Raport roczny RR 2021
(zgodnie z § 60 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia w sprawie informacji bieżących i okresowych)
dla emitentów papierów wartościowych prowadzących działalność wytwórczą, budowlaną, handlową lub usługową
za rok obrotowy 2021 obejmujący okres od 2021-01-01 do 2021-12-31 zawierający sprawozdanie finansowe według MSR w walucie zł.
data przekazania: 2022-03-23
|
KGHM Polska Miedź Spółka Akcyjna (pełna nazwa emitenta) |
|
|
KGHM Polska Miedź S.A. (skrócona nazwa emitenta) 59 – 301 (kod pocztowy) M. Skłodowskiej – Curie (ulica) (+48) 76 7478 200 (telefon) ir@kghm.com (e-mail) 6920000013 (NIP) G30CO71KTT9JDYJESN22 (LEI) |
Górnictwo (sektor wg klasyfikacji GPW w Warszawie) LUBIN (miejscowość) 48 (numer) (+48) 76 7478 500 (fax) (www) 390021764 (REGON) 23302 (KRS) |
PricewaterhouseCoopers Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Audyt Sp.k.
(firma audytorska)
|
w mln PLN |
w mln EUR |
||||
|
|
|
2021 |
2020 |
2021 |
2020 |
|
I. |
Przychody z umów z klientami |
24 618 |
19 326 |
5 378 |
4 319 |
|
II. |
Zysk netto ze sprzedaży |
4 104 |
3 165 |
897 |
707 |
|
III. |
Zysk przed opodatkowaniem |
6 716 |
2 767 |
1 467 |
618 |
|
IV. |
Zysk netto |
5 169 |
1 779 |
1 129 |
398 |
|
V. |
Pozostałe całkowite dochody |
263 |
(942) |
57 |
(211) |
|
VI. |
Łączne całkowite dochody |
5 432 |
837 |
1 186 |
187 |
|
VII. |
Ilość akcji (w szt.) |
200 000 000 |
200 000 000 |
200 000 000 |
200 000 000 |
|
VIII. |
Zysk na jedną akcję zwykłą (w PLN/EUR) |
25,85 |
8,90 |
5,65 |
1,99 |
|
IX. |
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej |
1 963 |
4 816 |
429 |
1 076 |
|
X. |
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej |
(607) |
( 2 764) |
(133) |
(618) |
|
XI. |
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej |
( 2 091) |
(507) |
(457) |
(113) |
|
XII. |
Przepływy pieniężne netto razem |
(735) |
1 545 |
(161) |
345 |
|
XIII. |
Aktywa trwałe |
34 671 |
32 367 |
7 538 |
7 014 |
|
XIV. |
Aktywa obrotowe |
8 787 |
6 975 |
1 910 |
1 511 |
|
XV. |
Aktywa razem |
43 458 |
39 342 |
9 448 |
8 525 |
|
XVI. |
Zobowiązania długoterminowe |
9 707 |
11 687 |
2 110 |
2 533 |
|
XVII. |
Zobowiązania krótkoterminowe |
7 911 |
6 929 |
1 720 |
1 501 |
|
XVIII. |
Kapitał własny |
25 840 |
20 726 |
5 618 |
4 491 |
|
Średnie kursy wymiany złotego w stosunku do euro ustalone przez NBP |
|
|
|||
|
|
|
2021 |
2020 |
|
|
|
Średni kurs w okresie* |
4,5775 |
4,4742 |
|
|
|
|
Kurs na koniec okresu |
4,5994 |
4,6148 |
|
|
|
*Kursy stanowią średnie arytmetyczne bieżących kursów średnich ogłaszanych przez NBP na ostatni dzień każdego miesiąca odpowiednio 2021 i 2020 r.
Komisja Nadzoru Finansowego
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW6
SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH7
SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ9
SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM10
CZĘŚĆ 2 - Segmenty działalności i informacje na temat przychodów17
CZĘŚĆ 3 – Utrata wartości aktywów24
CZĘŚĆ 4 - Noty objaśniające do sprawozdania z wyniku34
Nota 4.1 Koszty według rodzaju34
Nota 4.2 Pozostałe przychody i (koszty) operacyjne35
Nota 4.3 Przychody i (koszty) finansowe36
Nota 4.4 Odwrócenie strat i straty z tytułu utraty wartości aktywów ujęte w sprawozdaniu z wyniku36
Nota 5.1 Podatek dochodowy w sprawozdaniu z wyniku37
Nota 5.2 Pozostałe podatki i opłaty41
Nota 5.3 Należności i zobowiązania z tytułu podatków41
CZĘŚĆ 6 – Inwestycje w jednostki zależne43
Nota 6.2 Należności z tytułu udzielonych pożyczek44
CZĘŚĆ 7 – Instrumenty finansowe i zarządzanie ryzykiem finansowym48
Nota 7.1 Instrumenty finansowe48
Nota 7.2 Pochodne instrumenty finansowe55
Nota 7.3 Inne instrumenty finansowe wyceniane w wartości godziwej60
Nota 7.4 Inne długoterminowe instrumenty finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie61
Nota 7.5 Zarządzanie ryzykiem finansowym62
CZĘŚĆ 8 - Zadłużenie, zarządzanie płynnością i kapitałem88
Nota 8.1 Polityka zarządzania kapitałem88
Nota 8.3 Polityka zarządzania płynnością92
Nota 8.5 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty100
Nota 8.6 Zobowiązania z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń100
CZĘŚĆ 9 – Aktywa trwałe i związane z nimi zobowiązania102
Nota 9.1 Rzeczowe i niematerialne aktywa górnicze i hutnicze102
Nota 9.2 Pozostałe aktywa rzeczowe i niematerialne107
Nota 9.4 Rezerwa na koszty likwidacji kopalń i innych obiektów109
Nota 9.5 Aktywowane koszty finansowania zewnętrznego110
Nota 9.6 Ujawnienia dotyczące leasingu – Spółka jako leasingobiorca110
Nota 9.7 Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży i związane z nimi zobowiązania112
CZĘŚĆ 10 – Kapitał obrotowy113
Nota 10.2 Należności od odbiorców114
Nota 10.3 Zobowiązania wobec dostawców i podobne114
Nota 10.4 Zmiana stanu kapitału obrotowego117
CZĘŚĆ 11 – Świadczenia pracownicze119
Nota 11.1 Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych120
Nota 11.2 Zmiana stanu zobowiązań z tytułu programów przyszłych świadczeń pracowniczych120
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 12.1 Transakcje z podmiotami powiązanymi123
Nota 12.2 Dywidendy wypłacone124
Nota 12.4 Pozostałe zobowiązania125
Nota 12.5 Aktywa, zobowiązania nieujęte w sprawozdaniu z sytuacji finansowej126
Nota 12.6 Umowne zobowiązania inwestycyjne związane z aktywami rzeczowymi i niematerialnymi126
Nota 12.7 Struktura zatrudnienia126
Nota 12.8 Pozostałe korekty w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych127
Nota 12.9 Wynagrodzenie członków kluczowego personelu kierowniczego128
Nota 12.10 Wynagrodzenie podmiotu badającego sprawozdanie finansowe i podmiotów z nim powiązanych130
Nota 12.11 Ujawnienia informacji Spółki z zakresu działalności regulowanej ustawą Prawo energetyczne130
Nota 12.12 Informacja o wpływie COVID-19 na funkcjonowanie Spółki137
Nota 12.13 Zmiany klimatu i związane z nimi zagrożenia138
Nota 12.14 Zdarzenia po dniu kończącym okres sprawozdawczy138
CZĘŚĆ 13 - Kwartalna informacja finansowa KGHM Polska Miedź S.A.142
Noty objaśniające do sprawozdania z wyniku143
Nota 13.1 Koszty według rodzaju143
Nota 13.2 Pozostałe przychody / (koszty) operacyjne144
Nota 13.3 Przychody / (koszty) finansowe145
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
SPRAWOZDANIE Z WYNIKU
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Przepływy pieniężne z działalności finansowej |
|
|||||
|
Wpływy z tytułu zaciągniętych kredytów i pożyczek |
205 |
4 052 |
||||
|
Wpływy z tytułu cash poolingu |
76 |
154 |
||||
|
Wpływy z tytułu instrumentów pochodnych związanych ze źródłami finansowania zewnętrznego |
36 |
52 |
||||
|
Nota 8.4.2 |
Spłata otrzymanych kredytów i pożyczek |
(1 889) |
(4 478) |
|||
|
Spłata zobowiązań z tytułu leasingu |
( 51) |
( 36) |
||||
|
Spłata odsetek w tym: |
( 89) |
( 173) |
||||
|
Nota 8.4.2 |
z tytułu zadłużenia |
( 80) |
( 162) |
|||
|
Wydatki z tytułu instrumentów pochodnych związanych ze źródłami finansowania zewnętrznego |
( 79) |
( 78) |
||||
|
Wydatki z tytułu wypłaconych dywidend akcjonariuszom Spółki |
( 300) |
- |
||||
|
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej |
(2 091) |
( 507) |
||||
|
|
|
|
||||
|
PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE NETTO |
( 735) |
1 545 |
||||
|
Różnice kursowe dotyczące środków pieniężnych i ich ekwiwalentów |
( 68) |
74 |
||||
|
Stan środków pieniężnych i ich ekwiwalentów na początek okresu |
2 135 |
516 |
||||
|
Nota 8.5 |
Stan środków pieniężnych i ich ekwiwalentów na koniec okresu, w tym: |
1 332 |
2 135 |
|||
|
środki pieniężne o ograniczonej możliwości dysponowania |
14 |
15 |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Nota 8.4.1 |
Zobowiązania z tytułu kredytów, pożyczek, leasingu oraz dłużnych papierów wartościowych |
5 180 |
|
6 525 |
|
|
Nota 7.2 |
Pochodne instrumenty finansowe |
1 133 |
|
981 |
|
|
Nota 11.1 |
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych |
2 040 |
|
2 724 |
|
|
Nota 9.4 |
Rezerwy na koszty likwidacji kopalń i innych obiektów technologicznych |
811 |
|
1 185 |
|
|
Zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego |
290 |
|
81 |
||
|
Nota 12.4 |
Pozostałe zobowiązania |
253 |
|
191 |
|
|
Zobowiązania długoterminowe |
9 707 |
|
11 687 |
||
|
Nota 8.4.1 |
Zobowiązania z tytułu kredytów, pożyczek, leasingu oraz dłużnych papierów wartościowych |
382 |
|
306 |
|
|
Nota 8.4.1 |
Zobowiązania z tytułu cash poolingu |
360 |
|
284 |
|
|
Nota 7.2 |
Pochodne instrumenty finansowe |
888 |
|
653 |
|
|
Nota 10.3 |
Zobowiązania wobec dostawców i podobne |
2 613 |
|
3 334 |
|
|
Nota 11.1 |
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych |
1 130 |
|
1 042 |
|
|
Nota 5.3 |
Zobowiązania z tytułu podatków |
1 291 |
|
369 |
|
|
Rezerwy na zobowiązania i inne obciążenia |
98 |
|
77 |
||
|
Nota 12.4 |
Pozostałe zobowiązania |
1 149 |
|
864 |
|
|
Zobowiązania krótkoterminowe |
7 911 |
|
6 929 |
||
|
Zobowiązania długo i krótkoterminowe |
17 618 |
|
18 616 |
||
|
RAZEM ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁ WŁASNY |
43 458 |
|
39 342 |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM
* W Pozostałych całkowitych dochodach ujęto 18 mln PLN z tytułu reklasyfikacji wyniku ze zbycia instrumentów kapitałowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
CZĘŚĆ 1 – Informacje ogólne
Nota 1.1 Opis działalności gospodarczej
KGHM Polska Miedź S.A. (Spółka) z siedzibą w Lubinie, przy ul. M. Skłodowskiej-Curie 48 jest spółką akcyjną zarejestrowaną w Sądzie Rejonowym dla Wrocławia Fabrycznej IX Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, numer rejestru KRS 23302, na terenie Rzeczpospolitej Polskiej.
KGHM Polska Miedź S.A. jest przedsiębiorstwem wielooddziałowym, w którego skład wchodzi Centrala oraz 10 oddziałów: 3 zakłady górnicze (ZG Lubin, ZG Polkowice-Sieroszowice, ZG Rudna), 3 huty miedzi (HM Głogów, HM Legnica, HM Cedynia), Zakłady Wzbogacania Rud (ZWR), Zakład Hydrotechniczny, Jednostka Ratownictwa Górniczo-Hutniczego i Centralny Ośrodek Przetwarzania Informacji.
Akcje KGHM Polska Miedź S.A. są notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.
Podstawowy przedmiot działalności stanowi:
– kopalnictwo rud miedzi i metali nieżelaznych oraz
– produkcja miedzi, metali szlachetnych i nieżelaznych.
Działalność KGHM Polska Miedź S.A. w zakresie eksploatacji złóż rud miedzi opiera się na posiadanych przez Spółkę koncesjach na eksploatację złóż, umowach użytkowania górniczego oraz planach ruchu zakładów górniczych.
KGHM Polska Miedź S.A. jest jednostką dominującą Grupy Kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A. („Grupa”).
Sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuacji działalności gospodarczej w niezmienionej formie i zakresie przez okres co najmniej 12 miesięcy od dnia kończącego okres sprawozdawczy i nie istnieją przesłanki zamierzonego lub przymusowego zaniechania bądź istotnego ograniczenia przez nią dotychczasowej działalności. Zarząd nie stwierdza na dzień podpisania sprawozdania finansowego faktów i okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuacji działalności w dającej się przewidzieć przyszłości.
Pandemia COVID-19 nie wpłynęła negatywnie na poszczególne aspekty biznesu. Szczegółowa informacja o funkcjonowaniu Spółki w czasie pandemii została opisana w nocie 12.12.
Oświadczenie Zarządu w sprawie rzetelności sporządzenia sprawozdania finansowego
Zarząd KGHM Polska Miedź S.A. oświadcza, że według jego najlepszej wiedzy roczne sprawozdanie finansowe za 2021 r. i dane porównywalne sporządzone zostały zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości, odzwierciedlają w sposób prawdziwy, rzetelny i jasny sytuację majątkową i finansową KGHM Polska Miedź S.A. oraz zysk netto Spółki.
Sprawozdanie Zarządu z działalności KGHM Polska Miedź S.A. oraz Grupy Kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A. w 2021 r. zawiera prawdziwy obraz rozwoju i osiągnięć oraz sytuacji KGHM Polska Miedź S.A. oraz Grupy Kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A., w tym opis podstawowych zagrożeń i ryzyka.
Sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone do publikacji oraz podpisane przez Zarząd Spółki dnia 22 marca 2022 r.
Nota 1.2 Podstawa sporządzenia
Sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi przez Unię Europejską, w oparciu o zasadę kosztu historycznego za wyjątkiem instrumentów finansowych zaklasyfikowanych jako wyceniane do wartości godziwej. To sprawozdanie finansowe stanowi jednostkowe sprawozdanie finansowe KGHM Polska Miedź S.A. w rozumieniu MSR 27.
W celu pełnego zrozumienia sytuacji finansowej i wyników działalności Spółki jako Jednostki dominującej w Grupie Kapitałowej niniejsze sprawozdanie finansowe powinno być czytane łącznie z rocznym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym Grupy Kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A. za rok zakończony 31 grudnia 2021 roku. Sprawozdania te są dostępne na stronie internetowej Spółki pod adresem www.kghm.com w terminie zgodnym z raportem bieżącym dotyczącym terminu przekazania raportu rocznego Spółki i skonsolidowanego raportu rocznego Grupy Kapitałowej za rok 2021.
Zasady rachunkowości opisane w niniejszej nocie jak i w notach szczegółowych stosowane były przez Spółkę w sposób ciągły dla wszystkich prezentowanych okresów.
Niniejsze sprawozdanie finansowe w nocie 12.12 zawiera informację Spółki z zakresu działalności regulowanej ustawą Prawo energetyczne zgodnie z art. 44 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Dla lepszego zrozumienia danych ujętych w sprawozdaniu finansowym przedstawiono politykę rachunkowości oraz ważne oszacowania, założenia i osądy w poszczególnych notach szczegółowych, jak w tabeli poniżej. W porównaniu do okresów zakończonych 31 grudnia 2020 r. oraz 30 czerwca 2021 r. nie miały miejsca istotne zmiany w sposobie dokonywania szacunków. Zmiany w wartościach szacunków na 31 grudnia 2021 r., w porównaniu do wymienionych okresów, wynikają ze zmian założeń w wyniku zmian okoliczności biznesowych i/lub innych zmiennych.
|
Nota |
Tytuł |
Kwota ujęta w sprawozdaniu finansowym |
Polityka rachunkowości |
Ważne oszacowania, założenia i osądy |
|
|
2021 |
2020 |
||||
|
2 |
Przychody z umów z klientami |
24 618 |
19 326 |
x |
x |
|
5.1 |
Podatek dochodowy w sprawozdaniu z wyniku |
(1 547) |
(988) |
x |
|
|
5.1.1 |
Odroczony podatek dochodowy w sprawozdaniu z wyniku |
(152) |
(243) |
x |
x |
|
5.3 |
Należności z tytułu podatków |
301 |
217 |
x |
|
|
5.3 |
Zobowiązania podatkowe |
(1 291) |
(369) |
x |
|
|
6.1 |
Inwestycje w jednostki zależne |
3 691 |
2 848 |
x |
x |
|
6.2 |
Pożyczki udzielone* |
8 366 |
7 650 |
x |
x |
|
7.2 |
Pochodne instrumenty finansowe |
(1 172) |
(635) |
x |
x |
|
7.3 |
Inne instrumenty finansowe wyceniane w wartości godziwej |
581 |
589 |
x |
x |
|
7.4 |
Inne długoterminowe instrumenty finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie |
506 |
433 |
x |
x |
|
8.2 |
Kapitały |
(25 840) |
(20 726) |
x |
|
|
8.4 |
Zadłużenie |
(5 922) |
(7 115) |
x |
|
|
8.5 |
Środki pieniężne i ekwiwalenty |
1 332 |
2 135 |
x |
|
|
8.6 |
Zobowiązania z tytułu gwarancji i poręczeń |
(1 236) |
(2 586) |
x |
x |
|
9.1 |
Rzeczowe i niematerialne aktywa górnicze i hutnicze |
20 837 |
19 837 |
x |
|
|
9.2 |
Pozostałe aktywa rzeczowe i niematerialne |
158 |
167 |
x |
|
|
9.4 |
Rezerwa na koszty likwidacji kopalń i innych obiektów** |
(824) |
(1 192) |
x |
x |
|
9.6 |
Ujawnienia dotyczące leasingu – Spółka jako leasingobiorca |
585 |
506 |
x |
x |
|
10.1 |
Zapasy |
5 435 |
3 555 |
x |
|
|
10.2 |
Należności od odbiorców |
600 |
351 |
x |
|
|
10.3 |
Zobowiązania wobec dostawców i podobne |
(2 800) |
(3 496) |
x |
x |
|
10.4 |
Zmiana stanu kapitału obrotowego |
(2 830) |
1 070 |
x |
x |
|
11.1 |
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych |
(3 170) |
(3 766) |
x |
x |
|
12.3 |
Pozostałe aktywa |
421 |
390 |
x |
|
|
12.4 |
Pozostałe zobowiązania |
(1 402) |
(1 055) |
x |
|
*Kwoty zawierają dane dotyczące długoterminowych i krótkoterminowych pożyczek. W sprawozdaniu z sytuacji finansowej krótkoterminowe pożyczki ujęte są w pozycji pozostałe aktywa finansowe.
**Kwoty zawierają dane dotyczące długoterminowych i krótkoterminowych rezerw na koszty likwidacji kopalń i innych obiektów technologicznych. W sprawozdaniu z sytuacji finansowej krótkoterminowe rezerwy na koszty likwidacji kopalń i innych obiektów technologicznych ujęte są w pozycji rezerwy na zobowiązania i inne obciążenia.
Nota 1.3 Transakcje w walucie obcej i wycena pozycji wyrażonych w walutach obcych
Sprawozdanie finansowe prezentowane jest w złotych (PLN), który stanowi walutę funkcjonalną i walutę prezentacji Spółki.
Transakcje wyrażone w walutach obcych przelicza się na moment początkowego ujęcia na walutę funkcjonalną:
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
· po kursie faktycznie zastosowanym, tj. po kursie kupna lub sprzedaży walut stosowanym przez bank, w którym następuje transakcja, w przypadku operacji sprzedaży lub kupna walut oraz operacji zapłaty należności lub zobowiązań,
· po średnim kursie ustalonym dla danej waluty, obowiązującym na dzień zawarcia transakcji dla pozostałych transakcji. Kursem obowiązującym na dzień zawarcia transakcji jest średni kurs NBP ogłoszony w ostatnim dniu roboczym poprzedzającym zawarcie transakcji.
Na koniec każdego okresu sprawozdawczego pozycje pieniężne wyrażone w walucie obcej przelicza się przy zastosowaniu obowiązującego w tym dniu kursu zamknięcia.
Zyski i straty z tytułu różnic kursowych powstałe w wyniku rozliczenia transakcji w walucie obcej oraz wyceny bilansowej aktywów i zobowiązań pieniężnych (innych niż instrumenty pochodne) wyrażonych w walutach obcych ujmuje się w wyniku finansowym.
Zyski i straty z tytułu zmiany kursów walut dotyczące wyceny bilansowej instrumentów pochodnych wyrażonych w walucie obcej ujmuje się w wyniku finansowym jako wycena do wartości godziwej, o ile nie są elementem efektywnej części zmiany wartości godziwej transakcji zabezpieczających przepływy pieniężne. W takim przypadku są one ujmowane w pozostałych całkowitych dochodach, zgodnie z zasadami rachunkowości zabezpieczeń.
Zyski i straty z tytułu zmiany kursów walut powstałe na pozycjach niepieniężnych, takich jak instrumenty kapitałowe zaklasyfikowane do aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody, ujmuje się w pozostałych całkowitych dochodach.
Zyski i straty z tytułu zmiany kursów walut powstałe na pozycjach pieniężnych wycenianych do wartości godziwej przez wynik finansowy (np. udzielone pożyczki wyceniane do wartości godziwej) ujmuje się jako element wyceny do wartości godziwej.
Nota 1.4 Wpływ nowych i zmienionych standardów i interpretacji
Zmiany do standardów zastosowane po raz pierwszy w jednostkowym sprawozdaniu finansowym za 2021 rok:
· Poprawki do MSSF 9, MSR 39, MSSF 7, MSSF 4 i MSSF 16 dotyczące reformy wskaźnika referencyjnego stopy procentowej (reforma IBOR) – Etap 2.
Powyższe zmiany do standardów zostały do dnia publikacji niniejszego sprawozdania finansowego zatwierdzone do stosowania przez Unię Europejską i nie miały wpływu na politykę rachunkowości Spółki oraz na jednostkowe sprawozdanie finansowe za 2021 r.
Zgodnie z poprawkami do MSSF 9, MSR 39, MSSF 7, MSSF 4 i MSSF 16 dotyczącymi reformy wskaźnika referencyjnego stopy procentowej Etap 2, o ile modyfikacje instrumentów finansowych wynikają bezpośrednio z reformy IBOR, a nowa stawka jest ekonomicznym ekwiwalentem poprzedniej, to dla instrumentów opartych o zmienną stopę procentową jednostki będą dokonywać prospektywnej korekty efektywnej stopy procentowej, oraz o ile nie są spełnione kryteria do zaprzestania stosowania rachunkowości zabezpieczeń, ma miejsce dostosowanie powiązań zabezpieczających i rachunkowość zabezpieczeń jest kontynuowana.
Spółka przeprowadziła analizę pod kątem oceny wpływu reformy IBOR na jej jednostkowe sprawozdanie finansowe. Zgodnie z aktualnymi decyzjami podmiotów wyznaczonych do przeprowadzenia reformy, zastąpieniu ulegną poszczególne wskaźniki stopy LIBOR, które zostaną zamienione na stopę wolną od ryzyka, bazującą na stawce overnight. Spółka zidentyfikowała umowy, w których są zapisy oparte o stawkę LIBOR i które ulegną zmianie po zastąpieniu stawki referencyjnej. Są to przede wszystkim umowy finansowania zewnętrznego (kredyty i pożyczki), umowy lokat, umowy gwarancji i akredytyw, umowy faktoringowe oraz umowy handlowe. Zastąpienie stopy LIBOR alternatywnym wskaźnikiem będzie się wiązało z wprowadzeniem aneksów do istniejących umów, przeprowadzeniem analiz w zakresie ewentualnej zmiany stóp zmiennych na stałe, wprowadzeniem zmian do wewnętrznych metodyk i procedur oraz dostosowaniem narzędzi z obszaru IT do nowych metod wycen.
Spółka na bieżąco monitoruje rekomendacje podmiotów prowadzących reformę IBOR, a w związku z tym, że wiele zagadnień nie zostało jeszcze formalnie uregulowanych, a wskaźniki stopy LIBOR, które stosuje obecnie Spółka, będą publikowane do 30 czerwca 2023 roku, skala zmian w zakresie ww. instrumentów finansowych oraz ich wpływ na jednostkowe sprawozdanie finansowe Spółki w chwili obecnej nie są możliwe do oszacowania. Reforma IBOR nie będzie mieć również wpływu na stopę procentową instrumentów pochodnych Spółki, ponieważ zawarte transakcje CIRS (otwarte transakcje swapa walutowo-procentowego) oraz wyemitowane przez Spółkę obligacje są oparte na wskaźniku referencyjnym WIBOR, który nie zostanie zastąpiony innym wskaźnikiem alternatywnym (tj. został uznany za zgodny z Regulacjami Unijnymi dotyczącymi stóp referencyjnych). W Spółce występuje również zadłużenie w walucie EUR oparte o wskaźnik referencyjny EURIBOR, który został zreformowany i dostosowany do wymogów regulacyjnych.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Ekspozycja wybranych pozycji sprawozdania finansowego opartych o stawki LIBOR na reformę wskaźnika referencyjnego stopy procentowej
|
Typ instrumentu finansowego |
Obecna stawka referencyjna |
Wartość bilansowa na 31.12.2021 |
||
|
Kredyty długoterminowe |
USD LIBOR 3M |
(2) |
||
|
USD LIBOR 1M |
(11) |
|||
|
Kredyty krótkoterminowe |
|
USD LIBOR 3M |
|
- |
|
USD LIBOR 1M |
(3) |
|||
|
Faktoring dłużny |
|
USD LIBOR 6M |
|
1 |
|
|
USD LIBOR 1M |
|
2 |
|
|
Razem |
(13) |
· Poprawki do MSSF 16 dotyczące ulg w czynszach związanych z COVID-19 po dniu 30 czerwca 2021 r., (zastosowane przez Spółkę przed ich datą wejścia w życie)
Spółka zdecydowała o wcześniejszym zastosowaniu poprawek do MSSF 16 dotyczących ulg w czynszach związanych z COVID-19 po dniu 30 czerwca 2021 r., które zostały zatwierdzone do stosowania przez Unię Europejską i obowiązują dla okresów rocznych rozpoczętych 1 kwietnia 2021 r. lub później. Poprawki te przedłużyły do 30 czerwca 2022 r. opcjonalne, związane z pandemią koronawirusa (COVID-19), złagodzenie wymogów operacyjnych dla leasingobiorców korzystających z możliwości tymczasowego zawieszenia spłaty opłat leasingowych. Zgodnie z tzw. „praktycznym rozwiązaniem”, w sytuacji, kiedy leasingobiorca uzyska zwolnienie z opłat leasingowych w związku z COVID-19, nie musi oceniać, czy to zwolnienie stanowi modyfikację leasingu, a zamiast tego ujmuje tę zmianę w księgach rachunkowych tak, jakby ta zmiana nie stanowiła modyfikacji. Wpływ zmiany na jednostkowe sprawozdanie finansowe jest nieistotny.
· Zmiany do MSSF 4 dotyczące przedłużenia tymczasowego zwolnienia ze stosowania MSSF 9.
Zmiany do standardu zostały do dnia publikacji niniejszego sprawozdania finansowego zatwierdzone do stosowania przez Unię Europejską i nie miały wpływu na politykę rachunkowości Spółki oraz na jednostkowe sprawozdanie finansowe za 2021 r.
Nota 1.5 Opublikowane standardy i interpretacje, które jeszcze nie obowiązują i nie zostały wcześniej zastosowane przez Spółkę
Opublikowane, lecz jeszcze nieobowiązujące standardy i interpretacje, przyjęte do stosowania przez Unię Europejską:
· MSSF 17 Umowy ubezpieczenia wraz ze zmianami do MSSF 17 opublikowanymi w 2020 r., z datą wejścia w życie od 1 stycznia 2023 roku lub później.
· Zmiany do MSSF 3 odnoszące się do Założeń koncepcyjnych, z datą wejścia w życie od 1 stycznia 2022 roku.
· Zmiany do MSR 16 dotyczące przychodów osiągniętych przed oddaniem składnika rzeczowych aktywów trwałych do użytkowania, z datą wejścia w życie od 1 stycznia 2022 roku lub później, z retrospektywnym zastosowaniem dla rzeczowych aktywów trwałych, które będą dostosowane do miejsca i warunków niezbędnych do umożliwienia im działania w sposób zamierzony przez kierownictwo w dniu lub po dniu rozpoczęcia najwcześniejszego okresu prezentowanego w sprawozdaniu finansowym, w którym jednostka po raz pierwszy zastosuje te zmiany. Zgodnie ze zmianami, przychody uzyskane ze sprzedaży wyrobów wytworzonych w trakcie doprowadzania składnika aktywów do pożądanego miejsca i stanu (np. produkcja testowa), wraz z powiązanymi kosztami, powinny być ujmowane w wyniku finansowym okresu. Spółka zastosuje zmiany do MSR 16 począwszy od 1 stycznia 2022 roku, jednakże Spółka nie stwierdziła istnienia istotnych pozycji, które podlegałyby korekcie na dzień 1 stycznia 2021 roku lub później.
· Zmiany do MSR 37 dotyczące kosztów wykonania umów rodzących obciążenia, doprecyzowujące pojęcie kosztów wypełnienia umowy, w celu prawidłowego ustalenia przez jednostkę umów rodzących obciążenia, z datą wejścia w życie od 1 stycznia 2022 roku lub później.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
· Zmiany do MSR 1 i Stanowiska Praktycznego 2 dotyczące ujawnień w zakresie polityki rachunkowości, z datą wejścia w życie od 1 stycznia 2023 roku lub później. W standardzie zastąpiono wymóg ujawniania przez jednostki „znaczących” zasad rachunkowości wymogiem ujawniania „istotnych” zasad rachunkowości. Informacje w zakresie polityki rachunkowości, są istotne, jeśli rozpatrywane łącznie z innymi informacjami zawartymi w sprawozdaniu finansowym, mogą, wg racjonalnych oczekiwań, wpływać na decyzje podejmowane na podstawie tych sprawozdań finansowych, przez ich głównych użytkowników.
· Zmiany do MSR 8 dotyczące wprowadzenia definicji wartości szacunkowych, z datą wejścia w życie od 1 stycznia 2023 roku lub później. Zgodnie ze zmienionym standardem, wartości szacunkowe są to pozycje pieniężne w sprawozdaniu finansowym, których wycena podlega niepewności pomiaru. Wprowadzenie niniejszej definicji ma pomóc jednostkom odróżnić zmiany polityki rachunkowości od zmian wartości szacunkowych.
· Roczne zmiany do MSSF 2018-2020 - zmiany do MSR 41, MSSF 1, MSSF 9, z datą wejścia w życie od 1 stycznia 2022 roku.
Opublikowane, lecz jeszcze nieobowiązujące standardy i interpretacje, oczekujące na przyjęcie do stosowania przez Unię Europejską:
· MSSF 14 Regulacyjne rozliczenia międzyokresowe, z datą wejścia w życie 1 stycznia 2016 roku lub później.
· Poprawki do MSSF 17 opublikowane w 2021 roku, z datą wejścia w życie od 1 stycznia 2023 roku lub później.
· Zmiany do MSSF 10 oraz MSR 28 dotyczące sprzedaży lub wniesienia aktywów pomiędzy inwestorem, a jego jednostkami stowarzyszonymi lub wspólnymi przedsięwzięciami, (nie określono daty wejścia w życie).
· Zmiany do MSR 1 dotyczące klasyfikacji zobowiązań jako krótkoterminowe lub długoterminowe (w tym zmiany dotyczące odroczenia daty wejścia w życie), z datą wejścia w życie od 1 stycznia 2023 roku lub później. Standard wprowadza zmiany uściślające warunki konieczne dla prezentacji zobowiązań finansowych jako długoterminowe. Taka prezentacja będzie możliwa tylko w przypadku istnienia bezwarunkowego prawa jednostki do odroczenia uregulowania zobowiązania powyżej 12 m-cy od dnia kończącego okres sprawozdawczy i jednocześnie zamiar jednostki co do wcześniejszej spłaty nie będzie mieć na tę prezentację wpływu. Gdyby zmiany do MSR 1 zostały zastosowane przez Spółkę w niniejszym jednostkowym sprawozdaniu finansowym, prezentacja zobowiązań finansowych z tytułu kredytów i pożyczek na dzień 31 grudnia 2021 roku nie uległaby zmianie.
· Zmiany do MSR 12 dotyczące podatku odroczonego od aktywów i zobowiązań powstających na skutek pojedynczej transakcji, z datą wejścia w życie od 1 stycznia 2023 roku lub później. Standard wprowadza do paragrafów 15 i 24 doprecyzowanie, że wyłączenie z ujmowania w księgach rachunkowych zobowiązań lub aktywów z tytułu podatku odroczonego nie dotyczy transakcji, które na moment początkowego ujęcia powodują jednoczesne powstanie jednakowych kwot opodatkowanych i potrącalnych, tj. dodatnich i ujemnych różnic przejściowych. Spółka ocenia, że pierwsze zastosowanie niniejszej zmiany nie będzie mieć istotnego wpływu na jednostkowe sprawozdanie finansowe.
Spółka zamierza zastosować wszystkie opisane powyżej zmiany zgodnie z ich datą wejścia w życie. Za wyjątkiem MSSF 17, który nie będzie mieć wpływu na jednostkowe sprawozdanie finansowe Spółki, na dzień 31 grudnia 2021 r. Spółka ocenia, że pozostałe zmiany do standardów będą miały zastosowanie do jej działalności w zakresie, w jakim wystąpią w przyszłości operacje gospodarcze, transakcje lub inne zdarzenia, których powyższe zmiany w standardach dotyczą.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
CZĘŚĆ 2 - Segmenty działalności i informacje na temat przychodów
Informacje dotyczące segmentów działalności
Na podstawie przeprowadzonej analizy struktury organizacyjnej Spółki, jej systemu sprawozdawczości wewnętrznej oraz modelu zarządzania przyjęto, że działalność Spółki stanowi jeden segment operacyjny i sprawozdawczy, który można zdefiniować jako „Produkcja miedzi, metali szlachetnych i innych produktów hutnictwa”.
Podstawowa działalność Spółki koncentruje się na produkcji miedzi i srebra. Produkcja jest w pełni zintegrowanym technologicznie procesem, w którym produkt końcowy jednej fazy technologicznej stanowi półprodukt wykorzystywany w kolejnej fazie. Ruda miedzi wydobywana w kopalniach jest transportowana do zakładów przeróbki, gdzie następuje proces jej wzbogacania. W jego wyniku powstaje koncentrat miedzi, który jest dostarczany do hut gdzie jest przetapiany i rafinowany ogniowo na miedź anodową. Następnie w procesie rafinacji elektrolitycznej miedź anodowa przerabiana jest na katody miedziane, stanowiące produkt handlowy, bądź materiał do produkcji walcówki.
Szlam anodowy, powstający w procesie elektrorafinacji miedzi, jest surowcem wejściowym do produkcji metali szlachetnych. Powstające w procesach hutniczych pyły ołowionośne przerabiane są na ołów. Z przerobu zużytego elektrolitu uzyskuje się siarczan niklu oraz siarczan miedzi. Gazy z pieców hutniczych są wykorzystywane do produkcji kwasu siarkowego. Gospodarczo wykorzystywane są także żużle hutnicze, sprzedawane jako kruszywo drogowe.
Rozliczenia dokonywane pomiędzy kolejnymi ogniwami procesu technologicznego oparte są na wycenie według kosztu wytworzenia, w związku z czym wewnętrzne jednostki organizacyjne (kopalnie, zakłady przeróbcze, huty) w cyklu produkcyjnym nie realizują zysków na sprzedaży.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Dane finansowe przygotowywane dla celów sprawozdawczości zarządczej oparte są na tych samych zasadach rachunkowości, jakie stosuje się przy sporządzaniu sprawozdań finansowych. Zarząd Spółki jako organ odpowiedzialny za alokację zasobów oraz za wyniki finansowe Spółki dokonuje regularnych przeglądów raportów finansowych wewnętrznych w procesie podejmowania głównych decyzji operacyjnych.
W strukturze organizacyjnej KGHM Polska Miedź S.A. występuje 11 Oddziałów, w tym kopalnie, zakłady wzbogacania rud, huty i Centrala. W Centrali realizowana jest sprzedaż podstawowych produktów Spółki tj. katod z miedzi elektrolitycznej, walcówki i srebra oraz funkcje wsparcia, w tym w szczególności zarządzanie aktywami finansowymi, scentralizowana obsługa finansowo – księgowa, marketingowa, prawna i inne.
Miarą wyników segmentu analizowaną przez Zarząd Spółki jest Skorygowana EBITDA oraz wynik finansowy netto. Sposób kalkulacji miernika EBITDA skorygowana przedstawia tabela „Uzgodnienie EBITDA skorygowana”.
Produkcja podstawowych produktów
*Koszt C1 uwzględnia koszty wydobycia i przerobu urobku, koszty transportu, podatek od wydobycia niektórych kopalin, koszty administracyjne fazy górniczej oraz premię hutniczo-rafinacyjną (TC/RC) pomniejszone o wartość produktów ubocznych. Koszt C1 został obliczony wg kursu średniego NBP (średnia arytmetyczna z dziennych notowań wg tabel NBP).
Wyniki finansowe segmentu
*Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów powiększone o koszty sprzedaży i koszty ogólnego zarządu.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Uzgodnienie pozycji „Skorygowana EBITDA” (jako niezdefiniowanej przez MSSF) z pozycją „Wynik finansowy netto” (jako zdefiniowanej przez MSSF) oraz „Zysk netto ze sprzedaży” przedstawiają poniższe tabele:
Uzgodnienie EBITDA skorygowana
* Skorygowana EBITDA definiowana jest przez Spółkę jako zysk/stratę netto za okres ustalone zgodnie z MSSF, z wyłączeniem podatku dochodowego (bieżącego i odroczonego), przychodów i (kosztów) finansowych, pozostałych przychodów i (kosztów) operacyjnych, amortyzacji, odpisów/odwrócenia odpisów z tytułu utraty wartości rzeczowych aktywów trwałych zaliczonych do kosztów działalności podstawowej.
Aktywa i zobowiązania segmentu
|
Stan
na |
Stan
na |
|||
|
Aktywa |
43 458 |
|
39 342 |
|
|
Zobowiązania |
17 618 |
|
18 616 |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Zasady rachunkowości |
|
W przychodach z umów z klientami w sprawozdaniu z wyniku ujmowane są przychody powstające ze zwykłej działalności operacyjnej Spółki tj. przychody ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów. Spółka generuje przychody głównie ze sprzedaży: miedzi, srebra i złota. Pozostałe mniejsze strumienie przychodów pochodzą ze sprzedaży usług (w tym dystrybucji energii elektrycznej i innych mediów i usług IT) oraz pozostałych produktów, towarów i materiałów (w tym ołowiu rafinowanego, kwasu siarkowego, energii cieplnej i elektrycznej, pozostałych odpadów produkcyjnych). Spółka ujmuje przychody z umów z klientami w momencie spełnienia przez Spółkę zobowiązania do wykonania świadczenia, poprzez przekazanie przyrzeczonego towaru lub usługi nabywcy, gdzie przekazanie to stanowi jednocześnie uzyskanie przez nabywcę kontroli nad tym składnikiem aktywów tj. zdolności do bezpośredniego rozporządzania przekazanym składnikiem aktywów i uzyskiwania z niego zasadniczo wszystkich pozostałych korzyści oraz zdolność do niedopuszczania innych jednostek do rozporządzania składnikiem aktywów i uzyskiwania z niego korzyści. Ponieważ w każdym przypadku po dokonaniu wysyłki przyrzeczonego towaru i przekazaniu nad nim kontroli Spółka ma bezwarunkowe prawo do otrzymania wynagrodzenia od klienta, gdyż jedynym warunkiem jego otrzymania jest upływ czasu, Spółka ujmuje należne jej wynagrodzenie z tytułu umowy z klientami jako należność i tym samym Spółka nie rozpoznaje aktywów z tytułu wykonania umowy. Jako zobowiązanie do wykonania świadczenia Spółka rozpoznaje każde, zawarte w umowie przyrzeczenie przekazania klientowi towaru lub usługi, które można wyodrębnić, lub grupy wyodrębnionych towarów lub usług, które są zasadniczo takie same i w taki sam sposób przekazywane klientowi. Dla każdego zobowiązania do wykonania świadczenia, Spółka ustala (na podstawie warunków umownych), czy będzie je realizować w miarę upływu czasu lub czy spełni je w określonym momencie. W szczególności dla umów na sprzedaż miedzi, srebra i złota każda jednostka miary przekazanego towaru (np.1 tona miedzi lub 1 kg srebra) stanowi odrębne zobowiązanie do wykonania świadczenia. Tym samym, dla każdej sprzedaży lub wysyłki produktów, obejmującej wielokrotność jednostki miary przekazanego produktu, która jest realizowana w tym samym czasie, Spółka wypełnia swoje zobowiązania do wykonania świadczenia oraz ujmuje przychód, w tym samym momencie. Oprócz umów na dostawę dóbr z usługą transportu nie występują inne umowy zawierające więcej niż jeden obowiązek wykonania świadczenia. Przypisania ceny transakcyjnej do poszczególnych zobowiązań do wykonania świadczeń dokonuje się w oparciu o jednostkowe ceny sprzedaży. W kontraktach handlowych – w których wypełnienie zobowiązania do wykonania świadczenia zachodzi w określonym momencie, Spółka stosuje różne warunki płatności obejmujące zarówno przedpłaty do kilku dni przed dostawą jak i odroczone terminy płatności do 120 dni, przy czym odroczone terminy płatności nie dotyczą transakcji sprzedaży srebra i złota. Terminy płatności uzależnione są od oceny ryzyka kredytowego odbiorcy oraz możliwości zabezpieczenia należności. Płatność wynagrodzenia staje się wymagalna, w zależności od warunków umownych tj. przed zrealizowaniem przez Spółkę dostawy (przedpłata) lub po wypełnieniu przez Spółkę swojego zobowiązania do wykonania świadczenia. Jeżeli Spółka otrzymuje wynagrodzenie od klienta przed wypełnieniem swojego zobowiązania do wykonania świadczenia, ujmuje je jako zobowiązanie z tytułu umowy. Natomiast, w przypadku odroczonych terminów płatności, Spółka ujmuje wymagalne od klienta wynagrodzenie jako należność, dopiero po przekazaniu klientowi przyrzeczonych produktów i wystawieniu faktury. Przychody ze sprzedaży innych usług takich jak usługi dystrybucji mediów, najmu, dzierżawy, udostępniania systemów IT i inne ujmowane są w miarę jak Spółka realizuje swoje zobowiązania, ponieważ klienci jednocześnie otrzymują i czerpią korzyści ekonomiczne płynące ze świadczenia Spółki a Spółka ma bezwarunkowe prawo do wynagrodzenia. Przychody z umów z klientami ujmuje się w kwocie równej cenie transakcyjnej, stanowiącej kwotę wynagrodzenia, które – zgodnie z oczekiwaniem Spółki – będzie jej przysługiwać w zamian za przekazanie przyrzeczonych dóbr lub usług na rzecz klienta, z wyłączeniem kwot pobranych w imieniu osób trzecich. Cena transakcyjna odzwierciedla również zmianę wartości pieniądza w czasie, jeżeli umowa z klientem zawiera istotny element finansowania, który określa się na podstawie umownych warunków płatności, bez względu na to czy został on wyraźnie określony w umowie. Oceniając, czy komponent finansowania jest istotny dla umowy uwzględnia się wszystkie fakty i okoliczności, w tym ewentualną różnicę między kwotą przyrzeczonego wynagrodzenia a ceną sprzedaży gotówkowej przyrzeczonych towarów i usług oraz łączny wpływ obu następujących czynników: (i) przewidywany okres od momentu, w którym jednostka przekazuje przyrzeczone towary lub usługi klientowi do momentu, w którym klient płaci za te towary lub usługi, oraz (ii) stopy procentowe obowiązujące na danym rynku. W zrealizowanych umowach sprzedaży do klientów w 2021 r. oraz 2020 r. Spółka nie zidentyfikowała istotnych komponentów finansowania. W przypadku transakcji sprzedaży produktów miedzi i srebra, dla których cena zostanie ustalona po dniu ujęcia sprzedaży w księgach rachunkowych, na moment początkowego ujęcia transakcji dokonuje się korekty przychodów ze sprzedaży z tytułu różnicy pomiędzy ceną terminową metalu wyrażoną w USD z dnia rozpoznania sprzedaży na okres odpowiadający okresowi rozliczenia transakcji, a ceną wynikającą z faktury prowizorycznej. Korekta ta doprowadza wartość transakcji do wartości oczekiwanej jako ceny transakcyjnej na moment początkowego ujęcia. Dotyczy to wyłącznie przypadków, gdy zmiana ceny transakcyjnej wynika ze zmiany ceny metalu. Do tego typu zmiennych przychodów nie ma zastosowania ograniczenie z MSSF 15 dotyczące ujmowania zmiennego wynagrodzenia w kwocie, co do której jest wysoce prawdopodobne, że nie nastąpi jego odwrócenie. Zmiany zarachowanej kwoty po momencie ujęcia nie wpływają na przychody ze sprzedaży lecz stanowią zyski/straty z wyceny do wartości godziwej należności zgodnie z zasadami rachunkowości przedstawionymi w Nocie 10.2. Przychody ze sprzedaży korygowane są o wynik z rozliczenia instrumentów pochodnych zabezpieczających przyszłe przepływy pieniężne, zgodnie z ogólną zasadą, że rozliczenie pochodnego instrumentu zabezpieczającego w części stanowiącej zabezpieczenie efektywne ujmuje się w tej samej pozycji wyniku finansowego, w której ujmowana jest wycena pozycji zabezpieczanej w momencie, kiedy pozycja zabezpieczana wpływa na wynik finansowy. |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Ważne oszacowania, założenia i osądy |
|
Spółka ujmuje przychody ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów w wyniku finansowym jednorazowo, w momencie spełnienia zobowiązania do wykonania świadczenia, (w szczególności określanym w oparciu o formuły baz dostawy INCOTERMS). W większości kontraktów, moment przeniesienia kontroli na klienta następuje po dostarczeniu dóbr do klienta, przez co rozumie się również dostarczenie dóbr przewoźnikowi lub podstawienie ich klientowi na wyznaczone miejsce (bazy DAP, FCA i EX WORKS). W pozostałych kontraktach przeniesienie kontroli nad dobrami na klienta następuje w momencie przekazania przewoźnikowi morskiemu na pokład statku (bazy CFR, CIF, CPT oraz CIP). W tych kontraktach Spółka jest zobowiązana również do zorganizowania usługi transportu. W takich przypadkach zobowiązanie do sprzedaży dóbr i zobowiązanie do wykonania usługi transportu traktuje się jako odrębne świadczenia przyrzeczone w umowie. W zakresie realizacji usługi transportu Spółka działa jako zleceniodawca, ponieważ sprawuje kontrolę nad usługą przed jej realizacją. Przychody ze sprzedaży innych usług takich jak usługa dystrybucji mediów, najmu, dzierżawy, udostępniania systemów IT i inne ujmuje Spółka w miarę realizacji swoich zobowiązań do wykonania świadczenia, ponieważ klienci jednocześnie otrzymują i czerpią korzyści ekonomiczne płynące ze świadczenia a Spółka ma bezwarunkowe prawo do wynagrodzenia. |
Saldo zobowiązań z tytułu umów z klientami na dzień 1 stycznia 2021 r. wyniosło 12 mln PLN i zostało w całości ujęte w przychodach 2021 r. Na dzień 31 grudnia 2021 r. saldo zobowiązań z tytułu umów z klientami wyniosło 5 mln PLN.
W 2021 r. Spółka rozpoznała przychód dotyczący zobowiązań do wykonania świadczenia zrealizowanego w poprzednim okresie sprawozdawczym w kwocie 58 mln PLN. Kwota ta wynikała z ostatecznego ustalenia ceny sprzedaży w 2021 r.
W 2020 r. Spółka rozpoznała korektę przychodu dotyczącą zobowiązań do wykonania świadczenia zrealizowanego w poprzednim okresie sprawozdawczym w kwocie 11 mln PLN. Kwota ta wynika z ostatecznego ustalenia ceny sprzedaży w 2020 r.
W sytuacji, kiedy na dzień kończący okres sprawozdawczy Spółka posiada pozostałe zobowiązania do wykonania świadczenia, wymagane jest ujawnienie ceny transakcyjnej przypisanej do tych zobowiązań (MSSF 15.120). Spółka stosuje rozwiązanie praktyczne i nie ujawnia zobowiązań do wykonania świadczeń stanowiących część umów, których przewidywany pierwotny okres obowiązywania wynosi jeden rok lub krócej. Spółka posiada również kilka kontraktów długoterminowych, w których cena jest oparta głównie na wynagrodzeniu zmiennym, którego Spółka nie uwzględnia w szacunku ceny transakcyjnej.
Przychody z umów z klientami – podział według asortymentu
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Przychody ze sprzedaży – podział geograficzny według lokalizacji finalnych odbiorców
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Główni klienci
W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. oraz w okresie porównawczym Spółka nie zrealizowała z żadnym odbiorcą przychodów przekraczających 10 % przychodów ze sprzedaży Spółki.
Aktywa trwałe – podział geograficzny
Rzeczowe aktywa trwałe KGHM Polska Miedź S.A. zlokalizowane są na terenie Polski.
Wydatki na rzeczowe aktywa trwałe i wartości niematerialne
|
od
01.01.2021 |
od
01.01.2020 |
|||
|
Wydatki związane z aktywami górniczymi i hutniczymi |
(2 381) |
|
(2 373) |
|
|
Wydatki na pozostałe rzeczowe i niematerialne aktywa trwałe |
( 26) |
|
( 49) |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
CZĘŚĆ 3 – Utrata wartości aktywów
Nota 3.1 Utrata wartości aktywów na dzień 31 grudnia 2021 r.
|
Ocena ryzyka utraty wartości aktywów KGHM Polska Miedź S.A. w kontekście kapitalizacji giełdowej KGHM Polska Miedź S.A. |
|
Na dzień 30 grudnia 2021 r. kurs akcji Spółki wyniósł 139,40 PLN i był niższy o 24% w stosunku do kursu akcji na dzień 30 grudnia 2020 r. Na koniec roku 2021 indeksy WIG i WIG 20 były wyższe niż 30 grudnia 2020 r. odpowiednio o 22% i 14%. W efekcie kapitalizacja giełdowa Spółki spadła z poziomu 36 600 mln PLN do 27 880 mln PLN, co oznacza, że na dzień 31 grudnia 2021 r. utrzymywała się na poziomie 7% powyżej poziomu aktywów netto Spółki. Ponadto, w ciągu roku 2021 kapitalizacja giełdowa Spółki utrzymywała się powyżej poziomu aktywów netto. Spółka na bieżąco monitoruje globalną sytuację w celu jej potencjalnego wpływu na KGHM Polska Miedź S.A. |
|
TEST NA UTRATĘ WARTOŚCI UDZIAŁÓW W FUTURE 1 |
|
KGHM Polska Miedź S.A. posiada zaangażowanie w FUTURE 1 w postaci udzielonych pożyczek wysokości 3 548 mln PLN, oraz udziałów. Wartość udziałów w Future 1 wykazywana jest w cenie nabycia pomniejszonej o odpisy z tytułu utraty wartości i na dzień 30 czerwca 2021 r. przed ujęciem wyników testu na utratę wartości, wynosiła 1 101 mln PLN, w tym 4 770 mln PLN wartość w cenie nabycia, 3 669 mln PLN odpis z tytułu trwałej utraty wartości. W trakcie okresu sprawozdawczego (tj. na dzień 30 czerwca 2021 r.), w związku z wystąpieniem przesłanek wskazujących na możliwość zmiany wartości odzyskiwalnej udziałów w spółce Future 1 Sp. z o.o., Spółka przeprowadziła test na utratę wartości tych udziałów. Future 1 Sp. z o.o. jest spółką holdingową, poprzez którą Spółka posiada udziały w KGHM INTERNATIONAL LTD. (gdzie główne aktywa to projekt w fazie przedoperacyjnej Victoria, kopalnia Robinson oraz mniej istotne OWSP Sudbury) oraz dostarcza finansowania dla Grupy KGHM INTERNATIONAL LTD oraz Sierra Gorda S.C.M. Kluczowymi przesłankami do przeprowadzenia testu na utratę wartości były: ● zmiana ścieżek rynkowych prognoz cenowych surowców, ● decyzja o rozpoczęciu procesu przygotowania do sprzedaży części aktywów zlokalizowanych w OWSP Sudbury (nie dotyczy projektu w fazie przedoperacyjnej Victoria, który pozostaje w Grupie KGHM INTERNATIONAL LTD.), ● zmiana parametrów techniczno-ekonomicznych dla aktywów górniczych OSWP Sudbury wchodzących w skład grupy KGHM INTERNATIONAL LTD w zakresie wolumenu produkcji, zakładanych kosztów operacyjnych i poziomu nakładów inwestycyjnych w okresie życia kopalni. Do głównych przesłanek wskazujących na to, że wartość odzyskiwalna może być wyższa niż wartość bilansowa, a w związku z tym zasadne może być odwrócenie wcześniej utworzonych odpisów z tytułu utraty wartości należały wzrost ścieżek cenowych miedzi, złota, Do głównych przesłanek wskazujących na to, że wartość odzyskiwalna może być niższa niż wartość bilansowa, a w związku z tym konieczne może być ujęcie dodatkowego odpisu z tytułu utraty wartości należały: ● spadek ścieżek cenowych niklu, ● zmiany parametrów techniczno–ekonomicznych aktywów OWSP Sudbury, m.in. odsunięcie w czasie wznowienia produkcji, niższy przewidywany wolumen produkcji, wzrost przewidywanych nakładów inwestycyjnych w okresie życia kopalni. Na potrzeby oszacowania wartości odzyskiwalnej w przeprowadzonym teście dokonano wyceny wartości godziwej OWSP, wykorzystując podejście dochodowe tj. metodę zdyskontowanych przepływów pieniężnych. Analogiczną metodę zastosowano w latach poprzednich.
Wycenę do wartości godziwej zaklasyfikowano do poziomu 3 hierarchii wartości godziwej.
|
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Podstawowe założenia makroekonomiczne przyjęte w szacowaniu przepływów pieniężnych – notowania cen metali |
||||
|
Ścieżki cenowe zostały przyjęte na podstawie dostępnych wieloletnich prognoz instytucji finansowych i analitycznych. Szczegółowa prognoza przygotowywana jest dla okresu 2022 – 2026, dla okresu 2027 – 2031 stosowane jest techniczne dostosowanie cen pomiędzy ostatnim rokiem szczegółowej prognozy, a rokiem 2032, od którego wykorzystywana jest długoterminowa prognoza ceny metalu na poziomie: - dla miedzi – 7 000 USD/t (3,18 USD/lb); - dla złota – 1 500 USD/oz; -dla niklu – 7,25 USD/lb. |
||||
|
Pozostałe kluczowe założenia dla szacunku przepływów pieniężnych |
||||
|
Założenie |
Sierra Gorda |
Victoria |
Sudbury |
Robinson |
|
Okres życia kopalni / okres prognozy |
22 |
14 |
14 |
7 |
|
Poziom produkcji miedzi w okresie życia kopalni (tys. t) |
3 752 |
249 |
43 |
358 |
|
Poziom produkcji niklu w okresie życia kopalni (tys.t) |
- |
221 |
23 |
- |
|
Poziom produkcji złota w okresie życia kopalni (tys. oz) |
1 017 |
157 |
27 |
263 |
|
Średnia marża operacyjna w okresie życia kopalni |
42,6% |
62% |
27% |
43% |
|
Poziom nakładów inwestycyjnych do poniesienia w okresie życia kopalni [mln USD] |
1 487 |
1 530 |
157 |
410 |
|
Kluczowe czynniki zmiany założeń techniczno-ekonomicznych |
|
|
Sudbury |
Włączenie do eksploatacji obszarów występowania miedzi i metali szlachetnych („700 Zone” i „PM Zone”) oraz wyłączenie obszaru niklowego („Intermain Orebody”). Odsunięcie wznowienia kopalni Levack do 2027 oraz zmniejszenie wolumenu produkcji. |
Wyniki przeprowadzonego testu na dzień 30 czerwca 2021 r. przedstawia poniższa tabela:
|
Elementy testu |
|
mln PLN |
|
Zdyskontowane przyszłe przepływy pieniężne Grupy KGHM INTERNATIONAL LTD. pomniejszone o wszystkie zobowiązania (w tym spłata pożyczek wobec KGHM Polska Miedź S.A.) |
1 937 |
|
|
Wartość odzyskiwalna pozostałych aktywów |
214 |
|
|
Wartość odzyskiwalna inwestycji KGHM INTERNATIONAL LTD. (Enterprise value/Wartość przedsiębiorstwa) po spłacie zobowiązań wobec KGHM Polska Miedź S.A. z tytułu udzielonych pożyczek |
2 151 |
|
|
Minus należności z tytułu dopłaty zwrotnej do kapitału Future 1 |
(40) |
|
|
Wartość bilansowa udziałów w Future 1 (przed testem na utratę wartości) |
1 101 |
|
|
Wartość odzyskiwalna udziałów w Future 1 (wynik testu) |
2 111 |
|
|
Odwrócenie odpisu z tytułu utraty wartości udziałów w Future 1 |
1 010 |
|
Odwrócenie odpisu z tytułu utraty wartości udziałów w kwocie 1 010 mln PLN ujęto w sprawozdaniu z wyniku w pozostałej działalności operacyjnej (Nota 4.2).
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Przeprowadzona analiza wrażliwości wartości odzyskiwalnej udziałów w Future 1 wskazała, że kluczowymi założeniami przyjętymi do testów na utratę wartości są przyjęte ścieżki cenowe oraz stopa dyskonta. Założenia dotyczące ścieżek cenowych, jak i stopy dyskonta zostały przyjęte z uwzględnieniem profesjonalnego osądu Zarządu co do kształtowania się tych wielkości w przyszłości, co znalazło swoje odzwierciedlenie w szacunku wartości odzyskiwalnej. Dla potrzeb monitorowania ryzyka utraty wartości testowanego aktywa w kolejnych okresach ustalono, że w zakresie:
- stopy dyskonta - przyjęcie na poziomie wyższym o 1 punkt procentowy skutkowałoby kwotą odwrócenia odpisu z tytułu utraty wartości w łącznej wysokości 792 mln PLN, a na poziomie niższym o 1 punkt procentowy skutkowałoby odwróceniem odpisu w łącznej wysokości 1 261 mln PLN,
- ścieżek cenowych dla miedzi – przyjęcie cen na poziomie niższym o 0,1 USD/lb skutkowałoby odwróceniem odpisu z tytułu utraty wartości w wysokości 717 mln PLN, na poziomie wyższym 0,1 USD/lb skutkowałoby odwróceniem odpisu w wysokości 1 321 mln PLN.
- ścieżek cenowych dla niklu – przyjęcie cen na poziomie niższym o 0,45 USD/lb skutkowałoby odwróceniem odpisu z tytułu utraty wartości w wysokości 925 mln PLN, na poziomie wyższym o 0,45 USD/lb skutkowałoby odwróceniem odpisu w łącznej kwocie 1 095 mln PLN.
W drugiej połowie 2021 r. założenia przyjęte dla oszacowania przepływów pieniężnych na potrzeby testów na utratę wartości udziału w Future 1 Sp. z o.o. na dzień 30 czerwca 2021 r. dla głównych OWSP nie uległy istotnej zmianie, dlatego też Spółka na dzień 31 grudnia 2021 r. nie stwierdziła przesłanek wskazujących na zmianę wartości odzyskiwalnej udziału w Future 1 i nie przeprowadziła ponownej oceny wartości odzyskiwalnej udziału w Future 1. Wartość udziałów na dzień 31 grudnia 2021 r. wyniosła 2 111 mln PLN.
W dniu 22 lutego 2022 r. zakończyła się transakcja sprzedaży 45% udziałów w spółce Sierra Gorda S.C.M. przez Sumitomo Metal Mining Co., Ltd. oraz Sumitomo Corporation do South32, australijskiej grupy górniczej z siedzibą w Perth. Transakcja została przeprowadzona na podstawie umów sprzedaży zawartych w dniu 14 października 2021 r.
Z uwagi na szereg czynników takich jak brak wiedzy na temat szczegółów procesu negocjacji, założeń wyceny dokonanych przez stronę kupująca i sprzedającą oraz fakt, że udziały Sierra Gorda S.C.M. nie są przedmiotem publicznych notowań, na poziomie skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie jest zasadne dokonanie wyceny wartości pożyczki poprzez odniesienie wprost do ceny transakcyjnej w transakcji sprzedaży 45% zaangażowania w Sierra Gorda S.C.M. (tj. udziału kapitałowego oraz należności pożyczkowej) przez sprzedającego po dniu kończącym okres sprawozdawczy (zmianę partnera we wspólnym przedsięwzięciu Sierra Gorda S.C.M. szczegółowo opisano w nocie 12.13). Nie mniej jednak Spółka dokonała dodatkowego porównania wartości bilansowej własnego zaangażowanie we wspólne przedsięwzięcie Sierra Gorda (tj. należność z tyt. pożyczki oraz inwestycja w instrumenty kapitałowe) w celu sprawdzenia czy łączna wartość bilansowa nie odbiega istotnie od wartości jaka wynikałaby z ceny transakcyjnej, uwzględniając: (i) ograniczenia co do możliwości uzyskania przez Spółkę pełnej wiedzy w zakresie procesu dojścia do ceny transakcyjnej, oraz (ii) różnice w zastosowanych stopach dyskonta przyszłych oczekiwanych przepływów pieniężnych możliwych do uzyskania z JV (tj. efektywna stopa procentowa dla wyceny pożyczki wg MSSF9, vs stopa zwrotu oczekiwana przez inwestora w wycenie ceny transakcyjnej).
W ocenie Zarządu oszacowana przez Spółkę wartość pożyczek wykazana w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym, które w istniejącej strukturze holdingowej przekładają się na wartość godziwą udziałów Future 1 w jednostkowym sprawozdaniu finansowym, nie odbiega istotnie od kwoty, która zostałaby ustalona poprzez odniesienie do ceny transakcyjnej.
Spółka na bieżąco monitoruje globalną sytuację oraz jej wpływ na działalność Grupy KGHM INTERNATIONAL LTD. I w przypadku istotnych zmian dokona ponownej wyceny wartości zaangażowania w Future 1.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
TEST NA UTRATĘ WARTOŚCI UDZIAŁÓW „ENERGETYKA” SP. Z O.O. |
|
KGHM Polska Miedź S.A. posiada należność od spółki „Energetyka” Sp. Z o. o. w postaci dopłat zwrotnych do kapitałów oraz udziały. W bieżącym okresie sprawozdawczym, w związku z wystąpieniem przesłanek wskazujących na możliwość zmiany wartości odzyskiwalnej, przeprowadzono test na utratę wartości zaangażowania kapitałowego w udziały spółki „Energetyka” sp. z o.o. Kluczowymi przesłankami do przeprowadzenia testu na utratę wartości w bieżącym okresie sprawozdawczym był istotny wzrost kosztów uprawnień do emisji CO2, gorsze od oczekiwanych ekonomiczne wyniki uzyskiwane przez dany składnik aktywów, w tym utrata wartości inwestycji w akcje WPEC S.A. (podmiotu zależnego od spółki „Energetyka” sp. z o.o.). Wartość bilansowa udziałów „Energetyka” sp. z o.o. na dzień 31 grudnia 2021 r. wynosiła 299 mln PLN. Na potrzeby oszacowania wartości odzyskiwalnej w przeprowadzonym teście dokonano wyceny wartości użytkowej udziałów wykorzystując podejście dochodowe tj. metodę zdyskontowanych przepływów pieniężnych. |
|
Założenie |
Poziom przyjęty w teście |
|
Okres prognozy szczegółowej |
2022-2031 |
|
Przedział marży operacyjnej w okresie prognozy szczegółowej |
-0,43% -+2,07% |
|
Poziom nakładów inwestycyjnych w okresie prognozy szczegółowej |
313 mln PLN |
|
Stopa dyskonta* |
3,80 % (realna po opodatkowaniu) |
|
Stopa wzrostu po okresie prognozy |
0% |
* prezentowane dane są po opodatkowaniu pomimo modelu wyceny wartości użytkowej. Zastosowanie danych przed opodatkowaniem nie wpływa istotnie na wartość odzyskiwalną.
Wartość odzyskiwalną przedsiębiorstwa obliczono na podstawie wartości użytkowej aktywów netto wchodzących w skład przedsiębiorstwa. Jako okres prognozy przyjęto 10 lat. Wydłużenie okresu prognozy znajduje uzasadnienie przede wszystkim ze względu na istotny i długoterminowy wpływ szacowanych zmian w otoczeniu regulacyjnym. Dodatkowo, w okresie szczegółowej prognozy konieczne jest ukazanie wpływu dotychczas poniesionych nakładów inwestycyjnych, ich zwiększonych wartości w pierwszym okresie prognozy (lata 2022/2023) oraz braku konieczności ponoszenia ich w podobnej wysokości w kolejnych latach.
Podstawę opracowania prognoz przychodów i kosztów stanowi zatwierdzony budżet Spółki na lata 2022 – 2026 skorygowany w związku z istotnymi zmianami cen uprawnień do emisji CO2 oraz mediów energetycznych jakie nastąpiły w ostatnim okresie.
Przyjęty poziom nakładów inwestycyjnych w okresie prognozy dotyczy głównie zadań modernizacyjnych i odtworzeniowych.
W konsekwencji powyższych założeń i przy zachowaniu ostrożności szacowany poziom EBIT wzrośnie w okresie 2022- 2024 z poziomu -3 mln PLN do 17 mln PLN, natomiast od 2025 r. do 2032 r. EBIT będzie kształtował się na poziomie 16 mln PLN rocznie.
W wyniku przeprowadzonego testu na utratę wartości udziałów „Energetyka” Sp. z o.o. ustalono wartość odzyskiwalną udziałów na poziomie 117 mln PLN, która była niższa od wartości bilansowej testowanych aktywów, co dało podstawy do dokonania odpisu z tytułu utraty wartości w kwocie 182 mln PLN.
Wycena udziałów „Energetyka” sp. z o.o. wykazuje znaczącą wrażliwość na przyjęty poziom stopy dyskonta oraz umiarkowaną wrażliwość na zmianę na zmianę EBIT będącej podstawą ustalenia wartości rezydualnej.
W poniższej tabeli przedstawiono wpływ zmian tych parametrów na wycenę.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Analiza wrażliwości wartości odzyskiwalnej udziałów „Energetyka" sp. z o.o. |
|||
|
|
Wartość odzyskiwalna przy stopie dyskonta |
||
|
|
niższej o 1 pkt % |
wg testu |
wyższej o 1 pkt % |
|
Stopa dyskonta 3,80 % (test) |
241 |
117 |
45 |
|
|
Wartość odzyskiwalna przy EBIT w okresie rezydualnym |
||
|
|
niższym o 5 % |
wg testu |
wyższym o 5 % |
|
EBIT w okresie rezydualnym 16 mln PLN ( test) |
102 |
117 |
132 |
Dla potrzeb monitorowania ryzyka utraty wartości aktywów w kolejnych okresach sprawozdawczych stwierdzono, że wartość odzyskiwalna osiągnęłaby wartość równą wartości bilansowej aktywów w sytuacji, gdy stopa dyskonta spadłaby o 1,31 pkt % lub EBIT wzrósłby o 60,2 %.
Nota 3.2 Utrata wartości aktywów na dzień 31 grudnia 2020 r.
|
Ocena ryzyka utraty wartości aktywów KGHM Polska Miedź S.A. w kontekście kapitalizacji giełdowej KGHM Polska Miedź S.A. |
|
W roku 2020 rozprzestrzeniała się na świecie pandemia COVID-19
(koronawirus), której wpływ był zauważalny Z powodu koronawirusa między innymi mocno ucierpiały indeksy giełdowe. Kurs akcji KGHM Polska Miedź S.A. w roku 2020 najpierw spadł do poziomu 49,40 PLN (notowanie z dnia 12 marca 2020 r.) tj. spadek o 48% w stosunku do ceny akcji z końca roku 2019, by następnie wzrosnąć do poziomu 183,00 PLN na dzień 31 grudnia 2020 r. W roku 2020 indeksy WIG i WIG 20 były niższe niż 31 grudnia 2019 r. odpowiednio o 36% i 39% w dniu 12 marca 2020 r. oraz 1% i 8% w dniu 31 grudnia 2020 r. W efekcie kapitalizacja giełdowa Spółki wzrosła z poziomu 19 116 mln PLN do 36 600 mln PLN, co oznacza, że na dzień 31 grudnia 2020 r. utrzymywała się na poziomie 77% powyżej poziomu aktywów netto Spółki. Spadki notowań cen akcji na giełdach, wywołane pandemią COVID-19,
dotyczyły akcji spółek z większości branż, Z punktu widzenia działalności Spółki, kluczowym czynnikiem jest przede wszystkim cena miedzi. Od początku pandemii metal ten był znacząco przeceniony. Na dzień 31 grudnia 2019 r. cena miedzi wynosiła 6 156 USD/t a w trakcie roku 2020, na dzień 23 marca 2020 r. zanotowała spadek do poziomu 4 617 USD/t. Jednak z czasem, w miarę napływu uspokajających informacji w odniesieniu do popytu na surowiec, notowania wróciły do poziomu z początku 2020 r. i na dzień 31 grudnia 2020 r. cena miedzi osiągnęła poziom 7 741 USD/t. Kursy giełdowe spółek zajmujących się wydobyciem i przetwórstwem miedzi są silnie skorelowane z ceną tego metalu. Spadek kapitalizacji giełdowej spółek z branży, w tym KGHM Polska Miedź S.A., miał więc charakter przejściowy i był odzwierciedleniem początkowej paniki inwestorów w związku z pandemią koronawirusa i towarzyszącym jej spadkiem cen głównych metali. W momencie, w którym okazało się, iż pandemia nie ma istotnego wpływu, zarówno na produkcję, jak i sprzedaż tych podmiotów, kursy akcji powróciły do wcześniejszych poziomów, a następnie wzrosły wraz ze wzrostem cen metali. Ponadto należy zwrócić uwagę, że w przypadku aktywów polskich istotne znaczenie ma cena metali w PLN, na którą ma również wpływ kurs USD/PLN. Wahania cen miedzi związane z zawirowaniami na rynkach finansowych, spowodowane często nie tyle w sferze makroekonomii ale szeroko rozumianej geopolityki są zwykle w dużym stopniu niwelowane zmianami kursu USD/PLN. Od wybuchu pandemii na przełomie lutego i marca 2020 r., KGHM Polska Miedź S.A. utrzymuje pełne zdolności operacyjne i realizuje zakładane zadania produkcyjne i sprzedażowe. W wyniku przeprowadzonej oceny stwierdzono brak związku przejściowego w I półroczu 2020 r. spadku kursu akcji KGHM Polska Miedź S.A. z podstawową działalnością KGHM Polska Miedź S.A. W konsekwencji nie stwierdzono wystąpienia przesłanek wskazujących na ryzyko utraty wartości aktywów. Ze względu na niepewność i dużą zmienność podstawowych parametrów ekonomicznych, w tym cen metali i kursów walut oraz dynamicznie zmieniającą się sytuacja epidemiologiczna w kraju i na świecie, oraz jej wpływu na sytuację gospodarczą, Spółka na bieżąco monitoruje globalną sytuację w celu jej potencjalnego wpływu na KGHM Polska Miedź S.A. |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
UTRATA WARTOŚCI UDZIAŁÓW Future 1 Sp. z o.o. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Future 1 jest spółką holdingową, poprzez którą KGHM Polska Miedź S.A. (Spółka) posiada udziały w KGHM INTERNATIONAL LTD. oraz dostarcza finansowania dla Grupy KGHM INTERNATIONAL LTD oraz wspólnego przedsięwzięcia Sierra Gorda S.C.M. Wybuch pandemii Covid-19 na początku 2020 r. i zamrożenie gospodarek krajów wysokorozwiniętych spowodowały załamanie rynku i spadek cen miedzi do poziomu 4 797 USD/t na koniec I kwartału 2020 r. (cena miedzi na 31 grudnia 2019 r. 6 156 USD/t). Sytuacja ta, w szczególności spadek cen miedzi, miała wpływ na bieżącą płynność Sierra Gorda. Wskutek pogorszonych przepływów pieniężnych Sierra Gorda w I półroczu 2020 r. i niekorzystnych prognoz cen miedzi dokonano zwiększenia zaangażowania Spółki w spółkę Future 1 w formie zwiększenia poziomu udzielonych pożyczek wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy w kwocie 52 mln USD (208 mln PLN (Nota 7.5.2.5), które na ostatnim etapie przepływu pomiędzy spółkami struktury holdingowej stanowiły podwyższenie kapitału podstawowego Sierra Gorda. Ostatni roczny test na utratę wartości dla inwestycji w Future 1 został przeprowadzony na dzień 31 grudnia 2019 r. Biorąc pod uwagę fakt, iż jedynym założeniem jakie uległo zmianie w porównaniu do 31 grudnia 2019 r. to niższe ceny miedzi przekładające się na pogorszone prognozy finansowe, w ciągu roku 2020 przy niezmienionych innych założeniach, do ustalenia wartości odzyskiwalnej na koniec II kwartału 2020 r. użyto modelu ustalenia wartości odzyskiwalnej z 31 grudnia 2019 r. stąd te ujawnienia nie są powtarzane. W efekcie przeprowadzonych procedur ustalono wartość odzyskiwalną inwestycji w Future 1 w kwocie 1 103 mln zł, w wyniku czego ujęto zmniejszenie wartości zaangażowania w Future 1 odniesionego do Sprawozdania z wyniku w łącznej kwocie 82 mln PLN. W drugiej połowie 2020 r., w miarę napływu uspokajających informacji dotyczących popytu na miedź, notowania cen tego surowca znacząco rosły, by na dzień 31 grudnia 2020 r. osiągnąć poziom 7 742 USD/t. W tym okresie również rzeczywiste przepływy powróciły do poziomu zbliżonego do planowanego na koniec 2019 r. a prognozy przepływów pieniężnych ustabilizowały się. W związku z powyższym Spółka nie stwierdziła przesłanek dla dalszego zmniejszenia wartości odzyskiwalnej i nie przeprowadziła ponownej oceny wartości odzyskiwanej zaangażowania w Future 1. Zwyżka cen miedzi w II połowie roku 2020 nie została również uznana przez Zarząd za wystarczającą przesłankę na odwrócenia uprzednio ujętych odpisów ze względu na występującą znacząca niepewność co do dalszego wpływu Covid-19 na gospodarkę, a tym samym niepewność co do tego, czy utrzymanie wyższego poziomu cen miedzi będzie miało charakter stały.
Na dzień 31 grudnia 2020 r. wartość zaangażowania kapitałowego w Future 1 wynosiła 1 103 mln PLN a wartość bilansowa pożyczek udzielonych Future 1 wynosiła 4 612 mln PLN (w tym pożyczki wyceniane do wartości godziwej 1 475 mln PLN oraz pożyczki wyceniane według zamortyzowanego kosztu 3 137 mln PLN).
Poniższa tabela przedstawia kształtowanie się ceny miedzi (notowania LME cena settlement i cena trzymiesięczna) na przestrzeni 2020 r.:
Spółka na bieżąco monitorowała globalną sytuację i w przypadku większej stabilizacji oczekiwań co do rozwoju gospodarczego świata oraz utrzymywania się aktualnego poziomu cen miedzi dokona ponownej wyceny wartości zaangażowania w Future 1.
|
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
TEST NA UTRATĘ WARTOŚCI CERTYFIKATÓW INWESTYCYJNYCH KGHM VI FIZAN i KGHM VII FIZAN |
|||||||||||||||||||||||||||
|
KGHM Polska Miedź S.A. jest jedynym uczestnikiem Funduszu KGHM VI FIZAN, w którego portfelu znajdują się spółki działające w branży hotelowej, tj. INTERFERIE S.A. i Interferie Medical SPA Sp. z o.o. oraz Funduszu KGHM VII FIZAN, w którego portfelu znajdują się między innymi spółki działające w branży uzdrowiskowej: Uzdrowiska Kłodzkie S.A. - Grupa PGU, Uzdrowisko Połczyn Grupa PGU S.A., Uzdrowisko Cieplice Sp. z o.o. - Grupa PGU, Uzdrowisko Świeradów -Czerniawa Sp. z o.o. – Grupa PGU. Wybuch pandemii wirusa COVID-19 miał istotny wpływ na funkcjonowanie spółek świadczących usługi hotelarskie i uzdrowiskowe. W 2020 r. miały miejsce istotne zakłócenia w bieżącym funkcjonowaniu tych spółek związane z przymusowym lockdown-em i ograniczeniem działalności, wprowadzonymi Rozporządzeniami Ministra Zdrowia. Zostały podjęte decyzje o czasowych wyłączeniach poszczególnych obiektów. Spółki zostały objęte czasowym zakazem prowadzenia działalności w okresie wiosennym (marzec-maj/czerwiec) oraz w okresie zimowym (od listopada). Restrykcje związane z COVID-19 spowodowały spadek przychodów w 2020 r. w spółkach uzdrowiskowych o ok. 37% a w spółkach hotelarskich o 45%, w porównaniu do przychodów za 2019 r., a w porównaniu do planu przychodów odpowiednio na poziomie 41% i 43%. Zgodnie z MSR 36 stanowiło to kluczową przesłankę do przeprowadzenia testów na utratę wartości inwestycji w postaci Certyfikatów Inwestycyjnych KGHM VI FIZAN i KGHM VII FIZAN.
Za wartość odzyskiwalną Certyfikatów Inwestycyjnych przyjmuje się wiarygodnie oszacowane wartości godziwe tych certyfikatów poprzez odniesienie do wartości godziwej lokat portfelowych oszacowanych (tak zdefiniowana wartość godziwa została zaklasyfikowana do poziomu 3 hierarchii wartości godziwej zgodnie z MSSF 13): · dla spółek operacyjnych - metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych w oparciu o przepływy pieniężne dla firmy (FCFF) z zastosowaniem średnioważonego kosztu kapitału (w tym Interferie Medical SPA Sp. z o.o. i spółki uzdrowiskowe wymienione poniżej), · dla spółek giełdowych - kurs giełdowy z dnia wyceny, korygowany następnie o wysokość premii za kontrolę, w przypadku posiadania przez fundusz inwestycyjny pakietu kontrolnego (w tym INTERFERIE S.A.), · dla spółek pełniących funkcje holdingowe lub spółek celowych (nieprowadzących typowej działalności operacyjnej) - metodą skorygowanych aktywów netto, · dla pozostałych lokat portfelowych – wiarygodnie oszacowana wartość godziwa natomiast wierzytelności i dłużne papiery wartościowe wycenia się w skorygowanej cenie nabycia, oszacowanej przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej. Wyniki przeprowadzonych testów w księgach KGHM Polska Miedź S.A. dla KGHM VI FIZAN W wyniku przeprowadzonego w I kwartale 2020 r. testu ustalono wartość odzyskiwalną inwestycji na poziomie 99 mln PLN, która była niższa niż wartość bilansowa inwestycji 111 mln PLN, co dało podstawę do rozpoznania utraty wartości w kwocie 12 mln PLN, która obciążyła wynik finansowy I kwartału 2020 r. i została wykazana w pozycji „pozostałe koszty operacyjne” (Nota 4.2). Pomimo tego, że zaktualizowany test na koniec 2020 r. dawał podstawy do odwrócenia odpisu, podjęto decyzję o nieodwracaniu i monitoringu podstaw do jego zmian w kolejnych kwartałach, wraz z rozwojem sytuacji epidemicznej w kraju.
* przyjęto 6-letni okres prognozy szczegółowej, zamiast 5-letniego, zgodnie z podejściem stosowanym przez KGHM VI FIZAN przy wycenie lokat portfelowych, w celu zachowania również porównywalności w czasie (metodyka stosowana w poprzednich okresach). ** Prezentowane dane są po opodatkowaniu pomimo modelu wyceny wartości użytkowej. Zastosowanie danych przed opodatkowaniem nie wpływa na wartość odzyskiwalną. |
|||||||||||||||||||||||||||
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Wyniki przeprowadzonych testów w księgach KGHM Polska Miedź S.A. dla KGHM VII FIZAN W wyniku przeprowadzonego testu ustalono wartość odzyskiwalną inwestycji na poziomie 287 mln PLN, która była niższa niż wartość bilansowa inwestycji 331 mln PLN, co dało podstawę do rozpoznania utraty wartości w kwocie 44 mln PLN, która obciążyła wynik finansowy I kwartału 2020 r. w kwocie 30 mln PLN, II kwartału 2020 r. w kwocie 4 mln PLN oraz IV kwartału 2020 r. w kwocie 10 mln PLN i została wykazana w pozycji„pozostałe koszty operacyjne” (Nota 4.2).
* przyjęto 6-letni okres prognozy szczegółowej, zamiast 5-letniego, zgodnie z podejściem stosowanym przez KGHM VII FIZAN przy wycenie lokat portfelowych, w celu zachowania również porównywalności w czasie (metodyka stosowana w poprzednich okresach). ** Prezentowane dane są po opodatkowaniu pomimo modelu wyceny wartości użytkowej. Zastosowanie danych przed opodatkowaniem nie wpływa na wartość odzyskiwalną.
Wartość odzyskiwalna Certyfikatów Inwestycyjnych KGHM VI i KGHM VII FIZAN wykazuje znaczną wrażliwość na zmianę przyjętego poziomu stopy dyskonta, średniej marży EBITDA oraz stopy wzrostu po okresie prognozy dla wszystkich spółek operacyjnych. Ze względu na bardzo konserwatywne podejście w testach w zakresie projekcji finansowych na lata 2021-2026, odstąpiono od testowania wrażliwości wartości odzyskiwalnej na okres obowiązywania lockdownu. Wrażliwość na zmianę poziomu przychodów jest odzwierciedlona we wrażliwości na zmianę marży EBITDA. Dla pozostałych parametrów wrażliwość nie jest istotna. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
W poniższej tabeli przedstawiono wpływ zmian ww. parametrów na kształtowanie się wartości odzyskiwalnej Certyfikatów Inwestycyjnych KGHM VI i KGHM VII FIZAN.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
TEST NA UTRATĘ WARTOŚCI UDZIAŁÓW POL-MIEDŹ TRANS Sp. z o.o. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Na dzień 31 grudnia 2020 r., w związku z wystąpieniem przesłanek wskazujących na możliwość zmiany wartości odzyskiwalnej, Spółka przeprowadziła test na utratę wartości zaangażowania kapitałowego w udziały spółki POL-MIEDŹ TRANS Sp. z o.o. Kluczową przesłanką do przeprowadzenia testu była poniesiona strata netto w 2020 r. istotnie odbiegająca od zakładanych wyników finansowych za ten okres. Wartość bilansowa udziałów POL-MIEDŹ TRANS Sp. z o.o. na dzień 31 grudnia 2020 r. wynosiła 63 mln PLN. Na potrzeby oszacowania wartości odzyskiwalnej w przeprowadzonym teście dokonano wyceny wartości użytkowej udziałów wykorzystując podejście dochodowe tj. metodę zdyskontowanych przepływów pieniężnych.
*Prezentowane dane są po opodatkowaniu pomimo modelu wyceny wartości użytkowej. Zastosowanie danych przed opodatkowaniem nie wpływa na wartość odzyskiwalną.
W wyniku przeprowadzonego testu na utratę wartości udziałów POL-MIEDŹ TRANS Sp. z o.o. ustalono wartość odzyskiwalną testowanych udziałów na poziomie wyższym od wartości bilansowej tego aktywa, co nie dało podstawy do dokonania odpisu z tytułu utraty wartości. Wycena udziałów POL-MIEDŹ TRANS Sp. z o.o. wykazuje istotną wrażliwość na przyjęte poziomy stopy dyskonta oraz marży operacyjnej. W poniższej tabeli przedstawiono wpływ zmian tych parametrów na wycenę udziałów.
Dla potrzeb monitorowania ryzyka utraty wartości aktywów w kolejnych okresach sprawozdawczych stwierdzono, że wartość odzyskiwalna osiągnęłaby wartość równą wartości bilansowej udziałów w sytuacji gdy stopa dyskonta wzrosłaby do poziomu 6,68% lub gdy marża operacyjna spadłaby o 0,8 p.p.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
CZĘŚĆ 4 - Noty objaśniające do sprawozdania z wyniku
Nota 4.1 Koszty według rodzaju
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 4.2 Pozostałe przychody i (koszty) operacyjne
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 4.3 Przychody i (koszty) finansowe
Nota 4.4 Odwrócenie strat i straty z tytułu utraty wartości aktywów ujęte w sprawozdaniu z wyniku
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
CZĘŚĆ 5 – Opodatkowanie
Nota 5.1 Podatek dochodowy w sprawozdaniu z wyniku
|
Zasady rachunkowości |
|
Podatek dochodowy ujęty w wyniku finansowym obejmuje podatek bieżący oraz podatek odroczony. Podatek bieżący wyliczany jest zgodnie z aktualnym prawem podatkowym. |
Podatek dochodowy
KGHM Polska Miedź S.A. zapłaciła w 2021 r. do właściwego urzędu skarbowego podatek dochodowy w wysokości 707 mln PLN (w 2020 r. 730 mln PLN).
W tabeli poniżej zaprezentowano identyfikację różnic między podatkiem dochodowym od zysku przed opodatkowaniem a podatkiem dochodowym, wyliczonym według zasad wynikających z Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych:
Uzgodnienie efektywnej stawki podatkowej
|
od 01.01.2021 |
od
01.01.2020 |
|||
|
Zysk / (strata) przed opodatkowaniem (brutto) |
6 716 |
2 767 |
||
|
Podatek
wyliczony wg stawki |
1 276 |
526 |
||
|
Efekty podatkowe przychodów księgowych, które nie podlegają opodatkowaniu w tym: |
( 494) |
( 22) |
||
|
odwrócenie strat z tytułu utraty wartości pożyczek udzielonych jednostkom zależnym |
( 294) |
( 1) |
||
|
Efekty podatkowe kosztów księgowych, które nie stanowią kosztów uzyskania przychodów w tym: |
794 |
491 |
||
|
podatek od wydobycia niektórych kopalin |
674 |
309 |
||
|
straty z tytułu utraty wartości udziałów i akcji w jednostkach zależnych oraz pożyczek |
40 |
48 |
||
|
Korekta podatku za poprzednie okresy |
( 19) |
( 2) |
||
|
Podatek bieżący z rozliczenia Podatkowej Grupy Kapitałowej |
( 10) |
( 5) |
||
|
Podatek
dochodowy w wyniku finansowym |
1 547 |
988 |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 5.1.1 Odroczony podatek dochodowy
|
Zasady rachunkowości |
Ważne oszacowania, założenia i osądy |
|
Odroczony podatek dochodowy ustala się przy zastosowaniu stawek i przepisów podatkowych, które według przewidywań będą obowiązywać wtedy, gdy składnik aktywów zostanie zrealizowany a zobowiązanie rozliczone, przyjmując za podstawę stawki i przepisy podatkowe, które obowiązywały prawnie lub faktycznie na koniec okresu sprawozdawczego. Zobowiązania i aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzone są od różnic przejściowych pomiędzy wartością podatkową aktywów i zobowiązań, a ich wartością bilansową w sprawozdaniu finansowym, za wyjątkiem różnic przejściowych wynikających z początkowego ujęcia aktywa lub zobowiązania w transakcji niestanowiącej połączenia przedsięwzięć, która w momencie jej przeprowadzenia, nie wpływa na wynik finansowy brutto ani na zysk do opodatkowania (stratę podatkową). Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmuje się, jeżeli jest prawdopodobne, że w przyszłości osiągnięty zostanie dochód do opodatkowania, który umożliwi potrącenie różnic przejściowych lub wykorzystanie strat podatkowych. Kompensaty aktywów i zobowiązań z tytułu podatku odroczonego dokonuje się, gdy Spółka posiada możliwy do wyegzekwowania tytuł do przeprowadzenia kompensaty należności i zobowiązań z tytułu bieżącego podatku dochodowego oraz, gdy aktywa i zobowiązania z tytułu podatku odroczonego dotyczą podatku dochodowego nałożonego na daną jednostkę przez tę samą władzę podatkową. |
Prawdopodobieństwo realizacji aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego z przyszłymi zyskami podatkowymi opiera się na budżecie Spółki. Spółka ujęła w księgach aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego do wysokości, do której jest prawdopodobne, iż osiągnie zysk do opodatkowania, który pozwoli na potrącenie ujemnych różnic przejściowych. |
Terminy realizacji aktywów i (zobowiązań) z tytułu odroczonego podatku dochodowego były następujące:
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Aktywa i zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 5.2 Pozostałe podatki i opłaty
W poniższej tabeli zaprezentowano podatek od wydobycia niektórych kopalin, którym obciążona jest Spółka.
|
Prezentacja w pozycjach sprawozdania finansowego |
|||||||
|
od
01.01.2021 |
od
01.01.2020 |
Podstawa kalkulacji podatku |
Stawka podatku |
od
01.01.2021 |
od
01.01.2020 |
||
|
Podatek od wydobycia niektórych kopalin, z tego: |
3 548 |
1 625 |
|
stawka podatku obliczona dla każdego okresu sprawozdawczego* |
3 238 |
1 574 |
podatek odniesiony w koszt wytworzenia sprzedanych
produktów |
|
- miedź |
3 012 |
1 236 |
Ilość miedzi zawartej w wyprodukowanym koncentracie, wyrażona w tonach |
||||
|
- srebro |
536 |
389 |
Ilość srebra zawartego w wyprodukowanym koncentracie, wyrażona w kilogramach |
||||
*Zgodnie z warunkami określonymi na podstawie ustawy z dnia 2 marca 2012 r. o podatku od wydobycia niektórych kopalin oraz ustawy z dnia 12 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od wydobycia niektórych kopalin obniżającej od lipca 2019 r. stawkę podatkową o 15%.
Podatek od wydobycia niektórych kopalin naliczany jest od ilości miedzi i srebra zawartej w wyprodukowanym koncentracie i jego wysokość jest uzależniona od notowań tych metali i kursu USD/PLN. Podatek obciąża koszt wytworzenia produktu podstawowego, jednak nie stanowi kosztu uzyskania przychodów do celów kalkulacji obciążeń z tytułu podatku CIT.
Pozostałe podatki i opłaty:
|
od
01.01.2021 |
|
od
01.01.2020 |
||
|
Podstawowa opłata za wydobycie kopalin |
116 |
|
111 |
|
|
Podatek akcyzowy |
6 |
|
6 |
|
|
Podatek od nieruchomości |
214 |
|
197 |
|
|
Inne podatki i opłaty |
62 |
|
83 |
|
|
Razem |
398 |
|
397 |
Nota 5.3 Należności i zobowiązania z tytułu podatków
|
Zasady rachunkowości |
|
Należności z tytułu podatków obejmują należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego oraz rozliczenia z tytułu podatku VAT. Należności niestanowiące aktywów finansowych ujmuje się początkowo w wartości nominalnej i wycenia na dzień kończący okres sprawozdawczy w kwocie wymaganej zapłaty. Zobowiązania z tytułu podatków obejmują zobowiązania Spółki wobec urzędu skarbowego z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych w tym z tytułu podatku u źródła, podatku dochodowego od osób fizycznych oraz zobowiązania wobec izby celnej z tytułu podatku od wydobycia niektórych kopalin oraz podatku akcyzowego. Zobowiązania niezaliczone do zobowiązań finansowych wycenia się w kwocie wymagającej zapłaty. |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Należności z tytułu podatków
|
Stan
na |
Stan
na |
|||
|
Należności z tytułu podatków, ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych oraz innych świadczeń |
301 |
217 |
||
|
Należności z tytułu podatków |
301 |
217 |
Zobowiązania z tytułu podatków
Władze podatkowe mogą prowadzić kontrole ksiąg rachunkowych i rozliczeń podatkowych w ciągu 5 lat od zakończenia roku, w którym złożono deklaracje podatkowe i obciążyć Spółkę dodatkowym wymiarem podatku wraz z karami i odsetkami. W opinii Zarządu nie istnieją okoliczności wskazujące na możliwość powstania istotnych zobowiązań z tego tytułu.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
CZĘŚĆ 6 – Inwestycje w jednostki zależne
Nota 6.1 Jednostki zależne
|
Zasady rachunkowości |
Ważne oszacowania, założenia i osądy |
|
Za jednostki zależne w sprawozdaniu finansowym Spółki uznaje się te jednostki, nad którymi Spółka sprawuje bezpośrednio kontrolę. Inwestycje w jednostkach zależnych ujmuje się w cenie nabycia powiększonej o udzielone dopłaty bezzwrotne do kapitału, w tym na pokrycie strat wykazanych w sprawozdaniu finansowym jednostki zależnej oraz o skutek dyskonta udzielonych nieoprocentowanych dopłat zwrotnych, pomniejszonej o odpisy z tytułu utraty wartości. Utratę wartości ocenia się zgodnie z MSR 36,poprzez porównanie wartości bilansowej z wyższą z dwóch kwot: -wartością godziwą, pomniejszoną o koszty zbycia i -wartością użytkową. Spółka sprawuje kontrolę nad jednostką, jeżeli jednocześnie: - posiada władzę
nad jednostką, w której dokonano -z tytułu zaangażowania w jednostkę podlega
ekspozycji - może wykorzystać
posiadaną nad jednostką władzę do |
Spółka ocenia, że sprawowanie władzy nad poszczególnymi jednostkami uznanymi za jednostki zależne wiąże się z posiadaniem większości ogólnej liczby głosów w organach stanowiących tych jednostek. Dotyczy to również posiadanych certyfikatów inwestycyjnych w Funduszach Inwestycji Zamkniętych Aktywów Niepublicznych (FIZAN).
Ważne oszacowania, założenia i osądy związane z oceną ryzyka utraty wartości zostały przedstawione w części 3 niniejszego sprawozdania finansowego. |
|
2021 |
2020 |
||||
|
Stan na 1 stycznia |
2 848 |
2 946 |
|||
|
Nabycie udziałów, certyfikatów inwestycyjnych z tego: |
|
38 |
40 |
||
|
KGHM VII FIZAN |
|
- |
4 |
||
|
KGHM ZANAM S.A. |
|
38 |
22 |
||
|
PMT LINIE KOLEJOWE |
|
- |
14 |
||
|
Odwrócenie strat z tytułu utraty wartości FUTURE 1 Sp. z o.o. |
|
1 010 |
- |
||
|
Straty z tytułu utraty wartości z tego: |
|
( 182) |
( 138) |
||
|
FUTURE 1 Sp. z o.o. |
|
- |
( 82) |
||
|
KGHM VI FIZAN |
|
- |
( 12) |
||
|
KGHM VII FIZAN |
|
- |
( 44) |
||
|
"Energetyka" sp. z o.o. |
|
( 182) |
|
||
|
Wykup certyfikatów inwestycyjnych KGHM VII FIZAN |
|
( 31) |
- |
||
|
Pozostałe zmniejszenia |
|
8 |
- |
||
|
Stan na 31 grudnia |
3 691 |
2 848 |
Saldo odpisów na dzień 31 grudnia 2021 r. wyniosło 3 272 mln PLN (na dzień 31 grudnia 2019 r. 3 973 mln PLN, na dzień 31 grudnia 2020 r. 4 114 mln PLN).
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Najistotniejsze inwestycje w jednostki zależne (udział bezpośredni)
|
Siedziba |
Przedmiot działalności |
Wartość bilansowa akcji/ udziałów/certyfikatów inwestycyjnych |
|||
|
stan na 31.12.2021 |
stan na 31.12.2020 |
||||
|
FUTURE 1 Sp. z o.o. |
Lubin |
zarządzanie i sprawowanie kontroli nad innymi spółkami, w tym nad Grupą Kapitałową KGHM INTERNATIONAL LTD. |
2 111 |
1 103 |
|
|
KGHM VII FIZAN |
Wrocław |
lokowanie
środków pieniężnych |
365* |
287 |
|
|
KGHM Metraco S.A. |
Legnica |
handel, usługi agencyjne oraz przedstawicielskie |
335 |
335 |
|
* W III kwartale 2021 r. nastąpiło połączenie Funduszy KGHM VI FIZAN z KGHM VII FIZAN, które wynikało z potrzeby dostosowania struktury portfeli inwestycyjnych Funduszy do wymogów ustawowych. Funduszem przejmowanym jest KGHM VI FIZAN, a przejmującym KGHM VII FIZAN. Kwota 110 mln PLN wzrostu wartości bilansowej inwestycji w KGHM VII FIZAN wynika z połączenia podmiotów.
Na dzień 31 grudnia 2021 r. oraz na dzień 31 grudnia 2020 r. udział % w kapitale zakładowym i posiadanych prawach głosu w wymienionych powyżej jednostkach zależnych wynosił 100 %.
Nota 6.2 Należności z tytułu udzielonych pożyczek
|
Zasady rachunkowości |
|
Spółka kwalifikuje udzielone pożyczki do poszczególnych kategorii kierując się następującymi zasadami: Pożyczki wyceniane
w zamortyzowanym koszcie – do tej
kategorii Spółka kwalifikuje pożyczki, które spełniły dwa warunki: są
utrzymywane w modelu biznesowym, którego celem jest uzyskanie umownych
przepływów pieniężnych z tytułu posiadanych aktywów oraz zdały test umownych
przepływów pieniężnych (tzw. test SPPI tj. aktywa finansowe są Pożyczki POCI – jako POCI Spółka kwalifikuje na moment początkowego ujęcia aktywa finansowe dotknięte utratą wartości ze względu na wysokie ryzyko kredytowe w momencie ich udzielenia lub gdy pożyczki zostały nabyte z dużym dyskontem. Pożyczki POCI wyceniane są na dzień kończący okres sprawozdawczy według zamortyzowanego kosztu przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej skorygowanej o ryzyko kredytowe, z uwzględnieniem utraty wartości wyliczonej według modelu strat oczekiwanych na podstawie zdyskontowanych przepływów pieniężnych w horyzoncie oczekiwanej spłaty pożyczki. Odpis ECL (oczekiwana strata kredytowa) liczony jest na bazie oczekiwanych strat kredytowych w całym okresie życia instrumentu. Skumulowane zmiany oczekiwanych strat kredytowych ujmowane są jako wzrost lub odwrócenie dotychczas dokonanego odpisu z tytułu oczekiwanych strat kredytowych. Obecnie wykazane pożyczki POCI, to pożyczki udzielone (nie nabyte). Klasyfikacja została ustalona ze względu na implementację MSSF9 w roku 2018 z uwagi na rozpoznaną utratę wartości na moment początkowego ujęcia. Pożyczki wyceniane do wartości godziwej przez wynik finansowy – do tej kategorii Spółka kwalifikuje pożyczki, które nie zdały testu umownych przepływów pieniężnych (SPPI). Wartość godziwa tych pożyczek jest ustalana jako wartość bieżąca przyszłych przepływów pieniężnych z uwzględnieniem zmiany czynników ryzyka rynkowego i kredytowego w trakcie życia pożyczki. Aktywa finansowe, dla których zgodnie z MSSF 9 Spółka ma obowiązek kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych są klasyfikowane do jednego z trzech stopni modelu utraty wartości. Klasyfikacja do stopni modelu utraty wartości odbywa się na poziomie pojedynczego instrumentu finansowego (pojedynczej ekspozycji). Do stopnia 2 Spółka kwalifikuje instrumenty finansowe, dla których zidentyfikowano istotny wzrost ryzyka kredytowego, rozumianego jako znaczny wzrost prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania w pozostałym czasie trwania instrumentu w stosunku do daty jego początkowego ujęcia, ale nie wystąpiły obiektywne przesłanki utraty wartości. Oczekiwane straty kredytowe dla stopnia 2 szacowane są w czasie trwania całego życia tych instrumentów. Jeżeli na dzień kończący okres sprawozdawczy analiza wykaże, że dla danego instrumentu finansowego od dnia jego początkowego ujęcia nie nastąpił istotny wzrost ryzyka kredytowego oraz nie został nadany status niewykonania zobowiązania (default), instrument pozostaje zaklasyfikowany do stopnia 1 modelu utraty wartości. Dla ekspozycji zaklasyfikowanych do stopnia 1 oczekiwane straty kredytowe szacuje się w horyzoncie 12 miesięcy. Do stopnia 3 zalicza się salda ze zidentyfikowaną obiektywną przesłanką utraty wartości. Na dzień kończący okres sprawozdawczy żaden instrument finansowy nie miał statusu niewykonania zobowiązania (kryterium kwalifikujące do stopnia 3), tym samym Spółka nie zakwalifikowała żadnej udzielonej pożyczki do stopnia 3. |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Ważne oszacowania, założenia i osądy |
|
Niezdany test SPPI - Spółka zakłada, że test umownych przepływów pieniężnych (SPPI) dla udzielonych pożyczek jest niezdany m.in. w sytuacji, gdy w strukturze finansowania docelowego odbiorcy środków pieniężnych na ostatnim etapie dług zamienia się na inwestycję kapitałową. Przesłanki do kwalifikacji pożyczki do stopnia 2 modelu utraty wartości stanowi wystąpienie jednej z poniższych przesłanek: · dla ekspozycji o ratingu pożyczkobiorcy na poziomie Baa3 (w metodyce Moody’s lub analogicznym dla ratingów S&P / Fitch) lub lepszym (rating inwestycyjny) – spadek ratingu pożyczkobiorcy o przynajmniej 5 stopni, · dla ekspozycji o ratingu pożyczkobiorcy na poziomie Ba1 w metodyce Moody’s lub analogicznym dla ratingów S&P / Fitch) lub gorszym (rating poniżej inwestycyjnego) - spadek ratingu pożyczkobiorcy o przynajmniej 3 stopnie, · pogorszenie prognozy przepływów operacyjnych pożyczkobiorcy w horyzoncie życia ekspozycji nieskutkujące brakiem możliwości realizacji zobowiązania z tytułu danej pożyczki, · zmiana warunków pożyczki z powodu pogorszenia sytuacji finansowej pożyczkobiorcy mająca wpływ na wartość pożyczki poniżej 1% tej wartości na datę zmiany (zmiany warunków pożyczki z powodów innych, niż pogorszenia sytuacji finansowej pożyczkobiorcy nie są uwzględniane przy ocenie zajścia danej przesłanki), · opóźnienie w spłacie powyżej 30 dni (po dniu wymagalności odsetek lub kapitału). Do stopnia 3 zalicza się salda ze zidentyfikowaną obiektywną przesłanką utraty wartości. Za obiektywną przesłankę nadania statusu niewykonania zobowiązania (default) Spółka uznaje wystąpienie co najmniej jednego z poniższych zdarzeń: · rating pożyczkobiorcy na poziomie Ca (w metodyce Moody’s lub analogicznym dla ratingów S&P / Fitch) lub niższym, · pogorszenie prognozy przepływów operacyjnych pożyczkobiorcy w horyzoncie życia ekspozycji skutkujące brakiem możliwości realizacji zobowiązania z tytułu danej pożyczki, · zmiana warunków pożyczki z powodu pogorszenia sytuacji finansowej pożyczkobiorcy mająca wpływ na wartość pożyczki powyżej 1% tej wartości na datę zmiany (zmiany warunków pożyczki z powodów innych, niż pogorszenia sytuacji finansowej pożyczkobiorcy nie są uwzględniane przy ocenie zajścia danej przesłanki), · opóźnienie w spłacie powyżej 30 dni (po dniu wymagalności odsetek lub kapitału) – jeśli pożyczka na datę analizy znajdowała się w etapie drugim wyznaczania odpisów z tytułu utraty wartości, · opóźnienie w spłacie powyżej 90 dni (po dniu wymagalności odsetek lub kapitału) – jeśli pożyczka na datę analizy znajdowała się w etapie pierwszym wyznaczania odpisów z tytułu utraty wartości.
|
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
W celu kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych (ECL) Spółka wykorzystuje m.in. następujące parametry: · rating pożyczkobiorcy - jest nadawany przy użyciu wewnętrznej metodyki Spółki opartej na metodyce Moody’s. Spółka udzieliła pożyczek głównie podmiotom zależnym, z czego ponad 99% pożyczkobiorców nadano ratingi z przedziału Baa1 – Baa3 (w okresie porównawczym A3-Baa3), · krzywa skumulowanych parametrów PD (parametr prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania wykorzystywany na potrzeby kalkulacji oczekiwanej straty kredytowej) dla danego pożyczkobiorcy wyznaczana jest na podstawie sektorowych rynkowych krzywych kontraktów Credit Default Swap pozyskiwanych z serwisu Reuters, które kwantyfikują rynkowe oczekiwania odnośnie potencjalnej możliwości niewykonania zobowiązań w zadanym sektorze dla zadanego ratingu. Parametry PD na dzień 31 grudnia 2021 r. dla przyjętych ratingów prezentowały się następująco:
wartość parametru LGD (strata z tytułu niewykonania zobowiązania wyrażona w procencie kwoty wymagalnej) dla celów szacowania oczekiwanych strat kredytowych dla pożyczek zakwalifikowanych do stopnia 1 i 2 przyjmuje się na poziomie 75% (w oparciu o oszacowania Moody’s Annual Default Study: Corporate Default and Recovery Rates, 1920-2016). |
||||||||||||||||||||||||
Spółka klasyfikuje pożyczki udzielone do jednej z trzech poniższych kategorii:
1. Wyceniane w zamortyzowanym koszcie, dla których na dzień początkowego ujęcia stwierdzono stratę kredytową (POCI),
2. Wyceniane w zamortyzowanym koszcie, dla których na dzień początkowego ujęcia nie stwierdzono straty kredytowej,
3. Wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy.
Jako pożyczki POCI (zidentyfikowana utrata wartości ze względu na wysokie ryzyko kredytowe w momencie ich udzielenia) zostały zaklasyfikowane pożyczki, które na ostatnim etapie przepływów pomiędzy spółkami w ramach struktury holdingowej Future 1 lub KGHM INTERNATIONAL LTD. zostały przekazane jako pożyczka do wspólnego przedsięwzięcia Sierra Gorda SCM realizowanego przez Grupę KGHM INTERNATIONAL LTD. Pożyczki te, zgodnie z warunkami zawartych umów są płatne na żądanie, nie później niż do 15 grudnia 2024 r. Ze względu na implementację MSSF9 na dzień 1 stycznia 2018 r., Spółka oszacowała oczekiwaną niezdyskontowaną stratę kredytową na moment początkowego ujęcia w kwocie 1 289 mln PLN (370 mln USD przeliczone kursem NBP USD/PLN 3,4813 z dnia 29 grudnia 2017 r.). Do dnia 31 grudnia 2021 r. Spółka dokonała odwrócenia straty kredytowej na moment początkowego ujęcia w kwocie 742 mln PLN (191 mln USD).
W kategorii pożyczek zaklasyfikowanych jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy Spółka prezentuje pożyczki, które na ostatnim etapie przepływów pomiędzy spółkami w ramach struktury holdingowej Future 1 Sp. z o.o. lub KGHM INTERNATIONAL LTD. zostały przekazane głównie jako podwyższenie kapitału podstawowego Sierra Gorda.
Dla pożyczek zakwalifikowanych do poziomu 3 hierarchii wyceny wartości godziwej (wycenianych zarówno do wartości godziwej jak i według zamortyzowanego kosztu) przeznaczonych głównie na finansowanie wspólnego przedsięwzięcia Sierra Gorda S.C.M., Spółka przeprowadziła wycenę zgodnie z MSSF 9. Podstawą do oszacowania poziomu odzyskiwalności pożyczek na poziomie jednostkowego sprawozdania finansowego KGHM Polska Miedź S.A. jest szacunek przepływów pieniężnych generowanych przez Sierra Gorda S.C.M. oraz inne istotne zagraniczne aktywa operacyjne, które spółka następnie alokuje na poszczególne pożyczki na różnych poziomach istniejącej struktury finansowania. Szacunek przepływów pieniężnych generowanych przez Sierra Gorda S.C.M. oraz inne kopalnie ustalono w oparciu o aktualne ścieżki rynkowych prognoz cenowych metali oraz aktualne plany wydobycia.
Oczekiwane płatności z tytułu pożyczek zostały zdyskontowane przy zastosowaniu:
· efektywnej stopy procentowej skorygowanej o ryzyko kredytowe, ustalonej przy początkowym ujęciu pożyczki zgodnie z MSSF 9.B5.5.45 na poziomie 3,69% - 6,64% - dla pożyczek wycenianych w zamortyzowanym koszcie
· rynkowej stopy procentowej na poziomie 2,29% - 8% - dla pożyczek wycenianych w wartości godziwej.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
W wyniku powyższych wycen w roku 2021:
· dla pożyczki typu POCI dokonano odwrócenia odpisu z tytułu utraty wartości w kwocie 81 mln PLN (w pierwszym półroczu 76 mln PLN, w drugim półroczu 5 mln PLN) oraz ujęto zyski z tytułu odwrócenia straty z tytułu początkowego ujęcia udzielonych pożyczek zaklasyfikowanych jako POCI w kwocie 657 mln PLN ( w pierwszym półroczu 379 mln PLN i w drugim półroczu 278 mln PLN).
· dla pożyczek wycenianych w wartości godziwej oszacowano wzrost wartości godziwej o kwotę 1 047 mln PLN, w tym:
o kwota 534 mln PLN dotyczy pożyczek udzielonych w latach 2015 – 2017 spółce Quadra FNX Holdings Chile Limitada (spółka zależna w Grupie Kapitałowej KGHM INTERNATIONAL LTD.) w kwocie 442 mln USD, w celu dokapitalizowania projektu Sierra Gorda S.C.M. Pożyczki te zostały zaklasyfikowane przez KGHM Polska Miedź S.A. jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy. W wyniku restrukturyzacji strumieni pożyczkowych w grudniu 2017 r. oraz na podstawie analizy opłacalności inwestycji Sierra Gorda S.C.M., Spółka szacowała wartość odzyskiwalną tych pożyczek na poziomie 0 PLN. Wzrost wartości odzyskiwalnej pożyczek w tym strumieniu jest wynikiem istotnego wzrostu przewidywanych przyszłych przepływów pieniężnych Sierra Gorda S.C.M. oszacowanych w oparciu o aktualne ścieżki cenowe metali.
o kwota 425 mln PLN dotyczy pożyczek udzielonych w latach 2018 – 2020 spółce Quadra FNX FFI (spółka zależna w Grupie Kapitałowej KGHM INTERNATIONAL LTD.) w kwocie 346 mln USD, w celu dokapitalizowania projektu Sierra Gorda S.C.M.
W przypadku pozostałych pożyczek wycenianych w
zamortyzowanym koszcie Spółka skalkulowała odpis w oparciu
o model oczekiwanych strat kredytowych.
Najistotniejsze pozycje stanowią pożyczki udzielone spółkom z Grupy Kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A. w związku z realizacją projektów górniczych realizowanych przez spółki pośrednio zależne od KGHM Polska Miedź S.A. z grupy kapitałowej KGHM INTERNATIONAL LTD. Ryzyko kredytowe związane z udzielonymi pożyczkami opisane zostało w nocie 7.5.2.5.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
CZĘŚĆ 7 – Instrumenty finansowe i zarządzanie ryzykiem finansowym
Nota 7.1 Instrumenty finansowe
* Należności od spółek, które zadłużyły się w ramach systemu cash poolingu
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
* Zobowiązanie KGHM Polska Miedź S.A. wobec spółek z Grupy Kapitałowej w ramach limitu kredytowego w grupie rachunków uczestniczących w systemie cash poolingu
**Pozostałe krótkoterminowe zobowiązania wobec uczestników systemu cash poolingu do zwrotu, po dniu kończącym okres sprawozdawczy, przekazanych przez nich środków pieniężnych, których KGHM Polska Miedź S.A. nie wykorzystał na własne potrzeby
*** Głównym celem wdrożenia programu faktoringu dłużnego było zagwarantowanie efektywnego zarządzania kapitałem obrotowym przy zapewnieniu terminowej realizacji zobowiązań wobec dostawców Spółki. Należy przyjąć, że faktoring dłużny w KGHM Polska Miedź S.A. stanowi narzędzie wykorzystywane w miarę uzasadnionej potrzeby. Szczególnie w okresie 2019 r. w warunkach niepewności gospodarczej wynikającej z przebiegu pandemii wykorzystanie tego narzędzia istotnie wspierało postawiony cel.
W miarę ustabilizowania sytuacji gospodarczej i poprawy warunków makroekonomicznych Spółka zredukowała zadłużenie zaciągnięte na wypadek potencjalnych problemów na rynku finansowym i równocześnie stopniowo ograniczyła zaangażowanie w ramach programu faktoringu dłużnego.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Zyski/(straty) z instrumentów finansowych
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Zasady rachunkowości |
Ważne oszacowania, założenia i osądy |
|
Wartość godziwa stanowi cenę, którą otrzymano by ze sprzedaży składnika aktywów lub zapłacono by za przeniesienie zobowiązania w transakcji między uczestnikami rynku przeprowadzonej na zwykłych warunkach na dzień wyceny. Dla celów sprawozdawczości finansowej stosuje się hierarchię ustalania wartości godziwej, opartą na trzech poziomach pozyskania informacji wejściowych. Poziomy hierarchii ustalania wartości godziwej: Poziom 1 Wartość oparta na danych wejściowych pochodzących z aktywnego rynku, które są traktowane jako źródło najbardziej wiarygodnych danych. Poziom 2 Wartość oparta na danych wejściowych innych niż pochodzące z aktywnego rynku, które jednak są obserwowalne (obiektywne, mierzalne). Poziom 3 Wartość oparta na danych o charakterze nieobserwowalnym, stosowane wówczas, gdy nie można uzyskać informacji z pierwszych dwóch poziomów wyceny. Zalicza się do niego wszelkie wyceny nacechowane subiektywnymi danymi wejściowymi. Przeniesienie między poziomami hierarchii wartości godziwej następuje w sytuacji wystąpienia zmiany w zakresie źródeł pochodzenia danych wejściowych na potrzeby wyceny wartości godziwej, takich jak: - aktywny rynek, - brak aktywnego rynku, jednak dane obserwowalne na rynku, - subiektywne dane wejściowe. Uznaje się, że przeniesienia pomiędzy poziomami hierarchii wartości godziwej mają miejsce na koniec okresu sprawozdawczego. |
Wartość godziwa
odzwierciedla obecne szacunki, które mogą ulec zmianie w kolejnych okresach
sprawozdawczych z tytułu warunków rynkowych lub innych czynników. Istnieje
wiele metod ustalania wartości godziwej, które mogą powodować różnice Pewne założenia i szacunki są konieczne dla ustalenia, do którego poziomu hierarchii wartości godziwej powinna zostać zakwalifikowana wartość godziwa instrumentu. |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Hierarchia wartości godziwej instrumentów finansowych
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Poziom 1
Akcje notowane
Akcje wyceniono w oparciu o notowania GPW w Warszawie S.A. oraz TSX Venture Exchange w Toronto.
Długoterminowe dłużne papiery wartościowe
Długoterminowe dłużne papiery wartościowe wyceniono w oparciu o notowania na rynku Catalyst prowadzone na GPW w Warszawie S.A.
Poziom 2
Długoterminowe pożyczki udzielone
Wartość godziwa pożyczek wycenianych w zamortyzowanym koszcie została oszacowana na bazie przepływów kontraktowych (z umowy) przy wykorzystaniu modelu zdyskontowanych przepływów pieniężnych z uwzględnieniem ryzyka kredytowego pożyczkobiorcy. W procesie dyskontowania stosuje się bieżącą rynkową stopę procentową IBOR pozyskaną z serwisy Reuters.
Akcje/udziały nienotowane
Akcje/udziały nienotowane wyceniane są z zastosowaniem wyceny majątkowej wg skorygowanych aktywów netto. Do wyceny zostały wykorzystane dane wejściowe inne niż pochodzące z aktywnego rynku, które są obserwowalne (np. ceny transakcyjne nieruchomości podobnych do nieruchomości będących przedmiotem wyceny, rynkowe stopy procentowe obligacji Skarbu Państwa i lokat terminowych w instytucjach finansowych, stopa dyskontowa wolna od ryzyka publikowana przez Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych).
Należności od odbiorców
Należności z tytułu realizacji transakcji sprzedaży dla kontraktów rozliczających się ostatecznie wg cen w przyszłości, wyceniono do cen terminowych w zależności od okresu/miesiąca kwotowania kontraktowego. Ceny terminowe uzyskuje się z systemu Reuters.
Dla należności objętych faktoringiem pełnym, wartość godziwą przyjmuje się na poziomie wartości należności przekazanej do faktora (wartość nominalna z faktury) pomniejszonej o odsetki stanowiące wynagrodzenie faktora. Ze względu na krótki okres pomiędzy przekazaniem należności do faktora a jej spłatą nie koryguje się wartości godziwej o ryzyko kredytowe faktora i wpływ upływu czasu.
Pozostałe aktywa/zobowiązania finansowe
Wartość godziwa należności/zobowiązań z tytułu rozliczenia pochodnych instrumentów finansowych, których termin płatności przypada dwa dni robocze po dniu kończącym okres sprawozdawczy została ustalona według ceny referencyjnej rozliczenia tych transakcji.
Pochodne instrumenty finansowe – walutowe oraz walutowo-odsetkowe
Dla ustalenia wartości godziwej transakcji instrumentów pochodnych na rynku walutowym oraz transakcji walutowo-odsetkowych (CIRS) posłużono się cenami terminowymi na daty zapadalności poszczególnych transakcji. Cena terminowa dla kursów walutowych obliczona została na podstawie fixingu i odpowiednich stóp procentowych. Stopy procentowe dla walut oraz wskaźniki zmienności ich kursów uzyskano z serwisu Reuters. Do wyceny opcji na rynkach walutowych posłużono się standardowym modelem Garmana-Kohlhagena.
Pochodne instrumenty finansowe – metale
Dla ustalenia wartości godziwej transakcji instrumentów pochodnych na rynku towarowym posłużono się cenami terminowymi na daty zapadalności poszczególnych transakcji. W przypadku miedzi zastosowano oficjalne ceny zamknięcia London Metal Exchange, a w odniesieniu do srebra oraz złota - cenę fixing ustaloną na London Bullion Market Association. Wskaźniki zmienności oraz krzywe terminowe służące do wyceny instrumentów pochodnych, na koniec okresu sprawozdawczego, uzyskano z systemu Reuters. Do wyceny opcji azjatyckich na rynkach metali wykorzystana została aproksymacja Levy’ego do metodologii Blacka-Scholesa.
Otrzymane długoterminowe kredyty i pożyczki
Wartość godziwa kredytów i pożyczek szacowana jest poprzez zdyskontowanie związanych z tymi zobowiązaniami przepływów finansowych w terminach i na warunkach wynikających z umów przy zastosowaniu bieżących stóp. Wartość godziwa różni się od wartości bilansowej o kwotę prowizji zapłaconych w związku z otrzymanym finansowaniem.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Poziom 3
Długoterminowe pożyczki udzielone
Wartość godziwa pożyczek została oszacowana przy wykorzystaniu prognozowanych przepływów pieniężnych z aktywów zagranicznych (Sierra Gorda), które zgodnie z MSSF 13 stanowią nieobserwowalne dane wejściowe, a wartość godziwa aktywów ustalona przy wykorzystaniu takich danych klasyfikowana jest do poziomu 3 hierarchii wartości godziwej.
Szczegółowe ujawnienia w zakresie założeń przyjętych do wyceny pożyczek zaprezentowano w nocie 6.2 natomiast wrażliwość wartości godziwej zakwalifikowanej do poziomu 3 dla udzielonych pożyczek w nocie 7.5.2.5.
Spółka nie ujawnia wartości godziwej instrumentów finansowych wycenianych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w zamortyzowanym koszcie (z wyjątkiem udzielonych długoterminowych pożyczek, otrzymanych długoterminowych kredytów i pożyczek oraz długoterminowych dłużnych papierów wartościowych), ponieważ korzysta ze zwolnienia wynikającego z MSSF 7.29.
W okresie sprawozdawczym w Spółce nie dokonano przesunięcia między poszczególnymi poziomami hierarchii wartości godziwej instrumentów finansowych.
Nota 7.2 Pochodne instrumenty finansowe
|
Zasady rachunkowości |
|
Pochodne instrumenty finansowe zalicza się do aktywów/zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu, o ile nie zostały wyznaczone jako instrumenty zabezpieczające.
Transakcje kupna lub sprzedaży instrumentów pochodnych ujmuje się na dzień przeprowadzenia (zawarcia) transakcji.
Instrumenty pochodne nie wyznaczone jako zabezpieczające, określone jako instrumenty pochodne handlowe, ujmuje się początkowo w wartości godziwej i wycenia na dzień kończący okres sprawozdawczy w wartości godziwej z ujęciem zysków/strat z wyceny w wyniku finansowym.
Spółka stosuje rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych. Celem stosowania rachunkowości zabezpieczeń jest ograniczenie zmienności wyniku netto Spółki, wynikającej z okresowych zmian wyceny transakcji zabezpieczających poszczególne ryzyka rynkowe, na które narażona jest Spółka. Instrumentami zabezpieczającymi mogą być instrumenty pochodne oraz kredyty i pożyczki w walucie obcej.
Wyznaczane zabezpieczenia dotyczą przede wszystkim przyszłych prognozowanych transakcji sprzedaży przyjętych w Planie Sprzedaży na dany rok. Plany te sporządzane są w oparciu o możliwości produkcyjne na dany okres. Spółka ocenia prawdopodobieństwo wystąpienia transakcji ujętych w planie produkcji jako bardzo wysokie, ponieważ z historycznego punktu widzenia sprzedaż zawsze realizowana była na poziomach założonych w poszczególnych Planach Sprzedaży. Pozycję zabezpieczaną stanowią również przyszłe przepływy z tytułu kosztów odsetkowych od wyemitowanych obligacji w PLN. Spółka może korzystać z naturalnych zabezpieczeń ryzyka walutowego poprzez zastosowanie rachunkowości zabezpieczeń w stosunku do kredytów i pożyczek denominowanych w USD, wyznaczając je jako pozycje zabezpieczające przed ryzykiem kursu walutowego związanego z przyszłymi przychodami Spółki ze sprzedaży miedzi, srebra i innych metali, denominowanych w USD.
Zyski i straty wynikające ze zmiany wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego przepływy pieniężne ujmowane są w pozostałych całkowitych dochodach, w takiej części, w jakiej dany instrument stanowi skuteczne zabezpieczenie związanej z nim pozycji zabezpieczanej. Dodatkowo, jako koszt zabezpieczenia, Spółka ujmuje w kapitałach z wyceny część zmiany instrumentu zabezpieczającego wynikającej ze zmiany wartości czasowej opcji, elementu terminowego oraz marży walutowej. Część nieskuteczną odnosi się do wyniku finansowego jako pozostałe przychody i koszty operacyjne. Zyski lub straty powstałe na instrumencie zabezpieczającym przepływy pieniężne odnoszone są do wyniku jako korekta z przeklasyfikowania w momencie, gdy dana pozycja zabezpieczana wpływa na wynik.
Zaprzestaje się ujmowania instrumentów pochodnych jako zabezpieczających, jeżeli instrument pochodny wygaśnie, zostanie sprzedany, wypowiedziany, zrealizowany lub jeżeli zmianie uległ cel zarządzania ryzykiem dla danego powiązania.
|
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Spółka może podjąć decyzję o ustanowieniu dla danego instrumentu pochodnego nowego powiązania zabezpieczającego, dokonać zmiany przeznaczenia instrumentu pochodnego bądź wyznaczyć go do zabezpieczenia innego rodzaju ryzyka. Wówczas, dla zabezpieczeń przepływów środków pieniężnych, zyski lub straty powstałe w okresach, w których zabezpieczenie było efektywne pozostają w skumulowanych pozostałych całkowitych dochodach aż do momentu, w którym zabezpieczana pozycja wpłynie na wynik.
Jeśli zabezpieczenie prognozowanej transakcji przestanie funkcjonować ze względu na zaistniałe prawdopodobieństwo, że planowana transakcja nie zostanie zawarta, wówczas zysk lub strata netto ujęta w pozostałych całkowitych dochodach zostaje natychmiast przeniesiona do wyniku finansowego jako korekta wynikająca z przeklasyfikowania. Jeżeli umowa hybrydowa zawiera instrument podstawowy, który nie jest składnikiem aktywów finansowych, instrument pochodny jest oddzielany od instrumentu podstawowego i jest wyceniany zgodnie z zasadami przewidzianymi dla instrumentów pochodnych, wyłącznie gdy (i) ekonomiczna charakterystyka i ryzyka instrumentu wbudowanego nie są ściśle powiązane z charakterem umowy zasadniczej i ryzykami z niej wynikającymi, (ii) odrębny instrument, którego charakterystyka odpowiada cechom wbudowanego instrumentu pochodnego, spełniałby warunki instrumentu pochodnego, oraz (iii) instrument łączny nie jest zaliczany do aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej, których skutki przeszacowania są odnoszone do pozostałych przychodów lub pozostałych kosztów operacyjnych okresu sprawozdawczego. Jeżeli wbudowany instrument pochodny jest wydzielany, instrument podstawowy jest wyceniany zgodnie z odpowiednimi dla niego zasadami rachunkowości. Spółka wydziela wbudowane instrumenty pochodne w transakcjach zakupu surowców z terminem rozliczenia w przyszłości, po dacie ujęcia faktury zakupu w księgach rachunkowych do dnia ostatecznego rozliczenia transakcji. Jeżeli umowa hybrydowa zawiera instrument podstawowy, który jest składnikiem aktywów finansowych, kryteria przewidziane dla klasyfikacji aktywów finansowych stosuje się do łącznej umowy. |
|
Ważne oszacowania i założenia |
|
Założenia i oszacowania przyjęte do wyceny do wartości godziwej instrumentów pochodnych przedstawiono w nocie 7.1, w punkcie „Metody oraz techniki wyceny wykorzystywane przez Spółkę przy ustalaniu wartości godziwych poszczególnych kategorii aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych” oraz w tabelach w punkcie 7.2 niniejszej części. |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Instrumenty pochodne – pozycje otwarte na dzień kończący okres sprawozdawczy
|
|
Stan na 31.12.2021 |
|
Stan na 31.12.2020 |
||||||||||
|
Typ instrumentu pochodnego |
Aktywa finansowe |
Zobowiązania finansowe |
Łączna |
|
Aktywa finansowe |
Zobowiązania finansowe |
Łączna |
||||||
|
Długo-terminowe |
Krótko-terminowe |
Długo-terminowe |
Krótko- terminowe |
|
Długo-terminowe |
Krótko-terminowe |
Długo-terminowe |
Krótko-terminowe |
|||||
|
Instrumenty zabezpieczające (CFH), w tym: |
|
585 |
249 |
(1 056) |
(848) |
(1 070) |
|
749 |
199 |
(801) |
(604) |
(457) |
|
|
Instrumenty pochodne – Metale (cena Cu, Ag) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Strategie opcyjne – korytarz (Cu) |
|
- |
- |
- |
- |
- |
1 |
1 |
(35) |
(355) |
(388) |
||
|
Strategie opcyjne – mewa* (Cu) |
|
299 |
89 |
(578) |
(837) |
(1 027) |
|
235 |
14 |
(432) |
(242) |
(425) |
|
|
Nabyte opcje sprzedaży (Cu) |
|
- |
- |
- |
- |
- |
|
- |
17 |
- |
- |
17 |
|
|
Strategie opcyjne – korytarz (Ag) |
|
11 |
97 |
- |
- |
108 |
|
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
Strategie opcyjne – mewa* (Ag) |
|
92 |
49 |
(14) |
- |
127 |
|
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
Nabyte opcje sprzedaży (Ag) |
|
- |
- |
- |
- |
- |
|
311 |
91 |
(107) |
(7) |
288 |
|
|
Instrumenty pochodne – Walutowe (kurs USDPLN) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Strategie opcyjne – korytarz |
|
1 |
5 |
(2) |
(6) |
(2) |
|
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
Strategie opcyjne – mewa* |
|
20 |
9 |
(31) |
(5) |
(7) |
|
202 |
- |
(29) |
- |
173 |
|
|
Strategie opcyjne – put spread* |
|
- |
- |
- |
- |
- |
|
- |
44 |
- |
- |
44 |
|
|
Nabyte opcje sprzedaży |
|
- |
- |
- |
- |
- |
|
- |
32 |
- |
- |
32 |
|
|
Instrumenty pochodne – Walutowo-procentowe |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Swap walutowo-procentowy CIRS |
|
162 |
- |
(431) |
- |
(269) |
|
- |
- |
(198) |
- |
(198) |
|
|
Instrumenty handlowe, w tym: |
|
6 |
3 |
(72) |
(39) |
(102) |
|
8 |
11 |
(176) |
(40) |
(197) |
|
|
Instrumenty pochodne – Metale (cena Cu, Ag, Au) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sprzedane opcje sprzedaży (Cu) |
|
- |
- |
(57) |
(6) |
(63) |
|
- |
- |
(41) |
(1) |
(42) |
|
|
Transakcje dostosowawcze – swap (Cu) |
|
- |
- |
- |
(5) |
(5) |
|
- |
- |
- |
(7) |
(7) |
|
|
Sprzedane opcje sprzedaży (Ag) |
|
- |
- |
(10) |
(3) |
(13) |
|
- |
- |
(54) |
(3) |
(57) |
|
|
Nabyte opcje sprzedaży (Ag) |
|
- |
2 |
- |
- |
2 |
|
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
Nabyte opcje kupna (Ag) |
|
1 |
- |
- |
- |
1 |
|
- |
- |
- |
- |
- |
|
|
Transakcje dostosowawcze – swap (Au) |
|
- |
- |
- |
(2) |
(2) |
|
- |
1 |
- |
(1) |
- |
|
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Pochodne instrumenty – Walutowe (kurs USDPLN) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sprzedane opcje sprzedaży |
|
- |
- |
(5) |
(2) |
(7) |
|
- |
- |
(81) |
(1) |
(82) |
|
Nabyte opcje sprzedaży |
|
1 |
1 |
- |
- |
2 |
|
4 |
- |
- |
- |
4 |
|
Nabyte opcje kupna |
|
4 |
- |
- |
- |
4 |
|
4 |
10 |
- |
- |
14 |
|
Wbudowane instrumenty pochodne (cena Cu, Ag, Au) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kontrakty zakupu wsadów obcych |
|
- |
- |
- |
(21) |
(21) |
|
- |
- |
- |
(27) |
(27) |
|
Instrumenty pierwotnie zabezpieczające wyłączone |
|
4 |
2 |
(5) |
(1) |
- |
|
32 |
- |
(4) |
(9) |
19 |
|
Instrumenty pochodne – Walutowe (kurs USDPLN) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Strategie opcyjne – korytarz |
|
- |
- |
- |
- |
- |
|
- |
- |
- |
(2) |
(2) |
|
Strategie opcyjne – mewa |
|
4 |
2 |
(4) |
(1) |
1 |
|
32 |
- |
(4) |
(7) |
21 |
|
Instrumenty pochodne – Metale (cena Ag) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Strategie opcyjne – mewa |
|
- |
- |
(1) |
- |
(1) |
|
- |
- |
- |
- |
- |
|
RAZEM OTWARTE INSTRUMENTY POCHODNE |
|
595 |
254 |
(1 133) |
(888) |
(1 172) |
|
789 |
210 |
(981) |
(653) |
(635) |
|
* W ramach struktur opcyjnych mewa jako zabezpieczające (CFH - Cash Flow Hedging) wyznaczono struktury korytarz, czyli nabyte opcje sprzedaży oraz sprzedane opcje kupna, natomiast w strukturach opcyjnych put spread otwartych na dzień 31 grudnia 2020 r. wyznaczone jako zabezpieczające były tylko nabyte opcje sprzedaży. |
||||||||||||
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
W tabeli poniżej zaprezentowano szczegółowo dane transakcji pochodnych wyznaczonych jako zabezpieczające, posiadanych przez Spółkę na dzień 31 grudnia 2021 r.
|
Otwarte pochodne instrumenty zabezpieczające |
Nominał transakcji |
Średnioważona cena/ kurs/ stopa % |
|
Zapadalność |
Okres ujęcia |
||
|
miedź [t] srebro [mln uncji] waluty [mln USD] CIRS [mln PLN] |
[USD/t] [USD/uncję] [USD/PLN] [USD/PLN, LIBOR] |
|
|||||
|
Typ instrumentu pochodnego |
|
od |
do |
od |
do |
||
|
Miedź – strategie opcyjne mewa* |
243 000 |
7 553-9 227 |
|
sty‘22 |
- gru‘23 |
lut‘22 |
- sty‘24 |
|
Srebro – strategie opcyjne korytarz |
6,60 |
26,36-55,00 |
|
sty’22 |
- gru’22 |
lut’22 |
- sty’23 |
|
Srebro – strategie opcyjne mewa* |
7,80 |
26,00-42,00 |
|
sty‘22 |
- gru‘23 |
lut‘22 |
- sty‘24 |
|
Walutowe – strategie opcyjne korytarz |
240 |
3,85-4,60 |
|
lip’22 |
- gru’22 |
sie’22 |
sty’23 |
|
Walutowe – strategie opcyjne mewa* |
630 |
3,94-4,54 |
|
sty‘22 |
- gru‘23 |
lut‘22 |
- sty‘24 |
|
Walutowo-procentowe – CIRS** |
400 |
3,78 i 3,23% |
|
|
cze ‘24 |
|
cze ‘24 |
|
Walutowo-procentowe – CIRS** |
1 600 |
3,81 i 3,94% |
|
|
cze ‘29 |
cze ‘29 |
- lip ‘29 |
* W ramach struktur opcyjnych mewa jako zabezpieczające (CFH - Cash Flow Hedging) wyznaczono struktury korytarz, czyli nabyte opcje sprzedaży oraz sprzedane opcje kupna.
** Rozliczenia płatności odsetkowych dokonywane są w okresowo, co pół roku, do momentu realizacji transakcji.
W tabeli poniżej zaprezentowano szczegółowo dane transakcji pochodnych wyznaczonych jako zabezpieczające, posiadanych przez Jednostkę Dominującą na dzień 31 grudnia 2020 r.
|
Otwarte pochodne instrumenty zabezpieczające |
Nominał transakcji |
Średnioważona cena/ kurs/ stopa % |
|
Zapadalność |
Okres ujęcia |
||
|
miedź [t] srebro [mln uncji] waluty [mln USD] CIRS [mln PLN] |
[USD/t] [USD/uncję] [USD/PLN] [USD/PLN, LIBOR] |
|
|||||
|
Typ instrumentu pochodnego |
|
od |
do |
od |
do |
||
|
Miedź – strategie opcyjne mewa* |
258 000 |
6 426-7 716 |
|
sty ‘21 |
- gru ‘22 |
lut ‘21 |
- sty ‘23 |
|
Miedź – strategie opcyjne korytarz |
84 000 |
5 200-6 660 |
|
sty ‘21 |
- gru ‘21 |
lut ‘21 |
- sty ‘22 |
|
Miedź – zakup opcji sprzedaży |
60 000 |
6 971 |
|
sty ‘21 |
- cze ‘21 |
lut ‘21 |
- lip ‘21 |
|
Srebro – strategie opcyjne mewa |
24,60 |
26,20-42,20 |
|
sty ‘21 |
- gru ‘23 |
lut ‘21 |
- sty ‘24 |
|
Walutowe – strategie opcyjne mewa* |
630 |
3,94-4,54 |
|
sty ‘22 |
- gru ‘23 |
lut ‘22 |
- sty ‘24 |
|
Walutowe – strategie opcyjne put spread* |
540 |
3,70 |
|
sty ‘21 |
- gru ‘21 |
sty ‘21 |
- gru ‘21 |
|
Walutowe – zakup opcji sprzedaży |
240 |
3,80 |
|
sty ‘21 |
- gru ‘21 |
sty ‘21 |
- gru ‘21 |
|
Walutowo-procentowe – CIRS** |
400 |
3,78 i 3,23% |
|
|
cze ‘24 |
|
cze ‘24 |
|
Walutowo-procentowe – CIRS** |
1 600 |
3,81 i 3,94% |
|
|
cze ‘29 |
cze ‘29 |
- lip ‘29 |
* W ramach struktur opcyjnych mewa jako zabezpieczające (CFH - Cash Flow Hedging) wyznaczono struktury korytarz, czyli nabyte opcje sprzedaży oraz sprzedane opcje kupna, natomiast w strukturach opcyjnych put spread wyznaczone jako zabezpieczające zostały tylko nabyte opcje sprzedaży.
** Rozliczenia płatności odsetkowych dokonywane są w okresowo, co pół roku, do momentu realizacji transakcji.
Wpływ instrumentów pochodnych i transakcji zabezpieczających na pozycje sprawozdania z wyniku oraz na pozycje sprawozdania z całkowitych dochodów przedstawiono poniżej.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Sprawozdanie z wyniku |
|
od 01.01.2021 do 31.12.2021 |
|
od 01.01.2020 do 31.12.2020 |
|
Przychody z umów z klientami |
|
(1 651) |
|
323 |
|
Pozostałe przychody / (koszty) operacyjne i finansowe: |
|
(489) |
|
(265) |
|
z tytułu realizacji instrumentów pochodnych |
|
(522) |
|
(311) |
|
z tytułu wyceny instrumentów pochodnych |
|
67 |
|
64 |
|
odsetki od zadłużenia |
|
(34) |
|
(18) |
|
Wpływ
instrumentów pochodnych i zabezpieczających |
|
(2 140) |
|
58 |
|
Sprawozdanie z pozostałych całkowitych dochodów |
|
|
|
|
|
Wycena transakcji zabezpieczających (część skuteczna) |
|
(2 431) |
|
(1 026) |
|
Reklasyfikacja do
przychodów z umów z klientami w związku z realizacją |
|
1 651 |
|
(323) |
|
Reklasyfikacja do kosztów finansowych w związku z realizacją pozycji zabezpieczanej |
|
34 |
|
18 |
|
Reklasyfikacja do
pozostałych kosztów operacyjnych w związku z realizacją |
|
379 |
|
281 |
|
Wpływ transakcji zabezpieczających (bez uwzględnienia efektu podatkowego) |
|
(367) |
|
(1 050) |
|
ŁĄCZNE CAŁKOWITE DOCHODY |
|
(2 507) |
|
(992) |
Nota 7.3 Inne instrumenty finansowe wyceniane w wartości godziwej
|
Zasady rachunkowości |
|
Pozycja „Inne instrumenty finansowe wyceniane w wartości godziwej” obejmuje udziały i akcje (notowane i nienotowane), które nie zostały nabyte z przeznaczeniem do obrotu, dla których dokonano wyboru opcji wyceny do wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody w celu ograniczenia fluktuacji wyniku. Aktywa te ujmowane są początkowo w wartości godziwej powiększonej o koszty transakcyjne a na dzień kończący okres sprawozdawczy wyceniane są w wartości godziwej z ujęciem zysków/strat z wyceny w pozostałych całkowitych dochodach. Kwot odniesionych w skumulowane pozostałe całkowite dochody nie przenosi się później do wyniku finansowego, natomiast skumulowane zyski/straty na danym instrumencie kapitałowym przenosi się w ramach kapitałów do zysków zatrzymanych w momencie zaprzestania ujmowania składnika instrumentu kapitałowego. Dywidendy z takich inwestycji ujmuje się w wyniku finansowym. Wartość godziwą akcji notowanych na giełdzie ustala się w oparciu o kurs zamknięcia notowań akcji na dzień kończący okres sprawozdawczy. Przeliczenie akcji wyrażonych w walucie obcej dokonuje się według zasad rachunkowości opisanych w Nocie 1.3. |
|
Ważne oszacowania, założenia i osądy |
|
Wartość godziwą akcji nienotowanych i udziałów ustala się z zastosowaniem wyceny majątkowej wg skorygowanych aktywów netto. Zastosowanie tej metody wynika ze specyfiki aktywów spółek, których udziały podlegają wycenie. Do wyceny zostały wykorzystane dane wejściowe inne niż pochodzące z aktywnego rynku, które są obserwowalne (np. ceny transakcyjne nieruchomości podobnych do nieruchomości będących przedmiotem wyceny, rynkowe stopy procentowe obligacji Skarbu Państwa i lokat terminowych w instytucjach finansowych, stopa dyskontowa wolna od ryzyka publikowana przez Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych). |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Wycena akcji notowanych zaliczana jest do poziomu 1 hierarchii wartości godziwej (tj. wycena według kursów tych akcji z aktywnego rynku z dnia wyceny), akcji nienotowanych jest zaliczana do poziomu 2 (tj. wycena oparta o dane o charakterze nieobserwowalnym).
Zarówno w roku 2021, jak i 2020 nie wystąpiły dywidendy ani przeniesienia skumulowanego zysku lub straty w obrębie kapitału własnego dotyczące spółek, w których Spółka posiada akcje zaklasyfikowane jako inne instrumenty finansowe wyceniane w wartości godziwej.
Z tytułu inwestycji w spółki notowane w obrocie publicznym Spółka narażona jest na ryzyko cenowe. Zmiany kursu notowań akcji tych spółek, spowodowane bieżącą sytuacją makroekonomiczną mogą istotnie wpływać na wysokość pozostałych całkowitych dochodów oraz kwotę skumulowaną ujętą w kapitale własnym.
Poniższa tabela przedstawia analizę wrażliwości akcji spółek notowanych w obrocie publicznym na zmiany cen.
|
Stan na |
Zmiana procentowa ceny akcji |
|
Stan na 31.12.2020 |
Zmiana procentowa ceny akcji |
||||
|
13% |
-13% |
|
13% |
-13% |
||||
|
Wartość bilansowa |
Pozostałe całkowite dochody |
Pozostałe całkowite dochody |
|
Wartość bilansowa |
Pozostałe |
Pozostałe całkowite dochody |
||
|
Akcje notowane |
|
484 |
58 |
(58) |
|
497 |
65 |
(65) |
Analiza wrażliwości dla istotnych rodzajów ryzyka rynkowego, na które Spółka jest narażona, prezentuje szacunkowy wpływ jaki miałyby potencjalnie możliwe zmiany poszczególnych czynników ryzyka (na koniec okresu sprawozdawczego) na wynik finansowy oraz pozostałe całkowite dochody.
Potencjalne odchylenia kursów akcji na dzień kończący okres sprawozdawczy ustalono na poziomie odchylenia standardowego indeksu WIG20 za okres 3 lat kalendarzowych zakończonych w dniu sprawozdawczym.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 7.4 Inne długoterminowe instrumenty finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie
|
Zasady rachunkowości |
Ważne oszacowania, założenia i osądy |
|
W pozycji inne długoterminowe instrumenty finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie wykazuje się aktywa finansowe przeznaczone na pokrycie kosztów likwidacji kopalń i rekultywację składowisk odpadów (zasady rachunkowości w zakresie obowiązku likwidacji kopalń i składowisk przedstawiono w Nocie 9.4) oraz inne aktywa finansowe nie zaklasyfikowane do pozostałych pozycji. Aktywa zaliczone zgodnie z MSSF 9 do kategorii „wyceniane w zamortyzowanym koszcie” ujmuje się początkowo w wartości godziwej skorygowanej o koszty transakcyjne, które można bezpośrednio przypisać do nabycia tych aktywów oraz wycenia na dzień kończący okres sprawozdawczy według zamortyzowanego kosztu przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej, z uwzględnieniem utraty wartości. |
Analiza wrażliwości na ryzyko zmian stóp procentowych środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych Funduszu Likwidacji Zakładu Górniczego oraz Funduszu Rekultywacji Składowisk Odpadów zaprezentowana została w Nocie 7.5.1.4. |
Szczegóły dotyczące aktualizacji rezerwy na koszty likwidacji kopalń i innych obiektów technologicznych opisane zostały w Nocie 9.4.
Nota 7.5 Zarządzanie ryzykiem finansowym
Główne ryzyka finansowe, na które Spółka jest narażona w ramach prowadzonej działalności to:
§ ryzyka rynkowe:
o ryzyko zmian cen metali,
o ryzyko zmian kursów walutowych,
o ryzyko zmian stóp procentowych,
o ryzyko cenowe związane z inwestycjami w akcje spółek notowanych w obrocie publicznym (Nota 7.3),
§ ryzyko kredytowe,
§ ryzyko płynności (proces zarządzania płynnością finansową opisany jest w Nocie 8).
W oparciu o przyjętą w Spółce Politykę Zarządzania Ryzykiem Rynkowym, Politykę Zarządzania Płynnością Finansową oraz Politykę Zarządzania Ryzykiem Kredytowym, Zarząd Spółki w sposób świadomy i odpowiedzialny zarządza zidentyfikowanymi rodzajami ryzyka finansowego. Zrozumienie zagrożeń mających swoje źródło w ekspozycji Spółki na ryzyka, odpowiednia struktura organizacyjna i procedury pozwalają na skuteczną realizację zadań. Spółka na bieżąco identyfikuje i dokonuje pomiarów ryzyka finansowego, a także podejmuje działania mające na celu minimalizację ich wpływu na sytuację finansową.
Proces zarządzania ryzykiem finansowym w Spółce wspomagany jest przez pracę Komitetu Ryzyka Rynkowego, Komitetu Płynności Finansowej oraz Komitetu Ryzyka Kredytowego.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 7.5.1 Ryzyko rynkowe
Poprzez ryzyko rynkowe, na które narażona jest Spółka, rozumie się możliwość wystąpienia negatywnego wpływu na wyniki Spółki wynikającego ze zmiany cen rynkowych towarów, kursów walutowych i stóp procentowych, a także cen akcji spółek notowanych w obrocie publicznym.
Nota 7.5.1.1 Zasady i techniki zarządzania ryzykiem rynkowym
Spółka aktywnie zarządza ryzykiem rynkowym, na które jest narażona.
Zgodnie z przyjętą polityką, celami procesu zarządzania ryzykiem rynkowym są:
§ ograniczenie zmienności wyniku finansowego,
§ zwiększenie prawdopodobieństwa realizacji założeń budżetowych,
§ zmniejszenie prawdopodobieństwa utraty płynności finansowej,
§ utrzymanie Spółki w dobrej kondycji finansowej,
§ wspieranie procesu podejmowania decyzji strategicznych w obszarze działalności inwestycyjnej, z uwzględnieniem źródeł finansowania inwestycji.
Wszystkie cele zarządzania ryzykiem rynkowym należy rozpatrywać łącznie, a ich realizacja jest zależna przede wszystkim od sytuacji wewnętrznej Spółki oraz warunków rynkowych. Działania i decyzje w zakresie zarządzania ryzykiem rynkowym w Spółce powinny być rozpatrywane w kontekście globalnej ekspozycji na ryzyko rynkowe w całej Grupie Kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A.
Główną techniką zarządzania ryzykiem rynkowym są strategie zabezpieczające wykorzystujące instrumenty pochodne. Wykorzystuje się również hedging naturalny.
Biorąc pod uwagę potencjalną skalę wpływu na wyniki Spółki, czynniki ryzyka rynkowego zostały podzielone na grupy.
|
Grupa |
Ryzyko rynkowe |
Podejście do zarządzania ryzykiem |
|
|
Nota 7.2 |
Grupa I – |
Cena miedzi |
W odniesieniu do tej grupy stosuje się podejście strategiczne polegające na systematycznym budowaniu pozycji zabezpieczającej, obejmującej produkcję oraz przychody ze sprzedaży na kolejne okresy, przy uwzględnieniu cykliczności poszczególnych rynków w dłuższym terminie. Pozycja zabezpieczająca może być restrukturyzowana przed jej wygaśnięciem. |
|
Nota 7.2 |
Cena srebra |
||
|
Nota 7.2 |
Kurs USD/PLN |
||
|
Nota 7.2 |
Grupa II – |
Ceny pozostałych metali i towarów |
Ta grupa to ryzyka mniej kluczowe, dlatego zarządzana jest w sposób taktyczny, nie mający charakteru systematycznego, często wykorzystując ponadprzeciętnie sprzyjające warunki rynkowe. |
|
Nota 7.2 |
Pozostałe kursy walutowe |
||
|
Nota 7.2 |
Stopy procentowe |
Spółka zarządza ryzykiem rynkowym stosując odrębne podejścia dla poszczególnych, zidentyfikowanych grup ekspozycji.
Przy wyborze wdrażanych strategii zabezpieczających lub restrukturyzacji pozycji zabezpieczającej Spółka uwzględnia następujące czynniki: aktualne i prognozowane warunki rynkowe, sytuację wewnętrzną Spółki, efektywny poziom i koszt zabezpieczenia oraz wpływ podatku od niektórych kopalin.
Spółka stosuje zintegrowane podejście do zarządzania ryzykiem rynkowym, na które jest narażona. Oznacza to podejście do ryzyka rynkowego całościowo, a nie do jego poszczególnych elementów osobno. Przykład stanowią transakcje zabezpieczające na rynku walutowym, które są ściśle związane z kontraktami zawieranymi na rynku metali. Zabezpieczanie cen sprzedaży metali determinuje prawdopodobieństwo uzyskania określonych przychodów ze sprzedaży w USD, które to stanowią pozycję zabezpieczaną dla strategii na rynku walutowym.
Spółka stosuje tylko te instrumenty pochodne, które jest w stanie wycenić wewnętrznie z zastosowaniem standardowych modeli wyceny dla danego instrumentu, jak również może zbyć je bez znacznej utraty wartości u kontrahenta innego niż ten, z którym pierwotnie zawarła transakcję. Do wyceny rynkowej danych instrumentów Spółka wykorzystuje informacje uzyskane z wiodących serwisów informacyjnych, banków oraz firm brokerskich.
Polityka wewnętrzna Spółki regulująca zasady zarządzania ryzykiem rynkowym dopuszcza stosowanie następujących rodzajów instrumentów:
§ kontrakty swap,
§ kontrakty forward, futures,
§ kontrakty opcyjne,
§ struktury złożone z wyżej wymienionych instrumentów.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Wykorzystywane instrumenty mogą mieć zatem zarówno charakter standaryzowany (instrumenty będące w obrocie giełdowym), jak również charakter niestandaryzowany (instrumenty będące w obrocie na rynku pozagiełdowym tzw. over the counter). Stosowane są przede wszystkim instrumenty zabezpieczające przepływy pieniężne spełniające wymogi skuteczności w rozumieniu rachunkowości zabezpieczeń. Skuteczność zabezpieczających instrumentów finansowych stosowanych przez Spółkę w okresie sprawozdawczym jest na bieżąco monitorowana i podlega ciągłej ocenie (szczegóły w Nocie 7.2 Pochodne instrumenty finansowe – zasady rachunkowości).
Powiązanie ekonomiczne pomiędzy instrumentem zabezpieczającym a pozycją zabezpieczaną jest oparte o wrażliwość wartości pozycji na te same czynniki rynkowe (ceny metali, kursy walutowe lub stopy procentowe) oraz dopasowanie odpowiednich parametrów krytycznych instrumentu zabezpieczającego oraz pozycji zabezpieczanej (wolumen/nominał, termin realizacji).
Wskaźnik zabezpieczenia ustanowionego powiązania zabezpieczającego ustalony jest w wysokości zapewniającej efektywność powiązania oraz jest spójny z rzeczywistym wolumenem zabezpieczanej pozycji i instrumentu zabezpieczającego. Źródła potencjalnej nieefektywności powiązania wynikają z niedopasowaniu parametrów instrumentu zabezpieczającego oraz pozycji zabezpieczanej (np. nominał, termin, instrument bazowy, wpływ ryzyka kredytowego). Przy strukturyzacji transakcji zabezpieczającej Spółka dąży do maksymalnego dopasowania tych parametrów, aby zminimalizować źródła nieefektywności.
Spółka kwantyfikuje wielkość ryzyka rynkowego, na jakie jest narażona i stara się wyrazić je spójną i łączną miarą. Sporządzane symulacje (m.in. analizy scenariuszowe, analizy stress-testingu i backtestingu) oraz kalkulowane miary ryzyka stanowią wsparcie w procesie zarządzania ryzykiem rynkowym. Wykorzystywane miary ryzyka oparte są głównie na modelowaniu matematyczno-statystycznym bazującym na historycznych i bieżących danych rynkowych dotyczących czynników ryzyka oraz uwzględniają aktualną ekspozycję Spółki na ryzyko rynkowe.
Jedną z miar ryzyka wykorzystywanych jako narzędzie pomocnicze w podejmowaniu decyzji w procesie zarządzania ryzykiem rynkowym jest miara EaR - Earnings at Risk (zysk netto narażony na ryzyko). Miara ta dla zadanego prawdopodobieństwa wskazuje dolną progową wartość zysku netto (np. z 95% prawdopodobieństwem zysk netto w danym roku nie będzie niższy niż…). Metodologia EaR umożliwia kalkulację zysku netto z uwzględnieniem wpływu zmian rynkowych cen miedzi, srebra oraz kursu walutowego w kontekście planów budżetowych.
W związku z ryzykiem ograniczenia produkcji (na przykład spowodowanym działaniem „siły wyższej”) lub niezrealizowania zakładanej wielkości przychodów walutowych, jak i zakupami metali zawartych we wsadach obcych, Spółka ustala limity zaangażowania w instrumenty pochodne:
§ w wysokości do 85% wielkości planowanych miesięcznych wolumenów sprzedaży miedzi, srebra i złota z wsadów własnych. Przy czym w przypadku miedzi i srebra do 50% w odniesieniu do instrumentów stanowiących obowiązki Spółki (finansujące strategie zabezpieczające) i do 85% w odniesieniu do instrumentów stanowiących prawa Spółki.
§ w wysokości do 85% wielkości planowanych miesięcznych przychodów ze sprzedaży produktów z wsadów własnych w USD lub wielkości zakontraktowanych miesięcznych przepływów walutowych netto w przypadku innych walut. Dla celów obliczania limitu wydatki z tytułu obsługi zadłużenia w USD pomniejszają nominał ekspozycji do zabezpieczenia.
Limity odnoszą się zarówno do transakcji zabezpieczających, jak i do instrumentów finansujących takie transakcje.
Maksymalny horyzont czasowy, w obrębie którego Spółka podejmuje decyzje w zakresie ograniczania ryzyka rynkowego, jest zgodny z procesem planowania techniczno-ekonomicznego i wynosi 5 lat, natomiast w przypadku ryzyka stopy procentowej obejmuje okres długoterminowych zobowiązań finansowych Spółki.
Odnośnie ryzyka zmian stóp procentowych Spółka ustaliła limit zaangażowania w instrumenty pochodne do 100% wartości nominalnej zadłużenia w każdym okresie odsetkowym, wynikającego z podpisanych umów.
Nota 7.5.1.2 Ryzyko zmian cen metali
Spółka narażona jest na ryzyko zmian cen sprzedawanych metali: miedzi, srebra, złota i ołowiu. Zawarte w kontraktach fizycznej sprzedaży formuły ustalania cen oparte są głównie na średnich miesięcznych notowaniach z Londyńskiej Giełdy Metali w przypadku miedzi i ołowiu oraz z Londyńskiego Rynku Kruszców w odniesieniu do srebra i złota. W ramach polityki handlowej, Spółka ustala bazę cenową dla kontraktów fizycznych jako średnią cen z odpowiedniego miesiąca w przyszłości.
Trwałe i bezpośrednie powiązanie strumienia wpływów ze sprzedaży z cenami metali, przy jednoczesnym braku analogicznej relacji po stronie wydatków, prowadzi do powstania ekspozycji strategicznej. Z kolei ekspozycja operacyjna wynika z możliwych niedopasowań warunków cenowych kontraktów fizycznych względem profilu funkcjonującego w Spółce, w szczególności w zakresie referencyjnych cen i okresów kwotowania.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Na rynku metali Spółka posiada tzw. pozycję długą, to znaczy nadwyżkę sprzedaży nad zakupami. Analizując ekspozycję Spółki na ryzyko rynkowe, należy pomniejszyć wolumen sprzedaży metali o ilość zakupionych metali we wsadach obcych.
W tabeli poniżej zaprezentowano ekspozycję strategiczną Spółki na ryzyko zmian cen miedzi i srebra w latach 2020-2021.
|
od 01.01.2021 do 31.12.2021 |
|
od 01.01.2020 do 31.12.2020 |
||||||
|
|
Netto |
Sprzedaż |
Zakup |
|
Netto |
Sprzedaż |
Zakup |
|
|
Miedź [t] |
|
365 705 |
561 495 |
195 790 |
|
397 938 |
560 992 |
163 054 |
|
Srebro [t] |
|
1 206 |
1 249 |
43 |
|
1 330 |
1 369 |
39 |
Nominał strategii zabezpieczających cenę miedzi rozliczonych w 2021 r. stanowił około 44% (w 2020 r. 34%) zrealizowanej przez Spółkę całkowitej sprzedaży tego metalu (stanowiło to około 67% sprzedaży netto[1] w 2021 r. i 47% w 2020 r.).
Nominał strategii zabezpieczających cenę srebra rozliczonych w 2021 r. stanowił około 25% zrealizowanej przez Spółkę całkowitej sprzedaży tego metalu (8% w 2020 r.).
W ramach realizacji strategicznego planu zabezpieczeń Spółki przed ryzykiem rynkowym w 2021 r. wdrożono strategie zabezpieczające mewa na rynku miedzi na okres od stycznia 2022 r. do grudnia 2023 r. dla łącznego nominału 87 tys. ton. Ponadto zrestrukturyzowana została pozycja zabezpieczająca na rynku miedzi. Nabyto opcje kupna na okres od marca do grudnia 2021 r. dla łącznego nominału 155 tys. ton, otwierając tym samym partycypację w ewentualnych dalszych wzrostach cen dla posiadanych struktur opcyjnych korytarz i mewa na 2021 r. W ramach restrukturyzacji podniesiony został także poziom wykonania struktur zabezpieczających przychody ze sprzedaży miedzi na okres od października do grudnia 2021 r. dla łącznego nominału 25,5 tys. ton. Zrestrukturyzowana została również pozycja na terminowym rynku srebra na okres od lipca 2021 r. do grudnia 2022 r. Odkupiono część nominału sprzedanych wcześniej opcji sprzedaży (11,7 mln uncji) oraz opcji kupna (5,1 mln uncji) zawartych w ramach struktur zabezpieczających mewa, a także podniesiono poziom wykonania sprzedanych opcji kupna na 2022 r. (6,6 mln uncji).
W ramach zarządzania pozycją handlową netto[2] w 2021 r. zawarto tzw. dostosowawcze transakcje pochodne typu swap na rynku miedzi oraz złota z terminami zapadalności do czerwca 2022 r.
W efekcie, według stanu na 31 grudnia 2021 r. Spółka posiadała otwarte pozycje w instrumentach pochodnych na rynku miedzi dla 248,3 tys. ton (w tym: 243 tys. ton wynikało ze strategicznego zarządzania ryzykiem rynkowym, natomiast 5,3 tys. ton zawarte zostało w ramach zarządzania pozycją handlową netto) oraz dla 14,4 mln uncji trojańskich srebra.
Poniższe tabele prezentują skrócone zestawienie otwartych transakcji w instrumentach pochodnych posiadanych przez Spółkę na rynku miedzi i srebra na 31 grudnia 2021 r., zawartych w ramach strategicznego zarządzania ryzykiem rynkowym (zabezpieczony nominał w prezentowanych okresach jest rozłożony równomiernie w podziale miesięcznym).
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Zabezpieczenie ryzyka zmian cen miedzi – instrumenty pochodne otwarte na 31 grudnia 2021 r.
|
|
Cena wykonania opcji |
Średnioważony |
Efektywny poziom zabezpieczenia |
||||||||||||||||
|
|
sprzedaż opcji sprzedaży |
zakup opcji sprzedaży |
sprzedaż opcji kupna |
zakup |
|||||||||||||||
|
Instrument/ struktura opcyjna |
Nominał |
|
ograniczenie zabezpieczenia |
zabezpieczenie ceny miedzi |
ograniczenie partycypacji |
otwarcie partycypacji |
|
||||||||||||
|
|
[tony] |
|
[USD/t] |
[USD/t] |
[USD/t] |
[USD/t] |
|
[USD/t] |
[USD/t] |
||||||||||
|
I pół. |
mewa |
30 000 |
|
4 600 |
6 300 |
7 500 |
- |
|
(160) |
6 140 |
|||||||||
|
mewa |
24 000 |
|
5 200 |
6 900 |
8 300 |
- |
|
(196) |
6 704 |
||||||||||
|
mewa |
6 000 |
|
6 700 |
9 200 |
11 400 |
- |
|
(210) |
8 990 |
||||||||||
|
mewa |
4 500 |
|
6 700 |
9 400 |
11 600 |
- |
|
(250) |
9 150 |
||||||||||
|
II pół. |
mewa |
30 000 |
|
4 600 |
6 300 |
7 500 |
- |
|
(160) |
6 140 |
|||||||||
|
mewa |
24 000 |
|
5 200 |
6 900 |
8 300 |
- |
|
(196) |
6 704 |
||||||||||
|
mewa |
15 000 |
|
6 000 |
9 000 |
11 400 |
- |
|
(248) |
8 752 |
||||||||||
|
mewa |
6 000 |
|
6 700 |
9 200 |
11 400 |
- |
|
(210) |
8 990 |
||||||||||
|
mewa |
4 500 |
|
6 700 |
9 400 |
11 600 |
- |
|
(250) |
9 150 |
||||||||||
|
SUMA 2022 |
144 000 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
I pół. |
mewa |
24 000 |
|
5 200 |
6 900 |
8 300 |
- |
|
(196) |
6 704 |
|||||||||
|
mewa |
15 000 |
|
6 000 |
9 000 |
11 400 |
- |
|
(248) |
8 752 |
||||||||||
|
mewa |
6 000 |
|
6 700 |
9 200 |
11 400 |
- |
|
(210) |
8 990 |
||||||||||
|
mewa |
4 500 |
|
6 700 |
9 400 |
11 600 |
- |
|
(250 |
9 150 |
||||||||||
|
II pół. |
mewa |
24 000 |
|
5 200 |
6 900 |
8 300 |
- |
|
(196) |
6 704 |
|||||||||
|
mewa |
15 000 |
|
6 000 |
9 000 |
11 400 |
- |
|
(248) |
8 752 |
||||||||||
|
mewa |
6 000 |
|
6 700 |
9 200 |
11 400 |
- |
|
(210) |
8 990 |
||||||||||
|
mewa |
4 500 |
|
6 700 |
9 400 |
11 600 |
- |
|
(250) |
9 150 |
||||||||||
|
SUMA 2023 |
99 000 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
Zabezpieczenie ryzyka zmian cen srebra – instrumenty pochodne otwarte na 31 grudnia 2021 r.
|
|
Cena wykonania opcji |
Średnioważony |
Efektywny poziom |
|||||||||
|
|
sprzedaż |
zakup |
sprzedaż |
|||||||||
|
Instrument/ struktura opcyjna |
Nominał |
|
ograniczenie zabezpieczenia |
zabezpieczenie ceny srebra |
ograniczenie partycypacji |
|||||||
|
|
[mln uncji] |
|
[USD/uncję] |
[USD/uncję] |
[USD/uncję] |
|
[USD/uncję] |
[USD/uncję] |
||||
|
2022 |
mewa |
3,60 |
|
16,00 |
26,00 |
42,00 |
|
(0,88) |
25,12 |
|||
|
korytarz |
2,40 |
|
- |
27,00 |
55,00* |
|
(2,08) |
24,92 |
||||
|
korytarz |
4,20 |
|
- |
26,00 |
55,00* |
|
(1,89) |
24,11 |
||||
|
SUMA 2022 |
10,20 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
2023 |
mewa |
4,20 |
|
16,00 |
26,00 |
42,00 |
|
(1,19) |
24,81 |
|||
|
SUMA 2023 |
4,20 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
* W ramach restrukturyzacji podniesiony został poziom wykonania sprzedanych opcji kupna z 42 i 43 USD/uncję do 55 USD/uncję. |
||||||||||||
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Poniższe tabele prezentują skrócone zestawienie otwartych transakcji w instrumentach pochodnych posiadanych przez Jednostkę Dominującą na rynku miedzi i srebra na 31 grudnia 2020 r., zawartych w ramach strategicznego zarządzania ryzykiem rynkowym (zabezpieczony nominał w prezentowanych okresach jest rozłożony równomiernie w podziale miesięcznym).
Zabezpieczenie ryzyka zmian cen miedzi – instrumenty pochodne otwarte na 31 grudnia 2020 r.
|
|
Cena wykonania opcji |
Średnioważony |
Efektywny poziom zabezpieczenia |
||||||||||||||||
|
|
sprzedaż opcji sprzedaży |
zakup opcji sprzedaży |
sprzedaż opcji kupna |
zakup |
|||||||||||||||
|
Instrument/ struktura opcyjna |
Nominał |
|
ograniczenie zabezpieczenia |
zabezpieczenie ceny miedzi |
ograniczenie partycypacji |
otwarcie partycypacji |
|
||||||||||||
|
|
[tony] |
|
[USD/t] |
[USD/t] |
[USD/t] |
[USD/t] |
|
[USD/t] |
[USD/t] |
||||||||||
|
I pół. |
Korytarz |
42 000 |
|
- |
5 200 |
6 600 |
- |
|
(204) |
4 996 |
|||||||||
|
Mewa |
21 000 |
|
4 200 |
5 700 |
7 000 |
- |
|
(130) |
5 570 |
||||||||||
|
Mewa |
30 000 |
|
4 600 |
6 300 |
7 500 |
- |
|
(193) |
6 107 |
||||||||||
|
Zakup opcji sprzedaży |
42 750 |
|
- |
7 000 |
- |
- |
|
(247) |
6 753 |
||||||||||
|
Zakup opcji sprzedaży |
17 250 |
|
- |
6 900 |
- |
- |
|
(235) |
6 665 |
||||||||||
|
II pół. |
Korytarz |
42 000 |
|
- |
5 200 |
6 600 |
- |
|
(204) |
4 996 |
|||||||||
|
Mewa |
21 000 |
|
4 200 |
5 700 |
7 000 |
- |
|
(130) |
5 570 |
||||||||||
|
Mewa |
30 000 |
|
4 600 |
6 300 |
7 500 |
- |
|
(193) |
6 107 |
||||||||||
|
SUMA 2021 |
246 000 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
2022 |
Mewa |
60 000 |
|
4 600 |
6 300 |
7 500 |
- |
|
(160) |
6 140 |
|||||||||
|
Mewa |
48 000 |
|
5 200 |
6 900 |
8 300 |
- |
|
(196) |
6 704 |
||||||||||
|
SUMA 2022 |
108 000 |
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||
|
2023 |
mewa |
48 000 |
|
5 200 |
6 900 |
8 300 |
- |
|
(196) |
6 704 |
|||||||||
|
SUMA 2023 |
48 000 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Zabezpieczenie ryzyka zmian cen srebra – instrumenty pochodne otwarte na 31 grudnia 2020 r.
|
|
Cena wykonania opcji |
Średnioważony |
Efektywny poziom |
|||||||||
|
|
sprzedaż |
zakup |
sprzedaż |
|||||||||
|
Instrument/ struktura opcyjna |
Nominał |
|
ograniczenie zabezpieczenia |
zabezpieczenie ceny srebra |
ograniczenie partycypacji |
|||||||
|
|
[mln uncji] |
|
[USD/uncję] |
[USD/uncję] |
[USD/uncję] |
|
[USD/uncję] |
[USD/uncję] |
||||
|
2021 |
Mewa |
2,40 |
|
16,00 |
27,00 |
43,00 |
|
(1,42) |
25,58 |
|||
|
Mewa |
7,80 |
|
16,00 |
26,00 |
42,00 |
|
(1,04) |
24,96 |
||||
|
|
SUMA 2021 |
10,20 |
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
2022 |
Mewa |
2,40 |
|
16,00 |
27,00 |
43,00 |
|
(1,42) |
25,58 |
|||
|
Mewa |
7,80 |
|
16,00 |
26,00 |
42,00 |
|
(1,04) |
24,96 |
||||
|
SUMA 2022 |
10,20 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
2023 |
mewa |
4,20 |
|
16,00 |
26,00 |
42,00 |
|
(1,19) |
24,81 |
|||
|
SUMA 2023 |
4,20 |
|
|
|
|
|
|
|
||||
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Analiza wrażliwości Spółki na ryzyko zmian cen miedzi, srebra i złota w latach 2020-2021
|
Aktywa i zobowiązania
finansowe |
|
Wartość |
Wartość |
|
Zmiana ceny MIEDZI [USD/t] |
|
Zmiana ceny SREBRA [USD/uncję] |
|
Zmiana cen ZŁOTA [USD/uncję] |
|||||||
|
11 614 (+19%) |
7 495 (-23%) |
|
30,52 (+31%) |
16,55 (-29%) |
|
2 122 (+17%) |
1 523 (-16%) |
|||||||||
|
wynik
|
pozostałe |
wynik
|
pozostałe |
|
wynik
|
pozostałe |
wynik
|
pozostałe |
|
wynik
|
wynik
|
|||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
Pochodne instrumenty finansowe (Cu) |
|
(1 096) |
(1 096) |
|
(74) |
(1 770) |
173 |
1 701 |
|
- |
- |
- |
- |
|
- |
- |
|
Pochodne instrumenty finansowe (Ag) |
|
224 |
224 |
|
- |
- |
- |
- |
|
9 |
(192) |
(39) |
334 |
|
|
|
|
Pochodne instrumenty finansowe (Au) |
|
- |
- |
|
- |
- |
- |
- |
|
- |
- |
- |
- |
|
(20) |
20 |
|
Wbudowane instrumenty pochodne (Cu, Ag, Au) |
|
(21) |
(21) |
|
(129) |
- |
165 |
- |
|
(1) |
- |
1 |
- |
|
(11) |
11 |
|
Wpływ na wynik finansowy |
|
(203) |
- |
338 |
|
|
8 |
- |
(38) |
- |
|
(31) |
31 |
|||
|
Wpływ na pozostałe całkowite dochody |
|
- |
(1 770) |
|
1 701 |
|
- |
(192) |
- |
334 |
|
- |
- |
|||
|
Aktywa i zobowiązania
finansowe |
|
Wartość |
Wartość |
|
Zmiana ceny MIEDZI [USD/t] |
|
Zmiana ceny SREBRA [USD/uncję] |
|
Zmiana cen ZŁOTA [USD/uncję] |
|||||||
|
9 204 (+19%) |
6 033 (-22%) |
|
34,37 (+30%) |
18,44 (-30%) |
|
2 216 (+17%) |
1 576 (-17%) |
|||||||||
|
wynik
|
pozostałe |
wynik
|
pozostałe |
|
wynik
|
pozostałe |
wynik
|
pozostałe |
|
wynik
|
wynik
|
|||||
|
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
Pochodne instrumenty finansowe (Cu) |
|
(844) |
(844) |
|
(25) |
(985) |
(172) |
2 040 |
|
- |
- |
- |
- |
|
- |
- |
|
Pochodne instrumenty finansowe (Ag) |
|
231 |
231 |
|
- |
- |
- |
- |
|
39 |
(456) |
(106) |
475 |
|
- |
- |
|
Pochodne instrumenty finansowe (Au) |
|
- |
- |
|
- |
- |
- |
- |
|
- |
- |
- |
- |
|
(3) |
3 |
|
Wbudowane instrumenty pochodne (Cu, Ag, Au) |
|
(27) |
(27) |
|
(58) |
- |
76 |
- |
|
(2) |
- |
2 |
- |
|
(18) |
18 |
|
Wpływ na wynik finansowy |
|
(83) |
- |
(96) |
- |
|
37 |
- |
(104) |
- |
|
(21) |
21 |
|||
|
Wpływ na pozostałe całkowite dochody |
|
- |
(985) |
- |
2 040 |
|
- |
(456) |
- |
475 |
|
- |
- |
|||
Do wyznaczenia zakresu potencjalnych zmian cen metali dla celów analizy wrażliwości towarowych czynników ryzyka (miedź, srebro, złoto) wykorzystano powracający do średniej model Schwartza (geometryczny proces Ornsteina-Uhlenbecka).
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 7.5.1.3 Ryzyko zmian kursów walutowych
W odniesieniu do ryzyka zmian kursów walutowych identyfikowane są następujące rodzaje ekspozycji:
§ ekspozycja transakcyjna dotycząca zmienności wartości przepływów pieniężnych w walucie bazowej,
§ ekspozycja dotycząca zmienności wartości wybranych pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej w walucie bazowej (funkcjonalnej).
Źródłem ekspozycji transakcyjnej na ryzyko walutowe są kontrakty skutkujące przepływami pieniężnymi, których wartość w walucie bazowej (funkcjonalnej) jest uzależniona od przyszłych poziomów kursów walut obcych względem waluty bazowej (dla KGHM Polska Miedź S.A. jest to polski złoty). Przepływy pieniężne narażone na ryzyko walutowe mogą posiadać następujące charakterystyki:
§ denominowanie w walutach obcych – przepływy realizowane są w walutach obcych innych niż waluta funkcjonalna,
§ indeksowanie do kursu walut obcych – przepływy mogą być realizowane w walucie bazowej, lecz cena (np. metalu) jest ustalana w innej walucie obcej.
Kluczowym źródłem ekspozycji transakcyjnej na ryzyko walutowe w działalności biznesowej Spółki są wpływy z tytułu sprzedaży produktów (w części dotyczącej cen metali, premii przerobowej i producenckiej).
Źródłem ekspozycji Spółki na ryzyko walutowe są również pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej w walutach obcych, które na gruncie obowiązujących zasad rachunkowości, podlegają przeliczeniu na bazie bieżącego kursu waluty obcej względem waluty bazowej (funkcjonalnej) w związku z rozliczeniem lub okresową wyceną. Zmiany wartości bilansowych takich pozycji pomiędzy momentami wyceny wpływają na zmienność zysku/straty netto lub pozostałych całkowitych dochodów.
Ekspozycja na ryzyko walutowe pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej dotyczy w szczególności:
§ należności i zobowiązań handlowych z tytułu sprzedaży i zakupów denominowanych w walutach obcych,
§ należności finansowych z tytułu pożyczek udzielonych w walutach obcych,
§ zobowiązań finansowych z tytułu zadłużenia w walutach obcych,
§ środków pieniężnych w walutach obcych,
§ instrumentów pochodnych na rynku metali.
W przypadku rynku walutowego, nominał rozliczonych transakcji zabezpieczających przychody ze sprzedaży metali stanowił około 28% (w 2020 r. 25%) całkowitych przychodów ze sprzedaży miedzi i srebra zrealizowanych przez Spółkę w 2021 r.
W ramach realizacji strategicznego planu zabezpieczeń Spółki przed ryzykiem rynkowym w 2021 r. nabyto opcje sprzedaży łącznie dla 1 050 mln USD planowanych przychodów ze sprzedaży z terminami zapadalności od lutego 2021 r. do czerwca 2022 r. (w tym: 180 mln USD na okres od stycznia do czerwca 2022 r.). Ponadto wdrożone zostały strategie opcyjne typu korytarz dla nominału 240 mln USD z terminami zapadalności od lipca 2022 r. do grudnia 2022 r. Natomiast w ramach restrukturyzacji otwartej pozycji w instrumentach pochodnych odkupiono sprzedane wcześniej opcje sprzedaży z kursem wykonania USD/PLN 3,20 na okres od lutego do grudnia 2021 r. dla nominału 495 mln USD (45 mln USD miesięcznie), a także zawarto struktury opcyjne put spread (zakup opcji sprzedaży z kursem wykonania USD/PLN 3,50 i równoczesna sprzedaż opcji sprzedaży z kursem USD/PLN 3,30) dla nominału 270 mln USD, mające na celu obniżenie poziomu wykonania opcji sprzedaży sprzedanych w ramach struktur opcyjnych mewa zabezpieczających przychody w okresie od lipca 2022 r. do grudnia 2023 r.
W efekcie na dzień 31 grudnia 2021 r. Spółka posiadała otwartą pozycję na rynku walutowym dla nominału 1 050 mln USD (w tym: 870 mln USD wyznaczone jako zabezpieczające przyszłe przychody ze sprzedaży metali) oraz transakcje CIRS (Cross Currency Interest Rate Swap - swap walutowo-procentowy) dla nominału 2 mld PLN, zabezpieczające zarówno przychody ze sprzedaży w walucie, jak i zmienne oprocentowanie wyemitowanych obligacji.
Poniższa tabela prezentuje skrócone zestawienie otwartych transakcji w instrumentach pochodnych na rynku walutowym na 31 grudnia 2021 r. (zabezpieczony wolumen w prezentowanych okresach jest rozłożony równomiernie w podziale miesięcznym).
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Zabezpieczenie ryzyka zmian kursu walutowego USD/ PLN – instrumenty pochodne otwarte na 31 grudnia 2021 r.
|
Nominał |
|
Kurs wykonania opcji |
|
Średnioważony |
Efektywny poziom |
||||||||||
|
Instrument/ |
|
sprzedaż |
zakup |
sprzedaż |
|||||||||||
|
ograniczenie zabezpieczenia |
zabezpieczenie kursu walutowego |
ograniczenie partycypacji |
|||||||||||||
|
[mln USD] |
|
[USD/PLN] |
[USD/PLN] |
[USD/PLN] |
[PLN za 1 USD] |
[USD/PLN] |
|||||||||
|
I pół. |
mewa |
67,5 |
|
3,30 |
4,00 |
4,60 |
|
(0,01) |
3,99 |
||||||
|
mewa |
90 |
|
3,50 |
3,90 |
4,50 |
|
0,04 |
3,94 |
|||||||
|
zakup opcji sprzedaży |
180 |
|
- |
3,75 |
- |
|
(0,04) |
3,71 |
|||||||
|
II pół. |
mewa |
67,5 |
|
3,30 |
4,00 |
4,60 |
|
(0,01) |
3,99 |
||||||
|
mewa |
90 |
|
3,30 |
3,90 |
4,50 |
|
0,03 |
3,93 |
|||||||
|
korytarz |
240 |
|
- |
3,85 |
4,60 |
|
(0,04) |
3,81 |
|||||||
|
|
SUMA 2022 |
735 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
2023 |
mewa |
135 |
|
3,30 |
4,00 |
4,60 |
|
(0,00) |
4,00 |
||||||
|
mewa |
180 |
|
3,30 |
3,90 |
4,50 |
|
(0,03) |
3,93 |
|||||||
|
SUMA 2023 |
315 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
Zabezpieczenie ryzyka zmian kursu walutowego USD/PLN – instrumenty pochodne otwarte na 31 grudnia 2020 r.
|
Nominał |
|
Kurs wykonania opcji |
|
Średnioważony |
Efektywny poziom |
||||||||||
|
Instrument/ |
|
sprzedaż |
zakup |
sprzedaż |
|||||||||||
|
ograniczenie zabezpieczenia |
zabezpieczenie kursu walutowego |
ograniczenie partycypacji |
|||||||||||||
|
[mln USD] |
|
[USD/PLN] |
[USD/PLN] |
[USD/PLN] |
[PLN za 1 USD] |
[USD/PLN] |
|||||||||
|
2021 |
Put spread |
540 |
|
3,20 |
3,70 |
- |
|
(0,09) |
3,61 |
||||||
|
Zakup opcji sprzedaży |
240 |
|
- |
3,80 |
- |
|
(0,07) |
3,73 |
|||||||
|
SUMA 2021 |
780 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
|
2022 |
mewa |
135 |
|
3,30 |
4,00 |
4,60 |
|
(0,01) |
3,99 |
||||||
|
mewa |
180 |
|
3,30 |
3,90 |
4,50 |
|
0,04 |
3,94 |
|||||||
|
|
SUMA 2022 |
315 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|||||
|
2023 |
mewa |
135 |
|
3,30 |
4,00 |
4,60 |
|
(0,00) |
4,00 |
||||||
|
mewa |
180 |
|
3,30 |
3,90 |
4,50 |
|
(0,03) |
3,93 |
|||||||
|
SUMA 2023 |
315 |
|
|
|
|
|
|
|
|||||||
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Zabezpieczenie ryzyka walutowo-procentowego związanego z emisją obligacji o zmiennym oprocentowaniu w PLN – instrumenty pochodne otwarte na 31 grudnia 2021 r. oraz na 31 grudnia 2020 r.
|
Instrument/ struktura opcyjna |
Nominał |
|
Średnia stopa procentowa |
Średni kurs wymiany |
|
|
[mln PLN] |
|
[stała stopa % dla USD] |
[USD/PLN] |
||
|
VI |
CIRS |
400 |
|
3,23% |
3,78 |
|
VI 2029 |
CIRS |
1 600 |
|
3,94% |
3,81 |
|
SUMA |
2 000 |
|
|
|
|
W ramach zarządzania ryzykiem walutowym Spółka stosuje hedging naturalny polegający na zaciąganiu kredytów w walucie, w której osiąga przychody. Wartość kredytów i pożyczek inwestycyjnych na 31 grudnia 2021 r. zaciągniętych w walucie USD, po przeliczeniu na PLN wyniosła 2 980 mln PLN (na 31 grudnia 2020 r. 4 321 mln PLN).
Poniższa tabela prezentuje strukturę walutową instrumentów finansowych narażonych na ryzyko walutowe (zmiany kursów USD/PLN, EUR/PLN oraz GBP/PLN). Analiza dla pozostałych walut nie jest prezentowana ze względu na małą istotność.
|
Instrumenty finansowe |
Wartość narażona na ryzyko |
|
Wartość narażona na ryzyko |
|||||||||
|
razem |
mln |
mln EUR |
mln |
|
razem |
mln |
mln |
mln GBP |
||||
|
Należności od odbiorców |
282 |
36 |
21 |
8 |
|
221 |
25 |
26 |
1 |
|||
|
Środki pieniężne i ekwiwalenty |
1 061 |
241 |
16 |
1 |
|
1 697 |
409 |
21 |
12 |
|||
|
Pożyczki udzielone |
8 169 |
2 012 |
- |
- |
|
7 579 |
2 017 |
- |
- |
|||
|
Należności z tytułu cash poolingu |
498 |
123 |
- |
- |
|
128 |
34 |
- |
- |
|||
|
Pozostałe aktywa finansowe |
182 |
45 |
- |
- |
|
251 |
67 |
- |
- |
|||
|
Pochodne instrumenty finansowe* |
(1 172) |
220 |
- |
- |
|
(635) |
(169) |
(1) |
- |
|||
|
Zobowiązania wobec dostawców i podobne |
(834) |
(140) |
(58) |
- |
|
(1 026) |
(89) |
(150) |
- |
|||
|
Zobowiązania z tytułu zadłużenia |
(3 053) |
(734) |
(16) |
- |
|
(4 380) |
(1 150) |
(13) |
- |
|||
|
Pozostałe zobowiązania finansowe |
(193) |
(42) |
(5) |
- |
|
(65) |
(14) |
(3) |
- |
|||
|
* |
W pozycji pochodne instrumenty finansowe w kolumnie „mln USD” zaprezentowane są transakcje na rynku metali, które są wyceniane w USD i przeliczane na PLN po kursie z dnia kończącego okres sprawozdawczy, natomiast kolumna „razem mln PLN” uwzględnia również wartość godziwą instrumentów pochodnych wycenianych wyłącznie w PLN. |
|||||||||||
|
|
||||||||||||
Tabele na kolejnej stronie prezentują analizę wrażliwości Spółki na ryzyko zmian kursów walutowych na dzień 31 grudnia 2021 r. oraz 31 grudnia 2020 r. Do wyznaczenia zakresu potencjalnych zmian kursów USD/PLN, EUR/PLN oraz GBP/PLN dla celów analizy wrażliwości wykorzystano model Blacka-Scholesa (geometryczny ruch Browna).
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Analiza wrażliwości Spółki na ryzyko zmian kursów walutowych w latach 2020-2021 |
|
|
|
|
|||||||||||
|
|
Wartość |
Wartość |
|
Zmiana kursu USD/PLN |
|
Zmiana kursu EUR/PLN |
|
Zmiana kursu GBP/PLN |
|||||||
|
4,57 (+13%) |
3,66 (-10%) |
|
5,01 (+9%) |
4,37 (-5%) |
|
6,15 (+12%) |
4,98 (-9%) |
||||||||
|
Aktywa i zobowiązania finansowe na dzień 31.12.2021 r. |
|
wynik |
pozostałe |
wynik |
pozostałe |
|
wynik |
wynik |
|
wynik |
wynik |
||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||
|
Należności od odbiorców |
|
282 |
600 |
|
18 |
- |
(14) |
- |
|
8 |
(5) |
|
5 |
(4) |
|
|
Środki pieniężne i ekwiwalenty |
|
1 061 |
1 332 |
|
124 |
- |
(97) |
- |
|
7 |
(4) |
|
1 |
(1) |
|
|
Pożyczki udzielone |
|
8 169 |
8 249 |
|
1 035 |
- |
(812) |
- |
|
- |
- |
|
- |
- |
|
|
Należności z tytułu cash poolingu |
|
498 |
498 |
|
63 |
- |
(50) |
- |
|
- |
- |
|
- |
- |
|
|
Pozostałe aktywa finansowe |
|
182 |
1 376 |
|
23 |
- |
(18) |
- |
|
- |
- |
|
- |
- |
|
|
Pochodne instrumenty finansowe |
|
(1 172) |
(1 172) |
|
10 |
(646) |
2 |
527 |
|
- |
- |
|
- |
- |
|
|
Zobowiązania wobec dostawców i podobne |
|
(834) |
(2 613) |
|
(72) |
- |
56 |
- |
|
(24) |
13 |
|
- |
- |
|
|
Zobowiązania z tytułu zadłużenia |
|
(3 053) |
(5 922) |
|
(378) |
- |
296 |
|
|
(7) |
4 |
|
- |
- |
|
|
Pozostałe zobowiązania finansowe |
|
(193) |
(476) |
|
(22) |
- |
17 |
- |
|
(2) |
1 |
|
- |
- |
|
|
Wpływ na wynik finansowy |
|
801 |
|
(620) |
|
|
(18) |
9 |
|
6 |
(5) |
||||
|
Wpływ na pozostałe całkowite dochody |
|
|
(646) |
|
527 |
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
Wartość |
Wartość |
|
Zmiana kursu USD/PLN |
|
Zmiana kursu EUR/PLN |
|
Zmiana kursu GBP/PLN |
|||||||||
|
4,20 (+12%) |
3,33 (-11%) |
|
4,96 (+8%) |
4,31 (-7%) |
|
5,80 (+13%) |
4,58 (-7%) |
||||||||||
|
Aktywa i zobowiązania finansowe na dzień 31.12.2020 r. |
|
wynik |
pozostałe |
wynik |
pozostałe |
|
wynik |
wynik |
|
wynik |
wynik |
||||||
|
|
|
|
|
|
|||||||||||||
|
Należności od odbiorców |
|
221 |
351 |
|
9 |
- |
(9) |
- |
|
7 |
(7) |
|
1 |
(1) |
|||
|
Środki pieniężne i ekwiwalenty |
|
1 697 |
2 135 |
|
147 |
- |
(141) |
- |
|
6 |
(5) |
|
6 |
(5) |
|||
|
Pożyczki udzielone |
|
7 579 |
7 648 |
|
725 |
- |
(695) |
- |
|
- |
- |
|
- |
- |
|||
|
Należności z tytułu cash poolingu |
|
128 |
128 |
|
12 |
- |
(12) |
- |
|
- |
- |
|
- |
- |
|||
|
Pozostałe aktywa finansowe |
|
251 |
1 290 |
|
24 |
- |
(23) |
- |
|
- |
- |
|
- |
- |
|||
|
Pochodne instrumenty finansowe |
|
(635) |
(635) |
|
120 |
(733) |
(154) |
816 |
|
- |
- |
|
- |
- |
|||
|
Zobowiązania wobec dostawców i podobne |
|
(1 026) |
(3 334) |
|
(32) |
- |
31 |
- |
|
(42) |
37 |
|
- |
- |
|||
|
Zobowiązania z tytułu zadłużenia |
|
(4 380) |
(7 115) |
|
(413) |
- |
397 |
- |
|
(4) |
3 |
|
- |
- |
|||
|
Pozostałe zobowiązania finansowe |
|
(65) |
(386) |
|
(5) |
- |
5 |
- |
|
(1) |
1 |
|
- |
- |
|||
|
Wpływ na wynik finansowy |
|
587 |
- |
(601) |
- |
|
(34) |
- |
|
7 |
(6) |
||||||
|
Wpływ na pozostałe całkowite dochody |
|
- |
(733) |
- |
816 |
|
- |
29 |
|
- |
- |
||||||
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 7.5.1.4 Ryzyko zmian stóp procentowych
Pozycje oprocentowane według stopy zmiennej narażają Spółkę na ryzyko zmiany przepływów pieniężnych z danej pozycji w wyniku zmiany stóp procentowych (tj. wpływają na wysokość kosztów lub przychodów odsetkowych ujmowanych w wyniku finansowym). Pozycje oprocentowane według stopy stałej narażają Spółkę na ryzyko zmiany wartości godziwej danej pozycji, z wyłączeniem pozycji wycenianych według zamortyzowanego kosztu, dla których zmiana wartości godziwej nie wpływa na ich wycenę oraz na wynik finansowy.
Poniżej przedstawiono główne pozycje, które narażone są na ryzyko stóp procentowych.
|
Stan na 31.12.2021 |
|
Stan na 31.12.2020 |
||||||||
|
Ryzyko przepływów pieniężnych |
Ryzyko wartości godziwej |
Razem |
|
Ryzyko przepływów pieniężnych |
Ryzyko wartości godziwej |
Razem |
||||
|
Środki pieniężne* |
|
1 733 |
- |
1 733 |
|
2 520 |
- |
2 520 |
||
|
Nota 6.2 |
Pożyczki udzielone |
|
80 |
2 959 |
3 039 |
|
61 |
2 477 |
2 538 |
|
|
Nota 7.1 |
Zobowiązania z tytułu zadłużenia |
|
(1 985) |
(3 577) |
(5 562) |
|
(3 297) |
(3 534) |
(6 831) |
|
|
|
Należności z tytułu cash poolingu |
|
498 |
- |
498 |
|
128 |
- |
128 |
|
|
|
Zobowiązania z tytułu cash poolingu |
|
(360) |
- |
(360) |
|
(284) |
- |
(284) |
|
|
|
Zobowiązania podobne** |
|
(55) |
- |
(55) |
|
(1 264) |
- |
(1 264) |
|
|
* |
Wykazane z uwzględnieniem środków pieniężnych zgromadzonych w funduszach celowych: Funduszu Likwidacji Zakładu Górniczego, Funduszu Rekultywacji Składowisk Odpadów oraz Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych |
|||||||||
|
** |
W celu efektywnego zarządzania kapitałem obrotowym Spółki oraz terminowej realizacji wzajemnych zobowiązań wynikających z obowiązujących umów z dostawcami w trakcie okresu zakończonego 31 grudnia 2021 r. Spółka realizowała zawarte w 2019 r. i 2020 r. umowy o świadczenie usług faktoringu dłużnego. W związku z powyższym dla części portfela zobowiązań wobec dostawców uzgodniono wydłużenie terminów spłaty zobowiązań za dodatkowym wynagrodzeniem w formie odsetek. Odsetki wyznaczane są według stopy zmiennej, w oparciu o stałą marżę powiększoną o określony wskaźnik referencyjny ustalony dla poszczególnych walut. Szczegóły dotyczące faktoringu dłużnego opisano w nocie 8.4.1, nocie 10.3 oraz nocie 10.4. |
|||||||||
W ramach strategicznego zarządzania ryzykiem zmian stóp procentowych Spółka zawarła w 2019 r. transakcje swapa walutowo-procentowego (CIRS - Cross Currency Interest Rate Swap) dla nominału 2 mld PLN, zabezpieczające przed ryzykiem rynkowym związanym z emisją obligacji w PLN o zmiennym oprocentowaniu. Pozycję zabezpieczającą otwartą na dzień 31 grudnia 2021 r. oraz 31 grudnia 2020 r. prezentuje poniższa tabela w nocie 7.5.1.3.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Poniższa tabela prezentuje analizę wrażliwości Spółki na ryzyko zmiany stóp procentowych, zakładającą zmiany stóp procentowych dla pozycji bilansowych w PLN, USD i EUR (podane w punktach bazowych – pb). Do wyznaczenia zakresu potencjalnych zmian stóp procentowych zastosowano metodę ekspercką z uwzględnieniem wskazań modelu ARMA.
|
31.12.2021 |
31.12.2020 |
|||||||||||
|
|
+250 pb (PLN) +150 pb (USD, EUR) |
-100 pb (PLN) -50 pb (USD, EUR) |
|
+100 pb |
-50 pb |
|||||||
|
wynik |
pozostałe |
wynik |
pozostałe |
|
wynik |
pozostałe |
wynik |
pozostałe |
||||
|
Środki pieniężne* |
|
33 |
- |
(12) |
- |
|
25 |
- |
(13) |
- |
||
|
Zobowiązanie z tytułu zadłużenia |
|
(95) |
- |
35 |
- |
|
(33) |
- |
16 |
- |
||
|
Pochodne instrumenty finansowe – stopa procentowa |
|
- |
186 |
- |
(66) |
|
- |
150 |
- |
(80) |
||
|
Cash pooling |
|
(1) |
- |
1 |
- |
|
(2) |
- |
- |
- |
||
|
Udzielone pożyczki wyceniane w wartości godziwej |
|
(106) |
- |
37 |
- |
|
(100) |
- |
52 |
- |
||
|
Zobowiązania podobne |
|
- |
- |
- |
- |
|
(1) |
- |
- |
|
||
|
Wpływ na wynik finansowy |
|
(169) |
- |
61 |
- |
|
(111) |
- |
55 |
- |
||
|
Wpływ na pozostałe całkowite dochody |
|
- |
186 |
- |
(66) |
|
- |
150 |
- |
(80) |
||
|
* |
Wykazane z uwzględnieniem środków pieniężnych zgromadzonych w funduszach celowych: Funduszu Likwidacji Zakładu Górniczego, Funduszu Rekultywacji Składowisk Odpadów oraz Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych |
||||||||||||
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 7.5.1.5 Wpływ stosowania rachunkowości zabezpieczeń na sprawozdanie finansowe
Poniższa tabela zawiera informacje dotyczące zmian wartości godziwej instrumentów oraz korespondujących z nimi zmian wartości godziwej pozycji zabezpieczanych w okresie sprawozdawczym, będące podstawą do ujęcia części efektywnej i nieefektywnej zmiany wartości godziwej instrumentów zabezpieczających w latach 2020-2021.
W powiązaniach zabezpieczających jako instrument zabezpieczający jest wyznaczona wyłącznie wartość wewnętrzna opcji. Wartość czasowa zbiega do zera w horyzoncie powiązania zabezpieczającego. Nieefektywność zabezpieczenia ujęta w rachunku wyników w okresach sprawozdawczych 2020 – 2021 była nieistotna.
|
|
|
Stan na 31.12.2021 |
|
od 01.01.2021 |
od 01.01.2021 do 31.12.2021 |
|
Stan na 31.12.2020 |
|
od 01.01.2020 do 31.12.2020 |
od 01.01.2020 do 31.12.2020 |
||
|
|
Saldo pozostałych
całkowitych dochodów |
Zmiana wartości pozycji zabezpieczanej |
|
|
Saldo pozostałych
całkowitych dochodów |
|
|
|
||||
|
typ powiązania typ instrumentu – pozycji zabezpieczanej |
|
pozostających |
dla których zaprzestano stosować rachunkowość zabezpieczeń |
Zmiana wartości instrumentu zabezpieczającego |
|
pozostających |
dla których zaprzestano stosować rachunkowość zabezpieczeń |
|
Zmiana wartości pozycji zabezpieczanej |
Zmiana wartości instrumentu zabezpieczającego |
||
|
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ryzyko towarowe (miedź) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Opcje – Przychody ze sprzedaży |
|
(1 357) |
- |
|
979 |
(981) |
|
(1 213) |
- |
|
630 |
(1 261) |
|
wartość wewnętrzna |
|
(1 027) |
- |
|
- |
(976) |
|
(595) |
- |
|
- |
(635) |
|
wartość czasowa |
|
(330) |
- |
|
- |
(5) |
|
(618) |
- |
|
- |
(626) |
|
Ryzyko towarowe (srebro) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Opcje – Przychody ze sprzedaży |
|
92 |
15 |
|
(172) |
14 |
|
89 |
- |
|
(8) |
88 |
|
wartość wewnętrzna |
|
163 |
12 |
|
- |
172 |
|
8 |
- |
|
- |
8 |
|
wartość czasowa |
|
(71) |
3 |
|
- |
(158) |
|
81 |
- |
|
- |
80 |
|
Ryzyko walutowe (USD) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Opcje – Przychody ze sprzedaży |
|
(1) |
- |
|
115 |
(192) |
|
164 |
22 |
|
(147) |
149 |
|
wartość wewnętrzna |
|
23 |
- |
|
- |
(114) |
|
132 |
15 |
|
- |
125 |
|
wartość czasowa |
|
(24) |
- |
|
- |
(78) |
|
32 |
7 |
|
- |
24 |
|
Pożyczki – Przychody ze sprzedaży |
|
- |
(80) |
|
- |
- |
|
- |
(96) |
|
- |
- |
|
wartość wewnętrzna |
|
- |
(80) |
|
- |
- |
|
- |
(96) |
|
- |
- |
|
Ryzyko walutowe i stopy procentowej |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Opcje – Przychody ze sprzedaży |
|
(431) |
- |
|
406 |
(371) |
|
(61) |
- |
|
28 |
(21) |
|
wartość wewnętrzna |
|
(431) |
- |
|
- |
(371) |
|
(61) |
- |
|
- |
(21) |
|
Opcje – Przychody/koszty finansowe |
|
162 |
- |
|
(332) |
300 |
|
(138) |
- |
|
122 |
(104) |
|
wartość wewnętrzna |
|
162 |
- |
|
- |
300 |
|
(138) |
- |
|
- |
(104) |
|
Razem, w tym: |
|
(1 535) |
(65) |
|
996 |
(1 230) |
|
(1 159) |
(74) |
|
625 |
(1 149) |
|
Razem wartość wewnętrzna |
|
(1 110) |
(68) |
|
- |
(989) |
|
(654) |
(81) |
|
- |
(627) |
|
Razem wartość czasowa |
|
(425) |
3 |
|
- |
(241) |
|
(505) |
7 |
|
- |
(522) |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Poniższa tabela zawiera informacje dotyczące wpływu stosowania rachunkowości zabezpieczeń na rachunek wyników oraz pozostałe całkowite dochody (bez uwzględnienia efektu podatkowego).
|
|
|
od 01.01.2021 do 31.12.2021 |
|
od 01.01.2020 do 31.12.2020 |
|||
|
typ powiązania typ ryzyka typ instrumentu |
|
Zyski lub (straty) |
Kwota przeklasyfikowana |
|
Zyski lub (straty) |
Kwota przeklasyfikowana |
|
|
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych |
|
|
|
|
|
|
|
|
Ryzyko towarowe (miedź) |
|
|
|
|
|
|
|
|
Opcje * |
|
(2 047) |
(1 903) |
|
(1 108) |
145 |
|
|
Ryzyko towarowe (srebro) |
|
|
|
|
|
|
|
|
Opcje * |
|
(11) |
(30) |
|
89 |
(3) |
|
|
Ryzyko walutowe (USD) |
|
|
|
|
|
|
|
|
Opcje * |
|
(260) |
(72) |
|
144 |
(76) |
|
|
Pożyczki ** |
|
- |
(16) |
|
- |
(16) |
|
|
Ryzyko walutowe i stopy procentowej |
|
|
|
|
|
|
|
|
CIRS *** |
|
(113) |
(43) |
|
(151) |
(26) |
|
|
Razem |
|
(2 431) |
(2 064) |
|
(1 026) |
24 |
|
|
Pozycja w sprawozdaniu z wyniku, która zawiera korektę z tytułu przeklasyfikowania: |
|||||||
|
* |
przychody z umów z klientami, pozostałe przychody i (koszty) operacyjne, |
||||||
|
** |
przychody z umów z klientami, |
||||||
|
*** |
przychody z umów z klientami, pozostałe przychody i (koszty) finansowe. |
||||||
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Poniższa tabela zawiera informacje dotyczące zmian w ramach pozostałych całkowitych dochodów (bez uwzględnienia efektu podatkowego) w okresie w związku ze stosowaniem rachunkowości zabezpieczeń w 2021 r.
|
Pozostałe całkowite dochody
z tytułu |
||||
|
Kwoty efektywne* |
Koszt zabezpieczenia** |
Razem |
||
|
Pozostałe całkowite dochody – transakcje zabezpieczające ryzyko cen towarów i walutowe – na 1 stycznia 2021 r. |
|
(735) |
(498) |
(1 233) |
|
Wpływ wyceny transakcji
zabezpieczających |
(2 128) |
(303) |
(2 431) |
|
|
Reklasyfikacja do rachunku wyników w
związku |
1 685 |
379 |
2 064 |
|
|
Pozostałe całkowite dochody – transakcje zabezpieczające ryzyko cen towarów i walutowe – na 31 grudnia 2021 r. |
(1 178) |
(422) |
(1 600) |
|
|
* Część efektywnej zmiany wartości godziwej instrumentów zabezpieczających z tytułu zabezpieczanego ryzyka - wartość wewnętrzna opcji. **Wartość czasowa opcji + marża CCBS |
||||
Poniższa tabela zawiera informacje dotyczące zmian w ramach pozostałych całkowitych dochodów (bez uwzględnienia efektu podatkowego) w okresie w związku ze stosowaniem rachunkowości zabezpieczeń w 2020 r.
|
Pozostałe całkowite dochody
z tytułu |
||||
|
Kwoty efektywne* |
Koszt zabezpieczenia** |
Razem |
||
|
Pozostałe całkowite dochody – transakcje zabezpieczające ryzyko cen towarów i walutowe – na 1 stycznia 2020 r. |
|
(33) |
(150) |
(183) |
|
Wpływ wyceny transakcji
zabezpieczających |
|
(397) |
(629) |
(1 026) |
|
Reklasyfikacja do rachunku wyników w
związku |
|
(305) |
281 |
(24) |
|
Pozostałe całkowite dochody – transakcje zabezpieczające ryzyko cen towarów i walutowe – na 31 grudnia 2020 r. |
|
(735) |
(498) |
(1 233) |
|
* Część efektywnej zmiany wartości godziwej instrumentów zabezpieczających z tytułu zabezpieczanego ryzyka - wartość wewnętrzna opcji. **Wartość czasowa opcji + marża CCBS. |
||||
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 7.5.2 Ryzyko kredytowe
Ryzyko kredytowe rozumiane jest jako możliwość niewywiązania się dłużników Spółki ze zobowiązań i jest związane z trzema głównymi obszarami:
§ wiarygodnością kredytową klientów, z którymi zawiera się transakcje fizycznej sprzedaży produktów,
§ wiarygodnością kredytową instytucji finansowych (banków/brokerów), z którymi zawiera się transakcje zabezpieczające lub które pośredniczą w ich zawieraniu, a także tych w których lokowane są wolne środki pieniężne,
§ kondycją finansową spółek zależnych – pożyczkobiorców.
W ujęciu szczegółowym źródła ekspozycji Spółki na ryzyko kredytowe stanowią:
§ środki pieniężne i lokaty bankowe,
§ instrumenty pochodne,
§ należności od odbiorców,
§ udzielone pożyczki (Nota 6.2),
§ udzielone gwarancje i poręczenia (Nota 8.6),
§ pozostałe aktywa finansowe.
|
Zasady rachunkowości |
|
Spółka ujmuje odpis z tytułu oczekiwanych strat kredytowych na składnikach aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie. Oczekiwane straty kredytowe są to straty kredytowe ważone prawdopodobieństwem wystąpienia niewykonania zobowiązania. Spółka stosuje następujące modele wyznaczania odpisów z tytułu utraty wartości: - model uproszczony – dla należności od odbiorców, - model ogólny (podstawowy) – dla pozostałych aktywów finansowych. W modelu ogólnym Spółka monitoruje zmiany poziomu ryzyka kredytowego związanego z danym składnikiem aktywów finansowych oraz klasyfikuje aktywa finansowe do jednego z trzech etapów wyznaczania odpisów z tytułu utraty wartości – w oparciu o obserwację zmiany poziomu ryzyka kredytowego w stosunku do początkowego ujęcia instrumentu. W szczególności, monitorowaniu podlega: rating kredytowy oraz sytuacja finansowa kontrahenta, okres przeterminowania płatności. W zależności od zaklasyfikowania do poszczególnych etapów, odpis z tytułu utraty wartości jest szacowany w horyzoncie 12-miesięcy (etap 1) lub w horyzoncie życia instrumentu (etap 2 oraz etap 3). Bezwzględną przesłanką na określenie wystąpienia stanu niewypłacalności (default) jest przeterminowanie płatności o ponad 90 dni. W modelu uproszczonym Spółka nie monitoruje zmian poziomu ryzyka kredytowego w trakcie życia instrumentu oraz szacuje oczekiwaną stratę kredytową w horyzoncie do terminu zapadalności instrumentu w oparciu o historyczne dane dotyczące spłacalności należności od odbiorców. |
Nota 7.5.2.1 Ryzyko kredytowe związane ze środkami pieniężnymi i lokatami bankowymi
Spółka alokuje okresowo wolne środki pieniężne zgodnie z wymogami zachowania płynności finansowej i ograniczonego ryzyka oraz w celu ochrony kapitału i maksymalizacji przychodów odsetkowych.
Według stanu na 31 grudnia 2021 r. łączna kwota środków pieniężnych w ramach wolnych środków oraz środków o ograniczonej możliwości dysponowania w wysokości 1 332 mln PLN (na 31 grudnia 2020 r. 2 135 mln PLN) utrzymywana była na rachunkach bankowych oraz lokatach krótkoterminowych. Szczegółową strukturę środków pieniężnych i ekwiwalentów prezentuje nota 8.5.
Wszystkie podmioty, którym Spółka powierza środki pieniężne, działają w sektorze finansowym. Są to wyłącznie banki zarejestrowane w Polsce bądź działające w Polsce w formie oddziałów banków zagranicznych, należące do europejskich i amerykańskich instytucji finansowych posiadających rating na poziomie najwyższym, średniowysokim i średnim, a także dysponujące odpowiednim kapitałem własnym oraz silną i ustabilizowaną pozycją rynkową. Ryzyko kredytowe z tego tytułu jest na bieżąco monitorowane poprzez bieżącą weryfikację kondycji finansowej oraz utrzymywanie odpowiednio niskiego poziomu koncentracji w poszczególnych instytucjach finansowych.
W tabeli poniżej zaprezentowano poziom koncentracji środków pieniężnych i lokat z uwzględnieniem oceny kredytowej instytucji finansowych*.
|
Poziom ratingu |
Stan na |
|
Stan
na |
||
|
Najwyższy |
AAA do AA- wg S&P i Fitch oraz od Aaa do Aa3 wg Moody’s |
|
- |
|
5% |
|
Średniowysoki |
od A+ do A- wg S&P i Fitch oraz od A1 do A3 wg Moody’s |
|
71% |
|
53% |
|
Średni |
od BBB+ do BBB- wg S&P i Fitch oraz od Baa1 do Baa3 wg Moody’s |
|
29% |
|
42% |
* Ważone kwotą depozytów.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Według stanu na 31 grudnia 2021 r. maksymalny udział jednego podmiotu w kwocie narażonej na ryzyko kredytowe związane ze środkami pieniężnymi i lokatami bankowymi wyniósł 58%, tj. 778 mln PLN (według stanu na 31 grudnia 2020 r. 29%, tj. 622 mln PLN).
|
Stan na 31.12.2021 |
|
Stan na 31.12.2020 |
||
|
Kontrahent 1 |
|
778 |
|
622 |
|
Kontrahent 2 |
|
255 |
|
519 |
|
Kontrahent 3 |
|
120 |
|
281 |
|
Kontrahent 4 |
|
104 |
|
244 |
|
Pozostali |
|
75 |
|
469 |
|
Razem |
|
1 332 |
|
2 135 |
Odpisy z tytułu utraty wartości środków pieniężnych i ekwiwalentów ustalono indywidualnie dla każdego salda dotyczącego danej instytucji finansowej. Do oceny ryzyka kredytowego użyto zewnętrzne ratingi banków. Analiza wykazała, iż aktywa te mają niskie ryzyko kredytowe na dzień sprawozdawczy. Spółka skorzystała z uproszczenia dozwolonego przez standard i odpis z tytułu utraty wartości ustalono na podstawie 12-miesięcznych strat kredytowych. Kalkulacja odpisu wykazała nieistotną kwotę odpisu z tytułu utraty wartości. Aktywa te zaliczone są do Stopnia 1 modelu utraty wartości.
Nota 7.5.2.2 Ryzyko kredytowe związane z transakcjami w instrumentach pochodnych
Wszystkie podmioty, z którymi Spółka zawiera transakcje w instrumentach pochodnych, działają w sektorze finansowym. [3]
Ekspozycję kredytową Spółki związaną z instrumentami pochodnymi z podziałem na głównych kontrahentów prezentuje poniższa tabela.
|
|
Stan na 31.12.2021 |
Stan na 31.12.2020 |
||||||||
|
Należności finansowe |
Zobowiązania finansowe |
Wartość |
Ekspozycja |
|
Należności finansowe |
Zobowiązania finansowe |
Wartość |
Ekspozycja |
||
|
Kontrahent 1 |
|
227 |
(195) |
32 |
227 |
|
317 |
(431) |
(114) |
317 |
|
Kontrahent 2 |
|
162 |
(112) |
50 |
162 |
|
268 |
(195) |
73 |
268 |
|
Kontrahent 3 |
|
113 |
(437) |
(324) |
113 |
|
137 |
(272) |
(135) |
137 |
|
Kontrahent 4 |
|
78 |
(57) |
21 |
78 |
|
129 |
(357) |
(228) |
129 |
|
Pozostali |
|
279 |
(1 358) |
(1 079) |
279 |
|
148 |
(394) |
(246) |
148 |
|
Razem |
|
859 |
(2 159) |
(1 300) |
859 |
|
999 |
(1 649) |
(650) |
999 |
|
Otwarte instrumenty pochodne* |
|
849 |
(2 000) |
(1 151) |
|
|
999 |
(1 607) |
(608) |
|
|
Rozliczone instrumenty pochodne netto |
|
10 |
(159) |
(149) |
|
|
- |
(42) |
(42) |
|
|
* z wyłączeniem wbudowanych instrumentów pochodnych |
|
|
|
|
|
|
||||
[3] Nie dotyczy wbudowanych instrumentów pochodnych w kontraktach zakupu wsadów obcych.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Biorąc pod uwagę należności z tytułu otwartych transakcji w instrumentach pochodnych posiadanych przez Spółkę (z wyłączeniem wbudowanych instrumentów pochodnych) na dzień 31 grudnia 2021 r. oraz należności netto[4] z tytułu rozliczonych instrumentów pochodnych, maksymalny udział jednego podmiotu w kwocie narażonej na ryzyko kredytowe wynikające z tych transakcji wyniósł 26%, tj. 227 mln PLN (według stanu na dzień 31 grudnia 2020 r. 32%, tj. 317 mln PLN).[5]
W celu ograniczenia przepływów pieniężnych i jednocześnie ograniczenia ryzyka kredytowego Spółka dokonuje rozliczeń netto (na podstawie zawartych z kontrahentami porozumień ramowych). Ponadto ryzyko kredytowe z tego tytułu jest na bieżąco monitorowane poprzez analizę ratingów kredytowych oraz ograniczane poprzez dążenie do dywersyfikacji podmiotowej przy wdrażaniu strategii zabezpieczających.
Pomimo koncentracji ryzyka kredytowego związanego z transakcjami w instrumentach pochodnych Spółka ocenia, że ze względu na współpracę wyłącznie z renomowanymi instytucjami finansowymi, jak również bieżący monitoring ich ratingu, nie jest znacząco narażona na ryzyko kredytowe wynikające z zawartych z nimi transakcji.
W tabeli poniżej zaprezentowano strukturę ratingów instytucji finansowych, z którymi Spółka posiadała transakcje w instrumentach pochodnych, stanowiące ekspozycję na ryzyko kredytowe.
|
Poziom ratingu |
Stan na |
|
Stan
na |
||
|
Średniowysoki |
od A+ do A- wg S&P i Fitch oraz od A1 do A3 wg Moody’s |
|
98% |
|
97% |
|
Średni |
od BBB+ do BBB- wg S&P i Fitch oraz od Baa1 do Baa3 wg Moody’s |
|
2% |
|
3% |
Nota 7.5.2.3 Ryzyko kredytowe związane z należnościami od odbiorców
Spółka od wielu lat współpracuje z dużą liczbą klientów, co wpływa na geograficzną dywersyfikację należności od odbiorców. Większość sprzedaży trafia do krajów Unii Europejskiej.
|
Należności od odbiorców (netto) |
Stan na |
|
Stan
na |
|
|
Polska |
|
73% |
|
57% |
|
Unia Europejska (z wył. Polski) |
|
12% |
|
27% |
|
Azja |
|
13% |
|
12% |
|
Inne kraje |
|
2% |
|
4% |
[4] Spółka kompensuje należności i zobowiązania z tytułu rozliczonych instrumentów pochodnych, dla których na dzień kończący okres sprawozdawczy znany jest przyszły przepływ, zgodnie z zasadami nettowania przepływów z rozliczeń przyjętymi w umowach ramowych z poszczególnymi kontrahentami.
[5] W 2021 r. zmieniona została metoda liczenia wartości narażonej na ryzyko kredytowe związane z instrumentami pochodnymi – zamiast dodatniej wartości godziwej netto brane są pod uwagę wyłącznie należności z tytułu otwartych instrumentów pochodnych (z wyłączeniem wbudowanych instrumentów pochodnych) oraz należności netto z tytułu rozliczonych instrumentów pochodnych. Dane na 31 grudnia 2020 r. zostały przeliczone według nowej metody.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Zasady rachunkowości |
|
Spółka stosuje model uproszczony do kalkulacji odpisów z tytułu utraty wartości dla należności od odbiorców (bez względu na termin zapadalności). Oczekiwana strata kredytowa dla należności od odbiorców jest kalkulowana na najbliższy dzień kończący okres sprawozdawczy po momencie ujęcia należności w sprawozdaniu z sytuacji finansowej oraz jest aktualizowana na każdy kolejny dzień kończący okres sprawozdawczy. Dla celów oszacowania oczekiwanej straty kredytowej dla należności od odbiorców Spółka wykorzystuje macierz rezerw (provision matrix) zbudowaną w oparciu o historyczne poziomy spłacalności należności od kontrahentów, która poddawana jest okresowej rekalibracji w celu jej aktualizacji. Odpis na oczekiwane straty kredytowe wycenia się w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia należności. Spółka przyjęła założenie, że ryzyko należności charakteryzowane jest przez liczbę dni opóźnienia i ten parametr determinuje szacowane PD, czyli prawdopodobieństwo opóźnienia płatności należności handlowych o co najmniej 90 dni. Na potrzeby estymacji PD wyodrębniono 5 grup ryzyka w oparciu o kryterium dni opóźnienia w terminie płatności, zgodnie z przedziałami przedstawionymi poniżej jako „Ważne oszacowania i założenia”. Za zdarzenie niewypłacalności (default) Spółka uznaje brak wywiązania się ze zobowiązania przez kontrahenta po upływie 90 dni od dnia wymagalności należności. W celu obliczenia odpisu z tytułu oczekiwanej straty kredytowej Spółka uwzględnia także zabezpieczenia przypisując poszczególnym typom zabezpieczeń oczekiwaną stopę odzysku. Ponadto, Spółka uwzględnia informacje dotyczące przyszłości w stosowanych parametrach modelu szacowania strat oczekiwanych, poprzez korektę bazowych współczynników prawdopodobieństwa niewypłacalności. Oznacza to, że jeżeli w wyniku analizy danych makroekonomicznych takich jak np.:bieżąca dynamika PKB, wartość inflacji, wskaźnik bezrobocia czy wartość WIG, Spółka uzna, że nastąpiło ich pogorszenie w stosunku do poprzedniego okresu, w kalkulacji ECL uwzględnia się czynnik looking forward korygujący ryzyko związane ze spadkiem odzysków z należności. Mimo rosnącej inflacji przy korzystnym kształtowaniu się m.in. wskaźników PKB, bezrobocia a także prognoz tych wskaźników, Spółka nie stwierdziła pogorszenia czynników makroekonomicznych na dzień kończący okres sprawozdawczy 31 grudnia 2021 r. |
|
Ważne oszacowania i założenia |
|||||
|
|
31.12.2021 |
31.12.2020 |
|||
|
Przedziały czasowe |
Procent (wysokość odpisu) |
Wartość brutto |
Kwota odpisu dla poszczególnych przedziałów czasowych |
Wartość brutto |
Kwota odpisu dla poszczególnych przedziałów czasowych |
|
Nieprzeterminowane |
0,69 |
77 |
(1) |
86 |
- |
|
<1,30) |
3 |
1 |
- |
5 |
- |
|
<30,60) |
30,42 |
- |
- |
- |
- |
|
<60,90) |
64,83 |
- |
- |
- |
- |
|
Default |
100 |
- |
- |
10 |
(10) |
|
Razem |
|
78 |
(1) |
101 |
(10) |
Poniższa tabela przedstawia zmianę stanu należności od odbiorców wycenianych w zamortyzowanym koszcie.
|
|
|
2021 |
|
2020 |
|
|
|
Wartość brutto na 1 stycznia |
|
101 |
|
114 |
|
Zmiana stanu należności |
|
33 |
|
(13) |
|
|
Nota 10.2 |
Wartość brutto na 31 grudnia |
|
134 |
|
101 |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Poniższa tabela przedstawia zmianę oszacowania oczekiwanej straty kredytowej z tytułu należności od odbiorców wycenianych w zamortyzowanym koszcie.
|
|
|
2021 |
|
2020 |
|
|
|
Odpis z tytułu oczekiwanej straty kredytowej na 1 stycznia |
|
10 |
|
10 |
|
Wykorzystanie odpisu |
|
(9) |
|
- |
|
|
Nota 10.2 |
Odpis z tytułu oczekiwanej straty kredytowej na 31 grudnia |
|
1 |
|
10 |
Na dzień 31 grudnia 2021 r. kwota wierzytelności spornych była nieistotna (na dzień 31 grudnia 2020 r. 8 mln PLN).
Spółka ogranicza ekspozycję na ryzyko kredytowe związane z należnościami od odbiorców poprzez ocenę i monitoring kondycji finansowej kontrahentów, ustalanie limitów kredytowych, stosowanie zabezpieczeń wierzytelności oraz faktoringu bez regresu. Warunki zawartych umów faktoringowych spełniają kryteria usunięcia należności z ksiąg w momencie ich nabycia przez faktora. Na dzień 31 grudnia 2021 r. wartość należności oddanych do faktoringu, za które nie otrzymano płatności od faktorów wyniosła 17 mln PLN (według stanu na 31 grudnia 2020 r.: 15 mln PLN). Informacja o wartości przychodów ze sprzedaży objętych faktoringiem w okresie obrotowym prezentowana jest w części 2.
Nieodłącznym elementem procesu zarządzania ryzykiem kredytowym realizowanego w Spółce jest bieżący monitoring stanu należności oraz wewnętrzny system raportowania.
Kredyt kupiecki otrzymują sprawdzeni kontrahenci. W przypadku nowych klientów dąży się aby sprzedaż dokonywana była na podstawie przedpłat lub instrumentów finansowania handlu przenoszących ryzyko kredytowe na instytucje finansowe.
Spółka posiada następujące formy zabezpieczenia należności:
· zastawy rejestrowe, gwarancje bankowe, weksle, akty notarialne poddania się egzekucji, gwarancje korporacyjne, cesje należności, hipoteki i inkasa dokumentowe;
· zastrzeżenie przeniesienia prawa własności wyrobów na kontrahenta dopiero po dokonaniu zapłaty;
· umowę ubezpieczenia należności, którą objęte są należności od jednostek z kredytem kupieckim, od których nie otrzymano twardych zabezpieczeń lub otrzymano zabezpieczenia niepokrywające całości salda należności.
Uwzględniając posiadane wyżej wymienione formy zabezpieczeń oraz limity kredytowe przyznane przez firmę ubezpieczeniową, według stanu na 31 grudnia 2021 r. Spółka posiada zabezpieczenia dla 84% należności handlowych (według stanu na 31 grudnia 2020 r. 75%).
Całkowita wartość netto należności handlowych Spółki na 31 grudnia 2021 r. bez uwzględnienia wartości godziwej przyjętych zabezpieczeń, do wysokości których Spółka może być wystawiona na ryzyko kredytowe, wynosi 600 mln PLN (według stanu na 31 grudnia 2020 r. 351 mln PLN).
Koncentracja ryzyka kredytowego w Spółce związana jest z terminami płatności przyznawanymi kluczowym odbiorcom. W konsekwencji, na 31 grudnia 2021 r. saldo należności od 7 największych odbiorców Spółki, pod względem stanu należności na koniec okresu sprawozdawczego, stanowi 69% salda należności od odbiorców (na 31 grudnia 2020 r. odpowiednio 59%). Pomimo koncentracji ryzyka z tego tytułu Spółka ocenia, że ze względu na dostępne dane historyczne oraz wieloletnie doświadczenie we współpracy z klientami, jak również stosowane zabezpieczenia występuje niski stopień ryzyka kredytowego.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 7.5.2.4 Ryzyko kredytowe związane z pozostałymi aktywami finansowymi
Na dzień 31 grudnia 2021 r. najistotniejsze pozycje w pozostałych aktywach finansowych stanowiły:
· środki pieniężne zgromadzone w funduszach celowych Funduszu Likwidacji Zakładu Górniczego i Funduszu Rekultywacji Składowisk Odpadów w kwocie 384 mln PLN, (na 31 grudnia 2020 r. 360 mln PLN),
· należności z tytułu cash poolingu w kwocie 498 mln PLN (na 31 grudnia 2020 r. 128 mln PLN). Ryzyko kredytowe z tego tytułu jest na bieżąco monitorowane poprzez bieżącą weryfikację kondycji finansowej i sytuacji majątkowej spółek zależnych będących uczestnikami cash poolingu.
Rachunki funduszy celowych, służące gromadzeniu środków pieniężnych w celu pokrycia kosztów likwidacji kopalń i innych obiektów technologicznych oraz rekultywacji składowisk odpadów, są prowadzone przez banki posiadające rating na poziomie średniowysokim (zasady zarządzania ryzykiem kredytowym związanym z alokacją środków pieniężnych w instytucjach finansowych zostały opisane w Nocie 7.5.2.1).
Odpisy z tytułu utraty wartości środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych w funduszach celowych Funduszu Likwidacji Zakładu Górniczego i Funduszu Rekultywacji Składowisk Odpadów ustalono indywidualnie dla każdego salda dotyczącego danej instytucji finansowej. Do oceny ryzyka kredytowego użyto zewnętrzne ratingi banków. Analiza wykazała, iż aktywa te mają niskie ryzyko kredytowe na dzień sprawozdawczy. Spółka skorzystała z uproszczenia dozwolonego przez standard i odpis z tytułu utraty wartości ustalono na podstawie 12-miesięcznych strat kredytowych. Kalkulacja odpisu wykazała nieistotną kwotę odpisu z tytułu utraty wartości.
Nota 7.5.2.5 Ryzyko kredytowe związane z udzielonymi pożyczkami
Podmioty, którym udzielono pożyczek nie posiadają ratingów nadanych przez niezależne agencje ratingowe. W tabeli poniżej zaprezentowano strukturę ratingów podmiotów, którym Spółka udzieliła pożyczek, według wewnętrznej metodologii Spółki:
|
Poziom ratingu |
Stan na |
|
Stan
na |
||
|
Średniowysoki |
od A+ do A- wg S&P i Fitch oraz od A1 do A3 wg Moody’s |
|
- |
|
60% |
|
Średni |
od BBB+ do BBB- wg S&P i Fitch oraz od Baa1 do Baa3 wg Moody’s |
|
100% |
|
40% |
Udzielone pożyczki wyceniane w zamortyzowanym koszcie
Spółka szacuje oczekiwane straty kredytowe związane z udzielonymi pożyczkami wycenianymi w zamortyzowanym koszcie zgodnie z modelem ogólnym.
Udzielone pożyczki nie posiadają zabezpieczeń ograniczających ekspozycję na ryzyko kredytowe, dlatego maksymalna wartość narażona na stratę z tytułu ryzyka kredytowego stanowi wartość brutto pożyczek, pomniejszona o oczekiwane straty kredytowe ujęte zgodnie z MSSF9.
Poniższe tabele przedstawiają zmianę wartości brutto udzielonych pożyczek wycenianych w zamortyzowanym koszcie.
|
|
Razem |
|
Stopień 1 Rating średni |
|
Stopień 2 Rating średni |
|
POCI Rating średni |
|
|
Wartość brutto na 1 stycznia 2021 |
|
5 352 |
|
601 |
|
3 254 |
|
1 497 |
|
zwiększenie kwoty pożyczki (udzielenie pożyczki) |
|
20 |
|
20 |
|
- |
|
- |
|
spłata |
|
(1 178) |
|
(448) |
|
- |
|
(730) |
|
modyfikacja warunków umowy |
|
2 |
|
2 |
|
- |
|
- |
|
różnice kursowe |
|
357 |
|
9 |
|
260 |
|
88 |
|
naliczone odsetki wg efektywnej stopy procentowej |
|
295 |
|
29 |
|
150 |
|
116 |
|
odwrócenie odpisu z tytułu utraty wartości dokonanego na moment początkowego ujęcia pożyczki |
|
657 |
|
- |
|
- |
|
657 |
|
Wartość brutto na 31 grudnia 2021 |
|
5 505 |
|
213 |
|
3 664 |
|
1 628 |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
|
Razem |
|
Stopień 1 Rating średni |
|
Stopień 2 Rating średniowysoki |
|
POCI Rating średni |
|
|
Wartość brutto na 1 stycznia 2020 |
|
5 118 |
|
542 |
|
3 153 |
|
1 423 |
|
zwiększenie kwoty pożyczki (udzielenie pożyczki) |
|
72 |
|
72 |
|
- |
|
- |
|
spłata |
|
(39) |
|
(39) |
|
- |
|
- |
|
różnice kursowe |
|
(52) |
|
(5) |
|
(32) |
|
(15) |
|
naliczone odsetki wg efektywnej stopy procentowej |
|
253 |
|
31 |
|
133 |
|
89 |
|
Wartość brutto na 31 grudnia 2020 |
|
5 352 |
|
601 |
|
3 254 |
|
1 497 |
W żadnym z prezentowanych okresów sprawozdawczych nie miało miejsca przesunięcie pożyczek między stopniami utraty wartości.
Poniższe tabele przedstawiają zmianę wysokości odpisu z tytułu oczekiwanej straty kredytowej dla pożyczek wycenianych w zamortyzowanym koszcie.
|
Razem |
|
Stopień 1 |
|
Stopień 2 |
|
POCI |
||
|
Odpis z tytułu oczekiwanej straty
kredytowej |
|
179 |
|
5 |
|
98 |
|
76 |
|
zmiany w parametrach ryzyka |
|
(94) |
|
(3) |
|
(10) |
|
(81) |
|
różnice kursowe |
|
13 |
|
- |
|
8 |
|
5 |
|
Odpis z tytułu oczekiwanej straty
kredytowej |
|
98 |
|
2 |
|
96 |
|
0 |
|
Razem |
|
Stopień 1 |
|
Stopień 2 |
|
POCI |
||
|
Odpis z tytułu oczekiwanej straty
kredytowej |
|
162 |
|
3 |
|
117 |
|
42 |
|
zmiany w parametrach ryzyka |
|
19 |
|
2 |
|
(17) |
|
34 |
|
różnice kursowe |
|
(2) |
|
- |
|
(2) |
|
- |
|
Odpis z tytułu oczekiwanej straty
kredytowej |
|
179 |
|
5 |
|
98 |
|
76 |
|
Pożyczki wyceniane w zamortyzowanym koszcie (Nota 6.2) |
Wartość bilansowa |
|
Stopień 1 |
|
Stopień 2 |
|
POCI |
|
|
Stan na 1 stycznia 2020 |
|
4 956 |
|
539 |
|
3 036 |
|
1 381 |
|
Stan na 31 grudnia 2020 / 1 stycznia 2021 |
|
5 173 |
|
596 |
|
3 156 |
|
1 421 |
|
Stan na 31 grudnia 2021 |
|
5 407 |
|
211 |
|
3 568 |
|
1 628 |
W roku 2021 i 2020 żadna pożyczka nie została zakwalifikowana do Stopnia 3 wyceny.
Dla pożyczek wycenianych w zamortyzowanym koszcie (z wyłączeniem POCI) odsetki są naliczane od wartości brutto stopą IRR określoną na moment początkowego ujęcia pożyczki.
Dla pożyczek POCI odsetki są naliczane od wartości brutto, pomniejszonej o odpis z tytułu utraty wartości ujęty na moment początkowego ujęcia, stopą IRR skorygowaną o ryzyko kredytowe określoną na moment początkowego ujęcia pożyczki.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Udzielone pożyczki wyceniane w wartości godziwej
Wartość bilansowa pożyczek wycenianych w wartości godziwej na dzień 31 grudnia 2021 r. wynosi 2 959 mln PLN. Na dzień 31 grudnia 2020 r. wartość bilansowa wynosiła 2 477 mln PLN. Dalsze ujawnienia na temat wyceny do wartości godziwej przedstawiono w nocie 7.1.
Udzielone pożyczki nie posiadają zabezpieczeń ograniczających ekspozycję na ryzyko kredytowe, dlatego też Spółka szacuje maksymalną, potencjalną stratę z tytułu ryzyka kredytowego w wysokości 100% ich aktualnej wartości godziwej, tj. 729 mln USD (2 959 mln PLN), z czego kwota 609 mln USD dotyczy wartości nominalnej udzielonych pożyczek.
Poniższa tabela przedstawia zmiany wartości bilansowej udzielonych pożyczek wycenianych w wartości godziwej w okresie.
|
|
2021 |
|
2020 |
||
|
|
Wartość bilansowa na 1 stycznia |
|
2 477 |
|
2 271 |
|
|
Udzielenie pożyczki |
|
- |
|
216 |
|
|
Spłata pożyczki |
|
(547) |
|
- |
|
Nota 4.2 |
Zyski z wyceny do wartości godziwej |
|
1 056 |
|
118 |
|
Nota 4.2 |
Strata z wyceny do wartości godziwej |
|
(9) |
|
(128) |
|
Strata z realizacji instrumentu |
|
(18) |
|
- |
|
|
|
Wartość bilansowa na 31 grudnia |
|
2 959 |
|
2 477 |
Analiza wrażliwości wartości godziwej pożyczek ze względu na zmiany prognozowanych przepływów Sierra Gorda
Na dzień 31 grudnia 2021 r. oraz w okresie porównawczym Spółka zaklasyfikowała wycenę do wartości godziwej udzielonych pożyczek do poziomu 3 hierarchii wartości godziwej, ze względu na wykorzystanie w wycenie istotnego parametru niemierzalnego, jakim są prognozowane przepływy Sierra Gorda. Dalsze ujawnienia dotyczące głównych założeń (w tym nieobserwowalnych danych wejściowych) przyjętych do wyliczenia przepływów pieniężnych Sierra Gorda przedstawione zostały w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym w nocie 7.5.2.4.
Ze względu na znaczną wrażliwość prognozowanych przepływów Sierra Gorda na zmiany cen miedzi, zgodnie z MSSF 13 p.93.f Spółka przeprowadziła analizę wrażliwości wartości godziwej (poziom 3) pożyczek na zmianę cen miedzi.
|
|
Ceny miedzi [USD/t] |
|||||||
|
Scenariusze 2021 |
|
2022 |
2023 |
2024 |
2025 |
2026 |
LT |
|
|
Bazowy |
|
8 500 |
8 000 |
7 500 |
7 500 |
7 500 |
7 000 |
|
|
Pesymistyczny |
|
8 280 |
7 780 |
7 280 |
7 280 |
7 280 |
6 780 |
|
|
Optymistyczny |
|
8 720 |
8 220 |
7 720 |
7 720 |
7 720 |
7 220 |
|
|
Scenariusze 2020 |
2021 |
2022 |
2023 |
2024 |
2025 |
|
LT |
|
|
Bazowy |
6 500 |
6 300 |
6 400 |
6 614 |
6 614 |
|
6 834 |
|
|
Pesymistyczny |
5 500 |
5 000 |
5 200 |
5 500 |
5 800 |
|
6 834 |
|
|
Optymistyczny |
8 000 |
8 500 |
8 500 |
8 500 |
8 500 |
|
6 834 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Wartość |
Wartość |
Wartość godziwa |
|
Wartość |
Wartość |
Wartość godziwa |
||||
|
Klasy instrumentów finansowych |
Scenariusz |
Scenariusz |
|
[mln PLN] |
[mln PLN] |
Scenariusz |
Scenariusz |
|||
|
Pożyczki udzielone wyceniane w wartości godziwej |
2 959 |
2 959 |
3 239 |
2 753 |
|
2 372 |
2 372 |
2 474 |
2 188 |
|
|
Pożyczki udzielone wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
5 340 |
5 176 |
5 375 |
5 290 |
|
5 054 |
4 576 |
5 316 |
4 819 |
|
Ryzyko koncentracji
Spółka szacuje ryzyko koncentracji na poziomie 100%, ponieważ należności z tytułu udzielonych pożyczek stanowią pożyczki wewnątrzgrupowe (Nota 12.1), w tym 97% salda stanowią pożyczki udzielone spółkom zależnym Future 1, Quadra FNX FFI s.a.r.l oraz Quadra FNX Holding Chile Limitada i w większości przekazane na finansowanie wspólnego przedsięwzięcia Sierra Gorda; 2% salda stanowią pożyczki udzielone KGHM International, a 1% salda stanowią pożyczki udzielone spółkom krajowym. Szczegółowe informacje nt. transakcji udzielenia pożyczek przedstawiono w nocie 6.2.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
CZĘŚĆ 8 - Zadłużenie, zarządzanie płynnością i kapitałem
Nota 8.1 Polityka zarządzania kapitałem
Spółka monitoruje poziom bezpieczeństwa finansowego w Grupie Kapitałowej między innymi na podstawie wskaźnika Dług Netto/EBITDA zaprezentowanego w tabeli poniżej, który został skalkulowany w oparciu o dane ze Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego Grupy Kapitałowej KGHM.
|
Wskaźniki |
Obliczanie |
31.12.2021 |
31.12.2020 |
|
Dług netto/EBITDA |
stosunek długu netto do EBITDA |
0,6 |
0,9 |
|
Dług Netto* |
zobowiązania z tytułu kredytów, pożyczek, dłużnych papierów wartościowych i leasingu pomniejszone o wolne środki pieniężne oraz ich ekwiwalenty |
4 069 |
4 834 |
|
EBITDA** |
zysk netto na sprzedaży powiększony o amortyzację ujętą w wyniku finansowym oraz odpisy z tytułu utraty wartości aktywów trwałych |
7 131 |
5 277 |
*Wartość długu netto nie zawiera zobowiązań z tytułu faktoringu dłużnego oraz zobowiązań z tytułu cash poolingu w związku z wykorzystaniem środków w ramach systemu przez KGHM Polska Miedź S.A.
**Skorygowana EBITDA za okres 12 miesięcy kończący się w ostatnim dniu okresu sprawozdawczego, bez uwzględnienia EBITDA wspólnego przedsięwzięcia Sierra Gorda S.C.M.
W procesie zarządzania płynnością i kapitałem Grupa zwraca także uwagę na wartość skorygowanego zysku z działalności operacyjnej, skalkulowanego w oparciu o dane ze Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego Grupy Kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A, stanowiącego podstawę do wyliczenia kowenantu finansowego, na którą składają się następujące pozycje:
*Wartość nie uwzględnia odwrócenia odpisu z tytułu utraty wartości pożyczek udzielonych wspólnym przedsięwzięciom
Na dzień kończący okres sprawozdawczy, w trakcie roku obrotowego oraz po dniu kończącym okres sprawozdawczy do dnia publikacji niniejszego raportu, wartość kowenantu finansowego objętego obowiązkiem raportowania na dzień 30 czerwca 2021 r. oraz 31 grudnia 2021 r., spełniała zapisy zawarte w umowach kredytowych.
W celu utrzymania płynności finansowej i zdolności kredytowej pozwalającej na pozyskanie finansowania zewnętrznego przy optymalnym poziomie kosztów, Grupa w długim okresie dąży, aby poziom wskaźnika Dług Netto/skorygowana EBITDA wynosił nie więcej niż 2,0.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 8.2 Kapitały
|
Zasady rachunkowości |
|
Kapitał akcyjny wykazywany jest w wartości nominalnej. Kapitał z tytułu wyceny instrumentów finansowych powstaje w wyniku wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne (Nota 7.2 Zasady rachunkowości) oraz wyceny aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody (Nota 7.3 Zasady rachunkowości) po pomniejszeniu o efekt podatku odroczonego. Na zakumulowane pozostałe całkowite dochody składają się zyski i straty aktuarialne z wyceny programów świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia po pomniejszeniu o efekt podatku odroczonego (Część 11 Zasady rachunkowości). Zyski zatrzymane stanowią sumę zysku roku bieżącego oraz zakumulowanych zysków z lat poprzednich, które nie zostały wypłacone w formie dywidendy, ale zostały przekazane na powiększenie kapitału zapasowego lub są niepodzielone. |
Nota 8.2.1 Kapitał akcyjny
Na dzień 31 grudnia 2021 r. i na dzień podpisania niniejszego sprawozdania kapitał zakładowy Spółki, zgodnie z wpisem do Krajowego Rejestru Sądowego, wynosił 2 000 mln zł i dzielił się na 200 000 000 akcji serii A, w pełni opłaconych, o wartości nominalnej 10 zł każda. Wszystkie akcje są akcjami na okaziciela. Spółka nie wyemitowała akcji uprzywilejowanych. Każda akcja daje prawo do jednego głosu na walnym zgromadzeniu. Spółka nie posiada akcji własnych.
W latach zakończonych 31 grudnia 2021 r. i 31 grudnia 2020 r. nie miały miejsca zmiany wysokości kapitału zakładowego zarejestrowanego i liczby akcji. Ponadto, w 2021 r. oraz 2020 r. nie wystąpiły zmiany własności znacznych pakietów akcji KGHM Polska Miedź S.A.
Struktura akcjonariatu Spółki na dzień 31 grudnia 2021 r. i na dzień podpisania niniejszego sprawozdania, ustalona na podstawie zawiadomień otrzymanych przez Spółkę w oparciu o art. 69 Ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, przedstawia się następująco:
|
akcjonariusz |
liczba akcji/liczba głosów |
łączna wartość nominalna akcji (PLN) |
udział w kapitale zakładowym/ ogólnej liczbie głosów |
|
Skarb Państwa |
63 589 900 |
635 899 000 |
31,79% |
|
Nationale-Nederlanden |
10 104 354 |
101 043 540 |
5,05% |
|
Aviva Otwarty Fundusz Emerytalny Aviva Santander |
10 039 684 |
100 396 840 |
5,02% |
|
Pozostali akcjonariusze |
116 266 062 |
1 162 660 620 |
58,14% |
|
Razem |
200 000 000 |
2 000 000 000 |
100,00% |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 8.2.2 Zmiany pozostałych kapitałów w ciągu okresu
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Na
podstawie Ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks Spółek Handlowych Spółka
jest zobowiązana do tworzenia obowiązkowych odpisów z zysku na kapitał zapasowy
w celu pokrycia ewentualnych (przyszłych) lub istniejących strat w wysokości co
najmniej 8% zysku za dany rok, do czasu, gdy wartość kapitału zapasowego
osiągnie poziom co najmniej 1/3 kapitału zakładowego zarejestrowanego. Tak
utworzony kapitał zapasowy nie podlega podziałowi, może być wykorzystany
wyłącznie na pokrycie straty wykazanej w sprawozdaniu finansowym.
Na dzień 31 grudnia 2021 r. kapitał zapasowy z tytułu obowiązkowego odpisu w Spółce wynosił 667 mln PLN, ujęty jest w zyskach zatrzymanych w pozycji kapitał zapasowy tworzony zgodnie z wymogami art. 396 KSH.
Informacje dotyczące wypłaconej dywidendy ujęto w Nocie 12.2.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 8.3 Polityka zarządzania płynnością
Za zarządzanie płynnością finansową w Spółce, realizowaną w oparciu o zatwierdzoną Politykę w tym zakresie, odpowiedzialny jest Zarząd. Podmiotem wspierającym Zarząd jest Komitet Płynności Finansowej.
Podstawowymi zasadami wynikającymi z Polityki Zarządzania Płynnością Finansową są:
· zapewnienie stabilnego i efektywnego finansowania działalności Spółki,
· lokowanie nadwyżek środków pieniężnych w bezpieczne instrumenty finansowe,
· limity dla poszczególnych kategorii inwestycji finansowych,
· limity koncentracji środków dla instytucji finansowych,
· wymagany rating na poziomie inwestycyjnym dla banków, w których lokowane są środki,
· efektywne zarządzanie kapitałem obrotowym.
Realizując proces zarządzania płynnością, Spółka korzysta z narzędzi wspierających jego efektywność. Jednym z instrumentów wykorzystywanych przez Spółkę w zakresie obsługi bieżącej działalności, jest usługa zarządzania środkami pieniężnymi w grupie rachunków - cash pooling lokalny w PLN, USD i EUR oraz międzynarodowy w USD i CAD. Cash pooling ma na celu optymalizację zarządzania posiadanymi środkami pieniężnymi, ograniczenie kosztów odsetkowych, efektywne finansowanie bieżących potrzeb w zakresie finansowania kapitału obrotowego oraz wspieranie krótkoterminowej płynności finansowej w Grupie Kapitałowej.
W 2021 r. Spółka kontynuowała działania zmierzające do zapewnienia długookresowej stabilności finansowej poprzez oparcie struktury finansowania na zdywersyfikowanych i długoterminowych źródłach finansowania. W grudniu 2021 r. Spółka wykorzystała opcję drugiego przedłużenia o 1 rok terminu obowiązywania umowy niezabezpieczonego rewolwingowego kredytu konsorcjalnego w wysokości 1 500 mln USD (6 090 mln PLN) podpisanej w 2019 r. W wyniku decyzji Uczestników Konsorcjum, dostępny limit środków w ramach udzielonego Spółce finansowania w okresie kolejnego wydłużenia, tj. od dnia 20.12.2025 r. do dnia 20.12.2026 r., wyniesie 1 438 mln USD (5 838 mln PLN).
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 8.3.1 Umowne terminy wymagalności dla zobowiązań finansowych
Zobowiązania finansowe - stan na 31 grudnia 2021 r.
*Zobowiązania finansowe z tytułu instrumentów pochodnych stanowią wartość wewnętrzną tych instrumentów bez uwzględniania czynnika dyskontowego
** Zobowiązanie KGHM Polska Miedź S.A. wobec spółek z Grupy Kapitałowej w ramach limitu kredytowego z tytułu cash poolingu
***Inne krótkoterminowe zobowiązania finansowe tytułem zwrotu zdeponowanych środków pieniężnych, wobec wszystkich uczestników cash poolingu wykazujących dodatnie saldo na koniec okresu sprawozdawczego
Zobowiązania finansowe przeterminowane - stan na 31 grudnia 2021 r.
|
Okres przeterminowania |
|||||
|
do 1 m-ca |
powyżej
1 m-ca |
powyżej
3 m-cy |
powyżej 1roku |
Razem |
|
|
Zobowiązania wobec dostawców |
21 |
8 |
7 |
6 |
42 |
Powyższe tabele dotyczące terminów wymagalności nie zawierają gwarancji finansowych, szczegóły dotyczące gwarancji finansowych i terminów ich wymagalności zostały opisane w Nocie 8.6
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Zobowiązania finansowe - stan na 31 grudnia 2020 r.
*Zobowiązania finansowe z tytułu instrumentów pochodnych stanowią wartość wewnętrzną tych instrumentów bez uwzględniania czynnika dyskontowego.
** Zobowiązanie KGHM Polska Miedź S.A. wobec spółek z Grupy Kapitałowej w ramach limitu kredytowego z tytułu cash poolingu
***Inne krótkoterminowe zobowiązania finansowe tytułem zwrotu zdeponowanych środków pieniężnych, wobec wszystkich uczestników cash poolingu wykazujących dodatnie saldo na koniec okresu sprawozdawczego
Zobowiązania finansowe przeterminowane - stan na 31 grudnia 2020 r.
|
Okres przeterminowania |
|||||
|
do 1 m-ca |
powyżej
1 m-ca |
powyżej
3 m-cy |
powyżej 1roku |
Razem |
|
|
Zobowiązania wobec dostawców |
18 |
5 |
7 |
11 |
41 |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 8.4 Zadłużenie
|
Zasady rachunkowości |
|
Zobowiązania z tytułu zadłużenia ujmuje się początkowo w wartości godziwej pomniejszonej (w przypadku zapłaty) lub powiększonej (w przypadku naliczenia) o koszty transakcyjne i wycenia się na dzień kończący okres sprawozdawczy według zamortyzowanego kosztu. Naliczone odsetki odnoszone są do kosztów finansowych, chyba że podlegają kapitalizacji w wartości rzeczowych aktywów trwałych lub wartości niematerialnych. |
Nota 8.4.1 Dług netto
*Wykazane z uwzględnieniem zapłaconej prowizji przygotowawczej w wysokości 13 mln PLN pomniejszającej zobowiązania finansowe z tytułu otrzymanych kredytów;
**Wykazane z uwzględnieniem zapłaconej prowizji przygotowawczej w wysokości 3 mln PLN pomniejszającej zobowiązania finansowe z tytułu otrzymanych kredytów;
***Zobowiązanie KGHM Polska Miedź S.A. wobec spółek z Grupy Kapitałowej w ramach limitu kredytowego w grupie rachunków uczestniczących w systemie cash poolingu
Zadłużenie z tytułu kredytów, pożyczek, dłużnych papierów wartościowych i leasingu w podziale na waluty (w przeliczeniu na PLN) według rodzaju stopy procentowej
|
Stan na 31.12.2021 |
Stan na 31.12.2020 |
|||
|
USD/LIBOR |
(16) |
|
1 296 |
|
|
EUR/EURIBOR* |
60 |
|
44 |
|
|
PLN/WIBOR** |
2 301 |
|
2 240 |
|
|
USD/stałe |
2 996 |
|
3 025 |
|
|
EUR/stałe |
14 |
|
14 |
|
|
PLN /stałe |
567 |
|
496 |
|
|
Razem |
5 922 |
|
7 115 |
*Kwota stanowi zobowiązanie KGHM Polska Miedź S.A. wobec spółek z Grupy Kapitałowej z tytułu cash poolingu w ramach limitu kredytowego w wysokości 60 mln PLN (44 mln PLN w 2020 r.);
**Kwota zawiera zobowiązanie KGHM Polska Miedź S.A. wobec spółek z Grupy Kapitałowej z tytułu cash poolingu w ramach limitu kredytowego w wysokości 300 mln PLN (240 mln PLN w 2020 r.).
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Na dzień 31 grudnia 2021 r. zadłużenie Spółki z tytułu zaciągniętych kredytów, pożyczek, wyemitowanych dłużnych papierów wartościowych, leasingu oraz cash poolingu wyniosło 5 922 mln PLN, tj. 734 mln USD, 2 868 mln PLN oraz 16 mln EUR (na 31 grudnia 2020 zadłużenie wyniosło 7 115 mln PLN, tj. 1 150 mln USD, 2 736 mln PLN oraz 12 mln EUR).
Zobowiązania handlowe przekazane do faktoringu dłużnego są prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako „Zobowiązania wobec dostawców i podobne” i mieszczą się w kategorii „podobne”, gdyż z uwagi na znaczący osąd Zarządu Spółki przedstawiony w nocie 10.3 i 10.4 niniejszego Sprawozdania finansowego, taka prezentacja najlepiej odzwierciedla charakter tych transakcji.
Struktura zadłużenia nie uległa istotnej zmianie w stosunku do 2020 r., co jest zgodne z przyjętą strategią, ukierunkowaną na zapewnienie długookresowej stabilności finansowej, której struktura oparta jest na zdywersyfikowanych i długoterminowych źródłach finansowania. Bieżąca spłata rat kapitałowych zaciągniętych pożyczek, która jest zgodna z harmonogramem, ma wpływ na wzrost zobowiązań krótkoterminowych z tytułu zadłużenia.
Nota 8.4.2 Zmiana długu netto
* Zawarcie i modyfikacja umów leasingowych.
|
|
Inne zmiany |
||||||
|
Kredyty |
2 294 |
( 340) |
107 |
( 183) |
( 18) |
1 860 |
|
|
Pożyczki |
2 686 |
( 292) |
82 |
( 15) |
- |
2 461 |
|
|
Dłużne papiery wartościowe |
2 001 |
( 52) |
51 |
- |
- |
2 000 |
|
|
Leasing |
509 |
( 62) |
26 |
1 |
36 |
510 |
|
|
Zobowiązania z tytułu cash poolingu |
130 |
154 |
- |
- |
- |
284 |
|
|
Razem zadłużenie |
7 620 |
( 592) |
266 |
( 197) |
18 |
7 115 |
|
|
Wolne środki pieniężne i ich ekwiwalenty |
|
489 |
1 631 |
- |
- |
- |
2 120 |
|
Dług netto |
7 131 |
(2 223) |
266 |
( 197) |
18 |
4 995 |
Z istniejącym zadłużeniem wiąże się ryzyko kursowe i ryzyko stopy procentowej. Opis ekspozycji na ryzyka finansowe znajduje się w Nocie 7.5.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Uzgodnienie przepływów środków pieniężnych ujętych w zmianie długu netto do rachunku przepływów pieniężnych
Nota 8.4.3 Szczegółowe informacje dotyczące głównych źródeł zadłużenia zewnętrznego
Na dzień 31 grudnia 2021 r. Spółka posiadała otwarte linie kredytowe, pożyczki inwestycyjne oraz dłużne papiery wartościowe z łącznym saldem dostępnego finansowania w wysokości 14 191 mln PLN, w ramach którego wykorzystano 4 997 mln PLN, (na dzień 31 grudnia 2020 r. Spółka posiadała otwarte linie kredytowe, pożyczki inwestycyjne oraz dłużne papiery wartościowe z łącznym saldem dostępnego finansowania w wysokości 12 793 mln PLN, w ramach którego wykorzystano 6 340 mln PLN).
Poniższe zestawienie prezentuje strukturę źródeł finansowania.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Kredyt na kwotę 1 500 mln USD (6 090 mln PLN), uzyskany na podstawie umowy o finansowanie zawartej z konsorcjum banków w 2019 r. z terminem zapadalności 19 grudnia 2024 r. z opcją przedłużenia na kolejne 2 lata (5+1+1). W 2021 r. Spółka uzyskała od Uczestników Konsorcjum zgodę na wydłużenie terminu umowy o kolejny rok, tj. do dnia 20 grudnia 2026 r. Limit dostępnego finansowania w okresie przedłużenia będzie wynosił 1 438 mln USD (5 838 mln PLN).Środki pozyskane w ramach udzielonego kredytu przeznaczone są na finansowanie ogólnych celów korporacyjnych. Oprocentowanie oparte jest o stawkę LIBOR powiększoną o marżę banku, która uzależniona jest od wskaźnika finansowego dług netto/EBITDA.
Umowa kredytowa nakłada na Spółkę
obowiązek utrzymania kowenantu finansowego oraz kowenantów niefinansowych.
Parametry finansowania są zgodne ze standardowymi warunkami dla tego typu
transakcji. Zgodnie z zapisami umownymi Spółka ma
obowiązek raportowania poziomu kowenantu finansowego na okresy sprawozdawcze,
tj. na dzień 30 czerwca oraz 31 grudnia. Spółka na bieżąco monitoruje ryzyko
przekroczenia poziomów kowenantu finansowego zawartych |
|||
|
|
2021 |
2021 |
2020 |
|
|
Kwota udzielonego finansowania |
Kwota zobowiązania |
Kwota zobowiązania |
|
|
6 090 |
- |
- |
|
Prowizja przygotowawcza |
(14) |
(17) |
|
|
Wartość bilansowa zobowiązania z tytułu kredytu |
(14) |
(17) |
|
|
|
|
|
|
|
Pożyczki inwestycyjne |
|||
|
Pożyczki udzielone przez Europejski Bank
Inwestycyjny na łączną kwotę 3 340 mln PLN. 2. Pożyczka inwestycyjna w wysokości 1 340 mln PLN udzielona przez Europejski Bank Inwestycyjny w grudniu 2017 r. z terminem finansowania 12 lat. W ramach udzielonej pożyczki Spółka zaciągnęła trzy transze z terminami spłaty upływającymi dnia 28 czerwca 2030 r., 23 kwietnia 2031 r. oraz 11 września 2031 r. Termin dostępności niewykorzystanej kwoty pożyczki w wysokości 440 mln PLN, o którą w czerwcu 2021 r. została zwiększona kwota udzielonego Spółce finansowania, upłynie w kwietniu 2023 r. Środki pozyskane w ramach udzielonej pożyczki są przeznaczone na finansowanie realizowanych przez Spółkę projektów o charakterze rozwojowym i odtworzeniowym na różnych etapach ciągu technologicznego. Oprocentowanie transz pożyczki oparte jest o stałą stopę procentową.
Umowy pożyczek nakładają na Spółkę obowiązek utrzymania kowenantu finansowego oraz kowenantów niefinansowych standardowo stosowanych w tego typu umowach. Zgodnie z zapisami umownymi Spółka ma obowiązek raportowania poziomu kowenantu finansowego na okresy sprawozdawcze, tj. na dzień 30 czerwca oraz 31 grudnia. Spółka na bieżąco monitoruje ryzyko przekroczenia poziomów kowenantu finansowego zawartych w umowach pożyczek. Na dzień kończący okres sprawozdawczy, w trakcie roku obrotowego oraz po dniu kończącym okres sprawozdawczy, do dnia publikacji niniejszego Raportu, wartość kowenantu finansowego skutkującego obowiązkiem raportowania na dzień 30 czerwca 2021 r. oraz 31 grudnia 2021 r., spełniała zapisy zawarte w umowach pożyczek. |
|||
|
|
2021 |
2021 |
2020 |
|
|
Kwota udzielonego finansowania |
Kwota zobowiązania |
Kwota zobowiązania |
|
|
3 340 |
2 387 |
2 461 |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Pozostałe kredyty bankowe |
|||
|
Kredyty bankowe na łączną kwotę 2 761 mln PLN służące finansowaniu kapitału obrotowego i wspierające zarządzanie bieżącą płynnością finansową. Spółka posiada linie kredytowe w ramach zawartych umów kredytowych. Są to kredyty obrotowe oraz w rachunku kredytowym z okresami dostępności do 4 lat. Środki finansowe w ramach otwartych linii kredytowych dostępne są w walucie USD, EUR i PLN, oprocentowanie oparte jest na stałej stopie procentowej lub zmiennej stopie procentowej LIBOR, EURIBOR i WIBOR powiększonej o marżę. |
|||
|
|
2021 |
2021 |
2020 |
|
|
Kwota udzielonego finansowania |
Kwota zobowiązania |
Kwota zobowiązania |
|
|
2 761 |
609 |
1 879 |
|
Prowizja przygotowawcza |
(2) |
(2) |
|
|
Wartość bilansowa zobowiązania z tytułu kredytów |
607 |
1 877 |
|
|
|
|
|
|
|
Dłużne papiery wartościowe |
|||
|
Program emisji obligacji na rynku polskim ustanowiony umową emisyjną z dnia 27 maja 2019 r. Emisja o wartości nominalnej 2 000 mln PLN, w ramach której zostały wyemitowane obligacje 5-letnie na kwotę 400 mln PLN z terminem wykupu upływającym 27 czerwca 2024 r. oraz obligacje 10-letnie na kwotę 1 600 mln PLN z terminem wykupu 27 czerwca 2029 r. Wartość nominalna jednej obligacji wynosi 1 000 PLN, cena emisyjna jest równa wartości nominalnej. Oprocentowanie obligacji oparte jest na zmiennej stopie procentowej WIBOR powiększonej o marżę. Środki pozyskane z emisji obligacji przeznaczone są na finansowanie ogólnych celów korporacyjnych. |
|||
|
|
2021 |
2021 |
2020 |
|
|
Wartość nominalna emisji |
Kwota zobowiązania |
Kwota zobowiązania |
|
|
2 000 |
2 001 |
2 000 |
|
|
|
|
|
|
Razem kredyty, pożyczki i dłużne papiery wartościowe |
4 997 |
6 340 |
|
|
Prowizja przygotowawcza pomniejszająca zobowiązanie z tytułu wykorzystania kredytów |
(16) |
(19) |
|
|
Wartość bilansowa zobowiązań z tytułu kredytów, pożyczek i dłużnych papierów wartościowych |
4 981 |
6 321 |
|
Powyższe źródła zapewniają dostępność finansowania zewnętrznego w kwocie 14 191 mln PLN. Pozostałe do wykorzystania środki zabezpieczają potrzeby płynnościowe Spółki oraz Grupy Kapitałowej.
Kredyt konsorcjalny na kwotę 1 500 mln USD (6 090 mln PLN), pożyczki inwestycyjne na kwotę 3 340 mln PLN, jak i pozostałe kredyty bankowe w kwocie 2 761 mln PLN są niezabezpieczone.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 8.5 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
|
Zasady rachunkowości |
|
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty obejmują głównie środki pieniężne na rachunkach bankowych oraz depozyty bankowe o terminie wymagalności do trzech miesięcy od dnia ich założenia (również dla celów sprawozdania z przepływów pieniężnych). Środki pieniężne wycenia się w kwocie nominalnej powiększonej o odsetki z uwzględnieniem odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych (Nota 7.5.2.1). |
W ramach środków pieniężnych na rachunkach bankowych na dzień 31 grudnia 2021 r. Spółka posiadała środki pieniężne w kwocie 7 mln PLN (na 31 grudnia 2020 r. 40 mln PLN), które stanowią środki na wyodrębnionych rachunkach VAT, przeznaczonych do obsługi płatności w ramach mechanizmu podzielonej płatności. Środki te są sukcesywnie przeznaczane na regulowanie płatności zobowiązań z tytułu podatku VAT wobec dostawców.
Nota 8.6 Zobowiązania z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń
Istotnym narzędziem zarządzania płynnością finansową w Grupie są gwarancje i akredytywy.
|
Zasady rachunkowości |
|
Spółka udzieliła gwarancji i poręczeń, które spełniają definicję zobowiązania warunkowego zgodnie z MSR 37 i ujmuje je w zobowiązaniach warunkowych oraz gwarancji, które spełniają definicję gwarancji finansowych zgodnie z MSSF 9, które wycenia i rozpoznaje jako instrumenty finansowe zgodnie z tym standardem. Umowa gwarancji finansowej jest to umowa zobowiązująca jej wystawcę do dokonania określonych płatności rekompensujących posiadaczowi gwarancji stratę, jaką poniesie z powodu niedokonania przez określonego dłużnika płatności w przypadającym terminie, zgodnie z pierwotnymi lub zmienionymi warunkami instrumentu dłużnego. Zobowiązanie z tytułu udzielonej gwarancji finansowej na dzień kończący okres sprawozdawczy ujmuje się w wartości wyższej z dwóch kwot: wartości początkowej wystawionej gwarancji pomniejszonej o kwotę dochodów ujętą w wyniku finansowym z tytułu gwarancji lub kwoty odpisu na oczekiwane straty kredytowe – ustalonej zgodnie z zasadami modelu ogólnego opisanego w zasadach rachunkowości w Nocie 7.5.2. |
|
Ważne oszacowania i założenia |
|
Dla kalkulacji oczekiwanej straty kredytowej Spółka przyjmuje szacunki dla ratingu, parametrów PD oraz LGD analogicznie jak dla udzielonych pożyczek (Nota 6.2). Obliczenie oczekiwanej straty kredytowej następuje w horyzoncie pozostałym do końca życia gwarancji, przy czym jako rating podmiotu stosowany na potrzeby obliczenia parametru PD przyjmuje się rating beneficjenta gwarancji. |
Na dzień 31 grudnia 2021 r. Spółka posiadała zobowiązania z tytułu udzielonych gwarancji i akredytyw na łączną kwotę 1 236 mln PLN. Najistotniejsze pozycje stanowiące zabezpieczenie zobowiązań:
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Sierra Gorda S.C.M. – zabezpieczenie realizacji zawartych umów w kwocie 670 mln PLN:
- 670 mln PLN (165 mln USD) gwarancja korporacyjna (finansowa) zabezpieczająca spłatę kredytu Revolving Credit Facility, okres ważności gwarancji do 09.2024. Wycena bilansowa zobowiązania z tytułu udzielonej gwarancji finansowej ujęta w księgach wynosi 58 mln PLN,*
pozostałych podmiotów:
- 124 mln PLN zabezpieczenie należytego wykonania przez Spółkę przyszłych zobowiązań środowiskowych związanych z obowiązkiem rekultywacji terenu po zakończeniu eksploatacji obiektu „Żelazny Most” (na dzień 31 grudnia 2020 r. w kwocie 175 mln PLN),
- 402 mln PLN (90 mln USD, 12 mln CAD) zabezpieczenie kosztów rekultywacji kopalni Robinson, kopalni Podolsky i projektu Victoria (na dzień 31 grudnia 2020 r. w kwocie 372 mln PLN tj. 90 mln USD, 12 mln CAD),
- 10 mln PLN (3 mln PLN, i 2 mln CAD) zabezpieczenie zobowiązań związanych z należytym wykonaniem zawartych przez KGHM Polska Miedź S.A. oraz Spółki z Grupy Kapitałowej umów (na dzień 31 grudnia 2020 r. w kwocie 21 mln PLN tj. 3 mln PLN, 3 mln USD i 2 mln CAD).
- 30 mln PLN zabezpieczenie zobowiązań zaciągniętych przez Dom Maklerski z tytułu rozliczeń transakcji na rynkach prowadzonych przez Towarową Giełdę Energii S.A
*Spółka, w zakresie gwarancji finansowej udzielonej Sierra Gorda S.C.M., oceniła iż występuje konieczność ujęcia w księgach rachunkowych ww. gwarancji zgodnie z par. 4.2.1 pkt c MSSF 9.
W oparciu o posiadaną wiedzę, na koniec okresu sprawozdawczego Spółka określiła prawdopodobieństwo zapłaty kwot wynikających ze zobowiązań warunkowych dotyczących:
- Sierra Gorda S.C.M. jako niskie,
- pozostałych podmiotów Grupy Kapitałowej jako niskie.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
CZĘŚĆ 9 – Aktywa trwałe i związane z nimi zobowiązania
Nota 9.1 Rzeczowe i niematerialne aktywa górnicze i hutnicze
|
Zasady rachunkowości - aktywa rzeczowe |
|
Najistotniejsze rzeczowe aktywa trwałe Spółki stanowią nieruchomości związane z działalnością górniczą i hutniczą, obejmujące grunty własne, budynki, obiekty inżynierii wodnej i lądowej takie jak: kapitalne wyrobiska górnicze (w tym szyby, studnie, sztolnie, chodniki, komory główne), rurociągi podsadzkowe, odwadniające i przeciwpożarowe, otwory piezometryczne, linie kablowe elektroenergetyczne, sygnalizacyjne i światłowodowe. Do rzeczowych aktywów trwałych górniczych i hutniczych zalicza się również maszyny, urządzenia techniczne, środki transportu i inne ruchome środki trwałe oraz prawa do użytkowania aktywów ujmowane zgodnie z MSSF 16 Leasing, w tym prawo wieczystego użytkowania gruntów. Rzeczowe aktywa trwałe, z wyłączeniem prawa do użytkowania aktywów, wycenia się w cenie nabycia/koszcie wytworzenia pomniejszonych o skumulowaną amortyzację (umorzenie) oraz skumulowane odpisy z tytułu utraty wartości. W wartości początkowej środków trwałych Spółka ujmuje zdyskontowane koszty likwidacji środków trwałych, które będą ponoszone po zakończeniu działalności górniczej oraz innych obiektów, które zgodnie z obowiązującym prawem podlegają likwidacji po zakończeniu działalności. Zasady ujmowania i wyceny kosztów likwidacji przedstawione są w Nocie 9.4. W wartości bilansowej środka trwałego ujmuje się koszty części zamiennych, regularnych, znaczących przeglądów, w tym koszty przeglądów certyfikacyjnych oraz koszty istotnych remontów cyklicznych których przeprowadzenie warunkuje dalszą możliwość użytkowania aktywa. Cenę nabycia/koszt wytworzenia powiększają koszty finansowania zewnętrznego (tj. odsetki. różnice kursowe i prowizje stanowiące korektę kosztu odsetek) zaciągniętego na nabycie lub wytworzenie dostosowywanego składnika rzeczowych aktywów trwałych. Składniki aktywów z tytułu prawa do użytkowania wycenia się początkowo według kosztu, który obejmuje kwotę początkowej wyceny zobowiązania z tytułu leasingu, wszelkie opłaty leasingowe zapłacone w dacie rozpoczęcia leasingu i przed tą datą, pomniejszone o wszelkie otrzymane zachęty leasingowe, wszelkie początkowe koszty bezpośrednie poniesione przez leasingobiorcę oraz szacunek kosztów, które mają zostać poniesione przez leasingobiorcę w związku z demontażem i usunięciem bazowego składnika aktywów lub przeprowadzeniem renowacji miejsca, w którym się znajdował. Prawo wieczystego użytkowania gruntów wyceniane jest w wartości zobowiązania z tytułu prawa wieczystego użytkowania gruntów wycenionego metodą renty wieczystej oraz wszelkich opłat leasingowych zapłaconych w dacie rozpoczęcia lub przed tą datą (w tym płatności za nabycie prawa na rynku). Po początkowym ujęciu składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania, z wyłączeniem prawa wieczystego użytkowania gruntów wycenionego metodą renty wieczystej, wycenia się według kosztu pomniejszonego o skumulowane odpisy amortyzacyjne i skumulowane odpisy z tytułu utraty wartości, skorygowanego o wartość aktualizacji wyceny zobowiązania z tytułu leasingu. Odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych (z wyłączeniem gruntów i prawa wieczystego użytkowania gruntów) Spółka dokonuje, w zależności od wzorca konsumowania korzyści ekonomicznych z danego składnika rzeczowych aktywów trwałych: - metodą amortyzacji liniowej, dla składników, które są wykorzystywane w procesie produkcji w równomiernym stopniu w całym okresie ich użytkowania, oraz - metodą amortyzacji naturalnej (metodą jednostek produkcji), dla składników w odniesieniu do których konsumpcja korzyści ekonomicznych jest bezpośrednio powiązana z ilością wytworzonych jednostek produkcji i produkcja ta nie jest równomierna w całym okresie ich użytkowania. W szczególności dotyczy to maszyn i urządzeń górniczych w blokach gazowo-parowych.
|
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Okresy eksploatacji i tym samym stawki amortyzacyjne środków trwałych funkcjonujących w ciągu technologicznym produkcji miedzi, dostosowane są do planów zakończenia działalności, a w przypadku prawa do użytkowania aktywów do wcześniejszej z dwóch dat – daty zakończenia okresu ekonomicznego użytkowania lub daty końca okresu leasingu, chyba że własność danego składnika zostanie przeniesiona na Spółkę przed końcem okresu leasingu, wtedy stawki amortyzacji dostosowane są do końca okresu szacowanego ekonomicznego użytkowania danego aktywa. Dla poszczególnych grup środków trwałych przyjęto okresy użytkowania, oszacowane na podstawie oczekiwanego życia kopalń i hut w następujących przedziałach:
Dla środków trwałych własnych:
Dla środków trwałych z tytułu prawa do użytkowania:
|
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Spółka dokonuje regularnych przeglądów rzeczowych aktywów trwałych pod kątem adekwatności stosowanych okresów użytkowania do bieżących warunków prowadzenia działalności. Poszczególne istotne części składowe środka trwałego (istotne komponenty), których okres użytkowania różni się od okresu użytkowania całego środka trwałego amortyzowane są odrębnie, przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych odzwierciedlających przewidywany okres ich użytkowania. Aktywa niefinansowe testuje się na utratę wartości, ilekroć jakieś zdarzenia lub zmiany okoliczności wskazują na ryzyko niezrealizowania ich wartości bilansowej. Stratę z tytułu utraty wartości ujmuje się w wysokości kwoty, o jaką wartość bilansowa danego składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne przewyższa jego wartość odzyskiwalną. Dla potrzeb analizy pod kątem utraty wartości aktywa grupuje się na najniższym poziomie, na jakim generują przepływy pieniężne niezależnie od innych aktywów (ośrodki wypracowujące środki pieniężne). Dla celów przeprowadzenia testów na utratę wartości ośrodek wypracowujący środki pieniężne ustala się każdorazowo. Jeżeli przeprowadzony test na utratę wartości wykaże, iż wartość odzyskiwalna (tj. wyższa z dwóch kwot: wartość godziwa pomniejszona o koszty zbycia i wartość użytkowa) danego składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne jest niższa od wartości bilansowej, dokonuje się odpisu z tytułu utraty wartości w wysokości różnicy między wartością odzyskiwalną, a wartością bilansową składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne. Odpis z tytułu utraty wartości alokuje się do poszczególnych aktywów wchodzących w skład ośrodka wypracowującego środki pieniężne proporcjonalnie do udziału wartości bilansowej poszczególnych aktywów w wartości bilansowej całego ośrodka, przy czym w wyniku alokacji odpisu wartość bilansowa składnika aktywów nie może być niższa od najwyższej z trzech kwot: wartości godziwej pomniejszonej o koszty zbycia, wartości użytkowej i zera. |
|
Zasady rachunkowości - aktywa niematerialne |
|
Aktywa niematerialne górnicze i hutnicze obejmują przede wszystkim aktywa z tytułu poszukiwania i oceny zasobów mineralnych.
Aktywa z tytułu poszukiwania i oceny zasobów mineralnych wycenia się w wysokości kosztu pomniejszonego o skumulowane odpisy z tytułu utraty wartości. W koszcie tego aktywa ujmuje się nakłady na: - projekty robót geologicznych, - uzyskanie decyzji środowiskowych, - uzyskanie koncesji i użytkowania górniczego na poszukiwania geologiczne, - realizację robót i prac wiertniczych (wiercenia, badania geofizyczne, hydrogeologiczne, obsługa geologiczna, analityka, geotechnika, itd.), - zakup informacji geologicznych, - wykonanie dokumentacji geologicznej i jej zatwierdzenie, - wykonanie oceny ekonomiczno-technicznej zasobów dla potrzeb decyzji o wnioskowanie o koncesje na eksploatację górniczą, - koszty zużycia urządzeń i sprzętu (rzeczowe aktywa trwałe) służącego do prowadzenia prac poszukiwawczych. Nakłady na aktywa z tytułu poszukiwania i oceny zasobów mineralnych wycenia się w wysokości kosztu pomniejszonego o skumulowane odpisy z tytułu utraty wartości i ujmuje się je jako wartości niematerialne nieoddane do użytkowania. Testy na utratę wartości na pojedynczej jednostce (projekcie) Spółka przeprowadza obowiązkowo z chwilą: - wykazania technicznej wykonalności i komercyjnej zasadności wydobywania zasobów mineralnych, oraz - gdy fakty i okoliczności wskazują, że wartość bilansowa aktywów z tytułu poszukiwania i oceny zasobów mineralnych może przewyższać ich wartość odzyskiwalną. Ewentualne odpisy ujmuje się przed dokonaniem przeklasyfikowania wynikającego z wykazania technicznej wykonalności i ekonomicznej zasadności wydobywania zasobów mineralnych. |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Rzeczowe aktywa trwałe |
Wartości niematerialne |
|||||||
|
Budynki,
budowle |
Urządzenia techniczne, maszyny, środki transportu i inne środki trwałe |
Środki
trwałe |
Aktywa z tytułu poszukiwania i oceny zasobów mineralnych |
Pozostałe |
Razem |
|||
|
Stan na 01.01.2020 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wartość brutto |
11 820 |
13 019 |
4 709 |
320 |
531 |
30 399 |
||
|
Umorzenie |
(5 027) |
(6 411) |
- |
- |
( 83) |
(11 521) |
||
|
Odpisy z tytułu utraty wartości |
( 1) |
( 11) |
( 6) |
( 117) |
- |
( 135) |
||
|
Wartość księgowa netto |
6 792 |
6 597 |
4 703 |
203 |
448 |
18 743 |
||
|
Zmiany w roku 2020 netto |
|
|
|
|
|
|
||
|
Rozliczenie środków trwałych w budowie |
676 |
952 |
(1 628) |
- |
- |
- |
||
|
Zakup |
- |
- |
2 157 |
22 |
18 |
2 197 |
||
|
Leasing - nowe umowy, modyfikacje dotychczasowych umów |
33 |
7 |
- |
- |
- |
40 |
||
|
Wytworzenie we własnym zakresie |
- |
- |
75 |
1 |
- |
76 |
||
|
Zmiana
stanu wysokości rezerwy na koszty likwidacji |
83 |
- |
- |
- |
- |
83 |
||
|
Amortyzacja, z tego: |
( 337) |
( 981) |
- |
- |
( 12) |
(1 330) |
||
|
środki trwałe własne |
( 311) |
( 968) |
- |
- |
( 12) |
(1 291) |
||
|
środki trwałe w leasingu |
( 26) |
( 13) |
- |
- |
- |
( 39) |
||
|
Utworzenie odpisów z tytułu utraty wartości |
- |
- |
( 28) |
- |
( 4) |
( 32) |
||
|
Wykorzystanie odpisów z tytułu utraty wartości |
- |
- |
27 |
- |
- |
27 |
||
|
Inne zmiany |
( 21) |
( 25) |
80 |
- |
( 1) |
33 |
||
|
Stan na 31.12.2020 |
|
|
|
|
|
|
||
|
Wartość brutto |
12 548 |
13 492 |
5 393 |
344 |
547 |
32 324 |
||
|
Umorzenie |
(5 321) |
(6 931) |
- |
- |
( 94) |
(12 346) |
||
|
Odpisy z tytułu utraty wartości |
( 1) |
( 11) |
( 7) |
( 118) |
( 4) |
( 141) |
||
|
Wartość księgowa netto, z tego: |
7 226 |
6 550 |
5 386 |
226 |
449 |
19 837 |
||
|
środki trwałe własne i wartości niematerialne |
6 743 |
6 528 |
5 386 |
226 |
449 |
19 332 |
||
|
środki trwałe w leasingu |
483 |
22 |
- |
- |
- |
505 |
||
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 9.1.1 Rzeczowe aktywa trwałe górnicze i hutnicze – środki trwałe w budowie
Nota 9.1.2 Wydatki związane z aktywami górniczymi i hutniczymi
|
od 01.01.2021 |
|
od
01.01.2020 |
||
|
Zakup |
|
(2 295) |
|
(2 198) |
|
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu nabycia |
54 |
|
( 24) |
|
|
Pozostałe |
( 140) |
|
( 151) |
|
|
Razem |
(2 381) |
|
(2 373) |
Nota 9.2 Pozostałe aktywa rzeczowe i niematerialne
|
Zasady rachunkowości |
||||||||||||||||||
|
Pozostałe rzeczowe aktywa trwałe wycenia się w cenie nabycia/koszcie wytworzenia pomniejszonych o skumulowaną amortyzację (umorzenie) oraz skumulowane odpisy z tytułu utraty wartości. Polityka dotycząca utraty wartości przedstawiona została w Nocie 9.1. Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się metodą liniową.
Dla poszczególnych grup środków trwałych przyjęto okresy użytkowania w następujących przedziałach:
Wartości niematerialne wykazane jako „pozostałe wartości niematerialne” obejmują w szczególności: nabyte prawa majątkowe niezwiązane z działalnością górniczą i oprogramowanie komputerowe. Aktywa te wycenia się w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia pomniejszonych o skumulowane odpisy amortyzacyjne i skumulowane odpisy z tytułu utraty wartości. Odpisów amortyzacyjnych od wartości niematerialnych dokonuje się metodą liniową, przez okres ich przewidywanego użytkowania. Dla głównych grup wartości niematerialnych okres użytkowania wynosi:
|
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Na dzień 31 grudnia 2021 r. i 31 grudnia 2020 r. Spółka nie posiadała zabezpieczeń zobowiązań na majątku.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 9.3 Amortyzacja
Nota 9.4 Rezerwa na koszty likwidacji kopalń i innych obiektów
|
Zasady rachunkowości |
Ważne oszacowania, założenia i osądy |
|
Rezerwa na przyszłe koszty związane z
likwidacją kopalń Wartość rezerwy stanowią zdyskontowane do wartości bieżącej oszacowane koszty przyszłej likwidacji kopalń i innych obiektów technologicznych. Aktualizacji rezerwy dokonuje się dwuetapowo: 1) szacunek kosztów likwidacji kopalń do aktualnej wartości w związku ze zmianą cen przy zastosowaniu wskaźników zmiany cen produkcji budowlano-montażowej publikowanych przez GUS. 2) dyskontowanie kosztów likwidacji do wartości bieżącej przy użyciu realnych stóp dyskontowych skalkulowanych w oparciu o stopy procentowe nominalne oraz wskaźnik inflacji (iloraz stopy nominalnej i wskaźnika inflacji), przy czym: - nominalna stopa procentowa opiera się na rentowności obligacji skarbowych na koniec okresu sprawozdawczego, o terminach zapadalności najbardziej zbliżonych do terminów planowanych wypływów środków finansowych, - stopa inflacji oparta jest na prognozie przyszłej inflacji stosowanej przy kalkulacji zobowiązań na przyszłe świadczenia pracownicze. |
Na koniec okresu sprawozdawczego, przy rentowności obligacji na poziomie +/-3,6% i inflacji +/-7,6% (na koniec okresu porównawczego odpowiednio +/-1,3% i +/-2,6%) Spółka otrzymałaby dla 2021 r. ujemną realną stopę dyskontową i zgodnie z przyjęta polityką rachunkowości na potrzeby wyceny zastosowała realną stopę dyskonta na poziomie 0%. Spółka prognozuje, iż podobnie kształtować się będzie sytuacja w roku 2022, dla którego również przyjęto stopę 0%. Mając na uwadze długoterminowe prognozy inflacyjne oraz cel inflacyjny NBP przyjęto, iż od roku 2023 realna stopa dyskontowa będzie minimalnie dodatnia i dla dyskonta od 2023 roku i w górę przyjęto stopę na poziomie 1,07%. |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Stopy dyskontowe (nominalna i inflacji) ustalane są oddzielnie dla okresów przyszłych, tj. jednego, dwóch i trzech lat oraz łącznie dla okresów od czwartego roku, z zastrzeżeniem, że realna stopa dyskontowa nie może być niższa od 0% (zero %). Zmiana stopy dyskonta lub szacowanego kosztu likwidacji koryguje wartość środka trwałego, którego dotyczy, chyba że przekracza wartość bilansową środka trwałego (wówczas nadwyżka ujmowana jest w pozostałych przychodach operacyjnych). Wzrost rezerwy z tytułu upływu czasu ujmowany jest w kosztach finansowych. |
|
|
|
Stan na 31.12.2021 |
Stan
na |
|||
|
Stan rezerw na początek okresu sprawozdawczego |
1 192 |
1 131 |
|||
|
Nota 9.1 |
Zmiany szacunków odniesione w środki trwałe |
( 333) |
83 |
||
|
Pozostałe |
( 35) |
( 22) |
|||
|
Stan rezerw na koniec okresu sprawozdawczego w tym: |
824 |
1 192 |
|||
|
- rezerwy długoterminowe |
811 |
1 185 |
|||
|
- rezerwy krótkoterminowe |
13 |
7 |
Wpływ zmiany stopy dyskonta na saldo rezerwy na koszty likwidacji kopalń i innych obiektów technologicznych
|
|
Stan na |
|
Stan na |
|
|
wzrost stopy dyskonta o 1 p. p. |
|
(263) |
|
(368) |
Nota 9.5 Aktywowane koszty finansowania zewnętrznego
W okresie od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r. Spółka ujęła w aktywach rzeczowych i niematerialnych 119 mln PLN kosztów finansowania zewnętrznego (w okresie od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. 116 mln PLN).
Stopa kapitalizacji zastosowana przez Spółkę do ustalenia kosztów finansowania zewnętrznego za 2021 r. wyniosła 3,07%. (w 2020 r. 2,61%).
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 9.6 Ujawnienia dotyczące leasingu – Spółka jako leasingobiorca
|
Zasady rachunkowości |
|
Spółka jako leasingobiorca, identyfikuje leasing w umowach dotyczących użytkowania m.in. nieruchomości gruntowych, prawa wieczystego użytkowania gruntów, służebności przesyłu, budynków i budowli oraz urządzeń technicznych i maszyn. Spółka stosuje jednolity model ujęcia księgowego leasingu, który zakłada rozpoznanie przez leasingobiorcę aktywów z tytułu prawa do użytkowania i zobowiązań z tytułu leasingu związanych z wszystkimi umowami leasingowymi, z uwzględnieniem zwolnień. Spółka nie ujmuje aktywów i zobowiązań z tytułu leasingu w odniesieniu do: · leasingów krótkoterminowych - dotyczy umów bez możliwości zakupu składnika aktywów, zawartych na okres krótszy niż 12 miesięcy od momentu rozpoczęcia umowy, w tym umów zawartych na czas nieokreślony z krótkim okresem wypowiedzenia w przypadku których nie występuje rozsądna pewność, iż Spółka nie skorzysta z wypowiedzenia. · leasingów, w których bazowy składnik aktywów ma niską wartość. W przypadku umowy, która jest leasingiem lub zawiera leasing, Spółka ujmuje każdy element leasingowy w ramach umowy jako leasing odrębnie od elementów nieleasingowych. Spółka określa okres leasingu jako obejmujący nieodwoływalny okres umowy leasingu, łącznie z okresami, na które można przedłużyć leasing, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że leasingobiorca skorzysta z tego prawa oraz z okresami, w których można wypowiedzieć leasing, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że leasingobiorca nie skorzysta z tego prawa. Składniki aktywów z tytułu prawa do użytkowania oraz politykę wyceny tych aktywów przedstawia Nota 9.1.
Zobowiązanie z tytułu leasingu Spółka wycenia początkowo w wysokości wartości bieżącej opłat leasingowych pozostających do zapłaty w dacie początkowego ujęcia, które obejmują: stałe opłaty leasingowe, zmienne opłaty leasingowe, które zależą od indeksu lub stawki, kwoty, których zapłaty przez leasingobiorcę oczekuje się w ramach gwarantowanej wartości końcowej, cenę wykonania opcji kupna jeżeli jest rozsądnie pewne, że leasingobiorca wykona opcję oraz kary pieniężne za wypowiedzenie leasingu jeżeli ustalony okres leasingu ustalono zakładając, że leasingobiorca wypowie umowę. Do stałych opłat leasingowych Spółka zalicza również opłaty z tytułu wyłączenia gruntów z produkcji leśnej i rolnej, jeżeli dotyczą nieruchomości gruntowych użytkowanych na podstawie umów stanowiących leasing. Z opłat leasingowych wyłączone są zmienne opłaty ponoszone przez leasingobiorcę na rzecz leasingodawcy za prawo do użytkowania bazowego składnika aktywów w okresie leasingu, które uzależnione są od czynników zewnętrznych, inne niż opłaty zależne od stawki lub indeksu. Po dacie rozpoczęcia leasingu Spółka wycenia wartość bilansową zobowiązania z tytułu leasingu poprzez: - zwiększenie z tytułu odsetek od zobowiązania z tytułu leasingu, - zmniejszenie z tytułu zapłaconych opłat leasingowych, - aktualizację z tytułu ponownej oceny lub modyfikacji umowy leasingu. Zobowiązania z tytułu leasingu zostały zaprezentowane w Nocie 8. Stopa leasingowa - opłaty leasingowe Spółka dyskontuje krańcową stopą procentową leasingobiorcy, ponieważ stopy procentowej umowy leasingu z reguły nie można z łatwością ustalić.
|
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Ważne oszacowania, założenia i osądy |
|
Identyfikacja komponentów nieleasingowych W umowach dotyczących najmu maszyn górniczych, linii technologicznej do produkcji renu oraz najmu magazynu kwasu siarkowego, oprócz elementu leasingowego Spółka zidentyfikowała komponenty nieleasingowe, związane ze świadczeniem usług innych niż wynajem składników aktywów. Do wydzielenia komponentu leasingowego i nieleasingowego Spółka zastosowała osąd, alokując odpowiednio wynagrodzenie z danej umowy na obydwa komponenty na podstawie względnej jednostkowej ceny elementu leasingowego oraz całkowitej jednostkowej ceny elementów nieleasingowych. Szacunek krańcowej stopy procentowej leasingu W celu obliczenia stóp dyskonta na potrzeby MSSF 16 Spółka przyjmuje, że stopa dyskonta powinna odzwierciedlać koszt finansowania, jakie byłoby zaciągnięte na zakup przedmiotu podlegającego leasingowi. Spółka kalkuluje krańcowe stopy procentowe dla poszczególnych zakresów czasowych umów leasingowych w okresach kwartalnych i stopa ta jest wykorzystywana do wyceny zobowiązań leasingowych powstających z umów leasingowych zawartych lub zmodyfikowanych w trakcie danego kwartału. Poziom istotności dla identyfikacji leasingów aktywów o niskiej wartości składnika bazowego wynosi 20 000 zł. |
Spółka na dzień 31 grudnia 2021 r. posiadała umowy leasingowe, które zawierały opcje przedłużenia oraz opcje wypowiedzenia a wartość szacunkowa przyszłych wypływów pieniężnych, na które Spółka jest potencjalnie narażona i które nie są uwzględnione w wycenie zobowiązań z tytułu leasingu wynosiła odpowiednio 9 mln PLN i 46 mln PLN.
Nota 9.7 Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży i związane z nimi zobowiązania
Na dzień 31 grudnia 2021 r. Spółka nie posiadała aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży.
Na dzień 31 grudnia 2020 r. Spółka jako aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży prezentowała udziały w PGE EJ 1 Sp. z o.o. Transakcja sprzedaży udziałów została zrealizowana w I kwartale 2021 r. i w wyniku rozliczenia transakcji Spółka dokonała przeniesienie skumulowanego wyniku do zysków zatrzymanych w wysokości 18 mln PLN.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
CZĘŚĆ 10 – Kapitał obrotowy
Nota 10.1 Zapasy
|
Zasady rachunkowości |
|
Spółka dokonuje wyceny zapasów według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia nie wyższych niż cena sprzedaży pomniejszona o koszty dokończenia produkcji i doprowadzenia sprzedaży do skutku. Ewentualna różnica wartości dotycząca wytworzonych wyrobów, stanowi odpis aktualizujący i jest ujmowana w koszcie wytworzenia sprzedanych produktów. Koszt wytworzenia zapasu wyrobów gotowych, półfabrykatów i produkcji w toku obejmuje koszty bezpośrednio związane z produkcją produktu oraz odpowiednio przypisane zmienne i stałe koszty pośrednie produkcji. Stałe pośrednie koszty produkcji przypisuje się przyjmując normalny poziom wykorzystania zdolności produkcyjnych. Wyceny bilansowej rozchodu składnika zapasów dokonuje się według średniej ważonej ceny nabycia oraz średnioważonego rzeczywistego kosztu wytworzenia. Jako zapasy Spółka klasyfikuje również awaryjne części zamienne, które nie spełniają kryteriów ujmowania jako rzeczowe aktywa trwałe zgodnie z MSR 16 par. 7 oraz zgodnie z zasadami kapitalizacji istotnych części składowych przyjętych w zasadach rachunkowości Spółki, w których określono wartościowy próg na poziomie co najmniej 300 tys. PLN, dla których to części zamiennych przeprowadza się analizę pod kątem spełnienia kryteriów kapitalizacji z MSR 16. W związku z powyższym, jako zapas ujmowane są w szczególności awaryjne części zamienne, których wartość jest nieistotna bądź nie podlegają one wymianom w regularnych odstępach czasu, lub które, po ich zamontowaniu, w związku z awarią części zamiennej w składniku rzeczowych aktywów trwałych, nie przyczynią się do uzyskania większych korzyści ekonomicznych z dalszego użytkowania tego składnika, od tych które były założone w momencie początkowego ujęcia składnika i oddania do użytkowania. Koszty takich awaryjnych części zamiennych, jako koszty bieżącego utrzymania aktywów, ujmowane są w wyniku w momencie ich zużycia. |
|
Stan
na |
Stan
na |
|||
|
Materiały |
1 124 |
841 |
||
|
Półprodukty i produkty w toku |
3 260 |
2 216 |
||
|
Wyroby gotowe |
965 |
460 |
||
|
Towary |
87 |
38 |
||
|
Razem wartość netto zapasów |
5 436 |
3 555 |
Odpisy aktualizujące wartość zapasów w okresie obrotowym
Terminy realizacji zapasów
|
Stan
na |
Stan
na |
|||
|
O okresie dłuższym niż 12 miesięcy od zakończenia okresu sprawozdawczego |
80 |
94 |
||
|
O okresie do 12 miesięcy od zakończenia okresu sprawozdawczego |
5 356 |
3 461 |
Na wartość zapasów z terminem realizacji powyżej 12 miesięcy składają się głównie zapasy awaryjne materiałów i części zamiennych dla utrzymania ciągłości produkcji, a także pakiety części zamiennych w ramach zobowiązań kontraktowych oraz produkt gotowy ren o wartości na 31 grudnia 2021 r. 30 mln PLN (na 31 grudnia 2020 r. 66 mln PLN). Ze względu na załamanie się rynku renu po roku 2011 drastycznie spadł popyt na ten produkt ze strony największych odbiorców i okres, w którym zapas renu w Spółce zostanie zbyty uległ wydłużeniu, przy zachowaniu swoich właściwości użytkowych. Zgodnie z planami sprzedaży renu, jego zapas powinien sukcesywnie zmniejszać się w kolejnych latach.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 10.2 Należności od odbiorców
|
Zasady rachunkowości |
|
Należności od odbiorców ujmuje się początkowo w cenie transakcyjnej chyba, że należność zawiera istotny komponent finansowy podlegający wydzieleniu, na skutek czego należność jest początkowo ujmowana w wartości godziwej. Po początkowym ujęciu należności wycenia się w następujący sposób: - należności nieprzekazywane do faktoringu pełnego i nieoparte o formułę cenową M+: w wysokości zamortyzowanego kosztu z uwzględnieniem odpisów z tytułu oczekiwanej straty kredytowej (przy czym należności od odbiorców z datą zapadalności poniżej 12 miesięcy od dnia powstania nie podlegają dyskontowaniu), - należności przekazywane do faktoringu pełnego: wg wartości godziwej przez wynik finansowy, gdzie wartość godziwa ustalana jest w wysokości ich wartości bilansowej pomniejszonej o koszty wynagrodzenia faktora, na które składają się m.in. koszty odsetkowe i koszty przejęcia ryzyka. Ze względu na krótki termin pomiędzy przekazaniem należności do faktora a jej zapłatą oraz niskie ryzyko kredytowe kontrahenta (faktora) wartość godziwa należności nie uwzględnia korekty o wpływ tych czynników. Należności przekazywane do faktoringu pełnego są wyznaczane do kategorii aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy obowiązkowo, ponieważ zostały zakwalifikowane do modelu biznesowego, w ramach którego przepływy są realizowane wyłącznie w drodze sprzedaży aktywów finansowych. - należności oparte o formułę cenową M+: wg wartości godziwej przez wynik finansowy, gdzie wartość godziwa stanowi wartość nominalną (tj. po cenie z faktury sprzedaży) skorygowaną o wpływ ryzyka rynkowego i kredytowego. Korekta z tytułu ryzyka rynkowego jest obliczana jako różnica pomiędzy aktualną ceną rynkową dla danego okresu kwotowania z przyszłości (dla okresu, w którym nastąpi ostateczne ustalenie ceny rozliczenia) a ceną, po jakiej należność została ujęta w księgach rachunkowych (przemnożona przez wolumen sprzedaży). Korekta z tytułu ryzyka kredytowego jest obliczana w sposób analogiczny do kalkulacji oczekiwanej straty kredytowej dla należności handlowych wycenianych wg zamortyzowanego kosztu. Należności oparte o formułę cenową M+ są wyznaczane do kategorii aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy obowiązkowo, ponieważ należności te nie zdają testu SPPI (tj, testu umownych przepływów pieniężnych) ze względu występujący w nich element zmiany ceny po dniu początkowego ujęcia należności. Należności wyceniane w wartości godziwej mogą podlegać wycenie zarówno z tytułu stosowanej formuły cenowej M+ jak i z tytułu przekazania do faktoringu. Wycen tych dokonuje się niezależnie od siebie. Skutek obydwu wycen ujmuje się w wyniku finansowym w pozostałych przychodach/(kosztach) operacyjnych. |
Spółka narażona jest na ryzyko kredytowe oraz ryzyko walutowe związane z należnościami od odbiorców. Zarządzanie ryzykiem kredytowym oraz ocenę jakości kredytowej należności przedstawiono w Nocie 7.5.2.3 Informacje na temat ryzyka walutowego przedstawiono w Nocie 7.5.1.3.
Poniższa tabela przedstawia wartość bilansową należności od odbiorców oraz kwotę oczekiwanej straty kredytowej:
Nota 10.3 Zobowiązania wobec dostawców i podobne
|
Zasady rachunkowości |
|
Zobowiązania wobec dostawców i podobne ujmuje się początkowo w wartości godziwej pomniejszonej o koszty transakcyjne i wycenia się na dzień kończący okres sprawozdawczy w wartości zamortyzowanego kosztu. Naliczone odsetki z tytułu dokonania spłaty zobowiązań w terminie późniejszym, w szczególności przekazanych do faktoringu dłużnego, ujmowane są w wyniku okresu w pozycji koszty finansowe. |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Ważne oszacowania, założenia i osądy |
|
Zobowiązania wobec dostawców i podobne prezentowane w Sprawozdaniu z sytuacji finansowej zawierają również zobowiązania handlowe przekazane do faktoringu dłużnego, które mieszczą się w kategorii „podobne”. W momencie przekazania zobowiązania do faktoringu dłużnego Spółka ujmuje zobowiązanie wobec faktora, który w związku z dokonaniem subrogacji ustawowej wierzytelności, z prawnego punktu widzenia przejmuje prawa i obowiązki charakterystyczne dla wierzytelności handlowych. Faktoring dłużny nie jest bezpośrednio uregulowany w MSSF i w związku z niejednoznacznym charakterem niezbędne było dokonanie przez Spółkę istotnego osądu w zakresie prezentacji sald oddanych do faktoringu w Sprawozdaniu z sytuacji finansowej oraz prezentacji transakcji w Sprawozdaniu z przepływów pieniężnych. W ocenie Spółki, na ustalenie ww. prezentacji salda zobowiązań handlowych przekazanych do faktoringu dłużnego jako „Zobowiązania wobec dostawców i podobne” (przypisania do kategorii „podobne”) razem z pozostałymi zobowiązaniami handlowymi, a nie jako zobowiązania z tytułu zadłużenia, kluczowy wpływ miały poniższe aspekty: - z prawnego punktu widzenia w momencie objęcia zobowiązania faktoringiem dłużnym w drodze subrogacji następuje przeniesienie praw i obowiązków wynikających z zobowiązań, a nie ich wygaśnięcie i ustanowienie nowych praw i obowiązków wobec faktora - nie są ustanawiane dodatkowe gwarancje związane z faktoringiem dłużnym oraz nie ma miejsca zmiana warunków handlowych dotyczących niewywiązania się z warunków umowy i anulowania umowy, - celem programu jest nie tylko poprawa płynności Spółki, ale również wsparcie dostawców w pozyskaniu korzystniejszego finansowania, w celu budowania długotrwałych relacji biznesowych, - ustalone terminy płatności, jak również wzorzec
płatności (w tym dotyczący odsetek i dyskonta) nie ulegają zmianie - koszty związane z faktoringiem dłużnym są ponoszone zarówno przez Spółkę jak i dostawców. Spółka ponosi koszt odsetkowy wynikający ze spłaty zobowiązania w wydłużonym terminie, podczas gdy dostawcy ponoszą koszt dyskonta w związku z wcześniejszym (tj. przed upływem terminu podstawowego wynoszącego standardowo 60 dni) otrzymaniem płatności od faktora, - Spółka wraz z poszczególnymi dostawcami na mocy zawartych porozumień ustala, które konkretnie faktury będą przekazywane do faktoringu dłużnego i jaki będzie termin wcześniejszej spłaty dostawcy przez faktora. Ponadto, Spółka zidentyfikowała charakterystyki,
które wskazują na charakter faktoringu dłużnego jako zobowiązania - faktorem jest bank i w momencie dokonania subrogacji przez faktora zmienia się strona, która jest wierzycielem, - w celu pozyskania korzystniejszych warunków umowa faktoringowa była negocjowana z faktorem przez Spółkę, a nie bezpośrednio przez dostawców, - termin faktycznej spłaty zobowiązań wobec dostawców objętych faktoringiem dłużnym jest dłuższy (i wynosi do 180 dni) od terminu spłaty zobowiązań wobec pozostałych dostawców, których zobowiązania nie są oddawane do faktoringu (i standardowo termin ten wynosi 60 dni), - główne koszty faktoringu dłużnego są ponoszone przez
Spółkę, a obciążenie dostawców występuje wyłącznie
|
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
W grudniu 2020 Komitet ds. Interpretacji Standardów Komitet) opublikował stanowisko w sprawie prezentacji transakcji faktoringu dłużnego w sprawozdaniu z sytuacji finansowej oraz sprawozdaniu z przepływów pieniężnych. W stanowisku stwierdzono, że obecne standardy dają wystarczające podstawy do ustalenia właściwej prezentacji transakcji związanych z faktoringiem dłużnym w sprawozdaniu finansowym, jak również do ustalenia wymaganych dodatkowych ujawnień. Spółka przeanalizowała zawarte w stanowisku Komitetu podsumowanie kluczowych wymogów związanych z analizowanym zagadnieniem i zdaniem Spółki, aspekty wskazane przez Komitet nie wpływają na wnioski z oceny przeprowadzonej przez KGHM Polska Miedź S.A. w 2019 roku tj. w roku, w którym transakcje faktoringu dłużnego zostały po raz pierwszy ujęte w sprawozdaniu finansowym Spółki. Komitet, rekomendując właściwą prezentację zobowiązań podlegających faktoringowi dłużnemu wskazał na te same kwestie, które zostały przeanalizowane i ujawnione przez Spółkę powyżej, w ramach ważnych osądów. W szczególności, w kontekście obszarów analizy wskazanych przez Komitet, Spółka potwierdza, że: -przekazanie zobowiązań do faktoringu dłużnego nie wymagało ustanowienia żadnych dodatkowych zabezpieczeń na rzecz faktora-banku, ani też nie są ustanawiane dodatkowe gwarancje związane z faktoringiem dłużnym. Ponadto nie ma również miejsca zmiana warunków handlowych dotyczących niewywiązania się z warunków umowy i anulowania umowy, -mając na uwadze powyższe, jak również uwzględniając ustalone oprocentowanie i dyskonto oraz termin wydłużonej spłaty, przepływy pieniężne związane z zobowiązaniem przekazanym do faktoringu dłużnego nie zmienią się o więcej niż 10%; tym samym nie zostaje spełnione kryterium zaprzestania ujmowania zobowiązań jakim jest tzw. test 10%, a także nie zostają spełnione pozostałe kryteria zaprzestania ujmowania zobowiązań z MSSF 9, -ustalone terminy płatności, jak również wzorzec płatności (w tym dotyczący odsetek i dyskonta) nie ulegają zmianie w stosunku do zobowiązań handlowych wobec danego dostawcy, które nie są objęte faktoringiem dłużnym, - zobowiązania przekazane do faktoringu dłużnego stanowią część kapitału obrotowego wykorzystywanego przez jednostkę w normalnym cyklu operacyjnym jednostki.
Spółka wskazuje, że termin faktycznej spłaty zobowiązań wobec dostawców objętych umowami faktoringu dłużnego jest dłuższy (do 180 dni) od terminu spłaty zobowiązań wobec pozostałych dostawców, których zobowiązania nie są oddawane do faktoringu, który standardowo wynosi 60 dni, co może świadczyć na rzecz zmiany charakteru tych zobowiązań z handlowego na dłużny. Jednakże cecha ta została oceniona przez Spółkę za niewystarczającą, aby uznać, że w momencie przekazania zobowiązania handlowego do faktoringu dłużnego nastąpiła całkowita zmiana charakteru zobowiązania. Poza powyższym kryterium, żadne inne warunki zobowiązań objętych faktoringiem dłużnym nie różnią się od warunków pozostałych zobowiązań handlowych.
Tym samym, ocena Spółki co do charakteru zobowiązań handlowych przekazanych do faktoringu dłużnego i ich prezentacji, dokonana w świetle stanowiska Komitetu pozostaje niezmieniona, co oznacza, że zobowiązania handlowe przekazane do faktoringu dłużnego Spółka prezentuje w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji „Zobowiązania wobec dostawców i podobne”, uwzględniając je w kategorii „podobne”. |
|
Stan
na |
Stan
na |
|||
|
Zobowiązania długoterminowe wobec dostawców |
187 |
162 |
||
|
Zobowiązania krótkoterminowe wobec dostawców |
2 558 |
2 070 |
||
|
Zobowiązania podobne - faktoring dłużny |
55 |
1 264 |
||
|
Zobowiązania wobec dostawców i podobne |
2 800 |
3 496 |
||
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
W 2021 r. łączny ustalony limit zaangażowania faktorów wynosił 1 500 mln PLN. W 2020 r. Spółka zawarła drugą umowę na świadczenie usług faktoringu dłużnego, który został wdrożony w roku 2019 w celu umożliwienia dostawcom szybszego otrzymania spłaty wierzytelności w ramach standardowego procesu zakupowego realizowanego przez Spółkę, przy jednoczesnym wydłużeniu terminu spłaty przez Spółkę zobowiązań wobec faktora. W bieżącym roku do faktorów przekazano zobowiązania w łącznej kwocie 988 mln PLN (przeliczenie EUR i USD wg kursu z dnia 31.12.2021 r.) a stan zobowiązań handlowych objętych faktoringiem dłużnym na dzień 31 grudnia 2021 r. wyniósł 55 mln PLN (w roku zakończonym 31 grudnia 2020 r. do faktora przekazano zobowiązania w kwocie 2 495 mln PLN a stan zobowiązań handlowych objętych faktoringiem dłużnym na dzień 31 grudnia 2020 r. wyniósł 1 264 mln PLN); w bieżącym roku dokonane zostały płatności na rzecz faktorów w kwocie 2 187 mln PLN (w roku zakończonym 31 grudnia 2020 r. wynosiły 1 842 mln PLN). Koszty odsetkowe naliczone i poniesione na rzecz faktora w 2021 r. wyniosły 9 mln PLN (w roku zakończonym 31 grudnia 2020 roku naliczone i poniesione koszty odsetkowe wyniosły 12 mln PLN).
Terminy spłaty wierzytelności z tytułu faktoringu dłużnego nie przekraczają 12 miesięcy, w związku z czym zobowiązania objęte faktoringiem dłużnym w całości prezentowane są jako krótkoterminowe.
W pozycji zobowiązań wobec dostawców i podobnych zawarte zostały zobowiązania z tytułu zakupu, budowy środków trwałych i wartości niematerialnych wynoszące na 31 grudnia 2021 r. w części długoterminowej 186 mln PLN, a w części krótkoterminowej 910 mln PLN (na 31 grudnia 2020 r. odpowiednio 162 mln PLN i 790 mln PLN).
Spółka narażona jest na ryzyko walutowe wynikające z zobowiązań wobec dostawców i podobnych oraz ryzyko płynności. Informacje na temat ryzyka walutowego przedstawiono w Nocie 7.5.1.3 oraz ryzyka płynności w Nocie 8.3.
Wartość godziwa zobowiązań wobec dostawców i podobnych zbliżona jest do ich wartości bilansowej.
Nota 10.4 Zmiana stanu kapitału obrotowego
|
Zasady rachunkowości |
|
Przepływy pieniężne z tytułu odsetek od transakcji faktoringu dłużnego prezentowane są w ramach przepływów z działalności finansowej. Kwoty faktycznych spłat wierzytelności podstawowej oddanej do faktoringu dłużnego wobec faktora prezentowane są w ramach przepływów z działalności operacyjnej. Dodatkowo Spółka w ramach zmiany stanu kapitału obrotowego w Sprawozdaniu z przepływów pieniężnych wykazuje w odrębnej linii „Zmianę stanu zobowiązań handlowych oddanych do faktoringu”, dla celów jasnej i przejrzystej prezentacji. |
|
Ważne oszacowania, założenia i osądy |
|
Ponieważ praktyka rynkowa w zakresie prezentacji transakcji faktoringu dłużnego w Sprawozdaniu z przepływów pieniężnych nie jest jednolita konieczne było dokonanie przez Zarząd osądu w tym obszarze. W przypadku tych transakcji Spółka musiała dokonać oceny, czy wydatki związane z płatnościami dokonanymi na rzecz faktora powinny być zaklasyfikowane do przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej czy też do przepływów z działalności finansowej w ramach Sprawozdania z przepływów pieniężnych. Zgodnie z MSR7.11 jednostka powinna prezentować przepływy pieniężne z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej w sposób najbardziej odpowiedni dla rodzaju prowadzonej działalności, gdyż informacja ta dostarcza użytkownikom sprawozdań finansowych dane pozwalające na dokonanie oceny wpływu tychże działalności na sytuację finansową jednostki oraz na kwotę środków pieniężnych i ich ekwiwalentów. W związku z powyższym w ocenie Spółki: - prezentacja spłaty kwoty wierzytelności podstawowej w ramach faktoringu dłużnego w przepływach z działalności operacyjnej jest zgodna z celem poszczególnych elementów transakcji i spójna z prezentacją tych transakcji w Sprawozdaniu z sytuacji finansowej. W przypadku dokonania subrogacji ustawowej wierzytelności przez faktora z prawnego punktu widzenia przejmuje on prawa i obowiązki charakterystyczne dla wierzytelności handlowych. Jedynie przepływy wynikające ze spłaty kwot wierzytelności podstawowych, pochodzących z zobowiązań z tytułu zakupu, budowy środków trwałych i wartości niematerialnych prezentowane są w ramach działalności inwestycyjnej, (dalsze informacje przedstawiono w Nocie 10.3), - natomiast aspekt finansowy związany z transakcją faktoringu jest wskazany w prezentacji odsetek w ramach działalności finansowej. Jest to spójne z ujmowaniem tych odsetek w kosztach finansowych w Sprawozdaniu z wyniku zgodnie z przyjętą przez Spółkę polityką rachunkowości prezentacji kosztów odsetek od faktoringu dłużnego w działalności finansowej.
W grudniu 2020 Komitet ds. Interpretacji Standardów (Komitet) opublikował stanowisko w sprawie prezentacji transakcji faktoringu dłużnego w sprawozdaniu z sytuacji finansowej oraz sprawozdaniu z przepływów pieniężnych. Komitet w swoim stanowisku podkreślił, że głównym problemem decyzyjnym w przypadku prezentacji transakcji faktoringu dłużnego w rachunku przepływów pieniężnych zgodnie z MSR 7 jest ustalenie, czy przepływy pieniężne powinny być prezentowane w ramach działalności operacyjnej czy finansowej. Zdaniem Komitetu, decyzja co do kwalifikacji przepływów pieniężnych wynikających z transakcji faktoringu dłużnego może wynikać z uprzednio ustalonej kwalifikacji odnośnych zobowiązań w sprawozdaniu z sytuacji finansowej. Jeśli jednostka uzna, że zobowiązanie przekazane do faktoringu dłużnego stanowi zobowiązanie wobec dostawców i podobne, czyli w ten sposób zadeklaruje je jako część kapitału obrotowego wykorzystywanego w podstawowej działalności jednostki generującej przychody, to jednostka powinna zaprezentować wypływy z tytułu zapłaty za te zobowiązania jako powstające z działalności operacyjnej w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych. W przeciwnym razie, przepływy te należałoby ujmować w ramach działalności finansowej. Konsekwentnie i spójnie z dokonaną przez Spółkę oceną charakteru zobowiązań handlowych przekazanych do faktoringu dłużnego i sposobu ich prezentacji w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako ”zobowiązania wobec dostawców i podobne” (informacje przedstawiono w nocie 10.3), osąd Spółki co do sposobu prezentacji przyjętego dla tych transakcji w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych za 2021 rok pozostaje niezmieniony i jest zgodny z podejściem opisanym powyżej. |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
CZĘŚĆ 11 – Świadczenia pracownicze
|
Zasady rachunkowości |
|
Spółka zobowiązana jest do wypłaty określonych świadczeń po okresie zatrudnienia (świadczeń emerytalnych z tytułu jednorazowych odpraw emerytalno-rentowych, odpraw pośmiertnych, ekwiwalentu węglowego) oraz innych długoterminowych świadczeń (w postaci nagród jubileuszowych), zgodnie z Zakładowym Układem Zbiorowym Pracy. Wysokość zobowiązań z tytułu obu rodzajów świadczeń szacowana jest na dzień kończący okres sprawozdawczy przez niezależnego aktuariusza metodą prognozowanych świadczeń jednostkowych. Wartość bieżącą zobowiązania z tytułu określonych świadczeń ustala się poprzez zdyskontowanie szacowanych przyszłych wypływów pieniężnych przy zastosowaniu stóp procentowych obligacji skarbowych wyrażonych w walucie przyszłej wypłaty świadczeń, o terminach zapadalności zbliżonych do terminów regulowania odnośnych zobowiązań. Zyski i straty aktuarialne z wyceny określonych świadczeń po okresie zatrudnienia ujmuje się w pozostałych całkowitych dochodach w okresie, w którym powstały. Zyski i straty aktuarialne z wyceny pozostałych świadczeń (świadczenia z tytułu nagród jubileuszowych) ujmowane są w wyniku finansowym. |
|
Ważne oszacowania i założenia |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zobowiązanie bilansowe z tytułu przyszłych świadczeń pracowniczych równe jest wartości bieżącej zobowiązania z tytułu określonych świadczeń. Wysokość zobowiązania zależy od wielu czynników, które są wykorzystywane jako założenia w metodzie aktuarialnej. Wszelkie zmiany założeń mają wpływ na wartość bilansową zobowiązania. Jednym z podstawowych założeń dla ustalenia wysokości zobowiązania jest stopa procentowa. Na dzień kończący okres sprawozdawczy w oparciu o opinię niezależnego aktuariusza przyjmuje się odpowiednią stopę dyskonta dla Spółki, przy użyciu której ustala się wartość bieżącą szacowanych przyszłych wypływów pieniężnych z tytułu tych świadczeń. Przy ustalaniu stopy dyskontowej dla okresu sprawozdawczego aktuariusz ekstrapoluje wzdłuż krzywej rentowności bieżące stopy procentowe obligacji skarbowych wyrażonych w walucie przyszłej wypłaty świadczeń, aby uzyskać stopę dyskontową umożliwiającą dyskontowanie płatności o terminie realizacji dłuższym niż termin wykupu obligacji. Pozostałe założenia makroekonomiczne wykorzystywane dla wyceny zobowiązań z tytułu przyszłych świadczeń pracowniczych, takie jak stopa inflacji czy najniższe wynagrodzenie, oparte są na obecnych warunkach rynkowych. Założenia przyjęte do wyceny na 31 grudnia 2021 r. zostały przedstawione w Nocie 11.2.
Wpływ zmian wskaźników na saldo zobowiązań
|
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 11.1 Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
Koszty świadczeń pracowniczych
Nota 11.2 Zmiana stanu zobowiązań z tytułu programów przyszłych świadczeń pracowniczych
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
2021 |
2020 |
2019 |
2018 |
2017 |
||
|
Wartość bieżąca zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych |
2 170 |
2 848 |
2 492 |
2 376 |
1 990 |
Główne założenia aktuarialne przyjęte dla celów wyceny na 31 grudnia 2021 r.:
Główne założenia aktuarialne przyjęte dla celów wyceny na 31 grudnia 2020 r.:
Zmiana wartości zysków/strat aktuarialnych spowodowana jest zmianą założeń w zakresie wzrostu stopy dyskonta oraz wzrostu cen węgla i przewidywanych przyszłych wzrostów wynagrodzeń.
Do aktualizacji zobowiązań na koniec bieżącego okresu przyjęto parametry na podstawie dostępnych prognoz inflacji, analizy wskaźników cen węgla i najniższego wynagrodzenia oraz przewidywanej rentowności długoterminowych obligacji skarbowych.
Podział zysków / strat aktuarialnych na dzień 31 grudnia 2021 r. w stosunku do założeń przyjętych na 31 grudnia 2020 r.
|
( 700) |
||
|
Zmiana założeń demograficznych |
( 101) |
|
|
Pozostałe zmiany |
105 |
|
|
Razem (zyski) / straty aktuarialne |
( 696) |
Podział zysków / strat aktuarialnych na dzień 31 grudnia 2020 r. w stosunku do założeń przyjętych na 31 grudnia 2019 r.
|
296 |
||
|
Zmiana założeń demograficznych |
- |
|
|
Pozostałe zmiany |
55 |
|
|
Razem (zyski) / straty aktuarialne |
351 |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Profil zapadalności zobowiązań z tytułu przyszłych świadczeń pracowniczych
|
Ogółem zobowiązania |
nagrody jubileuszowe |
odprawy emerytalno - rentowe |
ekwiwalent węglowy |
odprawy pośmiertne |
||
|
2022 |
129 |
42 |
30 |
55 |
2 |
|
|
2023 |
169 |
39 |
63 |
66 |
1 |
|
|
2024 |
109 |
29 |
15 |
64 |
1 |
|
|
2025 |
107 |
30 |
15 |
60 |
2 |
|
|
2026 |
106 |
28 |
19 |
57 |
2 |
|
|
Pozostałe lata |
1 550 |
250 |
227 |
1 052 |
21 |
|
|
Wartość zobowiązań w
sprawozdaniu |
2 170 |
418 |
369 |
1 354 |
29 |
Profil zapadalności zobowiązań z tytułu przyszłych świadczeń pracowniczych
|
Ogółem zobowiązania |
nagrody jubileuszowe |
odprawy emerytalno - rentowe |
ekwiwalent węglowy |
odprawy pośmiertne |
||
|
2021 |
124 |
36 |
32 |
55 |
1 |
|
|
2022 |
158 |
34 |
60 |
63 |
1 |
|
|
2023 |
105 |
27 |
14 |
62 |
2 |
|
|
2024 |
104 |
27 |
15 |
61 |
1 |
|
|
2025 |
103 |
28 |
14 |
60 |
1 |
|
|
Pozostałe lata |
2 254 |
293 |
273 |
1 664 |
24 |
|
|
Wartość zobowiązań w sprawozdaniu z sytuacji finansowej na 31 grudnia 2020 |
2 848 |
445 |
408 |
1 965 |
30 |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
CZĘŚĆ 12 – Inne noty
Nota 12.1 Transakcje z podmiotami powiązanymi
Zasady rachunkowości oraz ważne oszacowania i założenia zaprezentowane w Nocie 10 mają zastosowanie do transakcji przeprowadzanych z podmiotami powiązanymi.
|
Przychody operacyjne od podmiotów powiązanych |
od
01.01.2021 |
od 01.01.2020 |
||
|
Od podmiotów zależnych |
1 736 |
724 |
||
|
Od pozostałych podmiotów powiązanych |
61 |
34 |
||
|
Razem |
1 797 |
758 |
Wpływ od jednostek zależnych z tytułu dywidend w 2021 r. wyniósł 37 mln PLN (w okresie porównawczym 20 mln PLN).
Skarb Państwa stanowi podmiot kontrolujący KGHM Polska Miedź S.A. na najwyższym szczeblu. Spółka korzysta ze zwolnienia z ujawniania szczegółowego zakresu informacji na temat transakcji z rządem oraz jednostkami, nad którymi ten rząd sprawuje kontrolę lub współkontrolę lub ma na nie znaczący wpływ (MSR 24.25).
Zgodnie z zakresem MSR 24.26 Spółka zrealizowała następujące transakcje z rządem oraz jednostkami, nad którymi ten rząd sprawuje kontrolę lub współkontrolę wyróżniające się ze względu na istotę i kwotę:
· z tytułu umowy o ustanowienie użytkowania górniczego w celu wydobycia kopalin oraz poszukiwania i rozpoznania kopalin – saldo zobowiązań na dzień 31 grudnia 2021 r. w wysokości 228 mln PLN (na dzień 31 grudnia 2020 r. 202 mln PLN), w tym opłaty z tytułu użytkowania górniczego w celu wydobycia kopalin rozpoznane w kosztach w wysokości 30 mln PLN (na dzień 31 grudnia 2020 r. 30 mln PLN),
· z tytułu umowy o świadczenie usług w zakresie faktoringu dłużnego ze spółką PEKAO FAKTORING SP. Z O.O., - zobowiązanie w wysokości 28 mln PLN, koszty z tytułu odsetek w wysokości 6 mln PLN (na dzień 31 grudnia 2020 r., zobowiązanie w wysokości 974 mln PLN oraz koszty z tytułu odsetek za 2020 r. w wysokości 12 mln PLN),
· banki powiązane ze Skarbem Państwa realizowały na rzecz Spółki następujące transakcje i operacje gospodarcze: wymiany walut spot, lokowania środków pieniężnych, cash poolingu, udzielania kredytów, gwarancji oraz akredytyw (w tym akredytyw dokumentowych), obsługi inkasa dokumentowego, prowadzenia rachunków bankowych, obsługi funduszy celowych oraz zawierania transakcji na walutowym rynku terminowym.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Poza wyżej wskazanymi transakcjami zawartymi przez Spółkę z rządem oraz jednostkami, nad którymi ten rząd sprawuje kontrolę lub współkontrolę lub ma na nie znaczący wpływ, które były znaczące ze względu na istotę i kwotę, wystąpiły także transakcje wynikające z nadzwyczajnych poleceń administracyjnych opartych o art. 11 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020, poz. 374 ze zm.), w roku 2021 dotyczące sprzedaży wybudowanych i wyposażonych szpitali o wartości 17 mln PLN natomiast w roku 2020 dotyczące sprzedaży środków ochrony indywidualnej o wartości 193 mln). Na dzień 31.12.2021 r. nie wystąpiło saldo należności z tytułu tych transakcji (na dzień 31 grudnia 2020 r. 2 mln PLN).
Spółki Skarbu Państwa mogą nabywać obligacje emitowane przez KGHM Polska Miedź S.A.
Pozostałe transakcje zawarte przez Spółkę z rządem oraz jednostkami, nad którymi ten rząd sprawuje kontrolę lub współkontrolę lub ma na nie znaczący wpływ, wchodziły w zakres normalnych, codziennych operacji gospodarczych. Transakcje te dotyczyły:
· zakupu produktów na potrzeby bieżącej działalności operacyjnej. Obroty z tytułu tych transakcji w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. wyniosły 1 687 mln PLN (od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 r. 902 mln PLN), nierozliczone salda zobowiązań z tytułu tych transakcji na dzień 31 grudnia 2021 r. wyniosły 161 mln PLN (na dzień 31 grudnia 2020 r. 166 mln PLN),
· sprzedaży do Spółek Skarbu Państwa. Obroty z tej sprzedaży w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. wyniosły 174 mln PLN (od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 r. 82 mln PLN), nierozliczone salda należności z tytułu tych transakcji na dzień 31 grudnia 2021 r. wyniosły 9 mln PLN (na dzień 31 grudnia 2020 r. 8 mln PLN).
Nota 12.2 Dywidendy wypłacone
Zgodnie z Uchwałą Nr 7/2021 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia KGHM Polska Miedź S.A. z dnia 7 czerwca 2021 r. w sprawie podziału zysku za rok zakończony 31 grudnia 2020 r., w kwocie 1 779 mln PLN postanowiono, że zysk zostaje podzielony w następujący sposób: na dywidendę dla akcjonariuszy w wysokości 300 mln PLN co stanowi 1,50 PLN na jedną akcję oraz 1 479 mln PLN na kapitał zapasowy Spółki utworzony na podstawie art. 396 § 1 Kodeksu spółek handlowych.
Zgodnie z Uchwałą Nr 7/2020 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia KGHM Polska Miedź S.A. z dnia 19 czerwca 2020 r. w sprawie podziału zysku za rok zakończony 31 grudnia 2019 r., w kwocie 1 264 mln PLN, przekazano w całości wypracowany zysk na kapitał zapasowy Spółki, w tym w kwocie 7 mln PLN na kapitał zapasowy utworzony na podstawie art. 396 § 1 Kodeksu spółek handlowych.
Wszystkie akcje Spółki są akcjami zwykłymi.
Na dzień publikacji nie została podjęta decyzja o wypłacie dywidendy i podziale zysku za rok 2021.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 12.3 Pozostałe aktywa
|
Zasady rachunkowości |
|
Należności niestanowiące aktywów finansowych ujmuje się początkowo w wartości nominalnej i wycenia na dzień kończący okres sprawozdawczy w kwocie wymaganej zapłaty. Zasady rachunkowości dotyczące aktywów finansowych zostały opisane w Nocie 7. |
Nota 12.4 Pozostałe zobowiązania
|
Zasady rachunkowości |
|
Pozostałe zobowiązania finansowe ujmuje się początkowo w wartości godziwej pomniejszonej o koszty transakcyjne i wycenia się na dzień kończący okres sprawozdawczy w wartości zamortyzowanego kosztu. |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 12.5 Aktywa, zobowiązania nieujęte w sprawozdaniu z sytuacji finansowej
Wartości pozycji aktywów, zobowiązań warunkowych oraz innych zobowiązań nieujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej ustalone zostały na podstawie szacunków.
Nota 12.6 Umowne zobowiązania inwestycyjne związane z aktywami rzeczowymi i niematerialnymi
Umowne zobowiązania inwestycyjne zaciągnięte w okresie sprawozdawczym, ale nieujęte jeszcze w sprawozdaniu z sytuacji finansowej miały następującą wartość (stan na 31 grudnia danego roku):
|
Stan
na |
Stan
na |
|||
|
Umowne zobowiązania z tytułu nabycia: |
|
|
||
|
rzeczowych aktywów trwałych |
2 025 |
1 673 |
||
|
wartości niematerialnych |
28 |
38 |
||
|
Umowne zobowiązania inwestycyjne, razem: |
2 053 |
1 711 |
Nota 12.7 Struktura zatrudnienia
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 12.8 Pozostałe korekty w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych
|
Zasady rachunkowości |
|
W sprawozdaniu z przepływów pieniężnych w ramach przepływów z działalności operacyjnej Spółka prezentuje należności z tytułu cash poolingu oraz pozostałe zobowiązania z tytułu rozliczeń w ramach umów cash poolingu w pozycji „zmiana stanu pozostałych należności i zobowiązań”. Należności z tytułu cash poolingu stanowią należności od spółek Grupy, które na dzień kończący okres sprawozdawczy zadłużyły się w ramach umowy cash poolingu. Pozostałe zobowiązania z tytułu rozliczeń w ramach umów cash poolingu stanowią zobowiązania Spółki wobec uczestników systemu cash poolingu do zwrotu po dniu kończącym okres sprawozdawczy przekazanych przez nich środków pieniężnych, których Spółka nie wykorzystała na własne potrzeby. W ramach przepływów z działalności finansowej Spółka prezentuje wpływy i wydatki z tytułu cash poolingu które reprezentują zadłużenie Spółki wobec uczestników systemu cash poolingu tj. środki pieniężne, które Spółka wykorzystuje na własne potrzeby. |
|
Ważne oszacowania, założenia i osądy |
|
System cash poolingu został wdrożony w Grupie Kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A. dla aktywnego zarządzania bieżącymi niedoborami i nadwyżkami środków pieniężnych na rachunkach bankowych spółek uczestniczących w systemie w celu możliwie najbardziej efektywnego zarządzania posiadanymi środkami pieniężnymi oraz limitami zadłużenia wykazującymi się dużą zmiennością i płynnością. Z tego względu KGHM Polska Miedź S.A., która jako uczestnik systemu pełni również rolę koordynatora w tym systemie, nie traktuje tej działalności jako działalność inwestycyjna nastawiona na inwestowanie wolnych środków i generowanie zysków, a wyłącznie nakierowanej na udzielenie wsparcia spółkom Grupy w zarządzaniu ich bieżącymi niedoborami i nadwyżkami. |
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 12.9 Wynagrodzenie członków kluczowego personelu kierowniczego
od 01.01.2021 do 31.12.2021 |
||||||
Wynagrodzenie
członków Zarządu
|
Okres pełnienia funkcji |
Wynagrodzenia w okresie pełnienia funkcji członka Zarządu |
Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy |
Łączne dochody |
||
Członkowie Zarządu pełniący funkcję na 31 grudnia 2021 |
||||||
|
Marcin Chludziński |
01.01-31.12 |
2 220 |
- |
2 220 |
||
|
Adam Bugajczuk |
01.01-31.12 |
1 886 |
- |
1 886 |
||
|
Paweł Gruza |
01.01-31.12 |
1 881 |
- |
1 881 |
||
|
Andrzej Kensbok |
16.04-31.12 |
698 |
- |
698 |
||
|
Marek Pietrzak |
26.10-31.12 |
177 |
- |
177 |
||
|
Dariusz Świderski |
15.05-31.12 |
603 |
- |
603 |
||
|
Członkowie Zarządu nie pełniący funkcji na 31 grudnia 2021 |
||||||
|
Katarzyna Kreczmańska-Gigol |
01.01-15.04 |
1 193 |
475 |
1 668 |
||
|
Radosław Stach |
01.01-15.04 |
1 189 |
41 |
1 230 |
||
|
RAZEM |
|
9 847 |
516 |
10 363 |
||
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 12.10 Wynagrodzenie podmiotu badającego sprawozdanie finansowe i podmiotów z nim powiązanych
w tys. PLN
Badanie sprawozdania finansowego KGHM Polska Miedź S.A. za rok 2020 i 2021 przeprowadziła Spółka PricewaterhouseCoopers Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Audyt Sp.k. (PwC).
Nota 12.11 Ujawnienia informacji Spółki z zakresu działalności regulowanej ustawą Prawo energetyczne
Nota 12.11.1 Wprowadzenie
Zgodnie z art. 44 ustawy Prawo energetyczne, Spółka zobowiązana jest do sporządzania informacji z prowadzonej działalności regulowanej w oparciu o dane z ksiąg rachunkowych Spółki. Zakres informacji dotyczący działalności regulowanej zgodnie z art. 44 ww. ustawy obejmuje działalność gospodarczą Spółki w zakresie:
· dystrybucji energii elektrycznej,
· dystrybucji paliwa gazowego,
· obrotu paliwem gazowym.
Nota 12.11.2 Opis działalności regulowanej
KGHM Polska Miedź S.A. prowadzi następujące rodzaje działalności energetycznej:
- Dystrybucja energii elektrycznej - działalność polegająca na dystrybucji energii elektrycznej, wykorzystywanej na potrzeby odbiorców prowadzących działalność gospodarczą,
- Obrót paliwem gazowym - działalność polegająca na obrocie gazem ziemnym zaazotowanym na potrzeby odbiorców prowadzących działalność gospodarczą,
- Dystrybucja paliwa gazowego - działalność polegająca na dystrybucji gazu ziemnego zaazotowanego prowadzona sieciami zlokalizowanymi na terenie gmin Legnica i Głogów na potrzeby odbiorców prowadzących działalność gospodarczą.
Nota 12.11.3 Podstawowe zasady rachunkowości regulacyjnej
Rachunkowość regulacyjna jest to szczególny, w stosunku do rachunkowości prowadzonej na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, rodzaj rachunkowości prowadzonej przez przedsiębiorcę w odniesieniu do jego działalności regulowanej obejmującej działalność energetyczną.
W uzupełnieniu opisanej w sprawozdaniu finansowym polityki rachunkowości stanowiącej podstawę prowadzenia ksiąg rachunkowych i sporządzania sprawozdania finansowego Spółki, dla celów prowadzenia rachunkowości regulacyjnej, KGHM Polska Miedź stosuje następujące zasady rachunkowości:
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Zasada przyczynowości
Wyodrębnienie składników przychodów i kosztów dokonywane jest zgodnie z przeznaczeniem i wykorzystaniem składników aktywów na potrzeby określonego rodzaju działalności lub określonej usługi, z zasadą przyczyny powstawania składników przychodów i kosztów w ramach określonej działalności oraz zasadą spójności pomiędzy ujęciem według rodzajów działalności składników przychodów i kosztów, wynikającą z faktu, że składniki te odzwierciedlają różne aspekty tych samych zdarzeń.
Zasada obiektywności i niedyskryminacji
Przypisanie aktywów oraz zobowiązań i kapitału własnego, przychodów i kosztów jest obiektywne i niezamierzone do osiągania korzyści ani ponoszenia strat.
Zasada stałości i porównywalności
Metody i zasady służące sporządzaniu sprawozdania z prowadzenia rachunkowości regulacyjnej stosowane są w sposób ciągły. Niniejsze sprawozdanie sporządzono przy zastosowaniu tych samych zasad dla okresu bieżącego i porównawczego.
Zasada przejrzystości i spójności
Używane metody sporządzania sprawozdania z prowadzenia rachunkowości regulacyjnej są przejrzyste i spójne z metodami i zasadami stosowanymi w innych kalkulacjach sporządzanych dla celów regulacyjnych oraz z metodami i zasadami sporządzania sprawozdań finansowych.
Zasada materialności ujęcia (zasada wykonalności)
Spółka dopuszcza stosowanie określonych uproszczeń w wycenie, ujmowaniu i przyporządkowaniu składników aktywów, zobowiązań, kapitału własnego oraz przychodów i kosztów, jeżeli nie zniekształca to istotnie obrazu sytuacji majątkowej i sytuacji finansowej wyrażanego w sprawozdaniu finansowym z działalności regulowanej.
Nota 12.11.4 Szczegółowe zasady polityki regulacyjnej – metody i zasady alokacji aktywów, zobowiązań i kapitału własnego oraz kosztów i przychodów
Spółka sporządza informacje finansowe z działalności regulowanej, poprzez nałożenie struktury rodzajów działalności regulowanej na rzeczywistą strukturę organizacyjną Spółki. Spółka stosuje w sposób ciągły różne metody alokacji przychodów i kosztów, aktywów i zobowiązań do poszczególnych rodzajów działalności regulowanej. W ramach dostępnych możliwości zastosowane zostały następujące metody:
- metoda szczegółowej identyfikacji – stosowana jeżeli możliwa jest szczegółowa identyfikacja wartości, np. przychodów, w odniesieniu do danego rodzaju działalności,
- metoda bezpośredniej alokacji (np. koszt zakupu paliw wytwórczych) - metoda stosowana, jeżeli występuje bezpośrednia przyczynowo - skutkowa relacja między wykorzystanym zasobem, a obiektem kosztów,
- metoda pośredniej alokacji w oparciu o ustalony klucz podziału, stosowana np. do przyporządkowania kosztów w sytuacji, gdy nie ma bezpośredniej relacji przyczynowo - skutkowej między wykorzystanym zasobem, a obiektem kosztów i występuje konieczność zastosowania do ich przyporządkowania nośnika kosztów (klucza podziałowego), umożliwiającego powiązanie obiektów z kosztem. Do najczęściej stosowanych kluczy podziału należą:
· klucz przychodowy – kluczem podziałowym jest wartość przychodów,
· klucz produkcyjny – kluczem podziałowym są jednostki produkcji,
· klucz mocowy – podstawą rozliczenia kosztów pośrednich jest zainstalowana moc maszyn i urządzeń,
· klucz kosztowy – kluczem podziałowym jest wartość kosztów,
· klucze mieszane, łączące elementy kilku kluczy,
· inne klucze, odpowiednie dla konkretnego przypadku.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Aktywa
W sprawozdaniu z sytuacji finansowej KGHM Polska Miedź S.A. dla okresu bieżącego i dla okresu porównawczego, rozpoznano następujące pozycje aktywów dotyczące działalności regulowanej:
Aktywa trwałe:
1. Środki trwałe,
2. Środki trwałe w budowie,
Aktywa obrotowe:
1. Należności od odbiorców
Pozostałe pozycje aktywów sprawozdania z sytuacji finansowej Spółki zostały zaalokowane do działalności pozostałej ze względu na brak powiązania tych pozycji z działalnością regulowaną lub ze względu na nieistotny udział tych pozycji w działalności regulowanej.
Środki trwałe
Identyfikacja i przypisanie poszczególnych składników środków trwałych do działalności regulowanej ma miejsce w momencie przyjęcia składnika majątku trwałego do eksploatacji. Na podstawie klucza zużycia nośników energetycznych, stanowiącego ilościowy udział w sprzedaży nośnika energetycznego w stosunku do całego wolumenu nabycia nośnika pomniejszonego o straty, ustala się procentowy współczynnik udziału wartości bilansowej środków trwałych służących działalności energetycznej.
|
Wskaźnik udziału = |
Ilość sprzedanego na zewnątrz czynnika energetycznego za okres sprawozdawczy x 100% |
|
Całkowita ilość zakupionego czynnika energetycznego za okres sprawozdawczy - straty |
Środki trwałe w budowie
Alokacji środków trwałych w budowie do działalności regulowanej dokonuje się w drodze szczegółowej identyfikacji nakładów na środki trwałe w budowie związanych z działalnością regulowaną, w oparciu o analizę zapisów księgowych. Pozostałą wartość nakładów na środki trwałe w budowie przypisuje się do działalności pozostałej Spółki.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego z tytułu pozostałych ujemnych różnic przejściowych, Spółka przypisuje w całości do działalności pozostałej ze względu na ich niematerialny udział w działalności regulowanej.
Należności od odbiorców
Przypisania należności do poszczególnych rodzajów działalności regulowanej dokonuje się na podstawie szczegółowej identyfikacji przychodów ze sprzedaży z poszczególnych rodzajów działalności regulowanej w drodze przeprowadzanych analiz zapisów księgowych nierozliczonych faktur sprzedaży. Pozostałą wartość należności z tytułu dostaw i usług przypisuje się do działalności pozostałej. Pozostałe należności (tj. inne niż z tytułu dostaw i usług) Spółka alokuje w całości do działalności pozostałej ze względu na niematerialny udział w działalności regulowanej.
Zobowiązania i kapitał własny
Kapitał własny
Zobowiązania
I. Zobowiązania długoterminowe:
1. Zobowiązania z tytułu podatku odroczonego,
2. Zobowiązania z tytułu przyszłych świadczeń pracowniczych.
II. Zobowiązania krótkoterminowe:
1. Zobowiązania z tytułu przyszłych świadczeń pracowniczych.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Pozostałe pozycje zobowiązań ze względu na ich niematerialny udział w działalności regulowanej Spółka w całości przypisuje do działalności pozostałej.
Kapitał własny
Spółka przypisuje wartość kapitału własnego do działalności regulowanej jako pozycję bilansującą wartość aktywów i zobowiązań.
Zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego
W ramach działalności regulowanej zidentyfikowano zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego w odniesieniu do dodatnich różnic przejściowych, powstających pomiędzy wartością bilansową i podatkową umorzenia składników rzeczowego majątku trwałego i wartości niematerialnych.
Alokacja zobowiązań z tytułu odroczonego podatku dochodowego z tytułu umorzenia rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych, odpowiednio do działalności regulowanych, następuje poprzez wykorzystanie wskaźników ustalonych dla rzeczowego majątku trwałego/wartości niematerialnych. Zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego od pozostałych różnic dodatnich, Spółka w całości przypisuje do pozostałej działalności.
Zobowiązania długoterminowe i krótkoterminowe z tytułu przyszłych świadczeń pracowniczych
Saldo zobowiązań z tytułu przyszłych świadczeń pracowniczych alokowane jest do poszczególnych rodzajów działalności regulowanej metodą alokacji pośredniej poprzez wykorzystanie klucza przychodowego.
Przychody ze sprzedaży
W wyniku analizy tytułów przychodów ze sprzedaży pod kątem ich alokacji do wyodrębnionych rodzajów działalności regulowanej Spółka zidentyfikowała następujące grupy operacji spełniających warunki:
· przychody ze sprzedaży energii elektrycznej – dystrybucja,
· przychody ze sprzedaży gazu zaazotowanego – dystrybucja,
· przychody ze sprzedaży gazu zaazotowanego – obrót.
Alokacja przychodów ze sprzedaży do wyodrębnionych rodzajów działalności regulowanej dokonywana jest metodą szczegółowej identyfikacji.
W wyniku analizy szczegółowej tytułów kosztów pod kątem ich alokacji do wyodrębnionych działalności regulowanych zidentyfikowano następujące rodzaje kosztów operacyjnych:
· koszty usługi dystrybucji energii elektrycznej, dystrybucji paliwa gazowego,
· wartość sprzedanego towaru z tytułu obrotu paliwem gazowym,
· koszty ogólnego zarządu przypadające na sprzedaną energię.
Alokacji kosztów podstawowej działalności operacyjnej do wyodrębnionych rodzajów działalności regulowanej dokonuje się z wykorzystaniem prowadzonego przez Spółkę rachunku kosztów rzeczywistych.
Wartość podatku dochodowego w sprawozdaniu z wyniku dla poszczególnych rodzajów działalności regulowanej, ustala się jako iloczyn wyniku finansowego i efektywnej stawki podatkowej. Wartość bieżącego podatku dochodowego pomniejsza / powiększa podatek odroczony naliczony od różnic pomiędzy wartością bilansową i podatkową właściwych aktywów działalności regulowanej.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Sprawozdanie z sytuacji finansowej zgodnie z art. 44 ustawy Prawo energetyczne
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Ogółem Spółka |
Działalność podstawowa |
Działalność
energetyczna |
Energia elektryczna |
Gaz |
||||
|
Stan na 31.12.2020 |
Dystrybucja |
Obrót |
Dystrybucja |
|||||
|
AKTYWA |
||||||||
|
Rzeczowe aktywa trwałe |
19 264 |
19 141* |
123* |
121* |
- |
2 |
||
|
Wartości niematerialne |
740 |
740 |
- |
- |
- |
- |
||
|
Pozostałe aktywa trwałe |
12 363 |
12 363 |
- |
- |
- |
- |
||
|
Aktywa trwałe |
32 367 |
32 244* |
123* |
121* |
- |
2 |
||
|
|
||||||||
|
Zapasy |
3 555 |
3 555 |
- |
- |
- |
- |
||
|
Należności od odbiorców |
351 |
341 |
10 |
6 |
3 |
1 |
||
|
Pozostałe aktywa obrotowe |
3 069 |
3 069 |
- |
- |
- |
- |
||
|
Aktywa obrotowe |
6 975 |
6 965 |
10 |
6 |
3 |
1 |
||
|
RAZEM AKTYWA |
39 342 |
39 209* |
133* |
127* |
3 |
3 |
||
|
ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁ WŁASNY |
|
|
|
|
|
|
||
|
Kapitał własny |
20 726 |
20 605* |
121* |
115* |
3 |
3 |
||
|
|
||||||||
|
Zobowiązania z
tytułu odroczonego |
81 |
73 |
8 |
8 |
- |
- |
||
|
Zobowiązania z
tytułu |
2 724 |
2 720 |
4 |
4 |
- |
- |
||
|
Rezerwy na koszty
likwidacji kopalń |
1 185 |
1 185 |
- |
- |
- |
- |
||
|
Pozostałe
zobowiązania |
7 697 |
7 697 |
- |
- |
- |
- |
||
|
Zobowiązania długoterminowe |
11 687 |
11 675 |
12 |
12 |
- |
- |
||
|
|
||||||||
|
Zobowiązania z
tytułu świadczeń |
1 042 |
1 042 |
- |
- |
- |
- |
||
|
Pozostałe
zobowiązania |
5 887 |
5 887 |
- |
- |
- |
- |
||
|
Zobowiązania krótkoterminowe |
6 929 |
6 929 |
- |
- |
- |
- |
||
|
RAZEM ZOBOWIĄZANIA |
18 616 |
18 604 |
12 |
12 |
- |
- |
||
|
RAZEM ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁ WŁASNY |
39 342 |
39 209 |
133 |
127 |
3 |
3 |
||
* W wyniku rewizji stosowanego przez Spółkę podejścia w zakresie gromadzenia i rozliczania kosztów stałych i zmiennych dotyczących prowadzonej działalności pomocniczej, w tym koncesjonowanej działalności energetycznej związanej z dystrybucją energii elektrycznej, nastąpiła zmiana podejścia w zakresie klasyfikacji wykorzystywanego majątku w ramach prowadzonej koncesjonowanej działalności w zakresie dystrybucji energii elektrycznej. Zmiana prezentowanych danych w porównaniu do danych publikowanych w Raporcie Rocznym KGHM Polska Miedź S.A. za rok 2020 - Nota 12.11 Ujawnienia dot. informacji Spółki z zakresu działalności regulowanej ustawą Prawo energetyczne.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
|
Ogółem Spółka |
Działalność podstawowa |
Działalność
energetyczna |
Energia elektryczna |
Gaz |
||||
|
Stan na 31.12.2020 |
Dystrybucja |
Obrót |
Dystrybucja |
|||||
|
AKTYWA – rzeczowe aktywa trwałe |
||||||||
|
Było: |
19 264 |
19 119 |
145 |
143 |
- |
2 |
||
|
Jest: |
19 264 |
19 141 |
123 |
121 |
- |
2 |
||
Sprawozdanie z wyniku zgodnie z art. 44 ustawy Prawo energetyczne
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 12.12 Informacja o wpływie COVID-19 na funkcjonowanie Spółki
Najistotniejszymi kategoriami ryzyka związanymi z pandemią COVID-19 wpływającymi na funkcjonowanie Spółki są:
· podwyższona absencja wśród pracowników głównego ciągu technologicznego w wyniku kolejnych fal zakażenia wirusem SARS CoV-2,
· ewentualne zaburzenia w łańcuchu dostaw materiałów i usług oraz ograniczenia logistyczne, zwłaszcza w transporcie międzynarodowym,
· możliwe ograniczenia na niektórych rynkach zbytu, spadek popytu oraz optymalizacja zapasów surowców i produktów gotowych u kontrahentów,
· potencjalne nadzwyczajne zmiany przepisów prawa,
· zmienność notowań miedzi i srebra na rynkach metali,
· zmienność notowań molibdenu,
· zmienność kursu walutowego USD/PLN,
· zmienność kosztów produkcji miedzi elektrolitycznej, w tym w szczególności z tytułu podatku od wydobycia niektórych kopalin, zmiany wartości zużytych obcych materiałów miedzionośnych oraz wahań cen nośników energii i energii elektrycznej,
· skutki realizowanej polityki zabezpieczeń,
· ogólna niepewność na rynkach finansowych oraz skutki gospodarcze kryzysu związanego z pandemią COVID-19.
Ocena kluczowych kategorii ryzyka, na które ma wpływ pandemia koronawirusa, została poddana szczegółowej analizie poprzez bieżący monitoring wybranych informacji z obszaru produkcji, sprzedaży, łańcucha dostaw, zarządzania personelem i finansów, w celu wsparcia procesu weryfikacji aktualnej sytuacji finansowej i operacyjnej KGHM Polska Miedź S.A. W konsekwencji spośród wymienionych zagrożeń żadne z nich nie miały znacząco negatywnego wpływu na funkcjonowanie Spółki i ostatecznie nie zanotowano istotnych odchyleń w realizacji założeń budżetowych KGHM Polska Miedź S.A. na 2021 r., z wyjątkiem inwestycji Spółki (Fundusz KGHM VII FIZAN), w której portfelu znajdują się spółki działające w branży uzdrowiskowo-hotelarskiej.
Wpływ na rynek metali
Z punktu widzenia Spółki istotnym skutkiem pandemii koronawirusa jest jej wpływ na ryzyko rynkowe związane z wahaniami cen metali oraz indeksów giełdowych w roku 2021. Kurs akcji Spółki na koniec 2021 r. spadł o 24% w stosunku do notowań z końca 2020 r. oraz spadł o 26% w stosunku do notowań z końca I półrocza 2021 r. i na zamknięciu sesji w dniu 30 grudnia 2021 r. wyniósł 139,40 PLN. W tych samym okresach indeksy WIG i WIG20 wzrosły odpowiednio o 22% i 14% (w stosunku do końca 2020 r.) oraz wzrosły o 5% i 2% (w stosunku do końca I półrocza 2021 r.). W konsekwencji zmiany cen akcji kapitalizacja Spółki obniżyła się z 36,60 mld PLN na koniec 2020 r. do 27,88 mld PLN na koniec 2021 r., co oznaczało poziom o 7% powyżej wartości aktywów netto.
W roku 2021 sytuacja na rynkach metali była stabilna, czego odzwierciedleniem jest cena miedzi 9 692 USD/t na dzień 31 grudnia 2021, co oznacza wzrost o 3% w stosunku do 30 czerwca 2021 r. oraz wzrost o 25% w porównaniu do kursu na koniec roku 2020.
Wpływ na działalność uzdrowiskową inwestycji kapitałowych Spółki
Pandemia COVID-19 miała najistotniejszy wpływ na świadczenie usług hotelarskich i uzdrowiskowych realizowane przez spółkę zależną KGHM Polska Miedź S.A tj. KGHM VII FIZAN, w której portfelu znajdują się spółki: Uzdrowiska Kłodzkie S.A. - Grupa PGU, Uzdrowisko Połczyn Grupa PGU S.A., Uzdrowisko Cieplice Sp. z o.o. - Grupa PGU, Uzdrowisko Świeradów - Czerniawa Sp. z o.o. – Grupa PGU, INTERFERIE S.A. i Interferie Medical SPA Sp. z o.o. Brak możliwości prowadzenia w pełnej swobodzie działalności gospodarczej w I połowie 2021 r. skutkował osiągnięciem niskich przychodów, co przełożyło się również na stratę na sprzedaży. Spółki uzdrowiskowe i hotelarskie uzyskały w instytucjach finansujących wyłączenia od obowiązku kalkulacji wskaźnika DSCR na cały rok 2021. Zobowiązania finansowe wobec kredytodawców i leasingodawców są regulowane na bieżąco.
Spółki uzdrowiskowe i hotelarskie KGHM Polska Miedź S.A. uzyskały z Polskiego Funduszu Rozwoju finansowanie w ramach Tarczy Antykryzysowej 1.0 dla dużych przedsiębiorstw oraz Tarczy Antykryzysowej 2.0 dla sektora MMŚP. Wartość środków otrzymanych z wyżej wymienionych programów wyniosła w I kwartale 2021 r. 13,3 mln PLN (łącznie 2020 r. i I kwartał 2021 – 18,75 mln PLN). W III kwartale 2021 r., po spełnieniu regulaminowych wymagań, część środków uzyskanych w ramach tarczy finansowej 1.0 dla dużych firm została decyzją PFR umorzona (łączna kwota umorzenia wyniosła 6,5 mln zł). Spółki, które otrzymały finansowanie z tarczy dla sektora MMŚP, złożyły w IV kwartale 2021 r. wnioski dotyczące umorzenia części otrzymanych pomocy (na łączną kwotę 9,2 mln zł). Aktualnie Spółki oczekują na decyzje w sprawie rozliczenia uzyskanych subwencji. Dodatkowo, spółki które przystąpiły do programu Tarczy Antykryzysowej 1.0 dla dużych przedsiębiorstw złożyły końcem września 2021 r. wnioski o przystąpienie do Tarczy Finansowej w ramach programu 2.0 dla dużych przedsiębiorstw. Aktualnie przeprowadzana jest analiza finansowo-prawna przez dedykowane zespoły ze strony PFR. Łączna wnioskowana kwota pożyczek płynnościowych wynosi 18,7 mln zł.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
W zakresie prowadzonej sprzedaży, spółki uzdrowiskowe wprowadziły w I kwartale 2021 r. ofertę pobytów po-covidowych w sprzedaży komercyjnej. W kwietniu NFZ ogłosił również program leczenia post-covidowego dla osób borykających się z powikłaniami po-covidowymi, które oferowane jest w wybranych ośrodkach spółek uzdrowiskowych Grupy KGHM.
W II kwartale 2021 r. następowało znoszenie restrykcji oraz stopniowy powrót do prowadzenia działalności, świadczenia usług i generowania przychodów – wszystkie obiekty wznowiły działalność operacyjną. Przy zachowaniu reżimu sanitarnego oraz ustawowych restrykcji w zakresie dopuszczalnej frekwencji w obiektach hotelarskich, spółki wróciły do pełnej realizacji usług komercyjnych i leczniczych. Okres wakacji przyniósł spodziewane odbicie zarówno w działalności hotelarskiej, jak i uzdrowiskowej – spółki wykorzystały sezon wakacji i wysoki popyt wewnętrzny na usługi wypoczynkowe i wypoczynkowo-lecznicze osiągając historycznie najlepsze wyniki. W dłuższej perspektywie, istotnym czynnikiem normującym sytuację w branży hotelarskiej i uzdrowiskowej będzie postępująca akcja szczepień.
Działania zapobiegawcze w Spółce
W KGHM Polska Miedź S.A. dzięki podjęciu szeregu działań zapobiegawczych, jak na przykład: utrzymywanie reżimu sanitarnego, monitorowanie stanu zdrowia oraz testowanie pracowników, nie zanotowano przestojów produkcyjnych, których bezpośrednim powodem byłaby pandemia. W związku z tym produkcja miedzi nie odbiegała od zaplanowanej na początku roku 2021.
W obszarze sprzedaży większość odbiorców wciąż nie odczuwa w chwili obecnej silnie negatywnego wpływu pandemii na swoją działalność, dzięki czemu zobowiązania z tytułu sprzedaży wobec Spółki regulowane są terminowo, a realizacja wysyłek do klientów przebiega bez zakłóceń.
KGHM Polska Miedź S.A. posiada pełną zdolność do regulowania zaciągniętych zobowiązań. Posiadane środki pieniężne oraz pozyskane finansowanie zewnętrzne gwarantują utrzymanie płynności finansowej.
Obecnie Spółka nie identyfikuje istotnego ryzyka braku wywiązania się z kowenantów finansowych zawartych w umowach finansowania zewnętrznego w związku z pandemią COVID-19.
Spółka kontynuuje realizację projektów inwestycyjnych zgodnie z przyjętymi harmonogramami i tym samym nie identyfikuje wzrostu oceny ryzyka związanego z ich kontynuacją w wyniku pandemii koronawirusa.
W raportowanym okresie nie wystąpiły również zakłócenia w ciągłości działania Spółki z powodu zakażenia wirusem wśród pracowników. Nie odnotowano nadal, w związku z pandemią, istotnie podwyższonej absencji wśród pracowników głównego ciągu produkcyjnego.
Biorąc pod uwagę ryzyko kolejnej fali pandemii COVID-19 wciąż istnieje niepewność co do kierunków rozwoju europejskiej i światowej sytuacji gospodarczo-społecznej. Istotny dla gospodarki krajowej i światowej będzie odsetek w pełni zaszczepionych przeciwko COVID-19, co pozwoliłoby m.in. na dalsze znoszenie ograniczeń w poszczególnych krajach i branżach, zmniejszenie niepewności co do przyszłych okresów, czy poprawę tempa odbicia gospodarki z recesji wywołanej pandemią COVID-19. Spółka na bieżąco monitoruje globalną sytuacją gospodarczą, w celu oceny jej potencjalnego negatywnego wpływu i podjęcia wyprzedzających działań mitygujących ten wpływ.
Nota 12.13 Zmiany klimatu i związane z nimi zagrożenia
Ze względu na specyfikę prowadzonej działalności, KGHM Polska Miedź S.A. należy do najbardziej energochłonnych przedsiębiorstw w Polsce. Jednocześnie Spółka od lat z powodzeniem dąży do ograniczenia swojego wpływu na środowisko, czego wyrazem jest m.in. ponad 99% redukcja emisji związków siarki i pyłów. W trosce o klimat Spółka ponosi nakłady na wdrożenie programu transformacji energetycznej, w ramach którego intensywnie rozwija własne odnawialne źródła energii oraz bada możliwości wykorzystywania w swoich kopalniach elektrycznych pojazdów i maszyn górniczych. Dzięki opracowaniu i wdrożeniu polityki klimatycznej KGHM Polska Miedź S.A. w jeszcze większym stopniu ograniczy emisje bezpośrednie i pośrednie oraz poprawi swoją efektywność energetyczną. Oznacza to nie tylko dalsze ograniczenie śladu środowiskowego Spółki, ale także jej lepsze dostosowanie do zmian w otoczeniu rynkowym wynikających ze wzrostu cen energii i uprawnień do emisji CO2.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Unijne i krajowe prawodawstwo z roku na rok nakłada na spółki przemysłowe coraz większe wymogi związane z minimalizowaniem negatywnych skutków oddziaływania na klimat i środowisko. Rosnące koszty uprawnień do emisji CO2 spowodowały wyższy zakup uprawnień w 2021 r. co przełożyło się na wzrost aktywów i rezerw z tego tytułu w Spółce. Wzrost tych kosztów, w połączeniu ze wzrostem kosztów między innymi energii elektrycznej (historycznie i w prognozach), był jednym z czynników zidentyfikowania przesłanek dla przeprowadzenia testów na utratę wartości inwestycji i aktywów spółki energetyczno-ciepłowniczej Energetyka sp. z o. o. Wyniki przeprowadzonych testów przedstawiono w części 3 niniejszego sprawozdania. Pomimo znaczącego wzrostu cen uprawnień do emisji CO2 nie ma obecnie istotnych niepewności związanych z wpływem tego faktu na działalność KGHM Polska Miedź S.A.
Poza wymienionymi powyżej nie zidentyfikowano innych obszarów, w których zmiany polityki klimatycznej miałyby wpływ na wycenę aktywów i zobowiązań na 31 grudnia 2021 r.
Nota 12.14 Zdarzenia po dniu kończącym okres sprawozdawczy
Zatwierdzenie Strategii Grupy Kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A. do 2030 roku z horyzontem roku 2040
W dniu 14 stycznia 2022 r. Rada Nadzorcza Spółki zatwierdziła przedłożoną przez Zarząd Strategię Grupy Kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A. do 2030 r. z horyzontem roku 2040 („Strategia”).
Decyzja o aktualizacji Strategii podyktowana jest w szczególności:
· zmianami w otoczeniu makroekonomicznym o znaczeniu strategicznym dla branży wydobywczej, w szczególności wynikającymi z zielonej transformacji,
· potrzebą doprecyzowania działań Spółki w aspekcie wejścia na ścieżkę dekarbonizacji i zaangażowania na rzecz ochrony klimatu,
· koncentracją na zabezpieczeniu dostępu do bazy surowcowej dla przyszłej produkcji miedzi, ale również podjęciem działań w kierunku rozwoju zdolności wydobywczych w obszarze innych metali i surowców mineralnych,
· intensyfikacją działań w obszarze wdrażania innowacji w ciągu technologicznym,
· zidentyfikowanymi szansami na uzyskanie przewagi konkurencyjnej oraz rozwój Spółki w nowych, perspektywicznych obszarach biznesowych.
Efektem prac Spółki jest Strategia do 2030 roku z horyzontem roku 2040. Misja i wizja Spółki pozostają bez zmian (szczegóły opisano w Rozdziale 5 Sprawozdania Zarządu z działalności KGHM Polska Miedź S.A. oraz Grupy Kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A. w 2021 roku).
W Strategii GK do 2030 r. wskazano także cele klimatyczne związane z redukcją emisji przez KGHM, spójne z Polityką Klimatyczną KGHM Polska Miedź S.A., dokumentem komplementarnym wobec Strategii.
Zaktualizowana Strategia nie zmienia dotychczasowego podejścia Spółki do prowadzonej działalności biznesowej.
Główne założenia Budżetu na 2022 r.
W dniu 14 stycznia 2022 r. Rada Nadzorcza KGHM Polska Miedź S.A. zatwierdziła Budżet KGHM Polska Miedź S.A. oraz Grupy Kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A. na 2022 rok (szczegóły opisano w Rozdziale 6 Sprawozdania Zarządu z działalności KGHM Polska Miedź S.A. oraz Grupy Kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A. w 2021 roku).
Porozumienie płacowe ze związkami zawodowymi w sprawie kształtowania płac i świadczeń pracowniczych
W trakcie negocjacji płacowych ze związkami zawodowymi, które toczyły się w dniach od 25 - 27 stycznia 2022r. uzgodniono i podpisano porozumienie płacowe w sprawie kształtowania płac i świadczeń pracowniczych oraz protokół dodatkowy do Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy. Szczegóły zostały opisane w Sprawozdaniu Zarządu z działalności KGHM Polska Miedź S.A. oraz Grupy Kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A. w rozdziale 13.3.
Spłata pożyczek
W lutym 2022 r. nastąpiła spłata pożyczek wewnątrzgrupowych przez spółki zależne FUTURE 1 Sp. z o.o. w wysokości 262 mln PLN (66 mln USD) oraz Grupa KGHM INTERNATIONAL LTD. w wysokości 164 mln PLN (42 mln USD).
Wejście w życie Ustawy o zmianie ustawy o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych
W dniu 9 lutego 2022 r. weszła w życie ustawa o zmianie ustawy o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych mająca na celu modyfikację schematu rekompensat zgodnie z nowymi Wytycznymi KE w sprawie niektórych środków pomocy państwa w kontekście systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych po 2021 r. W związku z tym na chwilę obecną Spółka szacuje, iż uzyska z tytułu powyższych regulacji w latach 2021-2030 dodatkowe rekompensaty w kwocie około 312 mln PLN.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Podpisane porozumienie z firmą NuScale w sprawie rozpoczęcia prac nad wdrożeniem zaawansowanych małych reaktorów modułowych (SMR) w Polsce.
W 14 lutego 2022 r. Spółka podpisał umowę z amerykańską firmą NuScale Power w sprawie rozpoczęcia prac nad wdrożeniem zaawansowanych małych reaktorów modułowych (SMR) w Polsce. W ramach zawartej umowy, KGHM Polska Miedź S.A z firmą NuScale wdroży technologię SMR w Polsce. Pierwsza elektrownia zostanie uruchomiona do 2029 r. Budowa małych reaktorów jądrowych do 2029 r. jest bezpośrednio związana z Polityką Klimatyczną KGHM Polska Miedź S.A oraz nowym kierunkiem strategicznym Spółki – energią.
Odwołanie Członka Zarządu KGHM Polska Miedź S.A. XI (jedenastej) kadencji
W dniu 21 lutego 2022 r. Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę o odwołaniu z dniem 21 lutego 2022 r. Wiceprezesa Zarządu ds. Produkcji KGHM Polska Miedź S.A. XI kadencji Pana Dariusza Świderskiego.
Nowy partner Grupy Kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A. we wspólnym przedsięwzięciu Sierra Gorda S.C.M.
W dniu 22 lutego 2022 r. zakończyła się transakcja sprzedaży 45% udziałów w spółce Sierra Gorda S.C.M. przez Sumitomo Metal Mining Co., Ltd. oraz Sumitomo Corporation do South32, australijskiej grupy górniczej z siedzibą w Perth. Cena nabycia zawiera kwotę 1 400 mln USD, płatną w dniu zawarcia transakcji oraz 500 mln USD, uzależnioną od kształtowania się cen miedzi w latach 2022 – 2025. Nowy partner Grupy to globalnie zdywersyfikowana firma wydobywcza i metalurgiczna posiadająca zakłady produkcyjne w Australii, Afryce Południowej i Ameryce Południowej. Firma wytwarza m.in. aluminium, węgiel hutniczy, mangan, nikiel, srebro, ołów i cynk.
Zbycie jednostek zależnych Grupy Kapitałowej Polska Miedź S.A.
W dniu 21 lutego 2022 r. KGHM VII Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych (dalej: Fundusz), którego właścicielem 100% Certyfikatów Inwestycyjnych jest KGHM Polska Miedź S.A, zbył na rzecz Polskiego Holdingu Hotelowego sp. z o.o. wszystkie posiadane bezpośrednio udziały spółki Interferie Medical SPA sp. z o.o. z siedzibą w Legnicy, tj. 41.309 udziałów stanowiących 67,37% udziałów w kapitale zakładowym i taki sam procent głosów w zgromadzeniu wspólników. Właścicielem pozostałych 32,63% udziałów w kapitale zakładowym spółki Interferie Medical SPA sp. z o.o. była spółka pośrednia Funduszu – INTERFERIE S.A.
W dniu 28 lutego 2022 r., w wyniku rozliczenia wezwania do zapisywania się na sprzedaż akcji INTERFERIE S.A. (dalej: spółka), ogłoszonego przez Polski Holding Hotelowy sp. z o.o., spółki portfelowe Funduszu: Fundusz Hotele 01 Sp. z o.o. S.K.A. oraz Fundusz Hotele 01 Sp. z o.o., zbyły wszystkie posiadane akcje spółki, tj. łącznie 10 152 625 akcji, stanowiących 69,71% w kapitale zakładowym i taki sam procent głosów w walnym zgromadzeniu.
W wyniku powyższego, KGHM Polska Miedź S.A. ani żaden z podmiotów Grupy Kapitałowej nie posiada akcji i udziałów w spółkach: INTERFERIE S.A. oraz Interferie Medical SPA sp. z o.o. Cena sprzedaży w przypadku obu spółek przewyższała wartość aktywów netto.
Wpływ wojny w Ukrainie na funkcjonowanie Spółki
Na dzień zatwierdzenia do publikacji niniejszego jednostkowego sprawozdania finansowego sytuacja geopolityczna związana z bezpośrednią agresją Rosji w Ukrainie oraz wdrożonym systemem sankcji nie wpływa istotnie na działalność operacyjną KGHM Polska Miedź S.A. a ryzyko zakłócenia ciągłości działalności Spółki z tego tytułu oceniane jest ciągle jako niskie.
KGHM Polska Miedź SA nie ma bezpośrednich transakcji z podmiotami z Rosji, Białorusi i Ukrainy, kontrakty takie mają niektórzy pośrednicy, głównie handlujący walcówką, co może pośrednio wpływać na poziom zakupów dokonywanych przez takich klientów.
Możliwy w najbliższym okresie wzrost cen paliw oraz nośników energii może być głównym czynnikiem generującym wzrost kosztów podstawowej działalności. Dostępność surowców i materiałów jest obecnie na stabilnym poziomie. Nie można jednak wykluczyć, że utrzymujący się w dłuższym okresie konflikt zbrojny oraz system sankcji gospodarczych mogą mieć negatywny wpływ na dostawców i powodować w Spółce KGHM Polska Miedź S.A. zaburzenia w ciągłości łańcucha dostaw materiałów i usług, powodowane m.in. ograniczeniami logistycznymi i dostępnością materiałów na rynkach międzynarodowych np. stali, paliw i energii.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Poziom zapasów katod w magazynach giełdowych jest obecnie bardzo niski, a sankcje nakładane na Rosję i podmioty rosyjskie mogą ograniczyć dostępność rosyjskich katod (produkowanych m.in. przez Norilsk Nickiel) na rynkach europejskich. Możliwy w związku ze wspomnianą sytuacją zmiana podaży i wysokie ceny miedzi na rynkach metali mogą wpłynąć na wzrost przychodów KGHM Polska Miedź S.A., ale jednocześnie przyczynić się do wzrostu cen obcych materiałów wsadowych wykorzystywanych do produkcji. Podobna zależność może wystąpić w przypadku osłabienia PLN w stosunku do innych walut (USD i EUR), gdzie jest możliwe wystąpienie wzrostu przychodów, przy jednoczesnym wpływie na wzrost cen importowanych materiałów i surowców, podatku miedziowego, czy wspomnianych wcześniej kosztów wsadów obcych. Nie jest możliwe oszacowanie wpływu opisanych potencjalnych zdarzeń na ewentualny wynik netto, a sytuacja jest na bieżąco monitorowana przy jednoczesnym stosowaniu możliwych działań mitygujących.
W odniesieniu do dostępności kapitału i poziomu zadłużenia, KGHM nie posiada kredytów w instytucjach zagrożonych sankcjami.
Rynki finansowe zareagowały bardzo dynamicznie na wybuch konfliktu w Ukrainie. W pierwszej fazie cena miedzi na giełdzie w Londynie oraz waluty zdrożały w reakcji na kryzys. W okresie 1 miesięcznym cena miedzi osiągnęła maksymalny poziom 10 730 USD/t (7 marca 2022 r.). Aktualnie zauważalne jest uspokojenie giełdy i na dzień 18 marca 2022 r. cena miedzi kształtowała się na poziomie 10 249 USD/t.
Podobna zależność wystąpiła w przypadku osłabienia PLN do innych walut (USD i EUR). Początkowy wzrost wartości USD osiągnął maksymalny poziom w dniu 7 marca 2022 r. i wyniósł 4,5722 PLN, po czym wyhamował do 4,2707 PLN na dzień 18 marca 2022 r. Analogicznie zachowywała się waluta EUR, która osiągnęła maksymalny poziom 4,9647 PLN w dniu 7 marca 2022 r. po czym nastąpił spadek do poziomu 4,7221 PLN na dzień 18 marca 2022 r.
W tym czasie Rada Polityki Pieniężnej podniosła stopy procentowe ostatnie podwyżki miały miejsce 8 marca 2022 r. i spowodowały, że są one najwyższe od 2014 r.
W 2021 r. rozpoczęto w Spółce proces wdrożenia kompleksowego systemu zarządzania ciągłością działania, który pozwala również na uszczegółowienie zakresu podejmowanych działań w ramach zarządzania ryzykiem korporacyjnym dla ryzyk o katastroficznym wpływie i niewielkim prawdopodobieństwie wystąpienia.
Zmiana ustawy o podatku od wydobycia niektórych kopalin
W dniu 10 marca 2022 r. weszła w życie ustawa z dnia 24 lutego 2022 r. zmieniająca ustawę o podatku od wydobycia niektórych kopalin płaconego przez Spółkę. W związku z art. 3 ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych oraz ustawy o podatku od wydobycia niektórych kopalin (Dz. U. z 2022 r., poz.558) Ustawodawca wprowadził zmianę dotyczącą wzoru na wyliczenie stawki podatkowej dla miedzi i srebra. Nowy wzór, w okresie przejściowym od 1 stycznia do 30 listopada 2022 r., ustala stawkę podatku w oparciu o zmniejszony o 0,25 współczynnik (współczynnik ten wynosił 0,85, natomiast po zmianie wynosi 0,6), co w konsekwencji obniża miesięczny wymiar podatku o ok. 30%.
Powołanie Członka Zarządu KGHM Polska Miedź S.A. XI (jedenastej) kadencji.
W dniu 14 marca 2022 r. Rada Nadzorcza KGHM Polska Miedź S.A. powołała z dniem 15 marca 2022 r. do Zarządu KGHM Polska Miedź S.A. Pana Marka Świdra na Członka Zarządu KGHM Polska Miedź S.A., powierzając mu funkcję Wiceprezesa Zarządu ds. Produkcji KGHM Polska Miedź S.A. XI (jedenastej) kadencji.
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
CZĘŚĆ 13 - Kwartalna informacja finansowa KGHM Polska Miedź S.A.
SPRAWOZDANIE Z WYNIKU
|
od
01.10.2021 |
od
01.10.2020 |
od
01.01.2021 |
od
01.01.2020 |
||||
|
Przychody z umów z klientami |
6 648 |
5 966 |
24 618 |
19 326 |
|||
|
Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów |
(5 448) |
(4 634) |
(19 441) |
(15 151) |
|||
|
Zysk brutto ze sprzedaży |
1 200 |
1 332 |
5 177 |
4 175 |
|||
|
Koszty sprzedaży i koszy ogólnego zarządu |
( 346) |
( 323) |
(1 073) |
(1 010) |
|||
|
Zysk netto ze sprzedaży |
854 |
1 009 |
4 104 |
3 165 |
|||
|
Pozostałe przychody operacyjne |
301 |
243 |
4 273 |
1 008 |
|||
|
|
zyski ze zmiany wartości godziwej aktywów |
( 243) |
( 8) |
1 070 |
149 |
||
|
|
odwrócenie strat z tytułu utraty wartości udziałów w jednostkach zależnych |
- |
- |
1 010 |
- |
||
|
Pozostałe koszty operacyjne w tym: |
( 410) |
( 374) |
(1 185) |
(1 406) |
|||
|
|
straty z tytułu utraty wartości instrumentów |
7 |
( 19) |
( 4) |
( 82) |
||
|
Przychody finansowe |
35 |
143 |
70 |
260 |
|||
|
Koszty finansowe |
( 134) |
( 81) |
( 546) |
( 260) |
|||
|
Zysk / (Strata) przed opodatkowaniem |
646 |
940 |
6 716 |
2 767 |
|||
|
Podatek dochodowy |
( 329) |
( 317) |
(1 547) |
( 988) |
|||
|
ZYSK / (STRATA) NETTO |
317 |
623 |
5 169 |
1 779 |
|||
|
|
|
||||||
|
Średnia ważona liczba akcji zwykłych (mln szt.) |
200 |
200 |
200 |
200 |
|||
|
Zysk / (Strata) na akcję podstawowa i rozwodniona (w PLN) |
1,59 |
3,12 |
25,85 |
8,90 |
|||
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Noty objaśniające do sprawozdania z wyniku
Nota 13.1 Koszty według rodzaju
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 13.2 Pozostałe przychody / (koszty) operacyjne
w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
Nota 13.3 Przychody / (koszty) finansowe
|
Niniejsze sprawozdanie zostało zatwierdzone do publikacji dnia 22 marca 2022 r. |
||
|
Prezes Zarządu |
|
Marcin Chludziński |
|
Wiceprezes Zarządu
|
|
Adam Bugajczuk |
|
Wiceprezes Zarządu |
Paweł Gruza |
|
|
Wiceprezes Zarządu |
|
Andrzej Kensbok |
|
Wiceprezes Zarządu
|
|
Marek Pietrzak |
|
Wiceprezes Zarządu
|
|
Marek Świder |
|
PODPIS OSOBY, KTÓREJ POWIERZONO PROWADZENIE KSIĄG RACHUNKOWYCH |
||
|
Dyrektor Naczelny Centrum Usług Księgowych Główny Księgowy |
Agnieszka Sinior |
|