Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku |
22 lutego 2021 roku
|
Wybrane dane finansowe za okres od 1 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT W TYSIĄCACH ZŁOTYCH |
OD 01.01.2020 |
OD 01.01.2019 |
DO 12.31.2020 |
DO 12.31.2019 |
|
34 695 |
31 563 |
|
Wynik z tytułu prowizji i opłat |
-301 |
693 |
Wynik na instrumentach finansowych przeznaczonych do obrotu |
4 027 |
5 273 |
Wynik z tytułu modyfikacji nieistotnej oraz wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenionych według wartości godziwej przez wynik finansowy |
466 |
23 |
Pozostałe przychody operacyjne |
213 |
574 |
Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe |
-18 171 |
-53 432 |
Ogólne koszty administracyjne |
-25 163 |
-23 894 |
Pozostałe koszty operacyjne |
-7 166 |
--3 881 |
Wynik na działalności operacyjnej |
-11 400 |
-43 081 |
Strata przed opodatkowaniem |
-11 400 |
-43 081 |
Podatek dochodowy |
-985 |
5 379 |
Strata za okres |
-12 385 |
-37 702 |
Strata podstawowa/rozwodniona na jedną akcję |
-5,55 |
-16,91 |
Wskaźniki ZYSKOWNOŚCI |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
Zwrot na średnim kapitale (ROE) |
-4,42% |
-13,41% |
Zwrot z aktywów (ROA) |
-0,46% |
-1,50% |
Marża dochodowa |
1,35% |
1,30% |
Koszty / dochody (*) |
58,33% |
62,22% |
SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ W TYSIĄCACH ZŁOTYCH |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
Suma bilansowa |
2 776 442 |
2 546 926 |
Kredyty udzielone klientom |
2 614 597 |
2 365 342 |
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych |
2 107 024 |
1 777 854 |
Zobowiązania wobec banków |
342 335 |
458 294 |
Kapitał własny |
267 837 |
281 045 |
Kapitał zakładowy |
223 000 |
223 000 |
Liczba akcji (w szt.) |
2 230 |
2 230 |
WSKAŹNIKI STRUKTURY SPRAWOZDANIA Z SYTUACJI FINANSOWEJ |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
Kredyty udzielone klientom / suma bilansowa |
94,17% |
92,87% |
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych / suma bilansowa |
75,89% |
69,80% |
Kapitały / suma bilansowa |
9,65% |
11,03% |
Łączny współczynnik kapitałowy (TCR) |
15,51% |
15,52% |
Wartość księgowa na jedną akcję |
120 |
126 |
ZATRUDNIENIE |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
Liczba zatrudnionych (etaty) |
98,20 |
93,025 |
Liczba zatrudnionych (osoby) |
100 |
97 |
(*) Wskaźnik Koszty/Dochody wyliczony jest jako iloraz sumy ogólnych kosztów administracyjnych do sumy wyniku odsetkowego i nie odsetkowego netto.
Wskaźnik nie uwzględnia kosztów BFG.
Spis treści
Wybrane dane finansowe za okres od 1 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku
2. Główne kierunki działalności Banku w 2020 roku
3.1. Najważniejsze czynniki makroekonomiczne i ich wpływ na działalność Banku w 2020 roku
3.2. Wpływ sytuacji makroekonomicznej na sektor bankowy
3.3. Wpływ sytuacji makroekonomicznej na rynek mieszkaniowy
4. Działalność kredytowa Banku
6. Ocena wiarygodności finansowej Banku i emitowanych listów zastawnych
7. Wpływ pandemii Covid-19 na działalność Banku
7.1. Zmiany w organizacji pracy
7.2. Wpływ na ryzyko prowadzonej działalności
8. Otoczenie regulacyjno-prawne
8.2. Sprawozdawczość finansowa
8.3. Ustawa o listach zastawnych i bankach hipotecznych
8.5. Podejście do klasyfikacji forbearance w odniesieniu do działań pomocowych w pandemii
9.1. Główne czynniki wpływające na wynik finansowy
9.3. Stosowane w 2020 roku stawki oprocentowania dla kredytów hipotecznych
10.1. Przewidywane otoczenie zewnętrzne w 2021 roku
10.2. Realizacja misji i wizji Banku w 2021 roku
11. Sprawozdanie z sytuacji finansowej i wyniki finansowe za 2020 rok
11.1. Struktura sprawozdania z sytuacji finansowej
12. Ryzyko związane z działalnością Banku
13. Organizacja i struktura Banku
13.1. System Kontroli Wewnętrznej
14. Zasady i polityki obowiązujące w Banku
15. Informacje dotyczące zmiennych składników wynagrodzeń
16. Powiązania organizacyjne lub kapitałowe w ramach Grupy
16.1. Transakcje z jednostkami powiązanymi
16.2. Umowy znaczące zawarte w ramach jednostek powiązanych
17.1. Zdarzenia znaczące dla Banku po dacie bilansowej
18.1. Prawdziwość i rzetelność prezentowanych sprawozdań
18.2. Podmiot uprawniony do badania rocznego sprawozdania finansowego
19. Stosowanie Zasad Ładu Korporacyjnego w 2020 roku
Pekao Bank Hipoteczny S.A. („Bank”) został utworzony w dniu 24 sierpnia 1995 roku jako Hypo-Bank Polska S.A.
W dniu 1 grudnia 1999 roku Bank (działający jako HYPO-BANK POLSKA) w drodze Uchwały nr 244/KNB/99 uzyskał zezwolenie KNF na zmianę statutu umożliwiającą przekształcenie dotychczasowego banku uniwersalnego w specjalistyczny bank hipoteczny pod firmą HypoVereinsbank Bank Hipoteczny S.A. 31 lipca 2008 roku Sąd Gospodarczy w Warszawie dokonał wpisu do KRS aktualnej firmy Banku.Bank działa jako bank specjalistyczny tj. bank hipoteczny w rozumieniu Ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych z dnia 29 sierpnia 1997 roku i wykonuje wyłącznie czynności określone w tej ustawie. Ponadto Bank udziela kredytów hipotecznych w oparciu o Ustawę o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami z dnia 23 marca 2017 roku. Przedmiot i zakres działalności Banku opisany został w § 10 Statutu Banku.
Bank nie prowadzi działalności poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Aktualna siedziba Banku znajduje się w Warszawie przy ulicy Skierniewickiej 10a. Stan zatrudnienia w Banku na koniec grudnia 2020 roku wynosił 98,20 etatów, przy czym średnie zatrudnienie w 2020 roku wyniosło 93,267 etatów.
Jedynym akcjonariuszem Banku jest Bank Pekao S.A. („Bank Pekao”), posiadający 100% kapitału zakładowego i 100% głosów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy. Bank należy do Grupy Kapitałowej Pekao („Grupa Pekao”) i jego sprawozdania finansowe są konsolidowane ze sprawozdaniami finansowymi Pekao.
Osiągnięte przez Bank wyniki w 2020 roku zostały opisane w rozdziale 11. Sprawozdanie z sytuacji finansowej i wyniki finansowe za 2020 rok.
2. Główne kierunki działalności Banku w 2020 roku
W roku 2020 Bank kontynuował działania zmierzające do realizacji Strategii na lata 2019-2021.
Wśród najważniejszych kierunków rozwoju Banku wymienić należy:
realizację strategicznego projektu nabywania i przenoszenia detalicznych wierzytelności hipotecznych (Projekt Pooling) we współpracy z Bankiem Pekao,
uruchomienie kolejnego strategicznego projektu w zakresie wdrożenia agencyjnego modelu sprzedaży kredytów hipotecznych przez Bank Pekao,
zmianę struktury portfela kredytowego, poprzez kontynuację sprzedaży własnej dla klientów indywidualnych oraz nabywanie i przenoszenie (pooling) hipotecznych kredytów detalicznych, w celu zmniejszenia udziału w portfelu dużych ekspozycji komercyjnych, kredytów niepracujących i walutowych,
ograniczanie ryzyka koncentracji dużych ekspozycji komercyjnych i konsekwente działania podejmowane na rzecz redukcji poziomu kredytów niepracujących w portfelu Banku.
W 2020 roku w obszarze ryzyka Bank koncentrował się na poprawie skuteczności procesów zarządzania. Udoskonalono szereg regulacji wewnętrznych Banku dotyczących zarządzania ryzykiem i usprawniano procesy w tym proces monitoringu ekspozycji kredytowych i wartości zabezpieczeń oraz windykacji. Bank znacznie zredukował ryzyko koncentracji. W celu poprawy zabezpieczenia przed stratami wynikającymi z potencjalnej materializacji ryzyk znowelizowano zasady szacowania kapitałów ekonomicznych na pokrycie: ryzyka koncentracji, ryzyka prawnego (w ramach ryzyka operacyjnego), ryzyka biznesowego i ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej.
Projekt Pooling – etap I wdrożenia nowego modelu biznesowego
W 2020 roku Bank wdrożył rozwiązania, które pozwoliły na sfinalizowanie pierwszej transakcji przeniesienia detalicznych wierzytelności z tytułu kredytów hipotecznych z Banku Pekao. Transakcja obejmowała kredyty udzielone w PLN, których zabezpieczenie stanowiły wyłącznie nieruchomości mieszkalne. Pooling (nabywanie i przenoszenie wierzytelności) ma kluczowe znaczenie dla dalszego rozwoju Banku, stanowiąc pierwszy krok do zmian biznesowego modelu jego funkcjonowania w następnych latach. Kolejne transakcje w ramach Projektu Pooling nie tylko przyczynią się do poprawy jakości portfela kredytowego Banku, ale również stanowią podstawę do wzrostu jego aktywów oraz zwiększania skali emisji listów zastawnych.
Model funkcjonowania oparty na regularnych transakcjach poolingu pozwala również na realizację synergii operacyjnych i kosztowych na poziomie Grupy Pekao poprzez wdrożenie outsourcingu obsługi przez Bank Pekao przenoszonych portfeli wierzytelności, tym samym ograniczając konieczność dublowania struktur i procesów związanych z bieżącą obsługą kredytów udzielonych przez Bank.
Rozpoczęty w 2019 roku projekt Pooling, został zakończony w III kwartale 2020 roku. Bank z skucesem wdrożył rozwiązania informatyczne i dostosował procesy operacyjne, które pozwalają na regularne przeprowadzanie transakcji tego typu. W lipcu 2020 roku dokonano testowego przeniesienia puli wierzytelności z Banku Pekao. Pilot projektu potwierdził prawidłowość funkcjonowania wypracowanych mechanizmów przenoszenia wierzytelności oraz ich obsługi. We wrześniu 2020 roku zrealizowano transakcję przeniesienia wierzytelności z tytułu hipotecznych kredytów detalicznych z Banku Pekao o wartości 246 mln zł.
W 2020 roku prowadzono również działania w zakresie dalszego rozwoju infrastruktury IT, a także wdrożono rozwiązania systemowe dla monitorowania wierzytelności oraz aktualizacji danych niezbędnych do efektywnej realizacji wycen nieruchomości.
Model agencyjny – etap II wdrożenia nowego modelu biznesowego
W IV kwartale 2020 roku po zakończeniu pierwszego etapu Projektu Pooling, rozpoczęto prace nad drugim etapem zmian w modelu biznesowym Banku, którego celem jest uruchomienie modelu agencyjnego sprzedaży kredytów hipotecznych w sieci detalicznej Banku Pekao.
Model agencyjny zakłada bliską współpracę obu banków na etapie sprzedaży kredytów oraz outsourcing wybranych funkcji w ramach obsługi posprzedażowej. Prace prowadzone w roku 2020 koncentrowały się na identyfikacji najważniejszych procesów operacyjnych oraz kluczowych systemów informatycznych umożliwiających wdrożenie tego modelu sprzedaży. Pilotażowe uruchomienie sprzedaży kredytów hipotecznych w modelu agencyjnym jest planowane na przełomie 2021 i 2022 roku.
Rozprzestrzenianie się w 2020 roku wirusa SARS-CoV-2 w znaczny sposób zmieniło otoczenie ekonomiczne i warunki funkcjonowania przedsiębiorstw, gospodarstw domowych oraz sektora finansowego. Od 14 marca 2020 r. ogłoszono w Polsce stan zagrożenia epidemicznego, a od 20 marca 2020 r. stan epidemii, co spowodowało stopniowe wprowadzanie przez rząd kolejnych ograniczeń i restrykcji mających na celu zminimalizowanie wpływu negatywnych skutków pandemii, m.in.: ograniczenia w przemieszczaniu się, w tym zakaz poruszania się w celach turystycznych, ograniczenie działalności placówek handlowych i punktów gastronomicznych, zamknięcie części punktów usługowych, placówek edukacyjnych, instytucji kultury i ośrodków sportowych, a funkcjonowanie znaczącej części sektora usług zostało zawieszone.
W III kwartale 2020 roku wprowadzone w początkowej fazie pandemii liczne ograniczenia zostały złagodzone, jednak w związku z obserwowanym od października 2020 roku nasileniem się skali pandemii CIOVID-19 ponownie wprowadzona została część tych restrykcji.
Wprowadzone ograniczenia doprowadziły do zmniejszenia aktywności zarówno gospodarstw domowych, jak i przedsiębiorstw. Obserwowany był spadek popytu konsumpcyjnego wynikający ze zmniejszenia wydatków na zakup towarów i usług, przy jednoczesnym spadku produkcji oraz zmniejszonej podaży towarów i usług ze strony przedsiębiorstw.
W celu minimalizowania negatywnych konsekwencji ekonomicznych wymienionych ograniczeń, władze uruchomiły programy pomocowe, nakierowane na ochronę pracowników i konsumentów (dofinansowanie wynagrodzeń, postojowe, dodatkowe świadczenia socjalne, zwolnienia ze składek na ubezpieczenia społeczne), pomoc dla najbardziej dotkniętych branż (turystyka, transport, handel) oraz wsparcie przedsiębiorstw (subsydia, gwarancje kredytowe).
Wsparciu sfery realnej towarzyszyły także działania monetarne i regulacyjne skierowane do sektora finansowego, m.in.: operacje NBP mające na celu poprawę płynności sektora (transakcje REPO, skup obligacji), obniżenie bufora ryzyka systemowego z 3% do 0% (mające na celu uwolnienie kapitału i tym samym wsparcie kredytowe gospodarki w czasie kryzysu), czy obniżenie stopy rezerw obowiązkowych z 3,5% do 0,5%.
Dodatkowo, ze strony instytucji nadzorczych jak i samych banków, pojawiły się rozwiązania mające na celu pomoc kredytobiorcom znajdującym się w najtrudniejszej sytuacji finansowej poprzez tymczasowe odroczenie spłaty rat (tzw. „wakacje kredytowe” na mocy moratorium Covid-19 oraz Tarczy Antykryzysowej). Podejmowane w tym zakresie działania Banku zostały opisane w rozdziale 7. Wpływ pandemii COVID-19 na działalność Banku.
3.1.1. Najważniejsze czynniki makroekonomiczne i ich wpływ na działalność Banku w 2020 roku
PKB
W 2020 roku Produkt Krajowy Brutto (PKB) Polski zmniejszył się o 2,8%, wobec wzrostu o 4,5% w roku 2019. Tym samym polska gospodarka doświadczyła pierwszej recesji od blisko trzech dekad, co było wynikiem globalnej pandemii COVID-19. Popyt krajowy skurczył się o 3,7%, a pozytywny wkład wymiany handlowej z zagranicą wyniósł 0,8 pkt. proc. Za spadek PKB w największym stopniu odpowiadało spożycie gospodarstw domowych, które zmniejszyło się o 3% z uwagi na spadek mobilności oraz obostrzenia ograniczające dostęp do części usług. Do spadku PKB przyczyniło się także silne ograniczenie aktywności inwestycyjnej (-8,4%) z uwagi na wyjątkowo wysoką niepewność co do perspektyw gospodarczych.
Odnotowany spadek tempa wzrostu PKB miał wpływ zarówno na sytuację na rynku nieruchomości mieszkaniowych, jak i na rynku kredytów hipotecznych. Ponadto pogorszenie sytuacji gospodarczej w kraju znalazło swoje odzwierciedlenie w kondycji rynku pracy (wpływając m.in. na liczbę miejsc pracy oraz tempo wzrostu wynagrodzeń), a w konsekwencji negatywnie wpłynęło na siłę nabywczą i zdolność kredytową konsumentów.
Źródło: Opracowanie Biura Analiz Banku Pekao na podstawie danych GUS
Inflacja
Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) średni poziom inflacji w 2020 roku wyniósł 3,4%, podczas gdy w 2019 roku było to 2,3%. Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych na koniec 2020 roku był zbieżny z celem inflacyjnym Narodowego Banku Polskiego (2,5% +/- 1 pkt. proc.) i wyniósł 2,4% r/r.
Największy wpływ na wzrost cen w 2020 roku miał wzrost inflacji bazowej oraz wyższe ceny żywności i napojów bezalkoholowych. W 2020 roku inflacja bazowa (po wyłączeniu cen żywności i energii) wzrosła do 3,9% z 2,0% w roku 2019, m.in. ze względu na wysokie tempo wzrostu cen usług. Skala inflacji była ograniczana przez spadek cen paliw (-10,2% r/r, efekt spadków cen ropy na rynkach światowych). Ceny producentów (PPI) spadły o 0,6% w 2020 roku, po wzroście o 1,2% w roku 2019.
Zatrudnienie i wynagrodzenia
Rynek pracy w 2020 roku pozostawał pod presją kolejnych restrykcji wprowadzanych na skutek pandemii COVID-19. Wprowadzane ograniczenia i zakazy negatywnie wpłynęły na aktywność i sytuację finansową przedsiębiorstw, jednak pracodawcy traktowali szok pandemiczny bardziej jako zdarzenie nadzwyczajne, niemożliwe do przewidzenia niż cykliczną dekoniunkturę. Taką reakcję pracodawcom ułatwiały wdrożone programy pomocy publicznej (tzw. tarcze antykryzysowe), które swoje działanie warunkowały m. in. utrzymaniem zatrudnienia.
Stopa bezrobocia na koniec 2020 roku wyniosła 6,2% wobec 5,2% na koniec 2019 roku. Z kolei przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło w grudniu 2020 roku 6,329 mln osób, tj. o 67 tys. mniej niż w grudniu 2019 roku. Najwięcej etatów w 2020 roku ubyło w sektorach najsilniej dotkniętych restrykcjami epidemicznymi, m.in. zakwaterowaniu i gastronomii. Z drugiej strony zatrudnienie wspierał sektor przemysłowy, jak również branże związane z sektorem IT.
Dynamika płac w sektorze przedsiębiorstw również zanotowała spowolnienie w 2020 roku. Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w 2020 roku wzrosło o 4,8% wobec wzrostu o 6,6% w 2019 roku.
Pomimo względnej odporności rynku pracy na skutki pandemii, wzrost niepewności pracowników związany z ciągłością zatrudnienia oraz spowolnienie dynamiki płac miały negatywny wpływ na sytuację finansową i zdolność kredytową konsumentów, w konsekwencji ograniczając popyt na nieruchomości oraz na kredyty mieszkaniowe.
Źródło: Opracowanie Biura Analiz Banku Pekao na podstawie danych GUS
Polityka monetarna i fiskalna
W reakcji na znaczące pogorszenie sytuacji makroekonomicznej oraz biorąc pod uwagę ryzyko silnej dekoniunktury w związku ze skutkami gospodarczymi pandemii, Rada Polityki Pieniężnej podjęła szereg decyzji o obniżeniu stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego, która od 28 maja 2020 roku wynosi 0,1 punktu procentowego (obniżki łącznie o 140 pb.). Na koniec 2020 roku stopa referencyjna NBP wyniosła 0,10%, stopa depozytowa 0,00%, a stopa lombardowa 0,50%
.
Źródło: Opracowanie Biura Analiz Banku Pekao na podstawie danych GUS
Luzowanie polityki monetarnej skutkuje obniżeniem kosztu kredytu z perspektywy klientów, mając tym samym pozytywny wpływ na popyt na kredyty hipoteczne. Ponadto znaczący spadek oprocentowania depozytów bankowych zwiększa relatywną atrakcyjność inwestycji na rynku nieruchomości i wspiera tym samym popyt na tym rynku.
Sytuacja epidemiologiczna w 2020 roku miała również znaczący wpływ na finanse publiczne. O ile ustawa budżetowa zakładała, że budżet państwa będzie w 2020 roku zrównoważony (brak deficytu), to w jej nowelizacji ustalono limit deficytu na rekordowo wysokim poziomie 109,3 mld zł. Według wstępnych danych Ministerstwa Finansów zadłużenie Skarbu Państwa, stanowiące ok. 98% państwowego długu publicznego, na koniec 2020 roku wyniosło 1 097,5 mld zł, wobec 973,3 mld zł na koniec 2019 roku. Zadłużenie krajowe zwiększyło się o 115,0 mld zł, a zagraniczne o 9,1 mld zł.
3.1.2. Wpływ sytuacji makroekonomicznej na sektor bankowy
Według danych Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) w okresie styczeń-listopad 2020 roku sektor wypracował zagregowany zysk netto w wysokości 7,9 mld zł, tj. o 46% mniej niż w analogicznym okresie 2019 roku. Całkowite przychody operacyjne sektora spadły o 5,5% r/r. Sektor odnotował niższy wynik odsetkowy (-4,1% r/r), przy jednoczesnym silnym spadku pozostałych przychodów (-36% r/r). Negatywny wpływ niskich stóp procentowych na wynik odsetkowy został ograniczony poprzez wzrost wyniku z tytułu opłat i prowizji (+10% r/r). Na względnie stabilnym poziomie utrzymały się koszty działalności (-0,6% r/r). W związku ze wzmożoną niepewnością wywołaną pandemią COVID-19, koszty ryzyka w sektorze bankowym wzrosły w omawianym okresie o 44% r/r.
Zgodnie z danymi KNF aktywa sektora bankowego na koniec listopada 2020 roku wyniosły 257 mld zł i wzrosły o 17% r/r. Dynamika była znacząco wyższa niż w roku 2019 (na koniec listopada wynosiła 6,6%). Depozyty sektora niefinansowego przyrosły o 13,5% (wobec wzrostu o 9,9% w 2019 roku), natomiast należności o 0,8% (wobec wzrostu o 5,1% w 2019 roku).
W zakresie głównych kategorii należności (z wyłączeniem instytucji rządowych szczebla centralnego; należności uwzględniają dłużne papiery wartościowe) na koniec listopada 2020 roku zaobserwowano następujące zmiany w bilansie sektora bankowego:
› Wzrost w ujęciu rocznym o 2,6% wolumenu należności od gospodarstw domowych.
Tempo było wyraźnie niższe od tego odnotowanego rok wcześniej (+6,3% r/r). Stabilny popyt obserwowany na rynku mieszkaniowym pomimo pandemii COVID-19 opisany w punkcie 3.3 Wpływ sytuacji makroekonomicznej na rynek mieszkaniowy przełożył się na dalszy solidny przyrost portfela złotowych kredytów mieszkaniowych. Ograniczenie dostępu do usług oraz restrykcje wprowadzane w związku z pandemią skutkowały natomiast znacznym spadkiem dynamiki kredytów konsumpcyjnych.
› Spadek o 4,8% r/r należności w segmencie przedsiębiorstw, wobec ich wzrostu o 2,8% r/r odnotowanego na koniec listopada 2019 roku.
Utrzymującą się w tym obszarze tendencję spadkową silnie pogłębiło ograniczanie aktywności gospodarczej na skutek pandemii, przekładając się na mniejszy popyt przedsiębiorstw zarówno na kredyt obrotowy, jak i inwestycyjny.
› Wzrost o 34% r/r pozostałych należności (wobec wzrostu o 16% na koniec listopada 2019 roku).
Na koniec listopada 2020 roku należności od gospodarstw domowych stanowiły 58% portfela kredytowego krajowego sektora bankowego, należności od przedsiębiorstw 27%, a pozostałe kredyty 15%.
