Wybrane dane finansowe dotyczące rocznego sprawozdania finansowego
|
|
w tys. zł |
|
|
w tys. EUR |
Rachunek zysków i strat |
01.01.2020-31.12.2020 |
01.01.2019-31.12.2019 |
|
01.01.2020-31.12.2020 |
01.01.2019-31.12.2019 |
|
|
|
|
|
|
Wynik z tytułu odsetek |
34 695 |
31 563 |
|
7 754 |
7 337 |
Wynik z tytułu prowizji i opłat |
-301 |
693 |
|
-67 |
161 |
Wynik na działalności operacyjnej |
-11 400 |
-43 081 |
|
-2 548 |
-10 015 |
Strata przed opodatkowaniem |
-11 400 |
-43 081 |
|
-2 548 |
-10 015 |
Strata za okres |
-12 385 |
-37 702 |
|
-2 768 |
-8 764 |
Strata na jedną akcję |
-5,55 |
-16,91 |
|
-1,24 |
-3,93 |
|
|
|
|
|
|
Przepływy pieniężne |
01.01.2020-31.12.2020 |
01.01.2019-31.12.2019 |
|
01.01.2020-31.12.2020 |
01.01.2019-31.12.2019 |
|
|
|
|
|
|
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej |
-311 373 |
65 541 |
|
-69 593 |
15 236 |
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej |
-1 247 |
592 |
|
-279 |
138 |
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej |
268 747 |
-89 079 |
|
60 066 |
-20 707 |
Przepływy pieniężne netto, razem |
-43 873 |
-22 946 |
|
-9 806 |
-5 333 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sprawozdanie z sytuacji finansowej |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
|
|
|
Aktywa razem |
2 776 442 |
2 546 926 |
|
601 639 |
598 081 |
Kredyty udzielone klientom |
2 614 597 |
2 365 342 |
|
566 568 |
555 440 |
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych |
2 107 024 |
1 777 854 |
|
456 580 |
417 484 |
Zobowiązania wobec banków |
342 335 |
458 294 |
|
74 182 |
107 619 |
Kapitał własny |
267 837 |
281 045 |
|
58 039 |
65 996 |
Kapitał zakładowy |
223 000 |
223 000 |
|
48 323 |
52 366 |
Liczba akcji (w szt.) |
2 230 |
2 230 |
|
2 230 |
2 230 |
Wartość księgowa na jedną akcję |
120 |
126 |
|
26 |
30 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Adekwatność kapitałowa |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
|
|
|
Łączny współczynnik kapitałowy (%) |
15,51% |
15,52% |
|
15,51% |
15,52% |
Ekspozycje ważone ryzykiem |
1 720 177 |
1 778 414 |
|
372 752 |
417 615 |
Fundusze własne |
275 756 |
285 239 |
|
59 755 |
66 981 |
Do przeliczenia wybranych pozycji ze złotych na EUR zastosowano następujące kursy:
do przeliczenia pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej - średni kurs ogłoszony przez NBP na 31 grudnia 2020 r. - 1 EUR = 4,6148 oraz na 31 grudnia 2019 r. - 1 EUR = 4,2585,
do przeliczenia pozycji rachunku zysków i strat - średnie arytmetyczne średnich kursów ogłoszonych przez NBP na ostatni dzień każdego miesiąca odpowiednio za 2020 r. oraz za 2019 r . - 1 EUR = 4,4742 oraz 1 EUR = 4,3018,
do przeliczenia pozycji przepływów pieniężnych - kursy zastosowane do przeliczenia pozycji rachunku zysków i strat.,
do przeliczenia pozycji adekwatności kapitałowej - kursy zastosowane do przeliczenia pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej.
Sprawozdanie finansowe Pekao Banku Hipotecznego S.A. w Warszawie |
Sporządzone wg Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonych przez Unię Europejską
|
22 lutego 2021 roku
Spis treści
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
NOTY DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO
Wprowadzenie do sprawozdania finansowego
Zatwierdzenie sprawozdania finansowego
b) Podstawy sporządzenia sprawozdania finansowego
c) Przyjęte zasady rachunkowości
d) Główne wartości szacunkowe stosowane w polityce księgowej
f) Instrumenty pochodne i rachunkowość zabezpieczeń
g) Aktywa i zobowiązania finansowe
h) Kompensowanie finansowych instrumentów
i) Oczekiwane straty kredytowe
j) Wycena pozostałych pozycji bilansu
n) Sprawozdawczość dotycząca operacyjnych segmentów działalności
o) Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechana
Noty do rachunku zysków i strat
2) Wynik z tytułu prowizji i opłat
3) Wynik na instrumentach finansowych przeznaczonych do obrotu
4) Wynik z tytułu modyfikacji nieistotnej
6) Pozostałe przychody operacyjne
7) Ogólne koszty administracyjne
8) Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe
9) Pozostałe koszty operacyjne
10a) Należność/zobowiązanie z tytułu bieżącego podatku dochodowego
10b) Aktywa/rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
11) Wynik przypadający na jedną akcję
Noty do sprawozdania z sytuacji finansowej
12) Należności od Banku Centralnego
14) Aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu)
15) Kredyty udzielone klientom
16) Dłużne papiery wartościowe
21) Zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu)
22) Zobowiązania wobec klientów
23) Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
28) Wartość godziwa aktywów i zobowiązań finansowych
31) Aktywa stanowiące zabezpieczenie
32) Informacje uzupełniające do sprawozdania z przepływów pieniężnych
35) Umowy znaczące dla Banku, umowy współpracy, kooperacji
36) Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych („ZFŚS”)
37) Struktura organizacyjna zarządzania ryzykiem
47) Zdarzenia po dacie bilansowej
Za okres od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r.
W tysiącach zł |
Nota |
|
01.01.2020- 31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
Przychody z tytułu odsetek |
1 |
|
69 283 |
79 669 |
Przychody z tytułu odsetek obliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej |
1 |
|
69 283 |
79 669 |
Aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
1 |
|
60 643 |
67 661 |
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody |
1 |
|
8 640 |
12 008 |
Pozostałe przychody z tytułu odsetek dotyczące aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy |
1 |
|
0 |
0 |
Koszty z tytułu odsetek |
1 |
|
-34 588 |
-48 106 |
Wynik z tytułu odsetek |
1 |
|
34 695 |
31 563 |
Przychody z tytułu prowizji i opłat |
2 |
|
1 000 |
1 689 |
Koszty z tytułu prowizji i opłat |
2 |
|
-1 301 |
-996 |
Wynik z tytułu prowizji i opłat |
2 |
|
-301 |
693 |
Wynik na instrumentach finansowych przeznaczonych do obrotu |
3 |
|
4 027 |
5 273 |
Wynik z tytułu modyfikacji nieistotnej |
4 |
|
-123 |
-377 |
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy |
5 |
|
589 |
400 |
Pozostałe przychody operacyjne |
6 |
|
213 |
574 |
Ogólne koszty administracyjne |
7 |
|
-25 163 |
-23 894 |
Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe |
8 |
|
-18 171 |
-53 432 |
Pozostałe koszty operacyjne |
9 |
|
-7 166 |
-3 881 |
Wynik na działalności operacyjnej |
|
|
-11 400 |
-43 081 |
|
|
|
|
|
Strata przed opodatkowaniem |
|
|
-11 400 |
-43 081 |
Podatek dochodowy |
10 |
|
-985 |
5 379 |
Strata za okres |
|
|
-12 385 |
-37 702 |
|
|
|
|
|
Strata – podstawowa na jedną akcję |
11 |
|
-5,55 |
-16,91 |
Strata - rozwodniona na jedną akcję |
11 |
|
-5,55 |
-16,91 |
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Za okres od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r.
W tysiącach zł |
Nota |
01.01.2020- 31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
|
Strata za okres |
|
-12 385 |
-37 702 |
|
Pozostałe całkowite dochody |
|
|
|
|
Pozycje, które mogą być przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat |
|
-823 |
459 |
|
Wycena aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody, brutto |
|
164 |
175 |
|
Podatek odroczony z tytułu wyceny aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody |
10 |
-31 |
-33 |
|
Wycena aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody, netto |
26 |
133 |
142 |
|
Wycena instrumentów zabezpieczających, brutto |
|
-1 180 |
391 |
|
Podatek odroczony z tytułu wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne |
10 |
224 |
-74 |
|
Wycena instrumentów zabezpieczających, netto |
26 |
-956 |
317 |
|
Pozycje, które nie zostaną przeniesione w późniejszych okresach do rachunku zysków i strat |
|
0 |
0 |
|
Całkowite dochody razem, netto |
|
-13 208 |
-37 243 |
|
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Na dzień 31 grudnia 2020 r.
W tysiącach zł |
Nota |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
Aktywa |
|
|
|
Należności od Banku Centralnego |
12 |
1 |
23 915 |
Należności od banków |
13 |
180 |
20 139 |
Aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu) |
14 |
6 852 |
139 |
Pochodne instrumenty zabezpieczające |
27 |
3 611 |
6 203 |
Kredyty udzielone klientom |
15 |
2 614 597 |
2 365 342 |
Dłużne papiery wartościowe |
16 |
130 615 |
114 296 |
Rzeczowe aktywa trwałe |
17 |
5 003 |
4 604 |
Wartości niematerialne |
18 |
2 513 |
715 |
Aktywa z tytułu podatku dochodowego |
|
|
|
1. Należność z tytułu bieżącego podatku dochodowego |
10a |
0 |
0 |
2. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego |
10b |
10 061 |
9 129 |
Inne aktywa |
19 |
3 009 |
2 444 |
Aktywa razem |
|
2 776 442 |
2 546 926 |
|
|
|
|
Zobowiązania |
|
|
|
Zobowiązania wobec banków |
20 |
342 335 |
458 294 |
Zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu) |
21 |
5 154 |
0 |
Pochodne instrumenty zabezpieczające |
27 |
23 290 |
6 422 |
Zobowiązania wobec klientów |
22 |
9 044 |
10 661 |
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych |
23 |
2 107 024 |
1 777 854 |
Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego |
|
|
|
1. Zobowiązanie z tytułu bieżącego podatku dochodowego |
10a |
1 475 |
691 |
2. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego |
10b |
0 |
0 |
Rezerwy |
24 |
10 836 |
3 650 |
Inne zobowiązania |
25 |
9 447 |
8 309 |
Zobowiązania razem |
|
2 508 605 |
2 265 881 |
Kapitał własny |
|
|
|
Kapitał zakładowy |
26 |
223 000 |
223 000 |
Pozostałe kapitały |
26 |
57 222 |
95 747 |
Wynik z lat ubiegłych i roku bieżącego |
26 |
-12 385 |
-37 702 |
Kapitał własny razem |
|
267 837 |
281 045 |
Zobowiązania i kapitał własny razem |
|
2 776 442 |
2 546 926 |
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Za okres od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r.
W tysiącach zł |
Nota |
Kapitał zakładowy |
Pozostałe kapitały |
Wynik z lat ubiegłych i roku bieżącego |
||
Kapitał zapasowy |
Kapitał rezerwowy |
Kapitał z aktualizacji wyceny |
||||
Kapitał własny na 1 stycznia 2020 r. |
|
223 000 |
67 791 |
23 322 |
4 634 |
-37 702 |
Wycena aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody, po opodatkowaniu |
26 |
0 |
0 |
0 |
133 |
0 |
Wycena instrumentów zabezpieczających, po opodatkowaniu |
26 |
0 |
0 |
0 |
-956 |
0 |
Dywidenda dla akcjonariuszy za rok 2019 |
|
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Podział wyniku z lat ubiegłych |
26 |
0 |
-37 702 |
0 |
0 |
37 702 |
Strata za okres |
|
0 |
0 |
0 |
0 |
-12 385 |
Saldo na 31 grudnia 2020 r. |
26 |
223 000 |
30 089 |
23 322 |
3 811 |
-12 385 |
Kapitał własny razem na 31 grudnia 2020 r. |
|
267 837 |
Za okres od 1 stycznia 2019 r. do 31 grudnia 2019 r.
W tysiącach zł |
Nota |
Kapitał zakładowy |
Pozostałe kapitały |
Wynik z lat ubiegłych i roku bieżącego |
||
Kapitał zapasowy |
Kapitał rezerwowy |
Kapitał z aktualizacji wyceny |
||||
Kapitał własny na 1 stycznia 2019 r. |
|
223 000 |
78 853 |
23 322 |
4 175 |
-11 062 |
Wycena aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody, po opodatkowaniu |
26 |
0 |
0 |
0 |
142 |
0 |
Wycena instrumentów zabezpieczających, po opodatkowaniu |
26 |
0 |
0 |
0 |
317 |
0 |
Dywidenda dla akcjonariuszy za rok 2018 |
|
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Podział wyniku z lat ubiegłych |
|
0 |
-11 062 |
0 |
0 |
11 062 |
Strata za okres |
|
0 |
0 |
0 |
0 |
-37 702 |
Saldo na 31 grudnia 2019 r. |
26 |
223 000 |
67 791 |
23 322 |
4 634 |
-37 702 |
Kapitał własny razem na 31 grudnia 2019 r. |
|
281 045 |
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Za okres od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r.
W tysiącach zł |
Nota |
01.01.2020- 31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
DZIAŁALNOŚĆ OPERACYJNA |
|
|
|
Strata za okres |
|
-12 385 |
-37 702 |
Korekty razem |
|
-298 988 |
103 243 |
Amortyzacja |
|
1 467 |
1 124 |
Odsetki i dywidendy |
32 |
28 752 |
40 149 |
Zapłacony podatek dochodowy |
|
-249 |
-1 024 |
Zyski /straty ze sprzedaży/likwidacji rzeczowych aktywów trwałych |
|
0 |
163 |
Zmiana stanu odpisów |
|
11 982 |
54 096 |
Zmiana stanu aktywów z tytułu dłużnych papierów wartościowych |
|
-18 530 |
-16 288 |
Zmiana stanu należności od klientów |
|
-261 236 |
-184 596 |
Zmiana stanu pozostałych aktywów |
|
-4 893 |
-3 492 |
Zmiana stanu zobowiązań od banków i klientów |
|
-116 710 |
215 219 |
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu własnej emisji |
|
30 805 |
-3 849 |
Zmiana stanu pozostałych zobowiązań i rezerw |
|
29 624 |
1 741 |
Przepływy netto z działalności operacyjnej |
|
-311 373 |
65 541 |
DZIAŁALNOŚĆ INWESTYCYJNA |
|
|
|
Nabycie rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych |
|
-3 458 |
-1 518 |
Zbycie rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych |
|
0 |
290 |
Inne wpływy związane z działalności inwestycyjną |
|
2 211 |
1 820 |
Przepływy netto z działalności inwestycyjnej |
|
-1 247 |
592 |
DZIAŁALNOŚĆ FINANSOWA |
|
|
|
Emisja papierów wartościowych |
|
810 000 |
514 750 |
Wykup papierów wartościowych własnej emisji |
|
-508 500 |
-562 149 |
Zapłacone odsetki z tytułu finansowania banku |
|
-31 887 |
-40 973 |
Płatności zobowiązań z tytułu leasingu |
|
-866 |
-707 |
Przepływy netto z działalności finansowej |
|
268 747 |
-89 079 |
PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE NETTO RAZEM |
|
-43 873 |
-22 946 |
ŚRODKI PIENIĘŻNE I ICH EKWIWALENTY NA POCZĄTEK OKRESU |
32 |
44 054 |
67 000 |
ŚRODKI PIENIĘŻNE I ICH EKWIWALENTY NA KONIEC OKRESU |
32 |
181 |
44 054 |
BILANSOWA ZMIANA STANU ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH I ICH EKWIWALENTÓW |
|
-43 873 |
-22 946 |
w tym: zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych |
|
11 |
-47 |
NOTY DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO
Niniejsze Noty stanowią integralną część sprawozdania finansowego.
Wprowadzenie do sprawozdania finansowego
Pekao Bank Hipoteczny S.A. ma siedzibę w Warszawie, ul. Skierniewicka 10a, 01-230 Warszawa. Bank jest wpisany do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS: 0000027441.
Czas trwania Banku jest nieoznaczony.
Jednostką dominującą dla Banku jest Bank Pekao S.A.
Bank stanowi część Grupy Kapitałowej Banku Pekao S.A. i jego dane finansowe na potrzeby nadzoru są konsolidowane z Bankiem Pekao S.A.
Pekao Bank Hipoteczny S.A. działa jako bank specjalistyczny i wykonuje wyłącznie czynności określone w Ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych (tj. Dz.U. z 2020 r., poz. 415).
Do podstawowych czynności Banku należy:
1) udzielanie kredytów zabezpieczonych hipoteką,
2) udzielanie kredytów niezabezpieczonych hipoteką, o których mowa w art. 3 ust. 2 Ustawy,
3) nabywanie wierzytelności innych banków z tytułu udzielonych przez nie kredytów zabezpieczonych hipoteką oraz wierzytelności z tytułu kredytów niezabezpieczonych hipoteką, o których mowa w pkt 2,
4) emitowanie hipotecznych listów zastawnych, których podstawę stanowią wierzytelności Banku z tytułu:
udzielonych kredytów zabezpieczonych hipoteką,
nabytych wierzytelności innych banków z tytułu udzielonych przez nie kredytów zabezpieczonych hipoteką,
5) emitowanie publicznych listów zastawnych, których podstawę stanowią:
wierzytelności Banku z tytułu udzielonych kredytów niezabezpieczonych hipoteką, o których mowa w pkt 2,
nabyte przez Bank wierzytelności innych banków z tytułu udzielonych przez nie kredytów niezabezpieczonych hipoteką, o których mowa w pkt 2.
Informacje dotyczące składu osobowego Zarządu Banku oraz Rady Nadzorczej Banku
Skład Zarządu Banku na dzień 31 grudnia 2020 r. był następujący:
Pan Tomasz Mikoda - Prezes Zarządu,
Pani Agnieszka Domaradzka - Członek Zarządu,
Pan Rafał Litwińczuk - Członek Zarządu.
Skład Rady Nadzorczej Pekao Banku Hipotecznego S. A. na dzień 31 grudnia 2020 r. był następujący:
Pan Tomasz Kubiak - Przewodniczący Rady Nadzorczej,
Pan Marcin Gadomski - Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej,
Pan Rafał Baranowski - Członek Rady Nadzorczej,
Pani Magdalena Słobodzian - Nowacka - Członek Rady Nadzorczej,
Pan Paweł Opolski - Członek Rady Nadzorczej,
Pani Janina Harasim - Niezależny Członek Rady Nadzorczej,
Pani Zofia Barbara Liberda - Niezależny Członek Rady Nadzorczej.
Informacje uzupełniające:
W okresie od dnia 01 stycznia 2020 roku do dnia 31 grudnia 2020 roku skład Zarządu Pekao Banku Hipotecznego S.A. nie uległ zmianie z zastrzeżeniem, że w związku z wydaniem w dniu 13 sierpnia 2020 roku zgody Komisji Nadzoru Finansowego na powierzenie Pani Agnieszce Domaradzkiej funkcji Członka Zarządu nadzorującego zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku, w tym dniu Pani Agnieszka Domaradzka objęła ww. funkcję w Zarządzie Banku (wcześniej sprawując funkcję Członka Zarządu Banku).
W okresie od dnia 01 stycznia 2020 roku do dnia 02 stycznia 2020 roku Rada Nadzorcza Pekao Banku Hipotecznego S.A. działała w następującym składzie:
Pan Tomasz Kubiak - Przewodniczący Rady Nadzorczej,
Pan Piotr Stolarczyk - Członek Rady Nadzorczej,
Pan Marek Tomczuk - Członek Rady Nadzorczej,
Pani Agnieszka Rosińska - Członek Rady Nadzorczej,
Pan Paweł Opolski - Członek Rady Nadzorczej,
Pani Janina Harasim - Niezależny Członek Rady Nadzorczej,
Pani Zofia Barbara Liberda - Niezależny Członek Rady Nadzorczej.
W dniu 03 stycznia 2020 roku w raporcie bieżącym nr 1/2020 Bank poinformował, że Walne Zgromadzenie Banku powołało Pana Marcina Gadomskiego w skład Rady Nadzorczej Banku, a Bank Pekao S.A. wyznaczył Pana Marcina Gadomskiego na Wiceprzewodniczącego Rady Nadzorczej, ze skutkiem od dnia 03 stycznia 2020 roku.
W okresie od dnia 03 stycznia 2020 roku do dnia 28 sierpnia 2020 roku Rada Nadzorcza Pekao Banku Hipotecznego S.A. działała w następującym składzie:
Pan Tomasz Kubiak - Przewodniczący Rady Nadzorczej,
Pan Marcin Gadomski - Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej,
Pan Piotr Stolarczyk - Członek Rady Nadzorczej,
Pan Marek Tomczuk - Członek Rady Nadzorczej,
Pani Agnieszka Rosińska - Członek Rady Nadzorczej,
Pan Paweł Opolski - Członek Rady Nadzorczej,
Pani Janina Harasim - Niezależny Członek Rady Nadzorczej,
Pani Zofia Barbara Liberda - Niezależny Członek Rady Nadzorczej.
W dniu 28 sierpnia 2020 roku Zwyczajne Walne Zgromadzeniu Banku podjęło uchwałę w przedmiocie powołania Rady Nadzorczej Banku na nową wspólną, trwającą trzy lata kadencję, rozpoczynającą się w dniu 29 sierpnia 2020 roku, o czym Bank poinformował w raporcie bieżącym nr 21/2020.
W związku z powyższym od dnia 29 sierpnia 2020 roku do dnia 31 grudnia 2020 roku skład Rady Nadzorczej Banku był następujący:
Pan Tomasz Kubiak - Przewodniczący Rady Nadzorczej,
Pan Marcin Gadomski - Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej,
Pan Rafał Baranowski - Członek Rady Nadzorczej,
Pani Magdalena Słobodzian - Nowacka - Członek Rady Nadzorczej,
Pan Paweł Opolski - Członek Rady Nadzorczej,
Pani Janina Harasim - Niezależny Członek Rady Nadzorczej,
Pani Zofia Barbara Liberda - Niezależny Członek Rady Nadzorczej.
Pomiędzy dniem bilansowym, a dniem sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego skład Zarządu Banku nie uległ zmianie.
W związku z rezygnacją Pani Magdaleny Słobodzian-Nowackiej z funkcji Członka Rady Nadzorczej z dniem 27 stycznia 2021 r. skład Rady Nadzorczej na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego prezentuje się następująco:
Pan Tomasz Kubiak – Przewodniczący Rady Nadzorczej,
Pan Marcin Gadomski – Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej,
Pan Rafał Baranowski – Członek Rady Nadzorczej,
Pan Paweł Opolski – Członek Rady Nadzorczej,
Pani Janina Harasim – Niezależny Członek Rady Nadzorczej,
Pani Zofia Barbara Liberda - Niezależny Członek Rady Nadzorczej.
Zatwierdzenie sprawozdania finansowego
Niniejsze roczne sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone przez Zarząd Pekao Banku Hipotecznego S.A. dnia 22 lutego 2021 r.
Sprawozdanie finansowe Banku zostało sporządzone zgodnie z wymogami Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej, które zostały zatwierdzone przez Unię Europejską, a w zakresie nieuregulowanym powyższymi standardami, zgodnie z wymogami ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (Dz.U. z 2021 r. poz. 217) i wydanych na jej podstawie przepisów wykonawczych, jak również wymogami odnoszącymi się do emitentów papierów wartościowych dopuszczonych lub będących przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu na rynku oficjalnych notowań giełdowych.
b) Podstawy sporządzenia sprawozdania finansowego
Sprawozdanie finansowe Banku zostało sporządzone za okres od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. i zawiera dane jednostkowe Banku. Sprawozdanie zostało sporządzone w polskich złotych, a wszystkie jego wartości, o ile nie wskazano inaczej, zostały podane w tysiącach złotych.
Sprawozdanie finansowe zostało sporządzone w oparciu o założenie kontynuowania przez Bank działalności gospodarczej w niezmniejszonym istotnie zakresie, w okresie przynajmniej 12 miesięcy od końca okresu sprawozdawczego. Zarząd Banku nie stwierdza na dzień podpisania niniejszego sprawozdania finansowego istnienia faktów i okoliczności, które wskazywałyby na zagrożenia dla możliwości kontynuacji działalności przez Bank, w okresie co najmniej 12 miesięcy po dniu bilansowym na skutek zamierzonego lub przymusowego zaniechania bądź istotnego ograniczenia dotychczasowej działalności.
Zgodnie z art. 56 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 2080) Bank zobowiązany jest do sporządzania sprawozdania finansowego zgodnie z postanowieniami regulaminów rynku giełdowego niebędącego rynkiem oficjalnych notowań giełdowych lub rynku pozagiełdowego.
Dane finansowe, prezentowane w sprawozdaniu finansowym Banku zostały przygotowane w sposób zapewniający ich porównywalność.
c) Przyjęte zasady rachunkowości
Sprawozdanie finansowe zostało sporządzone w oparciu o następujące zasady wyceny:
według wartości godziwej dla instrumentów pochodnych, aktywów i zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu oraz aktywów finansowych zaklasyfikowanych do modelu biznesowego, którego celem jest osiąganie korzyści z pozyskiwania kontraktowych przepływów pieniężnych oraz ze sprzedaży aktywów finansowych i jednocześnie spełniających kryterium SPPI,
według zamortyzowanego kosztu dla aktywów finansowych będących częścią modelu biznesowego, którego celem jest osiąganie korzyści z pozyskiwania kontraktowych przepływów pieniężnych i jednocześnie spełniających kryterium SPPI oraz pozostałych zobowiązań finansowych,
według kosztu historycznego dla aktywów i zobowiązań niefinansowych.
Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF UE wymaga od kierownictwa dokonania subiektywnych ocen, estymacji i przyjęcia założeń, które wpływają na stosowane zasady rachunkowości oraz na prezentowane kwoty aktywów i zobowiązań oraz przychodów i kosztów. Szacunki i założenia dokonywane są w oparciu o dostępne dane historyczne oraz szereg innych czynników, które są uważane za właściwe w danych warunkach. Wyniki tworzą podstawę do dokonywania szacunków odnośnie wartości aktywów i zobowiązań, których nie da się określić w jednoznaczny sposób na podstawie innych źródeł. Wyniki rzeczywiste mogą się różnić od wartości szacunkowych.
Szacunki i założenia podlegają bieżącym przeglądom. Korekty w szacunkach są rozpoznawane w okresie, w którym dokonano zmiany szacunku pod warunkiem, że korekta dotyczy tylko tego okresu lub w okresie, w którym dokonano zmiany i okresach przyszłych, jeśli korekta wpływa zarówno na bieżący, jak i przyszłe okresy.
Polityka rachunkowości Banku uwzględnia wymogi zatwierdzonych przez Unię Europejską Międzynarodowych Standardów Rachunkowości, Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej oraz związanych z nimi interpretacji. Zmiany standardów, które miały zastosowanie po raz pierwszy w sprawozdaniu finansowym za 2020 rok zostały opisane w punkcie „p”.
W ocenie Banku wdrożenie standardów, interpretacji i poprawek do opublikowanych standardów, które zostały opublikowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR) i zostały zatwierdzone przez UE, ale jeszcze nie weszły w życie (zob. punkt „q”) lub oczekują na zatwierdzenie przez UE (zob. punkt „r”) nie będą mieć istotnego wpływu na jednostkowe sprawozdanie finansowe Banku.
Poniżej przedstawiono podsumowanie istotnych zasad rachunkowości.
d) Główne wartości szacunkowe stosowane w polityce księgowej
Ustalenie wartości bilansowych niektórych aktywów i zobowiązań wymaga oszacowania na datę bilansową wpływu niepewnych przyszłych zdarzeń na te pozycje.
Oczekiwane straty kredytowe
Na każdy dzień bilansowy Bank ocenia, czy istnieją obiektywne dowody (zwane „przesłankami”) utraty wartości ekspozycji kredytowych i czy ekspozycja kredytowa utraciła wartość. Oczekiwane straty kredytowe mają miejsce wtedy i tylko wtedy gdy zidentyfikowano co najmniej jedną przesłankę mającą negatywny wpływ na oczekiwane przyszłe przepływy pieniężne wynikające z ekspozycji kredytowej. W procesie oceny oczekiwanych strat kredytowych Bank uwzględnia wszystkie ekspozycje kredytowe, niezależnie od poziomu ryzyka poszczególnych ekspozycji kredytowych lub grup ekspozycji kredytowych.
Dla wszystkich ekspozycji kredytowych, które utraciły wartość Bank wyznacza wartość odpisów na oczekiwane straty kredytowe jako różnicę pomiędzy wartością bilansową ekspozycji kredytowej a wartością bieżącą oszacowanych przyszłych przepływów pieniężnych, zdyskontowanych z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej. Szacowany w ten sposób odpis pomniejsza wartość bilansową netto należności od klientów. Metodologia i założenie wykorzystywane przy szacowaniu zarówno wysokości jak i momentów przyszłych przepływów pieniężnych podlegają okresowym przeglądom.
Dla wszystkich ekspozycji nieznaczących indywidualnie, dla których zidentyfikowano utratę wartości i dla wszystkich ekspozycji kredytowych, dla których Bank nie zidentyfikował utratę wartości Bank szacuje odpisy z wykorzystaniem modeli dostosowanych do charakteru poszczególnych ekspozycji kredytowych uwzględniających oczekiwane straty kredytowe. Straty te są szacowane w horyzoncie 12-miesięcy (koszyk 1) lub dożywotnio (koszyk 2 i 3).
Dla wszystkich ekspozycji indywidualnie znaczących, które na datę bilansową utraciły wartość Bank wyznacza wartość odpisów na oczekiwane straty kredytowe (straty z tytułu utraty wartości) w ramach oceny indywidualnej. Ocena indywidualna przeprowadzana jest przez pracowników Banku i polega na indywidualnej weryfikacji przesłanek wystąpienia utraty wartości ekspozycji kredytowych oraz prognozie potencjalnych scenariuszy postępowania wobec klientów, w tym przyszłych przepływów pieniężnych wynikających z przejęcia zabezpieczeń, pomniejszonych o koszty przejęcia i sprzedaży lub z innych źródeł spłat.
Rezerwy na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w CHF
Biorąc pod uwagę niejednolite orzecznictwo sądowe dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w CHF oraz krótki okres danych historycznych dotyczących pozwów sądowych związanych z wyżej wymienionymi kredytami, oszacowanie przedmiotowej rezerwy wymagało przyjęcia przez Bank eksperckich założeń, które mimo że były konsultowane z zewnętrzną kancelarią prawną, to nadal wiążą się z istotną niepewnością.
Szczegóły dotyczące głównych założeń przyjętych do szacowania rezerw dotyczących ryzyka prawnego walutowych kredytów hipotecznych w CHF zostały zaprezentowane w Nocie 38 niniejszego sprawozdania finansowego.
e) Waluty obce
Transakcje w walutach obcych
Transakcje w walutach obcych Bank przelicza po kursie obowiązującym w dniu transakcji.
Wynikające z tych transakcji aktywa i zobowiązania pieniężne oraz aktywa i zobowiązania pozabilansowe wynikające z transakcji na instrumentach pochodnych, przeliczane są po kursie średnim obowiązującym w danym dniu. Różnice kursowe powstające z przeliczenia rozpoznawane są w rachunku zysków i strat.
f) Instrumenty pochodne i rachunkowość zabezpieczeń
Bank wykorzystuje pochodne instrumenty finansowe w celu zabezpieczenia przed ryzykiem walutowym i ryzykiem stóp procentowych. Instrumenty pochodne spełniające wymogi rachunkowości zabezpieczeń są rozliczane zgodnie z zasadami rachunkowości zabezpieczeń. Instrumenty pochodne, które nie podlegają zasadom wyceny zgodnie z zasadami rachunkowości zabezpieczeń, klasyfikowane są jako instrumenty przeznaczone do obrotu i wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy.
Podstawę do wyznaczenia wartości godziwej instrumentu finansowego przy początkowym ujęciu stanowi cena transakcyjna (tj. wartość godziwa uiszczonej lub otrzymanej zapłaty). Po początkowym ujęciu instrumenty pochodne są wyceniane w wartości godziwej bez uwzględniania kosztów transakcji, które będą poniesione przy ich sprzedaży. Wartość godziwa ustalana jest na podstawie cen rynkowych lub oparta jest na technice wyceny, której zmienne zawierają wyłącznie dane pochodzące z możliwych do obserwacji rynków.
Bank podjął decyzję, aby skorzystać z wyboru jaki daje MSSF 9 i kontynuuje stosowanie zasad rachunkowości zabezpieczeń zgodnych z MSR 39. Decyzja ta ma zastosowanie do wszystkich relacji zabezpieczających, dla których Bank stosuje i będzie stosował rachunkowość zabezpieczeń w przyszłości.
Bank stosuje rachunkowość zabezpieczeń jeśli spełnione są poniższe warunki:
w momencie ustanowienia zabezpieczenia formalnie wyznacza się i dokumentuje powiązanie zabezpieczające, jak również cel zarządzania ryzykiem oraz strategię ustanowienia zabezpieczenia. Dokumentacja zawiera identyfikację instrumentu zabezpieczającego, zabezpieczanej pozycji lub transakcji oraz charakter zabezpieczanego ryzyka. Bank określa, w jaki sposób będzie oceniał skuteczność instrumentu zabezpieczającego w równoważeniu zmian przepływów środków pieniężnych z tytułu zabezpieczanej transakcji w zakresie ograniczenia ryzyka, przed którym się zabezpiecza,
efektywność zabezpieczenia można wiarygodnie ocenić, tj. przepływy pieniężne związane z pozycją zabezpieczaną wynikające z zabezpieczanego ryzyka oraz wartość godziwa instrumentu zabezpieczającego mogą być wiarygodnie wycenione,
Bank przewiduje, że zabezpieczenie będzie odznaczało się wysoką skutecznością w równoważeniu przepływów środków pieniężnych, zgodnie z udokumentowaną strategią zarządzania ryzykiem, dotyczącą tego konkretnego powiązania zabezpieczającego,
zabezpieczenie jest na bieżąco oceniane, i stwierdza się jego skuteczność we wszystkich okresach sprawozdawczych na które zabezpieczenie zostało ustanowione.
Zabezpieczenie takie jest osiągane poprzez zestawienie i dopasowanie przyszłych zmiennych przepływów odsetkowych wygenerowanych z pozycji zabezpieczanej i instrumentów pochodnych zabezpieczających.
g) Aktywa i zobowiązania finansowe
Na moment początkowego ujęcia aktywa finansowe są klasyfikowane do jednej z następujących kategorii:
wyceniane według zamortyzowanego kosztu,
wyceniane do wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite,
wyceniane do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.
Powyższa klasyfikacja zależy od modelu biznesowego w zakresie zarządzania aktywami finansowymi oraz charakterystyki umownych przepływów pieniężnych (tj. od tego, czy umowne przepływy pieniężne stanowią wyłącznie spłatę kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty (ang. solely payments of principal and interest, „SPPI”)).
Model biznesowy
Sposób zarządzania aktywami może zostać przypisany do następujących modeli:
1) Model zakładający utrzymywanie aktywów w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy („HTC”, ang. held to collect):
celem modelu jest utrzymywanie aktywów finansowych w celu uzyskania kontraktowych przepływów stanowiących wyłącznie spłatę kapitału oraz odsetek od niespłaconej części kapitału. Aktywa są zarządzane z zamiarem realizowania przepływów pieniężnych poprzez otrzymywanie płatności wynikających z umowy w całym okresie życia instrumentu;
sprzedaże wynikające ze wzrostu ryzyka kredytowego aktywów finansowych, nie zależnie od ich częstotliwości oraz wolumenu, nie są sprzeczne z założeniami modelu HTC;
portfele aktywów finansowych, z których dokonywane są sprzedaże niewynikające ze wzrostu ryzyka kredytowego, spełniają założenia modelu HTC pod warunkiem, że sprzedaże te:
charakteryzują się niskim wolumenem (nawet przy relatywnie wysokiej częstotliwości dokonywania sprzedaży) lub
są dokonywane sporadycznie - w wyniku wystąpienia zdarzeń jednorazowych, których ponowne zdarzenie się w przyszłości Banku uznaje się za mało prawdopodobne (nawet przy relatywnie wysokim wolumenie) lub
mają one miejsce blisko terminu wymagalności sprzedawanych aktywów finansowych oraz uzyskany z takiej sprzedaży przychód jest zbliżony do wartości pozostałych do uzyskania kontraktowych przepływów pieniężnych, gdyby aktywo finansowe było utrzymywane w portfelu Banku do pierwotnego terminu wymagalności.
2) Model, którego cel jest realizowany zarówno poprzez uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i poprzez sprzedaż aktywów finansowych („HTC&FS”, ang. both held to collect and for sale):
celem modelu biznesowego jest zarówno uzyskanie kontraktowych przepływów pieniężnych, jak i sprzedaż (w szczególności model spełnia założenia HTC&FS, jeśli jego celem jest zarządzanie bieżącymi potrzebami płynnościowymi, utrzymanie założonego profilu rentowności i / lub dopasowanie czasu trwania (duration) aktywów i zobowiązań finansowych);
model zakłada większą częstotliwość i wartość sprzedaży niż model HTC (gdyż sprzedaż aktywów finansowych jest niezbędna do realizacji celu modelu biznesowego, a nie jest tylko jego działaniem sporadycznym).
3) Inne modele („OTHER”):
model biznesowy, który nie spełnia założeń modeli HTC oraz HTC&FS;
głównym celem modelu OTHER nie jest uzyskiwanie przepływów pieniężnych z tytułu odsetek i kapitału;
do tej kategorii należy zaliczyć w szczególności:
portfele zarządzane w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych ze sprzedaży aktywów;
portfele, których wyniki zarządzania oceniane są na podstawie wartości godziwej;
portfele zawierające aktywa klasyfikowane jako „przeznaczone do obrotu”, tj.:
zostały nabyte w celu sprzedaży w krótkim terminie,
w momencie początkowego ujęcia są częścią portfela instrumentów finansowych zarządzanych łącznie, dla których istnieją dowody potwierdzające prawidłowość, że w ostatnim czasie faktycznie generowały krótkoterminowe zyski, lub
są instrumentem pochodnym, z wyłączeniem instrumentów pochodnych wyznaczonych do rachunkowości zabezpieczeń i będących efektywnymi instrumentami zabezpieczającymi.
Zidentyfikowane modele biznesowe w Banku:
Model biznesowy |
Grupy / portfele aktywów finansowych |
Uzasadnienie |
HTC 1 |
należności od NBP i banków, bony pieniężne, kredyty i pożyczki udzielone klientom z wyłączeniem kredytów i pożyczek w CHF |
Celem utrzymywania aktywów finansowych jest pozyskiwanie kontraktowych przepływów pieniężnych. |
HTC 2 |
należności z tytułu kredytów i pożyczek w CHF o celu mieszkaniowym |
Celem utrzymywania aktywów finansowych jest pozyskiwanie kontraktowych przepływów pieniężnych, jednak ze względu na ewentualne sprzedaże portfela kredytów w CHF o celu mieszkaniowym Bank zdecydował się na wyodrębnienie nowego koszyka modelu HTC. |
HTC 3 |
należności z tytułu kredytów i pożyczek w CHF o pozostałych celach innych niż cele mieszkaniowe |
Celem utrzymywania aktywów finansowych jest pozyskiwanie kontraktowych przepływów pieniężnych, jednak ze względu na ewentualne sprzedaże portfela kredytów w CHF o pozostałych celach innych niż cel mieszkaniowy Bank zdecydował się na wyodrębnienie nowego koszyka modelu HTC. |
HTC&FS |
papiery wartościowe (w tym obligacje i bony skarbowe) |
Celem utrzymywania aktywów finansowych jest zarówno uzyskanie kontraktowych przepływów pieniężnych, jak i sprzedaż (w celu zarządzania bieżącymi potrzebami płynnościowymi, w tym utrzymywania limitów listów zastawnych). |
OTHER |
instrumenty pochodne |
Aktywa finansowe spełniają definicję „przeznaczonych do obrotu”. |
Charakterystyka umownych przepływów pieniężnych (Test SPPI)
Test charakterystyk przepływów pieniężnych wynikających z umowy ma na celu ocenę, czy warunki umowy dotyczącej składnika aktywów finansowych powodują powstawanie w określonych terminach przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty. Zgodnie z zapisami MSSF 9 kwota główna stanowi wartość godziwą kredytu w momencie jego rozpoznania. Odsetki stanowią odzwierciedlenie wartości pieniądza w czasie oraz ryzyka kredytowego, ryzyka płynności, marży Banku i innych kosztów administracyjnych związanych z wartością kwoty głównej pozostającej do spłaty w danym momencie.
Podczas dokonywania oceny, czy kontraktowe przepływy pieniężne stanowią jedynie spłaty kapitału oraz odsetek, Bank poddaje analizie przepływy pieniężne instrumentu wynikające z umowy. Analiza ta uwzględnia ocenę, czy umowa zawiera jakiekolwiek zapisy, które mogłyby zmienić termin dokonywania płatności kontraktowych lub ich kwotę w taki sposób, że z ekonomicznego punktu widzenia, nie będą one stanowiły jedynie spłat kapitału oraz odsetek od niespłaconej części kapitału. Podczas dokonywania tej oceny, Bank bierze pod uwagę występowanie m.in.:
zdarzeń warunkowych, które mogą zmienić kwotę lub moment dokonania płatności,
elementu dźwigni finansowej (np. w konstrukcji oprocentowania występuje mnożnik większy od jedności),
zapisów w zakresie przedłużenia umowy lub dokonania przedpłaty,
zapisów ograniczających roszczenie Banku do przepływów pieniężnych generowanych przez określone aktywa (np. aktywa typu non-recourse),
cech, które modyfikują odzwierciedlenie wartości pieniądza w czasie - np. niedopasowanie częstotliwości przeszacowania referencyjnej stopy procentowej do jej tenoru.
Test SPPI przeprowadzany jest dla każdego aktywa finansowego zaklasyfikowanego do modelu biznesowego, którego celem jest uzyskiwanie umownych przepływów pieniężnych lub modelu biznesowego, którego celem jest uzyskiwanie umownych przepływów pieniężnych lub sprzedaż na dzień początkowego ujęcia oraz na ostatniego istotnego aneksu zmieniającego charakterystykę umownych przepływów pieniężnych.
Bank przeprowadza test SPPI zbiorczo dla homogenicznych grup produktów standardowych lub na poziomie pojedynczego kontraktu dla produktów niestandardowych lub na poziomie kodu ISIN dla dłużnych papierów wartościowych.
W przypadku zidentyfikowania modyfikacji wartości pieniądza w czasie w danym składniku aktywów finansowych, Bank zobowiązany jest do dokonania dodatkowej oceny (tzw. Benchmark Testu) mającej na celu ustalenie, czy przepływy pieniężne wynikające z umowy stanowią jedynie spłatę kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty, poprzez ustalenie, jak różniłyby się (niezdyskontowane) przepływy pieniężne wynikające z umowy od (niezdyskontowanych) przepływów pieniężnych, które powstałyby, gdyby wartość pieniądza w czasie nie została zmodyfikowana (poziom referencyjny przepływów pieniężnych). Przeprowadzanie Benchmark Testu nie jest dopuszczalne w przypadku niektórych cech modyfikujących kontraktowe przepływy pieniężne, jak np. wbudowany element dźwigni.
Aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu
Aktywa finansowe wyceniane są według zamortyzowanego kosztu jeżeli jednocześnie spełniają poniższe dwa kryteria:
aktywa finansowe są częścią modelu biznesowego, którego celem jest osiąganie korzyści z pozyskiwania kontraktowych przepływów pieniężnych z utrzymanych aktywów,
zgodnie z warunkami umowy aktywa finansowe w określonych terminach generują przepływy pieniężne, które stanowią jedynie spłatę kapitału i odsetek od niespłaconej części kapitału (spełnione jest kryterium SPPI).
Do aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu Bank zalicza należności od Banku Centralnego, należności od innych banków, bony pieniężne, kredyty i pożyczki udzielone klientom.
W momencie początkowego ujęcia aktywa te są wyceniane w wartości godziwej powiększonej o koszty transakcji, które można bezpośrednio przypisać do nabycia lub emisji składnika aktywów finansowych.
Po początkowym ujęciu aktywa te są wyceniane według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej. Wyliczenie efektywnej stopy procentowej obejmuje wszelkie płacone i otrzymywane przez strony umowy prowizje, koszty transakcji oraz inne premie i dyskonta stanowiące integralną część efektywnej stopy procentowej.
Odsetki naliczone z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej rozpoznawane są w wyniku odsetkowym.
W momencie rozpoznania utraty wartości odsetki ujmowane w rachunku wyników są liczone od wartości pomniejszonej o odpis na oczekiwane straty kredytowe (netto) przy zastosowaniu bieżącej efektywnej stopie procentowej, natomiast w bilansie odsetki naliczone liczone są od wartości brutto ekspozycji. Różnica jest ujęta w odpisie z tytułu utraty wartości.
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe pomniejszają wartość bilansową brutto aktywów, a drugostronnie ujmowane są w rachunku wyników w pozycji „Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe”.
Aktywa finansowe wyceniane do wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite
Aktywa finansowe wyceniane są do wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite, gdy jednocześnie spełniają dwa poniższe warunki oraz nie zostały wyznaczone do wyceny w wartości godziwej przez wynik finansowy:
aktywa finansowe są częścią modelu biznesowego, którego celem jest osiąganie korzyści z pozyskiwania kontraktowych przepływów pieniężnych oraz ze sprzedaży składników aktywów finansowych,
zgodnie z warunkami umowy aktywa finansowe w określonych terminach generują przepływy pieniężne, które stanowią jedynie spłaty kapitału i odsetek od niespłaconej części kapitału (spełnione jest kryterium SPPI).
Do aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite Bank zalicza dłużne papiery wartościowe (bony i obligacje skarbowe).
Odsetki naliczone z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej rozpoznawane są w wyniku odsetkowym.
Skutki zmian wartości godziwej ujmowane są w pozostałych dochodach całkowitych do momentu wyłączenia składnika aktywów ze sprawozdania z sytuacji finansowej, kiedy skumulowany zysk/ strata ujmowane są w rachunku zysków i strat w pozycji „Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy”.
Odpis na oczekiwane straty kredytowe z tytułu aktywów finansowych, które są wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite ujmuje się w pozostałych całkowitych dochodach i nie obniża wartości bilansowej składnika aktywów finansowych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej. Drugostronnie odpis ujmuje się w rachunku wyników w pozycji „Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe”.
Aktywa nabyte lub udzielone z rozpoznaną utratą wartości (POCI)
Dodatkowo Bank wyodrębnia kategorię aktywów nabytych lub udzielonych z utratą wartości (aktywa POCI – ang. purchased or originated credit-impaired asset). Aktywa POCI to aktywa finansowe, które w momencie początkowego ujęcia mają stwierdzoną utratę wartości. Aktywa finansowe, które zostały zaklasyfikowane jako POCI w momencie początkowego ujęcia, powinny być traktowane jako POCI we wszystkich następnych okresach do momentu ich wyksięgowania (derecognition).
Aktywa POCI mogą powstać poprzez:
nabycie kontraktu spełniającego definicję POCI (np. w wyniku połączenia z inną jednostką lub kupna portfela),
zawarcie kontraktu, który jest POCI w momencie pierwotnego udzielenia (np. udzielenie kredytu klientowi w złej kondycji finansowej),
modyfikację kontraktu (np. w toku restrukturyzacji) kwalifikującą ten kontrakt do wyłączenia z bilansu, w wyniku której powstaje nowy kontrakt spełniający definicję POCI. Warunki kwalifikujące kontrakt do wyłączenia z bilansu opisano poniżej.
Przy początkowym ujęciu aktywa POCI ujmowane są w bilansie w ich wartości godziwej, w szczególności nie posiadają one rozpoznanego odpisu z tytułu ryzyka kredytowego.
Aktywa POCI nie stanowią odrębnej kategorii księgowej aktywów finansowych. Są one klasyfikowane do kategorii księgowych zgodnie z ogólnymi zasadami klasyfikacji aktywów finansowych. Kategorie, w których mogą występować aktywa POCI to kategoria aktywów finansowych wycenianych metodą zamortyzowanego kosztu oraz aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody.
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy
Do kategorii tej Bank kwalifikuje instrumenty pochodne (nie będące instrumentami zabezpieczającymi). Ponadto, w momencie początkowego ujęcia, Bank może nieodwołalnie wyznaczyć wybrane aktywa finansowe spełniające kryteria wyceny wg zamortyzowanego kosztu oraz w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody do wyceny w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, jeżeli pozwoli to na wyeliminowanie lub istotne ograniczenie niedopasowania księgowego, które miałoby miejsce w przypadku przyjęcia dla tych aktywów innej kategorii wyceny.
Modyfikacje aktywów finansowych
Jeżeli warunki umowy aktywa finansowego ulegają zmianie, Bank dokonuje oceny, czy przepływy pieniężne generowane przez zmodyfikowane aktywo różnią się istotnie od tych generowanych przez to aktywo przed modyfikacją warunków jego umowy. Jeżeli zidentyfikowana zostaje istotna różnica, pierwotne aktywo finansowe zostaje usunięte z bilansu, a zmodyfikowane aktywo finansowe zostaje ujęte w księgach w jego wartości godziwej. Różnica między wartością bilansową aktywa usuniętego z bilansu a wartością godziwą nowo ujętego aktywa jest odnoszona do rachunku wyników w pozycji „Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy”.
Jeżeli przepływy pieniężne generowane przez zmodyfikowane aktywo wyceniane wg zamortyzowanego kosztu nie są istotnie różne od pierwotnych przepływów pieniężnych, modyfikacja nie powoduje usunięcia aktywa finansowego z bilansu. W tym przypadku, Bank oblicza na nowo wartość bilansową brutto aktywa finansowego, a kwotę różnicy pomiędzy nową wartością bilansową a pierwotną wartością bilansową zdyskontowanymi pierwotną stopą ESP ujmuje jako „Wynik z tytułu modyfikacji nieistotnej” w rachunku zysków i strat.
Ocena czy dana modyfikacja aktywów finansowych jest modyfikacją istotną czy nieistotną zależy od spełnienia kryteriów jakościowych i ilościowych.
Bank przyjął następujące kryteria jakościowe dla określenia istotnych modyfikacji:
przewalutowanie, o ile nie wynika z istniejących postanowień umownych lub wymogów obowiązujących regulacji prawnych,
zmiana (zastąpienie) dłużnika, z wyłączeniem dodania/ odejścia solidarnego dłużnika lub przejęcia kredytu w spadku,
konsolidacja kilku ekspozycji w jedną w ramach aneksu lub umowy ugody/ restrukturyzacji,
zmiana warunków kontraktu powodująca zmianę wyniku testu SPPI,
zmiana rodzaju oprocentowania (tj. przejście z oprocentowania stałego na zmienne i odwrotnie przy jednoczesnej zmianie wartości oprocentowania).
Bank przyjął następujące kryteria ilościowe dla określenia istotnych modyfikacji:
przedłużenie okresu kredytowania o co najmniej 1 rok i co najmniej podwojenie rezydualnego okresu do zapadalności pierwotnej (spełnienia obu warunków łącznie) dla Koszyka 1 i Koszyka 2, lub
podwyższenie aktualnej kwoty kredytu/ limitu o co najmniej 10% dla Koszyka 1 i Koszyka 2 lub podwyższenie aktualnej kwoty kredytu/ limitu dla umowy w Koszyku 3.
Wystąpienie przynajmniej jednego z tych kryteriów skutkuje wystąpieniem istotnej modyfikacji.
Natomiast w przypadku gdy występuje modyfikacja warunków kredytu (jakakolwiek zmiana warunków umownych i przepływów pieniężnych) ale żaden z powyższych kryteriów nie jest spełniony skutkuje to wystąpieniem nieistotnej modyfikacji.
h) Kompensowanie finansowych instrumentów
Składnik aktywów finansowych i zobowiązań finansowych kompensuje się i wykazuje w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w kwocie netto wtedy i tylko wtedy, gdy istnieje ważny tytuł prawny do dokonania kompensaty ujętych kwot oraz w przypadku, gdy rozliczenie ma zostać dokonane w kwocie netto albo realizacja składnika aktywów i wykonanie zobowiązania następuje jednocześnie.
i) Oczekiwane straty kredytowe
W zakresie klasyfikacji aktywów kredytowych Bank wdrożył w 2020 roku Wytyczne EBA dotyczące stosowania definicji niewykonania zobowiązania, określonej w art.178 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 oraz Rozporządzenie Delegowanego Komisji (UE) 2018/171 z dnia 19 października 2017 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących wysokości progu istotności przeterminowanego zobowiązania kredytowego (tzw. Nowa Definicja Default) modyfikując generalne zasady identyfikacji sytuacji niewykonania zobowiązania („default”) (koszyk 3), które obowiązywały na koniec 2019 roku.
Kluczowymi zmianami wynikającymi z Nowej Definicji Default było wprowadzenie progów istotności, zmiana zasad kalkulacji opóźnienia spłacie oraz identyfikacja default na poziomie klienta. Wprowadzone przez Bank progi istotności obejmują zarówno próg względny wynoszący 1% wartości bilansowej ekspozycji jak i bezwzględny wynoszący 400 złotych dla klientów detalicznych i 2 000 złotych dla pozostałych klientów.
Wpływ wdrożenia Nowej Definicji Default na wolumen ekspozycji zaklasyfikowanych do koszyka 3 według stanu na 31 grudnia 2020 roku został przedstawiony w poniższej tabeli.
W tysiącach złotych |
|
||
|
Wartość bilansowa brutto |
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe |
Wartość bilansowa netto |
Ekspozycje zaklasyfikowane do koszyka 3 - bez wdrożenia NDD |
323 544 |
-123 497 |
200 047 |
Migracje pozytywne z koszyka 3 |
-3 796 |
497 |
-3 299 |
Migracje negatywne do koszyka 3 |
598 |
-35 |
563 |
Zmiany odpisów z tytułu migracji |
|
162 |
162 |
Ekspozycje zaklasyfikowane do koszyka 3 - po wdrożeniu NDD |
320 346 |
-122 873 |
197 473 |
Ponadto zmiany wynikające z Nowej Definicji Default zostały przez Bank uwzględnione w procesie wyznaczania historycznych zdarzeń default wykorzystywanych na potrzeby kalkulacji parametrów modeli szacowania odpisów kredytowych.
W zakresie klasyfikacji aktywów z kategorii innej niż default (koszyk 1 i 2) do poszczególnych koszyków utrzymano odmienne podejście dla poszczególnych segmentów:
dla segmentu osób fizycznych z uwagi na brak behawioralnego modelu PD Bank dokonuje klasyfikacji ekspozycji do koszyka 2 przy wykorzystaniu drzewa decyzyjnego wyznaczonego na bazie informacji o terminowości regulowania zobowiązań przez klienta,
dla segmentu przedsiębiorstw Bank dokonuje klasyfikacji ekspozycji do koszyka 2 poprzez porównanie dożywotniego PD dla danej ekspozycji z wartością progową wyznaczoną przy wykorzystaniu regresji kwantylowej zależną od pierwotnej oceny ryzyka kredytowego i czasu, który upłynął od przedmiotowej oceny,
dla segmentu jednostek samorządu terytorialnego oraz dla pozostałych aktywów (obligacje skarbowe, rachunki nostro i lokaty) zastosowano kryterium niskiego ryzyka kredytowego (brak klasyfikacji do koszyka 2).
Dodatkowo zastosowano następujące kryteria jakościowe klasyfikacji do koszyka 2:
zaklasyfikowanie ekspozycji na listę WATCH,
wystąpienie opóźnienia w spłacie przekraczającego 30 dni.
Niezależnie od powyższego Bank do koszyka 2 zaklasyfikował wszystkie ekspozycje we frankach szwajcarskich (zarówno kredyty denominowane do franka szwajcarskiego jak i kredyty walutowe) udzielone przez Bank klientom z segmentu osób fizycznych.
Kalkulacja wysokości odpisów
Metoda ustalenia odpisów z tytułu utraty wartości dla ekspozycji zaklasyfikowanych do koszyka 3 nie uległa zmianie w 2020 roku. W koszyku 3 wyodrębnia się ekspozycje indywidualnie znaczące dla których odpis szacowany jest w sposób indywidualny poprzez porównanie wartości bilansowej kredytu z wartością bieżącą szacowanych indywidualnie oczekiwanych przyszłych przepływów pieniężnych zdyskontowanych z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej oraz pozostałe ekspozycje, dla których wyznaczany jest odpis kolektywny przy wykorzystaniu zbudowanego w Banku modelu oszacowania odpisów dla koszyka 3.
Do ekspozycji, dla których odpis kalkulowany jest w sposób indywidualny Bank zalicza:
wszystkie ekspozycje klientów z segmentów innych niż osoby fizyczne,
ekspozycje klientów z segmentu osoby fizyczne o zaangażowaniu kapitałowym przekraczającym 1 mln PLN na moment oznaczenia umowy statusem default lub rozpoczęcia/zakończenia restrukturyzacji,
ekspozycje POCI.
Odpisy dla pozostałych ekspozycji zaklasyfikowanych do koszyka 3 wyznaczane z wykorzystaniem modelu statystycznego. Kalkulacja przedmiotowego odpisu opiera się na klasyfikacji ekspozycji do jednego z dwóch podportfeli:
portfela windykacji, dla którego wysokość odpisu jest zależna od homogenicznej grupy (zależnej od poziomu LtV oraz lokalizacji i typu zabezpieczenia), okresu, który upłynął od wejścia ekspozycji do portfela windykacji oraz informacji czy na danej ekspozycji miała miejsce „nieudana” restrukturyzacja,
portfela restrukturyzacji, dla którego wysokość odpisu jest zależna od poziomu spłat obserwowanego dla danej ekspozycji w okresie ostatnich 6 miesięcy, w oparciu o który wyznaczany jest wskaźnik konwersji na portfel windykacji oraz homogenicznej grupy (zależnej od poziomu LtV oraz lokalizacji i typu zabezpieczenia).
Dla obu zdefiniowanych powyżej podportfeli, dla każdej ekspozycji wyznaczane są oczekiwane przyszłe przepływy pieniężne, których wartość bieżąca otrzymana po zdyskontowaniu efektywną stopą procentową porównywana jest z wartością bilansową kredytu.
Kalkulacja odpisów dla koszyków 1 i 2 opiera się na zdefiniowaniu i wyznaczeniu dla każdej ekspozycji następujących miar:
PD (prawdopodobieństwo defaultu)
LGD (strata w sytuacji wystąpienia default)
EAD (ekspozycja na moment wystąpienia default)
PD (prawdopodobieństwo defaultu)
Estymacja parametrów wieloletnich PD przeprowadzana jest przy wykorzystaniu metody bezpośredniego dopasowania funkcji do empirycznych wartości skumulowanych stóp default (default rate). Estymacja parametrów przeprowadzana jest indywidualnie dla poszczególnych homogenicznych grup ryzyka (tj. grup dni opóźnień dla segmentu osób fizycznych oraz grup ryzyka nadanych przy wykorzystaniu modelu oceny punktowej dla segmentu przedsiębiorstw), a uzyskane funkcje definiują wartości skumulowanych PD w kolejnych interwałach czasu.
Uzyskane zgodnie z powyższym wieloletnie parametry PD są korygowane w celu uwzględnienia bieżących i prognozowanych przyszłych informacji makroekonomicznych.
LGD (strata w sytuacji wystąpienia default)
Wyznaczenie wartości LGD opiera się na oszacowaniu wartości bieżącej oczekiwanych przepływów pieniężnych poszczególnych ekspozycji z danego koszyka kredytowego oraz porównaniu jej z wielkością ekspozycji w sytuacji zaistnienia zdarzenia default w danym momencie. Szacując wysokość oczekiwanych przepływów Bank bierze pod uwagę wartość rynkową zabezpieczeń poszczególnych ekspozycji oraz stosuje następujące parametry charakteryzujące koszyki kredytowe, do których zaliczane są poszczególne ekspozycje:
stopa „uzdrowień” ekspozycji z danego koszyka kredytowego,
stopa odzysku z tytułu spłat dokonywanych przez klientów z danego koszyka kredytowego,
stopa odzysku z tytułu realizacji zabezpieczeń ekspozycji kredytowych z danego koszyka kredytowego,
minimalna wartość stopy straty dla koszyka kredytowego w przypadku niewypłacalności,
szacowany okres windykacji zabezpieczeń ekspozycji kredytowych.
EAD (ekspozycja na moment wystąpienia default)
Bank wyznacza wartość ekspozycji na moment wystąpienia default bazując na kontraktowych harmonogramach płatności oraz uwzględniając następujące efekty:
efekt zaległych rat kapitału i odsetek związany z oczekiwanym brakiem płatności ostatnich rat przed wystąpieniem defaultu,
efekt występowania zaległych płatności (kapitału i odsetek) na datę kalkulacji rezerwy,
efekt rozliczenia korekty z tytułu ESP w czasie.
Bank w 2020 roku wprowadził zmiany w kalkulacji EAD polegające na usunięciu efektu przedpłat kapitału zgodnie z wynikami analizy wskazującej na historycznie niewielką skalę przedpłat dla ekspozycji, dla których identyfikowano przesłanki utraty wartości.
Wyznaczanie straty oczekiwanej
Strata oczekiwana wyznaczana jest jako iloczyn powyższych parametrów, przy czym każdy z nich ma postać wektora o wymiarze odpowiadającym ilości dat pokrywających horyzont szacowania straty kredytowej, w których zgodnie z istniejącym harmonogramem płatności zaplanowany jest przepływ. Wartości powyższych miar wyznaczane są dla każdego okresu pomiędzy datami, w których zgodnie z istniejącym harmonogramem płatności zaplanowany jest przepływ, w horyzoncie 12 miesięcy (koszyk 1) lub dożywotnim (koszyk 2) dla danej ekspozycji.
W obliczeniach oczekiwanych strat kredytowych dla koszyków 1 i 2 uwzględnia się szacunki dotyczące przyszłych warunków makroekonomicznych. Na potrzeby kalkulacji straty oczekiwanej wykorzystuje się trzy scenariusze makroekonomiczne obejmujące takie zmienne makroekonomiczne jak dynamika wzrostu PKB, poziom bezrobocia, stopa WIBOR oraz indeks zmian cen rynkowych nieruchomości. Ostateczna strata oczekiwana jest średnią ważoną prawdopodobieństwem scenariuszy ze strat oczekiwanych odpowiadających poszczególnym scenariuszom.
Moratoria wdrożone w 2020 roku ze względu na COVID-19
W 2020 roku, ze względu na COVID-19, Bank wprowadził następujące programy dotyczące spłaty kredytów programu:
1) moratoria sektorowe - dyspozycja zawieszenia spłat rat kapitałowych lub kapitałowo-odsetkowych opracowana przez Bank zgodnie ze stanowiskiem banków wypracowanym pod patronatem Związku Banków Polskich w sprawie Wytycznych EBA/GL/2020/02 dotyczących ustawowych i pozaustawowych moratoriów na spłaty kredytów, stosowanych w obliczu kryzysu spowodowanego przez COVID-19 pod warunkiem posiadania przez klienta zdolności kredytowej na koniec 2019 roku,
2) moratoria ustawowe (tzw. Tarcza 4.0) - opcja zawieszenia wykonania umowy na podstawie postanowień ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, która przysługuje klientom, którzy jako konsumenci po dniu 13 marca 2020 roku utracili pracę lub inne główne źródło dochodu.
Poniższa tabela prezentuje kredyty podlegające moratorium sektorowym i ustawowym związanym z COVID-19:
W tysiącach zł |
Gospodarstwa domowe (*) |
Firmy |
RAZEM |
||||
|
31.12.2020 |
31.12.2020 |
31.12.2020 |
||||
|
koszyk 1 |
koszyk 2 |
koszyk 3 |
koszyk 1 |
koszyk 2 |
koszyk 3 |
|
Wartość bilansowa brutto kredytów podlegającym moratorium COVID-19 |
79 081 |
88 897 |
37 623 |
19 518 |
91 801 |
29 342 |
346 262 |
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe |
-54 |
-6 327 |
-7 294 |
-60 |
-1 066 |
-4 360 |
-19 161 |
Wartość bilansowa netto kredytów podlegającym moratorium COVID-19 |
79 027 |
82 570 |
30 329 |
19 458 |
90 735 |
24 982 |
327 101 |
(*) w skład gospodarstw domowych wchodzą osoby fizyczne i przedsiębiorstwa indywidualne
Zmiana warunków umownych związanych z udzieleniem czasowego zawieszenia spłaty raty kapitałowych lub kapitałowo odsetkowych skutkowała ujęciem modyfikacji. Bank nie zidentyfikował w żadnym przypadku modyfikacji istotnych, natomiast wynik na modyfikacji nieistotnej z tytułu czasowego zawieszenia umowy kredytowej wyniósł - 97 tys. zł.
W trakcie trwania pandemii COVID-19 nie wystąpiły w Banku problemy z płynnością, a adekwatność kapitałowa utrzymywała się przez cały 2020 rok na bezpiecznym i stabilnym poziomie.
Wpływ epidemii COVID-19 na proces szacowania odpisów na oczekiwane straty kredytowe
W związku z epidemią COVID-19 Bank identyfikuje ryzyko zaburzeń w gospodarce w wyniku wstrzymania lub ograniczenia działalności w niektórych sektorach, zakłóceń łańcuchów dostaw, niedostępności i zwolnień pracowników, zmian zachowań konsumentów, spowolnienia gospodarczego u partnerów handlowych Polski oraz innych będących bezpośrednim i pośrednim skutkiem działań związanych z walką z epidemią. W ocenie Banku może to doprowadzić do istotnego pogorszenia sytuacji części kredytobiorców Banku. W celu ograniczenia tego ryzyka Bank wdrożył szereg działań mitygujących ryzyko kredytowe oraz rozwiązań wspierających klientów, w tym:
wzmożone monitorowanie portfela kredytowego ze szczególnym uwzględnieniem branż podwyższonego ryzyka,
odroczenie na wniosek klienta płatności rat kapitałowo-odsetkowych przez okres maksymalnie 3 - 6 miesięcy,
indywidualne podejście i ustalanie zasad dalszego kredytowania z klientami narażonymi na efekty pandemii .
Ponadto, ze względu na wpływ epidemii COVID-19 Bank dostosował także podejście do kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych. Gwałtowne rozprzestrzenienie się COVID-19 i niespotykane dotąd środki zaradcze podejmowane przez polski rząd i sektor bankowy, zarówno w zakresie ograniczania zasięgu pandemii jak i stymulacji gospodarki, skutkują bardzo dużą niepewnością odnośnie przyszłego rozwoju sytuacji gospodarczej i jego wpływu na portfel kredytowy Banku. Wobec braku podobnych doświadczeń historycznych prognozowanie przyszłości będące podstawą kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych jest w tej sytuacji obarczone dodatkową dozą niepewności i wymaga przyjęcia istotnych założeń eksperckich. W podejściu swoim Bank dążył do adekwatnego odzwierciedlenia w odpisach kredytowych dla koszyka 1 i 2 potencjalnego przyszłego pogorszenia jakości portfela kredytowego oraz właściwego pokrycia odpisami kredytów niepracujących (koszyk 3).
Punktem wyjścia do oszacowania oczekiwanych strat kredytowych są prognozy Grupy Banku Pekao SA dotyczące sytuacji makroekonomicznej zakładające silne spowolnienie gospodarki oraz prognozy dla cen nieruchomości opracowane przez Bank. Przedmiotowe prognozy zostały zaprezentowane w tabeli poniżej.
Prognozy makroekonomiczne wykorzystane w kalkulacji odpisów |
|||
|
2019 realizacja |
2020 prognoza |
2021 prognoza |
PKB r/r - scenariusz bazowy |
+4,1% |
-2,5% |
+5,2% |
PKB r/r - scenariusz pesymistyczny |
+4,1% |
-3,6% |
+2,9% |
PKB r/r - scenariusz optymistyczny |
+4,1% |
-1,9% |
+5,9% |
stopa bezrobocia - scenariusz bazowy |
5,1% |
6,9% |
6,1% |
stopa bezrobocia - scenariusz pesymistyczny |
5,1% |
7,4% |
7,1% |
stopa bezrobocia - scenariusz optymistyczny |
5,1% |
6,3% |
4,6% |
prognozowana zmiana cen nieruchomości mieszkalnych |
- |
-3,3% |
-6,7% |
prognozowana zmiana cen nieruchomości komercyjnych |
- |
-4,9% |
-8,8% |
Przyjmowane przez Bank prognozy na koniec 2019 roku zakładały w scenariuszu bazowym:
wzrost PKB w 2020 roku o 3,7% r/r,
wysokość stopy bezrobocia 5,3% na koniec 2020 roku,
średni wzrost cen nieruchomości mieszkalnych o 0,03 % oraz spadek cen nieruchomości komercyjnych o 0,8% w 2020 roku.
Prawdopodobieństwa poszczególnych scenariuszy oraz ich porównanie z wartościami na koniec 2019 roku zostały zaprezentowane w poniższej tabeli.
|
31.12.2020 |
31.12.2019 |
Scenariusz bazowy |
70% |
60% |
Scenariusz pesymistyczny |
20% |
20% |
Scenariusz optymistyczny |
10% |
20% |
Oczekiwane pogorszenie sytuacji makroekonomicznej zostało odzwierciedlone poprzez zmianę parametrów ryzyka (PD - prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania, LGD - strata w przypadku niewykonania zobowiązania). W zakresie parametru PD Bank nałożył na wskazania modeli wyznaczających oczekiwany poziom PD w zależności od prognoz danych makroekonomicznych dodatkowe korekty wynoszące 50% dla scenariusza bazowego, 75% dla scenariusza pesymistycznego oraz 25% dla scenariusza optymistycznego dla pierwszego roku oraz 25% dla scenariusza bazowego i 50% dla scenariusza pesymistycznego dla drugiego roku. Szczegółowe informacje w zakresie przyjętych poziomów PD w zestawieniu z wartościami DR obserwowanymi na koniec 2020 roku zostały przedstawione w poniżej tabeli.
|
PD TTC |
PD 1Y PIT |
PD 1Y PIT |
PD 1Y PIT |
Osoby fizyczne |
0,98% |
1,41% |
1,65% |
1,18% |
Przedsiębiorstwa |
2,39% |
3,58% |
4,45% |
2,96% |
W zakresie LGD wpływ sytuacji makroekonomicznej odzwierciedlono poprzez zastosowanie nowych prognoz dla cen nieruchomości oraz analizę indywidualną kredytów niepracujących uwzględniającą weryfikację wartości nieruchomości stanowiących zabezpieczenie umów kredytowych. Opisane szacunki, ze względu na specyfikę obecnej sytuacji, charakteryzują się znaczną niepewnością i będą rewidowane w kolejnych okresach.
Bank nie zmienił swojego podejścia do identyfikacji istotnego pogorszenia ryzyka kredytowego będącego podstawą kwalifikacji ekspozycji do koszyka 2. Zastosował je jednak w sposób adekwatny do obecnej sytuacji. W szczególności, w przypadku udzielenia wakacji kredytowych lub innych działań łagodzących skutki pandemii COVID-19 Bank stosuje podejście spójne z wskazówkami regulacyjnymi w tym zakresie (np. Guidelines on legislative and non-legislative moratoria on loan repayments applied in the light of the COVID-19 crisis). Udzielenie wakacji kredytowych w ramach sektorowego moratorium lub innych działań łagodzących skutki pandemii COVID-19 nie powoduje automatycznej reklasyfikacji do koszyka 2. Reklasyfikacja taka jest jednak dokonywana, jeśli na pogorszenie ryzyka kredytowego wpływają dodatkowe czynniki wskazujące na problemy dłużnika. Dodatkowo, w ramach obowiązujących procedur, Bank dokonał przeglądu i klasyfikacji branż pod kątem narażenia na negatywne skutki pandemii COVID-19, a następnie poddał szczegółowej analizie sytuację klientów z segmentu przedsiębiorstw działających w branżach uznanych za zagrożone i w przypadku identyfikacji istotnego pogorszenia sytuacji ekonomiczno-finansowej przeklasyfikował do koszyka 2. W szczególności do koszyka 2 zostały zaklasyfikowane ekspozycje klientów komercyjnych zabezpieczone hotelami oraz galeriami handlowymi. Dodatkowo Bank przekwalifikował do koszyka 3 wszystkich klientów występujących do Banku z wnioskiem o zawieszenie rat kredytu w ramach rozwiązań ustawowych (tzw. tarcza 4.0). Zgodnie z ustawą z przedmiotowego rozwiązania, skorzystać może każdy, kto po 13 marca 2020 roku stracił pracę lub inne główne źródło dochodu.
Koszt odpisów z tytułu utraty wartości Banku bez uwzględniania rezerwy na sprawy sporne dla kredytów aktywnych wyniósł w 2020 11,2 mln PLN. Bank szacuje, że istotna część z tej kwoty jest związana z COVID-19. Dotyczy to w szczególności następujących elementów:
wzrost odpisów dla koszyka 1 i 2 z tytułu zmiany parametrów modelu odpisów w koszykach 1 i 2, w tym uwzględnienia prognoz makroekonomicznych - 2,4 mln PLN,
wzrost odpisów w wyniku przeklasyfikowania do koszyka 3 klientów korzystających z zawieszenia spłat wynikającym z tzw. tarczy 4.0 przy braku innych przesłanek utraty wartości - 1,3 mln PLN,
wzrost odpisów w wyniku przeklasyfikowania do koszyka 2 klientów komercyjnych z branż najbardziej narażonych na negatywny wpływ COVID-19 - 0,9 mln PLN,
wzrost odpisów z tytułu pogorszenia parametrów oraz aktualizacji wartości nieruchomości dla ekspozycji zabezpieczonych hotelami w koszyku 3 - 3,6 mln PLN.
Powyższe wartości mają charakter przybliżony, ponieważ nie jest możliwe w każdym przypadku rozstrzygnięcie, czy dotworzenie odpisu wynikało z epidemii COVID-19, czy sytuacji, która wystąpiłaby niezależnie od niej.
Mając na uwadze niepewność w oszacowań poszczególnych parametrów określających szkodowość portfela Bank przedstawia wyniki analizy wrażliwości wolumenu odpisów na zmiany poszczególnych parametrów według stanu na 31 grudnia 2020 roku:
Zmiana wartości odpisów w tys. złotych |
|
wzrost PD w portfelu pracującym o 10% |
1 012 |
spadek PD w portfelu pracującym o 10% |
-1 114 |
wzrost LGD w portfelu pracującym o 10% |
1 110 |
spadek LGD w portfelu pracującym o 10% |
-1 110 |
obniżenie planowanych odzysków w koszyku 3 o 10% |
11 826 |
podwyższenie planowanych odzysków w koszyku 3 o 10% |
-10 380 |
Identyfikacja przesłanek utraty wartości
Identyfikacja przesłanek utraty wartości dokonywana jest w oparciu z założenia związane z tzw. Nowa Definicja Default w trybie dziennym w oparciu o obiektywne przesłanki ilościowe i jakościowe z uwzględnieniem oceny sytuacji finansowej klienta, jakości współpracy z Bankiem oraz jego otoczenia biznesowo-prawnego. Identyfikacja występowania przesłanek utraty wartości dokonywana jest w oparciu o wewnętrzne zasady oceny ryzyka nie wywiązania się kredytobiorcy ze zobowiązań wobec Banku.
Do obiektywnych przesłanek utraty wartości aktywów finansowych Bank zalicza między innymi informacje o następujących zdarzeniach powodujących stratę:
wystąpienie istotnego opóźnienia w spłacie istotnej kwoty odsetek lub części kapitału,
pogorszenie się sytuacji ekonomiczno-finansowej kredytobiorcy,
przyznanie pożyczkobiorcy przez Bank, ze względów ekonomicznych lub prawnych wynikających z trudności finansowych pożyczkobiorcy, udogodnienia, którego w innym przypadku Bank by nie udzielił,
niewywiązywanie się kredytobiorcy z innych zobowiązań niż zobowiązania wobec Banku,
przekazanie nieprawdziwych informacji lub popełnienie innego czynu karalnego,
egzekucja z wniosku innego wierzyciela/wpis hipoteki przymusowej,
złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika lub o wszczęcie postępowania naprawczego.
j) Wycena pozostałych pozycji bilansu
RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE
Składniki rzeczowych aktywów trwałych
Składniki rzeczowych aktywów trwałych wykazywane są według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia, pomniejszone o wartość skumulowanej amortyzacji oraz odpisy z tytułu utraty wartości.
Amortyzacja
Odpisy amortyzacyjne dokonywane są według metody liniowej przez okres użytkowania danego składnika rzeczowych aktywów trwałych i wykazywane w rachunku zysków i strat. Stawki amortyzacji uwzględniają szacunkowy okres ekonomicznej użyteczności składników majątku trwałego. Bank stosuje następujące stawki amortyzacji dla podstawowych grup rzeczowych aktywów trwałych:
inwestycja w obcym środku trwałym |
10% – 20% |
maszyny i urządzenia |
10% – 30% |
środki transportu |
20% – 33%
|
Dla środków trwałych o znacznej wartości Bank może stosować odmienne, ustalone indywidualnie stawki amortyzacji.
WARTOŚCI NIEMATERIALNE
Oprogramowanie komputerowe
Nabyte licencje na oprogramowanie komputerowe są ujmowane w aktywach w wysokości poniesionych kosztów nabycia i jego zaimplementowania.
Nakłady związane z utrzymywaniem oprogramowania komputerowego są wykazywane jako koszty w momencie ich poniesienia.
Pozostałe wartości niematerialne
Pozostałe wartości niematerialne wykazuje się w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia pomniejszonym o umorzenie i łączną kwotę odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości.
Późniejsze nakłady na wartości niematerialne
Nakłady poniesione po początkowym ujęciu nabytego składnika wartości niematerialnych są aktywowane tylko w przypadku, gdy te nakłady zwiększają przyszłe korzyści ekonomiczne danego składnika. W pozostałych przypadkach nakłady te są ujmowane w rachunku zysków i strat jako koszty w momencie ich poniesienia.
Amortyzacja
Wartości niematerialne amortyzowane są metodą liniową i prezentowane według kosztu nabycia pomniejszonego o umorzenie. Stawki amortyzacji uwzględniają szacunkowy okres ekonomicznej użyteczności składników wartości niematerialnych. Bank stosuje następujące stawki amortyzacji dla podstawowych grup wartości niematerialnych:
licencje na programy komputerowe i prawa autorskie licencje |
10% - 50% |
Dla wartości niematerialnych o znacznej wartości Bank może stosować odmienne, ustalone indywidualnie stawki amortyzacji.
LEASING
W dacie zawarcie umowy Bank ocenia, czy umowa jest leasingiem, czy zawiera leasing. Umowa jest leasingiem lub zawiera leasing, jeżeli na jej mocy przekazuje się prawo do kontroli użytkowania zidentyfikowanego składnika aktywów na dany okres w zamian za wynagrodzenie.
Bank jest stroną umów leasingowych, na podstawie których przyjmuje prawo do odpłatnego użytkowania składnika aktywów przez dany okres.
Bank jako leasingobiorca ujmuje umowę leasingu jako składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania i odpowiadające mu zobowiązanie z tytułu leasingu w dacie, gdy przedmiot leasingu jest dostępny do wykorzystania. Każda płatność leasingowa jest alokowana między zobowiązanie oraz naliczone odsetki od zobowiązania. Koszt z tytułu odsetek jest ujmowany w rachunku zysków i strat przez okres leasingu, aby uzyskać stałą okresową stopę procentową od pozostałego salda zobowiązania z tytułu leasingu. Składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania jest amortyzowany metodą liniową przez krótszy z dwóch okresów: okres użytkowania tego składnika aktywów lub okres leasingu. Składniki aktywów z tytułu prawa do użytkowania są ujmowane przez Bank w pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej „Rzeczowe aktywa trwałe”, a zobowiązania z tytułu leasingu - w pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej „Zobowiązania wobec klientów” bądź „Zobowiązania wobec banków”.
Składniki aktywów z tytułu prawa do użytkowania są wyceniane według kosztu, obejmującego:
kwotę początkowej wyceny zobowiązania z tytułu leasingu,
wszelkie opłaty leasingowe zapłacone w dacie rozpoczęcia lub przed tą datą, pomniejszone o wszelkie otrzymane zachęty leasingowe,
wszelkie początkowe koszty bezpośrednie poniesione przez leasingobiorcę (tj. koszty krańcowe uzyskania leasingu), oraz
szacunek kosztów, które mają zostać poniesione przez leasingobiorcę w związku z demontażem i usunięciem składnika aktywów, przeprowadzeniem renowacji miejsca, w którym się znajdował, jeżeli leasingobiorca zaciąga zobowiązanie w odniesieniu do tych kosztów.
W dacie rozpoczęcia leasingu Bank jako leasingobiorca wycenia zobowiązanie z tytułu leasingu w wartości bieżącej opłat leasingowych pozostających do zapłaty w tej dacie. Zobowiązanie z tytułu leasingu zawiera bieżącą wartość następujących opłat leasingowych:
stałe opłaty leasingowe (w tym zasadniczo stałe opłaty leasingowe) pomniejszone o wszelkie należne zachęty leasingowe,
zmienne opłaty leasingowe, które zależą od indeksu lub stawki,
kwoty, których zapłaty przez leasingobiorcę oczekuje się w ramach gwarantowanej wartości końcowej,
cenę wykonania opcji kupna, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że leasingobiorca skorzysta z tej opcji, oraz
kary pieniężne za wypowiedzenie leasingu, jeżeli w warunkach leasingu przewidziano, że leasingobiorca może skorzystać z opcji wypowiedzenia leasingu.
Opłaty leasingowe są dyskontowane przy użyciu stopy procentowej leasingu, jeśli można ją łatwo ustalić.
Po dacie rozpoczęcia leasingu, Bank uwzględnia zmiany w opłatach leasingowych (wynikające m.in. ze zmian w indeksie, stawce, okresie leasingu), dokonując aktualizacji wyceny zobowiązań z tytułu leasingu i odpowiedniej korekty składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania.
Bank nie rozpoznaje aktywów z tytułu prawa do użytkowania i zobowiązań z tytułu leasingu dla krótkoterminowych umów leasingu oraz umów leasingu aktywów o niskiej wartości. Płatności związane z krótkoterminowymi umowami leasingu i leasingami aktywów o niskiej wartości są ujmowane liniowo jako koszt w rachunku zysków i strat. Umowy leasingu krótkoterminowego są to umowy leasingowe o okresie leasingu wynoszącym 12 miesięcy lub krótszym.
POZOSTAŁE SKŁADNIKI SPRAWOZDANIA Z SYTUACJI FINANSOWEJ
Należności
Należności, inne niż należności finansowe są ujmowane w kwocie wymaganej zapłaty pomniejszonej o odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości.
Zobowiązania
Zobowiązania, inne niż zobowiązania finansowe są ujmowane w kwocie wymagającej zapłaty.
ODPIS AKTUALIZUJĄCY Z TYTUŁU UTRATY WARTOŚCI AKTYWÓW INNYCH NIŻ AKTYWA FINANSOWE
Wartości aktywów Banku innych niż aktywa finansowe, są przeglądane na koniec okresu sprawozdawczego w celu określenia, czy zaistniały przesłanki utraty wartości.
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości jest ujmowany, jeżeli wartość księgowa aktywa lub jego ośrodka wypracowującego środki pieniężne przekracza wartość odzyskiwalną. Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości jest ujmowany w rachunku zysków i strat w pozycji „Pozostałe koszty operacyjne”.
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości może być odwrócony tylko do poziomu, przy którym wartość księgowa aktywa nie przekracza wartości księgowej, która pomniejszona o kwotę amortyzacji, zostałaby wyznaczona, jeżeli nie zostałby ujęty odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości.
REZERWY
Rezerwy tworzone są wówczas, gdy na Banku ciąży istniejący obowiązek (prawny lub zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych, i gdy prawdopodobne jest, że wypełnienie obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne, oraz można dokonać wiarygodnego oszacowania kwoty tego zobowiązania. Wszystkie rezerwy tworzone są w ciężar rachunku zysków i strat.
Rezerwa na ryzyko prawne dotycząca walutowych kredytów hipotecznych w CHF
W odniesieniu do ekspozycji walutowych kredytów hipotecznych w CHF niespłaconych na dzień 31 grudnia 2020 roku Bank uznaje, że ryzyko prawne ma wpływ na oczekiwane przepływy pieniężne z ekspozycji kredytowej, a kwota rezerwy jest różnicą pomiędzy oczekiwanymi przepływami pieniężnymi z danej ekspozycji, a przepływami kontraktowymi.
W związku z powyższym Bank przyjmuje podejście, iż kwota rezerwy dotycząca ekspozycji kredytowych niespłaconych (aktywnych) na dzień 31 grudnia 2020 roku (obejmujących pozwy istniejące i możliwe przyszłe) ujmowana jest w „Odpisach na oczekiwane straty kredytowe” w korespondencji z „Wynikiem z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe”.
W przypadku części rezerwy dotyczącej spłaconych walutowych kredytów hipotecznych w CHF (obejmujących pozwy istniejące i możliwe przyszłe) kwota rezerwy jest ujmowana jako „Rezerwy” w korespondencji z „Pozostałymi kosztami operacyjnymi”.
