	NOTA	2020	2019 PRZEKSZTAŁCONY
Przychody z tytułu odsetek	10	5 849 359	6 692 914
Przychody z tytułu odsetek obliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej		5 610 855	6 435 065
Aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu		4 983 095	5 792 886
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody		627 760	642 179
Pozostałe przychody z tytułu odsetek dotyczące aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy		238 504	257 849
Koszty z tytułu odsetek	10	-647 347	-1 224 868
Wynik z tytułu odsetek		5 202 012	5 468 046
Przychody z tytułu prowizji i opłat	11	2 905 266	2 912 452
Koszty z tytułu prowizji i opłat	11	-471 616	-378 788
Wynik z tytułu prowizji i opłat		2 433 650	2 533 664
Przychody z tytułu dywidend	12	26 278	22 407
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy oraz wynik z pozycji wymiany	13	170 539	143 871
Wynik z tytułu rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej	27	-847	-1 666
Zysk (strata) z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy	14	61 132	71 901
Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe	15	-1 578 460	-696 038
Pozostałe przychody operacyjne	16	68 180	142 444
Pozostałe koszty operacyjne	16	-148 111	-98 938
Ogólne koszty administracyjne	17	-3 970 407	-4 078 985
Wynagrodzenia i inne świadczenia pracownicze		-2 039 866	-2 077 696
Pozostałe koszty administracyjne		-1 930 541	-2 001 289
Amortyzacja rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych	18	-538 951	-504 217
ZYSK BRUTTO		1 725 015	3 002 489
Podatek dochodowy	19	-622 114	-835 872
ZYSK NETTO		1 102 901	2 166 617
1. Przypadający na akcjonariuszy Banku		1 101 712	2 165 047
2. Przypadający na udziały niedające kontroli	47	1 189	1 570
Zysk na akcję (w złotych na akcję)	20	-	-
podstawowy za okres		4,20	8,25
rozwodniony za okres		4,20	8,25

II. Skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów

	NOTA	2020	2019
Zysk netto		1 102 901	2 166 617
Inne składniki całkowitych dochodów		-	-
Pozycje, które są lub mogą zostać przeniesione do rachunku zysków i strat:		-	-
Skutki wyceny aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody:		685 728	129 086
zysk/strata z wyceny w wartości godziwej		732 511	191 771
zysk/strata przeklasyfikowana do wyniku finansowego po zaprzestaniu ujmowania		-46 783	-62 685
Skutki wyceny instrumentów pochodnych zabezpieczających przepływy pieniężne	27	466 716	75 223
Podatek dochodowy dotyczący pozycji, które są lub mogą zostać przeniesione w późniejszych okresach do rachunku zysków i strat	19	-218 964	-38 818
Pozycje, które nie zostaną przeniesione w późniejszych okresach do rachunku zysków i strat:		-	-
Skutki wyceny instrumentów kapitałowych wyznaczonych do wyceny w wartości godziwej przez inne całkowite dochody		88 080	-7 462
Przeszacowanie zobowiązań z tytułu określonych świadczeń pracowniczych		-10 964	-2 783
Podatek dochodowy dotyczący pozycji, które nie zostaną przeniesione w późniejszych okresach do rachunku zysków i strat	19	-14 652	1 946
Inne składniki całkowitych dochodów (netto)		995 944	157 192
Całkowite dochody razem		2 098 845	2 323 809
1. Przypadające na akcjonariuszy Banku		2 097 665	2 322 247
2. Przypadające na udziały niedające kontroli		1 180	1 562

III. Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej

	NOTA	31.12.2020	31.12.2019 PRZEKSZTAŁCONY	01.01.2019 PRZEKSZTAŁCONY
AKTYWA
Kasa, należności od Banku Centralnego	22	4 456 279	5 162 682	13 026 584
Należności od banków	23	2 578 339	1 791 553	2 268 763
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu	24	1 317 709	1 281 664	762 712
Aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu)	25	4 812 231	2 079 529	1 451 662
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (w tym należności z tytułu leasingu finansowego)	26	142 487 797	140 913 235	129 296 381
1. Wyceniane według zamortyzowanego kosztu		140 825 741	139 289 989	127 482 649
2. Obowiązkowo wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy		187 001	242 639	302 630
3. Wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody		1 475 055	1 380 607	1 511 102
Instrumenty zabezpieczające	27	779 063	377 208	313 565
Inwestycyjne (lokacyjne) papiery wartościowe	28	70 491 227	45 893 115	38 586 995
1. Obowiązkowo wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy		160 486	146 119	65 408
2. Wyznaczone do wyceny w wartości godziwej przez wynik finansowy		-	-	-
3. Wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody (instrumenty dłużne)		42 737 500	30 942 999	27 032 827
4. Wyznaczone do wyceny w wartości godziwej przez inne całkowite dochody (instrumenty kapitałowe)		331 690	225 332	232 861
5. Wyceniane według zamortyzowanego kosztu		27 261 551	14 578 665	11 255 899
Aktywa przeznaczone do sprzedaży	29	54 123	17 175	11 550
Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych		-	-	-
Wartości niematerialne	30	2 008 097	1 617 531	1 526 746
Rzeczowe aktywa trwałe	31	1 919 447	1 920 252	1 419 942
Nieruchomości inwestycyjne	32	-	-	11 168
Aktywa z tytułu podatku dochodowego		1 253 578	1 095 050	1 132 416
1. Aktywa z tytułu bieżącego podatku dochodowego		4 831	420	1 345
2. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	19	1 248 747	1 094 630	1 131 071
Inne aktywa	33	1 059 292	1 173 925	1 281 321
AKTYWA RAZEM		233 217 182	203 322 919	191 089 805
ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁY		-	-	-
Zobowiązania		-	-	-
Zobowiązania wobec Banku Centralnego	22	-	4 550	5 067
Zobowiązania wobec innych banków	35	9 950 663	6 539 539	5 615 631
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu	24	742 804	184 799	102 429
Zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu)	25	4 617 416	2 034 113	1 913 046
Zobowiązania wobec klientów	36	178 303 984	157 989 734	149 491 059
Instrumenty zabezpieczające	27	1 072 959	614 765	905 056
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	37	6 146 708	6 307 837	5 230 814
Zobowiązania z tytułu obligacji podporządkowanych	38	2 757 876	2 764 493	2 012 485
Zobowiązania związane z aktywami przeznaczonymi do sprzedaży	29	82 643	-	-
Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego		339 798	216 920	244 534
1. Bieżące zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego		312 006	187 002	211 826
2. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	19	27 792	29 918	32 708
Rezerwy	39	988 704	752 597	635 085
Pozostałe zobowiązania	40	2 718 650	2 515 546	2 126 382
ZOBOWIĄZANIA RAZEM		207 722 205	179 924 893	168 281 588
Kapitały		-	-	-
Kapitał zakładowy	45	262 470	262 470	262 470
Pozostałe kapitały	46	22 243 269	20 665 430	20 865 916
Wynik z lat ubiegłych i roku bieżącego	46	2 977 889	2 458 387	1 668 340
Kapitał własny przypisany akcjonariuszom Banku		25 483 628	23 386 287	22 796 726
Udziały niedające kontroli	47	11 349	11 739	11 491
KAPITAŁY RAZEM		25 494 977	23 398 026	22 808 217
ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁY RAZEM		233 217 182	203 322 919	191 089 805

IV. Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym

Za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 roku

	Kapitał własny przypisany akcjonariuszom Banku										Udziały NIEdające kontroli	Kapitał własny razem
	Kapitał zakładowy		Pozostałe kapitały						WYNIK Z LAT UBIEGŁYCH I ROKU BIEŻĄCEGO	Kapitał własny przypisany akcjonariuszom Banku razem
	Kapitał zakładowy		Pozostałe kapitały razem	Premia emisyjna	Fundusz ogólnego ryzyka bankowego	Pozostałe kapitały rezerwowe	Kapitał z aktualizacji wyceny	POZOSTAŁE	WYNIK Z LAT UBIEGŁYCH I ROKU BIEŻĄCEGO	Kapitał własny przypisany akcjonariuszom Banku razem
Nota		45	46						46		47
Kapitał własny na 1.01.2020		262 470	20 665 430	9 137 221	1 982 459	8 787 844	359 668	398 238	2 458 387	23 386 287	11 739	23 398 026
Całkowite dochody		-	995 953	-	-	-	995 953	-	1 101 712	2 097 665	1 180	2 098 845
Przeszacowanie zobowiązań z tytułu określonych świadczeń pracowniczych (netto)		-	-8 872	-	-	-	-8 872	-	-	-8 872	-9	-8 881
Wycena dłużnych instrumentów finansowych oraz kredytów wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody (netto)		-	555 440	-	-	-	555 440	-	-	555 440	-	555 440
Wycena lub sprzedaż instrumentów kapitałowych wyznaczonych do wyceny w wartości godziwej przez inne całkowite dochody (netto)		-	71 345	-	-	-	71 345	-	-	71 345	-	71 345
Wycena instrumentów finansowych zabezpieczających (netto)		-	378 040	-	-	-	378 040	-	-	378 040	-	378 040
Zysk netto za okres		-	-	-	-	-	-	-	1 101 712	1 101 712	1 189	1 102 901
Podział wyniku za rok ubiegły		-	581 861	-	-	598 686	-	-16 825	-581 861	-	-1 469	-1 469
Wypłata dywidendy		-	-	-	-	-	-	-	-	-	-1 469	-1 469
Podział zysku z przeznaczeniem na pozostałe kapitały		-	581 861	-	-	598 686	-	-16 825	-581 861	-	-	-
Pozostałe		-	25	-	-	25	-	-	-349	-324	-101	-425
Pozostałe		-	25	-	-	25	-	-	-349	-324	-101	-425
Kapitał własny na 31.12.2020		262 470	22 243 269	9 137 221	1 982 459	9 386 555	1 355 621	381 413	2 977 889	25 483 628	11 349	25 494 977

Za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2019 roku

	Kapitał własny przypisany akcjonariuszom Banku											Udziały NIEdające kontroli	Kapitał własny razem
	Kapitał zakładowy		Pozostałe kapitały							WYNIK Z LAT UBIEGŁYCH I ROKU BIEŻĄCEGO	Kapitał własny przypisany akcjonariuszom Banku razem
	Kapitał zakładowy		Pozostałe kapitały razem	Premia emisyjna	Fundusz ogólnego ryzyka bankowego	Pozostałe kapitały rezerwowe		Kapitał z aktualizacji wyceny	POZOSTAŁE	WYNIK Z LAT UBIEGŁYCH I ROKU BIEŻĄCEGO	Kapitał własny przypisany akcjonariuszom Banku razem
Nota		45	46							46		47
Kapitał własny na 1.01.2019		262 470	20 865 916	9 137 221	1 982 459		9 137 113	202 663	406 460	1 668 340	22 796 726	11 491	22 808 217
Całkowite dochody		-	157 200	-	-		195	157 005	-	2 165 047	2 322 247	1 562	2 323 809
Przeszacowanie zobowiązań z tytułu określonych świadczeń pracowniczych (netto)		-	-2 247	-	-		171	-2 418	-	-	-2 247	-8	-2 255
Wycena dłużnych instrumentów finansowych oraz kredytów wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody (netto)		-	104 560	-	-		-	104 560	-	-	104 560	-	104 560
Wycena lub sprzedaż instrumentów kapitałowych wyznaczonych do wyceny w wartości godziwej przez inne całkowite dochody (netto)		-	-6 044	-	-		24	-6 068	-	-	-6 044	-	-6 044
Wycena instrumentów finansowych zabezpieczających (netto)		-	60 931	-	-		-	60 931	-	-	60 931	-	60 931
Zysk netto za okres		-	-	-	-		-	-	-	2 165 047	2 165 047	1 570	2 166 617
Podział wyniku za rok ubiegły		-	593 566	-	-		587 318	-	6 248	-2 325 868	-1 732 302	-1 214	-1 733 516
Wypłata dywidendy		-	-	-	-		-	-	-	-1 732 302	-1 732 302	-1 214	-1 733 516
Podział zysku z przeznaczeniem na pozostałe kapitały		-	593 566	-	-		587 318	-	6 248	-593 566	-	-	-
Pozostałe		-	-951 252	-	-		-936 782	-	-14 470	950 868	-384	-100	-484
Pokrycie negatywnego wpływu wdrożenia MSSF 9		-	-951 218	-	-		-936 748	-	-14 470	951 218	-	-	-
Pozostałe		-	-34	-	-		-34	-	-	-350	-384	-100	-484
Kapitał własny na 31.12.2019		262 470	20 665 430	9 137 221	1 982 459		8 787 844	359 668	398 238	2 458 387	23 386 287	11 739	23 398 026

V. Skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych

	NOTA	2020	2019 PRZEKSZTAŁCONY
Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej - metoda pośrednia		-	-
Zysk brutto		1 725 015	3 002 489
Korekty razem:		22 965 508	-4 481 301
Amortyzacja	18	538 951	504 217
(Zysk) strata z tytułu działalności inwestycyjnej		-51 145	-87 553
Wynik z tytułu odsetek	10	-5 202 012	-5 468 046
Przychody z tytułu dywidend	12	-26 278	-22 407
Odsetki otrzymane		-1 579 526	6 651 445
Odsetki zapłacone		-822 552	-1 222 560
Podatek dochodowy zapłacony		-768 095	-715 814
Zmiana stanu należności od banków		-28 927	50 108
Zmiana stanu aktywów finansowych przeznaczonych do obrotu		-43 174	-519 757
Zmiana stanu aktywów z tytułu pochodnych instrumentów finansowych		-2 732 702	-627 867
Zmiana stanu kredytów i pożyczek udzielonych klientom (w tym należności z tytułu leasingu finansowego		5 687 122	-11 652 604
Zmiana stanu inwestycyjnych papierów wartościowych		-121 152	93 256
Zmiana stanu pozostałych aktywów		589 320	-460 199
Zmiana stanu zobowiązań wobec banków		2 606 471	-184 375
Zmiana stanu zobowiązań przeznaczonych do obrotu		558 005	82 370
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu pochodnych instrumentów finansowych		2 583 303	121 067
Zmiana stanu zobowiązań wobec klientów		20 573 060	8 733 103
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych		57 414	28 267
Zmiana stanu zobowiązań podporządkowanych		-	2 008
Płatności związane z krótkoterminowymi umowami leasingu i leasingami aktywów o niskiej wartości		-3 838	-20 908
Zmiana stanu rezerw		236 107	117 512
Zmiana stanu pozostałych zobowiązań		915 156	117 436
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej		24 690 523	-1 478 812
Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej		-	-
Wpływy z działalności inwestycyjnej		349 678 196	136 828 954
Zbycie inwestycyjnych papierów wartościowych		349 633 759	136 750 241
Zbycie wartości niematerialnych oraz rzeczowych aktywów trwałych	30, 31	18 159	56 306
Dywidendy otrzymane	12	26 278	22 407
Wydatki z działalności inwestycyjnej		-374 809 443	-144 596 833
Nabycie inwestycyjnych papierów wartościowych		-373 885 399	-144 045 837
Nabycie wartości niematerialnych oraz rzeczowych aktywów trwałych	30, 31	-924 044	-550 996
Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej		-25 131 247	-7 767 879
Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej		-	-
Wpływy z działalności finansowej		11 325 370	13 120 042
Kredyty i pożyczki otrzymane od banków	48	1 660 575	4 299 917
Emisja dłużnych papierów wartościowych	48	9 664 795	8 070 125
Emisja zobowiązań podporządkowanych	48	-	750 000
Wydatki z działalności finansowej		-10 830 270	-12 161 645
Spłaty kredytów i pożyczek otrzymanych od banków	48	-844 747	-3 200 119
Wykup dłużnych papierów wartościowych	48	-9 871 878	-7 029 763
Dywidendy i inne wpłaty na rzecz właścicieli		-	-1 732 302
Płatności głównej części zobowiązań z tytułu leasingu		-113 645	-199 461
Środki pieniężne netto z działalności finansowej		495 100	958 397
Przepływy pieniężne netto razem		54 376	-8 288 294
w tym: zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych		170 817	-6 436
Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych		54 376	-8 288 294
Środki pieniężne na początek okresu	48	6 950 972	15 239 266
Środki pieniężne na koniec okresu	48	7 005 348	6 950 972

Noty objaśniające

VI. Noty do skonsolidowanego sprawozdania finansowego

1. Informacje ogólne

Bank Polska Kasa Opieki Spółka Akcyjna („Bank Pekao S.A.” lub „Bank”) z siedzibą w Polsce, ul. Grzybowska 53/57, 00-844 Warszawa, został wpisany do rejestru handlowego w dniu 29 października 1929 roku na mocy postanowienia Sądu Okręgowego w Warszawie i funkcjonuje nieprzerwanie do dnia dzisiejszego.

Bank Pekao S.A. jest wpisany do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS: 0000014843 (brak zmian w nazwie lub danych identyfikacyjnych w stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego).

Akcje Banku są notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych (GPW) w Warszawie. Papiery wartościowe Banku znajdujące się w obrocie na rynkach regulowanych są klasyfikowane w sektorze bankowym.

Bank Pekao S.A. jest uniwersalnym bankiem komercyjnym oferującym na rynku polskim szeroki zakres usług bankowych świadczonych na rzecz klientów indywidualnych oraz instytucjonalnych zgodnie z zakresem usług określonych w statucie Banku.

Bank prowadzi operacje zarówno w złotych polskich, jak i w walutach obcych oraz aktywnie uczestniczy w obrocie na krajowym i zagranicznych rynkach finansowych. Ponadto, poprzez podmioty zależne Grupa prowadzi działalność maklerską, leasingową, faktoringową oraz świadczy inne usługi finansowe.

Zgodnie z MSSF 10 „Skonsolidowane sprawozdania finansowe”, podmiotem dominującym w stosunku do Banku Pekao S.A. jest spółka Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A. (dalej „PZU S.A.”) z siedzibą w Warszawie przy Al. Jana Pawła II 24.

Skonsolidowane Sprawozdanie Grupy Kapitałowej Banku Pekao S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2020 obejmuje dane finansowe Banku oraz dane finansowe jednostek zależnych, stanowiących „Grupę”, a także dane jednostek stowarzyszonych wycenionych metodą praw własności.

Strukturę akcjonariatu Banku przedstawiono w punkcie 6.1 Sprawozdania z działalności Grupy Kapitałowej Banku Pekao S.A. za rok 2020.

2. Skład Grupy

W skład Grupy wchodzi Bank Pekao S.A. jako jednostka dominująca oraz następujące spółki zależne

NAZWA JednostkI	Siedziba	Zakres działalności	Procentowy udział Grupy w kapitale / w głosach
NAZWA JednostkI	Siedziba	Zakres działalności	31.12.2020		31.12.2019
Pekao Bank Hipoteczny S.A.	Warszawa	Bankowa	100,00		100,00
Pekao Leasing Sp. z o.o.	Warszawa	Usługi leasingowe	100,00		100,00
Pekao Investment Banking S.A.	Warszawa	Maklerska	100,00		100,00
Pekao Faktoring Sp. z o.o.	Lublin	Usługi faktoringowe	100,00		100,00
Pekao Powszechne Towarzystwo Emerytalne S.A. (w likwidacji)	Warszawa	Zarządzanie funduszami emerytalnymi	-		100,00
Centrum Kart S.A.	Warszawa	Finansowa pomocnicza	100,00		100,00
Pekao Financial Services Sp. z o.o.	Warszawa	Agent transferowy	66,50		66,50
Pekao Direct Sp. z o.o.	Kraków	Usługi call-center	100,00		100,00
Pekao Property S.A. (w likwidacji)	Warszawa	Działalność deweloperska	100,00		100,00
FPB - Media Sp. z o.o.(w upadłości)	Warszawa	Działalność deweloperska	100,00		100,00
Pekao Fundusz Kapitałowy Sp. z o.o. (w likwidacji)	Warszawa	Doradztwo gospodarcze	100,00	100,00
Dom Inwestycyjny Xelion Sp. z o.o.	Warszawa	Pośrednictwo finansowe	100,00	100,00
Pekao Investment Management S.A.	Warszawa	Holdingowa	100,00	100,00
Pekao TFI S.A.	Warszawa	Zarządzanie aktywami	100,00	100,00

Na dzień 31 grudnia 2020 roku wszystkie spółki zależne zostały objęte konsolidacją.

Jednostki stowarzyszone

Grupa Banku Pekao S.A. posiada udziały w następujących jednostkach stowarzyszonych

NAZWA JednostkI	Siedziba	Zakres działalności	Procentowy udział Grupy w kapitale/w głosach
			31.12.2020	31.12.2019
CPF Management	Tortola, British Virgin Islands	Doradcza i biznesowa – spółka nie prowadzi działalności	-	40,00

Na dzień 31 grudnia 2019 roku Grupa nie posiadała udziałów w jednostkach współkontrolowanych.

Nabycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa Pekao Investment Banking S.A.

W 29 maja 2020 roku Bank dokonał nabycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa Pekao Investment Banking S.A. związanej ze świadczeniem usług maklerskich. Pozostała działalność Pekao Investment Banking S.A. związana z oferowaniem usług bankowości inwestycyjnej pozostała w Spółce.

Transakcja nabycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa Pekao Investment Banking S.A. została ujętą zgodnie z przyjętą polityką rachunkowości, stosowaną dla transakcji nabycia i sprzedaży jednostek znajdujących się pod wspólną kontrolą. Transakcja ta nie miała wpływu na Grupę.

Likwidacja spółki Pekao Powszechne Towarzystwo Emerytalne S.A. (w likwidacji)

W 2020 roku dokonano likwidacji spółki Pekao Powszechne Towarzystwo Emerytalne S.A. (w likwidacji).

Rozwiązanie spółki CPF Management Inc.

W 2020 roku spółka CPF Management Inc. została wykreślona z rejestru spółek i rozwiązana.

Planowane nabycie akcji Krajowego Integratora Płatności S.A.

W dniu 21 grudnia 2020 roku Bank podpisał przedwstępną umowę nabycia pakietu 38,33% akcji Krajowego Integratora Płatności S.A. (dalej „KIP”), operatora systemu Tpay.com. Nabycie przez Bank pakietu akcji KIP pozwoli na stworzenie strategicznego partnerstwa na rynku e-commerce, wspierając jednocześnie realizację zakładanych celów strategicznych Banku w zakresie transformacji cyfrowej i digitalizacji. Transakcja zapewni klientom firmowym Banku kompleksową ofertę akceptacji płatności, uzupełnioną o produkty dla rynku e‑commerce. Zamknięcie transakcji planowane jest przełomie pierwszego i drugiego kwartału 2021 roku i jest uzależnione od akceptacji Komisji Nadzoru Finansowego.

Planowana sprzedaż udziałów w spółce Dom Inwestycyjny Xelion Sp. z o.o.

W grudniu 2020 roku Bank podpisał przedwstępną umowę sprzedaży 100% udziałów w spółce Dom Inwestycyjny Xelion Sp. z o.o. W związku z planowaną sprzedażą tych udziałów, Grupa dokonała prezentacji aktywów i zobowiązań spółki Dom Inwestycyjny Xelion Sp. z o.o. jako przeznaczone do sprzedaży w niniejszym sprawozdaniu finansowym.

3. Połączenia jednostek gospodarczych

W 2020 roku nie wystąpiły połączenia jednostek gospodarczych w Grupie Kapitałowej.

4. Oświadczenie o zgodności

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe („sprawozdanie finansowe”) Grupy Kapitałowej Banku Pekao S.A. zostało sporządzone zgodnie z wymogami Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej, które zostały zatwierdzone przez Unię Europejską, a w zakresie nieregulowanym powyższymi standardami zgodnie z wymogami ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości i wydanych na jej podstawie przepisów wykonawczych, jak również wymogami odnoszącymi się do emitentów papierów wartościowych dopuszczonych lub będących przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu na rynku oficjalnych notowań giełdowych.

Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd Banku w dniu 24 lutego 2021 roku.

5. Istotne zasady rachunkowości

5.1. Podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego

Informacje ogólne

Sprawozdanie finansowe zostało sporządzone w złotych polskich, a wszystkie wartości, o ile nie wskazano inaczej, zostały podane w tysiącach złotych (tys. zł).

Dane finansowe zostały sporządzone w oparciu o założenie kontynuowania przez Grupę działalności gospodarczej w nie zmniejszonym istotnie zakresie, w okresie nie krótszym niż rok od dnia bilansowego.

Przedstawione poniżej zasady rachunkowości zostały zastosowane do wszystkich zaprezentowanych okresów sprawozdawczych. Zasady te zostały zastosowane jednolicie przez poszczególne jednostki Grupy.

Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Grupy Kapitałowej za rok zakończony dnia 31 grudnia 2020 roku zostało sporządzone w oparciu o następujące zasady wyceny:

 według wartości godziwej dla instrumentów pochodnych, aktywów i zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu, aktywów finansowych wyznaczonych w momencie początkowego ujęcia jako aktywa finansowe wyceniane przez rachunek zysków i strat, instrumentów kapitałowych oraz aktywów finansowych zaklasyfikowanych do modelu biznesowego, którego celem jest osiąganie korzyści z pozyskiwania kontraktowych przepływów pieniężnych oraz ze sprzedaży aktywów finansowych i jednocześnie spełniających kryterium SPPI (test umownych przepływów pieniężnych, z ang. Solely Payments of Principal and Interest), aktywów finansowych niespełniających kryterium SPPI,

 według zamortyzowanego kosztu dla aktywów finansowych zaklasyfikowanych do modelu biznesowego, którego celem jest osiąganie korzyści z pozyskiwania kontraktowych przepływów pieniężnych i jednocześnie spełniających kryterium SPPI oraz pozostałych zobowiązań finansowych,

 według kosztu historycznego dla aktywów i zobowiązań niefinansowych,

 aktywa trwałe (lub grupy do zbycia) przeznaczone do sprzedaży wyceniane są w niższej z następujących dwóch kwot: ich wartości bilansowej i wartości godziwej pomniejszonej o koszty zbycia.

Sprawozdanie finansowe uwzględnia wymogi wszystkich zatwierdzonych przez Unię Europejską Międzynarodowych Standardów Rachunkowości, Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej oraz związanych z nimi interpretacji. Zmiany standardów i interpretacji, które weszły w życie od lub po 1 stycznia 2020 roku nie miały istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe.

Sprawozdanie finansowe nie uwzględnia zmian standardów i interpretacji, które oczekują na zatwierdzenie przez Unię Europejską bądź zostały zatwierdzone przez Unię Europejską, ale weszły lub wejdą w życie dopiero po dniu bilansowym (Nota 5.11 oraz Nota 5.12). W ocenie Grupy zmiany standardów i interpretacji nie będą miały istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Grupy.

Porównywalność danych finansowych

W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za rok zakończony dnia 31 grudnia 2020 Grupa dokonała zmian w sposobie prezentacji wybranych pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej. Pozycja „Należności z tytułu leasingu finansowego” została zaprezentowana w liniach „Kredyty i pożyczki udzielone klientom” oraz „Należności od banków”, w zależności od typu podmiotu.

Wskazane powyżej zmiany spowodowały konieczność przekształcenia danych porównawczych, natomiast nie miały one wpływu na poziom sumy bilansowej.

Wpływ zmian na dane porównawcze sprawozdania z sytuacji finansowej przedstawia poniższe zestawienie.

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ	DANE NA 31.12.2019 PRZED PRZEKSZTAŁCENIEM	ZMIANA PREZENTACJI	DANE NA 31.12.2019 PO PRZEKSZTAŁCENIU
Należności od banków	1 791 436	117	1 791 553
Kredyty i pożyczki udzielone klientom	134 200 413	6 712 822	140 913 235
1. Wyceniane według zamortyzowanego kosztu	132 577 167	6 712 822	139 289 989
Należności z tytułu leasingu finansowego	6 712 939	-6 712 939	-

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ	DANE NA 01.01.2019 PRZED PRZEKSZTAŁCENIEM	ZMIANA PREZENTACJI	DANE NA 01.01.2019 PO PRZEKSZTAŁCENIU
Należności od banków	2 268 422	341	2 268 763
Kredyty i pożyczki udzielone klientom	123 970 055	5 326 326	129 296 381
1. Wyceniane według zamortyzowanego kosztu	122 156 323	5 326 326	127 482 649
Należności z tytułu leasingu finansowego	5 326 667	- 5 326 667	-

Ponadto, w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za rok zakończony dnia 31 grudnia 2020 roku Grupa dokonała zmian w sposobie prezentacji wybranych pozycji rachunku zysków i strat. Pozycja „Pozostałe przychody i koszty operacyjne netto” została zaprezentowana w dwóch odrębnych liniach, tj. jako „Pozostałe przychody operacyjne” oraz „Pozostałe koszty operacyjne”.

Wskazane powyżej zmiany spowodowały konieczność przekształcenia danych porównawczych, natomiast nie miały one wpływu na poziom prezentowanego wyniku finansowego.

Wpływ zmian na dane porównawcze rachunku zysków i strat przedstawia poniższe zestawienie.

SKONSOLIDOWANY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT	DANE NA 31.12.2019 PRZED PRZEKSZTAŁCENIEM	ZMIANA PREZENTACJI	DANE NA 31.12.2019 PO PRZEKSZTAŁCENIU
Pozostałe przychody i koszty operacyjne netto	43 506	-43 506	-
Pozostałe przychody operacyjne	-	142 444	142 444
Pozostałe koszty operacyjne	-	-98 938	-98 938

W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za rok zakończony dnia 31 grudnia 2020 Grupa dokonała zmian w sposobie prezentacji wybranych pozycji skonsolidowanego sprawozdania z przepływów pieniężnych:

 przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej wyznaczone metodą pośrednią zostały przedstawione jako "Zysk brutto" oraz korekty (wcześniej "Zysk netto" oraz korekty), przez co usunięto pozycję "Podatek dochodowy" z pozycji "Korekty razem";

 pozycja „Zysk netto przypadający na udziały niedające kontroli” została zaprezentowana w linii „Zmiana stanu pozostałych aktywów”,

 pozycja „Zmiana należności z tytułu leasingu finansowego” została zaprezentowana w liniach „Zmiana stanu należności od banków” oraz „Zmiana stanu kredytów i pożyczek udzielonych klientom (w tym należności z tytułu leasingu finansowego)”, w zależności od typu podmiotu,

 pozycja „Inne wpływy inwestycyjne” została zaprezentowana w linii „Zmiana stanu inwestycyjnych papierów wartościowych”.

Wpływ zmian na dane porównawcze sprawozdania z przepływów pieniężnych przedstawia poniższe zestawienie.

SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH	DANE ZA 2019 PRZED PRZEKSZTAŁCENIEM	ZMIANA PREZENTACJI	DANE ZA 2019 PO PRZEKSZTAŁCENIU
Zysk brutto	-	3 002 489	3 002 489
Zysk netto	2 165 047	-2 165 047	-
Podatek dochodowy	835 872	-835 872	-
Zmiana stanu pozostałych aktywów	-458 629	-1 570	-460 199
Zmiana należności z tytułu leasingu finansowego	-1 386 272	1 386 272	-
Zmiana stanu należności od banków	49 884	224	50 108
Zmiana stanu kredytów i pożyczek udzielonych klientom (w tym należności z tytułu leasingu finansowego)	-10 266 108	-1 386 496	-11 652 604
Zmiana stanu inwestycyjnych papierów wartościowych	-920 794	1 014 050	93 256
Inne wpływy inwestycyjne	1 014 050	-1 014 050	-

5.2. Konsolidacja

Zasady konsolidacji

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe obejmuje dane finansowe Banku Pekao S.A. oraz dane finansowe jego jednostek zależnych na dzień 31 grudzień 2020 roku. Sprawozdania finansowe jednostek zależnych sporządzane są na ten sam dzień sprawozdawczy co sprawozdanie jednostki dominującej oraz według tych samych zasad rachunkowości we wszystkich istotnych aspektach.

Wszystkie salda i transakcje pomiędzy jednostkami Grupy, w tym niezrealizowane zyski wynikające z transakcji w ramach Grupy, zostały w całości wyeliminowane. Niezrealizowane straty są również eliminowane, chyba że, dostarczają dowodów na utratę wartości, która powinna zostać ujęta w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.

Inwestycje w jednostki zależne

Jednostki zależne to wszystkie jednostki, nad którymi Grupa sprawuje kontrolę. Grupa sprawuje kontrolę nad jednostką wówczas, gdy posiada władzę nad tą jednostką, jest narażona lub ma prawo do zmiennych zwrotów ze swojego zaangażowania w tę jednostkę oraz ma możliwość wywierania wpływu na te zwroty poprzez sprawowanie władzy nad tą jednostką. Jednostki zależne podlegają konsolidacji w okresie od dnia objęcia nad nimi kontroli przez Grupę do dnia ustania kontroli.

Grupa ujmuje połączenia jednostek metodą nabycia. Zapłata przekazana za nabycie jednostki zależnej stanowi wartość godziwą przeniesionych aktywów, zobowiązań zaciągniętych wobec poprzednich właścicieli jednostki przejmowanej oraz udziałów kapitałowych wyemitowanych przez Grupę. Możliwe do zidentyfikowania nabyte aktywa i przejęte zobowiązania wycenia się według ich wartości godziwych na dzień nabycia. Grupa wycenia wszelkie udziały niedające kontroli w jednostce przejmowanej według ich wartości godziwej, bądź wartości proporcjonalnego udziału obecnych instrumentów własnościowych w możliwych do zidentyfikowania aktywach netto jednostki przejmowanej.

Koszty związane z przejęciem jednostki gospodarczej są ujmowane jako koszty okresu (w kategorii „Ogólne koszty administracyjne” rachunku zysków i strat).

W przypadku połączenia jednostek realizowanego etapami, jednostka przejmująca ponownie wycenia uprzednio należące do niej udziały kapitałowe w jednostce przejmowanej do wartości godziwej na dzień przejęcia (objęcia kontrolą) i ujmuje powstały zysk lub stratę w rachunku zysków i strat. Nadwyżka przekazanej zapłaty, wartości wszystkich udziałów niedających kontroli w jednostce przejmowanej oraz wartości godziwej uprzednio posiadanych udziałów kapitałowych w jednostce przejmowanej na dzień przejęcia nad wartością godziwą możliwych do zidentyfikowania przejętych aktywów netto jest ujęta jako wartość firmy. Jeżeli całość przekazanej zapłaty, rozpoznanych udziałów niedających kontroli oraz uprzednio posiadanych udziałów jest niższa od wartości godziwej aktywów netto jednostki zależnej przejętej w wyniku okazyjnego nabycia, różnicę ujmuje się bezpośrednio w rachunku zysków i strat.

Powyższa zasada nie dotyczy transakcji nabycia jednostek znajdujących się pod wspólną kontrolą.

Zmiany w udziale własnościowym jednostki dominującej w jednostce zależnej, które nie skutkują utratą przez jednostkę dominującą kontroli nad tą jednostką zależną, stanowią transakcje kapitałowe (tj. transakcje z właścicielami jednostki dominującej). Wszelkie różnice pomiędzy kwotą korekty udziałów niedających kontroli, a wartością godziwą kwoty zapłaconej lub otrzymanej, Grupa odnosi bezpośrednio na kapitał własny i przypisuje do właścicieli jednostki dominującej.

W przypadku, gdy Grupa traci kontrolę nad jednostką zależną, ewentualny zachowany udział w tej jednostce wycenia do wartości godziwej na dzień utraty kontroli, przy czym zmiana wartości bilansowej jest ujmowana w rachunku zysku i strat.

Ujmowanie transakcji pod wspólną kontrolą według wartości księgowych

Transakcje połączenia jednostek pod wspólną kontrolą są wyłączone spod zakresu uregulowań standardów MSSF. W tej sytuacji, zgodnie z zaleceniem zawartym w MSR 8 „Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów”, wobec braku szczegółowych uregulowań wewnątrz MSSF, Bank Pekao S.A. przyjął politykę rachunkowości stosowaną powszechnie do wszystkich transakcji połączeń pod wspólną kontrolą polegającą na ujmowaniu takich transakcji według wartości księgowych.

Jednostka przejmująca rozpoznaje aktywa i zobowiązania jednostki nabywanej według ich bieżącej wartości księgowej, skorygowanej jedynie w celu ujednolicenia zasad rachunkowości nabywanej jednostki. Wartość firmy oraz ujemna wartość firmy nie są rozpoznawane.

Ewentualna różnica między wartością księgową przejmowanych aktywów netto, a wartością godziwą kwoty zapłaty, jest rozpoznawana w kapitale własnym Grupy. Przy zastosowaniu metody bazującej na wartościach księgowych, dane porównawcze dotyczące prezentowanych okresów historycznych nie są przekształcane.

W MSSF brakuje wskazówek, w jaki sposób określa się procent udziałów niedających kontroli nabytych z perspektywy spółki zależnej. Stąd Bank Pekao S.A., w celu określenia wartości nabytych udziałów niedających kontroli stosuje parametry określone z poziomu podmiotu dominującego.

Inwestycje w jednostki stowarzyszone

Jednostka stowarzyszona jest to jednostka, na którą Grupa wywiera znaczący wpływ i która nie jest ani jej jednostką zależną, ani wspólnym przedsięwzięciem. Z reguły Grupa posiada w jednostce stowarzyszonej od 20% do 50% głosów. Sprawozdania finansowe jednostki stowarzyszonej są podstawą wyceny posiadanych przez Grupę udziałów według metody praw własności. Dni bilansowe jednostek stowarzyszonych i Grupy są jednakowe.

Przy nabyciu inwestycji wszelkie różnice pomiędzy ceną nabycia inwestycji, a udziałem Grupy w wartości godziwej możliwych do zidentyfikowania aktywów i zobowiązań jednostki, w której dokonano inwestycji, ujmuje się w następujący sposób:

 wartość firmy dotyczącą jednostki stowarzyszonej ujmuje się w wartości bilansowej inwestycji,

 wszelkie nadwyżki udziału Grupy w wartości godziwej możliwych do zidentyfikowania aktywów i zobowiązań jednostki, w której dokonano inwestycji, ponad cenę nabycia inwestycji, ujmuje się jako przychód podczas ustalania udziału Grupy w zysku lub stracie jednostki stowarzyszonej za okres, w którym nastąpiło nabycie inwestycji.

Grupa ujmuje inwestycje w jednostkach stowarzyszonych według metody praw własności. Po początkowym ujęciu, inwestycja w jednostkę stowarzyszoną jest wykazywana w sprawozdaniu z sytuacji finansowej według ceny nabycia powiększonej o późniejsze zmiany udziału Grupy w aktywach netto tej jednostki, pomniejszonej o ewentualne odpisy z tytułu utraty wartości.

Udział Grupy w wyniku finansowym jednostki stowarzyszonej po przejęciu jest wykazywany w rachunku zysków i strat, zaś jej udział w pozostałych całkowitych dochodach jednostki stowarzyszonej po przejęciu jest wykazywany w pozostałych całkowitych dochodach wraz z odpowiednią korektą wartości bilansowej inwestycji. Otrzymane wypłaty z zysku, wypracowanego przez jednostkę stowarzyszoną obniżają wartość bilansową inwestycji.

Gdy udział Grupy w stratach jednostki stowarzyszonej staje się równy lub większy od udziału Grupy w tej jednostce stowarzyszonej, Grupa zaprzestaje ujmować dalsze straty chyba, że przyjęła na siebie obowiązek lub dokonała płatności w imieniu jednostki stowarzyszonej.

Niezrealizowane zyski i straty na transakcjach pomiędzy Grupą, a jej jednostkami stowarzyszonymi eliminuje się proporcjonalnie do udziału Grupy w jednostkach stowarzyszonych.

5.3. Zastosowanie szacunków i założeń

Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF wymaga dokonania przez Zarząd Banku pewnych szacunków oraz przyjęcia pewnych założeń, które mają wpływ na wartość aktywów i zobowiązań oraz przychodów i kosztów prezentowanych w sprawozdaniu finansowym.

Szacunki i założenia podlegają ciągłej ocenie przez Grupę i oparte są o doświadczenia historyczne oraz inne czynniki, w tym oczekiwania co do przyszłych zdarzeń, które w danej sytuacji wydają się uzasadnione. W szczególności na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa uwzględniła w dokonywanych szacunkach wpływ epidemii COVID-19 na poszczególne pozycje aktywów i zobowiązań Grupy. Jednakże, biorąc pod uwagę istotną niepewność co do dalszego rozwoju sytuacji ekonomicznej wykonane szacunki mogą ulec zmianie w przyszłości. Niepewność szacunków wykonanych przez Grupę na dzień 31 grudnia 2020 roku dotyczy przede wszystkim:

 prognoz dotyczących założeń makroekonomicznych, w szczególności odnoszących się do kluczowych wskaźników gospodarczych (poziom oczekiwanego spowolnienia gospodarczego, PKB, zatrudnienie, ceny mieszkań, możliwe zakłócenia na rynkach kapitałowych, itp.),

 możliwych zakłóceń w działalności wynikających z decyzji podejmowanych przez instytucje państwowe, przedsiębiorstwa i konsumentów w celu powstrzymania rozprzestrzeniania się wirusa,

 skuteczności programów pomocowych, które zostały opracowane w celu wspierania przedsiębiorstw i konsumentów.

Istotne szacunki księgowe, na które mają wpływ te wyżej wymienione prognozy i związane z nimi niepewności, dotyczą przede wszystkim oczekiwanych strat kredytowych i ustalenia wartości odzyskiwalnej aktywów niefinansowych.

Szacunki i związane z nimi założenia podlegają bieżącej weryfikacji. Zmiany szacunków księgowych są ujęte prospektywnie począwszy od okresu, w którym dokonano zmiany szacunku.

Poniżej przedstawiono informacje o przyjętych założeniach oraz niepewności związanej z dokonywanymi szacunkami, które związane są ze znaczącym ryzykiem wystąpienia istotnych korekt w sprawozdaniu finansowym za kolejny okres sprawozdawczy.

Oczekiwane straty kredytowe

Na każdy dzień bilansowy Grupa ocenia, czy ma miejsce niewykonanie zobowiązania w oparciu o stosowaną definicję niewykonania zobowiązania. Przy czym definicja niewykonania zobowiązania wykorzystywana jest konsekwentnie w odniesieniu do wszystkich instrumentów finansowych. Dla instrumentów finansowych, dla których nie zidentyfikowano niewykonania zobowiązania, Grupa ocenia czy ryzyko kredytowe znacznie wzrosło od momentu początkowego ujęcia.

Jeżeli na dzień bilansowy ryzyko kredytowe związane z instrumentem finansowym nie wzrosło znacząco od momentu początkowego ujęcia, to Grupa wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe z tytułu tego instrumentu finansowego w kwocie równej 12-miesięcznym oczekiwanym stratom kredytowym. W przeciwnym przypadku Grupa wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe z tytułu instrumentu finansowego w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia.

Grupa, w celu wyznaczenia oczekiwanych strat kredytowych wyodrębnia instrumenty finansowych indywidualnie znaczące, w szczególności: wszystkie aktywa finansowe wobec kredytobiorcy, dla którego łączne zaangażowanie Grupy na datę bilansową przekracza przyjętą wartość progową 1 miliona złotych oraz restrukturyzowane instrumenty finansowe wobec dłużników będących przedsiębiorcami w rozumieniu art. 43 Kodeksu Cywilnego.

Dla wszystkich instrumentów finansowych indywidualnie znaczących, dla których na datę bilansową zidentyfikowano niewykonanie zobowiązania Grupa wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe w ramach oceny indywidualnej. Ocena indywidualna przeprowadzana jest przez pracowników Grupy i polega na indywidualnej weryfikacji niewykonana zobowiązania oraz prognozie przyszłych przepływów pieniężnych wynikających z przejęcia zabezpieczeń, pomniejszonych o koszty przejęcia i sprzedaży lub z innych źródeł spłat. Grupa przeprowadza regularne przeglądy mające na celu porównanie oszacowanych przyszłych przepływów pieniężnych i wykorzystanych do wyznaczenia indywidualnych oczekiwanych strat kredytowych z rzeczywistymi zrealizowanymi przepływami pieniężnymi.

Dla wszystkich pozostałych instrumentów finansowych tworzony jest odpis na w oczekiwane straty kredytowe zgodnie z MSSF 9, z uwzględnianiem prognoz i spodziewanych przyszłych warunków ekonomicznych w kontekście oceny ryzyka kredytowego.

Więcej informacji o przyjętych założeniach oraz niepewności związanej z dokonywanymi szacunkami w zakresie oczekiwanych strat kredytowych, jak również analizę wrażliwości szacunków dotyczących utraty wartości kredytów i pożyczek przedstawiono w Nocie 6.2.

Utrata wartości aktywów trwałych (w tym wartości firmy)

Na każdy dzień bilansowy Grupa dokonuje oceny aktywów trwałych pod względem istnienia przesłanek wskazujących na utratę ich wartości. W przypadku wartości firmy Grupa dokonuje testu na utratę wartości firmy w okresach rocznych lub częściej, jeżeli występują przesłanki wskazujące na możliwość utraty wartości.

W przypadku istnienia takiej przesłanki, Grupa dokonuje formalnego oszacowania wartości odzyskiwalnej (danego aktywa bądź – w przypadku wartości firmy - wszystkich ośrodków wypracowujących środki pieniężne, których dotyczy dana wartość firmy). W sytuacji gdy wartość bilansowa danego składnika aktywów przewyższa jego wartość odzyskiwalną, uznaje się utratę jego wartości i dokonuje odpisu aktualizującego jego wartość do poziomu wartości odzyskiwanej. Wartość odzyskiwalna jest jedną z dwóch następujących wartości w zależności od tego, która z nich jest wyższa: wartość godziwa danego składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne, pomniejszona o koszty zbycia lub wartość użytkowa ustalana dla poszczególnych składników aktywów.

Oszacowanie wartości użytkowej składnika aktywów trwałych (lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne) wymaga przyjęcia założeń dotyczących między innymi przyszłych przepływów pieniężnych, które Grupa może uzyskać z tytułu danego składnika aktywów trwałych (lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne), ewentualnych zmian kwot lub terminów wystąpienia tych przepływów pieniężnych oraz innych czynników jak na przykład brak płynności. Przyjęcie odmiennych założeń dotyczących wyceny mogłoby mieć wpływ na wartość bilansową niektórych składników aktywów trwałych.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa dokonała oceny czy obecne warunki rynkowe oraz istniejąca niepewność w zakresie sytuacji makroekonomicznej spowodowanej COVID-19 mają wpływ na utratę wartości aktywów trwałych. W wyniku tej analizy nie stwierdzono konieczności dokonywania odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości aktywów trwałych, w tym wartości firmy. Główne założenia przyjęte do testu na utratę wartości firmy zostały przedstawione w Nocie 30.

Wycena instrumentów pochodnych, nie kwotowanych papierów dłużnych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody oraz kredytów i pożyczek udzielonych klientom wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody i wynik

Wartość godziwą nieopcyjnych instrumentów pochodnych, papierów dłużnych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody oraz kredytów i pożyczek udzielonych klientom wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody i wynik nie kwotowanych na aktywnym rynku wyznacza się stosując modele wyceny bazujące na zdyskontowanych przepływach pieniężnych. Opcje wyceniane są przy użyciu modeli wyceny opcji. Zmienne używane do wyceny obejmują w miarę możliwości dane pochodzące z możliwych do obserwacji rynków. Grupa przyjmuje również założenia dotyczące ryzyka kredytowego kontrahenta, które wpływają na wycenę instrumentów. Zmiana tych założeń mogłaby mieć wpływ na wycenę instrumentów finansowych. Założenia przyjęte do wyceny do wartości godziwej zostały szczegółowo opisane w Nocie 6.7.

Rezerwy na programy określonych świadczeń

Główne założenia aktuarialne, przyjęte do szacowania rezerw na programy określonych świadczeń, jak również analiza wrażliwości zostały przedstawione w Nocie 41.

Rezerwy na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w CHF

Na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa dokonała aktualizacji oceny prawdopodobieństwa wpływu ryzyka prawnego dotyczącego walutowych kredytów hipotecznych w CHF na przyszłe oczekiwane przepływy pieniężne z ekspozycji kredytowych oraz na prawdopodobieństwo wypływu środków pieniężnych.

Biorąc pod uwagę niejednolite orzecznictwo sądowe dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w CHF oraz stosunkowo krótki okres danych historycznych dotyczących pozwów sądowych związanych z wyżej wymienionymi kredytami, oszacowanie przedmiotowej rezerwy wymagało przyjęcia przez Grupę eksperckich założeń i wiąże się z istotną niepewnością.

Szczegóły dotyczące głównych założeń przyjętych do szacowania rezerw dotyczących ryzyka prawnego walutowych kredytów hipotecznych w CHF zostały zaprezentowane w Nocie 6.2.

Rezerwy dotyczące zwrotu prowizji w przypadku przedterminowej spłaty

Na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa dokonała aktualizacji oceny ryzyka prawnego wynikającego z wyroku TSUE dotyczącego kredytów konsumenckich i oszacowała możliwą kwotę wypływu środków pieniężnych tytułem zwrotu prowizji do klienta w związku z przedterminową spłatą kredytów konsumenckich (dla kredytów przedpłaconych przed wyrokiem TSUE, tj. przed dniem 11 września 2019 roku).

Ponadto, w odniesieniu do ekspozycji bilansowych na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa dokonała oszacowania możliwych przedpłat tych ekspozycji w przyszłości.

Przeprowadzone szacunki wymagały przyjęcia przez Grupę eksperckich założeń dotyczących przede wszystkim skali reklamacji i kwot zwracanych dla kredytów przedpłaconych przed wyrokiem TSUE oraz oczekiwanej skali przedpłat i zwrotów w przyszłości dla ekspozycji bilansowych i wiążą się one z istotną niepewnością.

Szczegóły dotyczące oszacowanej rezerwy dotyczącej wcześniejszych spłat kredytów konsumenckich zostały zaprezentowane w Nocie 39.

5.4. Przeliczanie pozycji wyrażonych w walucie obcej

 Transakcje i salda

Transakcje wyrażone w walutach obcych przelicza się na walutę funkcjonalną według kursu obowiązującego w dniu transakcji. Zyski i straty kursowe z tytułu rozliczenia tych transakcji oraz wyceny bilansowej aktywów i zobowiązań pieniężnych wyrażonych w walutach obcych ujmuje się w rachunku zysków i strat.

 Różnice kursowe z tytułu pozycji niepieniężnych, takich jak instrumenty kapitałowe zaklasyfikowane do aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, ujmuje się łącznie ze zmianami wartości godziwej w rachunku zysków i strat.

 Różnice kursowe z tytułu pozycji niepieniężnych, takich jak instrumenty kapitałowe zaklasyfikowane do aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody uwzględnia się w kapitale z aktualizacji wyceny.

Różnice kursowe z wyceny jednostek zagranicznych ujmuje się jako odrębny składnik kapitału własnego.

Wartość firmy powstająca w wyniku nabycia jednostki działającej za granicą oraz jakiekolwiek korekty wartości bilansowej aktywów i zobowiązań do wartości godziwej, powstałe w wyniku nabycia jednostki działającej za granicą traktuje się jako aktywa i zobowiązania jednostki działającej za granicą tj. wyraża się je w walucie funkcjonalnej jednostki działającej za granicą i przelicza po kursie zamknięcia, jak opisano wyżej.

5.5. Ustalanie wyniku finansowego

Przychody i koszty z tytułu odsetek

Jednostki Grupy w rachunku zysków i strat ujawniają wszystkie przychody i koszty odsetkowe dotyczące instrumentów finansowych, wycenianych według zamortyzowanego kosztu przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej, aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody oraz aktywów i zobowiązań finansowych wycenianych do wartości godziwej przez wynik finansowy.

Efektywna stopa procentowa jest stopą, która dyskontuje oszacowane przyszłe pieniężne wpływy oraz płatności dokonywane w oczekiwanym okresie do wygaśnięcia instrumentu finansowego, a w uzasadnionych przypadkach w okresie krótszym, do wartości bilansowej brutto aktywa finansowego lub do zamortyzowanego kosztu zobowiązania finansowego. Wyliczenie efektywnej stopy procentowej obejmuje wszelkie płacone i otrzymywane przez strony umowy prowizje, koszty transakcji oraz wszelkie inne premie i dyskonta stanowiące integralną część efektywnej stopy procentowej.

Przychody z tytułu odsetek obejmują odsetki oraz prowizje otrzymane lub należne z tytułu kredytów, lokat międzybankowych i papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu ujęte w kalkulacji efektywnej stopy procentowej, kredytów i papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite lub przez wynik finansowy oraz instrumentów pochodnych zabezpieczających.

Przychody z tytułu odsetek oblicza się od wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych, za wyjątkiem składników aktywów finansowych dotkniętych utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe („w Koszyku 3”) oraz zakupionych lub utworzonych składników aktywów finansowych dotkniętych utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe (tzw. aktywa POCI). W momencie rozpoznania utraty wartości aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu lub wycenianych do wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite, przychody odsetkowe ujmowane są dalej w rachunku zysków i strat, lecz liczone są od wartości brutto pomniejszonej o odpis na oczekiwane straty kredytowe.

Koszty odsetek dotyczące zobowiązań z tytułu rachunków klientów oraz zobowiązań z tytułu emisji własnych papierów wartościowych ujmowane są w rachunku zysków i strat również z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej.

Przychody i koszty z tytułu prowizji

Przychody z tytułu opłat i prowizji powstają w wyniku świadczenia usług finansowych oferowanych przez Grupę. Przychody i koszty z tytułu prowizji są rozliczane według następujących metod:

 opłaty i prowizje bezpośrednio związane z powstaniem aktywów finansowych lub zobowiązań (zarówno przychody jak i koszty) są rozliczane z uwzględnieniem efektywnej stopy procentowej oraz ujmowane w rachunku zysków i strat w pozycji przychodów lub kosztów odsetkowych i zostały opisane powyżej,

 opłaty i prowizje dotyczące kredytów i pożyczek o nieustalonych terminach płatności rat i nieustalonych zmianach oprocentowania, np. kredytów w rachunku bieżącym i kredytów z tytułu kart kredytowych są rozliczane w czasie metodą liniową przez okres życia produktu, którego dotyczą,

 pozostałe opłaty i prowizje związane z usługami finansowymi oferowanymi przez Grupę (wykonanie operacji bankowych na rachunkach, operacje z tytułu obsługi kart płatniczych, bonusy od organizacji kartowych na pokrycie kosztów marketingowych związanych z kartami, działalność maklerska, factoringowa i akwizycja) oraz marże uzyskane na transakcjach walutowych z klientami Banku są rozpoznawane w rachunku zysków i strat w momencie wykonania usługi.

Przychody i koszty z tytułu bancassurance

Grupa dokonuje podziału należnego wynagrodzenia z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych powiązanych z produktami kredytowymi na odrębne elementy, tj. dzieląc należne wynagrodzenie w proporcji, odpowiednio, wartości godziwej instrumentu finansowego oraz wartości godziwej usługi pośrednictwa, w stosunku do sumy tych wartości. Ustalając wartość godziwą poszczególnych elementów wynagrodzenia Grupa opiera się w jak największym stopniu na danych rynkowych.

Poszczególne elementy wynagrodzenia Grupy za sprzedaż produktów ubezpieczeniowych powiązanych z produktami kredytowymi są ujmowane w rachunku zysków i strat według następujących zasad:

 wynagrodzenie z tytułu instrumentu finansowego – jako element efektywnej stopy procentowej, stanowiąc część przychodów z tytułu odsetek,

 wynagrodzenie z tytułu wykonania usługi pośrednictwa – jednorazowo w momencie sprzedaży produktu ubezpieczeniowego, stanowiąc część przychodów z tytułu prowizji.

Dodatkowo Grupa dokonuje szacunku części wynagrodzenia, która będzie zwracana w okresach po sprzedaży produktu ubezpieczeniowego (np. z tytułu rezygnacji przez Klienta z ubezpieczenia, wcześniejszej spłaty kredytu). Szacunek rezerwy na zwroty oparty jest na analizie historycznych informacji o rzeczywistych zwrotach w przeszłości oraz przewidywaniach, co do trendu zwrotów w przyszłości.

Wynik na instrumentach finansowych wycenianych do wartości godziwej przez wynik finansowy oraz wynik z pozycji wymiany

Wynik na instrumentach finansowych wycenianych do wartości godziwej przez wynik finansowy obejmuje:

 Wynik z pozycji wymiany - ustalany jest biorąc pod uwagę dodatnie i ujemne różnice kursowe, zarówno zrealizowane jak i niezrealizowane, wynikające z codziennej wyceny aktywów i zobowiązań walutowych po obowiązującym na dzień bilansowy średnim kursie ustalonym dla danej waluty przez NBP i wpływające na przychody lub koszty z pozycji wymiany.

Ponadto, wynik z pozycji wymiany obejmuje punkty swapowe z transakcji pochodnych, które Grupa zawiera w celu zapewnienia płynności w obcych walutach.

Do wyniku z pozycji wymiany zalicza się różnice kursowe z wyceny inwestycji netto w podmiotach zagranicznych w momencie zbycia tej inwestycji. Do momentu zbycia różnice kursowe z wyceny aktywów netto w podmiocie zagranicznym ujmowane są w pozycji „Pozostałe kapitały”.

 Wynik na instrumentach pochodnych, kredytach i pożyczkach udzielonych klientom oraz papierach wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez wynik finansowy.

Wynik ten zawiera zyski i straty powstałe ze zbycia oraz zmian wartości godziwej aktywów i zobowiązań finansowych wycenianych do wartości godziwej przez wynik finansowy.

Wynik z tytułu odsetek oraz rozliczenia dyskonta bądź premii od wycenianych do wartości godziwej przez wynik finansowy kredytów i pożyczek udzielonych klientom oraz dłużnych papierów wartościowych rozpoznawany jest jako wynik odsetkowy.

Wynik na pozostałych instrumentach finansowych wyznaczonych jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Wynik ten zawiera zyski i straty powstałe ze zmian wartości godziwej aktywów i zobowiązań wyznaczonych jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy.

Wynik z tytułu naliczenia odsetek oraz rozliczenia dyskonta bądź premii od dłużnych papierów wartościowych wyznaczonych jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy rozpoznawany jest jako wynik odsetkowy.

Pozostałe przychody i koszty operacyjne

Pozostałe przychody operacyjne obejmują głównie przychody z tytułu otrzymanych odszkodowań, przychody z leasingu operacyjnego, odzyskane koszty windykacji, przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i usług oraz przychody uboczne. Natomiast na pozostałe koszty operacyjne składają się głównie koszty rezerw na zobowiązania sporne, koszty rezerw na obecne i przyszłe ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w CHF, odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości majątku trwałego i innych aktywów, koszty reklamacji klientów, zapłacone odszkodowania oraz koszty uboczne.

5.6. Wycena aktywów i zobowiązań finansowych, pochodne instrumenty finansowe

Aktywa finansowe

Na moment początkowego ujęcia aktywa finansowe są klasyfikowane do jednej z następujących kategorii:

 wyceniane według zamortyzowanego kosztu,

 wyceniane do wartości godziwej przez inne dochody całkowite,

 wyceniane do wartości godziwej przez wynik finansowy.

Powyższa klasyfikacja zależy od modelu biznesowego w zakresie zarządzania aktywami finansowymi oraz charakterystyki umownych przepływów pieniężnych (tj. „kryterium SPPI”).

Grupa wyodrębnia następujące modele biznesowe:

 model utrzymywane w celu uzyskiwania umownych przepływów pieniężnych,

 model utrzymywane w celu uzyskiwania umownych przepływów pieniężnych i w celu sprzedaży,

 model inny niż model utrzymywane w celu uzyskiwania umownych przepływów pieniężnych oraz model utrzymywane w celu uzyskiwania umownych przepływów pieniężnych i w celu sprzedaży.

Ocena modelu biznesowego

Ocena modelu biznesowego ma miejsce przy początkowym ujęciu aktywa (wyjątek stanowi moment pierwszego zastosowania MSSF 9 – wprowadzając Standard, Grupa zaklasyfikowała poszczególne grupy aktywów według modeli biznesowych stosowanych w Grupie w dniu wprowadzenia Standardu, tj. w dniu 1 stycznia 2018 roku, a nie modeli stosowanych na dzień rozpoznania aktywów).

Kryterium modelu biznesowego odnosi się do sposobu, w jaki Grupa zarządza swoimi aktywami finansowymi w celu generowania przepływów pieniężnych.

Grupa dokonuje oceny celu modelu biznesowego, do którego przynależą określone aktywa finansowe z poziomu wyodrębnionych portfeli tych aktywów – przeprowadzenie tej analizy na poziomie portfeli aktywów stanowi wiarygodne odzwierciedlenie sposobu zarządzania działalnością biznesową w zakresie tych aktywów oraz analizy informacji z tej działalności przekazywanych kierownictwu Grupy.

Ocena modelu biznesowego oparta jest o analizę następujących informacji dotyczących portfeli aktywów finansowych:

 przyjętych polityk oraz celów biznesowych w ramach danego portfela oraz ich wykonania w praktyce. W szczególności, ocenie podlega strategia kadry kierowniczej w zakresie pozyskiwania przychodów z tytułu kontraktowych płatności odsetkowych, utrzymywania określonego profilu stóp procentowych portfela, zarządzania luką płynności oraz pozyskiwania przepływów pieniężnych w wyniku sprzedaży aktywów finansowych,

 sposobu, w jaki oceniana jest dochodowość portfela oraz raportowana do Zarządu Banku,

 typów ryzyka, które wpływają na dochodowość i efektywność danego modelu biznesowego (oraz aktywów finansowych utrzymywanych w ramach tego modelu biznesowego) oraz sposobu zarządzania zidentyfikowanymi typami ryzyka,

 sposobu, w jaki wynagradzani są zarządzający działalnością biznesową w ramach danego modelu biznesowego – np. czy wynagrodzenie uzależnione jest od zmian wartości godziwej aktywów finansowych lub wartości pozyskanych kontraktowych przepływów pieniężnych,

 częstotliwości, wartości oraz momentu sprzedaży aktywów finansowych dokonanych we wcześniejszych okresach sprawozdawczych, przyczyn dokonania tych sprzedaży oraz oczekiwań co do przyszłej aktywności sprzedażowej. Jednakże, informacje dotyczące aktywności sprzedażowej analizowane są z uwzględnieniem całościowej oceny realizacji przez Grupę przyjętego sposobu zarządzania aktywami finansowymi oraz generowania przepływów pieniężnych.

Przed podjęciem decyzji o zakwalifikowaniu portfela aktywów finansowych do modelu biznesowego, którego celem jest uzyskiwanie umownych przepływów pieniężnych, Grupa dokonuje przeglądu oraz oceny istotnych i obiektywnych danych ilościowych mających wpływ na przyporządkowanie portfeli aktywów do odpowiedniego modelu biznesowego, w szczególności:

 wartości sprzedaży aktywów finansowych dokonanych w ramach danych portfeli,

 częstotliwości dokonanych sprzedaży aktywów finansowych w ramach danych portfeli,

 analizy oczekiwań, co do planowanych przyszłych wartości sprzedaży aktywów finansowych oraz ich częstotliwości w ramach danych portfeli, analiza ta przeprowadzana jest na podstawie prawdopodobnych scenariuszy działalności biznesowej Grupy w przyszłości.

Portfele aktywów finansowych, z których dokonywane są sprzedaże niewynikające ze wzrostu ryzyka kredytowego, spełniają założenia modelu biznesowego, którego celem jest uzyskiwanie umownych przepływów pieniężnych pod warunkiem, że sprzedaże te:

 charakteryzują się niskim wolumenem (nawet przy relatywnie wysokiej częstotliwości dokonywania sprzedaży) lub

 są dokonywane sporadycznie – w wyniku wystąpienia zdarzeń jednorazowych, których ponowne zdarzenie się w przyszłości Grupa, według profesjonalnego osądu, uznaje za mało prawdopodobne (nawet przy relatywnie wysokim wolumenie) lub

 mają one miejsce blisko terminu zapadalności sprzedawanych aktywów finansowych oraz uzyskany z takiej sprzedaży przychód jest zbliżony do wartości pozostałych do uzyskania kontraktowych przepływów pieniężnych, gdyby aktywo finansowe było utrzymywane w portfelu Grupy do pierwotnego terminu zapadalności.

Z analizy wartości sprzedaży wyłączone są sprzedaże:

 wynikające ze wzrostu ryzyka kredytowego aktywów finansowych, niezależnie od ich częstotliwości oraz wolumenu,

 spowodowane zdarzeniami jednorazowymi, których ponowne zdarzenie się w przyszłości Grupa, według profesjonalnego osądu, uznaje za mało prawdopodobne,

 dokonane blisko terminu zapadalności.

Model biznesowy utrzymywane w celu uzyskiwania umownych przepływów pieniężnych i w celu sprzedaży obejmuje portfel aktywów finansowych, którego celem jest w szczególności zarządzanie bieżącymi potrzebami płynnościowymi, utrzymanie założonego profilu rentowości i/lub dopasowanie czasu trwania aktywów i zobowiązań finansowych, a poziomy sprzedaży są wyższe niż dopuszczalne w modelu, którego celem jest uzyskiwanie umownych przepływów pieniężnych.

Model biznesowy inny obejmuje aktywa finansowe przeznaczone do obrotu oraz inne aktywa nie spełniające kryteriów pozwalających zaklasyfikować do modelu biznesowego, którego celem jest uzyskiwanie umownych przepływów pieniężnych lub modelu biznesowego, którego celem jest uzyskiwanie umownych przepływów pieniężnych lub sprzedaż, a uzyskiwanie przepływów pieniężnych z odsetek i kapitału nie jest głównym celem biznesowym.

Ocena, czy kontraktowe przepływy pieniężne stanowią wyłącznie spłaty kapitału i odsetek od niespłaconej części kapitału (kryterium SPPI)

Na potrzeby dokonania oceny charakterystyki przepływów pieniężnych, „kapitał” definiowany jest jako wartość godziwa aktywa finansowego w momencie początkowego ujęcia. „Odsetki” definiowane są jako odzwierciedlenie wartości pieniądza w czasie oraz ryzyka kredytowego związanego z niespłaconą częścią kapitału oraz innych ryzyk i kosztów związanych ze standardową umową kredytową/papierem wartościowym (np. ryzykiem płynności czy kosztami administracyjnymi) oraz marży.

Podczas dokonywania oceny, czy kontraktowe przepływy pieniężne stanowią jedynie spłaty kapitału oraz odsetek, Grupa poddaje analizie przepływy pieniężne instrumentu wynikające z umowy. Analiza ta uwzględnia ocenę, czy umowa zawiera jakiekolwiek zapisy, które mogłyby zmienić termin dokonywania płatności kontraktowych lub ich kwotę w taki sposób, że z ekonomicznego punktu widzenia, nie będą one stanowiły jedynie spłat kapitału oraz odsetek od niespłaconej części kapitału. Podczas dokonywania tej oceny, Grupa bierze pod uwagę występowanie m.in.:

 zdarzeń warunkowych, które mogą zmienić kwotę lub moment dokonania płatności,

 elementu dźwigni finansowej (np. w konstrukcji oprocentowania występuje mnożnik większy od jedności),

 zapisów w zakresie przedłużenia umowy lub dokonania przedpłaty,

 zapisów ograniczających roszczenie Grupy do przepływów pieniężnych generowanych przez określone aktywa (np. aktywa typu non-recourse),

 cech, które modyfikują odzwierciedlenie wartości pieniądza w czasie – np. niedopasowanie częstotliwości przeszacowania referencyjnej stopy procentowej do jej tenoru.

Test SPPI przeprowadzany jest dla każdego aktywa finansowego zaklasyfikowanego do modelu biznesowego, którego celem jest uzyskiwanie umownych przepływów pieniężnych lub modelu biznesowego, którego celem jest uzyskiwanie umownych przepływów pieniężnych lub sprzedaż na dzień początkowego ujęcia oraz na moment ostatniego istotnego aneksu zmieniającego charakterystykę umownych przepływów pieniężnych.

Grupa przeprowadza test SPPI zbiorczo dla homogenicznych grup produktów standardowych lub na poziomie pojedynczego kontraktu dla produktów niestandardowych.

W przypadku zidentyfikowania modyfikacji wartości pieniądza w czasie w danym składniku aktywów finansowych, Grupa zobowiązana jest do dokonania dodatkowej oceny (tzw. Benchmark Testu) mającej na celu ustalenie, czy przepływy pieniężne wynikające z umowy stanowią jedynie spłatę kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty, poprzez ustalenie, jak różniłyby się (niezdyskontowane) przepływy pieniężne wynikające z umowy od (niezdyskontowanych) przepływów pieniężnych, które powstałyby, gdyby wartość pieniądza w czasie nie została zmodyfikowana (poziom referencyjny przepływów pieniężnych). Przeprowadzanie Benchmark Testu nie jest dopuszczalne w przypadku niektórych cech modyfikujących kontraktowe przepływy pieniężne, jak np. wbudowany element dźwigni.

Aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu

Aktywa finansowe wyceniane są według zamortyzowanego kosztu jeżeli jednocześnie spełniają poniższe dwa kryteria:

 aktywa finansowe są częścią modelu biznesowego, którego celem jest osiąganie korzyści z pozyskiwania kontraktowych przepływów pieniężnych z utrzymywanych aktywów,

 zgodnie z warunkami umowy aktywa finansowe w określonych terminach generują przepływy pieniężne, które stanowią jedynie spłaty kapitału i odsetek od niespłaconej części kapitału (spełnione jest kryterium SPPI).

Do aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu zalicza się należności od Banku Centralnego, należności od innych banków, kredyty i pożyczki udzielone klientom, inwestycyjne (lokacyjne) dłużne papiery wartościowe, należności z tytułu zakupu papierów wartościowych z przyrzeczeniem odsprzedaży (reverse-repo oraz buy-sell-back), spełniające kryteria opisane w poprzednim paragrafie.

W momencie początkowego ujęcia aktywa te są wyceniane w wartości godziwej powiększonej o koszty transakcji, które można bezpośrednio przypisać do nabycia lub emisji składnika aktywów finansowych.

Po początkowym ujęciu aktywa te są wyceniane według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej. Wyliczenie efektywnej stopy procentowej obejmuje wszelkie płacone i otrzymywane przez strony umowy prowizje, koszty transakcji oraz inne premie i dyskonta stanowiące integralną część efektywnej stopy procentowej.

Odsetki naliczone z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej rozpoznawane są w wyniku odsetkowym.

Od momentu rozpoznania utraty wartości odsetki wykazywane w rachunku wyników są kalkulowane od wartości netto aktywów finansowych, podczas gdy odsetki wykazywane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej są naliczane od wartości brutto. Odpisy z tytułu utraty wartości uwzględniają również część ekspozycji z tytułu naliczonych odsetek, którą Grupa uważa za trudną do odzyskania.

Odpisy na oczekiwane straty kredytowe pomniejszają wartość bilansową brutto aktywów, a drugostronnie ujmowane są w rachunku wyników w pozycji „Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe”

Aktywa finansowe wyceniane do wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Aktywa finansowe (z wyłączeniem instrumentów kapitałowych) wyceniane są do wartości godziwej przez inne całkowite dochody, gdy jednocześnie spełniają dwa poniższe warunki oraz nie zostały wyznaczone do wyceny w wartości godziwej przez wynik finansowy:

 aktywa finansowe są częścią modelu biznesowego, którego celem jest osiąganie korzyści z pozyskiwania kontraktowych przepływów pieniężnych oraz ze sprzedaży składników aktywów finansowych,

Do aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody zalicza się inwestycyjne (lokacyjne) dłużne papiery wartościowe oraz kredyty i pożyczki udzielone klientom, spełniające kryteria opisane w poprzednim paragrafie.

Odsetki naliczone z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej rozpoznawane są w wyniku odsetkowym.

Skutki zmian wartości godziwej ujmowane są w innych całkowitych dochodach do momentu wyłączenia składnika aktywów ze sprawozdania z sytuacji finansowej, kiedy skumulowany zysk/strata ujmowane są w rachunku zysków i strat w pozycji „Zysk (strata) wynikający z zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy”.

Odpis na oczekiwane straty kredytowe z tytułu aktywów finansowych, które są wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody ujmuje się w innych całkowitych dochodach i nie obniża wartości bilansowej składnika aktywów finansowych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej. Drugostronnie odpis ujmuje się w rachunku wyników w pozycji „Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe”.

Aktywa nabyte lub udzielone z rozpoznaną utratą wartości (POCI)

Dodatkowo Grupa wyodrębnia kategorię aktywów nabytych lub udzielonych z utratą wartości (aktywa POCI – ang. purchased or originated credit-impaired asset). Aktywa POCI to aktywa finansowe, które w momencie początkowego ujęcia mają stwierdzoną utratę wartości. Aktywa finansowe, które zostały zaklasyfikowane jako POCI w momencie początkowego ujęcia, powinny być traktowane jako POCI we wszystkich następnych okresach do momentu ich zaprzestania ujmowania („derecognition”).

Aktywa POCI mogą powstać poprzez:

 nabycie kontraktu spełniającego definicję POCI (np. w wyniku połączenia z inną jednostką lub kupna portfela),

 zawarcie kontraktu, który jest POCI w momencie pierwotnego udzielenia (np. udzielenie kredytu klientowi w złej kondycji finansowej),

 modyfikację kontraktu (np. w toku restrukturyzacji) kwalifikującą ten kontrakt do wyłączenia ze sprawozdania z sytuacji finansowej, w wyniku której powstaje nowy kontrakt spełniający definicję POCI. Warunki kwalifikujące kontrakt do wyłączenia ze sprawozdania z sytuacji finansowej opisano poniżej.

Przy początkowym ujęciu aktywa POCI ujmowane są w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w ich wartości godziwej, w szczególności nie posiadają one rozpoznanego odpisu z tytułu ryzyka kredytowego.

Aktywa POCI nie stanowią odrębnej kategorii księgowej aktywów finansowych. Są one klasyfikowane do kategorii księgowych zgodnie z ogólnymi zasadami klasyfikacji aktywów finansowych. Kategorie, w których mogą występować aktywa POCI to kategoria aktywów finansowych wycenianych metodą zamortyzowanego kosztu oraz aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Inwestycje w instrumenty kapitałowe

W zakresie inwestycji w instrumenty kapitałowe nieprzeznaczone do obrotu, Grupa może dokonać nieodwołalnego wyboru prezentowania zmian w ich wartości godziwej w innych całkowitych dochodach. Grupa podejmuje decyzję w tym zakresie na podstawie indywidualnej analizy każdej z inwestycji. W przypadku skorzystania z opcji wyceny w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, zyski i straty z wyceny nigdy nie podlegają reklasyfikacji do rachunku zysków i strat. W przypadku sprzedaży inwestycji kapitałowej wyznaczonej do wyceny przez inne całkowite dochody, wynik ze sprzedaży jest przenoszony do pozycji „Pozostałe kapitały rezerwowe”.

Inwestycje kapitałowe niewyznaczone do wyceny przez inne całkowite dochody przy początkowym ujęciu wycenia się w wartości godziwej przez wynik finansowy. Zmiany wyceny do wartości godziwej takich inwestycji, jak również wynik ze sprzedaży, ujmuje się w rachunku wyników w pozycji „Wynik na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy oraz wynik z pozycji wymiany””.

Dywidendy z tytułu instrumentów kapitałowych, zarówno wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, jak i wyznaczonych do wyceny przez inne całkowite dochody, są wykazywane w rachunku zysków i strat w momencie ustanowienia prawa Grupy do otrzymania płatności.

Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Do kategorii tej Grupa kwalifikuje instrumenty pochodne (nie będące instrumentami zabezpieczającymi), dłużne i kapitałowe papiery wartościowe, pożyczki i należności, które nabyto lub zaliczono do tej kategorii z zamiarem sprzedaży w krótkim terminie. Ponadto kategoria ta obejmuje aktywa finansowe nieprzeznaczone do obrotu, które nie spełniają kryterium SPPI.

Ponadto, w momencie początkowego ujęcia, Grupa może nieodwołalnie wyznaczyć wybrane aktywa finansowe spełniające kryteria wyceny według zamortyzowanego kosztu oraz w wartości godziwej przez inne całkowite dochody do wyceny w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, jeżeli pozwoli to wyeliminowanie lub istotne ograniczenie niedopasowania księgowego, które miałoby miejsce w przypadku przyjęcia dla tych aktywów innej kategorii wyceny.

Zmiany wartości godziwej składnika aktywów w okresie pomiędzy datą zawarcia i datą rozliczenia transakcji ujmowane są analogicznie jak dla posiadanego składnika aktywów.

Kredyty i pożyczki ujmowane są w momencie wypłaty gotówki na rzecz kredytobiorcy.

Pochodne instrumenty finansowe są zawsze ujmowane lub wyłączane z ksiąg rachunkowych na dzień zawarcia transakcji.

Reklasyfikacja aktywów finansowych

Aktywa finansowe nie ulegają reklasyfikacji w okresach sprawozdawczych następujących po początkowym ujęciu, z wyjątkiem okresu sprawozdawczego następującego po dokonaniu przez Grupę zmiany modelu biznesowego w zakresie zarządzania określonymi aktywami finansowymi.

Przeklasyfikowanie aktywów finansowych ma zastosowanie prospektywnie od dnia przeklasyfikowania – bez przekształcenia rozpoznanych w poprzednich okresach zysków lub strat (w tym zysków lub strat z tytułu utraty wartości) lub przychodów odsetkowych.

Za zmianę modelu biznesowego nie uważa się:

 zmiany zamiarów związanych z konkretnymi aktywami finansowymi (nawet w przypadku znacznych zmian warunków rynkowych),

 tymczasowego zaniku określonego rynku aktywów finansowych,

 przeniesienia aktywów finansowych między segmentami jednostki stosującymi różne modele biznesowe.

Modyfikacje aktywów finansowych

Jeżeli warunki umowy aktywa finansowego ulegają zmianie, Grupa dokonuje oceny, czy przepływy pieniężne generowane przez zmodyfikowane aktywo różnią się istotnie od tych generowanych przez to aktywo przed modyfikacją warunków jego umowy. Jeżeli zidentyfikowana zostaje istotna różnica, pierwotne aktywo finansowe zostaje usunięte ze sprawozdania z sytuacji finansowej, a zmodyfikowane aktywo finansowe zostaje ujęte w księgach w jego wartości godziwej.

Przychód lub koszt powstały na dzień ustalenia skutków istotnej modyfikacji rozpoznawany jest w rachunku zysków i strat w pozycji „Zysk (strata) z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy”.

Jeżeli przepływy pieniężne generowane przez zmodyfikowane aktywo wyceniane według zamortyzowanego kosztu nie są istotnie różne od pierwotnych przepływów pieniężnych, modyfikacja nie powoduje usunięcia aktywa finansowego ze sprawozdania z sytuacji finansowej. W tym przypadku, Grupa oblicza na nowo wartość bilansową brutto aktywa finansowego, a wynik powstały na nieistotnej modyfikacji ujmowany jest w przychodzie odsetkowym.. Informacje ilościowe dotyczące aktywów finansowych, które podlegały modyfikacji nie powodującej wyłączenia ze sprawozdania z sytuacji finansowej przedstawiono w Nocie 6.2.

Ocena, czy dana modyfikacja aktywów finansowych jest modyfikacją istotną czy nieistotną zależy od spełnienia kryteriów jakościowych i ilościowych.

Grupa przyjęła następujące kryteria jakościowe dla określenia istotnych modyfikacji:

 przewalutowanie, o ile nie wynika z istniejących postanowień umownych lub wymogów obowiązujących regulacji prawnych,

 zmiana (zastąpienie) dłużnika, z wyłączeniem dodania/odejścia solidarnego dłużnika lub przejęcia kredytu w spadku,

 konsolidacja kilku ekspozycji w jedną w ramach aneksu lub umowy ugody/restrukturyzacji,

 zmiana rodzaju oprocentowania ze stałego na zmienne lub na odwrót.

Wystąpienie przynajmniej jednego w tych kryteriów skutkuje wystąpieniem istotnej modyfikacji.

Grupa przyjęła następujące kryteria ilościowe dla określenia istotnych modyfikacji:

 przedłużenie okresu kredytowania o co najmniej 1 rok i co najmniej podwojenie rezydualnego okresu do zapadalności pierwotnej (spełnienia obu warunków łącznie) dla Koszyka 1 i Koszyka 2, lub

 podwyższenie aktualnej kwoty kredytu/limitu o co najmniej 10% dla Koszyka 1 i Koszyka 2 lub podwyższenie aktualnej kwoty kredytu/limitu dla umowy w Koszyku 3.

Jeżeli warunki umowy aktywa finansowego są modyfikowane, a modyfikacja nie powoduje usunięcia tego aktywa ze sprawozdania z sytuacji finansowej, określenia, czy ryzyko kredytowe danego składnika aktywów istotnie wzrosło, dokonuje się poprzez porównanie:

 dożywotniego PD na datę sprawozdawczą, opartego na zmodyfikowanych warunkach, z

 dożywotnim PD oszacowanym na podstawie danych obowiązujących na datę początkowego ujęcia i pierwotnych warunków umownych.

W przypadku modyfikacji aktywów finansowych, Grupa analizuje, czy modyfikacja poprawiła lub przywróciła zdolność Grupy do pobierania odsetek i kapitału. W ramach tego procesu Grupa ocenia zdolności płatnicze pożyczkobiorcy w stosunku do zmodyfikowanych warunków umownych.

Utrata wartości aktywów finansowych

Składnik aktywów finansowych jest dotknięty utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe jeżeli wystąpiło zdarzenie, jedno lub więcej, mające ujemny wpływ na szacowane przyszłe przepływy pieniężne w ramach tego składnika aktywów finansowych. Do dowodów utraty wartości składnika aktywów finansowych ze względu na ryzyko kredytowe zalicza się dające się zaobserwować dane na temat następujących zdarzeń:

1) znacznych trudności finansowych emitenta lub pożyczkobiorcy,

2) naruszenia umowy, takiego jak zdarzenie niewykonania zobowiązania lub niedokonanie płatności w wymaganym terminie,

3) przyznania pożyczkobiorcy przez pożyczkodawcę(-ów), ze względów ekonomicznych lub umownych wynikających z trudności finansowych pożyczkobiorcy, udogodnienia (udogodnień), którego(-ych) w innym przypadku pożyczkodawca(-cy) by nie udzielił (-li),

4) staje się prawdopodobne, że nastąpi upadłość lub inna reorganizacja finansowa pożyczkobiorcy,

5) zaniku aktywnego rynku na dany składnik aktywów finansowych ze względu na trudności finansowe,

6) kupna lub powstania składnika aktywów finansowych z dużym dyskontem odzwierciedlającym poniesione straty kredytowe.

Grupa ujmuje odpis na oczekiwane straty kredytowe z tytułu składnika aktywów finansowych, który jest wyceniany według zamortyzowanego kosztu lub w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, należności z tytułu leasingu finansowego, składnika aktywów z tytułu umów lub zobowiązania do udzielenia pożyczki oraz umowy gwarancji finansowych.

Jeżeli na dzień sprawozdawczy ryzyko kredytowe związane z instrumentem finansowym nie wzrosło znacząco od momentu początkowego ujęcia, Grupa wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe z tytułu tego instrumentu finansowego w kwocie równej 12-miesięcznym oczekiwanym stratom kredytowym.

Na każdy dzień sprawozdawczy Grupa wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe z tytułu instrumentu finansowego w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia, jeżeli ryzyko kredytowe związane z danym instrumentem finansowym znacznie wzrosło od momentu początkowego ujęcia.

Dla instrumentów finansowym w Koszyku 3, Grupa wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia takich instrumentów.

Grupa ujmuje w wyniku finansowym, jako zysk lub stratę z tytułu utraty wartości, kwotę oczekiwanych strat kredytowych (lub kwotę rozwiązanej rezerwy), jaka jest wymagana, aby dostosować odpis na oczekiwane straty kredytowe na dzień sprawozdawczy do kwoty, którą należy ująć zgodnie z niniejszym rozdziałem.

W odniesieniu do zobowiązań do udzielenia pożyczki oraz umów gwarancji finansowych, dzień w którym Grupa staje się stroną nieodwołalnego zobowiązania, uznaje się za datę początkowego ujęcia do celów stosowania wymogów w zakresie utraty wartości.

Od początkowego ujęcia aktywów POCI, Grupa ujmuje skumulowane zmiany oczekiwanych strat kredytowych w całym okresie ich życia jako odpisy z tytułu zakupionych lub utworzonych składników aktywów finansowych dotkniętych utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe. Na każdy dzień sprawozdawczy Grupa ujmuje w wyniku finansowym kwotę zmiany oczekiwanych strat kredytowych w całym okresie życia jako zysk lub stratę z tytułu utraty wartości. Grupa ujmuje korzystne zmiany oczekiwanych strat kredytowych w całym okresie życia jako zysk z tytułu utraty wartości, nawet jeśli oczekiwane straty kredytowe w całym okresie życia są niższe niż kwota oczekiwanych strat kredytowych, które zostały uwzględnione w kalkulacji oczekiwanych przepływów pieniężnych w momencie początkowego ujęcia.

Grupa wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia z tytułu:

1) należności z tytułu dostaw i usług lub aktywa z tytułu umów wynikających z transakcji, które są objęte zakresem MSSF 15,

2) należności wynikających z transakcji, które są objęte zakresem MSSF 16 (innych niż należności z tytułu leasingu finansowego).

Dla instrumentów kapitałowych nie są rozpoznawane oczekiwane straty kredytowe.

Metodykę kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych opisano szczegółowo w punkcie „Charakterystyka modelu tworzenia odpisów aktualizacyjnych” w Nocie 6.2.

Pochodne instrumenty finansowe i rachunkowość zabezpieczeń

Grupa zawiera operacje na pochodnych instrumentach finansowych: transakcje dotyczące walut (typu spot, forward, swap walutowy, opcje walutowe, CIRS), transakcje na stopę procentową (FRA, IRS, CAP), transakcje pochodne bazujące na kursach papierów wartościowych, wartości indeksów akcji i towarów. Pochodne instrumenty finansowe są początkowo ujmowane w wartości godziwej w dniu zawarcia transakcji, a następnie wyceniane do wartości godziwej na każdy dzień bilansowy. Wartość godziwą ustala się w oparciu o notowania instrumentów na aktywnych rynkach oraz w oparciu o techniki wyceny, w tym modele bazujące na zdyskontowanych przepływach pieniężnych oraz modele wyceny opcji, w zależności od tego, który ze sposobów wyceny jest właściwy.

Dodatnia wycena pochodnych instrumentów finansowych prezentowana jest w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji „Aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu) lub „Instrumenty zabezpieczające” po stronie aktywów, a ujemna – w pozycji „Zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu) lub „Instrumenty zabezpieczające” po stronie zobowiązań.

W przypadku umów nie będących instrumentami finansowymi, których składnikiem jest instrument spełniający powyższe warunki, wycenę wbudowanego instrumentu pochodnego zalicza się odpowiednio do aktywów lub zobowiązań z tytułu pochodnych instrumentów finansowych w korespondencji z rachunkiem zysków i strat zgodnie z zasadami wyceny instrumentów pochodnych.

Sposób ujmowania zmian wartości godziwej zależy od tego czy dany instrument pochodny jest zaliczony do portfela przeznaczonego do obrotu lub czy dany instrument jest wyznaczony jako instrument zabezpieczający.

Zmiany w wycenie do wartości godziwej pochodnych instrumentów finansowych zaklasyfikowanych do portfela przeznaczonego do obrotu odnoszone są do rachunku zysków i strat.

Grupa wyznacza niektóre instrumenty pochodne jako pozycje zabezpieczające w rachunkowości zabezpieczeń. Grupa podjęła decyzję, aby skorzystać z wyboru jaki daje MSSF 9 i kontynuuje stosowanie zasad rachunkowości zabezpieczeń zgodnych z MSR 39. Decyzja ta ma zastosowanie do wszystkich relacji zabezpieczających, dla których Grupa stosuje i będzie stosowała rachunkowość zabezpieczeń w przyszłości. Grupa stosuje rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej (fair value hegde) oraz przepływów pieniężnych (cash flow hedge).

Zasady rachunkowości dla zabezpieczenia wartości godziwej (fair value hedge)

Zmiany w wycenie do wartości godziwej instrumentów finansowych wyznaczonych jako pozycje zabezpieczane odnoszone są – w części wynikającej z zabezpieczanego ryzyka – do rachunku zysków i strat. W pozostałej części zmiany wyceny bilansowej księgowane są zgodnie z ogólnymi zasadami dla danej klasy instrumentów finansowych.

Zmiany w wycenie do wartości godziwej pochodnych instrumentów finansowych wyznaczonych jako pozycja zabezpieczająca w rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej są w całości księgowane w rachunku zysków i strat w tej samej pozycji, w której są prezentowane wyniki zmiany wartości pozycji zabezpieczanej tj. w pozycji „Wynik z tytułu rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej.

Wynik odsetkowy na instrumentach pochodnych zabezpieczających odsetkowe pozycje zabezpieczane prezentowany jest w marży odsetkowej.

Grupa zaprzestaje stosowania rachunkowości zabezpieczeń, jeśli instrument zabezpieczający wygasa, zostaje sprzedany, rozwiązany lub wykonany (zastąpienia jednego instrumentu zabezpieczającego drugim lub przedłużenia terminu ważności danego instrumentu zabezpieczającego nie uważa się za wygaśnięcie lub rozwiązanie, jeśli takie zastąpienie lub przedłużenie terminu stanowi część udokumentowanej strategii zabezpieczania przyjętej przez jednostkę), zabezpieczenie przestaje spełniać kryteria rachunkowości zabezpieczeń albo Grupa unieważnia powiązanie zabezpieczające.

Korekta z tytułu zabezpieczanego ryzyka na odsetkowej pozycji zabezpieczanej jest amortyzowana do rachunku zysków i strat nie później niż w momencie zaprzestania stosowania rachunkowości zabezpieczeń.

Zasady rachunkowości dla zabezpieczenia przepływów pieniężnych (cash flow hedge)

Zmiany w wycenie do wartości godziwej pochodnych instrumentów finansowych wyznaczonych jako instrumenty zabezpieczające przepływy pieniężne odnoszone są:

 bezpośrednio do pozycji „Kapitał z aktualizacji wyceny” w części stanowiącej efektywne zabezpieczenie,

 do pozycji rachunku zysków i strat „Wynik na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy oraz wynik z pozycji wymiany”” w części stanowiącej nieefektywną część zabezpieczenia.

Kwoty ujęte w „Kapitale z aktualizacji wyceny” przenoszone są do rachunku zysków i strat w tym okresie, w którym zabezpieczana pozycja ma wpływ na rachunek zysków i strat i są prezentowane w tych samych liniach, co poszczególne komponenty wyceny pozycji zabezpieczanej, tj. wynik odsetkowy na instrumentach pochodnych zabezpieczających w rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych jest prezentowany w marży odsetkowej, a wynik z tytułu rewaluacji walutowej jest prezentowany w wyniku z pozycji wymiany.

Grupa zaprzestaje stosowania zasad rachunkowości zabezpieczeń, gdy instrument zabezpieczający wygasa lub zostaje sprzedany, gdy unieważnia powiązania zabezpieczające bądź gdy zabezpieczenie przestaje spełniać kryteria rachunkowości zabezpieczeń. W takim przypadku łączne zyski lub straty na instrumencie zabezpieczającym, początkowo ujęte w „Kapitale z aktualizacji wyceny”, jeżeli zabezpieczenie było skuteczne, nadal są wykazywane w kapitale, aż do zajścia prognozowanej transakcji i ujęcia jej w rachunku zysków i strat.

Jeżeli zawarcie prognozowanej transakcji nie jest uznawane za prawdopodobne, łączne zyski lub straty ujęte w „Kapitale z aktualizacji wyceny” przenoszone są do rachunku zysków i strat danego okresu.

Zobowiązania finansowe

Grupa klasyfikuje zobowiązania finansowe, inne niż umowy gwarancji finansowych oraz zobowiązania do udzielenia pożyczki, jako wycenianie według zamortyzowanego kosztu lub w wartości godziwej przez wynik finansowy.

Do zobowiązań finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu zaliczane są zobowiązania wobec banków i klientów, zaciągnięte przez Grupę pożyczki, wyemitowane własne dłużne papiery wartościowe oraz zobowiązania podporządkowane.

Wyłączanie składników aktywów i zobowiązań finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej

Składnik aktywów finansowych jest wyłączany ze sprawozdania z sytuacji finansowej w momencie, gdy wygasają umowne prawa do przepływów pieniężnych ze składnika aktywów finansowych lub w momencie, gdy Grupa przenosi umowne prawa do otrzymania przepływów pieniężnych ze składnika aktywów finansowych w transakcji, w której Grupa przenosi zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane ze składnikiem aktywów finansowych.

Grupa wyłącza należności z tytułu kredytu/pożyczki lub jej części ze sprawozdania z sytuacji finansowej, gdy dokona sprzedaży. Dodatkowo Grupa spisuje należności w ciężar rezerw (całkowicie lub częściowo), gdy nie oczekuje dalszych przepływów dla danej należności z tytułu kredytu/pożyczki, a także gdy dokona bezwarunkowego umorzenia wierzytelności.

Wartość kontraktowych przepływów pieniężnych wymaganych umowami aktywów finansowych, które zostały spisane w 2020 roku i nadal podlegają procesom egzekucyjnym na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosi 597 760 tys. złotych (na dzień 31 grudnia 2019 roku wynosi 610 626 tys. złotych).

Skumulowane zyski lub straty, które zostały wykazane w innych dochodach całkowitych z tytułu instrumentów kapitałowych wyznaczonych do wyceny w wartości godziwej przez inne dochody całkowite nie są ujmowane w rachunku zysków i strat w momencie usunięcia tych instrumentów finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej.

Grupa wyłącza z ksiąg rachunkowych składnik zobowiązań finansowych lub jego część w przypadku, gdy zobowiązanie wygasło. Zobowiązanie wygasa, gdy obowiązek określony w umowie został wypełniony, umorzony lub wygasł termin jego dochodzenia.

Umowy sprzedaży i odkupu

Transakcje repo i reverse-repo oraz transakcje sell-buy back i buy-sell back są operacjami sprzedaży lub kupna papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu lub odsprzedaży w umownym terminie i po określonej cenie.

Transakcje sprzedaży papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu (repo oraz sell-buy back) na moment zawarcia ujmuje się w zobowiązaniach wobec innych banków lub zobowiązaniach wobec klientów, w zależności od kontrahenta transakcji. Zakupione papiery wartościowe z przyrzeczeniem odsprzedaży (reverse-repo oraz buy-sell back) ujmuje się jako należności od banków lub kredyty i pożyczki udzielone klientom, w zależności od kontrahenta transakcji.

Różnica między ceną sprzedaży i odkupu jest traktowana odpowiednio jako koszty/przychody odsetkowe i rozliczana jest w czasie trwania umowy z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej.

Ujęcie rezerwy na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w CHF

W odniesieniu do ekspozycji walutowych kredytów hipotecznych w CHF niespłaconych na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa uznaje, że ryzyko prawne ma wpływ na oczekiwane przepływy pieniężne z ekspozycji kredytowej, a kwota rezerwy jest różnicą pomiędzy oczekiwanymi przepływami pieniężnymi z danej ekspozycji, a przepływami kontraktowymi.

W związku z powyższym Grupa przyjmuje podejście, iż kwota rezerwa dotycząca ekspozycji kredytowych niespłaconych na dzień 31 grudnia 2020 roku (obejmujących pozwy istniejące i możliwe przyszłe) ujmowana jest w „Odpisach aktualizujących wartość należności kredytowych” (w korespondencji z pozycją „Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe”).

W przypadku części rezerwy dotyczącej spłaconych walutowych kredytów hipotecznych w CHF (obejmujących pozwy istniejące i możliwe przyszłe) kwota rezerwy jest ujmowana jako „Rezerwy” w korespondencji z „Pozostałymi kosztami operacyjnymi”.

Grupa dokonuje szacunku rezerw na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w CHF zgodnie z metodologią opisaną w Nocie 6.2.

5.7. Wycena pozostałych pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej

Wartości niematerialne

Wartość firmy

Wartość firmy stanowi nadwyżkę kosztu nabycia nad wartością godziwą nabytych aktywów, przejętych zobowiązań i zobowiązań warunkowych jednostki zależnej, stowarzyszonej lub współkontrolowanej. Po początkowym ujęciu, wartość firmy jest wykazywana według ceny nabycia pomniejszonej o wszelkie skumulowane odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Utrata wartości ustalana jest poprzez oszacowanie odzyskiwalnej wartości ośrodka wypracowującego środki pieniężne, którego dotyczy dana wartość firmy.

W przypadku, gdy odzyskiwalna wartość ośrodka wypracowującego środki pieniężne jest niższa niż wartość bilansowa, tworzony jest odpis z tytułu utraty wartości. Stwierdzona w wyniku przeprowadzonych testów utrata wartości nie podlega odwróceniu.

Wartość firmy powstała w wyniku nabycia spółek zależnych ujmuje się w ramach wartości niematerialnych, a wartość firmy powstała w wyniku nabycia spółek stowarzyszonych lub współkontrolowanych ujmuje się w ramach pozycji „Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych”.

Inne wartości niematerialne

Wartości niematerialne są kontrolowanymi przez Grupę zasobami majątkowymi nie mającymi formy fizycznej, identyfikowalnymi i powodującymi w przyszłości wpływ korzyści ekonomicznych dla Grupy, powiązanych bezpośrednio z tymi aktywami.

Głównie są to:

 licencje na oprogramowanie komputerowe,

 autorskie prawa majątkowe,

 koszty zakończonych prac rozwojowych.

Wartości niematerialne początkowo ujmowane są według ceny nabycia. Późniejsza wycena wartości niematerialnych jest według ceny nabycia/kosztu wytworzenia pomniejszonego o umorzenie oraz odpisy z tytułu utraty wartości.

Wartości niematerialne o określonym okresie użytkowania podlegają amortyzacji przez szacowany okres użyteczności tego składnika. Nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych składnika wartości niematerialnych o nieokreślonym okresie użytkowania.

Wszystkie wartości niematerialne podlegają okresowym przeglądom w celu weryfikacji, czy nie wystąpiły istotne przesłanki utraty wartości, które wymagałyby przeprowadzenia testu na utratę wartości oraz dokonania odpisu z tytułu utraty wartości.

W przypadku wartości niematerialnych o nieokreślonym okresie użytkowania oraz jeszcze nie przyjętych do użytkowania, test utraty wartości przeprowadzany jest raz w roku oraz dodatkowo, gdy występują przesłanki wskazujące na możliwość wystąpienia utraty wartości.

Rzeczowe aktywa trwałe

Rzeczowe aktywa trwałe stanowią kontrolowane środki trwałe oraz nakłady na ich budowę. Do środków trwałych zaliczane są składniki rzeczowych aktywów trwałych o przewidywanym okresie wykorzystywania dłuższym niż rok, które są utrzymywane z uwagi na ich wykorzystanie na własne potrzeby.

Składniki rzeczowych aktywów trwałych wykazywane są według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia pomniejszone o wartość skumulowanej amortyzacji oraz odpisy z tytułu utraty wartości.

Każda część składowa pozycji rzeczowych aktywów trwałych, której cena nabycia lub koszt wytworzenia jest istotny w porównaniu z ceną nabycia lub kosztem wytworzenia całej pozycji jest amortyzowana osobno. Grupa alokuje początkową wartość pozycji rzeczowych aktywów trwałych na jej istotne części.

Koszty modernizacji rzeczowych aktywów trwałych odpowiednio zwiększają ich wartość bilansową lub są ujmowane jako oddzielny składnik rzeczowych aktywów trwałych tylko wtedy, gdy prawdopodobne jest, że z tytułu tych nakładów nastąpi wpływ korzyści ekonomicznych do Grupy, a koszt tych nakładów można wiarygodnie zmierzyć.

Koszty napraw i utrzymania rzeczowych aktywów trwałych obciążają rachunek zysków i strat w okresie sprawozdawczym, w którym zostały poniesione.

Koszty finansowania zewnętrznego, które można bezpośrednio przyporządkować nabyciu, budowie lub wytworzeniu dostosowywanego składnika aktywów, są częścią ceny nabycia lub kosztu wytworzenia tego składnika aktywów. Pozostałe koszty finansowania zewnętrznego są ujmowane jako koszt.

Odpisy amortyzacyjne

Odpisy amortyzacyjne rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych oraz nieruchomości inwestycyjnych dokonywane są metodą liniową przez przewidywany okres ich użyteczności ekonomicznej. Wartość podlegająca amortyzacji jest to cena nabycia lub koszt wytworzenia danego aktywa pomniejszona o wartość końcową składnika. Stawki amortyzacji i wartość końcowa składników ustalone dla celów bilansowych są okresowo weryfikowane, przy czym rezultaty weryfikacji skutkują w okresie, w którym weryfikację przeprowadzono.

Bilansowe stawki amortyzacyjne stosowane dla podstawowych grup rzeczowych aktywów trwałych, nieruchomości inwestycyjnych oraz wartości niematerialnych są następujące:

a) stawki amortyzacji stosowane dla środków trwałych

Budynki i budowle oraz spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego i spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego	1,5% – 10,0%
Urządzenia techniczne i maszyny	4,5% – 30,0%
Środki transportu	7% – 20,0%

b) stawki amortyzacji dla wartości niematerialnych

Licencje na programy komputerowe, prawa autorskie	12,5% – 50,0%
Poniesione koszty zakończonych prac rozwojowych	33,3%
Pozostałe wartości niematerialne	20% - 33,3%

c) stawki amortyzacji dla nieruchomości inwestycyjnych

Budynki i budowle

1,5% – 10,0%

Nie amortyzuje się gruntów, środków trwałych w budowie oraz nakładów na wartości niematerialne.

Wartość amortyzacji obciąża rachunek zysków i strat w pozycji „Amortyzacja rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych”, natomiast odpis z tytułu utraty wartości obciąża rachunek zysków i strat w pozycji „Pozostałe koszty operacyjne”.

Nieruchomości inwestycyjne

Nieruchomości inwestycyjne są ujmowane początkowo według ceny nabycia z uwzględnieniem kosztów transakcji. Po początkowym ujęciu nieruchomości inwestycyjne są wyceniane zgodnie z wymogami modelu ceny nabycia.

Nieruchomości inwestycyjne są wyłączane ze sprawozdania z sytuacji finansowej w przypadku ich zbycia lub w przypadku stałego wycofania danej nieruchomości inwestycyjnej z użytkowania, gdy nie są spodziewane żadne przyszłe korzyści z jej sprzedaży. Wszelkie zyski lub straty wynikające z usunięcia nieruchomości inwestycyjnej ze sprawozdania z sytuacji finansowej są ujmowane w rachunku zysków i strat w tym okresie, w którym dokonano takiego usunięcia.

Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży i działalność zaniechana

Do aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży klasyfikuje się aktywa, których wartość bilansowa ma zostać odzyskana w drodze ich odsprzedaży, a nie dalszego wykorzystania. Jako przeznaczone do sprzedaży klasyfikowane są jedynie aktywa dostępne do natychmiastowej sprzedaży w bieżącym stanie, których sprzedaż jest wysoce prawdopodobna, tzn. zdecydowano o wypełnieniu planu sprzedaży danego składnika aktywów, rozpoczęto aktywny program znalezienia nabywcy i zakończenia planu zbycia. Ponadto, taki składnik aktywów jest oferowany do sprzedaży po cenie, która jest racjonalna w odniesieniu do jego bieżącej wartości godziwej i oczekuje się, że sprzedaż zostanie ujęta jako sprzedaż zakończona w czasie jednego roku od dnia zaklasyfikowania składnika aktywów do tej kategorii.

Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży ujmuje się w kwocie niższej z wartości bilansowej i wartości godziwej pomniejszonej o koszty zbycia tych aktywów. Dla aktywów zaklasyfikowanych do tej kategorii nie nalicza się amortyzacji.

Działalność zaniechana jest częścią działalności Grupy, która stanowi odrębną ważną dziedzinę działalności lub geograficzny obszar działalności, którą zbyto lub przeznaczono do sprzedaży lub wydania, albo jest to jednostka zależna nabyta wyłącznie w celu odsprzedaży. Klasyfikacji do działalności zaniechanej dokonuje się na skutek zbycia lub wtedy, gdy działalność spełnia kryteria zaklasyfikowania jako przeznaczonej do sprzedaży. W przypadku, gdy działalność jest zaklasyfikowana jako zaniechana, dane porównawcze do rachunku zysków i strat są przekształcane tak, jakby działalność została zaniechana na początku okresu porównawczego.

Leasing

W dacie zawarcie umowy Grupa ocenia, czy umowa jest leasingiem, czy zawiera leasing. Umowa jest leasingiem lub zawiera leasing, jeżeli na jej mocy przekazuje się prawo do kontroli użytkowania zidentyfikowanego składnika aktywów na dany okres w zamian za wynagrodzenie.

Grupa jest stroną umów leasingowych, na podstawie których przyjmuje prawo do odpłatnego użytkowania składnika aktywów przez dany okres.

Grupa jest również stroną umów leasingowych, na podstawie których przekazuje prawo do odpłatnego użytkowania składnika aktywów przez dany okres.

Grupa jako leasingobiorca

Grupa jako leasingobiorca ujmuje umowę leasingu jako składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania i odpowiadające mu zobowiązanie z tytułu leasingu w dacie, gdy przedmiot leasingu jest dostępny do wykorzystania. Każda płatność leasingowa jest alokowana między zobowiązanie oraz naliczone odsetki od zobowiązania. Koszt z tytułu odsetek jest ujmowany w rachunku zysków i strat przez okres leasingu, aby uzyskać stałą okresową stopę procentową od pozostałego salda zobowiązania z tytułu leasingu. Składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania jest amortyzowany metodą liniową przez krótszy z dwóch okresów: okres użytkowania tego składnika aktywów lub okres leasingu. Składniki aktywów z tytułu prawa do użytkowania są ujmowane przez Grupę w pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej „Rzeczowe aktywa trwałe”, a zobowiązania z tytułu leasingu – w pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej „Zobowiązania wobec klientów” bądź „Zobowiązania wobec innych banków”.

Składniki aktywów z tytułu prawa do użytkowania są wyceniane według kosztu, obejmującego:

 kwotę początkowej wyceny zobowiązania z tytułu leasingu,

 wszelkie opłaty leasingowe zapłacone w dacie rozpoczęcia lub przed tą datą, pomniejszone o wszelkie otrzymane zachęty leasingowe,

 wszelkie początkowe koszty bezpośrednie poniesione przez leasingobiorcę (tj. koszty krańcowe uzyskania leasingu), oraz

 szacunek kosztów, które mają zostać poniesione przez leasingobiorcę w związku z demontażem i usunięciem składnika aktywów, przeprowadzeniem renowacji miejsca, w którym się znajdował, jeżeli leasingobiorca zaciąga zobowiązanie w odniesieniu do tych kosztów.

W dacie rozpoczęcia leasingu Grupa jako leasingobiorca wycenia zobowiązanie z tytułu leasingu w wartości bieżącej opłat leasingowych pozostających do zapłaty w tej dacie. Zobowiązanie z tytułu leasingu zawiera bieżącą wartość następujących opłat leasingowych:

 stałe opłaty leasingowe pomniejszone o wszelkie należne zachęty leasingowe,

 zmienne opłaty leasingowe, które zależą od indeksu lub stawki,

 kwoty, których zapłaty przez leasingobiorcę oczekuje się w ramach gwarantowanej wartości końcowej,

 cenę wykonania opcji kupna, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że leasingobiorca skorzysta z tej opcji, oraz

 kary pieniężne za wypowiedzenie leasingu, jeżeli w warunkach leasingu przewidziano, że leasingobiorca może skorzystać z opcji wypowiedzenia leasingu.

Opłaty leasingowe są dyskontowane przy użyciu stopy procentowej leasingu, jeśli można ją łatwo ustalić, bądź krańcowej stopy procentowej Grupy.

Po dacie rozpoczęcia leasingu, Grupa uwzględnia zmiany w opłatach leasingowych (wynikające m.in. ze zmian w indeksie, stawce, okresie leasingu), dokonując aktualizacji wyceny zobowiązań z tytułu leasingu i odpowiedniej korekty składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania.

Grupa nie rozpoznaje aktywów z tytułu prawa do użytkowania i zobowiązań z tytułu leasingu dla krótkoterminowych umów leasingu oraz umów leasingu aktywów o niskiej wartości. Płatności związane z krótkoterminowymi umowami leasingu i leasingami aktywów o niskiej wartości są ujmowane liniowo jako koszt w rachunku zysków i strat. Umowy leasingu krótkoterminowego są to umowy leasingowe o okresie leasingu wynoszącym 12 miesięcy lub krótszym. Do aktywów o niskiej wartości należą przede wszystkim najmy powierzchni (gruntów) pod bankomaty.

Grupa jako leasingodawca

W dacie rozpoczęcia leasingu, Grupa jako leasingodawca klasyfikuje daną umowę leasingową jako leasing operacyjny lub leasing finansowy. Jeżeli następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i pożytków wynikających z posiadania bazowego składnika aktywów, wtedy leasing uznaje się za leasing finansowy. Natomiast jeżeli nie następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i pożytków wynikających z posiadania bazowego składnika aktywów, leasing uznaje się za leasing operacyjny. W procesie ustalania klasyfikacji danej umowy leasingowej, Grupa bierze pod uwagę takie jak elementy jak m. in. to, czy okres leasingu stanowi większą część ekonomicznego okresu użytkowania składnika aktywów.

Leasing finansowy

W dacie rozpoczęcia leasingu, Grupa jako leasingodawca ujmuje aktywa oddane w leasing finansowy w sprawozdaniu z sytuacji finansowej i prezentuje je w pozycji „Kredyty i pożyczki udzielone klientom” w kwocie równej inwestycji leasingowej netto, tj. bieżącej wartości opłat leasingowych oraz ewentualnej niegwarantowanej wartości końcowej przypisanej Grupie.

W dacie rozpoczęcia leasingu finansowego, opłaty leasingowe uwzględnione w wycenie inwestycji leasingowej netto obejmują następujące opłaty za prawo do użytkowania składnika aktywów podczas okresu leasingu, które nie są otrzymane w tym czasie:

 stałe opłaty pomniejszone o zachęty leasingowe do zapłaty,

 zmienne opłaty leasingowe, które zależą od indeksu lub stawki,

 gwarantowane wartości końcowe udzielone Grupie jako leasingodawcy,

 cenę wykonania opcji kupna, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że leasingobiorca skorzysta z tej opcji, oraz

 kary pieniężne za wypowiedzenie leasingu, jeżeli w warunkach leasingu przewidziano, że leasingobiorca może skorzystać z opcji wypowiedzenia leasingu.

W okresie leasingu Grupa jako leasingodawca ujmuje przychody z tytułu odsetek w sposób odzwierciedlający stałą okresową stopę zwrotu z inwestycji leasingowej netto. Opłaty leasingowe wnoszone w danym okresie zmniejszają zarówno należność główną, jak i naliczone odsetki.

Grupa stosuje wymogi dotyczące zaprzestania ujmowania oraz utraty wartości określone w MSSF 9 do inwestycji leasingowej netto. Oszacowane niegwarantowane wartości końcowe wykorzystywane przy obliczaniu inwestycji leasingowej brutto są regularnie weryfikowane przez Grupę.

Leasing operacyjny

W okresie leasingu Grupa jako leasingodawca ujmuje opłaty leasingowe otrzymane z tytułu leasingu operacyjnego jako przychody metodą liniową i prezentuje je w pozycji „Pozostałe przychody operacyjne”. Amortyzacja oddanych w leasing składników aktywów jest dokonywana zgodnie z zasadami, jakie Grupa stosuje dla rzeczowych aktywów trwałych.

Rezerwy

Rezerwy tworzone są wówczas, gdy na Grupie ciąży istniejący obowiązek (prawny lub zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych, i gdy prawdopodobne jest, że wypełnienie tego obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków uosabiających korzyści ekonomiczne, oraz można dokonać wiarygodnego oszacowania kwoty tego zobowiązania.

W przypadku, gdy wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny, wielkość rezerwy jest ustalana poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do wartości bieżącej, przy zastosowaniu stopy dyskontowej odzwierciedlającej aktualne oceny rynkowe wartości pieniądza w czasie oraz ewentualnego ryzyka związanego z danym zobowiązaniem.

W pozycji tej ujmuje się rezerwy na sprawy sporne (w tym rezerwa na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych oraz rezerwa dotycząca przedterminowych spłat kredytów konsumenckich), rezerwy związane z długoterminowymi świadczeniami pracowniczymi, włączając te wyceniane metodą aktuarialną oraz rezerwy na koszty restrukturyzacji. Rezerwę na koszty restrukturyzacji tworzy się, gdy spełnione zostaną ogólne kryteria ujmowania rezerw oraz szczegółowe kryteria dotyczące powstania obowiązku tworzenia rezerwy na koszty restrukturyzacji określone w MSR 37 „Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe”. Wysokość rezerwy z tytułu restrukturyzacji zatrudnienia ustalana jest przez Grupę w oparciu o najlepsze dostępne oszacowania bezpośrednich nakładów, które w sposób nieodzowny wynikają z restrukturyzacji oraz nie są związane z bieżącą działalnością Grupy.

Wszystkie rezerwy tworzone są w ciężar rachunku zysków i strat, oprócz zysków i strat aktuarialnych związanych z wyceną zobowiązań z tytułu programów określonych świadczeń, odnoszonych na inne całkowite dochody.

Przychody przyszłych okresów oraz koszty rozliczane w czasie (zobowiązania)

Pozycja obejmuje głównie prowizje rozliczane liniowo oraz inne dochody pobrane z góry, których rozliczenie do rachunku zysków i strat nastąpi w przyszłych okresach sprawozdawczych.

Składnikami kosztów rozliczanych w czasie są rezerwy na koszty rzeczowe wynikające ze świadczeń wykonanych na rzecz Grupy przez kontrahentów, które zostaną rozliczone w następnych okresach oraz rozliczenia z tytułu świadczeń na rzecz pracowników (m.in. bonus roczny i świąteczny, premie, nagrody oraz niewykorzystane urlopy).

Koszty i przychody rozliczane w czasie prezentuje się w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji „Pozostałe zobowiązania”.

Dotacje

Grupa ujmuje dotacje rządowe w momencie, w którym istnieje wystarczająca pewność, że zostaną spełnione związane z nimi warunki oraz pewność, że Grupa otrzyma dotację. Dotacje rządowe są ujmowane w zysku lub stracie w okresach, w których ujmowane są odnośne koszty, które dotacje mają w zamierzeniu kompensować. Do rozliczania dotacji Grupa stosuje metodę dochodową. Dotacje rządowe do aktywów są prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej Grupy jako pomniejszenie wartości bilansowej składnika aktywów.

Kapitały własne

Kapitały własne stanowią kapitały i fundusze tworzone przez spółki Grupy Kapitałowej zgodnie z obowiązującym prawem, tj. właściwymi ustawami, statutami i umowami spółek. Do kapitałów własnych zaliczane są także zysk/strata z lat ubiegłych. Pozycje kapitałów własnych jednostek zależnych, inne niż kapitał zakładowy, w części, w jakiej jednostka dominująca jest właścicielem jednostki zależnej, dodaje się do odpowiednich pozycji kapitałów własnych jednostki dominującej.

Do kapitałów własnych Grupy włącza się tylko te części kapitałów własnych jednostek zależnych, które powstały po dniu nabycia udziałów lub akcji przez jednostkę dominującą.

Kapitał własny Grupy stanowią:

a) kapitał zakładowy – dotyczy jedynie kapitału Banku jako podmiotu dominującego i wykazany jest w wysokości zgodnej ze statutem oraz wpisem do rejestru przedsiębiorców według wartości nominalnej,

b) „premia emisyjna” – nadwyżki osiągnięte przy emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej pozostałe po pokryciu kosztów emisji. Ponadto w pozycji tej ujęto zmianę wartości udziałów niedających kontroli wynikającą ze zwiększenia udziału podmiotu dominującego w kapitale akcyjnym Banku,

c) fundusz ogólnego ryzyka bankowego w Banku Pekao S.A. tworzony jest zgodnie z Prawem Bankowym z dnia 29 sierpnia 1997 roku z zysku po opodatkowaniu,

d) kapitały rezerwowe służące celom określonym w statucie tworzone są z odpisów z zysku,

e) kapitał z aktualizacji wyceny obejmuje skutki wyceny dłużnych instrumentów finansowych oraz kredytów wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, skutki wyceny lub sprzedaży instrumentów kapitałowych wyznaczonych do wyceny w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, skutki wyceny pochodnych instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne, przeszacowanie zobowiązań z tytułu określonych świadczeń pracowniczych oraz wartość podatku odroczonego dla pozycji stanowiących różnice przejściowe odniesione na kapitał z aktualizacji wyceny. W sprawozdaniu z sytuacji finansowej kapitał z aktualizacji wyceny prezentowany jest w ujęciu netto,

f) pozostałe kapitały:

 kapitał zapasowy tworzony jest zgodnie ze statutami spółek z odpisów z zysku,

 obligacje zamienne na akcje – obejmuje ujętą w kapitałach wartość godziwą instrumentów finansowych wyemitowanych w ramach transakcji rozliczanych w instrumentach kapitałowych,

 fundusz na prowadzenie działalności maklerskiej przez Bank Pekao S.A.,

 niepodzielony wynik z lat ubiegłych obejmuje niepodzielone zyski i nie pokryte straty z lat ubiegłych jednostek objętych konsolidacją metodą pełną,

 zysk/strata netto stanowi zysk/strata wynikająca z rachunku zysków i strat za okres, za który sporządzane jest sprawozdanie. Zysk netto uwzględnia podatek dochodowy.

Udziały niedające kontroli

Udziały niedające kontroli jest to część aktywów netto jednostki zależnej (w tym: część zysku lub straty), która przypada na udziały kapitałowe nie należące, bezpośrednio lub za pośrednictwem jednostek zależnych, do Banku.

Transakcje rozliczane w akcjach fantomowych Banku Pekao S.A.

Koszt transakcji rozliczanych z pracownikami w akcjach fantomowych jest wyceniany przez odniesienie do wartości godziwej zobowiązania z tego tytułu na dzień bilansowy.

Wartość godziwa zobowiązania jest szacowana na podstawie ceny akcji Banku na GPW na dzień bilansowy oraz oczekiwanej liczby akcji fantomowych, do których zostaną nabyte uprawnienia.

Koszt transakcji rozliczanych w akcjach fantomowych jest ujmowany jako koszty wynagrodzeń wraz z odpowiadającym mu wzrostem zobowiązania wobec pracowników prezentowanych w pozycji „Rezerwy”.

Skumulowany koszt ujęty z tytułu transakcji rozliczanych w akcjach fantomowych na każdy dzień bilansowy do dnia nabycia praw odzwierciedla stopień upływu okresu nabywania praw oraz liczbę praw do akcji, do których prawa – w opinii Zarządu Banku na ten dzień, opartej na możliwie najlepszych szacunkach liczby akcji – zostaną ostatecznie nabyte.

5.8. Podatek dochodowy

Podatek dochodowy obejmuje podatek bieżący oraz podatek odroczony. Podatek dochodowy ujmuje się w rachunku zysków i strat za wyjątkiem sytuacji, gdy podatek ujmowany jest w kapitale. Bieżący podatek stanowi zobowiązanie podatkowe jednostek Grupy odnoszące się do dochodu do opodatkowania wyliczone według obowiązującej stawki podatkowej, wraz ze wszystkimi korektami zobowiązania podatkowego dotyczącego poprzednich lat. Należności z tytułu podatków są wykazywane, jeśli jednostki Grupy mają wystarczającą pewność, iż istnieją i że zostaną one odzyskane.

Aktywa i rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmowane są metodą bilansową, z tytułu różnic przejściowych pomiędzy wartością podatkową aktywów i zobowiązań, a ich wartością bilansową dla celów raportowania finansowego. Odroczony podatek dochodowy ustala się przy zastosowaniu stawek podatkowych obowiązujących prawnie lub faktycznie na koniec okresu sprawozdawczego, które zgodnie z oczekiwaniami będą obowiązywać w momencie realizacji określonych aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego lub realizacji zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmowane są w odniesieniu do ujemnych różnic przejściowych w takiej wysokości, w jakiej jest prawdopodobne, że zostanie osiągnięty dochód do opodatkowania, który pozwoli wykorzystać te różnice.

Rezerwa na odroczony podatek dochodowy obliczona jest zgodnie z metodą zobowiązania bilansowego opartą na identyfikacji dodatnich różnic przejściowych pomiędzy wartością podatkową, a wartością bilansową aktywów i zobowiązań.

5.9. Pozostałe pozycje

Zobowiązania warunkowe i promesy zobowiązań

Grupa zawiera transakcje, które w momencie zawarcia nie są ujmowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako aktywa lub zobowiązania, natomiast powodują powstanie zobowiązań warunkowych i promes zobowiązań. Zobowiązania warunkowe charakteryzują się tym, że są:

 potencjalnym zobowiązaniem, którego istnienie zostanie potwierdzone w momencie wystąpienia lub niewystąpienia niepewnych przyszłych zdarzeń, które nie podlegają pełnej kontroli Grupy (np. prowadzone sprawy sporne),

 obecnym zobowiązaniem, które powstaje na skutek zdarzeń przeszłych, ale nie jest ujmowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, ponieważ nie jest prawdopodobne, aby konieczne było wydatkowanie środków w celu wypełnienia obowiązku lub kwoty zobowiązania nie można wycenić wystarczająco wiarygodnie (przede wszystkim: niewykorzystane linie kredytowe oraz udzielone gwarancje, akredytywy i poręczenia).

Gwarancje finansowe

Gwarancje finansowe wycenia się według wyższej z następujących wartości:

 kwoty odpisu na oczekiwane straty kredytowe, lub

 początkowo ujętej kwoty, pomniejszonej o skumulowaną kwotę dochodów ujmowanych zgodnie z zasadami MSSF 15.

5.10. Nowe standardy, interpretacje i poprawki do opublikowanych standardów, które zostały zatwierdzone i opublikowane przez Unię Europejską i weszły w życie od lub po 1 stycznia 2020 roku

STANDARD / INTERPRETACJA	OPIS	OCENA WPŁYWU
MSR 1 (zmiana) „Prezentacja sprawozdań finansowych” oraz MSR 8 (zmiana) „Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów”	Zmiany ujednolicają i wyjaśniają definicję „Istotny” oraz zawierają wytyczne w celu zwiększenia spójności stosowania tego konceptu w międzynarodowych standardach sprawozdawczości finansowej.	Zmiana standardów nie miała znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie ich pierwszego zastosowania.
MSSF 9 (zmiana) „Instrumenty finansowe” oraz MSSF 7 (zmiana) „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji”	Zmiany są obowiązkowe i mają zastosowanie do wszystkich powiązań zabezpieczających, na które ma wpływ niepewność wynikająca z reformy wskaźników stóp procentowych. Zmiany wprowadzają czasowe zwolnienie ze stosowania określonych wymogów rachunkowości zabezpieczeń, w taki sposób, aby reforma wskaźników stóp procentowych nie powodowała rozwiązania rachunkowości zabezpieczeń. Kluczowe zwolnienia wynikające ze zmian dotyczą:  wymogu przepływy były „wysoce prawdopodobne”,  komponentów ryzyka,  oceny prospektywnej,  retrospektywnego testu efektywności (dotyczy MSR 39),  przeklasyfikowania rezerwy z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych.	Grupa podjęła decyzję o wcześniejszym zastosowaniu tych zmian w standardach, tj. zasady wynikające z tych zmian zostały przyjęte jako obowiązujące w 2019 roku.
MSSF 3 (zmiana) „Połączenia jednostek”	Zmiany zawężają i wyjaśniają definicję przedsięwzięcia. Umożliwiają również przeprowadzenie uproszczonej oceny czy zespół aktywów i działań stanowi grupę aktywów, a nie przedsięwzięcie.	Zmiana standardu nie miała znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jej pierwszego zastosowania.
MSSF 16 (zmiana) „Leasing”	Zmiany wprowadzają opcjonalne praktyczne rozwiązanie, które upraszcza sposób rozliczania przez leasingobiorcę otrzymanych udogodnień w warunkach najmu, które są bezpośrednią konsekwencją COVID-19. Od leasingobiorcy, który stosuje praktyczne rozwiązanie, nie wymaga się oceny, czy kwalifikujące się udogodnienia w warunkach najmu stanowią modyfikacje leasingu i rozlicza je zgodnie z innymi mającymi zastosowanie wytycznymi. Wynikowe rozliczenie będzie zależało od szczegółów udogodnień. Na przykład, jeśli udogodnienie ma formę jednorazowej obniżki czynszu, zostanie rozliczone jako zmienna opłata leasingowa i ujęte w rachunku zysków i strat. Praktyczne rozwiązanie będzie miało zastosowanie tylko wtedy, gdy:  skorygowana zapłata jest zasadniczo taka sama lub mniejsza od pierwotnej zapłaty,  obniżenie opłat leasingowych dotyczy opłat należnych do 30 czerwca 2021 r. lub wcześniej, i  do warunków najmu nie wprowadzono żadnych innych merytorycznych zmian.	Zmiana standardu nie miała znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jej pierwszego zastosowania.

5.11. Nowe standardy, interpretacje i poprawki do opublikowanych standardów, które zostały wydane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR) i zostały zatwierdzone przez Unię Europejską, ale jeszcze nie weszły w życie

STANDARD / INTERPRETACJA	OPIS	OCENA WPŁYWU
MSSF 4 (zmiana) „Umowy ubezpieczeniowe”	Główne zmiany obejmują:  odroczenie terminu pierwszego zastosowania MSSF 17 o dwa lata na roczne okresy sprawozdawcze rozpoczynające się 1 stycznia 2023 r. lub po tej dacie,  przedłużenie tymczasowego zwolnienia ze stosowania MSSF 9 o dwa lata. W rezultacie kwalifikujące się jednostki będą zobowiązane do stosowania MSSF 9 w odniesieniu do rocznych okresów sprawozdawczych rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku lub po tej dacie. Data obowiązywania - okres roczny rozpoczynający się 1 stycznia 2021 roku lub po tej dacie.	Grupa uważa, że zmiana standardu nie będzie miała znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie ich pierwszego zastosowania.
MSSF 9 (zmiana) „Instrumenty finansowe” oraz MSSF 7 (zmiana) „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji” oraz MSSF 17 (zmiana) „Umowy ubezpieczeniowe” oraz MSSF 16 (zmiana) „Leasing”	Główne zmiany obejmują: 1) rozliczanie modyfikacji aktywów finansowych, zobowiązań finansowych i zobowiązań leasingowych wymaganych jako bezpośrednia konsekwencja reformy wskaźników stóp procentowych i dokonanych na ekonomicznie równoważnych zasadach, poprzez aktualizację efektywnej stopy procentowej, 2) reforma wskaźników stóp procentowych bezpośrednio nie powoduje zaprzestania stosowania zasad rachunkowości zabezpieczeń. Powiązania zabezpieczające (i związana z nimi dokumentacja) muszą zostać zmienione w celu uwzględnienia modyfikacji pozycji zabezpieczanej, instrumentu zabezpieczającego i zabezpieczanego ryzyka. Zmienione powiązania zabezpieczające powinny spełniać wszystkie kryteria kwalifikujące do stosowania rachunkowości zabezpieczeń, w tym wymogi dotyczące efektywności, 3) celem umożliwienia użytkownikom zrozumienia charakteru i zakresu ryzyk wynikających z reformy wskaźników stóp procentowych, na które jednostka jest narażona, oraz sposobu, w jaki jednostka zarządza tymi ryzykami, a także postępów jednostki w przechodzeniu z wskaźników stóp procentowych na alternatywne stopy referencyjne oraz w jaki sposób jednostka zarządza tym przejściem, zmiany wymagają ujawnienia:  informacji o sposobie zarządzania przejściem z wskaźników referencyjnych stóp procentowych na alternatywne stopy referencyjne, postępach poczynionych na dzień sprawozdawczy oraz ryzyku wynikającym z przejścia,  informacji ilościowych na temat aktywów finansowych niebędących instrumentami pochodnymi, zobowiązań finansowych niebędących instrumentami pochodnymi i instrumentów pochodnych, które nadal podlegają referencyjnym wskaźnikom stóp procentowych podlegającym reformie, wykazanych w podziale według znaczących wskaźników referencyjnych stóp procentowych,  informacji w zakresie, w jakim reforma wskaźników stóp procentowych spowodowała zmiany w strategii zarządzania ryzykiem jednostki, opis tych zmian oraz sposób zarządzania tym ryzykiem przez jednostkę. Data obowiązywania - okres roczny rozpoczynający się 1 stycznia 2021 roku lub po tej dacie.	Grupa jest w trakcie analizy wpływu tych zmian na sprawozdanie finansowe.

STANDARD /

INTERPRETACJA

OPIS

OCENA WPŁYWU

MSSF 4 (zmiana) „Umowy ubezpieczeniowe”

Główne zmiany obejmują:

 odroczenie terminu pierwszego zastosowania MSSF 17 o dwa lata na roczne okresy sprawozdawcze rozpoczynające się 1 stycznia 2023 r. lub po tej dacie,

 przedłużenie tymczasowego zwolnienia ze stosowania MSSF 9 o dwa lata. W rezultacie kwalifikujące się jednostki będą zobowiązane do stosowania MSSF 9 w odniesieniu do rocznych okresów sprawozdawczych rozpoczynających się

1 stycznia 2023 roku lub po tej dacie.

Data obowiązywania - okres roczny rozpoczynający się 1 stycznia 2021 roku lub po tej dacie.

Grupa uważa, że zmiana standardu nie będzie miała znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie ich pierwszego zastosowania.

MSSF 9 (zmiana) „Instrumenty

finansowe” oraz MSSF 7 (zmiana)

„Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji” oraz MSSF 17 (zmiana) „Umowy ubezpieczeniowe”

oraz MSSF 16 (zmiana) „Leasing”

Główne zmiany obejmują:

1) rozliczanie modyfikacji aktywów finansowych, zobowiązań finansowych i zobowiązań leasingowych wymaganych jako bezpośrednia konsekwencja reformy wskaźników stóp procentowych i dokonanych na ekonomicznie równoważnych zasadach, poprzez aktualizację efektywnej stopy procentowej,

2) reforma wskaźników stóp procentowych bezpośrednio nie powoduje zaprzestania stosowania zasad rachunkowości zabezpieczeń. Powiązania zabezpieczające (i związana z nimi dokumentacja) muszą zostać zmienione w celu uwzględnienia modyfikacji pozycji zabezpieczanej, instrumentu zabezpieczającego i zabezpieczanego ryzyka. Zmienione powiązania zabezpieczające powinny spełniać wszystkie kryteria kwalifikujące do stosowania rachunkowości zabezpieczeń, w tym wymogi dotyczące efektywności,

3) celem umożliwienia użytkownikom zrozumienia charakteru i zakresu ryzyk wynikających z reformy wskaźników stóp procentowych, na które jednostka jest narażona, oraz sposobu, w jaki jednostka zarządza tymi ryzykami, a także postępów jednostki w przechodzeniu z wskaźników stóp procentowych na alternatywne stopy referencyjne oraz w jaki sposób jednostka zarządza tym przejściem, zmiany wymagają ujawnienia:

 informacji o sposobie zarządzania przejściem z wskaźników referencyjnych stóp procentowych na alternatywne stopy referencyjne, postępach poczynionych na dzień sprawozdawczy oraz ryzyku wynikającym z przejścia,

 informacji ilościowych na temat aktywów finansowych niebędących instrumentami pochodnymi, zobowiązań finansowych niebędących instrumentami pochodnymi i instrumentów pochodnych, które nadal podlegają referencyjnym wskaźnikom stóp procentowych podlegającym reformie, wykazanych w podziale według znaczących wskaźników referencyjnych stóp procentowych,

 informacji w zakresie, w jakim reforma wskaźników stóp procentowych spowodowała zmiany w strategii zarządzania ryzykiem jednostki, opis tych zmian oraz sposób zarządzania tym ryzykiem przez jednostkę.

Data obowiązywania - okres roczny rozpoczynający się 1 stycznia 2021 roku lub po tej dacie.

Grupa jest w trakcie analizy wpływu tych zmian na sprawozdanie finansowe.

5.12. Nowe standardy, interpretacje i poprawki do opublikowanych standardów, które zostały opublikowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR) i oczekują na zatwierdzenie przez Unię Europejską

STANDARD / INTERPRETACJA	OPIS	OCENA WPŁYWU
MSSF 17 „Umowy ubezpieczeniowe”	Nowy standard wymaga wyceny zobowiązań ubezpieczeniowych w wysokości aktualnej wartości wypłaty i zapewnia bardziej jednolite podejście do wyceny i prezentacji wszystkich umów ubezpieczeniowych. Wymogi te mają na celu osiągnięcie spójnego ujmowania umów ubezpieczeniowych opartego na określonych zasadach rachunkowości. MSSF 17 zastępuje MSSF 4 „Umowy ubezpieczeniowe” i związane z nimi interpretacje w dniu zastosowania nowego standardu. Data obowiązywania - okres roczny rozpoczynający się 1 stycznia 2023 roku lub po tej dacie.	Grupa uważa, że nowy standard nie będzie miał znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie jego pierwszego zastosowania.
MSR 1 (zmiana) „Prezentacja sprawozdań finansowych”	Zmiany mają wpływ na wymogi zawarte w MSR 1 dotyczące prezentacji zobowiązań. W szczególności wyjaśniają one, że klasyfikacja zobowiązań jako krótkoterminowe lub długoterminowe powinna opierać się na prawach istniejących na koniec okresu sprawozdawczego. Data obowiązywania - okres roczny rozpoczynający się 1 stycznia 2023 roku lub po tej dacie.	Grupa uważa, że zmiana standardu nie będzie miała znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie ich pierwszego zastosowania.
MSSF 3 (zmiana) „Połączenia jednostek”	Zmiany do MSSF 3 obejmują:  zaktualizowanie MSSF 3 tak, aby odnosił się do Założeń koncepcyjnych z 2018 roku zamiast do Założeń z 1989 roku,  dodanie do MSSF 3 wymogu, zgodnie z którym w przypadku transakcji i innych zdarzeń objętych zakresem MSR 37 lub KIMSF 21 jednostka przejmująca stosuje MSR 37 lub KIMSF 21 (zamiast Założeń koncepcyjnych) w celu zidentyfikowania zobowiązań, które przyjęła w ramach połączenia jednostek, i  dodanie do MSSF 3 wyraźnego stwierdzenia, że jednostka przejmująca nie ujmuje aktywów warunkowych nabytych w ramach połączenia jednostek. Data obowiązywania - okres roczny rozpoczynający się 1 stycznia 2022 roku lub po tej dacie.	Grupa uważa, że zmiana standardu nie będzie miała znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie ich pierwszego zastosowania.
MSR 16 (zmiana) „Rzeczowe aktywa trwałe”	Zmiany do MSR 16 zabraniają odliczania od kosztu wytworzenia pozycji rzeczowych aktywów trwałych jakichkolwiek wpływów ze sprzedaży pozycji wytworzonych w trakcie doprowadzenia tego składnika aktywów do miejsca i stanu umożliwiającego mu działanie w sposób zamierzony przez kierownictwo. Zamiast tego jednostka ujmuje przychody ze sprzedaży takich pozycji oraz koszt wytworzenia tych pozycji w rachunku zysków i strat. Data obowiązywania - okres roczny rozpoczynający się 1 stycznia 2022 roku lub po tej dacie.	Grupa uważa, że zmiana standardu nie będzie miała znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie ich pierwszego zastosowania.
MSR 37 (zmiana) „Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe”	Zmiany do MSR 37 precyzują, że „koszt wykonania” umowy rodzącej obciążenia obejmuje „koszty bezpośrednio związane z umową”. Koszty bezpośrednio związane z umową mogą być kosztami inkrementalnymi związanymi z wykonaniem umowy lub alokacją innych kosztów, które są bezpośrednio związane z realizacją umów. Data obowiązywania - okres roczny rozpoczynający się 1 stycznia 2022 roku lub po tej dacie.	Grupa uważa, że zmiana standardu nie będzie miała znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie ich pierwszego zastosowania.
MSR 1 (zmiana) „Prezentacja sprawozdań finansowych”	Zmiany do MSR 1 obejmują:  jednostka jest zobowiązana do ujawnienia istotnych (z ang. „material”) zasad rachunkowości zamiast znaczących (z ang. „significant”) zasad rachunkowości,  wyjaśnienie, że informacje o polityce rachunkowości mogą być istotne ze względu na swój charakter, nawet jeżeli odnośne kwoty są nieistotne,  wyjaśnienie, że informacje o polityce rachunkowości są istotne, jeżeli użytkownicy sprawozdań finansowych jednostki potrzebowaliby ich do zrozumienia innych istotnych informacji zawartych w sprawozdaniach finansowych,  doprecyzowanie, że jeżeli jednostka ujawnia nieistotne zasady rachunkowości, takie informacje nie mogą przesłaniać istotnych zasad rachunkowości. Data obowiązywania - okres roczny rozpoczynający się 1 stycznia 2023 roku lub po tej dacie.	Grupa uważa, że zmiana standardu nie będzie miała znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie ich pierwszego zastosowania.
MSR 8 (zmiana) „Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów”	Zmiany do MSR 8 obejmują:  zastąpienie definicji zmiany wartości szacunkowych definicją wartości szacunkowych. Zgodnie z nową definicją wartości szacunkowe to „kwoty pieniężne w sprawozdaniach finansowych, które są objęte niepewnością wyceny”,  wyjaśnienie, że zmiana wartości szacunkowej wynikająca z nowych informacji lub nowych wydarzeń nie stanowi korekty błędu. Ponadto skutki zmiany danych wejściowych lub techniki wyceny zastosowanej do ustalenia wartości szacunkowej stanowią zmiany wartości szacunkowych, o ile nie wynikają one z korekty błędów poprzednich okresów,  wyjaśnienie, że zmiana wartości szacunkowej może wpłynąć tylko na zysk lub stratę bieżącego okresu lub zysk lub stratę zarówno okresu bieżącego, jak i okresów przyszłych. Skutek zmiany dotyczący bieżącego okresu ujmuje się jako przychód lub koszt bieżącego okresu. Ewentualny wpływ na przyszłe okresy ujmuje się jako przychód lub koszt w przyszłych okresach. Data obowiązywania - okres roczny rozpoczynający się 1 stycznia 2023 roku lub po tej dacie.	Grupa uważa, że zmiana standardu nie będzie miała znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie ich pierwszego zastosowania.
MSSF 16 (zmiana) „Leasing	Zmiany wprowadzają opcjonalne praktyczne rozwiązanie, które upraszcza sposób rozliczania przez leasingobiorcę otrzymanych udogodnień w warunkach najmu, które są bezpośrednią konsekwencją COVID-19. Od leasingobiorcy, który stosuje praktyczne rozwiązanie, nie wymaga się oceny, czy kwalifikujące się udogodnienia w warunkach najmu stanowią modyfikacje leasingu i rozlicza je zgodnie z innymi mającymi zastosowanie wytycznymi. Wynikowe rozliczenie będzie zależało od szczegółów udogodnień. Na przykład, jeśli udogodnienie ma formę jednorazowej obniżki czynszu, zostanie rozliczone jako zmienna opłata leasingowa i ujęte w rachunku zysków i strat. Praktyczne rozwiązanie będzie miało zastosowanie tylko wtedy, gdy:  skorygowana zapłata jest zasadniczo taka sama lub mniejsza od pierwotnej zapłaty,  obniżenie opłat leasingowych dotyczy opłat należnych do 30 czerwca 2022 r. lub wcześniej, i  do warunków najmu nie wprowadzono żadnych innych merytorycznych zmian. Data obowiązywania - okres rozpoczynający się 1 kwietnia 2021 roku lub po tej dacie.	Bank uważa, że zmiana standardu nie będzie miała znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe w okresie ich pierwszego zastosowania.

6. Zarządzanie ryzykiem

Polityka zarządzania ryzykiem Grupy ma na celu optymalizację struktury sprawozdania z sytuacji finansowej i pozycji pozabilansowych przy uwzględnieniu założonej relacji ryzyka do dochodu oraz kompleksowego ujęcia wpływu różnych rodzajów ryzyka, które Grupa podejmuje w swojej działalności biznesowej. Ryzyka są monitorowane i kontrolowane w odniesieniu do dochodowości i kapitału niezbędnego do ich pokrycia oraz regularnie raportowane, zgodnie z zasadami opisanymi poniżej.

Dalsza część noty opisuje wszystkie istotne rodzaje ryzyka występujące w działalności Grupy.

6.1. Struktura organizacyjna zarządzania ryzykiem

Rada Nadzorcza

Rada Nadzorcza sprawuje nadzór nad systemem zarządzania ryzykiem oraz ocenia jego adekwatność i skuteczność. Ponadto sprawuje ona nadzór nad zgodnością polityki Grupy w zakresie podejmowania ryzyka ze strategią i planem finansowym Grupy. Radę Nadzorczą w wypełnianiu jej zadań wspiera Komitet ds. Ryzyka.

Zarząd

Zarząd jest odpowiedzialny za opracowanie, wdrażanie i funkcjonowanie procesów zarządzania ryzykiem poprzez m.in. wprowadzanie odpowiednich wewnętrznych regulacji z uwzględnieniem wyników kontroli audytu wewnętrznego.

Zarząd odpowiada za skuteczność systemu zarządzania ryzykiem, systemu kontroli wewnętrznej, procesu obliczania kapitału wewnętrznego oraz za efektywność przeglądu procesu wyliczania kapitału wewnętrznego i jego monitoring. Ponadto wprowadza niezbędne korekty lub udoskonalenia do tych procesów i systemów, co do których zachodzi taka konieczność. Konieczność ta może być spowodowana zmianami poziomu ryzyka w działalności Grupy, czynnikami otoczenia gospodarczego lub nieprawidłowościami w funkcjonowaniu procesów lub systemów.

Zarząd okresowo przedkłada Radzie Nadzorczej syntetyczną informację na temat typów, skali, istotności rodzajów ryzyka, na które narażona jest Grupa, jak również metod wykorzystywanych do ich zarządzania.

Zarząd ocenia, czy działalność taka jak: identyfikacja, pomiar, monitorowanie, raportowanie i kontrola lub ograniczanie są prowadzone na odpowiednim poziomie w ramach procesu zarządzania ryzykiem. Ponadto sprawdza, czy kierownictwo każdego szczebla efektywnie zarządza ryzykiem w ramach swoich kompetencji.

Komitety

W realizacji powyższych zadań, w zakresie zarządzania ryzykiem, Zarząd jest wspierany przez odpowiednie komitety:

 Komitet Aktywów Pasywów i Ryzyka – w zakresie zarządzania ryzykiem rynkowym, płynności oraz adekwatnością kapitałową,

 Komitet Płynności i Ryzyka Rynkowego, stanowiący wsparcie dla Komitetu Komitetu Aktywów Pasywów i Ryzyka – w zakresie zarządzania ryzykiem płynności oraz rynkowym,

 Komitet Ryzyka Operacyjnego – w zakresie zarządzania ryzykiem operacyjnym,

 Komitet Kredytowy – w zakresie podejmowania decyzji kredytowych w ramach uprawnień oraz w przypadku przygotowania rekomendacji dotyczących największych transakcji przedstawianych do decyzji Zarządowi,

 Komitet Bezpieczeństwa – w dziedzinie bezpieczeństwa i zarządzania ciągłością działania,

 Komitet Ryzyka Modeli – w zakresie zarządzania ryzykiem modeli,

 Komitet ds. Planu Naprawy – w zakresie wspierania procesu tworzenia, utrzymania i aktualizacji Planu Naprawy.

6.2. Ryzyko kredytowe

Ryzyko kredytowe należy do podstawowych rodzajów ryzyka związanych z działalnością Grupy. Udział kredytów i pożyczek w sprawozdaniu z sytuacji finansowej Grupy powoduje, że jego utrzymanie na bezpiecznym poziomie ma zasadnicze znaczenie dla wyników prowadzonej działalności Grupy. Proces zarządzania ryzykiem kredytowym ma charakter scentralizowany i jest wykonywany przede wszystkim poprzez jednostki Pionu Zarządzania Ryzykami, umiejscowione w Centrali Banku oraz jego strukturach lokalnych.

Proces obejmuje wszystkie funkcje kredytowe – analizę kredytową, podejmowanie decyzji kredytowych, monitorowanie i administrowanie oraz restrukturyzację i windykację.