Pogorszenie sytuacji gospodarczej oraz wysoka niepewność związana ze skutkami pandemii zmusiły sektor bankowy do zaostrzenia polityki kredytowej w II kwartale 2020 roku w szczególności poprzez zwiększenie wymaganego wkładu własnego dla kredytów hipotecznych oraz podwyższenie marż dla tych kredytów. Kryteria udzielania kredytów hipotecznych zostały złagodzone w III kwartale 2020 roku., jednak obserwowany był dalszy, stopniowy wzrost marż kredytowych. W całym III kwartale 2020 roku liczba udzielonych kredytów mieszkaniowych wyniosła 48 782 sztuk, czyli o 7,97% więcej w porównaniu do poprzedniego kwartału (nominalnie więcej o 3 603 kredyty). Wartość nowo udzielonych kredytów hipotecznych wyniosła 14,1 mld zł, co oznacza wzrost o 0,7 mld zł (+4,96% w odniesieniu do II kwartału 2020 roku). W kontekście wyników sektora kredytów hipotecznych, wyniki Banku zostały opisane w rozdziale 4. Działalność kredytowa Banku.
3.1.3. Wpływ sytuacji makroekonomicznej na rynek mieszkaniowy
Początek 2020 roku był kolejnym okresem wzrostu dla rynku nieruchomości w Polsce. Popyt na nieruchomości mieszkaniowe utrzymywał się na wysokim poziomie między innymi dzięki niskim stopom procentowym oraz rosnącej inflacji. Liczba mieszkań w ofercie pozostawała na stabilnym, wysokim poziomie, a deweloperzy chętnie rozpoczynali nowe inwestycje. Zgodnie z „Ogólnopolskim raportem o kredytach mieszkaniowych i cenach transakcyjnych nieruchomości w III kw. 2020 roku” publikowanym przez Amron-Sarfin, pod koniec pierwszego kwartału 2020 roku średnia cena metra kwadratowego mieszkania w Warszawie była wyższa o 3,39% niż kwartał wcześniej, w Krakowie wzrost wyniósł 2,17%, a jedynym miastem, w którym zanotowano spadek była Łódź, gdzie średnie ceny były niższe o 1,61% niż w czwartym kwartale 2019 roku.
Od marca 2020 roku rynek nieruchomości mierzył się z pierwszymi skutkami pandemii COVID-19. Obok wzrastającej niepewności rozwoju sytuacji gospodarczej, kolejne ograniczenia wprowadzane przez rząd wywołały spadek zainteresowania poszukiwaniem nowych mieszkań. W konsekwencji ceny ofertowe nie rosły tak szybko, jak w poprzednich kwartałach, liczba zawieranych transakcji spadła o 90%, a te, które były zawierane wynikały z decyzji podjętych przed wybuchem pandemii. Konsumenci planujący zakup nieruchomości oczekiwali także spadku ich cen, odkładając tym samym decyzje zakupowe na późniejszy okres.
W kolejnych miesiącach, w wyniku zniesienia znacznej części ograniczeń, aktywność klientów zaczęła powoli wzrastać, jednak liczba umów sprzedaży zawartych w II kwartale 2020 roku była najniższa od wielu kwartałów.
Znacznemu ograniczeniu uległy również inwestycje deweloperów. Zgodnie z danymi Amron-Sarfin („Ogólnopolski raport o kredytach mieszkaniowych i cenach transakcyjnych nieruchomości w III kw. 2020 roku”) liczba mieszkań, których budowę rozpoczęto w kwietniu 2020 roku była niższa o 44,82% w porównaniu do marca. Jednocześnie spadła liczba wydanych pozwoleń na budowę (-30,40% m/m w kwietniu 2020 r.). Dopiero w czerwcu sytuacja uległa poprawie, kiedy to rozpoczęto budowę 9 317 lokali, jednak wciąż był to wynik znacznie odbiegający od notowanych w miesiącach poprzedzających pandemię. Znaczącą poprawę wyników zanotowano na koniec września 2020 roku, kiedy to sektor deweloperski ustanowił kwartalny rekord liczby nowo budowanych mieszkań na poziomie 40 283 lokali (w porównaniu do 39 743 mieszkań w czwartym kwartale 2019 roku). Wzrost o 18,65% (38 445 mieszkań) w porównaniu do II kwartału 2020 roku odnotowała również liczba mieszkań oddanych do użytkowania.
Ceny mieszkań w największych miastach Polski w II kwartale 2020 roku utrzymywały się na niezmienionym poziomie, a na koniec września odnotowano znaczące wzrosty średnich cen we wszystkich największych miastach kraju (m.in.w Gdańsku wzrost wyniósł 6,74%, a w Warszawie i Wrocławiu o blisko 5%). Najniższą dynamikę odnotowano w Łodzi, gdzie średnia cena wzrosła o 2,26%. Przełom drugiego i trzeciego kwartału 2020 roku, kiedy to stopniowo znoszone były obostrzenia wprowadzane w związku z pandemią, przyniósł wzrost wskaźników nastrojów konsumentów mierzonych przez GUS. Z perspektywy rynku mieszkaniowego, wzrost optymizmu skutkował zdecydowanym wzrostem liczby zawieranych transakcji oraz dalszym wzrostem cen transakcyjnych.
Źródło: Raport Amron-Sarfin, Ogólnopolski raport o kredytach mieszkaniowych i cenach nieruchomości IIIQ 2020
Najwyraźniej zatem okres obowiązywania zakazów i obostrzeń okazał się zbyt krótki na to, aby w znaczącym stopniu zmienić sytuację na rynku mieszkaniowym. Dodatkowo, mimo spadku PKB, nie zanotowano zdecydowanego wzrostu bezrobocia, a wskaźniki nastrojów konsumentów po kwietniowym załamaniu ulegały stopniowej poprawie. Do utrzymania wysokiego popytu na nieruchomości i w konsekwencji poziomu ich cen przyczynił się również historycznie najniższy poziom stóp procentowych w Polsce.
Trzeba jednak pamiętać o tym, że jednym z podstawowych czynników napędzających popyt na mieszkania były w ostatnim okresie inwestycje pod wynajem, a więc ten sektor rynku, który skutkami pandemii został dotknięty najbardziej. Wprowadzone obostrzenia związane ze zdalnym trybem pracy oraz nauki na uczelniach wyższych, a także ograniczenia w ruchu turystycznym wywołały znaczący spadek popytu na najem krótkoterminowy. Według analiz głównych ogólnopolskich serwisów sprzedaży i najmu nieruchomości (m.im. morizon.pl) popyt na wynajem mieszkań w trzecim kwartale 2020 roku był niższy o ponad 40% w porównaniu z rokiem 2019. Jednak we wrześniu sytuacja uległa poprawie, a spadek utrzymywał się na poziomie około 20% r/r. Spadek popytu w połączeniu z wysoką podażą ofert skutkował obniżkami stawek czynszów, początkowo niewielkich (o 1,5% w porównaniu do I kwartału 2020 roku), później nawet ok. 10%: w Warszawie średni czynsz najmu mieszkania był wówczas o 8,43 % niższy niż kwartał wcześniej, w Krakowie spadek sięgnął 9,56%, a we Wrocławiu przeciętny czynsz był niższy o 6,88%. W utrzymujących się warunkach niskiego popytu, wynajmujący mogą rozważać dostosowanie się do panujących realiów w kierunku zmiany przeznaczenia przedmiotu najmu (np. najem średnio- i długoterminowy), ale może to wymagać dodatkowych nakładów finansowych celem podniesienia standardu nieruchomości, aby spełnić oczekiwania najemców. Zmiana warunków rynku najmu jest istotnym czynnikiem wpływającym na ograniczenie popytu na inwestycyjne zakupy mieszkań pod wynajem, zarówno przez prostą kalkulację ich opłacalności, jak i niepewność co do trwałości i efektów procesów dostosowawczych.
3.1.4. Rynek Listów zastawnych
Na rynkach międzynarodowych listy zastawne uznawane są za instrument finansowy o kluczowym znaczeniu dla finansowania rynku nieruchomości. Wartość nominalna wyemitowanych listów zastawnych na koniec 2019 roku osiągnęła 2,6 bln EUR. Według danych Europejskiej Rady ds. Obligacji Zabezpieczonych - European Covered Bond Council (ECBC), podmioty prowadzące działalnosć w Danii, Francji, Niemczech, Hiszpanii i Szwecji odpowiadają za 60% wartości nominalnej wszystkich emisji przeprowadzonych na rynkach Unii Europejskiej.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie ECBC „Fact Book 2020”; Hypostat 2020
Jednym z powodów, dla których europejski rynek obligacji zabezpieczonych osiągnął wysoki poziom rozwoju, jest fakt, że wiele państw członkowskich od dawna posiada krajowe systemy prawne (oraz tradycje) dotyczące emisji obligacji zabezpieczonych.
Polski rynek listów zastawnych nadal pozostaje we wczesnej fazie rozwoju w porównaniu do innych rynków w krajach UE, jest niewielki i charakteryzuje się niską płynnością. Na koniec czerwca 2020 roku wartość wyemitowanych przez polskie banki hipoteczne i pozostających w obiegu listów zastawnych wyniosła ponad 26,5 mld zł – o 2,3 mld zł więcej niż rok wcześniej. Relacja wartości nominalnej wyemitowanych listów zastawnych do wartości kredytów hipotecznych udzielonych przez krajowy sektor bankowy wynosiła jedynie 6%. Ponadto, według stanu na koniec 2019 roku, w porównaniu do gospodarek europejskich Polska miała najniższy stosunek wolumenu listów zastawnych do PKB kraju wynoszący 1,2%. Po drugiej stronie znalazły się takie kraje jak: Dania (129%), Szwecja (50%), Norwegia (34%), Hiszpania (18%), Portugalia (17%) czy Holandia (15%).
W 2020 roku na polskim rynku listów zastawnych działały cztery banki hipoteczne: mBank Hipoteczny, Pekao Bank Hipoteczny, PKO Bank Hipoteczny oraz ING Bank Hipoteczny. W czerwcu 2020 roku zgodę KNF na uruchomienie banku hipotecznego uzyskał Bank Millennium (który do końca 2020 roku nie rozpoczął aktywnej działalności), z kolei na początku maja Santander Bank Polska poinformował o zawieszeniu prac nad uruchomieniem działalności banku hipotecznego.
Na krajowym rynku listów zastawnych w 2020 roku przeprowadzona została tylko jedna emisja zrealizowana przez Pekao Bank Hipoteczny, której wartość nominalna wyniosła 100 mln PLN. Był to znaczący spadek w porównaniu do roku 2019, kiedy to trzy krajowe banki hipoteczne przeprowadziły cztery emisje listów zastawnych o łącznej wartości nominalnej 600 mln PLN (trzy emisje) i 50 mln EUR (jedna emisja).
Z uwagi na większe zainteresowanie listami zastawnymi ze strony inwestorów europejskich niż inwestorów krajowych większość nowych emisji plasowanych jest właśnie na rynku europejskim. Dominują emisje publiczne, przy czym na rynku europejskim są to emisje oparte o stopę stałą, zaś na rynku krajowym o zmienną stopę procentową. Polska jest jednym z niewielu krajów w Europie, gdzie w znikomym stopniu oferuje się hipoteczne kredyty mieszkaniowe o stałym oprocentowaniu, co zmienić ma uchwalona przez KNF w 2020 roku Rekomendacja S (zobowiązująca Banki do oferowania kredytów oprocentowanych także stałym lub okresowo stałym oprocentowaniem).
Ponadto w styczniu 2021 roku do konsultacji skierowany został projekt nowelizacji ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych. Celem projektowanych zmian jest m.in. wdrożenie do polskiego prawa postanowień dyrektywy 2019/2162 z 27 listopada 2019 roku w sprawie emisji obligacji zabezpieczonych i nadzoru publicznego nad obligacjami zabezpieczonymi. Wejście w życie znowelizowanej ustawy może wpłynąć na konkurencyjność i atrakcyjność polskiego rynku listów zastawnych oraz zwiększyć wykorzystanie jego potencjału przez inwestorów. Na obecnym etapie nie można jednak dokonać oszacowania wpływu zmian prawnych na krajowy rynek listów zastawnych.
4. Działalność kredytowa Banku
Działalność kredytowa Banku koncentrowała się w 2020 roku na udzielaniu kredytów hipotecznych klientom indywidualnym. W tym zakresie sprzedaż na rzecz Banku realizują współpracujący z nim partnerzy kredytowi. Mając na uwadze założenia strategiczne zmierzające do ograniczania udziału dużych ekspozycji w portfelu kredytowym w 2020 roku Bank nie udzielił nowego finansowania dla jednostek samorządów terytorialnych (JST), a w odniesieniu do kredytów dla przedsiębiorstw zrealizowana została jedna transakcja nabycia części wierzytelności zabezpieczonej nieruchomością komercyjną (we współpracy z Bankiem Pekao).
Realizowana przez Bank sprzedaż kredytów hipotecznych w 2020 roku była silnie uwarunkowana pogorszeniem sytuacji gospodarczej w Polsce w wyniku pandemii COVID-19. Bank obserwował przejściowe, aczkolwiek znaczące, spadki popytu na kredyty hipoteczne ze strony potencjalnych klientów Banku. Popyt na kredyty hipoteczne ulegał również wahaniom ze względu na wprowadzony przez rząd lockdown (w szczególności w I fali pandemii od marca do maja 2020), który ograniczał możliwość swobodnej realizacji zakupu nieruchomości.
W ostatnich miesiącach 2020 roku zaobserwowano jednak wzrost optymizmu klientów i w konsekwencji wzrost akcji kredytowej, głównie dzięki stopniowemu znoszeniu restrykcji. Czynnikiem wpływającym na sprzedaż kredytów hipotecznych były również historycznie najniższe stopy procentowe oraz oczekiwane ich utrzymanie w perspektywie najbliższych dwóch lat. Biorąc pod uwagę wspomniane uwarunkowania IV kwartał 2020 roku był najlepszym dla Banku kwartałem pod względem wolumenu sprzedaży kredytów hipotecznych, a na koniec grudnia 2020 roku Bank zrealizował 141,5% rocznego planu sprzedaży kredytów hipotecznych dla klientów indywidualnych, udzielając kredytów o łącznej wartości 275,95 mln zł, czyli więcej o ok. 6% niż w całym 2019 roku.
Osiągnięty wolumen sprzedaży kredytów hipotecznych dla klientów indywidualnych jest w znacznej mierze efektem wdrożenia przez Bank innowacyjnego dla rynku kredytów hipotecznych kanału sprzedaży online „eHipoteka”. Uruchomiony przez Bank elektroniczny kanał sprzedaży eHipoteka umożliwia klientom zdalne złożenie wniosku o kredyt hipoteczny, potwierdzenie tożsamości oraz śledzenie statusu wniosku, aż do otrzymania ostatecznej decyzji. Obsługa sprzedaży hipotecznych kredytow detalicznych w tym kanale doskonale wpisała się w warunki rynkowe umożliwiając klientom nieograniczone przez pandemię korzystanie z usług finansowych Banku. W grudniu 2020 roku blisko 95% wniosków kredytowych klientów detalicznych było złożonych drogą elektroniczną poprzez kanał „eHipoteka”, co pozytywnie wpłynęło na organizację procesów operacyjnych Banku.
Na koniec 2020 roku wartość wartość bilansowa netto portfela kredytowego była wyższa o 249,3 mln zł w porównaniu do stanu na koniec 2019 roku i wyniosła 2 614,60 mln zł. Struktura portfela kredytowego Banku kształtowała się następująco:
Dzięki realizacji planu sprzedaży własnej oraz przeprowadzonej we wrześniu 2020 roku transakcji przeniesienia puli kredytów hipotecznych dla klientów indywidualnych z Banku Pekao nastąpił widoczny wzrost o 35,97 % r/r wartości bilansowej netto kredytów detalicznych w PLN. Na koniec 2020 roku detaliczne kredyty w PLN stanowiły 60,14% wartości bilansowej netto kredytów Banku wobec 48,89% w analogicznym okresie 2019 roku. Jednocześnie w wyniku spłaty kilku dużych ekspozycji komercyjnych w EUR i tym samym znaczącego obniżenia ich salda (w sumie kwota przedpłat w 2020 roku wyniosła 33,4 mln EUR), udział tych kredytów w wartości bilansowej netto kredytów Banku obniżył się o 14,30% r/r i na koniec 2020 roku stanowił 26,72%.
Powyższe trendy w zmianie struktury portfela kredytowego, są odzwierciedleniem działań Banku zmierzających do budowy bezpiecznego i zrównoważonego portfela kredytowego z przewagą detalicznych kredytów w PLN, co jest jednym z głównych kierunków realizowanej strategii.
Emitowane przez Bank listy zastawne należą do instrumentów charakteryzujących się niskim poziomem ryzyka inwestycyjnego, wynikającym z ustawowego wymogu wielostopniowego zabezpieczania ich emisji i obrotu. Oceny ratingowe Banku i emitowanych listów zastawnych zostały opisane w rozdziale 6. Ocena wiarygodności finansowej Banku i emitowanych listów zastawnych.
Na koniec grudnia 2020 roku wartość bilansowa wyemitowanych przez Bank listów zastawnych wyniosła 1 467,6 mln zł (w tym 85,1 mln euro w walucie oryginalnej), co stanowi około 6% udziału w rynku listów zastawnych emitowanych przez banki hipoteczne prowadzące działalność w Polsce.Podstawę emisji hipotecznych listów zastawnych stanowią wierzytelności Banku z tytułu udzielonych kredytów zabezpieczonych hipoteką oraz nabyte wierzytelności innych banków z tytułu udzielonych przez nie kredytów zabezpieczonych hipoteką. Podstawę emisji publicznych listów zastawnych stanowią wierzytelności Emitenta z tytułu udzielonych kredytów dla podmiotów sektora publicznego. Do podstawy emisji listów zastawnych zaliczane są również środki banku hipotecznego ulokowane w papierach wartościowych, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt. 3 Ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych, środki ulokowane w Narodowym Banku Polskim oraz środki posiadane w gotówce, które zostały wpisane do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych (tzw. zabezpieczenie zastępcze).
Ponadto, zgodnie z art. 18 ust. 3a i 3b Ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych, Bank jest obowiązany utrzymywać nadwyżkę, utworzoną ze środków wpisanych do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych jako zabezpieczenie zastępcze, w wysokości nie niższej niż łączna kwota nominalnych wartości odsetek od znajdujących się w obrocie listów zastawnych, przypadających do wypłaty w okresie kolejnych 6 miesięcy (tzw. bufor płynności). Środki te nie są wliczane do podstawy emisji listów zastawnych.
Według stanu na dzień 31 grudnia 2020 r.:
Wartość nominalna wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie oraz obligacji skarbowych wpisanych do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych jako zabezpieczenie zastępcze, wynosiła 1 691,40 mln zł,
Ogólna kwota wartości bankowo-hipotecznej nieruchomości przyjętych przez Bank jako zabezpieczenie kredytów hipotecznych wpisanych do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych wynosiła 2 962,97 mln. zł,
Zobowiązania z tytułu listów zastawnych (łącznie hipotecznych i publicznych) z terminem wymagalności do 1 roku stanowiły 41,02%, od 1 roku do 3 lat 25,73%, a od 3 lat do 5 lat 33,25% wartości bilansowej ogółem,
Poziom współczynnika relacji wolumenu listów zastawnych do wolumenu portfela kredytowego (zaangażowań znajdujących się w portfelu od co najmniej 6 mies.) ukształtował się na poziomie 64,65%.
WARTOŚĆ BILANSOWA (tys.) |
I kw. 2019 |
II kw. 2019 |
III kw. 2019 |
IV kw. 2019 |
I kw. 2020 |
II kw. 2020 |
III kw. 2020 |
IV kw. 2020 |
emisje w złotych (PLN, wartość bilansowa) |
1 143 691 |
1 135 500 |
1 124 384 |
1 116 459 |
1 105 427 |
1 196 685 |
1 184 289 |
1 074 978 |
nowe emisje pomniejszone o emisje zapadłe w PLN (wartość nominalna) |
-54 825 |
-9 625 |
-9 625 |
-9 625 |
-9 625 |
90 375 |
-9 625 |
-109 625 |
emisje w euro (EUR, wartość bilansowa) |
64 548 |
85 029 |
84 906 |
85 028 |
84 940 |
85 082 |
84 964 |
85 081 |
nowe emisje pomniejszone o emisje zapadłe w EUR (wartość nominalna) |
-12 000 |
20 500 |
|
|
|
|
|
|
5.1.1. Emisje listów zastawnych
W 2020 roku miały miejsce następujące zdarzenia wpływające na wartość nominalną zobowiązań Banku z tytułu listów zastawnych:
› w I i III kwartale 2020 roku:
dwukrotnie dokonano częściowego wykupu publicznych listów zastawnych o wartości nominalnej 9,63 mln zł (amortyzacja wartości nominalnej zgodnie z warunkami emisji),
› w II kwartale 2020 roku:
wyemitowane zostały listy zastawne o wartości nominalnej 100 mln zł oraz amortyzacji podlegały publiczne listy zastawne o wartości nominalnej 9,63 mln zł,
› w IV kwartale 2020 roku:
zostały wykupione w całości w terminie zapadalności listy zastawne o wartości nominalnej 100 mln zł oraz amortyzacji podlegały publiczne listy zastawne o wartości nominalnej 9,63 mln zł.
Informacje dotyczące rejestru listów zastawnych są ujawniane przez Bank zgodnie ze standardem przyjętym przez organizację zrzeszającą emitentów listów zastawnych The Covered Bond Label. Publikowanie danych według ogólnoeuropejskiego standardu sprzyja promowaniu emitowanych przez Bank listów zastawnych wśród inwestorów krajowych i zagranicznych. Dane Banku na stronie The Covered Bond Label znajdują się pod adresem: https://coveredbondlabel.com/issuer/177/
5.1.2. Emisje obligacji
W celu dywersyfikacji źródeł finansowania, obok emisji listów zastawnych Bank realizował także emisje obligacji (w ramach ustanowionego w 2018 r. Programu Emisji Obligacji na kwotę 1 mld zł). W odniesieniu do Programu Emisji Obligacji:
› w marcu 2020 roku:
została wykupiona emisja obligacji o wartości nominalnej 150 mln zł, a jednocześnie wyemitowano obligacje o wartości nominalnej 70 mln zł, które zostały wykupione we wrześniu 2020 roku,
› w lipcu 202 roku:
zostały wyemitowane obligacje o wartości nominalnej 100 mln zł,
› we wrześniu 2020 roku:
zostały wykupione obligacje o wartości nominalnej 150 mln zł i przeprowadzone zostały dwie kolejne emisje o wartościach nominalnych 150 mln zł i 90 mln zł,
› w październiku i w grudniu 2020 roku:
miały miejsce emisje obligacji o wartości nominalnej po 150 mln każda.
6. Ocena wiarygodności finansowej Banku i emitowanych listów zastawnych
Na podstawie zawartych umów, Bank współpracuje z międzynarodową agencją Fitch Ratings, która dokonuje oceny wiarygodności finansowej zarówno Banku jak i emitowanych przez niego listów zastawnych. Agencja Fitch Ratings z siedzibą w Londynie jest wpisana na listę agencji ratingowych zarejestrowanych zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1060/2009 z dnia 16 września 2009 roku w sprawie agencji ratingowych.
Na koniec grudnia 2020 roku oceny ratingowe agencji Fitch Ratings dla Banku przedstawiały się następująco:
› Długoterminowa ocena IDR: "BBB+"
› Perspektywa: "Negatywna"
› Krótkoterminowa ocena IDR: "F2"
› Ocena wsparcia: "2"
› Krajowa długoterminowa ocena Banku: “AA_pol_"; Perspektywa: "Negatywna";
› Krajowa krótkoterminowa ocena Banku: "F1+_pol_".
Listy zastawne emitowane przez Bank posiadały rating „A-” oraz perspektywę “negatywną” wynikającą z długoterminowej oceny IDR Banku. Wysoki rating listów oznacza, że Bank ma możliwość emitowania papierów wartościowych o bardzo wysokim poziomie bezpieczeństwa i pozyskiwania długoterminowych środków na działalność kredytową.
W dniu 2 lutego 2021 roku agencja ratingowa Fitch Ratings poinformowała o utrzymaniu wszystkich ocen dla emitowanych przez Bank listów zastawnych na niezmienionym poziomie.
W swoich raportach Fitch Ratings wskazuje, iż w świetle pandemii COVID-19 perspektywa dla oceny środowiska operacyjnego banków w Polsce pozostaje negatywna, odzwierciedlając ryzyka w stosunku do bazowego scenariusza ekonomicznego zakładanego przez Fitch Ratings oraz związanej z nim presji na dochodowość sektora. Agencja podkreśla, iż ratingi Banku są powiązane z ratingami Banku Pekao, który posiada 100% akcji Banku. Zdaniem agencji na rating Banku wpływa poziom integracji z podmiotem dominującym i skala działania oraz kapitały Banku.
7. Wpływ pandemii Covid-19 na działalność Banku
Otoczenie gospodarcze, prawne i regulacyjne Banku podlegało w 2020 roku wielu zmianom w związku z wprowadzeniem w Polsce stanu epidemii związanej z pandemią COVID-19. W szczególności pogorszenie sytuacji finansowej obywateli wymusiło na instytucjach państwowych wprowadzenie regulacji prawnych mających na celu zarówno ograniczanie rozprzestrzeniania się wirusa, jak i przygotowanie działań pomocowych dla przedsiębiorstw, osób fizycznych i instytucji, w tym instytucji finansowych.
7.1.1. Zmiany w organizacji pracy
W wyniku wprowadzenia stanu pandemii, od marca do grudnia 2020 roku Bank funkcjonował w warunkach obostrzeń związanych z koniecznością zapobiegania rozprzestrzenianiu się wirusa SARS-CoV-2. Mając na uwadze sprawne zarządzanie organizacją, w Banku został powołany Sztab Kryzysowy, który na bieżąco monitorował i podejmował decyzje dotyczące bieżącej organizacji pacy. Dla zachowania bezpieczeństwa pracowników wprowadzono możliwość świadczenia pracy zdalnej. W konsekwencji rozbudowano odpowiednio infrastrukturę informatyczną Banku. Dokonano także prewencyjnego podziału pracowników na niezależne grupy pracujące zdalnie lub w centrali Banku w celu zachowania ciągłości działania w przypadku wystąpienia infekcji. Pracę w pomieszczeniach centrali Banku i centrum zapasowego zaplanowano tak, aby zachować bezpieczny dystans między pracownikami.
Bank nie posiada sieci placówek własnych w których prowadzona jest obsługa klientów, lecz działa za pośrednictwem współpracujących partnerów kredytowych. Wobec tego nie były konieczne szerokie działania prewencyjne w odniesieniu do sposobu obsługi bezpośredniej klientów. Klienci byli na bieżąco informowani o działalności Banku w warunkach pandemii poprzez serwis internetowy www.pekaobh.pl, a wizyty w centrali Banku zostały ograniczone wyłącznie do niezbędnego minimum.
7.1.2. Wpływ na ryzyko prowadzonej działalności
Wzrost kosztów ryzyka kredytowego
Na działalność Banku w 2020 roku w sposób istotny wpłynęły regulacje przyjęte w ramach tzw. Tarczy Antykryzysowej, w skład której wchodzą:
Ustawa z dnia 31 marca 2020 roku o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Tarcza 1.0),
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2020 roku o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Tarcza 2.0),
Ustawa z dnia 14 maja 2020 roku o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Tarcza 3.0),
Ustawa z dnia 19 czerwca 2020 roku o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Tarcza 4.0),
Ustawa z dnia 17 września 2020 roku o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Tarcza 5.0)
oraz
Ustawa z dnia 9 grudnia 2020 roku o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Tarcza 6.0).
Wprowadzono również tzw. „moratorium COVID-19”, czyli wsparcie określone na mocy opublikowanych przez Związek Banków Polskich ujednoliconych zasad udzielania kredytobiorcom przez banki narzędzi pomocowych w związku z COVID-19.
W odniesieniu do zaleceń wynikających ze wspomnianych ustaw i moratorium, w okresie od marca do czerwca 2020 roku Bank wdrożył rozwiązania pomocowe dla kredytobiorców.
W tym zakresie udostępniono klientom możliwość zawieszenia spłaty w dwóch wariantach:
› wynikajacym z moratorium COVID-19:
polegającym na zawieszeniu na 3 miesiące spłaty rat kapitałowych lub kapitałowo-odsetkowych dla kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt przed 13 marca 2020 roku i nie posiadają zaległości w spłacie na dzień przyznania zawieszenia,
› ustawowym na mocy postanowień Tarczy 4.0:
polegającym na możliwości zawieszenia przez kredytobiorcę wykonywania umowy kredytu na okres od 1 do 3 miesięcy, jeśli po 13 marca 2020 roku utracił pracę lub inne główne źródło dochodu, przy czym okres zawieszenia kredytu nie może być w tym czasie traktowany jako okres kredytowania, zaś w okresie zawieszenia wykonywania umowy Bank nie nalicza odsetek ani nie pobiera innych opłat (oprócz tych wynikających z ubezpieczeń związanych z kredytem).
Według stanu na dzień 31 grudnia 2020 r. moratorium COVID-19 oraz Tarczą 4.0 zostało objętych 595 kredytów (co stanowi 9% wolumenu) o wartości bilansowej brutto 346,26 mln PLN, co przekłada się na 12,5% portfela kredytowego Banku.
Poniższa tabela prezentuje kredyty podlegające przerwie w spłacie na mocy moratorium COVID-19 oraz zawieszeniu wykonywania umowy wynikającego z postanowień Tarczy 4.0 :
W tysiącach zł |
Gospodarstwa domowe (*) |
Firmy |
RAZEM |
||||||
|
31.12.2020 |
31.12.2020 |
31.12.2020 |
||||||
|
koszyk 1 |
koszyk 2 |
koszyk 3 |
koszyk 1 |
koszyk 2 |
koszyk 3 |
|
||
Wartość bilansowa brutto kredytów podlegających moratorium COVID-19/Tarcza 4.0 |
79 081 |
88 897 |
37 623 |
19 518 |
91 801 |
29 342 |
346 262 |
||
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe |
-54 |
-6 327 |
-7 294 |
-60 |
-1 066 |
-4 360 |
-19 161 |
||
Wartość bilansowa netto kredytów podlegających moratorium COVID-19/Tarcza 4.0 |
79 027 |
82 570 |
30 329 |
19 458 |
90 735 |
24 982 |
327 101 |
||
(*) w skład gospodarstw domowych wchodzą osoby fizyczne i przedsiębiorstwa indywidualne
Skutki zamrożenia gospodarki dotknęły przedsiębiorstwa prowadzące działalność w szczególności w branżach związanych z turystyką, gastronomią i handlem. Ze względu na ryzyko branży Bank przeklasyfikował do 2 koszyka hotele i galerie handlowe. W związku z utratą dochodu do koszyka 3 zostali przeklasyfikowani kredytobiorcy korzystający z Tarczy 4.0. Uwzględniając nowe prognozy makroekonomiczne oraz oczekiwane zmiany cen nieruchomości zaktualizowane zostały parametry PD i LGD dla portfela kredytowego. Zmiana parametrów wpłynęła na wzrost zarówno średniego PD, jak i LGD na portfelu pracującym. W 2020 roku widoczne było też pogorszenie parametrów (aktualizacja wartości nieruchomości, wzrost prawdopodobieństwa windykacji) dla ekspozycji w 3 koszyku, dla których odpisy szacowane są metodą indywidualną, co skutkowało wzrostem odpisów aktualizujących.
Koszt odpisów z tytułu utraty wartości portfela kredytowego (bez uwzględnienia rezerwy na ryzyko prawne związane z kredytami walutowymi w CHF) wyniósł w 2020 11,2 mln PLN. Bank szacuje, że znaczna część z tej kwoty ma związek z pogorszeniem sytuacji finansowej klientów ze względu na pandemię COVID-19. Ponadto istotną część z ww. kwoty, szacowaną na 2,1 mln PLN, stanowił koszt związany ze wzrostem odpisów powstałych w konsekwencji decyzji Banku o przekwalifikowaniu z koszyka 1 do koszyka 2 wszystkich (denominowanych i walutowych) kredytów udzielonych konsumentom w CHF. Decyzję tę Bank podjął w efekcie analiz zagrożenia związanego z orzeczeniem TSUE dotyczącym kredytów „frankowych”, a kwota powyzszych odpisów jest niezalezna od kwoty odpisów i rezerwy utworzonych przez Bank na ryzyko prawne będące pochodną w/w orzeczenia TSUE.
W trakcie trwania pandemii COVID-19 nie wystąpiły w Banku problemy z płynnością, a adekwatność kapitałowa utrzymywała się na bezpiecznym i stabilnym poziomie. Minimalny wymagany poziom współczynnika kapitałowego dla Banku (TCR) wynosił na koniec 2020 roku 11,06%, a wymagany poziom współczynnika kapitału Tier 1 wynosił 8,92%. Współczynniki kapitałowe Banku na koniec grudnia 2020 roku pozostawały znacząco powyżej minimalnych wymogów: zarówno łączny współczynnik kapitałowy (TCR) jak i współczynnik Tier 1 wyniosły 15,51%.
Wpływ na efektywność procesów windykacyjnych i restrukturyzacyjnych
Efektywne prowadzenie procesów windykacyjnych i restrukturyzacyjnych w istotnym stopniu zostało ograniczone czynnikami zewnętrznymi wynikającymi ze zmian legislacyjnych, do których Bank dostosował prowadzone postępowania sądowe, egzekucyjne, upadłościowe i restrukturyzacyjne. Wprowadzone zmiany prawne przyczyniły się do wydłużenia i ograniczenia skali działań w tym obszarze, co miało znaczący wpływ na skuteczność procesów windykacyjnych prowadzonych przez Bank. Wśród najważniejszych zmian należy wskazać:
› ograniczenia egzekucji z nieruchomości w czasie pandemii COVID-19:
w wyniku zmian wprowadzonych w maju 2020 roku do Ustawy Kodeks postępowania cywilnego, poprzez m.in. dodanie art. 952 [1] §5 w brzmieniu: „Licytacji lokalu mieszkalnego lub nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem mieszkalnym, które służą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika, nie przeprowadza się w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz 90 dni po jego zakończeniu.”,
› wejścia w życie przepisów o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19,
› wyłączenia lub ograniczenia składników majątku podlegających egzekucji,
› wprowadzenia wyższych kosztów sądowych i egzekucyjnych,
› liberalizacji upadłości konsumenckiej,
› ograniczenia zdolności operacyjnych organów sądowych i egzekucyjnych.
Po mimo ww. ograniczeń prawnych Bank zrealizował swoje cele w obszarze odzysków w 2020 roku.
Zniesienie bufora ryzyka systemowego
W dniu 18 marca 2020 roku, Minister Finansów wydał rozporządzenie w sprawie zniesienia bufora ryzyka systemowego (dotychczas na poziomie 3%). Decyzja ta miała pozwolić, zgodnie ze stanowiskiem Komisji Nadzoru Finansowego, na uwolnienie kapitału zgromadzonego przez banki i umożliwić wykorzystanie tych środków na akcję kredytową w celu stymulowania gospodarki i ograniczania negatywnego wpływu pandemii na sytuację gospodarczą kraju.
8. Otoczenie regulacyjno-prawne
8.1.1. Kredyty walutowe
Obecnie jednym z ważniejszych czynników w zakresie otoczenia instytucjonalnego jest kwestia walutowych kredytów hipotecznych. Ryzyko prawne związane z portfelem kredytowym denominowanym we franku szwajcarskim zwiększyło się po wydaniu w październiku 2019 r. orzeczenia unijnego Trybunału Sprawiedliwości (TSUE wyrok w sprawie C-260/18).
Po jego wydaniu nastąpił wzrost liczby pozwów przeciwko bankom, jak również wzrost korzystnych dla kredytobiorców rozstrzygnięć sądowych. Po wyroku TSUE zaobserwowano zmianę struktury rodzajowej zaskarżanych umów, tj. wzrost udziału kredytów denominowanych względem indeksowanych. Utrzymanie takiej tendencji może mieć niekorzystny wpływ na sytuację finansową banków o wysokim udziale kredytów denominowanych w portfelu.
Orzeczenie TSUE stanowi ogólne wytyczne dla polskich sądów. Ostateczne rozstrzygnięcia podejmowane przez polskie sądy będą dokonywane na podstawie przepisów UE interpretowanych zgodnie z wyrokiem TSUE, mając na uwadze przepisy prawa krajowego i analizę indywidualnych okoliczności każdej sprawy. Jednocześnie trudno nadal mówić o ukształtowanej linii orzeczniczej w sprawach kredytów hipotecznych w CHF, co potwierdzają często wzajemnie wykluczające się orzeczenia sądów powszechnych, a także służące rozwiązaniu wątpliwości sądów zapytania prawne do TSUE i Sądu Najwyższego.
W tym zakresie ryzykiem dla sektora bankowego, jak również dla Banku, jest możliwość wprowadzenia rozwiązań wymagających przewalutowania kredytów hipotecznych denominowanych i indeksowanych w walutach obcych. Biorąc pod uwagę obserwowany w sektorze bankowym, w tym w Banku, wzrost liczby pozwów dotyczących walutowych kredytów hipotecznych w CHF oraz utrzymującą się niejednolitość w linii orzeczniczej dotyczącej powyższych kredytów na dzień 31 grudnia 2020 roku, Bank dokonał aktualizacji oszacowania rezerwy na przedmiotowe ryzyko zwiększając ją w odniesieniu do 2019 roku o 14,1 mln zł do łącznego poziomu 26,1 mln PLN.
W dniu 29 stycznia 2021 r. Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego skierowała wniosek o rozstrzygnięcie przez skład pełny Izby Cywilnej rozbieżności w wykładni prawa występujących w orzecznictwie Sądu Najwyższego dotyczących najważniejszych zagadnień prawnych pojawiających się na kanwie umów kredytów indeksowanych i denominowanych do walut innych, niż złoty. Szczegóły informacji znajdują się w sekcji 17.1 Zdarzenia znaczące dla Banku po dacie bilansowej
8.1.2. Sprawozdawczość finansowa
Na mocy Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 31 marca 2020 roku w sprawie określenia innych terminów wypełniania obowiązków w zakresie ewidencji oraz w zakresie sporządzenia, zatwierdzenia, udostępnienia i przekazania do właściwego rejestru, jednostki lub organu sprawozdań lub informacji (Dz. U. poz. 570), doszło do wydłużenia terminów przewidzianych w ustawie o rachunkowości dotyczących sporządzenia i zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego, który to termin w przypadku banków został wydłużony o 2 miesiące w stosunku do terminu ustawowego. W odniesieniu do Banku zastosowano wydłużony termin, w związku z czym Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku zatwierdziło sprawozdanie finansowe Banku za rok 2019 w dniu 28 sierpnia 2020 roku.
8.1.3. Ustawa o listach zastawnych i bankach hipotecznych
W związku z uchwaleniem w dniu 27 listopada 2019 roku Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2126 w sprawie emisji obligacji zabezpieczonych i nadzoru publicznego nad obligacjami zabezpieczonymi oraz zmieniającej dyrektywy 2009/65/WE i 2014/59/UE, w 2020 roku toczyły się prace nad wdrożeniem jej postanowień do polskiego porządku prawnego. W 2020 roku Bank był uczestnikiem prac Zespołu Rady Rozwoju Rynku Finansowego ds. regulacji w zakresie emisji listów zastawnych. Na początku 2021 roku Ministerstwo Finansów przekazało do konsultacji projekt nowelizacji ustawy. Projekt zakłada brak zasadniczych zmian w dotychczasowym specjalistycznym modelu funkcjonowania bankowości hipotecznej i emisji listów zastawnych w Polsce. Polska powinna implementować przedmiotową Dyrektywę do dnia 8 lipca 2021 roku.
8.1.4. Nowa Definicja Default
Działając w oparciu o „Wytyczne EBA dotyczące stosowania definicji niewykonania zobowiązania, określonej w art. 178 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013” oraz Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) 2018/171 z dnia 19 października 2017 roku uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących wysokości progu istotności przeterminowanego zobowiązania kredytowego Bank wdrożył do zasad zarządzania ryzykiem tzw. „Nową Definicję Default”. Ze skutkiem na dzień 31 grudnia 2020 roku Bank opracował i wdrożył procedury i narzędzia dotyczące stosowania Nowej Definicji Default (NDD) na poziomie jednostkowym.
Rozwiązania te zastosowano zarówno dla potrzeb szacowania wymogów kapitałowych, jak również dla potrzeb zarządzania ryzykiem i szacowania odpisów aktualizujących. Kluczowymi zmianami wynikającymi z NDD było wprowadzenie progów istotności, zmiana zasad kalkulacji opóźnienia w spłacie kredytu oraz identyfikacja zdarzenia default na poziomie klienta. Ponadto zmiany wynikające z NDD zostały przez Bank uwzględnione w procesie wyznaczania historycznych zdarzeń default wykorzystywanych na potrzeby kalkulacji parametrów modeli szacowania odpisów kredytowych.
8.1.5. Podejście do klasyfikacji forbearance w odniesieniu do działań pomocowych w pandemii
Zgodnie z ustaleniami sektora bankowego, uwzględniając stanowisko Europejskiego Urzędu Nadzoru, Zarząd Banku zdecydował, iż skorzystanie z narzędzi pomocowych dla klientów w formie czasowego zawieszenia spłaty rat kapitałowych lub kapitałowo-odsetkowych nie powoduje automatycznej klasyfikacji ekspozycji do kategorii default i forbearance. Niezależnie od tego Bank nadal dokonuje bieżącego monitoringu sytuacji ekonomicznej kredytobiorców i w przypadku identyfikacji konieczności przeklasyfikowania ekspozycji do kategorii default, lub uznania jej za ekspozycję forbearance podejmuje stosowne decyzje w tym zakresie.
9.1.1. Główne czynniki wpływające na wynik finansowy
Wynik z tytułu odsetek
Wynik z tytułu odsetek osiągnięty w 2020 roku wyniósł 34 695 tys. zł i był wyższy o 3 132 tys. zł, tj. o 9,9% w porównaniu z wynikiem osiągniętym w 2019 roku. Bank odnotował spadek przychodów z tytułu odsetek o 10 386 tys. zł (tj. -13,0% r/r) przy jednoczesnym spadku kosztów z tytułu odsetek w wysokości 13 518 tys. zł (-28,1% r/r). Wpływ na poziom wyniku z tytułu odsetek miał wzrost skali prowadzonej przez Bank działalności, a przede wszystkim wzrost wartości portfela kredytów udzielonych klientom odnotowany w roku 2020, wynikający w głównej mierze z przeprowadzonej transakcji przeniesienia wierzytelności z Banku Pekao (Projekt Pooling). Wpływ na poziom wyniku z tytułu odsetek miała również zmiana struktury zobowiązań Banku: odnotowano wzrost zobowiązań z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych przy jednoczesnym spadku zobowiązań wobec banków. Negatywny wpływ na wynik z tytułu odsetek Banku miały decyzje RPP o obniżeniu stóp procentowych podejmowane w następstwie pandemii COVID-19.
Wynik z tytułu prowizji
Wynik z tytułu prowizji i opłat osiągnięty w 2020 roku wyniósł -301 tys. zł i był niższy o 994 tys. zł w porównaniu z wynikiem osiągniętym w 2019 roku głównie z tytułu spadku przychodów i opłat od udzielonych przez Bank kredytów.
Ogólne koszty administracyjne
Ogólne koszty administracyjne w 2020 roku wyniosły 25 163 tys. zł i były wyższe o 1 269 tys. zł, tj. o 5,3% w porównaniu do roku 2019. Odnotowany wzrost kosztów wynikał głównie z kosztów poniesionych w związku z transakcją przeniesienia wierzytelności z Banku Pekao (projekt Pooling) – w szczególności wpłynęło to na poziom kosztów wynagrodzeń, kosztów informatycznych oraz kosztów usług obcych. Równocześnie wysokość kosztów poniesionych składek i wpłat na Bankowy Fundusz Gwarancyjny oraz składek na rzecz kosztów nadzoru nad bankami (KNF) w roku 2020 były niższe niż w poprzednim okresie. W związku z modernizacją infrastruktury informatycznej Banku zwiększyły się również koszty amortyzacji.
Wynik z tytułu odpisów
Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe w 2020 roku wyniósł -18 171 tys. zł i był wyższy o 35 261 tys. zł, tj. o 66,0% w porównaniu do 2019 roku. Odpisy z tytułu kredytów wycenianych według zamortyzowanego kosztu w roku 2020 wyniosły 11 314 tys. zł w porównaniu do 44 865 tys. zł w roku 2019. Poziom utworzonej rezerwy na ryzyko prawne z tytułu kredytów aktywnych w CHF wyniósł 6 922 tys. zł, co oznacza spadek o 19,1% r/r.
Pozostałe koszty operacyjne
Pozostałe koszty operacyjne Banku w 2020 r. wyniosły 7 166 tys. zł i były wyższe o 3 285 tys. zł, tj. o 84,6% w porównaniu do roku 2019 i wynikały ze zwiększenia rezerwy na ryzyko prawne z tytułu kredytów spłaconych w CHF.
Podsumowanie wyniku
W konsekwencji wystąpienia powyższych zdarzeń wynik z działalności operacyjnej Banku osiągnięty w 2020 roku wyniósł -11.400 tys. zł i był wyższy o 31 681 tys. zł, tj. o 73,5% od wyniku osiągniętego w 2019 roku.
Strata netto Banku w 2020 roku wyniosła 12 385 tys. zł w porównaniu do straty netto w wysokości 37 702 tys. zł w roku 2019.
9.1.2. Kluczowe wskaźniki
Kluczowe wskaźniki przedstawiają się następująco:
wskaźnik ROE wyniósł -4,42% i był wyższy o 9,01 p.p. o r/r
wskaźnik kosztów do przychodów (C/I) wyniósł bez kosztów BFG 58,30% i był niższy o 3,90 p.p. r/r
łączny współczynnik kapitałowy (TCR) wyniósł 15,51% i był niższy o 0,01 p.p. r/r
Główne pozycje rachunku zysków i strat zostały opisane w rozdziale 11. Sprawozdanie z sytuacji finansowej i wyniki finansowe za 2020 rok.
9.1.3. Stosowane w 2020 roku stawki oprocentowania dla kredytów hipotecznych
Stawka referencyjna |
Przeciętna wartość stopy procentowej |
WIBOR 3M |
0,6613% |
WIBOR 6M |
0,6984% |
EURIBOR 3M |
-0,4250% |
EURIBOR 6M |
-0,3643% |
LIBOR-CHF 3M |
-0,7074% |
LIBOR-CHF 6M |
-0,6581% |
10.1.1. Przewidywane otoczenie zewnętrzne w 2021 roku
Po zaobserwowanym w 2020 spadku PKB, w roku 2021 oczekiwana jest poprawa koniunktury gospodarczej, w szczególności ze względu na nadzieje związane z rozpoczęciem programu szczepień przeciw COVID-19 oraz stopniowym znoszeniem obostrzeń epidemiologicznych. Normalizacja otoczenia gospodarczego powinna skutkować poprawą nastrojów konsumenckich oraz wzrostem aktywności gospodarczej przedsiębiorstw. Biorąc pod uwagę stopniową poprawę sytuacji w kraju, oczekiwany jest niższy średnioroczny wzrost cen niż odnotowany w roku 2020. W takim otoczeniu inflacyjnym oczekuje się, że RPP będzie stabilizowała stopy procentowe na obecnym poziomie (stopa referencyjna na poziomie 0,10%). Ustawa budżetowa na 2021 rok zakłada dochody budżetowe na poziomie 404,4 mld zł, a wydatki budżetu na 486,7 mld zł. W efekcie limit deficytu budżetu państwa na 2021 rok ustalono na 82,3 mld zł. Projekt zakłada wzrost PKB o 4,0% oraz średnioroczną inflację CPI na poziomie 1,8%.
10.1.2. Realizacja misji i wizji Banku w 2021 roku
W 2021 roku Bank będzie realizował przyjęte w Strategii na lata 2019-2021 założenia systematycznego budowania portfela kredytowego poprzez przenoszenie detalicznych ekspozycji hipotecznych (pooling) oraz zapewnienie finansowania długoterminowego dla prowadzonej działalności. Spodziewanym efektem tych działań jest wzrost wartości dla akcjonariusza oraz bezpieczne zarządzanie portfelem aktywów.
W tym celu Bank określił kierunki rozwoju obejmujące różne obszary działalności, które mają wspierać realizację misji i wizji poprzez:
zwiększanie wartości aktywów Banku poprzez regularny wykup i przenoszenie wierzytelności z Banku Pekao oraz pozyskiwanie długoterminowego finansowania dzięki emisji listów zastawnych w oparciu o ustanowiony Program Emisji Hipotecznych i Publicznych Listów Zastawnych,
obniżanie kosztów operacyjnych i wzrost efektywności działalności operacyjnej poprzez wdrożenie agencyjnego modelu sprzedaży we współpracy z Bankiem Pekao,
systematyczne budowanie portfela kredytowego dostosowanego do poziomu funduszy własnych poprzez ograniczanie koncentracji dużych ekspozycji komercyjnych, zwiększanie przewagi złotowych kredytów detalicznych w portfelu kredytowym Banku oraz przenoszenie do Banku kredytów hipotecznych o wysokiej jakości,
skuteczny monitoring ekspozycji kredytowych, efektywną restrukturyzację i windykację w celu obniżenia wartości portfela niepracującego i ograniczania kosztów ryzyka,
zachowanie wskaźników płynności i adekwatności kapitałowej na poziomach powyżej minimalnych wymogów regulacyjnych,
dalszą optymalizację i automatyzację jako kontynuację zwiększania efektywności procesów związanych z transakcjami poolingu oraz podnoszenia jakości procesów w zakresie obsługi przenoszonych kredytów.
11. Sprawozdanie z sytuacji finansowej i wyniki finansowe za 2020 rok
W Sprawozdaniu Zarządu z działalności Banku w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku zamieszczono sprawozdanie z sytuacji finansowej w wersji uproszczonej, rachunek zysków i strat w wersji uproszczonej i omówiono najważniejsze, wybrane pozycje z tak zaprezentowanych sprawozdań. Sprawozdania zostały sporządzone w polskich złotych, a wszystkie jego wartości, o ile nie wskazano inaczej, zostały podane w tysiącach złotych.
Pełna wersja rachunku zysków i strat, sprawozdania z całkowitych dochodów, sprawozdania z sytuacji finansowej, sprawozdania ze zmian w kapitale własnym oraz sprawozdania z przepływów pieniężnych, znajduje się w „Sprawozdaniu Finansowym Pekao Banku Hipotecznego S.A. za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2020 roku”.
11.1.1. Struktura sprawozdania z sytuacji finansowej
Poniższe tabele przedstawiają sprawozdanie z sytuacji finansowej Banku w wersji uproszczonej.
AKTYWA |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
zmianA |
||
TYS zł |
struktura |
TYS zł |
struktura |
||
Kredyty zabezpieczone hipoteką |
2 271 014 |
81,80% |
1 971 647 |
77,41% |
15,18% |
Kredyty niezabezpieczone hipoteką |
343 583 |
12,37% |
393 695 |
15,46% |
-12,73% |
Dłużne papiery wartościowe |
130 615 |
4,71% |
114 296 |
4,49% |
14,28% |
Inne(*) |
31 230 |
1,12% |
67 288 |
2,64% |
-53,59% |
Aktywa razem |
2 776 442 |
100,00% |
2 546 926 |
100,00% |
9,01% |
(*) W skład pozycji „Inne” wchodzą następujące pozycje ze sprawozdania z sytuacji finansowej: aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu), pochodne instrumenty zabezpieczające, rzeczowe aktywa trwałe, wartości niematerialne, aktywa z tytułu podatku dochodowego oraz inne aktywa.
PASYWA |
31.12.2020 |
31.12.2019 |
zmianA |
|||
tys zł |
struktura |
tys zł |
struktura |
|||
Zobowiązania wobec banków |
342 335 |
12,33% |
458 294 |
17,99% |
-25,30% |
|
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych |
2 107 024 |
75,89% |
1 777 854 |
69,80% |
18,51% |
|
Kapitał własny |
267 837 |
9,65% |
281 045 |
11,03% |
-4,70% |
|
Inne (*) |
59 246 |
2,13% |
29 733 |
1,18% |
99,26% |
|
Pasywa razem |
2 776 442 |
100,00% |
2 546 926 |
100,00% |
9,01% |
|
(*) W skład pozycji „Inne” wchodzą następujące pozycje ze sprawozdania z sytuacji finansowej: zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu), pochodne instrumenty zabezpieczające, zobowiązania wobec klientów, zobowiązania z tytułu podatku dochodowego, rezerwy i inne zobowiązania.
11.1.2. Aktywa
Zmiany w strukturze aktywów
Głównymi pozycjami w strukturze aktywów są kredyty udzielone klientom zabezpieczone hipoteką i niezabezpieczone hipoteką, które na koniec 2020 roku stanowiły odpowiednio 81,80% oraz 12,37% sumy bilansowej (na koniec 2019 roku odpowiednio 77,41% i 15,46%).
Struktura kredytów według klientów
(tys. zł)
|
31.12.2020 |
31.12.2019 |
ZMIANA |
Kredyty |
|
|
|
Kredyty – wartość nominalna |
2 706 658 |
2 442 037 |
10,84% |
› Osoby fizyczne |
1 576 118 |
1 138 782 |
38,40% |
› Firmy |
734 456 |
847 921 |
-13,38% |
› Przedsiębiorstwa indywidualne |
51 982 |
61 365 |
-15,29% |
› Jednostki samorządu terytorialnego |
344 102 |
393 969 |
-12,66% |
Kredyty – odsetki, korekty wartości |
52 430 |
54 084 |
-3,06% |
Kredyty według wartości bilansowej brutto |
2 759 088 |
2 496 121 |
10,54% |
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe |
-144 491 |
-130 779 |
10,48% |
Kredyty według wartości bilansowej netto |
2 614 597 |
2 365 342 |
10,54% |
Kredyty osób fizycznych na koniec grudnia 2020 roku wyniosły 1 576 118 tys. zł i były wyższe o 437 336 tys. zł tj. 38,40% niż na koniec grudnia 2019 roku.
Kredyty komercyjne na koniec grudnia 2019 roku wyniosły 734 456 tys. zł i były niższe o 113 465 tys. zł tj. 13,38% niż na koniec grudnia 2019 roku.
11.1.3. Pasywa
Zmiany w strukturze pasywów
Największą część pasywów Banku stanowią zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych oraz zobowiązania wobec banków.
Na koniec 2020 roku zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych oraz zobowiązania wobec banków wyniosły 2 449 359 tys. zł, a ich udział w sumie bilansowej wyniósł 88,22% (87,79% na koniec 2019 roku.). Udział kapitałów w sumie bilansowej wyniósł 9,65% na koniec 2020 roku (11,03% na koniec 2019 roku). Bank nie przyjmuje depozytów.
Źródła finansowania działalności operacyjnej Banku
Czynności bankowe dokonywane przez Bank regulowane są Ustawą o listach zastawnych i bankach hipotecznych. Podstawowym źródłem finansowania działalności banku hipotecznego są emisje listów zastawnych, pozostała część finansowania pozyskiwana jest w formie linii kredytowych oraz poprzez emisje obligacji.
Zewnętrzne źródła finansowania
(tys. zł)
|
31.12.2020 |
31.12.2019 |
ZMIANA |
Zobowiązania wobec banków |
342 335 |
458 294 |
-25,30% |
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych |
2 107 024 |
1 777 854 |
18,51% |
Zewnętrzne źródła finansowania razem |
2 449 359 |
2 236 148 |
9,53% |
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
(tys. zł)
|
31.12.2020 |
31.12.2019 |
ZMIANA |
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych z tego: |
|
|
|
› Hipoteczne listy zastawne – wartość nominalna |
1 202 258 |
1 171 973 |
2,58% |
› Publiczne listy zastawne – wartość nominalna |
263 375 |
301 875 |
-12,75% |
› Obligacje – wartość nominalna |
640 000 |
300 000 |
113,33% |
Odsetki, korekta wartości |
1 391 |
4 006 |
-65,28% |
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych, razem |
2 107 024 |
1 777 854 |
18,51% |
Największą część zobowiązań z tytułu emisji papierów wartościowych stanowią hipoteczne listy zastawne. Na koniec grudnia 2020 roku wyniosły 1 202 258 tys. zł i były wyższe o 30 285 tys. zł tj. 2,58% niż na koniec grudnia 2019 roku. Informacje dotyczące wyemitowanych dłużnych papierów wartościowych według rodzaju znajdują się w Nocie Objaśniającej nr 23 Sprawozdania Finansowego Pekao Banku Hipotecznego S.A.
Bank na dzień 31 grudnia 2020 roku oraz w 2020 roku stosuje rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych. Informacje dotyczące rachunkowości zabezpieczeń znajdują się w Nocie Objaśniającej nr 27 Sprawozdania Finansowego Pekao Banku Hipotecznego S.A.
11.1.4. Rachunek zysków i strat
Bank w 2020 roku poniósł stratę netto w wysokości 12 385 tys. zł, wobec straty netto w wysokości 37 702 tys. zł w 2019 roku. Wynik z tytułu odsetek osiągnięty w 2020 roku wyniósł 34 695 tys. zł i był wyższy o 3 132 tys. zł tj. 9,92% w porównaniu z wynikiem w 2019 roku. Czynniki wpływające na wynik 2020 roku zostały opisane w rozdziale 9. Wyniki Banku za 2020 rok.
Obrót w 2020 roku wyniósł 75 112 tys. zł, natomiast w 2019 roku 87 605 tys. zł. Obrót wyliczany jest jako suma przychodów z tytułu odsetek, przychodów z tytułu prowizji i opłat, pozostałych przychodów operacyjnych oraz dodatniego wyniku na instrumentach finansowych przeznaczonych do obrotu, wyniku z tytułu modyfikacji nieistotnej oraz wyniku z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenionych według wartości godziwej przez wynik finansowy.
Poniższa tabela przedstawia rachunek zysków i strat Banku w wersji uproszczonej.
(tys. zł)
|
01.01.2020- 31.12.2020 |
01.01.2019-31.12.2019 |
zmiana |
Przychody z tytułu odsetek |
69 283 |
79 669 |
-13,04% |
Koszty z tytułu odsetek |
-34 588 |
-48 106 |
-28,10% |
Wynik z tytułu odsetek |
34 695 |
31 563 |
9,92% |
Wynik z tytułu prowizji i opłat |
-301 |
693 |
|
Wynik na instrumentach finansowych przeznaczonych do obrotu |
4 027 |
5 273 |
-23,63% |
Wynik z tytułu modyfikacji nieistotnej oraz wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenionych według wartości godziwej przez wynik finansowy |
466 |
23 |
>100% |
Pozostałe przychody operacyjne |
213 |
574 |
-62,89% |
Ogólne koszty administracyjne |
-25 163 |
-23 894 |
5,31% |
Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe |
-18 171 |
-53 432 |
-65,99% |
Pozostałe koszty operacyjne |
-7 166 |
-3 881 |
84,64% |
Wynik na działalności operacyjnej |
-11 400 |
-43 081 |
-73,54% |
Strata przed opodatkowaniem |
-11 400 |
-43 081 |
-73,54% |
Podatek dochodowy |
-985 |
5 379 |
|
Strata za okres |
-12 385 |
-37 702 |
-67,15% |
Ogólne koszty administracyjne
Ogólne koszty administracyjne w 2020 roku wyniosły 25 163 tys. zł. Były one wyższe o 1 269 tys. zł tj. 5,31% w porównaniu do kosztów w 2019 roku.
(tys. zł)
|
01.01.2020-31.12.2020 |
01.01.2019-31.12.2019 |
zmiana |
Wynagrodzenia i inne świadczenia pracownicze |
14 684 |
13 970 |
5,11% |
Opłata na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków |
2 355 |
2 585 |
-8,90% |
Pozostałe koszty administracyjne |
6 657 |
6 215 |
7,11% |
Amortyzacja środków trwałych i wartości niematerialnych |
1 467 |
1 124 |
30,52% |
Ogólne koszty administracyjne |
25 163 |
23 894 |
5,31% |
Wzrost kosztów amortyzacji w 2020 roku związany był z poniesionymi kosztami modernizacji infrastruktury informatycznej w związku z realizowanym projektem Poolingu oraz zakupami sprzętu biurowego niezbędnego do realizacji pracy zdalnej przez pracowników Banku w warunkach pandemii COVID-19.
Opłata na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków za 2020 roku wyniosła 2 355 tys. zł i była niższa o 230 tys. zł, tj. o 8,90% niż w 2019 roku.
Rachunek zysków i strat w podziale na kwartały 2020 roku.
(tys. zł)
|
IV kwartał 2020 |
III kwartał 2020 |
II kwartał 2020 |
I kwartał 2020 |
Przychody z tytułu odsetek |
13 930 |
16 511 |
18 328 |
20 514 |
Koszty z tytułu odsetek |
-5 692 |
-6 991 |
-9 663 |
-12 242 |
Wynik z tytułu odsetek |
8 238 |
9 520 |
8 665 |
8 272 |
Wynik z tytułu prowizji i opłat |
91 |
-155 |
-145 |
-92 |
Wynik na instrumentach finansowych przeznaczonych do obrotu |
2 603 |
314 |
366 |
744 |
Wynik z tytułu modyfikacji nieistotnej oraz wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenionych według wartości godziwej przez wynik finansowy |
-68 |
-89 |
203 |
420 |
Pozostałe przychody operacyjne |
38 |
63 |
21 |
91 |
Ogólne koszty administracyjne |
-5 248 |
-5 619 |
-6 024 |
-8 272 |
Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe |
-10 310 |
-1 894 |
-3 083 |
-2 884 |
Pozostałe koszty operacyjne |
-7 702 |
-14 |
568 |
-18 |
Wynik na działalności operacyjnej |
-12 358 |
2 126 |
571 |
-1 739 |
Strata przed opodatkowaniem |
-12 358 |
2 126 |
571 |
-1 739 |
Podatek dochodowy |
-279 |
-410 |
-174 |
-122 |
Strata za okres |
-12 637 |
1 716 |
397 |
-1 861 |
12. Ryzyko związane z działalnością Banku
Głównym czynnikiem kształtującym poziom ryzyka występującego w Banku w 2020 roku była sytuacja rynkowa będąca skutkiem pandemii COVID-19, a mająca wpływ w szczególności na ryzyko kredytowe związane z udzielaniem wsparcia klientom spodziewającym się utrudnień w spłacie zobowiązań w wyniku skutków pandemii COVID-19. Czynniki wpływające na ryzyko kredytowe zostały opisane w rozdziale 7. punkt 7.2 Wpływ na ryzyko prowadzonej działalności
W 2020 roku zaobserwowano również wzrost ryzyka operacyjnego Banku. W związku z ogłoszonym w kraju zagrożeniem epidemicznym, w ramach zachowania ciągłości działania Bank podjął kroki, które umożliwiły bezpieczne dla pracowników wykonywanie pracy zdalnej. Działania i decyzje Zarządu Banku opierały się na ocenie ryzyk, w tym ryzyka operacyjnego dla funkcjonowania Banku w trybie pracy zdalnej i hybrydowej. Niestosowana wcześniej na taką skalę forma pracy wymagała powołania Sztabu Kryzysowego, którego jednym z celów działania było w 2020 roku (i na dzień publikacji raportu nadal obowiązuje) bieżące monitorowanie poziomu ryzyka związanego z taką formą pracy i podejmowanie, w razie konieczności, decyzji mających na celu utrzymanie ciągłości pracy Banku.
W 2020 roku odnotowano także wzrost ryzyka prawnego (w tym ryzyka operacyjnego) związanego z kredytami w CHF. Ryzyko prawne tego portfela zwiększyło się po wydaniu w październiku 2019 roku orzeczenia unijnego Trybunału Sprawiedliwości (TSUE wyrok w sprawie C-260/18). Biorąc pod uwagę obserwowany w 2020 roku w sektorze bankowym, w tym w Banku, wzrost liczby pozwów dotyczących walutowych kredytów hipotecznych w CHF oraz utrzymującą się niejednolitość w linii orzeczniczej dotyczącej powyższych kredytów, na dzień 31 grudnia 2020 roku Bank dokonał aktualizacji oszacowania rezerwy na przedmiotowe ryzyko. Szczegółowe czynniki ryzyka zostały opisane w rozdziale 8. punkt 8.1. Kredyty walutowe
Na koniec 2020 roku Bank nie zidentyfikował nowych rodzajów ryzyka w swojej działalności, a lista ryzyk identyfikowanych przez Bank jako trwale istotne lub potencjalnie istotne prezentuje się jak poniżej:
Ryzyko kredytowe
W celu ograniczenia poziomu ryzyka kredytowego Bank posiada zdefiniowane procedury i procesy zarządzania zarówno ryzykiem poszczególnego kredytobiorcy, jak i ryzykiem grup kredytobiorców o zbliżonej charakterystyce. W Banku funkcjonują również wewnętrzne limity ekspozycji kredytowych, a kompetencje i proces podejmowania decyzji kredytowych jest uzależniony od oceny poziomu ryzyka. Bank przeprowadza także testy warunków skrajnych, oceniając wpływ tych sytuacji na jakość portfela kredytowego i poziom rezerw tworzonych na ekspozycje kredytowe.
W skład ryzyka kredytowego wchodzą następujące rodzaje ryzyka:
› ryzyko kredytowe Filara I, czyli:
ryzyko wynikające z nieoczekiwanej zmiany wiarygodności kredytowej kredytobiorcy, która mogłaby spowodować zmianę wartości ekspozycji kredytowej wobec tego kredytobiorcy. Zmiana wartości ekspozycji może wynikać z: niewypłacalności kredytobiorcy, który nie jest w stanie regulować zobowiązań umownych, spadku wiarygodności kredytowej kredytobiorcy.
› ryzyko koncentracji rozumiane jako:
ryzyko wynikające z zaangażowań wobec: pojedynczych klientów lub grupy powiązanych klientów, sektora gospodarki, regionu gospodarczego, specyficznych produktów, ryzyko koncentracji obejmuje zarówno zaangażowania bilansowe, jak i pozabilansowe.
› ryzyko rezydualne, tj.:
ryzyko związane ze stosowaniem przez Bank technik redukcji ryzyka kredytowego, które mogą okazać się mniej efektywne niż oczekiwano - niższa, niż Bank zakłada, wartość nieruchomości w momencie jej potencjalnej egzekucji może wynikać z wielu czynników występujących zarówno po stronie rynku (spadek popyty lub wzrost podaży) jak też być efektem cech samej nieruchomości (zmiana wartości w czasie w wyniku jej organicznego zużycia).
Ryzyko rynkowe
W celu ograniczenia poziomu ryzyka rynkowego Bank dostosowuje działalność do zewnętrznych i wewnętrznych norm ostrożnościowych, a ekspozycja na ryzyko walutowe i ryzyko stopy procentowej wyznaczana poprzez kalkulację pozycji pierwotnych w instrumentach bazowych jest monitorowana m.in. z zastosowaniem metody VaR (Value at Risk).
W skład ryzyka rynkowego wchodzą następujące rodzaje ryzyka:
› ryzyko walutowe:
które jest definiowane jako ryzyko poniesienia strat w pozycjach bilansowych i pozabilansowych spowodowanych zmianami kursów walutowych,
› ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej:
definiowane jako ryzyko zmniejszenia przychodów/zwiększenia kosztów finansowych (odsetkowych) lub/i zmniejszenie wartości ekonomicznej kapitału spowodowane:
› niekorzystnymi zmianami rynkowych stóp procentowych (przesunięcie/zmiana nachylenia krzywej dochodowości) lub
› istotnej zmiany struktury terminowej (zapadalności/ wymagalności/ przeszacowania) pozycji wrażliwych.
Ryzyko płynności
Ryzyko płynności rozumiane jako ryzyko związane z tym, iż Bank może okazać się niezdolny do wywiązywania się ze swych zobowiązań płatniczych (w formie wypłaty środków pieniężnych lub dostawy instrumentu finansowego), niezależnie od tego, czy były one oczekiwane czy nieoczekiwane, bez narażenia wyników bieżącej działalności lub swej kondycji finansowej.
W celu ograniczenia poziomu ryzyka płynności Bank dostosowuje działalność do zewnętrznych i wewnętrznych norm ostrożnościowych, a na potrzeby zarządzania i monitorowania płynnością sporządza raporty płynności.
W obszarze płynności długoterminowej Bank przeprowadza analizy stabilności źródeł finansowania oraz dokonuje pomiaru płynności strukturalnej w oparciu o wskaźniki pokrycia określające stopień finansowania kredytów długoterminowymi pasywami. Bank dokonuje również codziennej kalkulacji nadzorczych miar płynności krótko- i długoterminowej.
Ryzyko operacyjne
Ryzyko operacyjne (w tym ryzyko prawne) to możliwość wystąpienia straty wynikającej z niedostosowania lub zawodności procesów wewnętrznych, ludzi i systemów lub ze zdarzeń zewnętrznych.
System zarządzania i kontroli ryzyka operacyjnego realizowany jest na wszystkich poziomach organizacyjnych Banku i jest stopniowo rozszerzany i rozwijany.
W ramach zarządzania i kontroli ryzyka operacyjnego Bank m.in. gromadzi informacje na temat strat wynikających z ryzyka operacyjnego, monitoruje kluczowe wskaźniki ryzyka operacyjnego oraz limity strat, a także przeprowadza okresowo testy warunków skrajnych (analizy scenariuszy).
Ryzyko braku zgodności
Ryzyko braku zgodności jest to ryzyko sankcji prawnych bądź regulacyjnych, strat finansowych lub utraty reputacji, na jakie narażony jest Bank w wyniku nieprzestrzegania przepisów prawa, zaleceń regulatorów lub przyjętych przez Bank standardów postępowania mających zastosowanie w jego działalności.
Bank ogranicza ryzyko braku zgodności m.in. poprzez analizę regulacji zewnętrznych mających zastosowanie w działalności Banku, identyfikacje obszarów działalności Banku narażonych na ryzyko braku zgodności, organizacyjne rozdzielenie zadań związanych z bieżącym zarządzaniem ryzykiem braku zgodności od zadań związanych z jego kontrolą.
W ramach zarządzania ryzykiem braku zgodności Bank wykorzystuje także wiedzę i doświadczenie, jakim dysponuje cała Grupa Pekao, wzorując się na rozwiązaniach wykorzystywanych w Grupie po ich wcześniejszym dostosowaniu do skali i specyfiki działalności Banku.
Ryzyko reputacji
Ryzyko reputacji rozumiane jako obecne lub przewidywane ryzyko dla przychodów i kapitału wynikające z negatywnego odbioru wizerunku Banku przez klientów, kontrahentów, akcjonariuszy/inwestorów lub regulatorów. Ryzyko to należy postrzegać, ze względu na skalę i zakres działalności Banku, w kontekście ryzyka reputacji całej Grupy Pekao.
Ryzyko reputacji ograniczane jest poprzez obowiązek przeprowadzania wewnętrznych konsultacji w zakresie nowo wprowadzanych produktów i nowych rodzajów działalności pod kątem oceny ryzyk, które produkty/ działania te mogą generować oraz wprowadzania metod ograniczania tych ryzyk.
Ryzyko biznesowe
Ryzyko biznesowe (w tym ryzyko strategiczne) definiowane przez Bank jako niekorzystne, niespodziewane zmiany w wolumenie działalności Banku i/lub poziomie marż, które nie są spowodowane ryzykiem kredytowym, rynkowym ani operacyjnym. Może ono doprowadzić do poważnych strat w dochodach i w konsekwencji do spadku wartości firmy. Ryzyko biznesowe może wynikać przede wszystkim z poważnego pogorszenia się sytuacji rynkowej, zmian u konkurencji lub zmian zachowania klientów, ale może również wynikać ze zmian w otoczeniu prawnym.
Elementem ryzyka biznesowego jest ryzyko strategiczne, czyli ryzyko poniesienia strat z tytułu decyzji lub radykalnych zmian w otoczeniu biznesowym, niewłaściwej realizacji decyzji, braku reakcji na zmiany w otoczeniu biznesowym, na przykład zmianę trendu w cyklu ekonomicznym. Ma ono wpływ na profil ryzyka Banku i w konsekwencji może mieć negatywny wpływ na kapitał, dochody Banku, jak też na jego kierunek rozwoju i zakres działalności w długim terminie.
Ryzyko biznesowe ograniczane jest m.in. poprzez monitorowanie i odpowiednio szybkie reagowanie na zmieniającą się sytuację rynkową, kontrolę skutków ekonomicznych działań podejmowanych przez Bank, podejmowanie działań mających na celu ograniczanie kosztów i inne działania mające na celu optymalizację przychodów i kosztów.
Ryzyko zmian warunków makroekonomicznych
Ryzyko zmian warunków makroekonomicznych, które definiowane jest jako ryzyko zmian otoczenia makroekonomicznego, które może mieć wpływ na przyszłe wymogi kapitałowe, bądź poziom dostępnych zasobów finansowych.
Bank ogranicza ryzyko zmian warunków makroekonomicznych poprzez monitorowanie sytuacji rynkowej i ekonomicznej oraz innych zmian zachodzących w otoczeniu gospodarczym Banku w celu podjęcia adekwatnych działań niezwłocznie po stwierdzeniu wystąpienia niekorzystnych dla Banku zjawisk i tendencji zagrażających utrzymaniu kapitałowych miar nadzorczych na wymaganym poziomie.
Ryzyko modeli
Ryzyko modeli jest to ryzyko wdrożenia nieprawidłowo zbudowanych (zdefiniowanych) modeli, niewłaściwego zastosowania modeli lub braku niezbędnej ich aktualizacji. Jest to również ryzyko nienależytej kontroli i monitoringu w trakcie funkcjonowania modelu w Banku.
Ryzyko modeli obejmuje ryzyko danych, założeń, metodologiczne oraz administrowania modelami.
Bank ogranicza ryzyko modeli głównie poprzez wprowadzone procedury mające na celu zapewnienie odpowiedniej jakości modeli oraz zarządzanie nimi.
Ryzyko nadmiernej dźwigni finansowej
Ryzyko nadmiernej dźwigni finansowej jest to ryzyko nadmiernego wzrostu ekspozycji kredytowych w stosunku do funduszy własnych Banku (Tier 1). W przypadku kryzysu finansowego, któremu towarzyszy duża zmienność cen aktywów, wysoka dźwignia finansowa może spowodować problemy płynnościowe lub straty Banku.
Bank ogranicza ryzyko nadmiernej dźwigni finansowej poprzez:
› planowanie odpowiedniej struktury kapitałów,
› planowanie rozwoju aktywów i pasywów (w tym na podstawie analiz niedopasowania aktywów i pasywów),
› analizę negatywnych scenariuszy w ramach testów warunków skrajnych,
› system limitów wskaźnika nadmiernej dźwigni finansowej.
Ryzyko emisji listów zastawnych
Ryzyko emisji listów zastawnych jest to ryzyko poniesienia przez Bank strat związanych z koniecznością wykupu przed terminem wymagalności, wyemitowanych listów zastawnych w wyniku przekroczenia limitów ustawowych.W celu ograniczenia ryzyka emisji listów zastawnych, Bank wprowadził wewnętrzne limity emisji listów zastawnych mające na celu zapewnienie „nadzabezpieczenia” emisji w stopniu zapewniającym zachowanie limitów ustawowych.
Limity ustawowe
Działając w ramach Ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych, Bank szczególną uwagę przykłada do zachowania bezpiecznych poziomów wykorzystania limitów związanych z emisją hipotecznych i publicznych listów zastawnych określonych w ww. Ustawie. Żaden z ustawowych limitów w 2020 roku nie został przekroczony, a poziom ich wykorzystania wskazuje na bezpieczne zasady prowadzenia działalności w tym zakresie.
Począwszy od 2016 roku Bank przeprowadza testy płynności w okresach kwartalnych oraz test równowagi pokrycia raz na pół roku. W tabeli poniżej zaprezentowane zostały limity ustawowe związane z emisją hipotecznych i publicznych listów zastawnych i poziom ich wykorzystania według stanu na dzień 31 grudnia 2020 roku:
Limit
|
Opis limitu
|
Wykorzystanie limitu
|
Limit
|
art. 13 ust. 1 |
Stosunek ogólnej kwoty wierzytelności z tytułu kredytów zabezpieczonych hipoteką i nabytych wierzytelności innych banków z tytułu takich kredytów, w części przekraczającej 60% bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości do ogólnej kwoty wierzytelności zabezpieczonych hipoteką. |
16,80% |
30,00% |
art. 14 |
Stosunek wartości hipotecznych listów zastawnych znajdujących się w obrocie do 60% WBH nieruchomości niemieszkalnych lub 80% WBH nieruchomości mieszkalnych, stanowiących przedmiot zabezpieczenia wierzytelności wpisanych do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych oraz środków dodatkowych, wpisanych do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych (minus nadwyżka na odsetki od listów zastawnych w okresie 6 miesięcy). |
77,17% |
100,00% |
art. 15 ust. 1 |
Stosunek ogólnej wartości nabytych akcji i udziałów innych podmiotów do funduszy własnych Banku. |
0,00% |
10,00% |
art. 15 ust. 2 |
Stosunek ogólnej wartości zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz wyemitowanych obligacji do funduszy własnych Banku. |
346,59% |
600,00% |
art. 15 ust. 3 |
Stosunek ogólnej wartości zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz wyemitowanych obligacji do ogólnej kwoty wierzytelności z tytułu kredytów zabezpieczonych hipoteką i niezabezpieczonych hipoteką, jeżeli kredytobiorcą, gwarantem lub poręczycielem spłaty są podmioty wymienione w art. 3 ust. 2 ustawy oraz nabytych wierzytelności innych banków z tytułu takich kredytów. |
36,14% |
100,00% |
art. 17 |
Stosunek ogólnej wartości listów zastawnych znajdujących się w obrocie do sumy funduszy własnych Banku i rezerwy na zabezpieczenie listów zastawnych. |
519,32% |
4000,00% |
art. 18 ust. 1 |
Stosunek nominalnej wartości wierzytelności zabezpieczonych hipoteką oraz środków dodatkowych, wpisanych do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych (minus nadwyżka na odsetki od listów zastawnych w okresie 6 miesięcy) do nominalnej wartości hipotecznych listów zastawnych znajdujących się w obrocie. |
140,69% |
nie mniej niż 110,00% |
art. 18 ust. 1 cz. 2 |
Stosunek nominalnej wartości wierzytelności zabezpieczonych hipoteką do nominalnej wartości hipotecznych listów zastawnych znajdujących się w obrocie. |
139,44% |
nie mniej niż 85,00% |
art. 18 ust. 2 |
Stosunek kosztów z tytułu odsetek od hipotecznych listów zastawnych znajdujących się w obrocie do przychodów z tytułu odsetek od wierzytelności zabezpieczonych hipoteką oraz środków dodatkowych, wpisanych do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych (minus odsetki od środków przeznaczonych na nadwyżkę). |
45,83% |
100,00% |
art. 23 zd. 1 |
Stosunek wartości wierzytelności zabezpieczonych hipotekami ustanowionymi w trakcie realizacji inwestycji budowlanych do ogólnej wartości wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie, wpisanych do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych. |
0,56% |
10,00% |
art. 23 zd. 2 |
Stosunek wartości wierzytelności zabezpieczonych hipotekami ustanowionymi na nieruchomościach przeznaczonych pod zabudowę, zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego do ogólnej wartości wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie, wpisanych do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych. |
0,16% |
1,00% |
art. 18 ust. 1a cz. 1 P |
Stosunek nominalnej wartości wierzytelności niezabezpieczonych hipoteką, jeżeli kredytobiorcą, gwarantem lub poręczycielem spłaty są podmioty wymienione w art. 3 ust. 2 Ustawy oraz środków dodatkowych, wpisanych do rejestru zabezpieczenia publicznych listów zastawnych (minus nadwyżka na odsetki od publicznych listów zastawnych w okresie 6 miesięcy) do nominalnej wartości publicznych listów zastawnych znajdujących się w obrocie |
129,14% |
nie mniej niż 110,00% |
art. 18 ust. 1a cz. 2 P |
Stosunek nominalnej wartości wierzytelności niezabezpieczonych hipoteką, jeżeli kredytobiorcą, gwarantem lub poręczycielem spłaty są podmioty wymienione w art. 3 ust. 2 Ustawy do nominalnej wartości publicznych listów zastawnych znajdujących się w obrocie |
129,14% |
nie mniej niż 85,00% |
art. 18 ust. 2 P |
Stosunek kosztów z tytułu odsetek od publicznych listów zastawnych znajdujących się w obrocie do przychodów z tytułu odsetek od wierzytelności niezabezpieczonych hipoteką, jeżeli kredytobiorcą, gwarantem lub poręczycielem spłaty są podmioty wymienione w art. 3 ust. 2 Ustawy oraz środków dodatkowych, wpisanych do rejestru zabezpieczenia publicznych listów zastawnych (minus odsetki od środków przeznaczonych na nadwyżkę) |
58,49% |
100,00% |
Ryzyko działalności bancassurance
Ryzyko działalności bancassurance jest to:
› ryzyko wystąpienia straty:
wynikającej z niedostosowania lub zawodności procesów wewnętrznych, ludzi i systemów lub ze zdarzeń zewnętrznych, w zakresie w jakim ta strata związana jest z produktem ubezpieczeniowym, lub poniesienia strat na skutek błędnego lub zbyt późnego opracowania lub uchwalenia regulacji prawnych, ich niestabilności, zmian w orzecznictwie, błędnego ukształtowania stosunków prawnych, jakości dokumentacji formalno-prawnej czy niekorzystnych rozstrzygnięć sądów lub innych organów w sprawach spornych prowadzonych z innymi podmiotami,
› ryzyko sankcji prawnych bądź regulacyjnych, strat finansowych lub utraty reputacji, na jakie narażony jest Bank:
w wyniku nieprzestrzegania przepisów prawa, zaleceń regulatorów lub przyjętych przez Bank standardów postępowania mających zastosowanie w jego działalności ubezpieczeniowej,
› ryzyko sytuacji finansowej ubezpieczyciela:
w kontekście zdolności do wypłaty odszkodowania/świadczenia odnosząc się do łącznej wartości wystawionych polis, które są scedowane na Bank lub Bank jest upoważniony do roszczeń z innych tytułów,
› ryzyko pogorszenia jakości transakcji kredytowej, która powinna być zabezpieczona polisą, w kontekście braku polisy lub jej niezgodności z wymogami,
› obecne lub przewidywane ryzyko dla przychodów i kapitału:
wynikające z negatywnego odbioru wizerunku Banku przez klientów, kontrahentów, akcjonariuszy/inwestorów lub regulatorów, w zakresie w jakim utrata reputacji związana jest z działalnością ubezpieczeniową Banku.
Bank ogranicza ryzyko bancassurance poprzez stosowanie działań mających na celu ograniczenie: ryzyka braku zgodności, ryzyka kredytowego, ryzyka reputacji, ryzyka operacyjnego.
12.1.1. Zarządzanie ryzykiem
Bank zarządza wszystkimi zidentyfikowanymi rodzajami ryzyka związanego z jego działalnością.
› Proces zarządzania ryzykiem:
› jest adekwatny do skali działalności Banku oraz do istotności, skali i złożoności danego ryzyka, a także jest spójny z zasadami zarządzania ryzykiem w Grupie Pekao,
› wspiera realizację strategii zarządzania Bankiem przy zachowaniu zgodności ze strategią zarządzania ryzykiem, w szczególności w zakresie poziomu tolerancji na ryzyko,
› jest na bieżąco dostosowywany do nowych czynników i źródeł ryzyka, a metody zarządzania ryzykiem są okresowo weryfikowane i walidowane.
› Metody zarządzania ryzykiem oraz systemy pomiaru ryzyka są dostosowane do skali i złożoności działalności Banku oraz charakteru i wielkości ryzyka, na jakie narażony jest Bank.
› Poziom ryzyka jest regularnie monitorowany i odnoszony do systemu limitów obowiązujących w Banku, poziom ryzyka jest regularnie raportowany komórkom i organom nadzorującym.
› Zarządzanie ryzykiem jest zintegrowane z procesami planowania i kontroli.
W celu zapewnienia odpowiedniego poziomu zarządzania ryzykiem występującym w działalności Banku powołano następujące Komitety wspierające działalność Zarządu Banku:
› Komitet Kredytowy – którego przedmiotem działania jest ryzyko kredytowe.
› Komitet Ryzyka Operacyjnego – którego działalność dotyczy ryzyka operacyjnego, ryzyka braku zgodności i ryzyka bancaasurance.
› Komitet Aktywów i Pasywów (ALCO) – którego przedmiotem działania są pozostałe ryzyka występujące w Banku, w tym w szczególności ryzyka rynkowe i ryzyko płynności.
Bank dokonuje podziału zidentyfikowanych ryzyka na trzy typy:
› Ryzyka trwale istotne:
w przypadku których nie ma konieczności oceny istotności, gdyż Bank z założenia uznaje je za istotne i które z tego powodu podlegają aktywnemu monitorowaniu i zarządzaniu.
› Ryzyka potencjalnie istotnie:
w przypadku których ocena istotności podlega okresowej ocenie w oparciu o ustalone kryteria, lecz które, niezależnie od tej oceny także podlegają aktywnemu zarzadzaniu.
› Ryzyka trwale nieistotne:
ryzyka w przypadku których Bank uznaje, iż nie są istotne dla jego działalności i nie ma potrzeby nimi zarządzać. Ocena, czy status tych ryzyk jako trwale nieistotnych nie uległ w 2020 roku zmianie i podlega corocznej weryfikacji dokonywanej przez Bank w ramach „procesu oceny Profilu ryzyka i adekwatności ICAAP”.
13. Organizacja i struktura Banku
13.1.1. System Kontroli Wewnętrznej
Bank posiada system zarządzania dostosowany do skali i złożoności jego działania. W ramach systemu zarządzania w szczególności wyróżnia się:
System zarządzania ryzykiem
Celem systemu zarządzania ryzykiem jest identyfikacja, pomiar lub szacowanie, a także monitorowanie ryzyka występującego w działalności Banku służące zapewnieniu prawidłowości procesu wyznaczania i realizacji szczegółowych celów prowadzonej przez Bank działalności.
System kontroli wewnętrznej.
Celami ogólnymi Systemu Kontroli Wewnętrznej są:
› zapewnienie skuteczności i efektywności działania Banku,
› zapewnienie wiarygodności sprawozdawczości finansowej,
› zapewnienie przestrzegania zasad zarządzania ryzykiem w Banku,
› zapewnienie zgodności działania Banku z przepisami prawa, regulacjami wewnętrznymi i standardami rynkowymi.
W ramach celów ogólnych Systemu Kontroli Wewnętrznej, Bank identyfikuje szczegółowe cele biorąc pod uwagę następujące aspekty:
› zakres i stopień złożoności działalności Banku,
› zakres stosowania określonych przepisów prawa, standardów rynkowych oraz obowiązujących w Banku regulacji wewnętrznych, do których przestrzegania zobowiązany jest Bank,
› stopień osiągania planów operacyjnych i biznesowych przyjętych w Banku,
› kompletność, prawidłowość i kompleksowość procedur księgowych,
› jakość (dokładność i niezawodność) systemów: księgowego, sprawozdawczego i operacyjnego,
› adekwatność, funkcjonalność i bezpieczeństwo środowiska teleinformatycznego,
› strukturę organizacyjną Banku, podział kompetencji i zasady koordynacji działań pomiędzy poszczególnymi komórkami organizacyjnymi,
› system tworzenia i obiegu dokumentów i informacji,
› zakres czynności powierzonych przez Bank do wykonania podmiotom zewnętrznym oraz ich wpływ na skuteczność Systemu Kontroli Wewnętrznej w Banku.
Funkcjonujący w Banku System Kontroli Wewnętrznej obejmuje trzy linie obrony:
Pierwsza linia obrony
Jest częścią funkcji kontroli, a działalność komórek w I linii obrony wiąże się z podejmowaniem ryzyka. Są one odpowiedzialne za utrzymywanie efektywnych mechanizmów kontrolnych i ich przestrzeganie oraz za wykonywanie procedur w zakresie zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej w ramach bieżącej działalności.
Jednostki te identyfikują, oceniają, kontrolują, monitorują i raportują na temat zidentyfikowanego ryzyka lub nieprawidłowości oraz podejmują działania ograniczające ryzyko, kierując procesem projektowania i wdrażania np. wewnętrznych regulacji i procedur oraz zapewniają ich zgodność z przyjętymi założeniami i celami. Komórki pierwszej linii obrony odpowiadają za opracowanie, wdrożenie i wykonywanie mechanizmów kontrolnych mających za zadanie zapewnienie osiągania celów ogólnych i szczegółowych SKW, przy czym w ramach tej linii wykonywany jest również niezależny monitoring przestrzegania mechanizmów kontrolnych w postaci weryfikacji bieżącej i/lub testowania poziomego. Zadania pierwszej linii obrony realizują kierujący komórkami organizacyjnymi, jak i komórki organizacyjne przez nich nadzorowane, realizujące cele biznesowe oraz bezpośrednio je wspierające.
Druga linia obrony
Związana jest z kontrolą zarządzania ryzykiem na I linii obrony przez pracowników na specjalnie powoływanych do tego stanowiskach lub w komórkach organizacyjnych niezależnie od zarządzania ryzykiem na pierwszej linii obrony. Druga linia obrony realizuje zadania wynikające z funkcji kontroli drugiej linii obrony oraz wspiera pierwszą linię obrony w osiąganiu celów SKW i odpowiada za:
› wydawanie standardów postępowania jak również opiniowanie regulacji wewnętrznych Banku (w tym, monitoring prawno-regulacyjny oraz analiza zgodności z zewnętrznymi aktami prawnymi),
› zapewnienie metod i narzędzi w ramach systemu kontroli wewnętrznej,
› zatwierdzanie decyzji pierwszej linii obrony dotyczących wdrażania, modyfikacji lub usuwania mechanizmów kontrolnych,
› monitorowanie stosowania przez pierwszą linię obrony regulacji z zakresu systemu kontroli wewnętrznej,
› monitorowanie poziome przestrzegania mechanizmów kontrolnych w ramach drugiej linii obrony,
› monitorowanie pionowe pierwszej linii obrony w zakresie przestrzegania kluczowych mechanizmów kontrolnych,
› weryfikację bieżącą pionową w zakresie opiniowania regulacji wewnętrznych Banku.
Jednostki drugiej linii obrony w ramach działań kontrolnych dokonują własnej niezależnej oceny efektywności funkcjonowania pierwszej linii obrony poprzez: testy, przeglądy i inne formy kontroli.
Trzecia linia obrony
Obejmuje niezależną komórkę audytu wewnętrznego mającą za zadanie badanie i ocenę, w sposób niezależny i obiektywny, adekwatności i skuteczności systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej.
Kontrola wewnętrzna jest procesem ciągłym, realizowanym na wszystkich poziomach organizacyjnych Banku. System kontroli wewnętrznej angażuje, w różnych rolach, organy statutowe Banku, poszczególne komórki organizacyjne Banku, osoby nadzorujące i kierujące oraz wszystkich pracowników.
Schemat linii obrony w ramach systemu kontroli wewnętrznej Banku:
Komórki I linii obrony |
Komórki II linii obrony |
Komórki III linii obrony |
Komórki organizacyjne z obszaru biznesu oraz komórki wspierające działalność biznesową |
› Komórki z obszarów: › zarządzania ryzykiem w tym ryzykiem braku zgodności w działalności Banku, › bezpieczeństwa Banku, › walidacji modeli, › ochrony i zarządzania danymi w tym danymi osobowymi, › komitety wspierające zarządzanie (Komitet Kredytowy Banku (KKB), Komitet ryzyka Operacyjnego (KRO),Komitet Aktywów i Pasywów ALCO) |
Zespół Audytu |
13.1.2. Struktura organizacyjna
W dniu 30 września 2020 roku Rada Nadzorcza zatwierdziła zmianę struktury organizacyjnej Banku (URN nr 49/2020). Zmiany w strukturze organizacyjnej przedstawiały następująco:
Obszar Prezesa Zarządu |
||
Komórki raportujące bezpośrednio |
Opis zmiany |
Zadania obszaru |
› Departament Informatyki › Departament Strategii Banku i Organizacji › Departament Prawny › Biuro Informacji Zarządczej › Zespół Audytu › Zespół ds. Zgodności › Samodzielne stanowisko w obszarze HR › Samodzielne stanowisko Inspektora Ochrony Danych › Samodzielne stanowisko Specjalisty ds. Bezpieczeństwa Banku › Zespół Obsługi Rozliczeń |
› Z obszaru Operacji i Finansów przesunięto do obszaru Prezesa Zarządu, Zespół Obsługi Rozliczeń › Z Departamentu Strategii Banku i Organizacji wyodrębniono stanowisko Specjalisty ds. Bezpieczeństwa Banku i przesunięto jako bezpośrednio raportujące do Prezesa Zarządu
|
› Informatyka › Strategia Banku › Organizacja Banku › Obsługa prawna Banku › Informacja zarządcza › Audyt wewnętrzny › Zarządzanie ryzykiem braku zgodności w tym przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu › Realizacja Polityki personalnej i Polityki wynagrodzeń › Obsługa rozliczeń pieniężnych › Bezpieczeństwo Banku w tym ochrona danych osobowych |
Obszar Operacji i Finansów |
||
Komórki raportujące bezpośrednio |
Opis zmiany |
Zadania obszaru |
› Departament Rachunkowości i Operacji › Departament Emisji i Zarządzania Aktywami i Pasywami › Centrum Kontaktu
|
› Z Departamentu Rachunkowości i Operacji wyodrębniono Centrum Kontaktu i przesunięto bezpośrednio pod nadzór Członka Zarządu › w strukturze Centrum Kontaktu ograniczono ilość zespołów poprzez połączenie Zespołu Obsługi Klienta i Zespołu Obsługi Partnerów w jeden Zespół Kredytów Hipotecznych
|
› Zarządzanie ryzykiem rynkowym i ryzykiem płynności › Zawieranie transakcji skarbowych, › Realizacja Polityki kapitałowej › Emisje obligacji zabezpieczonych i niezabezpieczonych › Zarządzanie rejestrem zabezpieczenia listów zastawnych › Obsługa klientów Banku, › Ewidencja księgowa kredytów, › Realizacja Polityki informacyjnej › Księgowość, rachunkowość sprawozdawczość i planowanie |
Obszar ryzyka |
||
Komórki raportujące bezpośrednio |
Opis zmiany |
Zadania obszaru |
› Departament Wsparcia Procesów Kredytowych i Monitoringu › Zespół Analiz Kredytowych › Departament Zarządzania Ryzykiem › Oficer Ryzyka Operacyjnego, › Departament Ustalania Bankowo-Hipotecznej Wartości Nieruchomości › Zespół Walidacji Modeli
|
› Ze struktury Departamentu Wsparcia Procesów Kredytowych i Monitoringu przesunięto Zespół Analiz Kredytowych bezpośrednio pod nadzór Członka Zarządu
|
› Nadzór nad ryzykami istotnymi w działalności Banku (z wyłączeniem ryzyka braku zgodności, bancassurance) poprzez opracowywanie polityk, limitów, analiz, i regulacji oraz monitoring i kontrolę tych ryzyk. › Analiza i ocena ryzyka kredytowego › Podejmowanie decyzji lub przygotowywanie materiału decyzyjnego › Monitoring ekspozycji kredytowych › Weryfikacja warunków i akceptacja wypłaty kredytu › Restrukturyzacja i windykacja ekspozycji kredytowych › Walidacja modeli › Wycena nieruchomości |
Wprowadzona przez Zarząd i zatwierdzona przez Radę Nadzorczą struktura organizacyjna Banku dostosowana jest do wielkości i profilu ponoszonego ryzyka, a także adekwatna do skali i charakteru prowadzonej działalności. W strukturze organizacyjnej została odpowiednio określona podległość służbowa, a zadania oraz zakres obowiązków i odpowiedzialności są wyraźnie przypisane i odpowiednio podzielone. Podziały realizowanych zadań zapewniają niezależność funkcji pomiaru, monitorowania i kontrolowania ryzyka od działalności operacyjnej. Alokacja odpowiedzialności jest określona w przejrzysty sposób w wewnętrznych regulacjach Banku.
14. Zasady i polityki obowiązujące w Banku
Polityka kredytowa
Polityka Kredytowa Banku determinowana jest przez specjalistyczny charakter działalności określony w Ustawie o listach zastawnych i bankach hipotecznych. Polityka ta jest także zgodna z zasadami działalności prowadzonej przez Grupę Pekao i podlega corocznej weryfikacji oraz zatwierdzeniu zarówno przez Zarząd Banku, jak i Radę Nadzorczą Banku, która dokonuje oceny zasad zarządzania ryzykiem ekspozycji kredytowych w oparciu o kwartalne raporty ryzyka i/lub sprawozdania Zarządu Banku.
Podstawowym celem Polityki jest wyznaczenie zasad zapewniających:
› efektywne zarządzanie ryzykiem kredytowym,
› stabilny i zrównoważony wzrost portfela kredytowego,
› utrzymanie jakości aktywów poprzez ograniczanie potencjalnych i rzeczywistych strat,
› spełnienie wymagań regulacyjnych, w tym zawartych w Rekomendacjach KNF,
› zapewnienie zgodności z zasadami obowiązującymi w Grupie Pekao.
Prowadząc działalność kredytową Bank zmierza do budowania portfela jedynie takich kredytów, które mogą być finansowane poprzez emisje hipotecznych lub publicznych listów zastawnych.
Parametry ryzyka związane z działalnością kredytową (apetyt na ryzyko) są określone w uchwałach Rady Nadzorczej i/lub Zarządu Banku, a jakiekolwiek odstępstwa od ogólnie obowiązujących zasad kredytowania zawsze wymagają zatwierdzenia na poziomie Zarządu Banku.
W celu zapewnienia transparentności procesu kredytowania poszczególne jego etapy – począwszy od pozyskania klienta a na ewentualnej windykacji należności skończywszy – są rozdzielone pomiędzy komórki organizacyjne Banku, a procesy podejmowania decyzji kredytowych i innych decyzji związanych z obsługą kredytu oraz procesy związane z oceną, monitoringiem i kontrolą ryzyka są ściśle określone i opisane w wewnętrznych regulacjach Banku.
Oprocentowanie aktualnie oferowanych kredytów jest zmienne i w przypadku kredytów złotowych oparte o stawkę referencyjną WIBOR, natomiast w przypadku walutowych kredytów konsorcjalnych stawką bazową jest EURIBOR. Wysokość stosowanych przez Bank przeciętnych stóp oprocentowania dla kredytów hipotecznych w 2020 roku została opisana w rozdziale 9. punkt 9.3 Stosowane w 2020 roku stawki oprocentowania dla kredytów hipotecznych.
Zasady Ładu korporacyjnego
Bank stosuje Zasady Ładu Korporacyjnego dla Instytucji Nadzorowanych przyjęte przez Komisję Nadzoru Finansowego stosując odstępstwa od zasady §8 ust.4, §28 ust. 3 i 4, §29 ust.1 oraz Rozdziału 9 tych Zasad na mocy Uchwały Zarządu 147/2020 z dnia 30 września 2020 r.
Polityka informacyjna
Bank prowadzi przejrzystą Politykę Informacyjną w zakresie adekwatności kapitałowej oraz innych informacji podlegających ogłaszaniu i dotyczących działalności Banku, uwzględniającą potrzeby wszystkich interesariuszy i zapewniającą równy dostęp do informacji.
W szczególności istotną platformą komunikacyjną jest strona internetowa Banku, na której zamieszczane są m. in. informacje dotyczące ładu korporacyjnego w Banku, raportów rocznych, okresowych i bieżących, programu emisji listów zastawnych, sposobu składania i rozpatrywania reklamacji Klientów. W okresie pandemii strona internetowa Banku była głównym kanałem komunikacji z interesariuszami w zakresie zasad funkcjonowania Banku i obsługi klientów. W szczególności publikowane były informacje dotyczące dostępnego w ramach Tarczy Antykryzysowej oraz moratorium COVID-19 wsparcia dla klientów spodziwających się utrudnień w spłatach kredytów.
Działalność Banku w zakresie relacji inwestorskich skoncentrowana jest przede wszystkim na zapewnieniu przejrzystej i aktywnej komunikacji z rynkiem kapitałowym i opiera się na wykonywaniu obowiązków informacyjnych w ramach obowiązujących przepisów prawa. Bank publikuje raporty bieżące oraz raporty finansowe w formie elektronicznej na stronie internetowej banku www.pekaobh.pl
Polityka zgłaszania naruszeń
Zgodnie z wytycznymi zawartymi w § 6 Zasad Ładu Korporacyjnego w Banku obowiązuje Polityka zgłaszania naruszeń (whistleblowing) wprowadzona Uchwałą Zarządu nr 172/2020 z dnia 29 października 2020 roku.
Jej celem jest stworzenie Pracownikom bezpiecznych kanałów sygnalizowania zaobserwowanych w Banku praktyk niezgodnych z obowiązującym prawem, nieuczciwych lub nieetycznych (tj. „Naruszeń”) lub uzasadnionych podejrzeń ich zaistnienia oraz zapewnienie, że zgłoszone problemy zostaną poddane analizie i właściwie zarządzone, a zgłaszający je w dobrej wierze będzie chroniony przed działaniami odwetowymi.
Polityka bancassurance
W Banku obowiązuje, zatwierdzona Uchwałą Rady Nadzorczej nr 20/2019 z dnia 22 lutego 2019 roku, Polityka bancassurance. Politykę wdrożono w związku z wydaniem w dniu 24 czerwca 2014 r. przez Komisję Nadzoru Finansowego Rekomendacji U dotyczącej dobrych praktyk w zakresie bancassurance
Zgodnie z Rekomendacją U:
Rekomendacja 1: Zarząd banku jest odpowiedzialny za opracowanie, zatwierdzenie oraz wprowadzenie w życie – w formie pisemnej – polityki w zakresie bancassurance. Polityka ta powinna wynikać z zatwierdzonej przez radę nadzorczą strategii prowadzenia działalności.
Rekomendacja 4: Rada nadzorcza, w ramach wypełniania swoich funkcji i odpowiedzialności za system zarządzania ryzykiem w banku, powinna monitorować realizację polityki banku w zakresie bancassurance oraz zasad polityki rachunkowości w tym obszarze.
W celu zapewnienia spójnego systemu zarządzania ryzykiem działalności bancassurance w ramach Grupy Banku Pekao, przy opracowaniu niniejszego dokumentu uwzględnione zostały rozwiązania przewidziane w „Polityce bancassurance w Banku Polska Kasa Opieki Spółka Akcyjna”, mając na uwadze specyfikę Banku.
Kluczowe funkcje
Zgodnie z obowiązującą „Polityką doboru kandydatów do funkcji członka Zarządu oraz Funkcji Kluczowej oraz oceny odpowiedniości proponowanych i powoływanych członków Zarządu, Rady Nadzorczej oraz osób pełniących Funkcje Kluczowe w Pekao Banku Hipotecznym S.A.” w Banku funkcjonuje optymalny i jednolity proces doboru osób pełniących Kluczowe Funkcje, tak aby zapewnić wykonywanie zadań związanych z realizacją planów i strategii biznesowej Banku, przez osoby posiadające niezbędną wiedzę, doświadczenie oraz umiejętności, a także cieszące się dobrą reputacją.
15. Informacje dotyczące zmiennych składników wynagrodzeń
Polityka określa również zasady dotyczące ustalania wynagrodzenia całkowitego, systemów motywacyjnych, świadczeń pozapłacowych w tym zasad wynagradzania Pracowników zajmujących Stanowiska kierownicze w Banku. Zasady te wspierają prawidłowe i skuteczne zarządzanie ryzykiem i nie zachęcają do podejmowania nadmiernego ryzyka, wspierają realizację strategii biznesowej Banku oraz ograniczają konflikt interesów. Wzmacniają zależność pomiędzy wysokością zmiennej części wynagrodzenia, a realizacją długoterminowego wzrostu wartości dla akcjonariusza i stabilności funkcjonowania Banku.
Podstawową zasadą Polityki wynagradzania jest zapewnienie konkurencyjnego poziomu oraz efektywności wynagrodzeń, prawidłowości w zakresie postępowania oraz osiąganych wyników, a także przejrzystości i wewnętrznej sprawiedliwości.
15.1.1. Systemy motywacyjne
W Banku funkcjonują dwa podstawowe systemy motywacyjne:
› System zmiennego wynagradzania dla Kadry Zarządzającej,
› System oparty na Regulaminie Wynagradzania, którego podstawą jest premia uznaniowa i nagroda specjalna za niestandardowy wkład pracy w realizację zadań i projektów.
Obowiązujący w Banku System zmiennego wynagradzania dla Kadry Zarządzającej stanowi zachętę dla Uczestników do szczególnej dbałości o długoterminowe dobro Banku. Regulacja szczegółowo określa zasady przyznawania, nabywania i wypłaty wynagrodzenia zmiennego dla pracowników, których Bank zidentyfikował, jako Stanowiska kierownicze mające istotny wpływ na profil ryzyka Banku. Stały element wynagrodzenia ustalany jest z tytułu zajmowanego stanowiska i zakresu odpowiedzialności i odzwierciedla poziom doświadczenia oraz umiejętności wymaganych na danym stanowisku. Pozwala zredukować ryzykowne zachowania, zniechęca do podejmowania działań skoncentrowanych na wynikach krótkoterminowych, które mogą zagrażać stabilności Banku w długim okresie, a jednocześnie umożliwia prowadzenie elastycznej Polityki wynagrodzeń. System zmiennego wynagradzania dla Kadry Zarządzającej zapewnia kompleksowy pomiar realizacji wyników na poziomie indywidualnym oraz wyników całego Banku, z uwzględnieniem oceny ryzyka i oceny zgodności postępowania Uczestnika z przepisami prawa oraz przyjętymi przez Bank standardami.
Od 2020 roku zmianie uległy zasady Systemu zmiennego wynagradzania dla Członków Zarządu, które wprowadziły postanowienia określone w Uchwale nr 2 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Pekao Banku Hipotecznego S.A. z dnia 24 października 2019 roku w sprawie zasad kształtowania wynagrodzeń Członków Zarządu.
Podstawą systemu opartego na Regulaminie Wynagradzania jest premia kwartalna, która ma charakter uznaniowy. W ramach środków przeznaczonych na wynagrodzenia tworzony jest fundusz premiowy. Wysokość funduszu, przeznaczonego na wypłaty premii za dany okres, wyliczana jest proporcjonalnie do rzeczywistego poziomu wykonania planowanego wyniku netto za dany kwartał. Przyznanie, w ramach uruchomionego funduszu, premii indywidualnej dla Pracownika uwzględnia wkład i zaangażowanie w realizację wyznaczonych zadań. Takie rozwiązanie pozwala na zarządzanie poziomem wypłat, w zależności od wyników Banku oraz indywidualnych osiągnięć.
Polityka oceny odpowiedniości
W celu realizacji zasad wynikających z Zasad Ładu Korporacyjnego, w Banku obowiązuje, wprowadzona Uchwałą Zarządu nr 203/2020, zatwierdzona przez Radę Nadzorczą Banku na mocy Uchwały nr 59/2020 oraz Walne Zgromadzenie Banku na mocy Uchwały UWZ nr 5/2021 z 29.01.2021 „Polityka doboru kandydatów do funkcji członka Zarządu oraz Funkcji Kluczowej oraz oceny odpowiedniości proponowanych i powoływanych członków Zarządu, Rady Nadzorczej oraz osób pełniących Funkcje Kluczowe w Pekao Banku Hipotecznym S.A.”
Przedmiotowa Polityka określa kryteria oceny odpowiedniości na etapie powoływania i w toku sprawowania funkcji przez członków Zarządu Banku i Rady Nadzorczej Banku. Reguluje także przebieg procesu oceny odpowiedniości, zadania poszczególnych organów Banku oraz innych podmiotów w procesie oceny odpowiedniości oraz środki naprawcze mające zastosowanie odpowiednio do członków Zarządu, Rady Nadzorczej oraz osób pełniących Kluczowe Funkcje w Banku, w celu zapewnienia spełnienia wymogów odpowiedniości.
Polityka uwzględnia Wytyczne Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego i Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych w sprawie oceny odpowiedniości członków organu zarządzającego i osób pełniących najważniejsze funkcje (ESMA71-99-598 EBA/GL/2017/12, 21/03/2018) i Metodykę oceny odpowiedniości członków organów podmiotów nadzorowanych przez Komisję Nadzoru Finansowego wydaną przez KNF.
Polityka różnorodności
W Banku obowiązuje przyjęta przez Radę Nadzorczą Polityka równości płci oraz różnorodności, w odniesieniu do pracowników Banku w tym do Członków Rady Nadzorczej, Członków Zarządu oraz osób pełniących Kluczowe Funkcje w Banku. Bank traktuje różnorodność jako jeden z atrybutów kultury organizacyjnej, pozwalający na realizację celów strategicznych w zmieniającym się otoczeniu rynkowym i zróżnicowanych preferencjach klientów.
Celem strategii różnorodności Banku jest zapewnienie wysokiej jakości realizacji zadań przez jego organy, poprzez wybór kompetentnych osób do pełnienia funkcji w Radzie Nadzorczej, Zarządzie oraz Kluczowych Funkcji w Banku, stosując w pierwszej kolejności obiektywne kryteria merytoryczne oraz uwzględniając korzyści wynikające z różnorodności. Strategia różnorodności Banku obejmuje i wykorzystuje do osiągnięcia najlepszych rezultatów różnice, które oprócz wiedzy, umiejętności i doświadczenia zawodowego, wynikają z kierunku wykształcenia, pochodzenia geograficznego, narodowości, płci oraz wieku.
16. Powiązania organizacyjne lub kapitałowe w ramach Grupy
Podmiotem dominującym bezpośrednio wobec Banku jest Bank Pekao S.A. z siedzibą w Warszawie, posiadający 100% akcji Banku.
Strategicznymi akcjonariuszami Banku Pekao są Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A. i Polski Fundusz Rozwoju S.A., którzy na dzień 31 grudnia 2020 roku posiadali łącznie akcje reprezentujące około 32,8% kapitału zakładowego Banku Pekao i 32,8% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy Banku Pekao.
Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A. i Polski Fundusz Rozwoju S.A. posiadają łącznie 86 090 173 akcji Banku Pekao, stanowiących około 32,8% kapitału zakładowego Banku Pekao i uprawniających do wykonywania 86 090 173 głosów stanowiących około 32,8% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy Banku Pekao, z których na dzień 31 grudnia2020 roku:
Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A. posiada bezpośrednio 52 494 007 akcji Banku Pekao, stanowiących około 20% kapitału zakładowego Banku Pekao uprawniających do wykonywania 52 494 007 głosów, stanowiących około 20% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy Banku Pekao; oraz Polski Fundusz Rozwoju S.A. posiada bezpośrednio 33 596 166 akcji Banku Pekao, stanowiących około 12,8% kapitału zakładowego Banku Pekao, uprawniających do wykonywania 33 596 166 głosów, stanowiących około 12,8% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy Banku Pekao.
16.1.1. Transakcje z jednostkami powiązanymi
Transakcje z podmiotami powiązanymi dokonywane są w ramach normalnej działalności biznesowej. Obejmują one głównie kredyty, depozyty, transakcje wymiany walut obcych.
Wartość transakcji z jednostkami powiązanymi na koniec grudnia 2020 roku zaprezentowane są w Nocie Objaśniającej nr 33 Sprawozdania Finansowego Pekao Banku Hipotecznego S.A.
16.1.2. Umowy znaczące zawarte w ramach jednostek powiązanych
Umowy kredytowe
W dniu 30 marca 2020 roku Bank zawarł z Bankiem Pekao umowę przeniesienia wierzytelności, na podstawie której Bank dokonał zwrotnego przelewu na Bank Pekao części wierzytelności z tytułu kredytów udzielonych jednostkom samorządu terytorialnego (JST) na podstawie umów kredytu opisanych w poniższym zestawieniu:
W dniu 15 lipca 2020 roku Bank zawarł z Bankiem Pekao umowę sprzedaży wierzytelności, zmienioną aneksem z dnia 24 lipca 2020 roku, na podstawie której w dniu 16 lipca 2020 roku został przeprowadzony pilotażowy proces przeniesienia kilkunastu sztuk wierzytelności z Banku Pekao. Kwota przeniesionych wierzytelności to 2 894 tys. PLN.
Lp. |
Umowa Kredytu |
JST |
Kwota Przelanej Wierzytelności (w tys. PLN) |
1. |
umowa z dnia 18.04.2011 r. |
gmina miejska |
4 000 |
2. |
umowa z dnia 15.07.2014 r. |
województwo |
4 000 |
3. |
umowa z dnia 02.09.2015 r. |
gmina |
4 000 |
W dniu 10 września 2020 roku Bank zawarł z Bankiem Pekao umowę przelewu wierzytelności, zmienioną aneksem z dnia 24 września 2020 roku, na podstawie której Bank Pekao przeniósł na Bank portfel 1 025 wierzytelności z tytułu kredytów hipotecznych udzielonych osobom fizycznym. Kwota przeniesionych wierzytelności to 245 506 tys. PLN.
W dniu 28 września 2020 r. Bank zawarł z Bankiem Pekao umowę przeniesienia wierzytelności, na podstawie której Bank Pekao przeniósł na Bank część wierzytelności z tytułu kredytu inwestycyjnego udzielonego kredytobiorcy na podstawie umowy kredytu z dnia 7 lipca 2016 roku z późn. zm. Kwota przeniesionej wierzytelności to 8 000 tys. EUR.
Umowy dotyczące linii kredytowych
Umowy gwarancyjne
W dniu 30 września 2020 roku Bank zawarł z Bankiem Pekao umowę gwarancji pokrycia straty kredytowej, na podstawie której Bank Pekao poręczył za zobowiązania kredytobiorcy wobec Banku. Wartość gwarancji na dzień zawarcia umowy gwarancji to 9 853 tys. EUR.
W dniu 23 grudnia 2020 roku Bank zawarł z Bankiem Pekao umowę gwarancji pokrycia straty kredytowej, na podstawie której Bank Pekao poręczył za zobowiązania kredytobiorcy wobec Banku. Wartość gwarancji na dzień zawarcia umowy gwarancji to 12 952 tys. EUR.
17.1.1. Zdarzenia znaczące dla Banku po dacie bilansowej
W dniu 19 stycznia 2021 roku Bank zawarł z Bankiem Pekao umowę pożyczki podporządkowanej („Umowa”, „Pożyczka”) na kwotę 3 000 tys. EUR. Zawarcie umowy miało na celu zwiększenie kwoty funduszy własnych Banku niezbędnej do przeprowadzania planowanych transakcji przenoszenia portfeli detalicznych wierzytelności hipotecznych z Banku Pekao, a w konsekwencji zapewnienie odpowiedniego poziomu wskaźników adekwatności kapitałowej Banku. Zaliczenie pożyczki podporządkowanej jako instrumentu w kapitale Tier II Banku wymaga udzielenia stosownej zgody przez KNF. Bank złożył odpowiedni wniosek do KNF w dniu 19 stycznia 2021 roku. Zgodnie z zapisami Umowy, spłata Pożyczki nastąpi jednorazowo w dacie ostatecznej spłaty tj. w terminie 10 lat od dnia jej uruchomienia lub wcześniej na warunkach określonych w Umowie, stosownie do zapisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 z dnia 26 czerwca 2013 roku (Dz. Urz. UE. Nr 176, str. 1) z późn. zm. Ponadto zgodnie z Umową, w przypadku niewypłacalności lub likwidacji Banku, wierzytelności Banku Pekao wobec Banku z tytułu Umowy zostaną zaspokojone w ostatniej kolejności, po zaspokojeniu wszystkich innych wierzytelności wierzycieli Banku.
W dniu 29 stycznia 2021 roku Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego skierowała wniosek o rozstrzygnięcie przez skład pełny Izby Cywilnej rozbieżności w wykładni prawa występujących w orzecznictwie Sądu Najwyższego dotyczących najważniejszych zagadnień prawnych pojawiających się na kanwie umów kredytów indeksowanych i denominowanych do walut innych niż złoty.
Zagadnienia objęte wnioskiem dotyczyło w szczególności możliwości uzupełnienia abuzywnych klauzul indeksacyjnych/denominacyjnych innymi klauzulami (w tym odnoszącymi się do kursu średniego NBP), możliwości utrzymania w mocy umów kredytów po wyłączeniu z nich klauzul abuzywnych (z rozróżnieniem na umowy indeksowane i denominowane), możliwości stosowania teorii salda lub teorii dwóch kondykcji do rozliczania wzajemnych roszczeń banków i kredytobiorców na wypadek unieważnienia umowy kredytu, terminów przedawnienia roszczeń związanych z nieważnością umowy kredytu oraz możliwości żądania wynagrodzenia przez daną stronę za korzystanie z kapitału przez okresem przed stwierdzeniem nieważności kredytu. Uzasadnieniem przedmiotowego wniosku jest bardzo duże zróżnicowanie treści wyroków dotyczących kredytów indeksowanych i denominowanych wydawanych przez Sąd Najwyższy oraz sądy powszechne.
Posiedzenie Izby Cywilnej Sądu Najwyższego zaplanowane zostało na dzień 25 marca 2021 roku. Bank ocenia, że podjęta przez Sąd Najwyższy uchwała może jednoznacznie określić kierunek orzecznictwa polskich sądów w zakresie kredytów hipotecznych w CHF poprzez udzielenie wskazówek prawnych od interpretacji węzłowych zagadnień dot. tych kredytów w postępowaniach sądowych. W zależności od treści rozstrzygnięcia może mieć ono istotny wpływ na polski sektor bankowy oraz na sytuację Banku.
W dniu 10 lutego 2021 r. Bank zawarł z Bankiem Pekao dodatkową umowę kredytu o linię wielowalutową. Zgodnie z postanowieniami tej umowy Bank Pekao S.A. przyznał Bankowi limit kredytowy w formie wielowalutowej linii kredytowej do równowartości kwoty 450 mln PLN. Limit może być wykorzystywany w PLN, EUR, CHF lub USD z przeznaczeniem na finansowanie bieżącej działalności Banku. Limit kredytowy został udostępniony Bankowi w formie transz kredytowych na wydzielonych rachunkach kredytowych w walutach, przy czym kwota każdej transzy nie może być niższa niż 5 mln PLN lub równowartość tej kwoty w innej walucie wykorzystania, a termin ostatecznej spłaty transzy nie może przekraczać 6 lat.
17.1.2. Inne zobowiązania
Wszczęte postępowania sądowe
Na dzień 31 grudnia 2020 roku nie występują postępowania przed sądem lub organami administracji państwowej dotyczące zobowiązań lub wierzytelności Banku, których wartość stanowiłaby, co najmniej 10 % kapitałów własnych Banku.
Łącznie wartość wszystkich prowadzonych spraw sądowych, egzekucyjnych i upadłościowych podjętych w celu zaspokojenia wierzytelności z tytułu udzielonych kredytów wynosi 238 414 tys. zł. Na wspomniane wierzytelności Bank utworzył odpisy na oczekiwane straty kredytowe w wysokości 178 328 tys. zł. Część wspomnianych wierzytelności z tytułu udzielonych kredytów jest zaewidencjonowana w ewidencji pozabilansowej.
Na dzień 31 grudnia 2020 r. Bank jest stroną pozwaną w postępowaniach przed sądami powszechnymi, w których łączna wartość przedmiotu sporu obejmuje kwotę 41 823 tys. zł.
Na dzień 31 grudnia 2020 roku przeciwko Bankowi toczyło się 77 spraw sądowych dotyczących walutowych kredytów hipotecznych w CHF, które zostały udzielone w 2002-2008 o łącznej wartości przedmiotu sporu w kwocie 33 713 tys. zł (na dzień 31.12.2019 r. liczba spraw wynosiła 37, a odpowiadająca im wartość przedmiotu sporu 15 465 tys. zł). W odniesieniu do powyższych pozwów Bank dokonał oszacowania rezerwy wg stanu na 31 grudnia 2020 rok w łącznej kwocie 7 102 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2019 r. rezerwa wynosiła 5 677 tys. zł).
Zobowiązania warunkowe do udzielenia kredytów
Bank posiada zobowiązania do udzielenia kredytów. Na zobowiązania te składają się niewypłacone środki pieniężne z podpisanych umów kredytowych.
(w tys. zł)
|
31.12.2020 |
31.12.2019 |
Zobowiązania do wypłaty kredytów |
8 352 |
5 760 |
Na zobowiązania warunkowe do udzielenia kredytów Bank utworzył rezerwę w wysokości 4 tys. zł wg stanu na 31.12.2020 (3 tys. zł wg stanu na 31.12.2019).
Udzielone gwarancje, poręczenia
Bank nie udziela gwarancji ani poręczeń.
Umowy wsparcia
W 2020 roku Bank nie otrzymał finansowego wsparcia pochodzącego ze środków publicznych.
Bank jest stroną umowną z NBP zgodnie z Umową Ramową i Umową Dodatkową z dnia 22 grudnia 2008 roku regulującą zasady zawierania i rozliczania transakcji swapa walutowego. Dodatkowo Bank jest także stroną następujących umów z NBP:
Umowa rachunku lokaty terminowej banku w złotych w systemie Sorbnet 2 z dnia 3 czerwca 2013 roku,
Umowa w sprawie warunków otwierania i prowadzenia rachunku bankowego w systemie SORBENET2 z dnia 4 czerwca 2013 roku.
Umowa o prowadzenie rachunku i konta depozytowego bonów skarbowych i bonów pieniężnych NBP oraz przeprowadzania operacji na papierach wartościowych w systemie Skarbnet4 z dnia 2 kwietnia 2015 roku
Umowa o udzielenie kredytu lombardowego i o zastaw zabezpieczający ten kredyt oraz Umowa o udzielenie kredytu technicznego i przenoszenie praw z papierów wartościowych (obie z dnia 7 kwietnia 2015 roku).
Otrzymane pozabilansowe zobowiązania
(w tys. zł)
|
31.12.2020 |
31.12.2019 |
Finansowe, w tym: |
411 748 |
292 011 |
od podmiotów finansowych |
411 748 |
292 011 |
Gwarancyjne, w tym |
605 510 |
500 251 |
od podmiotów finansowych |
605 510 |
500 251 |
Razem, otrzymane pozabilansowe zobowiązania |
1 017 258 |
792 262 |
Zobowiązania warunkowe otrzymane finansowe dotyczą dostępnych linii kredytowych oraz kredytu w rachunku bieżącym, natomiast zobowiązania warunkowe otrzymane gwarancyjne dotyczą otrzymanych gwarancji pokrycia straty kredytowej, dostępnej gwarancji objęcia emisji obligacji, jak również gwarancji spłaty zobowiązań z tytułu najmu powierzchni biurowej.
Informacje o wartości zabezpieczeń ustanowionych na rachunkach lub aktywach kredytobiorców
Na 31 grudnia 2020 roku wartość zabezpieczenia kredytów udzielonym klientom zabezpieczonych hipotekami na nieruchomościach wynosiła 5 411 mln zł, natomiast zabezpieczonych kaucjami wynosiła 6 mln zł.
W 2020 roku Bank zawarł umowy gwarancji pokrycia straty kredytowej, na podstawie których Bank Pekao poręczył za zobowiązania kredytobiorcy wobec Banku. Na dzień 31 grudnia 2020 roku wartość otrzymanych gwarancji wynosi 106 mln zł (23,0 mln EUR).
18.1.1. Prawdziwość i rzetelność prezentowanych sprawozdań
18.1.2. Podmiot uprawniony do badania rocznego sprawozdania finansowego
Zarząd Baku oświadcza, że podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych, dokonujący badania Sprawozdania Finansowego Banku za rok zakończony dnia 31 grudnia 2020 roku, został wybrany zgodnie z przepisami prawa. Podmiot oraz biegli rewidenci przeprowadzający badanie rocznego sprawozdania finansowego Banku spełniali warunki do sporządzenia bezstronnego i niezależnego sprawozdania z badania rocznego sprawozdania finansowego zgodnie z obowiązującymi przepisami, standardami wykonywania zawodu i zasadami etyki zawodowej.
Na mocy uchwały Rady Nadzorczej nr 23/2018 z dnia 14 maja 2018 roku w sprawie wyboru biegłego rewidenta Banku dokonano wyboru audytora uprawnionego do badania sprawozdań finansowych Banku za lata 2018-2020. Wskazany podmiot jest także uprawniony do badania sprawozdań finansowych podmiotu dominującego Banku.
Z uwagi na powyższe Bank zawarł w dniu 6 lipca 2018 roku z firmą KPMG Audyt Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. umowę o badanie sprawozdań finansowych oraz o badanie i przegląd raportu grupowego za lata 2018-2020. Poza czynnościami badania sprawozdania finansowego oraz badania i przeglądu raportu grupowego przez KPMG Audyt Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. w 2018 r. nie były świadczone żadne inne usługi.
Podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych, dokonujący badania rocznych sprawozdań finansowych został wybrany zgodnie z przepisami prawa i procedurami wewnętrznymi Banku, w szczególności wybór podmiotu uprawnionego do badania był poprzedzony wydaniem rekomendacji przez Komitet Audytu Rady Nadzorczej w oparciu o przeprowadzoną procedurę wyboru firmy audytorskiej. Wybór biegłego rewidenta został przeprowadzony zgodnie z następującymi politykami/procedurami zatwierdzonymi na mocy Uchwały Rady Nadzorczej Banku:
› „Polityka wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania ustawowego sprawozdań finansowych Banku”.
› „Procedura wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania ustawowego sprawozdań finansowych Banku”.
› „Polityka świadczenia przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie,
przez podmioty powiązane z tą firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług niebędących badaniem”.
Główne założenia polityk są następujące:
› „Polityka wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania ustawowego sprawozdań finansowych Banku”:
Wyboru podmiotu uprawnionego do przeprowadzania Badania ustawowego lub przeglądu sprawozdań finansowych Banku, zgodnie ze Statutem Banku, dokonuje Rada Nadzorcza Banku.
Rada Nadzorcza Banku określa lata za które sprawozdanie finansowe Banku będzie podlegało Badaniu ustawowemu i przeglądowi przez wybraną firmę audytorską.
Rekomendacja Komitetu Audytu dotycząca wyboru firmy audytorskiej przeprowadzającej Badanie ustawowe, która nie dotyczy przedłużenia umowy o badanie sprawozdania finansowego zawiera przynajmniej dwie możliwości wyboru firmy audytorskiej wraz z uzasadnieniem oraz wskazanie uzasadnionej preferencji Komitetu Audytu wobec jednej z nich i jest sporządzana w następstwie procedury wyboru zorganizowanej przez Bank przeprowadzonej zgodnie z zasadami określonymi w Procedurze wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania ustawowego sprawozdań finansowych Banku.
Komitet Audytu zatwierdza przygotowane przez Bank sprawozdanie z prac Komisji ds. wyboru firmy audytorskiej zawierające ocenę ofert złożonych przez firmy audytorskie i wnioski z Procedury wyboru.
Rekomendacja Komitetu Audytu powinna zapewnić wybór firmy audytorskiej która spełnia warunki do wyrażenia bezstronnej i niezależnej opinii o sprawozdaniach finansowych Banku oraz posiada doświadczenie i wiedzę umożliwiającą trafną ocenę prawidłowości i rzetelności ujęcia w sprawozdaniu finansowym wszelkich operacji wynikających z działalności Banku.
Pierwsza umowa o badanie sprawozdania finansowego jest zawierana z firmą audytorską na okres nie krótszy niż 2 lata z możliwością przedłużenia na kolejny co najmniej dwuletni okres.
Maksymalny czas nieprzerwanego trwania zleceń Badań ustawowych przeprowadzanych przez tę samą firmę audytorską lub firmę audytorską powiązaną z tą firmą audytorską lub jakiegokolwiek członka sieci działającej w państwach Unii Europejskiej, do której należą te firmy audytorskie, nie może przekraczać 10 lat (Na podstawie Ustawy z dnia 31 marca 2020 roku o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Tarcza 1.0), doszło do nowelizacji Ustawy o biegłych rewidentach, poprzez wykreślenie przepisu określającego maksymalny okres nieprzerwanego trwania zlecenia badania ustawowego jednostki zainteresowania publicznego przez tą samą firmę audytorską i jej sieć na 5 lat. W związku z tym do rotacji firm audytorskich mają obecnie zastosowanie wprost przepisy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego, uchylające decyzję Komisji 2005/909/WE, a wskazany okres rotacji wynosi 10 lat.).
Po upływie maksymalnych okresów trwania zlecenia Bank nie może zlecić Badania ustawowego firmie audytorskiej ani żadnemu podmiotowi z jej sieci działających w ramach Unii Europejskiej w okresie kolejnych 4 lat.
Kluczowy biegły rewident nie może przeprowadzać Badania ustawowego w Banku przez okres dłuższy niż 5 lat. Kluczowy biegły rewident może ponownie przeprowadzać Badanie ustawowe w Banku po upływie co najmniej 3 lat od zakończenia ostatniego badania ustawowego.
W celu zwiększenia pewności co do tego, że stosowane zasady prezentacji sytuacji Banku są jednolite jak w Grupie Pekao., Bank powinien dążyć do wyboru firmy audytorskiej, która została wybrana przez Bank Pekao oraz pozostałe podmioty wchodzące w skład Grupy Pekao.
› „Polityka świadczenia przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie,
przez podmioty powiązane z tą firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług niebędących badaniem”:
Firma audytorska przeprowadzająca Badanie ustawowe Banku ani żaden z członków sieci, do której należy firma audytorska, nie świadczą bezpośrednio ani pośrednio na rzecz Banku oraz jego jednostki dominującej żadnych zabronionych usług niebędących Badaniem sprawozdań finansowych w następujących okresach:
› w okresie od rozpoczęcia badanego okresu do wydania sprawozdania z badania oraz
› w roku obrotowym bezpośrednio poprzedzającym okres od rozpoczęcia badanego okresu do dnia wydania sprawozdania z badania:
w odniesieniu do usług opracowywania i wdrażania procedur kontroli wewnętrznej lub procedur zarządzania ryzykiem związanych z przygotowywaniem lub kontrolowaniem informacji finansowych lub opracowywania i wdrażania technologicznych systemów dotyczących informacji finansowej.
Świadczenie dozwolonych usług przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie ustawowe Banku lub członków sieci, do której należy firma audytorska, możliwe jest jedynie w zakresie niezwiązanym z polityką podatkową Banku, jego jednostki dominującej lub jednostki przez nią kontrolowanej, po przeprowadzeniu przez Komitet Audytu oceny zagrożeń i zabezpieczeń niezależności, o której mowa w art. 69-73 Ustawy o biegłych rewidentach.
W przypadku, gdy firma audytorska świadczy przez okres co najmniej trzech kolejnych lat obrotowych na rzecz Banku, jego jednostki dominującej lub innych jednostek kontrolowanych przez jednostkę dominującą usługi niebędące Badaniem ustawowym sprawozdań finansowych, całkowite wynagrodzenie z tytułu takich usług jest ograniczone do najwyżej 70% średniego wynagrodzenia płaconego w trzech kolejnych ostatnich latach obrotowych z tytułu Badania ustawowego (Badań ustawowych) Banku, jej jednostki dominującej, innych jednostek kontrolowanych przez jednostkę dominującą oraz skonsolidowanych sprawozdań finansowych tej grupy przedsiębiorstw.
Komórka organizacyjna Banku wnioskująca o zakup usług świadczonych przez firmę audytorską przeprowadzającą Badanie ustawowe Banku lub członków sieci, do której należy firma audytorska jest odpowiedzialna m.in. za ustalenie czy wnioskowana usługa nie jest Usługą Zabronioną zgodnie z §5 oraz za uzyskanie zgody Komitetu Audytu na świadczenie Usługi Specjalnej.
Wysokość wynagrodzenia podmiotu uprawnionego do badania sprawozdania finansowego:
W tys. zł |
2020 |
2019 |
|
Badanie statutowego sprawozdania finansowego Banku |
116,9 |
141,45 |
|
Przegląd pakietu konsolidacyjnego |
17,2 |
17,2 |
|
Badanie pakietu konsolidacyjnego |
12,3 |
12,3 |
|
(*) kwoty oszacowane na podstawie podpisanej umowy z audytorem.
Wyżej wymienione kwoty zawierają podatek od towarów i usług w wysokości 23%.
19. Stosowanie Zasad Ładu Korporacyjnego w 2020 roku
Działając zgodnie z §70 ust. 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 r. w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim („Rozporządzenie”) Bank oświadcza, że przyjął do stosowania Zasady Ładu Korporacyjnego dla Instytucji Nadzorowanych, wydane na podstawie uchwały Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 22 lipca 2014 r. (Dz. Urz. KNF poz.17, publicznie dostępne: https://www.knf.gov.pl/dla_rynku/regulacje_i_praktyka/zasady_ladu_korporacyjnego) („Zasady Ładu Korporacyjnego”) z uwzględnieniem zasady proporcjonalności stosując odstępstwa od Zasad Ładu Korporacyjnego w zakresie:
§ 8 ust.4 w związku posiadaniem wyłącznie jednego akcjonariusza,
§ 28 ust. 3 i 4 w związku z uwzględnianiem przez Bank polityki wynagrodzeń stosowanej przez podmiot dominujący tj. Bank Pekao S.A. będący jedynym akcjonariuszem,
§ 29 ust.1 w związku z kształtowaniem wynagrodzeń członków organów Banku z uwzględnieniem rygorów określone w ustawie z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami.
Rozdział 9 w związku z brakiem prowadzania, jako specjalistyczny bank hipoteczny, działalności, która zakłada zarządzanie aktywami na ryzyko klienta.
Zasady Ładu Korporacyjnego mają za zadanie zwiększyć przejrzystość działania instytucji finansowych, poprawić skuteczność funkcjonowania ich organów statutowych oraz ograniczyć występowanie konfliktów interesów. Mają one przede wszystkim służyć dalszemu odpowiedzialnemu działaniu Banku z poszanowaniem interesu interesariuszy, a także odpowiedzialnemu i lojalnemu postępowaniu udziałowców.
Bank powołuje się na zasadę proporcjonalności wynikającą ze skali, charakteru działalności oraz specyfiki działalności prowadzonej przez Bank (Bank jest bankiem specjalistycznym działającym w oparciu o ustawę o listach zastawnych i bankach hipotecznych). W szczególności Bank posiada wyłącznie jednego akcjonariusza, a obowiązujące w Banku zasady funkcjonowania systemu informacji zarządczej w sposób należyty zabezpieczają interesy udziałowca.
Tekst Zasad Ładu Korporacyjnego dla Instytucji Nadzorowanych publikowany jest na stronie Komisji Nadzoru Finansowego: https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/knf_140904_Zasady_ladu_korporacyjnego_22072014_38575.pdf
Główne cechy systemu kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem dla sprawozdawczości finansowej
W ramach systemu kontroli wewnętrznej Bank zapewnia poprawne i rzetelne funkcjonowanie procesu związanego ze sprawozdawczością finansową. W tym celu zaprojektował i wdrożył mechanizmy kontrolne wspierane regulacjami wewnętrznymi oraz funkcjonalnościami systemu sprawozdawczego. Weryfikacja prawidłowości sporządzania sprawozdań finansowych jest prowadzona w sposób ciągły i uzgadniania z księgami rachunkowymi, danymi analitycznymi oraz dokumentacją.
Zgodnie z przepisami wewnętrznymi proces sprawozdawczości finansowej jest poddawany cyklicznej weryfikacji pod względem zgodności rachunkowej, merytorycznej oraz prawdziwości i rzetelności przedstawianych informacji.
Roczne sprawozdania finansowe są przyjmowane przez Zarząd Banku oraz podlegają opiniowaniu przez powołany przez Radę Nadzorczą Komitet Audytu, a następnie są zatwierdzane przez Radę Nadzorczą.
W zakresie przestrzegania mechanizmów kontrolnych odpowiedzialny jest Dyrektor Departamentu Rachunkowości i Operacji, a audyt w obszarze zaplanowanych przeglądów ocenia skuteczność i poprawność stosowanych kontroli dotyczących procesu sprawozdawczości. W ramach przeprowadzonych badań audytu wewnętrznego, dotychczas nie stwierdzono kwestii, które miałyby podważyć wiarygodność sprawozdawczości finansowej.
19.1.1. Informacje dodatkowe w zakresie działalności
Wskazanie akcjonariuszy posiadających bezpośrednio lub pośrednio znaczne pakiety akcji wraz ze wskazaniem liczby posiadanych przez te podmioty akcji i liczby głosów z nich wynikających.
W okresie od 1 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku kapitał zakładowy Banku wynosił 223 000 000,00 PLN i dzielił się na 2 230 akcji zwykłych imiennych serii „A”, „B”, „C”, „D”, „E”, „F”, „G” i „H” o wartości nominalnej 100 000 PLN każda. Kapitał zakładowy Banku został opłacony w całości. Każda akcja daje prawo do jednego głosu na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy.
Skład Akcjonariatu Banku na dzień 31 grudnia 2020 roku był następujący:
Nazwa akcjonariusza |
Akcje |
Głosy na WZA |
||
Liczba |
% |
Liczba |
% |
|
Bank Polska Kasa Opieki S.A. |
2.230 |
100 |
2.230 |
100 |
Wskazanie posiadaczy wszelkich papierów wartościowych, które dają specjalne uprawnienia kontrolne, wraz z opisem tych uprawnień
Jedyny Akcjonariusz Banku nie posiada specjalnych uprawnień kontrolnych poza uprawnieniami wynikającymi z obowiązujących przepisów prawa.
Wskazanie wszelkich ograniczeń odnośnie do wykonywania prawa głosu, takich jak ograniczenie wykonywania prawa głosu przez posiadaczy określonej części lub liczby głosów, ograniczenia czasowe dotyczące wykonywania prawa głosu lub zapisy, zgodnie z którymi prawa kapitałowe związane z papierami wartościowymi są oddzielone od posiadania papierów wartościowych
Statut Banku nie przewiduje żadnych ograniczeń odnośnie wykonywania prawa głosu z akcji Banku.
Wskazanie wszelkich ograniczeń dotyczących przenoszenia prawa własności papierów wartościowych emitenta.
Nie istnieją ograniczenia dotyczące przenoszenia prawa własności akcji oraz prawa własności papierów wartościowych emitowanych przez Bank.
Opis zasad dotyczących powoływania i odwoływania osób zarządzających oraz ich uprawnień, w szczególności prawo do podjęcia decyzji o emisji lub wykupie akcji.
Zasady dotyczące powoływania i odwoływania osób zarządzających w Banku w 2020 roku nie uległy zmianie w stosunku do stanu prawnego, jaki obowiązywał w okresie sprawozdawczym zakończonym 31 grudnia 2019 roku i przedstawiają się następująco:
Zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa oraz Statutem Banku organem zarządzającym Banku jest Zarząd. Członkowie Zarządu powoływani są w liczbie od trzech do pięciu osób przez Radę Nadzorczą, która ustala liczbę członków Zarządu.
Zgodnie z wytycznymi zawartymi w § 13 Zasad Ładu Korporacyjnego członkowie Zarządu Banku objęci są oceną w zakresie reputacji, wiedzy, doświadczenia i umiejętności, niezbędnych do wykonywania pełnionych funkcji i powierzonych im obowiązków, a także rękojmi należytego wykonywania obowiązków, dokonywaną przez Radę Nadzorczą. Oceny dokonuje się w odniesieniu do każdego członka Zarządu (ocena indywidualna) oraz w stosunku do całego składu Zarządu (ocena kolektywna). Ocenę odpowiedniości przeprowadza się na etapie powoływania oraz w toku wykonywania obowiązków w ściśle określonych sytuacjach.
Członkowie Zarządu powinni posiadać kompetencje do prowadzenia spraw Banku wynikające z:
› wiedzy (posiadanej z racji zdobytego wykształcenia, odbytych szkoleń, uzyskanych tytułów zawodowych lub stopni naukowych oraz nabytej w inny sposób w toku kariery zawodowej),
› doświadczenia (nabytego w toku sprawowania określonych funkcji lub zajmowania określonych stanowisk),
› umiejętności niezbędnych do wykonywania powierzonej funkcji. Indywidualne kompetencje poszczególnych członków Zarządu powinny uzupełniać się w taki sposób, aby umożliwiać zapewnienie odpowiedniego poziomu kolegialnego zarządzania Bankiem.
Zgodnie z wytycznymi zawartymi w § 15 Zasad Ładu Korporacyjnego wewnętrzny podział odpowiedzialności za poszczególne obszary działalności Banku pomiędzy członków Zarządu został dokonany w sposób przejrzysty i jednoznaczny oraz znajduje odzwierciedlenie w regulacjach wewnętrznych.
Członek Zarządu powinien dawać rękojmię należytego wykonywania powierzonych mu obowiązków. Co najmniej połowa członków Zarządu, w tym Prezes Zarządu, powinna mieć obywatelstwo polskie. Powołanie dwóch członków Zarządu, w tym Prezesa Zarządu, następuje za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego. Członkowie Zarządu powoływani są na trzy lata i mogą być odwołani w każdym czasie. Zarząd reprezentuje Bank na zewnątrz oraz kieruje jego działalnością. Zarząd jest odpowiedzialny za bieżące prowadzenie spraw Banku, zapewnia pełną realizację celów Banku wynikających z planów strategicznych oraz rocznych planów finansowych. Zarząd działa na podstawie Regulaminu uchwalonego przez Radę Nadzorczą.
Ponadto od 13 grudnia 2019 roku w związku z rejestracją zmian Statutu Banku obowiązują dodatkowe postanowienia w zakresie wymogów dotyczących powoływania Członków Zarządu oraz ustalania ich wynagrodzenia związane z realizacją obowiązków określonych w art. 17 - 20, art. 22 i art. 23 Ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym („Ustawa o zarządzaniu mieniem państwowym”). Zgodnie z nowym brzmieniem Statutu, Członkowie Zarządu są powoływani po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego, którego celem jest sprawdzenie i ocena kwalifikacji kandydatów oraz wyłonienie najlepszego kandydata na Członka Zarządu. Niezależnie od pozostałych postanowień dotyczących wymogów, które powinni spełniać Członkowie Zarządu, Członkiem Zarządu może być osoba, która:
› posiada wykształcenie wyższe lub wykształcenie wyższe uzyskane za granicą uznane w Rzeczypospolitej Polskiej, na podstawie przepisów odrębnych,
› posiada co najmniej 5-letni okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania, spółdzielczej umowy o pracę, lub świadczenia usług na podstawie innej umowy lub wykonywania działalności gospodarczej na własny rachunek,
› posiada co najmniej 3-letnie doświadczenie na stanowiskach kierowniczych lub samodzielnych albo wynikające z prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek,
› spełnia inne niż wymienione w tirecie od 1 do 3 powyżej wymogi określone w przepisach odrębnych, a w szczególności nie narusza ograniczeń lub zakazów zajmowania stanowiska członka organu zarządzającego w spółkach handlowych.
Członkiem Zarządu nie może być osoba, która spełnia przynajmniej jeden z poniższych warunków:
› pełni funkcję społecznego współpracownika albo jest zatrudniona w biurze poselskim, senatorskim, poselsko - senatorskim lub biurze posła do Parlamentu Europejskiego na podstawie umowy o pracę lub świadczy pracę na podstawie umowy zlecenia lub innej umowy o podobnym charakterze,
› wchodzi w skład organu partii politycznej reprezentującego partię polityczną na zewnątrz oraz uprawnionego do zaciągania zobowiązań,
› jest zatrudniona przez partię polityczną na podstawie umowy o pracę lub świadczy pracę na podstawie umowy zlecenia lub innej umowy o podobnym charakterze,
› pełni funkcję z wyboru w zakładowej organizacji związkowej lub zakładowej organizacji związkowej spółki z grupy kapitałowej,
› jej aktywność społeczna lub zarobkowa rodzi konflikt interesów wobec działalności Banku.
Zasady kształtowania wynagrodzeń członków Zarządu ustala Walne Zgromadzenie w formie uchwały, zaś jego wysokość określa Rada Nadzorcza w formie uchwały.
Do kompetencji Zarządu Banku należy w szczególności:
› sporządzanie i przedkładanie Radzie Nadzorczej sprawozdań z działalności Banku oraz sporządzanie i przedkładanie Radzie Nadzorczej oraz Walnemu Zgromadzeniu sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy,
› podejmowanie decyzji o emisji hipotecznych listów zastawnych i publicznych listów zastawnych oraz określanie warunków i formy emisji,
› podejmowanie decyzji o zaciąganiu zobowiązań lub rozporządzeniu aktywami, których łączna wartość w stosunku do jednego podmiotu przekracza 5% funduszy własnych Banku, chyba że prawo do podejmowania decyzji w tych sprawach Zarząd powierzy stałym lub doraźnym Komitetom działającym w Banku.
Ponadto Członkom Zarządu Banku przysługują uprawnienia wynikające z powszechnie obowiązującego prawa.
Opis zasad zmiany statutu lub umowy spółki emitenta
Zmiana Statutu Banku wymaga podjęcia uchwały przez Walne Zgromadzenie Banku oraz zarejestrowania uchwalonej zmiany w Krajowym Rejestrze Sądowym. Ponadto zmiana Statutu Banku wymaga uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego.
Sposób działania Walnego Zgromadzenia i jego zasadnicze uprawnienia oraz opis praw akcjonariuszy i sposobu ich wykonywania, w szczególności zasady wynikające z regulaminu walnego zgromadzenia, jeżeli taki regulamin został uchwalony, o ile informacje w tym zakresie nie wynikają wprost z przepisów prawa.
Walne Zgromadzenie Banku
Zwoływane jest przez Zarząd. Walne Zgromadzenie może być zwyczajne lub nadzwyczajne. Zwyczajne Walne Zgromadzenie powinno odbyć się w terminie sześciu miesięcy po upływie każdego roku obrotowego Banku. Rada Nadzorcza może zwołać zwyczajne Walne Zgromadzenie - jeżeli Zarząd nie zwoła tegoż w odpowiednim terminie - oraz nadzwyczajne Walne Zgromadzenie, ilekroć zwołanie tegoż uzna za wskazane, a Zarząd nie zwoła Walnego Zgromadzenia w terminie dwóch tygodni od zgłoszenia odpowiedniego żądania przez Radę Nadzorczą.
Akcjonariusz lub akcjonariusze przedstawiający przynajmniej jedną dziesiątą część kapitału zakładowego mogą domagać się od Zarządu zwołania nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia, jak również umieszczenia poszczególnych spraw na porządku obrad Walnego Zgromadzenia.
Przedmiotem zwyczajnego Walnego Zgromadzenia powinno być w szczególności:
› rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania z działalności Banku oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy,
› powzięcie uchwały w sprawie podziału zysku netto lub o pokryciu strat netto,
› udzielenie członkom Rady Nadzorczej i Zarządu Banku absolutorium z wykonania przez nich obowiązków.
Do kompetencji Walnego Zgromadzenia Banku należy m.in.:
› uchwalanie Regulaminu Rady Nadzorczej,
› powołanie i odwołanie członków Rady Nadzorczej,
› dokonywanie zmian Statutu Banku,
› podejmowanie uchwał w sprawie podwyższania lub obniżania kapitału zakładowego,
› podejmowanie uchwał w sprawie emisji obligacji,
› ustalanie terminu wypłaty dywidendy,
› podejmowanie uchwał w innych sprawach zastrzeżonych do kompetencji Walnego Zgromadzenia przepisami prawa lub postanowieniami Statutu oraz przedstawionych Walnemu Zgromadzeniu przez Zarząd lub Radę Nadzorczą Banku.
Ponadto od 13 grudnia 2019 roku w związku z rejestracją zmian Statutu Banku zgody Walnego Zgromadzenia wymaga rozporządzanie składnikami aktywów trwałych w rozumieniu ustawy o rachunkowości na warunkach i w wysokości wskazanej w § 34a Statutu.
W Banku nie został uchwalony regulamin Walnego Zgromadzenia.
Opis działania organów zarządzających, nadzorujących lub administrujących emitenta oraz ich komitetów, wraz ze wskazaniem składu osobowego tych organów i zmian, które w nich zaszły w ciągu ostatniego roku obrotowego, z uwzględnieniem lit. l Rozporządzenia
Zarząd Banku
Jest odpowiedzialny za zaprojektowanie, wprowadzenie oraz zapewnianie we wszystkich komórkach organizacyjnych Banku funkcjonowania niezależnego, adekwatnego i skutecznego Systemu Kontroli Wewnętrznej. Zarząd Banku podejmując ww. działania uwzględnia: stopień skomplikowania procesów funkcjonujących w Banku, zasoby, którymi dysponuje Bank, ryzyko zaistnienia nieprawidłowości w zakresie poszczególnych procesów, w tym w szczególności w zakresie procesów istotnych oraz ocenę dotychczasowej adekwatności i skuteczności systemu.
Zarząd Banku ponadto podejmuje działania mające na celu zapewnienie ciągłości działania systemu kontroli wewnętrznej, ustanawia kryteria oceny adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej, zatwierdza kryteria wyboru procesu za istotny oraz listę procesów istotnych wraz z ich powiązaniem z celami ogólnymi i szczegółowymi, zapewnia regularny przegląd wszystkich funkcjonujących procesów Banku pod kątem ich istotności.
Zasady dotyczące powoływania i odwoływania osób zarządzających w Banku oraz uprawnienia osób zarządzających w 2020 roku nie uległy zmianie w stosunku do stanu prawnego, jaki obowiązywał w okresie sprawozdawczym zakończonym 31 grudnia 2019 roku.
Na dzień 31 grudnia 2020 roku skład Zarządu Banku przedstawiał się następująco:
Imię i nazwisko |
Funkcja |
Pan Tomasz Mikoda |
Prezes Zarządu |
Pani Agnieszka Domaradzka |
Członek Zarządu |
Pan Rafał Litwińczuk |
Członek Zarządu |
W okresie od dnia 01 stycznia 2020 roku do dnia 31 grudnia 2020 roku skład Zarządu Banku nie uległ zmianie z zastrzeżeniem, że w związku z wydaniem w dniu 13 sierpnia 2020 roku zgody Komisji Nadzoru Finansowego na powierzenie Pani Agnieszce Domaradzkiej funkcji Członka Zarządu nadzorującego zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku, w tym dniu Pani Agnieszka Domaradzka objęła ww. funkcję w Zarządzie Banku.
Na dzień 31 grudnia 2020 roku podział kompetencji pomiędzy członkami Zarządu Banku był następujący:
› Pan Tomasz Mikoda Prezes Zarządu Banku
Koordynuje prace Członków Zarządu Banku i nadzoruje Obszar Prezesa Zarządu obejmujący następujące zakresy działalności Banku: audyt wewnętrzny, zgodność, obsługa prawna, strategia i organizacja Banku, IT, ochrona danych osobowych, informacja zarządcza oraz zasoby ludzkie.
› Pani Agnieszka Domaradzka Członek Zarządu Banku
Nadzoruje działalność Obszaru Ryzyka obejmującego następujące zakresy działalności Banku: procesy kredytowe, kontrola ryzyka, walidacja modeli, ustalanie bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości.
› Pan Rafał Litwińczuk, Członek Zarządu Banku
Nadzoruje działalność Obszaru Operacji i Finansów obejmującego następujące zakresy działalności: emisja i zarządzanie aktywami i pasywami, rachunkowość, operacje, rozliczenia i sprzedaż produktów kredytowych.
Zasady kształtowania wynagrodzeń członków Zarządu ustala Walne Zgromadzenie w formie uchwały. Wynagrodzenie członków Zarządu określa Rada Nadzorcza w formie uchwały.
Wynagrodzenie Zarządu
Wartość wynagrodzeń lub korzyści wypłaconych lub należnych Członkom Zarządu Banku w 2020 roku (zł)
Imię i nazwisko |
Okres od-do |
Wynagrodzenie zasadnicze |
Wynagrodzenie zmienne(*) |
Inne korzyści(**) |
Razem |
Tomasz Mikoda |
01.01.2020-31.12.2020 |
600 000 |
173 614 |
13 134 |
786 748 |
Rafał Litwińczuk |
01.01.2020-31.12.2020 |
450 887 |
54 630 |
13 615 |
519 132 |
Agnieszka Domaradzka |
01.01. 2020-31.12.2020 |
450 887 |
- |
13 615 |
464 502 |
(*) W skład wynagrodzenia zmiennego wchodzą wypłacona w 2020 roku część premii płatnej z góry i odroczona rata premii wynikające z Systemów Zmiennych Składników Wynagrodzeń dla Kadry Zarządzającej za lata 2018-2019
(**) Inne korzyści obejmują m.in. polisy ubezpieczeniowe, opiekę medyczną.
Wynagrodzenie byłych Członków Zarządu
Wartość wynagrodzeń lub korzyści wypłaconych byłym Członkom Zarządu Banku w 2020 roku (zł)
Imię i nazwisko |
Wynagrodzenie(*) |
Wynagrodzenie zmienne(**) |
Razem |
Tomasz Mozer |
- |
131 112 |
131 112 |
Agata Kwaśniak |
- |
113 880 |
113 880 |
Krzysztof Puchalski |
- |
51 156 |
51 156 |
Marcin Gadomski |
- |
74 194 |
74 194 |
(*) Wypłaty wynikające z realizacji umów o zakazie konkurencji.
(**) W skład wynagrodzenia zmiennego wchodzą wypłacone w 2020 roku raty premii odroczonych w gotówce oraz w akcjach fantomowych wynikające z Systemów Zmiennych Składników Wynagrodzeń dla Kadry Zarządzającej za lata 2014 – 2019.
Obecni Członkowie Zarządu Banku, którzy pełnili funkcje w składzie Zarzadu Banku w trakcie roku 2020 nie realizowali praw z akcji fantomowych, które będą rozliczane w kolejnych latach zgodnie z przyjętymi zasadami. Należna obecnym Członkom Zarządu Banku i pozostająca w retencji cześć wynagrodzenia zmiennego w akcjach fantomowych wynosi 1 202 akcje. Wartość tej części wynagrodzenia zmiennego zależeć będzie od wartości akcji fantomowej w dniu rozliczenia.
Pozostałe informacje dotyczące wynagrodzenia Członków Zarządu i byłych Członków Zarządu
Zgodnie z obowiązującym w Banku systemem wynagrodzeń Członkom Zarządu Banku oraz uprawnionym byłym Członkom Zarządu Banku mogą przysługiwać odroczone raty Premii za lata 2015 - 2019, zgodnie z Systemem Zmiennych Składników Wynagrodzeń dla Kadry Zarządzającej. W związku z tym na wypłatę odroczonych rat Premii za lata 2015 - 2019 została utworzona rezerwa, która na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosi 1 025 tys. zł. Decyzję odnośnie do wypłaty Premii podejmuje Rada Nadzorcza Banku.
W Banku obowiązują postanowienia uchwały Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Banku o dostosowaniu wynagrodzenia członków zarządu do wymogów ustawy o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami.
Rada Nadzorcza
Sprawuje nadzór nad wprowadzaniem i zapewnianiem funkcjonowania adekwatnego i skutecznego Systemu Kontroli Wewnętrznej. Rada Nadzorcza dokonuje corocznej oceny adekwatności i skuteczności Systemu Kontroli Wewnętrznej, w tym corocznej oceny adekwatności i skuteczności funkcji kontroli, komórki do spraw zgodności oraz komórki audytu wewnętrznego. Rada Nadzorcza Banku monitoruje skuteczność Systemu Kontroli Wewnętrznej w oparciu o informacje uzyskane od Zespołu Zgodności, Zespołu Audytu i Zarządu Banku.
Do kompetencji Rady Nadzorczej Banku należy, m.in.: zawieszanie z ważnych powodów w czynnościach, poszczególnych lub wszystkich członków Zarządu, jak również delegowanie członków Rady Nadzorczej do czasowego wykonywania czynności członków Zarządu nie mogących sprawować swoich funkcji, wyrażanie zgody lub odmowa udzielenia zezwolenia na zbycie akcji, wyrażanie opinii w sprawach wymagających decyzji kredytowych Banku, jeśli maksymalna kwota zaangażowania Banku wobec jednego podmiotu lub podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie przekroczy lub przekracza kwotę 12.000.000 PLN lub równowartość tej kwoty wyrażoną w walutach wymienialnych.
Rada Nadzorcza składa się co najmniej z pięciu członków powoływanych przez Walne Zgromadzenie. Członkowie Rady Nadzorczej powinni posiadać kompetencje do należytego wykonywania obowiązków nadzorowania Banku wynikające z:
› wiedzy (posiadanej z racji zdobytego wykształcenia, odbytych szkoleń, uzyskanych tytułów zawodowych lub stopni naukowych oraz nabytej w inny sposób w toku kariery zawodowej),
› doświadczenia (nabytego w toku sprawowania określonych funkcji lub zajmowania określonych stanowisk),
› umiejętności niezbędnych do wykonywania powierzonej funkcji.
Członek Rady Nadzorczej musi spełniać wymogi określone w art. 19 ust. 1 - 3 i 5 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym i uzyskać pozytywną opinię Rady do spraw spółek z udziałem Skarbu Państwa, który uważa się za spełniony również w przypadku złożenia do Rady wniosku o wydanie opinii i niezajęcia stanowiska przez Radę w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku.
Zgodnie z wytycznymi zawartymi w § 19 Zasad Ładu Korporacyjnego członkowie Rady Nadzorczej Banku objęci są oceną w zakresie reputacji, wiedzy, doświadczenia i umiejętności, niezbędnych do wykonywania pełnionych funkcji i powierzonych im obowiązków, a także rękojmi należytego wykonywania obowiązków, dokonywaną przez Radę Nadzorczą. Oceny dokonuje się w odniesieniu do każdego członka Rady Nadzorczej (ocena indywidualna) oraz w stosunku do całego składu Rady Nadzorczej (ocena kolektywna). Ocenę odpowiedniości przeprowadza się na etapie powoływania oraz w toku wykonywania obowiązków w ściśle określonych sytuacjach.
W celu wzmocnienia realizacji wytycznych wynikających z Zasad Ładu Korporacyjnego Bank wprowadził do wewnętrznych regulacji prawnych stosowne postanowienia odzwierciedlające przedmiotowe wytyczne, w tym m. in. wprowadził zmiany w Statucie Banku dotyczące kryteriów niezależności członków Rady Nadzorczej i ich liczby.
Zasady dotyczące powoływania i odwoływania członków organu nadzoru Banku oraz uprawnienia członków organu nadzoru w 2020 roku nie uległy zmianie w stosunku do stanu prawnego, jaki obowiązywał w okresie sprawozdawczym zakończonym 31 grudnia 2019 roku.
Od dnia 1 stycznia 2020 roku do dnia 2 stycznia 2020 roku skład Rady Nadzorczej Banku był następujący:
Imię i nazwisko |
Funkcja |
Pan Tomasz Kubiak |
Przewodniczący Rady Nadzorczej |
Pan Piotr Stolarczyk |
Członek Rady Nadzorczej |
Pan Marek Tomczuk |
Członek Rady Nadzorczej |
Pani Agnieszka Rosińska |
Członek Rady Nadzorczej |
Pan Paweł Opolski |
Członek Rady Nadzorczej |
Pani Janina Harasim |
Niezależny Członek Rady Nadzorczej |
Pani Zofia Barbara Liberda |
Niezależny Członek Rady Nadzorczej |
W dniu 3 stycznia 2020 roku na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Banku podjęto uchwałę w przedmiocie powołania Pana Marcina Gadomskiego na członka Rady Nadzorczej Banku, o czym Bank poinformował w raporcie bieżącym nr 1/2020. Dodatkowo w dniu 3 stycznia 2020 r. Bank otrzymał informację o wyznaczeniu Pana Marcina Gadomskiego przez Bank Polska Kasa Opieki S.A. na Wiceprzewodniczącego Rady Nadzorczej Banku.
W okresie od dnia 03 stycznia 2020 roku do dnia 28 sierpnia 2020 roku Rada Nadzorcza o Banku działała w następującym składzie:
Imię i nazwisko |
Funkcja |
Pan Tomasz Kubiak |
Przewodniczący Rady Nadzorczej |
Pan Marcin Gadomski |
Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej |
Pan Piotr Stolarczyk |
Członek Rady Nadzorczej |
Pan Marek Tomczuk |
Członek Rady Nadzorczej |
Pani Agnieszka Rosińska |
Członek Rady Nadzorczej |
Pan Paweł Opolski |
Członek Rady Nadzorczej |
Pani Janina Harasim |
Niezależny Członek Rady Nadzorczej |
Pani Zofia Barbara Liberda |
Niezależny Członek Rady Nadzorczej |
W dniu 28 sierpnia 2020 roku Zwyczajne Walne Zgromadzeniu Banku podjęło uchwałę w przedmiocie powołania Rady Nadzorczej Banku na nową wspólną, trwającą trzy lata kadencję, rozpoczynającą się w dniu 29 sierpnia 2020 roku, o czym Bank poinformował w raporcie bieżącym nr 21/2020. W związku z powyższym od dnia 29 sierpnia 2020 roku do dnia 31 grudnia 2020 roku skład Rady Nadzorczej Banku był następujący:
Imię i nazwisko |
Funkcja |
Pan Tomasz Kubiak |
Przewodniczący Rady Nadzorczej |
Pan Marcin Gadomski |
Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej |
Pan Rafał Baranowski |
Członek Rady Nadzorczej |
Pani Magdalena Słobodzian-Nowacka |
Członek Rady Nadzorczej |
Pan Paweł Opolski |
Członek Rady Nadzorczej |
Pani Janina Harasim |
Niezależny Członek Rady Nadzorczej |
Pani Zofia Barbara Liberda |
Niezależny Członek Rady Nadzorczej |
W związku z rezygnacją Pani Magdaleny Słobodzian-Nowackiej z funkcji Członka Rady Nadzorczej z dniem 27 stycznia 2021 roku skład Rady Nadzorczej na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania prezentuje się następująco:
Imię i nazwisko |
Funkcja |
Pan Tomasz Kubiak |
Przewodniczący Rady Nadzorczej |
Pan Marcin Gadomski |
Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej |
Pan Rafał Baranowski |
Członek Rady Nadzorczej |
Pan Paweł Opolski |
Członek Rady Nadzorczej |
Pani Janina Harasim |
Niezależny Członek Rady Nadzorczej |
Pani Zofia Barbara Liberda |
Niezależny Członek Rady Nadzorczej |
Członkowie Rady Nadzorczej, z wyłączeniem niezależnych Członków Rady Nadzorczej, nie pobierają wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji w Radzie Nadzorczej Banku.
Wynagrodzenie zasadnicze za 2020 rok z tytułu pełnienia funkcji niezależnego Członka Rady Nadzorczej wyniosło dla:
› Pani Profesor Janiny Harasim – 35 000 zł,
› Pani Profesor Zofii Barbary Liberdy – 39 500 zł.
Akcje Banku i podmiotów powiązanych w posiadaniu Władz Banku
Według informacji posiadanych przez Bank, na dzień przekazania Sprawozdania z działalności Banku za 2020 rok, osoby zarządzające i nadzorujące w Banku nie posiadały akcji Banku.
Umowy dotyczące świadczeń wypłacanych po ustaniu zatrudnienia
Następujący Członkowie Zarządu Banku: Pan Tomasz Mikoda - Prezes Zarządu, Pan Rafał Litwińczuk – Członek Zarządu, Pani Agnieszka Domaradzka – Członek Zarządu mają zawarte z Bankiem umowy o świadczenie usług zarządzania, w których ustalone zostały prawa i obowiązki stron umowy w zakresie dotyczącym działalności konkurencyjnej w czasie trwania i po ustaniu umowy oraz regulujące wypłacanie świadczeń związanych z rozwiązaniem umowy.
Zobowiązania wynikające z emerytur dla byłych osób nadzorujących i zarządzających
W 2020 roku nie wystąpiły zobowiązania wynikające z emerytur i świadczeń o podobnym charakterze dla byłych osób zarządzających, nadzorujących albo byłych członków organów administrujących oraz zobowiązania zaciągnięte w związku z tymi emeryturami.
Komitet Audytu
Powoływany jest przez Radę Nadzorczą zgodnie z postanowieniami Statutu i wspiera ją w wykonywaniu jej obowiązków kontrolnych i nadzorczych. Komitet Audytu działa w oparciu o Regulamin uchwalony przez Radę Nadzorczą. Wszyscy Członkowie Komitetu Audytu posiadają wiedzę i umiejętności z zakresu branży bankowej, w tym rachunkowości, badań sprawozdań finansowych banków, co potwierdza przebieg ich kariery zawodowej, naukowej i dotychczas pełnione funkcje. Większość członków Komitetu Audytu, w tym jego Przewodnicząca, jest niezależna od Banku tj. niezależnymi Członkami Komitetu Audytu są Pani Profesor Zofia Barbara Liberda oraz Pani Profesor Janina Harasim.
Komitet Audytu w 2020 roku odbył 5 posiedzeń.
Kwestie dotyczące wyboru firmy audytorskiej oraz polityki jej wyboru znajdują się w punkcie Oświadczenia Zarządu – Podmiot uprawniony do badania rocznego sprawozdania finansowego.
Od dnia 1 stycznia 2020 roku do dnia 28 sierpnia 2020 roku Komitet Audytu działał w następującym składzie:
Imię i nazwisko |
Funkcja |
Niezależny Członek Rady Nadzorczej |
Pani Zofia Barbara Liberda |
Przewodnicząca Komitetu Audytu |
|
Pani Janina Harasim |
Członek Komitetu Audytu |
|
Pani Agnieszka Rosińska |
Członek Komitetu Audytu |
|
W dniu 28 sierpnia 2020 roku Zwyczajne Walne Zgromadzeniu Banku podjęło uchwałę w przedmiocie powołania Rady Nadzorczej Banku na nową wspólną, trwającą trzy lata kadencję, rozpoczynającą się w dniu 29 sierpnia 2020 roku, o czym Bank poinformował w raporcie bieżącym nr 21/2020.
W dniu 11 września 2020 r. Rada Nadzorcza podjęła uchwałę nr 46/2020 w przedmiocie powołania do składu Komitetu Audytu Rady Nadzorczej Panią Zofię Barbarę Liberdę, Panią Janinę Harasim oraz Pana Rafała Baranowskiego. Pani Zofia Barbara Liberda została powołana do pełnienia funkcji Przewodniczącej Komitetu Audytu.
Od dnia 11 września 2020 roku do dnia 31 grudnia 2020 roku skład Rady Nadzorczej Banku był następujący:
Imię i nazwisko |
Funkcja |
Niezależny Członek Rady Nadzorczej |
Pani Zofia Barbara Liberda |
Przewodnicząca Komitetu Audytu |
|
Pani Janina Harasim |
Członek Komitetu Audytu |
|
Pan Rafał Baranowski |
Członek Komitetu Audytu |
|
Komitet Kredytowy Rady Nadzorczej
Komitet Kredytowy Rady Nadzorczej działa w oparciu o Regulamin uchwalony przez Radę Nadzorczą. Od dnia 1 stycznia 2020 roku do dnia 16 stycznia 2020 roku Komitet Kredytowy Rady Nadzorczej działał w następującym składzie:
Imię i nazwisko |
Funkcja |
Pan Tomasz Kubiak |
Członek Komitetu Kredytowego Rady Nadzorczej |
Pan Paweł Opolski |
Członek Komitetu Kredytowego Rady Nadzorczej |
W dniu 17 stycznia 2020 r. Rada Nadzorcza podjęła uchwałę w przedmiocie powołania do składu Komitetu Kredytowego Rady Nadzorczej Pana Marcina Gadomskiego. Zgodnie z Decyzją Członków Komitetu Kredytowego Rady Nadzorczej Banku z dnia 24 stycznia 2020 roku, Pan Marcin Gadomski pełni funkcję Przewodniczącego Komitetu, zaś Pan Tomasz Kubiak pełni funkcję Wiceprzewodniczącego Komitetu.
Od dnia 17 stycznia 2020 roku do dnia 31 grudnia 2020 roku Komitet Kredytowy Rady Nadzorczej działał w następującym składzie:
Imię i nazwisko |
Funkcja |
Pan Marcin Gadomski |
Przewodniczący Komitetu Kredytowego Rady Nadzorczej |
Pan Tomasz Kubiak |
Wiceprzewodniczący Komitetu Kredytowego Rady Nadzorczej |
Pan Paweł Opolski |
Członek Komitetu Kredytowego Rady Nadzorczej |
|
|
|
|
||
PODPISY |
|||||
Data |
Imię i nazwisko |
Funkcja/Stanowisko |
Podpis |
||
22.02.2021 |
Tomasz Mikoda |
Prezes Zarządu |
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym |
||
22.02.2021 |
Agnieszka Domaradzka |
Członek Zarządu |
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym |
||
22.02.2021 |
Rafał Litwińczuk |
Członek Zarządu |
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym |
||