Bank dokonuje szacunku rezerw na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w CHF zgodnie z metodologią opisaną w Nocie 38 niniejszego sprawozdania finansowego.
Długoterminowe świadczenia pracownicze
Długoterminowe świadczenia pracownicze Banku obejmują odprawy emerytalne.
Rezerwę na odprawy emerytalne Bank ustala w oparciu o kwotę należnej odprawy, okresu zatrudnienia i nabycia praw emerytalnych.
Rezerwa na odprawy emerytalne ujmowana jest w pozycji „Rezerwy”.
Ze względu na niską wartość wyceny aktuarialnej, Bank nie dokonuje prezentacji zysków/strat aktuarialnych do składników innych całkowitych dochodów wynikającej z MSR 19.
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze obejmują rezerwę z tytułu niewykorzystanych dni urlopu przysługujących pracownikom na podstawie Kodeksu Pracy. Wysokość rezerwy jest szacowana w oparciu o stan pozostających do wykorzystania dni urlopu.
Rezerwa na niewykorzystane urlopy ujmowana jest w bilansie w pozycji „Inne zobowiązania”.
Rezerwa na koszty administracyjne
Składnikami rezerwy na koszty administracyjne są rezerwy na koszty wynikające ze świadczeń wykonanych na rzecz Banku przez kontrahentów, które zostaną rozliczone w następnych okresach oraz rezerwy z tytułu świadczeń na rzecz pracowników (tj. zmienne składniki wynagrodzeń).
Rezerwa na koszty administracyjne ujmowana jest w bilansie w pozycji „Inne zobowiązania”.
Bank w celu prawidłowego i skutecznego zarządzania ryzykiem, w tym zniechęcenia do podejmowania ryzyka wykraczającego poza poziom akceptowany przez Bank, realizacji strategicznego prowadzenia działalności oraz wspierania zapobiegania konfliktów interesów stosuje politykę zmiennych składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kluczowe w Banku. Otrzymany składnik zmiennego wynagrodzenia jest wypłacany w formie pieniężnej i akcji fantomowych, przy czym akcje fantomowe stanowią co najmniej 50 % łącznej wartości składnika zmiennego. Co najmniej 40 % składnika zmiennego wynagrodzenia jest rozliczane i wypłacane w okresie od trzech do sześciu lat. Okres odroczenia uwzględnia cykl koniunkturalny, charakter i ryzyko prowadzonej działalności, a także cele wynikające z pełnionej funkcji pracownika. Rezerwa na zmienne składniki wynagrodzeń ujmowana jest w rachunku zysków i strat w pozycji „Wynagrodzenia i inne świadczenia pracownicze” w „Ogólnych kosztów administracyjnych”.
Bank nie posiada uprzywilejowanego kapitału zakładowego jak również Bank nie nabywał akcji własnych i nie emitował obligacji zamiennych.
Kapitały własne stanowią kapitały i fundusze tworzone zgodnie z obowiązującymi przepisami tj. właściwymi ustawami oraz statutem Banku. Do kapitałów własnych zaliczane są także niepodzielone zyski z lat ubiegłych. Kapitały wykazywane są według wartości nominalnej.
Kapitał własny Banku stanowią:
kapitał zakładowy - wykazywany jest w wysokości zgodnej ze statutem oraz wpisem do rejestru sądowego według wartości nominalnej,
fundusz ogólnego ryzyka bankowego - tworzony zgodnie z Prawem Bankowym z dnia 29 sierpnia 1997 roku z zysku po opodatkowaniu,
kapitały rezerwowe - tworzony jest z odpisów z zysku z przeznaczeniem na pokrycie szczególnych strat i wydatków Banku,
kapitał zapasowy - tworzony jest z odpisów z zysku oraz premii emisyjnych uzyskanych z emisji akcji z przeznaczeniem na pokrycie strat, jakie mogą wyniknąć w związku z działalnością Banku,
kapitał z aktualizacji wyceny odnosi się do różnic z wyceny aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody (dłużne papiery wartościowe) z uwzględnieniem podatku dochodowego oraz z wyceny instrumentów pochodnych zabezpieczających z uwzględnieniem podatku dochodowego. Kapitał ten nie podlega dystrybucji. Na dzień wyłączenia z ksiąg składników wyżej wymienionych aktywów finansowych koszty i przychody ujmuje się w rachunku zysków i strat.
Dywidendy są ujmowane jako zobowiązanie w okresie, w którym zostały zadeklarowane.
Wynik finansowy roku obrotowego stanowi zysk lub strata za okres wynikający z rachunku zysków i strat.
PRZYCHODY I KOSZTY Z TYTUŁU ODSETEK
Bank w rachunku zysków i strat ujawnia wszystkie przychody i koszty odsetkowe dotyczące instrumentów finansowych, wycenianych według zamortyzowanego kosztu przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej, aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite oraz aktywów i zobowiązań finansowych wycenianych do wartości godziwej przez wynik finansowy.
Efektywna stopa procentowa jest stopą, która dyskontuje oszacowane przyszłe pieniężne wpływy oraz płatności dokonywane w oczekiwanym okresie do wygaśnięcia instrumentu finansowego, a w uzasadnionych przypadkach w okresie krótszym, do wartości bilansowej brutto aktywa finansowego lub do zamortyzowanego kosztu zobowiązania finansowego.
Wyliczenie efektywnej stopy procentowej obejmuje wszelkie płacone i otrzymywane przez strony umowy prowizje, koszty transakcji oraz wszelkie inne premie i dyskonta stanowiące integralną część efektywnej stopy procentowej.
Przychody z tytułu odsetek obejmują odsetki oraz prowizje otrzymane lub należne z tytułu kredytów, lokat międzybankowych i papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu ujęte w kalkulacji efektywnej stopy procentowej, kredytów i papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite lub przez wynik finansowy oraz instrumentów pochodnych zabezpieczających.
Przychody z tytułu odsetek oblicza się od wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych, za wyjątkiem składników aktywów finansowych dotkniętych utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe oraz zakupionych lub utworzonych składników aktywów finansowych dotkniętych utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe (tzw. aktywa POCI). W momencie rozpoznania utraty wartości aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu lub wycenianych do wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite, przychody odsetkowe ujmowane są dalej w rachunku zysków i strat, lecz liczone są od wartości brutto pomniejszonej o odpis na oczekiwane straty kredytowe.
Koszty odsetek dotyczące zobowiązań z tytułu rachunków klientów oraz zobowiązań z tytułu emisji własnych papierów wartościowych ujmowane są w rachunku zysków i strat również z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej.
PRZYCHODY I KOSZTY Z TYTUŁU PROWIZJI I OPŁAT
Przychody z tytułu prowizji i opłat powstają w wyniku świadczenia usług finansowych oferowanych przez Bank.
Prowizje i opłaty bezpośrednio związane z powstaniem aktywów finansowych lub zobowiązań (zarówno przychody jak i koszty) są ujmowane w rachunku zysków i strat jako element efektywnej stopy procentowej w przychodach i kosztach z tytułu odsetek.
Prowizje i opłaty zaliczane na bieżąco do rachunku zysków i strat obejmują głównie przychody z prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu, opłaty za monity, opłaty za zaświadczenia, zwroty z tytułu poniesionych opłat sądowych czy opłat za ubezpieczenie kredytu.
Koszty prowizji i opłat zaliczane do rachunku zysków i strat w momencie ich poniesienia dotyczą opłat sądowych, opłat za ubezpieczenie kredytu, prowizji od gwarancji otrzymanych i innych.
Przychody i koszty z tytułu bancassurance
Bank nie pobiera wynagrodzenia od Zakładów Ubezpieczeń. Przychody i koszty związane z otrzymaniem składki lub opłaty od klienta i zapłaceniem jej do Zakładów Ubezpieczeń ujmowane są w przychodach i kosztach prowizyjnych w momencie otrzymania składki lub opłaty od klienta lub zapłaceniu jej do Zakładów Ubezpieczeń. W pozostałych przypadkach koszty związane z zapłaceniem składki do Zakładów Ubezpieczeń ujmowane są w kosztach prowizyjnych liniowo przez okres obowiązywania umowy ubezpieczeniowej.
WYNIK NA INSTRUMENTACH FINANSOWYCH PRZEZNACZONYCH DO OBROTU
Wynik na instrumentach finansowych przeznaczonych do obrotu obejmuje:
wynik z pozycji wymiany (różnice kursowe);
Wynik z pozycji wymiany obejmuje różnice kursowe z bieżących transakcji kupna i sprzedaży walut, jak i różnice kursowe powstałe w związku z wyceną do średniego kursu ogłoszonego przez NBP na każdy dzień bilansowy pozycji aktywów i zobowiązań wyrażonych w walutach obcych oraz transakcji FX-SPOT.
wynik z wyceny walutowych odpisów na oczekiwane straty kredytowe;
Wynik ten zawiera wycenę do średniego kursu ogłoszonego przez NBP walutowych odpisów na oczekiwane straty kredytowe.
wynik na instrumentach pochodnych przeznaczonych do obrotu;
Wynik ten zawiera zyski i straty powstałe ze zbycia oraz zmian wartości godziwej aktywów i zobowiązań przeznaczonych do obrotu.
POZOSTAŁE PRZYCHODY I KOSZTY OPERACYJNE
Do pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych zaliczane są koszty i przychody niezwiązane bezpośrednio z działalnością Banku. Są to w szczególności wynik z tytułu sprzedaży i likwidacji środków trwałych, przychody z tytułu sprzedaży pozostałych usług, przychody z tytułu odzyskanych kosztów windykacji, jak również koszty z tytułu korekty odsetek, zwrotu opłat i prowizji i innych przychodów zaliczonych wcześniej do przychodów.
Podatek dochodowy składa się z podatku bieżącego oraz odroczonego. Podatek dochodowy ujmuje się w rachunku zysków i strat za wyjątkiem sytuacji, gdy podatek ujmowany jest w kapitale.
Bieżący podatek jest oczekiwanym zobowiązaniem podatkowym odnoszącym się do przychodu do opodatkowania przy użyciu stopy podatkowej obowiązującej w okresie sprawozdawczym, wraz ze wszystkimi korektami zobowiązania podatkowego dotyczącego poprzednich lat.
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego jest kalkulowana przy użyciu metody bilansowej, poprzez wyliczenie przejściowych różnic pomiędzy wartością bilansową aktywów i zobowiązań oraz ich wartością podatkową.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmuje się w zakresie, w którym jest prawdopodobne, że zostanie osiągnięty przyszły dochód do opodatkowania. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego wykazuje się w stopniu, w jakim jest prawdopodobne wykorzystanie nierozliczonych strat podatkowych i niewykorzystanych ulg podatkowych.
Wyliczona rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego prezentowane są w sprawozdaniu z sytuacji finansowej netto jako aktywa lub rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
n) Sprawozdawczość dotycząca operacyjnych segmentów działalności
W Banku nie funkcjonują segmenty operacyjne wyodrębnione w celu podejmowania decyzji operacyjnych oraz oceny wyników działalności w rozumieniu wymogów MSSF 8 Segmenty operacyjne. W szczególności koszty refinansowania oraz koszty działalności są zarządzane centralnie i nie są alokowane do poszczególnych linii biznesowych.
o) Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechana
Bank klasyfikuje składniki aktywów trwałych jako przeznaczone do sprzedaży, jeśli ich wartość bilansowa zostanie odzyskana przede wszystkim w drodze transakcji sprzedaży, a nie poprzez ich dalsze wykorzystanie. Składniki aktywów trwałych zaklasyfikowanych jako przeznaczone do sprzedaży wycenia się w kwocie niższej z ich wartości bilansowej i wartości godziwej pomniejszonej o koszty zbycia.
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży jest ujmowany w pozostałych kosztach operacyjnych.
Działalność zaniechana to element działalności Banku, który został zbyty lub jest zakwalifikowany jako przeznaczony do sprzedaży oraz stanowi odrębną, ważną dziedzinę działalności Banku lub jej geograficzny obszar działalności lub też jest jednostką zależną nabytą wyłącznie z zamiarem jej odsprzedaży. Kwalifikacja do działalności zaniechanej następuje w momencie, w którym spełnia kryteria działalności przeznaczonej do sprzedaży lub gdy została zbyta.
Standard / Interpretacja |
Opis |
Data wejścia w życie dla okresów rozpoczynających się w dniu lub później
Ocena wpływu |
MSR 1 (zmiana) „Prezentacja sprawozdań finansowych” oraz MSR 8 (zmiana) „Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów” |
Zmiany ujednolicają i wyjaśniają definicję „Istotny” oraz zawierają wytyczne w celu zwiększenia spójności stosowania tego konceptu w międzynarodowych standardach sprawozdawczości finansowej. |
1 stycznia 2020 r.
Zmiana standardu nie miała znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jej pierwszego zastosowania.
|
MSSF 9 (zmiana) „Instrumenty finansowe” oraz MSSF 7 (zmiana) „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji” |
Zmiany są obowiązkowe i mają zastosowanie do wszystkich powiązań zabezpieczających, na które ma wpływ niepewność wynikająca z reformy wskaźników stóp procentowych. Zmiany wprowadzają czasowe zwolnienie ze stosowania określonych wymogów rachunkowości zabezpieczeń, w taki sposób, aby reforma wskaźników stóp procentowych nie powodowała rozwiązania rachunkowości zabezpieczeń. Kluczowe zwolnienia wynikające ze zmian dotyczą: wymogu przepływy były „wysoce prawdopodobne”, komponentów ryzyka, oceny prospektywnej, retrospektywnego testu efektywności (dotyczy MSR 39), przeklasyfikowania rezerwy z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych. |
1 stycznia 2020 r.
Zmiana standardu nie miała znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jej pierwszego zastosowania.
|
MSSF 3 (zmiana) „Połączenia jednostek” |
Zmiany zawężają i wyjaśniają definicję przedsięwzięcia. Umożliwiają również przeprowadzenie uproszczonej oceny czy zespół aktywów i działań stanowi grupę aktywów, a nie przedsięwzięcie. |
1 stycznia 2020 r.
Zmiana standardu nie miała znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jej pierwszego zastosowania.
|
MSSF 16 (zmiana) „Leasing” |
Zmiany wprowadzają opcjonalne praktyczne rozwiązanie, które upraszcza sposób rozliczania przez leasingobiorcę otrzymanych udogodnień w warunkach najmu, które są bezpośrednią konsekwencją COVID-19. Od leasingobiorcy, który stosuje praktyczne rozwiązanie, nie wymaga się oceny, czy kwalifikujące się udogodnienia w warunkach najmu stanowią modyfikacje leasingu i rozlicza je zgodnie z innymi mającymi zastosowanie wytycznymi. Wynikowe rozliczenie będzie zależało od szczegółów udogodnień. Na przykład, jeśli udogodnienie ma formę jednorazowej obniżki czynszu, zostanie rozliczone jako zmienna opłata leasingowa i ujęte w rachunku zysków i strat. Praktyczne rozwiązanie będzie miało zastosowanie tylko wtedy, gdy: skorygowana zapłata jest zasadniczo taka sama lub mniejsza od pierwotnej zapłaty; obniżenie opłat leasingowych dotyczy opłat należnych do 30 czerwca 2021 r. lub wcześniej, i do warunków najmu nie wprowadzono żadnych innych merytorycznych zmian. |
1 stycznia 2020 r.
Zmiana standardu nie miała znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jej pierwszego zastosowania. |
q) Nowe standardy, interpretacje i poprawki do opublikowanych standardów opublikowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR) i zatwierdzone przez Unię Europejską, które jeszcze nie weszły w życie
Opis |
Data wejścia w życie dla okresów rozpoczynających się w dniu lub później
Ocena wpływu |
|
MSSF 4 (zmiana) „Umowy ubezpieczeniowe” |
Główne zmiany obejmują: odroczenie terminu pierwszego zastosowania MSSF 17 o dwa lata na roczne okresy sprawozdawcze rozpoczynające się 1 stycznia 2023 r. lub po tej dacie, przedłużenie tymczasowego zwolnienia ze stosowania MSSF 9 o dwa lata. W rezultacie kwalifikujące się jednostki będą zobowiązane do stosowania MSSF 9 w odniesieniu do rocznych okresów sprawozdawczych rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku lub po tej dacie. |
1 stycznia 2021 r. lub po tej dacie
Bank uważa, że zmiana standardu nie będzie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe. |
MSSF 9 (zmiana) „Instrumenty finansowe” oraz MSSF 7 (zmiana) „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji” oraz MSSF 17 (zmiana) „Umowy ubezpieczeniowe” oraz MSSF 16 (zmiana) „Leasing” |
Główne zmiany obejmują: 1) rozliczanie modyfikacji aktywów finansowych, zobowiązań finansowych i zobowiązań leasingowych wymaganych jako bezpośrednia konsekwencja reformy wskaźników stóp procentowych i dokonanych na ekonomicznie równoważnych zasadach, poprzez aktualizację efektywnej stopy procentowej, 2) reforma wskaźników stóp procentowych bezpośrednio nie powoduje zaprzestania stosowania zasad rachunkowości zabezpieczeń. Powiązania zabezpieczające (i związana z nimi dokumentacja) muszą zostać zmienione w celu uwzględnienia modyfikacji pozycji zabezpieczanej, instrumentu zabezpieczającego i zabezpieczanego ryzyka. Zmienione powiązania zabezpieczające powinny spełniać wszystkie kryteria kwalifikujące do stosowania rachunkowości zabezpieczeń, w tym wymogi dotyczące efektywności, 3) celem umożliwienia użytkownikom zrozumienia charakteru i zakresu ryzyk wynikających z reformy wskaźników stóp procentowych, na które jednostka jest narażona, oraz sposobu, w jaki jednostka zarządza tymi ryzykami, a także postępów jednostki w przechodzeniu z wskaźników stóp procentowych na alternatywne stopy referencyjne oraz w jaki sposób jednostka zarządza tym przejściem, zmiany wymagają ujawnienia: informacji o sposobie zarządzania przejściem z wskaźników referencyjnych stóp procentowych na alternatywne stopy referencyjne, postępach poczynionych na dzień sprawozdawczy oraz ryzyku wynikającym z przejścia; informacji ilościowych na temat aktywów finansowych niebędących instrumentami pochodnymi, zobowiązań finansowych niebędących instrumentami pochodnymi i instrumentów pochodnych, które nadal podlegają referencyjnym wskaźnikom stóp procentowych podlegającym reformie, wykazanych w podziale według znaczących wskaźników referencyjnych stóp procentowych; informacji w zakresie, w jakim reforma wskaźników stóp procentowych spowodowała zmiany w strategii zarządzania ryzykiem jednostki, opis tych zmian oraz sposób zarządzania tym ryzykiem przez jednostkę. |
1 stycznia 2021 r. lub po tej dacie
Bank jest w trakcie analizy wpływu tych zmian na sprawozdanie finansowe. |
Standard / Interpretacja |
Opis |
Data wejścia w życie dla okresów rozpoczynających się w dniu lub później
Ocena wpływu |
MSSF 17 „Umowy ubezpieczeniowe” |
Nowy standard wymaga wyceny zobowiązań ubezpieczeniowych w wysokości aktualnej wartości wypłaty i zapewnia bardziej jednolite podejście do wyceny i prezentacji wszystkich umów ubezpieczeniowych. Wymogi te mają na celu osiągnięcie spójnego ujmowania umów ubezpieczeniowych opartego na określonych zasadach rachunkowości. MSSF 17 zastępuje MSSF 4 „Umowy ubezpieczeniowe” i związane z nimi interpretacje w dniu zastosowania nowego standardu. |
1 stycznia 2023 r. lub po tej dacie
Bank uważa, że zmiana standardu nie będzie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe. |
MSR 1 (zmiana) „Prezentacja sprawozdań finansowych” |
Zmiany mają wpływ na wymogi zawarte w MSR 1 dotyczące prezentacji zobowiązań. W szczególności wyjaśniają one, że klasyfikacja zobowiązań jako krótkoterminowe lub długoterminowe powinna opierać się na prawach istniejących na koniec okresu sprawozdawczego. |
1 stycznia 2023 r. lub po tej dacie
Bank uważa, że zmiana standardu nie będzie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe. |
MSSF 3 (zmiana) „Połączenia jednostek” |
Zmiany do MSSF 3 obejmują: zaktualizowanie MSSF 3 tak, aby odnosił się do Założeń koncepcyjnych z 2018 roku zamiast do Założeń z 1989 roku, dodanie do MSSF 3 wymogu, zgodnie z którym w przypadku transakcji i innych zdarzeń objętych zakresem MSR 37 lub KIMSF 21 jednostka przejmująca stosuje MSR 37 lub KIMSF 21 (zamiast Założeń koncepcyjnych) w celu zidentyfikowania zobowiązań, które przyjęła w ramach połączenia jednostek, i dodanie do MSSF 3 wyraźnego stwierdzenia, że jednostka przejmująca nie ujmuje aktywów warunkowych nabytych w ramach połączenia jednostek. |
1 stycznia 2022 r. lub po tej dacie
Bank uważa, że zmiana standardu nie będzie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe. |
MSR 16 (zmiana) „Rzeczowe aktywa trwałe” |
Zmiany do MSR 16 zabraniają odliczania od kosztu wytworzenia pozycji rzeczowych aktywów trwałych jakichkolwiek wpływów ze sprzedaży pozycji wytworzonych w trakcie doprowadzenia tego składnika aktywów do miejsca i stanu umożliwiającego mu działanie w sposób zamierzony przez kierownictwo. Zamiast tego jednostka ujmuje przychody ze sprzedaży takich pozycji oraz koszt wytworzenia tych pozycji w rachunku zysków i strat. |
1 stycznia 2022 r. lub po tej dacie
Bank uważa, że zmiana standardu nie będzie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe. |
MSR 37 (zmiana) „Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe” |
Zmiany do MSR 37 precyzują, że „koszt wykonania” umowy rodzącej obciążenia obejmuje „koszty bezpośrednio związane z umową”. Koszty bezpośrednio związane z umową mogą być kosztami inkrementalnymi związanymi z wykonaniem umowy lub alokacją innych kosztów, które są bezpośrednio związane z realizacją umów. |
1 stycznia 2022 r. lub po tej dacie
Bank uważa, że zmiana standardu nie będzie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe. |
MSR 1 (zmiana) „Prezentacja sprawozdań finansowych” |
Zmiany do MSR 1 obejmują: jednostka jest zobowiązana do ujawnienia istotnych (z ang. „material”) zasad rachunkowości zamiast znaczących (z ang. „significant”) zasad rachunkowości, wyjaśnienie, że informacje o polityce rachunkowości mogą być istotne ze względu na swój charakter, nawet jeżeli odnośne kwoty są nieistotne, wyjaśnienie, że informacje o polityce rachunkowości są istotne, jeżeli użytkownicy sprawozdań finansowych jednostki potrzebowaliby ich do zrozumienia innych istotnych informacji zawartych w sprawozdaniach finansowych; doprecyzowanie, że jeżeli jednostka ujawnia nieistotne zasady rachunkowości, takie informacje nie mogą przesłaniać istotnych zasad rachunkowości. |
1 stycznia 2023 r. lub po tej dacie
Bank uważa, że zmiana standardu nie będzie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe. |
MSR 8 (zmiana) „Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów” |
Zmiany do MSR 8 obejmują: zastąpienie definicji zmiany wartości szacunkowych definicją wartości szacunkowych. Zgodnie z nową definicją wartości szacunkowe to „kwoty pieniężne w sprawozdaniach finansowych, które są objęte niepewnością wyceny”, wyjaśnienie, że zmiana wartości szacunkowej wynikająca z nowych informacji lub nowych wydarzeń nie stanowi korekty błędu. Ponadto skutki zmiany danych wejściowych lub techniki wyceny zastosowanej do ustalenia wartości szacunkowej stanowią zmiany wartości szacunkowych, o ile nie wynikają one z korekty błędów poprzednich okresów, wyjaśnienie, że zmiana wartości szacunkowej może wpłynąć tylko na zysk lub stratę bieżącego okresu lub zysk lub stratę zarówno okresu bieżącego, jak i okresów przyszłych. Skutek zmiany dotyczący bieżącego okresu ujmuje się jako przychód lub koszt bieżącego okresu. Ewentualny wpływ na przyszłe okresy ujmuje się jako przychód lub koszt w przyszłych okresach. |
1 stycznia 2023 r. lub po tej dacie
Bank uważa, że zmiana standardu nie będzie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe. |
Noty do rachunku zysków i strat
W tysiącach zł |
|
01.01.2020-31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
Przychody z tytułu odsetek od: |
|
|
|
Należności od banków |
|
75 |
304 |
Kredytów udzielonych klientom |
|
60 489 |
67 202 |
Papierów wartościowych |
|
1 881 |
2 567 |
Instrumentów zabezpieczających |
|
6 838 |
9 596 |
Przychody z tytułu odsetek, razem |
|
69 283 |
79 669 |
w tym: przychody z tytułu odsetek od instrumentów finansowych z rozpoznaną utratą wartości |
|
6 239 |
8 486 |
W tysiącach zł |
01.01.2020 – 31.12.2020 |
|||
|
Przychody z tytułu odsetek obliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej |
Pozostałe przychody z tytułu odsetek dotyczące aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy |
||
|
Aktywa finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu |
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe dochody |
||
Przychody z tytułu odsetek od: |
|
|
|
|
Należności od banków |
75 |
0 |
0 |
|
Kredytów udzielonych klientom |
60 489 |
0 |
0 |
|
Papierów wartościowych |
79 |
1 802 |
0 |
|
Instrumentów zabezpieczających |
0 |
6 838 |
0 |
|
Przychody z tytułu odsetek, razem |
60 643 |
8 640 |
0 |
|
W tysiącach zł |
|
01.01.2020-31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
Koszty z tytułu odsetek od: |
|
|
|
Zaciągniętych kredytów i pożyczek |
|
-4 072 |
-6 902 |
Wyemitowanych papierów wartościowych |
|
-30 451 |
-41 101 |
Leasingu |
|
-48 |
-52 |
Pozostałych zobowiązań wobec klientów |
|
-17 |
-51 |
Koszty z tytułu odsetek, razem |
|
-34 588 |
-48 106 |
Wykazane powyżej kwoty kosztów odsetkowych dotyczą zobowiązań finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu.
W tysiącach zł |
|
01.01.2020-31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
|
34 695 |
31 563 |
2) Wynik z tytułu prowizji i opłat
W tysiącach zł |
|
01.01.2020-31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
|
|
|
|
|
|
Prowizje i opłaty od kredytów udzielonych |
|
1 000 |
1 689 |
|
Przychody w tytułu prowizji i opłat |
|
1 000 |
1 689 |
|
|
|
|
|
|
Prowizje i opłaty od kredytów udzielonych |
|
-692 |
-527 |
|
Prowizje za przelewy i inne transakcje płatnicze |
|
-609 |
-469 |
|
Koszty z tytułu prowizji i opłat |
|
-1 301 |
-996 |
|
|
|
|
|
|
Wynik z tytułu prowizji i opłat |
|
-301 |
693 |
|
Przychody i koszty z tytułu opłat i prowizji (innych niż kwoty uwzględnione podczas ustalania efektywnej stopy procentowej) wynikają z aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu.
3) Wynik na instrumentach finansowych przeznaczonych do obrotu
W tysiącach zł |
01.01.2020-31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
|
|
|
|
|
Wynik z pozycji wymiany (różnice kursowe) |
1 969 |
1 355 |
|
Wynik z wyceny walutowych odpisów na oczekiwane straty kredytowe |
-907 |
-120 |
|
Wynik z instrumentów pochodnych |
2 965 |
4 038 |
|
|
|
|
|
Wynik na instrumentach finansowych przeznaczonych do obrotu |
4 027 |
5 273 |
|
4) Wynik z tytułu modyfikacji nieistotnej
W tysiącach zł |
01.01.2020- 31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
|
|
|
Wynik z tytułu modyfikacji nieistotnej dla instrumentów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu |
-123 |
-377 |
Wynik z tytułu modyfikacji nieistotnej dla instrumentów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody (instrumenty dłużne) |
0 |
0 |
|
|
|
Wynik z tytułu modyfikacji nieistotnej |
-123 |
-377 |
5) Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy
W tysiącach zł |
01.01.2020- 31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
|
|
|
Dla instrumentów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu |
0 |
0 |
Dla instrumentów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody (instrumenty dłużne) |
589 |
400 |
|
|
|
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy |
589 |
400 |
6) Pozostałe przychody operacyjne
W tysiącach zł |
01.01.2020- 31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
|
|
|
Zysk na sprzedaży rzeczowych aktywów trwałych |
0 |
244 |
Przychody z tytułu odzyskanych kosztów windykacji (w tym opłaty sądowe, komornicze) |
139 |
226 |
Przychody z tytułu rozwiązania rezerwy na nierozliczone koszty prospektu emisji listów zastawnych |
0 |
83 |
Inne |
74 |
21 |
|
|
|
Pozostałe przychody operacyjne |
213 |
574 |
7) Ogólne koszty administracyjne
W tysiącach zł |
01.01.2020- 31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
|
|
|
Wynagrodzenia i inne świadczenia pracownicze: |
-14 684 |
-13 970 |
Wynagrodzenia |
-12 585 |
-11 968 |
Świadczenia na rzecz pracowników |
-2 099 |
-1 988 |
Rezerwa na pracownicze sprawy sporne |
0 |
-14 |
Pozostałe koszty administracyjne: |
-9 012 |
-8 800 |
Koszty utrzymania i wynajmu budynków |
-516 |
-542 |
Koszty informatyczne |
-1 699 |
-1 344 |
Koszty usług obcych |
-3 408 |
-3 059 |
Podatki i opłaty |
-167 |
-197 |
Składki i wpłaty na Bankowy Fundusz Gwarancyjny |
-2 355 |
-2 585 |
Składki na pokrycie kosztów nadzoru nad bankami (KNF) |
-233 |
-260 |
Pozostałe |
-634 |
-813 |
Amortyzacja: |
-1 467 |
-1 124 |
Rzeczowych aktywów trwałych |
-1 142 |
-1 054 |
Wartości niematerialnych |
-325 |
-70 |
|
|
|
Ogólne koszty administracyjne |
-25 163 |
-23 894 |
Bank nie ponosi składki na fundusz gwarancyjny banków, gdyż podstawa wyznaczenia składki na fundusz gwarancyjny (tj. kwota środków gwarantowanych) wynosi 0 zł.
8) Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe
W tysiącach zł |
01.01.2020-31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
|
|
|
Należności od banków wyceniane wg zamortyzowanego kosztu |
14 |
-2 |
Kredyty wyceniane wg zamortyzowanego kosztu |
-11 314 |
-44 865 |
Dłużne papiery wartościowe wyceniane wg wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody |
52 |
-13 |
Rezerwy na ryzyko prawne (kredyty aktywne w CHF) |
-6 922 |
-8 554 |
Rezerwy na zobowiązania pozabilansowe |
-1 |
2 |
|
|
|
Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe |
-18 171 |
-53 432 |
9) Pozostałe koszty operacyjne
W tysiącach zł |
01.01.2020-31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
|
|
|
Rezerwy na ryzyko prawne (kredyty spłacone w CHF) |
-7 164 |
-3 451 |
Likwidacja rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych |
0 |
-407 |
Koszty z tytułu korekty odsetek, zwrotów opłat i prowizji oraz innych przychodów zaliczonych wcześniej do przychodów |
0 |
-21 |
Inne |
-2 |
-2 |
|
|
|
Pozostałe koszty operacyjne |
-7 166 |
-3 881 |
Ujęty w rachunku zysków i strat
W tysiącach zł |
01.01.2020-31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
Bieżący podatek |
|
|
Bieżący rok |
-1 724 |
-1 715 |
Podatek odroczony |
|
|
Powstanie i odwrócenie się różnic przejściowych |
739 |
7 094 |
|
|
|
Podatek dochodowy w rachunku zysków i strat |
-985 |
5 379 |
Podatek odroczony ujęty bezpośrednio w kapitałach dotyczący pozycji, które mogą być przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat
W tysiącach zł |
01.01.2020-31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
|
|
|
Związanych z wyceną aktywów finansowych do wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody |
-31 |
-33 |
Związany z wyceną przepływów pieniężnych dot. rachunkowości zabezpieczeń |
224 |
-74 |
|
|
|
Podatek odroczony w kapitale z aktualizacji wyceny |
193 |
-107 |
Wyliczenie efektywnej stawki podatkowej
W tysiącach zł |
01.01.2020-31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
Wynik przed opodatkowaniem |
-11 400 |
-43 081 |
Obciążenie podatkowe według krajowej stawki podatku |
2 166 |
8 185 |
Obciążenia z tytułu kosztów nie stanowiących kosztów uzyskania przychodu |
21 253 |
14 912 |
Przychody niepodlegające opodatkowaniu |
-4 671 |
-142 |
Pozostałe |
2 |
0 |
Efekt podatkowy – różnica pomiędzy obciążeniem podatkowym wg stawki efektywnej |
3 151 |
2 806 |
Obciążenie podatkowe efektywne |
-985 |
5 379 |
|
|
|
Krajowa stawka podatkowa |
19,0% |
19,0% |
Efektywna stawka podatkowa |
-8,6% |
12,5% |
10a) Należność/zobowiązanie z tytułu bieżącego podatku dochodowego
W tysiącach zł |
01.01.2020-31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
|
|
|
Należność z tytułu bieżącego podatku dochodowego |
0 |
0 |
Zobowiązanie z tytułu bieżącego podatku dochodowego |
1 475 |
691 |
10b) Aktywa/rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego związane są z następującymi pozycjami:
W tysiącach zł |
01.01.2020-31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
|
|
|
Odsetki naliczone |
804 |
1 523 |
Odpisy na aktywa finansowe |
19 691 |
18 760 |
Pozostałe rezerwy |
725 |
724 |
Odsetki i ujemne różnice z tytułu wyceny instrumentów pochodnych |
268 |
91 |
Wycena należności metodą zamortyzowanego kosztu z uwzględnieniem efektywnej stopy procentowej |
0 |
0 |
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego |
21 488 |
21 098 |
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego związana jest z następującymi pozycjami:
W tysiącach zł |
01.01.2020-31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
|
|
|
Odsetki naliczone |
8 062 |
9 329 |
Odsetki i dodatnie różnice z tytułu wyceny instrumentów pochodnych |
1 515 |
1 275 |
Wycena należności metodą zamortyzowanego kosztu z uwzględnieniem efektywnej stopy procentowej |
1 850 |
1 365 |
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego |
11 427 |
11 969 |
Aktywa/rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego netto
W tysiącach zł |
01.01.2020-31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
Odsetki naliczone |
-7 258 |
-7 806 |
Odpisy na aktywa finansowe |
19 691 |
18 760 |
Pozostałe rezerwy |
725 |
724 |
Odsetki i różnice z tytułu wyceny instrumentów pochodnych |
-1 247 |
-1 184 |
Wycena należności metodą zamortyzowanego kosztu z uwzględnieniem efektywnej stopy procentowej |
-1 850 |
-1 365 |
Aktywa/rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego netto |
10 061 |
9 129 |
Zmiany różnic przejściowych w ciągu 2020 roku
W tysiącach zł |
Saldo na 1 stycznia 2020 r. |
Zmiany odnoszone na wynik finansowy |
Zmiany odnoszone na kapitał |
Saldo na 31 grudnia 2020 r. |
|
|
|
|
|
Odsetki naliczone |
-7 806 |
579 |
-31 |
-7 258 |
Odpisy na aktywa finansowe |
18 760 |
931 |
0 |
19 691 |
Pozostałe rezerwy |
724 |
1 |
0 |
725 |
Odsetki i różnice z tytułu wyceny instrumentów pochodnych |
-1 184 |
-287 |
224 |
-1 247 |
Wycena należności metodą zamortyzowanego kosztu z uwzględnieniem efektywnej stopy procentowej |
-1 365 |
-485 |
0 |
-1 850 |
Aktywa/rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego netto |
9 129 |
739 |
193 |
10 061 |
Zmiany różnic przejściowych w ciągu 2019 roku
W tysiącach zł |
Saldo na 1 stycznia 2019 r. |
Zmiany odnoszone na wynik finansowy |
Zmiany odnoszone na kapitał |
Saldo na 31 grudnia 2019 r. |
|
|
|
|
|
Odsetki naliczone |
-7 607 |
-166 |
-33 |
-7 806 |
Odpisy na aktywa finansowe |
11 260 |
7 500 |
0 |
18 760 |
Pozostałe rezerwy |
606 |
118 |
0 |
724 |
Odsetki i różnice z tytułu wyceny instrumentów pochodnych |
-1 109 |
-1 |
-74 |
-1 184 |
Wycena należności metodą zamortyzowanego kosztu z uwzględnieniem efektywnej stopy procentowej |
-1 007 |
-358 |
0 |
-1 365 |
Aktywa/rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego netto |
2 143 |
7 093 |
-107 |
9 129 |
Aktywa oraz rezerwa z tytułu podatku odroczonego są tworzone w wyniku występowania różnic przejściowych w związku z różnym okresem ujmowania wybranych przychodów i kosztów dla celów księgowych oraz podatkowych.
W ocenie Banku, brak jest przesłanek, aby aktywo z tytułu odroczonego podatku w kwocie 10 061 tys. zł wykazane na 31 grudnia 2020 roku nie było możliwe w całości do zrealizowania w następnych okresach.
Na dzień 31 grudnia 2020 roku oraz na dzień 31 grudnia 2019 roku nie występowały nierozliczone straty podatkowe, niewykorzystane ulgi podatkowe, w związku z którymi nie ujęto w bilansie składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
11) Wynik przypadający na jedną akcję
Podstawowy wynik (strata) przypadający na jedną akcję
Wyliczenie podstawowego wyniku przypadającego na jedną akcję oparte było na wyniku za 2020 rok przypadającego na zwykłych akcjonariuszy w kwocie -12 385 tys. zł (w 2019 roku w kwocie -37 702 tys. zł) oraz średniej ważonej ilości akcji zwykłych występujących na koniec okresu sprawozdawczego, tj. 31 grudnia 2020 r. w liczbie 2 230 (31 grudnia 2019 r.: 2 230).
Podstawowy wynik (strata) przypadający na zwykłych akcjonariuszy
W tysiącach zł |
01.01.2020- 31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
|
|
|
Strata za okres |
-12 385 |
-37 702 |
Podstawowy wynik przypadający na zwykłych akcjonariuszy |
-5,55 |
-16,91 |
Rozwodniony wynik (strata) przypadający na jedną akcję
Wyliczenie rozwodnionego wyniku przypadającego na jedną akcję oparte było na wyniku za 2020 rok przypadającym na zwykłych akcjonariuszy w kwocie -12 385 tys. zł (w 2019 roku w kwocie: -37 702 tys. zł) oraz średniej ważonej ilości akcji zwykłych występujących na koniec okresu sprawozdawczego, tj. 31 grudnia 2020 r. w liczbie 2 230 (31 grudnia 2019 r.:2 230), skorygowaną o wpływ wszystkich rozwadniających potencjalnych akcji zwykłych.
Na 31 grudnia 2020 roku i 31 grudnia 2019 roku w Banku nie występują instrumenty rozwadniające w postaci obligacji zamiennych na akcje.
Rozwodniony wynik (strata) przypadający na zwykłych akcjonariuszy
W tysiącach zł |
01.01.2020- 31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
|
|
|
Strata za okres |
-12 385 |
-37 702 |
Rozwodniony wynik przypadający na zwykłych akcjonariuszy |
-5,55 |
-16,91 |
Noty do sprawozdania z sytuacji finansowej
12) Należności od Banku Centralnego
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Środki na rachunku bieżącym w Banku Centralnym |
1 |
1 |
Lokaty w Banku Centralnym |
0 |
23 914 |
Należności od Banku Centralnego brutto |
1 |
23 915 |
Odpisy na oczekiwane straty |
0 |
0 |
Należności od Banku Centralnego netto |
1 |
23 915 |
Środki pieniężne na rachunku w Narodowym Banku Polskim ze względu na brak konieczności utrzymywania rezerwy obowiązkowej służą w całości bieżącej działalności Banku.
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Rachunki bieżące |
180 |
14 600 |
Zabezpieczenia pieniężne |
0 |
5 553 |
Należności od banków brutto |
180 |
20 153 |
Odpisy na oczekiwane straty |
0 |
-14 |
Należności od banków netto |
180 |
20 139 |
Należności wobec banków wyceniane są według zamortyzowanego kosztu.
Należności od banków wg terminów zapadalności
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
do 1 miesiąca |
180 |
20 153 |
Należności od banków brutto |
180 |
20 153 |
Odpisy na oczekiwane straty |
0 |
-14 |
Należności od banków netto |
180 |
20 139 |
Należności od banków wg walut
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
PLN |
27 |
6 930 |
EUR |
109 |
7 669 |
CHF |
28 |
5 460 |
USD |
16 |
94 |
Należności od banków brutto |
180 |
20 153 |
Odpisy na oczekiwane straty |
0 |
-14 |
Należności od banków netto |
180 |
20 139 |
14) Aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu)
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Pochodne instrumenty finansowe (dodatnia wycena pochodnych instrumentów finansowych) |
6 852 |
139 |
Aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu) |
6 852 |
139 |
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu wyceniane są do wartości godziwej przez wynik finansowy.
Aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obroty) wg terminów zapadalności
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
do 1 miesiąca |
10 |
139 |
od 1 do 3 miesięcy |
6 221 |
0 |
od 3 miesięcy do 1 roku |
0 |
0 |
od 1 roku do 5 lat |
621 |
0 |
Aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu) |
6 852 |
139 |
W 2020 roku Bank dokonał aktualizacji zasad rachunkowości zabezpieczeń. W wyniku tych zmian Bank przekwalifikował część pochodnych instrumentów finansowych (CIRS i IRS) do kategorii instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu. Więcej informacji odnośnie tych zmian znajduje się w Nocie nr 27 „Pochodne instrumenty zabezpieczające”.
Aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu) – wartości nominalne i ich wycena
Na dzień 31 grudnia 2020 r. |
Wartość nominalna instrumentów o terminie pozostającym do realizacji |
Wartości godziwe |
||||
W tysiącach zł |
poniżej 3 m-cy |
od 3 m-cy do 1 roku |
powyżej 1 roku |
Razem |
Aktywa |
Zobowiązania |
Walutowe instrumenty pochodne |
|
|
|
|
|
|
Instrumenty znajdujące się w obrocie pozagiełdowym: |
|
|
|
|
|
|
Kontrakty walutowe (FX) |
1 591 |
0 |
0 |
1 591 |
10 |
1 |
Swapy walutowe (FX Swap) |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Pozostałe kontrakty walutowe (CIRS i IRS) |
197 145 |
0 |
477 579 |
674 724 |
6 842 |
5 153 |
Razem |
198 736 |
0 |
477 579 |
676 315 |
6 852 |
5 154 |
Na dzień 31 grudnia 2019 r. |
Wartość nominalna instrumentów o terminie pozostającym do realizacji |
Wartości godziwe |
||||
W tysiącach zł |
poniżej 3 m-cy |
od 3 m-cy do 1 roku |
powyżej 1 roku |
Razem |
Aktywa |
Zobowiązania |
Walutowe instrumenty pochodne |
|
|
|
|
|
|
Instrumenty znajdujące się w obrocie pozagiełdowym: |
|
|
|
|
|
|
Kontrakty walutowe (FX) |
85 |
0 |
0 |
85 |
3 |
0 |
Swapy walutowe (FX Swap) |
181 266 |
0 |
0 |
181 266 |
136 |
0 |
Pozostałe kontrakty walutowe (CIRS i IRS) |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Razem |
181 351 |
0 |
0 |
181 351 |
139 |
0 |
Kontrakty walutowe
Pozycje pieniężne denominowane w obcej walucie są zabezpieczane za pomocą walutowych instrumentów pochodnych (swapy walutowe oraz CIRS). Swapy walutowe są instrumentami polegającymi na równoczesnym, natychmiastowym kupnie/sprzedaży waluty oraz jej terminowym odkupie/odsprzedaży po kursie ustalonym w dniu zawarcia transakcji. CIRS-y dodatkowo polegają na wymianie płatności odsetkowych w różnej walucie. Zasady wymiany płatności ustalane są z chwilą zawarcia transakcji. Korzyścią z posiadania tych instrumentów jest zabezpieczenie przed ryzykiem kursowym.
Bank nie zawierał kontraktów futures oraz opcji.
Wg stanu na 31 grudnia 2020 r. oraz wg stanu na 31 grudnia 2019 r. Bank nie posiadał wbudowanych instrumentów pochodnych.
Wg stanu na 31 grudnia 2020 r. oraz wg stanu na 31 grudnia 2019 r. nie było dodatkowych warunków dotyczących instrumentów finansowych, które - w przypadku wystąpienia - znacznie zmieniłyby profil płatności/ryzyka.
15) Kredyty udzielone klientom
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Osoby fizyczne |
1 605 184 |
1 167 337 |
Firmy i przedsiębiorstwa indywidualne |
809 730 |
934 586 |
Sektor publiczny (jednostki budżetowe) |
344 174 |
394 198 |
Kredyty udzielone klientom brutto |
2 759 088 |
2 496 121 |
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe (*) |
-144 491 |
-130 779 |
Kredyty udzielone klientom netto |
2 614 597 |
2 365 342 |
(*) Odpisy na oczekiwane straty kredytowe obejmują rezerwę na ryzyko prawne (kredyty aktywne w CHF) w wysokości 15 476 tys. PLN według stanu na 31.12.2020 (w wysokości 8 554 tys. PLN według stanu na 31.12.2019).
Kredyty udzielone klientom wyceniane są według zamortyzowanego kosztu.
Kredyty wg terminów zapadalności
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
do 1 miesiąca |
200 283 |
194 290 |
od 1 do 3 miesięcy |
25 120 |
26 435 |
od 3 miesięcy do 1 roku |
209 544 |
120 488 |
od 1 roku do 5 lat |
983 472 |
949 674 |
powyżej 5 lat |
1 340 669 |
1 205 234 |
Kredyty udzielone klientom brutto |
2 759 088 |
2 496 121 |
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe |
-144 491 |
-130 779 |
Kredyty udzielone klientom netto |
2 614 597 |
2 365 342 |
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
PLN |
1 904 743 |
1 528 878 |
EUR |
506 038 |
596 352 |
CHF |
347 507 |
366 227 |
USD |
800 |
4 664 |
Kredyty udzielone klientom brutto |
2 759 088 |
2 496 121 |
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe |
-144 491 |
-130 779 |
Kredyty udzielone klientom netto |
2 614 597 |
2 365 342 |
Bank dokonał częściowego odpisania wierzytelności, w stosunku do której nie ma uzasadnionych oczekiwań odzysku. Częściowemu odpisaniu (tj. usunięciu z ewidencji bilansowej) podlegają odsetki umowne. Wg stanu na 31 grudnia 2020 roku Bank dokonał częściowego odpisania odsetek umownych w wysokości 56 018 tys. zł (59 397 tys. zł wg stanu na 31 grudnia 2019 roku).
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe wg stanu na 31.12.2020 rok obejmują część rezerwy utworzonej na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w CHF, w części przypadającej na ekspozycje aktywne (znajdujące się w bilansie na 31.12.2020). Szczegóły dotyczące ww. rezerwy zostały zaprezentowane w Nocie 38 niniejszego sprawozdania finansowego.
16) Dłużne papiery wartościowe
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Dłużne papiery wartościowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody |
130 615 |
114 296 |
Dłużne papiery wartościowe |
130 615 |
114 296 |
Odpisy na oczekiwane straty (*) |
-53 |
-106 |
(*) Odpis dotyczący dłużnych papierów wartościowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody jest ujęty w pozycji „Kapitał z aktualizacji wyceny” i nie pomniejsza wartości bilansowej.
Wycena obligacji skarbowych jest wyliczana w oparciu o notowania Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie.
Dłużne papiery wartościowe wyceniane wg wartości godziwej
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
Papiery wartościowe Skarbu Państwa: |
|
|
Bony skarbowe |
0 |
0 |
Obligacje |
130 615 |
114 296 |
Dłużne papiery wartościowe |
130 615 |
114 296 |
Dłużne papiery wartościowe wg terminów zapadalności
W tysiącach zł
Na dzień 31 grudnia 2020 r. |
do 3 m-cy |
od 3 m-cy do 1 roku |
od 1 roku do 5 lat |
powyżej 5 lat |
Razem |
|
|
|
|
|
|
Dłużne papiery wartościowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody |
0 |
0 |
130 615 |
0 |
130 615 |
W tysiącach zł
Na dzień 31 grudnia 2019 r. |
do 3 m-cy |
od 3 m-cy do 1 roku |
od 1 roku do 5 lat |
powyżej 5 lat |
Razem |
|
|
|
|
|
|
Dłużne papiery wartościowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody |
0 |
0 |
14 986 |
99 310 |
114 296 |
Zmiana stanu papierów wartościowych
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Stan na początek okresu |
114 296 |
99 828 |
Zakup |
113 000 |
110 000 |
Sprzedaż i wykup |
-98 000 |
-95 000 |
Zmiany wartości godziwej |
212 |
440 |
Odsetki naliczone |
1 266 |
2 059 |
Rozliczone odsetki należne |
-2 236 |
-2 069 |
Inne zmiany/rozliczenie dyskonta |
2 077 |
-962 |
Stan na koniec okresu |
130 615 |
114 296 |
W tysiącach zł |
Grunty i budynki |
Zestawy komputerowe |
Maszyny i urządzenia |
Środki transportu |
Inne środki trwałe |
Środki trwałe w budowie |
Razem |
Wartość w cenie nabycia |
|
|
|
|
|
|
|
Saldo na dzień 1 stycznia 2019 r. (przed zastosowaniem MSSF16) |
556 |
2 343 |
51 |
227 |
1 458 |
0 |
4 635 |
Wpływ zastosowania MSSF 16 |
379 |
0 |
0 |
199 |
0 |
0 |
578 |
Saldo na dzień 1 stycznia 2019 r. |
935 |
2 343 |
51 |
426 |
1 458 |
0 |
5 213 |
Zwiększenia |
3 876 |
641 |
19 |
81 |
225 |
0 |
4 842 |
Zmniejszenia |
-556 |
-118 |
0 |
-122 |
-590 |
0 |
-1 386 |
Saldo na dzień 31 grudnia 2019 r. |
4 255 |
2 866 |
70 |
385 |
1 093 |
0 |
8 669 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Saldo na dzień 1 stycznia 2020 r. |
4 255 |
2 866 |
70 |
385 |
1 093 |
0 |
8 669 |
Zwiększenia |
46 |
1 308 |
0 |
167 |
27 |
0 |
1 548 |
Zmniejszenia |
0 |
-53 |
-50 |
-7 |
0 |
0 |
-110 |
Saldo na dzień 31 grudnia 2020 r. |
4 301 |
4 121 |
20 |
545 |
1 120 |
0 |
10 107 |
Umorzenie oraz odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości |
|
|
|
|
|
|
|
Saldo na dzień 1 stycznia 2019 r. |
155 |
2 140 |
50 |
164 |
1 434 |
0 |
3 943 |
Amortyzacja bieżącego okresu |
631 |
156 |
3 |
159 |
105 |
0 |
1 054 |
Likwidacja i sprzedaż |
-162 |
-118 |
0 |
-76 |
-576 |
0 |
-932 |
Saldo na dzień 31 grudnia 2019 r. |
624 |
2 178 |
53 |
247 |
963 |
0 |
4 065 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Saldo na dzień 1 stycznia 2020 r. |
624 |
2 178 |
53 |
247 |
963 |
0 |
4 065 |
Amortyzacja bieżącego okresu |
710 |
255 |
3 |
123 |
51 |
0 |
1 142 |
Likwidacja i sprzedaż |
0 |
-53 |
-50 |
0 |
0 |
0 |
-103 |
Saldo na dzień 31 grudnia 2020 r. |
1 334 |
2 380 |
6 |
370 |
1 014 |
0 |
5 104 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Wartość bilansowa |
|
|
|
|
|
|
|
Na dzień 1 stycznia 2019 r. |
401 |
203 |
1 |
63 |
24 |
0 |
692 |
Na dzień 31 grudnia 2019 r. |
3 631 |
688 |
17 |
138 |
130 |
0 |
4 604 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Na dzień 1 stycznia 2020 r. |
3 631 |
688 |
17 |
138 |
130 |
0 |
4 604 |
Na dzień 31 grudnia 2020 r. |
2 967 |
1 741 |
14 |
175 |
106 |
0 |
5 003 |
Zobowiązania umowne
Na dzień 31 grudnia 2020 roku Bank nie zawarł umów z kontrahentami na nabycie w przyszłości rzeczowych aktywów trwałych.
W tysiącach zł |
Patenty, znaki towarowe i podobne wartości |
Oprogramowanie |
Nakłady |
Razem |
Wartość w cenie nabycia |
|
|
|
|
Saldo na dzień 1 stycznia 2019 r. |
2 |
6 690 |
0 |
6 692 |
Zwiększenia |
0 |
467 |
384 |
851 |
Zmniejszenia |
0 |
0 |
-298 |
-298 |
Saldo na dzień 31 grudnia 2019 r. |
2 |
7 157 |
86 |
7 245 |
|
|
|
|
|
Saldo na dzień 1 stycznia 2020 r. |
2 |
7 157 |
86 |
7 245 |
Zwiększenia |
0 |
2 199 |
1 264 |
3 463 |
Zmniejszenia |
0 |
0 |
-1 340 |
-1 340 |
Saldo na dzień 31 grudnia 2020 r. |
2 |
9 356 |
10 |
9 368 |
Umorzenie oraz odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości |
|
|
|
|
Saldo na dzień 1 stycznia 2019 r. |
2 |
6 458 |
0 |
6 460 |
Amortyzacja bieżącego okresu |
0 |
70 |
0 |
70 |
Likwidacja i sprzedaż |
0 |
0 |
0 |
0 |
Saldo na dzień 31 grudnia 2019 r. |
2 |
6 528 |
0 |
6 530 |
|
|
|
|
|
Saldo na dzień 1 stycznia 2020 r. |
2 |
6 528 |
0 |
6 530 |
Amortyzacja bieżącego okresu |
0 |
325 |
0 |
325 |
Likwidacja i sprzedaż |
0 |
0 |
0 |
0 |
Saldo na dzień 31 grudnia 2020 r. |
2 |
6 853 |
0 |
6 855 |
|
|
|
|
|
Wartość bilansowa |
|
|
|
|
Na dzień 1 stycznia 2019 r. |
0 |
232 |
0 |
232 |
Na dzień 31 grudnia 2019 r. |
0 |
629 |
86 |
715 |
|
|
|
|
|
Na dzień 1 stycznia 2020 r. |
0 |
629 |
86 |
715 |
Na dzień 31 grudnia 2020 r. |
0 |
2 503 |
10 |
2 513 |
W 2020 roku Bank nie likwidował wartości niematerialnych, natomiast nabył wartości niematerialne w wysokości 2 209 tys. zł. W 2019 roku Bank nie likwidował wartości niematerialnych, natomiast nabył wartości niematerialne w wysokości 851 tys. zł.
Zobowiązania umowne
Na dzień 31 grudnia 2020 roku Bank nie zawarł umów z kontrahentami na nabycie w przyszłości wartości niematerialnych.
19) Inne aktywa
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Dłużnicy różni |
2 294 |
1 998 |
Koszty do rozliczenia w czasie |
715 |
298 |
Pozostałe |
0 |
148 |
Inne aktywa |
3 009 |
2 444 |
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Kredyt w rachunku bieżącym |
287 489 |
296 949 |
Otrzymane linie kredytowe |
50 750 |
161 028 |
Zabezpieczenia pieniężne |
3 840 |
0 |
Zobowiązania z tytułu leasingu |
239 |
286 |
Razem brutto |
342 318 |
458 263 |
Odsetki |
17 |
31 |
Razem - zobowiązania wobec banków |
342 335 |
458 294 |
Zobowiązania wobec banków wyceniane są według zamortyzowanego kosztu.
W 2020 roku Bank wywiązywał się ze wszystkich zobowiązań wynikających z umów zawartych z bankami.
Zobowiązania wobec banków wg terminów wymagalności
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
do 1 miesiąca |
3 844 |
8 |
od 1 do 3 miesięcy |
9 |
8 |
od 3 miesięcy do 1 roku |
39 |
83 064 |
od 1 roku do 5 lat |
338 426 |
375 173 |
powyżej 5 lat |
0 |
10 |
Razem brutto |
342 318 |
458 263 |
Odsetki |
17 |
31 |
Razem - zobowiązania wobec banków |
342 335 |
458 294 |
Zobowiązania wobec banków wg walut
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
PLN |
191 271 |
375 222 |
EUR |
104 481 |
83 041 |
CHF |
46 148 |
0 |
USD |
418 |
0 |
Razem brutto |
342 318 |
458 263 |
Odsetki |
17 |
31 |
Razem - zobowiązania wobec banków |
342 335 |
458 294 |
21) Zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu)
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Pochodne instrumenty finansowe (ujemna wycena pochodnych instrumentów finansowych) |
5 154 |
0 |
Zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu) |
5 154 |
0 |
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu wyceniane są do wartości godziwej przez wynik finansowy.
Zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu) wg terminów wymagalności
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
do 1 miesiąca |
5 138 |
0 |
od 1 do 3 miesięcy |
0 |
0 |
od 3 miesięcy do 1 roku |
0 |
0 |
od 1 roku do 5 lat |
16 |
0 |
Zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu) |
5 154 |
0 |
22) Zobowiązania wobec klientów
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
Kaucje stanowiące zabezpieczenie kredytów |
5 596 |
6 870 |
› Osoby fizyczne |
74 |
95 |
› Firmy i przedsiębiorstwa indywidualne |
5 522 |
6 775 |
Zobowiązania z tytułu leasingu |
3 095 |
3 342 |
Razem brutto |
8 691 |
10 212 |
Odsetki |
353 |
449 |
Razem - zobowiązania wobec klientów |
9 044 |
10 661 |
Zobowiązania wobec klientów wyceniane są według zamortyzowanego kosztu.
Zobowiązania wobec klientów wg terminów wymagalności
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
do 1 miesiąca |
75 |
65 |
od 1 do 3 miesięcy |
120 |
84 |
od 3 miesięcy do 1 roku |
1 234 |
1 062 |
od 1 roku do 5 lat |
3 784 |
3 528 |
powyżej 5 lat |
3 478 |
5 473 |
Razem brutto |
8 691 |
10 212 |
Odsetki |
353 |
449 |
Razem - zobowiązania wobec klientów |
9 044 |
10 661 |
Zobowiązania wobec klientów wg walut
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
PLN |
4 697 |
6 069 |
EUR |
3 994 |
4 114 |
CHF |
0 |
29 |
Razem brutto |
8 691 |
10 212 |
Odsetki |
353 |
449 |
Razem - zobowiązania wobec klientów |
9 044 |
10 661 |
23) Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Zobowiązania z tytułu emisji hipotecznych listów zastawnych |
1 201 220 |
1 170 428 |
Zobowiązania z tytułu emisji publicznych listów zastawnych |
262 921 |
301 260 |
Zobowiązania z tytułu emisji obligacji |
639 022 |
298 218 |
Razem brutto |
2 103 163 |
1 769 906 |
Odsetki |
3 861 |
7 948 |
Razem - zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych |
2 107 024 |
1 777 854 |
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych wyceniane są według zamortyzowanego kosztu.
Bank terminowo wywiązuje się z zobowiązań z tytułu wykupu własnych dłużnych papierów wartościowych.
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych wg terminów wymagalności
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
do 1 miesiąca |
99 944 |
0 |
od 1 do 3 miesięcy |
328 859 |
157 955 |
od 3 miesięcy do 1 roku |
510 659 |
278 556 |
od 1 roku do 5 lat |
1 163 701 |
1 164 779 |
powyżej 5 lat |
0 |
168 616 |
Razem brutto |
2 103 163 |
1 769 906 |
Odsetki |
3 861 |
7 948 |
Razem - zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych |
2 107 024 |
1 777 854 |
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych wg walut
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
PLN |
1 710 905 |
1 407 933 |
EUR |
392 258 |
361 973 |
Razem brutto |
2 103 163 |
1 769 906 |
Odsetki |
3 861 |
7 948 |
Razem - zobowiązania z tytułu emisji własnych papierów wartościowych |
2 107 024 |
1 777 854 |
Wyemitowane papiery wartościowe wg rodzaju
Na dzień 31 grudnia 2020 r.
W tysiącach |
wartość nominalna |
warunki oprocentowania |
termin wykupu |
rynek notowań |
Hipoteczne listy zastawne PLN |
250 000 |
Wibor 6M + 1,18% |
14-mar-2021 |
Catalyst |
Hipoteczne listy zastawne PLN |
150 000 |
Wibor 6M + 1,11% |
22-lis-2021 |
Catalyst |
Hipoteczne listy zastawne PLN |
150 000 |
Wibor 6M + 1,30% |
22-lut-2022 |
Catalyst |
Hipoteczne listy zastawne PLN |
50 000 |
Wibor 6M + 0,95% |
22-mar-2023 |
Catalyst |
Hipoteczne listy zastawne PLN |
100 000 |
Wibor 3M + 0,75% |
26-maj-2023 |
Catalyst |
Hipoteczne listy zastawne PLN |
50 000 |
Wibor 6M + 0,73% |
20-wrz-2024 |
Catalyst |
Hipoteczne listy zastawne PLN |
50 000 |
Wibor 6M + 0,73% |
11-cze-2025 |
Catalyst |
Hipoteczne listy zastawne PLN |
10 000 |
Wibor 6M + 0,73% |
11-cze-2025 |
Catalyst |
|
|
|
|
|
Hipoteczne listy zastawne EUR |
15 000 |
Stałe 2,45% |
12-lut-2021 |
Catalyst |
Hipoteczne listy zastawne EUR |
20 000 |
Euribor 6M + 0,75% |
24-wrz-2021 |
Catalyst |
Hipoteczne listy zastawne EUR |
50 000 |
Euribor 3M + 0,60% |
29-paź-2024 |
Catalyst |
|
|
|
|
|
Publiczne listy zastawne PLN |
263 375 |
Wibor 3M + 0,45% |
10-wrz-2025 |
ASO Catalyst |
|
|
|
|
|
Obligacje PLN |
100 000 |
nd |
20-sty-2021 |
nd |
Obligacje PLN |
90 000 |
nd |
19-kwi-2021 |
nd |
Obligacje PLN |
150 000 |
nd |
20-maj-2021 |
nd |
Obligacje PLN |
150 000 |
Wibor 3M + 0,45% |
25-kwi-2022 |
nd |
Obligacje PLN |
150 000 |
Wibor 3M + 0,46% |
20-paź-2022 |
nd |
W 2020 r. emisja hipotecznych listów zastawnych serii LZ-II-01 o wartości 100 mln PLN została wykupiona w całości w terminie wykupu.
W 2020 r. emisje obligacji:
serii O-PBH-02 o wartości 150 mln PLN,
serii O-PBH-03 o wartości 150 mln PLN,
serii O-PBH-04 o wartości 70 mln PLN,
zostały wykupione w całości w terminie wykupu.
Na dzień 31 grudnia 2019 r.
W tysiącach |
wartość nominalna |
warunki oprocentowania |
termin wykupu |
rynek notowań |
Hipoteczne listy zastawne PLN |
100 000 |
Wibor 6M + 1,00% |
28-paź-2020 |
Catalyst |
Hipoteczne listy zastawne PLN |
250 000 |
Wibor 6M + 1,18% |
14-mar-2021 |
Catalyst |
Hipoteczne listy zastawne PLN |
150 000 |
Wibor 6M + 1,11% |
22-lis-2021 |
Catalyst |
Hipoteczne listy zastawne PLN |
150 000 |
Wibor 6M + 1,30% |
22-lut-2022 |
Catalyst |
Hipoteczne listy zastawne PLN |
50 000 |
Wibor 6M + 0,95% |
22-mar-2023 |
Catalyst |
Hipoteczne listy zastawne PLN |
50 000 |
Wibor 6M + 0,73% |
20-wrz-2024 |
Catalyst |
Hipoteczne listy zastawne PLN |
50 000 |
Wibor 6M + 0,73% |
11-cze-2025 |
Catalyst |
Hipoteczne listy zastawne PLN |
10 000 |
Wibor 6M + 0,73% |
11-cze-2025 |
Catalyst |
|
|
|
|
|
Hipoteczne listy zastawne EUR |
15 000 |
Stałe 2,45% |
12-lut-2021 |
Catalyst |
Hipoteczne listy zastawne EUR |
20 000 |
Euribor 6M + 0,75% |
24-wrz-2021 |
Catalyst |
Hipoteczne listy zastawne EUR |
50 000 |
Euribor 3M + 0,60% |
29-paź-2024 |
Catalyst |
|
|
|
|
|
Publiczne listy zastawne PLN |
301 875 |
Wibor 3M + 0,45% |
10-wrz-2025 |
ASO Catalyst |
|
|
|
|
|
Obligacje PLN |
150 000 |
Wibor 3M + 0,45% |
17-wrz-2020 |
nd |
Obligacje PLN |
150 000 |
nd |
13-mar-2020 |
nd |
W ramach programu emisji obligacji o łącznej wartości nominalnej do 1 000 000 tys. PLN ustanowionego w dniu 10 sierpnia 2018 roku, w roku 2020 przeprowadzono emisję sześciu serii obligacji:
Na podstawie Uchwały nr 43/2020 z dnia 17 marca 2020 roku Zarządu Banku wyemitowano czwartą serię obligacji na kwotę 70 000 tys. PLN z terminem wykupu 20 lipca 2020 roku. Od obligacji nie są wypłacane odsetki (emisja z dyskontem w stosunku do wartości nominalnej).
Na podstawie Uchwały nr 102/2020 z dnia 14 lipca 2020 roku Zarządu Banku wyemitowano piątą serię obligacji na kwotę 100 000 tys. PLN z terminem wykupu 20 stycznia 2021 roku. Od obligacji nie są wypłacane odsetki (emisja z dyskontem w stosunku do wartości nominalnej).
Na podstawie Uchwały nr 124/2020 z dnia 31 sierpnia 2020 roku Zarządu Banku wyemitowano szóstą serię obligacji na kwotę 150 000 tys. PLN z terminem wykupu 25 kwietnia 2022 roku. Oprocentowanie obligacji ustalono w wysokości stopy referencyjnej WIBOR 3M i marży.
Na podstawie Uchwały nr 131/2020 z dnia 11 września 2020 roku Zarządu Banku wyemitowano siódmą serię obligacji na kwotę 90 000 tys. PLN z terminem wykupu 19 kwietnia 2021 roku. Od obligacji nie są wypłacane odsetki (emisja z dyskontem w stosunku do wartości nominalnej).
Na podstawie Uchwały nr 159/2020 z dnia 14 października 2020 roku Zarządu Banku wyemitowano ósmą serię obligacji na kwotę 150 000 tys. PLN z terminem wykupu 20 października 2022 roku. Oprocentowanie obligacji ustalono w wysokości stopy referencyjnej WIBOR 3M i marży.
Na podstawie Uchwały nr 196/2020 z dnia 3 grudnia 2020 roku Zarządu Banku wyemitowano dziewiątą serię obligacji na kwotę 150 000 tys. PLN z terminem wykupu 20 maja 2021 roku. Od obligacji nie są wypłacane odsetki (emisja z dyskontem w stosunku do wartości nominalnej).
Zabezpieczenie emisji hipotecznych listów zastawnych stanowią wierzytelności oraz środki dodatkowe (obligacje skarbowe) wpisane do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych.
Zabezpieczenie emisji publicznych listów zastawnych stanowią wierzytelności wpisane do rejestru zabezpieczenia publicznych listów zastawnych.
Szczegółowe informacje zaprezentowano w nocie 31.
24) Rezerwy
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Rezerwy na ryzyko prawne (kredyty spłacone w CHF) |
10 615 |
3 451 |
Rezerwy na pracownicze sprawy sporne |
0 |
0 |
Rezerwy na świadczenia emerytalne |
217 |
196 |
Rezerwy na zobowiązania pozabilansowe |
4 |
3 |
|
|
|
Rezerwy |
10 836 |
3 650 |
Zmiany stanu rezerw
W tysiącach zł |
1 stycznia 2020 r. |
Utworzenie |
Rozwiązanie |
Wykorzystanie |
31 grudnia 2020 r. |
|
|
|
|
|
|
Rezerwy na ryzyko prawne (kredyty spłacone w CHF) |
3 451 |
7 760 |
-596 |
0 |
10 615 |
Rezerwy na pracownicze sprawy sporne |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Rezerwy na świadczenia emerytalne |
196 |
21 |
0 |
0 |
217 |
Rezerwy na zobowiązania pozabilansowe |
3 |
82 |
-81 |
0 |
4 |
Rezerwy |
3 650 |
7 863 |
-677 |
0 |
10 836 |
W tysiącach zł |
1 stycznia 2019 r. |
Utworzenie |
Rozwiązanie |
Wykorzystanie |
31 grudnia 2019 r. |
|
|
|
|
|
|
Rezerwy na ryzyko prawne (kredyty spłacone w CHF) |
0 |
3 451 |
0 |
0 |
3 451 |
Rezerwy na pracownicze sprawy sporne |
5 |
14 |
0 |
-19 |
0 |
Rezerwy na świadczenia emerytalne |
191 |
10 |
0 |
-5 |
196 |
Rezerwy na zobowiązania pozabilansowe |
6 |
39 |
-42 |
0 |
3 |
Rezerwy |
202 |
3 514 |
-42 |
-24 |
3 650 |
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Rezerwa na koszty administracyjne |
3 000 |
3 239 |
Zobowiązania z tytułu składki na Bankowy Fundusz Gwarancyjny |
2 228 |
1 551 |
Rezerwy na niewykorzystane urlopy |
481 |
354 |
Wierzyciele różni |
3 198 |
2 690 |
Rozliczenia publiczno-prawne |
540 |
475 |
|
|
|
Inne zobowiązania |
9 447 |
8 309 |
26) Kapitał własny
Kapitał zakładowy
Akcje |
Akcje zwykłe |
Akcje zwykłe |
|||
|
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|||
|
Liczba akcji |
Wartość nominalna |
Liczba akcji |
Wartość |
|
Akcje wyemitowane na dzień 1 stycznia |
2 230 |
223 000 |
2 230 |
223 000 |
|
Emisja akcji za środki pieniężne |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
Akcje wyemitowane na koniec okresu – w pełni opłacone |
2 230 |
223 000 |
2 230 |
223 000 |
|
Zestawienie akcji wg poszczególnych serii/emisji
Seria / emisja |
Rodzaj akcji |
Liczba akcji |
Wartość serii / emisji wg wartości nominalnej |
Sposób pokrycia kapitału |
Data rejestracji |
A |
akcje zwykłe imienne |
300 |
30 000 |
opłacone gotówką |
7-wrz-1995 |
B |
akcje zwykłe imienne |
555 |
55 500 |
opłacone gotówką |
1-paź-1996 |
C |
akcje zwykłe imienne |
1 |
100 |
opłacone gotówką |
18-sie-1997 |
D |
akcje zwykłe imienne |
11 |
1 100 |
opłacone gotówką |
1-cze-1999 |
E |
akcje zwykłe imienne |
625 |
62 500 |
opłacone gotówką |
25-kwi-2000 |
F |
akcje zwykłe imienne |
206 |
20 600 |
opłacone gotówką |
16-cze-2005 |
G |
akcje zwykłe imienne |
256 |
25 600 |
opłacone gotówką |
29-wrz-2006 |
H |
akcje zwykłe imienne |
276 |
27 600 |
opłacone gotówką |
11-wrz-2007 |
Ogółem liczba wyemitowanych akcji wynosi 2 230 sztuk. Wartość nominalna każdej akcji wynosi 100 tys. zł. Każda akcja daje prawo do jednego głosu na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy.
Akcjonariuszem Banku jest Bank Polska Kasa Opieki S.A. w Warszawie, który dysponuje 2 230 akcjami stanowiącymi 100% kapitału zakładowego Banku i uprawniającymi Bank Pekao S.A. do wykonywania prawa głosu ze 100% akcji.
Pozostałe kapitały:
Kapitał zapasowy
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Kapitał zapasowy na dzień 1 stycznia |
67 791 |
78 853 |
podział wyniku z lat ubiegłych |
-37 702 |
-11 062 |
Kapitał zapasowy na koniec okresu |
30 089 |
67 791 |
Kapitał rezerwowy i kapitał z aktualizacji wyceny
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Kapitały rezerwowe |
|
|
› kapitał rezerwowy |
17 222 |
17 222 |
› fundusz ogólnego ryzyka bankowego |
6 100 |
6 100 |
|
23 322 |
23 322 |
Kapitał z aktualizacji wyceny |
|
|
› wycena papierów wartościowych w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody |
909 |
776 |
› wycena instrumentów pochodnych zabezpieczających |
2 902 |
3 858 |
|
3 811 |
4 634 |
Podział straty za rok ubiegły
Zgodnie z decyzją Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia z dnia 28 sierpnia 2020 roku strata netto za 2019 rok w wysokości 37 702 tys. zł została pokryta w całości z kapitału zapasowego.
Proponowany sposób pokrycia straty z roku bieżącego
Zarząd Banku proponuje całość straty z roku bieżącego w kwocie 12 385 tys. zł pokryć z kapitału zapasowego.
Bank podjął decyzję, aby skorzystać z wyboru jaki daje MSSF 9 i kontynuuje stosowanie zasad rachunkowości zgodnych z MSR 39. Decyzja ta ma zastosowanie do wszystkich relacji zabezpieczających, dla których Bank stosuje i będzie stosował rachunkowość zabezpieczeń w przyszłości.
Bank na dzień 31 grudnia 2020 roku stosuje rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych.
W okresie od 1 stycznia 2020 do 31 grudnia 2020 roku Bank kontynuował rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych (cash flow hedge) z tytułu aktywów i zobowiązań finansowych o zmiennym oprocentowaniu, zabezpieczonych instrumentami typu currency interest rate swap (CIRS).
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych kredytów i emisji hipotecznych listów zastawnych zmiennoprocentowych
Opis relacji zabezpieczającej
Bank zabezpiecza część ryzyka stopy procentowej wynikające ze zmienności przepływów pieniężnych na aktywach i zobowiązaniach finansowych o zmiennym oprocentowaniu poprzez transakcje CIRS.
Pozycja zabezpieczane
Pozycję zabezpieczaną stanowią przepływy pieniężne z tytułu portfela aktywów (kredyty) i portfela zobowiązań (emisje hipotecznych listów zastawnych) o zmiennej stopie procentowej.
Instrumenty zabezpieczające
Pozycję zabezpieczającą stanowią transakcje CIRS, w których Bank płaci zmiennoprocentowe przepływy walutowe, a otrzymuje zmiennoprocentowe przepływy złotowe.
Sposób ujęcia w sprawozdaniu finansowym
Efektywna część zmiany wyceny do wartości godziwej transakcji zabezpieczanych jest księgowana w kapitale z aktualizacji wyceny. Nieefektywna część zmiany wyceny do wartości godziwej transakcji zabezpieczających jest prezentowana w wyniku na instrumentach finansowych przeznaczonych do obrotu. Odsetki od transakcji CIRS i pozycji zabezpieczanych są ujmowane w wyniku odsetkowym.
Okres, w którym oczekuje się wystąpienia przepływów pieniężnych
Oczekuje się, że pozycja zabezpieczana przez CIRS będzie generować przepływy pieniężne w okresie do 18 marca 2024 roku.
Informacja o aktualizacji zasad rachunkowości zabezpieczeń w 2020 roku
W 2020 roku Bank dokonał przeglądu i aktualizacji zasad rachunkowości zabezpieczeń skutkującej wyłączeniem z rachunkowości zabezpieczeń części instrumentów pochodnych z tytułu:
nadwyżki nominału instrumentu zabezpieczającego nad nominał pozycji zabezpieczanej (portfela kredytów),
transakcji odwrotnych (o charakterze handlowym) zamykających pozycje wynikające z nadwyżki nominał CIRS,
rozwiązania powiązania zabezpieczającego IRS wynikającego z nieprawidłowego określenia typu modelu rachunkowości zabezpieczeń.
W wyniku powyższych zmian Bank dokonał ujęcia instrumentów finansowych poza rachunkowością zabezpieczeń z pozycji bilansowej „Pochodne instrumenty zabezpieczające” na „Aktywa/Zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu), jak również ujęcia skumulowanych zysków i strat z tytułu wyceny instrumentów pochodnych w kwocie 960 tys. zł w „Wyniku na instrumentach finansowych przeznaczonych do obrotu” odnoszonych dotychczas bezpośrednio na pozostałe całkowite dochody. Dodatkowo zgodnie z polityką rachunkowości Bank dokonał przeniesienia przychodów odsetkowych dotyczących instrumentów finansowych poza rachunkowością zabezpieczeń w kwocie 1 313 tys. zł z „Wyniku z tytułu odsetek” na „Wynik na instrumentach finansowych przeznaczonych do obrotu”.
Bank nie dokonał zmiany ujęcia retrospektywnego ze względu na niematerialność zmiany.
Poniższa tabela prezentuje wartości nominalne i oprocentowanie instrumentów pochodnych zabezpieczających.
Na dzień 31 grudnia 2020 r. |
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
Termin zapadalności |
|||||||
|
|
|
poniżej 3 mies. |
od 3 mies. do 1 roku |
powyżej 1 roku |
Razem wartość nominalna |
||||
Instrumenty pochodne stanowiące zabezpieczenie przepływów pieniężnych związane ze stopą procentową |
|
|
|
|
||||||
walutowe swapy stopy procentowej (CIRS) |
CHF / PLN |
Wartość nominalna (tys. zł) |
289 959 |
0 |
1 407 153 |
1 697 112 |
||||
Średnie oprocentowanie nogi stałej (%) |
0,5200 |
0 |
0,9611 |
|
||||||
Średni kurs CHF/PLN |
3,9040 |
0 |
4,0261 |
|
||||||
EUR / PLN |
Wartość nominalna (tys. zł) |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||||
Średnie oprocentowanie nogi stałej (%) |
0 |
0 |
0 |
|
||||||
Średni kurs EUR/PLN |
0 |
0 |
0 |
|
||||||
swapy stopy procentowej (IRS) |
EUR |
Wartość nominalna (tys. zł) |
0 |
0 |
0 |
0 |
||||
Średnie oprocentowanie nogi stałej (%) |
0 |
0 |
0 |
|
||||||
Wartość nominalna razem |
|
|
289 959 |
0 |
1 407 153 |
1 697 112 |
||||
Na dzień 31 grudnia 2019 r. |
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
Termin zapadalności |
|||||||
|
|
|
poniżej 3 mies. |
od 3 mies. do 1 roku |
powyżej 1 roku |
Razem wartość nominalna |
||||
Instrumenty pochodne stanowiące zabezpieczenie przepływów pieniężnych związane ze stopą procentową |
|
|
|
|
||||||
walutowe swapy stopy procentowej (CIRS) |
CHF / PLN |
Wartość nominalna (tys. zł) |
290 176 |
0 |
2 282 197 |
2 572 373 |
||||
Średnie oprocentowanie nogi stałej (%) |
1,7350 |
0 |
2,3613 |
|
||||||
Średni kurs CHF/PLN |
3,8315 |
0 |
3,9857 |
|
||||||
EUR / PLN |
Wartość nominalna (tys. zł) |
0 |
51 102 |
0 |
51 102 |
|||||
Średnie oprocentowanie nogi stałej (%) |
0 |
1,80 |
0 |
|
||||||
Średni kurs EUR/PLN |
0 |
4,2770 |
0 |
|
||||||
swapy stopy procentowej (IRS) |
EUR |
Wartość nominalna (tys. zł) |
0 |
0 |
63 878 |
63 878 |
||||
Średnie oprocentowanie nogi stałej (%) |
0 |
0 |
1,43 |
|
||||||
Wartość nominalna razem |
|
|
290 176 |
51 102 |
2 346 075 |
2 687 353 |
||||
Poniższa tabela prezentuje wpływ zabezpieczenia przepływów pieniężnych na bilans i wynik finansowy
Na dzień 31 grudnia 2020 r. |
|
W tysiącach zł |
|
|
walutowe swapy stopy procentowej (CIRS) |
INSTRUMENTY ZABEZPIECZAJĄCE |
|
Wartość nominalna |
1 697 112 |
Wartość bilansowa – aktywa |
3 611 |
Wartość bilansowa - zobowiązania |
23 290 |
Nazwa linii w bilansie, w której zaprezentowano instrument zabezpieczający |
Pochodne instrumenty zabezpieczające |
Zyski lub straty wynikające z zabezpieczenia pozycji netto, ujęte w odrębnej linii pozostałych całkowitych dochodów |
-123 |
Kwota nieefektywności zabezpieczenia rozpoznana w rachunku zysków i strat |
0 |
Kwota przeniesiona z kapitału z tytułu rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych do rachunku zysków i strat jako korekta reklasyfikacja |
0 |
POZYCJE ZABEZPIECZANE |
|
Kwota zmiany wartości godziwej derywatu hipotetycznego reprezentującego pozycję zabezpieczaną, która to zmiana jest podstawą do oszacowania nieefektywności zabezpieczenia w danym okresie |
0 |
Saldo pozycji kapitału z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych, dla których rachunkowość zabezpieczeń będzie kontynuowana po zakończeniu danego okresu sprawozdawczego |
2 902 |
Saldo pozostające w pozycji kapitału z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych dla tych relacji, dla których rachunkowość zabezpieczeń nie jest już stosowana |
0 |
Na dzień 31 grudnia 2019 r. |
|
|
W tysiącach zł |
|
|
|
walutowe swapy stopy procentowej (CIRS) |
swapy stopy procentowej (IRS) |
INSTRUMENTY ZABEZPIECZAJĄCE |
|
|
Wartość nominalna |
2 623 475 |
63 878 |
Wartość bilansowa – aktywa |
4 271 |
1 932 |
Wartość bilansowa - zobowiązania |
6 422 |
0 |
Nazwa linii w bilansie, w której zaprezentowano instrument zabezpieczający |
Pochodne instrumenty zabezpieczające |
Pochodne instrumenty zabezpieczające |
Zyski lub straty wynikające z zabezpieczenia pozycji netto, ujęte w odrębnej linii pozostałych całkowitych dochodów |
1 072 |
-755 |
Kwota nieefektywności zabezpieczenia rozpoznana w rachunku zysków i strat |
0 |
0 |
Kwota przeniesiona z kapitału z tytułu rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych do rachunku zysków i strat jako korekta reklasyfikacja |
0 |
0 |
POZYCJE ZABEZPIECZANE |
|
|
Kwota zmiany wartości godziwej derywatu hipotetycznego reprezentującego pozycję zabezpieczaną, która to zmiana jest podstawą do oszacowania nieefektywności zabezpieczenia w danym okresie |
0 |
0 |
Saldo pozycji kapitału z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych, dla których rachunkowość zabezpieczeń będzie kontynuowana po zakończeniu danego okresu sprawozdawczego |
3 025 |
833 |
Saldo pozostające w pozycji kapitału z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych dla tych relacji, dla których rachunkowość zabezpieczeń nie jest już stosowana |
0 |
0 |
W 2020 roku zmiana wyceny instrumentów zabezpieczających do wartości godziwej była ujmowana w funduszu z aktualizacji wyceny w kwocie 956 tys. zł (zmniejszenie). Stan funduszu z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających na dzień 31 grudnia 2020 r. wynosił 2 902 tys. zł.
W 2019 roku wszystkie powiązania zabezpieczające utrzymywane przez Bank były efektywne. W związku z tym, zmiana wyceny instrumentów zabezpieczających do wartości godziwej była ujmowana w funduszu z aktualizacji wyceny w kwocie 317 tys. zł (zwiększenie). Stan funduszu z aktualizacji wyceny instrumentów zabezpieczających na dzień 31 grudnia 2019 r. wynosił 3 858 tys. zł.
Przychody z tytułu odsetek od instrumentów zabezpieczających zostały zaprezentowane w nocie 1.
Wpływ reformy IBOR na rachunkowość zabezpieczeń
W nawiązaniu do zmian w MSR 39 i MSSF 9 opublikowanych w dniu 16 stycznia 2020 roku, Bank skorzystał z możliwości wcześniejszego zastosowania wyżej wymienionych zmian do MSR 39 i MSSF 9 dotyczących wpływu reformy wskaźników referencyjnych stopy procentowej na rachunkowość zabezpieczeń („reforma IBOR”).
W ramach ustanowionych relacji zabezpieczających Bank identyfikuje następujące wskaźniki referencyjne stopy procentowej: WIBOR i LIBOR CHF. Na datę sprawozdawczą wymienione wskaźniki referencyjne są codziennie kwotowane i dostępne do stosowania, a wynikające z nich przepływy pieniężne są normalnie wymieniane z kontrahentami.
Bank ocenił, że w przypadku WIBOR nie istnieje obecnie niepewność dotycząca terminów lub kwot przepływów pieniężnych wynikająca z reformy IBOR. Wskaźnik ten przeszedł reformę i jest opracowywany przez Administratora (GPW Benchmark S.A.) posiadającego zezwolenia zgodnie z Rozporządzeniem Unii Europejskiej w sprawie wskaźników referencyjnych (Rozporządzenie BMR). Bank nie przewiduje konieczności zmiany zabezpieczanego ryzyka na inne wskaźniki referencyjne.
W przypadku LIBOR CHF ustanowione relacje zabezpieczające przekraczają ogłoszone daty zaprzestania opracowywania tego wskaźnika, tj. 31 grudnia 2021 r. Bank oczekuje, że wskaźnik ten zostanie zastąpiony przez nowy wskaźnik referencyjny tj. SARON (Swiss Averaged Rate Overnight) administrowany przez SIX Swiss Exchange, ale istnieje niepewność co do terminów i kwot przepływów pieniężnych dla tego wskaźnika. Taka niepewność może wpłynąć na oceny: skuteczności powiązania i wysokiego prawdopodobieństwa pozycji zabezpieczanej. Na potrzeby tych ocen Bank zakłada, że wskaźniki referencyjne stopy procentowej na której bazują przepływy pieniężne z pozycji zabezpieczanej i/lub instrumentu zabezpieczającego nie ulegną zmianie w wyniku reformy IBOR.
Poniżej lista powiązań zabezpieczających oraz nominalne kwoty desygnowanych do nich instrumentów zabezpieczających, na które może mieć wpływ reforma IBOR, według stanu na dzień 31 grudnia 2020 roku:
CFH CIRS CHF/PLN kredyty/listy zastawne (101 000 tys. CHF swapów walutowo-procentowych opartych o LIBOR CHF; transakcje typu forward starting).
Pozycjami zabezpieczanymi w powyższych powiązaniach są wyemitowane hipoteczne listy zastawne w PLN oprocentowane według WIBOR 6M oraz desygnowana część portfela kredytów w CHF oprocentowanych według CHF LIBOR 6M. Według stanu na dzień 31 grudnia 2020 r. wartość portfela kredytów hipotecznych w CHF w portfelu kredytowym Banku wynosiła 347 507 tys. zł, co stanowi 12,6% wartości portfela kredytowego brutto.
Bank opracował plan działania na wypadek istotnych zmian lub zaprzestania opracowywania wskaźnika referencyjnego. Jednym z działań ww. planu jest wprowadzenie odpowiednich klauzul w umowach z kontrahentami. Odnośnie instrumentów zabezpieczających Bank współpracuje z Bankiem Pekao S.A. (z którym zostały zawarte ww. transakcje CIRS) w celu wprowadzenia zasad postępowania zgodnych z metodyką ISDA (ISDA Fallbacks Protocol).
Bank planuje zastąpić indeks CHF LIBOR w umowach kredytów hipotecznych stawką alternatywną z datą wejścia w życie począwszy od 1 stycznia 2022 r. Transakcje CIRS zostaną dostosowane do nowej stawki również od 1 stycznia 2022 r. Wobec tego Bank oczekuje, że niepewność dotycząca stawek CHF LIBOR w odniesieniu do stosowanej rachunkowości zabezpieczeń zniknie z końcem roku 2021.
28) Wartość godziwa aktywów i zobowiązań finansowych
Instrumenty finansowe wyceniane w wartości godziwej w sprawozdaniu finansowym Banku
Wartość godziwa bilansowych i pozabilansowych instrumentów finansowych jest to cena, za którą można sprzedać pozycję aktywów lub zaspokoić zobowiązania na zasadzie transakcji pomiędzy świadomymi i dobrze poinformowanymi stronami na warunkach rynkowych.
Na 31 grudnia 2020 roku i na 31 grudnia 2019 roku Bank dokonywał klasyfikacji aktywów i zobowiązań finansowych wycenianych do wartości godziwej do trzech kategorii:
poziom 1 - wyceniane bezpośrednio na podstawie cen z aktywnego rynku (obligacje skarbowe),
poziom 2 - wyceniane modelem na podstawie obserwowanych na rynku stawek i cen (instrumenty pochodne rynku walutowego i rynku stopy procentowej),
poziom 3 - wyceniane modelem na podstawie nieobserwowanych na rynku stawek i cen.
Wycena do wartości godziwej wykonywana jest bezpośrednio przez Departament Zarządzania Ryzykiem umiejscowiony w Obszarze Ryzyka, który jest w pełni niezależny od jednostek zawierających transakcje. Metodyka wyceny do wartości godziwej podlega zatwierdzeniu na poziomie Zarządu Banku. Adekwatność metod wyceny podlega bieżącej analizie oraz cyklicznym przeglądom.
Na dzień 31 grudnia 2020 r. |
|
|
|
W tysiącach zł |
|
|
|
|
Poziom 1 |
Poziom 2 |
Poziom 3 |
Aktywa |
|
|
|
Aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu) |
0 |
6 852 |
0 |
Dłużne papiery wartościowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody |
130 615 |
0 |
0 |
Pochodne instrumenty zabezpieczające
|
0 |
3 611 |
0 |
|
130 615 |
10 463 |
0 |
Zobowiązania |
|
|
|
Zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu) |
0 |
5 154 |
0 |
Pochodne instrumenty zabezpieczające |
0 |
23 290 |
0 |
|
0 |
28 444 |
0 |
Na dzień 31 grudnia 2019 r. |
|
|
|
W tysiącach zł |
|
|
|
|
Poziom 1 |
Poziom 2 |
Poziom 3 |
Aktywa |
|
|
|
Aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu) |
0 |
139 |
0 |
Dłużne papiery wartościowe wyceniane w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody |
114 296 |
0 |
0 |
Pochodne instrumenty zabezpieczające
|
0 |
6 203 |
0 |
|
114 296 |
6 342 |
0 |
Zobowiązania |
|
|
|
Zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu) |
0 |
0 |
0 |
Pochodne instrumenty zabezpieczające |
0 |
6 422 |
0 |
|
0 |
6 422 |
0 |
Instrumenty finansowe nie wyceniane w wartości godziwej w sprawozdaniu finansowym Banku
W Banku znajdują się instrumenty finansowe, które w sprawozdaniu nie są prezentowane w wartości godziwej. Wartość godziwa stanowi cenę, którą otrzymano by za sprzedaż składnika aktywów lub zapłacono by za przeniesienie zobowiązania w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach między uczestnikami rynku na dzień wyceny.
Dla większości instrumentów finansowych Banku nie istnieje aktywny rynek, szacunki wartości godziwej oparte są o przewidywany przyszły przepływ środków pieniężnych, który jest dyskontowany przy użyciu bieżących stóp procentowych (z uwzględnieniem marż) w celu uzyskania wartości bieżącej netto.
Dla pozycji należności od Banku Centralnego oraz należności od banków ze względu na ich krótki termin zapadalności Bank przyjął, że szacunkowa wartość godziwa jest zgodna z wartością bilansową.
Do kalkulacji wartości godziwej kredytów udzielonych klientom zastosowano wysokość aktualnie oferowanych marż z uwzględnieniem stosowanej metodologii wyliczania utraty wartości ekspozycji kredytowych (opisanej w notach poświęconych polityce rachunkowości).
Do kalkulacji wartości godziwej długoterminowych zobowiązań wobec banków wykorzystano przyszłe przepływy środków pieniężnych wynikające z tych zobowiązań. Przepływy te zostały zdyskontowane przy użyciu rynkowych stóp procentowych uwzględniających wysokość marż dostępnych na rynku międzybankowym. Do określenia wartości godziwej krótkoterminowych zobowiązań wobec banków, ze względu na ich krótki termin zapadalności, Bank przyjął, że szacunkowa wartość godziwa jest zgodna z wartością bilansową.
Dla pozycji zobowiązania wobec klientów Bank przyjął, że szacunkowa wartość godziwa jest na poziomie równym wartości bilansowej.
Wartość godziwa wyemitowanych dłużnych papierów wartościowych, ze względu na brak aktualnych notowań na rynku Catalyst, została wyliczona w oparciu o przewidywane przyszłe przepływy. Przepływy te zostały zdyskontowane przy użyciu rynkowych stóp procentowych uwzględniających wysokość marż dostępnych na rynku.
Na dzień 31 grudnia 2020 r. |
|
|
|
W tysiącach zł |
|
|
|
|
Metoda wyceny |
Wartość bilansowa |
Wartość godziwa |
Aktywa |
|
|
|
Należności od Banku Centralnego oraz należności od banków |
wartość wymaganej zapłaty z uwzględnieniem utraty wartości |
181 |
181 |
Kredyty udzielone klientom |
zdyskontowane przepływy pieniężne |
2 614 597 |
2 597 392 |
|
|
2 614 778 |
2 597 573 |
Zobowiązania |
|
|
|
Zobowiązania wobec banków |
zdyskontowane przepływy pieniężne |
342 335 |
342 335 |
Zobowiązania wobec klientów |
wartość wymaganej zapłaty |
9 044 |
9 044 |
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych |
zdyskontowane przepływy pieniężne |
2 107 024 |
2 103 417 |
|
|
2 458 403 |
2 454 796 |
Na dzień 31 grudnia 2019 r. |
|
|
|
W tysiącach zł |
|
|
|
|
Metoda wyceny |
Wartość bilansowa |
Wartość godziwa |
Aktywa |
|
|
|
Należności od Banku Centralnego oraz należności od banków |
wartość wymaganej zapłaty z uwzględnieniem utraty wartości |
44 054 |
44 054 |
Kredyty udzielone klientom |
zdyskontowane przepływy pieniężne |
2 365 342 |
2 344 235 |
|
|
2 409 396 |
2 388 289 |
Zobowiązania |
|
|
|
Zobowiązania wobec banków |
zdyskontowane przepływy pieniężne |
458 294 |
462 565 |
Zobowiązania wobec klientów |
wartość wymaganej zapłaty |
10 661 |
10 661 |
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych |
zdyskontowane przepływy pieniężne |
1 777 854 |
1 787 777 |
|
|
2 246 809 |
2 261 003 |
29) Leasing
Bank jako leasingobiorca występuje w umowach najmu budynków (powierzchnia biurowa oraz parkingi) i samochodów osobowych.
Informacje o umowach leasingu, w których Bank jest leasingobiorcą, zostały przedstawione poniżej.
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania
W tysiącach zł |
Grunty i budynki |
Środki transportu |
Razem |
|
|
|
|
Stan na początek okresu – 01.01.2020 |
3 558 |
139 |
3 697 |
Amortyzacja |
-701 |
-123 |
-824 |
Zwiększenia – nowe umowy leasingu |
0 |
167 |
167 |
Zmiana leasingu |
46 |
-7 |
39 |
Zmniejszenia – zamknięcie leasingu |
0 |
0 |
0 |
Stan na koniec okresu – 31.12.2020 |
2 903 |
176 |
3 079 |
W tysiącach zł |
Grunty i budynki |
Środki transportu |
Razem |
|
|
|
|
Stan na początek okresu – 01.01.2019 (przed zastosowaniem MSSF16) |
0 |
64 |
64 |
Wpływ wdrożenia MSSF16 |
379 |
199 |
578 |
Stan na początek okresu – 01.01.2019 (po zastosowaniu MSSF16) |
379 |
263 |
642 |
Amortyzacja |
-615 |
-159 |
-774 |
Zwiększenia – nowe umowy leasingu |
3 789 |
81 |
3 870 |
Zmiana leasingu |
5 |
0 |
5 |
Zmniejszenia – zamknięcie leasingu |
0 |
-46 |
-46 |
Stan na koniec okresu – 31.12.2019 |
3 558 |
139 |
3 697 |
Zobowiązania z tytułu leasingu
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
POZYCJA SPRAWOZDANIA Z SYTUACJI FINANSOWEJ |
|
|
Zobowiązania wobec banków |
255 |
310 |
Zobowiązania wobec klientów |
3 173 |
3 452 |
Razem zobowiązania z tytułu leasingu |
3 428 |
3 762 |
Zobowiązania z tytułu leasingu wg terminach wymagalności
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
do 1 miesiąca |
79 |
72 |
od 1 do 3 miesięcy |
95 |
80 |
od 3 miesięcy do 1 roku |
633 |
526 |
od 1 roku do 5 lat |
2 527 |
2 842 |
powyżej 5 lat |
0 |
108 |
Razem brutto |
3 334 |
3 628 |
Odsetki |
94 |
134 |
Razem zobowiązania z tytułu leasingu |
3 428 |
3 762 |
Wartości ujęte w rachunku zysków i strat
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Koszty odsetek od zobowiązań z tytułu leasingu |
48 |
52 |
Koszty amortyzacji aktywów z tytułu prawa do użytkowania |
824 |
774 |
Koszty związane z leasingami krótkoterminowymi, prezentowane w pozycji „Ogólne koszty administracyjne” |
11 |
176 |
Koszty związane z leasingami aktywów o niskiej wartości, z wyłączeniem leasingu krótkoterminowego aktywów o niskiej wartości, prezentowane w pozycji „Ogólne koszty administracyjne” |
45 |
43 |
Wartości ujęte w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych
W 2020 roku całkowity wypływ środków pieniężnych z tytułu leasingów wyniósł 922 tys. zł (w 2019 roku wyniósł 928 tys. zł).
Informacja o wszczętych postępowaniach sądowych
Na dzień 31 grudnia 2020 r. nie występują postępowania przed sądem lub organami administracji państwowej dotyczące zobowiązań lub wierzytelności Banku, których wartość stanowiłaby, co najmniej 10 % kapitałów własnych Banku.
Łącznie wartość wszystkich prowadzonych spraw sądowych, egzekucyjnych i upadłościowych podjętych w celu zaspokojenia wierzytelności z tytułu udzielonych kredytów wynosi 238 414 tys. zł. Na wspomniane wierzytelności Bank utworzył odpisy na oczekiwane straty kredytowe w wysokości 178 328 tys. zł. Część wspomnianych wierzytelności z tytułu udzielonych kredytów jest zaewidencjonowana w ewidencji pozabilansowej.
Na dzień 31 grudnia 2020 r. Bank jest stroną pozwaną w postępowaniach przed sądami powszechnymi, w których łączna wartość przedmiotu sporu obejmuje kwotę 41 823 tys. zł.
Na dzień 31 grudnia 2020 roku przeciwko Bankowi toczyło się 77 spraw sądowych dotyczących walutowych kredytów hipotecznych w CHF, które zostały udzielone w latach 2002-2008 o łącznej wartości przedmiotu sporu w kwocie 33 713 tys. zł (na dzień 31.12.2019 r. liczba spraw wynosiła 37, a odpowiadająca im wartość przedmiotu sporu 15 465 tys. zł). W odniesieniu do powyższych pozwów Bank dokonał oszacowania rezerwy wg stanu na 31 grudnia 2020 rok w łącznej kwocie 7 102 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2019 r. rezerwa wynosiła 5 677 tys. zł).
Szczegółowe informacje dotyczące ww. rezerwy zostały zaprezentowane w Nocie 38 niniejszego sprawozdania finansowego.
Udzielone zobowiązania warunkowe
Bank posiada zobowiązania do udzielenia kredytów. Na zobowiązania te składają się niewypłacone środki pieniężne z podpisanych umów kredytowych.
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Zobowiązania do wypłaty kredytów |
8 352 |
5 760 |
Na zobowiązania warunkowe do udzielenia kredytów Bank utworzył rezerwę w wysokości 4 tys. zł wg stanu na 31.12.2020 (3 tys. zł wg stanu na 31.12.2019).
Udzielone zobowiązania gwarancyjne
Bank nie udziela zobowiązań gwarancyjnych.
Otrzymane pozabilansowe zobowiązania
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Finansowe, w tym: |
411 748 |
292 011 |
od podmiotów finansowych |
411 748 |
292 011 |
Gwarancyjne, w tym |
605 510 |
500 251 |
od podmiotów finansowych |
605 510 |
500 251 |
Razem, otrzymane pozabilansowe zobowiązania |
1 017 258 |
792 262 |
31) Aktywa stanowiące zabezpieczenie
Aktywa stanowiące zabezpieczenie emisji hipotecznych listów zastawnych
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Nominalna wartość wierzytelności zabezpieczonych hipoteką oraz środków dodatkowych, wpisanych do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych |
1 691 398 |
1 648 031 |
Wartość odsetek od wierzytelności i środków dodatkowych wpisanych do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych wg stanu na koniec okresu |
46 244 |
44 094 |
Nominalna wartość hipotecznych listów zastawnych wg stanu na koniec okresu |
1 202 258 |
1 171 973 |
Wartość odsetek od wyemitowanych hipotecznych listów zastawnych wg stanu na koniec okresu |
21 191 |
26 222 |
Nadzabezpieczenie kapitału |
489 140 |
476 058 |
Nadzabezpieczenie odsetek |
25 053 |
17 872 |
Aktywa stanowiące zabezpieczenie emisji publicznych listów zastawnych
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Nominalna wartość wierzytelności z tytułu kredytów udzielonych jednostkom samorządu terytorialnego oraz kredytów zabezpieczonych gwarancją lub poręczeniem tych jednostek oraz środków dodatkowych, wpisanych do rejestru zabezpieczenia publicznych listów zastawnych |
340 114 |
389 524 |
Wartość odsetek od wierzytelności i środków dodatkowych wpisanych do rejestru zabezpieczenia publicznych listów zastawnych wg stanu na koniec okresu |
6 665 |
11 483 |
Nominalna wartość publicznych listów zastawnych wg stanu na koniec okresu |
263 375 |
301 875 |
Wartość odsetek od wyemitowanych publicznych listów zastawnych wg stanu na koniec okresu |
3 898 |
7 020 |
Nadzabezpieczenie kapitału |
76 739 |
87 649 |
Nadzabezpieczenie odsetek |
2 767 |
4 463 |
Zasady emisji listów zastawnych, których zabezpieczenie stanowią wierzytelności banku hipotecznego określa Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 415).
W przypadku ogłoszenia upadłości banku hipotecznego środki uzyskane w wyniku wyegzekwowania wierzytelności wpisanych do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych mogą być wykorzystane wyłącznie dla zaspokojenia roszczeń wynikających z listów zastawnych.
Aktywa stanowiące zabezpieczenie składki na fundusz przymusowej restrukturyzacji wniesionej w formie zobowiązania do zapłaty
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Kwota zobowiązań podlegających zabezpieczeniu |
2 228 |
1 551 |
Kwota aktywów stanowiących zabezpieczenie |
2 813 |
1 994 |
Zgodnie z możliwością wnoszenia składek w formie zobowiązań do zapłaty przewidzianą w art. 303 Ustawy z dnia 10 czerwca 2016 roku o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji (tj. Dz.U. z 2020 r., poz. 842), Bank wnosi maksymalną możliwą kwotę tj. 30% składki na fundusz przymusowej restrukturyzacji w formie zobowiązań do zapłaty.
Na dzień 31 grudnia 2020 roku Bank dokonał blokady 2 800 sztuk obligacji skarbowych WZ0525 (ISIN: PL0000111738), o łącznej wartości nominalnej 2 800 tys. PLN, zdeponowanych w KDPW SA w celu zabezpieczenia zobowiązań z tytułu składek na fundusz przymusowej restrukturyzacji.
32) Informacje uzupełniające do sprawozdania z przepływów pieniężnych
Dla celów sprawozdania z przepływów pieniężnych, środki pieniężne i ich ekwiwalenty obejmują salda o krótszym niż 3 miesiące terminie zapadalności.
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Należności od Banku Centralnego |
1 |
23 915 |
Należności od banków |
180 |
20 139 |
|
181 |
44 054 |
Przepływy pieniężne z tytułu odsetek i dywidend:
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Odsetki od zaciągniętych długoterminowych kredytów |
0 |
0 |
Odsetki od wyemitowanych dłużnych papierów wartościowych |
28 752 |
40 149 |
Razem przepływy pieniężne z tytułu odsetek |
28 752 |
40 149 |
Proces kredytowy w odniesieniu do Kierownictwa Banku oraz podmiotów powiązanych z Bankiem
Zgodnie z ustawą Prawo Bankowe, zawieranie transakcji o charakterze kredytowym z kierownictwem Banku oraz podmiotami z nimi powiązanymi, następuje na podstawie Regulaminu uchwalonego przez Radę Nadzorczą Banku.
Regulamin określa szczególne zasady podejmowania decyzji o zawarciu transakcji z wyżej wymienionymi osobami i podmiotami, w tym szczeble decyzyjne uprawnione do podejmowania decyzji. W szczególności decyzje o udzieleniu kredytu członkom Rady Nadzorczej Banku, członkom Zarządu Banku lub podmiotom powiązanym z nimi kapitałowo lub organizacyjnie, w kwocie przekraczającej równowartość 10 000 Euro obliczonej w złotych według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski i obowiązującego na moment podejmowania decyzji, łącznego zaangażowania Banku w stosunku do danej osoby lub podmiotu, podejmują Zarząd Banku i Rada Nadzorcza Banku w formie oddzielnych uchwał.
Uchwały podejmowane są w głosowaniu tajnym, większością 2/3 głosów, w obecności co najmniej połowy składu organu, a w przypadku Rady Nadzorczej także w obecności jej niezależnych członków. Z posiedzenia głosowania sporządza się protokół odzwierciedlający przebieg obrad wraz ze wskazaniem w szczególności: imion i nazwisk obecnych na posiedzeniu członków Rady Nadzorczej/Zarządu Banku, liczby głosów oddanych na poszczególne uchwały oraz zdań odrębnych i/lub w przypadku transakcji nie przekraczającej równowartości 10 000 Euro obliczonej w złotych według kursu średniego ogłaszanego przez NBP i obowiązującego na moment podejmowania decyzji, łącznego zaangażowania Banku w stosunku do danej osoby lub podmiotu, decyzje podejmuje Zarząd Banku.
Członkowie Kierownictwa Banku i podmioty z nimi powiązane kapitałowo lub organizacyjnie mogą korzystać z oferowanych przez Bank produktów kredytowych według zasad i na warunkach standardowo oferowanych przez Bank. W szczególności w odniesieniu do tych osób i podmiotów Bank nie stosuje korzystniejszych stóp oprocentowania kredytów.
Ocena ryzyka kredytowego dokonywana jest zgodnie z metodologią stosowaną przez Bank, adekwatnie do segmentu klienta i rodzaju transakcji.
W odniesieniu do podmiotów powiązanych z Bankiem stosowany jest standardowy proces kredytowy.
Transakcje z podmiotami powiązanymi
Bank przeprowadza transakcje z podmiotem dominującym oraz podmiotami powiązanymi w ramach Grupy Pekao oraz PZU.
Transakcje z podmiotami powiązanymi dokonywane są w ramach normalnej działalności biznesowej. Obejmują one głównie kredyty, depozyty, transakcje wymiany walut obcych.
Wartość transakcji z podmiotami powiązanymi prezentują poniższe tabele.
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
||
|
Bank Pekao S.A. |
Pozostałe podmioty Grupy Pekao S.A. i PZU |
Bank Pekao S.A. |
Pozostałe podmioty Grupy Pekao S.A i PZU |
Należności z odsetkami, w tym: |
|
|
|
|
Należności od banków |
180 |
0 |
20 139 |
0 |
Dodatnia wartość godziwa z tyt. instrumentów pochodnych |
10 453 |
0 |
6 339 |
0 |
Pozostałe aktywa |
165 |
6 |
51 |
4 |
|
|
|
|
|
Zobowiązania, w tym: |
|
|
|
|
Zobowiązania wobec banków |
342 288 |
0 |
458 236 |
0 |
Zobowiązania wobec klientów |
0 |
145 |
0 |
114 |
Wyemitowane dłużne papiery wartościowe |
332 702 |
0 |
136 113 |
0 |
Ujemna wartość godziwa z tyt. instrumentów pochodnych |
28 444 |
0 |
6 422 |
0 |
|
|
|
|
|
Transakcje pochodnymi instrumentami finansowymi, w tym: |
|
|
|
|
Transakcje wymiany walut: |
|
|
|
|
Forward, swap walutowy |
1 153 |
0 |
181 266 |
0 |
CIRS |
2 302 614 |
0 |
2 623 475 |
0 |
IRS |
69 222 |
0 |
63 878 |
0 |
Przychody i koszty dotyczące transakcji z podmiotami powiązanymi
W tysiącach zł |
01.01.2020- 31.12.2020 |
|
01.01.2019- 31.12.2019 |
||
|
Bank Pekao S.A. |
Pozostałe podmioty Grupy Pekao S.A. i PZU |
Bank Pekao S.A. |
Pozostałe podmioty Grupy Pekao S.A. i PZU |
|
Przychody z tytułu odsetek: |
6 911 |
0 |
9 891 |
0 |
|
w tym od instrumentów zabezpieczających |
6 839 |
0 |
9 596 |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
Koszty z tytułu odsetek: |
6 026 |
1 |
8 108 |
4 |
|
w tym od wyemitowanych dłużnych papierów wartościowych |
1 948 |
0 |
1 197 |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
Koszty z tytułu prowizji |
589 |
302 |
448 |
162 |
|
Wynik na operacjach instrumentami finansowymi wycenianymi do wartości godziwej przez wynik finansowy |
2 965 |
0 |
4 038 |
0 |
|
Pozostałe koszty |
158 |
125 |
435 |
164 |
|
34) Wynagrodzenia Członków Zarządu Banku oraz informacje dotyczące Systemu zmiennego wynagradzania dla Kadry Zarządzającej
W tysiącach zł |
01.01.2020- 31.12.2020 |
01.01.2019- 31.12.2019 |
|
Członkowie Zarządu Banku |
Członkowie Zarządu Banku |
Płace |
1 542 |
1 528 |
Premie |
228 |
102 |
Pozostałe |
135 |
125 |
|
|
|
Wynagrodzenia razem |
1 905 |
1 755 |
Wynagrodzenia Członków Zarządu Banku w 2020 roku obejmują:
Płace - koszty wynagrodzeń stałych,
Premie - wynagrodzenie zmienne wypłacone w 2020 roku w ramach Systemów za lata 2018-2019,
Pozostałe - składki z tytułu ubezpieczeń społecznych.
Od listopada 2019 roku w Banku obowiązują postanowienia uchwały Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Banku o dostosowaniu wynagrodzenia członków zarządu do wymogów ustawy o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami.
Zarząd Banku oraz pracownicy pełniący Funkcje Kluczowe w Banku objęci są Systemem, który stanowi zachętę dla Uczestników do szczególnej dbałości o długoterminowe dobro Banku. System szczegółowo określa zasady przyznawania, nabywania i wypłaty wynagrodzenia zmiennego dla pracowników, których stanowiska Bank zidentyfikował jako mające istotny wpływ na profil ryzyka Banku.
W ramach Systemu Uczestnik może otrzymać zmienny składnik wynagrodzenia uzależniony od oceny stopnia realizacji indywidualnych celów, oceny wyników na poziomie Uczestnika z uwzględnieniem oceny zgodności, oceny ryzyka oraz oceny wyników na poziomie Banku. Zmienny składnik wynagrodzenia składa się z części gotówkowej i części w postaci akcji fantomowych.
Stały element wynagrodzenia ustalany jest z tytułu zajmowanego stanowiska i zakresu odpowiedzialności, odzwierciedla poziom doświadczenia i umiejętności wymaganych na danym stanowisku. Pozwala zredukować ryzykowne zachowania, zniechęca do podejmowania działań skoncentrowanych na wynikach krótkoterminowych, które mogą zagrażać stabilności Banku w długim okresie, a jednocześnie umożliwia prowadzenie elastycznej Polityki wynagrodzeń.
W ciągu okresu sprawozdawczego kończącego się w dniu 31 grudnia 2020 r. Bank posiadał następujące transakcje płatności w formie akcji fantomowych:
|
System 2014, System 2015, System 2016, System 2017, System 2018, |
|
Transakcje płatne w formie akcji fantomowych w środkach pieniężnych |
Data rozpoczęcia okresu oceny |
System 2014: 1 stycznia 2014 System 2015: 1 stycznia 2015 System 2016: 1 stycznia 2016 System 2017: 1 stycznia 2017 System 2018: 1 stycznia 2018 System 2019: 1 stycznia 2019 System 2020: 1 stycznia 2020 |
Data przyznania programu |
System 2014: 31 lipca 2014 System 2015: 16 września 2015 System 2016: 19 września 2016 System 2017: 22 września 2017 System 2018: 8 października 2018 System 2019: 24 lipca 2019 System 2020: 30 września 2020 dla Członków Zarządu Banku 13 października 2020 dla Funkcji Kluczowych |
Liczba przyznanych akcji fantomowych w ramach programu |
System 2014: 2 011 sztuk System 2015: 2 661 sztuk System 2016: 2 993 sztuki System 2017: 1 494 sztuki System 2018: 1 783 sztuki System 2019: 3 003 sztuk |
Data zapadalności |
System 2014: 31 lipca 2020 System 2015: 31 lipca 2021 System 2016: 31 lipca 2021 dla Funkcji Kluczowych 31 lipca 2022 dla Członków Zarządu Banku System 2017: 31 lipca 2022 dla Funkcji Kluczowych 31 lipca 2023 dla Członków Zarządu Banku System 2018: 31 lipca 2024 dla Członków Zarządu System 2019: 31 lipca 2025 dla Członków Zarządu |
Data nabycia praw dla Systemu 2014 |
40% w roku przyznania (rozliczenie po 3 letnim okresie retencji) 30% po 3 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) 30% po 4 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) |
Data nabycia praw dla Systemu 2015 |
40% w roku przyznania (rozliczenie po 2 letnim okresie retencji) 24% po 2 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) 12% po 3 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) 24% po 4 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) |
Data nabycia praw dla Systemu 2016 - Zarząd Banku |
40% w roku przyznania (rozliczenie po 2 letnim okresie retencji) 24% po 2 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) 12% po 3 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) 24% po 4 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) |
Data nabycia praw dla Systemu 2017 - Zarząd Banku |
40% w roku przyznania (rozliczenie po 2 letnim okresie retencji) 24% po 2 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) 12% po 3 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) 24% po 4 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) |
Data nabycia praw dla Systemu 2018 - Zarząd Banku |
40% w roku przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) 12% po 2 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) 24% po 3 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) 24% po 4 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) |
Data nabycia praw dla Systemu 2019 - Zarząd Banku |
40% w roku przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) 12% po 2 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) 24% po 3 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) 24% po 4 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) |
Data nabycia praw dla Systemu 2016 - Funkcje Kluczowe |
60% w roku przyznania (rozliczenie po 2 letnim okresie retencji) 20% po 2 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) 20% po 3 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) |
Data nabycia praw dla Systemu 2017 - Funkcje Kluczowe |
60% w roku przyznania (rozliczenie po 2 letnim okresie retencji) 20% po 2 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) 20% po 3 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji) |
Data nabycia praw dla Systemu 2018 - Funkcje Kluczowe |
100% w roku przyznania
|
Data nabycia praw dla Systemu 2019 - Funkcje Kluczowe |
100% w roku przyznania
|
Rozliczenie programu |
W dniu nabycia uprawnień uczestnikowi zostaje wypłacona kwota środków pieniężnych stanowiąca iloczyn posiadanych przez uczestnika akcji fantomowych oraz 0,001 wartości jednostki księgowej Banku |
Powyższa tabela nie zawiera ilości akcji fantomowych przyznanych dla Systemu za rok 2020 jak również daty jego zapadalności i nabycia praw. Informacje te zostaną ustalone i potwierdzone w roku 2021 po dokonaniu oceny przez Radę Nadzorczą sprawozdania finansowego Banku za rok 2020.
System w części przyznanej w formie akcji fantomowych to program rozliczany w środkach pieniężnych i dlatego wartość godziwa jest korygowana na każdą datę bilansową aż do momentu rozliczenia programu, który w tym programie pokrywa się z dniem nabycia uprawnień.
Zgodnie z Polityką wynagradzania dla Systemu za rok 2019 dopuszczalne było niestosowanie mechanizmu odraczania w przypadku, w którym łączna wartość wynagrodzenia zmiennego za dany rok nie przekraczała 50 tys. zł brutto dla Pracowników pełniących Funkcje Kluczowe. Zgodnie z powyższym wynagrodzenie zmienne, w tym w formie akcji fantomowych, przyznane Pracownikom pełniącym Funkcje Kluczowe za 2019 rok, zostało wypłacona w całości, w formie gotówkowej.
Wartość bilansowa zobowiązań wynikających z akcji fantomowych rozliczanych w środkach pieniężnych na dzień 31 grudnia 2020 roku wyniosła 1 125 tys. zł (na 31 grudnia 2019 roku - 1 353 tys. zł).
Członkowie Rady Nadzorczej, z wyłączeniem niezależnych Członków Rady Nadzorczej, nie pobierają wynagrodzenia z tytułu pełnienia tej funkcji w Radzie Nadzorczej Pekao Banku Hipotecznego S.A.
Niezależni Członkowie Rady Nadzorczej otrzymali w 2020 roku wynagrodzenie łącznie w wysokości 87 tys. zł. Powyższe wynagrodzenie niezależnych Członków Rady Nadzorczej obejmuje koszty wynagrodzenia oraz składki z tytułu ubezpieczeń społecznych.
35) Umowy znaczące dla Banku, umowy współpracy, kooperacji
Umowy kredytowe
W dniu 30 marca 2020 r. Bank zawarł z Bankiem Pekao S.A. umowę przeniesienia wierzytelności, na podstawie której Bank dokonał zwrotnego przelewu na Bank Pekao S.A. części wierzytelności z tytułu kredytów udzielonych jednostkom samorządu terytorialnego (JST) na podstawie umów kredytu opisanych w poniższym zestawieniu:
Lp. |
Umowa Kredytu |
JST |
Kwota Przelanej Wierzytelności (w tys. PLN) |
1. |
umowa z dnia 18.04.2011 r. |
gmina miejska |
4 000 |
2. |
umowa z dnia 15.07.2014 r. |
województwo |
4 000 |
3. |
umowa z dnia 02.09.2015 r. |
gmina |
4 000 |
W dniu 15 lipca 2020 r. Bank zawarł z Bankiem Pekao S.A. umowę przelewu wierzytelności, zmienioną aneksem z dnia 24 lipca 2020 r., na podstawie której w dniu 16 lipca 2020 r. został przeprowadzony pilotażowy proces przeniesienia kilkunastu sztuk wierzytelności z Banku Pekao SA. Kwota przeniesionych wierzytelności to 2 894 tys. PLN.
W dniu 10 września 2020 r. Bank zawarł z Bankiem Pekao S.A. umowę przelewu wierzytelności, zmienioną aneksem z dnia 24 września 2020 r., na podstawie której w dniu 10 września 2020 r. Bank Pekao S.A. przeniósł na Bank portfel 1 025 wierzytelności z tytułu kredytów hipotecznych udzielonych osobom fizycznym. Kwota przeniesionych wierzytelności to 245 506 tys. PLN.
W dniu 28 września 2020 r. Bank zawarł z Bankiem Pekao S.A. umowę przeniesienia wierzytelności, na podstawie której Bank Pekao S.A. przeniósł na Bank część wierzytelności z tytułu kredytu inwestycyjnego udzielonego kredytobiorcy na podstawie umowy kredytu z dnia 7 lipca 2016 r. z późn. zm. Kwota przeniesionej wierzytelności to 8 000 tys. EUR.
Umowy gwarancyjne
W dniu 30 września 2020 r. Bank zawarł z Bankiem Pekao S.A. umowę gwarancji pokrycia straty kredytowej, na podstawie której Bank Pekao S.A. poręczył za zobowiązania kredytobiorcy wobec Banku. Wartość gwarancji na dzień zawarcia umowy gwarancji to 9 853 tys. EUR.
W dniu 23 grudnia 2020 r. Bank zawarł z Bankiem Pekao S.A. umowę gwarancji pokrycia straty kredytowej, na podstawie której Bank Pekao S.A. poręczył za zobowiązania kredytobiorcy wobec Banku. Wartość gwarancji na dzień zawarcia umowy gwarancji to 12 952 tys. EUR.
Umowy dotyczące linii kredytowych
27 lutego 2020 r. Bank podpisał aneks do umowy dotyczącej linii kredytowej zawartej z Bankiem Pekao S.A.
Aneks dotyczył przedłużenia okresu kredytowania oraz terminu ostatecznego wykorzystania przyznanego limitu kredytowego. Zgodnie z ww. aneksem okres kredytowania ustalono na dzień 28 lutego 2021 r., a termin ostatecznego wykorzystania przyznanego limitu kredytowego na dzień 28 lutego 2027 r. Równocześnie zwiększona została kwota dostępnego kredytu w rachunku bieżącym do łącznej kwoty nie przekraczającej 400 mln PLN, przy jednoczesnym obniżeniu kwoty transz kredytowych na wydzielonych rachunkach kredytowych do łącznej kwoty nie przekraczającej równowartości 350 mln PLN. Łączna kwota przyznanego limitu kredytowego nie uległa przy tym zmianie. Bez zmian pozostały również stawki marży kredytowej stosowanej dla ustalenia oprocentowania kredytu w rachunku bieżącym oraz transz linii kredytowej.
36) Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych („ZFŚS”)
Ustawa o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych z dnia 4 marca 1994 roku, z późniejszymi zmianami, wprowadziła wymóg tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych przez pracodawców zatrudniających co najmniej 20 pracowników. Bank utworzył ZFŚS oraz dokonuje corocznych odpisów na rzecz ZFŚS zgodnie z przepisami określonymi w Ustawie. Podstawowym celem Funduszu jest finansowanie przez pracodawcę pomocy socjalnej na rzecz pracowników.
Stan Funduszu stanowią zakumulowane odpisy dokonane przez Bank na rzecz ZFŚS, zwiększone o odsetki od środków funduszu i wpływy z procentowanych pożyczek oraz pomniejszone o bezzwrotne wydatki z ZFŚS.
W bilansie Bank dokonał kompensaty aktywów i zobowiązań Funduszu, ze względu na fakt, że aktywa ZFŚS nie stanowią aktywów Banku. W związku z tym saldo z tytułu ZFŚS w bilansie Banku na dzień 31 grudnia 2020 roku oraz na dzień 31 grudnia 2019 roku wyniosło zero.
W poniższym zestawieniu przedstawiono rodzaje oraz wartość księgową aktywów, stanu Funduszu i kosztów związanych z ZFŚS.
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Środki pieniężne na rachunku ZFŚS |
258 |
176 |
Zadłużenie z tytułu udzielonych pożyczek |
0 |
0 |
Aktywa ZFŚS |
258 |
176 |
Stan ZFŚS |
258 |
176 |
|
|
|
Odpisy dokonane na rzecz ZFŚS |
145 |
120 |
Strategia Banku w zakresie zarządzania ryzykiem oparta jest o następujące kierunki działania:
apetyt na ryzyko pozostaje na poziomie zapewniającym bezpieczne zarządzanie ryzykiem i utrzymanie wysokich ocen nadzorczych i ratingowych,
kontynuowane będą działania w zakresie udzielania kredytów, monitorowania portfela i windykacji ekspozycji mające na celu poprawę jakości portfela kredytowego,
zasady i procedury zarządzania ryzykiem pozostaną skoordynowane z zasadami i działaniami obowiązującymi w Banku Pekao SA,
utrzymanie współczynnika wypłacalności i kapitału wewnętrznego na bezpiecznym poziomie przy zachowaniu standardów obowiązujących w grupie Banku Pekao SA,
utrzymywanie aktywów płynnych w wysokości umożliwiającej efektywne zarządzanie płynnością przy zachowaniu zrównoważonej struktury przepływów określonej przez limity płynności strukturalnej oraz wewnętrzne i zewnętrzne normy płynności.
Kierując się powyższym Bank identyfikuje, mierzy, monitoruje i zarządza wszystkimi rodzajami ryzyk we współpracy z jednostkami kontroli ryzyka i zarządzania ryzykiem podmiotu dominującego.
W 2020 roku Bank aktualizował wewnętrzne zasady, regulacje i procedury działania w celu dostosowania procesu zarządzania ryzykami do nowych regulacji zewnętrznych wymagań nadzorczych i standardów Grupy Kapitałowej, do której Bank należy. Bank dostosowywał także swoje wewnętrzne regulacje i procedury zarządzania ryzykami do zewnętrznych regulacji prawnych odnoszących się do zakresu aktywności Banku.
37) Struktura organizacyjna zarządzania ryzykiem
Rada Nadzorcza
Rada Nadzorcza sprawuje nadzór nad systemem zarządzania ryzykiem oraz ocenia jego adekwatność i skuteczność.
Ponadto sprawuje ona nadzór nad zgodnością polityki Grupy w zakresie podejmowania ryzyka ze strategią i planem finansowym Grupy.
Zarząd
Zarząd jest odpowiedzialny za opracowanie, wdrażanie i funkcjonowanie procesów zarządzania ryzykiem poprzez m.in. wprowadzanie odpowiednich wewnętrznych regulacji z uwzględnieniem wyników kontroli audytu wewnętrznego.
Zarząd odpowiada za skuteczność systemu zarządzania ryzykiem, systemu kontroli wewnętrznej, procesu obliczania kapitału wewnętrznego oraz za efektywność przeglądu procesu wyliczania kapitału wewnętrznego i jego monitoring. Ponadto wprowadza niezbędne korekty lub udoskonalenia do tych procesów i systemów, co do których zachodzi taka konieczność. Konieczność ta może być spowodowana zmianami poziomu ryzyka w działalności Grupy, czynnikami otoczenia gospodarczego lub nieprawidłowościami w funkcjonowaniu procesów lub systemów.
Zarząd okresowo przedkłada Radzie Nadzorczej syntetyczną informację na temat typów, skali, istotności ryzyk, na które narażona jest Grupa, jak również metod wykorzystywanych do ich zarządzania.
Zarząd ocenia, czy działalność taka jak: identyfikacja, pomiar, monitorowanie, raportowanie i kontrola lub ograniczanie są prowadzone na odpowiednim poziomie w ramach procesu zarządzania ryzykiem. Ponadto sprawdza, czy kierownictwo każdego szczebla efektywnie zarządza ryzykiem w ramach swoich kompetencji.
Komitety
W realizacji powyższych zadań, w zakresie zarządzania ryzykiem, Zarząd jest wspierany przez odpowiednie komitety:
Komitet Aktywów i Pasywów (ALCO) - w zakresie zarządzania ryzykiem rynkowym, płynności oraz adekwatnością kapitałową,
Komitet Ryzyka Operacyjnego - w zakresie zarządzania ryzykiem operacyjnym,
Komitet Kredytowy - w zakresie zarządzania ryzykiem kredytowym, podejmowania decyzji kredytowych w ramach uprawnień oraz w przypadku przygotowania rekomendacji dotyczących największych transakcji przedstawianych do decyzji Zarządowi.
38) Ryzyko kredytowe
Ryzyko kredytowe jest podstawowym rodzajem ryzyka występującym w Banku mającym istotny wpływ na jego wyniki.
Poniższe zestawienie przedstawia maksymalne narażenie Banku na ryzyko kredytowe dla pozycji bilansowych i pozabilansowych bez uwzględniania posiadanych zabezpieczeń i innych elementów powodujących poprawę warunków kredytowania.
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Należności od Banku Centralnego |
1 |
23 915 |
Należności od banków oraz kredyty udzielone klientom |
2 614 777 |
2 385 481 |
Aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu) |
6 852 |
139 |
Pochodne instrumenty zabezpieczające |
3 611 |
6 203 |
Dłużne papiery wartościowe |
130 615 |
114 296 |
Pozostałe aktywa |
20 586 |
16 892 |
Ekspozycja bilansowa |
2 776 442 |
2 546 926 |
Zobowiązania do udzielenia kredytu |
8 352 |
5 760 |
Ekspozycja pozabilansowa |
8 352 |
5 760 |
RAZEM |
2 784 794 |
2 552 686 |
Pomiar/identyfikacja ryzyka kredytowego jest w pełni scentralizowany. Pomiar ten obejmuje:
1) ocenę zdolności klienta do terminowej realizacji zobowiązań wobec Banku na etapie:
a) podejmowania decyzji o udzieleniu kredytu,
b) monitorowania ekspozycji kredytowej w trakcie jej istnienia, aż do momentu jej wygaśnięcia,
2) administrowanie udzielonymi kredytami,
3) monitorowanie ekspozycji kredytowych i ich zabezpieczeń,
4) realizację ewentualnych procesów restrukturyzacji i windykacji.
Elementem zarządzania ryzykiem kredytowym jest także szacunek odpisów na oczekiwane straty kredytowe na poszczególne ekspozycje kredytowe.
Bank ogranicza ryzyko kredytowe poprzez dostosowywanie zasad działalności do zmieniającego się profilu ryzyka kredytowego i skali działalności Banku, zewnętrznych regulacji i standardów obowiązujących w grupie kapitałowej, a także poprzez kontrolę poziomu ryzyka kredytowego.
Poniższe zestawienie prezentuje jakość portfela kredytowego Banku.
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
|
|
Ekspozycje, w przypadku których nie nastąpił znaczny wzrost ryzyka od momentu początkowego ujęcia (koszyk 1) |
1 974 018 |
2 106 996 |
Ekspozycje, w przypadku których nastąpił znaczny wzrost ryzyka od momentu początkowego ujęcia, lecz nie są dotknięte utratą wartości (koszyk 2) |
464 724 |
100 688 |
Ekspozycje, w przypadku, których nastąpiła utrata wartości |
116 412 |
69 626 |
Ekspozycje, w przypadku, których nastąpiła utrata wartości |
203 934 |
218 811 |
Razem – kredyty udzielone klientom brutto |
2 759 088 |
2 496 121 |
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe |
-144 491 |
-130 779 |
Razem - kredyty udzielone klientom netto |
2 614 597 |
2 365 342 |
*bez opóźnień przekraczających 30 dni w spłacie kredytu
**z opóźnieniami w spłacie kredytu przekraczającymi 30 dni
Dla Banku jako banku hipotecznego, istotną rolę spełniają zabezpieczenia na nieruchomościach, co ma odzwierciedlenie w kwocie odpisów. W hipotetycznej sytuacji nie uwzględniania w/w zabezpieczeń na oczekiwane straty kredytowe byłyby wyższe i wynosiłyby 140 465 tys. zł w przypadku kredytów dla osób fizycznych i 153 693 tys. zł w przypadku kredytów dla przedsiębiorstw.
Z łącznej kwoty 294 158 tys. zł:
1) 225 910 tys. zł stanowiłyby rezerwy dla kredytów z koszyka 3,
2) 55 182 tys. zł stanowiłyby rezerwy dla kredytów z koszyka 2,
3) 13 066 tys. zł stanowiłyby rezerwy dla kredytów z koszyka 1.
W procesie szacowania odpisów aktualizujących Bank dla ekspozycji z segmentu przedsiębiorstw znajdujących się w koszyku 1 i 2 wykorzystuje zbudowany przez Bank model ratingowy o nazwie System Ocen Punktowej (SOP).
Poniższe zestawienie zawiera strukturę ocen w ramach modelu SOP dla przedsiębiorstw z wyłączeniem ekspozycji wobec instytucji sektora publicznego zaklasyfikowanych do koszyka 1 lub 2.
W tysiącach zł/ % |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
||
|
|
% |
|
% |
SOP1 |
8 035 |
1,2 |
5 943 |
0,8 |
SOP2 |
21 412 |
3,3 |
27 278 |
3,5 |
SOP3 |
131 820 |
20,5 |
339 972 |
43,0 |
SOP4 |
470 598 |
73,2 |
389 430 |
49,3 |
SOP5 |
11 648 |
1,8 |
27 675 |
3,4 |
Razem - kredyty udzielone klientom brutto |
643 513 |
100 |
790 298 |
100 |
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe |
-3 878 |
|
-3 052 |
|
Razem - kredyty udzielone klientom netto |
639 635 |
|
787 246 |
|
Z uwagi na brak możliwości pozyskania przez Bank danych behawioralnych dla klientów z segmentu osób fizycznych Bank nie posiada i nie wykorzystuje modelu ratingowego dla klientów z przedmiotowego segmentu.
Wartość bilansowa ekspozycji bez rozpoznanej utraty wartości według okresów przeterminowania prezentuje poniższe zestawienie.
W tysiącach zł |
Należności od banków |
Przedsiębiorstwa* |
Osoby fizyczne |
|||
|
31.12.2020 |
31.12.2020 |
31.12.2020 |
|||
|
koszyk 1 |
koszyk 2 |
koszyk 1 |
koszyk 2 |
koszyk 1 |
koszyk 2 |
- nieprzeterminowane |
180 |
0 |
753 344 |
230 195 |
1 213 952 |
198 746 |
- do 30 dni |
0 |
0 |
0 |
3 781 |
6 723 |
19 979 |
- powyżej 30 dni do 60 dni |
0 |
0 |
0 |
368 |
0 |
5 794 |
- powyżej 60 dni do 90 dni |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
3 069 |
- powyżej 90 dni |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
2 792 |
Razem brutto |
180 |
0 |
753 344 |
234 344 |
1 220 675 |
230 380 |
Odpis na oczekiwane straty kredytowe |
|
|
|
|
|
|
- nieprzeterminowane |
0 |
0 |
-2 185 |
-2 155 |
-603 |
-12 860 |
- do 30 dni |
0 |
0 |
0 |
-117 |
-5 |
-1 580 |
- powyżej 30 dni do 60 dni |
0 |
0 |
0 |
-13 |
0 |
-919 |
- powyżej 60 dni do 90 dni |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
-484 |
- powyżej 90 dni |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
-698 |
Razem |
0 |
0 |
-2 185 |
-2 285 |
- 608 |
-16 541 |
Wartość bilansowa netto należności bez rozpoznanej utraty wartości |
180 |
0 |
751 159 |
232 059 |
1 220 067 |
213 839 |
* łącznie z jednostkami samorządu terytorialnego
W tysiącach zł |
Należności od banków |
Przedsiębiorstwa* |
Osoby fizyczne |
|||
|
31.12.2019 |
31.12.2019 |
31.12.2019 |
|||
|
koszyk 1 |
koszyk 2 |
koszyk 1 |
koszyk 2 |
koszyk 1 |
koszyk 2 |
- nieprzeterminowane |
20 153 |
0 |
1 140 387 |
37 690 |
951 099 |
25 305 |
- do 30 dni |
0 |
0 |
1 865 |
4 554 |
13 645 |
23 153 |
- powyżej 30 dni do 60 dni |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
7 127 |
- powyżej 60 dni do 90 dni |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
2 859 |
Razem brutto |
20 153 |
0 |
1 142 252 |
42 244 |
964 744 |
58 444 |
Odpis na oczekiwane straty kredytowe |
|
|
|
|
|
|
- nieprzeterminowane |
-14 |
0 |
-2 003 |
-1 418 |
-3 054 |
-3 046 |
- do 30 dni |
0 |
0 |
-4 |
-130 |
-113 |
-1 269 |
- powyżej 30 dni do 60 dni |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
-1 036 |
- powyżej 60 dni do 90 dni |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
-565 |
Razem |
-14 |
0 |
-2 007 |
-1 548 |
-3 167 |
-5 916 |
Wartość bilansowa netto należności bez rozpoznanej utraty wartości |
20 139 |
0 |
1 140 245 |
40 696 |
961 577 |
52 528 |
* łącznie z jednostkami samorządu terytorialnego
Poniższe zestawienie prezentuje wartość bilansową ekspozycji, dla których rozpoznano indywidualnie utratę wartości w podziale na klasy aktywów.
W tysiącach zł |
Kredyty udzielone klientom |
||||
|
Przedsiębiorstwa |
Osoby fizyczne |
|||
|
2020 |
2019 |
2020 |
2019 |
|
Kredyty z utratą wartości |
166 216 |
144 288 |
154 129 |
144 149 |
|
Szacowane kwoty odzysku z wpłat kredytobiorcy i zabezpieczeń |
108 106 |
86 871 |
97 785 |
82 241 |
|
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe |
58 308 |
57 655 |
64 565 |
60 485 |
|
Wartość bilansowa netto należności ze stwierdzoną utratą wartości |
107 908 |
86 633 |
89 564 |
83 664 |
|
Poniższe zestawienie przedstawia odpisy na oczekiwane straty od aktywów niekredytowych (tj. aktywów finansowych innych niż aktywa z tytułu kredytów udzielonych klientom) według stanu na 31.12.2020 r. i 31.12.2019 r.
W tysiącach zł |
Odpisy na oczekiwane straty od aktywów niekredytowych |
||
|
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
Należności od Banku Centralnego |
0 |
0 |
|
Należności od banków |
0 |
-14 |
|
Dłużne papiery wartościowe |
-53 |
-106 |
|
Razem - odpisy od aktywów nie kredytowych |
-53 |
-120 |
|
Elementem zarządzania ryzykiem kredytowym jest również ograniczanie poziomu koncentracji ekspozycji kredytowych wobec pojedynczych dłużników lub grupy dłużników powiązanych, a także przeciwdziałanie potencjalnym stratom mogącym powstać w związku z występowaniem w Banku znaczących ekspozycji wobec podmiotów należących do jednego sektora gospodarczego, pochodzących z jednego regionu geograficznego bądź powiązanych w inny sposób.
Bank ogranicza powyższe ryzyko poprzez system limitów wewnętrznych i zewnętrznych.
Bank przeprowadza także testy warunków skrajnych na ryzyka koncentracji.
Poniższe zestawienie prezentuje 10 największych ekspozycji kredytowych znajdujących się w portfelu Banku.
W tysiącach zł/ % |
|
|
|
|
|
31 grudnia 2020 r. |
31 grudnia 2019 r. |
||||
Rodzaj |
Ekspozycja całkowita w tysiącach złotych |
Udział ekspozycji w portfelu kredytowym |
Rodzaj |
Ekspozycja całkowita w tysiącach złotych |
Udział ekspozycji w portfelu kredytowym |
Komercja |
61 199 |
2,22% |
JST |
65 000 |
2,66% |
JST |
61 000 |
2,21% |
JST |
64 834 |
2,65% |
Komercja |
60 628 |
2,20% |
JST |
64 400 |
2,63% |
JST |
60 491 |
2,19% |
Komercja |
59 282 |
2,42% |
Komercja |
59 914 |
2,17% |
Komercja |
58 585 |
2,39% |
Komercja |
58 539 |
2,12% |
Komercja |
58 409 |
2,39% |
JST |
50 432 |
1,83% |
Komercja |
56 557 |
2,31% |
JST |
50 333 |
1,82% |
Komercja |
56 145 |
2,29% |
Komercja |
50 279 |
1,82% |
JST |
55 760 |
2,28% |
Komercja |
47 717 |
1,73% |
Komercja |
47 965 |
1,96% |
Koncentracja ryzyka kredytowego w ujęciu geograficznym jest przedstawiona w zestawieniu poniżej.
W tysiącach zł/ % |
|
||||
|
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|||
|
|
% |
|
% |
|
Mazowieckie |
1 239 608 |
44,9 |
1 108 665 |
44,4 |
|
Dolnośląskie |
287 349 |
10,4 |
251 549 |
10,1 |
|
Kujawsko-pomorskie |
78 880 |
2,9 |
82 348 |
3,3 |
|
Lubelskie |
155 695 |
5,6 |
151 615 |
6,1 |
|
Lubuskie |
21 584 |
0,8 |
21 419 |
0,9 |
|
Łódzkie |
64 888 |
2,4 |
44 238 |
1,8 |
|
Małopolskie |
188 472 |
6,8 |
151 859 |
6,1 |
|
Opolskie |
14 588 |
0,5 |
11 598 |
0,5 |
|
Podkarpackie |
19 518 |
0,7 |
16 247 |
0,7 |
|
Podlaskie |
37 466 |
1,4 |
33 068 |
1,3 |
|
Pomorskie |
222 903 |
8,1 |
176 126 |
7,1 |
|
Śląskie |
109 011 |
4,0 |
152 677 |
6,1 |
|
Świętokrzyskie |
34 409 |
1,2 |
31 797 |
1,3 |
|
Warmińsko-mazurskie |
36 061 |
1,3 |
36 785 |
1,5 |
|
Wielkopolskie |
161 236 |
5,8 |
160 935 |
6,3 |
|
Zachodnio-pomorskie |
86 659 |
3,2 |
64 447 |
2,5 |
|
Nierezydenci |
761 |
0 |
748 |
0,0 |
|
Razem - kredyty udzielone klientom brutto |
2 759 088 |
100 |
2 496 121 |
100 |
|
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe |
-144 491 |
|
-130 779 |
|
|
Razem - kredyty udzielone klientom netto |
2 614 597 |
|
2 365 342 |
|
|
Koncentracja ryzyka kredytowego w ujęciu branżowym jest przedstawiona w zestawieniu poniżej.
W tysiącach zł/ % |
|
||||
|
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|||
|
|
% |
|
% |
|
Osoby fizyczne |
1 605 184 |
58,2 |
1 167 337 |
46,8 |
|
Obsługa nieruchomości |
555 403 |
20,1 |
672 470 |
26,9 |
|
Handel |
31 324 |
1,1 |
34 534 |
1,4 |
|
Transport i turystyka |
125 954 |
4,6 |
128 582 |
5,2 |
|
Budownictwo |
4 284 |
0,2 |
4 489 |
0,2 |
|
Produkcja |
28 421 |
1,0 |
31 315 |
1,2 |
|
Edukacja, ochrona zdrowia, kultura i sport |
936 |
0 |
1 989 |
0,1 |
|
Inna działalność usługowa |
63 320 |
2,3 |
61 122 |
2,4 |
|
Rolnictwo |
88 |
0 |
85 |
0,0 |
|
Samorządy lokalne |
344 174 |
12,5 |
394 198 |
15,8 |
|
Razem - kredyty udzielone klientom brutto |
2 759 088 |
100 |
2 496 121 |
100 |
|
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe |
-144 491 |
|
-130 779 |
|
|
Razem - kredyty udzielone klientom netto |
2 614 597 |
|
2 365 342 |
|
|
Podstawowym elementem ograniczania strat kredytowych związanych z brakiem możliwości klientów do spłaty swoich zobowiązań wobec Banku są zabezpieczenia ustanawiane na etapie udzielania kredytu, a w niektórych przypadkach także w trakcie okresu kredytowania.
Nadrzędnym rodzajem stosowanych zabezpieczeń są hipoteki na kredytowanych nieruchomościach, przy których ustanawianiu Bank kieruje się m.in. następującymi zasadami:
zabezpieczenia hipoteczne przyjmowane przez Bank muszą spełniać warunki określone w Ustawie o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz regulacjach nadzorczych skierowanych do banków hipotecznych,
zabezpieczenia są przyjmowane tylko jako wsparcie kredytu i nie mogą być wykorzystane jako substytut zdolności klienta do regulowania swoich zobowiązań,
wymagana jest poświadczona i dokładna wycena nieruchomości,
przyjmowana wartość zabezpieczenia powinna odzwierciedlać jego wartość bankowo-hipoteczną oraz wartość rynkową, a częstotliwość wyceny powinna być adekwatna.
Dodatkowe, uzupełniające w stosunku do hipotek zabezpieczenia - w zależności od specyfiki transakcji kredytowej - obejmują m.in.:
przeniesienie praw do polisy ubezpieczeniowej nieruchomości (ubezpieczenie budowy w okresie realizacji inwestycji i budynku po zakończeniu inwestycji) i deklaracja poddania się egzekucji Kredytobiorcy/ Akcjonariuszy/ Udziałowców/ Poręczycieli,
weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową,
przeniesienie wierzytelności z bieżących i przyszłych kontraktów (w tym m.in. Kontraktu z GW, Inwestorem zastępczym, Umowy o zarządzanie) z obecnych i przyszłych wierzytelności Kredytobiorcy z umów najmu,
kaucja/depozyt,
upoważnienie do rachunku bieżącego Kredytobiorcy (pełnomocnictwo wraz z blokadą warunkową),
przeniesienie wierzytelności z rachunku czynszowego wraz z upoważnieniem do tego rachunku (jeśli określona nieruchomość jest wynajmowana), zastaw rejestrowy (zwykły do czasu rejestracji) na prawach do wszystkich rachunków bankowych wraz z blokadą i nieodwołalnym pełnomocnictwem (blokada warunkowa do rachunku bieżącego),
w odniesieniu do Spółek Specjalnego Przeznaczenia:
zastaw rejestrowy na wszystkich udziałach/akcjach Spółki,
poręczenie udziałowców/akcjonariuszy Spółki,
cesja praw z gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej dobrego wykonania z gwarancji zwrotu zaliczek,
zastaw rejestrowy na aktywach Kredytobiorcy,
rachunek „do zatrzymania” części płatności dla wykonawców,
zabezpieczenie przekroczenia budżetu/pokrycie niedoboru gotówki w formie umowy wsparcia lub gwarancji korporacyjnej/poręczenia udziałowców/akcjonariuszy,
ubezpieczenie od „spadku dochodów”,
ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej,
umowa podporządkowania z udziałowcami i pożyczkodawcami,
cesja praw z wierzytelności z umów pożyczek,
gwarancja obsługi odsetek/kredytu wystawiona przez udziałowców w fazie budowy/w fazie inwestycji,
nieodwołalne pełnomocnictwo notarialne do zbycia nieruchomości do czasu prawomocnego wpisu hipoteki do KW.
Istotnym elementem zarządzania ryzykiem kredytowym są również działania mające na celu minimalizowanie potencjalnych strat kredytowych związanych z mniejszą skutecznością przyjętych zabezpieczeń (w tym w wyniku spadku cen rynkowych nieruchomości) w sytuacjach, gdy Bank będzie zmuszony skorzystać z przyjętych zabezpieczeń.
Bank ogranicza to ryzyko m.in. poprzez ograniczenia w zakresie dopuszczalnego poziomu wartości LTV (Loan to Value - stosunek wartości ekspozycji kredytowej do wartości zabezpieczenia na nieruchomości) w momencie udzielania kredytu (w szczególności uwzględniając wymagania rekomendacji „S” Komisji Nadzoru Finansowego w tym zakresie). Poziom LTV jest także na bieżąco monitorowany w trakcie całego okresu kredytowania.
Bank analizuje koncentrację w ramach poziomów LTV, co ma szczególne znaczenie w przypadku kredytów mieszkaniowych dla osób fizycznych. Poniżej przedstawiono strukturę portfela kredytów mieszkaniowych dla osób fizycznych wg poziomu LTV.
W tysiącach zł |
|
||||
|
Kredyty mieszkaniowe dla osób fizycznych 31.12.2020 |
||||
|
Koszyk 1 |
Koszyk 2 |
Koszyk 3 |
RAZEM |
|
0% < LTV <= 50% |
170 815 |
58 889 |
14 249 |
243 953 |
|
50% < LTV <= 70% |
351 360 |
34 271 |
20 412 |
406 043 |
|
70% < LTV <= 90% |
649 069 |
21 230 |
20 184 |
690 483 |
|
90% < LTV <= 100% |
806 |
1 307 |
6 228 |
8 341 |
|
100% < LTV |
142 |
0 |
12 249 |
12 391 |
|
Razem brutto |
1 172 192 |
115 697 |
73 322 |
1 361 211 |
|
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe |
-550 |
-7 556 |
-29 368 |
-37 474 |
|
Razem netto |
1 171 642 |
108 141 |
43 954 |
1 323 737 |
|
W tysiącach zł |
|
||||
|
Kredyty mieszkaniowe dla osób fizycznych 31.12.2019 |
||||
|
Koszyk 1 |
Koszyk 2 |
Koszyk 3 |
RAZEM |
|
0% < LTV <= 50% |
157 953 |
7 329 |
12 888 |
178 170 |
|
50% < LTV <= 70% |
180 732 |
7 751 |
21 532 |
210 015 |
|
70% < LTV <= 90% |
476 048 |
7 086 |
18 484 |
501 618 |
|
90% < LTV <= 100% |
1 006 |
689 |
4 517 |
6 212 |
|
100% < LTV |
147 |
1 |
17 803 |
17 951 |
|
Razem brutto |
815 886 |
22 856 |
75 224 |
913 966 |
|
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe |
-1 793 |
-1 817 |
-30 496 |
-34 106 |
|
Razem netto |
814 093 |
21 039 |
44 728 |
879 860 |
|
Na dzień 31 grudnia 2020 roku średnie LTV dla portfela kredytów mieszkaniowych dla osób fizycznych wyniosła 66,62% (na 31 grudnia 2019 roku 67,83%), przy średnim wskaźniku LTV dla całego portfela wynoszącym 64,04% (na 31 grudnia 2019 roku 62,57%).
Bank przeprowadza także testy warunków skrajnych związanych z ryzykiem spadku cen rynkowych nieruchomości stanowiących zabezpieczenie ekspozycji kredytowych.
Koncentracja ryzyka kredytowego pod względem typów nieruchomości zabezpieczających poszczególne ekspozycje jest przedstawiona w zestawieniu poniżej.
W tysiącach zł/ % |
|
||||
|
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|||
|
|
% |
|
% |
|
Biura |
280 687 |
10,2 |
296 922 |
11,9 |
|
Domy |
454 690 |
16,5 |
482 614 |
19,3 |
|
Grunty |
3 801 |
0,1 |
3 945 |
0,2 |
|
Hotele |
175 905 |
6,4 |
177 822 |
7,1 |
|
Lokale mieszkalne |
1 133 366 |
41,1 |
664 106 |
26,6 |
|
Magazyny |
77 792 |
2,8 |
122 443 |
4,9 |
|
Obiekty gastronomiczne |
3 921 |
0,1 |
4 201 |
0,2 |
|
Obiekty handlowe |
222 951 |
8,1 |
277 432 |
11,1 |
|
Obiekty produkcyjne |
6 840 |
0,2 |
11 968 |
0,5 |
|
Pozostałe |
54 961 |
2,0 |
60 470 |
2,4 |
|
Administracja samorządowa(*) |
344 174 |
12,5 |
394 198 |
15,8 |
|
Razem - kredyty udzielone klientom brutto |
2 759 088 |
100 |
2 496 121 |
100 |
|
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe |
-144 491 |
|
-130 779 |
|
|
Razem - kredyty udzielone klientom netto |
2 614 597 |
|
2 365 342 |
|
|
(*) kredyty udzielone administracji samorządowej nie są zabezpieczone nieruchomościami
Poniższe tabele przedstawiają zmiany poziomu odpisów oraz wartości bilansowej brutto aktywów finansowych niewycenianych w wartości godziwej przez wynik w podziale na klasy aktywów finansowych.
W tysiącach zł |
|
|
||||||
|
Koszyk 1 |
Koszyk 2 |
Koszyk 3 |
POCI |
RAZEM |
|||
Razem należności od banków i NBP brutto wg stanu na 01.01.2020 |
44 068 |
0 |
0 |
0 |
44 068 |
|||
Transfer do Koszyka 1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Transfer do Koszyka 2 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Transfer do Koszyka 3 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe |
47 |
0 |
0 |
0 |
47 |
|||
Aktywa finansowe sprzedane w okresie |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu (w tym spisania i modyfikacje skutkujące wyłączeniem z bilansu) |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Modyfikacje nieskutkujące wyłączeniem z bilansu |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Aktywa finansowe spłacone w okresie |
-43 944 |
0 |
0 |
0 |
-43 944 |
|||
Różnice kursowe |
10 |
0 |
0 |
0 |
10 |
|||
Inne zmiany |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Razem należności od banków i NBP brutto wg stanu na 31.12.2020 |
181 |
0 |
0 |
0 |
181 |
|||
W tysiącach zł |
|
|
||||||
|
Koszyk 1 |
Koszyk 2 |
Koszyk 3 |
POCI |
RAZEM |
|||
Razem odpisy na należności od banków i NBP wg stanu na 01.01.2020 |
14 |
0 |
0 |
0 |
14 |
|||
Transfer do Koszyka 1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Transfer do Koszyka 2 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Transfer do Koszyka 3 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Aktywa finansowe sprzedane w okresie |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Aktywa finansowe wyłączone (w tym spisane) z bilansu |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Aktywa finansowe spłacone w okresie |
-4 |
0 |
0 |
0 |
-4 |
|||
Zmiany w poziomie ryzyka kredytowego (wyłączając transfery między koszykami) |
-11 |
0 |
0 |
0 |
-11 |
|||
Zmiany w konstrukcji modeli i parametrów ryzyka |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Różnice kursowe |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
|||
Inne zmiany |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Razem odpisy na należności od banków i NBP wg stanu na 31.12.2020 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
W tysiącach zł |
|
|
||||||
|
Koszyk 1 |
Koszyk 2 |
Koszyk 3 |
POCI |
RAZEM |
|||
Razem należności od banków i NBP brutto wg stanu na 01.01.2019 |
67 012 |
0 |
0 |
0 |
67 012 |
|||
Transfer do Koszyka 1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Transfer do Koszyka 2 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Transfer do Koszyka 3 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe |
29 464 |
0 |
0 |
0 |
29 464 |
|||
Aktywa finansowe sprzedane w okresie |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu (w tym spisania i modyfikacje skutkujące wyłączeniem z bilansu) |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Modyfikacje nieskutkujące wyłączeniem z bilansu |
1 592 |
0 |
0 |
0 |
1 592 |
|||
Aktywa finansowe spłacone w okresie |
-54 000 |
0 |
0 |
0 |
-54 000 |
|||
Różnice kursowe |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Inne zmiany |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Razem należności od banków i NBP brutto wg stanu na 31.12.2019 |
44 068 |
0 |
0 |
0 |
44 068 |
|||
W tysiącach zł |
|
|
||||||
|
Koszyk 1 |
Koszyk 2 |
Koszyk 3 |
POCI |
RAZEM |
|||
Razem odpisy na należności od banków i NBP wg stanu na 01.01.2019 |
12 |
0 |
0 |
0 |
12 |
|||
Transfer do Koszyka 1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Transfer do Koszyka 2 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Transfer do Koszyka 3 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Aktywa finansowe sprzedane w okresie |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Aktywa finansowe wyłączone (w tym spisane) z bilansu |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Aktywa finansowe spłacone w okresie |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Zmiany w poziomie ryzyka kredytowego (wyłączając transfery między koszykami) |
2 |
0 |
0 |
0 |
2 |
|||
Zmiany w konstrukcji modeli i parametrów ryzyka |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Różnice kursowe |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Inne zmiany |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Razem odpisy na należności od banków i NBP wg stanu na 31.12.2019 |
14 |
0 |
0 |
0 |
14 |
|||
W tysiącach zł |
|
|
||||||
|
Koszyk 1 |
Koszyk 2 |
Koszyk 3 |
POCI |
RAZEM |
|||
Razem kredyty udzielone klientom brutto wg stanu na 01.01.2020 |
2 106 996 |
100 468 |
255 899 |
32 758 |
2 496 121 |
|||
Transfer do Koszyka 1 |
84 229 |
-82 289 |
-1 940 |
0 |
0 |
|||
Transfer do Koszyka 2 |
-583 140 |
587 438 |
-4 298 |
0 |
0 |
|||
Transfer do Koszyka 3 |
-32 594 |
-70 306 |
102 900 |
0 |
0 |
|||
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe |
547 639 |
0 |
0 |
0 |
547 639 |
|||
Aktywa finansowe sprzedane w okresie |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu (w tym spisania i modyfikacje skutkujące wyłączeniem z bilansu) |
0 |
0 |
-14 916 |
0 |
-14 916 |
|||
Modyfikacje nieskutkujące wyłączeniem z bilansu |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Aktywa finansowe spłacone w okresie |
-87 644 |
-66 967 |
-49 673 |
0 |
-204 284 |
|||
Różnice kursowe |
57 228 |
14 777 |
6 340 |
43 |
78 388 |
|||
Inne zmiany |
-118 695 |
-18 616 |
-6 756 |
207 |
-143 860 |
|||
Razem kredyty udzielone klientom brutto wg stanu na 31.12.2020 |
1 974 019 |
464 505 |
287 556 |
33 008 |
2 759 088 |
|||
W tysiącach zł |
|
|
||||||
|
Koszyk 1 |
Koszyk 2 |
Koszyk 3 |
POCI |
RAZEM |
|||
Razem odpisy na kredyty udzielone klientom wg stanu na 01.01.2020 |
5 173 |
7 459 |
108 973 |
9 174 |
130 779 |
|||
Transfer do Koszyka 1 |
4 710 |
-4 561 |
-149 |
0 |
0 |
|||
Transfer do Koszyka 2 |
-3 048 |
3 741 |
-693 |
0 |
0 |
|||
Transfer do Koszyka 3 |
-112 |
-1 762 |
1 874 |
0 |
0 |
|||
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe |
562 |
0 |
0 |
0 |
562 |
|||
Aktywa finansowe sprzedane w okresie |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Aktywa finansowe wyłączone (w tym spisane) z bilansu |
0 |
0 |
-14 916 |
0 |
-14 916 |
|||
Aktywa finansowe spłacone w okresie |
-671 |
-1 021 |
-2 062 |
0 |
-3 754 |
|||
Zmiany w poziomie ryzyka kredytowego (wyłączając transfery między koszykami) |
-3 016 |
13 158 |
8 789 |
2 728 |
21 659 |
|||
Zmiany w konstrukcji modeli i parametrów ryzyka |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Różnice kursowe |
69 |
215 |
612 |
10 |
906 |
|||
Inne zmiany |
-874 |
1 584 |
7 966 |
579 |
9 255 |
|||
Razem odpisy na kredyty udzielone klientom wg stanu na 31.12.2020 |
2 793 |
18 813 |
110 394 |
12 491 |
144 491 |
|||
W tysiącach zł |
|
|
||||||
|
Koszyk 1 |
Koszyk 2 |
Koszyk 3 |
POCI |
RAZEM |
|||
Razem kredyty udzielone klientom brutto wg stanu na 01.01.2019 |
1 917 643 |
109 658 |
254 507 |
32 643 |
2 314 451 |
|||
Transfer do Koszyka 1 |
0 |
24 255 |
-2 509 |
0 |
21 746 |
|||
Transfer do Koszyka 2 |
-24 255 |
0 |
24 069 |
0 |
-186 |
|||
Transfer do Koszyka 3 |
2 509 |
-24 069 |
0 |
0 |
-21 560 |
|||
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe |
604 305 |
0 |
0 |
0 |
604 305 |
|||
Aktywa finansowe sprzedane w okresie |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu (w tym spisania i modyfikacje skutkujące wyłączeniem z bilansu) |
0 |
0 |
-10 389 |
0 |
-10 389 |
|||
Modyfikacje nieskutkujące wyłączeniem z bilansu |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Aktywa finansowe spłacone w okresie |
-270 893 |
-3 554 |
-5 162 |
0 |
-279 609 |
|||
Różnice kursowe |
4 800 |
1 438 |
1 087 |
14 |
7 339 |
|||
Inne zmiany |
-127 113 |
-7 260 |
-5 704 |
101 |
-139 976 |
|||
Razem kredyty udzielone klientom brutto wg stanu na 31.12.2019 |
2 106 996 |
100 468 |
255 899 |
32 758 |
2 496 121 |
|||
W tysiącach zł |
|
|
||||||
|
Koszyk 1 |
Koszyk 2 |
Koszyk 3 |
POCI |
RAZEM |
|||
Razem odpisy na kredyty udzielone klientom wg stanu na 01.01.2019 |
2 818 |
2 850 |
72 487 |
1 453 |
79 608 |
|||
Transfer do Koszyka 1 |
0 |
-2 552 |
-215 |
0 |
-2 767 |
|||
Transfer do Koszyka 2 |
2 552 |
0 |
542 |
0 |
3 094 |
|||
Transfer do Koszyka 3 |
215 |
-542 |
0 |
0 |
-327 |
|||
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe |
1 241 |
0 |
0 |
0 |
1 241 |
|||
Aktywa finansowe sprzedane w okresie |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Aktywa finansowe wyłączone (w tym spisane) z bilansu |
0 |
0 |
-10 389 |
0 |
-10 389 |
|||
Aktywa finansowe spłacone w okresie |
-324 |
-23 |
-345 |
0 |
-692 |
|||
Zmiany w poziomie ryzyka kredytowego (wyłączając transfery między koszykami) |
1 202 |
4 477 |
40 253 |
7 189 |
53 121 |
|||
Zmiany w konstrukcji modeli i parametrów ryzyka |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Różnice kursowe |
10 |
23 |
83 |
3 |
119 |
|||
Inne zmiany |
-2 541 |
3 226 |
6 557 |
529 |
7 771 |
|||
Razem odpisy na kredyty udzielone klientom wg stanu na 31.12.2019 |
5 173 |
7 459 |
108 973 |
9 174 |
130 779 |
|||
W tysiącach zł |
|
|
||||||
|
Koszyk 1 |
Koszyk 2 |
Koszyk 3 |
POCI |
RAZEM |
|||
Razem dłużne papiery wartościowe brutto wg stanu na 01.01.2020 |
114 402 |
0 |
0 |
0 |
114 402 |
|||
Transfer do Koszyka 1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Transfer do Koszyka 2 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Transfer do Koszyka 3 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe |
112 773 |
0 |
0 |
0 |
112 773 |
|||
Aktywa finansowe sprzedane w okresie |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu (w tym spisania i modyfikacje skutkujące wyłączeniem z bilansu) |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Modyfikacje nieskutkujące wyłączeniem z bilansu |
900 |
0 |
0 |
0 |
900 |
|||
Aktywa finansowe spłacone w okresie |
-97 407 |
0 |
0 |
0 |
-97 407 |
|||
Różnice kursowe |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Inne zmiany |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Razem dłużne papiery wartościowe brutto wg stanu na 31.12.2020 |
130 668 |
0 |
0 |
0 |
130 668 |
|||
W tysiącach zł |
|
|
||||||
|
Koszyk 1 |
Koszyk 2 |
Koszyk 3 |
POCI |
RAZEM |
|||
Razem odpisy na dłużne papiery wartościowe wg stanu na 01.01.2020 |
106 |
0 |
0 |
0 |
106 |
|||
Transfer do Koszyka 1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Transfer do Koszyka 2 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Transfer do Koszyka 3 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe |
46 |
0 |
0 |
0 |
46 |
|||
Aktywa finansowe sprzedane w okresie |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Aktywa finansowe wyłączone (w tym spisane) z bilansu |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Aktywa finansowe spłacone w okresie |
-90 |
0 |
0 |
0 |
-90 |
|||
Zmiany w poziomie ryzyka kredytowego (wyłączając transfery między koszykami) |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Zmiany w konstrukcji modeli i parametrów ryzyka |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Różnice kursowe |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Inne zmiany |
-9 |
0 |
0 |
0 |
-9 |
|||
Razem odpisy na dłużne papiery wartościowe wg stanu na 31.12.2020 |
53 |
0 |
0 |
0 |
53 |
|||
W tysiącach zł |
|
|
||||||
|
Koszyk 1 |
Koszyk 2 |
Koszyk 3 |
POCI |
RAZEM |
|||
Razem dłużne papiery wartościowe brutto wg stanu na 01.01.2019 |
99 920 |
0 |
0 |
0 |
99 920 |
|||
Transfer do Koszyka 1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Transfer do Koszyka 2 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Transfer do Koszyka 3 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe |
87 559 |
0 |
0 |
0 |
87 559 |
|||
Aktywa finansowe sprzedane w okresie |
-75 349 |
0 |
0 |
0 |
-75 349 |
|||
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu (w tym spisania i modyfikacje skutkujące wyłączeniem z bilansu) |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Modyfikacje nieskutkujące wyłączeniem z bilansu |
2 272 |
0 |
0 |
0 |
2 272 |
|||
Aktywa finansowe spłacone w okresie |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Różnice kursowe |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Inne zmiany |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Razem dłużne papiery wartościowe brutto wg stanu na 31.12.2019 |
114 402 |
0 |
0 |
0 |
114 402 |
|||
W tysiącach zł |
|
|
||||||
|
Koszyk 1 |
Koszyk 2 |
Koszyk 3 |
POCI |
RAZEM |
|||
Razem odpisy na dłużne papiery wartościowe wg stanu na 01.01.2019 |
92 |
0 |
0 |
0 |
92 |
|||
Transfer do Koszyka 1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Transfer do Koszyka 2 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Transfer do Koszyka 3 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe |
81 |
0 |
0 |
0 |
81 |
|||
Aktywa finansowe sprzedane w okresie |
-70 |
0 |
0 |
0 |
-70 |
|||
Aktywa finansowe wyłączone (w tym spisane) z bilansu |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Aktywa finansowe spłacone w okresie |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Zmiany w poziomie ryzyka kredytowego (wyłączając transfery między koszykami) |
3 |
0 |
0 |
0 |
3 |
|||
Zmiany w konstrukcji modeli i parametrów ryzyka |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Różnice kursowe |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Inne zmiany |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|||
Razem odpisy na dłużne papiery wartościowe wg stanu na 31.12.2019 |
106 |
0 |
0 |
0 |
106 |
|||
Bank może modyfikować warunki umowy kredytowej w trakcie okresu kredytowania z różnych przyczyn. Jeżeli warunki umowy aktywa finansowego ulegają zmianie, Bank dokonuje oceny, czy przepływy pieniężne generowane przez zmodyfikowane aktywo różnią się istotnie od tych generowanych przez to aktywo przed modyfikacją warunków jego umowy. Ocena czy dana modyfikacja aktywów finansowych jest modyfikacją istotną czy nieistotną zależy od spełnienia kryteriów jakościowych i ilościowych. Szczegółowe zasady zostały opisane w notach dotyczących zasad rachunkowości.
Poniższa tabela prezentuje informacje dotyczące aktywów finansowych, które podlegały modyfikacji nie powodującej wyłączenia z bilansu i dla których odpis na oczekiwane straty kredytowe kalkulowany był jako strata kredytowa w okresie życia ekspozycji.
W tysiącach zł |
|
||
|
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
AKTYWA FINANSOWE, KTÓRE PODLEGAŁY MODYFIKACJI W OKRESIE |
|
|
|
Wartość bilansowa według zamortyzowanego kosztu przed modyfikacją |
294 414 |
15 796 |
|
Zysk/strata rozpoznana na modyfikacji |
-11 |
40 |
|
AKTYWA FINANSOWE, KTÓRE PODLEGAŁY MODYFIKACJI OD MOMENTU POCZĄTKOWEGO UJĘCIA |
|
|
|
Wartość bilansowa aktywów finansowych, dla których Bank w okresie zmienił sposób kalkulacji odpisu z tytułu utraty wartości – z horyzontu dożywotniego na okres 12 miesięcy |
19 061 |
164 |
|
Poniższa tabela prezentuje informacje dotyczące aktywów finansowych, które podlegały modyfikacji powodującej wyłączenia z bilansu i które w momencie początkowego ujęcia mają stwierdzoną utratę wartości (tj. kredyty POCI).
W tysiącach zł |
|
||
|
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
Kredyty udzielone klientom według wartości brutto |
2 759 088 |
2 496 121 |
|
w tym kredyty POCI: |
33 008 |
32 758 |
|
Przedsiębiorstwa |
28 812 |
28 681 |
|
Osoby fizyczne |
4 196 |
4 077 |
|
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe dla kredytów POCI |
-12 491 |
-9 174 |
|
Kredyty udzielone klientom netto POCI |
20 517 |
23 584 |
|
Poniższe zestawienie pokazuje zmianę wartości bilansowych kredytów POCI na początek i na koniec okresu.
W tysiącach zł |
|
||
|
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
Wartość bilansowa netto na początek okresu |
23 584 |
31 190 |
|
Odpis na oczekiwane straty kredytowe |
- 3 317 |
-7 721 |
|
Wartość brutto kredytów i pożyczek nowo ujętych w okresie |
0 |
0 |
|
Inne zmiany/spłaty |
250 |
115 |
|
Wartość bilansowa netto na koniec okresu |
20 517 |
23 584 |
|
Praktyki forbearance
Bank jako ekspozycje forborne klasyfikuje kredyty w przypadku, których zostały podjęte działania mające na celu dokonanie uzgodnionych z dłużnikiem zmian warunków umowy, wymuszonych jego trudną sytuacją finansową (działania restrukturyzacyjne wprowadzające udogodnienia, które w innym przypadku nie byłyby przyznane).
Przesłanką wejścia ekspozycji kredytowej do statusu forborne jest zmiana warunków obsługi zobowiązań kredytowych w związku wystąpieniem trudności finansowych po stronie klienta poprzez m.in:
podpisanie aneksu do umowy, w tym podpisanie aneksu obejmującego częściowe lub całkowite umorzenie długu w drodze spisania,
refinansowanie ekspozycji,
zezwolenie przez Bank na skorzystanie przez klienta z wbudowanych klauzul restrukturyzacyjnych w stosunku do klienta zagrożonego wystąpieniem sytuacji default.
Celem ww. działań jest przywrócenie dłużnikowi zdolności wywiązania się ze zobowiązań wobec Banku oraz maksymalizacja efektywności zarządzania wierzytelnościami trudnymi.
Klasyfikacja do statusu forborne następuje na poziomie kredytu.
Status forborne jest nadawany ekspozycji kredytowej, w przypadku której klient znajduje się w trudnej sytuacji finansowej, jeśli zastosowano przynajmniej jedno działanie typu forborne, w celu uzdrowienia sytuacji lub minimalizacji strat po stronie banku. Działania typu forborne polegają na zmianie warunków obsługi kredytu, które są indywidulanie ustalane wobec każdego kontaktu i mogą obejmować m.in.:
wydłużenie terminu zapadalności lub okresu spłaty,
zawieszenie spłat kapitału,
zawieszenie spłat ekspozycji,
obniżenie marży odsetkowej,
wzrost poziomu kredytowania (w przypadku klienta w sytuacji default, pod warunkiem pozytywnej oceny klienta do spłaty zadłużenia),
kapitalizacja odsetek zaległych w spłacie,
pozyskanie dodatkowego zabezpieczenia, jeśli wystąpiło inne działanie typu forborne,
częściowe albo całkowite umorzenie długu.
Ekspozycja przestaje być klasyfikowana jako forborne, gdy spełnione są wszystkie poniższe warunki:
ekspozycja nie jest klasyfikowana jako non-performing (ekspozycja performing, PE) po uprzedniej ocenie sytuacji ekonomiczno-finansowej klienta,
ekspozycja jest klasyfikowana jako performing co najmniej od 24 miesięcy (tzw. okres próby, ang. probation period),
przez co najmniej połowę okresu próby klient terminowo obsługiwał swoje zobowiązanie zgodnie z warunkami umowy, przy czym kwota spłat nie jest nieznacząca,
żadna ekspozycja klienta nie jest przeterminowana powyżej 30 dni na koniec okresu próby.
Niezależnie od postanowień powyżej Bank zaprzestaje uznawać eskpozycje za forborne w sytuacji, gdy restrukturyzacja nie przyniosła spodziewanego efektu i Bank przystopuje do egzekucji kredytu.
Struktura kredytów i pożyczek udzielonych klientom podlegających forbearance jest przedstawiona w zestawieniu poniżej.
W tysiącach zł |
|
||
|
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
Kredyty udzielone klientom według wartości brutto |
2 759 088 |
2 496 121 |
|
w tym forbearance: |
76 356 |
84 487 |
|
Przedsiębiorstwa |
46 377 |
43 757 |
|
Osoby fizyczne |
29 979 |
40 730 |
|
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe kredytów udzielonych klientom forbearance |
-14 321 |
-13 490 |
|
Kredyty udzielone klientom netto forbearance |
62 035 |
70 997 |
|
Analiza jakościowa ekspozycji forbearance według okresów przeterminowania jest przedstawiona na poniższym zestawieniu.
W tysiącach zł |
|||||
|
31.12.2020 |
||||
|
Koszyk 1 i 2 |
Koszyk 3 |
POCI |
Razem |
|
Kredyty udzielone klientom forbearance według wartości brutto, w tym: |
7 525 |
48 361 |
20 470 |
76 356 |
|
- nieprzeterminowane |
7 394 |
33 120 |
3 926 |
44 440 |
|
- do 1 miesiąca |
131 |
7 377 |
9 470 |
16 978 |
|
- powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy |
0 |
2 867 |
0 |
2 867 |
|
- powyżej 3 miesięcy do 1 roku |
0 |
3 660 |
7 074 |
10 734 |
|
- powyżej 1 roku do 5 lat |
0 |
420 |
0 |
420 |
|
- powyżej 5 lat |
0 |
917 |
0 |
917 |
|
Odpisy na kredyty udzielone klientom forbearance w tym: |
-176 |
-11 309 |
-2 836 |
-14 321 |
|
- nieprzeterminowane |
-176 |
-7 344 |
180 |
-7 340 |
|
- do 1 miesiąca |
0 |
-2 092 |
-1 452 |
-3 544 |
|
- powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy |
0 |
-374 |
0 |
-374 |
|
- powyżej 3 miesięcy do 1 roku |
0 |
-1 199 |
-1 564 |
-2 763 |
|
- powyżej 1 roku do 5 lat |
0 |
-72 |
0 |
-72 |
|
- powyżej 5 lat |
0 |
-228 |
0 |
-228 |
|
W tysiącach zł |
|||||
|
31.12.2019 |
||||
|
Koszyk 1 i 2 |
Koszyk 3 |
POCI |
Razem |
|
Kredyty udzielone klientom forbearance według wartości brutto, w tym: |
1 962 |
61 611 |
20 914 |
84 487 |
|
- nieprzeterminowane |
1 770 |
35 385 |
3 344 |
40 499 |
|
- do 1 miesiąca |
192 |
5 540 |
11 899 |
17 631 |
|
- powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy |
0 |
7 320 |
5 671 |
12 991 |
|
- powyżej 3 miesięcy do 1 roku |
0 |
4 795 |
0 |
4 795 |
|
- powyżej 1 roku do 5 lat |
0 |
1 528 |
0 |
1 528 |
|
- powyżej 5 lat |
0 |
7 043 |
0 |
7 043 |
|
Odpisy na kredyty udzielone klientom forbearance w tym: |
-21 |
-12 970 |
-499 |
-13 490 |
|
- nieprzeterminowane |
-12 |
-6 470 |
194 |
-6 288 |
|
- do 1 miesiąca |
-9 |
-1 812 |
180 |
-1 641 |
|
- powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy |
0 |
-692 |
-873 |
-1 565 |
|
- powyżej 3 miesięcy do 1 roku |
0 |
-673 |
0 |
-673 |
|
- powyżej 1 roku do 5 lat |
0 |
-202 |
0 |
-202 |
|
- powyżej 5 lat |
0 |
-3 121 |
0 |
-3 121 |
|
Poniższe zestawienie pokazuje zmianę wartości bilansowych kredytów i pożyczek udzielonych klientom podlegających forbearance na początek i na koniec okresu.
W tysiącach zł |
|
||
|
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
Wartość bilansowa netto na początek okresu |
70 997 |
84 830 |
|
Odpis na oczekiwane straty kredytowe |
-14 321 |
-13 490 |
|
Wartość brutto kredytów i pożyczek wyłączonych w okresie |
-15 225 |
-13 001 |
|
Wartość brutto kredytów i pożyczek nowo ujętych w okresie |
10 587 |
10 759 |
|
Inne zmiany/spłaty |
9 997 |
1 899 |
|
Wartość bilansowa netto na koniec okresu |
62 035 |
70 997 |
|
Struktura ekspozycji forbearance w ujęciu branżowym jest przedstawiona w zestawieniu poniżej.
W tysiącach zł |
|
||
|
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
Osoby fizyczne |
29 979 |
40 730 |
|
Obsługa nieruchomości |
18 195 |
19 648 |
|
Handel |
1 138 |
1 264 |
|
Transport i turystyka |
27 044 |
22 845 |
|
Budownictwo |
0 |
0 |
|
Produkcja |
0 |
0 |
|
Pozostałe branże |
0 |
0 |
|
Kredyty udzielone klientom forbearance według wartości brutto |
76 356 |
84 487 |
|
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe kredytów udzielonych klientom forbearance |
-14 321 |
-13 490 |
|
Razem wartość bilansowa netto |
62 035 |
70 997 |
|
Struktura ekspozycji forbearance według typu postępowania jest przedstawiona w zestawieniu poniżej.
W tysiącach zł |
|
||
|
31.12.2020 |
31.12.2019 |
|
Zmiana warunków umowy |
76 356 |
84 487 |
|
Refinansowanie |
0 |
0 |
|
Kredyty udzielone klientom forbearance według wartości brutto |
76 356 |
84 487 |
|
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe kredytów udzielonych klientom forbearance |
-14 321 |
-13 490 |
|
Razem wartość bilansowa netto |
62 035 |
70 997 |
|
Kwota ujętych przychodów z tytułu odsetek związanych z kredytami udzielonymi klientom, które podlegały forbearance na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosiła 1 851 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2019 roku wynosiła odpowiednio 2 824 tys. zł).
Dodatkowe ujawnienia portfela walutowego
Walutowy portfel kredytowy Banku stanowił na koniec 2020 roku 30,9% ogólnej wartości brutto portfela kredytowego (głównie w EUR – 18,3% i w CHF – 12,6%).
Ryzykiem dla Banku, jak również sektora bankowego, jest możliwość wprowadzenia rozwiązań wymagających przewalutowania kredytów hipotecznych denominowanych i indeksowanych w walutach obcych.
Wartość bilansowa portfela kredytowego w podziale na waluty ekspozycji.
W tysiącach zł |
||||||
|
31.12.2020 |
|||||
|
Przedsiębiorstwa |
Przedsiębiorcy indywidualni |
Osoby fizyczne |
Instytucje sektora publicznego |
||
Wartość brutto ogółem |
753 590 |
56 140 |
1 605 184 |
344 174 |
||
w tym zaangażowania w PLN |
164 220 |
34 965 |
1 361 384 |
344 174 |
||
w tym zaangażowania w CHF |
87 011 |
21 175 |
239 321 |
0 |
||
w tym zaangażowania w EUR |
502 359 |
0 |
3 679 |
0 |
||
w tym zaangażowania w USD |
0 |
0 |
800 |
0 |
||
|
|
|
|
|
||
Odpis ogółem |
-54 893 |
-7 293 |
-81 714 |
-591 |
||
w tym zaangażowania w PLN |
-48 108 |
-6 965 |
-72 833 |
-591 |
||
w tym zaangażowania w CHF |
-3 113 |
-328 |
-8 780 |
0 |
||
w tym zaangażowania w EUR |
-3 672 |
0 |
-97 |
0 |
||
w tym zaangażowania w USD |
0 |
0 |
-4 |
0 |
||
|
|
|
|
|
||
Wartość netto ogółem |
698 697 |
48 847 |
1 523 470 |
343 583 |
||
W tysiącach zł |
||||||
|
31.12.2019 |
|||||
|
Przedsiębiorstwa |
Przedsiębiorcy indywidualni |
Osoby fizyczne |
Instytucje sektora publicznego |
||
Wartość brutto ogółem |
867 587 |
66 999 |
1 167 337 |
394 198 |
||
w tym zaangażowania w PLN |
178 283 |
44 218 |
912 179 |
394 198 |
||
w tym zaangażowania w CHF |
93 237 |
22 781 |
250 209 |
0 |
||
w tym zaangażowania w EUR |
592 327 |
0 |
4 025 |
0 |
||
w tym zaangażowania w USD |
3 740 |
0 |
924 |
0 |
||
|
|
|
|
|
||
Odpis ogółem |
-52 340 |
-8 368 |
-69 568 |
-503 |
||
w tym zaangażowania w PLN |
-46 965 |
-8 238 |
-63 379 |
-503 |
||
w tym zaangażowania w CHF |
-2 671 |
-130 |
-6 052 |
0 |
||
w tym zaangażowania w EUR |
-1 755 |
0 |
-125 |
0 |
||
w tym zaangażowania w USD |
-949 |
0 |
-12 |
0 |
||
|
|
|
|
|
||
Wartość netto ogółem |
815 247 |
58 631 |
1 097 769 |
393 695 |
||
Struktura ekspozycji dla istotnych walut według wartości bilansowej netto ze względu na utratę wartości i przeterminowanie
W tysiącach zł |
|||
|
31.12.2020 |
||
|
Ekspozycje w CHF |
Ekspozycje w EUR |
|
Wartość bilansowa netto koszyk 1 i 2 |
299 630 |
474 084 |
|
0 dni |
278 479 |
473 947 |
|
1-30 dni |
15 451 |
133 |
|
31-60 dni |
3 719 |
4 |
|
61-90 dni |
991 |
0 |
|
powyżej 90 dni |
990 |
0 |
|
Wartość bilansowa netto koszyk 3 |
35 656 |
28 185 |
|
0 dni |
25 703 |
28 029 |
|
1-30 dni |
3 222 |
0 |
|
31-60 dni |
1 029 |
0 |
|
61-90 dni |
240 |
0 |
|
powyżej 90 dni |
5 462 |
156 |
|
Razem wartość bilansowa netto |
335 286 |
502 269 |
|
Struktura ekspozycji dla istotnych walut według wartości bilansowej brutto ze względu na LTV.
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
||||||
|
Przedsiębiorstwa |
Przedsiębiorstwa indywidualne |
Osoby fizyczne |
||||
LTV |
Ekspozycje w CHF |
Ekspozycje w EUR |
Ekspozycje w CHF |
Ekspozycje w EUR |
Ekspozycje w CHF |
Ekspozycje w EUR |
|
0-50% |
43 572 |
31 992 |
11 222 |
0 |
108 425 |
1 418 |
|
50%-80% |
40 550 |
418 085 |
9 953 |
0 |
96 359 |
2 261 |
|
80%-100% |
1 262 |
52 282 |
0 |
0 |
26 896 |
0 |
|
100%-120% |
0 |
0 |
0 |
0 |
4 533 |
0 |
|
120%-150% |
1 627 |
0 |
0 |
0 |
3 108 |
0 |
|
>150% |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
Razem brutto |
87 011 |
502 359 |
21 175 |
0 |
239 321 |
3 679 |
|
Odpisy |
-3 113 |
-3 672 |
-328 |
0 |
-8 780 |
-97 |
|
Razem netto |
83 898 |
498 687 |
20 847 |
0 |
230 541 |
3 582 |
|
Struktura ekspozycji dla istotnych walut według wartości bilansowej brutto według lat udzielenia kredytu.
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
||||||
|
Przedsiębiorstwa |
Przedsiębiorstwa indywidualne |
Osoby fizyczne |
||||
Rok udzielenia kredytu |
Ekspozycje w CHF |
Ekspozycje w EUR |
Ekspozycje w CHF |
Ekspozycje w EUR |
Ekspozycje w CHF |
Ekspozycje w EUR |
|
2000-2006 |
87 011 |
1 889 |
21 175 |
0 |
114 687 |
1 332 |
|
2007 |
0 |
0 |
0 |
0 |
26 893 |
0 |
|
2008 |
0 |
645 |
0 |
0 |
97 741 |
2 347 |
|
2009 |
0 |
1 462 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
2010 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
2011 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
2012 |
0 |
10 004 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
2013-2020 |
0 |
488 359 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
Razem brutto |
87 011 |
502 359 |
21 175 |
0 |
239 321 |
3 679 |
|
Odpisy |
-3 113 |
-3 672 |
-328 |
0 |
-8 780 |
-97 |
|
Razem netto |
83 898 |
498 687 |
20 847 |
0 |
230 541 |
3 582 |
|
Kwestia rezerwy na ryzyko prawne dotyczące walutowych umów hipotecznych w CHF związana z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie kredytu indeksowanego do CHF udzielonego przez inny bank
W kwietniu 2018 roku Sąd Okręgowy w Warszawie złożył wniosek do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej „TSUE”) o wydanie orzeczenia prejudycjalnego odnośnie skutków ewentualnej abuzywności postanowień indywidualnej umowy kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego udzielonego przez jeden z banków.
W dniu 3 października 2019 roku TSUE wydał orzeczenie dotyczące wyżej wymienionego wniosku. TSUE dokonał wykładni przepisów dyrektywy Rady 93/13/EWEDŁUG z dnia 5 kwietnia 1993 roku w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich na kanwie umowy kredytu indeksowanego do CHF. TSUE wskazał skutki uznania ewentualnej abuzywności klauzul przeliczeniowych przez sąd krajowy, nie badając jednocześnie w ogóle ewentualnej abuzywności postanowień umownych. TSUE nie przesądził, że w przypadku ustalenia przez sąd krajowy ewentualnej abuzywności automatycznie nastąpić powinno ustalenie przez sąd nieważności całej umowy. Ocena w tym zakresie pozostaje do rozstrzygnięcia przez sąd krajowy, przy czym TSUE nie wykluczył możliwości uzupełnienia luki powstałej w wyniku abuzywności klauzul przeliczeniowych za pomocą krajowych przepisów dyspozytywnych.
Orzeczenie TSUE stanowi ogólne wytyczne dla polskich sądów. Ostateczne rozstrzygnięcia podejmowane przez polskie sądy będą dokonywane na podstawie przepisów UE interpretowanych zgodnie z wyrokiem TSUE, mając na uwadze przepisy prawa krajowego i analizę indywidualnych okoliczności każdej sprawy. Jednocześnie trudno nadal mówić o ukształtowanej linii orzeczniczej w sprawach kredytów hipotecznych w CHF, co potwierdzają często wzajemnie wykluczające się orzeczenia sadów powszechnych, a także służące rozwiązaniu wątpliwości sądów zapytania prawne do TSUE i Sądu Najwyższego.
W związku z powyższym Bank na dzień 31 grudnia 2019 roku dokonał oszacowania rezerwy na ww. ryzyko prawne związane z umowami kredytów hipotecznych walutowych w CHF w łącznej kwocie 12 005 tys. zł.
Biorąc pod uwagę obserwowany w sektorze bankowym, w tym w Banku, wzrost liczby pozwów dotyczących walutowych kredytów hipotecznych w CHF oraz utrzymującą się niejednolitość w linii orzeczniczej dotyczącej powyższych kredytów Bank dokonał aktualizacji oszacowania rezerwy na przedmiotowe ryzyko. Na dzień 31 grudnia 2020 roku łączna kwota rezerwy wyniosła 26 091 tys. zł.
Powyższa kwota rezerwy obejmuje następujące elementy:
15 476 tys. zł na obecne i przyszłe sprawy sporne dotyczące ekspozycji bilansowych ujmowane jako element odpisów na oczekiwane straty kredytowe,
10 615 tys. zł na obecne i przyszłe spory prawne dotyczące ekspozycji spłaconych ujmowane jako rezerwy.
Oznacza to wzrost kwoty rezerwy na przedmiotowe ryzyko w porównaniu z rezerwą na dzień 31 grudnia 2019 roku o 14 086 tys. zł, który został uwzględniony w rachunku zysków i strat za 2020 rok w następujących pozycjach:
6 922 tys. zł kosztu w „Wyniku z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe” i dotyczy dowiązania rezerw na obecne i przyszłe sprawy sporne dotyczące ekspozycji bilansowych,
7 164 tys. zł kosztu w „Pozostałych kosztach operacyjnych” i dotyczy dowiązania rezerw na obecne i przyszłe sprawy sporne dotyczące ekspozycji spłaconych.
Na dzień 31 grudnia 2020 roku przeciwko Bankowi toczyło się 77 spraw sądowych dotyczących walutowych kredytów hipotecznych w CHF, które zostały udzielone w latach ubiegłych o łącznej wartości przedmiotu sporu w kwocie 33 712 tys. zł (na dzień 31.12.2019 r. liczba spraw wynosiła 37, a odpowiadająca im wartość przedmiotu sporu 15 465 tys. zł). W odniesieniu do powyższych pozwów Bank dokonał oszacowania rezerwy w łącznej kwocie 7 102 tys. zł bazując na zewnętrznej opinii prawnej dotyczącej oceny wzorców umownych walutowych kredytów hipotecznych w CHF oraz na indywidualnej ocenie (dla każdego pozwu) ryzyka przegrania danej sprawy w sądzie przy uwzględnieniu charakteru żądania pozwu, a także możliwych skutków finansowych.
Ponadto, na dzień 31 grudnia 2020 roku Bank dokonał oszacowania rezerwy portfelowej w łącznej kwocie 18 989 tys. zł, która została ustalona w odniesieniu do przyszłych możliwych pozwów dotyczących portfela kredytów hipotecznych walutowych w CHF. Jej wyliczenie opierało się na ocenie ryzyka prawnego związanego z wyżej wymienionymi umowami (wykonanego przez Bank przy zaangażowaniu zewnętrznej opinii prawnej) i dotyczyło przede wszystkim ustalenia następujących elementów:
a) oszacowania wartości portfela, gdzie w przyszłości zostaną wniesione przez klientów pozwy dotyczące kwestionowania umowy kredytowej,
b) oszacowania prawdopodobieństwa przegrania ww. przyszłych spraw sądowych,
c) oszacowania możliwych skutków finansowych w sytuacji przegrania sprawy sądowej przyjmując jako możliwe scenariusze:
unieważnienia całej umowy kredytu hipotecznego walutowego w CHF w efekcie uznania klauzuli waloryzacyjnej za niedozwoloną,
uznanie, że klauzule zawarte w umowie kredytowej stanowią niedozwolone postanowienia umowne skutkujące ustaleniem salda kredytu w PLN oraz pozostawienie oprocentowania kredytu w oparciu o stawkę LIBOR tzw. odfrankowienie,
uznania klauzuli waloryzacyjnej za abuzywną i zastąpienia je kursem średnim NBP,
uznanie przez sąd, że umowa nadal obowiązuje na dotychczasowych zasadach pomimo uznania klauzul za abuzywne,
oddalenia powództwa.
Szacunki dotyczące powyższej rezerwy wymagały przyjęcia przez Bank wielu eksperckich założeń, które są obarczone niepewnością i wymagają zastosowania istotnego osądu.
Bank przeprowadził analizę wrażliwości w odniesieniu do istotnych parametrów rezerwy, gdzie zmiana poziomu tych parametrów miałaby następujący wpływ na kwotę rezerwy na ryzyko prawne walutowych kredytów hipotecznych w CHF.
Parametr |
Scenariusz |
Wpływ na poziom rezerwy w tys. zł |
Liczba pozwów |
+20% |
+3 798 |
-20% |
-3 798 |
|
Prawdopodobieństwo przegrania sporu |
+10 p.p. |
+4 925 |
+10 p.p. |
- 4 925 |
|
Unieważnienia w przypadku przegranej |
100% |
+16 900 |
Gdyby dodatkowo 1% klientów Banku posiadających walutowe kredyty hipoteczne w CHF wystąpiło z pozwem przeciwko Bankowi przy niezmienionych innych parametrach, wówczas wpływ na stratę z tytułu ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych wzrósłby o 1 227 tys. zł.
Bank będzie monitorował wpływ orzeczenia TSUE na kierunek podejmowanych przez polskie sądy decyzji oraz praktykę rynkową i zachowania kredytobiorców oraz dokonywał aktualizacji wszystkich założeń przyjętych w procesie tworzenia rezerw na ryzyko prawne związane z umowami walutowych kredytów hipotecznych w CHF. W związku z powyższym, kwota rezerwy może ulegać zmianie w przyszłości. Ponadto wpływ na wysokość straty z tytułu kredytów hipotecznych w CHF może mieć oczekiwana uchwała Sądu Najwyższego – więcej w Nocie nr 47 niniejszego sprawozdania finansowego.
Bank definiuje ryzyko operacyjne jako możliwość wystąpienia straty wynikającej z niedostosowania lub zawodności procesów wewnętrznych, ludzi i systemów lub ze zdarzeń zewnętrznych.
System zarządzania i kontroli ryzyka operacyjnego realizowany jest na wszystkich poziomach organizacyjnych Banku i jest stopniowo rozszerzany i rozwijany. W ramach zarządzania i kontroli ryzyka operacyjnego Bank m.in. gromadzi informacje na temat strat wynikających z ryzyka operacyjnego, monitoruje kluczowe wskaźniki ryzyka operacyjnego oraz limity strat, a także przeprowadza okresowo testy warunków skrajnych (analizy scenariuszy) i samoocenę ryzyka operacyjnego. Ponadto w Banku sporządzane są okresowe raporty dotyczące ryzyka operacyjnego. Bank posiada plan utrzymania ciągłości działania, który służy zapewnieniu możliwości prowadzenia bieżącej działalności w sytuacjach kryzysowych.
W 2020 roku Bank zidentyfikował 1 zdarzenie operacyjne, z tytułu którego kwota faktycznie poniesionych strat wyniosła 816 zł.
Niezależnie od powyższego, w związku z orzeczeniem Trybunał Sprawiedliwości UE z dnia 3 października 2019 r. dotyczącego zawartych w Polsce umów kredytu indeksowanego do waluty obcej, biorąc pod uwagę fakt, iż orzeczenie to może mieć wpływ także na kredyty denominowane do walut obcych, które to znajdowały i nadal znajdują się w portfelu Banku, Bank utrzymuje rezerwy na ewentualne niekorzystne wyroki sądowe wytaczane przez klientów w związku z denominowanymi kredytami zaciągniętymi przez nie w latach poprzednich. Kwota w/w rezerwy wynosi 26 091 tys. zł. W 2020 roku Bank dowiązał 14 086 tys. zł rezerwy na przedmiotowe ryzyko. Rezerwa jest częściowo zaksięgowana jako odpisy aktualizujące (dla tych kredytów, które nadal znajdują się w bilansie) a częściowo jako odrębna rezerwa na przedmiotowe sprawy (dla tych kredytów, które już nie występują w bilansie Banku). Kwota ta jest przez Bank traktowana jako kwota straty powstała w wyniku zdarzeń operacyjnych.
Struktura organizacyjna w obszarze ryzyka operacyjnego jest dostosowana do zakresu działalności Banku. W jej ramach istotną rolę odgrywają Komitet Ryzyka Operacyjnego, który wydaje rekomendacje działań podejmowanych w celu ograniczenia poziomu narażenia Banku na ryzyko operacyjne oraz monitoruje poziom ryzyka, Oficer Ryzyka Operacyjnego (ORO) koordynujący proces zarządzania ryzykiem operacyjnym w Banku oraz Oficerowie Linii Biznesowych wspierający ORO w ramach określonych obszarów działalności Banku.
W 2020 r. Bank kontynuował proces rozwoju systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym, przy czym działania te nie miały istotnego wpływu na jakość i zakres procesów zarządzania przedmiotowym ryzykiem.
40) Ryzyko rynkowe
Bank definiuje ryzyko walutowe jako ryzyko poniesienia strat w pozycjach bilansowych i pozabilansowych spowodowanych zmianami kursów walutowych.
Bank dokonuje pomiaru i monitoruje ryzyko walutowe poprzez kalkulację pozycji pierwotnych w walutach obcych i pozycji walutowej całkowitej Banku oraz obliczanie wartości narażonej na ryzyko walutowe (VaR FX) przy założeniu 99-proc. poziomu ufności oraz 1-dniowego okresu utrzymania pozycji w walutach obcych.
Bank w oparciu o rzeczywiste wahania kursów walutowych dokonuje weryfikacji poprawności modelu VaR FX zgodnie z metodologią przeprowadzania back-testów.
Bank kwartalnie dokonuje oceny wpływu gwałtownych zmian kursów walutowych na wynik finansowy Banku zgodnie z wewnętrzną metodologią przeprowadzania stres-testów. Wyniki analiz prezentowane są Komitetowi ALCO oraz Radzie Nadzorczej Banku.
W celu ograniczenia ryzyka walutowego Bank wyznacza wewnętrzne limity otwartych pozycji walutowych oraz limit VaR FX nałożony na miarę wartości zagrożonej oraz monitoruje ich przestrzeganie.
W tysiącach zł/ % |
||||||
|
31.12.2020(*) |
31.12.2019(*) |
||||
Rodzaj limitu |
Limit 2020 |
% |
Limit 2019 |
% |
||
otwarta pozycja w CHF |
3 500 |
2% |
3 500 |
38% |
||
otwarta pozycja w EUR |
1 200 |
45% |
1 200 |
13% |
||
otwarta pozycja w USD |
800 |
49% |
800 |
93% |
||
otwarta pozycja całkowita |
5 000 |
20% |
5 000 |
44% |
||
VaR FX |
60 (dla VaR1d) |
23% |
75(dla VaR1d) |
34% |
||
* dane na temat otwartych pozycji walutowych oraz VaR FX prezentowane są wg stanu na ostatni dzień roboczy miesiąca tj. wg stanu na 31.12.2020 r. oraz 31.12.2019 r.
Bank stosuje instrumenty pochodne CIRS, SWAP, FX zabezpieczające ryzyko walutowe.
W 2020 r. nie wystąpiły istotne zmiany w zakresie zarządzania ryzykiem walutowym.
Bank definiuje ryzyko stopy procentowej jako ryzyko zmniejszenia przychodów/zwiększenia kosztów finansowych (odsetkowych) lub/i zmniejszenie wartości ekonomicznej kapitału spowodowane niekorzystnymi zmianami rynkowych stóp procentowych (przesunięcie/zmiana nachylenia krzywej dochodowości) lub istotnej zmiany struktury terminowej (zapadalności/wymagalności/przeszacowania) pozycji wrażliwych.
Bank dokonuje pomiaru i monitoruje ryzyko stopy procentowej poprzez kalkulację luki stopy procentowej, kalkulację wrażliwości wyniku odsetkowego (NII) na zmiany stóp procentowych, wrażliwości wartości ekonomicznej kapitału (WEK) na zmiany stóp procentowych zgodnie ze scenariuszami zalecanymi przez EBA oraz poprzez obliczanie wartości narażonej na ryzyko stopy procentowej (VaR IR) przy założeniu 99-proc. poziomu ufności oraz 1-dniowego okresu utrzymania aktualnej struktury terminowej przepływów podlegających przeszacowaniu.
Bank w oparciu o rzeczywiste wahania rynkowych stóp procentowych dokonuje weryfikacji poprawności modelu VaR IR zgodnie z metodologią przeprowadzania back-testów.
Ponadto w okresach kwartalnych Bank przeprowadza stres-testy ryzyka stopy procentowej polegające na szacowaniu wpływu gwałtownych zmian rynkowych stóp procentowych na wynik finansowy i wartość portfela Banku. Wyniki obliczeń prezentowane są Komitetowi ALCO oraz Radzie Nadzorczej Banku.
Bank określa lukę stopy procentowej w celu zobrazowania niedopasowania terminów przeszacowania (zmiany oprocentowania) aktywów z terminami przeszacowania zobowiązań. Luka stopy procentowej określana jest na podstawie pozycji netto (bez uwzględniania wartości odsetek).
Zaprezentowane poniżej raporty luki na stopę procentową (daty raportów: 31 grudnia 2020 r. oraz 31 grudnia 2019 r.) obejmują aktywa i zobowiązania odsetkowe (wartości nominalne czyli kwoty stanowiące podstawę naliczania odsetek), nie ujęto w nich transakcji pozabilansowych oraz funduszy własnych Banku.
W tysiącach zł |
|
|
|
|
|
|
|
|
31.12.2020 |
||||||
|
Poniżej 1 m-ca |
Od 1 do 3 m-cy |
Od 3 m-cy do 1 roku |
Od 1 roku do 2 lat |
Od 2 do 5 lat |
Powyżej 5 lat |
Razem |
Aktywa odsetkowe złotowe - wartość, w tym: |
574 501 |
656 159 |
610 514 |
16 121 |
49 926 |
5 953 |
1 913 174 |
Portfel kredytowy ogółem |
574 474 |
656 159 |
480 514 |
16 121 |
49 926 |
5 953 |
1 783 147 |
Papiery wartościowe |
0 |
0 |
130 000 |
0 |
0 |
0 |
130 000 |
Pasywa odsetkowe złotowe – wartość |
595 826 |
863 375 |
450 000 |
0 |
0 |
0 |
1 909 201 |
Luka PLN |
-21 325 |
-207 216 |
160 514 |
16 121 |
49 926 |
5 953 |
3 973 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Aktywa odsetkowe w USD - wartość, w tym: |
9 |
373 |
418 |
0 |
0 |
0 |
800 |
Portfel kredytowy ogółem |
9 |
373 |
418 |
0 |
0 |
0 |
800 |
Papiery wartościowe |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Pasywa odsetkowe w USD – wartość |
418 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
418 |
Luka USD |
-409 |
373 |
418 |
0 |
0 |
0 |
382 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Aktywa odsetkowe w EUR - wartość, w tym: |
230 417 |
273 765 |
1 137 |
29 |
39 |
51 |
505 438 |
Portfel kredytowy ogółem |
230 417 |
273 765 |
1 137 |
29 |
39 |
51 |
505 438 |
Papiery wartościowe |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Pasywa odsetkowe w EUR – wartość |
285 408 |
212 281 |
0 |
0 |
0 |
0 |
497 689 |
Luka EUR |
-54 991 |
61 484 |
1 137 |
29 |
39 |
51 |
7 749 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Aktywa odsetkowe w CHF - wartość, w tym: |
61 410 |
126 868 |
151 977 |
196 |
577 |
563 |
341 591 |
Portfel kredytowy ogółem |
61 410 |
126 868 |
151 977 |
196 |
577 |
563 |
341 591 |
Papiery wartościowe |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Pasywa odsetkowe w CHF – wartość |
46 148 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
46 148 |
Luka CHF |
15 262 |
126 868 |
151 977 |
196 |
577 |
563 |
295 443 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Luka w oprocentowaniu między aktywami, a pasywami |
-61 463 |
-18 491 |
314 046 |
16 346 |
50 542 |
6 567 |
307 547 |
Luka na stopę procentową wskazuje na brak dopasowania kwot przeszacowywanych aktywów i zobowiązań w okresach do 1 roku ze względu na różnice w podstawie oprocentowania kredytów i ich finansowania oraz różnice w datach, w których następuje przeszacowanie. W ostatnim okresie tj. powyżej 5 lat wykazywane są ekspozycje kredytowe znajdujące się w stanie wymagalności, w przypadku których nie dochodzi do zmiany oprocentowania na skutek zmian rynkowych stóp procentowych.
W tysiącach zł |
|
|
|
|
|
|
|
|
31.12.2019 |
||||||
|
Poniżej 1 m-ca |
Od 1 do 3 m-cy |
Od 3 m-cy do 1 roku |
Od 1 roku do 2 lat |
Od 2 do 5 lat |
Powyżej 5 lat |
Razem |
Aktywa odsetkowe złotowe - wartość, w tym: |
616 422 |
420 803 |
446 857 |
0 |
0 |
48 195 |
1 532 277 |
Portfel kredytowy ogółem |
515 405 |
420 803 |
401 857 |
0 |
0 |
48 195 |
1 386 260 |
Papiery wartościowe |
70 000 |
0 |
45 000 |
0 |
0 |
0 |
115 000 |
Pasywa odsetkowe złotowe – wartość |
302 879 |
1 179 875 |
310 000 |
0 |
0 |
0 |
1 792 754 |
Luka PLN |
313 543 |
-759 072 |
136 857 |
0 |
0 |
48 195 |
-260 477 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Aktywa odsetkowe w USD - wartość, w tym: |
32 |
4 061 |
484 |
0 |
0 |
0 |
4 577 |
Portfel kredytowy ogółem |
32 |
4 061 |
484 |
0 |
0 |
0 |
4 577 |
Papiery wartościowe |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Pasywa odsetkowe w USD – wartość |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Luka USD |
32 |
4 061 |
484 |
0 |
0 |
0 |
4 577 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Aktywa odsetkowe w EUR - wartość, w tym: |
231 853 |
362 716 |
1 302 |
0 |
0 |
52 |
595 923 |
Portfel kredytowy ogółem |
231 853 |
362 716 |
1 302 |
0 |
0 |
52 |
595 923 |
Papiery wartościowe |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Pasywa odsetkowe w EUR – wartość |
212 925 |
168 211 |
0 |
63 878 |
0 |
0 |
445 014 |
Luka EUR |
18 928 |
194 505 |
1 302 |
-63 878 |
0 |
52 |
150 909 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Aktywa odsetkowe w CHF - wartość, w tym: |
66 544 |
129 386 |
163 850 |
0 |
0 |
1 099 |
360 879 |
Portfel kredytowy ogółem |
66 544 |
129 386 |
163 850 |
0 |
0 |
1 099 |
360 879 |
Papiery wartościowe |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Pasywa odsetkowe w CHF – wartość |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Luka CHF |
66 544 |
129 386 |
163 850 |
0 |
0 |
1 099 |
360 879 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Luka w oprocentowaniu między aktywami, a pasywami |
399 047 |
-431 120 |
302 493 |
-63 878 |
0 |
49 346 |
255 888 |
Bank w oparciu o rzeczywiste wahania rynkowych stóp procentowych dokonuje weryfikacji poprawności modelu VaR IR zgodnie z metodologią przeprowadzania back-testów.
Bank kwartalnie dokonuje oceny wpływu gwałtownych zmian stóp procentowych na wartość portfela Banku zgodnie z wewnętrzną metodologią przeprowadzania stres-testów. Ocena otrzymanych wyników odbywa się poprzez odniesienie oszacowanej straty do aktualnej wysokości funduszy własnych Banku oraz określenie jej istotności z punktu widzenia potencjalnego zagrożenia płynności Banku. Wyniki analiz prezentowane są Komitetowi ALCO, Zarządowi Banku oraz Radzie Nadzorczej Banku.
W celu ograniczenia ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej Bank wyznacza wewnętrzne limity nałożone na: miarę wartości zagrożonej (VaR IR), wrażliwość wyniku odsetkowego (NII) na zmiany stóp procentowych, wrażliwość wartości ekonomicznej kapitału (WEK) na zmiany stóp procentowych oraz monitoruje ich przestrzeganie. Od 2020 r. Bank wyznacza wewnętrzny limit na wrażliwość wyniku odsetkowego (NII) na zmianę kształtu krzywej stóp procentowych.
Wykorzystanie limitów na ryzyko stopy procentowej
Rodzaj limitu |
Limit 31.12.2020 (w tys. zł) |
|
31.12.2020 |
Limit 31.12.2019 (w tys. zł) |
|
31.12.2019 |
VaR IR |
400 |
|
29% |
400 |
|
17% |
Limit WEK |
5 515(*) |
|
121%(****) |
5 705(*) |
|
24% |
Limit NII na zmianę stóp%(**) |
3 323 |
|
26% |
3 247 |
|
33% |
Limit NII na zmianę kształtu krzywej stóp% (***) |
1 749 |
|
61% |
- |
|
- |
(*) limit wyznaczany jako 2% Funduszy Własnych Banku
(**) Od grudniu 2020 r. limit wyznaczany jako 9,5% wyniku odsetkowego Banku prognozowanego na najbliższe 12 miesięcy. Do grudnia 2020 r. limit wyznaczany jako 10% wyniku odsetkowego Banku prognozowanego na najbliższe 12 miesięcy.
(***) Limit wyznaczany jako 5% wyniku odsetkowego Banku prognozowanego na najbliższe 12 miesięcy.
(****) W grudniu 2020 r. Bank zmienił metodykę kalkulacji miar WEK, NII w zakresie podejścia do kredytów zagrożonych. Do grudnia 2020 r. kredyty zagrożone w ujęciu netto (NPL) były traktowane jako pozycje nieoprocentowane (nie uwzględniane w kalkulacji przedmiotowych miar). Od grudnia 2020 r. (zgodnie z Wytycznymi EBA) pozycje NPL są uwzględniane w kalkulacji ww. miar w sposób zgodny z oczekiwanymi terminami odzysków w wartościach netto. Zmiana metodyki spowodowała zwiększenie luki dodatniej w długim okresie. W wyniku wprowadzonych zmian miara WEK przekroczyła na koniec 2020 r. poziom wewnętrznego limitu. Miara podlega monitorowaniu. Obowiązujący apetyt na WEK wynoszący 5% funduszy własnych Banku nie został przekroczony.
42) Ryzyko płynności
Bank definiuje ryzyko płynności jako ryzyko związane z tym, iż Bank może okazać się niezdolny do wywiązywania się ze swych zobowiązań płatniczych (w formie wypłaty środków pieniężnych lub dostawy instrumentu finansowego), niezależnie od tego czy były one oczekiwane czy nieoczekiwane, bez narażenia wyników bieżącej działalności lub swej kondycji finansowej.
Odpowiedzialność za proces zarządzania ryzykiem płynności spoczywa na Zarządzie Banku wspieranym przez Komitet Aktywów i Pasywów (ALCO), którego zadaniem jest wspieranie Zarządu Banku w zarządzaniu ryzykiem płynności. Bank wyodrębnia w strukturze organizacyjnej funkcje zarządzania i kontroli ryzyka przez podział kompetencji:
Departament Emisji i Zarządzania Aktywami i Pasywami odpowiedzialny jest za zarządzanie ryzykiem płynności, dokonywanie transakcji, analizowanie płynności Banku,
Departament Zarządzania Ryzykiem odpowiada za kontrolę ryzyka płynności oraz raportowanie o poziomie wykorzystania limitów i przekroczeniach limitów płynności.
Bank dokonuje pomiaru ryzyka płynności poprzez:
kalkulację i analizę wskaźników płynności krótkoterminowej i długoterminowej w odniesieniu do wyznaczonych limitów,
analizę luki skumulowanej w poszczególnych przedziałach czasowych w odniesieniu do limitu płynności bieżącej,
szczegółową analizę przyszłych przepływów pieniężnych wynikających z terminów zapadalności aktywów i zobowiązań pozabilansowych otrzymanych oraz terminów wymagalności zobowiązań i zobowiązań pozabilansowych udzielonych.
W celu ograniczenia ryzyka płynności Bank określa wewnętrzne miary ryzyka płynności krótkoterminowej, które stanowią: luka płynności bieżącej oraz wskaźnik płynności krótkoterminowej 1-miesięczny wyliczane dla poszczególnych przedziałów czasowych. Na ww. miary płynności Bank nakłada limity.
Bank analizuje płynność długoterminową poddając ocenie m.in. założone wolumeny poszczególnych pozycji bilansowych (w szczególności długoterminowych kredytów na finansowanie nieruchomości) wynikające z planów sprzedażowych, ich faktycznej realizacji i Planu Finansowego Banku oraz bieżącą i prognozowaną dostępność instrumentów refinansowania.
Wewnętrzną miarą ryzyka płynności długoterminowej jest wskaźnik pokrycia, który wskazuje stopień finansowania kredytów długoterminowymi zobowiązaniami. Bank wylicza wskaźnik pokrycia dla wszystkich walut łącznie, dla walut obcych łącznie oraz dla poszczególnych walut w pasmach czasowych powyżej 1, 2, 3, 4 oraz powyżej 5 lat.
Na wskaźniki pokrycia Bank nakłada limity.
|
Wskaźniki pokrycia na 31 grudnia 2020 r. |
||||
|
pow 1 Y |
pow 2Y |
pow 3Y |
pow 4Y |
pow 5Y |
LIMIT |
* |
* |
* |
* |
* |
Łącznie |
0,65 (0,82) |
0,56 (0,68) |
0,53 (0,67) |
0,53 (0,55) |
0,41 (0,47) |
CHF |
0,9 (1,03) |
0,9 (0,98) |
0,85 (0,91) |
- |
- |
EUR |
0,65 (1,05) |
0,75 (2,12) |
0,75 (3,47) |
0,75 (1,09) |
- |
PLN |
0,69 (0,83) |
0,5 (0,64) |
0,42 (0,54) |
0,53 (0,61) |
0,5 (0,54) |
* limity ustalone w zależności od wskaźnika, wartości limitów dla poszczególnych wskaźników zostały wykazane w nawiasach
Wykorzystanie limitów dla miar koncentracji terminowej zobowiązań oraz dla koncentracji źródeł finansowania. Wartości poszczególnych miar zostały wykazane w poniższej tabeli:
Rodzaj limitu |
Limit 31.12.2020 (w tys. zł) |
Wartość miary***** 31.12.2020 (w tys. zł) |
WKK* |
max 502 517 |
340 000 |
WKR** |
max 942 219 |
940 018 |
WK1m*** |
max 213 570 |
169 222 |
WK6m*** |
- |
299 990 |
WK12m*** |
- |
459 740 |
WKZ**** |
min 1 416 859 |
2 266 975 |
* zobowiązania o pierwotnym terminie zapadalności do 1 roku włącznie
** zobowiązania o rezydualnym terminie zapadalności do 1 roku włącznie
***maksymalny wolumen zobowiązań zapadających w horyzoncie 1, 6 lub 12 miesięcy, przy czym dla miar 6 i 12 miesięcznych uwzględniane są jedynie zobowiązania z terminem zapadalności pow. 1 roku
**** listy zastawne w obrocie
*****na potrzeby kalkulacji wysokości miar WKK, WK1m, WK6m, WK12m wyłącza się wybrane transakcje zawarte przed 31.12.2019
Zgodnie z wymaganiami wynikającymi z Uchwały 386/2008 Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie ustalenia wiążących banki norm płynności Bank dokonuje codziennej kalkulacji nadzorczych miar płynności M3 i M4. Na nadzorcze miary płynności nałożone są limity / normy nadzorcze. W roku 2020 miary płynności M3 i M4 kalkulowane w Banku osiągały wartości powyżej wyznaczonych norm.
Bank dokonuje codziennej kalkulacji wskaźnika LCR - dla każdego dnia wartość wskaźnika kształtowała się powyżej obowiązujących limitów nadzorczych i wewnętrznych. Na dzień 31 grudnia 2020 roku wskaźnik ten wynosił 351% (na dzień 31 grudnia 2019 wartość wskaźnika LCR wynosiła 92 767%) .
W dniu 9 lipca 2020 r. Komisja Nadzoru Finansowego wydała decyzję o przyznaniu Bankowi zezwolenia na stosowanie 100% wskaźnika wpływów w odniesieniu do niewykorzystanej części instrumentu kredytowego w części dotyczącej umowy o kredyt w formie transz kredytowych do kwoty sublimitu w wysokości 350.000.000 zł. Zezwolenie dotyczy uwzględniania niewykorzystanej części instrumentu kredytowego we wpływach płynności uwzględnianych przy obliczaniu wskaźnika pokrycia wypływów płynności netto (LCR) zgodnie z art. 34 ust. 1 Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2015/61 z dnia 10 października 2014 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do wymogu pokrycia wypływów netto dla instytucji kredytowych.
Uzupełnieniem pomiaru płynności są testy warunków skrajnych, służące do oceny narażenia na ryzyko płynności oraz maksymalnego zapotrzebowania na źródła finansowania przy wystąpienia założonych scenariuszy. Testy warunków skrajnych obejmują scenariusze kryzysu wewnętrznego, kryzysu rynkowego oraz scenariusze łączone i uwzględniają w szczególności zmiany kursów walutowych, pogorszenie jakości portfela kredytowego Banku oraz wpływ scenariuszy na aktywa i pasywa Banku. Bank posiada plan awaryjny na wypadek kryzysu płynności określający katalog działań, które mogą być podejmowane w celu poprawy płynności w stanie awaryjnym. Przedmiotowe działania obejmują m.in. sprzedaż płynnych papierów wartościowych, podjęcie działań mających na celu podwyższenie lub zaciągniecie nowych linii kredytowych, przeprowadzenie emisji listów zastawnych lub obligacji, zaciągnięcie kredytu lombardowego lub refinansowego w NBP.
Ryzyko płynności podlega bieżącemu i okresowemu monitorowaniu i raportowaniu tak na poziomie operacyjnym jak i zarządczym. Obiorcami raportów i informacji na temat poziomu narażenia Banku na przedmiotowe ryzyko oraz wykorzystaniu miar apetytu na ryzyko są zainteresowane merytorycznie komórki organizacyjne Banku, Komitet Aktywów i Pasywów Banku, Zarząd Banku a także Rada Nadzorcza Banku. Rodzaj i częstotliwość sporządzanych raportów i sprawozdań dostosowana jest do profilu i skali działalności Banku i obejmuje m.in.:
codzienne raporty poziomu wykorzystania nadzorczych miar płynności oraz raporty płynności bieżącej,
tygodniowe raporty dotyczące składowych i poziomu wykorzystania miar płynności,
comiesięczne raporty poziomu wykorzystania limitów ryzyka płynności oraz luki płynności,
comiesięczne raporty na temat poziomu wykorzystania wskaźników płynności obowiązujących w Grupowym Planie naprawy,
cokwartalne stres testy płynności,
cokwartalne raporty dla rady Nadzorczej obejmujące najistotniejsze elementy dotyczące ryzyka płynności,
analizę płynności długoterminowej sporządzaną corocznie.
Niezależnie od powyższego, w zależności od potrzeb Bank sporządza doraźne raporty i analizy dedykowane ryzyku płynności przedkładane Komitetowi ALCO bądź Zarządowi Banku.
Najistotniejsze źródła finansowania aktywów Banku stanowią emisje własnych dłużnych papierów wartościowych (listów zastawnych). Na koniec 2019 roku agencja ratingowa Fitch Ratings nadała rating „A-” dla hipotecznych listów zastawnych wyemitowanych przez Bank, którego rating został określony na poziomie BBB+ .
Zapadalność finansowych aktywów i wymagalność finansowych zobowiązań według czasu pozostającego na dzień bilansowy do umownej zapadalności/wymagalności
Za rok obrotowy kończący się dnia 31 grudnia 2020 r.
W tysiącach zł |
31.12.2020 |
||||||
|
Do 1 m-ca |
Powyżej 1 m-ca do 3 miesięcy |
Powyżej 3 m-cy do 1 roku |
Powyżej 1 roku do 5 lat |
Powyżej 5 lat |
Odsetki/ Odpisy |
|
Aktywa |
|
|
|
|
|
|
|
Należności od Banku Centralnego |
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
Należności od banków |
180 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
Aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu) |
10 |
6 221 |
0 |
621 |
0 |
0 |
|
Pochodne instrumenty zabezpieczające |
0 |
0 |
0 |
3 611 |
0 |
0 |
|
Kredyty udzielone klientom |
200 283 |
25 120 |
209 544 |
983 472 |
1 340 669 |
-144 491 |
|
Dłużne papiery wartościowe |
0 |
0 |
0 |
130 615 |
0 |
0 |
|
Pozostałe aktywa |
13 070 |
0 |
0 |
0 |
7 516 |
0 |
|
Razem aktywa |
213 544 |
31 341 |
209 544 |
1 118 319 |
1 348 185 |
-144 491 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zobowiązania |
|
|
|
|
|
|
|
Zobowiązania wobec banków |
3 844 |
9 |
39 |
338 426 |
0 |
17 |
|
Zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu) |
5 138 |
0 |
0 |
16 |
0 |
0 |
|
Pochodne instrumenty zabezpieczające |
0 |
23 290 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
Zobowiązania wobec klientów |
75 |
120 |
1 234 |
3 784 |
3 478 |
353 |
|
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych |
99 944 |
328 859 |
510 659 |
1 163 701 |
0 |
3 861 |
|
Pozostałe zobowiązania i kapitały |
21 758 |
0 |
0 |
0 |
267 837 |
0 |
|
Razem zobowiązania i kapitały |
130 759 |
352 278 |
511 932 |
1 505 927 |
271 315 |
4 231 |
|
Luka okresowa |
82 785 |
-320 937 |
-302 388 |
-387 608 |
1 076 870 |
-148 722 |
|
Luka skumulowana |
|
-238 152 |
-540 540 |
-928 148 |
148 722 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zobowiązania pozabilansowe |
|
|
|
|
|
|
|
Zobowiązania do udzielenia kredytów |
245 |
7 974 |
133 |
0 |
0 |
0 |
|
Pochodne transakcje pozabilansowe - wpływ |
1 601 |
387 994 |
0 |
1 834 034 |
0 |
0 |
|
Pochodne transakcje pozabilansowe - wypływ |
1 592 |
412 548 |
0 |
1 834 034 |
0 |
0 |
|
W powyższej tabeli zaprezentowano przepływy z tytułu instrumentów pochodnych rozliczanych w kwotach brutto (CIRS, FX swap i FX forward).
Niedopasowanie terminów zapadalności aktywów i zobowiązań wynika w głównej mierze z długoterminowego charakteru działalności kredytowej Banku. W celu minimalizacji ryzyka z tym związanego Bank pozyskuje zobowiązania długoterminowe w postaci zobowiązań kredytowych wobec podmiotów finansowych Grupy Kapitałowej oraz poprzez emisje hipotecznych i publicznych listów zastawnych, wykonuje analizy i dokonuje pomiaru płynności długoterminowej oraz monitoruje możliwości odnowienia posiadanych zobowiązań.
Za rok obrotowy kończący się dnia 31 grudnia 2019 r.
W tysiącach zł |
31.12.2019 |
||||||
|
Do 1 m-ca |
Powyżej 1 m-ca do 3 miesięcy |
Powyżej 3 m-cy do 1 roku |
Powyżej 1 roku do 5 lat |
Powyżej 5 lat |
Odsetki/ Odpisy |
|
Aktywa |
|
|
|
|
|
|
|
Należności od Banku Centralnego |
23 915 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
Należności od banków |
20 153 |
0 |
0 |
0 |
0 |
-14 |
|
Aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu) |
139 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
Pochodne instrumenty zabezpieczające |
0 |
0 |
429 |
5 774 |
0 |
0 |
|
Kredyty udzielone klientom |
139 545 |
26 435 |
120 488 |
949 674 |
1 205 234 |
-76 034 |
|
Dłużne papiery wartościowe |
0 |
0 |
0 |
14 986 |
99 310 |
0 |
|
Pozostałe aktywa |
11 573 |
0 |
0 |
0 |
5 319 |
0 |
|
Razem aktywa |
195 325 |
26 435 |
120 917 |
970 434 |
1 309 863 |
-76 048 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zobowiązania |
|
|
|
|
|
|
|
Zobowiązania wobec banków |
8 |
8 |
83 064 |
375 173 |
10 |
31 |
|
Zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu) |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
Pochodne instrumenty zabezpieczające |
0 |
6 422 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
Zobowiązania wobec klientów |
65 |
84 |
1 062 |
3 528 |
5 473 |
449 |
|
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych |
0 |
157 955 |
278 556 |
1 164 779 |
168 616 |
7 948 |
|
Pozostałe zobowiązania i kapitały |
12 650 |
0 |
0 |
0 |
281 045 |
0 |
|
Razem zobowiązania i kapitały |
12 723 |
164 469 |
362 682 |
1 543 480 |
455 144 |
8 428 |
|
Luka okresowa |
182 602 |
-138 034 |
-241 765 |
-573 046 |
854 719 |
-84 476 |
|
Luka skumulowana |
|
44 568 |
-197 197 |
-770 243 |
84 476 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zobowiązania pozabilansowe |
|
|
|
|
|
|
|
Zobowiązania do udzielenia kredytów |
440 |
4 667 |
145 |
508 |
0 |
0 |
|
Pochodne transakcje pozabilansowe - wpływ |
181 532 |
283 531 |
51 324 |
2 300 946 |
0 |
0 |
|
Pochodne transakcje pozabilansowe - wypływ |
181 351 |
290 176 |
51 102 |
2 300 946 |
0 |
0 |
|
Bank utrzymuje nadwyżkę nieobciążonych, wysokiej jakości łatwo zbywalnych aktywów płynnych. Wartość nadwyżki powiązana jest z kwotą bieżącej ekspozycji kredytowej Banku i obejmowała według stanu na 31.12.2020 obligacje skarbowe w łącznej kwocie nominalnej 130 mln PLN (115 mln PLN wg stanu na 31.12.2019), z których 40 mln PLN znajdowało się w rejestrze zabezpieczenia listów zastawnych (z czego 25 mln PLN stanowiło bufor płynności na pokrycie odsetek od listów zastawnych przypadających do wypłaty w okresie kolejnych 6 miesięcy i nie wchodziło do podstawy emisji listów zastawnych), zaś 2,8 mln PLN zostało zablokowane pod Bankowy Fundusz Gwarancyjny.
Bank posiada program emisji hipotecznych i publicznych listów zastawnych ustanowiony uchwałą Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy z dnia 10 sierpnia 2018 roku w sprawie wyrażenia zgody na ustanowienie programu emisji hipotecznych i publicznych listów zastawnych, emisję hipotecznych i publicznych listów zastawnych w ramach Programu i ich sprzedaż w ofercie publicznej ("Program"). Pierwszy prospekt emisyjny w ramach Programu został zatwierdzony przez Komisję Nadzoru Finansowego w dniu 10 maja 2019 r. i wygasł z dniem 21 lipca 2020 r. zgodnie z postanowieniem art. 46 ust. 2 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1129 z dnia 14 czerwca 2017 roku. W celu przeprowadzania dalszych emisji hipotecznych i publicznych listów zastawnych, Bank opracował i złożył w dniu 13 listopada 2020 r. wniosek do Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie zatwierdzenia prospektu. Na dzień sporządzenia sprawozdania toczy się postępowanie w tej sprawie.
W 2020 Bank przeprowadził 1 emisję listów zastawnych w PLN w dniu 15 czerwca 2020 r. na kwotę 100 mln PLN z terminem wykupu 26 maja 2023 roku. Na 2020 przypadał wykup 1 emisji listów zastawnych w PLN na kwotę 100 mln PLN. Według stanu na 31.12.2020 łączna wartość nominalna wyemitowanych hipotecznych listów zastawnych wynosi 810 mln PLN oraz 85 mln EUR. Ponadto Bank według stanu na 31.12.2020 finansował się poprzez wyemitowane w trybie art. 33 pkt 2 Ustawy o Obligacjach w związku z art. 8 ust. 1 pkt 3 Ustawy o Listach Zastawnych i Bankach Hipotecznych publiczne listy zastawne w kwocie 263 mln PLN. Przedmiotowe publiczne listy zastawne kwartalnie podlegają amortyzacji, tj. częściowemu wykupowi w wysokości 2,75% wartości nominalnej wynoszącej 350 mln PLN.
Ponadto na podstawie Programu Emisji Obligacji ustanowionego uchwałą Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia z dnia 10 sierpnia 2018 roku w sprawie wyrażenia zgody na ustanowienie programu emisji obligacji do łącznej kwoty 1 mld PLN, w 2020 roku Bank przeprowadził sześć emisji obligacji na łączną kwotę 710 mln PLN (70 mln PLN z terminem wykupu 20 lipca 2020 roku, 100 mln PLN z terminem wykupu 20 stycznia 2021 roku, 90 mln PLN z terminem wykupu 19 kwietnia 2021 roku, 150 mln PLN z terminem wykupu 20 maja 2021 roku, 150 mln PLN z terminem wykupu 25 kwietnia 2022 roku oraz 150 mln PLN z terminem wykupu 20 października 2022 roku). Obligacje zostały wyemitowane w trybie art. 33 pkt 2 Ustawy o Obligacjach. Środki pozyskane z obligacji zostały przeznaczone na wykup 300 mln PLN obligacji zapadających w 2020 roku oraz na finasowanie poolingu kredytów hipotecznych w okresie do czasu wpisu przedmiotowych listów do rejestru zabezpieczeń listów zastawnych i pozyskanie docelowego finansowania w formie listów zastawnych.
Adekwatność kapitałowa to proces mający na celu zapewnienie, iż poziom ryzyka podejmowanego przez Bank (mierzony za pośrednictwem wymogów kapitałowych) może zostać pokryty posiadanym kapitałem (mierzonym przez fundusze własne) w określonym horyzoncie czasowym.
Proces zarządzania adekwatnością kapitałową obejmuje w szczególności:
określanie ryzyka (wymogów kapitałowych) i zapotrzebowania na kapitał,
określanie i monitoring aktualnych bieżących wymogów odnośnie minimalnych wskaźników i buforów kapitałowych, narzucanych przez regulacje prawne oraz rekomendacje Komisji Nadzoru Finansowego,
określanie i monitoring wysokości funduszy własnych pokrywających zapotrzebowanie na kapitał,
przeprowadzanie cyklicznych testów warunków skrajnych dla wymogów kapitałowych,
prowadzenie polityki dywidendowej w oparciu o przepisy ustawowe, zalecenia Komisji Nadzoru Finansowego i prognozy wskaźników kapitałowych,
określanie planów awaryjnych oraz planów ochrony kapitału.
Na dzień 31 grudnia 2020 roku oraz na dzień 31 grudnia 2019 roku miary adekwatności kapitałowej zostały wyliczone zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych obowiązującym począwszy od 1 stycznia 2014 r. (dalej: Rozporządzenie CRR). Szacując wymogi kapitałowe na koniec 2020 roku Bank uwzględniał już także fakt wdrożenia Nowej Definicji Default jednak sutek tego wdrożenia był niewielki i w praktyce nieistotny na poziom adekwatności kapitałowej.
Z dniem 1 stycznia 2016 roku zaczęły obowiązywać przepisy Ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nadzorze makroostrożnościowym nad systemem finansowym i zarządzaniu kryzysowym w systemie finansowym (Dz.U. z 2021 r. poz. 140) wprowadzające w życie dodatkowe bufory kapitałowe, które banki zobowiązane są utrzymywać zachowując poziom funduszy własnych na poziomie odpowiednio wyższym niż wynika to z regulacji CRR oraz rekomendacji i domiarów kapitałowych narzuconych przez KNF.
Ustawa przewiduje cztery dodatkowe bufory kapitałowe:
bufor zabezpieczający (artykuł 19 Ustawy, z uwzgl. okresów przejściowych w art. 84 Ustawy) który dla okresu od 1 stycznia 2020 do 31 grudnia 2020 wynosił dla wszystkich banków 2,5%,
bufor antycykliczny (określany przez Ministra Finansów w drodze rozporządzenia publikowanego na stronie internetowej NBP – zgodnie z art.21 Ustawy) z założenia mający za zadanie niwelować ryzyko cyklu kredytowego i nadmiernego wzrostu akcji kredytowej w gospodarce narodowej, z uwzględnieniem specyfiki polskiej gospodarki i systemu finansowego, który w chwili obecnej wynosi 0% natomiast może zostać podniesiony przez MF maksymalnie do progu 2,5%,
bufor instytucji o znaczeniu systemowym (określany przez Komisję Nadzoru Finansowego - zgodnie z art.33 i 34 Ustawy) który nie ma zastosowania wobec spółek zależnych a jedynie wobec większych instytucji skupiających pod sobą mniejsze spółki, i którego stosowanie opiera się na takich kryteriach jak wielkość grupy kapitałowej, wzajemne powiązania danej grupy z systemem finansowym, zastępowalność usług lub infrastruktury finansowej zapewnianych przez daną grupę, złożoność danej grupy oraz transgraniczność działalności danej grupy; w chwili obecnej bufor ten wynosi dla głównego akcjonariusza Banku - Banku Pekao S.A. - 0,75%, zaś dla samego Banku wynosi 0%,
bufor ryzyka systemowego (określany przez Ministra Finansów w drodze rozporządzenia publikowanego na stronie internetowej NBP - zgodnie z art.47 Ustawy) z założenia mający za zadanie niwelować ryzyko zakłóceń w funkcjonowaniu systemu finansowego i gospodarki narodowej, oraz który w momencie jego ustanowienia może przyjąć wartość nie mniejszą niż 1% oraz nie większą niż 5%. Bufor ten wraz z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 18 marca 2020 roku uchylającym Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 1 września 2017 roku w sprawie bufora ryzyka systemowego, został obniżony do wartości 0%.
Ponadto Komisja Nadzoru Finansowego nałożyła na Bank dodatkowy indywidualny wymóg kapitałowy wynoszący wg stanu na dzień 31.12.2020 roku 0,56% (w tym 0,42% dla kapitału Tier I).
Bank analizuje zależności pomiędzy bazą kapitałową, a ponoszonym ryzykiem, w taki sposób, aby zapewnić wystarczający poziom kapitałów własnych w celu pokrycia ponoszonego przez Bank istotnego ryzyka działalności z uwzględnieniem sytuacji obecnej oraz oczekiwań dotyczących przyszłości.
Kapitał własny Banku nie może być niższy:
od regulacyjnego wymogu kapitałowego,
od kapitału wewnętrznego wyliczonego według własnej metodologii.
Procesy wewnętrzne Banku zapewniają przestrzeganie tej zasady.
W 2020 roku oraz na dzień bilansowy 31 grudnia 2020 roku Bank spełniał wszystkie wymogi regulacyjne w zakresie adekwatności kapitałowej.
43) Fundusze własne
Na dzień 31 grudnia 2020 r. fundusze własne Banku składają się z funduszy podstawowych Tier I. W Banku nie są identyfikowane elementy dodatkowego kapitału Tier I oraz funduszy uzupełniających Tier II.
W skład funduszy podstawowych Tier I wchodzą:
instrumenty kapitałowe w kapitale podstawowym Tier I – dotyczą jedynie kapitału zakładowego Banku i ich wartość wykazana jest zgodnie ze statutem według wartości nominalnej. Liczba akcji razem wynosi 2 230 sztuk, wszystkie akcje są akcjami zwykłymi w całości opłaconymi, o wartości nominalnej jednej akcji wynoszącej
100 tys. zł.,
skumulowane inne całkowite dochody – definiowane zgodnie z MSR, prezentowane są po odliczeniu wszelkich obciążeń podatkowych dających się przewidzieć w chwili wyliczania tej kwoty, a przed zastosowaniem filtrów ostrożnościowych,
kapitały rezerwowy i zapasowy - w rozumieniu standardów rachunkowości kapitał rezerwowy oraz kapitał zapasowy stanowiące dodatkowy składnik kapitału na pokrycie nieprzewidzianych strat, utworzony na bazie części zatrzymanego wyniku finansowego, osiągniętego w latach ubiegłych,
fundusz ogólnego ryzyka bankowego - stanowiący wydzieloną część kapitału rezerwowego.
Fundusze podstawowe Tier I pomniejszane są o:
wartości niematerialne i prawne - odpowiadające ich wartości uwzględniającej standardy techniczne stanowiące uzupełnienie do regulacji CRR, które zawarte zostały w rozporządzeniu delegowanym UE 2020/2176 z dnia 12 listopada 2020 r., zmieniającym rozporządzenie delegowane UE 241/2014 w odniesieniu do odliczania aktywów będących oprogramowaniem od pozycji kapitału podstawowego Tier 1,
rezerwę odzwierciedlającą wartość godziwą związaną z zyskami lub stratami z tytułu instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne z tytułu instrumentów finansowych, które nie zostały wycenione według wartości godziwej, w tym przewidywanych przepływów pieniężnych – nie są włączane do funduszy własnych, zgodnie z art. 33 lit. a) Rozporządzenia CRR,
niezrealizowane zyski lub straty na instrumentach wycenianych według wartości godziwej - wraz z zastosowaniem przewidywanych dla nich na podstawie Rozporządzenia CRR i rekomendacji KNF wag i okresów przejściowych,
aktywa z tytułu podatku odroczonego oparte na przyszłej rentowności - z zastrzeżeniem uwzględnienia progowych wyłączeń dotyczących odliczeń od pozycji kapitału podstawowego Tier I, zgodnych z zapisami Rozporządzenia CRR,
dodatkową korektę wyceny (AVA), obliczaną jako 0,1% wartości bezwzględnej aktywów i pasywów wycenianych do wartości godziwej, zgodnie z wymogami w zakresie ostrożnej wyceny określonymi w Rozporządzeniu CRR i Rozporządzeniu Delegowanym Komisji UE 2016/101 z dnia 26 października 2015 r. w zakresie regulacyjnych standardów technicznych dotyczących ostrożnej wyceny.
Bank działając na podstawie art. 473a ust. 9 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 („Rozporządzenie CRR”), w brzmieniu nadanym Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2395 z dnia 12 grudnia 2017 r. zmieniającym rozporządzenie (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do rozwiązań przejściowych dotyczących złagodzenia wpływu wprowadzenia MSSF 9 na fundusze własne oraz dotyczących traktowania jako duże ekspozycje niektórych ekspozycji wobec podmiotów sektora publicznego denominowanych w walucie krajowej dowolnego państwa członkowskiego, podjął decyzję co do stosowania rozwiązań przejściowych określonych w art. 473a Rozporządzenia CRR w trakcie trwania okresu przejściowego.
Rozporządzenie zakłada powiększanie kapitału podstawowego Tier 1 o część wzrostu odpisów na oczekiwane straty kredytowe w trakcie pięcioletniego okresu przejściowego. Na 2020 rok dozwolone jest powiększenie Tier 1 o 70% wartości wzrostu odpisów. Kwota tego powiększenia jest dodatkowo modyfikowana na podstawie zapisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2020/873 z dnia 24 czerwca 2020 roku, zmieniającego rozporządzenie UE nr 575/2013 i 2019/876 w odniesieniu do niektórych dostosowań w odpowiedzi na pandemię COVID-19.
Poniższe zestawienie przedstawia fundusze własne Banku wraz z poszczególnymi elementami składowymi wg stanu na 31 grudnia 2020 r. oraz 31 grudnia 2019 r. z zastosowaniem okresu przejściowego oraz bez zastosowania okresu przejściowego. Dodatkowo w poniższym zestawieniu zostały zaprezentowane referencje do not w sprawozdaniu finansowym.
Nota |
31.12.2020 – z zastosowaniem okresu przejściowego |
31.12.2019 – z zastosowaniem okresu przejściowego |
|||
I. Kapitał Tier I, w tym: |
|
275 756 |
285 239 |
||
1. Kapitał Podstawowy Tier I, w tym: |
|
275 756 |
285 239 |
||
› instrumenty kapitałowe kwalifikujące się jako kapitał podstawowy Tier I |
26 |
223 000 |
223 000 |
||
› kapitał zapasowy, kapitał rezerwowy, fundusze ogólnego ryzyka bankowego |
26 |
53 411 |
91 113 |
||
› skumulowane inne całkowite dochody |
26 |
3 811 |
4 634 |
||
› strata lat ubiegłych i roku bieżącego |
|
-12 385 |
-37 702 |
||
› korekta z tytułu okresu przejściowego dla straty lat ubiegłych z tytułu MSSF 9 |
|
11 898 |
8 894 |
||
› dodatkowa korekta z tytułu ostrożnej wyceny (AVA) |
|
-170 |
-127 |
||
› korekty w kapitale podstawowym Tier I z tytułu filtrów ostrożnościowych |
26 |
-2 902 |
-3 858 |
||
› inne wartości niematerialne i prawne |
|
-907 |
-715 |
||
2. Kapitał Dodatkowy Tier I |
|
|
0 |
||
II. Kapitał Tier II |
|
0 |
0 |
||
Fundusze własne (I + II) |
|
275 756 |
|
|
285 239 |
W tysiącach zł |
Nota |
31.12.2020 – bez zastosowania okresu przejściowego |
31.12.2019 – bez zastosowania okresu przejściowego |
|
I. Kapitał Tier I, w tym: |
|
263 858 |
276 345 |
|
1. Kapitał Podstawowy Tier I, w tym: |
|
263 858 |
276 345 |
|
› instrumenty kapitałowe kwalifikujące się jako kapitał podstawowy Tier I |
26 |
223 000 |
223 000 |
|
› kapitał zapasowy, kapitał rezerwowy, fundusze ogólnego ryzyka bankowego |
26 |
53 411 |
91 113 |
|
› skumulowane inne całkowite dochody |
26 |
3 811 |
4 634 |
|
› strata lat ubiegłych i roku bieżącego |
|
-12 385 |
-37 702 |
|
› korekta z tytułu okresu przejściowego dla straty lat ubiegłych z tytułu MSSF 9 |
|
0 |
0 |
|
› dodatkowa korekta z tytułu ostrożnej wyceny (AVA) |
|
-170 |
-127 |
|
› korekty w kapitale podstawowym Tier I z tytułu filtrów ostrożnościowych |
26 |
-2 902 |
-3 858 |
|
› inne wartości niematerialne i prawne |
|
-907 |
-715 |
|
2. Kapitał Dodatkowy Tier I |
|
0 |
0 |
|
II. Kapitał Tier II |
|
0 |
0 |
|
Fundusze własne (I + II) |
|
263 858 |
|
276 345 |
Wg stanu na 31.12.2020 r. Bank wyliczał wymogi kapitałowe dla następujących rodzajów ryzyka:
z tytułu ryzyka kredytowego – metodą standardową,
z tytułu ryzyka operacyjnego – metoda standardową,
z tytułu ryzyka rynkowego – metodą podstawową.
Poniższe zestawienie przedstawia wymogi kapitałowe z tytułu poszczególnych ryzyk wg stanu na 31 grudnia 2020 roku
i 31 grudnia 2019 roku z zastosowaniem oraz bez zastosowania rozwiązań przejściowych określonych w art. 473a Rozporządzenia CRR.
W tysiącach zł |
|
31.12.2020 – z zastosowaniem okresu przejściowego |
31.12.2019 – z zastosowaniem okresu przejściowego |
Wymogi kapitałowe |
|
|
|
› wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego |
|
137 614 |
142 273 |
› wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka rynkowego |
|
0 |
0 |
› wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka operacyjnego |
|
4 665 |
4 732 |
Całkowity wymóg kapitałowy |
|
142 279 |
147 005 |
Łączne fundusze (Tier I + Tier II) |
|
275 756 |
285 239 |
Łączny współczynnik kapitałowy (%) |
|
15,51% |
15,52% |
W tysiącach zł |
|
31.12.2020 – bez zastosowania okresu przejściowego |
31.12.2019 – bez zastosowania okresu przejściowego |
Wymogi kapitałowe |
|
|
|
› wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego |
|
136 662 |
141 526 |
› wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka rynkowego |
|
0 |
0 |
› wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka operacyjnego |
|
4 665 |
4 732 |
Całkowity wymóg kapitałowy |
|
141 327 |
146 258 |
Łączne fundusze (Tier I + Tier II) |
|
263 858 |
276 345 |
Łączny współczynnik kapitałowy (%) |
|
14,94% |
15,12% |
Zgodnie z powyższymi zestawieniami minimalny poziom łącznego współczynnika kapitałowego z uwzględnieniem buforów na poziomie 11,06% nie został naruszony.
Na dzień 31 grudnia 2020 roku największą część całkowitego wymogu kapitałowego Banku stanowił wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego, na który składały się następujące pozycje:
wymóg kapitałowy z tytułu ekspozycji bilansowych podlegających ryzyku kredytowemu w kwocie 137 365 tys. zł,
wymóg kapitałowy z tytułu udzielonych pozabilansowych zobowiązań warunkowych oraz transakcji pozabilansowych podlegających ryzyku kredytowemu w kwocie 249 tys. zł,
wymóg kapitałowy z tytułu instrumentów pochodnych w kwocie 0 tys. zł.
Poniższe zestawienie przedstawia strukturę ekspozycji ważonych ryzykiem według klas ekspozycji wg stanu na 31 grudnia 2020 roku i 31 grudnia 2019 roku z zastosowaniem oraz bez zastosowania rozwiązań przejściowych określonych w art. 473a Rozporządzenia CRR.
W tysiącach zł |
|
31.12.2020 – z zastosowaniem okresu przejściowego |
31.12.2019 – z zastosowaniem okresu przejściowego |
Klasa ekspozycji |
|
|
|
Ekspozycje wobec rządów centralnych lub banków centralnych |
|
25 153 |
22 823 |
Ekspozycje wobec samorządów regionalnych lub władz lokalnych |
|
68 717 |
78 725 |
Ekspozycje wobec podmiotów sektora publicznego |
|
0
|
0 |
Ekspozycje wobec wielostronnych banków rozwoju |
|
0 |
0 |
Ekspozycje wobec organizacji międzynarodowych |
|
0 |
0 |
Ekspozycje wobec instytucji |
|
0 |
0 |
Ekspozycje wobec przedsiębiorstw |
|
36 427 |
114 985 |
Ekspozycje detaliczne |
|
348 974 |
184 301 |
Ekspozycje zabezpieczone hipotekami na nieruchomościach |
|
971 530 |
1 087 086 |
Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązań |
|
248 274 |
283 815 |
Ekspozycje związane ze szczególnie wysokim ryzykiem |
|
0 |
0 |
Ekspozycje w postaci obligacji zabezpieczonych |
|
0 |
0 |
Pozycje stanowiące pozycje sekurytyzacyjne |
|
|
|
Ekspozycje wobec instytucji i przedsiębiorstw posiadających krótkoterminową ocenę kredytową |
|
0 |
0 |
Ekspozycje w postaci jednostek uczestnictwa lub udziałów w przedsiębiorstwach zbiorowego inwestowania |
|
0 |
0 |
Ekspozycje kapitałowe |
|
0 |
0 |
Inne pozycje |
|
21 102 |
6 679 |
Razem |
|
1 720 177 |
1 778 414 |
W tysiącach zł |
|
31.12.2020 – bez zastosowania okresu przejściowego |
31.12.2019 – bez zastosowania okresu przejściowego |
Klasa ekspozycji |
|
|
|
Ekspozycje wobec rządów centralnych lub banków centralnych |
|
25 153 |
22 823 |
Ekspozycje wobec samorządów regionalnych lub władz lokalnych |
|
68 717 |
78 710 |
Ekspozycje wobec podmiotów sektora publicznego |
|
0
|
0 |
Ekspozycje wobec wielostronnych banków rozwoju |
|
0 |
0 |
Ekspozycje wobec organizacji międzynarodowych |
|
0 |
0 |
Ekspozycje wobec instytucji |
|
0 |
0 |
Ekspozycje wobec przedsiębiorstw |
|
36 427 |
114 985 |
Ekspozycje detaliczne |
|
348 974 |
184 207 |
Ekspozycje zabezpieczone hipotekami na nieruchomościach |
|
971 530 |
1 086 672 |
Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązań |
|
248 274 |
274 993 |
Ekspozycje związane ze szczególnie wysokim ryzykiem |
|
0 |
0 |
Ekspozycje w postaci obligacji zabezpieczonych |
|
0 |
0 |
Pozycje stanowiące pozycje sekurytyzacyjne |
|
|
0 |
Ekspozycje wobec instytucji i przedsiębiorstw posiadających krótkoterminową ocenę kredytową |
|
0 |
0 |
Ekspozycje w postaci jednostek uczestnictwa lub udziałów w przedsiębiorstwach zbiorowego inwestowania |
|
0 |
0 |
Ekspozycje kapitałowe |
|
0 |
0 |
Inne pozycje |
|
9 204 |
6 679 |
Razem |
|
1 708 279 |
1 769 069 |
Dla potrzeb zarządzania kapitałem Bank dokonuje identyfikacji wszystkich ryzyk występujących w jego działalności, sporządza ocenę ich istotności, a także wylicza i utrzymuje kapitały ekonomiczne lub bufory kapitałowe na ich pokrycie zgodnie z wewnętrznie obowiązującymi regulacjami zatwierdzonymi przez Zarząd i Radę Nadzorczą Banku.
Wg stanu na dzień 31.12.2020 roku Bank utrzymywał kapitał wewnętrzny na pokrycie następujących rodzajów ryzyk:
ryzyko kredytowe FILARA 1 rozumiane jako ryzyko wynikające z nieoczekiwanej zmiany wiarygodności kredytowej kredytobiorcy, która mogłoby spowodować zmianę wartości ekspozycji kredytowej wobec tego kredytobiorcy,
ryzyko rezydualne,
ryzyko walutowe,
ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej,
ryzyko operacyjne,
ryzyko biznesowe,
ryzyko zmian warunków makroekonomicznych,
ryzyko modeli,
a ogólna wartość kapitału wewnętrznego – stanowiącego sumę kapitałów ekonomicznych i buforów kapitałowych wyniosła 200 712 tys. zł na 31 grudnia 2020 roku (na 31.12.2019 roku wartość ta wynosiła 183 152 tys. zł).
Wskaźnik dźwigni finansowej został skalkulowany jako miara kapitału Tier I podzieloną przez miarę ekspozycji całkowitej. Miara ekspozycji całkowitej jest sumą wartości ekspozycji określonych zgodnie z Rozporządzeniem CRR z tytułu wszystkich aktywów i pozycji pozabilansowych nieodliczonych przy wyznaczaniu miary kapitału Tier I.
Poniższe zestawienie przedstawia kalkulacje wskaźnika dźwigni finansowej wg stanu na 31 grudnia 2020 roku i 31 grudnia 2019 roku z zastosowaniem oraz bez zastosowania rozwiązań przejściowych określonych w art. 473a Rozporządzenia CRR.
W tysiącach zł |
|
31.12.2020 – z zastosowaniem okresu przejściowego |
31.12.2019 – z zastosowaniem okresu przejściowego |
Pozycje pozabilansowe |
|
4 176 |
2 880 |
Instrumenty pochodne |
|
106 061 |
126 872 |
Inne ekspozycje z księgi bankowej |
|
2 792 561 |
2 602 395 |
Odliczona kwota aktywów – Tier I |
|
- 3 979 |
- 4 700 |
Razem ekspozycje |
|
2 898 819 |
2 727 447 |
Fundusze własne |
|
275 756 |
285 239 |
Wskaźnik dźwigni finansowej |
|
9,51% |
10,46% |
W tysiącach zł |
|
31.12.2020 – bez zastosowania okresu przejściowego |
31.12.2019 – bez zastosowania okresu przejściowego |
Pozycje pozabilansowe |
|
4 176 |
2 880 |
Instrumenty pochodne |
|
106 061 |
126 872 |
Inne ekspozycje z księgi bankowej |
|
2 780 663 |
2 593 761 |
Odliczona kwota aktywów – Tier I |
|
- 3 979 |
- 4 700 |
Razem ekspozycje |
|
2 886 921 |
2 718 813 |
Fundusze własne |
|
263 858 |
276 345 |
Wskaźnik dźwigni finansowej |
|
9,14% |
10,16% |
W celu pomiaru ryzyka nadmiernej dźwigni finansowej Bank regularnie oblicza poziom wskaźnika dźwigni finansowej.
Przy zarządzaniu ryzykiem nadmiernej dźwigni finansowej Bank wykorzystuje narzędzia planowania (budżetowania) i zarządzania aktywami i pasywami takie jak:
przygotowywanie planów rocznych i długoterminowych,
bieżące monitorowanie i kształtowanie struktury aktywów i pasywów.
Bank ogranicza ryzyko nadmiernej dźwigni finansowej poprzez:
planowanie odpowiedniej struktury kapitałów,
planowanie rozwoju aktywów i pasywów (w tym na podstawie analiz niedopasowania aktywów i pasywów),
analizę negatywnych scenariuszy w ramach testów warunków skrajnych,
system limitów wskaźnika nadmiernej dźwigni finansowej.
47) Zdarzenia po dacie bilansowej
W dniu 19 stycznia 2021 r. Bank zawarł z Bankiem Pekao S.A. umowę pożyczki podporządkowanej („Umowa”, „Pożyczka”) na kwotę 3 000 tys. EUR. Zawarcie umowy miało na celu zwiększenie kwoty funduszy własnych Banku niezbędnej do przeprowadzania planowanych transakcji przenoszenia portfeli detalicznych wierzytelności hipotecznych z Banku Pekao S.A., a w konsekwencji zapewnienie odpowiedniego poziomu wskaźników adekwatności kapitałowej Banku. Zaliczenie pożyczki podporządkowanej jako instrumentu w kapitale Tier II Banku wymaga udzielenia stosownej zgody przez KNF. Bank złożył odpowiedni wniosek do KNF w dniu 19 stycznia 2021 r. Zgodnie z zapisami Umowy, spłata Pożyczki nastąpi jednorazowo w dacie ostatecznej spłaty tj. w terminie 10 lat od dnia jej uruchomienia lub wcześniej na warunkach określonych w Umowie, stosownie do zapisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 z dnia 26 czerwca 2013 r. (Dz. Urz. UE. Nr 176, str. 1) z późn. zm. Ponadto zgodnie z Umową, w przypadku niewypłacalności lub likwidacji Banku, wierzytelności Banku Pekao S.A. wobec Banku z tytułu Umowy zostaną zaspokojone w ostatniej kolejności, po zaspokojeniu wszystkich innych wierzytelności wierzycieli Banku.
W dniu 29 stycznia 2021 r. Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego skierowała wniosek o rozstrzygnięcie przez skład pełny Izby Cywilnej rozbieżności w wykładni prawa występujących w orzecznictwie Sądu Najwyższego dotyczących najważniejszych zagadnień prawnych pojawiających się na kanwie umów kredytów indeksowanych i denominowanych do walut innych niż złoty. Zagadnienia objęte wnioskiem dot. w szczególności możliwości uzupełnienia abuzywnych klauzul indeksacyjnych/denominacyjnych innych klauzulami (w tym odnoszącym się do kursu średniego NBP), możliwości utrzymania w mocy umów kredytów po wyłączeniu z nich klauzul abuzywnych (z rozróżnieniem na umowy indeksowane i denominowane), możliwości stosowania teorii salda lub teorii dwóch kondykcji do rozliczania wzajemnych roszczeń banków i kredytobiorców na wypadek unieważnienia umowy kredytu, terminów przedawnienia roszczeń związanych z nieważnością umowy kredytu oraz możliwości żądania wynagrodzenia przez daną stronę za korzystanie z kapitału przez okresem przed stwierdzeniem nieważności kredytu. Uzasadnieniem przedmiotowego wniosku jest bardzo duże zróżnicowanie treści wyroków dotyczących kredytów indeksowanych i denominowanych wydawanych przez Sąd Najwyższy oraz sądy powszechne. Posiedzenie Izby Cywilnej Sądu Najwyższego zaplanowane zostało na dzień 25 marca 2021 r. Bank ocenia, że podjęta przez Sąd Najwyższy uchwała może jednoznacznie określić kierunek orzecznictwa polskich sądów w zakresie kredytów hipotecznych w CHF poprzez udzielenie wskazówek prawnych od interpretacji węzłowych zagadnień dot. tych kredytów w postępowaniach sądowych. W zależności od treści rozstrzygnięcia może mieć ono istotny wpływ na poziom strat Banku z tytułu kredytów hipotecznych w CHF.
W dniu 10 lutego 2021 r. Bank zawarł z Bankiem Pekao S.A. dodatkową umowę kredytu o linię wielowalutową. Zgodnie z postanowieniami tej umowy Bank Pekao S.A. przyznał Bankowi limit kredytowy w formie wielowalutowej linii kredytowej do równowartości kwoty 450 mln PLN. Limit może być wykorzystywany w PLN, EUR, CHF lub USD z przeznaczeniem na finansowanie bieżącej działalności Banku. Limit kredytowy został udostępniony Bankowi w formie transz kredytowych na wydzielonych rachunkach kredytowych w walutach, przy czym kwota każdej transzy nie może być niższa niż 5 mln PLN lub równowartość tej kwoty w innej walucie wykorzystania, a termin ostatecznej spłaty transzy nie może przekraczać 6 lat.
PODPISY
Zarząd Banku
|
|||
|
|
|
|
Data |
Imię i Nazwisko |
Stanowisko/Funkcja |
Podpis |
22-02-2021 |
Tomasz Mikoda |
Prezes Zarządu |
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym ............................................................... |
22-02-2021 |
Agnieszka Domaradzka |
Członek Zarządu |
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym ................................................................ |
22-02-2021 |
Rafał Litwińczuk |
Członek Zarządu |
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym ................................................................ |
Osoba, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych |
|||
22-02-2021 |
Ilona Chałas-Głąb |
Dyrektor, |
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym ................................................................ |