Funkcje te są realizowane zgodnie z obowiązującą w danym roku obrachunkowym polityką kredytową Banku przyjętą przez Zarząd i Radę Nadzorczą Banku. Efektywność i skuteczność funkcji kredytowych jest osiągana przy wykorzystaniu zróżnicowanych metod i metodologii kredytowych oraz zastosowaniu zaawansowanych narzędzi informatycznych, które zostały zintegrowane z głównym systemem informatycznym Banku. Procedury obowiązujące w Banku pozwalają na ograniczanie ryzyka kredytowego, w szczególności te dotyczące zasad oceny ryzyka transakcji, ustanawiania prawnych zabezpieczeń kredytów, uprawnień do podejmowania decyzji kredytowych oraz ograniczenia kredytowania niektórych obszarów działalności, zgodnie z przyjętym w Banku systemem segmentacji klientów.

Uprawnienia do podejmowania decyzji kredytowych, ograniczenia kredytowania niektórych obszarów działalności oraz wewnętrzne i zewnętrzne normy ostrożnościowe uwzględniają nie tylko kredyty, pożyczki i gwarancje, ale również transakcje pochodne i instrumenty dłużne.

Dla wzrostu bezpieczeństwa działalność kredytowa limitowana jest w oparciu o ograniczenia wynikające z przepisów zewnętrznych oraz wewnętrzne normy ostrożnościowe. Dotyczą one w szczególności koncentracji zaangażowania kredytowego, wskaźników jakości portfela kredytowego oraz limitów zaangażowania na poszczególne kraje, banki zagraniczne i krajowe instytucje finansowe.

Bank ustalił następujące wewnętrzne limity portfelowe w polityce kredytowej:

 limity zaangażowania na poszczególne sektory gospodarki narodowej,

 udział znaczących zaangażowań w portfelu kredytowym Banku,

 limity na segmenty klientów oraz należności walutowe,

 limity na produkty (kredyty hipoteczne udzielane klientom indywidualnym, ekspozycje podmiotów gospodarczych zabezpieczonych hipotecznie, w tym dotyczące finansowania nieruchomości komercyjnych).

Funkcjonujący w Banku system limitów wewnętrznych obejmuje również szereg szczegółowych limitów stanowiących wsparcie dla kluczowych limitów określonych w polityce kredytowej.

Ponadto Bank limituje transakcje kredytowe charakteryzujące się podwyższonym ryzykiem poprzez zastrzeżenie decyzyjności w tych przypadkach dla szczebli decyzyjnych z wyższym limitem uprawnień.

Ochronę jakości portfela kredytowego zapewniają również jego okresowe przeglądy oraz bieżące monitorowanie terminowej obsługi kredytów i kondycji finansowej klientów.

Modele ratingowe wykorzystywane w procesie zarządzania ryzykiem kredytowym

Dla potrzeb zarządzania ryzykiem kredytowym Bank korzysta z wewnętrznych modeli ratingowych w zależności od segmentu klienta i/lub rodzaju ekspozycji.

Proces nadawania ratingu stanowi istotny element oceny ryzyka kredytowego klienta i transakcji, stanowiąc wstępny etap w procesie podejmowania decyzji kredytowej zarówno o udzieleniu jak i zmianie warunków kredytu oraz w procesie monitorowania jakości portfela kredytowego.

Pomiar ryzyka kredytowego odbywa się przy uwzględnieniu trzech parametrów – PD, LGD oraz EAD. Parametr PD odnosi się do prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania (ang. default) czyli z niedotrzymania warunków umownych przez kredytobiorcę, w horyzoncie jednego roku i może mieć charakter podmiotowy lub produktowy. Parametr LGD wskazuje na szacowaną wysokość straty, która zostanie poniesiona dla każdej transakcji o charakterze kredytowym od daty wystąpienia takiego niewykonania zobowiązania. Parametr EAD odzwierciedla szacowaną wysokość ekspozycji kredytowej na tę datę.

Parametry ryzyka wyznaczane w oparciu o modele ratingowe służą do wyliczenia oczekiwanej straty z tytułu ryzyka kredytowego.

Wartość oczekiwanej straty jest jednym z istotnych kryteriów oceny branym pod uwagę przez czynniki decyzyjne w procesie kredytowania. W szczególności ta wartość jest porównywana z wnioskowanym poziomem marży.

Poziom marż minimalnych dla danego produktu lub segmentu klienta jest określany na podstawie analizy ryzyka, uwzględniającej wartość szacowanych parametrów ryzyka.

Zarówno rating klienta jak i transakcji, a także parametry ryzyka kredytowego odgrywają znaczącą rolę w systemie informacji o ryzyku kredytowym. Raporty ryzyka kredytowego dla każdego modelu ratingowego zawierają informacje dotyczące porównania zrealizowanych parametrów z teoretycznymi wartościami dla każdej klasy ratingowej.

Raporty ryzyka kredytowego są generowane miesięcznie, a ich zakres jest różny w zależności od odbiorcy raportu (im wyższy szczebel zarządzania, tym prezentowane raporty są bardziej zagregowane). Raporty ryzyka kredytowego są wykorzystywane w procesie zarządzania ryzykiem kredytowym.

Na potrzeby wewnętrzne w Banku funkcjonują następujące modele ratingowe, opracowane zgodnie z postanowieniami Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych:

1) Dla segmentu klienta indywidualnego Bank stosuje trzy odrębne modele przeznaczone dla:

 kredytów mieszkaniowych (zabezpieczonych hipotecznie),

 pożyczek gotówkowych (konsumenckich),

 limitów odnawialnych.

2) Dla segmentu klienta korporacyjnego, Bank stosuje modele ratingowe dzieląc klientów na:

 przedsiębiorstwa niefinansowe:

o klienci korporacyjni,

o małe i średnie przedsiębiorstwa (SME),

 kredytowanie specjalistyczne (finansowanie nieruchomości przychodowych),

 jednostki samorządu terytorialnego.

3) Dla segmentu przedsiębiorstw, Pekao Bank Hipoteczny S.A. stosuje model ratingowy – System Oceny Punktowej (SOP).

Wewnętrznymi modelami ratingowymi nie są objęte następujące rodzaje ekspozycji:

1) ekspozycje detaliczne nieistotne co do wielkości oraz profilu postrzeganego ryzyka:

 debety,

 ekspozycje związane z kartami kredytowymi,

 ekspozycje związane z kasami mieszkaniowymi,

 pozostałe należności.

2) ekspozycje wobec przedsiębiorstw:

 ekspozycje wobec giełd i pozostałych instytucji finansowych,

 ekspozycje wobec instytucji ubezpieczeniowych,

 finansowanie projektów,

 skupione wierzytelności,

 ekspozycje wobec funduszy inwestycyjnych,

 ekspozycje wobec przedsiębiorstw leasingowych i holdingów finansowych,

 pozostałe należności nieistotne co do wielkości oraz profilu postrzeganego ryzyka.

3) ekspozycje wobec samorządów regionalnych i władz lokalnych, które nie są traktowane jako ekspozycje wobec rządów centralnych, dla których liczba istotnych kontrahentów jest ograniczona.

W poniższych tabelach przedstawiono jakość portfela kredytowego.

Rozkład portfela objętego modelem ratingowym dla segmentu klienta indywidualnego (bez utraty wartości)

KLASA RATINGOWA	ZAKRES PD	31.12.2020
		WARTOŚĆ BILANSOWA BRUTTO EKSPOZYCJI BILANSOWYCH						WARTOŚĆ NOMINALNA EKSPOZYCJI POZABILANSOWYCH					% PORTFELA
		Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		RAZEM
		Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	RAZEM
KREDYTY MIESZKANIOWE (ZABEZPIECZONE HIPOTECZNIE)
1	0,00% <= PD < 0,06%	9 427 476	1 397 961				10 825 437	270 897	479			271 376	17,5%
2	0,06% <= PD < 0,19%	4 223 460	1 161 191				5 384 651	287 367	537			287 904	9,0%
3	0,19% <= PD < 0,35%	24 407 668	5 112 529				29 520 197	298 535	37 889			336 424	47,2%
4	0,35% <= PD < 0,73%	10 585 602	2 558 630				13 144 232	195 676	38 329			234 005	21,1%
5	0,73% <= PD < 3,50%	543 562	1 313 860				1 857 422	101 870	37 841			139 711	3,2%
6	3,50% <= PD < 14,00%	36 358	600 638				636 996	14 659	60 045			74 704	1,1%
7	14,00% <= PD < 100,00%	2 594	567 408				570 002	246	11 041			11 287	0,9%
Razem		49 226 720	12 712 217				61 938 937	1 169 250	186 161			1 355 411	100,0%
POŻYCZKI GOTÓWKOWE (KONSUMENCKIE)
1	0,00% <= PD < 0,09%	820 562	147 240				967 802	1	-			1	8,7%
2	0,09% <= PD < 0,18%	1 623 714	147 160				1 770 874	158	-			158	16,0%
3	0,18% <= PD < 0,39%	2 774 848	155 910				2 930 758	25	-			25	26,4%
4	0,39% <= PD < 0,90%	2 249 802	234 957				2 484 759	91	-			91	22,4%
5	0,90% <= PD < 2,60%	1 105 232	466 568				1 571 800	20	2			22	14,2%
6	2,60% <= PD < 9,00%	317 618	398 689				716 307	2	5			7	6,5%
7	9,00% <= PD < 30,00%	84 197	294 287				378 484	-	8			8	3,4%
8	30,00% <= PD < 100,00%	18 416	243 084				261 500	-	-			-	2,4%
Razem		8 994 389	2 087 895				11 082 284	297	15			312	100,0%
LIMITY ODNAWIALNE
1	0,00% <= PD < 0,02%	1 525	6 888				8 413	45 511	403 620			449 131	46,6%
2	0,02% <= PD < 0,11%	7 841	31 815				39 656	31 717	190 209			221 926	26,7%
3	0,11% <= PD < 0,35%	8 665	52 654				61 319	7 044	57 153			64 197	12,8%
4	0,35% <= PD < 0,89%	9 548	38 977				48 525	11 126	17 824			28 950	7,9%
5	0,89% <= PD < 2,00%	906	18 497				19 403	296	6 415			6 711	2,7%
6	2,00% <= PD < 4,80%	644	10 461				11 105	158	6 472			6 630	1,8%
7	4,80% <= PD < 100,00%	108	8 447				8 555	109	6 213			6 322	1,5%
Razem		29 237	167 739				196 976	95 961	687 906			783 867	100,0%
Razem segment klienta indywidualnego		58 250 346	14 967 851				73 218 197	1 265 508	874 082			2 139 590

KLASA RATINGOWA	ZAKRES PD	31.12.2019
		WARTOŚĆ BILANSOWA BRUTTO EKSPOZYCJI BILANSOWYCH						WARTOŚĆ NOMINALNA EKSPOZYCJI POZABILANSOWYCH					% PORTFELA
		Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		RAZEM
		Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	RAZEM
KREDYTY MIESZKANIOWE (ZABEZPIECZONE HIPOTECZNIE)
1	0,00% <= PD < 0,06%	9 233 873	1 485 203				10 719 076	291 995	194			292 189	18,3%
2	0,06% <= PD < 0,19%	4 177 756	1 249 785				5 427 541	318 470	187			318 657	9,5%
3	0,19% <= PD < 0,35%	22 531 902	4 762 961				27 294 863	348 180	24 159			372 339	46,0%
4	0,35% <= PD < 0,73%	9 480 685	2 521 353				12 002 038	199 831	32 424			232 255	20,3%
5	0,73% <= PD < 3,50%	636 636	1 294 035				1 930 671	109 036	32 316			141 352	3,4%
6	3,50% <= PD < 14,00%	45 478	648 205				693 683	13 996	58 877			72 873	1,3%
7	14,00% <= PD < 100,00%	3 749	719 254				723 003	330	10 047			10 377	1,2%
Razem		46 110 079	12 680 796				58 790 875	1 281 838	158 204			1 440 042	100,0%
POŻYCZKI GOTÓWKOWE (KONSUMENCKIE)
1	0,00% <= PD < 0,09%	728 599	147 737				876 336	4	-			4	7,3%
2	0,09% <= PD < 0,18%	1 537 399	198 793				1 736 192	59	-			59	14,6%
3	0,18% <= PD < 0,39%	2 734 533	223 202				2 957 735	41	-			41	24,9%
4	0,39% <= PD < 0,90%	2 619 406	152 819				2 772 225	329	-			329	23,2%
5	0,90% <= PD < 2,60%	1 708 634	165 775				1 874 409	43	-			43	15,7%
6	2,60% <= PD < 9,00%	623 057	332 672				955 729	4	19			23	8,0%
7	9,00% <= PD < 30,00%	156 692	308 864				465 556	1	201			202	3,9%
8	30,00% <= PD < 100,00%	21 284	268 797				290 081	-	6			6	2,4%
Razem		10 129 604	1 798 659				11 928 263	481	226			707	100,0%
LIMITY ODNAWIALNE
1	0,00% <= PD < 0,02%	1 111	5 580				6 691	34 123	332 426			366 549	36,0%
2	0,02% <= PD < 0,11%	9 364	40 404				49 768	41 943	271 628			313 571	35,1%
3	0,11% <= PD < 0,35%	11 564	65 151				76 715	8 897	64 278			73 175	14,5%
4	0,35% <= PD < 0,89%	4 580	45 388				49 968	1 898	18 048			19 946	6,8%
5	0,89% <= PD < 2,00%	2 264	26 539				28 803	501	7 740			8 241	3,6%
6	2,00% <= PD < 4,80%	1 125	18 019				19 144	262	6 757			7 019	2,5%
7	4,80% <= PD < 100,00%	211	9 460				9 671	202	5 670			5 872	1,5%
Razem		30 219	210 541				240 760	87 826	706 547			794 373	100,0%
Razem segment klienta indywidualnego		56 269 902	14 689 996				70 959 898	1 370 145	864 977			2 235 122

Rozkład portfela objętego modelem ratingowym dla segmentu przedsiębiorstw (bez utraty wartości)

KLASA RATINGOWA	ZAKRES PD	31.12.2020
		WARTOŚĆ BILANSOWA BRUTTO EKSPOZYCJI BILANSOWYCH						WARTOŚĆ NOMINALNA EKSPOZYCJI POZABILANSOWYCH					% PORTFELA
		Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		RAZEM
		Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	RAZEM
KLIENCI KORPORACYJNI
1	0,00% <= PD < 0,14%	122 099	140				122 239	471 598	131			471 729	1,0%
2	0,14% <= PD < 0,25%	1 011 543	3 521				1 015 064	2 139 727	17 586			2 157 313	5,4%
3	0,25% <= PD < 0,42%	2 522 666	5 956				2 528 622	6 194 806	40 235			6 235 041	15,0%
4	0,42% <= PD < 0,77%	5 863 163	85 402				5 948 565	6 452 169	520 941			6 973 110	22,1%
5	0,77% <= PD < 1,42%	5 568 552	731 633				6 300 185	6 592 749	356 656			6 949 405	22,7%
6	1,42% <= PD < 2,85%	2 467 610	579 431				3 047 041	2 579 710	568 572			3 148 282	10,6%
7	2,85% <= PD < 6,00%	3 954 244	828 511				4 782 755	3 316 399	405 511			3 721 910	14,6%
8	6,00% <= PD < 12,00%	1 212 857	1 578 229				2 791 086	1 186 916	618 521			1 805 437	7,9%
9	12,00% <= PD < 100,00%	15 135	143 710				158 845	36 308	203 597			239 905	0,7%
Razem		22 737 869	3 956 533				26 694 402	28 970 382	2 731 750			31 702 132	100,0%
MAŁE I ŚREDNIE PRZEDSIĘBIORSTWA (SME)
1	0,00% <= PD < 0,06%	16 014	55				16 069	23 521	100			23 621	1,0%
2	0,06% <= PD < 0,14%	192 212	2 495				194 707	246 236	3 682			249 918	10,7%
3	0,14% <= PD < 0,35%	626 147	36 791				662 938	417 039	19 206			436 245	26,4%
4	0,35% <= PD < 0,88%	644 033	62 747				706 780	327 976	35 695			363 671	25,7%
5	0,88% <= PD < 2,10%	481 445	85 207				566 652	162 376	22 431			184 807	18,0%
6	2,10% <= PD < 4,00%	239 868	57 842				297 710	85 155	9 394			94 549	9,4%
7	4,00% <= PD < 7,00%	92 500	45 809				138 309	37 030	19 426			56 456	4,7%
8	7,00% <= PD < 12,00%	59 119	27 267				86 386	9 175	1 636			10 811	2,3%
9	12,00% <= PD < 22,00%	14 454	16 963				31 417	3 023	747			3 770	0,8%
10	22,00% <= PD < 100,00%	13 291	24 301				37 592	2 992	1 354			4 346	1,0%
Razem		2 379 083	359 477				2 738 560	1 314 523	113 671			1 428 194	100,0%
Razem segment przedsiębiorstw		25 116 952	4 316 010				29 432 962	30 284 905	2 845 421			33 130 326

KLASA RATINGOWA	ZAKRES PD	31.12.2019
		WARTOŚĆ BILANSOWA BRUTTO EKSPOZYCJI BILANSOWYCH						WARTOŚĆ NOMINALNA EKSPOZYCJI POZABILANSOWYCH					% PORTFELA
		Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		RAZEM
		Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	RAZEM
KLIENCI KORPORACYJNI
1	0,00% <= PD < 0,15%	275 630	671				276 301	859 367	2 001			861 368	2,2%
2	0,15% <= PD < 0,27%	1 880 637	8 227				1 888 864	5 346 078	25 827			5 371 905	13,8%
3	0,27% <= PD < 0,45%	3 963 063	169 016				4 132 079	4 506 882	219 586			4 726 468	16,9%
4	0,45% <= PD < 0,75%	6 078 657	194 449				6 273 106	5 281 087	334 418			5 615 505	22,7%
5	0,75% <= PD < 1,27%	4 799 018	295 243				5 094 261	3 606 115	384 703			3 990 818	17,3%
6	1,27% <= PD < 2,25%	3 169 057	563 146				3 732 203	2 621 428	254 241			2 875 669	12,6%
7	2,25% <= PD < 4,00%	559 941	226 291				786 232	1 543 789	356 684			1 900 473	5,1%
8	4,00% <= PD < 8,50%	1 212 535	1 813 748				3 026 283	986 933	393 162			1 380 095	8,4%
9	8,50% <= PD < 100,00%	121 795	249 586				371 381	7 523	159 192			166 715	1,0%
Razem		22 060 333	3 520 377				25 580 710	24 759 202	2 129 814			26 889 016	100,0%
MAŁE I ŚREDNIE PRZEDSIĘBIORSTWA (SME)
1	0,00% <= PD < 0,06%	17 333	2 702				20 035	29 066	310			29 376	1,1%
2	0,06% <= PD < 0,14%	223 137	3 459				226 596	233 168	2 854			236 022	9,9%
3	0,14% <= PD < 0,35%	770 220	55 836				826 056	394 508	17 389			411 897	26,6%
4	0,35% <= PD < 0,88%	813 715	82 688				896 403	247 706	42 686			290 392	25,4%
5	0,88% <= PD < 2,10%	602 666	80 864				683 530	128 830	14 136			142 966	17,7%
6	2,10% <= PD < 4,00%	253 834	44 055				297 889	71 490	5 690			77 180	8,0%
7	4,00% <= PD < 7,00%	100 628	46 823				147 451	20 074	2 813			22 887	3,7%
8	7,00% <= PD < 12,00%	65 851	48 545				114 396	27 723	7 639			35 362	3,2%
9	12,00% <= PD < 22,00%	82 690	30 797				113 487	18 795	1 254			20 049	2,9%
10	22,00% <= PD < 100,00%	16 074	54 124				70 198	775	1 249			2 024	1,5%
Razem		2 946 148	449 893				3 396 041	1 172 135	96 020			1 268 155	100,0%
Razem segment przedsiębiorstw		25 006 481	3 970 270				28 976 751	25 931 337	2 225 834			28 157 171

Rozkład portfela objętego modelem ratingowym dla segmentu jednostek samorządu terytorialnego (bez utraty wartości)

KLASA RATINGOWA	ZAKRES PD	31.12.2020
		WARTOŚĆ BILANSOWA BRUTTO EKSPOZYCJI BILANSOWYCH						WARTOŚĆ NOMINALNA EKSPOZYCJI POZABILANSOWYCH					% PORTFELA
		Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		RAZEM
		Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	RAZEM
JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
1	0,00% <= PD < 0,04%	5 529	-				5 529	60 890	-			60 890	3,2%
2	0,04% <= PD < 0,06%	223 197	-				223 197	9 959	-			9 959	11,3%
3	0,06% <= PD < 0,13%	84 722	-				84 722	120 552	-			120 552	10,0%
4	0,13% <= PD < 0,27%	381 489	-				381 489	130 319	-			130 319	24,9%
5	0,27% <= PD < 0,50%	310 006	-				310 006	56 900	-			56 900	17,8%
6	0,50% <= PD < 0,80%	459 694	-				459 694	61 000	-			61 000	25,4%
7	0,80% <= PD < 1,60%	129 683	-				129 683	23 275	-			23 275	7,4%
8	1,60% <= PD < 100,00%	-	-				-	-	-			-	0,0%
Razem		1 594 320	-				1 594 320	462 895	-			462 895	100,0%

KLASA RATINGOWA	ZAKRES PD	31.12.2019
		WARTOŚĆ BILANSOWA BRUTTO EKSPOZYCJI BILANSOWYCH						WARTOŚĆ NOMINALNA EKSPOZYCJI POZABILANSOWYCH					% PORTFELA
		Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		RAZEM
		Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	RAZEM
JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
1	0,00% <= PD < 0,04%	19 171	-				19 171	58 069	-			58 069	3,4%
2	0,04% <= PD < 0,06%	242 222	-				242 222	1 017	-			1 017	10,8%
3	0,06% <= PD < 0,13%	137 284	-				137 284	24 028	-			24 028	7,2%
4	0,13% <= PD < 0,27%	513 020	-				513 020	192 381	-			192 381	31,3%
5	0,27% <= PD < 0,50%	326 835	-				326 835	35 200	-			35 200	16,0%
6	0,50% <= PD < 0,80%	572 450	-				572 450	8 000	-			8 000	25,7%
7	0,80% <= PD < 1,60%	101 926	-				101 926	17 525	-			17 525	5,3%
8	1,60% <= PD < 100,00%	6 467	-				6 467	184	-			184	0,3%
Razem		1 919 375	-				1 919 375	336 404	-			336 404	100,0%

Rozkład portfela objętego modelem ratingowym SOP Pekao Banku Hipotecznego S.A. dla segmentu przedsiębiorstw (bez utraty wartości)

KLASA RATINGOWA	31.12.2020
	WARTOŚĆ BILANSOWA BRUTTO EKSPOZYCJI BILANSOWYCH						WARTOŚĆ NOMINALNA EKSPOZYCJI POZABILANSOWYCH					% PORTFELA
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		RAZEM
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	RAZEM
SEGMENT PRZEDSIĘBIORSTW OBJĘTY MODELEM RATINGOWYM SOP
SOP1	4 351	3 684				8 035	-	-			-	1,2%
SOP2	11 645	9 767				21 412	-	-			-	3,3%
SOP3	110 384	21 436				131 820	-	-			-	20,5%
SOP4	282 789	187 809				470 598	-	-			-	73,2%
SOP5	-	11 648				11 648	-	-			-	1,8%
Razem	409 169	234 344				643 513	-	-			-	100,0%

KLASA RATINGOWA	31.12.2019
	WARTOŚĆ BILANSOWA BRUTTO EKSPOZYCJI BILANSOWYCH						WARTOŚĆ NOMINALNA EKSPOZYCJI POZABILANSOWYCH					% PORTFELA
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		RAZEM
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	RAZEM
SEGMENT PRZEDSIĘBIORSTW OBJĘTY MODELEM RATINGOWYM SOP
SOP1	5 944	-				5 944	-	-			-	0,8%
SOP2	22 736	4 542				27 278	-	-			-	3,5%
SOP3	331 144	8 828				339 972	-	-			-	43,0%
SOP4	381 781	14 710				396 491	-	-			-	50,1%
SOP5	6 449	14 164				20 613	-	-			-	2,6%
Razem	748 054	42 244				790 298	-	-			-	100,0%

Dla ekspozycji z tytułu kredytowania specjalistycznego Bank stosuje podejście pogrupowania (ang. slotting criteria) w ramach metody wewnętrznych ratingów, polegające na zastosowaniu klas nadzorczych w procesie przypisywania wag ryzyka.

Rozkład portfela ekspozycji z tytułu kredytowania specjalistycznego (bez utraty wartości)

KLASA NADZORCZA	31.12.2020
	WARTOŚĆ BILANSOWA BRUTTO EKSPOZYCJI BILANSOWYCH						WARTOŚĆ NOMINALNA EKSPOZYCJI POZABILANSOWYCH					% PORTFELA
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		RAZEM
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	RAZEM
EKSPOZYCJE Z TYTUŁU KREDYTOWANIA SPECJALISTYCZNEGO
Wysoka	448 501	-				448 501	22 137	-			22 137	7,2%
Dobra	2 475 157	1 911 113				4 386 270	686 820	8 882			695 702	78,0%
Zadowalająca	104 540	842 280				946 820	17 460	3			17 463	14,8%
Słaba	-	-				-	-	-			-	0,0%
Razem	3 028 198	2 753 393				5 781 591	726 417	8 885			735 302	100,0%

KLASA NADZORCZA	31.12.2019
	WARTOŚĆ BILANSOWA BRUTTO EKSPOZYCJI BILANSOWYCH						WARTOŚĆ NOMINALNA EKSPOZYCJI POZABILANSOWYCH					% PORTFELA
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		RAZEM
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	RAZEM
EKSPOZYCJE Z TYTUŁU KREDYTOWANIA SPECJALISTYCZNEGO
Wysoka	654 675	-				654 675	51 116	-			51 116	9,8%
Dobra	4 173 576	-				4 173 576	1 321 969	-			1 321 969	75,9%
Zadowalająca	298 261	608 620				906 881	68 463	-			68 463	13,5%
Słaba	-	55 415				55 415	-	-			-	0,8%
Razem	5 126 512	664 035				5 790 547	1 441 548	-			1 441 548	100,0%

Portfel ekspozycji nie objętych modelem ratingowym (bez utraty wartości), według okresów przeterminowania

	31.12.2020
	WARTOŚĆ BILANSOWA BRUTTO EKSPOZYCJI BILANSOWYCH						WARTOŚĆ NOMINALNA EKSPOZYCJI POZABILANSOWYCH					% PORTFELA
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		RAZEM
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	RAZEM
EKSPOZYCJE NIE OBJĘTE MODELEM RATINGOWYM
Nieprzeterminowane	25 136 203	4 294 870				29 431 073	14 837 215	797 768			15 634 983	98,1%
Przeterminowane, w tym:	701 345	166 741				868 086	22 909	1 414			24 323	1,9%
do 1 miesiąca	685 830	59 123				744 953	22 909	977			23 886	1,6%
od 1 do 2 miesięcy	10 474	79 297				89 771	-	35			35	0,2%
od 2 do 3 miesięcy	5 041	28 321				33 362	-	402			402	0,1%
Razem	25 837 548	4 461 611				30 299 159	14 860 124	799 182			15 659 306	100,0%

	31.12.2019
	WARTOŚĆ BILANSOWA BRUTTO EKSPOZYCJI BILANSOWYCH						WARTOŚĆ NOMINALNA EKSPOZYCJI POZABILANSOWYCH					% PORTFELA
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		RAZEM
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	RAZEM
EKSPOZYCJE NIE OBJĘTE MODELEM RATINGOWYM
Nieprzeterminowane	28 888 704	574 281				29 462 985	13 869 014	203 582			14 072 596	97,0%
Przeterminowane, w tym:	779 215	281 690				1 060 905	44 371	246 588			290 959	3,0%
do 1 miesiąca	779 215	75 632				854 847	44 371	1 809			46 180	2,0%
od 1 do 2 miesięcy	-	95 958				95 958	-	491			491	0,2%
od 2 do 3 miesięcy	-	110 100				110 100	-	244 288			244 288	0,8%
Razem	29 667 919	855 971				30 523 890	13 913 385	450 170			14 363 555	100,0%

Portfel ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości, według okresów przeterminowania

	31.12.2020
	WARTOŚĆ BILANSOWA BRUTTO EKSPOZYCJI BILANSOWYCH						WARTOŚĆ NOMINALNA EKSPOZYCJI POZABILANSOWYCH					% PORTFELA
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		RAZEM
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	RAZEM
EKSPOZYCJE Z ROZPOZNANĄ UTRATĄ WARTOŚCI
Nieprzeterminowane			1 924 516	610 169	4 947	2 539 632			299 090	14 134	313 224	31,5%
Przeterminowane, w tym:			3 311 495	2 682 313	34 625	6 028 433			180 147	2 725	182 872	68,5%
do 1 miesiąca			38 232	223 655	9 635	271 522			96	740	836	3,0%
od 1 do 3 miesięcy			74 415	215 886	109	290 410			79	198	277	3,2%
od 3 miesięcy do 1 roku			178 664	412 604	7 151	598 419			1 142	622	1 764	6,6%
od 1 do 5 lat			516 238	1 039 721	957	1 556 916			177 115	557	177 672	19,1%
powyżej 5 lat			2 503 946	790 447	16 773	3 311 166			1 715	608	2 323	36,6%
Razem			5 236 011	3 292 482	39 572	8 568 065			479 237	16 859	496 096	100,0%

	31.12.2019
	WARTOŚĆ BILANSOWA BRUTTO EKSPOZYCJI BILANSOWYCH						WARTOŚĆ NOMINALNA EKSPOZYCJI POZABILANSOWYCH					% PORTFELA
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		RAZEM
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	RAZEM
EKSPOZYCJE Z ROZPOZNANĄ UTRATĄ WARTOŚCI
Nieprzeterminowane			1 503 188	298 129	9 314	1 810 631			296 433	8 134	304 567	24,2%
Przeterminowane, w tym:			3 747 663	2 587 719	33 492	6 368 874			264 860	3 531	268 391	75,8%
do 1 miesiąca			55 302	220 230	11 929	287 461			268	661	929	3,3%
od 1 do 3 miesięcy			51 513	232 646	5 796	289 955			21	656	677	3,3%
od 3 miesięcy do 1 roku			128 969	430 116	288	559 373			119 558	779	120 337	7,8%
od 1 do 5 lat			819 136	888 457	797	1 708 390			143 313	1 155	144 468	21,2%
powyżej 5 lat			2 692 743	816 270	14 682	3 523 695			1 700	280	1 980	40,2%
Razem			5 250 851	2 885 848	42 806	8 179 505			561 293	11 665	572 958	100,0%

Rating klienta/transakcji a szczebel podejmowania decyzji kredytowej

Szczebel decyzyjny związany z zatwierdzeniem transakcji jest w bezpośredni sposób uzależniony od ratingu klienta.

Limity uprawnień są związane z zajmowanym stanowiskiem, określonym zgodnie ze strukturą organizacyjną Banku. Limity są określone biorąc pod uwagę:

 kwotę łącznego zaangażowania Banku wobec klienta łącznie z kwotą wnioskowanej transakcji,

 rodzaj klienta,

 zaangażowanie osób i podmiotów powiązanych z klientem.

Walidacja modeli ratingowych

Wewnętrzna walidacja modeli i oszacowań parametrów ryzyka koncentruje się na ocenie jakości modeli ryzyka oraz dokładności i stabilności oszacowań parametrów stosowanych przez Bank. Walidacja przeprowadzana jest na poziomie każdego modelu ryzyka, przy czym dla każdej z klas ekspozycji Bank może stosować kilka modeli.

Ponadto komórka audytu wewnętrznego ma obowiązek, co najmniej raz w roku, dokonać przeglądu systemów ratingowych Banku i ich funkcjonowania, w szczególności w obszarze funkcjonowania jednostki kontroli ryzyka i oszacowań wartości parametrów ryzyka.

Podział ekspozycji z tytułu kredytów i pożyczek udzielonych klientom na objęte i nie objęte wewnętrznym modelem ratingowym

PORTFEL	31.12.2020
PORTFEL	WARTOŚĆ BILANSOWA BRUTTO	ODPIS	WARTOŚĆ BILANSOWA NETTO
Ekspozycje bez rozpoznanej utraty wartości	140 969 742	-1 565 778	139 403 964
Portfel objęty modelem ratingowym dla segmentu klienta indywidualnego	73 218 197	-709 889	72 508 308
Kredyty mieszkaniowe (zabezpieczone hipotecznie)	61 938 937	-321 496	61 617 441
Pożyczki gotówkowe (konsumenckie)	11 082 284	-382 770	10 699 514
Limity odnawialne	196 976	-5 623	191 353
Portfel objęty modelem ratingowym dla segmentu przedsiębiorstw	29 432 962	-271 956	29 161 006
Klienci korporacyjni	26 694 402	-222 752	26 471 650
Małe i średnie przedsiębiorstwa (SME)	2 738 560	-49 204	2 689 356
Portfel objęty modelem ratingowym dla segmentu jednostek samorządu terytorialnego	1 594 320	-1 912	1 592 408
Segment przedsiębiorstw objęty modelem ratingowym SOP (System Oceny Punktowej) Pekao Banku Hipotecznego S.A.	643 513	-3 866	639 647
Ekspozycje z tytułu kredytowania specjalistycznego	5 781 591	-85 668	5 695 923
Ekspozycje nie objęte wewnętrznym modelem ratingowym	30 299 159	-492 487	29 806 672
Ekspozycje z rozpoznaną utratą wartości	8 568 065	-5 671 233	2 896 832
Razem kredyty i pożyczki udzielone klientom podlegające utracie wartości (*)	149 537 807	-7 237 011	142 300 796

(*) Kredyty i pożyczki wyceniane według zamortyzowanego kosztu i wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Podział ekspozycji z tytułu kredytów i pożyczek udzielonych klientom na objęte i nie objęte wewnętrznym modelem ratingowym

PORTFEL	31.12.2019
PORTFEL	WARTOŚĆ BILANSOWA BRUTTO	ODPIS	WARTOŚĆ BILANSOWA NETTO
Ekspozycje bez rozpoznanej utraty wartości	138 960 759	-1 016 007	137 944 752
Portfel objęty modelem ratingowym dla segmentu klienta indywidualnego	70 959 898	-593 592	70 366 306
Kredyty mieszkaniowe (zabezpieczone hipotecznie)	58 790 875	-268 208	58 522 667
Pożyczki gotówkowe (konsumenckie)	11 928 263	-317 714	11 610 549
Limity odnawialne	240 760	-7 670	233 090
Portfel objęty modelem ratingowym dla segmentu przedsiębiorstw	28 976 751	-174 901	28 801 850
Klienci korporacyjni	25 580 710	-131 751	25 448 959
Małe i średnie przedsiębiorstwa (SME)	3 396 041	-43 150	3 352 891
Portfel objęty modelem ratingowym dla segmentu jednostek samorządu terytorialnego	1 919 375	-2 114	1 917 261
Segment przedsiębiorstw objęty modelem ratingowym SOP (System Oceny Punktowej) Pekao Banku Hipotecznego S.A.	790 298	-3 052	787 246
Ekspozycje z tytułu kredytowania specjalistycznego	5 790 547	-46 102	5 744 445
Ekspozycje nie objęte wewnętrznym modelem ratingowym	30 523 890	-196 246	30 327 644
Ekspozycje z rozpoznaną utratą wartości	8 179 505	-5 453 544	2 725 961
Razem kredyty i pożyczki udzielone klientom podlegające utracie wartości (*)	147 140 264	-6 469 551	140 670 713

(*) Kredyty i pożyczki wyceniane według zamortyzowanego kosztu i wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Podział ekspozycji pozabilansowych udzielonych klientom (zobowiązań do udzielenia pożyczki i umów gwarancji finansowej) na objęte i nie objęte wewnętrznym modelem ratingowym

PORTFEL	31.12.2020
PORTFEL	WARTOŚĆ NOMINALNA	ODPIS
Ekspozycje bez rozpoznanej utraty wartości	52 127 419	-184 917
Portfel objęty modelem ratingowym dla segmentu klienta indywidualnego	2 139 590	-5 189
Kredyty mieszkaniowe (zabezpieczone hipotecznie)	1 355 411	-3 050
Pożyczki gotówkowe (konsumenckie)	312	-132
Limity odnawialne	783 867	-2 007
Portfel objęty modelem ratingowym dla segmentu przedsiębiorstw	33 130 326	-111 257
Klienci korporacyjni	31 702 132	-107 711
Małe i średnie przedsiębiorstwa (SME)	1 428 194	-3 546
Portfel objęty modelem ratingowym dla segmentu jednostek samorządu terytorialnego	462 895	-23
Ekspozycje z tytułu kredytowania specjalistycznego	735 302	-582
Ekspozycje nie objęte wewnętrznym modelem ratingowym	15 659 306	-67 866
Ekspozycje z rozpoznaną utratą wartości	496 096	-191 960
Razem ekspozycje pozabilansowe udzielone klientom	52 623 515	-376 877

Podział ekspozycji pozabilansowych udzielonych klientom (zobowiązań do udzielenia pożyczki i umów gwarancji finansowej) na objęte i nie objęte wewnętrznym modelem ratingowym

PORTFEL	31.12.2019
PORTFEL	WARTOŚĆ NOMINALNA	ODPIS
Ekspozycje bez rozpoznanej utraty wartości	46 533 800	-101 901
Portfel objęty modelem ratingowym dla segmentu klienta indywidualnego	2 235 122	-5 490
Kredyty mieszkaniowe (zabezpieczone hipotecznie)	1 440 042	-3 236
Pożyczki gotówkowe (konsumenckie)	707	-45
Limity odnawialne	794 373	-2 209
Portfel objęty modelem ratingowym dla segmentu przedsiębiorstw	28 157 171	-64 207
Klienci korporacyjni	26 889 016	-62 272
Małe i średnie przedsiębiorstwa (SME)	1 268 155	-1 935
Portfel objęty modelem ratingowym dla segmentu jednostek samorządu terytorialnego	336 404	-37
Ekspozycje z tytułu kredytowania specjalistycznego	1 441 548	-1 805
Ekspozycje nie objęte wewnętrznym modelem ratingowym	14 363 555	-30 362
Ekspozycje z rozpoznaną utratą wartości	572 958	-186 387
Razem ekspozycje pozabilansowe udzielone klientom	47 106 758	-288 288

Podział należności od banków według ratingów agencji Fitch

31.12.2020	WARTOŚĆ BILANSOWA						%PORTFELA
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM
NALEŻNOŚCI OD BANKÓW WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
AA+ do AA-	6 304	-	-	-	-	6 304	0,2%
A+ do A-	1 494 902	168	-	82	-	1 495 152	58,0%
BBB+ do BBB-	385 790	-	-	-	-	385 790	15,0%
BB+ do BB-	14 035	-	-	-	-	14 035	0,5%
B+ do B-	150	-	-	-	-	150	0,0%
bez ratingu	678 127	-	-	4	-	678 131	26,3%
Razem wartość bilansowa brutto	2 579 308	168	-	86	-	2 579 562	100,0%
Odpis	-1 219	-	-	-4	-	-1 223
Wartość bilansowa netto	2 578 089	168	-	82	-	2 578 339

Podział należności od banków według ratingów agencji Fitch

31.12.2019	WARTOŚĆ BILANSOWA						%PORTFELA
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM
NALEŻNOŚCI OD BANKÓW WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
AA+ do AA-	22 413	-	-	-	-	22 413	1,3%
A+ do A-	899 921	288	-	95	-	900 304	50,2%
BBB+ do BBB-	291 058	-	-	-	-	291 058	16,2%
BB+ do BB-	8 384	-	-	-	-	8 384	0,5%
B+ do B-	65	-	-	-	-	65	0,0%
bez ratingu	570 513	3	-	1	-	570 517	31,8%
Razem wartość bilansowa brutto	1 792 354	291	-	96	-	1 792 741	100,0%
Odpis	-1 187	-	-	-1	-	-1 188
Wartość bilansowa netto	1 791 167	291	-	95	-	1 791 553

Podział ekspozycji z tytułu dłużnych papierów wartościowych według ratingów agencji Fitch

31.12.2020	WARTOŚĆ BILANSOWA						%PORTFELA
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM
DŁUŻNE PAPIERY WARTOŚCIOWE WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
AAA	1 253 925	-	-	-	-	1 253 925	4,6%
A+ do A-	20 798 125	-	-	-	-	20 798 125	76,0%
BBB+ do BBB-	41 891	-	-	-	-	41 891	0,2%
bez ratingu	5 169 771	38 434	32 971	-	-	5 241 176	19,2%
Razem wartość bilansowa brutto	27 263 712	38 434	32 971	-	-	27 335 117	100,0%
Odpis	-40 018	-582	-32 971	-	5	-73 566
Wartość bilansowa netto	27 223 694	37 852	-	-	5	27 261 551
DŁUŻNE PAPIERY WARTOŚCIOWE WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ INNE CAŁKOWITE DOCHODY
AAA	4 752 614	-	-	-	-	4 752 614	11,1%
A+ do A-	25 545 632	-	-	-	-	25 545 632	59,8%
BBB+ do BBB-	1 892 344	-	-	-	-	1 892 344	4,4%
BB+ do BB-	36 542	-	-	-	-	36 542	0,1%
bez ratingu	10 365 983	144 385	-	-	-	10 510 368	24,6%
Razem wartość bilansowa	42 593 115	144 385	-	-	-	42 737 500	100,0%
Odpis (*)	-60 041	-3 102	-	-	-	-63 143
DŁUŻNE PAPIERY WARTOŚCIOWE PRZEZNACZONE DO OBROTU
AAA						707	0,1%
A+ do A-						1 113 330	84,8%
BBB+ do BBB-						2 733	0,2%
bez ratingu						195 546	14,9%
Razem wartość bilansowa						1 312 316	100,0%

(*) Odpis dotyczący dłużnych papierów wartościowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody jest ujęty w pozycji „Kapitał z aktualizacji wyceny” i nie pomniejsza wartości bilansowej.

Podział ekspozycji z tytułu dłużnych papierów wartościowych według ratingów agencji Fitch

31.12.2019	WARTOŚĆ BILANSOWA						%PORTFELA
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	RAZEM
DŁUŻNE PAPIERY WARTOŚCIOWE WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
A+ do A-	8 976 804	-	-	-	-	8 976 804	61,3%
BBB+ do BBB-	234 218	-	-	-	-	234 218	1,6%
bez ratingu	5 078 450	331 816	32 370	-	-	5 442 636	37,1%
Razem wartość bilansowa brutto	14 289 472	331 816	32 370	-	-	14 653 658	100,0%
Odpis	-25 668	-16 955	-32 370	-	-	-74 993
Wartość bilansowa netto	14 263 804	314 861	-	-	-	14 578 665
DŁUŻNE PAPIERY WARTOŚCIOWE WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ INNE CAŁKOWITE DOCHODY
AAA	3 632 368	-	-	-	-	3 632 368	11,7%
A+ do A-	19 012 373	-	-	-	-	19 012 373	61,4%
BBB+ do BBB-	1 908 191	-	-	-	-	1 908 191	6,2%
BB+ do BB-	83 026	-	-	-	-	83 026	0,3%
bez ratingu	6 294 181	12 860	-	-	-	6 307 041	20,4%
Razem wartość bilansowa	30 930 139	12 860	-	-	-	30 942 999	100,0%
Odpis (*)	-32 000	-671	-	-	-	-32 671
DŁUŻNE PAPIERY WARTOŚCIOWE PRZEZNACZONE DO OBROTU
A+ do A-						1 142 872	89,5%
BBB+ do BBB-						111 338	8,7%
bez ratingu						22 501	1,8%
Razem wartość bilansowa						1 276 711	100,0%

Podział aktywów z tytułu instrumentów pochodnych według ratingów agencji Fitch

31.12.2020	INSTRUMENTY POCHODNE PRZEZNACZONE DO OBROTU			INSTRUMENTY POCHODNE Zabezpieczające			RAZEM	% PORTFELA
31.12.2020	BANki	pozostałe instytucje finansowe	podmioty niefinansowe	BANki	pozostałe instytucje finansowe	podmioty niefinansowe	RAZEM	% PORTFELA
AAA	769 483	2 541 241	-	20 734	752 993	-	4 084 451	73,0%
AA+ do AA-	46 151	3 041	-	514	-	-	49 706	0,9%
A+ do A-	107 019	-	-	4 348	-	-	111 367	2,0%
BBB+ do BBB-	203 595	-	188 340	474	-	-	392 409	7,0%
BB+ do BB-	4 157	-	-	-	-	-	4 157	0,1%
B+ do B-	-	-	-	-	-	-	-	-
bez ratingu	95 171	190 097	663 936	-	-	-	949 204	17,0%
Razem	1 225 576	2 734 379	852 276	26 070	752 993	-	5 591 294	100,0%

Podział aktywów z tytułu instrumentów pochodnych według ratingów agencji Fitch

31.12.2019	INSTRUMENTY POCHODNE PRZEZNACZONE DO OBROTU			INSTRUMENTY POCHODNE Zabezpieczające			RAZEM	% PORTFELA
31.12.2019	BANki	pozostałe instytucje finansowe	podmioty niefinansowe	BANki	pozostałe instytucje finansowe	podmioty niefinansowe	RAZEM	% PORTFELA
AAA	330 847	766 811	-	9 729	284 315	-	1 391 702	56,6%
AA+ do AA-	28 540	-	-	1 725	-	-	30 265	1,2%
A+ do A-	118 460	1 110	-	33 184	1 216	-	153 970	6,3%
BBB+ do BBB-	187 160	-	97 825	21 641	-	-	306 626	12,5%
BB+ do BB-	2 348	-	-	-	-	-	2 348	0,1%
B+ do B-	-	-	-	-	-	-	-	-
bez ratingu	113 009	110 305	323 114	25 398	-	-	571 826	23,3%
Razem	780 364	878 226	420 939	91 677	285 531	-	2 456 737	100,0%

Charakterystyka modelu tworzenia odpisów aktualizujących

W Grupie odpisy aktualizujące tworzone są zgodnie z MSSF 9. Standard ten zakłada kalkulację odpisów z tytułu utraty wartości w oparciu o oczekiwane straty kredytowe oraz z uwzględnianiem prognoz i spodziewanych przyszłych warunków ekonomicznych w kontekście oceny ryzyka kredytowego ekspozycji.

Model oczekiwanych strat kredytowych

Model oczekiwanych strat kredytowych stosuje się do składników aktywów finansowych zakwalifikowanych, zgodnie z postanowieniami MSSF 9, jako aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie lub w wartości godziwej przez inne dochody całkowite, z wyjątkiem instrumentów kapitałowych.

Model oczekiwanych strat kredytowych zgodnie z MSSF 9 opiera się na podziale ekspozycji na 3 Koszyki w zależności od zmian dotyczących jakości kredytowej w porównaniu do początkowego ujęcia aktywów w księgach. Sposób kalkulacji odpisu z tytułu utraty wartości zależy od koszyka.

KOSZYK	KRYTERIUM KLASYFIKACJI DO KOSZYKA	SPOSÓB KALKULACJI ODPISU Z TYTUŁU UTRATY WARTOŚCI
Koszyk 1	Ekspozycje, dla których od momentu początkowego ujęcia do daty bilansowej nie zidentyfikowano znacznego wzrostu ryzyka kredytowego i nie stwierdzono utraty wartości	12-miesięczna oczekiwana strata kredytowa
Koszyk 2	Ekspozycje, dla których od momentu początkowego ujęcia do daty bilansowej zidentyfikowano znaczny wzrost ryzyka kredytowego i nie stwierdzono utraty wartości	Oczekiwana strata kredytowa w horyzoncie dożywotnim
Koszyk 3	Ekspozycje, dla których stwierdzono utratę wartości	Oczekiwana strata kredytowa w horyzoncie dożywotnim

Ponadto aktywa finansowe, które zostały zaklasyfikowane jako POCI w momencie początkowego ujęcia (tj. aktywa z rozpoznaną utratą wartości na dzień nabycia lub udzielenia), traktowane są jako POCI we wszystkich następnych okresach do momentu ich wyksięgowania. Zasada ta obowiązuje nawet wtedy, gdy w międzyczasie doszło do uzdrowienia aktywa. Innymi słowy, aktywa raz rozpoznane jako POCI pozostają w tym statusie niezależnie od przyszłych zmian szacunków dotyczących generowanych przez nie przepływów pieniężnych.

W przypadku instrumentów o statusie POCI straty kredytowe ujmowane są w wysokości life-time ECL przez cały okres życia tych instrumentów.

Kalkulacja oczekiwanych strat kredytowych

Na potrzeby kalkulacji straty kredytowej zgodnie z MSSF 9 Grupa porównuje przepływy pieniężne, które powinna otrzymać zgodnie z umową z kredytobiorcą, a szacowanymi przez Grupę przepływami, które spodziewa się otrzymać. Tę różnicę Grupa dyskontuje pierwotną efektywną stopą procentową.

Oczekiwane straty kredytowe wyznaczane są w okresie kontraktowej wymagalności z wyjątkiem produktów spełniających kryteria MSSF 9 par. 5.5.20, dla których Grupa wyznacza oczekiwane straty w okresie, w którym jest narażona na ryzyko kredytowe (tj. w ekonomicznym okresie zapadalności).

Kalkulacja oczekiwanych strat kredytowych w horyzoncie dożywotnim wymaga zastosowania wieloletnich parametrów ryzyka.

Metodyka kalkulacji parametrów grupowych – PD, RR oraz EAD

Wieloletnie parametry PD stanowią ocenę prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia default w kolejnych rocznych interwałach w okresie dożywotnim. Wieloletnia krzywa PD dla danej ekspozycji uzależniona jest od bieżącej wartości parametru 12M PD (i właściwej klasy ratingowej) wyznaczonej w oparciu o wewnętrzne modele PD Grupy.

W procesie estymacji Grupa:

a) estymuje nieobciążone parametry PD bez uwzględnienia dodatkowych marż konserwatyzmu (MSSF 9 par. 5.5.17(a)),

b) uwzględnia bieżące jak i prognozowane warunki makroekonomiczne (MSSF 9 par. 5.5.17(c)).

Kalkulacja oczekiwanych stóp odzysku (RR) oparta jest o model „poolowy”, w którym w ramach homogenicznych grup kalkulowane są średnie wartości miesięcznych odzysków warunkowo względem miesiąca od identyfikacji defaultu (MSD). Homogeniczne grupy rachunków zostały wyodrębnione na podstawie następujących charakterystyk:

 typu kredytobiorcy,

 typu produktu,

 przedziałów wartości parametru LTV (dla kredytów hipotecznych i pożyczek mieszkaniowych) i kwoty kredytu (dla wybranych produktów)..

W ramach zdefiniowanych homogenicznych grup kalkulowane są średnie miesięczne stopy odzysku, na które składają się spłaty i odzyski z windykacji wynikające zarówno z części zabezpieczonej jak i niezabezpieczonej ekspozycji, ważone wartością zaległego kapitału obserwowaną na początek danego MSD.

Dla produktów, dla których jest dostępny harmonogram spłat Grupa wyznacza wartość ekspozycji na moment wystąpienia default (EAD, Exposure at Default) oraz kapitału na moment wystąpienia default (PAD, Principal at Default) w okresie dożywotnim (tj. dla przyszłych spłat) bazując na kontraktowych harmonogramach płatności oraz uwzględniając następujące efekty:

 efekt zaległych rat kapitału i odsetek związany z oczekiwanym brakiem płatności ostatnich rat przed wystąpieniem defaultu,

 efekt występowania zaległych płatności (kapitału i odsetek) na datę kalkulacji odpisu aktualizującego,

 efekt rozliczenia korekty z tytułu ESP w czasie.

Dla produktów, dla których nie jest dostępny harmonogram spłat Grupa wyznacza wartości wieloletnich EAD i PAD wykorzystując parametry CCF. Parametr CCF_1Y, stanowiący oszacowanie procentu wykorzystania pozostałej części limitu w okresie 12 miesięcy przed oczekiwanym momentem wystąpienia zdarzenia default, wykorzystywany jest do wyznaczenia oczekiwanej wartości parametrów PAD i EAD w okresie 12M od daty referencyjnej. Parametr CCF_2Y wykorzystywany jest do wyznaczenia oczekiwanej wartości parametrów PAD i EAD od 12M po dacie referencyjnej do daty zapadalności rachunku.

Dla ekspozycji, dla których nie jest możliwe wyznaczenie parametrów ryzyka na podstawie wewnętrznych modeli, Grupa przyjmuje podejście polegające na zastosowaniu parametrów z innych portfeli o zbliżonych charakterystykach.

Modele i parametry wykorzystywane do tworzenia odpisów są poddawane okresowej walidacji.

Tabela poniżej prezentuje wyniki analizy wrażliwości ECL dla założonych zmian parametrów PD i RR/LGD przeprowadzonej osobno dla ekspozycji objętych analizą indywidualną i grupową. Dla ekspozycji objętych analizą grupową przedstawiono scenariusz wzrostu i spadku korekty PD i stopy odzysku (RR=1-LGD), o 1% i 5% vs wartości wykorzystane do kalkulacji oczekiwanej straty kredytowej na datę 31 grudnia 2020 roku. Dla ekspozycji analizowanych indywidualnie przedstawiono natomiast szacunkowy wpływ zmniejszenia odzysków z zabezpieczeń uwzględnianych w scenariuszu windykacyjnym o 10%.

Zmiana salda opisów (ECL) w różnych scenariuszach zmiany parametrów wpływających na kalkulację odpisów (w milionach złotych)

DELTA PARAMETRU	SCENARIUSZ
	ANALIZA GRUPOWA		ANALIZA INDYWIDUALNA
	ZMIANA PD	ZMIANA STOPY ODZYSKU (1-LGD)	ZMIANA ODZYSKÓW
-10,0%	n/d	n/d	58
-5,0%	-68	264	n/d
-1,0%	-14	53	n/d
1,0%	16	-53	n/d
5,0%	71	-263	n/d

Kryterium niskiego ryzyka kredytowego

Zgodnie z par. 5.5.10 Standardu MSSF 9 ekspozycje, które na datę sprawozdawczą są uznawane za ekspozycje o niskim ryzyku kredytowym, mogą pozostać w Koszyku 1, niezależnie od skali względnego pogorszenia jakości kredytowej od momentu początkowego ujęcia. Zgodnie z par. B.5.5.22 standardu MSSF 9 ryzyko kredytowe instrumentu finansowego uznaje się za niskie gdy:

 instrument finansowy wiąże się z niskim ryzykiem niewykonania zobowiązania,

 pożyczkobiorca ma wysoką krótkoterminową zdolność spełniania swych obowiązków w zakresie wynikającym z umowy,

 niekorzystne zmiany warunków gospodarczych i biznesowych w dłuższej perspektywie mogą – lecz nie muszą – ograniczyć zdolność pożyczkobiorcy do wypełniania jego obowiązków w zakresie wynikającym z umowy.

Grupa stosuje kryterium niskiego ryzyka kredytowego (Low Credit Risk) dla trzech portfeli: ekspozycji wobec banków, ekspozycji wobec jednostek samorządu terytorialnego oraz ekspozycji wobec Skarbu Państwa i NBP.

Aktywa finansowe ze zidentyfikowanym istotnym wzrostem ryzyka kredytowego

Aktywa finansowe, dla których na datę bilansową Grupa zidentyfikuje istotny wzrost ryzyka kredytowego od momentu początkowego ujęcia, klasyfikowane są do koszyka 2. Grupa uznaje, że dla danego aktywa został zidentyfikowany istotny wzrost ryzyka kredytowego jeśli zostanie spełnione kryterium ilościowe lub jakościowe, w szczególności jeśli przeterminowanie przekroczy 30 dni, przy czym wystąpienie danego kryterium jest weryfikowane na poziomie ekspozycji.

Kryteria ilościowe

Biorąc pod uwagę wymogi standardu, Grupa zdefiniowała trzy podstawowe charakterystyki modelu ilościowego:

 miarę, na podstawie której dokonywana jest alokacja do koszyków,

 miarę istotności pogorszenia jakości kredytowej,

 kwantyfikację poziomu istotnego pogorszenia.

Miarę, na podstawie której dokonywana jest alokacja do koszyków, Grupa wyznaczyła jako stosunek:

 bieżącej oceny ryzyka kredytowego określonej jako dożywotnie PD w horyzoncie od daty sprawozdawczej do daty zapadalności wyznaczone na podstawie charakterystyk obowiązujących na datę sprawozdawczą,

 pierwotnej oceny ryzyka kredytowego określonej jako dożywotnie PD w okresie od daty sprawozdawczej do daty zapadalności wyznaczone na podstawie charakterystyk obowiązujących na datę początkowego ujęcia.

Ocena istotnego pogorszenia ryzyka kredytowego przeprowadzana jest przez porównanie obserwowanej wartości relatywnej zmiany w ocenie ryzyka z wartością teoretyczną, która stanowi próg, powyżej którego Grupa uznaje iż nastąpiło istotne pogorszenie ryzyka kredytowego.

Próg alokacji na poziomie pojedynczej ekspozycji wyznaczany jest poprzez model statystyczny w oparciu m.in. o informacje na temat oceny ryzyka kredytowego na datę początkowego ujęcia oraz czas od daty początkowego ujęcia ekspozycji.

Kryteria jakościowe

W wyniku przeprowadzanego przez Grupę procesu monitoringu identyfikowane są kryteria jakościowe alokacji do Koszyka 2 takie jak:

 wystąpienie opóźnienia w spłacie powyżej 30 dni (30 DPD),

 wystąpienie statusu forbearance,

 ekspozycja znajduje się na liście Watch.

Poza powyższymi, dla ekspozycji objętych monitoringiem indywidualnym, Grupa określiła szereg specyficznych kryteriów jakościowych dla różnych typów portfeli, takich jak między innymi zmiany wewnętrznej oceny ratingowej, zmiany klas nadzorczych dla wybranych segmentów (np. specjalistyczne finansowanie), sygnały ostrzegawcze identyfikowanew systemie służącym do monitorowania i zarządzania ryzykiem kredytowym bądź wyniki indywidualnego monitoringu.

Aktywa finansowe ze zidentyfikowaną utratą wartości

Aktywa finansowe, dla których na datę bilansową Grupa zidentyfikowała wystąpienia zdarzenia default klasyfikowane są do Koszyka 3.

Grupa w drugim półroczu 2019 roku zmodyfikowała definicję default w zakresie identyfikacji przesłanki ilościowej. Nowa definicja default została wykorzystana zarówno do estymacji poszczególnych parametrów ryzyka wykorzystywanych do szacowania oczekiwanej straty kredytowej, jak i do klasyfikacji ekspozycji do Koszyka 3. Przesłanka ilościowa zachodzi, gdy na poziomie agregacji liczba dni zaległości dla kwoty zaległej powyżej progu materialności (100 złotych dla ekspozycji detalicznych i 2 000 złotych dla ekspozycji niedetalicznych) przekroczy 90 dni. Dla danych bieżących i części danych historycznych wykorzystywane są dane dzienne. Wprowadzone zmiany są pierwszym etapem wdrażania w Grupie Wytycznych EBA/GL/2016/07 dotyczących stosowania definicji niewykonania zobowiązania, określonej w art. 178 rozporządzenia (UE) nr 575/2013. W drugim etapie Grupa wdroży Wytyczne EBA/GL/2016/07 w zakresie przesłanek jakościowych, a w trzecim etapie dostosuje kalkulację odpisów aktualizujących do nowej definicji default.

Grupa uznaje, że dla danego aktywa został zidentyfikowany default jeśli wystąpiła co najmniej jedna z przesłanek:

 kwota zaległości powyżej zadanego progu materialności (100 złotych dla ekspozycji detalicznych i 2 000 złotych dla ekspozycji niedetalicznych) przez ponad 90 dni,

 ekspozycja w trakcie procesu restrukturyzacji,

 zajście innej jakościowej przesłanki utraty wartości.

Dla segmentów SME i korporacyjnego default jest identyfikowany na poziomie klienta, natomiast dla segmentu detalicznego na poziomie klient/grupa produktowa. Kryterium dni i kwoty opóźnień również definiowane jest na poziomie identyfikacji. Analogicznie, jeżeli dla którejkolwiek z umów w ramach agregowanej grupy zaszła przesłanka default, wszystkie umowy z tej grupy traktowane są jako default.

Grupa stosuje 6-miesięczny okres kwarantanny obowiązujący od momentu ustania wszystkich przesłanek default.

Analiza wrażliwości dotycząca prognozy sytuacji makroekonomicznej

Zaprezentowane w tabeli poniżej zmiany oczekiwanych strat kredytowych dla ekspozycji bez utraty wartości zostały wyznaczone jako różnica pomiędzy oczekiwanymi stratami kredytowymi wyliczonymi dla konkretnego scenariusza makroekonomicznego a oczekiwanymi stratami kredytowymi wyliczonymi z uwzględnieniem wszystkich scenariuszy makroekonomicznych zważonych prawdopodobieństwem ich realizacji (zgodnie z MSSF9).

Scenariusze makroekonomiczne obejmują prognozy czynników makroekonomicznych wpływających na wysokość oczekiwanych strat kredytowych i są przygotowywane przez Biuro Analiz Makroekonomicznych w cyklu kwartalnym. W prognozach uwzględniono następujące czynniki: wzrost PKB, stopę bezrobocia rejestrowanego oraz 3-miesięczną stopę WIBOR w 3 scenariuszach: bazowym (najbardziej prawdopodobnym),, optymistycznym (zakładającym pozytywne zmiany czynników w kolejnych latach względem scenariusza bazowego) oraz pesymistycznym (zakładającym negatywne zmiany czynników w kolejnych latach względem scenariusza bazowego).

31.12.2020

Scenariusz bazowy

Scenariusz optymistyczny

Scenariusz pesymistyczny

Zmiana poziomu oczekiwanych strat kredytowych dla ekspozycji bez utraty

wartości (Koszyk 1 i 2), przy założeniu 100% realizacji scenariusza

-22 497

16 398

134 046

31.12.2019

Scenariusz bazowy

Scenariusz optymistyczny

Scenariusz pesymistyczny

Zmiana poziomu oczekiwanych strat kredytowych dla ekspozycji bez utraty

wartości (Koszyk 1 i 2), przy założeniu 100% realizacji scenariusza

-5 527

-10 182

59 053

Zmiany w kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych w związku z COVID-19

W związku z epidemią COVID-19 Grupa identyfikuje ryzyko zaburzeń w gospodarce w wyniku wstrzymania lub ograniczenia działalności w niektórych sektorach, zakłóceń łańcuchów dostaw, niedostępności i zwolnień pracowników, zmian zachowań konsumentów, spowolnienia gospodarczego u partnerów handlowych Polski oraz innych będących bezpośrednim i pośrednim skutkiem działań związanych z walką z epidemią. W ocenie Grupy może to doprowadzić do istotnego pogorszenia sytuacji części kredytobiorców, przy czym pogorszenie to może być rozłożone w czasie.

W celu ograniczenia tego ryzyka Grupa wdrożyła szereg działań mitygujących ryzyko kredytowe oraz rozwiązań wspierających klientów, w tym:

 wzmożone monitorowanie portfela kredytowego ze szczególnym uwzględnieniem branż podwyższonego ryzyka,

 wzmocnienie stosowanych instrumentów ograniczających ryzyko kredytowe, w tym prawnych zabezpieczeń wierzytelności, zarówno na etapie finansowania jak i monitorowania,

 zweryfikowanie procedur w obszarze kredytowania poszczególnych linii biznesowych i dostosowanie ich do zaistniałej sytuacji,

 udzielanie kredytów z gwarancjami Banku Gospodarstwa Krajowego zabezpieczającymi do 80% wartości ekspozycji,

 odroczenie na wniosek klienta płatności rat kapitałowo-odsetkowych przez okres maksymalnie 6 miesięcy,

 odroczenie stosowania sankcji wynikających z braku realizacji klauzul umownych.

Szczegółowe informacje w zakresie programów wsparcia kredytobiorców (ich charakterystyka oraz dane odnośnie skali wykorzystania) są przedstawione poniżej (Moratoria wdrożone w 2020 roku ze względu na COVID-19).

Gwałtowne rozprzestrzenienie się COVID-19, trwający 3 kwartały stan pandemii i niespotykane dotąd środki zaradcze podejmowane przez polski rząd i sektor bankowy, zarówno w zakresie ograniczania zasięgu pandemii jak i stymulacji gospodarki, skutkują bardzo dużą niepewnością odnośnie przyszłego rozwoju sytuacji gospodarczej i jego wpływu na portfel kredytowy Banku. Wobec braku podobnych doświadczeń historycznych prognozowanie przyszłości będące podstawą kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych jest w tej sytuacji obarczone dodatkową dozą niepewności i wymaga przyjęcia istotnych założeń eksperckich. Poniżej przedstawiono podejście Banku w tym zakresie wraz z podstawowymi informacjami ilościowymi.

W podejściu swoim Bank dąży do adekwatnego odzwierciedlenia w odpisach kredytowych dla koszyka 1 i 2 potencjalnego przyszłego pogorszenia jakości portfela kredytowego oraz właściwego pokrycia odpisami kredytów niepracujących, których odzyskiwanie w obecnej sytuacji może być trudniejsze (koszyk 3). W tym podejściu wzrost odpisów Banku wynika głównie z prognoz przyszłych zmian jakości portfela uwzględnionych w kalkulacji odpisów zgodnie z wymogami MSSF 9, a nie z jej obecnej ewolucji. Dotychczas Grupa obserwowała bowiem tylko umiarkowany wzrost skali niewykonania zobowiązań przez klientów ograniczony do niektórych segmentów. Udział kredytów niepracujących w ciągu roku utrzymywał się na stabilnym poziomie, w przedziale 5,1-5,4%.

Oczekiwania Banku odnośnie sytuacji makroekonomicznej

Punktem wyjścia do oszacowania oczekiwanych strat kredytowych są prognozy Banku dotyczące sytuacji makroekonomicznej zakładające poprawę sytuacji gospodarczej w roku 2021 po spowolnieniu, które miało miejsce w 2020 roku. Prognozuje się wzrost PKB rok do roku o 4,5% w 2021 roku. W zakresie stopy bezrobocia zakłada się stabilizację na poziomie około 6%. Równocześnie, ze względu na wygasanie programów pomocowych, Bank zakłada opóźnione w czasie pogorszenie jakości portfela wynikające w zaburzeń gospodarczych w roku 2020.

Obserwowane w 2020 roku pogorszenie sytuacji makroekonomicznej zostało odzwierciedlone poprzez zmianę parametrów ryzyka (PD – prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania, LGD – strata w przypadku niewykonania zobowiązania) wykorzystywanych w kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych na podstawie analizy danych historycznych z uwzględnieniem oceny eksperckiej niezbędnej ze względu na unikatowość obecnych warunków. W oparciu o analizę historycznych zmian jakości portfela i parametrów ekonomicznych za najbardziej porównywalny do obecnego uznano okres 1 kwartał 2008 - 1 kwartał 2009 (kulminacja kryzysu finansowego ze spadkiem rocznego wzrostu PKB z 6,3% do 0,4%, co jest porównywalnym spadkiem do tego obserwowanego w roku 2020). Relatywne zmiany stóp niewypłacalności obserwowane w Banku w tym okresie przełożono na zmiany PD używane w kalkulacji odpisów poprzez ich nałożenie na bazowe projekcje parametrów ryzyka sprzed wybuchu epidemii. Pozwala to odzwierciedlić wyjściową strukturę i ryzyko portfela oraz oczekiwaną skalę jego pogorszenia.

Dodatkowo w oparciu o ocenę ekspercką uwzględniono specyfikę obecnej sytuacji (w pewnym zakresie większą skalę spowolnienia w roku 2020 i niespotykane dotąd wsparcie ze strony Rządu oraz instytucji państwowych opóźniające pogorszenia jakości portfela). W rezultacie przyjęto średnie pogorszenie PD o około 50% w stosunku do projekcji wyjściowych dla portfeli detalicznych oraz około 30% dla pozostałych. W zakresie LGD pogorszenie odzysków odzwierciedlono poprzez analizę indywidualną kredytów niepracujących oraz założenie dla kredytów analizowanych grupowo, że ograniczenia w funkcjonowaniu gospodarki w okresie epidemii spowodują opóźnienie odzysków średnio o 4 miesiące (czas trwania najważniejszych ograniczeń w funkcjonowaniu gospodarki), a dodatkowo wartość zabezpieczeń hipotecznych itp. spadnie zgodnie z przeceną obserwowaną w trakcie roku na rynku mieszkaniowym.

Podejście przedstawione powyżej zostało zastosowane dla wszystkich trzech scenariuszy wykorzystywanych do kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych: bazowego, negatywnego (z prawdopodobieństwem realizacji 20%) i pozytywnego (z szansą materializacji 10%). Opisane szacunki, ze względu na specyfikę obecnej sytuacji, charakteryzują się znaczną niepewnością i będą rewidowane w kolejnych okresach.

Identyfikacja istotnego pogorszenie ryzyka kredytowego i alokacja do koszyków

Bank nie zmienił swojego podejścia do identyfikacji istotnego pogorszenia ryzyka kredytowego będącego podstawą kwalifikacji ekspozycji do koszyka 2. Zastosował je jednak w sposób spójny do obecnej sytuacji. W szczególności, w przypadku udzielenia nieustawowych wakacji kredytowych lub innych działań łagodzących skutki pandemii COVID-19 Bank stosuje podejście spójne z wskazówkami regulacyjnymi w tym zakresie (np. Wytyczne EBA/GL/2020/02 dotyczące ustawowych i pozaustawowych moratoriów na spłaty kredytów, stosowanych w obliczu kryzysu spowodowanego przez COVID-19). Udzielenie nieustawowych wakacji kredytowych lub innych działań łagodzących skutki pandemii COVID-19 nie powoduje automatycznej reklasyfikacji do koszyka 2. Reklasyfikacja taka jest jednak dokonywana, jeśli na pogorszenie ryzyka kredytowego wpływają dodatkowe czynniki wskazujące na problemy dłużnika. Dodatkowo, w ramach obowiązujących procedur, Bank dokonał przeglądu i klasyfikacji branż pod kątem narażenia na negatywne skutki pandemii COVID-19, a następnie poddał szczegółowej analizie sytuację klientów z segmentu przedsiębiorstw działających w branżach uznanych za zagrożone i w przypadku identyfikacji istotnego pogorszenia sytuacji ekonomiczno-finansowej przeklasyfikował do koszyka 2 lub 3. Natomiast dla klientów korzystających z wakacji ustawowych Bank dokonał kwalifikacji ekspozycji do koszyka 3 na poziomie grupy produktowej, w związku z oświadczeniem klienta o utracie pracy lub istotnej części dochodu.

Szacowany wpływ COVID-19 na koszt odpisów

Koszt oczekiwanych strat kredytowych Grupy wyniósł w 2020 roku 1 578 milionów złotych. Bank szacuje, że istotna część tej kwoty jest związana z COVID-19. Dotyczy to następujących elementów:

1. Wzrost odpisów dla koszyka 1 i 2 z tytułu pogorszenia parametrów portfelowych PD i LGD (482 miliony złotych),

2. Wzrost odpisów z tytułu kwalifikacji wakacji ustawowych do koszyka 3 (53 miliony złotych).

Poniższe pozycje również są związane z epidemią, ale częściowo zmaterializowałyby się także bez jej wybuchu:

1. Wzrost odpisów z tytułu reklasyfikacji kredytów do koszyka 2 ze względu na przeprowadzony przegląd branżowy i inne działania o podobnym charakterze (128 milionów złotych),

2. Wzrost odpisów z tytułu zwiększenia pokrycia odpisami kredytów niepracujących z tytułu zmniejszenia potencjalnych przyszłych odzysków (314 milionów złotych),

W przypadku powyższych nie jest możliwe rozstrzygnięcie, czy dotworzenie odpisu wynikało jedynie z epidemii COVID-19, czy również sytuacji, która wystąpiłaby niezależnie od niej.

