości odzwierciedlające oczekiwane straty
kredytowe. Wycenie według zamortyzowanego kosztu podlega portfel kredytowy Banku (z
wyjątkiem pożyczek niespełniających testu SPPI) oraz dłużne papiery wartościowe emitowane przez
jednostki samorządu terytorialnego (portfel obligacji komunalnych), ponieważ instrumenty te co do
zasady utrzymywane są przez Bank do uzyskania kontraktowych przepływów pieniężnych, a
transakcje sprzedaży występują sporadycznie.
Model Both Held to Collect and for Sale (HTC&FS)
Charakterystyka modelu:
1) Integralnymi celami modelu biznesowego są zarówno uzyskanie kontraktowych przepływów
pieniężnych, jak i sprzedaż (w szczególności model spełnia założenia HTC&FS, jeśli jego celem
jest zarządzanie bieżącymi potrzebami płynnościowymi bieżącego zapotrzebowania
płynnościowego, utrzymanie założonego profilu rentowości i / lub dopasowanie czasu trwania
(duration) aktywów i zobowiązań finansowych),
2) Poziomy sprzedaży są zazwyczaj wyższe niż w modelu HTC.
30
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Wpływ na klasyfikację i wycenę:
Zgodnie z MSSF 9 instrumenty przypisane do modelu HTC&FS są klasyfikowane jako wyceniane
w wartości godziwej przez kapitał (FVTOCI) pod warunkiem, że warunki umowne tych instrumentów
powodują powstanie w określonych momentach przepływów pieniężnych stanowiących wyłącznie
spłatę kapitału oraz odsetek od niespłaconej części kapitału (spełniony jest Test SPPI). Instrumenty
te wyceniane są w wartości godziwej pomniejszonej o odpisy z tytułu utraty wartości, wynik z
wyceny ujmuje się w innych całkowitych dochodach do momentu usunięcia z bilansu aktywów
finansowych.
Model HTC&FS ma zastosowanie do portfela rządowych papierów wartościowych oraz bonów
pieniężnych Narodowego Banku Polskiego (w szczególności portfel płynnościowy i inwestycyjny).
Instrumenty kapitałowe (za wyjątkiem podmiotów powiązanych) klasyfikowane są jako wyceniane
do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat (FVTPL),o ile zgodnie z intencją zarządzających
nimi jednostek nie stanowią inwestycji strategicznej, lub według wartości godziwej z odniesieniem
skutków wyceny w pozostałych całkowitych dochodach (FVTOCI) w przypadku instrumentów, które
nie są utrzymywane w celach handlowych. Decyzja o skorzystaniu z opcji wyceny instrumentów
kapitałowych do wartości godziwej z odniesieniem skutków wyceny w innych całkowitych dochodach
podejmowana jest przez Bank w dniu początkowego ujęcia danego instrumentu i stanowi desygnację
nieodwołalną (nawet w momencie sprzedaży zysk/strata na transakcji nie jest ujmowana w
Rachunku Zysków i Strat).
Inne modele
Charakterystyka modelu:
1) Model biznesowy nie spełnia założeń modeli HTC oraz HTC&FS.
2) Uzyskiwanie przepływów pieniężnych z tytułu odsetek i kapitału nie jest głównym celem modelu
biznesowego (nie spełniony Test SPPI).
Do tej kategorii należy zaliczyć w szczególności:
1) Portfele zarządzane w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych ze sprzedaży aktywów,
w szczególności „przeznaczone do obrotu”
2) Portfele, których wyniki zarządzania oceniane są na podstawie wartości godziwej.
Aktywo finansowe należy uznać za przeznaczone do obrotu, jeśli:
1) Zostało nabyte głównie w celu sprzedaży w krótkim terminie,
2) W momencie początkowego ujęcia, jest częścią portfela instrumentów finansowych
zarządzanych łącznie, dla których istnieją dowody potwierdzające prawidłowość, że
w ostatnim czasie faktycznie generowały krótkoterminowe zyski, lub
3) Jest instrumentem pochodnym, z wyłączeniem instrumentów pochodnych wyznaczonych do
rachunkowości zabezpieczeń i będących efektywnymi instrumentami zabezpieczającymi.
Termin „obrót” oznacza przy tym aktywne i częste zakupy i sprzedaże instrumentów. Cechy te nie
stanowią jednak warunku koniecznego, aby zaklasyfikować instrument finansowy jako przeznaczony
do obrotu.
Wpływ na klasyfikację i wycenę:
Aktywa finansowe utrzymywane w ramach modeli innych niż HTC lub HTC&FS są wyceniane
w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat (FVTPL).
31
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Model biznesowy inny niż HTC bądź HTC&FS będzie miał zastosowanie do portfeli następujących
aktywów finansowych:
1) Instrumenty pochodne,
2) Dłużne papiery wartościowe przeznaczone do obrotu,
3) Instrumenty kapitałowe niedesygnowane jako inwestycje strategiczne,
4) Aktywa finansowe nieodwołalnie wyznaczone przy początkowym ujęciu do wyceny według
wartości godziwej przez wynik finansowy (nawet w przypadku, gdy składnik aktywów nie spełnia
warunków, aby zostać wyceniony na wartość FVTPL) w celu wyeliminowania lub znacznego
zmniejszenia niedopasowania księgowego, które miałoby miejsce gdyby nie dokonano takiej
desygnacji.
Test charakterystyki kontraktowych przepływów pieniężnych (Test SPPI)
Ocena spełnienia kryterium Testu SPPI jest przeprowadzana w następujących przypadkach:
▪ udzielenie instrumentu dłużnego;
▪ zakup instrumentu dłużnego;
▪ renegocjacja warunków umownych.
Przedmiotem Testu SPPI są warunki umowne instrumentów dłużnych ujętych w bilansie, analizie nie
podlegają produkty pozabilansowe.
Test SPPI przeprowadzany jest na etapie projektowania produktu/umowy kredytowej co umożliwia
podjęcie decyzji zatwierdzających z uwzględnieniem przyszłego sposobu wyceny ekspozycji.
W ramach Testu SPPI oceniany jest między innymi wpływ zmodyfikowanego elementu na przepływy
pieniężne wynikające z zawartego kontraktu. Cechy kontraktowe wprowadzające zmienność lub
ryzyko przepływów pieniężnych niezwiązane bezpośrednio z przepływami z tytułu spłat odsetek i
kapitału mogą zostać ocenione jako niemające wpływu na klasyfikację (spełnienie kryteriów Testu
SPPI), jeżeli zostaną określone jako posiadające zaniedbywalny wpływ na klasyfikację (istnienie
cechy „de minimis”) lub taki wpływ nie jest zaniedbywalny (brak charakteru „de minimis”) lecz
może wystąpić jedynie w wyjątkowo rzadkich przypadkach (istnienie cechy „not genuine”).
W przypadkach, gdy ma miejsce modyfikacja wartości pieniądza w czasie, np. w razie
niedopasowania okresu przeszacowania stopy procentowej z tenorem stawki bazowej, w celu
weryfikacji spełnienia Testu SPPI Bank przeprowadza ocenę na podstawie Benchmark Testu, czyli
porównania instrumentu wynikającego z kontraktu z instrumentem bazowym (który posiada te same
cechy umowne co instrument podlegający analizie, za wyjątkiem elementu modyfikacji pieniądze w
czasie).
Aktywa typu non-recourse (produkty, dla których roszczenie Banku jest ograniczone do określonych
aktywów dłużnika lub przepływów pieniężnych z określonych aktywów), w szczególności produkty
typu „project finance” oraz „object finance” (produkty w których kredytobiorca, najczęściej spółka
specjalnego przeznaczenia charakteryzuje się minimalnym poziomem kapitałów własnych, a
jedynym składnikiem jego majątku jest kredytowane aktywo), oceniane są przez porównanie
wartości zabezpieczenia w stosunku do kwoty kapitału udzielonego kredytu. Identyfikacja
odpowiedniego bufora na pokrycie ryzyka zmian wartości zabezpieczenia, powoduje spełnienie
warunków Testu.
Negatywny wynik Testu SPPI, implikuje wycenę instrumentu dłużnego według FVTPL, powodując
odejście od standardowej metody wyceny według zamortyzowanego kosztu lub według FVTOCI.
32
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Modyfikacje warunków umowy kredytowej
Modyfikacje warunków umowy kredytowej w trakcie okresu kredytowania, to m.in.:
▪ zmiany terminów spłaty całości lub części należności,
▪ zmiany wysokości rat spłaty należności,
▪ zmiany oprocentowania lub zaprzestania naliczania odsetek,
▪ kapitalizacja zaległych lub bieżących odsetek,
▪ przewalutowanie zadłużenia (o ile możliwość taka nie wynika z pierwotnej umowy),
▪ ustanowienie, zmiana bądź zniesienie istniejącego zabezpieczenia należności.
Każda tego typu modyfikacja skutkować może koniecznością wyłączenia z bilansu i ponownej
klasyfikacji aktywa finansowego uwzględniającej przeprowadzenie Testu SPPI.
W przypadku zidentyfikowania modyfikacji warunków kontraktowych kredytu, Bank przeprowadza
ocenę jakościową i ilościową w celu określenia czy daną modyfikację należy uznać za znaczącą
i w konsekwencji, wyłączyć oryginalne aktywo finansowe z bilansu i rozpoznać je jako nowe
(zmodyfikowane) aktywo według wartości godziwej. Znacząca modyfikacja ma miejsce jeżeli
spełnione są następujące warunki:
▪ kryterium ilościowe: zwiększenie zaangażowania dłużnika, rozumiane jako wzrost kapitału
każdej pojedynczej ekspozycji kredytowej powyżej 10% w stosunku do kapitału sprzed
podwyższenia. W przypadku wystąpienia kryterium ilościowego powyżej 10% uznaje się
modyfikacje za istotną, natomiast wystąpienie kryterium ilościowego do wysokości 10%
skutkuje uznaniem modyfikacji za nieistotną. Kryterium ilościowe nie ma zastosowania dla
kredytów znajdujących się w restrukturyzacji, tzn. w przypadku takich ekspozycji każda
zmiana zaangażowania dłużnika skutkuje rozpoznaniem modyfikacji nieistotnej ze względu
na fakt, iż umowa ugody lub restrukturyzacji ma na celu odzyskanie należności i nie stanowi
nowej transakcji zawartej na odmiennych warunkach,
▪ kryteria jakościowe: konwersja ekspozycji na inną walutę (o ile możliwość konwersji nie
była uwzględniana w pierwotnej umowie), zmiana wyniku testu SPPI. Wystąpienie kryterium
jakościowego skutkuje uznaniem modyfikacji za istotną.
Jeśli wynikające z umowy przepływy pieniężne podlegają modyfikacji, która nie prowadzi do
zaprzestania ujmowania danego składnika aktywów (tzw. nieistotna modyfikacja), Bank dokonuje
korekty wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych i ujmuje zysk lub stratę z tytułu
nieistotnej modyfikacji w wyniku finansowym (w odrębnej pozycji Rachunku zysków strat – „wynik z
tytułu modyfikacji”). Korektę wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych stanowi
różnica dyskontowanych przepływów pieniężnych przed i po modyfikacji warunków umownych.
Wszelkie poniesione koszty i opłaty korygują wartość bilansową zmodyfikowanego składnika
aktywów finansowych i są amortyzowane w okresie pozostającym do daty wymagalności
zmodyfikowanego składnika aktywów finansowych.
Aktywa POCI
Aktywa POCI („purchased or originated credit-impaired”) to aktywa finansowe, które w momencie
początkowego ujęcia mają stwierdzoną utratę wartości. Aktywa finansowe, które zostały
zaklasyfikowane jako POCI w momencie początkowego ujęcia, są przez Bank traktowane jako POCI
we wszystkich następnych okresach do momentu zaprzestania ich ujmowania w bilansie, a
oczekiwana strata kredytowa jest obliczana na bazie ECL uwzględniającego cały okresie istnienia
składnika aktywów finansowych, niezależnie od przyszłych zmian szacunków dotyczących
generowanych przez nie przepływów pieniężnych (ewentualnego uzdrowienia aktywa).
33
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Aktywa POCI mogą powstać na 3 różne sposoby, tj.:
1) poprzez nabycie kontraktu spełniającego definicję POCI (np. w wyniku kupna portfela „złych
kredytów”)
2) poprzez zawarcie kontraktu, który jest POCI w momencie pierwotnego udzielenia (np.
udzielenie kredytu klientowi w złej kondycji finansowej z nadzieją na jej poprawę
w przyszłości)
3) poprzez istotną modyfikację kontraktu zaliczanego do koszyka 3 kwalifikującą ten kontrakt do
wyłączenia z bilansu, a następnie do ponownego ujęcia w bilansie już jako kontraktu
spełniającego definicję POCI.
Zobowiązania finansowe
Zobowiązania finansowe w dniu ich nabycia lub powstania zalicza się do następujących kategorii:
1) zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, lub
2) pozostałe zobowiązania finansowe (wyceniane w AC).
Zobowiązania finansowe nie podlegają przeklasyfikowaniu.
Ujmowanie instrumentów finansowych w bilansie
Bank ujmuje składnik aktywów lub zobowiązanie finansowe w bilansie, gdy staje się stroną umowy
tego instrumentu. Standaryzowane transakcje kupna i sprzedaży aktywów finansowych ujmowane są
w dniu zawarcia transakcji.
Wszystkie instrumenty finansowe w momencie początkowego ujęcia są wyceniane do wartości
godziwej skorygowanej, w przypadku instrumentów finansowych innych niż klasyfikowane jako
wyceniane do wartości godziwej przez Rachunek zysków i strat, o koszty transakcji, które mogą być
przypisane bezpośrednio do nabycia lub emisji składnika aktywów finansowych lub zobowiązania
finansowego.
Zaprzestanie ujmowania instrumentów finansowych w bilansie
Składnik aktywów finansowych jest wyłączany z bilansu Banku w momencie, kiedy wygasają umowne
prawa do przepływów pieniężnych z nim związanych lub, kiedy Bank przenosi składnik aktywów
finansowych na podmiot trzeci. Przeniesienie to ma miejsce wtedy, gdy Bank:
▪ przenosi umowne prawa do otrzymania przepływów pieniężnych ze składnika aktywów
finansowych lub
▪ zatrzymuje umowne prawa do otrzymania przepływów pieniężnych ze składnika aktywów, ale
przyjmuje umowny obowiązek przekazania tych przepływów jednostce spoza Banku.
Przenosząc składnik aktywów finansowych Bank ocenia, w jakim stopniu zachowuje ryzyko
i korzyści związane z posiadaniem składnika aktywów finansowych. W tym przypadku:
▪ jeżeli Bank przenosi zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane
z posiadaniem składnika aktywów finansowych, to wyłącza składnik aktywów finansowych z
bilansu;
▪ jeżeli Bank zachowuje zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane
z posiadaniem składnika aktywów finansowych to w dalszym ciągu ujmuje składnik aktywów
finansowych w bilansie;
▪ jeżeli Bank nie przenosi ani nie zachowuje zasadniczo całego ryzyka i wszystkich korzyści
związanych z posiadaniem składnika aktywów finansowych, to Bank ustala, czy zachowała
kontrolę nad tym składnikiem aktywów finansowych.
W przypadku zachowania kontroli składnik aktywów finansowych jest ujmowany
w bilansie Banku do wysokości wynikającej z trwałego zaangażowania, odpowiednio w
przypadku braku kontroli jest z bilansu wyłączany.
Bank wyłącza ze swojego bilansu zobowiązanie finansowe (lub jego część), gdy obowiązek określony
w umowie został wypełniony, umorzony lub wygasł.
34
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Rachunkowość zabezpieczeń i instrumenty pochodne
Wycena do wartości godziwej
Pochodne instrumenty finansowe wykazywane są w wartości godziwej począwszy od dnia zawarcia
transakcji. Wartość godziwą ustala się w oparciu o notowania instrumentów na aktywnych rynkach,
w tym w oparciu o ceny niedawno zawartych transakcji. Rynek jest uważany za aktywny, gdy
kwotowane ceny instrumentów są regularnie dostępne i wynikają z rzeczywistych transakcji
zawieranych na tym rynku oraz reprezentują poziom, po którym Bank mógłby zawrzeć takie
transakcje. W przypadku, gdy rynek instrumentów nie jest aktywny, Bank określa wartość godziwą z
wykorzystaniem technik wyceny, w tym modeli bazujących na zdyskontowanych przepływach
pieniężnych oraz modeli wyceny opcji. Stosowane przez Bank techniki wyceny oparte są o
maksymalne wykorzystanie danych wsadowych pochodzących z aktywnego rynku, takich jak stopy
procentowe, kursy walutowe oraz zmienności implikowane. W przypadku braku danych wsadowych
pochodzących z aktywnego rynku, Bank wykorzystuje w technikach wyceny własne szacunki
parametrów wyceny w oparciu o swoją najlepszą wiedzę i doświadczenie.
Dodatkowym elementem wyceny instrumentów pochodnych jest komponent ryzyka kredytowego
uwzględniający zarówno ryzyko kontrahenta (korekta wartości kredytowej, z ang. credit value
adjustment - CVA) jak i ryzyko własne Banku (korekta wartości debetowej, z ang. debit value
adjustment – DVA).
Ujmowanie instrumentów pochodnych wbudowanych w zobowiązania
Bank wydziela i ujmuje w bilansie wbudowane instrumenty pochodne będące składnikiem
instrumentów hybrydowych. Instrument hybrydowy zawiera umowę zasadniczą (niebędącą
instrumentem pochodnym) oraz wbudowany instrument pochodny, który w oparciu o określoną
stopę procentową, cenę instrumentu finansowego, cenę towaru, kurs waluty, indeks cen lub stóp
lub inną zmienną, modyfikuje część lub całość przepływów pieniężnych wynikających z umowy
zasadniczej.
Spełniające określone niżej warunki, wbudowane instrumenty pochodne traktuje się jako odrębne
instrumenty pochodne. Instrumenty te są wyceniane według wartości godziwej a ich zmiany
wartości godziwej wykazuje się w Rachunku zysków i strat. Wbudowane instrumenty pochodne
ujmuje się i wycenia odrębnie od umowy zasadniczej w przypadku łącznego zaistnienia
następujących warunków:
▪ cechy ekonomiczne wbudowanego instrumentu pochodnego oraz ryzyko z nim związane nie są
ściśle powiązane z cechami ekonomicznymi umowy zasadniczej i ryzykami z niej wynikającymi;
▪ samodzielny instrument o takich samych warunkach umownych jak wbudowany instrument
pochodny spełniałby definicję instrumentu pochodnego; oraz
▪ hybrydowy (łączny) instrument finansowy nie jest zaliczany do instrumentów finansowych
wycenianych w wartości godziwej przez Rachunek zysków i strat.
Sposób ujmowania zmian wartości godziwej instrumentu pochodnego zależy od tego, czy dany
instrument pochodny jest wyznaczony jako instrument zabezpieczający, od rodzaju zabezpieczenia
oraz od rodzaju zabezpieczanej pozycji.
Instrumenty pochodne wyznaczone jako instrumenty zabezpieczające – rachunkowość zabezpieczeń
Instrumenty pochodne wykorzystywane są m.in. w celu zabezpieczenia przed ryzykami stopy
procentowej oraz kursu walutowego wynikającymi z działalności operacyjnej, finansowej
i inwestycyjnej. Niektóre instrumenty pochodne wyznacza się jako zabezpieczenie:
▪ przepływów pieniężnych, które przypisać można ujętemu składnikowi aktywów lub zobowiązań,
lub wysoce prawdopodobnej planowanej transakcji (zabezpieczenie przepływów pieniężnych),
lub
▪ wartości godziwej ujętego składnika aktywów lub zobowiązań albo wiążącej umowy
(zabezpieczenie wartości godziwej).
35
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Kryteria stosowania rachunkowości zabezpieczeń
Rachunkowość zabezpieczeń stosuje się pod warunkiem spełnienia kryteriów określonych w MSR 39.
▪ W momencie ustanowienia zabezpieczenia, formalnie wyznacza się i dokumentuje powiązanie
zabezpieczające, jak również cel zarządzania ryzykiem i strategię zawierania transakcji
zabezpieczających. Dokumentacja obejmuje identyfikację pozycji zabezpieczanej lub transakcji,
pozycji zabezpieczającej i charakter zabezpieczanego ryzyka. Dokumentuje się również, w
momencie ustanowienia zabezpieczenia i przez cały czas jego trwania, ocenę efektywności
instrumentu zabezpieczającego w kompensowaniu zmian wartości godziwej lub przepływów
pieniężnych wynikających z pozycji zabezpieczanej;
▪ Bank przewiduje, że zabezpieczenie będzie odznaczało się wysoką skutecznością
w równoważeniu przepływów środków pieniężnych i zmian wartości godziwej, zgodnie
z udokumentowaną strategią zarządzania ryzykiem, dotyczącą tego konkretnego powiązania
zabezpieczającego (prospektywny test efektywności);
▪ Zabezpieczenie przepływów środków pieniężnych dotyczy wysoce prawdopodobnej,
prognozowanej transakcji, która jest narażona na ryzyko zmian przepływów środków pieniężnych
wpływających na poziom wyniku finansowego (test wysokiego prawdopodobieństwa);
▪ Skuteczność zabezpieczenia można wiarygodnie ocenić, czyli można wiarygodnie wycenić
wartość godziwą zabezpieczanej pozycji lub przepływy środków pieniężnych z niej pochodzące
oraz wartość godziwą instrumentu zabezpieczającego;
▪ Zabezpieczenie jest na bieżąco weryfikowane i stwierdza się jego wysoką skuteczność
w całym okresie jego wykorzystania (retrospektywny test efektywności).
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych to zabezpieczenie przed ryzykiem zmienności przepływów
pieniężnych, które (i) można przypisać konkretnemu rodzajowi ryzyka związanemu
z ujętym składnikiem aktywów lub zobowiązaniem (takimi, jak całość lub część przyszłych płatności
odsetkowych od zadłużenia o zmiennym oprocentowaniu) lub z wysoce prawdopodobną planowaną
transakcją i które (ii) może wpływać na Rachunek zysków i strat.
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych ujmowane jest w następujący sposób: część zysków lub
strat związanych z instrumentem zabezpieczającym, który stanowi efektywne zabezpieczenie,
ujmuje się w kapitale własnym poprzez pozostały dochód całkowity, zaś nieefektywną część zysków
lub strat związanych z instrumentem zabezpieczającym ujmuje się w Wyniku
z instrumentów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków.
Zyski i straty ujęte w pozostałych dochodach całkowitych (efektywne zabezpieczenie),
w momencie ujęcia składnika aktywów lub zobowiązań finansowych będącego skutkiem
zabezpieczanej planowanej transakcji, przenoszone są do Rachunku zysków i strat w tym okresie lub
w okresach, w których zabezpieczany składnik aktywów lub zobowiązań ma wpływ na Rachunek
zysków i strat.
W przypadku zabezpieczenia aktywów lub zobowiązań niefinansowych, odniesione do pozostałych
dochodów całkowitych jako efektywne zabezpieczenie zyski i straty, przenoszone są do wyniku
sukcesywnie, w okresach w których aktywo lub zobowiązanie niefinansowe ma wpływ na Rachunek
zysków i strat bezpośrednio z kapitału lub przenoszone są z kapitału do początkowego kosztu
nabycia w bilansie i odnoszone do wyniku sukcesywnie w okresach, w których aktywo lub
zobowiązanie niefinansowe ma wpływ na Rachunek zysków i strat.
36
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Zabezpieczenie wartości godziwej
Zabezpieczenie wartości godziwej to zabezpieczenie przed ryzykiem zmiany wartości godziwej
ujętego składnika aktywów lub zobowiązania lub uprawdopodobnionego przyszłego zobowiązania,
albo wyodrębnionej części takiego składnika aktywów, zobowiązania lub uprawdopodobnionego
przyszłego zobowiązania, które przypisać można konkretnemu rodzajowi ryzyka i które może
wpływać na Rachunek zysków i strat.
Zmiany wartości godziwej instrumentów pochodnych wyznaczonych i kwalifikujących się jako
zabezpieczenia wartości godziwej, ujmuje się w Rachunku zysków i strat wraz z odpowiadającymi
im zmianami wartości godziwej zabezpieczanego składnika aktywów lub zobowiązania odnoszącego
się do ryzyka, przed którym Bank się zabezpiecza. To znaczy: zyski lub straty wynikające z
przeszacowania wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego (dla pochodnego instrumentu
zabezpieczającego) wykazuje się w Rachunku zysków i strat, zaś zyski lub straty związane z pozycją
zabezpieczaną, wynikające z zabezpieczanego ryzyka, korygują wartość bilansową zabezpieczanej
pozycji i są ujmowane w Rachunku zysków i strat. Zasada ta ma zastosowanie do zabezpieczanej
pozycji, którą w innych okolicznościach wycenia się według zamortyzowanego kosztu. W przypadku
pozycji zabezpieczanej, będącej składnikiem aktywów finansowych klasyfikowanych jako wyceniane
przez inne całkowite dochody, zyski lub straty wynikające z zabezpieczanego ryzyka ujmuje się w
Rachunku zysków i strat. Wycena zabezpieczanych składników aktywów finansowych
klasyfikowanych jako wyceniane przez inne całkowite dochody, wynikająca z czynników innych niż
zabezpieczane ryzyka, prezentowana jest w pozostałych dochodach całkowitych do czasu zbycia lub
terminu zapadalności tego składnika aktywów.
Zaprzestanie rachunkowości zabezpieczeń
W przypadku, gdy zabezpieczenie wartości godziwej przestało spełniać kryteria stosowania
rachunkowości zabezpieczeń, korektę wartości bilansowej instrumentu zabezpieczanego,
wycenianego wg efektywnej stopy procentowej, rozlicza się liniowo w czasie w Rachunku zysków i
strat w okresie pozostałym do terminu wymagalności/zapadalności. Wycena zabezpieczanych
składników aktywów finansowych klasyfikowanych jako wyceniane przez inne całkowite dochody,
wynikająca z czynników innych niż zabezpieczane ryzyka, prezentowana jest w kapitale
z aktualizacji wyceny do czasu zbycia lub terminu zapadalności tego składnika aktywów.
W przypadku, gdy zabezpieczenie przepływów pieniężnych przestało spełniać kryteria stosowania
rachunkowości zabezpieczeń, wycena instrumentu zabezpieczającego ujęta w pozostałych
dochodach całkowitych na dzień ostatniego efektywnego testu pozostaje w kapitałach do czasu
realizacji przepływu wynikającego z transakcji zabezpieczanej. Przeniesienie niniejszej wyceny do
Rachunku zysków i strat następuje w okresach, w których transakcja zabezpieczana ma wpływ na
Rachunek zysków i strat.
Instrumenty pochodne niespełniające kryteriów rachunkowości zabezpieczeń
Instrumenty pochodne, które nie podlegają zasadom wyceny zgodnie z zasadami rachunkowości
zabezpieczeń, klasyfikowane są jako instrumenty przeznaczone do obrotu i wyceniane w wartości
godziwej. Zmiany wartości godziwej instrumentów pochodnych klasyfikowanych jako przeznaczone
do obrotu są wykazywane w Rachunku zysków i strat w pozycji „Wynik z instrumentów finansowych
przeznaczonych do obrotu”/”Wynik z pozycji wymiany”, co opisano poniżej.
37
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Bank stosuje następujące zasady ujmowania zysków i strat z wyceny instrumentów pochodnych:
▪ Transakcje walutowe forward (FX forward)
Transakcje forward są wyceniane według wartości godziwej w oparciu o metodę dyskontowania
przyszłych przepływów pieniężnych, z uwzględnieniem ryzyka kredytowego kontrahenta
(i Banku) o ile istnieje ryzyko niewywiązania się stron transakcji ze swoich zobowiązań. Zmiany
wartości godziwej transakcji FX forward są wykazywane w „Wynik z pozycji wymiany” Rachunku
zysków i strat.
Ponadto, Bank desygnował wybrane transakcje FX forward jako instrumenty zabezpieczające.
Sposób ujmowania i wyceny zabezpieczających instrumentów finansowych został opisany w
części poświęconej rachunkowości zabezpieczeń.
▪ Transakcje SWAP walutowy (FX SWAP)
Transakcje FX SWAP są wyceniane według wartości godziwej w oparciu o metodę dyskontowania
przyszłych przepływów pieniężnych z wykorzystaniem krzywych stóp procentowych
uwzględniających spread wynikający z aktualnych warunków rynkowych oraz z uwzględnieniem
ryzyka kredytowego kontrahenta (i Banku) o ile istnieje ryzyko niewywiązania się stron
transakcji ze swoich zobowiązań. Zmiany wartości godziwej transakcji FX SWAP są wykazywane
w „Wynik z instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków i strat.
▪ Transakcje SWAP stopy procentowej (IRS)
Transakcje IRS są wyceniane według wartości godziwej w oparciu o metodę dyskontowania
przyszłych przepływów pieniężnych z uwzględnieniem ryzyka kredytowego kontrahenta
(i Banku) o ile istnieje ryzyko niewywiązania się stron transakcji ze swoich zobowiązań. Zmiany
wartości godziwej transakcji IRS są wykazywane w „Wynik z instrumentów finansowych
przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków i strat.
Ponadto, Bank desygnował wybrane transakcje IRS jako instrumenty zabezpieczające. Sposób
ujmowania i wyceny zabezpieczających instrumentów finansowych został opisany w części
poświęconej rachunkowości zabezpieczeń.
▪ Transakcje Cross – Currency Swap (CCS)
Transakcje CCS są wyceniane według wartości godziwej w oparciu o metodę dyskontowania
przyszłych przepływów pieniężnych z zastosowaniem krzywych stóp procentowych
skorygowanych o rynkowy spread z uwzględnieniem jego struktury terminowej oraz
z uwzględnieniem ryzyka kredytowego kontrahenta (i Banku) o ile istnieje ryzyko niewywiązania
się stron transakcji ze swoich zobowiązań. Zmiany wartości godziwej transakcji CCS są
wykazywane w „Wynik z instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu” Rachunku
zysków i strat.
Ponadto, Bank desygnował wybrane transakcje CCS jako instrumenty zabezpieczające. Sposób
ujmowania i wyceny zabezpieczających instrumentów finansowych został opisany w części
poświęconej rachunkowości zabezpieczeń.
▪ Transakcje typu IRS z wbudowanymi opcjami
Transakcje są wyceniane według wartości godziwej; komponent swapowy jest wyceniany przy
zastosowaniu metody dyskontowania przyszłych przepływów pieniężnych z uwzględnieniem
ryzyka kredytowego kontrahenta (i Banku) o ile istnieje ryzyko niewywiązania się stron
transakcji ze swoich zobowiązań, natomiast komponent opcyjny wyceniany jest przy pomocy
modeli wyceny opcji. Zmiany wartości godziwej wymienionych transakcji są wykazywane
w „Wynik z instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków i strat.
Komponent opcyjny stanowi zabezpieczenie opcji wbudowanych w papiery wartościowe lub
depozyty oferowane przez Bank.
38
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
▪ Opcje na indeksy i opcje walutowe
Transakcje opcyjne są wyceniane według wartości godziwej z zastosowaniem modeli do wyceny
opcji. W przypadku opcji wystawionych przez kontrahentów Banku, wycena modelowa
uzupełniana jest o wpływ na wartość godziwą szacunkowego parametru ryzyka kredytowego.
Zmiany wartości godziwej opcji są wykazywane w „Wynik z instrumentów finansowych
przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków i strat.
▪ Transakcje Forward Rate Agreement (FRA)
Transakcje FRA są wyceniane do wartości godziwej przy zastosowaniu metody dyskontowania
przyszłych przepływów pieniężnych z uwzględnieniem ryzyka kredytowego kontrahenta
(i Banku) o ile istnieje ryzyko niewywiązania się stron transakcji ze swoich zobowiązań. Zmiany
wartości godziwej transakcji FRA są wykazywane w „Wynik z instrumentów finansowych
przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków i strat.
▪ Transakcje terminowe na cenę surowca
Transakcje terminowe na cenę surowca są wyceniane według wartości godziwej w oparciu
o metodologię dyskontowania przyszłych przepływów pieniężnych wykorzystując ceny
referencyjne ustalane na rynku referencyjnym LME (London Metal Exchange) przy czym Bank nie
utrzymuje pozycji własnych na rynku surowców. Zmiany wartości godziwej są wykazywane w
„Wynik z instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków i strat.
▪ Opcje na cenę surowca
Transakcje opcyjne na cenę surowca są wyceniane według wartości godziwej z zastosowaniem
modeli wyceny opcji i wykorzystaniem cen referencyjnych ustalanych na rynku referencyjnym
LME (London Metal Exchange) przy czym Bank nie utrzymuje pozycji własnych na rynku
surowców. Zmiany wartości godziwej są wykazywane w „Wynik z instrumentów finansowych
przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków i strat.
Utrata wartości aktywów finansowych
Główne założenia modelu
Począwszy od dnia 1 stycznia 2018 r. model szacowania utraty wartości bazuje na koncepcji
„oczekiwanej straty kredytowej” (ang. expected credit loss - ECL). W wyniku wprowadzonych
zmian, odpisy aktualizujące kalkulowane zgodnie z tą koncepcją, uwzględniają również prognozy
oraz oczekiwania odnośnie przyszłych warunków ekonomicznych, mających wpływ na poziom ryzyka
kredytowego ekspozycji.
Wdrożony model utraty wartości dotyczy aktywów finansowych klasyfikowanych zgodnie z MSSF 9
jako aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu lub według wartości godziwej
poprzez inne całkowite dochody (za wyjątkiem instrumentów kapitałowych) oraz zobowiązań
pozabilansowych.
Zgodnie z MSSF 9 ekspozycje kredytowe podlegają klasyfikacji do następujących kategorii:
▪ Faza 1 - ekspozycje bez utraty wartości, dla których oczekiwana strata kredytowa szacowana
jest w okresie 12 miesięcy,
▪ Faza 2 - ekspozycje bez utraty wartości, dla których zidentyfikowano znaczący wzrost ryzyka
i dla których oczekiwana strata kredytowa jest obliczana w całym okresie istnienia składnika
aktywów finansowych,
▪ Faza 3 - ekspozycje o zidentyfikowanych przesłankach utraty wartości, dla których oczekiwana
strata kredytowa jest obliczana w całym okresie istnienia składnika aktywów finansowych.
W przypadku ekspozycji klasyfikowanych do kategorii POCI (ang. purchased or originated credit
impaired), które w początkowym ujęciu w bilansie uznano jako aktywa z utratą wartości, a
oczekiwana strata kredytowa jest obliczana na bazie ECL uwzględniającego cały okresie istnienia
składnika aktywów finansowych.
39
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Identyfikacja znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego
Aktywa, w przypadku których zidentyfikowano istotny wzrost poziomu ryzyka kredytowego
w odniesieniu do momentu początkowego ujęcia w bilansie, klasyfikowane są do Koszyka 2. Istotny
wzrost ryzyka jest identyfikowany w oparciu kryteria jakościowe oraz ilościowe.
Kryteria jakościowe obejmują:
▪ opóźnienia w spłacie powyżej 30 dni,
▪ ekspozycje zrestrukturyzowane (ang. forborne), w przypadku których nie są już
identyfikowane przesłanki utraty wartości,
▪ rating proceduralny, odzwierciedlający początkowe opóźnienia w spłacie,
▪ podjęte decyzje ograniczające ryzyko kredytowe w ramach systemu wczesnego ostrzegania
dla klientów korporacyjnych,
▪ zidentyfikowane w trakcie analizy indywidualnej zdarzenia, związane z istotnym wzrostem
ryzyka kredytowego, tzw. "miękkie oznaki" utraty wartości.
Kryterium ilościowe polega na porównaniu wartości dożywotniego PD (ang. lifetime PD) ustalonej na
moment początkowego ujęcia ekspozycji w bilansie, z wartością dożywotniego PD na bieżący dzień
sprawozdawczy. Jeżeli empirycznie ustalony próg względnej zmiany wartości dożywotniego PD
zostanie przekroczony, wówczas ekspozycja zostaje automatycznie przeniesiona do Koszyka 2.
Ocena ilościowa nie obejmuje ekspozycji analizowanych indywidualnie.
Uwzględnienie informacji dotyczących prognozowanych warunków ekonomicznych (ang. forward
looking information – FLI)
W procesie kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych Bank korzysta z prognozowanych informacji
dotyczących przyszłych zdarzeń makroekonomicznych. Biuro Analiz Makroekonomicznych
przygotowuje trzy scenariusze (podstawowy, optymistyczny i pesymistyczny) i określa
prawdopodobieństwa ich wystąpienia. Prognozy przekładają się bezpośrednio lub pośrednio na
wartości szacowanych parametrów i wysokość ekspozycji.
Ujednolicenie definicji default stosowanej w obszarze ryzyka Grupy
Od momentu wdrożenia MSSF 9, Grupa przyjęła jednolitą definicję niewykonania zobowiązania,
zarówno w zakresie kalkulacji wymogów kapitałowych, jak i na potrzeby szacowania utraty
wartości. Począwszy od roku 2020 dla portfela detalicznego Grupa stosuje definicję niewykonania
zobowiązania zgodnie z wytycznymi EBA (EBA/GL/2016/07) tzw. Nowa Definicja Default.
Ujednolicona definicja default obejmuje następujące przesłanki:
▪ opóźnienie w spłacie powyżej 90 dni z uwzględnieniem progów istotności dla wartości
wymagalnej: bezwzględnego 400 zł dla ekspozycji detalicznych i 2000 zł dla ekspozycji
korporacyjnych oraz progu względnego: 1% całości ekspozycji klienta,
▪ zrestrukturyzowane ekspozycje (forborne),
▪ ekspozycje w procesie windykacji,
▪ inne przesłanki zdefiniowane w Wytycznych EBA,
▪ jakościowe przesłanki utraty wartości zidentyfikowane w analizie indywidualnej.
Bank uwzględnia zjawisko zarażania (ang. cross-default) dla wszystkich segmentów.
W przypadku stosowania udogodnień związanych z negatywnym wpływem pandemii Covid-19 Grupa
zastosowała podejście sektorowe zgodne z wytycznymi EBA, nie klasyfikując ekspozycji z wakacjami
kredytowymi, przyznanymi w ramach moratoriów prywatnych, jako ekspozycji typu forborne.
Jednak w sytuacji, gdy w okresie 3-ch miesięcy po zakończeniu tego typu wakacji, na rachunkach
klienta wystąpi opóźnienie powyżej 60 dni, przyjęto konserwatywnie, iż klient zostanie
zaklasyfikowany do Fazy 3.
40
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Klienci z wakacjami kredytowymi udzielonymi w ramach moratoriów o charakterze publicznym (na
podstawie rządowego programu pomocowego - Tarcza 4.0), zostali zaklasyfikowani do Fazy 3
(chyba, że zostały spełnione specyficzne, określone przez Nadzorcę kryteria wyłączenia z tej
klasyfikacji).
Model PD
Model PD, stworzony w celu obliczania oczekiwanych strat kredytowych, oparty jest na danych
empirycznych, dotyczących 12-miesięcznych współczynników default-rate, które są następnie
wykorzystywane przy użyciu odpowiednich metod statystycznych i ekonometrycznych do
oszacowania wartości dożywotnich PD Lifetime (uwzględniając prognozy makroekonomiczne: FLI).
Segmentacja przyjęta w tym celu na poziomie klienta jest zgodna z segmentacją stosowaną do
celów obliczania wymogów kapitałowych. Dodatkowo Bank wykorzystuje informacje o ratingach z
wewnętrznych modeli ratingowych do obliczania wartości PD.
Modele LGD
Modele LGD wykorzystywane przez Bank w procesie kalkulacji wymogu kapitałowego dla portfela
detalicznego, zostały dostosowane do wymogów MSSF 9 w zakresie szacowania utraty wartości.
Głównymi składnikami tych modeli są: stopa uzdrowień (ang. cure rate) i stopa odzysku (ang.
recovery rate) oszacowana na podstawie zdyskontowanych przepływów pieniężnych. Dostosowanie
tych modeli do wymogów MSSF 9 objęło między innymi wyłączenie bufora konserwatyzmu, kosztów
pośrednich i korekty dotyczącej spowolnienia gospodarczego. Ponadto dokonano zmian
pozwalających na odzwierciedlenie obecnej sytuacji gospodarczej (koncepcja point-in-time) i
wykorzystanie prognoz makroekonomicznych (FLI).
W przypadku portfela korporacyjnego model LGD oparty jest na komponencie odzwierciedlającym
sparametryzowane odzyski dla kluczowych typów zabezpieczeń oraz na współczynniku odzysków dla
niezabezpieczonej części ekspozycji. Wszystkie parametry zostały obliczone na podstawie danych
historycznych, zawierających informacje o zdyskontowanych przepływach pieniężnych, uzyskanych
przez jednostkę dochodzenia należności korporacyjnych.
Model EaD
Model EaD stosowany w B obejmuje obliczanie takich parametrów jak: średnie wykorzystanie limitu
(LU), współczynnik konwersji kredytowej (CCF), współczynnik przedpłat, oczekiwana długość życia
ekspozycji. Segmentacja opiera się na rodzaju klienta (detaliczny, korporacyjny, leasing) i
produkcie (produkty z / bez harmonogramu). Prognozy kursów walutowych są stosowane jako
korekta FLI.
Odpisanie
Bank bezpośrednio obniża wartość bilansową brutto składnika aktywów finansowych, jeżeli nie
istnieją uzasadnione przesłanki na odzyskanie danego składnika aktywów finansowych w całości lub
części. W efekcie odpisania, składnik aktywów finansowych przestaje w całości lub w części być
ujmowany sprawozdaniu finansowym.
Kompensowanie instrumentów finansowych
Kompensowanie składnika aktywów i zobowiązań finansowych dokonywane jest jedynie
w przypadku gdy Bank posiada ważny tytuł prawny do przeprowadzenia kompensaty a rozliczenie ma
zostać przeprowadzone w kwocie netto lub realizacja składnika aktywów i pasywów następuje
jednocześnie.
41
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu/sprzedaży
Transakcje repo i sell-buy back oraz transakcje reverse-repo i buy-sell back są operacjami sprzedaży
lub kupna papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu lub odsprzedaży w
umownym terminie i po określonej cenie.
Bank prezentuje w bilansie aktywa finansowe odsprzedane z klauzulą przyrzeczenia odkupu
(transakcje typu repo, sell–buy back) jednocześnie ujmując po stronie pasywów zobowiązania
wynikające z udzielonego przyrzeczenia odkupu. Warunkiem stosowania takiego rozwiązania jest
zachowanie przez Bank ryzyk i korzyści wynikających z danego aktywa pomimo jego transferu.
W przypadku transakcji zakupu papierów wartościowych z przyrzeczeniem sprzedaży (reverse repo,
buy-sell back) posiadane aktywa finansowe prezentowane są jako należność wynikająca
z klauzuli odkupu.
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu/sprzedaży są wyceniane wg zamortyzowanego kosztu,
natomiast papiery wartościowe będące przedmiotem transakcji z przyrzeczeniem odkupu nie są
usuwane z bilansu i podlegają wycenie wg zasad określonych dla poszczególnych portfeli papierów
wartościowych. Różnica między ceną sprzedaży i odkupu jest traktowana odpowiednio jako
koszty/przychody odsetkowe i rozliczana jest w czasie trwania umowy z zastosowaniem efektywnej
stopy procentowej.
Należności i zobowiązania z tytułu umów leasingu
Bank jest stroną umów leasingowych, na mocy których oddaje do odpłatnego używania lub
pobierania pożytków środki trwałe lub wartości niematerialne przez uzgodniony okres.
W przypadku umów leasingu, na mocy których następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka
i pożytków wynikających z tytułu posiadania aktywów będących przedmiotem umowy (leasing
finansowy), przedmiot leasingu przestaje być ujmowany w bilansie Banku. Ujmowana jest natomiast
należność w kwocie równej bieżącej wartości minimalnych opłat leasingowych. Rozliczenie opłat
leasingowych (podział między przychody finansowe i zmniejszenie salda należności) następuje w
sposób umożliwiający uzyskanie stałej stopy zwrotu z pozostałej do spłaty należności.
Opłaty leasingowe z tytułu umów, które nie spełniają warunków umowy leasingu finansowego,
ujmowane są jako przychody w Rachunku zysków i strat metodą liniową przez okres trwania
leasingu.
Bank jest również stroną umów leasingowych na podstawie których przyjmuje do odpłatnego
używania lub pobierania pożytków obce środki trwałe przez uzgodniony okres. Są to głównie umowy
najmu lub dzierżawy. W przypadku tych umów w sprawozdaniu finansowym, zarówno aktywa z
tytułu prawa do użytkowania jak również zobowiązania z tytułu leasingu, wykazane są w odrębnych
pozycjach not objaśniających odpowiednio do linii ‘Rzeczowe aktywa trwałe’ oraz ‘Inne
zobowiązania’. W dacie rozpoczęcia leasingu, opłaty leasingowe zawarte w wycenie zobowiązania z
tytułu leasingu obejmują następujące opłaty za prawo do użytkowania bazowego składnika aktywów
podczas okresu leasingu, które pozostają do zapłaty w tej dacie:
• stałe opłaty leasingowe pomniejszone o wszelkie należne zachęty leasingowe,
• zmienne opłaty leasingowe, które zależą od indeksu lub stawki, wycenione początkowo z
zastosowaniem tego indeksu lub tej stawki zgodnie z ich wartością w dacie rozpoczęcia,
• kwoty, których zapłaty przez leasingobiorcę oczekuje się w ramach gwarantowanej wartości
końcowej,
• cenę wykonania opcji kupna, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że leasingobiorca
skorzysta z tej opcji,
• kary pieniężne za wypowiedzenie leasingu, jeżeli w warunkach leasingu przewidziano, że
leasingobiorca może skorzystać z opcji wypowiedzenia leasingu.
42
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania zawiera:
• kwotę początkowej wyceny zobowiązania z tytułu leasingu,
• wszelkie opłaty leasingowe zapłacone w dacie rozpoczęcia lub przed tą datą, pomniejszone o
wszelkie otrzymane zachęty leasingowe.
W wyniku finansowym wykazywane są następujące pozycje:
• amortyzacja prawa do użytkowania,
• odsetki od zobowiązań leasingowych,
• podatek VAT od faktur czynszowych wykazany w kosztach czynszu.
Bank przyjął następujące założenia, na bazie których umowy leasingowe są ujmowane w
sprawozdaniach finansowych:
• do kalkulacji zobowiązań oraz aktywów przyjmowane będą wartości netto (bez VAT) przyszłych
przepływów pieniężnych,
• w przypadku umów denominowanych w walucie, zobowiązania będą ewidencjonowane w
oryginalnej walucie kontraktu, natomiast aktywa w polskich złotych przeliczone po kursie z dnia
rozpoczęcia podpisania umowy, lub aneksu do umowy będącym jednocześnie dniem rozpoczęcia
leasingu,
• prawo do użytkowania składnika aktywów będzie podlegać amortyzacji zgodnie z okresem
leasingu,
• Bank korzysta z możliwości odstąpienia od rozpoznawania leasingu w przypadku umów
krótkoterminowych dla umów najmu powierzchni oraz leasingu samochodów,
• Bank korzysta także z możliwości nie rozpoznawania leasingu w przypadku leasingu aktywów o
niskiej wartości początkowej takich jak najmu drobnych powierzchni np. pod altanki śmieciowe,
pochylnie, bankomaty oraz urządzeń takich jak ekspresy do kawy, dyspenserów do wody,
urządzeń do audiomarketingu i aromamarketingu,
• nowe umowy będą dyskontowane według stawki SWAP z dnia podpisania umowy/aneksu do
umowy właściwej dla długości trwania umowy oraz właściwej dla waluty, powiększonej o marżę
wyznaczaną i aktualizowaną w odniesieniu do premii za ryzyko zaciąganych przez Bank
zobowiązań finansowych.
Rzeczowe aktywa trwałe i wartości niematerialne
Własne składniki rzeczowych aktywów trwałych
Do rzeczowych składników aktywów trwałych zalicza się środki trwałe oraz nakłady na ich budowę.
Do środków trwałych zalicza się składniki rzeczowych aktywów trwałych o przewidywanym okresie
wykorzystywania dłuższym niż rok, które są utrzymywane z uwagi na ich wykorzystanie na własne
potrzeby lub w celu oddania ich do użytkowania innym podmiotom na podstawie umowy najmu lub
w celach administracyjnych.
Rzeczowe aktywa trwałe wykazuje się według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia
pomniejszonego o odpisy amortyzacyjne (umorzeniowe) oraz odpisy z tytułu utraty wartości.
Środki trwałe w budowie wykazywane są w wartości ceny nabycia lub kosztu wytworzenia i nie
podlegają amortyzacji.
Bank ujmuje w wartości bilansowej pozycji rzeczowych aktywów trwałych koszty wymiany części
tych pozycji w momencie ich poniesienia, jeśli istnieje prawdopodobieństwo uzyskania przyszłych
korzyści ekonomicznych związanych ze składnikiem aktywów, a cenę nabycia lub koszt wytworzenia
można wycenić w wiarygodny sposób. Pozostałe koszty są ujmowane w Rachunku zysków i strat w
momencie ich poniesienia.
Koszty napraw i utrzymania rzeczowych aktywów trwałych obciążają Rachunek zysków i strat
w okresie sprawozdawczym, w którym zostały poniesione.
43
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Wartości niematerialne
Składnik wartości niematerialnych to możliwy do zidentyfikowania niepieniężny składnik aktywów,
który nie posiada postaci fizycznej, powodujący w przyszłości wpływ korzyści ekonomicznych dla
Banku.
Głównymi składnikami wartości niematerialnych są licencje na oprogramowanie komputerowe.
Nabyte licencje na oprogramowanie komputerowe są aktywowane w wysokości poniesionych
kosztów nabycia i przygotowania do użytkowania, z uwzględnieniem odpisów z tytułu utraty
wartości.
Nakłady związane z ulepszaniem lub utrzymywaniem oprogramowania komputerowego są
wykazywane jako koszty w momencie ich poniesienia.
Pozostałe wartości niematerialne nabywane przez Bank, wykazuje się w cenie nabycia lub koszcie
wytworzenia pomniejszonym o umorzenie i łączną kwotę odpisów aktualizujących z tytułu utraty
wartości.
Nakłady poniesione po początkowym ujęciu nabytego składnika wartości niematerialnych są
aktywowane tylko w przypadku, gdy te nakłady zwiększają przyszłe korzyści ekonomiczne danego
składnika. W pozostałych przypadkach nakłady te są ujmowane w Rachunku zysków i strat jako
koszty w momencie ich poniesienia.
Wszystkie wartości niematerialne podlegają okresowym przeglądom w celu weryfikacji czy nie
wystąpiły istotne przesłanki utraty wartości, które wymagałyby przeprowadzenia testu na utratę
wartości oraz dokonania odpisu z tytułu utraty wartości.
Odpisy amortyzacyjne
Odpisy amortyzacyjne od wartości podlegającej amortyzacji rzeczowych aktywów trwałych oraz
wartości niematerialnych dokonywane są metodą liniową, zgodnie z ustalonymi stawkami
amortyzacji, przez przewidywany okres ich użyteczności ekonomicznej. Przez wartość podlegającą
amortyzacji rozumie się cenę nabycia lub koszt wytworzenia danego składnika aktywów po
pomniejszeniu o wartość końcową (rezydualną) tego składnika. Okres ekonomicznej użyteczności,
stawki amortyzacji a także wartość końcowa rzeczowych aktywów trwałych i wartości
niematerialnych podlegających amortyzacji są corocznie weryfikowane. Wnioski z tej weryfikacji
stanowią podstawę dla ewentualnej zmiany okresów amortyzacji rozpoznawanej prospektywnie od
daty dostosowania.
Nie amortyzuje się gruntów, nakładów na rzeczowe aktywa trwałe oraz nakładów na wartości
niematerialne. Nie dokonuje się także odpisów amortyzacyjnych składnika wartości niematerialnych
o nieokreślonym okresie użytkowania. Wartości niematerialne o nieokreślonym okresie użytkowania
są systematycznie testowane pod kątem trwałej utraty wartości na każdy dzień bilansowy.
Bilansowe stawki amortyzacyjne stosowane dla podstawowych grup rzeczowych aktywów trwałych
oraz wartości niematerialnych oraz dla nieruchomości inwestycyjnych są następujące:
Wybrane grupy środków trwałych:
budynki bankowe - 2,5%
inwestycje w obiektach obcych – przeważnie 10 lat
zespoły komputerowe - 20%
urządzenia sieciowe - 20%
środki transportowe - standardowo 25%
urządzenia telekomunikacji - 10%
wartości niematerialne (oprogramowanie): w zależności od planowanego okresu użytkowania
główne aplikacje (systemy): w zależności od planowanego okresu użytkowania
Wartość amortyzacji obciąża koszty operacyjne Rachunku zysków i strat.
44
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży
Do aktywów trwałych do zbycia klasyfikowane są aktywa trwałe, w przypadku, jeśli ich wartość
bilansowa zostanie odzyskana przede wszystkim w drodze transakcji sprzedaży, a nie poprzez ich
dalsze wykorzystanie. Sytuacja taka ma miejsce, gdy pojedynczy składnik aktywów (lub grupa) jest
dostępny do natychmiastowej sprzedaży w jego bieżącym stanie z uwzględnieniem jedynie
normalnych i zwyczajowo przyjętych warunków dla sprzedaży tego typu aktywów oraz jego sprzedaż
jest wysoce prawdopodobna, tzn. zdecydowano o wypełnieniu planu sprzedaży danego składnika
aktywów, rozpoczęto aktywny program znalezienia nabywcy i zakończenia planu zbycia. Ponadto,
taki składnik aktywów jest oferowany do sprzedaży po cenie, która jest racjonalna
w odniesieniu do jego bieżącej wartości godziwej i oczekuje się, że sprzedaż zostanie ujęta jako
sprzedaż zakończona w czasie jednego roku od dnia zaklasyfikowania składnika aktywów do tej
kategorii.
Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży ujmuje się w kwocie niższej z dwóch: wartości
bilansowej i wartości godziwej pomniejszonej o koszty zbycia tych aktywów. Dla aktywów
zaklasyfikowanych do tej kategorii nie nalicza się amortyzacji.
W przypadku gdy kryteria klasyfikacji do grupy aktywów trwałych do zbycia nie są spełnione Bank
zaprzestaje ich ujmowania w tej kategorii i dokonuje reklasyfikacji do odpowiedniej kategorii
aktywów. W takim przypadku Bank wycenia składnik aktywów, który nie jest dłużej klasyfikowany
jako przeznaczony do zbycia w kwocie niższej z:
▪ jego wartości bilansowej z dnia poprzedzającego klasyfikację składnika aktywów (lub grupy
do zbycia) jako przeznaczony do sprzedaży, skorygowanej o amortyzację lub aktualizację
wyceny, która zostałaby ujęta, gdyby składnik aktywów (lub grupa do zbycia) nie został
zaklasyfikowany jako przeznaczony do sprzedaży, i
▪ jego wartości odzyskiwalnej z dnia podjęcia decyzji o jego nie sprzedawaniu.
Utrata wartości niefinansowych aktywów trwałych
Bank na każdy dzień bilansowy dokonuje weryfikacji wartości bilansowych aktywów trwałych pod
kątem istnienia dowodów wskazujących na utratę wartości. W przypadku, gdy efekt analizy jest
pozytywny Bank szacuje wartość odzyskiwalną składnika aktywów i ujmuje w Rachunku zysków
i strat odpis aktualizacyjny, gdy wartość odzyskiwalna jest mniejsza od wartości bilansowej.
Odpis aktualizujący ujmowany jest w wysokości różnicy pomiędzy wartością bilansową a wartością
odzyskiwalną składnika aktywów. Wartość odzyskiwalna odpowiada cenie sprzedaży netto składnika
aktywów lub jego wartości użytkowej zależnie od tego, która z nich jest wyższa. Wartość użytkowa
ustalana jest dla poszczególnych składników aktywów, w przypadku, gdy dany składnik aktywów
generuje przepływy środków pieniężnych znacząco niezależne od tych generowanych przez inne
aktywa lub grupy aktywów.
W przypadku, gdy istnieją przesłanki, że nastąpiła utrata wartości majątku wspólnego, czyli
aktywów, które nie wypracowują wpływów pieniężnych, niezależne od innych aktywów lub zespołów
aktywów oraz nie można ustalić wartości odzyskiwanej pojedynczego składnika aktywów zaliczanego
do majątku wspólnego, Bank ustala wartość odzyskiwaną na poziomie ośrodka wypracowującego
środki pieniężne, do którego dany składnik należy.
Jeśli zgodnie z par 21 MSR 36 brak jest przyczyny, by sądzić że wartość użytkowa danego składnika
aktywów istotnie przewyższa jego wartość godziwą pomniejszoną o koszty jego sprzedaży, za
wartość odzyskiwaną przyjmuje się wartość godziwą pomniejszoną o koszty sprzedaży. Dotyczy to w
szczególności składników aktywów trwałych przeznaczonych do zbycia.
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości może być odwrócony poprzez wynik finansowy do
poziomu, przy którym wartość księgowa aktywa nie przekracza wartości księgowej danego składnika
aktywów przy założeniu, iż nie dokonano odpisu aktualizującego, a amortyzacja była kontynuowana.
45
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Koszty rozliczane w czasie oraz przychody przyszłych okresów
Koszty rozliczane w czasie (aktywa) dotyczą tych wydatków, których rozliczenie w ciężar Rachunku
zysków i strat nastąpi stosownie do upływu czasu w przyszłych okresach sprawozdawczych. Koszty
rozliczane w czasie (aktywa) są ujmowane w pozycji „Pozostałe aktywa” aktywów bilansu.
Składnikami kosztów rozliczanych w czasie (pasywa) są zobowiązania na pokrycie kosztów
wynikających ze świadczeń wykonanych na rzecz Banku, które zostaną rozliczone w następnych
okresach. Rezerwy te wykazuje się w pozycji „Pozostałe zobowiązania” pasywów bilansu.
Przychody przyszłych okresów stanowią między innymi otrzymane kwoty przyszłych świadczeń oraz
niektóre rodzaje dochodów pobranych z góry, których rozliczenie do Rachunków zysków i strat
nastąpi w przyszłych okresach sprawozdawczych. Są one ujmowanie w pozycji „Pozostałe
zobowiązania” pasywów bilansu.
Rezerwy
Rezerwy tworzone są wówczas, gdy 1) na Banku ciąży istniejący obowiązek (prawny lub zwyczajowo
oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych i 2) prawdopodobne jest, że wypełnienie tego
obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków odzwierciedlających korzyści ekonomiczne,
oraz 3) można dokonać wiarygodnego oszacowania kwoty tego zobowiązania. W przypadku, gdy
wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny, wielkość rezerwy jest ustalana poprzez
zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do wartości bieżącej, przy
zastosowaniu stopy dyskontowej przed opodatkowaniem, która odzwierciedla aktualne oceny
rynkowe co do wartości pieniądza w czasie oraz ewentualnego ryzyka związanego z danym
zobowiązaniem.
Rezerwę na koszty restrukturyzacji tworzy się, gdy spełnione są ogólne kryteria ujmowania rezerw
jak również szczegółowe kryteria dotyczące powstania obowiązku tworzenia rezerwy na koszty
restrukturyzacji określone w MSR 37. W szczególności, zwyczajowo oczekiwany obowiązek
przeprowadzenia restrukturyzacji powstaje tylko wówczas, gdy Bank posiada szczegółowy, formalny
plan restrukturyzacji oraz wzbudziła uzasadnione oczekiwanie u stron, których plan dotyczy, że
przeprowadzi działania restrukturyzacyjne poprzez rozpoczęcie wdrażania planu lub ogłoszenie
głównych elementów planu tymże stronom.
Szczegółowy plan restrukturyzacji określa co najmniej działalność, lub część działalności, której ten
plan dotyczy, podstawowe lokalizacje, które zostaną nim objęte, miejsce zatrudnienia, funkcje i
przybliżoną liczbę pracowników, którzy mają uzyskać odszkodowania w zamian za zakończenie
stosunku pracy, kwotę nakładów, które będą poniesione oraz termin, w jakim plan zostanie
wdrożony.
Rezerwa na restrukturyzację obejmuje tylko takie bezpośrednie nakłady powstające w wyniku
restrukturyzacji, które jednocześnie a) w sposób nieodzowny wynikają z restrukturyzacji oraz b) nie
są związane z bieżącą działalnością jednostki gospodarczej. Rezerwa na restrukturyzację nie
obejmuje także przyszłych kosztów operacyjnych.
Świadczenia pracownicze
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze Banku (inne niż świadczenia z tytułu rozwiązania umowy
o pracę w całości należne w ciągu 12 miesięcy od wykonania pracy) obejmują wynagrodzenia,
premie, płatne urlopy oraz składki na ubezpieczenia społeczne.
46
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Bank ujmuje przewidywaną niezdyskontowaną wartość krótkoterminowych świadczeń pracowniczych
jako koszty w okresie, w którym pracownicy świadczyli związaną z nimi pracę w korespondencji z
pozostałymi zobowiązaniami bilansu.
Kwota krótkoterminowych świadczeń pracowniczych z tytułu niewykorzystanych dni urlopowych
przysługujących pracownikom Banku jest wyliczana jako suma niewykorzystanych urlopów
przysługujących poszczególnym pracownikom Banku.
Długoterminowe świadczenia pracownicze
Zobowiązania Banku z tytułu długoterminowych świadczeń pracowniczych są kwotą przyszłych
korzyści, które pracownik otrzyma w zamian za świadczenie swoich usług w bieżącym
i wcześniejszych okresach, które nie są w całości należne w ciągu 12 miesięcy od wykonania pracy.
Zgodnie z Regulaminem Wynagradzania Pracowników oraz Kodeksem Pracy, pracownikom po
przepracowaniu określonej liczby lat i osiągnięciu wymaganego wieku, przysługuje prawo do
otrzymania odprawy emerytalnej. Rezerwa na odprawy emerytalne wyliczana jest metodą
aktuarialną przez niezależnego aktuariusza jako wartość obecna przyszłych zobowiązań Banku
wobec pracowników według stanu zatrudnienia i płac na dzień aktualizacji. Wycena jest
sporządzona przy zastosowaniu metody prognozowanego kosztu jednostkowego (projected unit
credit method). Zgodnie z tą metodą każdy okres wykonywania pracy daje uprawnienia do
dodatkowej jednostki świadczeń i każda jednostka uprawnienia do świadczenia wyliczana jest
oddzielnie. Uwzględnia się przy tym, że bazowe wynagrodzenie każdego z pracowników będzie się
zmieniać w czasie wg określonych założeń. Rezerwa na odprawy emerytalne podlega aktualizacji na
bazie rocznej. Parametrami, które mają istotny wpływ na wysokość wartości obecnej zobowiązań
są: stopa mobilności (rotacja) pracowników, stopa dyskontowa, stopa wzrostu płac. Nominalna stopa
dyskontowa dla kalkulacji za rok 2020 została ustalona na poziomie 1,4%. Wyliczenia zobowiązań
dokonuje się dla pracowników obecnie zatrudnionych i nie dotyczy ono osób, które zostaną przyjęte
do pracy w przyszłości.
W 2012 roku Bank wdrożył politykę określającą zasady wynagradzania osób mających istotny wpływ
na profil ryzyka Banku Millennium, z późniejszymi zmianami, zgodnie z wymogami opisanymi w
Uchwale Komisji Nadzoru Finansowego nr 258/2011, a następnie Rozporządzeniu Ministra Rozwoju i
Finansów z dnia 6 marca 2017 r. w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli
wewnętrznej, polityki wynagrodzeń oraz szczegółowego sposobu szacowania kapitału wewnętrznego
w bankach. Zgodnie z polityką, pracownicy Banku mający istotny wpływ na profil ryzyka Banku
otrzymują zmienne wynagrodzenie, którego część wypłacana jest w formie instrumentów
finansowych: akcji fantomowych Banku w latach 2017 -2018; akcji własnych Banku Millennium: za
rok 2019 i 2020. Od roku 2019 Bank, decyzją Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Banku z dnia 27
sierpnia 2019, wprowadził program motywacyjny służący wynagradzaniu osób uprawnionych,
uprzednio zidentyfikowanych jako mające istotny wpływ na profil ryzyka (ang. Risk Taker). W jego
ramach nabyte przez Spółkę Akcje Własne zostaną, zgodnie z obowiązującą polityką wynagrodzeń
Risk Takerów, przeznaczone do nieodpłatnego nabycia w odpowiedniej liczbie przez wskazanych
Risk Takerów w Okresie Trwania Programu. Szczegóły Polityki zostały zaprezentowane w punkcie
7), Rozdziale15. niniejszego sprawozdania finansowego.
Rezerwy z tytułu krótkoterminowych i długoterminowych świadczeń pracowniczych ujmuje się
w pozycji „Pozostałe zobowiązania” bilansu w korespondencji z kosztami wynagrodzeń w Rachunku
zysków i strat.
Bank realizuje program świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia zwany programem
określonych składek. Na mocy tego programu Bank jest zobowiązany prawem do odprowadzania
ustalonej kwoty składek do państwowego funduszu emerytalnego. Ze środków funduszu
obejmujących również zwrot uzyskany z inwestowania składek wypłacane są pracownikowi
świadczenia po okresie zatrudnienia. W rezultacie na Banku nie ciąży prawne ani zwyczajowo
oczekiwane zobowiązanie do zapłacenia dodatkowych składek, jeżeli fundusz emerytalny nie będzie
posiadał aktywów w wysokości wystarczającej do zapłaty należnych świadczeń.
47
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Kapitał własny Banku
Kapitały własne stanowią kapitały i fundusze tworzone zgodnie z obowiązującym prawem,
właściwymi ustawami oraz statutem.
Na kapitały własne składają się: kapitał zakładowy, kapitał ze sprzedaży akcji powyżej wartości
nominalnej, kapitał z aktualizacji wyceny oraz zyski zatrzymane. Wszystkie kwoty kapitałów
i funduszy wykazywane są według wartości nominalnej.
Kapitał akcyjny
Kapitał akcyjny wykazywany jest według wartości nominalnej, zgodnie ze statutem oraz wpisem do
rejestru sądowego.
Jeżeli jednostka nabywa własne instrumenty kapitałowe, to kwotę zapłaconą, łącznie z kosztami
bezpośrednio się do tego odnoszącymi, ujmuje się jako zmianę w kapitale własnym. Nabyte akcje
własne ujmuje się jako akcje własne i ujawnia się je jako zmniejszenie kapitału własnego do
momentu ich anulowania.
Dywidendy za rok obrotowy, które zostały zatwierdzone przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy,
ale nie zostały wypłacone na dzień bilansowy, ujawnia się w pozycji „Pozostałe zobowiązania”
pasywów bilansu.
Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej
Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej (nadwyżka ceny emisyjnej nad ceną
nominalną) tworzony jest z premii emisyjnej uzyskanej z emisji akcji pomniejszonej
o bezpośrednie, poniesione koszty z nią związane.
Skumulowane inne całkowite dochody
Na skumulowane inne całkowite dochody odnosi się różnice z wyceny aktywów finansowych
wycenianych wg wartości godziwej przez inne całkowite dochody, efekt wyceny zabezpieczeń
przepływów środków pieniężnych oraz zyski (straty) aktuarialne dotyczące rezerw na odprawy
emerytalne pomniejszone odpowiednio o odpisy z tytułu odroczonego podatku dochodowego z tym
związane. Skumulowane inne całkowite dochody nie podlegają dystrybucji.
Zyski zatrzymane
Zyski zatrzymane tworzone są z odpisów z zysku i są przeznaczone na cele określone w statucie lub
innych przepisach prawa (pozostała część kapitału zapasowego, kapitał rezerwowy, w tym fundusz
ogólnego ryzyka bankowego) lub stanowią zyski/straty z lat ubiegłych, lub także wynik finansowy
netto bieżącego okresu.
Fundusz ogólnego ryzyka bankowego w Banku tworzony jest zgodnie z przepisami ustawy Prawo
Bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r. z późniejszymi zmianami, z zysku po opodatkowaniu.
Wynik finansowy netto bieżącego okresu stanowi wynik z Rachunku zysków i strat roku bieżącego
skorygowany obciążeniem z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych. Straty przypadające
udziałom niekontrolującym, a przewyższające wartość przypadającego na nie kapitału własnego,
obciążają kapitał własny Banku.
48
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Gwarancja finansowa
Gwarancja finansowa jest kontraktem, na mocy którego wystawca zobowiązuje się do wykonania na
rzecz beneficjanta określonych płatności w celu zrekompensowania poniesionych przez beneficjanta
strat, spowodowanych zaniechaniem przez określonego dłużnika spłat wynikających z oryginalnych
bądź zmodyfikowanych warunków umowy instrumentu dłużnego.
Udzielone gwarancje finansowe są wyceniane w wyższej z natępujacych wartości:
• kwoty odpisu na oczekiwane straty kredytowe,
• początkowo ujętej kwoty pomniejszonej o skumulowana kwotę dochodów ujmowanych zgodnie z
MSSF 15.
Przychody z tytułu odsetek i przychody o podobnym charakterze
Przychody odsetkowe obejmują odsetki dotyczące instrumentów finansowych, wycenianych według
zamortyzowanego kosztu oraz aktywów finansowych wycenianych wg wartości godziwej przez inne
całkowite dochody przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej.
Metoda efektywnej stopy procentowej jest metodą naliczania zamortyzowanego kosztu składnika
aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego oraz alokacji przychodów lub kosztów z tytułu
odsetek i niektórych prowizji (stanowiących integralną część stopy procentowej) do właściwego
okresu. Efektywna stopa procentowa jest stopą, która dokładnie dyskontuje oszacowane przyszłe
przepływy pieniężne (w okresie do wygaśnięcia instrumentu finansowego) do wartości bilansowej
brutto składnika aktywów/zamortyzowanego kosztu zobowiązania. Obliczając efektywną stopę
procentową, Bank szacuje przepływy pieniężne uwzględniając wszystkie warunki umowne danego
instrumentu finansowego, nie biorąc jednak pod uwagę możliwych przyszłych strat z tytułu
niespłaconych kredytów. Kalkulacja ta uwzględnia wszystkie opłaty zapłacone lub otrzymane między
stronami umowy, które są integralną częścią efektywnej stopy procentowej, oraz koszty transakcji i
wszystkie inne różnice z tytułu premii lub dyskonta.
Przychody z tytułu odsetek obejmują odsetki oraz prowizje (otrzymane lub należne) ujęte
w kalkulacji efektywnej stopy procentowej z tytułu: kredytów, lokat międzybankowych oraz
dłużnych papierów wartościowych niesklasyfikowanych jako przeznaczone do obrotu.
W przychodach odsetkowych ujmowane są także koszty bezpośrednio związanie z zawarciem umowy
kredytowej ponoszone przez Grupę (głównie prowizje płacone agentom zewnętrznym
i własnym za zawarcie umowy kredytu hipotecznego oraz związane z tym typem umów koszty
wyceny nieruchomości), które stanowią składową rachunku efektywnej stopy procentowej
i podlegają rozliczeniu w czasie.
W momencie rozpoznania utraty wartości instrumentu finansowego wycenianego według
zamortyzowanego kosztu oraz wycenianych wg wartości godziwej przez inne całkowite dochody,
przychody odsetkowe ujmowane są w Rachunku zysków i strat, lecz wyliczane są od nowo ustalonej
wartości bilansowej instrumentu finansowego (to jest wartości pomniejszonej o odpis aktualizujący
wartość).
Przychody z tytułu odsetek obejmują również wynik odsetkowy od instrumentów pochodnych
desygnowanych i będących efektywnymi instrumentami zabezpieczającymi w rachunkowości
zabezpieczeń (szczegółowy opis istniejących relacji zabezpieczających zawiera nota (23)).
49
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Przychody odsetkowe od instrumentów pochodnych zaklasyfikowanych do kategorii przeznaczone do
obrotu wykazywane są w pozycji „Wynik z tytułu aktywów i zobowiązań finansowych
przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków i strat. Przychody odsetkowe oraz rozliczenie dyskonta
lub premii od dłużnych instrumentów finansowych zaklasyfikowanych jako przeznaczone do obrotu
są ujmowane w pozycji „Przychody o charakterze podobnym do odsetkowego od Aktywów
wycenianych według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat” Rachunku zysków i strat. W
tej pozycji ujmowane są również przychody odsetkowe wynikające z aktywów obowiązkowo
wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.
Koszty odsetkowe
Koszty odsetkowe obejmują w szczególności odsetki wynikające z instrumentów finansowych,
wycenianych według zamortyzowanego kosztu przy zastosowaniu opisanej powyżej metody
efektywnej stopy procentowej.
Koszty odsetkowe od instrumentów pochodnych zaklasyfikowanych do kategorii przeznaczone do
obrotu wykazywane są w pozycji „Wynik z tytułu aktywów i zobowiązań finansowych
przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków i strat.
Przychody z tytułu opłat i prowizji/ Koszty z tytułu opłat i prowizji
Przychody i koszty z tytułu opłat i prowizji od obsługi rachunków bankowych, operacji z tytułu
obsługi kart płatniczych, z działalności maklerskiej, są zaliczane do wyniku w momencie wykonania
usługi, zaś pozostałe prowizje i opłaty są rozliczane w czasie.
Jako podstawowe typy prowizji związanych z działalnością kredytową Bank wyróżnia między innymi
opłaty i prowizje przygotowawcze oraz prowizje od niewykorzystanego zaangażowania.
Opłaty i prowizje (zarówno przychody jak i koszty) bezpośrednio związane z powstaniem aktywów
finansowych posiadających określone harmonogramy spłat są ujmowane w Rachunku zysków i strat
jako element efektywnej stopy procentowej i stanowią cześć przychodów odsetkowych. Inne
integralnie związane z powstaniem aktywów bez określonych harmonogramów rozliczane są liniowo
w okresie trwania kontraktu. Opłaty za zobowiązanie się do udzielenia pożyczek, które
najprawdopodobniej będą zaciągnięte, są odraczane i z chwilą powstania aktywów finansowych są
rozliczane jako element efektywnej stopy procentowej lub liniowo przy uwzględnieniu wyżej
wymienionego kryterium. W przypadku kredytów i pożyczek o nieustalonych terminach płatności rat
i nieustalonych zmianach oprocentowania, np. kredytów w rachunku bieżącym i kredytów z tytułu
kart kredytowych, prowizje rozliczane są w czasie przez okres ważności karty lub limitu kredytu w
rachunku bieżącym metodą liniową, i zaliczane do przychodów prowizyjnych.
W związku z prowadzoną przez Bank działalnością bancassurance (sprzedaż usług
ubezpieczeniowych), bazując na kryterium rozpoznawania przychodów z tej działalności, można
wydzielić dwie grupy produktów.
Pierwszą grupę stanowią produkty ubezpieczeniowe bez bezpośredniego powiązania
z instrumentem finansowym (np.: ubezpieczenie zdrowia, NNW) – w tym przypadku wynagrodzenie
Banku jest ujmowane jednorazowo jako przychód po wykonaniu ważnej czynności tj. w dniu
rozpoczęcia lub odnowienia polis ubezpieczeniowych z uwzględnieniem ewentualnych rezerw na
zwroty.
50
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
W drugim przypadku (gdy występuje bezpośrednie powiązanie ubezpieczenia z instrumentem
finansowym, to jest w szczególności gdy produkt ubezpieczeniowy oferowany jest klientowi
wyłącznie z produktem kredytowym, tj. nie ma możliwości zakupu w Banku produktu
ubezpieczeniowego identycznego co do formy prawnej, warunków produktu i treści ekonomicznej
bez produktu kredytowego) można zidentyfikować dwie kategorie:
a) W ubezpieczeniach związanych z kredytami mieszkaniowymi w przypadku ubezpieczeń
pobieranych miesięcznie (ubezpieczenie na życie i ubezpieczenie nieruchomości)
wynagrodzenie jest ujmowane w rachunku zysków i strat w momencie otrzymania
wynagrodzenia.
b) W ubezpieczeniach związanych z kredytami gotówkowymi Bank dokonuje alokacji łącznej
wartości wynagrodzenia należnego z tytułu połączonej transakcji do poszczególnych
elementów transakcji, po pomniejszeniu o szacunek rezerwy dotyczącej części
wynagrodzenia, która będzie zwracana, np. w wyniku rezygnacji przez klienta
z ubezpieczenia, przedpłat lub innych tytułów. Szacunek rezerwy oparty jest na analizie
historycznych informacji o rzeczywistych zwrotach w przeszłości oraz przewidywaniach, co do
trendu zwrotów w przyszłości.
Alokacja wynagrodzenia, o której mowa wyżej, oparta jest o metodę „względnej wartości
godziwej”, polegającej na podziale łącznego wynagrodzenia w proporcji, odpowiednio, wartości
godziwej wynagrodzenia z tytułu instrumentu finansowego oraz wartości godziwej usługi
pośrednictwa. Ustalenie powyższych wartości godziwych oparte jest na danych rynkowych, w
szczególności dla:
▪ usługi pośrednictwa - na podejściu rynkowym polegającym na wykorzystaniu cen
i innych danych rynkowych dla najbardziej zbliżonych transakcji rynkowych,
▪ wynagrodzenia z instrumentu finansowego - na podejściu dochodowym opartym na
przeliczeniu przyszłych kwot na wartość bieżącą z wykorzystaniem informacji na temat
oprocentowania i innych opłat dla identycznych lub najbardziej zbliżonych instrumentów
finansowych oferowanych niezależnie od produktu ubezpieczeniowego.
Poszczególne wyodrębnione elementy danej transakcji, bądź kilku transakcji rozpatrywanych
łącznie, podlegają następującym zasadom ujmowania przychodu:
▪ prowizje agencji ubezpieczeniowych – w części dotyczącej opłaty za wykonanie ważnej
czynności, ujmowane w przychodach w dniu rozpoczęcia bądź odnowienia polisy
ubezpieczeniowej,
▪ prowizje/opłaty stanowiące integralną część efektywnej stopy procentowej instrumentu
finansowego – traktowane, jako korekta efektywnej stopy procentowej
i ujmowane w przychodach odsetkowych.
W 2020 roku Bank dokonywał przeglądu procesu założeń stosowanego modelu rozliczania
przychodów z tytułu bancassurance, w wyniku czego w zakresie ubezpieczeń związanych
z kredytami gotówkowymi, wskaźnik przychodów ujmowanych jednorazowo jako prowizja za
wykonanie ważnej czynności kształtował się na poziomie 5% (analogicznie jak w roku 2019).
Na dzień 31 grudnia 2020 r., dla produktów ubezpieczeniowych powiązanych z kredytami
gotówkowymi Bank oszacował rezerwę na zwroty składek, wyrażoną jako procentowy wskaźnik
zwrotów do wysokości prowizji brutto, na poziomie 57%.
Pozostałe opłaty i prowizje związane z usługami finansowymi oferowanymi przez Bank, takie jak:
▪ usługi zarządzania aktywami;
▪ usługi zarządzania środkami pieniężnymi;
▪ usługi maklerskie;
są rozpoznawane w Rachunku zysków i strat jednorazowo.
51
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Przychody z tytułu dywidend
Przychody z tytułu dywidend są ujmowane w Rachunku zysków i strat Banku w dniu ustalenia praw
udziałowców/akcjonariuszy do ich otrzymania.
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych
według wartości godziwej przez wynik finansowy
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych według
wartości godziwej przez wynik finansowy zawiera zyski i straty powstałe w wyniku zbycia dłużnych
instrumentów finansowych zaklasyfikowanych do portfela wyceniane wg wartości godziwej przez
całkowite dochody oraz pozostałe zyski i straty wynikające z działalności inwestycyjnej.
Wynik z tytułu aktywów i zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu
Wynik z tytułu aktywów i zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu zawiera zyski i straty
powstałe w wyniku zbycia instrumentów finansowych zaliczonych do aktywów/zobowiązań
finansowych przeznaczonych do obrotu oraz efekt wyceny tych instrumentów do wartości godziwej
(w tym m.in. przeznaczone do obrotu instrumenty dłużne, kapitałowe i pochodne).
Wynik z tytułu aktywów finansowych nieprzeznaczonych do obrotu wycenianych obowiązkowo
według wartości godziwej przez wynik finansowy
Wynik z tytułu aktywów finansowych nieprzeznaczonych do obrotu wycenianych obowiązkowo
według wartości godziwej przez wynik finansowy obejmuje zyski i straty powstałe w wyniku zbycia
oraz efekt wyceny instrumentów finansowych zaklasyfikowanych do tej kategorii aktywów.
Wynik z tytułu rachunkowości zabezpieczeń
Wynik z tytułu rachunkowości zabezpieczeń obejmuje w szczególności: zmiany wartości godziwej
instrumentu zabezpieczającego (w tym zaniechanie), zmiany wartości godziwej pozycji
zabezpieczanej wynikające z zabezpieczonego ryzyka oraz ujętą w wyniku finansowym
nieefektywność wynikającą z zabezpieczeń przepływów pieniężnych.
Wynik z pozycji wymiany
Wynik z pozycji wymiany obejmuje: i) wynik zrealizowany oraz wynik z wyceny transakcji FX spot i
FX Forward ii) dodatnie i ujemne różnice kursowe, zarówno zrealizowane jak i nie zrealizowane,
wynikające z codziennej wyceny aktywów i pasywów walutowych, po obowiązującym na dzień
bilansowy średnim kursie NBP i wpływające na przychody lub koszty z pozycji wymiany.
Pozostałe przychody i koszty operacyjne
Do pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych zaliczane są koszty i przychody niezwiązane
bezpośrednio z działalnością bankową. Są to w szczególności wynik z tytułu sprzedaży i likwidacji
środków trwałych, przychody z tytułu sprzedaży pozostałych usług, otrzymane i zapłacone
odszkodowania kary i grzywny oraz rezerwy na sprawy sporne.
52
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Podatek dochodowy
Podatek dochodowy od osób prawnych obejmuje podatek bieżący oraz odroczony.
Bieżący podatek dochodowy jest obliczany według obowiązującej stawki podatkowej i jest
kalkulowany w oparciu o zysk brutto ustalony na podstawie odpowiednich przepisów
o rachunkowości, skorygowany o przychody niepodlegające opodatkowaniu i koszty niestanowiące
kosztów uzyskania przychodu. Ponadto, dla celów podatkowych, wynik księgowy brutto koryguje się
o przychody i koszty z lat ubiegłych, zrealizowane dla celów podatkowych w danym okresie
sprawozdawczym oraz odliczenia od dochodu np. z tytułu darowizn.
Podatek dochodowy odroczony ujmowany jest w Rachunku zysków i strat za wyjątkiem sytuacji, w
których rozpoznawany jest w sprawozdaniu z pozostałych całkowitych dochodów lub bezpośrednio w
kapitale z aktualizacji wyceny, ponieważ dotyczy transakcji, które również są rozpoznawane w
sprawozdaniu z pozostałych całkowitych dochodów lub bezpośrednio w kapitale z aktualizacji
wyceny.
Rezerwę na odroczony podatek dochodowy wykazuje się w pasywach bilansu jako „Rezerwę na
odroczony podatek dochodowy”. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmuje się w
aktywach bilansu w pozycji „Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego”. Bank
kompensuje ze sobą aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego z rezerwami z tytułu
odroczonego podatku dochodowego, ponieważ posiada tytuł prawny do przeprowadzenia takiej
kompensaty oraz aktywa i rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego wynikają z podatku
nałożonego przez tę samą władzę podatkową.
Rezerwa na odroczony podatek dochodowy ujmowana jest przy użyciu metody bilansowej
w odniesieniu do wszystkich dodatnich różnic przejściowych z wyjątkiem sytuacji, gdy powstaje
w wyniku amortyzacji wartości firmy lub początkowego ujęcia składnika aktywów bądź
zobowiązania przy transakcji niestanowiącej połączenia jednostek gospodarczych, która w chwili jej
zawierania nie ma wpływu ani na wynik finansowy brutto, ani na dochód do opodatkowania czy
stratę podatkową.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmowane są przy użyciu metody bilansowej w
odniesieniu aktywowanych strat podatkowych oraz wszystkich ujemnych różnic przejściowych
występujących na dzień bilansowy między wartością podatkową aktywów i zobowiązań a ich
wartością bilansową wykazaną w sprawozdaniu finansowym jedynie w zakresie, w jakim będzie
możliwe osiągnięcie przychodu podatkowego w związku z którym pomniejszenia te będą mogły być
odwrócone.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego nie są ujmowane, gdy dotyczą ujemnych różnic
przejściowych powstających w wyniku początkowego ujęcia składnika aktywów bądź zobowiązania,
przy transakcji niestanowiącej połączenia jednostek gospodarczych i w chwili jej zawierania nie
mają wpływu ani na wynik finansowy brutto, ani na dochód do opodatkowania czy stratę
podatkową.
Bank nie ujmuje w kalkulacji podatku odroczonego zobowiązania lub aktywa z tytułu różnic
przejściowych powstających w związku z inwestycją w jednostkach zależnych i stowarzyszonych,
chyba że na podstawie posiadanych dowodów realizacja różnic przejściowych jest kontrolowana
przez Bank i prawdopodobne jest, że w możliwej do przewidzenia przyszłości różnice te ulegną
odwróceniu.
Wyliczenie aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz rezerwy na odroczony podatek
dochodowy bazuje na przewidywanym stopniu realizacji wartości bilansowych aktywów
i zobowiązań, z zastosowaniem stawek podatkowych, które według przewidywań będą obowiązywać
w okresie, gdy składnik aktywów zostanie zrealizowany lub rezerwa rozwiązana, przyjmując za
podstawę stawki podatkowe (i przepisy podatkowe) prawnie lub faktycznie obowiązujące na dzień
bilansowy.
53
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
9. Zarządzanie Ryzykiem Finansowym
Zarzadzanie ryzykiem finansowym jest jedną z podstawowych aktywności Zarządu składającą się na
proces efektywnego zarządzania Bankiem. Określa ono ramy rozwoju, rentowności i stabilności
działalności biznesowej, tworząc zasady zapewniające Bankowi zgodność z najlepszymi praktykami
w zakresie kontroli wewnętrznej i wymogami prawnymi oraz zgodność strategii zarządzania
wszystkimi rodzajami ryzyka.
9.1. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM
Misją zarządzania ryzykiem w Banku Millennium jest zapewnienie, aby wszystkie rodzaje ryzyka były
zarządzane, monitorowane i kontrolowane odpowiednio do przyjętego profilu ryzyka (apetytu na
ryzyko) oraz charakteru i skali działania Banku. Ważną zasadą zarządzania ryzykiem jest
optymalizacja relacji ryzyka i rentowności - w Banku zwraca się szczególną uwagę na to, aby
podejmowane decyzje biznesowe brały pod uwagę (równoważyły) ryzyko i zysk.
Cele misji zarządzania ryzykiem osiągane są poprzez realizację następujących działań:
▪ Opracowanie strategii zarządzania ryzykiem, polityki kredytowej, procesów i procedur
określających zasady akceptacji dopuszczalnego poziomu poszczególnych rodzajów ryzyka,
▪ Wdrażanie, w coraz większym zakresie, narzędzi informatycznych służących identyfikacji,
kontroli i pomiarowi ryzyka,
▪ Zwiększanie wśród pracowników świadomości odpowiedzialności za właściwe zarządzanie
ryzykiem na każdym poziomie struktury organizacyjnej Banku.
Zarządzanie ryzykiem w Banku jest scentralizowane i uwzględnia potrzebę osiągnięcia założonej
rentowności jak również utrzymania odpowiedniej relacji ryzyko – kapitał, w kontekście posiadania
odpowiedniego poziomu kapitału na pokrycie ryzyka. W ramach zarządzania ryzykiem wykorzystuje
się szeroki zakres metod – zarówno jakościowych jak i ilościowych, w tym zaawansowane narzędzia
matematyczno-statystyczne, wspomagane przez odpowiednie systemy informatyczne.
Bank, określając cele biznesowe, bierze pod uwagę zdefiniowane ramy ryzyka (apetytu na ryzyko)
w celu zapewnienia, że struktura i rozwój biznesu odpowiadają zakładanemu profilowi ryzyka, który
charakteryzuje się szeregiem parametrów takich jak:
▪ Wzrost kredytowania wg produktów / segmentów,
▪ Struktura portfela kredytowego,
▪ Wskaźniki jakości portfela,
▪ Koszt ryzyka,
▪ Wymogi kapitałowe / kapitał ekonomiczny,
▪ Wymagana wielkość i struktura płynności.
54
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Określenie
kluczowych
rodzajów
ryzyka
Określenie
modeli i definicji
w celu
klasyfikacji
klientów,
produktów,
procesów i miar
ryzyka
Zdefiniowanie
strategii ryzyka
Zdefiniowanie
zasad i celów w
zakresie ryzyka,
zgodnie z
apetytem na
ryzyko,
możliwością
akceptacji ryzyka
i strategia
biznesowa
Zdefiniowanie
polityki ryzyka
Zdefiniowanie
progów,
poziomów,
kompetencji,
limitów,
poziomów
odcięcia, zgodnie
ze Strategią
Ryzyka
Wdrożenie
zdefiniowanej
polityki
Opracowanie
produktów
biznesowych i
ich wdrożenie
w formie
narzędzi i
regulacji,
Procesy
decyzyjne
Monitorowanie,
kontrola,
raportowanie
Monitoring
funkcjonowania
modeli oraz
zachowań portfeli
Model zarządzania i kontrolowania ryzyka na poziome Banku opiera się na następujących
podstawowych zasadach:
▪ zapewnienie kompleksowej kwantyfikacji i parametryzacji różnych rodzajów ryzyka pod kątem
optymalizacji struktury bilansu i pozycji pozabilansowych Banku, przy uwzględnieniu założonego
poziomu rentowności prowadzonej działalności biznesowej. Główne obszary analizy obejmują:
ryzyko kredytowe, ryzyko rynkowe, ryzyko płynności oraz ryzyko operacyjne;
▪ monitorowanie i kontrolowanie wszystkich typów ryzyka w odniesieniu do dochodowości
prowadzonej działalności oraz poziomu kapitału niezbędnego do zapewnienia bezpieczeństwa
operacji z punktu widzenia wymogów kapitałowych. Wyniki pomiarów ryzyka są regularnie
raportowane w ramach systemu informacji zarządczej;
▪ rozdzielenie obowiązków w zakresie powstania ryzyka, zarządzania ryzykiem i kontroli ryzyka.
Proces zarządzania ryzykiem w Banku przedstawia poniższy schemat:
Podział kompetencji w zakresie zarządzania ryzykiem przedstawia się następująco:
▪ Rada Nadzorcza jest odpowiedzialna za nadzorowanie zgodności polityki podejmowania ryzyka
przez Bank ze strategią Banku oraz jego planem finansowym. W ramach Rady Nadzorczej działa
Komitet ds. Ryzyka, który wspiera ją w realizacji tych zadań m.in. opiniując strategię ryzyka
Banku, w tym apetyt na ryzyko.
▪ Zarząd odpowiada za efektywność systemu zarządzania ryzykiem, procesu szacowania kapitału
wewnętrznego i dokonywania przeglądów procesu szacowania i utrzymywania kapitału
wewnętrznego oraz systemu kontroli wewnętrznej;
▪ Komitet Kredytowy, Komitet Kapitałów, Aktywów i Pasywów oraz Komitet Należności
Zagrożonych są odpowiedzialne za bieżące zarządzanie różnymi rodzajami ryzyka bankowego w
ramach modelu ustalonego przez Zarząd;
▪ Komitet Ryzyka, oraz Komitet Procesów i Ryzyka Operacyjnego są odpowiedzialne za
definiowanie polityki oraz za monitorowanie i kontrolowanie różnych rodzajów ryzyka bankowego
w ramach modelu ustalonego przez Zarząd;
▪ Komitet Walidacyjny odpowiedzialny jest za akceptację wyników walidacji modeli ryzyka oraz
nadzór nad wdrażaniem zaleceń określonych przez Biuro Walidacji Modeli;
▪ Podkomitet do spraw sądowych jest odpowiedzialny za opiniowanie i podejmowanie decyzji
w sprawach z zakresu postępowań sądowych, w których wartość przedmiotu sporu lub
bezpośredni skutek dla wartości majątku w wyniku orzeczenia sądu przekracza 1 mln zł lub
w wyniku kilku spraw o tym samym charakterze, z wyłączeniem spraw należących do portfela
restrukturyzacji i windykacji wierzytelności Banku zarządzanych przez Departament Windykacji
Korporacyjnej oraz Departament Restrukturyzacji Detalicznej i Windykacji. Podkomitet do spraw
sądowych jest również właściwy do rozpatrywania sporów z portfela Departamentu
Restrukturyzacji Detalicznej i Windykacji, których charakter sporu odpowiada charakterowi
sporów sądowych nadzorowanych przez Podkomitet Ryzyka Spraw Sądowych oraz kwestie
związane z ustaleniem warunków ugody, co do skutków stosunków prawnych na etapie
przedprocesowym lub w okolicznościach wskazujących na istotne prawdopodobieństwo sporu,
który w przypadku materializacji podlegałyby kompetencjom Podkomitetu do spraw sądowych,
z wyłączeniem spraw zarządzanych przez Departament Windykacji Korporacyjnej.
55
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
▪ Departament Ryzyka odpowiada za zarządzanie ryzykiem, w tym za identyfikację, pomiar,
analizę, monitorowanie i raportowanie ryzyka w Banku. Departament Ryzyka przygotowuje
również zasady zarządzania ryzykiem i odpowiednie procedury, a także przedstawia informacje
i proponuje kierunki działania niezbędne do podejmowania decyzji przez Komitet Kapitałów,
Aktywów i Pasywów, Komitet Ryzyka i Zarząd dotyczących zarządzania ryzykiem;
▪ Departament Ratingu odpowiedzialny jest przede wszystkim za nadawanie ratingów ryzyka
(ocena wiarygodności kredytowej) dla klientów korporacyjnych Banku oraz monitoring
i ewentualną zmianę ratingów w okresie ich obowiązywania. Proces nadawania ratingów jest
niezależny od procesu podejmowania decyzji kredytowej;
▪ Departament Decyzji Kredytowych Przedsiębiorstw, Departament Hipotecznych Decyzji
Kredytowych i Departament Decyzji Kredytowych Consumer Finance są odpowiedzialne,
odpowiednio, w ramach Segmentu Klientów Korporacyjnych i Segmentu Klientów Detalicznych,
za proces podejmowania decyzji kredytowych, w tym analizowanie sytuacji finansowej klientów,
sporządzanie projektów decyzji kredytowych dla poszczególnych szczebli decyzyjnych
i podejmowanie decyzji kredytowych w ramach określonych limitów;
▪ Departament Monitorowania i Dochodzenia Należności Detalicznych oraz Departament
Restrukturyzacji i Windykacji Należności Detalicznych są odpowiedzialne za monitorowanie spłat
i proces dochodzenia należności przeterminowanych od osób fizycznych;
▪ Departament Zagrożonych Należności Gospodarczych opracowuje określone strategie dla każdego
klienta ze swojego portfela, w celu jak najszybszej maksymalizacji odzysku i ograniczenia ryzyka
ponoszonego przez Grupę. Podejście w poszczególnych sprawach jest stale aktualizowane przy
wykorzystaniu bieżących informacji, najlepszych praktyk i doświadczeń w zakresie odzyskiwania
należności;
▪ Biuro Kontroli i Analiz Skarbu jest odpowiedzialne za monitorowanie i wykorzystywanie
niektórych limitów Banku, takich jak limity kontrahenta i limity typu stop-loss, monitorowanie
pozycji walutowej Banku i wyników aktywnego „tradingu” oraz kontrolę operacji Departamentu
Skarbu;
▪ Biuro Walidacji Modeli jest odpowiedzialne za jakościową oraz ilościową analizę i walidację
modeli, niezależną od funkcji budowy modeli; przygotowywanie metodyki walidacji
i monitorowania modeli; podejmowanie działań związanych z wydawaniem opinii w zakresie
adekwatności nowych modeli dla obszaru, którego dotyczą; przygotowywanie raportów na
potrzeby Komitetu Walidacyjnego;
▪ Wydział Zarządzania Nadużyciami jest odpowiedzialny za tworzenie, implementację oraz
monitorowanie realizacji polityki Banku w zakresie zarządzania ryzykiem nadużyć we współpracy
z innymi jednostkami organizacyjnymi Banku. Wydział stanowi centrum kompetencji dla procesu
zapobiegania nadużyciom.
▪ Departament Zgodności odpowiada za zapewnienie zgodności z regulacjami prawnymi,
powiązanymi standardami regulacyjnymi, zasadami i standardami rynkowymi, a także
wewnętrznymi regulacjami i kodeksami postępowania.
▪ Departament Prawny odpowiada za prowadzenie spraw spornych Banku, w razie potrzeby przy
wsparciu zewnętrznych kancelarii prawnych i ekspertów prawnych.
Bank opracował kompleksowy dokument o charakterze wytycznych dotyczących polityki/strategii
w zakresie zarządzania ryzykiem „Strategia ryzyka na lata 2021-2023”. Dokument ten jest
opracowany w horyzoncie trzyletnim i podlega corocznemu przeglądowi i uaktualnieniu. Jest on
zatwierdzany przez Zarząd i Radę Nadzorczą Banku. Strategia ryzyka jest nierozerwalnie związana
z innymi dokumentami strategicznymi, takimi jak: Budżet, Plan Płynności, Plan Kapitałowy.
Strategia Ryzyka opiera się na zdefiniowanych przez Bank dwóch podstawowych pojęciach:
▪ Profil ryzyka: aktualny poziom ryzyka wyrażony kwotą lub rodzajem ryzyka, na które Bank jest
obecnie narażony. Bank również przewiduje, jak profil ryzyka może się zmieniać w przyszłości
uwzględniając zarówno oczekiwane jak i skrajne scenariusze ekonomiczne, zgodnie z apetytem
na ryzyko;
▪ Apetyt na ryzyko: maksymalny poziom lub rodzaj ryzyka, jakie Bank jest w stanie zaakceptować i
tolerować dla osiągnięcia swoich celów finansowych i strategicznych. W tym celu zdefiniowano
trzy strefy, określające poziomy ostrzegawcze i wymagające podjęcia działań.
56
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Apetyt na ryzyko ma zapewniać, że profil działalności biznesowej i jej skala wzrostu będą
odpowiadać przyszłemu Profilowi Ryzyka. Apetyt na ryzyko został odzwierciedlony w określonych
indykatorach, w takich kluczowych obszarach jak:
▪ Wypłacalność
▪ Płynność i finansowanie
▪ Zmienność wyników finansowych i struktura produktowa
▪ Działalność operacyjna i reputacja.
Bank posiada jasno określoną strategię ryzyka obejmującą kredyty detaliczne, korporacyjne,
działalność rynkową i płynność oraz zarządzanie ryzykiem operacyjnym i kapitałem. Dla każdego
ryzyka indywidualnie i ogółem, Bank jasno określa apetyt na ryzyko.
Zarządzanie ryzykiem jest definiowana głównie poprzez zasady i cele określone w Strategii Ryzyka,
dodatkowo uzupełnione szczegółowo zasadami i wytycznymi jakościowymi przedstawionymi
w następujących dokumentach:
▪ Zasady zarządzania i planowania kapitałowego
▪ Zasady i wytyczne kredytowe
▪ Zasady zarządzania ryzykiem koncentracji
▪ Zasady i reguły zarządzania ryzykiem płynności
▪ Zasady i reguły dotyczące zarządzania ryzykiem rynkowym na rynkach finansowych
▪ Zasady i reguły dotyczące zarzadzania ryzykiem rynkowym w Księdze Bankowej
▪ Polityka inwestycyjna
▪ Zasady i wytyczne dotyczące zarządzania ryzykiem operacyjnym
▪ Polityka i zasady dotyczące zarządzania ryzykiem modeli
▪ Polityka w zakresie testów warunków skrajnych
▪ Regulamin Banku Millennium S.A. – Program przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu
terroryzmu.
W ramach apetytu na ryzyko, Bank określił strefy dla mierników tego apetytu (zbudowane za
zasadzie „świateł drogowych”). Dla stref apetytu określono:
▪ Status apetytu na ryzyko – strefa zielona oznacza miernik w ramach apetytu na ryzyko, strefa
żółta oznacza zwiększone ryzyko przekroczenia apetytu na ryzyko, strefa czerwona oznacza
przekroczenie tego apetytu
▪ proces eskalacji podejmowanych działań (jednostki organizacyjne / organy Banku
odpowiedzialne za decyzje i wykonanie działań w poszczególnych strefach)
▪ procedury monitoringu apetytu na ryzyko.
Bank szczególną wagę przykłada do ciągłego doskonalenia procesu zarządzania ryzykiem. Jednym z
wymiernych tego efektów jest sukces polegający na zezwoleniu, na zastosowanie w szerszym
zakresie, metody IRB w procesie wyliczania wymogów kapitałowych.
57
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
9.2. ZARZĄDZANIE KAPITAŁEM
Zarządzanie i planowanie kapitałowe
Zarządzanie kapitałowe odnosi się do dwóch obszarów: zarządzania adekwatnością kapitałową
i alokacji kapitału. Dla obydwu z tych obszarów określone zostały cele zarządcze.
Celami zarządzania adekwatnością kapitałową są: (a) spełnienie wymagań określonych w przepisach
zewnętrznych (regulacyjna adekwatność kapitałowa) oraz (b) zapewnienie wypłacalności
w warunkach normalnych i w warunkach skrajnych (ekonomiczna adekwatność kapitałowa/kapitał
wewnętrzny). Realizując te cele, Bank dąży do osiągnięcia wewnętrznych długookresowych limitów
(celów) kapitałowych, określonych w Strategii Ryzyka.
Z kolei celem alokacji kapitału jest kreowanie wartości dla właścicieli poprzez maksymalizację
zwrotu z działalności obciążonej ryzykiem, biorąc pod uwagę ustaloną tolerancję na ryzyko.
W ramach zarządzania kapitałowego realizowany jest również proces planowania kapitału. Celem
tego procesu jest określenie funduszy własnych (baza kapitałowa określająca możliwość podjęcia
ryzyka) i wykorzystania kapitału (wymogi kapitału regulacyjnego i kapitału ekonomicznego) w taki
sposób, aby zapewnić spełnienie limitów (celów) kapitałowych, przy założeniu realizacji
przewidywanej strategii biznesowej i profilu ryzyka – w normalnych i skrajnych warunkach
ekonomicznych.
Regulacyjna adekwatność kapitałowa
Bank jest zobowiązany na mocy prawa do spełnienia minimalnych wymogów w zakresie funduszy
własnych, określonych w art. 92 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i rady (UE) nr 575/2013
w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych (CRR).
Jednocześnie przy ustalaniu limitów/celów kapitałowych uwzględniono:
• Bufor II Filara kredytów walutowych (RRE FX) – zalecenie KNF dotyczące dodatkowego wymogu
kapitałowego dla zabezpieczenia ryzyka wynikającego z walutowych kredytów hipotecznych dla
gospodarstw domowych, wynikające z art. 138 ust. 1 pkt 2a ustawy Prawo bankowe. Wysokość
tego bufora jest ustalana dla poszczególnych banków corocznie przez KNF w wyniku procesu
Badania i Oceny Nadzorczej (BION) i obejmuje ryzyko niedostatecznie pokryte – zdaniem KNF –
przez minimalne wymogi w zakresie funduszy własnych, określone w art. 92 CRR. Aktualnie bufor
ten został ustalony w zaleceniach KNF w listopadzie i grudniu 2020 roku w wysokości 3,41 p.p.
(Bank) i 3,35 p.p. (Grupa) dla łącznego wskaźnika kapitałowego (TCR), co odpowiada wymogowi
kapitałowemu na poziomie 2,56 p.p. (Bank) i 2,52 p.p. (Grupa) ponad Wskaźnik Tier 1 oraz 1,91
p.p. (Bank) i 1,88 p.p. (Grupa) ponad Wskaźnik CET 1
1
;
• Wymóg połączonego bufora – określony w ustawie o nadzorze makro ostrożnościowym nad
systemem finansowym i zarządzaniu kryzysowym w systemie finansowym – który składa się z:
▪ Bufora zabezpieczenia kapitału w wysokości 2,5%;
▪ Bufor innej instytucji o znaczeniu systemowym (OSII) – w wysokości 0,25%, przy czym
wysokość jest corocznie ustalana przez KNF
2
;
▪ Bufor ryzyka systemowego w wysokości 0% obowiązujący od marca 2020 roku, zgodnie z
Rozporządzeniem Ministra Finansów i Rozwoju;
▪ Bufor antycykliczny w wysokości 0%.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami i zaleceniami Komisji Nadzoru Finansowego, Bank ustalił
minimalne poziomy współczynników kapitałowych, będące jednocześnie celami/limitami
kapitałowymi. Są to wielkości OCR (łącznych wymogów kapitałowych) dla poszczególnych
wskaźników.
1
Zalecenie to zastępuje poprzednie zalecenie z 2019 r. dotyczące utrzymania funduszy własnych na pokrycie dodatkowego
wymogu kapitałowego poziomie 4,96 p.p. (Bank) i 4,87 p.p. (Grupa) dla łącznego współczynnika kapitałowego (TCR), co
odpowiada wymogowi kapitałowemu 3,72 p.p. dla Banku i 3,65 p.p. dla Grupy ponad Wskaźnik Tier 1 oraz co odpowiada
wymogowi kapitałowemu 2,78 p.p. dla Banku i 2,73 p.p. dla Grupy ponad Wskaźnik CET1
2
W listopadzie 2020 roku Komisja Nadzoru Finansowego wydała decyzję o zidentyfikowaniu Banku jako innej instytucji o
znaczeniu systemowym i nałożeniu Bufora OSII
58
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Poniższa tabela prezentuje te wielkości według stanu na 31 grudnia 2020 r. O każdej zmianie
poziomów wymaganego kapitału Bank poinformuje zgodnie z przepisami.
Wskaźnik kapitałowy
31.12.2020
Wskaźnik kapitału podstawowego Tier 1 (Wskaźnik CET1)
Bank
Grupa
Minimum
4,50%
4,50%
Bufor II Filara kredytów walutowych (RRE FX)
1,91%
1,88%
TSCR CET1 (Łączne wymogi SREP/BION)
6,41%
6,38%
Bufor zabezpieczenia kapitału
2,50%
2,50%
Bufor innej instytucji o znaczeniu systemowym (OSII)
0,25%
0,25%
Bufor ryzyka systemowego
0,00%
0,00%
Bufor antycykliczny
0,00%
0,00%
Wymóg połączonego bufora
2,75%
2,75%
OCR CET1 (Łączne wymogi kapitałowe CET1)
9,16%
9,13%
Wskaźnik kapitału Tier 1 (Wskaźnik T1)
Bank
Grupa
Minimum
6,00%
6,00%
Bufor II Filara kredytów walutowych (RRE FX)
2,56%
2,52%
TSCR T1 (Łączne wymogi SREP/BION)
8,56%
8,52%
Bufor zabezpieczenia kapitału
2,50%
2,50%
Bufor innej instytucji o znaczeniu systemowym (OSII)
0,25%
0,25%
Bufor ryzyka systemowego
0,00%
0,00%
Bufor antycykliczny
0,00%
0,00%
Wymóg połączonego bufora
2,75%
2,75%
OCR T1 (Łączne wymogi kapitałowe T1)
11,31%
11,27%
Łączny wskaźnik kapitałowy (TCR)
Bank
Grupa
Minimum
8,00%
8,00%
Bufor II Filara kredytów walutowych (RRE FX)
3,41%
3,35%
TSCR TCR (Łączne wymogi SREP/BION)
11,41%
11,35%
Bufor zabezpieczenia kapitału
2,50%
2,50%
Bufor innej instytucji o znaczeniu systemowym (OSII)
0,25%
0,25%
Bufor ryzyka systemowego
0,00%
0,00%
Bufor antycykliczny
0,00%
0,00%
Wymóg połączonego bufora
2,75%
2,75%
OCR TCR (Łączne wymogi kapitałowe TCR)
14,16%
14,10%
Ryzyko kapitałowe wyrażone powyższymi celami/limitami kapitałowymi, jest przedmiotem
regularnego pomiaru i monitoringu. W odniesieniu do wszystkich docelowych wartości kapitału
ustalono pewne minimalne zakresy tych wartości. Wskaźniki kapitałowe w danym przedziale
determinują konieczność podjęcia odpowiednich decyzji lub działań zarządczych. Regularny
monitoring ryzyka kapitałowego opiera się na klasyfikacji wskaźników kapitałowych do
odpowiednich przedziałów, a następnie przeprowadza się ocenę trendów i czynników mających
wpływ na poziom adekwatności kapitałowej.
59
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Wymogi w zakresie funduszy własnych
Bank oblicza wymogi w zakresie funduszy własnych przy użyciu metod standardowych, realizując
jednocześnie projekt stopniowego wdrażania metody ratingów wewnętrznych (IRB) w celu
obliczania minimalnych wymogów w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka kredytowego
i uzyskania stosownych decyzji Organów Nadzoru.
Pod koniec 2012 r. Banco de Portugal (będący nadzorcą konsolidującym) we współpracy z Komisją
Nadzoru Finansowego (KNF) udzielił zezwolenia na stosowanie metody IRB w odniesieniu do
następujących portfeli kredytowych: (i) ekspozycje detaliczne wobec klientów indywidualnych
zabezpieczone na nieruchomościach mieszkalnych (RRE), (ii) odnawialne ekspozycje detaliczne
(QRRE). Zgodnie z przedmiotową zgodą, minimalne wymogi w zakresie funduszy własnych obliczone
z wykorzystaniem metody IRB musiały być czasowo utrzymane na poziomie nie mniejszym niż 80%
(tzw. floor nadzorczy) odpowiednich wymogów kapitałowych obliczonych metodą standardową.
Pod koniec 2014 roku Bank uzyskał kolejną decyzję wydaną przez Organy Nadzoru w zakresie
stosowania metody IRB. Zgodnie z jej treścią dla portfeli RRE i QRRE, wymogi kapitałowe w zakresie
funduszy własnych z tytułu ryzyka kredytowego powinny być utrzymywane tymczasowo na poziomie
nie mniejszym niż 70% (floor nadzorczy) odpowiednich wymogów kapitałowych obliczonych metodą
standardową, dopóki Bank nie wypełni dodatkowych warunków zdefiniowanych przez Nadzorcę.
W lipcu 2017 r. Bank otrzymał zezwolenie Organów Nadzoru (Europejski Bank Centralny we
współpracy z KNF) na zastosowanie istotnych zmian w stosowanych modelach IRB (modele LGD)
i zniesienie flooru nadzorczego.
Kapitał wewnętrzny
Bank definiuje kapitał wewnętrzny zgodnie z ustawą Prawo bankowe, jako kwotę niezbędną do
pokrycia wszystkich zidentyfikowanych, istotnych rodzajów ryzyka występujących w działalności
Banku oraz zmian otoczenia gospodarczego, uwzględniająca przewidywany poziom ryzyka
w przyszłości.
Kapitał wewnętrzny jest wykorzystywany w zarządzaniu kapitałowym, w procesach zarządzania
ekonomiczną adekwatnością kapitałową oraz alokacji kapitału. Bank zdefiniował proces wyliczania
kapitału wewnętrznego (ekonomicznego). W tym celu dla mierzalnych rodzajów ryzyka
wykorzystywane są modele i metody matematyczno-statystyczne.
Utrzymanie ekonomicznej adekwatności kapitałowej oznacza pokrycie (zabezpieczenie) kapitału
wewnętrznego (zagregowanej miary ryzyka) przez dostępne zasoby finansowe (fundusze własne).
Obowiązek takiego zabezpieczenia ryzyka wynika wprost z ustawy Prawo bankowe, co znalazło
odzwierciedlenie w celach/limitach kapitałowych Banku – buforze kapitału ekonomicznego oraz
buforze kapitału ekonomicznego w warunkach skrajnych.
W 2020 roku obydwa powyższe cele kapitałowe zostały spełnione z nadwyżką. Nadwyżka funduszy
własnych nad kapitałem wewnętrznym umożliwia dalszy wzrost skali działalności, szczególnie
w kierunku produktów generujących wysoki zwrot z uwzględnieniem ponoszonego ryzyka.
Równolegle kapitał wewnętrzny jest wykorzystywany w procesie alokacji kapitału, do przydzielenia
kapitału wewnętrznego na produkty/linie biznesowe, obliczenia miar efektywności
uwzględniających ryzyko, ustalenia limitów na ryzyko i realokacji kapitału wewnętrznego.
60
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Adekwatność kapitałowa - stan bieżący, ocena i trendy
Adekwatność kapitałowa dla Banku w okresie ostatnich trzech lat przedstawia się jak niżej
3
:
Adekwatność kapitałowa
31.12.2020
31.12.2019
31.12.2018
Aktywa ważone ryzykiem
50 757,4
47 267,6
36 012,8
Wymogi w zakresie funduszy własnych, w tym:
4 060,6
3 781,4
2 881,0
- z tytułu ryzyka kredytowego i kredytowego kontrahenta
3 688,3
3 455,8
2 570,6
- z tytułu ryzyka rynkowego
26,6
24,2
20,3
- z tytułu ryzyka operacyjnego
340,7
297,7
286,4
- z tytułu korekty wartości godziwej z tytułu ryzyka kredytowego
4,9
3,7
3,6
Fundusze własne, w tym:
9 726,6
9 454,5
7 738,5
Kapitał podstawowy Tier 1
8 196,6
7 924,5
7 038,5
Kapitał Tier 2
1 530,0
1 530,0
700,0
Łączny wskaźnik kapitałowy (TCR)
19,16%
20,00%
21,49%
Minimalny wymagany poziom
14,16%
18,46%
19,29%
Nadwyżka(+) / Niedobór(-) adekwatności kapitałowej TCR (p.p.)
+5,00
+1,54
+2,20
Wskaźnik kapitału Tier 1 (Wskaźnik T1)
16,15%
16,77%
19,54%
Minimalny wymagany poziom
11,31%
15,22%
15,69%
Nadwyżka(+) / Niedobór(-) adekwatności kapitałowej T1 (p.p.)
+4,84
+1,55
+3,85
Wskaźnik kapitału podstawowego Tier 1 (Wskaźnik CET1)
16,15%
16,77%
19,54%
Minimalny wymagany poziom
9,16%
12,78%
12,97%
Nadwyżka(+) / Niedobór (-) adekwatności kapitałowej CET1 (p.p.)
+6,99
+3,99
+6,57
Wskaźnik dźwigni finansowej
8,06%
7,94%
8,57%
Na koniec 2020 roku, adekwatność kapitałowa mierzona wskaźnikiem kapitału podstawowego Tier 1
i łącznym wskaźnikiem kapitałowym obniżyła się w perspektywie rocznej o odpowiednio ok. 0,6 p.p.
i 0,8 p.p.
Aktywa ważone ryzykiem (RWA) wzrosły w 2020 roku o ok. 3,49 mld zł (o 7,4%). Podstawowym
czynnikiem wzrostu było RWA na ryzyko kredytowe (o 2,92 mld zł, prawie 84% udziału we wzroście
rocznym), co wynikało głównie ze zwiększenia wolumenu portfela kredytowego. Drugim istotnym
czynnikiem był wzrost RWA na ryzyko operacyjne (o ok. 539 mln zł, ponad 15% udziału we wzroście
rocznym), co wynika z uwzględnienia w wyliczeniu wyższych wyników finansowych z ostatnich
trzech lat.
Fundusze własne zwiększyły się w 2020 roku o ok. 272 mln zł (o 3,4%), głównie w rezultacie
zatrzymania zysku netto (zysk za II półrocze 2019 roku w kwocie ok. 198 mln zł), a także kilku
innych czynników, z których najistotniejszy był wzrost rezerwy rewaluacyjnej.
Minimalne wymagane przez KNF wielkości wskaźników kapitałowych zostały osiągnięte z nadwyżką.
Wskaźnik dźwigni kształtuje się na bezpiecznym poziomie 8-9%, przy niewielkich zmianach
okresowych i znacznie przekracza uznawaną za bezpieczną wartość 3%.
W dłuższej perspektywie, poziom adekwatności kapitałowej Grupy oceniany jest jako
satysfakcjonujący.
3
Bank korzysta z rozwiązań przejściowych dotyczących MSSF 9. Na 31.12.2020 r., gdyby nie stosowano rozwiązań
przejściowych dotyczących MSSF 9, współczynniki kapitałowe prezentowały się jak niżej:
- TCR: 18,83%
- Wskaźnik T1: 15,80%
- Wskaźnik CET1: 15,80%
- Wskaźnik dźwigni finansowej: 7,89%
61
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Wymogi MREL
Zgodnie z komunikatem Bankowego Funduszu Gwarancyjnego śródokresowe cele MREL wyznaczone
na koniec 2020 r. nie są traktowane przez Fundusz jako obligatoryjne a w najbliższym cyklu
planistycznym Fundusz zastosuje zarówno wydłużony termin docelowy, tj. 1 stycznia 2024 r, jak
również wskaże jako termin spełnienia pierwszego wiążącego celu śródokresowego 1 stycznia
2022 r. Bank spodziewa się otrzymać zaktualizowane wymogi MREL w II kwartale 2021 roku.
W ramach wypełniania i utrzymywania przez Grupę wymogu MREL, możliwa jest emisja
instrumentów kwalifikowalnych, co może spowodować zwiększenie kosztów finansowania.
9.3. RYZYKO KREDYTOWE
Ryzyko kredytowe jest jednym z najważniejszych rodzajów ryzyka, na jakie narażony jest Bank
Millennium SA, w związku z czym, przykłada się szczególną wagę do zarządzania ekspozycjami na to
ryzyko. Ryzyko kredytowe wiąże się z bilansowymi ekspozycjami kredytowymi oraz z instrumentami
pozabilansowymi, takimi jak udzielone i niewykorzystane linie kredytowe, gwarancje i akredytywy,
jak również limity na transakcji związane z instrumentami finansowymi.
Polityka kredytowa podlega okresowym przeglądom i weryfikacji uwzględniającym uwarunkowania
rynkowe oraz zmiany w otoczeniu regulacyjnym Banku.
Dla potrzeb zarządzania ryzykiem kredytowym Bank korzysta z kilku systemów ratingowych
w zależności od rodzaju ekspozycji i segmentu danego klienta. System ratingowy to zestaw metod
(modeli), procesów, kontroli, procedur zbierania danych oraz systemów informatycznych
identyfikujących i mierzących ryzyko kredytowe, klasyfikujących ekspozycje do określonych klas lub
pul (nadawanie ratingu) oraz szacujących prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania
i oczekiwaną wielkość straty z tego tytułu.
(3a) Pomiar ryzyka kredytowego
Kredyty i pożyczki
Pomiar ryzyka kredytowego, w celu zarządzania portfelem kredytowym, na poziomie
poszczególnych klientów i transakcji, z tytułu udzielanych kredytów i pożyczek odbywa się przy
uwzględnieniu trzech podstawowych parametrów:
(i) prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania przez klienta lub kontrahenta (ang.
probability of default – PD);
(ii) kwoty ekspozycji w momencie niewykonania zobowiązania (ang. exposure at default - EAD)
oraz
(iii) współczynnika strat z tytułu niewykonanego zobowiązania (ang. loss given default - LGD).
(i) Bank ocenia prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania (PD) indywidualnych
kontrahentów stosując wewnętrzne modele ratingowe dostosowane do różnych kategorii
klientów i transakcji. Zostały one opracowane lokalnie lub na poziomie Grupy BCP lub we
współpracy z renomowanymi dostawcami zewnętrznymi i łączą analizę statystyczną z oceną
specjalisty kredytowego. Dodatkowo Klienci Banku są klasyfikowani w ramach 15 klas
ratingowych, które dla potrzeb tego raportu zostały przedstawione w sześciu głównych
grupach. Jednolita skala ratingowa Banku (Master Ratings Scale), przedstawiona poniżej,
zawiera także zakres prawdopodobieństw niewykonania zobowiązań określonych dla każdej
klasy/grupy ratingowej. Modele ratingowe podlegają okresowym przeglądom i – w razie
stwierdzenia takiej potrzeby - stosownym modyfikacjom. Modyfikacje modeli zatwierdzane są
przez Komitet Walidacji.
62
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Bank regularnie analizuje oraz ocenia wyniki ratingów i ich siłę predykcyjną w odniesieniu do
przypadków niewykonania zobowiązań. Proces nadawania ocen ryzyka klientów (dla segmentu
korporacyjnego przeprowadzany niezależnie od procesu kredytowego w Departamencie
Ratingu) wspierają systemy informatyczne, pozyskujące i analizujące informacje
z wewnętrznych i zewnętrznych baz danych.
Skala wewnętrznych ratingów Banku
Master Skala
Opis oceny
1-3
Najwyższa jakość
4-6
Dobra jakość
7-9
Średnia jakość
10-12
Niska jakość
13-14
Pod obserwacją
15
Niewykonanie zobowiązania
(ii) EAD - kwota ekspozycji w momencie niewykonania zobowiązania (exposure at default) – dotyczy
kwot, które według przewidywań Banku będą należnościami Banku w momencie niewykonania
zobowiązania. Jako zobowiązanie, Bank rozumie każdą wypłaconą już kwotę plus dalsze kwoty,
jakie mogą zostać wypłacone do momentu niewykonania zobowiązań, o ile do niego dojdzie.
(iii) LGD – współczynnik strat z tytułu niewykonanego zobowiązania (loss given default) stanowi
przewidywania Banku, co do strat wynikających z faktycznych przypadków niewykonania
zobowiązań, z uwzględnieniem wewnętrznych i zewnętrznych kosztów windykacji oraz efektu
dyskonta.
Ujednolicona definicja niewykonania zobowiązania w ramach Grupy
Od momentu wdrożenia MSSF 9, Grupa przyjęła jednolitą definicję niewykonania zobowiązania,
zarówno w zakresie kalkulacji wymogów kapitałowych, jak i na potrzeby szacowania utraty
wartości.
Ujednolicona definicja niewykonania zobowiązania obejmuje następujące przesłanki:
▪ DPD>90 dni, uwzględniając progi istotności dla kwoty wymagalnej: bezwzględny 400 zł –
ekspozycje detaliczne oraz 2000 zł – ekspozycje klientów korporacyjnych oraz próg
względny: 1% całości ekspozycji klienta,
▪ Ekspozycje restrukturyzowane (forborne),
▪ Kredyty w procesie windykacji,
▪ Inne przesłanki zdefiniowane w Wytycznych EBA,
▪ Przesłanki jakościowe zidentyfikowane w procesie analizy indywidualnej.
Bank stosuje koncepcję zarażania ekspozycji (ang. cross-default) dla wszystkich segmentów.
W przypadku stosowania udogodnień związanych z negatywnym wpływem pandemii Covid-19 Bank
zastosował podejście sektorowe zgodne z wytycznymi EBA, nie klasyfikując ekspozycji z wakacjami
kredytowymi, przyznanymi w ramach moratoriów prywatnych, jako ekspozycji typu forborne.
Jednak w sytuacji, gdy w okresie 3-ch miesięcy po zakończeniu tego typu wakacji, na rachunkach
klienta wystąpi opóźnienie powyżej 60 dni, przyjęto konserwatywnie, iż klient zostanie
zaklasyfikowany do Fazy 3.
63
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Klienci z wakacjami kredytowymi udzielonymi w ramach moratoriów o charakterze publicznym (na
podstawie rządowego programu pomocowego - Tarcza 4.0), zostali zaklasyfikowani do Fazy 3
(chyba, że zostały spełnione specyficzne, określone przez Nadzorcę kryteria wyłączenia z tej
klasyfikacji).
Papiery dłużne
Papiery dłużne Skarbu Państwa oraz Banku Centralnego monitorowane są w oparciu o rating Polski.
Natomiast sytuacja ekonomiczno-finansowa emitentów dłużnych papierów komunalnych
monitorowana jest kwartalnie w oparciu o ich sprawozdawczość.
Bank nie stosuje wyłączenia z tytułu niskiego ryzyka kredytowego (ang. low credit risk exemption -
LCR) zarówno dla ekspozycji Skarbu Państwa i Banku Centralnego, jak i innych grup ekspozycji.
Instrumenty pochodne
Bank utrzymuje ścisłą kontrolę nad limitami otwartych pozycji netto na instrumentach pochodnych
(tj. różnicą między transakcjami kupna i sprzedaży), zarówno ze względu na kwoty jak i terminy
zapadalności transakcji. Ekspozycje na ryzyko kredytowe, wynikające z instrumentów pochodnych
zawieranych z klientami są zarządzane jako część całkowitych limitów kredytowych wyznaczanych
w oparciu o badanie naturalnej ekspozycji oraz o analizę sytuacji finansowej klienta, a także
w ramach limitów kontrahentów.
Bank oferuje produkty skarbowe w celu zabezpieczania ryzyka kursu walutowego lub ryzyka stopy
procentowej w ramach przyznanych klientom limitów skarbowych lub pod depozyt zabezpieczający.
Zdecydowana większość umów Banku zawiera możliwość wezwania klienta do uzupełnienia depozytu
zabezpieczającego lub złożenie innego zabezpieczenia uzgodnionego z Bankiem (jeżeli wycena
otwartych pozycji klienta przekroczy poziom kwoty limitu skarbowego; tzw. margin call) i jeżeli
klient nie uzupełni wymaganego zabezpieczenia Bank ma prawo do zamknięcia pozycji
i wypowiedzenia umowy.
Zobowiązania pozabilansowe obciążone ryzykiem kredytowym
Do zobowiązań pozabilansowych obciążonych ryzykiem kredytowym zaliczamy gwarancje,
akredytywy oraz przyznane linie kredytowe. Podstawowym celem tych instrumentów jest
umożliwienie klientowi dysponowania w określony sposób przyznanymi przez Bank środkami
finansowymi.
Gwarancje i akredytywy typu stand by (zobowiązania typu gwarancyjnego) niosą takie samo ryzyko
kredytowe jak kredyty (w przypadku gwarancji i akredytywy typu stand-by po wpływie ważnego
roszczenia Bank musi dokonać wypłaty).
Akredytywy dokumentowe i handlowe są pisemnym, nieodwołalnym i ostatecznym zobowiązaniem
Banku do honorowania płatności w oparciu o zgodne dokumenty w terminach określonych
w akredytywie i wiążą się z ryzykiem podobnym do gwarancji.
Dostępne saldo linii kredytowej jest to niewykorzystana część uprzednio zaakceptowanych kwot
odnoszących się do zobowiązań o charakterze kredytowym, możliwych do wykorzystania w formie
kredytów, gwarancji lub akredytyw. Biorąc pod uwagę ryzyko kredytowe zobowiązań do udzielenia
kredytu, Bank jest potencjalnie narażony na stratę w wysokości równej sumie niewykorzystanych
zobowiązań. Jednak, prawdopodobna kwota straty jest mniejsza niż łączna wartość
niewykorzystanych zobowiązań, ponieważ większość zobowiązań do uruchomienia kredytu zależy od
spełnienia przez klientów poszczególnych standardów kredytowych.
Bank monitoruje okres pozostały do terminu zapadalności pozabilansowych zobowiązań
kredytowych, ponieważ długoterminowe zobowiązania wiążą się zazwyczaj z większym stopniem
ryzyka kredytowego niż zobowiązania krótkoterminowe.
64
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
(3b) Polityka kontroli limitów i zmniejszenia ryzyka
Bank mierzy, monitoruje i kontroluje duże zaangażowania kredytowe oraz nadmierną koncentrację
ryzyka kredytowego, wszędzie tam gdzie zostanie ona zidentyfikowana. Proces zarządzania
ryzykiem koncentracji dotyczy zarówno zaangażowań indywidualnych – występujących wobec
pojedynczego kredytobiorcy lub grupy kredytobiorców powiązanych (kapitałowo, organizacyjnie lub
poprzez istnienie istotnych zależności ekonomicznych), jak i tzw. zaangażowań sektorowych -
wobec branż/sektorów gospodarki, regionów geograficznych, krajów, portfela finansującego
nieruchomości (w tym kredytów walutowych), portfela w walutach obcych i innych. Powyższe
rodzaje zaangażowań sektorowych są objęte wewnętrznym systemem limitów. Informacje
o wykorzystaniu limitów prezentowane są na Radzie nadzorczej, Komitecie do spraw ryzyka przy
Radzie Nadzorczej oraz Komitecie Ryzyka.
Limity wewnętrzne (wymienione wyżej) monitorowane są kwartalnie. Wysokość tych limitów
poddawana jest rocznemu lub częstszemu przeglądowi, gdy zostanie to uznane za stosowne. Limity
zatwierdza Rada nadzorcza lub Komitet Ryzyka.
Zarządzanie ekspozycjami na ryzyko kredytowe odbywa się także poprzez regularne monitorowanie
sytuacji ekonomiczno-finansowej klientów i/lub historii współpracy z Bankiem z punktu widzenia
terminowego regulowania ich zobowiązań z tytułu odsetek i kapitału.
Zabezpieczenia
Zabezpieczenia przyjmowane w Banku służą ograniczeniu ryzyka kredytowego i główną ich rolą jest
minimalizacja straty na wypadek niedokonania przez klienta spłaty transakcji kredytowej
w umownej kwocie i terminie, poprzez zapewnienie alternatywnego źródła pokrycia wymagalnych
należności. Przyjmowane one są zgodnie z zasadami polityki kredytowej ustalonymi dla
poszczególnych segmentów klienta. Jako główną zasadę przyjęto, że zabezpieczenie transakcji
kredytowej powinno być adekwatne do ryzyka kredytowego ponoszonego przez Bank przy
uwzględnieniu specyfiki danej transakcji (tzn. jej typu, kwoty, okresu spłaty a także ratingu
kredytowanego klienta).
Polityka kredytowa określa typy, rodzaje i formy prawne akceptowanych w Banku zabezpieczeń, jak
również bardziej szczegółowe wymogi mające uprawdopodobnić zbywalność konkretnych rodzajów
zabezpieczeń zgodnie z doświadczeniami windykacyjnymi Banku.
Bank przykłada szczególną wagę do prawidłowego określania wartości zabezpieczeń, określa zasady
dokonywania i weryfikacji wycen i dokłada wszelkich starań, aby wyceny te były obiektywne,
ostrożne i odzwierciedlały realną wartość zabezpieczenia. W celu zapewnienia skutecznego
ustanowienia zabezpieczenia Bank opracował stosowne wzorce umów zabezpieczeń, wniosków,
pełnomocnictw i oświadczeń.
W segmencie detalicznym na zabezpieczenie przyjmowane są głównie nieruchomości mieszkaniowe
(kredyty hipoteczne) oraz aktywa finansowe. W przypadku segmentu korporacyjnego przyjmowane
są przede wszystkim wszelkiego typu nieruchomości (mieszkaniowe, komercyjne, grunty) a także
cesje wierzytelności z kontraktów.
Do czasu ustanowienia finalnego zabezpieczenia przyjmowane są zabezpieczenia przejściowe.
W Banku wykorzystywane są również rozmaite formy instrumentów uzupełniających zabezpieczenia,
mające na celu ułatwienie prowadzenia egzekucji lub uprawdopodobnienie skuteczności spłaty
należności z danego zabezpieczenia między innymi takie jak: oświadczenie o poddaniu się egzekucji
w formie aktu notarialnego, weksel własny in blanco, pełnomocnictwo do rachunku bankowego,
cesja prawa z umowy ubezpieczenia.
Bank monitoruje zabezpieczenia pod kątem spełnienia przez nie warunków umownych, w tym
prawomocnego ustanowienia finalnego zabezpieczenia transakcji, jak również odnawiania
scedowanych polis ubezpieczeniowych. Monitorowana jest również wartość zabezpieczenia
w trakcie trwania transakcji kredytowej.
65
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Zgodnie z przyjętą w Banku polityką kredytową, dopuszcza się także udzielenie transakcji bez
zabezpieczenia, co odbywa się według określonych zasad zróżnicowanych w zależności od segmentu
klienta. Jednak na wypadek pogorszenia się sytuacji ekonomiczno-finansowej dłużnika,
w podpisanych z klientem dokumentach Bank zapewnia sobie możliwość dobezpieczenia transakcji.
(3c) Polityka w odniesieniu do utraty wartości i tworzenia odpisów
aktualizujących
Organizacja procesu
Proces identyfikacji i pomiaru utraty wartości ekspozycji kredytowych został uregulowany
w wewnętrznej instrukcji wprowadzonej wraz z wdrożeniem MSSF 9. Dokument określa szczegółowo
tryb oraz zasady analizy indywidualnej i kolektywnej, w tym algorytmy służące do wyliczeń
poszczególnych parametrów.
Metodologia i założenia przyjęte do wyznaczania utraty wartości ekspozycji kredytowych są
regularnie monitorowane w celu zmniejszenia rozbieżności pomiędzy stratami szacowanymi
a rzeczywistymi. W celu oceny adekwatności odpisów z tytułu utraty wartości, wyznaczonych
zarówno w ramach analizy indywidualnej, jak i kolektywnej, przeprowadzana jest okresowo (nie
rzadziej niż raz w roku) weryfikacja historyczna (backtesting), której wyniki są brane pod uwagę
przy definiowaniu działań, mających na celu poprawę jakości procesu.
W Banku nadzór nad procesem szacowania odpisów aktualizujących i rezerw sprawuje Departament
Ryzyka (DMR), który odpowiada również w Banku bezpośrednio za analizę indywidualną w portfelu
biznesowym oraz analizę kolektywną. Oprócz DMR w/w proces zaangażowane są jednostki
restrukturyzacyjno-windykacyjne Banku: Departament Zagrożonych Należności Gospodarczych - DNG
(analiza indywidualna dla portfela windykacyjno-restrukturyzacyjnego klientów korporacyjnych)
oraz Departament Restrukturyzacji i Windykacji Należności Detalicznych - DRW (analiza
indywidualnie istotnych ekspozycji detalicznych z utartą wartości, przede wszystkim kredytów
hipotecznych). DMR jest jednostką niepowiązaną z procesem udzielania kredytów i nadzorowaną
przez członka Zarządu odpowiedzialnego za zarządzanie ryzykiem.
Zarząd Banku pełni aktywną rolę w procesie wyznaczania odpisów aktualizujących i rezerw, wyniki
wyceny portfela kredytowego przedkładane są Zarządowi do akceptacji w cyklu miesięcznym, ze
szczegółowym objaśnieniem najistotniejszych zmian, mających wpływ na całkowity poziom odpisów
i rezerw, w okresie objętym analizą. Zmiany metodologiczne wynikające z procesu walidacji
i doskonalenia metodologii, są prezentowane na Komitecie Walidacji, a następnie na Komitecie
Ryzyka, w skład których wchodzą wszyscy członkowie Zarządu Banku.
W okresach miesięcznych przygotowywane są szczegółowe raporty, prezentujące informacje na
temat portfela kredytowego Banku w różnych przekrojach, z uwzględnieniem wysokości odpisów
aktualizujących i rezerw, ich dynamiki i struktury. Odbiorcami tych raportów są członkowie Zarządu
nadzorujący działalność Banku w obszarze finansów, ryzyka i informacji zarządczej.
Pomiar oczekiwanej straty kredytowej
Od momentu wdrożenia MSSF9 w roku 2018 szacowanie utraty wartości w Banku bazuje na
koncepcie „oczekiwanej straty kredytowej”(ang. Expected Credit Loss – ECL). Bezpośrednim
skutkiem stosowania tego podejścia jest konieczność wyznaczania odpisów z tytułu utraty wartości
w oparciu o oczekiwane straty kredytowe oraz uwzględnienie prognoz przyszłych warunków
ekonomicznych podczas dokonywania oceny ryzyka kredytowego danej ekspozycji.
Wdrożony model utraty wartości dotyczy aktywów finansowych klasyfikowanych zgodnie z MSSF 9
jako aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu lub według wartości godziwej
przez inne całkowite dochody, za wyjątkiem instrumentów kapitałowych.
66
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Zgodnie z MSSF 9 ekspozycje kredytowe klasyfikowane są do następujących kategorii:
▪ Faza 1 – ekspozycje bez rozpoznanej utraty wartości, dla których oczekiwana strata kredytowa
jest szacowana w horyzoncie 12-tu miesięcy,
▪ Faza 2 – ekspozycje bez rozpoznanej utraty wartości ze zidentyfikowanym znaczącym wzrostem
ryzyka kredytowego (ang. significant increase of credit risk - SICR), dla których oczekiwana
strata kredytowa jest szacowana w horyzoncie dożywotnim tj. do daty zapadalności ekspozycji,
▪ Faza 3 – ekspozycje z rozpoznaną utratą wartości, dla których oczekiwana strata kredytowa jest
szacowana w horyzoncie dożywotnim (do końca okresu odzysku aktywa finansowego),
▪ POCI (ang. purchased or originated credit impaired) – ekspozycje, które na moment
początkowego ujęcia w bilansie mają rozpoznaną utratę wartości, dla których oczekiwana strata
kredytowa jest szacowana w perspektywie dożywotniej.
Identyfikacja znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego (SICR)
Aktywa, w przypadku których zidentyfikowano znaczący wzrost ryzyka kredytowego w porównaniu
z datą początkowego ujęcia w bilansie są klasyfikowane do Fazy 2. Znaczący wzrost ryzyka
kredytowego jest identyfikowany na podstawie kryteriów jakościowych i ilościowych. Do kryteriów
jakościowych należą:
▪ Opóźnienie w spłacie odsetek lub kapitału dłuższe niż 30 dni,
▪ Ekspozycje posiadające flagę forbearance ze statusem non-default,
▪ Ratingi proceduralne, które odzwierciedlają wczesne opóźnienia w płatnościach,
▪ Podjęcie decyzji ograniczającej ryzyko dla klientów korporacyjnych uruchomionej przez system
wczesnego ostrzegania (ang. Early Warning System),
▪ Zdarzenia związane ze wzrostem ryzyka kredytowego, tzw. miękkie oznaki utraty wartości (ang.
Soft Signs of Impairment) zidentyfikowane podczas indywidualnej analizy znaczących klientów.
Kryterium ilościowe polega na porównaniu wartości Lifetime PD ustalonej na datę początkowego
rozpoznania ekspozycji w bilansie z wartością PD Lifetime ustaloną na bieżący dzień
sprawozdawczy. Jeżeli empirycznie ustalony próg względnej zmiany Lifetime PD jest przekroczony,
wówczas ekspozycja jest automatycznie klasyfikowana do Fazy 2. Analiza ilościowa nie uwzględnia
ekspozycji analizowanych indywidualnie.
Szacowanie utraty wartości w trybie analizy indywidualnej
Analiza indywidualna obejmuje ekspozycje klientów uznanych przez Bank za indywidualnie
istotnych. Bank zdefiniował kryteria istotności, które zapewniają, że analiza indywidualna obejmuje
co najmniej 50% korporacyjnego portfela biznesowego oraz 80% portfela zarządzanego przez
jednostki odpowiedzialne za windykację i restrukturyzację należności gospodarczych.
Główne elementy procesu analizy indywidualnej;
(1) Identyfikacja tzw. miękkich przesłanek utarty wartości stanowiących jedno z kryteriów
jakościowych wykorzystywanych przy identyfikacji znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego
(SICR);
Proces ten obejmuje największych klientów korporacyjnych, których sytuacja finansowo-
ekonomiczna jest analizowana kwartalnie w oparciu o m.in.: najnowsze sprawozdanie finansowe,
zdarzenia związane z działalnością firmy, informacje dotyczące podmiotów powiązanych, sygnały
odnoszące się do otoczenia gospodarczego, oczekiwania co do przyszłych zmian oraz inne czynniki.
Został zdefiniowany katalog tzw. "miękkich przesłanek utraty wartości", których identyfikacja
oznacza znaczący wzrost ryzyka kredytowego (SICR) oraz implikuje klasyfikację wszystkich
ekspozycji badanego klienta do Fazy 2.
67
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
(2) Identyfikacja przesłanek utraty wartości;
Bank zdefiniował przesłanki utraty wartości w ramach analizy indywidualnej dostosowując je do
profilu swojej działalności. Katalog przesłanek zawiera między innymi następujące elementy:
▪ sytuacja ekonomiczno-finansowa wskazująca na znaczące trudności klienta,
▪ naruszenie kluczowych warunków umowy, np. istotne opóźnienia w spłacie kapitału lub
odsetek,
▪ stwierdzenie nierzetelności klienta w przekazywaniu informacji o jego sytuacji
ekonomiczno-finansowej,
▪ trwały brak możliwości nawiązania kontaktu z klientem w przypadku naruszenia warunków
umowy,
▪ wysokie prawdopodobieństwa upadłości lub innej niekorzystnej dla instytucji finansującej
reorganizacji działalności gospodarczej podmiotu,
▪ ogłoszenia upadłości lub otwarcia postępowania naprawczego wobec klienta,
▪ udzielenie klientowi udogodnień w warunkach finansowania, wynikających z trudności
finansowych tego klienta (restrukturyzacja).
Regulacja wewnętrzna zawiera doprecyzowanie wyżej wymienionych przesłanek poprzez wskazanie
konkretnych odpowiadających im przypadków i sytuacji, w szczególności w odniesieniu do
przesłanek wynikających z znaczących trudności finansowych klienta, naruszenia krytycznych
warunków umowy oraz wysokiego prawdopodobieństwa upadłości lub innej reorganizacji
przedsiębiorstwa.
(3) Podejście scenariuszowe przy kalkulacji odpisów aktualizujących dla klientów analizowanych
indywidualnie;
W przypadki zidentyfikowania co najmniej jednej z przesłanek utraty wartości, wszystkie
ekspozycje danego klienta zostają zaklasyfikowane do Fazy 3, a następnie przeprowadzana jest
szczegółowa analiza prognozowanych przepływów pieniężnych. Od momentu wprowadzenia MSSF 9
Bank stosuje podejście scenariuszowe. Oznacza to, że analityk powinien zdefiniować co najmniej
dwa scenariusze odzysków, które odzwierciedlają zatwierdzone strategie dochodzenia należności:
główną oraz alternatywną wraz z przypisanymi prawdopodobieństwami realizacji. Bank dysponuje
zdefiniowanymi wytycznymi odnośnie stosowanych wag dla poszczególnych scenariuszy. Scenariusze
mogą być oparte na strategii restrukturyzacji lub windykacji, stosowane są również rozwiązania
mieszane. Cały proces analizy indywidualnej jest wspierany przez dedykowane narzędzie Case-By-
Case Tool, szczególnie przydatne podczas kalkulacji kwoty utraty wartości uwzględniającej opisane
podejście scenariuszowe.
Każdy scenariusz zawiera dwa podstawowe źródła odzysków: bezpośrednie przepływy pieniężne od
klientów i kwoty odzyskiwane z zabezpieczeń.
(4) Szacowanie przyszłych przepływów od klientów (z harmonogramu);
Istotnym elementem procesu kalkulacji utraty wartości jest szacowanie prawdopodobieństwa
przepływów zawartych w harmonogramie odnoszącym się do pozycji: kapitał, odsetki oraz inne
przepływy. Prawdopodobieństwo realizacji przepływów zawartych w harmonogramie wynika
z przeprowadzonej oceny sytuacji ekonomiczno-finansowej klienta (wskazanie źródeł potencjalnych
spłat) oraz musi być uzasadnione i oszacowane w oparciu o aktualną dokumentację i szeroko
rozumianą wiedzę o jego sytuacji z uwzględnieniem projekcji finansowych. Informacje te są
gromadzone przez analityka przed przystąpieniem do analizy zgodnie z wytycznymi określonymi
w odpowiednich regulacjach Banku.
W przypadku szacowania prawdopodobieństwa przepływów dla klientów znajdujących się w portfelu
zarządzanym przez departamenty zajmujące się dochodzeniem należności, analitycy uwzględniają
indywidualny charakter każdej transakcji zwracając uwagę między innymi na następujące elementy
mogące wpłynąć na wielkość oczekiwanych przepływów pieniężnych:
• przyjętą przez Bank strategię działania wobec klienta,
• wyniki negocjacji z klientem i jego postawę tj. chęć uregulowania zaległości,
• poprawę/pogorszenie się jego sytuacji ekonomiczno-finansowej.
68
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Bank stosuje również sformalizowane zasady ustalania i uzasadniania wysokości
prawdopodobieństwa realizacji oraz kwoty wypłaconych przez Bank środków z tytułu udzielonych
pozabilansowych ekspozycji kredytowych takich jak gwarancje, poręczenia i akredytywy.
(5) Określenie wartości godziwej zabezpieczenia, oczekiwanej daty sprzedaży oraz oszacowanie
oczekiwanych wpływów ze sprzedaży zabezpieczenia z uwzględnieniem kosztów procesu
windykacyjnego;
Uwzględnienie w analizie indywidualnej przepływów z tytułu realizacji zabezpieczenia musi być
poprzedzone analizą realności jego upłynnienia i oszacowania wartości godziwej z uwzględnieniem
kosztów windykacyjnych.
W celu zapewnienia obiektywnych zasad ustalania odzysków z zabezpieczeń Bank opracował
wytyczne dla segmentu korporacyjnego w zakresie rekomendowanych parametrów stopy odzysku i
okresu odzysku dla wybranych grup zabezpieczeń. Biorąc pod uwagę umiejscowienie ekspozycji w
strukturze Banku (portfel biznesowy, portfel restrukturyzacyjno-windykacyjny) określono odrębne
zasady dla poszczególnych rodzajów portfeli. Rekomendowane stopy odzysku i okres odzysku z
zabezpieczeń podlegają weryfikacji w okresach rocznych.
Analiza kolektywna portfela kredytowego
Analizie kolektywnej podlegają następujące grupy ekspozycji kredytowych:
▪ Ekspozycje nieistotne indywidualnie;
▪ Ekspozycje istotne indywidualnie, w przypadku których nie została rozpoznana utrata wartości
w wyniku analizy indywidualnej.
Dla celów analizy kolektywnej Bank zdefiniował portfele homogeniczne, składające się z ekspozycji
o podobnym profilu ryzyka kredytowego. Portfele te zostały utworzone na podstawie segmentacji na
linie biznesowe, typy produktów kredytowych, liczbę dni opóźnienia, typy zabezpieczenia itp.
Podział na portfele homogeniczne jest okresowo weryfikowany z punktu widzenia ich jednorodności.
Oczekiwana strata kredytowa w analizie kolektywnej obliczana jest przy użyciu parametrów: PD
(ang. Probability of Default) – prawdopodobieństwo defaultu, EAD (ang. Exposure at Default) –
wartość ekspozycji na moment wystąpienia defaultu oraz LGD (ang. Loss Given Default) – strata
w przypadku wystąpienia defaultu, które są wynikiem następujących modeli:
▪ Model PD bazuje na empirycznych danych, dotyczących 12-miesięczych współczynników
niewykonania zobowiązania (ang. Default Rate), które są wykorzystywane do szacowania
wartości PD w horyzoncie dożywotnim (Lifetime), przy użyciu odpowiednich metod
statystycznych i ekonometrycznych. Segmentacja na poziomie klienta przyjęta do tego celu jest
zgodna z segmentacją stosowaną do celów wyznaczania wymogów kapitałowych. Dodatkowo do
obliczania wartości PD, Bank wykorzystuje informacje o ratingach z wewnętrznych modeli
ratingowych.
▪ Modele LGD dla portfela detalicznego wykorzystywane przez Bank w procesie wyznaczania
wymogów kapitałowych zostały dostosowane do wymogów MSSF 9 w zakresie szacowania utraty
wartości. Główne komponenty tych modeli to prawdopodobieństwo uzdrowienia (ang. probability
of cure) i stopa odzysku (ang. recovery rate) oszacowane na podstawie zdyskontowanych
przepływów pieniężnych. Adaptacja do potrzeb MSSF 9 objęła między innymi wyłączenie
narzutów konserwatyzmu, kosztów pośrednich i korekty z tytułu spowolnienia gospodarczego.
▪ W przypadku portfela korporacyjnego model LGD oparty jest na komponencie parametryzującym
odzyski z kluczowych typów zabezpieczeń i komponencie określającym stopę odzysku dla
niezabezpieczonej części ekspozycji. Wszystkie parametry wyznaczono bazując na danych
historycznych, z uwzględnieniem zdyskontowanych przepływów pieniężnych uzyskanych przez
Departament Zagrożonych Należności Gospodarczych.
69
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
▪ Model EAD wykorzystywany w Banku uwzględnia kalkulację następujących parametrów: średniej
stopy wykorzystania limitu (LU), współczynnika konwersji kredytowej (CCF), współczynnika
przedpłat oraz behawioralnego czas życia. Segmentacja bazuje na typie klienta (detaliczny,
korporacyjny, leasing) i produktu (z harmonogramem / bez harmonogramu).
Wyniki modeli wykorzystywanych w analizie kolektywnej poddawane są okresowej weryfikacji
historycznej. Parametry oraz modele objęte są również procesem zarządzania modelami,
uregulowanym w dokumencie „Zasady zarządzania modelami ryzyka kredytowego”, w ramach
którego określone są, między innymi, zasady tworzenia, zatwierdzania, monitoringu i walidacji, oraz
weryfikacji historycznej modeli.
Uwzględnienie prognoz makroekonomicznych w modelach szacowania utraty wartości
W procesie kalkulacji oczekiwanej straty kredytowej, Bank wykorzystuje informację o przyszłych
zdarzeniach makroekonomicznych (ang. Forward Looking Information – FLI), zarówno w estymacji
PD, LGD, EAD, jak i w procesie identyfikacji znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego (SICR) oraz
alokacji ekspozycji do Fazy 2 (logika transferu). Biuro Analiz Makroekonomicznych przygotowuje
trzy scenariusze makroekonomiczne (bazowy, optymistyczny i pesymistyczny) i określa
prawdopodobieństwa ich wystąpienia. Prognozy przekładają się pośrednio i bezpośrednio na
wartości oszacowanych parametrów oraz ekspozycji, a ich wpływ różni się w zależności od modelu,
typu produktu, klasy ratingowej itp. Bank wykorzystuje wyłącznie prognozy przygotowywane
wewnętrznie. Prognozy są dostarczane co kwartał w trzyletnim horyzoncie czasowym.
Podobnie jak w przypadku wszelkich prognoz gospodarczych, prognozy i oszacowane
prawdopodobieństwa narażone są w dużym stopniu na niepewność, w związku z czym rzeczywiste
wyniki mogą znacznie różnić się od tych przewidywanych.
Założenia dotyczące zmiennych makroekonomicznych
Kluczowe założenia przyjęte na potrzeby szacowania ECL na dzień 31 grudnia 2020 r. przedstawiono
poniżej.
Zmienna makroekonomiczna
Scenariusz
2021
2021
2023
Produkt Krajowy Brutto
Bazowy
107,5
104,8
103,5
Optymistyczny
108,4
105,0
104,2
Łagodna recesja
106,3
104,3
103,7
Sprzedaż detaliczna
Bazowy
109,5
107,6
105,0
Optymistyczny
110,9
108,2
105,5
Łagodna recesja
107,6
106,8
104,6
Stopa Bezrobocia
Bazowy
7,1
6,4
5,9
Optymistyczny
6,1
5,7
5,5
Łagodna recesja
8,3
7,5
6,9
Wagi przypisane do każdego ze scenariuszy makroekonomicznych na dzień 31 grudnia 2020 r.
kształtowały się następująco:
Bazowy
Optymistyczny
Łagodna recesja
Zastosowana waga
60%
15%
25%
70
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Wrażliwość ECL na scenariusze makroekonomiczne
W celu oceny wrażliwości ECL na przyszłe warunki makroekonomiczne, Bank wyznaczył nieważoną
wartość ECL oddzielnie dla każdego ze stosowanych scenariuszy. Wpływ aplikacji każdego
scenariusza z osobna na ECL nie przekracza 1,5%.
Odwrócenie strat z tytułu utraty wartości
Regulacje wewnętrzne definiują szczegółowo zasady odwracania strat z tytułu utraty wartości.
Co do zasady odwrócenie straty i rozwiązanie odpisu aktualizującego jest możliwe w przypadku
ustania przesłanek utraty wartości, w tym spłaty zaległości bądź też w przypadku sprzedaży
wierzytelności. Reklasyfikacja do kategorii bez utraty wartości jest możliwa tylko wówczas, jeśli
klient przejdzie pomyślnie zdefiniowany okres „kwarantanny”, w którym nie wykaże opóźnień
w spłacie kapitału lub odsetek powyżej 30 dni. Okres kwarantanny może rozpocząć się jedynie po
upływie okresu zawieszenia/obniżenia spłat (tzw. Grace period) – jeśli takie udogodnienie zostało
przyznane na skutek restrukturyzacji.
Szczegółowe zasady odnośnie stosowanych okresów kwarantanny (co najmniej 3 lub 12-sto
miesięcznej dla wymuszonych restrukturyzacji) oraz reklasyfikacji ze stanu default są zgodne
z wytycznymi EBA odnoszącymi się do definicji niewykonania zobowiązania.
Sprzedaż należności
W roku 2020 w Banku miała miejsce sprzedaż detalicznych ekspozycji kredytowych, klasyfikowanych
jako z utratą wartości, w łącznej kwocie bilansowej 95,1 mln PLN.
71
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
(3d) Maksymalna ekspozycja na ryzyko kredytowe
31.12.2020
31.12.2019
Ekspozycje narażone na ryzyko kredytowe związane z aktywami bilansowymi:
93 523 880
92 795 533
Depozyty, kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym instytucjom monetarnym
625 366
784 248
Kredyty i pożyczki dla klientów:
73 501 432
68 689 229
Obowiązkowo w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat:
1 615 753
1 498 195
Kredyty dla klientów indywidualnych
1 602 751
1 479 645
Należności z tytułu kart płatniczych
830 971
839 023
Kredyty na rachunku bieżącym
771 780
640 622
Kredyty udzielone klientom korporacyjnym i dla sektora publicznego
13 002
18 550
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu:
71 885 679
67 191 034
Kredyty dla klientów indywidualnych
54 094 376
49 518 330
Należności z tytułu kart płatniczych
75 769
94 530
Kredyty gotówkowe i inne kredyty dla klientów indywidualnych
13 616 795
13 490 168
Kredyty hipoteczne
40 401 812
35 933 632
Kredyty udzielone klientom korporacyjnym
17 479 925
17 443 794
Kredyty udzielone podmiotom publicznym
311 378
228 910
Finansowe instrumenty pochodne oraz korekta z tytułu rachunkowości zabezpieczeń
wartości godziwej
177 160
156 591
Dłużne papiery wartościowe przeznaczone do obrotu
269 412
874 033
Dłużne papiery wartościowe obowiązkowo w wartości godziwej przez rachunek zysków i
strat
50 335
103 001
Dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
18 597 147
21 826 908
Umowy z przyrzeczeniem odkupu
66 350
205 439
Pozostałe aktywa finansowe
236 678
156 084
Ryzyko kredytowe związane z pozycjami pozabilansowymi:
15 040 743
12 452 047
Gwarancje finansowe
2 562 041
2 512 533
Zobowiązania kredytowe
12 478 702
9 939 514
Powyższa tabela przedstawia strukturę ekspozycji na ryzyko kredytowe Banku na dzień 31 grudnia
2020 r. oraz 31 grudnia 2019 r., bez uwzględnienia instrumentów ograniczających ryzyko. Dla
aktywów bilansowych ekspozycje prezentowane powyżej oparte są na kwotach netto
przedstawionych w bilansie.
Kredyty i pożyczki dla klientów obowiązkowo wycenianych wg wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
31.12.2020
31.12.2019
Obowiązkowo w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat: *
1 615 753
1 498 195
Klienci korporacyjni
12 889
18 633
Klienci indywidualni
1 602 751
1 479 446
Sektor publiczny
112
116
* Powyższe dane obejmują korektę wartości godziwej w wysokości:
(116 761)
(84 519)
72
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Jakość kredytowa aktywów finansowych
PLN’000,
wg stanu na 31 grudnia 2020 r.
Faza 1
(12-miesięczna
strata)
Faza 2 (strata
dożywotnia)
Faza 3 (strata
dożywotnia)
POCI
Suma
Ekspozycje bilansowe narażone na
ryzyko kredytowe
87 167 039
3 332 717
3 046 745
399 429
93 945 930
Odpis bilansowy
344 584
277 386
1 556 412
26 361
2 204 743
Kredyty i pożyczki dla banków (rating
zewnętrzny Fitch: od BBB do AAA;
Moody's: od B3 do Aaa; S&P: od B+ do
AAA)
625 366
625 366
Kredyty i pożyczki dla klientów
indywidualnych (zgodnie z Master Skalą)
50 736 536
2 395 682
2 304 445
399 370
55 836 033
▪ 1-3 Najwyższa jakość
29 968 500
24 559
0
3 872
29 996 931
▪ 4-6 Dobra jakość
10 586 928
257 412
0
8 498
10 852 838
▪ 7-9 Średnia jakość
8 030 642
809 947
0
13 772
8 854 361
▪ 10-12 Niska jakość
2 130 299
827 538
0
7 998
2 965 835
▪ 13-14 Pod obserwacją
9 680
476 123
0
3 379
489 182
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
2 304 444
361 847
2 666 291
▪ Bez ratingu*
10 487
103
1
4
10 595
Utrata wartości
245 142
251 526
1 218 373
26 616
1 741 657
Kredyty i pożyczki dla klientów
korporacyjnych (zgodnie z Master Skalą)
8 253 101
720 570
707 714
59
9 681 444
▪ 1-3 Najwyższa jakość
59 626
822
0
0
60 448
▪ 4-6 Dobra jakość
1 711 520
86 777
0
0
1 798 297
▪ 7-9 Średnia jakość
3 818 823
243 449
0
0
4 062 272
▪ 10-12 Niska jakość
1 166 969
364 993
0
0
1 531 962
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
8 886
0
0
8 886
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
707 714
59
707 773
▪ Bez ratingu*
1 496 163
15 643
0
0
1 511 806
Utrata wartości
76 046
19 185
313 000
(255)
407 976
Kredyty i pożyczki dla sektora
publicznego (zgodnie z Master Skalą)
89 005
1
33
0
89 039
▪ 1-3 Najwyższa jakość
0
0
0
0
0
▪ 4-6 Dobra jakość
0
0
0
0
0
▪ 7-9 Średnia jakość
0
0
0
0
0
▪ 10-12 Niska jakość
0
0
0
0
0
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
0
0
0
0
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
0
0
0
▪ Bez ratingu *
89 005
1
33
0
89 039
Utrata wartości
225
0
27
0
252
Faktoring (zgodnie z Master Skalą)
2 607 598
216 464
34 553
0
2 858 615
▪ 1-3 Najwyższa jakość
6
0
0
0
6
▪ 4-6 Dobra jakość
763 822
214
0
0
764 036
▪ 7-9 Średnia jakość
1 074 958
21 465
0
0
1 096 423
▪ 10-12 Niska jakość
738 390
194 677
0
0
933 067
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
0
0
0
0
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
34 553
0
34 553
▪ Bez ratingu*
30 423
108
0
0
30 530
Utrata wartości
22 781
6 675
25 012
0
54 468
Leasing (zgodnie z Master Skalą):
5 625 291
0
0
0
5 625 291
▪ 1-3 Najwyższa jakość
78 275
0
0
0
78 275
▪ 4-6 Dobra jakość
449 159
0
0
0
449 159
▪ 7-9 Średnia jakość
1 076 171
0
0
0
1 076 171
▪ 10-12 Niska jakość
608 914
0
0
0
608 914
▪ 13-14 Pod obserwacją
2 691
0
0
0
2 691
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
64 329
0
0
0
64 329
▪ Bez ratingu*
3 345 752
0
0
0
3 345 752
Utrata wartości
390
0
0
0
390
73
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
PLN’000,
wg stanu na 31 grudnia 2020 r.
Faza 1
(12-miesięczna
strata)
Faza 2 (strata
dożywotnia)
Faza 3 (strata
dożywotnia)
POCI
Suma
Instrumenty pochodne i zabezpieczenia
wartości godziwej (zgodnie z Master
Skalą):
297 233
0
0
0
297 233
▪ 1-3 Najwyższa jakość
52 505
52 505
▪ 4-6 Dobra jakość
135 150
135 150
▪ 7-9 Średnia jakość
24 376
24 376
▪ 10-12 Niska jakość
18 173
18 173
▪ 13-14 Pod obserwacją
3 625
3 625
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
5 454
5 454
▪ Bez ratingu*
36 155
36 155
▪ Korekta z tytułu rachunkowości
zabezpieczeń wartości
godziwej
0
0
▪ Wycena przyszłych płatności
walutowych
0
0
▪ Instrumenty pochodne
zabezpieczające
21 795
21 795
Dłużne papiery wartościowe
przeznaczone do obrotu (Obligacje
Skarbu Państwa**
269 412
269 412
Inwestycyjne papiery dłużne (Skarb
Państwa**, Bank Centralny**, obligacje
samorządowe, Europejski Bank
Inwestycyjny)
18 597 147
18 597 147
Należności z tytułu papierów
wartościowych z przyrzeczeniem odkupu
66 350
66 350
* grupa klientów bez ratingu wewnętrznego zawiera między innymi ekspozycje związane z kredytami dla jednostek
samorządu terytorialnego oraz projektami inwestycyjnymi i niektórymi klientami leasingowymi;
** rating dla Polski w 2020 r. A- (S&P), A2 (Moody’s), A- (Fitch)
PLN’000,
wg stanu na 31 grudnia 2019 r.
Faza 1
(12-miesięczna
strata)
Faza 2 (strata
dożywotnia)
Faza 3 (strata
dożywotnia)
POCI
Suma
Ekspozycje bilansowe narażone na
ryzyko kredytowe
87 517 821
2 487 102
2 449 905
524 096
92 978 924
Odpis bilansowy
264 942
175 549
1 315 358
45 273
1 801 122
Kredyty i pożyczki dla banków (rating
zewnętrzny Fitch: od BBB do AAA;
Moody's: od B3 do Aaa; S&P: od B+ do
AAA)
784 248
784 248
Kredyty i pożyczki dla klientów
indywidualnych (zgodnie z Master Skalą)
46 874 766
1 745 489
1 872 366
523 995
51 016 616
▪ 1-3 Najwyższa jakość
21 510 529
23 537
0
19
21 534 085
▪ 4-6 Dobra jakość
7 487 520
174 680
0
13
7 662 213
▪ 7-9 Średnia jakość
5 169 919
300 442
0
15
5 470 376
▪ 10-12 Niska jakość
1 357 717
510 268
0
0
1 867 985
▪ 13-14 Pod obserwacją
37 165
718 784
0
8 812
764 761
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
1 872 366
471 455
2 343 821
▪ Bez ratingu*
11 311 916
17 778
0
43 681
11 373 375
Utrata wartości
138 784
155 913
1 018 791
45 250
1 358 738
Kredyty i pożyczki dla klientów
korporacyjnych (zgodnie z Master Skalą)
8 519 498
595 386
533 560
101
9 648 545
▪ 1-3 Najwyższa jakość
27 493
438
0
0
27 931
▪ 4-6 Dobra jakość
1 238 059
85 778
0
0
1 323 837
▪ 7-9 Średnia jakość
4 497 605
141 706
0
0
4 639 311
▪ 10-12 Niska jakość
1 553 721
298 173
0
0
1 851 894
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
23 238
0
0
23 238
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
533 560
101
533 661
▪ Bez ratingu*
1 202 620
46 053
0
0
1 248 673
Utrata wartości
92 723
16 686
273 326
23
382 758
74
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
PLN’000,
wg stanu na 31 grudnia 2019 r.
Faza 1
(12-miesięczna
strata)
Faza 2 (strata
dożywotnia)
Faza 3 (strata
dożywotnia)
POCI
Suma
Kredyty i pożyczki dla sektora
publicznego (zgodnie z Master Skalą)
134 816
0
0
0
134 816
▪ 1-3 Najwyższa jakość
0
0
0
0
0
▪ 4-6 Dobra jakość
0
0
0
0
0
▪ 7-9 Średnia jakość
0
0
0
0
0
▪ 10-12 Niska jakość
0
0
0
0
0
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
0
0
0
0
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
0
0
0
▪ Bez ratingu *
134 816
0
0
0
134 816
Utrata wartości
132
0
0
0
132
Faktoring (zgodnie z Master Skalą)
2 494 084
146 227
43 979
0
2 684 290
▪ 1-3 Najwyższa jakość
320
0
0
0
320
▪ 4-6 Dobra jakość
685 415
482
0
0
685 896
▪ 7-9 Średnia jakość
870 636
82 935
0
0
953 571
▪ 10-12 Niska jakość
885 919
62 350
0
0
948 270
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
0
0
0
0
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
43 979
0
43 979
▪ Bez ratingu*
51 793
460
0
0
52 253
Utrata wartości
26 965
2 950
23 241
0
53 156
Leasing (zgodnie z Master Skalą):
5 647 437
0
0
0
5 647 437
▪ 1-3 Najwyższa jakość
54 495
0
0
0
54 495
▪ 4-6 Dobra jakość
225 395
0
0
0
225 395
▪ 7-9 Średnia jakość
965 151
0
0
0
965 151
▪ 10-12 Niska jakość
569 535
0
0
0
569 535
▪
▪ 13-14 Pod obserwacją
1 113
0
0
0
1 113
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
38 432
0
0
0
38 432
▪ Bez ratingu*
3 793 316
0
0
0
3 793 316
Utrata wartości
6 338
0
0
0
6 338
Instrumenty pochodne i zabezpieczenia
wartości godziwej (zgodnie z Master
Skalą):
156 592
0
0
0
156 592
▪ 1-3 Najwyższa jakość
5 767
5 767
▪ 4-6 Dobra jakość
20 407
20 407
▪ 7-9 Średnia jakość
8 216
8 216
▪ 10-12 Niska jakość
11 602
11 602
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
0
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
9
9
▪ Bez ratingu*
66 629
66 629
▪ Korekta z tytułu rachunkowości
zabezpieczeń wartości
godziwej
803
803
▪ Wycena przyszłych płatności
walutowych
0
0
▪ Instrumenty pochodne
zabezpieczające
43 159
43 159
Dłużne papiery wartościowe
przeznaczone do obrotu (Obligacje
Skarbu Państwa**
874 033
874 033
Inwestycyjne papiery dłużne (Skarb
Państwa**, Bank Centralny**, obligacje
samorządowe, Europejski Bank
Inwestycyjny)
21 826 908
21 826 908
Należności z tytułu papierów
wartościowych z przyrzeczeniem odkupu
205 439
205 439
* grupa klientów bez ratingu wewnętrznego zawiera między innymi ekspozycje związane z kredytami dla jednostek
samorządu terytorialnego oraz projektami inwestycyjnymi i niektórymi klientami leasingowymi;
** rating dla Polski w 2019 r. A- (S&P), A2 (Moody’s), A- (Fitch)
75
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
(3e) Kredyty i pożyczki
Kredyty i pożyczki z rozpoznaną utratą wartości
Kwota brutto kredytów i pożyczek z rozpoznaną utratą wartości w podziale na segmenty klientów
przedstawia się następująco:
Zaangażowanie brutto,
w tys. PLN
31.12.2020
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
Kredyty i
pożyczki dla
banków
Suma
Przedsiębiorstwa
Kredyty
hipoteczne
Pozostałe
detaliczne
Wg rodzaju analizy
Analiza indywidualna
645 893
246 375
3 527
0
895 795
Analiza kolektywna
96 466
768 588
1 647 801
0
2 512 855
Suma
742 359
1 014 963
1 651 328
0
3 408 650
Zaangażowanie brutto,
w tys. PLN
31.12.2019
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
Kredyty i
pożyczki dla
banków
Suma
Przedsiębiorstwa
Kredyty
hipoteczne
Pozostałe
detaliczne
Wg rodzaju analizy
Analiza indywidualna
482 786
218 359
2 986
0
704 131
Analiza kolektywna
94 853
706 779
1 415 701
0
2 217 333
Suma
577 639
925 138
1 418 687
0
2 921 464
Kredyty i pożyczki objęte analizą indywidualną
Kwantyfikacja wartości portfela objętego analizą indywidualną oraz wartości utworzonych odpisów
w podziale na należności (i odpowiednio odpisy) z rozpoznaną utratą wartości została przedstawiona
w notach finansowych.
Tabele poniżej prezentują strukturę portfela objętego analizą indywidualną z rozpoznaną utratą
wartości.
Analiza indywidualna, kredyty i pożyczki udzielone klientom – wg walut
31.12.2020
31.12.2019
Kwota w tys.
PLN
Udział %
Pokrycie
odpisami
aktualizującymi
Kwota w tys.
PLN
Udział %
Pokrycie
odpisami
aktualizującymi
PLN
677 403
75,6%
39,9%
507 602
72,1%
49,2%
CHF
162 121
18,1%
19,1%
136 680
19,4%
21,9%
EUR
55 570
6,2%
48,6%
57 774
8,2%
35,9%
USD
645
0,1%
21,0%
2 075
0,3%
5,1%
SEK
56
0,0%
76,1%
0
0,0%
Suma (utrata wartości)
895 795
100,0%
36,7%
704 131
100,0%
42,7%
76
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Analiza indywidualna, kredyty i pożyczki udzielone klientom – wg stopnia pokrycia odpisami
aktualizującymi
31.12.2020
31.12.2019
Kwota w tys. PLN
Udział %
Kwota w tys. PLN
Udział %
Do 20%
377 360
42,1%
251 599
35,7%
Powyżej 20% do 40%
141 413
15,8%
109 816
15,6%
Powyżej 40% do 60%
116 744
13,0%
119 010
16,9%
Powyżej 60% do 80%
127 375
14,2%
66 666
9,5%
Powyżej 80%
132 903
14,9%
157 040
22,3%
Suma (utrata wartości)
895 795
100,0%
704 131
100,0%
Na koniec 2020 roku finansowy efekt ustanowionych zabezpieczeń wykorzystanych dla należności
z rozpoznaną utratą wartości Banku w analizie indywidualnej (Case by Case) wyniósł 369,5 mln zł
(na koniec 2019 r. odpowiednio 323,4 mln zł). Jest to kwota, o którą poziom wymaganych rezerw
przypisanych do tego portfela byłby wyższy, gdyby przy szacowaniu odpisu w analizie indywidualnej
nie zostały uwzględnione przepływy z zabezpieczeń.
Kredyty i pożyczki restrukturyzowane
Restrukturyzacja należności jest prowadzona przez specjalnie do tego celu powołane jednostki
(oddzielnie dla należności gospodarczych i detalicznych).
Restrukturyzacja zarówno należności gospodarczych, jak i detalicznych ma na celu wykonanie
efektywnych działań wobec klientów mających doprowadzić do minimalizacji strat i możliwie
szybkiego ograniczenia ryzyka ponoszonego przez Bank w związku z zawartymi z klientem
transakcjami, z których wynikają należności lub zobowiązania pozabilansowe Banku.
Restrukturyzacja prowadzona jest wobec należności włączonych na podstawie ustalonych w Banku
zasad do portfeli restrukturyzacyjno-windykacyjnych i obejmuje ustalenie nowych, akceptowalnych
przez Bank warunków transakcji (w tym w szczególności zasad ich spłaty i zabezpieczenia oraz
ewentualnego uzyskania dodatkowych zabezpieczeń).
Dochodzenie należności detalicznych jest procesem w pełni scentralizowanym, realizowanym
w dwóch etapach:
▪ postępowanie monitujące i windykacja polubowna - realizowany przez Departament
Monitorowania i Dochodzenia Należności Detalicznych,
▪ postępowanie restrukturyzacyjno-egzekucyjne – realizowany przez Departament
Restrukturyzacji i Windykacji Należności Detalicznych.
Proces wykonywany przez Departament Monitorowania i Dochodzenia Należności Detalicznych
dotyczy działań polegających na bezpośrednim, telefonicznym kontakcie z klientem i uzyskaniem
spłaty wymagalnych należności względem Banku. W sytuacji braku spłaty zadłużenia lub zgłoszenia
przez klienta chęci restrukturyzacji zadłużenia dalsze prowadzenie sprawy odbywa się przez
Departament Restrukturyzacji i Windykacji Należności Detalicznych i obejmuje wszelkie działania
restrukturyzacyjne oraz windykacyjne.
77
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Dochodzenie należności jest wspierane przez wyspecjalizowany system informatyczny działający na
pełnym portfelu klienta, w pełni zautomatyzowany w fazie monitorowania portfela, jak
i wspomagający czynności w późniejszej fazie restrukturyzacji i windykacji. Integralną częścią
systemu jest behawioralny model scoringowy, wykorzystywany na etapie postępowania
monitującego. System ten jest wykorzystywany w zarządzaniu procesem dochodzenia należności
detalicznych w stosunku do wszystkich segmentów klienta.
Model scoringowy bazuje w swoich wewnętrznych obliczeniach między innymi na: segmencie
biznesowym klienta, rodzaju produktu obciążonego ryzykiem kredytowym (szczególnie dotyczy to
produktów hipotecznych) oraz historii współpracy z klientem w ramach poprzednich działań
restrukturyzacyjno-windykacyjnych. Opóźnione należności klientów detalicznych trafiają do systemu
informatycznego automatycznie 4 dnia od daty powstania należności wymagalnej.
Proces restrukturyzacji i windykacji należności gospodarczych (tj. należności lub zobowiązań
pozabilansowych związanych z zawartymi transakcjami z klientami korporacyjnymi i SME) jest
scentralizowany i realizowany przez Departament Zagrożonych Należności Gospodarczych.
Dochodzenie należności gospodarczych ma na celu maksymalizację odzysku i ograniczenie ryzyka
ponoszonego przez Bank w jak najkrótszym czasie poprzez realizację przyjętej strategii działań
restrukturyzacyjnych i windykacyjnych w stosunku do:
▪ klienta,
▪ należności gospodarczych,
▪ zabezpieczeń ich spłaty.
Działania realizowane w ramach ww. strategii obejmują m.in.: ustalanie warunków finansowania
Klientów, warunków restrukturyzacji należności gospodarczych (w tym, w ramach postępowań
restrukturyzacyjnych), w tym, zasad ich spłaty oraz zabezpieczeń, uzyskiwanie nowych,
wartościowych i płynnych zabezpieczeń, doprowadzania do spłaty polubownej, realizację windykacji
(w tym, komorniczej) należności wymagalnych, w tym, z posiadanych zabezpieczeń, działania
w procesach upadłościowych dłużników, prowadzenie wymaganych działań sądowych.
Dla zarządzania procesem restrukturyzacji i windykacji należności gospodarczych Departament
Zagrożonych Należności Gospodarczych stosuje aplikacje wspierające proces zarządzania
i decyzyjny oraz monitorowania, które szybko dostarczają podstawowych informacji na temat
należności, zabezpieczenia, zastosowanego podejścia oraz podstawowych działań i terminów.
Wszystkie zrestrukturyzowane ekspozycje są klasyfikowane do Fazy 3 bezpośrednio po podpisaniu
odpowiedniego aneksu/ugody. Takie ekspozycje mogą zostać uzdrowione, gdy spełnią wewnętrznie
określone zasady kwarantanny zgodne z wytycznymi EBA odnośnie Nowej Definicji Default.
Zrestrukturyzowane ekspozycje, które zostały uzdrowione są klasyfikowane do Fazy 2 na okres co
najmniej 2 lat po uzdrowieniu, zgodnie ze standardami technicznymi EBA dla ekspozycji ze statusem
forbearance.
Poniższa tabela pokazuje portfel kredytów z rozpoznaną utratą wartości zarządzany przez jednostki
organizacyjne Banku zajmujące się restrukturyzacją należności.
Zaangażowanie brutto w tys. PLN
31.12.2020
31.12.2019
Kredyty i pożyczki udzielone klientom indywidualnym
1 103 434
1 029 338
Kredyty i pożyczki udzielone klientom korporacyjnym
214 215
248 186
Razem
1 317 649
1 277 524
78
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Ekspozycje podlegające środkom zastosowanym w odpowiedzi na kryzys COVID-19 (w tys. PLN)
Wybuch pandemii koronawirusa COVID-19 w I kw. 2020 spowodował nagłe w zmiany w dynamice
biznesu Bank oraz wymusił zmianę jego strategicznych priorytetów.
W obliczu bezprecedensowego kryzysu zdrowotnego, gospodarczego i społecznego, najważniejszą
sprawą dla Banku było zapewnienie bezpieczeństwa pracowników i klientów, przy utrzymaniu
ciągłości i wysokiej jakości biznesu i usług. Klienci pozostali priorytetem dla Banku w czasie tego
kryzysu i wdrożono szereg kompleksowych mechanizmów dla wsparcia naszych klientów
indywidualnych i biznesowych.
Kluczowe rozwiązania, wdrożone na wczesnym etapie pandemii Covid-19, objęły:
1) Klienci detaliczni:
- Wakacje kredytowe – czasowe odroczenie rat kapitałowych i odsetkowych,
- Bezdotykowe transakcje kartowe do 100 zł bez zatwierdzenie numerem PIN,
- Większość transakcji można dokonać bezpiecznie i zdalnie z domu,
- Założenie ROR w pełni online z wykorzystaniem selfie,
- Dedykowana komunikacja w serwisie i na banerach, w portalu.
2) Mikroprzedsiębiorstwa i klienci korporacyjni:
- Wnioskowanie o wsparcie finansowe PFR (dotacja z możliwością umorzenia) w Millenecie dla
mikroprzedsiębiorstw i MŚP,
- Czasowe zawieszenie rat kredytu, w tym faktoring i karty obciążeniowe dla wszystkich
przedsiębiorstw,
- Szybki i uproszczony tryb odnowienia kredytu dla MŚP i dużych przedsiębiorstw,
- Gwarancje BGK na nowych, korzystniejszych warunkach dla mikroprzedsiębiorstw i MŚP
(gwarancja de minimis),
- Wprowadzenie kredytów, wspomaganych przez Fundusz Gwarancji Płynnościowych BGK, dla
średnich i dużych przedsiębiorstw,
- Zdalne podpisywanie wszystkich umów dla MŚP i dużych przedsiębiorstw.
W późniejszym okresie Bank kontynuował ułatwianie wielokanałowego dostępu do swoich usług i
produktów i ograniczanie dokumentów papierowych.
W ramach wsparcia klientów Bank wdrożył program moratoriów kredytowych.
Z perspektywy całego roku 2020 wpływ pandemii na wyniki Banku był znaczący pomimo niższego niż
początkowo oczekiwano negatywnego wpływu na wzrost gospodarczy i kluczowe parametry
ekonomiczne. Więcej szczegółów na temat działań podjętych przez Bank w ramach przeciwdziałania
skutkom pandemii Covid-19 oraz jej wpływu na wyniki finansowe przedstawiono w Sprawozdaniu
Zarządu z działalności Banku Millennium i Grupy Kapitałowej Banku Millennium.
Kredyty i zaliczki podlegające
moratoriom ustawowym i
nieustawowym,
Wartość brutto
Liczba
dłużników
RAZEM
w tym:
moratoria
ustawowe
w tym: moratoria
zapadłe
Kredyty i zaliczki z wnioskiem o
moratorium
64 012
7 724 738
Kredyty i zaliczki podlegające moratorium
(udzielone)
64 012
7 724 738
15 707
7 258 087
W tym: Gospodarstwa domowe
7 364 964
15 707
6 904 195
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami mieszkalnymi
5 289 620
13 675
5 085 866
W tym: Przedsiębiorstwa niefinansowe
359 774
0
353 893
W tym: małe i średnie przedsiębiorstwa
283 358
0
278 085
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami komercyjnymi
90 003
0
89 858
79
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Kredyty i zaliczki podlegające
moratoriom ustawowym i
nieustawowym wg pozostałych
terminów ich obowiązywania,
Wartość brutto
Pozostały termin obowiązywania moratorium
<= 3 miesięcy
> 3 miesięcy
<= 6 miesięcy
> 6 miesięcy
<= 9 miesięcy
> 9 miesięcy
<= 12 miesięcy
> 1 rok
Kredyty i zaliczki podlegające moratorium
(udzielone)
442 386
24 265
0
0
0
W tym: Gospodarstwa domowe
436 532
24 237
0
0
0
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami mieszkalnymi
191 234
12 520
0
0
0
W tym: Przedsiębiorstwa niefinansowe
5 854
27
0
0
0
W tym: małe i średnie przedsiębiorstwa
5 272
0
0
0
0
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami komercyjnymi
145
0
0
0
0
Kredyty i zaliczki podlegające
moratoriom ustawowym i
nieustawowym,
Wartość brutto
RAZEM
Obsługiwane
Obsługiwane
Wartość brutto
w tym: z
odroczonymi
ratami
kapitałowo-
odsetkowymi
w tym: Instrumenty o
istotnym wzroście
ryzyka kredytowego od
początkowego ujęcia
ale bez utraty wartości
(Koszyk 2)
Kredyty i zaliczki podlegające moratorium
466 651
460 561
455 489
30 063
W tym: Gospodarstwa domowe
460 769
454 679
454 679
30 063
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami mieszkalnymi
203 754
200 440
200 440
10 077
W tym: Przedsiębiorstwa niefinansowe
5 881
5 881
810
0
W tym: małe i średnie przedsiębiorstwa
5 272
5 272
201
0
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami komercyjnymi
145
145
145
0
Kredyty i zaliczki podlegające
moratoriom ustawowym i
nieustawowym,
Wartość brutto
Nieobsługiwane
Wpływy do kategorii
Nieobsługiwane
Nieobsługiwane
Wartość brutto
w tym: małe prawdopodobieństwo
spłaty, ale ekspozycja nie jest
przeterminowana albo jest
przeterminowana <= 90 dni
Kredyty i zaliczki podlegające
moratorium
6 090
6 090
2 142
W tym: Gospodarstwa domowe
6 090
6 090
2 142
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami mieszkalnymi
3 314
3 314
862
W tym: Przedsiębiorstwa niefinansowe
0
0
0
W tym: małe i średnie
przedsiębiorstwa
0
0
0
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami komercyjnymi
0
0
0
Kredyty i zaliczki podlegające
moratoriom ustawowym i nieustawowym,
Skumulowana utrata wartości
RAZEM
Obsługiwane
Obsługiwane
Skumulowana
utrata wartości
w tym: z
odroczonymi
ratami
kapitałowo-
odsetkowymi
w tym: Instrumenty o
istotnym wzroście ryzyka
kredytowego od
początkowego ujęcia ale
bez utraty wartości
(Koszyk 2)
Kredyty i zaliczki podlegające moratorium
(15 499)
(12 393)
(12 356)
(3 060)
W tym: Gospodarstwa domowe
(15 441)
(12 334)
(12 334)
(3 060)
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami mieszkalnymi
(4 161)
(2 346)
(2 346)
(836)
W tym: Przedsiębiorstwa niefinansowe
(58)
(58)
(22)
0
W tym: małe i średnie przedsiębiorstwa
(49)
(49)
(13)
0
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami komercyjnymi
(0,3)
(0,3)
(0,3)
0
80
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Kredyty i zaliczki podlegające
moratoriom ustawowym i
nieustawowym,
Skumulowana utrata wartości
Nieobsługiwane
Nieobsługiwane
Skumulowana utrata
wartości
w tym: z odroczonymi
ratami kapitałowo-
odsetkowymi
w tym: małe
prawdopodobieństwo spłaty,
ale ekspozycja nie jest
przeterminowana albo jest
przeterminowana < = 90 dni
Kredyty i zaliczki podlegające moratorium
(3 107)
(3 107)
(3 107)
W tym: Gospodarstwa domowe
(3 107)
(3 107)
(3 107)
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami mieszkalnymi
(1 815)
(1 815)
(1 815)
W tym: Przedsiębiorstwa niefinansowe
0
0
0
W tym: małe i średnie przedsiębiorstwa
0
0
0
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami komercyjnymi
0
0
0
Informacje o nowo udzielonych
Kredytach i zaliczkach podlegających
publicznym programom gwarancyjnym
wprowadzonym w związku z COVID-19
Wartość brutto
Wartość brutto
RAZEM
w tym:
restrukturyzowane
Wpływy do kategorii
'Nieobsługiwane'
Nowo udzielone Kredyty i zaliczki
podlegające publicznym programom
gwarancyjnym
520 974
0
138
W tym: Gospodarstwa domowe
0
0
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami mieszkalnymi
0
0
W tym: Przedsiębiorstwa niefinansowe
520 974
0
138
W tym: małe i średnie przedsiębiorstwa
205 476
138
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami komercyjnymi
0
0
(3f) Przewłaszczone zabezpieczenia
W 2020 r. nie dokonywano istotnych bezpośrednich przejęć przez Bank i sprzedaży środków trwałych
stanowiących zabezpieczenie kredytu. Powyższa sytuacja powodowana jest realizacją innych,
bardziej efektywnych ścieżek zaspokajania z zastawów lub przewłaszczeń (czasowo i kwotowo przy
ograniczeniu kosztów), tj. doprowadzania do sprzedaży przedmiotu zastawu lub przewłaszczenia
bezpośrednio przez dawcę zabezpieczenia pod nadzorem Banku i z przeznaczeniem całości tak
uzyskanych środków na spłatę. Odmianą takiego działania jest zawieranie porozumień z syndykami
w upadłości na podstawie, których syndyk za uzgodnioną opłatą zabezpiecza i przechowuje
przedmioty zastawione lub przewłaszczone oraz w porozumieniu z Bankiem dokonuje ich oferowania
i sprzedaży (w tym w ramach sprzedaży zorganizowanych części lub całego przedsiębiorstwa
dłużnika) - i tak uzyskane środki przekazywane są bezpośrednio na spłatę należności Banku
(zaspokojenie z zabezpieczenia w ww. sposób realizowane jest bez etapu przejęcia
przewłaszczonych rzeczy do bilansu Banku na „Aktywa trwałe do zbycia”).
81
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
(3g) Polityka w zakresie spisywania należności
Ekspozycje kredytowe, dla których Bank nie oczekuje wystąpienia żadnych przepływów pieniężnych
do odzyskania i dla których utworzony został odpis z tytułu utraty wartości lub korekta wartości
godziwej dla wierzytelności pochodzących z zapadłych terminowych operacji finansowych, które
łącznie pokrywają w całości należność pozostałą do spłaty, są spisywane z bilansu w ciężar odpisu
aktualizującego i przenoszone do ewidencji pozabilansowej. Przedmiotowa operacja nie powoduje
umorzenia należności, tj. nie powoduje zwolnienia dłużnika z długu ani zaprzestania wymaganych
prawem i uzasadnionych ekonomicznie działań prawnych i windykacyjnych celem dochodzenia
spłaty.
Najczęściej Bank spisuje należności w ciężar rezerw na utratę wartości w przypadku stwierdzenia
nieściągalności należności, tj. między innymi:
▪ uzyskania postanowienia o bezskuteczności postępowania egzekucyjnego;
▪ śmierci dłużnika;
▪ uzyskania potwierdzenia braku szans na zaspokojenie ze środków masy upadłościowej;
▪ wyczerpania możliwości prowadzenia egzekucji wobec braku majątku dłużnika głównego
i innych osób zobowiązanych (np. dawców zabezpieczeń).
Zaangażowanie brutto
należności spisanych,
w tys. PLN
2020 r.
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
Kredyty i
pożyczki
udzielone
bankom
Razem
Przedsiębiorstwa
Pozostałe
detaliczne
Należności spisane z umorzeniem
1 211
5 979
0
10 439
Należności spisane bez umorzenia
60 751
76 602
0
144 754
Razem - należności spisane
61 962
82 581
0
155 193
Zaangażowanie brutto
należności spisanych,
w tys. PLN
2019 r.
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
Kredyty i
pożyczki
udzielone
bankom
Razem
Przedsiębiorstwa
Pozostałe
detaliczne
Należności spisane z umorzeniem
1 627
4 045
0
6 005
Należności spisane bez umorzenia
106 798
125 975
0
248 249
Razem - należności spisane
108 425
130 020
0
254 254
82
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
(3h) Koncentracja ryzyk aktywów finansowych z ekspozycją na ryzyko
kredytowe
Sektory gospodarki
Poniższa tabela przedstawia podział głównych kategorii ekspozycji kredytowych Banku z rozbiciem
na czynniki składowe, według kategorii klientów.
wg stanu na
31.12.2020
Pośrednictwo
finansowe
Przemysł I
budownictwo
Handel hurtowy
I detaliczny
Transport I
komunikacja
Sektor
publiczny
Kredyty
hipoteczne
Kredyty
konsumpcyjne*
Pozostałe
branże
Razem
Kredyty i
pożyczki dla
banków
625 366
0
0
0
0
0
0
0
625 366
Kredyty i
pożyczki dla
klientów (koszt
zamortyzowany)
331 200
5 514 079
5 285 491
2 122 368
76 419
41 000 677
14 835 356
4 924 832
74 090 422
Kredyty i
pożyczki dla
klientów
(wartość
godziwa)
222
2 681
4 324
1 700
4
0
1 602 751
4 069
1 615 751
Papiery
wartościowe
przeznaczone do
obrotu
0
0
0
0
269 412
0
0
0
269 412
Instrumenty
wyceniane wg
zamortyzowaneg
o kosztu
0
0
0
0
38 821
0
0
0
38 821
Instrumenty
wyceniane w
wartości
godziwej przez
rachunek zysków
I strat
251 107
0
0
0
0
0
0
0
251 107
Instrumenty
pochodne i
korekty z tytułu
zabezpieczeń
wartości
godziwej
103 881
39 387
23 959
2359
0
0
0
7574
177 160
Lokacyjne
papiery
wartościowe
28 865
4 996
0
308
18 597 159
0
0
35
18 631 363
Umowy z
przyrzeczeniem
odkupu
66 350
0
0
0
0
0
0
0
66 350
Razem
1 406 991
5 561 143
5 313 774
2 126 735
18 981 815
41 000 677
16 438 107
4 936 510
95 765 752
* w tym: karty kredytowe, kredyty gotówkowe, kredyty w rachunku bieżącym
83
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
wg stanu na
31.12.2019
Pośrednictwo
finansowe
Przemysł I
budownictwo
Handel hurtowy
I detaliczny
Transport I
komunikacja
Sektor
publiczny
Kredyty
hipoteczne
Kredyty
konsumpcyjne*
Pozostałe
branże
Razem
Kredyty i
pożyczki dla
banków
784 248
0
0
0
0
0
0
0
784 248
Kredyty i
pożyczki dla
klientów (koszt
zamortyzowany)
445 462
6 048 715
4 824 539
2 123 840
125 863
36 432 135
14 444 934
4 546 668
68 992 156
Kredyty i
pożyczki dla
klientów
(wartość
godziwa)
322
3 873
4 886
2 153
5
0
1 479 645
7 311
1 498 195
Papiery
wartościowe
przeznaczone do
obrotu
0
0
0
0
874 033
0
0
0
874 033
Instrumenty
wyceniane wg
zamortyzowaneg
o kosztu
0
0
0
0
48 187
0
0
0
48 187
Instrumenty
wyceniane w
wartości
godziwej przez
rachunek zysków
I strat
169 610
0
0
0
0
0
0
0
169 610
Instrumenty
pochodne i
korekty z tytułu
zabezpieczeń
wartości
godziwej
134 107
10 515
5 075
944
0
0
0
5 950
156 591
Lokacyjne
papiery
wartościowe
29 039
4 996
0
284
21 826 920
0
0
32
21 861 271
Umowy z
przyrzeczeniem
odkupu
205 439
0
0
0
0
0
0
0
205 439
Razem
1 768 227
6 068 099
4 834 500
2 127 221
22 875 008
36 432 135
15 924 579
4 559 961
94 589 730
* w tym: karty kredytowe, kredyty gotówkowe, kredyty w rachunku bieżącym
Kredyty i pożyczki dla klientów wg sektorów gospodarki i segmentów
Biorąc pod uwagę ryzyko koncentracji w poszczególne sektory i segmenty klientów, Bank
zdefiniowała wewnętrzne limity koncentracji zgodnie z tolerancją na ryzyko, co zapewnia
utrzymanie dobrze zdywersyfikowanego portfela kredytowego.
Główną pozycję w portfelu kredytowym (kredyty i pożyczki dla klientów) stanowią kredyty
hipoteczne (54,2%) oraz kredyty gotówkowe dla osób fizycznych (19%). Portfel kredytów dla firm
działających w różnych sektorach: przemysł i budownictwo, transport i komunikacja, handel,
pośrednictwo finansowe oraz w sektorze publicznym stanowi 24%.
84
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Nazwa branży
2020
Ekspozycja bilansowa
(mln zł)
Udział (%)
2019
Ekspozycja bilansowa
(mln zł)
Udział(%)
Kredyty dla osób fizycznych
57 554,0
75,9%
52 579,3
74,4%
Hipoteczne
41 000,7
54,1%
36 571,7
51,7%
Gotówkowe
14 412,7
19,0%
13 969,7
19,8%
Karty kredytowe i pozostałe
2 140,6
2,8%
2 037,9
2,9%
Kredyty dla przedsiębiorstw*
18 268,9
24,1%
18 135,1
25,6%
Handel i naprawy
5 290,3
7,0%
4 829,9
6,8%
Przetwórstwo przemysłowe
4 441,9
5,9%
4 903,3
6,9%
Budownictwo
1 075,0
1,4%
1 149,6
1,6%
Transport i gosp. magazynowa
2 124,2
2,8%
2 126,1
3,0%
Administracja publiczna
76,5
0,1%
126,0
0,2%
Informacja i komunikacja
1 303,9
1,7%
826,1
1,2%
Usługi pozostałe
1 109,6
1,4%
899,5
1,3%
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa
331,5
0,4%
445,8
0,6%
Obsługa nieruchomości
1 069,2
1,4%
1 022,4
1,4%
Działalność profesjonalna, naukowa i
techniczna
217,4
0,3%
678,8
1,0%
Górnictwo
48,1
0,1%
50,5
0,1%
Dostawy wody, ścieki I odpady
157,4
0,2%
138,9
0,2%
Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię, gaz
I wodę
508,6
0,7%
420,7
0,6%
Hotele i restauracje
192,2
0,2%
164,1
0,2%
Edukacja
77,1
0,1%
55,5
0,1%
Rolnictwo, leśnictwo, rybołówstwo
95,6
0,1%
84,4
0,1%
Opieka zdrowotna, pomoc społeczna
118,1
0,2%
177,4
0,3%
Kultura, rekreacja i rozrywka
32,3
0,0%
36,1
0,0%
Łącznie kredyty (brutto)
75 822,9
100,0%
70 714,4
100,0%
* w tym: Mikrobiznes o rocznych obrotach do 5 mln zł
Wskaźnik koncentracji 20 największych klientów w portfelu kredytowym Banku (w tym grup
powiązanych ze sobą podmiotów) na koniec 2020 roku wyniósł 7,0% w porównaniu do 6,0% na
koniec 2019 roku. Wskaźnik koncentracji 10 największych klientów także uległ wzrostowi w ciągu
2020 roku z poziomu 4,2% na koniec poprzedniego roku do 5,1%. Było to efektem, między innymi,
udzielenia finansowania kilku dużym podmiotom gospodarczym.
9.4. RYZYKO RYNKOWE I STOPY PROCENTOWEJ
Ryzyko rynkowe obejmuje obecne i przyszłe oddziaływania na zyski lub kapitał ze strony zmiany
wartości portfela Banku wywołanej niekorzystnymi ruchami stóp procentowych, kursów wymiany
walut lub cen obligacji, akcji lub towarów.
Ryzyko stopy procentowej z tytułu działalności zaliczanej do portfela bankowego (IRRBB) obejmuje
bieżące i potencjalne oddziaływanie, jakie zarówno na wynik finansowy jak i wartość ekonomiczną
kapitału mają zmiany wartości portfela Banku w wyniku niekorzystnych zmian stóp procentowych,
które wpływają na instrumenty wrażliwe na zmianę stóp. Ryzyko to obejmuje ryzyko
niedopasowania, ryzyko bazowe i ryzyko opcji klienta.
85
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Miary oceny ryzyka rynkowego
Pomiar ryzyka rynkowego w Banku pozwala na monitorowanie wszystkich możliwych typów ryzyka,
to jest ryzyka ogólnego (w tym ryzyko stopy procentowej, ryzyko walutowe, ryzyko cen akcji),
ryzyka nieliniowego, ryzyka szczególnego, jak i ryzyka cen towarów. W 2020 roku ryzyko nieliniowe
oraz ryzyko cen towarów nie występowało w Banku. Ryzyko cen akcji uznano za nieistotne, jako że
zaangażowanie Banku w instrumenty kapitałowe jest znikome.
Pomiar każdego z typów ryzyka odbywa się indywidualnie przy pomocy odpowiednich modeli,
a następnie wyniki integrowane są w całkowite ryzyko rynkowe bez uwzględnienia jakiegokolwiek
efektu dywersyfikacji między czterema typami ryzyka (najgorszy scenariusz).
Główną miarą, stosowaną przez Bank w celu oceny ryzyka rynkowego (ryzyko stopy procentowej,
ryzyko walutowe, ryzyko cen akcji) jest parametryczny model VaR (wartość narażona na ryzyko) –
spodziewana strata, która może powstać w portfelu w określonym czasie (okres utrzymania) oraz
z określonym prawdopodobieństwem (poziom ufności) z tytułu niekorzystnego ruchu na rynku.
Wartość narażona na ryzyko w Banku (VaR) jest obliczana z założeniem 10-dniowego okresu
utrzymania oraz 99% poziomu ufności (przedział jednostronny). Zgodnie z wymogami regulacyjnymi
CRDIV / CRR, od kwietnia 2014 zmienność związaną z każdym czynnikiem ryzyka rynkowego
uwzględnionym w modelu VaR (jak i korelacje występującymi między nimi) estymuje się za pomocą
równo ważonych zmian parametrów rynkowych wykorzystując efektywny okres obserwacji danych
historycznych z ostatniego roku. Stosowana wcześniej metoda EWMA (ang. exponentally weighted
moving average) z efektywnie krótszym okresem obserwacji jest teraz uzasadniona jedynie
w przypadku istotnego skoku zmienności cenowej.
W celu monitorowania i limitowania pozycji w instrumentach, dla których nie jest możliwa należyta
ocena ryzyka rynkowego z zastosowaniem modelu VaR (ryzyko nieliniowe, cen towarów
i ryzyko szczególne) wprowadzono odpowiednie zasady pomiaru tych ryzyk. Ryzyko nieliniowe
mierzone jest według wewnętrznej metodologii, która jest zgodna z metodologią VaR – przyjmuje
się ten sam okres utrzymania jak i poziom ufności. Ryzyko szczególne i ryzyko cen towarów
mierzone jest według metody standardowej, zgodnie z regulacjami nadzorczymi uwzględniając
zmianę okresu utrzymania pozycji.
Pomiar ryzyka rynkowego odbywa się codziennie (w ciągu dnia i na koniec dnia), zarówno
indywidualnie dla każdego z obszarów odpowiedzialnych za podejmowanie ryzyka i zarządzanie nim,
jak i na bazie skonsolidowanej dla całego Banku łącznie dla Księgi Handlowej i Księgi Bankowej,
z uwzględnieniem efektu dywersyfikacji istniejącej pomiędzy poszczególnymi portfelami.
Dodatkowo każda Księga podzielona jest na obszary zarządzania ryzykiem.
W celu zapewnienia adekwatności modelu VaR dla oceny ryzyk występujących na otwartych
pozycjach, ustanowiono i przeprowadza się codziennie proces testowania wstecznego.
Wszystkie zgłoszone przekroczenia są udokumentowane, łącznie z wyjaśnieniem przyczyn ich
powstania oraz zaliczeniem do jednej z trzech klas wyjaśnienia przekroczeń: adekwatność modelu,
niewystarczająca dokładność modelu lub nieprzewidziane ruchy rynkowe.
Równolegle do metody VaR portfele są poddawane szeregowi analiz wrażliwości i scenariuszy
warunków skrajnych w celu:
▪ Oszacowania potencjalnej straty ekonomicznej, wynikającej ze skrajnych wahań
czynników ryzyka rynkowego,
▪ Identyfikacji ruchów ryzyka rynkowego, ewentualnie nieujętych w VaR, na które portfele
są bardziej wrażliwe,
▪ Identyfikacji czynności, które mogą zostać podjęte w celu redukcji wpływu skrajnych
zmian czynników ryzyka.
86
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Stosuje się następujące rodzaje scenariuszy rynkowych:
▪ Równoległe przesunięcia krzywych dochodowości,
▪ Bardziej stromy lub spłaszczony przebieg krzywych dochodowości,
▪ Wahania kursów wymiany,
▪ Niekorzystne scenariusze historyczne,
▪ Scenariusze indywidualne, wykorzystujące zaobserwowane historycznie dotkliwe zmiany
parametrów rynkowych.
Limit całkowity VaR wyrażony jest jako ułamek skonsolidowanych funduszy własnych, a następnie
dzielony jest na Księgi, poszczególne obszary zarządzania ryzykiem i na różne typy ryzyka, co
pozwala Bankowi w pełni na pomiar, monitorowanie i kontrolowanie ryzyka rynkowego. Ekspozycja
na ryzyko rynkowe (VaR) na tle obowiązujących limitów jest raportowana codziennie do wszystkich
obszarów odpowiedzialnych za zarządzanie i nadzorowanie ryzyka rynkowego w Banku.
Limity ograniczające ryzyko rynkowe podlegają aktualizacji przynajmniej raz w roku biorąc pod
uwagę m.in. zmianę wielkość skonsolidowanych funduszy własnych, bieżącą i przewidywaną
strukturę bilansu, a także sytuację rynkową. Obecnie stosowane limity obowiązują od 1 stycznia
2020 roku, a ich poziomy nominalne zostały potwierdzone i będą obowiązywać również w roku 2021
na podstawie corocznego przeglądu przeprowadzonego i zatwierdzonego przez Komitet Ryzyka
w grudniu 2020.
W obecnym otoczeniu rynkowym Bank nadal działał bardzo ostrożnie. W 2020 roku, poziom
wskaźnika VaR dla Banku, to jest łącznie dla Księgi Handlowej i Księgi Bankowej, zwiększył się
z uwagi na wysoką zmienność na rynku, spowodowaną pandemią COVID-19, jednak wciąż
utrzymywał się w ramach obowiązujących
Wskaźniki VaR dla Banku pozostawały w 2020 roku na średnim poziomie 72,5 mln zł (29% limitu) oraz
96,9 mln zł (39% limitu) na koniec grudnia 2020. Efekt dywersyfikacji dotyczy ryzyka ogólnego
i odzwierciedla korelacje między jego składnikami. Niski poziom efektu dywersyfikacji wynika
z faktu, że ryzyko rynkowe w Banku stanowi przede wszystkim ryzyko stopy procentowej. Liczby
w Tabeli zawierają także ekspozycje na ryzyko rynkowe generowane w podmiotach zależnych, jako
że Bank zarządza ryzykiem rynkowym na poziomie centralnym.
Miary VaR w Banku dla ryzyka rynkowego (tys. zł):
Miary VaR dla ryzyka
rynkowego w tyś. PLN
VaR (2020)
31.12.2019
Średnio
Maksimum
Minimum
31.12.2020
Ryzyko całkowite
33 225
72 530
130 866
30 776
96 894
Ryzyko ogólne
31 039
70 533
128 701
28 593
95 256
Ryzyko stopy
procentowej
31 038
70 537
128 744
28 588
95 227
Ryzyko kursowe
12
133
1 522
15
190
Efekt dywersyfikacji
0,0%
0,2%
Ryzyko szczególne
2 186
0
0
0
1 638
87
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Ekspozycje w 2019 roku wynosiły odpowiednio (tys. zł):
Miary VaR dla ryzyka
rynkowego w tyś. PLN
VaR (2019)
31.12.2018
Średnio
Maksimum
Minimum
31.12.2019
Ryzyko całkowite
29 098
27 259
34 247
18 513
33 225
Ryzyko ogólne
27 337
25 324
31 925
16 646
31 039
Ryzyko stopy procentowej
27 349
25 322
31 923
16 648
31 038
Ryzyko kursowe
78
76
607
7
12
Efekt dywersyfikacji
0,3%
0,0%
Ryzyko szczególne
1 761
1 935
2 767
1 591
2 186
Ekspozycje na ryzyko rynkowe w podziale na Księgę Handlową i Bankową oraz na typy ryzyka
przedstawione są w tabelach poniżej (tys. zł.):
Księga Bankowa:
Miary VaR dla ryzyka
rynkowego w tyś. PLN
VaR (2020)
31.12.2019
Średnio
Maksimum
Minimum
31.12.2020
Ryzyko całkowite
31 263
71 467
132 279
29 842
95 897
Ryzyko ogólne
29 080
69 472
130 116
27 659
94 261
Ryzyko stopy procentowej
29 080
69 472
130 116
27 659
94 261
Ryzyko kursowe
0
0
0
0
0
Efekt dywersyfikacji
0,0%
0,0%
Ryzyko szczególne
2 184
0
0
0
1 636
Miary VaR dla ryzyka
rynkowego w tyś. PLN
VaR (2019)
31.12.2018
Średnio
Maksimum
Minimum
31.12.2019
Ryzyko całkowite
28 825
26 338
33 616
18 160
31 263
Ryzyko ogólne
27 067
24 434
31 749
16 463
29 080
Ryzyko stopy procentowej
27 067
24 434
31 749
16 463
29 080
Ryzyko kursowe
0
0
0
0
0
Efekt dywersyfikacji
0,0%
0,0%
Ryzyko szczególne
1 758
1 903
2 375
1 588
2 184
Księga Handlowa:
Miary VaR dla ryzyka
rynkowego w tys. PLN
VaR (2020)
31.12.2019
Średnio
Maksimum
Minimum
31.12.2020
Ryzyko całkowite
2 455
2 514
6 162
762
1 239
Ryzyko ogólne
2 452
2 511
6 160
759
1 237
Ryzyko stopy procentowej
2 451
2 497
6 118
758
1 190
Ryzyko kursowe
11
132
1 524
11
183
Efekt dywersyfikacji
0,4%
11,0%
Ryzyko szczególne
2
0
6
0
2
88
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Miary VaR dla ryzyka
rynkowego w tys. PLN
VaR (2019)
31.12.2018
Średnio
Maksimum
Minimum
31.12.2019
Ryzyko całkowite
478
1 785
5 464
446
2 455
Ryzyko ogólne
475
1 754
5 461
443
2 452
Ryzyko stopy procentowej
470
1 746
5 435
359
2 451
Ryzyko kursowe
81
77
620
7
11
Efekt dywersyfikacji
16,0%
0,4%
Ryzyko szczególne
3
31
1 070
2
2
W 2020 roku limity na wartość zagrożoną nie były przekraczane – zarówno dla Banku, jak i dla Księgi
Handlowej i Bankowej z osobna.
Wszystkie ewentualne przekroczenia limitów na ryzyko rynkowe są zawsze raportowane
i udokumentowane oraz ratyfikowane na odpowiednim poziomie kompetencji.
Otwarte pozycje obejmowały głównie instrumenty ryzyka stopy procentowej oraz ryzyka
walutowego. Ryzyko walutowe uwzględnia wszystkie pozycje wymiany walutowej Banku. Zgodnie ze
Strategią Ryzyka, otwarte pozycje walutowe są dozwolone, ale powinny być utrzymywane na niskim
poziomie. W tym celu wprowadzono w Banku system konserwatywnych limitów na otwartą pozycje
walutową (zarówno limity w ciągu dnia jak i na zamknięcie), a otwarte pozycje walutowe
dozwolone są wyłącznie w Księdze Handlowej.
W 2020 roku, pozycja walutowa generowana w Księdze Bankowej była w całości przekazywana do
Księgi Handlowej, gdzie zarządza się nią na bazie dziennej. W ciągu 2020 roku otwarta pozycja
walutowa utrzymywana była na średnim poziomie 7,6 mln zł (8,5% Limitu) oraz maksymalnym
poziomie 37,6 mln zł (44,1% Limitu). W 2020 roku, otwarta pozycja walutowa (zarówno w ciągu dnia
jak i na koniec dnia) pozostawała poniżej 2% funduszy własnych oraz poniżej obowiązujących
limitów maksymalnych.
Kształtowanie się całkowitej pozycji walutowej (na koniec dnia) w Portfelu Handlowym przedstawia
poniższa tabela (w tys. PLN):
Pozycja całkowita
Średnia w
okresie
Minimum w
okresie
Maksimum w
okresie
Koniec okresu
2020
7 590
2 353
37 584
4 954
2019
7 557
1 760
38 983
7 181
Oprócz wyżej wspomnianych ograniczeń ryzyka rynkowego, w Banku obowiązują również limity
maksymalnej straty dla portfeli rynków finansowych. Celem jest ograniczenie maksymalnej straty
dla działalności handlowej. W przypadku osiągnięcia limitu dokonuje się przeglądu strategii
zarządzania oraz zasadności przyjmowanej pozycji.
W procesie testowania wstecznego modelu VaR zostało wykrytych dziewięć przekroczeń w okresie
ostatnich 12 miesięcy (zgodnie z poniższą tabelą, w tys. PLN).
Data sprawozdawcza
VaR
(ryzyko ogólne)
Teoretyczna zmiana
wartości portfela
(wartości bezwzględne)
Liczba przekroczeń w ciągu
ostatnich 12 miesięcy *
2020-12-31
94 903
44 353
9
2019-12-31
31 039
3 324
5
* uznaje się, że przekroczenie miało miejsce, gdy różnica pomiędzy bezwzględną wartością zmiany portfela a poziomem
miary VaR jest dodatnia;
89
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
W 2020 roku, wszystkie przekroczenia w procesie testowania wstecznego modelu VaR spowodowane
były nieoczekiwanymi zmianami na rynku spowodowanymi niepewnością w związku z pandemią
COVID-19, w szczególności największy wpływ na zachowanie modelu VaR miały gwałtowne zmiany
rentowności polskich obligacji skarbowych oraz krótkoterminowych stóp procentowych w marcu
2020. W związku z liczbą zaobserwowanych przekroczeń, ocena adekwatności modelu VaR znalazła
się w strefie żółtej (strefa żółta: 9 – 14 dopuszczalnych przekroczeń). W konsekwencji, zostały
zaimplementowane natychmiastowe akcje naprawcze w modelu kalkulacji VaR, takie jak kalibracja
parametrów na bazie aktualnych danych rynkowych oraz tymczasowa zmiana metody wyznaczania
zmienności metodą równych wag na metodę EWMA, która jest lepiej dostosowana do okresów
istotnego skoku zmienności cenowej. Te działania pozwoliły powstrzymać kolejne przekroczenia w
procesie testowania wstecznego modelu VaR. Z uwagi na roczny horyzont obserwacji, wyższa liczba
zaobserwowanych przekroczeń będzie raportowana również w najbliższych okresach (strefa żółta
oczekiwana do utrzymania, co najmniej w I kw. 2021 roku).
Ocenę VaR uzupełnia monitorowanie wrażliwości na ryzyko rynkowe portfeli obarczonych ryzykiem
rynkowym na ww. scenariusze warunków skrajnych.
Wyniki wrażliwości na ryzyko rynkowe oraz scenariuszy indywidualnych testów warunków skrajnych
w obszarze ryzyka rynkowego były regularnie raportowane do Komitetu Kapitału, Aktywów
i Pasywów. Po serii obniżek stóp procentowych w Polsce, progi dla scenariuszy indywidualnych
testów warunków skrajnych były czasowo przekraczane, w szczególności dla scenariusza
zakładającego istotny wzrost rentowności polskich obligacji rządowych (ponad 222 p.b. dla tenora
2 lat). W środowisku niskich stóp procentowych w Polsce, prawdopodobieństwo materializacji tego
scenariusza oceniono na bardzo niskie. Komitet Kapitału, Aktywów i Pasywów zaakceptował
przekroczenie oraz przeprowadził przegląd scenariuszy indywidualnych testów warunków skrajnych.
W grudniu 2020, scenariusze na ryzyko rynkowe zostały dostosowane do ostatnich zmian
parametrów rynkowych. Umożliwiło to wprowadzenie nowego zestawu scenariuszy testów warunków
skrajnych na ryzyko rynkowe, które są dotkliwe, ale jednocześnie możliwe do wystąpienia. Wyniki
w ramach zaktualizowanych scenariuszy testów warunków skrajnych utrzymują się w granicach
zatwierdzonych limitów.
Ryzyko stopy procentowej w Księdze Bankowej
W przypadku Księgi Bankowej, głównym składnikiem ryzyka rynkowego jest ryzyko stóp
procentowych.
Ekspozycja na ryzyko stopy procentowej w Księdze Bankowej wynika przede wszystkim
z niedopasowania aktywów i pasywów (włączając Kapitał) o stałym oprocentowaniu (lub o stopie
zerowej), a także, choć w mniejszym stopniu, z różnic w terminach przeszacowania aktywów oraz
pasywów jak i w ich stopach referencyjnych, o ile takie są kontraktowo określone.
Dodatkowo, ze względu na specyfikę polskiego systemu prawnego, oprocentowanie kredytów
konsumpcyjnych jest ograniczone (nie może ono przekraczać dwukrotności stopy referencyjnej
Narodowego Banku Polskiego powiększonej o 7 punktów procentowych). W sytuacjach spadku stóp
procentowych wpływ na wynik odsetkowy jest negatywny i uzależniony jest od udziału portfela
kredytowego podlegającego nowej maksymalnej stawce oprocentowania.
Skutki pandemii COVID-19 i jej negatywny wpływ na środowisko gospodarcze, a także obniżki stóp
procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej na posiedzeniach w dniach 17 marca 2020, 8 kwietnia
oraz 28 maja 2020 r. miały negatywny wpływ na działalność i wyniki finansowe Banku. Przed
wspomnianymi powyżej trzema obniżkami stóp procentowych, stopa referencyjna NBP została
ustalona na 1,5%, tak, aby maksymalne oprocentowanie portfela kredytowego nie mogło
przekroczyć 10% rocznie. W marcu maksymalne oprocentowanie kredytów spadło natychmiast do 9%,
w kwietniu do 8%, a następnie w maju do 7,2%.
90
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
W zakresie ryzyka stopy procentowej w Księdze Bankowej, stosuje się następujące zasady:
▪ Ryzyko rynkowe wynikające z działalności bankowej jest zabezpieczane lub podlega
comiesięcznemu transferowi do obszarów, które aktywnie zarządzają ryzkiem rynkowym
i podlegają pomiarowi w kategoriach ekspozycji na ryzyko oraz rachunku wyników,
▪ W zarządzaniu ryzykiem stopy procentowej Bank stosuje głównie naturalne
zabezpieczenie między kredytami i depozytami, a także obligacje o stałym
oprocentowaniu i instrumenty pochodne, przy czym głównym celem jest ochrona wyniku
z tytułu odsetek.
Wahania rynkowych stóp procentowych mają wpływ na zysk netto, zarówno w krótkim jak
i w średnim horyzoncie czasu, wpływając również na jego wartość ekonomiczną w perspektywie
długoterminowej. Pomiar obu wielkości jest komplementarny w rozumieniu pełnego zakresu
występowania ryzyka stopy procentowej w Księdze Bankowej.
Z tego względu, obok codziennego pomiaru ryzyka rynkowego metodą wartości zagrożonej, pomiar
ryzyka stopy procentowej obejmuje dodatkowo, zarówno miary dochodowe jak i miary oparte na
wartości ekonomicznej, to jest kwartalnie:
▪ wpływ szokowych zmian w przesunięciu krzywej dochodowości w górę/dół na wartość
ekonomiczną kapitału (EVE), włączając scenariusze nadzorcze (standardowy test
nadzorczy zakładający nagłe równoległe przesunięcie krzywej dochodowości o +/- 200
punktów bazowych oraz nadzorczy test wartości odstających SOT z zestawem sześciu
scenariuszy dla ryzyka stopy procentowej)
oraz miesięcznie:
▪ analizę wrażliwości wartości pozycji na zmiany stóp procentowych mierzoną za pomocą
BPVx100, czyli pomnożoną przez 100 zmianę wartości portfela przy równoległym
przesunięciu krzywej rentowności o 1 punkt bazowy,
▪ wpływ jednorazowej zmiany stóp procentowych o 100 punktów bazowych na wynik
z tytułu odsetek w horyzoncie następnych 12 miesięcy.
Pomiaru ryzyka stopy procentowej dokonuje się dla wszystkich obszarów zarządzania ryzykiem
w Banku, ze szczególnym naciskiem na Księgę Bankową.
Dla potrzeb pomiaru ryzyka stopy procentowej dla aktywów i pasywów, które nie mają dokładnie
określonego terminu zapadalności/wymagalności lub instrumentów z wbudowaną opcją Klienta,
Bank przyjmuje szczególne założenia, ostatnio weryfikowane w grudniu 2020, w tym:
▪ Termin wymagalności sald i odsetek dla depozytów bez ustalonego terminu został
określony na podstawie danych historycznych odnośnie zachowania Klientów, biorąc pod
uwagę stabilność wolumenu pozycji z założeniem maksymalnego terminu wymagalności
nieprzekraczającego 3 lat,
▪ Tendencje do szybszej spłaty należności, niż wynika to z pierwotnego (umownego)
harmonogramu poprzez wyznaczenie współczynnika wcześniejszej spłaty dla wszystkich
istotnych portfeli kredytowych Banku na podstawie obserwacji danych historycznych.
Należy jednak zauważyć, że kredyty hipoteczne, które stanowią w Banku produkt
kredytowy o dominującym udziale, są indeksowane do zmiennej stopy procentowej.
Powoduje to, że tendencje do wcześniejszej spłaty mają mniejsze znaczenie dla ryzyka
stóp procentowych,
▪ Dla kapitału, aktywów trwałych i innych aktywów zakłada się termin przeszacowania
równy 1 rok. Niemniej w celu zrozumienia wybranego profilu zapadalności pomiar ryzyka
stopy procentowej jest dokonywany z wyłączeniem kapitału własnego, aby wyodrębnić
wpływ zarówno na wartość ekonomiczna, jak i dochody.
Wyniki powyższych analiz dla BPV*100 oraz wartość ekonomiczną kapitału (EVE), wg stanu na koniec
2020 r. i 2019 r. nie przekroczyły zarówno nadzorczych jak i wewnętrznie ustalonych limitów.
Wyniki nadzorczych testów warunków skrajnych wg stanu na grudzień 2020 r. pokazują, że nawet w
najdotkliwszym scenariuszu testu wartości odstających spadek wartości ekonomicznej kapitału dla
Księgi Bankowej jest znacznie poniżej limitu nadzorczego wynoszącego 15% kapitału podstawowego
Tier 1. Podobnie spadek EVE w standardowym scenariuszu nagłego wpływu równoległego
przesunięcia krzywej dochodowości o +/-200 punktów bazowych również nie przekracza
nadzorczego maksimum, tj. jest poniżej 20% funduszy własnych.
91
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Wyniki wrażliwości na zmiany stóp procentowych mierzoną za pomocą BPVx100 prezentuje tabela
poniżej (w tys. PLN).
Wrażliwość Księgi Bankowej na zmiany stóp procentowych kształtowała się następująco
(w tys. PLN):
31.12.2020
31.12.2019
BPVx100
BPVx100
PLN
(24 537)
(157 480)
CHF
16 864
11 099
EUR
97 308
44 677
USD
29 892
14 256
Inne
4 946
3 359
RAZEM
124 471
(84 089)
Kapitał, aktywa trwałe, inne aktywa
77 253
73 352
RAZEM
201 725
(10 738)
Powyżej wymienione decyzje Rady Polityki Pieniężnej o obniżce stóp procentowych do
historycznego minimum (obniżka stopy referencyjnej do 0,10% i stopy lombardowej do 0,5%) oraz
decyzja o zmianie parametrów rezerwy obowiązkowej miały łącznie znaczący, negatywny wpływ na
wynik odsetkowy Banku.
W otoczeniu tak niskich stóp procentowych w Polsce, wpływ na wynik z tytułu odsetek w horyzoncie
następnych 12 miesięcy od 31 grudnia 2020 roku oraz dla pozycji w Polskich Złotych, w Księdze
Bankowej, w przypadku scenariusza dalszego obniżenia stóp procentowych o 100 punktów
bazowych, jest negatywny i wynosi -16,7% wyniku odsetkowego netto za 4 kw. 2020 w ujęciu
rocznym (+9,9% dla przesunięcia w górę o 100 punktów bazowych). Asymetryczny wpływ związany
jest głównie ze specyfiką polskiego systemu prawnego, o którym wspomniano powyżej,
z jednoczesnym limitem na dalszy spadek stóp procentowych po stronie depozytowej (minimalna
stopa procentowa na poziomie 0%). Stopa referencyjna NBP jest obecnie na poziomie 0,10%, a
w przypadku obniżenia jej o 100 punktów bazowych maksymalne oprocentowanie portfela
kredytowego nie mogłoby przekroczyć 5,2% w skali roku w stosunku do obecnie obowiązujących
7,2%. W celu ograniczenia negatywnego wpływu na wynik z tytułu odsetek w przypadku dalszego
spadku stóp procentowych, w czwartym kwartale 2020 roku zostały zawarte transakcje swapów
stopy procentowej.
Wrażliwość wyniku odsetkowego na zmianę stóp w PLN
31.12.2020
31.12.2019
przesunięcie krzywej dochodowości w górę o 100 p.b.
+9,9%
+1,2%
przesunięcie krzywej dochodowości w dół o 100 p.b.
-16,7%
-3,4%
9.5. RYZYKO PŁYNNOŚCI
Celem zarządzania ryzykiem płynności jest zapewnienie i utrzymywanie zdolności Banku do
wywiązywania się zarówno z bieżących jak i przyszłych zobowiązań, z uwzględnieniem kosztów
pozyskania płynności.
Ryzyko płynności odzwierciedla możliwość poniesienia znacznych strat w wyniku pogorszenia
warunków finansowania (ryzyko finansowania) i/lub sprzedaży aktywów poniżej ich wartości
rynkowej (ryzyko płynności rynku) w celu zaspokojenia zapotrzebowania na środki, wynikającego
z zobowiązań Banku.
92
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Zarówno wymogi finansowania jak i nadwyżki płynności spółek zależnych są zarządzane poprzez
transakcje z zawierane z Bankiem, chyba że wcześniej w tym celu zostały zawarte transakcje
rynkowe. Departament Skarbu jest odpowiedzialny za zarządzanie z częstotliwością dzienną
sytuacją płynnościową Grupy, zgodnie z przyjętymi zasadami i procedurami, biorąc pod uwagę cele
określone przez Zarząd Banku oraz Komitet Kapitałów, Aktywów i Pasywów.
W 2020 roku pandemia COVID-19 miała wpływ na zachowanie światowych rynków finansowych,
powodując deprecjację złotego, ograniczenie zaufania uczestników rynku poprzez zmniejszenie
dostępnych możliwości finansowania, a także przejściowy, ale gwałtowny spadek aktywności na
rynku skarbowych papierów wartościowych. Pomimo implikacji COVID-19 zaobserwowanych na rynku
wspomnianych powyżej, Bank nie zaobserwował żadnego zagrożenia dla swojej pozycji
płynnościowej ze względu na rozprzestrzenianie się pandemii. Bank w dalszym ciągu
charakteryzował się stabilną pozycją płynnościową.
W 2020 roku, z uwagi na szybszy wzrost portfela kredytów niż wzrost depozytów, wskaźnik
kredyty/depozyty Banku również wzrósł i wynosił 91% na koniec grudnia 2020 (w porównaniu do 84%
na koniec grudnia 2019). Pomimo wzrostu, Bank zdołała utrzymać wskaźnik wyraźnie poniżej 100%,
zgodnie z zakładanym apetytem na ryzyko na rok 2020.
Portfel aktywów płynnych, to jest portfel skarbowych papierów wartościowych uzupełniony gotówką
oraz ekspozycjami wobec Narodowego Banku Polskiego, traktowany jako zapas płynności Banku,
który pozwoli przetrwać ewentualne sytuacje kryzysowe. Udział polskich papierów skarbowych
(włączając bony pieniężne NBP) w portfelu papierów wartościowych ogółem wynosił na koniec
grudnia 2020 roku ok. 98% i osiągnął poziom ok. 18,4 miliarda PLN (19% aktywów ogółem), ·podczas
gdy na koniec grudnia 2019 poziom ten wynosił 22,5 miliarda PLN (23% aktywów ogółem).
Konsekwentnie głównym źródłem finansowania Banku pozostaje duża, zdywersyfikowana oraz
stabilna baza depozytów pochodzących od Klientów detalicznych, korporacyjnych oraz Klientów
z sektora publicznego. Na koniec 2020 roku depozyty Klientów osiągnęły łączny poziom 81,8 mld zł.
Bazę depozytową stanowiły głównie środki Klientów indywidualnych, których udział w łącznym
saldzie zobowiązań wobec Klientów wynosił ok. 75,4% na koniec grudnia 2020 (74,7% na koniec
grudnia 2019 roku). Wysoki udział środków od Klientów indywidualnych miał pozytywny wpływ na
płynność w Banku oraz umożliwił przestrzeganie i dalszy wzrost nadzorczych miar płynności.
Koncentracja bazy depozytowej, mierzona udziałem 5 i 20 największych deponentów, na koniec
2020 roku wyniosła odpowiednio 2,8% oraz 4,8% (w grudniu 2019 roku odpowiednio 2,3% oraz 4,9%).
Poziom koncentracji depozytów jest regularnie monitorowany i nie miał negatywnego wpływu na
stabilność bazy depozytowej w 2020 roku. W przypadku znacznego wzrostu udziału największych
deponentów w bazie depozytowej, dodatkowe środki pozyskane od tych deponentów nie są
traktowane jako stabilne. Co więcej, w celu zabezpieczenia przed fluktuacjami bazy depozytowej,
Bank utrzymuje rezerwę płynnych aktywów w postaci portfela papierów wartościowych.
Baza depozytowa uzupełniona jest o depozyty instytucji finansowych oraz inne operacje rynku
pieniężnego. Źródłem finansowania średnioterminowego pozostają również pożyczki
średnioterminowe, dług podporządkowany, emisja obligacji własnych oraz bankowych papierów
wartościowych.
W 2020 roku Bank nie wyemitował nowych obligacji ani bankowych papierów wartościowych, jak
również nie zaciągnęła nowych kredytów od instytucji finansowych. Całkowita wartość bilansowa
średnioterminowych pożyczek od instytucji finansowych wynosiła 25,0 mln zł na koniec grudnia 2020
roku (w grudniu 2019 roku wynosiła 436,7 mln zł). Spadek łącznej kwoty kredytów
średnioterminowych od instytucji finansowych związany był głównie ostateczną spłatą 3-letniego
niezabezpieczonego kredytu w wysokości 80 mln EUR z Industrial and Commercial Bank of China
(Europe) SA Oddział w Polsce (ICBC Europe) oraz spłatą ostatniej raty kredytu udzielonego Bankowi
w 2016 roku przez Europejski Bank Rozwoju i Odbudowy (EBRD) w pierwotnej wysokości 50 mln EUR.
Na koniec grudnia 2020 roku wartość bilansowa zobowiązań z tytułu wyemitowanych przez Bank
obligacji oraz bankowych papierów wartościowych (bez obligacji podporządkowanych) wyniosła
484,7 mln zł (1 003,7 mln zł na koniec grudnia 2019 roku). Kwota ta obejmuje również 4-letnie
obligacje Euro Banku SA (wartość nominalna 250 mln zł), o terminie zapadalności w dniu 1 grudnia
2021 r. W 2020 roku Bank wykupił bankowe papiery wartościowe o wartości nominalnej 221,2 mln
zł, a w kwietniu 2020 r., zgodnie z terminem wykupu, 3-letnie obligacje serii T o wartości
nominalnej 300 mln zł.
93
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Płynność w walutach obcych Bank zapewnia dzięki denominowanym w walucie pożyczkom
bilateralnym oraz transakcjom swapów walutowych jak i procentowo-walutowych. Portfel swapów
jest zdywersyfikowany w zakresie kontrahentów oraz terminów zapadalności. Z większością
kontrahentów, Bank ma podpisane aneksy do umów ramowych, regulujące kwestie zabezpieczeń
(ang. Credit Support Annex, CSA). W związku z tym, w przypadku niekorzystnych zmian kursów
(deprecjacja zł), Bank zobligowany jest do złożenia depozytu w celu zabezpieczenia rozliczenia
instrumentów pochodnych w przyszłości, a w przypadku korzystnych zmian kursów (aprecjacja zł)
Bank otrzymuje depozyt zabezpieczający od kontrahentów. W żadnej z zawartych umów ramowych
(zarówno międzynarodowych jak i krajowych) nie są zawarte zapisy ustanawiające związek
pomiędzy ratingiem Banku a wysokością depozytów zabezpieczających. Potencjalne pogorszenie
ratingu nie będzie zatem miało wpływu na sposób wyliczenia i wymianę depozytów
zabezpieczających.
Bank uwzględnia możliwość niekorzystnej zmiany kursu walut obcych, w szczególności CHF i EUR
powodującej zwiększenie potrzeb płynnościowych w różnych analizowanych wariantach ryzyka
płynności i uwzględnia to ryzyko w swoich planach płynnościowych.
Miary oceny ryzyka płynności
Ocena ryzyka płynności Banku jest realizowana z zastosowaniem zarówno wewnętrznych jak
i nadzorczych miar, dla których zdefiniowano limity ekspozycji.
Kształtowanie się sytuacji płynnościowej Banku w krótkich horyzontach czasowych jest sprawdzane
codziennie na podstawie portfela aktywów płynnych, portfela papierów wartościowych, uznanych
przez NBP, jako zabezpieczenie standardowych instrumentów wsparcia płynności oraz dwóch
wskaźników zdefiniowanych wewnętrznie: płynność natychmiastowa oraz płynność kwartalna. Te
dwa ostatnie wskaźniki mierzą maksymalne zapotrzebowanie na środki, które mogłoby powstać
jednego dnia, z uwzględnieniem projekcji przepływów środków pieniężnych odpowiednio na datę
spot lub okres 3-miesięczny. Dodatkowo portfel aktywów płynnych wyznacza się na bazie dziennej.
Wskaźniki te są porównywane z obowiązującymi limitami ekspozycji oraz raportowane codziennie do
obszarów odpowiedzialnych za zarządzanie i kontrolę ryzyka płynności dla Banku, a w cyklach
miesięcznych i/lub kwartalnych prezentowane są Zarządowi i Radzie Nadzorczej Banku.
W trakcie roku 2020 wszystkie wspomniane wyżej wewnętrzne wskaźniki płynności pozostały
znacznie powyżej minimalnych limitów. Limity ograniczające ryzyko płynności podlegają
aktualizacji przynajmniej raz w roku biorąc pod uwagę m.in. wielkość skonsolidowanych funduszy
własnych, bieżącą i przewidywaną strukturę bilansu, historyczną konsumpcję limitów, a także
obecną sytuację rynkową i wymogi nadzorcze. Obecnie stosowane limity obowiązują od 1 stycznia
2020 roku i zostaną zastąpione zaktualizowanymi limitami 1 stycznia 2021 roku.
Bieżące wskaźniki płynności mln PLN
31.12.2020
Wskaźnik płynności
natychmiastowej
(m PLN)*
Wskaźnik płynności
kwartalnej
(m PLN)*
Zabezpieczenie uznawane
przez Bank Centralny /
Depozyty łącznie (%)**
Portfel Aktywów
płynnych
(m PLN)***
LCR (%)
Wskaźnik
17 235
17 289
21%
18 250
144%
Wskaźnik
(% aktywów ogółem)
21%
21%
21%
n.a.
n.a.
Limit minimalny
(nadzorczy)
10%
10%
15%
12 000
100%
94
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
31.12.2019
Wskaźnik płynności
natychmiastowej
(m PLN)*
Wskaźnik płynności
kwartalnej
(m PLN)*
Portfel Aktywów
płynnych
(m PLN)**
LCR (%)
Wskaźnik
18 795
18 795
22 795
158%
Limit minimalny
957
(1 596)
12 000
100%
* Wskaźniki płynności natychmiastowej i kwartalnej: wartość zabezpieczenia uznawanego przez Bank Centralny, czyli bufor
płynności możliwy do zdyskontowania w Banku Centralnym, po uwzględnieniu haircutów dla standardowych operacji
pieniężnych, minus przewidywane odpływy netto (w ciągu najbliższych 3 dni roboczych dla wskaźnika płynności
natychmiastowej oraz w ciągu najbliższych 3 miesięcy dla wskaźnika płynności kwartalnej, we wszystkich walutach
wymienialnych).
** - Zabezpieczenie uznawane przez Bank Centralny / Depozyty łącznie: iloraz wartości zabezpieczenia uznawanego przez
Bank Centralny, czyli bufor płynności możliwy do zdyskontowania w Banku Centralnym po uwzględnieniu haircutów dla
standardowych transakcji pieniężnych oraz wartości depozytów łącznie. Wskaźnik ten jest obliczany na bazie kwoty
nominalnej wymienionych produktów.
*** Portfel Aktywów płynnych: Łączna suma gotówki, ekspozycji w stosunku do NBP (w tym nadwyżka nad wymaganą
wysokość rezerwy obowiązkowej) oraz dłużnych papierów wartościowych Skarbu Państwa, bonów NBP i należności od banków
o terminie wymagalności do 1 miesiąca. Portfel dłuznych papierów wartościowych pomniejsza się o haircut NBP stosowany
dla transakcji repo oraz o papiery zablokowane na cele inne niż płynnościowe.
Bank monitoruje płynność na bazie wewnętrznych miar płynności, uwzględniając również wpływ
kursów walutowych na sytuację płynnościową.
Zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 w sprawie wymogów
ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych (CRR), Bank wyznacza wymóg
pokrycia płynności (LCR). Minimalny, nadzorczy poziom wskaźnika LCR w wysokości 100%, który
obowiązywał w 2020 roku, został spełniony przez Bank (na koniec grudnia 2020 roku wskaźnik LCR
wynosił 144%). Wskaźnik ten jest wyznaczany codziennie i raportowany w okresach miesięcznych do
NBP od marca 2014 roku. Wewnętrznie wskaźnik LCR szacowany jest codziennie i raportowany do
obszarów odpowiedzialnych za zarządzanie i kontrolę ryzyka płynności w Banku na bazie dziennej.
W 2020 r. regularnie obliczano również wymóg stabilnego finansowania netto (NSFR). W każdym
kwartale wskaźnik NSFR był powyżej planowanego minimum nadzorczego w wysokości 100%
(minimum nadzorcze będzie obowiązywać w czerwcu 2021 r.).
Ponadto Bank stosuje analizę wewnętrznej płynności strukturalnej na bazie skumulowanych
urealnionych luk płynności (tj. z założeniem prawdopodobieństwa powstania przepływu środków
pieniężnych). Bezpieczny poziom, przyjęty w Grupie w zakresie relacji niedoboru płynności został
określony dla każdego przedziału czasowego poniżej 5-ciu lat.
W 2020 r. wszystkie luki płynności były dodatnie i utrzymywane na bezpiecznych poziomach. Spadek
krótkoterminowych luk płynności w grudniu 2020 r. miał charakter przejściowy i wynikał głównie ze
spadku aktywów płynnych, na skutek znacznego odpływu depozytów od klientów korporacyjnych
i finansowych zaobserwowanego na koniec roku. Począwszy od 2021 r., wraz z powrotem środków
od Klientów korporacyjnych, odbudowywany został bufor płynności i ponownie wzrosły luki
płynności.
95
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Wyniki skumulowane, urealnionej luki płynności (warunki normalne) prezentują tabele poniżej.
31.12.2020
Urealniona luka płynności (mln PLN)
do 6
miesięcy
6 - 12
miesięcy
1 - 2 lata
2 - 3 lata
3 - 5 lat
Powyżej
5-ciu lat
Urealnione aktywa bilansowe
27 041
6 852
12 159
9 597
13 777
38 057
Urealnione pasywa bilansowe
12 492
4 403
7 885
6 079
9 180
58 835
Luka bilansowa
14 549
2 450
4 273
3 518
4 597
(20 778)
Skumulowana luka bilansowa
14 549
16 999
21 273
24 790
29 387
8 609
Urealnione aktywa pozabilansowe
82
53
75
70
23
2
Urealnione pasywa pozabilansowe
(1 400)
(49)
(83)
(65)
(35)
(4)
Luka pozabilansowa
(1 318)
4
(8)
5
(12)
(2)
Luka ogółem
13 231
2 454
4 266
3 523
4 585
(20 781)
Skumulowana luka ogółem
13 231
15 685
19 951
23 474
28 059
7 278
31.12.2019
Urealniona luka płynności (mln PLN)
do 6
miesięcy
6 - 12
miesięcy
1 - 2 lata
2 - 3 lata
3 - 5 lat
Powyżej
5-ciu lat
Urealnione aktywa bilansowe
32 860
6 474
11 315
9 402
12 726
35 905
Urealnione pasywa bilansowe
10 662
4 188
7 772
6 127
9 144
62 822
Luka bilansowa
22 198
2 285
3 542
3 275
3 582
(26 918)
Skumulowana luka bilansowa
22 198
24 483
28 026
31 300
34 882
7 965
Urealnione aktywa pozabilansowe
216
249
80
37
32
4
Urealnione pasywa pozabilansowe
(1 435)
(71)
(87)
(39)
(48)
(8)
Luka pozabilansowa
(1 219)
178
(7)
(2)
(15)
(4)
Luka ogółem
20 979
2 463
3 536
3 272
3 567
(26 921)
Skumulowana luka ogółem
20 979
23 442
26 978
30 251
33 817
6 896
Bank opracowała narzędzie do zarządzania ryzykiem płynności, określające analizy wrażliwości oraz
scenariusze warunków skrajnych (idiosynkratyczne, systemowe i stanowiące ich kombinację). Na
cele testów warunków skrajnych, luki płynności są urealniane przy założeniu konserwatywnego
podejścia do oceny prawdopodobieństwa wystąpienia przepływów środków pieniężnych (m.in.
biorące pod uwagę wycofanie depozytów, opóźnienia w spłatach kredytów, gorszą płynność rynku
wtórnego papierów wartościowych, najwyższe koszty finansowania - założenie najgorszych
zaobserwowanych w Banku marż na depozytach, równoległe przesunięcia krzywej dochodowości czy
deprecjację złotego).
Testy warunków skrajnych płynności są przeprowadzane co najmniej kwartalnie, aby ustalić profil
ryzyka płynności Banku oraz zapewnić zdolność Banku do wywiązania się ze zobowiązań w przypadku
kryzysu płynności i aby przyczynić się do opracowania awaryjnego planu płynności oraz decyzji
zarządczych. Dodatkowo, wyniki testów warunków skrajnych wykorzystywane są do określenia
progów ostrzegawczych dla wskaźników wczesnego ostrzegania, których to zadaniem jest
identyfikacja zbliżających się problemów płynnościowych i wskazanie Zarządowi na ewentualną
konieczność uruchomienia Awaryjnego Planu Płynności.
96
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Wyniki testów warunków skrajnych, przeprowadzonych w grudniu 2020 roku, pokazują, że
najbardziej dotkliwy, negatywny wpływ miał scenariusz mieszany (połączony szok idiosynkratyczny
i systemowy) dla którego horyzont przeżycia wynosił nieco powyżej 3 miesięcy. Wyniki testów
warunków skrajnych wskazały, że Bank ma wystarczająco czasu na wykonanie procedur awaryjnych
w przypadku ewentualnej materializacji scenariusza. Informacje odnośnie zarządzania ryzykiem
płynności w tym informacje na temat wykorzystania limitów wewnętrznych i zewnętrznych są
przekazywane w cyklu miesięcznym do Komitetu Kapitałów, Aktywów i Pasywów, a kwartalnie
raportowane do Zarządu i Rady Nadzorczej Banku.
Proces planowania i budżetowania realizowany przez Bank obejmuje przygotowanie Planu Płynności
co ma na celu zapewnienie że wzrost biznesu będzie wspierany przez adekwatną strukturę
finansowania płynności oraz przestrzeganie nadzorczych miar płynności.
Bank dysponuje również procedurami awaryjnymi dla sytuacji zwiększonego ryzyka płynności – Plan
Awaryjny Płynności (plan awaryjny w przypadku pogorszenia się płynności finansowej Banku). Plan
Awaryjny Płynności ustala koncepcje, priorytety, obowiązki i konkretne środki do podjęcia na
wypadek kryzysu płynności. Awaryjny Plan Płynności jest aktualizowany co najmniej raz do roku.
W 2020 roku, Awaryjny Plan Płynności był testowany i zaktualizowany w celu zagwarantowania, że
jest on operacyjnie stabilny. W Planie dostosowano również progi ostrzegawcze dla wskaźników
wczesnego ostrzegania biorąc pod uwagę scenariusze i wyniki testów warunków skrajnych.
Zaktualizowany Plan został zatwierdzony przez Radę Nadzorczą w październiku 2020 r.
9.6. RYZYKO OPERACYJNE
Ryzyko operacyjne jest zdefiniowane jako ryzyko straty wynikające z niedostosowania lub
zawodności wewnętrznych procesów, działań ludzi lub systemów bądź też ze zdarzeń zewnętrznych.
W tej definicji mieści się ryzyko prawne, natomiast ryzyko strategiczne oraz ryzyko utraty reputacji
traktowane są jako oddzielne kategorie ryzyka. Ryzyko operacyjne objawia się w każdym aspekcie
działalności organizacji i jest jej nieodłączną częścią.
Rok 2020 był kolejnym rokiem funkcjonowania rozwiązań, wdrożonych w zakresie sprawnego
zarządzania ryzykiem operacyjnym, zgodnych z najlepszymi praktykami przyjętymi, w tym zakresie,
przez krajowe i międzynarodowe instytucje finansowe. Przyjęte rozwiązania sprawdziły się również
w sytuacji związanej z Pandemią COVID-19. Przyjęta struktura zarządzania ryzykiem określa
poszczególne szczeble zarządzania, zakresy ich obowiązków i odpowiedzialności.
Kluczową rolę w codziennej działalności Banku odgrywają właściciele zdefiniowanych procesów
biznesowych i wspomagających. Na podstawie dogłębnej wiedzy o procesie właściciel procesu
najtrafniej identyfikuje i ogranicza występujące zagrożenia, stanowiąc pierwszą linię obrony. Drugą
linią obrony jest poziom wyspecjalizowanych jednostek zajmujących się organizacją procesów
zarządzania i kontrolą akceptowalnego poziomu ryzyka ze szczególnym uwzględnieniem takich
obszarów jak: zgodność z przepisami, nadużycia, bezpieczeństwo i zapewnienie ciągłości działania
oraz ubezpieczenia i powierzanie czynności podmiotom zewnętrznym. Trzecią linią obrony jest
jednostka niezależnego audytu wewnętrznego.
Każdą decyzję, dotyczącą kroków mających na celu optymalizację ryzyka operacyjnego, poprzedza
analiza związanych z tym kosztów i korzyści.
Wyższym szczeblem zarządzania ryzykiem jest Komitet Procesów i Ryzyka Operacyjnego, którego
obszar działania dotyczy zagrożeń zidentyfikowanych w więcej niż jednym procesie. Wszelkie
działania dotyczące zarządzania ryzykiem operacyjnym są koordynowane i nadzorowane przez
Komitet Ryzyka, Zarząd i Radę Nadzorczą.
97
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Zgodnie z przyjętym modelem zarządzanie ryzykiem jest procesem ciągłego doskonalenia w zakresie
identyfikacji, oceny, monitorowania, ograniczania i raportowania poprzez:
▪ gromadzenie zdarzeń ryzyka operacyjnego,
▪ samoocenę ryzyka operacyjnego w poszczególnych procesach,
▪ analizę i monitorowanie wskaźników ryzyka.
Zdarzenia ryzyka operacyjnego Bank gromadzi w narzędziu informatycznym, wspomagającym
zarządzanie ryzykiem operacyjnym. Zdarzenia te poddawane są analizie odnośnie przyczyn
powstania i możliwości zmniejszenia skutków, oraz zastosowania działania prewencyjnego.
W systemie informatycznym zdarzenia przypisywane są do konkretnej kategorii ryzyka i konkretnego
procesu, co następnie jest m.in. elementem raportowania oraz walidacji samooceny ryzyka.
Wewnętrzna baza zdarzeń ryzyka spełnia również wymogi jakościowe i ilościowe stosowania metod
zaawansowanych wyliczenia wymogów kapitałowych z tytułu ryzyka operacyjnego.
Badanie samooceny ryzyka operacyjnego zostało przeprowadzone łącznie z przeglądem procesów,
polegającym na ocenie skuteczności przyjętych rozwiązań do spełniania wymogów Klientów
i partnerów biznesowych w zakresie jakości obsługi oraz optymalizacji kosztowej. Przyjęta
metodologia odnośnie samooceny ryzyka i kontroli pozwoliła ocenić poziom ryzyka w danym
procesie, przy uwzględnieniu istniejących kontroli, w oparciu o przyjęte scenariusze. Dla oceny
poziomów ryzyka powyżej przyjętego progu tolerancji zostały zaproponowane, wdrożone i są
monitorowane działania zapobiegawcze.
W trakcie badania samooceny ryzyka i kontroli poddane zostały analizie również wskaźniki
wydajności, a w tym również wskaźniki ryzyka zdefiniowane dla każdego procesu. Kluczowe osoby
odpowiedzialne za kształtowanie i realizację zadań w poszczególnych procesach tak zdefiniowały i
dostosowały wskaźniki, aby były one najlepszymi predykatorami zbliżających się zagrożeń. Bieżące
monitorowanie wskaźników służy zwiększeniu efektywności i wydajności przebiegu procesów oraz
skutecznej kontroli ryzyka na poziomie poszczególnych działań w procesach.
Informacja na temat ryzyka operacyjnego jest włączona w sprawozdawczość zarządczą wysokiego
szczebla konsolidującą informacje o działaniu poszczególnych procesów.
Biorąc pod uwagę stopień rozwoju zarządzania ryzykiem operacyjnym oraz skalę i profil swojej
działalności, Bank wylicza wymóg kapitałowy na ryzyko operacyjne przy zastosowaniu Metody
Standardowej.
98
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
10. Opis transakcji z podmiotami powiązanymi
10.1. TRANSAKCJE Z GRUPĄ PODMIOTU DOMINUJĄCEGO I PODMIOTAMI
ZALEŻNYMI
Wszelkie transakcje dokonane z podmiotami Grupy w latach 2020 oraz 2019 wynikały z bieżącej
działalności. Poniżej przedstawione zostały najistotniejsze kwoty transakcji wewnątrzgrupowych
zawartych z następującymi podmiotami:
▪ MILLENNIUM BANK HIPOTECZNY,
▪ EURO BANK,
▪ MILLENNIUM LEASING,
▪ MILLENNIUM DOM MAKLERSKI,
▪ MILLENNIUM TFI
▪ MILLENNIUM SERVICE,
▪ MILLENNIUM TELECOMMUNICATION SERVICES,
▪ MILLENNIUM GOODIE,
▪ PIAST EXPERT.
oraz kwoty transakcji z grupą podmiotu dominującego w stosunku do Banku – Banco Comercial
Portugues (jednostka dominująca najwyższego szczebla), transakcje te wynikają w głównej mierze z
działalności o charakterze bankowym.
Poza transakcjami opisanymi w niniejszym rozdziale, we wskazanym okresie ani
Bank Millennium S.A., ani jednostki zależne Banku Millennium S.A. nie dokonały innych transakcji z
podmiotami powiązanymi, które pojedynczo lub łącznie były istotne i zostały zawarte na innych
warunkach niż warunki rynkowe.
Aktywa i pasywa z tytułu transakcji z podmiotami powiązanymi (tys. zł) wg stanu na 31.12.2020
Z jednostkami
zależnymi
Z innymi
jednostkami z grupy
podmiotu
dominującego
AKTYWA
Kredyty i pożyczki udzielone innym bankom – rachunki i depozyty
0
0
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
5 716 908
0
Inwestycje w jednostki podporządkowane
208 874
0
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
1 177
0
Instrumenty pochodne zabezpieczające
0
0
Pozostałe aktywa
34 168
0
ZOBOWIĄZANIA
Zobowiązania wobec banków
0
127 903
Zobowiązania wobec klientów
500 049
0
Zobowiązania z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z
udzielonym przyrzeczeniem odkupu
0
0
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
0
0
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu
5
0
Zobowiązania podporządkowane
0
0
Pozostałe zobowiązania
96 801
122
w tym zobowiązania z tytułu leasingu finansowego
88 675
0
99
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Aktywa i pasywa z tytułu transakcji z podmiotami powiązanymi (tys. zł) wg stanu na 31.12.2019
Z jednostkami
zależnymi
Z innymi
jednostkami z grupy
podmiotu
dominującego
AKTYWA
Kredyty i pożyczki udzielone innym bankom – rachunki i depozyty
0
0
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
5 734 190
0
Inwestycje w jednostki podporządkowane
88 874
0
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
948
0
Instrumenty pochodne zabezpieczające
0
Pozostałe aktywa
43 052
0
ZOBOWIĄZANIA
Zobowiązania wobec banków
0
117 588
Zobowiązania wobec klientów
320 265
0
Zobowiązania z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z
udzielonym przyrzeczeniem odkupu
0
0
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
551
0
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu
4
0
Zobowiązania podporządkowane
0
0
Pozostałe zobowiązania
136 826
215
w tym zobowiązania z tytułu leasingu finansowego
131 106
0
Przychody i koszty z tytułu transakcji z podmiotami powiązanymi (tys. zł) za okres 1.01-31.12.2020
Z jednostkami
zależnymi
Z innymi jednostkami
z grupy podmiotu
dominującego
Przychody z tytułu:
Odsetek
89 131
0
Prowizji
21 012
0
Instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu
1 544
0
Dywidend
35 665
0
Pozostałe operacyjne netto
7 225
0
Koszty z tytułu:
Odsetek
2 514
(325)
Prowizji
119
0
Instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu
0
0
Pozostałe operacyjne netto
0
0
Działania
24 114
256
100
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Przychody i koszty z tytułu transakcji z podmiotami powiązanymi (tys. zł) za okres 1.01-31.12.2019
Z jednostkami
zależnymi
Z innymi jednostkami
z grupy podmiotu
dominującego
Przychody z tytułu:
Odsetek
140 919
0
Prowizji
45 631
0
Instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu
642
0
Dywidend
42 110
0
Pozostałe operacyjne netto
11 957
0
Koszty z tytułu:
Odsetek
4 956
(298)
Prowizji
2
0
Instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu
0
0
Pozostałe operacyjne netto
0
0
Działania
35 104
982
Transakcje pozabilansowe z podmiotami powiązanymi (tys. zł) wg stanu na 31.12.2020
Z jednostkami
zależnymi
Z innymi jednostkami
z grupy podmiotu
dominującego
Zobowiązania warunkowe
866 424
0
udzielone
863 550
0
otrzymane
2 874
0
Instrumenty pochodne (wartość nominalna)
100 662
0
Transakcje pozabilansowe z podmiotami powiązanymi (tys. zł) wg stanu na 31.12.2019
Z jednostkami
zależnymi
Z innymi jednostkami
z grupy podmiotu
dominującego
Zobowiązania warunkowe
825 371
0
udzielone
822 429
0
otrzymane
2 942
0
Instrumenty pochodne (wartość nominalna)
117 695
0
101
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
10.2. TRANSAKCJE Z OSOBAMI ZARZĄDZAJĄCYMI I NADZORUJĄCYMI
BANK
Dane o zaangażowaniu wykazywanym w stosunku do Osób Zarządzających i Nadzorujących Bank, wg
stanu na dzień 31.12.2020 (w tys. PLN):
Osoby Zarządzające
Osoby Nadzorujące
Limity zadłużenia ogółem,
w tym limit niewykorzystany
211,5
179,7
137,0
111,3
Bank świadczy na rzecz członków Zarządu i członków Rady Nadzorczej oraz ich osób bliskich
standardowe usługi finansowe obejmujące, m.in., prowadzenie rachunków bankowych,
przyjmowanie depozytów czy sprzedaż instrumentów finansowych. Zdaniem Banku, transakcje te są
zawierane na warunkach rynkowych. Zgodnie z przyjętymi w Banku zasadami polityki kredytowej,
transakcje mające charakter kredytu terminowego opisane w niniejszym punkcie posiadają
stosowne zabezpieczenia służące ograniczeniu ryzyka kredytowego.
Dane o zaangażowaniu w podmioty powiązane personalnie, wg stanu na 31.12.2020 (w tys. PLN):
Podmiot
Udzielone kredyty
Udzielone
gwarancje
Otwarte linie
kredytowe
Powiązanie
Klient 1
9 976
3 000
161
Personalne z Osobą Nadzorującą
Dane o zaangażowaniu wykazywanym w stosunku do Osób Zarządzających i Nadzorujących Bank, wg
stanu na dzień 31.12.2019 (w tys. PLN):
Osoby Zarządzające
Osoby Nadzorujące
Limity zadłużenia ogółem,
w tym limit niewykorzystany
211,0
158,4
137,0
125,0
Dane o zaangażowaniu w podmioty powiązane personalnie, wg stanu na 31.12.2019 (w tys. PLN):
Podmiot
Udzielone kredyty
Udzielone
gwarancje
Otwarte linie
kredytowe
Powiązanie
Klient 1
11 431
3 000
147
Personalne z Osobą Nadzorującą
102
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
10.3. INFORMACJE O WYNAGRODZENIACH I KORZYŚCIACH OSÓB
NADZORUJĄCYCH I ZARZĄDZAJĄCYCH BANKIEM
Rachunek Zysków i Strat Banku został obciążony kosztami z tytułu wynagrodzeń (z uwzględnieniem
salda utworzonych i rozwiązanych rezerw na wypłatę premii) i korzyści na rzecz osób
zarządzających wg poniższego zestawienia (w tys. zł):
Rok
Wynagrodzenia i nagrody
Korzyści
RAZEM
2020
16 103,3
1 927,4
18 030,7
2019
19 414,8
1 838,9
21 253,7
Korzyści stanowią głównie koszty akomodacji zagranicznych Członków Zarządu. Wartości
zaprezentowane w powyższej tabeli zawierają pozycje zaliczane do kategorii świadczeń
krótkoterminowych oraz rezerwy na zmienne składniki wynagrodzeń.
W 2020 i 2019 r. Członkowie Zarządu nie otrzymali wynagrodzenia ani żadnych świadczeń
dodatkowych od Spółek Zależnych.
Wynagrodzenie Członków Rady Nadzorczej Banku (w tys. PLN):
Rok
Krótkoterminowe wynagrodzenia i korzyści
2020
2 053,5
2019
2 076,7
W 2020 członkowie Rady Nadzorczej otrzymali wynagrodzenie od Spółek Zależnych z tytułu
pełnionych funkcji kwocie 17,5 tys. zł, podczas gdy w 2019 r. członkowie Rady Nadzorczej nie
otrzymali wynagrodzenia ani żadnych świadczeń dodatkowych od Spółek Zależnych.
103
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
11. Wartość godziwa
Najlepszym odzwierciedleniem wartości godziwej instrumentów finansowych jest cena, która jest
możliwa do otrzymania w przypadku sprzedaży aktywa lub do zapłaty w przypadku transferu
zobowiązania w transakcji rynkowej (cena wyjścia). W przypadku wielu produktów i transakcji, dla
których wartość rynkowa wzięta bezpośrednio z kwotowań aktywnego rynku (marking-to-market) nie
jest dostępna, wartość godziwa musi być szacowana za pomocą wewnętrznych modeli opartych na
dyskontowaniu przepływów finansowych (marking-to-model). Przepływy finansowe dla różnych
instrumentów są wyznaczane zgodnie z ich indywidualną charakterystyką, a czynniki dyskontujące
uwzględniają zmiany w czasie zarówno rynkowych stóp procentowych, jak i marż.
Zgodnie z MSSF 13 „Wycena wartości godziwej” Bank stosuje techniki wyceny, które są odpowiednie
do okoliczności i w przypadku których są dostępne dostateczne dane do wyceny wartości godziwej,
przy maksymalnym wykorzystaniu odpowiednich obserwowalnych danych wejściowych i minimalnym
wykorzystaniu nieobserwowalnych danych wejściowych, a mianowicie:
Poziom 1 – wycena oparta o dane w pełni obserwowalne (kwotowania aktywnego rynku);
Pozim 2 – modele wyceny wykorzystujące informacje niestanowiące danych z poziomu 1, ale
obserwowalne bezpośrednio lub pośrednio;
Poziom 3 – modele wyceny wykorzystujące dane nieobserwowalne (niepochodzące z aktywnego
rynku).
Techniki wyceny przyjęte do ustalenia wartości godziwej są stosowane w sposób ciągły. Zmiana
techniki wyceny skutkująca przeniesieniem pomiędzy powyższymi metodami następuje, gdy:
▪ transfer z Poziomu 1 do 2 ma miejsce, gdy dla instrumentów finansowych wycenianych według
Poziomu 1 na dany dzień bilansowy nie są dostępne kwotowania aktywnego rynku (a uprzednio
były);
▪ transfer z Poziomu 2 do 3 ma miejsce, gdy dla instrumentów finansowych wycenianych według
Poziomu 2 na dany dzień bilansowy uwzględniany w wycenie udział parametrów niepochodzących
z rynku stał się istotny (a uprzednio był nieistotny).
Instrumenty finansowe nieujmowane w bilansie według wartości godziwej
Wszystkie modelowe oszacowania zawierają pewną dozę arbitralności i dlatego odzwierciedlają
wyłącznie wartość instrumentów, dla których zostały stworzone. W tych warunkach prezentowane
wartości różnic między wartościami godziwymi i bilansowymi nie mogą być rozumiane jako korekty
wartości ekonomicznej Banku. Wartość godziwa tych instrumentów jest wyznaczana wyłącznie
w celu wypełnienia wymogów prezentacyjnych określonych przez MSSF 13 i MSSF 7.
Główne założenia i metody zastosowane do oszacowania wartości godziwej aktywów i pasywów
Banku są następujące:
Należności i zobowiązania wobec banków
Wartość godziwa tych instrumentów finansowych została wyznaczona poprzez zdyskontowanie
bieżącymi stopami przyszłych przepływów kapitałowych i odsetkowych przy założeniu ich
wystąpienia w terminach kontraktowych.
104
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
Wartość godziwa instrumentów tego rodzaju bez określonego harmonogramu spłat, ze względu na
ich krótkoterminowy charakter oraz stabilną w czasie politykę Banku w odniesieniu do tego portfela,
jest zbliżona do wartości bilansowej.
Wartość godziwa instrumentów o określonym terminie zapadalności została oszacowana poprzez
zdyskontowanie związanych z nimi przepływów finansowych w terminach i na warunkach
wynikających z umów przy zastosowaniu bieżących stóp zero kuponowych oraz marż na ryzyko
kredytowe.
W przypadku kredytów mieszkaniowych, ze względu na ich długoterminowy charakter, do
oszacowania przyszłych przepływów finansowych dodatkowo zostały uwzględnione: efekt
wcześniejszej spłaty oraz ryzyko płynności w walutach obcych.
Zobowiązania wobec klientów
Wartość godziwa tego rodzaju instrumentów bez terminu wymagalności lub o terminie wymagalności
do 30 dni została uznana przez Bank za zbliżoną do wartości bilansowej.
Wartość godziwa instrumentów o terminie wymagalności ponad 30 dni została wyznaczona poprzez
zdyskontowanie bieżącymi stopami (włączając bieżące średnie marże wg głównych walut
i przedziałów czasowych) przyszłych przepływów kapitałowych i odsetkowych (włączając pierwotne
średnie marże wg głównych walut i przedziałów czasowych) w terminach kontraktowych.
Zobowiązania z tytułu emisji strukturyzowanych dłużnych papierów wartościowych
Zobowiązania z tytułu emisji strukturyzowanych dłużnych papierów wartościowych - bankowe
papiery wartościowe (BPW), wyceniane są do wartości godziwej zgodnie z opracowanym przez Bank
modelem. W modelu tym obliczana jest cena obligacji zerokuponowej, która następnie powiększana
jest o cenę opcji stanowiącej podstawę strategii wbudowanej w daną obligację strukturyzowaną.
Wartość godziwą dla pozostałych zobowiązań z tytułu emisji papierów dłużnych wyemitowanych
przez Bank (obligacje (BKMO)) oszacowano na podstawie oczekiwanych przepływów pieniężnych
przy zastosowaniu bieżących stóp procentowych uwzględniając wysokość marży na ryzyko
kredytowe. Bieżący poziom marż został wyznaczony na podstawie ostatnio zawartych transakcji
o podobnym ryzyku kredytowym.
Zobowiązania podporządkowane i pożyczki średnioterminowe
Wartość godziwa tego rodzaju instrumentów finansowych została oszacowana na podstawie modelu
stosowanego do wyznaczania wartości rynkowej obligacji o zmiennym oprocentowaniu przy
bieżącym poziomie stóp rynkowych i historycznej marży na ryzyko kredytowe. Podobnie jak
w przypadku portfela kredytowego Bank uwzględnia poziom marży pierwotnej jako składnika kosztu
finansowania średnioterminowego pozyskanego w przeszłości w relacji do bieżącego poziomu marż
dla podobnych instrumentów, o ile można je wiarygodnie określić. Ze względu na brak płynnego
rynku pożyczek średnioterminowych jako punktu odniesienia dla ustalenia obecnego poziomu marż,
przyjęto marżę historyczną.
105
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Poniższa tabela przedstawia wyniki opisanych wyżej analiz wg stanu na 31.12.2020 roku (tys. zł):
Nota
Wartość bilansowa
Wartość godziwa
AKTYWA WYCENIANE WG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
Instrumenty dłużne
22
38 818
39 559
Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym
instytucjom monetarnym
22
625 366
625 366
Kredyty i pożyczki udzielone klientom*
21
71 885 679
70 407 960
ZOBOWIĄZANIA WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
Zobowiązania wobec banków i innych instytucji monetarnych
31
563 882
563 835
Zobowiązania wobec klientów
32
81 832 471
81 867 328
Wyemitowane dłużne papiery wartościowe
34
484 655
485 527
Zobowiązania podporządkowane
35
1 540 209
1 540 491
* Negatywny efekt wyceny portfela kredytowego do wartości godziwej jest w głównej mierze spowodowany wzrostem marż
kredytowych. Stosowana przez Bank metodologia wyceny portfela kredytowego zakłada, że bieżące marże w najlepszy
sposób odzwierciedlają istniejące warunki rynkowe i sytuację ekonomiczną. Analogiczna zasada jest szeroko stosowana do
wyceny nienotowanych na aktywnych rynkach papierów dłużnych. W efekcie, paradoksalnie zawsze, kiedy marże na nowych
kredytach rosną, spada wartość godziwa „starego” portfela kredytowego.
Modele zastosowane do wyznaczenia wartości godziwej instrumentów finansowych wymienionych w
powyższej tabeli nieujmowanych według wartości godziwej w bilansie Banku, wykorzystują techniki
wyceny oparte na parametrach niepochodzących z rynku. W związku z tym, zaliczane są do trzeciej
kategorii wyceny.
Poniższa tabela przedstawia wyniki opisanych wyżej analiz wg stanu na 31.12.2019 roku (tys. zł):
Nota
Wartość bilansowa
Wartość godziwa
AKTYWA WYCENIANE WG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
Instrumenty dłużne
22
48 153
46 875
Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym
instytucjom monetarnym
22
784 248
784 091
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
21
67 191 034
64 913 411
ZOBOWIĄZANIA WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
Zobowiązania wobec banków i innych instytucji monetarnych
31
849 452
850 852
Zobowiązania wobec klientów
32
81 637 517
81 646 570
Wyemitowane dłużne papiery wartościowe
34
1 003 657
1 008 580
Zobowiązania podporządkowane
35
1 546 205
1 548 362
106
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Instrumenty finansowe ujmowane w bilansie według wartości godziwej
Poniższa tabela przedstawia wartości bilansowe instrumentów wycenianych do wartości godziwej
usystematyzowane według zastosowanej techniki określania wartości godziwej:
Dane w tys. zł, stan na 31.12.2020
Nota
Techniki wyceny
w oparciu o
parametry
pochodzące z
rynku
Techniki wyceny z
wykorzystaniem
istotnych
parametrów
niepochodzących
z rynku
Poziom 2
Poziom 3
AKTYWA
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
18
Wycena instrumentów pochodnych
134 992
20 373
Instrumenty dłużne
Aktywa finansowe inne niż przeznaczone do obrotu
obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej
przez rachunek zysków i strat
19
Instrumenty kapitałowe
134 163
66 609
Instrumenty dłużne
50 335
Kredyty i pożyczki
1 615 753
Aktywa finansowe wyceniane według wartości
godziwej przez inne całkowite dochody
20
Instrumenty kapitałowe
29 219
Instrumenty dłużne
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
23
21 795
PASYWA
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu
30
Wycena instrumentów pochodnych
83 760
20 021
Pozycje krótkie
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
23
738 850
Dane w tys. zł, stan na 31.12.2019
Nota
Poziom 1
Poziom 2
Poziom 3
AKTYWA
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
18
Wycena instrumentów pochodnych
47 091
65 537
Instrumenty dłużne
874 033
Aktywa finansowe inne niż przeznaczone do obrotu
obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej
przez rachunek zysków i strat
19
Instrumenty kapitałowe
66 609
Instrumenty dłużne
103 001
Kredyty i pożyczki
1 498 195
Aktywa finansowe wyceniane według wartości
godziwej przez inne całkowite dochody
20
Instrumenty kapitałowe
29 367
Instrumenty dłużne
20 826 992
999 917
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
23
43 159
PASYWA
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu
30
Wycena instrumentów pochodnych
84 776
65 187
Pozycje krótkie
202 265
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
23
426 847
107
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Stosując kryterium techniki wyceny Bank na dzień 31.12.2020 r. klasyfikował do kategorii
3 następujące instrumenty finansowe:
▪ ekspozycje kredytowe zawierające w definicji oprocentowania dźwignię finansową /
mnożnik (są to ekspozycje kart kredytowych i limitu w rachunku bieżącym dla których
oprocentowanie oparte jest o mnożnik: 4 razy stopa lombardowa). Do oszacowania wartości
godziwej kredytów, z uwagi na brak dostępności wartości rynkowej, posłużono się
wewnętrznym modelem wyceny z uwzględnieniem założenia, iż w momencie udzielenia
kredytu wartość godziwa równa jest wartości bilansowej. Wartość godziwa kredytów bez
rozpoznanej utraty wartości jest równa sumie przyszłych oczekiwanych przepływów
pieniężnych zdyskontowanych na daną datę bilansową. Stopa dyskontująca stanowi sumę:
kosztu ryzyka, kosztu finansowania, wartości oczekiwanego zwrotu. Wartość godziwa
kredytów o rozpoznanej utracie wartości jest równa sumie przyszłych oczekiwanych
odzysków zdyskontowanych z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej, uznając że
średnie oczekiwane odzyski uwzględniają w pełni element ryzyka kredytowego. W
przypadku wzrostu stopy dyskontującej o 1 p.p. wycena portfela zmaniłaby się o -0,1%
(analiza wrażliwości: na podstawie modelu wyceny FV dla portfela kart kredytowych);
▪ opcje na indeksy; transakcje opcyjne są wyceniane według wartości godziwej
z zastosowaniem modeli do wyceny opcji, wycena modelowa uzupełniana jest o wpływ na
wartość godziwą szacunkowego parametru ryzyka kredytowego;
▪ akcje uprzywilejowane VISA Incorporation w ilości 23 798 szt., sposób oszacowania wartości
godziwej uwzględnia wartość pieniądza w czasie, okres konwersji akcji uprzywilejowanych
na akcje zwykłe VISA oraz korekty wynikające ze sporów (bieżących lub potencjalnych),
których stroną byłaby VISA lub Bank;
▪ pozostałe instrumenty kapitałowe wyceniane według wartości godziwej (nienotowane na
aktywnym rynku).
W okresie sprawozdawczym Bank nie dokonywał transferów instrumentów finansowych pomiędzy
technikami wyceny do wartości godziwej.
Zmiany stanu wartości godziwych instrumentów wycenianych w oparciu o techniki wyceny
z wykorzystaniem istotnych parametrów niepochodzących z rynku przedstawia poniższa tabela (w
tys. zł):
Opcje na
indeksy
Opcje
wbudowane w
emitowane
papiery dłużne i
depozyty
Akcje i
udziały
Instrumenty
dłużne
Kredyty i
pożyczki
Stan na 31.12.2019
61 294
(60 944)
95 976
103 001
1 498 195
Rozliczenie / sprzedaż / zakup
(34 996)
34 697
0
0
90 544
Zmiana wyceny ujęta w kapitale własnym
0
0
(175)
0
0
Przychody z tytułu odsetek i przychody o
podobnym charakterze
0
0
0
0
69 934
Wynik z tytułu aktywów i zobowiązań
finansowych przeznaczonych do obrotu
(6 387)
6 688
0
0
0
Wynik z tytułu aktywów finansowych
nieprzeznaczonych do obrotu
wycenianych obowiązkowo według
wartości godziwej przez wynik finansowy
0
0
0
(52 666)
(42 920)
Wynik z pozycji wymiany
0
0
26
0
0
Stan na 31.12.2020
19 911
(19 559)
95 827
50 335
1 615 753
108
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Dla opcji na indeksy zawieranych na nieaktywnym rynku oraz opcji walutowych Bank zawiera
jednocześnie transakcje zamykające back–to-back na rynku międzybankowym, w rezultacie element
szacowanego ryzyka kredytowego nie ma wpływu na wynik finansowy.
Oszacowany przez Bank wpływ korekt z tytułu ryzyka kredytowego kontrahenta nie był znaczący
z punktu widzenia poszczególnych transakcji pochodnych zawartych przez Bank. W konsekwencji,
Bank nie uznaje wpływu nieobserwowalnych danych wejściowych użytych do wyceny transakcji
pochodnych za znaczący i zgodnie z postanowieniami MSSF 13.73 nie klasyfikuje takich transakcji do
3 poziomu hierarchii wartości godziwej.
Opcje na
indeksy
Opcje wbudowane
w emitowane
papiery dłużne i
depozyty
Akcje i
udziały
Instrumenty
dłużne
Kredyty i
pożyczki
Stan na 31.12.2018
35 430
(35 584)
50 651
43 187
1 250 525
Rozliczenie / sprzedaż / zakup
17 357
(15 736)
147
17 730
156 406
Zmiana wyceny ujęta w kapitale własnym
0
0
172
0
0
Przychody z tytułu odsetek i przychody o
podobnym charakterze
0
0
0
0
114 665
Wynik z tytułu aktywów i zobowiązań
finansowych przeznaczonych do obrotu
8 507
(9 624)
0
0
0
Wynik z tytułu aktywów finansowych
nieprzeznaczonych do obrotu wycenianych
obowiązkowo według wartości godziwej
przez wynik finansowy
0
0
45 000
42 084
(23 401)
Wynik z pozycji wymiany
0
0
6
0
0
Stan na 31.12.2019
61 294
(60 944)
95 976
103 001
1 498 195
109
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
12. Zobowiązania i Aktywa warunkowe
12.1. SPRAWY SĄDOWE
Poniżej zaprezentowano dane na temat spraw sądowych toczących się z powództwa oraz przeciwko
Bankowi. Odrębną kategorię stanowią postępowania związane z działaniami Urzędu Kontroli
Skarbowej, które zostały opisane w Rozdziale 14. nota 15) "Podatek dochodowy".
Sprawy sądowe z powództwa Banku
Wartość przedmiotu sporu spraw sądowych, wg stanu na 31.12.2020, w których Bank występował w
roli powoda wynosiła 263,3 mln zł.
Postępowanie o naruszenie zbiorowych interesów konsumentów
W dniu 3 stycznia 2018 r. Bank Millennium (‘Bank’) otrzymał decyzję Prezesa Urzędu Ochrony
Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), w której Prezes UOKiK stwierdził naruszenie przez Bank praw
konsumentów. Zdaniem Prezesa UOKiK istotą naruszenia jest to, że Bank poinformował
konsumentów (dotyczy to 78 umów) w odpowiedziach na ich reklamacje, że wyrok sądowy
stwierdzający abuzywność postanowień umowy kredytu dotyczących indeksacji nie ma do nich
zastosowania. Zgodnie ze stanowiskiem Prezesa UOKiK abuzywność postanowień umownych
stwierdzona przez sąd w toku kontroli abstrakcyjnej jest konstytutywna i skuteczna w stosunku do
każdej umowy od początku jej zawarcia. W wyniku decyzji Bank został zobowiązany do:
1) przesłania informacji o decyzji UOKiK do wspomnianych 78 klientów,
2) umieszczenia informacji o decyzji i treści decyzji na stronie internetowej i na Twitterze,
3) zapłaty kary w wysokości 20,7 miliona PLN.
Bank złożył odwołanie od decyzji w ustawowym terminie.
Dnia 7 stycznia 2020 r. sąd I instancji oddalił odwołanie Banku w całości. Bank złożył apelację od
wyroku w ustawowym terminie. Sąd przedstawił pogląd, że wyrok wydany w toku kontroli wzorca
umownego (w toku kontroli abstrakcyjnej), uznający postanowienia wzorca za abuzywne, przesądza
abuzywność analogicznych postanowień we wcześniej zawartych umowach. W związku z tym,
informacja przekazana konsumentom była niewłaściwa i wprowadzająca w błąd. W zakresie kary
nałożonej przez UOKiK, Sąd wskazał, że polityka nakładania kar przez UOKiK zmieniła się w kierunku
zaostrzenia kar oraz, że sąd zgadza się z tym kierunkiem.
W ocenie Banku, Sąd nie powinien dokonywać oceny zachowania Banku w 2015 r. z perspektywy
dzisiejszych poglądów orzecznictwa dotyczących znaczenia kontroli abstrakcyjnej (dopiero w
styczniu 2016 roku została opublikowana uchwała SN wspierająca pogląd Prezesa UOKiK), tym
bardziej nie powinien nakładać kar za te zachowania stosując dzisiejszą politykę w zakresie
nakładania kar. Powyższe stanowi istotny argument przeciwko zasadności wyroku i wspiera
apelację, którą Bank złożył do sądu II instancji.
Zgodnie z aktualnymi szacunkami ryzyka przegrania sporu Bank nie utworzył rezerwy.
110
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Postępowanie w sprawie praktyki ograniczającej konkurencję
Bank (wraz z innymi bankami) jest również stroną sporu z UOKiK, w którym Prezes UOKiK uznał za
ograniczającą konkurencję praktykę polegającą na uczestniczeniu Banków, w tym Banku
Millennium, w porozumieniu mającym na celu wspólne ustalanie stawek opłaty interchange
pobieranych od transakcji dokonywanych kartami systemu Visa i Mastercard i decyzją z dnia 29
grudnia 2006 r. nałożył karę na Bank w kwocie 12,2 milionów złotych. Bank, wraz z innymi bankami,
złożył odwołanie od decyzji.
W związku z wyrokiem Sądu Najwyższego i wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia
23.11.2020 r., sprawa obecnie toczy się przed sądem I instancji – Sądem Ochrony Konkurencji i
Konsumentów. Bank utworzył rezerwę w kwocie równej nałożonej karze.
Postępowanie o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone
W dniu 22 września 2020 r. Bank otrzymał decyzję Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i
Konsumentów (Prezes UOKiK) uznającą za abuzywne klauzule określające zasady wymiany walut,
stosowane w tzw. aneksie antyspreadowym, i jednocześnie zakazał ich stosowania.
Na Bank nałożono karę w wysokości 10,5 mln zł. Wysokość kary uwzględnia dwie okoliczności
łagodzące: współpracę z Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz zaprzestanie
stosowania kwestionowanych postanowień.
Bank został również zobowiązany, po uprawomocnieniu się decyzji, do poinformowania
konsumentów listem poleconym, że klauzule zostały uznane za niedozwolone, a zatem nie są dla
nich wiążące (bez konieczności uzyskania orzeczenia sądu potwierdzającego tą okoliczność) oraz
opublikować decyzję w sprawie na stronie internetowej Banku.
W pisemnym uzasadnieniu Prezes UOKiK zarzuca, że kursy walut ustalane przez Bank są swobodnie
ustalane przez Bank (w oparciu o nieokreśloną w żadnych przepisach koncepcję średniego kursu na
rynku międzybankowym). Co więcej, klient nie wie dokładnie, gdzie szukać tych stawek, ponieważ
zapisy odsyłają do serwisu Reuters, bez sprecyzowania, o którą stronę dokładnie chodzi.
Zapisy odnoszące się do kursów walut w tabelach Banku zostały zakwestionowane, ponieważ Bank
nie określa, kiedy i ile razy dziennie te tabele będą przygotowywane i publikowane.
W uzasadnieniu decyzji Prezes UOKiK wskazał również, że w toku postępowania Bank Millennium
przedstawił różne propozycje rozwiązań, które Prezes UOKiK uznał za niewystarczające.
Decyzja nie jest prawomocna. Bank złożył odwołanie od powyższej decyzji w ustawowym terminie.
Bank ocenia, iż rokowania odnośnie szans procesowych na wygranie sprawy są pozytywne.
Sprawy sądowe przeciwko Bankowi
Najistotniejsze postępowania w grupie spraw sądowych, w których Bank występował w roli
pozwanego na dzień 31.12.2020 r.:
- Bank jest stroną pozwaną w trzech postępowaniach sądowych, w których przedmiotem sporu jest
wysokość opłaty interchange. W dwóch ze wspomnianych spraw Bank został pozwany solidarnie z
innym bankiem, a w jednej z innym bankiem oraz organizacjami kartowymi. Łączna wartość
roszczeń zgłoszona w tych sprawach wynosi 729 580 027 zł. Postępowaniem o najwyższej
wartości zgłoszonego roszczenia jest sprawa z powództwa PKN Orlen SA, w której powód żąda
zapłaty 635 681 381 zł. Powód w tym postępowaniu zarzuca, że banki działały w ramach
porozumienia ograniczającego konkurencję na rynku usług acquiringowych poprzez wspólne
ustalanie wysokości krajowej stawki opłaty interchange w latach 2006-2014. W pozostałych
dwóch sprawach zarzuty są podobne do zarzutów podnoszonych w sprawie z powództwa PKN
Orlen SA, natomiast okres rzekomego porozumienia jest wskazywany na lata 2008-2014. Zgodnie
z aktualnymi szacunkami ryzyka przegrania sporu w tych sprawach Bank nie utworzył rezerwy.
Dodatkowo wskazujemy, że Bank uczestniczy w charakterze interwenienta ubocznego w trzech
innych postępowaniach dotyczących opłaty interchange. Stroną pozwaną są inne banki.
Powodowie w tych sprawach również zarzucają bankom działanie w ramach porozumienia
ograniczającego konkurencję na rynku usług acquiringowych poprzez wspólne ustalanie wysokości
krajowej stawki opłaty interchange w latach 2008-2014.
111
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
- Sprawa z powództwa Europejskiej Fundacji Współpracy Polsko – Belgijskiej (EFWP-B) przeciwko
Bankowi Millennium S.A., o wartości sporu 521,9 mln PLN wraz z ustawowymi odsetkami od dnia
05.04.2016 r. do dnia zapłaty.
Pozew z dnia 23.10.2015 r. powód skierował do Sądu Okręgowego w Warszawie i doręczony
został Bankowi w dniu 04.04.2016 r. Podstawą roszczeń dochodzonych w pozwie jest według
powoda powstanie szkody w jego majątku, wskutek czynności podejmowanych przez Bank,
polegających na błędnej interpretacji Umowy kredytu obrotowego zawartej pomiędzy Bankiem a
PCZ S.A., co spowodowało postawienie kredytu w stan wymagalności.
W sprawie z powództwa EFWP-B, powód wniósł o zabezpieczenie powództwa w kwocie 250,0 mln
PLN. Przedmiotowy wniosek został przez Sąd Apelacyjny prawomocnie oddalony 5.09.2016 r.
Bank wniósł o oddalenie powództwa w całości, nie zgadzając się z zawartymi w pozwie
zarzutami. Na poparcie stanowiska Banku, do akt postępowania pełnomocnik Banku złożył
korzystny dla Banku, prawomocny odpis wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu wydany w
tożsamym stanie prawnym w sprawie z powództwa PCZ SA przeciwko Bankowi. Aktualnie Sąd w I
instancji prowadzi postępowanie dowodowe.
- Ponadto 19 stycznia 2018 Bank otrzymał pozew First Data SA żądający zapłaty 186,8 mln PLN.
First Data żąda udziału w należności jaką Bank otrzymał w związku z transakcją przejęcia Visa
Europe przez Visa Inc. Powód żądanie swoje opiera na umowie z Bankiem o współpracy w
zakresie przyjmowania i rozliczeń operacji przeprowadzonych przy użyciu kart Visa. Bank nie
uznaje żądań i wniósł odpowiedź na pozew w terminie określonym prawem. Zgodnie z wyrokiem
z dnia 13.06.2019 r. Bank wygrał sprawę przed Sądem I instancji. Obecnie sprawa toczy się przed
Sądem II instancji. Zgodnie z aktualnymi szacunkami ryzyka przegrania sporu Bank nie utworzył
dedykowanej rezerwy.
Łączna wartość przedmiotu sporu dla pozostałych spraw, w których Bank występował w roli
pozwanego, wg stanu na 31.12.2020 r., wynosiła 815,3 mln PLN (z wyłączeniem opisanych niżej oraz
w Rozdziale 13. pozwów grupowych). W grupie tej najistotniejszą kategorię stanowią sprawy
dotyczące portfela walutowych kredytów hipotecznych oraz sprawy dotyczące terminowych operacji
finansowych (sprawy opcyjne).
Postępowanie grupowe dotyczące UNWW:
W dniu 3 grudnia 2015 r. wpłynął do Banku pozew grupowy. Grupa klientów Banku (454
kredytobiorców będących stronami 275 umów kredytu) jest reprezentowana przez Miejskiego
Rzecznika Konsumentów w Olsztynie. Powodowie żądali zapłaty kwoty 3,5 mln PLN, twierdząc, że
postanowienia umów dotyczące UNWW są niedozwolone a tym samym bezskuteczne. W piśmie z
4 kwietnia 2018 r. powód rozszerzył grupę, na skutek czego suma roszczeń wzrosła z 3,5 mln PLN do
ponad 5 mln PLN.
Aktualny stan:
1 października 2018 r. reprezentant grupy dokonał korekty łącznej kwoty roszczeń dochodzonych
pozwem oraz złożył skorygowany wykaz wszystkich członków grupy obejmujący łącznie 697 osób -
432 umowy kredytowe. Zaktualizowana przez powoda wartość przedmiotu sporu wynosi
7 371 107,94 PLN. Postanowieniem z 1 kwietnia 2020 r. Sąd ustalił skład grupy zgodnie z żądaniem
powoda. Bank złożył zażalenie na postanowienie o ustaleniu składu grupy w dniu 14 lipca 2020 r.
Zażalenie Banku nie zostało jeszcze rozpoznane.
Według stanu na dzień 31.12.2020 r. toczyło się również 386 indywidualnych spraw sądowych
dotyczących ubezpieczenia niskiego wkładu własnego (sprawy, w których prezentowane jest
wyłącznie roszczenie o zwrot prowizji lub opłaty UNWW).
112
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Powództwa Rzecznika Finansowego o zaprzestanie nieuczciwych praktyk rynkowych:
W dniu 13 sierpnia 2020 r. do Banku wpłynął pozew Rzecznika Finansowego. Rzecznik Finansowy w
swoim pozwie domaga się nakazania Bankowi oraz ubezpieczycielowi (TU Europa), aby zaprzestali
stosowania nieuczciwych praktyk rynkowych polegających na:
- prezentowaniu oferowanego ubezpieczenia spłaty pożyczki jako chroniącego interesy
ubezpieczonych, w sytuacji gdy konstrukcja ubezpieczenia wskazuje, że chroni ono interesy
Banku;
- stosowaniu klauzul, które wiążą wartość świadczenia ubezpieczeniowego z kwotą zadłużenia
kredytobiorcy;
- stosowaniu klauzul ustalających wysokość składki ubezpieczeniowej bez uprzedniej oceny ryzyka
(underwriting);
- stosowaniu klauzul wyłączających odpowiedzialność ubezpieczyciela za wypadki
ubezpieczeniowe wynikające z wcześniejszych przyczyn.
Rzecznik wnosi również o zobowiązanie Banku do publikacji na stronie internetowej Banku
informacji o stosowaniu nieuczciwych praktyk rynkowych.
Pozew nie obejmuje żądania zapłaty przez Bank oznaczonych kwot. Niemniej uznanie praktyki za
niedozwoloną może być przyczyną kreowania w przyszłości roszczeń przez klientów indywidualnych.
Sprawa jest na etapie rozpoznawania przed sądem I instancji.
Ryzyko prawne walutowych kredytów hipotecznych
Ryzyko prawne walutowych kredytów hipotecznych zostało opisane w Rozdziale 13. “Koszty rezerw
na ryzyko prawne z tytułu walutowych kredytów hipotecznych”.
12.2. POZYCJE POZABILANSOWE
w tysiącach zł
31.12.2019
Pozabilansowe zobowiązania warunkowe udzielone i otrzymane
12 995 272
Zobowiązania udzielone:
12 452 047
finansowe
9 939 514
gwarancyjne
2 512 533
Zobowiązania otrzymane:
543 226
finansowe
0
gwarancyjne
543 226
Na udzielone zobowiązania warunkowe ujęte w powyższej tabeli składają się zobowiązania do
udzielenia kredytów (takie jak: niewykorzystane limity na kartach kredytowych, niewykorzystane
limity zadłużenia w rachunku bieżącym, niewykorzystane transze kredytów inwestycyjnych) oraz
wystawione gwarancje i akredytywy (stanowiące zabezpieczenie wywiązania się klientów Banku
z zobowiązań wobec podmiotów trzecich). Wartość zobowiązań gwarancyjnych prezentowanych
powyżej przedstawia maksymalną wartość możliwej do poniesienia przez Bank straty w przypadku
gdyby klienci nie wywiązali się ze swoich zobowiązań.
113
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Bank tworzy rezerwy na obarczone ryzykiem utraty wartości nieodwołalne zobowiązania warunkowe
ujmowane w pozycji „rezerwy” w pasywach bilansu. Wartość rezerwy wyznacza się jako różnicę
pomiędzy oszacowaną kwotą wykorzystanego zaangażowania warunkowego, a wartością bieżącą
spodziewanych przyszłych przepływów pieniężnych z tej ekspozycji kredytowej. W związku z tym,
Bank uznaje, że wartości ujęte w powyższej tabeli są jednocześnie zbliżone do wartości godziwej
prezentowanych zobowiązań warunkowych.
Struktura podmiotowa wszystkich udzielonych zobowiązań gwarancyjnych netto, wykazanych
w pozycjach pozabilansowych:
Klient – sektor, w tys. PLN
31.12.2019
sektor finansowy
810 793
sektor niefinansowy (firmy)
1 694 707
sektor budżetowy
7 033
Razem
2 512 533
Bank jako podmiot dominujący udzielił dla spółki zależnej - Millennium Leasing, 5 gwarancji spłaty
kredytu na łączną kwotę 761,5 mln PLN. Poza tym Bank udzielał gwarancji i poręczeń zewnętrznym
podmiotom na zlecenie spółek Grupy Kapitałowej. Łączną wartość zobowiązań gwarancyjnych z
powyższych tytułów przedstawia tabela:
Podmiot zależny, w tys. PLN
31.12.2019
Millennium Leasing Sp. z o.o.
753 491
Millennium Service Sp. z o.o.
12 865
Millennium Goodie Sp. z o.o.
0
Razem
766 357
Gwarancje i poręczenia udzielone Klientom
Zobowiązania udzielone - gwarancyjne, w tys. PLN
31.12.2020
31.12.2019
Czynne gwarancje i poręczenia
1 734 814
1 649 228
Linie na gwarancje i poręczenia
832 408
869 258
Razem
2 567 222
2 518 486
Rezerwy utworzone
(5 181)
(5 953)
Zobowiązania udzielone - gwarancyjne po uwzględnieniu rezerw
2 562 041
2 512 533
114
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Struktura zobowiązań udzielonych z tytułu czynnych gwarancji i poręczeń wg poszczególnych
kryteriów (w tys. zł.):
Według walut
31.12.2019
PLN
986 153
Waluty obce
663 075
Razem
1 649 228
Według rodzaju zobowiązania
31.12.2020
31.12.2019
Ilość sztuk
Wartość
Ilość sztuk
Wartość
Gwarancja
3 483
1 712 295
3 464
1 618 473
Poręczenie
0
0
0
0
Regwarancja
44
22 519
43
30 755
Razem
3 527
1 734 814
3 507
1 649 228
Według przedmiotu zobowiązania
31.12.2020
31.12.2019
Ilość sztuk
Wartość
Udział %
wartości
Ilość sztuk
Wartość
Udział %
wartości
dobrego wykonania kontraktu
2 701
496 270
28,61%
2 632
476 237
28,88%
terminowej zapłaty za towar lub usługę
298
229 175
13,21%
313
248 097
15,04%
przetargowa
176
14 523
0,84%
185
21 987
1,33%
zapłaty czynszu
222
99 120
5,71%
253
59 803
3,63%
zwrotu zaliczki
47
53 738
3,10%
44
35 011
2,12%
celna
44
68 628
3,96%
41
66 698
4,04%
spłaty kredytu bankowego lub pożyczki
18
770 694
44,42%
18
736 508
44,66%
inne
21
2 666
0,15%
21
4 887
0,30%
RAZEM
3 527
1 734 814
100,00%
3 507
1 649 228
100,00%
115
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
13. Koszty rezerw na ryzyko prawne z tytułu
walutowych kredytów hipotecznych
13.1. AKTUALNY STAN REZERW NA RYZYKO PRAWNE
Na dzień 31 grudnia 2020 r. Bank miał 5 018 umów kredytowych i dodatkowo 496 umów kredytowych
z byłego Euro Banku (98% umów kredytowych przed sądem pierwszej instancji oraz 2% umów
kredytowych przed sądem drugiej instancji) będących przedmiotem prowadzonych obecnie
indywidualnych sporów sądowych (z wyłączeniem roszczeń wniesionych przez bank przeciw
klientom, tzw. spraw windykacyjnych) dotyczących klauzul indeksacyjnych w walutowych kredytach
hipotecznych z całkowitą wartością roszczeń wniesionych przez powodów wynoszącą PLN 562,4 mln
oraz CHF 34,3 mln (portfel Banku Millennium: PLN 508,2 mln i CHF 33,4 mln oraz portfel byłego Euro
Banku: PLN 54,1 mln i CHF 0,9 mln). Pozostająca do spłaty kwota umów kredytowych w ramach
poszczególnych spraw sądowych na dzień 31.12.2020 r. wyniosła PLN 1 794 mln.
Do 31.12.2020 r. ostatecznie rozstrzygnięto jedynie 69 spraw (49 dotyczyło roszczeń złożonych
przez klientów przeciwko bankowi, a 20 roszczeń złożonych przez bank przeciwko klientom, tj.
spraw windykacyjnych).
Roszczenia sformułowane przez klientów w poszczególnych sprawach dotyczą głównie uznania
nieważności umowy lub zwrotu rzekomo nienależnego świadczenia z powodu abuzywnego
charakteru klauzul indeksacyjnych. Natarczywa kampania reklamowa obserwowana w domenie
publicznej może doprowadzić do wzrostu liczby spraw sądowych.
Bank jest poza tym stroną pozwu zbiorowego, którego przedmiotem jest ustalenie
odpowiedzialności Banku z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia się w związku z zawartymi
walutowymi kredytami hipotecznymi. Nie jest to spór o zapłatę. Orzeczenie w tych postępowaniach
nie przyzna członkom grupy żadnych kwot. Liczba umów kredytowych objęta tymi postępowaniami
wynosi 3 281. Na obecnym etapie skład grupy został ustalony i potwierdzony przez sąd.
Postępowanie weszło w fazę merytorycznego rozpatrywania. 11 sierpnia 2020 r. powód złożył
wniosek o udzielenie zabezpieczenie w celu zabezpieczenia roszczeń przeciwko Bankowi. W
orzeczeniu z 18 sierpnia 2020 r. oddalono wniosek o udzielenie zabezpieczenie roszczenia. 26
października 2020 r. powód złożył jeszcze jeden wniosek o przyznanie środków tymczasowych w
celu zabezpieczenia roszczeń przeciwko Bankowi dotyczących dwóch członków grupy. Orzeczeniem
z dnia 6 listopada 2020 r. wniosek został oddalony. Orzeczenie sądu oddalające wniosek o
zastosowanie środków tymczasowych z uzasadnieniem nie zostało jeszcze doręczone. W trakcie
posiedzenia w dniu 26 października 2020 r. sąd przeprowadził przesłuchanie stanowisk stron, a
następnie odroczył posiedzenie bez wyznaczania następnego terminu. Pozostająca do spłaty kwota
umów kredytowych w ramach pozwu zbiorowego wyniosła 1 000 mln PLN na dzień 31.12.2020 r.
Bank w dalszym ciągu jest otwarty na osiągnięcie polubownych rozwiązań z klientami na warunkach
wynegocjowanych. Bank Millennium podejmuje szereg działań na różnych poziomach, wobec
różnych interesariuszy, w celu zmniejszenia ryzyka prawnego i ryzyka sporu sądowego w zakresie
portfela walutowych kredytów hipotecznych. Bank jest otwarty na indywidualne negocjowanie
korzystnych warunków przedterminowej spłaty (częściowej lub całkowitej) lub przewalutowania
kredytów na PLN. Z drugiej strony Bank będzie nadal podejmować wszelkie możliwe działania w
celu obrony swoich interesów w sądach, jednocześnie będąc otwartym na porozumienie z klientami
w sądzie na rozsądnych warunkach. Już teraz Bank osiągnął ugodę z 117 kredytobiorcami, którzy
uczestniczyli w pozwie zbiorowym.
116
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Z danych ZBP (Związek Banków Polskich) zebranych od wszystkich banków posiadających walutowe
kredyty hipoteczne wynika, że znaczna większość sporów była prawomocnie korzystnie rozstrzygana
dla banków do 2019 r. Jednakże, po wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE)
wydanym 3 października 2019 r. (Sprawa C-260/18) proporcje zmieniły się na niekorzyść i w
większości przypadków banki przegrywały sprawy w sądach.
Zważywszy na zwiększone ryzyko prawne związane z walutowymi kredytami hipotecznymi w roku
2019 r. Bank Millennium utworzył rezerwę w wys. 223 mln zł, a w roku 2020 r. w wys. 677 mln zł na
ryzyko prawne portfela kredytów udzielonych przez Bank Millennium, oraz w wysokości PLN 36,4
mln - portfela kredytów udzielonych przez były Euro Bank. Metodologia opracowana przez Bank
opiera się na następujących głównych parametrach: (1) liczbie aktualnych (w tym pozwów
zbiorowych) oraz potencjalnych przyszłych spraw sądowych, które pojawią się w określonym
(trzyletnim) horyzoncie czasowym; (2) kwocie potencjalnej straty Banku w razie określonego wyroku
sądu (uwzględniono trzy niekorzystne scenariusze wyroków); oraz (3) prawdopodobieństwie
uzyskania określonego wyroku sądu obliczonym na podstawie statystyk orzeczeń sektora bankowego
w Polsce oraz uzyskanych opinii prawnych. Wahania poziomu rezerw lub określonych strat zależeć
będą od ostatecznych (prawomocnych) decyzji sądów w każdej sprawie oraz od liczby spraw
sądowych.
Na dzień 31 grudnia 2020 r. bilansowa wartość rezerw utworzonych na ryzyko prawne walutowych
kredytów hipotecznych z portfela udzielonego przez Bank Millennium wyniosła PLN 924 mln, zaś w
przypadku portfela udzielonego przez były Euro Bank PLN 36,4 mln. Ryzyko prawne portfela b. Euro
Banku jest w pełni pokryte Umową Ubezpieczeniową z Societe Generale.
Bank przeanalizował wrażliwość metodologii obliczania rezerw, w przypadku której zmiana
parametrów wpłynęłaby na wartość szacowanej straty związanej z ryzykiem prawnym sporu:
Parametr
Scenariusz:
Wpływ na stratę w wyniku ryzyka
prawnego związanego z portfelem
kredytów hipotecznych w walutach
wymienialnych.
Zmiana w liczbie
sporów sądowych
Dodatkowo 1 p.p. aktywnych
klientów składa pozew sądowy
przeciwko Bankowi.
PLN 33 mln
Zmiana
prawdopodobieństwa
wygrania sprawy
Prawdopodobieństwo, że Bank
wygra sprawę, jest niższe o 1 p.p.
PLN 25 mln
3 października 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ('TSUE') wydał wyrok w sprawie C-
260/18 w związku z pytaniami prejudycjalnymi złożonymi przez Sąd Okręgowy w Warszawie w
sprawie przeciwko Raiffeisen Bank International AG. Wyrok TSUE w zakresie dokonanej w nim
interpretacji prawa Unii Europejskiej jest wiążący dla sądów krajowych. Orzeczenie to
interpretowało art. 6 dyrektywy 93/13. W świetle przedmiotowego orzeczenia wspomniany przepis
musi być interpretowany w taki sposób, że (i) sąd krajowy może unieważnić umowę kredytową, jeśli
usunięcie nieuczciwych warunków wykrytych w tej umowie zmieniłoby charakter głównego
przedmiotu umowy; (ii) skutki dla sytuacji klienta wynikające z unieważnienia umowy należy
oceniać w świetle okoliczności istniejących lub dających się przewidzieć w czasie, kiedy powstał
spór, a co do tego, czy konsument chce utrzymać umowę, decyduje jego wola; (iii ) artykuł 6
dyrektywy wyklucza wypełnianie luk w umowie spowodowanych usunięciem nieuczciwych warunków
umowy wyłącznie na podstawie krajowego ustawodawstwa o charakterze ogólnym lub przyjętych
zwyczajów; (iv) artykuł 6 dyrektywy wyklucza utrzymanie nieuczciwych warunków umowy, jeśli
konsument nie zgodził się na utrzymanie takich warunków. Można zauważyć, że TSUE podał w
wątpliwość możliwość dalszej realizacji umowy kredytowej w PLN przy utrzymaniu obliczania
odsetek zgodnie z LIBOR.
117
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Wyrok TSUE dotyczy jedynie sytuacji, w której sąd krajowy uznał wcześniej, że warunek umowny
ma charakter abuzywny. Wyłączną prerogatywą sądów krajowych jest ocena, w trakcie
postępowania sądowego, czy dany warunek umowny może być uważany za abuzywny w danych
okolicznościach sprawy. Można racjonalnie założyć, że kwestie prawne odnoszące się do walutowych
kredytów hipotecznych będą dalej badane przez sądy krajowe w ramach rozpatrywanych sporów, co
mogłoby doprowadzić do pojawienia się dalszych interpretacji, które byłyby istotne dla oceny
ryzyka związanych z przedmiotowymi postępowaniami. Okoliczność ta wskazuje na potrzebę stałej
analizy tych spraw. Kolejne wnioski o wyjaśnienie i orzeczenie skierowane do TSUE i polskiego Sadu
Najwyższego zostały już złożone i mogą być dalej składane, co może mieć wpływ na wynik spraw
sądowych.
W tym kontekście, biorąc pod uwagę ostatnią niekorzystną ewolucję w orzecznictwie w zakresie
walutowych kredytów hipotecznych, Bank będzie musiał regularnie dokonywać oceny i być może
konieczne będzie dalsze zwiększanie salda rezerw dedykowanych na spory sądowe, w przypadku
kontynuacji tego trendu.
Unieważnienie umów kredytowych Banku Millennium będących w chwili obecnej przedmiotem
pozwów indywidualnych i zbiorowych mogłoby pociągać za sobą koszt brutto (przed
opodatkowaniem) do PLN 2 385 mln.
13.2. ZDARZENIA, KTÓRE MOGĄ MIEĆ WPŁYW NA REZERWĘ NA RYZYKO
PRAWNE
29 stycznia 2021 r. opublikowano zbiór pytań, z którymi Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego zwróciła
się do Izby Cywilnej SN w pełnym składzie, co może mieć istotne konsekwencje w zakresie
wyjaśnienia istotnych aspektów orzeczeń sądowych i ich konsekwencji. Izbę Cywilną Sądu
Najwyższego poproszono o odpowiedź na pytania na temat kluczowych spraw dotyczących umów
walutowych kredytów hipotecznych: (i) czy jest dopuszczalne zastąpienie - przepisami prawnymi
lub normą zwyczajową - abuzywnych przepisów umowy odnoszących się do ustalania kursu
walutowego; ponadto (ii) czy w przypadku niemożności ustalenia kursu walutowego waluty obcej w
umowie kredytu indeksowanego/denominowanego - jest dopuszczalne, by umowa była ważna w
pozostałym zakresie; jak również (iii) czy w przypadku nieważności kredytu CHF, stosowałaby się
teoria salda (powstaje pojedyncze roszczenie które odpowiada różnicy roszczenia banku i roszczenia
klienta) lub teoria dwóch kondycji (odrębnie roszczenie banku i roszczenie klienta, które powinny
zostać rozstrzygnięte odrębnie). Sąd Najwyższy poproszono również o odpowiedź na pytanie, (iv) od
którego momentu rozpoczyna bieg okres przedawnienia w przypadku roszczenia banku o spłatę kwot
wypłaconych jako kredyt i (v) czy banki oraz konsumenci mogą otrzymać wynagrodzenie za
wykorzystanie swoich środków pieniężnych przez drugą stronę. Termin posiedzenia Sądu
Najwyższego wyznaczono na 25 marca 2021 r. Bank we właściwym czasie dokona oceny implikacji
potencjalnych decyzji Sądu Najwyższego dla poziomu rezerw na ryzyko prawne.
W dniu 8 grudnia 2020 roku p. Jacek Jastrzębski, przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego
(KNF), zaproponował wprowadzenie rozwiązania „sektorowego” w kwestii ryzyka związanego z
walutowymi kredytami hipotecznymi dla całego sektora. Rozwiązanie polegałoby na oferowaniu
przez banki swoim klientom możliwości dobrowolnego przystępowania do układów, na podstawie
których klient zawierałby z bankiem ugodę, tak jakby jego kredyt od samego początku był kredytem
złotowym oprocentowanym za pomocą odpowiedniej stopy WIBOR powiększonej o marżę
historycznie stosowaną do takiego kredytu.
Po tym publicznym ogłoszeniu propozycja stała się przedmiotem konsultacji pomiędzy bankami;
konsultacje były prowadzone pod auspicjami KNF i Związku Banków Polskich. Ogólnie rzecz biorąc,
banki oceniały warunki, w których takie rozwiązanie można by wdrożyć, oraz jego dalsze skutki.
118
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Zdaniem Zarządu Banku ważnymi aspektami, które należy uwzględnić przy podejmowaniu decyzji o
potencjalnym wdrożeniu takiego programu, są: a) korzystna opinia lub przynajmniej brak sprzeciwu
ze strony istotnych instytucji publicznych; b) wsparcie jego realizacji przez Narodowy Bank Polski;
c) poziom pewności prawnej umów dotyczących ugody, które byłyby podpisane z kredytobiorcami;
d) poziom wpływu finansowego przed i po opodatkowaniu; e) konsekwencje kapitałowe, w tym
korekty regulacyjne poziomu wymogów kapitałowych związanych z walutowymi kredytami
hipotecznymi.
Na czas publikacji niniejszego raportu ani Zarząd ani inny organ stanowiący Banku nie podjął
jakiejkolwiek decyzji dotyczącej wdrożenia niniejszego programu. Jeżeli/kiedy będzie gotowa
rekomendacja dotycząca programu, Zarząd przedłoży ją Radzie Nadzorczej oraz Walnemu
Zgromadzeniu Akcjonariuszy biorąc pod uwagę istotność takiej decyzji oraz jej implikacji.
Zgodnie z wstępnymi obliczeniami wdrożenie rozwiązania, w którym kredyty byłyby dobrowolnie
przewalutowane na złote, tak jak gdyby od początku były kredytami złotowymi oprocentowanymi na
podstawie odpowiedniej stopy WIBOR powiększonej o marżę historycznie stosowaną do takich
kredytów, mogłoby prowadzić do strat wynikających z przewalutowania takich kredytów (gdyby
przewalutowaniem był objęty cały obecny portfel) z wpływem brutto (przed opodatkowaniem)
między PLN 4 100 mln a PLN 5 100 mln (dane niezaudytowane). Skutki mogą ulec znacznej zmianie
w przypadku zmian kursu walutowego i różnych założeń. Wpływ na kapitał można by częściowo
zamortyzować i złagodzić poprzez połączenie istniejącej nadwyżki kapitału ponad obecne wymogi
minimalne, redukcję aktywów ważonych ryzykiem oraz zmniejszenie lub wyeliminowanie bufora
Filaru 2. Powyższy skutek byłby istotnie większy niż szacowany wpływ pomiędzy 500 a 600 mln zł
(dane niezaudytowane) w scenariuszu zastąpienia kursu stosowanego w kontraktach średnim kursem
NBP. Należy wreszcie nadmienić, że na 31.12.2020 Bank musi utrzymywać dodatkowe fundusze
własne na pokrycie dodatkowych wymogów kapitałowych w związku z ryzykiem portfela walutowych
kredytów hipotecznych (bufor walutowy Filaru II) w wysokości 3,41 p.p. (3,36 p.p. na poziomie
Grupy), z których część została alokowana na ryzyko operacyjne/prawne.
Z uwagi na złożoność spraw sądowych i niepewność co do ich wyniku, jak również potencjalne
wdrożenie rozwiązania Przewodniczącego KNF lub potencjalne orzeczenia Sądu Najwyższego, trudno
jest wiarygodnie oszacować potencjalny wpływ tak różnych rezultatów i ich interakcji na dzień
publikacji sprawozdań finansowych.
119
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
14. Noty do Sprawozdania Finansowego
Wartości prezentowane w notach do sprawozdania finansowego wyrażone są w tysiącach zł.
1. PRZYCHODY Z TYTUŁU ODSETEK I PRZYCHODY O PODOBNYM
CHARAKTERZE
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Przychody odsetkowe od Aktywów wycenianych według wartości godziwej przez inne
całkowite dochody
313 390
384 623
Instrumenty dłużne
313 390
384 623
Przychody odsetkowe od Aktywów wycenianych według zamortyzowanego kosztu
2 602 344
2 470 441
Środki w Banku Centralnym
5 252
12 347
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
2 410 082
2 148 990
Instrumenty dłużne
1 065
1 528
Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym instytucjom monetarnym
793
25 056
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu
6 436
12 618
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
178 716
269 902
Przychody o charakterze podobnym do odsetkowego z tytułu:
73 995
127 196
Kredyty i pożyczki udzielone klientom obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej
przez rachunek zysków i strat
69 934
114 665
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu - Instrumenty dłużne
4 061
12 531
Razem
2 989 729
2 982 260
W linii „Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń” Bank prezentuje wynik odsetkowy
z tytułu pochodnych instrumentów wyznaczonych i będących efektywnymi instrumentami
zabezpieczającymi w zakresie zabezpieczenia przepływów pieniężnych oraz wartości godziwej.
Szczegółowy opis stosowanych przez Bank relacji zabezpieczających został zamieszczony w nocie
(23).
Przychody odsetkowe za 2020 r. zawierają odsetki naliczone od kredytów z rozpoznaną utratą
wartości w kwocie 114 318 tys. zł (odpowiednio dla danych porównawczych za rok 2019 kwota tych
odsetek wynosiła 75 645 tys. zł).
2. KOSZTY Z TYTUŁU ODSETEK I PODOBNE KOSZTY
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Koszty odsetkowe od Zobowiązań finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu:
(533 813)
(881 868)
Zobowiązania wobec banków i innych instytucji monetarnych
(10 431)
(19 250)
Zobowiązania wobec klientów
(444 615)
(772 914)
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu
(7 795)
(5 997)
Wyemitowane dłużne papiery wartościowe
(11 599)
(16 513)
Zobowiązania podporządkowane
(51 441)
(59 880)
Zobowiązania z tytułu leasingu
(7 932)
(7 314)
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
0
0
Inne
(47)
(161)
Razem
(533 860)
(882 029)
120
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
3. PRZYCHODY I KOSZTY Z TYTUŁU OPŁAT I PROWIZJI
3a. Przychody z tytułu prowizji
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Prowizje za prowadzenie rachunków
102 572
92 753
Prowizje za realizację przelewów, wpłat i wypłat gotówkowych oraz inne transakcje
płatnicze
67 738
72 606
Prowizje z tytułu udzielonych kredytów i pożyczek
165 850
151 812
Prowizje z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń
17 530
17 486
Prowizje za obsługę kart płatniczych i kredytowych
221 085
200 185
Prowizje z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych
118 340
81 105
Prowizje z tytułu dystrybucji jednostek uczestnictwa i innych produktów
oszczędnościowych
79 041
98 484
Prowizje z tytułu działalności maklerskiej i powierniczej
6 640
6 038
Pozostałe prowizje
30 471
24 889
Razem
809 267
745 358
W roku 2020 w wyniku aktualizacji danych źródłowych umożliwiającej określenie obrotów na
rachunkach, wdrożona została nowa metodologia prezentacji danych w zakresie not przychodów i
kosztów prowizyjnych. Obecne grupowanie wartości do poszczególnych pozycji odbywa się na
poziomie transakcji z uwzględnieniem podziału na przychody i koszty. Dokonano stosownych korekt
danych porównawczych za rok 2019 przy czym wartości netto poszczególnych pozycji wyniku z
tytułu prowizji nie uległy znaczącej korekcie.
3b. Koszty z tytułu prowizji
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Prowizje za prowadzenie rachunków
(20 132)
(17 936)
Prowizje za realizację przelewów, wpłat i wypłat gotówkowych oraz inne transakcje
płatnicze
(4 610)
(3 537)
Prowizje z tytułu udzielonych kredytów i pożyczek
(15 172)
0
Prowizje za obsługę kart płatniczych i kredytowych
(93 515)
(97 819)
Prowizje z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych
(16 440)
(14 493)
Pozostałe prowizje
(19 660)
(18 399)
Razem
(169 529)
(152 184)
4. PRZYCHODY Z TYTUŁU DYWIDEND
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Aktywa finansowe nie przeznaczone do obrotu obowiązkowo wyceniane według wartości
godziwej przez rachunek zysków i strat
906
879
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
2 755
2 255
Inwestycje w jednostkach zależnych
35 665
42 110
Razem
39 326
45 244
121
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
5. WYNIK Z TYTUŁU ZAPRZESTANIA UJMOWANIA AKTYWÓW I
ZOBOWIĄZAŃ FINANSOWYCH NIEWYCENIANYCH WEDŁUG WARTOŚCI
GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Operacje instrumentami dłużnymi
130 767
41 021
Koszty operacji finansowych
(3 129)
(3 292)
Razem
127 638
37 729
6. WYNIK Z TYTUŁU AKTYWÓW I ZOBOWIĄZAŃ FINANSOWYCH
PRZEZNACZONYCH DO OBROTU
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Wynik na instrumentach dłużnych
12 867
(2 767)
Wynik na instrumentach pochodnych
34 512
71 036
Koszty operacji finansowych
0
0
Razem
47 379
68 269
7. WYNIK Z TYTUŁU AKTYWÓW FINANSOWYCH NIEPRZEZNACZONYCH
DO OBROTU WYCENIANYCH OBOWIĄZKOWO WEDŁUG WARTOŚCI
GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
(42 921)
(23 401)
Wynik na instrumentach kapitałowych
134 163
45 000
Wynik na instrumentach dłużnych
(52 666)
42 084
Razem
38 576
63 683
Wzrost wyniku z tytułu instrumentów kapitałowych nieprzeznaczonych do obrotu wycenianych
obowiązkowo według wartości godziwej przez wynik finansowy, wynika z pozytywnej wyceny części
akcji VISA Incorporation dopuszczonych do obrotu. Jednocześnie spadek wyniku na instrumentach
dłużnych spowodowany jest reklasyfikacją uprzednio rozpoznanego zysku, również na wycenie
papierów wartościowych VISA Incorporation, do wyniku na instrumentach kapitałowych, co było
spowodowane dopuszczeniem tych papierów do obrotu (zgodnie z przyjętą przez Bank interpretacją
papiery wartościowe VISA Incorporation w części nie dopuszczanej do obrotu stanowią instrument
dłużny).
122
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
8. WYNIK Z TYTUŁU RACHUNKOWOŚCI ZABEZPIECZEŃ
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Zmiany wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego (w tym zaniechanie)
(7 594)
1 607
Zmiany wartości godziwej pozycji zabezpieczanej wynikające z zabezpieczonego ryzyka
6 588
(1 417)
Nieefektywność wynikająca z zabezpieczeń przepływów pieniężnych
(9 253)
(19 249)
Nieefektywność wynikająca z zabezpieczeń inwestycji netto w jednostkach
działających za granicą
0
0
Razem
(10 259)
(19 059)
9. POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACYJNE
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Zysk ze sprzedaży i likwidacji rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych
5 976
0
Przychody ze sprzedaży pozostałych usług
11 893
7 966
Przychody związane z działalnością windykacyjną
4 749
6 217
Pozostałe
118 247
71 145
Razem
140 865
85 328
10. POZOSTAŁE KOSZTY OPERACYJNE
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Strata ze sprzedaży i likwidacji rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych
(2 733)
(3 719)
Odszkodowania, kary i grzywny - zapłacone
(7 307)
(4 726)
Koszty rezerw na roszczenia sporne
(16 874)
(7 311)
Koszty związane ze sprzedażą pozostałych usług
(3 643)
(3 008)
Przekazane darowizny
(849)
(794)
Koszty związane z windykacją
(18 956)
(15 395)
Rezerwa na potencjalne zwroty dla klientów*
(142 431)
(30 981)
Pozostałe
(27 043)
(5 818)
Razem
(219 836)
(71 752)
* W dniu 11 września 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł w sprawie Lexitor przeciwko
SKOK Stefczyka, Santander Consumer Bank i mBank (sprawa C 383/18), w której stwierdził, że konsument ma
prawo żądać zmniejszenia całkowitej kwoty kosztów pożyczki na którą składają się odsetki i koszty
przypadające na pozostały okres obowiązywania umowy w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu.
Biorąc pod uwagę ten wyrok, w 2020 roku Bank ujął w rachunku zysków i strat zawiązanie rezerwy w
kwocie 142,4 mln zł. Część tej rezerwy (88,5 mln zł) stanowiła strata księgowa roku 2020
wynikająca z wcześniejszych spłat klientów byłego Euro Bank dokonanych przed datą zakupu Euro
Bank, co częściowo zostało skompensowane pozytywną wyceną umowy odszkodowawczej podpisanej
z Societe Generale S.A. (35,8 mln zł) – efekt ten został rozpoznany jako „pozostałe przychody
operacyjne ”. Rezerwa została oszacowana na podstawie wysokości potencjalnych zwrotów oraz
prawdopodobieństwa zapłaty.
Wartość bilansowa nierozliczonej rezerwy na potencjalne zwroty według stanu na 31.12.2020
wyniosła 113,7 mln.
123
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
11. KOSZTY ADMINISTRACYJNE
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Koszty pracownicze
(813 783)
(715 299)
Wynagrodzenia
(685 532)
(589 574)
Narzuty na wynagrodzenia
(109 254)
(95 645)
Świadczenia na rzecz pracowników, w tym:
(18 997)
(30 080)
rezerwy na odprawy emerytalne
(2 984)
(8 996)
rezerwy na niewykorzystane urlopy
8 750
(62)
pozostałe
(24 763)
(21 022)
Pozostałe koszty administracyjne
(683 337)
(659 933)
Koszty reklamy, promocji i reprezentacji
(60 798)
(69 759)
Koszty informatyki i łączności
(124 231)
(145 366)
Koszty wynajmu
(80 165)
(64 580)
Koszty utrzymania budynków, wyposażenia, materiałów
(53 366)
(47 006)
Koszty bankomatów i obsługi gotówki
(27 891)
(21 814)
Koszty usług doradczych, audytowych, prawniczych, tłumaczeń
(37 720)
(69 001)
Podatki i opłaty różne
(33 123)
(27 507)
Koszty KIR
(8 022)
(6 535)
Koszty PFRON
(7 704)
(6 204)
Koszty BFG
(167 185)
(121 417)
Koszty Nadzoru Finansowego
(10 203)
(10 207)
Pozostałe
(72 929)
(70 537)
Razem
(1 497 120)
(1 375 232)
124
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
12. KOSZTY Z TYTUŁU UTRATY WARTOŚCI AKTYWÓW FINANSOWYCH
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Z tytułu odpisów dla kredytów i pożyczek udzielonych klientom
(478 709)
(198 524)
Utworzenie odpisów dla kredytów i pożyczek udzielonych klientom
(1 466 595)
(825 462)
Odwrócenie odpisów dla kredytów i pożyczek udzielonych klientom
919 006
592 629
Kwoty odzyskane z tytułu kredytów uprzednio spisanych w ciężar rezerw
49 249
32 273
Sprzedaż wierzytelności
19 590
1 448
Pozostałe ujęte bezpośrednio w Rachunku Zysków i Strat
41
588
Z tytułu odpisów dla papierów wartościowych
52
(34)
Utworzenie odpisów dla papierów wartościowych
0
(34)
Odwrócenie odpisów dla papierów wartościowych
52
0
Z tytułu odpisów dla zobowiązań pozabilansowych
1 464
(361)
Utworzenie odpisów dla zobowiązań pozabilansowych
(73 893)
(70 581)
Odwrócenie odpisów dla zobowiązań pozabilansowych
75 357
70 220
Razem
(477 193)
(198 919)
13. KOSZTY Z TYTUŁU UTRATY WARTOŚCI AKTYWÓW NIEFINANSOWYCH
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Majątku trwałego
0
0
Pozostałe aktywa
(7 846)
(1 153)
Razem
(7 846)
(1 153)
14. AMORTYZACJA
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Rzeczowych aktywów trwałych
(154 192)
(119 133)
Wartości niematerialnych
(42 167)
(26 575)
Razem
(196 359)
(145 708)
125
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
15. PODATEK DOCHODOWY
15a. Podatek dochodowy ujęty w rachunku zysków i strat
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Bieżący podatek
(318 752)
(300 563)
Bieżący rok
(321 206)
(300 563)
Korekta lat ubiegłych
2 454
0
Podatek odroczony:
143 615
33 304
Powstanie i odwrócenie różnic przejściowych
143 615
33 304
Razem obciążenie podatkowe w rachunku zysków i strat
(175 137)
(267 259)
15b. Efektywna stawka podatkowa
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Wynik finansowy brutto
193 716
867 942
Ustawowa stawka podatkowa
19%
19%
Podatek dochodowy wg obowiązującej stawki podatkowej 19%
(36 806)
(164 909)
Wpływ różnic trwałych na obciążenia podatkowe:
(141 031)
(102 588)
Przychody niepodlegające opodatkowaniu
26 817
16 387
Przychody z tytułu dywidend
7 300
8 358
Rozwiązanie pozostałych rezerw
9 432
8 012
Rozliczenia z SG (korekta ceny nabycia akcji Euro Bank S.A.)
10 039
0
Pozostałe
46
17
Koszty niestanowiące kosztów podatkowych
(167 848)
(118 975)
Spisanie niezrealizowanego aktywa z tytułu podatku odroczonego
(171)
(2 635)
Strata na zbyciu wierzytelności
(8)
0
Składka PFRON
(1 464)
(1 179)
Składki na Bankowy Fundusz Gwarancyjny
(31 765)
(23 069)
Rozliczenia BFG SKOK PIAST
(1 824)
0
Podatek bankowy
(53 038)
(45 015)
Przychody/koszty rezerw na należności faktoringowe i leasingowe
492
(4 160)
Wierzytelności spisane w ciężar rezerw
(2 324)
(1 441)
Koszty postepowań sądowych i spraw spornych
(76 070)
(39 586)
Pozostałe
(1 676)
(1 890)
Odliczenie podatku zapłaconego za granicą
246
238
Korekty zeznań CIT-8 za lata ubiegłe
2 454
0
Razem obciążenie podatkowe w Rachunku zysków i strat
(175 137)
(267 259)
Efektywna stawka podatkowa
90,41%
30,79%
126
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
15c. Podatek odroczony ujęty bezpośrednio w kapitale własnym
31.12.2020
31.12.2019
Wycena papierów wartościowych wycenianych według wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
(55 383)
(21 762)
Wycena instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne
8 439
5 488
Zyski /(straty) aktuarialne
732
594
Podatek odroczony ujęty bezpośrednio w kapitałach
(46 212)
(15 680)
Zmiany podatku odroczonego ujętego bezpośrednio w kapitale własnym zostały zaprezentowane
w Nocie (39b).
Dnia 31 grudnia 2019 r. Podatkowa Grupa Kapitałowa Banku Millennium (PGK) zakończyła swój byt
prawny. Strony PGK (Bank Millennium S.A., Millennium Service Sp. z o.o. i Millennium Goodie
Sp. z o.o.) nie przedłużyły umowy na następne lata. Oznacza to, że za 2020 r. każda ze spółek
rozlicza podatek dochodowy od osób prawnych indywidualnie.
Kontrola zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych za lata 2015-16
W dniu 12 lutego 2019 r. zostały wszczęte przez Naczelnika Zachodniopomorskiego Urzędu Celno-
Skarbowego w Szczecinie (ZUCS) kontrole celno-skarbowe w zakresie prawidłowości rozliczeń z
tytułu zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych za lata 2015 i 2016. W dniu 17
grudnia 2019 r. Bank otrzymał wyniki tych kontroli z dnia 13 grudnia 2019 r., w których
zakwestionowano zwolnienie ze zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych odsetek
od obligacji Banku wypłacanych w tych latach do spółki MB Finance AB z siedzibą w Szwecji
stanowiących zabezpieczenie 10-letnich obligacji podporządkowanych o wartości nominalnej 150
mln EURO wyemitowanych przez ten podmiot w grudniu 2007 r. (umorzonych w grudniu 2017 r.).
Zaległy zryczałtowany podatek dochodowy od osób prawnych za te dwa lata wynosi łącznie ok. 6,7
mln PLN. Bank nie zgadza się z wynikami kontroli, nie skorzystał z prawa do korekty rozliczeń ww.
podatku za lata 2015-16 i tym samym kontrola celno-skarbowa przekształciła się z mocy prawa w
postępowanie podatkowe. W dniu 13 października 2020 r. Bank otrzymał decyzje Naczelnika ZUCS
„utrzymujące” niekorzystne wyniki kontroli. Łącznie zaległość w zryczałtowanym podatku
dochodowym od osób prawnych za lata 2015-16 została ustalona na 6.580.618 PLN, od których
należne będą odsetki od zaległości podatkowych (8% p.a.). Bank nie zgadza się z decyzjami i złoży
od nich odwołanie, a następnie skargi do sądu administracyjnego, w przypadku jej utrzymania w
ramach II instancji. Bank otrzymał ekspertyzę prawną z dnia 29 stycznia 2020 r. profesorów z
Katedry Prawa Finansów Publicznych Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja
Kopernika w Toruniu, w świetle której stanowisko ZUCS zostało uznane za niezgodne z przepisami
prawa podatkowego.
16. ZYSK NA JEDNĄ AKCJĘ
Zgodnie z wymogami MSR 33, Bank wylicza zysk na jedną akcję na podstawie danych
skonsolidowanych i prezentuje go odpowiednio w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.
127
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
17. KASA, ŚRODKI W BANKU CENTRALNYM
17a. Kasa, środki w Banku Centralnym
31.12.2020
31.12.2019
Gotówka
785 357
758 545
Środki pieniężne na rachunkach w Banku Centralnym
674 932
1 444 899
Inne środki pieniężne
0
0
Razem
1 460 289
2 203 444
Bank był zobowiązany do utrzymywania w okresie od 31 grudnia 2020 do 31 stycznia 2021 w NBP na
rachunku bieżącym Banku średniego salda o wartości 410 142 tys. zł (średnia arytmetyczna stanów
środków na rachunku bieżącym w NBP ze wszystkich dni okresu rezerwowego).
17b. Kasa, środki w Banku Centralnym - wg struktury walutowej
31.12.2020
31.12.2019
W walucie polskiej
1 203 776
2 001 379
W walutach obcych (po przeliczeniu na zł):
256 513
202 065
waluta: USD
42 623
37 362
waluta: EUR
176 917
130 446
waluta: CHF
14 844
13 562
waluta: GBP
17 747
15 462
pozostałe waluty
4 382
5 233
Razem
1 460 289
2 203 444
128
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
18. AKTYWA FINANSOWE PRZEZNACZONE DO OBROTU
18a. Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
31.12.2020
31.12.2019
Dłużne papiery wartościowe
269 412
874 033
Papiery wartościowe Skarbu Państwa
269 412
874 033
a) bony
b) obligacje
269 412
874 033
Korekta z tytułu rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej
0
803
Dodatnia wycena pochodnych instrumentów finansowych
155 365
112 629
Razem
424 777
987 465
Informacja na temat aktywów finansowych stanowiących zabezpieczenie zobowiązań została
przedstawiona w Rozdziale 15., punkt 2).
18b. Dłużne papiery wartościowe przeznaczone do obrotu wg wartości bilansowej
31.12.2020
31.12.2019
o stałej stopie procentowej
222 091
603 690
o zmiennej stopie procentowej
47 321
270 343
Razem
269 412
874 033
18c. Dłużne papiery wartościowe przeznaczone do obrotu według terminów zapadalności
31.12.2020
31.12.2019
do 1 miesiąca
3 486
22 386
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
0
0
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
9 110
55 413
powyżej 1 roku do 5 lat
203 783
546 087
powyżej 5 lat
53 033
250 147
Razem
269 412
874 033
129
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
18d. Zmiana stanu dłużnych papierów wartościowych i instrumentów kapitałowych przeznaczonych
do obrotu
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Stan na początek okresu
874 033
693 242
Zwiększenia (zakup i naliczenie odsetek i dyskonta)
23 863 524
21 249 853
Zmniejszenia (sprzedaż i umorzenie)
(24 469 464)
(21 066 511)
Różnice z wyceny do wartości godziwej
1 319
(2 551)
Stan na koniec okresu
269 412
874 033
18e. Aktywa i Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu - Wycena pochodnych instrumentów
finansowych i korekta z tytułu rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej oraz Pozycje krótkie
wg stanu na:
31.12.2020
Wartość nominalna instrumentów o terminie
pozostającym do realizacji
Wartości godziwe
poniżej 3
miesięcy
od 3 miesięcy
do 1 roku
od 1 roku
do 5 lat
powyżej
5 lat
Razem
Aktywa
Pasywa
1. Instrumenty pochodne na
stopę procentową
994 077
2 071 597
8 534 566
101 867
22 631
35 839
13 208
Kontrakty na przyszłą stopę
procentową (FRA)
0
800 000
0
0
133
133
0
Swapy na stopę procentową
(IRS)
980 584
1 191 375
7 896 214
101 867
22 494
35 621
13 127
Pozostałe kontrakty na stopę
procentową: opcje
13 493
80 222
638 352
0
4
85
81
2. Walutowe instrumenty
pochodne*
12 892 220
4 301 888
649 596
0
28 601
99 153
70 552
Kontrakty walutowe
2 638 460
1 693 617
433 337
0
19 612
34 882
15 270
Swapy walutowe
10 253 760
2 608 271
216 259
0
8 989
64 271
55 282
Pozostałe kontrakty walutowe
(CIRS)
0
0
0
0
0
0
0
Opcje walutowe
0
0
0
0
0
0
0
3. Instrumenty wbudowane
252 018
707 315
408 113
0
(19 559)
0
19 559
Opcje wbudowane w depozyty
201 333
625 428
408 113
0
(17 815)
0
17 815
Opcje wbudowane w
emitowane papiery
wartościowe
50 685
81 887
0
0
(1 744)
0
1 744
4. Opcje na indeksy
364 733
633 269
456 015
0
19 911
20 373
462
Wycena pochodnych
instrumentów finansowych,
RAZEM
14 503 048
7 714 069
10 048 290
101 867
51 584
155 365
103 781
Wycena pozycji zabezpieczanych z tytułu rachunkowości zabezpieczeń wartości
godziwej
-
0
0
Zobowiązania z tytułu krótkiej sprzedaży dłużnych papierów wartościowych
-
-
64 778
* Wartość nominalna dla instrumentów pochodnych dwuwalutowych prezentowana jest w kwocie stanowiącej sumę obydwu
stron transakcji wyrażonych w PLN.
130
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
31.12.2019
Wartość nominalna instrumentów o terminie
pozostającym do realizacji
Wartości godziwe
poniżej 3
miesięcy
od 3 miesięcy
do 1 roku
od 1 roku
do 5 lat
powyżej
5 lat
Razem
Aktywa
Pasywa
1. Instrumenty pochodne na
stopę procentową
649 552
1 068 646
5 472 226
174 669
10 517
28 984
18 467
Kontrakty na przyszłą stopę
procentową (FRA)
0
0
0
0
0
0
0
Swapy na stopę procentową
(IRS)
649 552
1 028 690
5 220 758
174 669
10 514
28 903
18 389
Pozostałe kontrakty na stopę
procentową: opcje
0
39 956
251 468
0
3
81
78
2. Walutowe instrumenty
pochodne*
8 225 112
2 116 434
508 826
0
(48 201)
18 108
66 309
Kontrakty walutowe
2 041 066
720 150
200 038
0
(15 878)
3 200
19 078
Swapy walutowe
6 184 046
961 812
308 788
0
(28 682)
14 241
42 923
Pozostałe kontrakty
walutowe (CIRS)
0
434472
0
0
(3 641)
667
4 308
Opcje walutowe
0
0
0
0
0
0
0
3. Instrumenty wbudowane
170 881
1 050 773
812 187
0
(60 944)
1 284
62 228
Opcje wbudowane w
depozyty
164 966
927 283
677 865
0
(55 654)
0
55 654
Opcje wbudowane w
emitowane papiery
wartościowe
5 915
123 490
134 322
0
(5 290)
1 284
6 574
4. Opcje na indeksy
359 682
1 103 193
683 430
0
61 294
64 253
2 959
Wycena pochodnych
instrumentów finansowych,
RAZEM
9 405 227
5 339 046
7 476 669
174 669
(37 334)
112 629
149 963
Wycena pozycji zabezpieczanych z tytułu rachunkowości zabezpieczeń wartości
godziwej
-
803
776
Zobowiązania z tytułu krótkiej sprzedaży dłużnych papierów wartościowych
-
-
202 265
* Wartość nominalna dla instrumentów pochodnych dwuwalutowych prezentowana jest w kwocie stanowiącej sumę obydwu
stron transakcji wyrażonych w PLN.
19. AKTYWA FINANSOWE NIEPRZEZNACZONE DO OBROTU
OBOWIĄZKOWO WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT, INNE NIŻ KREDYTY I POŻYCZKI
UDZIELONE KLIENTOM
31.12.2020
31.12.2019
Instrumenty kapitałowe
200 772
66 609
Instytucje kredytowe
0
0
Pozostałe podmioty
200 772
66 609
Dłużne papiery wartościowe
50 335
103 001
Instytucje kredytowe
0
0
Pozostałe podmioty
50 335
103 001
Razem
251 107
169 610
131
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
20. AKTYWA FINANSOWE WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ
PRZEZ INNE CAŁKOWITE DOCHODY
20a. Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
31.12.2020
31.12.2019
Dłużne papiery wartościowe
18 597 147
21 826 908
Papiery wartościowe Skarbu Państwa
18 219 260
20 650 898
a) bony
0
0
b) obligacje
18 219 260
20 650 898
Papiery wartościowe banku centralnego
0
999 917
a) bony
0
999 917
b) obligacje
0
0
Pozostałe papiery wartościowe:
377 887
176 094
a) notowane
377 887
176 094
b) nienotowane
0
0
Udziały i akcje w innych jednostkach
29 219
29 367
Inne instrumenty finansowe
0
0
Razem
18 626 366
21 856 275
W tym:
Instrumenty notowane na aktywnym rynku
18 597 147
20 826 991
Instrumenty nienotowane na aktywnym rynku
29 219
1 029 284
20b. Dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
31.12.2020
31.12.2019
o stałej stopie procentowej
14 759 537
12 418 704
o zmiennej stopie procentowej
3 837 610
9 408 204
Razem
18 597 147
21 826 908
20c. Dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
31.12.2020
31.12.2019
do 1 miesiąca
0
1 086 797
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
0
0
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
81 719
133 436
powyżej 1 roku do 5 lat
17 483 598
19 224 896
powyżej 5 lat
1 031 830
1 381 779
Razem
18 597 147
21 826 908
132
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
20d. Zmiana stanu aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne
całkowite dochody
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Stan na początek okresu
21 856 275
22 120 121
Zwiększenia (zakup i naliczenie odsetek i dyskonta)
92 015 953
140 622 397
Zmniejszenia (sprzedaż i umorzenie)
(95 422 844)
(142 142 099)
Różnice z wyceny do wartości godziwej
176 956
(47 336)
Odpisy z tytułu utraty wartości
0
0
Połączenie z EuroBank S.A.
0
1 303 195
Inne
26
(4)
Stan na koniec okresu
18 626 366
21 856 275
21. KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM
21a. Kredyty i pożyczki udzielone klientom obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
Wartość bilansowa:
31.12.2020
31.12.2019
Obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat *
1 615 753
1 498 195
Przedsiębiorstwa
12 889
18 435
Osoby prywatne
1 602 752
1 479 645
Sektor instytucji rządowych i samorządowych
112
115
* Powyższe dane uwzględniają korektę z tytułu wyceny do wartości godziwej w wysokości:
(116 761)
(84 519)
Bank wyodrębnia ekspozycje kredytowe zawierające w definicji oprocentowania dźwignię
finansową/mnożnik i ujmuje w niniejszym sprawozdaniu finansowym jako „Aktywa finansowe inne
niż przeznaczone do obrotu obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej przez rachunek
zysków i strat - Kredyty i zaliczki. Zapisy MSSF9 wskazują iż cecha mnożnika powoduje modyfikację
pieniądza w czasie i konieczność wyceny do wartości godziwej, jednakże sens ekonomiczny tych
transakcji czyli zarządzanie portfelem nieoparte o wartością godziwą i utrzymywanie portfela w
celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy jest charakterystyczne dla portfeli
wycenianych według zamortyzowanego kosztu.
Bank dokonuje spisania wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych w przypadku gdy
nie istnieje uzasadnione prawdopodobieństwo odzyskania w całości (spisanie całkowite) lub części
(spisanie częściowe) danego składnika aktywów finansowych. W następstwie dokonania spisań
częściowych Bank przeniósł do ewidencji pozabilansowej (pomniejszając wartość bilansową brutto
wierzytelności) odsetki karne w wysokości 514 milionów złotych według stanu na dzień 31 grudnia
2020 r.
133
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
21b. Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
31.12.2020
Wartość bilansowa brutto
Skumulowana utrata wartości
Wartość
bilansowa
netto
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Wyceniane wg
zamortyzowanego kosztu
67 311 681
3 370 092
3 408 650
(344 844)
(214 789)
(1 645 111)
71 885 679
Przedsiębiorstwa
16 263 984
936 896
741 869
(99 169)
(25 859)
(337 795)
17 479 926
Osoby prywatne
50 736 059
2 433 193
2 666 781
(245 411)
(188 930)
(1 307 316)
54 094 376
Sektor instytucji
rządowych i
samorządowych
311 638
3
0
(264)
0
0
311 377
31.12.2019
Wartość bilansowa brutto
Skumulowana utrata wartości
Wartość
bilansowa
netto
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Wyceniane wg
zamortyzowanego kosztu
63 670 606
2 539 634
2 921 464
(264 616)
(172 915)
(1 363 591)
67 330 582
Przedsiębiorstwa
16 566 720
741 597
577 618
(125 915)
(19 636)
(296 590)
17 443 794
Osoby prywatne
46 874 746
1 798 024
2 343 846
(138 458)
(153 279)
(1 067 001)
49 657 878
Sektor instytucji
rządowych i
samorządowych
229 140
13
0
(243)
(0)
0
228 910
21c. Kredyty i pożyczki udzielone klientom
31.12.2020
31.12.2019
Wyceniane wg
zamortyzowanego
kosztu
Wyceniane wg
wartości
godziwej*
Wyceniane wg
zamortyzowanego
kosztu
Wyceniane wg
wartości
godziwej*
Kredyty i pożyczki udzielone
67 759 576
771 780
62 771 734
640 622
- podmiotom gospodarczym
12 280 659
0
12 053 010
0
- klientom indywidualnym
55 381 396
771 780
50 572 229
640 622
- jednostkom budżetowym
97 521
0
146 495
0
Należności z tytułu kart płatniczych
83 131
843 973
98 848
857 573
- od podmiotów gospodarczych
197
13 002
162
18 550
- od klientów indywidualnych
82 934
830 971
98 686
839 023
Skupione wierzytelności
5 839 676
-
5 877 419
-
- podmiotów gospodarczych
5 625 600
-
5 794 971
-
- jednostek budżetowych
214 076
-
82 448
-
Zrealizowane gwarancje i poręczenia
7 419
-
1 368
-
Dłużne papiery wartościowe uprawnione do
redyskonta w Banku Centralnym
2 748
-
3 595
-
Inne
3 049
-
1 521
-
Odsetki
394 823
-
377 219
-
Razem
74 090 422
1 615 753
69 131 704
1 498 195
Odpisy aktualizujące wartość należności
(2 204 743)
-
(1 801 122)
-
Razem wartość bilansowa
71 885 679
1 615 753
67 330 582
1 498 195
* Powyższe dane uwzględniają korektę z tytułu
wyceny do wartości godziwej w wysokości:
-
(116 761)
-
(84 519)
134
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
21d. Jakość portfela kredytów i pożyczek wycenianych wg zamortyzowanego kosztu
31.12.2020
31.12.2019
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (brutto)
74 090 422
69 131 704
z rozpoznaną utratą wartości
3 408 650
2 921 464
bez rozpoznanej utraty wartości
70 681 772
66 210 240
Odpis aktualizacyjny z tytułu utraty wartości
(2 204 743)
(1 801 122)
na ekspozycje z rozpoznaną utratą wartości
(1 645 111)
(1 363 591)
na ekspozycje bez rozpoznanej utraty wartości
(559 632)
(437 531)
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (netto):
71 885 679
67 330 582
21e. Podział kredytów i pożyczek wycenianych wg zamortyzowanego kosztu ze względu na metodę
szacunku utraty wartości
31.12.2020
31.12.2019
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (brutto)
74 090 422
69 131 704
wyceniane indywidualnie
895 795
704 131
wyceniane portfelowo
73 194 627
68 427 573
Odpis aktualizacyjny z tytułu utraty wartości
(2 204 743)
(1 801 122)
utworzony na bazie analizy indywidualnej
(328 561)
(300 446)
utworzony na bazie analizy kolektywnej
(1 876 182)
(1 500 676)
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (netto):
71 885 679
67 330 582
21f. Podział kredytów i pożyczek wycenianych wg zamortyzowanego kosztu ze względu na rodzaj
klientów
31.12.2020
31.12.2019
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (brutto)
74 090 422
69 131 704
korporacyjnym
18 254 390
18 115 088
indywidualnym
55 836 032
51 016 616
Odpis aktualizacyjny z tytułu utraty wartości
(2 204 743)
(1 801 122)
utworzony na należności od klientów korporacyjnych
(463 086)
(442 384)
utworzony na należności od klientów indywidualnych
(1 741 657)
(1 358 738)
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (netto):
71 885 679
67 330 582
135
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
21g. Zmiana stanu odpisów z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek wycenianych wg
zamortyzowanego kosztu
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Stan na początek okresu
1 801 122
1 589 048
Zmiana w wartości rezerw:
403 621
212 074
Odpisy dokonane w okresie
1 466 595
825 462
Wartości spisane w ciężar odpisów
(145 652)
(239 319)
Odwrócenie odpisów w okresie
(919 006)
(592 613)
Sprzedaż wierzytelności
(59 662)
0
Utworzenie KOIM*
37 798
25 312
Połączenie z Euro Bank S.A.
0
176 996
Zmiana z tytułu różnic kursowych
19 510
5 291
Inne
4 038
10 945
Stan na koniec okresu
2 204 743
1 801 122
* Zgodnie z MSSF9 Bank nalicza odsetki od portfela kredytowego z rozpoznaną utratą wartości od wartości ekspozycji netto.
W tym celu naliczana jest i ujmowana jako pomniejszenie przychodów odsetkowych tak zwana korekta odsetek
impairmentowych („KOIM”). Przedmiotowa korekta w bilansie prezentowana jest jako odpis z tytułu utraty wartości, w
konsekwencji uzgodnienie zmiany stanu odpisów z tytułu utraty wartości wymaga uwzględnienia korekty KOIM ujmowanej w
przychodach odsetkowych.
Bank posiada w bilansie aktywa POCI w efekcie rozpoznania kredytów z rozpoznaną utratą wartości
po połaczeniu z Euro Bank S.A. i przejęciu SKOK Piast. W momencie połączenia przedmiotowe
aktywa zostały ujęte w księgach Banku według wartości godziwej.
Wartośc aktywów POCI przedstawia się następująco:
Wartość bilansowa
brutto
Skumulowana utrata
wartości
Wartość bilansowa
netto
31.12.2020
- Przedsiębiorstwa
59
255
313
- Osoby prywatne
399 392
(26 607)
372 784
- Sektor instytucji rządowych i samorządowych
0
0
0
31.12.2019
- Przedsiębiorstwa
101
(23)
78
- Osoby prywatne
523 989
(45 236)
478 753
- Sektor instytucji rządowych i samorządowych
0
0
0
136
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
21h. Zmiana odpisów z tytułu utraty wartości i wartości bilansowej brutto Kredytów i pożyczek
wycenianych wg zamortyzowanego kosztu w podziale na koszyki i klasy
Przedsiębiorstwa:
odpisy z tytułu utraty wartości
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
Razem
Stan na początek okresu
125 915
19 636
296 567
23
442 141
Transfery miedzy koszykami
(5 437)
(956)
6 393
0
0
Wzrost w wyniku udzielenia lub nabycia
100 715
0
0
0
100 715
Zmiany z tytułu ryzyka kredytowego
(107 756)
9 030
135 468
(278)
36 464
Zmiany z tytułu zaprzestania ujmowania
(za wyjątkiem sprzedaży i spisań)
(15 927)
(1 758)
(38 965)
0
(56 650)
Sprzedaż kredytów i pożyczek
0
0
(5 150)
0
(5 150)
Spisanie w ciężar odpisów
0
0
(61 836)
0
(61 836)
KOIM
0
0
3 397
0
3 397
Inne (w tym różnice kursowe)
1 659
(92)
2 174
0
3 741
Razem
99 169
25 860
338 049
(255)
462 823
Przedsiębiorstwa:
kredyty i pożyczki wartość bilansowa
brutto
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
Razem
Stan na początek okresu
16 566 720
741 597
577 517
101
17 885 935
Transfery miedzy koszykami
(783 536)
468 851
314 684
0
0
Udzielone lub zakupione kredyty
i pożyczki
6 145 531
0
0
0
6 145 531
Spłacone kredyty i pożyczki
(5 973 908)
(283 196)
(124 157)
(42)
(6 381 303)
Sprzedaż
0
0
(5 688)
0
(5 688)
Spisanie w ciężar odpisów
(28)
0
(70 846)
0
(70 873)
Inne (w tym różnice kursowe)
309 203
9 643
50 300
0
369 147
Razem
16 263 983
936 896
741 811
59
17 942 749
Osoby prywatne:
odpisy z tytułu utraty wartości
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
Razem
Stan na początek okresu
138 457
155 913
1 019 131
45 236
1 358 737
Transfery miedzy koszykami
104 155
(63 724)
(40 431)
0
0
Wzrost w wyniku udzielenia lub nabycia
118 639
0
0
0
118 639
Zmiany z tytułu ryzyka kredytowego
(96 388)
168 869
412 348
(18 629)
466 200
Zmiany z tytułu zaprzestania ujmowania
(za wyjątkiem sprzedaży i spisań)
(20 503)
(11 418)
(85 880)
0
(117 801)
Sprzedaż kredytów i pożyczek
0
0
(54 513)
0
(54 513)
Spisanie w ciężar odpisów
(176)
(278)
(83 362)
0
(83 816)
KOIM
0
0
34 400
0
34 400
Inne (w tym różnice kursowe)
1 228
2 164
16 419
0
19 811
Razem
245 411
251 527
1 218 112
26 607
1 741 657
137
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Osoby prywatne:
kredyty i pożyczki wartość bilansowa
brutto
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
Razem
Stan na początek okresu
46 874 746
1 745 487
1 872 394
523 989
51 016 616
Transfery miedzy koszykami
(1 528 402)
939 828
588 574
0
0
Udzielone lub zakupione kredyty i
pożyczki
10 557 405
0
0
0
10 557 405
Spłacone kredyty i pożyczki
(6 209 512)
(314 359)
(164 639)
(124 597)
(6 813 107)
Sprzedaż
0
(7)
(86 095)
0
(86 102)
Spisanie w ciężar odpisów
(343)
(1 334)
(81 478)
0
(83 155)
Inne (w tym różnice kursowe)
1 042 164
26 049
176 162
0
1 244 376
Razem
50 736 059
2 395 665
2 304 918
399 392
55 836 033
Sektor publiczny:
odpisy z tytułu utraty wartości
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
Razem
Stan na początek okresu
243
0
0
0
243
Transfery miedzy koszykami
0
0
0
0
0
Wzrost w wyniku udzielenia lub nabycia
14
0
0
0
14
Zmiany z tytułu ryzyka kredytowego
38
0
4
0
42
Zmiany z tytułu zaprzestania ujmowania
(za wyjątkiem sprzedaży i spisań)
(31)
0
(4)
0
(35)
Inne (w tym różnice kursowe)
0
0
0
0
0
Razem
264
0
0
0
264
Sektor publiczny:
kredyty i pożyczki wartość bilansowa
brutto
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
Razem
Stan na początek okresu
229 140
13
0
0
229 153
Transfery miedzy koszykami
(64)
64
0
0
0
Udzielone lub zakupione kredyty i
pożyczki
93 148
0
0
0
93 148
Spłacone kredyty i pożyczki
(10 588)
(74)
0
0
(10 662)
Sprzedaż
0
0
0
0
0
Spisanie w ciężar odpisów
0
0
0
0
0
Inne (w tym różnice kursowe)
2
(0)
0
0
2
Razem
311 638
3
0
0
311 641
21i. Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane wg zamortyzowanego kosztu wg terminów
zapadalności
31.12.2020
31.12.2019
rachunki bieżące
2 746 516
3 866 397
do 1 miesiąca
675 546
739 587
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
2 143 833
2 111 562
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
6 744 223
5 758 161
powyżej 1 roku do 5 lat
25 663 239
23 580 226
powyżej 5 lat
33 616 590
30 615 662
dla których termin zapadalności upłynął
2 105 652
2 082 890
Odsetki
394 823
377 219
Razem brutto
74 090 422
69 131 704
138
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
21j. Kredyty i pożyczki udzielone klientom wycenianych wg zamortyzowanego kosztu wg struktury
walutowej
31.12.2020
31.12.2019
W walucie polskiej
56 292 558
50 900 923
W walutach obcych (po przeliczeniu na zł):
17 797 864
18 230 781
waluta: USD
115 851
106 107
waluta: EUR
3 333 690
3 353 085
waluta: CHF
14 344 335
14 763 038
pozostałe waluty
3 988
8 551
Razem brutto
74 090 422
69 131 704
22. AKTYWA WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU INNE
NIŻ KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM
22a. Aktywa wyceniane według zamortyzowanego kosztu inne niż Kredyty i pożyczki udzielone
klientom
31.12.2020
Wartość bilansowa brutto
Skumulowana utrata wartości
Wartość
bilansowa
netto
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Instrumenty dłużne
38 821
0
0
(3)
0
0
38 818
Lokaty oraz kredyty i pożyczki
udzielone bankom i innym
instytucjom monetarnym
625 366
0
0
0
0
0
625 366
Transakcje z przyrzeczeniem
odkupu
66 350
0
0
0
0
0
66 350
31.12.2019
Wartość bilansowa brutto
Skumulowana utrata wartości
Wartość
bilansowa
netto
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Instrumenty dłużne
48 207
0
0
(54)
0
0
48 153
Lokaty oraz kredyty i pożyczki
udzielone bankom i innym
instytucjom monetarnym
784 248
0
0
0
0
0
784 248
Transakcje z przyrzeczeniem
odkupu
205 439
0
0
0
0
0
205 439
22b. Instrumenty dłużne
31.12.2020
31.12.2019
banki i inne instytucje monetarne
0
0
pozostałe przedsiębiorstwa
0
0
sektor budżetowy
38 818
48 153
Razem
38 818
48 153
139
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
22c. Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym instytucjom monetarnym
31.12.2020
31.12.2019
Rachunki bieżące
102 684
213 430
Lokaty
522 532
570 036
Odsetki
150
782
Razem należności brutto
625 366
784 248
Odpis aktualizacyjny z tytułu utraty wartości
0
0
Razem należności netto
625 366
784 248
22d. Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym instytucjom monetarnym wg
terminów zapadalności
31.12.2020
31.12.2019
rachunki bieżące
102 684
213 430
do 1 miesiąca
522 532
570 036
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
0
0
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
0
0
powyżej 1 roku do 5 lat
0
0
powyżej 5 lat
0
0
dla których termin zapadalności upłynął
0
0
Odsetki
150
782
Razem brutto
625 366
784 248
22e. Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym instytucjom monetarnym wg struktury
walutowej
31.12.2020
31.12.2019
W walucie polskiej
24 582
5 307
W walutach obcych (po przeliczeniu na zł):
600 784
778 941
waluta: USD
32 630
119 959
waluta: EUR
488 671
500 570
waluta: CNY
29 926
69 621
waluta: CHF
6 119
12 271
waluta: GBP
7 397
24 556
waluta: JPY
7 301
7 589
pozostałe waluty
28 740
44 375
Razem brutto
625 366
784 248
140
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
22f. Zmiana stanu odpisów z tytułu utraty wartości dla Lokat oraz kredytów i pożyczek udzielonych
bankom i innym instytucjom monetarnym
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Stan na początek okresu
0
16
Odpisy dokonane w okresie
0
0
Odwrócenie odpisów w okresie
0
(16)
Stan na koniec okresu
0
0
22g. Transakcje z przyrzeczeniem odkupu
31.12.2020
31.12.2019
banki i inne instytucje monetarne
66 351
90 707
pozostałe przedsiębiorstwa
0
114 718
odsetki
(1)
14
Razem
66 350
205 439
23. INSTRUMENTY POCHODNE – RACHUNKOWOŚĆ ZABEZPIECZEŃ
Począwszy od 1 stycznia 2006 Bank ustanowił pierwsze formalne powiązanie zabezpieczające przed
zagrożeniem zmiennością przepływów pieniężnych. Należy zaznaczyć, iż od momentu wdrożenia
MSSF, zgodnie z MSR39, efekt wyceny wszelkich instrumentów pochodnych niezaklasyfikowanych i
niebędących efektywnymi instrumentami zabezpieczającymi, prezentowany jest w wyniku z
instrumentów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez Rachunek zysków i strat.
Stosowanie takiej metodologii skutkowało brakiem spójności w sposobie prezentacji instrumentów
finansowych w Rachunku zysków i strat. Wynik odsetkowy na transakcjach instrumentami
pochodnymi, zawieranymi w celu zabezpieczenia przepływów pieniężnych w walutach obcych, z
ekonomicznego punktu widzenia stanowi składnik marży odsetkowej (pozwala dopasować przychód
odsetkowy z tytułu udzielenia kredytów walutowych z kosztem finansowania wynikającym z portfela
depozytów złotowych). Wdrożenie formalnej rachunkowości zabezpieczeń umożliwiło prezentację
części przedmiotowych transakcji w Rachunku zysków i strat zgodnie z ich ekonomicznym sensem.
Zatwierdzona w Banku Strategia Ryzyka określa ogólne zasady zabezpieczenia ryzyka rynkowego
generowanego przez działalność komercyjną. Transakcje zewnętrzne kwalifikujące się do
rachunkowości zabezpieczeń są wskazane w Strategii tuż po naturalnym zabezpieczeniu
ekonomicznym. Bank zastosował (wg stanu na 31.12.2020 r.) rachunkowość zabezpieczeń
przepływów pieniężnych w celu wyeliminowania zmienności przepływów pieniężnych:
- od kredytów hipotecznych denominowanych w walutach obcych oraz finansujących je depozytów
w PLN,
- od aktywów finansowych denominowanych w PLN,
- od portfela wyemitowanych zobowiązań w PLN,
- z tytułu przyszłych przychodow i kosztów odsetkowych denominowanych w walutach obcych,
- od portfela zmiennoprocentowych walutowych kredytów hipotecznych,
które można przypisać do ryzyka stopy procentowej i ryzyka walutowego w horyzoncie czasowym
ograniczonym do terminu zapadalności instrumentów zabezpieczających, zaprezentowanych
w nocie (23b).
Ponadto, Bank w wyniku połączenia z Euro Bank S.A. stosował zabezpieczenie wartości godziwej
instrumentu dłużnego o stałej stopie procentowej.
141
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Pozycje zabezpieczane i zabezpieczające są ekonomicznie powiązane w taki sposób, że reagują one
w sposób podobny na zabezpieczane ryzyko, ich wycena zostanie skompensowana w odpowiedzi na
zmiany stóp rynkowych i kursu walutowego. Bank przeprowadza comiesięczne testy efektywności,
oblicza i porównuje zmiany wartości godziwej pozycji zabezpieczanych i zabezpieczających.
Efektywność zabezpieczenia jest mierzona metodą derywatu hipotetycznego, która zakłada
prezentację pozycji zabezpieczanej jako hipotetyczny derywat, dla którego zmiany wartości
godziwej są porównywane ze zmianami wartości godziwej instrumenty zabezpieczającego.
Nieefektywność zabezpieczenia może wynikać z różnic w terminach przeszacowania pozycji
zabezpieczanych i zabezpieczających lub z wyznaczenia jako pozycji zabezpieczającej istniejącego
instrument pochodnego. Bank desygnuje instrumenty zabezpieczające w dacie zawarcia transakcji i
w ten sposób eliminuje to źródło nieefektywności. Raportowana przez Bank nieefektywność
zabezpieczenia obejmuje również amortyzację skumulowanych do daty likwidacji zmian wartości
godziwej instrumentów pochodnych zaklasyfikowanych w dniu ich likwidacji jako zabezpieczające.
Poniżej zaprezentowano szczegółowe informacje na temat stosowanych przez Bank relacji
zabezpieczających, pozycji wyznaczonych jako zabezpieczane i zabezpieczające oraz prezentacji
wyniku ( wg stanu na 31.12.2020 r.):
Zabezpieczenie zmienności przepływów
pieniężnych generowanych przez portfel
złotowych aktywów finansowych
Zabezpieczenie zmienności przepływów
pieniężnych generowanych przez portfel
walutowych kredytów hipotecznych oraz
finansujących je zobowiązań złotowych
Opis relacji
zabezpieczającej
Bank zabezpiecza ryzyko zmienności przepływów
pieniężnych generowanych przez złotowe aktywa
finansowe. Zmienność przepływów pieniężnych
wynika z ryzyka stopy procentowej.
Bank zabezpiecza ryzyko zmienności
przepływów pieniężnych generowanych przez
walutowe kredyty hipoteczne oraz przez
zobowiązania złotowe stanowiące bazę
finansową dla tych kredytów. Zmienność
przepływów pieniężnych wynika z ryzyka
walutowego oraz ryzyka stopy procentowej.
Pozycje
zabezpieczane
Przepływy pieniężne wynikające z portfela
złotowych aktywów finansowych
Przepływy pieniężne wynikające z portfela
walutowych kredytów hipotecznych oraz
finansujących je depozytów złotowych i
wyemitowanych złotowych dłużnych papierów
wartościowych.
Instrumenty
zabezpieczające
Transakcje IRS
Transakcje CIRS
Prezentacja wyniku
na transakcjach
zabezpieczanych i
zabezpieczających
Efektywna część wyceny instrumentów
zabezpieczających ujmowana jest w kapitale z
aktualizacji wyceny; odsetki zarówno od
instrumentów zabezpieczających jaki i od
instrumentów zabezpieczanych ujmowane są w
wyniku odsetkowym.
Nieefektywna część wyceny instrumentów
zabezpieczających ujmowana jest w rachunku
zysków i strat jako wynik na instrumentach
wycenianych do wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat.
Efektywna część wyceny instrumentów
zabezpieczających ujmowana jest w kapitale z
aktualizacji wyceny.
Nieefektywną część wyceny instrumentów
zabezpieczających ujmowana jest w rachunku
zysków i strat jako wynik na instrumentach
wycenianych do wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat.
142
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Zabezpieczenie zmienności przepływów
pieniężnych generowanych przez portfel
wyemitowanych zobowiązań złotowych
Zabezpieczenie zmienności przepływów
pieniężnych z tytułu przyszłych przychodow i
kosztów odsetkowych denominowanych w
walutach obcych
Opis relacji
zabezpieczającej
Bank zabezpiecza ryzyko zmienności przepływów
pieniężnych generowanych przez wyemitowane
zobowiązania złotowe. Zmienność przepływów
pieniężnych wynika z ryzyka stopy procentowej.
Bank zabezpiecza ryzyko zmienności przyszłych
przepływów pieniężnych z tytułu walutowych
przychodów i kosztów odsetkowych. Zmienność
przepływów pieniężnych wynika z ryzyka
walutowego.
Pozycje
zabezpieczane
Przepływy pieniężne wynikające z portfela
wyemitowanych zobowiązań zlotowych.
Przepływy pieniężne z tytułu przyszłych
przychodow i kosztów odsetkowych
denominowanaych w walutach obcych.
Instrumenty
zabezpieczające
Transakcje IRS
Pozycja walutowa wynikająca z rozpoznanych
przyszłych zobowiązań leasingowych.
Prezentacja wyniku
na transakcjach
zabezpieczanych i
zabezpieczających
Efektywna część wyceny instrumentów
zabezpieczających ujmowana jest w kapitale z
aktualizacji wyceny; odsetki zarówno od
instrumentów zabezpieczających jaki i od
instrumentów zabezpieczanych ujmowane są w
wyniku odsetkowym.
Nieefektywną część wyceny instrumentów
zabezpieczających ujmowana jest w rachunku
zysków i strat jako wynik na instrumentach
wycenianych do wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat.
Efektywna część rewaluacji spot instrumentów
zabezpieczających ujmowana jest w kapitale z
aktualizacji wyceny.
Nieefektywną część wyceny pozycji
zabezpieczającej ujmowana jest w rachunku
zysków i strat jako wynik na instrumentach
wycenianych do wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat.
Zabezpieczenie zmienności przepływów
pieniężnych generowanych przez portfel
zmiennoprocentowych walutowych kredytów
hipotecznych
Zabezpieczenie wartości godziwej instrumentu
dłużnego o stałej stopie procentowej
Opis relacji
zabezpieczającej
Bank zabezpiecza ryzyko walutowe i ryzyko
stopy procentowej przepływów pieniężnych dla
części okresu - w horyzoncie czasowym trwania
transakcji zabezpieczających - z tytułu
zmiennoprocentowych kredytów w walucie obcej
poprzez zamianę przepływów odsetkowych w
walucie obcej na przepływy złotowe.
Bank zabezpiecza część ryzyka stopy
procentowej, związanego ze zmianą wartości
godziwej dłużnego instrumentu o stałej stopie
procentowej wycenianego przez inne całkowite
dochody, wynikającej ze zmienności rynkowych
stóp procentowych.
Pozycje
zabezpieczane
Przepływy pieniężne wynikające z portfela
walutowych kredytów hipotecznych.
Portfel stałokuponowych dłużnych papierów
wartościowych zaklasyfikowane do kategorii
aktywów finansowych wycenianych wg wartości
godziwej przez pozostałe całkowite dochody
denominowane w PLN.
Instrumenty
zabezpieczające
Transakcje FX Swap
Transakcje IRS
Prezentacja wyniku
na transakcjach
zabezpieczanych i
zabezpieczających
Efektywna część wyceny instrumentów
zabezpieczających ujmowana jest w kapitale z
aktualizacji wyceny; odsetki od instrumentów
zabezpieczających (rozliczone punkty swapowe)
prezentowane są w marży odsetkowej.
Nieefektywną część wyceny instrumentów
zabezpieczających ujmowana jest w rachunku
zysków i strat jako wynik na instrumentach
wycenianych do wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat.
Wynik z tytułu zmiany wyceny do wartości
godziwej pozycji zabezpieczanych w zakresie
zabezpieczanego ryzyka odnoszony jest do
wyniku z tytułu rachunkowości zabezpieczeń.
Pozostała część zmiany wyceny do wartości
godziwej ujmowana jest w pozostałych
całkowitych dochodach. Odsetki od dłużnych
papierów wartościowych ujmowane są w wyniku
odsetkowym. Zmiana wyceny do wartości
godziwej instrumentów pochodnych stanowiących
zabezpieczenie jest prezentowana w wyniku z
tytułu rachunkowości zabezpieczeń, a odsetki od
tych instrumentów ujmowane są w wyniku
odsetkowym.
143
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
23a. Rachunkowość zabezpieczeń
31.12.2020
Wartość nominalna instrumentów o terminie
pozostającym do realizacji
Wartości godziwe
poniżej
3 miesięcy
od 3 miesięcy
do 1 roku
od 1 roku
do 5 lat
powyżej
5 lat
Razem
Aktywa
Pasywa
1. Instrumenty pochodne stanowiące zabezpieczenie przepływów pieniężnych związane ze stopą procentową i/lub kursem
walutowym *
Kontrakty CIRS **
4 214 237
5 833 452
20 482 303
0
(632 447)
21 795
654 242
Kontrakty IRS
0
500 000
2 680 000
0
(45 903)
0
45 903
Kontrakty FXS
2 531 417
0
0
0
(29 116)
0
29 116
2. Instrumenty pochodne stanowiące zabezpieczenie wartości godziwej związane ze stopą procentową
Kontrakty IRS
0
50 000
0
90 000
(9 588)
0
9 588
3. Razem instrumenty
pochodne stanowiące
zabezpieczenie
6 745 653
6 383 452
23 162 303
90 000
(717 055)
21 795
738 850
* Wartość nominalna dla instrumentów pochodnych dwuwalutowych prezentowana jest w kwocie stanowiącej sumę obydwu
stron transakcji wyrażonych w PLN.
** Pozycja zawiera transakcje z przyszłą datą rozliczenia o wartości 10 645 826 tys. zł, zawarte w celu zapewnienia ciągłości
finansowania portfela CHF po rozliczeniu aktywnych obecnie kontraktów.
31.12.2019
Wartość nominalna instrumentów o terminie
pozostającym do realizacji
Wartości godziwe
poniżej
3 miesięcy
od 3 miesięcy
do 1 roku
od 1 roku
do 5 lat
powyżej
5 lat
Razem
Aktywa
Pasywa
1. Instrumenty pochodne stanowiące zabezpieczenie przepływów pieniężnych związane ze stopą procentową i/lub kursem
walutowym
Kontrakty CIRS
4 056 194
8 053 048
13 103 887
741 250
(380 312)
37 641
417 953
Kontrakty IRS
280 000
475 000
500 000
0
4 732
4 732
0
Kontrakty FXS
706 197
0
0
0
56
786
730
2. Instrumenty pochodne stanowiące zabezpieczenie wartości godziwej związane ze stopą procentową
Kontrakty IRS
0
0
500 000
90 000
(8 164)
0
8 164
3. Razem instrumenty
pochodne stanowiące
zabezpieczenie
5 042 391
8 528 048
14 103 887
831 250
(383 688)
43 159
426 847
* Wartość nominalna dla instrumentów pochodnych dwuwalutowych prezentowana jest w kwocie stanowiącej sumę obydwu
stron transakcji wyrażonych w PLN.
** Pozycja zawiera transakcje z przyszłą datą rozliczenia o wartości 2 741 705 tys. zł, zawarte w celu zapewnienia ciągłości
finansowania portfela CHF po rozliczeniu aktywnych obecnie kontraktów.
23b. Rachunkowość zabezpieczeń z tytułu zabezpieczenia przepływów środków pieniężnych
Relacja zabezpieczająca
Maksymalny termin wystąpienia
przepływów pieniężnych, których
wartość jest zabezpieczana
Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych generowanych przez portfel
złotowych aktywów finansowych
2025-11-05
Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych generowanych przez portfel
walutowych kredytów hipotecznych oraz finansujących je zobowiązań złotowych
2025-01-07
Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych generowanych przez portfel
wyemitowanych zobowiązań złotowych
2022-03-03
Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych z tytułu przyszłych
przychodow i kosztów odsetkowych denominowanych w walutach obcych
2030-04-30
Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych generowanych przez portfel
zmiennoprocentowych walutowych kredytów hipotecznych
2021-03-30
Nieefektywna część zmian wyceny instrumentów zabezpieczających ujęta w Rachunku zysków i strat w 2020 roku wyniosła
-9.253 tys. zł. (w 2019 roku było to odpowiednio -19.249 tys. zł).
Nieefektywna część zmian wyceny instrumentów zabezpieczających ujęta w Rachunku zysków
i strat została zaprezentowana w nocie (8).
144
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
23c. Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych - Instrumenty zabezpieczane
Transakcje
Pozycja w bilansie
Zmiany wartości godziwej
instrumentu
zabezpieczanego przyjęte do
wyznaczenia kwoty
nieefektywnej w okresie
Wartość kapitałów
z tytułu czynnych
relacji
zabezpieczających
Wartość kapitałów do
rozliczenia z tytułu
zakończonych relacji
zabezpieczających
▪ CIRS
Kredyty i pożyczki
udzielone klientom
(677)
(21 224)
(1 795)
▪ IRS
Kredyty i pożyczki
udzielone klientom
166
0
0
▪ FX swap
Kredyty i pożyczki
udzielone klientom
(3 441)
3 643
0
▪ FX spot
Przyszłe przychody i
koszty odsetkowe
20 026
(17 388)
0
▪ IRS
Wyemitowane dłużne
papiery wartościowe
13 606
(12 548)
0
▪ IRS
Instrumenty dłużne
(4 893)
4 893
Razem
24 787
(42 624)
(1 795)
23d. Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych – Instrumenty zabezpieczające
Transakcje
Zmiany wartości godziwej
instrumentu zabezpieczającego
przyjęte do wyznaczenia kwoty
nieefektywnej w okresie
Nieefektywność rozpoznana w
Rachunku zysków i strat
Reklasyfikacja z
kapitału do Rachunku
zysków i Strat
- CIRS
677
(9 253)
0
- IRS
(166)
0
0
- FX swap
3 441
0
0
- FX spot
(20 026)
0
0
- IRS
(13 606)
57
0
- IRS
4 893
0
0
Razem
(24 787)
(9 196)
0
23e. Zabezpieczenie wartości godziwej - Instrumenty zabezpieczane
Transakcje
Pozycja w bilansie
Zmiany wartości godziwej
instrumentu zabezpieczanego
przyjęte do wyznaczenia kwoty
nieefektywnej w okresie
IRS
Instrumenty dłużne wyceniane przez inne calkowite
dochody
5 744
Razem
5 744
23f. Zabezpieczenie wartości godziwej – Instrumenty zabezpieczające
Transakcje
Zmiany wartości godziwej instrumentu
zabezpieczającego przyjęte do wyznaczenia
kwoty nieefektywnej w okresie
Nieefektywność rozpoznana w
Rachunku zysków i strat
IRS
(5 220)
524
Razem
(5 220)
524
145
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
24. INWESTYCJE W JEDNOSTKACH ZALEŻNYCH, WE WSPÓLNYCH
PRZEDSIĘWZIĘCIACH I W JEDNOSTKACH STOWARZYSZONYCH
24a. Inwestycje w jednostkach powiązanych
31.12.2020
31.12.2019
Inwestycje w jednostkach zależnych
208 874
88 874
24b. Inwestycje w jednostkach powiązanych
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Stan na początek okresu
88 874
90 084
Zwrot dopłaty do kapitału spółki zależnej
0
(1 000)
Likwidacja MB FINANCE AB
0
(210)
Utworzenie Millennium Bank Hipoteczny S.A.
120 000
0
Likwidacja udziału w BG Leasing S.A.
(900)
0
Wykorzystanie odpisu na akcje BG Leasing S.A.
900
0
Stan na koniec okresu
208 874
88 874
24c. Jednostki podporządkowane wg stanu na 31.12.2020
Nazwa
Rodzaj działalności
Siedziba
% udziału
Banku w
kapitałach
własnych
% udziału Banku
w głosach na
WZA lub ZW
MILLENNIUM BANK
HIPOTECZNY S.A.
czynności banku
hipotecznego
Warszawa
100
100
MILLENNIUM LEASING
Sp. z o.o.
usługi leasingowe
Warszawa
100
100
MILLENNIUM DOM MAKLERSKI
S.A.
usługi maklerskie
Warszawa
100
100
MILLENNIUM SERVICE
Sp. z o.o.
wynajem i zarządzanie
nieruchomościami,
działalność agentów i
brokerów ubezpieczeniowych
Warszawa
100
100
MILLENNIUM GOODIE
Sp. z o.o.
działalność portali
internetowych
Warszawa
100
100
MILLENNIUM
TELECOMMUNICATION
SERVICES Sp. z o.o.
operacje finansowe na rynku
kapitałowym i usługi
doradcze
Warszawa
98
98
PIAST EXPERT
Sp. z o.o.
usługi marketingowe
Tychy
100
100
LUBUSKIE FABRYKI MEBLI
S.A.
wytwarzanie mebli
Świebodzin
50+1akcja
50+1akcja
146
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
24c. Jednostki podporządkowane wg stanu na 31.12.2020 – cd.
Nazwa
Wartość brutto
udziałów / akcji
Wartość
odpisów
aktualizujących
Dopłaty do
kapitału
Aktywa
Zobowiązania
Kapitał
zakładowy
Przychody
Zysk / (Strata)
Powiązanie
MILLENNIUM BANK
HIPOTECZNY S.A.
120 000
0
0
120 421
720
40 000
18
(299)
zależna
MILLENNIUM LEASING
Sp. z o.o.
63 942
0
0
6 731 488
6 549 118
48 195
110 203
(9 660)
zależna
MILLENNIUM DOM
MAKLERSKI S.A.*
16 500
0
0
260 773
210 496
16 500
30 448
16 162
zależna
MILLENNIUM SERVICE
Sp. z o.o.
1 000
0
0
127 511
65 175
1 000
57 636
32 648
zależna
MILLENNIUM GOODIE
Sp. z o.o.
597
0
1 000
12 642
9 078
500
7 181
1 475
zależna
MILLENNIUM
TELECOMMUNICATION
SERVICES Sp. z o.o.
98
0
0
405
33
100
1 195
26
zależna
PIAST EXPERT Sp. z o.o.
w likwidacji**
5 737
0
0
6 122
137
5 771
273
153
zależna
LUBUSKIE FABRYKI MEBLI
S.A. w likwidacji
6 700
(6 700)
0
spółka w likwidacji
zależna
RAZEM
214 574
(6 700)
1 000
* Millennium Dom Maklerski S.A., spółka zależna od Banku jest właścicielem 100% pakietu akcji Millennium TFI S.A.
** dane wg stanu na 30.09.2020
24d. Jednostki podporządkowane wg stanu na 31.12.2019
Nazwa
Rodzaj działalności
Siedziba
% udziału
Banku w
kapitałach
własnych
% udziału Banku
w głosach na
WZA lub ZW
MILLENNIUM LEASING
Sp. z o.o.
usługi leasingowe
Warszawa
100
100
MILLENNIUM DOM MAKLERSKI
S.A.
usługi maklerskie
Warszawa
100
100
MILLENNIUM SERVICE
Sp. z o.o.
wynajem i zarządzanie
nieruchomościami,
działalność agentów i
brokerów ubezpieczeniowych
Warszawa
100
100
MILLENNIUM GOODIE
Sp. z o.o.
działalność portali
internetowych
Warszawa
100
100
MILLENNIUM
TELECOMMUNICATION
SERVICES Sp. z o.o.
operacje finansowe na rynku
kapitałowym i usługi
doradcze
Warszawa
98
98
PIAST EXPERT
Sp. z o.o.
usługi marketingowe
Tychy
100
100
LUBUSKIE FABRYKI MEBLI
S.A.
wytwarzanie mebli
Świebodzin
50+1akcja
50+1akcja
BG LEASING S.A.
usługi leasingowe
Gdańsk
74
74
147
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
24d. Jednostki podporządkowane wg stanu na 31.12.2019 – cd.
Nazwa
Wartość brutto
udziałów / akcji
Wartość
odpisów
aktualizujących
Dopłaty do
kapitału
Aktywa
Zobowiązania
Kapitał
zakładowy
Przychody
Zysk / (Strata)
Powiązanie
MILLENNIUM LEASING
Sp. z o.o.
63 942
0
0
7 118 434
6 924 848
48 195
142 221
2 505
zależna
MILLENNIUM DOM
MAKLERSKI S.A.*
16 500
0
0
188 102
154 016
16 500
11 226
(2 969)
zależna
MILLENNIUM SERVICE
Sp. z o.o.
1 000
0
0
176 600
111 020
1 000
86 106
35 892
zależna
MILLENNIUM GOODIE
Sp. z o.o.
597
0
1 000
5 710
4 146
500
7 088
(205)
zależna
MILLENNIUM
TELECOMMUNICATION
SERVICES Sp. z o.o.
98
0
0
366
20
100
1 120
24
zależna
PIAST EXPERT Sp. z o.o.
w likwidacji**
5 737
0
0
6 270
530
6 199
245
(459)
zależna
LUBUSKIE FABRYKI MEBLI
S.A. w likwidacji
6 700
(6 700)
0
spółka w likwidacji
zależna
BG LEASING S.A.
w upadłości
900
(900)
0
spółka w upadłości
zależna
RAZEM
95 474
(7 600)
1 000
* Millennium Dom Maklerski S.A., spółka zależna od Banku jest właścicielem 100% pakietu akcji Millennium TFI S.A.
** dane wg stanu na 30.09.2019
25. RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE
25a. Rzeczowe aktywa trwałe
31.12.2020
31.12.2019
Grunty
2 270
2 270
Budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej
66 639
68 750
Urządzenia techniczne i maszyny
87 064
92 076
Środki transportu
5 851
10 714
Inne środki trwałe
24 018
18 779
Środki trwałe w budowie
59 156
63 102
Prawa do użytkowania powierzchni biurowej
296 328
366 815
Razem
541 326
622 506
148
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
25b. Zmiana stanu rzeczowych aktywów trwałych (wg grup rodzajowych) za okres 01.2020 –
31.12.2020
grunty
budynki,
lokale i
obiekty
inżynierii
lądowej i
wodnej
urządzenia
techniczne
i maszyny
środki
transportu
inne
środki
trwałe
środki
trwałe w
budowie
i zaliczki
prawa do
użytkowania
powierzchni
biurowej
RAZEM
a) wartość brutto rzeczowych
aktywów trwałych na początek
okresu
2 270
300 860
230 315
21 807
79 446
63 102
444 227
1 142 027
b) zwiększenia (z tytułu)
0
10 801
24 843
1 501
12 970
44 730
45 269
140 114
zakup
0
0
0
0
0
25 743
0
25 743
przyjęcie ze środków trwałych w
budowie
0
10 801
24 843
0
12 970
0
0
48 614
przyjęcie w ramach leasingu
finansowego
0
0
0
1 501
0
0
45 269
46 770
inwestycje nieopłacone
0
0
0
0
0
18 987
0
18 987
c) zmniejszenia (z tytułu)
0
6 214
8 601
594
2 251
48 676
35 019
101 355
sprzedaż
0
2 375
1 273
0
63
0
0
3 711
likwidacja
0
3 428
4 064
0
2 024
0
35 019
44 535
rozliczenie środków trwałych w
budowie
0
0
0
0
0
48 614
0
48 614
rozliczenie umów leasingu
finansowego
0
411
3 264
594
164
0
0
4 433
inne
0
0
0
0
0
62
0
62
d) wartość brutto rzeczowych
aktywów trwałych na koniec
okresu
2 270
305 447
246 557
22 714
90 165
59 156
454 477
1 180 786
e) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na początek okresu
0
223 254
138 239
11 093
60 667
0
77 412
510 665
f) amortyzacja za okres (z tytułu)
0
6 698
21 254
5 770
5 480
0
80 737
119 939
odpis bieżący (RZiS)
0
11 740
29 498
6 309
6 858
0
99 787
154 192
zmniejszenia z tytułu sprzedaży
0
(1 851)
(1 127)
0
(42)
0
0
(3 020)
zmniejszenia z tytułu likwidacji
0
(3 089)
(3 900)
0
(1 171)
0
(19 050)
(27 210)
rozliczenie umów leasingu
finansowego
0
(164)
(3 177)
(539)
(143)
0
0
(4 023)
inne
0
62
(40)
0
(22)
0
0
0
g) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na koniec okresu
0
229 952
159 493
16 863
66 147
0
158 149
630 604
h) odpisy z tytułu utraty wartości
na początek okresu
0
8 856
0
0
0
0
0
8 856
zwiększenie
0
0
0
0
0
0
0
0
zmniejszenie
0
0
0
0
0
0
0
0
i) odpisy z tytułu utraty wartości
na koniec okresu
0
8 856
0
0
0
0
0
8 856
j) wartość netto rzeczowych
aktywów trwałych na koniec
okresu
2 270
66 639
87 064
5 851
24 018
59 156
296 328
541 326
w tym: rzeczowe aktywa trwałe
używane na podstawie umów
leasingu
0
10 075
22 427
5 851
1 652
50
296 328
336 382
149
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
25c. Zmiana stanu rzeczowych aktywów trwałych (wg grup rodzajowych) za okres 01.2019 –
31.12.2019
grunty
budynki,
lokale i
obiekty
inżynierii
lądowej i
wodnej
urządzenia
techniczne
i maszyny
środki
transportu
inne
środki
trwałe
środki
trwałe w
budowie
i zaliczki
prawa do
użytkowania
powierzchni
biurowej
RAZEM
a) wartość brutto rzeczowych
aktywów trwałych na początek
okresu
2 270
293 964
202 619
37 977
73 234
23 749
0
633 813
a1) początkowe ujęcie prawa do
użytkowania
0
0
0
0
0
0
354 652
354 652
b) zwiększenia (z tytułu)
0
14 441
39 891
6 369
15 731
77 418
92 870
246 720
zakup
0
0
0
0
0
65 580
0
65 580
przyjęcie ze środków trwałych w
budowie
0
6 904
17 102
0
12 304
0
0
36 310
przyjęcie w ramach leasingu
finansowego
0
897
466
6 369
388
30 396
38 516
inwestycje nieopłacone
0
0
0
0
0
10 721
0
10 721
połączenie z Euro Bank S.A.
0
6 640
22 322
0
3 038
1 117
62 474
95 592
c) zmniejszenia (z tytułu)
0
7 546
12 195
22 539
9 518
38 065
3 295
93 158
sprzedaż
0
0
59
0
26
0
0
85
likwidacja
0
3 828
8 451
0
8 509
0
3 295
24 083
rozliczenie środków trwałych w
budowie
0
0
0
0
0
38 065
0
38 065
rozliczenie umów leasingu
finansowego
0
3 718
3 685
22 539
983
0
0
30 926
d) wartość brutto rzeczowych
aktywów trwałych na koniec
okresu
2 270
300 860
230 315
21 807
79 446
63 102
444 227
1 142 027
e) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na początek okresu
0
219 406
129 072
7 455
66 601
0
0
422 534
f) amortyzacja za okres (z tytułu)
0
3 848
9 167
3 638
(5 934)
0
77 412
88 131
odpis bieżący (RZiS)
0
11 305
21 166
4 605
3 538
0
78 519
119 133
zmniejszenia z tytułu sprzedaży
0
0
(4)
0
(26)
0
0
(30)
zmniejszenia z tytułu likwidacji
0
(3 690)
(8 332)
(8 463)
0
(1 107)
(21 592)
rozliczenie umów leasingu
finansowego
0
(3 768)
(3 663)
(967)
(983)
0
0
(9 381)
g) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na koniec okresu
0
223 254
138 239
11 093
60 667
0
77 412
510 665
h) odpisy z tytułu utraty wartości
na początek okresu
0
8 733
0
0
0
0
0
8 733
zwiększenie
0
123
0
0
0
0
0
123
zmniejszenie
0
0
0
0
0
0
0
0
i) odpisy z tytułu utraty wartości
na koniec okresu
0
8 856
0
0
0
0
0
8 856
j) wartość netto rzeczowych
aktywów trwałych na koniec
okresu
2 270
68 750
92 076
10 714
18 779
63 102
366 815
622 506
w tym: rzeczowe aktywa trwałe
używane na podstawie umów
leasingu
0
14 072
27 559
10 714
2 929
50
366 815
422 139
150
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
26. WARTOŚCI NIEMATERIALNE
26a. Wartości niematerialne
31.12.2020
31.12.2019
Wartość firmy – połączenie z Euro Bank S.A.
192 126
162 757
Pozostałe wartości niematerialne:
181 594
169 221
prawa autorskie, patenty i podobne wartości
31 924
17 673
oprogramowanie komputerowe (licencje)
48 419
37 913
inne
17 883
24 247
zaliczki na wartości niematerialne
83 368
89 388
Razem
373 720
331 978
26b. Zmiana stanu wartości niematerialnych (wg grup rodzajowych) za okres 01.01.2020 –
31.12.2020
prawa autorskie,
patenty i podobne
wartości
oprogramowanie
komputerowe
(licencje)
inne wartości
niematerialne
RAZEM
a) wartość brutto wartości
niematerialnych na początek okresu
42 376
279 582
26 065
437 411
b) zwiększenia (z tytułu)
23 292
37 267
2
115 695
nakłady na wartości niematerialne
0
0
0
43 790
inwestycje nieopłacone
0
0
0
11 344
rozliczenie z zaliczek
23 292
37 267
2
60 561
c) zmniejszenia (z tytułu)
0
0
0
61 154
likwidacja
0
0
0
0
rozliczenie zaliczek na wartości
niematerialne
0
0
0
60 561
inne
0
0
0
593
d) wartość brutto wartości
niematerialnych na koniec okresu
65 668
316 849
26 067
491 952
e) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na początek okresu
24 703
241 670
1 817
268 190
f) amortyzacja za okres (z tytułu)
9 041
26 760
6 367
42 168
odpis bieżący (RZiS)
8 893
26 908
6 367
42 168
likwidacja
0
0
0
0
inne
148
(148)
0
0
g) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na koniec okresu
33 744
268 430
8 184
310 358
h) odpisy z tytułu utraty wartości na
początek okresu
0
0
0
0
i) odpisy z tytułu utraty wartości na
koniec okresu
0
0
0
0
j) wartość netto wartości
niematerialnych na koniec okresu
31 924
48 419
17 883
181 594
151
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
26c. Zmiana stanu wartości niematerialnych (wg grup rodzajowych) za okres 01.01.2019 –
31.12.2019
prawa autorskie,
patenty i podobne
wartości
oprogramowanie
komputerowe
(licencje)
inne wartości
niematerialne
RAZEM
a) wartość brutto wartości
niematerialnych na początek okresu
30 606
296 153
0
326 759
b) zwiększenia (z tytułu)
11 770
26 924
27 986
179 767
nakłady na wartości niematerialne
0
0
0
57 121
inwestycje nieopłacone
0
0
0
11 605
reklasyfikacja nakładów na
oprogramowanie do zaliczek
0
0
0
41 833
połączenie z Euro Bank S.A.
248
15 206
27 986
45 967
rozliczenie z zaliczek
11 522
11 718
0
23 240
c) zmniejszenia (z tytułu)
0
43 495
1 922
69 114
likwidacja
0
1 659
1 922
3 581
reklasyfikacja nakładów na
oprogramowanie do zaliczek
0
41 833
0
41 833
rozliczenie zaliczek na wartości
niematerialne
0
0
0
23 290
inne
0
2
0
410
d) wartość brutto wartości
niematerialnych na koniec okresu
42 376
279 582
26 065
437 411
e) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na początek okresu
18 281
223 628
0
241 909
f) amortyzacja za okres (z tytułu)
6 422
18 042
1 817
26 281
odpis bieżący (RZiS)
6 570
18 071
1 934
26 575
likwidacja
0
(166)
(117)
(283)
inne
(148)
137
0
(11)
g) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na koniec okresu
24 703
241 670
1 817
268 190
h) odpisy z tytułu utraty wartości na
początek okresu
0
0
0
0
i) odpisy z tytułu utraty wartości na
koniec okresu
0
0
0
0
j) wartość netto wartości
niematerialnych na koniec okresu
17 673
37 913
24 247
169 221
152
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
27. AKTYWA Z TYTUŁU ODROCZONEGO PODATKU DOCHODOWEGO
27a. Aktywa i rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
31.12.2020
31.12.2019
Aktywo z
tytułu
odroczonego
podatku
Rezerwa na
odroczony
podatek
dochodowy
Aktywo z tytułu
odroczonego
podatku, netto
Aktywo z
tytułu
odroczonego
podatku
Rezerwa na
odroczony
podatek
dochodowy
Aktywo z tytułu
odroczonego
podatku, netto
Różnica pomiędzy amortyzacją
podatkową a bilansową
1 659
(3 507)
(1 848)
1 659
(2 345)
(686)
Wycena bilansowa
instrumentów finansowych
128 219
(149 996)
(21 777)
84 191
(106 710)
(22 519)
Niezrealizowane należności/
zobowiązania z tytułu
instrumentów pochodnych
12 285
(14 486)
(2 201)
13 753
(20 117)
(6 364)
Odsetki do
zapłacenia/otrzymania od
lokat i papierów
wartościowych
30 241
(56 731)
(26 490)
33 268
(60 770)
(27 502)
Odsetki i dyskonto od kredytów
i wierzytelności
0
(77 075)
(77 075)
0
(73 860)
(73 860)
Przychody i koszty rozliczane
wg efektywnej stopy
procentowej
188 794
0
188 794
180 305
0
180 305
Rezerwy na kredyty stanowiące
różnice przejściowe
405 834
0
405 834
321 341
0
321 341
Świadczenia pracownicze
19 420
0
19 420
20 140
0
20 140
Prawa do użytkowania
8 432
0
8 432
5 971
0
5 971
Rezerwy na koszty
83 764
0
83 764
19 408
0
19 408
Wycena aktywów
inwestycyjnych,
zabezpieczenia przepływów
środków pieniężnych oraz
zyski/straty aktuarialne
odniesione w inne całkowite
dochody
9 172
(55 384)
(46 212)
6 082
(21 762)
(15 680)
Pozostałe
4 327
(955)
3 372
6 123
(1 265)
4 858
Aktywo z tytułu odroczonego
podatku, netto
892 147
(358 134)
534 013
692 241
(286 829)
405 412
w tym długoterminowe
aktywo z tytułu odroczonego
podatku, netto
279 894
91 745
153
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
27b. Zmiany z tytułu różnic przejściowych
31.12.2019
Korekty za
lata ubiegłe
Zmiany
odnoszone na
wynik finansowy
Zmiany
odnoszone
na kapitały
31.12.2020
Różnica pomiędzy amortyzacją
podatkową a bilansową
(686)
0
(1 162)
0
(1 848)
Wycena bilansowa instrumentów
finansowych
(22 519)
0
742
0
(21 777)
Niezrealizowane należności/
zobowiązania z tytułu instrumentów
pochodnych
(6 364)
0
4 163
0
(2 201)
Odsetki do zapłacenia/otrzymania od
lokat i papierów wartościowych
(27 502)
0
1 012
0
(26 490)
Odsetki i dyskonto od kredytów
i wierzytelności
(73 860)
0
(3 215)
0
(77 075)
Przychody i koszty rozliczane wg
efektywnej stopy proc.
180 305
0
8 489
0
188 794
Rezerwy na kredyty stanowiące różnice
przejściowe
321 341
0
84 493
0
405 834
Świadczenia pracownicze
20 140
0
(720)
0
19 420
Prawa do użytkowania
5 971
0
2 461
0
8 432
Rezerwy na przyszłe koszty
19 408
0
64 356
0
83 764
Wycena aktywów inwestycyjnych,
zabezpieczenia przepływów środków
pieniężnych oraz zyski/straty aktuarialne
odniesione w inne całkowite dochody
(15 680)
0
0
(30 532)
(46 212)
Pozostałe
4 858
15 518
(17 004)
0
3 372
Razem
405 412
15 518
143 615
(30 532)
534 013
27c. Zmiany z tytułu różnic przejściowych
31.12.2018
Korekty za lata
ubiegłe
Zmiany
odnoszone
na wynik
finansowy
Zmiany
odnoszone
na kapitały
31.12.2019
Różnica pomiędzy amortyzacją
podatkową a bilansową
1 726
(2 412)
(686)
Wycena bilansowa instrumentów
finansowych
(22 925)
406
(22 519)
Niezrealizowane należności/
zobowiązania z tytułu instrumentów
pochodnych
(8 708)
2 344
(6 364)
Odsetki do zapłacenia/otrzymania od
lokat i papierów wartościowych
(16 918)
(10 584)
(27 502)
Odsetki i dyskonto od kredytów
i wierzytelności
(47 342)
(26 518)
(73 860)
Przychody i koszty rozliczane wg
efektywnej stopy proc.
89 058
91 247
180 305
Rezerwy na kredyty stanowiące różnice
przejściowe
201 320
120 021
321 341
Świadczenia pracownicze
14 946
5 194
20 140
Prawa do użytkowania
0
5 971
5 971
Rezerwy na przyszłe koszty
21 726
(2 318)
19 408
Wycena aktywów inwestycyjnych,
zabezpieczenia przepływów środków
pieniężnych oraz zyski/straty aktuarialne
odniesione w inne całkowite dochody
(17 231)
1 551
(15 680)
Pozostałe
2 211
152 694
(150 047)
4 858
Razem
217 863
152 694
33 304
1 551
405 412
154
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
27d. Zmiany podatku odroczonego
1.01.2020 -
31.12.2020
1.01.2019 -
31.12.2019
Różnica pomiędzy amortyzacją podatkową a bilansową
(1 162)
(2 412)
Wycena bilansowa instrumentów finansowych
742
406
Niezrealizowane należności/ zobowiązania z tytułu instrumentów pochodnych
4 163
2 344
Odsetki do zapłacenia/otrzymania od lokat i papierów wartościowych
1 012
(10 584)
Odsetki i dyskonto od kredytów i wierzytelności
(3 215)
(26 518)
Przychody i koszty rozliczane wg efektywnej stopy procentowej
8 489
91 247
Rezerwy na kredyty stanowiące różnice przejściowe
84 493
120 021
Świadczenia pracownicze
(720)
5 194
Prawa do użytkowania
2 461
5 971
Rezerwy na przyszłe koszty
64 356
(2 318)
Pozostałe
(17 004)
(150 047)
Zmiany z tytułu podatku odroczonego odniesione na wynik
143 615
33 304
Wycena aktywów inwestycyjnych, zabezpieczenia przepływów środków pieniężnych oraz
zyski/straty aktuarialne odniesione w inne całkowite dochody
(30 532)
1 551
27e. Kwota ujemnych różnic przejściowych, w związku z którymi nie ujęto w bilansie składnika
aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego
Rok wygaśnięcia różnic przejściowych
31.12.2020
31.12.2019
Bezterminowo
12 125
12 125
Razem
12 125
12 125
Wartość ujemnych różnic przejściowych prezentowana w powyższej tabeli została przeliczona
obowiązującą stopą podatkową.
Bazując na zapisach MSR 12 Bank dokonał kompensaty aktywa z tytułu podatku odroczonego z
rezerwami z tytułu podatku odroczonego.
31.12.2020
31.12.2019
Aktywa netto z tytułu odroczonego podatku dochodowego
534 013
405 412
Rezerwa netto z tytułu odroczonego podatku dochodowego
-
-
Razem
534 013
405 412
155
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
28. INNE AKTYWA
31.12.2020
31.12.2019
Koszty do rozliczenia w czasie
97 328
84 062
Dochody do otrzymania
21 187
26 204
Rozliczenia międzybankowe
12
173
Rozliczenia z tytułu transakcji na instrumentach finansowych
0
6 484
Należności od dłużników różnych
237 992
137 505
Rozrachunki publiczno-prawne
7 387
7 689
Razem pozostałe aktywa, brutto
363 906
262 117
Odpisy aktualizujące
(22 513)
(12 669)
Razem pozostałe aktywa, netto
341 393
249 448
▪ w tym pozostałe aktywa finansowe *
236 678
157 697
▪ w tym pozostałe aktywa długoterminowe
1 879
5 591
* w pozostałych aktywach finansowych ujęto całość pozostałych aktywów netto z wyłączeniem Kosztów do rozliczenia w
czasie, Rozrachunków publiczno-prawnych oraz pozycji Pozostałe
29. AKTYWA TRWAŁE DO ZBYCIA
Według stanu na dzień 31.12.2020 oraz 31.12.2019 Bank nie klasyfikował żadnych składników
majątku do kategorii Aktywa trwałe do zbycia.
30. ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE PRZEZNACZONE DO OBROTU
31.12.2020
31.12.2019
Ujemna wycena pochodnych instrumentów finansowych
103 781
149 963
Korekta z tytułu rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej
0
776
Zobowiązania z tytułu krótkiej sprzedaży papierów wartościowych
64 778
202 265
Zobowiązania finansowe wyceniane do wartości godziwej przez Rachunek zysków i strat
168 559
353 004
Podział ujemnej wyceny instrumentów pochodnych na poszczególne typy instrumentów został
zaprezentowany w nocie (18).
156
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
31. ZOBOWIĄZANIA WOBEC BANKÓW I INNYCH INSTYTUCJI
MONETARNYCH
31a. Zobowiązania wobec banków i innych instytucji monetarnych
31.12.2020
31.12.2019
W rachunku bieżącym
57 220
91 893
Depozyty terminowe
481 490
320 346
Otrzymane kredyty i pożyczki
25 000
436 516
Odsetki
172
697
Razem
563 882
849 452
31b. Zobowiązania wobec banków i innych instytucji monetarnych wg terminów zapadalności
31.12.2020
31.12.2019
rachunki bieżące
57 220
91 893
do 1 miesiąca
481 338
245 614
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
0
64 614
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
0
411 634
powyżej 1 roku do 5 lat
25 152
35 000
powyżej 5 lat
0
0
Odsetki
172
697
Razem
563 882
849 452
31c. Zobowiązania wobec banków i innych instytucji monetarnych wg struktury walutowej
31.12.2020
31.12.2019
W walucie polskiej
393 669
287 332
W walutach obcych (po przeliczeniu na zł):
170 213
562 120
waluta: USD
2 006
1 697
waluta: EUR
40 304
442 835
waluta: CHF
127 903
117 588
pozostałe waluty
0
0
Razem
563 882
849 452
157
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
32. ZOBOWIĄZANIA WOBEC KLIENTÓW
32a. Zobowiązania wobec klientów wg struktury rodzajowej
31.12.2020
31.12.2019
Zobowiązania wobec klientów indywidualnych
61 696 895
60 954 586
Rachunki bieżące
50 647 924
43 582 731
Depozyty terminowe
10 807 126
17 138 725
Inne
188 369
125 991
Naliczone odsetki
53 476
107 139
Zobowiązania wobec podmiotów gospodarczych
17 302 406
18 570 199
Rachunki bieżące
13 183 715
9 860 848
Depozyty terminowe
3 761 220
8 255 374
Inne
344 918
426 172
Naliczone odsetki
12 553
27 805
Zobowiązania wobec jednostek budżetowych
2 833 170
2 112 732
Rachunki bieżące
2 707 623
1 776 811
Depozyty terminowe
105 079
327 891
Inne
20 461
7 692
Naliczone odsetki
7
338
Razem
81 832 471
81 637 517
32b. Zobowiązania wobec klientów wg terminów zapadalności
31.12.2020
31.12.2019
rachunki bieżące
66 539 262
55 220 390
do 1 miesiąca
4 763 568
8 882 679
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
4 905 277
6 638 658
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
3 759 671
8 790 982
powyżej 1 roku do 5 lat
1 772 255
1 943 064
powyżej 5 lat
26 402
26 461
Odsetki
66 036
135 282
Razem
81 832 471
81 637 517
32c. Zobowiązania wobec klientów wg struktury walutowej
31.12.2020
31.12.2019
W walucie polskiej
73 480 869
74 180 533
W walutach obcych (po przeliczeniu na zł):
8 351 602
7 456 984
waluta: USD
2 025 275
1 606 003
waluta: EUR
5 793 962
5 260 787
waluta: GBP
348 677
313 169
waluta: CHF
162 659
118 301
pozostałe waluty
21 029
158 724
Razem
81 832 471
81 637 517
158
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
33. TRANSAKCJE Z PRZYRZECZENIEM ODKUPU
Zobowiązania z tytułu sprzedanych dłużnych papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem
odkupu:
31.12.2020
31.12.2019
wobec Banku Centralnego
0
0
wobec pozostałych banków
248 566
90 705
wobec klientów
0
0
odsetki
0
7
Razem
248 566
90 712
34. WYEMITOWANE DŁUŻNE PAPIERY WARTOŚCIOWE
34a. Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
31.12.2020
31.12.2019
Obligacje i bony dłużne
250 000
550 000
Bankowe papiery wartościowe
234 428
451 452
Odsetki
227
2 205
Razem
484 655
1 003 657
34b. Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych, wg terminów wymagalności
31.12.2020
31.12.2019
do 1 miesiąca
32 916
0
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
68 292
25 111
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
383 220
474 395
powyżej 1 roku do 5 lat
0
501 946
powyżej 5 lat
0
0
Odsetki
227
2 205
Razem
484 655
1 003 657
34c. Zmiana stanu zobowiązań z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Stan na początek okresu
1 003 657
619 957
Zwiększenia, z tytułu:
41 157
754 271
emisja bankowych papierów wartościowych
29 558
233 927
połączenie z Euro Bank S.A.
0
503 831
naliczenie odsetek
11 599
16 513
Zmniejszenia, z tytułu:
(560 159)
(370 571)
wykup bankowych papierów wartościowych
(246 582)
(100 594)
wykup obligacji
(300 000)
(250 000)
wypłata odsetek
(13 577)
(19 977)
Stan na koniec okresu
484 655
1 003 657
159
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
34d. Dłużne papiery wartościowe wg rodzaju
Wg stanu na 31.12.2020
Wartość bilansowa
Termin wykupu (maksymalne
umowne terminy wymagalności)
Rynek notowań
BPW_2021/01
32 916
2021-01-29
-
BPW_2021/03
20 635
2021-03-01
-
BPW_2021/03A
14 004
2021-03-01
-
BPW_2021/03B
8 035
2021-03-29
-
BPW_2021/03C
25 619
2021-03-29
-
BPW_2021/04
7 365
2021-04-30
-
BPW_2021/04A
28 109
2021-04-30
-
BPW_2021/05
5 083
2021-05-28
-
BPW_2021/05A
9 292
2021-05-31
-
BPW_2021/05B
24 747
2021-05-31
-
BPW_2021/06A
11 593
2021-06-28
-
BPW_2021/06
11 198
2021-06-30
-
BPW_2021/06B
14 771
2021-06-30
-
BPW_2021/07
9 206
2021-07-22
-
BPW_2021/07A
11 855
2021-07-22
-
EBK_011221C
250 227
2021-12-01
-
Razem
484 655
Wykup bankowych papierów wartościowych (BPW) nastąpi poprzez zapłatę, w terminie wykupu,
kwoty rozliczenia, która jest wyliczana w dacie ustalenia kwoty rozliczenia z zastosowaniem formuł
wskazanych w warunkach emisji. Kalkulacja kwoty rozliczenia odbywa się w oparciu o wskaźniki
rynku finansowego lub towarowego.
Na dzień 31.12.2020 r. Bank, w wyniku połączenia Euro Bank S.A., wykazał zobowiązanie z tytułu
obligacji wyemitowanych przez Euro Bank S.A. o wartości nominalnej 250 milionów złotych. Saldo
odsetek naliczonych od tych zobowiązań wyniosło 227 tys. PLN.
160
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
34d. Dłużne papiery wartościowe wg rodzaju
Wg stanu na 31.12.2019
Wartość bilansowa
Termin wykupu
(maksymalne umowne
terminy wymagalności)
Rynek notowań
BPW_2021/07
9 694
2021-07-22
-
BPW_2021/07A
12 253
2021-07-22
-
BPW_2021/06
12 255
2021-06-30
-
BPW_2021/06B
15 057
2021-06-30
-
BPW_2021/06A
11 806
2021-06-28
-
BPW_2021/05A
9 454
2021-05-31
-
BPW_2021/05B
26 616
2021-05-31
-
BPW_2021/05
6 477
2021-05-28
-
BPW_2021/04
7 515
2021-04-30
-
BPW_2021/04A
29 733
2021-04-30
-
BPW_2021/03B
8 627
2021-03-29
-
BPW_2021/03C
28 348
2021-03-29
-
BPW_2021/03
23 010
2021-03-01
-
BPW_2021/03A
15 536
2021-03-01
-
BPW_2021/01
35 565
2021-01-29
-
BPW_2020/12
3 682
2020-12-31
-
BPW_2020/12A
24 555
2020-12-31
-
BPW_2020/11
6 974
2020-11-30
-
BPW_2020/11A
14 945
2020-11-30
-
BPW_2020/11B
6 639
2020-11-30
-
BPW_2020/10A
17 610
2020-10-31
-
BPW_2020/10B
11 911
2020-10-31
-
BPW_2020/10
4 291
2020-10-30
-
BPW_2020/09
3 181
2020-09-29
-
BPW_2020/09A
18 816
2020-09-28
-
BPW_2020/09B
12 603
2020-09-28
-
BPW_2020/09C
7 939
2020-09-28
-
BPW_2020/08
1 039
2020-08-31
-
BPW_2020/07
3 138
2020-07-31
-
BPW_2020/07A
16 686
2020-07-31
-
BPW_2020/06
2 381
2020-06-30
-
BPW_2020/05
1 807
2020-05-29
-
BPW_2020/04A
15 498
2020-04-30
-
BPW_2020/04
701
2020-04-28
-
BPW_2020/03
4 764
2020-03-31
-
BPW_2020/03A
10 119
2020-03-30
-
BPW_2020/02
7 180
2020-02-28
-
BPW_2020/02A
3 047
2020-02-28
-
BKMO_210420T
301 651
2020-04-21
Catalyst (ASO BondSpot, ASO GPW)
EBK_011221C
250 554
2021-12-01
-
Razem
1 003 657
Wykup bankowych papierów wartościowych (BPW) nastąpił poprzez zapłatę, w terminie wykupu,
kwoty rozliczenia, która jest wyliczana w dacie ustalenia kwoty rozliczenia z zastosowaniem formuł
wskazanych w warunkach emisji. Kalkulacja kwoty rozliczenia odbywa się w oparciu o wskaźniki
rynku finansowego lub towarowego.
Wykup obligacji (BKMO) nastąpił w dniu wykupu poprzez zapłatę wartości nominalnej obligacji.
Odsetki od obligacji kuponowych serii T są naliczane od ich wartości nominalnej i płatne w okresach
półrocznych w dniach płatności odsetek. Na dzień 31.12.2019 r. ich saldo wyniosło
1.651 tys. PLN.
161
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Obligacje kuponowe to, wg stanu na 31.12.2019 r., 3-letnie obligacje Banku Millennium serii T
(o wartości nominalnej 300 milionów złotych). Obligacje te są notowane na platformie Catalyst
w alternatywnym systemie obrotu prowadzonym przez BondSpot S.A. (ASO BondSpot) oraz
w alternatywnym systemie obrotu prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych
w Warszawie S.A. (ASO GPW).
Ponadto na dzień 31.12.2019 r. Bank, w wyniku połączenia Euro Bank S.A., wykazał zobowiązanie z
tytułu obligacji wyemitowanych przez Euro Bank S.A. o wartości nominalnej 250 milionów złotych.
Saldo odsetek naliczonych od tych zobowiązań wyniosło 554 tys. PLN.
35. ZOBOWIĄZANIA PODPORZĄDKOWANE
35a. Zobowiązania podporządkowane
31.12.2020
31.12.2019
Wartość obligacji podporządkowanych w PLN - BKMO_071227R
700 000
700 000
Waluta
PLN
PLN
Warunki oprocentowania
2,55%
4,09%
Termin wymagalności
07.12.2027
07.12.2027
Odsetki
1 174
1 883
Wartość obligacji podporządkowanych w PLN - BKMO_300129W
830 000
830 000
Waluta
PLN
PLN
Warunki oprocentowania
2,58%
4,09%
Termin wymagalności
30.01.2029
30.01.2029
Odsetki
9 035
14 322
Stan bilansowy zobowiązań podporządkowanych
1 540 209
1 546 205
Zarząd Banku w dniu 17 stycznia 2019 r. podjął uchwałę w sprawie wyemitowania przez Bank w dniu
30 stycznia 2019 r., na podstawie ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o obligacjach, obligacji
podporządkowanych serii W. Obligacje zostały wyemitowane przez Bank w ramach aktualnie
realizowanego Trzeciego Programu Emisji Obligacji, zatwierdzonego w roku 2015, o łącznej wartości
nominalnej nie przekraczającej 3.000.000.000 PLN (lub równowartości tej kwoty w EUR, USD, CHF).
W dniu 30 stycznia 2019 r. została rozliczona emisja 1.660 obligacji podporządkowanych Banku serii
W. Wszystkie obligacje na łączną kwotę 830.000.000 PLN zostały objęte przez obligatariuszy.
Termin wykupu obligacji przypada w dniu 30 stycznia 2029 roku. Emitent może podjąć decyzję o
wykupie obligacji w dniu 31 stycznia 2024 r. tylko po uprzednim uzyskaniu zgody Komisji Nadzoru
Finansowego na wcześniejszy wykup obligacji, o ile taka zgoda będzie wymagana. Oprocentowanie
obligacji jest zmienne, oparte o stawkę WIBOR 6M, powiększoną o marżę w wysokości 2,30% w skali
roku.
Obligacje stanowią instrumenty w Tier II Banku w rozumieniu Rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów
ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniającego rozporządzenie
(UE) nr 648/2012.
162
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
35b. Zmiana stanu zobowiązań podporządkowanych
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Stan na początek okresu
1 546 205
701 883
Zwiększenia, z tytułu:
51 441
889 880
emisja obligacji podporządkowanych
0
830 000
naliczenie odsetek
51 441
59 880
Zmniejszenia, z tytułu:
(57 437)
(45 558)
spłata obligacji podporządkowanych
0
0
spłata odsetek
(57 437)
(45 558)
Stan zobowiązań podporządkowanych na koniec okresu
1 540 209
1 546 205
W latach 2019 i 2020 Bank nie odnotował żadnych opóźnień w płatności rat kapitałowych lub
odsetkowych, ani nie naruszył żadnych innych postanowień umownych wynikających ze swoich
zobowiązań podporządkowanych.
36. REZERWY
36a. Rezerwy
31.12.2020
31.12.2019
Udzielone zobowiązania i gwarancje
52 728
53 856
Nierozstrzygnięte sprawy sporne
554 643
110 885
Razem
607 371
164 741
36b. Zmiana stanu rezerw na Udzielone zobowiązania i gwarancje
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Stan na początek okresu
53 856
52 248
Utworzenie rezerw
73 893
70 581
Rozwiązanie rezerw
(75 357)
(70 220)
Połączenie z Euro Bank S.A.
0
1 281
Różnice kursowe
336
(34)
Stan na koniec okresu
52 728
53 856
163
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
36c. Zmiana stanu rezerw na Nierozstrzygnięte sprawy sporne
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Stan na początek okresu
110 885
59 797
Utworzenie rezerw
16 874
7 311
Rozwiązanie rezerw
(13 331)
(14 318)
Wykorzystanie rezerw w ciągu okresu
(489)
(27 876)
Utworzenie rezerw na ryzyko prawne z tytułu walutowych kredytów hipotecznych*
713 617
223 134
Alokacja do portfela kredytowego**
(296 207)
(139 548)
Połączenie z Euro Bank S.A.
0
602
Reklasyfikacja
0
1 783
Różnice kursowe
23 294
0
Stan na koniec okresu
554 643
110 885
* Utworzenie rezerw na ryzyko prawne z tytułu walutowych kredytów hipotecznych zostało szerzej
opisane w Rozdziale 13 Koszty rezerw na ryzyko prawne z tytułu walutowych kredytów
hipotecznych
** W roku 2020 Bank zmienił zasadę rachunkowości i dokonał alokacji części rezerw utworzonych na
ryzyko prawne z tytułu walutowych kredytów hipotecznych do portfela kredytowego, dokonano też
stosownej korekty danych porównywalnych według stanu na 31 grudnia 2019 prezentowanych w
niniejszym sprawozdaniu finansowym (więcej informacji na ten temat zaprezentowano w Rozdziale
8. Polityka rachunkowości).
37. REZERWY Z TYTUŁU ODROCZONEGO PODATKU DOCHODOWEGO
31.12.2020
31.12.2019
Rezerwa na odroczony podatek dochodowy
0*
0*
* Rezerwy z tytułu podatku odroczonego w wartości 358 134 tys. zł według stanu na 31.12.2020 oraz
286 829 tys. zł według stanu na 31.12.2019 prezentowane są w bilansie w ujęciu netto kompensując
aktywa z tytułu podatku odroczonego, co zostało szerzej zaprezentowane w nocie 27. Aktywa z
tytułu odroczonego podatku dochodowego.
164
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
38. INNE ZOBOWIĄZANIA
38a. Inne zobowiązania
31.12.2020
31.12.2019
Krótkoterminowe
1 476 954
1 385 929
Koszty do zapłacenia - premie, wynagrodzenia
38 520
49 501
Koszty do zapłacenia - pozostałe
188 382
168 827
Rezerwa na zwroty na ubezpieczenia
346 567
354 416
Rozliczenia międzybankowe
341 353
247 285
Rezerwa na potencjalne zwroty opłat w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu
113 731
63 918
Rozliczenia z tytułu transakcji na instrumentach finansowych
1 537
32 052
Wierzyciele różni
246 069
266 505
Zobowiązania z tytułu leasingu
105 202
114 933
Zobowiązania wobec budżetu
25 511
14 106
Przychody przyszłych okresów
50 446
45 546
Rezerwy na niewykorzystane urlopy
15 364
24 212
Rezerwy na odprawy emerytalne
3 006
3 103
Pozostałe
1 266
1 525
Długoterminowe
489 702
499 032
Rezerwy na odprawy emerytalne
31 995
29 625
Przychody przyszłych okresów
0
0
Zobowiązanie do zapłaty – BFG*
139 845
90 727
Zobowiązania z tytułu leasingu
304 916
362 527
Koszty do zapłacenia
12 946
16 153
Razem
1 966 656
1 884 961
w tym pozostałe zobowiązania finansowe**
1 289 290
1 314 723
* Bank korzysta z możliwości wnoszenia części składek do BFG w formie zobowiązania do zapłaty co polega na rozpoznaniu
zobowiązania do zapłaty przy jednoczesnym utrzymywaniu aktywów obciążonych w formie dłużnych papierów wartościowych
przechowywanych na odrębnym, utworzonym w tym celu rachunku
** do pozostałych zobowiązań finansowych zalicza się całość Innych zobowiązań z wyłączeniem Przychodów przyszłych
okresów, Rezerw na zwroty, Zobowiązań wobec budżetu, Zobowiązania do zapłaty składki dla BFG oraz pozycji Pozostałe
38b. Zobowiązania z tytułu leasingu
31.12.2020
31.12.2019
Zobowiązania (brutto) z tytułu leasingu
432 741
506 862
Niezrealizowane koszty finansowe
(22 623)
(29 402)
Wartość bieżąca minimalnych rat leasingowych
410 118
477 460
Zobowiązania (brutto) z tytułu leasingu wg terminów zapadalności
do 1 roku
111 588
123 710
powyżej 1 roku do 5 lat
208 661
250 995
powyżej 5 lat
112 492
132 157
Razem
432 741
506 862
Zobowiązania (netto) z tytułu leasingu wg terminów zapadalności
do 1 roku
105 202
114 933
powyżej 1 roku do 5 lat
196 260
235 893
powyżej 5 lat
108 656
126 634
Razem
410 118
477 460
165
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
38c. Zmiana stanu rezerw na niewykorzystane urlopy
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Stan na początek okresu
24 212
12 520
Utworzenie/Odwrócenie rezerw
(8 750)
62
Połączenie z Euro Bank S.A.
0
12 330
Wykorzystanie rezerw
(98)
(700)
Stan na koniec okresu
15 364
24 212
38d. Zmiana stanu rezerw na odprawy emerytalne
01.01.2020 -
31.12.2020
01.01.2019 -
31.12.2019
Stan na początek okresu
32 728
24 196
Utworzenie / Odwrócenie rezerw
2 984
8 996
Połączenie z Euro Bank S.A.
0
438
Wykorzystanie rezerw
(1 440)
(1 411)
(Zyski) / straty aktuarialne
729
509
Stan na koniec okresu
35 001
32 728
166
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
39. KAPITAŁ WŁASNY
39a. Kapitał zakładowy
Kapitał podstawowy Banku Millennium S.A. wynosi 1 213 116 777 zł i dzieli się na 1 213 116 777 akcji
o wartości nominalnej 1 zł każda, co prezentuje poniższa tabela.
KAPITAŁ ZAKŁADOWY
Wartość nominalna jednej akcji = 1 zł.
Seria /
emisja
Rodzaj
akcji
Rodzaj
Uprzywilejo
wania
Liczba
akcji
Wartość
serii / emisji
(w zł)
Sposób pokrycia
kapitału
Data
rejestracji
Prawo do
dywidendy
A
imienne
założycielskie
x2 co
do głosu
106 850
106 850
gotówka
30.06.1989
30.06.1989
B1
imienne zwykłe
150 000
150 000
gotówka
13.06.1990
01.01.1990
B2
imienne zwykłe
150 000
150 000
gotówka
13.12.1990
01.01.1990
C
na okaziciela zwykłe
4 693 150
4 693 150
gotówka
17.05.1991
01.01.1991
D1
na okaziciela zwykłe
1 700 002
1 700 002
gotówka
31.12.1991
01.01.1992
D2
na okaziciela zwykłe
2 611 366
2 611 366
gotówka
31.01.1992
01.01.1992
D3
na okaziciela zwykłe
1 001 500
1 001 500
gotówka
10.03.1992
01.01.1992
E
na okaziciela zwykłe
6 000 000
6 000 000
gotówka
28.05.1993
01.01.1992
F
na okaziciela zwykłe
9 372 721
9 372 721
gotówka
10.12.1993
01.01.1993
G
na okaziciela zwykłe
8 000 000
8 000 000
gotówka
30.05.1994
01.10.1993
H
na okaziciela zwykłe
7 082 129
7 082 129
gotówka
24.10.1994
01.10.1994
Podwyższenie wart. nominalnej akcji z 1 do 4 PLN
122 603 154
kapitał zapasowy
24.11.1994
Split akcji w stosunku 1:4
122 603 154
05.12.1994
I
na okaziciela zwykłe
65 000 000
65 000 000
gotówka
12.08.1997
01.10.1996
J
na okaziciela zwykłe
196 120 000
196 120 000
kapitały Banku
Gdańskiego S.A.
12.09.1997
01.10.1996
K
na okaziciela zwykłe
424 590 872
424 590 872
gotówka
31.12.2001
01.01.2001
L
na okaziciela zwykłe
363 935 033
363 935 033
gotówka
26.02.2010
01.01.2009
Liczba akcji razem
1 213 116 777
Kapitał akcyjny razem
1 213 116 777
W okresie sprawozdawczym dokonana została konwersja 232 akcji imiennych zwykłych na akcje na
okaziciela. W związku z powyższym liczba akcji imiennych wg stanu na dzień 31 grudnia 2020 roku
wynosiła 107 608, z czego 61 600 akcji to akcje założycielskie, uprzywilejowane w ten sposób, że
jedna akcja daje prawo do dwóch głosów na Walnym Zgromadzeniu.
Z uwagi na fakt, że Bank jest spółką publiczną, której akcje znajdują się w obrocie na Giełdzie
Papierów Wartościowych w Warszawie, Bank nie posiada szczegółowych informacji na temat
struktury akcjonariatu aktualnej na 31 grudnia 2020 roku. Informacja na temat akcjonariusza –
Banco Comercial Portugues S.A., zawarta w poniższej tabeli, podana została na podstawie danych
zebranych w związku z rejestracją akcjonariuszy uprawnionych do wzięcia udziału w
Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Banku zwołanym na dzień 3 lipca 2020 roku.
Natomiast dane dotyczące stanu posiadania akcji Banku przez Nationale-Nederlanden Otwarty
Fundusz Emerytalny, Otwarty Fundusz Emerytalny PZU „Złota Jesień” i Aviva Otwarty Fundusz
Emerytalny Aviva Santander i ich udział w kapitale zakładowym Banku, został obliczony na
podstawie Rocznej struktury aktywów ww. Funduszy według stanu na dzień 31 grudnia 2020 roku
(ogłoszonej na stronach internetowych odpowiednio: www.nn.pl, www.pzu.pl i www.aviva.pl). Dla
dokonania wymienionych kalkulacji założono średni kurs ważony wolumenem (VWAP) akcji Banku w
wysokości 3,3088 PLN.
167
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Najwięksi akcjonariusze Banku (powyżej 5% udział w głosach WZA):
Akcjonariusze według stanu na 31.12.2020
Ilość akcji
% udział
w kapitale
zakładowym
Ilość głosów
% udział
w głosach na
WZA
Banco Comercial Portugues S.A.
607 771 505
50,10
607 771 505
50,10
Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny
109 924 704
9,06
109 924 704
9,06
Otwarty Fundusz Emerytalny PZU „Złota Jesień”
85 697 263
7,06
85 697 263
7,06
Aviva Otwarty Fundusz Emerytalny Aviva Santander
76 760 035
6,33
76 760 035
6,33
Akcjonariusze według stanu na 31.12.2019
Ilość akcji
% udział
w kapitale
zakładowym
Ilość głosów
% udział
w głosach na
WZA
Banco Comercial Portugues S.A.
607 771 505
50,10
607 771 505
50,10
Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny
100 000 368
8,24
100 000 368
8,24
Aviva Otwarty Fundusz Emerytalny Aviva Santander
76 760 317
6,33
76 760 317
6,33
Otwarty Fundusz Emerytalny PZU „Złota Jesień”
67 593 025
5,57
67 593 025
5,57
39b. Skumulowane inne całkowite dochody
Skumulowane inne całkowite dochody powstają w rezultacie rozpoznania:
▪ efektu wyceny aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne
całkowite dochody w kwocie netto, to jest po uwzględnieniu podatku odroczonego.
Wyksięgowanie niniejszych wartości, dla instrumentów dłużnych, z kapitału z aktualizacji
wyceny następuje w momencie wyłączenia z ksiąg rachunkowych całości lub części
wycenianych aktywów lub w momencie rozpoznania utraty wartości (efekt wyceny jest
wtedy odnoszony do rachunku zysków i strat). Efekt wyceny instrumentów kapitałowych nie
podlega przeksięgowaniu do rachunku zysków i strat.
▪ efektu wyceny (według wartości godziwej) instrumentów pochodnych stanowiących
zabezpieczenie przepływów środków pieniężnych w kwocie netto, to jest po uwzględnieniu
podatku odroczonego. W kapitale z aktualizacji wyceny, ujmowana jest część zysków lub
strat związanych z instrumentem zabezpieczającym przepływy pieniężne, która stanowi
efektywne zabezpieczenie natomiast nieefektywna część zysków lub strat związanych z tym
instrumentem zabezpieczającym ujmowana jest w rachunku zysków i strat.
▪ zysków /strat aktuarialnych w kwocie netto, to jest po uwzględnieniu podatku odroczonego.
W kapitale z aktualizacji wyceny, ujmowane są zyski lub straty powstałe
z wyceny zobowiązań wynikających z utworzonej rezerwy na odprawy emerytalne. Wycena
jest sporządzona przy zastosowaniu metody prognozowanego kosztu jednostkowego, a
parametrami, które mają istotny wpływ na wysokość wartości bieżącej tych zobowiązań są:
stopa mobilności (rotacja) pracowników, stopa dyskontowa, stopa wzrostu płac. Niniejsze
wartości nie podlegają przeksięgowaniu do rachunku zysków i strat.
Kapitał z aktualizacji wyceny
31.12.2020
31.12.2019
Efekt wyceny (brutto)
243 221
82 529
Podatek odroczony
(46 212)
(15 681)
Efekt wyceny netto
197 009
66 848
168
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Źródła zmian kapitału z aktualizacji wyceny przedstawiają się następująco (dane w tys. zł):
Kapitał z aktualizacji wyceny aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez
inne całkowite dochody 1.01.2020 - 31.12.2020
Wartość
brutto
Podatek
odroczony
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
114 539
(21 762)
92 777
Przeniesienie do rachunku zysków i strat okresu w efekcie sprzedaży
(130 767)
24 846
(105 921)
Zmiana w związku z zapadalnością papierów wartościowych
(794)
151
(643)
Zyski/straty z rewaluacji papierów dłużnych wycenianych według wartości
godziwej przez inne całkowite dochody odniesione na kapitał własny
308 692
(58 651)
250 041
Zyski/straty z rewaluacji akcji wycenianych według wartości godziwej przez
inne całkowite dochody odniesione na kapitał własny
(175)
33
(142)
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
291 495
(55 384)
236 111
Kapitał z aktualizacji wyceny aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez
inne całkowite dochody 1.01.2019 - 31.12.2019
Wartość
brutto
Podatek
odroczony
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
161 875
(30 756)
131 119
Przeniesienie do rachunku zysków i strat okresu w efekcie sprzedaży
(39 741)
7 551
(32 190)
Zmiana w związku z zapadalnością papierów wartościowych
(1 674)
318
(1 356)
Zyski/straty z rewaluacji papierów dłużnych wycenianych według wartości
godziwej przez inne całkowite dochody odniesione na kapitał własny
(6 093)
1 158
(4 935)
Zyski/straty z rewaluacji akcji wycenianych według wartości godziwej przez
inne całkowite dochody odniesione na kapitał własny
172
(33)
139
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
114 539
(21 762)
92 777
Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów finansowych zabezpieczających przepływy pieniężne
1.01.2020 - 31.12.2020
Wartość
brutto
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
(28 885)
(23 397)
Zyski lub straty z tytułu wyceny instrumentów finansowych odnoszone na
kapitał własny
(24 787)
(20 077)
Przeniesienie do rachunku zysków i strat okresu
9 253
7 495
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
(44 419)
(35 980)
Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów finansowych zabezpieczających przepływy pieniężne
1.01.2019 - 31.12.2019
Wartość
brutto
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
(68 570)
(55 542)
Zyski lub straty z tytułu wyceny instrumentów finansowych odnoszone na
kapitał własny
20 494
16 600
Przeniesienie do rachunku zysków i strat okresu
19 191
15 545
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
(28 885)
(23 397)
169
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Kapitał z aktualizacji wyceny – zyski lub (straty) aktuarialne 1.01.2020 - 31.12.2020
Wartość
brutto
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
(3 125)
(2 532)
Zmiana zobowiązań wynikających z rezerwy na odprawy emerytalne
(729)
(590)
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
(3 854)
(3 122)
Kapitał z aktualizacji wyceny – zyski lub (straty) aktuarialne 1.01.2019 - 31.12.2019
Wartość
brutto
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
(2 616)
(2 120)
Zmiana zobowiązań wynikających z rezerwy na odprawy emerytalne
(509)
(412)
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
(3 125)
(2 532)
39c. Zyski zatrzymane
kapitał
zapasowy
kapitał
rezerwowy
fundusz
ogólnego ryzyka
bankowego
niepodzielony
wynik
RAZEM
Zyski zatrzymane na początek okresu
01.01.2020
374 957
5 098 295
228 902
560 727
6 262 881
podział zysku, w tym:
przeniesienie na kapitał
rezerwowy
0
560 727
0
(560 727)
0
obciążenie z tytulu wydania akcji
własnych pracownikom
(3 103)
(3 103)
wynik netto bieżącego okresu
0
0
0
18 579
18 579
Zyski zatrzymane na koniec bieżącego
okresu 31.12.2020
374 957
5 655 919
228 902
18 579
6 278 357
kapitał
zapasowy
kapitał
rezerwowy
fundusz
ogólnego ryzyka
bankowego
niepodzielony
wynik
RAZEM
Zyski zatrzymane na początek okresu
01.01.2019
374 957
4 611 408
228 902
486 887
5 702 154
połączenie z Euro Bank S.A.
0
0
0
(39 956)
(39 956)
podział zysku, w tym:
przeniesienie na kapitał
rezerwowy
0
486 887
0
(486 887)
0
wynik netto bieżącego okresu
0
0
0
600 683
600 683
Zyski zatrzymane na koniec bieżącego
okresu 31.12.2019
374 957
5 098 295
228 902
560 727
6 262 881
170
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
40. ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE WEDŁUG UMOWNYCH TERMINÓW
WYMAGALNOŚCI
31.12.2020
do
1 miesiąca
powyżej
1 miesiąca do
3 miesięcy
powyżej
3 miesięcy
do 1 roku
powyżej
1 roku
do 5 lat
powyżej
5 lat
RAZEM
Zobowiązania wobec banków
538 663
42
0
25 714
0
564 419
Zobowiązania wobec klientów
71 312 381
4 920 627
3 791 886
1 805 710
26 402
81 857 006
Zobowiązania z tytułu
sprzedanych papierów
wartościowych z udzielonym
przyrzeczeniem odkupu
248 566
0
0
0
0
248 566
Zobowiązania z tytułu emisji
dłużnych papierów wartościowych
32 916
68 292
385 902
0
0
487 110
Zobowiązania podporządkowane
9 035
1 174
29 055
157 056
1 640 903
1 837 223
Zobowiązania z tytułu
instrumentów pochodnych
przeznaczonych do obrotu wg
wartości nominalnej
5 110 475
1 938 381
3 252 477
4 858 752
91 867
15 251 952
Zobowiązania z tytułu
instrumentów pochodnych
zabezpieczających wg wartości
nominalnej
596 974
2 878 268
3 048 832
12 513 231
0
19 037 305
Zobowiązania warunkowe
udzielone - finansowe
12 478 702
0
0
0
0
12 478 702
Zobowiązania warunkowe
udzielone - gwarancyjne
2 562 041
0
0
0
0
2 562 041
RAZEM
92 889 753
9 806 784
10 508 152
19 360 463
1 759 172
134 324 324
31.12.2019
do
1 miesiąca
powyżej
1 miesiąca do
3 miesięcy
powyżej
3 miesięcy
do 1 roku
powyżej
1 roku
do 5 lat
powyżej
5 lat
RAZEM
Zobowiązania wobec banków
338 008
64 754
415 058
37 781
0
855 601
Zobowiązania wobec klientów
64 134 494
6 683 768
8 893 215
2 015 450
26 465
81 753 392
Zobowiązania z tytułu
sprzedanych papierów
wartościowych z udzielonym
przyrzeczeniem odkupu
90 719
0
0
0
0
90 719
Zobowiązania z tytułu emisji
dłużnych papierów wartościowych
0
25 111
479 169
514 477
0
1 018 757
Zobowiązania podporządkowane
14 323
1 883
46 372
250 308
1 769 227
2 082 113
Zobowiązania z tytułu
instrumentów pochodnych
przeznaczonych do obrotu wg
wartości nominalnej
2 736 887
2 031 288
3 736 975
4 266 598
54 197
12 825 945
Zobowiązania z tytułu
instrumentów pochodnych
zabezpieczających wg wartości
nominalnej
825 047
1 866 553
4 573 856
6 625 395
392 130
14 282 981
Zobowiązania warunkowe
udzielone - finansowe
9 939 514
0
0
0
0
9 939 514
Zobowiązania warunkowe
udzielone - gwarancyjne
2 512 533
0
0
0
0
2 512 533
RAZEM
80 591 525
10 673 357
18 144 645
13 710 009
2 242 019
125 361 555
171
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
15. Informacje Uzupełniające
15.1. DYWIDENDA ZA ROK 2020
Bank Millennium posiada politykę dywidendy, obejmującą wypłatę 35% do 50% zysku netto Banku,
zakładając, że zalecenia Komisji Nadzoru Finansowego (KNF), dotyczące wypłaty dywidendy,
zostaną zrealizowane.
W dniu 16 grudnia 2020 KNF opublikował stanowisko w sprawie polityki dywidendowej banków
komercyjnych w 2021 r. Biorąc pod uwagę istotną niepewność co do dalszego rozwoju wydarzeń
związanych z pandemią COVID19, przejściowy charakter rozwiązań wykorzystywanych przez banki
do poprawy sytuacji kapitałowej w okresie pandemii, utrzymujące się ostrożne stanowiska
nadzorcze w UE w zakresie ograniczeń dywidendowych oraz innych form obniżania zasobów
kapitałowych oraz zmianę wytycznych EUNB wydłużającą moratoria KNF uznał za konieczne
wstrzymanie przez banki komercyjne wypłat dywidendy. W dniu 13 stycznia Bank otrzymał
analogiczne indywidualne zalecenie KNF w sprawie wstrzymania przez Bank wypłaty w pierwszym
półroczu 2021 r.
W oparciu o powyższe zalecenia, niepewność w zakresie warunków działania spowodowana
pandemią COVID-19, istniejące ryzyko prawne/operacyjne, jak również uwzględniając konieczność
zapewnienia właściwego wsparcia kapitałowego dla wzrostu skali działalności biznesowej, Zarząd
Banku przedstawi Walnemu Zgromadzeniu propozycję zatrzymania całego zysku netto
wypracowanego w roku 2020 w kapitałach własnych Banku.
15.2. DANE O AKTYWACH, KTÓRE STANOWIĄ ZABEZPIECZENIE
ZOBOWIĄZAŃ
Na dzień 31.12.2020 r. następujące aktywa Banku stanowiły zabezpieczenie zobowiązań (w tys.
PLN):
Lp.
Rodzaj aktywa
Portfel
Zabezpieczane zobowiązanie
Wartość
nominalna
aktywa
Wartość
bilansowa
aktywa
1.
Obligacje skarbowe
OK0722
utrzymywanie i
sprzedaż
kredyt lombardowy udzielany Bankowi
przez NBP
130 000
129 922
2.
Obligacje skarbowe
OK0722
utrzymywanie i
sprzedaż
zabezpieczenie Funduszu Ochrony
Środków Gwarantowanych w ramach
Bankowego Funduszu Gwarancyjnego
355 000
354 787
3.
Obligacje skarbowe
PS0123
utrzymywanie i
sprzedaż
BFG - fundusz gwarancyjny -
zabezpieczenie zobowiązania do zapłaty
88 000
94 473
4.
Obligacje skarbowe
PS0123
utrzymywanie i
sprzedaż
BFG - fundusz przymusowej
restrukturyzacji - zabezpieczenie
zobowiązania do zapłaty
71 000
76 223
5.
Obligacje skarbowe
PS0422
utrzymywanie i
sprzedaż
wstępny depozyt rozliczeniowy w KDPW
CCP (MARI) - initial deposit
300 000
313 311
6.
Środki pieniężne
należności
wstępny depozyt rozliczeniowy w KDPW
CCP (MARI)
100
100
7.
Środki pieniężne
należności
fundusz zabezpieczający ASO (PAGB) -
guarantee fund
2 415
2 415
8.
Środki pieniężne
należności
wpłata na Fundusz Zabezpieczający OTC
- KDPW_CCP
5 617
5 617
9.
Środki pieniężne
należności
rozliczenie z tytułu zawartych transakcji
45 153
45 153
10.
Depozyty złożone
lokaty w bankach
rozliczenie z tytułu zawartych transakcji
503 532
503 532
RAZEM
1 500 817
1 525 533
172
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Dodatkowo według stanu na 31 grudnia 2020 r. Bank posiadał zawarte krótkoterminowe (rozliczane
przeważnie w ciągu 7 dni) transakcje sprzedaży skarbowych papierów wartościowych z udzielonym
przyrzeczeniem odkupu, których przedmiotem były papiery wartościowe o wartości 248 429 tys. zł
(odpowiadające im zobowiązania zaprezentowano w Rozdziale 14., nota 33).
Na dzień 31.12.2019 r. następujące aktywa Banku stanowiły zabezpieczenie zobowiązań (w tys.
PLN):
Lp.
Rodzaj aktywa
Portfel
Zabezpieczane zobowiązanie
Wartość
nominalna
aktywa
Wartość
bilansowa
aktywa
1.
Obligacje skarbowe
WZ0121
utrzymywanie i
sprzedaż
kredyt lombardowy udzielany Bankowi
przez NBP
130 000
131 453
2.
Obligacje skarbowe
WZ0121
utrzymywanie i
sprzedaż
zabezpieczenie Funduszu Ochrony
Środków Gwarantowanych w ramach
Bankowego Funduszu Gwarancyjnego
358 000
362 002
3.
Bony pieniężne
NBP_030120
utrzymywanie i
sprzedaż
BFG - fundusz gwarancyjny -
zabezpieczenie zobowiązania do zapłaty
51 750
51 746
4
Bony pieniężne
NBP_030120
utrzymywanie i
sprzedaż
BFG - fundusz przymusowej
restrukturyzacji - zabezpieczenie
zobowiązania do zapłaty
51 250
51 246
5.
Środki pieniężne
należności
wpłata na Fundusz Zabezpieczający
OTC - KDPW_CCP
7 243
7 243
6.
Środki pieniężne
należności
rozliczenie z tytułu zawartych transakcji
1 518
1 518
7.
Depozyty złożone
lokaty w bankach
rozliczenie z tytułu zawartych transakcji
345 035
345 035
RAZEM
944 796
950 243
Dodatkowo według stanu na 31 grudnia 2019 r. Bank posiadał zawarte krótkoterminowe (rozliczane
przeważnie w ciągu 7 dni) transakcje sprzedaży skarbowych papierów wartościowych z udzielonym
przyrzeczeniem odkupu, których przedmiotem były papiery wartościowe o wartości 90 453 tys. zł
(odpowiadające im zobowiązania zaprezentowano w Rozdziale 14., nota 33).
15.3. PAPIERY WARTOŚCIOWE STANOWIĄCE PRZEDMIOT TRANSAKCJI Z
PRZYRZECZENIEM ODKUPU
Na dzień 31.12.2020 r. następujące papiery wartościowe (prezentowane w bilansie Banku) stanowiły
przedmiot transakcji z przyrzeczeniem odkupu (SBB), w tys. zł:
Rodzaj papieru wartościowego
Wartość nominalna
Wartość bilansowa
Obligacje skarbowe
233 004
248 429
RAZEM
233 004
248 429
W następstwie zawarcia transakcji z przyrzeczeniem odkupu, których przedmiotem są papiery
wartościowe prezentowane w powyższej tabeli, Bank jest narażony na ryzyka analogiczne jak
w przypadku posiadania papierów wartościowych o tej samej charakterystyce we własnym portfelu.
Na dzień 31.12.2019 r. następujące papiery wartościowe (prezentowane w bilansie Banku) stanowiły
przedmiot transakcji z przyrzeczeniem odkupu (SBB), w tys. zł:
Rodzaj papieru wartościowego
Wartość nominalna
Wartość bilansowa
Obligacje skarbowe
85 221
90 453
RAZEM
85 221
90 453
173
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
15.4. KOMPENSOWANIE NALEŻNOŚCI I ZOBOWIĄZAŃ NA BAZIE UMÓW
RAMOWYCH
Większość portfela instrumentów pochodnych Banku powstaje w wyniku zawierania przez Bank
umów ramowych ISDA (z ang. International Swaps and Derivatives Agreements; Międzynarodowa
umowa w sprawie transakcji swapowych i instrumentów pochodnych). Zapisy tego rodzaju umów
określają kompleksowe postępowanie w następstwie wystąpienia przypadku naruszenia (głównie
trudności w regulowaniu zobowiązań przez kontrahenta) i umożliwiają ich rozwiązanie oraz
rozliczenie się z kontrahentem na bazie skompensowanej kwoty wzajemnych należności i
zobowiązań. Do chwili obecnej Bank nie korzystał z takiej możliwości, jednakże w ramach
wypełnienia obowiązku informacyjnego wynikającego MSSF 7 w poniższej tabeli zaprezentowano
odpowiednio kwoty wyceny do wartości godziwej instrumentów pochodnych (zarówno
zaklasyfikowanych do portfela przeznaczone do obrotu jak i dedykowanych do rachunkowości
zabezpieczeń) oraz zabezpieczeń pieniężnych objętych umowami ramowymi ISDA wraz z
maksymalną hipotetyczną kwotą wynikającą z rozliczenia na bazie kompensaty.
w tys. zł
Kwoty do otrzymania
Kwoty do zapłacenia
Wycena instrumentów pochodnych
94 540
747 113
Wartość przyjętych / udzielonych depozytów zabezpieczających
(28 758)
(470 846)
Aktywa i Zobowiązania finansowe objęte porozumieniem ramowym
umożliwiającym kompensowanie
65 782
276 267
Maksymalna, hipotetyczna kwota kompensaty
(65 782)
(65 782)
Aktywa i Zobowiązania finansowe objęte porozumieniem
ramowym umożliwiającym kompensowanie po uwzględnieniu
hipotetycznej kwoty kompensacji
0
210 485
15.5. DODATKOWE OBJAŚNIENIA DO RACHUNKU PRZEPŁYWÓW ŚRODKÓW
PIENIĘŻNYCH
Na potrzeby sprawozdania z przepływów środków pieniężnych jako środki pieniężne i ich
ekwiwalenty Bank sklasyfikował następujące aktywa finansowe:
w tys. zł
31.12.2020
31.12.2019
Gotówka w kasie i środki na rachunkach w Banku Centralnym
1 460 289
2 203 444
Należności z tytułu lokat międzybankowych*
122 659
440 162
Dłużne papiery wyemitowane przez Skarb Państwa*
3 486
1 109 183
w tym: FVTOCI
0
1 086 797
w tym: przeznaczone do obrotu
3 486
22 386
Razem
1 586 434
3 752 789
* aktywa finansowe z terminem zapadalności poniżej 3 miesięcy
174
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Na potrzeby sprawozdania z przepływów środków pieniężnych przyjęto następującą klasyfikację
rodzajów działalności:
1. działalność operacyjna – obejmuje podstawowy zakres działalności związany ze świadczeniem
usług przez Bank, obejmujący działania mające na celu wygospodarowanie zysku, a niebędące
działalnością inwestycyjną lub finansową,
2. działalność inwestycyjna obejmuje czynności związane z nabywaniem i zbywaniem składników
majątku trwałego w szczególności aktywów finansowych niesklasyfikowanych do kategorii
przeznaczone do obrotu, akcji i udziałów w jednostkach podporządkowanych oraz rzeczowego
majątku trwałego i wartości niematerialnych,
3. działalność finansowa obejmuje działania związane z pozyskiwaniem środków w formie kapitałów
bądź zobowiązań jak również obsługę źródeł finansowania.
15.6. INFORMACJE O PROWADZONEJ DZIAŁALNOŚCI POWIERNICZEJ
Na dzień 31.12.2020 r. Departament Powierniczy Banku Millennium S.A. prowadził 13 440
rachunków, na których zdeponowane były aktywa o łącznej wartości 32,5 mld PLN. Przychody netto
na działalności powierniczej za rok 2020 wyniosły 6,8 mln PLN. Ponadto Departament Powierniczy
pełnił funkcję Banku Depozytariusza dla 24 funduszy inwestycyjnych z czego 21 z grupy Millennium
TFI S.A.
15.7. PŁATNOŚCI NA BAZIE AKCJI
2012 roku Bank wdrożył politykę określającą zasady wynagradzania osób mających istotny wpływ na
profil ryzyka Banku Millennium, z późniejszymi zmianami, zgodnie z wymogami opisanymi w
Uchwale Komisji Nadzoru Finansowego nr 258/2011, a następnie Rozporządzeniu Ministra Rozwoju i
Finansów z dnia 6 marca 2017 r. w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli
wewnętrznej, polityki wynagrodzeń oraz szczegółowego sposobu szacowania kapitału wewnętrznego
w bankach. Zgodnie z polityką, pracownicy Banku mający istotny wpływ na profil ryzyka Banku
otrzymują zmienne wynagrodzenie, którego część wypłacana jest w formie instrumentów
finansowych: akcji fantomowych Banku w latach 2017-2018; akcji własnych Banku Millennium: za
rok 2019 i 2020. Od roku 2019 Bank, decyzją Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Banku z dnia 27
sierpnia 2019, wprowadził program motywacyjny służący wynagradzaniu osób uprawnionych,
uprzednio zidentyfikowanych jako mające istotny wpływ na profil ryzyka (ang. Risk Taker). W jego
ramach nabyte przez Spółkę Akcje Własne zostaną, zgodnie z obowiązującą polityką wynagrodzeń
Risk Takerów, przeznaczone do nieodpłatnego nabycia w odpowiedniej liczbie przez wskazanych
Risk Takerów w Okresie Trwania Programu.
175
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Zmienne wynagrodzenia w
2020
2019
2018
2017
instrumencie finansowym, za rok:
Rodzaj transakcji w świetle MSSF 2
Transakcje płatności w formie akcji
własnych
Transakcje płatności w formie akcji
rozliczane w środkach pieniężnych
Data rozpoczęcia okresu oceny
1 stycznia 2020
1 stycznia 2019
1 stycznia 2018
1 stycznia 2017
Data ogłoszenia programu
27 sierpnia 2019
30 lipca 2012
Data uruchomienia programu zgodnie z
definicją MSSF 2
Data Komitetu Personalnego następującego po zakończeniu roku finansowego
Liczba instrumentów przyznanych
Ustalana w dacie przyznania programu zgodnie z definicją MSSF 2
Data zapadalności
3 lata od daty przyznania programu
Data nabycia uprawnień
31 grudnia 2020
31 grudnia 2019
31 grudnia 2018
31 grudnia 2017
Warunki nabycia uprawnień
Spełnienie
warunków
dotyczących
zatrudnienia w
Banku w roku
2020, wyników
Banku oraz
indywidualnych
wyników pracy.
Spełnienie
warunków
dotyczących
zatrudnienia w
Banku w roku
2019, wyników
Banku oraz
indywidualnych
wyników pracy.
Spełnienie
warunków
dotyczących
zatrudnienia w
Banku w roku
2018, wyników
Banku oraz
indywidualnych
wyników pracy.
Spełnienie
warunków
dotyczących
zatrudnienia w
Banku w roku
2017, wyników
Banku oraz
indywidualnych
wyników pracy.
Rozliczenie programu
Programy 2017-2018: W dniu rozliczenia uczestnikowi zostanie wypłacona kwota
środków pieniężnych stanowiąca iloczyn posiadanych przez uczestnika akcji
fantomowych oraz średniej arytmetycznej ceny akcji Banku na GPW na
zamknięcie 10 kolejnych sesji poprzedzających dzień rozliczenia, przy czym
ustalana tak wartość nie może być większa ani też mniejsza niż o 20% w
stosunku do pierwotnej wartości odroczonej puli akcji. Akcje fantomowe są
rozliczane w 3 równych rocznych ratach począwszy od daty Komitetu
Personalnego na którym zostały przydzielone.
Programy 2019-2020: W dniu rozliczenia programu uczestnikowi zostaną
przekazane przyznane akcje własne
Wycena programu
Wartość godziwa programu jest wyznaczana na każdą datę bilansową wg zasad
przyjętych dla określenia wartości programu w dniu rozliczenia.
Instrumenty finansowe pracowników
Banku niebędących Członkami Zarządu
Banku Millennium S.A., za rok:
2020
2019
2018
2017
akcje własne
akcje fantomowe
akcje fantomowe
Data przydzielenia akcji
-
03.07.2020
23.01.2019
07.02.2018
Ilość akcji (szt.)
-
723 517
77 325
35 785
- przyznana
-
144 705
0
0
- odroczona
-
578 812
77 325
35 785
Wartość na dzień przydzielenia (PLN)
-
2 305 704
709 999
342 210
- przyznana
-
461 146
0
0
- odroczona
-
1 844 558
709 999
342 210
Wartość godziwa na 31.12.2020 (PLN)
-
1 892 715
567 999
273 768
Według stanu na dzień bilansowy, Komitet Personalny przy Radzie Nadzorczej nie podjął decyzji o
wysokości zmiennego wynagrodzenia dla pracowników Banku niebędących Członkami Zarządu za rok
2020.
176
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Instrumenty finansowe Członków
Zarządu Banku Millennium S.A. za rok:
2020
2019
2018
2017
akcje własne
akcje własne
akcje fantomowe
akcje fantomowe
Data przydzielenia akcji
-
03.07.2020
31.05.2019
09.04.2018
Ilość akcji (szt.):
-
965 862
156 571
91 480
- przyznana
-
482 928
0
0
- odroczona
-
482 934
156 571
91 480
wartość na dzień przydzielenia (PLN):
-
3 078 000
1 426 347
750 960
- przyznana
-
1 539 000
0
0
- odroczona
-
1 539 000
1 426 347
750 960
Wartość godziwa na 31.12.2020 (PLN)
-
3 128 939
1 028 202
666 706
Według stanu na dzień publikacji Raportu Rocznego, Komitet Personalny przy Radzie Nadzorczej nie
podjął decyzji o wysokości zmiennego wynagrodzenia dla Członków Zarządu za rok 2020.
PŁATNOŚCI NA BAZIE AKCJI BYŁEGO EURO BANKU S.A.
Bank Millennium przejął zobowiązania Euro Banku wobec pracowników, którzy byli zidentyfikowani
jako mający istotny wpływ na profil ryzyka i otrzymywali zmienne wynagrodzenie, którego część
wypłacana była w formie akcji byłego Euro Banku w latach poprzedzających połączenie. Z dniem
przejęcia Euro Banku przez Bank Millennium akcje te przestały istnieć. W związku z tym Bank
Millennium przyjął decyzją Rady Nadzorczej zasady konwersji nieistniejących akcji Euro Banku na
akcje Banku Millennium. W latach 2021 i 2022 pozostało do wypłaty z tego tytułu odpowiednio
306 726 oraz 237 848 akcji Banku Millennium.
15.8. WPŁYW PANDEMII KORONAWIRUSA COVID-19 NA DZIAŁALNOŚĆ
BANKU MILLENNIUM
Wybuch pandemii koronawirusa COVID-19 w I kw. 2020 r. spowodował nagłe w zmiany w dynamice
biznesu Banku oraz wymusił zmianę jego strategicznych priorytetów. Dynamiki biznesowe ulegały
silnym wahaniom w ciągu roku, odpowiednio do stopnia nasilenia pandemii, regulacji
antypandemicznych wprowadzonych przez rząd oraz wynikającej z nich aktywności klientów Banku.
W ramach wsparcia klientów Bank wdrożył program moratoriów kredytowych. Napływ wniosków o
wakacje kredytowe uległ znacznemu spowolnieniu po okresie szczytowym pod koniec marca/na
początku kwietnia oraz w czerwcu kiedy część klientów detalicznych skorzystała z możliwości
przedłużenia wakacji kredytowych do 6 miesięcy. Na koniec czerwca kredyty z aktywnymi i
zatwierdzonymi wakacjami kredytowymi stanowiły ok. 10% portfela kredytowego ogółem, nieco
poniżej 12% portfela detalicznego, ok. 3% portfela korporacyjnego i ok. 12% portfela leasingowego.
Na dzień 31 grudnia 2020 aktywnych było 9,367 programów „wakacji kredytowych COVID-19”
dotyczących pożyczek gotówkowych i 892 aktywnych programów wakacji dot. kredytów
hipotecznych, którym odpowiadały, odpowiednio, wolumeny kredytowe w wys. 267 mln zł i 250 mln
zł. Publiczne moratoria kredytowe wprowadzone w czerwcu tzw. „Tarczą Antykryzysową 4.0”
cieszyły się małą popularnością - jedynie 444 wniosków złożono do końca roku (saldo należne 53 mln
zł). Liczba wakacji kredytowych dla klientów korporacyjnych również istotnie spadła (do ok. 50) z
poziomów na koniec września a wartość kredytów z odroczonymi ekspozycjami wynosiła łącznie 44
mln zł. Jakość ekspozycji o wartości 7,6 mld zł, które podlegały moratorium kredytowym była
solidna, przy czym w ok.2,5% przypadków zanotowano opóźnienia ponad 30 dni i zidentyfikowano
przesłanki naruszenia warunków umowy. Pożyczki gotówkowe były na koniec roku 2020 segmentem,
w którym ta proporcja była najwyższa (5,1%), a najmniej problemów jakościowych zanotowano w
segmencie złotowych kredytów hipotecznych (1,1%).
Szczegóły dotyczące ekspozycji podlegających moratorium kredytowym zostały zaprezentowane w
punkcie 9.3 podpunkt (3e) niniejszego sprawozdania.
177
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Wpływ pandemii na wyniki finansowe Banku Millennium
Z perspektywy całego roku 2020 wpływ pandemii na wyniki Banku był znaczący pomimo niższego niż
początkowo oczekiwano negatywnego wpływu na wzrost gospodarczy i kluczowe parametry
ekonomiczne, w tym zwłaszcza stopę bezrobocia. Zysk netto za 2020 rok osiągnął poziom znacznie
poniżej naszych aspiracji. Sam tylko skumulowany spadek wyniku odsetkowego netto (NII) w roku
2020 w porównaniu do annualizowanego poziomu IV kw. 2019 wyniósł 223 mln zł lub 8%. Dzięki
działaniom łagodzącym, negatywny wpływ obniżek stóp procentowych okazał się w rezultacie
mniejszy niż wynikałoby to z naszych szacunków z II kw. 2020 (240 mln zł do 285 mln zł) niemniej
jednak, ceteris paribus, przyniósł spadek wyniku odsetkowego w porównaniu z alternatywnym
scenariuszem.
Pozostałe istotne kwestie dotyczące wpływu pandemii zostały przedstawione w Sprawozdaniu
Zarządu z działalności Banku Millennium i Grupy Kapitałowej Banku Millennium za 2020 r.
15.9. POZOSTAŁE INFORMACJE DODATKOWE I INNE ISTOTNE
WYDARZENIA POMIĘDZY DNIEM SPORZĄDZENIA RAPORTU A DATĄ
JEGO PUBLIKACJI
Bank Hipoteczny
Kredyty hipoteczne są ważnym elementem działalności detalicznej Banku. W związku z tym Bank
złożył w czerwcu 2018 r. do Komisji Nadzoru Finansowego wniosek o wydanie zgody na utworzenie
banku hipotecznego. W dniu 16 czerwca 2020 roku Komisja Nadzoru Finansowego wydała zezwolenie
na utworzenie banku pod firmą „Millennium Bank Hipoteczny Spółka Akcyjna” z siedzibą w
Warszawie. Kapitał zakładowy Millennium Banku Hipotecznego Spółka Akcyjna wynosić będzie
40.000.000 zł i został w całości pokryty przez Bank Millennium S.A. wkładem pieniężnym w
wysokości 120.000.000 zł. Akcje imienne zwykłe w liczbie 40.000.000 o wartości nominalnej 1 zł
każda akcja zostały objęte przez Bank po cenie emisyjnej 3 zł każda akcja. Nowy bank ma zapewnić
średnio- i długoterminowe finansowanie poprzez emisję listów zastawnych w celu wsparcia
działalności w zakresie mieszkaniowych kredytów hipotecznych.
Zwolnienia grupowe (w ramach procesu restrukturyzacji po połaczeniu z Euro Bank)
W okresie pomiędzy 1 lutego a 31 marca 2020 przeprowadzono zwolnienia grupowe, które objęły
około 211 pracowników. Koszty odpraw i odszkodowań z tego tytułu nie przekroczyły 13 milionów
złotych. Przyczynami zwolnień były wynikające z połączenia struktur organizacyjnych: likwidacja
dublujących się jednostek organizacyjnych, ujednolicenie i optymalizacja procesów. Dokonano
również przeglądu placówek Banku - na podstawie przeprowadzonych analiz ekonomicznych i
rynkowych podjęto decyzje o zamknięciu niektórych z nich. Zasady przeprowadzenia tych zwolnień,
kryteria oraz wysokość odpraw zostały wypracowane i uzgodnione ze związkami zawodowymi
funkcjonującymi w Banku.
178
Roczne sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2020 r.
Pomiędzy dniem, na który sporządzono raport a datą jego publikacji nie wystąpiły istotne zdarzenia
mające wpływ na sprawozdanie finansowe i przyszłe wyniki Banku.
Data
Imię i nazwisko
Stanowisko/Funkcja
Podpis
22.02.2021
Joao Bras Jorge
Prezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
22.02.2021
Fernando Bicho
Wiceprezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
22.02.2021
Wojciech Haase
Członek Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
22.02.2021
Andrzej Gliński
Członek Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
22.02.2021
Wojciech Rybak
Członek Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
22.02.2021
Antonio Pinto Junior
Członek Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
22.02.2021
Jarosław Hermann
Członek Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym