SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY KAPITAŁOWEJ BANKU OCHRONY ŚRODOWISKA S.A. W 2021 R.
SPORZĄDZONE ŁĄCZNIE ZE SPRAWOZDANIEM ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI BANKU OCHRONY ŚRODOWISKA S.A.
Warszawa, marzec 2022 r.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 2
Spis treści
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 3
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 4
I. PODSUMOWANIE WYNIKÓW GRUPY BOŚ S.A.
Grupę Kapitałową Banku Ochrony Środowiska S.A. tworzy Bank Ochrony Środowiska S.A., pełniący rolę jednostki dominującej nad jednostkami bezpośrednio zależnymi: Domem Maklerskim BOŚ S.A. oraz BOŚ Leasing Eko Profit S.A. oraz jednostką zależną w sposób pośredni MS Wind Sp. z o.o.
Podsumowanie informacji o działalności Grupy BOŚ
W 2021 roku sytuacja w polskiej gospodarce pozostawała pod wpływem czynników związanych z pandemią COVID-19. Począwszy od II kwartału wraz z postępującym procesem szczepień oraz opadającą liczbą hospitalizacji obostrzenia pandemiczne były stopniowo znoszone. Nastąpiło silne pozytywne odreagowanie aktywności gospodarczej.
Grupa BOŚ S.A. w okresie pandemii przyspieszyła proces transformacji cyfrowej. Działania obejmowały m.in.: zwiększenie roli elektronicznych kanałów dystrybucji i dostosowania tradycyjnych kanałów dystrybucji do nowych wyzwań rynkowych. Były prowadzone min. prace nad rozbudową bankowości elektronicznej i mobilnej o kolejne nowe funkcjonalności. Kontynuowane były także prace nad automatyzacją powtarzalnych procesów biznesowych przy wykorzystaniu programów komputerowych.
Rok 2021 był okresem, w którym przygotowano dokumenty strategiczne, które określają kierunki rozwoju Banku w najbliższych latach. Rada Nadzorcza Banku zatwierdziła:
1. Strategię Rozwoju Banku Ochrony Środowiska na lata 2021-2023.
Strategia jest spójna z zatwierdzonym przez Komisję Nadzoru Finansowego Grupowym Planem Naprawy. Bank będzie dążył do uzyskania trwałej rentowności poprzez realizację kluczowych inicjatyw strategicznych oraz wzmocnienie pozycji specjalistycznego zielonego Banku,
2. Strategię ESG Banku Ochrony Środowiska S.A.,
Dokument kompleksowo reguluje podejście Banku do zrównoważonego rozwoju. Przedstawia zestaw działań podejmowanych z punktu widzenia wpływu BOŚ na ochronę środowiska, troskę o społeczeństwo oraz najwyższe standardy ładu korporacyjnego. Cele Strategii mierzalne i umożliwiające monitorowanie postępów wraz z upływem czasu – są zgodne z kryteriami ESG.
Na etapie operacjonalizacji Strategii zdefiniowano szereg działań transformacyjnych w obszarze kultury organizacyjnej. Intencją Zarządu jest, aby BOŚ był nowoczesną i elastyczną organizacją, przy zachowaniu wartości: szacunku dla innych i ekologii, zaangażowania, współpracy, profesjonalizmu.
Dostosowując się do nowej strategii przeprowadzono analizę efektywności sieci placówek detalicznych. Podjęto decyzje dotyczące restrukturyzacji sieci sprzedaży, tj. likwidacji niektórych placówek detalicznych Banku. Poddano szczegółowej analizie katalog produktów oferowanych przez Bank. Dokonano ich oceny pod kątem spójności z nową strategią. Jednocześnie realizowano szereg projektów optymalizujących obecne procesy, w tym proces kredytowy.
W 2021 roku został wypracowany model doradztwa ekologicznego, którego efektem jest systemowe podejście do tego typu usług, wykorzystanie i komercjalizacja know-how Banku. Dzięki wypracowanemu modelowi w kolejnym roku, w ramach bieżącej aktywności, będą realizowane kolejne działania zwymiarowane konkretnymi planami sprzedażowymi.
Główne osiągnięcia finansowe Grupy BOŚ S.A. w 2021 roku
Podkreślenia wymaga, iż Grupa BOŚ S.A. działając w warunkach pandemii COVID-19 osiągnęła w 2021 roku:
poprawę wyniku netto, który wyniósł 47,5 mln zł wobec 306,9 mln zł straty wykazanej w 2020 roku,
wzrost wyniku odsetkowego o 5,1 mln zł, tj. o 1,4% niż w porównaniu do 2020 roku,
wzrost wyniku prowizyjnego o 5,4%, w porównaniu do 2020 roku,
wzrost udziału kredytów proekologicznych do 36,9% salda kredytów ogółem w Banku (na dzień 31 grudnia 2020 roku udział ten wynosił 36,3%),
udział kredytów proekologicznych w sprzedaży kredytów ogółem ok. 40%,
wzrost sprzedaży kredytów o 26,8% w porównaniu do 2020 roku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 5
Wyniki Grupy BOŚ S.A.
W 2021 roku Grupa BOŚ S.A. osiągnęła zysk netto w wysokości 47,5 mln zł wobec 306,9 mln zł straty wykazanej w poprzednim roku. Grupa BOŚ S.A. osiągnęła poprawę wyników z podstawowej działalności, zarówno w obszarze wyniku odsetkowego jak i prowizyjnego. Od początku 2021 roku Bank wykazuje wzrost marży odsetkowej, po jej wcześniejszym spadku na skutek obniżek stóp procentowych przez RPP w I półroczu 2020 roku. Marże odsetkowe w każdym kwartale 2021 roku były wyższe niż na początku pandemii. Poprawa nastąpiła na skutek obniżenia oprocentowania depozytów oraz restrukturyzacji portfela kredytowego. W IV kwartale wpływ na poprawę marży odsetkowej miały decyzje RPP o podwyżkach stóp procentowych. W kolejnych kwartałach wyższy poziom stóp procentowych będzie istotnie wpierał wzrost marży odsetkowej.
Wybrane pozycje rachunku wyników Grupy BOŚ S.A.
Wybrane pozycje rachunku wyników tys. zł
2021
2020
Zmiana (%)
Wynik z tytułu odsetek
376 085
370 980
1,4
Wynik z tytułu opłat i prowizji
141 854
134 590
5,4
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
67 633
74 461
-9,2
Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych
-20 783
-353 010
-94,1
Wynik z pozostałej działalności
24 276
27 380
-11,3
Wynik odpisów z tytułu utraty wartości
-114 094
-163 793
-30,3
Ogólne koszty administracyjne
-395 702
-376 361
5,1
Zysk brutto
79 269
-285 753
x
ZYSK NETTO
47 456
-306 934
x
Grupa BOŚ S.A. osiągnęła wyższy wynik odsetkowy o 5,1 mln zł, tj. o 1,4% niż w 2020 roku. Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze zmniejszyły się o 86,4 mln zł, tj. o 16,7%. głównie na skutek spadku przychodów odsetkowych od klientów instytucjonalnych. Natomiast koszty z tytułu odsetek zmniejszyły się o 91,5 mln zł, tj. o 62,0%. Największy wpływ na ich spadek miały niższe koszty rachunków bankowych i depozytów klientów indywidualnych.
Wynik z tytułu opłat i prowizji wzrósł o 7,3 mln zł, tj. o 5,4% w porównaniu do 2020 roku, głównie jako rezultat wzrostu prowizji od kredytów oraz gwarancji a także przychodów z opłaty za obsługę rachunków klientów, inne operacje rozliczeniowe w obrocie krajowym i zagranicznym. Podobnie jak w 2020 znaczący wpływ na wynik prowizyjny Grupy miały opłaty z działalności maklerskiej.
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych do wartości godziwej przez wynik finansowy wyniósł 67,6 mln zł wobec 74,5 mln w 2020 roku. Na obniżenie wyniku wpływ miała przede wszystkim mniejsza zmienność na rynkach finansowych, która wpłynęła na liczbę realizowanych transakcji przez klientów Domu Maklerskiego BOŚ, co w konsekwencji przełożyło się na spadek przychodów w tym obszarze.
W 2021 roku wynik odpisów z tytułu utraty wartości wyniósł -114,1 mln zł wobec -163,8 mln zł w 2020 roku, głównie dzięki niższym odpisom w pionie klientów instytucjonalnych.
Ogólne koszty administracyjne Grupy zwiększyły się o 19,3 mln zł, tj. o 5,1% wobec 2020 roku, głównie z powodu wyższych kosztów wynagrodzeń o 20,4 mln zł tj. o 12,0%.
Istotny negatywny wpływ na wynik netto 2021 roku Grupy miały dodatkowe rezerwy na ryzyko prawne walutowych kredytów hipotecznych w wysokości 20,8 mln zł. Rezerwy zostały dotworzone w związku ze wzrostem liczby spraw sądowych. Rezerwy na ryzyko prawne obciążające wynik 2020 roku wynosiły 353,0 mln zł.
Rezerwa na ryzyko związane z kredytami hipotecznymi i program ugód
Kwota mieszkaniowych kredytów w CHF (wg wartości nominalnej) wyniosła 877 mln na koniec 2021 roku. Utworzona przez Bank rezerwa na ryzyko związane z kredytami hipotecznymi powiązanymi z walutą CHF wynosi 427 mln zł na dzień 31 grudnia 2021 roku (370 mln zł na dzień 31 grudnia 2020 roku).
Łączna wartość rezerwy na walutowe kredyty hipoteczne wynosi 462 mln na dzień 31 grudnia 2021 roku (399 mln zł na dzień 31 grudnia 2020 roku) z czego 408 mln (376 mln na koniec roku 2020) prezentowane
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 6
jest jako rezerwa na ryzyko prawne związane z walutowymi kredytami hipotecznymi, a 54 mln prezentowane jako dodatkowe odpisy z tytułu oczekiwanej straty kredytowej.
Utworzone przez Bank rezerwy na ryzyko związane z kredytami hipotecznymi powiązanymi z walutą obcą uwzględniają koszt programu ugód dla klientów spłacających walutowe kredyty hipoteczne na zasadach zaproponowanych przez Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego. Bank uruchomił program ugód w dniu 31 stycznia 2022 roku.
Wskaźniki finansowe Grupy BOŚ S.A.
Wskaźniki finansowe
2021
2020
Zmiana w p.p.
Stopa zwrotu z kapitału (ROE)
2,5
-14,9
17,4
Stopa zwrotu z aktywów (ROA)
0,2
-1,6
1,8
Marża odsetkowa na aktywach ogółem
1,8
1,9
-0,1
Koszt ryzyka
-0,8
-1,2
0,4
Koszty/dochody (C/I)
64,9
62,0
2,9
Współczynnik kapitału Tier I
13,26
13,09
0,17
Łączny współczynnik kapitałowy
14,61
14,86
-0,25
Poziom adekwatności kapitałowej Grupy, zarówno z zastosowaniem rozwiązań przejściowych MSSF 9 jak i bez nich, na dzień 31 grudnia 2021 roku utrzymywał się powyżej poziomów zalecanych przez Komisję Nadzoru Finansowego. Zalecane przez KNF dla Grupy minimalne wskaźniki kapitałowe wynoszą 8,97% dla współczynnika kapitału Tier I oraz 11,13% dla łącznego współczynnika kapitałowego TCR. Wskaźniki kapitałowe Tier I i łączny wskaźnik kapitałowy Grupy BOŚ S.A. wynosiły odpowiednio 13,26% oraz 14,61% na dzień 31 grudnia 2022 roku.
Poprawa perspektywy ratingu
Poprawa sytuacji finansowej Grupy BOŚ S.A. pozwoliła na zmianę perspektywy ratingu. Agencja Fitch podwyższyła w dniu 28 października 2021 roku perspektywę ratingu Banku Ochrony Środowiska z negatywnej na stabilną. Agencja w wydanym raporcie poinformowała, że potwierdzenie ratingów Banku i zmiana perspektywy odzwierciedla pogląd Agencji, że szybkie ożywienie gospodarcze i dostosowanie modelu biznesowego Banku powinno wesprzeć jakość aktywów i rentowność operacyjną w ciągu najbliższych dwóch lat. Dodatkowo Agencja wskazała, że Bank byłby w stanie zaabsorbować znaczne dodatkowe rezerwy na hipoteki w walutach obcych bez istotnego wpływu na kapitały własne.
Strategia BOŚ na lata 2021-2023
Rada Nadzorcza BOŚ S.A. zatwierdziła w czerwcu 2021 roku Strategię Rozwoju BOŚ S.A. na lata 2021-2023. Głównym kierunkiem strategicznego rozwoju BOŚ S.A. jest dalszy rozwój Banku specjalistycznego w obszarze związanym z finansowaniem projektów służących ochronie środowiska naturalnego, realizacji inwestycji i modernizacji proekologicznych oraz komercjalizacji technologii proekologicznych.
Celem Strategii BOŚ i Grupy jest poprawa wskaźników efektywności w zakresie rentowności kapitału, efektywności kosztowej przy znacznej poprawie wyniku na działalności bankowej oraz zwiększenie udziału zielonych aktywów w bilansie Bank. Istotnym elementem strategii jest także poprawa zaangażowania pracowników.
Zgodnie z założeniami Strategii Rozwoju BOŚ na lata 2021-2023, Bank uzyskał w grudniu 2021 roku rating ESG (opis został zamieszczony w pkt. VII Oświadczenie na temat informacji niefinansowych).
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 7
Strategia ESG
Rada Nadzorcza BOŚ S.A. zatwierdziła Strategię ESG w październiku 2021 roku. Jej ogłoszenie stanowi element realizacji przyjętej w czerwcu Strategii Rozwoju BOŚ na lata 2021-2023. Dokument zawiera wykaz realizowanych wewnętrznie i zewnętrznie działań w trzech obszarach na rzecz środowiska i klimatu, otoczenia społecznego oraz w zakresie ładu korporacyjnego, a także wyznacza dla nich w pełni mierzalne cele. BOŚ będzie nadal mocno stawiać na rozwój zielonych produktów finansowych i zwiększanie ich znaczenia w działalności biznesowej.
Bank zakłada wzrost udziału zielonych aktywów w portfelu kredytowym do 50% w 2023 roku (36,3% na koniec 2020 roku). Ponadto, w planach jest wzrost wolumenu sprzedaży produktów wspierających zrównoważony rozwój do 400 mln w 2022 roku (w tym z naciskiem na rozwój współpracy z MŚP). Jednocześnie BOŚ nie będzie finansować wydobycia węgla energetycznego i nowych bloków węglowych, zgodnie z przyjętą Polityką klimatyczną. BOŚ zamierza też zmniejszać swój negatywny wpływ na środowisko naturalne. Wśród wyznaczonych celów jest m.in . zmniejszenie śladu węglowego o 20% (względem 2020 roku) oraz skomponowanie floty pojazdów składającej się w 30% z aut hybrydowych lub zeroemisyjnych do końca 2023 roku, a także pełne przestawienie się na energię elektryczną pochodzącą z OZE od 2022 roku. Bank zamierza znacznie zwiększać udział oświetlenia energooszczędnego, udoskonalić system zarządzania odpadami.
Działania Grupy BOŚ w okresie pandemii COVID-19 i wpływ na perspektywy Grupy BOŚ S.A.
Grupa BOŚ S.A. w 2021 roku prowadziła działalność operacyjną przy stosowaniu szeregu rozwiązań mających na celu ograniczenie ryzyka epidemicznego, zarówno w stosunku do pracowników, jak i klientów korzystających z sieci placówek. Znaczna część pracowników Grupy BOŚ S.A. wykonywała swoje obowiązki w sposób zdalny.
Grupa Kapitałowa oferowała klientom specjalne rozwiązania mające na celu ograniczenie negatywnych skutków pandemii COVID-19, w tym wsparcie w utrzymaniu przez nich płynności finansowej. Klienci korzystali z oferowanych przez Bank możliwości:
uzyskania gwarancji z Portfelowej Linii Gwarancyjnej z Funduszu Gwarancji Płynnościowych BGK (PLG FGP) na zabezpieczenie kredytu z przeznaczeniem na zapewnienie płynności finansowej. Gwarancja obejmowała zarówno kredyty nowoudzielone jak i odnowienia kredytów w rachunku bieżącym i linii kredytowych. Oferta była skierowana do sektora średnich i dużych przedsiębiorstw. Łączna sprzedaż kredytów objętych Gwarancjami PLG FGP wyniosła 813,9 mln zł w 2021 roku wobec 626,5 mln zł w 2020 roku,
uzyskania Gwarancji Biznesmax udzielanej ze środków Funduszu Gwarancyjnego Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój BGK przeznaczonych na wsparcie innowacyjnych przedsięwzięć w sektorze MŚP. Łączna kwota kredytów objętych Gwarancjami Biznesmax wyniosła 278,4 mln zł w 2021 roku wobec 125,9 mln zł w 2020 roku,
uzyskania gwarancji z programu gwarancji de minimis realizowanego w ramach rządowego programu "Wspieranie przedsiębiorczości z wykorzystaniem poręczeń i gwarancji BGK, wdrożonego w celu poprawy dostępu do finansowania. Łączna kwota kredytów objętych gwarancjami de minimis PLD-KFG wyniosła 197,3 mln zł w 2021 roku wobec 159,1 mln zł w 2020 roku,
uzyskania gwarancji spłaty limitu faktoringowego z Portfelowej Linii Gwarancyjnej Faktoringu z Funduszu Gwarancji Płynnościowych BGK (LGF FGP). Gwarancja oferowana jest klientom z sektora MŚP oraz dużym przedsiębiorstwom dotkniętym skutkami pandemii COVID-19 z przeznaczeniem na zapewnienie płynności finansowej niezależnie od branży działania. Łączna kwota kredytów objętych Gwarancjami Faktoringu wyniosła 285,4 mln zł w 2021 roku wobec 88,0 mln zł w 2020 roku,
otrzymania za pośrednictwem BOŚ S.A. wsparcia w formie subwencji finansowych oferowanych w ramach Tarczy Finansowej 2.0 Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR). Łącznie w ramach Tarczy PFR 2.0 zostało zaakceptowanych 126 wniosków o subwencję finansową na łączną kwotę 43,9 mln zł. W ramach Tarczy PFR 1.0 – zostało zaakceptowanych 1 006 wniosków o subwencję finansową na łączną kwotę 285 mln zł.
szczególnych rozwiązań dla Pożyczkobiorców Jessica i Jeremie ograniczających negatywne skutki pandemii COVID-19.
W 2021 roku BOŚ S.A. rozszerzył ofertę gwarancji portfelowych BGK o 2 nowe gwarancje:
W dniu 17 marca 2021 roku Bank podpisał z BGK Umowę portfelowej linii gwarancyjnej FGR nr 12 /PLG FGR/2021, w wyniku czego została rozszerzona oferta gwarancji portfelowych BGK dostępnych dla klientów Banku. Umowa została zawarta w ramach Funduszu Gwarancji Rolnych, którego celem jest wsparcie gospodarstw rolnych i przedsiębiorstw przetwórstwa rolno spożywczego (MŚP) w dostępie do finansowania,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 8
poprzez udzielanie gwarancji oraz dofinansowania w formie dopłat do oprocentowania kredytów obrotowych objętych tymi gwarancjami.
W dniu 24 czerwca 2021 r. Bank podpisał z BGK Umowę portfelowej linii gwarancyjnej Ekologicznego Funduszu Poręczeń i Gwarancji (EFPiG) nr 2/PLG-EFPiG/2021. Podpisana Umowa wprowadziła gwarancję BGK, w tym przypadku przeznaczonej dla osób fizycznych, chcących skorzystać z preferencyjnego kredytu proekologicznego umożliwiającego uzyskanie dotacji z WFOŚiGW na częściową spłatę kapitału kredytu w ramach Programu Priorytetowego NFOŚiGW pt. Czyste Powietrze. Kredyt z gwarancją EFPiG przeznaczony jest na finansowanie przedsięwzięć, polegających na wymianie źródeł ciepła i poprawie efektywności energetycznej budynków mieszkalnych jednorodzinnych oraz wydzielonych lokali w tych budynkach. Gwarancja z kredytem „Czyste Powietrze” nie tylko stanowi wsparcie finansowe klientów Banku, ale również wzmacnia wizerunek Banku.
Ponadto w dniu 28 stycznia 2021 r. został podpisany Aneks nr 6 do Umowy dotyczącej deponowania i zarządzania funduszami z Województwem Śląskim wydłużający okres spłat pożyczek Jessica udzielonych w województwie śląskim z 15 do 20 lat.
Pozyskanie nowych środków z EBI na kredyty inwestycyjne
W dniu 28 października 2021 roku została podpisana umowa z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI), który postawił do dyspozycji BOŚ S.A. środki w wysokości 75 mln EUR na okres do 12 lat.
Pożyczka przeznaczona jest na finansowanie projektów inwestycyjnych, realizowanych przez małe i średnie przedsiębiorstwa zatrudniające do 250 pracowników oraz średnie przedsiębiorstwa zatrudniające mniej niż 3 tysiące pracowników oraz podmioty sektora finansów publicznych.
Co najmniej 50% środków pożyczki przeznaczone będzie na działania promujące ochronę klimatu zwłaszcza w projekty dotyczące odnawialnych źródeł energii oraz efektywności energetycznej.
Rozwój współpracy z NFOŚiGW
W dniu 7 września 2021 roku została podpisana umowa z NFOŚiGW, na podstawie której Bank będzie udzielał w ramach Programu Priorytetowego „Mój elektryk” dotacji do leasingu pojazdów zeroemisyjnych. Program ma być realizowany do 2026 roku. Na dopłaty do leasingu zostanie przeznaczone co najmniej 400 mln zł. BOŚ jest obecnie jedynym bankiem-operatorem w Programie. Dotacje do leasingu będą udzielane ze środków NFOŚiGW.
Zgodnie z umową z NFOŚiGW, Bank ogłosił 30 września 2021 roku otwarty nabór dla firm leasingowych, które po pozytywnej ocenie przez Bank (wg kryteriów określonych przez NFOŚiGW), będą oferowały leasing z dotacją. Z tytułu obsługi programu Bank pobiera prowizję (tzw. opłata transferowa). „Mój elektryk” jest pierwszym programem o charakterze „przepływowym” obsługiwanym przez Bank.
Ponadto, Bank współpracuje z NFOŚiGW w ramach obsługi programu „Czyste powietrze” oraz z Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska w ramach dotychczasowych umów na finansowanie przedsięwzięć proekologicznych, głównie z zakresu ochrony powietrza.
Zastąpienie Programu Postępowania Naprawczego Grupowym Planem Naprawy
Zarząd Banku w dniu 31 grudnia 2021 roku podjął decyzję o uruchomieniu zatwierdzonego w dniu 17 grudnia 2021 roku przez Komisję Nadzoru Finansowego Grupowego Planu Naprawy Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. (GPN).
Wdrożony GPN zastępuje realizowany dotychczas przez Bank zaktualizowany Program Postępowania Naprawczego, którego ostatnia aktualizacja została zaakceptowana przez KNF w dniu 24 maja 2018 roku. Działania naprawcze podejmowane w ramach GPN mają na celu osiągnięcie przez Bank trwałej rentowności.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 9
II. CZYNNIKI I ZDARZENIA WPŁYWAJĄCE NA SYTUACJĘ FINANSOWĄ GRUPY
1. Sytuacja makroekonomiczna
Po głębokiej recesji w gospodarce światowej w 2020 r. spowodowanej pandemią COVID-19, w 2021 r. nastąpiło silne pozytywne odreagowanie aktywności gospodarczej. Sprzyjała temu generalnie mniejsza skala pandemicznych obostrzeń i samoograniczania aktywności osób, co było możliwe dzięki postępującemu procesowi szczepień przeciwko koronawirusowi. W 2021 roku PKB USA wzrósł o 5,7% wobec spadku o 3,4% w 2020 r., w strefie euro wzrost PKB wyniósł 5,2% wobec spadku o 6,5% rok wcześniej, a w Niemczech PKB wzrósł 2,8% wobec spadku o 4,9% w 2021 roku.
W trakcie 2021 roku zmiany aktywności w gospodarce globalnej i krajowej pozostawały pod silnym wpływem czynników związanych z pandemią koronawirusa COVID-19. Po tym jak w I kw., w szczególności w Europie, obowiązywały restrykcje aktywności społeczno-gospodarczej, w trakcie II i III kw., wraz ze spadkiem liczby zakażeń, zniesiono większość obostrzeń związanych z pandemią. Przyczyniło się to do silnego ożywienia aktywności gospodarczej. Jednocześnie w III kw. nasiliły się problemy z globalnymi łańcuchami dostaw (m.in. problemy z dostępnością półprzewodników, skokowy wzrost cen transportu morskiego z Chin), co spowodowało osłabienie tempa poprawy koniunktury w globalnym przemyśle. W IV kw. kolejna fala zakażeń koronawirusem, choć nie spowodowała już tak ostrych restrykcji jak rok wcześniej, jednak, poprzez samoograniczanie się i absencje z powodu zachorowań, przyniosła ponowne osłabienie aktywności gospodarczej, szczególnie w Europie.
Równolegle, połączenie czynników podażowych i popytowych poskutkowało w II połowie roku bardzo dynamicznym wzrostem cen większości surowców. To, w połączeniu z silnym popytem w warunkach otwierania się gospodarek, poskutkowało powszechnym wzrostem inflacji do nieobserwowanych od dekad poziomów. Na koniec 2021 roku wskaźnik CPI osiągnął w USA poziom 7% r/r, a w strefie euro poziom 5,0% r/r.
W Polsce w 2021 roku PKB wzrósł o 5,7% wobec spadku o 2,5% w 2020 roku. Tym samym w 2021 roku polska gospodarka z nawiązką odrobiła ubytek PKB z 2020 roku spowodowany szokiem gospodarczym na początku pandemii. W skali całego 2021 roku bardzo silne pozytywne odreagowanie wystąpiło w przypadku konsumpcji prywatnej, która wzrosła o 5,8% r/r wobec spadku o 3% w 2020 roku. Nakłady brutto na środki trwałe wzrosły w skali roku o 8%, niemniej po głębokim spadku w 2020 roku o 9% r/r. Tym samym w 2021 roku inwestycje w gospodarce nie powróciły do poziomu z 2019 roku – tj. sprzed pandemii.
Zmiany polskiego PKB i jego głównych składowych
W 2021 roku dzięki odrodzeniu aktywności gospodarczej, postępowała poprawa na rynku pracy. Stopa bezrobocia rejestrowanego obniżyła się na koniec roku do 5,4% wobec 6,3% w grudniu 2020 roku. Liczba bezrobotnych
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 10
obniżyła się w skali 12 miesięcy o ponad 150 tys. do 895 tys. osób na koniec 2021 roku. Wobec końca przedpandemicznego roku 2019 liczba bezrobotnych była wyższa jedynie o niespełna 30 tys.
W 2021 roku wyraźnie wzrósł wskaźnik inflacji do 8,6% na koniec roku wobec 2,4% w grudniu 2020 roku. Do wzrostu inflacji przyczynił się przede wszystkim wzrost dynamiki cen paliw w wyniku wzrostu cen ropy naftowej na globalnym rynku. W kierunku podwyższonej inflacji oddziaływał ponadto wzrost dynamiki cen żywności z niskiego poziomu notowanego w 2020 roku oraz cen administrowanych, m.in. za sprawą wzrostu cen energii elektrycznej oraz gazu dla odbiorców indywidualnych. Obserwowany był także rosnący wskaźnik inflacji bazowej m.in. efekt wzrostu popytu na skutek znoszenia obostrzeń epidemicznych oraz ograniczeń po stronie podaży wskutek globalnych problemów w logistycznych łańcuchach dostaw.
Przez większość 2021 roku NBP utrzymywał luźną politykę monetarną, ze stopą referencyjną NBP na poziomie 0,10%. W październiku Rada Polityki Pieniężnej (RPP) przystąpiła do zacieśnienia polityki monetarnej i w IV kw. trzykrotnie podwyższyła stopy procentowe.
W IV kw. stopa referencyjna NBP została podwyższona o 165 pkt. baz. do 1,75%, stopa depozytowa o 125 p.b. do 1,25%, a stopa lombardowa - o 175 p.b. do 2,25%. Jednocześnie Rada podwyższyła stopę rezerwy obowiązkowej z 0,5% do 2,0%. W I kw. RPP kontynuowała zacieśnienia polityki monetarnej, podwyższając stopy procentowe łącznie o 175 p.b. do poziomu 3,50% dla stopy referencyjnej. RPP uzasadniała zaostrzenie polityki monetarnej wzrostem obaw przed utrzymywaniem się podwyższonej inflacji dłużej niż dotychczas oczekiwano oraz ryzykiem oddziaływania podwyższonej inflacji na oczekiwania inflacyjne oraz na wzrost dynamiki wynagrodzeń.
W 2021 roku NBP ograniczył skalę skupu aktywów finansowych w ramach programu rozpoczętego w marcu 2020 roku, a w listopadzie de facto zakończył program. Od początku programu do listopada 2021 roku NBP skupił aktywa o wartości 144,3 mld zł, z czego na 2021 rok przypadł skup aktywów o wartości 37,2 mld zł.
Stopy procentowe
Po tym jak przez większość I półrocza na globalnym rynku finansowym dominował optymizm wspierany oczekiwaniami na ożywienie aktywności wraz z rozszerzaniem się procesu szczepień, przy oczekiwanym utrzymaniu luźnej polityki monetarnej głównych banków centralnych, w II połowie roku sytuację na rynkach finansowych zdominowały obawy przed inflacją. W rezultacie na przełomie III i IV kw. wzrosły oczekiwania rynkowe na zaostrzenie polityki pieniężnej przez główne banki centralne, co spowodowało wyraźny wzrost rentowności obligacji skarbowych na większości rynków.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 11
Na polskim rynku obligacji w II poł. roku nastąpił skokowy wzrost rentowności w ślad za dokonanym zacieśnieniem polityki monetarnej i oczekiwaniami na kolejne podwyżki stóp procentowych NBP w 2022 roku. Od początku roku do końca grudnia rentowności obligacji 2-letnich wzrosły o 332 pkt. baz. do 3,33%, zaś rentowności obligacji 10- letnich wzrosły o 240 pkt. baz. do 3,62%.
Podobnie, zaostrzenie polityki pieniężnej NBP i oczekiwania kolejne podwyżki stóp NBP spowodowały skokowy wzrost stóp procentowych rynku pieniężnego. Stawka WIBOR 3M wzrosła na koniec grudnia o 233 pkt. baz. do poziomu 2,54%.
W 2021 roku, z wyjątkiem okresowego umocnienia w II kw., kurs złotego pozostawał na słabych poziomach. Oddziaływała w tym kierunku luźna polityka monetarna NBP oraz wzrost obaw rynkowych przed odsunięciem w czasie napływu do Polski środków finansowych w ramach Krajowego Planu Odbudowy. Na koniec grudnia kurs złotego w relacji do euro wyniósł 4,60 PLN/EUR i ukształtował się w okolicach poziomu z końca 2020 roku. Z kolei w relacji do franka szwajcarskiego i dolara złoty osłabił się w 2021 roku, kolejno o 4,3% do 4,45 PLN/CHF oraz o 8% do 4,06 PLN/USD na koniec 2021 roku.
Kurs złotego
2. Czynniki, które będą miały wpływ na osiągane wyniki w perspektywie co najmniej kolejnego kwartału
Na działalność Grupy Kapitałowej Banku w 2022 roku wpływać będą uwarunkowania makroekonomiczne i sytuacja na rynkach finansowych.
Najistotniejszym obecnie czynnikiem, który będzie kształtował sytuację makroekonomiczną i rynkową jest wzrost ryzyka geopolitycznego w konsekwencji inwazji wojsk rosyjskich na Ukrainę w dn. 24. lutego oraz sankcje ekonomiczne nałożone przez Unię Europejską, USA i inne państwa na Rosję i Białoruś. Oznacza to perturbacje dla gospodarek europejskich, w tym dla polskiej gospodarki, o charakterze podażowym i popytowym.
Sytuacja ta będzie oddziaływała na gospodarkę polską m.in. poprzez: - kanał surowcowy (poprzez dostępność i ceny nośników energii), - kanał handlowej wymiany międzynarodowej, - kanał zaufania, oddziałujący poprzez m.in. skłonność do inwestowania i konsumpcji.
Generalnie gospodarczymi konsekwencjami konfliktu na Ukrainie będą wyższa dynamika cen i słabsza aktywność gospodarcza w Europie i w Polsce w stosunku do prognoz sprzed inwazji.
W szczególności wzrost ryzyka geopolitycznego w następstwie konfliktu na Ukrainie oznacza:
osłabienie aktywności polskiej gospodarki, które wyraźniej uwidoczni się w II poł. 2022 r.,
podwyższenie zmienności sytuacji na rynku pracy w kontekście ruchów migracyjnych - z jednej strony w niektórych sektorach wzrośnie podaż pracowników (np. handel, usługi, hotelarstwo) dzięki znaczącemu
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 12
napływowi uchodźców z Ukrainy (głównie kobiet), z drugiej strony wystąpi spadek dostępności pracowników (budownictwo, transport), w następstwie wzmożonych wyjazdów na Ukrainę obywateli ukraińskich dotychczas pracujących w Polsce;
wzrost wskaźnika inflacji CPI w II i III kw. wobec poziomu z lutego, w następstwie globalnego wzrostu cen surowców,
kontynuacja na przełomie I i II kw. podwyższania stóp NBP przez Radę Polityki Pieniężnej w reakcji na wzrost bieżącej inflacji,
podwyższona zmienność notowań krajowych aktywów finansowych, przy (przynajmniej okresowo) wyraźnie słabszych poziomach kursu złotego i wyższych rentownościach złotowych obligacji skarbowych,
ryzyko osłabienia popytu na kredyty w warunkach niepewnej sytuacji gospodarczej oraz wyższych stóp procentowych,
ryzyko podwyższonej zmienności depozytów w sektorze bankowym.
Jednocześnie wzrost ryzyka geopolitycznego w Europie oznacza istotny wzrost niepewności w odniesieniu do kształtowania się otoczenia makroekonomicznego i rynkowego.
Oprócz ryzyka geopolitycznego na aktywność gospodarczą wpływać będą m.in.:
utrzymujące się postpandemiczne zaburzenia w globalnych łańcuchach dostaw,
dalszy przebieg epidemii COVID-19.
3. Istotne zdarzenia w 2021 roku
Wyrażenie zgody przez Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie na zawieranie ugód
Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie BOŚ S.A. podjęło w dniu 8 grudnia 2021 roku uchwałę w sprawie wyrażenia zgody na zawieranie przez Bank ugód z konsumentami, którzy zawarli z Bankiem umowy kredytu lub pożyczki zabezpieczone hipotecznie, denominowane lub indeksowane do waluty obcej oraz w sprawie zasad ustalenia i zatwierdzenia warunków na jakich będą zawierane ugody.
Podjęta uchwała wychodzi naprzeciw propozycji Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego dotyczącej zawierania przez banki z kredytobiorcami ugód, na mocy których kredyty oparte na walucie obcej podlegałyby retrospektywnemu rozliczeniu tak jak kredyty złotowe i uwzględnia elementy tej propozycji w warunkach szczegółowych ugód.
Wyrażenie zgody przez Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie na zawieranie ugód z konsumentami i przeprowadzanie przez Bank procesu ugód będzie wiązało się z ponoszeniem kosztów ugód. Bank utworzył w 2020 roku oraz monitorował i aktualizował w trakcie 2021 roku rezerwy w ciężar zawieranych potencjalnych ugód z kredytobiorcami w wysokości około 400 mln zł. Oznacza to, że realizacja programu ugód zgodnie z treścią uchwały Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia nie powinna skutkować ponoszeniem istotnych dodatkowych kosztów. Uruchomienie programu ugód nastąpiło z dniem 31 stycznia 2022 r., od którego to dnia zainteresowani klienci mogą składać wnioski online o mediacje, by następnie, po spotkaniach z mediatorem i bankiem, zawrzeć ugodę.
Zmiana perspektywy ratingu Banku na stabilną
Zarząd BOŚ S.A. podał do publicznej wiadomości w dniu 28 października 2021 roku w formie raportu bieżącego nr 26/2021 informację, Agencja ratingowa Fitch Ratings Ltd potwierdziła oceny ratingowe oraz zmieniła perspektywę Banku z negatywnej na stabilną.
Finansowanie farm wiatrowych
W III kwartale 2021 roku Bank przystąpił do konsorcjum, które sfinansuje budowę dwóch farm wiatrowych o łącznej zainstalowanej mocy 49,9 MW. Spółki celowe realizujące budowę farm, wygrały aukcję zorganizowaną przez URE w listopadzie 2020 roku i uzyskały prawo do sprzedaży energii elektrycznej w ramach aukcyjnego systemu wsparcia w formie kontraktu różnicowego. Kwota udzielonego przez BOŚ S.A. finansowania wynosi 73,6 mln zł.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 13
KNF – postępowanie administracyjne w przedmiocie kary administracyjnej
Na przełomie lipca i sierpnia 2018 roku, KNF przeprowadziła w Banku kontrolę dotyczącą realizacji obowiązków z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. W wyniku kontroli KNF wydała zalecenia poinspekcyjne i wszczęła z urzędu postępowanie w przedmiocie nałożenia kary administracyjnej w wyniku czego Bank otrzymał karę pieniężną w wysokości 1,2 mln zł. Decyzja administracyjna w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej nie jest ostateczna, a Bank Ochrony Środowiska S.A. złożył wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Grupa BOŚ utworzyła rezerwę w powyższej kwocie. Postępowanie nie zostało zakończone.
GIIF - postępowanie administracyjne w przedmiocie kary administracyjnej
Generalny Inspektor Informacji Finansowej (GIIF), przeprowadził w Banku kontrolę dotyczącą realizacji obowiązków z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w marcu 2019 roku. Po przeprowadzeniu czynności kontrolnych Bank otrzymał ocenę pozytywną z nieprawidłowościami. GIIF wszczął z urzędu postępowanie w przedmiocie nałożenia kary administracyjnej, w wyniku czego Bank otrzymał karę pieniężną w wysokości 4,5 mln zł. Bank odwołał się od decyzji GIIF do Ministra Finansów, który w grudniu 2020 roku wydał decyzję, w której Minister uchylił zaskarżoną przez Bank decyzję GIIF w sprawie nałożenia na Bank kary pieniężnej w wysokości 4,5 mln - w całości i orzekł o nałożeniu na Bank kary pieniężnej w wysokości 3,7 mln zł. Bank złożył skargę na decyzję Ministra do WSA. W dniu 21 lipca 2021 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał wyrok, w którym uchylił decyzję MF oraz poprzedzającą ją decyzję GIIF.
Pełnomocnikowi Banku doręczono skargę kasacyjną MF. Bank złożył odpowiedź na skargę kasacyjną.
Sprzedaż wierzytelności
W 2021 roku Bank sprzedał portfel kredytowy o saldzie ca. 245,7 mln (w tym 46,2 mln spisanych do ewidencji pozabilansowej). Sprzedaży podlegały portfele:
Portfel 1 wierzytelności niezabezpieczone (m.in. pożyczki gotówkowe, limity w rachunku, ovedrafty, karty kredytowe) oraz wierzytelności ze zrealizowanym zabezpieczeniem hipotecznym, których saldo całkowite jest <100 000 PLN o saldzie 70,1 mln zł (w tym kapitał 49,1 mln zł),
portfel 2 wierzytelności z zabezpieczeniem hipotecznym oraz wszystkie powiązane produkty klienta o saldzie 22,9 mln zł (w tym kapitał 15,2 mln zł).
portfel 3 wierzytelności ze zrealizowanym lub nieustanowionym zabezpieczeniem hipotecznym wraz z innymi powiązanymi produktami klienta oraz wierzytelności niezabezpieczone, których saldo całkowite jest > 100 000 PLN o saldzie 25,8 mln zł (w tym kapitał 14,6 mln zł).
portfel 4 wierzytelności, przysługujące Bankowi wobec spółek osobowych i kapitałowych oraz wspólników spółek cywilnych i jawnych o saldzie 126,9 mln zł (w tym kapitał – 59,9 mln zł).
Wpływ sprzedaży na wynik netto Banku był ujemny i wyniósł -6,5 mln zł netto (-6,4 mln zł brutto).
Uczestnictwo w Walnym Zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej
Rada Nadzorcza Banku Ochrony Środowiska S.A. uchwaliła na posiedzeniu 29 września 2021 roku regulamin uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej (e-Walne). Dzięki temu akcjonariusze banku będą mieli możliwość uczestnictwa w obradach Walnych Zgromadzeń za pomocą urządzeń komunikacji elektronicznej, co jest szczególnie ważne w sytuacji panującej pandemii COVID-19. W efekcie uchwalenia przez Radę Nadzorczą Banku regulaminu uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, Bank zaktualizował stan stosowania Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW 2021 i rozpoczął stosowanie zasady nr 4.1. (raport bieżący EBI nr 2/2021).
Wyróżnienia i nagrody w 2021 roku
W lutym 2021 roku Wojciech Hann, Wiceprezes Zarządu, kierujący pracami Zarządu BOŚ oraz Radosław Olszewski Prezes Zarządu Domu Maklerskiego BOŚ znaleźli się w gronie Finansistów Roku 2020 roku wytypowanych przez Gazetę Finansową.
W lutym 2021 roku Ekologiczny kredyt hipoteczny znajdujący się w ofercie banku zajął pierwsze miejsce w zestawieniu "ekokredytów” hipotecznych serwisu bankier.pl
W styczniu 2021 roku Ekonomiści BOŚ w kolejnym roku z rzędu zajęli czołowe miejsca w konkursie na najtrafniejsze prognozy makroekonomiczne i rynkowe w 2020 roku organizowanym przez Gazetę Giełdy i Inwestorów „Parkiet”. W marcu 2021 roku ekonomiści BOŚ zajęli drugie miejsce w XIII edycji konkursu
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 14
na najlepszego analityka makroekonomicznego organizowanego przez redakcje „Parkietu" i „Rzeczpospolitej".
W marcu 2021 roku oferowane przez BOŚ finasowanie łańcucha dostaw w oparciu o faktoring mieszany zostało wyróżnione w ramach plebiscytu "Order Finansowy" magazynu Home&Market w kategorii Faktoring. Redakcja nagradza w nim wyróżniające się instytucje finansowe i ich produkty. Takie, które ułatwiają prowadzenie biznesu, wychodzą naprzeciw oczekiwaniom klientów i ich zmieniającym się preferencjom i potrzebom.
W marcu 2021 roku w rankingu Instytucja Roku, portal Moje Bankowanie uznał dziewięć placówek Banku Ochrony Środowiska (BOŚ) za najlepsze w Polsce. to odziały z Kielc, Koszalina, Krakowa, Legnicy, Łomży, Nowego Targu oraz centra biznesowe z Poznania, Warszawy oraz Wrocławia.
W kwietniu 2021 roku Bank Ochrony Środowiska zajął trzecie miejsce w rankingu Złoty Bankier w kategoriach „Kredyt gotówkowy” i „Kredyt hipoteczny”. Doceniono warunki cenowe oraz elastyczność oferty. W rankingu ogólnym bank awansował o dwa miejsca w stosunku do 2020 roku.
W kwietniu 2021 roku Forum Odpowiedzialnego Biznesu wyróżniło i doceniło dwie kolejne inicjatywy BOŚ: „Kalkulator instalacji fotowoltaicznej” oraz seria szkoleń z obszaru edukacji ekologicznej. Projekty przedstawiono i opisano w raporcie „Odpowiedzialny biznes w Polsce 2020. Dobre praktyki”. Jest to największy i najważniejszy tego typu przegląd w Polsce. W raporcie FOB znalazły się również inicjatywy, które BOŚ prowadzi z powodzeniem od lat.
W czerwcu 2021 roku Kapituła Konkursu „Sustainable Economy Awards” przyznała Bankowi Ochrony Środowiska tytułu Laureata w kategorii „Lider Zrównoważonego Finansowania. Nagroda została wręczona podczas gali wieńczącej konferencję Executive Innovation Forum. W ocenie jury bank udowadnia na swoim przykładzie, w jaki sposób instytucje finansowe mogą wpisywać się w realizację celów zrównoważonego rozwoju. Doceniono nieustannie zwiększanie poziomu finansowania proekologicznych inwestycji. Zwrócono uwagę na zaangażowanie banku w proces emisji zielonych obligacji, wzmacnianie świadomości klientów detalicznych i korporacyjnych w zakresie ekologii, zdrowego trybu życia oraz troski o otoczenie.
W czerwcu Bank Ochrony Środowiska został wyróżniony Srebrnym Listkiem CSR Polityki. Otrzymują go firmy, które wdrażają zintegrowane modele zarządzania, obejmujące m.in. kwestie jakości, zarządzania środowiskowego i bezpieczeństwa pracowników.
W lipcu 2021 roku Bank otrzymał wyróżnienie Friendly Workplace 2021, przyznawane przez redakcję jednego z najbardziej cenionych i opiniotwórczych portali HR w Polsce MarkaPracodawcy.pl. Nagroda wręczana jest firmom, które m.in. szanują i wspierają model równowagi pomiędzy pracą i życiem prywatnym, wspierają i promują projekty przyjazne społecznościom i naturalnemu, tworzą zdrowe, bezpieczne i przyjazne środowisko pracy, inwestują w rozwój kompetencji zawodowych oraz zainteresowań pracowników, działają z poszanowaniem praw pracownika.
We wrześniu 2021 roku Bank Ochrony Środowiska otrzymał trzecią w konkursie Laur CESSIO w kategorii Outsourcingu. Nagroda przyznawana jest przez Związek Przedsiębiorstw Finansowych we współpracy z partnerem merytorycznym firmą PwC. Laur CESSIO to istotne wyróżnienie w szeroko rozumianej branży zarządzania wierzytelnościami.
We wrześniu 2021 roku Dom Maklerski BOŚ S.A. otrzymał wyróżnienia za aktywność na Towarowej Giełdzie Energii. DM otrzymał wyróżnienie za największą aktywność na Giełdowym Rynku Rolnym, nagrodę Rozrachunek 2020 za wkład w rozwój rynków towarów rolno-spożywczych oraz nagrodę Platynowy Megawat w kategorii Makler Roku dla Pani Kataryny Petretsiuk maklera DM BOŚ za największą aktywność na sesjach Rynku Praw Majątkowych. Również we wrześniu br. DM otrzymał od Gazety Finansowej wyróżnienie Finansowa Marka Roku w kategorii Dom Maklerski „za wysoką jakość analiz, łatwy dostęp do informacji i notowań, a także za dbałość o edukację finansową klientów”.
W październiku 2021 roku Bank otrzymał nagrodę Odpowiedzialny Pracodawca Lider HR. Nagrodę otrzymują firmy propagujące i stosujące właściwe wzorce, modele i strategie działań w zakresie polityki personalnej oraz integracji spraw personalnych ze sprawami biznesowymi.
W październiku 2021 roku Portal mojebankowanie.pl przeprowadził drugą falę badania na najlepszą jakość obsługi. Sprawdzano, jak w placówkach oraz w kanałach zdalnych wygląda obsługa klienta, który jest zainteresowany rachunkiem osobistym pod kątem swobodnego korzystania z niego za granicą. Cztery placówki BOŚ znalazły się wśród tych z najlepszym wynikiem. to oddziały operacyjne w Gliwicach, Kielcach, Nowym Targu i Zawierciu.
W październiku 2021 roku BOŚ otrzymał międzynarodową nagrodę Best Green Banking Solutions CEE 2021. Bank został nagrodzony za najlepsze zielone rozwiązania bankowe w Europie Środkowo-Wschodniej
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 15
w 2021 roku. Jury CFI.co szczególnie doceniło BOŚ za finansowanie projektów, które wywierają pozytywny wpływ na środowisko, co przekłada się na istotny zielony portfel kredytowy Banku
W listopadzie Polska Izba Ekologii przyznała BOŚ nagrodę za zmniejszenie przez bank śladu węglowego o blisko 50 proc. To już trzecia nagroda dla banku w tym konkursie.
W listopadzie BOŚ awansował w dwóch rankingach:
o W rankingu Newsweeka w kategorii „Bank dla Kowalskiego” – bank zajął 11 pozycję, awansując z 12. Audytorzy oceniali wizytę, podczas której otwierali rachunek, a następnie kontakt z bankiem przez infolinię, internet oraz bankowość mobilną.
o W rankingu Forbesa bank awansował na 13 miejsce, z 16 rok temu. Ranking jest wynikiem badania Tajemniczy klient. Audytorzy kontaktowali się z infolinią oraz placówkami - jako przedsiębiorcy poszukujący oferty dla mikro/małej firmy. Chodziło o sprawdzenie dostępności doradców, zajmujących się obsługą firm oraz zbadanie ich zaangażowania w znalezienie rozwiązań, które odpowiadają potrzebom klienta.
W grudniu 2021 roku portal mojebankowanie.pl opublikował wyniki trzeciej fali badania projektu Instytucja Roku w kategorii „Najlepsza jakość obsługi w placówce”. Bank uplasował się na piątej pozycji. Celem badania było sprawdzenie jak w placówce oraz w kanałach zdalnych wygląda obsługa klienta, który jest zainteresowany ofertą karty kredytowej.
4. Podstawowe produkty, usługi i sfery działalności Grupy
4.1. Udział BOŚ S.A. w sektorze bankowym
Udział BOŚ S.A. w sektorze bankowym na koniec 2021 roku (opracowano na podstawie danych KNF dotyczących sektora bankowego z oddziałami zagranicznymi) wynosił:
w zakresie sumy bilansowej 0,8% wobec 0,9%, na koniec 2020 roku,
w zakresie depozytów sektora niefinansowego 1,1% wobec 1,2% na koniec 2020 roku,
w zakresie kredytów i pożyczek 0,8% wobec 0,9% na koniec 2020 roku.
4.2. Produkty bankowe
Bank posiada w swojej ofercie produkty (depozytowe, kredytowe, rozliczeniowe) oferowane wszystkim grupom klientów, jak również produkty skierowane bezpośrednio do wybranych grup klientów BOŚ S.A.
Warunki i zasady współpracy z poszczególnymi grupami klientów dostosowywane przez Bank do zmieniających się warunków rynkowych oraz potrzeb adresatów oferty Banku, przy jednoczesnym uwzględnieniu celu w postaci ciągłego podnoszenia efektywności obsługi klientów.
Pion Klientów Instytucjonalnych
BOŚ S.A. posiada szeroką ofertę produktów rozliczeniowych, depozytowych i kredytowych, w oparciu o którą dla każdego klienta może być budowana indywidualna oferta dostosowana do jego konkretnych potrzeb. W zakresie oferty rozliczeniowej Bank posiada standardowe rachunki bieżące, pełniące funkcje rozliczeniowe i służące do gromadzenia środków pieniężnych oraz przeprowadzania rozliczeń krajowych i zagranicznych.
Od 1 stycznia 2021 roku funkcjonuje również odrębna oferta rachunków bankowych dla klientów instytucjonalnych Banku będących osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą. Działanie to zrealizowało wymogi ustawy z dnia 31 lipca 2019 roku o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych („Ustawa o ograniczeniu obciążeń regulacyjnych”), która wprowadziła instytucję Przedsiębiorcy-Konsumenta.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 16
W obszarze produktów rozliczeniowych w 2021 roku:
wdrożono nową aplikację Powiernik służącą do obsługi mieszkaniowych rachunków powierniczych. Powiernik umożliwia realizowanie automatycznych wypłat z otwartych mieszkaniowych rachunków powierniczych. Znacznie upraszcza oraz zmniejsza pracochłonność procesu uruchomienia środków z rachunku zarówno postronnie Klienta jak i wewnątrz Banku.
wdrożono zmiany w systemach oraz przepisach wewnętrznych dostosowujące Bank do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/518 z dnia 19 marca 2019 roku zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 924/2009 w odniesieniu do niektórych opłat za płatności transgraniczne w Unii i opłat za przeliczenie waluty,
dostosowano systemy Banku do zmian wprowadzanych Ustawą z dnia 27 listopada 2020 roku o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw oraz zmian planowanych na podstawie Projektu ustawy o Systemie Informacji Finansowej (SInF) w zakresie przepisu umożliwiającego uaktualnienie całości lub części danych przekazywanych obecnie do STIR (System Teleinformatyczny Izby Rozliczeniowej) ,
Bank rozpoczął prace nad projektem Dostosowanie Banku do wymogów Ustawy SInF. Celem Projektu jest dostosowanie Banku do wymogów Ustawy o Systemie Informacji Finansowej. Wejście w życie ustawy będzie wiązało się z nowym obowiązkiem sprawozdawczym, którego celem jest przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Ustawa włącza do polskiego prawa dyrektywę 2018/843, w wyniku czego powstanie System Informacji Finansowej służący gromadzeniu, przetwarzaniu i udostępnianiu informacji szeroko definiowanych otwartych i zamkniętych rachunkach Klientów instytucjonalnych, indywidualnych, jak również o umowach o udostępnianiu skrytek sejfowych. System Informacji Finansowej jest kolejnym obowiązkiem sprawozdawczym w polskim ustawodawstwie, który ma na celu przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Jego utworzenie ma również przyczynić się do zahamowania przestępstw finansowych dzięki nadzorowi wszystkich rachunków przez uprawnione organy.
Dostosowanie Banku do wymogów ustawy o Systemie Informacji Finansowej, będzie polegało na wdrożeniu zmian w systemach raportowych Banku, które obecnie wspierają realizację obowiązków sprawozdawczych w ramach STIR.
Znowelizowano Regulamin rachunków bankowych dla Klientów instytucjonalnych oraz Regulamin rachunków bankowych dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Celem wdrożenia zmian było doprecyzowanie przedmiotowych regulacji w obszarze następujących zmian prawnych:
o Ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy Prawo bankowe;
o Ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw;
o Ustawy z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz niektórych innych ustaw
Ponadto proponowane zmiany obejmują uszczegółowienie zasad dotyczących uwierzytelniania dokumentów urzędowych, w tym rejestrowych i założycielskich wydanych za granicą.
W zakresie produktów kredytowych:
Bank oferował klientom kredyt na przedsięwzięcia termomodernizacyjne i remontowe z premią z Funduszu Termomodernizacji i Remontów.
W wybranych województwach Bank oferował preferencyjne kredyty na realizację przedsięwzięć proekologicznych we współpracy z Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Bank prowadził działania mające na celu optymalizację i automatyzację procesu kredytowego na różnych jego etapach: pozyskiwania klienta, oceny wniosku kredytowego, podejmowania decyzji kredytowej, uruchomienia środków czy monitorowania i administrowania kredytem. Projekt obejmował między innymi wdrożenie narzędzia wspierającego proces oceny oraz rozwój systemów ratingowych z uwzględnieniem specyfiki produktów proekologicznych.
W zakresie produktów dla klientów instytucjonalnych w I półroczu 2021 roku wprowadzone zostały modyfikacje oferty produktowej. W związku z pandemią COVID-19 Bank przedłużył klientom możliwość zawieszenia spłaty rat kapitałowych dla produktów kredytowych (z wyłączeniem kredytów giełdowych) bez dostarczania dodatkowych dokumentów - szczególny tryb obsługi kredytów i pożyczek COVID - 19.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 17
Jednostki samorządu terytorialnego
Bank współpracuje z jednostkami samorządu terytorialnego. Prowadzi kompleksową obsługę bankową ich budżetów, umożliwiającą efektywne zarządzanie środkami pieniężnymi. Obsługa jednostek samorządu terytorialnego jest prowadzona w trybie Ustawy Prawo zamówień publicznych.
Klientom z segmentu finansów publicznych Bank zapewnia wszystkie standardowe produkty depozytowe i kredytowe pozostające w ofercie. Szczególny zakres oferty BOŚ S.A. stanowią produkty służące finansowaniu projektów proekologicznych (kredyty preferencyjne i komercyjne), a także kredyty z linii banków zagranicznych przeznaczone na finansowanie przedsięwzięć służących ochronie środowiska i inwestycji infrastrukturalnych, jak również Europejska Oferta, która jest pakietem produktów skierowanych do przedsiębiorców, samorządów i spółek komunalnych.
Pion Klientów Indywidualnych
Oferta Banku dla klientów Indywidualnych obejmuje wszystkie podstawowe produkty i usługi dostępne na polskim rynku bankowym (rachunki bankowe, produkty rozliczeniowe, karty płatnicze, usługi i produkty w zakresie lokowania nadwyżek pieniężnych, usługi bankowości elektronicznej i produkty kredytowe) oraz szeroki wybór produktów proekologicznych służących finansowaniu rozwiązań proekologicznych, a także obsługę klientów VIP przez wyspecjalizowanych Doradców.
W zakresie kart płatniczych Bank kontynuował oferowanie edycji kart debetowych z wizerunkami chronionych zwierząt, poprzez którą Bank chce zwrócić uwagę klientów na zagrożone gatunki dzikich zwierząt występujących na terenie Polski i związaną z tym problematykę ochrony środowiska.
W II półroczu 2021:
prowadzono prace nad uruchomieniem możliwości wnioskowania o płatności GPay w aplikacji mobilnej Banku, którą uruchomiono w styczniu 2022 roku,
dostosowano obsługę transakcji internetowych kartami płatniczymi do wymogów organizacji nadzorczych w zakresie silnego uwierzytelnienie Klienta.
W obszarze bankowości elektronicznej w kwietniu 2021 roku w systemie BOŚBank24 została uruchomiona, opracowana przez Krajową Izbę Rozliczeniową, usługa mojeID umożliwiająca, bezpieczne i online, potwierdzanie tożsamości.
Klienci Banku mogą wykorzystywać mojeID do:
założenia i korzystania z Profilu Zaufanego
potwierdzania tożsamości w obszarze usług publicznych na platformie ePUAP www.gov.pl , dostępnych w katalogu usług Mój Gov.
potwierdzania tożsamości u dostawców usług komercyjnych np. w firmach ubezpieczeniowych, telekomunikacyjnych lub medycznych.
Dzięki wdrożeniu mojeID BOŚ dołączył do grona dostawców elektronicznej tożsamości umożliwiając klientom załatwianie spraw urzędowych czy korzystanie z usług komercyjnych przez internet, bezpiecznie, prosto z domu.
Natomiast w lipcu 2021 roku Bank wdrożył płatności mobilne BLIK umożliwiając klientom sprawne i nowoczesne płatności. Używając 6 cyfrowego kodu BLIK użytkownicy aplikacji mobilnej BOŚBank24 mogą płacić w internecie i w sklepach stacjonarnych oraz wypłacać gotówkę z bankomatów bez użycia karty. W aplikacji dostępne także przelewy na telefon BLIK, dzięki którym można błyskawicznie, przy wykorzystaniu numeru telefonu, przekazać pieniądze na rachunek odbiorcy uczestniczącego w BLIKU.
Zobowiązania wobec klientów indywidualnych
W 2021 roku działania podejmowane przez Bank w zakresie produktów depozytowych dla klientów indywidualnych były nastawione na:
dbałość o optymalizację kosztowości portfela depozytowego i bieżące dopasowanie do zmieniającego się otoczenia rynkowego,
utrzymanie salda depozytów zgodnie z potrzebami płynnościowymi Banku.
Najistotniejszymi produktami depozytowymi dla klientów indywidualnych były:
rachunki bieżące, w tym konta osobiste z podstawowym EKOkontem bez Kosztów oraz konta oszczędnościowe z EKOkontem Oszczędnościowym w PLN,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 18
lokaty promocyjne: EKOlokata Promocyjna, EKOlokata Na Dobry Początek, EKOlokata Zyskowna oraz lokaty standardowe,
lokata walutowa: EKOlokata z Frankiem w CHF.
Pod koniec roku, ze względu na zmieniające się uwarunkowania rynkowe, w tym podwyższenie przez Radę Polityki Pieniężnej stów procentowych, Bank wprowadził do oferty EKOlokatę Promocyjną. Wyróżnikiem EKOlokaty Promocyjnej była wysoka kwota maksymalna (500 tys. zł) oraz proste warunki przystąpienia do promocji (zgoda na komunikację elektroniczną). Jednocześnie oferta była tak skonstruowana, aby promować kanały zdalne.
Pozostała działalność Banku w obszarze rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych koncentrowała się na utrzymaniu przejrzystej oferty poprzez pozostawienie w ofercie rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych: EKOkonta bez Kosztów, EKOkonta VIP, EKOkonta PRP oraz EKOkonta oszczędnościowego w trzech walutach: PLN, EUR i CHF. W IV kwartale 2021 roku Bank wprowadził do swojej oferty Promocje Noworoczną dla posiadaczy EKOkonta Oszczędnościowego, wyróżniającą się na rynku brakiem dodatkowych warunków, które Klient musi spełnić by otrzymać wyższe oprocentowanie (brak konieczności posiadania rachunku oszczędnościowo- rozliczeniowego czy wpłacenia nowych środków).
W ramach wsparcia sprzedaży produktów kredytowych kierowanych do klientów indywidualnych zostały przeprowadzone akcje promocyjne Pożyczki Gotówkowej:
na dowolny cel:
o „Portfel zapasowy”, produkt gotówkowy z ideą udostępnienia Klientom finansowania na dowolny cel w zakresie kredytów średnio kwotowych, produkt oferowany również z ubezpieczeniem,
na cele ekologiczne:
o „Nasza woda”, kontynuacja oferty z terminem obowiązywania do dnia 31 grudnia 2021 roku, w celu wspierania inwestycji mających za cel zapobieganie i przeciwdziałanie skutkom suszy, stanowi uzupełnienie dla programu rządowego „Moja Woda” i jako jedyny produkt kredytowy tego typu certyfikowany jest znakiem „Climate Leadership”.
o „Pełnym oddechem”, oferta partnerska dedykowana obecnym i przyszłym klientom PGNiG, wspierająca aktywności Klientów w zakresie wymiany źródeł ciepła i innych działań antysmogowych. Oferta była obecna w portfelu Banku.
o „Przejrzysta pożyczka”, wiodący produkt Banku dedykowany wsparciu EKOInwestycji Klientów, zarówno rynku komercyjnego jak i Klientów będących beneficjentami programu rządowego „Czyste Powietrze”. Trwają prace nad przekształceniem promocji w stały element produktowy Banku.
o „Energia ze słońca”, kontynuacja oferty dedykowanej odnawialnym źródłom energii przeznaczona głównie na zakup i montaż instalacji fotowoltaicznej.
o „EKO Mobilni”, oferta promocyjna EKO Pożyczki Gotówkowej stanowiąca uzupełnienie grupy ofertowej EKO Banku. Dedykowana Klientom zainteresowany zakupem szeroko rozumianego elektrycznego środka transportu m.in. samochodu, motocykla o napędzie elektrycznym.
W ofercie promocyjnej Banku znajduje się m.in. kredyt hipoteczny dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny. oni zwolnieni z prowizji przygotowawczej lub zwolnieni z 50% prowizji przygotowawczej wraz ze zmniejszeniem marży o 0,1 p.p. względem marży standardowej.
W ramach preferencyjnych warunków oferty dla sektora finansowego Bank proponuje niższą prowizję i marżę względem standardowej oferty kredytu hipotecznego i pożyczki hipotecznej. Oferta skierowana jest do pracowników:
banków,
towarzystw ubezpieczeniowych,
domów maklerskich,
towarzystw funduszy inwestycyjnych,
innych instytucji sektora finansowego.
W celu wzmocnienia oferty Banku w 2021 roku zostały wprowadzona również oferta Kredytu Hipotecznego, Ekologicznego Kredytu Hipotecznego, Pożyczki Hipotecznej w ramach sprzedaży wiązanej pod nazwą „Mniej płacisz, więcej zyskujesz”, która obowiązywała do 30 listopada 2021 roku.
Promocja polegała na zastosowaniu preferencyjnych stawek marży Kredytu lub Pożyczki poprzez:
obniżenie w okresie kredytowania nie więcej niż o 0,10 p.p. marży standardowej, pod warunkiem otwarcia lub posiadania dowolnego ROR w Banku z wpływem miesięcznym w wysokości min. 2000 i dostępem do bankowości internetowej przez cały okres kredytowania,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 19
obniżenie w okresie kredytowania nie więcej niż o 0,10 p.p. marży standardowej, pod warunkiem zakupu lub posiadania innego produktu kredytowego (w tym również karty kredytowej) na okres co najmniej 5 lat od daty zawarcia umowy Kredytu/Pożyczki),
obniżenie w okresie kredytowania nie więcej niż o 0,10 p.p. marży standardowej, pod warunkiem zakupu dowolnego ubezpieczenia oferowanego przez Bank na okres co najmniej 3 lat od daty zawarcia umowy Kredytu/Pożyczki i wpłaty prowizji przygotowawczej w wysokości standardowej, za wyjątkiem ubezpieczenia nieruchomości zakupionej na rynku pierwotnym.
W listopadzie 2021 roku została wprowadzona oferta promocyjna kredytów hipotecznych udzielanych we współpracy z Dom Development Kredyty Sp. z o.o. Oferta skierowana jest do Klientów, którzy decydują się na zakup lokalu mieszkalnego od Dom Development S.A. z udziałem pracowników Dom Development Kredyty Sp. z o.o., którzy odpowiedzialni za przygotowanie kompletnego wniosku wraz z załącznikami oraz przekazania go do obsługi w Placówce Banku. Promocja trwa do 31 maja 2022 roku.
Produkty ubezpieczeniowe i usługi dodatkowe
Bank oferuje produkty ubezpieczeniowe takie jak: ubezpieczenia przedmiotu kredytowania, w tym ubezpieczenia urządzeń i instalacji służących ochronie środowiska, ubezpieczenia życia i zdrowia kredytobiorców oraz pakiety ubezpieczeń dla posiadaczy kart płatniczych.
BOŚ S.A. pełni rolę agenta ubezpieczeniowego dla pięciu zakładów ubezpieczeń. W celu zwiększenia bezpieczeństwa i wygody pracowników wszystkie szkolenia i egzaminy licencyjne w zakresie ubezpieczeń w 2021 roku realizowane były w formule zdalnej.
W ramach usług dodatkowych do produktów bankowych generujących dodatkowe przychody prowizyjne Bank oferuje usługę pomocy prawnej Mecenas Direct dla posiadaczy kont osobistych, w ramach której Klienci otrzymują profesjonalną pomoc prawną za pośrednictwem poczty elektronicznej i telefonu.
Takie połącznie obu produktów finansowych dotacji i kredytu sprawia, że koszt inwestycji może być w dużej części spłacony dzięki rządowemu dofinansowaniu.
Ponadto, Bank współpracuje z Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska w ramach dotychczasowych umów na finansowanie przedsięwzięć proekologicznych, głównie z zakresu ochrony powietrza.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 20
4.3. Działalność maklerska
Rok 2021 przyniósł dobrą koniunkturę na krajowym rynku giełdowym, której towarzyszyła jednak zmiana struktury aktywności inwestorów. Wzrosty odnotowały wszystkie najważniejsze indeksy giełdowe (indeks WIG wzrósł o 21,5%). W skali roku obroty zrealizowane w transakcjach sesyjnych na rynku akcyjnym GPW były wyższe o 5,5%, lecz wzrost ten był spowodowany przede wszystkim aktywnością zdalnych członków giełdy, których obroty wzrosły o 10,9% r/r. Wzrost aktywności inwestorów na rynku akcyjnym widoczny był zatem wyłącznie wśród inwestorów zagranicznych oraz instytucjonalnych. W przypadku rynku terminowego oraz NewConnect można mówić już o wyraźnym spadku aktywności wśród wszystkich grup inwestorów. Na rynku kontraktów terminowych obroty obniżyły się bowiem o 4,5% r/r, natomiast na rynku NewConnect aż o 59,0%.
W najważniejszej dla DM BOŚ grupie klientów, czyli wśród krajowych klientów indywidualnych odczuwalny był we wszystkich segmentach rynku wyraźny spadek aktywności inwestycyjnej w porównaniu do roku poprzedniego. W rezultacie obroty zrealizowane przez DM BOŚ w transakcjach sesyjnych obniżyły się zarówno na rynku akcji GPW (-5,8% r/r), kontraktów terminowych (-13,9% r/r), jak i rynku NewConnect (-61,1% r/r). Jednocześnie zrealizowane obroty przez DM BOŚ były na poziomie wyraźnie wyższym niż w roku 2019, czyli w roku przedpandemicznym.
W 2021 roku DM BOŚ udział DM BOŚ na rynku akcji GPW w transakcjach sesyjnych wyniósł 3,75%, podczas gdy w roku poprzednim wynosił 4,20%. Na rynku kontraktów terminowych DM BOŚ pozostał liderem rynku z udziałem na poziomie 17,87%. DM zajął również trzecie miejsce wśród wszystkich domów maklerskich pod względem pozycji rynkowej na rynku NewConnect z udziałem na poziomie 15,03%.
Pomimo niższej aktywności inwestycyjnej klientów indywidualnych nadal utrzymywało się wysokie zainteresowanie otwieraniem nowych rachunków inwestycyjnych. W 2021 roku saldo otwartych wszystkich rachunków inwestycyjnych w DM BOŚ wyniosło 15 511, czyli nawet nieznacznie przekroczyło poziom z poprzedniego roku (w 2020 saldo otwartych rachunków wynosiło 15 455). Dużym powodzeniem cieszyły się rachunki zabezpieczenia emerytalnego IKE i IKZE, których przybyło 7 912, co jest najlepszym wynikiem w historii DM.
W 2021 roku DM BOŚ po raz pierwszy przekroczył granicę 100 tys. giełdowych rachunków inwestycyjnych zarejestrowanych w KDPW, osiągając na koniec roku ilość 108 570 prowadzonych rachunków. Ilość rachunków w KDPW na koniec roku wzrosła o 13,1% w porównaniu do stanu z początku roku, co jest najlepszym wynikiem wśród wszystkich członków KDPW prowadzących powyżej 10 tys. rachunków. W skali roku saldo otwartych rachunków w KDPW wyniosło 12 553, co pozwoliło osiągnąć III pozycję wśród wszystkich członków KDPW.
Wzrost wycen giełdowych przełożył się na poprawę atrakcyjności giełdy dla spółek poszukujących kapitału na rozwój. W 2021 roku na rynku regulowanym GPW zadebiutowało 16 podmiotów, podczas gdy w roku 2020 zaledwie 7. DM BOŚ bardzo aktywnie uczestniczył w ofertach rynku pierwotnego. Wystąpił w 6 ofertach jako organizator lub współorganizator emisji (3 oferty na rynku regulowanym GPW i 3 oferty na rynku NewConnect). DM brał udział w tym okresie we wszystkich 12 konsorcjach dystrybucyjnych przy emisjach akcji spółek wchodzących na rynek regulowany GPW oraz w 6 konsorcjach dotyczących spółek z rynku NewConnect.
W przypadku rynku obligacji korporacyjnych DM pełnił rolę organizatora lub współorganizatora dla ofert 4 podmiotów. Jednocześnie uczestniczył w konsorcjach dystrybucyjnych obligacji 6 podmiotów. DM aktywnie wspierał rozwój rynku finansowania inwestycji ekologicznych. Dwie pośród przeprowadzonych ofert emisji obligacji miały charakter emisji ekologicznych, wyemitowanych zgodnie ze standardami Green Bond Principles. W październiku współuczestniczył przy organizacji jednej z największych emisji zielonych obligacji dla emitentów z sektora niefinansowego obligacji zielonych serii C spółki Famur SA o wartości 400 mln zł. Jako koordynator emisji uplasował również emisję zielonych obligacji serii F spółki Columbus Energy SA o wartości 60 mln zł.
DM BOŚ kontynuował współpracę z AgioFunds TFI i Beta Securities Poland SA przy promocji krajowego rynku certyfikatów inwestycyjnych. W 2021 roku miały miejsce 4 debiuty krajowych funduszy ETF, dla których DM BOŚ pełnił funkcję wprowadzającego na rynek. Wśród debiutujących funduszy 2 były zbudowane w oparciu o amerykańskie indeksy giełdowe oraz 2 oparte na krajowych indeksach.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 21
W 2021 roku oferta funduszy inwestycyjnych dostępnych na platformie bossafund została rozszerzona o kolejne fundusze. Łącznie w ofercie bossafund znajduje się obecnie ponad 300 funduszy, należących do 21 TFI, co czyni ją jedną z największych krajowych platform dystrybucyjnych pod względem ilości dostępnych funduszy.
W zakresie rozwoju technologicznego oferowanych serwisów i narzędzi wspierających inwestowanie w roku 2021 został wdrożony nowy serwis informacyjny bossaInfo dla klientów DM, będący kolejnym elementem dopełniającym ofertę publicznych serwisów informacyjnych o część dla klientów zalogowanych. Do oferty włączono również nową wersję aplikacji Statica z modułem bossaStaticaTrader, rozszerzającym funkcjonalność aplikacji o możliwość składania zleceń, co jest unikatową usługą na rynku. Zautomatyzowano również procesy związane z otwieraniem i prowadzeniem rachunku.
Silna pozycja rynkowa oraz wysoka jakość świadczonych usług po raz kolejny przyczyniły się do otrzymania przez DM nagród branżowych. DM BOŚ w 18. Edycji Ogólnopolskiego Badania Inwestorów przeprowadzonego przez Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych głosami inwestorów ponownie został wybrany Najlepszym Domem Maklerskim Roku. W badaniu wzięło udział ponad 3 150 inwestorów. Inwestorzy najwyżej ocenili bezawaryjność platformy transakcyjnej. Bardzo wysoko też ocenili ofertę IKE/IKZE i rynków zagranicznych. DM BOŚ został uhonorowany również nagrodą Byk i Niedźwiedź w kategorii Najlepszy Dom Maklerski przyznaną przez redakcję Gazety Giełdy i Inwestorów Parkiet. W uzasadnieniu redakcja zwróciła uwagę m.in. na szybką reakcję DM BOŚ na uderzenie pandemii i dostosowanie pracy oraz obsługi klienta do kanału on-line. DM BOŚ po raz kolejny otrzymał także od GPW statuetki Lider Rynku Kapitałowego za najwyższą aktywność na rynku kontraktów terminowych oraz za najwyższy udział animatora w obrotach sesyjnych akcjami na rynku NewConnect. DM otrzymał także trzy wyróżnienia za aktywność na Towarowej Giełdzie Energii. DM otrzymał wyróżnienie za największą aktywność na Giełdowym Rynku Rolnym, nagrodę Rozrachunek 2020 za wkład w rozwój rynków towarów rolno-spożywczych oraz nagrodę Platynowy Megawat w kategorii Makler Roku dla maklera DM BOŚ za największą aktywność na sesjach Rynku Praw Majątkowych. Od Gazety Finansowej z kolei DM otrzymał wyróżnienie Finansowa Marka Roku w kategorii Dom Maklerski „za wysoką jakość analiz, łatwy dostęp do informacji i notowań, a także za dbałość o edukację finansową klientów”.
DM BOŚ w obliczu trwającej epidemii koronawirusa zachowuje pełną ciągłość operacyjną oraz obsługę wszystkich kluczowych procesów. DM wprowadził szereg rozwiązań mających na celu zachowanie ciągłości działania, jak i ograniczenie ryzyka epidemicznego, zarówno w stosunku do swoich pracowników, jak i klientów korzystających z osobistego kontaktu w placówkach DM. Znaczna część pracowników DM wykonuje swoje obowiązki w sposób zdalny. W odpowiedzi na wyjątkową sytuację epidemiologiczną, DM BOŚ wdrożył możliwość otwarcia rachunku inwestycyjnego online. W następstwie utrzymującej się zmienności, wywołanej pandemią Covid-19, obserwujemy stabilny poziom aktywności dotychczasowych klientów, jak również niesłabnące zainteresowanie otwieraniem nowych rachunków inwestycyjnych, co pozytywnie wpływa na bieżące wyniki finansowe oraz płynność Spółki. Pandemia Covid-19 nie wpłynęła na zmianę celów, strategicznej orientacji oraz strategii zarządzania ryzykiem utraty płynności DM. W 2021 roku DM BOŚ nie korzystał ze wsparcia oraz nie składał wniosku o przyznanie wsparcia publicznego w ramach rządowego programu Tarczy Antykryzysowej, która ma chronić przed kryzysem wywołanym pandemią COVID-19.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 22
5. Współpraca z zagranicznymi instytucjami finansowymi w BOŚ S.A.
Bank kontynuował współpracę z międzynarodowymi instytucjami finansowymi, w tym z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI), który należy do jednych z kredytodawców Banku.
Pożyczkodawca
Kwota pożyczki (tys.)
Kwota do wykorzystania (tys.)
Waluta
Data zawarcia umowy
Data spłaty kapitału
Council of Europe Development Bank, Paryż
50 000
-
EUR*
17-03-2008
I transza 25-04-2023 II i III transza 25-10- 2023
Council of Europe Development Bank, Paryż
50 000
-
EUR
08-03-2010
I transza 22-04-2025
Council of Europe Development Bank, Paryż
75 000
-
EUR
26-03-2012
I transza 26-07-2021 II transza 21-10-2022 III transza 1-12-2023
European Investment Bank, Luksemburg
75 000
-
EUR
05-03-2015
I transza 15-06-2023 II transza 15-12-2023
European Investment Bank, Luksemburg
75 000
-
EUR
13-06-2017
I transza 15-12-2028 II transza 15-12-2029 III transza 15-12-2030
European Investment Bank, Luksemburg
-
75 000
EUR
28-10-2021
termin spłaty do 12 lat od dnia wykorzystania środków
RAZEM EUR
325 000
75 000
6. Główne inwestycje
Nakłady inwestycyjne w Grupie BOŚ S.A. wyniosły 42,5 mln zł w 2021 roku, w tym w Banku 33,7 mln zł.
W 2021 roku w Banku realizowano łącznie 20 projektów na kwotę 10,8 mln zł. Obszar inicjatyw projektowych obejmował przedsięwzięcia o charakterze biznesowym (w tym powiązane z priorytetami Strategii Rozwoju Banku Ochrony Środowiska S.A. na lata 2021-2023), rozwojowym jak również obszar prawny, który implikował konieczność dostosowania Banku do wymogów prawnych lub regulacyjnych zdefiniowanych przez instytucje nadzorcze.
Poza kluczowymi projektami strategicznymi wymienionymi w rozdziale II.9: „Informacje o działaniach podjętych w ramach realizacji Strategii” realizowane były m.in.:
BLIK - projekt, którego celem jest udostępnienie możliwości wykonywania transakcji mobilnych przez klientów Banku zgodnie z funkcjonalnością udostępnianą przez podmiot Polski Standard Płatności w ramach systemu BLIK, na który poniesiono nakłady w wysokości 2,1 mln zł.
Nowe procesy kredytowe - projekt, którego celem jest wdrożenie i integracja wszystkich funkcjonujących systemów, aplikacji i narzędzi pozwalających na realizacji procesów kredytowych, dla wszystkich segmentów klientów w jednym systemie, na który poniesiono nakłady w wysokości 1,2 mln zł,
WWW 2.0 -Rozwój kanałów sprzedaży zdalnej - projekt, którego celem jest dalszy rozwój serwisu strony www banku, w tym zwłaszcza jago możliwości sprzedażowych, na który poniesiono nakłady w wysokości 1 mln zł,
Gpay - projekt, którego celem było uruchomienie karty płatniczej dla klientów indywidualnych i realizacji transakcji w formie mobilnej z wykorzystaniem telefonu komórkowego z nakładami w wysokości 0,7 mln zł.
CHF - projekt obejmujący wypracowanie i wdrożenie kompleksowego rozwiązania dot. portfela umów dotyczących pożyczek i kredytów hipotecznych denominowanych lub indeksowanych do walut obcych (w tym w walucie franka szwajcarskiego), zawartych przez Bank z osobami fizycznymi w celu sprawnego
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 23
przeprowadzenia Program Ugód. Program ugód wystartował od 31 stycznia 2022 roku, zostały poniesione nakłady w wysokości 0,6 mln zł
ePuAP - celem Projektu jest udostępnienie w systemie bankowości elektronicznej Klientom Banku funkcjonalności polegającej na dostępie do usługi ePUAP (Elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej) poprzez założenie profilu zaufanego i wykorzystanie korzyści integracji tej usługi z serwisami elektronicznymi administracji publicznej. Kwota nakładów odniesionych na projekt w 2021 roku wyniosła 0,6 mln zł.
Split Payment - projekt, którego celem jest zwiększenie konkurencyjności produktów faktoringowych oferowanych przez Bank poprzez stworzenie możliwości finansowania faktoringu klasycznego z wykorzystaniem mechanizmu podzielonej płatności oraz przyjmowaniem i rozliczaniem spłat z wykorzystaniem. W 2021 roku poniesiono nakłady w wysokości 0,1 mln zł.
Ponadto, w Banku realizowano również inne projekty o charakterze regulacyjnym. Z najistotniejszych należy wymienić: dostosowanie do Nowej Rekomendacji R zdefiniowanej przez Komisję Nadzoru Finansowego oraz dostosowanie usług Banku do Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej a także wdrożenie wymogów rozporządzenia w zakresie zmian kalkulacji i raportowania wskaźnika NSFR wynikające z wejścia w życie Rozporządzenia 2019/876 z dnia 20 maja 2019 r. (CRR II). Na projekty zostały poniesione nakłady w wysokości odpowiednio 180 tys. zł i 35 tys. zł.
W ramach wsparcia operacjonalizacji nowej strategii, podjęto również działania mające na celu optymalizację ładu projektowego oraz wypracowanie i wdrażanie najlepszych praktyk projektowych. W tym celu Bank od IV kwartału 2021 roku wykorzystuje dedykowane narzędzie wspierające zarządzanie projektami.
Poza realizacją projektów dużą grupę wydatków stanowiły nakłady poniesione na rozwój środowiska IT i zmniejszenie długu technologicznego - kwota wydatków odniesiona na nakłady w obszarze IT i cyberbezpieczeństwa wyniosła 16,7 mln zł.
Przewiduje się realizację nakładów inwestycyjnych w 2022 roku na wyższym poziomie niż w latach ubiegłych. ze względu na realizację inwestycji z obszaru IT. Inwestycje będą finansowane ze środków własnych. Wielkość planowanych inwestycji jest dostosowana do możliwości Banku.
Nakłady inwestycyjne w Domu Maklerskim BOŚ S.A. wyniosły 8,3 mln w 2021 roku. Inwestycje Domu Maklerskiego BOŚ S.A. były związane głównie z unowocześnieniem infrastruktury teleinformatycznej w celu zapewnienia bezpieczeństwa oraz wysokiego standardu obsługi klientów na rynku zarówno instrumentów finansowych jak i na rynku towarowym. DM BOŚ rozwijał również kanały elektroniczne służące do obsługi i kontaktów z klientami, w tym w szczególności system informacyjny dla klientów Domu Maklerskiego, dodatkowo DM BOŚ był również zobligowany do dostosowania swoich systemów do zmian infrastruktury na rynkach, na których Dom Maklerski prowadzi działalność.
Inwestycje były finansowane ze środków własnych Spółki.
DM BOŚ planuje na rok 2022 nakłady inwestycyjne związane przede wszystkim z podnoszeniem standardu bezpieczeństwa systemów informatycznych i infrastruktury DM BOŚ, jak również z dalszym rozwojem systemów dedykowanych do obsługi klienta w tym na urządzenia mobilne.
Inwestycje w kapitał ludzki – szkolenia i rozwój
Rozwój kompetencji koncentrował się na kompetencjach biznesowych, wspierających transformację Banku i realizację założeń strategicznych przy tworzeniu „Ramowej Strategii Rozwoju BOŚ S.A. na lata 2021-2023. Nowy plan rozwoju banku uwzględnia gospodarcze następstwa pandemii COVID-19 oraz unijne i krajowe projekty dążące do osiągnięcia neutralności klimatycznej.
W szkoleniach stacjonarnych oraz w kanałach zdalnych udział wzięło łącznie 5 563 uczestników (niektórzy parokrotnie), w tym w szkoleniach zewnętrznych 1 350 a w wewnętrznych 4 213 uczestników.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 24
Kultura organizacyjna jest jednym z filarów strategii Banku. Wspiera realizację naszych strategicznych założeń. Bank Stawia na kulturę opartą na wartościach, gdzie pracownicy mogą rozwijać swoje kompetencje i realizować się zawodowo. Podczas pracy nad strategią wypracowano cztery wartości: profesjonalizm, szacunek dla innych i ekologii, zaangażowanie, współpraca. W ramach projektu Wartościowa Jesień, który wspierał komunikację wartości stworzono pracownikom przestrzeń do dyskusji na temat wartości i co ważniejsze do wspólnego działania. Dla wszystkich dostępne były tematyczne webinary prowadzone przez zewnętrznych i wewnętrznych ekspertów oraz microlearningi. Dotyczyły siły wartości, ich znaczenia w życiu i biznesie, zaangażowania czy feedbacku. Cały materiał został udostępniony na platformie e-learningowej, tak by pracownicy mogli poszerzać swoją wiedzę w najbardziej dogodnym dla nich momencie. W ramach projektu pracownicy uczestniczyli również w dedykowanych akcjach wolontariackich (np. Pomaganie przez Oddawanie) i konkursach.
Zakres podnoszenia kompetencji obejmował:
szkolenia w sieci sprzedaży:
systemy, aplikacje, produkty i procesy bankowe, standardy sprzedaży oraz Jakości Obsługi Klienta, polityka bezpieczeństwa banku, bankowość elektroniczna, kursy kasjerskie walutowo-złotówkowe, nowelizacja ustawy OZE, systemy wsparcia OZE, efektywność energetyczna, rozwój rynku gospodarki odpadami, programy wspierające ochronę środowiska, Program Czyste Powietrze w zakresie przyjmowania i obsługi dotacji NFOŚiGW, etc.,
zagadnienia dotyczące ryzyka:
MSSF9 Klasyfikacja i wycena utraty wartości w otoczeniu pandemii COVID-19 i zmian regulacyjnych dotyczących definicji default, wpływ COVID-19 na segmenty rynku nieruchomości komercyjnych - zmiany w podejściu i założeniach do wyceny spowodowane przez COVID-19, Specyfika finansowania projektów inwestycyjnych w formule „Corporate Finance” oraz „Project Finance”, etc,
bezpieczeństwo
Zarządzanie kryzysowe w przypadku cyber-ataku, Cyberbezpieczeństwo - Zarządzanie tożsamością, Tajemnica bankowa w praktyce działalności banku,
obszar IT:
Zarządzanie jakością Danych, konferencja Umowy wdrożeniowe na systemy IT, warsztaty Ansible dla pracowników Zespołu ds. Operacji IT,
rozwój kompetencji menedżerskich, szkolenia rozwoju dla pracowników.
Z biblioteki szkoleń e-learningowych skorzystało łącznie 1 290 uczestników, przy czym wielu z nich brało udział w kilku i w takim ujęciu liczba uczestników aktywnie korzystających z biblioteki szkoleń e-learning to łącznie 6 239.
Tematy obejmowały przede wszystkim znajomość: najważniejszych przepisów i procedur, przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu AML/CFT, w zakresie obowiązujących przepisów, w szczególności identyfikację i weryfikację beneficjenta rzeczywistego oraz prawidłowe korzystanie z zasobów bazy Dow Jones, whistleblowing w praktyce, standardy współpracy i prostej komunikacji, standardy obsługi klientów wszystkich segmentów, etc.
Ponadto w tej formule przeprowadzone zostały badania poziomu wiedzy produktowej, ekologicznej, kompetencji oraz microlearningi w zakresie rozwoju osobistego i umiejętności miękkich, obejmujące zagadnienia, tj. m.in.: asertywność, komunikacja interpersonalna, wystąpienia publiczne.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 25
7. Informacje o rynkach zbytu, z uwzględnieniem podziału na rynki krajowe i zagraniczne
BOŚ S.A. prowadzi działalność na rynku krajowym. Struktura terytorialna źródeł finansowania w postaci depozytów pozyskanych przez BOŚ S.A. od klientów indywidualnych i instytucjonalnych (wg wartości nominalnej) w podziale na główne oddziały Banku została zamieszczona w tabeli poniżej.
Struktura terytorialna źródeł finansowania tys zł
31-12-2021
31-12-2020
Zmiana %
Oddziały w Warszawie, Centrala, Oddział Klienta Strategicznego, Centrum Bankowości Prywatnej, Centrum Sprzedaży i Obsługi Klienta, Windykacja
6 987 707
6 481 042
7,8
Oddział w Białymstoku
408 821
429 478
-4,8
Oddział w Bydgoszczy
860 425
913 115
-5,8
Oddział w Częstochowie
673 985
722 325
-6,7
Oddział w Gdańsku
714 714
630 757
13,3
Oddział w Katowicach
726 019
875 019
-17,0
Oddział w Koszalinie
243 767
259 199
-6,0
Oddział w Krakowie
1 438 026
1 583 321
-9,2
Oddział w Lublinie
862 453
927 277
-7,0
Oddział w Łodzi
528 186
500 115
5,6
Oddział w Olsztynie
726 884
754 213
-3,6
Oddział w Ostrowie Wlkp.
279 673
343 131
-18,5
Oddział w Poznaniu
551 335
513 911
7,3
Oddział w Rzeszowie
788 619
823 251
-4,2
Oddział w Szczecinie
492 610
455 907
8,1
Oddział we Wrocławiu
1 015 216
935 799
8,5
Dom Maklerski BOŚ S.A. posiadał do dnia 31 grudnia 2021 roku oddział w Czechach. Bossa.cz. oferowała czeskim inwestorom dostęp do rynku foreksowego w formule takiej jak centrala w Polsce - rachunek standard i mikro, system transakcyjny BossaFX w wersji internetowej i na urządzenia mobilne. Przychody oddziału czeskiego stanowiły 1,3% przychodów Domu Maklerskiego BOŚ za rok 2021. Dom Maklerski BOŚ S.A nie prowadzi innej działalności poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 26
8. Wybrane dane liczbowe dotyczące działalności Grupy
Wybrane dane liczbowe tys.
31-12-2021
31-12-2020
Zmiana %
BANK OCHRONY ŚRODOWISKA S.A.
Liczba klientów
176,4
216,8
-18,6
Liczba klientów indywidualnych
162,0
197,1
-17,8
Liczba klientów instytucjonalnych
14,4
19,7
-26,9
Liczba klientów korzystających z kanałów elektronicznych
102,8
119,0
-13,6
Liczba rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych 1
169,7
208,9
-18,8
Karty płatnicze i kredytowe razem
68,7
79,7
-13,8
Liczba placówek (w szt.)
50
51,0
-2,0
DOM MAKLERSKI BOŚ S.A.
Liczba rachunków inwestycyjnych
135,6
120,1
12,9
w tym liczba rachunków internetowych
132,3
116,8
13,3
Liczba placówek (w szt.)
9
9
0,0
1) łącznie z rachunkami oszczędnościowymi
Według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku liczba placówek Banku wynosiła 50, w tym:
13 Centrów Biznesowych,
37 Oddziałów Operacyjnych.
9. Kierunki rozwoju Banku
Informacje o przyjętej Strategii Rozwoju
W dniu 22 czerwca 2021 roku Rada Nadzorcza przyjęła nową „Strategię Rozwoju Banku Ochrony Środowiska na lata 2021-2023”. Strategia jest spójna z zatwierdzonym przez Komisję Nadzoru Finansowego Grupowym Planem Naprawy.
Bank będzie dążył do uzyskania trwałej rentowności poprzez realizację kluczowych inicjatyw strategicznych oraz wzmocnienie pozycji specjalistycznego zielonego Banku, co znalazło odzwierciedlenie w nowo zdefiniowanej Misji:
„Innowacyjnie i skutecznie wspieramy zieloną transformację”
oraz wizji Banku:
„Kompleksowo finansujemy zieloną transformację, oferując unikatowe produkty, zaangażowanych ekspertów i różnorodne instrumenty finansowe”.
Ambicją Banku jest dalsza specjalizacja się w finansowaniu przedsięwzięć, które służą zielonej transformacji. Bank dysponuje unikalną ekspertyzą ekologiczną i biznesową w finansowaniu szeroko pojętego sektora „ekologii” i szerzej, zielonej transformacji we wszystkich sektorach gospodarki oraz będzie dążył do wykorzystania wieloletniego doświadczenia w analizie ryzyka ekologicznego. Bank tworzy kolejne produkty finansowe, dzięki którym Klienci mogą realizować projekty biznesowe przy poszanowaniu zasobów środowiska naturalnego.
Zgodnie z założeniami strategii BOŚ, działalność Banku będzie koncentrowała się na pięciu głównych filarach:
Ekologia i Klimat – kluczowe cele:
Kontynuacja rozwoju kompetencji z zakresu ekologii i technologii redukujących emisje, ekspertyzy sektorowej oraz zielonego finansowania
Oferowanie klientom wartościowych usług doradczych z zakresu zielonej transformacji, taksonomii, adekwatnych technologii oraz dostępnych środków publicznych
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 27
Model biznesowy – kluczowe cele:
Silny rozwój współpracy z partnerami w oparciu o kanały cyfrowe najwygodniejszy kanał dla klienta oraz efektywny kosztowo dla Banku
Finansowanie zielonej transformacji dla klientów korporacyjnych i JST
Rozwój kompleksowego doradztwa oraz zapewnienie wsparcia dla klientów korporacyjnych podczas pełnego cyklu projektów inwestycyjnych
Efektywność operacyjna – kluczowe cele:
Dostosowanie modelu operacyjnego do nowej strategii biznesowej Banku
Optymalizacja kluczowych procesów dla klientów (np. proces kredytowy) oraz procesów wewnętrznych
Kultura organizacyjna – kluczowe cele:
Zmiana kulturowa organizacji - zwiększenie zaangażowania pracowników oraz rozwój ich kompetencji
Wprowadzenie nowego model pracy –zwinny i hybrydowy
Finanse – kluczowe cele:
Wprowadzenie trwale rentownego modelu biznesowego oraz poprawa ratingu Banku
Dywersyfikacja źródeł finansowania.
Informacje o działaniach podjętych w ramach realizacji Strategii
W drugiej połowie 2021 roku Bank koncentrował się na procesie operacjonalizacji nowej Strategii. Zdefiniowano 14 inicjatyw strategicznych, których celem jest szeroko rozumiana transformacja Banku.
Bank przyjął Strategię ESG oraz uzyskał rating ESG.
W 2021 roku został wypracowany model doradztwa ekologicznego, którego efektem jest systemowe podejście do tego typu usług, wykorzystanie i komercjalizacja know-how Banku. Dzięki wypracowanemu modelowi w kolejnym roku w ramach bieżącej aktywności będą realizowane kolejne działania zwymiarowane konkretnymi planami sprzedażowymi.
Na etapie operacjonalizacji zdefiniowano szereg działań transformacyjnych w obszarze kultury organizacyjnej. Intencją Zarządu jest, aby BOŚ był nowoczesną i elastyczną organizacją, a jednocześnie pielęgnował to, co w BOŚ jest najcenniejsze: szacunek dla innych i ekologii, zaangażowanie, współpracę, profesjonalizm.
Inne aktywności w ramach transformacji kulturowej to m.in. nowa oferta wartości dla pracowników, w tym system motywacyjny, kultura dialogu i rozwój kompetencji, czy kultura dzielenia się wiedzą. Na koniec 2022 roku planowane jest kolejne badanie opinii pracowników, które pozwoli na obiektywną weryfikację efektywności zrealizowanych działań.
Dostosowując się do nowej strategii przeprowadzono analizę efektywności sieci placówek detalicznych. Podjęto trudne decyzje dotyczące restrukturyzacji sieci sprzedaży, tj. likwidacji niektórych placówek detalicznych Banku. Zamknięte zostaną oddziały operacyjne BOŚ w Bełchatowie, Ełku, Leżajsku, Nowym Sączu, Nowym Targu, Suwałkach, Zawierciu. Takie podejście jest konieczne, aby ograniczone zasoby banku kierować w obszary
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 28
o największym potencjale rozwoju. Jednocześnie dla pracowników przygotowane zostały pakiety osłonowe, a części z nich została zaproponowana praca w innych obszarach Banku. Ponadto, uruchomione zostaną Centra Biznesowe w Kielcach, Opolu i Zielonej Górze, w których bank planuje wzmocnić swoją obecność w segmencie klientów firmowych i JST.
W ramach operacjonalizacji nowej Strategii w drugim półroczu poddano szczegółowej analizie katalog produktów oferowanych przez Bank. Dokonano ich oceny pod kątem spójności z nową strategią. Powstał projekt fabryka produktów. Fabryka stanowi zespół strumieni projektowych, którego celem jest wdrożenie katalogu usług dla klientów detalicznych i korporacyjnych wspierających zdalną obsługę oraz sprzedaż w zakresie bankowości elektronicznej i mobilnej oraz zapewnienie wsparcia dla realizacji celów biznesowych Banku.
Jednocześnie realizowano szereg projektów optymalizujących obecne procesy. Udoskonalany jest proces kredytowy m.in. poprzez wdrożenie nowego narzędzia z określeniem miar efektywności procesu, dla wyodrębnionych w strategii segmentów klientowskich.
Kontynuowano działania związane z robotyzacją, gdzie bank może pochwalić się konkretnymi osiągnięciami. W kolejnym roku Bank będzie dążyć do uzyskania efektu skali i wykorzystania dotychczasowych doświadczeń robotycznych do usprawniania i automatyzacji większej ilości procesów. Przy doborze procesów do robotyzacji kluczem będzie efektywność biznesowa.
W ramach jednej z inicjatyw strategicznych zakupiony został nowy system front office KONDOR+. Jego implementacja przełoży się na wzrost efektywności oraz jakości obsługi, automatyzację procesów zarządzania ryzykiem płynności, rynkowym oraz kredytowym.
10. Organizacja Grupy Kapitałowej
Struktura Grupy Kapitałowej
Wykaz jednostek zależnych Grupy BOŚ objętych konsolidacją na dzień 31 grudnia 2021 roku:
L.p.
Jednostki podporządkowane
Siedziba
Udział % w kapitale Spółki na dzień
Udział % w głosach na dzień
Metoda konsolidacji
Jednostki bezpośrednio zależne
1.
Dom Maklerski BOŚ S.A.
Warszawa
100%
100%
Konsolidacja metodą pełną
2.
BOŚ Leasing - EKO Profit S.A.
Warszawa
100%
100%
Konsolidacja metodą pełną
Jednostka pośrednio zależna (podmiot zależny od BOŚ Leasing - EKO Profit S.A.)
1.
MS Wind sp. z o. o.
Warszawa
100%
100%
Konsolidacja metodą pełną
Dom Maklerski BOŚ S.A. to jednostka bezpośrednio zależna, prowadząca działalność na rynku kapitałowym, w szczególności świadcząca usługi maklerskie;
BOŚ Leasing - EKO Profit S.A. to jednostka bezpośrednio zależna, prowadząca działalność leasingową w zakresie finansowania projektów o charakterze ekologicznym oraz działalność finansową i doradczą, uzupełniającą ofertę usługową Banku;
MS Wind Sp. z o.o. to jednostka pośrednio zależna (100% zaangażowanie BOŚ Leasing - Eko Profit S.A.), prowadząca działalność w zakresie realizacji projektu farm wiatrowych.
Pozostałe Spółki z zaangażowaniem BOŚ S.A. – stan na 31 grudnia 2021 roku:
Wodkan Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A. – 29,48%.
Polskie Domy Drewniane S.A. 0,42% - zmiana w stosunku do roku 2020 spadek udziału BOŚ S.A. w kapitale Spółki z 1% na 0,42% ze względu na podwyższenie kapitału Spółki, w którym BOŚ S.A. nie uczestniczył.
Kemipol Sp. z o.o. – 15,03%.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 29
III. WYNIKI FINANSOWE I DZIAŁALNOŚĆ
1. Wyniki finansowe Grupy
1.1. Rachunek wyników Grupy
Rachunek wyników Grupy BOŚ tys. zł
2021
2020
Zmiana (%)
Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze
432 230
518 582
-16,7
Koszty z tytułu odsetek i o podobnym charakterze
-56 145
-147 602
-62,0
Wynik z tytułu odsetek
376 085
370 980
1,4
Przychody z tytułu opłat i prowizji
181 742
171 918
5,7
Koszty z tytułu opłat i prowizji
-39 888
-37 328
6,9
Wynik z tytułu opłat i prowizji
141 854
134 590
5,4
Przychody z tytułu dywidend
6 730
6 262
7,5
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych wg wartości godziwej przez wynik finansowy ( w tym należności od klientów)
67 633
74 461
-9,2
Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych
197
4 239
-95,4
Wynik na rachunkowości zabezpieczeń
764
-2 038
-137,5
Wynik z pozycji wymiany
25 300
26 396
-4,2
Pozostałe przychody operacyjne
35 083
20 612
70,2
Pozostałe koszty operacyjne
-43 798
-28 091
55,9
Wynik ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych
-20 783
-353 010
-94,1
Wynik odpisów z tytułu utraty wartości
-114 094
-163 793
-30,3
Ogólne koszty administracyjne
- 395 702
-376 361
5,1
Zysk brutto
79 269
-285 753
-127,7
Obciążenia podatkowe
- 31 813
-21 181
50,2
ZYSK NETTO
47 456
-306 934
x
W 2021 roku Grupa BOŚ S.A. osiągnęła zysk netto wysokości 47,5 mln wobec straty netto w wysokości 306,9 mln zł w 2020 roku. Strata w 2020 roku powstała na skutek utworzenia rezerw na ryzyko prawne walutowych kredytów mieszkaniowych.
Grupa BOŚ S.A. wypracowała wynik z tytułu odsetek na poziomie 376,1 mln zł, wyższy o 5,1 mln zł, tj. o 1,4% niż w 2020 roku.
Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze zmniejszyły się o 86,4 mln zł, tj. o 16,7% w 2021 roku w porównaniu do 2020 roku, głównie na skutek spadku przychodów odsetkowych od klientów instytucjonalnych o 47,2 mln zł, tj. 15,3%, spadku odsetek od inwestycyjnych dłużnych papierów wartościowych nieprzeznaczonych do obrotu o 26,5 mln zł, tj. 27,1% oraz spadku przychodów odsetkowych od należności klientów indywidualnych o 19,0 mln tj. 17,6% wzroście przychodów odsetkowych od banków i Banku Centralnego o 5,2 mln zł, tj. 527,2% oraz od instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu o 1,5 mln zł, tj. 78,7%. Głównym powodem spadku przychodów było obniżenie stóp procentowych przez RPP w trakcie 2020 roku. Przeciętna podstawowa stopa oprocentowania kredytów w złotych udzielonych przez Bank w 2021 roku (bez impairmentowej korekty odsetek) wyniosła 2,98% wobec 3,96% w 2020 roku a w walutach obcych wyniosła 2,18% wobec 2,25% w 2020 roku.
Koszty z tytułu odsetek zmniejszyły się o 91,5 mln zł, tj. o 62,0% wobec 2020 roku. Największy wpływ na ich spadek miały niższe koszty rachunków bankowych i depozytów klientów indywidualnych o 68,9 mln zł, tj. o 71,4%. Koszty rachunków bankowych i depozytów klientów instytucjonalnych spadły o 17,7 mln zł, tj. o 79,1%. Koszty instrumentów finansowych – dłużnych papierów własnej emisji – o 2,9 mln zł, tj. o 19,5%.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 30
Spadek koszów odsetkowych depozytów wystąpił głównie na skutek obniżenia oprocentowania. Przeciętna podstawowa stopa oprocentowania depozytów pozyskanych przez sieć placówek Banku w 2021 roku:
w złotych wyniosła 0,23% wobec 0,85% w 2020 roku,
w walutach obcych wyniosła 0,15% wobec 0,25% w 2020 roku.
Wynik z tytułu odsetek tys. zł
2021
2020
Zmiana %
Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze od:
432 230
518 582
-16,7
Należności od banków i Banku Centralnego
6 184
986
527,2
Należności od klientów instytucjonalnych
262 901
310 481
-15,3
Należności od klientów indywidualnych
88 596
107 582
-17,6
Inwestycyjne dłużne papiery wartościowe nieprzeznaczone do obrotu
71 196
97 657
-27,1
Instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu
3 353
1 876
78,7
Transakcje zabezpieczające
-
-
Koszty z tytułu odsetek i o podobnym charakterze od:
56 145
147 602
-62,0
Rachunków bankowych i depozytów od banków
973
321
203,1
Rachunków bankowych i depozytów klientów instytucjonalnych
4 698
22 447
-79,1
Rachunków bankowych i depozytów klientów indywidualnych
27 583
96 456
-71,4
Kredytów i pożyczek od banków
-
-
x
Kredytów i pożyczek od klientów
159
462
-65,6
Środków funduszy z przeznaczeniem na kredyty (JESSICA)
64
177
-63,8
Instrumentów finansowych - dłużne papiery własnej emisji
12 152
15 100
-19,5
Transakcji zabezpieczających
6 433
7 700
-16,5
Zobowiązań leasingowych
4 080
3 686
10,7
Postępowań sądowych i roszczeń związanych z walutowymi kredytami hipotecznymi.
-
614
x
Pozostałe
3
639
-99,5
WYNIK Z TYTUŁU ODSETEK
376 085
370 980
1,4
Wynik Grupy z tytułu opłat i prowizji wyniósł 141,9 mln zł, co oznacza wzrost o 7,3 mln zł, tj. o 5,4% w porównaniu do 2020 roku, na skutek wyższego wzrostu (o 9,8 mln przychodów z tytułu opłat i prowizji niż wzrostu kosztów z tytułu opłat i prowizji (o 2,6 mln zł).
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 31
Wynik z tytułu opłat i prowizji tys. zł
2021
2020
Zmiana %
Przychody z tytułu opłat i prowizji
181 742
171 918
5,7
Opłaty z tytułu usług maklerskich
100 456
101 450
-1,0
Opłaty za obsługę rachunków klientów, inne operacje rozliczeniowe w obrocie krajowym i zagranicznym
36 717
32 637
12,5
Prowizje od kredytów
37 677
31 281
20,4
Prowizje od gwarancji i akredytyw
6 355
5 943
6,9
Opłaty związane z zarządzaniem portfelem oraz pozostałe opłaty związane z zarządzaniem
532
605
-12,1
Pozostałe opłaty
5
2
150,0
Koszty z tytułu opłat i prowizji
39 888
37 328
6,9
Opłaty z działalności maklerskiej, w tym:
29 023
27 419
5,8
z działalności powierniczej
651
405
60,7
Opłaty z tytułu kart płatniczych
7 199
6 151
17,0
Opłaty od rachunków bieżących
1 675
1 351
24,0
Opłaty z tytułu obsługi bankomatów
1 225
1 225
0,0
Prowizje z tytułu należności od klientów
138
213
-35,2
Prowizje płacone innym bankom w obrocie gotówkowym
-
-
x
Pozostałe opłaty
628
969
-35,2
WYNIK Z TYTUŁU OPŁAT I PROWIZJI RAZEM
141 854
134 590
5,4
Przychody z tytułu opłat i prowizji wzrosły o 9,8 mln zł, tj. o 5,7%. Najbardziej wzrosły przychody z tytułu prowizji kredytów o 6,4 mln zł, tj. o 20,4% oraz opłat za obsługę rachunków klientów, inne operacje rozliczeniowe w obrocie krajowym i zagranicznym o 4,1 mln zł, tj. o 12,5%. Zwiększyły się przychody z tytułu prowizji od gwarancji i akredytyw o 0,4 mln zł, tj. 6,9%. Natomiast spadły przychody z tytułu usług maklerskich o 1,0 mln zł, tj. o 1,0%. Przychody z opłat z tytułu usług maklerskich miały na największy 55,3% udział w przychodach prowizyjnych Grupy na koniec 2021 roku.
Koszty z tytułu opłat i prowizji zwiększyły się o 2,6 mln zł, tj. o 6,9%. Wzrost miał miejsce głównie na skutek wyższych opłat z działalności maklerskiej o 1,6 mln zł, tj. 5,8% opłat z tytułu kart płatniczych o 1,0 mln zł, tj. 17,0%, oraz opłat od rachunków bieżących o 0,3 mln tj. 24,0%, przy spadku prowizji z tytułu należności od klientów o 0,1 mln zł, tj. 35,2%.
Przychody z dywidend w 2021 roku wyniosły 6,7 mln wobec 6,3 mln w analogicznym okresie 2020 roku. Główny wpływ na tą pozycję miała dywidenda ze spółki Kemipol sp. z o.o., która wyniosła 6,3 mln wobec 5,5 mln zł w 2020 roku.
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych do wartości godziwej przez wynik finansowy wyniósł 67,6 mln zł wobec 74,5 mln w 2020 roku. Na obniżenie wyniku wpływ miała przede wszystkim mniejsza zmienność na rynkach finansowych, która wpłynęła na liczbę realizowanych transakcji przez klientów Domu Maklerskiego BOŚ, co w konsekwencji przełożyło się na spadek przychodów w tym obszarze.
Wynik Grupy na inwestycyjnych papierach wartościowych wyniósł 0,2 mln podczas gdy w 2020 roku wyniósł 4,2 mln zł. Wyższy wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych w 2020 roku został osiągnięty na sprzedaży papierów wartościowych.
W związku ze wzrostem liczby spraw sądowych Bank utworzył dodatkowe rezerwy w wysokości 20,8 mln w ciężar wyników 2021 roku, w pozycji koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych. Bank tym samym zwiększył stan rezerw utworzonych w 2020 roku.
W 2021 roku wynik odpisów z tytułu utraty wartości wyniósł -114,1 mln zł wobec -163,8 mln zł w 2020 roku, głównie dzięki niższym odpisom w pionie klientów instytucjonalnych.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 32
Ogólne koszty administracyjne Grupy zwiększyły się o 19,3 mln zł, tj. o 5,1% wobec 2020 roku, głównie z powodu wyższych kosztów wynagrodzeń o 20,4 mln zł tj. o 12,0%.
Ogólne koszty administracyjne tys. zł
2021
2020
Zmiana %
Świadczenia pracownicze
191 142
170 723
12,0
Koszty administracyjne, w tym:
148 697
152 733
-2,6
– koszty rzeczowe
111 402
109 058
2,1
– podatki i opłaty
7 254
5 480
32,4
– składka i wpłaty na BFG
27 073
35 552
-23,8
– składka i wpłaty na KNF
2 761
2 360
17,0
– składka na pokrycie kosztów działalności Rzecznika Finansowego
136
192
-29,2
– składka na rzecz Izby Domów Maklerskich
91
91
0,0
– pozostałe
-
-
x
Amortyzacja, w tym:
55 843
52 905
5,6
– środków trwałych
13 503
12 961
4,2
– wartości niematerialnych
27 200
24 402
11,5
– prawa do użytkowania
15 140
15 542
-2,6
OGÓLNE KOSZTY ADMINISTRACYJNE RAZEM
395 702
376 361
5,1
Na dzień 31 grudnia 2021 roku Bank zatrudniał (w etatach) 1 158 osób wobec 1 116 osób na koniec 2020 roku. Zatrudnienie w Banku było wyższe o 3,8% niż na koniec 2020 roku. Natomiast zatrudnienie w Grupie BOŚ S.A. zwiększyło się w stosunku do stanu na koniec 2020 roku o 5,1%. W tabeli poniżej przedstawiono stan zatrudnienia w etatach w Banku i spółkach zależnych.
Zatrudnienie w etatach
31-12-2021
31-12-2020
Zmiana %
Zatrudnienie w BOŚ S.A.
1 158
1 116
3,8
Zatrudnienie w spółkach zależnych
275
248
10,9
ZATRUDNIENIE W GRUPIE BOŚ S.A.
1 433
1 364
5,1
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 33
Efektywność i bezpieczeństwo działania Grupy
Poniżej przedstawiono najważniejsze wskaźniki rentowności i efektywności działania Grupy oraz metodologię ich obliczenia:
Wskaźniki finansowe
2021
2020
Zmiana w p.p.
Stopa zwrotu z kapitału (ROE) 1
2,5
-14,9
17,4
Stopa zwrotu z aktywów (ROA) 2
0,2
-1,6
1,8
Marża odsetkowa na aktywach ogółem 3
1,8
1,9
-0,1
Koszt ryzyka 4
-0,8
-1,2
0,4
Koszty/dochody (C/I) 5
64,9
62,0
2,9
1) relacja zysku netto do średniego stanu kapitałów,
2) relacja zysku netto do średniego stanu aktywów,
3) relacja wyniku z tytułu odsetek do średniego stanu aktywów z początku i końca okresu,
4) relacja wyniku odpisów z tytułu utraty wartości wraz z wycena do wartości godziwej dla ostatnich 12 miesięcy do średniego stanu wartości kredytów i pożyczek w tym okresie,
5) relacja ogólnych kosztów administracyjnych do wyniku z tytułu odsetek, wyniku z tytułu opłat i prowizji, przychodów z tytułu dywidend, wyniku na instrumentach finansowych wycenianych do wartości godziwej przez rachunek wyników bez wyceny należności, wyniku na inwestycyjnych papierach wartościowych, wyniku na rachunkowości zabezpieczeń, wyniku z pozycji wymiany oraz wyniku z pozostałych operacji.
Marża odsetkowa na aktywach ogółem, liczona jako relacja wyniku z tytułu odsetek do średniego stanu aktywów, wyniosła 1,8% wobec poziomu 1,9% za okres 2020 roku. Spadek spowodowany był głównie efektem obniżenia średniego oprocentowania kredytów.
Wskaźnik koszty/dochody wyniósł 64,9% wobec 62,0% w roku 2020. Wzrost miał miejsce głównie na skutek wzrostu ogólnych kosztów administracyjnych.
Współczynniki kapitałowe
Współczynniki kapitałowe
2021
2020
Zmiana w p.p.
Współczynnik kapitału podstawowego Tier I
13,26
13,09
0,17
Współczynnik kapitału podstawowego Tier I - bez przepisów przejściowych MSSF 9
12,89
12,58
0,31
Współczynnik kapitału Tier I
13,26
13,09
0,17
Współczynnik kapitału Tier I - bez przepisów przejściowych MSSF 9
12,89
12,58
0,31
Łączny współczynnik kapitałowy
14,61
14,86
-0,25
Łączny współczynnik kapitałowy - bez przepisów przejściowych MSSF 9
14,24
14,36
-0,12
Na dzień 31 grudnia 2021 roku zalecane przez Komisję minimalne wskaźniki kapitałowe wynoszą 8,97% dla współczynnika kapitału Tier I oraz 11,13% dla łącznego współczynnika kapitałowego TCR.
Poziom adekwatności kapitałowej Grupy, zarówno z zastosowaniem rozwiązań przejściowych MSSF 9, jak i bez nich na dzień 31 grudnia 2021 roku utrzymywał się powyżej poziomów zalecanych przez Komisję Nadzoru Finansowego.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 34
1.2. Bilans Grupy
Suma bilansowa Grupy BOŚ na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniosła 20 585,7 mln i była wyższa o 0,4% w porównaniu do stanu na koniec 2020 roku.
Zmiany w strukturze aktywów Grupy
Na dzień 31 grudnia 2021 roku największy udział w aktywach, wynoszący 57,6%, stanowiły należności od klientów. Ich udział w aktywach od końca roku 2020 zmniejszył się o 0,4 p.p. Zmniejszył się także udział inwestycyjnych papierów wartościowych o 1,4 p.p. Natomiast zwiększył się o 1,2 p.p. udział należności od innych banków oraz pozycji Kasa, środki w Banku Centralnym o 0,5 p.p.
Aktywa tys. zł
31-12-2021
31-12-2020
Zmiana%
Kasa, środki w Banku Centralnym
361 581
266 552
35,7
Należności od innych banków
400 747
155 616
157,5
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
155 705
113 134
37,6
Pochodne instrumenty zabezpieczające
9 121
-
x
Inwestycyjne papiery wartościowe:
7 108 931
7 371 414
-3,6
Należności od klientów, w tym:
11 855 647
11 887 297
-0,3
wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
11 841 536
11 861 783
-0,2
wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
14 111
25 514
-44,7
Wartości niematerialne
112 861
110 902
1,8
Rzeczowe aktywa trwałe
84 082
84 651
-0,7
Prawo do użytkowania - leasing
78 538
67 796
15,8
Aktywa z tytułu podatku dochodowego:
151 072
129 136
17,0
Inne aktywa
267 455
319 331
-16,2
AKTYWA RAZEM
20 585 740
20 505 829
0,4
Należności od klientów
Wartość bilansowa należności od klientów Grupy według stanu na koniec 2021 roku wyniosła 11 855,6 mln i była niższa o 0,3% w porównaniu do stanu na dzień 31 grudnia 2020 roku.
Na koniec 2021 roku, w porównaniu do stanu na dzień 31 grudnia 2020 roku, zmniejszył się wolumen należności wycenianych w zamortyzowanym koszcie od klientów indywidualnych o 189,1 mln zł, tj. o 5,5%, głównie na skutek spadku kredytów mieszkaniowych i gotówkowych. Wolumen należności wycenianych w zamortyzowanym koszcie od klientów instytucjonalnych wzrósł o 165,6 mln zł, tj. o 2,0%.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 35
Należności od klientów
Należności od klientów tys. zł
31-12-2021
31-12-2020
Zmiana%
Wycena wg zamortyzowanego kosztu
11 804 018
11 827 480
-0,2
Należności od klientów indywidualnych
3 274 642
3 463 724
-5,5
kredyty w rachunku bieżącym
224
3 028
-92,6
kredyty gotówkowe
300 926
364 300
-17,4
kredyty mieszkaniowe
2 728 093
2 845 873
-4,1
kredyty i pożyczki pozostałe
245 399
250 523
-2,0
Należności od klientów instytucjonalnych
8 529 376
8 363 756
2,0
kredyty obrotowe
648 741
518 709
25,1
kredyty i pożyczki terminowe
6 771 966
7 237 795
-6,4
należności faktoringowe
599 966
331 450
81,0
należności leasingowe
136 642
105 756
29,2
skupione wierzytelności
127 311
96 123
32,4
papiery wartościowe komercyjne
244 750
73 923
x
Wycena wg wartości godziwej przez wynik finansowy
14 111
25 514
-44,7
Należności od klientów indywidualnych
651
1 192
-45,4
kredyty i pożyczki mieszkaniowe
257
427
-39,8
kredyty i pożyczki pozostałe
394
765
-48,5
Należności od klientów instytucjonalnych
13 460
24 322
-44,7
kredyty obrotowe
19
39
-51,3
kredyty i pożyczki terminowe
13 441
24 283
-44,6
Razem
11 818 129
11 852 994
-0,3
Złożone depozyty zabezpieczające
32 768
31 704
3,4
Pozostałe należności
4 750
2 599
x
RAZEM NALEŻNOŚCI OD KLIENTÓW
11 855 647
11 887 297
-0,3
Najwyższy udział w należnościach ogółem, wynoszący 71,9%, miały należności klientów instytucjonalnych wyceniane wg zamortyzowanego kosztu. Ich udział w należnościach ogółem zwiększył się o 1,6 p.p. wobec stanu na koniec 2020 roku. Należności klientów instytucjonalnych wycenianych w zamortyzowanym koszcie wyniosły 8 529,4 mln zł.
Udział należności klientów indywidualnych wycenianych wg zamortyzowanego kosztu w należnościach ogółem zmniejszył o 1,5 p.p. do 27,6%. Kwota kredytów klientów indywidualnych wycenianych w zamortyzowanym koszcie wyniosła 3 274,6 mln zł na koniec 2021 roku wobec 3 463,7 mln zł na koniec 2020 roku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 36
Kredyty mieszkaniowe
Kredyty mieszkaniowe tys. zł
31-12-2021
31-12-2020
Zmiana %
Kredyty i pożyczki wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
2 728 093
2 845 873
-4,1
Kredyty mieszkaniowe w PLN
1 408 756
1 367 273
3,0
Kredyty mieszkaniowe w CHF
767 387
860 971
-10,9
Kredyty mieszkaniowe w EUR
520 349
583 561
-10,8
Kredyty mieszkaniowe w USD
31 601
34 068
-7,2
Kredyty i pożyczki wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
257
427
-39,8
Kredyty mieszkaniowe w PLN
257
427
-39,8
KREDYTY MIESZKANIOWE RAZEM
2 728 350
2 846 300
-4,1
Kredyty w walutach obcych mają 48,4% % udział w kredytach mieszkaniowych ogółem (51,9% na koniec 2020 roku). Udział kredytów mieszkaniowych w CHF w całym portfelu kredytowym Grupy BOŚ S.A. (netto) wyniósł 6,5% i zmniejszył się o 0,8 p.p. w relacji do stanu na koniec 2020 roku.
Kredyty proekologiczne
Kredyty proekologiczne tys. zł
31-12-2021
31-12-2020
Zmiana %
Kredyty proekologiczne udzielone klientom instytucjonalnym
4 237 528
4 245 699
-0,19%
Kredyty proekologiczne udzielone klientom indywidualnym
489 446
414 726
18,02%
KREDYTY PROEKOLOGICZNE*
4 726 975
4 660 425
1,43%
*wg wartości kapitału
Saldo kredytów proekologicznych na dzień 31 grudnia 2021 roku wynosiło 4 727 mln zł i wzrosło 1,43% w stosunku do 31 grudnia 2020 roku. Udział kredytów proekologicznych stanowi 36,88% salda kredytów ogółem (liczone wg wartości kapitału) w Banku. Na dzień 31 grudnia 2020 udział ten wynosił 36,34%.
Kredyty i pożyczki udzielone w okresie sprawozdawczym
Kredyty udzielone klientom w okresie roku tys. zł
2021
2020
Zmiana %
Kredyty udzielone klientom instytucjonalnym w okresie roku
3 822 607
2 944 717
29,8
Kredyty udzielone klientom indywidualnym w okresie roku
374 107
365 176
2,4
KREDYTY UDZIELONE W ORESIE ROKU
4 196 713
3 309 893
26,8
W 2021 roku Bank udzielił kredytów i pożyczek (nowa sprzedaż) na kwotę 4 196,7 mln zł, tj. o 26,8% więcej niż w 2020 roku (wg wartości kapitału w momencie udzielania kredytu). Sprzedaż klientom instytucjonalnym zwiększyła się o 29,8%, a klientom indywidualnym o 2,4%.
Kredyty proekologiczne udzielone klientom
Kredyty proekologiczne udzielone klientom w okresie roku tys. zł
2021
2020
Zmiana %
Kredyty proekologiczne udzielone klientom instytucjonalnym w okresie roku
1 502 266
1 172 209
28,16%
Kredyty proekologiczne udzielone klientom indywidualnym w okresie roku
167 380
174 185
-3,91%
KREDYTY PREOEKOLOGICZNE UDZIELONE W ORESIE ROKU
1 669 646
1 346 394
24,01%
Sprzedaż kredytów proekologicznych w 2021 roku wyniosła 1 669,6 mln zł i była o 24% wyższa niż w 2020 roku. W zdecydowanej większości (kwotowo) nowe kredyty proekologiczne skierowane były do klientów instytucjonalnych (90%). Największy udział miały środki wypłacone na zadania z zakresu energetyki i gospodarki komunalnej (39% wolumenu ogółem kredytów proekologicznych).
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 37
Jakość portfela kredytowego Grupy
Jakość portfela kredytowego
31-12-2021
%
31-12-2020
%
Należności od klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
Należności od klientów bez przesłanki utraty wartości, w tym:
11 146 432
86,2
10 983 679
84,3
ekspozycje, dla których od momentu początkowego ujęcia nie nastąpił istotny wzrost ryzyka kredytowego (Koszyk 1)
9 883 695
76,5
8 582 957
65,9
farmy wiatrowe
929 288
7,2
1 167 101
9,0
ekspozycje, dla których od momentu początkowego ujęcia nastąpił istotny wzrost ryzyka (Koszyk 2), w tym:
1 262 737
9,8
2 400 722
18,4
farmy wiatrowe
49 790
0,4
-
0,0
Należności od klientów posiadające przesłanki utraty wartości (Koszyk 3), ale niewykazujące utraty wartości ze względu na szacowane przepływy pieniężne, w tym:
22 382
0,2
337 120
2,6
farmy wiatrowe
12 842
0,1
219 641
1,7
Należności od klientów posiadające przesłanki utraty wartości i wykazujące utratę wartości (Koszyk 3), w tym:
1 757 830
13,6
1 709 690
13,1
farmy wiatrowe
-
-
13 434
0,1
Razem należności od klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu (brutto)
12 926 644
100,0
13 030 489
100,0
Odpisy z tytułu utraty wartości na:
należności od klientów – (Koszyk 1)
- 88 097
- 84 772
farmy wiatrowe
- 12 205
- 30 947
należności od klientów – (Koszyk 2), w tym:
- 80 534
- 126 123
farmy wiatrowe
- 1 304
- 30 947
należności od klientów – (Koszyk 3) niewykazujące utraty wartości, w tym:
- 588
- 10 245
farmy wiatrowe
- 504
- 8 734
należności od klientów – (Koszyk 3) wykazujące utratę wartości, w tym:
- 953 407
- 981 869
farmy wiatrowe
-
- 1 578
Razem odpisy z tytułu utraty wartości
- 1 122 626
- 1 203 009
Razem należności od klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu (netto)
11 804 018
91,3
11 827 480
90,8
Należności od klientów wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
Wartość godziwa, w tym:
14 111
25 514
farmy wiatrowe
-
-
Razem należności od klientów wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
14 111
25 514
Złożone depozyty zabezpieczające
32 768
31 704
Pozostałe należności
4 750
2 599
Razem należności od klientów
11 855 647
11 887 297
Na koniec 2021 roku stan odpisów aktualizujących wyniósł 1 122,6 mln zł. Udział należności od klientów z utratą wartości w całym portfelu wycenianym wg zamortyzowanego kosztu wyniósł 13,6% na dzień 31 grudnia 2021 roku wobec 13,1% na koniec 2020 roku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 38
Kapitał własny i zobowiązania Grupy
Kapitał własny i zobowiązania Grupy tys. zł
31-12-2021
31-12-2020
Zmiana%
Zobowiązania wobec Banku Centralnego oraz innych banków
420 389
732 743
-42,6
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu, w tym:
99 659
103 316
-3,5
Pochodne instrumenty zabezpieczające
-
24 497
-100,0
Zobowiązania wobec klientów
17 007 863
16 560 715
2,7
Zobowiązania z tytułu emisji bankowych papierów wartościowych
-
-
x
Zobowiązania podporządkowane
369 107
368 996
0,0
Rezerwy
450 803
418 534
7,7
Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego
8 810
1 103
698,7
Zobowiązania z tyt. leasingu
81 170
71 229
14,0
Pozostałe zobowiązania
282 144
311 526
-9,4
Kapitał własny razem
1 865 795
1 913 170
-2,5
KAPITAŁ WŁASNY I ZOBOWIZANIA RAZEM
20 585 740
20 505 829
0,4
Na koniec 2021 roku najwyższy 82,6% udział w sumie bilansowej miały zobowiązania wobec klientów. Ich udział zwiększył się o 1,9 p.p. wobec stanu na dzień 31 grudnia 2020 roku. Zwiększył się także udział rezerw o 0,1 p.p.
Natomiast zmniejszył się udział kapitału własnego o 0,3 p.p. oraz zobowiązań wobec Banku Centralnego oraz innych banków o 1,5 p.p.
Źródła finansowania działalności Grupy
Zobowiązania wobec klientów tys. zł
31-12-2021
31-12-2020
Zmiana %
Klienci indywidualni
8 515 701
9 380 943
-9,2
rachunki bieżące/rozliczeniowe
4 942 698
5 206 561
-5,1
lokaty terminowe
3 573 003
4 174 382
-14,4
Klienci instytucjonalni
7 799 099
6 305 999
23,7
rachunki bieżące/rozliczeniowe
6 255 578
5 126 798
22,0
lokaty terminowe
1 543 521
1 179 201
30,9
Pozostali klienci
84 032
72 182
16,4
Kredyty i pożyczki otrzymane od Międzynarodowych Instytucji Finansowych
510 954
715 708
-28,6
Środki funduszy z przeznaczeniem na kredyty
98 077
85 883
14,2
ZOBOWIAZANIA WOBEC KLIENTÓW RAZEM
17 007 863
16 560 715
2,7
Główne źródło finansowania działalności Grupy stanowią zobowiązania wobec klientów, w tym:
środki depozytowe pozyskiwane przez sieć placówek Banku,
kredyty i pożyczki otrzymane od międzynarodowych instytucji finansowych,
środki pozyskane od obcych donatorów na działalność kredytową w formie bezpośrednich linii, dopłat do oprocentowania lub dopłat do kapitału (NFOŚiGW, Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, JESSICA - Fundusz Rozwoju Obszarów Miejskich).
Zobowiązania Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. wobec klientów według stanu na 31 grudnia 2021 roku wyniosły 17 007,9 mln zł i były wyższe o 2,7% w porównaniu do stanu na koniec 2020 roku.
Zobowiązania Grupy wobec klientów instytucjonalnych zwiększyły się o 1 493,1 mln zł, tj. 23,7% a zobowiązania wobec klientów indywidualnych zmniejszyły się o 865,2 mln zł, tj. o 9,2% wobec stanu na koniec 2020 roku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 39
Informacje o zaciągniętych kredytach, umowach pożyczek, poręczeń i gwarancji, niedotyczących działalności operacyjnej Grupy
W 2021 roku Grupa BOŚ nie zaciągnęła kredytów, umów pożyczek, poręczeń i gwarancji, niedotyczących działalności operacyjnej.
1.3. Aktywa i zobowiązania warunkowe Grupy
Aktywa i z obowiązania warunkowe tys. zł
31-12-2021
31-12-2020
Zmiana %
Zobowiązania warunkowe:
3 264 122
2 863 156
14,0
Finansowe, w tym:
2 814 089
2 490 309
13,0
otwarte linie kredytowe w tym:
2 793 138
2 464 889
13,3
odwołalne
2 337 580
2 130 346
9,7
nieodwołalne
455 558
334 543
36,2
otwarte akredytywy importowe
20 951
20 250
3,5
promesy udzielenia kredytu w tym:
-
5 170
-100,0
nieodwołalne
-
5 170
-100,0
Gwarancyjne, w tym:
450 033
372 847
20,7
poręczenia i gwarancje spłaty kredytu
12 739
12 739
0,0
gwarancje właściwego wykonania kontraktu
437 294
360 108
21,4
Aktywa warunkowe:
2 143 824
915 199
134,2
Finansowe, w tym:
344 955
-
x
otwarte linie kredytowe
344 955
-
x
Gwarancyjne
1 781 345
899 975
97,9
Inne
17 524
15 224
15,1
Zobowiązania warunkowe Grupy ogółem na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniosły 3 264,1 mln zł, w tym zobowiązania finansowe Grupy wyniosły 2 814,1 mln zł. Wg stanu na 31 grudnia 2021 roku w zobowiązaniach pozabilansowych Grupy ogółem, stan czynnych gwarancji ogółem wyniósł 450,0 mln zł, z czego:
wszystkie gwarancje zostały wystawione przez Bank rezydentom,
wartościowo (65,3%) udzielonych w 2021 roku gwarancji dotyczył gwarancji krajowej dobrego wykonania umowy,
wartościowo (86,9%) większość czynnych gwarancji dotyczył gwarancji krajowej dobrego wykonania umowy (41,1%), gwarancji krajowej zapłaty (23,1%) oraz pozostałych gwarancji krajowych (22,6%).
Wartościowo zleceniodawcami gwarancji były, wg stanu na 31 grudnia 2021 roku:
99,5% jednostki niefinansowe,
0,4% sektor instytucji rządowych i samorządowych,
0,1% klienci detaliczni.
Wg stanu na 31 grudnia 2021 roku w stosunku do 31 grudnia 2020 roku nastąpił wzrost gwarancji o +77 186 tys. zł, tj. o +20,7%.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 40
Informacje o udzielonych i otrzymanych w danym roku obrotowym poręczeniach i gwarancjach
W 2021 roku Bank udzielił 162 gwarancji i poręczeń na ogólną kwotę 183,2 mln PLN, z czego 112 gwarancji i poręczeń na ogólną kwotę 173,3 mln PLN pozostaje czynnych według stanu na 31 grudnia 2021 roku (dane za 2020 rok to 124 udzielonych gwarancji i poręczeń na kwotę 186,7 mln PLN, z czego 72 gwarancji i poręczeń na ogólną kwotę 161,3 mln PLN pozostawało czynnych według stanu na 31 grudnia 2020 r.).
Gwarancje i poręczenia czynne udzielone w 2021 roku zostały udzielone z terminami ważności (wartościowo):
94,6% od 1 m-ca do 3 lat,
3,8% to gwarancje z terminem ważności od 3 lat do 5,
1,6% to gwarancje z terminem ważności powyżej 5 lat.
2. Wyniki finansowe Banku
2.1. Rachunek wyników Banku
W 2021 roku BOŚ S.A. wykazał zysk netto w wysokości 48,7 mln wobec straty netto 310,3 mln zł w 2020 roku. Ujemny wynik w 2020 roku spowodowany był utworzeniem rezerw na ryzyko prawne walutowych kredytów mieszkaniowych.
Rachunek wyników Banku
Rachunek wyników Banku tys. zł
2021
2020
Zmiana%
Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze, w tym:
424 897
516 280
-17,7
Koszty z tytułu odsetek i o podobnym charakterze, w tym:
-58 934
-148 985
-60,4
Wynik z tytułu odsetek
365 963
367 295
-0,4
Przychody z tytułu opłat i prowizji
83 703
72 441
15,5
Koszty z tytułu opłat i prowizji
-10 794
-9 745
10,8
Wynik z tytułu opłat i prowizji
72 909
62 696
16,3
Przychody z tytułu dywidend
6 527
6 205
5,2
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych wg wartości godziwej przez wynik finansowy ( w tym należności od klientów)
20 222
18 601
8,7
Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych
197
4 239
-95,4
Wynik na rachunkowości zabezpieczeń
764
-2 038
-137,5
Wynik z pozycji wymiany
25 257
25 071
0,7
Pozostałe przychody operacyjne
16 968
9 469
79,2
Pozostałe koszty operacyjne
- 30 190
- 15 566
93,9
Wynik ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych
- 20 783
- 353 010
-94,1
Wynik odpisów z tytułu utraty wartości
- 105 488
- 165 714
-36,3
Ogólne koszty administracyjne
- 300 022
- 285 778
5,0
Udział w zyskach (stratach) jednostek wycenianych metodą praw własności
21 567
29 471
-25,3
Zysk brutto
73 891
- 299 059
x
Obciążenia podatkowe
- 25 177
- 11 239
125,0
ZYSK NETTO
48 714
- 310 298
x
Bank wypracował wynik z tytułu odsetek na poziomie 366,0 mln zł, niższy o 1,3 mln zł, tj. o 0,4% niż w 2020 roku. Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze zmniejszyły się o 91,4 mln zł, tj. o 17,7%, w porównaniu do 2020 roku, głównie na skutek spadku przychodów odsetkowych z tytułu należności od klientów instytucjonalnych o 52,7 mln zł, tj. 17,1%, przy spadku odsetek od należności od klientów indywidualnych
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 41
o 19,0 mln zł, tj. 17,6%. Przychody odsetkowe z inwestycyjnych dłużnych papierów wartościowych nieprzeznaczonych do obrotu zmniejszyły się o 26,5 mln zł, tj. 27,1%.
Wynik z tytułu odsetek tys. zł
2021
2020
Zmiana %
Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze od:
424 897
516 280
-17,7
Należności od banków i Banku Centralnego
6 184
979
531,7
Należności od klientów instytucjonalnych
255 599
308 266
-17,1
Należności od klientów indywidualnych
88 596
107 582
-17,6
Inwestycyjne dłużne papiery wartościowe nieprzeznaczone do obrotu
71 196
97 657
-27,1
Instrumenty finansowe przeznaczonych do obrotu
3 322
1 796
85,0
Transakcje zabezpieczające
-
-
x
Koszty z tytułu odsetek i o podobnym charakterze od:
58 934
148 985
-60,4
Rachunków bankowych i depozytów od banków
890
178
400,0
Rachunków bankowych i depozytów klientów instytucjonalnych
7 799
24 921
-68,7
Rachunków bankowych i depozytów klientów indywidualnych
27 487
96 290
-71,5
Kredytów i pożyczek od klientów
159
462
-65,6
Środków funduszy z przeznaczeniem na kredyty (JESSICA)
64
177
-63,8
Instrumentów finansowych - dłużne papiery własnej emisji
12 152
15 100
-19,5
Transakcji zabezpieczających
6 433
7 700
-16,5
Zobowiązań leasingowych
3 950
3 543
11,5
Postępowań sądowych i roszczeń związanych z walutowymi kredytami hipotecznymi.
-
614
-100,0
WYNIK Z TYTUŁU ODSETEK
365 963
367 295
-0,4
Koszty z tytułu odsetek zmniejszyły się o 89,4 mln zł, tj. o 60,3% wobec 2020 roku. Największy wpływ na ich spadek miały niższe koszty rachunków bankowych i depozytów od klientów indywidualnych, które spadły o 68,8 mln zł, tj. o 71,5%. Koszty rachunków bankowych i depozytów klientów instytucjonalnych zmniejszyły się o 17,1 mln zł, tj. o 68,7%. Koszty instrumentów finansowych dłużnych papierów własnej emisji o 2,9 mln zł, tj. o 19,5%.
Wynik Banku z tytułu opłat i prowizji wzrósł o 10,2 mln zł, tj. o 16,3% w porównaniu do 2020 roku, na skutek wyższego tempa wzrostu przychodów z tytułu opłat i prowizji (o 15,5%) niż kosztów (10,8%)
Przychody z tytułu opłat i prowizji ogółem zwiększyły się o 11,3 mln zł, tj. 15,5%. Bank osiągnął wyższe przychody z prowizji od kredytów o 6,2 mln zł, tj. 19,7%, opłat za obsługę rachunków klientów o 4,6 mln zł, tj. o 13,2% oraz z prowizji od gwarancji i akredytyw o 0,4 mln zł, tj. o 6,9%.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 42
Wynik z tytułu opłat i prowizji tys. zł
2021
2020
Zmiana %
Przychody z tytułu opłat i prowizji
83 703
72 441
15,5
Opłaty za obsługę rachunków klientów, inne operacje rozliczeniowe w obrocie krajowym i zagranicznym
39 585
34 965
13,2
Prowizje od kredytów
37 758
31 531
19,7
Prowizje od gwarancji i akredytyw
6 355
5 943
6,9
Pozostałe opłaty
5
2
150,0
Koszty z tytułu opłat i prowizji
10 794
9 745
10,8
Opłaty z tytułu kart płatniczych
7 199
6 151
17,0
Opłaty od rachunków bieżących
1 675
1 351
24,0
Opłaty z tytułu obsługi bankomatów
1 225
1 225
0,0
Prowizje z tytułu należności od klientów
97
213
-54,5
Prowizje płacone innym bankom w obrocie gotówkowym
-
x
Pozostałe opłaty
598
805
-25,7
WYNIK Z TYTUŁU OPŁAT I PROWIZJI RAZEM
72 909
62 696
16,3
Koszty z tytułu opłat i prowizji wzrosły o 1,0 mln zł, tj. o 10,8% głównie na skutek wyższych opłat z tytułu kart płatniczych o 1,0 mln zł tj. o 17,0%.
Przychody z dywidend w 2021 roku wyniosły 6,5 mln wobec 6,2 mln w 2020 roku. Główny wpływ na tą pozycję miała dywidenda ze spółki Kemipol sp. z o.o., która wyniosła 6,3 mln zł wobec 5,5 mln zł w 2020 roku.
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych do wartości godziwej przez wynik finansowy wyniósł 20,2 mln zł wobec 18,6 mln zł w 2020 roku.
Wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych wyniósł 0,2 mln podczas gdy w 2020 roku wyniósł 4,2 mln zł. Wyższy wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych w 2020 roku został osiągnięty na sprzedaży papierów wartościowych.
W związku ze wzrostem liczby spraw sądowych bank utworzył dodatkowe rezerwy w wysokości 20,8 mln w ciężar wyników 2021 roku w pozycji koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych. Bank tym samym zwiększył stan rezerw utworzonych w 2020 roku.
W 2021 roku wynik odpisów z tytułu utraty wartości wyniósł -105,5 mln zł wobec -165,7 mln zł w 2020 roku, głównie dzięki niższym odpisom w pionie klientów instytucjonalnych.
Ogólne koszty administracyjne Banku zwiększyły się o 14,2 mln zł, tj. o 5,0% wobec 2020 roku, głównie z powodu wyższych kosztów wynagrodzeń o 16,8 mln zł tj. o 13,7%.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 43
Ogólne koszty administracyjne tys. zł
2021
2020
Zmiana %
Świadczenia pracownicze
139 300
122 541
13,7
Koszty administracyjne, w tym:
115 259
120 468
-4,3
koszty rzeczowe
82 169
81 320
1,0
podatki i opłaty
3 720
1 679
121,6
składka i wpłaty na BFG
26 953
35 441
-23,9
składka i wpłaty na KNF
2 297
1 866
23,1
składka na pokrycie kosztów działalności Rzecznika Finansowego
120
162
-25,9
Amortyzacja, w tym:
45 463
42 769
6,3
środków trwałych
8 133
7 301
11,4
wartości niematerialnych
24 265
22 023
10,2
prawa do użytkowania
13 065
13 445
-2,8
OGÓLNE KOSZTY ADMINISTRACYJNE RAZEM
300 022
285 778
5,0
Efektywność i bezpieczeństwo działania Banku
Poniżej przedstawiono najważniejsze wskaźniki rentowności i efektywności działania Banku oraz metodologię ich obliczenia:
Wskaźniki finansowe
2021
2020
Zmiana w p.p.
Stopa zwrotu z kapitału (ROE) 1
2,6
-15,3
17,9
Stopa zwrotu z aktywów (ROA) 2
0,2
-1,6
1,8
Marża odsetkowa na aktywach ogółem 3
1,8
1,9
-0,1
Koszt ryzyka 4
-0,8
-1,2
0,4
Koszty/dochody (C/I) 5
62,7
60,0
2,7
1) relacja zysku netto do średniego stanu kapitałów,
2) relacja zysku netto do średniego stanu aktywów,
3) relacja wyniku z tytułu odsetek do średniego stanu aktywów z początku i końca okresu,
4) relacja wyniku odpisów z tytułu utraty wartości wraz z wycena do wartości godziwej dla ostatnich 12 miesięcy do średniego stanu wartości kredytów i pożyczek w tym okresie,
5) relacja ogólnych kosztów administracyjnych do wyniku z tytułu odsetek, wyniku z tytułu opłat i prowizji, przychodów z tytułu dywidend, wyniku na instrumentach finansowych wycenianych do wartości godziwej przez rachunek wyników bez wyceny należności, wyniku na inwestycyjnych papierach wartościowych, wyniku na rachunkowości zabezpieczeń, wyniku z pozycji wymiany, oraz wyniku z pozostałych operacji.
Marża odsetkowa na aktywach ogółem, liczona jako relacja wyniku z tytułu odsetek do średniego stanu aktywów, wyniosła 1,8% wobec poziomu 1,9% za okres 2020 roku. Spadek spowodowany był głównie efektem obniżenia średniego oprocentowania kredytów.
Wskaźnik koszty/dochody wyniósł 62,7% w 2021 roku wobec 60%w roku 2020, na skutek wzrostu ogólnych kosztów administracyjnych.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 44
Współczynniki kapitałowe
2021
2020
Zmiana w p.p.
Współczynnik kapitału podstawowego Tier I
13,38
13,17
0,21
Współczynnik kapitału podstawowego Tier I - bez przepisów przejściowych MSSF 9
12,88
12,56
0,32
Współczynnik kapitału Tier I
13,38
13,17
0,21
Współczynnik kapitału Tier I - bez przepisów przejściowych MSSF 9
12,88
12,56
0,32
Łączny współczynnik kapitałowy
14,80
14,98
-0,18
Łączny współczynnik kapitałowy - bez przepisów przejściowych
14,31
14,38
-0,07
Na dzień 31 czerwca 2021 roku zalecane przez Komisję minimalne wskaźniki kapitałowe wynoszą 9,0% dla współczynnika kapitału Tier I oraz 11,16% dla łącznego współczynnika kapitałowego TCR.
Poziom adekwatności kapitałowej Banku, zarówno z zastosowaniem rozwiązań przejściowych MSSF 9, jak i bez nich na dzień 31 grudnia 2021 roku utrzymywał się powyżej poziomów zalecanych przez Komisję Nadzoru Finansowego.
2.2. Bilans Banku
Suma bilansowa BOŚ S.A. na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniosła 20 450,0 mln i była wyższa o 0,7% w porównaniu do stanu na koniec 2020 roku.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku największy udział w aktywach, wynoszący 58,1%, stanowiły należności od klientów. Ich udział w aktywach od końca roku 2020 zmniejszył się o 0,5 p.p. Zmniejszył się także udział inwestycyjnych papierów wartościowych o 1,6 p.p. Natomiast zwiększył się o 1,2 p.p. udział należności od innych banków oraz pozycji Kasa, środki w Banku Centralnym o 0,5 p.p.
Aktywa Banku tys. zł
31-12-2021
31-12-2020
Zmiana%
Kasa, środki w Banku Centralnym
361 564
266 532
35,7
Należności od innych banków
390 452
142 015
174,9
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
119 310
79 827
49,5
Pochodne instrumenty zabezpieczające
9 121
-
x
Inwestycyjne papiery wartościowe:
7 108 931
7 371 414
-3,6
Należności od klientów, w tym:
11 872 238
11 891 853
-0,2
wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
11 858 127
11 866 339
-0,1
wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
14 111
25 514
-44,7
Inwestycje w jednostkach zależnych
199 371
193 803
2,9
Wartości niematerialne
99 793
99 484
0,3
Rzeczowe aktywa trwałe
39 322
38 429
2,3
Prawo do użytkowania - leasing
72 671
63 482
14,5
Aktywa z tytułu podatku dochodowego:
144 947
124 127
16,8
Inne aktywa
32 248
27 896
15,6
AKTYWA RAZEM
20 449 968
20 298 862
0,7
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 45
Należności od klientów
Należności od klientów tys. zł
2021
2020
Zmiana%
Wycena wg zamortyzowanego kosztu
11 822 721
11 832 036
-0,1
Należności od klientów indywidualnych
3 274 642
3 461 023
-5,4
kredyty w rachunku bieżącym
224
327
-31,5
kredyty gotówkowe
300 926
364 300
-17,4
kredyty mieszkaniowe
2 728 093
2 845 873
-4,1
kredyty i pożyczki pozostałe
245 399
250 523
-2,0
Należności od klientów instytucjonalnych
8 548 079
8 371 013
2,1
kredyty obrotowe
648 741
518 707
25,1
kredyty i pożyczki terminowe
6 927 311
7 350 810
-5,8
należności faktoringowe
599 966
331 450
81,0
należności leasingowe
-
-
`
skupione wierzytelności
127 311
96 123
32,4
papiery wartościowe komercyjne
244 750
73 923
x
Wycena wg wartości godziwej przez wynik finansowy
14 111
25 514
-44,7
Należności od klientów indywidualnych
651
1 192
-45,4
kredyty i pożyczki mieszkaniowe
257
427
-39,8
kredyty i pożyczki pozostałe
394
765
-48,5
Należności od klientów instytucjonalnych
13 460
24 322
-44,7
kredyty obrotowe
19
39
-51,3
kredyty i pożyczki terminowe
13 441
24 283
-44,6
Razem
11 836 832
11 857 550
-0,2
Złożone depozyty zabezpieczające
32 768
31 704
3,4
Pozostałe należności
2 638
2 599
x
NALEŻNOŚCI OD KLIENTÓW RAZEM
11 872 238
11 891 853
-0,2
Wartość bilansowa należności od klientów Grupy według stanu na koniec 2021 roku wyniosła 11 872,2 mln i była niższa o 0,2% w porównaniu do stanu na dzień 31 grudnia 2020 roku.
Na koniec 2021 roku, w porównaniu do stanu na dzień 31 grudnia 2020 roku, zmniejszył się wolumen należności wycenianych w zamortyzowanym koszcie od klientów indywidualnych o 186,4 mln zł, tj. o 5,4%, głównie na skutek spadku wartości kredytów mieszkaniowych i gotówkowych. Wolumen należności wycenianych w zamortyzowanym koszcie od klientów instytucjonalnych wzrósł się o 177,1 mln zł, tj. o 2,1%.
Najwyższy udział w należnościach ogółem, wynoszący 72,0%, miały należności klientów instytucjonalnych wyceniane wg zamortyzowanego kosztu. Ich udział zwiększył się o 1,6 p.p. wobec stanu na koniec 2020 roku. Należności klientów instytucjonalnych wycenianych w zamortyzowanym koszcie wyniosły 8 548,1 mln zł.
Udział należności klientów indywidualnych wycenianych wg zamortyzowanego kosztu w należnościach ogółem zmniejszył o 1,5 p.p. do 27,6%. Kwota kredytów klientów indywidualnych wycenianych w zamortyzowanym koszcie wyniosła 3 274,6 mln zł na koniec 2021 roku wobec 3 461,0 mln zł na koniec 2020 roku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 46
Kredyty i pożyczki udzielone w okresie sprawozdawczym
Informacja o sprzedaży kredytów i pożyczek została zawarta w pkt. 1.2.
Jakość portfela kredytowego Banku tys. zł
31-12-2021
%
31-12-2020
%
Należności od klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
Należności od klientów bez przesłanki utraty wartości, w tym:
11 194 022
86,6
10 991 922
84,4
ekspozycje, dla których od momentu początkowego ujęcia nie nastąpił istotny wzrost ryzyka kredytowego (Koszyk 1)
9 877 442
76,4
8 520 818
65,4
ekspozycje, dla których od momentu początkowego ujęcia nastąpił istotny wzrost ryzyka (Koszyk 2), w tym:
1 316 580
10,2
2 471 104
19,0
farmy wiatrowe
49 790
0,4
1 168 694
9,0
Należności od klientów posiadające przesłanki utraty wartości (Koszyk 3), ale niewykazujące utraty wartości ze względu na szacowane przepływy pieniężne, w tym:
21 754
0,2
358 808
2,8
farmy wiatrowe
12 842
0,1
241 329
1,9
Należności od klientów posiadające przesłanki utraty wartości i wykazujące utratę wartości (Koszyk 3), w tym:
1 715 462
13,3
1 677 430
12,9
farmy wiatrowe
-
0,0
13 434
0,1
Razem należności od klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu (brutto)
12 931 238
100,0
13 028 160
100,0
Odpisy z tytułu utraty wartości na:
należności od klientów – (Koszyk 1)
- 88 461
-85 011
należności od klientów – (Koszyk 2), w tym:
- 81 079
-128 655
farmy wiatrowe
- 1 304
-30 947
należności od klientów – (Koszyk 3) niewykazujące utraty wartości, w tym:
- 588
-11 097
farmy wiatrowe
- 504
-9 586
należności od klientów – (Koszyk 3) wykazujące utratę wartości, w tym:
- 938 389
-971 361
farmy wiatrowe
-
-1 578
Razem odpisy z tytułu utraty wartości
- 1 108 517
-1 196 124
Razem należności od klientów wyceniane wg zamortyzowanego kosztu (netto)
11 822 721
91,4
11 832 036
90,8
Należności od klientów wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
Wartość godziwa, w tym:
14 111
25 514
farmy wiatrowe
-
-
Razem należności od klientów wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
14 111
25 514
Złożone depozyty zabezpieczające
32 768
31 704
Pozostałe należności
2 638
2 599
Razem należności od klientów
11 872 238
11 891 853
Na koniec 2021 roku stan odpisów aktualizujących wyniósł 1 108,5 mln zł.
Udział należności od klientów z utratą wartości w całym portfelu wycenianym wg zamortyzowanego kosztu wyniósł 13,3% wobec 12,9% na dzień 31 grudnia 2020 roku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 47
Kapitał własny i zobowiązania Banku
Na koniec 2021 roku najwyższy udział w sumie bilansowej, tj. 83,2% miały zobowiązania wobec klientów. Ich udział zwiększył się o 1,6 p.p. wobec stanu na dzień 31 grudnia 2020 roku. Wyższy był także udział rezerw o 0,1 p.p. Natomiast zmniejszył się udział zobowiązań wobec Banku Centralnego oraz innych banków o 1,6 p.p. Udział kapitału w sumie bilansowej zmniejszył się o 0,3 p.p. wobec stanu na koniec 2020 roku.
Kapitał własny i zobowiązania Banku tys. zł
31-12-2021
31-12-2020
Zmiana%
Zobowiązania wobec Banku Centralnego oraz innych banków
420 389
732 743
-42,6
Pochodne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu
93 879
97 410
-3,6
Pochodne instrumenty zabezpieczające
0
24 497
-100,0
Zobowiązania wobec klientów
17 012 146
16 553 777
2,8
Zobowiązania z tytułu emisji bankowych papierów wartościowych
-
-
x
Zobowiązania podporządkowane
369 107
368 996
0,0
Rezerwy
444 594
415 070
7,1
Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego
7 433
-
x
Zobowiązania z tyt. leasingu MSSF 16
75 314
66 733
12,9
Pozostałe zobowiązania
162 817
129 230
26,0
Kapitał własny razem
1 864 289
1 910 406
-2,4
KAPITAŁ WŁASNY I ZO BOWIZĄNIA RAZEM
20 449 968
20 298 862
0,7
Źródła finansowania działalności Banku
Zobowiązania BOŚ S.A. wobec klientów według stanu na 31 grudnia 2021 roku wyniosły 17 012,1 mln były wyższe o 2,8% w porównaniu do stanu na koniec 2020 roku. Zobowiązania wobec klientów instytucjonalnych wzrosły o 1 655,1 mln tj. o 22,8% wobec stanu na koniec 2020 roku. Zobowiązania wobec klientów indywidualnych zmniejszyły się o 1017,2 mln zł, tj. 12,1%. Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek otrzymanych od Międzynarodowych Instytucji Finansowych zmniejszyły się o 204,8 mln zł tj. o 28,6%.
Zobowiązania wobec klientów tys. zł
31-12-2021
31-12-2020
Zmiana %
Klienci indywidualni
7 397 756
8 414 930
-12,1
rachunki bieżące/rozliczeniowe
3 824 753
4 240 548
-9,8
lokaty terminowe
3 573 003
4 174 382
-14,4
Klienci instytucjonalni
8 917 630
7 262 493
22,8
rachunki bieżące/rozliczeniowe
7 372 660
6 080 790
21,2
lokaty terminowe
1 544 970
1 181 703
30,7
Pozostali klienci
87 729
74 763
17,3
Kredyty i pożyczki otrzymane od międzynarodowych instytucji finansowych
510 954
715 708
-28,6
Środki funduszy z przeznaczeniem na kredyty
98 077
85 883
14,2
ZOBOWIAZANIA WOBEC KLIENTÓW RAZEM
17 012 146
16 553 777
2,8
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 48
2.3. Aktywa i zobowiązania warunkowe Banku
Aktywa i zobowiązania warunkowe tys. zł
31-12-2021
31-12-2020
Zmiana %
Zobowiązania warunkowe:
3 370 486
2 956 784
14,0
Finansowe, w tym:
2 920 453
2 583 937
13,0
otwarte linie kredytowe w tym:
2 899 502
2 558 517
13,3
odwołalne
2 443 944
2 223 974
9,9
nieodwołalne
455 558
334 543
36,2
otwarte akredytywy importowe
20 951
20 250
3,5
promesy udzielenia kredytu w tym:
-
5 170
-100,0
nieodwołalne
-
5 170
-100,0
gwarancyjne, w tym:
450 033
372 847
20,7
poręczenia i gwarancje spłaty kredytu
12 739
12 739
0,0
gwarancje właściwego wykonania kontraktu
437 294
360 108
21,4
Aktywa warunkowe:
2 126 300
899 975
136,3
Finansowe, w tym:
344 955
-
x
otwarte linie kredytowe
344 955
-
x
gwarancyjne
1 781 345
899 975
97,9
Zobowiązania warunkowe Banku ogółem na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniosły 3 370,5 mln zł, w tym zobowiązania finansowe Banku wyniosły 2 920,5 mln zł. Wg stanu na 31 grudnia 2021 roku w zobowiązaniach pozabilansowych Banku ogółem, stan czynnych gwarancji ogółem wyniósł 450,0 tys. zł,
Informacje o strukturze gwarancji oraz o udzielonych i otrzymanych w danym roku obrotowym poręczeniach i gwarancjach opisano w pkt 1.3.
3. Różnica pomiędzy prognozami a zrealizowanymi wynikami
Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. nie publikowała prognoz wyników finansowych.
4. Informacje o ważniejszych osiągnięciach w dziedzinie badań i rozwoju oraz informacja o przewidywanym rozwoju
Grupa BOŚ S.A. nie prowadzi działalności badawczej. Osiągnięcia w dziedzinie rozwoju Spółki zostały opisane w punkcie II. niniejszego Sprawozdania.
Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania nie stwierdza się istnienia okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności przez Bank oraz spółki wchodzące w skład Grupy w okresie co najmniej 12 miesięcy po dniu bilansowym na skutek zamierzonego lub przymusowego zaniechania bądź ograniczenia dotychczasowej działalności (szersza informacja została zamieszczona w nocie 4.4. Rocznego Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. za rok zakończony 31 grudnia 2021 roku).
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 49
IV. ZARZĄDZANIE RYZYKAMI W GRUPIE
1. Ryzyko kredytowe
Podstawowym celem w obszarze zarządzania ryzykiem kredytowym w 2021 roku, a w szczególności w zakresie zarządzania jakością aktywów, była poprawa jakości oraz struktury portfela kredytowego.
Działania mające na celu poprawę jakości portfela kredytowego koncentrowały się na prowadzeniu polityki zakładającej umiarkowany poziom apetytu na ryzyko, umożliwiającej osiągnięcie poziomu kosztu ryzyka oscylującego wokół średniej dla sektora.
W zakresie poprawy struktury portfela kredytowego Bank kontynuował podejmowane w okresach wcześniejszych działania ukierunkowane na zmniejszenie jednostkowych ekspozycji i ryzyka koncentracji.
W czerwcu 2021 roku Bank przyjął strategię rozwoju na lata 2021-2023. W obszarze bankowości korporacyjnej Bank skoncentruje się na obsłudze średnich i dużych firm oraz samorządów, oferując produkty kredytowe wspierające zieloną transformację. Oferta dla klientów detalicznych również pozostaje skoncentrowana wokół finansowania inwestycji prośrodowiskowych.
Bank finansował transakcje, które były zgodne z powszechnie obowiązującymi przepisami.
Zgodnie z polityką kredytową Bank nie angażował się w transakcje:
mogące narazić Bank na utratę reputacji,
mogące powodować, że wierzytelność obciążona ryzykiem jednego podmiotu lub podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie przekroczy poziom określony wymogami zewnętrznymi,
realizowane z naruszeniem Prawa Ochrony Środowiska lub mogące stanowić potencjalne źródło degradacji środowiska naturalnego,
z klientami nieposiadającymi wiarygodnych, stałych i stabilnych dochodów.
Bank uzależniał podjęcie finansowania od:
posiadania przez kredytobiorcę zdolności kredytowej do spłaty wnioskowanego zadłużenia w terminach uzgodnionych z Bankiem,
przedstawienia zabezpieczenia spłaty w formie i wartości akceptowanej przez Bank, o ile przepisy wewnętrzne tego wymagają,
spełnienia innych kryteriów warunkujących podjęcie finansowania, w szczególności, wyników dotychczasowej współpracy klienta z Bankiem oraz oceny historii kredytowej klienta w sektorze bankowym.
Klient i transakcja podlegały wszechstronnej ocenie ryzyka kredytowego z uwzględnieniem skutków gospodarczych pandemii COVID-19.
Bank oceniał ryzyko kredytowe z wykorzystaniem modeli ratingowych i scoringowych, zróżnicowanych w zależności od rodzaju klienta i transakcji. Modele były budowane, rozwijane, monitorowane i nadzorowane w Obszarze Ryzyka z uwzględnieniem wewnętrznych i zewnętrznych wymogów w tym zakresie.
Model oceny ryzyka kredytowego dla osób fizycznych ubiegających się o finansowanie na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą obejmował:
analizę ilościową polegającą na ustaleniu wysokości i stabilności źródeł spłaty zobowiązania kredytowego oraz
analizę jakościową polegającą na ocenie cech klienta, które mają istotny wpływ na jego skłonność do spłaty zaciągniętego zobowiązania kredytowego w terminach określonych w umowie w tym ocenę scoringową i ocenę zachowania klienta w oparciu o informacje z Biura Informacji Kredytowej S.A.
W procesie oceny zostały uwzględnione postanowienia wynikające z Rekomendacji T i S KNF, w szczególności w zakresie wprowadzenia odpowiednich poziomów wskaźnika DtI/DStI i LtV.
W procesie oceny klienta Bank wykorzystywał informacje pozyskane z różnych źródeł, w tym informacje pozyskiwane z baz zewnętrznych.
Model oceny ryzyka klientów ubiegających się o finansowanie na cele związane z prowadzeniem działalności
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 50
gospodarczej lub statutowej (spółki komunalne) uwzględniał dwa obszary: ocenę klienta i ocenę transakcji (ocena ratingowa).
Ocena klienta dokonywana była na podstawie elementów ilościowych i jakościowych. Ocena ilościowa dotyczyła podstawowych, z punktu widzenia generowania wyniku finansowego i zachowania płynności, obszarów działalności klienta. Ocena jakościowa obejmowała w szczególności ocenę: planów rozwojowych, doświadczenia i umiejętności osób zarządzających, jakości relacji klienta z otoczeniem zewnętrznym, w tym z Bankiem.
Model oceny ryzyka jednostek samorządu terytorialnego uwzględniał analizę Klienta opierającą się o ocenę podstawowych wskaźników budżetowych, wskaźników zadłużenia oraz analizę transakcji opierającą się o ocenę planowanych wskaźników zadłużenia, jakości zabezpieczenia i długości trwania transakcji.
W przypadku finansowania klienta funkcjonującego w ramach grupy podmiotów powiązanych Bank oceniał ryzyko kredytowe z uwzględnieniem wpływu sytuacji podmiotów powiązanych.
Ocena transakcji dokonywana była w szczególności na podstawie oceny celu finansowania, długości okresu kredytowania i wartości zabezpieczenia spłaty. Bank ustanawiał taką strukturę finansowania, aby zapewnić podział ryzyka pomiędzy kredytobiorcę i Bank, głównie poprzez odpowiednie do skali ryzyka zaangażowanie środków własnych kredytobiorcy.
W przypadku ekspozycji istotnych ze względu na poziom ryzyka lub kwotę transakcji, ocena ryzyka weryfikowana była przez eksperta ds. ryzyka kredytowego - pracownika wyspecjalizowanego w identyfikacji ryzyk i doborze adekwatnych form jego mitygacji, niezależnego od służb sprzedaży.
Bank monitorował ryzyko kredytowe przez cały okres funkcjonowania transakcji kredytowej.
W przypadku zidentyfikowania sytuacji mogących zagrozić terminowej spłacie Bank podejmował działania upominawcze i restrukturyzacyjne wykorzystując w tym celu między innymi rozwiązania zaimplementowane w systemie wczesnego ostrzegania (SWO).
W okresach miesięcznych Bank dokonywał analizy wszystkich ekspozycji kredytowych w celu:
zidentyfikowania ekspozycji kredytowych zagrożonych utratą wartości,
pomiaru utraty wartości,
utworzenia odpisów lub rezerw.
Do pomiaru utraty wartości ekspozycji kredytowych oraz tworzenia odpisów lub rezerw Bank stosował metodę zindywidualizowaną i grupową. Z uwagi na wybuch pandemii COVID-19 i niepewność związaną z potencjalnym jej wpływem na sytuację gospodarczą oraz portfel kredytowy, Bank zdecydował się na wprowadzenie w procesie szacowania odpisów metodą grupową tymczasowej eksperckiej korekty odzwierciedlającej wrażliwości poszczególnych branż na kryzys będący następstwem COVID-19 oraz zmianę w zakresie uwzględnienia wyższej wagi pesymistycznego scenariusza sytuacji makroekonomicznej.
Kompetencje do podejmowania decyzji kredytowych, które funkcjonowały w Banku, uzależnione były od:
rodzaju i kwoty transakcji,
wysokości łącznego zaangażowania kredytowego Banku wobec grupy podmiotów powiązanych, do której należy klient,
poziomu ryzyka generowanego przez klienta i transakcję,
zastosowania odstępstwa wpływającego na ryzyko kredytowe.
W Banku funkcjonował system podejmowania decyzji kredytowych, którego podstawą jest reguła, że im wyższy poziom ryzyka transakcji wynikający z jej złożoności, kwoty zaangażowania lub sytuacji ekonomiczno-finansowej klienta, tym wyższy jest szczebel decyzyjny uprawniony do podjęcia decyzji. Szczeblami decyzyjnymi o najwyższych poziomach uprawnień Komitet Kredytowy Centrali i Zarząd Banku. W przypadku zastosowania odstępstwa wpływającego na ryzyko kredytowe decyzje podejmuje organ decyzyjny o wyższych kompetencjach.
Podejmując decyzje kredytowe w sprawie transakcji zawieranych z członkami organów Banku lub osobami zajmującymi stanowiska kierownicze w Banku albo podmiotami powiązanymi z nimi kapitałowo lub organizacyjnie Bank uwzględniał wymogi ustawy Prawo bankowe.
Bank przyjmował na zabezpieczenie swoich wierzytelności zabezpieczenia rzeczowe i osobiste.
Bank preferował transakcje zabezpieczone, z zastrzeżeniem, że ustalono maksymalny poziom transakcji
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 51
niezabezpieczonych w segmencie detalicznym wraz z kryteriami pozwalającymi na udzielenie transakcji bez zabezpieczenia, z uwzględnieniem specyfiki produktowej, segmentu klientów, wpływu tych transakcji na wyniki Banku i wysokość potencjalnej straty.
Poziom zabezpieczenia był uzależniony od poziomu ryzyka generowanego przez transakcję, w tym w szczególności od rodzaju transakcji i długości jej trwania.
Ustalając wartość zabezpieczenia Bank kierował się zasadą ostrożnej wyceny.
Przy wyborze formy zabezpieczenia Bank uwzględniał:
należytą ochronę interesów Banku,
wysokość kosztów związanych z ustanowieniem danego zabezpieczenia,
możliwość szybkiego upłynnienia danego zabezpieczenia.
W Banku funkcjonowała polityka zarządzania ekspozycjami nieobsługiwanymi zawierająca strategię działania umożliwiającą uzyskanie określonej w czasie redukcji ekspozycji nieobsługiwanych oraz plan operacyjny wspierający realizację działań strategicznych.
W celu ograniczenia negatywnego wpływu następstw gospodarczych stanu pandemii COVID-19 na jakość portfela kredytowego Bank stosował szczególne zasady finansowania i monitorowania klientów, zwłaszcza tych działających w branżach, które w ocenie Banku, pozostają najbardziej narażone na skutki pandemii.
Bank identyfikował, dokonywał pomiaru i monitorował ryzyko koncentracji zaangażowań na poziomie:
pojedynczego klienta i transakcji,
portfela kredytowego.
Na poziomie pojedynczego klienta i transakcji, ryzyko koncentracji zaangażowania zarządzane było poprzez przestrzeganie nadzorczych limitów zaangażowania, w szczególności wynikających z przepisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku i Prawa Bankowego, jak również poprzez stosowanie zasady, że przebieg procesu oceny i monitorowania ryzyka zależy od kwoty zaangażowania kredytowego.
Bank wprowadził, w związku z wejściem w życie z dniem 28.06.2021 r. Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/876 z dn. 20.05.2019 r. zmieniającego w/w Rozporządzenie nr 575/2013, nową definicję dużej ekspozycji oraz dostosował poziom maksymalnego zaangażowania w klienta lub grupę powiązanych klientów do wartości kapitału Tier I.
Na poziomie portfela kredytowego zarządzanie koncentracją zaangażowań dokonywane było poprzez przestrzeganie limitów wewnętrznych lub wartości ostrzegawczych zatwierdzonych przez Zarząd Banku lub Radę Nadzorczą w przypadku limitów, poprzez które Bank określa akceptowany poziom apetytu na ryzyko kredytowe.
W szczególności Bank stosował następujące limity:
geograficzne – zaangażowanie wobec innych krajów,
dotyczące parametrów produktowych – np. maksymalne LTV,
dotyczące portfela kredytów zabezpieczonych hipotecznie i finansujących nieruchomości wynikające z Rekomendacji KNF,
dotyczące zaangażowania w wybrane branże działalności gospodarczej,
udziału kredytów walutowych w portfelu kredytów Banku,
łącznego zaangażowania wobec podmiotów/grup podmiotów powiązanych, wobec których zaangażowanie Banku przekracza 10% uznanego kapitału Banku,
łącznego zaangażowania wobec podmiotów/grup podmiotów powiązanych, uzależnione od ratingu podmiotu/grupy podmiotów powiązanych,
łącznego zaangażowania wobec spółek zależnych Banku,
limit na zaangażowanie z tytułu transakcji kredytowych, dla których zostały zastosowane szczególne zasady finansowania w związku z wybuchem pandemii COVID-19,
limit na transakcje z odstępstwami od zasad kredytowania określonych w procedurach wewnętrznych, wpływających na wzrost ryzyka kredytowego.
W procesie zarządzania ryzykiem koncentracji Bank stosował system poziomów ostrzegawczych, który ma
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 52
zastosowanie do wszystkich limitów wewnętrznych w obszarze ryzyka kredytowego.
Poziom wykorzystania limitów był cyklicznie monitorowany i raportowany organom Banku w trybie wynikającym z regulacji wewnętrznych Banku.
Zgodnie z wymogami określonymi przez Komisję Nadzoru Finansowego w Rekomendacjach T i S oraz Uchwale w sprawie wymagań dotyczących identyfikacji, monitorowania i kontroli koncentracji zaangażowań, w tym dużych zaangażowań, Bank przeprowadzał testy warunków skrajnych w zakresie ryzyka kredytowego dotyczące portfela kredytów klientów detalicznych i korporacyjnych, w tym dla największych zaangażowań.
Informacja dotycząca poziomu ryzyka kredytowego w portfelu kredytowym Banku prezentowana była Zarządowi Banku miesięcznie, a Radzie Nadzorczej – nie rzadziej niż kwartalnie.
Bank w swoich działaniach kredytowych przestrzegał wymogów nadzorczych, zasad wynikających z dobrych praktyk bankowych i procedur wewnętrznych.
2. Ryzyko finansowe
Ryzyko finansowe w Grupie BOŚ koncentruje się przede wszystkim w Banku oraz w Domu Maklerskim BOŚ S.A. (DM BOŚ S.A.) i obejmuje:
1. ryzyko płynności,
2. ryzyko rynkowe, w tym:
a. ryzyko stopy procentowej (w księdze bankowej i handlowej),
b. ryzyko walutowe (przede wszystkim w księdze handlowej, ryzyko walutowe z księgi bankowej jest transferowane do księgi handlowej),
c. pozostałe ryzyka (ryzyko ogólne i szczególne cen instrumentów kapitałowych, ryzyko cen towarów oraz ryzyko pozycji w przedsiębiorstwach zbiorowego inwestowania ).
Ryzyko płynności i ryzyko stopy procentowej występuje przede wszystkim w Banku, natomiast ryzyko walutowe w DM BOŚ S.A. (w księdze handlowej i niehandlowej) oraz w Banku (w księdze handlowej, ryzyko walutowe z księgi bankowej jest transferowane do księgi handlowej). W DM BOŚ S.A. występuje także ryzyko cen instrumentów kapitałowych, ryzyko cen towarów i ryzyko pozycji w przedsiębiorstwach zbiorowego inwestowania.
Podstawowe zasady zarządzania ryzykiem w Banku, jak i w Grupie BOŚ w zakresie ryzyka finansowego określa Strategia zarządzania ryzykiem bankowym. Strategia ta stanowi integralny element obowiązującej Strategii działania Banku.
System zarządzania ryzykiem w Grupie BOŚ obejmuje badanie poszczególnych rodzajów ryzyka, związanych zarówno z działalnością Banku, jak i Spółek wchodzących w skład Grupy. Bank jako podmiot dominujący, sprawuje nadzór nad systemem zarządzania ryzykiem w Grupie. Proces zarządzania ryzykiem podlega okresowym przeglądom, które mają na celu dostosowanie tego procesu do zmian zachodzących w otoczeniu, jak i uwzględniają zmiany zachodzące w Banku oraz w Grupie.
Zarządzanie ryzykiem w Banku jest dokonywane w oparciu o ustalony przez Radę Nadzorczą poziom apetytu i tolerancji na ryzyko, określonych za pomocą zestawu limitów wewnętrznych. W Banku obowiązują polityki w zakresie zarządzania ryzykiem płynności, ryzykiem stopy procentowej w księdze bankowej oraz ryzykiem rynkowym w księdze handlowej, gdzie określane między innymi maksymalne poziomy ryzyka finansowego, zgodne z przyjętym przez Radę Nadzorczą apetytem na ryzyko. Na ich podstawie ustanowiono system wczesnego ostrzegania, który koncentruje się na identyfikacji, pomiarze, monitorowaniu, kontrolowaniu i raportowaniu ryzyka.
Transakcje księgi bankowej stanowią podstawową działalność Banku, tzn. wynikają z działalności komercyjnej, w tym: pozyskiwania źródeł finansowania i efektywnego zarządzania płynnością finansową. Do księgi bankowej wchodzą pozycje nie zaliczone do księgi handlowej, w tym w szczególności:
a. udzielane kredyty, gwarancje, pożyczki, lokaty i przyjmowane depozyty,
b. transakcje zabezpieczające płynność i ryzyko stopy procentowej operacji zaliczonych do księgi bankowej,
c. zakup papierów wartościowych w celu innym niż handlowy.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 53
Zgodnie ze strategią Grupy BOŚ, działalność w księdze handlowej uzupełnia działalność w księdze bankowej. Księga handlowa zawiera transakcje realizowane na rachunek własny w celu handlowym, tj. z zamiarem uzyskania korzyści finansowych w krótkich okresach, z rzeczywistych lub oczekiwanych różnic między rynkowymi cenami zakupu i sprzedaży lub też innych odchyleń cen lub parametrów cenowych, w tym w szczególności stóp procentowych i kursów walutowych. Sprzedaż transakcji z księgi handlowej nie jest prowadzona w celu utrzymania płynności. Zadaniem księgi handlowej jest zapewnienie klientom najwyższej jakości usług. W celu osiągnięcia tych zadań Bank oraz DM BOŚ S.A., w ramach obowiązujących limitów ryzyka, utrzymują otwarte pozycje.
Celem zarządzania ryzykiem w Grupie BOŚ jest utrzymywanie poszczególnych rodzajów ryzyka na przyjętym poziomie tolerancji i apetytu, pozwalającym na ochronę wartości kapitału akcjonariuszy, zachowanie bezpieczeństwa depozytów klientów oraz uzyskanie odpowiedniej efektywności działalności Grupy BOŚ, w tym zapewnienie zdolności dostosowania działalności Grupy do zmieniających się warunków rynkowych, kompetencji i zaangażowania kadry kierowniczej oraz pracowniczej, jakości systemów informacji zarządczej.
Grupa BOŚ w 2021 roku systematycznie monitorowała sytuację gospodarczą i rynkową związaną z pandemią COVID-19 i analizowała jej wpływ na ryzyka finansowe, w tym ryzyko rynkowe i ryzyko płynności. Choć poziomy poszczególnych rodzajów ryzyka wzrosły w porównaniu z okresem sprzed pandemii, to generalnie utrzymywały się w ramach przyjętych przez Grupę limitów.
W 2021 roku główne cele, zasady i organizacja procesu zarządzania ryzykiem finansowym w Grupie Kapitałowej nie uległy zmianie. Poziom i profil ryzyka finansowego regularnie monitorowany w Banku w Departamencie Ryzyka Finansowego (departament II linii obrony) i w DM BOŚ S.A. w Wydziale ds. Zarządzania Ryzykiem oraz raportowany: Radzie Nadzorczej Banku, Radzie Nadzorczej DM BOŚ S.A., Komitetowi ds. Ryzyka (przy Radzie Nadzorczej), Zarządowi Banku, Zarządowi DM BOŚ S.A., Komitetowi Zarządzania Aktywami i Pasywami (Komitetowi ZAP) oraz Komitetowi ZAP ds. Płynności i Ryzyka Rynkowego (KZAP ds. PiRR).
2.1. Ryzyko płynności
Celem Grupy BOŚ w zakresie zarządzania płynnością jest utrzymanie zdolności do finansowania aktywów i terminowego regulowania zobowiązań, a także utrzymanie zrównoważonej struktury aktywów i pasywów, zapewniającej bezpieczny profil płynności w poszczególnych pasmach czasowych, w podziale na płynność w złotych polskich oraz głównych walutach obcych, a przede wszystkim – dla całkowitej pozycji płynności.
Strategia i procesy w zarządzaniu ryzykiem płynności dopasowane do profilu i skali działalności Banku. Strategię zarządzania ryzykiem płynności określa zatwierdzana przez Radę Nadzorczą Strategia Płynnościowa BOŚ S.A. Strategia określa apetyt Banku na to ryzyko, wyznacza główne kierunki oraz cele ilościowe dla wybranych wielkości i jest integralnym elementem Strategii rozwoju Banku.
Tolerancja na ryzyko płynności, dostosowana do przyjętego apetytu, została określona w zatwierdzonej przez Radę Nadzorczą Polityce w zakresie zarządzania płynnością poprzez obowiązujący w Banku system wewnętrznych limitów i wartości ostrzegawczych.
Struktura i organizacja funkcji zarządzania ryzykiem płynności obejmuje wszystkie szczeble struktury organizacyjnej Banku i działa w ramach funkcjonujących w Banku trzech linii obrony. Szczególną rolę w procesie zarządzania ryzykiem płynności pełni Zarząd Banku oraz Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami.
Płynność w Banku rozpatrywana jest w następującym horyzoncie czasowym:
1. płynność śróddzienna – w ciągu dnia,
2. płynność bieżąca – w okresie do 7 dni,
3. płynność krótkoterminowa – w okresie do 1 miesiąca,
4. płynność średnioterminowa – w okresie powyżej 1 miesiąca do 12 miesięcy,
5. płynność długoterminowa – w okresie powyżej 12 miesięcy.
W celu pomiaru płynności oraz ryzyka płynności śróddziennej, bieżącej i krótkoterminowej Bank wykorzystuje następujące miary i narzędzia:
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 54
1. poziom płynności śróddziennej odzwierciedla niezbędny do utrzymania poziom środków na rachunku w NBP, pozwalający na regulowanie zobowiązań Banku w trakcie dnia, w sytuacji normalnej i skrajnej,
2. aktywa płynne (nadwyżka płynności) stanowiące bufor dla oczekiwanych i nieoczekiwanych wypływów w horyzoncie 30 dni,
3. zapas płynności który mierzy poziom aktywów płynnych, pomniejszonych o oczekiwane oraz nieoczekiwane wypływy, wyznaczone w terminie 30 dni, z uwzględnieniem narzutu z tytułu koncentracji,
4. wskaźnik pokrycia wypływów netto (LCR),
5. ocenę stabilności bazy depozytowej,
6. lukę płynności krótkoterminowej (dla PLN, EUR, CHF i USD) pokazującą poziom niedopasowania w strukturach finansowania w walutach obcych; luka ta przede wszystkim obejmuje przepływy z transakcji na rynku hurtowym oraz z transakcji pochodnych,
7. testy warunków skrajnych (pozwalające m.in. na weryfikację możliwości utrzymania płynności w zdefiniowanym w Banku horyzoncie czasowym w poszczególnych scenariuszach).
W celu pomiaru płynności oraz ryzyka płynności średnio– i długoterminowego Bank wyznacza i monitoruje:
1. lukę płynności kontraktową oraz urealnioną (która jest uzupełniana o systematycznie przeprowadzane analizy: stabilności bazy depozytowej, koncentracji bazy depozytowej, wielkości przedpłat kredytów oraz poziomu zrywalności depozytów),
2. wskaźniki pokrycia aktywów długoterminowych pasywami długoterminowymi,
3. wskaźnik pokrycia kredytów służących finansowaniu długoterminowych potrzeb klientów najbardziej stabilnymi źródłami finansowania (LKD),
4. wskaźnik stabilnego finansowania netto (NSFR),
5. prognozę LCR, NSFR, aktywów płynnych oraz długoterminowych miar płynności (m.in. NSFR).
W celu oceny skuteczności procesu zarządzania ryzykiem płynności, dla większości z powyższych miar ustalane limity lub wartości ostrzegawcze w ramach zestawu wewnętrznych limitów ryzyka płynności, których struktura ma charakter hierarchiczny (tzn. ustalane na poziomie Rady Nadzorczej, Zarządu Banku oraz Komitetu Zarządzania Aktywami i Pasywami). Obowiązujące limity i wartości ostrzegawcze podlegają systematycznym przeglądom, tak aby pozwalały na skuteczne monitorowanie płynności. Limity i wartości ostrzegawcze określają ramy dla tolerancji Banku w zakresie płynności i zgodne z przyjętym przez Bank apetytem na to ryzyko. Kształtowanie odpowiedniego profilu ryzyka płynności wspierane jest poprzez uwzględnienie kosztu płynności w ramach obowiązującego w Banku systemu cen transferowych.
Stosowane przez Bank miary i narzędzia podlegają cyklicznym przeglądom i systematycznie aktualizowane, co służy lepszemu odwzorowaniu profilu płynności. Proces monitorowania płynności i ryzyka płynności w Banku jest wspierany przez dedykowane systemy informatyczne (w szczególności w zakresie generowania kontraktowej i urealnionej luki płynności, raportowania nadzorczych miar płynności i limitów wewnętrznych oraz przygotowywania sprawozdawczości obowiązkowej). Bank przynajmniej raz do roku opracowuje przegląd procesu oceny adekwatności zasobów płynności (ILAAP), zgodnie z Wytycznymi EBA/GL/2016/10 dotyczącymi informacji na temat ICAAP oraz ILAAP gromadzonych do celów procesu przeglądu i oceny nadzorczej (SREP). Przegląd ten podlega opiniowaniu przez Komitet ZAP oraz zatwierdzeniu przez Zarząd i Radę Nadzorczą Banku.
Raporty dotyczące ryzyka płynności prezentowane wszystkim jednostkom Banku biorącym udział w procesie zarządzania tym ryzykiem. Wyniki analizy ryzyka płynności, stopień utylizacji norm nadzorczych oraz wewnętrznych limitów oraz wyniki testów warunków skrajnych, prezentowane w raportach przygotowywanych dla Komitetu Zarządzania Aktywami i Pasywami ds. Płynności i Ryzyka Rynkowego (w cyklach tygodniowych), Zarządu Banku i Komitetu Zarządzania Aktywami i Pasywami (w cyklach miesięcznych) oraz dla Rady Nadzorczej Banku oraz Komitetu ds. Ryzyka przy Radzie Nadzorczej (w cyklach kwartalnych). Raporty wchodzą w skład Systemu Informacji Zarządczej, którego celem jest wspomaganie zarządzania Bankiem, usprawnienie realizacji jego zadań oraz zapewnienie bezpieczeństwa i stabilności funkcjonowania.
Ogólny profil ryzyka płynności
Podstawowym źródłem finansowania Banku pozostaje systematycznie budowana i zdywersyfikowana baza depozytowa z udziałem stabilnych depozytów od klientów indywidualnych oraz depozytów klientów korporacyjnych i sektora publicznego, których uzupełnienie stanowią m.in. otrzymane pożyczki od międzynarodowych instytucji finansowych (które dodatkowo, wraz z długoterminowymi dwustronnymi
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 55
umowami zamiany płatności odsetkowych zabezpieczonymi dłużnymi papierami wartościowymi oraz transakcjami FX Swap, stanowią źródło finansowania płynności w walutach obcych). W Banku na bieżąco monitorowane jest ryzyko koncentracji bazy depozytowej. Wewnętrzne miary płynności uwzględniają dodatkowy narzut na środki stabilne z tytułu koncentracji, wyliczany w oparciu o salda depozytów dla dużych depozytów oraz depozytów dużych klientów (zaklasyfikowanych zgodnie z definicjami funkcjonującymi w Banku), wyliczany jest przy kalkulacji miar płynności.
Posiadane przez Bank aktywa płynne (nadwyżka płynności), utrzymywane przede wszystkim w postaci charakteryzujących się wysoką płynnością bonów pieniężnych NBP (według stanu na 31 grudnia 2021 roku stanowiących 51% portfela płynnych nieobciążonych papierów wartościowych) oraz obligacji Skarbu Państwa (według stanu na 31 grudnia 2021 roku - 48%), charakteryzujących się niskim ryzykiem szczególnym. Portfel tych papierów jest uzupełniony gotówką oraz środkami utrzymywanymi w NBP (ponad zadeklarowany poziom rezerwy obowiązkowej) i na rachunkach nostro w innych bankach. Aktywa płynne według stanu na 31 grudnia 2021 roku wynosiły 5 682 mln zł. Aktywa płynne stanowią bufor dla zabezpieczenia płynności w ewentualnych sytuacjach kryzysowych, tj. istnieje możliwość ich zastawu, upłynnienia w ramach transakcji repo bądź sprzedaży w dowolnym momencie, bez istotnej utraty wartości. Możliwości sprzedaży aktywów płynnych (ryzyko płynności produktu) systematycznie monitorowane. W analizach tych brane pod uwagę przede wszystkim: wielkość emisji, obrót rynkowy oraz zmienność ceny kupna / sprzedaży.
Zgodnie z rekomendacjami Komisji Nadzoru Finansowego i Narodowego Banku Polskiego, Bank ma możliwość korzystania z dodatkowych źródeł finansowania w postaci kredytu technicznego i lombardowego w NBP a także w wyjątkowych sytuacjach – może ubiegać się o kredyt refinansowy w NBP.
W Banku wyznaczany jest kapitał wewnętrzny na ryzyko płynności, które uznawane jest za ryzyko stale istotne, zgodnie z obowiązującym procesem szacowania kapitału wewnętrznego. Kapitał ten szacowany jest w oparciu o koszt związany z przywróceniem nadzorczych i wewnętrznych miar oraz limitów płynności w warunkach zbudowanych scenariuszy testów warunków skrajnych.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 56
Miary ryzyka płynności
Bank wyznacza nadzorcze miary płynności zgodnie z następującymi regulacjami: Zgodnie z Rozporządzeniem CRR oraz Rozporządzeniem 2019/876 w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych (zmieniającym Rozporządzenie 575/2013) oraz rozporządzeniami delegowanymi i wykonawczymi odnoszącymi się do niego w zakresie płynności.
Do obecnie obowiązujących norm płynności krótkoterminowej zalicza się wymóg pokrycia wypływów netto LCR (relacja aktywów płynnych do wypływów netto, tj. różnicy pomiędzy wypływami a wpływami, przez okres występowania warunków skrajnych, trwający 30 dni kalendarzowych). LCR obliczany jest dla wszystkich walut łącznie (w przeliczeniu na PLN) oraz osobno dla walut znaczących: PLN oraz EUR. W przypadku wskaźnika w EUR, Bank identyfikuje niedopasowanie walutowe, związane ze sposobem finansowania kredytów długoterminowych udzielonych w tej walucie.
Ponadto, Bank jest zobowiązany do utrzymywania wymogu dotyczącego stabilnego finansowania, od czerwca 2021 r. wymóg ten nazywany jest wymogiem w zakresie wskaźnika stabilnego finansowania netto NSFR. Kalkulowany jest on jako stosunek kwoty dostępnego stabilnego finansowania instytucji do kwoty wymaganego stabilnego finansowania. Wskaźnik NSFR, tak jak w przypadku wskaźnika LCR, powinien być utrzymywany na poziomie co najmniej 100%.
Bank, zgodnie z Rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2021/451 z dnia 17 grudnia 2020 w odniesieniu do sprawozdawczości dodatkowych wskaźników monitorowania płynności, opracowuje i przesyła do NBP raporty ALMM.
Zgodnie z Wytycznymi EBA/GL/2017/01 w sprawie ujawniania wskaźnika pokrycia wypływów netto w uzupełnieniu do ujawniania informacji na temat zarządzania ryzykiem płynności na podstawie art. 435 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, Bank prezentuje w Informacjach dotyczących Grupy Kapitałowej Banku Ochrony Środowiska S.A., informacje ilościowe oraz jakościowe na temat wskaźnika pokrycia wypływów netto, wskaźnik stabilnego finansowania netto oraz ryzyka płynności. Powyższe informacje ujawniane zgodne z instrukcjami wskazanym przez Europejski Urząd Nadzoru Bankowego.
Bank przeprowadza również pogłębioną analizę płynności długoterminowej. Wyniki przeprowadzanych analiz wykorzystywane do zarządzania płynnością Banku. Jednocześnie proces opracowywania krótko- i długoterminowych planów finansowych Banku zawiera ocenę płynności tak, aby zapewnić adekwatną strukturę finansowania i przestrzeganie nadzorczych miar płynności.
W 2021 roku (analogicznie jak w 2020 roku) nadzorcze miary płynności, tj. LCR oraz miary M3-M4 były wyznaczane codziennie (tj. w każdym dniu roboczym) i pozostawały na bezpiecznym poziomie, znacznie przewyższającym poziomy regulacyjne. Wskaźnik NSFR w pierwszej połowie 2021 r. monitorowany był w okresach miesięcznych, zaś od 30 czerwca 2021 r. w trybie dziennym. Wg stanu na 31 grudnia 2021 roku normy te kształtowały się następująco
Miara*
31-12-2021
31-12-2020
M3
47,78
54,72
M4
1,40
1,41
LCR
141%
131%
NSFR
133%
104%
*/Poziomy miar M3 i M4 dotyczą Banku, LCR i NSFR - Grupy Kapitałowej
Bank posiada zatwierdzony przez Zarząd Plan działania w zakresie utrzymania płynności w sytuacjach awaryjnych, który określa potencjalne źródła pogorszenia / utraty płynności, zasady postępowania i kompetencje w sytuacjach awaryjnych. Ma on na celu oszacowanie horyzontu przetrwania oraz możliwości i kosztów przywrócenia stanu stabilnej płynności.
Plan ten, oprócz analizy scenariuszowej płynności w sytuacjach awaryjnych (której założenia zgodne z przeprowadzanymi testami warunków skrajnych), zawiera także mierzalne i niemierzalne symptomy
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 57
wyprzedzające sytuacje awaryjne, pozwalające na systematyczne monitorowanie źródeł powstawania sytuacji kryzysowych w zakresie płynności.
Analizy scenariuszowe płynności w sytuacjach awaryjnych oraz testy warunków skrajnych obejmują trzy rodzaje scenariuszy:
1. kryzys wewnętrzny - jego źródłem jest utrata zaufania do Banku przez uczestników rynku (tzw. „run na Bank”), zmniejszenie dostępności finansowania, zmaterializowanie się ryzyka koncentracji oraz obniżenie ratingu Banku,
2. kryzys zewnętrzny - zakłada materializację ryzyka walutowego, wzrost stóp procentowych, kryzys na rynkach finansowych i ewentualne efekty drugiej rundy,
3. kryzys mieszany – stanowi połączenie elementów zarówno kryzysu wewnętrznego jak i zewnętrznego.
Dokonywane stress testy pozwalają na identyfikację czynników, których materializacja może generować w Banku ryzyko płynności oraz opracowanie działań koniecznych do podjęcia, w przypadku zaistnienia sytuacji kryzysowych.
Bank, w ramach dokonywanych analiz, przeprowadza również analizę wrażliwości na poszczególne czynniki generujące ryzyko płynności oraz tzw. testy odwrócone. Plan działania w zakresie utrzymania płynności w sytuacjach awaryjnych jest systematycznie weryfikowany i aktualizowany, tak aby gwarantował operacyjne przygotowanie Banku do uruchomienia potencjalnych działań, możliwych do podjęcia w sytuacji zagrożenia płynności. Analiza scenariuszowa płynności w sytuacjach awaryjnych jest opracowywana w trybie półrocznym, a testy warunków skrajnych w okresach miesięcznych. Założenia przyjmowane w testach warunków skrajnych systematycznie weryfikowane, zgodnie z wnioskami wynikającymi z analizy scenariuszowej płynności w sytuacjach awaryjnych. Wnioski z przeprowadzanych testów uwzględniane w bieżącym zarządzaniu płynnością i ryzykiem płynności, a także są podstawą do budowania struktury aktywów i pasywów.
Bank, w opracowywanych analizach, uwzględnia również możliwość niekorzystnej zmiany kursów walut obcych, w szczególność CHF i EUR, potencjalnie powodujące zwiększenie potrzeb płynnościowych.
Zgodnie z podpisaną z kontrahentami dokumentacją Credit Support Annnex do umów ramowych (Credit Support Annex (CSA), Credit Support Annex for Variation Margin (CSA VM)) Bank, w przypadku niekorzystnych zmian rynkowych (m.in. kursów walutowych), zobowiązany jest do złożenia dodatkowych depozytów zabezpieczających, zgodnie z dokonaną wyceną. W przypadku korzystnych zmian - Bank otrzymuje dodatkowe zabezpieczenie od kontrahentów. Bank nie posiada w przedmiotowej dokumentacji postanowień zmieniających wysokość składanego zabezpieczenia ze względu na zmianę posiadanego ratingu. Oznacza to, obniżenie poziomu oceny zdolności kredytowej nie wpływa na wysokość i sposób wyliczenia depozytów zabezpieczających.
Wewnętrzne testy warunków skrajnych wykonane w 2021 roku, analogicznie jak w 2020 roku pokazują, że Bank posiada stabilną sytuację płynnościową, a posiadane aktywa płynne (nadwyżka płynności) pozwalają na przetrwanie założonych scenariuszy warunków skrajnych, w których Bank zakłada przeżycie w określonym horyzoncie czasowym.
W 2021 roku, podobnie jak w 2020 roku, sytuacja płynnościowa Grupy BOŚ była systematycznie monitorowana i pozostawała na bezpiecznym poziomie.
2.2. Ryzyko stopy procentowej
Ryzyko stopy procentowej jest rozumiane jako potencjalny negatywny wpływ zmian stóp procentowych na prognozowany wynik finansowy, wartość ekonomiczną kapitału własnego oraz wartość bieżącą posiadanych dłużnych papierów wartościowych. Ryzyko stopy procentowej jest przede wszystkim generowane w Banku, zarówno w księdze bankowej jak i handlowej.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 58
Ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej
Głównym celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej w księdze bankowej jest dążenie do stabilizacji i optymalizacji wyniku odsetkowego (WO), przy jednoczesnym ograniczeniu negatywnego wpływu zmian rynkowych stóp procentowych na wartość ekonomiczną kapitału własnego (WEK).
W tym celu Bank wykorzystuje dwa narzędzia: posiadany portfel inwestycyjny oraz transakcje pochodne, dokonywane w ramach rachunkowości zabezpieczeń. Budowany w księdze bankowej portfel inwestycyjny powinien między innymi przyczyniać się do zabezpieczenia wyniku odsetkowego generowanego na kapitałach własnych Banku, jak również stabilnej części niewrażliwych na zmianę stopy procentowej osadów na rachunkach bieżących. Z drugiej strony portfel ten powoduje zmienność kapitału z aktualizacji wyceny.
Bank stosuje rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej. Jej celem jest zabezpieczenie wartości godziwej obligacji Skarbu Państwa o stałym oprocentowaniu, stanowiących część portfela obligacji w modelu HtC&S i będących buforem płynnościowym Banku. Przeprowadzone transakcje zabezpieczające IRS ograniczają fluktuacje kapitału związane ze zmianami stóp procentowych.
Proces monitorowania ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej jest wspierany przez dedykowany system informatyczny, za pomocą którego Bank w szczególności wyznacza/przeprowadza:
1. lukę przeszacowania (repricing gap), prezentującą wartości aktywów, pasywów i pozycji bilansowych wrażliwych na zmiany stóp procentowych w okresach zapadalności/ wymagalności bądź przeszacowania,
2. symulację wyniku odsetkowego analizę dynamiczną, odzwierciedlającą projekcję WO w zadanych przedziałach czasowych, w oparciu o przyjęte scenariusze rozwoju Banku, jak również założenia odnośnie kształtowania się czynników rynkowych,
3. symulację wartości bieżącej (net present value, NPV), prezentującą wartości zdyskontowane, według zadanych parametrów rynkowych, wszystkich przepływów pieniężnych; w oparciu o analizy NPV wyznaczana jest miara WEK,
4. szoki cenowe pod analizę ryzyka bazowego, których celem jest oszacowanie wpływu na wynik odsetkowy zróżnicowanej zmiany oprocentowania produktów, których oprocentowanie oparte jest o różne stawki bazowe,
5. analizę ryzyka krzywej dochodowości, której celem jest oszacowanie wpływu na wartość ekonomiczną kapitału własnego nierównoległych zmian kształtu krzywej dochodowości,
6. analizę ryzyka opcji klienta, której celem jest oszacowanie wpływu na wynik finansowy Banku, realizowanych przez klientów opcji wbudowanych w produkty odsetkowe,
7. testy warunków skrajnych, w tym testy odwrócone oraz Supervisory Outlier Test celem jest określenie, jak skrajne zmiany czynników rynkowych wpływają na wynik odsetkowy i wartość ekonomiczną kapitału własnego,
8. poziom kapitału wewnętrznego na ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej.
Miary ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej
W celu kontroli ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej Bank stosuje dwie miary: wrażliwość wyniku odsetkowego na zmianę stóp procentowych o +/-100 p.b. (WO) oraz wrażliwość wartości ekonomicznej kapitału na zmianę stóp procentowych o +/-200 p.b. (WEK). Pomiar ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej dokonywany jest w oparciu o charakterystykę produktów (harmonogramy przepływów kapitałowych, przeszacowania stóp procentowych, wbudowane opcje), wynikającą z umów podpisanych z kontrahentami. Dla produktów o charakterze bieżącym, dla których klient posiada swobodę w kształtowaniu m.in. harmonogramu spłaty czy dysponowania środkami, Bank buduje tzw. portfele replikacyjne, które odzwierciedlają ekonomiczne terminy przepływów kapitałowych. W ramach stosowanych portfeli replikacyjnych średni termin zapadalności depozytów o nieustalonym terminie zapadalności wynosi 6 miesięcy, maksymalny zaś 12 miesięcy. Ponadto, Bank uwzględnia zachowania behawioralne klientów takie jak: poziomy wcześniejszych spłat kredytów czy poziomy zerwań depozytów, których sposób szacowania zdefiniowano w regulacjach wewnętrznych Banku. Przyjęte założenia zgodne z Wytycznymi EBA/GL/2018/02 w sprawie zarządzania ryzykiem stopy procentowej z tytułu działalności zaliczanej do portfela bankowego.
W poniższej tabeli przedstawione zostało porównanie wartości miar WO i WEK pomiędzy 31 grudnia 2021 roku oraz 31 grudnia 2020 roku:
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 59
ΔWO
ΔWEK
Data
-100 p.b.
+100 p.b.
-200 p.b.
+200 p.b.
31-12- 2021
-68 395
41 247
84 372
-102 232
31-12- 2020
-95 408
39 378
67 413
-98 089
Zmiana
27 013
1 869
16 959
-4 143
W 2021 roku zarówno miara WO, jak i WEK znajdowały się w ramach limitów/wartości ostrzegawczych, zgodnych z przyjętym przez Radę Nadzorczą apetytem na ryzyko. Zmiany wartości powyższych miar cechują się pewną cyklicznością, co związane jest z regularnym przybliżaniem się terminu przeszacowania pozycji o zmiennym oprocentowaniu oraz zapadalności/wymagalności pozycji, których oprocentowanie jest stałe. Spadek wrażliwości wyniku odsetkowego w 2021 roku na obniżenie się rynkowych stóp procentowych o 100 p.b. spowodowany był m.in. 3-krotną podwyżką stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej w IV kwartale, skutkującą w konsekwencji podjęciem przez Bank decyzji odnośnie podwyższenia oprocentowania lokat terminowych oraz rachunków oszczędnościowych pod koniec 2021 roku. Asymetryczny wpływ zmian stóp procentowych na WO w scenariuszach spadku i wzrostu stóp procentowych wynika z charakterystyki oprocentowania poszczególnych pozycji wrażliwych na zmiany stóp procentowych, w tym m.in. ograniczenia spadku oprocentowania poszczególnych źródeł finansowania do poziomu 0%, w warunkach badanej zmiany rynkowych stóp procentowych (tj. o -100 p.b.). Wzrost wrażliwości WEK na wzrost stóp procentowych wynikał m.in. ze spadku salda depozytów detalicznych oraz wzrostu salda obligacji korporacyjnych.
Zgodnie z Wytycznymi EBA/GL/2018/02 w sprawie zarządzania ryzykiem stopy procentowej z tytułu działalności zaliczanej do portfela bankowego Bank zobligowany jest do przeprowadzania nadzorczego testu wartości odstających (Supervisory Outlier Test, SOT).
Wyniki nadzorczego testu wartości odstających (SOT) dla 6 standardowych scenariuszy szokowych dla ryzyka stopy procentowej, określonych w Wytycznych, przedstawione zostały w poniższej tabeli:
ΔWEK w danym scenariuszu SOT
Równoległe przesunięcie krzywej stóp procentowych w górę
Równoległe przesunięcie krzywej stóp procentowych w dół
wystromienie krzywej 1
wypłaszczeni e krzywej 2
wzrost szoku dla stóp krótkoterm. 3
spadek szoku dla stóp krótkoterm. 3
31-12-2021
-81 118
21 719
5 598
-64 604
-89 159
5 843
31-12-2020
-102 510
35 478
-2 987
-64 288
-94 813
3 316
Zmiana
21 392
-13 759
8 585
-316
5 654
2 527
1 gwałtowniejszy szok (spadek stóp krótkoterminowych i wzrost stóp długoterminowych),
2 bardziej umiarkowany szok (wzrost stóp krótkoterminowych i spadek stóp długoterminowych),
3 szok stóp procentowych w krótkim okresie wygasza się w dłuższych tenorach.
Wyniki przeprowadzonej analizy SOT wskazują, że według danych na koniec 2021 r., Bank najbardziej narażony jest na spadek wartości ekonomicznej kapitału (WEK) w scenariuszu wzrostu szoku dla stóp krótkoterminowych (Short Up). Jest to zmiana względem poprzedniego roku na koniec grudnia 2020 r najbardziej dotkliwym scenariuszem był równoległy wzrost szoku (Parallel Up). Wrażliwość wartości ekonomicznej kapitału własnego Banku w dwóch najbardziej dotkliwych scenariuszach (tj. Short Up i Parallel Up) zmniejszyła się względem danych z 2020 r. We wszystkich scenariuszach poziom wrażliwości wartości ekonomicznej kapitału znajduje się wyraźnie poniżej nadzorczych wartości ostrzegawczych, co świadczy o niskim narażeniu na ryzyko zmian stóp procentowych.
Bank, raz w miesiącu, przeprowadza analizę testów warunków skrajnych, badając kształtowanie się poziomu ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej i handlowej w przypadku materializacji skrajnych zmian czynników ryzyka. W księdze bankowej badany jest wpływ podanych scenariuszy na następujące elementy:
1. wrażliwość wyniku odsetkowego (WO):
scenariusze równoległego przesunięcia krzywych stóp procentowych w przedziale [-500 p.b, +500 p.b],
scenariusze zmian kursów walutowych o ±5%, ±10% oraz ±25%,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 60
scenariusze łącznych zmian równoległego przesunięcia krzywych stóp procentowych o ±100 p.b i ±500 p.b. oraz kursów walutowych o ±5%, ±10% oraz ±25%,
2. wrażliwość wartości ekonomicznej kapitału (WEK):
scenariusze równoległego przesunięcia krzywych stóp procentowych w przedziale [-500 p.b, +500 p.b],
scenariusze zmian kursów walutowych o ±5%, ±10% oraz ±25%,
scenariusze łącznych zmian równoległego przesunięcia krzywych stóp procentowych o ±200 p.b i ±500 p.b. oraz kursów walutowych o ±5%, ±10% oraz ±25%,
3. wrażliwość kapitału z aktualizacji wyceny w scenariuszach zmian stóp procentowych w przedziale [-500 p.b., +500 p.b.],
4. wrażliwość wartości bieżącej portfela obligacji w scenariuszach zmian stóp procentowych w przedziale [-500 p.b., +500 p.b.] w podziale na emitenta (SP&NBP (bez FVH), korporacje, samorządy) oraz w podziale na portfele (H2C&S (bez FVH), H2C).
Ponadto w Banku przeprowadzane są testy odwrócone:
1. dla miary WEK testy w zakresie wpływu zmian czynników rynkowych, których celem jest pokazanie sytuacji, kiedy wrażliwość WEK spadnie poniżej 20% funduszy własnych,
2. dla miary WO:
testy, których celem jest pokazanie, kiedy planowany wynik odsetkowy spadnie poniżej poziomu zero,
testy, których celem jest wskazanie obszarów podatności na zagrożenia wynikające ze strategii w zakresie zabezpieczania i zarządzania ryzykiem oraz reakcji behawioralnych klientów.
Wyniki analizy testów warunków skrajnych wg stanu na 31 grudnia 2021 roku pokazują, przy wystąpieniu skrajnie niekorzystnych warunków rynkowych i zwiększonym zaangażowaniu Banku w instrumenty wrażliwe na ryzyko stopy procentowej, ryzyko działalności w portfelu bankowym utrzymuje się na bezpiecznym poziomie.
Z uwagi na charakter działalności Banku oraz strukturę portfela papierów wartościowych, ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej jest stale istotne. Bank, w ramach procesu ICAAP, szacuje kapitał wewnętrzny na to ryzyko. Zgodnie z regulacjami nadzorczymi i wewnętrznymi, kapitał wewnętrzny na ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej odnosi się zarówno do potencjalnych zmian wartości ekonomicznej kapitału jak i wyniku odsetkowego na skutek niekorzystnej zmiany stóp procentowych i jest dostosowany do struktury i charakteru działalności Banku.
Bank w celu zabezpieczenia ryzyka stopy procentowej 10-letnich obligacji BGK (wyemitowanych na rzecz Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, gwarantowanych przez Skarb Państwa) o wartości nominalnej 150 mln zł, o stałym oprocentowaniu w modelu biznesowym HtC&S, od lipca 2020 roku stosuje opcję wyceny wg wartości godziwej przez wynik finansowy (opcję FVPL). Zawarte w tym celu transakcje zabezpieczające IRS pozwalają na zamianę odsetek od nabytych obligacji naliczanych wg stałej stopy oprocentowania na odsetki naliczane wg formuły WIBOR 6M plus marża, co zabezpiecza Bank przed negatywnym wynikiem w przypadku wzrostu rynkowych stóp procentowych.
Wyniki przeprowadzanego monitoringu ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej są prezentowane w raportach przygotowywanych dla Komitetu ZAP ds. Płynności i Ryzyka Rynkowego (w cyklach tygodniowych), w raportach przygotowywanych dla Komitetu ZAP i Zarządu Banku (w cyklach miesięcznych) oraz dla Komitetu ds. Ryzyka i Rady Nadzorczej Banku (w cyklach kwartalnych).
Ryzyko stopy procentowej w księdze handlowej
Celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej w księdze handlowej jest uzyskanie w tym obszarze działalności, zakładanego w planie finansowym wyniku finansowego, przy akceptowalnej ekspozycji Banku na przedmiotowe ryzyko oraz minimalizacja jego negatywnych skutków z tytułu posiadanych w księdze handlowej instrumentów wrażliwych na zmiany stóp procentowych.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 61
Miary ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej
W BOŚ S.A., w celu monitorowania ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej, wykorzystuje się:
1. model wartości zagrożonej (model VaR) wyznaczony dla poziomu ufności 99% w oparciu o dzienną zmienność stóp procentowych z 250 dni roboczych poprzedzających dzień analizy,
2. BPV (tzn. wrażliwość papierów wartościowych i instrumentów pochodnych generujących ryzyko stopy procentowej przy zmianie stóp procentowych o 1 p.b.),
3. system limitów,
4. testy warunków skrajnych.
W 2021 roku nie doszło do istotnych zmian w technikach pomiaru ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej.
Wartość VaR stopy procentowej w księdze handlowej oraz wpływ scenariusza stress testowego - równoległego przesunięcia krzywych dochodowości IRS i BOND o ±200 p.b. na wynik Banku w okresach rocznych, kształtowała się następująco (podano wartość maksymalną, minimalną, średnią oraz na datę sprawozdawczą):
VaR 10-dniowy
Data
średnia
max
Min
na datę
Testy warunków skrajnych ±200 p.b.
na datę
31-12-2021
249
822
49
373
-1 018
31-12-2020
521
1 511
55
68
-1 387
W celu weryfikacji modelu wartości zagrożonej Bank, raz na miesiąc, przeprowadza analizę back-testing, kalkulowaną poprzez porównanie maksymalnych strat, wyznaczonych z modelu VaR, z rzeczywistymi zyskami i stratami oraz z teoretycznymi zmianami wyniku, wynikającymi z rewaluacji pozycji. Wyniki back-testingu, w cyklach miesięcznych, są prezentowane w raportach zarządczych.
System limitów w zakresie ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej obejmuje:
1. limit na VaR 10-dniowy,
2. limit BPV dla instrumentów generujących ryzyko stopy procentowej w księdze handlowej, obowiązujący zarówno w ciągu dnia jak i na koniec dnia, osobno dla pozycji w papierach dłużnych i dla IRS oraz łącznie dla tych instrumentów,
3. limity maksymalnej, dwudniowej i ciągnionej miesięcznej straty na aktywach w portfelu handlowym.
Kalkulowanie i monitorowanie poziomu wykorzystania poszczególnych limitów jest przeprowadzane wg stanu na każdy dzień roboczy, a w odniesieniu do limitów BPV również w ciągu dnia oraz systematycznie raportowane kadrze zarządzającej.
Bank, raz w miesiącu, przeprowadza analizę testów warunków skrajnych, badając kształtowanie się poziomu ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej i handlowej w przypadku materializacji skrajnych zmian czynników ryzyka.
W księdze handlowej badany jest wpływ skrajnie niekorzystnych zmian poziomu rynkowych stóp procentowych na wynik Banku oraz zmienności stóp procentowych w okresie 250 dni roboczych i korelacji pomiędzy zmiennościami stóp procentowych na poziom VaR zarówno za pomocą metody historycznej jak i parametrycznej. Metoda historyczna uwzględniała zmienność stóp procentowych wywołanych pandemią COVID-19.
W celu przeprowadzenia analizy wpływu warunków skrajnych Bank stosuje następujące scenariusze:
1. historyczne:
równoległe przesunięcia krzywych stóp procentowych (w tym grube ogony oraz spread),
wygięcie krzywych stóp procentowych,
zmiana nachylenia krzywych stóp procentowych,
2. parametryczne:
równoległe przesunięcia krzywych stóp procentowych,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 62
wzrost zmienności stóp procentowych,
skrajnie niekorzystna zmiana korelacji stóp procentowych.
Scenariusze testów warunków skrajnych przeprowadzane również przy założeniu zmiany płynności rynku i braku możliwości zamknięcia pozycji.
Wyniki tej analizy pokazują, przy wystąpieniu skrajnie niekorzystnych warunków rynkowych i zwiększonych pozycji Banku w instrumentach wrażliwych na ryzyko stopy procentowej, działalność zarówno w portfelu bankowym jak i handlowym Banku utrzymuje się na bezpiecznym poziomie.
Wyniki przeprowadzanego monitoringu ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej oraz w księdze handlowej: w cyklach tygodniowych prezentowane w raportach przygotowywanych dla Komitetu ZAP ds. Płynności i Ryzyka Rynkowego, w cyklach miesięcznych, prezentowane w raportach przygotowywanych dla Zarządu Banku i Komitetu ZAP oraz w cyklach kwartalnych dla Rady Nadzorczej Banku oraz Komitetu ds. Ryzyka (wraz z wynikami przeprowadzonych testów warunków skrajnych). Dodatkowo wyniki analizy w zakresie ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej, w ramach raportów dziennych, przekazywane Członkom Zarządu Banku oraz Komitetu ZAP.
Trzykrotne podwyżki stóp procentowych przez RPP związana z pandemią COVID-19 nie podwyższyły istotnie poziomu ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej. Miary ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej były na bieżąco monitorowane.
2.3. Ryzyko walutowe
Ryzyko walutowe rozumiane jest jako ryzyko strat Grupy BOŚ wynikających ze zmian kursów walutowych. Ryzyko to jest generowane w DM BOŚ S.A. (w księdze handlowej i niehandlowej) oraz w Banku (przede wszystkim w księdze handlowej).
Celem Banku w zakresie zarządzania ryzykiem walutowym w księdze bankowej jest nieutrzymywanie otwartych indywidualnych pozycji. Ekspozycje walutowe, wynikające z działalności prowadzonej w ramach księgi bankowej, systematycznie transferowane do księgi handlowej tego samego dnia lub najpóźniej następnego dnia roboczego.
Głównymi pozycjami walutowymi Banku są pozycje w PLN, USD, EUR i CHF.
Ryzyko walutowe w portfelu niehandlowym w DM BOŚ S.A. wynika z deponowania przez DM BOŚ S.A. środków pieniężnych w walutach obcych na rachunkach zagranicznych brokerów, którzy dokonują na zlecenie klientów DM BOŚ S.A. transakcji kupna i sprzedaży instrumentów finansowych na giełdach zagranicznych. DM BOŚ S.A. posiada otwarte pozycje walutowe w USD i EUR w portfelu niehandlowym, a ryzyko walutowe w tym portfelu jest zarządzane w ramach limitu całkowitej pozycji walutowej dla księgi handlowej i niehandlowej łącznie.
Pozycja walutowa wynikająca z działalności Banku w księdze bankowej, która nie została przetransferowana w danym dniu na księgę handlową, podlega kontroli za pomocą limitów otwartych pozycji walutowych w księdze bankowej na koniec dnia.
Ryzyko walutowe w księdze handlowej jest generowane zarówno w Banku, jak i w DM BOŚ S.A. Ryzyko walutowe w księdze handlowej dotyczyło przede wszystkim DM BOŚ S.A., w mniejszym stopniu Banku. Otwarte pozycje walutowe w księdze handlowej DM BOŚ S.A. wynikają ze świadczenia usług na rzecz klientów w zakresie obrotu instrumentami pochodnymi oraz z wykonywania czynności usługowych na rynku regulowanym.
W Grupie BOŚ istnieje uspójniony system zarządzania ryzykiem walutowym, liczony odrębnie dla Banku i DM BOŚ S.A.
Miary ryzyka walutowego
Dla monitorowania ryzyka walutowego na otwartych pozycjach walutowych w księdze handlowej (bilansowych i pozabilansowych) w Banku, podobnie jak w przypadku ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej, stosuje się:
1. model wartości zagrożonej (VaR) wyznaczony dla poziomu ufności 99% w oparciu o dzienną zmienność kursów walutowych z 250 dni roboczych poprzedzających dzień analizy,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 63
2. system limitów,
3. analizy testów warunków skrajnych.
Wartość VaR walutowego w księdze handlowej Banku i Grupy BOŚ oraz wpływ scenariusza stress testowego spadek kursów wszystkich walut w stosunku do PLN o 30% na wynik Grupy BOŚ w okresach rocznych kształtowały się następująco (podano wartość maksymalną, minimalną i średnią oraz na datę sprawozdawczą):
VaR 10-dniowy
Bank
DM
Grupa BOŚ
Testy warunków skrajnych Grupy BOŚ wzrost/spadek kursów walutowych o 30%
Data
średnia
max
min
na datę
na datę
na datę
na datę
31-12-2021
276
1 700
16
560
2 049
1843
-1 937
31-12-2020
230
966
8
259
2 498
2 756
-7 127
Grupa BOŚ, w celu weryfikacji modelu wartości zagrożonej, raz w miesiącu, przeprowadza analizy back-testing, poprzez porównanie maksymalnych strat, wyznaczonych z modelu VaR z rzeczywistymi zyskami i stratami oraz z teoretycznymi zmianami wyniku wynikającymi z rewaluacji pozycji. Wyniki back-testingu, w cyklach miesięcznych, są prezentowane w raportach zarządczych.
System limitów w zakresie ryzyka walutowego w księdze handlowej obejmuje:
1. limit na VaR 10-dniowy,
2. limity kwotowe na pozycję całkowitą oraz na pozycje indywidualne dla głównych walut, obowiązujące zarówno w ciągu dnia jak i na koniec dnia,
3. limity straty dziennej i ciągnionej miesięcznej z tytułu transakcji wymiany walut.
Kontrola wykorzystania ww. limitów przeprowadzana jest każdego dnia roboczego, a w odniesieniu do limitów na pozycję całkowitą oraz na pozycje indywidualne dla głównych walut Banku również w ciągu dnia. W ciągu dnia w Banku, w ramach limitów kwotowych na pozycje walutowe, monitorowane również limity dodatkowe na obsługę transakcji klientowskich. Informacje o poziomie wykorzystania poszczególnych limitów są systematycznie raportowane kierownictwu Banku.
Przeprowadzone analizy wskazują, że w badanym okresie ryzyko walutowe w Grupie BOŚ kształtowało się na umiarkowanym poziomie.
Bank, raz w miesiącu, przeprowadza analizę testów warunków skrajnych, badając kształtowanie się poziomu ryzyka walutowego w przypadku materializacji skrajnych zmian czynników ryzyka. Badany jest przede wszystkim wpływ skrajnie niekorzystnych zmian kursów walutowych w stosunku do PLN i kursów krzyżowych par walutowych EUR/USD i EUR/CHF na wynik z pozycji wymiany oraz zmian zmienności kursów walutowych w okresie 250 dni roboczych i korelacji pomiędzy zmiennościami kursów walutowych na poziom VaR, zarówno za pomocą metody historycznej jak i parametrycznej. Metoda historyczna uwzględniała zmienność kursów walutowych wywołanych pandemią COVID-19.
W celu przeprowadzenia analizy testów warunków skrajnych Bank stosuje następujące scenariusze:
1. historyczne:
historyczny wzrost/spadek kursów walutowych w stosunku do PLN (w tym grube ogony),
wzrost/spadek kursów krzyżowego EUR/CHF oraz EUR/USD,
2. parametryczne:
wzrost/spadek kursów walutowych w stosunku do PLN o 30%,
wzrost zmienności kursów walutowych,
skrajnie niekorzystna zmiana korelacji kursów walutowych.
Scenariusze testów warunków skrajnych przeprowadzane również przy założeniu zmiany płynności rynku i braku możliwości zamknięcia pozycji.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 64
Wyniki analizy stress-testing pokazują, przy wystąpieniu skrajnie niekorzystnych warunków rynkowych i zwiększonych pozycji, działalność Banku w zakresie ryzyka walutowego utrzymuje się na bezpiecznym poziomie.
Wyniki analizy ryzyka walutowego w księdze handlowej, w ramach raportów dziennych, przekazywane Członkom Zarządu Banku i Komitetu ZAP, w cyklach tygodniowych prezentowane w raportach przygotowywanych dla Komitetu ZAP ds. Płynności i Ryzyka Rynkowego, w cyklach miesięcznych – w raportach przygotowywanych dla Zarządu Banku i Komitetu ZAP oraz w cyklach kwartalnych - dla Rady Nadzorczej Banku oraz Komitetu ds. Ryzyka.
Zmienność kursów walutowych związana z pandemią COVID-19 nie podwyższyła istotnie poziomu ryzyka walutowego. Miary ryzyka walutowego były na bieżąco monitorowane i choć ich poziomy nieznacznie wzrosły to utrzymywały się w ramach przyjętych przez Bank limitów.
2.4. Pozostałe ryzyka rynkowe
Pozostałe ryzyka rynkowe to ryzyko ogólne i szczególne cen instrumentów kapitałowych, ryzyko cen towarów oraz ryzyko pozycji w przedsiębiorstwach zbiorowego inwestowania. Ryzyka te wynikają z wpływu zmian cen instrumentów kapitałowych i towarów oraz certyfikatów inwestycyjnych na ryzyko utraty wartości aktywów, wzrostu poziomu zobowiązań lub zmiany wyniku finansowego.
Ryzyka te występują głównie w działalności DM BOŚ S.A. w księdze handlowej.
Transakcje na instrumentach kapitałowych realizowane na rachunek własny DM BOŚ S.A. dotyczą działalności DM BOŚ S.A. jako animatora rynku i w przeważającej większości przypadków zamykane na koniec dnia. Istotne zaangażowanie w instrumenty kapitałowe występuje jedynie w przypadku otwieranych przez DM BOŚ S.A. transakcji zabezpieczonych (arbitrażowych), w tym w ramach krótkiej sprzedaży. Transakcje zabezpieczone (arbitrażowe) polegają na wykorzystaniu tymczasowej nierównowagi cen pomiędzy dwoma rynkami (np. pomiędzy cenami pochodnych instrumentów finansowych oraz cenami instrumentów bazowych). Ryzyko to jest ograniczane poprzez całkowite limity zaangażowania, zarówno w odniesieniu do transakcji zabezpieczonych (arbitrażowych), jak i niezabezpieczonych. Monitoring tych limitów dokonywany jest w trybie dziennym. Ponadto, DM BOŚ S.A. dokonywał transakcji (w ramach pełnienia funkcji animatora) na certyfikatach inwestycyjnych. W ich wyniku DM BOŚ S.A. odnotowywał ryzyko pozycji w przedsiębiorstwach zbiorowego inwestowania, a ryzyko wyniku finansowego wynikające z zajmowania tych pozycji było mitygowane poprzez zajmowanie przeciwstawnych pozycji w kontraktach terminowych na indeksy giełdowe.
Ryzyko cen towarów występuje głównie w ramach działalności na pozagiełdowym rynku OTC, dla transakcji zawieranych z klientami DM BOŚ S.A. i transakcji zabezpieczających dokonywanych w Saxo Bank A/S, X-Trade Brokers Dom Maklerski S.A. lub Interactive Brokers Central Europe Zrt.
Zmienność cen instrumentów kapitałowych i cen towarów oraz certyfikatów inwestycyjnych związana z pandemią COVID-19 nie podwyższyła istotnie poziomu pozostałych ryzyk rynkowych. Miary tych ryzyk były na bieżąco monitorowane i choć ich poziomy nieznacznie wzrosły to utrzymywały się w ramach przyjętych przez DM limitów.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 65
3. Ryzyko operacyjne i braku zgodności
3.1. Ryzyko operacyjne
Ryzyko operacyjne zostało w Banku zdefiniowane jako możliwość wystąpienia straty, wynikającej z niedostosowania lub zawodności procesów wewnętrznych, ludzi i systemów lub ze zdarzeń zewnętrznych, obejmując również ryzyko prawne, z uwzględnieniem zdarzeń ryzyka operacyjnego charakteryzujących się niską częstotliwością występowania, lecz wysokimi stratami. W zakres ryzyka operacyjnego nie włącza się ryzyka reputacji i strategicznego.
Bieżące i systemowe zarządzanie ryzykiem operacyjnym w Banku było realizowane z wykorzystaniem systemu zbudowanego w oparciu o metody jakościowe i ilościowe, przede wszystkim nastawionego na działania prewencyjne, ograniczające ekspozycję Banku na przedmiotowe ryzyko. W szczególności odbywało się to poprzez:
organizację procesów w sposób ograniczający powstawanie zagrożeń z tytułu ryzyka operacyjnego,
monitorowanie wielkości objętych limitami na ryzyko operacyjne, w szczególności stopnia wykorzystywania przyjętych limitów tolerancji i apetytu na ryzyko operacyjne,
okresowe przeglądy ryzyka operacyjnego, oparte na samoocenie,
gromadzenie informacji w bazie zdarzeń ryzyka operacyjnego, wykorzystywanych do monitorowania ryzyka operacyjnego oraz pomiaru i szacowania strat z tytułu zdarzeń ryzyka operacyjnego,
monitorowanie poziomu ryzyka operacyjnego za pomocą wdrożonej metodyki kluczowych wskaźników ryzyka operacyjnego (KRI),
przeprowadzanie okresowych testów warunków skrajnych dla potencjalnych strat z tytułu zdarzeń ryzyka operacyjnego,
monitorowanie ryzyka współpracy z podmiotami zewnętrznymi, w szczególności w zakresie usług outsourcingowych,
bieżące, sprawne rozwiązywanie problemów wynikających z zaistniałych zdarzeń ryzyka operacyjnego tak, aby nie miały one istotnego wpływu na działalność Banku,
regularne raportowanie z zakresu ryzyka operacyjnego, obejmujące w szczególności poziom i profil ryzyka operacyjnego, poziom wykorzystania limitów na ryzyko operacyjne oraz wielkość strat z tytułu zaistniałych zdarzeń ryzyka operacyjnego w Banku oraz Spółkach Zależnych uznanych z punktu widzenia ryzyka operacyjnego za istotne.
Informacja z zakresu ryzyka operacyjnego jest częścią okresowej informacji zarządczej, kierowanej na Komitet Ryzyka Operacyjnego, Zarząd Banku, Komitet ds. Ryzyka (przy Radzie Nadzorczej) oraz Radę Nadzorczą.
Mając na uwadze charakterystykę Banku oraz stopień rozwoju systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym, Bank oblicza wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka operacyjnego przy zastosowaniu metody standardowej.
W ramach działań usprawniających organizację systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym w Banku, w 2021 roku dokonano przeglądu i zmiany Polityki oraz przeglądu Zasad zarządzania ryzykiem operacyjnym w BOŚ S.A., pod kątem m.in. weryfikacji efektywności systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym. Dokonano także przeglądu i zmiany Zasad wyznaczania wymogu kapitałowego metodą standardową z tytułu ryzyka operacyjnego.
W Banku kontynuowane jest objęcie każdego nowego pracownika obowiązkowym szkoleniem e-learningowym z ryzyka operacyjnego dotyczącym zarządzania ryzykiem operacyjnym w BOŚ S.A.
W 2021 roku zrealizowano szereg zadań w ramach organizacji systemu zarządzania ryzykiem, w tym m.in.:
dokonano przeglądu i zatwierdzono limity apetytu oraz tolerancji na ryzyko operacyjne na 2021 rok,
okresowo monitorowano wykorzystanie obowiązujących limitów,
opracowano Mapę ryzyka operacyjnego na 2021 rok na podstawie samooceny dokonanej przez komórki organizacyjne Centrali Banku,
dokonano oceny istotności podmiotów zależnych w Grupie Kapitałowej BOŚ S.A. w zakresie generowanego ryzyka operacyjnego,
przeprowadzono testy warunków skrajnych z ryzyka operacyjnego,
przeprowadzono przegląd Kluczowych Wskaźników Ryzyka Operacyjnego (KRI),
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 66
przeprowadzono kompleksowy przegląd aplikacji wspomagającej zarządzanie ryzykiem operacyjnym w Banku pod kątem jej usprawnienia I wprowadzenia zmian funkcjonalnych dla użytkowników.
Ponadto Bank koncentrował swoje działania w obszarze zwiększania świadomości Pracowników w odniesieniu do ryzyka operacyjnego. W tym celu m. in. uruchomiono kampanię informacyjną na temat najważniejszych zagadnień dot. ryzyka operacyjnego w Banku, skierowaną do wszystkich pracowników Banku, opracowano Zasady Kultury Ryzyka w Banku oraz zorganizowano dla pracowników Banku Webinar poświęcony tej tematyce.
W 2021 roku nie odnotowano w zakresie ryzyka operacyjnego zdarzeń o charakterze jednorazowym generujących nadzwyczajne i nieprzewidywane straty, które istotnie wpłynęłyby na bezpieczeństwo funkcjonowania Banku oraz Grupy kapitałowej. Nie zidentyfikowano także istotnych zagrożeń dotyczących ryzyka operacyjnego, wynikających z pandemii COVID-19. W stosunku do zaistniałych zdarzeń ryzyka operacyjnego podejmowano działania wyjaśniające oraz ograniczające potencjalne straty. Najistotniejszym czynnikiem ryzyka operacyjnego wpływającym na poziom tego ryzyka w 2021 roku były sprawy sądowe z powództwa klientów Banku, związane z kredytami hipotecznymi denominowanymi i indeksowanymi do walut obcych. W związku z tym, Bank opracował i uruchomił 31 stycznia 2022 roku Program Ugód z klientami posiadającymi kredyty hipoteczne denominowane i indeksowane do walut obcych.
3.2. Ryzyko braku zgodności
Ryzyko braku zgodności rozumiane jest jako ryzyko skutków nieprzestrzegania przepisów prawa, przepisów wewnętrznych i standardów rynkowych w procesach funkcjonujących w Banku.
Bank zapewnia zgodność działania z przepisami prawa, przepisami wewnętrznymi i standardami rynkowymi poprzez funkcję kontroli (stosowanie mechanizmów kontrolnych i monitorowanie ich przestrzegania) oraz proces zarządzania ryzykiem braku zgodności, który obejmuje identyfikację, ocenę, kontrolę i monitorowanie ryzyka braku zgodności oraz raportowanie w tym zakresie do Zarządu i Rady Nadzorczej.
Podstawowe zasady zapewniania zgodności w Banku w ramach funkcji kontroli i procesu zarządzania ryzykiem braku zgodności zostały określone w Polityce zgodności Banku Ochrony Środowiska S.A., opracowanej przez Zarząd i zatwierdzonej przez Radę Nadzorczą oraz aktach wykonawczych do Polityki, w tym:
Zasadach zarządzania ryzykiem braku zgodności w Banku Ochrony Środowiska S.A.,
Zasadach wykonywania kontroli wewnętrznej w Banku Ochrony Środowiska S.A.
W Banku funkcjonuje wyodrębniona, samodzielna komórka do spraw zgodności, podległa bezpośrednio Prezesowi Zarządu Banku, która odpowiada za realizację przypisanych jej obowiązków w ramach funkcji kontroli i wykonywanie zadań w ramach zarządzania ryzykiem braku zgodności.
Proces zarządzania ryzykiem braku zgodności, realizowany przez komórkę ds. zgodności przy udziale innych komórek organizacyjnych I i II linii obrony, obejmuje:
identyfikację ryzyka braku zgodności, w szczególności w fazie projektowania nowych produktów i przepisów wewnętrznych,
ocenę ryzyka braku zgodności,
kontrolę i monitorowanie ryzyka braku zgodności,
przedstawianie raportów o ryzyku braku zgodności działalności Banku z przepisami prawa, regulacjami wewnętrznymi i standardami rynkowymi.
Komórka ds. zgodności zarządza również anonimowymi zgłoszeniami naruszeń prawa oraz obowiązujących w Banku Ochrony Środowiska S.A. procedur i standardów etycznych.
Bank wyodrębnia kluczowe obszary dla zapewniania zgodności:
wdrażanie i monitorowanie przepisów prawa i standardów rynkowych,
wdrażanie i monitorowanie przestrzegania standardów etycznych,
przyjmowanie/przekazywanie korzyści lub prezentów,
prowadzenie działalności reklamowej i marketingowej,
oferowanie produktów, w tym w szczególności wdrażanie nowych produktów,
postępowanie ze skargami i reklamacjami klientów,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 67
przeciwdziałanie i zarządzanie konfliktami interesów,
przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu,
obrót instrumentami finansowymi.
W 2021 roku nie odnotowano zdarzeń, które w sposób istotny wpłynęłyby na poziom ryzyka braku zgodności, Bank koncentrował swoje działania na zapobieganiu wystąpieniu ryzyka braku zgodności, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.
V. INFORMACJE UZUPEŁNIAJĄCE
1. Ocena zarządzania zasobami finansowymi
Zarządzanie zasobami finansowymi jest podstawowym elementem działalności operacyjnej Banku. Polega ono na takim kształtowaniu wielkości oraz struktury bilansu, tj. aktywów, pasywów oraz pozycji pozabilansowych, które pozwalają na osiągnięcie równomiernego strumienia dochodów przy równoczesnym utrzymaniu wymaganego poziomu bezpieczeństwa prowadzonej działalności. Polityka zarządzania aktywami i pasywami Banku kształtowana jest przez Zarząd Banku oraz przez Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami.
Podstawowymi miernikami zdolności BOŚ S.A. do regulowania zobowiązań jest poziom płynności i adekwatności kapitałowej. Bank, z odpowiednim wyprzedzeniem, podejmował decyzje dotyczące pozyskania długoterminowych środków oraz zwiększenia stabilności bazy depozytowej, zapewniające odpowiednią strukturę bilansu i umożliwiające bezpieczną realizację Planu finansowego.
Struktura zapadalności/wymagalności aktywów i pasywów zapewnia Bankowi zdolność do realizacji swoich zobowiązań oraz finansowania swego rozwoju. W analizowanym okresie jej rozwój odbywał się przy bezpiecznym poziomie współczynnika wypłacalności.
Na jakość zarządzania bilansem, a tym samym również na realizację zobowiązań Banku, wpływ ma również sposób zarządzania głównie ryzykiem stopy procentowej oraz ryzykiem walutowym. Sposób zarządzania tymi ryzykami oraz ich monitorowanie wskazują, Bank posiada zdolność do wywiązywania się z zaciągniętych zobowiązań na odpowiednim poziomie.
2. Uzależnienie od partnerów
W analizowanym okresie podmioty Grupy nie posiadały klientów, których udział osiągałby co najmniej 10% przychodów ze sprzedaży.
3. Transakcje z podmiotami powiązanymi
Opis transakcji z podmiotami powiązanymi został zamieszczony w nocie 51 Dodatkowych not objaśniających do Rocznego Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. za rok obrotowy zakończony dnia 31 grudnia 2021 roku.
Bank lub jednostki od niego zależne nie zawierały transakcji z podmiotami powiązanymi na innych warunkach niż rynkowe.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 68
4. Sezonowość lub cykliczność
W działalności Grupy BOŚ S.A. nie występują istotne zjawiska podlegające wahaniom sezonowym lub mające charakter cykliczny.
5. Informacje o umowach Banku
5.1. Umowy znaczące
W 2021 roku Bank nie zawarł umowy znaczącej.
5.2. Umowy z Bankiem Centralnym i organami nadzoru
Bank zawarł w dniu 18 listopada 2021 roku Umowę z NBP w sprawie warunków otwierania i prowadzenia rachunku w euro w systemie TARGET2-NBP.
5.3. Umowy o dokonanie badań sprawozdań finansowych
Organ dokonujący wyboru biegłego rewidenta
Wyboru firmy audytorskiej dokonała Rada Nadzorcza Banku Ochrony Środowiska S.A. podejmując w tej sprawie w dniu 22 maja 2019 roku Uchwałę nr 23/2019 w sprawie wyboru biegłego rewidenta do badania rocznych sprawozdań finansowych BOŚ S.A. i rocznych skonsolidowanych sprawozdań finansowych Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. oraz przeprowadzenia przeglądu półrocznych sprawozdań finansowych BOŚ S.A. i półrocznych skonsolidowanych sprawozdań finansowych Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. za lata 2019-2021.
Umowy z biegłym rewidentem
Umowa została zawarta w dniu 12 lipca 2019 roku z Mazars Audyt Sp. z o.o. Przedmiotem umowy jest przeprowadzenie przeglądu i badanie sprawozdań finansowych Banku i Grupy Kapitałowej za lata 2019 – 2021.
W dniu 19 kwietnia 2021 roku zawarto aneks do umowy o przeprowadzenie badania sprawozdania finansowego rozszerzający zakres usług biegłego rewidenta o usługę atestacyjną polegającą na wyrażeniu opinii na temat zgodności skonsolidowanych sprawozdań finansowych z wymogami rozporządzenia w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania (ESEF).
Informacja Zarządu Banku o dokonaniu wyboru firmy audytorskiej
Zgodnie z § 70 ust. 1 pkt 7 oraz § 71 ust. 1 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Finansów z 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych (…), na podstawie Oświadczenia Rady Nadzorczej Banku Ochrony Środowiska S.A. o dokonaniu wyboru firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego zgodnie z przepisami, w tym dotyczącymi wyboru i procedury wyboru firmy audytorskiej, Zarząd Banku informuje, że firma audytorska Mazars Audyt Sp.z o.o. przeprowadzająca badanie rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego została wybrana zgodnie z przepisami, w tym dotyczącymi wyboru i procedury wyboru firmy audytorskiej, oraz że:
firma audytorska oraz członkowie zespołu wykonującego badanie spełniali warunki do sporządzenia bezstronnego i niezależnego sprawozdania z badania rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego zgodnie z obowiązującymi przepisami, standardami wykonywania zawodu i zasadami etyki zawodowej,
przestrzegane obowiązujące przepisy związane z rotacją firmy audytorskiej i kluczowego biegłego rewidenta oraz obowiązkowymi okresami karencji,
Bank Ochrony Środowiska S.A. posiada politykę w zakresie wyboru firmy audytorskiej oraz politykę w zakresie świadczenia na jego rzecz przez firmę audytorską, podmiot powiązany z firmą audytorską lub
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 69
członka jego sieci dodatkowych usług niebędących badaniem, w tym usług warunkowo zwolnionych z zakazu świadczenia przez firmę audytorską.
5.4. Wynagrodzenie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych
Wynagrodzenie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych firmy Mazars Audyt Sp. z o.o. wypłacone lub należne za rok obrotowy 2021 (wykazane w kwotach netto):
1. BOŚ S.A.
Przegląd sprawozdania (jednostkowego i skonsolidowanego) za I półrocze 2021 roku
114 tys. PLN
Badanie rocznego (jednostkowego i skonsolidowanego) sprawozdania finansowego za 2021 rok
372 tys. PLN
Pozostałe usługi*
101 tys. PLN
2. Dom Maklerski BOŚ S.A.
Badanie sprawozdania finansowego za 2021 rok
60 tys. PLN
Przegląd sprawozdania finansowego za I półrocze 2021 roku
23 tys. PLN
Pozostałe usługi*
12 tys. PLN
3. BOŚ Leasing Eko-Profit S.A. (uwzględnia audyt MS Wind Sp.z o.o.)
Badanie sprawozdania finansowego za 2021 rok
58 tys. PLN
Przegląd sprawozdania finansowego za I półrocze 2021 roku
31 tys. PLN
Wynagrodzenie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych firmy Mazars Audyt Sp. z o.o. wypłacone lub należne za rok obrotowy 2020 (wykazane w kwotach netto):
1. BOŚ S.A.
Przegląd sprawozdania (jednostkowego i skonsolidowanego) za I półrocze 2020 roku
114 tys. PLN
Badanie rocznego sprawozdania finansowego (jednostkowego i skonsolidowanego) za 2020 rok
322 tys. PLN
Pozostałe usługi*
21 tys. PLN
2. Dom Maklerski BOŚ S.A.
Badanie sprawozdania finansowego za 2020 rok
42 tys. PLN
Przegląd sprawozdania finansowego za I półrocze 2020 roku
23 tys. PLN
Pozostałe usługi*
12 tys. PLN
3. BOŚ Leasing Eko-Profit S.A. (uwzględnia audyt MS Wind Sp. z o.o.)
Badanie sprawozdania finansowego za 2020 rok
58 tys. PLN
Przegląd sprawozdania finansowego za I półrocze 2020 roku
31 tys. PLN
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 70
*Pozostałe usługi:
Usługa atestacyjna polegająca na wyrażeniu opinii na temat zgodności skonsolidowanego sprawozdania finansowego sporządzonego w jednolitym elektronicznym formacie raportowania z wymogami w tym zakresie (ESEF)
Usługa atestacyjna polegająca na wyrażeniu opinii na temat zgodności informacji o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczących adekwatności kapitałowej Grupy Kapitałowej BOŚ z wymogami Rozporządzenia CRR
Usługa atestacyjna polegająca na ocenie biegłego rewidenta sprawozdania o wynagrodzeniach w zakresie zamieszczenia w nim informacji zgodnie z wymogami Ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemy obrotu oraz spółkach publicznych
Realizacja usługi atestacyjnej dającej ograniczoną pewność, obejmującą ocenę wypełnienia przez Dom Maklerski BOŚ S.A. wymogów w zakresie przechowywania aktywów klientów
6. Czynniki i nietypowe zdarzenia
Znaczący wpływ na sytuację finansową miały następujące zdarzenia:
Pandemia COVID19 wpływ przede wszystkim poprzez decyzje Rady Polityki Pieniężnej o obniżce stóp procentowych łącznie o 140 punktów bazowych w 2020 roku co przełożyło się na istotne pogorszenie wyniku odsetkowego Banku w latach 2020 i 2021.
Znaczący wzrost liczby spraw sądowych dotyczących kredytów i pożyczek denominowanych do CHF. Z dniem 31 stycznia 2022 roku Bank uruchomił program ugód dla klientów spłacających kredyty walutowe kredyty hipoteczne na zasadach zaproponowanych przez Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego.
W 2021 roku w BOŚ S.A. nie wystąpiły inne istotne zdarzenia dla oceny jego sytuacji kadrowej, majątkowej, finansowej, wyniku finansowego i ich zmian oraz dla oceny możliwości realizacji zobowiązań.
7. Informacja o postępowaniach sądowych
Sprawy sądowe ogółem
Na dzień 31 grudnia 2021 roku Bank Ochrony Środowiska S.A. występował:
jako powód w 1 381 sprawach na łączną kwotę: 108,79 mln zł,
jako pozwany w 724 sprawach na łączną kwotę: 212,16 mln zł.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku Bank nie prowadził istotnych postępowań toczących się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej, dotyczących zobowiązań oraz wierzytelności emitenta, tj. takich, których wartość stanowi co najmniej 10% kapitałów własnych.
Informacja o postępowaniach przeciwko Bankowi dotyczących zwrotu części kosztów kredytu konsumenckiego w związku z przedterminową spłatą
W dniu 11 września 2019 roku TSUE wydał w trybie prejudycjalnym wyrok w sprawie C 383/18 Lexitor przeciwko SKOK Stefczyka, Santander Consumer Bank i mBank, który zawiera wykładnię przepisów Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 roku w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady 87/102/EWG.
W odpowiedzi na pytanie prejudycjalne sformułowane przez sąd krajowy TSUE orzekł, że prawo konsumenta do obniżenia całkowitego kosztu kredytu w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu obejmuje wszystkie nałożone na konsumenta koszty.
Przeciwko Bankowi nie toczy się żadne postępowanie dotyczące zwrotu części kosztów kredytów konsumenckich w trybie ustawy z dnia 17 grudnia 2009 roku o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 71
Według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku przed sądami toczą się 4 postępowania przeciwko Bankowi, dotyczące zwrotu części kosztów kredytu konsumenckiego w związku z przedterminową spłatą.
Informacje o wszczętych postępowaniach sądowych dotyczących kredytów i pożyczek denominowanych lub indeksowanych do walut obcych
W dniu 3 października 2019 roku Europejski Trybunał Sprawiedliwości („TSUE”) wydał w trybie prejudycjalnym wyrok w sprawie C-260/18 Kamil Dziubak, Justyna Dziubak przeciwko Raiffeisen Bank International AG z siedzibą w Wiedniu prowadzącej działalność w Polsce w formie oddziału pod nazwą Raiffeisen Bank International AG Oddział w Polsce, dawniej Raiffeisen Bank Polska S.A. z siedzibą w Warszawie, który zawiera wykładnię przepisów dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 roku w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich w odpowiedzi na pytania prejudycjalne sformułowane przez sąd krajowy po analizie postanowień umowy o kredyt indeksowany do CHF.
Zgodnie z treścią wyroku, TSUE nie odniósł się do kwestii niedozwolonego charakteru klauzul umownych, wskazując, że badanie występowania wszystkich przesłanek abuzywności oraz ocena postanowień umownych w każdej indywidualnej sprawie odrębnie należy do sądów krajowych. TSUE jednocześnie nie wykluczył możliwości uznania przez sąd krajowy możliwości dalszego funkcjonowania umowy bez mechanizmu indeksacji (co sprowadzałoby się do traktowania kredytu jako kredytu złotowego oprocentowanego według stawki LIBOR), niemniej w ocenie TSUE rozwiązanie to uznano za niepewne. TSUE wykluczył możliwość uzupełniania treści umowy po eliminacji klauzul abuzywnych regułami wynikającymi z przepisów ogólnych prawa krajowego. TSUE potwierdził jednak możliwość uzupełnienia luk w umowie regułami wynikającymi z wyraźnego przepisu dyspozytywnego albo innymi regułami ustalonymi przez strony.
Od czasu wydania wyroku TSUE, wzrasta liczba spraw sądowych dotyczących umów kredytowych powiązanych z kursem walut obcych. Przyczyny tego zjawiska znaleźć można w nasilonej akcji marketingowej ze strony podmiotów reprezentujących kredytobiorców w postępowaniach sądowych i stałej obecności tematyki w mediach oraz zmieniającej się tendencji w orzecznictwie sądów krajowych.
Większość wyroków sądowych zapadających po orzeczeniu TSUE z 3 października 2019 roku nie jest korzystna dla banków, jednak orzecznictwo nadal nie jest jednolite. Niektóre sądy rozpoznające sprawy dotyczące kredytów hipotecznych powiązanych z kursem walut obcych zwróciły się do TSUE z kolejnymi pytaniami prejudycjalnymi. Stanowisko TSUE w tym zakresie może mieć wpływ na dalsze orzecznictwo sądowe.
Bank na bieżąco monitoruje orzecznictwo krajowe oceniając ryzyko prawne związane z kredytami waloryzowanymi kursem waluty obcej i uwzględnia w swoich analizach to, wyrok TSUE z 03 października 2019 roku oraz orzeczenia polskich sądów w podobnych sprawach wpływają na wzrost liczby postępowań sądowych i zwiększenie wartości dochodzonych roszczeń.
W dniu 7 maja 2021 roku Sąd Najwyższy w składzie 7 sędziów podjął uchwałę dotyczącą odpowiedzi na pytania postawione przez Rzecznika Finansowego, potwierdzając stanowisko, w razie nieważności umowy kredytu, każdej ze stron przysługuje odrębnie roszczenie o zwrot spełnionego świadczenia oraz wskazując, że umowa może być uznana za definitywnie bezskuteczną dopiero wtedy, gdy konsument zostanie należycie poinformowany o skutkach upadku umowy i nie wyrazi zgody na związanie postanowieniem uznanym za abuzywne. Pytania postawione przez Rzecznika Finansowego tylko w pewnej części pokrywały się z pytaniami przedstawionymi Sądowi Najwyższemu przez Pierwszego Prezesa SN. Nie zapadła dotychczas uchwała pełnego składu Izby Cywilnej SN odpowiadająca na wszystkie zagadnienia przedstawione przez Pierwszego Prezesa SN. Na dzień 11 maja 2021 roku (poprzednio zakładane terminy to 25 marca 2021 roku a następnie 13 kwietnia 2021 roku) wyznaczony był termin posiedzenia Izby Cywilnej Sądu Najwyższego w pełnym składzie. Sąd Najwyższy nie podjął jednak zapowiadanej uchwały we wskazanym wyżej terminie, lecz wystąpił do Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Praw Dziecka, Urzędu Komisji Nadzoru Bankowego oraz Prezesa Narodowego Banku Polskiego o przedstawienie stanowiska co do kierunków rozstrzygnięcia zagadnień prawnych przedstawionych przez Pierwszego Prezesa SN. Oczekiwane stanowiska zostały przekazane do SN. Na kolejnym posiedzeniu pełnego składu Izby Cywilnej wyznaczonym na 2 września 2021 roku nie zapadła uchwała o charakterze merytorycznym. Wydane zostało postanowienie o skierowaniu do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej pytań, których przedmiotem kwestie dotyczące zasad powoływania i odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów. Zwrócenie się z pytaniami prejudycjalnymi w kwestiach ustrojowych do TSUE oznacza, że kolejne posiedzenie składu całej Izby odbyć się może zapewne nie wcześniej niż za kilkanaście miesięcy. Równolegle postanowieniem z 29 lipca 2021 roku SN
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 72
w składzie trzech sędziów przedstawił powiększonemu składowi SN (7 sędziów) pytanie prawne związane z zagadnieniami dotyczącymi wynagrodzenia za korzystanie z kapitału. Termin posiedzenia w tej sprawie nie jest znany.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku przed sądami zawisły łącznie 664 sprawy przeciwko Bankowi, dotyczących kredytów i pożyczek denominowanych, głównie do CHF, w których wartość przedmiotu sporu wynosiła 199,91 mln zł. Zgłaszane w pozwach roszczenia wywodzone z umów kredytów i pożyczek denominowanych generalnie dotyczą uznania umowy kredytu/pożyczki za nieważną i zasądzenia alternatywnie uznania za abuzywne klauzul denominacyjnych (przeliczeniowych).
8. Zmiany w podstawowych zasadach zarządzania
W 2021 roku nie wystąpiły zmiany w podstawowych zasadach zarządzania.
9. Informacja o dywidendzie
W 2021 roku nie była wypłacona ani zadeklarowana dywidenda.
10. Informacje o wartości przyjętych zabezpieczeń
Na koniec grudnia 2021 roku wartość istotnych zabezpieczeń z wyłączeniem weksli in blanco oraz cesji z polisy ubezpieczeniowej dotyczącej nieruchomości lub ruchomości wyniosła 28 134,3 mln zł. Najważniejszym rodzajem zabezpieczenia pozostają zabezpieczenia hipoteczne (13 138,3 mln zł, tj. 46,7%). Zastawy wyniosły 8 268,3 mln zł, co stanowi 29,4% ogółu zabezpieczeń. Gwarancje i poręczenia wyniosły 5 070,6 mln zł, tj. 18,0% ogółu zabezpieczeń. Cesje wierzytelności od kontrahenta kraju OECD wyniosły 1 178,4 mln zł, tj. 4,2% ogółu zabezpieczeń. Pozostałe zabezpieczenia nie przekroczyły 1,0% ogółu zabezpieczeń.
11. Informacje o zdarzeniach po dniu bilansowym
Program ugód
Z dniem 31 stycznia 2022 roku Bank uruchomił Program Ugód dla klientów spłacających kredyty hipoteczne powiązane z kursem waluty obcej na zasadach zaproponowanych przez Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego. Dodatkowe informacje dotyczące Programu Ugód zawarte w nocie 3 Sprawozdania Finansowego BOŚ S.A. za rok zakończony 31 grudnia 2021 r. pt.: Program Ugód dotyczący kredytów mieszkaniowych, zabezpieczonych hipotecznie, powiązanych z kursem waluty obcej.
Uruchomienie Programu Ugód nie wymaga korekt w sprawozdaniu finansowym za 2021 rok.
Zalecenie KNF dotyczące dodatkowego wymogu kapitałowego dla Banku Ochrony Środowiska S.A. -
W dniu 10 lutego 2022 roku (raport bieżący nr 2/2022 z dnia 11.02.2022 r.) Bank otrzymał od Komisji Nadzoru Finansowego ("KNF") zalecenie utrzymywania zarówno na poziomie jednostkowym, jak i skonsolidowanym, przez BOŚ S.A. funduszy własnych na pokrycie dodatkowego narzutu kapitałowego w celu zaabsorbowania potencjalnych strat wynikających z wystąpienia warunków skrajnych, na poziomie 0,38 p.p. ponad wartość łącznego współczynnika kapitałowego, o którym mowa w art. 92 ust. 1 lit. c rozporządzenia nr 575/2013, powiększonego o dodatkowy wymóg w zakresie funduszy własnych, o którym mowa w art. 138 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo bankowe oraz o wymóg połączonego bufora, o którym mowa w art. 55 ust. 4 ustawy o nadzorze makroostrożnościowym. Dodatkowy narzut powinien składać się w całości z kapitału podstawowego Tier I.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 73
Konflikt zbrojny na Ukrainie
W dniu 24 lutego 2022 roku Ukraina stała się przedmiotem ataku zbrojnego ze strony Rosji. W efekcie tych wydarzeń szereg krajów i organizacji międzynarodowych nałożyło na Rosję i Białoruś sankcje o charakterze gospodarczo-ekonomicznym.
Bank przeanalizował wpływ tych zdarzeń na ryzyko finansowe oraz dokonał oceny skutków potencjalnych negatywnych scenariuszy w ramach dokonywanych testów warunków skrajnych.
Wyniki testów warunków skrajnych wskazują na nieznaczny wzrost ekspozycji na ryzyko płynności, ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej oraz ryzyko kredytowe kontrahenta, tym niemniej jego wpływ na ryzyko utrzymuje się w ramach akceptowalnego przez Bank poziomu.
W ramach dotychczasowej realizacji ścieżki scenariusza stresowego wynikającego z aktualnie trwającego konfliktu rosyjsko-ukraińskiego, Bank nie odnotował problemów z utrzymaniem płynności oraz negatywnych skutków w pozostałym ryzyku finansowym. Poza chwilowym zaburzeniem płynności rynku międzybankowego oraz chwilowo istotnie zwiększonym poziomem wypłat gotówkowych nie wystąpiły inne istotne symptomy wskazujące na możliwość pogorszenia sytuacji płynnościowej Banku.
Z punktu widzenia ryzyka finansowego osłabienie waluty krajowej oraz wzrost stóp procentowych również nie generowało negatywnych skutków.
Bank na bieżąco monitoruje klientów, którzy potencjalnie narażeni na negatywny wpływ sytuacji polityczno- gospodarczej w Ukrainie. Na dzień sporządzenia Sprawozdania Zarządu nie jest możliwa pełna ocena efektów tych wydarzeń, ale nie mają one obecnie negatywnych skutków. W zakresie potencjalnego wpływu skutków ww. sytuacji w przyszłości, dotychczas nie identyfikuje się istotnych zmian w sytuacji klientów mających wpływ na ryzyka związane z jakością portfela kredytowego Banku i adekwatnością kapitałową.
W zakresie monitorowania zdarzeń w cyberprzestrzeni w Banku funkcjonuje w trybie 24/7 komórka Security Operation Center. Bank aktywnie uczestniczy w pracach grup sektora finansowego, gdzie ma miejsce wymiana informacji o bieżących zdarzeniach związanych z sytuacją międzynarodową. W ostatnich tygodniach w BOŚ S.A. widoczny był znaczny wzrost prób ataków na usługi bankowości elektronicznej Banku. Ataki w większości mają na celu przełamanie zabezpieczeń z wykorzystaniem znanych podatności systemów. Nie zidentyfikowano incydentu skutecznego przełamania zabezpieczeń. Nie zidentyfikowano również potwierdzonych ataków DDoS na elementy bankowości elektronicznej (zmasowany rozproszony atak mający na celu uniemożliwienie dostępu Klientów).
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 74
VI. OŚWIADCZENIE O STOSOWANIU ŁADU KORPORACYJNEGO
1. Zasady ładu korporacyjnego
1.1. Wskazanie zasad ładu korporacyjnego, któremu podlega BOŚ S.A. oraz miejsca, gdzie tekst zasad jest publicznie dostępny
(Niniejsze oświadczenie sporządzono zgodnie z wymogami § 70 ust. 6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim).
W pierwszej połowie 2021 roku spółki notowane na GPW podlegały zasadom ładu korporacyjnego zawartym w „Dobrych praktykach spółek notowanych na GPW 2016”, natomiast z początkiem lipca 2021 roku zaczęły obowiązywać zredagowane na nowo zasady ładu korporacyjnego zamieszczone w „Dobrych praktykach spółek notowanych na GPW 2021”.
W 2021 roku BOŚ S.A. przestrzegał zasad ładu korporacyjnego zawartych w „Dobrych praktykach spółek notowanych na GPW 2016”, które stanowią załącznik do Uchwały Nr 26/1413/2015 Rady Nadzorczej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. z dnia 13 października 2015 roku oraz od 1 lipca 2021 roku BOŚ S.A. przestrzegał zasad ładu korporacyjnego zawartych w „Dobrych praktykach spółek notowanych na GPW 2021”, które stanowią załącznik do Uchwały Nr 13/1834/2021 Rady Nadzorczej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. z dnia 29 marca 2021 roku. Wyjątki od stosowania ww. zasad zostały opisane w punkcie 1.2.
Zakres stosowania zasad ładu został określony w Uchwale Nr 20/2016 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia BOŚ S.A. z dnia 23 czerwca 2016 roku w sprawie zakresu stosowania przez BOŚ S.A. zasad ładu korporacyjnego zawartych w „Dobrych praktykach spółek notowanych na GPW 2016”. Informacja na temat stosowania przez Bank rekomendacji i zasad zawartych w zbiorze „Dobre Praktyki spółek notowanych na GPW 2016” została przekazana do publicznej wiadomości raportem bieżącym w dniu 24 czerwca 2016 roku.
Giełda Papierów Wartościowych przeprowadza okresowe przeglądy zasad ładu korporacyjnego, a w ich rezultacie wprowadza zmiany. Zasady zawarte w „Dobrych praktykach spółek notowanych na GPW 2016” obowiązywały emitentów akcji do 30 czerwca 2021. W efekcie prac Komitetu ds. Ładu Korporacyjnego zredagowano na nowo zasady ładu korporacyjnego ujęte w „Dobrych praktykach spółek notowanych na GPW 2021”, które obowiązują od 1 lipca 2021 roku.
Zwyczajne Walne Zgromadzenie BOŚ S.A. podjęło w dniu 23 czerwca 2021 roku uchwałę w sprawie zakresu stosowania przez BOŚ S.A. zasad ładu korporacyjnego zawartych w „Dobrych praktykach spółek notowanych na GPW 2021”. Informacja na temat stosowania przez Bank rekomendacji i zasad zawartych w zbiorze „Dobre Praktyki spółek notowanych na GPW 2021” została przekazana do publicznej wiadomości raportem bieżącym w dniu 21 lipca 2021 roku.
Tekst „Dobrych praktyk spółek notowanych na GPW 2016” oraz „Dobrych praktyk spółek notowanych na GPW 2021”, wraz z informacjami na temat stosowania przez Bank rekomendacji i zasad w nich zawartych, dostępne na stronie internetowej Banku w sekcji „Relacje inwestorskie” w zakładce „Ład korporacyjny” ( https://www.bosbank.pl/informacje-korporacyjne/relacje-inwestorskie/lad-korporacyjny ), na której zamieszczone
są również „Oświadczenia o stosowaniu ładu korporacyjnego w BOŚ S.A.” w latach poprzednich.
Ponadto, zgodnie z Uchwałą Nr 218/2014 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 22 lipca 2014 roku, „Zasady ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych” zostały przyjęte do stosowania przez poszczególne organy Banku:
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 75
Zarząd BOŚ S.A. - Uchwałą Nr 108/2018 z dnia 8 maja 2018 roku w sprawie w sprawie przyjęcia „Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych” wydanych przez Komisję Nadzoru Finansowego;
Radę Nadzorczą BOŚ S.A. - Uchwałą Nr 31/2018 z dnia 16 maja 2018 roku w sprawie zakresu stosowania przez Radę Nadzorczą BOŚ S.A „Zasad Ładu Korporacyjnego dla Instytucji Nadzorowanych” wydanych przez Komisję Nadzoru Finansowego.
Walne Zgromadzenie BOŚ S.A. - Uchwałą Nr 28/2018 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Banku Ochrony Środowiska S.A. z dnia 19 czerwca 2018 roku w sprawie przyjęcia do stosowania w Banku Ochrony Środowiska S.A. „Zasad Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych” wydanych przez Komisję Nadzoru Finansowego.
Informację o przyjęciu do stosowania przez Bank Ochrony Środowiska S.A. „Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych” wydanych przez Komisję Nadzoru Finansowego Bank udostępnił na swojej stronie internetowej w sekcji Relacje Inwestorskie w zakładce Ład korporacyjny.
1.2. Informacja o niestosowaniu niektórych zasad ładu korporacyjnego zawartych w „Dobrych praktykach spółek notowanych na GPW 2016”, w „Dobrych praktykach spółek notowanych na GPW 2021” oraz „Zasadach ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych” wydanych przez KNF.
BOŚ S.A. informował o niestosowaniu następujących zasad ładu korporacyjnego wprowadzonych Uchwałą Nr 26/1413/2015 Rady Nadzorczej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. z dnia 13 października 2015 roku:
I.Z.1. Spółka prowadzi korporacyjną stronę internetową i zamieszcza na niej, w czytelnej formie i wyodrębnionym miejscu, oprócz informacji wymaganych przepisami prawa:
I.Z.1.15. informację zawierającą opis stosowanej przez spółkę polityki różnorodności w odniesieniu do władz spółki oraz jej kluczowych menedżerów; opis powinien uwzględniać takie elementy polityki różnorodności, jak płeć, kierunek wykształcenia, wiek, doświadczenie zawodowe, a także wskazywać cele stosowanej polityki różnorodności i sposób jej realizacji w danym okresie sprawozdawczym; jeżeli spółka nie opracowała i nie realizuje polityki różnorodności, zamieszcza na swojej stronie internetowej wyjaśnienie takiej decyzji.
Wyjaśnienie: zasady różnorodności w odniesieniu do pracowników (w tym kluczowych menedżerów) są zawarte w Regulaminie Pracy BOŚ S.A., jednak w odniesieniu do władz spółki nie ma takiego rozwiązania.
W wykonaniu postanowień pkt I.Z.1.15 „Dobrych praktykach spółek notowanych na GPW 2016”, wyjaśnienie dotyczące niestosowania zasady I.Z.1.15 przez BOŚ S.A. jest zamieszczone na stronie internetowej Banku na stronie internetowej Banku w sekcji „Relacje inwestorskie” w zakładce „Ład korporacyjny”.
IV.Z.2. Jeżeli jest to uzasadnione z uwagi na strukturę akcjonariatu spółki, spółka zapewnia powszechnie dostępną transmisję obrad walnego zgromadzenia w czasie rzeczywistym.
Wyjaśnienie: Zasada IV.Z.2 nie jest stosowana w Banku z uwagi na strukturę akcjonariatu jak również zagadnienia natury techniczno-organizacyjnej. W opinii Banku, aktualnie obowiązujące w Banku zasady udziału w walnych zgromadzeniach umożliwiają akcjonariuszom efektywną realizację wszelkich praw z akcji i zabezpieczają interesy wszystkich akcjonariuszy.
Wraz z upowszechnianiem się wśród spółek giełdowych udostępniania możliwości udziału akcjonariuszy w walnym zgromadzeniu w tej formie Bank podjął działania w kierunku rozpoczęcia stosowania tej zasady ładu korporacyjnego.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 76
Zasady określone w „Dobrych praktykach spółek notowanych na GPW 2016” obowiązywały emitentów akcji do 30 czerwca 2021 roku. Funkcjonujący przy GPW Komitet ds. Ładu Korporacyjnego na nowo zredagował zasady ładu korporacyjnego, które zawarto w „Dobrych praktykach spółek notowanych na GPW 2021”, obowiązujących od 1 lipca 2021 roku. Bank opublikował 21 lipca 2021 raport, w którym poinformował o stanie stosowania zasad określonych w „Dobrych praktykach spółek notowanych na GPW 2021”. W trakcie 2021 roku Bank aktualizował informacje o stanie stosowania zasad zawartych w „Dobrych praktykach spółek notowanych na GPW 2021”.
Zgodnie ze stanem na koniec 2021 roku informacją o stanie stosowania przez spółkę zasad Bank nie stosował 8 następujących zasad zawartych w „Dobrych praktykach spółek notowanych na GPW 2021”:
1.4.1. Informacje na temat strategii w obszarze ESG powinny m.in.: objaśniać, w jaki sposób w procesach decyzyjnych w spółce i podmiotach z jej grupy uwzględniane kwestie związane ze zmianą klimatu, wskazując na wynikające z tego ryzyka;
Wyjaśnienie: Polityka zarządzania ryzykiem kredytowym Banku stanowi, że Bank nie zawiera transakcji z klientami, których działalność generuje nieodwracalne szkody ekologiczne, a która może być zastąpiona rozwiązaniami bardziej przyjaznymi środowisku, chyba że cel finansowania jest związany z redukcją zagrożenia dla środowiska. Ponadto Bank podejmuje działania wspierające osiągnięcie globalnych celów w zakresie ograniczania wpływu zmian klimatycznych, w pełni świadom potrzeb uwzględniania czynników środowiskowych, społecznych i ładu korporacyjnego (czynników ESG), branych pod uwagę w podejściu do zarzadzania ryzykiem, a także lokowania kapitału. Bank, stosując podejście sektorowe, rozwija finansowanie podmiotów prowadzących działalność w branżach uznanych przez Bank za perspektywiczne, w tym w szczególności w branży ekologicznej obejmującej działania służące wzmocnieniu zrównoważonego rozwoju. W szczególności Bank określa kierunki i skalę finansowania poprzez przyjęty system limitów koncentracji, w tym limitów branżowych. Bank współfinansuje przedsięwzięcia wpływających na poprawę stanu środowiska, w szczególności objęte wsparciem przez politykę organów państwa i politykę Unii Europejskiej, w tym działania służące wdrażaniu niskoemisyjnej gospodarki. W Banku obowiązują także "Zasady oceny ryzyka ekologicznego portfela transakcji proekologicznych w BOŚ S.A." określające m.in. zasady kwalifikacji transakcji do portfela proekologicznego Banku oraz oceny istotności ryzyka ekologicznego w ramach przeglądu ICAAP. Pełne dostosowanie regulacji Banku do wytycznych odnoszących się do ryzyka klimatycznego jest planowane do końca 2021 roku, z uwzględnieniem opracowywanych aktów prawa UE. Wprowadzenie zasady wymaga również analizy i aktualizacji regulacji z obszaru ryzyka - polityki zarządzania ryzykiem kredytowym oraz metodyki oceny ryzyka kredytowego klientów, oceny ryzyka ekologicznego oraz analizy regulacji procesowych.
1.4.2. Informacje na temat strategii w obszarze ESG powinny m.in.: przedstawiać wartość wskaźnika równości wynagrodzeń wypłacanych jej pracownikom, obliczanego jako procentowa różnica pomiędzy średnim miesięcznym wynagrodzeniem (z uwzględnieniem premii, nagród i innych dodatków) kobiet i mężczyzn za ostatni rok, oraz przedstawiać informacje o działaniach podjętych w celu likwidacji ewentualnych nierówności w tym zakresie, wraz z prezentacją ryzyk z tym związanych oraz horyzontem czasowym, w którym planowane jest doprowadzenie do równości
Wyjaśnienie: Wartość wskaźnika równości wynagrodzeń będzie przedstawiana po formalnym wprowadzeniu Polityki różnorodności wobec zarządu i rady nadzorczej, która powinna być wprowadzona w Banku do końca I półrocza 2022 r.
2.1. Spółka powinna posiadać politykę różnorodności wobec zarządu oraz rady nadzorczej, przyjętą odpowiednio przez radę nadzorczą lub walne zgromadzenie. Polityka różnorodności określa cele i kryteria różnorodności m.in. w takich obszarach jak płeć, kierunek wykształcenia, specjalistyczna wiedza, wiek oraz doświadczenie zawodowe, a także wskazuje termin i sposób monitorowania realizacji tych celów. W zakresie zróżnicowania pod względem płci warunkiem zapewnienia różnorodności organów spółki jest udział mniejszości w danym organie na poziomie nie niższym niż 30%.
Wyjaśnienie: Polityka różnorodności wobec zarządu została wprowadzona w Banku w dniu 17 listopada 2021 r., natomiast wprowadzenie formalnej Polityki różnorodności w odniesieniu do rady nadzorczej powinno nastąpić do końca I półrocza 2022 r.
2.2. Osoby podejmujące decyzje w sprawie wyboru członków zarządu lub rady nadzorczej spółki powinny zapewnić wszechstronność tych organów poprzez wybór do ich składu osób zapewniających różnorodność, umożliwiając m.in. osiągnięcie docelowego wskaźnika minimalnego udziału mniejszości określonego na
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 77
poziomie nie niższym niż 30%, zgodnie z celami określonymi w przyjętej polityce różnorodności, o której mowa w zasadzie 2.1.
Wyjaśnienie: Polityka różnorodności wobec zarządu została wprowadzona w Banku w dniu 17 listopada 2021 r., natomiast wprowadzenie formalnej Polityki różnorodności w odniesieniu do rady nadzorczej powinno nastąpić do końca I półrocza 2022 r.
2.11.1. Poza czynnościami wynikającymi z przepisów prawa raz w roku rada nadzorcza sporządza i przedstawia zwyczajnemu walnemu zgromadzeniu do zatwierdzenia roczne sprawozdanie. Sprawozdanie, o którym mowa powyżej, zawiera co najmniej: informacje na temat składu rady i jej komitetów ze wskazaniem, którzy z członków rady spełniają kryteria niezależności określone w ustawie z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym, a także którzy spośród nich nie mają rzeczywistych i istotnych powiązań z akcjonariuszem posiadającym co najmniej 5% ogólnej liczby głosów w spółce, jak również informacje na temat składu rady nadzorczej w kontekście jej różnorodności;
Wyjaśnienie: Polityka różnorodności wobec zarządu i rady nadzorczej powinna zostać wprowadzona wBanku do końca I półrocza 2022 r.
2.11.6. Poza czynnościami wynikającymi z przepisów prawa raz w roku rada nadzorcza sporządza i przedstawia zwyczajnemu walnemu zgromadzeniu do zatwierdzenia roczne sprawozdanie. Sprawozdanie, o którym mowa powyżej, zawiera co najmniej: informację na temat stopnia realizacji polityki różnorodności w odniesieniu do zarządu i rady nadzorczej, w tym realizacji celów, o których mowa w zasadzie 2.1.
Wyjaśnienie: Polityka różnorodności wobec zarządu i rady nadzorczej powinna zostać wprowadzona do końca I półrocza 2022 r.
4.8. Projekty uchwał walnego zgromadzenia do spraw wprowadzonych do porządku obrad walnego zgromadzenia powinny zostać zgłoszone przez akcjonariuszy najpóźniej na 3 dni przed walnym zgromadzeniem.
Wyjaśnienie: Zasada będzie stosowana po dokonaniu zmiany Regulaminu Walnych Zgromadzeń, które odbędzie się na najbliższym walnym zgromadzeniu - nie później niż do końca I półrocza 2022 r.
4.9.1. W przypadku gdy przedmiotem obrad walnego zgromadzenia ma być powołanie do rady nadzorczej lub powołanie rady nadzorczej nowej kadencji: kandydatury na członków rady powinny zostać zgłoszone w terminie umożliwiającym podjęcie przez akcjonariuszy obecnych na walnym zgromadzeniu decyzji z należytym rozeznaniem, lecz nie później niż na 3 dni przed walnym zgromadzeniem; kandydatury, wraz z kompletem materiałów ich dotyczących, powinny zostać niezwłocznie opublikowane na stronie internetowej spółki .
Wyjaśnienie: Zasada będzie stosowana po dokonaniu zmiany Regulaminu Walnych Zgromadzeń, które odbędzie się na najbliższym walnym zgromadzeniu - nie później niż do końca I półrocza 2022 r.
W 2021 roku były stosowane wszystkie „Zasady ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych” wydanych przez KNF, za wyjątkiem jednej, ujętej w § 8.4, o treści: „Instytucja nadzorowana, gdy jest to uzasadnione liczbą udziałowców, powinna dążyć do ułatwienia udziału wszystkim udziałowcom w zgromadzeniu organu stanowiącego instytucji nadzorowanej, między innymi poprzez zapewnienie możliwości elektronicznego aktywnego udziału w posiedzeniach organu stanowiącego”.
Zasada ta zaczęła być stosowana od dnia 30 września 2021 roku, tj. po uchwaleniu przez Radę Nadzorczą Banku Ochrony Środowiska S.A. Regulaminu uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej. Podczas obrad Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia zwołanego na dzień 8 grudnia 2021 Bank umożliwił akcjonariuszom uczestnictwa, wypowiadanie się oraz wykonywanie prawa głosu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej.
Bank zapewnia przejrzystość polityki informacyjnej w zakresie przebiegu walnych zgromadzeń przez rejestrowanie obrad i umieszczanie nagrań audio, a od 23 czerwca 2021 roku nagrań wideo na stronie internetowej Banku w sekcji „Relacje inwestorskie” w zakładce „Walne Zgromadzenia” (https://www.bosbank.pl/informacje-korporacyjne/relacje-inwestorskie/walne-zgromadzenia).
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 78
2. Akcjonariat i prawa z akcji
2.1. Akcjonariusze posiadający bezpośrednio lub pośrednio przez podmioty zależne co najmniej 5% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu Banku
Następujący Akcjonariusze posiadali co najmniej 5% ogólnej liczby głosów i udziału w kapitale (według stanu na dzień NWZ BOŚ S.A.- 8 grudnia 2021 roku):
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej - posiadający 53 951 960 akcji co stanowi 58,05% udziału w kapitale zakładowym oraz w ogólnej liczbie głosów na Walnym Zgromadzeniu,
Fundusz Inwestycji Polskich Przedsiębiorstw Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych - posiadający 8 000 000 akcji, co stanowi 8,61% udziału w kapitale zakładowym oraz w ogólnej liczbie głosów na Walnym Zgromadzeniu,
Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych - posiadająca 5 148 000 akcji, co stanowi 5,54% udziału w kapitale zakładowym oraz w ogólnej liczbie głosów na Walnym Zgromadzeniu.
Ogólna liczba akcji i głosów na Walnym Zgromadzeniu BOŚ S.A. wynosi 92 947 671. Wszystkie akcje są akcjami zwykłymi na okaziciela o wartości nominalnej 10 zł każda.
2.2. Akcje własne
Na dzień 31 grudnia 2021 roku Bank posiadał 37 775 akcji własnych, które reprezentują 0,04% kapitału zakładowego i 0,04 % ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu Banku.
Bank, zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych, nie jest uprawniony do wykonywania prawa głosu z akcji własnych.
2.3. Informacje o umowach dotyczących przyszłych zmian w strukturze akcjonariatu
Bankowi nie są znane umowy dotyczące przyszłych zmian w strukturze akcjonariatu.
2.4. Posiadacze specjalnych uprawnień kontrolnych z tytułu papierów wartościowych
Wszystkie akcje Banku są równe i każda akcja daje prawo jednego głosu na walnym zgromadzeniu i jednakowe prawo do dywidendy.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 79
2.5. Ograniczenia w wykonywaniu prawa głosu i w przenoszeniu prawa własności papierów wartościowych
Zgodnie ze Statutem Banku w przypadku ustanowienia zastawu lub użytkowania na akcji imiennej, zastawnik i użytkownik nie mogą wykonywać prawa głosu z tych akcji. Aktualnie w kapitale zakładowym Banku nie ma akcji imiennych.
2.6. Zasady zmiany Statutu Banku
Zmiany Statutu Banku dokonuje Walne Zgromadzenie Banku. Uchwała o zmianie Statutu zapada większością trzech czwartych oddanych głosów.
2.7. Opis sposobu działania Walnego Zgromadzenia i jego zasadniczych uprawnień oraz praw akcjonariuszy i sposobu ich wykonywania
Sposób zwoływania, kompetencje i sposób działania Walnego Zgromadzenia określają Statut Banku. Poniżej przedstawiono najistotniejsze informacje o uprawnieniach Walnego Zgromadzenia i sposobu ich wykonywania:
Walne Zgromadzenie zwołuje się w trybie zwyczajnym lub nadzwyczajnym.
Zwyczajne Walne Zgromadzenie zwołuje Zarząd Banku, w terminie sześciu miesięcy po upływie każdego roku obrotowego.
Rada Nadzorcza ma prawo zwołania Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia, jeśli Zarząd nie zwoła go w terminie wymaganym przepisami prawa.
Przedmiotem obrad Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia jest w szczególności:
o rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania Zarządu z działalności Banku oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy,
o powzięcie uchwały o podziale zysku albo o pokryciu straty,
o udzielenie członkom organów Banku absolutorium z wykonania przez nich obowiązków.
Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie może być zwołane w miarę potrzeb przez Zarząd z własnej inicjatywy lub na wniosek Rady Nadzorczej albo na wniosek akcjonariuszy reprezentujących co najmniej jedną dwudziestą część kapitału zakładowego.
Rada Nadzorcza ma prawo zwołania Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia, jeśli zwołanie go uzna za wskazane.
Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie może być zwołane przez akcjonariuszy reprezentujących co najmniej połowę kapitału zakładowego Banku lub co najmniej połowę ogółu głosów. Akcjonariusze wyznaczają przewodniczącego tego Zgromadzenia.
Zwołania Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia, jak również umieszczenia określonych spraw w porządku obrad najbliższego Walnego Zgromadzenia mogą żądać akcjonariusze reprezentujący co najmniej jedną dwudziestą część kapitału zakładowego Banku. Żądanie takie należy złożyć do Zarządu na piśmie lub w postaci elektronicznej. Żądanie umieszczenia określonych spraw w porządku obrad najbliższego Walnego Zgromadzenia należy złożyć najpóźniej na 21 dni przed proponowanym terminem Walnego Zgromadzenia.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 80
Żądanie zwołania Walnego Zgromadzenia oraz umieszczenia określonych spraw w porządku jego obrad, zgłaszane przez uprawnione podmioty, powinno być uzasadnione.
Zaniechanie rozpatrywania sprawy umieszczonej w porządku obrad na wniosek akcjonariuszy lub jej zdjęcie z porządku obrad wymaga uchwały Walnego Zgromadzenia zapadłej większością ¾ głosów, po uzyskaniu zgody wszystkich obecnych na Walnym Zgromadzeniu wnioskodawców.
Do kompetencji Walnego Zgromadzenia należy w szczególności:
rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania Zarządu z działalności Banku oraz sprawozdania finansowego Banku,
rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania Zarządu z działalności grupy kapitałowej Banku oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej Banku,
podjęcie uchwały o podziale zysku lub pokryciu straty,
rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania z działalności Rady Nadzorczej,
udzielenie absolutorium członkom organów Banku,
powoływanie lub odwoływanie członków Rady Nadzorczej,
uchwalanie polityki oceny adekwatności kandydatów na członków Rady Nadzorczej oraz członków Rady Nadzorczej a także ocena adekwatności kandydatów na członków Rady Nadzorczej oraz członków Rady Nadzorczej,
dokonywanie zmian Statutu Banku,
upoważnienie Rady Nadzorczej do ustalenia jednolitego tekstu zmienionego Statutu lub wprowadzenia istotnych zmian o charakterze redakcyjnym określonych w uchwale Zgromadzenia,
podejmowanie uchwał w sprawie podwyższania lub obniżania kapitału zakładowego,
podejmowanie uchwał w przedmiocie emitowania obligacji zamiennych lub z prawem pierwszeństwa,
decydowanie o tworzeniu i znoszeniu funduszy, o których mowa w § 36 ust. 1. Statutu Banku,
podejmowanie uchwał w sprawach połączenia, zbycia lub likwidacji Banku,
wybór likwidatorów i ustalanie ich wynagrodzeń,
ustalanie zasad kształtowania wynagrodzeń członków Zarządu oraz członków Rady Nadzorczej,
ustalanie wynagrodzeń dla członków Rady Nadzorczej,
podejmowanie uchwał w innych sprawach wniesionych przez Zarząd i Radę Nadzorczą lub akcjonariuszy w trybie przewidzianym w Kodeksie spółek handlowych, ustawie Prawo bankowe i Statucie Banku.
Uczestnictwo w Walnym Zgromadzeniu, ważność Walnego Zgromadzenia, sposób podejmowania uchwał i głosowania:
W Walnym Zgromadzeniu mogą uczestniczyć akcjonariusze osobiście bądź przez swoich pełnomocników.
Pełnomocnictwa do uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu powinny być wystawione na piśmie lub w postaci elektronicznej i dołączone do protokołu Walnego Zgromadzenia.
Za postać elektroniczną udzielonego pełnomocnictwa uważa się oświadczenie akcjonariusza zawarte w integralnym dokumencie tekstowym pozwalającym na zidentyfikowanie autora oświadczenia.
Akcjonariusz nie może ani osobiście, ani przez pełnomocnika głosować przy powzięciu uchwał dotyczących jego odpowiedzialności wobec spółki z jakiegokolwiek tytułu, w tym udzielenia absolutorium, zwolnienia z zobowiązania wobec spółki oraz sporu pomiędzy nim a Bankiem. Jednakże, akcjonariusz taki, działając jako pełnomocnik innej osoby, może głosować przy powzięciu uchwał dotyczących jego osoby, o których mowa powyżej.
Z zastrzeżeniem przypadków określonych w Kodeksie spółek handlowych lub w Statucie Banku, Walne Zgromadzenie jest ważne bez względu na ilość reprezentowanych na nim akcji.
Uchwały zapadają zwykłą większością głosów oddanych, jeżeli przepisy Kodeksu spółek handlowych lub Statutu Banku nie przewidują surowszych warunków głosowania.
Głosowanie na Walnym Zgromadzeniu jest jawne.
Tajne głosowanie zarządza się przy wyborach oraz nad wnioskami o odwołanie członków organów Banku lub likwidatorów, o pociągnięcie ich do odpowiedzialności, jak również w sprawach osobowych. Poza tym głosowanie tajne należy zarządzić na żądanie choćby jednego z akcjonariuszy obecnych lub reprezentowanych na Walnym Zgromadzeniu.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 81
Walne Zgromadzenie może powziąć uchwałę o uchyleniu tajności głosowania w sprawach dotyczących wyboru komisji powoływanej przez Walne Zgromadzenie.
Akcjonariusz może uczestniczyć w Walnym Zgromadzeniu w miejscu odbywania Walnego Zgromadzenia lub przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej.
Zasady uczestnictwa, wymagania techniczne oraz odpowiedzialność Banku i akcjonariusza w przypadku uczestnictwa akcjonariusza w obradach Walnego Zgromadzenia przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej określone w Regulaminie uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej. Regulamin ten jest dostępny na stronie internetowej Banku w sekcji „Relacje inwestorskie” w zakładce „Dokumenty korporacyjne” ( https://www.bosbank.pl/informacje- korporacyjne/relacje-inwestorskie/dokumenty-korporacyjne ).
Walne Zgromadzenie otwiera przewodniczący lub wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej, albo inny członek Rady Nadzorczej. W razie nieobecności tych osób, Walne Zgromadzenie otwiera Prezes Zarządu albo inna osoba wyznaczona przez Zarząd. Walne Zgromadzenie wybiera przewodniczącego Zgromadzenia spośród osób uprawnionych do uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu. Protokół z Walnego Zgromadzenia sporządzany jest zgodnie z postanowieniami Kodeksu spółek handlowych.
Odwołanie i zmiana terminu odbycia Walnego Zgromadzenia następują w takim samym trybie, co jego zwołanie.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 82
3. Organy Banku
3.1. Walne Zgromadzenie Banku
Opis sposobu działania Walnego Zgromadzenia Banku i jego zasadniczych uprawnień oraz praw akcjonariuszy i sposobu ich wykonywania jest zawarty w pkt. 2.7.
3.2. Rada Nadzorcza Banku
Skład Rady Nadzorczej Banku
Na dzień 31 grudnia 2020 r. skład Rady Nadzorczej przedstawiał się następująco:
Wojciech Wardacki - Przewodniczący Rady Nadzorczej
Ireneusz Purgacz - Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej
Paweł Sałek – Sekretarz Rady Nadzorczej
Członkowie
Leszek Banaszak
Robert Czarnecki
Janina Goss
Marcin Jastrzębski
Marzena Koczut (od dnia 21 grudnia 2020 r. delegowana do czasowego pełnienia obowiązków Członka Zarządu - nie dłużej niż do dnia 21 marca 2021 r.)
Emil Ślązak
Piotr Wróbel
Na dzień 31 grudnia 2021 r. skład Rady Nadzorczej przedstawiał się następująco:
Emil Ślązak - Przewodniczący Rady Nadzorczej
Ireneusz Purgacz - Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej
Paweł Sałek - Sekretarz Rady Nadzorczej -
Członkowie
Leszek Banaszak
Robert Czarnecki
Zbigniew Dynak
Janina Goss
Marcin Jastrzębski
Andrzej Matysiak
Piotr Wróbel
W ciągu roku skład Rady Nadzorczej ulegał następującym zmianom:
w dniu 10 lutego 2021 r. Pani Marzena Koczut w związku z powołaniem jej z tym dniem na stanowisko Wiceprezesa Zarządu Banku złożyła rezygnację z funkcji Członka Rady Nadzorczej Banku Ochrony Środowiska S.A.;
Zwyczajne Walne Zgromadzenie BOŚ S.A. z dniem 23 czerwca 2021 r.:
odwołało ze składu Rady Nadzorczej Pana Wojciecha Wardackiego,
powołało do składu Rady Nadzorczej Pana Zbigniewa Dynaka oraz Pana Andrzeja Matysiaka;
na posiedzeniu w dniu 13 lipca 2021 roku. Rada Nadzorcza wybrała na funkcję Przewodniczącego Rady Nadzorczej Pana Emila Ślązaka.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 83
Spośród składu Rady Nadzorczej, aktualnego na dzień 31 grudnia 2021 r.:
kryteria niezależności spełniają: Pan Emil Ślązak, Pan Ireneusz Purgacz, Pan Paweł Sałek, Pan Leszek Banaszak, Pan Zbigniew Dynak, Pani Janina Goss, Pan Marcin Jastrzębski;
kryteriów niezależności nie spełniają: Pan Robert Czarnecki, Pan Andrzej Matysiak, Pan Piotr Wróbel.
Zasady działania Rady Nadzorczej Banku
Stosownie do postanowień zawartych w Statucie Banku, Rada Nadzorcza składa się z osób fizycznych wybieranych przez Walne Zgromadzenie na wspólną kadencję, w liczbie przez nie ustalanej, nie mniejszej niż 5 osób i nie przekraczającej 11 osób. Wspólna kadencja Rady Nadzorczej trwa trzy lata. Liczby kadencji nie ogranicza się. Rada Nadzorcza wybiera ze swego grona przewodniczącego, wiceprzewodniczącego i sekretarza.
Mandaty członków Rady Nadzorczej wygasają z dniem odbycia Walnego Zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdanie z działalności i sprawozdanie finansowe za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka Rady Nadzorczej. Mandat członka Rady Nadzorczej wygasa również wskutek śmierci, rezygnacji albo odwołania go ze składu Rady. Członkowie Rady Nadzorczej mogą być odwołani przed upływem kadencji, a w ich miejsca mogą być wybrane inne osoby. W przypadku odwołania, rezygnacji lub śmierci członka Rady Nadzorczej w trakcie trwania kadencji, do czasu obsadzenia wakatu, Rada może działać w zmniejszonym składzie, lecz nie mniejszym niż 5 osób.
Rada Nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością Banku we wszystkich dziedzinach jego działalności. Rada Nadzorcza wykonuje swoje obowiązki kolegialnie, może jednak delegować swoich członków do samodzielnego pełnienia określonych czynności nadzorczych.
Rada Nadzorcza przestrzega w swojej działalności - w zakresie dotyczącym organu nadzorującego - norm wynikających z:
zasad ładu korporacyjnego, określonych w „Dobrych Praktykach Spółek notowanych na GPW” wydanych przez Radę Nadzorczą Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.,
„Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych”, wydanych przez Komisję Nadzoru Finansowego.
Rada Nadzorcza dokonuje regularnej oceny stosowania przez Bank „Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych”, w tym spełniania kryteriów niezależności przez swoich członków, a wyniki tej oceny udostępnia na stronie internetowej Banku oraz przekazuje pozostałym organom Banku.
Do kompetencji Rady Nadzorczej należy w szczególności:
zatwierdzanie strategii działania BOŚ S.A. oraz rocznych planów finansowych Banku,
zatwierdzanie określonego przez Zarząd Banku akceptowalnego ogólnego poziomu ryzyka oraz przyjętych przez Zarząd Banku strategii zarządzania Bankiem i strategii zarządzania ryzykiem,
zatwierdzanie polityki w zakresie szacowania kapitału wewnętrznego i zarządzania kapitałowego,
zatwierdzanie polityki wynagrodzeń,
zatwierdzanie polityki zgodności Banku,
zatwierdzanie zasad polityki informacyjnej Banku obejmującej ujawnienia,
zatwierdzanie uchwał Zarządu w sprawie struktury organizacyjnej Banku z tym, że kompetencje do tworzenia i likwidacji jednostek organizacyjnych Banku przysługują Zarządowi,
informowanie Komisji Nadzoru Finansowego o składzie Zarządu oraz o zmianie jego składu niezwłocznie po jego powołaniu lub po dokonaniu zmiany jego składu, o spełnianiu przez członków Zarządu wymogów, o których mowa w art. 22aa Ustawy Prawo bankowe, a także o zatwierdzeniu i zmianie wewnętrznego podziału kompetencji w Zarządzie; ponadto informowanie o umieszczeniu w porządku obrad Rady punktu dotyczącego odwołania Prezesa Zarządu lub członka Zarządu nadzorującego zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku lub powierzenia jego obowiązków innemu członkowi Zarządu,
ocena sprawozdania Zarządu z działalności Banku oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami, jak i ze stanem faktycznym oraz wniosków Zarządu dotyczących podziału zysku albo pokrycia straty, a także składanie Walnemu Zgromadzeniu corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny,
ocena sprawozdania Zarządu z działalności grupy kapitałowej Banku oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej Banku za ubiegły rok obrotowy w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami, jak i ze stanem faktycznym, a także składanie Walnemu Zgromadzeniu corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 84
ustalanie warunków zatrudnienia, w tym także warunków innych stosunków prawnych niż stosunek pracy, dla członków Zarządu Banku na podstawie ustalanych przez Walne Zgromadzenie Banku zasad kształtowania wynagrodzeń członków Zarządu, a także zawieranie z członkami Zarządu w imieniu Banku umów o świadczenie usług zarządzania na czas pełnienia funkcji członka Zarządu. Rada Nadzorcza może upoważnić przewodniczącego Rady do zawierania takich umów,
uchwalanie regulaminu udzielania kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych lub poręczeń członkom organów Banku i osobom zajmującym stanowiska kierownicze w Banku oraz innym osobom wymienionym w art. 79 ustawy Prawo bankowe,
podejmowanie uchwał w sprawie wyrażenia zgody na udzielanie kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych lub poręczeń członkom organów Banku oraz innym osobom określonym w art. 79a Ustawy Prawo bankowe,
zatwierdzanie wniosków Zarządu Banku w sprawach nabywania akcji i udziałów w spółkach o wartości nominalnej przekraczającej łącznie z już posiadanymi przez Bank akcjami i udziałami tych spółek równowartość 5% kapitału zakładowego Banku, z wyłączeniem akcji spółek dopuszczonych do publicznego obrotu,
wybór biegłego rewidenta przeprowadzającego badanie sprawozdania finansowego oraz innych biegłych,
nadzór nad wprowadzeniem w Banku systemu zarządzania, na który składa się system zarządzania ryzykiem i system kontroli wewnętrznej oraz ocena adekwatności i skuteczności tych systemów,
ocena okresowych informacji o poziomie ryzyka bankowego i jakości zarządzania tym ryzykiem,
ocena okresowych informacji na temat stwierdzonych nieprawidłowości i wniosków wynikających z przeprowadzanych audytów wewnętrznych oraz działań podejmowanych w celu ich usunięcia lub realizacji,
zatwierdzanie trybu nawiązania i rozwiązania stosunku zatrudnienia z osobą kierującą komórką audytu wewnętrznego oraz osobą kierującą komórką do spraw zgodności, a także zatwierdzania wysokości wynagrodzenia tych osób,
uchwalanie polityki oceny odpowiedniości kandydatów na członków Zarządu, członków Zarządu oraz Zarządu Banku, a także dokonywanie oceny odpowiedniości ww. osób oraz Zarządu Banku, a także przeprowadzanie postępowań kwalifikacyjnych na stanowiska członków Zarządu Banku,
zatwierdzanie wewnętrznego podziału kompetencji w Zarządzie Banku;
zatwierdzanie regulaminu komórki audytu wewnętrznego (karty audytu wewnętrznego) oraz zatwierdzanie planu audytu wewnętrznego;
zatwierdzanie regulaminu komórki do spraw zgodności oraz rocznych planów jej działań.
Ponadto do kompetencji Rady Nadzorczej należy:
sporządzanie corocznego sprawozdania z działalności Rady Nadzorczej, wraz ze zwięzłą oceną sytuacji Banku w ujęciu skonsolidowanym, z uwzględnieniem oceny systemów kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem oraz funkcji compliance i audytu wewnętrznego - w celu przedłożenia Walnemu Zgromadzeniu do zatwierdzenia,
rozpatrywanie i ocena otrzymywanych od Zarządu informacji o wszystkich istotnych sprawach dotyczących działalności Banku,
w ramach nadzoru nad funkcjonowaniem w Banku systemu kontroli wewnętrznej i systemu zarządzania ryzykiem oraz nad przebiegiem procesu sprawozdawczości finansowej, w szczególności:
o powoływanie Komitetu Audytu Wewnętrznego oraz Komitetu ds. Ryzyka, uchwalanie regulaminów określających organizację i zadania tych Komitetów oraz ustalanie ich składu,
o zatwierdzanie przepisów wewnętrznych Banku, dotyczących w szczególności: działania systemu kontroli wewnętrznej w Banku, działania systemu zarządzania ryzykiem w Banku oraz zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka bankowego,
o rozpatrywanie i ocena okresowych raportów prezentujących wyniki przeprowadzonych audytów wewnętrznych,
o rozpatrywanie i ocena okresowych informacji o skuteczności systemu kontroli wewnętrznej oraz o skuteczności systemu zarządzania ryzykiem,
o rozpatrywanie i ocena okresowych raportów w sprawie zarządzania ryzykiem braku zgodności,
o rozpatrywanie i ocena rocznych sprawozdań kierującego komórką audytu wewnętrznego o skuteczności systemu kontroli wewnętrznej, systemu zarządzania ryzykiem, funkcji compliance oraz funkcji audytu wewnętrznego,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 85
o ocena adekwatności i skuteczności procedury anonimowego zgłaszania przez pracowników naruszeń,
o rozpatrywanie informacji audytora o przebiegu i wynikach badania rocznych sprawozdań finansowych Banku i jego grupy kapitałowej,
powoływanie Komitetu ds. Wynagrodzeń i Nominacji, uchwalanie regulaminu określającego organizację i zadania tego Komitetu oraz ustalanie jego składu,
powoływanie Komitetu ds. Ekologii, uchwalanie regulaminu określającego organizację i zadania tego Komitetu oraz ustalanie jego składu,
powoływanie Komitetu Strategii i Rozwoju Banku, uchwalanie regulaminu określającego organizację i zadania tego Komitetu oraz ustalanie jego składu,
rozpatrywanie wniosków Zarządu dotyczących zamiaru zawarcia przez Bank istotnej umowy/transakcji z podmiotem powiązanym, za wyjątkiem transakcji typowych, zawieranych na warunkach rynkowych w ramach prowadzonej działalności operacyjnej z podmiotem zależnym, w którym Bank posiada większościowy udział kapitałowy,
sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem przez Bank obowiązków spoczywających na nim w związku z wykonywaniem czynności, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.
wyrażanie zgody na pełnienie przez członków Zarządu Banku funkcji w organach podmiotów spoza grupy kapitałowej Banku,
sprawowanie nadzoru nad wprowadzeniem ładu wewnętrznego w Banku oraz dokonywanie, co najmniej raz w roku, oceny jego adekwatności i skuteczności, w szczególności z uwzględnieniem wszelkich zmian czynników wewnętrznych i zewnętrznych mających wpływ na Bank,
wyrażanie zgody na zawarcie przez Bank umowy o usługi prawne, usługi marketingowe, usługi w zakresie stosunków międzyludzkich (public relations) i komunikacji społecznej oraz usługi doradztwa związanego z zarządzaniem, w przypadku, gdy wysokość wynagrodzenia przewidzianego łącznie za świadczone usługi przekracza 250 000 netto w stosunku rocznym, bądź w przypadku zmiany takiej umowy podwyższającej wynagrodzenie powyżej ww. kwoty, bądź w przypadku, gdy maksymalna wysokość wynagrodzenia nie jest przewidziana,
wyrażanie zgody na zawarcie przez Bank umowy:
o darowizny lub innej umowy o podobnym skutku o wartości przekraczającej 20 000 złotych lub 0,1% sumy aktywów w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego,
o zwolnienia z długu lub innej umowy o podobnym skutku o wartości przekraczającej 50 000 złotych lub 0,1% sumy aktywów w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego,
zatwierdzanie polityki identyfikowania kluczowych funkcji w Banku oraz powoływania i odwoływania osób pełniących te funkcje,
zatwierdzanie zasad etyki określających normy i standardy etyczne postępowania członków organów i pracowników Banku, jak również innych osób, za pośrednictwem których Bank prowadzi swoją działalność,
zatwierdzanie polityki zarządzania konfliktami interesów,
zatwierdzanie zasad wynagradzania w Banku oraz nadzór nad ich wdrożeniem i stosowaniem, a także dokonywanie, przynajmniej raz w roku, oceny ich wpływu na sposób zarządzania Bankiem,
zatwierdzanie zasad kultury ryzyka obejmujących cały Bank,
zatwierdzanie „Polityki zatwierdzania nowych produktów”,
ustalanie corocznego planu pracy Rady Nadzorczej.
Posiedzenia Rady Nadzorczej zwoływane przez jej przewodniczącego w miarę potrzeb, nie rzadziej niż raz na kwartał. O terminie, miejscu i porządku posiedzenia Rady Nadzorczej członkowie powiadamiani na piśmie, w terminie nie krótszym niż 7 dni przed posiedzeniem, z równoczesnym dostarczeniem materiałów będących przedmiotem obrad. Wnioski o zwołanie posiedzenia Rady Nadzorczej może składać do przewodniczącego każdy członek Rady Nadzorczej, a także Zarząd Banku. W takim przypadku, Przewodniczący Rady zwołuje posiedzenie w terminie dwóch tygodni od dnia otrzymania wniosku. Przewodniczący Rady Nadzorczej na uzasadniony wniosek członka Rady Nadzorczej, Prezesa Zarządu lub Zarządu Banku, a także z własnej inicjatywy może zwołać posiedzenie Rady w trybie pilnym, wyznaczając termin, miejsce i porządek obrad posiedzenia.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 86
Rada Nadzorcza rozpatruje sprawy umieszczone w porządku obrad i podejmuje rozstrzygnięcia w formie uchwał. Uchwały Rady Nadzorczej mogą być podjęte, jeżeli na posiedzeniu jest obecna co najmniej połowa jej członków, w tym przewodniczący lub wiceprzewodniczący, a wszyscy jej członkowie zostali zaproszeni.
Uchwały Rady Nadzorczej w sprawie powołania i odwołania członków Zarządu zapadają większością 2/3 głosów. Pozostałe uchwały Rady Nadzorczej o ile przepisy prawa nie stanowią inaczej zapadają zwykłą większością głosów. W razie równej liczby głosów decyduje głos przewodniczącego.
Członkowie Rady Nadzorczej mogą brać udział w podejmowaniu uchwał oddając swój głos na piśmie za pośrednictwem innego członka Rady bądź za pośrednictwem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Oddanie głosu na piśmie za pośrednictwem innego członka Rady Nadzorczej nie może dotyczyć spraw wprowadzonych do porządku obrad na posiedzeniu Rady Nadzorczej.
Rada Nadzorcza w sytuacjach wyjątkowych może podejmować uchwały poza posiedzeniami, w trybie pisemnym (obiegowym) lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość, w szczególności poczty elektronicznej. Uchwała jest ważna, gdy wszyscy członkowie Rady Nadzorczej zostali powiadomieni o treści projektu uchwały, a co najmniej połowa z nich, w tym przewodniczący lub wiceprzewodniczący, oddała swoje głosy.
Rada Nadzorcza może podejmować uchwały w trybie pisemnym lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość także w sprawach, dla których Statut Banku przewiduje głosowanie tajne, o ile żaden z członków Rady Nadzorczej nie zgłosi sprzeciwu.
Pierwsze posiedzenie Rady Nadzorczej nowej kadencji jest zwoływane przez Prezesa Zarządu Banku. Przedmiotem pierwszego posiedzenia Rady nowej kadencji jest ukonstytuowanie się Rady.
Szczegółowe kompetencje, zasady działania i zadania Rady Nadzorczej zostały określone w §§ 17 - 20 Statutu Banku oraz w Regulaminie Rady Nadzorczej (dokumenty dostępne do wglądu na stronie internetowej Banku www.bosbank.pl w sekcji „Relacje inwestorskie”).
Rada Nadzorcza Banku powołuje ze swego grona Komitet Audytu Wewnętrznego, Komitet ds. Wynagrodzeń i Nominacji, Komitet ds. Ekologii, Komitet ds. Ryzyka oraz Komitet Strategii i Rozwoju Banku. Rada może powoływać spośród swoich członków także inne komitety.
Komitet Audytu Wewnętrznego
Zadania:
Komitet Audytu Wewnętrznego (KAW) jest powoływany Uchwałą Rady Nadzorczej, a jego rolą jest wsparcie Rady poprzez sprawowanie bezpośredniego nadzoru nad systemem zarządzania Bankiem, tj. w szczególności systemem kontroli wewnętrznej oraz przebiegiem procesu sprawozdawczości finansowej i wykonywania czynności rewizji finansowej.
Do głównych zadań KAW należą w szczególności:
monitorowanie:
o procesu sprawozdawczości finansowej,
o skuteczności systemów kontroli wewnętrznej i systemów zarządzania ryzykiem oraz audytu wewnętrznego, w tym w zakresie sprawozdawczości finansowej,
o wykonywania czynności rewizji finansowej, w szczególności przeprowadzania przez firmę audytorską badania, z uwzględnieniem wszelkich wniosków i ustaleń Komisji Nadzoru Audytowego wynikających z kontroli przeprowadzonej w firmie audytorskiej,
kontrolowanie i monitorowanie niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej, w szczególności w przypadku, gdy na rzecz Banku świadczone są przez firmę audytorską inne usługi niż badanie,
informowanie Rady Nadzorczej o wynikach badania oraz wyjaśnianie, w jaki sposób badanie to przyczyniło się do rzetelności sprawozdawczości finansowej w Banku, a także jaka była rola Komitetu w procesie badania,
dokonywanie oceny niezależności biegłego rewidenta oraz wyrażanie zgody na świadczenie przez niego dozwolonych usług niebędących czynnościami rewizji finansowej.
opracowywanie polityki wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 87
opracowywanie polityki świadczenia przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, przez podmioty powiązane, z firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług niebędących badaniem,
określanie procedury wyboru firmy audytorskiej przez Bank,
przedkładanie zaleceń mających na celu zapewnienie rzetelności procesu sprawozdawczości finansowej w Banku,
przedstawianie Radzie Nadzorczej rekomendacji, o której mowa w art. 16 ust. 2 Rozporządzenia Nr 537/2014 zgodnie z politykami, o których mowa w pkt 5 i 6 Regulaminu,
nadzór merytoryczny nad działalnością komórki audytu wewnętrznego, w tym w szczególności nadzór nad właściwym usytuowaniem komórki audytu wewnętrznego w strukturze organizacyjnej Banku, z zachowaniem niezależności funkcjonowania, zgodnie z regulacjami nadzorczymi.
Szczegółowe zasady dotyczące obowiązków, uprawnień i organizacji KAW zostały określone w Regulaminie „Organizacja i zadania Komitetu Audytu wewnętrznego” wprowadzonym Uchwałą Rady Nadzorczej Nr 71/2020 z dnia 25 listopada 2020 roku.
W okresie sprawozdawczym Komitet realizował zadania przewidziane dla Komitetu Audytu określone m.in. w:
Ustawie z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym,
Statucie Banku Ochrony Środowiska S.A.
Uchwałach Rady Nadzorczej Banku.
Ponadto, Komitet Audytu Wewnętrznego w swej działalności kierował się w 2021 roku wskazaniami zawartymi w:
Rekomendacjach H i L Komisji Nadzoru Finansowego,
Rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 8 czerwca 2021 roku w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej oraz polityki wynagrodzeń,
Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 roku w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego,
Dobrych Praktykach Spółek Notowanych na GPW 2021,
Zasadach Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych wprowadzonych Uchwałą Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 22 lipca 2014 roku,
Rekomendacjach i wytycznych KNF dot. funkcjonowania Komitetu Audytu,
Dobrych praktykach dla jednostek zainteresowania publicznego dotyczących zasad powołania, składu i funkcjonowania komitetu audytu oraz Metodyce oceny odpowiedniości członków organów podmiotów nadzorowanych”, wydanych przez Komisję Nadzoru Finansowego,
Rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniającym dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy,
Ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tj. Dz.U. 2017, poz. 1768 z późn. zm.) wraz z aktami wykonawczymi, w tym w szczególności rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 29 maja 2018 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych i organizacyjnych dla firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, i banków powierniczych (Dz.U. 2018, poz. 1111).
Skład osobowy oraz ocena odpowiedniości kandydatów:
Członkowie Komitetu Audytu Wewnętrznego powoływani spośród członków Rady Nadzorczej. Zgodnie z Regulaminem KAW, wprowadzonym Uchwałą Nr 71/2020 Rady Nadzorczej BOŚ S.A. (z późn. zmianami).
Komitet składa się z co najmniej trzech członków Rady Nadzorczej BOŚ S.A., w tym Przewodniczącego oraz Wiceprzewodniczącego Komitetu.
Przy ustalaniu składu osobowego i oceny odpowiedniości kandydatów do Komitetu Audytu Wewnętrznego zastosowanie mają postanowienia „Polityki oceny odpowiedniości kandydatów na członków Rady Nadzorczej, Członków Rady Nadzorczej oraz Rady Nadzorczej Banku Ochrony Środowiska S.A.” (zwanej dalej „Polityką oceny odpowiedniości”), wprowadzonej Uchwałą Nr 27/2020 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia BOŚ S.A. z dnia 17 czerwca 2020 roku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 88
W procesie oceny odpowiedniości w zakresie pełnienia funkcji członków Komitetu Audytu Wewnętrznego, uwzględnia się:
skład (przynajmniej 3 członków) i niezależność członków KAW (większość członków KAW, w tym przewodniczący KAW powinni być niezależni),
posiadanie przynajmniej przez jednego członka KAW wiedzy i umiejętności w zakresie:
rachunkowości lub badania sprawozdań finansowych oraz znajomości sektora bankowego,
prowadzenia działalności, o której mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi,
realizację przez członków KAW obowiązków wynikających z ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym.
Ocena odpowiedniości kandydatów na członków Komitetu Audytu wewnętrznego jest dokonywana zgodnie z „Metodyką oceny odpowiedniości członków organów podmiotów nadzorowanych przez Komisję Nadzoru Finansowego”, wydanej w styczniu 2020 r. przez Komisję Nadzoru Finansowego.
W okresie sprawozdawczym, Rada Nadzorcza, dokonała oceny odpowiedniości indywidualnej kandydatów i członków KAW oraz oceny kolegialnej Komitetu, na podstawie rekomendacji Komitetu ds. Wynagrodzeń i Nominacji (KWN). KWN na podstawie złożonego oświadczenia oraz w oparciu o dostarczony formularz samooceny kompetencji, weryfikował posiadaną przez kandydatów i członków KAW wiedzę i kompetencje w zakresie rachunkowości, badania sprawozdań finansowych, branży, w której działa BOŚ S.A., a także spełnienie przez nich kryterium niezależności.
Rada Nadzorcza Banku Ochrony Środowiska S.A. uwzględniając propozycję Komitetu ds. Wynagrodzeń iNominacji Rady Nadzorczej Banku Ochrony Środowiska S.A. dotyczącą kolegialnej oceny odpowiedniości, stwierdziła, że indywidualne kompetencje poszczególnych członków Komitetu Audytu Wewnętrznego wchodzących w skład osobowy Komitetu ustalony Uchwałą Nr 69/2021 Rady Nadzorczej Banku Ochrony Środowiska S.A. z dnia 13 lipca 2021 r., dopełniają się w taki sposób, aby umożliwić sprawowanie odpowiedniego poziomu kolegialnego, tj.:
zachowania odpowiedniego poziomu niezależności,
posiadania wiedzy i umiejętności w zakresie:
rachunkowości lub badania sprawozdań finansowych oraz znajomości sektora bankowego,
prowadzenia działalności, o której mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi,
realizacji obowiązków wynikających z ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym,
Wtórna ocena odpowiedniości indywidualnej kandydatów do KAW została przeprowadzona na podstawie złożonych przez nich oświadczeń zgodnie w wymogami Ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz o nadzorze publicznym, a także w oparciu o tryb określony Polityką oceny odpowiedniości (…).
W okresie sprawozdawczym skład osobowy Komitetu Audytu wewnętrznego przedstawiał się w sposób następujący:
Skład KAW w okresie od 1 stycznia 2021 r. do 13 lipca 2021 r.
Wojciech Wardacki – Przewodniczący Komitetu (do 23 czerwca 2021 r.)
Emil Ślązak – Wiceprzewodniczący Komitetu,
Leszek Banaszak – Członek Komitetu,
Ireneusz Purgacz – Członek Komitetu.
Skład KAW w okresie od 13 lipca 2021 r. do 31 grudnia 2021 r.
Zbigniew Dynak – Przewodniczący Komitetu,
Emil Ślązak – Wiceprzewodniczący Komitetu,
Leszek Banaszak – Członek Komitetu,
Ireneusz Purgacz – Członek Komitetu.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 89
Organizacja pracy KAW
Komitet Audytu Wewnętrznego realizuje ustawowe obowiązki w oparciu o roczny plan pracy, który jest na bieżąco monitorowany i aktualizowany w uzasadnionych przypadkach. Zadania KAW realizowane na posiedzeniach Komitetu i zgodnie z przyjętym porządkiem posiedzenia. W 2021 roku posiedzenia Komitetu Audytu Wewnętrznego zwoływane były systematycznie. Łącznie odbyło się 15 posiedzeń Komitetu, na których, przy zachowaniu właściwego trybu prowadzenia posiedzeń i głosowania, KAW rozpatrywał wnioski jednostek organizacyjnych Banku i podejmował stosowne decyzje kierunkowe.
Komitet ds. Ryzyka
Komitet ds. Ryzyka wspiera Radę Nadzorczą w nadzorze nad obszarem ryzyka. Komitet realizuje zadania przewidziane w Ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U.2019.2357 t.j. z dnia 5 grudnia 2019 r.), w Statucie Banku oraz uchwałach Rady Nadzorczej.
Realizując główne zadania Komitet w szczególności:
opiniuje całościowo bieżącą i przyszłą gotowość Banku do podejmowania ryzyka, w tym:
o przyjmuje okresowe raporty/informacje Zarządu Banku o najważniejszych wydarzeniach mających wpływ na poziom ryzyka w Banku oraz o znaczących zmianach w procesie i systemie zarządzania ryzykiem,
o przyjmuje okresowe sprawozdania/raporty/informacje Zarządu Banku o poziomie ryzyka, zwiększonej ekspozycji na dane ryzyko, o sposobach identyfikacji i monitorowania ryzyka oraz podjętych działaniach w celu zmniejszenia ryzyka;
opiniuje opracowaną przez Zarząd Banku strategię zarządzania ryzykiem w działalności Banku oraz przedkładane przez Zarząd informacje dotyczące realizacji tej strategii;
wspiera Radę Nadzorczą Banku w nadzorowaniu wdrażania strategii zarządzania ryzykiem w działalności Banku przez kadrę kierowniczą wyższego szczebla;
weryfikuje, czy ceny pasywów i aktywów oferowane klientom w pełni uwzględniają model biznesowy Banku i jego strategię w zakresie ryzyka, a w przypadku, gdy ceny te nie odzwierciedlają w odpowiedni sposób rodzajów ryzyka zgodnie z tym modelem i strategią, przedstawia Zarządowi Banku propozycje mające na celu zapewnienie adekwatności cen pasywów i aktywów do tych rodzajów ryzyka.
W 2021 roku Komitet pracował w następującym składzie:
od 1 stycznia 2021 r. do 13 lipca 2021 r.:
Emil Ślązak – Przewodniczący Komitetu,
Leszek Banaszak – Wiceprzewodniczący Komitetu,
Marzena Koczut – Członek Komitetu,
Wojciech Wardacki – Członek Komitetu;
od 13 lipca 2021 r. do 31 grudnia 2021 r.:
Emil Ślązak – Przewodniczący Komitetu,
Leszek Banaszak – Wiceprzewodniczący Komitetu,
Andrzej Matysiak – Członek Komitetu,
W 2021 roku odbyło się 11 posiedzeń Komitetu ds. Ryzyka.
Komitet ds. Wynagrodzeń i Nominacji
Komitet ds. Wynagrodzeń i Nominacji został powołany spośród Członków Rady Nadzorczej w celu wykonywania czynności określonych m.in. w:
art. 22aa. Prawa bankowego w zakresie polityki oceny adekwatności kandydatów i członków odpowiednio: Rady Nadzorczej i Zarządu Banku,
art. 9ca. Prawa bankowego oraz Rozporządzeniu Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 8 czerwca 2021 r. w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej oraz polityki wynagrodzeń w bankach – w zakresie polityki wynagrodzeń,
Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 7 maja 2018 r. w sprawie szczegółowego zakresu zadań komitetu do spraw nominacji w bankach istotnych,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 90
w szczególności obejmujących:
w zakresie polityki oceny odpowiedniości kandydatów na członków Rady Nadzorczej, członków Rady Nadzorczej i Rady Nadzorczej:
o opiniowanie projektu polityki oceny odpowiedniości oraz projektu zmiany tej polityki,
o przekazywanie Walnemu Zgromadzeniu sprawozdania z badania zgromadzonej dokumentacji i sprawdzenia wiarygodności w celu oceny odpowiedniości kandydata na członka Rady Nadzorczej lub członka Rady Nadzorczej Banku,
o przedstawianie odpowiednio Walnemu Zgromadzeniu lub Radzie Nadzorczej propozycji indywidualnej oceny odpowiedniości kandydatów na członków Rady Nadzorczej/ Komitetu Audytu Wewnętrznego lub członków Rady Nadzorczej/ Komitetu Audytu Wewnętrznego, a także proponowanie oceny odpowiedniości kolegialnej Rady Nadzorczej/ Komitetu Audytu Wewnętrznego,
o przekazywanie informacji zwrotnej osobom ocenianym o wyniku przeprowadzonej oceny;
w zakresie polityki oceny odpowiedniości kandydatów na członków Zarządu, członków Zarządu i Zarządu:
opiniowanie projektu polityki oceny odpowiedniości oraz projektu zmiany tej polityki,
o przekazywanie Radzie Nadzorczej sprawozdania z badania zgromadzonej dokumentacji i sprawdzenia wiarygodności w celu oceny odpowiedniości kandydata na członka Zarządu lub członka Zarządu Banku,
o rekomendowanie kandydatów do Zarządu Banku, z uwzględnieniem wiedzy, kompetencji i doświadczenia Zarządu jako całości, oraz z uwzględnieniem różnorodności w składzie Zarządu;
o przedstawianie Radzie Nadzorczej propozycji indywidualnej oceny odpowiedniości kandydatów na członków Zarządu lub członków Zarządu, a także proponowanie oceny odpowiedniości kolegialnej Zarządu,
o określenie zakresu obowiązków dla kandydata do Zarządu, a także wymagań w zakresie wiedzy i kompetencji oraz przewidywanego zaangażowania pod względem poświęcanego czasu, niezbędnych do pełnienia funkcji;
o dokonanie okresowej oceny, co najmniej raz w roku, wiedzy, kompetencji i doświadczenia Zarządu jako całości i poszczególnych członków Zarządu oraz informowanie Zarządu o wynikach tej oceny;
o przekazywanie informacji zwrotnej osobom ocenianym o wyniku przeprowadzonej oceny odpowiedniości indywidualnej;
w zakresie polityki oceny odpowiedniości kandydatów do objęcia najważniejszych funkcji w Banku lub osób pełniących takie funkcje:
o opiniowanie projektu polityki oceny odpowiedniości oraz projektu zmiany tej polityki;
o dokonywanie okresowego przeglądu polityki oceny odpowiedniości i przedstawianie Zarządowi zaleceń w tym zakresie;
w zakresie polityki różnorodności w odniesieniu do członków Zarządu Banku - określenie wartości docelowej reprezentacji płci, niedostatecznie reprezentowanej w Zarządzie Banku oraz opracowanie polityki różnorodności w składzie Zarządu zmierzającej do osiągnięcia określonej wartości docelowej;
w zakresie polityki wynagrodzeń - opiniowanie i bieżące monitorowanie zasad wynagradzania w ramach przyjętej w Banku polityki wynagrodzeń oraz wspieranie organów Banku w zakresie kształtowania i realizacji tej polityki poprzez:
o opiniowanie listy stanowisk kierowniczych w Banku oraz jej corocznej aktualizacji,
o projektowanie wynagrodzenia członków Zarządu Banku, w tym wysokości i składników wynagrodzenia zmiennego, czynników kształtujących wynagrodzenia zmienne i kryteriów oceny wyników pracy oraz rekomendowanie ich Radzie Nadzorczej,
o rekomendowanie Radzie Nadzorczej przyznania, ograniczenia, wstrzymania, odmowy wypłaty lub realizacji wynagrodzenia zmiennego członków Zarządu Banku,
o opiniowanie wysokości wynagrodzenia zmiennego osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku związane z zarządzaniem ryzykiem oraz zachowaniem zgodności działania Banku z przepisami prawa i regulacjami wewnętrznymi,
o opiniowanie i monitorowanie wynagrodzenia zmiennego osób zajmujących stanowiska kierownicze, odpowiedzialnych za zarządzanie ryzykiem na pierwszym i drugim poziomie innych niż wskazane w lit. d,
o opiniowanie polityki wynagrodzeń w Grupie Kapitałowej BOŚ S.A. oraz opiniowanie oceny istotności wpływu spółek zależnych na profil ryzyka Banku;
o dokonywanie - co najmniej raz w roku - okresowej oceny, struktury wielkości, składu i skuteczności działania Zarządu oraz rekomendowanie Radzie Nadzorczej zmian w tym zakresie.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 91
W 2021 roku Komitet ds. Wynagrodzeń i Nominacji pracował w następującym składzie:
Ireneusz Purgacz – Przewodniczący Komitetu,
Piotr Wróbel – Wiceprzewodniczący Komitetu,
Robert Czarnecki – Członek Komitetu,
Janina Goss – Członek Komitetu.
Posiedzenia Komitetu ds. Wynagrodzeń i Nominacji zwoływane w miarę potrzeb, jednak nie rzadziej niż 2 razy w roku. W okresie sprawozdawczym odbyło się 12 posiedzeń Komitetu. Ponadto, Komitet 2 razy podejmował decyzje w trybie poza posiedzeniem (obiegowym).
Komitet ds. Ekologii
Komitet ds. Ekologii jest organem powołanym przez Radę Nadzorczą Banku, ma charakter konsultacyjny i opiniotwórczy. Komitet wspiera Radę w zakresie rozwoju działalności proekologicznej BOŚ. Zadaniem Komitetu ds. Ekologii jest regularne opiniowanie i rekomendacje dla Rady Nadzorczej, przedkładanie kwartalnych informacji o działalności proekologicznej Banku i inicjatywach z tego zakresu oraz rozwijanych przez Bank kierunkach finansowania projektów proekologicznych. Komitet wspiera współpracę Banku z Narodowym i Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz podmiotami administracji publicznej, w tym Ministerstwem Klimatu i Środowiska.
Komitet ds. Ekologii w 2021 roku obradował w następującym składzie:
od 1 stycznia 2021 r. do 13 lipca 2021 r.:
Paweł Sałek – Przewodniczący Komitetu,
Janina Goss – Członek Komitetu;
Marcin Jastrzębski – Członek Komitetu
od 13 lipca 2021 r. do 15 grudnia 2021 r.:
Paweł Sałek – Przewodniczący Komitetu,
Andrzej Matysiak – Członek Komitetu,
Marcin Jastrzębski – Członek Komitetu
od 15 grudnia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r.:
Andrzej Matysiak – Przewodniczący Komitetu,
Paweł Sałek – Wiceprzewodniczący Komitetu
Marcin Jastrzębski – Członek Komitetu.
Posiedzenia Komitetu ds. Ekologii zwoływane są, w miarę potrzeb, przez Przewodniczącego Komitetu. W trakcie 2021 roku odbyło się 6 posiedzeń Komitetu ds. Ekologii. Omawiane były rekomendacje dla Rady Nadzorczej (co kwartał) raportu podsumowującego działalność proekologiczną Banku, w tym m.in. prezentującego sprzedaż kredytów proekologicznych, saldo kredytów proekologicznych, opis projektów proekologicznych. Dodatkowo, prezentowane były (co kwartał) materiały dotyczące działalności w zakresie współpracy z Narodowym i Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Podczas posiedzeń Komitetu omawiano także inne istotne zagadnienia wpływające na działalność Banku, w tym w szczególności (w październiku 2021 r.) Komitet ds. Ekologii opiniował: Raport ESG, Strategię ESG, Politykę Klimatyczną i Politykę Środowiskową. Dokumenty zostały przyjęte przez Radę Nadzorczą z uwzględnieniem rekomendacji Komitetu.
Komitetu Strategii i Rozwoju Banku
Komitet Strategii i Rozwoju wspiera Radę Nadzorczą w zakresie kierunków dalszego rozwoju Banku. Zadania Komitetu:
monitoruje harmonogram przygotowań strategii działania Banku;
monitoruje proces realizacji strategii działania Banku;
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 92
przedstawia Radzie Nadzorczej stanowisko odnośnie do pożądanych zmian kierunków dalszego rozwoju strategicznego Banku i Grupy Kapitałowej;
przedstawia opinie do przedkładanych Radzie Nadzorczej informacji dotyczących:
opracowywanej strategii działania Banku i Grupy Kapitałowej,
realizacji przyjętych celów strategicznych, w ramach corocznego procesu raportowego,
przesłanek do aktualizacji strategii działania Banku,
na wniosek Rady Nadzorczej realizuje inne zadania wspierające nadzorowanie realizacji przyjętej strategii działania Banku.
W 2021 roku Komitet pracował w następującym składzie:
Marcin Jastrzębski – Przewodniczący Komitetu,
Robert Czarnecki – Wiceprzewodniczący Komitetu,
Piotr Wróbel – Członek Komitetu,
Zbigniew Dynak – Członek Komitetu (od 23 czerwca 2021 roku)
W 2021 roku odbyło się 12 posiedzeń Komitetu Strategii i Rozwoju Banku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 93
3.3. Zarząd Banku
Skład Zarządu Banku
Na dzień 31 grudnia 2020 roku skład Zarządu Banku przedstawiał się następująco:
Wojciech Hann – Wiceprezes Zarządu kierujący pracami Zarządu
Arkadiusz Garbarczyk – Wiceprezes – pierwszy zastępca Prezesa Zarządu
Jerzy Zań – Wiceprezes Zarządu
Marzena Koczut - Członek Rady Nadzorczej delegowany do czasowego pełnienia obowiązków Członka Zarządu Banku.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku skład Zarządu Banku przedstawiał się następująco:
Wojciech Hann – Prezes Zarządu
Arkadiusz Garbarczyk – Wiceprezes – pierwszy zastępca Prezesa Zarządu
Robert Kasprzak – Wiceprezesa Zarządu
Marzena Koczut - Wiceprezes Zarządu
Jerzy Zań – Wiceprezes Zarządu
W ciągu roku skład Zarządu Banku ulegał następującym zmianom:
z dniem 10 lutego 2021 roku Rada Nadzorcza Banku powołała Panią Marzenę Koczut na stanowisko Wiceprezesa Zarządu Banku;
z dniem 15 lutego 2021 roku Rada Nadzorcza Banku powołała Pana Roberta Kasprzaka na stanowisko Wiceprezesa Zarządu Banku;
z dniem 3 marca 2021 roku Rada Nadzorcza Banku, uwzględniając zgodę Komisji Nadzoru Finansowego, powołała Pana Wojciecha Hanna na stanowisko Prezesa Zarządu Banku.
Zasady działania, kompetencje i zadania Zarządu zostały określone w §§ 21 – 23 Statutu oraz w Regulaminie Zarządu (dokumenty są dostępne do wglądu na stronie internetowej Banku www.bosbank.pl w sekcji „Relacje inwestorskie”).
Stosownie do postanowień Statutu BOŚ S.A., członkowie Zarządu powoływani przez Radę Nadzorczą na wspólną trzyletnią kadencję. Liczby kadencji nie ogranicza się. Rada Nadzorcza powołuje i odwołuje prezesa oraz Wiceprezesów i członków Zarządu. Prezes Zarządu ma prawo wnioskować o powołanie i odwołanie członków Zarządu. Uchwały Rady Nadzorczej w sprawie powołania i odwołania członków Zarządu zapadają większością 2/3 głosów.
Powołanie dwóch członków Zarządu, w tym Prezesa Zarządu, następuje za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego. Z wnioskiem o wyrażenie zgody występuje Rada Nadzorcza. Drugi obok Prezesa członek Zarządu posiadający zgodę Komisji Nadzoru Finansowego pełni w Banku funkcję Wiceprezesa Pierwszego Zastępcy Prezesa Zarządu i nadzoruje zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku.
Mandaty członków Zarządu wygasają z dniem odbycia Walnego Zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdanie z działalności i sprawozdanie finansowe za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka Zarządu. Mandat członka Zarządu wygasa również wskutek śmierci, rezygnacji albo odwołania go ze składu Zarządu.
Do kompetencji Zarządu należą wszelkie sprawy niezastrzeżone innym organom Banku. Kolegialne kompetencje Zarządu określa Statut Banku, ustawa Prawo bankowe, ustawa Kodeks spółek handlowych oraz inne przepisy wewnętrzne i zewnętrzne regulujące działalność Banku, w tym w szczególności uchwały i rekomendacje Komisji Nadzoru Finansowego.
Zarząd Banku w szczególności:
reprezentuje Bank wobec sądów, organów administracji państwowej i osób trzecich,
uchwala strategie działania Banku oraz roczne plany finansowe,
podejmuje uchwały w sprawie struktury organizacyjnej Banku oraz tworzenia i likwidacji jednostek organizacyjnych Banku,
podejmuje uchwały o nabyciu i zbyciu nieruchomości lub udziału w nieruchomości,
podejmuje uchwały w sprawie zwołania Walnego Zgromadzenia Banku oraz opracowuje projekty przepisów wewnętrznych, których wydawanie należy do kompetencji Walnego Zgromadzenia i Rady Nadzorczej,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 94
podejmuje decyzje w sprawach dotyczących zaciągnięcia zobowiązań lub rozporządzenia aktywami, których łączna wartość w stosunku do jednego podmiotu przekracza 5% funduszy własnych Banku, przy czym do kompetencji Rady Nadzorczej należy zatwierdzanie wniosków Zarządu Banku w sprawach nabywania akcji i udziałów w spółkach o wartości nominalnej przekraczającej łącznie z już posiadanymi przez Bank akcjami i udziałami tych spółek równowartość 5% kapitału zakładowego Banku, z wyłączeniem akcji spółek dopuszczonych do publicznego obrotu,
uchwala zasady polityki informacyjnej Banku,
uchwala strategię zarządzania Bankiem i strategię zarządzania ryzykiem,
określa akceptowalny ogólny poziom ryzyka,
gospodaruje funduszami specjalnymi,
uchwala tryb powołania i odwołania osoby kierującej komórką audytu wewnętrznego oraz osoby kierującej komórką do spraw zgodności, a także określa wysokość wynagrodzenia tych osób,
uchwala politykę wynagrodzeń,
uchwala politykę identyfikowania kluczowych funkcji w Banku oraz powoływania i odwoływania osób pełniących te funkcje, w tym oceny odpowiedniości kandydatów i osób zajmujących stanowiska na kluczowych funkcjach w Banku,
uchwala politykę zgodności Banku,
uchwala polityki w zakresie szacowania kapitału wewnętrznego i zarządzania kapitałowego,
uchwala regulamin komórki audytu wewnętrznego (Kartę audytu wewnętrznego) oraz opiniuje plan audytu wewnętrznego,
uchwala regulamin komórki do spraw zgodności oraz roczne plany jej działań,
ustala wewnętrzny podział kompetencji w Zarządzie Banku,
uchwala regulamin Zarządu, określający w szczególności sprawy, które wymagają kolegialnego podejmowania uchwał oraz sprawy proceduralne i formalne związane z odbywaniem posiedzeń, a także szczegółowy tryb podejmowania uchwał.
Do kolegialnych kompetencji Zarządu należy w szczególności także:
podejmowanie uchwał w sprawach mających wpływ na:
o kształtowanie wyników finansowych Banku, w tym w szczególności dotyczących ustalania planów finansowych i strategii działania Banku, określania poziomu oprocentowania środków pieniężnych oraz kredytów i pożyczek w Banku,
o kształtowanie relacji Banku z otoczeniem zewnętrznym, w tym w szczególności w sprawach dotyczących: ustalania zasad powoływania i odwoływania pełnomocników i prokurentów, określania warunków i zasad postępowania Banku wobec klientów oraz na rynku międzybankowym i finansowym, w tym: wzorów regulaminów dla klientów,
o kształtowanie i zakres kompetencji w Banku, w tym w szczególności w sprawach dotyczących ustalania zasad oceny ryzyka kredytowego oraz zasad podejmowania decyzji kredytowych w BOŚ S.A.
podejmowanie decyzji kredytowych, zgodnie z przepisami wewnętrznymi w tym zakresie,
rozpatrywanie okresowych informacji dotyczących przebiegu realizacji zadań Banku, jego sytuacji ekonomiczno-finansowej i organizacyjno-kadrowej,
podejmowanie decyzji i uchwał w innych sprawach, przewidzianych Statutem Banku lub Regulaminem Zarządu lub wnoszonych przez członków Zarządu.
Prezes Zarządu wykonuje zadania określone w Statucie Banku oraz innych przepisach wewnętrznych, w tym: w Regulaminie Zarządu, Regulaminie organizacyjnym Banku oraz uchwale dotyczącej wewnętrznego podziału kompetencji w Zarządzie BOŚ S.A.
Prezes Zarządu w szczególności:
koordynuje całokształt działalności Banku,
wydaje zarządzenia Prezesa Zarządu,
kieruje pracami Zarządu Banku, zwołuje posiedzenia Zarządu, akceptuje porządek obrad oraz przewodniczy posiedzeniom, a także zapewnia, aby decyzje Zarządu były podejmowane w sposób prawidłowy, zgodny z przepisami i obowiązującymi regulacjami,
podejmuje decyzje kadrowe w zakresie wskazanym w Statucie Banku oraz innych przepisach wewnętrznych,
wydaje regulamin organizacyjny Banku oraz jego jednostek organizacyjnych,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 95
zarządza procesem kontroli wewnętrznej w Banku,
W przypadku wygaśnięcia mandatu Prezesa Zarządu wskutek śmierci, rezygnacji albo odwołania go ze składu Zarządu - do czasu powołania Prezesa, jego funkcje pełni oraz kieruje całokształtem działalności Banku Wiceprezes - Pierwszy Zastępca Prezesa Zarządu, powoływany za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego.
Członkowie Zarządu sprawują nadzór nad podporządkowanymi im obszarami działalności. W ramach nadzoru, członkowie Zarządu w szczególności:
inspirują merytoryczne działania nadzorowanych komórek organizacyjnych Centrali, zgodnie z wyznaczonymi im zadaniami oraz kierunkami rozwoju Banku określonymi w strategiach działania oraz planach finansowych Banku,
kontrolują w nadzorowanych komórkach Centrali przebieg prac, prawidłowość podejmowanych działań, ich zaawansowanie i ostateczną realizację, a także ich zgodność z prawem i przepisami wewnętrznymi,
aprobują i kierują do rozpatrzenia przez Zarząd albo do decyzji Prezesa Zarządu materiały przygotowane w nadzorowanych komórkach organizacyjnych Centrali,
weryfikują adekwatność obowiązujących przepisów wewnętrznych i struktur organizacyjnych do aktualnych zadań nadzorowanych komórek organizacyjnych Centrali,
nadzorują realizację zadań kontroli wewnętrznej w nadzorowanych przez nich obszarach działalności Banku, w celu zapewnienia efektywnego i bezpiecznego rozwoju Banku,
monitorują ryzyka w obszarach działania podlegających ich nadzorowi,
wydają pisma okólne, stanowiące przepisy wykonawcze do uchwał i zarządzeń Prezesa,
wydają polecenia co do sposobu załatwienia sprawy przez nadzorowane komórki organizacyjne Centrali,
stosownie do postanowień zarządzenia Prezesa Zarządu dotyczącego zasad zatrudniania pracowników Banku, w ramach ustalonych przez Zarząd Banku budżetów przeznaczonych na wynagrodzenia oraz zgodnie z ustaloną etatyzacją, podejmują decyzje o zatrudnieniu i wysokości wynagrodzenia, o zmianie warunków zatrudnienia oraz o rozwiązaniu umów o pracę z pracownikami w komórkach organizacyjnych Centrali, które nadzorują zgodnie z Regulaminem organizacyjnym Banku,
zapewniają wypełnianie przez Bank obowiązków spoczywających na nim w związku z wykonywaniem czynności, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, a także dokonują oceny i okresowego przeglądu strategii, uzgodnień i procedur wprowadzonych w celu wypełniania tych obowiązków oraz wskazują członka Zarządu odpowiedzialnego za ten obszar,
odpowiadają za bieżące funkcjonowanie procedur zgłaszania naruszeń przepisów prawa oraz obowiązujących w Banku przepisów wewnętrznych i standardów rynkowych, a także wskazują członka Zarządu, który jest odpowiedzialny za ten obszar i do którego są zgłaszane takie naruszenia.
Poszczególni członkowie Zarządu, wykonując ww. czynności nadzorcze, mogą przedkładać Zarządowi do rozpatrzenia propozycje i wnioski należące do kolegialnych kompetencji Zarządu, dotyczące zarówno całokształtu działalności Banku, jak i poszczególnych obszarów jego działalności.
Zgodnie ze Statutem Banku do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych Banku oraz do podpisywania w imieniu Banku upoważnieni: Prezes Zarządu samodzielnie lub dwie osoby działające łącznie spośród pozostałych Członków Zarządu, prokurentów lub pełnomocników, działających w granicach udzielonych im pełnomocnictw.
Pełnomocników Banku powołuje i odwołuje Prezes Zarządu samodzielnie albo dwie inne osoby działające łącznie spośród pozostałych członków Zarządu, prokurentów lub pełnomocników, działających w granicach udzielonych im pełnomocnictw.
Podejmowanie uchwał w sprawie podwyższania lub obniżania kapitału zakładowego oraz w przedmiocie emitowania obligacji zamiennych lub z prawem pierwszeństwa należy do kompetencji Walnego Zgromadzenia.
Zarząd Banku przestrzega zasad ładu korporacyjnego określonych w:
„Dobrych Praktykach spółek notowanych na GPW”, wydanych przez Radę Nadzorczą Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.,
„Zasadach ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych”, wydanych przez Komisję Nadzoru Finansowego.
O wszelkich odstępstwach od ww. zasad Zarząd informuje zgodnie z określonym w tych dokumentach trybem.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 96
Uchwały Zarządu są podejmowane na posiedzeniach zwoływanych w trybie określonym w Regulaminie Zarządu.
Uchwały zapadają zwykłą większością głosów. W razie równej liczby głosów, decyduje głos Prezesa Zarządu. Uchwały podejmowane w trybie jawnym, chyba że zostanie zgłoszony wniosek o utajnienie głosowania lub odrębne przepisy wymagają tajności głosowania,
Uchwały mogą być podjęte, jeśli wszyscy członkowie Zarządu zostali zawiadomieni o posiedzeniu Zarządu, a w posiedzeniu Zarządu uczestniczy co najmniej połowa jego członków, w tym Prezes Zarządu lub w czasie jego nieobecności Wiceprezes Pierwszy Zastępca Prezesa Zarządu lub wskazany przez Prezesa Zarządu inny członek Zarządu,
Członek Zarządu nie zgadzający się z podjętą uchwałą może zgłosić do protokołu umotywowane zdanie odrębne. Nie zwalnia go to jednak z obowiązku stosowania się do uchwały podjętej przez Zarząd,
Członek Zarządu nie może brać udziału w głosowaniu w sprawach osobiście go dotyczących, w tym takich, w których występuje sprzeczność interesów Banku z osobistymi interesami członka Zarządu, jego małżonka, krewnych lub powinowatych,
posiedzenia Zarządu są protokołowane.
W związku z zagrożeniem rozprzestrzeniania się epidemii COVID-19 oraz z uwagi na dążenie do minimalizowania zagrożeń dla zdrowia pracowników, w Banku wprowadzono szczególne rozwiązania organizacyjne związane z obsługą posiedzeń Zarządu, polegające m.in. na umożliwieniu podejmowania uchwał przez Zarząd Banku poza posiedzeniami, za pośrednictwem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość (w szczególności przy użyciu poczty elektronicznej) lub w trybie pisemnym. Podejmowanie przez Zarząd uchwał w tym trybie następuje za zgodą Prezesa Zarządu. Stosowne uregulowania zostały zawarte w Regulaminie Zarządu.
Posiedzenia Zarządu zwoływane przez Prezesa Zarządu w miarę potrzeby, nie rzadziej niż 2 razy w miesiącu. Prezes Zarządu, na uzasadniony wniosek Członka Zarządu lub z własnej inicjatywy, może zwołać posiedzenie Zarządu w trybie pilnym, wyznaczając termin, miejsce i porządek obrad posiedzenia.
W posiedzeniach Zarządu uczestniczą jego członkowie, osoba kierująca komórką audytu wewnętrznego, osoba kierująca komórką do spraw zgodności, a także inne zaproszone osoby lub wskazane w odrębnym zarządzeniu Prezesa Zarządu. Osoby biorące udział w posiedzeniu mogą w nim uczestniczyć również przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość, m. in. za pośrednictwem komunikatorów/aplikacji umożliwiających przeprowadzenie tele- lub wideokonferencji. Na posiedzeniach Zarządu Prezes Zarządu przedstawia do akceptacji projekt porządku obrad, kieruje obradami, udziela głosu, rozstrzyga sprawy proceduralne, podsumowuje wyniki dyskusji, formułuje uchwały, zalecenia i wnioski. W sprawach uzasadnionych względami biznesowymi lub formalno-prawnymi, Członek Zarządu może po uzyskaniu zgody Prezesa Zarządu wnieść pod obrady Zarządu temat nie ujęty w porządku posiedzenia.
W przypadku wygaśnięcia mandatu Prezesa Zarządu wskutek śmierci, rezygnacji albo odwołania go ze składu Zarządu, do czasu powołania Prezesa, jego funkcje pełni oraz kieruje całokształtem działalności Banku Wiceprezes - pierwszy zastępca Prezesa Zarządu, powoływany za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego.
W czasie nieobecności Prezesa Zarządu, jego funkcje pełni oraz kieruje całokształtem działalności Banku (z wyłączeniem kompetencji dotyczących nawiązywania oraz rozwiązywania właściwego stosunku zatrudnienia z dyrektorami zarządzającymi, dyrektorami komórek organizacyjnych Centrali oraz dyrektorami centrów biznesowych) Wiceprezes Pierwszy Zastępca Prezesa Zarządu lub wskazany przez Prezesa Zarządu inny członek Zarządu. Wiceprezesi lub członkowie Zarządu sprawują nadzór nad podporządkowanymi im obszarami działalności Banku, zgodnie z wewnętrznym podziałem kompetencji ustalonym przez Zarząd i zatwierdzonym przez Radę Nadzorczą.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 97
4. Systemy kontroli w procesie sporządzania sprawozdań finansowych
System kontroli wewnętrznej
W BOŚ S.A. działa - przyjęty uchwałami Rady Nadzorczej Banku - system zarządzania Bankiem, w ramach którego funkcjonuje adekwatny i skuteczny system kontroli wewnętrznej. System kontroli wewnętrznej wspiera Radę Nadzorczą, Komitet Audytu Wewnętrznego, Zarząd i pracowników Banku w prawidłowym, efektywnym i skutecznym wykonywaniu obowiązków.
System kontroli wewnętrznej w BOŚ S.A. obejmuje ściśle ze sobą powiązane wielostronne procesy kierowania i zarządzania wszystkimi obszarami działalności Banku i jest w sposób trwały i spójny wkomponowany w system zarządzania Bankiem jako całości.
System kontroli wewnętrznej Banku jest dostosowany do struktury organizacyjnej BOŚ S.A. i obejmuje jednostki organizacyjne Banku oraz podmioty zależne. Funkcjonujący w Banku system zarządzania ryzykiem i system kontroli wewnętrznej jest zorganizowany na trzech niezależnych poziomach:
na pierwszy poziom składa się zarządzanie ryzykiem w działalności operacyjnej Banku,
na drugi poziom, składa się co najmniej:
o zarządzanie ryzykiem przez pracowników na specjalnie powoływanych do tego stanowiskach lub w komórkach organizacyjnych, niezależnie od zarządzania ryzykiem w działalności operacyjnej,
o działalność komórki do spraw zgodności.
na trzeci poziom składa się działalność komórki audytu wewnętrznego.
W ramach ww. trzypoziomowej struktury systemu kontroli wewnętrznej w Banku działają:
funkcja kontroli, która jest realizowana na wszystkich trzech poziomach, w szczególności na pierwszym poziomie, tj. w ramach działalności operacyjnej Banku. Funkcja kontroli ma za zadanie zapewnienie przestrzegania mechanizmów kontrolnych i obejmuje stanowiska, grupy ludzi lub jednostki organizacyjne odpowiedzialne za realizację zadań przypisanych tej funkcji,
komórka do spraw zgodności funkcjonująca na drugim poziomie, obok zarządzania ryzykiem przez pracowników na specjalnie powoływanych do tego stanowiskach lub w komórkach organizacyjnych. Komórka do spraw zgodności ma za zadanie identyfikację, ocenę, kontrolę i monitorowanie ryzyka braku zgodności działalności Banku z przepisami prawa, regulacjami wewnętrznymi i standardami rynkowymi oraz przedstawianie raportów w tym zakresie,
komórka audytu wewnętrznego realizująca zadania na trzecim poziomie. Komórka audytu wewnętrznego ma za zadanie badanie i ocenę, w sposób niezależny i obiektywny, adekwatności i skuteczności systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej, z wyłączeniem komórki audytu wewnętrznego.
Skuteczność systemu kontroli wewnętrznej zależy od efektywnego funkcjonowania każdego z ww. poziomów.
Funkcjonujące w Banku mechanizmy kontroli służą ograniczaniu prawdopodobieństwa materializacji ryzyka, wykrywaniu i korygowaniu niepożądanych zdarzeń, które już wystąpiły oraz likwidowaniu skutków zaistniałych zdarzeń.
W Banku funkcjonują mechanizmy gwarantujące niezależność komórki audytu wewnętrznego i komórki do spraw zgodności, które zostały opisane w Uchwale Zarządu i Rady Nadzorczej dotyczącej „Systemu kontroli wewnętrznej w BOŚ S.A.”.
W strukturze organizacyjnej Banku funkcjonuje komórka organizacyjna, która realizuje funkcję związaną z zarządzaniem ryzykiem braku zgodności poprzez działania, a w szczególności: projektowanie polityki i zasad zarządzania ryzykiem braku zgodności, organizację systemu zarządzania ryzykiem braku zgodności, dokonywanie identyfikacji, oceny, kontroli i monitoringu oraz raportowania ryzyka braku zgodności, a także współpracę z podmiotami Grupy kapitałowej w zakresie zarządzania ryzykiem braku zgodności i jest organizacyjne bezpośrednio podporządkowana Prezesowi Zarządu Banku.
W Banku funkcjonuje komórka audytu wewnętrznego, która dokonuje oceny realizacji procesów i przyczynia się do ich usprawnienia, w tym w szczególności procesów biznesowych, procesów zarządzania ryzykiem i procesów zarządczych oraz stosowanych w ich przebiegu mechanizmów kontrolnych. Komórka audytu wewnętrznego
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 98
przeprowadza m.in. okresową weryfikację funkcjonujących w Banku mechanizmów i związanych z nimi procedur kontroli wewnętrznej. Zadaniem komórki audytu wewnętrznego jest niezależne i obiektywne badanie i ocena adekwatności i skuteczności systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej Banku (z wyłączeniem komórki audytu wewnętrznego) oraz podmiotów zależnych. Wyniki weryfikacji i przeprowadzonych badań przez komórkę audytu wewnętrznego prezentowane Zarządowi Banku, Komitetowi Audytu Wewnętrznego i Radzie Nadzorczej w ramach corocznej informacji o skuteczności systemu kontroli wewnętrznej.
Audyt wewnętrzny, bezpośrednio podlegający Prezesowi Zarządu Banku, jest integralnym i niezależnym elementem systemu kontroli wewnętrznej w Banku. Nadzór merytoryczny nad komórką audytu wewnętrznego sprawuje Komitet Audytu Wewnętrznego. Zadaniem komórki audytu wewnętrznego jest niezależne i obiektywne badanie i ocena prawidłowości, adekwatności i skuteczności systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej związanym z działalnością Banku oraz podmiotów zależnych.
Komórka audytu wewnętrznego, realizując swoje zadania działa zgodnie z przepisami prawa oraz regulacjami wewnętrznymi Banku, a także w oparciu o dobre praktyki zawarte w Międzynarodowych Standardach Praktyki Zawodowej Audytu Wewnętrznego, zalecane przez Instytut Audytorów Wewnętrznych i Kodeks Etyki Instytutu Audytorów Wewnętrznych ustalony przez IIA.
Mechanizmy kontrolne sporządzania sprawozdań finansowych
W celu zapewnia rzetelności i poprawności funkcjonowania procesu sporządzania sprawozdań finansowych w Banku funkcjonuje szereg mechanizmów kontrolnych. Stanowią one element funkcjonalności systemów sprawozdawczych oraz regulacji wewnętrznych. Mechanizmy te polegają m.in. na ciągłej weryfikacji i rekoncyliacji danych sprawozdawczych z księgami rachunkowymi, analitycznymi i innymi dokumentami, które podstawą sporządzania sprawozdań finansowych oraz z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa w zakresie zasad rachunkowości i sporządzania sprawozdań finansowych.
Proces sporządzania sprawozdań finansowych jest poddawany weryfikacji, w szczególności w zakresie poprawności uzgodnień rachunkowych, analizy merytorycznej i rzetelności informacji. Roczne sprawozdania finansowe podlegają przeglądowi przez Komitet Audytu Wewnętrznego i przyjęciu przez Radę Nadzorczą oraz akceptowane do publikacji przez Zarząd BOŚ S.A.
Ponadto Rada Nadzorcza dokonuje corocznej oceny rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej BOŚ S.A, rocznego sprawozdania finansowego Banku oraz sprawozdania Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. sporządzonego łącznie ze sprawozdaniem Zarządu z działalności BOŚ S.A., w zakresie ich zgodności z księgami, dokumentami oraz ze stanem faktycznym, zgodnie z art. 382 par. 3 Kodeksu spółek handlowych.
Do zadań Komitetu Audytu Wewnętrznego jest wsparcie Rady poprzez sprawowanie bezpośredniego nadzoru nad systemem zarządzania Bankiem, tj. w szczególności systemem kontroli wewnętrznej oraz przebiegiem procesu sprawozdawczości finansowej i wykonywania czynności rewizji finansowej.
Do głównych zadań KAW należą w szczególności monitorowanie:
procesu sprawozdawczości finansowej,
skuteczności systemów kontroli wewnętrznej i systemów zarządzania ryzykiem oraz audytu wewnętrznego, w tym w zakresie sprawozdawczości finansowej,
wykonywania czynności rewizji finansowej, w szczególności przeprowadzania przez firmę audytorską badania, z uwzględnieniem wszelkich wniosków i ustaleń Komisji Nadzoru Audytowego wynikających z kontroli przeprowadzonej w firmie audytorskiej.
Szczegółowy opis działania Komitetu Audytu Wewnętrznego został zamieszczony powyżej w pkt. 3.2.
5. Konflikt interesów w BOŚ S.A.
W Banku obowiązują przepisy dotyczące zarządzania konfliktami interesów, w tym zasady przeciwdziałania konfliktom interesów. Regulaminy Zarządu i Rady Nadzorczej określają zasady wyłączania członków tych organów, z udziału w rozpatrywaniu spraw i podejmowaniu decyzji, z którymi związany jest konflikt interesów. W przypadku powstania lub możliwości wystąpienia potencjalnego konfliktu interesów osoby, których taka sytuacja dotyczy mają obowiązek ujawnić tę sytuację.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 99
Ponadto w Banku obowiązują przepisy wewnętrzne dotyczące zasad przyjmowania korzyści lub prezentów, które mogłyby mieć wpływ na bezstronność i obiektywizm przy podejmowaniu decyzji wobec klientów lub podmiotów współpracujących z Bankiem.
6. Polityka wynagrodzeń w BOŚ S.A.
6.1. Polityka wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze w BOŚ S.A.
W celu wypełnienia wymogów określonych w Rozporządzeniu Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 8 czerwca 2021 roku w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej oraz polityki wynagrodzeń w bankach a także w zgodzie z postanowieniami Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE z dnia 26 czerwca 2013 roku w sprawie warunków dopuszczenia instytucji kredytowych do działalności oraz nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i firmami inwestycyjnymi, Bank wdrożył Politykę wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze, zatwierdzoną przez Radę Nadzorczą Banku Ochrony Środowiska S.A.
Komitet ds. Wynagrodzeń i Nominacji powołany przez Radę Nadzorczą Banku opiniuje Politykę wynagrodzeń, opiniuje i projektuje zasady wynagradzania członków Zarządu, opiniuje wysokość wynagrodzenia zmiennego osób zajmujących stanowiska kierownicze, opiniuje i monitoruje wysokość wynagrodzenia zmiennego osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku odpowiedzialne za zarządzanie ryzykiem na drugim poziomie, kierowanie komórką do spraw zgodności oraz kierowanie komórką audytu wewnętrznego.
W okresie sprawozdawczym, Polityka wynagrodzeń została dwukrotnie znowelizowana, tj.:
w związku z koniecznością implementacji przepisów prawnych Unii Europejskiej dotyczących wymogów kapitałowych dla instytucji finansowych, tzw. pakietu CRD V/CRR II, które to zostały wprowadzone do krajowego porządku prawnego w zmienionej ustawie Prawo bankowe oraz w znowelizowanym Rozporządzeniu Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 8 czerwca 2021 roku w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej oraz polityki wynagrodzeń w bankach.
znowelizowana Polityka wynagrodzeń zakłada m.in.: wypłatę co najmniej 50% ustalonego wynagrodzenia zmiennego w akcjach Banku Ochrony Środowiska S.A., których wartość ustala się jako średnią cenę ważoną akcji Banku w obrotach sesyjnych na GPW w okresie od 1 grudnia roku poprzedzającego rok przyznania premii do 31 stycznia roku, w którym następuje przyznanie premii. Przez akcje rozumie się:
o akcje Banku Ochrony Środowiska S.A. notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie,
o akcje wirtualne tzw. akcje fantomowe, o wartości odpowiadającej cenie akcji notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.
odroczenie wypłaty 40% wynagrodzenia zmiennego w pięciu równych rocznych ratach, przy czym co najmniej 50% każdej transzy jest wypłacane w akcjach Banku, a pozostała część w gotówce. Część odroczona może zostać wstrzymana, ograniczona lub Bank może odmówić jej wypłaty bądź realizacji m.in. w sytuacji, gdy wyniki Banku znacząco odbiegają od zatwierdzonego planu finansowego na dany rok lub gdy spełnione zostały warunki, o których mowa w art. 142 ust. 1 ustawy – Prawo bankowe,
ocenę wyników obejmującą okres 3 lat, tak aby wysokość wynagrodzenia zależnego od wyników uwzględniała cykl koniunkturalny Banku i ryzyko związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Przez wyniki rozumie się założone w strategii lub planie finansowym Banku na dany rok cele efektywnościowe, finansowe, sprzedażowe i zadania indywidualne,
neutralność pod względem płci.
Powyższe zasady obejmują wynagrodzenie zmienne za rok 2021 i lata kolejne.
w związku z koniecznością wdrożenia rekomendacji nr 15 Rekomendacji Z KNF dot. zasad ładu wewnętrznego w bankach, która to zobligowała banki do opracowania oraz wprowadzenia w życie, sporządzone w formie pisemnej i zatwierdzone przez radę nadzorczą przejrzyste i zrozumiałe zasady wynagradzania w banku, gdzie m.in. ustalono maksymalny stosunek średniego całkowitego wynagrodzenia
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 100
brutto członków Zarządu Banku w okresie rocznym do średniego całkowitego wynagrodzenia brutto pozostałych pracowników w okresie rocznym wynosić będzie 16:1.
Mając na uwadze powyższe, wypełniając obowiązek informacyjny wynikający z postanowień rekomendacji nr 30.1. Rekomendacji Z KNF oraz Polityki wynagrodzeń, Bank Ochrony Środowiska S.A. informuje, że stosunek średniego całkowitego wynagrodzenia brutto członków zarządu w okresie 2021 r. do średniego całkowitego wynagrodzenia brutto pozostałych pracowników banku w okresie 2021 r., wynosi 6,21 i tym samym nie przekracza ustalonej wartości.
Maksymalny poziom wynagrodzenia zmiennego każdej z osób zajmujących stanowisko kierownicze nie przekracza 100% wynagrodzenia stałego. Walne Zgromadzenie Banku Ochrony Środowiska S.A. może wyrazić zgodę na zwiększenie maksymalnego poziomu wynagrodzenia zmiennego w stosunku do wynagrodzenia stałego do 200%, zgodnie z procedurą przewidzianą w § 25 ust. 3 pkt 4) lit. b) i c) Rozporządzenia MFFiPR. Zwiększenie maksymalnego poziomu wynagrodzenia zmiennego, o którym mowa w zdaniu poprzedzającym, nie dotyczy Członków Zarządu Banku.
W okresie sprawozdawczym:
po zakończeniu okresu retencyjnego, dokonano przeliczenia na gotówkę i wypłaty akcji fantomowych, przyznanych w ramach nieodroczonej części wynagrodzenia zmiennego za rok 2019 oraz w ramach pierwszej transzy odroczonej wynagrodzenia zmiennego za 2018 roku, w łącznej wysokości 306,8 tys. brutto (38 045 sztuk akcji fantomowych po kursie stanowiącym średnią arytmetyczną z kursów zamknięcia ustalonych na pięciu pierwszych sesjach po upływie okresu retencyjnego, tj. 8,064 zł);
rozliczono drugą (z trzech) transzę odroczonego wynagrodzenia zmiennego za wyniki roku 2018; przewidywany całkowity koszt wyniesie 79,4 tys. brutto, w tym przyznano płatności w akcjach fantomowych stanowiące świadczenie krótkoterminowe, które zostanie wypłacone po upływie okresu retencyjnego, tj. po okresie 6 miesięcy liczonego od dnia przyznania zmiennego składnika wynagrodzenia po kursie stanowiącym średnią arytmetyczną z kursów zamknięcia ustalonych na pięciu pierwszych sesjach po upływie okresu retencyjnego - 5 450 sztuk akcji oraz wypłacono w gotówce 39,7 tys. brutto stanowiące świadczenie krótkoterminowe;
rozliczono pierwszą (z trzech) transzę odroczonego wynagrodzenia zmiennego za wyniki roku 2019; przewidywany całkowity koszt wyniesie 87,2 tys. brutto, w tym przyznano płatności w akcjach fantomowych stanowiące świadczenie krótkoterminowe, które zostanie wypłacone po upływie okresu retencyjnego, tj. po okresie 6 miesięcy liczonego od dnia przyznania zmiennego składnika wynagrodzenia po kursie stanowiącym średnią arytmetyczną z kursów zamknięcia ustalonych na pięciu pierwszych sesjach po upływie okresu retencyjnego - 6 364 sztuk akcji oraz wypłacono w gotówce 43,6 tys. brutto stanowiące świadczenie krótkoterminowe;
ustalono, że w związku z nieziszczeniem się warunku naliczenia wynagrodzenia zmiennego (premii), osobom zajmującym stanowiska kierownicze zidentyfikowane jako mające istotny wpływ na profil ryzyka Banku (w tym Członkom Zarządu BOŚ S.A.) nie przyznano wynagrodzenia zmiennego za wyniki 2020 roku;
dwóm osobom zajmującym stanowiska kierownicze zidentyfikowane jako mające istotny wpływ na profil ryzyka Banku, została wypłacona nagroda pieniężna ustalona w roku 2020 w wysokości 10 tys. zł każda. Zgodnie z postanowieniami Rozdziału IV par. 14 ust. 4 Polityki wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku Ochrony Środowiska S.A. wynagrodzenie zmienne nie podlegało mechanizmowi odraczania i wypłaty części wynagrodzenia w akcjach.
Wynagrodzenie zmienne za wyniki roku 2021 nie zostało jeszcze rozliczone i przyznane.
6.2. Program opcji menedżerskich oraz akcji pracowniczych
W 2020 i 2021 roku w Banku nie było programu akcji pracowniczych.
6.3. Informacja na temat wynagrodzeń i zobowiązań wobec kluczowego personelu kierowniczego BOŚ S.A.
Informacje na temat wynagrodzeń kluczowego personelu kierowniczego BOŚ S.A. oraz o wszelkich zobowiązaniach Banku wobec obecnych i byłych osób zarządzających oraz nadzorujących zamieszczono w nocie
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 101
51 Rocznego Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 roku.
Bank nie ma zobowiązań wynikających z emerytur i świadczeń o podobnym charakterze dla byłych osób zarządzających i nadzorujących.
6.4. Umowy dotyczące rekompensat dla osób zarządzających
Umowy zawarte z osobami zarządzającymi, zawierały zasady rekompensat, w tym zakresie obowiązywały następujące zapisy:
w przypadku rozwiązania albo wypowiedzenia umowy przez Bank z innych przyczyn niż naruszenie podstawowych obowiązków wynikających z umowy, przewidziano możliwość przyznania nie więcej niż 3- krotność wynagrodzenia stałego, pod warunkiem pełnienia powierzonej funkcji przez okres co najmniej 12 miesięcy przed rozwiązaniem umowy; wysokość odprawy przyznaje Rada Nadzorcza, kierując się nakładem świadczonych usług, ich wydajnością i jakością w ciągu ostatnich 3 lat pełnienia funkcji oraz oceną efektów świadczonych usług zarządzania, wyników finansowych Banku i nadzorowanej linii biznesowej.
Powyższymi zasadami objętych było: w okresie od 1 stycznia 2021 r. do 9 lutego 2021 r. trzech Członków Zarządu, w okresie od 10 lutego 2021 r. do 14 lutego 2021 r. czterech Członków Zarządu, zaś w okresie od 15 lutego 2021 r. do 31 grudnia 2021 r. pięciu Członków Zarządu.
w zamian za powstrzymywanie się od zajmowania się bezpośrednio lub pośrednio interesami konkurencyjnymi wobec Banku po ustaniu pełnienia funkcji, w przypadku pełnienia funkcji co najmniej 3 miesiące, przewidziano odszkodowanie, wypłacane co miesiąc po ustaniu pełnienia funkcji w wysokości 50% wynagrodzenia stałego otrzymanego bezpośrednio przed ustaniem pełnienia funkcji przez okres 6 miesięcy.
Powyższymi zasadami objętych było: w okresie od 1 stycznia 2021 r. do 9 lutego 2021 r. trzech Członków Zarządu, w okresie od 10 lutego 2021 r. do 14 lutego 2021 r. czterech Członków Zarządu, zaś w okresie od 15 lutego 2021 r. do 31 grudnia 2021 r. pięciu Członków Zarządu.
6.5. Zestawienie stanu posiadania akcji Banku przez Członków Zarządu Banku i Członków Rady Nadzorczej
Zgodnie z przekazanymi do Banku informacjami, żaden z członków Zarządu, a także żaden z Członków Rady Nadzorczej nie posiadał w dniu 31 grudnia 2021 roku:
akcji Banku ani uprawnień do nich,
akcji i udziałów w jednostkach powiązanych Banku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 102
VII. OŚWIADCZENIE NA TEMAT INFORMACJI NIEFINANSOWYCH
Dokument ten jest obowiązkowym sprawozdaniem o danych niefinansowych. Bank przygotował sprawozdanie po raz czwarty, wykorzystując standardy GRI oraz własne wskaźniki. Zebrane dane obrazują stan na dzień 31 grudnia 2021 roku.
Misją Banku Ochrony Środowiska jest innowacyjne i skuteczne wspieranie zielonej transformacji. Bank wpisuje się tym samym w światową rodzinę eko-banków, które łączą efektywną i rentowną działalność ze wspieraniem projektów związanych z ochroną środowiska naturalnego.
Wizja: Kompleksowo finansujemy zieloną transformację, oferując unikatowe produkty, zaangażowanych ekspertów i różnorodne instrumenty finansowe
Bank przykłada szczególną wagę do realizacji celów zrównoważonego rozwoju przyjętych przez państwa członkowskie Organizacji Narodów Zjednoczonych w rezolucji AGENDA 2030. Odpowiedzialny biznes to nie tylko chęć pomnażania zysku, ale także troska i realne zobowiązania wobec środowiska naturalnego, społeczeństwa, gospodarki, klientów, akcjonariuszy, pracowników, a także przestrzeganie najwyższych standardów ładu korporacyjnego.
Zgodnie z założeniami Strategii Rozwoju BOŚ na lata 2021-2023, Bank uzyskał w grudniu 2021 r. po raz pierwszy rating ESG 1 . BOŚ otrzymał ogólną ocenę ESG Risk na poziomie 19,9, co oznacza niewielkie ryzyko istotnego negatywnego wpływu czynników ESG („Low Risk”). Wynik oceny ESG przeprowadzonej przez Sustainalytics plasuje Bank Ochrony Środowiska w gronie 18% najlepiej ocenionych banków oraz wśród 23% czołowych podmiotów spośród blisko 15 tysięcy firm na całym świecie poddanych badaniu przez Sustainalytics, według stanu na grudzień 2021 roku.
W październiku 2021 roku opublikowana została Strategia ESG Banku Ochrony Środowiska S.A. W Strategii ESG uwzględniono zobowiązania wpisane w Strategię biznesową Banku, a jej horyzont obejmuje działania i wyznacza mierzalne cele w perspektywie 2023 roku Strategia została ujęta w zakresie oddziaływań wewnętrznych i zewnętrznych w podziale na trzy filary odnoszące się do czynników E (environmental środowiskowych), S (social- społecznych) i G (governance – ładu korporacyjnego):
Lider zielonej zmiany,
Bank aktywny społecznie,
Świadoma organizacja.
W Strategii ESG Bank zobowiązuje się do działań takich jak:
Aktywne angażowanie się w finansowanie zrównoważonych inwestycji,
Kompleksowe wspieranie i doradztwo klientom w procesie transformacji, dzięki unikalnej ekspertyzie,
Wdrażanie najwyższych standardów zarządzania własnym oddziaływaniem na środowisko,
Stała edukacja wspierająca zrównoważony rozwój gospodarczy,
Odpowiedzialne i pełne zaangażowania partnerstwo dla ważnych działań społecznych,
Dbanie o pracowników i angażujące miejsce pracy, z jasnymi zasadami zatrudnienia, wspierające różnorodność,
Prowadzenie działalności w sposób transparentny z wykorzystaniem najlepszych rynkowych praktyk w zakresie ESG,
Dążenie do zrównoważonego łańcucha wartości dla dostawców i klientów,
Efektywne zarządzanie ryzykiem ESG.
1 Copyright ©2022 Sustainalytics. All rights reserved.
This document (Sprawozdanie Zarządu) contains information developed by Sustainalytics (www.sustainalytics.com). Such information and data are proprietary of Sustainalytics and/or its third party suppliers (Third Party Data) and are provided for informational purposes only. They do not constitute an endorsement of any product or project, nor an investment advice and are not warranted to be complete, timely, accurate or suitable for a particular purpose. Their use is subject to conditions available at https://www.sustainalytics.com/legal-disclaimers.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 103
Aby zapewnić realizację strategii ESG, w listopadzie 2021 roku, decyzją Zarządu Banku, został powołany Komitet ESG, którego celem jest sprawowanie nadzoru strategicznego nad działaniami Banku w zakresie ESG. Komitet pełni funkcję konsultacyjno-doradczą dla Zarządu Banku. Powołanie Komitetu zapewnia ponadto systematyczny monitoring realizacji strategii ESG Banku Ochrony Środowiska S.A. Realizując cele Strategii ESG, w 2021 roku podjęto szereg działań w ramach jej wszystkich trzech filarów.
W październiku opublikowano Politykę Klimatyczną Banku, która zakłada m.in. brak nowego finansowania wydobycia węgla energetycznego i nowych bloków węglowych. Bank prowadzi także prace związane z przygotowaniem się do wdrożenia, zgodnie z harmonogramem regulacyjnym, obowiązków wynikających z rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 roku w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje (tzw. systematyka). W listopadzie 2021 roku Bank został członkiem United Nations Global Compact (UNGC) organizacji, której misją jest zmobilizowanie globalnego ruchu zrównoważonych firm i interesariuszy, do podjęcia działań na rzecz ludzi i środowiska, aby stworzyć świat, do którego wszyscy powinni dążyć. BOŚ jako pierwszy polski bank, dołączył w grudniu 2021 roku do inicjatywy Science Based Targets (SBTi) skupiającej spółki dążące do neutralności klimatycznej. Science Based Targets. jest międzynarodowym partnerstwem pomiędzy Carbon Disclosure Project (CDP), programem ONZ „Global Compact” (UNGC), Światowym Instytutem Zasobów (WRI) i Światowym Funduszem na rzecz Przyrody (WWF), którego celem jest promocja działań zmierzających do ochrony klimatu, w tym do obniżenia śladu węglowego.
W ramach filaru „Bank aktywny społecznie”, BOŚ angażuje się w działalność edukacyjną oraz uczestniczy w dialogu rynkowym dot. zrównoważonego finansowania. 22 listopada 2021 r. odbyła się konferencja BOŚ pt. IDEA BIZNES KLIMAT. Celem konferencji było zainicjowanie merytorycznej dyskusji o roli przedsiębiorstw w procesach związanych ze zmianami klimatu oraz pokazanie wzajemnych oddziaływań pomiędzy procesami klimatycznymi a biznesowymi.
Bank zobowiązuje się także do dbania o pracowników i tworzenia angażującego miejsca pracy, z jasnymi zasadami zatrudnienia, wspierającymi różnorodność. W 2021 roku podjęto m.in. działania obejmujące rozwój wolontariatu pracowników przy wsparciu Fundacji BOŚ, budowanie strategii employer branding oraz weryfikację mechanizmów wynagrodzeniowych.
Jako Świadoma Organizacja Bank przykłada szczególną wagę do systematycznego zwiększania transparentności w zakresie ujawnień, budowania zrównoważonego łańcucha dostaw oraz uwzględniania ryzyk ESG w zasadach zarządzania ryzykiem Banku. Dokumenty i regulacje dot. kwestii ESG dostępne na dedykowanej podstronie na www Banku pod adresem https://www.bosbank.pl/ESG/esg/strategia-i-raport-esg.
Zobowiązanie do zrównoważonego łańcucha dostaw zaowocowało wdrożeniem od 1 grudnia 2021 roku „Standardów postępowania dla dostawców Banku Ochrony Środowiska S.A.”. Bank opracował standard oświadczeń dla dostawców i klauzule umowne w zakresie ESG. Każdy nowy dostawca, który będzie realizował umowy z BOŚ S.A., zobowiązuje się działać zgodnie ze standardami oraz dążyć do tego, aby jego podwykonawcy również ich przestrzegali, deklarując przestrzeganie zasad w nich zawartych poprzez złożenie stosownego oświadczenia.
Uwzględniając dynamikę zmian otoczenia, Bank zapewnia najlepsze rozwiązania w zakresie zarządzania ryzykiem. W 2021 roku BOŚ Bank S.A. do procesu oceny ryzyka kredytowego wprowadził nowy aspekt oceny tj. ocenę ryzyk ESG występujących u potencjalnych kredytobiorców. Przed podjęciem decyzji w sprawie finansowania przedsiębiorców oraz jednostek samorządu terytorialnego ocenia się, czy klient w ramach prowadzonej działalności wspiera ochronę środowiska (E), dba o kwestie społeczne (S), a także czy zachowuje odpowiedni ład korporacyjny w strukturach firmy (G).
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 104
Systematyka (taksonomia)
Opis i wskaźniki
W 2021 roku Bank rozpoczął prace nad wdrożeniem zapisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniającego rozporządzenie (UE) 2019/2088. Wdrożenie systematyki ma pozwolić na jednoznaczne dla całego rynku UE zdefiniowanie pojęcia zrównoważonych środowiskowo inwestycji. Wprowadzana regulacyjnie systematyka to zestaw kryteriów, których spełnienie oznacza, że daną działalność można uznać za zrównoważoną pod względem środowiskowym.
Wprowadzenie systematyki jest szczególnie istotne dla BOŚ S.A., który od początku swojej działalności promuje inwestycje proekologiczne, wspierając zrównoważony rozwój. Zgodnie z potrzebami Klientów Bank poszerza ofertę produktów i instrumentów finansowych dedykowanych inwestycjom ekologicznym. Konsekwentnie rozwija ekologiczny portfel, aby wspierać zieloną transformację. Bank dba, aby finansowane projekty wspierały wyzwania związane z ochroną środowiska. Klientom zapewnia eksperckie wsparcie, które pozwala na osiąganie pozytywnych rezultatów dla środowiska.
Działania proekologiczne, które finansuje Bank obejmują m.in.: redukcję zużycia zasobów naturalnych, poprawę efektywności energetycznej, wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii, zrównoważone budownictwo - to obszary wpisujące się w ramy systematyki.
BOŚ prowadzi prace nad wdrożeniem zapisów dyrektyw oraz rozporządzeń. Regulacje dotyczące taksonomii UE ciągle dopracowywane w Komisji Europejskiej, a dane odnoszące się do Klientów Banku dotyczące działań zgodnych z systematyką ograniczone. W związku z powyższym Bank nie dostosował jeszcze w pełni produktów oraz wewnętrznej klasyfikacji aktywów proekologicznych do wprowadzanej systematyki taksonomii.
Zgodnie ze Strategia Rozwoju BOŚ na lata 2021-2023, Bank buduje unikalną ekspertyzę w czterech priorytetowych sektorach ekologicznych tj. energetyka, transport i logistyka, budownictwo oraz przemysł.
Wprowadzenie Taksonomii UE ujęte zostało w strategii ESG Banku. Jednym z celów przyjętej strategii ESG jest zwiększenie zaangażowania i wzrost portfela finansującego zrównoważone cele środowiskowe oraz wprowadzenie Taksonomii UE zgodnie z harmonogramem regulacyjnym.
Wskaźnik GAR
Wskaźnik GAR (ang. Green Asset Ratio) ma na celu przedstawienie udziału zielonych aktywów skierowanych na działania kwalifikujące się do systematyki (ang. taxonomy eligible) w odniesieniu do aktywów Banku ogółem.
Z uwagi na tryb powstających aktów prawnych UE, obowiązek sprawozdawczy w zakresie systematyki za rok 2021 został ograniczony m.in. do wyliczenia wskaźnika GAR zdefiniowanego w formie uproszczonej.
W ramach podjętych działań zgodnie z wytycznymi wynikającymi z regulacji, określono podmioty definiowane jako Jednostki Interesu Publicznego, tj. spółki spełniające wymóg art. 19a lub art. 29a dyrektywy 2013/34/UE(zapisy dyrektywy implementowano do prawa polskiego w Ustawie o Rachunkowości z dnia 29 września 1994r.) . Powyższe regulacje mają zastosowanie w przypadku jednostek interesu publicznego, w których średnia liczba zatrudnionych przekracza 500 oraz do jednostek interesu publicznego będących jednostkami dominującymi dużej grupy, w których średnia liczba zatrudnionych przekracza 500 w ujęciu skonsolidowanym.
Istotnym wyzwaniem wpływającym na przedstawione w raporcie informacje dotyczące wskaźników, jest obowiązek ich publikowania, w tym samym terminie dla instytucji finansowych oraz podmiotów niefinansowych. Terminy realizacji obowiązku sprawozdawczego uniemożliwiły skorzystanie z danych zawartych w raportach niefinansowych spółek będących Klientami BOŚ.
W ramach podjętych prac dotyczących sprawozdawczości Bank przeprowadził ankiety wśród Klientów instytucjonalnych, w celu potwierdzenia i wskazania bezpośrednio przez nich działań objętych taksonomią. Należy zaznaczyć, że ankieta miała charakter dobrowolny dla Klientów.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 105
Do wyliczenia wskaźnika GAR posłużyły dane, które Klienci Banku przekazywali na wcześniejszym etapie w ramach procesu kredytowego, oraz dane z ankiet, które zostały rozesłane do grupy Klientów podlegających obowiązkowi sprawozdawczości niefinansowej za rok 2021.
Część Klientów nie odpowiedziała na ankietę, tym samym aktywa tych podmiotów nie zostały zakwalifikowane do taksonomii/systematyki, ze względu na brak potwierdzonych danych pozwalających na poprawną weryfikację i kwalifikację danego Klienta i podejmowanych przez niego działań.
Jak wynika z przeprowadzonej zapytań ankietowych, na wskaźnik GAR tj. wskaźnik zielonych aktywów składają się głównie działania kwalifikujące się do pierwszego celu środowiskowego obejmującego łagodzenie zmian klimatu. Spośród Klientów Banku zidentyfikowanych jako podmioty zobowiązane do sprawozdawczości niefinansowej, 50% wskazało działania kwalifikujące się do taksonomii . Nie ma to bezpośredniego odzwierciedlenia w wartości wskaźnika GAR, ponieważ większość Klientów Instytucjonalnych BOŚ nie polega obowiązkowi ujawnień niefinansowych.
Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 art. 8 ust. 1 na przedsiębiorstwa podlegające art. 19a lub 29a dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE został nałożony obowiązek ujawniania informacji w jaki sposób i w jakim stopniu ich działalność jest związana ze zrównoważoną środowiskowo działalnością gospodarczą. Zgodnie z Rozporządzeniem Delegowanym Komisji (UE) 2021/2178 w okresie przejściowym od 1 stycznia 2022 do 31 grudnia 2023 roku Bank ujawnia informacje wskazane w artykule 10 ust. 3 tego Rozporządzenia Delegowanego.
Udział procentowy w aktywach ogółem ekspozycji wobec działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki (GAR)
2,18%
Dotyczy ekspozycji wobec przedsiębiorstw niefinansowych podlegających obowiązkowi sprawozdawczości niefinansowej *
Udział procentowy w aktywach Ogółem ekspozycji wobec działalności gospodarczej niekwalifikującej się do systematyki
1,73%
Dotyczy ekspozycji wobec przedsiębiorstw niefinansowych podlegających obowiązkowi sprawozdawczości niefinansowej
Udział procentowy w aktywach ogółem ekspozycji, wobec przedsiębiorstw niefinansowych , które nie podlegają obowiązkowi publikowania informacji niefinansowych
34,32%
Dotyczy ekspozycji wobec przedsiębiorstw niefinansowych nie podlegających obowiązkowi sprawozdawczości niefinansowej
Udział procentowy w aktywach ogółem ekspozycji wobec rządów centralnych, banków centralnych i emitentów ponadnarodowych
29,52%
Dotyczy ekspozycji wobec instytucji rządowych
oraz emitentów ponadnarodowych
(z uwzględnieniem ekspozycji w portfelu handlowym)
Udział procentowy w aktywach ogółem instrumentów pochodnych
0,67%
Dotyczy instrumentów pochodnych prezentowanych w portfelu handlowym
Udział procentowy portfela handlowego w aktywach ogółem
0,76%
Dotyczy portfela handlowego (w tym instrumentów pochodnych)
Udział procentowy pożyczek międzybankowych na żądanie w aktywach ogółem
1,70%
Dotyczy międzybankowych pożyczek na żądanie
Aktywa Ogółem
20,6 mld złotych
Aktywa Ogółem prezentowane zgodnie z konsolidacją ostrożnościową Grupy BOŚ
* w liczniku nie uwzględniono ekspozycji wobec gospodarstw domowych
Powyższe ujawnienia zostały przygotowane w oparciu o najlepszą posiadaną w Banku wiedzę i stanowią obowiązek raportowania w zakresie taksonomii dla instytucji kredytowych w okresie przejściowym.
Wskaźniki zostały obliczone na bazie danych skonsolidowanych ostrożnościowo, zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 575/2013 w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych oraz firm inwestycyjnych i zgodne z raportowaną przez Bank sprawozdawczością FINREP. Na dzień 31 grudnia 2021 roku Grupę Kapitałową Banku Ochrony Środowiska S.A. na potrzeby konsolidacji ostrożnościowej stanowiły: Bank Ochrony Środowiska S.A. (jednostka dominująca) oraz Dom Maklerski BOŚ S.A. i BOŚ Leasing EKO Profit S.A. (jednostki bezpośrednio zależne od Banku).
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 106
Dodatkowe ujawnienia Taksonomia UE
W przypadku ekspozycji dotyczących gospodarstw domowych oraz jednostek samorządu terytorialnego, które mogą w przyszłości zostać zakwalifikowane do taksonomii lub być z nią zgodne Bank przedstawia ujawnienia dodatkowe.
BOŚ S.A. określił na podstawie zbadanych ekspozycji wobec gospodarstw domowych zabezpieczonych nieruchomościami mieszkalnymi oraz jednostek samorządu terytorialnego, że sumaryczny udział wspomnianych ekspozycji wynosi 15 % w aktywach ogółem.
ETYKA
Obowiązujące w Banku wartości oraz standardy etyczne fundamentem codziennych działań i zrównoważonego rozwoju. Znajdują one odzwierciedlenie nie tylko w przepisach wewnętrznych, ale przede wszystkim w postawach i zachowaniach pracowników.
W Banku obowiązują następujące przepisy wewnętrzne, które dotyczą zagadnień etycznych, w tym z obszaru przeciwdziałania korupcji:
Kodeks Etyki BOŚ S.A.,
Kodeks Etyki Bankowej (Zasad Dobrej Praktyki Bankowej),
Zasady przyjmowania i przekazywania korzyści lub prezentów w BOŚ S.A.,
Polityka przeciwdziałania i zarządzania konfliktami interesów w BOŚ S.A.,
Zasady przeciwdziałania i zarządzania konfliktami interesów w BOŚ S.A.,
Procedura anonimowego zgłaszania naruszeń prawa oraz obowiązujących w BOŚ S.A. procedur i standardów etycznych,
Zasady przyjmowania i przekazywania zachęt w Banku Ochrony Środowiska S.A.,
Regulamin Pracy.
Należący do Grupy Kapitałowej BOŚ S.A., Dom Maklerski BOŚ stosuje zasady i standardy etyczne zapisane w takich dokumentach, jak:
Kodeks Dobrej Praktyki Domów Maklerskich,
Standardy w zakresie dobrych praktyk komunikacji i działań marketingowych na rynku OTC instrumentów pochodnych,
Zasady ładu korporacyjnego KNF,
Polityka zgłaszania naruszeń w DM BOŚ,
Regulamin zarządzania konfliktami interesów w DM BOŚ,
Standardy obsługi klienta w DM BOŚ,
Strategie i procedury służące wykrywaniu ryzyka niewypełnienia przez firmę jej zobowiązań wynikających z dyrektywy 2014/65/UE.
Wartości i normy etyczne podstawą codziennych działań w Banku. Wszystkie wymienione regulacje przepisy wewnętrzne i dokumenty dostępne w intranecie w języku polskim. Znajomość Kodeksu Etyki to jeden z wymogów, który stawia się nowozatrudnionym pracownikom w procesie adaptacji (podpisują oni odpowiednie oświadczenie o zapoznaniu się z Kodeksem). W Domu Maklerskim BOŚ częścią szkolenia wstępnego m.in. zasady i regulacje wewnętrzne, w tym te, które dotyczą zarządzania konfliktami interesów, zawierania transakcji na rachunek własny, anonimowego zgłaszania naruszeń.
W Banku interpretacją wątpliwości związanych z obszarem etyki zajmuje się Departament Zgodności, który we współpracy z innymi komórkami organizacyjnymi Centrali proponuje i wprowadza zmiany w Kodeksie Etyki. Prowadzi także cykliczne akcje wewnętrzne promujące pożądane zachowania, w tym świadomość znaczenia ryzyka w działalności prowadzonej przez Bank oraz wzmacniające poczucie współodpowiedzialności pracowników za ryzyka związane z brakiem zgodności. W sprawach związanych z etyką i zgodnością każdy z pracowników Banku może skontaktować się z Dyrektorem i pracownikami Departamentu Zgodności (dane dostępne w intranecie).
Bank zapewnia cykl szkoleń obowiązkowych dla nowozatrudnionych pracowników oraz ich powtarzalność dla obecnych pracowników obejmujących m.in. przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, zasady ochrony danych osobowych, cyberbezpieczeństwo, zasady sprzedaży produktów ubezpieczeniowych, kredyt hipoteczny, szkolenie z zakresu MiFID zakres podstawowy i rozszerzony.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 107
Bank rozbudowuje program szkoleń obowiązkowych i w tym roku planowane dodatkowe szkolenia: w zakresie przeciwdziałania korupcji oraz systemu kontroli wewnętrznej.
Analogiczną funkcję w Domu Maklerskim BOŚ pełni Wydział Nadzoru Zgodności Działalności z Prawem. W Domu Maklerskim BOŚ propagowane normy i zachowania etyczne mające na celu wzmacnianie kultury zgodności w Domu Maklerskim BOŚ w szczególności poprzez szkolenia pracowników. W Domu Maklerskim BOŚ komórki organizacyjne zobowiązane m.in. do: zapewnienia zgodności działania Domu Maklerskiego BOŚ z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, przepisami wewnętrznymi oraz przyjętymi przez Dom Maklerski standardami postępowania, w tym standardami etycznymi. Każdy pracownik Spółki, dzięki dedykowanej skrzynce mailowej, może zwrócić się do Wydziału z prośbą o bieżące doradztwo.
Przypadki naruszeń w Banku podlegają zasadom zapisanym w „Procedurze anonimowego zgłaszania naruszeń (…)”. Każde takie zgłoszenie kierowane jest do Prezesa Zarządu (a jeśli dotyczy członka Zarządu lub członka Rady Nadzorczej – do Rady Nadzorczej). Bank gwarantuje każdemu zgłaszającemu pełną anonimowość.
Także w Domu Maklerskim BOŚ obowiązuje „Polityka zgłaszania naruszeń w Domu Maklerskim Banku Ochrony Środowiska S.A.”, której celem jest m.in. sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem przez Dom Maklerski BOŚ przepisów prawa, w tym w szczególności umożliwienie zgłaszania rzeczywistych lub potencjalnych naruszeń przepisów z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, obowiązujących w Domu Maklerskim regulacji, a także standardów etycznych. Polityka obowiązuje wszystkich pracowników Domu Maklerskiego bez względu na zajmowane stanowisko oraz podstawę nawiązania stosunku pracy, a także osoby działające na rzecz Domu Maklerskiego BOŚ. Dostęp do informacji objętych treścią zgłoszenia posiadają członkowie Zarządu lub Przewodniczący Rady Nadzorczej oraz Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej Domu Maklerskiego BOŚ w przypadku, gdy zgłoszenie dotyczy Członka Zarządu. Zarząd Domu Maklerskiego BOŚ gwarantuje zachowanie anonimowości osoby zgłaszającej naruszenie oraz osoby, której zarzuca się dokonanie naruszenia, w tym zapewnia, że nie będzie stosował wobec zgłaszającego żadnych działań o charakterze represyjnym, dyskryminującym lub innych działań, stanowiących niesprawiedliwe traktowanie pracownika w związku ze złożonym zgłoszeniem.
Polityka zgodności
BOŚ S.A. kompleksowo zarządza zgodnością działań Banku z przepisami prawa, regulacjami wewnętrznymi, rynkowymi standardami i przyjętymi wartościami oraz systemem kontroli wewnętrznej. Wypracowane ramy formalne i procedury służą nie tylko wypełnianiu obowiązków regulacyjnych (w tym rekomendacji Komisji Nadzoru Finansowego), ale przede wszystkim pozytywnie wpływają na organizację. Bank dzięki nim ma pewność, że działa zgodnie z najwyższymi standardami, minimalizując jednocześnie kluczowe ryzyka (finansowe, rynkowe, reputacyjne czy prawne).
Zapewnienie zgodności w ramach systemu kontroli wewnętrznej w Banku nadzoruje Rada Nadzorcza, przy współudziale Komitetu Audytu Wewnętrznego. Rada zatwierdza Politykę zgodności oraz ocenia efektywność zarządzania ryzykiem braku zgodności (raz w roku) oraz adekwatność i skuteczność systemu kontroli wewnętrznej (co najmniej raz w roku).
Kompleksowy system nadzoru wewnętrznego działa także w Domu Maklerskim BOŚ. W DM BOŚ również został wdrożony system nadzoru zgodności działalności z prawem, służący ujawnianiu i zapobieganiu naruszania obowiązków wynikających z przepisów prawa, w tym w szczególności regulujących prowadzenie działalności maklerskiej, a w ramach tego systemu kluczową rolę pełni komórka wewnętrzna Domu Maklerskiego BOŚ realizująca funkcję zgodności z prawem zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
Działalność Banku i Domu Maklerskiego BOŚ podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 108
PRACOWNICY
Polityka HR, tworzące procesy i ramy regulacyjne oraz kultura organizacyjna służą wzmacnianiu ważnych dla Banku wartości i standardów w tym przeciwdziałania wszelkiej dyskryminacji i mobbingowi, tworzeniu równych szans dla wszystkich oraz promocji różnorodności.
Ludzie to najważniejszy zasób Grupy Kapitałowej BOŚ Banku. Troska o przyciągnięcie i utrzymanie najlepszych pracowników przejawia się na każdym etapie zarządzania obszarem HR od rekrutacji talentów przez rozwój osób już zatrudnionych.
Bank w sposób ciągły monitoruje wskaźniki związane z zatrudnieniem, w tym fluktuacją kadr. System informacji zarządczej dostarcza danych o potrzebach, szansach i wyzwaniach związanych z zarządzaniem kapitałem ludzkim. Bank kładzie przy tym nacisk na wzrost efektywności pracy oraz lojalności i satysfakcji pracowników.
Kompleksową politykę efektywnego zatrudnienia prowadzi również DM BOŚ. Jej główne cele spójne z celami BOŚ Banku. Składają się na nie:
zapewnienie specjalistycznej kadry o określonym poziomie kwalifikacji, kompetencji stanowiskowych oraz doświadczenia zawodowego,
utrzymanie zatrudnienia na optymalnym poziomie i bieżące monitorowanie potrzeb kadrowych w poszczególnych komórkach organizacyjnych,
sprawne i bieżące uzupełnianie braków kadrowych,
rozwój i podnoszenie kwalifikacji zatrudnionych pracowników.
Zatrudnienie w Grupie Kapitałowej BOŚ S.A. ze względu na rodzaj umowy
KOBIETY
MĘŻCZYŹNI
SUMA OGÓŁEM
Osoby zatrudnione na umowę o pracę na okres próbny
5
2
7
Osoby zatrudnione na umowę o pracę na czas określony
153
91
244
Osoby zatrudnione na umowę o pracę na czas nieokreślony
683
457
1 140
Osoby zatrudnione na umowę o pracę na zastępstwo
24
8
32
Osoby zatrudnione na kontraktach menedżerskich
2
5
7
Osoby samozatrudnione, ale pracujące w grupie na zasadach pracowniczych
8
14
22
Osoby zatrudnione w oparciu o umowę stażową
-
-
-
SUMA WSZYSTKICH
875
577
1 452
SUMA PRACOWNIKÓW NA UMOWACH O PRACĘ
865
558
1 423
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 109
Zatrudnienie pracowników w Grupie Kapitałowej BOŚ S.A. ze względu na typ umowy stałej w podziale na płeć
Osoby zatrudnione na umowę o pracę na czas nieokreślony pracujące:
KOBIETY
MĘŻCZYŹNI
SUMA OGÓŁEM
Na pełny etat
665
448
1 113
Na niepełny etat
18
9
27
SUMA
683
457
1 140
Całkowita liczba pracowników w Grupie Kapitałowej BOŚ S.A. zatrudnionych na umowę o pracę na pełen etat w podziale na płeć i region pracy
WOJEWÓDZTWO
KOBIETY
MĘŻCZYŹNI
SUMA OGÓŁEM
Dolnośląskie
19
12
31
Kujawsko - pomorskie
26
7
33
Lubelskie
24
8
32
Lubuskie
7
1
8
Łódzkie
15
9
24
Małopolskie
38
14
52
Mazowieckie
539
412
951
Opolskie
5
1
6
Podkarpackie
22
6
28
Podlaskie
19
6
25
Pomorskie
23
9
32
Śląskie
32
32
64
Świętokrzyskie
5
0
5
Warmińsko - mazurskie
19
7
26
Wielkopolskie
23
15
38
Zachodniopomorskie
19
4
23
SUMA
835
543
1 378
Łączna liczba i procent nowozatrudnionych pracowników w Grupie Kapitałowej BOŚ S.A. w podziale na płeć i wiek
KOBIETY
MĘŻCZYŹNI
OGÓŁEM
WIEK:
≤ 29
30-50
51 ≤
≤ 29
30-50
51 ≤
Liczba nowozatrudnionych pracowników
37
134
15
23
95
19
323
Procent nowozatrudnionych pracowników
11%
41%
5%
7%
29%
6%
100%
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 110
Łączna liczba i procent odejść pracowników w Grupie Kapitałowej BOŚ S.A. w podziale na wiek, płeć i region
KOBIETY
MĘŻCZYŹNI
OGÓŁEM
WIEK:
≤ 29
30-50
51 ≤
≤ 29
30-50
51 ≤
Liczba odejść pracowników
28
99
26
21
70
19
263
Procent odejść pracowników
2%
7%
2%
1%
5%
1%
18%
Grupa Kapitałowa BOŚ SA kieruje się zasadą niedopuszczania do jakiejkolwiek dyskryminacji w zatrudnieniu, bezpośredniej lub pośredniej.
Dbałość o różnorodność w banku oznacza niedyskryminowanie w jakikolwiek sposób, zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio ze względu na: płeć, wiek, niepełnosprawność, stan zdrowia, rasę, narodowość, pochodzenie etniczne, religię, wyznanie, bezwyznaniowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, orientację seksualną, tożsamość płciową, status rodzinny, styl życia, podstawę zatrudnienia oraz inne przesłanki narażające na zachowania dyskryminacyjne.
W Banku poziom akceptacji dla różnorodności jest monitorowany w Badaniu Opinii Pracowników.
Bank w zakresie wspierania różnorodności w zatrudnieniu wprowadził następujące regulacje:
Politykę Różnorodności dotyczącą wszystkich pracowników banku, niezależnie od zajmowanego stanowiska, której celem jest:
o wspieranie realizacji celów strategicznych Banku poprzez realizację zasady różnorodności,
o promowanie zatrudniania pracowników Banku przy uwzględnianiu zasady różnorodności,
o tworzenie przyjaznego środowiska pracy, w którym każdy pracownik czuje się szanowany i doceniany.
Politykę różnorodności w odniesieniu do członków Zarządu BOŚ S.A., której celem jest:
o promowanie wyboru członków Zarządu Banku przy uwzględnianiu zasady różnorodności,
o wspieranie realizacji celów strategicznych Banku poprzez realizację zasady różnorodności członków Zarządu,
o zapewnienie wyboru do składu Zarządu Banku osób posiadających szeroki zestaw cech i kompetencji, takich jak: zróżnicowane umiejętności, wykształcenie, doświadczenie zawodowe, wiedzę, płeć i wiek.
Bank Ochrony Środowiska przyjmuje odpowiedzialność za poszanowanie i ochronę fundamentalnych praw człowieka oraz zobowiązuje się do ich respektowania zgodnie z zasadami określonymi w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka ONZ oraz w innych uznanych międzynarodowych normach i standardach.
Przyjęta w Banku Polityka Ochrony Praw Człowieka określa sposoby wspierania przestrzeganie praw człowieka poprzez:
niedyskryminowanie,
wolność zrzeszania się,
sprzeciw wobec pracy przymusowej,
odpowiednie warunki pracy i płacy,
bezpieczeństwo i higienę pracy,
integralność,
poszanowanie prywatności,
wdrożenie bezpiecznego zgłaszania nieprawidłowości - Whistleblowing.
Bank dąży do zapewnienia pracownikom przyjaznego środowiska pracy, tworzenia kultury organizacyjnej opartej na wzajemnym szacunku i przeciwdziałania wszelkim przejawom dyskryminacji i mobbingu.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 111
Przykłady różnorodności:
kobiety stanowią zdecydowaną większość pracowników Grupie BOŚ S.A. (67%);
37,5% kadry zarządzającej najwyższego szczebla stanowią kobiety;
kobiet na pozostałych stanowiskach menadżerskich i kierowniczych jest 64%
osoby należące do najwyższej kadry menedżerskiej ukończyły różne kierunki studiów, w Polsce i za granicą (m.in. kierunki ekonomiczne, techniczne, informatyczne, prawnicze, z zakresu filologii i inne);
spośród najwyższej kadry kierowniczej 7,8% (5 osób) pracuje w Banku ponad 15 lat;
średni staż kobiet to 7,13 lata, mężczyzn – 2,23;
w najwyższej kadrze menedżerskiej osoby z różnorodnym doświadczeniem w polskich i europejskich instytucjach finansowych i niefinansowych,
Bank zatrudnia obcokrajowców, emerytów i osoby, które nabyły prawa do emerytury a także osoby z niepełnosprawnością;
Odsetek pracowników z niepełnosprawnością wynosi 1,2%.
Skład kadry pracowniczej w Grupie Kapitałowej BOŚ S.A. w podziale na kategorię zatrudnienia, wiek i płeć
ZARZĄD i DYREKTORZY
PRACOWNICY NA STANOWISKACH KIEROWNICZYCH, WYŻSZEGO i NIŻSZEGO SZCZEBLA
POZOSTALI PRACOWNICY
KOBIETY
MĘŻCZYŹNI
OGÓŁEM
KOBIETY
MĘŻCZYŹNI
OGÓŁEM
KOBIETY
MĘŻCZYŹNI
OGÓŁEM
WIEK ≤ 29
0
1
1
0
1
1
67
57
124
WIEK 30-50
24
51
75
96
62
158
463
252
715
WIEK ≥ 51
9
32
41
39
21
60
170
85
255
SUMA
33
84
117
135
84
219
700
394
1 094
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 112
Procentowy udział kadry pracowniczej w Grupie Kapitałowej BOŚ S.A. w podziale na kategorię zatrudnienia, wiek i płeć
ZARZĄD i DYREKTORZY
PRACOWNICY na STANOWISKACH KIEROWNICZYCH, WYŻSZEGO i NIŻSZEGO SZCZEBLA
POZOSTALI PRACOWNICY
KOBIETY
MĘŻCZYŹNI
OGÓŁEM
KOBIETY
MĘŻCZYŹNI
OGÓŁEM
KOBIETY
MĘŻCZYŹNI
OGÓŁEM
WIEK ≤ 29
0%
0%
0%
0%
0%
0%
5%
4%
9%
WIEK 30-50
1%
4%
5%
7%
4%
11%
32%
18%
50%
WIEK ≥ 51
1%
2%
3%
3%
1%
4%
12%
6%
18%
OGÓŁEM
2%
6%
8%
9%
6%
15%
49%
28%
77%
Warunki zatrudnienia
BOŚ Bank to instytucja równych szans w zatrudnianiu, wynagradzaniu i rozwoju. Wszyscy pracownicy Banku odpowiedzialni za tworzenie w miejscu pracy koleżeńskiej i życzliwej atmosfery, wolnej od wszelkich form dyskryminacji, mobbingu lub molestowania (zapis z Kodeksu Etyki). Wszyscy pracownicy Banku i DM BOŚ mają równe prawa w zakresie nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do programów rozwojowych. DM BOŚ stale monitoruje spójność systemu wynagrodzeń, z uwzględnieniem specyfiki sektora instytucji finansowych:
Kodeks Etyki, Regulamin pracy oraz Polityka antymobbingowa zawierają zapisy dotyczące m.in. przeciwdziałaniu dyskryminacji ze względu na jakikolwiek aspekt (płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie oraz orientację seksualną, a także ze względu na formę i czas zatrudnienia),
W rekrutacji Bank stosuje standardy zgodne z Dyrektywą UE w sprawie równego traktowania. Rekrutacja opiera się na obiektywnych przesłankach oraz ustalonych wzorach i zasadach,
Wycena stanowisk w Banku odbywa się według obiektywnych, merytorycznych, antydyskryminacyjnych kryteriów. Wynagrodzenia zależą od kompetencji, zakresu odpowiedzialności i doświadczenia zawodowego oraz praktyk płacowych stosowanych w sektorze bankowym,
Wszyscy pracownicy Banku mają dostęp do szkoleń odpowiednich do ich potrzeb i doświadczenia. Bank szczególnie inwestuje w rozwój pracowników, którzy wyróżniają się efektami swojej pracy,
Bank od 2017 roku realizuje program „Bank otwarty na niepełnosprawnych”, dzięki któremu pracę (w formie telepracy) zyskują osoby z orzeczonym stopniem niepełnosprawności,
Roczna ocena pracownicza bazuje na modelu kompetencji oraz ocenie efektów pracy jako kluczowych, obiektywnych kryteriach wartościowania wiedzy i zaangażowania poszczególnych pracowników,
Każdy zatrudniony w Banku jest doceniany i uprawiony do otrzymywania wynagrodzenia zmiennego za wykonywaną pracę.
Ponadto, w Banku Ochrony Środowiska S.A. przestrzeganie zasad różnorodności oraz praw człowieka realizowane jest poprzez:
1. niedyskryminowanie BOŚ sprzeciwia się wszelkim postaciom dyskryminacji, bezpośredniej i pośredniej, ze względu na: płeć, wiek, niepełnosprawność, stan zdrowia, rasę, narodowość, pochodzenie etniczne, religię, wyznanie, bezwyznaniowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, orientację seksualną, tożsamość płciową, status rodzinny, styl życia, formę, zakres i podstawę zatrudnienia, pozostałe typy współpracy oraz inne okoliczności, które narażają na zachowania dyskryminacyjne
2. wolność zrzeszania się BOŚ uznaje prawo pracowników do swobodnego zrzeszania się w związkach zawodowych i negocjacji zbiorowych,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 113
3. sprzeciw wobec pracy przymusowej BOŚ sprzeciwia się wszystkim formom wykorzystywania pracowników, w tym pracy dzieci, pracy przymusowej lub obowiązkowej i innym formom przymusu, zarówno psychologicznego, jak i fizycznego, stosowanym zarówno wobec pracowników Banku, jak i pracowników zatrudnionych w łańcuchu dostaw, a także stanowczo potępia wszystkie formy handlu ludźmi i ich wykorzystywania.
4. odpowiednie warunki pracy i płacy BOŚ buduje przyjazne środowisko pracy działające w oparciu o misję i wartości zawarte w Strategii Banku, dba o zachowanie równowagi między pracą a życiem prywatnym pracowników, zapewnia godziwe wynagrodzenie i uczciwe warunki pracy. Szczegółowe postanowienia dotyczące warunków pracy i wynagrodzenia zawiera Regulamin pracy, Regulamin wynagradzania oraz regulaminy systemów zmiennych składników wynagrodzeń,
5. bezpieczeństwo i higiena pracy bezpieczeństwo i higiena pracy pracowników stanowią dla BOŚ istotną wartość, dlatego aktywnie działa na rzecz utrzymania bezpiecznego i zdrowego środowiska pracy. W Banku stosowane standardy zapobiegania, oceny i zarządzania ryzykiem związanym z prowadzoną działalnością. Promowana i rozpowszechniana jest kultura korporacyjna ukierunkowana na bezpieczeństwo i higienę pracy,
6. integralność BOŚ odrzuca wszelkie przejawy korupcji, uznając, że stanowi ona również naruszenie praw człowieka. Bank wdrożył m.in. Kodeks Etyki oraz Metodykę przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, stanowiący korporacyjny punkt odniesienia w zakresie zapobiegania praktykom korupcyjnym i wyszczególniający listę zasad i reguł mających na celu zapobieganie lub ograniczanie ryzyka korupcji,
7. poszanowanie prywatności w Banku zbudowana jest świadomość istotności zapewnienia odpowiednich standardów bezpieczeństwa przetwarzanych danych osobowych. Szanujemy prawo do prywatności wszystkich pracowników oraz interesariuszy i zobowiązujemy się do wykorzystywania przetwarzanych danych oraz informacji we właściwy sposób,
8. wdrożenie bezpiecznego zgłaszania nieprawidłowości - Whistleblowing - Bank wdrożył procedurę anonimowego zgłaszania naruszeń prawa oraz obowiązujących w Banku procedur i standardów etycznych. Zapewnia również swoim pracownikom specjalny kanał komunikacji, służący do zgłaszania, także anonimowo, dowolnych sytuacji, które naruszają standardy etyczne,
9. poszanowanie różnorodności Bank wdrożył Politykę różnorodności mającą na celu m.in. tworzenie przyjaznego środowiska pracy, w którym każdy pracownik czuje się szanowany i doceniany, a także może realizować swój indywidualny potencjał.
Stosunek średniego wynagrodzenia zasadniczego kobiet do mężczyzn w Grupie Kapitałowej BOŚ S.A. (bez wynagrodzenia Zarządu BOŚ S.A. i DM BOŚ S.A.)
Pracownicy na stanowiskach kierowniczych i wyższych
BOŚ
76%
DM BOŚ
86%
Pracownicy na stanowiskach niższych niż kierownicze
BOŚ
80%
DM BOŚ
85%
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 114
Stosunek średniego wynagrodzenia wypłacanego kobiet do mężczyzn w Grupie Kapitałowej BOŚ S.A.
Pracownicy na stanowiskach kierowniczych i wyższych:
BOŚ
77%
DM BOŚ
82%
Pracownicy na stanowiskach niższych niż kierownicze:
BOŚ
81%
DM BOŚ
86%
Stosunek wynagrodzenia pracowników BOŚ S.A. najniższego szczebla do minimalnego lokalnego wynagrodzenia w podziale na płeć i regiony
WOJEWÓDZTWO
KOBIETY
MĘŻCZYŹNI
DOLNOŚLĄSKIE
150%
107%
KUJAWSKO - POMORSKIE
152%
161%
LUBELSKIE
116%
132%
LUBUSKIE
143%
179%
ŁÓDZKIE
129%
-
MAŁOPOLSKIE
127%
143%
MAZOWIECKIE
129%
131%
OPOLSKIE
134%
143%
PODKARPACKIE
139%
-
PODLASKIE
129%
-
POMORSKIE
140%
-
ŚLĄSKIE
135%
-
ŚWIĘTOKRZYSKIE
133%
-
WARMIŃSKO - MAZURSKIE
125%
146%
WIELKOPOLSKIE
134%
-
ZACHODNIOPOMORSKIE
147%
179%
POLSKA OGÓŁEM:
145%
128%
Świadczenia dodatkowe
Pracownicy Grupy BOŚ mają dostęp do różnorodnych programów, świadczeń i benefitów, standardowych (np. dofinansowanie z ZFŚS), jak i autorskich rozwiązań. Świadczenia dodatkowe przysługują wszystkim pracownikom bez względu na wymiar czasu pracy oraz zatrudnienie na czas określony.
Pracownicy Banku i Domu Maklerskiego BOŚ mają zapewnioną prywatną opiekę medyczną, dzięki której mogą korzystać z sieci placówek w całym kraju oraz mają dostęp do szerokiego wachlarza specjalistów medycznych.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 115
Zaangażowanie pracowników
Po pierwszej edycji Badania Opinii Pracowników zrealizowanej w maju 2021 roku, Bank podjął liczne działania skierowane do pracowników, by tworzyć przyjazne miejsce pracy, gdzie łączą się zaangażowanie, profesjonalizm, współpraca i szacunek.
Szczególną uwagę Bank zwraca na działania umacniające kulturę organizacji i atmosferę pracy. Kultura organizacyjna jest jednym z filarów strategii firmowej. Kształtowana jest tak, by wspierała realizację strategicznych założeń. BOŚ stawia na kulturę opartą na wartościach, gdzie pracownicy mogą rozwijać swoje kompetencje i realizować się zawodowo. Podczas pracy nad strategią wypracowane zostały cztery wartości, swoiste DNA Banku Ochrony Środowiska: Profesjonalizm, Szacunek dla innych i ekologii, Zaangażowanie, Współpraca. W ramach projektu Wartościowa Jesień, który wspierał komunikację wartości stworzono pracownikom przestrzeń do dyskusji na temat wartości i co ważniejsze do wspólnego działania. Swoimi refleksjami podzielili się zarówno członkowie zarządu jak i pracownicy. Dla wszystkich dostępne były tematyczne webinary prowadzone przez zewnętrznych i wewnętrznych ekspertów oraz microlearningi. Dotyczyły siły wartości, ich znaczenia w życiu i biznesie, zaangażowania czy feedbacku. Cały materiał został udostępniony na platformie e-learningowej, tak by pracownicy mogli poszerzać swoją wiedzę w najbardziej dogodnym dla nich momencie. W ramach projektu pracownicy uczestniczyli również w konkursach i dedykowanych akcjach wolontariackich np. Pomaganie przez Oddawanie BOŚ wspiera zwierzęta. Zebrano używaną odzież by dać drugie życie używanym ubraniom. Dodatkowo z każdego kilograma odzieży zebranej w ramach akcji Banku 1 złotówka została przekazana na rzecz schroniska dla zwierząt w Korabiewicach.
Bank zorganizował zbiórkę ubrań zarówno w centrali jak i oddziałach, wspartą przez darczyńców spoza Banku przekazujących odzież w ramach akcji. Zebrano ponad pół tony ubrań, butów, toreb i dodatków, dokładnie 743,48 kg!
Kluczowym wnioskiem z badania opinii pracowników był wskaźnik zaangażowania. Pokazuje on w najbardziej miarodajny sposób, jaki procent pracowników identyfikuje się z Bankiem oraz angażuje się w codziennie obowiązki oraz zadania, jak również wdraża do swojej pracy wartości organizacji. Jest to fundamentalny aspekt badania, który wpływa na wskaźniki biznesowe. W przeprowadzonym badaniu wskaźnik zaangażowania pracowników wyniósł 32%, co jest wynikiem o 18 punktów procentowych niższym niż średnia rynkowa i o 12 punktów niższym niż średnia w bankowości. Bank zakłada, że nowo wdrażana strategia ESG oraz działania z nią związane pozwolą na zwiększenie zaangażowania pracowników, a w konsekwencji poprawę dotychczasowych wyników w tym kluczowym dla nas obszarze.
Zrealizowane badanie, oprócz obszarów do poprawy, wykazało również co jest najmocniejszą stroną Banku. Najwięcej wskazań uzyskała współpraca, którą pozytywnie oceniło 62% pracowników. Najbardziej doceniane (76% wskazań) jest utrzymywanie kontaktu ze współpracownikami i to, że można liczyć na ich wsparcie. Okazało się to szczególnie ważne w 2020 i 2021 r., kiedy pandemia COVID-19 wymusiła zmianę modelu pracy. Wychodząc naprzeciw wyzwaniom związanym z pracą zdalną, na bieżąco Bank reagował na potrzeby wdrożenia nowej formuły wykonywania obowiązków zawodowych, udostępniając pracownikom niezbędne rozwiązania technologiczne, w tym przejście na takie narzędzia, jak MS Teams i komunikatory wewnętrzne. W istotny sposób przełożyło się to na podtrzymanie relacji i kontaktów między pracownikami. Kolejnym wysoko ocenianym aspektem jest stwierdzenie, że praca zespołowa jest kluczowa w codziennych aktywnościach zawodowych wskazało na nią 73% badanych pracowników. Pozwala ona na poczucie przynależności do organizacji, realizowanie wspólnych działań i dążenie do wyznaczonych celów biznesowych. Tyle samo procent odpowiedzi uzyskało stwierdzenie, że współpracownicy dzielą się ze sobą wiedzą i doświadczeniem. W relacjach z przełożonymi 61% pracowników uważa, że komunikacja odbywa się w sposób szczery i otwarty, a 60% twierdzi, że może liczyć na wsparcie przełożonego. Jest to tym bardziej pozytywny dla BOŚ wynik, że obok finansów, to właśnie dobra atmosfera i wsparcie przełożonych są jednym z kluczowych motywatorów dla pracowników Banku.
Optymistycznie również przedstawiały się wyniki z obszaru równowaga praca życie, zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt, że badanie było realizowane w trudnym okresie związanym z pandemią COVID-19. 68% pracowników pozytywnie oceniło wsparcie przełożonego w związku z pandemią, 67% doceniło możliwość pracy zdalnej i wdrożenie jasnych zasad w tym aspekcie. Te wyniki świadczą o tym, że jako organizacja i zespół potrafiliśmy wzajemnie sobie pomagać i radzić z różnymi wyzwaniami, które w istotny sposób wpływały na życie zawodowe, jak i prywatne.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 116
Bank ma solidne fundamenty, które chce wykorzystać do wzmocnienia kultury organizacji, tak aby stworzyć jak najlepsze miejsce pracy i zwiększyć zaangażowanie pracowników. Jako bank wspierający ochronę środowiska, tworzy zespół, który wspólnie działa na rzecz ekologii i zielonej transformacji zarówno gospodarki, jak i klientów. Wspólna misja jest tym, co w sposób szczególny łączy pracowników Banku i staje się dodatkową motywacją w wykonywaniu codziennych obowiązków. {Priorytetem Banku Ochrony Środowiska będzie dalszy rozwój kompetencji pracowników oraz wprowadzenie nowego modelu pracy, który będzie zwinny i hybrydowy.
Wolność zrzeszania się
BOŚ S.A. wprowadzając formalną „Politykę ochrony praw człowieka”, przyjął odpowiedzialność za poszanowanie i ochronę fundamentalnych praw człowieka oraz zobowiązał się do ich respektowania zgodnie z zasadami określonymi w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka ONZ oraz w innych uznanych międzynarodowych normach i standardach. Powyższe realizowane jest m.in. poprzez stosowanie zasady „wolności zrzeszania się”, tj. uznania prawa pracowników do swobodnego zrzeszania się w związkach zawodowych i negocjacji zbiorowych.
W BOŚ S.A., w ramach poszanowania prawa do wolności zrzeszania się, pracownicy Banku regularnie wybierają swoich przedstawicieli. Wybory organizowane przez pracodawcę zgodnie z terminami określonymi w odpowiednich ustawach:
wybory przedstawicieli rady pracowników ustawa z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji;
wybory przedstawicieli pracowników - art. 237 13a ustawy z dnia z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeksu pracy .
W Banku nie obowiązuje zbiorowy układ pracy, ale na podstawie wyżej wskazanych przepisów prawa, obok Przedstawicieli Pracowników, funkcjonuje Rada Pracowników, działająca w oparciu o porozumienie zawarte z pracodawcą w dniu 29 stycznia 2008 r., które to określa zasady informowania pracowników i przeprowadzania z nimi konsultacji, m.in. w kwestiach dotyczących:
1) działalności i sytuacji ekonomicznej Banku oraz przewidywanych w tym zakresie zmian,
2) stanu i struktury zatrudnienia a także przewidywanych zmian w tym zakresie, oraz
3) działań, które mogą spowodować istotne zmiany w organizacji pracy lub podstawach zatrudnienia.
Pracodawca ściśle i na bieżąco współpracuje z organami reprezentacji pracowniczych w Banku oraz konsultuje swoje pomysły ze stroną społeczną. Odbywają się regularne spotkania, których celem jest wymiana informacji oraz podejmowanie wspólnych działań, które wspierają budowanie organizacji opartej na wartościach przyjętych w Strategii Banku (szacunek dla innych i ekologii, współpraca, profesjonalizm, zaangażowanie).
Głos pracowników jest przyjmowany przez pracodawcę ze zrozumieniem i otwartością. Zgłoszone problemy lub nowe inicjatywy czy propozycje rozwiązań dyskutowane z zachowaniem szacunku dla drugiej strony oraz nie generują ryzyka negatywnego odbioru przez pracodawcę. Zgłoszone tematy podlegają szczegółowej analizie możliwości i zasadności ich wdrożenia w organizacji.
Relacje pomiędzy pracodawcą a reprezentantami pracowników opierają się na współpracy i zrozumieniu potrzeb pracowników.
Dobre praktyki HR
w Banku:
program sukcesji na kluczowe stanowiska Banku,
zatrudnianie wewnętrznych trenerów,
wsparcie w podnoszeniu kompetencji zawodowych, dofinansowanie szkoleń, studiów podyplomowych, MBA,
dobrowolne ubezpieczenie pracownicze na preferencyjnych warunkach,
bezpłatna opieka medyczna dla pracowników w sieci Enel-Med,
preferencyjne pakiety dla członków rodzin pracowników,
dofinansowanie wpłat do PPK dla pracowników (1,5% wynagrodzenia),
1 dzień wolny w roku na realizację działań wolontariackich lub proekologicznych;
możliwość pracy zdalnej,
dostęp do platformy MyBenefit (świadczenia częściowo dofinansowane z ZFŚS, jak karta MultiSport, oraz wachlarz usług dla dzieci, turystycznych, kulturalnych w atrakcyjnych cenach),
świadczenie świąteczne wypłacone w formie środków pieniężnych,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 117
bezpłatny dostęp do wirtualnej platformy umożliwiającej wypożyczanie ponad 75 tysięcy e-booków oraz audiobooków na 4 urządzenia o różnorodnej tematyce,
dobrowolne, bezpłatne szczepienia przeciw grypie,
usługa telefoniczna będąca wsparcie w ramach projektu „Psycholog Online”. Bank zapewnia dostęp do specjalistów, którzy oferują wsparcie psychologiczne w sytuacjach zawodowych i życiowych. Usługa jest dostępna dla wszystkich pracowników przez 7 dni w tygodniu, bez wychodzenia z domu,
w trakcie trwania IV fali pandemii - zapewniono testy antygenowe w kierunku COVID-19 przed stacjonarnymi szkoleniami pracowników, w których udział brało powyżej 8 osób,
organizacja webinarów dla pracowników Banku o tematyce ekologicznej oraz prospołecznej, tj.
o „Budowanie odporności. Jak radzić sobie z presją wewnętrzną i zewnętrzną”, którego celem było wzmocnienie odporności pracowników w codziennym życiu (odporność fizyczna, mentalna, emocjonalna),
o „Święta w duchu less waste!”,
o „Siła wartości”,
o „Zaangażowanie”,
o „Eko-nawyki w biurze i w domu”,
o Webinar przybliżający temat ESG,
organizacja szkoleń on-line pod nazwą „Letnia Akademia HR”, w ramach których zorganizowano szereg szkoleń o tematyce:
o Jak budować swoją kreatywność,
o Budowanie odporności psychicznej,
o Negocjacje,
o Wymiary komunikacji interpersonalnej,
o Empatia i asertywność w życiu i w pracy, 6) Empatia i asertywność w sprzedaży,
o MsTeams bez tajemnic,
o PowerPiont,
organizacja bezpłatnego warsztatu on-line poświęconego tematyce EKO-prezent.
w Domu Maklerskim BOŚ S.A.:
posiadanie kompetencji trenerskich przez wybranych specjalistów DM, którzy przekazują wiedzę z zakresu swoich obszarów zawodowych pozostałym pracownikom DM opracowując i przeprowadzając szkolenia wewnętrzne,
wsparcie w podnoszeniu i rozwijaniu kompetencji zawodowych poprzez dofinansowanie szkoleń, kursów, studiów podyplomowych, udziału w konferencjach branżowych, posiadanie wewnętrznego księgozbioru
dobrowolne ubezpieczenie na życie i zdrowie dla pracowników i ich rodzin na preferencyjnych warunkach,
bezpłatna opieka medyczna dla pracowników w sieci Lux med. oraz preferencyjne pakiety dla członków rodzin pracowników,
polityka „Home office”,
świąteczne upominki dla dzieci pracowników,
dobrowolne, bezpłatne szczepienia przeciw grypie,
dostęp do zasobów firmowej biblioteki
warsztaty i spotkania z zakresu zdrowego żywienia i trybu życia.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 118
Rozwój
Rozwój organizacji nie jest możliwy, bez rozwoju pracowników, którzy stanowią o jego sile, dlatego BOŚ nieustannie inwestuje we wzmacnianie kompetencji pracowników. Ma to odzwierciedlenie w kluczowych dokumentach kompleksowej polityce szkoleń i rozwoju. Obejmuje ona wszystkich pracowników i jest przykładem wdrażania zasady równego dostępu do rozwoju kompetencji. Zakres oferowanych szkoleń jest różnorodny, od tych, które dotyczą ekologicznej misji do zagadnień przybliżających ofertę produktową po wysoce specjalistyczne szkolenia zewnętrzne. Udział w szkoleniach jest możliwy dla każdego pracownika Banku bez względu na staż zatrudnienia.
Zespół ekspertów BOŚ wyróżnia się ogromną wiedzą i doświadczeniem w zakresie ekologii, finansowania i komercjalizacji projektów biznesowych przyjaznych środowisku. To właśnie z ich wsparcia mogą korzystać klienci, podejmując współpracę z bankiem. Bank zdaje sobie sprawę, że zakres, zmian i wydarzeń oraz nowych regulacji dotyczących ekologii i ochrony środowiska jest bardzo dynamiczny. W związku z tym planowane dalsze przedsięwzięcia związane z rozwojem kompetencji ekspertów, umożliwiając im udział w wiodących szkoleniach i seminariach podnoszących ich kompetencje zawodowe.
Pracownikom kadry zarządzającej - średniego i wyższego szczebla BOŚ proponuje udział w programie rozwoju kompetencji, dzięki któremu mogą efektywniej realizować rolę liderów swoich zespołów. Program rozwoju menadżera uwzględnia udział w takich szkoleniach, jak m.in. zarządzanie zespołem w trybie pracy zdalnej, efektywna rekrutacja, wyznaczanie celów, ocena postępów, udzielanie feedbacku, przeciwdziałanie mobbingowi i dyskryminacji w zatrudnieniu, menedżer jako lider sprzedaży i zarządzanie zespołem sprzedaży, leadership czy coaching operacyjny.
Organizowane przez BOŚ szkolenia muszą spełniać wysokie standardy, dlatego na bieżąco oceniane pod kątem efektywności, satysfakcji pracowników biorących w nich udział oraz poziomu zdobytej przez nich wiedzy i stale udoskonalane. Dotyczy to szkoleń stacjonarnych, jak i e-learningowych.
Wszyscy nowi pracownicy przechodzą przez cykl szkoleń adaptacyjnych, na które składają się szkolenia realizowane przez ekspertów wewnętrznych oraz uzupełniających szkoleń e-learningowych.
Wszystkie szkolenia planowane tak, aby wspierały rozwój pracowników Banku, umożliwiając zdobywanie wiedzy, którą można przełożyć na codzienną pracę. one również elementem wsparcia pracowników w rozwoju i przygotowaniu do nowych ról w organizacji, które mogą objąć np. w wyniku rekrutacji wewnętrznych.
Średnia liczba godzin szkoleniowych jednego pracownika w BOŚ S.A. i DM BOŚ S.A. w podziale na kategorie zatrudnienia
KATEGORIA ZATRUDNIENIA
KOBIETY
MĘŻCZYŹNI
ŚREDNIA WAŻONA
Zarząd i dyrektorzy:
BOŚ
159
112
129
DM BOŚ
18
3
6
Stanowiska kierownicze, wyższego i niższego szczebla:
BOŚ
15
10
13
DM BOŚ
14
2
8
Pozostali pracownicy administracyjni
BOŚ
23
29
25
DM BOŚ
8
2
4
Nowi pracownicy zatrudniani w Domu Maklerskim BOŚ na początku swojej pracy przechodzą przez pakiet szkoleń wstępnych, składających się z części prowadzonej przez wykwalifikowanych specjalistów z poszczególnych obszarów oraz wewnętrznych szkoleń elearningowych. Pracownicy już zatrudnieni przechodzą przez cykliczne programy szkoleniowe związane z aktualizacją wiedzy niezbędnej do pracy na ich stanowiskach.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 119
Szkolenia przygotowują pracowników do efektywnego wypełniania swoich obowiązków, ale także obejmowania do nowych ról w organizacji w rekrutacji wewnętrznej. Każde działania szkoleniowo-rozwojowe, w tym szkolenia e-learning, podlega ocenie pod kątem efektywności, satysfakcji uczestnika oraz poziomu zdobytej wiedzy.
Bezpieczeństwo pracy
W związku z panującą na świecie pandemią COVID-19, Bank Ochrony Środowiska S.A. podjął szereg działań, mających na celu zminimalizowanie wpływu sytuacji zewnętrznej na działanie Banku i jego postrzeganie przez klientów i pracowników, przy jednoczesnym zapewnieniu jak najwyższego standardu bezpieczeństwa. W szczególności:
przeprowadzono zamgławianie i ozonowanie pomieszczeń Centrali i placówek Banku,
wyposażono Centralę i placówki Banku w mydło antybakteryjne, środki dezynfekujące do rąk, środki dezynfekujące do powierzchni roboczych,
wyposażono stanowiska bezpośredniej obsługi klientów w blendy i rękawiczki jednorazowe,
a wszystkich pracowników Banku w komplet maseczek wielorazowego użytku,
zapewniono możliwość przeprowadzenia zamgławiania i ozonowania pomieszczeń Banku po każdym podejrzeniu kontaktu z osobą zarażoną COVID-19,
opublikowano szereg wewnętrznych komunikatów podnoszących poziom wiedzy i świadomości pracowników w zakresie bezpieczeństwa epidemiologicznego,
zakupiono bezdotykowe termometry do indywidualnego pomiaru temperatury,
zakupiono i zamontowano urządzenia do automatycznego pomiaru temperatury u osób wchodzących na teren Banku,
zakupiono maty dezynfekcyjne obuwie,
wprowadzono usługę telefoniczną wsparcia w ramach projektu „Psycholog Online”. Bank zapewnił dostęp do specjalistów, którzy oferują wsparcie psychologiczne w sytuacjach zawodowych i życiowych. Usługa jest dostępna dla wszystkich pracowników przez 7 dni w tygodniu, bez wychodzenia z domu,
zapewniono dla pracowników wykonywanie testów pod kątem COVID-19.
Grupa BOŚ zapewnia pracownikom bezpieczne, ergonomiczne miejsca pracy. Wszyscy pracownicy przechodzą obowiązkowe szkolenia wstępne i okresowe zakończone testem z wiedzy z zakresu BHP. Prowadzą je specjaliści wewnętrzni lub/i zewnętrzni eksperci. Zakres szkoleń jest dostosowany do potencjalnych zagrożeń i warunków danego miejsca pracy.
W 2021 roku doszło do trzech wypadków przy pracy powodujących urazy, a wskaźnik wypadkowości (Injury rate – IR) wyniósł 2,6.
Działania na rzecz pracowników w związku z pandemią
Bank systematycznie wyposaża pracowników w dodatkowy sprzęt komputerowy do pracy zdalnej przy jednoczesnym procesie wymiany sprzętu na sprzęt mobilny - laptopy. Bank zapewnia możliwość pracy zdalnej każdemu pracownikowi pracującemu na stanowisku, którego specyfika na to pozwala.
Odbywa się sukcesywna wymiana telefonów komórkowych na nowsze modele dla pracowników, którzy użytkują smartphone powyżej 3 lat.
Wdrożona została nowa metoda tzw. nowoczesnego uwierzytelniania (ang. HMA Hybrid Modern Authentication) w aplikacji Outlook. Zmiana ta wyeliminowała błędy przy synchronizacji kontaktów, które zgłaszali pracownicy oraz dzięki tej zmianie nowi pracownicy pierwszego dnia zatrudnienia otrzymują telefon z aktywnymi aplikacjami Outlook, Teams oraz kontaktami do wszystkich pracowników banku.
Pracownicy, którzy korzystają z Internetu służbowego z telefonu do pracy zdalnej (brak prywatnego lub słabe działanie bądź wykorzystanie 100% pakietu w telefonie) otrzymali modemy LTE z dodatkowym limitem 20GB.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 120
Aktywność sportowa pracowników
Ekologiczne zachowania to dbałość o środowisko naturalne, ale również o zdrowie. Dlatego w BOŚ promowana jest aktywność sportowa pracowników. Aktywny tryb życia to nie tylko jedno ze zobowiązań pracowników banku, ale również sposób na spędzanie wolnego czasu w duchu zdrowej rywalizacji. Liczna grupa pracowników BOŚ zrzeszona jest w dwunastu sekcjach sportowych, w których pracownicy mogą uprawiać swoje ulubione dyscypliny sportowe. Drużyna piłki siatkowej od kilkunastu sezonów regularnie uczestniczy w rozgrywkach amatorskiej ligi dla firm. W 2021 r. zajęła II miejsce w II lidze piłki siatkowej Let’s GO. Drużyna piłki nożnej również uczestniczyła w ELitLIGA Biznesowe Rozgrywki Piłkarskie. Reprezentacja Banku corocznie startuje w Regatach Żeglarskich o Puchar Związku Banków Polskich. W sezonie zimowym pracownicy należący do sekcji narciarskiej uczestniczyli w wyjeździe treningowym, podczas którego mogli usprawnić swoje umiejętności narciarskie na włoskich trasach zjazdowych. W okresie jesiennym przedstawicielka sekcji kolarskiej rywalizowała podczas ogólnopolskiego maratonu MTB Series Gdańsk, Wejherowo, Elbląg. Osiągnięcia wybranych sekcji sportowych zostały opublikowane w Intranecie.
Opis planowanych działań w zakresie weryfikacji dostawców, wdrożenia zielonej polityki zakupowej
Bank postrzega swoją odpowiedzialność wielowymiarowo, nie tylko w odniesieniu do pracowników czy klientów, ale również jako firma posiadająca łańcuch dostaw. Jako instytucja finansowa posiada ograniczony łańcuch dostaw, ale podejmuje działania, aby dostawcy działali zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju.
Bank wprowadził „Standardy postępowania dla dostawców BOŚ S.A.”. Stanowią one fundament, na którym Bank wraz z dostawcami chce budować i utrzymywać relacje oparte na uczciwości, zaufaniu i współodpowiedzialności za praktyki biznesowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, praw człowieka, etyki w biznesie, troski o pracowników oraz dbałości o środowisko naturalne.
Każdy potencjalny dostawca, który bierze udział w postępowaniu zakupowym zobowiązuje się działać zgodnie ze standardami oraz dążyć do tego, aby jego podwykonawcy również ich przestrzegali. Potencjalni dostawcy deklarują przestrzeganie zasad w nich zawartych poprzez złożenie wraz z ofertą stosownego oświadczenia. Umowy, które podpisywane z dostawcą wybranym w procesie zakupowym zawierają stosowne klauzule umowne, a Standardy stanowią załącznik do umowy. Standardy stanowią również załącznik do podpisywanych Zamówień.
Obowiązek pozyskiwania oświadczeń dotyczy wszystkich postępowań zakupowych, tj. poniżej 20 000 brutto prowadzonych samodzielnie przez komórki organizacyjne Centrali Banku oraz powyżej 20 000 brutto prowadzonych przez Biuro Zakupów.
Zgodnie z Zasadami realizacji zakupów w BOŚ S.A., dyrektorzy komórek organizacyjnych Centrali, prowadzący samodzielne postępowania zakupowe, przygotowują miesięczne informacje o zakończonych postepowaniach zakupowych, w których zobowiązani obok informacji o dotyczące trybów, kwot oraz wyników postępowań zakupowych zamieścić dla każdego zakupu informację o podpisaniu przez dostawcę Standardów.
„Standardy postępowania dla dostawców Banku Ochrony Środowiska S.A.” zawierają również zapisy o działaniach kontrolnych, mających na celu budowanie zrównoważonego łańcucha dostaw poprzez m.in. monitoring i podejmowanie działań umożliwiających wykluczenie dostawców niespełniających wymagań Banku pod względem.
Każde zobowiązanie w ramach zakupów jest ściśle regulowane przez odrębne umowy/zamówienia. W zakres przedmiotowy zakupów wchodzą usługi (informatyczne, prawne, doradcze, porządkowe, marketingowe) oraz towary (sprzęt informatyczny, oprogramowanie, materiały reklamowe, materiały biurowe, meble), itp.
Wdrażanie zmian w zakresie monitoringu i oceny łańcucha dostaw wymaga czasu i znacznych nakładów, związanych chociażby z weryfikacją dostawców, jak również opracowaniem szczegółowych regulacji, którym będą oni podlegać. Jest to proces angażujący również dotychczasowych partnerów Banku. Bank opublikował zasady ESG w dokumencie: Standardy postępowania dla dostawców Banku Ochrony Środowiska S.A.” i podejmuje działania, aby wdrożyć je w politykę zakupową.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 121
ŚRODOWISKO
Bank, będąc liderem w zakresie finansowania rozwiązań ekologicznych w Polsce, chce wzmacniać świadomość klientów detalicznych i korporacyjnych w zakresie szeroko pojętej ekologii rozumianej m.in. w aspektach: ochrony środowiska, ekologicznej żywności, zdrowego trybu życia, troski o otoczenie. Jako EKO Bank pokazuje swoim przykładem, jak instytucje finansowe mogą wpisywać się w ideę zrównoważonego rozwoju.
Polityka środowiskowa Banku obejmuje szereg działań i projektów nastawionych na minimalizację wpływu działalności Banku na otoczenie.
Szczególne znaczenie mają:
stała redukcja zużycia energii (energooszczędne urządzenia i oświetlenia, w tym reklamowe); czujniki zmierzchu; inteligentne sterowanie klimatyzacją i systemami grzewczo- wentylacyjnymi, niskoemisyjna flota firmowa; szkolenia z eko-drivingu),
stała redukcja zużycia wody i ścieków (m.in. perlatory, dwufunkcyjne spłuczki),
efektywna selekcja odpadów (samodzielny recykling 50% odpadów; umowy z profesjonalnymi firmami, które zagospodarowują pozostałe odpady),
edukacja pracowników (np. w kwestii konieczności gaszenia świateł, ograniczenia liczby wydruków, zużytej wody czy ilości wytwarzanych odpadów, w tym plastiku).
Energia elektryczna wykorzystywana przez Bank pochodzi w 97% a przez DM BOŚ w 100% z ekologicznych źródeł energii.
Minimalizujemy ilość generowanych odpadów
W prowadzonej przez nas działalności ograniczamy ilość odpadów.
W momencie powstania odpadów, już na terenie naszych placówek i Centrali banku podlegają one segregacji na 5 frakcji. Samodzielnemu recyklingowi podlega 50% wytwarzanych odpadów. Bank podpisał umowy z profesjonalnymi firmami, które zajmują się zagospodarowaniem pozostałej części.
Dane liczbowe
Rok
Liczba pracowników
Szacowana masa odpadów komunalnych [t]
2020
1 089
187,3
2021
1 158
199,17
Szacunkowo, w przeliczeniu na jednego pracownika wskaźnik wytworzenia odpadów na osobę w 2020 roku wynosił 172 kg. W roku 2021 poziom wytworzonych odpadów na osobę został utrzymany na poziomie roku 2020.
Bank ogranicza też zużycie papieru. Niezbędne wydruki wykonywane dwustronnie, a możliwość wydruków kolorowych jest ograniczona. W 2021 roku zmniejszono zużycie papieru o 13,4 % w porównaniu do 2020 roku.
Ograniczamy zużycie wody
Wszystkie nasze placówki wyposażone w urządzenia zapobiegające nadmiernemu zużyciu wody, jak dwufunkcyjne spłuczki oraz perlatory.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 122
Dane liczbowe
Rok
Ilość wytworzonych ścieków w m3
Osady pościekowe [t]
2020
13 652,62
4,52
2021
12 534,20
3,84
W ujęciu rok do roku, analizując ilość wytworzonych ścieków i związaną z tym emisję CO 2 , udało się obniżyć o 10%.
Drugie życie sprzętów (dobra praktyka)
Wszystkie elementy wyposażenia oraz sprzętu elektronicznego (komputery PC, laptopy i telefony), z których nie korzystają pracownicy Banku, w znacznej części jest wprowadzana do wtórnego obiegu oferowany jest ich zakup w atrakcyjnych cenach pracownikom lub firmom zewnętrznym. W miarę możliwości przekazywane one również nieodpłatnie zainteresowanym instytucjom użyteczności publicznej.
Odsprzedane sprzęty
Liczba sztuk
Telefony komórkowe
758
Notebooki
124
Zestawy komputerowe
188 (16 szt. przekazanych nieodpłatnie)
Wycofane z eksploatacji składniki majątku rzeczowego mogą podlegać nieodpłatnemu przekazaniu (darowiźnie) podmiotom zewnętrznym - placówkom nauki, edukacji, oświaty i wychowania, kultury, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, charytatywno-opiekuńczym, ochrony środowiska, porządku i bezpieczeństwa publicznego, w tym organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (Dz.U. 2018 poz.450 j.t.) na cele określone w art. 4 tej ustawy. W 2021 roku Bank przekazał nieodpłatnie 175 sztuk wyposażenia meblowego, 53 sztuki zostały sprzedane, a 857 sztuk było poddane utylizacji W 2020 roku Bank przekazał nieodpłatnie 610 sztuk wyposażenia meblowego, 230 sztuk zostało sprzedanych, a 580 sztuk było poddane utylizacji.
Działalność proekologiczna Spółek zależnych
Dom Maklerski BOŚ aktywnie angażuje się w działalność proekologiczną Grupy Kapitałowej BOŚ. W 2021 roku DM BOŚ aktywnie wspierał rozwój rynku finansowania inwestycji ekologicznych. Dwie pośród przeprowadzonych ofert emisji obligacji miały charakter emisji ekologicznych, wyemitowanych zgodnie ze standardami Green Bond Principles. W październiku Dom Maklerski BOŚ współuczestniczył przy organizacji jednej z największych emisji zielonych obligacji dla emitentów z sektora niefinansowego obligacji zielonych serii C spółki Famur SA o wartości 400 mln zł. Jako koordynator emisji uplasował również emisję zielonych obligacji serii F spółki Columbus Energy SA o wartości 60 mln zł.
W ofercie Domu Maklerskiego jest m.in. pośrednictwo w obrocie prawami majątkowymi wynikającymi z tzw. „kolorowych certyfikatów”. z oferty tej korzystają przede wszystkim wytwórcy energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych (farmy wiatrowe, małe elektrownie wodne, fotowoltaika itp.).
Spółka BOŚ Leasing Eko Profit SA świadczy usługi finansowania w formie leasingu operacyjnego, finansowego oraz pożyczki leasingowej. W ramach swojej działalności finansuje inwestycje związane z szeroko rozumianą ekologią (rozwiązania zmniejszające zużycie energii, jak i projekty OZE). Dodatkowo Spółka pomaga klientom Grupy uzyskać finansowanie dla projektów ekologicznych przy udziale finansowania bankowego, środków NFOŚiGW i programów rozwojowych UE.
Do MS Wind Sp. z o.o., spółki zależnej BOŚ Leasing Eko Profit SA, należy farma wiatrowa (6 MW) w gminie Pełczyce.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 123
Certyfikat „Green Office”
Bank Ochrony Środowiska, dążąc do neutralności klimatycznej, dba by jego działalność była coraz bardziej ekologiczna, jednocześnie stale monitorując utrzymanie już osiągniętych celów. W 2021 roku została przeprowadzona recertyfikacja Green Office dla Centrali BOŚ.
Certyfikat Green Office jest formą potwierdzenia ekologicznych standardów zarządzania biurem. Certyfikat przyznawany jest przez niezależnych audytorów z międzynarodowej Fundacji dla Edukacji Ekologicznej z siedzibą w Kopenhadze.
Otrzymanie certyfikatu Green Office wiąże się ze spełnieniem kryteriów standardu ekologicznego. Kryteria te dzielą się na dwie grupy: techniczne i związane z edukacją ekologiczną.
Do grupy kryteriów technicznych zalicza się zagadnienia takie jak np. możliwość segregacji odpadów oraz zarządzanie zużyciem wody i energii elektrycznej. Druga grupa obejmuje kryteria związane z edukacją ekologiczną pracowników, dostawców, klientów, a także tworzeniem przyjaznego środowiska pracy. Ponowne uzyskanie certyfikatu „Green Office” potwierdza, że Bank utrzymuje najwyższe standardy funkcjonowania, a w ramach różnorodnych działań edukacyjnych zapewnia swoim pracownikom także podnoszenie wiedzy ekologicznej.
Eko-szkolenia w EKO Banku
W trosce o rozwój pracowników BOŚ stwarza możliwość rozwoju ich karier, dlatego pracownicy Banku obok szerokiej gamy webinarów i warsztatów edukacyjnych mają dostęp do szkoleń podnoszących wiedzę związaną z ochroną środowiska.
Wstęp do ekologii w BOŚ to jedno z pierwszych szkoleń adaptacyjnych, podczas którego nowi pracownicy zaznajamiani z podstawową wiedzą ekologiczną i zagadnieniami związanymi z działalnością BOŚ w tym zakresie. Kolejnym krokiem, pogłębiającym wiedzę z zakresu ekologii jest obowiązkowy dla nowozatrudnionych pracowników e-learning przygotowany na podstawie autorskiego scenariusza BOŚ. Zakres tematyczny obejmuje nie tylko najważniejsze informacje związane z dziedzinami i technologiami ochrony środowiska, ale również zakres oferty produktów proekologicznych Banku i możliwości finansowania przedsięwzięć ekologicznych. Dodatkowo dla pracowników obszaru korporacyjnego prowadzone są dedykowane szkolenia w zakresie zielonej transformacji.
Pracownicy Banku mogą również korzystać z EKO Biblioteki, dzięki której mają dostęp do kilkudziesięciu książek oraz gier planszowych popularyzujących zagadnienia ekologii dla pracowników, a także ich rodzin.
Zdobyta podczas szkoleń wiedza uzupełniana jest za pomocą Green Letter, który wysyłany jest do wszystkich pracowników Banku co dwa tygodnie. Znajdują się w nim m.in. informacje o najnowszych raportach pojawiających się na rynku, ciekawych wydarzeniach czy opracowaniach analitycznych.
Elementem uzupełniającym edukację ekologiczną Kartki z EKO Kalendarza, które przybliżają najważniejsze wydarzenia ekologiczne takie jak m.in. Akcja Sprzątanie Świata (18-20 września), Dzień Bez Samochodu (22 września), a także Światowy Dzień Zwierząt (4 października) czy Międzynarodowy Dzień Ograniczania Skutków Katastrof (13 października).
Raport ESG
W 2021 roku opublikowano Raport ESG Banku Ochrony Środowiska. Jest to kompleksowa publikacja BOŚ obejmująca oprócz zagadnień z zakresu zrównoważonego rozwoju także aspekty ekonomiczne i społeczne. Raport został przygotowany zgodnie z międzynarodowym standardem raportowania pozafinansowego Global Reporting Initiative (GRI Standards) w wersji Core. Mając świadomość, że odpowiednie zarządzanie czynnikami środowiskowymi, społecznymi oraz dotyczącymi ładu korporacyjnego zyskuje na znaczeniu oraz w odpowiedzi na oczekiwania inwestorów przyjęto roczny cykl raportowania ESG.
W Raporcie przedstawiono nasze działania, ambicje i cele ujęte w każdym z trzech filarów Strategii ESG BOŚ.
Raport ESG odzwierciedla podejście BOŚ do korzystania z zasobów odnawialnych, pokazuje jakie czynności podejmowane, aby działalność operacyjna miała jak najmniejszy wpływ na zasoby naturalne. Mając świadomość, że aktywność biznesowa wpływa na otoczenie społeczne Banku - pracowników, klientów, dostawców oraz społeczność lokalną, opisano w Raporcie ESG działania, które obejmują między innymi takie kwestie, jak
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 124
zarządzanie pracownikami, różnorodność i inkluzywność w miejscu pracy, czy poszanowanie praw pracowniczych i praw człowieka.
Żadna firma nie może funkcjonować bez sprawnego systemu nadzoru, dlatego w części poświęconej ładowi korporacyjnemu, wskazano procedury, standardy i mechanizmy kontroli wdrożone w celu zapewnienia efektywnego zarządzania, usprawnienia procesów podejmowania decyzji, przestrzegania przepisów prawa i uwzględnienia potrzeb zewnętrznych interesariuszy.
Ekologia i ekonomia
Bank wspiera swoich klientów ekspercką wiedzą i doświadczeniem na każdym etapie realizacji projektów inwestycyjnych. W skład zespołu eksperckiego BOŚ wchodzą inżynierowie ekolodzy oraz eksperci doświadczeni w doradztwie z zakresu projektów zielonej transformacji.
W strukturze organizacyjnej Banku od kwietnia 2021 roku funkcjonuje Obszar Ekologii i Klimatu, w którym pracuje łącznie około 60 osób. Naszym klientom oferujemy wsparcie merytoryczne ekspertów w zakresie ekologii, programów wsparcia, finansowania i komercjalizacji projektów ekologicznych.
Bank aktywnie uczestniczy w dialogu dotyczącym ochrony środowiska i zrównoważonego finansowania m.in. poprzez uczestnictwo w pracach zespołów roboczych tworzonych przez podmioty administracji publicznej jak np. Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Związek Banków Polskich. Członkowie Zarządu oraz eksperci Banku występują w tematycznych konferencjach poświęconych zagadnieniem ekologii i klimatu, jak również w targach branżowych.
Ślad węglowy
Zgodnie z przyjętą Polityką Klimatyczną, Bank zobowiązuje się do corocznej kalkulacji emisji gazów cieplarnianych oraz do niezależnej weryfikacji obliczeń. Strategia ESG wyznacza także cele i działania służące redukcji śladu węglowego Banku w horyzoncie 2023 oraz 2030 roku.
W 2021 roku po raz drugi w historii działalności Banku dokonano obliczeń śladu węglowego (oszacowano emisje w latach 2019 i 2020). Pierwsze oszacowanie wielkości emisji gazów cieplarnianych związanych z działalnością operacyjną Banku dotyczyło roku 2007. W grudniu 2021 r., we współpracy z niezależnym podmiotem zewnętrznym, sfinalizowana została weryfikacja obliczeń śladu węglowego BOŚ za rok 2020.
Obliczeń dokonano zgodnie z protokołem GHG Protocol Corporate Accounting and Reporting Standard. Obliczenia zostały wykonane dla roku 2020 na podstawie możliwie pełnych danych w każdym z trzech zakresów.
W Tabeli poniżej przedstawiono wartości emisji obliczone w raporcie i wyniki audytu.
Zakres
Emisje przed weryfikacją [tCO2eq]
Emisje po weryfikacji [tCO2eq]
Zakres 1
14,01
170,70
Zakres 2
2 994,83
2 725,26
Zakres 3
861,35
976,79
Razem
3 870,19
3 872,74
Audyt potwierdził wielkość emisji wyliczoną przez niezależnego doradcę. Różnica wyniosła tylko 0,07%. W przeliczeniu na jednego pełnoetatowego pracownika ślad węglowy w roku 2020 wyniósł 3,56 Mg CO2eq. Dane na temat emisji za 2021 rok zostaną opublikowane w oddzielnym Raporcie ESG.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 125
Nagrody za działania proekologiczne
Proekologiczne działania Banku zostały zauważone, docenione i uhonorowane ważnymi i uznanymi wyróżnieniami i nagrodami.
W kwietniu 2021 Forum Odpowiedzialnego Biznesu wyróżniło i doceniło dwie nowe inicjatywy BOŚ: „Kalkulator instalacji fotowoltaicznej” oraz serię szkoleń z obszaru edukacji ekologicznej. Projekty przedstawiono i opisano w raporcie „Odpowiedzialny biznes w Polsce 2020. Dobre praktyki”. Jest to największy i najważniejszy tego typu przegląd w Polsce. W raporcie FOB znalazły się również inicjatywy, które BOŚ prowadzi z powodzeniem od lat.
W czerwcu 2021 Kapituła Konkursu „Sustainable Economy Awards” przyznała Bankowi Ochrony Środowiska tytuł Laureata w kategorii „Lider Zrównoważonego Finansowania. Nagroda została wręczona podczas gali wieńczącej konferencję Executive Innovation Forum. W ocenie jury Bank udowadnia na swoim przykładzie, w jaki sposób instytucje finansowe mogą wpisywać się w realizację celów zrównoważonego rozwoju. Doceniono nieustannie zwiększanie poziomu finansowania proekologicznych inwestycji. Zwrócono uwagę na zaangażowanie banku w proces emisji zielonych obligacji, wzmacnianie świadomości klientów detalicznych i korporacyjnych w zakresie ekologii, zdrowego trybu życia oraz troski o otoczenie.
Również w czerwcu 2021 roku BOŚ został wyróżniony Srebrnym Listkiem CSR Polityki. Otrzymują go firmy, które wdrażają zintegrowane modele zarządzania, obejmujące m.in. kwestie jakości, zarządzania środowiskowego i bezpieczeństwa pracowników. Tygodnik POLITYKA we współpracy z firmą doradczą Deloitte oraz Forum Odpowiedzialnego Biznesu po raz kolejny zaprosił firmy działające w Polsce do przeglądu ich rozwiązań wspierających zrównoważony rozwój i zaangażowanie społeczne. Organizatorzy przeanalizowali działania firm związane z obszarami takimi jak ład korporacyjny, prawa człowieka, zachowania wobec pracowników, ochrona środowiska naturalnego, dbałość o klienta, uczciwość biznesowa i zaangażowanie społeczne. W przypadku realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju (SDG’s) skoncentrowali się na projektach związanych z inicjatywami na rzecz przeciwdziałania ekonomicznym i społecznym skutkom pandemii oraz na działaniach na rzecz ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko naturalne i klimat.
W październiku Bank otrzymał międzynarodową nagrodę Best Green Banking Solutions CEE 2021. Bank został nagrodzony za najlepsze zielone rozwiązania bankowe w Europie Środkowo-Wschodniej w 2021 roku. Jury CFI.co szczególnie doceniło BOŚ za finansowanie projektów, które wywierają pozytywny wpływ na środowisko, co przekłada się na istotny zielony portfel kredytowy banku. Ważne dla przyznania wyróżniania były również ambitne plany wyrażone w nowej strategii rozwoju. Nagroda przyznawana jest w oparciu o szeroki zakres kryteriów, do których należą m.in. funkcjonowanie zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, promowanie produktów finansowych o dużym i pozytywnym wpływie społecznym, prowadzenie działań CSR czy transparentna komunikacja z rynkiem.
W listopadzie Polska Izba Ekologii przyznała BOŚ nagrodę za zmniejszenie przez bank śladu węglowego o blisko 50 proc.
Kapituła konkursu doceniła wieloletnie zaangażowanie banku w promowanie postaw proekologicznych, a przede wszystkim działania podejmowane w zakresie zmniejszania śladu węglowego. Bank w 2020 roku zmniejszył swój ślad węglowy prawie ok. 40% w porównaniu do roku poprzedniego. Za to osiągnięcie kapituła przyznała bankowi nagrodę w kategorii Ochrona powietrza i przeciwdziałanie zmianom klimatycznym.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 126
PRODUKTY
Misja „Polski EKO Bank - dla ludzi, biznesu i środowiska” przejawia się także w ofercie produktowej Banku. Dla klientów detalicznych, małych i średnich przedsiębiorstw oraz klientów korporacyjnych marka BOŚ jest gwarantem nowoczesnej gamy produktów w tym „zielonych” o najwyższej jakości obsługi, rzetelności kupieckiej oraz troski o środowisko naturalne i zrównoważony rozwój Polski.
Wyróżnikiem Banku jest szeroka oferta produktów z dofinansowaniem z instytucji, takich jak BGK, NFOŚiGW, WFOŚiGW. Doświadczeni pracownicy Banku, w tym specjaliści w zakresie ekologii, mogą aranżować finansowanie różnorodnych projektów, przyczyniających się do wzrostu konkurencyjności polskiej gospodarki.
Wszystkie produkty nadzorowane pod kątem zgodności z prawem, rekomendacjami organów nadzorczych, branżowymi praktykami oraz wymogami wewnętrznymi Banku. Najważniejsze ramy formalne dla produktów to:
Prawo bankowe, Ustawa o kredycie konsumenckim, ustawa o kredycie hipotecznym,
Rekomendacje KNF: S, T, U, Z,
Zasady tworzenia produktów bankowych oraz zarządzania nimi w BOŚ S.A.,
dokumenty normujące zasady naliczania oprocentowania, prowizji i opłat dla poszczególnych grup klientów.
Każdy nowy produkt Banku muszą zaopiniować Departamenty z obszaru ryzyka oraz Departament Prawny. Opiniowanie obejmuje m.in. ocenę oraz sposób zarządzania istotnymi ryzykami, wypełnianie obowiązków informacyjnych, identyfikację potencjalnych konfliktów interesów, zgodność z przepisami prawa.
Bank prowadzi stały pomiar satysfakcji klientów. Badania dotyczą obsługi związanej ze sprzedażą produktów, a także obsługi posprzedażowej w placówkach. Uruchomiono pomiar satysfakcji klientów, którzy kontaktują się z infolinią. Bank rozpoczął też wdrożenie zasad prostej polszczyzny. Od początku 2020 roku zasady prostej polszczyzny zostały wdrożone na nowej stronie www Banku i są stosowane w komunikacji reklamacyjnej z klientami oraz w wybranych wzorach pism do klientów detalicznych. BOŚ S.A. przystąpił do Deklaracji banków ws. standardu prostego języka, wypracowanej w ramach Związku Banków Polskich. Tym samym dążymy do zmiany języka bankowego tak, by klienci rozumieli wszystko, co do nich mówimy i piszemy.
Mając na uwadze zapewnienie klientom najwyższej jakości produktów i komfortu inwestowania DM BOŚ przeprowadza klika razy w roku ankiety internetowe wśród klientów, dotyczące oceny produktów i usług oferowanych przez DM oraz funkcjonalności systemów informatycznych. Wyniki bazą podejmowanych działań mających na celu poprawę jakości świadczonych usług, też inspiracją do tworzenia nowych funkcji w systemach transakcyjnych Domu Maklerskiego.
W organizowanym co roku badaniu Stowarzyszenia Inwestorów Indywidualnych, Dom Maklerski BOŚ od kliku lat zajmuje miejsce w pierwszej trójce, w ostatnich dwóch latach zajmując pierwszą pozycję. Szczególnie wysokie oceny Domu Maklerskiego BOŚ otrzymuje w kategoriach: bezawaryjność i szybkość platformy internetowej oraz oferta edukacyjna.
EKOkredyt na fotowoltaikę (dobra praktyka)
Dzięki preferencyjnemu rozwiązaniu kredytowemu z oferty Banku gospodarstwa domowe mogą w łatwy sposób bez pozwolenia na budowę:
stać się prosumentami, czyli równocześnie konsumentami i producentami „zielonej energii”,
zmniejszyć domowe rachunki za energię elektryczną.
Jedna instalacja fotowoltaiczna o mocy 1 kW produkuje standardowo 1 000 kWh energii elektrycznej rocznie.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 127
Certyfikat „Zielony DOM”
Certyfikat ZIELONY DOM to pierwsza polska, wielokryterialna certyfikacja dla budownictwa mieszkaniowego, opracowana przez PLGBC we współpracy z uznanymi ekspertami, który został wdrożony do oferty kredytu hipotecznego. Jej wybór łączy się z szeregiem korzyści dla inwestora, dewelopera, właściciela (klienta) oraz dla środowiska.
Zielony kredyt hipoteczny to unikalny produkt oferowany przez uczestniczące w programie banki, które premiują w ten sposób zakup domu z certyfikatem PLGBC Zielony Dom. Kredyt ten charakteryzuje się obniżoną stopą procentową, wynikającą ze zmniejszenia ryzyka niewywiązania się z zobowiązań z tytułu jego zaciągnięcia oraz wyższej wartości rynkowej certyfikowanych domów, w porównaniu do domów standardowych. Nieruchomość mieszkaniowa posiadająca certyfikat PLGBC Zielony Dom będzie charakteryzowała się znaczącym obniżeniem rachunków za energię i kosztów związanych z naprawami, co pozwoli gospodarstwom domowym zaoszczędzić dodatkowe środki pieniężne, które będą mogły zostać wykorzystane na spłatę kredytu hipotecznego. Ten dodatkowy miesięczny zysk znacznie zmniejsza ryzyko niewywiązania się z zobowiązań z tytułu kredytu hipotecznego przez właściciela zielonego domu. Dzięki temu oraz dzięki wyższej rynkowej wartości certyfikowanej nieruchomości bank może obniżyć miesięczne oprocentowanie zielonego kredytu hipotecznego w porównaniu do kredytów oferowanych dla standardowych domów do warunków Ekologicznego kredytu hipotecznego. Korzyści certyfikacji:
zawiera wymogi potwierdzające zminimalizowanie negatywnego wpływu inwestycji na środowisko naturalne,
podkreśla świadome działanie inwestorów i deweloperów w obszarze zrównoważonego budownictwa, dostosowując szereg rozwiązań z korzyścią dla zdrowia i komfortu, jakości życia klientów/nabywców,
daje Klientom możliwość uzyskania kredytu hipotecznego na bardziej atrakcyjnych warunkach we współpracy z Bankiem Ochrony Środowiska oraz gwarancję niższych kosztów eksploatacyjnych.
Zrównoważone finansowanie – receptą na kryzys klimatyczny
Jako jeden z filarów systemu finansowania ochrony środowiska w Polsce, BOŚ jest świadomy swojej roli i odpowiedzialności w tym zakresie. Bank jako lider finansowania ekologii w Polsce dostarcza nowoczesne, efektywne rozwiązania finansowe, dzięki którym działające w Polsce przedsiębiorstwa i instytucje mogą skutecznie mierzyć się z wyzwaniami klimatycznymi poprzez transformację swojej działalności w kierunku redukcji zużycia zasobów naturalnych, poprawy efektywności energetycznej, wzrostu zastosowania odnawialnych źródeł energii.
Odzwierciedleniem zaangażowania BOŚ jest rozwój oferty proekologicznej oraz współdziałanie z kluczowymi instytucjami tworzącymi krajowy system finansowania ochrony środowiska (Narodowy i Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej), współpraca z przedstawicielami biznesu (PGNiG Obrót Detaliczny), aktywny udział w projektach międzysektorowych (np. porozumienia o współpracy na rzecz rozwoju sektorów: morskiej energetyki wiatrowej, fotowoltaicznego, biogazu i biometanu oraz porozumienie na rzecz rozwoju gospodarki wodorowej) oraz współdziałanie z sektorem pozarządowym (np. program Climate Leadership prowadzony przez UNEP Grid Warszawa).
Od początku funkcjonowania Bank koncentruje się na wspieraniu finansowania inwestycji ekologicznych w Polsce, a oferowane proekologiczne produkty finansowe powstają z uwzględnieniem zasad zrównoważonego rozwoju. Bank angażuje się w inicjatywy związane z finansowaniem projektów, które wspierają cele tzw. systematykę UE, czyli przeciwdziałanie i adaptację do zmiany klimatu, przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym, ograniczanie emisji zanieczyszczeń, zrównoważone wykorzystywanie i ochronę zasobów wodnych i morskich, ochronę i odbudowę bioróżnorodności i ekosystemów. BOŚ jako jeden z pierwszych banków w Polsce finansował projekty energetyki odnawialnej i stale doskonali produkty dedykowane dla poszczególnych inwestycji proekologicznych.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 128
Wybrane zielone produkty:
Prosta i szybka Przejrzysta pożyczka na wymianę źródeł ciepła i termomodernizację budynków mieszkalnych (finansowanie uzupełniające i pomostowe do programu Czyste Powietrze),
Pożyczka „Pełnym oddechem” kierowana do przyszłych i obecnych klientów PGNiG na realizację celów komplementarnych z rządowym programem walki ze smogiem,
Kredyt Czyste Powietrze na wymianę źródeł ciepła i termomodernizację z dotacją na częściową spłatę kredytu z rządowego programu Czyste Powietrze,
Atrakcyjne kredyty oferowane we współpracy z Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) w wybranych województwach np. na wymianę źródła ciepła, termomodernizację i instalacje OZE,
Kredyt na realizację przedsięwzięć termomodernizacyjnych i remontowych z premią na częściową spłatę kredytu z Funduszu Termomodernizacji i Remontów;
Atrakcyjne promocje kredytów na realizację przedsięwzięć w ramach programu Czyste Powietrze, instalacji fotowoltaicznych, ochrony stosunków wodnych czy zakup elektrycznych środków transportu
Ekologiczny kredyt hipoteczny,
Specjalna oferta dla deweloperów budujących w standardach BREEAM czy LEED,
Kredyt EkoOszczędny, z opcją spłaty z oszczędności wygenerowanych przez kredytowane przedsięwzięcie, wraz z bezpłatną gwarancją Biznesmax,
Kredyt inwestycyjny na finansowanie elektrowni fotowoltaicznych o mocy do 1 MW (włącznie), funkcjonujących w ramach systemu aukcyjnego,
Karty płatnicze z wizerunkami zwierząt, których zadaniem jest zwrócenie uwagi klientów na zagrożone gatunki dzikich zwierząt na terenie Polski,
Jedyny produkt finansowy na rynku certyfikowany znakiem Climate Leadership, dedykowany przeciwdziałaniu i niwelowaniu skutków suszy – „Nasza Woda”
Kredyt z linii kredytowej z EBI, z komponentem Climate Action wpisanym do Planu Junckera.
Ponadto Bank od 2021 roku uczestniczy w realizacji Programu „Mój elektryk”. W ramach programu Bank udziela, ze środków powierzonych przez NFOŚiGW, dopłat do opłat leasingu samochodów zeroemisyjnych.
Komunikacja marketingowa
Bank, mając na względzie dbałość o prawidłowe funkcjonowanie sektora bankowego, w tym ochronę interesów klientów, a także przestrzeganie reguł uczciwego obrotu i zasad dobrych praktyk wypracowane przez uczestników rynku finansowego, w szczególności Kanon Dobrych Praktyk Rynku Finansowego, stosuje odpowiednie zasady formułowania i publikowania informacji, reklam bankowych, w tym oznakowania przekazów. Każdy materiał marketingowy jest opiniowany, zarówno na etapie przygotowania materiałów jak i w trakcie przeprowadzania kampanii marketingowych, pod kątem zapewnienia zgodności przekazu marketingowego z prawem, dobrymi obyczajami i wytycznym KNF. Bank nie zidentyfikował żadnego przypadku niezgodności z powyższymi regulacjami i wytycznymi.
Edukacja giełdowa (dobra praktyka)
Dom Maklerski BOŚ jako jedno z pierwszych biur maklerskich w Polsce, postawił na rzetelną edukację jako klucz do świadomego inwestowania na rynku kapitałowym. Na stronie internetowej DM BOŚ można znaleźć szereg bezpłatnych szkoleń, warsztatów e-learningowych, testów, wprowadzających w arkana inwestowania oraz zwiększających wiedzę doświadczonych inwestorów. Materiały przygotowane w przyjaznej i przystępnej formie.
Zasobnym źródłem wiedzy i analiz aktualnej sytuacji gospodarczej i geopolitycznej blogi.bossa.pl, prowadzone przez ekspertów i analityków Domu Maklerskiego BOŚ. Wkład DM BOŚ w edukację ekonomiczną Polaków był wielokrotnie doceniany.
Dom Maklerski BOŚ angażuje się w edukacyjne projekty m.in. Fundacją GPW, które mają na celu zaznajomienie z zagadnieniami rynku kapitałowego uczniów szkół średnich oraz studentów.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 129
Procedury w działalności maklerskiej
Ze względu na specyfikę swej działalności Dom Maklerski BOŚ dysponuje szczegółowymi procedurami wewnętrznymi dotyczącymi działań marketingowych i sprzedażowych, które zapewniają zgodność z obowiązującym prawem, branżowymi standardami oraz wartościami etycznymi Grupy. Materiały marketingowe podlegają ocenie Wydziału Nadzoru Zgodności Działalności z Prawem lub Zespołu Nadzoru nad Oddziałami Zagranicznymi. Nieuczciwym praktykom sprzedażowym Dom Maklerski BOŚ S.A. zapobiega poprzez m.in. ciągłą edukację pracowników, kontrolę sprzedażowych rozmów telefonicznych, system wynagradzania oparty także na parametrach jakościowych.
SPOŁECZEŃSTWO
Zdrowie, ekologia i wolontariat to główne obszary działalności Fundacji BOŚ, która od ponad 11 lat spaja prospołeczne działania Banku i DM BOŚ. Zgodnie ze swoją misją Fundacja promuje i wdraża zasady zrównoważonego rozwoju tak, aby podnoszenie standardów życia obywateli nie odbywało się kosztem środowiska naturalnego.
Wyróżniki działań i inicjatyw wspieranych przez Fundację:
głęboka wiara w sens działań systematycznych i długofalowych,
nastawienie na trwałą zmianę społeczną,
zakres, forma, partnerzy programów dopasowani do specyficznych potrzeb lokalnej społeczności,
współpraca z osobami i instytucjami, które podzielają wartości wpisane w społeczną odpowiedzialność Banku,
proaktywna postawa pracowników Banku zarówno na etapie diagnozy potrzeb lokalnych społeczności, jak i zaangażowania w działania wolontariackie.
Filary działalności społecznej Fundacji
FILAR
ZAŁOŻENIA DZIAŁAŃ
PRZYKŁADY INICJATYW (SZCZEGÓŁOWY OPIS ZNAJDUJE SIĘ NA STRONIE WWW FUNDACJI)
Zdrowie
Uświadomienie roli zdrowego odżywiania i aktywności fizycznej w zachowaniu dobrego stanu zdrowia w dobie zmieniających się warunków cywilizacyjnych.
PlanujeGotuje.pl
Zdrowo jem, więcej wiem
Aktywniepozdrowie.pl
Ekologia
Podniesienie poziomu wiedzy społeczeństwa na temat zrównoważonego rozwoju i ekologii; Propagowanie proekologicznych idei zwłaszcza wśród ludzi młodych.
Postaw na słońce
Brudno Tu
Zielona Ławeczka
Tradycyjny sad
Współpraca z PIRE
Współpraca z Centrum Nauki Kopernik
Współpraca z Festiwalem Nauki
Wolontariat
Aktywny wolontariat jako element polityki społecznej odpowiedzialności biznesu, a także jeden z ważniejszych elementów kultury organizacji, pogłębiający relacje między współpracownikami.
Mikrodotacje
Pomagam cały rok
Skala działań (wybrane dane)
Ponad 1 300 uczestników z 260 zespołów uczniowskich z całej Polski w VII edycji „Postaw na słońce”. Uczniowie łącznie przygotowali 244 projekty mikroinstalacji fotowoltaicznych dla domów jednorodzinnych i szkół, stworzyli 60 filmów promujące OZE.
340 osób z zespołów sąsiedzkich zgłoszonych w VII edycji „Zielonej ławeczki” (przyznano 14 grantów).
Ponad 2 600 zgłoszeń (ponad 50 000 uczniów i nauczycieli) do XI edycji programu prozdrowotnego dla klas I-III „Zdrowo jem, więcej wiem”.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 130
Ponad 1 600 uczniów i nauczycieli założyło niemal 150 minisadów, w których posadzili ok. 770 drzew owocowych starych odmian.
Inicjatywy promujące zrównoważony rozwój
W 2021 roku Fundacja BOŚ została partnerem (jako darczyńca) inicjatywy Polskiej Izby Rozwoju Elektromobilności „The eMobi Road To COP26”. Celem tego przedsięwzięcia było podkreślenie roli elektromobilności i jej wkładu w zmniejszanie śladu węglowego w dziedzinie transportu. W ramach inicjatywy dwa samochody elektryczne przejechały 12 000 km przez miasta, które gościły COP (Warszawa Katowice Glasgow). Głównym celem wyprawy było przekazanie na ręce przedstawicieli UNFCCC deklaracji wzywającej do ustanowienia Światowego Dnia Elektromobilności. Deklaracja została podpisana przez ponad 300 podmiotów, instytucji, organizacji i osób z całego świata. Miłym akcentem wyprawy była wizyta uczestników rajdu w Watykanie, gdzie w obecności Ministra Klimatu i Środowiska Michała Kurtyki odbyło się potkanie z Ojcem Świętym Franciszkiem, który otrzymał od organizatorów srebrny medal wydany na 30-lecie BOŚ.
Pod koniec 2021 roku podjęła współpracę z największą instytucją promującą naukę wśród dzieci i młodzieży - Centrum Nauki Kopernik w Warszawie. Współpraca dotyczy wsparcia największego i najstarszego programu edukacyjnego CNK, jakim jest „Klub Młodego Odkrywcy”. W Klubach Młodego Odkrywcy dzieci dokonują doświadczeń i eksperymentów odkrywając prawa fizyki i chemii pod okiem opiekunów, zdobywając wiedzę i rozwijając kompetencje przyszłości. W ramach programu działa już prawie 1 000 klubów w Polsce i zagranicą. Fundacja sfinansowała zakup 36 zestawów dydaktycznych „Moduł Jakość Powietrza”, które aktualnie dostarczane przez CNK najlepiej działającym Klubom Młodego Odkrywcy. Zestawy te, wyposażone w szereg urządzeń, odczynników, a nawet minikomputer do samodzielnego montażu, pomogą młodzieży zapoznać się z problematyką badania i oceny jakości powietrza poprzez wykonywanie podstawowych pomiarów i eksperymentów.
W 2021 roku Fundacja podjęła współpracę z Uniwersytetem Warszawskim jako darczyńca jubileuszowej 25 edycji Festiwalu. Dodatkowo pod patronatem Fundacji odbyła się debata inaugurująca Festiwal pt. „Ekonomia zieloności, czyli czy da się skorzystać na pomaganiu planecie?” w której wzięli udział przedstawiciele Banku. Festiwal Nauki w Warszawie to wspólna inicjatywa największych warszawskich uczelni wspierana organizacyjnie przez Uniwersytet Warszawski, której misją jest upowszechnianie i popularyzacja nauki. Spotkania, wykłady i debaty skierowane do zróżnicowanego grona odbiorców, bez względu na wykształcenie i wiek. Pomimo pandemii, w sytuacji braku większych obostrzeń, Festiwal AD 2021 cieszył się ogromną popularnością.
Zaangażowanie pracowników Grupy BOŚ
Mikrodotacje
W ramach projektu „Mikrodotacje” pracownicy Grupy BOŚ mogą ubiegać się o środki finansowe na inicjatywy, które służą określonej społeczności lokalnej i realizowane przez pracowników we współpracy z wybranymi organizacjami pozarządowymi lub placówkami publicznymi.
W pierwszej połowie roku wnioski ze względu na pandemię były rozpatrywane w trybie ciągłym. W tym trybie przyznaliśmy dotację na projekt „Świecimy Słońcem, świeć i Ty”, który ma na celu edukację społeczności lokalnej i zachęcenie do korzystania z odnawialnych źródeł energii. Jesienią ogłosiliśmy nabór wniosków w tradycyjnej formie. Dofinasowanie otrzymało 8 wniosków. Ich realizacja jest przewidziana na wiosnę 2022 roku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 131
Pomagam Cały Rok (filantropia indywidualna)
Zgodnie z hasłem akcji pracownicy Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. chętnie pomagają przez cały rok. W aktywność wolontariacką mogą się włączać także się nowi pracownicy, którzy w procesie adaptacji otrzymują m.in. prezentację o tym, dlaczego warto angażować się w działania filantropijne.
W 2021 roku dzięki zaangażowaniu pracowników:
ufundowano 3 roczne stypendia naukowe na rok szkolny 2021/2022 dla zdolnych dzieci z rodzin o niskich dochodach,
wsparto finansowo 6 pracowników BOŚ Banku, którzy znaleźli się w ciężkiej sytuacji życiowej.
Dzień wolny – dla nieobojętnych (dobra praktyka)
Pracownikowi, który angażuje się w działania wolontariackie lub proekologiczne przysługuje jeden dodatkowy dzień wolny w roku kalendarzowym. Jest to dodatkowa zachęta do zachowań proekologicznych oraz niesienia pomocy innym.
VIII. OŚWIADCZENIE W SPRAWIE RZETELNOŚCI SPORZĄDZENIA SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH
Zarząd Banku Ochrony Środowiska S.A. oświadcza, że wedle jego najlepszej wiedzy Roczne Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Grupy Kapitałowej Banku Ochrony Środowiska S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 r. oraz Roczne Sprawozdanie Finansowe Banku Ochrony Środowiska S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2021 r. sporządzone zostały zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości oraz że odzwierciedlają w sposób prawdziwy, rzetelny i jasny sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy Grupy Kapitałowej Banku Ochrony Środowiska S.A. oraz Banku Ochrony Środowiska S.A. oraz że Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej Banku Ochrony Środowiska S.A. sporządzone łącznie ze Sprawozdaniem Zarządu z działalności Banku Ochrony Środowiska S.A. w 2021 roku zawiera prawdziwy obraz rozwoju i osiągnięć oraz sytuacji Grupy i Banku, w tym opis podstawowych zagrożeń i ryzyka.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2021 r.
S t r o n a | 132
Podpisy członków Zarządu BOŚ S.A.
Data
Imię i nazwisko
Stanowisko/funkcja
Podpis
30.03.2022 r.
Wojciech Hann
Prezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
30.03.2022 r.
Arkadiusz Garbarczyk
Wiceprezes Zarządu –
pierwszy zastępca
Prezesa Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
30.03.2022 r.
Robert Kasprzak
Wiceprezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
30.03.2022 r.
Marzena Koczut
Wiceprezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
30.03.2022 r.
Jerzy Zań
Wiceprezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym