ERNST & YOUNG W POLSCE JEST CZŁONKIEM GLOBALNEJ PRAKTYKI ERNST & YOUNG
Ernst & Young Audyt Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k.
Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, KRS: 0000481039, NIP: 526-020-79-76
http://brandingzone.ey.net/national/tbz3.nsf/SitePage/Brand+elements_EY+logo/$file/EY_logo_1.gif
Ernst & Young Audyt Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k. Rondo ONZ 1 00-124 Warszawa
+48 (0) 22 557 70 00 +48 (0) 22 557 70 01 warszawa@pl.ey.com www.ey.com/pl
SPRAWOZDANIE NIEZALEŻNEGO BIEGŁEGO REWIDENTA Z BADANIA
Dla Walnego Zgromadzenia oraz Rady Nadzorczej Budimex S.A.
Sprawozdanie z badania rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego
Opinia
Przeprowadziliśmy badanie rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej Budimex („Grupa”), w której jednostką dominującą jest Budimex S.A. („Jednostka dominująca”) z siedzibą w Warszawie, ul. Siedmiogrodzka 9, na które składają się: skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej na dzień 31 grudnia 2020 roku, skonsolidowany rachunek zysków i strat, skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów, skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym, skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych za okres od dnia 1 stycznia 2020 roku do dnia 31 grudnia 2020 roku oraz noty do skonsolidowanego sprawozdania finansowego zawierające opis przyjętych zasad rachunkowości i inne informacje objaśniające („skonsolidowane sprawozdanie finansowe”).
Naszym zdaniem, skonsolidowane sprawozdanie finansowe:
- przedstawia rzetelny i jasny obraz skonsolidowanej sytuacji majątkowej i finansowej Grupy na dzień 31 grudnia 2020 roku oraz jej skonsolidowanego wyniku finansowego i skonsolidowanych przepływów pieniężnych za okres od dnia 1 stycznia 2020 roku do dnia 31 grudnia 2020 roku zgodnie z mającymi zastosowanie Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi przez Unię Europejską oraz przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości,
- jest zgodne co do formy i treści z obowiązującymi Grupę przepisami prawa oraz statutem Jednostki dominującej.
Niniejsza opinia jest spójna ze sprawozdaniem dodatkowym dla Komitetu Audytu, które wydaliśmy dnia 23 marca 2021 roku .
Podstawa opinii
Nasze badanie przeprowadziliśmy zgodnie z Krajowymi Standardami Badania w brzmieniu Międzynarodowych Standardów Badania przyjętymi uchwałami Krajowej Rady Biegłych Rewidentów („KSB”) oraz stosownie do ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym („ustawa o biegłych rewidentach”) oraz Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 roku w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek
2
http://brandingzone.ey.net/national/tbz3.nsf/SitePage/Brand+elements_EY+logo/$file/EY_logo_1.gif
interesu publicznego, uchylające decyzję Komisji 2005/909/WE („rozporządzenie UE”). Nasza odpowiedzialność zgodnie z tymi standardami została dalej opisana w sekcji naszego sprawozdania Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego” .
Jesteśmy niezależni od Spółek Grupy zgodnie z Międzynarodowym kodeksem etyki zawodowych księgowych (w tym Międzynarodowymi standardami niezależności) Rady Międzynarodowych Standardów Etycznych dla Księgowych („Kodeks IESBA”) przyjętym uchwałą Krajowej Rady Biegłych Rewidentów oraz z innymi wymogami etycznymi, które mają zastosowanie do badania sprawozdań finansowych w Polsce. Wypełniliśmy nasze inne obowiązki etyczne zgodnie z tymi wymogami i Kodeksem IESBA. W trakcie przeprowadzania badania kluczowy biegły rewident oraz firma audytorska pozostali niezależni od Spółek Grupy zgodnie z wymogami niezależności określonymi w ustawie o biegłych rewidentach oraz w rozporządzeniu UE.
Uważamy, że dowody badania, które uzyskaliśmy wystarczające i odpowiednie, aby stanowić podstawę dla naszej opinii.
Kluczowe sprawy badania
Kluczowe sprawy badania to sprawy, które według naszego zawodowego osądu były najbardziej znaczące podczas badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego za bieżący okres sprawozdawczy. Obejmują one najbardziej znaczące ocenione rodzaje ryzyka istotnego zniekształcenia, w tym ocenione rodzaje ryzyka istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem. Do spraw tych odnieśliśmy się w kontekście naszego badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego jako całości i przy formułowaniu naszej opinii oraz podsumowaliśmy naszą reakcję na te rodzaje ryzyka, a w przypadkach, w których uznaliśmy za stosowne przedstawiliśmy najważniejsze spostrzeżenia związane z tymi rodzajami ryzyka. Nie wyrażamy osobnej opinii na temat tych spraw.
Kluczowa sprawa badania
Jak nasze badanie odniosło się do tej sprawy
Ujmowanie przychodów oraz rezerw na straty na kontraktach budowlanych
W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za rok finansowy zakończony dnia 31 grudnia 2020 roku Grupa wykazuje przychody z tytułu realizacji usług budowlanych w wysokości 7 539 milionów złotych.
Metoda ujmowania przychodów wymaga identyfikacji w ramach umów z klientami często więcej niż jednego zobowiązania do wykonania świadczenia oraz określenia, kiedy Grupa wywiązała się z tych zobowiązań, jakie jest jej należne wynagrodzenie z tego tytułu
W ramach badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy dokonaliśmy oceny przyjętych polityk rachunkowości w zakresie rozpoznawania i prezentacji przychodów ze sprzedaży zgodnie z MSSF 15 Przychody z umów z klientami .
Dla istotnych strumieni przychodów:
udokumentowaliśmy działanie zidentyfikowanych procesów oraz kluczowych mechanizmów kontrolnych Grupy. Dla wybranych mechanizmów kontrolnych przeprowadziliśmy testy ich operacyjnej efektywności,
dla usług, dla których przychód jest rozpoznawany w czasie, na wybranej próbie zleceń wykonaliśmy
3
http://brandingzone.ey.net/national/tbz3.nsf/SitePage/Brand+elements_EY+logo/$file/EY_logo_1.gif
oraz alokowania wynagrodzenia do zobowiązań do spełnienia świadczenia.
W przypadku umów na świadczenie usługi budowlanej, Grupa ujmuje przychody na podstawie fizycznego obmiaru wykonanych prac lub według stopnia zaawansowania udziału kosztów poniesionych w całkowitych planowanych kosztach. Grupa szacuje budżety całościowe takich kontraktów, uwzględniające szczegółowe koszty niezbędne do zakończenia zlecenia i ustalając całkowity wynik na kontrakcie oraz uzależniając od szacowanego wyniku danego kontraktu rozpoznanie lub rozwiązanie rezerwy na stratę na kontrakcie. W związku z techniczną złożonością oraz skalą realizowanych projektów występuje ryzyko dokonania błędnego fizycznego pomiaru wykonanych prac.
Ponadto szacunki dotyczące budżetów kontraktów, zarówno w odniesieniu do planowanych kosztów jak i poziomu już rozpoznanych przychodów, stanowią istotny element oceny zarządów jednostek Grupy i zawierają ryzyko błędnego zdefiniowania zakresu lub wyceny kosztów do poniesienia, co może powodować błędne ustalenie budżetowanego wyniku na kontraktach, co ma z kolei wpływ na wysokość utworzonych rezerw na straty.
Jednocześnie w związku z ostatnimi zdarzeniami mającymi miejsce po dniu bilansowym dotyczącymi skutków rozprzestrzeniania się epidemii wirusa COVID- 19, w szczególności potencjalnej absencji pracowników własnych oraz podwykonawców, a także trudności z łańcuchem zagranicznych dostaw niektórych materiałów i produktów, zaistniała sytuacja może mieć wpływ na szacunki budżetów poszczególnych kontraktów, w tym ryzyko niedotrzymania końcowych umownych terminów realizowanych kontraktów.
szczegółowe testy wiarygodności dotyczące ustalenia ceny transakcyjnej oraz rozpoznania przychodów, a także ustalania budżetów kontraktów, które stanowiły podstawę kalkulacji rezerw na straty na kontraktach,
wykonaliśmy analizę historyczną realizacji budżetów kontraktowych dla istotnych kontraktów zakończonych w danym roku obrotowym w celu porównania prognoz i budżetów kontraktów niezakończonych, a także w celu porównania istniejących trendów w zakresie kosztów materiałów i personelu, które w znaczącej części determinują szacunek kosztów pozostałych do poniesienia do zakończenia kontraktu, porównując czy analogiczne trendy są odzwierciedlone w testowanej próbie kontraktów,
dla wybranej próby kontraktów:
przenalizowaliśmy zapisy umowne, budżety kosztowe i przychodowe oraz przedyskutowaliśmy z zarządami jednostek Grupy ich zmiany w okresie sprawozdawczym,
przedyskutowaliśmy z kierownictwem poszczególnych kontraktów założenia dotyczące budżetów oraz ryzyk i stopnia zaawansowania prac na realizowanych kontraktach, w tym zaistniałych lub potencjalnych opóźnień w realizacji oraz ryzyk nałożenia kar z tego tytułu na Grupę przez zamawiających,
zweryfikowaliśmy faktury sprzedaży wystawione po dniu bilansowym, w celu sprawdzenia wyceny kontraktów budowlanych oraz weryfikacji czy skalkulowany przychód z realizacji kontraktu znajduje swoje pokrycie w wystawionych fakturach,
przeprowadziliśmy wizyty na budowach wybranych kontraktów,
dla wybranych kontraktów, dla których Grupa rozpoznała rezerwy na straty, dodatkowo:
wykonaliśmy procedury mające na celu uzgodnienie kalkulacji rezerw w świetle
4
http://brandingzone.ey.net/national/tbz3.nsf/SitePage/Brand+elements_EY+logo/$file/EY_logo_1.gif
Powyższe kompleksowe kwestie powodują, że uznaliśmy ujmowanie przychodów oraz rezerw na straty na kontraktach budowlanych za kluczową sprawę badania.
Polityka rachunkowości dotycząca metody ujmowania przychodów została opisana w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym w nocie 2.20, a w nocie 5.2 istotne szacunki i osądy w zakresie ujmowania przychodów ze sprzedaży oraz tworzenia rezerw na straty na kontraktach.
W nocie 29 informacji dodatkowej do skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupa ujawniła dane dotyczące przychodów ze sprzedaży wymagane przez MSSF 15 Przychody z umów z klientami .
przepisów MSR 37 Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe ,
przedyskutowaliśmy z zarządami jednostek Grupy oraz kierownictwem kontraktów założenia przyjęte w budżetach kontraktów oraz prawdopodobieństwo zmiany wyników na tych kontraktach,
dokonaliśmy analizy zdarzeń mających miejsce po dniu bilansowym, włączając w to rozważania i dyskusje z zarządami jednostek Grupy co do potencjalnych skutków rozprzestrzeniania się epidemii COVID-19 na budżety kontraktów, w tym ryzyko niedotrzymania końcowych terminów realizowanych kontraktów.
W ramach badania dokonaliśmy także oceny zakresu i adekwatności dokonanych ujawnień w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym dotyczących przychodów ze sprzedaży oraz rezerw na straty na kontraktach.
Ujmowanie przychodów ze sprzedaży w segmencie mieszkaniowym
W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za rok finansowy zakończony dnia 31 grudnia 2020 roku przychody uzyskane ze sprzedaży lokali i mieszkań w wielorodzinnych nieruchomościach mieszkalnych wyniosły 674 miliony złotych, co stanowi istotną część łącznych przychodów ze sprzedaży Grupy; udział tego segmentu w zysku brutto Grupy również jest istotny.
Przychody ze sprzedaży w segmencie mieszkaniowym ujmowane są przez Grupę w momencie przejścia na nabywcę kontroli nad mieszkaniem lub lokalem oraz gdy kwotę przychodów można wycenić w wiarygodny sposób. Zgodnie z osądami Zarządu Grupa uznaje, że ma to miejsce w chwili podpisania aktu notarialnego przenoszącego własność do nabywanej nieruchomości kiedy kupujący zapłacił już pełną kwotę wynikającą z umowy sprzedaży.
W ramach badania udokumentowaliśmy nasze zrozumienie procesu ujmowania przychodów ze sprzedaży mieszkań, zidentyfikowaliśmy mechanizmy kontrolne dotyczące tego obszaru, a następnie przeprowadziliśmy testy wybranych mechanizmów kontrolnych.
Dodatkowo na wybranej próbie transakcji przeprowadziliśmy testy wiarygodności obejmujące, między innymi, szczegółową analizę marży, testy szczegółowe oraz testy transakcji w celu oceny poprawności oraz kompletności ujmowania przychodów, włącznie z prawidłowością ujęcia wszystkich przychodów ze sprzedaży wraz z odpowiednim kosztem własnym sprzedaży, w tym ujęcie w odpowiednich okresach sprawozdawczych.
W ramach badania dokonaliśmy także oceny zakresu oraz adekwatności dokonanych ujawnień w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym dotyczących przychodów ze sprzedaży w segmencie mieszkaniowym.
5
http://brandingzone.ey.net/national/tbz3.nsf/SitePage/Brand+elements_EY+logo/$file/EY_logo_1.gif
Biorąc pod uwagę znaczenie prawidłowości ujmowania przychodów z tytułu sprzedaży lokali i mieszkań w wielorodzinnych nieruchomościach mieszkalnych dla skonsolidowanego sprawozdania finansowego, uznaliśmy to zagadnienie za kluczową sprawę badania.
Grupa w nocie 2.20 do skonsolidowanego sprawozdania finansowego ujawniła szczegółowe polityki oraz istotne szacunki i osądy w zakresie ujmowania przychodów ze sprzedaży w segmencie mieszkaniowym.
W nocie 29 do skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupa ujawniła szczegółowe dane dotyczące przychodów ze sprzedaży wymagane przez MSSF 15 Przychody z umów z klientami .
Odpowiedzialność Zarządu i Rady Nadzorczej Jednostki dominującej za skonsolidowane sprawozdanie finansowe
Zarząd Jednostki dominującej jest odpowiedzialny za sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego, które przedstawia rzetelny i jasny obraz skonsolidowanej sytuacji majątkowej i finansowej oraz skonsolidowanego wyniku finansowego Grupy zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi przez Unię Europejską, przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości, obowiązującymi Grupę przepisami prawa oraz statutem Jednostki dominującej, a także za kontrolę wewnętrzną, którą Zarząd Jednostki dominującej uznaje za niezbędną, aby umożliwić sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego niezawierającego istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem lub błędem.
Sporządzając skonsolidowane sprawozdanie finansowe Zarząd Jednostki dominującej jest odpowiedzialny za ocenę zdolności Grupy (Jednostki dominującej oraz istotnych jednostek) do kontynuowania działalności, ujawnienie, jeżeli ma to zastosowanie, spraw związanych z kontynuacją działalności oraz za przyjęcie zasady kontynuacji działalności jako podstawy rachunkowości, z wyjątkiem sytuacji kiedy Zarząd Jednostki dominującej albo zamierza dokonać likwidacji Grupy (Jednostki dominującej lub istotnych jednostek), albo zaniechać prowadzenia działalności albo nie ma żadnej realnej alternatywy dla likwidacji lub zaniechania działalności.
Zarząd Jednostki dominującej oraz członkowie Rady Nadzorczej Jednostki dominującej zobowiązani do zapewnienia, aby skonsolidowane sprawozdanie finansowe spełniało wymagania przewidziane w ustawie z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości („ustawa o rachunkowości”). Członkowie Rady Nadzorczej Jednostki dominującej są odpowiedzialni za nadzorowanie procesu sprawozdawczości finansowej.
6
http://brandingzone.ey.net/national/tbz3.nsf/SitePage/Brand+elements_EY+logo/$file/EY_logo_1.gif
Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego
Naszymi celami uzyskanie racjonalnej pewności, czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe jako całość nie zawiera istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem lub błędem oraz wydanie sprawozdania z badania zawierającego naszą opinię. Racjonalna pewność jest wysokim poziomem pewności, ale nie gwarantuje, że badanie przeprowadzone zgodnie z KSB zawsze wykryje istniejące istotne zniekształcenie. Zniekształcenia mogą powstawać na skutek oszustwa lub błędu i uważane za istotne, jeżeli można racjonalnie oczekiwać, że pojedynczo lub łącznie mogłyby wpłynąć na decyzje gospodarcze użytkowników podjęte na podstawie tego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Zgodnie z § 5 Międzynarodowego Standardu Badania 320, koncepcja istotności stosowana jest przez biegłego rewidenta zarówno przy planowaniu i przeprowadzaniu badania, jak i przy ocenie wpływu rozpoznanych podczas badania zniekształceń oraz nieskorygowanych zniekształceń, jeśli występują, na skonsolidowane sprawozdanie finansowe, a także przy formułowaniu opinii biegłego rewidenta. W związku z powyższym, wszystkie opinie i stwierdzenia zawarte w sprawozdaniu z badania wyrażane z uwzględnieniem jakościowego i wartościowego poziomu istotności ustalonego zgodnie ze standardami badania i zawodowym osądem biegłego rewidenta.
Zakres badania nie obejmuje zapewnienia co do przyszłej rentowności Grupy ani efektywności lub skuteczności prowadzenia jej spraw przez Zarząd Jednostki dominującej obecnie lub w przyszłości.
Podczas badania zgodnego z KSB stosujemy zawodowy osąd i zachowujemy zawodowy sceptycyzm, a także:
- identyfikujemy i oceniamy ryzyka istotnego zniekształcenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego spowodowanego oszustwem lub błędem, projektujemy i przeprowadzamy procedury badania odpowiadające tym ryzykom i uzyskujemy dowody badania, które wystarczające i odpowiednie, aby stanowić podstawę dla naszej opinii. Ryzyko niewykrycia istotnego zniekształcenia wynikającego z oszustwa jest większe niż tego wynikającego z błędu, ponieważ oszustwo może dotyczyć zmowy, fałszerstwa, celowych pominięć, wprowadzenia w błąd lub obejścia kontroli wewnętrznej,
- uzyskujemy zrozumienie kontroli wewnętrznej stosownej dla badania w celu zaprojektowania procedur badania, które odpowiednie w danych okolicznościach, ale nie w celu wyrażenia opinii na temat skuteczności kontroli wewnętrznej Grupy,
- oceniamy odpowiedniość zastosowanych zasad (polityki) rachunkowości oraz zasadność szacunków księgowych oraz powiązanych ujawnień dokonanych przez Zarząd Jednostki dominującej,
- wyciągamy wniosek na temat odpowiedniości zastosowania przez Zarząd Jednostki dominującej zasady kontynuacji działalności jako podstawy rachunkowości oraz, na podstawie uzyskanych dowodów badania, czy istnieje istotna niepewność związana ze zdarzeniami lub warunkami, która może poddawać w znaczącą wątpliwość zdolność Grupy do kontynuacji działalności. Jeżeli dochodzimy do wniosku, że istnieje istotna niepewność, wymagane jest od nas zwrócenie uwagi w naszym sprawozdaniu biegłego rewidenta na powiązane ujawnienia w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym lub, jeżeli takie ujawnienia nieadekwatne, modyfikujemy naszą
7
http://brandingzone.ey.net/national/tbz3.nsf/SitePage/Brand+elements_EY+logo/$file/EY_logo_1.gif
opinię. Nasze wnioski oparte na dowodach badania uzyskanych do dnia sporządzenia naszego sprawozdania biegłego rewidenta, jednakże przyszłe zdarzenia lub warunki mogą spowodować, że Grupa zaprzestanie kontynuacji działalności,
- oceniamy ogólną prezentację, strukturę i zawartość skonsolidowanego sprawozdania finansowego, w tym ujawnienia, oraz czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe przedstawia będące ich podstawą transakcje i zdarzenia w sposób zapewniający rzetelną prezentację,
- uzyskujemy wystarczające odpowiednie dowody badania odnośnie do informacji finansowych jednostek lub działalności gospodarczych wewnątrz Grupy w celu wyrażenia opinii na temat skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Jesteśmy odpowiedzialni za kierowanie, nadzór i przeprowadzenie badania Grupy i pozostajemy wyłącznie odpowiedzialni za naszą opinię z badania.
Przekazujemy Komitetowi Audytu Jednostki dominującej informacje o, między innymi, planowanym zakresie i czasie przeprowadzenia badania oraz znaczących ustaleniach badania, w tym wszelkich znaczących słabościach kontroli wewnętrznej, które zidentyfikujemy podczas badania.
Składamy Komitetowi Audytu Jednostki dominującej oświadczenie, że przestrzegaliśmy stosownych wymogów etycznych dotyczących niezależności oraz, że będziemy informować ich o wszystkich powiązaniach i innych sprawach, które mogłyby być racjonalnie uznane za stanowiące zagrożenie dla naszej niezależności, a tam gdzie ma to zastosowanie, informujemy o działaniach podjętych w celu eliminacji zagrożeń lub zastosowanych zabezpieczeniach.
Spośród spraw przekazywanych Komitetowi Audytu Jednostki dominującej ustaliliśmy te sprawy, które były najbardziej znaczące podczas badania skonsolidowanego s prawozdania finansowego za bieżący okres sprawozdawczy i dlatego uznaliśmy je za kluczowe sprawy badania. Opisujemy te sprawy w naszym sprawozdaniu biegłego rewidenta, chyba że przepisy prawa lub regulacje zabraniają publicznego ich ujawnienia lub gdy, w wyjątkowych okolicznościach, ustalimy, że kwestia nie powinna być przedstawiona w naszym sprawozdaniu, ponieważ można byłoby racjonalnie oczekiwać, że negatywne konsekwencje przeważyłyby korzyści takiej informacji dla interesu publicznego.
Inne informacje, w tym sprawozdanie z działalności Grupy
Inne informacje obejmują sprawozdanie z działalności Grupy za okres od dnia 1 stycznia 2020 roku do dnia 31 grudnia 2020 roku („Sprawozdanie z działalności Grupy”) wraz z oświadczeniem o stosowaniu ładu korporacyjnego oraz sprawozdaniem na temat informacji niefinansowych, o którym mowa w art. 55 ust. 2b ustawy o rachunkowości (razem „Inne informacje”).
Odpowiedzialność Zarządu i Rady Nadzorczej Jednostki dominującej
Zarząd Jednostki dominującej jest odpowiedzialny za sporządzenie Innych informacji zgodnie z przepisami prawa.
Zarząd Jednostki dominującej oraz członkowie Rady Nadzorczej Jednostki dominującej zobowiązani do zapewnienia, aby Sprawozdanie z działalności Grupy wraz z Innymi informacjami spełniało wymagania przewidziane w ustawie o rachunkowości.
Odpowiedzialność biegłego rewidenta
8
http://brandingzone.ey.net/national/tbz3.nsf/SitePage/Brand+elements_EY+logo/$file/EY_logo_1.gif
Nasza opinia z badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie obejmuje Innych informacji. W związku z badaniem skonsolidowanego sprawozdania finansowego naszym obowiązkiem jest zapoznanie się z Innymi informacjami, i czyniąc to, rozpatrzenie, czy Inne informacje nie istotnie niespójne ze skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym lub naszą wiedzą uzyskaną podczas badania, lub w inny sposób wydają się istotnie zniekształcone. Jeśli na podstawie wykonanej pracy, stwierdzimy istotne zniekształcenia w Innych informacjach, jesteśmy zobowiązani poinformować o tym w naszym sprawozdaniu z badania. Naszym obowiązkiem, zgodnie z wymogami ustawy o biegłych rewidentach, jest również wydanie opinii, czy Sprawozdanie z działalności Grupy zostało sporządzone zgodnie z przepisami oraz czy jest zgodne z informacjami zawartymi w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.
Ponadto jesteśmy zobowiązani do poinformowania, czy Jednostka dominująca sporządziła oświadczenie na temat informacji niefinansowych oraz wydania opinii, czy Jednostka dominująca w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego zawarła wymagane informacje.
Opinia o Sprawozdaniu z działalności Grupy
Na podstawie wykonanej w trakcie badania pracy, naszym zdaniem, Sprawozdanie z działalności Grupy:
- zostało sporządzone zgodnie z art. 49 ustawy o rachunkowości oraz § 71 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim („rozporządzenie o informacjach bieżących”),
- jest zgodne z informacjami zawartymi w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.
Ponadto, w świetle wiedzy o Grupie i jej otoczeniu uzyskanej podczas naszego badania oświadczamy, że nie stwierdziliśmy w Sprawozdaniu z działalności Grupy istotnych zniekształceń.
Opinia o oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego
Naszym zdaniem, w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego Grupa zawarła informacje określone w § 70 ust. 6 punkt 5 rozporządzenia o informacjach bieżących.
Ponadto, naszym zdaniem, informacje wskazane w § 70 ust. 6 punkt 5 lit. c-f, h oraz i tego rozporządzenia zawarte w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego zgodne z mającymi zastosowanie przepisami oraz informacjami zawartymi w sprawozdaniu finansowym.
Informacja na temat informacji niefinansowych
Zgodnie z wymogami ustawy o biegłych rewidentach informujemy, że Jednostka dominująca zamieściła w sprawozdaniu z działalności Grupy informację o sporządzeniu odrębnego sprawozdania na temat informacji niefinansowych, o którym mowa w art. 55 ust. 2c ustawy o rachunkowości oraz że Jednostka dominująca sporządziła takie odrębne sprawozdanie.
9
http://brandingzone.ey.net/national/tbz3.nsf/SitePage/Brand+elements_EY+logo/$file/EY_logo_1.gif
Nie wykonaliśmy żadnych prac atestacyjnych dotyczących odrębnego sprawozdania na temat informacji niefinansowych i nie wyrażamy jakiegokolwiek zapewnienia na jego temat.
Sprawozdanie na temat innych wymogów prawa i regulacji
Opinia na temat zgodności skonsolidowanego sprawozdania finansowego sporządzonego w jednolitym elektronicznym formacie raportowania z wymogami rozporządzenia o standardach technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania
W związku z badaniem skonsolidowanego sprawozdania finansowego zostaliśmy zaangażowani do przeprowadzania usługi atestacyjnej dającej racjonalną pewność w celu wyrażenia opinii czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy za rok zakończony 31 grudnia 2020 roku sporządzone w jednolitym elektronicznym formacie raportowania zawarte w pliku o nazwie „Budimex_Spolka_Akcyjna_2020.zip” („skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF”) zostało oznakowane zgodnie z wymogami określonymi w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2019/815 z dnia 17 grudnia 2018 roku uzupełniającym dyrektywę 2004/109/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania (”Rozporządzenie ESEF”) oraz spełnia wymogi techniczne dotyczące specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania, które są określone w tych regulacjach.
Identyfikacja kryteriów i opis przedmiotu usługi
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF zostało sporządzone przez Zarząd Jednostki dominującej w celu spełnienia wymogów dotyczących oznakowania oraz wymogów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania, które określone w Rozporządzeniu ESEF.
Przedmiotem naszej usługi atestacyjnej jest zgodność skonsolidowanego sprawozdania finansowego w formacie ESEF z wymogami Rozporządzenia ESEF, a wymogi określone w tych regulacjach stanowią, naszym zdaniem, odpowiednie kryteria do sformułowania przez nas opinii dającej racjonalną pewność.
Odpowiedzialność Zarządu i Rady Nadzorczej Jednostki dominującej
Zarząd Jednostki dominującej jest odpowiedzialny za sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego w formacie ESEF zgodnie z wymogami dotyczącymi oznakowania oraz wymogami technicznymi dotyczącymi specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania, które określone w Rozporządzeniu ESEF. Odpowiedzialność ta obejmuje wybór i zastosowanie odpowiednich znaczników XBRL przy użyciu taksonomii określonej w tych regulacjach.
Odpowiedzialność Zarządu obejmuje również zaprojektowanie, wdrożenie i utrzymanie systemu kontroli wewnętrznej zapewniającego sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego w formacie ESEF wolnego od istotnych niezgodności z wymogami Rozporządzenia ESEF.
10
http://brandingzone.ey.net/national/tbz3.nsf/SitePage/Brand+elements_EY+logo/$file/EY_logo_1.gif
Członkowie Rady Nadzorczej Jednostki dominującej odpowiedzialni za nadzorowanie procesu sprawozdawczości finansowej, obejmującej również sporządzenie sprawozdań finansowych zgodnie z formatem wynikającym z obowiązujących przepisów prawa.
Odpowiedzialność biegłego rewidenta
Naszym celem było wyrażenie opinii, na podstawie przeprowadzenia usługi atestacyjnej dającej racjonalną pewność, czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF zostało oznakowane zgodnie z wymogami Rozporządzenia ESEF oraz czy jest zgodne ze standardami technicznymi dotyczącymi specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania określonymi w tych regulacjach.
Wykonaliśmy usługę zgodnie z Krajowym Standardem Usług Atestacyjnych Innych niż Badanie i Przegląd 3000 (Z) w brzmieniu Międzynarodowego Standardu Usług Atestacyjnych 3000 (zmienionego) „Usługi atestacyjne inne niż badania lub przeglądy historycznych informacji finansowych” (dalej: „KSUA 3000 (Z)”).
Standard ten nakłada na biegłego rewidenta obowiązek zaplanowania i wykonania procedur w taki sposób, aby uzyskać racjonalną pewność, że skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF zostało przygotowane zgodnie z określonymi kryteriami.
Racjonalna pewność jest wysokim poziomem pewności, ale nie gwarantuje, że usługa przeprowadzona zgodnie z KSUA 3000 (Z) zawsze wykryje istniejące istotne zniekształcenie .
Wybór procedur zależy od osądu biegłego rewidenta, w tym od jego oszacowania ryzyka wystąpienia istotnych zniekształceń spowodowanych oszustwem lub błędem. Przeprowadzając oszacowanie tego ryzyka biegły rewident bierze pod uwagę kontrolę wewnętrzną związaną ze sporządzeniem skonsolidowanego sprawozdania finansowego w formacie ESEF w celu zaplanowania stosownych procedur, które mają zapewnić biegłemu rewidentowi wystarczające i odpowiednie do okoliczności dowody. Ocena funkcjonowania systemu kontroli wewnętrznej nie została przeprowadzona w celu wyrażenia opinii na temat skuteczności jej działania.
Podsumowanie wykonanych prac
Zaplanowane i przeprowadzone przez nas procedury obejmowały między innymi:
- uzyskanie zrozumienia procesu sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego w formacie ESEF obejmującego proces wyboru i zastosowania przez Spółkę znaczników XBRL i zapewniania zgodności z Rozporządzeniem ESEF;
- uzgodnienie oznakowanych informacji zawartych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym w formacie ESEF do zbadanych skonsolidowanych sprawozdań finansowych;
- przy użyciu specjalistycznych narzędzi informatycznych, ocena spełnienia standardów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania, w tym zastosowania formatu XHTML;
- ocena kompletności oznakowania informacji w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym w formacie ESEF znacznikami XBRL;
- ocena czy zastosowane znaczniki XBRL z taksonomii określonej w Rozporządzeniu ESEF zostały odpowiednio zastosowane oraz że użyto rozszerzeń taksonomii w sytuacjach
11
http://brandingzone.ey.net/national/tbz3.nsf/SitePage/Brand+elements_EY+logo/$file/EY_logo_1.gif
gdy w podstawowej taksonomii określonej w Rozporządzeniu ESEF nie zidentyfikowano odpowiednich elementów;
- ocena prawidłowości zakotwiczenia zastosowanych rozszerzeń taksonomii w podstawowej taksonomii określonej w Rozporządzeniu ESEF.
Uważamy, że uzyskane przez nas dowody stanowią wystarczającą i odpowiednią podstawę do wyrażenia przez nas opinii z wykonania usługi atestacyjnej.
Wymogi etyczne, w tym niezależność
Przeprowadzając usługę biegły rewident i firma audytorska przestrzegali wymogów niezależności i innych wymogów etycznych określonych w Kodeksie IESBA. Kodeks IESBA oparty jest na podstawowych zasadach dotyczących uczciwości, obiektywizmu, zawodowych kompetencji i należytej staranności, zachowania poufności oraz profesjonalnego postępowania. Przestrzegaliśmy również innych wymogów niezależności i etyki, które mają zastosowanie dla niniejszej usługi atestacyjnej w Polsce.
Wymogi kontroli jakości
Firma audytorska stosuje krajowe standardy kontroli jakości w brzmieniu Międzynarodowego Standardu Kontroli Jakości 1 - „Kontrola jakości firm przeprowadzających badania i przeglądy sprawozdań finansowych oraz wykonujących inne zlecenia usług atestacyjnych i pokrewnych” przyjęte uchwałą Krajowej Rady Biegłych Rewidentów (dalej „KSKJ”).
Zgodnie z wymogami KSKJ, firma audytorska utrzymuje kompleksowy system kontroli jakości obejmujący udokumentowane polityki i procedury odnośnie zgodności z wymogami etycznymi, standardami zawodowymi oraz mającymi zastosowanie wymogami prawnymi i regulacyjnymi.
Opinia
Podstawę sformułowania opinii biegłego rewidenta stanowią kwestie opisane powyżej, dlatego opinia powinna być czytana z uwzględnieniem tych kwestii.
Naszym zdaniem skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF zostało przygotowane we wszystkich istotnych aspektach zgodnie z wymogami Rozporządzenia ESEF.
Oświadczenie na temat świadczonych usług niebędących badaniem sprawozdań finansowych
Zgodnie z naszą najlepszą wiedzą i przekonaniem oświadczamy, że usługi niebędące badaniem sprawozdań finansowych, które świadczyliśmy na rzecz Grupy zgodne z prawem i przepisami obowiązującymi w Polsce oraz że nie świadczyliśmy usług niebędących badaniem, które zakazane na mocy art. 5 ust. 1 rozporządzenia UE oraz art. 136 ustawy o biegłych rewidentach . Usługi niebędące badaniem sprawozdań finansowych, które świadczyliśmy na rzecz Grupy w badanym okresie sprawozdawczym zostały wymienione w sprawozdaniu z działalności Grupy.
Wybór firmy audytorskiej
12
http://brandingzone.ey.net/national/tbz3.nsf/SitePage/Brand+elements_EY+logo/$file/EY_logo_1.gif
Zostaliśmy wybrani do badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy po raz pierwszy uchwałą Rady Nadzorczej Jednostki dominującej z dnia 28 marca 2017 roku oraz ponownie uchwałą z dnia 15 maja 2019 roku. Skonsolidowane sprawozdania finansowe Grupy badamy nieprzerwanie począwszy od roku obrotowego zakończonego dnia 31 grudnia 2017 roku; to jest przez okres czterech kolejnych lat.
Kluczowy biegły rewident
Marcin Zieliński
biegły rewident
nr w rejestrze: 10402
działający w imieniu:
Ernst & Young Audyt Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k.
Rondo ONZ 1, 00-124 Warszawa
nr na liście firm audytorskich: 130
Warszawa, dnia 23 marca 2021 roku