Sprawozdanie niezależnego biegłego rewidenta z badania
Dla Walnego Zgromadzenia i Rady
Nadzorczej
Mostostal Warszawa S.A.
Sprawozdanie z badania rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego
|
Opinia
Przeprowadziliśmy badanie załączonego rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego Mostostal Warszawa S.A. („Jednostka”), które zawiera:
— jednostkowe sprawozdanie z sytuacji finansowej na dzień 31 grudnia 2020 r.;
sporządzone za rok obrotowy od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 r.:
— jednostkowy rachunek zysków i strat;
— jednostkowe sprawozdanie z całkowitych dochodów;
— jednostkowe sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym;
— jednostkowy rachunek przepływów pieniężnych;
oraz
— dodatkowe informacje i objaśnienia zawierające opis przyjętych zasad rachunkowości i inne informacje objaśniające
(„jednostkowe sprawozdanie finansowe”).
Naszym zdaniem, załączone jednostkowe sprawozdanie finansowe Jednostki:
— przedstawia rzetelny i jasny obraz sytuacji majątkowej i finansowej Jednostki na dzień 31 grudnia 2020 r., finansowych wyników działalności oraz przepływów pieniężnych za rok obrotowy zakończony tego dnia, zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi przez Unię Europejską oraz przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości;
— jest zgodne, we wszystkich istotnych aspektach, co do formy i treści z obowiązującymi Jednostkę przepisami prawa oraz statutem Jednostki;
— zostało sporządzone, we wszystkich istotnych aspektach, na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych, zgodnie z przepisami rozdziału 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości („ustawa o rachunkowości”).
|
Niniejsza opinia jest spójna z naszym sprawozdaniem dodatkowym dla Komitetu Audytu, które wydaliśmy dnia 14 kwietnia 2021 r.
Podstawa Opinii
Nasze badanie przeprowadziliśmy stosownie do postanowień:
— Krajowych Standardów Badania w brzmieniu Międzynarodowych Standardów Badania przyjętych przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów („KSB”) uchwałą nr 3430/52a/2019 z dnia 21 marca 2019 r. oraz uchwałą nr 1107/15a/2020 z dnia 8 września 2020 r.;
— ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym („ustawa o biegłych rewidentach”);
— rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego, uchylającego decyzję Komisji 2005/909/WE („rozporządzenie UE”).
Nasza odpowiedzialność zgodnie z tymi regulacjami została opisana w sekcji Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie jednostkowego sprawozdania finansowego.
Uważamy, że dowody badania, które uzyskaliśmy są wystarczające i odpowiednie, aby stanowić podstawę dla naszej opinii.
Niezależność i etyka
Jesteśmy niezależni od Jednostki zgodnie z Międzynarodowym kodeksem etyki zawodowych księgowych (w tym Międzynarodowymi standardami niezależności) Rady Międzynarodowych Standardów Etycznych dla Księgowych („Kodeks IESBA”), przyjętym uchwałą Krajowej Rady Biegłych Rewidentów oraz z innymi wymogami etycznymi, które mają zastosowanie do naszego badania jednostkowego sprawozdania finansowego w Polsce i spełniliśmy wszystkie obowiązki etyczne wynikające z tych wymogów i Kodeksu IESBA. W trakcie badania kluczowi biegli rewidenci oraz firma audytorska pozostali niezależni od Jednostki zgodnie z wymogami niezależności określonymi w ustawie o biegłych rewidentach oraz w rozporządzeniu UE.
Kluczowe sprawy badania
Kluczowe sprawy badania są to sprawy, które według naszego zawodowego osądu były najbardziej znaczące podczas naszego badania jednostkowego sprawozdania finansowego za bieżący okres sprawozdawczy. Obejmują one najbardziej znaczące ocenione rodzaje ryzyka istotnego zniekształcenia, w tym ocenione rodzaje ryzyka istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem. Do spraw tych odnieśliśmy się w kontekście naszego badania jednostkowego sprawozdania finansowego jako całości, a przy formułowaniu naszej opinii podsumowaliśmy naszą reakcję na te rodzaje ryzyka. Nie wyrażamy osobnej opinii na temat tych spraw. Zidentyfikowaliśmy następującą kluczową sprawę badania:
Przychody z realizacji kontraktów budowlanych za rok 2020: 1.084.430 tys. zł Należności z tytułu dostaw i usług i pozostałe należności na 31 grudnia 2020 r.: 275.094 tys. zł Aktywa z tytułu realizacji kontraktów budowlanych na 31 grudnia 2020 r.: 257.070 tys. zł Zobowiązania długoterminowe i krótkoterminowe z tytułu realizacji kontraktów budowlanych na 31 grudnia 2020 r.: odpowiednio 30.114 tys. zł i 92.396 tys. zł. Odniesienie do jednostkowego sprawozdania finansowego: nota 4.3.1 Istotne osądy przy stosowaniu zasad rachunkowości, nota 4.3.2 Istotne szacunki, nota 4.18.1 Przychody z umów z klientami, nota 6.1 Długoterminowe kontrakty budowlane, nota 21 Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności (długoterminowe i krótkoterminowe). |
||
Kluczowa sprawa badania |
|
Nasza reakcja |
|
|
Nasze procedury badania obejmowały, między innymi: — Ocenę jakości sporządzanych przez Jednostkę budżetów realizowanych projektów poprzez porównanie ostatecznych wyników zakończonych w ciągu badanego roku umów do wyników szacowanych w poprzednim roku oraz do pierwotnych szacunków dla tych umów; — Dla próby umów w trakcie realizacji na dzień 31 grudnia 2020 r.: § zapytania do dyrektorów projektów oraz kierownika działu kontrolingu o wyniki i stopień zaawansowania wykonania tych umów, w tym co do szacowanych kosztów niezbędnych do ukończenia projektu, ujmowania zmian w umowach, adekwatności rezerw związanych z prawdopodobnymi zobowiązaniami kontraktowymi oraz o ich ocenę potencjalnych kar umownych dla kontraktów z opóźnieniem w realizacji, z uwzględnieniem wpływu pandemii COVID-19 na realizację istotnych otwartych umów,
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ponadto zmiany okoliczności w trakcie wykonywania umowy mogą skutkować koniecznością poniesienia przez Jednostkę dodatkowych, nieplanowanych kosztów i w rezultacie mogą doprowadzić do powstania roszczeń i sporów z zamawiającymi lub podwykonawcami. Roszczenia mogą również wynikać z opóźnień ze strony zamawiających bądź podwykonawców, niskiej jakości usług, błędów w dokumentacji lub projekcie, czy z zakwestionowania przez zamawiających bądź podwykonawców zmian w zakresie realizowanych prac. Z powyższych względów działalność Jednostki wiąże się z ryzykiem wystąpienia licznych roszczeń zarówno w relacjach z podwykonawcami jak i zamawiającymi, w tym roszczeń dochodzonych na drodze postępowań sądowych. Ocena ryzyka związanego z roszczeniami, w tym dochodzonymi na drodze postępowań sądowych, na podstawie której Jednostka może ująć roszczenie z umowy jako przychód, ująć zobowiązanie, czy dokonać ujawnienia zobowiązania warunkowego, wiąże się nieodłącznie z istotną niepewnością. Ze względu na powyższe okoliczności oraz istotność kwot związanych z powyższym zagadnieniem, uznaliśmy je za kluczową sprawę badania.
|
|
§ ocenę, czy dla tych umów, gdzie prawdopodobnym jest, że całkowite koszty umowy przekroczą całkowite przychody z jej tytułu, oczekiwana strata została niezwłocznie ujęta jako koszt, § uzgodnienie, dla wybranej próby, kwot poniesionych kosztów do dokumentacji źródłowej; § ocenę, na wybranej próbie, postępu prac na danym projekcie, poprzez przeprowadzanie inspekcji budowy, i towarzyszące tym inspekcjom zapytania do dyrektorów projektów; — Przy wsparciu ze strony naszych własnych specjalistów z zakresu prawa, ocenę przyjętych przez Jednostkę założeń i dokonanych szacunków w odniesieniu do roszczeń z umów ujętych w przychodach, ujętych aktywów oraz zobowiązań z tytułu realizacji kontraktów budowlanych czy ujawnionych zobowiązań warunkowych poprzez: § analizę odpowiedniej korespondencji pomiędzy stronami sporu, dokumentacji projektu oraz dokumentacji sądowej obejmującej: pozwy, odpowiedzi na pozwy, opinie prawne, opinie ekspertów oraz wyroki sądowe, § ocenę otrzymanych odpowiedzi na nasze zapytania do kancelarii prawnych reprezentujących Jednostkę na temat bieżącego stanu postępowań sądowych, obecnych i potencjalnych roszczeń i sporów oraz przewidywanego rozstrzygnięcia sporów, § zapytania do działu prawnego Jednostki; — Ocenę poprawności i kompletności ujawnień dotyczących rozliczania umów o usługę budowlaną, w tym ujawnień dotyczących ujmowania przychodów z umów o usługę budowlaną jak i ujawnień dotyczących istotnych postępowań sądowych i zobowiązań warunkowych.
|
|
|
|
|
|
|
Odpowiedzialność Kierownika i Rady Nadzorczej Jednostki za jednostkowe sprawozdanie finansowe
Kierownik Jednostki jest odpowiedzialny za sporządzenie, na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych, jednostkowego sprawozdania finansowego przedstawiającego rzetelny i jasny obraz zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi przez Unię Europejską, przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości oraz z obowiązującymi Jednostkę przepisami prawa i statutem, a także za kontrolę wewnętrzną, którą Kierownik Jednostki uznaje za niezbędną, aby zapewnić sporządzenie jednostkowego sprawozdania finansowego niezawierającego istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem lub błędem.
Sporządzając jednostkowe sprawozdanie finansowe Kierownik Jednostki jest odpowiedzialny za ocenę zdolności Jednostki do kontynuowania działalności, ujawnienie, jeżeli ma to zastosowanie, kwestii związanych z kontynuacją działalności oraz za przyjęcie założenia kontynuacji działalności jako podstawy rachunkowości, z wyjątkiem sytuacji kiedy Kierownik Jednostki albo zamierza dokonać likwidacji Jednostki, zaniechać prowadzenia działalności, albo gdy nie ma żadnej realnej alternatywy dla likwidacji lub zaniechania prowadzenia działalności.
Zgodnie z ustawą o rachunkowości Kierownik Jednostki oraz członkowie Rady Nadzorczej są zobowiązani do zapewnienia, aby jednostkowe sprawozdanie finansowe spełniało wymagania przewidziane w tej ustawie. Członkowie Rady Nadzorczej Jednostki są odpowiedzialni za nadzór nad procesem sprawozdawczości finansowej Jednostki.
Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie jednostkowego sprawozdania finansowego
Celem badania jest uzyskanie racjonalnej pewności, czy jednostkowe sprawozdanie finansowe jako całość nie zawiera istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem lub błędem oraz wydanie sprawozdania z badania zawierającego naszą opinię. Racjonalna pewność jest wysokim poziomem pewności, ale nie gwarantuje, że badanie przeprowadzone zgodnie z KSB zawsze wykryje istniejące istotne zniekształcenie. Zniekształcenia mogą powstawać na skutek oszustwa lub błędu i są uważane za istotne, jeżeli można racjonalnie oczekiwać, że pojedynczo lub łącznie mogłyby wpłynąć na decyzje ekonomiczne użytkowników podejmowane na podstawie jednostkowego sprawozdania finansowego.
Zakres badania nie obejmuje zapewnienia co do przyszłej rentowności Jednostki ani efektywności lub skuteczności prowadzenia jej spraw przez Kierownika Jednostki, obecnie lub w przyszłości.
Podczas badania zgodnego z KSB stosujemy zawodowy osąd i zachowujemy zawodowy sceptycyzm, a także:
— identyfikujemy i szacujemy ryzyka istotnego zniekształcenia jednostkowego sprawozdania finansowego spowodowanego oszustwem lub błędem, projektujemy i przeprowadzamy procedury badania odpowiadające tym ryzykom i uzyskujemy dowody badania, które są wystarczające i odpowiednie, aby stanowić podstawę dla naszej opinii. Ryzyko niewykrycia istotnego zniekształcenia wynikającego z oszustwa jest większe niż istotnego zniekształcenia wynikającego z błędu, ponieważ oszustwo może obejmować zmowę, fałszerstwo, celowe pominięcie, wprowadzenie w błąd lub obejście systemu kontroli wewnętrznej;
— uzyskujemy zrozumienie kontroli wewnętrznej stosownej dla badania w celu zaprojektowania procedur badania, które są odpowiednie w danych okolicznościach, ale nie w celu wyrażenia opinii na temat skuteczności działania kontroli wewnętrznej Jednostki;
— oceniamy odpowiedniość zastosowanych zasad (polityki) rachunkowości oraz zasadność szacunków księgowych oraz powiązanych z nimi ujawnień dokonanych przez Kierownika Jednostki;
— wyciągamy wniosek na temat odpowiedniości zastosowania przez Kierownika Jednostki zasady kontynuacji działalności jako podstawy rachunkowości oraz, na podstawie uzyskanych dowodów badania, oceniamy, czy istnieje istotna niepewność związana ze zdarzeniami lub okolicznościami, które mogą poddawać w znaczącą wątpliwość zdolność Jednostki do kontynuacji działalności. Jeżeli
— dochodzimy do wniosku, że istnieje istotna niepewność, wymagane jest od nas zwrócenie uwagi w sprawozdaniu z badania jednostkowego sprawozdania finansowego na powiązane ujawnienia w jednostkowym sprawozdaniu finansowym lub, jeżeli takie ujawnienia są nieodpowiednie, modyfikujemy naszą opinię. Nasze wnioski są oparte na dowodach badania uzyskanych do dnia sporządzenia sprawozdania z badania jednostkowego sprawozdania finansowego. Przyszłe zdarzenia lub warunki mogą spowodować, że Jednostka zaprzestanie kontynuacji działalności;
— oceniamy ogólną prezentację, strukturę i treść jednostkowego sprawozdania finansowego, w tym ujawnienia, a także czy jednostkowe sprawozdanie finansowe odzwierciedla stanowiące ich podstawę transakcje i zdarzenia w sposób zapewniający rzetelną prezentację.
Przekazujemy Komitetowi Audytu Jednostki informacje między innymi o planowanym zakresie i terminie przeprowadzenia badania oraz znaczących ustaleniach badania, w tym wszelkich znaczących słabościach kontroli wewnętrznej, które zidentyfikujemy podczas badania.
Przekazujemy Komitetowi Audytu Jednostki oświadczenie, że przestrzegaliśmy stosownych wymogów etycznych dotyczących niezależności oraz informujemy o wszystkich powiązaniach i innych sprawach, które mogłyby być racjonalnie uznane za stanowiące zagrożenie dla naszej niezależności, a tam gdzie ma to zastosowanie, informujemy o działaniach podjętych w celu wyeliminowania zagrożeń lub zastosowanych zabezpieczeniach.
Spośród spraw przekazywanych Komitetowi Audytu Jednostki wskazaliśmy te sprawy, które były najbardziej znaczące podczas badania jednostkowego sprawozdania finansowego za bieżący okres sprawozdawczy uznając je za kluczowe sprawy badania. Opisujemy te sprawy w naszym sprawozdaniu z badania jednostkowego sprawozdania finansowego, chyba że przepisy prawa lub regulacje zabraniają ich publicznego ujawnienia lub gdy, w wyjątkowych okolicznościach, ustalimy, że sprawa nie powinna być komunikowana w naszym sprawozdaniu, ponieważ można byłoby racjonalnie oczekiwać, że negatywne konsekwencje wynikające z jej ujawnienia przeważyłyby korzyści takiej informacji dla interesu publicznego.
Inne informacje
Na inne informacje składają się:
— pismo Prezesa Zarządu;
— sprawozdanie z działalności Jednostki za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2020 r. („Sprawozdanie z działalności”) wraz z oświadczeniem o stosowaniu ładu korporacyjnego, które jest wyodrębnioną częścią tego Sprawozdania z działalności;
— odrębne sprawozdanie na temat informacji niefinansowych, o którym mowa w art. 49b ust. 9 ustawy o rachunkowości;
— oświadczenie Zarządu Jednostki odnośnie sporządzenia jednostkowego sprawozdania finansowego oraz Sprawozdania z działalności;
— informacja Zarządu Jednostki o dokonaniu wyboru firmy audytorskiej;
— oświadczenie Rady Nadzorczej odnośnie Komitetu Audytu; oraz
— ocena jednostkowego sprawozdania finansowego i Sprawozdania z działalności dokonana przez Radę Nadzorczą
(razem „Inne informacje”).
Odpowiedzialność Kierownika i Rady Nadzorczej Jednostki
Kierownik Jednostki jest odpowiedzialny za Inne informacje zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami prawa.
Kierownik Jednostki oraz członkowie Rady Nadzorczej są zobowiązani do zapewnienia, aby Sprawozdanie z działalności oraz sprawozdanie na temat informacji niefinansowych, o którym mowa w art. 49b ust. 9 ustawy o rachunkowości, spełniały wymagania przewidziane w ustawie o rachunkowości.
Odpowiedzialność biegłego rewidenta
Nasza opinia z badania jednostkowego sprawozdania finansowego nie obejmuje Innych informacji.
W związku z badaniem jednostkowego sprawozdania finansowego naszym obowiązkiem jest zapoznanie się z Innymi informacjami, i czyniąc to, rozważenie, czy nie są one istotnie niespójne z jednostkowym sprawozdaniem finansowym, z naszą wiedzą uzyskaną w trakcie badania, lub w inny sposób wydają się być istotnie zniekształcone. Jeżeli na podstawie wykonanej pracy stwierdzimy istotne zniekształcenie w Innych informacjach, to jesteśmy zobowiązani poinformować o tym w naszym sprawozdaniu z badania.
Naszym obowiązkiem zgodnie z wymogami ustawy o biegłych rewidentach jest również wydanie opinii, czy Sprawozdanie z działalności zostało sporządzone zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami prawa oraz czy jest zgodne z informacjami zawartymi w rocznym jednostkowym sprawozdaniu finansowym.
Opinia o Sprawozdaniu z działalności
Na podstawie pracy wykonanej w trakcie badania jednostkowego sprawozdania finansowego, naszym zdaniem, Sprawozdanie z działalności, we wszystkich istotnych aspektach:
— zostało sporządzone zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami prawa; oraz
— jest zgodne z informacjami zawartymi w jednostkowym sprawozdaniu finansowym.
Opinia o oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego
Naszym zdaniem, w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego, które jest wyodrębnioną częścią Sprawozdania z działalności, Jednostka zawarła informacje określone w paragrafie 70 ust. 6 punkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 r. w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim („rozporządzenie”).
Ponadto naszym zdaniem informacje określone w paragrafie 70 ust. 6 punkt 5 lit. c-f, h oraz lit. i rozporządzenia zawarte w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego, we wszystkich istotnych aspektach:
— zostały sporządzone zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami prawa, oraz
— są zgodne z informacjami zawartymi w jednostkowym sprawozdaniu finansowym.
Informacja na temat informacji niefinansowych
Zgodnie z wymogami ustawy o biegłych rewidentach potwierdzamy, że Jednostka sporządziła odrębne sprawozdanie na temat informacji niefinansowych, o którym mowa w art. 49b ust. 9 ustawy o rachunkowości.
Nie wykonaliśmy żadnych prac atestacyjnych dotyczących odrębnego sprawozdania na temat informacji niefinansowych i nie wyrażamy jakiegokolwiek zapewnienia na jego temat.
Oświadczenie na temat Innych informacji
Ponadto oświadczamy, że w świetle wiedzy o Jednostce i jej otoczeniu uzyskanej podczas naszego badania jednostkowego sprawozdania finansowego nie stwierdziliśmy w Sprawozdaniu z działalności oraz pozostałych Innych informacjach istotnych zniekształceń.
Sprawozdanie na temat innych wymogów prawa i regulacji
|
Oświadczenie na temat świadczenia usług niebędących badaniem sprawozdania finansowego
Zgodnie z naszą najlepszą wiedzą i przekonaniem oświadczamy, że nie świadczyliśmy zabronionych usług niebędących badaniem, o których mowa w art. 5 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia UE oraz art. 136 ustawy o biegłych rewidentach.
Wybór firmy audytorskiej
Zostaliśmy wybrani po raz pierwszy do badania rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego Jednostki uchwałą Rady Nadzorczej z dnia 5 maja 2017 r. oraz ponownie w kolejnych latach, w tym uchwałą z dnia 29 maja 2019 r. do badania rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego za rok zakończony 31 grudnia 2020 r. Całkowity nieprzerwany okres zlecenia badania wynosi 4 lata począwszy od roku obrotowego zakończonego 31 grudnia 2017 r. do 31 grudnia 2020 r.
|
||
W imieniu firmy audytorskiej |
||
KPMG Audyt Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k. |
||
Nr na liście firm audytorskich: 3546 |
|
|
|
|
|
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym |
|
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym |
Wojciech Stopka |
|
Anna Burian-Szywacz |
Kluczowy biegły rewident |
|
Kluczowy biegły rewident |
Nr w rejestrze 90060 |
|
Nr w rejestrze 12579 |
Komandytariusz, Pełnomocnik |
|
|
Warszawa, 19 kwietnia 2021 r. |
|
|
|
|
|