Poniższe tabele przedstawiają zmiany poziomu odpisów oraz wartości bilansowej brutto aktywów finansowych niewycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy w podziale na klasy aktywów finansowych

	NALEŻNOŚCI OD BANKÓW ORAZ BANKU CENTRALNEGO WYCENIANE WG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU (*)
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		razem
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	razem
Wartość bilansowa brutto
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 1.01.2020	3 918 225	291	-	96	3 918 612
Transfer do Koszyka 1	23	-21	-	-2	-
Transfer do Koszyka 2	-34	45	-	-11	-
Transfer do Koszyka 3	-6	-16	-	22	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	1 784 218	-	-	-	1 784 218
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-3 033 953	-96	-	-27	-3 034 076
Aktywa finansowe spisane z bilansu (**)	-	-	-	-2	-2
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	61 033	-35	-	10	61 008
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 31.12.2020	2 729 506	168	-	86	2 729 760
Odpis
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 1.01.2020	1 361	-	-	1	1 362
Transfer do Koszyka 1	-	-	-	-	-
Transfer do Koszyka 2	-	-	-	-	-
Transfer do Koszyka 3	-2	-	-	2	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	287	-	-	-	287
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-178	-54	-	-22	-254
Aktywa finansowe spisane z bilansu (**)	-	-	-	-2	-2
Zmiany w poziomie ryzyka kredytowego (wyłączając transfery między koszykami)	-144	-	-	4	-140
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	-92	54	-	21	-17
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 31.12.2020	1 232	-	-	4	1 236

(*) Należności od Banku Centralnego obejmują rachunek bieżący i depozyty

(**) W tym wartość odsetek umownych podlegających częściowemu odpisaniu w kwocie 2 tys. złotych

	NALEŻNOŚCI OD BANKÓW ORAZ BANKU CENTRALNEGO WYCENIANE WG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU (*)
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		razem
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	razem
Wartość bilansowa brutto
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 1.01.2019	12 113 579	614	8 987	108	12 123 288
Transfer do Koszyka 1	96	-95	-	-1	-
Transfer do Koszyka 2	-68	74	-	-6	-
Transfer do Koszyka 3	-9	-23	-	32	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	1 774 684	-	-	-	1 774 684
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-9 938 611	-236	-	-46	-9 938 893
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	-31 446	-43	-8 987	9	-40 467
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 31.12.2019	3 918 225	291	-	96	3 918 612
Odpis
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 1.01.2019	1 834	-	8 987	-	10 821
Transfer do Koszyka 1	-	-	-	-	-
Transfer do Koszyka 2	-	-	-	-	-
Transfer do Koszyka 3	-	-	-	-	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	3 587	-	-	-	3 587
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-1 440	-85	-	-21	-1 546
Zmiany w poziomie ryzyka kredytowego (wyłączając transfery między koszykami)	-1 345	-	-	10	-1 335
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	-1 275	85	-8 987	12	-10 165
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 31.12.2019	1 361	-	-	1	1 362

(*) Należności od Banku Centralnego obejmują rachunek bieżący i depozyty

OGółem	KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM WYCENIANE WG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU						KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM WYCENIANE WG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ inne całkowite dochody
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	razem
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	razem
Wartość bilansowa brutto
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 1.01.2020	117 966 139	19 613 896	5 250 851	2 885 848	42 806	145 759 540	771 987	608 620	1 380 607
Transfer do Koszyka 1	3 791 397	-3 754 500	-957	-35 940	-	-	-	-	-
Transfer do Koszyka 2	-13 385 880	13 571 142	-16 750	-168 512	-	-	-131 894	131 894	-
Transfer do Koszyka 3	-1 235 753	-657 915	874 987	1 018 681	-	-	-	-	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	32 648 254	-	-	-	1 001	32 649 255	100 000	-	100 000
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-27 105 941	-3 030 513	-356 344	-362 176	-5 550	-30 860 524	-75 782	-51 141	-126 923
Aktywa finansowe spisane z bilansu (*)	-	-	-654 612	-219 015	-867	-874 494	-	-	-
Modyfikacje nieskutkujące wyłączeniem z bilansu	-6 892	-1 312	18	-3 061	-	-11 247	-	-	-
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	844 439	238 126	138 818	176 657	2 182	1 400 222	56 459	64 912	121 371
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 31.12.2020	113 515 763	25 978 924	5 236 011	3 292 482	39 572	148 062 752	720 770	754 285	1 475 055
Odpis (**)
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 1.01.2020	304 292	712 318	3 464 586	1 976 911	11 444	6 469 551	3 407	17 401	20 808
Transfer do Koszyka 1	149 897	-139 026	-315	-10 556	-	-	-	-	-
Transfer do Koszyka 2	-63 837	119 957	-3 093	-53 027	-	-	-503	503	-
Transfer do Koszyka 3	-110 353	-112 280	44 239	178 394	-	-	-	-	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	127 737	-	-	-	793	128 530	330	-	330
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-37 256	-27 914	-45 828	-33 623	-465	-145 086	-655	-	-655
Aktywa finansowe spisane z bilansu (*)	-	-	-636 885	-219 015	-867	-856 767	-	-	-
Zmiany w poziomie ryzyka kredytowego (wyłączając transfery między koszykami) (***)	-5 267	604 571	606 162	266 802	1 313	1 473 581	2 462	1 739	4 201
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	25 403	17 536	139 150	-18 645	3 758	167 202	201	1 686	1 887
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 31.12.2020	390 616	1 175 162	3 568 016	2 087 241	15 976	7 237 011	5 242	21 329	26 571

(*) W tym wartość odsetek umownych podlegających częściowemu odpisaniu w kwocie 255 319 tys. złotych.

(**) Odpis dotyczący kredytów i pożyczek udzielonych klientom wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody jest ujęty w pozycji „Kapitał z aktualizacji wyceny” i nie pomniejsza wartości bilansowej kredytów.

(***) W tym rezerwa na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w kwocie 345 131 tys. złotych.

Łączna wartość niezdyskontowanych oczekiwanych strat kredytowych na moment początkowego ujęcia aktywów finansowych nabytych bądź udzielonych z utratą wartości w okresie zakończonym 31 grudnia 2020 roku wyniosła 1 400 tys. złotych.

OGółem	KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM WYCENIANE WG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU						KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM WYCENIANE WG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ inne całkowite dochody
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	razem
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	razem
Wartość bilansowa brutto
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 1.01.2019	105 547 825	20 318 347	5 108 261	2 641 107	87 565	133 703 105	1 511 102	-	1 511 102
Transfer do Koszyka 1	4 694 616	-4 665 648	-10 507	-18 461	-	-	-	-	-
Transfer do Koszyka 2	-7 344 823	7 472 766	-9 844	-118 099	-	-	-623 665	623 665	-
Transfer do Koszyka 3	-798 522	-861 994	715 105	945 411	-	-	-	-	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	41 719 259	-	-	-	5 145	41 724 404	571 101	-	571 101
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-25 533 306	-2 851 426	-401 878	-343 682	-49 677	-29 179 969	-686 334	-15 977	-702 311
Aktywa finansowe spisane z bilansu (*)	-	-	-326 514	-283 986	-126	-610 626	-	-	-
Modyfikacje nieskutkujące wyłączeniem z bilansu	-2 223	-	-	-	-	-2 223	-	-	-
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	-316 687	201 851	176 228	63 558	-101	124 849	-217	932	715
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 31.12.2019	117 966 139	19 613 896	5 250 851	2 885 848	42 806	145 759 540	771 987	608 620	1 380 607
Odpis (**)
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 1.01.2019	362 418	661 413	3 281 091	1 862 086	53 455	6 220 463	14 590	-	14 590
Transfer do Koszyka 1	134 755	-126 634	-841	-7 280	-	-	-	-	-
Transfer do Koszyka 2	-37 064	86 358	-1 702	-47 592	-	-	-7 955	7 955	-
Transfer do Koszyka 3	-120 103	-190 024	38 461	271 666	-	-	-	-	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	152 930	6	-	-	2 783	155 719	2 307	-	2 307
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-71 211	-33 737	-46 485	-53 249	-5 551	-210 233	-3 267	-	-3 267
Aktywa finansowe spisane z bilansu (*)	-	-	-326 514	-283 986	-126	-610 626	-	-	-
Zmiany w poziomie ryzyka kredytowego (wyłączając transfery między koszykami) (***)	-133 499	301 307	294 960	213 836	-2 587	674 017	-2 049	9 431	7 382
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	16 066	13 629	225 616	21 430	-36 530	240 211	-219	15	-204
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 31.12.2019	304 292	712 318	3 464 586	1 976 911	11 444	6 469 551	3 407	17 401	20 808

(*) W tym wartość odsetek umownych podlegających częściowemu odpisaniu w kwocie 301 658 tys. złotych.

(***) W tym rezerwa na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w kwocie 36 265 tys. złotych.

NALEŻNOŚCI OD PRZEDSIĘBIORSTW	KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM WYCENIANE WG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU						KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM WYCENIANE WG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ inne całkowite dochody
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	razem
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	razem
Wartość bilansowa brutto
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 1.01.2020	55 206 302	4 529 400	4 902 173	628 826	33 916	65 300 617	771 987	608 620	1 380 607
Transfer do Koszyka 1	1 823 809	-1 817 146	-941	-5 722	-	-	-	-	-
Transfer do Koszyka 2	-9 012 687	9 033 051	-15 894	-4 470	-	-	-131 894	131 894	-
Transfer do Koszyka 3	-738 433	-187 111	850 222	75 322	-	-	-	-	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	20 777 940	-	-	-	20	20 777 960	100 000	-	100 000
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-19 134 534	-1 188 698	-354 168	-52 517	-4 425	-20 734 342	-75 782	-51 141	-126 923
Aktywa finansowe spisane z bilansu	-	-	-642 508	-53 941	-3	-696 452	-	-	-
Modyfikacje nieskutkujące wyłączeniem z bilansu	-2 135	-44	-	1	-	-2 178	-	-	-
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	925 068	16 859	219 011	21 550	2 351	1 184 839	56 459	64 912	121 371
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 31.12.2020	49 845 330	10 386 311	4 957 895	609 049	31 859	65 830 444	720 770	754 285	1 475 055
Odpis (*)
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 1.01.2020	191 429	102 522	3 229 499	551 444	7 925	4 082 819	3 407	17 401	20 808
Transfer do Koszyka 1	41 844	-38 512	-312	-3 020	-	-	-	-	-
Transfer do Koszyka 2	-55 447	60 654	-3 055	-2 152	-	-	-503	503	-
Transfer do Koszyka 3	-28 310	-10 532	41 739	-2 897	-	-	-	-	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	80 903	-	-	-	200	81 103	330	-	330
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-30 102	-9 009	-45 602	-10 253	-377	-95 343	-655	-	-655
Aktywa finansowe spisane z bilansu	-	-	-624 781	-53 941	-3	-678 725	-	-	-
Zmiany w poziomie ryzyka kredytowego (wyłączając transfery między koszykami)	34 054	147 543	595 597	42 256	1 874	821 324	2 462	1 739	4 201
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	18 795	3 601	167 766	10 480	3 154	203 796	201	1 686	1 887
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 31.12.2020	253 166	256 267	3 360 851	531 917	12 773	4 414 974	5 242	21 329	26 571

(*) Odpis dotyczący kredytów i pożyczek udzielonych klientom wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody jest ujęty w pozycji „Kapitał z aktualizacji wyceny” i nie pomniejsza wartości bilansowej kredytów.

NALEŻNOŚCI OD PRZEDSIĘBIORSTW	KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM WYCENIANE WG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU						KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM WYCENIANE WG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ inne całkowite dochody
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	razem
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	razem
Wartość bilansowa brutto
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 1.01.2019	48 969 312	4 201 833	4 753 813	638 914	32 435	58 596 307	1 511 102	-	1 511 102
Transfer do Koszyka 1	1 733 944	-1 725 784	-4 973	-3 187	-	-	-	-	-
Transfer do Koszyka 2	-3 336 585	3 346 011	-3 696	-5 730	-	-	-623 665	623 665	-
Transfer do Koszyka 3	-480 802	-388 738	695 898	173 642	-	-	-	-	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	26 350 085	-	-	-	4 752	26 354 837	571 101	-	571 101
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-17 837 693	-1 003 920	-391 773	-69 979	-2 719	-19 306 084	-686 334	-15 977	-702 311
Aktywa finansowe spisane z bilansu	-	-	-313 877	-95 217	-28	-409 122	-	-	-
Modyfikacje nieskutkujące wyłączeniem z bilansu	-609	-	-	-	-	-609	-	-	-
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	-191 350	99 998	166 781	-9 617	-524	65 288	-217	932	715
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 31.12.2019	55 206 302	4 529 400	4 902 173	628 826	33 916	65 300 617	771 987	608 620	1 380 607
Odpis (*)
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 1.01.2019	228 372	98 715	3 070 060	531 455	4 403	3 933 005	14 590	-	14 590
Transfer do Koszyka 1	34 518	-32 573	-617	-1 328	-	-	-	-	-
Transfer do Koszyka 2	-29 036	32 379	-871	-2 472	-	-	-7 955	7 955	-
Transfer do Koszyka 3	-31 143	-34 399	36 044	29 498	-	-	-	-	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	87 850	6	-	-	2 217	90 073	2 307	-	2 307
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-54 840	-37 383	-46 229	-21 253	299	-159 406	-3 267	-	-3 267
Aktywa finansowe spisane z bilansu	-	-	-313 877	-95 217	-28	-409 122	-	-	-
Zmiany w poziomie ryzyka kredytowego (wyłączając transfery między koszykami)	-52 796	75 714	264 393	80 285	6 155	373 751	-2 049	9 431	7 382
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	8 504	63	220 596	30 476	-5 121	254 518	-219	15	-204
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 31.12.2019	191 429	102 522	3 229 499	551 444	7 925	4 082 819	3 407	17 401	20 808

NALEŻNOŚCI od LUDNOŚCI – kredyty na nieruchomości	KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM WYCENIANE WG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
Wartość bilansowa brutto
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 1.01.2020	48 106 749	12 715 023	133 400	738 917	1 345	61 695 434
Transfer do Koszyka 1	1 760 167	-1 742 092	-	-18 075	-	-
Transfer do Koszyka 2	-3 019 550	3 145 487	-855	-125 082	-	-
Transfer do Koszyka 3	-199 113	-256 366	13 868	441 611	-	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	8 565 756	-	-	-	548	8 566 304
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-3 850 601	-1 190 321	-2 361	-78 931	-167	-5 122 381
Aktywa finansowe spisane z bilansu	-	-	-9 713	-12 726	-	-22 439
Modyfikacje nieskutkujące wyłączeniem z bilansu	-2 681	-548	18	-1 023	-	-4 234
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	15 897	206 333	-40 582	59 594	-396	240 846
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 31.12.2020	51 376 624	12 877 516	93 775	1 004 285	1 330	65 353 530
Odpis
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 1.01.2020	22 446	278 011	68 340	286 938	127	655 862
Transfer do Koszyka 1	40 174	-38 573	-	-1 601	-	-
Transfer do Koszyka 2	-1 657	31 115	-38	-29 420	-	-
Transfer do Koszyka 3	-8 524	-26 827	1 479	33 872	-	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	4 958	-	-	-	280	5 238
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-597	-5 917	-226	-9 094	-10	-15 844
Aktywa finansowe spisane z bilansu	-	-	-9 713	-12 726	-	-22 439
Zmiany w poziomie ryzyka kredytowego (wyłączając transfery między koszykami)	-37 914	57 502	8 153	75 975	-124	103 592
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	1 762	6 250	-12 213	21 325	-100	17 024
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 31.12.2020	20 648	301 561	55 782	365 269	173	743 433

NALEŻNOŚCI od LUDNOŚCI – kredyty na nieruchomości	KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM WYCENIANE WG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
Wartość bilansowa brutto
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 1.01.2019	41 645 805	14 068 652	133 495	661 942	2 138	56 512 032
Transfer do Koszyka 1	2 801 786	-2 791 016	-3 113	-7 657	-	-
Transfer do Koszyka 2	-2 770 412	2 863 968	-3 315	-90 241	-	-
Transfer do Koszyka 3	-55 940	-206 211	10 619	251 532	-	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	9 609 304	-	-	-	-	9 609 304
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-3 098 236	-1 295 877	-4 550	-73 204	-804	-4 472 671
Aktywa finansowe spisane z bilansu	-	-	-4 255	-20 277	-	-24 532
Modyfikacje nieskutkujące wyłączeniem z bilansu	-1 117	-	-	-	-	-1 117
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	-24 441	75 507	4 519	16 822	11	72 418
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 31.12.2019	48 106 749	12 715 023	133 400	738 917	1 345	61 695 434
Odpis
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 1.01.2019	15 377	248 004	44 865	294 334	863	603 443
Transfer do Koszyka 1	62 506	-60 934	-170	-1 402	-	-
Transfer do Koszyka 2	-439	31 414	-362	-30 613	-	-
Transfer do Koszyka 3	-7 997	-32 118	1 941	38 174	-	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	5 783	-	-	-	-	5 783
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-294	20 915	-256	-11 293	-38	9 034
Aktywa finansowe spisane z bilansu	-	-	-4 255	-20 277	-	-24 532
Zmiany w poziomie ryzyka kredytowego (wyłączając transfery między koszykami)	-50 944	64 076	20 323	1 839	-388	34 906
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	-1 546	6 654	6 254	16 176	-310	27 228
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 31.12.2019	22 446	278 011	68 340	286 938	127	655 862

NALEŻNOŚCI od LUDNOŚCI – pozostałe kredyty i pożyczki	KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM WYCENIANE WG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
Wartość bilansowa brutto
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 1.01.2020	11 561 402	2 273 452	103 236	1 518 099	7 543	15 463 732
Transfer do Koszyka 1	204 409	-192 249	-17	-12 143	-	-
Transfer do Koszyka 2	-1 294 973	1 333 933	-	-38 960	-	-
Transfer do Koszyka 3	-298 207	-214 439	10 898	501 748	-	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	3 196 989	-	-	-	434	3 197 423
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-3 394 645	-638 285	184	-230 730	- 958	-4 264 434
Aktywa finansowe spisane z bilansu	-	-	-2 297	-152 348	- 864	-155 509
Modyfikacje nieskutkujące wyłączeniem z bilansu	-2 076	-720	-	-2 039	-	-4 835
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	-58 495	15 153	-39 923	95 511	226	12 472
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 31.12.2020	9 914 404	2 576 845	72 081	1 679 138	6 381	14 248 849
Odpis
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 1.01.2020	86 649	327 607	54 709	1 138 527	3 393	1 610 885
Transfer do Koszyka 1	67 812	-61 873	-4	-5 935	-	-
Transfer do Koszyka 2	-6 034	27 490	-	-21 456	-	-
Transfer do Koszyka 3	-73 518	-74 921	1 021	147 418	-	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	41 555	-	-	-	312	41 867
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-6 407	-12 987	-	-14 275	-78	-33 747
Aktywa finansowe spisane z bilansu	-	-	-2 297	-152 348	-864	-155 509
Zmiany w poziomie ryzyka kredytowego (wyłączając transfery między koszykami)	-2 223	397 843	2 412	143 699	-436	541 295
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	5 468	7 684	-16 497	-45 576	704	-48 217
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 31.12.2020	113 302	610 843	39 344	1 190 054	3 031	1 956 574

NALEŻNOŚCI od LUDNOŚCI – pozostałe kredyty i pożyczki	KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM WYCENIANE WG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
Wartość bilansowa brutto
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 1.01.2019	11 289 696	2 006 170	104 731	1 340 248	52 992	14 793 837
Transfer do Koszyka 1	147 077	-137 039	-2 421	-7 617	-	-
Transfer do Koszyka 2	-1 170 015	1 194 976	-2 833	-22 128	-	-
Transfer do Koszyka 3	-261 781	-267 043	8 588	520 236	-	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	5 523 050	-	-	-	393	5 523 443
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-3 852 896	-536 466	-1 369	-200 498	-46 154	-4 637 383
Aktywa finansowe spisane z bilansu	-	-	-8 273	-168 492	-99	-176 864
Modyfikacje nieskutkujące wyłączeniem z bilansu	-497	-	-	-	-	-497
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	-113 232	12 854	4 813	56 350	411	-38 804
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 31.12.2019	11 561 402	2 273 452	103 236	1 518 099	7 543	15 463 732
Odpis
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 1.01.2019	113 432	314 154	48 493	1 037 320	48 622	1 562 021
Transfer do Koszyka 1	37 592	-32 988	-53	-4 551	-	-
Transfer do Koszyka 2	-6 770	21 747	-470	-14 507	-	-
Transfer do Koszyka 3	-80 963	-123 506	475	203 994	-	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	58 436	-	-	-	566	59 002
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-15 922	-17 240	-	-20 702	-5 812	-59 676
Aktywa finansowe spisane z bilansu	-	-	-8 273	-168 492	-99	-176 864
Zmiany w poziomie ryzyka kredytowego (wyłączając transfery między koszykami)	-28 230	158 656	10 492	131 711	-8 353	264 276
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	9 074	6 784	4 045	-26 246	-31 531	-37 874
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 31.12.2019	86 649	327 607	54 709	1 138 527	3 393	1 610 885

	Dłużne papiery wartościowe WYCENIANE WG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU					Dłużne papiery wartościowe WYCENIANE WG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ inne całkowite dochody
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	RAZEM
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	RAZEM
Wartość bilansowa brutto
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 1.01.2020	14 289 472	331 816	32 370	-	14 653 658	30 930 139	12 860	30 942 999
Transfer do Koszyka 1	298 600	-298 600	-	-	-	11 799	-11 799	-
Transfer do Koszyka 2	-38 434	38 434	-	-	-	-144 385	144 385	-
Transfer do Koszyka 3	-	-	-	-	-	-	-	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	20 791 384	-	-	-	20 791 384	353 110 214	-	353 110 214
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-8 365 499	-33 191	-	-	-8 398 690	-342 236 427	-1 376	-342 237 803
Modyfikacje nieskutkujące wyłączeniem z bilansu	-	-	-	-	-
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	288 190	-26	601	-	288 765	921 775	315	922 090
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 31.12.2020	27 263 713	38 433	32 971	-	27 335 117	42 593 115	144 385	42 737 500
Odpis (*)
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 1.01.2020	25 668	16 955	32 370	-	74 993	32 000	671	32 671
Transfer do Koszyka 1	15 961	-15 961	-	-	-	671	-671	-
Transfer do Koszyka 2	-171	171	-	-	-	-3 102	3 102	-
Transfer do Koszyka 3	-	-	-	-	-	-	-	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	15 591	-	-	-	15 591	29 843	-	29 843
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-9 682	-694	-	-	-10 376	-4 777	-	-4 777
Zmiany w poziomie ryzyka kredytowego (wyłączając transfery między koszykami)	-7 763	111	-	-5	-7 657	5 406	-	5 406
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	414	-	601	-	1 015	-	-	-
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 31.12.2020	40 018	582	32 971	-5	73 566	60 041	3 102	63 143

(*) Odpis dotyczący dłużnych papierów wartościowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody jest ujęty w pozycji „Kapitał z aktualizacji wyceny” i nie pomniejsza wartości bilansowej papierów wartościowych.

	Dłużne papiery wartościowe WYCENIANE WG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU					Dłużne papiery wartościowe WYCENIANE WG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ inne całkowite dochody
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	RAZEM
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI	RAZEM	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	RAZEM
Wartość bilansowa brutto
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 1.01.2019	11 283 691	-	31 547	-	11 315 238	27 032 827	-	27 032 827
Transfer do Koszyka 1	-	-	-	-	-	-	-	-
Transfer do Koszyka 2	-331 816	331 816	-	-	-	-12 860	12 860	-
Transfer do Koszyka 3	-	-	-	-	-	-	-	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	8 775 942	-	-	-	8 775 942	135 254 183	-	135 254 183
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-5 610 765	-	-	-	-5 610 765	-132 086 153	-	-132 086 153
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	172 420	-	823	-	173 243	742 142	-	742 142
Wartość bilansowa brutto WG STANU NA 31.12.219	14 289 472	331 816	32 370	-	14 653 658	30 930 139	12 860	30 942 999
Odpis (*)
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 1.01.2019	27 792	-	31 547	-	59 339	28 307	-	28 307
Transfer do Koszyka 1	-	-	-	-	-	-	-	-
Transfer do Koszyka 2	-9 448	9 448	-	-	-	-388	388	-
Transfer do Koszyka 3	-	-	-	-	-	-	-	-
Nowopowstałe / nabyte / udzielone aktywa finansowe	4 470	-	-	-	4 470	10 398	-	10 398
Aktywa finansowe wyłączone z bilansu, inne niż spisania z bilansu (spłaty)	-3 090	-	-	-	-3 090	-6 824	-	-6 824
Zmiany w poziomie ryzyka kredytowego (wyłączając transfery między koszykami)	6 010	7 506	-	-	13 516	507	283	790
Inne, w tym zmiany wynikające z kursów walutowych	-66	1	823	-	758	-	-	-
SALDO ODPISÓW WG STANU NA 31.12.2019	25 668	16 955	32 370	-	74 993	32 000	671	32 671

Moratoria wdrożone w 2020 roku ze względu na COVID-19

W 2020 roku ze względu na COVID-19 Grupa wprowadziła następujące programy dotyczące spłaty kredytów:

1) moratoria opracowane z inicjatywy Grupy (moratoria pozaustawowe), tj.:

 dla klientów będących konsumentami w rozumieniu art. 221 kodeksu cywilnego Grupa wprowadziła możliwość zawieszenia na okres do 3 miesięcy spłaty rat kapitałowo-odsetkowych lub prolongatę polegającą na zawieszeniu płatności maksymalnie 6 rat kapitałowych z jednoczesnym wydłużeniem okresu kredytowania,

 dla przedsiębiorstw Grupa wprowadziła możliwość zawieszenia płatności rat kapitałowych lub kapitałowo-odsetkowych na okres od 3 do 6 miesięcy oraz uproszczonych prolongat limitów kredytowych.

Skorzystanie z ww. moratoriów przez klientów zależało od terminowości obsługi spłat posiadanego kredytu i oceny jego sytuacji finansowej.

2) moratoria opracowane przez Grupę zgodnie z Wytycznymi EBA (moratoria pozaustawowe), tj.:

W dniu 29 maja 2020 roku Urząd Komisji Nadzoru Finansowego notyfikował do Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego stanowisko banków wypracowane pod patronatem Związku Banków Polskich w sprawie Wytycznych EBA/GL/2020/02 dotyczących ustawowych i pozaustawowych moratoriów na spłaty kredytów, stosowanych w obliczu kryzysu spowodowanego przez COVID-19, które zostało przez Grupę wprowadzone dla umów kredytu zawartych przed 13 marca 2020 roku na następujących zasadach:

 dla klientów indywidualnych, mikro i małych przedsiębiorców Grupa wprowadziła możliwość odroczenia spłat rat kapitałowych lub kapitałowo-odsetkowych na wskazany przez klienta okres wynoszący maksymalnie 6 miesięcy (niezależnie od liczby złożonych wniosków przez danego klienta). Warunkiem skorzystania z ww. moratorium jest terminowa obsługa kredytu przez klienta indywidualnego oraz posiadanie zdolności kredytowej z uwzględnieniem COVID-19 (w przypadku przedsiębiorców),

 dla średnich przedsiębiorstw (o obrotach do 50 milionów EUR) Grupa wprowadziła możliwość odroczenia spłat rat kapitałowych lub kapitałowo-odsetkowych, zgodnie z wnioskiem klienta, na wskazany przez niego okres, wynoszący maksymalnie odpowiednio: 6 miesięcy (raty kapitałowe) i 3 miesiące (raty kapitałowo-odsetkowe), pod warunkiem posiadania przez klienta zdolności kredytowej na koniec 2019 roku, a dla dużych przedsiębiorstw (o obrotach powyżej 50 milionów EUR) Grupa wprowadziła możliwość odroczenia spłat rat kapitałowych zgodnie z wnioskiem klienta, na wskazany przez niego okres, wynoszący maksymalnie 6 miesięcy pod warunkiem posiadania przez klienta zdolności kredytowej na koniec 2019 roku.

3) zawieszenie wykonania umowy na podstawie postanowień ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych(moratoria pozaustawowe), tj.:

 przysługuje klientom, którzy jako konsumenci po dniu 13 marca 2020 roku utracili pracę lub inne główne źródło dochodu,

 w okresie trwania zawieszenia wykonania umowy klient nie jest zobowiązany do dokonywania płatności wynikających z umowy, w tym rat kredytowych, z wyjątkiem opłat z tytułu ubezpieczeń powiązanych z tymi umowami oraz nie są naliczane odsetki.

Na mocy ustawy program obowiązuje do czasu obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii (art. 31f ustawy).

Wszystkie powyższe moratoria podlegały ocenie przez Grupę pod kątem spełnienia kryteriów modyfikacji w rozumieniu MSSF 9 zgodnie z zasadami zdefiniowanymi w politykach rachunkowości Grupy. Biorąc pod uwagę charakter powyższych moratoriów stanowiły one modyfikacje nieistotne zgodnie z przyjętymi przez Grupę politykami. W związku z powyższym w odniesieniu do kredytów objętych powyższymi moratoriami Grupa dokonywała każdorazowo ustalenia wyniku z modyfikacji nieistotnych. Na dzień 31 grudnia 2020 roku wartość bilansowa brutto portfela kredytowego objętego ww. moratoriami (czynnymi i wygasłymi) wynosiła 14 606 milionów złotych (69 902 klientów), a negatywny wynik z tytułu modyfikacji nieistotnych rozpoznany w roku 2020 związany z tymi moratoriami wyniósł -7,4 miliony złotych i został rozpoznany w wyniku odsetkowym.

Dodatkowo Grupa podpisał szereg umów gwarancji portfelowych z Bankiem Gospodarstwa Krajowego (BGK), ograniczających skutki COVID-19. Najistotniejsze z nich to:

1) Gwarancje de minimis

Aneks do dotychczasowej umowy został podpisany 19 marca 2020 roku i wprowadził:

 zwiększenie gwarancji do 80% kapitału kredytu,

 wydłużenie okresu kredytu do 39 miesięcy,

 obniżenie prowizji za gwarancję do 0 złotych.

Gwarancje są przeznaczone na kredyty obrotowe w PLN dla sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Maksymalna kwota gwarancji wynosi 3,5 miliona złotych. Gwarancja może być udzielona na nowy kredyt, odnowienie lub podwyższenie kwoty kredytu.

2) Umowa w ramach Funduszu Gwarancji Płynnościowych (FGP)

Umowa została podpisana 10 kwietnia 2020 roku i wprowadziła gwarancje o następujących parametrach:

 gwarancje dla średnich i dużych firm,

 na kredyty obrotowe do 250 milionów złotych,

 gwarancja obejmuje 80% kapitału kredytu,

 okres gwarancji do 27 miesięcy,

 prowizja za gwarancję od 0,25% do 1,15%, w zależności od wielkości przedsiębiorstwa i długości kredytu.

Gwarancja może być udzielona dla nowych kredytów i odnowień.

Okres obowiązywania obu linii został przedłużony do 30 czerwca 2021 roku, przy czym w przypadku gwarancji de minimis zwiększono kwotę gwarancji do 1,5 mln EUR oraz jej okres do 75 miesięcy (kredyty obrotowe) oraz 120 miesięcy (kredyty inwestycyjne).

Na dzień 31 grudnia 2020 roku wartość bilansowa brutto portfela kredytowego objętego gwarancjami portfelowymi BGK, ograniczającymi skutki COVID-19, wynosiła 3 417 miliony złotych (4 560 klientów).

Ekspozycja Grupy na ryzyko kredytowe

Maksymalna ekspozycja kredytowa

Poniższa tabela przedstawia maksymalne narażenie na ryzyko kredytowe dla pozycji bilansowych i pozabilansowych na datę sprawozdawczą

	31.12.2020	31.12.2019
Należności od Banku Centralnego	150 185	2 101 783
Należności od banków oraz kredyty i pożyczki udzielone klientom (w tym należności z tytułu leasingu finansowego)	145 066 136	142 704 788
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu	1 317 709	1 281 664
Aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu)	4 812 231	2 079 529
Instrumenty zabezpieczające	779 063	377 208
Inwestycyjne (lokacyjne) papiery wartościowe	70 491 227	45 893 115
Pozostałe aktywa (*)	1 007 426	1 129 836
Ekspozycja bilansowa (**)	223 623 977	195 567 923
Zobowiązania do udzielenia kredytu	41 089 482	36 806 862
Pozostałe zobowiązania warunkowe	18 203 088	12 865 603
Ekspozycja pozabilansowa	59 292 570	49 672 465
Razem	282 916 547	245 240 388

(*) Obejmuje część pozycji „Inne aktywa” (dochody do otrzymania, rozrachunki międzybankowe i międzyoddziałowe, należności od dłużników różnych oraz rozrachunki kartowe).

(**) Ekspozycja bilansowa jest równa wartości bilansowej prezentowanej w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.

Metody ograniczania ryzyka kredytowego

Grupa wypracowała ścisłą politykę zarządzania zabezpieczeniami, akceptowanymi przez Bank dla kredytów i gwarancji. Polityka zarządzania zabezpieczeniami jest odzwierciedlona w postaci wewnętrznych reguł i regulacji w Banku, odnoszących się do reguł nadzorczych, zawartych w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych.

Najczęściej spotykane zabezpieczenia pożyczek i kredytów, które są przyjmowane zgodnie z polityką Grupy w tym zakresie, są następujące

Zabezpieczenia	Zasady szacowania wartości zabezpieczeń
Hipoteki
komercyjne	Wartość zabezpieczenia powinna zostać określona na podstawie wyceny rynkowej dokonanej przez rzeczoznawcę. Dopuszczalne są inne, indywidualne udokumentowane źródła wyceny, np. oferta kupna, wartość zależna od etapu procedury przetargowej, itp.
mieszkalne
Zastaw rejestrowy / przewłaszczenie:
zapasy	Wartość określana na podstawie wiarygodnych źródeł takich jak kwota z umowy zastawu, wartość z aktualnego sprawozdania finansowego, wartość wpisana w polisę ubezpieczeniową, wartość kwotowana na giełdzie, wartość wynikająca z zaawansowanego etapu windykacji poparta odpowiednimi dokumentami np. wyliczeniami komornika lub syndyka.
maszyny i urządzenia	Wartość określana na podstawie wyceny rynkowej rzeczoznawcy lub wartość bieżąca określona na podstawie innych wiarygodnych źródeł jak aktualna oferta kupna, ewidencja środków trwałych dłużnika, udokumentowana kwota podana przez komornika lub syndyka, itp.
samochody	Wartość jest określona na podstawie dostępnych tabel (np. firm ubezpieczeniowych) wartości samochodu w zależności od marki, wieku, ceny początkowej, ewentualnie innych wiarygodnych źródeł wyceny np. kwoty wpisanej w polisie ubezpieczeniowej.
inne	Wartość jest ustalana indywidualnie w zależności od przedmiotu. Wycena powinna pochodzić z wiarygodnego źródła z uwzględnieniem powyższych wskazówek.
papiery wartościowe i środki pieniężne	Wartość określana na podstawie indywidualnie szacowanej wartości rynkowej. Stopa odzysku powinna zostać oszacowana ostrożnie, aby uwzględnić dużą zmienność ceny niektórych papierów wartościowych.
Cesja wierzytelności
od kontrahenta mającego rating inwestycyjny przyznany przez niezależną agencję ratingową lub wewnętrzny system ratingowy Banku	Wartość określana na podstawie indywidualnie szacowanej wysokości wierzytelności.
od pozostałych kontrahentów	Wartość określana na podstawie indywidualnie szacowanej wysokości wierzytelności.
Gwarancje/ poręczenia (w tym wekslowe) / przystąpienie do długu
od banków i Skarbu Państwa	Do wysokość kwoty gwarantowanej.
od innych kontrahentów mających dobrą sytuację finansową w szczególności potwierdzoną ratingiem inwestycyjnym przyznanym przez niezależną agencję ratingową lub wewnętrznym ratingiem Banku	Wartość określana na podstawie indywidualnie szacowanej wysokości wierzytelności.
od pozostałych kontrahentów	Wartość określana na podstawie indywidualnie szacowanej wartości rynkowej.

Efekt finansowy ustanowionych zabezpieczeń dla portfela ekspozycji ocenianych indywidualnie z rozpoznaną utratą wartości wynosi 800 851 tys. złotych na datę 31 grudnia 2020 roku (1 002 267 tys. złotych na datę 31 grudnia 2019 roku). Jest to kwota, o którą poziom wymaganych odpisów z tytułu utraty wartości dla tego portfela byłby wyższy, gdyby przy ich szacowaniu nie zostały uwzględnione zdyskontowane przepływy pieniężne uzyskane z zabezpieczeń.

Bank analizuje koncentrację w ramach poziomów LtV (stosunku wysokości długu do wartości zabezpieczenia), co ma szczególne znaczenie w przypadku kredytów mieszkaniowych dla ludności. Poniżej przedstawiono strukturę portfela kredytów mieszkaniowych dla ludności wg poziomu LtV:

31.12.2020	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
WSKAŹNIK LTV	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
KREDYTY MIESZKANIOWE DLA LUDNOŚCI – WARTOŚĆ BILANSOWA BRUTTO
0% < LtV <= 50%	13 877 539	6 246 800	28 083	367 476	269	20 520 167
50% < LtV <= 70%	18 533 951	3 740 890	24 002	369 241	984	22 669 068
70% < LtV <= 90%	7 550 471	1 093 678	10 684	86 908	-	8 741 741
90% < LtV <= 100%	1 828 031	207 727	5 175	23 607	-	2 064 540
100% < LtV	201 927	27 316	15 158	5 563	-	249 964
Razem	41 991 919	11 316 411	83 102	852 795	1 253	54 245 480

31.12.2019	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
WSKAŹNIK LTV	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
KREDYTY MIESZKANIOWE DLA LUDNOŚCI – WARTOŚĆ BILANSOWA BRUTTO
0% < LtV <= 50%	9 953 978	5 433 129	13 365	271 363	220	15 672 055
50% < LtV <= 70%	17 249 461	4 025 334	27 863	285 902	976	21 589 536
70% < LtV <= 90%	11 275 400	1 787 413	13 358	126 012	-	13 202 183
90% < LtV <= 100%	143 352	34 352	397	8 257	-	186 358
100% < LtV	76 512	18 721	27 987	7 091	-	130 311
Razem	38 698 703	11 298 949	82 970	698 625	1 196	50 780 443

Koncentracja ryzyka kredytowego

Zgodnie z obowiązującymi przepisami zaangażowanie Grupy wobec jednego podmiotu lub podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie nie może przekroczyć 25% funduszy własnych Grupy. W 2020 roku limity maksymalnego zaangażowania nie zostały przekroczone.

a) Według poszczególnych podmiotów:

Zaangażowanie wobec 10 największych klientów GRUPY według stanu na 31 grudnia 2020 roku	Udział % w portfelu
Klient 1	1,0%
Klient 2	1,0%
Klient 3	0,9%
Klient 4	0,7%
Klient 5	0,7%
Klient 6	0,7%
Klient 7	0,6%
Klient 8	0,6%
Klient 9	0,5%
Klient 10	0,4%
Razem	7,1%

Zaangażowanie wobec 10 największych klientów GRUPY według stanu na 31 grudnia 2019 roku	Udział % w portfelu
Klient 1	1,3%
Klient 2	1,2%
Klient 3	1,0%
Klient 4	0,7%
Klient 5	0,7%
Klient 6	0,6%
Klient 7	0,5%
Klient 8	0,5%
Klient 9	0,5%
Klient 10	0,5%
Razem	7,5%

b) Według grup kapitałowych:

Zaangażowanie wobec 5 największych grup kapitałowych będących klientami Grupy według stanu na 31 grudnia 2020 roku	Udział % w portfelu
Grupa 1	1,4%
Grupa 2	1,1%
Grupa 3	1,0%
Grupa 4	1,0%
Grupa 5	0,9%
Razem	5,4%

Zaangażowanie wobec 5 największych grup kapitałowych będących klientami Grupy według stanu na 31 grudnia 2019 roku	Udział % w portfelu
Grupa 1	1,3%
Grupa 2	1,1%
Grupa 3	1,1%
Grupa 4	1,0%
Grupa 5	0,9%
Razem	5,4%

c) Koncentracja sektorowa

Ograniczeniu ryzyka kredytowego związanego z nadmierną koncentracją sektorową służy system kształtowania sektorowej struktury zaangażowania. Bank corocznie w ramach Polityki Kredytowej definiuje limity na poszczególne branże gospodarki narodowej. Limity te podlegają bieżącemu monitorowaniu. System ten dotyczy zaangażowania kredytowego w poszczególne rodzaje działalności gospodarczej sklasyfikowane według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD).

Limity ustalane są w oparciu o obecny poziom zaangażowania Banku w dany sektor oraz ocenę ryzyka danego sektora. Okresowe monitorowanie zaangażowania Banku pozwala na bieżącą identyfikację sektorów, w których może wystąpić nadmierna koncentracja ryzyka. W przypadku zaistnienia takiej sytuacji dokonywana jest analiza obejmująca ocenę kondycji ekonomicznej sektora z uwzględnieniem zarówno dotychczasowych jak i prognozowanych trendów oraz ocenę jakości zaangażowania w sektorze. Działania te pozwalają na formułowanie działań Banku w celu ograniczenia koncentracji ryzyka sektorowego oraz bieżące dostosowywanie Polityki Kredytowej Banku do zmieniających się warunków.

Strukturę zaangażowania według sektorów prezentuje poniższa tabela

STRUKTURA ZAANGAŻOWANIA WEDŁUG SEKTORÓW	31.12.2020	31.12.2019
Rolnictwo, leśnictwo i rybactwo	0,8%	0,8%
Górnictwo i wydobywanie	1,7%	1,8%
Przetwórstwo przemysłowe	22,5%	22,0%
Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i powietrze do układów klimatyzacyjnych	6,5%	7,8%
Dostawa wody	2,7%	2,5%
Budownictwo	5,4%	4,9%
Handel hurtowy i detaliczny	16,2%	17,5%
Transport i gospodarka magazynowa	6,4%	6,9%
Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi	3,0%	2,8%
Informacja i komunikacja	2,4%	2,1%
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa	4,3%	3,5%
Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości	10,9%	12,3%
Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna	7,9%	3,6%
Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca	1,5%	1,6%
Administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązkowe ubezpieczenia społeczne	5,6%	6,6%
Edukacja	0,2%	0,3%
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna	0,7%	0,8%
Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją	1,0%	1,1%
Pozostałe	0,3%	1,1%
Razem	100,0%	100,0%

Aktywa finansowe podlegające modyfikacji

Poniższa tabela prezentuje informacje dotyczące aktywów finansowych, które podlegały modyfikacji nie powodującej wyłączenia ze sprawozdania z sytuacji finansowej i dla których odpis na oczekiwane straty kredytowe kalkulowany był jako strata kredytowa w okresie życia ekspozycji.

	2020	2019
Aktywa finansowe, które podlegały modyfikacji w okresie
Wartość bilansowa według zamortyzowanego kosztu przed modyfikacją	3 381 684	32 458
Zysk/strata rozpoznana na modyfikacji	-3 796	-333
Aktywa finansowe, które podlegały modyfikacji od momentu początkowego ujęcia
Wartość bilansowa brutto aktywów finansowych, dla których Grupa w okresie zmieniła sposób kalkulacji odpisu z tytułu utraty wartości – z horyzontu dożywotniego na okres 12 miesięcy	457 468	12 450

Udogodnienia „forbearance”

Ekspozycje forborne są to umowy kredytowe, co do których zastosowano udogodnienia „forbearance” i które, w wyniku przeprowadzenia tzw. testu odrzucenia (weryfikacja czy została zidentyfikowana utrata wartości lub wystąpiło przeterminowanie większe lub równe 30 dni w ciągu ostatnich 90 dni), zostały ostatecznie sklasyfikowane, jako ekspozycje forborne zagrożone albo ekspozycje forborne niezagrożone. Udogodnienia „forbearance” występują w sytuacjach, w których uznaje się, że kredytobiorca z powodu trudności finansowych, w tym problemów z obsługą zadłużenia, nie jest w stanie zrealizować warunków umowy. W związku z tymi trudnościami, Grupa modyfikuje dotychczasowe warunki umowy w celu zapewnienia kredytobiorcy zdolności do obsługi zadłużenia. Modyfikacja warunków umowy może obejmować m.in. obniżenie oprocentowania, rat kapitałowych, naliczonych odsetek, bądź zmianę harmonogramu spłat kapitału lub odsetek.

Grupa określa listę udogodnień „forbearance” zawierającą w szczególności:

 wydłużenie pierwotnego terminu spłaty (w przypadku zawarcia aneksu do umowy) lub podpisanie umowy restrukturyzacyjnej (w przypadku zadłużenia w całości przeterminowanego), w szczególności w wyniku stałego obniżenia raty,

 zmiana warunków umowy pozwalająca na niższe niż umowne spłaty odsetek i/lub kapitału, tak aby wyeliminować przeterminowane zadłużenie,

 umowa podlegająca refinansowaniu poprzez inny kredyt w Grupie.

Ekspozycja przestaje być uznawana za ekspozycję forborne jeżeli spełnione są wszystkie poniższe warunki:

 ekspozycję uznaje się za niezagrożoną,

 upłynął co najmniej 2 letni okres warunkowy od daty uznania ekspozycji forborne za niezagrożoną,

 żadna z ekspozycji dłużnika nie była przeterminowana o 30 dni lub więcej na koniec okresu warunkowego.

Jeżeli warunki, o których mowa powyżej nie są spełnione na koniec okresu warunkowego, do czasu spełnienia wszystkich warunków ekspozycje nadal uznaje się odpowiednio za niezagrożone lub zagrożone ekspozycje forborne w okresie warunkowym. Spełnienie warunków ocenia się, co najmniej raz na kwartał.

Ekspozycja kwalifikuje się do kategorii „forbearance” tylko w przypadku, gdy udogodnienia udzielono klientowi z uwagi na trudności finansowe kredytobiorcy.

Umowy „forbearance” objęte są procesem monitorowania pod kątem wywiązywania się z zobowiązań zawartych w umowie. Zarządzanie umowami w których wystąpił przypadek praktyk „forbearance” i bieżący monitoring tych umów należy do dedykowanych jednostek Grupy.

Podjęcie decyzji o przyznaniu udogodnień „forbearance” jest dokonywane w ramach decyzji kredytowej przez jednostki decyzyjne uprawnione do podejmowania decyzji związanych z ryzykiem kredytowym.

Zasady rachunkowości w odniesieniu do oceny i procesu ustalenia odpisów aktualizujących dla ekspozycji forborne zasadniczo pokrywają się z zasadami ustalania odpisów aktualizujących według MSSF 9.

Grupa identyfikuje istotny wzrost ryzyka kredytowego aktywów, dla których zastosowano modyfikacje „forbearance”, na potrzeby oceny utraty wartości zgodnie z MSSF 9.

W przypadku udzielenia wakacji kredytowych lub innych działań łagodzących skutki pandemii COVID-19 Bank stosuje podejście, spójne z wskazówkami regulacyjnymi w tym zakresie. Udzielenie wakacji kredytowych lub innych działań łagodzących skutki pandemii COVID-19 nie powoduje automatycznej identyfikacji ekspozycji „forborne”.

Udział ekspozycji forborne w portfelu kredytowym Grupy

	31.12.2020
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane wg zamortyzowanego kosztu, w tym:	113 125 147	24 803 762	1 667 995	1 205 241	23 596	140 825 741
Ekspozycje forborne brutto	1 067 782	412 723	2 429 599	661 951	21 672	4 593 727
Odpis z tytułu utraty wartości	-2 222	-35 246	-1 803 056	-335 092	-3 055	-2 178 671
Ekspozycje forborne netto	1 065 560	377 477	626 543	326 859	18 617	2 415 056
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane wg wartości godziwej przez inne całkowite dochody, w tym:	720 770	754 285	-	-	-	1 475 055
Ekspozycje forborne	-	-	-	-	-	-
Odpis z tytułu utraty wartości(*)	-	-	-	-	-	-
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane wg wartości godziwej przez wynik, w tym:						187 001
Ekspozycje forborne						1 068

	31.12.2019
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane wg zamortyzowanego kosztu, w tym:	117 661 847	18 901 578	1 786 265	908 937	31 362	139 289 989
Ekspozycje forborne brutto	351 083	116 882	2 316 663	514 082	21 491	3 320 201
Odpis z tytułu utraty wartości	-2 953	-11 698	-1 400 712	-271 867	-757	-1 687 987
Ekspozycje forborne netto	348 130	105 184	915 951	242 215	20 734	1 632 214
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane wg wartości godziwej przez inne całkowite dochody, w tym:	771 987	608 620	-	-	-	1 380 607
Ekspozycje forborne	-	-	-	-	-	-
Odpis z tytułu utraty wartości(*)	-	-	-	-	-	-
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane wg wartości godziwej przez wynik, w tym:						242 639
Ekspozycje forborne						998

Analiza jakościowa ekspozycji forborne według okresów przeterminowania

	31.12.2020
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)			nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna		Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
EKSPOZYCJE FORBORNE wyceniane według zamortyzowanego kosztu
Wartość bilansowa brutto, w tym:	1 067 782	412 723	2 429 599	661 951		21 672	4 593 727
Nieprzeterminowane	1 064 677	313 524	883 189	252 533		4 749	2 518 672
do 1 miesiąca	3 105	77 511	19 826	100 135		9 625	210 202
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy	-	21 481	19 743	73 714		86	115 024
powyżej 3 miesięcy do 1 roku	-	207	60 052	89 832		7 086	157 177
powyżej 1 roku do 5 lat	-	-	288 154	109 395		89	397 638
powyżej 5 lat	-	-	1 158 635	36 342		37	1 195 014
Odpis z tytułu utraty wartości, w tym:	-2 222	-35 246	-1 803 056	-335 092		-3 055	-2 178 671
Nieprzeterminowane	-2 153	-19 575	-499 564	-85 555		-	-606 847
do 1 miesiąca	-69	-11 152	-10 576	-41 127		-1 338	-64 262
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy	-	-4 487	-5 427	-34 430		-58	-44 402
powyżej 3 miesięcy do 1 roku	-	-32	-42 627	-52 484		-1 572	-96 715
powyżej 1 roku do 5 lat	-	-	-204 655	-86 544		-50	-291 249
powyżej 5 lat	-	-	-1 040 207	-34 952		-37	-1 075 196
EKSPOZYCJE FORBORNE wyceniane w wartości godziwej przez wynik
Wartość bilansowa, w tym:							1 068
Nieprzeterminowane							142
do 1 miesiąca							-
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy							-
powyżej 3 miesięcy do 1 roku							7
powyżej 1 roku do 5 lat							919
powyżej 5 lat							-

Analiza jakościowa ekspozycji forborne według okresów przeterminowania

	31.12.2019
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3( lifetime ecl z utratą wartości)			nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna		Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
EKSPOZYCJE FORBORNE wyceniane według zamortyzowanego kosztu)
Wartość bilansowa brutto, w tym:	351 083	116 882	2 316 663	514 082		21 491	3 320 201
Nieprzeterminowane	350 079	77 417	675 415	176 584		3 633	1 283 128
do 1 miesiąca	1 004	31 565	21 529	82 628		11 912	148 638
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy	-	7 852	25 027	53 869		5 719	92 467
powyżej 3 miesięcy do 1 roku	-	48	66 605	61 493		125	128 271
powyżej 1 roku do 5 lat	-	-	269 795	108 383		39	378 217
powyżej 5 lat	-	-	1 258 292	31 125		63	1 289 480
Odpis z tytułu utraty wartości, w tym:	-2 953	-11 698	-1 400 712	-271 867		-757	-1 687 987
Nieprzeterminowane	-2 934	-5 730	-183 320	-61 597		75	-253 506
do 1 miesiąca	-19	-4 088	-9 378	-33 675		257	-46 903
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy	-	-1 880	-9 304	-26 514		-865	-38 563
powyżej 3 miesięcy do 1 roku	-	-	-22 090	-37 884		-122	-60 096
powyżej 1 roku do 5 lat	-	-	-174 792	-84 158		-39	-258 989
powyżej 5 lat	-	-	-1 001 828	-28 039		-63	-1 029 930
EKSPOZYCJE FORBORNE wyceniane w wartości godziwej przez wynik
Wartość bilansowa, w tym:							998
Nieprzeterminowane							28
do 1 miesiąca							-
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy							73
powyżej 3 miesięcy do 1 roku							152
powyżej 1 roku do 5 lat							745
powyżej 5 lat							-

Zmiany wartości bilansowej netto ekspozycji forborne

	2020	2019
Wartość bilansowa na początek okresu	1 633 212	1 996 700
Wartość ekspozycji ujętych w okresie	1 627 018	148 281
Wartość ekspozycji wyłączonych w okresie	-397 469	-308 316
Zmiana odpisów aktualizujących	-424 008	16 599
Inne zmiany	-22 629	-220 052
Wartość bilansowa na koniec okresu	2 416 124	1 633 212
Przychody odsetkowe	124 299	86 240

Ekspozycje forborne według typu działania

	31.12.2020	31.12.2019
Zmiana warunków umowy	2 416 124	1 633 212
Wartość bilansowa	2 416 124	1 633 212

Ekspozycje forborne według struktury produktowej

	31.12.2020	31.12.2019
Kredyty na nieruchomości	1 698 676	1 110 981
Kredyty w rachunku bieżącym	46 863	55 722
Kredyty operacyjne	55 571	84 409
Kredyty na inwestycje	213 822	230 342
Kredyty gotówkowe	350 761	76 279
Należności z tytułu leasingu finansowego	31 143	28 432
Pozostałe kredyty i pożyczki	19 288	47 047
Wartość bilansowa	2 416 124	1 633 212

Ekspozycje forborne według struktury branżowej

	31.12.2020	31.12.2019
Przedsiębiorstwa, w tym:	655 649	1 259 141
Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości	248 050	788 418
Przetwórstwo przemysłowe	59 445	78 282
Handel hurtowy i detaliczny	58 792	109 514
Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi	85 468	49 469
Budownictwo	76 283	120 280
Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna	64 953	56 838
Transport i gospodarka magazynowa	26 661	17 274
Rolnictwo, leśnictwo i rybactwo	18 106	18 402
Pozostałe branże	17 891	20 664
Osoby fizyczne	1 760 475	374 071
Wartość bilansowa	2 416 124	1 633 212

Ekspozycje forborne według struktury geograficznej

	31.12.2020	31.12.2019
Polska	2 415 087	1 632 186
Pozostałe kraje	1 037	1 026
Wartość bilansowa	2 416 124	1 633 212

Kwestie dotyczące ryzyka prawnego związanego z walutowymi kredytami hipotecznymi w CHF

1) Charakterystyka portfela

Bank Pekao S.A. nie udziela kredytów w CHF dla ludności od 2003 roku. Niemal cały aktualny portfel kredytów w CHF dla ludności został przejęty przez Bank Pekao S.A. w procesie podziału przez wydzielenie Banku BPH S.A. (kredyty udzielone przed sierpniem 2006 roku).

Na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa posiadała portfel walutowych kredytów hipotecznych w CHF o łącznej wartości bilansowej brutto w kwocie 2 899 milionów złotych (tj. 679,9 milionów CHF) względem 3 003 milionów złotych (tj. 765,8 milionów CHF) na dzień 31 grudnia 2019 roku.

Poniższe tabele przedstawiają strukturę i jakość portfela kredytów w CHF dla ludności:

	31.12.2020
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
Wartość bilansowa brutto ekspozycji, w tym:	2 602	2 645 935	52 315	197 467	806	2 899 125
ekspozycje denominowane w CHF	2 602	2 640 379	52 315	196 873	806	2 892 975
ekspozycje indeksowane do CHF	-	5 556	-	594	-	6 150
Odpisy aktualizujące wartość ekspozycji, w tym (*):	-1	-358 050	-25 436	-94 040	-341	-477 868
ekspozycje denominowane w CHF	-1	-358 012	-25 436	-93 844	-341	-477 634
ekspozycje indeksowane do CHF	-	-38	-	-196	-	-234
Wartość bilansowa netto ekspozycji, w tym:	2 601	2 287 885	26 879	103 427	465	2 421 257
ekspozycje denominowane w CHF	2 601	2 282 367	26 879	103 029	465	2 415 341
ekspozycje indeksowane do CHF	-	5 518	-	398	-	5 916

(*) W tym rezerwa na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w kwocie 345 131 tys. złotych.

	31.12.2019
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	koszyk 3 (lifetime ecl z utratą wartości)		nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
	Koszyk 1 (12M ECL)	Koszyk 2 (lifetime Ecl bez utraty wartości)	analiza indywidualna	Analiza grupowa	nabyte lub udzielone z utratą wartości (POCI)	razem
Wartość bilansowa brutto ekspozycji, w tym:	192 721	2 595 740	38 245	175 961	752	3 003 419
ekspozycje denominowane w CHF	192 721	2 586 325	38 245	175 150	752	2 993 193
ekspozycje indeksowane do CHF	-	9 415	-	811	-	10 226
Odpisy aktualizujące wartość ekspozycji, w tym:	-194	-57 680	-21 617	-82 240	-303	-162 034
ekspozycje denominowane w CHF	-194	-57 623	-21 617	-81 932	-303	-161 669
ekspozycje indeksowane do CHF	-	-57	-	-308	-	-365
Wartość bilansowa netto ekspozycji, w tym:	192 527	2 538 060	16 628	93 721	449	2 841 385
ekspozycje denominowane w CHF	192 527	2 528 702	16 628	93 218	449	2 831 524
ekspozycje indeksowane do CHF	-	9 358	-	503	-	9 861

(*) W tym rezerwa na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w kwocie 36 265 tys. złotych.

Ponadto, portfel udzielonych, a spłaconych walutowych kredytów w CHF wynosił 1 413 milionów CHF na dzień 31 grudnia 2020 roku, względem 1 319 milionów CHF na dzień 31 grudnia 2019 roku.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku średnie LTV dla portfela kredytów hipotecznych w CHF dla ludności należącego do Grupy wyniosło 38,1% (na 31 grudnia 2019 roku 39,9%), przy średnim wskaźniku LTV dla całego portfela kredytów hipotecznych wynoszącym 55,8% (na 31 grudnia 2019 roku 57,9%).

2) . Postępowania sądowe związane z walutowymi kredytami hipotecznymi w CHF

W dniu 3 października 2019 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej „TSUE”) wydał orzeczenie w sprawie kredytu indeksowanego do CHF udzielonego przez inny bank, w którym dokonał wykładni przepisów dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 roku w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich na kanwie umowy kredytu indeksowanego do CHF. TSUE wskazał skutki uznania ewentualnej abuzywności klauzul przeliczeniowych przez sąd krajowy, nie badając jednocześnie w ogóle ewentualnej abuzywności postanowień umownych. TSUE nie przesądził, że w przypadku ustalenia przez sąd krajowy ewentualnej abuzywności automatycznie nastąpić powinno ustalenie przez sąd nieważności całej umowy. Ocena w tym zakresie pozostaje do rozstrzygnięcia przez sąd krajowy, przy czym TSUE nie wykluczył możliwości uzupełnienia luki powstałej w wyniku abuzywności klauzul przeliczeniowych za pomocą krajowych przepisów dyspozytywnych.

Orzeczenie TSUE stanowi ogólne wytyczne dla polskich sądów. Ostateczne rozstrzygnięcia podejmowane przez polskie sądy są dokonywane na podstawie przepisów UE interpretowanych zgodnie z wyrokiem TSUE, mając na uwadze przepisy prawa krajowego i analizę indywidualnych okoliczności każdej sprawy. Jednocześnie trudno mówić o ukształtowanej linii orzeczniczej w sprawach kredytów hipotecznych w CHF, co potwierdzają często wzajemnie wykluczające się orzeczenia sadów powszechnych, a także służące rozwiązaniu wątpliwości sądów zapytania prawne do TSUE i Sądu Najwyższego.

W sposób szczególny należy zwrócić uwagę na wniosek zgłoszony w dniu 29 stycznia 2021 roku przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego do pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego w kwestii rozstrzygnięcia zagadnień prawnych związanych z walutowymi kredytami hipotecznymi w CHF odnoszących się w szczególności do następujących aspektów:

1) czy postanowienia abuzywne odnoszące się do sposobu określania kursu waluty w umowie kredytu indeksowanego lub denominowanego mogą być zastąpione przez przepisy prawa cywilnego, bądź zwyczajowego,

2) czy w razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony kursu waluty obcej w umowie kredytu denominowanego umowa może wiązać strony w pozostałym zakresie,

3) czy w razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony kursu waluty obcej w umowie kredytu umowa może wiązać strony w pozostałym zakresie,

4) czy w sytuacji unieważnienia umowy kredytowej zastosowanie znajdzie teoria salda czy teoria dwóch kondykcji,

5) co jest momentem określającym rozpoczęcie biegu terminu przedawnienia w przypadku, gdy bank występuje z roszczeniem względem kredytobiorcy o zwrot wypłaconego kredytu,

6) czy możliwe jest otrzymanie przez banki i kredytobiorców wynagrodzenia za korzystanie ze środków.

W ocenie Grupy, spodziewane w marcu 2021 roku orzeczenie Sądu Najwyższego w powyższych kwestiach może mieć istotny wpływ na dalsze ukształtowanie linii orzecznictwa sądowego w tym zakresie.

Jednocześnie, w sektorze bankowym w Polsce toczą się dyskusje dotyczące wdrożenia możliwych rozwiązań systemowych dotyczących walutowych kredytów hipotecznych w CHF, tj. zgodnie z propozycją Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 8 grudnia 2020 roku, klienci mieliby możliwość konwersji walutowego kredytu hipotecznego na kredyt złotowy (tak, jakby od początku udzielenia kredytu kredytobiorca miał kredyt złotowy, którego oprocentowanie oparte byłoby na WIBOR 3M z marżą adekwatną do poziomów historycznych (zależnie od tego kiedy kredyt był udzielany).

Na dzień 31 grudnia 2020 roku przeciwko Grupie toczyło się 592 indywidualnych spraw sądowych dotyczących walutowych kredytów hipotecznych w CHF, które zostały udzielone w latach ubiegłych o łącznej wartości przedmiotu sporu w kwocie 159,7 milionów złotych (na dzień 31 grudnia 2019 roku liczba spraw wynosiła 195, a odpowiadająca im wartość przedmiotu sporu 59 miliony złotych). Główna przyczyna sporu wskazywana przez powodów dotyczy kwestionowania zapisów umowy kredytu w zakresie stosowania przez Grupę kursów przeliczeniowych i skutkuje roszczeniami dotyczącymi orzeczenia częściowej lub całkowitej nieważności umów kredytowych. Na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa w sprawach z powództwa kredytobiorców otrzymała 36 niekorzystnych wyroków sądowych, w tym 3 wyroki mające charakter prawomocny stwierdzające nieważność umowy kredytu oraz 13 korzystnych wyroków sądowych, w tym 2 wyroki prawomocne oddalające powództwo o ustalenie nieważności umowy kredytu oraz powództwo o zapłatę w związku z nieważnością umowy kredytu (31 grudnia 2019 roku: 2 niekorzystne wyroki sądowe - brak wyroków mających charakter prawomocny stwierdzających nieważność umowy kredytu oraz 4 korzystne wyroki nieprawomocne oddalające powództwo o zapłatę).

3) Rezerwa związana z walutowymi kredytami hipotecznymi w CHF - założenia i metodologia wyliczeń

Biorąc pod uwagę wzrost liczby spraw spornych, których stroną jest Grupa, a także obserwowany w całym sektorze bankowym wzrost liczby pozwów dotyczących walutowych kredytów hipotecznych w CHF wraz z umacniającą się niekorzystną tendencją w orzecznictwie, Grupa dokonała aktualizacji oszacowania rezerwy na wyżej wymienione ryzyko prawne związane z umowami kredytów hipotecznych walutowych w CHF w łącznej kwocie 436,1 milionów złotych na dzień 31 grudnia 2020 roku (58,7 milionów złotych na dzień 31 grudnia 2019 roku).

Powyższa kwota obejmuje rezerwę na indywidualne istniejące sprawy sądowe, których stroną jest Grupa oraz rezerwę portfelową na pozostałe umowy walutowych kredytów hipotecznych w CHF, które są obciążone ryzykiem prawnym związanym z charakterem tych umów.

Na potrzeby oszacowania rezerwy Grupa dokonuje oceny prawdopodobieństwa wpływu ryzyka prawnego dotyczącego walutowych kredytów hipotecznych w CHF na przyszłe oczekiwane przepływy pieniężne z ekspozycji kredytowych oraz na prawdopodobieństwo wypływu środków pieniężnych.

W odniesieniu do spraw sądowych już istniejących Grupa dokonuje każdorazowo oceny prawdopodobieństwa przegrania sprawy spornej oraz prawdopodobieństwa określonego wyroku sądowego (w zależności od tego, czego dotyczy pozew). Na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa oszacowała kwotę rezerwy z tego tytułu w łącznej wartości 76,1 milionów złotych (19,9 milionów złotych na dzień 31 grudnia 2019 roku).

W odniesieniu do rezerwy portfelowej, na dzień 31 grudnia 2020 roku Bank oparł wyliczenia na 3 możliwych scenariuszach, aby w jak najlepszy sposób uwzględnić w szacunkach rezerwy portfelowej różne możliwe rozwiązania dotyczące umów walutowych kredytów hipotecznych w CHF, które są obecnie analizowane w sektorze bankowym. W poprzednich okresach Grupa wykorzystywała jeden scenariusz.

Bank zdecydował o wprowadzeniu metody scenariuszowej ze względu na istotne zmiany obserwowane w trakcie 2020 roku na rynku bankowym, w szczególności odnoszące się do istotnych wzrostów spraw spornych, ciągle rosnącej złożoności problemów prawnych oraz dyskutowanych różnorakich rozwiązaniach sektorowych w obszarze kredytów hipotecznych w CHF.

Wyliczenie rezerwy przeprowadzone przez Bank na dzień 31 grudnia 2020 roku opierało się na następujących równoważnych scenariuszach:

1) scenariusz bazowy - bank zakłada, że około 6% kredytobiorców walutowych (posiadających zarówno aktywne, jak i spłacone kredyty) wniosło lub wniesie w horyzoncie 3–letnim pozwy przeciwko Bankowi dotyczące kwestionowania umowy kredytowej oraz szacuje prawdopodobieństwo przegrania spraw sądowych, jak również możliwe skutki finansowe w sytuacji przegrania sprawy sądowej przyjmując jako możliwe rozstrzygnięcia:

 unieważnienie całej umowy walutowego kredytu hipotecznego w CHF w efekcie uznania klauzuli waloryzacyjnej za niedozwoloną,

 uznanie, że klauzule zawarte w umowie kredytowej stanowią niedozwolone postanowienia umowne skutkujące ustaleniem salda kredytu w PLN oraz pozostawienie oprocentowania kredytu w oparciu o stawkę LIBOR tzw. „odfrankowienie”,

 uznania klauzuli waloryzacyjnej za abuzywną i zastąpienia w jej treści tabeli kursowej Banku przez kurs średni NBP,

 oddalenia powództwa.

W scenariuszu bazowym na dzień 31 grudnia 2020 roku, Bank uwzględnił dotychczasową własną oraz obserwowaną na rynku historię pozwów, a także skorzystał z opinii zewnętrznej kancelarii prawnej w celu ustalenia prawdopodobieństwa przegrania spraw spornych i prawdopodobieństw możliwych rozwiązań. Na dzień 31 grudnia 2020 roku Bank ocenia, że prawdopodobieństwo przegrania sprawy spornej kształtuje się na poziomie 80% (co stanowi wzrost o 10 p.p. względem założeń w tym zakresie na dzień 31 grudnia 2019 roku).

Dodatkowym elementem szacunków w scenariuszu bazowym jest rozkład prawdopodobieństwa możliwego rozstrzygnięcia sprawy spornej, które wiąże się z określonym poziomem straty. Największy udział w możliwych scenariuszach rozstrzygnięć, wynoszący 70% (35% na koniec 2019), Bank przypisuje unieważnieniu umowy kredytowej).

2) scenariusz ugód – możliwe będą spory prawne dotyczące walutowych umów kredytowych w CHF, jednakże klienci będą z nich korzystać w znacznie mniejszym stopniu niż w wariancie bazowym, gdyż większość z nich (około 75-80%) będzie korzystać z opcji ugód z Bankiem bazując na rozwiązaniach dyskutowanych w sektorze bankowym, zgodnie z propozycją Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego.

W scenariuszu ugód skutki finansowe dla Banku są równe sumie różnic pomiędzy aktualnym saldem walutowego kredytu hipotecznego w CHF, a saldem hipotetycznego kredytu w PLN, opartego o stawkę WIBOR powiększoną o marżę kredytu udzielonego w tym samym czasie i na ten sam okres co kredyt w CHF i spłacanego przez kredytobiorcę zgodnie ze spłatami wykonanymi na kredycie w CHF. Przy obecnych parametrach rynkowych i zakładając, że wszyscy kredytobiorcy, dla których konwersja kredytu na PLN zgodnie z propozycją Przewodniczącego KNF byłaby korzystna, zawarliby odpowiednią ugodę z Bankiem, strata Banku z tego tytułu wyniosłaby 350-400 milionów złotych.

3) scenariusz negatywny – w przypadku negatywnej dla banków uchwały Izby Cywilnej Sądu Najwyższego w pełnym składzie i w związku z tą uchwałą niekorzystnego orzecznictwa i sądów powszechnych dotyczących walutowych kredytów hipotecznych w CHF, liczba możliwych pozwów będzie w przyszłości blisko 3-krotnie większa niż zakładana w scenariuszu bazowym, przy jednoczesnym większym prawdopodobieństwie zarówno w odniesieniu do niekorzystnych wyroków sądowych co do zasady (wzrost do poziomu 95%), jak i ich rozstrzygnięć w postaci stwierdzenia nieważności całej umowy walutowego kredytu hipotecznego w CHF (95% rozstrzygnięć).

Biorąc pod uwagę krótką historię danych dotyczących skali pozwów (w szczególności w zakresie wyroków prawomocnych), istotny poziom skomplikowania różnego rodzaju aspektów prawnych, które mogą wystąpić w odniesieniu do tych umów kredytowych, a w rezultacie nieukształtowany kierunek możliwych rozstrzygnięć sądowych, szacunki dotyczące powyższej rezerwy wymagały przyjęcia przez Grupę wielu eksperckich założeń w oparciu o profesjonalny osąd.

Kolejne orzeczenia, a przede wszystkim oczekiwana uchwała pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego i możliwe rozwiązania sektorowe, które będą się pojawiać na rynku polskim w odniesieniu do walutowych kredytów hipotecznych w CHF mogą mieć wpływ na kwotę rezerwy ustaloną przez Grupę i powodować konieczność zmiany poszczególnych założeń przyjętych w wyliczeniach, w szczególności w zakresie wag poszczególnych scenariuszy, prawdopodobieństw niekorzystnych rozwiązań, czy możliwej liczby pozwów. W związku z ww. niepewnością możliwe jest, że kwota rezerwy ulegnie zmianie w przyszłości.

Grupa przeprowadziła analizę wrażliwości w odniesieniu do istotnych założeń wyliczenia rezerwy, gdzie zmiana poziomu poszczególnych parametrów miałaby następujący wpływ na kwotę rezerwy na ryzyko prawne walutowych kredytów hipotecznych w CHF.

Wpływ na poziom rezerwy w przypadku zmiany założeń w scenariuszu bazowym (przy innych elementach wyliczenia niezmienionych):

PARAMETR	SCENARIUSZ	WPŁYW NA POZIOM REZERWY
Liczba pozwów	+20%	33 657
Liczba pozwów	-20%	-33 657
Prawdopodobieństwo przegranej	+10 p.p.	26 258
Prawdopodobieństwo przegranej	- 10 p.p.	-26 258
Prawdopodobieństwo scenariusza unieważnienia umowy	+10 p.p.	9 505
Prawdopodobieństwo scenariusza unieważnienia umowy	- 10 p.p.	-9 505

4) Rezerwa związana z walutowymi kredytami hipotecznymi w CHF – ujęcie księgowe i prezentacja

Jak wskazano w części sprawozdania finansowego dotyczącej polityk rachunkowości, Grupa uznaje, że ryzyko prawne ma wpływ na oczekiwane przepływy pieniężne z ekspozycji kredytowej, a kwota rezerwy jest różnicą pomiędzy oczekiwanymi przepływami pieniężnymi z danej ekspozycji, a przepływami kontraktowymi w rozumieniu MSSF 9.

W związku z powyższym w odniesieniu do ekspozycji walutowych kredytów hipotecznych w CHF niespłaconych na dzień 31 grudnia 2020 Grupa przyjmuje podejście, iż kwota rezerwy dotycząca ekspozycji kredytowych niespłaconych na dzień 31 grudnia 2020 roku (obejmujących pozwy istniejące i możliwe przyszłe) ujmowana jest w „Odpisach aktualizujących wartość należności kredytowych” (w korespondencji z pozycją „Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe”) do wysokości kwoty ekspozycji kredytowej. Tym samym Grupa uznaje, że w odniesieniu do portfela CHF nastąpił istotny wzrost ryzyka kredytowego od daty początkowego ujęcia i klasyfikuje te kredyty do Koszyka 2.

W przypadku części rezerwy dotyczącej spłaconych walutowych kredytów hipotecznych w CHF (obejmujących pozwy istniejące i możliwe przyszłe), bądź gdy kwota rezerwy przekracza wartość bilansową netto ekspozycji kredytowej, kwota rezerwy jest ujmowana jako „Rezerwy” w korespondencji z „Pozostałymi kosztami operacyjnymi”.

Kierując się powyższymi zasadami na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa dokonała alokacji łącznej kwoty rezerwy w kwocie 436,1 milionów złotych w następujący sposób:

1. 345,1 milionów złotych na obecne i przyszłe sprawy sporne dotyczące ekspozycji bilansowych ujęte jako element odpisów aktualizujących wartość należności kredytowych w korespondencji z „Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe” (36,3 milionów złotych na dzień 31 grudnia 2019 roku),

2. 91 milionów złotych na obecne i przyszłe spory prawne dotyczące ekspozycji spłaconych ujęte jako rezerwy w korespondencji z „Pozostałymi kosztami operacyjnymi” (22,4 milionów złotych na dzień 31 grudnia 2019 roku).

Podsumowanie ujęcia rezerwy na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w CHF w sprawozdaniu z sytuacji finansowej oraz rachunku zysków i strat przedstawiają poniższe tabele.

Sprawozdanie z sytuacji finansowej	31.12.2020	31.12.2019
Odpisy aktualizujące wartość należności kredytowych, w tym:	345 131	36 265
Rezerwa indywidualna	65 420	16 580
Rezerwa portfelowa	279 711	19 685
Rezerwy na sprawy sporne, w tym:	90 939	22 441
Rezerwa indywidualna	10 668	3 280
Rezerwa portfelowa	80 271	19 161
Razem	436 070	58 706

rachunek zysków i strat	2020	2019
Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe	-308 866	-36 265
Pozostałe koszty operacyjne	-68 498	-22 441
Razem	-377 364	-58 706

Kompensowanie aktywów i zobowiązań finansowych

Ujawnienia w tabelach poniżej obejmują aktywa i zobowiązania finansowe, które podlegają egzekwowalnym porozumieniom ramowym lub podobnym porozumieniom dotyczącym kompensowania, niezależnie od tego, czy są one kompensowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.

Porozumienia dotyczące kompensowania zawierane przez Grupę to:

 umowy ramowe ISDA oraz inne umowy ramowe dotyczące instrumentów pochodnych,

 globalne umowy ramowe (GMRA) dotyczące transakcji zakupu/sprzedaży papierów wartościowych z przyrzeczeniem odkupu.

Porozumienia dotyczące kompensowania zawierane przez Grupę nie spełniają kryteriów kompensowania w sprawozdaniu z sytuacji finansowej. Zapisy takich porozumień dają bowiem prawo do kompensaty ujętych kwot, które jest wykonalne tylko w przypadkach niewywiązania się z płatności, niewypłacalności lub upadłości jednego z kontrahentów. Na dzień bilansowy nie wystąpiły przypadki kompensaty aktywów i zobowiązań finansowych z tytułu wymienionych porozumień.

Grupa otrzymała i złożyła zabezpieczenia w postaci depozytów zabezpieczających i płynnych papierów wartościowych w odniesieniu do transakcji na instrumentach pochodnych.

Zabezpieczenia te ustanowione są na standardowych warunkach branżowych. Zabezpieczenia w postaci depozytów zabezpieczających wynikają m.in. z tzw. Credit Support Annex (CSA) – stanowiących załącznik do umów ramowych ISDA.

Aktywa i zobowiązania finansowe, które podlegają egzekwowalnym porozumieniom ramowym lub podobnym porozumieniom dotyczącym kompensowania i które mogą potencjalnie podlegać kompensacie w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.

31.12.2020	Wartość bilansowa aktywów Finansowych prezentowana w sprawozdaniu z sytuacji finansowej	potencjalne kwoty Kompensaty		wartość netto
31.12.2020		instrumenty finansowe (zawiera otrzymane zabezpieczenia na papierach wartościowych)	otrzymane zabezpieczenia pieniężne	wartość netto
Aktywa finansowe
Instrumenty pochodne	5 419 752	-4 409 587	-326 395	683 770
RAZEM	5 419 752	-4 409 587	-326 395	683 770

31.12.2020	Wartość BILANSOWA zobowiązań Finansowych prezentowana w sprawozdaniu z sytuacji finansowej	potencjalne kwoty Kompensaty		wartość netto
31.12.2020		instrumenty finansowe (zawiera złOżone zabezpieczenia na papierach wartościowych)	złożone zabezpieczenia pieniężne	wartość netto
zobowiązania finansowe
Instrumenty pochodne	5 623 233	-4 432 197	-809 209	381 827
RAZEM	5 623 233	-4 432 197	-809 209	381 827

31.12.2019	Wartość bilansowa aktywów Finansowych prezentowana w sprawozdaniu z sytuacji finansowej		potencjalne kwoty Kompensaty		wartość netto
			instrumenty finansowe (zawiera otrzymane zabezpieczenia na papierach wartościowych)	otrzymane zabezpieczenia pieniężne
Aktywa finansowe
Instrumenty pochodne		2 405 890	-1 843 533	-310 017	252 340
RAZEM		2 405 890	-1 843 533	-310 017	252 340

31.12.2019	Wartość BILANSOWA zobowiązań Finansowych prezentowana w sprawozdaniu z sytuacji finansowej		potencjalne kwoty Kompensaty		wartość netto
			instrumenty finansowe (zawiera złOżone zabezpieczenia na papierach wartościowych)	złożone zabezpieczenia pieniężne
zobowiązania finansowe
Instrumenty pochodne		2 583 243	-1 876 385	-613 100	93 758
RAZEM		2 583 243	-1 876 385	-613 100	93 758

Ujawnione powyżej wartości aktywów i zobowiązań finansowych prezentowane są w sprawozdaniu z sytuacji finansowej na bazie wartości godziwej,

Rekoncyliacja wartości bilansowej aktywów i zobowiązań finansowych, które podlegają egzekwowalnym porozumieniom ramowym lub podobnym porozumieniom dotyczącym kompensowania, z wartościami prezentowanymi w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.

31.12.2020	Wartość BILANSOWA NETTO	pozycja sprawozdania z sytuacji finansowej	wartość bilansowa pozycji ze sprawozdania z sytuacji finansowej	wartość bilansowa pozycji nie podlegających ujawnieniu w nocie dotyczącej kompensowania	Nota
Aktywa finansowe
Instrumenty pochodne	4 640 689	Aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu)	4 812 231	171 542	24
Instrumenty pochodne	779 063	Instrumenty zabezpieczające	779 063	-	27
ZOBOWIĄZANIA finansowe
Instrumenty pochodne	4 550 274	Zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu)	4 617 416	67 142	24
Instrumenty pochodne	1 072 959	Instrumenty zabezpieczające	1 072 959	-	27

31.12.2019	Wartość BILANSOWA NETTO	pozycja sprawozdania z sytuacji finansowej	wartość bilansowa pozycji ze sprawozdania z sytuacji finansowej	wartość bilansowa pozycji nie podlegających ujawnieniu w nocie dotyczącej kompensowania	Nota
Aktywa finansowe
Instrumenty pochodne	2 028 682	Aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu)	2 079 529	50 847	24
Instrumenty pochodne	377 208	Instrumenty zabezpieczające	377 208	-	27
ZOBOWIĄZANIA finansowe
Instrumenty pochodne	1 968 478	Zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu)	2 034 113	65 635	24
Instrumenty pochodne	614 765	Instrumenty zabezpieczające	614 765	-	27

6.3. Ryzyko rynkowe

W prowadzonej działalności Grupa jest narażona na ryzyko rynkowe, którego źródłem są zmiany parametrów rynkowych.

Ryzyko rynkowe to ryzyko obniżenia wyniku finansowego lub kapitału Grupy na skutek zmian rynkowych. Podstawowymi czynnikami ryzyka rynkowego są:

 stopy procentowe,

 kursy walutowe,

 ceny kapitałowych papierów wartościowych,

 ceny towarów.

W Grupie funkcjonuje system zarządzania ryzykiem rynkowym, stanowiący strukturalno-organizacyjne i metodologiczne ramy, mające na celu utrzymanie struktury bilansu i pozycji pozabilansowych w zgodzie z zakładanymi celami strategicznymi.

Głównym celem strategii zarządzania ryzykiem rynkowym jest optymalizowanie wyników finansowych w taki sposób by realizowane były cele Grupy przy jednoczesnym utrzymaniu ekspozycji na ryzyko rynkowe w ramach apetytu na ryzyko określonego przez limity zatwierdzone przez Zarząd i Radę Nadzorczą.

Organizacja procesu zarządzania ryzykiem rynkowym bazuje na trójstopniowym systemie kontroli zgodnym z międzynarodowymi najlepszymi praktykami bankowymi i rekomendacjami nadzoru bankowego. Proces zarządzania ryzykiem rynkowym oraz procedury go regulujące uwzględniają podzia ł na księgę handlową i bankową.

Ryzyko rynkowe księgi handlowej

Zarządzając ryzykiem rynkowym księgi handlowej Grupa dąży do optymalizowania wyników finansowych oraz zapewnienia maksymalnie wysokiej jakości obsługi klientów Grupy w zakresie dostępu do rynku (market making) pozostając w ramach limitów zatwierdzonych przez Zarząd i Radę Nadzorczą.

Głównym narzędziem pomiaru ryzyka rynkowego księgi handlowej jest model wartości zagrożonej (VaR). Wartość ta odzwierciedla poziom jednodniowej straty która może zostać przekroczona z prawdopodobieństwem nie większym niż 1%. Wartość miary VaR wyznaczana jest metodą symulacji historycznej na podstawie 2-letniej historii obserwacji dynamiki czynników ryzyka rynkowego. Zbiór czynników uwzględnianych przy wyliczaniu VaR obejmuje wszystkie istotne czynniki rynkowe brane pod uwagę przy wycenie instrumentów finansowych za wyjątkiem specyficznego ryzyka kredytowego emitenta i kontrahenta. Szacowanie wpływu zmian czynników rynkowych na bieżącą wartość danego portfela odbywa się z wykorzystaniem pełnej rewaluacji (jako różnica między wartością portfela po zmianie poziomów parametrów rynkowych o historycznie zaobserwowane zmiany czynników a bieżącą wartością portfela). Dla tak wyznaczanego zbioru prawdopodobnych zmian wartości portfela (dystrybuanty) wyznaczany jest VaR jako 1% - kwantyl.

Model poddawany jest bieżącej statystycznej weryfikacji poprzez porównanie wartości VaR do rzeczywistych i rewaluacyjnych wyników. Analizy za rok 2020, jak również za 2019 rok, potwierdzają adekwatność stosowanego modelu.

Kształtowanie się ekspozycji ryzyka rynkowego portfela handlowego Grupy w ujęciu miary Value at Risk na dzień 31 grudnia 2020 roku oraz na dzień 31 grudnia 2019 roku przedstawiają poniższe tabele.

	31.12.2020	Wielkość minimalna	Wielkość średnia	Wielkość maksymalna
ryzyko walutowe	23	6	67	1 153
ryzyko stopy procentowej	2 578	859	2 028	6 419
Portfel handlowy	3 020	837	2 132	6 863

	31.12.2019	Wielkość minimalna	Wielkość średnia	Wielkość maksymalna
ryzyko walutowe	237	6	190	1 161
ryzyko stopy procentowej	1 098	873	1 386	2 055
Portfel handlowy	1 098	880	1 450	2 623

Ryzyko stopy procentowej księgi bankowej

Zarządzając ryzykiem stopy procentowej księgi bankowej Grupa kieruje się celem zabezpieczenia wartości ekonomicznej kapitału oraz realizacji założonego wyniku odsetkowego w ramach przyjętych limitów. Pozycja finansowa Grupy w odniesieniu do zmieniających się stóp procentowych monitorowana jest przy zastosowaniu różnych miar ryzyka stopy procentowej, w tym luki stopy procentowej, analizy duration, wrażliwości wyniku odsetkowego i wartości ekonomicznej kapitału w scenariuszach szokowych równoległych i nierównoległych zmian stóp procentowych oraz Value at Risk. Pomiar ryzyka stopy procentowej księgi bankowej przeprowadzany jest generalnie z częstotliwością miesięczną.

Istotny wpływ na poziom ekspozycji Banku na ryzyko stopy procentowej i na wielkość realizowanego wyniku odsetkowego w 2020 roku miał cykl znaczących obniżek stóp procentowych NBP oraz zwiększenie płynności sektora bankowego, będące reakcją na rozwijającą się pandemię COVID-19. W celu zabezpieczania rachunków bieżących oraz ochrony wyniku odsetkowego w środowisku niskich stóp procentowych, Bank kontynuował realizację strategii hedgingowej poprzez zawieranie transakcji IRS oraz zakup obligacji stałokuponowych.

W poniższej tabeli przedstawiono wrażliwość kontraktową NII (dochód odsetkowy, z ang. Net Interest Income) na zmianę stóp procentowych o 100 p.b. oraz wrażliwość EVE (ekonomiczna wartość kapitału, z ang. Economic Value of Equity) na zmianę stóp procentowych o 200 p.b. (scenariusz standardowy nie uwzględniający profilu ryzyka funduszy własnych) według stanu na 31 grudnia 2020 roku i 31 grudnia 2019 roku.

Wrażliwość w %	31.12.2020	31.12.2019
NII	-6,31	-6,98
EVE	-7,10	-3,04

Ryzyko walutowe

Ryzyko walutowe jest zarządzane łącznie dla księgi handlowej i bankowej. Celem zarządzania ryzykiem kursu walutowego jest kształtowanie profilu walutowego pozycji bilansowych i pozabilansowych tak, aby pozostawał on w ramach wewnętrznych limitów.

Kształtowanie się ryzyka walutowego Grupy w ujęciu miary Value at Risk i pozycji walutowej przedstawiają poniższe tabele.

Value at Risk

Waluta	31.12.2020	31.12.2019
Waluty razem (*)	287	117

(*) VaR zaprezentowany w pozycji „Waluty razem” stanowi obliczenie wielkości VaR dla całego portfela, a więc uwzględnia zależności korelacyjne pomiędzy walutami.

Pozycja walutowa

31.12.2020	OPERACJE BIlansowe		OPERACJE POZABILANSOWE - INSTRUMENTY POCHODNE		POZYCJA NETTO
31.12.2020	AKTYWA	ZOBOWIĄZANIA	POZYCJA DŁUGA	POZYCJA KRÓTKA	POZYCJA NETTO
EUR	27 375 809	22 418 332	26 660 237	31 724 567	-106 853
USD	9 105 146	9 457 571	11 066 970	10 678 562	35 983
CHF	2 959 415	647 418	1 434 038	3 747 830	-1 795
GBP	393 981	1 108 154	2 126 362	1 411 961	228
CNY	25 253	16 707	356 180	364 812	-86
NOK	516 555	66 514	207 543	657 470	114
CZK	56 995	17 554	650 361	689 607	195
SEK	140 592	68 148	67 506	139 623	327
CAD	17 125	55 492	43 007	4 380	260
DKK	82 206	16 849	57 989	123 156	190
Pozostałe waluty	44 312	95 914	380 329	327 595	1 132
RAZEM	40 717 389	33 968 653	43 050 522	49 869 563	-70 305

Pozycja walutowa

31.12.2019	OPERACJE BIlansowe		OPERACJE POZABILANSOWE - INSTRUMENTY POCHODNE		POZYCJA NETTO
31.12.2019	AKTYWA	ZOBOWIĄZANIA	POZYCJA DŁUGA	POZYCJA KRÓTKA	POZYCJA NETTO
EUR	25 522 777	21 461 513	14 617 411	18 597 989	80 686
USD	5 112 512	8 432 086	12 359 267	9 006 351	33 342
CHF	3 073 660	608 801	1 462 323	3 928 880	-1 698
GBP	446 240	969 983	748 318	224 240	335
HUF	16 353	113 221	112 481	15 541	72
NOK	303 790	68 356	10 677	245 964	147
CZK	99 210	34 910	198 046	262 370	-24
SEK	97 899	69 352	60 956	89 485	18
Pozostałe waluty	157 179	184 644	378 101	349 701	935
RAZEM	34 829 620	31 942 866	29 947 580	32 720 521	113 813

6.4. Ryzyko płynności

Celem zarządzania ryzykiem płynności jest:

 zapewnienie i utrzymywanie zdolności Grupy do wywiązywania się zarówno z bieżących jak i z przyszłych zobowiązań, z uwzględnieniem kosztów pozyskania płynności i rentowności kapitałów własnych,

 zapobieganie wystąpieniu sytuacji kryzysowej, oraz

 określenie rozwiązań na przetrwanie sytuacji kryzysowej, w przypadku jej ewentualnego wystąpienia.

W Grupie funkcjonuje scentralizowany system zarządzania ryzykiem płynności obejmujący bieżące zarządzanie płynnością i kontrolę pierwszego poziomu sprawowane przez odpowiedzialne jednostki, kontrolę drugiego poziomu dokonywaną przez dedykowaną jednostkę odpowiedzialną za zarządzanie ryzykiem oraz niezależny audyt.

Zarządzanie płynnością w Grupie prowadzone jest w horyzoncie śróddziennym, krótko oraz długoterminowym. Analiza płynności śróddziennej dotyczy przepływów realizowanych w ciągu dnia, poprzez krótkoterminową analizę płynności rozumiany jest system pomiaru płynności w horyzoncie do roku, a analiza długoterminowa obejmuje okres powyżej jednego roku. Ze względu na specyfikę stosowanych narzędzi i technik zarządzania ryzykiem płynności Grupa zarządza płynnością bieżącą i średnioterminową wspólnie z płynnością krótkoterminową.

Kontrola płynności odbywa się w ramach ciągłego procesu wyznaczania i analizy wartości szeregu wskaźników i miar dotyczących płynności śróddziennej, krótkoterminowej oraz długoterminowej. Częstotliwość ich monitorowania jest dopasowana do specyficznego aspektu płynności np. dzienna dla płynności krótkoterminowej, miesięczna dla płynności długoterminowej. Wskaźniki i miary płynności podlegają procesowi formalnego limitowania. Wykorzystanie limitów jest regularnie monitorowane i przedstawiane kierownictwu Banku. W przypadku stwierdzenia przekroczenia uruchamiany jest proces eskalacji mający na celu poinformowanie decydentów i ostatecznie przywrócenie ekspozycji ryzyka płynności do akceptowalnych poziomów.

Integralną częścią procesu kontroli płynności Grupy jest scenariuszowa analiza testów warunków skrajnych przeprowadzana w trybie miesięcznym. W jej ramach oceniana jest płynność Grupy w przypadku wystąpienia kryzysu na rynkach finansowych i/lub kryzysu wywołanego przez czynniki wewnętrzne, specyficzne dla Grupy.

Zarządzając płynnością, Grupa szczególną uwagę zwraca na płynność w walutach obcych, co znajduje odzwierciedlenie w monitorowaniu, limitowaniu i kontrolowaniu płynności osobno dla poszczególnych istotnych walut, monitorowaniu zapotrzebowania na bieżącą i przyszłą płynność walutową i w przypadku zidentyfikowania takiej potrzeby, jej zabezpieczaniu z wykorzystaniem swapów walutowych. Monitorowanie obejmuje także potencjalny wpływ na płynność konieczności wnoszenia depozytów zabezpieczających transakcje pochodne.

W celu zdefiniowania zasad zarządzania płynnością w sytuacji awaryjnej Bank przygotował zatwierdzoną przez Zarząd Banku „Politykę zarządzania płynnością w sytuacji awaryjnej”, która określa procedury awaryjnego postępowania w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych. Polityka ta uwzględnia dzienne monitorowanie systemowych i specyficznych dla Banku i Grupy wskaźników ostrzegawczych oraz trzy stopnie zagrożenia płynności w zależności od poziomu wskaźników ostrzegawczych, sytuacji Banku i Grupy oraz sytuacji rynkowej. Określa również źródła pokrycia przewidywanego wypływu środków pieniężnych z Grupy. W dokumencie tym określone zostały również procedury monitorowania stanów płynności, procedury działań awaryjnych, zespoły zadaniowe przywracające płynność Grupy oraz zakres odpowiedzialności kierownictwa za podejmowanie niezbędnych decyzji związanych z przywróceniem wymaganego poziomu płynności finansowej Grupy.

Pod koniec pierwszego kwartału 2020 roku, w związku z powstaniem szeregu zawirowań na rynkach finansowych wywołanych rozwijającą się pandemią COVID-19, wprowadzono w Banku najniższy stan awaryjny płynności - stan wzmożonej uwagi, charakteryzujący się zwiększoną częstotliwością zarządczego monitorowania płynności. Stan wzmożonej uwagi został odwołany po 2 miesiącach obowiązywania, ze względu na utrzymywanie się wysokiego i stabilnego poziomu płynności zarówno w Banku, jak i na rynku oraz ze względu na uspokojenie się sytuacji rynkowej. Obecnie sytuacja płynnościowa zarówno Banku, jak i Grupy Kapitałowej Banku Pekao S.A jest w pełni stabilna, a miary i wskaźniki płynności utrzymują się na wysokim i bezpiecznym poziomie.

Poniżej zaprezentowane zostały podstawowe informacje ilościowe dotyczące sytuacji płynnościowej Grupy na koniec 2020 roku w porównaniu do końca 2019 roku. Obejmują one strukturę zobowiązań finansowych według umownych terminów zapadalności (kontraktowo), nadzorcze miary płynności długoterminowej i wskaźnik pokrycia płynności (LCR), urealnioną lukę płynności oraz przepływy finansowe dotyczące pochodnych transakcji pozabilansowych.

Struktura zobowiązań finansowych według umownych terminów zapadalności

31.12.2020	do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesięcy	od 3 miesięcy do 1 roku	od 1 do 5 lat	powyżej 5 lat	Razem
Zobowiązania bilansowe (*)
Zobowiązania wobec banków (**)	3 548 877	464 963	1 281 084	3 640 031	972 009	9 906 964
Zobowiązania wobec klientów	164 064 365	5 850 085	7 450 384	305 334	163 990	177 834 158
Zobowiązania z tytułu leasingu	15 588	18 442	77 759	154 968	395 794	662 551
Emisje własne	659 405	3 052 040	1 584 486	880 832	-	6 176 763
Zobowiązania podporządkowane	-	-	44 138	214 649	3 001 796	3 260 583
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu	-	-	14 209	279 152	449 443	742 804
Razem	168 288 235	9 385 530	10 452 060	5 474 966	4 983 032	198 583 823
Zobowiązania pozabilansowe (*)
Udzielone zobowiązania pozabilansowe dotyczące finansowania	41 203 882	-	-	-	-	41 203 882
Udzielone zobowiązania pozabilansowe gwarancyjne	13 618 285	-	-	-	-	13 618 285
Razem	54 822 167	-	-	-	-	54 822 167

(*) Dla zobowiązań bilansowych, udzielonych zobowiązań pozabilansowych dotyczących finansowania oraz udzielonych zobowiązań gwarancyjnych kwoty ekspozycji zostały przypisane najwcześniejszym tenorom, w których na podstawie zawartych przez Grupę umów możliwy jest wypływ środków z Grupy. Jednakże w rzeczywistości oczekiwane przez Grupę wypływy środków są istotnie niższe niż wynikałoby to z powyższego zestawienia. Dzieje się tak ze względu na znaczną dywersyfikację zobowiązań względem klientów oraz stadium życia poszczególnych umów. Monitorowanie i zarządzanie ryzykiem wypływu środków odbywa się w Grupie w sposób ciągły. Grupa szacuje również bardziej prawdopodobne wypływy, które zostały odzwierciedlone w tabelach opisanych jako „Urealniona luka płynności”.

(**) Łącznie z Bankiem Centralnym.

Struktura zobowiązań finansowych według umownych terminów zapadalności

31.12.2019	do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesięcy	od 3 miesięcy do 1 roku	od 1 do 5 lat	powyżej 5 lat	Razem
Zobowiązania bilansowe (*)
Zobowiązania wobec banków (**)	1 415 554	108 652	681 721	3 859 602	603 447	6 668 976
Zobowiązania wobec klientów)	123 172 156	12 311 942	20 923 266	553 333	946 193	157 906 890
Zobowiązania z tytułu leasingu	12 654	15 350	65 324	205 049	370 895	669 272
Emisje własne	947 507	1 855 445	2 107 611	1 134 305	171 918	6 216 786
Zobowiązania podporządkowane	-	-	82 067	321 949	3 121 594	3 525 610
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu	74 115	-	12 087	42 114	56 483	184 799
Razem	125 621 986	14 291 389	23 872 076	6 116 352	5 270 530	175 172 333
Zobowiązania pozabilansowe (*)
Udzielone zobowiązania pozabilansowe dotyczące finansowania	36 713 927	-	-	-	-	36 713 927
Udzielone zobowiązania pozabilansowe gwarancyjne	12 638 960	-	-	-	-	12 638 960
Razem	49 352 887	-	-	-	-	49 352 887

(**) Łącznie z Bankiem Centralnym.

Nadzorcze miary płynności długoterminowej i LCR (*)

miary płynności		limit	31.12.2020	31.12.2019
M3() (*)	Współczynnik pokrycia aktywów niepłynnych funduszami własnymi	1	8,45	7,63
M4(**)	Współczynnik pokrycia aktywów niepłynnych i aktywów o ograniczonej płynności funduszami własnymi i środkami obcymi stabilnymi	1	1,38	1,18
LCR	Wskaźnik pokrycia płynności	1	2,51	1,52

(*) Wartości wyznaczono zgodnie z zasadami określonymi w Uchwale Nr 386/2008 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 17 grudnia 2008 r. w sprawie ustalenia wiążących banki norm płynności oraz Rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2015/61 z dnia 10 października 2014 r. uzupełniającym rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do wymogu pokrycia wypływów netto dla instytucji kredytowych.

(**) Wskaźnik na poziomie jednostkowym.

Urealniona luka płynności

Prezentowane poniżej urealnione luki płynności zawierają między innymi urealnienia dotyczące rdzenności depozytów i ich zapadalności, urealnienia przepływów z udzielonych zobowiązań pozabilansowych z tytułu finansowania i gwarancji oraz z tytułu aktywów bez kontraktowych harmonogramów spłat. Uwzględnia się także urealnione przepływy z posiadanego przez Grupę portfela papierów wartościowych oraz przepływy wynikające z wcześniejszych spłat portfela kredytów hipotecznych. Są to główne przyczyny odróżniające lukę urealnioną od nieurealnionej. Luki mają charakter statyczny tj. nie uwzględniają wpływu na profil płynności zmian w wolumenie (np. nowych depozytów) bilansu i pozycji pozabilansowych Grupy.

Urealniona luka płynności

31.12.2020	do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesięcy	od 3 miesięcy do 1 roku	od 1 do 5 lat	powyżej 5 lat	Razem
Aktywa bilansowe	69 513 131	7 196 796	25 085 033	72 392 852	59 029 370	233 217 182
Pasywa bilansowe	18 307 777	12 023 248	26 212 984	36 038 239	140 634 934	233 217 182
Zobowiązania/należności pozabilansowe (netto)	-9 377 774	-161 509	2 726 628	2 231 163	3 874 654	-706 838
Luka okresowa	41 827 580	-4 987 961	1 598 677	38 585 776	-77 730 910	-706 838
Luka skumulowana	-	36 839 619	38 438 296	77 024 072	-706 838	-

Urealniona luka płynności

31.12.2019	do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesięcy	od 3 miesięcy do 1 roku	od 1 do 5 lat	powyżej 5 lat	Razem
Aktywa bilansowe	39 979 611	7 183 432	27 270 488	67 711 772	61 177 616	203 322 919
Pasywa bilansowe	11 597 534	9 637 749	22 276 041	19 569 624	140 241 971	203 322 919
Zobowiązania/należności pozabilansowe (netto)	-6 184 210	-1 154 062	1 039 085	2 976 635	3 008 982	-313 570
Luka okresowa	22 197 867	-3 608 379	6 033 532	51 118 783	-76 055 373	-313 570
Luka skumulowana	-	18 589 488	24 623 020	75 741 803	-313 570	-

Przepływy finansowe dotyczące pochodnych transakcji pozabilansowych

Poniżej przedstawiono zobowiązania oraz przepływy finansowe dotyczące pochodnych transakcji pozabilansowych rozliczanych odpowiednio w kwotach netto i brutto.

Do pochodnych transakcji pozabilansowych rozliczanych w kwotach netto Grupa zalicza:

 Swapy stopy procentowej (IRS),

 Kontrakty na przyszłą stopę procentową (FRA),

 Opcje walutowe,

 Opcje na stopę procentową (Cap / Floor),

 Transakcje oparte na kapitałowych papierach wartościowych i indeksach giełdowych,

 Transakcje oparte na towarach i metalach szlachetnych.

Do pochodnych transakcji pozabilansowych rozliczanych w kwotach brutto Grupa zalicza:

 Walutowe swapy stopy procentowej (CIRS),

 Forwardy walutowe,

 Swapy walutowe (FX-Swap),

 Forwardy na papiery wartościowe.

Zobowiązania z tytułu pochodnych transakcji pozabilansowych rozliczanych w kwotach netto

	do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesięcy	od 3 miesięcy do 1 roku	od 1 do 5 lat	powyżej 5 lat	Razem
31.12.2020	76 233	108 754	361 910	2 660 575	1 247 183	4 454 655
31.12.2019	48 242	92 083	204 441	978 232	593 030	1 916 028

Przepływy dotyczące pochodnych transakcji pozabilansowych rozliczanych w kwotach brutto

	do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesięcy	od 3 miesięcy do 1 roku	od 1 do 5 lat	powyżej 5 lat	Razem
31.12.2020
Wpływy	38 013 777	10 882 754	14 911 803	9 838 180	978 285	74 624 799
Wypływy	38 098 689	10 939 427	14 957 181	10 173 970	1 187 983	75 357 250
31.12.2019
Wpływy	20 497 021	6 329 541	14 466 176	10 015 196	1 501 027	52 808 961
Wypływy	20 533 834	6 312 447	14 469 199	10 106 968	1 707 454	53 129 902

6.5. Ryzyko operacyjne

Ryzyko operacyjne to ryzyko straty wynikającej z niedostosowania lub zawodności procesów wewnętrznych, ludzi i systemów lub zdarzeń zewnętrznych. W zakres ryzyka operacyjnego wchodzi ryzyko prawne. Ryzyko strategiczne, ryzyko biznesowe i ryzyko reputacji są odrębnymi kategoriami ryzyka.

Zarządzanie ryzykiem operacyjnym bazuje na procedurach wewnętrznych, które są zgodne z wymogami prawa, uchwałami, rekomendacjami i wytycznymi nadzorcy. Zarządzanie ryzykiem operacyjnym obejmuje: identyfikację, ocenę, monitorowanie, przeciwdziałanie oraz raportowanie. Identyfikacja i ocena ryzyka operacyjnego polega na analizie czynników wewnętrznych, jak również czynników zewnętrznych mogących mieć istotny wpływ na osiągnięcie celów Grupy. Głównymi narzędziami stosowanymi w identyfikacji i ocenie ryzyka operacyjnego są: wewnętrzne zdarzenia operacyjne, zewnętrzne zdarzenia operacyjne, kluczowe wskaźniki ryzyka, analiza scenariuszy oraz samoocena ryzyka operacyjnego. Działania monitorujące prowadzone są na trzech poziomach obrony: zarządzanie ryzykiem w działalności operacyjnej Banku (wszyscy pracownicy), kontrola zarządzania ryzykiem (Departament Zintegrowanego Zarządzania Ryzykiem) i audyt wewnętrzny (Departament Audytu Wewnętrznego). Przeciwdziałanie ryzyku operacyjnemu obejmuje m.in. definiowanie limitów ryzyka operacyjnego, oraz obowiązek inicjowania działań zabezpieczających w przypadku ich przekroczenia, system kontroli wewnętrznej, plany utrzymania ciągłości działania oraz ochronę ubezpieczeniową. System raportowania ryzyka operacyjnego umożliwia ocenę narażenia Grupy na ryzyko operacyjne oraz skuteczne zarządzanie tym ryzykiem, a także odgrywa fundamentalną rolę w procesie informowania Rady Nadzorczej, Zarządu i kadry kierowniczej o ekspozycji Grupy na ryzyko operacyjne. Oparty jest w szczególności na kwartalnych raportach z kontroli ryzyka operacyjnego, które zawierają m.in.: profil ryzyka operacyjnego, wykorzystanie limitów strat, analizy trendów w istotnych kategoriach ryzyka operacyjnego, straty potencjalne, informacje o kluczowych wskaźnikach ryzyka operacyjnego oraz o wymogu kapitałowym z tytułu ryzyka operacyjnego.

W zarządzanie ryzykiem operacyjnym zaangażowane są Rada Nadzorcza, Zarząd oraz Komitet Ryzyka Operacyjnego. Proces zarządzania ryzykiem operacyjnym koordynowany jest przez Departament Zintegrowanego Zarządzania Ryzykiem. Ze względu na zróżnicowany charakter ryzyka wymagający specjalistycznej wiedzy za zarządzanie ryzykiem operacyjnym w swoich obszarach odpowiadają wszyscy pracownicy Grupy, a także wybrane jednostki specjalistyczne.

W celu zapewnienia zgodności systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym z wymogami regulacyjnymi co najmniej raz w roku przeprowadzana jest weryfikacja systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym.

6.6. Zarządzanie kapitałem własnym

Celem procesu zarządzania kapitałem w Grupie jest:

 zapewnienie bezpiecznego funkcjonowania – poprzez zachowanie równowagi pomiędzy zdolnością do podejmowania ryzyka (limitowaną posiadanymi funduszami własnymi) oraz poziomem generowanego ryzyka,

 utrzymywanie kapitału na pokrycie ryzyka powyżej poziomu określonego jako minimalny, aby umożliwić dalszy rozwój działalności, uwzględnienie ewentualnych przyszłych zmian w wymogach kapitałowych i zabezpieczenie interesów akcjonariuszy,

 utrzymywanie preferowanej struktury kapitału w celu utrzymania pożądanej jakości kapitału na pokrycie ryzyka,

 kreowanie wartości dla akcjonariuszy poprzez optymalne wykorzystanie funduszy Grupy.

W Grupie istnieje udokumentowany proces zarządzania kapitałem i monitorowania kapitału, który powstał w ramach procesu Oceny Adekwatności Kapitału Wewnętrznego (Internal Capital Adequacy Assessment Process – ICAAP). Za jego funkcjonowanie jest odpowiedzialny Pion Finansowy, pod kierownictwem CFO (Chief Financial Officer). Ostateczną odpowiedzialność za zarządzanie kapitałem ponosi Zarząd Banku, wspierany przez Komitet Aktywów, Pasywów i Ryzyka, który zatwierdza proces zarządzania kapitałem. Rada Nadzorcza sprawuje nadzór nad systemem zarządzania kapitałem, w szczególności zatwierdza strategię zarządzania kapitałem. Strategia zarządzania kapitałem określa cele oraz główne zasady zarządzania i monitorowania adekwatności kapitałowej Grupy, takie jak wytyczne dotyczące źródeł pokrywania ryzyka, preferowanej struktury kapitału wymaganego na pokrycie ryzyka, długoterminowych celów kapitałowych, systemu limitów kapitałowych oraz źródeł dodatkowego kapitału w sytuacjach awaryjnych.

W Grupie istnieje także polityka kapitałowych planów awaryjnych, której celem jest ustanowienie zasad i obowiązków w przypadku wystąpienia lub rozwoju kryzysu, który miałby wpływ na znaczące ograniczenie poziomu kapitalizacji Banku oraz Grupy. Polityka określa nadzór wraz z obowiązkami, w celu wczesnego i spójnego zarządzania sytuacją kryzysową.

Adekwatność kapitałową Grupy kontroluje Komitet Aktywów, Pasywów i Ryzyka Banku oraz Zarząd Banku. Okresowe raporty na temat skali i kierunków zmian współczynników kapitałowych wraz ze wskazaniem potencjalnych zagrożeń sporządzane są: dla Rady Nadzorczej, Zarządu Banku oraz Komitetu Aktywów, Pasywów i Ryzyka. Monitorowany jest poziom podstawowych rodzajów ryzyka w odniesieniu do zewnętrznych limitów nadzoru bankowego i wewnętrznych limitów Grupy. Przeprowadzane są analizy i oceny kierunków rozwoju działalności biznesowej z punktu widzenia zgodności z wymogami kapitałowymi. Prognozowanie i monitoring poziomu aktywów ważonych ryzykiem, funduszy własnych oraz współczynników kapitałowych stanowi integralną część procesu planowania i budżetowania, z uwzględnieniem testów warunków skrajnych.

W Grupie funkcjonuje proces alokacji kapitału, którego celem jest gwarancja bezpiecznego i optymalnego zwrotu dla akcjonariuszy. Wymaga to z jednej strony alokowania kapitału na produkty/klientów/linie biznesowe, gwarantującego adekwatne do ryzyka dochody, a z drugiej strony uwzględniania w podejmowanych decyzjach biznesowych kosztu kapitału. Na potrzeby analizy osiąganych dochodów w stosunku do podejmowanego ryzyka oraz optymalizacji wykorzystania kapitału różnych rodzajów działalności stosowane są miary efektywności uwzględniające podejmowane ryzyko.

Regulacyjne wymogi kapitałowe

Kalkulacji regulacyjnych wymogów kapitałowych dokonano w oparciu o zapisy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, wraz z późniejszymi zmianami, w szczególności zmienione przez Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/876 z dnia 20 maja 2019 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do wskaźnika dźwigni, wskaźnika stabilnego finansowania netto, wymogów w zakresie funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych, ryzyka kredytowego kontrahenta, ryzyka rynkowego, ekspozycji wobec kontrahentów centralnych, ekspozycji wobec przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, dużych ekspozycji, wymogów dotyczących sprawozdawczości i ujawniania informacji, a także rozporządzenie (UE) nr 648/2012 oraz Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/873 z dnia 24 czerwca 2020 r. zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 575/2013 i (UE) 2019/876 w odniesieniu do niektórych dostosowań w odpowiedzi na pandemię COVID-19, a także odpowiednimi Rozporządzeniami Wykonawczymi, bądź Delegowanymi wydanymi przez Komisję (UE) (Rozporządzenie CRR).

Zgodnie z prawem, Bank powinien utrzymywać minimalne wartości współczynników kapitałowych na poziomie regulacyjnym Filara I wynikającego z Rozporządzenia CRR, wymogu Filara II wynikającego z ustawy Prawo Bankowe oraz wymogu połączonego bufora wynikającego z Ustawy o nadzorze makroostrożnościowym.

Minimalne wartości współczynników kapitałowych na poziomie Filara I wynoszą:

 Łączny współczynnik kapitałowy (TCR) na poziomie 8%,

 Współczynnik kapitału Tier I (T1) na poziomie 6%,

 Współczynnik kapitału podstawowego Tier I (CET1) na poziomie 4,5%.

W ramach Filara II wymóg kapitałowy dla Grupy wynika z zalecenia KNF, dotyczącego utrzymywania przez Grupę funduszy własnych na pokrycie dodatkowego wymogu kapitałowego w celu zabezpieczenia ryzyka wynikającego z zabezpieczonych hipoteką walutowych kredytów i pożyczek dla gospodarstw domowych, na poziomie 0,008 p.p. dla TCR, który powinien składać się co najmniej w 75% z kapitału Tier I (co odpowiada 0,006 p.p.) oraz co najmniej w 56% z kapitału podstawowego Tier I (co odpowiada 0,004 p.p.).

Na wymóg połączonego bufora według stanu na 31 grudnia 2020, składają się:

 Bufor zabezpieczający w wysokości 2,50%,

 Bufor antycykliczny w wysokości 0,00 % (bufor antycykliczny wyliczony na dzień 31.12.2020 wynosił 0,0028%),

 Bufor innej instytucji o znaczeniu systemowym w wysokości 0,75%,

 Bufor ryzyka systemowego w wysokości 0,00% (w związku z opublikowanym Rozporządzeniem Ministra Finansów bufor ryzyka systemowego został uchylony w dniu 19 marca 2020 roku. Wartość bufora obowiązująca do tej daty wynosiła 3% łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko dla wszystkich ekspozycji znajdujących się wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej).

Łącznie Grupa zobowiązana jest utrzymywać:

 Łączny współczynnik kapitałowy (TCR) na poziomie 11,26 %,

 Współczynnik kapitału Tier I (T1) na poziomie 9,26 %,

 Współczynnik kapitału podstawowego Tier I (CET1) na poziomie 7,76 %.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku łączny współczynnik kapitałowy Grupy wyniósł 18,7% (na dzień 31 grudnia 2019 roku – 17,1%).

	31.12.2020	31.12.2019
Wymogi KapItałowe
Ryzyko kredytowe	10 207 165	10 107 188
Ryzyko rynkowe	99 400	87 596
Ryzyko kontrahenta wraz z CVA	173 859	119 803
Ryzyko operacyjne	699 703	527 844
Całkowity wymóg kapitałowy	11 180 127	10 842 431
FUNDUSZE WŁASNE
Kapitał podstawowy Tier I	23 331 784	20 387 099
Kapitał Tier II	2 750 000	2 750 000
Fundusze własne do wyliczenia łącznego współczynnika kapitałowego	26 081 784	23 137 099
WYMOGI W ZAKRESIE FUNDUSZY WŁASNYCH
Współczynnik kapitału podstawowego Tier I (%)	16,7%	15,0%
Łączny współczynnik kapitałowy (%)	18,7%	17,1%

Łączny współczynnik kapitałowy na koniec grudnia 2020 roku w porównaniu do grudnia 2019 roku jest wyższy o 1,6 p.p.

Całkowity wymóg kapitałowy był wyższy o 3,1%, głównie ze względu na wyższy wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka operacyjnego w związku ze zwiększonymi rezerwami na kredyty hipoteczne denominowane w walutach obcych oraz ryzyka kredytowego spowodowanego głównie przez wzrost wolumenów kredytowych. Na dzień 31 grudnia 2020 kapitał podstawowy Tier I był wyższy o 14,4% w porównaniu do 31 grudnia 2019 roku z powodu zatrzymania całości zysku netto Banku za rok 2019 do kapitału Tier I po Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy w związku z rekomendacją KNF dotyczącą zatrzymania całości zysku oraz zatrzymania 25% zysku netto Banku za pierwsze półrocze 2020 roku po zgodzie KNF. Fundusze własne do wyliczenia łącznego współczynnika kapitałowego wzrosły w związku z powyższym o 12,7% na koniec grudnia 2020 roku w porównaniu do grudnia 2019 roku.

W kalkulacji wymogów kapitałowych Grupa stosuje:

 metodę standardową do kalkulacji wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego,

 kompleksową metodę ujmowania zabezpieczeń finansowych do ograniczania ryzyka kredytowego,

 metodę wyceny według wartości rynkowej do kalkulacji wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kontrahenta,

 metodę standardową do kalkulacji wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka szczególnego pozycji oraz metodę opartą na duracji do kalkulacji wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka ogólnego pozycji instrumentów dłużnych,

 metodę standardową do kalkulacji wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka ogólnego i szczególnego instrumentów kapitałowych,

 metodę standardową do kalkulacji wymogu kapitałowego z tytułu wniesionych z góry wkładów do funduszu kwalifikującego się kontrahenta centralnego na wypadek niewykonania zobowiązania,

 metodę standardową na ryzyko walutowe,

 metodę uproszczoną na ryzyko cen towarów,

 metodę standardową na ryzyko korekty wyceny kredytowej instrumentów pochodnych,

 zaawansowaną metodę pomiaru ryzyka operacyjnego dla Banku (jednak na poziomie nie niższym niż 50% wymogu kapitałowego obliczonego według metody standardowej) oraz metodę standardową dla spółek zależnych.

Fundusze własne

Grupa definiuje części składowe funduszy własnych zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, w szczególności z postanowieniami Rozporządzenia 575/2013 i ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo Bankowe z późn. zm.

Fundusze własne Grupy składają się z funduszy podstawowych Tier I i funduszy Tier II.

	31.12.2020	31.12.2019
FUNDUSZE WŁASNE
Kapitały	25 494 977	23 398 026
Inny zakres konsolidacji	-10 979	-10 975
Składniki kapitału nie zaliczone do funduszy własnych, w tym:	-1 010 477	-2 073 651
Zysk netto za rok bieżący	-1 101 712	-2 165 039
Kwota zysku netto za rok bieżący uwzględniona w funduszach własnych po zgodzie KNF	91 235	91 388
Korekty regulacyjne, w tym:	-1 141 737	-926 301
Wartości niematerialne	-1 508 326	-1 554 367
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych	-480 718	-102 678
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oparte na przyszłej rentowności	-7 942	-10 739
Korekty dotyczące złagodzenia wpływu wprowadzenia MSSF 9 w okresie przejściowym	924 832	792 732
Dodatkowe korekty wartości z tytułu ostrożnej wyceny	-58 234	-39 510
Kapitał akcjonariuszy mniejszościowych	-11 349	-11 739
Kapitał podstawowy Tier I	23 331 784	20 387 099
Kapitał Tier II	2 750 000	2 750 000
Fundusze własne do wyliczenia łącznego współczynnika kapitałowego	26 081 784	23 137 099

Składniki kapitału nie zaliczone do funduszy własnych:

 zysk netto za rok bieżący - zysk netto bieżącego okresu sprawozdawczego zweryfikowany przez biegłego rewidenta odpowiedzialnego za badanie sprawozdania finansowego Grupy, pomniejszony o wszelkie możliwe do przewidzenia obciążenia i dywidendy, może być ujęty w kapitale podstawowym Tier I po uzyskaniu zezwolenia od KNF. Na dzień 31 grudnia 2020 roku, w kapitale podstawowym Tier I, została uwzględniona kwota 91 236 tys zł z skonsolidowanego ostrożnościowo zysku netto Grupy za pierwsze półrocze 2020 roku.

Korekty regulacyjne:

 wartości niematerialne (po odliczeniu powiązanej rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego), pomniejszają kapitał podstawowy Tier I, zgodnie z art. 36 Rozporządzenia CRR. Kwota ta uwzględnia pomniejszenie z tytułu aktywów będących oprogramowaniem, klasyfikowanych jako składnik wartości niematerialnych do celów rachunkowości, zgodne z Rozporządzeniem Delegowanym Komisji (UE) 2020/2176 z dnia 12 listopada 2020 r. zmieniającym rozporządzenie delegowane (UE) nr 241/2014 w odniesieniu do odliczenia aktywów będących oprogramowaniem od pozycji kapitału podstawowego Tier I,

 rezerwa odzwierciedlająca wartość godziwą związaną z zyskami lub stratami z tytułu instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne z tytułu instrumentów finansowych, które nie zostały wycenione według wartości godziwej, w tym przewidywanych przepływów pieniężnych jest wyłączona z wartości skumulowanych innych całkowitych dochodów, zgodnie z art. 33 lit. a) Rozporządzenia CRR pomniejsza kapitał podstawowy Tier I,

 aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oparte na przyszłej rentowności zgodnie z art. 36 Rozporządzenia CRR pomniejszają kapitał podstawowy Tier I,

 korekty w okresie przejściowym z tytułu wdrożenia MSSF 9 powiększają kapitał podstawowy Tier I,

 dodatkowe korekty wartości z tytułu ostrożnej wyceny tworzone są dla wszystkich aktywów wycenianych według wartości godziwej, zgodnie z art. 34 Rozporządzenia CRR i pomniejszają kapitał podstawowy Tier I,

 kapitału akcjonariuszy mniejszościowych nie włącza się do kapitału podstawowego Tier I jeśli jednostki zależne nie spełniają wymogów określonych w art. 81 Rozporządzenia CRR.

Ocena adekwatności kapitału wewnętrznego

Do oceny adekwatności kapitału wewnętrznego Grupy stosowane są metody opracowane przez Bank.

W ocenie tej Bank bierze pod uwagę następujące rodzaje ryzyka:

 ryzyko kredytowe,

 ryzyko operacyjne,

 ryzyko rynkowe,

 ryzyko płynności,

 ryzyko nieruchomości własnych,

 ryzyko zmian warunków makroekonomicznych,

 ryzyko biznesowe (w tym ryzyko strategiczne),

 ryzyko braku zgodności,

 ryzyko reputacji,

 ryzyko modeli,

 ryzyko nadmiernej dźwigni finansowej,

 ryzyko działalności bancassurance,

 ryzyko inwestycji finansowych.

Dla każdego ryzyka uznanego za istotne, Grupa opracowuje i stosuje odpowiednie metody jego oceny i pomiaru. W Grupie stosowane są następujące sposoby oceny ryzyka:

 ocena jakościowa – stosowana w przypadku trudno mierzalnych rodzajów ryzyka (ryzyko braku zgodności, ryzyko reputacji oraz ryzyko działalności bancassurance) z potencjalnym pokryciem kapitałem w obrębie innych rodzajów ryzyka,

 ocena poprzez oszacowanie bufora kapitałowego – stosowana w przypadku rodzajów ryzyka, których nie można w łatwy sposób określić ilościowo, jednak możliwa jest łączna ocena ich wpływu (ryzyko modeli, ryzyko zmian warunków makroekonomicznych),

 ocena ilościowa – stosowana w przypadku tych rodzajów ryzyka, które można zmierzyć za pomocą kapitału ekonomicznego (pozostałe rodzaje oprócz ryzyka płynności i ryzyka nadmiernej dźwigni finansowej), bądź w oparciu o miary dla niego właściwe (ryzyko płynności i ryzyko nadmiernej dźwigni finansowej).

Preferowanym sposobem pomiaru ryzyka oraz określania wynikających z niego wymogów kapitałowych są modele wartości zagrożonej (VaR) oparte na założeniach wynikających z apetytu Grupy na ryzyko. Modele opracowywane są zgodnie z najlepszymi praktykami rynkowymi z uwzględnieniem wymogów regulacyjnych i uzupełniane o testy warunków skrajnych i/lub analizy scenariuszowe. W przypadku rodzajów ryzyka, dla których taka metodyka nie została ostatecznie opracowana i wdrożona, Grupa stosuje modele regulacyjne uzupełnione o testy warunków skrajnych, bądź uproszczone metody pomiaru.

Wyznaczanie bufora kapitałowego na pokrycie ryzyka zmian warunków makroekonomicznych dokonywane jest na podstawie analizy wpływu scenariusza spowolnienia gospodarczego na kapitał ekonomiczny w horyzoncie prognozy, z dodatkowym uwzględnieniem wpływu zmiany stóp procentowych na wynik odsetkowy oraz na zmiany waluacji portfeli klasyfikowanych jako wyceniane do wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Ryzyko modeli szacowane jest natomiast z wykorzystaniem wyników walidacji modeli oraz analiz scenariuszowych pozwalających na ocenę wpływu potencjalnych nieprawidłowości w modelu na jego wyniki. Na podstawie zagregowanych wyników wyznaczany jest bufor kapitałowy na pokrycie ryzyka modeli.

Przy wyznaczaniu potrzeb kapitałowych w pierwszej kolejności wylicza się kapitał ekonomiczny oddzielnie dla każdego istotnego ryzyka zidentyfikowanego w Grupie, które można mierzyć ilościowo. W następnej kolejności wielkości kapitału ekonomicznego ustalone dla poszczególnych rodzajów ryzyka zostają zagregowane w łączną kwotę kapitału ekonomicznego. Kwota ta jest następnie powiększana o bufor kapitałowy na ryzyko modeli oraz zmian warunków makroekonomicznych. Suma kapitału ekonomicznego i bufora kapitałowego stanowi kapitał wewnętrzny Grupy.

6.7. Wartość godziwa aktywów i zobowiązań finansowych

Instrumenty finansowe wyceniane w wartości godziwej w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej Grupy

Wycena do wartości godziwej instrumentów finansowych, dla których dostępne są wartości rynkowe z aktywnego rynku, opiera się na rynkowych kwotowaniach danego instrumentu (mark-to-market).

Wycena do wartości godziwej pozagiełdowych instrumentów pochodnych oraz instrumentów cechujących się ograniczoną płynnością (tj. dla których wartości kwotowań rynkowych są nieosiągalne regularnie) dokonywana jest na podstawie kwotowań innych instrumentów aktywnego rynku poprzez ich replikację z wykorzystaniem szeregu technik wyceny, w tym szacowania wartości bieżącej przyszłych przepływów pieniężnych (mark-to-model).

Na 31 grudnia 2020 roku i 31 grudnia 2019 roku Grupa dokonała klasyfikacji aktywów i zobowiązań finansowych wycenianych do wartości godziwej na trzy kategorie według następującej hierarchii:

 Poziom 1: wycena mark-to-market, dotyczy papierów wartościowych kwotowanych na aktywnym rynku,

 Poziom 2: wycena mark-to-model z parametryzacją modeli na podstawie kwotowań z aktywnego rynku dla danego typu instrumentu, dotyczy niepłynnych papierów skarbowych, municypalnych, korporacyjnych oraz Banku Centralnego, liniowych i nieliniowych instrumentów pochodnych rynków stopy procentowej (w tym transakcji terminowych na papiery wartościowe), kapitałowych, towarowych oraz wymiany walut, za wyjątkiem tych przypadków, które spełniają kryteria przynależności do Poziomu 3,

 Poziom 3: wycena mark-to-model z częściową parametryzacją modelu na podstawie estymowanych czynników ryzyka, dotyczy kredytów i pożyczek, korporacyjnych i komunalnych papierów wartościowych oraz liniowych i nieliniowych instrumentów pochodnych rynków stopy procentowej, kapitałowych, towarowych oraz wymiany walut, dla których wpływ nieobserwowalnych parametrów (np. czynników ryzyka kredytowego) na wycenę jest uznawany za istotny.

Wycena do wartości godziwej wykonywana jest bezpośrednio przez jednostkę organizacyjną w ramach Pionu Zarządzania Ryzykami, niezależną od jednostek zawierających transakcje. Metodyka wyceny do wartości godziwej, w tym zmiany jej parametryzacji, podlegają akceptacji przez Komitet Aktywów, Pasywów i Ryzyka (ALCO). Adekwatność metod wyceny podlega bieżącej analizie oraz cyklicznym przeglądom w ramach zarządzania ryzykiem modeli. W ramach tej samej jednostki organizacyjnej wykonywana jest ocena adekwatności oraz istotności czynników ryzyka w zakresie przypisania modeli wycen do odpowiedniego poziomu hierarchii wyceny do wartości godziwej zgodnie z ustalonymi zasadami klasyfikacji.

Zestawienie aktywów i zobowiązań wycenianych w wartości godziwej w podziale na poziomy hierarchii wyceny do wartości godziwej

31.12.2020	POZIOM 1	POZIOM 2	POZIOM 3	Razem
Aktywa	14 342 453	25 099 498	12 358 784	51 800 735
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu	938 452	335 725	43 532	1 317 709
Aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych, w tym:	-	4 810 519	1 712	4 812 231
- Banki	-	1 223 864	1 712	1 225 576
- Klienci	-	3 586 655	-	3 586 655
Instrumenty zabezpieczające, w tym:	-	779 063	-	779 063
- Banki	-	26 070	-	26 070
- Klienci	-	752 993	-	752 993
Papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody	13 404 001	19 174 191	10 490 998	43 069 190
Papiery wartościowe obowiązkowo wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	-	160 486	160 486
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody	-	-	1 475 055	1 475 055
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według wartości godziwej przez wynik	-	-	187 001	187 001
Zobowiązania	742 804	5 690 375	-	6 433 179
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu	742 804	-	-	742 804
Zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych, w tym:	-	4 617 416	-	4 617 416
- Banki	-	1 220 458	-	1 220 458
- Klienci	-	3 396 958	-	3 396 958
Instrumenty zabezpieczające, w tym:	-	1 072 959	-	1 072 959
- Banki	-	995 230	-	995 230
- Klienci	-	77 729	-	77 729

31.12.2019	POZIOM 1	POZIOM 2	POZIOM 3	Razem
Aktywa	15 586 725	12 388 299	8 701 073	36 676 097
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu	1 127 955	145 674	8 035	1 281 664
Aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych, w tym:	14	2 076 473	3 042	2 079 529
- Banki	-	777 322	3 042	780 364
- Klienci	14	1 299 151	-	1 299 165
Instrumenty zabezpieczające, w tym:	-	377 208	-	377 208
- Banki	-	91 677	-	91 677
- Klienci	-	285 531	-	285 531
Papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody	14 458 756	9 768 279	6 941 296	31 168 331
Papiery wartościowe obowiązkowo wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	20 665	125 454	146 119
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody	-	-	1 380 607	1 380 607
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według wartości godziwej przez wynik	-	-	242 639	242 639
Zobowiązania	184 799	2 648 878	-	2 833 677
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu	184 799	-	-	184 799
Zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych, w tym:	-	2 034 113	-	2 034 113
- Banki	-	707 435	-	707 435
- Klienci	-	1 326 678	-	1 326 678
Instrumenty zabezpieczające, w tym:	-	614 765	-	614 765
- Banki	-	566 163	-	566 163
- Klienci	-	48 602	-	48 602

Zmiana stanu wartości godziwej aktywów finansowych, dla których Grupa stosuje wycenę do wartości godziwej na Poziomie 3

2020	AKTYWA FINANSOWE PRZEZNACZONE DO OBROTU	AKTYWA Z TYTUŁU POCHODNYCH INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH	KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ INNE CAŁKOWITE DOCHODY	KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK	PAPIERY WARTOŚCIOWE OBOWIĄZKOWO WYCENIANE W WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY	PAPIERY WARTOŚCIOWE WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ INNE CAŁKOWITE DOCHODY
Stan na początek okresu	8 035	3 042	1 380 607	242 639	125 454	6 941 296
Zwiększenia, w tym:	4 081 969	-	144 373	652	36 159	16 168 475
Reklasyfikacja	28 947	-	-	-	-	42 937
Transakcje zawarte w 2020 roku	-	-	-	-	-	-
Zakup/udzielenie	4 050 886	-	99 437	604	-	15 848 668
Rozliczenie/wykup	-	-	-	-	-	-
Przychód z instrumentów finansowych	2 136	-	44 936	48	36 159	276 870
ujęty w rachunku zysków i strat	2 136	-	29 641	48	36 159	256 336
ujęty w kapitale z aktualizacji wyceny	-	-	15 295	-	-	20 534
Zmniejszenia, w tym:	-4 046 472	-1 330	-49 925	- 56 290	-1 127	-12 618 773
Reklasyfikacja	-	-	-	-	-	-58 832
Rozliczenie/wykup	-1 953 732	-	-	-56 290	-	-513 027
Sprzedaż/spłata	-2 092 726	-	-49 925	-	-	-12 015 693
Strata z instrumentów finansowych	-14	-1 330	-	-	-1 127	-31 221
ujęta w rachunku zysków i strat	-14	-1 330	-	-	-1 127	-76
ujęty w kapitale z aktualizacji wyceny	-	-	-	-	-	-31 145
Stan na koniec okresu	43 532	1 712	1 475 055	187 001	160 486	10 490 998
Niezrealizowany wynik na instrumentach finansowych utrzymywanych w portfelu na koniec okresu, ujęty w:	2 310	-1 330	11 538	-82	-	120 087
Rachunku zysków i strat w pozycji:	2 310	-1 330	- 3 020	-82	-	37 473
wynik z tytułu odsetek	14	-	1 510	557	-	55 386
wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe	-	-	-4 530	-	-	-17 913
wynik na instrumentach finansowych przeznaczonych do obrotu	2 296	-1 330	-	-639	-	-
Innych składnikach całkowitych dochodów	-	-	14 558	-	-	82 614

Zmiana stanu wartości godziwej aktywów finansowych, dla których Grupa stosuje wycenę do wartości godziwej na Poziomie 3

2019	AKTYWA FINANSOWE PRZEZNACZONE DO OBROTU	AKTYWA Z TYTUŁU POCHODNYCH INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH	KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ INNE CAŁKOWITE DOCHODY	KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK	PAPIERY WARTOŚCIOWE OBOWIĄZKOWO WYCENIANE W WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK	PAPIERY WARTOŚCIOWE WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ INNE CAŁKOWITE DOCHODY
Stan na początek okresu	26 110	1 230	1 511 102	302 630	65 408	7 111 833
Zwiększenia, w tym:	559 472	3 032	212 096	-	60 046	1 770 090
Reklasyfikacja	-	1 486	-	-	-	544 884
Transakcje zawarte w 2019 roku	-	-	-	-	-	-
Zakup/udzielenie	558 474	-	166 522	-	-	997 151
Rozliczenie/wykup	-	363	-	-	-	-
Przychód z instrumentów finansowych	998	1 183	45 574	-	60 046	228 055
ujęty w rachunku zysków i strat	998	1 183	29 189	-	60 046	181 129
ujęty w kapitale z aktualizacji wyceny	-	-	16 385	-	-	46 926
Zmniejszenia, w tym:	-577 547	-1 220	-342 591	-59 991	-	-1 940 627
Reklasyfikacja	-	-	-	-	-	-83 209
Rozliczenie/wykup	-101 455	-	-50 451	-58 649	-	-366 689
Sprzedaż/spłata	-476 089	-	-292 140	-	-	-1 474 887
Strata z instrumentów finansowych	-3	-1 220	-	-1 342	-	-15 842
ujęta w rachunku zysków i strat	-3	-1 220	-	-1 342	-	-16
ujęty w kapitale z aktualizacji wyceny	-	-	-	-	-	-15 826
Stan na koniec okresu	8 035	3 042	1 380 607	242 639	125 454	6 941 296
Niezrealizowany wynik na instrumentach finansowych utrzymywanych w portfelu na koniec okresu, ujęty w:	20	1 183	7 510	-3 393	-	66 673
Rachunku zysków i strat w pozycji:	20	1 183	-7 422	-3 393	-	32 556
wynik z tytułu odsetek	13	-	762	138	-	35 907
wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe	-	-	-8 184	-	-	-3 351
wynik na instrumentach finansowych przeznaczonych do obrotu	7	1 183	-	-3 531	-	-
Innych składnikach całkowitych dochodów	-	-	14 932	-	-	34 117

Przeniesienie instrumentów miedzy poziomami hierarchii wartości godziwej następuje na podstawie zmian w dostępności kwotowań z aktywnego rynku według stanu na koniec okresów sprawozdawczych.

Ze względu na rozwijającą się od końca marca 2020 pandemię COVID-19, która w sposób pośredni przyczyniła się do powstania zawirowań na rynkach finansowych, obserwowano istotny spadek płynności w wielu segmentach rynku, w szczególności w segmencie korporacyjnych i municypalnych papierów wartościowych. Przełożyło się to na reklasyfikację do niższych poziomów hierarchii niektórych papierów wartościowych, wcześniej ujmowanych jako aktywa Poziomu 1 lub Poziomu 2.

W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 roku dokonano następujących przeniesień instrumentów finansowych między poziomami hierarchii wyceny do wartości godziwej:

 z Poziomu 3 do Poziomu 2 przeniesiono obligacje korporacyjne, dla których dokonano wyceny przy użyciu rynkowych informacji o cenach porównywalnych instrumentów finansowych, obligacje korporacyjne i municypalne, dla których szacowane parametry kredytowe miały nieistotny wpływ na wycenę oraz instrumenty pochodne rynku kapitałowego, dla których szacowany parametr (korelacja) nie wpływał istotnie na wycenę,

 z Poziomu 2 do Poziomu 3 przeniesiono obligacje korporacyjne i municypalne, dla których wpływ szacowanych parametrów kredytowych na wycenę był istotny, obligacje skarbowe, dla których szacowany spread do obligacji referencyjnej miał istotny wpływ na wycenę oraz instrumenty pochodne rynku kapitałowego, dla których szacowany parametr (korelacja) istotnie wpływał na wycenę,

 z Poziomu 1 do Poziomu 2 przeniesiono obligacje skarbowe, dla których dokonano wyceny z wykorzystaniem informacji o cenach porównywalnych instrumentów finansowych,

 z Poziomu 2 do Poziomu 1 przeniesiono obligacje skarbowe, dla których dokonano wyceny przy pomocy kwotowań z aktywnego rynku.

Wpływ parametrów estymowanych na wycenę do wartości godziwej instrumentów finansowych, dla których Grupa stosuje wycenę do wartości godziwej na Poziomie 3 na dzień 31 grudnia 2020 roku i 31 grudnia 2019 roku jest następujący.

aktywo/ zobowiązanie finansowe	Wartość godziwa na 31.12.2020	technika wyceny	czynnik nieobserwowalny	zakres alternatywny czynników (średnia ważona)	WPływ na wartość godziwą na 31.12.2020
aktywo/ zobowiązanie finansowe	Wartość godziwa na 31.12.2020	technika wyceny	czynnik nieobserwowalny	zakres alternatywny czynników (średnia ważona)	scenariusz pozytywnY	scenariusz negatywny
Korporacyjne i municypalne papiery wartościowe	10 228 287	Model zdyskontowanych przepływów pieniężnych	Spread kredytowy	0,21%-1,03%	130 290	-140 244
Skarbowe papiery wartościowe	28 116	Model zdyskontowanych przepływów pieniężnych	Spread do obligacji referencyjnej	0,04%-0,71%	1 878	-1 878
Instrumenty pochodne rynku kapitałowego	1 712	Model Black Scholes	Korelacja	0-1	17	-1 099
Kredyty i pożyczki wyceniane przez wynik finansowy	187 001	Model zdyskontowanych przepływów pieniężnych	Spread kredytowy	0,30%-1,19%	3 735	-3 641
Kredyty i pożyczki wyceniane przez inne dochody całkowite	1 475 055	Model zdyskontowanych przepływów pieniężnych	Spread kredytowy	2,30%-3,20%	18 068	-17 799

aktywA finansowe	Wartość godziwa na 31.12.2020	PARAMETR	SCENARIUSZ	WPływ na wartość godziwą na 31.12.2020
aktywA finansowe	Wartość godziwa na 31.12.2020	PARAMETR	SCENARIUSZ	scenariusz pozytywnY	scenariusz negatywny
Instrumenty kapitałowe obowiązkowo wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	160 486	Dyskonto dotyczące konwersji	+10% / -10%	8 911	-17 831
Inwestycja kapitałowa w podmiot udzielający informacji kredytowej wyznaczona do wyceny w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	239 617	Stopa dyskontowa	+1% / -1%	47 508	-33 966

ktywo / zobowiązanie finansowe	Wartość godziwa na 31.12.2019	technika wyceny	czynnik nieobserwowalny	zakres alternatywny czynników (średnia ważona)	WPływ na wartość godziwą na 31.12.2019
ktywo / zobowiązanie finansowe	Wartość godziwa na 31.12.2019	technika wyceny	czynnik nieobserwowalny	zakres alternatywny czynników (średnia ważona)	scenariusz pozytywnY	scenariusz negatywnY
Dłużne papiery wartościowe	6 754 229	Model zdyskontowanych przepływów pieniężnych	Spread kredytowy	0,37%-0,95%	65 792	-81 032
Instrumenty pochodne rynku kapitałowego	3 042	Model Black Scholes	Korelacja	0-1	410	-8
Kredyty i pożyczki wyceniane przez wynik finansowy	242 639	Model zdyskontowanych przepływów pieniężnych	Spread kredytowy	1,40%-2,11%	3 260	-3 416
Kredyty i pożyczki wyceniane przez inne dochody całkowite	1 380 607	Model zdyskontowanych przepływów pieniężnych	Spread kredytowy	2,64%-3,36%	13 671	-13 473

aktywA finansowe	Wartość godziwa na 31.12.2019	PARAMETR	SCENARIUSZ	WPływ na wartość godziwą na 31.12.2019
aktywA finansowe	Wartość godziwa na 31.12.2019	PARAMETR	SCENARIUSZ	scenariusz pozytywnY	scenariusz negatywny
Instrumenty kapitałowe obowiązkowo wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	125 454	Dyskonto dotyczące konwersji	+10% / -10%	15 682	-15 682
Inwestycja kapitałowa w podmiot udzielający informacji kredytowej wyznaczona do wyceny w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	176 965	Stopa dyskontowa	+1% / -1%	19 905	-16 250

Instrumenty finansowe nie wyceniane w wartości godziwej w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej Grupy

W Grupie znajdują się instrumenty finansowe, które w sprawozdaniu nie są prezentowane w wartości godziwej. Wartość godziwa stanowi cenę, którą otrzymano by za sprzedaż składnika aktywów lub zapłacono by za przeniesienie zobowiązania w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach między uczestnikami rynku na dzień wyceny.

Na 31 grudnia 2020 roku i 31 grudnia 2019 roku Grupa dokonała klasyfikacji szacunków wartości godziwej dla instrumentów nie wycenianych w wartości godziwej w sprawozdaniu z sytuacji finansowej na następujących poziomach:

 Poziom 1: wycena mark-to-market, dotyczy skarbowych papierów wartościowych kwotowanych na płynnym rynku,

 Poziom 2: wycena mark-to-model z parametryzacją modeli na podstawie kwotowań z aktywnego rynku dla danego typu instrumentu, dotyczy lokat międzybankowych, dłużnych papierów wartościowych własnej emisji, niepłynnych skarbowych papierów wartościowych, municypalnych, korporacyjnych oraz Banku Centralnego,

 Poziom 3: wycena mark-to-model z częściową parametryzacją modelu na podstawie estymowanych czynników ryzyka, dotyczy korporacyjnych i komunalnych papierów wartościowych oraz kredytów i depozytów, dla których ujęty w modelu wyceny czynnik ryzyka kredytowego (parametr nieobserwowalny) jest na poziomie istotnym.

W przypadku pewnych grup instrumentów finansowych, przyjęto że wartość godziwa jest zgodna z wartością bilansową. Dotyczy to w szczególności środków pieniężnych oraz pozostałych aktywów i zobowiązań finansowych.

Dla kredytów kwotowane wartości rynkowe są nieosiągalne, stąd prezentowane wartości godziwe są ogólnie szacowane przy zastosowaniu technik wyceny z uwzględnieniem założenia, iż na moment udzielenia kredytu wartość godziwa równa jest wartości bilansowej. Wartość godziwa kredytów bez rozpoznanej utraty wartości jest równa sumie przyszłych oczekiwanych przepływów pieniężnych zdyskontowanych na daną datę bilansową pomniejszonych o oczekiwaną stratę kredytową. Stopa dyskontująca przepływy jest odpowiednią stopą rynkową wolną od ryzyka powiększoną o marżę na ryzyko płynności oraz bieżącą marżę ze sprzedaży dla danej grupy produktowej kredytu. Marża wyznaczana jest w podziale na grupy produktowe i termin zapadalności.

Dla celów szacowania wartości godziwej kredytów walutowych wykorzystywana jest marża dla kredytów w PLN skorygowana o kwotowania transakcji FX-Swap i basis-swap. Wartość godziwa kredytów o rozpoznanej utracie wartości jest równa sumie przyszłych oczekiwanych odzysków zdyskontowanych z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej jako, iż średnie oczekiwane odzyski uwzględniają w pełni element ryzyka kredytowego. W przypadku kredytów nieposiadających harmonogramu spłat (kredyty w rachunku bieżącym, overdrafty oraz karty kredytowe) przyjmuje się, że wartość godziwa równa jest wartości bilansowej.

Dla depozytów kwotowane wartości rynkowe są nieosiągalne, stąd prezentowane wartości godziwe są ogólnie szacowane przy zastosowaniu technik wyceny z uwzględnieniem założenia, iż na moment przyjęcia depozytu wartość godziwa równa jest wartości bilansowej. Wartość godziwa depozytów terminowych jest równa sumie przyszłych oczekiwanych przepływów pieniężnych zdyskontowanych na daną datę bilansową. Stopa dyskontująca przepływy jest odpowiednią stopą rynkową wolną od ryzyka powiększoną o marżę ze sprzedaży. Marża wyznaczana jest na podstawie depozytów przyjętych w ostatnim kwartale w podziale na grupy produktowe i termin zapadalności. W przypadku depozytów krótkoterminowych (depozytów bieżących, overnight oraz w rachunku oszczędnościowym) za wartość godziwą przyjęto wartość bilansową.

Wartość godziwa depozytów i kredytów, z wyjątkiem kredytów hipotecznych udzielonych w walutach PLN i CHF objętych modelem przedpłat, została wyznaczona w oparciu o ich kontraktowe przepływy.

Wycena mark-to-model instrumentów dłużnych własnej emisji opiera się na metodzie dyskontowania przyszłych przepływów pieniężnych. Przepływy zmienne są estymowane na podstawie stawek odpowiednich rynków (zależnie od warunków emisji). Do dyskontowania ustalonych oraz implikowanych przepływów pieniężnych wykorzystywane są stawki międzybankowego rynku pieniężnego.

Zestawienie aktywów i zobowiązań nie wycenianych w wartości godziwej w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w podziale na poziomy hierarchii wyceny do wartości godziwej

31.12.2020	Wartosc bilansowa	Wartość godziwa	W TYM:
31.12.2020	Wartosc bilansowa	Wartość godziwa	Poziom 1	Poziom 2	Poziom 3
Aktywa
Kasa, należności od Banku Centralnego	4 456 279	4 456 235	4 306 094	150 141	-
Należności od banków	2 578 339	2 577 485	-	1 170 713	1 406 772
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według zamortyzowanego kosztu	140 825 741	140 012 831	-	280 627	139 732 204
Papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu	27 261 551	28 310 323	19 803 027	4 410 186	4 097 110
Inne aktywa	1 059 292	1 059 292	-	-	1 059 292
Aktywa razem	176 181 202	176 416 166	24 109 121	6 011 667	146 295 378
Zobowiązania
Zobowiązania wobec Banku Centralnego	-	-	-	-	-
Zobowiązania wobec innych banków	9 950 663	9 844 466	-	2 475 559	7 368 907
Zobowiązania wobec klientów	178 303 984	177 489 039	-	-	177 489 039
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	6 146 708	6 130 664	-	6 130 664	-
Zobowiązania podporządkowane	2 757 876	2 761 026	-	2 761 026	-
Pozostałe zobowiązania	2 718 650	2 718 650	-	-	2 718 650
Zobowiązania razem	199 877 881	198 943 845	-	11 367 249	187 576 596

Zestawienie aktywów i zobowiązań nie wycenianych w wartości godziwej w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w podziale na poziomy hierarchii wyceny do wartości godziwej

31.12.2019	Wartość bilansowa	Wartość godziwa	W TYM:
31.12.2019	Wartość bilansowa	Wartość godziwa	Poziom 1	Poziom 2	Poziom 3
Aktywa
Kasa, należności od Banku Centralnego	5 162 682	5 162 069	3 036 372	2 125 697	-
Należności od banków	1 791 553	1 791 576	-	744 569	1 047 007
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według zamortyzowanego kosztu	139 289 989	140 653 942	-	502 344	140 151 598
Papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu	14 578 665	14 906 622	9 123 131	1 068 286	4 715 205
Inne aktywa	1 173 925	1 173 925	-	-	1 173 925
Aktywa razem	161 996 814	163 688 134	12 159 503	4 440 896	147 087 735
Zobowiązania
Zobowiązania wobec Banku Centralnego	4 550	4 602	-	-	4 602
Zobowiązania wobec innych banków	6 539 539	6 559 562	-	678 799	5 880 763
Zobowiązania wobec klientów	157 989 734	158 224 937	-	379 787	157 845 150
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	6 307 837	6 314 855	-	6 314 855	-
Zobowiązania podporządkowane	2 764 493	2 766 289	-	2 766 289	-
Pozostałe zobowiązania	2 515 546	2 515 546	-	-	2 515 546
Zobowiązania razem	176 121 699	176 385 791	-	10 139 730	166 246 061

7. Działalność powiernicza

Usługi powiernicze świadczone są na podstawie zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego. Klientami Banku są krajowe i zagraniczne instytucje finansowe, banki oferujące usługi powiernicze i inwestycyjne, firmy ubezpieczeniowe, fundusze inwestycyjne oraz emerytalne, a także instytucje niefinansowe. Bank świadczy usługi polegające między innymi na rozliczaniu transakcji zawieranych na rynkach krajowych i zagranicznych, przechowywaniu aktywów klientów, prowadzeniu rachunków papierów wartościowych, wycenie aktywów, obsłudze płatności dywidend i odsetek oraz pełni funkcję depozytariusza dla funduszy inwestycyjnych i emerytalnych, jak również świadczy usługi jako agent emisji.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku Bank prowadził 8 076 rachunków papierów wartościowych i rachunków zbiorczych (na dzień 31 grudnia 2019 roku 7 954 rachunków).

8. Działalność maklerska

Grupa zapewnia szeroki dostęp do usług i produktów rynku kapitałowego w ramach oferty świadczonej przez wydzieloną jednostkę organizacyjną Banku – Biuro Maklerskie Pekao (BM Pekao), dedykowaną do sprzedaży produktów rynku kapitałowego.

W 2020 roku kontynuowane były prace związane z konsolidacją działalności maklerskiej w Grupie. W I półroczu 2020 roku BM Pekao przejęło część przedsiębiorstwa obejmującą działalność brokerską Pekao Investment Banking S.A. W wyniku przeprowadzonego procesu konsolidacji, klienci brokerscy Pekao Investment Banking S.A. zostali klientami BM Pekao.

Obecnie trwają prace mające na celu przeprowadzenie fuzji operacyjnej skonsolidowanych podmiotów. Po zakończeniu, realizowany projekt wzmocni pozycję rynkową Grupy, poprzez zbudowanie silnego, zintegrowanego centrum kompetencji inwestycyjno-kapitałowych.

Zadaniem BM Pekao jest dostarczanie najwyższej jakości usług maklerskich w ramach oferty Banku Pekao S.A. Kompleksowe pośrednictwo na rynku kapitałowym zapewnia inwestorom, w szczególności klientom indywidualnym Banku Pekao S.A., możliwość inwestowania w instrumenty finansowe o zróżnicowanej specyfice notowane na rynku regulowanym i w alternatywnym systemie obrotu, organizowanych przez Giełdę Papierów Wartościowych S.A. w Warszawie oraz BondSpot S.A. (m.in. w akcje, obligacje skarbowe oraz korporacyjne, instrumenty pochodne – kontrakty i opcje; ETF-y, certyfikaty, warranty), a także na określonych rynkach zagranicznych w dowolnym kanale obsługi Klienta (z wykorzystaniem Internetu, urządzeń mobilnych, telefonicznie oraz w formie obsługi bezpośredniej świadczonej przez Doradców Klienta w placówce).

Na koniec 2020 roku BM Pekao prowadziło łącznie 196,4 tys. rachunków inwestycyjnych obsługując 140,9 tys. rachunków z aktywnym dostępem do usług za pośrednictwem kanałów zdalnych. Bezpośrednia obsługa prowadzona była w ramach ogólnopolskiej sieci obejmującej łącznie 368 placówek świadczących obsługę w zakresie usług maklerskich.

W 2020 roku BM Pekao pełniło funkcję Oferującego dla czterech emisji Certyfikatów Inwestycyjnych PZU FIZ Akord oraz jednej emisji hipotecznych listów zastawnych wyemitowanych przez Pekao Bank Hipoteczny S.A.

BM Pekao w ramach współpracy z podmiotem pośredniczącym Pekao Investment Banking S.A., a następnie po jego przejęciu przyjmowało zapisy w trzynastu wezwaniach na sprzedaż akcji oraz organizowało dla podmiotów współpracujących przymusowy wykup akcji spółek (North Coast, Ceramika Nowa Gala, MZN Property), skup akcji własnych spółki CPD S.A. oraz SPO (druga oferta publiczna) akcji spółki MLP Group.

Ponadto prowadzi obsługę Certyfikatów Strukturyzowanych zewnętrznych emitentów oraz oferuje jednostki uczestnictwa FIO wybranych Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych.

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom Klientów, BM Pekao wprowadziło do swojej oferty nową usługę prowadzenia Rejestru Akcjonariuszy, która jest odpowiedzią na ostatnie zmiany Kodeksu Spółek Handlowych oraz niektórych innych ustaw.

BM Pekao jest członkiem Giełdy Papierów Wartościowych S.A. w Warszawie oraz bezpośrednim uczestnikiem Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych S.A.

BM Pekao przestrzega zasad Kodeksu Dobrej Praktyki Domów Maklerskich gwarantując kompleksową obsługę z zachowaniem najwyższych standardów i norm etycznych oraz bierze czynny udział w pracach nad rozwojem rynku kapitałowego w Polsce.

Dom Inwestycyjny Xelion Sp. z o.o.

Spółka prowadzi działalność maklerską na podstawie zezwolenia wydanego przez Komisję Nadzoru Finansowego począwszy od marca 2012 roku. Na dzień 31 grudnia 2020 roku Spółka świadczyła usługi maklerskie w zakresie:

 przyjmowania i przekazywania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych,

 prowadzenia rachunków pieniężnych (służących do dokonywania rozliczeń w związku z nabywanymi lub zbywanymi za pośrednictwem DI Xelion instrumentami finansowymi),

 doradztwa inwestycyjnego

 sporządzania analiz inwestycyjnych, analiz finansowych i innych rekomendacji o charakterze ogólnym dotyczących transakcji w zakresie instrumentów finansowych,

 oferowania instrumentów finansowych.

Informacja o instrumentach finansowych klientów, zapisanych na rachunkach maklerskich bądź przechowywanych w formie dokumentu

	31.12.2020		31.12.2019
	ilościowo (w sztukach)	wartościowo	ilościowo (w sztukach)	wartościowo
Instrumenty finansowe klientów
Zapisane na rachunkach papierów wartościowych	3 316 548 278	31 592 066	3 313 008 312	31 425 948
Instrumenty kapitałowe i prawa do nich	3 313 122 211	29 130 703	3 283 626 824	29 320 150
Instrumenty dłużne i prawa do nich	3 426 067	2 461 363	29 381 488	2 105 798
Przechowywane w formie dokumentu	4 505 665 042	20 372 346	695 744 441	5 673 161
Instrumenty kapitałowe i prawa do nich	4 505 665 042	20 372 346	695 744 441	5 673 161
Instrumenty dłużne i prawa do nich	-	-	-	-

Informacja o środkach pieniężnych klientów na rachunkach maklerskich

	31.12.2020	31.12.2019
Zdeponowane na rachunkach pieniężnych w biurze maklerskim oraz wpłacone na poczet nabycia papierów wartościowych w pierwszej ofercie publicznej lub publicznym obrocie pierwotnym	2 001 050	953 833
Pozostałe środki pieniężne klientów	12 215	15 346
Razem	2 013 265	969 179

Rozrachunki z tytułu nierozliczonych transakcji

	31.12.2020	31.12.2019
Zobowiązania z tytułu zawartych transakcji	11 648	4 589

Rozrachunki z Krajowym Depozytem Papierów Wartościowych S.A. (KDPW), KDPW_CCP S.A. i giełdowymi izbami rozrachunkowymi

	31.12.2020	31.12.2019
Należności z funduszu rozliczeniowego	-	3 020
Należności z tytułu depozytów zabezpieczających	59 642	32 645
Pozostałe należności	7 034	36
Razem należności	66 676	35 701
Zobowiązania z tytułu depozytów zabezpieczających	-	893
Pozostałe zobowiązania	1 150	81
Razem zobowiązania	1 150	974

Rozrachunki z podmiotami prowadzącymi regulowane rynki papierów wartościowych i giełdy towarowe

	31.12.2020	31.12.2019
Zobowiązania wobec Giełdy Papierów Wartościowych S.A.	-	82
Razem zobowiązania	-	82

9. Informacje dotyczące segmentów działalności

Prezentacja informacji według segmentów branżowych oparta jest o stosowany model zarządczy, w którym głównym kryterium podziału sprawozdawczości Grupy na segmenty jest klasyfikacja klienta w zależności od jego profilu i modelu obsługi.

Model zarządczy w obszarze budżetowania i monitorowania wyników segmentów obejmuje wszystkie składowe rachunku zysków i strat do poziomu zysku brutto. Oznacza to, że poszczególnym segmentom przypisane są zarówno dochody uzyskane w ramach działalności tego segmentu, jak również koszty operacyjne związane z tą działalnością (zarówno koszty bezpośrednie, jak i koszty alokowane, zgodnie z przyjętym modelem alokacji), a także pozostałe składowe rachunku zysków i strat.

Grupa rozlicza transakcje między segmentami w taki sposób, jakby dotyczyły one podmiotów niepowiązanych, przy zastosowaniu bieżących cen rynkowych. Przepływy środków pomiędzy segmentami Banku zajmującymi się obsługą klientów detalicznych, klientów bankowości prywatnej, bankowością korporacyjną i inwestycyjną a obszarem Zarządzania Aktywami i Pasywami i pozostałe, wyceniane są w oparciu o ceny rynkowe dla danej waluty oraz terminwymagalności / zapadalności z uwzględnieniem marż płynnościowych.

Segmenty branżowe

Segmentacja Grupy obejmuje następujące obszary:

 Bankowość Detaliczną - pełny zakres działalności bankowej dotyczący obsługi klientów indywidualnych (w tym klientów obszaru Bankowości Prywatnej) i mikro firm o obrotach rocznych do 5 milionów złotych oraz wyniki spółek Grupy, konsolidowanych metodą pełną i udziały w zyskach spółek konsolidowanych metodą praw własności przypisanych do działalności detalicznej,

 Bankowość Średnich i Małych Przedsiębiorstw – pełny zakres działalności bankowej dotyczący obsługi firm o obrotach rocznych od 5 do 40 milionów złotych, oraz poniżej 5 milionów w przypadku firm prowadzących pełną rachunkowość,

 Bankowość Korporacyjną i Inwestycyjną - pełny zakres działalności bankowej dotyczący obsługi firm średnich i dużych, a także wyniki spółek Grupy konsolidowanych metodą pełną przypisanych do działalności korporacyjnej i inwestycyjnej,

 Zarządzanie Aktywami i Pasywami i pozostałe – obejmuje nadzór i monitoring przepływów środków finansowych, pozostałe obszary zarządzane centralnie, wyniki spółek konsolidowanych metodą pełną i udziały w zyskach spółek wycenianych metodą praw własności, które nie są przypisane innym segmentom.

Sprawozdawczość według segmentów branżowych za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 roku

	BANKOWOŚĆ Detaliczna	BANKOWOŚĆ KORPORACYJNA I INWESTYCYJNA	BANKOWOŚĆ MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW	Zarządzanie Aktywami i Pasywami oraz pozostałe	RAZEM
Przychody odsetkowe zewnętrzne	3 014 130	1 769 631	100 514	965 084	5 849 359
Koszty odsetkowe zewnętrzne	-351 379	-196 157	-16 039	-83 772	-647 347
Wynik odsetkowy zewnętrzny	2 662 751	1 573 474	84 475	881 312	5 202 012
Przychody odsetkowe wewnętrzne	1 296 337	252 764	82 832	-1 631 933	-
Koszty odsetkowe wewnętrzne	-1 261 112	-699 392	-37 901	1 998 405	-
Wynik odsetkowy wewnętrzny	35 225	-446 628	44 931	366 472	-
Wynik z tytułu odsetek	2 697 976	1 126 846	129 406	1 247 784	5 202 012
Wynik z tytułu prowizji i opłat	1 183 859	831 918	260 832	157 041	2 433 650
Pozostałe dochody pozaodsetkowe	1 748	129 377	18 928	27 118	177 171
Dochody z działalności operacyjnej	3 883 583	2 088 141	409 166	1 431 943	7 812 833
Wynagrodzenia i inne świadczenia pracownicze	-934 423	-291 039	-98 516	-715 888	-2 039 866
Pozostałe koszty administracyjne	-1 255 905	-285 623	-103 088	755 524	-889 092
Amortyzacja rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych	-193 105	-31 950	-5 322	-308 574	-538 951
Koszty działalności operacyjnej	-2 383 433	-608 612	-206 926	-268 938	-3 467 909
Zysk operacyjny brutto	1 500 150	1 479 529	202 240	1 163 005	4 344 924
Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe	-723 787	-890 974	-33 506	69 807	-1 578 460
Zysk operacyjny netto	776 363	588 555	168 734	1 232 812	2 766 464
Opłaty na rzecz funduszy gwarancyjnych	-290 297	-234 455	-12 703	156 596	-380 859
Podatek od niektórych instytucji finansowych	-	-	-	-660 590	-660 590
Zysk brutto	486 066	354 100	156 031	728 818	1 725 015
Podatek dochodowy					-622 114
Zysk netto					1 102 901
Przypadający na akcjonariuszy Banku					1 101 712
Przypadający na udziały niedające kontroli					1 189
Aktywa alokowane	79 892 512	89 333 594	3 440 363	43 912 341	216 578 810
Aktywa niealokowane					16 638 372
Aktywa ogółem					233 217 182
Zobowiązania alokowane	118 507 774	58 990 363	15 361 436	4 997 171	197 856 744
Zobowiązania niealokowane					9 865 461
Zobowiązania ogółem					207 722 205

Sprawozdawczość według segmentów branżowych za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2019 roku

	BANKOWOŚĆ Detaliczna	BANKOWOŚĆ KORPORACYJNA I INWESTYCYJNA	BANKOWOŚĆ MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW	Zarządzanie Aktywami i Pasywami oraz pozostałe	RAZEM
Przychody odsetkowe zewnętrzne	3 540 176	2 167 409	135 961	849 368	6 692 914
Koszty odsetkowe zewnętrzne	-595 673	-480 441	-41 283	-107 471	-1 224 868
Wynik odsetkowy zewnętrzny	2 944 503	1 686 968	94 678	741 897	5 468 046
Przychody odsetkowe wewnętrzne	1 959 495	828 479	145 389	-2 933 363	-
Koszty odsetkowe wewnętrzne	-1 764 586	-1 345 814	-68 203	3 178 603	-
Wynik odsetkowy wewnętrzny	194 909	-517 335	77 186	245 240	-
Wynik z tytułu odsetek	3 139 412	1 169 633	171 864	987 137	5 468 046
Wynik z tytułu prowizji i opłat	1 290 384	775 918	246 765	220 597	2 533 664
Pozostałe dochody pozaodsetkowe	31 933	105 486	21 999	120 601	280 019
Dochody z działalności operacyjnej	4 461 729	2 051 037	440 628	1 328 335	8 281 729
Wynagrodzenia i inne świadczenia pracownicze	-1 020 270	-280 366	-91 021	-686 039	-2 077 696
Pozostałe koszty administracyjne	-1 391 162	-314 893	-107 631	858 526	-955 160
Amortyzacja rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych	-175 875	-29 594	-4 618	-294 130	-504 217
Koszty działalności operacyjnej	-2 587 307	-624 853	-203 270	-121 643	-3 537 073
Zysk operacyjny brutto	1 874 422	1 426 184	237 358	1 206 692	4 744 656
Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe	-440 366	-292 205	-8 721	45 254	-696 038
Zysk operacyjny netto	1 434 056	1 133 979	228 637	1 251 946	4 048 618
Opłaty na rzecz funduszy gwarancyjnych	-276 367	-13 860	-12 633	-151 866	-454 726
Podatek od niektórych instytucji finansowych	-	-	-	-591 403	-591 403
Zysk brutto	1 157 689	1 120 119	216 004	508 677	3 002 489
Podatek dochodowy					-835 872
Zysk netto					2 166 617
Przypadający na akcjonariuszy Banku					2 165 047
Przypadający na udziały niedające kontroli					1 570
Aktywa alokowane	77 400 545	72 931 830	3 458 709	38 666 368	192 457 452
Aktywa niealokowane					10 865 467
Aktywa ogółem					203 322 919
Zobowiązania alokowane	100 435 378	55 384 990	11 668 666	3 089 327	170 578 361
Zobowiązania niealokowane					9 346 532
Zobowiązania ogółem					179 924 893

Uzgodnienie dochodów działalności operacyjnej segmentów sprawozdawczych

	2020	2019
Wynik z tytułu odsetek	5 202 012	5 468 046
Wynik z tytułu prowizji i opłat	2 433 650	2 533 664
Przychody z tytułu dywidend	26 278	22 407
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy oraz wynik z pozycji wymiany	170 539	143 871
Wynik z tytułu rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej	-847	-1 666
Zysk (strata) z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy	61 132	71 901
Dochody z działalności operacyjnej	7 892 764	8 238 223
Pozostałe przychody operacyjne	68 180	142 444
Pozostałe koszty operacyjne	-148 111	-98 938
Dochody z działalności operacyjnej segmentów sprawozdawczych	7 812 833	8 281 729

10. Przychody i koszty z tytułu odsetek

Przychody z tytułu odsetek

	2020
	Aktywa finansowe wyceniane wEDŁUG zamortyzowanego kosztu	Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	RAZEM
Przychody z tytułu odsetek obliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej	4 983 095	627 760	-	5 610 855
Kredyty i pożyczki (w tym należności z leasingu finansowego)	4 561 654	33 515	-	4 595 169
Lokaty w bankach	12 702	-	-	12 702
Transakcje z tytułu zakupionych papierów wartościowych z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu	10 498	-	-	10 498
Inwestycyjne (lokacyjne) papiery wartościowe	398 241	594 245	-	992 486
Pozostałe przychody z tytułu odsetek dotyczące aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	-	238 504	238 504
Kredyty i pożyczki oraz pozostałe należności od klientów	-	-	2 127	2 127
Pochodne instrumenty zabezpieczające	-	-	230 423	230 423
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu	-	-	5 954	5 954
Razem	4 983 095	627 760	238 504	5 849 359

	2019
	Aktywa finansowe wyceniane wEDŁUG zamortyzowanego kosztu	Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	RAZEM
Przychody z tytułu odsetek obliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej	5 792 886	642 179	-	6 435 065
Kredyty i pożyczki (w tym należności z leasingu finansowego	5 361 339	35 611	-	5 396 950
Lokaty w bankach	46 204	-	-	46 204
Transakcje z tytułu zakupionych papierów wartościowych z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu	39 129	-	-	39 129
Inwestycyjne (lokacyjne) papiery wartościowe	346 214	606 568	-	952 782
Pozostałe przychody z tytułu odsetek dotyczące aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	-	-	257 849	257 849
Kredyty i pożyczki oraz pozostałe należności od klientów	-	-	6 317	6 317
Pochodne instrumenty zabezpieczające	-	-	235 250	235 250
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu	-	-	16 282	16 282
Razem	5 792 886	642 179	257 849	6 692 914

Koszty z tytułu odsetek

	2020	2019
Depozyty klientów	-429 000	-917 285
Depozyty innych banków	-8 454	-20 484
Transakcje z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu	-6 994	-40 310
Kredyty i pożyczki	-35 876	-31 937
Leasing	-10 461	-13 388
Dłużne papiery wartościowe	-156 562	-201 464
Razem	-647 347	-1 224 868

Wykazane powyżej kwoty kosztów odsetkowych dotyczą zobowiązań finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu.

11. Przychody i koszty z tytułu prowizji i opłat

Przychody z tytułu prowizji i opłat

	2020	2019
Obsługa rachunków bankowych, zleceń płatniczych oraz operacji gotówkowych	605 530	634 828
Karty płatnicze	584 116	610 495
Kredyty i pożyczki	399 888	433 970
Marża na transakcjach walutowych z klientami	527 917	491 758
Obsługa i sprzedaż produktów inwestycyjnych i ubezpieczeniowych	471 662	521 987
Operacje papierami wartościowymi	106 849	55 722
Działalność powiernicza	57 318	51 157
Gwarancje, akredytywy i podobne operacje	65 968	62 729
Pozostałe	86 018	49 806
Razem	2 905 266	2 912 452

Koszty z tytułu prowizji i opłat

	2020	2019
Karty płatnicze	-323 852	-264 275
Przelewy i przekazy	-21 580	-23 343
Operacje papierami wartościowymi i pochodnymi instrumentami finansowymi	-45 369	-31 290
Usługi pośrednictwa	-43 240	-28 944
Działalność powiernicza	-19 970	-15 996
Obsługa rachunków bankowych	-4 643	-4 817
Zarządzanie funduszami inwestycyjnymi	-963	-1 029
Pozostałe	-11 999	-9 094
Razem	-471 616	-378 788

Przychody i koszty z tytułu opłat i prowizji (inne niż kwoty uwzględnione podczas ustalania efektywnej stopy procentowej) wynikają z aktywów finansowych i zobowiązań finansowych, które nie są wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy.

12. Przychody z tytułu dywidend

	2020	2019
Od emitentów papierów wartościowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	792	1 157
Od emitentów instrumentów kapitałowych wyznaczonych do wyceny w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	25 486	21 250
Razem	26 278	22 407

13. Wynik na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy oraz wynik z pozycji wymiany

	2020	2019
Wynik z kredytów i pożyczek udzielonych klientom wycenianych obowiązkowo w wartości godziwej przez wynik finansowy	-175	-3 485
Wynik z papierów wartościowych wycenianych obowiązkowo w wartości godziwej przez wynik finansowy	36 161	59 746
Wynik z pozycji wymiany	-24 784	-30 003
Wynik z instrumentów pochodnych	117 574	97 179
Wynik z papierów wartościowych przeznaczonych do obrotu	41 763	20 434
Razem	170 539	143 871

14. Zysk (strata) z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy

Zrealizowane zyski

	2020	2019
Aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu	18 703	19 472
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody	48 809	62 979
Zobowiązania finansowe niewyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy	1	-
Razem	67 513	82 451

Zrealizowane straty

	20220	2019
Aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu	-4 196	-9 811
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody	-2 027	-294
Zobowiązania finansowe niewyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy	-158	-445
Razem	-6 381	-10 550

Zrealizowany zysk netto	61 132	71 901

15. Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe

	2020	2019
Kredyty i pożyczki oraz pozostałe aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu () (*)	-1 148 052	-583 944
Dłużne papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu	2 442	-14 896
Kredyty i pożyczki wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody	-3 876	-6 422
Dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody	-30 472	-4 364
Udzielone zobowiązania pozabilansowe	-89 636	-50 147
Ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych	-308 866	-36 265
Razem	-1 578 460	-696 038

(*) Pozycja obejmuje również odpisy na oczekiwane straty dotyczące należności od banków oraz należności z tytułu leasingu finansowego.

(**) W roku 2020 Grupa dokonała sprzedaży portfela wierzytelności kredytowych o zadłużeniu ogółem 229,2 mln złotych. Zrealizowany wynik brutto na transakcji wyniósł 23,1 mln złotych. Analogicznie w roku 2019 Grupa dokonała sprzedaży portfela wierzytelności kredytowych o zadłużeniu ogółem 663,1 mln złotych. Zrealizowany wynik brutto na transakcji wyniósł 40,9 mln złotych.

16. Pozostałe przychody i koszty operacyjne

Pozostałe przychody operacyjne

	2020	2019
Zysk na sprzedaży rzeczowych aktywów trwałych	998	22 166
Przychody z wynajmu lokali, terminali oraz sprzętu IT	18 740	17 975
Przychody netto z leasingu operacyjnego (*)	-174	1 713
Otrzymane odszkodowania, odzyski, kary i grzywny	15 780	23 345
Przychody uboczne	13 889	52 122
Odzyskane koszty windykacji	9 264	16 212
Przychody ze sprzedaży produktów, towarów i usług netto	4 991	4 200
Pozostałe	4 692	4 711
Razem	68 180	142 444

(*) Przychody netto z leasingu operacyjnego

	2020	2019
Przychody z tytułu leasingu operacyjnego	6 798	4 885
Koszty amortyzacji środków trwałych oddanych w leasing operacyjny	-6 972	-3 172
Razem	-174	1 713

Pozostałe koszty operacyjne

	2020	2019
Rezerwa na zobowiązania sporne i pozostałe (*)	-29 515	-48 901
Rezerwa na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych	-68 498	-22 441
Strata na sprzedaży/likwidacji rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych	-10 275	-4 959
Koszty monitorowania transakcji kartowych	-7 971	-6 857
Koszty uboczne	-5 974	-5 167
Koszty z tytułu reklamacji klientów i roszczeń spornych	-3 429	-2 887
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości majątku trwałego, należności spornych i innych aktywów	-5 858	-257
Odszkodowania, kary i grzywny	-827	-533
Pozostałe	-15 764	-6 936
Razem	-148 111	-98 938

(*) Pozycja obejmuje również rezerwę na zwroty prowizji od wcześniej spłaconych kredytów konsumenckich.

17. Ogólne koszty administracyjne

Wynagrodzenia i inne świadczenia pracownicze

	2020	2019
Wynagrodzenia	-1 730 703	-1 749 736
Ubezpieczenia i inne świadczenia na rzecz pracowników	-295 990	-314 770
Koszty płatności na bazie akcji	-13 173	-13 190
Razem	-2 039 866	-2 077 696

Pozostałe koszty administracyjne

	2020	2019
Koszty rzeczowe	-832 249	-896 482
Podatki i opłaty	-36 258	-33 430
Składki i wpłaty na Bankowy Fundusz Gwarancyjny	-380 859	-454 726
Składki na pokrycie kosztów nadzoru nad bankami (KNF)	-20 585	-25 248
Podatek od niektórych instytucji finansowych	-660 590	-591 403
Razem	-1 930 541	-2 001 289

Razem ogólne koszty administracyjne

-3 970 407

-4 078 985

Od 1 stycznia 2017 roku obowiązują nowe zasady wnoszenia składek na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (dalej „BFG”), przewidziane Ustawą z dnia 10 czerwca 2016 roku o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji (dalej „Ustawa o BFG”).

Zgodnie z Ustawą o BFG, banki są zobowiązane wnosić kwartalne składki na fundusz gwarancyjny banków oraz roczną składkę na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków. Składki te nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Zobowiązanie do wniesienia kwartalnej składki na fundusz gwarancyjny banków powstaje z pierwszym dniem każdego kwartału, natomiast zobowiązanie do wniesienia rocznej składki na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków powstaje z dniem 1 stycznia danego roku.

W wyniku zastosowania wytycznych Interpretacji KIMSF 21 „Opłaty” do ujęcia powyższych zobowiązań, rachunek wyników Grupy Pekao za 2020 rok został obciążony kosztami kwartalnej składki na fundusz gwarancyjny banków w wysokości 170 473 tys. złotych (za 2019 rok - 82 287 tys. złotych) oraz rocznej składki na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków w wysokości 210 386 tys. złotych (za 2019 rok - 372 439 tys. złotych).

18. Amortyzacja rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych

	2020	2019
Rzeczowe aktywa trwałe	-307 865	-298 897
Nieruchomości inwestycyjne	-	-219
Wartości niematerialne	-231 086	-205 101
Razem	-538 951	-504 217

19. Podatek dochodowy

Poniższe noty objaśniające prezentują rozbicie składników obciążenia wyniku brutto Grupy.

Uzgodnienie pomiędzy podatkiem obliczonym jako iloczyn wyniku finansowego brutto i obowiązującej stawki podatkowej a rzeczywistym obciążeniem podatkowym wykazanym w skonsolidowanym rachunku zysków i strat.

	2020	2019
Wynik finansowy brutto	1 725 015	3 002 489
Obciążenie podatkowe według zastosowanej stawki podatkowej	327 753	570 473
Różnice trwałe:	294 361	265 399
Przychody nie podlegające opodatkowaniu	-8 244	-9 696
Koszty nie stanowiące kosztów uzyskania przychodów, w tym:	300 277	262 061
składki i wpłaty na Bankowy Fundusz Gwarancyjny	72 363	86 398
podatek od niektórych instytucji finansowych	125 512	112 367
pozostałe koszty nie stanowiące kosztów uzyskania przychodów	102 402	63 296
Wpływ stawek podatkowych stosowanych zgodnie z art.19 ust.1 pkt 2 UPDOP	29	-32
Wpływ rozliczonych strat podatkowych	-	-
Ulgi podatkowe nieujęte w rachunku zysków i strat	48	82
Pozostałe	2 251	12 984
Efektywne obciążenie zysku brutto podatkiem dochodowym	622 114	835 872

Zastosowana stawka podatkowa 19% jest obowiązującą w Polsce stawką podatku dochodowego od osób prawnych.

Podstawowe składniki obciążenia podatkowego w rachunku zysków i strat i kapitale własnym

	2020	2019
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
Bieżący podatek dochodowy	-1 011 973	-839 109
Bieżące obciążenie podatkowe wykazane w rachunku wyników zysków i strat	-1 011 962	-831 542
Korekty dotyczące bieżącego podatku z lat ubiegłych	676	-7 117
Pozostałe podatki (np. podatek pobrany u źródła)	-687	-450
Odroczony podatek dochodowy	389 859	3 237
Związany z powstaniem i odwróceniem się różnic przejściowych	389 859	3 237
Obciążenie podatkowe wykazane w skonsolidowanym rachunku zysków i strat	-622 114	-835 872
KAPITAŁY WŁASNE
Odroczony podatek dochodowy	-233 616	-36 872
Z tytułu dochodów i kosztów ujętych w innych składnikach całkowitego dochodu:
przeszacowanie instrumentów finansowych traktowanych jako zabezpieczenia przepływów pieniężnych	-88 676	-14 292
przeszacowanie aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	-130 288	-24 526
Podatek dochodowy dotyczący pozycji, które są lub mogą zostać przeniesione w późniejszych okresach do rachunku zysków i strat	-218 964	-38 818
Podatek dochodowy dotyczący pozycji, które nie zostaną przeniesione w późniejszych okresach do rachunku zysków i strat	-14 652	1 946
przeszacowanie instrumentów kapitałowych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody	-16 735	1 418
przeszacowanie zobowiązań z tytułu określonych świadczeń pracowniczych	2 083	528
RAZEM OBCIĄŻENIE	-855 730	-872 744

				Zmiany różnic przejściowych w ciągu 2020 roku
	Stan na początek okresu			Zmiany odnoszone na		ZMIANA Z TYTUŁU ZMIAN W ZAKRESIE KONSOLIDACJI I INNE			Stan na koniec okresu
	Razem podatek odroczony	w rachunku zysków i strat	w kapitałach	rachunek zysków i strat	kapitały	RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT	KAPITAŁY	Razem podatek odroczony	w rachunku zysków i strat	w kapitałach
Rezerwa na podatek odroczony
Przychody do otrzymania dotyczące papierów wartościowych	275	275	-	-110	-	-	-	165	165	-
Przychody do otrzymania dotyczące kredytów	128 636	128 636	-	-18 221	-	-	-	110 415	110 415	-
Zwyżki wyceny dotyczące aktywów finansowych	350 828	248 775	102 053	-59 936	235 699	-	-	526 591	188 839	337 752
Amortyzacja przyśpieszona	106 123	106 123	-	18 014	-	-	-	124 137	124 137	-
Ulga inwestycyjna	4 424	4 424	-	-330	-	-	-	4 094	4 094	-
Zapłacone koszty pośrednictwa	159 685	159 685	-	16 525	-	-	-	176 210	176 210	-
Inne	32 330	32 330	-	-32 330	-	-	-	-	-	-
Rezerwa brutto z tytułu podatku odroczonego	782 301	680 248	102 053	-76 388	235 699	-	-	941 612	603 860	337 752
AKTYWO Z TYTUŁU PODATKU ODROCZONEGO
Koszty do poniesienia dotyczące papierów wartościowych	88 665	88 665	-	179 226	-	-	-	267 891	267 891	-
Koszty do poniesienia dotyczące depozytów i otrzymanych kredytów	36 568	36 568	-	-26 349	-	-	-	10 219	10 219	-
Zniżki wyceny dotyczące aktywów finansowych	312 595	312 595	-	23 435	-	-	-	336 030	336 030	-
Przychody otrzymane do rozliczenia w czasie od kredytów i rachunków bieżących	322 505	322 505	-	-13 632	-	-	-	308 873	308 873	-
Koszty z tytułu odpisów na rezerwy kredytowe	637 546	637 546	-	162 357	-	-	-	799 903	799 903	-
Rezerwy na koszty osobowe	125 269	107 737	17 532	255	2 083	-	-	127 607	107 992	19 615
Rezerwy na koszty rzeczowe	29 570	29 570	-	2 529	-	-	-	32 099	32 099	-
Strata z lat ubiegłych	10 739	10 739	-	-2 797	-	-	-	7 942	7 942	-
Różnica między wartością księgową i podatkową przedmiotów leasingu oraz inne różnice z umów leasingu	269 618	269 618	-	-38 843	-	-	-	230 775	230 775	-
Inne	13 938	13 938	-	27 290	-	-	-	41 228	41 228	-
Aktywa brutto z tytułu podatku odroczonego	1 847 013	1 829 481	17 532	313 471	2 083	-	-	2 162 567	2 142 952	19 615
Obciążenie z tytułu odroczonego podatku dochodowego	X	X	X	389 859	-233 616	-	-	X	X	X
Aktywa netto z tytułu podatku odroczonego	1 094 630	1 179 151	-84 521	X	X	X	X	1 248 747	1 566 884	-318 137
Rezerwa netto z tytułu podatku odroczonego	29 918	29 918	-	X	X	X	X	27 792	27 792	-

				Zmiany różnic przejściowych w ciągu 2019 roku
	Stan na początek okresu			Zmiany odnoszone na		ZMIANA Z TYTUŁU ZMIAN W ZAKRESIE KONSOLIDACJI I INNE			Stan na koniec okresu
	Razem podatek odroczony	w rachunku zysków i strat	w kapitałach	rachunek zysków i strat	kapitały	RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT	KAPITAŁY	Razem podatek odroczony	w rachunku zysków i strat	w kapitałach
Rezerwa na podatek odroczony
Przychody do otrzymania dotyczące papierów wartościowych	347	347	-	-72	-	-	-	275	275	-
Przychody do otrzymania dotyczące kredytów	140 900	140 900	-	-12 264	-	-	-	128 636	128 636	-
Zwyżki wyceny dotyczące aktywów finansowych	245 741	180 836	64 905	67 651	37 441	288	-293	350 828	248 775	102 053
Amortyzacja przyśpieszona	116 804	116 804	-	-10 681	-	-	-	106 123	106 123	-
Ulga inwestycyjna	4 539	4 539	-	-115	-	-	-	4 424	4 424	-
Zapłacone koszty pośrednictwa	132 387	132 387	-	27 298	-	-	-	159 685	159 685	-
Inne	35 422	35 422	-	-3 113	-	21	-	32 330	32 330	-
Rezerwa brutto z tytułu podatku odroczonego	676 140	611 235	64 905	68 704	37 441	309	-293	782 301	680 248	102 053
AKTYWO Z TYTUŁU PODATKU ODROCZONEGO
Koszty do poniesienia dotyczące papierów wartościowych	7 523	7 523	-	81 142	-	-	-	88 665	88 665	-
Koszty do poniesienia dotyczące depozytów i otrzymanych kredytów	35 929	35 929	-	639	-	-	-	36 568	36 568	-
Zniżki wyceny dotyczące aktywów finansowych	397 708	397 708	-	-85 113	-	-	-	312 595	312 595	-
Przychody otrzymane do rozliczenia w czasie od kredytów i rachunków bieżących	286 623	286 623	-	35 882	-	-	-	322 505	322 505	-
Koszty z tytułu odpisów na rezerwy kredytowe	616 125	616 125	-	21 421	-	-	-	637 546	637 546	-
Rezerwy na koszty osobowe	123 484	106 521	16 963	1 216	569	-	-	125 269	107 737	17 532
Rezerwy na koszty rzeczowe	26 639	26 639	-	2 931	-	-	-	29 570	29 570	-
Strata z lat ubiegłych	23 183	23 183	-	-12 444	-	-	-	10 739	10 739	-
Różnica między wartością księgową i podatkową przedmiotów leasingu oraz inne różnice z umów leasingu	243 308	243 308	-	26 310	-	-	-	269 618	269 618	-
Inne	13 981	13 981	-	-43	-	-	-	13 938	13 938	-
Aktywa brutto z tytułu podatku odroczonego	1 774 503	1 757 540	16 963	71 941	569	-	-	1 847 013	1 829 481	17 532
Obciążenie z tytułu odroczonego podatku dochodowego	X	X	X	3 237	-36 872	-309	293	X	X	X
Aktywa netto z tytułu podatku odroczonego	1 131 071	1 179 013	-47 942	X	X	X	X	1 094 630	1 179 151	-84 521
Rezerwa netto z tytułu podatku odroczonego	32 708	32 708	-	X	X	X	X	29 918	29 918	-

W ocenie Grupy aktywo z tytułu podatku odroczonego w kwocie 1 248 747 tys. złotych wykazane na 31 grudnia 2020 roku jest możliwe w całości do zrealizowania. Analiza została przeprowadzona w oparciu o dotychczasowe wyniki spółek Grupy oraz zakładane wyniki w przyszłych okresach. W analizie tej przyjęto pięcioletni horyzont czasowy.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku oraz na dzień 31 grudnia 2019 roku nie wystąpiły różnice przejściowe związane z inwestycjami w jednostkach zależnych i stowarzyszonych, na które nie utworzono rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego w związku ze spełnieniem warunków kontrolowania terminów odwracania się różnic przejściowych i występowaniem prawdopodobieństwa, że różnice te nie odwrócą się w dającej się przewidzieć przyszłości.

Kwota ujemnych różnic przejściowych, nierozliczonych strat podatkowych, niewykorzystanych ulg podatkowych, w związku z którymi nie ujęto w bilansie składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz data wygaśnięcia poniższych różnic przejściowych przedstawione są w tabeli poniżej.

Rok wygaśnięcia różnic przejściowych	Kwota różnic na 31.12.2020	Kwota różnic na 31.12.2019
2020	-	187
2021	94	12 914
2022	12 914	11 462
2023	11 462	14
2024	28	-
2025	239	-
Bezterminowo	-	1 550
Razem	24 737	26 127

20. Zysk netto przypadający na jedną akcję

Podstawowy zysk przypadający na jedną akcję

Podstawowy zysk przypadający na jedną akcję obliczany jest w oparciu o zysk przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej poprzez podzielenie zysku, który na nich przypada przez średnią ważoną liczbę akcji zwykłych występujących w ciągu danego okresu.

	2020	2019
Zysk netto	1 101 712	2 165 047
Średnia ważona liczba akcji zwykłych w okresie	262 470 034	262 470 034
Zysk przypadający na jedną akcję (w złotych na jedną akcję)	4,20	8,25

Rozwodniony zysk przypadający na jedną akcję

Rozwodniony zysk przypadający na jedną akcję obliczany jest w oparciu o zysk przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej poprzez podzielenie zysku, który na nich przypada przez średnią ważoną liczbę akcji zwykłych występujących w ciągu danego okresu, skorygowaną o wpływ wszystkich rozwadniających potencjalnych akcji zwykłych.

Na 31 grudnia 2020 roku oraz na 31 grudnia 2019 roku w Grupie nie występują instrumenty rozwadniające w postaci obligacji zamiennych na akcje.

	2020	2019
Zysk netto	1 101 712	2 165 047
Średnia ważona liczba akcji zwykłych w okresie	262 470 034	262 470 034
Średnia ważona liczba akcji zwykłych do wyliczenia zysku rozwodnionego	262 470 034	262 470 034
Rozwodniony zysk przypadający na jedną akcję (w złotych na jedną akcję)	4,20	8,25

21. Dywidendy

Zarząd Banku Pekao S.A. przyjął do realizacji stanowisko Komisji Nadzoru Finansowego dotyczące wstrzymania przez Bank Pekao S.A. wypłaty dywidendy w pierwszym półroczu 2021 roku.

22. Kasa i operacje z Bankiem Centralnym

Kasa i należności od Banku Centralnego	31.12.2020	31.12.2019
Gotówka	4 306 094	3 036 985
Rachunek bieżący w Banku Centralnym	150 198	2 101 957
Inne środki	-	23 914
Razem brutto	4 456 292	5 162 856
Odpis z tytułu utraty wartości	-13	-174
Razem netto	4 456 279	5 162 682

Zobowiązania wobec Banku Centralnego	31.12.2020	31.12.2019
Depozyty terminowe	-	4 550
Razem	-	4 550

Należności i zobowiązania wobec Banku Centralnego wyceniane są według zamortyzowanego kosztu.

Kasa i operacje z Bankiem Centralnym według walut

31.12.2020	Aktywa	Zobowiązania
PLN	2 079 588	-
EUR	1 106 970	-
USD	556 922	-
GBP	185 317	-
CHF	100 412	-
NOK	258 502	-
Pozostałe waluty	168 568	-
Razem	4 456 279	-

31.12.2019	Aktywa	Zobowiązania
PLN	3 783 370	4 550
EUR	806 786	-
USD	242 253	-
GBP	101 235	-
CHF	78 726	-
NOK	53 804	-
Pozostałe waluty	96 508	-
Razem	5 162 682	4 550

Bank musi zapewnić utrzymanie średniego miesięcznego salda na rachunku bieżącym w Narodowym Banku Polskim w odpowiedniej wysokości wynikającej z deklaracji rezerwy obowiązkowej.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku środki na rachunku rezerwy obowiązkowej są oprocentowane w wysokości 0,1%. (na dzień 31 grudnia 2019 roku - 0,5%)

23. Należności od banków

Należności od banków według struktury produktowej

	31.12.2020	31.12.2019
Rachunki bieżące	273 795	325 704
Lokaty międzybankowe	179 332	200 840
Kredyty i pożyczki	35 282	11 653
Zabezpieczenia pieniężne	1 173 087	733 093
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu	719 015	219 153
Środki pieniężne w drodze	199 051	302 298
Razem brutto	2 579 562	1 792 741
Odpisy aktualizujące wartość należności	-1 223	-1 188
Razem netto	2 578 339	1 791 553

Należności od banków wyceniane są według zamortyzowanego kosztu.

Należności od banków według umownych terminów zapadalności

	31.12.2020	31.12.2019
Należności od banków, w tym:
do 1 miesiąca	2 549 426	1 787 208
od 1 do 3 miesięcy	614	3 033
od 3 miesięcy do 1 roku	278	-
od 1 do 5 lat	28 855	121
powyżej 5 lat	16	81
dla których termin zapadalności upłynął	373	2 298
Razem brutto	2 579 562	1 792 741
Odpisy aktualizujące wartość należności	-1 223	-1 188
Razem netto	2 578 339	1 791 553

Należności od banków według walut

	31.12.2020	31.12.2019
PLN	938 456	418 397
EUR	1 259 737	894 689
GBP	5 103	168 424
USD	257 301	80 993
HUF	1 217	53 159
CZK	2 756	50 945
Pozostałe waluty	113 769	124 946
Razem	2 578 339	1 791 553

24. Aktywa oraz zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu

Aktywa i zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu według emitenta i struktury produktowej

	31.12.2020	31.12.2019
AKTYWA FINANSOWE
Dłużne papiery wartościowe	1 312 316	1 276 711
Kapitałowe papiery wartościowe	5 393	4 953
Aktywa finansowe razem	1 317 709	1 281 664
ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE
Dłużne papiery wartościowe	742 804	184 799
Zobowiązania finansowe razem	742 804	184 799

Aktywa i zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu wyceniane są do wartości godziwej przez wynik finansowy.

Dłużne papiery wartościowe przeznaczone do obrotu

	31.12.2020	31.12.2019
AKTYWA FINANSOWE
Papiery wartościowe emitowane przez instytucje rządowe szczebla centralnego	976 025	1 131 733
bony skarbowe	100	-
obligacje skarbowe	975 925	1 131 733
Papiery wartościowe emitowane przez banki	135 299	13 838
Papiery wartościowe emitowane przez przedsiębiorstwa	200 992	131 140
Aktywa finansowe razem	1 312 316	1 276 711
ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE
Papiery wartościowe emitowane przez instytucje rządowe szczebla centralnego	742 804	184 799
obligacje skarbowe	742 804	184 799
Zobowiązania finansowe razem	742 804	184 799

Kapitałowe papiery wartościowe przeznaczone do obrotu

	31.12.2020	31.12.2019
Akcje	5 393	2 620
Jednostki uczestnictwa	-	2 333
Razem	5 393	4 953

Dłużne papiery wartościowe przeznaczone do obrotu według umownych terminów zapadalności

	31.12.2020	31.12.2019
AKTYWA FINANSOWE
Dłużne papiery wartościowe, w tym:
do 1 miesiąca	16 983	-
od 1 do 3 miesięcy	6 209	100 122
od 3 miesięcy do 1 roku	216 653	25 267
od 1 do 5 lat	649 482	1 121 671
powyżej 5 lat	422 989	29 651
termin nieokreślony	-	-
Aktywa finansowe razem	1 312 316	1 276 711
ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE
Dłużne papiery wartościowe, w tym:
do 1 miesiąca	-	74 115
od 1 do 3 miesięcy	-	-
od 3 miesięcy do 1 roku	14 209	12 087
od 1 do 5 lat	279 152	42 114
powyżej 5 lat	449 443	56 483
Zobowiązania finansowe razem	742 804	184 799

Dłużne papiery wartościowe przeznaczone do obrotu według walut

	31.12.2020	31.12.2019
AKTYWA FINANSOWE
PLN	1 294 246	1 262 006
EUR	7 600	12 599
USD	10 470	2 106
Aktywa finansowe razem	1 312 316	1 276 711
ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE
PLN	742 804	184 799
Zobowiązania finansowe razem	742 804	184 799

25. Aktywa oraz zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu)

Instrumenty pochodne stosowane przez Grupę

W ramach swojej działalności Grupa wykorzystuje różnego typu pochodne instrumenty finansowe oferowane klientom oraz służące do celów zarządzania ryzykiem związanym z prowadzoną działalnością. Większość instrumentów pochodnych stosowanych przez Grupę stanowią kontrakty pozagiełdowe (tzw. over-the-counter). Nieznaczną część instrumentów pochodnych stanowią kontrakty zawierane na regulowanych rynkach giełdowych (głównie kontrakty futures).

Pochodne transakcje walutowe wymiany stanowią zobowiązanie do zakupu lub sprzedaży waluty. Terminowe operacje wymiany walutowej (operacje typu forward) oparte są na określonym w momencie zawarcia kursie waluty na określoną datę w przyszłości. Transakcje tego typu wyceniane są za pomocą modelu zdyskontowanych przepływów pieniężnych. Do dyskontowania przepływów pieniężnych wykorzystywane są krzywe zerokuponowe odpowiednie dla danego rynku.

Transakcje swap walutowy są kombinacją wymiany określonych walut na datę spot oraz transakcji odwrotnej na datę forward, przy czym odpowiednie kursy wymiany są ustalone z góry w momencie zawarcia kontraktu. Przy rozliczaniu tych transakcji następuje przepływ środków. Transakcje tego typu wyceniane są za pomocą modelu zdyskontowanych przepływów pieniężnych. Do dyskontowania przepływów pieniężnych wykorzystywane są krzywe zerokuponowe odpowiednie dla danego rynku.

Opcje walutowe z dostawą są kontraktami, w ramach których jedna ze stron, nabywca opcji, nabywa za cenę tzw. premii od drugiej ze stron, wystawcy opcji, prawo, lecz nie obowiązek do nabycia (przy opcji call) bądź sprzedaży (przy opcji put) w określonym momencie w przyszłości, lub w określonym przedziale czasu, przewidzianej kontraktem sumy walut po określonym w momencie zawarcia opcji kursie. W przypadku opcji rozliczanych netto, nabywca w ramach rozliczenia otrzymuje kwotę w wysokości iloczynu kwoty waluty i różnicy między bieżącym kursem rynkowym a kursem ustalonym przy zawarciu transakcji.

Opcje barierowe z jedną barierą to opcje, w których nabywane prawo jest prawem warunkowym zależnym od zdarzenia w określonym z góry przedziale czasowym polegającego na wzroście kursu powyżej ustalonego w dniu transakcji poziomu bariery (zdarzenie UP) lub zdarzenia spadku kursu poniżej bariery (zdarzenie DOWN). Dla bariery typu „wejście” (IN) po zajściu ustalonego zdarzenia prawo warunkowe staje się prawem bezwarunkowym natomiast dla bariery typu „wyjścia” (OUT) po zajściu ustalonego zdarzenia prawo wygasa.

Grupa wycenia opcje walutowe w oparciu o model wyceny opcji Garmana-Kohlhagena (a w przypadku opcji barierowych i azjatyckich w oparciu o tzw. rozszerzony model Garmana-Kohlhagena). Model jest parametryzowany na podstawie kwotowań rynkowych opcji plain vanilla at-the-money oraz spreadów dla opcji out-of-the money i in-the-money (volatility smile) na standardowe terminy.

Instrumenty pochodne dotyczące stóp procentowych pozwalają Grupie i jej klientom przenosić, modyfikować lub ograniczać ryzyko stóp procentowych.

Transakcje swap stóp procentowych (IRS) to kontrakty, w których kontrahenci wymieniają między sobą strumienie płatności odsetkowych, naliczane od określonej w kontrakcie nominalnej kwoty waluty instrumentu bazowego. Transakcje tego typu wyceniane są za pomocą modelu zdyskontowanych przepływów pieniężnych. Przepływy zmienne są estymowane na podstawie odpowiednich stawek transakcji IRS. Do dyskontowania ustalonych w warunkach transakcji jak również implikowanych przepływów pieniężnych wykorzystywane są odpowiednie krzywe zerokuponowe.

Forward Rate Agreement (FRA) to transakcje, w których strony zobowiązują się do zapłaty odsetek od ustalonej kwoty nominalnej, za określony okres rozpoczynający się w przyszłości i naliczonych według ustalonej w dniu zawarcia kontraktu stopy procentowej. Strony rozliczają się w dacie waluty zdyskontowaną stopą referencyjną różnicą odsetkową pomiędzy stawką FRA (stopą terminową w dniu zawarcia transakcji), a stopą referencyjną. Transakcje tego typu są wyceniane przez Grupę za pomocą modelu zdyskontowanych przepływów pieniężnych.

Swapy procentowo-walutowe (Cross currency IRS) to transakcje, w których strony wymieniają kapitał i strumienie odsetkowe w różnych walutach w określonym przedziale czasu. Transakcje tego typu wyceniane są za pomocą modelu zdyskontowanych przepływów pieniężnych. W wycenie transakcji Basis Swap (swapy procentowo-walutowe o zmiennych kuponach) uwzględniane są również rynkowe kwotowania spreadu bazowego (tzw. Basis Swap spread).

Transakcje terminowe na papierach wartościowych to transakcje, w których strony zobowiązują się do zakupu lub sprzedaży papieru wartościowego w określonym terminie w przyszłości za określoną w dniu zawarcia transakcji płatność. Transakcje tego typu wyceniane są poprzez wycenę papieru wartościowego (mark-to-market lub mark-to-model) oraz wycenę przyszłej płatności za papier (metodą dyskontowania przepływu pieniężnego według stopy rynku pieniężnego).

Opcje na stopę procentową (cap/floor) to kontrakty, w ramach których jedna ze stron, nabywca opcji, nabywa za cenę tzw. premii od drugiej ze stron, wystawcy opcji, prawo, lecz nie obowiązek do pożyczenia (cap) bądź ulokowania (floor) na określone okresy (każdy z osobna) określonej kwoty po ustalonej w momencie zawarcia transakcji stawce oprocentowania. Rozliczenie kontraktu następuje netto (bez lokowania środków) w ustalonych terminach. Transakcje tego typu wyceniane są w oparciu o model Normalny (model Bacheliera). Model jest parametryzowany na podstawie kwotowań rynkowych opcji na standardowo kwotowane terminy.

Transakcje futures na stopę procentową dotyczą wystandaryzowanych kontraktów terminowych nabywanych na rynkach giełdowych. Kontrakty futures wyceniane są w oparciu o kwotowania dostępne bezpośrednio z giełd.

Kontrakty typu swap towarowy stanowią zobowiązanie do rozliczenia pieniężnego netto równoważnego z realizacją transakcji kupna lub sprzedaży towaru po cenie, której zasady wyznaczania są ustalane w momencie zawarcia transakcji. Instrumenty towarowe wyceniane są metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych uwzględniającą krzywą terminową cen towarów.

Azjatyckie opcje towarowe stanowią kontrakty dające prawo do kupna lub sprzedaży w dniu wygaśnięcia opcji określonej ilości towaru po ustalonej cenie, przy czym cena rozliczenia opiera się na kursie średnim ustalonym na podstawie obserwacji ceny spot towaru w okresie poprzedzającym datę zapadalności opcji. Opcje towarowe wyceniane są przy pomocy modelu Blacka-Scholesa z dopasowaniem momentów rozkładu ceny towaru dla średniej arytmetycznej.

Instrumenty pochodne wbudowane w inne instrumenty

W Grupie występują instrumenty pochodne będące składnikami złożonych instrumentów finansowych, tj. takich które zawierają zarówno instrument pochodny, jak i umowę zasadniczą, co sprawia, iż część przepływów pieniężnych połączonego instrumentu zmienia się w sposób zbliżony do przepływów wynikających z niezależnego instrumentu pochodnego. Instrumenty pochodne wbudowane w inne instrumenty powodują, że część lub całość przepływów środków pieniężnych wynikających z umowy zasadniczej, jest modyfikowana w oparciu o określoną stopę procentową, cenę papieru wartościowego, kurs wymiany waluty obcej, indeks cen lub stóp procentowych.

Grupa posiada w swojej ofercie depozyty oraz certyfikaty depozytowe, których składnikiem jest wbudowany instrument pochodny. W związku z tym, iż charakter tego instrumentu nie jest ściśle powiązany z charakterem umowy depozytowej instrument wbudowany został wydzielony i zaklasyfikowany do portfela przeznaczonego do obrotu. Wycena tego instrumentu odnoszona jest do rachunku zysków i strat. Instrumentami wbudowanymi są proste opcje (plain vanilla) oraz opcje egzotyczne na pojedyncze akcje, indeksy, towary oraz inne wskaźniki rynkowe, w tym indeksy stóp procentowych oraz kursy walutowe i ich koszyki. Wszystkie wydzielone opcje są na bieżąco domykane na rynku międzybankowym.

Opcje walutowe wbudowane w umowy depozytowe wyceniane są opisaną powyżej metodą wyceny dla opcji walutowych.

Opcje egzotyczne wbudowane w umowy depozytowe i ich domknięcia są wyceniane przy pomocy techniki Monte-Carlo przy założeniu modelu geometrycznego ruchu Browna dla czynników ryzyka. Parametry modelu ustalane są w pierwszej kolejności na podstawie kwotowań opcji oraz kontraktów terminowych a przy ich braku na podstawie miar statystycznych dynamiki instrumentu bazowego.

Ryzyko związane z pochodnymi instrumentami finansowymi

Podstawowymi rodzajami ryzyka związanymi z instrumentami pochodnymi są ryzyko rynkowe i ryzyko kredytowe.

W momencie początkowego ujęcia pochodne instrumenty finansowe zwykle nie posiadają żadnej bądź posiadają znikomą wartość rynkową. Wynika to z tego, że instrumenty pochodne nie wymagają żadnej inwestycji początkowej netto, bądź wymagają tylko niewielkiej początkowej inwestycji netto w porównaniu z innymi rodzajami umów, które w podobny sposób reagują na zmiany warunków rynkowych.

Instrumenty pochodne uzyskują dodatnią lub ujemną wartość wraz ze zmianami określonej stopy procentowej, ceny papieru wartościowego, ceny towaru, kursu wymiany waluty obcej, indeksu ceny, klasyfikacji kredytowej lub indeksu kredytowego czy też innego parametru rynkowego. W wyniku tych zmian posiadane instrumenty pochodne stają się bardziej lub mniej korzystne od instrumentów o takim samym rezydualnym okresie zapadalności dostępnych w danym momencie na rynku.

Ryzyko kredytowe związane z kontraktami pochodnymi stanowi potencjalny koszt zawarcia nowego kontraktu na warunkach pierwotnych w przypadku, gdy druga strona uczestnicząca w pierwotnym kontrakcie nie spełni swojego obowiązku. Aby ocenić wielkość potencjalnego kosztu zastąpienia Grupa wykorzystuje takie same metody jak do oceny ponoszonego ryzyka rynkowego. Aby kontrolować poziom podejmowanego ryzyka kredytowego, Grupa dokonuje oceny pozostałych uczestników kontraktów wykorzystując takie same metody, jak przy decyzjach kredytowych.

Poniższe tabele prezentują nominalne kwoty pochodnych instrumentów finansowych oraz wartości godziwe instrumentów. Nominalne kwoty pewnych typów instrumentów finansowych stanowią podstawę do porównań z instrumentami ujmowanymi w bilansie, lecz niekoniecznie wskazują, jakie będą kwoty przyszłych przepływów środków pieniężnych lub jaka jest bieżąca wartość godziwa tych instrumentów, w związku z czym nie określają stopnia narażenia Grupy na ryzyko kredytowe lub cenowe.

Wartości godziwe handlowych instrumentów pochodnych

31.12.2020	Aktywa	Zobowiązania
Transakcje stopy procentowej
swapy stopy procentowej (IRS)	4 070 059	4 026 201
kontrakty na przyszłą stopę procentową (FRA)	605	586
Opcje	6 580	2 171
Pozostałe	831	847
Transakcje walutowe
walutowe swapy stopy procentowej (CIRS)	91 071	61 376
forwardy walutowe	257 951	264 613
swapy walutowe (FX-Swap)	193 335	83 919
opcje walutowe	60 286	51 295
Transakcje oparte na kapitałowych papierach wartościowych i indeksach giełdowych
Opcje	1 712	1 712
Pozostałe	-	-
Transakcje oparte na towarach i metalach szlachetnych
Opcje	56 268	52 659
Pozostałe	73 533	72 037
Razem	4 812 231	4 617 416

31.12.2019	Aktywa	Zobowiązania
Transakcje stopy procentowej
swapy stopy procentowej (IRS)	1 644 485	1 602 258
kontrakty na przyszłą stopę procentową (FRA)	284	3
Opcje	8 463	2 003
Pozostałe	39	61
Transakcje walutowe
walutowe swapy stopy procentowej (CIRS)	75 005	49 332
forwardy walutowe	153 953	157 608
swapy walutowe (FX-Swap)	80 308	109 396
opcje walutowe	73 950	72 799
Transakcje oparte na kapitałowych papierach wartościowych i indeksach giełdowych
Opcje	3 084	3 076
Pozostałe	14	-
Transakcje oparte na towarach i metalach szlachetnych
Opcje	25 646	23 523
Pozostałe	14 298	14 054
Razem	2 079 529	2 034 113

Aktywa oraz zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych wyceniane są do wartości godziwej przez wynik finansowy.

Wartości nominalne handlowych instrumentów pochodnych

31.12.2020	Umowny termin zapadalności					Razem
31.12.2020	do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesięcy	od 3 MIESIĘCY do 1 roku	od 1 do 5 lat	powyżej 5 lat	Razem
Transakcje stopy procentowej
swapy stopy procentowej (IRS)	6 229 830	6 384 061	42 292 408	127 208 433	37 318 781	219 433 513
kontrakty na przyszłą stopę procentową (FRA)	1 031 000	1 753 000	1 176 000	-	-	3 960 000
Opcje	50	-	890 564	2 624 532	411 412	3 926 558
Pozostałe	521 532	-	-	-	-	521 532
Transakcje walutowe
walutowe swapy stopy procentowej (CIRS) - waluta zakupiona	-	409 501	107 754	4 780 362	126 650	5 424 267
walutowe swapy stopy procentowej (CIRS) - waluta sprzedana	-	375 983	100 000	4 824 292	124 435	5 424 710
forwardy walutowe - waluta zakupiona	20 000 076	4 494 449	7 798 255	3 227 614	26 674	35 547 068
forwardy walutowe - waluta sprzedana	20 005 839	4 527 409	7 798 762	3 256 150	27 372	35 615 532
swapy walutowe (FX-Swap) - waluta zakupiona	12 399 025	2 411 504	2 192 868	352 650	-	17 356 047
swapy walutowe (FX-Swap) - waluta sprzedana	12 360 053	2 374 534	2 152 112	352 817	-	17 239 516
opcje kupione	1 055 018	1 066 559	2 603 360	1 481 808	-	6 206 745
opcje sprzedane	1 010 973	1 119 281	2 585 226	1 471 468	-	6 186 948
Transakcje oparte na kapitałowych papierach wartościowych i indeksach giełdowych
Opcje	8 458	-	49 972	-	-	58 430
Pozostałe	-	-	-	-	-	-
Transakcje oparte na towarach i metalach szlachetnych
Opcje	96 027	269 477	1 456 207	183 711	-	2 005 422
Pozostałe	267 298	354 872	436 902	168 570	-	1 227 642
Razem	74 985 179	25 540 630	71 640 390	149 932 407	38 035 324	360 133 930

Wartości nominalne handlowych instrumentów pochodnych

31.12.2019	Umowny termin zapadalności					Razem
31.12.2019	do 1 MIESIĄCA	od 1 do 3 miesięcy	od 3 MIESIĘCY do 1 roku	od 1 do 5 lat	powyżej 5 lat	Razem
Transakcje stopy procentowej
swapy stopy procentowej (IRS)	2 995 055	12 029 328	59 733 223	91 624 322	30 547 721	196 929 649
kontrakty na przyszłą stopę procentową (FRA)	550 000	-	-	-	-	550 000
Opcje	-	252 278	2 216 992	2 595 213	294 715	5 359 198
Pozostałe	78 340	-	-	-	-	78 340
Transakcje walutowe
walutowe swapy stopy procentowej (CIRS) - waluta zakupiona	-	340 556	1 191 595	4 297 890	166 666	5 996 707
walutowe swapy stopy procentowej (CIRS) - waluta sprzedana	-	348 996	1 176 628	4 274 673	166 383	5 966 680
forwardy walutowe - waluta zakupiona	5 107 200	2 854 577	6 417 509	4 360 759	-	18 740 045
forwardy walutowe - waluta sprzedana	5 114 742	2 850 759	6 427 955	4 378 256	-	18 771 712
swapy walutowe (FX-Swap) - waluta zakupiona	13 639 802	1 703 894	3 999 958	598 423	-	19 942 077
swapy walutowe (FX-Swap) - waluta sprzedana	13 655 199	1 711 052	4 028 472	591 352	-	19 986 075
opcje kupione	1 241 286	1 109 559	5 131 752	2 596 963	-	10 079 560
opcje sprzedane	1 247 505	1 363 199	4 886 284	2 600 452	-	10 097 440
Transakcje oparte na kapitałowych papierach wartościowych i indeksach giełdowych
Opcje	-	-	52 245	58 518	-	110 763
Pozostałe	-	-	-	1 183	-	1 183
Transakcje oparte na towarach i metalach szlachetnych
Opcje	120 372	387 365	1 154 744	670 370	-	2 332 851
Pozostałe	150 827	226 004	180 367	22 895	-	580 093
Razem	43 900 328	25 177 567	96 597 724	118 671 269	31 175 485	315 522 373

26. Kredyty i pożyczki udzielone klientom

Kredyty i pożyczki udzielone klientom według struktury produktowej

	31.12.2020
	WYCENIANE WEDŁuG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU	WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ inne całkowite dochody	WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK	RAZEM
Kredyty na nieruchomości	76 198 229	754 285	15 902	76 968 416
Kredyty w rachunku bieżącym	8 829 284	-	-	8 829 284
Kredyty operacyjne	9 839 559	443 778	19 285	10 302 622
Kredyty na inwestycje	21 801 214	276 992	20 339	22 098 545
Kredyty gotówkowe	13 618 453	-	-	13 618 453
Należności z tytułu kart płatniczych	1 013 454	-	-	1 013 454
Należności z tytułu leasingu finansowego	7 815 053	-	-	7 815 053
Należności faktoringowe	6 861 923	-	-	6 861 923
Pozostałe kredyty i pożyczki	1 655 638	-	131 475	1 787 113
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu	280 620	-	-	280 620
Środki pieniężne w drodze	149 325	-	-	149 325
Wartość bilansowa brutto	148 062 752	1 475 055	187 001	149 724 808
Odpisy aktualizujące wartość należności () (*)	-7 237 011	-	-	-7 237 011
Wartość bilansowa	140 825 741	1 475 055	187 001	142 487 797

(*) Odpis dotyczący kredytów i pożyczek udzielonych klientom wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody w kwocie 26 571 tys. złotych jest ujęty w pozycji „Kapitał z aktualizacji wyceny” i nie pomniejsza wartości bilansowej kredytów.

(**) W tym rezerwa na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w kwocie 345 131 tys. złotych.

	31.12.2019
	WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU	WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ inne całkowite dochody	WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK	RAZEM
Kredyty na nieruchomości, w tym:	70 892 003	807 770	21 600	71 721 373
Kredyty w rachunku bieżącym	11 473 778	-	-	11 473 778
Kredyty operacyjne	12 008 401	404 374	22 518	12 435 293
Kredyty na inwestycje	20 562 225	168 463	57 226	20 787 914
Kredyty gotówkowe	14 674 372	-	-	14 674 372
Należności z tytułu kart płatniczych	1 113 077	-	-	1 113 077
Należności z tytułu leasingu finansowego	6 799 185	-	-	6 799 185
Należności faktoringowe	6 206 770	-	-	6 206 770
Pozostałe kredyty i pożyczki	1 493 039	-	141 295	1 634 334
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu	502 300	-	-	502 300
Środki pieniężne w drodze	34 390	-	-	34 390
Wartość bilansowa brutto	145 759 540	1 380 607	242 639	147 382 786
Odpisy aktualizujące wartość należności () (*)	-6 469 551	-	-	-6 469 551
Wartość bilansowa	139 289 989	1 380 607	242 639	140 913 235

(*) Odpis dotyczący kredytów i pożyczek udzielonych klientom wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody w kwocie 20 808 tys. złotych jest ujęty w pozycji „Kapitał z aktualizacji wyceny” i nie pomniejsza wartości bilansowej kredytów.

(**) W tym rezerwa na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w kwocie 36 265 tys. złotych.

Kredyty i pożyczki udzielone klientom według struktury podmiotowej

	31.12.2020
	WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU			WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ inne całkowite dochody – WARTOŚĆ BILANSOWA (*)	WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK – wartość bilansowa	RAZEM
	WARTOŚĆ BILANSOWA BRUTTO	ODPIS (**)	WARTOŚĆ BILANSOWA			RAZEM
Należności od przedsiębiorstw	65 830 444	-4 414 974	61 415 470	1 475 055	32 234	62 922 759
Należności od ludności	79 602 379	-2 700 007	76 902 372	-	131 474	77 033 846
Należności od jednostek budżetowych	2 629 929	-122 030	2 507 899	-	23 293	2 531 192
Kredyty i pożyczki udzielone klientom	148 062 752	-7 237 011	140 825 741	1 475 055	187 001	142 487 797

(**) W tym rezerwa na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w kwocie 345 131 tys. złotych.

	31.12.2019
	WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU			WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ inne całkowite dochody – WARTOŚĆ BILANSOWA (*)	WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK – wartość bilansowa	RAZEM
	WARTOŚĆ BILANSOWA BRUTTO	ODPIS (**)	WARTOŚĆ BILANSOWA			RAZEM
Należności od przedsiębiorstw	65 300 617	-4 082 819	61 217 798	1 380 607	44 128	62 642 533
Należności od ludności	77 159 166	-2 266 747	74 892 419	-	141 296	75 033 715
Należności od jednostek budżetowych	3 299 757	-119 985	3 179 772	-	57 215	3 236 987
Kredyty i pożyczki udzielone klientom	145 759 540	-6 469 551	139 289 989	1 380 607	242 639	140 913 235

(**) W tym rezerwa na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w kwocie 36 265 tys. złotych.

Kredyty i pożyczki udzielone klientom według umownych terminów zapadalności

	31.12.2020
	WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU	WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ inne całkowite dochody	WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK	RAZEM
Kredyty i pożyczki udzielone klientom, w tym:
do 1 miesiąca	15 013 487	-	2 155	15 015 642
od 1 do 3 miesięcy	5 385 693	-	6 254	5 391 947
od 3 miesięcy do 1 roku	15 519 129	51 305	21 812	15 592 246
od 1 do 5 lat	50 659 353	238 332	119 240	51 016 925
powyżej 5 lat	56 984 423	1 185 418	33 778	58 203 619
dla których termin zapadalności upłynął	4 500 667	-	3 762	4 504 429
Wartość bilansowa brutto	148 062 752	1 475 055	187 001	149 724 808
Odpisy aktualizujące wartość należności ( ) (*)	-7 237 011	-	-	-7 237 011
Wartość bilansowa	140 825 741	1 475 055	187 001	142 487 797

(**) W tym rezerwa na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w kwocie 345 131 tys. złotych.

Kredyty i pożyczki udzielone klientom według umownych terminów zapadalności

	31.12.2019
	WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU	WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ inne całkowite dochody	WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK	RAZEM
Kredyty i pożyczki udzielone klientom, w tym:
do 1 miesiąca	16 683 804	-	2 395	16 686 199
od 1 do 3 miesięcy	5 480 206	-	14 669	5 494 875
od 3 miesięcy do 1 roku	14 184 859	197	50 043	14 235 099
od 1 do 5 lat	47 019 611	249 076	130 095	47 398 782
powyżej 5 lat	57 410 848	1 131 334	43 567	58 585 749
dla których termin zapadalności upłynął	4 980 212	-	1 870	4 982 082
Wartość bilansowa brutto	145 759 540	1 380 607	242 639	147 382 786
Odpisy aktualizujące wartość należności ( ) (*)	-6 469 551	-	-	-6 469 551
Wartość bilansowa	139 289 989	1 380 607	242 639	140 913 235

(**) W tym rezerwa na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w kwocie 36 265 tys. złotych.

Kredyty i pożyczki udzielone klientom według walut

	31.12.2020
	WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU	WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ inne całkowite dochody	WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK	RAZEM
PLN	114 511 329	150 819	187 001	114 849 149
CHF	2 857 139	-	-	2 857 139
EUR	21 389 027	1 324 236	-	22 713 263
USD	1 532 043	-	-	1 532 043
Pozostałe waluty	536 203	-	-	536 203
Wartość bilansowa	140 825 741	1 475 055	187 001	142 487 797

	31.12.2019
	WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU	WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ inne całkowite dochody	WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK	RAZEM
PLN	115 155 704	50 124	242 639	115 448 467
CHF	2 958 004	-	-	2 958 004
EUR	19 381 306	1 330 483	-	20 711 789
USD	1 317 698	-	-	1 317 698
Pozostałe waluty	477 277	-	-	477 277
Wartość bilansowa	139 289 989	1 380 607	242 639	140 913 235

Należności z tytułu leasingu finansowego

Grupa jako leasingodawca zawiera umowy klasyfikowane jako leasing finansowy, których głównym przedmiotem są środki transportu, maszyny i urządzenia techniczne. Głównym leasingodawcą w Grupie jest spółka Pekao Leasing Sp. z o.o.

W 2020 roku Grupa rozpoznała zysk ze sprzedaży aktywów z tytułu prawa do użytkowania w wysokości 1 251 tys. złotych (w 2019 roku zysk wyniósł 1 501 tys. złotych), zaprezentowany w pozycji „Pozostałe przychody operacyjne”.

W 2020 roku Grupa rozpoznała przychody z tytułu odsetek od należności z tytułu leasingu finansowego w wysokości 208 028 tys. złotych (w 2019 roku - 210 489 tys. złotych).

Poniższe tabele przedstawia analizę wymagalności należności leasingowych, prezentując niezdyskontowane opłaty leasingowe, które zostaną otrzymane po dniu bilansowym.

Leasing finansowy zgodnie z mssf 16	31.12.2020	31.12.2019
Do 1 roku	2 810 781	2 501 368
Od 1 roku do 2 lat	1 996 667	1 757 167
Od 2 lat do 3 lat	1 417 395	1 338 314
Od 3 lat do 4 lat	852 457	732 167
Od 4 lat do 5 lat	465 047	392 005
Powyżej 5 lat	680 863	532 296
Razem niezdyskontowane opłaty leasingowe	8 223 210	7 253 317
Niezrealizowane przychody z tytułu odsetek	-408 157	-454 132
Inwestycja leasingowa netto	7 815 053	6 799 185
Odpisy aktualizujące wartość należności	-137 741	-86 363
Wartość bilansowa	7 677 312	6 712 822

27. Rachunkowość zabezpieczeń

Grupa podjęła decyzję, aby skorzystać z wyboru, jaki daje MSSF 9, i kontynuuje stosowanie zasad rachunkowości zabezpieczeń zgodnych z MSR 39. Decyzja ta ma zastosowanie do wszystkich relacji zabezpieczających, dla których Grupa stosuje i będzie stosowała rachunkowość zabezpieczeń w przyszłości.

Grupa na dzień 31 grudnia 2020 roku stosuje rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej oraz rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych wyróżniając następujące powiązania zabezpieczające:

Rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej (FVH, fair value hedge):

 swapy stopy procentowej (IRS) zabezpieczające dłużne papiery wartościowe denominowane w PLN, EUR i USD (dalej: FVH IRS obligacje),

Rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych (CFH, cash flow hedge):

 swapy stopy procentowej (IRS) zabezpieczające portfel kredytów i papierów wartościowych o zmiennym oprocentowaniu w PLN (dalej: CFH IRS kredyty/obligacje),

 swapy stopy procentowej (IRS) zabezpieczające portfel depozytów w PLN i EUR ekonomicznie odpowiadających długoterminowemu zobowiązaniu o zmiennym oprocentowaniu (dalej: CFH IRS depozyty),

 swapy walutowo-procentowe (basis swap) zabezpieczające portfel kredytów o zmiennym oprocentowaniu w CHF oraz portfel depozytów w PLN ekonomicznie odpowiadających długoterminowemu zobowiązaniu o zmiennym oprocentowaniu (dalej: CFH CIRS depozyty/kredyty),

 swapy walutowe (FX-Swap) zabezpieczające portfel kredytów denominowanych w EUR oraz depozytów bieżących i terminowych, denominowanych w USD (dalej: CFH FX-Swap depozyty/kredyty).

Wpływ reformy IBOR na rachunkowość zabezpieczeń

W nawiązaniu do zmian w MSR 39 i MSSF 9 opublikowanych w dniu 16 stycznia 2020 roku (opisanych w polityce rachunkowości - nota 5.10), Grupa skorzystała z możliwości wcześniejszego zastosowania wyżej wymienionych zmian do MSR 39 i MSSF 9 dotyczących wpływu reformy wskaźników referencyjnych stopy procentowej na rachunkowość zabezpieczeń („reforma IBOR”).

W ramach ustanowionych relacji zabezpieczających Grupa identyfikuje następujące wskaźniki referencyjne stopy procentowej: WIBOR, EURIBOR, LIBOR CHF, LIBOR USD. Na datę sprawozdawczą wymienione wskaźniki referencyjne są codziennie kwotowane i dostępne do stosowania, a wynikające z nich przepływy pieniężne są normalnie wymieniane z kontrahentami.

Grupa oceniła, że w przypadku WIBOR i EURIBOR nie istnieje obecnie niepewność dotycząca terminów lub kwot przepływów pieniężnych wynikająca z reformy IBOR. Oba wskaźniki przeszły reformę i są opracowywane przez Administratorów posiadających zezwolenia zgodnie z Rozporządzeniem Unii Europejskiej w sprawie wskaźników referencyjnych (Rozporządzenie BMR). Bank nie przewiduje konieczności zmiany zabezpieczanego ryzyka na inne wskaźniki referencyjne.

W przypadku LIBOR CHF i LIBOR USD ustanowione relacje zabezpieczające przekraczają ogłoszone daty zaprzestania opracowywania obydwu wskaźników, tj. 31 grudnia 2021 r. dla LIBOR CHF i 20 czerwca 2023 r. dla LIBOR USD. Bank oczekuje, że wskaźniki te zostaną zastąpione przez nowe wskaźniki referencyjne: LIBOR CHF przez wskaźnik SARON (Swiss Averaged Rate Overnight) administrowany przez SIX Swiss Exchange i LIBOR USD przez wskaźnik SOFR (Secured Overnight Financing Rate) administrowany przez Federal Reserve Bank of New York, ale istnieje niepewność co do terminów i kwot przepływów pieniężnych dla nowych wskaźników. Taka niepewność może wpłynąć na oceny: skuteczności powiązania i wysokiego prawdopodobieństwa pozycji zabezpieczanej. Na potrzeby tych ocen Grupa zakłada, że wskaźniki referencyjne stopy procentowej na której bazują przepływy pieniężne z pozycji zabezpieczanej i / lub instrumentu zabezpieczającego nie ulegną zmianie w wyniku reformy IBOR.

Poniżej lista powiązań zabezpieczających oraz nominalne kwoty desygnowanych do nich instrumentów zabezpieczających, na które może mieć wpływ reforma IBOR, według stanu na dzień 31 grudnia 2020 roku:

 CFH CIRS depozyty/kredyty (613 milionów CHF swapów walutowo-procentowych opartych o LIBOR CHF)

 FVH IRS obligacje (173 miliony USD swapów stopy procentowej opartych o LIBOR USD)

Grupa opracowała plan działania na wypadek istotnych zmian lub zaprzestania opracowywania wskaźnika referencyjnego. Jednym z działań ww. planu jest wprowadzenie odpowiednich klauzul w umowach z kontrahentami. Odnośnie instrumentów zabezpieczających Bank aktywnie współpracuje z kontrahentami w celu wprowadzenia zasad postępowania zgodnych z metodyką ISDA (ISDA Fallbacks Protocol).

Rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej (fair value hedge)

Grupa stosuje rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej dla stałokuponowych dłużnych papierów wartościowych denominowanych w walutach PLN, EUR i USD, dla których instrumentami zabezpieczającymi są swapy stopy procentowej (IRS) w tych samych walutach. Grupa zabezpiecza w ten sposób komponent ryzyka stopy procentowej związany ze zmianą wartości godziwej pozycji zabezpieczanej wynikającą wyłącznie ze zmienności rynkowych stóp procentowych (WIBOR, EURIBOR, LIBOR USD). Zabezpieczany komponent ryzyka odpowiadał w przeszłości za znaczącą część zmian wartości godziwej pozycji zabezpieczanej.

Podejście Grupy do zarządzania ryzykiem rynkowym, w tym ryzykiem stopy procentowej, oraz szczegóły w zakresie ekspozycji Grupy na ryzyko stopy procentowej przedstawione zostały w Nocie 6.3.

Wykorzystywanie instrumentów pochodnych do zabezpieczania ekspozycji na zmiany poziomu stóp procentowych generuje ryzyko kredytowe kontrahenta transakcji pochodnej. Grupa minimalizuje to ryzyko m.in. poprzez wymaganie od kontrahenta wpłacenia depozytu zabezpieczającego oraz poprzez rozliczanie transakcji na instrumentach pochodnych z udziałem centralnych izb rozliczeniowych (CCP) stosujących szereg mechanizmów pozwalających na systemowe obniżenie ryzyka niewywiązania się stron z zobowiązań wynikających z zawartych transakcji.

Grupa stosuje rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej względem powiązania zabezpieczającego, jeśli uzasadnione jest oczekiwanie, że zabezpieczenie będzie miało wysoką skuteczność w kompensowaniu zmian wartości godziwej wynikających z zabezpieczanego ryzyka w przyszłości oraz jeśli ocena efektywności zabezpieczenia wskazuje na jego wysoką skuteczność we wszystkich okresach sprawozdawczych, na które zostało ustanowione to zabezpieczenie.

Zgodnie z podejściem Grupy, wskaźnik zabezpieczenia wyznaczany jest jako iloraz wartości godziwej pozycji zabezpieczanej oraz wartości godziwej pozycji zabezpieczającej. Relacja zabezpieczająca zostaje uznana za efektywną, jeśli spełnione są wszystkie poniższe kryteria:

 na podstawie porównania podstawowych parametrów transakcji zabezpieczanych i zabezpieczających można spodziewać się, że efektywność zabezpieczenia będzie wysoka,

 w każdym okresie sprawozdawczym wskaźnik zabezpieczenia należy do przedziału od 80% do 125% lub udział kwoty nieefektywności w nominalnej wartości pozycji zabezpieczanej nie przekracza poziomu określonego w dokumentacji powiązania zabezpieczającego, przy czym kwota nieefektywności rozumiana jest jako suma skumulowanych zmian wartości godziwej pozycji zabezpieczanej i zabezpieczającej,

 w każdym okresie sprawozdawczym symulacja wskaźnika zabezpieczenia w zakładanych scenariuszach ewolucji rynkowych stóp referencyjnych należy do przedziału od 80% do 125%.

W zakresie relacji zabezpieczających wartość godziwą głównymi zidentyfikowanymi przez Grupę potencjalnymi źródłami nieefektywności są:

 wpływ ryzyka kredytowego kontrahenta oraz własnego ryzyka kredytowego Grupy na wartość godziwą transakcji zabezpieczających (IRS), które nie jest odzwierciedlone w wartości godziwej pozycji zabezpieczanej,

 różnice pomiędzy terminami zapadalności transakcji IRS a terminami zapadalności dłużnych papierów wartościowych,

 różnice w wysokości kuponów odsetkowych generowanych przez pozycję zabezpieczaną i instrumenty zabezpieczające.

Swapy stopy procentowej stosowane przez Grupę jako instrumenty zabezpieczające ryzyko stopy procentowej w rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej na dzień 31 grudnia 2020 roku oraz na dzień 31 grudnia 2019 roku zostały przedstawione w tabelach poniżej.

Wartości nominalne i oprocentowanie instrumentów zabezpieczających ryzyko stopy procentowej w rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej

31.12.2020			Termin zapadalności					Razem
31.12.2020			do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesIĘCY	od 3 miesIęcy do 1 roku	od 1 do 5 lat	powyżej 5 lat
PowiązaniE ZABEZPIECZAJĄCE	Waluta		do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesIĘCY	od 3 miesIęcy do 1 roku	od 1 do 5 lat	powyżej 5 lat
FVH IRS obligacje	PLN	Wartość nominalna	-	280 000	-	-	200 000	480 000
	PLN	Średnie oprocentowanie nogi stałej (%)	-	0,3	-	-	0,3	0,3
	EUR	Wartość nominalna	-	-	346 110	309 192	680 683	1 335 985
	EUR	Średnie oprocentowanie nogi stałej (%)	-	-	-0,1	0,8	-0,2	0,1
	USD	Wartość nominalna	-	-	-	630 509	112 752	743 261
	USD	Średnie oprocentowanie nogi stałej (%)	-	-	-	2,0	0,2	1,8
Wartość nominalna razem			-	280 000	346 110	939 701	993 435	2 559 246

31.12.2019			Termin zapadalności					Razem
31.12.2019			do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesIĘCY	od 3 miesIęcy do 1 roku	od 1 do 5 lat	powyżej 5 lat
PowiązaniE ZABEZPIECZAJĄCE	Waluta		do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesIĘCY	od 3 miesIęcy do 1 roku	od 1 do 5 lat	powyżej 5 lat
FVH IRS obligacje	PLN	Wartość nominalna	-	-	-	280 000	200 000	480 000
	PLN	Średnie oprocentowanie nogi stałej (%)	-	-	-	1,8	1,8	1,8
	EUR	Wartość nominalna	-	-	470 564	604 707	628 129	1 703 400
	EUR	Średnie oprocentowanie nogi stałej (%)	-	-	1,2	0,4	-0,1	0,4
	USD	Wartość nominalna	-	-	-	637 102	113 931	751 033
	USD	Średnie oprocentowanie nogi stałej (%)	-	-	-	3,7	2,0	3,5
Wartość nominalna razem			-	-	470 564	1 521 809	942 060	2 934 433

Wpływ zabezpieczenia ryzyka stopy procentowej poprzez rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej na bilans i wynik finansowy

31.12.2020	POWIĄZANIE FVH IRS OBLIGACJE - ZABEZPIECZENIE PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH WYCENIANYCH WEDŁUG		RAZEM
	ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU	WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ INNE CAŁKOWITE DOCHODY
INSTRUMENTY ZABEZPIECZAJĄCE
Wartość nominalna	200 000	2 359 246	2 559 246
Wartość bilansowa – aktywa	-	-	-
Wartość bilansowa – zobowiązania	26 944	171 136	198 080
Nazwa linii w bilansie, w której zaprezentowano instrument zabezpieczający	Instrumenty zabezpieczające	Instrumenty zabezpieczające	Instrumenty zabezpieczające
Kwota zmiany wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego wykorzystana jako podstawa do oszacowania nieefektywności zabezpieczenia	-11 384	-34 162	-45 546
Kwota nieefektywności zabezpieczenia rozpoznana w rachunku zysków i strat w linii „Wynik z tytułu rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej”	-179	-668	-847
Pozycje zabezpieczane
Wartość bilansowa – aktywa	225 471	2 595 811	2 821 282
Skumulowana kwota korekty do wartości godziwej pozycji zabezpieczanej uwzględniona w wartości bilansowej pozycji zabezpieczanej ujętej w bilansie – aktywa	25 494	187 793	213 287
Nazwa linii w bilansie, w której zaprezentowano pozycję zabezpieczaną	Instrumenty zabezpieczające	Instrumenty zabezpieczające	Instrumenty zabezpieczające
Zmiana wartości pozycji zabezpieczanej wykorzystana jako podstawa do oszacowania nieefektywności zabezpieczenia	11 205	33 496	44 701
Skumulowana kwota korekty do wartości godziwej pozycji zabezpieczanej pozostającą w bilansie dla tych pozycji zabezpieczanych, dla których zaprzestano korygowania pozycji bilansowej o korekty do wartości godziwej	-	-	-

Rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych (cash flow hedge)

Grupa wykorzystuje:

 walutowe swapy stopy procentowej (basis swap) do zabezpieczenia ekspozycji na ryzyko stopy procentowej związane ze zmiennością rynkowych stawek referencyjnych (WIBOR, LIBOR CHF) oraz ekspozycji na ryzyko walutowe. Instrumentami zabezpieczanymi w tym powiązaniu są portfele kredytów o zmiennym oprocentowaniu denominowanych w CHF oraz depozytów w PLN, które ekonomicznie odpowiadają długoterminowemu zobowiązaniu o zmiennym oprocentowaniu. Transakcje CIRS podlegają dekompozycji na składnik zabezpieczający portfel aktywów oraz składnik zabezpieczający portfel zobowiązań,

 swapy stopy procentowej (IRS) do zabezpieczenia ekspozycji na ryzyko stopy procentowej związane ze zmiennością rynkowych stawek referencyjnych (WIBOR), generowane przez portfel kredytów i papierów wartościowych o zmiennym oprocentowaniu denominowanych w PLN,

 swapy walutowe (FX-Swap) do zabezpieczenia ekspozycji na ryzyko walutowe generowanych przez portfele kredytów denominowanych w EUR oraz depozytów bieżących i terminowych w USD,

 swapy stopy procentowej (IRS) do zabezpieczenia ekspozycji na ryzyko stopy procentowej związane ze zmiennością rynkowych stawek referencyjnych (WIBOR, EURIBOR), generowane przez portfele depozytów denominowanych w PLN i EUR, które ekonomicznie odpowiadają długoterminowemu zobowiązaniu o zmiennym oprocentowaniu.

W okresie od 1 stycznia 2019 roku Grupa utworzyła nowe powiązanie (FX-Swap), analogiczne do już istniejącego w zakresie pozycji zabezpieczających i zabezpieczanych, z dokładnością do typów ryzyka: w nowym powiązaniu transakcjami FX Swap zabezpieczne jest wyłącznie ryzyko walutowe.

Docelowo nowe powiązanie zastąpiło istniejące dotychczas, dlatego obejmowane nim są wszystkie transakcje FX Swap desygnowane do rachunkowości zabezpieczeń po 31 marca 2019 roku, zaś wcześniej zawarte powiązanie wygasło w lutym 2020 roku.

Podejście Grupy do zabezpieczania ryzyka stopy procentowej poprzez rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych jest takie same, jak opisane powyżej podejście stosowane w rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej, tj. zabezpieczany jest komponent ryzyka stopy procentowej związany wyłącznie ze zmiennością rynkowych stóp procentowych (w przypadku rachunkowości przepływów pieniężnych są to: WIBOR, EURIBOR, LIBOR USD, LIBOR CHF).

Podejście Grupy do zarządzania ryzykiem rynkowym, w tym ryzykiem stopy procentowej i ryzykiem walutowym, oraz szczegóły w zakresie ekspozycji Grupy na ryzyko stopy procentowej i ryzyko walutowe przedstawione zostały w Nocie 6.3.

Tak jak w przypadku rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej, wykorzystywanie instrumentów pochodnych do zabezpieczania ekspozycji na ryzyko stopy procentowej i ryzyko walutowe generuje ryzyko kredytowe kontrahenta transakcji pochodnej, które nie jest rekompensowane przez pozycję zabezpieczaną. Grupa zarządza tym ryzykiem w podobny sposób, jak w przypadku rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej.

Grupa stosuje rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych względem powiązania zabezpieczającego, jeśli uzasadnione jest oczekiwanie, że zabezpieczenie będzie miało wysoką skuteczność w kompensowaniu zmiany w przepływach pieniężnych wynikającej z zabezpieczanego ryzyka w przyszłości oraz jeśli ocena efektywności zabezpieczenia wskazuje na jego wysoką skuteczność we wszystkich okresach sprawozdawczych, na które zostało ustanowione zabezpieczenie. Ocena przeprowadzana jest z wykorzystaniem metody derywatu hipotetycznego.

Zgodnie z polityką Grupy, aby relacja zabezpieczająca została uznana za efektywną, powinny zostać spełnione wszystkie poniższe kryteria:

 współczynnik korelacji między rynkową stawką referencyjną instrumentów zabezpieczanych i rynkową stawką referencyjną instrumentów zabezpieczających jest wysoki,

 prognozowane przepływy odsetkowe generowane przez instrumenty zabezpieczane są nie niższe niż prognozowane przepływy odsetkowe generowane przez instrumenty zabezpieczające,

 w każdym okresie sprawozdawczym iloraz wartości godziwej pozycji zabezpieczanej oraz wartości godziwej pozycji zabezpieczającej należy do przedziału od 80% do 125% lub udział kwoty nieefektywności w nominalnej wartości pozycji zabezpieczanej nie powinien przekraczać poziomu określonego w dokumentacji powiązania zabezpieczającego, przy czym kwota nieefektywności rozumiana jest jako suma skumulowanych zmian wartości godziwej pozycji zabezpieczanej i zabezpieczającej,

 w każdym okresie sprawozdawczym iloraz zmian wartości godziwej pozycji zabezpieczanej oraz zabezpieczającej na skutek równoległego przesunięcia krzywej dochodowości o 100 punktów bazowych w górę i dół powinien należeć do przedziału od 80% do 125%.

W przypadku zabezpieczania ryzyka stopy procentowej i ryzyka walutowego portfeli kredytów i depozytów, przyjęto sposób zarządzania tymi portfelami umożliwiający regularne włączanie do relacji zabezpieczającej nowych transakcji oraz wyłączanie z relacji zabezpieczającej transakcji na skutek spłaty lub zaklasyfikowania ich do pozycji zagrożonych. W wyniku tego ekspozycja tych portfeli na ryzyko stopy procentowej i ryzyko walutowe ulega ciągłym zmianom.

Ze względu na częste zmiany struktury terminowej portfeli, Grupa uznała za zasadne dynamiczne wyznaczanie pozycji zabezpieczanych oraz dopuszcza ewentualne dopasowywanie pozycji zabezpieczających do tych zmian.

W zakresie relacji zabezpieczających przepływy pieniężne głównymi zidentyfikowanymi przez Grupę potencjalnymi źródłami nieefektywności są:

 wpływ ryzyka kredytowego kontrahenta oraz własnego ryzyka kredytowego Grupy na wartość godziwą instrumentów zabezpieczających, tj. swapów na stopę procentową (IRS), walutowych swapów na stopę procentową (basis swap) oraz swapów walutowych (FX Swap), które nie jest odzwierciedlone w wartości godziwej pozycji zabezpieczanej,

 różnice pomiędzy częstotliwościami przeszacowania instrumentów zabezpieczających i zabezpieczanych kredytów i depozytów

Wartości nominalne i oprocentowanie instrumentów pochodnych zabezpieczających

31.12.2020			Termin zapadalności					Razem
31.12.2020			do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesIĘCY	od 3 miesIęcy do 1 roku	od 1 do 5 lat	powyżej 5 lat
PowiązaniE ZABEZPIECZAJĄCE	Waluta		do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesIĘCY	od 3 miesIęcy do 1 roku	od 1 do 5 lat	powyżej 5 lat
CFH IRS kredyty	PLN	Wartość nominalna	-	-	-	12 337 000	3 355 000	15 692 000
CFH IRS kredyty	PLN	Średnie oprocentowanie nogi stałej (%)	-	-	-	1,9	0,8	1,7
CFH IRS depozyty	PLN	Wartość nominalna	-	-	85 000	168 000	266 000	519 000
	PLN	Średnie oprocentowanie nogi stałej (%)	-	-	0,3	0,3	0,7	0,5
	EUR	Wartość nominalna	-	-	636 289	-	-	636 289
	EUR	Średnie oprocentowanie nogi stałej (%)	-	-	-0,5	-	-	-0,5
CFH CIRS depozyty/ kredyty	CHF/PLN	Wartość nominalna	-	-	546 987	2 298 255	1 861 138	4 706 380
		Średnie oprocentowanie nogi stałej (%)	-	-	-	-	-	-
		Średni kurs CHF/PLN	-	-	-	-	-	-
CFH FX Swap depozyty/kredyty	EUR/PLN	Wartość nominalna	7 054 492	5 810 711	6 190 792	920 010	-	19 976 005
	EUR/PLN	Średni kurs EUR/PLN	4,5	4,5	4,6	4,6	-	4,5
	USD/PLN	Wartość nominalna	644 600	-	263 008	-	-	907 608
	USD/PLN	Średni kurs USD/PLN	3,7	-	3,8	-	-	3,7
	EUR/USD	Wartość nominalna	3 126 850	1 418 089	2 718 445	-	-	7 263 384
	EUR/USD	Średni kurs EUR/USD	1,2	1,2	1,2	-	-	1,2
Wartość nominalna razem			10 825 942	7 228 800	10 440 521	15 723 265	5 482 138	49 700 666

31.12.2019			Termin zapadalności					Razem
31.12.2019			do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesIĘCY	od 3 miesIęcy do 1 roku	od 1 do 5 lat	powyżej 5 lat
PowiązaniE ZABEZPIECZAJĄCE	Waluta		do 1 miesiąca	od 1 do 3 miesIĘCY	od 3 miesIęcy do 1 roku	od 1 do 5 lat	powyżej 5 lat
CFH IRS kredyty	PLN	Wartość nominalna	600 000	-	1 400 000	7 000 000	3 200 000	12 200 000
CFH IRS kredyty	PLN	Średnie oprocentowanie nogi stałej (%)	3,9	-	3,6	2,3	2,0	2,4
CFH IRS depozyty	PLN	Wartość nominalna	-	-	47 000	215 000	289 000	551 000
	PLN	Średnie oprocentowanie nogi stałej (%)	-	-	1,8	1,8	1,9	1,8
	EUR	Wartość nominalna	-	-	28 106	624 296	-	652 402
	EUR	Średnie oprocentowanie nogi stałej (%)	-	-	-0,4	-0,4	-	-0,4
CFH CIRS depozyty/ kredyty	CHF/PLN	Wartość nominalna	-	-	519 141	1 620 811	2 875 432	5 015 384
		Średnie oprocentowanie nogi stałej (%)	-	-	-	-	-	-
		Średni kurs CHF/PLN	-	-	-	-	-	-
CFH FX Swap depozyty/kredyty	EUR/PLN	Wartość nominalna	1 581 919	2 452 959	2 635 470	-	-	6 670 348
	EUR/PLN	Średni kurs EUR/PLN	4,3	4,4	4,4	-	-	4,4
	USD/PLN	Wartość nominalna	193 193	-	1 151 106	-	-	1 344 299
	USD/PLN	Średni kurs USD/PLN	3,9	-	3,9	-	-	3,9
	EUR/USD	Wartość nominalna	1 660 461	379 194	1 387 541	-	-	3 427 196
	EUR/USD	Średni kurs EUR/USD	1,1	1,1	1,2	-	-	1,1
Wartość nominalna razem			4 035 573	2 832 153	7 168 364	9 460 107	6 364 432	29 860 629

Wpływ zabezpieczenia przepływów pieniężnych na bilans i wynik finansowy

RODZAJ POWIĄZANIA WEDŁUG STANU NA 31.12.2020	RYZYKO STOPY PROCENTOWEJ		RYZYKO STOPY PROCENTOWEJ /WALUTOWE
RODZAJ POWIĄZANIA WEDŁUG STANU NA 31.12.2020	CFH IRS KREDYTY/ OBLIGACJE	CFH IRS DEPOZYTY	CFH CIRS DEPOZYTY/ KREDYTY	CFH FX-SWAP DEPOZYTY/ KREDYTY
INSTRUMENTY ZABEZPIECZAJĄCE
Wartość nominalna	15 692 000	1 155 289	4 706 380	28 146 997
Wartość bilansowa – aktywa	766 961	6 765	-	5 337
Wartość bilansowa – zobowiązania	2 085	47 829	561 308	263 657
Nazwa linii w bilansie, w której zaprezentowano instrument zabezpieczający	Instrumenty zabezpieczające	Instrumenty zabezpieczające	Instrumenty zabezpieczające	Instrumenty zabezpieczające
Zmiany wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego stanowiące podstawę wyznaczenia kwoty nieefektywności zabezpieczenia	475 586	-14 395	14 303	-1 080
Zyski lub straty wynikające z zabezpieczenia pozycji netto, ujęte w odrębnej linii pozostałych całkowitych dochodów	-	-	-	-
Kwota nieefektywności zabezpieczenia rozpoznana w rachunku zysków i strat w linii „Wynik na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy”	7 742	-	-	4
Kwota przeniesiona z kapitału z tytułu rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych do rachunku zysków i strat jako korekta reklasyfikacyjna	-	-	-	-
Nazwa linii w rachunku zysków i strat, w której ujmuje się korektę reklasyfikacyjną	Wynik na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	Wynik na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	Wynik na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	Wynik na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy
Pozycje zabezpieczane
Kwota zmiany wartości godziwej derywatu hipotetycznego reprezentującego pozycję zabezpieczaną, która to zmiana jest podstawą do oszacowania nieefektywności zabezpieczenia w danym okresie	-466 966	14 395	-16 776	1 077
Saldo pozycji kapitału z tytułu CFH dla relacji, dla których rachunkowość zabezpieczeń będzie kontynuowana po zakończeniu danego okresu sprawozdawczego	668 822	-36 727	-39 329	713
Saldo pozostające w pozycji kapitału z tytułu CFH dla tych relacji, dla których rachunkowość zabezpieczeń nie jest już stosowana	-	-	-	-

Wpływ zabezpieczenia przepływów pieniężnych na bilans i wynik finansowy

RODZAJ POWIĄZANIA WEDŁUG STANU NA 31.12.2019	RYZYKO STOPY PROCENTOWEJ		RYZYKO STOPY PROCENTOWEJ /WALUTOWE
RODZAJ POWIĄZANIA WEDŁUG STANU NA 31.12.2019	CFH IRS KREDYTY/ OBLIGACJE	CFH IRS DEPOZYTY	CFH CIRS DEPOZYTY/ KREDYTY	CFH FX-SWAP DEPOZYTY/ KREDYTY
INSTRUMENTY ZABEZPIECZAJĄCE
Wartość nominalna	12 200 000	1 203 402	5 015 384	11 441 843
Wartość bilansowa – aktywa	290 699	2 708	-	83 164
Wartość bilansowa – zobowiązania	8 247	28 699	391 365	25 088
Nazwa linii w bilansie, w której zaprezentowano instrument zabezpieczający	Instrumenty zabezpieczające	Instrumenty zabezpieczające	Instrumenty zabezpieczające	Instrumenty zabezpieczające
Zmiany wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego stanowiące podstawę wyznaczenia kwoty nieefektywności zabezpieczenia	49 328	-10 521	32 807	2 226
Zyski lub straty wynikające z zabezpieczenia pozycji netto, ujęte w odrębnej linii pozostałych całkowitych dochodów	-	-	-	-
Kwota nieefektywności zabezpieczenia rozpoznana w rachunku zysków i strat w linii „Wynik na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy”	-1 265	-	-2	-6
Kwota przeniesiona z kapitału z tytułu rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych do rachunku zysków i strat jako korekta reklasyfikacyjna	-	-	-	-
Nazwa linii w rachunku zysków i strat, w której ujmuje się korektę reklasyfikacyjną	Wynik na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	Wynik na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	Wynik na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy	Wynik na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy
Pozycje zabezpieczane
Kwota zmiany wartości godziwej derywatu hipotetycznego reprezentującego pozycję zabezpieczaną, która to zmiana jest podstawą do oszacowania nieefektywności zabezpieczenia w danym okresie	-50 455	10 521	-48 923	-2 248
Saldo pozycji kapitału z tytułu CFH dla relacji, dla których rachunkowość zabezpieczeń będzie kontynuowana po zakończeniu danego okresu sprawozdawczego	200 961	-22 346	-53 646	1 794
Saldo pozostające w pozycji kapitału z tytułu CFH dla tych relacji, dla których rachunkowość zabezpieczeń nie jest już stosowana	-	-	-	-

Zmiany stanu kapitału z aktualizacji wyceny z tytułu wyceny instrumentów pochodnych zabezpieczających w rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych (cash flow hedge)

	2020	2019
Stan na początek okresu	126 763	51 540
RYZYKO STOPY PROCENTOWEJ
Zyski lub straty wynikające z zabezpieczenia, ujęte w pozostałych całkowitych dochodach w ciągu okresu sprawozdawczego	453 480	40 216
Część straty przeniesiona do rachunku zysków i strat w związku z brakiem oczekiwania wystąpienia pozycji zabezpieczanej	-	-
RYZYKO STOPY PROCENTOWEJ / RYZYKO WALUTOWE
Zyski lub straty wynikające z zabezpieczenia, ujęte w pozostałych całkowitych dochodach w ciągu okresu sprawozdawczego	13 236	35 007
Część straty przeniesiona do rachunku zysków i strat w związku z brakiem oczekiwania wystąpienia pozycji zabezpieczanej	-	-
Stan na koniec okresu	593 479	126 763

28. Inwestycyjne (lokacyjne) papiery wartościowe

	31.12.2020	31.12.2019
Dłużne papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu	27 261 551	14 578 665
Dłużne papiery wartościowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	42 737 500	30 942 999
Instrumenty kapitałowe wyznaczone do wyceny w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	331 690	225 332
Instrumenty kapitałowe obowiązkowo wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy	160 486	146 119
Razem	70 491 227	45 893 115

Dłużne papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu

	31.12.2020	31.12.2019
Papiery wartościowe emitowane przez instytucje rządowe szczebla centralnego	19 759 086	8 901 451
bony skarbowe	808 649	-
obligacje skarbowe	18 950 437	8 901 451
Papiery wartościowe emitowane przez banki centralne	74 678	64 262
Papiery wartościowe emitowane przez banki	2 229 516	-
Papiery wartościowe emitowane przez przedsiębiorstwa	2 037 279	2 416 388
Papiery wartościowe emitowane przez jednostki samorządowe	3 160 992	3 196 564
Razem	27 261 551	14 578 665
w tym utrata wartości aktywów	-73 566	-74 993

Dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody

	31.12.2020	31.12.2019
Papiery wartościowe emitowane przez instytucje rządowe szczebla centralnego	21 378 138	18 639 761
bony skarbowe	1 737 500	-
obligacje skarbowe	19 390 658	18 390 151
Pozostałe	249 980	249 610
Papiery wartościowe emitowane przez banki centralne	1 000 000	3 000 508
Papiery wartościowe emitowane przez banki	8 942 332	3 632 368
Papiery wartościowe emitowane przez przedsiębiorstwa	8 787 943	2 732 829
Papiery wartościowe emitowane przez jednostki samorządowe	2 629 087	2 937 533
Razem	42 737 500	30 942 999
Odpis z tytułu utraty wartości (*)	-63 143	-32 671

Instrumenty kapitałowe wyznaczone do wyceny w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Portfel instrumentów kapitałowych wyznaczonych do wyceny w wartości godziwej przez inne całkowite dochody obejmuje inwestycje, które Grupa uznaje za strategiczne.

	wARTOŚĆ GODZIWA NA 31.12.2020	DYWIDENDY UJĘTE W ROKU 2020
Podmiot X z branży budowlanej	50 701	-
Podmiot Y z branży budowlanej	2 862	-
Podmiot Z z branży budowlanej	15 162	-
Podmiot udzielający informacji kredytowej	239 618	24 104
Podmiot infrastrukturalny polskiego sektora bankowego	18 977	1 382
Pośrednik w transakcjach pomiędzy podmiotami finansowymi	4 370	-
Razem	331 690	25 486

Portfel instrumentów kapitałowych wyznaczonych do wyceny w wartości godziwej przez inne całkowite dochody obejmuje inwestycje, które Grupa uznaje za strategiczne

	wARTOŚĆ GODZIWA NA 31.12.2019	DYWIDENDY UJĘTE W ROKU 2019
Podmiot X z branży budowlanej	29 371	-
Podmiot Y z branży budowlanej	859	-
Podmiot udzielający informacji kredytowej	176 965	20 155
Podmiot infrastrukturalny polskiego sektora bankowego	14 327	1 095
Pośrednik w transakcjach pomiędzy podmiotami finansowymi	3 810	-
Razem	225 332	21 250

W 2020 roku i 2019 roku Grupa nie dokonała sprzedaży inwestycji w instrumenty kapitałowe wyznaczonych do wyceny w wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

2019	Wartość godziwa na dzień zaprzestania ujmowania	wynik netto z tytułu zbycia
Giełda papierów wartościowych	31	24
Razem	31	24

Instrumenty kapitałowe obowiązkowo wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

	31.12.2020	31.12.2019
Akcje	160 486	125 454
Certyfikaty inwestycyjne	-	20 665
Razem	160 486	146 119

Dłużne papiery wartościowe inwestycyjne (lokacyjne) według umownych terminów zapadalności

	31.12.2020	31.12.2019
Dłużne papiery wartościowe, w tym:
do 1 miesiąca	2 232 610	3 719 821
od 1 do 3 miesięcy	3 626 094	66 038
od 3 miesięcy do 1 roku	9 415 410	3 746 821
od 1 do 5 lat	34 992 346	25 630 355
powyżej 5 lat	19 732 591	12 358 629
Razem	69 999 051	45 521 664

Dłużne papiery wartościowe inwestycyjne (lokacyjne) według walut

	31.12.2020	31.12.2019
PLN	61 619 632	39 593 621
EUR	1 801 045	2 695 315
USD	6 578 374	3 232 728
Razem	69 999 051	45 521 664

29. Aktywa i zobowiązania przeznaczone do sprzedaży

Na dzień 31 grudnia 2020 roku do aktywów przeznaczonych do sprzedaży zakwalifikowano następujące aktywa spełniające odpowiednie wymogi MSSF 5 „Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechana”:

 nieruchomości,

 pozostałe aktywa rzeczowe,

 aktywa i zobowiązania spółki Dom Inwestycyjny Xelion Sp. z o.o.

Po sprzedaży spółki Dom Inwestycyjny Xelion Sp. z o.o., Grupa będzie nadal świadczyła usługi, na których spółka Dom Inwestycyjny Xelion Sp. z o.o. generuje swoje przychody. W związku z tym, sprzedaż tej Spółki nie stanowi działalności zaniechanej z perspektywy Grupy.

Aktywa i zobowiązania przeznaczone do sprzedaży

	31.12.2020	31.12.2019
AKTYWA PRZEZNACZONE DO SPRZEDAŻY
Rzeczowe aktywa trwałe	14 619	17 175
Aktywa spółki Dom Inwestycyjny Xelion Sp. z o.o.	39 504	-
Razem	54 123	17 175
zobowiązania związane z Aktywami przeznaczonymi do sprzedaży
Zobowiązania spółki Dom Inwestycyjny Xelion Sp. z o.o.	82 643	-
Razem	82 643	-

Zmiany stanu aktywów i zobowiązań przeznaczonych do sprzedaży

	2020	2019
AKTYWA PRZEZNACZONE DO SPRZEDAŻY
Stan na początek okresu	17 175	11 550
Zwiększenia, w tym:	39 504	50 127
aktywa spółki Dom Inwestycyjny Xelion Sp. z o.o.	39 504	-
przeniesienie z własnego majątku rzeczowego	-	39 314
przeniesienie z nieruchomości inwestycyjnych	-	10 813
inne	-	-
Zmniejszenia, w tym:	-2 556	-44 502
przeniesienie na własny majątek rzeczowy	-	-290
zbycie aktywów	-	-43 560
Inne	-2 556	-652
Stan na koniec okresu	54 123	17 175
zobowiązania związane z Aktywami przeznaczonymi do sprzedaży
Stan na początek okresu	-	-
Zwiększenia, w tym:	82 643	-
zobowiązania spółki Dom Inwestycyjny Xelion Sp. z o.o.	82 643	-
Stan na koniec okresu	82 643	-

Rozliczenie sprzedaży pozostałych aktywów przeznaczonych do sprzedaży

	2020	2019
Przychody ze sprzedaży	-	53 709
Wartość bilansowa zbytych aktywów netto (łącznie z kosztami sprzedaży)	-	-43 560
Zysk/strata brutto na sprzedaży	-	10 149

Poniżej przedstawiono pozycje aktywów i zobowiązań spółki Dom Inwestycyjny Xelion Sp. z o.o. wchodzących w skład aktywów i zobowiązań przeznaczonych przez Grupę do sprzedaży.

	31.12.2020 PRZED ELIMINACJAMI TRANSAKCJI WZAJEMNYCH	ELIMINACJE TRANSAKCJI WZAJEMNYCH	31.12.2020 PO ELIMINACJACH TRANSAKCJI WZAJEMNYCH
AKTYWA PRZEZNACZONE DO SPRZEDAŻY
Należności od banków	80 373	-80 373	-
Inwestycyjne (lokacyjne) papiery wartościowe: Wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody (instrumenty dłużne)	28 128	-	28 128
Wartości niematerialne	1 534	-	1 534
Rzeczowe aktywa trwałe	4 099	-	4 099
Inne aktywa	5 881	-138	5 743
Razem	120 015	-80 511	39 504
ZOBOWIĄZANIA ZWIĄZANE Z AKTYWAMI PRZEZNACZONYMI DO SPRZEDAŻY
Zobowiązania wobec klientów	75 630	-	75 630
Rezerwy	847	-	847
Pozostałe zobowiązania	6 171	-5	6 166
Razem	82 648	-5	82 643

30. Wartości niematerialne

	31.12.2020	31.12.2019
Wartości niematerialne, w tym:	1 260 449	869 883
koszty prac rozwojowych	10 071	4 715
patenty i licencje	760 462	467 147
Inne	144 155	156 963
nakłady na wartości niematerialne	345 761	241 058
Wartość firmy	747 648	747 648
Razem	2 008 097	1 617 531

Pozycja „Wartość firmy” zawiera:

 wartość firmy powstałą w wyniku nabycia Pekao Investment Management S.A. oraz pośrednio Pekao TFI S.A. przez Bank Pekao S.A.. Ustalono najmniejsze możliwe do zidentyfikowania ośrodki wypracowujące środki pieniężne, do których przypisano wartość firmy w kwocie 692 128 tys. złotych,

 wartość firmy powstałą w związku z przeniesieniem części majątku Banku BPH S.A., w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa, na Bank Pekao S.A. Wartość firmy przeniesiona na Bank Pekao S.A. jest częścią wartości firmy powstałej w wyniku nabycia przez Bank BPH S.A. Pierwszego Komercyjnego Banku S.A. „PKBL” w Lublinie i dotyczy tylko tych oddziałów Banku PKBL, które zostały przeniesione do Banku Pekao S.A. w ramach integracji banków. Ustalono najmniejsze możliwe do zidentyfikowania ośrodki wypracowujące środki pieniężne, do których przypisano wartość firmy PKBL w kwocie 51 675 tys. złotych,

 wartość firmy powstałą w wyniku nabycia Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. Mikołaja Kopernika przez Bank Pekao S.A. Ustalono najmniejsze możliwe do zidentyfikowania ośrodki wypracowujące środki pieniężne, do których przypisano wartość firmy w kwocie 960 tys. złotych,

 wartość firmy powstałą w wyniku nabycia spółki Pekao Leasing i Finanse S.A. (d. BPH Leasing S.A.) przez Pekao Leasing Holding S.A. (d. BPH PBK Leasing S.A.). Ustalono najmniejsze możliwe do zidentyfikowania ośrodki wypracowujące środki pieniężne, do których przypisano wartość firmy w kwocie 2 885 tys. złotych.

W odniesieniu do wartości firmy testy na utratę wartości są przeprowadzane corocznie bez względu na to, czy istnieją przesłanki, które wskazują, iż nastąpiła utrata wartości.

Testy na utratę wartości przeprowadza się poprzez porównanie wartości bilansowej ośrodków wypracowujących środki pieniężne („CGU”), łącznie z wartością firmy, z ich wartością odzyskiwalną. Wartość odzyskiwalna szacowana jest na podstawie wartości użytkowej CGU. Wartość użytkowa to bieżąca, szacunkowa wartość przyszłych przepływów pieniężnych za okres 5 lat z uwzględnieniem wartości rezydualnej CGU. Wartość rezydualna CGU została skalkulowana poprzez ekstrapolację projekcji przepływów pieniężnych poza okres prognozy, przy zastosowaniu stóp wzrostu, przedstawionych w tabeli poniżej. Prognozy przepływów pieniężnych opierają się na założeniach zawartych w budżecie na rok 2021 oraz planie finansowym na lata 2022-2025. Do dyskontowania przyszłych przepływów pieniężnych zastosowano stopy dyskonta, uwzględniające stopę wolną od ryzyka oraz premię za ryzyko.

Stopy wzrostu oraz stopy dyskonta zastosowane w testach na utratę wartości firmy przedstawiają się następująco.

	31.12.2020		31.12.2019
	STOPA WZROSTU	STOPA DYSKONTA	STOPA WZROSTU	STOPA DYSKONTA
Pekao Investment Management S.A. (w tym Pekao TFI S.A.)	2,50%	7,27%	2,50%	8,41%
PKBL	2,50%	7,96%	2,50%	8,41%

Testy na utratę wartości przeprowadzone na dzień 31 grudnia 2020 roku wykazały nadwyżkę wartości odzyskiwanej nad wartością bilansową CGU i w związku z tym nie stwierdzono utraty wartości CGU.

Analiza wrażliwości

Oszacowanie wartości odzyskiwalnej jest procesem złożonym i wymaga wykorzystania subiektywnych założeń. Stosunkowo niewielkie zmiany w kluczowych założeniach mogą mieć istotny wpływ na wycenę wartości odzyskiwalnej.

W poniższej tabeli przedstawiono nadwyżkę wartości odzyskiwalnych ponad wartości bilansowe przy obecnych założeniach oraz maksymalne stopy dyskontowe, przy których następuje zrównanie wartości bilansowych i odzyskiwalnych poszczególnych CGU.

	31.12.2020		31.12.2019
	NADWYŻKA	WARTOŚĆ KRAŃCOWA STOPY DYSKONTA	NADWYŻKA	WARTOŚĆ KRAŃCOWA STOPY DYSKONTA
Pekao Investment Management S.A. (w tym Pekao TFI S.A.)	925 041	12,76%	1 034 207	14,64%
PKBL	35 369	8,88%	123 073	13,76%

Poniżej zostały przedstawione zmiany pozycji wartości niematerialnych w ciągu okresu sprawozdawczego

2020	Koszty prac rozwojowych	Patenty i licencje	Inne	nakłady na wartości niematerialne	Wartość Firmy	RAZEM
Wartość brutto
Stan na początek okresu	77 649	2 836 389	211 347	241 058	747 648	4 114 091
Zwiększenia, w tym:	6 176	527 850	1 099	571 182	-	1 106 307
nabycie	-	8 468	-	562 934	-	571 402
przeniesienie z nakładów inwestycyjnych	1 647	462 873	1 030	-	-	465 550
prace prowadzone we własnym zakresie	2 966	41 282	-	8 248	-	52 496
inne	1 563	15 227	69	-	-	16 859
Zmniejszenia, w tym:	-	-21 858	-499	-466 479	-	-488 836
likwidacja	-	-17 835	-482	-20	-	-18 337
sprzedaż	-	-4 023	-	-579	-	-4 602
przeniesienie z nakładów inwestycyjnych	-	-	-	-465 550	-	-465 550
inne	-	-	-17	-330	-	-347
Stan na koniec okresu	83 825	3 342 381	211 947	345 761	747 648	4 731 562
Umorzenie
Stan na początek okresu	72 934	2 369 242	54 384	-	-	2 496 560
Amortyzacja	820	216 396	13 870	-	-	231 086
Likwidacja	-	-17 835	-482	-	-	-18 317
Sprzedaż	-	-3 624	-	-	-	-3 624
Inne	-	17 740	20	-	-	17 760
Stan na koniec okresu	73 754	2 581 919	67 792	-	-	2 723 465
Odpisy aktualizujące
Stan na początek okresu	-	-	-	-	-	-
Zwiększenia	-	-	-	-	-	-
Zmniejszenia	-	-	-	-	-	-
Stan na koniec okresu	-	-	-	-	-	-
Wartość netto
Stan na początek okresu	4 715	467 147	156 963	241 058	747 648	1 617 531
Stan na koniec okresu	10 071	760 462	144 155	345 761	747 648	2 008 097

Poniżej zostały przedstawione zmiany pozycji wartości niematerialnych w ciągu okresu sprawozdawczego

2019	Koszty prac rozwojowych	Patenty i licencje	Inne	nakłady na wartości niematerialne	Wartość Firmy	RAZEM
Wartość brutto
Stan na początek okresu	72 456	2 671 395	209 638	149 013	747 648	3 850 150
Zwiększenia, w tym:	5 197	206 194	1 784	294 625	-	507 800
nabycie	-	5 316	-	263 073	-	268 389
przeniesienie z nakładów inwestycyjnych	2 220	190 477	864	-	-	193 561
prace prowadzone we własnym zakresie	1 549	2 148	-	31 074	-	34 771
inne	1 428	8 253	920	478	-	11 079
Zmniejszenia, w tym:	-4	-41 200	-75	-202 580	-	-243 859
likwidacja	-	-13 984	-75	-	-	-14 059
sprzedaż	-	-	-	-	-	-
przeniesienie z nakładów inwestycyjnych	-	-	-	-193 561	-	-193 561
inne	-4	-27 216	-	-9 019	-	-36 239
Stan na koniec okresu	77 649	2 836 389	211 347	241 058	747 648	4 114 091
Umorzenie
Stan na początek okresu	72 453	2 210 140	40 811	-	-	2 323 404
Amortyzacja	422	191 031	13 648	-	-	205 101
Likwidacja	-	-13 984	-75	-	-	-14 059
Sprzedaż	-	-	-	-	-	-
Inne	59	-17 945	-	-	-	-17 886
Stan na koniec okresu	72 934	2 369 242	54 384	-	-	2 496 560
Odpisy aktualizujące
Stan na początek okresu	-	-	-	-	-	-
Zwiększenia	-	-	-	-	-	-
Zmniejszenia	-	-	-	-	-	-
Stan na koniec okresu	-	-	-	-	-	-
Wartość netto
Stan na początek okresu	3	461 255	168 827	149 013	747 648	1 526 746
Stan na koniec okresu	4 715	467 147	156 963	241 058	747 648	1 617 531

W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 roku nabyte przez Grupę wartości niematerialne wynoszą 570 342 tys. złotych (w roku 2019 nabyte wartości wynoszą 268 389 tys. złotych).

W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 roku i w 2019 roku nie występowały ograniczenia dotyczące tytułu prawnego do wartości niematerialnych tytułem zabezpieczenia zobowiązań.

Zobowiązania umowne

Na dzień 31 grudnia 20209 roku jednostki wchodzące w skład Grupy zawarły umowy z kontrahentami na nabycie w przyszłości wartości niematerialnych w kwocie 116 448 tys. złotych ( na 31 grudnia 2019 roku - 39 911 tys. złotych).

31. Rzeczowe aktywa trwałe

	31.12.2020	31.12.2019
Środki trwałe, w tym:	1 791 346	1 743 300
grunty i budynki	1 224 142	1 288 838
maszyny i urządzenia	384 718	288 008
środki transportu	73 407	73 528
Inne	109 079	92 926
Środki trwałe w budowie oraz zaliczki na środki trwałe w budowie	128 101	176 952
Razem	1 919 447	1 920 252

Poniżej zostały przedstawione zmiany pozycji rzeczowych środków trwałych w ciągu okresu sprawozdawczego

2020	Grunty i Budynki	Maszyny i urządzenia	Środki transportu	Inne	Środki trwAŁE w budOWIE I zaliczki	RAZEM
Wartość brutto
Stan na początek okresu	2 788 773	1 459 397	134 813	465 674	176 952	5 025 609
Zwiększenia, w tym:	176 264	287 113	49 747	39 599	233 319	786 042
nabycie	18 236	75 959	24 768	359	233 319	352 641
inne	106 185	20 780	23 350	916	-	151 231
przeniesienie ze środków trwałych w budowie	51 843	190 374	1 629	38 324	-	282 170
Zmniejszenia, w tym:	-16 317	-191 080	-29 219	-14 462	-282 170	-533 248
likwidacja i sprzedaż	-13 335	-110 750	-6 951	-10 788	-	-141 824
przeniesienie do aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży	-	-	-	-	-	-
inne	-2 982	-80 330	-22 268	-3 674	-	-109 254
przeniesienie ze środków trwałych w budowie	-	-	-	-	-282 170	-282 170
Stan na koniec okresu	2 948 720	1 555 430	155 341	490 811	128 101	5 278 403
Umorzenie
Stan na początek okresu	1 493 849	1 168 869	61 285	372 663	-	3 096 666
Zwiększenia, w tym:	232 477	130 944	44 144	23 097	-	430 662
amortyzacja	161 103	114 953	13 813	17 996	-	307 865
inne	71 374	15 991	30 331	5 101	-	122 797
Zmniejszenia, w tym:	-8 164	-130 833	-24 258	-14 113	-	-177 368
likwidacja i sprzedaż	-8 023	-104 441	- 2 354	-10 493	-	-125 311
przeniesienie do aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży	-	-	-	-	-	-
inne	-141	-26 392	-21 904	-3 620	-	-52 057
Stan na koniec okresu	1 718 162	1 168 980	81 171	381 647	-	3 349 960
Odpisy aktualizujące
Stan na początek okresu	6 086	2 520	-	85	-	8 691
Zwiększenia	2 957	-	763	-	-	3 720
Zmniejszenia	-2 527	-788	-	-	-	- 3 315
Stan na koniec okresu	6 416	1 732	763	85	-	8 996
Wartość netto
Stan na początek okresu	1 288 838	288 008	73 528	92 926	176 952	1 920 252
Stan na koniec okresu	1 224 142	384 718	73 407	109 079	128 101	1 919 447

Poniżej zostały przedstawione zmiany pozycji rzeczowych środków trwałych w ciągu okresu sprawozdawczego

2019	Grunty i Budynki	Maszyny i urządzenia	Środki transportu	Inne	Środki trwAŁE w budOWIE I zaliczki	RAZEM
Wartość brutto
Stan na początek okresu	2 296 470	1 360 208	98 897	468 456	142 168	4 366 199
Wpływ wdrożenia MSSF16	538 439	75 415	-	-	-	613 854
Stan na początek okresu z wpływem MSSF 16	2 834 909	1 435 623	98 897	468 456	142 168	4 980 053
Zwiększenia, w tym:	72 162	112 091	74 850	37 916	208 766	505 785
nabycie	981	5 866	66 136	1 079	208 545	282 607
inne	32 529	7 413	8 714	324	221	49 201
przeniesienie ze środków trwałych w budowie	38 652	98 812	-	36 513	-	173 977
Zmniejszenia, w tym:	-118 298	-88 317	-38 934	-40 698	-173 982	-460 229
likwidacja i sprzedaż	-44 588	-68 199	-8 353	-40 237	-	-161 377
przeniesienie do aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży	-66 351	-18 940	-	-98	-5	-85 394
inne	-7 359	-1 178	-30 581	-363	-	-39 481
przeniesienie ze środków trwałych w budowie	-	-	-	-	-173 977	-173 977
Stan na koniec okresu	2 788 773	1 459 397	134 813	465 674	176 952	5 025 609
Umorzenie
Stan na początek okresu	1 372 357	1 125 427	45 868	395 413	-	2 939 065
Zwiększenia, w tym:	185 119	127 065	20 208	15 625	-	348 017
amortyzacja	185 072	78 434	17 035	15 490	-	296 031
inne	47	48 631	3 173	135	-	51 986
Zmniejszenia, w tym:	-63 627	-83 623	-4 791	-38 375	-	-190 416
likwidacja i sprzedaż	-34 994	-64 862	-4 579	-37 957	-	-142 392
przeniesienie do aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży	-28 518	-17 464	-	-93	-	-46 075
inne	-115	-1 297	-212	-325	-	-1 949
Stan na koniec okresu	1 493 849	1 168 869	61 285	372 663	-	3 096 666
Odpisy aktualizujące
Stan na początek okresu	4 328	2 712	-	152	-	7 192
Zwiększenia	2 885	-	-	-	-	2 885
Zmniejszenia	-1 127	-192	-	-67	-	-1 386
Stan na koniec okresu	6 086	2 520	-	85	-	8 691
Wartość netto
Stan na początek okresu	919 785	232 069	53 029	72 891	142 168	1 419 942
Stan na koniec okresu	1 288 838	288 008	73 528	92 926	176 952	1 920 252

W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 roku wartość nabytych przez Grupę składników „Rzeczowych aktywów trwałych” wynosi 352 641 tys. złotych (w roku 2019 wyniosła 282 607 tys. złotych), natomiast wartość składników zbytych wynosi 5 254 tys. złotych (w roku 2019 wyniosła 12 149 tys. złotych).

Kwota otrzymanych odszkodowań uzyskanych od stron trzecich z tytułu utraty wartości lub utracenia pozycji rzeczowych aktywów trwałych ujętych w rachunku zysków i strat w 2020 roku wyniosła 1 827 tys. złotych (w 2019 roku 2 674 tys. złotych).

W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 roku i w 2019 roku nie występowały ograniczenia dotyczące tytułu prawnego do rzeczowych aktywów trwałych tytułem zabezpieczenia zobowiązań.

Zobowiązania umowne

Na dzień 31 grudnia 2020 roku jednostki wchodzące w skład Grupy zawarły umowy z kontrahentami na nabycie w przyszłości rzeczowych aktywów trwałych w kwocie 45 043 tys. złotych (na 31 grudnia 2019 roku – 39 481 tys. złotych).

32. Nieruchomości inwestycyjne

Grupa stosuje do wyceny nieruchomości inwestycyjnych model ceny nabycia.

Nie występują ograniczenia prawa do zbycia nieruchomości inwestycyjnych i praw do przekazania przychodu i zysku z tego tytułu.

Poniżej zostały przedstawione zmiany pozycji nieruchomości inwestycyjnych w ciągu okresu sprawozdawczego

	2020	2019
Wartość brutto
Stan na początek okresu	-	18 818
Zwiększenia, w tym:	-	-
nabycie nieruchomości	-	-
przeniesienie z nieruchomości własnych	-	-
inne	-	-
Zmniejszenia, w tym:	-	-18 818
zbycie nieruchomości	-	-
przeniesienie do aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży	-	-18 615
przeniesienie do nieruchomości własnych	-	-203
inne	-	-
Stan na koniec okresu	-	-
Odpisy amortyzacyjne
Stan na początek okresu	-	7 631
Zwiększenia, w tym:	-	219
Amortyzacja	-	219
przeniesienie z nieruchomości własnych	-	-
inne	-	-
Zmniejszenia, w tym:	-	-7 850
zbycie nieruchomości	-	-
przeniesienie do aktywów trwałych przeznaczone do sprzedaży	-	-7 802
przeniesienie do nieruchomości własnych	-	-48
inne	-	-
Stan na koniec okresu	-	-
Odpisy aktualizujące
Stan na początek okresu	-	19
Zwiększenia, w tym:	-	-
inne	-	-
Zmniejszenia, w tym:	-	-19
zbycie nieruchomości	-	-
przeniesienie do aktywów trwałych przeznaczone do sprzedaży	-	-
inne	-	-19
Stan na koniec okresu	-	-
Wartość bilansowa netto
Stan na początek okresu	-	11 168
Stan na koniec okresu	-	-

W rachunku zysków i strat ujęto następujące kwoty przychodów i kosztów związanych z nieruchomościami inwestycyjnymi

	2020	2019
Przychody z czynszów dotyczących nieruchomości inwestycyjnych	2 041	2 215
Bezpośrednie koszty operacyjne dotyczące nieruchomości inwestycyjnych (w tym: koszty napraw i utrzymania), które w danym okresie przyniosły przychody z czynszów	-528	-541
Bezpośrednie koszty operacyjne dotyczące nieruchomości inwestycyjnych (w tym: koszty napraw i utrzymania), które nie przyniosły w danym okresie przychodów z czynszów	-	-

33. Inne aktywa

	31.12.2020	31.12.2019
Koszty do rozliczenia w czasie	51 868	43 963
Dochody do otrzymania	219 977	174 809
Rozrachunki międzybankowe i międzyoddziałowe	4 002	16 465
Należności od dłużników różnych	262 552	272 616
Rozrachunki kartowe	520 893	666 072
Razem	1 059 292	1 173 925

Koszty do rozliczenia w czasie dotyczą poszczególnych rodzajów wydatków, których rozliczenie w ciężar rachunku zysków i strat nastąpi stosownie do upływu czasu w przyszłych okresach sprawozdawczych.

34. Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań

Rodzaj transakcji WEDŁUG STANU NA 31.12.2020	Przedmiot zabezpieczenia	Wartość bilansowa aktywów stanowiących zabezpieczenie zobowiązań	Wartość nominalna aktywów stanowiących zabezpieczenie zobowiązań	Wartość zobowiązań podlegających zabezpieczeniu
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu	Obligacje	742 928	699 155	742 491
Pokrycie Funduszu ochrony środków gwarantowanych na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego	Obligacje	704 821	660 000	-
Pokrycie zobowiązań do zapłaty na fundusz gwarancyjny na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego	Obligacje	145 331	140 000	130 265
Pokrycie zobowiązań do zapłaty na fundusz przymusowej restrukturyzacji na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego	Obligacje	306 999	292 800	267 598
Kredyt lombardowy i techniczny	Obligacje	5 852 305	5 628 888	-
Inne kredyty	Obligacje	361 456	349 400	302 880
Emisja dłużnych papierów wartościowych	Kredyty, obligacje	1 837 586	1 846 458	1 319 273
Pokrycie Funduszu Gwarantowania Rozliczeń Transakcji Giełdowych na rzecz Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych	Obligacje, depozyty pieniężne	43 034	43 034	-
Transakcje pochodne	Obligacje	34 389	33 128	11 252
Blokada aktywów w związku z umową technicznego limitu kredytowego w Izbie Rozliczeniowej	Obligacje	42 345	32 304	-

Rodzaj transakcji WEDŁUG STANU NA 31.12.2019	Przedmiot zabezpieczenia	Wartość bilansowa aktywów stanowiących zabezpieczenie zobowiązań	Wartość nominalna aktywów stanowiących zabezpieczenie zobowiązań	Wartość zobowiązań podlegających zabezpieczeniu
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu	Obligacje	597 540	584 833	598 241
Pokrycie Funduszu ochrony środków gwarantowanych na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego	Obligacje	652 929	615 000	-
Pokrycie zobowiązań do zapłaty na fundusz gwarancyjny na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego	Obligacje	82 529	81 000	79 123
Pokrycie zobowiązań do zapłaty na fundusz przymusowej restrukturyzacji na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego	Obligacje	239 577	232 000	208 549
Kredyt lombardowy i techniczny	Obligacje	5 758 095	5 548 332	-
Inne kredyty	Obligacje	373 537	360 100	314 430
Emisja dłużnych papierów wartościowych	Kredyty, obligacje	1 871 923	1 872 149	1 342 437
Pokrycie Funduszu Gwarantowania Rozliczeń Transakcji Giełdowych na rzecz Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych	Obligacje, depozyty pieniężne	32 645	32 645	-
Transakcje pochodne	Obligacje	54 461	53 452	32 631

Blokowanie papierów wartościowych wynika:

 w transakcjach Repo i Sell-buy-back – z obowiązujących standardów na rynku pieniężnym dla tego rodzaju transakcji,

 w przypadku blokady na rzecz BFG – z obowiązujących przepisów Ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym,

 dla kredytu lombardowego i technicznego – z polityki i standardów stosowanych przez Narodowy Bank Polski,

 w przypadku pozycji inne kredyty, depozyty oraz transakcje pochodne – z warunków umów zawartych pomiędzy Bankiem Pekao S.A. a jego klientami,

 dla emisji dłużnych papierów wartościowych – z obowiązujących przepisów Ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych,

 w przypadku blokady na rzecz KDPW – z posiadania statusu uczestnika rozliczającego transakcje giełdowe.

35. Zobowiązania wobec innych banków

Zobowiązania wobec banków według struktury produktowej

	31.12.2020	31.12.2019
Rachunki bieżące	951 990	408 172
Depozyty innych banków i pozostałe zobowiązania	2 070 855	691 719
Otrzymane kredyty i pożyczki	6 305 526	5 194 074
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu	589 928	218 449
Środki pieniężne w drodze	32 175	26 466
Zobowiązania z tytułu leasingu	189	659
Razem	9 950 663	6 539 539

Zobowiązania wobec innych banków wyceniane są według zamortyzowanego kosztu.

Zobowiązania wobec banków według walut

	31.12.2020	31.12.2019
PLN	5 810 450	2 988 513
CHF	153 117	187 225
EUR	3 961 307	3 312 304
USD	18 070	20 814
Pozostałe waluty	7 719	30 683
Razem	9 950 663	6 539 539

36. Zobowiązania wobec klientów

Zobowiązania wobec klientów według struktury podmiotowej i produktowej

	31.12.2020	31.12.2019
Zobowiązania wobec przedsiębiorstw, w tym:	59 387 184	54 146 677
środki na rachunkach bieżących	56 053 193	42 198 847
depozyty terminowe oraz pozostałe zobowiązania	3 333 991	11 947 830
Zobowiązania wobec jednostek budżetowych, w tym:	12 281 660	10 915 849
środki na rachunkach bieżących	12 109 189	10 526 619
depozyty terminowe i pozostałe zobowiązania	172 471	389 230
Zobowiązania wobec ludności, w tym:	105 776 513	91 900 464
środki na rachunkach bieżących	88 796 952	57 013 373
depozyty terminowe i pozostałe zobowiązania	16 979 561	34 887 091
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu	152 563	379 792
Środki pieniężne w drodze	299 842	240 406
Zobowiązania z tytułu leasingu	406 222	406 546
Razem	178 303 984	157 989 734

Zobowiązania wobec klientów wyceniane są według zamortyzowanego kosztu.

Zobowiązania wobec klientów według walut

	31.12.2020	31.12.2019
PLN	149 723 872	130 477 778
CHF	496 394	421 014
EUR	17 337 848	17 418 917
USD	9 314 715	8 265 877
Pozostałe waluty	1 431 155	1 406 148
Razem	178 303 984	157 989 734

37. Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych

Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych według rodzaju

	31.12.2020	31.12.2019
Zobowiązania z tytułu obligacji	4 304 447	3 361 056
Zobowiązania z tytułu emisji certyfikatów depozytowych	523 305	1 604 344
Zobowiązania z tytułu emisji listów zastawnych	1 318 956	1 342 437
Razem	6 146 708	6 307 837

Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych wyceniane są według zamortyzowanego kosztu.

Grupa terminowo wywiązuje się z zobowiązań z tytułu wykupu własnych dłużnych papierów wartościowych.

Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych według walut

	31.12.2020	31.12.2019
PLN	5 711 638	6 057 073
EUR	428 361	225 978
USD	6 709	24 786
Razem	6 146 708	6 307 837

38. Zobowiązania podporządkowane

W dniu 30 października 2017 roku Bank wyemitował 10-letnie obligacje podporządkowane o wartości nominalnej 1,25 mld zł. Środki z emisji zostały przeznaczone – po uzyskaniu zgody Komisji Nadzoru Finansowego w dniu 21 grudnia 2017 roku – na podwyższenie funduszy uzupełniających Banku, zgodnie z art. 127 ust. 2 pkt 2 Prawa Bankowego oraz art. 63 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych. Obligacje zostały wprowadzone do obrotu na rynku ASO Catalyst.

W dniu 15 października 2018 roku Bank wyemitował 10-letnie obligacje podporządkowane o wartości nominalnej 0,55 mld zł. Środki z emisji zostały przeznaczone – po uzyskaniu zgody Komisji Nadzoru Finansowego w dniu 16 listopada 2018 roku – na podwyższenie funduszy uzupełniających Banku, zgodnie z art. 127 ust. 2 pkt 2 Prawa Bankowego oraz art. 63 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych. Obligacje zostały wprowadzone do obrotu na rynku ASO Catalyst.

W dniu 15 października 2018 roku Bank wyemitował 15-letnie obligacje podporządkowane o wartości nominalnej 0,20 mld zł. Środki z emisji zostały przeznaczone – po uzyskaniu zgody Komisji Nadzoru Finansowego w dniu 18 października 2018 roku – na podwyższenie funduszy uzupełniających Banku, zgodnie z art. 127 ust. 2 pkt 2 Prawa Bankowego oraz art. 63 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych. Obligacje zostały wprowadzone do obrotu na rynku ASO Catalyst.

W dniu 4 czerwca 2019 roku Bank wyemitował 12-letnie obligacje podporządkowane o wartości nominalnej 0,35 mld zł. Środki z emisji zostały przeznaczone – po uzyskaniu zgody Komisji Nadzoru Finansowego w dniu 8 lipca 2019 roku – na podwyższenie funduszy uzupełniających Banku, zgodnie z art. 127 ust. 2 pkt 2 Prawa Bankowego oraz art. 63 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych. Obligacje zostały wprowadzone do obrotu na rynku ASO Catalyst.

W dniu 4 grudnia 2019 roku Bank wyemitował 12-letnie obligacje podporządkowane o wartości nominalnej 0,40 mld zł. Środki z emisji zostały przeznaczone – po uzyskaniu zgody Komisji Nadzoru Finansowego w dniu 10 grudnia 2019 roku – na podwyższenie funduszy uzupełniających Banku, zgodnie z art. 127 ust. 2 pkt 2 Prawa Bankowego oraz art. 63 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych. Obligacje zostały wprowadzone do obrotu na rynku ASO Catalyst.

Zobowiązania podporządkowane według rodzaju

Rodzaj transakcji	WARTOŚĆ NOMINALNA	WALUTA	OPROCENTOWANIE	DATA EMISJI	DATA ZAPADALNOŚCI	WARUNKI	WARTOŚĆ BILANSOWA NA 31.12.2020
Obligacje podporządkowane	1 250 000	PLN	zmienne, WIBOR 6M + marża	30.10.2017	29.10.2027	opcja call dającą prawo Bankowi do wykupu obligacji w terminie 5 lat od daty emisji, pod warunkiem otrzymania zgody KNF	1 253 762
Obligacje podporządkowane	550 000	PLN	zmienne, WIBOR 6M + marża	15.10.2018	16.10.2028	opcja call dającą prawo Bankowi do wykupu obligacji w terminie 5 lat od daty emisji, pod warunkiem otrzymania zgody KNF	552 116
Obligacje podporządkowane	200 000	PLN	zmienne, WIBOR 6M + marża	15.10.2018	14.10.2033	opcja call dającą prawo Bankowi do wykupu obligacji w terminie 10 lat od daty emisji, pod warunkiem otrzymania zgody KNF	200 876
Obligacje podporządkowane	350 000	PLN	zmienne, WIBOR 6M + marża	04.06.2019	04.06.2031	opcja call dającą prawo Bankowi do wykupu obligacji w terminie 12 lat od daty emisji, pod warunkiem otrzymania zgody KNF	350 524
Obligacje podporządkowane	400 000	PLN	zmienne, WIBOR 6M + marża	04.12.2019	04.06.2031	opcja call dającą prawo Bankowi do wykupu obligacji w terminie 12 lat od daty emisji, pod warunkiem otrzymania zgody KNF	400 598
Razem	2 750 000						2 757 876

Rodzaj transakcji	WARTOŚĆ NOMINALNA	WALUTA	OPROCENTOWANIE	DATA EMISJI	DATA ZAPADALNOŚCI	WARUNKI	WARTOŚĆ BILANSOWA NA 31.12.2019
Obligacje podporządkowane	1 250 000	PLN	zmienne, WIBOR 6M + marża	30.10.2017	29.10.2027	opcja call dającą prawo Bankowi do wykupu obligacji w terminie 5 lat od daty emisji, pod warunkiem otrzymania zgody KNF	1 257 025
Obligacje podporządkowane	550 000	PLN	zmienne, WIBOR 6M + marża	15.10.2018	16.10.2028	opcja call dającą prawo Bankowi do wykupu obligacji w terminie 5 lat od daty emisji, pod warunkiem otrzymania zgody KNF	553 926
Obligacje podporządkowane	200 000	PLN	zmienne, WIBOR 6M + marża	15.10.2018	14.10.2033	opcja call dającą prawo Bankowi do wykupu obligacji w terminie 10 lat od daty emisji, pod warunkiem otrzymania zgody KNF	201 534
Obligacje podporządkowane	350 000	PLN	zmienne, WIBOR 6M + marża	04.06.2019	04.06.2031	opcja call dającą prawo Bankowi do wykupu obligacji w terminie 12 lat od daty emisji, pod warunkiem otrzymania zgody KNF	350 937
Obligacje podporządkowane	400 000	PLN	zmienne, WIBOR 6M + marża	04.12.2019	04.06.2031	opcja call dającą prawo Bankowi do wykupu obligacji w terminie 12 lat od daty emisji, pod warunkiem otrzymania zgody KNF	401 071
Razem	2 750 000						2 764 493

39. Rezerwy

Zmiany w ciągu okresu sprawozdawczego

2020	RezerwY na sprawy sporne (*)	REZERWY NA RESTRUKTURYZACJĘ zatrudnienia	RezerwY na PROGRAMY OKREŚLONYCH ŚWIADCZEŃ	RezerwY na udzielone zobowiązania i gwarancje	Inne rezerwy	Razem
Stan na początek okresu	103 933	18 954	290 269	290 902	48 539	752 597
Utworzenie/aktualizacja rezerw	107 705	144 430	23 529	240 153	14 005	529 822
Wykorzystanie rezerw	-17 743	-82 307	-29 715	-	-11 714	-141 479
Rozwiązanie rezerw	-9 744	-	-	-150 517	-70	-160 331
Różnice kursowe	-164	-	-	2 877	-	2 713
Inne zmiany	-5 398	-	10 797	-	-17	5 382
Stan na koniec okresu	178 589	81 077	294 880	383 415	50 743	988 704
Krótkoterminowe	32 678	81 077	24 529	52 373	383	191 040
Długoterminowe	145 911	-	270 351	331 042	50 360	797 664

(*) W tym rezerwa na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w CHF w kwocie 90 939 tys. złotych oraz rezerwa dotycząca przedterminowych spłat kredytów konsumenckich w kwocie 19 661 tys. złotych na dzień 31 grudnia 2020 roku.

2019	RezerwY na sprawy sporne (*)	REZERWY NA RESTRUKTURYZACJĘ zatrudnienia	RezerwY na PROGRAMY OKREŚLONYCH ŚWIADCZEŃ	RezerwY na udzielone zobowiązania i gwarancje	Inne rezerwy	Razem
Stan na początek okresu	54 890	-	289 287	240 698	50 210	635 085
Utworzenie/aktualizacja rezerw	76 137	85 000	23 493	209 988	13 364	407 982
Wykorzystanie rezerw	-22 484	-66 046	-25 414	-	-15 842	-129 786
Rozwiązanie rezerw	-4 795	-	-24	-159 841	-	-164 660
Różnice kursowe	-	-	-	57	-	57
Inne zmiany	185	-	2 927	-	807	3 919
Stan na koniec okresu	103 933	18 954	290 269	290 902	48 539	752 597
Krótkoterminowe	32 696	18 954	261	41 155	920	93 986
Długoterminowe	71 237	-	290 008	249 747	47 619	658 611

(*) W tym rezerwa na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w CHF w kwocie 22 441 tys. złotych oraz rezerwa dotycząca przedterminowych spłat kredytów konsumenckich w kwocie 26 279 tys. złotych na dzień 31 grudnia 2019 roku.

Rezerwy na sprawy sporne

Rezerwy na sprawy sporne dotyczą spraw toczących się w postępowaniach sądowych, administracyjnych oraz innych sporów o charakterze prawnym. Rezerwy na sprawy sporne zostały oszacowane przy uwzględnieniu kwoty prawdopodobnej do zapłaty.

Rezerwy na sprawy sporne obejmują również część całkowitej rezerwy utworzonej na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w CHF, w części przypadającej na ekspozycje już spłacone (całkowicie bądź częściowo). Szczegóły dotyczące ww. rezerwy zostały zaprezentowane w Nocie 5.7 oraz 6.2.

Kwestia związana z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie umów o kredycie konsumenckim

W dniu 11 września 2019 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej „TSUE”) wydał wyrok w sprawie C-383/18 dotyczącej pytań prejudycjalnych odnoszących się do prawa konsumenta do obniżki całkowitego kosztu kredytu w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu konsumenckiego.

Grupa dokonała analizy ryzyka prawnego wynikającego z powyższego wyroku i zgodnie z MSR 37 „Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe” dokonała oceny prawdopodobieństwa wypływu środków pieniężnych tytułem zwrotu prowizji w związku z przedterminową spłatą kredytów dokonaną przez kredytobiorców przed ww. wyrokiem TSUE.

Na potrzeby oszacowania wyżej wymienionej rezerwy Grupa wykonała analizę danych dotyczących przedterminowych spłat kredytów oraz reklamacji. W rezultacie powyższego Grupa wyznaczyła matrycę prawdopodobieństwa zwrotu w zależności od kwoty prowizji podlegającej zwrotowi oraz okresu kiedy wcześniejsza spłata została dokonana.

Na dzień 31 grudnia 2020 roku saldo rezerwy dotyczącej przedterminowych spłat kredytów konsumenckich wykonanych przed wyrokiem TSUE (tj. przed dniem 11 września 2019 roku) wynosi 19,7 miliona złotych (26,3 miliona złotych na dzień 31 grudnia 2019 roku).

Przeprowadzone szacunki wymagały przyjęcia przez Grupę eksperckich założeń i wiążą się z niepewnością. Grupa na bieżąco dokonuje monitorowania aktualności wszystkich założeń przyjętych w procesie tworzenia powyższej rezerwy.

W związku z powyższym Grupa przeprowadziła analizę wrażliwości w odniesieniu do istotnych parametrów rezerwy, gdzie zmiana poziomu tych parametrów miałaby następujący wpływ na kwotę rezerwy:

PARAMETR	SCENARIUSZ	WPŁYW NA POZIOM REZERWY
Zmiana liczby reklamacji	+10%	+2,0
Zmiana liczby reklamacji	-10%	-2,0
Zmiana średniej kwoty zwrotu	+10%	+2,0
Zmiana średniej kwoty zwrotu	-10%	-2,0

W przypadku przedterminowych spłat kredytów wykonanych przez kredytobiorców po wyroku TSUE (tj. po dniu 11 września 2019 roku) Grupa dokonuje automatycznego obniżenia poniesionego przez kredytobiorcę całkowitego kosztu kredytu i zwraca środki do klienta.

Ponadto, w odniesieniu do ekspozycji bilansowych na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa dokonała szacunku możliwych przedpłat tych ekspozycji w przyszłości. W związku z powyższym Grupa ujęła kwotę 10 milionów złotych w „Pozostałych zobowiązaniach” (9,5 miliona złotych na dzień 31 grudnia 2019 roku).

Rezerwa na restrukturyzację zatrudnienia

Zarząd Banku Pekao S.A poinformował, że w dniu 20 lutego 2020 roku, zgodnie z postanowieniami Ustawy z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2018 r. poz. 1969), podjął uchwałę o zamiarze przeprowadzenia zwolnień grupowych i rozpoczęciu procedury konsultacji w sprawie zwolnień grupowych.

Zamiarem Zarządu Banku jest rozwiązanie umowy o pracę z maksymalnie 1 200 pracownikami Banku oraz zmiana warunków zatrudnienia maksymalnie 1 350 pracownikom Banku, w okresie od 13 marca 2020 roku do 31 października 2020 roku, przy czym Bank może podjąć jednostronną decyzję o wydłużeniu procesu o nie więcej niż 5 miesięcy.

Bank oszacował wysokość całości kosztów związanych z rozwiązaniem umów o pracę i zmianą warunków zatrudnienia pracowników Banku w ramach zwolnień grupowych, a także z restrukturyzacją sieci placówek na kwotę 144,4 milionów złotych i w tej wysokości utworzona została rezerwa restrukturyzacyjna w księgach rachunkowych Banku.

Saldo rezerwy restrukturyzacyjnej na dzień 31 grudnia 2020 roku dotyczy wypłat realizowanych w roku 2021.

Rezerwy na programy określonych świadczeń

Rezerwa na programy określonych świadczeń obejmują rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe oraz pośmiertne. Wartość bieżąca tego typu zobowiązań jest ustalana przez niezależnego aktuariusza za pomocą metody prognozowanych uprawnień jednostkowych.

Inne rezerwy

Inne rezerwy obejmują w szczególności pozostałe rezerwy na świadczenia pracownicze.

40. Pozostałe zobowiązania

	31.12.2020	31.12.2019
Przychody przyszłych okresów	207 401	177 582
Rezerwy na urlopy wypoczynkowe	65 867	62 768
Rezerwy na pozostałe zobowiązania pracownicze	198 084	243 609
Rezerwa na koszty rzeczowe	96 230	140 913
Pozostałe koszty do zapłacenia (*)	75 867	77 075
Wierzyciele różni	1 032 648	707 971
Rozrachunki międzybankowe i międzyoddziałowe	708 338	744 616
Rozrachunki kartowe	334 215	361 012
Razem	2 718 650	2 515 546

(*) W tym na dzień 31 grudnia 2020 roku kwota 31 978 tys. złotych stanowiąca rezerwę na zwroty części wynagrodzenia za sprzedaż produktów ubezpieczeniowych powiązanych z produktami kredytowymi (na dzień 31 grudnia 2019 roku – 49 737 tys. złotych).

41. Programy określonych świadczeń

Na mocy postanowień wewnętrznych regulacji dotyczących wynagradzania, pracownikom Grupy bądź ich rodzinom przysługują określone świadczenia z innych tytułów niż wynagrodzenie za pracę:

a) odprawy emerytalne i rentowe,

b) odprawy pośmiertne.

Wartość bieżąca tego typu zobowiązań jest ustalana przez niezależnego aktuariusza za pomocą metody prognozowanych uprawnień jednostkowych („Projected Unit Credit Method”).

Wysokość odpraw emerytalnych i rentowych oraz pośmiertnych jest uzależniona od stażu pracy oraz wysokości otrzymywanego przez pracownika wynagrodzenia. Przewidywana kwota odpraw jest dyskontowana aktuarialnie, uwzględniając dyskonto finansowe oraz prawdopodobieństwo dotrwania danej osoby odpowiednio do wieku emerytalnego bądź momentu, w którym może nastąpić zgon. Dyskonto finansowe jest ustalane na podstawie aktualnych na dzień bilansowy rynkowych stopach zwrotu z obligacji skarbowych. Prawdopodobieństwo dotrwania danej osoby odpowiednio do wieku emerytalnego bądź momentu, w którym może nastąpić zgon, jest ustalane metodą ryzyk współzawodniczących („Multiple Decrement Model”), gdzie pod uwagę bierze się następujące ryzyka: możliwość zwolnienia z pracy, ryzyko całkowitej niezdolności do pracy oraz ryzyko śmierci.

Programy określonych świadczeń narażają Grupę na ryzyko aktuarialne, obejmujące:

 ryzyko stopy procentowej – spadek rynkowych stóp zwrotu z obligacji skarbowych spowoduje zwiększenie zobowiązań wynikających z programu określonych świadczeń,

 ryzyko wynagrodzeń – wzrost wynagrodzeń pracowników Grupy spowoduje wzrost zobowiązań wynikających z programu określonych świadczeń,

 ryzyko długowieczności – zwiększenie oczekiwanej długości trwania życia pracowników Grupy spowoduje wzrost zobowiązań wynikających z programu określonych świadczeń.

Do głównych założeń, przyjętych przez niezależnego aktuariusza na dzień 31 grudnia 2020 roku, należą:

 stopa procentowa do dyskontowania przyszłych świadczeń w wysokości 1,2% (na dzień 31 grudnia 2019 roku -- 2,0%),

 długookresowa roczna stopa wzrostu wynagrodzeń na poziomie 2,5% (na dzień 31 grudnia 2019 roku - 2,75%),

 prawdopodobieństwo odejść pracowników obliczone na podstawie historycznych danych dotyczących rotacji zatrudnienia w Grupie,

 umieralność przyjęta zgodnie z Tablicami Trwania Życia dla mężczyzn i kobiet, publikowanymi przez GUS, odpowiednio skorygowanymi na podstawie historycznych danych Grupy.

Uzgodnienie wartości bieżącej zobowiązań z tytułu programów określonych świadczeń

Poniższa tabela przedstawia uzgodnienie bilansu otwarcia z bilansem zamknięcia wartości bieżącej zobowiązań z tytułu programów określonych świadczeń

	2020	2019
Stan na początek okresu	290 269	289 287
Koszty bieżącego zatrudnienia	17 741	15 915
Koszty z tytułu odsetek	5 788	7 554
Ponowna wycena zobowiązania:	10 964	2 174
zyski i straty aktuarialne powstałe na skutek zmian założeń demograficznych	-2 691	24 227
zyski i straty aktuarialne powstałe na skutek zmian założeń finansowych	7 061	26 722
zyski i straty aktuarialne powstałe na skutek korekty założeń ex-post	6 594	-48 775
Wypłacone świadczenia	-29 715	-25 414
Połączenie jednostek gospodarczych	-167	753
Stan na koniec okresu	294 880	290 269

Analiza wrażliwości

Poniższa tabela pokazuje, jaki wpływ na zobowiązania z tytułu programów określonych świadczeń miałyby zmiany w odpowiednich założeniach aktuarialnych o 1 punkt procentowy.

31.12.2020	ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU PROGRAMÓW OKREŚLONYCH ŚWIADCZEŃ
31.12.2020	WZROST O 1 PUNKT PROCENTOWY	SPADEK O 1 PUNKT PROCENTOWY
Stopa dyskontowa	-25 539	29 601
Stopa wzrostu wynagrodzeń	28 914	-25 487

31.12.2019	ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU PROGRAMÓW OKREŚLONYCH ŚWIADCZEŃ
31.12.2019	WZROST O 1 PUNKT PROCENTOWY	SPADEK O 1 PUNKT PROCENTOWY
Stopa dyskontowa	-24 367	28 198
Stopa wzrostu wynagrodzeń	27 622	-24 373

Zapadalność zobowiązań z tytułu programów określonych świadczeń

Poniższa tabela przedstawia profil zapadalności zobowiązań z tytułu programów określonych świadczeń.

	31.12.2020	31.12.2019
Średni ważony okres obowiązywania zobowiązań z tytułu programów określonych świadczeń (w latach)	9,57	9,3

42. Płatności na bazie akcji

System zmiennego wynagradzania dla Kadry Zarządzającej Banku Pekao S.A.

System dedykowany jest Pracownikom zdefiniowanym w Banku jako osoby zajmujące stanowisko kierownicze, których działalność zawodowa ma istotny wpływ na profil ryzyka Banku - kluczowym dla realizacji strategii, zarządzania ryzykiem oraz długoterminowego wzrostu wyniku Banku.

Celem niniejszego Systemu jest wspieranie realizacji strategii działalności Banku, zarządzania ryzykiem oraz ograniczanie konfliktów interesów.

W ramach Systemu uczestnik może otrzymać premię po przeprowadzeniu pomiaru realizacji wyników na poziomie indywidualnym, jednostki organizacyjnej oraz wyników całego Banku, a także oceny ryzyka i zgodności postępowania uczestnika z przepisami prawa oraz przyjętymi przez Bank standardami.

Premia składa się z części wypłacanej w gotówce oraz z części przyznanej w formie akcji Banku lub powiązanych z nimi instrumentów finansowych, w tym akcji fantomowych, jako ekwiwalent pieniężny o wartości odpowiadającej przyznanym akcjom.

W ciągu okresu sprawozdawczego kończącego się w dniu 31 grudnia 2020 roku Bank posiadał następujące transakcje płatności w formie akcji fantomowych

	SYSTEM 2016 (*)		SYSTEM 2017 (*)		SYSTEM 2018 (*)		SYSTEM 2019 (**)		SYSTEM 2020 (**)
Rodzaj transakcji				Transakcje płatności w formie akcji rozliczane w środkach pieniężnych (Cash-settled share based payments)
Data rozpoczęcia okresu oceny	1 stycznia 2016 r.		1 stycznia 2017		1 stycznia 2018		1 stycznia 2019		1 stycznia 2020
Data ogłoszenia programu	Czerwiec 2016 r.		Kwiecień 2017		Kwiecień 2018		Styczeń 2019		Styczeń 2020
Data przyznania programu	19 kwietnia 2017 r.		21 czerwca 2018		25 lipca 2019		15 lipca 2020		Data posiedzenia Rady Nadzorczej, na którym dokonana zostanie ocena za 2020 rok oraz przyznana będzie premia (a w przypadku uczestników niebędących członkami Zarządu, data posiedzenia Zarządu Banku, na którym uruchomiona zostanie pula bonusowa za 2020 rok i przedstawiona zostanie ocena za 2020 rok)
Liczba instrumentów przyznanych	127 256 sztuk		101 635 sztuk		110 184 sztuk		145 481 sztuk		Zostanie ustalona w dacie przyznania programu
Data zapadalności	31 lipca 2022 r.		31 lipca 2023		31 lipca 2024		31 lipca 2024		31 lipca 2025
Data nabycia uprawnień dla uczestników na stanowiskach Zarządu Banku oraz z tytułem Executive Vice President	 40% w roku przyznania (rozliczenie po 2 letnim okresie retencji)  24% po 2 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  12% po 3 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  24% po 4 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)		 40% w roku przyznania (rozliczenie po 2 letnim okresie retencji)  24% po 2 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  12% po 3 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  24% po 4 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)			 40% w roku przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  12% po 2 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  24% po 3 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  24% po 4 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)		 60% w roku przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  13,3(3)% po roku od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  13,3(3)% po 2 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  13,3(3)% po 3 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)		 60% w roku przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  13,3(3)% po roku od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  13,3(3)% po 2 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  13,3(3)% po 3 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)
Data nabycia uprawnień dla uczestników na pozostałych stanowiskach	 60% w roku przyznania (rozliczenie po 2 letnim okresie retencji)  20% po 2 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  20% po 3 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)		 60% w roku przyznania (rozliczenie po 2 letnim okresie retencji)  20% po 2 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  20% po 3 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)			 60% w roku przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  13,34% po roku od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  13,34% po 2 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  13,32% po 3 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)		 60% w roku przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  13,3(3)% po roku od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  13,3(3)% po 2 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  13,3(3)% po 3 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)		 60% w roku przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  13,3(3)% po roku od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  13,3(3)% po 2 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)  13,3(3)% po 3 latach od daty przyznania (rozliczenie po rocznym okresie retencji)
Warunki nabycia uprawnień		Ocena ryzyka, Ocena zgodności, Ciągłość zatrudnienia, Spełnienie warunku opartego na wynikach finansowych banku za dany okres
Rozliczenie programu		() Uczestnikowi zostanie wypłacona kwota środków pieniężnych stanowiąca iloczyn posiadanych przez uczestnika akcji fantomowych oraz średniej arytmetycznej ceny akcji Banku na GPW:  w przypadku rozliczenia dokonywanego w terminach rozliczania rat po okresie retencji obowiązkowej za miesiąc poprzedzający dzień Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdanie finansowe Banku za dany rok,  w przypadku rozliczenia dokonywanego w okresie retencji dobrowolnej, za 10 dni roboczych od dnia publikacji w danym kwartale okresowego raportu finansowego, oraz pożytki od nabytych akcji fantomowych w wysokości odpowiadającej dywidendzie wypłaconej akcjonariuszom w okresie retencji dla akcji nabytych przez uczestnika. (*) Uczestnikowi zostanie wypłacona kwota środków pieniężnych stanowiąca iloczyn posiadanych przez uczestnika akcji fantomowych oraz średniej ceny zamknięcia notowań akcji Banku na GPW za 30 dni kalendarzowych poprzedzających dzień posiedzenia Rady Nadzorczej, na której dokonuje ona oceny sprawozdania finansowego Banku za dany rok oraz pożytki od nabytych akcji fantomowych w wysokości odpowiadającej dywidendzie wypłaconej akcjonariuszom w okresie retencji obowiązkowej dla akcji nabytych przez uczestnika..

Od stycznia 2019 roku obowiązuje System Zmiennego Wynagradzania dotyczący członków Zarządu odzwierciedlający postanowienia uchwały Walnego Zgromadzenia Banku o dostosowaniu wynagrodzenia członków zarządu do wymogów ustawy o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami.

Dla systemów 2016, 2017, 2018, 2019 wartość godziwa programu została oszacowana na podstawie ceny akcji Banku na GPW na dzień bilansowy oraz oczekiwanej liczby akcji fantomowych do których zostaną nabyte uprawnienia.

Dla systemu 2020 na datę 31 grudnia 2020 roku Bank sporządził wycenę programu, zakładając, że data przyznania akcji fantomowych wystąpiła w dniu 31 grudnia 2020 roku. Wartość ta zostanie zmieniona w rzeczywistej dacie przyznania programu.

System Zmiennego Wynagradzania w części przyznanej w formie akcji fantomowych to program rozliczany w środkach pieniężnych, i dlatego jego wartość godziwa jest korygowana na każdą datę bilansową aż do momentu rozliczenia programu, który w tym programie pokrywa się z dniem nabycia uprawnień.

Wartość bilansowa zobowiązań wynikających z akcji fantomowych rozliczanych w środkach pieniężnych wyniosła 46 701 tys. złotych na dzień 31 grudnia 2020 roku (na 31 grudnia 2019 roku - 44 493 tys. złotych).

Łączna wartość wewnętrzna zobowiązań z tytułu nabytych praw do akcji fantomowych wyniosła 21 644 tys. złotych na dzień 31 grudnia 2020 roku (na 31 grudnia 2019 roku – 33 585 tys. złotych).

Koszty wynagrodzeń w 2020 roku z tego tytułu wynosiły 13 173 tys. złotych (w 2019 roku - 13 190 tys. złotych).

Poniższa tabela przedstawia zmiany w liczbie akcji fantomowych Banku.

	2020	2019
Występujące na początek okresu	334 346	276 564
Przyznane w danym okresie	147 729	168 242
Umorzone w danym okresie	-	-
Wykonane w danym okresie	-127 843	-110 460
Wygasłe w danym okresie	-	-
Występujące na koniec okresu	354 232	334 346

Powyższa tabela nie zawiera liczby akcji przyznanych dla Systemu 2020. Liczba ta zostanie ustalona w roku 2021 po dokonaniu oceny przez Radę Nadzorczą sprawozdania finansowego Banku oraz oceny realizacji celów indywidualnych za rok 2020. Hipotetyczna liczba akcji wyznaczona w oparciu o kwotę podstawową przyznanego bonusu poszczególnym uczestnikom programu oraz cenę akcji Banku na GPW na koniec grudnia 2020 roku wynosi 235 623 sztuk.

System zmiennego wynagradzania dla Kadry Zarządzającej Spółek Grupy Pekao

W celu wypełnienia wymogów dotyczących zasad ustalania polityki zmiennych składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze (Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej, polityki wynagrodzeń oraz szczegółowego sposobu szacowania kapitału wewnętrznego w bankach z dnia 6 marca 2017 roku), spółki zależne: Pekao Bank Hipoteczny S.A., Pekao Leasing Sp. z o.o., Pekao Investment Banking S.A., Dom Inwestycyjny Xelion Sp. z o.o., Pekao Faktoring Sp. z o.o., Pekao Direct Sp. z o.o. oraz Pekao Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. stosują system zmiennego wynagradzania dla kadry zarządzającej.

W ramach niniejszego systemu uczestnik może otrzymać bonus uzależniony od osiągniętych wyników i efektów pracy uczestnika, danej jednostki organizacyjnej oraz wyników spółki w obszarze odpowiedzialności tej osoby z uwzględnieniem wyników całej spółki, a także oceny zgodności postępowania uczestnika z przepisami prawa oraz przyjętymi przez spółkę standardami.

Co najmniej 40% składników zmiennych wynagrodzeń jest rozliczane i wypłacane w okresie od trzech do pięciu lat od momentu ich przyznania.

Spółki wyceniają wartość przyszłych świadczeń pracowniczych w wartości godziwej przyjętego na siebie zobowiązania, zgodnie z MSR 19 „Świadczenia pracownicze”. Skutki wyceny zobowiązań do wartości godziwej ujmowane są w rachunku zysków i strat jako koszty wynagrodzeń.

Wartość bilansowa zobowiązań wynikających z instrumentów rozliczanych w środkach pieniężnych wyniosła 5 216 tys. złotych na dzień 31 grudnia 2020 roku (na 31 grudnia 2019 roku – 6 621 tys. złotych).

Koszty wynagrodzeń w 2020 roku z tego tytułu wynosiły 2 757 tys. złotych (w 2019 roku – 3 405 tys. złotych).

43. Leasing

Grupa jako leasingodawca

Grupa jako leasingodawca występuje w zaklasyfikowanych jako leasing operacyjny umowach wynajmu lokali.

W 2020 roku Grupa rozpoznała przychody z tytułu wynajmu lokali, terminali, sprzętu IT oraz leasingu samochodów w wysokości 26 604 tys. złotych (w 2019 roku - 20 848 tys. złotych).

Poniższa tabela przedstawia analizę zapadalności opłat leasingowych, prezentując niezdyskontowane opłaty leasingowe, które zostaną otrzymane po dniu bilansowym.

	31.12.2020	31.12.2019
Do 1 roku	3 440	2 668
Od 1 roku do 2 lat	1 096	917
Od 2 lat do 3 lat	717	709
Od 3 lat do 4 lat	422	613
Od 4 lat do 5 lat	121	486
Powyżej 5 lat	85	4 515
Razem	5 881	9 908

Grupa jako leasingobiorca

Grupa jako leasingobiorca występuje w umowach najmu budynków oraz infrastruktury IT.

Informacje o umowach leasingu, w których Grupa jest leasingobiorcą, zostały przedstawione poniżej.

Aktywa z tytułu prawa do użytkowania ujęte w pozycji „Rzeczowe aktywa trwałe”

2020	Grunty i Budynki	Maszyny i urządzenia	środki transportu	RAZEM
Stan na początek okresu	436 812	-	28 125	464 937
Amortyzacja	- 117 297	-	-11 472	-128 769
Zwiększenia aktywów z tytułu prawa do użytkowania	64 419	-	1 694	66 113
Zmiana leasingu	35 962	-	419	36 381
Zamknięcie leasingu	-4 805	-	-2 407	-7 212
Stan na koniec okresu	415 091	-	16 359	431 450

2019	Grunty i Budynki	Maszyny i urządzenia	środki transportu	RAZEM
Stan na początek okresu	538 439	75 415	36 142	649 996
Amortyzacja	-110 473	-18 854	-10 809	-140 136
Zwiększenia aktywów z tytułu prawa do użytkowania	31 509	-	3 091	34 600
Zmiana leasingu	2 385	-	-	2 385
Zamknięcie leasingu	-25 048	-56 561	-299	-81 908
Stan na koniec okresu	436 812	-	28 125	464 937

Zobowiązania z tytułu leasingu

	31.12.2020	31.12.2019
Zobowiązania wobec innych banków	189	659
Zobowiązania wobec klientów	406 222	406 546
Razem	406 411	407 205

Wartości ujęte w rachunku zysków i strat

Leasing zgodnie z mssf 16	2020	2019
Koszty odsetek od zobowiązań z tytułu leasingu	-10 461	-13 388
Koszty związane z leasingami krótkoterminowymi, prezentowane w pozycji „Ogólne koszty administracyjne”	-2 217	-20 755
Koszty związane z leasingami aktywów o niskiej wartości, z wyłączeniem leasingu krótkoterminowego aktywów o niskiej wartości, prezentowane w pozycji „Ogólne koszty administracyjne”	-1 621	-153

Wartości ujęte w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych

W 2020 roku całkowity wypływ środków pieniężnych z tytułu leasingów wyniósł -121 321 tys. złotych (w 2019 roku – 241 124 tys. złotych).

44. Zobowiązania warunkowe

Sprawy sądowe

Na dzień 31 grudnia 2020 roku z udziałem Grupy toczą się następujące istotne z uwagi na wartość przedmiotu sporu postępowania sądowe o zapłatę:

1) w grupie zobowiązań (przeciwko Grupie):

 z powództwa osoby prawnej – powództwo o zapłatę tytułem nienależytego wykonania umowy, wartość przedmiotu sporu 17 521 646 EUR (co na dzień 31 grudnia 2020 roku według kursu średniego NBP stanowiło kwotę 80 858 891,96 złotych), data wszczęcia postępowania – 19 lipca 2018 roku, w dniu 27 maja 2019 roku Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej wydał wyrok oddalający powództwo w całości. Wyrok jest prawomocny, lecz powód złożył skargę o uchylenie wyroku do sądu powszechnego. Wyrokiem z dnia 19 listopada 2020 roku, Sąd Apelacyjny oddalił skargę o uchylenie wyroku Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej, wyrok Sądu Apelacyjnego jest prawomocny lecz od wyroku powodowi przysługuje skarga kasacyjna. W obecnym stanie faktycznym i prawnym Bank ocenia ryzyko wypływu środków jako możliwe,

 z powództwa syndyka spółki akcyjnej w upadłości likwidacyjnej – powództwo o zapłatę odszkodowania za szkodę poniesioną wskutek postawienia przez Bank w stan natychmiastowej wymagalności wierzytelności z tytułu zapłaty ceny z umowy przelewu wierzytelności kredytowej oraz przeprowadzenia egzekucji komorniczej pozostałej do zapłaty części tej ceny, wartość przedmiotu sporu 57 450 130 złotych, data wszczęcia postępowania – 30 kwietnia 2015 roku w obecnym stanie faktycznym i prawnym Bank ocenia ryzyko wypływu środków jako możliwe,

 z powództwa osoby fizycznej – powództwo o zapłatę przez Bank kwoty pobranej tytułem rozliczenia terminowych operacji finansowych, wartość przedmiotu sporu 38 916 555,18 złotych, data wszczęcia postępowania – 2 października 2016 roku, w dniu 6 maja 2019 roku Sąd Okręgowy w Warszawie wydał wyrok zasądzający od Banku kwotę 3 392 349,18 złotych, a w pozostałym zakresie oddalił powództwo, wyrok jest nieprawomocny. Powód i Bank złożyli apelacje od wyroku. Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 16 grudnia 2020 r. uchylił wyrok Sądu Okręgowego w całości i przekazał sprawę temu Sądowi do ponownego rozpoznania. Wobec braku doręczenia pisemnego uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego, Bank podtrzymuje dotychczasową ocenę ryzyka wypływu środków i w zakresie kwoty zasądzonej przez Sąd Okręgowy Bank ocenia ryzyko wypływu środków jako prawdopodobne, a w pozostałym zakresie jako możliwe,

 z powództwa beneficjenta gwarancji – powództwo o zapłatę roszczenia z gwarancji wystawionej przez Bank, wartość przedmiotu sporu 32 750 000 złotych, data wszczęcia postępowania – 14 stycznia 2014 roku, w obecnym stanie faktycznym i prawnym Bank ocenia ryzyko wypływu środków jako znikome,

 z powództwa osoby fizycznej – powództwo o zapłatę odszkodowania przez Bank w związku z nieprawidłowymi działaniami podmiotu z Grupy – byłego Centralnego Domu Maklerskiego Pekao S.A., wartość przedmiotu sporu 30 000 000 złotych - data wszczęcia postępowania 16 maja 2019 roku. W dniu 7 lutego 2020 roku Sąd Okręgowy w Warszawie wydał wyrok oddalający powództwo w całości, wyrok jest nieprawomocny. W obecnym stanie faktycznym i prawnym Bank ocenia ryzyko wypływu środków jako znikome.

2) w grupie wierzytelności (z powództwa Grupy):

 interwencja główna Banku przeciwko stronom pozwu głównego – przedmiotem interwencji jest żądanie zapłaty z tytułu cesji wierzytelności stanowiącej zabezpieczenie należności Banku, wartość przedmiotu sporu 321 979 666,87 złotych, data wszczęcia postępowania 26 października 2018 roku,

 pozew Banku o zapłatę przeciwko dłużnikowi rzeczowemu z tytułu hipoteki zabezpieczającej spłatę udzielonego kredytu, wartość przedmiotu sporu 132 877 901 złotych, data wszczęcia postępowania – 21 stycznia 2016 roku,

 interwencja główna Banku przeciwko stronom pozwu głównego – przedmiotem interwencji jest żądanie zapłaty z tytułu cesji wierzytelności stanowiącej zabezpieczenie należności Banku, wartość przedmiotu sporu 119 020 334 złotych, data wszczęcia postępowania 26 października 2018 roku,

 pozew wzajemny Banku o zapłatę należności z tytułu przelewu wierzytelności, wartość przedmiotu sporu 89 977 886 złotych, data wszczęcia postępowania – 28 lutego 2013 roku,

 interwencja główna Banku przeciwko stronom pozwu głównego - przedmiotem interwencji jest żądanie realizacji (zapłaty) nabytej przez Bank od jednego z pozwanych wierzytelności, wobec drugiego z pozwanych, wartość przedmiotu sporu 67 432 617,21 złotych, data wszczęcia postępowania – 23 stycznia 2006 roku.

Żadne z postępowań toczących się w 2020 roku przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej nie stwarzało zagrożenia dla płynności finansowej Grupy.

Grupa utworzyła rezerwy na sprawy sporne prowadzone przeciwko podmiotom Grupy, które w opinii prawnej wiążą się z ryzykiem wypływu środków z tytułu wypełnienia obowiązku. Wartość rezerw na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosi 178 589 tys. złotych (na 31 grudnia 2019 roku 103 933 tys. złotych).

Ponadto, na dzień 31 grudnia 2020 roku Grupa dokonała oceny ryzyka prawnego dotyczącego walutowych kredytów hipotecznych w CHF i utworzyła rezerwę związaną z tym ryzykiem. Szczegóły zostały zaprezentowane w Nocie 6.2.

Udzielone zobowiązania finansowe

Udzielone zobowiązania finansowe według podmiotów

	31.12.2020	31.12.2019
Udzielone zobowiązania finansowe, w tym:
na rzecz banków	551 503	377 742
na rzecz klientów	39 930 464	35 678 506
na rzecz podmiotów budżetowych	721 915	657 679
Razem	41 203 882	36 713 927

Udzielone zobowiązania gwarancyjne

Udzielone zobowiązania gwarancyjne według podmiotów

	31.12.2020	31.12.2019
Zobowiązania udzielone na rzecz banków, w tym:	1 647 148	1 868 388
Gwarancje	1 603 269	1 822 039
potwierdzone akredytywy eksportowe	43 879	46 349
Zobowiązania udzielone na rzecz klientów, w tym:	10 610 484	10 087 707
Gwarancje	7 443 561	7 048 690
gwarancje subemisji papierów wartościowych	3 013 647	2 982 379
Poręczenia	153 276	56 638
Zobowiązania udzielone na rzecz podmiotów budżetowych, w tym:	1 360 653	682 865
Gwarancje	35 551	29 070
gwarancje subemisji papierów wartościowych	1 325 102	653 795
Razem	13 618 285	12 638 960

Otrzymane zobowiązania pozabilansowe

Otrzymane zobowiązania pozabilansowe według podmiotów

	31.12.2020	31.12.2019
Finansowe, w tym:	563 455	1 297 658
od banków	563 455	1 297 658
od klientów	-	-
od podmiotów budżetowych	-	-
Gwarancyjne, w tym:	20 345 840	18 071 470
od banków	8 596 465	4 896 962
od klientów	10 642 784	12 159 551
od podmiotów budżetowych	1 106 591	1 014 957
Razem	20 909 295	19 369 128

Ponadto Grupa ma możliwość uzyskania finansowania w Narodowym Banku Polskim pod zastaw posiadanych dłużnych papierów wartościowych.

45. Kapitał zakładowy

Struktura kapitału zakładowego

Seria / emisja	Rodzaj akcji	Liczba akcji	Wartość serii / emisji wEDŁUg wartości nominalnej	Sposób pokrycia kapitału	Data rejestracji	Prawo do dywidendy (od daty)
A	zwykłe na okaziciela	137 650 000	137 650	w całości opłacony	21.12.1997	01.01.1998
B	zwykłe na okaziciela	7 690 000	7 690	w całości opłacony	06.10.1998	01.01.1998
C	zwykłe na okaziciela	10 630 632	10 631	w całości opłacony	12.12.2000	01.01.2000
D	zwykłe na okaziciela	9 777 571	9 777	w całości opłacony	12.12.2000	01.01.2000
E	zwykłe na okaziciela	373 644	374	w całości opłacony	29.08.2003	01.01.2003
F	zwykłe na okaziciela	621 411	621	w całości opłacony	29.08.2003	19.05.2006 16.05.2007
G	zwykłe na okaziciela	603 377	603	w całości opłacony	29.08.2003	15.05.2008
H	zwykłe na okaziciela	359 840	360	w całości opłacony	12.08.2004	01.01.2004
I	zwykłe na okaziciela	94 763 559	94 764	w całości opłacony	29.11.2007	01.01.2008
Liczba akcji razem w szt.		262 470 034
Kapitał zakładowy razem w tys. złotych			262 470
Wartość nominalna jednej akcji = 1,00 zł

Zmiana liczby akcji (w sztukach)

2020	Akcje wyemitowane i w pełni opłacone	Razem
Stan na początek okresu	262 470 034	262 470 034
Stan na koniec okresu	262 470 034	262 470 034

2019	Akcje wyemitowane i w pełni opłacone	Razem
Stan na początek okresu	262 470 034	262 470 034
Stan na koniec okresu	262 470 034	262 470 034

46. Pozostałe kapitały, wynik z lat ubiegłych i roku bieżącego

Struktura kapitału własnego Grupy przypadająca na akcjonariuszy Banku Pekao S.A.

	31.12.2020	31.12.2019
Premia emisyjna	9 137 221	9 137 221
Fundusz ogólnego ryzyka bankowego	1 982 459	1 982 459
Pozostałe kapitały rezerwowe	9 386 555	8 787 844
Kapitał z aktualizacji wyceny, w tym:	1 355 621	359 668
przeszacowanie zobowiązań z tytułu określonych świadczeń pracowniczych (netto)	-83 590	-74 718
wycena dłużnych instrumentów finansowych oraz kredytów wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody (netto)	754 536	199 096
wycena lub sprzedaż instrumentów kapitałowych wyznaczonych do wyceny w wartości godziwej przez inne całkowite dochody (netto)	203 957	132 612
wycena instrumentów finansowych zabezpieczających (netto)	480 718	102 678
Pozostałe kapitały zapasowe, w tym:	381 413	398 238
kapitał zapasowy	337 594	354 419
obligacje zamienne na akcje – składnik kapitałowy	28 819	28 819
fundusz na prowadzenie działalności maklerskiej	15 000	15 000
Pozostałe kapitały razem	22 243 269	20 665 430
Wynik z lat ubiegłych	1 876 177	293 340
Wynik roku bieżącego	1 101 712	2 165 047
Wynik z lat ubiegłych i roku bieżącego razem	2 977 889	2 458 387
Razem	25 221 158	23 123 817

Zysk netto Banku za rok 2019 w kwocie 2 247 467 tys. złotych został podzielony w następujący sposób: kwota 562 409 tys. złotych została przeznaczona na kapitał rezerwowy, a pozostała część zysku netto w kwocie 1 685 058 tysięcy złotych została pozostawiona niepodzielona.

47. Udziały niedające kontroli

Poniższa tabela zawiera informacje o każdej jednostce zależnej, która posiada udziały niedające kontroli istotne dla Grupy

NAZWA JednostkI ZALEŻNEJ	KRAJ ZAŁOŻENIA ORAZ MIEJSCE PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI	Procentowy udział udziałów niedających kontroli w kapitale / w głosach		zysk netto przypadający na udziały niedające kontroli			łączne udziały niedające kontroli
NAZWA JednostkI ZALEŻNEJ	KRAJ ZAŁOŻENIA ORAZ MIEJSCE PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI	31.12.2020	31.12.2019	2020	2019	31.12.2020		31.12.2019
Pekao Financial Services Sp. z o.o	Polska	33,50	33,50	1 189	1 570	11 349		11 491
Razem				1 189	1 570	11 349		11 491

Skrócone informacje finansowe każdej jednostki zależnej, która posiada udziały niedające kontroli istotne dla Grupy, zostały przedstawione poniżej

	pekao FINANCIAL SERVICES SP. Z O.O.
	31.12.2020	31.12.2019
Należności od banków	11 708	11 319
Wartości niematerialne	16 454	15 284
Rzeczowe aktywa trwałe	12 904	16 077
Pozostałe pozycje aktywów	7 566	8 594
AKTYWA RAZEM	48 632	51 274
Zobowiązania wobec klientów	3 483	5 215
Pozostałe zobowiązania	9 419	9 340
Pozostałe pozycje zobowiązań	1 854	1 679
ZOBOWIĄZANIA RAZEM	14 756	16 234

	pekao FINANCIAL SERVICES SP. Z O.O.
	2020	2019
Przychody	65 030	64 545
Zysk (strata) netto za okres	3 550	4 687
Inne całkowite dochody	-27	-23
Całkowite dochody razem	3 523	4 664
Dywidendy wypłacone udziałom niedającym kontroli	1 469	1 214
Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej	15 413	17 250
Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej	-7 324	-10 948
Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej	-7 700	-7 097
Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych	389	-795
Środki pieniężne na początek okresu	11 322	12 117
Środki pieniężne na koniec okresu	11 711	11 322

48. Informacje dodatkowe do sprawozdania z przepływów pieniężnych

Środki pieniężne i ich ekwiwalenty

	31.12.2020	31.12.2019
Kasa, należności od Banku Centralnego	4 456 279	5 162 682
Należności od banków z terminem wymagalności do 3 miesięcy	2 549 069	1 788 290
Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych prezentowane w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych	7 005 348	6 950 972

Wartość środków pieniężnych i ich ekwiwalentów o ograniczonej możliwości dysponowania wyniosła na dzień 31 grudnia 2020 roku 150 198 tys. złotych (na dzień 31 grudnia 2019 roku 2 101 957 tys. złotych).

Zmiany zobowiązań wynikające z działalności finansowej

	Stan nA 1 stycznia 2020 roku	zmiany wynikające z przepływów pieniężnych z działalności finansowej	Zmiany wynikające z operacji o charakterze bezgotówkowym		Stan na 31 GRUDNIA 2020 roku
	Stan nA 1 stycznia 2020 roku		Skutki zmian kursów walutowych	Inne zmiany	Stan na 31 GRUDNIA 2020 roku
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	6 307 837	-207 083	18 767	27 187	6 146 708
Zobowiązania podporządkowane	2 764 493	-	-	-6 617	2 757 876
Kredyty otrzymane	5 194 074	815 828	295 838	-214	6 305 526
Zobowiązania z tytułu leasingu	407 205	-113 645	-	112 851	406 411
Razem	14 673 609	495 100	314 605	133 207	15 616 521

	Stan na 1 stycznia 2019 roku	Wpływ wdrożenia MSSF 16	Stan na 1 stycznia 2019 roku z wpływem MSSF 16	zmiany wynikające z przepływów pieniężnych z działalności finansowej	Zmiany wynikające z operacji o charakterze bezgotówkowym		Stan na 31 GRUDNIA 2019 roku
	Stan na 1 stycznia 2019 roku	Wpływ wdrożenia MSSF 16	Stan na 1 stycznia 2019 roku z wpływem MSSF 16		Skutki zmian kursów walutowych	Inne zmiany	Stan na 31 GRUDNIA 2019 roku
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych	5 230 814	-	5 230 814	1 040 362	-3 487	40 148	6 307 837
Zobowiązania podporządkowane	2 012 485	-	2 012 485	750 000	-	2 008	2 764 493
Kredyty otrzymane	4 060 142	-	4 060 142	1 099 798	33 498	636	5 194 074
Zobowiązania z tytułu leasingu	7 142	578 047	585 189	-199 461	-	21 477	407 205
Razem	11 310 583	578 047	11 888 630	2 690 699	30 011	64 269	14 673 609

49. Transakcje z jednostkami powiązanymi

Transakcje pomiędzy Bankiem a podmiotami powiązanymi są transakcjami typowymi dla bieżącej działalności operacyjnej prowadzonej przez Bank. Obejmują one głównie kredyty, depozyty, transakcje w walutach obcych oraz gwarancje.

Proces kredytowy w odniesieniu do Kierownictwa Banku oraz podmiotów powiązanych z Bankiem

Zgodnie z ustawą Prawo Bankowe, zawieranie transakcji o charakterze kredytowym z członkami Zarządu i Rady Nadzorczej Banku, osobami zajmującymi stanowiska kierownicze w Banku oraz podmiotami z nimi powiązanymi kapitałowo lub organizacyjnie, następuje na podstawie Regulaminu uchwalonego przez Radę Nadzorczą Banku.

Regulamin określa szczególne zasady podejmowania decyzji o zawarciu transakcji z wyżej wymienionymi osobami i podmiotami, w tym szczeble decyzyjne uprawnione do podejmowania decyzji. W szczególności zawarcie transakcji z członkiem Zarządu lub Rady Nadzorczej Banku lub podmiotem z nimi powiązanym kapitałowo lub organizacyjnie wymaga podjęcia decyzji przez Zarząd i Radę Nadzorczą Banku.

Członkowie Kierownictwa Banku i podmioty z nimi powiązane kapitałowo lub organizacyjnie mogą korzystać z oferowanych przez Bank produktów kredytowych według zasad i na warunkach standardowo oferowanych przez Bank. W szczególności w odniesieniu do tych osób i podmiotów Bank nie stosuje korzystniejszych stóp oprocentowania kredytów.

Ocena ryzyka kredytowego dokonywana jest zgodnie z metodologią stosowaną przez Bank, adekwatnie do segmentu klienta i rodzaju transakcji.

W odniesieniu do podmiotów powiązanych z Bankiem stosowany jest standardowy proces kredytowy, przy czym decyzje o zawarciu transakcji podejmowane są wyłącznie przez szczeble decyzyjne na poziomie Centrali Banku.

Transakcje z podmiotami powiązanymi

Transakcje z jednostkami powiązanymi na 31 grudnia 2020 roku

Nazwa jednostki	Należności z tytułu kredytów i lokat	Papiery wartościowe	Należności z wyceny instrumentów pochodnych	Pozostałe należności	Zobowiązania z tytułu kredytów i Depozytów	Zobowiązania z wyceny instrumentów pochodnych	Pozostałe zobowiązania
PZU S.A. - jednostka dominująca wobec Banku Pekao S.A	1	-	911	3 839	87 519	-	2 238
Jednostki Grupy PZU S.A. z wyłączeniem jednostek Grupy Banku Pekao S.A.	1	-	9 517	12 498	308 929	322	1 109
Kluczowy personel kierowniczy Banku Pekao S.A.	1 640	-	-	-	2 943	-	-
Razem	1 642	-	10 428	16 337	399 391	322	3 347

Transakcje z jednostkami powiązanymi na 31 grudnia 2019 roku

Nazwa jednostki	Należności z tytułu kredytów i lokat	Papiery wartościowe	Należności z wyceny instrumentów pochodnych	Pozostałe należności	Zobowiązania z tytułu kredytów i Depozytów	Zobowiązania z wyceny instrumentów pochodnych	Pozostałe zobowiązania
PZU S.A. - jednostka dominująca wobec Banku Pekao S.A	255	-	-	7 751	53 255	637	151
Jednostki Grupy PZU S.A. z wyłączeniem jednostek Grupy Banku Pekao S.A.	10 113	-	763	9 135	121 845	10 647	1 513
Kluczowy personel kierowniczy Banku Pekao S.A.	38	-	-	-	9 538	-	-
Razem	10 406	-	763	16 886	184 638	11 284	1 664

Przychody i koszty dotyczące transakcji z jednostkami powiązanymi za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 roku

NAZWA JEDNOSTKI	Przychody z tytułu odsetek	Koszty z tytułu odsetek	Przychody z tytułu prowizji	Koszty z tytułu prowizji	przychody Z INSTRUMENTÓW POCHODNYCH I POZOSTAŁE	KOSZTY Z INSTRUMENTÓW POCHODNYCH I POZOSTAŁE
PZU S.A. – jednostka dominująca wobec Banku Pekao S.A.	-1 644	-417	38 777	-533	321	-3 136
Jednostki Grupy PZU S.A. z wyłączeniem jednostek Grupy Banku Pekao S.A.	188	-445	44 227	-208	2 657	-15 014
Kluczowy personel kierowniczy Banku Pekao S.A.	4	-16	1	-	-	-
Razem	-1 452	-878	83 005	-741	2 978	-18 150

Przychody i koszty dotyczące transakcji z podmiotami powiązanymi za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2019 roku

NAZWA JEDNOSTKI	Przychody z tytułu odsetek	Koszty z tytułu odsetek	Przychody z tytułu prowizji	Koszty z tytułu prowizji	przychody Z INSTRUMENTÓW POCHODNYCH I POZOSTAŁE	KOSZTY Z INSTRUMENTÓW POCHODNYCH I POZOSTAŁE
PZU S.A. – jednostka dominująca wobec Banku Pekao S.A.	654	-621	18 145	-681	153	-2 026
Jednostki Grupy PZU S.A. z wyłączeniem jednostek Grupy Banku Pekao S.A.	608	-1 579	48 248	-143	1 949	-24 479
Kluczowy personel kierowniczy Banku Pekao S.A.	9	-41	1	-	-	-
Razem	1 271	-2 241	66 394	-824	2 102	-26 505

Zobowiązania pozabilansowe finansowe i gwarancyjne na dzień 31 grudnia 2020 roku

Nazwa jednostki	Udzielone		OtrzYMANE
Nazwa jednostki	FINANSOWE	GWARANCYJNE	FINANSOWE	GWARANCYJNE
PZU S.A. – jednostka dominująca wobec Banku Pekao S.A.	2 710	108 637	-	530 702
Jednostki Grupy PZU S.A. z wyłączeniem jednostek Grupy Pekao S.A.	1 085	103 730	-	-
Kluczowy personel kierowniczy Banku Pekao S.A.	255	-	-	-
Razem	4 050	212 367	-	530 702

Zobowiązania pozabilansowe finansowe i gwarancyjne na dzień 31 grudnia 2019 roku

Nazwa jednostki	Udzielone		OtrzYMANE
Nazwa jednostki	FINANSOWE	GWARANCYJNE	FINANSOWE	GWARANCYJNE
PZU S.A. – jednostka dominująca wobec Banku Pekao S.A.	2 801	15 000	-	489 728
Jednostki Grupy PZU S.A. z wyłączeniem jednostek Grupy Pekao S.A.	665	10 000	-	-
Kluczowy personel kierowniczy Banku Pekao S.A.	172	-	-	-
Razem	3 638	25 000	-	489 728

Transakcje ze Skarbem Państwa

Transakcje Grupy ze Skarbem Państwa dotyczyły w większości operacji na skarbowych papierach wartościowych oraz usług bankowych. Transakcje te są zawierane i rozliczane na warunkach możliwych do uzyskania przez klientów niebędących stronami powiązanymi.

Koszty wynagrodzeń Zarządu i Rady Nadzorczej Banku

	Wartość ŚwiadczeŃ
	2020	2019
Zarząd Banku
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze (*)	11 285	12 223
Świadczenia po okresie zatrudnienia	242	139
Świadczenia długoterminowe (**)	897	1 370
Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy	-	3 845
Płatności na bazie akcji (***)	2 808	5 418
Razem	15 232	22 995
Rada Nadzorcza Banku
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze (*)	1 131	1 049
Razem	1 131	1 049

(*) Na krótkoterminowe świadczenia pracownicze składają się: wynagrodzenie zasadnicze, premie oraz inne świadczenia, rozliczenie których nastąpi w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego.

(**) W pozycji "Świadczenia długoterminowe" ujęto rezerwy na odroczone wypłaty premii.

(***) Wartość płatności na bazie akcji stanowi część kosztów wynagrodzeń, ujętych zgodnie z MSSF 2 w okresie sprawozdawczym w rachunku zysków i strat Banku, stanowiących rozliczenie w czasie wartości godziwej instrumentów przypadające na opcje na akcje oraz akcje, w tym akcje, fantomowe, przyznane członkom Zarządu Banku.

Członkowie Zarządu Banku i Rady Nadzorczej Banku w 2020 oraz w 2019 roku nie otrzymywali wynagrodzeń – w jakiejkolwiek formie, ani nie mieli żadnych należności z tego tytułu od spółek zależnych oraz stowarzyszonych.

Koszty wynagrodzeń Członków Zarządów i Rad Nadzorczych spółek zależnych

	Wartość świadczeŃ
	2020	2019
Zarządy Spółek
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze	12 509	13 551
Świadczenia po okresie zatrudnienia	1 204	1 590
Świadczenia długoterminowe	1 547	1 180
Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy	396	1 726
Razem	15 656	18 047
Rady Nadzorcze Spółek
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze	689	732
Razem	689	732

50. Transakcje repo oraz reverse repo

Grupa pozyskuje fundusze poprzez sprzedaż instrumentów finansowych z przyrzeczeniem ich odkupu w przyszłości (transakcje repo oraz sell-buy back) po tej samej cenie powiększonej o z góry ustaloną kwotę odsetek.

Przedmiotem transakcji repo i sell-buy back mogą być papiery wartościowe stanowiące portfel bilansowy Grupy lub papiery wartościowe zakupione w ramach transakcji z przyrzeczeniem odsprzedaży (transakcje reverse repo, buy-sell back).

Papiery wartościowe będące przedmiotem transakcji repo oraz sell-buy back stanowiące portfel bilansowy Grupy, nie są usuwane z bilansu, gdyż Grupa zachowuje znacząco wszystkie korzyści i ryzyka wynikające z tych aktywów.

	31.12.2020		31.12.2019
	Wartość godziwa aktywów	WartośĆ Bilansowa ODPOWIADAJĄCYCH ZOBOWIĄZAŃ	Wartość godziwa aktywów	Wartość bilansowa odpowiadających zobowiązań
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
do 1 miesiąca	455 011	454 765	218 252	218 449
Razem aktywa finansowe przeznaczone do obrotu	455 011	454 765	218 252	218 449
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody
do 1 miesiąca	287 917	287 726	379 287	379 792
Razem aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	287 917	287 726	379 287	379 792
Razem	742 928	742 491	597 539	598 241

Grupa nabywa także instrumenty finansowe z przyrzeczeniem ich odsprzedaży w przyszłości (transakcje reverse-repo oraz buy-sell back) po tej samej cenie powiększonej o z góry ustaloną kwotę odsetek.

Papiery wartościowe będące przedmiotem transakcji reverse-repo oraz buy-sell back nie są ujmowane w bilansie, gdyż Grupa nie przyjmuje znacząco wszystkich korzyści i ryzyk wynikających z tych aktywów.

	31.12.2020		31.12.2019
	Wartość bilansowa aktywów	Wartość GODZIWA aktywów Będących zabezpieczeniem	Wartość bilansowa aktywów	Wartość GODZIWA aktywów Będących zabezpieczeniem
Należności od banków
do 1 miesiąca	718 957	715 774	219 146	217 141
Razem należności od banków	718 957	715 774	219 146	217 141
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
do 1 miesiąca	280 537	281 930	502 262	495 610
Razem kredyty i pożyczki udzielone klientom	280 537	281 930	502 262	495 610
Razem	999 494	997 704	721 408	712 751

Aktywa finansowe będące przedmiotem transakcji reverse repo oraz buy-sell back stanowią zabezpieczenie przyjęte przez Grupę, które Grupa ma prawo sprzedać lub zastawić.

	31.12.2020	31.12.2019
Wartość godziwa aktywów będących zabezpieczeniem, w tym:	997 704	712 751
sprzedanych (tzw. „krótka sprzedaż”)	742 804	184 799

51. Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych („ZFŚS”)

Ustawa o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych z dnia 4 marca 1994 roku, z późniejszymi zmianami, wprowadziła wymóg tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych przez pracodawców zatrudniających co najmniej 20 pracowników. Bank Pekao S.A. oraz wszystkie spółki z Grupy zatrudniające co najmniej 20 pracowników utworzyły ZFŚS oraz dokonują corocznych odpisów na rzecz ZFŚS zgodnie z przepisami określonymi w Ustawie i Zakładowym Układzie Zbiorowym Pracy. Podstawowym celem Funduszu jest finansowanie przez pracodawcę pomocy socjalnej na rzecz pracowników, byłych pracowników (rencistów / emerytów) oraz uprawnionych członków ich rodzin.

Stan Funduszu stanowią zakumulowane odpisy dokonane przez spółkę na rzecz ZFŚS, zwiększone o odsetki od środków funduszu i wpływy z oprocentowanych pożyczek oraz pomniejszone o bezzwrotne wydatki z ZFŚS.

W skonsolidowanym bilansie Grupa dokonała kompensaty aktywów i zobowiązań Funduszu, ze względu na fakt, że aktywa ZFŚS nie stanowią aktywów Grupy. W związku z tym saldo z tytułu ZFŚS w skonsolidowanym bilansie Grupy na dzień31 grudnia 2020 roku oraz na dzień 31 grudnia 2019 roku wyniosło zero.

W poniższym zestawieniu przedstawiono rodzaje oraz wartość księgową aktywów, stanu Funduszu i kosztów związanych z ZFŚS:

	31.12.2020	31.12.2019
Zadłużenie z tytułu udzielonych pożyczek	25 921	26 460
Środki pieniężne na rachunku ZFŚS	2 450	2 028
Aktywa ZFŚS	28 371	28 488
Stan ZFŚS	28 371	28 488
	2020	2019
Odpisy dokonane na rzecz ZFŚS	30 393	25 658

52. Zdarzenia po dacie bilansu

Przejęcie Idea Banku S.A.

Opis Transakcji

W dniu 30 grudnia 2020 roku Bankowy Fundusz Gwarancyjny (dalej „BFG”) podjął decyzję o zastosowaniu wobec Idea Banku S.A. instrumentu przymusowej restrukturyzacji ze względu na spełnienie następujących przesłanek:

1) zagrożenia upadłością Idea Bank S.A.,

2) brak przesłanek wskazujących, że możliwe działania nadzorcze lub działania Idea Bank S.A. pozwolą we właściwym czasie usunąć zagrożenie upadłością,

3) wszczęcie przymusowej restrukturyzacji wobec Idea Bank S.A. było konieczne w interesie publicznym, rozumianym jako stabilność sektora finansowego.

Instrument przymusowej restrukturyzacji zastosowany przez BFG względem Idea Bank S.A. polegał na przejęciu z dniem 3 stycznia 2021 roku przez Bank ze skutkiem określonym w art. 176 ust. 1 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 roku o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji (dalej „ustawa o BFG”) przedsiębiorstwa Idea Bank S.A., obejmującego ogół jego praw majątkowych oraz zobowiązań według stanu na dzień 31 grudnia 2020 roku (dalej jako „Transakcja”), z wyłączeniem określonych praw majątkowych i zobowiązań wskazanych w przedmiotowej decyzji BFG, obejmujących między innymi:

1) prawa majątkowe i zobowiązania związane z czynnościami faktycznymi, prawnymi lub czynami niedozwolonymi pozostającymi w związku z:

a) obrotem instrumentami finansowymi oraz pozostałymi czynnościami odnoszącymi się do:

 instrumentów finansowych emitowanych przez GetBack S.A. oraz podmioty powiązane GetBack S.A.,

 certyfikatów inwestycyjnych, w szczególności certyfikatów inwestycyjnych emitowanych przez Lartiq (dawniej Trigon) [Profit XXII NS FIZ, Profit XXIII, NS FIZ, Profit XXIV NS FIZ] reprezentowane przez Lartiq TFI S.A. (dawniej Trigon TFI S.A.), Universe NS FIZ, Universe 2 NS FIZ oraz pozostałe fundusze inwestycyjne reprezentowane przez Altus TFI S.A.,

b) obejmowaniem ochroną ubezpieczeniową, wykonywaniem czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego lub dystrybuowaniem ubezpieczeń w zakresie ubezpieczeń na życie, jeżeli związane są z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (także ubezpieczenia na życie, w których świadczenie zakładu ubezpieczeń jest ustalane w oparciu o określone indeksy lub inne wartości bazowe),

c) świadczeniem usług jako agent firmy inwestycyjnej,

d) działalnością Idea Bank S.A., która nie jest objęta statutem Banku,

oraz roszczeń wynikających z tych praw i zobowiązań, w tym objętych postępowaniami cywilnymi i administracyjnymi, niezależnie od daty ich podniesienia.

2) akcji oraz udziałów w spółkach zależnych i stowarzyszonych z Idea Bank S.A.,

3) obligacji korporacyjnych wyemitowanych przez GetBack S.A.,

dalej jako „Przejmowana Działalność”.

Realizacja przejęcia Przejmowanej Działalności nie ma istotnego wpływu na profil finansowy Banku, w tym w szczególności na parametry kapitałowe i płynnościowe Banku oraz Grupy Kapitałowej Banku.

Uzasadnienie Transakcji

Idea Bank S.A. był bankiem komercyjnym oferującym usługi bankowe świadczone na rzecz klientów indywidualnych oraz instytucjonalnych, takie jak m. in. przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów, udzielanie kredytów, udzielanie gwarancji bankowych, emitowanie papierów wartościowych. Współczynnik adekwatności kapitałowej Idea Banku S.A. według ostatniego dostępnego sprawozdania finansowego sporządzonego na dzień 30 września 2020 roku kształtował się na poziomie 2,51% (względem 10,5% wymaganego przepisami prawa) i był istotnie poniżej wymogów regulacyjnych.

Wszczęcie procesu przymusowej restrukturyzacji pozwoliło na ograniczenie skutków ryzyka upadłości Idea Bank S.A., a w konsekwencji negatywnych skutków dla sektora bankowego związanych z taką ewentualnością.

Uwarunkowania cenowe

Przejęcie Idea Bank S.A. nie wiązało się z przekazaniem zapłaty przez Bank. W wyniku transakcji Bank przejął aktywa i zobowiązania Idea Bank S.A., których łączna szacunkowa wartość godziwa była ujemna.

Jak wskazano w „Opisie Transakcji” Bank nie nabył wszystkich aktywów Idea Bank S.A, w szczególności Bank nie przejął akcji oraz udziałów w spółkach zależnych i stowarzyszonych.

Biorąc pod uwagę powyższe Bank otrzymał od BFG wsparcie w postaci przyznanej dotacji w kwocie 193 milionów złotych w celu pokrycia różnicy pomiędzy wartością przejmowanych zobowiązań i wartością przejmowanych praw majątkowych Idea Bank S.A. Powyższe środki Bank otrzymał w dniu 8 stycznia 2021 roku.

Jako nieodłączny element całości Transakcji Bank otrzymał również od BFG gwarancję pokrycia strat wynikających z ryzyka związanego z prawami majątkowymi lub zobowiązaniami podmiotu w restrukturyzacji, o której mowa w art. 112 ust. 3 pkt 1 Ustawy o BFG („Gwarancja Pokrycia Strat”), która obejmuje gwarancję pokrycia strat wynikających z ryzyka kredytowego związanego z aktywami kredytowymi („Gwarancja CRM”) oraz gwarancję pokrycia strat (innych niż straty wynikające z ryzyka kredytowego) związanych z Przejmowaną Działalnością („Gwarancja na pozostałe ryzyka”).

Przejęcie wiąże się z przejęciem aktywów kredytowych wchodzących w skład Przejmowanej Działalności i mogłoby skutkować wzrostem kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem (jest ona obliczana przez pomnożenie kwot ekspozycji i wagi ryzyka wynikającej z przepisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 („CRR”)). Wzrost takich kwot ekspozycji ważonych ryzykiem mógłby wpłynąć na wymogi kapitałowe Banku.

W związku z powyższym Gwarancja CRM będzie wykorzystywana przez Bank jako „uznana ochrona kredytowa nierzeczywista” w rozumieniu CRR. Pozwoli to, w zakresie ryzyka kredytowego, na przypisanie przejętym ekspozycjom wagi ryzyka właściwej dla podmiotu udzielającego ochrony – BFG, kwalifikowanego jako podmiot sektora publicznego, zgodnie z opinią Komisji Nadzoru Finansowego, o której mowa w art. 116 ust. 4 CRR. W konsekwencji uzyskania opinii, o której mowa w art. 116 ust. 4 CRR oraz po spełnieniu przez Gwarancję CRM pozostałych przesłanek dla „uznanej ochrony kredytowej nierzeczywistej”, ekspozycje objęte umową Gwarancji Pokrycia Strat będą mogły być traktowane jako ekspozycje wobec rządu centralnego, skutkując znaczącym obniżeniem wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego po stronie Banku.

Podsumowanie dotyczące przejętych aktywów i zobowiązań

Zestawienie aktywów i zobowiązań Idea Banku S.A. na dzień 31 grudnia 2020 roku, według wartości księgowych, tj. nie uwzględniających korekt zastosowanych na potrzeby rozliczenia Transakcji:

nazwa pozycji (*)	(DANE NIEAUDYTOWANE)
Kasa, należności od Banku Centralnego	1 099 662
Należności od banków	200 339
Aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu)	9 044
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (w tym należności z tytułu leasingu finansowego)	12 048 461
Inwestycyjne (lokacyjne) papiery wartościowe	717 929
Aktywa przeznaczone do sprzedaży	565
Wartości niematerialne	143 825
Rzeczowe aktywa trwałe	36 496
Inne aktywa	139 221
AKTYWA RAZEM	14 395 542
Zobowiązania wobec innych banków	125 484
Zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu)	155 203
Zobowiązania wobec klientów	13 513 680
Rezerwy	8 389
Pozostałe zobowiązania	342 485
ZOBOWIĄZANIA RAZEM	14 145 241

(*) Dane zgodnie z zestawieniem obrotów i sald, które Bank otrzymał od BFG w dniu 3 stycznia 2021 roku

Łączna szacunkowa wartość godziwa powyższych aktywów i zobowiązań ustalona przez Bank na potrzeby złożenia wiążącej oferty nabycia Przejętej Działalności była ujemna i kształtowała się na poziomie się na poziomie od -110 milionów złotych do -276 milionów złotych.

Bank dokona rozliczenia Transakcji stosując zasady wynikające z Międzynarodowego Standardu Sprawozdawczości Finansowej 3 „Połączenia jednostek” (dalej „MSSF 3”) w oparciu o dane finansowe dotyczącej Przejętej Działalności na dzień 31 grudnia 2020 roku.

Zastosowanie MSSF 3 wymaga m. in. przeprowadzenia procesu identyfikacji oraz wyceny nabytych aktywów i przejętych zobowiązań do wartości godziwej na dzień przejęcia oraz ujęcia i wyceny wartości firmy lub zysku z okazyjnego nabycia.

Powyższy proces wymaga zebrania i przeanalizowania bardzo dużej ilości danych oraz wykonania w oparciu o te dane szeregu kalkulacji, celem ustalenia wartości godziwej poszczególnych przejętych aktywów i zobowiązań w sposób rzetelny i wiarygodny.

Biorąc pod uwagę fakt, iż Transakcja miała miejsce 3 stycznia 2021 roku, Bank rozpoczął powyższy proces, ale nie miał możliwości wykonania rozliczenia nabycia, ani prowizorycznego rozliczenia nabycia pomiędzy dniem objęcia kontroli, a datą publikacji niniejszego sprawozdania finansowego.

Nowa definicja default (NDD)

Od 1 stycznia 2021 roku Bank wdrożył nową definicję default (NDD) na potrzeby wyliczania adekwatności kapitałowej. Nowa definicja jest zgodna z Wytycznymi EBA/GL/2016/07 dotyczącymi stosowania definicji niewykonania zobowiązania, określonej w art. 178 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 oraz rozporządzeniem Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwojuz 3 października 2019 roku w sprawie poziomu istotności przeterminowanego zobowiązania kredytowego.

Gdyby NDD była wdrożona na 31 grudnia 2020 roku, to jej wpływ na współczynniki kapitałowe Grupy kształtowałby się następująco:

	31.12.2020
WSPÓŁCZYNNIKI KapItałowe
Współczynnik kapitału podstawowego Tier I (%)	16,70%
Współczynnik kapitału podstawowego Tier I (%), przy zastosowaniu nowej definicji default	16,64%
Łączny współczynnik kapitałowy (%)	18,66%
Łączny współczynnik kapitałowy (%), przy zastosowaniu nowej definicji default	18,60%

24.02.2021	Leszek Skiba	Prezes Zarządu Banku	Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym

data	imię/nazwisko	stanowisko/funkcja	podpis
24.02.2021	Jarosław Fuchs	Wiceprezes Zarządu Banku	Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
data	imię/nazwisko	stanowisko/funkcja	podpis
24.02.2021	Marcin Gadomski	Wiceprezes Zarządu Banku	Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
data	imię/nazwisko	stanowisko/funkcja	podpis
24.02.2021	Krzysztof Kozłowski	Wiceprezes Zarządu Banku	Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
data	imię/nazwisko	stanowisko/funkcja	podpis
24.02.2021	Tomasz Kubiak	Wiceprezes Zarządu Banku	Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
data	imię/nazwisko	stanowisko/funkcja	podpis
24.02.2021	Jerzy Kwieciński	Wiceprezes Zarządu Banku	Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
data	imię/nazwisko	stanowisko/funkcja	podpis
.02.2021	Błażej Szczecki	Wiceprezes Zarządu Banku	Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
data	imię/nazwisko	stanowisko/funkcja	podpis
24.02.2021	Wojciech Werochowski	Wiceprezes Zarządu Banku	Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
data	imię/nazwisko	stanowisko/funkcja	podpis
24.02.2021	Magdalena Zmitrowicz	Wiceprezes Zarządu Banku	Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
data	imię/nazwisko	stanowisko/funkcja	podpis

Słowniczek

MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (IFRS – International Financial Reporting Standards) to standardy, interpretacje i ich struktura przyjęte przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości RMSR (IASB – International Accounting Standards Board).

MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (IAS – International Accounting Standards) – starsza nazwa standardów stanowiących część obecnych MSSF.

CIRS – ang. Currency Interest Rate Swap – swap walutowo-procentowy jest to transakcja wymiany kwot kapitału i płatności odsetkowych w różnych walutach pomiędzy dwoma partnerami.

IRS – ang. Interest Rate Swap – umowa pomiędzy dwiema stronami, na podstawie której strony wypłacają sobie wzajemnie (w określonych odstępach czasu w trakcie trwania kontraktu) odsetki od umownego nominału kontraktu, naliczane według odmiennej stopy procentowej.

FRA – ang. Forward Rate Agrement – umowa, w ramach której dwaj kontrahenci ustalają wysokość stopy procentowej, która będzie obowiązywała w przyszłości dla określonej kwoty wyrażonej w walucie transakcji dla z góry ustalonego okresu.

CAP – opcja cap na stopy procentowe to umowa finansowa, która ogranicza ryzyko, jakie ponosi pożyczający przy zmiennej stopie procentowej, narażający się na możliwość poniesienia strat w wyniku wzrostu stopy procentowej. Opcja cap to seria opcji call na stopy procentowe, w której wystawca gwarantuje nabywcy, że zrekompensuje mu dodatkowe koszty odsetkowe, które musi on płacić od swojego kredytu, jeśli oprocentowanie kredytu wzrośnie powyżej uzgodnionej stopy procentowej.

FLOOR – opcja floor na stopy procentowe, która ogranicza ryzyko poniesienia strat w wyniku spadku stopy procentowej przez kredytodawcę udzielającego kredytu przy zmiennej stopie oprocentowania. Opcja floor to seria opcji put na stopy procentowe, wystawca gwarantuje odsetki, które musi on zapłacić od kredytu, jeśli oprocentowanie od kredytu spadnie poniżej uzgodnionej stopy procentowej.

PD – ang. Probability Default – parametr wykorzystywany przy Metodzie Wewnętrznych Ratingów oznaczający prawdopodobieństwo nie wywiązania się dłużnika ze spłaty swojego zobowiązania. PD mówi o tym, z jakim prawdopodobieństwem w horyzoncie jednego roku nastąpi strata kredytowa z nim związana.

LGD – ang. Loss Given Default – część ekspozycji kredytowej banku, która w przypadku zaistnienia zdarzenia niewypłacalności kredytobiorcy (default) zostanie utracona.

EAD – ang. Exposure At Default – wartość ekspozycji kredytowej w momencie niewykonania zobowiązania (default).

ECL – ang. Expected Loss – oczekiwana strata kredytowa.

Life-time ECL – oczekiwana strata kredytowa w horyzoncie dożywotnim.

CCF – ang. Credit Conversion Factor – współczynnik konwersji kredytowej.

VaR – ang. Value at Risk – wartość zagrożona, miara o jaką wartość rynkowa aktywu lub portfela aktywów może się zmniejszyć przy określonych założeniach, w ustalonym czasie i z zadanym prawdopodobieństwem.

ICAAP – ang. Internal Capital Adeqacy Assessment Process – proces oceny adekwatności kapitału wewnętrznego.

FVH, fair value hedge – rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej.

CFH, cash flow hedge – rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych.