Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
28 lutego 2022 roku
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A.
w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
1
Wybrane dane finansowe za okres od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
OD 01.01.2021
OD 01.01.2020
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT W TYSIĄCACH ZŁOTYCH
DO 12.31.2021
DO 12.31.2020
Wynik z tytułu odsetek
43 278
34 695
Wynik z tytułu prowizji i opłat
-1 226
-301
Wynik na instrumentach finansowych przeznaczonych do obrotu
1 399
4 027
Wynik z tytułu modyfikacji nieistotnej oraz wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenionych według wartości godziwej przez wynik finansowy
-153
466
Pozostałe przychody operacyjne
241
213
Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe
-96 980
-18 171
Ogólne koszty administracyjne
-27 270
-24 686
Pozostałe koszty operacyjne
-7 917
-7 643
Wynik na działalności operacyjnej
-88 628
-11 400
Strata przed opodatkowaniem
-88 628
-11 400
Podatek dochodowy
-1 714
-985
Strata za okres
-90 342
-12 385
Strata podstawowa/rozwodniona na jedną akcję
-39,38
-5,55
Wynik za okres – skorygowany (1)
4 868
1 701
WSKAŹNIKI ZYSKOWNOŚCI
31.12.2021
31.12.2020
Zwrot na średnim kapitale (ROE)
-33,44%
-4,42%
Zwrot z aktywów (ROA)
-2,62%
-0,46%
Marża dochodowa
1,33%
1,35%
Koszty / dochody (2)
60,51%
57,82%
SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ W TYSIĄCACH ZŁOTYCH
31.12.2021
31.12.2020
Suma bilansowa
3 698 470
2 776 442
Kredyty udzielone klientom
3 510 694
2 614 597
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
2 648 833
2 107 024
Zobowiązania wobec banków
768 852
342 335
Kapitał własny
206 831
267 837
Kapitał zakładowy
258 000
223 000
Liczba akcji (w szt.)
2 580
2 230
WSKAŹNIKI STRUKTURY SPRAWOZDANIA Z SYTUACJI FINANSOWEJ
31.12.2021
31.12.2020
Kredyty udzielone klientom / suma bilansowa
94,92%
94,17%
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych / suma bilansowa
71,62%
75,89%
Kapitały / suma bilansowa
5,59%
9,65%
Łączny współczynnik kapitałowy (TCR)
14,40%
15,51%
Wartość księgowa na jedną akcję
80
120
ZATRUDNIENIE
31.12.2021
31.12.2020
Liczba zatrudnionych (etaty)
84,33
98,20
Liczba zatrudnionych (osoby)
87
100
INNE WSKAŹNIKI
31.12.2021
-
Wskaźnik średniego wynagrodzenia (3)
5,61
-
(1) Wynik za okres skorygowany to wynik netto bez pozycji nadzwyczajnych, tzn. rezerw na ryzyko prawne kredytów hipotecznych w CHF i kosztów sądowych procesów w związku z kredytami w CHF.
(2) Wskaźnik Koszty / dochody wyliczony jest jako iloraz sumy ogólnych kosztów administracyjnych do sumy wyniku odsetkowego i nieodsetkowego. Wskaźnik nie uwzględnia kosztów BFG.
(3) Maksymalny stosunek średniego całkowitego wynagrodzenia brutto Członków Zarządu w okresie rocznym do średniego całkowitego wynagrodzenia brutto pracowników Banku w okresie rocznym.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
2
Spis treści
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
3
1. Podstawowe informacje
Pekao Bank Hipoteczny S.A. („ Bank ”) został utworzony w dniu 24 sierpnia 1995 roku jako H ypo-Bank Polska S.A.
W dniu 1 grudnia 1999 roku Bank (działający jako Hypo-Bank Polska S.A) w drodze uchwały nr 244/KNB/99 uzyskał zezwolenie KNF na zmianę statutu umożliwiającą przekształcenie dotychczasowego banku uniwersalnego w specjalistyczny bank hipoteczny pod firmą HypoVereinsbank Bank Hipoteczny S.A. W dniu 31 lipca 2008 roku Sąd Gospodarczy w Warszawie dokonał wpisu do KRS aktua lnej firmy Banku.
Jedynym akcjonariuszem Banku jest Bank Polska Kasa Opieki Spółka Akcyjna. („ Bank Pekao ”), posiadający 100% kapitału zakładowego i 100% głosów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy. Bank należy do Grupy Kapitałowej Pekao („ Grupa Pekao ”) i jego sprawozdania finansowe są konsolidowane z e sprawozdaniami finansowymi Banku Pekao.
Bank działa jako bank specjalistyczny, tj. bank hipoteczny w rozumieniu Ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych z dnia 29 sierpnia 1997 roku i wykonuje wyłącznie czynności określone w tej ustawie. Udzielanie kredytów hipotecznych przez Bank odbywa się zgodnie z Ustawą o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami z dnia 23 marca 2017 roku. Od 2020 roku Bank realizuje regularne transakcje nabywania i przenoszenia wierzytelności z tytułu detalicznych kredytów hipotecznych u dzielonych przez Bank Pekao („ pooling ”).
Przedmiot i zakres działalności Banku opisany został w § 10 Statutu Banku. Bank nie prowadzi działalności poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Aktualna siedziba Banku znajduje się w Warszawie przy u licy Skierniewickiej 10a.
Stan zatrudnienia w Banku na koniec grudnia 2021 roku wynosił 84,33 etatów, przy czym średnie zatrudnienie w 2021 roku wyniosło 84,33 etaty.
Osiągnięte przez Bank wyniki finansowe w 2021 roku zostały opisa ne w rozdziale 11 niniejszego Sprawozdania.
2. Podsumowanie działalności Banku w 2021 roku
Kluczowe kierunki działań Banku zostały wskazane w „Strategii Banku na lata 2019-2021”, która podlegała aktualizacji w I kwartale 2021 roku. Wynikało to z konieczności uwzględnienia wpływu na działalność Banku zmian w otoczeniu rynkowym i regulacyjno-prawnym, jakie miały miejsce w 2020 roku. Głównymi przesłankami do wprowadzenia zmian były wpływ pandemii Covid-19 na otoczenie gospodarcze i działalność Banku, a także obserwowany w sektorze bankowym napływ spraw sądowych związanych z kredytami indeksowanymi i denominowanymi do CHF w świetle braku ukształtowania jednolitej linii orzeczniczej.
W roku 2021 strategiczne działania Banku koncentrowały się na:
dalszej budowie portfela kredytowego poprzez realizację zaplanowany ch transakcji poolingu,
ścisłej współpracy z Bankiem Pekao w obszarze outsourcingu obsługi portfela kredytowego zmierzającej do osiągniecia optymalizacji procesowej i kosztowej,
działaniach prowadzących do zmiany struktury portfela kredytowego w kierunku zwiększania udziału kredytów detalicznych w PLN (poprzez pooling i sprzedaż własną) oraz ograniczania udziału kredytów walutowych w portfelu Banku (w tym wysokokwotowych kredytów komercyjnych),
poprawie jakości portfela kredytowego poprzez skuteczne działania restrukturyzacyjno-windykacyjne oraz transfer detalicznych kredytów hipotecznych o wysokiej jakości z Banku Pekao,
realizacji projektów strategicznych wspierających rozwój modelu biznesowego Ban ku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
4
2.1.1. Realizacja założeń strategicznych
Zgodnie z przyjętą przez Bank strategią zarządzania ryzykiem kredytowym, zarówno w ramach transakcji poolingu, jaki i w ramach sprzedaży własnej, Bank skupiał się na pozyskiwaniu wyłącznie złotowych kredytów mieszkaniowych dla osób fizycznych.
W 2021 roku Bank zrealizował trzy transakcje poolingu (wierzytelności z tytułu detalicznych kredytów hipotecznych w PLN). Transakcje te zostały przeprowadzone w marcu, maju oraz we wrześniu w wysokości odpowiednio 448 mln zł, 471 mln oraz 330 mln zł. Na dzień 31.12.2021 r. wartość bilansowa netto przeniesionego portfela wyniosła 1 393,3 mln zł. Ponadto w I półroczu 2021 roku Bank realizował sprzedaż własną kredytów hipotecznych przy wsparciu sieci Partnerów kredytowych.
W wyniku przeprowadzonych transakcji poolingu oraz sprzedaży własnej wartość bilansowa netto portfela kredytowego Banku wyniosła na koniec grudnia 2021 roku 3 510,7 mln i była wyższa o 34,27% (896,1 mln zł) w stosunku do wartości portfela kredytowego na koniec grudnia 2020 roku.
Konsekwentne zwiększanie udziału detalicznych kredytów w PLN w portfelu kredytowym Banku stanowi jeden ze strategicznych kierunków rozwoju Banku, który ma prowadzić do większej dywersyfikacji portfela i ograniczenia ryzyka koncentracji. Finalnie przyczyni się również do spadku udziału kredytów walutowy ch w portfelu kredytowym.
W wyniku realizacji powyższej strategii na koniec grudnia 2021 roku udział kredytów detalicznych w PLN w portfelu Banku według wartości bilansowej brutto wzrósł do 68,5% w porównaniu do 49,3% na koniec 2020 roku. W efekcie odnotowano także znaczący spadek udziału kredytów walutowych w całym portfelu kredytowym Banku do 18,7% na koniec 2021 roku w porównaniu do 30,9% na koniec roku 2020. Działalność kredytowa Banku została przedstawiona w rozdziale 4 niniejszego Sprawozdania.
Strategia Banku w odniesieniu do zarządzania ryzykiem kredytowym zakładała obniżenie udziału kredytów niepracujących („NPL”). W całym 2021 roku utrzymano wysoką efektywność procesów windykacji, co w powiązaniu ze wzrostem wartości portfela kredytowego doprowadziło do redukcji udziału kredytów NPL w portfelu Banku (9,4% na 31.12.2021 r., -2,3 p.p. w porównaniu do 31.12.2020 r.).
Negatywnym czynnikiem wpływającym na wartość kredytów NPL było przeklasyfikowanie do koszyka 3 (tj. ekspozycje, w przypadku których nastąpiła utrata wartości) kredytów hipotecznych w CHF udzielonych osobom fizycznym, w odniesieniu do których to kredytów kredytobiorcy kwestionują ważność umowy na drodze sądowej. Wartość bilansowa brutto przeklasyfikowanych z tego tytułu wierzytelności wyniosła według stanu na koniec 2021 roku 39,6 mln (1,1% portfela kredytowego ogółem). Efektywność działań związanych z zarządzaniem ryzykiem kredytowym Banku została opisana w rozdziale 7 niniejszego Sprawozdania.
Aktywność Banku w 2021 roku na rynku listów zastawnych obejmowała emisję dziewięciu serii hipotecznych listów zastawnych o łącznej wartości nominalnej 1 485 mln zł. Szczegóły działalności Banku w obszarze emisji listów zastawnych zostały przedstawione w rozdziale 5 niniejszego Sprawozdania .
2.1.2. Kluczowe projekty
W 2021 roku kontynuowane były prace związane z rozwojem modelu biznesowego Banku. Między innymi prowadzono analizy procesów oraz systemów IT niezbędnych do wdrożenia sprzedaży agencyjnej poprzez sieć oddziałów Banku Pekao.
W obszarze transakcji poolingu, Bank analizował zakres i sposób realizacji czynności wykonywanych przez Bank Pekao w ramach obsługi przeniesionych wierzytelności. Wspólne działania Banków mają na celu wdrożenie kolejnych rozwiązań systemowych pozwalających na usprawnienie i rozszerzenie zakresu outsourcowanych procesów obsługi portfela kredytowego realizowanych przez Bank Pekao na rzecz Banku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
5
Bank prowadził także prace projektowe w zakresie inwentaryzacji i identyfikacji procesów wewnętrznych, które w kolejnych krokach mogłyby być usprawnione poprzez wdrożenie rozwiązań cyfrowych i automatycznych. Działania te zmierzają do dalszej optymalizacji kosztowej i procesowej działalności Banku, a także pełniejszego wykorzystania możliwości płynących z synergii w ramach Grupy Pekao. Kontynuacja tych prac w kolejnych latach ma na celu podniesienie efektywności operacyjnej Banku i będzie stanowić krok w kierunku osiągnięcia wyznaczonych celów biznesowych.
3.1. Wzrost gospodarczy
Po trudnym roku 2020, kiedy to otoczenie gospodarcze pozostawało pod presją ograniczenia aktywności gospodarstw domowych i przedsiębiorstw, a spadek PKB sięgnął 2,5% r/r, w roku 2021 obserwowane ożywienie gospodarcze znalazło odzwierciedlenie we wzroście PKB o 5,7% r/r.
Popyt krajowy w 2021 r. wzrósł o 8,2%, podczas gdy wymiana handlowa z zagranicą spadła o 1,9%. Wzrost gospodarczy był niemal w równych proporcjach napędzany przez odbicie konsumpcji o 4,8% r/r, (z czego konsumpcja prywatna o 6,2% r/r) oraz znaczący wzrost akumulacji (o 23,2% r/r) spowodany zarówno wzrostem inwestycji (o 8,0% r/r), jak i dynamiczną odbudową zapasów w przedsiębiorstwach (+2,7 pkt. proc. wkładu do wzrostu PKB). Rok 2021 można podsumować jako okres normalizacji popytu konsumpcyjnego po pandemii, odb udowy zapasów oraz niepełnego ożywienia w inwestyc jach.
3.2. Rynek pracy
Stopa bezrobocia na koniec 2021 r. wyniosła 5,4% w porównaniu do 6,3% na koniec 2020 r. Jednocześnie zaobserwowano wzrost przeciętnego zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw, które w grudniu 2021 r. wyniosło 6 362 mln osób (+33 tys. r/r). Najszybszy wzrost liczby etatów odnotowano w sektorach najsilniej dotkniętych pandemią: m.in. hotelarstwie, gastronomii oraz handlu.
Ożywienie na rynku pracy widoczne było również we wzroście dynamiki płac w sektorze przedsiębiorstw (8,6% wobec 4,8% w 2020 r.). W ujęciu realnym dynamika płac w 2021 r. wyniosła natomias t 3,4% r/r.
1 Raport makroekonomiczny Biura Analiz Banku Pekao S.A
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
6
3.3. Inflacja i polityka pieniężna
W 2021 r. inflacja wyraźnie przyspieszyła względem roku 2020. Średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w 2021 r. wyniósł 5,1% wobec 3,4% w 2020 r., przy czym w grudniu 2021 r. inflacja osiągnęła poziom 8,6% r/r.
Wpływ na znaczący wzrost inflacji miało szybkie odbicie światowego popytu po odejściu od stosowania restrykcji sanitarnych wprowadzonych w związku z pandemią COVID-19. Obserwowany wzrost popytu konsumpcyjnego koncentrował się przede wszystkim w sektorze dóbr, zaś skala ożywienia w u sługach była mniejsza.
Obserwowany wzrost cen w 2021 r. był w znaczącej mierze podyktowany także wzrostem cen nośników energii dla gospodarstw domowych (średniorocznie +7,1%). Inflacja CPI pozostawała również pod wpływem wzrostu cen paliwa (średniorocznie +22,9%).
Inflacja bazowa (po wyłączeniu cen żywności i energii) w 2021 r. wzrosła do 4,1% wobec 3,9% w 2020 r. Rosnące koszty energii oraz pracy były przenoszone na ceny towarów koń cowych w środowisku wysokiego popytu.
W październiku 2021 roku Rada Polityki Pieniężnej ogłosiła pierwszą podwyżkę stóp procentowych od 2012 roku (o 40 p.b.). Do końca 2021 r. stopa referencyjna NBP wzrosła łącznie o 165 p.b. do poziomu 1,75%. Zakończono również program skupu aktywów i podniesiono stopę rezerwy obo wiązkowej z 0,5% do 2,0%.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
7
3.4. Sektor bankowy
Według danych Komisji Nadzoru Finansowego (KNF), w okresie od stycznia do listopada 2021 r. zagregowany zysk netto sektora bankowego wyniósł 12,1 mld zł, co oznacza wzrost o 54% r/r.
Całkowite przychody operacyjne sektora wzrosły o 2% r/r. Ubytek po stronie wyniku odsetkowego (-4% r/r) spowodowany niskimi stopami procentowymi został z nadwyżką pokryty przez wzrost wyniku prowizyjnego (+16% r/r) oraz odbudowę tzw. pozostałych przychodów (+14% r/r). Koszty działania banków były zbliżone do odnotowanych rok wcześniej (+0,5% r/r), natomiast znacząco niższe były koszty ryzyka (-31% r/r).
Zgodnie z danymi KNF aktywa sektora bankowego na koniec listopada 2021 roku wyniosły 2 613 mld (+11% r/r). Depozyty sektora niefinansowego wzrosły o 9% r/r, natomiast należności wob ec sektora niefinansowego o 4% r/r.
3.5. Rynek mieszkaniowy 2
W I półroczu 2021 r. warunki udzielania kredytów mieszkaniowych oferowanych przez banki pozostawały stabilne, a stopy procentowe w Polsce pozostawały na historycznie najniższym poziomie. III kwartał 2021 r. przyniósł zaostrzenie kryteriów polityki kredytowej przez część banków, co związane było przede wszystkim z wejściem w życie znowelizowanej Rekomendacji S. Nie wyhamowało to jednak dynamicznego wzrostu akcji kredytowej obserwowanego w poprzednich kwartałach. Od stycznia do września 2021 r. udzielono 68 353 kredytów mieszkaniowych, co oznacza o 40,12% więcej niż w analogicznym okresie roku 2020.
Źródło: Raport Amron-Sarfin „Ogólnopolski raport o kredytach mieszkaniowych i cenach transak cyjnych nieruchomości” 3/2021
Jak wskazuje raport Jones Lang LaSalle, na największych rynkach mieszkaniowych (rynek pierwotny) w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Trójmieście, Poznaniu i Łodzi sprzedano łącznie 69 tysięcy lokali. Więcej mieszkań w jednym roku kalendarzowym sprzedano tylko w roku 2017. Tak dobre wyniki rezultatem przede wszystkim wyjątkowo wysokiej sprzedaży w pierwszych dwóch kwartałach roku, wynikającej m. in. z realizacji popytu odłożonego w okresie pandemii w 2020 r.
Na skutek silnego wzrostu cen nieruchomości, przekraczającego dynamikę obserwowaną w latach ubiegłych oraz wyższego niż wskaźnik wzrostu cen konsumpcyjnych, w 2021 r. we wszystkich miastach analizowanych przez Jones Lang
2 Raport Rynek mieszkaniowy w Polsce – VI kw. 2021 Jones Lang LaSalle,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
8
LaSalle wyraźnie pogorszyła się relacja przeciętnych dochodów do ceny mieszkań. W skali roku wzrost cen ofertowych mieścił się w przedziale od 14% do 21%.
Źródło: Raport Amron-Sarfin „Ogólnopolski raport o kredytach mieszkaniowych i cenach transak cyjnych nieruchomości” 3/2021
Dzięki dobrej koniunkturze na rynku mieszkaniowym Bank z dużą nadwyżką zrealizował plan sprzedaży własnej kredytów mieszkaniowych dla klientów indywidualnych. Opis działalności Banku dotyczącej finansowania potrzeb mieszkaniowych klientów oraz udzielania kredytów hipotecznych znajduje się w rozdziale 4 niniejszeg o Sprawozdania.
3.6. Rynek Listów zastawnych
Na rynkach międzynarodowych listy zastawne uznawane za instrument finansowy o kluczowym znaczeniu dla finansowania rynku nieruchomości. Wartość nominalna wyemitowanych listów zastawnych na koniec 2020 roku osiągnęła ponad 2,9 bln EUR i wzrosła o 7,4% w stosunku do 2019 roku 3 .
Według danych Europejskiej Rady ds. Obligacji Zabezpieczonych - European Covered Bond Council (ECBC), większość, bo 88% emitentów, prowadzi działalność w Europie. W tym zakresie największy udział w europejskim rynku listów zastawnych mają Dania, Niemcy oraz Francja.
Źródło: European Cover Bond Fact Book 2021; Hyp ostat 2021 Review of Europe’s Mortgage a nd Housing Markets
3 Wg. danych Europejskiej Rady ds. Obligacji Zabezpieczonych (ECBC)
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
9
Polski rynek listów zastawnych nadal pozostaje we wczesnej fazie rozwoju w porównaniu do innych rynków w krajach UE, jest niewielki i charakteryzuje się niską płynnością. Na koniec 2021 roku wartość wyemitowanych przez polskie banki hipoteczne i pozostających w obiegu hipotecznych listów zastawnych (emitowanych w PLN i EUR), wyniosła 29,3 mld w porównaniu do wartości 26,5 mld na koniec 2020 r. Relacja wartości nominalnej wyemitowanych listów zastawnych do wartości kredytów hipotecznych udzielonych przez krajowy sektor ban kowy wynosiła około 6%.
W 2021 roku na polskim rynku listów zastawnych działało 5 banków hipotecznych (w kolejności pod względem wielkości udziałów w rynku listów zastawnych): PKO Bank Hipoteczny, mBank Hipoteczny, Pekao Bank Hipoteczny, ING Bank Hipoteczny oraz Millennium Bank Hipoteczny (dotychczas brak emisji).
Z uwagi na większe zainteresowanie listami zastawnymi ze strony inwestorów europejskich niż inwestorów krajowych większość nowych emisji plasowanych jest właśnie na rynku europejskim. Dominują emisje publiczne, przy czym na rynku europejskim to emisje oprocentowane według stałej stopy procentowej, zaś na rynku krajowym według zmiennej stopy procentowej. Polska jest jednym z niewielu krajów w Europie, gdzie w znikomym stopniu oferuje się hipoteczne kredyty mieszkaniowe oprocentowane według okresowo stałej stopy procentowej, co ma zmienić wdrożona w lipcu 2021 r. Rekomendacja S zobowiązująca Banki do oferowania kredytów oprocentowanych także według stałych lub okresowo stałych stóp procentowych.
4. Działalność kredytowa Banku
Ze względu na specjalistyczny charakter działalności Banku, ograniczony Ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych, Bank koncentruje się na udzielaniu i nabywaniu wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie oraz wierzytelności wobec jednostek sektora publicznego, które mogą stanowić zabezpieczenie emisji listów zastawnych.
W 2021 r. Bank realizował działalność kredytową zarówno poprzez transakcje przeniesienia wierzytelności z Banku Pekao, jak i poprzez sprzedaż własną.
W ramach transakcji poolingu w 2021 r. Bank zrealizował trzy transze przeniesienia wierzytelności z tytułu detalicznych kredytów hipotecznych w PLN. Transakcje te zostały przeprowadzone w marcu, maju oraz we wrześniu w wysokości odpowiednio 448 mln zł, 471 mln oraz 330 mln zł. Rozwój portfela kredytowego w I połowie 2021 r. był również wspierany sprzedażą własną kredytów hipotecznych dla klientów indywidualnych. Realizacji planu sprzedaży (168% planu) sprzyjała dobra koniunktura na rynku kredytów hipotecznych wynika jąca z wysokiej aktywności klientów.
Ponieważ celem Banku jest wdrożenie nowego modelu biznesowego, którego założenia koncentrują się na realizacji kolejnych transakcji poolingu oraz rozpoczęcia sprzedaży w ramach modelu agencyjnego poprzez sieć oddziałów Banku Pekao, Bank podjął decyzję o zaprzestaniu własnej sprzed aży kredytów hipotecznych z dniem 1 czerwca 2021 r.
W wyniku przeprowadzenia kolejnych transakcji poolingu oraz realizacji własnych działań sprzedażowych, wartość bilansowa netto portfela kredytowego na koniec grudnia 2021 r. wyniosła 3 510,7 mln i była wyższa o 896,1 mln w porównaniu do stanu na koniec grudnia 2020 r. (wzrost o 34,2 7%).
Bank konsekwentnie realizuje strategię budowy portfela kredytowego, w którym przewagę mają złotowe kredyty hipoteczne dla klientów detalicznych. W wyniku transakcji poolingu i sprzedaży własnej skoncentrowanej na tym segmencie na koniec grudnia 2021 r. udział w portfelu ogółem kredytów komercyjnych uległ obniżeniu do 17,6% (spadek o 11,7 p.p. r/r), a kredytów dla JST do 8,0% (spadek o 4,5 p.p r/r). Odnotowano również spadek udziału kredytów walutowych w portfelu Banku do 18,7% (spadek o 12,2 p.p. r/r).
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
10
5. Działalność emisyjna Banku
Emitowane przez Bank listy zastawne należą do instrumentów charakteryzujących się niskim poziomem ryzyka inwestycyjnego. Oceny ratingowe Banku i emitowanych listów zastawnych zostały opisane w rozdziale 6. niniejszego Sprawozdania.
Na koniec grudnia 2021 r. wartość bilansowa wyemitowanych przez Bank listów zastawnych wyniosła 2 348,5 mln (w tym 49,9 mln euro w walucie oryginalnej), co stanowi około 9,5% udziału w rynku listów zastawnych wyemitowanych przez banki hipoteczne prowadzące działalność w Polsce.
Podstawę emisji hipotecznych listów zastawnych stanowią wierzytelności Banku z tytułu udzielonych kredytów zabezpieczonych hipoteką oraz nabyte wierzytelności innych banków z tytułu udzielonych przez nie kredytów zabezpieczonych hipoteką.
Podstawę emisji publicznych listów zastawnych stanowią wierzytelności Banku z tytułu udzielonych kredytów dla podmiotów sektora publicznego (JST).
Do podstawy emisji listów zastawnych zaliczane również środki Banku ulokowane w papierach wartościowych, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt. 3 Ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych, środki ulokowane w NBP oraz środki posiadane w gotówce, które zostały wpisane do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych (tzw. zabezpieczenie zastępcze).
Ponadto, zgodnie z art. 18 ust. 3a i 3b Ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych, Bank jest obowiązany utrzymywać nadwyżkę, utworzoną ze środków wpisanych do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych jako zabezpieczenie zastępcze, w wysokości nie niższej niż łączna kwota nominalnych wartości odsetek od znajdujących się w obrocie listów zastawnych, przypadających do wypłaty w okresie kolejnych 6 miesięcy (tzw. bufor płynności). Środki te nie są wliczane do podstawy emisji listów zastawnych.
Według stanu na dzień 31 grudnia 2021 r.:
wartość nominalna wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie oraz obligacji skarbowych wpisanych do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych jako zabezpieczenie zastępcze, wynosiła 2 716,4 mln zł;
ogólna kwota wartości bankowo-hipotecznej nieruchomości przyjętych przez Bank jako zabezpieczenie kredytów hipotecznych wpisanych do rejestru zabezpieczenia hipotec znych listów zastawnych wynosiła 4 586,4 mln zł;
zobowiązania z tytułu listów zastawnych (łącznie hipotecznych i publicznych) z terminem wymagalności do 1 roku stanowiły 8,06%, od 1 roku do 3 lat 31,80%, od 3 lat do 5 lat 27,65%, a powyżej 5 lat 32,49%, wartości bilansowej ogółem;
WARTOŚĆ BILANSOWA, LISTY ZASTAWNE (TYS.)
I KW. 2020
II KW. 2020
III KW. 2020
IV KW. 2020
I KW. 2021
II KW. 2021
III KW. 2021
IV KW. 2021
emisje w złotych (PLN, wartość bilansowa)
1 063 641
1 196 685
1 184 289
1 074 978
1 063 641
1 384 604
1 722 882
2 118 815
nowe emisje pomniejszone o emisje zapadłe w PLN (wartość nominalna)
-9 625
90 375
-9 625
-109 625
-9 625
320 375
340 375
395 375
emisje w euro (EUR, wartość bilansowa)
69 926
85 082
84 964
85 081
69 926
69 942
49 937
49 941
nowe emisje pomniejszone o emisje zapadłe w EUR (wartość nominalna)
- 15 000
- 15 000
- 20 000
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
11
5.1. Emisje listów zastawnych
ZDARZENIA MAJĄCE WPŁYW NA WARTOŚĆ NOMINALNĄ ZOBOWIĄZAŃ Z TYTUŁU LISTÓW ZASTAWNYCH W ROKU 2021
wykup emisji hipotecznych listów zastawnych o wartości 15 mln euro
wykup emisji hipotecznych listów zasta wnych o wartości 250 mln zł
emisja hipotecznych listów zas tawnych o wartości 250 mln zł i okresie 6 la t
I kwartał 2021
częściowy wykup publicznych listó w zastawnych (zmniejszenie wartośc i nominalnej listów o 9,625 mln zł)
emisja hipotecznych listów zas tawnych o wartości 180 mln zł i okresie 5 la t
częściowy wykup publicznych listów zastawnych (zmniejszenie wartości nominalnej listów o 9,625 mln zł)
II kwartał 2021
emisja hipotecznych listów zas tawnych o wartości 150 mln zł i okresie 4 la ta
emisja hipotecznych listów zas tawnych o wartości 140 mln zł i okresie 2,5 rok u
emisja hipotecznych listów zas tawnych o wartości 210 mln zł i okresie 6 la t
częściowy wykup publicznych listó w zastawnych (zmniejszenie wartośc i nominalnej listów o 9,625 mln zł)
III kwartał 2021
wykup emisji hipotecznych listów zasta wnych o wartości 20 mln euro
emisja hipotecznych listów zas tawnych o wartości 150 mln zł i okresie 4,7 rok u
emisja hipotecznych listów zas tawnych o wartości 155 mln zł i okresie 5,8 rok u
emisja hipotecznych listów zas tawnych o wartości 100 mln zł i okresie 2,1 rok u
emisja hipotecznych listów zas tawnych o wartości 150 mln zł i okresie 5,3 rok u
wykup emisji hipotecznych listów zasta wnych o wartości 150 mln zł
IV kwartał 2021
częściowy wykup publicznych listó w zastawnych (zmniejszenie wartośc i nominalnej listów o 9,625 mln zł)
Informacje dotyczące rejestru listów zastawnych ujawniane przez Bank zgodnie ze standardem przyjętym przez organizację zrzeszającą emitentów listów zastawnych The Covered Bond Label. Publikowanie danych według ogólnoeuropejskiego standardu sprzyja promowaniu emitowanych przez Bank listów zastawnych wśród inwestorów. Informacje o listach zastawnych wyemitowanych przez Bank prezentowane na stronie The Covered Bond Label: https://coveredbondlabel.com/issuer/177/
5.2. Emisje obligacji
W celu dywersyfikacji źródeł finansowania, obok emisji listów zastawnych Bank przeprowadza także emisje obligacji. Na dzień 31.12.2021 r. wartość bilansowa obligacji wyemitowanych przez Bank wynosiła 300,32 mln zł. W roku 2021 r. Bank nie wyemitował nowych serii obligacji oraz dokonał wykupu trzech serii obligacji o łącznej wartości nominalnej 340 mln z ł.
6. Ocena wiarygodności finansowej Banku i emitowanych listów zastawnych
Na podstawie zawartych umów, Bank współpracuje z międzynarodową agencją Fitch Ratings Ireland Limited (dalej: Fitch), która dokonuje oceny wiarygodności finansowej Banku oraz emitowanych przez niego hipotecznych listów zastawnych .
W dniu 23 września 2021 r. Fitch poinformował Bank o zmianie perspektywy ratingowej, długoterminowej oceny IDR Banku i krajowej długoterminowej oceny z "Negatywnej" na "Stabilną" oraz o utrzymaniu wszystkich ocen ratingowych na dotychczasowym poziomie.
W związku ze zmianą perspektywy ww. ocen ratingowych Banku, w dniu 27 września 2021 roku Fitch poinformował o zmianie perspektywy ratingowej emitowanych przez Bank hipotecznych listów zastawnych z „Negatywnej” na „Stabilną”, przy jednoczesnym utrzymaniu ich ratingu na poziomie „A-".
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
12
Na dzień 31 grudnia 2021 roku oceny Banku przedstawiają się następująco:
Długoterminowa ocena IDR: "BBB+"; Perspektywa: "Stabilna"
Krótkoterminowa ocena IDR: "F2"
Ocena wsparcia: "2"
Krajowa długoterminowa ocena: “AA(pol)"; Perspektywa: "Stabilna";
Krajowa krótkoterminowa ocena: "F1+(pol)".
W swoich raportach Fitch podkreślał, rating Banku jest silnie powiązany z ratingiem Banku Pekao. Fitch zwracał także uwagę na rosnącą synergię Banków w odniesieniu do realizowanych od 2020 roku transakcji poolingu i wynikającą z tego procesu zmianę modelu biznesowego Banku.
Jak ocenił Fitch, na zmianę perspektywy ocen ratingowych z „Negatywnej” na „Stabilną” wpłynęło również obserwowane w Polsce ożywienie gospodarcze, które wspiera średnioterminowe oczekiwania Fitch dotyczące wskaźników jakości aktywów i stopniowej odbudowy rentowności operacyjnej Banku. Fitch wskazał również, że obniżki stóp procentowych w 2020 r. oraz pogarszające się perspektywy dla środowiska operacyjnego polskich banków w dużym stopniu wpływały na wcześniejsze obniżenie perspektywy ratingu Banku Pekao o raz Banku.
Nadany przez Fitch rating inwestycyjny daje możliwość emitowania papierów wartościowych o wysokim poziomie bezpieczeństwa i pozyskiwania przez Bank długoterminowych ś rodków na działalność kredytową.
7. Wpływ pandemii Covid-19 na działalność Banku
Otoczenie gospodarcze, prawne i regulacyjne Banku podlegało od 2020 roku wielu zmianom w związku z wprowadzeniem w Polsce stanu epidemii związanej z pandemią Covid-19. W szczególności pogorszenie sytuacji finansowej obywateli wymusiło na instytucjach państwowych wprowadzenie regulacji prawnych mających na celu zarówno ograniczanie rozprzestrzeniania się wirusa, jak i przygotowanie działań pomocowych dla przedsiębiorstw, osób fizycznych i instytucji, w tym instytucji finansowych.
7.1. Organizacja pracy
W wyniku wprowadzenia stanu pandemii w 2021 roku Bank funkcjonował w warunkach obostrzeń związanych z koniecznością zapobiegania rozprzestrzenianiu się wirusa SARS-CoV-2. Mając na uwadze sprawne zarządzanie organizacją, w Banku został powołany Sztab Kryzysowy, który na bieżąco monitoruje i podejmuje decyzje dotyczące organizacji pacy. W całym 2021 roku kontynuowano hybrydowy tryb pracy, przy czym większość pracowników realizowała swoje zadania w trybie zdalnym.
Bank nie posiada sieci placówek własnych w których prowadzona jest obsługa klientów, wobec czego nie były konieczne szerokie działania prewencyjne w odniesieniu do sposobu obsługi bezpośredniej klientów. Klienci byli na bieżąco informowani o działalności Banku w warunkach pandemii poprzez serwis internetowy www.pekaobh.pl , a wizyty w centrali
Banku zostały ograniczone wyłącznie do niezbędneg o minimum.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
13
7.2. Wpływ na ryzyko prowadzonej działalności
W działalności kredytowej Banku w 2021 roku wciąż odczuwalne były skutki pandemii Covid-19, choć w mniejszym stopniu niż w 2020 roku.
W związku z utrzymującym się zagrożeniem pandemią na terenie Polski Związek Banków Polskich opublikował „Stanowisko banków w zakresie ujednolicenia zasad oferowania dalszych narzędzi pomocowych dla klientów sektora bankowego w związku z reaktywacją Wytycznych EBA”. Na mocy tego stanowiska w I kwartale 2021 r. Bank wprowadził „Dyspozycję zawieszenia spłaty raty kredytu udzielonego przedsiębiorcom” ograniczoną do podmiotów będących przedsiębiorcami uprawnionymi do świadczeń z Tarczy Finansowej PFR 2.0 ze względu na branżę (z rozszerzeniem na przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie wynajmu powierzchni w obiektach handlowych lub usługowych, w tym parkach handlowych, o powierzchni sprzedaży lub świadczenia usług powyżej 2000 m 2 ) pod warunkiem, tacy przedsiębiorcy zawarli umowę kredytową do dnia 13 marca 2020 r. włącznie i posiadali zdolność kredytową wg stanu na koniec 2019 r. Bank odnotował jednostkowe przypadki zawieszenia spłaty kredytu przez podmioty uprawnione do skorzystania z tego rozwiązania.
Na podstawie ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem Covid-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, zmienionej ustawą z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami Covid-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem Covid-19 (Dz. U. poz. 1086), w 2021 roku Bank umożliwiał klientom skorzystanie z zawieszenia ustawowego wykonania umowy na mocy postanowień Tarczy 4.0. Polegało ono na możliwości zawieszenia przez kredytobiorcę wykonywania umowy kredytu na okres od 1 do 3 miesięcy, jeśli po 13 marca 2020 r. kredytobiorca utracił pracę lub inne główne źródło dochodu. W tym zakresie w 2021 r. Bank zawiesił wykonywanie 17 umów, przy czym na dzień 31 grudnia 2021 r. aktywne były 2 takie zawieszenia.
Skutki zamrożenia gospodarki dotknęły w szczególności przedsiębiorstwa prowadzące działalność w branżach związanych z turystyką, gastronomią i handlem. Ze względu na ryzyko branży Bank przeklasyfikował w 2020 r. do koszyka 2 (ekspozycje, w przypadku których nastąpił znaczny wzrost ryzyka od momentu początkowego ujęcia, lecz nie dotknięte utratą wartości) hotele i duże galerie handlowe i na dzień 31 grudnia 2021 r. utrzymał klasyfikację w tym zakresie. Osoby fizyczne korzystające z Tarczy 4.0 i deklarujące utratę dochodu klasyfikowane przez Bank do koszyka 3 (ekspozycje, w przypadku których nastąpiła utrata wartości). Bank szczególnie monitoruje spłaty osób fizycznych, które skorzystały z tarczy 4.0 i podejmuje działania w celu uzdrowienia tych kredytów.
W wyniku wdrożenia przez Bank działań pomocowych w okresie pandemii wynikających z moratorium Covid-19 oraz regulacji przyjętych w ramach tzw. „tarczy antykryzysowej”, do dnia 31 grudnia 2021 r. wsparciem zostało objętych 560 kredytów (4,18% wolumenu) o wartości bilansowej brutto 313,44 mln zł, co stanowi 8,37% wartości bilansowej brutto portfela kredytowego Banku. W 2021 r. takim wsparciem objęto 19 kredytów o w artości bilansowej brutto 5,59 mln zł.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
14
Poniższa tabela prezentuje kredyty, które podlegały zawieszeniu na mocy moratorium Covid-19 oraz zawieszeniu wynikającego z postanowień Tarczy 4.0:
(tys. zł)
Gospodarstwa domowe (1)
Firmy
RAZEM
31.12.2021
31.12.2021
koszyk 1
koszyk 2
koszyk 3
koszyk 1
koszyk 2
koszyk 3
31.12.2021
Wartość bilansowa brutto kredytów podlegającym moratorium Covid- 19/Tarcza 4.0
63 471
65 413
63 041
10 369
82 782
28 367
313 443
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe
-89
-13 734
-39 862
-15
-554
-3 551
-57 805
Wartość bilansowa netto kredytów podlegającym moratorium Covid- 19/Tarcza 4.0
63 382
51 679
23 179
10 354
82 228
24 816
255 638
(1) Osoby fizyczne i przedsiębiorstwa indywidualne.
7.3. Efektywność procesów windykacyjnych i restrukturyzacyjnych
Efektywne prowadzenie procesów windykacyjnych i restrukturyzacyjnych w istotnym stopniu zostało ograniczone poprzez zmiany w otoczeniu prawnym w związku z pandemią. Wprowadzone rozwiązania prawne, takie jak m.in. ograniczenie możliwości egzekucji z nieruchomości mieszkalnych, reorganizacja pracy sądów i organów egzekucyjnych, przyczyniły się do zawieszenia wielu postępowań komorniczych i wydłużen ia procesów odzyskiwania należności .
Pomimo wspomnianych wyżej utrudnień Bank w 2021 roku skutecznie realizował działania restrukturyzacyjne i windykacyjne. Było to możliwe dzięki zwiększeniu intensywności kontaktów z klientami i monitorowaniu ich sytuacji, szybką reakcję w przypadku pojawienia się zagrożeń związanych z pogorszeniem sytuacji finansowej czy prawnej i poszukiwanie rozwiązań zmierzających do umożliwienia klientowi spłaty zadłużenia przy uwzględnieniu specyfiki jego sytuacji oraz interesu Banku.
W 2021 roku Bank zawierał z klientami w restrukturyzacji i windykacji porozumienia i umożliwiał im dobrowolną sprzedaż nieruchomości. Efektem tych działań były wysokie odzyski zrealizowane w 2021 r. Przyczyniły się one w dużym stopniu do poprawy jakości portfela kredytowego Banku.
7.4. Jakość portfela kredytowego
Pomimo trwającej pandemii Covid-19 Bank w 2021 r. nie obserwował istotnego pogorszenia jakości aktywów kredytowych. Negatywnym czynnikiem wpływającym na wartość kredytów niepracujących (koszyk 3, „NPL”) było przeklasyfikowanie do tego segmentu kredytów hipotecznych w CHF udzielonych osobom fizycznym, w odniesieniu do których to kredytów kredytobiorcy kwestionują ważność umowy na drodze sąd owej.
Wartości bilansowa brutto przeklasyfikowanych z tego tytułu wierzytelności wyniosła według stanu na koniec 2021 r. 39,6 mln (1,1% portfela kredytowego). Wolumen kredytów NPL w 2021 r. zwiększył się o 30,1 mln zł, zaś wskaźnik udziału kredytów NPL w portfelu kredytowym Banku obniżył się z 11,6% według stanu na koniec grudnia 2020 r. do 9,4% według stanu na koniec grudnia 2021 r.
Udział ekspozycji przekraczających 10% funduszy własnych w portfelu kredytowym obniżył się w 2021 r. o 9,7 p.p. i wyniósł 17,2%.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
15
8. Otoczenie regulacyjno-prawne
8.1. Kredyty hipoteczne w CHF
Bank, jako jedyny wśród banków hipotecznych działających na polskim rynku, posiada portfel kredytów hipotecznych w CHF. W konsekwencji jednym z ważniejszych czynników w zakresie otoczenia regulacyjno-prawnego Banku jest kwestia kredytów hipotecznych indeksowanych i denominow anych do CHF.
Ryzyko prawne związane z tym portfelem kredytów zwiększyło się po wydaniu w październiku 2019 r. orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (wyrok TSUE w sprawie C-260/18). Od czasu wydania przedmiotowego wyroku obserwowany jest istotny wzrost liczby pozwów przeciwko bankom, w których to pozwach kredytobiorcy wnoszą o unieważnienie umów kredytów indeksowanych i denominow anych do CHF.
W dniu 29 stycznia 2021 r. Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego skierowała wniosek o rozstrzygnięcie przez skład pełny Izby Cywilnej rozbieżności w wykładni prawa występujących w orzecznictwie Sądu Najwyższego dotyczących najważniejszych zagadnień prawnych pojawiających się na kanwie umów kredytów indeksowanych i denominowanych do walut innych niż złoty. Zagadnienia objęte wnioskiem dotyczyły w szczególności możliwości uzupełnienia abuzywnych klauzul indeksacyjnych lub denominacyjnych innymi klauzulami (w tym odnoszącymi się do kursu średniego NBP), możliwości utrzymania w mocy umów kredytów po wyłączeniu z nich klauzul abuzywnych (z rozróżnieniem na umowy indeksowane i denominowane), możliwości stosowania teorii salda lub teorii dwóch kondykcji do rozliczania wzajemnych roszczeń banków i kredytobiorców na wypadek unieważnienia umowy kredytu, terminów przedawnienia roszczeń związanych z nieważnością umowy kredytu oraz możliwości żądania wynagrodzenia przez daną stronę za korzystanie z kapitału przez okres przed stwierdzeniem nieważności kredytu. Uzasadnieniem przedmiotowego wniosku jest bardzo duże zróżnicowanie treści wyroków dotyczących kredytów indeksowanych i denominowanych wydawanych przez Sąd Najwyższy oraz sądy powszechne.
Decyzją pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 2 września 2021 r. skierowano do TSUE pytania w sprawie III CZP 11/21 odnoszące się do kwestii proceduralnych i formalnych związanych z postępowaniem toczącym się z inicjatywy Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego. Wobec skierowania pytań do TSUE dalszy bieg sprawy został wstrzymany na trudny do oszacowania czas, co powoduje, stan niepewności prawnej w odniesieniu do kredytów indeksowanych i denominowanych do CHF nadal się utrzymuje.
W I półroczu 2021 roku zapadły także inne orzeczenia, które nie pozostawały bez wpływu na sytuację związaną z kredytami indeksowanymi i denominowanymi. Wśród nich należy wymienić m.in. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2021 roku w sprawie III CZP 6/21 odnoszącą się do zagadnień przedstawionych przez Rzecznika Finansowego w kwestii rozliczeń stron w razie stwierdzenia nieważności lub upadku umowy o kredyt indeksowany i denominowany wskazując, że w takim przypadku zastosowanie ma teoria dwóch kondykcji (istnienie dwóch niezależnych roszczeń stron). W dniu 29 kwietnia 2021 r. TSUE wydał wyrok w sprawie C-19/20, w którym odpowiedział na pytania Sądu Okręgowego w Gdańsku na tle sprawy dotyczącej kredytu indeksowanego do CHF, wskazując m.in. na wyłączną kompetencję sądów krajowych w zakresie skutków stwierdzenia abuzywności poszczególnych klauzul umownych, w tym przysługiwania bankom roszczeń wobec kredytobiorców za bezumowne korzystanie z kapitału.
Biorąc pod uwagę utrzymujący się w sektorze bankowym, w tym w Banku, wzrost liczby pozwów dotyczących kredytów hipotecznych w CHF oraz niejednolitość w linii orzeczniczej dotyczącej powyższych kredytów, w 2021 r. Bank dokonał aktualizacji oszacowania rezerwy na przedmiotowe ryzyko. Na dzień 31.12.2021 r. rezerwa ta wyniosła 119,3 mln w porównaniu do 26,1 mln zł na dzień 31 grudnia 2020 r.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
16
8.2. Prace nad wdrożeniem regulacji europejskich do ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych
W związku z uchwaleniem w dniu 27 listopada 2019 r. Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2126 w sprawie emisji obligacji zabezpieczonych i nadzoru publicznego nad obligacjami zabezpieczonymi oraz zmieniającej dyrektywy 2009/65/WE i 2014/59/UE, w 2021 roku toczyły się prace nad wdrożeniem jej postanowień do polskiego porządku prawnego.
W dniu 7 stycznia 2021 roku Ministerstwo Finansów przekazało do konsultacji projekt nowelizacji ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych. Wśród propo nowanych zmian znalazły się m.in.
obniżenie ustawowego poziomu nadzabezpiecze nia listów zastawnych ze 110% do 105%,
rozszerzenie katalogu aktywów mogących stanowić zabezpieczenie publicznych listów zastawnych m.in. o obligacje emitowane przez JST,
zmiana zasad kalkulacji nadwyżki utrzymywanej w rejestrze zabezpieczenia listów zastawnych jako tzw. bufor płynności,
powiązanie maksymalnej wysokości zobowiązań z tytułu zaciągniętych przez bank hipoteczny kredytów i pożyczek w relacji do wysokości funduszy własnych z wymogiem utrzymywania wskaźnika NSFR na poziomie indywidualnym,
uchylenie obecnego wymogu dotyczącego ujawnienia w księdze wieczystej informacji o dokonaniu wpisu wierzytelności do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych,
doprecyzowanie warunków kwalifikowania instrumentów pochodnych do puli aktywów stanowiących zabezpieczenie listów zastawnych,
zwiększenie wymogów informacyjnych i sprawozdawczych dotyc zących programów emisji listów zastawnych,
ustanowienie szczególnych cyklicznych obowiązków sprawozdawczych dla banków hipotecznych wobec Komisji Nadzoru Finansowego oraz wymogów w zakresie publikowania informacji o realizowanych programach emisji listów zastawnych.
Prace legislacyjne odnoszące się do przedmiotowego projektu nie zostały zakończone w 2021 r. i kontynuowane w 2022 r. W dniu 18 lutego 2022 r. projekt ustawy wpłynął do Sejmu, a w dniu 21 lutego 2022 r. został skierowany do I czytania na posiedzeniu Sejmu. Zakładany termin jej wejścia w życie to 8 lipca 2022 r. Termin ten jest zgodny z wymogami Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/212 6.
Wejście w życie ww. ustawy będzie stanowić element harmonizacji rynków listów zastawnych w Unii Europejskiej. Wpływ ustawy na aktualną sytuację polskich banków hipotecznych będzie ograniczony z uwagi na to, że ustawa o listach zastawnych i bankach hipotecznych w obecnym brzmieniu inkorporuje w sobie znaczną część rozwiązań przyjętych przez prawodawcę europejskiego w Dyrektywie 2019/21 26.
Dodatkowo projektowana nowelizacja zawiera postanowienia, które nie wynikają bezpośrednio z Dyrektywy 2019/2126, a które mają na celu ułatwienie działalności operacyjnej polskich banków hipotecznych oraz zwiększenie atrakcyjności listów zastawnych z perspektywy inwestorów.
8.3. Zmiany w Prawie bankowym
W II półroczu 2021 r. weszła w życie ustawa z dnia 25 lutego 2021 r. o zmianie ustawy Prawo bankowe i niektórych innych ustaw. Przedmiotowa ustawa stanowi implementację do polskiego porządku prawnego Rozporządzenia Parlamentu
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
17
Europejskiego i Rady (UE) 2019/876 z dnia 20 maja 2019 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do wskaźnika dźwigni, wskaźnika stabilnego finansowania netto, wymogów w zakresie funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych, ryzyka kredytowego kontrahenta, ryzyka rynkowego, ekspozycji wobec kontrahentów centralnych, ekspozycji wobec przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, dużych ekspozycji, wymogów dotyczących sprawozdawczości i ujawniania informacji, a także rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Rozporządzenie CRR II) oraz Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/878 z dnia 20 maja 2019 r. zmieniająca dyrektywę 2013/36/UE w odniesieniu do podmiotów zwolnionych, finansowych spółek holdingowych, finansowych spółek holdingowych o działalności mieszanej, wynagrodzeń, środków i uprawnień nadzorczych oraz środków ochrony kapitału (Dyrektywa CRD V).
Zmiany w zakresie Rozporządzenia CRR II dotyczą w szczególności wprowadzenia obowiązku stosowania spełniania przez banki wymogu utrzymywania wskaźnika stabilnego finansowania netto (NSFR), który uzupełni wzmocnione profile finansowania instytucji i będzie stanowił zharmonizowany standard służący określeniu wysokości stabilnych i długoterminowych źródeł finansowania określa relację stabilnych źródeł finansowania instytucji (preferując finansowanie o terminie zapadalności powyżej 12 miesięcy) do aktywów ważonych wskaźnikami wymaganego stabilnego finansowania. Rekomendacje Komisji Nadzoru Finansowego (KNF)
8.3.1. Rekomendacja S
Zgodnie z wymogami KNF na dzień 30 czerwca 2021 r. Bank zakończył prace mające na celu dostosowanie się do wytycznych znowelizowanej Rekomendacji S dotyczącej dobrych praktyk w zakresie zarządzania ekspozycjami kredytowymi zabezpieczonymi hipotecznie.
Znowelizowana Rekomendacja S wskazuje m.in., że bank powinien umożliwić klientowi detalicznemu zmianę formuły oprocentowania kredytu ze zmiennej stopy procentowej na stałą stopę procentową lub okresowo stałą stopę procentową, przy czym dotyczy to również umów kredytowych zawartych przed wejściem w życie niniejszej Rekomendacji. Mając na uwadze powyższe wytyczne Bank, od 1 lipca 2021 r. wprowadził możliwość zmiany formuły oprocentowania na okresowo stałe dla klientów z portfela Banku posiadających kredyty hipoteczne w PLN.
8.3.2. Rekomendacja Z
W październiku 2020 r. KNF przyjęła rekomendację Z dotyczącą zasad ładu wewnętrznego w bankach. Postanowienia Rekomendacji Z zostały opracowane przede wszystkim z uwzględnieniem wytycznych Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego oraz Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych, a także wybrane zalecenia z wytycznych innych organizacji międzynarodowych. Rekomend acja Z weszła w życie z dniem 1 stycznia 2022 r.
Celem rekomendacji jest upowszechnienie dobrych praktyk oraz przeciwdziałanie stosowaniu nieprawidłowych zasad w kwestii ładu wewnętrznego. Rekomendacja zawiera wytyczne dotyczące zasad ładu wewnętrznego w bankach, zasad działania i wzajemnych relacji rady nadzorczej i zarządu, zarządzania konfliktami interesów, polityki zlecania czynności na zewnątrz, zasad wynagradzania oraz polityki dywidendowe j, zarzadzania ryzykiem oraz ujawniania informacji.
W 2021 r. Bank dokonał analizy luki w ramach przyjętych rozwiązań rekomendacji Z oraz zrealizował prace mające na celu dostosowanie procesów i regulacji wewnętrznych do jej wytycz nych.
8.3.3. Rekomendacja R
Rekomendacja R stanowi zbiór dobrych praktyk w zakresie klasyfikacji ekspozycji, szacowania oraz ujmowania oczekiwanej straty kredytowej, a także procesu zarządzania ryzykiem kredytowym. Wejście w życie MSSF 9 zdezaktualizowało wytyczne poprzedniej Rekomendacji R (która bazowała na standardzie MSR 9) i stworzyło konieczność jej aktualizacji. Zapisy uwzględniają doświadczenia nadzoru i podmiotów rynkowych związane ze stosowaniem MSSF 9. Rekomendacja R weszła w życie z dniem 1 stycznia 2022 roku .
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
18
Rekomendacja R koncentruje się na następujących obszarach: obowiązkach Zarządu i Rady nadzorczej w zakresie nadzoru nad zarządzaniem ryzykiem w Banku, wymogach szacowania oczekiwanych strat kredytowych, zasadach dotyczących wyceny ekspozycji kredytowych i zab ezpieczeń oraz modeli MSSF9, ujawniania informacji.
W 2021 roku Bank dokonał analizy luki w ramach przyjętych rozwiązań rekomendacji R oraz zrealizował prace mające na celu dostosowanie procesów i regulacji wewnętrznych do jej w ytycznych.
8.4. Zaprzestanie publikacji niektórych wskaźników LIBOR
W dniu 5 marca 2021 r. brytyjski organ nadzoru Financial Conduct Authority (FCA) poinformował o zaprzestaniu opracowywania wskaźników referencyjnych LIBOR CHF i LIBOR EUR wraz z dniem 31.12.2021 r.. Ponadto w przypadku LIBOR USD zaprzestanie opracowywania nastąpi z końcem czerwca 2023 r.
Zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2021/1847 z dnia 14 października 2021 roku w sprawie wyznaczenia ustawowego zamiennika dla niektórych terminów zapadalności stopy LIBOR dla franka szwajcarskiego (CHF LIBOR), od 1 stycznia 2022 r. wskaźniki referencyjne z rodziny SARON Compound wraz z odpowiednią korektą będą stosowane z mocy prawa we wszystkich umowach oraz instrumentach finansowych, które nie posiadały na dzień wejścia w życie ww. rozporządzenia odpowiednich klauzul awaryjnych (klauzul na wypadek zaprzestania opracowywania wskaźnika referencyjnego).
W związku z powyższymi zmianami Bank skierował stosowną komunikację do klientów posiadających umowy kredytowe. Bank przygotował również dedykowaną stronę internetową https://www.pekaobh.pl/strefa-klienta-main/wskazniki-
referencyjne.html skierowaną do klientów poszukujących informacji w tym zakresie.
Wpływ reformy głównych wskaźników referencyjnych stopy procentowej na działalność Banku został opisany również w nocie 27 i 44 Sprawozdania Finansowego Pekao Banku Hipotecznego S.A. w Warszawie za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2021 r.
9. Wyniki Banku za 2021 rok
9.1. Główne czynniki wpływające na wynik finansowy
9.1.1. Wynik z tytułu odsetek
Wynik z tytułu odsetek wyniósł 43 278 tys. i był wyższy o 8 583 tys. zł, tj. o 24,74% w porównaniu z wynikiem osiągniętym w analogicznym okresie 2020 r. Jest to efekt wzrostu skali działalności Banku, przede wszystkim zwiększenia portfela kredytowego w związku z przeprowadzonymi transakcjami poolingu. Na wynik miał także wpływ spadek kosztu finansowania działalności Banku listami zastawnymi (zastąpienie zapadających emisji nowymi seriami o niższych marżach).
9.1.2. Wynik z tytułu prowizji
Wynik z tytułu prowizji i opłat wyniósł -1 226 tys. i był niższy o 925 tys. r/r. Było to efektem niższych przychodów prowizyjnych z tytułu wcześniejszych spłat kredytów przez klientów Banku, a także kosztami związanymi z objęciem wybranych ekspozycji komercyjnych gwarancjami pokrycia straty kredytowej udzielon ymi przez Bank Pekao.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
19
9.1.3. Ogólne koszty administracyjne
Ogólne koszty administracyjne wyniosły 27 270 tys. i były wyższe o 2 584 tys. r/r (+10,47%). Na wysokość poniesionych kosztów administracyjnych miały wpływ przede wszystkim wzrost kosztów outsourcingu związanego z obsługą kredytów przeniesionych z Banku Pekao do Banku w ramach transakcji poolingu. W związku z modernizacją infrastruktury informatycznej Banku zrealizowaną w poprzednich latach, odnotowano również wzrost kosztów amortyzacji. Wartość składek i wpłat na Bankowy Fundusz Gwarancyjny w 202 1 r. wyniosła 1 761 tys. zł była niższa o 594 tys. zł niż w 2020 r.
9.1.4. Wynik z tytułu odpisów
Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe wyniósł -96 980 tys. i był wyższy o 78 809 tys. r/r. Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe bez uwzg lędnienia rezerwy na ryzyko prawne z tytułu kredytów aktywnych w CHF w roku 2021 wyniósł -8 649 tys. w porównaniu do -11 249 tys. w roku 2020, m.in. dzięki zanotowanym znaczącym odzyskom z windykacji. Wysokość utworzonej rezerwy na ryzyko prawne z tytułu kredytów aktywnych w CHF wyniosła 88 331 tys. zł i była wyższa o 81 409 tys. zł niż w 2020 r..
9.1.5. Pozostały wynik operacyjny
Pozostały wynik operacyjny wyniósł -6 430 tys. i był niższy o 3 493 tys. r/r. Główny wpływ na wysokość pozostałego wyniku operacyjnego miał wynik z rezerw z tytułu ryzyka prawnego dotyczącego spłaconego portfela kredytów w CHF, który wyniósł -6 535 tys. w porównaniu do -7 164 tys. w 2020 r. Ponadto w 2021 r. Bank poniósł koszty sądowe w związku z toczącymi się sprawami sądowymi dotyczącymi kredytów hipotecznych w C HF w wysokości 413 tys. zł.
9.2. Podsumowanie wyniku netto za 2021 rok
9.2.1. Wynik netto skorygowany o pozycje nadzwyczajne
Wynik netto skorygowany o pozycje nadzwyczajne to wynik netto skorygowany o koszty z tytułu rezerw na ryzyko prawne kredytów hipotecznych w CHF i koszty sądowe związane ze sprawami sądowymi dotyczącymi kredytów hipotecznych w CHF.
W 2021 r. skorygowany wynik netto wyniósł 4 868 tys. i był wyższy o 3 167 tys. od skorygowanego wyniku netto za 2020 r.
9.2.2. Wynik netto raportowany
W 2021 r. raportowany wynik netto wyniósł -90 342 tys. i był niższy o 77 957 tys. od raportowanego wyniku osiągniętego w 2020 r.
Wartości skorygowane o pozycje nadzwyczajne
Wartości raportowane
Kluczowe wskaźniki
31.12.2021
Zmiana r/r
31.12.2021
31.12.2021
ROE
1,67%
+1,06 p.p.
-33,44%
-29,02 p.p.
C/I (bez kosztów BFG)
57,49%
-0,33 p.p.
60,51%
+2,17 p.p.
TCR
19,30%
+ 3,79 p.p.
14,40%
-1,11 p.p.
Główne pozycje rachunku zysków i strat zostały opisane w rozdziale 11 niniejszego Sprawozdania.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
20
9.3. Stosowane w 2021 roku stawki oprocentowania dla kredytów hipotecznych
Stawka referencyjna
Przeciętna wartość stopy procentowej
WIBOR 3M
0,5409%
WIBOR 6M
0,6344%
EURIBOR 3M
-0,5487%
EURIBOR 6M
-0,5232%
LIBOR-CHF 3M
-0,7602%
LIBOR-CHF 6M
-0,7148%
10. Kierunki rozwoju Banku
10.1. Przewidywane otoczenie zewnętrzne w 2022 roku
Biorąc pod uwagę obserwowany w II połowie 2021 r. wzrost dynamiki cen towarów i usług konsumpcyjnych, opóźnienia inwestycji publicznych oraz rozpoczęty cykl podwyżek stóp procentowych, w 2022 r. można spodziewać się niższego tempa wzrostu gospodarczego niż to odnotowane w roku 2021 r. Istotnymi czynnikami mogącymi negatywnie wpłynąć na polską gospodarkę także materializacja negatywnych scenariuszy rozwoju epidemii oraz zagrożenia związane z sytuacją geopolityczną. Struktura i tempo wzrostu gospodarki będą miały wpływ na popyt na produkty bankowe, a także znajdą swoje odzwierciedlenie w kosztach ryzyka ponoszonych p rzez sektor bankowy.
Jednym z kluczowych czynników mających wpływ na wyniki finansowe banków jest polityka monetarna. Jeszcze w 2021 r. znaczące przyspieszenie inflacji skłoniło Radę Polityki Pieniężnej do rozpoczęcia cyklu podwyżek stóp procentowych: do końca 2021 r. stopa referencyjna NBP wzrosła do 1,75% z 0,10% na koniec 2020 r. Oczekiwania rynkowe oraz retoryka Prezesa NBP wskazują jednoznacznie na kontynuację podwyżek stóp procentowych, których to skala może być porównywalna lub przekraczać skalę podwyżek odnotowanych w 2021 r. Wzrost rynkowych stóp procentowych w PLN może przełożyć się na poprawę wyniku odsetkowego ban ków.
Jednym z ważniejszych elementów otoczenia instytucjonalnego pozostanie nadal kwestia kredytów hipotecznych indeksowanych i denominowanych do walut obcych (w szczególności do CHF). Wzrost liczby pozwów sądowych przeciwko bankom obserwowany w całym sektorze wraz z niejednolitą linią orzeczniczą skutkują utrzymującą się niepewnością co do finalnych rozstrzygnięć sporów banków z kredytobiorcami. W konsekwencji ryzyko prawne w tym zakresie będzie nadal mieć negatywny wpływ na wyniki banków posiadających w portfelu kredyty h ipoteczne w CHF, w tym Banku.
10.2. Realizacja misji i wizji
Kontynuując realizację misji i wizji Banku określonej w „Strategii Banku na lata 2019-2021”, w kolejnych latach Bank będzie koncentrował się na rozwoju modelu biznesowego opartego na ścisłej współpracy z Bankiem Pekao w ramach transakcji poolingu. W szczególności Bank będzie prowadził działania zmierzające d o:
zwiększania wartości aktywów poprzez regularną realizację transakcji poolingu oraz wdrożenie agencyjnego modelu sprzedaży we współpracy z Bankiem Pekao,
obniżania kosztów operacyjnych i zwiększania efektyw ności działalności operacyjnej Banku,
zmiany struktury portfela kredytowego poprzez ograniczanie ryzyka koncentracji dużych ekspozycji kredytowych oraz dalsze zwiększanie udziału złotowych kredytów detalicznych w portfelu kredytowym Banku,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
21
skutecznego monitoringu ekspozycji kredytowych, efektywnej restrukturyzacji i windykacji w celu obniżenia wartości portfela niepracującego i ograniczania kosztów ryzyka,
dalszej optymalizacji i automatyzacji procesów związanych z transakcjami poolingu oraz w zakresie obsługi przenoszonych kredytów.
W Sprawozdaniu Zarządu z działalności Banku w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r. zamieszczono sprawozdanie z sytuacji finansowej w wersji uproszczonej, rachunek zysków i strat w wersji uproszczonej i omówiono najważniejsze, wybrane pozycje z tak zaprezentowanych sprawozdań. Sprawozdania zostały sporządzone w polskich złotych, a wszystkie jego wartości, o ile nie wskazano inaczej, zostały pod ane w tysiącach złotych.
Pełna wersja rachunku zysków i strat, sprawozdania z całkowitych dochodów, sprawozdania z sytuacji finansowej, sprawozdania ze zmian w kapitale własnym oraz sprawozdania z przepływów pieniężnych, znajduje się w „Sprawozdaniu Finansowym Pekao Banku Hipotecznego S.A. za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2021 roku”.
11.1. Struktura sprawozdania z sytuacji finansowej
Poniższe tabele przedstawiają sprawozdanie z sytuacji finanso wej Banku w wersji uproszczonej.
31.12.2021
31.12.2020
AKTYWA
TYS ZŁ
STRUKTURA
TYS ZŁ
STRUKTURA
ZMIANA
Kredyty zabezpieczone hipoteką
3 212 342
86,86%
2 271 014
81,80%
41,45%
Kredyty niezabezpieczone hipoteką
298 352
8,07%
343 583
12,37%
-13,16%
Dłużne papiery wartościowe
158 938
4,30%
130 615
4,71%
21,68%
Pozostałe aktywa (1)
28 838
0,77%
31 230
1,12%
-7,66%
Aktywa razem
3 698 470
100,00%
2 776 442
100,00%
33,21%
(1) W skład pozycji „Pozostałe aktywa” wchodzą następujące pozycje ze sprawozdania z sytuacji finansowej: aktywa z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu), pochodne instrumenty zabezpieczające, rzeczowe aktywa trwałe, wartości niematerialne, aktywa z tytułu podatku dochodowego oraz inne aktywa.
31.12.2021
31.12.2020
PASYWA
TYS ZŁ
STRUKTURA
TYS ZŁ
STRUKTURA
ZMIANA
Zobowiązania wobec banków
768 852
20,79%
342 335
12,33%
124,59%
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
2 648 833
71,62%
2 107 024
75,89%
25,71%
Kapitał własny
206 831
5,59%
267 837
9,65%
-22,78%
Pozostałe pasywa (1)
73 954
2,00%
59 246
2,13%
24,83%
Pasywa razem
3 698 470
100,00%
2 776 442
100,00%
33,21%
(1) W skład pozycji „Pozostałe pasywa” wchodzą następujące pozycje ze sprawozdania z sytuacji finansowej: zobowiązania z tytułu pochodnych instrumentów finansowych (przeznaczone do obrotu), pochodne instrumenty zabezpieczające, zobowiązania wobec klientów, zobowiązania z tytułu podatku dochodowego, rezerwy i inne zobowiązania.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
22
11.2. Aktywa
11.2.1. Zmiany w strukturze aktywów
Głównymi pozycjami w aktywach Banku kredyty udzielone klientom zabezpieczone hipoteką i kredyty udzielone klientom niezabezpieczone hipoteką, które na koniec 2021 r. stanowiły odpowiednio 86,86% oraz 8,07% sumy bilansowej (na koniec 2020 r. odpowiednio 81,80% i 12,37%).
Struktura kredytów według segmentów klientów
(tys. zł)
31.12.2021
31.12.2020
ZMIANA
Kredyty
Kredyty – wartość nominalna
3 689 496
2 706 658
36,31%
Osoby fizyczne
2 754 431
1 576 118
74,76%
Firmy
589 176
734 456
-19,78%
Przedsiębiorstwa indywidualne
47 213
51 982
-9,17%
Jednostki samorządu terytorialnego
298 676
344 102
-13,20%
Kredyty – odsetki, korekty wartości
57 499
52 430
9,67%
Kredyty według wartości bilansowej brutto
3 746 995
2 759 088
35,81%
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe
-236 301
-144 491
63,54%
Kredyty według wartości bilansowej netto
3 510 694
2 614 597
34,27%
Łączna wartość nominalna portfela kredytowego Banku na koniec grudnia 2021 r. wyniosła 3 689 496 tys. i była wyższa o 982 838 tys. zł r/r (+36,31% r/r). Największy udział w portfelu kredytów miały:
kredyty udzielone osobom fizycznym, które na koniec grudnia 2021 r. osiągnęły poziom 2 754 431 tys. i były wyższe o 1 178 313 tys. zł, tj. o 74,76 % niż na koniec grudnia 2020 r.,
kredyty udzielone firmom, które na koniec grudnia 2021 r. osiągnęły poziom 589 176 tys. i były niższe o 145 280 tys. zł, tj. o 19,78% niż na koniec grudnia 2020 r.
11.3. Pasywa
11.3.1. Zmiany w strukturze pasywów
Największą pozycję w pasywach Banku stanowią zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych oraz zobowiązania wobec banków.
Na koniec 2021 r. zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych wyniosły 2 648 833 tys. zł, zaś zobowiązania wobec banków 768 852 tys. zł. Łączny udział tych pozycji w sumie bilansowej wyniósł 92,41% (w porównaniu do 88,22% na koniec 2020 r.). Udział kapitału własnego w sumie bilansowej wyniósł 5,59% na koniec 2021 r. (9,65% na koniec 2020 r.).
11.3.2. Źródła finansowania działalności operacyjnej Banku
Zakres czynności Banku jako banku hipotecznego jest ograniczony do katalogu wskazanego w Ustawie o listach zastawnych i bankach hipotecznych. Podstawowym źródłem finansowania działalności banku hipotecznego emisje listów zastawnych, zaś pozostała część finansowania pozyskiwana jest w formie linii kredytowych oraz poprzez emisje obligacji.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
23
Zewnętrzne źródła finansowania
(tys. zł)
31.12.2021
31.12.2020
ZMIANA
Zobowiązania wobec banków
768 852
342 335
124,59%
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
2 648 833
2 107 024
25,71%
Zewnętrzne źródła finansowania razem
3 417 685
2 449 359
39,53%
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
(tys. zł)
31.12.2021
31.12.2020
ZMIANA
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych z tego:
Hipoteczne listy zastawne – wartość nominalna
2 124 970
1 202 258
76,75%
Publiczne listy zastawne – wartość nominalna
224 875
263 375
-14,62%
Obligacje – wartość nominalna
300 000
640 000
-53,13%
Odsetki, korekta wartości
-1 012
1 391
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych, razem
2 648 833
2 107 024
25,71%
Największą część zobowiązań z tytułu emisji papierów wartościowych stanowią hipoteczne listy zastawne. Na koniec grudnia 2021 r. wartość nominalna wyemitowanych przez Bank hipotecznych listów zastawnych wyniosła 2 124 970 tys. zł, co oznacza wzrost o 922 712 tys. r/r (+76,75%). Informacje dotyczące wyemitowanych dłużnych papierów wartościowych według rodzaju znajdują się w nocie 23 Sprawozdania Finansowego Pekao Banku Hipotecznego S.A. w Warszawie za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2021 roku.
11.4. Rachunek zysków i strat
Bank w 2021 r. odnotował stratę netto w wysokości 90 342 tys. wobec straty netto w wysokości 12 385 tys. w 2020 r. Wynik z tytułu odsetek osiągnięty w 2021 r. wyniósł 43 278 tys. i był wyższy o 8 583 tys. (+24,74%) w porównaniu z wynikiem w 2020 roku . Wybrane czynniki wpływające na wynik 2021 r. zostały opisane w rozdziale 9 niniejszego Sprawozdania.
Przychody Banku, obliczane jako suma następujących pozycji: przychody z tytułu odsetek, przychody z tytułu prowizji i opłat, pozostałe przychody operacyjne oraz dodatni wynik na instrumentach finansowych przeznaczonych do obrotu, wynik z tytułu modyfikacji nieistotnej oraz wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenionych według wartości godziwej przez wynik finansowy, wyniosły w 2021 r. 76 042 tys. w porównaniu do 75 112 tys. zł w poprzednim okresie.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
24
Poniższa tabela przedstawia rachunek zysków i strat Banku w wersji uproszczonej
(tys. zł)
01.01.2021-31.12.2021
01.01.2020-31.12.2020
ZMIANA
Przychody z tytułu odsetek
73 517
69 283
6,11%
Koszty z tytułu odsetek
-30 239
-34 588
-12,57%
Wynik z tytułu odsetek
43 278
34 695
24,74%
Wynik z tytułu prowizji i opłat
-1 226
-301
>100%
Wynik na instrumentach finansowych przeznaczonych do obrotu
1 399
4 027
-65,26%
Wynik z tytułu modyfikacji nieistotnej oraz wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenionych według wartości godziwej przez wynik finansowy
-153
466
Pozostałe przychody operacyjne
241
213
13,15%
Ogólne koszty administracyjne
-27 270
-24 686
10,47%
Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe
-96 980
-18 171
>100%
Pozostałe koszty operacyjne
-7 917
-7 643
3,58%
Wynik na działalności operacyjnej
-88 628
-11 400
>100%
Strata przed opodatkowaniem
-88 628
-11 400
>100%
Podatek dochodowy
-1 714
-985
74,01%
Strata za okres
-90 342
-12 385
>100%
11.4.1. Ogólne koszty administracyjne
Ogólne koszty administracyjne w 2021 roku wyniosły 27 270 tys. zł. Były one wyższe o 2 584 tys. (tj. 10,47%) w porównaniu do kosztów w 2020 roku.
(tys. zł)
01.01.2021-31.12.2021
01.01.2020-31.12.2020
ZMIANA
Wynagrodzenia i inne świadczenia pracownicze
15 381
14 684
4,75%
Opłata na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków
1 761
2 355
-25,22%
Pozostałe koszty administracyjne
8 030
6 180
29,94%
Amortyzacja środków trwałych i wartości niematerialnych
2 098
1 467
43,01%
Ogólne koszty administracyjne
27 270
24 686
10,47%
Wzrost kosztów amortyzacji w 2021 roku związany był z poniesionymi znaczącymi nakładami na modernizację infrastruktury informatycznej związanych z przygotowaniem Banku do realizacji systematycznych transakcji poolingu. Znaczącą pozycję w ramach kosztów administracyjnych stanowią również koszty outsourcingu w zakresie obsługi portfela wierzytelności zakupionych przez Bank od Banku Pek ao w ramach transakcji poolingu.
Opłata na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków za 2021 r. wyniosła 1 761 tys. i była niższa o 594 tys. zł, tj. o 25,22% niż w 2020 r.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
25
11.4.2. Rachunek zysków i strat w podziale na kwartały
(tys. zł)
IV kwartał 2021
III kwartał 2021
II kwartał 2021
I kwartał 2021
Przychody z tytułu odsetek
22 481
19 078
17 683
14 275
Koszty z tytułu odsetek
-10 804
-7 349
-6 723
-5 363
Wynik z tytułu odsetek
11 677
11 729
10 960
8 912
Wynik z tytułu prowizji i opłat
-52
-278
-470
-426
Wynik na instrumentach finansowych przeznaczonych do obrotu
281
457
316
345
Wynik z tytułu modyfikacji nieistotnej oraz wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenionych według wartości godziwej przez wynik finansowy
-58
-27
-35
-33
Pozostałe przychody i koszty operacyjne
-8 652
-30
1 164
-158
Ogólne koszty administracyjne
-5 171
-6 485
-6 843
-8 771
Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe
-92 062
-3 447
-3 894
2 423
Wynik na działalności operacyjnej
-94 037
1 919
1 198
2 292
Strata przed opodatkowaniem
-94 037
1 919
1 198
2 292
Podatek dochodowy
210
-410
-686
-828
Strata za okres
-93 827
1 509
512
1 464
11.4.3. Wynik Banku skorygowany o pozycje nadzwycz ajne
Istotny wpływ na wyniki finansowe Banku mają zdarzenia nadzwyczajne związane z portfelem kredytów hipotecznych w CHF, które to kredyty były udzielane przez Bank w latach 2002-20 08.
Na dzień 31 grudnia 2021 r. przeciwko Bankowi toczyło się 161 spraw sądowych dotyczących kredytów hipotecznych w CHF o łącznej wartości przedmiotu sporu w kwocie 82 187 tys. (na dzień 31.12.2020 r. liczba spraw wynosiła 77, a odpowiadająca im wartość przedmiotu sporu 33 712 tys. zł).
W odniesieniu do powyższych pozwów oraz przyszłych możliwych pozwów Bank w 2021 r. dokonał zwiększenia kwoty rezerwy na ryzyko prawne CHF w wysokości 94 866 tys. zł. Kwota ta obciążyła wynik Banku za 2021 r. Szczegóły dotyczące ww. rezerwy zostały zaprezentowane w nocie 39 Sprawozdania Finansowego Pekao Banku Hipotecznego S.A. w Warszawie za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2021 roku.
Ponadto w związku z toczącymi się pozwami sądowymi dotyczącymi kredytów hipotecznych w CHF w 2021 r. Bank poniósł koszty opłat sądowych. Koszty te wyniosły 413 tys. i dotyczyły m.in. opłat sądowych za apelację, opłat sądowych dotyczących zawezwań do próby ugodow ej oraz kosztów zastępstwa procesowego.
Poniżej zaprezentowano wynik Banku za 202 1 i 2020 r. skorygowany o pozycje nadzwyc zajne.
(tys. zł)
01.01.2021 - 31.12.2021
01.01.2020 - 31.12.2020
Wynik za okres - raportowany
-90 342
-12 385
Korekta o pozycje nadzwyczajne, w tym:
95 210
14 086
Rezerwy na ryzyko prawne CHF
94 866
14 086
Koszty sądowe związane z kredytami CHF, netto
344
0
Wynik za okres - skorygowany
4 868
1 701
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
26
12. Ryzyko w działalności Banku
12.1. Struktura i zasady zarządzania ryzykiem
Bank zarządza wszystkimi zidentyfikowanymi rodzajami ryzyka związanego z jego d ziałalnością.
1. Proces zarządzania ryzykiem:
jest adekwatny do skali działalności Banku oraz do istotności, skali i złożoności danego ryzyka, a także jest spójny z zasadami zarządzania ryzykiem w Grupie Pekao,
wspiera realizację strategii zarządzania Bankiem przy zachowaniu zgodności ze strategią zarządzania ryzykiem, w szczególności w zakresie poziomu tolerancji na ryzyko,
jest na bieżąco dostosowywany do nowych czynników i źródeł ryzyka, a metody zarządzania ryzykiem okresowo weryfikowane i walidowane.
2. Metody zarządzania ryzykiem oraz systemy pomiaru ryzyka dostosowane do skali i złożoności działalności Banku oraz charakteru i wielkości ryzyka, na jakie narażony jest Bank.
3. Poziom ryzyka jest regularnie monitorowany i uwzględniany w systemach limitów obowiązujących w Banku. Poziom ryzyka jest regularnie raportowany komórkom i organom nadzorującym.
4. Zarządzanie ryzykiem jest zintegrowane z procesami planowania i kontroli.
5. W celu zapewnienia odpowiedniego poziomu zarządzania ryzykiem występującym w działalności Banku powołano następujące Komitety wspierające działalność Zarządu Ban ku:
Komitet Kredytowy – którego przedmiotem działania jest ryzyko kredytowe,
Komitet Ryzyka Operacyjnego – którego działalność dotyczy ryzyka o peracyjnego i ryzyka braku zgodności,
Komitet Aktywów i Pasywów (ALCO) którego przedmiotem działania pozostałe ryzyka występujące w działalności Banku, w tym w szczególności ryzyko rynkowe i ryzyko p łynności.
6. Bank dokonuje podziału zidentyfikowanych kategorii ryzyka na trzy typy:
ryzyka trwale istotne, w przypadku których nie ma konieczności oceny istotności, gdyż Bank z założenia uznaje je za istotne i które z tego powodu podlegają aktywnemu monitorowaniu i zarząd zaniu;
ryzyka potencjalnie istotnie, w przypadku których ocena istotności podlega okresowej ocenie w oparciu o ustalone kryteria, lecz które niezależnie od tej oceny także podlegają aktywn emu zarzadzaniu;
ryzyka trwale nieistotne, w przypadku których Bank uznaje, nie istotne dla jego działalności i nie ma potrzeby nimi zarządzać; ocena, czy status ryzyk jako trwale nieistotnych nie uległ zmianie podlega corocznej weryfikacji dokonywanej przez Bank w ramach „Procesu oceny Profilu ryzyka i adekwatności ICAAP”.
12.2. Istotne czynniki ryzyka i zagrożeń
Na poziom ryzyka występującego w Banku w 2021 r. nadal miały wpływ skutki pandemii Covid-19, w szczególności w zakresie ryzyka kredytowego związanego z udzielaniem wsparcia klientom spodziewającym się utrudnień w spłacie zobowiązań w związku ze stanem pandemii. Jednocześnie jednak złagodzenie wpływu pandemii na sytuacje gospodarczą obserwowane w 2021 r. oraz rosnący optymizm konsumentów i firm skutkowały ograniczeniem wpływu pandemii na koszty
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
27
ryzyka ponoszone przez Bank w porównaniu do 2020 r. Czynniki wpływające na ryzyko kredytowe zostały opisane w rozdziale 7 niniejszego Sprawozdania.
Jednym z kluczowych czynników wpływających na poziom ryzyka w Banku pozostała nadal kwestia kredytów hipotecznych w CHF, dla których kredytobiorcy kwestionują wierzytelność wobec Banku na drodze sądowej. Biorąc pod uwagę obserwowany w 2021 r. w sektorze bankowym, w tym w Banku, wzrost liczby pozwów dotyczących kredytów hipotecznych w CHF oraz niekorzystne dla Banków orzecznictwo sądów w tym zakresie, na dzień 31 grudnia 2021 r. Bank dokonał aktualizacji oszacowania rezerwy na ryzyko prawne związane z tym portfelem kredytów. Wpływ przedmiotowej rezerwy na wynik finansowy Banku został opisany w rozdziale 9 niniejsze go Sprawozdania.
W 2021 roku Bank nie zidentyfikował nowych rodzajów ryzyka w swojej działalności, a ryzyka identyfikowane przez Bank jako trwale istotne lub potencjalnie istotne zostały wskazane w niniejszej części Sprawozda nia.
12.2.1. Ryzyko kredytowe
W celu ograniczenia poziomu ryzyka kredytowego Bank ustanowił procedury wewnętrzne i procesy zarządzania zarówno ryzykiem dla poszczególnych kredytobiorców, jak i ryzykiem grup kredytobiorców o zbliżonej charakterystyce. W Banku funkcjonują również wewnętrzne limity ekspozycji kredytowych, a kompetencje i proces podejmowania decyzji kredytowych jest uzależniony od oceny poziomu ryzyka związanego z tymi ekspozycjami. Bank przeprowadza także testy warunków skrajnych, oceniając wpływ tych sytuacji na jakość portfela kredytowego i poziom rezerw tworzonych na ekspozycje kredytowe.
W skład ryzyka kredytowego wchodzą następujące rodza je ryzyka:
ryzyko kredytowe Filara I: ryzyko wynikające z nieoczekiwanej zmiany wiarygodności kredytowej kredytobiorcy, która mogłaby spowodować zmianę wartości ekspozycji kredytowej wobec tego kredytobiorcy; zmiana wartości ekspozycji może wynikać przede wszystkim z niewypłacalności kredytobiorcy, który nie jest w stanie regulować zobowiązań umownych lub ze spadku wiarygodno ści kredytowej kredytobiorcy;
ryzyko koncentracji: ryzyko wynikające z zaangażowań wobec pojedynczych klientów lub grupy powiązanych klientów, sektora gospodarki, regionu gospodarczego, specyficznych produktów; ryzyko koncentracji obejmuje zarówno zaangażowania bilansowe, jak i pozabilans owe;
ryzyko rezydualne: ryzyko związane ze stosowaniem przez Bank technik redukcji ryzyka kredytowego, które mogą okazać się mniej efektywne niż oczekiwano - niższa, niż Bank zakłada, wartość nieruchomości w momencie jej potencjalnej egzekucji może wynikać z wielu czynników występujących zarówno po stronie rynku (spadek popyty lub wzrost podaży), jak też być efektem charakterystyki samej nieruchomości (zmiana wartości w czasie w wyniku jej organicznego zużycia).
12.2.2. Ryzyko rynkowe
W celu ograniczenia poziomu ryzyka rynkowego Bank dostosowuje działalność do zewnętrznych i wewnętrznych norm ostrożnościowych, a ekspozycja na ryzyko walutowe i ryzyko stopy procentowej jest cyklicznie monitorowana.
W skład ryzyka rynkowego wchodzą następujące rodza je ryzyka:
ryzyko walutowe: definiowane jako ryzyko poniesienia strat w pozycjach bilansowych i pozabilansowych spowodowanych zmianami kursów walutowych,
ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej: definiowane jako ryzyko zmniejszenia przychodów czy zwiększenia kosztów finansowych (odsetkowych) lub zmniejszenie wartości ekonomicznej kapitału spowodowane niekorzystnymi zmianami rynkowych stóp procentowych (przesunięcie lub zmiana nachylenia krzywej
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
28
dochodowości) lub istotnej zmiany struktury terminowej pozycji wrażliwych (zapadalności, wymagalności lub terminów przeszacowania).
12.2.3. Ryzyko płynności
Ryzyko płynności jest definiowane jako ryzyko związane z tym, Bank może okazać się niezdolny do wywiązywania się ze swych zobowiązań płatniczych (w formie wypłaty środków pieniężnych lub dostawy instrumentu finansowego) niezależnie od tego, czy były one oczekiwane czy nieoczekiwane bez narażenia wyników bieżącej działalności lub swojej kondycji finansowej.
W celu ograniczenia poziomu ryzyka płynności Bank dostosowuje działalność do zewnętrznych i wewnętrznych norm ostrożnościowych, a na potrzeby zarządzania i monitorowania płynnością sporządza raporty płynności. Bank w czerwcu 2021 r. wdrożył do systemu limitów obowiązującego w Banku wskaźnik NSFR, zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/876 z dnia 20 maja 2019 r. Przedmiotowy wskaźnik według stanu na 31 grudnia 2021 r. wyniósł 108,82%.
W obszarze płynności długoterminowej Bank przeprowadza analizy stabilności źródeł finansowania oraz dokonuje pomiaru płynności strukturalnej w oparciu o wskaźniki pokrycia określające stopień finansowania aktywów długoterminowymi pasywami. Bank dokonuje również codziennej kalkulacji nadzorczych miar płynności krótko-, średnio- i długoterminowych.
12.2.4. Ryzyko emisji listów zastawnych
Ryzyko emisji listów zastawnych to ryzyko poniesienia przez Bank strat związanych z koniecznością wykupu przed terminem wymagalności wyemitowanych listów zastawnych w wyniku przekroczenia limitów ustawowych. W celu ograniczenia tego ryzyka Bank stosuje wewnętrzne limity mające na celu zapewnienie wartości rejestru zabezpieczenia listów zastawnych (tj. wierzytelności i środków dodatkowych wpisanych do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych), które to limity wewnętrzne są bardziej restrykcyjne niż limity ustawowe.
Limity ustawowe
Działając w ramach Ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych, Bank szczególną uwagę przykłada do zachowania bezpiecznych poziomów wykorzystania limitów związanych z emitowanymi hipotecznymi i publicznymi listami zastawnymi określonych w ww. ustawie. Ponadto Bank przeprowadza testy płynności w okresach kwartalnych oraz test równowagi pokrycia w okresach półrocznych. W tabeli poniżej zaprezentowane zostały limity ustawowe wskazane w Ustawie o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz poziom ich wykorzystania według stanu na dzień 31 grudnia 2021 r. Żaden z ustawowych limitów w 2021 r. nie został przekroc zony.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
29
Limit
Opis limitu
Wykorzystanie limitu
Limit ustawowy
art. 13 ust. 1
Stosunek ogólnej kwoty wierzytelności z tytułu kredytów zabezpieczonych hipoteką i nabytych wierzytelności innych banków z tytułu takich kredytów, w części przekraczającej 60% bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości do ogólnej kwoty wierzytelności zabezpieczonych hipoteką.
15,26%
30,00%
art. 14
Stosunek wartości hipotecznych listów zastawnych znajdujących się w obrocie do 60% WBH nieruchomości niemieszkalnych lub 80% WBH nieruchomości mieszkalnych, stanowiących przedmiot zabezpieczenia wierzytelności wpisanych do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych oraz środków dodatkowych, wpisanych do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych (minus nadwyżka na odsetki od listów zastawnych w okresie 6 miesięcy).
81,74%
100,00%
art. 15 ust. 1 pkt. 5
Stosunek ogólnej wartości nabytych akcji i udziałów innych podmiotów do funduszy własnych Banku.
0,00%
10,00%
art. 15 ust. 2
Stosunek ogólnej wartości zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz wyemitowanych obligacji do funduszy własnych Banku.
407,50%
600,00%
art. 15 ust. 3
Stosunek ogólnej wartości zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz wyemitowanych obligacji do ogólnej kwoty wierzytelności z tytułu kredytów zabezpieczonych hipoteką i niezabezpieczonych hipoteką, jeżeli kredytobiorcą, gwarantem lub poręczycielem spłaty podmioty wymienione w art. 3 ust. 2 ustawy oraz nabytych wierzytelności innych banków z tytułu takich kredytów.
28,84%
100,00%
art. 17
Stosunek ogólnej wartości listów zastawnych znajdujących się w obrocie do sumy funduszy własnych Banku i rezerwy na zabezpieczenie listów zastawnych.
900,05%
4000,00%
art. 18 ust. 1 cz. 1
Stosunek nominalnej wartości wierzytelności zabezpieczonych hipoteką oraz środków dodatkowych, wpisanych do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych (minus nadwyżka na odsetki od listów zastawnych w okresie 6 miesięcy) do nominalnej wartości hipotecznych listów zastawnych znajdujących się w obrocie.
127,82%
nie mniej niż 110,00%
art. 18 ust. 1 cz. 2
Stosunek nominalnej wartości wierzytelności zabezpieczonych hipoteką do nominalnej wartości hipotecznych listów zastawnych znajdujących się w obrocie.
126,88%
nie mniej niż 85,00%
art. 18 ust. 2
Stosunek kosztów z tytułu odsetek od hipotecznych listów zastawnych znajdujących się w obrocie do przychodów z tytułu odsetek od wierzytelności zabezpieczonych hipoteką oraz środków dodatkowych, wpisanych do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych (minus odsetki od środków przeznaczonych na nadwyżkę).
28,89%
100,00%
art. 23 zd. 1
Stosunek wartości wierzytelności zabezpieczonych hipotekami ustanowionymi w trakcie realizacji inwestycji budowlanych do ogólnej wartości wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie, wpisanych do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych.
0,18%
10,00%
art. 23 zd. 2
Stosunek wartości wierzytelności zabezpieczonych hipotekami ustanowionymi na nieruchomościach przeznaczonych pod zabudowę, zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego do ogólnej wartości wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie, wpisanych do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych.
0,02%
1,00%
art. 18 ust. 1a cz. 1 P
Stosunek nominalnej wartości wierzytelności niezabezpieczonych hipoteką, jeżeli kredytobiorcą, gwarantem lub poręczycielem spłaty podmioty wymienione w art. 3 ust. 2 Ustawy oraz środków dodatkowych, wpisanych do rejestru zabezpieczenia publicznych listów zastawnych (minus nadwyżka na odsetki od publicznych listów zastawnych w okresie 6 miesięcy) do nominalnej wartości publicznych listów zastawnych znajdujących się w obrocie
132,82%
nie mniej niż 110,00%
art. 18 ust. 1a cz. 2 P
Stosunek nominalnej wartości wierzytelności niezabezpieczonych hipoteką, jeżeli kredytobiorcą, gwarantem lub poręczycielem spłaty podmioty wymienione w art. 3 ust. 2 Ustawy do nominalnej wartości publicznych listów zastawnych znajdujących się w obrocie
132,82%
nie mniej niż 85,00%
art. 18 ust. 2 P
Stosunek kosztów z tytułu odsetek od publicznych listów zastawnych znajdujących się w obrocie do przychodów z tytułu odsetek od wierzytelności niezabezpieczonych hipoteką, jeżeli kredytobiorcą, gwarantem lub poręczycielem spłaty podmioty wymienione w art. 3 ust. 2 Ustawy oraz środków dodatkowych, wpisanych do rejestru zabezpieczenia publicznych listów zastawnych (minus odsetki od środków przeznaczonych na nadwyżkę)
44,52%
100,00%
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
30
12.2.5. Ryzyko operacyjne
Ryzyko operacyjne zostało określone jako możliwość wystąpienia straty wynikającej z niedostosowania lub zawodności procesów wewnętrznych, ludzi i systemów lub ze zdarzeń zewnętrznych. Elementem składowym ryzyka operacyjnego jest ryzyko prawne rozumiane jako ryzyko związane ze zmianami w prawie i regulacjach, zgodnością z nimi oraz wykonalnością umów i związaną z nimi odpowiedzialnością.
12.2.6. Ryzyko braku zgodności
Ryzyko braku zgodności zostalo określone jako ryzyko sankcji prawnych bądź regulacyjnych, strat finansowych lub utraty reputacji, na jakie narażony jest Bank w wyniku nieprzestrzegania przepisów prawa, zaleceń regulatorów lub przyjętych przez Bank standardów postępowania mających zastosow anie w jego działalności.
Bank ogranicza ryzyko braku zgodności m.in. poprzez analizę regulacji zewnętrznych mających zastosowanie w działalności Banku, identyfikację obszarów działalności Banku narażonych na ryzyko braku zgodności, organizacyjne rozdzielenie zadań związanych z bieżącym zarządzaniem ryzykiem braku zgodności od zadań związanych z jego kontrolą.
W ramach zarządzania ryzykiem braku zgodności Bank wykorzystuje także wiedzę i doświadczenie Grupy Pekao, wzorując się na rozwiązaniach wykorzystywanych w Grupie po ich wcześniejszym dostosowaniu do skali i specyfiki działalności Banku.
12.2.7. Ryzyko reputacji
Ryzyko reputacji stanowi obecne lub przewidywane ryzyko dla przychodów i kapitału wynikające z negatywnego odbioru wizerunku Banku przez klientów, kontrahentów, akcjonariuszy/inwestorów lub regulatorów. Ze względu na niewielką skalę i zakres działalności Banku, ryzyko to należy postrzegać w kontekśc ie ryzyka reputacji całej Grupy Pekao.
Ryzyko reputacji ograniczane jest poprzez obowiązek przeprowadzania wewnętrznych konsultacji w zakresie nowo wprowadzanych produktów i nowych rodzajów działalności pod kątem oceny ryzyk, które te produkty lub działania mogą generować oraz wprowadzania metod ograniczania tych ryzyk.
12.2.8. Ryzyko biznesowe
Ryzyko biznesowe (w tym ryzyko strategiczne) jest definiowane przez Bank jako ryzyko niekorzystnych, niespodziewanych zmian w wolumenie działalności Banku lub poziomie marż, które nie rezultatem materializacji ryzyka kredytowego, rynkowego ani operacyjnego. Może ono doprowadzić do poważnych strat w dochodach i w konsekwencji do spadku wartości firmy. Ryzyko biznesowe może wynikać przede wszystkim z poważnego pogorszenia się sytuacji rynkowej, zmian w otoczeniu konkurencyjnym lub zmian zachowania klientów , ale może również wynikać ze zmian w otoczeniu prawnym.
Elementem ryzyka biznesowego jest ryzyko strategiczne, czyli ryzyko poniesienia strat z tytułu decyzji lub radykalnych zmian w otoczeniu biznesowym, niewłaściwej realizacji decyzji, braku reakcji na zmiany w otoczeniu biznesowym (na przykład zmianę trendu w cyklu ekonomicznym). Ma ono wpływ na profil ryzyka Banku i w konsekwencji może mieć negatywny wpływ na kapitał, dochody Banku, jak też na jego kierunki rozwoju i zakres działalności w długim terminie.
Ryzyko biznesowe ograniczane jest m.in. poprzez monitorowanie i odpowiednio szybkie reagowanie na zmieniającą się sytuację rynkową, kontrolę skutków ekonomicznych działań podejmowanych przez Bank oraz podejmowanie działań mających na celu ograniczanie kosztów.
12.2.9. Ryzyko zmian warunków makroekonomicznych
Ryzyko zmian warunków makroekonomicznych, które definiowane jest jako ryzyko zmian otoczenia makroekonomicznego, które może mieć wpływ na przyszłe wymogi kapitałowe bądź poziom dostępny ch zasobów finansowych.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
31
Bank ogranicza ryzyko zmian warunków makroekonomicznych poprzez monitorowanie sytuacji rynkowej i ekonomicznej oraz innych zmian zachodzących w otoczeniu gospodarczym Banku w celu podjęcia adekwatnych działań niezwłocznie po stwierdzeniu wystąpienia niekorzystnych dla Banku zjawisk i tendencji zagrażających utrzymaniu kapitałowych miar nadzorczych na wymaganym poziomie.
12.2.10. Ryzyko modeli
Ryzyko modeli jest to ryzyko wdrożenia nieprawidłowo zbudowanych (zdefiniowanych) modeli, niewłaściwego zastosowania modeli lub braku niezbędnej ich aktualizacji. Jest to również ryzyko nienależytej kontroli i monitoringu w trakcie funkcjonowania modelu w Banku. Ryzyko modeli obejmuje ryzyko danych, założeń, metodologiczne oraz administrowania modelami.
Bank ogranicza ryzyko modeli głównie poprzez wprowadzone procedury wewnętrzne mające na celu zapewnienie odpowiedniej jakości modeli oraz zarządzanie nimi.
12.2.11. Ryzyko nadmiernej dźwigni finansowej
Ryzyko nadmiernej dźwigni finansowej jest to ryzyko nadmiernego wzrostu ekspozycji kredytowych w stosunku do funduszy własnych Banku (Tier 1). W przypadku kryzysu finansowego, któremu towarzyszy duża zmienność cen aktywów, wysoka dźwignia finansowa może spowodować problemy płynnośc iowe lub straty Banku.
Bank ogranicza ryzyko nadmiernej dźwigni finansowej poprzez planowanie odpowiedniej struktury kapitałów, planowanie rozwoju aktywów i pasywów (w tym na podstawie analiz niedopasowania aktywów i pasywów), analizę negatywnych scenariuszy w ramach testów warunków skrajnych oraz stosowanie systemu limitów dla wskaźnika nadmiernej dźwigni finansowej.
12.3. Adekwatność kapitałowa
W 2021 r. oraz na dzień bilansowy 31 grudnia 2021 r. Bank spełniał wszystkie wymogi regulacyjne w zakresie wskaźników adekwatności kapitałowej.
Na 31 grudnia 2021 r. łączny współczynnik kapitałowy Banku wyniósł 14,40%, a współczynnik kapitału podstawowego Tier I 11,86%. Na dzień 31 grudnia 2020 r. łączny współczynnik kapitałowy Banku wynosił 15,51%, a współczynnik kapitału podstawowego Tier I 15,51%. Zmiana wysokości współczynników kapitałowych Banku była efektem poniesienia straty w 2021 r., która zmniejszyła kapitał Tier I o 90,3 mln zł. Ponadto w 2021 r. kapitał podstawowy Banku został podwyższony w drodze emisji akcji serii I o łącznej wartości nominalnej 35 mln oraz kapitał Tier II został zwiększony poprzez zaciągnięcie pożyczek podporządkowanych od pod miotu dominującego w łącznej wysokości 10 mln EUR.
Do dnia 30 listopada 2021 r. Bank zobowiązany był utrzymywać dodatkowy indywidualny wymóg kapitałowy nałożony przez Komisję Nadzoru Finansowego wynoszący 0,56% (w tym 0,42% dla kapitału Tier I). Zgodnie z decyzją Komisji Nadzoru Finansowego Bank został w całości zwolniony z konieczn ości utrzymywania tego wymogu z dniem 30 listopada 2021 r.
Szczegółowe informacje dotyczące adekwatności kapitałowej zostały zaprezentowane w notach 45 i 46 Sprawozdania Finansowego Pekao Banku Hipotecznego S.A. w Wa rszawie za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2021 rok u.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
32
13. Organizacja i struktura Banku
13.1. Struktura organizacyjna
W 2021 r. nie wystąpiły zmiany w zakresie struktury organizacyjnej Banku.
Wprowadzona przez Zarząd i zatwierdzona przez Radę Nadzorczą struktura organizacyjna Banku dostosowana jest do wielkości i profilu ponoszonego ryzyka, a także adekwatna do skali i charakteru prowadzonej działalności. W strukturze organizacyjnej została odpowiednio określona podległość służbowa, a zadania oraz zakres obowiązków i odpowiedzialności są wyraźnie przypisane i odpowiednio p odzielone.
Struktura została określona w taki sposób, aby nie zachodziły wątpliwości co do zakresu obowiązków i odpowiedzialności poszczególnych stanowisk. Alokacja odpowiedzialności jest określona w przejrzysty sposób w wewnętrznych regulacjach Banku.
13.2. System Kontroli Wewnętrznej
Bank posiada system zarządzania dostosowany do skali i złożoności jego działania. W ramach systemu zarządzania w szczególności wyróżnia się:
13.2.1. System zarządzania ryzykiem
Celem systemu zarządzania ryzykiem jest identyfikacja, pomiar lub szacowanie, a także monitorowanie ryzyka występującego w działalności Banku służące zapewnieniu prawidłowości procesu wyznaczania i realizacji szczegółowych celów prowadzonej przez Bank działalności.
13.2.2. System kontroli wewnętrznej.
Celami ogólnymi Systemu Kontroli Wewnętrznej są:
zapewnienie skuteczności i efektywności działania Banku ,
zapewnienie wiarygodności sprawozdawczości finansowej,
zapewnienie przestrzegania zasad zarządzania ryzykiem w Ban ku,
zapewnienie zgodności działania Banku z przepisami prawa, regulacjami wewnętrznymi i standardami rynkowymi.
W ramach celów ogólnych Systemu Kontroli Wewnętrznej, Bank identyfikuje szczegółowe cele biorąc pod uwagę następujące aspekty:
zakres i stopień złożoności działalności Banku,
zakres stosowania określonych przepisów prawa, standardów rynkowych oraz obowiązujących w Banku regulacji wewnętrznych, do których przestrzegania zobowiązany jes t Bank,
stopień osiągania planów operacyjnych i biznesowych przyjętych w Banku,
kompletność, prawidłowość i kompleksowość procedur księgowyc h,
jakość (dokładność i niezawodność) systemów: księgowego, sprawozdawczego i operacyjnego,
adekwatność, funkcjonalność i bezpieczeństwo środo wiska teleinformatycznego,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
33
strukturę organizacyjną Banku, podział kompetencji i zasady koordynacji działań pomiędzy poszczególnymi komórkami organizacyjnymi,
system tworzenia i obiegu dokumentów i informacji,
zakres czynności powierzonych przez Bank do wykonania podmiotom zewnętrznym oraz ich wpływ na skuteczność Systemu Kontroli Wewnętrznej w Banku.
Funkcjonujący w Banku System Kontroli Wewnętrznej obejmuje trzy linie obrony:
Pierwsza linia obrony
Jest częścią funkcji kontroli, a działalność komórek w I linii obrony wiąże się z podejmowaniem ryzyka. one odpowiedzialne za utrzymywanie efektywnych mechanizmów kontrolnych i ich przestrzeganie oraz za wykonywanie procedur w zakresie zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej w ramach bieżącej działalno ści.
Druga linia obrony
Związana jest z kontrolą zarządzania ryzykiem na I linii obrony przez pracowników na specjalnie powoływanych do tego stanowiskach lub w komórkach organizacyjnych niezależnie od zarządzania ryzykiem na pierwszej linii obrony. Druga linia obrony realizuje zadania wynikające z funkcji kontroli drugiej linii obrony oraz wspiera pierwszą linię obrony w osiąganiu celów SKW.
Jednostki drugiej linii obrony w ramach działań kontrolnych dokonują własnej niezależnej oceny efektywności funkcjonowania pierwszej linii obrony poprzez: testy, przeglądy i inne formy kontroli.
Trzecia linia obrony
Obejmuje niezależną komórkę audytu wewnętrznego mającą za zadanie badanie i ocenę, w sposób niezależny i obiektywny, adekwatności i skuteczności systemu zarząd zania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej.
Kontrola wewnętrzna jest procesem ciągłym, realizowanym na wszystkich poziomach organizacyjnych Banku. System kontroli wewnętrznej angażuje, w różnych rolach, organy statutowe Banku, poszczególne komórki organizacyjne Banku, osoby nadzorujące i kierujące oraz wszystkich pracownikó w.
Schemat linii obrony w ramach systemu kontroli wewnętrznej Banku:
Komórki I linii obrony
Komórki II linii obrony
Komórki III linii obrony
Komórki organizacyjne z obszaru biznesu oraz komórki wspierające działalność biznesową
Komórki z obszarów:
zarządzania ryzykiem w tym ryzykiem braku zgodności w działalności Banku,
bezpieczeństwa Banku,
walidacji modeli,
ochrony i zarządzania danymi w tym danymi osobowymi,
komitety wspierające zarządzanie (Komitet Kredytowy Banku (KKB), Komitet ryzyka Operacyjnego (KRO),Komitet Aktywów i Pasywów ALCO)
Zespół Audytu
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
34
14. Zasady i polityki obowiązujące w Banku
14.1.1. Strategia kredytowa
Strategia Kredytowa Banku determinowana jest przez specjalistyczny charakter działalności określony w Ustawie o listach zastawnych i bankach hipotecznych i jest zgodna z zasadami działalności prowadzonej przez Grupę Pekao. Strategia podlega corocznej weryfikacji oraz zatwierdzeniu zarówno przez Zarząd Banku, jak i Radę Nadzorczą Banku, która dokonuje oceny zasad zarządzania ryzykiem ekspozycji kredytowych w oparciu o kwartalne raporty ryzyka i/lub sprawozdania Zarządu Banku.
Podstawowym celem Polityki jest wyznaczenie zasad zap ewniających:
efektywne zarządzanie ryzykiem kredytowym,
stabilny i zrównoważony wzrost portfela kredytowego,
utrzymanie jakości aktywów poprzez ograniczanie potencjalnyc h i rzeczywistych strat,
spełnienie wymagań regulacyjnych, w tym zawartych w Rekomendac jach KNF.
Prowadząc działalność kredytową Bank zmierza do budowania portfela jedynie takich kredytów, które mogą być finansowane poprzez emisje hipotecznych lub publicznych listów zastawnych.
Parametry ryzyka związane z działalnością kredytową (apetyt na ryzyko) określone w uchwałach Rady Nadzorczej i/lub Zarządu Banku, a jakiekolwiek odstępstwa od ogólnie obowiązujących zasad kredytowania zawsze wymagają zatwierdzenia na poziomie Zarządu Banku.
W celu zapewnienia transparentności procesu kredytowania poszczególne jego etapy począwszy od pozyskania klienta a na ewentualnej windykacji należności skończywszy rozdzielone pomiędzy komórki organizacyjne Banku, a procesy podejmowania decyzji kredytowych i innych decyzji związanych z obsługą kredytu oraz procesy związane z oceną, monitoringiem i kontrolą ryzyka są ściśle określone i opisane w wewnętrznych reg ulacjach Banku.
Aktualne oprocentowanie większości udzielonych przez Bank kredytów jest ustalane według zmiennej stopy procentowej. Dla kredytów złotowych dla osób fizycznych możliwa jest zmiana formuły oprocentowania na oprocentowanie okresowo stałe. W przypadku kredytów złotowych oprocentowanie zmienne oparte jest o stawkę referencyjną WIBOR, a oprocentowanie okresowo stałe oparte jest o stawkę IRS. W przypadku kredytów dla przedsiębiorstw w EUR stawką bazową jest EURIBOR.
Wysokość stosowanych przez Bank przeciętnych stóp oprocentowania dla kredytów hipotecznych w 2021 r. została opisana w rozdziale 9 niniejszego Sprawozdania.
14.1.2. Zasady Ładu Korporacyjnego
Bank stosuje Zasady Ładu Korporacyjnego dla Instytucji Nadzorowanych przyjęte przez Komisję Nadzoru Finansowego stosując odstępstwa od zasady §8 ust.4, §28 ust. 3 i 4, §29 ust.1 oraz Rozdziału 9 tych Zasad na mocy Uchwały Zarządu 147/2020 z dnia 30 września 2020 r.
14.1.3. Polityka informacyjna
Bank prowadzi przejrzystą Politykę Informacyjną w zakresie adekwatności kapitałowej oraz innych informacji podlegających ogłaszaniu i dotyczących działalności Banku, uwzględniającą potrzeby wszystkich interesariuszy i zapewniającą równy dostęp do informacji. Na stronie internetowej Banku zamieszczane m. in. informacje dotyczące ładu korporacyjnego w Banku, raportów rocznych, okresowych i bieżących, programu emisji listów zastawnych, sposobu składania i rozpatrywania reklamacji Klientów.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
35
W okresie pandemii strona internetowa Banku jest głównym kanałem w zakresie zasad funkcjonowania Banku i obsługi klientów. W szczególności Bank publikował informacje dotyczące dostępnego (m.in. na mocy tarczy antykryzysowej oraz moratorium) pozaustawowego wsparcia dla klientów spodziewających się utrudnień w spłatach kredytów w związku ze skutkami pandemii.
14.1.4. Polityka konfliktów interesów
W Bank obowiązuje Polityka zarządzania konfliktami interesów, która wskazuje okoliczności powodujące powstanie konfliktów interesów oraz określa zasady zarządzania konfliktami interesów lub ujawn iania konfliktów interesów.
W Polityce zostały ujęte zagadnienia dotyczące podstawowych zasad postępowania w zakresie zarządzania konfliktami interesów, umożliwiających ich identyfikację, ocenę ryzyka braku zgodności związaną z danym konfliktem, a także wybór odpowiednich środków zapewniających zapobieganie, minimalizowanie negatywnych skutków lub wygaszanie konfliktów interesów oraz ich monitorowanie. Polityka określa również strukturę zarządzania konfliktami interesów, zasady ujawniania konfliktu interesów, zasady dokumentowania podejmowanych działań, jak również zasady przeprowadzania czynności niezależnego monitorowania w tym zakresie. Zasady zarządzania konfliktami interesów w Pekao Banku Hipotecznym zamieszczane są na stronie internetowej Banku.
14.1.5. Relacje inwestorskie
Działalność Banku w zakresie relacji inwestorskich ma na celu zapewnienie przejrzystej komunikacji z podmiotami rynku kapitałowego i opiera się na wykonywaniu obowiązków informacyjnych w ramach obowiązujących przepisów prawa. Bank publikuje raporty bieżące oraz raporty finansowe w formie elektronicznej na stronie internetowej Banku: www.pekaobh.pl
14.1.6. Polityka zgłaszania naruszeń
Zgodnie z wytycznymi zawartymi w § 6 Zasad Ładu Korporacyjnego w Banku obowiązuje Polityka zgłaszania naruszeń (whistleblowing) wprowadzona Uchwałą Zarządu nr 176/2021 z dnia 2 8 października 2021 r.
Celem tej polityki jest udostępnienie pracownikom bezpiecznych kanałów sygnalizowania zaobserwowanych w Banku praktyk niezgodnych z obowiązującym prawem, nieuczciwych lub nieetycznych (tzw. „naruszeń”) lub uzasadnionych podejrzeń ich zaistnienia, a także zapewnienie, że zgłoszone problemy zostaną poddane analizie i właściwie zarządzone, a zgłaszający je w dobrej wierze będzie chroniony przed działaniami odwetowymi.
14.1.7. Kluczowe funkcje
Zgodnie z obowiązującą „Polityką doboru kandydatów do funkcji członka Zarządu oraz Funkcji Kluczowej oraz oceny odpowiedniości proponowanych i powoływanych członków Zarządu, Rady Nadzorczej oraz osób pełniących Funkcje Kluczowe w Pekao Banku Hipotecznym S.A.” w Banku funkcjonuje jednolity proces doboru osób pełniących kluczowe funkcje, tak aby zapewnić wykonywanie zadań związanych z realizacją planów i strategii biznesowej Banku przez osoby posiadające niezbędną wiedzę, doświadczen ie oraz umiejętności, a także cieszące się dobrą reputacją.
15. Informacje dotyczące zmiennych składników wynagrodzeń
Polityka wynagradzania przyjęta przez Zarząd Banku i zatwierdzona przez Radę Nadzorczą odzwierciedla misję i wartości w podejściu Banku do systemów wynagradzania, definiuje filary wynagradzania, potwierdza wymagania zgodności przyjętych systemów wynagradzania z powszechnie obowiązującym prawem oraz podejście do zagadnienia systemów wynagradzania zapewniające trwałość funkcjonowania Ban ku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
36
Polityka określa również zasady dotyczące ustalania wynagrodzenia całkowitego, systemów motywacyjnych, świadczeń pozapłacowych, w tym zasad wynagradzania Pracowników zajmujących Stanowiska kierownicze w Banku. Zasady te wspierają prawidłowe i skuteczne zarządzanie ryzykiem i zachęcają do niepodejmowania nadmiernego ryzyka, wspierają realizację strategii biznesowej Banku oraz ograniczają konflikty interesów. Ponadto zasady wzmacniają zależność pomiędzy wysokością zmiennej części wynagrodzenia, a realizacją długoterminowego wzrostu wartości dla akcjonariusza i stabilności funkcjonowania Banku.
15.1. Systemy motywacyjne
W Banku funkcjonują dwa podstawowe systemy motywac yjne:
system zmiennego wynagradzania dla kadry zarządzającej,
system oparty na Regulaminie Wynagradzania, którego podstawą jest premia uznaniowa i nagroda specjalna za ponadstandardowy wkład pracy w realizację zadań i projektów.
Obowiązujący w Banku system zmiennego wynagradzania dla kadry zarządzającej stanowi zachętę dla uczestników do szczególnej dbałości o długoterminowe dobro Banku. System ten określa zasady przyznawania, nabywania i wypłaty wynagrodzenia zmiennego dla pracowników, których Bank zidentyfikował jako zajmujących stanowiska kierownicze (tj. mające istotny wpływ na profil ryzyka Banku). Stały element wynagrodzenia ustalany jest z tytułu zajmowanego stanowiska i zakresu odpowiedzialności, a także odzwierciedla poziom doświadczenia oraz umiejętności wymaganych na danym stanowisku. Pozwala redukować ryzykowne zachowania, zniechęca do podejmowania działań skoncentrowanych na wynikach krótkoterminowych, które mogą zagrażać stabilności Banku w długim okresie, a jednocześnie umożliwia prowadzenie elastycznej polityki wynagrodzeń. System zmiennego wynagradzania dla kadry zarządzającej zapewnia kompleksowy pomiar realizacji wyników na poziomie indywidualnym oraz wyników całego Banku, z uwzględnieniem oceny ryzyka i oceny zgodności postępowania uczestnika z przepisami prawa oraz przyjętymi przez Bank standardami.
Od 2020 roku zmianie uległy zasady systemu zmiennego wynagradzania dla Członków Zarządu, które dostosowano do postanowień wskazanych w Uchwale NWZA Banku z dnia 24 października 2019 r. w sprawie zasad kształtowania wynagrodzeń Członków Zarządu.
Podstawą systemu opartego na Regulaminie Wynagradzania jest premia kwartalna, która ma charakter uznaniowy. W ramach środków przeznaczonych na wynagrodzenia tworzony jest fundusz premiowy. Wysokość funduszu, przeznaczonego na wypłaty premii za dany okres, wyliczana jest proporcjonalnie do rzeczywistego poziomu wykonania planowanego wyniku netto za dany kwartał. Przyznanie premii indywidualnej dla pracownika uwzględnia wkład i zaangażowanie w realizację wyznaczonych zadań. Takie rozwiązanie pozwala na zarządzanie poziomem wypłacanych premii w zależności od wyników Banku oraz indywidualnych osiąg nięć.
15.1.1. Polityka oceny odpowiedniości
W celu realizacji zasad wynikających z Zasad Ładu Korporacyjnego, w Banku obowiązuje, wprowadzona Uchwałą Zarządu nr 203/2020, zatwierdzona przez Radę Nadzorczą Banku na mocy Uchwały nr 59/2020 oraz WZA na mocy Uchwały nr 5/2021 „Polityka doboru kandydatów do funkcji członka Zarządu oraz Funkcji Kluczowej oraz oceny odpowiedniości proponowanych i powoływanych członków Zarządu, Rady Nadzorczej oraz osób pełniących Funkcje Kluczowe w Pekao Banku Hipotecznym S.A.”
Przedmiotowa polityka określa kryteria oceny odpowiedniości na etapie powoływania i w toku sprawowania funkcji przez członków Zarządu Banku i Rady Nadzorczej Banku. Reguluje także przebieg procesu oceny odpowiedniości, zadania poszczególnych organów Banku oraz innych podmiotów w procesie oceny odpowiedniości oraz środki naprawcze mające zastosowanie odpowiednio do członków Zarząd u, Rady Nadzorczej oraz osób pełniących kluczowe fun kcje w Banku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
37
Polityka uwzględnia Wytyczne Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego i Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych w sprawie oceny odpowiedniości członków organu zarządzającego i osób pełniących najważniejsze funkcje (ESMA71-99-598 EBA/GL/2017/12, 21/03/2018) oraz Metodykę oceny odpowiedniości członków organów podmiotów nadzorowanych przez Komisję Nadzoru Finansowego.
15.1.2. Polityka różnorodności
W Banku obowiązuje przyjęta przez Radę Nadzorczą Polityka równości płci oraz różnorodności, w odniesieniu do pracowników Banku, w tym do Członków Rady Nadzorczej, Członków Zarządu oraz osób pełniących kluczowe funkcje w Banku. Bank traktuje różnorodność jako jeden z atrybutów kultury organizacyjnej, pozwalający na realizację celów strategicznych w zmieniającym się otoczeniu rynkowym i zróżnicowanych preferenc jach klientów.
Celem strategii różnorodności Banku jest zapewnienie wysokiej jakości realizacji zadań przez jego organy, poprzez wybór kompetentnych osób do pełnienia funkcji w Radzie Nadzorczej, Zarządzie oraz Kluczowych Funkcji w Banku, stosując w pierwszej kolejności obiektywne kryteria merytoryczne oraz uwzględniając korzyści wynikające z różnorodności. Strategia różnorodności Banku obejmuje i wykorzystuje do osiągnięcia najlepszych rezultatów różnice, które oprócz wiedzy, umiejętności i doświadczenia zawodowego, wynikają z kierunku wykształcenia, pochodzenia geograficznego, narodowości, płci oraz wieku.
16. Powiązania organizacyjne lub kapitałowe w ramach Grupy
Podmiotem dominującym bezpośrednio wobec Banku jest Bank Pekao S.A. z siedzibą w Warszawie, posiadający 100% akcji Banku.
Strategicznymi akcjonariuszami Banku Pekao Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A. i Polski Fundusz Rozwoju S.A., którzy na dzień 31 grudnia 2021 r. posiadali łącznie akcje reprezentujące około 32,8% kapitału zakładowego Banku Pekao i 32,8% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy Banku P ekao.
Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A. i Polski Fundusz Rozwoju S.A. posiadają łącznie 86 090 173 akcji Banku Pekao, stanowiących około 32,8% kapitału zakładowego Banku Pekao i uprawniających do wykonywania 86 090 173 głosów stanowiących około 32,8% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy Banku Pekao, z których na dzień 31 grudnia 2021 r.:
Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A. posiada bezpośrednio 52 494 007 akcji Banku Pekao, stanowiących około 20% kapitału zakładowego Banku Pekao uprawniających do wykonywania 52 494 007 głosów, stanowiących około 20% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy Banku P ekao
Polski Fundusz Rozwoju S.A. posiada bezpośrednio 33 596 166 akcji Banku Pekao, stanowiących około 12,8% kapitału zakładowego Banku Pekao, uprawniających do wykonywania 33 596 166 głosów, stanowiących około 12,8% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy Banku P ekao.
16.1. Transakcje z jednostkami powiązanymi
Bank przeprowadza transakcje z podmiotem dominującym oraz podmiotami powiązanymi w ramach Grupy Pekao oraz PZU.
Transakcje z podmiotami powiązanymi dokonywane w ramach normalnej działalności biznesowej. Obejmują one głównie kredyty, depozyty, transakcje wymiany walut obcych.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
38
Wartość transakcji z jednostkami powiązanymi w 2021 r. zaprezentowane w nocie 33 Sprawozdania Finansowego Pekao Banku Hipotecznego S.A. w Warszawie za rok obrotowy kończą cy się 31 grudnia 2021 roku.
16.2. Umowy znaczące zawarte w ramach jednostek powiązanych
16.2.1. Umowy kredytowe
W dniu 11 marca 2021 r. Bank zawarł z Bankiem Pekao umowę przelewu wierzytelności, zmienioną aneksem z dnia 25 marca 2021 r., na podstawie której w dniu 11 marca 2021 r. Bank Pekao przeniósł na Bank portfel 2 213 wierzytelności z tytułu kredytów hipotecznych udzielonych osobom fizycznym. Kwota przeniesionych wierzytelności wyniosła 448 451 tys. zł.
W dniu 12 maja 2021 r. Bank zawarł z Bankiem Pekao umowę przelewu wierzytelności, zmienioną aneksem z dnia 20 maja 2021 r., na podstawie której w dniu 13 maja 2021 r. Bank Pekao przeniósł na Bank portfel 2 934 wierzytelności z tytułu kredytów hipotecznych udzielonych osobom fizycznym. Kwota przeniesionych wierzytelności wyniosła 471 100 tys. zł.
W dniu 15 września 2021 r. Bank zawarł z Bankiem Pekao umowę przelewu wierzytelności, zmienioną aneksem z dnia 23 września 2021 r., na podstawie której w dniu 16 września 2021 r. Bank Pekao przeniósł na Bank portfel 1 691 wierzytelności z tytułu kredytów hipotecznych udzielonych osobom fizycznym. Kwota przeniesionych wierzytelności wyniosła 329 586 tys. zł.
W dniu 31 grudnia 2021 r. Bank zawarł z Bankiem Pekao umowę przelewu wierzytelności, na podstawie której Bank Pekao przeniósł na Bank część wierzytelności z tytułu kredytu udzielonego jednostce samorządu terytorialnego na podstawie umowy kredytu z dnia 18 lipca 2014 r. Kwota przeniesionej wierzytelnoś ci wyniosła 20 000 tys. zł.
16.2.2. Umowy gwarancyjne i poręczeniowe
W dniu 15 marca 2021 r. Bank zawarł z Bankiem Pekao aneks do Umowy o otwarcie linii poręczeń, zgodnie z którym Bank Pekao przyznał Bankowi odnawialną linię na udzielanie poręczeń zabezpieczających spłatę zobowiązań z tytułu obligacji na okaziciela wyemitowanych przez Bank do łącznej kwoty limitu w wysokości 1,3 mld zł (zwiększenie kwoty limitu z 0,5 mld zł). Jednocześnie do dnia 30 kwietnia 2022 r. wydłużony został okres udzielania poręczeń, przy czym maksymalny okres ich ważności ustalono na 61 miesięcy.
W dniu 15 kwietnia 2021 r. została zawarta pomiędzy Bankiem a Bankiem Pekao (Gwarantem) Umowa gwarancyjna, na podstawie której Gwarant zobowiązał się do nabycia obligacji emitowanych przez Bank w ramach ustanowionego w 2018 r. programu emisji obligacji do wysokości Limitu Gwarancji (tj. do kwoty 1 mld zł). Limit Gwarancji uwzględnia emisje obligacji przeprowadzane przez Bank od dnia wejścia w życie Umowy, w tym emisje obligacji przeprowadzane w celu zastąpienia już istniejących obligacji Banku, których termin zapadalności mija po zawarciu umowy (rolowanie). Umowa została zawarta na czas określony tj. do dnia 15 kwietnia 202 3 r.
W dniu 21 grudnia 2021 r. Bank zawarł z Bankiem Pekao umowę ramową gwarancji pokrycia straty kredytowej, zmienioną Aneksem nr 1 z dnia 12 stycznia 2022 r., na podstawie której Bank Pekao udzielił Bankowi nieodnawialnej linii na udzielanie gwarancji do łącznej maksymalnej kwoty 47 482 tys. EUR.
16.2.3. Umowy dotyczące linii kredytowych
W dniu 10 lutego 2021 r. Bank zawarł z Bankiem Pekao dodatkową umowę kredytu o linię wielowalutową. Zgodnie z postanowieniami tej umowy Bank Pekao przyznał Bankowi limit kredytowy w formie wielowalutowej linii kredytowej do równowartości kwoty 450 mln zł. Limit może być wykorzystywany w PLN, EUR, CHF lub USD z przeznaczeniem na finansowanie bieżącej działalności Banku. Limit kredytowy został udostępniony Bankowi w formie transz kredytowych na
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
39
wydzielonych rachunkach kredytowych w walutach, przy czym kwota każdej transzy nie może być niższa niż 5 mln PLN lub równowartość tej kwoty w innej walucie wykorzystania. Okres wykorzystania przyznanego limitu kredytowego ustalono do dnia 10 lutego 2022 r., a okres kredytowania do d nia 10 lutego 2028 r.
22 lutego 2021 r. Bank podpisał aneks do umowy dotyczącej linii kredytowej zawartej z Bankiem Pekao S.A. Aneks dotyczył przedłużenia okresu wykorzystania przyznanego limitu kredytowego oraz okresu kredytowania. Zgodnie z ww. aneksem okres wykorzystania ustalono do dnia 28 lutego 2022 r., a okres kredytowania do dnia 28 lutego 2028 r. Zmianie uległy również stawki marży kredytowej stosowanej dla ustalenia oprocentowania kredytu w rachunku bieżącym oraz transz linii kredytowej. Równocześnie zwiększona została kwota dostępnego kredytu w rachunku bieżącym do łącznej kwoty nie przekraczającej 700 mln zł. Kwota transz kredytowych na wydzielonych rachunkach kredytowych nie uległa zmianie (do 350 mln zł). Tym samym łączna kwota przyznanego limitu kredytowego zwiększyła się do 1 050 mln zł. Limit może być wykorzystywany w PLN, EUR, CHF lub USD z przeznaczen iem na finansowanie bieżącej działalności Banku.
16.2.4. Umowy dotyczące pożyczek podporządkowanyc h
W dniu 19 stycznia 2021 r. Bank zawarł z Bankiem Pekao umowę pożyczki podporządkowanej na kwotę 3 000 tys. EUR. Ponadto w dniu 20 kwietnia 2021 r. Bank zawarł z Bankiem Pekao umowę pożyczki podporządkowanej na kwotę 7 000 tys. EUR. Zawarcie ww. umów miało na celu zwiększenie kwoty funduszy własnych Banku niezbędnej do przeprowadzania kolejnych transakcji przenoszenia portfeli detalicznych wierzytelności hipotecznych z Banku Pekao, a w konsekwencji zapewnienie odpowiedniego poziomu wskaźników adekwatności kapitałowej Banku. Zaliczenie pożyczki podporządkowanej jako instrumentu w kapitale Tier II Banku wymaga udzielenia stosownej zgody przez KNF, które Bank otrzymał, odpowiednio, 23 lutego 2021 r. oraz 30 kwietnia 2021 r. Zgodnie z zapisami każdej z umów, spłata pożyczek nastąpi jednorazowo w dacie ostatecznej spłaty tj. w terminie 10 lat od dnia jej uruchomienia lub wcześniej na warunkach określonych w umowie, stosownie do zapisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 z dnia 26 czerwca 2013 r. Ponadto zgodnie z umową, w przypadku niewypłacalności lub likwidacji Banku, wierzytelności Banku Pekao wobec Banku z tytułu Umowy zostaną zaspokojone w ostatniej kolejności, po zaspokojeniu wszystkich innych wierzytelności wierzycieli Banku.
17. Stosowanie Zasad Ładu Korporacyjnego w 2021 roku
Działając zgodnie z §70 ust. 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 r. w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim („Rozporządzenie”) Bank oświadcza, że przyjął do stosowania Zasady Ładu Korporacyjnego dla Instytucji Nadzorowanych, wydane na podstawie uchwały Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 22 lipca 2014 r. (Dz. Urz. KNF poz.17) („Zasady Ładu Korporacyjnego”) z uwzględnieniem zasady proporcjonalności stosując odstępstwa od Zasad Ładu Korporacyjnego w zakresie:
§ 8 ust.4 w związku posiadaniem wyłącznie jednego akcjonariusza,
§ 28 ust. 3 i 4 w związku z uwzględnianiem przez Bank polityki wynagrodzeń stosowanej przez podmiot dominujący tj. Bank Pekao będący jedynym akcjonariuszem,
§ 29 ust.1 w związku z kształtowaniem wynagrodzeń członków organów Banku z uwzględnieniem rygorów określonych w ustawie z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami.
Rozdział 9 w związku z brakiem prowadzenia, jako specjalistyczny bank hipoteczny, działalności w obszarze zarządzania aktywami na ryzyko klienta.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
40
Zasady Ładu Korporacyjnego mają za zadanie zwiększyć przejrzystość działania instytucji finansowych, poprawić skuteczność funkcjonowania ich organów statutowych oraz ograniczyć występowanie konfliktów interesów. Mają one przede wszystkim służyć dalszemu odpowiedzialnemu działaniu Banku z poszanowaniem interesu interesariuszy, a także odpowiedzialnemu i lojalnemu postępowaniu udziałowców.
Bank powołuje się na zasadę proporcjonalności wynikającą ze skali, charakteru działalności oraz specyfiki działalności prowadzonej przez Bank (Bank jest bankiem specjalistycznym działającym w oparciu o Ustawę o listach zastawnych i bankach hipotecznych). W szczególności Bank posiada jednego akcjonariusza, a obowiązujące w Banku zasady funkcjonowania systemu informacji zarządczej w sposób należyty zabezp ieczają interesy udziałowca.
Tekst Zasad Ładu Korporacyjnego dla Instytucji Nadzorowanych publikowany jest na stronie Komisji Nadzoru Finansowego: https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/knf_140904_Zasady_ladu_ko rporacyjnego_22072014_38575.pdf
17.1.1. Główne cechy systemu kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem dla sprawozdawc zości finansowej
W ramach systemu kontroli wewnętrznej Bank zapewnia poprawne i rzetelne funkcjonowanie procesu związanego ze sprawozdawczością finansową. W tym celu zaprojektował i wdrożył mechanizmy kontrolne wspierane regulacjami wewnętrznymi oraz funkcjonalnościami systemu sprawozdawczego. Weryfikacja prawidłowości sporządzania sprawozdań finansowych jest prowadzona w sposób ciągły i uzgadniania z księgami rachunkowymi, danymi analitycznymi oraz dokumentacją.
Zgodnie z przepisami wewnętrznymi proces sprawozdawczości finansowej jest poddawany cyklicznej weryfikacji pod względem zgodności rachunkowej, merytorycznej oraz prawdziwośc i i rzetelności przedstawianych informacji.
Roczne sprawozdania finansowe przyjmowane przez Zarząd Banku oraz podlegają opiniowaniu przez powołany przez Radę Nadzorczą Komitet Audytu, a następnie są zatwierdzane p rzez Radę Nadzorczą.
W zakresie przestrzegania mechanizmów kontrolnych odpowiedzialny jest Dyrektor Departamentu Rachunkowości i Operacji, a audyt w obszarze zaplanowanych przeglądów ocenia skuteczność i poprawność stosowanych kontroli dotyczących procesu sprawozdawczości. W ramach przeprowadzonych badań audytu wewnętrznego dotychczas nie stwierdzono kwestii, które miałyby podważyć wiarygodność sprawozda wczości finansowej.
17.2. Organy zarządzające
17.2.1. Walne Zgromadzenie Banku
Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Banku zwoływane jest przez Zarząd. Zwyczajne Walne Zgromadzenie powinno odbyć się w terminie sześciu miesięcy po upływie każdego roku obrotowego. Rada Nadzorcza może zwołać zwyczajne Walne Zgromadzenie jeżeli Zarząd nie zwoła tegoż w odpowiednim terminie oraz nadzwyczajne Walne Zgromadzenie, ilekroć zwołanie tegoż uzna za wskazane, a Zarząd nie zwoła Walnego Zgromadzenia w terminie dwóch tygodni od zgłoszenia odpowiedniego żądania przez Radę Nadzorczą.
Akcjonariusz lub akcjonariusze przedstawiający przynajmniej jedną dziesiątą część kapitału zakładowego mogą domagać się od Zarządu zwołania nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia, jak również umieszczenia poszczególnych spraw na porządku obrad Walnego Zgromadzenia.
Przedmiotem zwyczajnego Walnego Zgromadzenia powinno być w s zczególności:
rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania z działalności Banku oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
41
podjęcie uchwały w sprawie podziału zysku netto lub o pokryciu strat netto,
udzielenie członkom Rady Nadzorczej i Zarządu Banku abs olutorium z wykonania przez nich obowiązków.
Do kompetencji Walnego Zgromadzenia Banku należy m.in.:
uchwalanie Regulaminu Rady Nadzorczej,
powołanie i odwołanie członków Rady Nadzorczej,
dokonywanie zmian Statutu Banku,
podejmowanie uchwał w sprawie podwyższania lub obniżania kap itału zakładowego,
podejmowanie uchwał w sprawie emisji obligacji,
ustalanie terminu wypłaty dywidendy,
podejmowanie uchwał w innych sprawach zastrzeżonych do kompetencji Walnego Zgromadzenia przepisami prawa lub postanowieniami Statutu oraz przedstawionych Walnemu Zgromadzeniu przez Zarząd lub Radę Nadzorczą Banku,
wyrażanie zgody na rozporządzanie składnikami aktywów trwałych w rozumieniu ustawy o rachunkowości na warunkach i w wysokości wskazanej w § 34a Statutu.
W Banku nie został uchwalony regulamin Walnego Zgromadzenia.
17.2.2. Zarząd Banku
Jest odpowiedzialny za zaprojektowanie, wprowadzenie oraz zapewnianie we wszystkich komórkach organizacyjnych Banku funkcjonowania niezależnego, adekwatnego i skutecznego Systemu Kontroli Wewnętrznej. Zarząd Banku podejmując ww. działania uwzględnia: stopień skomplikowania procesów funkcjonujących w Banku, zasoby którymi dysponuje Bank, ryzyko zaistnienia nieprawidłowości w zakresie poszczególnych procesów, w tym w szczególności w zakresie procesów istotnych oraz ocenę dotychczaso wej adekwatności i skuteczności systemu.
Zarząd Banku ponadto podejmuje działania mające na celu zapewnienie ciągłości działania systemu kontroli wewnętrznej, ustanawia kryteria oceny adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej, zatwierdza kryteria wyboru procesu za istotny oraz listę procesów istotnych wraz z ich powiązaniem z celami ogólnymi i szczegółowymi, zapewnia regularny przegląd wszystkich funkcjonujących procesów Banku pod kątem ich istotności.
Zarząd jest odpowiedzialny za wprowadzenie ładu wewnętrznego w Banku oraz zapewnienie jego przestrzegania, a także za dokonywanie jego okresowej oceny i weryfikacji mających na celu dostosowanie ładu wewnętrznego w Banku do zmieniającej się sytuacji wewnętrznej i otoczenia Banku. Zarząd jest także odpowiedzialny za zaprojektowanie, wprowadzenie oraz funkcjonowanie w Banku systemu zarządzania, w szczególności za świadome podejmowanie i realizację decyzji mających za przedmiot rozstrzyganie spraw istotnych dla funkcjonowania Banku, dokonywanie wyboru celów, sposobów i środków działania, w tym za organizację Banku i jego działalności, kierowanie bieżącą działalnością, planowanie oraz kontrolę osiąganych efektów.
Zasady dotyczące powoływania i odwoływania osób zarządzających w Banku oraz uprawnienia osób zarządzających w 2021 r. nie uległy zmianie w stosunku do stanu prawnego, jaki obowiązywał w okresie sprawozdawczym zakończonym 31 grudnia 2020 r.
W okresie od 1 stycznia 2021 roku do 14 listopada 202 1 roku skład Zarządu Banku przedstawiał się następując o:
Imię i nazwisko
Funkcja
Pan Tomasz Mikoda
Prezes Zarządu
Pani Agnieszka Domaradzka
Członek Zarządu
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
42
Pan Rafał Litwińczuk
Członek Zarządu
Z dniem 14 listopada 2021 r. Pan Rafał Litwińczuk złożył rezygnację z pełnienia funkcji Członka Zarządu. Od dnia 15 listopada 2021 r. do dnia 25 listopada 2021 r. Zarząd B anku działał w następującym składzie:
Imię i nazwisko
Funkcja
Pan Tomasz Mikoda
Prezes Zarządu
Pani Agnieszka Domaradzka
Członek Zarządu
W dniu 25 listopada 2021 r. Rada Nadzorcza Banku powołała na stanowisko Członka Zarządu Pana Bartosza Węsierskiego, ze skutkiem od dnia 26 listopada 2021 r. W związku z tym na dzień 31 grudnia 2021 r i na dzień publikacji niniejszego Sprawozdania skład Zarządu Banku p rzedstawia się następująco:
Imię i nazwisko
Funkcja
Pan Tomasz Mikoda
Prezes Zarządu
Pani Agnieszka Domaradzka
Członek Zarządu
Pan Bartosz Węsierski
Członek Zarządu
Podział kompetencji pomiędzy członkami Zarządu Banku jest nas tępujący:
Prezes Zarządu - Pan Tomasz Mikoda
Koordynuje prace Członków Zarządu Banku i nadzoruje Obszar Prezesa Zarządu obejmujący następujące zakresy działalności Banku: audyt wewnętrzny, zgodność, obsługa prawna, strategia i organizacja Banku, IT, bezpieczeństwo, rozliczenia, ochrona danych osobowych, informacja zarządcza o raz zasoby ludzkie.
Członek Zarządu - Pani Agnieszka Domaradzka
Nadzoruje działalność Obszaru Ryzyka obejmującego następujące zakresy działalności Banku: procesy kredytowe, kontrola ryzyka, walidacja modeli, ustalanie bankowo-hipotecznej wartości nieruchomośc i.
Członek Zarządu Banku - Pan Bartosz Węsierski
Nadzoruje działalność Obszaru Operacji i Finansów obejmującego następujące zakresy działalności: emisje i zarządzanie aktywami i pasywami, rachunkowość, operacje i sprzedaż produktów kredytowych.
Wynagrodzenie Zarządu
Zasady kształtowania wynagrodzeń członków Zarząd u ustala Walne Zgromadzenie w formie uchwały.
Wynagrodzenie członków Zarządu określa Rada Nad zorcza w formie uchwały.
Wartość wynagrodzeń lub korzyści wypłaconych lub należnych Członk om Zarządu Banku w 2021 r.
(zł)
Okres
Imię i nazwisko
od
do
Wynagrodzenie zasadnicze
Wynagrodzenie zmienne (1)
Inne korzyści (2)
Razem
Tomasz Mikoda
01.01.2021
31.12.2021
600 000
192 720
13 741
806 461
Agnieszka Domaradzka
01.01.2021
31.12.2021
475 056
35 100
19 595
529 751
Rafał Litwińczuk
01.01.2021
14.11.2021
411 715
90 780
19 720
522 215
Bartosz Węsierski
26.11.2021
31.12.2021
45 526
-
2 228
47 754
(1) W skład wynagrodzenia zmiennego wchodzą wypłacona w 2021 r. część premii płatnej z góry i odroczone raty premii wynikające z Systemów Zmiennych Składników Wynagrodzeń dla Kadry Zarządzającej za lata 2018-2020.
(2) Inne korzyści obejmują m.in. polisy ubezpieczeniowe, opiekę medyczną, Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK).
Maksymalny stosunek średniego całkowitego wynagrodzenia brutto Członków Zarządu Banku w okresie rocznym do średniego
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
43
całkowitego wynagrodzenia brutto pozostałych pracowników Banku w okresie rocznym wynosi 5,61.
Wynagrodzenie byłych Członków Zarządu
Wartość wynagrodzeń lub korzyści wypłaconych byłym Członkom Zarządu B anku w 2021 r.
(zł)
Imię i nazwisko
Wynagrodzenie (1)
Wynagrodzenie zmienne (2)
Razem
Tomasz Mozer
-
24 600
24 600
Agata Kwaśniak
-
26 775
26 775
Marcin Gadomski
-
81 180
81 180
(1) Wypłaty wynikające z realizacji umów o zakazie konkurencji.
(2) W skład wynagrodzenia zmiennego wchodzą wypłacone w 2021 r. raty premii odroczonych w gotówce oraz w akcjach fantomowych wynikające z Systemów Zmiennych Składników Wynagrodzeń dla Kadry Zarządzającej za lata 2015 – 2019.
Obecni Członkowie Zarządu Banku, którzy pełnili funkcje w składzie Zarządu Banku w trakcie 2021 r. nie realizowali praw z akcji fantomowych, które będą rozliczane w kolejnych latach zgodnie z przyjętymi w Banku zasadami. Należna obecnym Członkom Zarządu Banku i pozostająca w retencji część wynagrodzenia zmiennego w akcjach fantomowych wynosi 972 akcje. Wartość tej części wynagrodzenia zmiennego zależeć będ zie od wartości akcji fantomowych w dniu rozliczenia.
Pozostałe informacje dotyczące wynagrodzenia Członków Zarządu i byłych Członków Zarządu
Zgodnie z obowiązującym w Banku systemem wynagrodzeń Członkom Zarządu Banku oraz uprawnionym byłym Członkom Zarządu Banku mogą przysługiwać odroczone raty premii za lata 2016 - 2020, zgodnie z Systemem Zmiennych Składników Wynagrodzeń dla Kadry Zarządzającej. W związku z tym na wypłatę odroczonych rat tych premii za lata 2016 - 2020 została utworzona rezerwa, która na dzień 31 grudnia 2021 r. wynosi 935 tys. zł. Decyzję odnośnie do wypłaty premii podejmuje Rada Nadzorcza Banku.
W Banku obowiązują postanowienia uchwały NWZ o dostosowaniu wynagrodzenia członków zarządu do wymogów ustawy o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierującyc h niektórymi spółkami.
Samoocena adekwatności regulacji wewnętrznych dotyczących funkcjonowania Zarządu oraz skuteczności jego działania
Zarząd Banku pozytywnie ocenia regulacje wewnętrzne dotyczące jego funkcjonowania i uznaje je za adekwatne do potrzeb operacyjnych, skali oraz specjalistycznego charakteru Banku jako banku hipotecznego, a także ocenia je jako zgodne z regulacjami zewnętrznymi.
Podstawowym dokumentem regulującym funkcjonowanie Zarząd u jest Statut Banku, w którym określono:
rolę Zarządu jako organu prowadzącego sprawy Banku i reprezentującego go na zewnątrz, ze szczególnym uwzględnieniem funkcji Prezesa Zarządu oraz Członka Zarządu nadzorującego zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku,
zasady kształtowania składu Zarządu oraz powoływania Członków Zarządu, w szczególności z uwzględnieniem przepisów prawa odnoszących się do osób pełniących funkcje zarządcze w spółkach z udziałem Skarbu Państwa,
wymogi stawiane Członkom Zarządu Banku,
kompetencje Zarządu w działalności Banku,
zasady podejmowania uchwał Zarządu,
zasady reprezentacji Banku.
Zarząd Banku działa ponadto w oparciu o Regulamin Zarządu Banku, który jest uchwalany przez Radę Nadzorczą Banku z uwzględnieniem aktualnie obowiązujących wymogów regulacyjnych, w tym także wymogów określonych w Rekomendacji Z wydanej przez Komisję Nadzoru Finansowego. Regulamin Zarządu podlega dostosowywaniu do bieżącej sytuacji Banku
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
44
oraz potrzeb operacyjnych, przy czym ostatnia nowelizacja Regulaminu została dokonana w grudniu 2021 r. Zarząd ocenia, że Regulamin zawiera adekwatne regulacje dotyczące jego bieżącej działalności, które pozwalają na sprawne podejmowanie niezbędnych czynności oraz prowadzenie spraw Banku, nie zawiera postanowień niejasnych lub budzących wątpliwości interpretacyjne, które mogłyby negatywnie wpływać na przejrzystość procesów zarządczych w Banku. Regulamin Zarządu umożliwia podejmowanie uchwał także w trybie obiegowym oraz z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej.
Regulacje wewnętrzne Banku, w szczególności przyjęte polityki, regulaminy i instrukcje służbowe, uwzględniają rolę Zarządu i jego poszczególnych Członków w bieżącym funkcjonowaniu Banku i zapewniają możliwość sprawowania nadzoru na procesami zachodzącymi w Banku.
Zarząd Banku ocenia, że jego działania oparte o przyjęte w Banku regulacje skuteczne i zapewniają właściwy poziom zarządzania Bankiem, co został szczegółowo opisane w p oszczególnych częściach niniejszego Sprawozda nia.
17.2.3. Rada Nadzorcza
Sprawuje nadzór nad wprowadzaniem i zapewnianiem funkcjonowania adekwatnego i skutecznego Systemu Kontroli Wewnętrznej. Rada Nadzorcza dokonuje corocznej oceny adekwatności i skuteczności Systemu Kontroli Wewnętrznej, w tym corocznej oceny adekwatności i skuteczności funkcji kontroli, komórki do spraw zgodności oraz komórki audytu wewnętrznego. Rada Nadzorcza Banku monitoruje skuteczność Systemu Kontroli Wewnętrznej w oparciu o informacje uzyskane od Zespołu Zgodności, Zespołu Audytu i Zarządu Banku.
Do kompetencji Rady Nadzorczej Banku należy, m.in.: zawieszanie z ważnych powodów w czynnościach poszczególnych lub wszystkich członków Zarządu, jak również delegowanie członków Rady Nadzorczej do czasowego wykonywania czynności członków Zarządu nie mogących sprawować swoich funkcji, wyrażanie zgody lub odmowa udzielenia zezwolenia na zbycie akcji, wyrażanie opinii w sprawach dotyczących zaciągnięcia zobowiązania lub rozporządzenia aktywami, których wartość w stosunku do jednego podmiotu przekracza 5% funduszy własnych Banku, a także w sprawach zaciągnięcia zobowiązania lub rozporządzenia aktywami w stosunku do członków Zarządu Banku i Rady Nadzorczej Banku niezależnie od wartości takiej transakcji.
Rada Nadzorcza składa się co najmniej z pięciu członków powoływanych przez Walne Zgromadzenie. Członkowie Rady Nadzorczej powinni posiadać kompetencje do należytego w ykonywania obowiązków nadzorowania Bank u wynikające z:
wiedzy (posiadanej z racji zdobytego wykształcenia, odbytych szkoleń, uzyskanych tytułów zawodowych lub stopni naukowych oraz nabytej w inny sposób w toku kariery zawo dowej),
doświadczenia (nabytego w toku sprawowania określonych fu nkcji lub zajmowania określonych stanowisk),
umiejętności niezbędnych do wykonywania powierzone j funkcji.
Członek Rady Nadzorczej musi spełniać wymogi określone w art. 19 ust. 1 - 3 i 5 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym i uzyskać pozytywną opinię Rady do spraw spółek z udziałem Skarbu Państwa, który uważa się za spełniony również w przypadku złożenia do Rady wniosku o wydanie opinii i niezajęcia stanowiska przez Radę w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku.
Zgodnie z wytycznymi zawartymi w § 19 Zasad Ładu Korporacyjnego członkowie Rady Nadzorczej Banku objęci oceną w zakresie reputacji, wiedzy, doświadczenia i umiejętności, niezbędnych do wykonywania pełnionych funkcji i powierzonych im obowiązków, a także rękojmi należytego wykonywania obowiązków, dokonywaną przez Radę Nadzorczą. Oceny dokonuje się w odniesieniu do każdego członka Rady Nadzorczej (ocena indywidualna) oraz w stosunku do całego składu Rady Nadzorczej (ocena kolektywna). Ocenę odpowiedniości przeprowadza się na etapie powoływania oraz w toku wykonywania obowiązków w ściśle określonych sytuacjach przewidzianych w przyjętej w Banku „Polityce doboru kandydatów do funkcji członka Zarządu oraz Funkcji Kluczowej oraz oceny odpowiedniości proponowanych i
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
45
powoływanych członków Zarządu, Rady Nadzorczej oraz osób pełniących Funkcje Kluczowe w Pekao Banku Hipotecznym S.A.”.
W celu wzmocnienia realizacji wytycznych wynikających z Zasad Ładu Korporacyjnego Bank wprowadził do wewnętrznych regulacji prawnych stosowne postanowienia odzwierciedlające przedmiotowe wytyczne, w tym m. in. wprowadził zmiany w Statucie Banku dotyczące kryteriów niezależności członków Rad y Nadzorczej i ich liczby.
Zasady dotyczące powoływania i odwoływania członków organu nadzoru Banku oraz uprawnienia członków organu nadzoru w 2021 roku nie uległy zmianie w stosunku do stanu prawnego, jaki obowiązywał w okresie sprawozdawczym zakończonym 31 grudnia 2020 r.
Od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 27 stycznia 2021 r. s kład Rady Nadzorczej Banku był następujący:
Imię i nazwisko
Funkcja
Pan Tomasz Kubiak
Przewodniczący Rady Nadzorczej
Pan Marcin Gadomski
Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej
Pan Rafał Baranowski
Członek Rady Nadzorczej
Pani Magdalena Słobodzian-Nowacka
Członek Rady Nadzorczej
Pan Paweł Opolski
Członek Rady Nadzorczej
Pani Janina Harasim
Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Pani Zofia Barbara Liberda
Niezależny Członek Rady Nadzorczej
W związku z rezygnacją Pani Magdaleny Słobodzian-Nowackiej z funkcji Członka Rady Nadzorczej z dniem 27 stycznia 2021 r. w okresie od 28 stycznia 2021 r. do dnia 3 listopada 2021 r. skład Rady Nadzorczej był następujący:
Imię i nazwisko
Funkcja
Pan Tomasz Kubiak
Przewodniczący Rady Nadzorczej
Pan Marcin Gadomski
Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej
Pan Rafał Baranowski
Członek Rady Nadzorczej
Pan Paweł Opolski
Członek Rady Nadzorczej
Pani Janina Harasim
Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Pani Zofia Barbara Liberda
Niezależny Członek Rady Nadzorczej
W związku z rezygnacją Pana Tomasza Kubiaka z funkcji Przewodniczącego Rady Nadzorczej z dniem 3 listopada 2021 r. w okresie od 4 listopada 2021 r. do dnia 31 grudnia 202 1 r. skład Rady Nadzorczej był następujący:
Imię i nazwisko
Funkcja
Pan Marcin Gadomski
Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej
Pan Rafał Baranowski
Członek Rady Nadzorczej
Pan Paweł Opolski
Członek Rady Nadzorczej
Pani Janina Harasim
Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Pani Zofia Barbara Liberda
Niezależny Członek Rady Nadzorczej
W związku z wyznaczeniem Pana Marcina Gadomskiego na Przewodniczącego Rady Nadzorczej oraz Pana Pawła Opolskiego na Wiceprzewodniczącego Rady Nadzorczej w dniu 28 stycznia 2022 r., na dzień publikacji niniejszego Sprawozdania skład Rady Nadzorczej jest następujący:
Imię i nazwisko
Funkcja
Pan Marcin Gadomski
Przewodniczący Rady Nadzorczej
Pan Paweł Opolski
Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej
Pan Rafał Baranowski
Członek Rady Nadzorczej
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
46
Pani Janina Harasim
Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Pani Zofia Barbara Liberda
Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Członkowie Rady Nadzorczej, z wyłączeniem niezależnych Członków Rady Nadzorczej, nie pobierają wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji w Radzie Nadzorczej Banku.
Wynagrodzenie zasadnicze za 2021 r. z tytułu pełnien ia funkcji niezależnego Członka Rady Nadzorczej wyniosło dla:
Pani Profesor Janiny Harasim – 45 000 zł,
Pani Profesor Zofii Barbary Liberdy – 49 050 zł.
17.2.4. Komitet Audytu
Powoływany jest przez Radę Nadzorczą zgodnie z postanowieniami Statutu i wspiera w wykonywaniu jej obowiązków kontrolnych i nadzorczych. Komitet Audytu działa w oparciu o Regulamin uchwalony przez Radę Nadzorczą. Wszyscy Członkowie Komitetu Audytu posiadają wiedzę i umiejętności z zakresu branży bankowej, w tym rachunkowości, badań sprawozdań finansowych banków, co potwierdza przebieg ich kariery zawodowej, naukowej i dotychczas pełnione funkcje. Większość członków Komitetu Audytu, w tym jego Przewodnicząca, jest niezależna od Banku. Niezależnymi Członkami Komitetu Audytu są Pani Profesor Zofia Barbara Liberda oraz Pani Profeso r Janina Harasim.
Komitet Audytu w 2021 r. odbył 5 posiedzeń.
Kwestie dotyczące wyboru firmy audytorskiej oraz polityki jej wyboru znajdują się w rozdziale 19 niniejszego Sprawozdania.
Od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 31 grudnia 2021 r. K omitet Audytu działał w następującym składzie:
Imię i nazwisko
Funkcja
Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Pani Zofia Barbara Liberda
Przewodnicząca Komitetu Audytu
Pani Janina Harasim
Członek Komitetu Audytu
Pan Rafał Baranowski
Członek Komitetu Audytu
17.2.5. Komitet Kredytowy Rady Nadzorczej
Od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 18 lutego 2021 r. Komitet Kredytowy Rady Nadzorczej działał w następującym składzie:
Imię i nazwisko
Funkcja
Pan Marcin Gadomski
Przewodniczący Komitetu Kredytowego Rady Nadzorczej
Pan Tomasz Kubiak
Wiceprzewodniczący Komitetu Kredytowego Rady Nadzorczej
Pan Paweł Opolski
Członek Komitetu Kredytowego Rady Nadzorczej
W związku ze zmianą Statutu Banku oraz Regulaminu Rady Nadzorczej od dnia 19 lutego 2021 r. w Banku nie funkcjonuje Komitet Kredytowy Rady Nadzorczej.
17.2.6. Akcje Banku i podmiotów powiązanych w posiadaniu Władz Banku
Według informacji posiadanych przez Bank, na dzień przekazania Sprawozdania z działalności Banku za 2021 r., osoby zarządzające i nadzorujące w Banku nie posiadały akc ji Banku.
17.2.7. Umowy dotyczące świadczeń wypłacanych po ustaniu z atrudnienia
Następujący Członkowie Zarządu Banku: Pan Tomasz Mikoda - Prezes Zarządu, Pani Agnieszka Domaradzka Członek Zarządu, Pan Bartosz Węsierski Członek Zarządu mają zawarte z Bankiem umowy o świadczenie usług zarządzania, w
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
47
których ustalone zostały prawa i obowiązki stron umowy w zakresie dotyczącym działalności konkurencyjnej w czasie trwania i po ustaniu umowy oraz regulujące wypłacanie świadczeń związa nych z rozwiązaniem umowy.
17.2.8. Zobowiązania wynikające z emerytur dla byłych osób nadzorujących i zarzą dzających
W 2021 roku nie wystąpiły zobowiązania wynikające z emerytur i świadczeń o podobnym charakterze dla byłych osób zarządzających, nadzorujących albo byłych członków organów administrujących oraz zobowiązania zaciągnięte w związku z tymi emeryturami.
17.3. Informacje dodatkowe w zakresie działalności
17.3.1. Zasady powoływania i odwoływania osób zarządzającyc h
Zasady dotyczące powoływania i odwoływania osób zarządzających w Banku w 2021 r. nie uległy zmianie w stosunku do stanu prawnego, jaki obowiązywał w okresie sprawozdawczym zakończonym 31 grudnia 2020 r. i przedstawiają się następująco:
Zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa oraz Statutem Banku organem zarządzającym Banku jest Zarząd. Członkowie Zarządu powoływani w liczbie od trzech do pięciu osób przez Radę Nadzorczą, która ustala liczbę członków Zarządu.
Zgodnie z wytycznymi zawartymi w § 13 Zasad Ładu Korporacyjnego członkowie Zarządu Banku objęci oceną w zakresie reputacji, wiedzy, doświadczenia i umiejętności, niezbędnych do wykonywania pełnionych funkcji i powierzonych im obowiązków, a także rękojmi należytego wykonywania obowiązków dokonywaną przez Radę Nadzorczą. Oceny dokonuje się w odniesieniu do każdego członka Zarządu (ocena indywidualna) oraz w stosunku do całego składu Zarządu (ocena kolektywna). Ocenę odpowiedniości przeprowadza się na etapie powoływania oraz w toku wykonywania obowiązków w ściśle określonych sytuacjach.
Członkowie Zarządu powinni posiadać kompetencje do p rowadzenia spraw Banku wynikające z:
wiedzy (posiadanej z racji zdobytego wykształcenia, odbytych szkoleń, uzyskanych tytułów zawodowych lub stopni naukowych oraz nabytej w inny sposób w toku kariery zawo dowej),
doświadczenia (nabytego w toku sprawowania określonych fu nkcji lub zajmowania określonych stanowisk),
umiejętności niezbędnych do wykonywania powierzonej funkcji. Indywidualne kompetencje poszczególnych członków Zarządu powinny uzupełniać się w taki sposób, aby umożliwiać zapewnienie odpowiedniego poziomu kolegialnego zarządzania Bankiem.
Zgodnie z wytycznymi zawartymi w § 15 Zasad Ładu Korporacyjnego wewnętrzny podział odpowiedzialności za poszczególne obszary działalności Banku pomiędzy członków Zarządu został dokonany w sposób przejrzysty i jednoznaczny oraz znajduje odzwierciedlenie w regulacjach wewn ętrznych.
Członek Zarządu powinien dawać rękojmię należytego wykonywania powierzonych mu obowiązków. Co najmniej połowa członków Zarządu, w tym Prezes Zarządu, powinna mieć obywatelstwo polskie. Powołanie dwóch członków Zarządu, w tym Prezesa Zarządu, następuje za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego. Członkowie Zarządu powoływani na trzy lata i mogą być odwołani w każdym czasie. Zarząd reprezentuje Bank na zewnątrz oraz kieruje jego działalnością. Zarząd jest odpowiedzialny za bieżące prowadzenie spraw Banku, zapewnia pełną realizację celów Banku wynikających z planów strategicznych oraz rocznych planów finansowych. Zarząd działa na podstawie Regulaminu uchwalonego przez Radę Nadzorczą.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
48
W Statucie Banku znajdują się postanowienia w zakresie wymogów dotyczących powoływania Członków Zarządu oraz ustalania ich wynagrodzenia związane z realizacją obowiązków określonych w art. 17 - 20, art. 22 i art. 23 Ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym („Ustawa o zarządzaniu mieniem państwowym”). Zgodnie z nowym brzmieniem Statutu, Członkowie Zarządu powoływani po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego, którego celem jest sprawdzenie i ocena kwalifikacji kandydatów oraz wyłonienie najlepszego kandydata na Członka Zarządu. Niezależnie od pozostałych postanowień dotyczących wymogów, które powinni spełniać Członkowie Zarządu, Członkiem Zarządu może być osoba, która:
posiada wykształcenie wyższe lub wykształcenie wyższe uzyskane za granicą uznane w Rzeczypospolitej Polskiej, na podstawie przepisów odrębnych,
posiada co najmniej 5-letni okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania, spółdzielczej umowy o pracę, lub świadczenia usług na podstawie innej umowy lub wykonywania działalności gospodarczej na własny rachunek,
posiada co najmniej 3-letnie doświadczenie na stanowiskach kierowniczych lub samodzielnych albo wynikające z prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek,
spełnia inne niż wymienione w tirecie od 1 do 3 powyżej wymogi określone w przepisach odrębnych, a w szczególności nie narusza ograniczeń lub zakazów zajmowania stanowiska członka organu zarządzającego w spółkach handlowych.
Członkiem Zarządu nie może być osoba, która spełnia przynajmniej jeden z poniższych warunków:
pełni funkcję społecznego współpracownika albo jest zatrudniona w biurze poselskim, senatorskim, poselsko- senatorskim lub biurze posła do Parlamentu Europejskiego na podstawie umowy o pracę lub świadczy pracę na podstawie umowy zlecenia lub innej umowy o podobnym charakterze,
wchodzi w skład organu partii politycznej reprezentującego partię polityczną na zewnątrz oraz uprawnionego do zaciągania zobowiązań,
jest zatrudniona przez partię polityczną na podstawie umowy o pracę lub świadczy pracę na podstawie umowy zlecenia lub innej umowy o podobnym charakterze,
pełni funkcję z wyboru w zakładowej organizacji związkowej lub zakładowej organizacji związkowej spółki z grupy kapitałowej,
jej aktywność społeczna lub zarobkowa rodzi konflikt interesów wobec działalno ści Banku.
Zasady kształtowania wynagrodzeń członków Zarządu ustala Walne Zgromadzenie w formie uchwały, zaś jego wysokość określa Rada Nadzorcza w formie uchwały.
Do kompetencji Zarządu Banku należy w szczególnoś ci:
sporządzanie i przedkładanie Radzie Nadzorczej sprawozdań z działalności Banku oraz sporządzanie i przedkładanie Radzie Nadzorczej oraz Walnemu Zgromadzeniu sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy,
podejmowanie decyzji o emisji hipotecznych listów zastawnych i publicznych listów zastawnych oraz określanie warunków i formy emisji,
podejmowanie decyzji o zaciąganiu zobowiązań lub rozporządzeniu aktywami, których łączna wartość w stosunku do jednego podmiotu przekracza 5% funduszy własnych Banku, chyba że prawo do podejmowania decyzji w tych sprawach Zarząd powierzy stałym lub doraźnym Komitetom działającym w Banku.
Ponadto Członkom Zarządu Banku przysługują upraw nienia wynikające z powszechnie obowiązującego prawa.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
49
17.3.2. Zasady zmiany statutu lub umowy spółki emitenta
Zmiana Statutu Banku wymaga podjęcia uchwały przez Walne Zgromadzenie Banku oraz zarejestrowania uchwalonej zmiany w Krajowym Rejestrze Sądowym. Ponadto zmiana Statutu Banku wymaga uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego.
17.3.3. Akcjonariusze posiadający bezpośrednio lub pośrednio znaczne p akiety akcji
W okresie od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r. kapitał zakładowy Banku został zwiększony poprzez przeprowadzenie emisji akcji serii „I”.
W IV kwartale 2021 r. Bank przeprowadził emisję 350 akcji zwykłych serii „I” o wartości nominalnej 100 000 każda i cenie emisyjnej równej wartości nominalnej. Emisja została w pełni objęta i opłacona przez Bank Pekao w dniu 6 października 2021 r. Zgodnie z decyzją Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 10 listopada 2021 r. akcje serii I zostały zaklasyfikowane przez Bank jako instrument w kapitale podstawowym Tier I. W związku z powyższym kapitał akcyjny Banku na dzień 31 grudnia 2021 r. wynosił 258 000 000 i dzielił się na 2 580 akcji zwykłych imiennych serii „A”, „B”, „C”, „D”, „E”, „F”, „G”, „H” i „I” o wartości nominalnej 100 000 każda. Kapitał zakładowy Banku został opłacony w całości. Każda akcja daje prawo do jednego głosu na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy.
Skład Akcjonariatu Banku na dzień 31 grudnia 2021 r. b ył następujący:
Akcje
Głosy na WZA
Nazwa akcjonariusza
Liczba
%
Liczba
%
Bank Polska Kasa Opieki S.A.
2 580
100
2 580
100
17.3.4. Posiadacze uprawnień kontrolnych
Jedyny Akcjonariusz Banku nie posiada specjalnych uprawnień kontrolnych poza uprawnieniami wynikającymi z obowiązujących przepisów prawa.
17.3.5. Ograniczenia do wykonywania prawa głosu
Statut Banku nie przewiduje żadnych ograniczeń odnośnie wyko nywania prawa głosu z akcji Banku.
17.3.6. Ograniczenia do przenoszenia prawa własności papierów wartościowyc h emitenta.
Nie istnieją ograniczenia dotyczące przenoszenia prawa własności akcji oraz prawa własności papierów wartościowych emitowanych przez Bank.
18. Dodatkowe informacje
18.1. Inne zobowiązania
18.1.1. Wszczęte postępowania sądowe
Na dzień 31 grudnia 2021 r. nie występują postępowania przed sądem lub organami administracji państwowej dotyczące zobowiązań lub wierzytelności Banku, których wartość stanowiłaby co najmniej 10 % kapitałów własnych Banku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
50
Łącznie wartość wszystkich prowadzonych spraw sądowych, egzekucyjnych i upadłościowych podjętych w celu zaspokojenia wierzytelności z tytułu udzielonych kredytów na dzień 31 grudnia 2021 r. wynosi 256 572 tys. zł. Na wspomniane wierzytelności Bank utworzył odpisy na oczekiwane straty kredytowe w wysokości 201 465 tys. zł. Część wspomnianych wierzytelności z tytułu udzielonych kredytów jest zaewidencjono wana w ewidencji pozabilansowej.
Na dzień 31 grudnia 2021 r. Bank jest stroną pozwaną w postępowaniach przed sądami powszechnymi, w których łączna wartość przedmiotu sporu obejmuje kwotę 92 614 tys. zł.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku przeciwko Bankowi toczyło się 161 spraw sądowych dotyczących kredytów hipotecznych w CHF o łącznej wartości przedmiotu sporu w kwocie 82 187 tys. (na dzień 31.12.2020 r. liczba spraw wynosiła 77, a odpowiadająca im wartość przedmiotu sporu 33 713 tys. zł). W odniesieniu do powyższych pozwów skierowanych przeciwko Bankowi przez kredytobiorców Bank dokonał oszacowania rezerwy według stanu na dzień 31 grudnia 2021 r. w łącznej kwocie 57 353 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2020 r. rezerwa wynosiła 7 102 tys. zł).
Szczegółowe informacje dotyczące ww. rezerwy zostały zaprezentowane w nocie 39 Sprawozdania Finansowego Pekao Banku Hipotecznego S.A. w Warszawie za rok obrotowy kończą cy się 31 grudnia 2021 roku.
18.1.2. Udzielone zobowiązania warunkowe
Bank posiada zobowiązania do wypłaty kredytów. Na zobowiązania te składają się niewypłacone środki pieniężne z tytułu podpisanych umów kredytowych.
(tys. zł)
31.12.2021
31.12.2020
Zobowiązania do wypłaty kredytów
20 000
8 352
Na zobowiązania warunkowe do wypłaty kredytów Bank utworzył rezerwę w wysokości 20 tys. wg stanu na 31.12.2021 (4 tys. zł wg stanu na 31.12.2020).
18.1.3. Udzielone gwarancje, poręczenia
Bank nie udziela zobowiązań gwarancyjnych
18.1.4. Umowy wsparcia
W 2021 roku Bank nie otrzymał finansowego wsparcia pochod zącego ze środków publicznych.
18.1.5. Otrzymane pozabilansowe zobowiązania
(tys. zł)
31.12.2021
31.12.2020
Finansowe, w tym:
782 086
411 748
od podmiotów finansowych
782 086
411 748
Gwarancyjne i poręczeniowe, w tym
2 616 887
605 510
od podmiotów finansowych
2 616 887
605 510
Razem, otrzymane pozabilansowe zobowiązania
3 398 973
1 017 258
Otrzymane pozabilansowe zobowiązania gwarancyjne i poręc zeniowe według rodzaju przedstawia poniższa tabela:
(tys. zł)
31.12.2021
31.12.2020
Gwarancje pokrycia straty kredytowej
316 606
105 238
Linia poręczeń obligacji
1 300 000
500 000
Gwarancje objęcia emisji obligacji
1 000 000
0
Gwarancje spłaty zobowiązań z tytułu najmu powierzchni biurowej
281
272
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
51
Razem, otrzymane pozabilansowe zobowiązania gwarancyjne
2 616 887
605 510
18.1.6. Informacje o wartości zabezpieczeń ustanowionych na rachunkach lub aktywa ch kredytobiorców
Na 31 grudnia 2021 roku wartość zabezpieczenia kredytów udzielonym klientom w formie hipotek na nieruchomościach wynosiła 8 354 mln zł, natomiast w formie kaucji wynosiła 4,6 mln zł.
18.1.7. Umowy z Bankiem Centralnym
Bank jest stroną umowną z NBP zgodnie z Umową Ramową i Umową Dodatkową z dnia 22 grudnia 2008 r. regulującą zasady zawierania i rozliczania transakcji swapa walutowego. Dodatkowo Bank jest także stroną następujących umów z NBP:
Umowa rachunku lokaty terminowej banku w złotych w systemie Sorbnet 2 z dnia 3 c zerwca 2013 r.,
Umowa w sprawie warunków otwierania i prowadzenia rachunku bankowego w systemie Sorbnet 2 z dnia 4 czerwca 2013 r.,
Umowa o prowadzenie rachunku i konta depozytowego bonów skarbowych i bonów pieniężnych NBP oraz przeprowadzania operacji na papierach wartościowych w syste mie Skarbnet4 z dnia 2 kwietnia 2015 r.,
Umowa o udzielenie kredytu lombardowego i o zastaw zabezpieczający ten kredyt oraz Umowa o udzielenie kredytu technicznego i przenoszenie praw z papierów wartościow ych (obie z dnia 7 kwietnia 2015 r.).
18.2. Zdarzenia znaczące dla Banku po dacie bilansowej
W dniu 10 lutego 2022 r. Bank podpisał aneks do umowy dotyczącej linii kredytowej zawartej z Bankiem Pekao. Aneks dotyczył przedłużenia okresu wykorzystania przyznanego limitu kredytowego oraz okresu kredytowania. Zgodnie z ww. aneksem okres wykorzystania ustalono do dnia 10 lutego 2023 r., a okres kredytowania do dnia 10 lutego 2029 r. Zmianie uległy również stawki marży kredytowej stosowanej dla ustalenia oprocentowania transz linii kredytowej. Kwota dostępnego limitu kredytowego nie uległa zmianie (do 450 mln zł). Limit może być wykorzystywany w PLN, EUR, CHF lub USD z przeznaczeniem na finansowanie bieżącej działalności Banku .
W dniu 16 lutego 2022 r. Bank podpisał aneks do umowy dotyczącej linii kredytowej zawartej z Bankiem Pekao. Aneks dotyczył przedłużenia okresu wykorzystania przyznanego limitu kredytowego oraz okresu kredytowania. Zgodnie z ww. aneksem okres wykorzystania ustalono do dnia 28 lutego 2023 r., a okres kredytowania do dnia 28 lutego 2029 r. Zmianie uległy również stawki marży kredytowej stosowanej dla ustalenia oprocentowania kredytu w rachunku bieżącym oraz transz linii kredytowej. Kwota dostępnego limitu kredytowego nie uległa zmianie (do 700 mln dla kredytu w rachunku bieżącym oraz do 350 mln w transzach kredytowych na wydzielonych rachunkach kredytowych). Limit może być wykorzystywany w PLN, EUR, CHF lub USD z przeznaczeniem na finansowan ie bieżącej działalności Banku.
W dniu 11 lutego 2022 r. pismem Komisji Nadzoru Finansowego Bank otrzymał zalecenie dotyczące ograniczenia ryzyka występującego w działalności Banku poprzez utrzymywanie funduszy własnych na pokrycie dodatkowego narzutu kapitałowego w celu zaabsorbowania potencjalnych strat wynikających z wystąpienia warunków skrajnych, na poziomie 1,72 p.p. ponad wartość łącznego współczynnika kapitałowego, o którym mowa w art. 92 ust. 1 lit. c Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012, powiększonego o dodatkowy wymóg w zakresie funduszy własnych, o którym mowa w art. 138 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo bankowe oraz o wymóg połączonego bufora, o którym mowa w art. 55 ust. 4 ustawy o nadzorze makroostrożnościowym. Dodatkowy narzut powinien się składać w całości
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
52
z kapitału podstawowego Tier I. Zarząd Banku podjął uchwałę w sprawie przyjęcia wskazanego zalecenia do realizacji, a Rada Nadzorcza Banku dokonała pozytywnej oce ny tego stanowiska.
W dniu 16 lutego 2022 r. Bank zawarł z Bankiem Pekao S.A. umowę przelewu wierzytelności, zmienioną aneksem z dnia 24 lutego 2022 r., na podstawie której w dniu 17 lutego 2022 r. Bank Pekao S.A. przeniósł na Bank portfel 664 wierzytelności z tytułu kredytów hipotecznych udzielonych osobom fizycznym. Kwo ta przeniesionych wierzytelności to 144 410 tys. zł.
Z uwagi na inwazję Federacji Rosyjskiej na Ukrainę w dniu 24 lutego 2022 r., Bank dokonał oceny wpływu tego wydarzenia na jego działalność, ciągłość działania, sytuację finansową oraz kontynuację działalności. Na datę podpisania niniejszego sprawozdania finansowego Bank uważa, że wspomniane wydarzenie nie wpływa w sposób istotny bezpośrednio lub pośrednio na działalność Banku, ciągłość działania oraz jego sytuację finansową. Nie stwierdzamy również zagrożenia dla kontynuacji działalności Banku ani konieczności zmian w sprawozdaniu finansowym za 2021 rok. Bank prowadzi bieżący monitoring zdarzeń w zakresie mogącym wpływać na jego działalność.
19. Oświadczenia Zarządu
19.1. Prawdziwość i rzetelność prezentowanych sprawozdań
Wedle najlepszej wiedzy Zarząd Banku prezentuje sprawozdanie Zarządu z działalności Banku za rok 2021 r. wraz z danymi porównywalnymi. Sprawozdanie finansowe i dane porównywalne sporządzone zostały zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości oraz odzwierciedlają w sposób prawdziwy, rzetelny i jasny sytuację majątkową i finansową Banku oraz osiągnięty wynik finansowy. Zawarte w niniejszym dokumencie sprawozdanie Zarządu z działalności Banku zawiera prawdziwy obraz rozwoju, osiągnięć oraz sytuacji Banku, w tym opis istotnych ryzyk i zagrożeń.
19.2. Podmiot uprawniony do badania rocznego sprawozdania finansowego
Zarząd Baku oświadcza, że podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych, dokonujący badania Sprawozdania Finansowego Banku za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 r., został wybrany zgodnie z przepisami prawa. Podmiot oraz biegli rewidenci przeprowadzający badanie rocznego sprawozdania finansowego Banku spełniali warunki do sporządzenia bezstronnego i niezależnego sprawozdania z badania rocznego sprawozdania finansowego zgodnie z obowiązującymi przepisami, standardami wykonywania zawodu i zasadami etyki zawo dowej.
Na mocy uchwały Rady Nadzorczej nr 49/2021 z dnia 28 czerwca 2021 r. w sprawie wyboru biegłego rewidenta Banku dokonano wyboru audytora uprawnionego do badania sprawozdań finansowych Banku za lata 2021-2023. Wskazany podmiot jest także uprawniony do badania sprawozdań fina nsowych podmiotu dominującego Banku.
Z uwagi na powyższe Bank zawarł w dniu 2 sierpnia 2021 r. z firmą KPMG Audyt Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. umowę o badanie sprawozdań finansowych oraz o badanie i przegląd raportu grupowego za lata 2021-2023. Poza czynnościami badania sprawozdania finansowego oraz badania i przeglądu raportu grupowego przez KPMG Audyt Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. w 2021 r. nie były świadc zone żadne inne usługi.
Podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych, dokonujący badania rocznych sprawozdań finansowych został wybrany zgodnie z przepisami prawa i procedurami wewnętrznymi Banku, w szczególności wybór podmiotu uprawnionego do badania był poprzedzony wydaniem rekomendacji przez Komitet Audytu Rady Nadzorczej. Wybór biegłego rewidenta został przeprowadzony zgodnie z następującymi politykami/procedurami zatwierdzonymi na mocy Uchwały Rady Nadzorczej Banku:
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
53
„Polityka wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania ustawowego s prawozdań finansowych Banku”.
„Procedura wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania ustawowego sprawozdań finansowych Banku”.
„Polityka świadczenia przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, przez podmioty powiązane z firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług n iebędących badaniem”.
19.2.1. Założenia polityk
1. „Polityka wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania ustawowego sprawozdań finansowych Banku”:
Wyboru podmiotu uprawnionego do przeprowadzania Badania ustawowego lub przeglądu sprawozdań finansowych Banku, zgodnie ze Statutem Banku, dokonuje Rada Nad zorcza Banku.
Rada Nadzorcza Banku określa lata za które sprawozdanie finansowe Banku będzie podlegało Badaniu ustawowemu i przeglądowi przez wybraną firmę audytorską.
Rekomendacja Komitetu Audytu dotycząca wyboru firmy audytorskiej przeprowadzającej Badanie ustawowe, która nie dotyczy przedłużenia umowy o badanie sprawozdania finansowego zawiera przynajmniej dwie możliwości wyboru firmy audytorskiej wraz z uzasadnieniem oraz wskazanie uzasadnionej preferencji Komitetu Audytu wobec jednej z nich. Opinia, poparta argumentami, jest sporządzana w następstwie procedury wyboru zorganizowanej przez Bank przeprowadzonej zgodnie z zasadami określonymi w Procedurze wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania ustawowego sprawozdań finansowych Banku.
Komitet Audytu zatwierdza przygotowane przez Bank sprawozdanie z prac Komisji ds. wyboru firmy audytorskiej zawierające ocenę ofert złożonych przez firmy audytorskie i wnioski z Procedury wybo ru.
Rekomendacja Komitetu Audytu powinna zapewnić wybór firmy audytorskiej która spełnia warunki do wyrażenia bezstronnej i niezależnej opinii o sprawozdaniach finansowych Banku oraz posiada doświadczenie i wiedzę umożliwiającą trafną ocenę prawidłowości i rzetelności ujęcia w sprawozdaniu finansowym wszelkich operacji wynikających z działalności Banku.
Pierwsza umowa o badanie sprawozdania finansowego jest zawierana z firmą audytorską na okres nie krótszy niż 2 lata z możliwością przedłużenia na kolejny co najmniej dwuletni okres.
Maksymalny czas nieprzerwanego trwania zleceń Badań ustawowych przeprowadzanych przez samą firmę audytorską lub firmę audytorską powiązaną z firmą audytorską lub jakiegokolwiek członka sieci działającej w państwach Unii Europejskiej, do której należą te firmy audytorskie, nie może przekraczać 10 lat.
Po upływie maksymalnych okresów trwania zlecenia Bank nie może zlecić Badania ustawowego firmie audytorskiej ani żadnemu podmiotowi z jej sieci działających w ramach Unii Europejskiej w okresie kolejnych 4 lat.
Kluczowy biegły rewident nie może przeprowadzać Badania ustawowego w Banku przez okres dłuższy niż 5 lat. Kluczowy biegły rewident może ponownie przeprowadzać Badanie ustawowe w Banku po upływie co najmniej 3 lat od zakończenia ostatniego badania ustawowego.
W celu zwiększenia pewności co do tego, że stosowane zasady prezentacji sytuacji Banku jednolite jak w Grupie Pekao, Bank powinien dążyć do wyboru firmy audytorskiej, która została wybrana przez Bank Pekao oraz pozostałe podmioty wchodzące w skład Grupy Pekao.
2. „Polityka świadczenia przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, przez podmioty powiązane z firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług niebędących badaniem”:
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
54
Firma audytorska przeprowadzająca Badanie ustawowe Banku ani żaden z członków sieci, do której należy firma audytorska, nie świadczą bezpośrednio ani pośrednio na rzecz Banku oraz jego jednostki dominującej żadnych zabronionych usług niebędących Badaniem sprawo zdań finansowych w następujących okresach:
w okresie od rozpoczęcia badanego okresu do wyda nia sprawozdania z badania oraz
w roku obrotowym bezpośrednio poprzedzającym okres od rozpoczęcia badanego okresu do dnia wydania sprawozdania z badania:
w odniesieniu do usług opracowywania i wdrażania procedur kontroli wewnętrznej lub procedur zarządzania ryzykiem związanych z przygotowywaniem lub kontrolowaniem informacji finansowych lub opracowywania i wdrażania technologicznych systemów dotyczących informacji finansowej.
Świadczenie dozwolonych usług przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie ustawowe Banku lub członków sieci, do której należy firma audytorska, możliwe jest jedynie w zakresie niezwiązanym z polityką podatkową Banku, jego jednostki dominującej lub jednostki przez nią kontrolowanej, po przeprowadzeniu przez Komitet Audytu oceny zagrożeń i zabezpieczeń niezależności, o której mowa w art. 69-73 Ustawy o biegłych rewidenta ch.
W przypadku, gdy firma audytorska świadczy przez okres co najmniej trzech kolejnych lat obrotowych na rzecz Banku, jego jednostki dominującej lub innych jednostek kontrolowanych przez jednostkę dominującą usługi niebędące Badaniem ustawowym sprawozdań finansowych, całkowite wynagrodzenie z tytułu takich usług jest ograniczone do najwyżej 70% średniego wynagrodzenia płaconego w trzech kolejnych ostatnich latach obrotowych z tytułu Badania ustawowego (Badań ustawowych) Banku, jej jednostki dominującej, innych jednostek kontrolowanych przez jednostkę dominującą oraz skonsolidowanych sprawozdań finansowych tej grupy p rzedsiębiorstw.
Komórka organizacyjna Banku wnioskująca o zakup usług świadczonych przez firmę audytorską przeprowadzającą Badanie ustawowe Banku lub członków sieci, do której należy firma audytorska jest odpowiedzialna m.in. za ustalenie czy wnioskowana usługa nie jest Usługą Zabronioną zgodnie z §5 oraz za uzyskanie zgody Komitetu Audytu na świadczenie Usługi Specjalnej.
Wysokość wynagrodzenia podmiotu uprawnionego do b adania sprawozdania finansowego:
W tys. zł
2021
2020
Badanie statutowego sprawozdania finansowego Banku za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2021 r. (1)/ 31 grudnia 2020 r.
166,05
147,60
Przegląd pakietu konsolidacyjnego za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2021 r./ 30 czerwca 2020 r.
23,37
17,20
Badanie pakietu konsolidacyjnego za okres 12 miesięcy zakończony dnia 31 grudnia 2021 r. (1)/ 31 grudnia 2020r.
18,45
12,30
(1) Kwoty oszacowane na podstawie podpisanej umowy z audytorem.
Wyżej wymienione kwoty zawierają podatek od towarów i usług w wyso kości 23%.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Pekao Banku Hipotecznego S.A. w okresie sprawozdawczym od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku
Raport Pekao Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok
55
PODPISY
Data
Imię i nazwisko
Funkcja/Stanowisko
Podpis
28.02.2022
Tomasz Mikoda
Prezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
28.02.2022
Agnieszka Domaradzka
Członek Zarządu
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
28.02.2022
Bartosz Węsierski
Członek Zarządu
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym