20
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 2 / 197
SPIS TREŚCI
1. GRUPA ORLEN .....................................................................................................................................................................................................................................4
1.1. WSTĘP.......................................................................................................................................................................................................................................... 4
1.2. ORGANIZACJA I POLITYKA ROZWOJU ................................................................................................................................................................................... 6
1.2.1. Zmiany w zasadach organizacji i zarządzania w Jednostce Dominującej i Grupie ORLEN .................................................................................................... 8
1.2.2. Zmiany w powiązaniach kapitałowych ...................................................................................................................................................................................... 8
1.3. WYBRANE DANE OPERACYJNO-FINANSOWE ...................................................................................................................................................................... 9
1.4. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA, NAGRODY I WYRÓŻNIENIA .......................................................................................................................................... 11
2. STRATEGIA ......................................................................................................................................................................................................................................... 21
2.1. ZAŁOŻENIA STRATEGICZNE DO 2030 ................................................................................................................................................................................... 21
2.2. STRATEGICZNE KIERUNKI ROZWOJU SEGMENTÓW BIZNESOWYCH GRUPY ORLEN................................................................................................. 23
2.3. REALIZACJA CELÓW STRATEGII W 2021 ROKU ................................................................................................................................................................. 25
3. ZRÓWNOWONY ROZWÓJ ......................................................................................................................................................................................................... 28
3.1. OCHRONA ŚRODOWISKA ....................................................................................................................................................................................................... 29
3.1.1. Cele w zakresie redukcji emisyjności ..................................................................................................................................................................................... 29
3.1.2. Monitorowanie poziomu emisji ................................................................................................................................................................................................ 30
3.1.3. Realizowane inwestycje pro-środowiskowe w roku 2021....................................................................................................................................................... 32
3.1.4. Zarządzanie ochroną środowiska ........................................................................................................................................................................................... 34
3.2. ZATRUDNIENIE I REALIZOWANE PROGRAMY ..................................................................................................................................................................... 36
3.2.1. Zatrudnienie ............................................................................................................................................................................................................................ 36
3.2.2. Polityka Wynagradzania ......................................................................................................................................................................................................... 37
3.2.3. Główne wskaźniki satysfakcji i zaangażowania...................................................................................................................................................................... 37
3.2.4. Realizowane programy kadrowe ............................................................................................................................................................................................ 38
3.3. SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU („CSR”) ...................................................................................................................................................... 44
3.4. BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY („BHP”) .................................................................................................................................................................... 51
3.4.1. Kluczowe niefinansowe wskaźniki efektywności .................................................................................................................................................................... 52
3.4.2. Opis stosowanych polityk........................................................................................................................................................................................................ 52
3.4.3. Opis procedur należytej staranności....................................................................................................................................................................................... 53
4. DZIAŁALNOŚĆ OPERACYJNA ....................................................................................................................................................................................................... 56
4.1. BADANIA I ROZWÓJ TECHNOLOGICZNY ............................................................................................................................................................................. 56
4.1.1. Ważniejsze osiągnięcia w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego w PKN ORLEN .................................................................................................... 56
4.1.2. Ważniejsze osiągnięcia w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego w głównych spółkach ORLEN ............................................................................. 58
4.2. TRENDY RYNKOWE W SEGMENCIE RAFINERIA, PETROCHEMIA I ENERGETYKA ........................................................................................................ 62
4.3. SEGMENTY OPERACYJNE ...................................................................................................................................................................................................... 66
4.3.1. Segment Energetyka .............................................................................................................................................................................................................. 66
4.3.2. Segment Rafineria .................................................................................................................................................................................................................. 72
4.3.3. Segment Petrochemia ............................................................................................................................................................................................................ 79
4.3.4. Aktywa logistyczne .................................................................................................................................................................................................................. 83
4.3.5. Źródła zaopatrzenia ................................................................................................................................................................................................................ 85
4.3.6. Segment Detal ........................................................................................................................................................................................................................ 87
4.3.7. Segment Wydobycie ............................................................................................................................................................................................................... 95
4.4. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM ..................................................................................................................................................................................................... 102
4.4.1. Funkcjonowanie Systemu Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym ...................................................................................................................................... 102
4.4.2. Ryzyka wynikające ze zmian klimatu.................................................................................................................................................................................... 106
4.4.3. Otoczenie regulacyjne .......................................................................................................................................................................................................... 106
4.5. ISTOTNE UMOWY, TRANSAKCJE I POSTĘPOWANIA ....................................................................................................................................................... 111
4.5.1. Istotne umowy ....................................................................................................................................................................................................................... 111
4.5.2. Inne transakcje i postępowania ............................................................................................................................................................................................ 118
5. WYNIKI FINANSOWE GRUPY ORLEN ........................................................................................................................................................................................ 123
5.1. OTOCZENIE MAKROEKONOMICZNE ................................................................................................................................................................................... 123
5.2. WYNIKI FINANSOWE .............................................................................................................................................................................................................. 128
5.2.1. Omówienie podstawowych wielkości ekonomiczno-finansowych oraz ocena czynników mających znaczący wpływ na osiągnięty wynik finansowy ...... 128
5.2.2. Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej .......................................................................................................................................................... 139
5.2.3. Sprawozdanie z przepływów pieniężnych ............................................................................................................................................................................ 141
5.2.4. Wskaźniki finansowe ............................................................................................................................................................................................................. 141
5.2.5. Różnice pomiędzy wynikami finansowymi wykazanymi w raporcie rocznym a wcześniej publikowanymi prognozami wyników na dany rok .................. 141
5.3. ZARZĄDZANIE ZASOBAMI FINANSOWYMI ......................................................................................................................................................................... 143
5.3.1. Ogólne zasady zarządzania ................................................................................................................................................................................................. 143
5.3.2. Kredyty, pożyczki i obligacje ................................................................................................................................................................................................. 143
5.3.3. Emisja obligacji i wykorzystanie wpływów z emisji ............................................................................................................................................................... 145
5.3.4. Udzielone i otrzymane pożyczki ........................................................................................................................................................................................... 146
5.3.5. Udzielone poręczenia, gwarancje i pozostałe zobowiązania warunkowe ............................................................................................................................ 147
5.3.6. Instrumenty finansowe .......................................................................................................................................................................................................... 147
5.3.7. Ratingi ................................................................................................................................................................................................................................... 147
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 3 / 197
5.4. REALIZACJA ZAMIERZEŃ INWESTYCYJNYCH .................................................................................................................................................................. 148
5.5. PERSPEKTYWY ROZWOJU DZIAŁALNOŚCI ....................................................................................................................................................................... 150
6. JEDNOSTKA DOMINUJĄCA GRUPY ORLEN - PKN ORLEN ................................................................................................................................................. 151
6.1. KAPITAŁ I STRUKTURA AKCJONARIATU PKN ORLEN .................................................................................................................................................... 151
6.2. NOTOWANIA AKCJI PKN ORLEN ......................................................................................................................................................................................... 151
6.3. POLITYKA DYWIDENDOWA .................................................................................................................................................................................................. 152
6.4. DZIAŁALNOŚĆ OPERACYJNA .............................................................................................................................................................................................. 153
6.5. WYNIKI FINANSOWE .............................................................................................................................................................................................................. 155
6.5.1. Omówienie podstawowych wielkości ekonomiczno-finansowych oraz ocena czynników mających znaczący wpływ na osiągnięty wynik finansowy ...... 155
6.5.2. Sprawozdanie z sytuacji finansowej ..................................................................................................................................................................................... 164
6.5.3. Akcje i udziały w jednostkach powiązanych PKN ORLEN wykazywane jako inwestycje długoterminowe syntetyczne dane finansowe najistotniejszych
podmiotów ............................................................................................................................................................................................................................. 165
6.5.4. Sprawozdanie z przepływów pieniężnych ............................................................................................................................................................................ 168
6.5.5. Różnice pomiędzy wynikami finansowymi wykazanymi w raporcie rocznym a wcześniej publikowanymi prognozami wyników na dany rok .................. 168
6.6. ZADŁUŻENIE I ŹRÓDŁA FINANSOWANIA ........................................................................................................................................................................... 169
6.6.1. Kredyty, pożyczki i obligacje ................................................................................................................................................................................................. 169
6.6.2. Udzielone gwarancje i poręczenia oraz pozostałe zobowiązania warunkowe ..................................................................................................................... 169
6.7. ZATRUDNIENIE ....................................................................................................................................................................................................................... 170
6.8. WYNAGRODZENIA OSÓB ZARZĄDZAJĄCYCH I NADZORUJĄCYCH .............................................................................................................................. 171
6.8.1. Ogólne zasady wynagradzania, warunki przyznawania premii rocznych oraz umowy o zakazie konkurencji .................................................................... 171
6.8.2. Wynagrodzenia organów zarządzających i nadzorujących .................................................................................................................................................. 172
7. WIADCZENIE O STOSOWANIU ŁADU KORPORACYJNEGO .......................................................................................................................................... 175
7.1. ZASADY ŁADU KORPORACYJNEGO ................................................................................................................................................................................... 175
7.2. SYSTEM KONTROLI, AUDITÓW WEWNĘTRZNYCH ZSZ, ZARZĄDZANIA RYZYKIEM I ZAPEWNIENIA ZGODNOŚCI (COMPLIANCE) (Rozdział 3
DPSN) ....................................................................................................................................................................................................................................... 176
7.3. AKCJONARIAT ........................................................................................................................................................................................................................ 177
7.4. WYKONYWANIE PRAWA GŁOSU ORAZ SPECJALNE UPRAWNIENIA KONTROLNE AKCJONARIUSZY (Rozdział 4 DPSN) ................................... 177
7.5. ZMIANY STATUTU .................................................................................................................................................................................................................. 178
7.6. WALNE ZGROMADZENIE....................................................................................................................................................................................................... 178
7.7. ORGANY ZARZĄDZAJĄCE I NADZORUJĄCE (Rozdział 2 i 5 DPSN) ............................................................................................................................... 179
7.7.1. Zarząd ................................................................................................................................................................................................................................... 180
7.7.2. Rada Nadzorcza ................................................................................................................................................................................................................... 186
7.8. POLITYKA WYNAGRODZEŃ (Rozdział 6 DPSN) ................................................................................................................................................................. 192
8. SPRAWOZDANIE NA TEMAT INFORMACJI NIEFINANSOWYCH ......................................................................................................................................... 194
9. ZATWIERDZENIE SPRAWOZDANIA ZARZĄDU Z DZIAŁALNCI GRUPY ORLEN I PKN ORLEN.............................................................................. 197
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 4 / 197
1. GRUPA ORLEN
1.1. WSTĘP
Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. („PKN ORLEN”, „Jednostka Dominująca”, „Spółka”) wraz ze spółkami tworzącymi Grupę Kapitałową Polskiego
Koncernu Naftowego ORLEN S.A. („Grupa ORLEN”; „Grupa”; „Koncern”) jest jedną z największych i najbardziej nowoczesnych koncernów multi-
energetycznych w Europie Środkowej działających na rynku polskim, litewskim, czeskim, słowackim, niemieckim i kanadyjskim. Grupa ponadto posiada
jednostki zlokalizowane na terenie Malty, Szwecji, Holandii, Węgier, Estonii i Łotwy oraz Chin.
PKN ORLEN powstał 7 września 1999 roku z połączenia Petrochemii ock SA („Petrochemia Płock”), producenta produktów rafineryjnych i
petrochemicznych w Polsce oraz Centrali Produktów Naftowych CPN S.A. („CPN”), dystrybutora paliw silnikowych w Polsce. Przed połączeniem akcje
Petrochemii Płock i CPN były własnością Skarbu Państwa, Nafty Polskiej SA („Nafta Polska”) oraz pracowników połączonych spółek. Akcje PKN
ORLEN zadebiutowały na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie 26 listopada 1999 roku. W dniu 12 kwietnia 2000 roku PKN ORLEN zmienił
nazwę z Polski Koncern Naftowy SA na obecną.
Obecnie Grupa ORLEN jest największą firmą w Europie Środkowej pod względem przychodów według raportu CEE TOP 500 publikowanego przez
Coface. W 2021 roku przychody Grupy ORLEN przekroczyły 131 mld PLN. Zgodnie z przyjętą w 2020 roku Strategią 2030, ambicją Grupy ORLEN
jest bycie aktywnym liderem procesu transformacji energetycznej w Polsce i Europie Środkowej. Grupa planuje osiągnąć ten cel poprzez dalszy rozwój
struktury wielofunkcyjnej. Jednym z pierwszych kroków podjętych przez Grupę było przejęcie Grupy Energa, jednego z największych producentów i
dostawców energii elektrycznej w Polsce. Kluczowym elementem strategii budowania koncernu multienergetycznego jest również realizowany obecnie
proces połączenia PKN ORLEN i Grupy LOTOS oraz Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (PGNiG).
Podstawowym przedmiotem działalności Grupy ORLEN jest produkcja i dystrybucja energii elektrycznej, przerób ropy naftowej oraz produkcja paliw,
towarów petrochemicznych i chemicznych, a także sprzedaż produktów Grupy na rynku detalicznym i hurtowym. Grupa ORLEN prowadzi również
poszukiwania, rozpoznawanie i wydobycie węglowodorów.
Działalność spółek Grupy ORLEN to również działalność usługowa: magazynowanie ropy naftowej i paliw, usługi transportowe, serwisowe i
remontowe, laboratoryjne, ochroniarskie, projektowe, administracyjne, ubezpieczeniowe i finansowe.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 5 / 197
1) Przed odpisami aktualizującymi wartość aktywów trwałych w wysokości 0,8 mld PLN. Definicje stosowanych wskaźników finansowych zostały zaprezentowane w „Słowniku wybranych pojęć branżowych i
finansowych”.
Najważniejsze liczby i wydarzenia 2021
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 6 / 197
1.2. ORGANIZACJA I POLITYKA ROZWOJU
Spółki Grupy ORLEN prowadzą działalność:
produkcyjną w segmencie energetycznym (wytwarzanie energii elektrycznej i cieplnej), oraz w segmentach rafineryjnym i petrochemicznym
obejmującą przerób ropy naftowej oraz wytwarzanie produktów i półproduktów rafineryjnych, petrochemicznych i chemicznych;
handlową: dystrybucja i sprzedaż energii elektrycznej i cieplnej, obrót energią elektryczną, hurtową i detaliczną sprzedaż paliw, produktów
petrochemicznych, chemicznych i pozostałych produktów;
usługową: magazynowanie ropy naftowej i paliw, transport, usługi konserwacyjno-remontowe, laboratoryjne, ochrony, projektowe,
administracyjne oraz ubezpieczeniowe i finansowe;
związaną z poszukiwaniem, rozpoznawaniem i wydobyciem węglowodorów.
Dla celów zarządczych działalność Grupy ORLEN została podzielona na 5 segmentów operacyjnych: Energetyka, Rafineria, Petrochemia, Detal,
Wydobycie, wspartych Funkcjami Korporacyjnymi.
Szerszy opis działalności powyższych segmentów operacyjnych został przedstawiony w pkt 4.3., a ich wyniki finansowe w pkt 5.2. niniejszego
Sprawozdania.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku Skarb Państwa był właścicielem 27,52% akcji Jednostki Dominującej - PKN ORLEN i posiada zdolność wywierania
na nią znaczącego wpływu. Struktura akcjonariatu PKN ORLEN została przedstawiona w pkt 6.1. niniejszego Sprawozdania.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku w skład Grupy ORLEN wchodziło 106 spółek, jednostka dominująca i 105 spółek konsolidowanych metodą pełną, nad
którymi PKN ORLEN ma kontrolę.
Szczegółowe informacje o powiązaniach organizacyjnych i kapitałowych Jednostki Dominującej z podmiotami Grupy ORLEN oraz metody konsolidacji
zostały przedstawione w pkt 7.1. Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego za 2021 rok.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 7 / 197
SCHEMAT 1. Alokacja Jednostki Dominującej i Spółek Grupy ORLEN do segmentów operacyjnych i funkcji korporacyjnych
na dzień 31 grudnia 2021 roku.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 8 / 197
Zgodnie z przyjętą w listopadzie 2020 roku Strategią Grupy ORLEN kluczowym celem Koncernu jest bycie regionalnym liderem w zakresie
transformacji energetycznej, budowa nowych mocy energetycznych ze źródeł odnawialnych oraz realizacja procesu dekarbonizacji, przy
równoczesnym zachowaniu efektywności operacyjnej i siły finansowej w ramach tradycyjnych segmentów działalności. Grupa ORLEN, zdając sobie
sprawę z występujących trendów rynkowych, konsekwentnie dywersyfikuje swoją działalność w kierunku koncernu multi-energetycznego, czego
elementem było przeprowadzenie skutecznego procesu akwizycji Grupy Energa w 2020 roku oraz kontynuacja prac w zakresie pozostałych celów
akwizycyjnych takich jak procesu połączenia PKN ORLEN i Grupy LOTOS oraz Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (PGNiG). Rozumiejąc
znaczenie segmentu detalicznego, Grupa ORLEN kontynuowała rozwój sieci stacji paliw w Polsce i za granicą, jak również rozpoczęła proces budowy
obszaru detalu pozapaliwowego, czego wyrazem było nabycie w 2020 roku Grupy RUCH. Grupa ORLEN dąży również do kontynuacji strategicznego
rozwoju w zakresie petrochemii i energetyki gazowej, jak również budowy nowych obszarów działalności, takich jak: nowa mobilność, technologie
wodorowe, recycling, BiR i cyfryzacja.
Skuteczny rozwój Grupy ORLEN nie jest możliwy bez zachowania pełnej efektywności operacyjnej i kosztowej. Grupa ORLEN nieustannie podejmuje
działania usprawniające procesy zarządcze, optymalizujące model działania oraz konsolidujące posiadane aktywa. Efektem tej strategii jest
konsekwentne wzmacnianie pozycji na rynkach macierzystych oraz stała ekspansja produktowa i geograficzna.
W celu zapewnienia skutecznego zarządzania w Grupie ORLEN wdrożone zostały zasady zarządzania holdingowego, tj. rozwiązania zmierzające do
realizacji wspólnych celów spółek tworzących Grupę ORLEN, które definiowane przez Jednostkę Dominującą. Podstawę wdrożenia
przedmiotowego rozwiązania stanowi Konstytucja Grupy Kapitałowej ORLEN, która zapewnia ujednolicenie zasad przekazywania informacji,
skuteczny monitoring kluczowych decyzji biznesowych, a także ujednolicenie standardów organizacyjnych. Określone zostały w niej również podstawy
prawne tworzenia spójnej strategii w ramach Grupy ORLEN. Skuteczny nadzór korporacyjny PKN ORLEN nad spółkami Grupy ORLEN wynika ze
stałego, opartego o jednolite standardy, nadzoru nad działalnością operacyjną spółek, jak również nadzoru finansowego i formalno-prawnego.
1.2.1. Zmiany w zasadach organizacji i zarządzania w Jednostce Dominującej i Grupie ORLEN
Do najważniejszych zmian w strukturze organizacyjnej i zasadach zarządzania PKN ORLEN w trakcie 2021 roku należą głównie:
- przeniesienie zadań dotyczących koordynacji pozyskiwania środków z funduszy europejskich z obszaru Biura Kontroli Finansowej, Zarządzania
Ryzykiem i Zgodnością do zakresu odpowiedzialności Dyrektora Wykonawczego ds. Strategii i Innowacji oraz Relacji Inwestorskich. Powyższa
zmiana jest zgodna z założeniami Strategii Koncernu do 2030 roku, które zakładają konieczność zwiększenia udziału środków zewnętrznych
przy finansowaniu inwestycji sprzyjających transformacji energetycznej Koncernu. Z tych powodów konieczna jest większa koncentracja
Koncernu na procesie pozyskiwania finansowania zewnętrznego.
- powołanie podległego Prezesowi Zarządu Biura Relacji Publicznych i Międzynarodowych.
- zmiana w pionie Członka Zarządu ds. Komunikacji i Marketingu polegająca na zastąpieniu dotychczasowego obszaru Dyrektora Wykonawczego
ds. Komunikacji Korporacyjnej na Biuro Komunikacji Korporacyjnej. Celem Biura jest wzmocnienie organizacyjne, instytucjonalne oraz
wizerunkowe Grupy ORLEN poprzez budowanie i utrzymanie strategicznych relacji z interesariuszami administracji publicznej oraz placówkami
dyplomatycznymi na całym świecie.
SCHEMAT 2. Podział odpowiedzialności Członków Zarządu PKN ORLEN na dzień 31 grudnia 2021 roku.
Zmiany personalne w składach Zarządu i Rady Nadzorczej w trakcie 2021 roku oraz do dnia publikacji niniejszego raportu zostały opisane w pkt 7.7.1.
oraz 7.7.2. niniejszego Sprawozdania.
W pozostałych spółkach Grupy ORLEN w trakcie 2021 roku nie wystąpiły istotne zmiany w organizacji i zasadach zarządzania. Aktualne struktury
organizacyjne spółek Grupy ORLEN oraz ich władze statutowe są zamieszczone w witrynie internetowej PKN ORLEN .
1.2.2. Zmiany w powiązaniach kapitałowych
Zmiany w powiązaniach kapitałowych w 2021 roku zostały opisane w pkt 7.2. Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego za 2021 rok.
PREZES ZARZĄDU
DYREKTOR GENERALNY
DANIEL OBAJTEK
CZŁONEK ZARZĄDU
DS. KORPORACYJNYCH
ARMEN ARTWICH
CZONEK ZARZĄDU
DS. FINANSOWYCH
JAN SZEWCZAK
CZŁONEK ZARZDU
DS. ROZWOJU
ZBIGNIEW LESZCZYŃSKI
CZŁONEK ZARZĄDU
DS. OPERACYJNYCH
JÓZEF WĘGRECKI
CZŁONEK ZARZĄDU
DS. HANDLU HURTOWEGO
I MIĘDZYNARODOWEGO
MICHAŁ RÓG
CZŁONEK ZARZĄDU
DS. SPRZEDAŻY
DETALICZNEJ
PATRYCJA KLARECKA
CZŁONEK ZARZĄDU
DS. KOMUNIKACJI I
MARKETINGU
ADAM BURAK
STRATEGIA I RELACJE
INWESTORSKIE
HANDEL HURTOWY
PRODUKTAMI
RAFINERYJNYMI
ZARZĄDZANIE FINANSAMI,
PLANOWANIE I
SPRAWOZDAWCZOŚĆ
REALIZACJA INWESTYCJI
MAJĄTKOWYCH
PRODUKCJA
PETROCHEMICZNA
HANDEL PRODUKTAMI
PETROCHEMICZNYMI
KOMUNIKACJA
KORPORACYJNA
BIURO GRUPY
KAPITAŁOWEJ
MARKETING SPORTOWY,
SPONSORING I EVENTY
KONTROLA FINANSOWA,
ZARZĄDZANIE RYZYKIEM I
ZGODNOŚCIĄ*
ZARZĄDZANIE RYZYKIEM
KREDYTOWYM I
UBEZPIECZENIAMI
BEZIECZEŃSTWO
I HIGIENA PRACY
ZARZĄDZANIE ŁAŃCUCHEM
DOSTAW
KONTROLA
I BEZPIECZEŃSTWO
GOSPODARKA
WODNO – ŚCIEKOWA
RELACJE PUBLICZNE
I MIĘDZYNARODOWE
NADZÓR NAD
BEZPIECZEŃSTWEM
INFRASTRUKTURY
I INFORMACJI
PEŁNOMOCNIK DS.
OCHRONY INFORMACJI
NIEJAWNYCH
I INFRASTRUKTURY
KRYTYCZNEJ
* Bezpośredni nadzór nad kontrolą finansową
sprawuje Prezes Zarządu Dyrektor Generalny
na podstawie Uchwały Zarządu w sprawie
ustalenia wewnętrznego podziału kompetencji
pomiędzy Członkami Zarządu oraz zastępstwa
Członków Zarządu
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 9 / 197
1.3. WYBRANE DANE OPERACYJNO-FINANSOWE
TABELA 1. Wybrane dane operacyjno-finansowe za lata 2017-2021.
Wyszczególnienie
j.m.
2021
2020
2019
2018
2017
I. PARAMETRY MAKROEKONOMICZNE (wartość średnia w okresie)
Ropa Brent
USD/bbl
70,9
41,8
64,2
71,3
54,2
Ropa Ural
USD/bbl
68,7
41,7
63,0
69,9
52,8
Ropa WTI
USD/bbl
59,8
39,2
57,0
65,0
50,8
Dyferencjał Ural/Brent
USD/bbl
1,9
0,6
0,8
1,5
1,4
Gaz ziemny
PLN/MWh
226
53
69
105
82
Energia elektryczna
PLN/MWh
398
209
230
223
158
Uprawnienia do emisji
EUR/t
53,7
24,8
24,8
15,9
5,8
Modelowa marża downstream
1
USD/bbl
8,6
7,3
10,7
12,2
12,8
Modelowa marża rafineryjna
1
USD/bbl
2,4
2,2
5,2
5,1
6,4
Modelowa marża petrochemiczna
1
EUR/t
1 273
839
859
885
933
Średni kurs USD/PLN
PLN
3,8647
3,8978
3,8399
3,6117
3,7782
Średni kurs EUR/PLN
PLN
4,5670
4,4449
4,2988
4,2617
4,2583
Średni kurs EUR/USD
USD
1,1817
1,1404
1,1195
1,1800
1,1271
II. DZIAŁALNOŚĆ OPERACYJNA
Sprzedaż produktów i towarów rafineryjnych i petrochemicznych, w tym:
tys. ton
38 923
38 260
43 293
42 892
42 382
Rafineria
tys. ton
24 389
23 560
27 553
27 733
27 772
Petrochemia
tys. ton
4 906
5 106
5 187
4 983
5 153
Detal
tys. ton
8 974
8 852
9 817
9 448
8 819
Wydobycie
tys. ton
654
742
736
728
638
Produkcja i sprzedaż i energii elektrycznej i ciepła, w tym:
Produkcja energii elektrycznej netto
TWh
11,4
11,0
8,6
7,0
4,5
Sprzedaż hurtowa zewnętrzna
TWh
7,6
7,2
4,6
2,9
1,6
Sprzedaż detaliczna zewnętrzna
TWh
19,4
13,6
1,1
1,2
0,6
Produkcja ciepła użytkowego
PJ
45,5
44,0
42,0
41,2
41,5
Przerób ropy Grupy ORLEN, w tym:
tys. ton
29 919
29 485
33 879
33 380
33 228
Przerób ropy PKN ORLEN
tys. ton
14 529
15 306
16 207
15 855
15 220
Przerób ropy Grupy ORLEN Unipetrol
tys. ton
7 123
6 076
7 854
7 555
7 894
Przerób ropy Grupy ORLEN Lietuva
tys. ton
7 954
7 847
9 515
9 690
9 821
III. DZIAŁALNOŚĆ FINANSOWA
3.1. Sprawozdanie z zysków lub strat i innych całkowitych dochodów
Przychody ze sprzedaży
mln PLN
131 341
86 180
111 203
109 706
95 364
Zysk z działalności operacyjnej wg LIFO
2
powiększony o amortyzację („EBITDA LIFO
2
”)
przed odpisami aktualizującymi
3
, w tym:
mln PLN
14 154
12 430
9 172
8 324
10 448
Rafineria
mln PLN
3 614
(11)
2 783
-
-
Petrochemia
mln PLN
4 295
2 309
2 314
-
-
Energetyka
mln PLN
3 680
7 702
1 570
-
-
Detal
mln PLN
2 897
3 232
3 045
2 781
2 049
Wydobycie
mln PLN
387
322
295
305
293
Funkcje Korporacyjne
mln PLN
(719)
(1 124)
(835)
(793)
(614)
Zysk z działalności operacyjnej wg LIFO powiększony o amortyzację, w tym:
mln PLN
14 965
10 839
8 993
9 028
10 279
Korekta LIFO
2
mln PLN
4 246
(2 374)
(131)
860
799
Zysk z działalności operacyjnej powiększony o amortyzację („EBITDA
2
”), w tym:
mln PLN
19 211
8 465
8 862
9 888
11 078
Amortyzacja
mln PLN
5 341
4 557
3 497
2 673
2 421
Zysk/(Strata) z działalności operacyjnej („EBIT
2
”)
mln PLN
13 870
3 908
5 365
7 215
8 657
Zysk/(Strata) netto
mln PLN
11 188
2 825
4 298
5 604
7 173
Zysk/(Strata) netto akcjonariuszy Jednostki Dominującej na jedną akcję (EPS
2
)
PLN/akcję
26,00
6,44
10,05
12,99
15,56
3.2. Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Aktywa razem
mln PLN
106 754
84 048
71 202
64 141
60 664
Kapitał własny
mln PLN
52 578
42 389
38 607
35 739
35 211
3.3. Skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej
mln PLN
13 295
7 247
9 319
4 980
8 050
Środki pieniężne netto wykorzystane w działalności inwestycyjnej, w tym:
mln PLN
(9 739)
(8 495)
(3 994)
(3 798)
(3 925)
Zwiększenia aktywów trwałych
mln PLN
9 890
8 992
5 457
4 280
4 602
Wolne przepływy pieniężne
4
mln PLN
3 556
(1 248)
5 325
1 182
4 125
Środki pieniężne netto wykorzystane w działalności finansowej
mln PLN
(2 006)
(3 711)
(3 363)
(3 237)
(2 832)
Dywidendy wypłacone
mln PLN
(1 498)
(428)
(1 497)
(1 284)
(1 384)
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 10 / 197
Wyszczególnienie
j.m.
2021
2020
2019
2018
2017
3.4. Podstawowe wskaźniki
2)
Wskaźniki płynności, w tym:
Płynność bieżąca
x
1,3
1,1
1,7
1,8
1,8
Płynność szybka
x
0,6
0,5
0,9
0,9
1,0
Wskaźniki obrotowości, w tym:
Szybkość obrotu należności
dni
27
34
29
30
30
Szybkość obrotu zobowiązań
dni
29
34
28
28
34
Szybkość obrotu zapasów
dni
43
58
48
45
45
Wskaźniki rentowności, w tym:
Stopa zwrotu z aktywów (ROA)
%
9,9
4,8
6,2
7,9
11,7
Stopa zwrotu z kapitału własnego (ROE)
%
20,2
9,4
11,5
14,3
20,1
Zwrot z zaangażowanego kapitału (ROACE)
%
17,5
9,2
10,9
13,6
20,8
Zwrot z zaangażowanego kapitału wg LIFO (ROACE LIFO)
%
11,8
13,2
11,2
11,8
19,0
Rentowność sprzedaży brutto
%
9,8
5,2
5,0
5,8
9,0
Rentowność sprzedaży netto
%
8,0
4,8
4,0
4,6
7,4
Wskaźniki zadłużenia, w tym:
Dług netto
mln PLN
12 275
13 060
2 448
5 599
761
Dług netto / EBITDA
x
0,62
1,27
0,27
0,60
0,07
1) Metoda wyliczenia marży została zamieszczona w znajdującym się na końcu Sprawozdania „Słowniku wybranych pojęć branżowych i finansowych”.
2) Definicje stosowanych parametrów i wskaźników finansowych oraz opis metody wyceny zapasów wg LIFO zostały zamieszczone w „Słowniku wybranych pojęć branżowych i finansowych”.
3) Wyniki z działalności operacyjnej w latach 2017, 2018, 2019, 2020 i 2021 zawierają odpisy z tytułu utraty wartości majątku w wysokości odpowiednio: (169) mln PLN, 704 mln PLN, (179) mln PLN, (1 591) mln PLN oraz
811 mln PLN.
4) Wolne przepływy pieniężne = środki pieniężne netto z działalności operacyjnej + środki pieniężne netto z/(wykorzystane w) działalności inwestycyjnej.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 11 / 197
1.4. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA, NAGRODY I WYRÓŻNIENIA
Najważniejsze wydarzenia
Rok 2021
I KWARTAŁ
Podpisanie umowy wspólnego
przedsięwzięcia (ang. joint
venture agreement) z NP BALTIC
WIND B.V. w przedmiocie
pozyskania inwestora
branżowego do realizacji projektu
budowy morskich elektrowni
wiatrowych przez Baltic Power
Sp. z o.o.
PKN ORLEN poinformował, że 29 stycznia 2021 roku pomiędzy PKN ORLEN, Baltic Power Sp. z o.o. („Baltic Power”) oraz
NP BALTIC WIND B.V. z siedzibą w Amsterdamie, Holandia ("NP BALTIC WIND B.V."), spółką z grupy kapitałowej Northland
Power Inc, została podpisana umowa wspólnego przedsięwzięcia (ang. joint venture agreement) w przedmiocie pozyskania
inwestora branżowego do realizacji wspólnego przedsięwzięcia inwestycyjnego („Umowa”). Przedmiotem Umowy jest
przygotowanie, budowa i eksploatacja przez Baltic Power morskiej farmy wiatrowej zlokalizowanej w Polskiej Wyłącznej
Strefie Ekonomicznej na Morzu Bałtyckim o maksymalnej mocy do 1200 MW. Rozpoczęcie budowy morskiej farmy wiatrowej
planowane jest w 2023 roku, a oddanie inwestycji do użytkowania na rok 2026. Umowa została zawarta na 35 lat, po tym
terminie przekształca się w umowę na czas nieokreślony.
Zgodnie z postanowieniami Umowy docelowo NP BALTIC WIND B.V. obejmie 49% udziałów w Baltic Power, pozostałe 51%
udziałów w Baltic Power pozostanie w posiadaniu PKN ORLEN. Zgromadzenie Wspólników Baltic Power wyraziło zgodę na
zawarcie Umowy. Umowa została zawarta pod warunkiem rejestracji zmiany Aktu Założycielskiego Baltic Power w Krajowym
Rejestrze Sądowym oraz uzyskania zgód odpowiednich organów antymonopolowych. Raport bieżący nr 1/2021.
Umowa na zakup 100% udziałów
w Nowotna Farma Wiatrowa Sp. z
o.o.
PKN ORLEN poinformował, że 26 lutego 2021 roku ORLEN Wind 3 Sp. z o.o. („ORLEN Wind 3”) podpisała z funduszami
inwestycyjnymi: Taiga Inversiones Eolicas SCR SA oraz Santander Energias Renovables SCRA SA, z siedzibą w Madrycie,
w Hiszpanii, umowę zakupu 100% udziałów w spółce Nowotna Farma Wiatrowa Sp. z o.o., będącej właścicielem farm
wiatrowych Kobylnica, Subkowy, Nowotna („Umowa”). Nabywane farmy wiatrowe posiadają łączną moc 89,4 MW. Wartość
Umowy wynosi ok. 380 mln PLN. Umowa została zawarta pod warunkiem uzyskania zgody odpowiednich organów
antymonopolowych.
PKN ORLEN posiada 100% udziałów w spółce ORLEN Wind 3, która została założona w celu realizacji rozwoju działalności
PKN ORLEN w obszarze energetyki odnawialnej, co wynika z obowiązującej strategii Grupy ORLEN. Spółka będzie
informować w raportach bieżących o kolejnych istotnych transakcjach dokonywanych w ramach tych działań. Raport bieżący
nr 5/2021.
Emisja niezabezpieczonych
obligacji na okaziciela serii D
W dniu 17 marca 2021 roku PKN ORLEN podjął uchwałę w sprawie emisji niezabezpieczonych obligacji ("Obligacje") na
okaziciela serii D o łącznej wartości nominalnej do 1 mld PLN w ramach programu emisji obligacji do kwoty 4 mld PLN lub
równowartości tej kwoty w innych walutach emisji ustanowionego na podstawie umowy programu emisji obligacji zawartej
w Warszawie w dniu 27 listopada 2006 roku, z późniejszymi zmianami. Obligacje zostaną wyemitowane na następujących
warunkach:
- maksymalna liczba Obligacji proponowanych do nabycia: 10 000;
- wartość nominalna jednej Obligacji: 100 000 PLN;
- cena emisyjna jednej Obligacji: 99 432 PLN;
- maksymalna łączna wartość nominalna Obligacji: do 1 000 000 000 PLN;
- data emisji: 25 marca 2021 roku;
- data wykupu: 25 marca 2031 roku;
- obligacje nie są zabezpieczone;
- w dniu emisji Obligacje zostały zapisane w ewidencji prowadzonej przez agenta emisji w rozumieniu art. 7a ust. 1
ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o obrocie instrumentami finansowymi, którego funkcję pełnić będzie podmiot
wskazany w warunkach emisji Obligacji, a następnie zarejestrowane w depozycie prowadzonym przez Krajowy
Depozyt Papierów Wartościowych S.A.;
- obligacje zostały wprowadzone do obrotu w alternatywnym systemie obrotu prowadzonym przez Giełdę Papierów
Wartościowych z siedzibą w Warszawie S.A.
- obligacje zostały zaproponowane do nabycia zgodnie z art. 33 pkt 1 ustawy z dnia 15 stycznia 2015 roku o obligacjach
(t.j. Dz.U. 2020 poz. 1208), w sposób, który nie będzie wymagał od Spółki sporządzenia prospektu ani memorandum
informacyjnego;
- obligacje będą oprocentowane według stałej stopy procentowej wskazanej w warunkach emisji Obligacji, której
wysokość będzie uzależniona od oceny (ratingu) agencji ESG, czyli MSCI ESG Research (UK) Limited lub innego
podmiotu, który ją zastąpi, mierzącą podatność Spółki na istotne ryzyka związane w szczególności z wywiązywaniem
się przez Spółkę z zasad odpowiedzialności i troski o środowisko, jego społeczną odpowiedzialnością oraz wdrożonym
ładem korporacyjnym, a także sposób zarządzania przez Spółkę tymi ryzykami, albo alternatywny rating ESG. Stopa
procentowa dla pierwszego okresu odsetkowego wyniesie 2,875% w skali roku i w następnych okresach odsetkowych
pozostanie na tym poziomie lub możliwa będzie jej zmiana o odpowiednio 0,1% lub 0,2% w skali roku w zależności od
poziomu przyznanego ratingu ESG zgodnie z postanowieniami warunków emisji Obligacji.
W dniu 25 marca 2021 roku PKN ORLEN wyemitował 10 000 niezabezpieczonych obligacji na okaziciela serii D o łącznej
wartości nominalnej 1 000 000 000 PLN ("Obligacje") w ramach programu emisji obligacji ustanowionego na podstawie
umowy programu emisji obligacji zawartej w Warszawie w dniu 27 listopada 2006 roku, z późniejszymi zmianami.
Obligacje zostały wyemitowane na następujących warunkach:
- wartość nominalna jednej Obligacji: 100.000 PLN;
- cena emisyjna jednej Obligacji: 99.432 PLN;
- data wykupu: 25 marca 2031 roku;
Obligacje oprocentowane według stałej stopy procentowej wskazanej w warunkach emisji Obligacji, której wysokość
będzie uzależniona od oceny (ratingu) agencji ESG, czyli MSCI ESG Research (UK) Limited lub innego podmiotu, który ją
zastąpi, mierzącą podatność Spółki na istotne ryzyka związane w szczególności z wywiązywaniem się przez Spółkę z zasad
odpowiedzialności i troski o środowisko, jego społeczną odpowiedzialnością oraz wdrożonym ładem korporacyjnym, a także
sposób zarządzania przez Spółkę tymi ryzykami, albo alternatywny rating ESG. Stopa procentowa dla pierwszego okresu
odsetkowego wynosi 2,875% w skali roku i w następnych okresach odsetkowych pozostanie na tym poziomie lub możliwa
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 12 / 197
będzie jej zmiana o odpowiednio 0,1% lub 0,2% w skali roku w zależności od poziomu przyznanego ratingu ESG zgodnie
z postanowieniami warunków emisji Obligacji.
Obligacje zostały zapisane w ewidencji prowadzonej przez agenta emisji w rozumieniu art. 7a ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca
2005 roku o obrocie instrumentami finansowymi, którego funkcję pełni Bank Polska Kasa Opieki S.A., i zgodnie z przepisami
będą podlegały rejestracji w depozycie prowadzonym przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. Spółka może
zdecydować o wprowadzeniu Obligacji do obrotu w alternatywnym systemie obrotu prowadzonym przez Giełdę Papierów
Wartościowych w Warszawie S.A.
Spółka przeznaczy środki z emisji Obligacji na ogólne cele korporacyjne, w tym na realizację celu ESG, rozumianego jako
utrzymanie przez Spółkę ratingu przyznanego przez MSCI ESG Research (UK) Limited na poziomie z daty emisji Obligacji
lub osiągnięcie wyższego ratingu.
Po zakończeniu okresu sprawozdawczego nie wystąpiły dodatkowe zdarzenia poza ujawnionymi w niniejszym
skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym, które wymagałyby ujęcia lub ujawnienia. Raport bieżący nr 8/2021.
II KWARTAŁ
Zgoda UOKiK na utworzenie
spółki CCGT Ostrołęka Sp. z o.o.
wspólnie z PGNiG S.A. i Energa
PKN ORLEN poinformował, że 14 kwietnia 2021 roku otrzymał decyzję w sprawie wyrażenia przez Prezesa Urzędu Ochrony
Konkurencji i Konsumentów zgody na utworzenie przez PKN ORLEN, Energa oraz Polskie Górnictwo Naftowe i
Gazownictwo S.A. („PGNiG S.A.”) wspólnego przedsiębiorcy, tj. CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. z siedzibą w Ostrołęce.
Tym samym spełnił się jeden z warunków umowy inwestycyjnej dotyczącej kierunkowych zasad współpracy przy budowie
bloku energetycznego w technologii zasilania paliwem gazowym w Elektrowni Ostrołęka „C”, która została podpisana 22
grudnia 2020 roku pomiędzy PKN ORLEN, Energa oraz PGNiG S.A. Raport bieżący nr 13/2021.
Rozpoczęcie dział
prowadzących do ustanowienia
Programu EMTN oraz emisji
euroobligacji
PKN ORLEN poinformował, że w dniu 29 kwietnia 2021 roku Rada Nadzorcza Spółki, po wcześniejszej decyzji Zarządu
Spółki, wyraziła zgodę na ustanowienie programu emisji średnioterminowych euroobligacji („Euroobligacje”), („Program
EMTN”). Na podstawie Programu EMTN Spółka może dokonywać wielokrotnych emisji Euroobligacji, w wielu transzach i
walutach, o różnej strukturze odsetkowej i terminach zapadalności. W ramach Programu EMTN łączna wartość nominalna
wyemitowanych i niewykupionych Euroobligacji w żadnym czasie nie przekroczy kwoty 5 000 000 000 EUR lub
równowartości tej kwoty w innych walutach. Euroobligacje emitowane w ramach Programu EMTN będą oferowane i
sprzedawane poza terytorium Stanów Zjednoczonych Ameryki, na rachunek lub na rzecz osób innych niż osoby
amerykańskie zgodnie z Regulacją S wydaną na podstawie Amerykańskiej Ustawy o Papierach Wartościowych z 1933 roku
(U.S. Securities Act), na podstawie prospektu, który zostanie przygotowany przez Spółkę.
Euroobligacje mogą być emitowane jako tzw. obligacje zielone lub zrównoważone; zostaną zarejestrowane w
międzynarodowym systemie rejestracji papierów wartościowych prowadzonym przez Euroclear Bank SA/NV, lub
Clearstream Banking SA. Spółka będzie mogła ubiegać się o dopuszczenie poszczególnych serii Euroobligacji do obrotu
na rynku regulowanym prowadzonym przez Irish Stock Exchange plc funkcjonującym pod nazwą Euronext Dublin, Giełdę
Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. lub inny podmiot prowadzący rynek regulowany.
Emisja każdej serii Euroobligacji w ramach Programu EMTN będzie zatwierdzana przez Zarząd Spółki.
Zgodnie z decyzjami Zarządu oraz Rady Nadzorczej PKN ORLEN, Spółka podjęła wszelkie czynności wymagane do
ustanowienia Programu EMTN oraz emisji Euroobligacji. Program emisji średnioterminowych euroobligacji został
ustanowiony w dniu 13 maja 2021 roku a w dniu 27 maja 2021 roku zakończył się proces emisji euroobligacji serii A o
łącznej wartości nominalnej 500 000 000 EUR, wyemitowanych w ramach programu emisji średnioterminowych
Euroobligacji do kwoty 5 000 000 000 EUR. 24 czerwca 2021 roku Zarząd Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie
S.A. podjął uchwałę o wprowadzeniu z dniem 28 czerwca 2021 roku do obrotu giełdowego na rynku równoległym 5 000
euroobligacji serii A o wartości nominalnej 100 000 EUR każda. Raport bieżący nr 16/2021.
Podpisanie listu intencyjnego
pomiędzy ORLEN Południe S.A. a
PGNiG S.A. w sprawie analizy
możliwości realizacji wspólnej
inwestycji w zakresie produkcji,
obrotu oraz wykorzystania
biometanu
PKN ORLEN poinformował, że w dniu 5 maja 2021 roku spółka ORLEN Południe S.A. podpisała list intencyjny z PGNiG
S.A. („List intencyjny”), („Strony”), w którym strony zadeklarowały wolę przystąpienia do wspólnych rozmów i czynności w
celu analizy możliwości realizacji wspólnej inwestycji w zakresie produkcji, obrotu oraz wykorzystania biometanu
(„Inwestycja”). Realizacja Inwestycji ma się opierać na wspólnym przedsięwzięciu Stron (joint venture), w szczególności
przy wykorzystaniu spółki celowej („SPV”), przy czym ORLEN Południe S.A. ma posiadać status podmiotu dominującego w
tej spółce.
Intencją Stron jest, aby przedmiotem działalności SPV było w szczególności pozyskiwanie i budowa instalacji
biometanowych, rozwój technologii wykorzystywanych do produkcji biometanu, a także produkcja, obrót i wykorzystanie
biometanu w różnych obszarach działalności Stron.
Warunkiem utworzenia SPV jest uzyskanie przez Strony zgody odpowiedniego organu ochrony konkurencji na dokonanie
koncentracji.
Podpisany List intencyjny jest wynikiem wykonanych przez Strony prac analitycznych oraz rozwojowych dotyczących
produkcji biometanu z docelowym stworzeniem bazy technologicznej, naukowej, prawnej i ekonomicznej dla sieci
biometanowni, w której każda będzie wytwarzać około 4 mln m3/rok biometanu. 31 stycznia 2022 roku ORLEN Południe
S.A. i PGNiG S.A. otrzymały zgodę Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na utworzenie spółki celowej
(„SPV”). Raport bieżący nr 19/2021.
Złożenie do Prezesa UOKiK
wniosku o wszczęcie
postępowania w sprawie
koncentracji w związku z
planowanym przejęciem przez
PKN ORLEN kontroli nad spółką
PGNiG S.A.
PKN ORLEN poinformował, że 10 maja 2021 roku złożył do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wniosek
stanowiący zgłoszenie zamiaru koncentracji („Wniosek”) w związku z planowanym przejęciem przez Spółkę kontroli nad
spółką Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. („PGNiG”), („Transakcja”).
Złożony przez Spółkę Wniosek zainicjował formalne postępowanie w sprawie kontroli koncentracji.
Oprócz przedstawienia stron oraz założeń Transakcji, we Wniosku opisano działalność stron na określonych rynkach
właściwych oraz przedstawiono argumentację dotyczącą wpływu Transakcji na konkurencję na tych rynkach. Raport
bieżący nr 20/2021.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 13 / 197
Umowa o współpracy pomiędzy
PKN ORLEN, a Grupą LOTOS
S.A., PGNiG S.A., oraz Skarbem
Państwa dotycząca przejęcia
kontroli przez PKN ORLEN nad
Grupą LOTOS S.A. oraz PGNiG
S.A.
PKN ORLEN poinformował, że w dniu 12 maja 2021 roku podpisana została umowa o współpracy pomiędzy PKN ORLEN,
a Grupą LOTOS S.A. („Grupa LOTOS”), PGNiG S.A. („PGNiG”), oraz Skarbem Państwa („Strony”) dotycząca przejęcia
kontroli przez PKN ORLEN nad Grupą LOTOS oraz PGNiG („Umowa”).
Zgodnie z postanowieniami Umowy Strony potwierdziły, że na dzień podpisania Umowy przyjętym scenariuszem przejęcia
kontroli przez PKN ORLEN nad Grupą LOTOS oraz PGNiG jest dokonanie połączenia między PKN ORLEN a Grupą LOTOS
i PGNiG przez przejęcie w trybie art. 492 § 1 pkt 1 KSH, w ten sposób, że cały majątek Grupy LOTOS oraz PGNiG (spółki
przejmowane) zostałby przeniesiony na PKN ORLEN (spółka przejmująca) za akcje, które PKN ORLEN przyznałby
akcjonariuszom Grupy LOTOS oraz PGNiG, w ramach jednego lub dwóch odrębnych procesów Połączenia („Połączenie”
lub odpowiednio „Połączenia”). Skarb Państwa i PKN ORLEN będą współpracować przy opracowaniu analiz, których celem
będzie ostateczne potwierdzenie tego scenariusza jako optymalnego z punktu widzenia Skarbu Państwa.
W wyniku Połączenia lub odpowiednio Połączeń akcjonariusze spółek Grupa LOTOS i PGNiG w zamian za akcje posiadane
w kapitałach zakładowych Grupy LOTOS i PGNiG obejmą nowe akcje w podwyższonym kapitale zakładowym PKN ORLEN
i z dniem Połączenia lub odpowiednio Połączeń staną się akcjonariuszami PKN ORLEN.
W związku ze skutkami Połączenia lub odpowiednio Połączeń, w tym w szczególności przejęciem majątków Grupy LOTOS
i PGNiG PKN ORLEN, z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z przepisów prawa, wstąpi w prawa i obowiązki odpowiednio
Grupy LOTOS i PGNiG w ramach sukcesji uniwersalnej.
Zgodnie z postanowieniami Umowy wiodącą rolę przy przeprowadzeniu Połączenia lub odpowiednio Połączeń będzie mi
PKN ORLEN jako spółka przejmująca oraz że Połączenie lub odpowiednio Połączenia zostaną przeprowadzone przy ścisłej
współpracy Stron na zasadach określonych w Umowie. Raport bieżący nr 22/2021.
Ustanowienie programu emisji
średnioterminowych euroobligacji
PKN ORLEN poinformował, że w dniu 13 maja 2021 roku został ustanowiony program emisji średnioterminowych
euroobligacji („Program EMTN”) umożliwiający Spółce emisje euroobligacji („Euroobligacje”). W tym samym dniu Centralny
Bank Irlandii (Central Bank of Ireland) zatwierdził prospekt emisyjny dla Programu EMTN. Na podstawie Programu EMTN
Spółka będzie mogła dokonywać wielokrotnych emisji Euroobligacji, w wielu transzach i walutach, o różnej strukturze
odsetkowej i terminach zapadalności. W ramach Programu EMTN łączna wartość nominalna wyemitowanych i
niewykupionych Euroobligacji w żadnym czasie nie przekroczy kwoty 5 000 000 000 EUR lub równowartości tej kwoty w
innych walutach. Program EMTN otrzymał oceny ratingowe na poziomie Baa2 od agencji Moody’s Investors Service oraz
BBB- od agencji Fitch Ratings.
W celu umożliwienia wyemitowania Euroobligacji jako tzw. obligacji zielonych lub zrównoważonych Spółka opracowała i
opublikowała na swojej stronie internetowej zasady zielonego/zrównoważonego finansowania („Green Finance
Framework”). Spółka określiła w nich cele zielonego finansowania, na które przeznaczane będą środki z emisji Euroobligacji.
Zasady Green Finance Framework zostały zrewidowane przez agencję Vigeo Eiris, spółkę zależną Moody’s Corporation,
oceniającą działalność emitentów w obszarze ESG. Na podstawie dokonanego przeglądu Vigeo Eiris wydało dla Spółki
opinię (tzw. Second Party Opinion), która potwierdza zgodność opublikowanych przez Spółkę zasad Green Finance
Framework z międzynarodowymi standardami Green Bond Principles i Climate Transition Finance Handbook. Raport
bieżący nr 23/2021.
Porozumienie między PKN
ORLEN a Energa S.A. dotyczące
współpracy przy budowie
elektrowni CCGT w Ostrołęce
PKN ORLEN poinformował, że 18 maja 2021 roku zawarł z Energa porozumienie określające zasady oraz zakres
współpracy PKN ORLEN i Energa („Strony”), („Porozumienie”) przy wykonywaniu umowy inwestycyjnej z 22 grudnia 2020
roku zawartej pomiędzy PKN ORLEN, Energa i PGNiG S.A. dotyczącej kierunkowych zasad współpracy przy budowie bloku
energetycznego w technologii zasilania paliwem gazowym w Elektrowni Ostrołęka „C” („Umowa inwestycyjna”).
Zgodnie z podpisaną 22 grudnia 2020 roku Umową inwestycyjną realizacja budowy Elektrowni Ostrołęka C nastąpi poprzez
wspólnego przedsiębiorcę, tj. CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. z siedzibą w Ostrołęce (obecnie spółkę jednoosobową zależną od
Energa), w której kapitale zakładowym PKN ORLEN oraz Energa obejmą łącznie 51% udziałów („Pula udziałów”), a PGNiG
S.A. obejmie pozostałe 49% udziałów.
W podpisanym Porozumieniu PKN ORLEN oraz Energa uzgodniły, że z przypadającej im Puli udziałów Energa obejmie
50%+1 udział spółki CCGT Ostrołęka Sp. z o.o., a PKN ORLEN pozostałe udziały z przypadającej dla obydwu spółek Puli
udziałów.
Zgodnie z Umową inwestycyjną przystąpienie PGNiG S.A. do CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. uzależnione jest od ziszczenia
się przewidzianych w Umowie inwestycyjnej przesłanek. W przypadku, gdy PGNiG S.A. nie przystąpi do spółki CCGT
Ostrołęka Sp. z o.o., w szczególności gdy nie zrealizują się przesłanki oznaczone w Umowie inwestycyjnej, 49% udziałów
w CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. przewidzianych dla PGNiG S.A., obejmie PKN ORLEN.
Ponadto zgodnie z Porozumieniem w przypadku powstania ryzyka naruszenia przez Energa wymogów umów o
finansowanie, PKN ORLEN udzieli Energa finansowania, niezbędnego do sfinansowania projektu w kwocie nie wyższej niż
1,55 mld PLN.
Energa będzie wykonywać nadzór nad spółką CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. jako spółką zależną i wchodzącą w skład grupy
kapitałowej Energa S.A., w tym prowadzić będzie czynności administracyjne, nadzór merytoryczny i organizacyjny oraz
wszelkie ustalenia z PGNiG S.A. poza ustaleniami dotyczącymi finansowania realizowanego projektu. Raport bieżący nr
24/2021.
Inwestycja rozbudowy kompleksu
Olefin w Zakładzie Produkcyjnym
w Płocku
PKN ORLEN poinformował, że 24 maja 2021 roku Rada Nadzorcza Spółki wyraziła zgodę na realizację inwestycji
dotyczącej intensyfikacji produkcji Olefin w Zakładzie Produkcyjnym w Płocku („Projekt”). Projekt stanowi część Programu
Rozwoju Petrochemii, który został ogłoszony przez Spółkę 12 czerwca 2018 roku.
W ramach realizacji Projektu zakłada się pozyskanie dofinasowania w postaci Pomocy Publicznej dla osiągnięcia
akceptowalnego poziomu efektywności ekonomicznej projektu. Trwają także prace w zakresie pozyskania finansowania dla
Projektu w formule project finance.
Całkowity koszt inwestycji szacowany jest na około 13,5 mld PLN. Zakończenie fazy budowy inwestycji planowane jest na
1 kwartał 2024 roku, a uruchomienie produkcyjne Kompleksu Olefin III na początek 2025 roku. Spółka szacuje, że realizacja
inwestycji przyczyni się do wzrostu EBITDA o około 1 mld PLN rocznie.
W związku z Projektem została utworzona spółka ORLEN Olefiny Sp. z o.o., w ramach której zostanie zrealizowany
Projektu.
Realizacja projektu została zatwierdzona przez Zarząd PKN ORLEN w dniu 18 maja 2021 roku. Raport bieżący nr 27/2021.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 14 / 197
Podsumowanie emisji
euroobligacji serii A
PKN ORLEN w dniu 27 maja 2021 roku zakończył proces emisji euroobligacji serii A („Euroobligacje”) o łącznej wartości
nominalnej 500 000 000 EUR, wyemitowanych w ramach programu emisji średnioterminowych Euroobligacji do kwoty
5 000 000 000 EUR („Program EMTN”) ustanowionego w dniu 13 maja 2021 roku.
Obligacje zostały wyemitowane na następujących warunkach:
- łączna wartość nominalna Euroobligacji: 500 000 000 EUR;
- emisja 5 000 imiennych Euroobligacji serii A;
- wartość nominalna jednej Euroobligacji: 100 000 EUR;
- cena emisyjna jednej Euroobligacji: 99 426 EUR;
- dzień wykupu: 7 lat po dniu emisji Euroobligacji;
- Euroobligacje są oprocentowane według stałej stopy procentowej wynoszącej 1,125% rocznie;
- Euroobligacje nie są zabezpieczone;
- Euroobligacje zostały zarejestrowane w międzynarodowym systemie rejestracji papierów wartościowych prowadzonym
przez Euroclear Bank SA/NV lub Clearstream Banking SA;
- Euroobligacje zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym Euronext Dublin oraz Giełdy Papierów
Wartościowych w Warszawie S.A.
W przygotowaniu transakcji udział wzięli BNP Paribas, ING Bank N.V., Bank Pekao S.A. oraz UniCredit Bank AG jako
Globalni Współkoordynatorzy i Współprowadzący Księgę Popytu, a także CaixaBank S.A. i SMBC Nikko Capital Markets
Europe GmbH jako Współprowadzący Księgę Popytu.
Środki z emisji Euroobligacji zostaną wykorzystane przez Spółkę zgodnie z opublikowanymi zasadami
zielonego/zrównoważonego finansowania („Green Finance Framework”), które zostały zrewidowane przez agencję Vigeo
Eiris, spółkę zależną Moody’s Corporation, oceniającą działalność emitentów w obszarze ESG. Na podstawie dokonanego
przeglądu Vigeo Eiris wydało dla Spółki opinię (tzw. Second Party Opinion), która potwierdza zgodność opublikowanych
przez Spółkę zasad Green Finance Framework z międzynarodowymi standardami Green Bond Principles i Climate
Transition Finance Handbook.
Euroobligacje zostały certyfikowane jako „Zielone Obligacje” przez Climate Bonds Initiative. Raport bieżący nr 28/2021.
Zmiany w składzie Rady
Nadzorczej PKN ORLEN
PKN ORLEN poinformował, że Pan Dominik Kaczmarski złożył w dniu 2 czerwca 2021 roku rezygnację z funkcji Członka
Rady Nadzorczej Spółki z upływem dnia 6 czerwca 2021 roku. Raport bieżący nr 32/2021.
Dopuszczenie euroobligacji serii
A do obrotu giełdowego
PKN ORLEN poinformował, że 18 czerwca 2021 roku Zarząd Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. podjął
uchwałę o dopuszczeniu 5 000 euroobligacji serii A (ISIN XS2346125573) („Euroobligacje”) do obrotu giełdowego na rynku
równoległym w ramach platformy Catalyst.
Euroobligacje zostały wyemitowane przez PKN ORLEN w dniu 27 maja 2021 roku w ramach programu emisji
średnioterminowych Euroobligacji do kwoty 5 000 000 000 EUR („Program EMTN”) ustanowionego w dniu 13 maja 2021
roku. Raport bieżący nr 33/2021.
Umowa na budowę kompleksu
Olefin w Zakładzie Produkcyjnym
w Płocku
PKN ORLEN poinformował, że 22 czerwca 2021 roku podpisał umowę na budowę kompleksu instalacji Olefin III
(„Inwestycja”) w formule EPCC (Engineering, Procurement, Construction and Commissioning) dla zakresu ISBL ze spółkami
Hyundai Engineering Co., Ltd. z siedzibą w Seulu oraz Técnicas Reunidas S.A. z siedzibą w Madrycie.
Inwestycja stanowi część Programu Rozwoju Petrochemii, który został ogłoszony przez Spółkę 12 czerwca 2018 roku.
Całkowity koszt Inwestycji szacowany jest na około 13,5 mld PLN. Zakończenie fazy budowy Inwestycji planowane jest na
1 kwartał 2024 roku, a uruchomienie produkcyjne Kompleksu Olefin III na początek 2025 roku. Spółka szacuje, że realizacja
inwestycji przyczyni się do wzrostu EBITDA o około 1 mld PLN rocznie. Raport bieżący nr 34/2021.
Rejestracja euroobligacji PKN
ORLEN serii A w KDPW
PKN ORLEN poinformował, że 22 czerwca 2021 roku Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych („KDPW”) wydał
oświadczenie o zawarciu z PKN ORLEN umowy o rejestrację w depozycie papierów wartościowych do 5 000 euroobligacji
serii A. Rozpoczęcie rejestrowania Euroobligacji w KDPW nastąpiło do dnia 23 czerwca 2021 roku, w którym upływa termin
rejestracji wskazany w oświadczeniu KDPW. Raport bieżący nr 35/2021.
Wprowadzenie euroobligacji PKN
ORLEN serii A do obrotu oraz
podsumowanie kosztów emisji
PKN ORLEN poinformował, że 24 czerwca 2021 roku Zarząd Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. podjął
uchwałę o wprowadzeniu z dniem 28 czerwca 2021 roku do obrotu giełdowego na rynku równoległym 5 000 euroobligacji
serii A o wartości nominalnej 100 000 EUR każda („Euroobligacje”).
Dodatkowo PKN ORLEN poinformował o wysokości kosztów przygotowania programu emisji średnioterminowych
Euroobligacji do kwoty 5 000 000 000 EUR („Program EMTN”) ustanowionego w dniu 13 maja 2021 roku oraz kosztów
emisji 5 000 euroobligacji serii A w ramach Programu EMTN.
Dotychczas poniesione koszty Programu EMTN, uwzględniające emisję euroobligacji serii A, szacowane są na około 7 875
tys. PLN.
Powyższa kwota obejmuje:
koszty przygotowania i przeprowadzenia oferty Euroobligacji serii A 4 268 tys. PLN,
koszty dotyczące utworzenia Programu EMTN i sporządzenia prospektu emisyjnego, z uwzględnieniem kosztów
doradztwa 3 607 tys. PLN,
koszty promocji oferty Euroobligacji serii A 0 PLN.
Średni koszt przeprowadzenia ofert przypadający na jedną oferowaną Euroobligację zostanie wyliczony i podany po
zakończeniu Programu EMTN.
Spółka nie ponosiła kosztów wynagrodzenia subemitentów, ponieważ nie zawierała umów subemisji w związku z ofertą
Euroobligacji.
Koszty związane z Programem EMTN i emisją serii A (poza kosztami promocji ofert obligacji) zostały ujęte jako rozliczenia
międzyokresowe czynne i systematycznie obciążają wynik finansowy od dnia emisji Euroobligacji Serii A (27 maja 2021
roku) do dnia ich wykupu (27 maja 2028 roku). Z podatkowego punktu widzenia koszty transakcyjne stanowią koszty
uzyskania przychodów i są potrącalne w dacie ich ujęcia w księgach. Raport bieżący nr 36/2021.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 15 / 197
III KWARTAŁ
Porozumienie między PKN
ORLEN a Energa dotyczące
finansowania elektrowni CCGT
w Grudziądzu
PKN ORLEN poinformował, że 31 sierpnia 2021 roku zawarł z Energa porozumienie w sprawie finansowania („Porozumienie”)
budowy elektrowni gazowo-parowej w Grudziądzu („Projekt”). W przypadku podjęcia decyzji inwestycyjnej dotyczącej
Projektu, PKN ORLEN zobowiązał się w Porozumieniu do pokrycia do 100% nakładów inwestycyjnych związanych z
realizacją Projektu, ale nie więcej niż 1,8 mld PLN, pod warunkiem zawarcia przez spółCCGT Grudziądz Sp. z o.o. (spółka
celowa realizująca Projekt) umowy mocowej. Pokrycie wskazanych nakładów inwestycyjnych, nastąpi poprzez udzielenie
środków pieniężnych Energa lub spółce CCGT Grudziądz Sp. z o.o. na kapitał własny lub obcy. Porozumienie określa również
zasady nadzoru nad spółką CCGT Grudziądz Sp. z o.o. oraz kierowania Projektem. Raport bieżący nr 38/2021.
Budowa jednostki HVO w
Zakładzie Produkcyjnym w
Płocku
PKN ORLEN poinformował, że 30 września 2021 roku Rada Nadzorcza Spółki wyraziła zgodę na realizację zadania
inwestycyjnego - budowy jednostki HVO (uwodornienia olejów roślinnych) na terenie Zakładu Produkcyjnego w Płocku
(„Inwestycja”). Moce produkcyjne instalacji wyniosą 300 tysięcy ton rocznie biodiesla lub biopaliwa lotniczego. Całkowity koszt
Inwestycji szacowany jest na około 600 mln PLN. Zakończenie Inwestycji i rozpoczęcie produkcji planowane jest w połowie
2024 roku. Raport bieżący nr 40/2021.
IV KWARTAŁ
Umowa na budowę instalacji
„Bottom of Barrel” w zakładzie
produkcyjnym ORLEN Lietuva w
Możejkach
PKN ORLEN poinformował, że 27 października 2021 roku AB ORLEN Lietuva („ORLEN Lietuva”) podpisała umowę na
budowę instalacji „Bottom of Barrel” („Inwestycja”) w formule EPC (Engineering, Procurement and Construction) w zakładzie
produkcyjnym ORLEN Lietuva w Możejkach ze spółką Petrofac Limited z siedzibą w Londynie.
Całkowity koszt Inwestycji szacowany jest na około 641 mln EUR. Zakończenie Inwestycji planowane jest do końca 2024
roku. Raport bieżący nr 43/2021.
Wydłużenie terminu na realizację
środków zaradczych w związku z
planowanym przejęciem przez
PKN ORLEN kontroli nad Grupą
LOTOS S.A.
PKN ORLEN poinformował, że otrzymał zgodę Komisji Europejskiej na wydłużenie terminu na realizację środków zaradczych
(„Środki Zaradcze”), które Spółka zobowiązana jest zrealizować w związku z planowanym przejęciem przez Spółkę kontroli
nad Grupą LOTOS S.A. z siedzibą w Gdańsku.
Nowy termin na realizację Środków Zaradczych został wyznaczony na 14 stycznia 2022 roku i wynika z konieczności
sfinalizowania procesu negocjacyjnego z partnerami, z którymi prowadzone rozmowy dotyczące wdrożenia Środków
Zaradczych oraz umożliwienia partnerom przeprowadzenia ścieżki decyzyjnej. Kolejne raporty w tym temacie w 1 kwartale
2022 roku. Raport bieżący nr 45/2021.
Aneks do umowy inwestycyjnej
dotyczącej kierunkowych zasad
współpracy przy budowie
elektrowni gazowej Ostrołęka C
PKN ORLEN poinformował, że 29 listopada 2021 roku zawarł z Energa oraz PGNiG S.A. (dalej łącznie „Strony”) aneks do
umowy inwestycyjnej z 22 grudnia 2020 roku dotyczącej kierunkowych zasad współpracy przy budowie bloku energetycznego
w technologii zasilania paliwem gazowym w Elektrowni Ostrołęka „C” („Aneks”).
Zgodnie z postanowieniami Aneksu Strony potwierdziły gotowość kontynuacji współpracy przy budowie Elektrowni Ostrołęka
C („Projekt”), dostrzegając jednocześnie potrzebę dostosowania zasad tej współpracy do warunków, w jakich ma być
realizowany Projekt.
Strony dążyć będą do uzgodnienia, aby docelowa forma zaangażowania PGNiG S.A. w realizację Projektu przyjęła postać
udziału finansowego PGNiG S.A., którego wysokość i sposób wniesienia zostaną określone w odrębnej umowie, a która
zostanie zawarta do końca 2022 roku. Raport bieżący nr 48/2021.
Porozumienie z ORLEN Południe
S.A. w sprawie uzgodnienia
kierunkowego sposobu
sfinansowania zadań
inwestycyjnych
PKN ORLEN poinformował, że w dniu 15 grudnia 2021 roku zawarł z ORLEN Południe S.A. („ORLEN Południe”) porozumienie
(„Porozumienie”) w sprawie uzgodnienia kierunkowego sposobu sfinansowania zadań inwestycyjnych: „Projektu i budowy linii
produkcji i destylacji UCO FAME” oraz „Budowy kompleksu instalacji do produkcji bioetanolu II generacji (B2G)” - „Projekt
B2G”, zwanych łącznie: „Projektami”. Sfinansowanie realizacji Projektów, ponad środki zapewnione przez ORLEN Południe,
nastąpi poprzez zapewnienie udzielenia przez PKN ORLEN środków pieniężnych dla ORLEN Południe. Szczegóły dotyczące
formy i warunków finansowania zostaną określone w przyszłych decyzjach korporacyjnych PKN ORLEN i ORLEN Południe
oraz w odrębnej umowie lub umowach. Szacowana wartość nakładów inwestycyjnych na realizację Projektu B2G zostanie
przez PKN ORLEN opublikowana w osobnym raporcie bieżącym po zakończeniu przez ORLEN Południe negocjacji
warunków umów z wykonawcami tej inwestycji.
Zawarcie Porozumienia zostało poprzedzone zgodą Rady Nadzorczej Spółki.
PKN ORLEN wyraził także zgodę, jako jedyny akcjonariusz ORLEN Południe, na realizację przez ORLEN Południe Projektu
B2G. Kolejne raporty w tym temacie w 1 kwartale 2022 roku. Raport bieżący nr 50/2021.
Umowa kredytowa pomiędzy
PKN ORLEN a Europejskim
Bankiem Inwestycyjnym
PKN ORLEN poinformował, że 17 grudnia 2021 roku zawarł z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym długoterminową umowę
kredytową („Umowa kredytowa”) na kwotę 180 mln EUR. Celem kredytu jest częściowe sfinansowanie inwestycji w Grupie
ORLEN, które wspierają jej zrównoważony rozwój. Transze wypłacane w ramach Umowy kredytowej będą mogły być
spłacane w okresie do 11 lat od wypłaty ostatniej transzy. Raport bieżący nr 51/2021.
Nowy termin zakończenia
inwestycji rozbudowy zdolności
produkcyjnych nawozów w
ANWIL S.A.
PKN ORLEN poinformował, że w dniu 20 grudnia 2021 roku weszły w życie warunki porozumienia zawartego w formie
Memorandum of Understanding („MoU”) pomiędzy ANWIL S.A. oraz Tecnimont S.p.A., na mocy którego zostanie
przygotowany aneks do umowy z Tecnimont S.p.A. z 28 czerwca 2019 roku dotyczącej projektowania, dostaw oraz budowy
w systemie „pod klucz” instalacji granulacji w ANWIL S.A. we Włocławku („Aneks do Umowy”). Główne postanowienia MoU,
które docelowo mają być zaimplementowane w Aneksie do Umowy, przewidują zmianę daty zakończenia budowy instalacji
granulacji w ANWIL S.A. na koniec roku 2022, a oddanie jej do użytkowania do końca stycznia 2023 roku.
Umowa z Tecnimont S.p.A. stanowi jedną z trzech najważniejszych umów zawartych w ramach rozbudowy zdolności
produkcyjnych nawozów w ANWIL S.A. Raport bieżący nr 52/2021.
Wydłużenie terminu
obowiązywania listu
intencyjnego dotyczącego CCGT
w Gdańsku
PKN ORLEN poinformował, że 29 grudnia 2021 roku podpisany został pomiędzy Spółką a Grupą LOTOS S.A. oraz Energa
aneks do listu intencyjnego („List intencyjny”) dotyczącego analizy możliwości oraz ewentualnych warunków zrealizowania
wspólnej inwestycji w zakresie budowy elektrowni gazowo-parowej w Gdańsku („Aneks”).
Zgodnie z zapisami Aneksu List intencyjny wiąże Strony do czasu zawarcia stosownych umów, nie później jednak niż do 31
grudnia 2022 roku. Raport bieżący nr 54/2021.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 16 / 197
Rok 2022 do dnia publikacji Sprawozdania Zarządu
I KWARTAŁ
Zgoda na zawarcie umów
dotyczących wdrażania
środków zaradczych
wynikających z warunkowej
decyzji Komisji Europejskiej w
sprawie przejęcia przez PKN
ORLEN kontroli nad Grupą
LOTOS S.A. oraz umowy
ramowej dotyczącej nabycia
stacji paliw na Słowacji oraz
Węgrzech
PKN ORLEN poinformował, że 10 stycznia 2022 roku Zarząd Spółki dokonał wyboru partnerów, z którymi zostaną podpisane
odpowiednie umowy dotyczące wdrożenia środków zaradczych („Środki Zaradcze”), które Spółka zobowiązana jest
zrealizować zgodnie z warunkową zgodą Komisji Europejskiej („Komisja”) z dnia 14 lipca 2020 roku na dokonanie koncentracji
polegającej na przejęciu przez Spółkę kontroli nad Grupą LOTOS S.A. z siedzibą w Gdańsku („Grupa LOTOS”).
Zarząd Spółki wyraził zgodę na zawarcie umów z następującymi partnerami:
1) w zakresie rynku produkcji paliw, działalności hurtowej oraz paliwa lotniczego: Aramco Overseas Company B.V. z siedzibą
w Hadze (Holandia);
2) w zakresie rynku asfaltów i logistyki paliw: Unimot Investments spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w
Warszawie;
3) w zakresie rynku biokomponentów: Rossi Biofuel Zrt. z siedzibą w Komárom (Węgry);
4) w zakresie rynku działalności detalicznej: MOL Hungarian Oil and Gas Public Limited Company z siedzibą w Budapeszcie
(Węgry).
Ponadto Zarząd Spółki wyraził zgodę na zawarcie przez Spółkę umowy ramowej, w wyniku której podmioty należące do Grupy
Kapitałowej ORLEN nabędą od MOL Plc. aktywa związane z prowadzeniem stacji paliw na Słowacji oraz Węgrzech.
Wskazane wyżej decyzje Zarządu PKN ORLEN zostały zaakceptowane przez Radę Nadzorczą Spółki. Raport bieżący nr
01/2022.
Zakończenie prac dotyczących
wdrożenia środków zaradczych
wynikających z warunkowej
decyzji Komisji Europejskiej w
sprawie przejęcia przez PKN
ORLEN kontroli nad Grupą
LOTOS S.A.
PKN ORLEN S.A. poinformował, że zakczone zostały prace mace na celu wdrenie środków zaradczych
okrlonych w warunkowej zgodzie Komisji Europejskiej („Komisja”) z dnia 14 lipca 2020 roku na dokonanie koncentracji
polegacej na przeciu przez Spółkę kontroli nad Grupą LOTOS S.A. z siedzibą w Gdańsku („Grupa LOTOS”) („Środki
Zaradcze”).
W celu realizacji Środków Zaradczych zawarte zostały wymienione niżej umowy o charakterze warunkowym,
których wecie w życie uzależnione jest między innymi od:
1) wydania przez Komisję decyzji akceptującej nabywców aktyw zbywanych w wykonaniu Środw Zaradczych oraz
warunków zawartych z nimi uw,
2) realizacji koncentracji pomiędzy Słką a Gru LOTOS,
3) uzyskania przez niżej wskazanych nabywców aktywów zbywanych w wykonaniu Środków Zaradczych zd
właściwych organów antymonopolowych oraz innych organów administracji publicznej na zawarcie oraz wykonanie
przez nich ponszych umów,
4) uzyskania pozostałych wymaganych prawem zgód właściwych organów na zbycie praw do niektórych składniw
wchodzących w skład dezinwestowanych aktywów.
W celu wdrożenia Środw Zaradczych w obszarze rynku produkcji paliw oraz rynku hurtowej sprzedy paliw
zawarte zostały naspuce umowy:
1) przedwstępna umowa zbycia 30% udziałów w LOTOS Asfalt sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku („LOTOS Asfalt”)
(„Umowa Przedwstępna Sprzedaży Udziałów w LOTOS Asfalt”) pomiędzy Gru LOTOS a Aramco Overseas Company
B.V. („Aramco”), do której załącznikami :
a) wzór umowy joint venture pomdzy PKN ORLEN, Grupą LOTOS, LOTOS Asfalt a Aramco, realizującej zobowiązanie
do zbycia na rzecz niezależnego podmiotu trzeciego 30% udziu w spółce, do której aportem wniesiona została rafineria
zlokalizowana w Gdsku oraz zagwarantowanie temu podmiotowi uprawnień kontraktowych w zakresie ładu
korporacyjnego (corporate governance),
b) wzór umowy processingowej i umowy na odbr produktów (offtake) pomdzy Grupą LOTOS, LOTOS Asfalt a Spółką
Hurto (zgodnie z definicją ponej), które zawarte bę na okres obowzywania umowy joint venture, o krej mowa
w lit. a) powyżej,
c) wr umowy ramowej dotyccej utrzymywania zapaw obowiązkowych ropy naftowej pomdzy PKN ORLEN a
SpółHurtową (zgodnie z definic ponej), która zawarta będzie na okres 10 lat od dnia jej wecia w życie,
d) wzór umowy ramowej, dotyccej outsourcingu logistyki kolejowej paliw pomiędzy PKN ORLEN a Słką Hurtową
(zgodnie z definic poniżej), kra zawarta dzie na okres obowzywania umowy processingowej lub umowy odbioru
produktów (offtake).
Wskazane powyżej umowy zostaną zawarte w dniu zawarcia umowy przyrzeczonej sprzedaży udziów w LOTOS
Asfalt.
Cena określona w Umowie Przedwstępnej Sprzedaży Udziałów w LOTOS Asfalt zostanie wyliczona w oparciu o formę
okrloną w Umowie Przedwstępnej Sprzedaży Udziałów w LOTOS Asfalt, na którą składa się element stały w kwocie
ok. 1,15 mld PLN oraz element zmienny, zalny od wysokości ugu oraz kapitału obrotowego LOTOS Asfalt w dniu
poprzedzacym podpisanie umowy przyrzeczonej.
Umowa Przedwstępna Sprzedaży Udziałów w LOTOS Asfalt zawiera klauzu istotnej niekorzystnej zmiany (material
adverse change), uprawniaAramco do odstąpienia od tej umowy w razie zaistnienia ściśle okrlonych w umowie
zdarz.
2) przedwstępna umowa sprzedy 100% udziów w LOTOS SPV 1 sp. z o.o. z siedzi w Gdańsku („Spółka Hurtowa”)
pomiędzy Grupą LOTOS a Aramco („Umowa Przedwstępna Sprzedaży Udziałów w Spółce Hurtowej”). Przed zawarciem
umowy przyrzeczonej sprzedaży udziałów w Spółce Hurtowej zostanie wydzielona do niej zorganizowana część
przedsiębiorstwa prowadzonego aktualnie przez LOTOS Paliwa sp. z o.o. z siedzi w Gdsku („LOTOS Paliwa”) w
zakresie hurtowej sprzedaży paliw („Dzialność Hurtowa”).
Cena określona w Umowie Przedwstępnej Sprzedaży Udziów w Słce Hurtowej zostanie wyliczona w oparciu o
formułę określoną w Umowie Przedwstępnej Sprzedy Udziów w Słce Hurtowej, na którą sada się element stały
w kwocie ok. 1 mld PLN oraz element zmienny, zależny od wysokci długu oraz kapitału obrotowego Spółki Hurtowej
w dniu poprzedzającym podpisanie umowy przyrzeczonej.
Umowa Przedwstępna Sprzedaży Udziałów w Słce Hurtowej zawiera klauzu istotnej niekorzystnej zmiany (material
adverse change), uprawniaAramco do odstąpienia od tej umowy w razie zaistnienia ściśle okrlonych w umowie
zdarz.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 17 / 197
W celu wdrożenia Środw Zaradczych w obszarze rynku biopaliw zawarta została naspuca umowa:
1) przedwstępna umowa zbycia 100% udziałów w LOTOS Biopaliwa sp. z o.o. z siedzibą w Gdsku („LOTOS
Biopaliwa”) pomdzy Grupą LOTOS a Rossi Biofuel Zrt. („Umowa Przedwstępna Sprzedaży Udziałów w LOTOS
Biopaliwa”).
Dokumentem dodatkowym do Umowy Przedwstępnej Sprzedaży Udziałów w LOTOS Biopaliwa jest umowa sprzedaży
biokomponenw pomiędzy Spół a LOTOS Biopaliwa, która będzie zawarta na okres 4 lat. Wskazana powyżej umowa
sprzedaży biokomponenw zostanie zawarta w dniu zawarcia umowy przyrzeczonej sprzedaży udziałów w LOTOS
Biopaliwa.
W celu wdrożenia Środw Zaradczych w obszarze rynku logistyki paliw zawarte zostały mdzy innymi
następuce umowy:
1) przedwstępna umowa zbycia 100% akcji w LOTOS Terminale S.A. z siedzibą w Czechowicach Dziedzicach („LOTOS
Terminale”) pomiędzy Grupą LOTOS a Unimot Investments spółka z ograniczo odpowiedzialnośc („Unimot
Investments”), do krej załącznikiem jest wzór umowy aportowej dotyczącej wniesienia aportem czterech baz paliw
PKN ORLEN zlokalizowanych w Gdańsku, Szczecinie, Gutkowie i Boleawcu do LOTOS Terminale;
2) warunkowa umowa składu paliw pomiędzy PKN ORLEN a Unimot Investments, umożliwiająca PKN ORLEN
korzystanie z pojemności magazynowej w bazach paliw zlokalizowanych w Gdańsku, Szczecinie, Gutkowie i Boleawcu
po zbyciu akcji w LOTOS Terminale na rzecz Unimot Investments, zawarta na okres 10 lat od dnia jej wecia w życie;
3) warunkowa umowa przedwstępna najmu i rozliczenia nakładów pomiędzy Spółką a Unimot Investments i Unimot
S.A., okrlaca zobowzanie Spółki, Unimot Investments i Unimot S.A. do zawarcia umowy przyrzeczonej
precyzucej warunki realizacji inwestycji w zakresie budowy bazy paliw w Szczecinie, której właścicielem i operatorem
dzie LOTOS Terminale.
Wskazana powyżej umowa aportowa zostanie zawarta pomdzy PKN ORLEN a LOTOS Terminale po realizacji
koncentracji pomdzy Spółka a Grupą LOTOS.
W celu wdrożenia Środw Zaradczych w obszarze rynku sprzedaży detalicznej paliw zawarte zostały
następuce umowy:
1) przedwstępna umowa zbycia udziów w LOTOS Paliwa pomiędzy Gru LOTOS a MOL Hungarian Oil and Gas
Public Limited Company („MOL”) („Umowa Przedwstępna Sprzedy Udziałów w LOTOS Paliwa”), z której to spółk i
przed zawarciem umowy przyrzeczonej sprzedaży udziałów LOTOS Paliwa zostanie wydzielona Dzialność Hurtowa,
obejmucej łącznie pakiet 417 stacji paliw sieci detalicznej LOTOS znajdujących się na terenie Polski.
Dokumentem dodatkowym do Umowy Przedwspnej Sprzedaży Udziów w LOTOS Paliwa jest warunkowa umowa
sprzedaży paliw grupie MOL, pomdzy PKN ORLEN a MOL, któradzie zawarta na okres do 8 lat.
Cena określona w Umowie Przedwstępnej Sprzedaży Udziałów w LOTOS Paliwa zostanie wyliczona w oparciu o formę
okrloną w Umowie Przedwstępnej Sprzedaży Udziałów w LOTOS Paliwa, na któ składa s element stały w kwocie
ok. 610 mln USD oraz element zmienny, zależny od wysokci ugu oraz kapitu obrotowego LOTOS Paliwa w
ostatnim dniu miesca poprzedzacym miesc, w krym nastąpi podpisanie umowy przyrzeczonej.
Umowa Przedwstępna Sprzedaży Udziów w LOTOS Paliwa zawiera klauzu istotnej niekorzystnej zmiany (material
adverse change), zgodnie z którą, w razie zacia ścle określonych w umowie zdarzeń cena za udziały w LOTOS
Paliwa zostanie odpowiednio zmniejszona w oparciu o uzgodnio formułę.
W celu wdrożenia Środków Zaradczych w obszarze rynku paliwa lotniczego zawarte zostały następuce umowy:
1) przedwstępna umowa zbycia wszystkich udziałów posiadanych przez Grupę LOTOS w LOTOS-Air BP Polska sp. z
o.o. z siedzibą w Gdsku („LOTOS-Air BP”) pomdzy Grupą LOTOS a Aramco;
2) warunkowa umowa sprzedy LOTOS-Air BP paliwa lotniczego pomdzy PKN ORLEN a LOTOS-Air BP, zawarta na
okres do 15 lat od dnia jej wejścia w życie;
3) warunkowa umowa składu paliwa lotniczego LOTOS-Air BP w Olszanicy pomdzy PKN ORLEN a LOTOS-Air BP,
zawarta na okres do 15 lat od dnia jej wejścia w życie;
4) warunkowa umowa świadczenia usług wsparcia działalności operacyjnej w przypadku wystąpienia siły wszej
pomiędzy PKN ORLEN, ORLEN Aviation sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie a LOTOS-Air BP, zawarta na okres do 15
lat od dnia jej wecia w życie.
W celu wdrożenia Środw Zaradczych w obszarze rynku asfaltu zawarte zostały między innymi następujące
umowy:
1) przedwstępna umowa zbycia 100% akcji w spółce LOTOS Terminale, która to spółka, przed zawarciem umowy
przyrzeczonej sprzedy akcji, nabędzie 100% udziałów w spółce LOTOS SPV 2 sp. z o.o. („Słka Asfaltowa”),
pomiędzy Spółką a Unimot Investments. Do Spółki Asfaltowej zostanie uprzednio wydzielona Działalnć Asfaltowa.
2) warunkowa umowa sprzedaży asfalw pomiędzy Gru LOTOS, PKN ORLEN a Unimot Investments, która dzie
zawarta na okres 10 lat od dnia jej wejścia w życie z możliwością przedłużenia na kolejne dwa pcioletnie okresy na
warunkach uprzednio uzgodnionych pomiędzy stronami.
W terminie 7 dni od dnia zawarcia wyżej wskazanych uw Spółkaoży do Komisji wniosek o zatwierdzenie
proponowanych nabywców aktyw zbywanych w ramach realizacji Środków Zaradczych oraz zawartych uw
przedwspnych i uw warunkowych wraz z załącznikami.
Ponadto PKN ORLEN zawarł z MOL warunko, ramową umo sprzedaży ("Umowa Ramowa"), w wyniku której
podmioty należące do Grupy Kapitałowej ORLEN na od MOL 144 stacji paliw zlokalizowanych na Węgrzech oraz
41 stacji paliw zlokalizowanych na Słowacji, za łączną cenę ok. 229 mln EUR („Transakcje”). Cena na dzień rozliczenia
Transakcji będzie podlega korekcie wynikacej ze zmiany poziomu długu netto oraz kapitału obrotowego w
nabywanych aktywach w porównaniu do ich wartości referencyjnych
Zamkncie Transakcji powinno nastąp w terminie 12 miescy od dnia podpisania Umowy Ramowej, przy czym
faktyczny odbr wszystkich nabywanych aktywów zostanie zakończony w ciągu 18 miesięcy od dnia zamknięcia
Transakcji.
Warunkami zamkncia Transakcji jest, między innymi, uzyskanie odpowiedniej zgody Komisji oraz uprzednie nabycie
przez MOL 100% udziałów w LOTOS Paliwa.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 18 / 197
Dodatkowo PKN ORLEN podpisał z Saudi Arabian Oil Company ugoterminową umowę na dostawy ropy naftowej do
spółek z Grupy Kapitałowej ORLEN. Na podstawie tej umowy, w przypadku finalizacji procesu koncentracji z Grupą
LOTOS, PKN ORLEN zagwarantuje dostawy ropy naftowej od Saudi Arabian Oil Company do Grupy Kapitałowej ORLEN
w ilości od 200 do 337 tys. baryłek dziennie.
PKN ORLEN podpisał także z Saudi Arabian Oil Company oraz Saudi Basic Industries Corporation umowę o współpracy
celem analizy, przygotowania i realizacji wslnych inwestycji w sektorze petrochemicznym. Wśród potencjalnych
obszaw współpracy analizowane będą m.in. projekty rozwojowe dotycce olefin i pochodnych, w tym pochodnych
aromatów, w Polsce oraz w Europie Środkowo-Wschodniej.
PKN ORLEN podpisał również z Saudi Arabian Oil Company umowę o współpracy celem wspólnej analizy,
przygotowania i realizacji projektów badawczo rozwojowych, wnież w ramach technologii zrównowonego rozwoju.
Raport bieżący nr 02/2022.
Zgoda UOKiK na utworzenie
SPV z PGNiG S.A. w obszarze
biometanu
PKN ORLEN poinformował, że 31 stycznia 2022 roku ORLEN Południe S.A. i PGNiG S.A. otrzymały zgodę Prezesa Urzędu
Ochrony Konkurencji i Konsumentów na utworzenie spółki celowej („SPV”). Tym samym spełnił się warunek utworzenia
wspólnego przedsiębiorcy. ORLEN Południe S.A. będzie mieć 51% udziałów, PGNiG S.A. 49% w tworzonym podmiocie.
Docelowym obszarem działalności SPV jest rozwój rynku i produkcji biometanu, w szczególności pozyskiwanie i budowa
instalacji biometanowych, rozwój technologii wykorzystywanych do produkcji biometanu, a także produkcja, obrót i
wykorzystanie biometanu w różnych obszarach działalności Grupy ORLEN i PGNiG S.A. Raport bieżący nr 05/2022.
Strategia wodorowa Grupy
Kapitałowej ORLEN
PKN ORLEN („Spółka”) informuje, że 2 lutego 2022 roku Rada Nadzorcza Spółki zatwierdziła Strategię Wodorową Grupy
Kapitałowej ORLEN do 2030 roku („Strategia Wodorowa”) stanowiącą doszczegółowienie Strategii Grupy Kapitałowej
ORLEN2030 w jednym z obszarów biznesowych wodór jako element inwestowania w przyszłość Grupy Kapitałowej ORLEN.
Strategia Wodorowa definiuje cele Grupy Kapitałowej ORLEN do 2030 roku oraz długoterminowe ambicje w zakresie rozwoju
w obszarze wodoru w czterech kluczowych obszarach:
- Mobilność – Grupa Kapitałowa ORLEN jako lider transformacji w Europie Środkowej, wytwarzająca i dostarczająca zero
i niskoemisyjny wodór jako paliwo alternatywne dla sektora transportu oraz operator ogólnodostępnych stacji tankowania
wodoru zlokalizowanych na obszarze Europy Środkowej. W pierwszej fazie (do 2025 roku) koncentracja na rozwoju rynku
B2B (przede wszystkim komunikacja publiczna zapewniająca stałe wolumeny popytu), a następnie rozwój partnerstw w
celu utworzenia korytarzy wodorowych dla transportu ciężarowego dalekobieżnego; rozwój oferty B2C oraz intensyfikacja
działań badawczo-rozwojowych w obszarze e-fuels dla transportu lotniczego i w dalszej perspektywie morskiego.
- Rafineria i petrochemia - wodór jako główna dźwignia dekarbonizacji Grupy Kapitałowej ORLEN. Koncentracja na
optymalnej kosztowo redukcji emisji CO
2
z istniejących instalacji produkcji wodoru w Grupie Kapitałowej ORLEN poprzez
m.in. realizację przed 2030 rokiem projektów z zakresu wychwytywania, wykorzystania i /lub magazynowania dwutlenku
węgla w wybranych lokalizacjach. Równolegle budowa nowych instalacji produkcji wodoru w oparciu o elektrolizę
zasilaną OZE oraz instalacje przetwarzania odpadów komunalnych w kierunku wodoru (typu waste-to-hydrogen).
- Badania, rozwój i innowacje oraz otoczenie regulacyjne – rozwój działalności badawczo – rozwojowej aktywnie
wspierającej potencjał Grupy Kapitałowej ORLEN. Grupa Kapitałowa ORLEN jako partner pierwszego wyboru dla
budowy gospodarki wodorowej w Europie Środkowej: koncentracja na tworzeniu i promowaniu partnerstw i ekosystemu
wodorowego oraz budowie kompetencji wewnętrznych w całym łańcuchu wartości wodoru, wspierających realizowane
inicjatywy inwestycyjne.
- Przemysł i energetyka – perspektywiczny kierunek zaangażowania Grupy Kapitałowej ORLEN jako istotnego dostawcy i
odbiorcy wodoru nisko i zeroemisyjnego w ramach Europejskiej Sieci Przesyłu Wodoru.
Oszacowano, że realizacja działań zaplanowanych do 2030 roku w Strategii Wodorowej będzie wymagała nakładów
inwestycyjnych rzędu 7,4 mld PLN. Nakłady zostały częściowo uwzględnione w Strategii Grupy Kapitałowej ORLEN do 2030
roku w ramach filaru: Inwestowanie w przyszłość. Na realizację Strategii Wodorowej będzie składał się szereg inicjatyw, z
których najważniejsze obejmują następujące projekty
- Budowa ponad 100 ogólnodostępnych stacji tankowania wodoru wraz w z niezbędną logistyna obszarze Europy
Środkowej.
- Budowa nowych mocy wytwórczych wodoru zero i niskoemisyjnego o mocy ok. 540 MW, w tym z wykorzystaniem
technologii elektrolizy wody zasilanej OZE oraz instalacji przetwarzania odpadów komunalnych w kierunku wodoru.
- Budowa instalacji dedykowanych redukcji emisji CO
2
z istniejących instalacji produkcji wodoru z wykorzystaniem
technologii wychwytywania, wykorzystania i/lub magazynowania CO
2
Realizacja powyższych przedsięwzięć pozwoli na produkcję nisko i zeroemisyjnego wodoru w Grupie Kapitałowej ORLEN w
2030 roku na poziomie ok. 50% całego planowanego wolumenu produkcji wodoru w Grupie Kapitałowej ORLEN w 2030 roku,
co przełoży się na uniknięcie ok. 1,6 mln ton emisji CO
2
z produkcji wodoru rocznie
Skala planowanych w Strategii Wodorowej nakładów inwestycyjnych może zostać obniżona dzięki wykorzystaniu
zewnętrznego finansowania, w tym bezzwrotnego, związanego z innowacjami i transformacją energetyczną. Raport bieżący
nr 06/2022.
Powołanie Pana Piotra Sabata
do składu Zarządu PKN ORLEN
PKN ORLEN poinformował, że Rada Nadzorcza PKN ORLEN na posiedzeniu w dniu 15 lutego 2022 roku powołała do składu
Zarządu Pana Piotra Sabata, od dnia 1 marca 2022 roku. Raport bieżący nr 07/2022.
Umowy na budowę kompleksu
instalacji do produkcji
bioetanolu drugiej generacji w
zakładzie produkcyjnym ORLEN
Południe
PKN ORLEN w dniu 3 marca 2022 roku poinformował, że ORLEN Południe S.A. („ORLEN Południe”) podpisała umowy na
budowę kompleksu instalacji do produkcji bioetanolu II generacji (B2G) w formule EPC (Engineering, Procurement and
Construction) w zakładzie produkcyjnym ORLEN Południe w Jedliczu („Kompleks B2G”).
W ramach Kompleksu B2G powstanie instalacja główna do produkcji bioetanolu oraz elektrociepłownia i infrastruktura
pomocnicza.
Generalnym wykonawcą głównej instalacji B2G, o rocznej wydajności 25 tys. ton, będzie ZARMEN Sp. z o.o. z siedzibą w
Warszawie. Nakłady inwestycyjne na instalację B2G wyniosą ok. 550 mln PLN.
Wykonawcą elektrociepłowni biomasowej będzie Valmet Technologies Oy z siedzibą w Espoo w Finlandii. Nakłady
inwestycyjne na elektrociepłownię wyniosą ok. 170 mln PLN.
Na potrzeby Kompleksu B2G w kolejnym etapie powstanie również biogazownia.
Całkowita wartość nakładów inwestycyjnych na wybudowanie kompleksu B2G szacowana jest na około 1,12 mld PLN.
Zakończenie budowy planowane jest do końca 2024 roku. Raport bieżący nr 08/2022.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 19 / 197
Pozytywna warunkowa decyzja
UOKiK w sprawie koncentracji
między PKN ORLEN S.A. oraz
PGNiG S.A.
PKN ORLEN S.A. w dniu 16 marca 2022 roku poinformował, że otrzymał pozytywną warunkową decyzję Prezesa Urzędu
Ochrony Konkurencji i Konsumentów („UOKiK”) w przedmiocie zgody na dokonanie koncentracji polegającej na połączeniu
ze spółką Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. z siedzibą w Warszawie („PGNiG”).
Pozytywna decyzja Prezesa UOKiK została wydana pod warunkiem wykonania przez Spółkę i PGNiG środka zaradczego w
postaci wyzbycia się kontroli nad Gas Storage Poland Sp. z o.o., spółki zależnej PGNiG, której podstawowym przedmiotem
działalności jest wykonywanie zadań operatora systemu magazynowania gazu ziemnego. Decyzja przewiduje także
obowiązek zawarcia lub utrzymania z Gas Storage Poland Sp. z o.o. umowy powierzającej obowiązki operatora systemu
magazynowania po wyzbyciu się kontroli nad tą spółką. Na realizację środka zaradczego Spółka i PGNiG mają 12 miesięcy
od momentu dokonania koncentracji. Raport bieżący nr 11/2022.
Informacje dotyczące znaczących umów zostały opisane w pkt 4.5. niniejszego Sprawozdania.
Najważniejsze nagrody i wyróżnienia
I KWARTAŁ
Top Employer Polska
PKN ORLEN zdobył pierwsze miejsce i został TOP1 wśród certyfikowanych pracodawców w Polsce. Koncern niezmiennie od
dziesięciu lat pozostaje w czołówce prestiżowego rankingu „Top Employer Polska”. Wysoka pozycja w konkursie potwierdza
spełnienie najwyższych światowych standardów w zakresie polityki personalnej. W elitarnym gronie najlepszych pracodawców
w kraju już drugi rok z rzędu znalazł się równiANWIL S.A.
Człowiek Roku 2020 "Wprost"
Pan Prezes Daniel Obajtek został wybrany Człowiekiem Roku 2020 tygodnika "Wprost". Tym samym redakcja uznała, że szef
PKN ORLEN był osobą, która "wywarła największy wpływ na życie społeczne, polityczne czy gospodarcze w Polsce" w
ubiegłym roku.
The World’s Most Ethical
Company
PKN ORLEN po raz ósmy znalazł się w elitarnym gronie najbardziej etycznych firm na świecie za priorytetowe traktowanie
etycznych praktyk biznesowych w codziennej działalności firmy i wyznaczanie standardów etycznego przywództwa.
PKN ORLEN Mecenasem
Polskiego Sportu
PKN ORLEN został uhonorowany w kategorii Mecenas Polskiego Sportu w Trudnych Czasach 2020 w 86. Plebiscycie
Przeglądu Sportowego i Polsatu.
Człowiek Wolności
Pan Prezes Daniel Obajtek został wyróżniony tytułem Człowieka Wolności tygodnika „Sieci”. Redakcja, uzasadniając wybór,
wskazała, że jest to wyróżnienie za tworzenie silnego koncernu, zdolnego do podjęcia globalnych wyzwań.
PKN ORLEN pracodawcą dla
inżyniera
Zdaniem studentów kierunków technicznych studiujących na wiodących uczelniach politechnicznych PKN ORLEN został
TOP2 w rankingu Pracodawca dla Inżyniera.
II KWARTAŁ
Ranking 200 Największych
Polskich Firm
PKN ORLEN zdobył pierwsze miejsce w prestiżowym rankingu 200 Największych Polskich Firm tygodnika WPROST.
Ranking najcenniejszych
polskich marek
PKN ORLEN zajął pierwsze miejsce w rankingu „Rzeczpospolitej” na najcenniejszą polską markę.
Listek CSR
PKN ORLEN, Energa S.A. i ANWIL S.A. zostały wyróżnione prestiżową nagrodą tygodnika „Polityka” Listkami CSR. PKN
ORLEN otrzymał Złoty Listek CSR za działalność w obszarze zrównoważonego rozwoju w 2020 roku, a także wyróżnienie
specjalne Diamentowy Listek CSR. ANWIL S.A. i Energa S.A. otrzymały srebrne listki CSR.
Marka Godna Zaufania
PKN ORLEN zwycięzcą w kategorii „Stacja benzynowa” w VI edycji badania Marka Godna Zaufania.
FLEET DERBY 2021
PKN ORLEN otrzymał główną nagrodę w Plebiscycie FLEET DERBY 2021 za najlepszą sieć stacji ładowania pojazdów
elektrycznych w kategorii Elektromobilność/Sieć stacji ładowania pojazdów elektrycznych
Ranking Odpowiedzialnych
Firm
PKN ORLEN zajął II miejsce w kategorii „Paliwa, energetyka, wydobycie” w XV edycji Rankingu Odpowiedzialnych Firm
Ambasador Polskiej Chemii
Grupa ANWIL podczas VIII Kongresu Polska Chemia została uhonorowana tytułem „Ambasadora Polskiej Chemii” za
wzmacnianie wizerunku branży chemicznej, jako innowacyjnego sektora gospodarki, tworzącego miejsca pracy oraz
respektującego zasady zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialności społecznej.
Rankingu Odpowiedzialnych
Firm
W XV edycji Rankingu Odpowiedzialnych Firm PKN ORLEN w klasyfikacji generalnej zajął ósme miejsce. Spółka znalazła się
także na podium i uplasowała na drugiej pozycji w kategorii „Paliwa, energetyka, wydobycie”.
III KWARTAŁ
„Zielone certyfikaty”
Wybudowany przez Energę S.A. hybrydowy magazyn energii w Bystrej został wyróżniony w pierwszej edycji Rankingu
Inicjatyw Dekarbonizacyjnych. Projekt uznano za jedno z najbardziej pomysłowych i efektywnych działań służących
ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych. Wyróżnienie przyznano podczas drugiego dnia XIII Europejskiego Kongresu
Gospodarczego (EEC) w Katowicach.
Nagroda Wolności Słowa
PKN ORLEN otrzymał we wtorek Nagrodę Wolności Słowa "Gazety Polskiej Codziennie".
„Bursztyn Polskiej
Gospodarki”
Wyróżnienie przyznano na Ogólnopolskim Szczycie Gospodarczym prezesowi Danielowi Obajtkowi, który został
uhonorowany za skuteczne i konsekwentne działania mające na celu transformację koncernu w kierunku grupy
multienergetycznej, opartej o energetykę odnawialną, nowoczesną i niskoemisyjną petrochemię oraz innowacyjne technologie
węglowodorowe.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 20 / 197
IV KWARTAŁ
The Best Annual Report
PKN ORLEN po raz dziewiąty otrzymała tytuł The Best of the Best w szesnastej edycji konkursu „The Best Annual Report
2020” przyznawany firmom, którym co najmniej trzykrotnie udało się zdobyć najwyższe wyróżnienie w tym konkursie. PKN
ORLEN odebrał również dwie nagrody specjalne: za najlepszy raport według ESEF i najlepszy raport zintegrowany oraz
wyróżnienie za najlepsze oświadczenie o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego.
Stacja Benzynowa Roku 2020
trzy stacje paliw pod marką ORLEN zwyciężyły w plebiscycie Stacja Benzynowa Roku 2020. Wyróżnienia dla PKN ORLEN
to dowód uznania ze strony jurorów konkursu, którzy docenili pracę i osiągnięcia właścicieli oraz personelu stacji, a także
potwierdzili, że obiekty Koncernu należą do najlepszych w Polsce.
Czempioni narodowi
PKN ORLEN zdobył tytuł „Czempiona narodowego”, uzyskując najlepszy wynik w historii rankingu, który wśród największych
polskich spółek organizuje serwis biznesowo-ekonomiczny „Polityka Insight”. Koncern został wyróżniony za wzrost znaczenia
dla gospodarki, coraz lepszą globalną pozycję i zwiększoną aktywność w zakresie innowacji.
Lista 500 Rzeczpospolitej
PKN ORLEN został liderem Listy 500 – rankingu „Rzeczpospolitej” dla największych polskich przedsiębiorstw.
Lubię, bo polskie
W finale 5. edycji ogólnopolskiego rankingu, organizowanego przez Polskie Radio oraz redakcje Jedynki i Trójki Polskiego
Radia, PKN ORLEN otrzymał nagrodę w kategorii "Polska marka 2021".
Złote Laury Super Biznesu
2021
PKN ORLEN ze Złotym Laurem Super Biznesu w kategorii „Lider transformacji energetycznej”.
Nagroda Gospodarcza
Prezydenta RP
PKN ORLEN otrzymał nagrodę w kategorii: „Odpowiedzialny Biznes”. Nagrodę w imieniu Prezesa Daniela Obajtka odebrał –
Jan Szewczak, członek zarządu ds. finansowych. Wyróżnienie w kategorii: „Odpowiedzialny Biznes” to nagroda dla
polskich przedsiębiorstw wykazujących się aktywnymi działaniami związanymi ze społeczną odpowiedzialnością biznesu.
Złota Karta Lidera Bezpiecznej
Pracy
Po raz kolejny PKN ORLEN został wyróżniony Złotą Kartą Lidera Bezpiecznej Pracy przez Forum Liderów Bezpiecznej Pracy.
Jest to najwyższe krajowe wyróżnienie dla członków Forum Liderów Bezpiecznej Pracy przyznawane za szczególnie aktywne
i skuteczne działania w zakresie bezpieczeństwa pracy.
Odpowiedzialny Biznes
Nagroda Gospodarcza Prezydenta RP w kategorii Odpowiedzialny Biznes dla PKN ORLEN.
Pracodawca z Sercem
PKN ORLEN został wyróżniony tytułem „Pracodawca z Sercem” przyznawanym przez Komisję składającą się z 5
przedstawicieli Pracodawców zatrudniających osoby z niepełnosprawnoścza wyjątkowe osiągnięcia, aktywną postawę i
bezinteresowne działanie na rzecz osób niepełnosprawnych.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 21 / 197
2. STRATEGIA
Daniel Obajtek, Prezes Zarządu PKN ORLEN:
Skuteczna realizacja strategii ORLEN2030 wymaga od nas precyzyjnego wdrażania założonych celów i przyspieszenia w inwestycjach. Jesteśmy
liderem transformacji energetycznej, dlatego mocny akcent stawiamy na rozwój odnawialnych źródeł energii czy zwiększenie dostępności paliw
alternatywnych.”
2.1. ZAŁOŻENIA STRATEGICZNE DO 2030
Strategia Grupy ORLEN do 2030 roku wyznacza drogę do transformacji w kierunku koncernu multi-energetycznego i lidera transformacji energetycznej
w regionie. Rozwój Grupy ORLEN jest oparty na zdywersyfikowanym portfelu obecnych i przyszłych działalności, którego rozwój wytycza kierunek
transformacji Grupy ORLEN do 2030 roku. Długoterminowa strategia Grupy ORLEN wpisuje się w globalne trendy dotyczące rozwoju energetyki
odnawialnej, produkcji zaawansowanych petrochemikaliów, z jednoczesną przebudową dotychczasowej działalności, w której innowacyjność i
wykorzystanie nowych technologii wpisuje się w długofalowy cel osiągnięcia neutralności emisyjnej Grupy ORLEN do 2050 roku.
Nasze działania opieramy na wartościach Grupy ORLEN
Nasze aspiracje w 2030 roku
W odpowiedzi na trendy i wyzwania stojące przed sektorem energetycznym, Grupa ORLEN będzie liderem zrównoważonej transformacji w Europie
Środkowej. Grupa ORLEN w 2030 roku będzie:
jednym z wiodących graczy w Europie, obecnym w ponad 10 krajach Europy wzdłuż całego łańcucha wartości z rocznym zyskiem EBITDA na
poziomie około 26 mld PLN,
liderem transformacji energetycznej w regionie, posiadającym największy portfel atrakcyjnych aktywów w energetyce odnawialnej i
niskoemisyjnej, z możliwością przyszłej konwersji na wodór,
dostawcą zintegrowanych usług dla klientów, zaspakajając potrzeby paliwowe, energetyczne i zakupowe w oparciu o obecne i nowe kanały oraz
technologie cyfrowe,
podmiotem odpowiedzialnym społecznie, dzięki inwestycjom w zrównoważony rozwój, transformację energetyczną, dekarbonizację, recykling i
inicjatywy społeczne,
stabilnym źródłem budowania wartości, w rezultacie prowadzania odpowiedzialnej polityki finansowej, koncentracji na maksymalizacji zwrotu z
inwestycji przy zachowaniu stabilnego bilansu.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 22 / 197
Strategiczna logika rozwoju Grupy ORLEN
Do 2030 roku Grupa ORLEN planuje przeznaczyć na inwestycje łącznie 140 mld PLN. Rozwój Grupy jest oparty na zdywersyfikowanym portfelu
inwestycji w obecne i przyszłe obszary aktywności Koncernu.
Maksymalizacja wyników w segmentach i obszarach biznesowych, w których Grupa ORLEN zajmuje obecnie silną pozycję strategiczną, jednak
w kolejnej dekadzie rynki te będą pod dużą presją: wydobycie, rafineria, detal paliwowy i dystrybucja energii i gazu. Udział w puli inwestycyjnej
tych kierunków strategicznych wyniesie około 35-45%.
Głównymi kierunkami inwestycji w tym polu strategicznym będą:
- wydobycie: budowa portfela aktywów wydobywczych w gazie i rekonfiguracja obecnych aktywów,
- rafineria: poprawa efektywności i konsolidacja aktywów rafineryjnych oraz dalszy rozwój biopaliw i biokomponentów,
- detal paliwowy: rozbudowa sieci i oferty detalicznej,
- dystrybucja energii i gazu: optymalizacja inwestycji w infrastrukturę energetyczną.
Strategiczny rozwój. Największa część nakładów inwestycyjnych zostanie przeznaczona na segmenty, które w najlepszy sposób realizują
ambicje strategicznego rozwoju Spółki. Około 45-55 mld PLN zostanie zaalokowane w nowe, perspektywiczne obszary związane przede
wszystkim z energetyką odnawialną i zaawansowaną petrochemią.
Głównymi kierunkami inwestycji w tym polu strategicznym będą:
- petrochemia: rozwój aktywów petrochemicznych (produkty bazowe, zaawansowane i polimery),
- energetyka odnawialna: dynamiczny rozwój w morskiej i lądowej energetyce wiatrowej oraz fotowoltaice,
- energetyka gazowa: rozwój aktywów w nowoczesnej energetyce gazowej,
- detal pozapaliwowy: nowe kanały i zintegrowana oferta usług pozapaliwowych.
Inwestowanie w przyszłość. Kierunki rozwoju, w których Grupa ORLEN zajmie pozycję strategiczną, by przygotować się do wyzwań rynkowych
zidentyfikowanych jako mające znaczący wpływ po roku 2030: nowa mobilność, technologie wodorowe, recykling, BiR i cyfryzacja, na które
przypadnie 5-10% całkowitej wartości inwestycji.
Głównymi kierunkami inwestycji w tym polu strategicznym są:
- nowa mobilność,
- technologie wodorowe: zajęcie pozycji w produkcji, energetyce i transporcie opartych na wodorze,
- recykling: rozwój technologii i budowa mocy w recyklingu oraz biomateriałach,
- BiR i cyfryzacja.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 23 / 197
2.2. STRATEGICZNE KIERUNKI ROZWOJU SEGMENTÓW BIZNESOWYCH GRUPY ORLEN
Rozwój Koncernu w nowej strategii opiera się na głównych filarach zarządzania segmentami biznesowymi.
Energetyka: głównym obszarem rozwoju: inwestycje w OZE i moce gazowe.
Kluczowym obszarem rozwoju Grupy ORLEN w najbliższej dekadzie będzie energetyka, oparta głównie o odnawialne źródła energii i wspierana
mocami gazowymi. Do 2030 roku Koncern zamierza osiągnąć poziom ponad 2,5 GW mocy zainstalowanych w źródłach odnawialnych (liczonych wg
udziałów Grupy ORLEN w zainstalowanych mocach). 1,7 GW zapewnią morskie farmy wiatrowe, natomiast 0,8 GW źródła lądowe elektrownie
wiatrowe i fotowoltaika. Grupa ORLEN zwiększy również z 1,1 GW do ponad 2,0 GW moc zainstalowaną w nowoczesnych elektrowniach gazowych.
Uzupełnieniem mocy wytwórczych będzie rozbudowana, nowoczesna sieć dystrybucji Grupy ORLEN, dająca dostęp do szerokiego grona klientów i
generująca stabilne zyski. Koncern będzie wdrażał również pilotażowe magazyny energii, umożliwiające optymalizację kosztów dystrybucji energii
elektrycznej.
Petrochemia: wzrost mocy petrochemicznych, produkty specjalistyczne i recykling.
W perspektywie 2030 roku segment petrochemiczny będzie generował około połowę zysków Grupy ORLEN pochodzących z przerobu ropy naftowej.
Umocnienie pozycji wiodącego producenta petrochemii w Europie Środkowej będzie możliwe dzięki rozwojowi obecnego portfolio produktowego oraz
wejściu w nowe obszary biznesowe. Koncern rozbuduje moce w olefinach i pozostałych produktach bazowych. Wzmocni także pozycję w
perspektywicznym obszarze polimerów, wydłużając łańcuch wartości i wchodząc w obszar compoundingu i koncentratów. Jednocześnie udział
specjalistycznych, wysokomarżowych produktów, takich jak fenol i pochodne aromatów, zwiększy się w portfelu Grupy z obecnych 16% do około
25%. Nową gałęzią segmentu petrochemicznego będzie recykling oraz biomateriały. Do 2030 roku Grupa ORLEN osiągnie moce w recyklingu
przede wszystkim plastików – na poziomie do 0,4 mln ton. Będzie również wdrażać zaawansowane technologie gospodarki obiegu zamkniętego.
Rafineria: utrzymanie pozycji regionalnego lidera z istotnymi inwestycjami w biopaliwa.
Do 2030 roku rafineria pozostanie ważnym segmentem działalności Grupy ORLEN. Fundamentem jego transformacji będzie zwiększenie
efektywności energetycznej, pogłębienie przerobu ropy, integracja z Grupą LOTOS. Istotnym elementem będzie również zwiększenie produkcji
biopaliw i paliw wodorowych. W perspektywie najbliższej dekady Koncern stanie sjednym z wiodących producentów biopaliw w regionie, w tym
zaawansowanych biopaliw drugiej generacji, z mocami produkcyjnymi na poziomie 2 mln ton rocznie. W ramach realizacji strategii będą kontynuowane
prace nad hubami wodorowymi we Włocławku i Płocku, a także realizowane działania pod kątem produkcji zielonego wodoru.
Detal: ekspansja sieci sprzedaży detalicznej oraz rozbudowa segmentu pozapaliwowego.
Strategia zakłada dynamiczny rozwój segmentu detalicznego, opartego o rozbudowę sieci sprzedaży i znaczące poszerzenie oferty. Do 2030 roku w
regionie pod polską marką ORLEN będzie działać co najmniej 3,5 tysiąca stacji. Grupa ORLEN będzie rozwijać swoją sieć przede wszystkim za
granicą udział stacji zagranicznych w całej sieci wzrośnie z 37% do 45%. Koncern zwiększa dostępność paliw alternatywnych, między innymi
poprzez budowę do końca dekady co najmniej 1 000 szybkich ładowarek elektrycznych oraz rozwój sprzedaży paliwa wodorowego i LNG/CNG. Grupa
ORLEN będzie konsekwentnie pozyskiwać nowe grupy klientów, dzięki szerokiej, zintegrowanej ofercie pozapaliwowej. Na bazie sieci Ruch, Koncern
rozwinie formaty sklepowo-gastronomiczne poza stacjami paliw, rozbuduje własną sieć punktów odbioru paczek i ofertę e-commerce. Integracja z
Grupą Energa pozwoli na budowę centrów kompleksowej obsługi klientów detalicznych i biznesowych w obszarze sprzedaży paliw i energii
elektrycznej oraz rozwiązań z zakresu energetyki rozproszonej. Realizacja działań zapisanych w strategii pozwoli na zwiększenie masy marży
pozapaliwowej o 50% w stosunku do 2019 roku.
Wydobycie: zrównoważony wzrost portfela z naciskiem na aktywa gazowe.
W strategii zakładamy ostrożny rozwój portfela aktywów wydobywczych ze szczególnym uwzględnieniem złóż gazowych oraz potencjalną odbudową
istniejącego portfela aktywów wydobywczych po połączeniu z Grupą Lotos. Grupa ORLEN będzie też rozwijać obecną działalność w Polsce. Rozwój
segmentu wydobycia będzie realizowany przy ciągłej maksymalizacji wartości z aktywów i poprawie doskonałości operacyjnej
Zrównoważony rozwój Grupy ORLEN.
W Strategii Grupy ORLEN do 2030 roku przyjęto osiągnięcie długofalowego celu całkowitej neutralności emisyjnej Koncernu w 2050 roku. Do 2030
roku Koncern zredukuje emisje CO
2
o 20% z obecnych aktywów rafineryjnych i petrochemicznych oraz o 33% emisji CO
2
na MWh w obszarze
energetyki. Grupa ORLEN przeznaczy 30 mld PLN na inwestycje na zrównoważony wzrost, w tym ponad 25 mld PLN na działania zmierzające do
redukcji śladu węglowego. Największe inwestycje będą skupione wokół:
dekarbonizacji i poprawy efektywności energetycznej,
rozwoju energetyki odnawialnej,
rozbudowy mocy w biopaliwach i biomateriałach,
rozwoju w obszarze recyklingu,
rozwoju w obszarze wodoru
budowy pozycji w paliwach alternatywnych, takich jak: elektromobilność, CNG/LNG.
Znaczące inwestycje w BiR i cyfryzację.
Realizacja celów strategii będzie wymagała transformacji wewnątrz organizacji. Kluczowym obszarem będą badania i rozwój oraz innowacje, na które
Koncern w ciągu dekady przeznaczy łącznie około 3 mld PLN, czyli około 3% wszystkich rozwojowych nakładów inwestycyjnych. Środki te zostaną
przeznaczone m.in. na rozwój funduszu Corporate Venture Capital oraz działalność Centrum Badawczo-Rozwojowego Grupy ORLEN. Istotnym
elementem zmiany będzie proces cyfryzacji, wspierający podniesienie efektywności produkcji i dystrybucji, ograniczenie śladu środowiskowego oraz
wzmacnianie relacji z klientami. Grupa ORLEN wdroży nowy model zarządzania, dostosowany do skali działania i uwzględniający prowadzone procesy
akwizycyjne. Będziemy organizacją opartą na wiedzy i wszechstronnych kompetencjach, inwestującą w rozwój talentów i kapitału ludzkiego.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 24 / 197
Rozwój Grupy przy utrzymaniu stabilnych fundamentów finansowych.
Strategia to również stabilne fundamenty finansowe prowadzonej działalności. Budowa wartości Grupy ORLEN jest oparta o rentowne inwestycje,
zrównoważone źródła finansowania i stabilny bilans. Koncern planuje utrzymanie wskaźnika dług netto/EBITDA na poziomie nie wyższym niż 2,5x,
dostosowując plany inwestycyjne do bieżących możliwości finansowania. Źródła finansowania będą zbilansowane dzięki uzupełnieniu bieżących
przepływów finansowych dodatkową pojemnością dłużną. Grupa ORLEN wykorzystuje również alternatywne źródła finansowania, takie jak project
finance, finansowanie unijne związane z innowacjami i transformacją energetyczną oraz współfinansowanie wybranych projektów przez partnerów
zewnętrznych. Inwestycje bezpośrednio wpisujące się w cel neutralności emisyjnej współfinasowane m.in. poprzez obligacje zrównoważonego
rozwoju i zielone obligacje emitowane na europejskim rynku kapitałowym.
Efektem finansowym strategii będzie dwuipółkrotny wzrost wyniku EBITDA, do poziomu około 26 mld PLN w 2030 roku. Segmenty energetyki,
petrochemii oraz rafinerii będą generowały po około 7 mld PLN zysku EBITDA, segment detaliczny około 5 mld PLN, natomiast segment wydobycia
około 1 mld PLN.
Wzrost EBITDA [mld PLN]
Wzrost EBITDA w segmentach operacyjnych [mld PLN]
Strategia zakłada powrót do ścieżki dywidendy sprzed pandemii COVID-19.
Dywidendy [PLN/akcję]
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 25 / 197
2.3. REALIZACJA CELÓW STRATEGII W 2021 ROKU
W 2021 roku, pomimo trwającej wciąż pandemii COVID-19, PKN ORLEN umocnił swoją pozycję i utrzymał wskaźniki finansowe na bezpiecznym
poziomie. Koncern osiągnął rekordowy zysk operacyjny EBITDA LIFO w wysokości 14,2 mld PLN. Dodatni wkłąd w wypracowaniu wyników w 2021
roku miały wszystkie segmenty biznesowe Koncernu.
Wypracowany zysk w połączeniu ze stabilną sytuacją finansową potwierdzoną bezpiecznym poziomem wskaźników zadłużenia pozwolił na wyższy o
0,9 mld PLN poziom nakładów inwestycyjnych. Grupa przeznaczyła na inwestycje 9,9 mld PLN, a realizacje obejmowały m.in. budowę instalacji
Visbreakingu w Płocku, rozbudowę zdolności produkcji instalacji olefin w Płocku, rozbudowę zdolności produkcyjnych nawozów w ANWILU,
modernizację obecnych aktywów oraz przyłączenie nowych odbiorców w Grupie Energa, budowę instalacji glikolu propylenowego (Trzebinia),
Centrum Badawczo-Rozwojowego (Płock), przygotowania do budowy farmy wiatrowej na Bałtyku, uruchomienie kolejnych około 300 punktów
alternatywnego tankowania (łącznie około 500). Zgodnie ze strategią ORLEN2030 w 2021 roku kontynuowano również procesy akwizycyjne.
PKN ORLEN, zgodnie z przyjętą w listopadzie 2020 roku Strategią do 2030 roku, powrócił do ścieżki wypłaty dywidendy sprzed pandemii COVID-19,
co oznacza wypłatę na poziomie min. 3,50 PLN na akcję wobec 1,00 PLN w 2020 roku i utrzymanie lub wzrost tego poziomu w kolejnych latach.
Wypłata dywidendy na tym poziomie odzwierciedla dobrą bieżącą sytuację płynnościową i finansową koncernu.
W 2021 roku Koncern po raz kolejny został odznaczony tytułem The World’s Most Ethical Company 2021 i Top Employer Polska 2021.
Wyszczególnienie
Wykonanie 2021
Strategia 2030
Średnia za lata 2021-2025
Odchylenie (2-3)
1
2
3
4
Cena ropy Brent [USD/bbl]
70,9
57,8
+13,1
Modelowa Marża Rafineryjna [USD/bbl]
2,4
4,1
-1,7
Dyferencjał Ural/Brent [USD/bbl]
1,9
1,48
+0,42
Modelowa Marża Petrochemiczna [EUR/t]
1 273
884
+389
1) Przed odpisami aktualizującymi wartość aktywów trwałych w wysokości 0,8 mld PLN.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 26 / 197
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 27 / 197
1) Realizacja w 2021 roku uwzględnia również emisję, aktywów energetycznych produkujących energię na potrzeby instalacji rafineryjnych i petrochemicznych.
2) Realizacja w 2021 roku oszacowana w oparciu o jednostkowy wskaźnik emisyjności segmentu energetyki Grupy ORLEN (w kg/MWh energii) uwzględniający produkcję energii elektrycznej i ciepła.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 28 / 197
3. ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ
Grupa ORLEN od lat jest zaangażowana w zrównoważony rozwój. Swoje działania w tym zakresie planujemy i wdrażamy, odnosząc się przede
wszystkim do kierunków określonych w 17 celach Zrównoważonego Rozwoju ONZ (Agenda 2030) oraz w Porozumieniu Paryskim (COP2021). Biorąc
pod uwagę skalę wyzwań, mamy świadomość, że przed nami jest jeszcze sporo pracy. Dlatego w 2021 roku, by zintegrować i zintensyfikować nasze
dotychczasowe działania w tym zakresie Zarząd PKN ORLEN przyjął Strategię Zrównoważonego Rozwoju Grupy ORLEN na lata 2021-2023.
Strategia integruje i porządkuje nasze dotychczasowe działania w obszarze zrównoważonego rozwoju i określa nowe konkretne cele operacyjne do
końca 2023 roku. Zrównoważonego Rozwoju wspiera osiągnięcie celów zrównoważonego rozwoju określonych w naszej długoterminowej strategii
ORLEN2030 oraz ogłoszonej w 2020 roku strategii dekarbonizacji, a także kompleksowo odnosi się do celów ESG i CSR, zapewniając solidny system
zarządzania w wymiarze zrównoważonego rozwoju.
Strategia Zrównoważonego Rozwoju Grupy ORLEN skupia swokół obszarów zarządzania ESG (Environmental, Social, and Governance). Jest
podzielona na sześć filarów strategicznych.
1. ORLEN dla klimatu. Lider transformacji energetycznej w zgodzie z klimatem i środowiskiem
Minimalizowanie negatywnego wpływu na środowisko
Ochrona bioróżnorodności w procesach inwestycyjnych Strategii 2030
Poprawa efektywności środowiskowej. Stworzenie ścieżki redukcji emisji w Scope 3
2. Zrównoważone gospodarka surowcowa. Wzmocnienie pozycji rynkowej poprzez efektywne wykorzystanie surowców
Zwiększenie efektywności zużycia surowców
Budowanie spójnego wizerunku zrównoważonego rozwoju Koncernu dla wszystkich Interesariuszy
3. Zrównoważony łańcuch dostaw. Wykorzystanie pozycji rynkowej do promowania zrównoważonego rozwoju w łańcuchu dostaw
Budowanie kultury współodpowiedzialności za zrównoważony rozwój w aspektach środowiskowych, ekonomicznych i społecznych
Podniesienie poziomu wiedzy i kompetencji dostawców
4. Odpowiedzialność społeczna. Osiągnięcie spójności celów biznesowych i społecznych
Budowanie potencjału i aktywności społecznej, wyrównywanie szans edukacyjnych, upowszechnianie dostępu do sportu i kultury
Wsparcie w rozwoju, poszanowanie praw pracowniczych, dbanie o bezpieczne i higieniczne warunki pracy
Budowanie kultury współodpowiedzialności za zrównoważony rozwój w aspektach ESG
5. Aspekty środowiskowe w zarządzaniu ryzykiem. ORLEN gwarantem wzrostu dla inwestorów
Wykorzystanie szans wynikających ze zmian klimatu zanim staną się zagrożeniem dla modeli biznesowych Koncernu
Zarządzanie ryzykami związanymi ze zmianami klimatu
Pozyskanie finansowania na realizację „zielonych” inwestycji
6. Integracja ESG w systemach korporacyjnych. Tworzenie długoterminowej wartości dla wszystkich interesariuszy
Skuteczne zarządzanie zrównoważonym rozwojem w Grupa ORLEN
Zwiększenie transparentności polityki informacyjnej zgodnie z oczekiwaniami interesariuszy
W przypadku obszaru Środowisko uwaga skupiona jest na klimacie, zarządzaniu ryzykiem klimatycznym i skutecznym wdrażaniu praktyk gospodarki
surowcowej. W obszarze społecznym głównym punktem zainteresowania społeczności lokalne, które nieustannym i nieocenionym źródłem
inspiracji dla naszych działań CSR. Jednak dążąc do czeg więcej, PKN ORLEN wykorzysta swoją znaczącą siłę nabywczą w regionie do
promowania zasad zrównoważonego rozwoju w łańcuchach wartości. Celem jest rozszerzenie odpowiedzialności za cały cykl życia produktu - w tym
za użyte surowce, rozwój produktu, produkcję i użytkowanie, a następnie recykling. Celem jest również promowanie rozwoju odpowiedzialnej
konsumpcji wśród naszych klientów. Obszar zarządzania koncentruje się na opracowywaniu rozwiązań umożliwiających implementację zasad ESG
w systemach zarządzania PKN ORLEN, odpowiednim i przejrzystym raportowaniu, etyce i wartościach organizacyjnych.
Najbardziej znaczące i złożone działania przełożone zostały na politykę wynagrodzeń w 2021 roku, w której cele ESG zostały wpisane do systemu
MBO, zarówno na poziomie Zarządu, jak i na odpowiednim poziomie dyrektorów N-1.
Zrównoważony rozwój zajmuje istotne miejsce w budowie koncernu multienergetycznego i realizacji ambitnej agendy Strategii 2030 Grupy ORLEN.
Nowa strategia biznesowa jest odpowiedzią na zmieniające się otoczenie wynikające z globalnego kryzysu klimatycznego. Wzmacnia odporność
modeli biznesowych na zmiany klimatu i ich konsekwencje w całym łańcuchu wartości. W ciągu najbliższej dekady Koncern przeznaczy około 30 mld
PLN na inwestycje zrównoważonego rozwoju, w tym nowe modele biznesowe.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 29 / 197
3.1. OCHRONA ŚRODOWISKA
Pan Armen Artwich Członek Zarządu ds. Korporacyjnych:
„PKN ORLEN konsekwentnie wdraża założenia strategii ORLEN2030 oraz strategii zrównoważonego rozwoju tak, aby osiągnąć neutralność
emisyjną do 2050 roku. Ważnym elementem tych działań inwestycje w nowoczesne technologie wspierające wszystkie obszary biznesowe
koncernu. Rozwijając biznes w sposób zrównoważony, dostrzegamy rosnące znaczenie niskoemisyjnych technologii w działaniach na rzecz
ochrony środowiska oraz w budowaniu przewagi konkurencyjnej.”
Zmiany klimatu i przyjęcie Nowej Taksonomii UE stały się głównym determinantem zarządzania zrównoważonym rozwojem w Grupie ORLEN w 2021
roku. Dotychczasowe standardy i systemy zarządzania ograniczające bezpośredni wpływ na środowisko ewoluowały w kierunku strategicznych
działań mających wpływ na zmniejszenie wpływu Koncernu na zmiany klimatu, a także dostosowanie modeli biznesowych do wpływu fizycznych
konsekwencji tych zmian na aktywa firmy.
Ograniczenie niekorzystnego wpływu na środowisko to od lat jeden z najważniejszych priorytetów Grupy ORLEN. Podejście do zarządzania w
ochronie środowiska oparte jest na zasadach społecznej odpowiedzialności biznesu i uwzględnia kryteria ekologiczne. Koncern dąży do
zrównoważonego rozwoju i raportuje wyniki działalności w obszarze środowiska zarówno organom administracyjnym (urzędy marszałkowskie, urzędy
miast, starostwa inspekcje ochrony środowiska) jak również interesariuszom. Cele środowiskowe Grupy ORLEN zostały określone w Strategii
ORLEN2030 oraz w Polityce Zintegrowanego Systemu Zarządzania.
Potwierdzeniem przyjętej strategii Spółki, zmierzającej do osiągnięcia maksymalnej możliwej neutralności ekologicznej dla bezpośredniego otoczenia
przy równoczesnej minimalizacji wpływu na środowisko, wynikającej z użytkowania przez nas produktów są wdrożone, akredytowane i utrzymywanie
w spółkach Grupy Systemy Zarządzania Środowiskowego wg normy PN-EN ISO 14001. Wymagania tej normy przewidują osiągnięcie następujących
celów:
- uzyskania zgodności organizacji z prawem środowiskowym i około środowiskowym,
- sukcesywnego zmniejszania ujemnego wpływu działalności na środowisko w drodze realizacji zadań środowiskowych,
- minimalizowania ryzyka wystąpienia awarii chemicznych, a jeśli się już wydarzą, do ograniczania ich skutków,
- podnoszenia świadomości ekologicznej załogi realizującej prace mające lub mogące mieć wpływ na środowisko.
3.1.1. Cele w zakresie redukcji emisyjności
W Strategii ORLEN2030 Spółka potwierdziła zobowiązanie do realizacji długoterminowego celu Grupy, jakim jest osiągnięcie neutralności emisyjnej
do 2050 roku i wskazała inwestycje służące temu celowi.
SCHEMAT 3. Cele operacyjne redukcji emisji Grupy ORLEN.
Jako jeden z pierwszych koncernów multi-energetycznych z Europy Środkowej, Grupa ORLEN zadeklarowała we wrześniu 2020 roku cel osiągnięcia
neutralności emisyjnej najpóźniej do 2050 roku. W ramach dochodzenia do tego celu, do 2030 roku Koncern o 20% zredukuje emisje CO
2
z obecnych
aktywów rafineryjnych i petrochemicznych oraz o 33% CO
2
/MWh z produkcji energii elektrycznej. Ogłoszona przez PKN ORLEN strategia dążenia do
neutralności emisyjnej oparta jest na czterech filarach: efektywności energetycznej produkcji, zeroemisyjnej energetyce, paliwach przyszłości oraz
zielonym finansowaniu.
Grupa ORLEN zamierza zainwestować ponad 30 mld PLN w zrównoważone projekty inwestycyjne w latach 2020-2030, w tym ponad 25 mld PLN na
projekty związane z redukcją emisji CO
2
. W ciągu najbliższych dziesięciu lat Grupa ORLEN zamierza przeznaczyć do 3% rozwojowych nakładów
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 30 / 197
inwestycyjnych (łącznie około 3 mld PLN) na innowacje oraz badania i rozwój, ze szczególnym uwzględnieniem zielonych technologii. Tym sposobem
Grupa ORLEN przyjmuje aktywną postawę, aby zrównoważyć wyzwania i szanse związane z transformacją. Czynnie działa na rzecz poprawy wyników
w obliczu wyzwań klimatycznych.
Aby osiągnąć neutralność emisyjną do 2050 roku Grupa ORLEN będzie realizować następujące cele:
zwiększenie bazy aktywów w zakresie energetyki odnawialnej
W ramach strategii 2030 PKN ORLEN przyjął za cel osiągnięcie 1,7GW (ważonej udziałami) mocy zainstalowanej w Morskich Elektrowniach
Wiatrowych z perspektywą dalszego rozwoju portfela MEW po 2030 roku. Cel ten Grupa ORLEN zamierza osiągnąć poprzez budowę Morskiej
Farmy Wiatrowej „Baltic Power” o mocy do 1,2 GW (planowana data oddania to 2026 rok) i rozwijanie kolejnych projektów budowy MEW w
Polsce i zagranicą z misją osiągnięcia statusu lidera offshore w rejonie Morza Bałtyckiego.
realizacja inwestycji dekarbonizacyjnych
W ciągu najbliższych 10 lat PKN ORLEN zrealizuje szereg projektów zwiększających efektywność energetyczną oraz ograniczających emisje
CO
2
z obecnie istniejących aktywów produkcyjnych. W nowych projektach wykorzystywane będą najlepsze i najbardziej efektywne emisyjnie
technologie.
rozwój biopaliw niskoemisyjnych
Grupa ORLEN kontynuuje projekty inwestycyjne związane z produkcją biopaliw. Projekty wpisują się w strategiczne cele Grupy ORLEN i
ukierunkowane są na osiągniecie neutralności emisyjnej do 2050 roku. W 2021 roku konsekwentnie realizowano również działania w obszarze
biogazu i biometanu. Spółka ORLEN Południe nabyła do tej pory trzy biogazownie.
Grupa ORLEN wzmacnia pozycję regionalnego lidera w obszarze paliw alternatywnych, realizując szereg znaczących inwestycji w produkcję
biopaliw, w tym HVO, co-HVO, UCOME, bioetanol lignocelulozowy i biometan. ówne projekty BIO: HVO, UCOME, bioetanol lignocelulozowy
uzyskały decyzje realizacyjne. W dniu 30 września 2021 roku Rada Nadzorcza Spółki wyraziła zgodę na realizację zadania inwestycyjnego -
budowy jednostki HVO (uwodornienia olejów roślinnych) na terenie Zakładu Produkcyjnego w Płocku. Moce produkcyjne instalacji wyniosą 300
tysięcy ton rocznie biodiesla lub biopaliwa lotniczego. W trakcie realizacji pozostają projekty wpisujące się w Strategię ORLEN Południa do 2025
roku, zmierzające do transformacji Zakładu w kierunku biorafinerii. Inwestycja w zakresie bioetanolu IIG, która zostanie zrealizowana w rafinerii
w Jedliczu, będzie pierwszą tego typu w Polsce i drugą w Europie. Wydajność instalacji wyniesie 25 tys. ton bioetanolu rocznie. ORLEN Południe
podpisał również umowę na budowę w Trzebini instalacji do produkcji i destylacji UCO FAME, która z olejów posmażalniczych i tłuszczów
zwierzęcych będzie produkować 30 tys. ton estrów drugiej generacji oraz 7 tys. ton gliceryny technicznej rocznie.
rozwój infrastruktury ładowania aut elektrycznych
Grupa ORLEN wykorzystując synergie z Grupą Energa, dąży do rozbudowy infrastruktury paliw alternatywnych i zamierza obsługiwać ponad
1 000 szybkich ładowarek EV do 2030 roku. Rozwój infrastruktury ładowania aut elektrycznych w Grupie ORLEN został opisany w pkt 3.1.3.
niniejszego Sprawozdania.
rozwój w zakresie innych paliw alternatywnych: LNG / CNG, H2
Grupa ORLEN dzie kompleksowo rozbudowywać infrastrukturę produkcyjno-dystrybucyjną i promować rozwój rynku wodoru i paliw
alternatywnych, zwłaszcza w transporcie miejskim, dalekosiężnym i kolejowym.
Chcąc budować pozycję lidera gospodarki wodorowej w Europie Środkowo-Wschodniej Grupa ORLEN w 2021 roku przygotowała Strategię
Wodorową do 2030 oraz znaczyła szczegółowe cele. Zgodnie z przygotowaną Strategią Wodorową do 2030 Grupa ORLEN chce zainstalować
około 0,5 GW nowych mocy wytwórczych wodoru, uzyskiwanych z odnawialnych źródeł energii oraz przetwarzania odpadów komunalnych.
Osiągnięcie tego celu będzie możliwe dzięki budowie łącznie 10 hubów wodorowych, głównie w Polsce, ale też w Czechach. Będzie w nich
wytwarzane około 60 kt nisko- i zeroemisyjnego wodoru rocznie. Dodatkowo, zastosowanie technologii magazynowania i wykorzystania
dwutlenku węgla (CCS/CCU), umożliwi koncernowi obniżenie emisyjności produkcji kolejnych 120 kt wodoru z instalacji produkcyjnych w Płocku.
W wyniku tych inwestycji prawie połowa wodoru wykorzystywanego w Grupie ORLEN powinna w 2030 roku pochodzić ze źródeł zero- lub
niskoemisyjnych.
gospodarka o obiegu zamkniętym
Grupa ORLEN zainwestuje również w recykling i powiązane działania w ramach gospodarki w obiegu zamkniętym i osiągnie 0,3-0,4 mln ton
mocy w recyklingu plastików do roku 2030. Program wdrażania Gospodarki Obiegu Zamkniętego w Grupie ORLEN w 2021 roku został opisany
w pkt 3.1.3. niniejszego Sprawozdania.
„Zielone” finansowanie i ład korporacyjny
Grupa ORLEN zamierza stać się regularnym emitentem obligacji ekologicznych i liderem zrównoważonego rozwoju, wykorzystując mechanizmy
korporacyjne do promowania i realizacji celów ESG środowiskowych, społecznych, zarządczych (ang. Environmental, Social, Governance).
Zasady zielonego/zrównoważonego finansowania „Green Finance Framework” zostały opisane w pkt 1.4. niniejszego Sprawozdania.
3.1.2. Monitorowanie poziomu emisji
Monitorowanie wielkości substancji do powietrza realizowane jest poprzez pomiary okresowe i pomiary ciągłe emisji, dzięki czemu stopień
wykorzystania przyznanych w pozwoleniach środowiskowych limitów emisji jest kontrolowany na bieżąco. Największy udział w emisji do powietrza z
instalacji spółek Grupy ORLEN mają: dwutlenek siarki, tlenki azotu, tlenek i dwutlenek węgla oraz pył. Emisje te powstają głównie w wyniku spalania
paliw przy produkcji energii elektrycznej i cieplnej oraz w procesach technologicznych instalacji rafineryjnych i chemicznych.
Łączna emisja SO
2
, NOx, CO i pyłów do powietrza ze spółek Grupy ORLEN w roku 2021 wyniosła blisko 36 tys. ton, a CO
2
blisko 17,7 mln ton, z
czego 17,6 mln ton to emisja w ramach systemu EU ETS.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 31 / 197
TABELA 2. Wielkość emisji poszczególnych substancji emitowanych do powietrza przez wszystkie spółki Grupy ORLEN [tony].
Substancja
2021
2020
2019
2018
2017
2
3
4
5
6
Dwutlenek węgla, w tym:
17 649 760
17 009 515
15 919 204
15 010 150
14 377 703
Grupa Energa
2 574 799
1 851 031
0
0
0
Pozostałe spółki
15 074 961
15 158 484
15 919 204
15 010 150
14 377 703
Dwutlenek siarki, w tym:
17 070
18 071
17 250
18 290
20 462
Grupa Energa
2 096
1 201
0
0
0
Pozostałe spółki
14 974
16 870
17 250
18 290
20 462
Tlenek azotu, w tym:
10 779
10 116
9 824
10 664
10 516
Grupa Energa
2 013
1 040
0
0
0
Pozostałe spółki
8 766
9 076
9 824
10 664
10 516
Tlenek węgla, w tym:
6 784
8 011
5 400
4 559
4 794
Grupa Energa
1 411
404
0
0
0
Pozostałe spółki
5 373
7 607
5 400
4 559
4 794
Pyły, w tym:
1 092
900
888
1 088
1 665
Grupa Energa
343
182
0
0
0
Pozostałe spółki
749
718
888
1 088
1 665
TABELA 3. Wielkość emisji poszczególnych substancji emitowanych do powietrza przez wszystkie spółki Grupy ORLEN w podziale segmentowym
[tony].
Substancja
2021
2020
Grupa ORLEN
PKN ORLEN
Grupa ORLEN
PKN ORLEN
Dwutlenek węgla
17 649 760
8 017 579
17 009 515
8 722 340
Energetyka
7 406 393
4 616 438
7 816 706
5 121 995
Rafineria
5 042 128
2 556 613
4 872 031
2 567 319
Petrochemia
5 178 988
844 528
4 291 627
1 023 093
Pozostałe procesy
22 251
0
29 151
9 933
Dwutlenek siarki
17 070
4 178
18 071
4 896
Energetyka
4 527
947
2 598
1 196
Rafineria
12 259
3 228
15 301
3 694
Petrochemia
269
3
167
6
Pozostałe procesy
15
0
5
0
Tlenki azotu
10 779
4 197
10 116
4 276
Energetyka
5 237
2 226
3 572
2 392
Rafineria
2 958
1 376
4 960
1 086
Petrochemia
2 560
595
1 552
798
Pozostałe procesy
24
0
32
0
Tlenek węgla
6 784
3 430
8 011
2 515
Energetyka
1 771
182
606
159
Rafineria
3 277
2 355
3 105
1 767
Petrochemia
1 726
893
4 289
589
Pozostałe procesy
10
0
11
0
Pyły
1 092
163
900
218
Energetyka
524
82
314
120
Rafineria
163
69
272
83
Petrochemia
402
12
312
15
Pozostałe procesy
3
0
2
0
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 32 / 197
3.1.3. Realizowane inwestycje pro-środowiskowe w roku 2021
Inwestycje w spółkach Grupy ORLEN obejmują zarówno działania organizacyjne, w tym wdrażanie systemów zarządzania środowiskowo-
energetycznych, szkolenia pracowników, prace badawczo-rozwojowe w zakresie środowiska jak i techniczne mające na celu zmniejszenie
oddziaływania na środowisko obecnych segmentów biznesowych i proekologiczny rozwój nowych obszarów działalności.
W 2021 roku Grupa ORLEN realizowała szereg projektów środowiskowych w następujących obszarach:
Morska energetyka wiatrowa (MEW)
W 2021 roku Grupa ORLEN konsekwentnie prowadziła działania związane z rozwojem projektów pro-środowiskowych w postaci kontynuacji budowy
pierwszej morskiej farmy wiatrowej (MFW) „Baltic Power” o mocy do 1 200 MW w polskiej wyłącznej strefie ekonomicznej Bałtyku i utworzenia centrum
kompetencyjnego MFW dla realizacji kolejnych projektów budowy MEW.
W projekcie Baltic Power uzyskano decyzję środowiskową dla obszaru Morskiej Farmy Wiatrowe (MFW) i zakończono ponad 2-letnie badania
wietrzności oraz podpisano z Polskimi Sieciami Elektroenergetycznymi S.A. umowę przyłączeniową.
Zakończono główny etap przygotowania wstępnego projektu technicznego MFW. Realizowane dodatkowe analizy szczegółowe, dzięki którym
możliwe było rozpoczęcie m.in. procesów opracowania projektów budowlanych do pozwoleń na budowę dla MFW i przyłącza.
Uzyskano pozytywną decyzję dotyczącą wsparcia finansowego projektu w postaci tzw. kontraktu różnicowego (CfD) na poziomie Polski (URE), a
dokumentacja wymagana do notyfikacji pozyskanego wsparcia na poziomie Komisji Europejskiej została złożona do odpowiednich organów.
Oddanie MFW „Baltic Power do eksploatacji, planowane jest w 2026 roku.
W ramach strategii dalszego rozwoju MFW w polskiej wyłącznej strefie ekonomicznej utworzono spółki ORLEN Neptun I-XI i Energa MFW 1-2, celem
pozyskania pozwoleń na wznoszenie oraz wykorzystywanie sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń. W grudniu 2021 roku spółki, zakończyły
przygotowania do złożenia 11 wniosków o pozwolenia lokalizacyjne na wszystkie z wyznaczonych obszarów. W tym samym miesiącu ożono
pierwszy wniosek o pozwolenie lokalizacyjne. Pozostałe zostały złożone odpowiednio w styczniu i lutym 2022 roku.
Uruchomiony został także projekt POSEJDON dotyczący oceny potencjału inwestycyjnego MFW na Litwie, Łotwie i Estonii. Zgodnie z
harmonogramem projektu została opracowana strategia wejścia na rynki bałtyckie, stanowiąca o kontynuacji projektu i przygotowaniu rekomendacji
ws. udziału PKN ORLEN w planowanej aukcji MEW na rynku litewskim w 2023 roku. Szacunkowy całkowity potencjał MFW krajów bałtyckich wynosi
26 GW. Dodatkowo w 2021 roku PKN ORLEN uruchomił postępowanie na przygotowanie analizy produkcji zielonego wodoru z wykorzystaniem MFW
na Litwie, Łotwie i Estonii.
W sierpniu 2021 roku PKN ORLEN nawiązał strategiczne partnerstwo na rzecz morskiej energetyki wiatrowej z amerykańskim koncernem GE, który
jest jednym z wiodących na świecie producentów turbin dla morskich farm wiatrowych. Podpisane porozumienie może zagwarantować PKN ORLEN
pewność dostaw oraz wzmocnienie konkurencyjności w staraniach o nowe pozwolenia lokalizacyjne na budowę morskich farm wiatrowych w polskiej
wyłącznej strefie ekonomicznej Bałtyku. Ponadto we wrześniu 2021 roku pięć spółek z Grupy ORLEN: PKN ORLEN, Energa OZE, Baltic Power,
ORLEN Neptun I-XI, Energa MFW 1-2 podpisało porozumienie sektorowe na rzecz rozwoju morskiej energetyki wiatrowej w Polsce mające na celu
zawarcie pomiędzy kluczowymi interesariuszami z sektora MFW (przedstawicielami rządu, inwestorami, podmiotami łańcucha dostaw, organizacjami
branżowymi, itd.) umowy mającej na celu wspieranie rozwoju tego sektora w Polsce, w tym lokalnego łańcucha dostaw.
Program Fotowoltaiki
W 2019 roku w Grupie ORLEN uruchomiony został Program Fotowoltaiki, którego celem jest przygotowanie i koordynacja projektów fotowoltaicznych
w Grupie ORLEN.
PV Wielbark - w ramach procesu akwizycyjnego Energa OZE, spółka zależna Energi z Grupy ORLEN nabyła 12 MW mocy zainstalowanej w dwóch
instalacjach wybudowanych na terenie liczącym około 27 ha. Energa OZE z wyprzedzeniem nabyła też grunty pod kolejne instalacje o mocy 48 MW,
które planuje pozyskać do połowy 2023 roku. Docelowa moc zainstalowana całej farmy to 62 MW, posadowione na około 119 ha.
W ramach Program Fotowoltaiki w I etapie wytypowane zostały także inne lokalizacje, które spełniały kryteria techniczne jako miejsca potencjalnie
możliwe do zabudowy fotowoltaiki oraz zakontraktowano wykonawcę dokumentacji projektowej dla 6 lokalizacji (Zakład Produkcyjny w Płocku 4,8
MW, ZP w Trzebini 1 MW, Terminale Paliw: Żurawica 1,6 MW, Sokółka 1,25 MW, Ostrów Wielkopolski 3 MW oraz nieruchomość Anwil 10 MW). Dla
4 powyższych lokalizacji należących do PKN ORLEN (ZP w Płocku, Sokółka, Żurawica i Ostrów Wielkopolski) pozyskano kompleksową dokumentację
techniczną wraz z prawomocnymi pozwoleniami na budowę. Dla lokalizacji Sokółka uruchomiono otwarte postępowanie zakupowe na platformie
Connect. Jednocześnie trwało przygotowanie postępowania zakupowego dla lokalizacji w Żurawicy, a także w Płocku i Ostrowie Wielkopolskim.
Trwały również prace nad przygotowaniem dokumentacji dla nieruchomości należącej do ORLEN Południe, tj. lokalizacja w Rybniku. W ramach
Programu podjęto również działania zmierzające do zabudowy mikroinstalacji fotowoltaicznych na własnych Stacjach Paliw. W 2021 trwało
postępowanie zakupowe.
Rozwojem projektów instalacji OZE zajmuje się również powołana w 2021 roku należąca do Grupy Energa spółka Energa Green Development, której
działalność koncentrować się będzie na przygotowaniu nowych inwestycji, od koncepcji i pozyskania tytułu prawnego do gruntu, poprzez
projektowanie, aż do uzyskania pozwolenia na budowę. Nadrzędnym celem Spółki będzie przygotowanie nowych inwestycji typu greenfield o mocy
240 MW z pozwoleniami na budowę w horyzoncie 2025 roku.
Biopaliwa niskoemisyjne
W 2021 roku ORLEN Południe podpisała umowę na budowę w Trzebini instalacji do produkcji i destylacji olejów posmażalniczych (ang. used cooking
oil UCO) oraz estrów metylowych kwasów tłuszczowych (ang. fatty acid methyl esters FAME), która z olejów roślinnych i tłuszczów zwierzęcych
będzie produkować 30 tys. ton estrów oraz 7 tys. ton gliceryny rocznie. Wykorzystanie innowacyjnych i ekologicznych rozwiązań to kolejny krok w
przekształcaniu spółki ORLEN Południe w nowoczesną biorafianerię oraz realizacja strategicznych celów Grupy ORLEN, zakładających dynamiczny
rozwój paliw alternatywnych. Inwestycja w Trzebini, której wartość szacowana jest na około 128 mln PLN, zostanie zrealizowana w pierwszym kwartale
2023 roku. Inwestycja wpisuje się także w unijną dyrektywę RED II premiującą przetwarzanie i ponowne wykorzystanie produktów odpadowych oraz
będzie miała pozytywny wpływ na ograniczenie, zgodnie z Narodowym Celem Redukcyjnym, emisji CO
2
.
PKN ORLEN konsekwentnie angażował się w rozwój odnawialnych źródeł energii. Koncern podpisał, wspólnie z innymi podmiotami, w tym z ORLEN
Południe, spółką z Grupy ORLEN, porozumienie zakładające zintensyfikowanie prac w obszarze biogazu i biometanu. Rozwój tego sektora OZE
wpłynie na wzrost bezpieczeństwa energetycznego Polski oraz zmniejszenie importu surowców energetycznych. Biometan to biogaz produkowany z
odnawialnych źródeł energii, o parametrach gazu ziemnego. Powstaje poprzez oczyszczanie biogazu głównie ze związków siarki i dwutlenku węgla.
Może służyć jako paliwo do produkcji biowodoru i być wykorzystywany w transporcie. Poprzez spółkę ORLEN Południe Grupa ORLEN konsekwentnie
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 33 / 197
inwestuje w biogazownie, które będą się w przyszłości przekształcać w nowoczesne biometanownie. Wytwarzany biometan będzie miał kluczowe
znaczenie dla dekarbonizacji transportu. Biometan może zostać sprężony do BioCNG, skroplony do BioLNG lub służyć do produkcji biowodoru,
stanowiącego komponent paliw ciekłych. Podjęte działania mają przyczynić się do wzrostu wykorzystania biogazu i biometanu, a co za tym idzie
zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego kraju oraz zmniejszenia uzależnienia od importu surowców energetycznych. Będzie to możliwe poprzez
zagospodarowanie lokalnie dostępnej biomasy rolniczej w biogazowniach i biometanowniach.
W Zakładzie Produkcyjnym w Płocku w 2021 roku rozpoczęła się budowa instalacji HVO, pozwalająca na wdrożenie na skalę przemysłową
nowatorskiej technologii polegającej na uwodornieniu oleju rzepakowego, oleju posmażalniczego (UCO) lub ich mieszanki. Produkt końcowy będzie
stosowany jako dodatek do oleju napędowego lub paliwa lotniczego JET.
Infrastruktura ładowania aut elektrycznych
W 2021 roku nastąpiła integracja stacji ładowania pojazdów elektrycznych PKN ORLEN i Grupy Energa w jednym systemie „ORLEN Charge”. Na
wszystkich stacjach wdrożono opłaty za ładowanie wg ustalonego regulaminu ładowania i cennika w aplikacji ORLEN Charge.
W ramach prac badawczo-rozwojowych ENERGA Oświetlenie wypracowała autorski system, wykorzystujący istniejącą infrastrukturę oświetleniową
do ładowania pojazdów elektrycznych. ENERGA Oświetlenie w 2021 roku rozpoczęła sprzedaż produktów z obszaru emobility wśród Jednostek
Samorządu Terytorialnego, posiadając już udokumentowane sprzedaże oraz montaże działających stacji. Pod koniec roku było zainstalowanych 7
zintegrowanych ze słupami oświetleniowymi punktów ładowania.
Na koniec 2021 roku łącznie w sieci Grupy ORLEN funkcjonowało: 454 stacje ładowania pojazdów elektrycznych (w tym: 215 to tzw. szybkie
ładowarki), z czego na rynku niemieckim zlokalizowanych było 17 stacji ładowania, w tym 13 to superchargery zrealizowane we współpracy z
amerykańskim producentem - firmą TESLA. Na rynku czeskim ładowarki działały na 65 stacjach Koncernu a w sieci PKN ORLEN funkcjonowały 372
stacje ładowania samochodów elektrycznych. W 2021 roku zainstalowano przez ORLEN Projekt S.A. przy budynku biurowym w ocku stację
ładowania samochodów elektrycznych typu AC (alternating current) dla prądu zmiennego. Zamontowana jednostka oraz przygotowane miejsca
postojowe umożliwiają jednoczesne ładowanie dwóch samochodów elektrycznych. Pozyskana energia pochodzi z wybudowanej w 2020 roku
mikroinstalacji fotowoltaicznej. Energia pozyskana z OZE pozwala na wykonanie około 1 300 pełnych cykli ładowania, co pokrywa w całości obecne
zapotrzebowanie floty w Spółce i daje możliwość osiągnięcia zerowej emisyjności.
Rozwój w zakresie paliw alternatywnych w tym H2
PKN ORLEN realizuje szeroko zakrojony Program wodorowy związany z wdrażaniem wodoru nisko i zeroemisyjnego zarówno bezpośrednio do
transportu jak też w przemyśle i energetyce. W 2021 roku został uruchomiony w Grupie ORLEN projekt Hydrogen Eagle, obejmujący swym zasięgiem
Polskę, Czechy i Słowację. Program zakłada budowę nowych hubów wodorowych w systemie rozproszonym, których roczne moce wytwórcze do
2030 roku mają sięgnąć łącznie 50 tys. ton wodoru nisko i zeroemisyjnego. W ramach projektu przewidziano również międzynarodową sieć ponad
100 stacji tankowania wodoru. W 2021 roku została zakończona inwestycja budowy pierwszego Hub wodorowego w Trzebinii produkującego wodór
jakości automotive, pozyskano bezzwrotne dofinansowanie do projektu Clean Cities Hydrogen mobility in Poland phase I, w ramach którego
będzie wybudowany Hub wodorowy we Włocławku i stacje tankowania wodoru w Poznaniu, Katowicach oraz stacja kontenerowa we Włocławku.
Gospodarka obiegu zamkniętego
Zgodnie z decyzją Komitetu Strategii Koncernu w marcu 2021 roku został uruchomiony Program wdrażania Gospodarki Obiegu Zamkniętego w Grupie
ORLEN (Program GOZ), którego celem jest konsolidacja działań związanych z recyklingiem i zagospodarowaniem odpadów w kierunku
wysokomarżowych produktów i energii oraz wsparcie realizacji celów postawionych w Strategii 2030 koncernu, m.in. wdrożenia technologii do
recyklingu polimerów o zainstalowanej wydajności 300 tys. ton do 2030 roku.
Projekty objęte programem realizowane są obecnie na terenie Polski i Czech i obejmują obszary produkcji petrochemicznej, alternatywnych źródeł
energii oraz detalu. Równolegle analizowane dalsze możliwości rozszerzania programu na kolejne obszary czy grupy produktów. Działania skupiają
się na wszystkich elementach cyklu życia tworzywa – od jego wytworzenia, przez opakowania produktów marek własnych oferowanych na stacjach,
po selektywną zbiórkę odpadów powstających np. na stacjach Grupy ORLEN i ich recykling.
Gospodarka Obiegu Zamkniętego (GOZ) i recycling materiałowy, oprócz redukcji ilości odpadów kierowanych na składowiska, poprawiają również
efektywność produkcji. Wzrost świadomości społeczeństwa w aspektach środowiskowych i klimatycznych ułatwia wdrażanie produktów
wykorzystujących technologie obniżające negatywny wpływ na środowisko. Daje to możliwość wdrażania nowych produktów i technologii o obniżonym
śladzie węglowym i całościowo mniejszym oddziaływaniu na środowisko przyrodnicze. Spółki Grupy ORLEN prowadzą odzysk wód z oczyszczonych
ścieków, wykorzystują obiegi kondensatu pary oraz zamknięte obiegi wody do chłodzenia procesów produkcyjnych. Produkcja wody użytkowej z
oczyszczonych ścieków prowadzona jest w PKN ORLEN i ORLEN Lietuva.
Działania w ramach programu GOZ mają także istotny potencjał dekarbonizacyjny wynikający z faktu, że recykling tworzyw sztucznych zarówno
mechaniczny jak i chemiczny pozwala oszczędzić znaczne ilości energii i surowców wykorzystanych w procesie wytwórczym. Funkcjonująca w
Płocku Instalacja Odsiarczania Spalin, poza redukcją emisji, pozwala otrzymywać wysokojakościowy gips syntetyczny. Produkcja gipsu pozwala na
ochronę jego naturalnych złóż.
ORLEN Południe, jako jedyna spółka w Polsce, posiada specjalistyczny ciąg technologiczny: instalację do rafinacji wodorem. Umożliwia ona
bezpieczny proces regeneracji olejów odpadowych w kierunku olejów bazowych stosowanych do produkcji olejów smarowych. Proces ten jest
wzorcowym przykładem gospodarki cyrkularnej. Ponadto w ORLEN Południe, w procesie produkcji estrów i gliceryny, prowadzony jest odzysk
odpadów w postaci zużytych tłuszczów jadalnych.
W Koncernie realizowane są prace przedprojektowe oraz analiza możliwości pozyskania i wykorzystania surowców odpadowych dla następujących
projektów:
PIGOZ - Projekt Intensyfikacji wykorzystania surowców odpadowych w ramach GOZ, który w synergii z innymi inicjatywami, koncentruje się na
recyklingu i ponownym wykorzystaniu surowców z tworzyw sztucznych powstałych w ramach podstawowej działalności PKN ORLEN, a także
powstałych na zewnątrz organizacji.
COMBO - Kompleksowe zagospodarowanie wszystkich frakcji odpadów komunalnych poprzez wdrażanie odpowiednio wyskalowanych
technologii uwzględniających strukturę morfologiczną odpadów. W ramach projektu rozważana jest:
piroliza tworzyw sztucznych jako surowiec do procesów rafineryjnych i petrochemicznych,
termiczna obróbka odpadów, np. zgazowanie w kierunku produkcji wodoru, energii,
biogazownie wykorzystujące biogaz do produkcji energii elektrycznej lub jako biopaliwo (biowodór).
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 34 / 197
Inne projekty w zakresie ochrony środowiska
budowa nowego zbiornika o pojemności 10 000 m
3
z dachem pływającym na oczyszczalni ścieków Zakładu Produkcyjnego w Płocku, co wpłynie
na zmniejszenie emisji niezorganizowanej lotnych związków organicznych (LZO) i ograniczenie uciążliwości zapachowej z otwartych zbiorników
retencyjnych,
zabudowa systemu monitoringu spalin na piecach olefinowych oraz na instalacji Paraksylenu,
przygotowanie Zakładu Produkcyjnego w Płocku do współuwodornienia olejów roślinnych (ang. vegetable oils VO) i posmażalniczych UCO
dla realizacji narodowego celu wskaźnikowego NCW na poziomie 8,5% produkcji biokomponentów paliwowych,
uzyskanie niezbędnych decyzji do budowy instalacji do utylizacji gazów siarkowodorowych z instalacji Claus i i instalacji oczyszczania gazów
resztkowych (tail gas treating unit TGTU),
odwodnienia liniowe, przyłącza wodno-kanalizacyjne i sanitarne, montaż myjni i separatorów na obiektach dystrybucyjnych PKN ORLEN,
modernizacja systemów oczyszczania ścieków i oraz hermetyzacja czynności przeładunkowych na terminalach paliw,
zastąpienie wykorzystania pary o wysokim ciśnieniu parą niskociśnieniową na instalacjach technologicznych ORLEN Lietuva i efekcie
oszczędności w zużyciu paliwa gazowego. Modernizacja wymienników ciepła wraz z uszczelnieniem nagrzewnic pozwoliła na powtórne
wykorzystanie ciepła do dogrzania strumieni o niższych temperaturach. Inwestycje przyczyniły się do optymalizacji zużycia paliwa i energii do
produkcji pary technologicznej,
zakończenie budowy nowej kotłowni na bloku Krakingu Parowego w spółce ORLEN Unipetrol i w efekcie dostosowanie jednostki do wymagań
emisyjnych BAT. Cykl inwestycji w obszarze gospodarki ściekowej spółki, w trakcie których m.in.: wymieniono rurociąg kanalizacji przemysłowej,
zamontowano urządzenia do odbioru i transportu osadów na oczyszczalni ścieków, uruchomiono nowe przepompownie oraz rozpoczęto budowę
awaryjnego zbiornika przelewowo-odbiorczego siarki,
ukończenie budowy nowoczesnej Instalacja Odsiarczania Spalin II redukującej w sposób znaczący emisje zanieczyszczeń w zakresie SO
2
i pyłu
w Energa Elektrownie Ostrołęka S.A.,
zakończenie budowy bloku gazowo-parowego o mocy elektrycznej około 115 MW wraz z infrastrukturą w Elektrociepłowni Elbląg,
wykonanie rezerwowo-szczytowej wodnej kotłowni gazowej z dwoma kotłami o mocy około 20 MW każdy i jednym kotłem o mocy około 10 MW
w Elektrociepłowni Kalisz,
zabudowa pompy ciepła wraz z instalacją fotowoltaiczną i dostosowaniem instalacji centralnego ogrzewania budynku administracyjnego
przeprowadzono w ORLEN KolTrans S.A. we Włocławku.
3.1.4. Zarządzanie ochroną środowiska
Normy z zakresu Systemów Zarządzania w tym Zarządzania Środowiskowego
W 2021 roku w PKN ORLEN funkcjonowały i były doskonalone systemy zarządzania jak w roku poprzednim. Dla wszystkich systemów odbyły się
niezależne audity nadzoru / recertyfikacje wykonane przez uprawnione, akredytowane jednostki certyfikujące i zostały utrzymane przyznane
certyfikaty. Certyfikaty zostały utrzymane w niezmienionych zakresach i lokalizacjach.
W PKN ORLEN realizowane są działania w oparciu o wdrożony Zintegrowany System Zarządzania, w skład którego wchodzą:
System Zarządzania Jakością (ISO 9001:, AQAP 2110),
System Zarządzania Środowiskowego (ISO 14001),
System Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy (ISO 45001),
System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji (ISO/IEC 27001),
System Zarządzania Energią (ISO 50001),
System Certyfikacji Biomasy i Biopaliw ISCC,
System Certyfikacji KZR INiG dla procesu współuwodornienia,
System Zakładowej Kontroli Produkcji (ZKP) – dla produkcji asfaltów,
System Zarządzania Bezpieczeństwem Żywności (HACCP) wg Codex Alimentarius.
Spółka posiada ważne certyfikaty na zgodność z ISO 9001: 2015, AQAP 2110, ISO 14001:2015, ISO 45001:2018, ISO/IEC 27001:2017-06, ISO
50001:2018-09, ISCC, KZR INiG i ZKP. Wdrożone Systemy są zgodne z najwyższymi międzynarodowymi standardami zarządzania i stanowią
wsparcie dla codziennych działań spółki mających na celu profesjonalną obsługę Klientów oraz utrzymanie najwyższych standardów jakości,
bezpieczeństwa, ochrony zdrowia i środowiska. Kluczowe spółki Grupy ORLEN posiadają wdrożone Zintegrowane Systemy Zarządzania, których
integralną część stanowią Systemy Zarządzania Środowiskowego wdrożone i doskonalone zgodne z normą ISO 14001. Spółki Grupy ORLEN
posiadają również Polityki ZSZ / Systemu Zarządzania Środowiskowego zawierające zobowiązania do zachowania zasady należytej staranności i
społecznej odpowiedzialności w ochronie środowiska, w tym do zapobiegania zanieczyszczeniom oraz inne specyficzne zobowiązania istotne z punktu
widzenia działalności wszystkich jednostek koncernu. Ponadto zawierające zobowiązania do zachowania zgodności z prawem oraz innych wymagań
zewnętrznych i wewnętrznych.
Ograniczanie ryzyka wycieków
PKN ORLEN oraz Spółki Grupy ORLEN zobowiązane są do realizacji działań środowiskowych zarówno w obszarze formalno-prawnym, inwestycyjnym
jak i organizacyjnym. Jednym z kluczowych zadań ograniczających wpływ instalacji produkcyjnych na środowisko (eliminacja emisji
niezorganizowanej) jest wdrożenie i utrzymanie systemu wykrywania i naprawy nieszczelności (leak detection and repair - LDAR). Program LDAR
jest ustrukturyzowanym podejściem mającym na celu ograniczenie niezorganizowanych emisji lotnych związków organicznych poprzez wykrywanie,
a następnie naprawę lub wymianę nieszczelnych komponentów. Stosowana w Grupie metoda opiera się na:
wykrywaniu wycieków za pomocą ręcznego analizatora LZO, służącego do dokonywania pomiarów stężenia w pobliżu urządzenia,
obrazowaniu optycznym z wykorzystaniem małych ręcznych kamer umożliwiających wizualizację przecieków gazu w czasie rzeczywistym.
W 2021 roku PKN ORLEN rozszerzył system o kolejne instalacje produkcyjne, tym razem w części petrochemicznej Zakładu Produkcyjnego w Płocku
i we Włocławku. Projekt ma na celu identyfikację, monitorowanie i redukcję rozproszonej emisji lotnych związków organicznych, a tym samym
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 35 / 197
przyczynia się do zmniejszania oddziaływania zakładu na środowisko, strat surowców i produktów, a także prowadzi do poprawy bezpieczeństwa
procesowego oraz warunków pracy obsługi. W ramach prac wdrożeniowych dla obszaru petrochemii w Zakładach w Płocku i we Włocławku
przebadano około 170 tys. potencjalnych punktów emisji na 16 jednostkach produkcyjnych. Wykazano bardzo wysoki poziom szczelności instalacji
petrochemicznych odsetek wycieków wynosił poniżej 1%.
Zarządzanie odorami
Kolejnym zadaniem wychodzącym naprzeciw oczekiwaniom społecznym jest opracowanie planu zarządzania odorami. Jest to program mający na
celu zapobieganie i ograniczanie emisji odorów. Obejmuje on określenie źródeł emisji substancji złowonnych, pomiar lub oszacowanie narażenia na
odory, określenie udziału poszczególnych źródeł, oraz wprowadzanie środków w zakresie ich zapobiegania lub ograniczania.
Zarządzanie odpadami
W 2021 roku, bazując na przeglądzie eksploatowanych w Grupie ORLEN instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów pod kątem spełniania
wymagań wynikających z Decyzji Wykonawczej Komisji ustanawiającej konkluzje dotyczące najlepszych dostępnych technik (Best Available
Technique BAT) w odniesieniu do spalania odpadów spółki PKN ORLEN, ORLEN Eko, i ANWIL podjęły działania dostosowawcze do wymagań
określonych w tym dokumencie. Spalarnia odpadów w Zakładzie do produkcji kwasu tereftalowego PTA (ang. purified terephthalic acid) Polskiego
Koncernu Naftowego ORLEN S.A. zostanie dostosowana do wymagań określonych w konkluzjach BAT w zakresie odzysku energii oraz w zakresie
monitoringu emisji. ORLEN Eko rozpoczęła prace na Instalacji do Termicznego Przekształcania Odpadów (ITPON) w zakresie dotrzymania niższych
normatywów w emisji do powietrza oraz w ściekach odprowadzanych do kanalizacji. Jednocześnie prowadzono w spółce dostosowanie instalacji
unieszkodliwiania odpadów w procesie rozdrabniania do wymagań określonych w konkluzjach BAT w odniesieniu do przetwarzania odpadów w
zakresie sposobu prowadzenia monitoringu emisji. Na instalacji zostanie zabudowany skruber zapewniający oczyszczenie powietrza z hali instalacji.
Ponadto rozpoczęto prace związane z budową kwatery składowiska odpadów niebezpiecznych, która zapewni bezpieczne składowanie pozostałości
poprocesowych z instalacji ITPON. W ORLEN Południe w celu ograniczenia ilości powstających odpadów wykonano modernizację węzła odwadniania
osadów ściekowych w obrębie Separatora Centralnego.
Zgodność z obowiązującymi regulacjami środowiskowymi
Działalność Zakładu Produkcyjnego w Płocku jest regulowana pozwoleniami zintegrowanymi, które obejmu wszystkie instalacje, tj. Rafinerię,
Petrochemię, Centralną Oczyszczalnię Ścieków, Elektrociepłownię i Blok Parowo-Gazowy CCGT. PKN ORLEN posiada również wymagane prawem
pozwolenia niezbędne do prowadzenia działalności przez instalację PTA i Blok CCGT we Włocławku oraz Centrum Badawczo-Rozwojowe w Płocku.
W pozwoleniach określone bezpieczne dla środowiska i zdrowia ludzi limity emisji, których dotrzymanie jest monitorowane. Dla 22 emitorów Zakładu
prowadzony jest pomiar ciągły wielkości emisji, dla pozostałych wykonywane pomiary okresowe. PKN ORLEN posiada również automatyczną
stację monitoringową z wysokiej klasy czułymi analizatorami, które w sposób ciągły dokonują pomiarów stężeń wybranych substancji w powietrzu.
Stacja jest włączona do Państwowego Monitoringu a wyniki pomiarów są automatycznie przesyłane do Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska
(GIOŚ) w Warszawie i umieszczane na ogólnodostępnej stronie internetowej GIOŚ.
Pozwolenia zintegrowane oraz zezwolenia sektorowe wymagają ciągłej aktualizacji wynikającej z konieczności przystosowania do zmieniającego się
otoczenia prawnego i potrzeb biznesowych. W 2021 roku uzyskano zmianę decyzji zatwierdzającej plan metodyk monitorowania dla instalacji PKN
ORLEN oraz udzielających zezwoleń na emisję gazów cieplarnianych z instalacji Rafineria oraz z instalacji Tlenku Etylenu i Glikolu. Ponadto uzyskano
zmianę decyzji Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego udzielającą PKN ORLEN pozwolenia zintegrowanego dla Elektrowni gazowo-
parowej o mocy 460 MW we Włocławku w zakresie dostosowania do Konkluzji BAT dla dużych obiektów energetycznego spalania (ang. large
combustion plants LCP) oraz pozwolenia zintegrowanego dla instalacji do produkcji kwasu tereftalowego PTA w zakresie przetwarzania odpadów
oraz dostosowania do Konkluzji BAT LVOC. PKN ORLEN pozyskał nową decyzję Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku
udzielająca PKN ORLEN pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe
dla środowiska wodnego pochodzących z instalacji do produkcji kwasu tereftalowego z terenu Zakładu PTA we Włocławku do urządzeń
kanalizacyjnych należących do ANWIL S.A.
W minionym roku zgodność realizowanych działań z prawem środowiskowym na instalacjach produkcyjnych PKN ORLEN weryfikował Wojewódzki
Inspektorat Ochrony Środowiska Delegatura w Płocku i Delegatura we Włocławku oraz Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie
przeprowadzając łącznie 9 kontroli, w których stwierdzono 4 niezgodności. W wyniku podjętych działań korygujących spółka złożyła wniosek o zmianę
pozwolenia zintegrowanego w zakresie czasu pracy niektórych emitorów. Kolejne naruszenie usunięto poprzez uaktualnienie sposobu prezentacji i
przekazywania wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją instalacji Centralnej Oczyszczalni Ścieków. Ponadto dostosowano zakres
monitoringu wód podziemnych do określonego w pozwoleniu zintegrowanym oraz wdrożono działania organizacyjne w celu zapewnienia
prawidłowego nadzoru nad danymi wprowadzanymi do systemu ciągłych pomiarów emisji do powietrza z instalacji Bloku Parowo-Gazowego w Płocku.
Na terenie struktur regionalnych PKN ORLEN (terminale i stacje paliw) organy administracji środowiskowej przeprowadziły łącznie 31 kontroli. W
wyniku działań kontrolnych wydano 3 zarządzenia pokontrolne nakładające obowiązki w zakresie gospodarki wodno-ściekowej oraz aktualizacji
zgłoszenia instalacji stacji paliw. Obowiązki te zostały zrealizowane.
W Spółkach Grupy ORLEN przeprowadzono w 2021 roku 75 kontroli z zakresu ochrony środowiska, na podstawie których wydano 11 zleceń
pokontrolnych.Najistotniejsze z nich dotyczyły usunięcia zanieczyszczenia na Morzu Bałtyckim powstałego wskutek awarii rurociągu naftowego
ORLEN Lietuva, dotrzymania dopuszczalnego poziomu w zakresie emisji LZO z jednostki wytwarzania wodoru rafinerii Możejki oraz rozszerzenia
pozwolenia zintegrowanego w zakresie rodzaju substancji w ściekach odprowadzanych do środowiska z terminala naftowego w Butyndze. Realizując
nałożone obowiązki, Spółka ORLEN Lietuva wykonała niezbędne prace naprawcze i rekultywacyjne, inwestycyjne oraz administracyjne.
Spółka Energa Kogeneracja zobowiązana została do ustalenie nowego, rozszerzonego zakresu parametrów paliw spalanych w Elektrociepłowni
Żychlin, które zapewnią zapewniły dotrzymanie dopuszczalnych wielkości emisji. Natomiast ORLEN Południe zobowiązano do oczyszczenia
nieeksploatowanych urządzeń do gromadzenia i podczyszczania ścieków wraz z zaewidencjonowaniem powstałych odpadów. Spółka zrealizowała
całość zaleceń pokontrolnych.
Funkcjonujący w PKN ORLEN Zintegrowany System Zarządzania został opisany również w pkt 4.4. niniejszego Sprawozdania.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 36 / 197
3.2. ZATRUDNIENIE I REALIZOWANE PROGRAMY
Wioletta Kandziak Dyrektor Wykonawczy ds. Kadr:
„Przyznanie PKN ORLEN tytułu najlepszego pracodawcy w Polsce to olbrzymie wyróżnienie, powód do dumy, a jednocześnie mobilizacja.
Uczestnicząc w certyfikacji możemy zaobserwować, jak wysoko z każdym kolejnym rokiem zostaje podniesiona poprzeczka. Zarówno zakres
audytowanych rozwiązań ulega zmianie, jak również firmy wdrażają coraz bardziej innowacyjne działania. Wymaga to od nas wielu starań i ciągłego
podnoszenia jakości naszej oferty. W ten sposób tworzymy atrakcyjne środowisko pracy wzmacniające i rozwijające naszych pracowników. Fakt, że
od dziesięciu lat PKN ORLEN pozostaje w gronie najlepszych pracodawców w kraju oznacza, że wartości, którymi się kierujemy umiejętnie wdrażamy
w codziennym funkcjonowaniu firmy. Szczególnie ważne jest dla nas, że w przeprowadzonym badaniu oceniono działania w obszarze zarządzania
zasobami ludzkimi pod kątem ich transparentności, ale także wymiaru etycznego.
3.2.1. Zatrudnienie
W 2021 roku polityka zatrudnienia w Grupie ORLEN koncentrowała się na zapewnieniu najwyższej jakości specjalistów zarówno do realizacji
bieżących zadań operacyjnych, jak i projektów strategicznych. Przejęcie w roku 2021 Grupie Polska Press (1 827 osób) i ORLEN Transport (180
osób) oraz zwiększenie skali działalności w obszarach obejmujących, między innymi energetykę, sprzedaż oraz informatykę wpłynęło na
wzrost zatrudnienia w Grupie ORLEN o 2 047 osób (r/r) do poziomu 35 424.
Średnioroczne zatrudnienie w Grupie ORLEN w 2021 roku wyniosło 34 508 osób i zwiększyło się o 1 716 osób (r/r).
WYKRES 1. Stan zatrudnienia w Grupie ORLEN w osobach na dzień 31.12.2021 i 31.12.2020.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 37 / 197
WYKRES 2. Struktura zatrudnienia w Grupie ORLEN.
3.2.2. Polityka Wynagradzania
Zasady wynagradzania w PKN ORLEN reguluje Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy (ZUZP”). Podstawowym elementem wynagrodzenia jest
wynagrodzenie zasadnicze ustalone w oparciu o Taryfikator Stanowisk Pracy i Tabelę Wynagrodzeń Zasadniczych oraz premia. W zależności od
rodzaju stanowiska pracownicy objęci miesięcznym, kwartalnym, kwartalno-rocznym lub rocznym systemem premiowania. Ponadto pracownicy
mają prawo do dodatkowej premii rocznej, uzależnionej od realizacji tzw. celu solidarnościowego, a także dodatków do wynagrodzenia, między innymi
za pracę zmianową, ratownictwo chemiczne czy tzw. dodatku ekspackiego. Za szczególne osiągnięcia pracodawca może przyznać pracownikowi
nagrodę z Funduszu Nagród Pracodawcy.
W spółkach Grupy ORLEN obowiązują spójne zasady przyznawania nagród z Funduszu Nagród Pracodawcy (dokument formalny), a proces
przyznawania nagród zgodnie z zasadami, procedowany jest poprzez zcentralizowany informatyczny system SSEGK, dla spółek zintegrowanych
narzędziowo.
Ponadto, komponenty nowej Strategii Koncernu zostały zaadresowane w Kartach Celów na 2021 rok we wszystkich spółkach Grupy ORLEN.
Koncepcja procesu ustalania celów na 2021 rok uwzględniała fakt rosnącej liczby spółek Grupy ORLEN, podjęcie działań zmierzających do
standaryzacji mechanizmów procesu wyznaczania i rozliczania celów w nowo przejmowanych spółkach, a także potrzebę zindywidualizowania
zakresu wyznaczanych celów.
W 2021 roku w PKN ORLEN zostało zawarte porozumienie płacowe na 2021 rok, które zakładało podwyżki obligatoryjne na płacy zasadniczej dla
pracowników z kategorią zaszeregowania 1 - 7 w wysokości 150. Ponadto uzgodniono nagrody świąteczne w łącznej wysokości 3 000 PLN. W 2021
roku wszystkie spółki Grupy ORLEN zostały objęte porozumieniami płacowymi, które były dostosowane do możliwości finansowych poszczególnych
spółek a także uzależnione od pozycji danej spółki na rynku wynagrodzeń.
W 2021 roku doszło do uzgodnienia ze związkami zawodowymi ZUZP w spółce ORLEN Ochrona, który zacznie obowiązywać od kwietnia 2022 roku.
Ponadto w spółkach litewskich ORLEN Lietuva i ORLEN Service Lietuva uzgodniono ze stroną społeczną nowe „terminowe” ZUZP (dotychczasowe
obowiązywały do końca 2021 roku). Dodatkowo wprowadzono Regulaminy wynagradzania w spółkach CCGT Ostrołęka i Energa Green Development.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto (obejmujące m.in. płacę zasadniczą, premie, nagrody, ryczałty i nadgodziny) w Grupie ORLEN w 2021
roku wyniosło 8 867 PLN.
3.2.3. ówne wskaźniki satysfakcji i zaangażowania
W PKN ORLEN badanie zaangażowania i satysfakcji realizowane jest w cyklu trzyletnim. Ostatnie pełne badanie zostało zrealizowane w 2019 roku,
kolejne jest zaplanowane na 2022 rok. W roku 2021 realizowane było badanie nastrojów pracowników (tzw. pulse check) dotyczące obszarów
funkcjonowania zawodowego, wsparcia menedżerskiego i działań organizacji podejmowanych w następstwie pandemii Covid-19. Pytania w ankiecie
dotyczyły tych aspektów środowiska pracy, które w dobie pandemii zyskują na znaczeniu i mają największy wpływ na budowanie zaangażowania
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 38 / 197
pracowników. Wyniki uzyskane we wszystkich badanych kategoriach środowiska pracy plasują się na wysokim poziomie i w większości powyżej
stosowanych benchmarków. Szczególnie ważny jest duży wzrost satysfakcji pracowników z elementów przywództwa, tj. udzielania informacji zwrotnej
przez przełożonych, doceniania i wyrażania uznania. Są to te aspekty angażującego przywództwa, na które PKN ORLEN zwraca szczególną uwagę
budując programy rozwojowe dla menedżerów. W ramach pulse check dodatkowo zostały zbadane podstawowe wskaźniki związane z
zaangażowaniem i satysfakcją pracowników. Wskaźniki zaangażowania i satysfakcji ogólnej wyniosły odpowiednio 74% i 76%. W przypadku
wskaźnika zaangażowania w porównaniu do ostatniego badania z 2019 roku oznacza wzrost o 10 pkt. procentowych. Uzyskany wynik kształtuje się
zdecydowanie powyżej średnich wyników na rynku polskim.
3.2.4. Realizowane programy kadrowe
Kodeks etyki
Określa wartości, zasady postępowania i normy, które wyznaczają standardy etyczne dla wszystkich pracowników Grupy ORLEN, w oparciu o
znowelizowane podejście do rozumienia wartości ORLEN: Odpowiedzialność, Rozwój, Ludzie, Energia, Niezawodność, a także aktualną skalę,
strategię działania i zakres wymagań otoczenia Koncernu oraz najlepszych praktyk z zakresu etyki biznesowej. Są w nim zawarte zapisy dotyczące
między innymi poszanowania różnorodności, w tym sprawiedliwego traktowania wszystkich pracowników bez względu na wiek, płeć, zajmowane
stanowisko, wyznanie, narodowość, czy światopogląd, równych szans rozwoju i doskonalenia zawodowego, a także odpowiedzialności za budowanie
etycznego, bezpiecznego i przyjaznego miejsca pracy. Zawiera również zapisy o etycznych i odpowiedzialnych postawach wobec wszystkich
interesariuszy, w tym: pracowników, konsumentów, partnerów biznesowych oraz lokalnych społeczności. Ponadto, jest dokumentem wspierającym
realizację strategii biznesowej ORLEN2030.
Zakładowe Układy Zbiorowe Pracy („ZUZP”) oraz Regulaminy Pracy
Uzgadniane między pracodawcami, a pracownikami reprezentowanymi przez organizacje związkowe stanowią podstawowe źródła prawa pracy w
poszczególnych spółkach Grupy ORLEN. Odgrywają znaczącą rolę w kształtowaniu treści stosunków pracy i wzajemnych zobowiązań pracodawców,
pracowników i organizacji związkowych. Dodatkowo ustalają odpowiednio organizację i porządek w procesie pracy oraz zasady wynagradzania i
przyznawania innych świadczeń pracownikom. ZUZP stanowi swoistego rodzaju konstytucję HR, która sankcjonuje motywacyjny i spójny system
wynagradzania i premiowania, tworzy standardy indywidualnych relacji Pracownik Pracodawca oraz normuje partnerstwo w relacjach Pracodawca
Organizacje Związkowe. W ZUZP określono podstawowe zasady negocjowania corocznego wzrostu płac, współdziałania Pracodawcy ze Związkami
Zawodowymi w sprawach dotyczących restrukturyzacji, a także rokowań w sprawach dotyczących Układu.
Polityka wynagradzania Członków Zarządów i Rad Nadzorczych spółek Grupy ORLEN
Zapewnia przestrzeganie Ustawy Kominowej w Grupie ORLEN. W dokumencie określony został sposób procedowania decyzji kadrowych w ramach
nadzoru właścicielskiego, gwarantujący realizację procesu powoływania i wynagradzania członków zarządów w spółkach Grupy ORLEN oraz
członków organów nadzorujących zgodnie z przepisami Ustawy o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami. W
celu zachowania wspólnej polityki HR w Grupie Kapitałowej, kluczowe wskaźniki efektywności, w tym „Efektywność zatrudnienia i kosztów pracy
adresowane są dodatkowo w systemie ustalania i rozliczania celów członków zarządów spółek Grupy ORLEN.
Regulamin Systemu Premiowego
Zarząd PKN ORLEN, Zarządy spółek Grupy ORLEN, a także dyrektorzy bezpośrednio raportujący do Zarządu oraz pracownicy PKN ORLEN objęci
systemami premiowymi, które wspierają realizację strategii i kluczowych celów biznesowych Grupy ORLEN. Kluczowe stanowiska objęte
rocznym systemem premiowania, według którego premia przyznawana jest za realizację indywidualnych celów, zarówno jakościowych jak i
ilościowych, które rozliczane po zakończeniu roku, na który zostały wyznaczone. Pozostali pracownicy PKN ORLEN objęci jednym z trzech
systemów premiowania, tj. kwartalno-rocznym, kwartalnym lub miesięcznym. Proces ustalania i rozliczania celów, a także przyznawania premii, jest
na bieżąco standaryzowany w sposób umożliwiający zachowanie jej motywacyjnego charakteru.
Regulamin Zakładowej Działalności Socjalnej
Określa zakres świadczeń socjalnych i zasady ich realizacji dla obecnych i byłych pracowników PKN ORLEN oraz spółek zależnych objętych umowami
o wspólnej działalności socjalnej, a także członków ich rodzin. Ponadto PKN ORLEN zapewnia jednolity pakiet świadczeń socjalnych pracownikom
Grupy ORLEN, z którymi współpracuje w ramach wspólnej działalności socjalnej.
Polityka well-beingowa
Zawiera najważniejsze rozwiązania, których celem jest poprawa jakości życia i szeroko pojętego dobrostanu pracownika z podziałem na poszczególne
wymiary: wellness, komfort pracy, satysfakcja zawodowa, work-life balance (równowaga praca-życie), otoczenie zewnętrzne. Well-being w organizacji
jest ciągłym i dynamicznym zarządzaniem poczuciem dobrostanu pracownika, poprzez uwzględnienie jego potrzeb w każdym z wymiarów.
Polityka różnorodności
Zadaniem jej jest promowanie wartości, norm oraz zwyczajów wpisujących się w równe traktowanie Pracowników oraz budowanie atmosfery
akceptacji. Przedstawione w niej zostały założenia oraz zasady, których głównym celem jest zwiększenie świadomości i zrozumienia znaczenia
różnorodności oraz tworzenie warunków dla otwartego i tolerancyjnego miejsca pracy.
Polityka ekspacka
Określa zasady oddelegowania pracowników do zagranicznych spółek Grupy ORLEN w zakresie zatrudniania, ustalania warunków umów i
przysługujących benefitów dla ekspatów w PKN ORLEN i pozostałych spółkach Grupy ORLEN.
Dobre praktyki w zakresie mobilności pracowników Grupy ORLEN
Pozwalające na wykorzystanie kompetencji dostępnych w Koncernie. Mobilność w Grupie ORLEN służy wspieraniu realizacji celów biznesowych,
kształtowaniu kultury organizacyjnej zintegrowanej z obowiązującymi w PKN ORLEN wartościami i zasadami postępowania ORLEN oraz
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 39 / 197
efektywnemu wykorzystaniu kompetencji i potencjału pracowników. Mobilność wpisuje się również w strategiczne plany Koncernu w zakresie
długofalowego budowania kapitału ludzkiego o bogatym doświadczeniu zawodowym.
Proces adaptacji pracowników
Kilkuetapowy proces kadrowo organizacyjny, którego celem jest efektywne wdrożenie osoby rozpoczynającej pracę do nowych warunków,
czynności, obowiązków, środowiska pracy oraz zapoznanie z obowiązującymi w Spółce procedurami i zasadami, w tym „Kodeksem etyki”. Proces
zakłada przygotowanie pracownika do prawidłowej realizacji zadań służbowych między innymi poprzez zapoznanie z kulturą organizacyjną firmy.
Jednym z najważniejszych elementów procesu adaptacji jest integracja z zespołem współpracowników. Narzędziami i rozwiązaniami, wspierającymi
proces są: spotkania powitalne, Centrum Szkoleniowe dla pracowników na stanowiskach produkcyjnych i inżynierskich, aplikacja Adaptacja,
dedykowany wniosek w SSE, spotkania nowozatrudnionych pracowników z Dyrektorem Wykonawczym Obszaru i szkolenia dla kadry kierowniczej.
Pracowniczy Program Emerytalny
Gwarantuje pracownikom PKN ORLEN dodatkowe środki finansowe do wykorzystania po zakończeniu aktywności zawodowej i przejściu na
emeryturę. W Programie składka podstawowa jest finansowana przez Pracodawcę, Pracownik ma możliwość finansowania składki dodatkowej.
Pracowniczy Plan Oszczędnościowy
Program emerytalno-oszczędnościowy, który umożliwia pracownikowi PKN ORLEN zaoszczędzić dodatkowe środki finansowe na przyszłą emeryturę
na korzystnych warunkach rynkowych.
Pracowniczy Plan Kapitałowy
Program mający na celu długoterminowe oszczędzanie środków z przeznaczeniem na cele emerytalne, z możliwością wcześniejszej wypłaty lub
wypłaty po osiągnięciu przez zatrudnionego 60 roku życia. Oszczędności zebrane na rachunkach PPK stanowią w pełni prywatny i dziedziczony
kapitał finansowy pracownika. Środki do PPK zasilane są z trzech źródeł: przez Pracownika, Pracodawcę oraz Państwo.
Wypłata na życzenie
Świadczenie, które umożliwia pracownikom szybki i łatwy dostęp do wynagrodzenia przed standardowym dniem wypłaty.
Benefit prawny
Usługa obejmuje dostęp do nielimitowanych porad prawnych w sprawach osobistych udzielanych mailowo i telefonicznie z zakresu m.in. prawa
rodzinnego oraz cywilnego, zakupu i wynajmu nieruchomości, jak również reklamacji konsumenckich, relacji z bankami i ubezpieczycielami, zdarzeń
drogowych, spraw urzędowych w ramach postępowań administracyjnych i szereg innych.
Kafeteria
Internetowa platforma do zarządzania ofertą benefitową według indywidualnych potrzeb pracownika. Z szerokiej oferty dostępnych benefitów, można
skorzystać za punkty otrzymane od pracodawcy. Dodatkowo pracownik może w ramach dofinansowania do zajęć sportowo rekreacyjnych,
rehabilitacyjnych oraz działalności kulturalno oświatowej z ZFŚS doładować indywidulane konto na platformie wartością przysługującego
dofinansowania.
Akademia Finansów Osobistych
Cykl praktycznych szkoleń, mających na celu rozwijanie świadomości finansowej pracowników i przekazanie wiedzy dotyczącej planowania,
zarządzania budżetem domowym oraz budowania zdrowych nawyków finansowych.
Program MyCar
Benefit samochodowy, który jest alternatywą dla samochodu służbowego. Jest to miesięczne pieniężne świadczenie przeznaczone na zakup lub
wynajem samochodu prywatnego do celów służbowych stanowiące równowartość raty leasingu samochodu służbowego. Dodatkowo w przypadku
benefitu samochodowego przysługuje karta zakupowa umożliwiająca dokonywanie zakupów paliw, towarów pozapaliwowych i usług na stacjach paliw
PKN ORLEN w ramach przyznanego limitu.
ORLEN Pasja
Program, który powstał w odpowiedzi na potrzeby pracowników chcących realizować i rozwijać swoje hobby oraz pozazawodowe zainteresowania.
Dzięki oferowanemu przez firmę dofinansowaniu, mogą oni realizować aktywności, które często potrzebują wsparcia.
Platformy Master Benefit i Car Platform
Benefity samochodowe wspierające możliwość abonamentowego wynajmu samochodów.
Czekolada rabatów
Zbiór rabatów zawartych w pakiecie „Komfort” naszych korzyści. Jej celem jest stworzenie pracownikom warunków sprzyjających poczuciu
bezpieczeństwa i stabilności oraz równowadze pomiędzy życiem zawodowym i osobistym. To wirtualna przestrzeń dla pracowników, w której dostępne
rabaty na usługi i produkty firm, z którymi PKN ORLEN współpracuje m.in. na sprzęt komputerowy, produkty ubezpieczeniowe PZU, produkty
Apple, abonament komórkowy, akcesoria rehabilitacyjne, produkty bankowe, zniżki na zakup okularów.
Zasady udzielania pomocy pracownikom w sytuacjach kryzysowych
Celem polityki jest udzielanie pomocy pracownikom w kryzysowych sytuacjach życiowych. Pracodawca udzielając wsparcia uwzględnia rodzaj
zdarzenia, rodzaj i rozmiar szkód, sytuację życiową i materialną poszkodowanego pracownika. W zależności od powyższych kryteriów może udzielić
wsparcia w zakresie pomocy materialnej, opieki medycznej, pomocy psychologicznej oraz pomocy prawnej.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 40 / 197
Praktyka wsparcie psychologiczne w miejscu pracy
W strukturach firmy znajduje się Pracownia Psychologii Pracy, której zadaniem jest m.in. świadczenie wsparcia i pomocy psychologicznej
pracownikom i najbliższym członkom rodziny, znajdującym się w trudnych sytuacjach nie tylko zawodowych, ale również osobistych. W związku z
sytuacją pandemii COVID-19 dodatkowo w ramach wsparcia zdrowia psychicznego pracowników i ich członków rodziny uruchomiony został dyżur
psychologa. Poza tym pracownicy mogą skorzystać z pomocy psychologicznej w ramach Telefonu Zaufania, który był dodatkowym wsparciem obok
dedykowanej pomocy w ramach Pracowni Psychologii Pracy.
Zarządzenie w sprawie programu Pracodawca Przyjazny Rodzinie oraz działań związanych z jubileuszami pracy, zakończeniem pracy
zawodowej oraz jubileuszami urodzin byłych pracowników
Określa zasady funkcjonowania programu Pracodawca Przyjazny Rodzinie, reguluje działania związane z jubileuszami pracy, zakończeniem pracy
zawodowej oraz jubileuszami urodzin byłych pracowników. Określa zasady związane z działaniami wobec pracowników: obchodzących jubileusz
pracy, przechodzących na emeryturę i rentę oraz emerytów obchodzących jubileusz urodzin 70, 75, 80, 85 (…) lat.
Polityka określająca warunki i zasady pracy osób niepełnosprawnych
Celem polityki jest zapewnienie niepełnosprawnym równych szans w miejscu pracy z uwzględnieniem rodzaju i stopnia niepełnosprawności,
umożliwienie osobie niepełnosprawnej uzyskania i utrzymania odpowiedniego zatrudnienia, powrotu do pracy, awansu zawodowego oraz
przyczynianie się do prowadzenia samodzielnego życia przez osoby niepełnosprawne oraz zwiększanie integracji osób niepełnosprawnych z innymi
pracownikami.
Porozumienie restrukturyzacyjne ze Związkami Zawodowymi
Określa zasady współpracy partnerów społecznych w procesach restrukturyzacji PKN ORLEN oraz uprawnień pracowników związanych z tymi
procesami.
Zasady realizacji szkoleń w Grupie ORLEN
Regulują proces realizacji szkoleń. Celem zarządzania szkoleniami jest wsparcie realizacji strategii biznesowej, wsparcie możliwości rozwoju
pracowników oraz budowanie właściwej kultury organizacyjnej. Każda Spółka Grupy Kapitałowej ORLEN tworzy warunki umożliwiające pracownikom
podnoszenie kwalifikacji, rozwój wiedzy i kompetencji.
Zasady rekrutacji w PKN ORLEN
Określają założenia oraz przebieg procesu rekrutacji i mają na celu budowę kompetentnych, efektywnych i zorientowanych na wynik zespołów. Dbając
o standard procesów kadrowych w Grupie ORLEN, a jednocześnie wychodząc naprzeciw różnorodnym potrzebom Spółek Grupy ORLEN, spółki
otrzymały wytyczne w zakresie realizacji procesu rekrutacji,
Rozwój Funkcji Kadrowych i standaryzacja procesów w Grupie ORLEN
W Grupie ORLEN rozwiązania personalne oraz kadrowo-płacowe stale ewoluują w celu efektywnego wspierania procesów biznesowych. W oparciu
o Politykę HR dla Grupy ORLEN w sposób ciągły optymalizowany jest proces obsługi pracowników w Centrum Transakcyjnym. Następuje rozwój
systemów informatycznych, który usprawnia proces obsługi pracowników oraz podnosi efektywność procesów HR w Grupie ORLEN. W 2021 roku
zespół projektowy składający się z przedstawicieli różnych obszarów oraz różnych spółek kontynuował projekt, którego celem jest standaryzacja
procesów kadrowych w Grupie ORLEN. W 2021 roku kontynuowano proces digitalizacji obsługi kadrowej i płacowej pracowników PKN ORLEN i
spółek Grupy ORLEN. Ponadto realizowano dalszy rozwój aplikacji wspierającej proces adaptacji w Grupie ORLEN. W 2021 roku dalszemu rozwojowi
podlegał wprowadzony wcześniej w PKN ORLEN system kafeteryjny, który m.in. został wdrożony w kolejnych spółkach Grupy ORLEN. Wdrożenie w
kolejnych spółkach Grupy ORLEN narzędzia do planowania i rozliczania czasu pracy (KCP) pozwoliło na dalsze wystandaryzowanie i usprawnienie
procesu obsługi czasu pracy. Ponadto wdrożono elektroniczną lis oboczności, aplikację wspierającą planowanie urlopów oraz przygotowano
dodatkowe wnioski kadrowe w systemie SelfService pracowniczym zarówno w PKN ORLEN jak i części spółek Grupy ORLEN. Ciągły rozwój funkcji
kadrowych połączony z digitalizacją procesów wpłynął na udoskonalanie realizowanych procesów, zapewniając ich jakość oraz transparentność.
Sytuacja pandemiczna w 2020 roku pokazała, że digitalizacja w HR jest jak najbardziej właściwym kierunkiem rozwoju funkcji HR i pozwoliła bardzo
szybko dostosować się Grupie ORLEN do nowych potrzeb i wymogów w tym pracy w trybie Home Office. W 2021 został powołany zespół projektowy,
który ma za zadanie przygotowanie koncepcji i zasad wdrożenia w Koncernie pracy w modelu hybrydowym / zdalnym.
Wszystkie procesy rekrutacyjne, działania wizerunkowe jak również pełną ofertę szkoleń i rozwoju realizowano w formie zdalnej umożliwiając
pracownikom stały dostęp do szkoleń, kursów i działań rozwojowych. Komunikacja procesów i kampanii rekrutacyjnych realizowana była z
wykorzystaniem social mediów, strony kariera oraz obecności na wydarzeniach organizowanych on-line. Aktywności związane z dzieleniem się wiedzą
i promowaniem wizerunku pracodawcy (Dni Wiedzy z ORLENEM) realizowane były w formie zdalnej.
Polityka zarządzania potencjałem pracowników Grupy ORLEN
Działania realizowane w 2021 roku koncentrowały się na konsekwentnej realizacji polityki kadrowej sprzyjającej budowaniu doświadczonego zespołu
specjalistów, rozwojowi przywództwa wśród kadry menedżerskiej oraz objęcie standardami i dobrymi praktykami większej liczby Spółek.
Priorytetowymi działaniami w 2021 roku były m.in. wdrożenie Kodeksu Etycznego w całej Grupie ORLEN, wprowadzenie rozmowy rozwojowej w
kolejnych spółkach Grupy ORLEN, dalsza realizacja budowania wizerunku atrakcyjnego pracodawcy poprzez m.in. zwiększenie zasięgu
realizowanych programów stażowych objęcie standardami kadrowymi kolejnych Spółek, w tym min. ustalenie wspólnych zasad raportowania działań
rozwojowych.
W ramach Strategii Koncernu w roku 2021 przyjęto nowe filary strategii HR Grupy ORLEN na lata 2020-2030 oraz określono priorytety działań w
głównych obszarach: postrzeganie Grupy ORLEN, jako atrakcyjnego pracodawcy, innowacje tworzące wartość oraz zaangażowanie, różnorodność i
kompetencje. Wśród istotnych kwestii znalazły się zadania takie jak budowanie kompetencji przyszłości w zakresie nowych zawodów i nowych
obszarów biznesowych, up/re-skillking, zarządzanie zmianą i różnorodnością, zarządzanie unikatową wiedzą, wdrażanie dobrych praktyk jako
wzmocnienie zarządzania segmentowego HR, zaawansowane rozwiązania cyfrowe (automatyzacja i digitalizacja procesów HR).
W 2021 roku kontynuowane były działania związane z Rozmową Rozwojową mającą na celu opracowanie indywidualnych planów rozwoju
pracowników w oparciu o diagnozę potrzeb rozwojowych. Ponadto w PKN ORLEN oraz Spółkach Grupy ORLEN kontynuowano działania dotyczące
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 41 / 197
Polityki Zarządzania wiekiem przeciwdziałające negatywnym skutkom zmian demograficznych na rynku pracy. Niezmiennie istotną kwestią pozostaje
dbałość o kulturę dialogu z pracownikami i budowanie partnerstwa.
Priorytetowymi działaniami w 2021 roku była dalsza realizacja budowania wizerunku atrakcyjnego pracodawcy poprzez m.in. zwiększenie zasięgu
realizowanych programów stażowych, realizację programu ambasadorskiego, obecność w social mediach oraz budowanie relacji ze środowiskiem
akademickim. Wzbogacono ofertę dostępnych benefitów pracowniczych w ramach programu kafeteryjnego.
Rozwój i szkolenia
W odpowiedzi na wyzwania strategii biznesowej w 2021 zaproponowane zostały nowe programy rozwojowe, odpowiadające nowym wyzwaniom.
W 2021 roku kontynuowany był program rozwoju menedżerów Grupy Kapitałowej ORLEN, wzbogacony o nowe treści. Program dotyczy w
szczególności tematyki z zakresu kompetencji zarządzania zespołem także rozproszonym, a także porusza zagadnienia angażującego przywództwa,
budowania współpracy, kształtowania kultury innowacyjności. Program ma charakter obowiązkowy dla każdego menedżera.
Innym niezmiennie istotnym elementem kształcenia menedżerów w 2021 roku były szkolenia w zakresie prawa pracy i czasu pracy w praktyce oraz
przeciwdziałaniu mobbingowi i dyskryminacji. Dodatkowo w 2021 roku został uruchomiony nowy program „Klub Liderki i Lideradla osób, które
wcześniej zostały przeszkolone w ramach obowiązkowego programu rozwoju menedżerów. Tematyka facylitowanych warsztatów dotyczyła
zarządzania zespołem pracującym w rozproszeniu, zdalnie lub hybrydowo, wzmacnianiu efektywności i współpracy oraz budowaniu więzi oraz
komunikacji w zakresie budowania kontaktu, radzenia sobie z oporem i trudnymi sytuacjami. Ważnym elementem oferty rozwojowej dla menedżerów
były także warsztaty w zakresie mentoringu i coachingu menedżerskiego.
Z perspektywy Strategii obszaru HR ważnymi projektami były programy rozwoju umiejętności analitycznych w zakresie: data science, wspierające
projekty digitalizacyjne oraz programy rozwijające kompetencje zarządzania projektami. Cechą tego programu jest gruntowne kształcenie
profesjonalnych kierowników projektu w ujęciu wielowymiarowej tematyki, rozszerzonej o moduł zgodny z podejściem „zwinnym”.
Mając na uwadze wyzwania nowej strategii oraz potrzeby pracowników wynikające z pracy hybrydowej zaproponowane zostały wykłady w formule
on-line m.in. w zakresie: kluczowych czynników kształtujących przyszłość oraz kompetencji przyszłości, różnorodności w życiu organizacji,
innowacyjności i zmian w tradycyjnych modelach biznesowych, filozofii lean management oraz efektywności osobistej i posługiwania się social
mediami.
Niezmiennie ważną tematyką były kwestie wsparcia pracowników w trudnych sytuacjach i budowaniu dobrostanu, którym poświęcone były odrębne
wykłady z psychologiem - specjalistą z tego obszaru. W 2021 roku zrealizowane zostały także wykłady w zakresie adaptacji do zmian dla pracowników
powracających po długiej nieobecności. Szczególną grupą pracowników, do której kierowaliśmy propozycję tego wykładu były kobiety powracające
po urlopach macierzyńskich i wychowawczych. W trakcie wykładu omówione zostały ryzyka społeczne związane z powrotem do pracy po długiej
nieobecności oraz koniecznością budowania nowego sposobu funkcjonowania w domu i w pracy.
W kontekście rozwoju kompetencji organizacji uczącej się” zrealizowane zostały szkolenia w zakresie mentoringu dla doradców behawioralnych,
realizujących działania w obszarze bezpieczeństwa pracy oraz dla pracowników realizujących instruktażowe szkolenia wewnętrzne. Jednym z
ważnych działań rozwojowych w 2021 roku była realizacja szkoleń w zakresie przyjętego nowego Kodeksu etyki Grupy ORLEN dla menedżerów i
pracowników. Kadra menedżerska mogła także skorzystać z dodatkowych szkoleń w zakresie zarządzania przez wartości. Ponadto kontynuowane
były szkolenia w zakresie takich obszarów jak polityka antykorupcyjna, ochrona danych osobowych czy bezpieczeństwo teleinformatyczne.
Rozbudowana została biblioteka materiałów edukacyjnych wewnętrznej platformy e-learningowej o szkolenia związane z komunikacją, zarządzaniem
projektami, radzeniem sobie ze stresem, budowaniem relacji biznesowych. W ramach zasobów platformy została wyodrębniona sekcja z materiałami
do praktycznego zastosowania w zakresie dzielenia się wiedzą i technik mentoringowych w ujęciu mentoringu partnerskiego.
Pracownicy Grupy ORLEN, mając na uwadze indywidualne plany rozwojowe, ustalone w ramach Rozmowy Rozwojowej, mogli korzystać z
różnorodnej oferty rozwojowej w kontekście formy rozwoju oraz tematyki. W zakresie zarządzania kompetencjami „miękkimi”, przygotowana została
szeroko zakrojona oferta rozwojowa w formule szkoleń on-line dla takich kompetencji jak: praca projektowa, innowacyjność, komunikacja i współpraca,
reagowanie w sytuacjach trudnych, planowanie i organizacja pracy, radzenie sobie ze stresem.
Pracownicy uczestniczyli także w szkoleniach specjalistycznych (otwartych i zamkniętych) projektowanych ściśle pod kątem potrzeb merytorycznych
danego obszaru lub pracownika, w studiach podyplomowych, MBA, konferencjach oraz wydarzeniach branżowych. Analogicznie jak w latach
ubiegłych, kontynuowane były programy wspierające kulturę bezpieczeństwa pracy, między innymi projekty edukacyjne, szkolenia w zakresie
bezpiecznej jazdy oraz szkolenia obligatoryjne. Kontynuowano również naukę języków obcych w ramach projektów: Akademii Językowej PKN ORLEN
oraz wakacyjnych kursów języka angielskiego. Działania szkoleniowo-rozwojowe realizowane były nie tylko w formie szkoleń stacjonarnych, ale
również w formie szkoleń e-learningowych.
Polityka Zarządzania Wiekiem
W 2021 roku kontynuowane były działania w ramach Polityki zarządzania wiekiem w spółkach Grupy ORLEN, które sukcesywnie realizowały założenia
Polityki w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom zmian demograficznych na rynku pracy. Działania w tym zakresie skupiały się, między innymi,
na budowaniu świadomości kadry menedżerskiej dotyczącej zarządzania wiekiem, kształtowaniu różnorodności międzypokoleniowej i komunikacji,
dbałości o transfer wiedzy i umiejętności, działaniach Employer Branding w zakresie kształtowania relacji z otoczeniem, w szczególności z lokalnym
rynkiem pracy, z uczelniami i szkołami oraz budowaniu kompetencji kadry następców wewnątrz spółki, realizację dedykowanych programów rozwoju
i mentoringu, działania profilaktyki prozdrowotnej. Dla celów zarządzania tym procesem została opracowana i wdrożona dedykowana aplikacja IT,
wspierająca proces planowania sukcesji, monitorowania potrzeb w zakresie rekrutacji oraz rozwoju dla zidentyfikowanych następców.
Dialog społeczny i świadczenia socjalne
Grupa ORLEN dba o prowadzenie dialogu społecznego opartego na niezależności stron, działaniu zgodnym z prawem, a także zaufaniu,
wzajemnym szukaniu kompromisu i przestrzeganiu przyjętych reguł. Obowiązujące zasady dialogu społecznego oparte są na regulacjach
wewnętrznych oraz wynikają z powszechnie obowiązujących przepisów prawa, co pozwala na budowanie konstruktywnych i trwałych rozwiązań we
współpracy z przedstawicielami pracowników. Rozwój Grupy ORLEN umożliwia powoływanie mechanizmów angażujących pracowników w szeroko
rozumiane sprawy zbiorowe, nie tylko na poziomie krajowym, ale także międzynarodowym. W 2021 roku w Grupie ORLEN ukonstytuowała się
Europejska Rada Zakładowa, która stanowi kolejny etap prowadzenia dialogu zbiorowego na poziomie europejskim.
Grupa ORLEN zapewnia pracownikom świadczenia socjalne obejmujące dofinansowanie wypoczynku lub leczenia sanatoryjnego, opieki nad
dzieckiem, wypoczynku dzieci i młodzieży, wyprawek szkolnych. Dzieci pracowników otrzymują również upominki świąteczne. Pracodawca finansowo
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 42 / 197
wspiera rodziny o niskich dochodach. Pracownicy mają również możliwość uzyskania dofinansowania do zajęć sportowo-rekreacyjnych i kulturalno-
oświatowych czy turnusu rehabilitacyjnego dla niepełnosprawnego dziecka. Istnieje również możliwość otrzymania bezzwrotnej zapomogi oraz
pożyczki na cele mieszkaniowe. PKN ORLEN zapewnia jednolity pakiet świadczeń socjalnych pracownikom spółek Grupy ORLEN, z którymi
współpracuje w ramach wspólnej działalności socjalnej. Według stanu na 31 grudnia 2021 roku, PKN ORLEN prowadzi wspólną działalność socjalną
z 24 podmiotami. Świadczenia w ramach Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS) przysługują wszystkim pracownikom zatrudnionym
na podstawie umowy o pracę, niezależnie od wymiaru etatu. Zakres świadczeń socjalnych z ZFŚS, który mają zapewniony byli pracownicy PKN
ORLEN i spółek z Grupy ORLEN prowadzących wspólną działalność socjalną obejmuje: dofinansowanie wypoczynku lub leczenia sanatoryjnego,
dofinansowanie wypoczynku dzieci i młodzieży, dofinansowanie wyprawki szkolnej, upominki świąteczne dla dzieci, bezzwrotne zapomogi, turnus
rehabilitacyjny dla niepełnosprawnego dziecka, pobyt w domach pomocy, pożyczki na cele mieszkaniowe oraz dodatkowo: wsparcie osób o niskich
dochodach i jubileusz urodzin od 70 roku życia co 5 lat, a od 95 co rok.
W Grupie ORLEN od 2021 roku obowiązuje ujednolicona oferta grupowego ubezpieczenia na życie dla wszystkich pracowników, którzy zadeklarowali
chęć przystąpienia do ubezpieczenia. W większości podmiotów Grupy Kapitałowej pracodawca pokrywa częściowo pracownikom składkę
ubezpieczenia.
Jako firma wdrażająca nowoczesne rozwiązania zmierzające do zachowania równowagi pomiędzy aktywnością zawodową a życiem rodzinnym, PKN
ORLEN realizuje program „Pracodawca Przyjazny Rodzinie”, zawierający takie rozwiązania jak: dodatkowe dwa dni opieki nad dzieckiem do 3 roku
życia, dwa dni opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym do 24 roku życia, żłobek dla dzieci pracowników, dodatkowa godzina na karmienie, opieka
medyczna w ciąży, pokoje dla matek karmiących, upominek z okazji narodzin dziecka, przesyłanie do osób na urlopach rodzicielskich i
wychowawczych informacji z życia firmy. Wiele elementów z tego programu w ramach dobrych praktyk zostało wdrożonych przez spółki Grupy
ORLEN.
PKN ORLEN zapewnia szeroko pojętą profilaktykę zdrowotną obejmującą opiekę medyczną wykraczającą poza zakres medycyny pracy.
Abonamentowa opieka medyczna, profilaktyczne programy zdrowotne realizowane we współpracy z Centrum Medycznym Medica Sp. z o.o. w Płocku
oraz Wojskowym Instytutem Medycznym w Warszawie w ramach badania wpływu środowiska pracy na zdrowie. W Grupie ORLEN obowiązuje
jednolity standard abonamentowej opieki medycznej.
Doraźnie organizowane też różnego rodzaju akcje profilaktyczne. W związku z sytuacją epidemiologiczną w kraju w ramach działań profilaktycznych
zorganizowano akcję szczepień przeciwko SARS Cov-2 dla pracowników Grupy ORLEN oraz pracowników stacji paliw na terenie całego kraju. Akcja
organizowana była w ramach pilotażu Rządowego Programu Szczepień u Pracodawców i była prowadzona we współpracy z Rządową Agencją
Rezerw Strategicznych. Ponadto realizowane były badania poziomu przeciwciał SARS Cov19 oraz webinary zdrowotne dla pracowników.
W ramach działalności Klubu Honorowych Dawców Krwi przy PKN ORLEN odbyły się akcje zbiórki krwi i osocza od ozdrowieńców, którzy przebyli
COVID-19 oraz rejestracja dawców szpiku w centralnej bazie DKMS. Akcje przeprowadzono w mobilnych ambulansach w miejscach pracy w
lokalizacjach: Płock, Warszawa, Trzebinia, Olsztyn Gutkowo i Włocławek.
PKN ORLEN dba o zdrowie psychiczne pracowników, ponieważ wie, że inwestycja w zdrowie i samopoczucie pracowników, to inwestycja w
przyszłość firmy. W firmie funkcjonuje Pracownia Psychologii Pracy, której zadaniem jest m.in. świadczenie wsparcia i pomocy psychologicznej, które
ma na celu budowanie odpowiedzialnej i angażującej organizacji, tworzącej bezpieczne psychologicznie środowisko pracy. Wsparcie psychologiczne
pracowników jest ważne zarówno dla organizacji jak i dla pracownika, ponieważ przekłada się na realizację zadań, a przede wszystkim na
samopoczucie pracowników.
W 2021 roku PKN ORLEN zaangażował się w kampanię edukacyjno-informacyjną „Zrozum. Poczuj. Działaj przeprowadzono badanie dotyczące
aspektu zdrowia psychicznego. Celem badania było rozpoznanie problemów i potrzeb z zakresu zdrowia psychicznego, jakie występują w środowisku
pracy. Badanie poruszało m.in. zagadnienia znajomości zaburzeń psychicznych, obserwowane objawy oraz ocenę inicjatyw wsparcia zdrowia
psychicznego w miejscu pracy. Dodatkowo uwzględniało potencjalne problemy w miejscu pracy powstałe na skutek ograniczeń związanych z
pandemią. Znaczny procent badanych identyfikuje u siebie różne problemy natury psychicznej i oczekuje ze strony pracodawcy działań wspierających.
Jedocześnie około 40 % ankietowanych ocenia podejście pracodawcy do ww. problemów jako: wspierające, życzliwe i wyrozumiałe.
Działania wizerunkowe
W 2021 roku realizowana była I edycja programu Ambasador marki pracodawcy, którego celem jest wzmacnianie wizerunku atrakcyjnego
pracodawcy poprzez m.in. komunikowanie mocnych stron PKN ORLEN jako pracodawcy oraz budowanie marek osobistych pracowników, pokazanie
ludzi, którzy tworzą Grupę ORLEN. Jest to program wizerunkowy realizowany w ramach kampanii wewnętrznej i zewnętrznej, który opiera sna
promowaniu realizowanych przez ambasadorów projektów, w tym również dbaniu o wizerunek i reputację marki pracodawcy, wskazując jednocześnie
na kluczowe obszary ich działalności, procesy i innowacje, dzięki czemu pokazują wkład pracowników w realizację strategii firmy. Działania
realizowane w ramach programu to przede wszystkim docieranie do potencjalnych kandydatów, budowanie zadowolenia, dumy i podniesienie
poziomu identyfikacji z pracodawcą zatrudnionych pracowników oraz świadomości pracowników w zakresie szeroko rozumianej oferty PLN ORLEN.
Udział w programie ambasadorskim daje wiele korzyści długoterminowych związanych z rozwojem marki osobistej, możliwościami rozwoju kariery,
większą rozpoznawalnością oraz szansą na podnoszenie wiedzy. Ambasadorami są pracownicy, stażyści programów stażowych oraz partnerzy, czyli
przedstawiciele uczelni, kół naukowych i organizacji studenckich. Wszystkie osoby zaangażowane w program ambasadorski dumne z pracy,
powszechnie znane i uznane przez współpracowników i środowisko pracy. Program ambasadorski swoim zakresem obejmował grupę profesjonalistów
oraz młode talenty W ramach współpracy z Politechniką Warszawską Ambasadorowie pełnili rolę mentorów dla studentów kierunków inżynieryjnych.
W 2021 roku miała miejsce rekrutacja do II edycji programu ambasadorskiego, w ramach którego kolejna grupa Ambasadorów profesjonalistów
rozpocznie swoją aktywność od 2022 roku.
Ponadto w ramach działań wizerunkowych promowane były rozwiązania i praktyki stosowane w PKN ORLEN zarówno przy wykorzystaniu social
mediów, współpracy z firmami zewnętrznymi działania Employer Brandingowe w ramach raportu Well.HR oraz współpracy przy programie Dream
Employer promowanie pracowników, rozwiązań i najlepszych praktyk stosowanych w ORLENIE poprzez udział w webinarach, podcastach,
debatach, udzielanie komentarzy eksperckich. Realizowane były kampanie rekrutacyjne do programów stażowych, jak również kampanie
wizerunkowe jak np. cykl wywiadów z pracownikami i stażystami, wywodzącymi się z kierunków związanych z chemią. Celem projektu było
promowanie pracowników z doświadczeniem w perspektywicznych obszarach i jednocześnie pozycjonowanie specjalistów i stażystów różnych spółek
i kierunków około chemicznych. Pracownicy i stażyści opowiadali o swojej ścieżce kariery wskazując co robią w swojej codziennej pracy w celu
przekazania do rynku komunikatu, iż w PKN ORLEN można znaleźć ciekawą i rozwojową pracę po zakończeniu studiów.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 43 / 197
PKN ORLEN sukcesywnie dba również o budowanie wizerunku pracodawcy w social mediach z sukcesem budując siobserwujących na profilu
LinkedIn i na Facebooku.
Polityka kształcenia i pozyskiwania przyszłych kadr
PKN ORLEN konsekwentnie realizuje działania ukierunkowane na zapewnienie potrzeb związanych z pozyskaniem oraz utrzymaniem kadry
pracowniczej. Działania te są skierowane do określonych grup docelowych istotne dla poszczególnych segmentów działalności obecnych
pracowników, potencjalnych pracowników, jak również studentów i absolwentów szkół branżowych i uczelni wyższych. Grupa ORLEN współpracuje
ze środowiskiem akademickim widząc potrzebę zapewnienia synergii pomiędzy biznesem i nauką.
PKN ORLEN widząc potrzebę zbudowania zaplecza kadrowego w profesjach istotnych dla potrzeb branży, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki
spółek z Grupy ORLEN angażuje się we współpracę ze szkołami branżowymi. Na tej podstawie uczniom udzielane jest wsparcie merytoryczne
podczas zajęć praktycznych, mogą oni uczestniczyć w wizytach studyjnych i praktykach zawodowych w spółkach Grupy ORLEN. PKN ORLEN
troszczy się o rozwój zawodowy osób młodych, uczniów, studentów i absolwentów uczelni wyższych oraz szkół średnich, stwarzając im możliwość
zdobycia pierwszych doświadczeń zawodowych dzięki uczestnictwu w programach praktyk i staży. Co roku w PKN ORLEN przygotowywanych jest
do pracy zawodowej co najmniej kilkudziesięciu absolwentów uczelni wyższych i osób kończących edukację. W 2021 roku staże w PKN ORLEN
odbywało 69 osób w ramach programów Kierunek ORLEN, #Energia dla przyszłości realizowanym we współpracy z Ministerstwem Klimatu i
Środowiska oraz Spółkami PGE Pols Grupą Energetyczną S.A., Polskim Górnictwem Naftowym i Gazownictwem S.A. i Polskimi Sieciami
Elektroenergetycznymi S.A. Programu Akademia Energii w ramach współpracy z Fundacją im. Lesława Pagi, który skierowany jest do młodych
osób, które wiążą swoją przyszłość zawodową z branżą energetyczną. W ramach współpracy z Fundacją Pagi zrealizowane zostały warsztaty z
udziałem naszych pracowników i pracowników Spółki Baltic Power, podczas których pracownicy podzieli się wiedzą, omówili projekty realizowane w
zakresie morskiej energetyki wiatrowej jak również opowiedzieli o planach rozwoju firmy i możliwościach rozwoju kariery. PKN ORLEN zaangażował
się również w realizację programu „Bezpieczny staż” realizowanego we współpracy z Fundacją Samodzielni Robinsonowie. Program dedykowany
jest do podopiecznych domów dziecka, rodzin zastępczych i ma na celu umożliwienie podopiecznym Fundacji zdobycie doświadczenia zawodowego,
podniesienie kwalifikacji zawodowych oraz umiejętności społecznych, a w konsekwencji zwiększenie ich szans na zatrudnienie na otwartym rynku
pracy. Praktyki zrealizowało ponad stu dwudziestu uczniów i studentów, w większości w obszarze produkcji oraz rozwoju i technologii, ale również w
innych obszarach biznesowych, w tym dodatkowo rozpoczęto realizację praktyk dyplomowych we współpracy z Wydziałem Chemicznym Politechniki
Warszawskiej.
W 2021 roku kontynuowano współpracę z Uczelniami i Szkołami. Podpisano nowe porozumienia dotyczące kontynuacji wieloletniej współpracy w
zakresie organizacji praktyk grupowych z Mazowiecką Uczelnią Publiczną w Płocku oraz Zespołem Szkół Centrum Edukacji w Płocku. W roku 2021
PKN ORLEN rozpoczął współpracę z kolejnymi Uczelniami: Akademią Morską w Szczecinie, Uniwersytetem Morskim w Gdyni i Politechniką Gdańską,
obejmującą edukację i badania na rzecz morskiej energetyki wiatrowej. Współpraca z czołowymi polskimi uczelniami jest kluczowym elementem
szkolenia wyspecjalizowanej kadry do budowy i obsługi nowego sektora polskiej energetyki.
PKN ORLEN uczestniczył również w Targach Pracy (Inżynierskie Targi Pracy oraz Targi Pracy i Praktyk dla Informatyków i Elektroników na Wydziale
EITI PW), dzięki czemu dotarliśmy do ponad 400 potencjalnych kandydatów do pracy na uczelniach technicznych oraz wspieraliśmy studentów i
absolwentów w pozyskiwaniu doświadczeń zawodowych i oferowaniu ofert stażu. Ponadto prowadzone były również działania edukacyjno
informacyjne, w tym między innymi Dzień Wiedzy z ORLENEM realizowany dla studentów Politechniki Warszawskiej, Politechniki Warszawskiej Filia
w Płocku, Wojskowej Akademii Technicznej, Szkoły ównej Straży Pożarnej, Politechniki Śląskiej oraz Uniwersytetu Mikołaja Kopernika na
kierunkach m.in. technologii chemicznej oraz kierunków związanych z chemią i live science (dotarliśmy do ponad 460 studentów). W 2021 roku PKN
ORLEN uczestniczył również w wydarzeniu Spotkaj Swojego Pracodawcę na Politechnice Warszawskiej, aktywności w ramach Dnia Wiedzy z
ORLENEM online dedykowanego studentom uczelni technicznych i ekonomicznych.
Dla PKN ORLEN i Spółek Grupy ważne jest również dawanie szans zatrudnienia osobom niepełnosprawnym oraz budowanie otwartości pracowników
na różnorodność, zwłaszcza w tematyce niepełnosprawności. W 2021 sfinalizowano z powodzeniem założenia programu PFRON Praca Integracja,
którego głównym celem było zatrudnienie osób niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy. Przeprowadzono również kampanię informacyjno-
konsultacyjną, w ramach której zorganizowano cykl szkoleń oraz indywidualnych konsultacji w zakresie tematyki niepełnosprawności. Celem kampanii
było budowanie świadomości pracowników w temacie niepełnosprawności, budowanie wizerunku pracodawcy otwartego i zapewniającego równe
szanse wszystkim pracownikom w myśl przyjętych w PKN ORLEN wartości i zasad postępowania. Efektem projektu to było m.in. poszerzenie wiedzy
w tematyce związanej z niepełnosprawnością oraz przełamywanie stereotypów i otwieranie się pracowników na osoby z niepełnosprawnościami.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 44 / 197
3.3. SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU („CSR”)
Społeczna odpowiedzialność PKN ORLEN polega na budowaniu wartości firmy w sposób gwarantujący spójność celów biznesowych i społecznych,
w oparciu o zrównoważony rozwój oraz z myślą o przyszłych pokoleniach. Tak szerokie podejście do odpowiedzialności wymaga realizacji działań z
zakresu CSR we wszystkich obszarach firmy. Nie ograniczają się one do działalności dobroczynnej czy sponsoringu. Wiążą się także między innymi
z edukowaniem oraz inspirowaniem interesariuszy do odpowiedzialności, dbałości o zdrowie i bezpieczeństwo pracowników, troską o ich rozwój,
optymalizacją wpływu na środowisko, pielęgnowaniem wartości etycznych, przeciwdziałaniem korupcji, poszanowaniem praw człowieka, troską o
dobro klienta oraz otwartością na jego potrzeby, budowaniem relacji partnerskich z kontrahentami.
W 2021 roku PKN ORLEN kontynuował realizację „Strategii CSR Grupy ORLEN do 2022 roku”, która została stworzona w oparciu o strategię
biznesową koncernu, „Wartości i zasady postępowania PKN ORLEN” oraz „Agendę 2030” rezolucję ONZ dotyczącą zrównoważonego rozwoju.
Obok dążenia do spójności celów biznesowych i społecznych, priorytetami Strategii CSR było:
budowanie wizerunku PKN ORLEN, jako lidera w zakresie CSR i zrównoważonego rozwoju,
osiągnięcie synergii działań społecznych w Grupie ORLEN,
wsparcie realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju oraz Programu Dostępność Plus.
Strategia CSR była realizowana w pięciu kluczowych obszarach odpowiedzialności: Społeczeństwo, Środowisko, Pracownicy, Klienci, Partnerzy
biznesowi. Określenie tych obszarów pozwoliło na wyznaczenie zadań odpowiadających na potrzeby konkretnych grup interesariuszy. W
szczególności skoncentrowano uwagę na realizacji projektów związanych z rozwojem społeczności lokalnych, ochroną środowiska (inicjatywy
dotyczące kształtowania wrażliwości ekologicznej, ochroną bioróżnorodności oraz optymalizacją negatywnego wpływu), promocją i ochroną zdrowia,
a także upowszechnianiem bezpieczeństwa, w tym bezpieczeństwa na drogach.
28 września 2021 roku Komitet Strategii Koncernu przyjął nową Strategię Zrównoważonego Rozwoju Grupy ORLEN 2021-2023, która zastąpiła
„Strategię CSR Grupy ORLEN do 2022 roku.” Nowa Strategia nie tylko wyznacza ambitne cele z zakresu zrównoważonego rozwoju i CSR, jest
również ściśle powiązana z wdrożoną jesienią 2020 roku nową Strategią Biznesową Koncernu do 2030 roku, która zakłada budowę koncernu multi-
energetycznego i rozwinięcie nowych kierunków działalności. Nowa strategia powstała w oparciu o analizy, a także konsultacje z interesariuszami
wewnętrznymi, w tym pracownikami, jednostkami biznesowymi i fundacjami Grupy ORLEN, oraz zewnętrznymi w tym m.in. przedstawicielami
społeczności lokalnej w Płocku. Ważnym partnerem w tworzeniu dokumentu jest Spółka Energa S.A., która dołączając do Grupy ORLEN wniosła
istotny wkład w działalność z zakresu zrównoważonego rozwoju i CSR. Nowa strategia odpowiada na rosnące oczekiwania inwestorów, dla których
coraz bardziej stają się istotne rankingi i raporty ESG (Environmental, Social, Governance) pokazujące realne zaangażowanie firm w działania z
zakresu zrównoważonego rozwoju.
W ramach dążenia do synergii działań społecznych w Grupie ORLEN, w 2021 roku wprowadzono Standard organizacyjny w zakresie nadzoru nad
fundacjami, w których fundatorem bądź jednym z fundatorów jest PKN ORLEN lub Spółki należące do Grupy ORLEN. Standard został oparty na
zatwierdzonych przez Zarząd PKN ORLEN w dniu 17 grudnia 2020 roku „Zasadach nadzoru nad fundacjami”.
Biuro Relacji z Otoczeniem w 2021 roku rozpoczęło prace nad aktualizacją „Polityki dobroczynności Polskiego Koncernu Naftowego ORLEN S.A.”,
celem dostosowania jej do nowej strategii Zrównoważonego Rozwoju oraz zmieniającej się struktury Grupy ORLEN.
Realizując Strategię CSR Grupy ORLEN do 2022 roku. oraz „Politykę dobroczynności Polskiego Koncernu Naftowego ORLEN S.A.”, w 2021 roku
ORLEN aktywnie wspierał fundacje, których jest jedynym lub jednym z założycieli:
Fundację ORLEN,
Fundację Fundusz Grantowy dla Płocka,
Fundację Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce,
Polską Fundację Narodową,
Fundację Dorastaj z Nami.
Poza wymienionymi wyżej fundacjami w 2021 roku PKN ORLEN udzielił wsparcia również m.in. Konsorcjum Bezpieczeństwo Gospodarcze Polski
poprzez Fundację Bezpieczeństwo Gospodarcze Polski, Instytutowi Dialogu Analiz Prawno-Gospodarczych, Wojskowej Akademii Technicznej,
Jednostkom Ochotniczych Straży Pożarnych, Politechnice Wrocławskiej oraz Stowarzyszeniu Przyjaciół Harcerskiego Zespołu Pieśni i Tańca Dzieci
Płocka oraz Krajowej Administracji Skarbowej.
W 2021 roku PKN ORLEN wraz z Fundacją ORLEN aktywnie udzielały wsparcia finansowego i rzeczowego w ramach zwalczania epidemii COVID-
19. Pomoc kierowana była w szczególności do służb medycznych, szpitali oraz użb mundurowych, odpowiedzialnych za ratowanie życia i zdrowia
zakażonych osób, a także do personelu oraz podopiecznych Domów Pomocy Społecznej. W ramach walki z COVID-19 w programie - lojalnościowym
VITAY funkcjonowała możliwość przekazania zebranych punktów na nagrodę „Pomoc szpitalom w walce z pandemią korona wirusa”, która została
wprowadzona do katalogu 1 kwietnia 2020 roku i kontynuowana w 2021 roku (realizacja pomysłu jednego z klientów VITAY, który podzielił się nim na
profilu PKN ORLEN).
Za pośrednictwem Fundacji ORLEN wsparto m.in.: Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego i
Transportu Sanitarnego w Płocku, Komendę Główną Policji w Warszawie, Mazowiecki Szpital Specjalistyczny im. dr Józefa Psarskiego w Ostrołęce,
Domy Pomocy Społecznej w Bochni, Tomczycach, Zamościu, Drzewicy, Radomiu, Jakubowicach oraz Lublińcu.
W 2021 roku budżet darowizn finansowych realizowanych przez Biuro Relacji z Otoczeniem wyniósł 49 114 652,00 PLN, a wartość darowizn
rzeczowych zrealizowanych przez Biuro Relacji z Otoczeniem wyniosła 27 186 697,41 PLN netto (zestawienie uwzględnia darowizny realizowane na
rzecz walki z pandemią COVID-19). Darowizny były przyznawane zgodnie priorytetami „Polityki Dobroczynności określonymi w dokumencie.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 45 / 197
Realizowane programy i kampanie medialne
Wsparcie sportu
PKN ORLEN jest największym Mecenasem Polskiego Sportu, wspierając sport zawodowy i amatorski. Od 2019 roku jest zaangażowany w najbardziej
elitarną dyscyplinę motoryzacyjną Formułę 1 a od 2020 roku jest sponsorem tytularnym zespołu Alfa Romeo Racing ORLEN, którego kierowcą
rezerwowym i testowym jest Robert Kubica. W 2021 roku zrealizowano szereg projektów o charakterze sponsoringowym i eventowym z zakresu
sportu, kultury czy obszaru społecznego, co przełożyło sna imponujące wzrosty wartości mediowych. Wartość ekspozycji marek PKN ORLEN w
kontekście sponsoringu wyniosła w mediach polskich w 2021 roku ponad 640 mln złotych i jest to wzrost o 77% vs 2020 rok. Natomiast wartość
mediowa w mediach zagranicznych w kontekście sponsoringu zespołu Alfa Romeo Racing ORLEN wyniosła ponad 670 mln złotych.
W 2021 roku PKN ORLEN i spółki Grupy ORLEN współpracowały łącznie z osiemdziesięcioma zawodnikami różnych dyscyplin (m.in. lekkoatletyka,
motorsport, szachy, żeglarstwo), sześcioma związkami sportowymi (Polski Związek Piłki Siatkowej, Polski Związek Lekkiej Atletyki, Polski Związek
Motorowy, Polski Związek Koszykówki, Polski Związek Badmintona, Polski Związek Tenisa) i dwoma komitetami Polskim Komitetem Olimpijskim i
Polskim Komitetem Paraolimpijskim.
Wsparcie sponsorskie z PKN ORLEN i Spółek z Grupy ORLEN otrzymało ponad 70 klubów oraz stowarzyszeń sportowych szkolących w zakresie
sportu zawodowego i amatorskiego, w tym: Lechia Gdańsk, Wisła Płock, Wisła Kraków, ORLEN Wisła Płock, Anwil Włocławek. Sponsoringiem objęto
kilkadziesiąt wydarzeń o charakterze sportowym, z których najważniejsze to ORLEN Wyścig Narodów oraz ORLEN Lang Team Race. Zawodnicy
ORLEN Team osiągnęli wiele sukcesów sportowych: Robert Kubica został Mistrzem Europy Wyścigów Długodystansowych, Mikołaj Marczyk - II
Wicemistrzem Europy i Mistrzem Polski w Rajdach Samochodowych, Kuba Przygoński zajął 4 miejsce na Rajdzie Dakar. Lekka Atletyka zdobyła na
Igrzyskach Olimpijskich w TOKIO 9 medali, z czego 5 trafiło do sportowców spieranych przez ORLEN. W styczniu 2021 roku PKN ORLEN został
wyróżniony w Plebiscycie na Najlepszego Sportowca Polski organizowanym przez Przegląd Sportowy, otrzymując nagrodę dla Mecenasa Sportu w
Trudnych Czasach.
W 2021 roku zrealizowano szereg wydarzeń eventowych o charakterze sportowym, gospodarczym i społecznym. Do najważniejszych należała
pierwsza w historii polska premiera bolidu Formuły 1 zespołu ARRO, która odbyła się w Teatrze Wielkim Operze Narodowej. Wydarzenie miało
charakter produkcji telewizyjnej i było transmitowane na kanałach sportowych Telewizji Polskiej i Polsatu, a także w Eleven Sport i Eurosport Polska.
Sygnał był licencjonowany także do zagranicznych telewizji oraz do polskich i zagranicznych platform internetowych. W ramach wsparcia działań
rebrandingu stacji w Czechach oraz Niemczech zrealizowano tour bolidu Ala Romeo Racing ORLEN, który odwiedził 11 lokalizacji. W Polsce
zrealizowano wakacyjny pokaz w 10 miejscowościach wypoczynkowych. We wrześniu i październiku 2021 roku w Płocku i Warszawie zrealizowano
dwa eventy z zakresu bezpiecznej jazdy, w ramach których przeszkolono ok. 700 kierowców.
Program „Kompleksowej profilaktyki, diagnostyki i leczenia nowotworów oraz chorób układu oddechowego mieszkańców Płocka i powiatu
płockiego”
W 2021 roku PKN ORLEN kontynuował współpracę w ramach nadzorowanej umowy z Narodowym Instytutem Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie
w partnerstwie z Instytutem Gruźlicy i Chorób Płuc dotyczącą prowadzenia programu „Kompleksowej profilaktyki, diagnostyki i leczenia nowotworów
oraz chorób układu oddechowego mieszkańców Płocka i powiatu płockiego”. Umowa obowiązuje do końca 2024 roku.
Głównym założeniem projektu jest podjęcie inicjatyw prozdrowotnych dotyczących chorób układu oddechowego i chorób nowotworowych oraz
wdrożenie programów edukacyjnych, które mają podnieść świadomość na temat czynników tych chorób. Program ma również na celu uświadomić
mieszkańcom Płocka i okolic konieczność wprowadzenia zmian w swoim stylu życia, które mogą znacząco zmniejszyć ryzyko zachorowania.
Działania zrealizowane w ramach Programu w 2021 roku:
kontynuowano działalność infolinii pulmonologicznej i onkologicznej dla mieszkańców i kadry medycznej z Płocka i okolic. Konsultanci
informowali o działaniach z zakresu profilaktyki onkologicznej, jak również zgodnie z zaleceniami umawiali konsultacje i wizyty u specjalistów z
Instytutów (zapewniana jest pomoc nawigatorów dla zgłaszających się osób w procesie diagnostyki / leczenia);
aktualizowano na bieżąco stronę Programu www.zdrowiedlaplocka.pib-nio.pl, która zawiera szereg przydatnych informacji o programie,
prowadzonych działaniach, profilaktyce, leczeniu;
kontynuowano działalność Punktu Pomocy Palącym i Punktu Porad Dietetycznych, który umożliwia dostęp do konsultacji lekarza, pielęgniarki,
psychologa, dietetyka oraz uruchomiono punkt z poradami fizjoterapii oddechowej, w którym specjalista pomagał dobrać odpowiednie do wieku
i stanu zdrowia zestawy podstawowych ćwiczeń oddechowych;
zrealizowano szkolenia on-line dla lekarzy i pielęgniarek – uczestnicy szkoleń otrzymują certyfikat;
dla mieszkańców Płocka oraz powiatów płockiego, gostynińskiego i sierpeckiego zorganizowano 3 edycję „Miasteczka Zdrowia”. Miasteczko
odwiedziło ponad 1300 płocczan i mieszkańców pobliskich okolic, co zaowocowało przeprowadzeniem blisko 2000 badań i konsultacji lekarskich.
W ramach wydarzenia mogli oni skorzystać m.in. z badań i konsultacji ze specjalistami z dziedzin kardiologii, EKG, mammografii, morfologii,
podoskopii, laryngologii. Dla uczestników Miasteczka Zdrowia Narodowy Instytut Onkologii i Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w ramach bieżącej
współpracy udostępnili szereg punktów konsultacyjnych: pulmonologiczny, onkologiczny, dietetyczny, dermatologiczny, punkt pomocy palącym,
rehabilitacja post COVID oraz informacyjny punkt o Europejskim Kodeksie Walki z Rakiem.
w związku z programem zdrowotnym, Fundacja ORLEN uruchomiła program grantowy Zdrowie dla Płocka w 2021 roku miała miejsce jego
II edycja. Program skierowany do organizacji pozarządowych i instytucji samorządowych działających na terenie Płocka oraz powiatów
sąsiadujących płockiego, sierpeckiego i gostynińskiego. W 2021 roku wnioski o grant złożyło 111 organizacji. Granty opiewające łącznie na
300 tys. PLN trafiły do 23 organizacji m.in. na organizację zajęć sportowych, spotkań z dietetykami i wykładów dotyczących zapobieganiu
zachorowaniom. Beneficjentami zostały m.in. kluby sportowe, szkoły podstawowe oraz koła gospodyń wiejskich.
Ogólnopolska kampania społeczna - DobryKierowca
W 2021 roku przeprowadzono trzecią edycję kampanii #DobryKierowca, która miała na celu promowanie zasad bezpieczeństwa na drodze. W ramach
tych działań promowano cechy dobrego kierowcy takie jak: nie prowadzenie po alkoholu, ustępowanie pierwszeństwa osobom zbliżającym się do
przejścia dla pieszych, dbanie o bezpieczeństwo dzieci w samochodzie i nie przekraczanie dozwolonej prędkości. Do ich przestrzegania zachęcali
Robert Kubica oraz czołowi sportowcy ORLEN Team. Podsumowanie kampanii:
czas trwania: 28.10 30.11.2021;
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 46 / 197
formy przekazu: prasa, radio, Internet, VOD, SoMe korporacyjne PKN ORLEN, VITAY, STOP.CAFE i Fundacji ORLEN, SoMe sportowców
ORLEN TEAM;
zasięgi: Internet 26 273 164 odsłon, radio słyszalność na poziomie 60,6%, dotarła do 11 991 094 osób, OTH - 3,6 (średnia liczba kontaktów
ze spotem).
Kampania Śniadaniowa
Ogólnopolska akcja, którem celem było kreowanie idei przyjeżdżania po śniadania na stacje ORLEN. Promocją objęte były trzy rodzaje kanapek w
pieczywie muffin: z serem halloumi, z kurczakiem, z jajkiem i boczkiem. Kampania wspierana przez sportowców/ ambasadorów Anitę Włodarczyk i
Kubę Przygońskiego.
Kampania wiosenna z produktami Stop Cafe
Cross promocja zatankuj i odbierz produkty w promocyjnej cenie. Szeroko zasięgowa kampania wizerunkowa, której celem było ocieplenie wizerunku
oraz wsparcie sprzedaży produktów Stop.Cafe (wrapy, pizza, nowe zestawy Mini Menu).
ORLEN w Ruchu otwarcie pierwszego nowego formatu
Celem była komunikacja otwarcia pierwszego punktu „ORLEN w Ruchu” w Warszawie. Nowe formaty „ORLEN w Ruchuto miejsca, w których Klienci
szybko kupią to, z czego ORLEN słynie, czyli wyśmienitą kawę i hot-dogi oraz wiele innych produktów gastronomicznych znanych ze Stop Cafe, a
także m.in. prasę.
Kampania energetyków VERVA + SOFT DRINKI
Kampania wspierająca sprzedaż napojów energetycznych VERVA z wizerunkiem Roberta Kubicy. Dodatkowo kampania informowała o nowościach
produktowych VERVA Soft Drinks.
Kampania letnia - OLIMPIJSKA
Z okazji Igrzysk Olimpijskich w Tokio ORLEN od początku lipca wystartował z promocją „Zestaw Kibica”. W kampanii wykorzystano wizerunek polskich
Olimpijczyków (Anita Włodarczyk, Paweł Fajdek, Justyna Święty-Ersetic, Piotr Małachowski, Maria Andrejczyk, Piotr Lisek) i Paraolimpijczyków (Oliwia
Jabłońska, Adrian Castro, Rafał Szumiec). Spot wizerunkowy 60s, od którego zaczęto kampanię, podkreśla rolę PKN ORLEN jako Sponsora
Strategicznego Polskiego Komitetu Olimpijskiego i Paraolimpijskiego. Pokazuje zmagania naszych sportowców, codzienną walkę samych ze sobą,
ciężkie treningi i wyrzeczenia, a to wszystko aby osiągnąć wielki sukces i wziąć udział w Igrzyskach Olimpijskich. W spocie produktowym 30s ponownie
wykorzystano wizerunek naszych sportowców a dodatkowo zachęciliśmy naszych rodaków do kibicowania razem z PKN ORLEN proponując „Zestawy
Kibica”.
Kampania USPRAWNIENIA NA STACJACH
Celem kampanii jest uświadomienie odbiorców o dostępności udogodnień na stacjach paliw takich jak: ORLEN Pay, Mobilny Kasjer, dwustronne
tankowanie, kolejkowanie nalewu. W ramach tej kampanii wykorzystano filmiki ze sportowcami ORLEN Team.
Promocja paliw VERVA w cenie paliw standard
Promocja paliw VERVA w cenie paliw standard z aplikacją ORLEN VITAY w weekend z Formułą 1. Celem kampanii było zachęcenie Klientów do
tankowania paliw premium, zachęcenie jak największej liczby Klientów do pobrania aplikacji ORLEN VITAY, aktywizacja Klientów stacji ORLEN,
którzy sporadycznie korzystają z aplikacji oraz promowanie produktów marki własnej – paliw VERVA.
Kampania jesienna soki nfc
W kampanii komunikowalno soki Stop.Cafe NFC (sześć rodzajów). Do kampanii soków zostały zaangażowane medalistki Igrzysk Olimpijskich ze
sztafety: Justyna Święty-Ersetic, Iga Baumgart-Witan, Małgosia Hołub-Kowalik, Anna Kiełbasińska. Cztery soki Stp.Cafe zostały nagrodzone przez
ogólnopolski program promocyjny „Doceń Polskie” pod patronatem Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
W dniach 24.06.-30.09.2021 roku w social mediach @Orlenstopcafe trwał konkurs, który polegał na zastąpieniu dowolnego słowa w tytule filmu na
słowo „sok”. Kampania wyciskanych soków owocowych z polskich jabłek była szeroko promowana przez zawodników ORLEN Team, którzy w mediach
społecznościowych udostępniali relacje i posty promujące naturalne soki.
Kampania międzynarodowa – Inny kraj ta sama stacja
Reedycja międzynarodowej komunikacji przygranicznej z 2020 roku. Kampania o charakterze wizerunkowym, co-brandingowym niezwiązana z
mechanizmem sprzedaży. Podstawowym zadaniem Kampanii było poinformowanie podróżnych o możliwości tankowania, również poza granicami
kraju, na ulubionych stacjach w ramach Grupy ORLEN tj. w Polsce i na Litwie na stacjach ORLEN, w Czechach i na Słowacji na stacjach BENZINA,
w Niemczech na stacjach STAR. Twarzą kampanii sportowcy Teamu Alfa Romeo Racing ORLEN tj. Robert Kubica, Kimi Raikkonen i Antonio
Giovinazzi.
Kampania jesienna Jabłka
Kampania wizerunkowa mająca na celu podkreślenie roli PKN ORLEN jako wsparcia dla polskich producentów. Zachęcamy naszych Klientów do
kupowania zdrowych i pysznych przekąsek z polskich jabłek dostępnych na stacjach ORLEN. Część wizerunkowa komunikowała wsparcie PKN
ORLEN dla polskich sadowników oraz dbałość o zdrowie swoich Klientów poprzez oferowanie wysokiej jakości produktów pełnych witamin. Część
sprzedażowa dotyczyła cross promocji – zatankuj za 50 PLN i kup musy jabłkowe za 2,49 PLN.
ORLEN PACZKA
Celem kampanii była budowa świadomości oraz preferencji wyboru nowej marki w e-sklepach oraz portalach e-commerce (Allegro) ORLEN Paczka.
Kampania promująca nousługę pozwalającą nadawać i odbierać paczki z punktów odbioru, wybranych stacji paliw i automatów paczkowych.
Twarzą kampanii jest Robert Kubica.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 47 / 197
Kampania zrównoważonej oferty gastronomicznej Stop Cafe
W ramach kształtowania postaw proekologicznych, przeprowadzono kampanię promującą zrównoważoną ofertę gastronomiczną STOP CAFE, która
zachęcała klientów do podejmowania właściwych wyborów konsumenckich i dokonywania świadomych zakupów. Podsumowanie kampanii:
czas trwania: 3 grudnia 31 grudnia 2021 roku;
formy przekazu: prasa, radio, stacje paliw ORLEN, Internet, SoMe (FB/Instagram);
zasięg: Internet - 74 517 355 wyświetleń, 189 472 kliknięć, radio - słyszalność na poziomie 78%, dotarła do 1 551 100 osób, OTH 6 (średnia
liczba kontaktów ze spotem).
Kampania zimowa - świąteczna KAWA I CZEKOLADA
Promocja polegała na tym, że przy zakupie każdej mega kawy czekolada Stop.Cafe kosztowała 2,99 PLN. Celem było zapewnienie naszych Klientów,
że wybór PKN ORLEN to pewność kupowania wartościowych i etycznych produktów. W kampanii wystąpili Zuzanna Górecka i Paweł Zatorski,
utytułowani reprezentanci piłki siatkowej.
Kampania CSR 2020 #ZDROWIEDLAPŁOCKA SPRAWDZA
Kampania społeczna „SPRAWDZAM to, co najważniejsze - MOJE ZDROWIE”, w której mieszkańcy Płocka oraz powiatów: płockiego, gostynińskiego
i sierpeckiego zachęcani do korzystania z bezpłatnych konsultacji medycznych. Ambasadorem kampanii jest Adam Morawski, piłkarz ręczny
ORLEN Wisły Płock. Cel kampanii było dotarcie do jak najliczniejszej grupy mieszkańców z przekazem, że regularna profilaktyka zdrowotna oraz
podjęcie leczenia w odpowiednim czasie to kluczowe czynniki decydujące o długości oraz jakości życia; komunikacja materiałów informacyjnych
dotyczących porad dietetycznych oraz materiały dla palących.
Promocja Programu VITAY
Całoroczne działania i akcje wspierające Program VITAY oraz aplikacje ORLEN VITAY: kampania 20 lat Programu VITAY; akcja Mistrzowskie Kupony
- Magazyn Olimpijski Orły Tokio 2021; kampania Tyle korzyści w Twojej ŁAPPCE; Startuj po Punkty Grywalizacja w Programie VITAY; VITAY
CINEMA CITY pakiet świadczeń sponsorskich – między innymi pokazy zamknięte we współpracy z Fundacją ORLEN i Biurem Relacji z Otoczeniem.
Promocja Programu FLOTA
Całoroczne działania związane z promocją programów flotowych: FLOTA, BIZNESTANK, MIKROFLOTA: promocja „Co mamy dzisiaj w karcie”,
promocja eKarty w aplikacji mFLOTA; promocja eKarty BIZNESTANK „Więcej korzyści to się opłaca”; Videotolling w Programie FLOTA
i MIKROFLOTA. Udział w wydarzeniach i konferencjach:
konkurs Fleet Derby - zgłoszenie do konkursu Fleet Derby dwóch produktów: karty MIKROFLOTA i karty DKV/ORLEN w kategorii
Produkt/Usługa Flotowa, podkategoria Karta Paliwowa,
VIII Międzynarodowe Targi Transportu i Logistyki w Warszawie TransLogistica Poland - największe w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej
wydarzenie biznesowe dla osób związanych z transportem, spedycją i logistyką oraz dla producentów i dystrybutorów wszelkiego rodzaju.
E-bilet autostradowy w aplikacjach ORLEN PAY, ORLEN VITAY I MFLOTA
W ramach współpracy z Ministerstwem Finansów w zakresie sprzedaży e-biletu autostradowego na stacjach ORLEN została przygotowana od grudnia
2021 roku komunikacja na stacje: plakat B1 do potykaczy, naklejka A4 na dystrybutor, plakat A3 do ramki na dystrybutor z mapką, naklejki na drzwi,
mapka na stanowiska kasowe, naklejka na kasę ekspresową, ulotka DL w wersji PL, ENG, DE, RUS, UKR.
Promocja Elektromobilności i Energetyki
Całoroczne działania promocyjne mające na celu nawiązanie pozytywnych relacji z Klientem, pokazanie marki ORLEN jako firmy dbającej o
środowisko i otoczenie, promującej Elektromobilność. W ramach współpracy z obszarem prowadzone są następujące działania:
strona www.orlencharge.pl wersja PL i ENG,
konkurs Fleet Derby - zgłoszenie do konkursu Fleet Derby Elektromobilności w kategorii Infrastruktura stacji ładowania. PKN ORLEN zdobył
nagrodę za najlepszą Sieć stacji ładowania samochodów elektrycznych,
współpraca z elektromobilni.pl - PKN ORLEN został partnerem strategicznym kampanii edukacyjnej elektromobilni.pl,
kampania „Energia na dalszą drogę”– kampania mająca na celu promowanie aplikacji ORLEN Charge a także stacji ładowania PKN ORLEN,
Kongres Nowej Mobilności Łódź (październik 2021 r.) - PKN ORLEN został sponsorem merytorycznym Kongresu Nowej Mobilności. Jest to
największy w Polsce, dwudniowy kongres branżowy poświęcony elektromobilności,
DISE VII Kongres Energetyczny (wrzesień 2021 r.) - Kongresy Energetyczne DISE to wydarzenia o zasięgu międzynarodowym, które na stałe
wpisały się do kalendarza branży energetycznej. PKN ORLEN był sponsorem tytularnym wydarzenia.
Kampania CSR 2021 Zrównoważony Rozwój
Cel kampanii ogólnopolskiej: zbudowanie świadomości i docenienie wysiłków podejmowanych przez PKN ORLEN na rzecz zdrowia i środowiska,
poinformowanie i przekonanie Klientów stacji, że PKN ORLEN to nie tylko dobre paliwo, wygodny sklep i kultowe przekąski, ale cały szereg inicjatyw
i pomysłów, które ułatwiają wspólną dbałość o środowisko i zdrowie. Zakupy i jedzenie na stacjach PKN ORLEN to świadomy wybór na rzecz
zrównoważonego rozwoju: dostęp do produktów i usług opracowanych z wielką starannością, edukacja i pomoc w podejmowaniu proekologicznych
działań.
Stacje rowerowe ORLEN w ramach systemu płockiego roweru miejskiego
Kontynuowano współpracę w ramach płockiego Systemu Wypożyczania Roweru Miejskiego. PKN ORLEN wyposażył Płocki Rower Miejski w
dodatkowe 250 rowerów w 25 lokalizacjach, które w pełni kompatybilne z istniejącym systemem miejskim. To oznacza, że pojazdy pobrane z
innych lokalizacji w Płocku można pozostawić w dowolnych terminalach ORLEN na terenie miasta i odwrotnie. Do końca listopada 2021 roku ze stacji
rowerowych ORLEN skorzystało ponad 65 tys. osób. W ślad za zgodą Zarządu i Rady Nadzorczej PKN ORLEN Biuro Relacji z Otoczeniem wraz z
Biurem Zakupów przystąpiło do prac nad przedłużeniem współpracy z Nextbike Polska w zakresie obsługi 25 stacji rowerowych z 250 pojazdami w
ramach systemu Płockiego Roweru Miejskiego na sezon 2022.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 48 / 197
Program grantowy „ORLEN dla strażaków”
W kolejnej edycji programu grantowego w 2021 roku dla jednostek ochotniczych i zawodowych jednostek straży pożarnej z przeznaczeniem na sprzęt
ratowniczo-gaśniczy oraz wyposażenie jednostek, 2 802 jednostki wystąpiły o granty. Dofinansowanie otrzymało 267 straży. Przez 20 lat PKN ORLEN
wraz z Fundacją ORLEN przekazali 19 milionów PLN na wsparcie strażaków. W 2021 roku odbyła się uroczysta gala podsumowująca tegoroczną
edycję programu „ORLEN dla Strażaków w Teatrze Wielkim Operze Narodowej. Podczas uroczystości wręczono symboliczne czeki
przedstawicielom OSP i PSP.
Karty lojalnościowe dla strażaków z jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej
Koncern aktywnie realizuje działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa wspierając uży ratunkowe. Przykładem jest program lojalnościowy dla
strażaków z jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej (OSP) należących do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Program uprawnia do
indywidualnego korzystania przez strażaków OSP z rabatu na paliwa na stacjach ORLEN. W 2021 roku wydano 3 757 kart lojalnościowych
BIZNESTANK, co pozwoliło na zakup 21,4 mln l paliwa. Od początku trwania współpracy tj. od 2018 rou wydano łącznie 107,8 tys. kart BINZESTANK.
Karty lojalnościowe dla żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej
W 2021 roku kontynuowano współpracę z dowództwem Wojsk Obrony Terytorialnej w zakresie objęcia kartami lojalnościowymi BIZNESTANK,
uprawniającymi do rabatu na zakup paliwa na stacjach paliw ORLEN, żołnierzy ochotników należących do Wojsk Obrony Terytorialnej (WOT). W
WOT pełni służbę ponad 25 tys. żołnierzy. WOT opiera swój potencjał na żołnierzach – ochotnikach. Dzięki temu, że szkolenia odbywają się głównie
w dni wolne od pracy służba w WOT daje możliwość pogodzenia życia rodzinnego i zawodowego ze służbą. Misją WOT jest obrona i wspieranie
lokalnych społeczności. W czasie pokoju to zadanie realizowane jest m.in. w formie przeciwdziałania i zwalczania skutków klęsk żywiołowych oraz
prowadzenia działań ratowniczych w sytuacjach kryzysowych. Na czas walki z epidemią koronawirusa Wojska Obrony Terytorialnej zmieniły model
funkcjonowania formacji ze szkoleniowego na przeciwkryzysowy. Karty dla żołnierzy ochotników należących do Wojsk Obrony Terytorialnej zostały
uruchomione z dniem 1 maja 2020 roku i do końca 2021 roku wydano ich łącznie 32 tys. sztuk. W 2021 roku przy użyciu kart lojalnościowych żołnierze
WOT zakupili łącznie 5 mln l paliwa.
Program grantowy „Moje miejsce dla ziemi”
W 2021 roku miała miejsce IV edycja programu grantowego „Moje Miejsce na Ziemi”. Pula środków przeznaczonych na granty wyniosła 2 mln PLN.
Na projekty związane m.in. z ekologią, sportem, bezpieczeństwem, kulturą, ochroną zwierząt czy wprowadzonym od tego roku zrównoważonym
rozwojem można było pozyskać granty w wysokości 5 000, 10 000, 15 000 i 20 000 PLN. O wsparcie ubiegać się mogły nie tylko organizacje
pozarządowe, ale również instytucje kultury, szkoły, przedszkola, koła gospodyń wiejskich czy parafie. W 2021 roku złożono blisko 1 300 wniosków,
a 185 organizacji otrzymało dofinansowanie. Szacowana ilość beneficjentów IV edycji programu, w oparciu o dane od organizacji, wyniosła 464 758
osób. Program „Moje Miejsce na Ziemi” to największy program grantowy PKN ORLEN dla społeczności lokalnych - łącznie z czwartą edycją budżet
programu wyniósł 9 mln PLN, a granty trafiły do ponad 1000 organizacji.
Program grantowy „Czuwamy! Pamiętamy!”
W 2021 roku miała miejsce IV edycja programu grantowego „Czuwamy! Pamiętamy!”. Wnioski złożyły 203 organizacje, a 34 otrzymały dofinansowanie.
Budżet IV edycji wyniósł 220 000,00 PLN. Program „Czuwamy! Pamiętamy!” został stworzony po to, aby przywrócić i uczcić pamięć o bohaterach
regionu, w którym mieszkamy oraz naszego kraju poprzez wspólne działania podjęte przez lokalną społeczność. W ramach Programu można uzyskać
fundusze na upamiętnienie miejsc pamięci, ze szczególnym uwzględnieniem tych, które zostały przez lata zapomniane i zaniedbane. Bohater to
zarówno ktoś, kto walczył o wolność naszego kraju z bronią w ręku jak i poprzez swoją działalność w czasie pokoju przyczynił się do rozwoju, wzrostu
prestiżu naszego kraju bądź swego regionu.
Akademia Fundacji ORLEN
W 2021 roku uruchomiono cykl warsztatów on-line, których celem jest zwiększenie kompetencji uczestników w zakresie niezbędnym do efektywnego
i profesjonalnego prowadzenia organizacji/instytucji. Program był kierowany do beneficjentów programów grantowych Fundacji ORLEN realizowanych
w 2020 roku. Warsztaty dotyczyły między innymi budowania stabilności finansowej organizacji, budowania strategii marketingowej, ewaluacji
projektów. W 2021 roku w ciągu 12 warsztatów przeszkolonych zostało 80 organizacji. Budżet programu to 60 000 PLN.
Planeta Energii
Ogólnopolski program edukacyjny, realizowany od 2010 roku przez spółkę Energa S.A., do którego w 2021 roku dołączyła Fundacja ORLEN. Celem
programu jest promowanie wśród dzieci wiedzy o ekologii, energii elektrycznej i ważnych tematach związanych ze zrównoważonym rozwojem. W
ramach tej inicjatywy wykorzystywane nowoczesne formy edukacji, odpowiadające potrzebom i realiom współczesnego świata. Projekt stawia
przede wszystkim na naukę poprzez zabawę i interaktywne doświadczenia, dzięki czemu dzieci mają możliwość poznania w ciekawy sposób
zagadnień związanych z funkcjonowaniem naszej planety. W ramach XI edycji programu przygotowano mobilną strefę nauki, która odwiedziła 50
miejscowości w Polsce. Na program Fundacja ORLEN przeznaczyła 1 300 000 PLN.
Programy stypendialne Fundacji ORLEN
Program stypendialny dla Rodzinnych Domów Dziecka. W 2021 roku 176 osób wnioskowało o stypendium w ramach programu dla RDD.
Komisja przyznała 104 stypendia na łączną kwotę 379 800 PLN. W ramach programu o stypendia mogą ubiegać się uczniowie i studenci.
Program stypendialny Dla Orłów. W 2021 roku 476 osób wnioskowało o stypendium w ramach programu Dla Orłów. Komisja przyznała 272
stypendia na łączną kwotę 703 000 PLN. W ramach programu o stypendia mogą ubiegać się uczniowie ostatnich klas szkoły podstawowej oraz
uczniowie szkół średnich. Do programu zapraszane są Spółki Grupy ORLEN.
Program stypendialny dla Dzieci Mieszkańców Płocka i powiatu płockiego. W 2021 roku 306 osób wnioskowało o stypendium w ramach
programu stypendialnego dla Dzieci Mieszkańców Płocka i powiatu płockiego. Komisja przyznała 174 stypendiów na łączną kwotę 448 000 PLN.
W ramach programu o stypendia mogą ubiegać się uczniowie ostatnich klas szkoły podstawowej oraz uczniowie szkół średnich.
Program stypendialny Bona Fide. Fundacja ORLEN w 2021 roku wspólnie z partnerami wyłoniła zwycięzców kolejnej edycji programu
stypendialnego Bona Fide. Dziesięciu polskich studentów otrzyma stypendia pozwalające im na podjęcie nauki na jednej z 50 najlepszych
uczelni świata. W ciągu trzech dotychczasowych edycji grono uczestników programu powiększyło się do 32 stypendystów. W 2021 roku złożono
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 49 / 197
29 wniosków a przyznano 10 stypendiów. Łączna kwota przeznaczona na stypendia to 945 000 PLN, w tym zaangażowanie Fundacji ORLEN
wynosi 500 000 PLN.
Program stypendialny Dla Rodaka. W 2021 roku w ramach programu skierowanego do potomków Polaków wysiedlonych na Wschód
przyznano 51 stypendiów studentom z Mołdawii, Białorusi, Ukrainy i Kazachstanu na studia w Polsce. Łączne zobowiązanie Fundacji ORLEN
wynosi 356 400 PLN.
Wolontariat pracowniczy
W 2021 roku mimo pandemii udało się przeprowadzić ponad 100 akcji wolontariackich, na które poświęcono ponad 14 000 godzin. Najwięcej w okresie
przedświątecznym pod wspólnym hasłem dla całej Grupy ORLEN „Zostań Pomocnikiem św. Mikołaja Spełnij Marzenia”. Budżet przeznaczony na
realizację wolontariatu pracowniczego to ponad 570 tys. PLN. W akcjach wzięło udział blisko 1 800 wolontariuszy. W ramach działań udzielono
wsparcia dla dzieci, seniorów oraz schronisk dla zwierząt.
Fundacja zrealizowała też drugą edycję wydarzenia pod hasłem „Tydzień Wolontariatu z Fundacją ORLEN”.W ramach drugiej edycji przeprowadzono
7 akcji wolontariackich, w których udział wzięło ponad 600 wolontariuszy.
Całoroczny program darowizn Fundacji ORLEN
W całorocznym programie darowizn przygotowano w 2021 roku 678 umów darowizny pieniężne na kwotę ponad 31 000 000 PLN oraz rzeczowe
na kwotę blisko 200 000 PLN. Darowizny przyznawane są zgodnie ze statutem Fundacji na następujące cele:
pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób;
działalności charytatywnej;
podtrzymania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej;
działalności na rzecz mniejszości narodowych;
ochrony i promocji zdrowia;
działania na rzecz osób niepełnosprawnych;
działalności wspomagającej rozwój gospodarczy, w tym rozwój przedsiębiorczości;
działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych;
nauki, edukacji, oświaty i wychowania; krajoznawstwa oraz wypoczynku dzieci i młodzieży;
kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i tradycji; upowszechniania kultury fizycznej i sportu;
ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego;
porządku i bezpieczeństwa publicznego oraz przeciwdziałania patologiom społecznym;
ratownictwa i ochrony ludności;
pomocy ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych i wojen w kraju i za granicą;
działań na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami;
promocji i organizacji wolontariatu;
działalności wspomagającej technicznie, szkoleniowo, informacyjnie lub finansowo organizacje pozarządowe oraz inne podmioty określone w
art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego, w zakresie określonym w pkt 1-18.
Wsparcie przez cały 2021 rok było kierowane do instytucji, fundacji i osób fizycznych zgodnie z celami statutowymi Fundacji ORLEN. W 2021 roku
Fundacja wsparła m.in. Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, dzięki darowiźnie zostały nabyte bezcenne listy Fryderyka Chopina do George Sand
i Therese Schumann. Wsparcie otrzymał także zabytkowy kompleks we Fromborku. Dzięki darowiźnie Fundacji ORLEN kilkoro dzieci chorych na
SMA otrzymało wsparcie umożliwiające im leczenie tej ciężkiej choroby. Pomoc otrzymał również Instytut Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”. Także
Powstańcy dzięki darowiźnie Fundacji ORLEN mogli liczyć na zakup leków, posiłków czy środków czystości.
Wsparcie dla rodzinnych domów dziecka
Wsparcie dla RDD wyniosło w 2021 roku blisko 900 000 PLN. W tym wypoczynek letni dla rodzin i obóz dla wychowanków na kwotę 280 000 PLN,
stypendia na kwotę 379 800 PLN. Zorganizowano także szkolenia z ekonomii dla opiekunów i wychowanków na kwotę 20 000 PLN, a także udzielono
wsparcia finansowego w postaci darowizn na kwotę blisko 120 000 PLN. Zamontowano fotowoltaikę w dwóch rodzinnych domach dziecka na łączną
kwotę 56 500 PLN.
W ramach pomocy dla RDD przeprowadzono akcję wolontariatu pracowniczego „Świąteczne prezenty dla Rodzinnych Domów Dziecka z ORLEN
Paczką”. W projekt zaangażowani byli wolontariusze z PKN ORLEN, w tym Fundacji ORLEN oraz pracownicy sześciu Terminali Paliw. W działaniu
wykorzystano usługę logistyczną ORLEN Paczka, która umożliwia nadawanie i odbieranie przesyłek w ponad 6 tys. punktów.
Projekty i działania społeczne oraz wizerunkowe na rzecz społeczności lokalnej Płocka
w 2021 roku zrealizowano dwa spotkania prozdrowotne z członkami kół gospodyń wiejskich w dwóch gminach powiatu płockiego: Wyszogród i
Łąck. Była to kontynuacja zainicjowanego w 2019 roku programu wspierającego Program Kompleksowej Profilaktyki, Diagnostyki i Leczenia
Nowotworów oraz Chorób Układu Oddechowego Mieszkańców Płocka i Powiatu Płockiego w prowincjonalnych miejscowościach. Elementem
spotkań były prelekcje na żywo dotyczące tematów związanych z szeroko pojętą profilaktyką onkologiczną i chorób układu oddechowego.
Dodatkową ofertą podczas spotkań były cztery punkty diagnostyki medycznej: dermatologiczny, fizjoterapeutyczny, dietetyczny z możliwością
wykonania analizy składu ciała i obliczenia wskaźnika BMI, oraz gabinet zabiegowy, w którym można było wykonać podstawowe badania
laboratoryjne krwi. Ponadto w ramach spotkania funkcjonowało stoisko zielarskie i punkt płockiego oddziału NFZ, gdzie oprócz informacji o
turnusach rehabilitacyjnych dla osób dotkniętych skutkami COVID-19 można było uzyskać Europejską Kartę Ubezpieczenia Społecznego
(EKUZ).
wyprodukowano 3 000 sztuk rodzinnej gry edukacyjnej „Wyprawa po skarb”, która przybliża działania pro środowiskowe PKN ORLEN i zachęca
do zachowań proekologicznych w życiu codziennym. Zwycięzca gry otrzymał nasiona łąki kwietnej, które może wysiać w przydomowym ogródku.
Ciekawym rozwiązaniem gry elementy pop-up. Jako przestrzenne elementy zostały przedstawione: stacja paliw PKN ORLEN z bateriami
fotowoltaicznymi na dachu, farma wiatrowa, stacja do ładowania pojazdów elektrycznych i zielone elementy krajobrazu. Na planszy
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 50 / 197
uwzględniono również bioróżnorodność okolic Zakładu Produkcyjnego w Płocku, w tym gatunki zagrożone, których ochronę PKN ORLEN
wspiera (sokół wędrowny i lokalne gatunki pszczoły miodnej).
w 2021 roku wspólnie z Komendą Miejską Policji w Płocku, przy zastosowaniu rządowego programu innowacyjnego govTech Polska, rozpoczęte
zostały prace nad pilotażowym projektem ogólnopolskiej platformy edukacyjnej pn. „Bezpieczna przyszłość na drodze”, która przyczynić się ma
do zmiany postaw młodych kierujących w zakresie bezpiecznej jazdy i znajomości przepisów prawa drogowego w grupie docelowej młodzieży
ubiegającej so prawo jazdy z Płocka i okolic. Projekt umożliwi przyszłym kierowcom poszerzenie edukacji w zakresie bezpiecznej jazdy,
zmniejszy negatywne postawy i zachowania na drodze, a w konsekwencji przyczyni się do podniesienia bezpieczeństwa w ruchu lądowym.
przedstawiciele Biura Relacji z Otoczeniem koordynowali udział ekspertów z ramienia PKN ORLEN i zaangażowanie wszystkich Obszarów
Koncernu w wydarzenie Circular Week 2021. To seria wydarzeń promujących rozwiązania w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz ekonomii
cyrkularnej. Celem Circular Week jest promowanie idei gospodarki obiegu zamkniętego, wspieranie zrównoważonych modeli biznesowych i
nawiązanie współpracy pomiędzy interesariuszami. Czwarta edycja Circular Week odbyła się w dniach 11-17 października 2021 roku i
zgromadziła ponad 3 000 uczestników z całej Europy. W trakcie wydarzenia odbyło się 50 paneli eksperckich, szkoleń, spotkań oraz webinarów,
podczas których zaprezentowano rozwiązania dotyczące kluczowych wyzwań ekonomii cyrkularnej: rozszerzonej odpowiedzialności
producenta, zapobiegania marnotrawieniu żywności, rozwoju biogospodarki, wyzwań stojących przed branżą modową czy przyszłości surowców
wtórnych.
przeprowadzono wewnętrzne badania ankietowe wśród spółek Grupy ORLEN dotyczące ich relacji ze społecznościami lokalnymi. Wynikiem
analiz jest raport danych z badania, który w przyszłości posłuży do opracowania działań mających na celu uspójnienie relacji i stworzenie
wspólnych standardów dla wszystkich spółek.
Zorganizowano spotkanie on-line z przedstawicielami Grupy ORLEN promujące ideę bezpośrednich relacji z zewnętrznymi interesariuszami
przy zastosowaniu środka komunikacji, jakim jest wdrożony w firmie Bezpłatny System Informacji SMS i e-mail dla Mieszkańców Regionu
ockiego. Podczas spotkania osoby zajmujące się komunikacją i CSR w spółkach Grupy Kapitałowej zaznajomiły się z możliwościami, jakie
niesie z sobą platforma komunikacyjna oraz dowiedziały się o możliwościach rozwoju systemu wewnątrz Grupy ORLEN przy uwzględnieniu
potrzeb i specyfiki każdej ze spółek.
za pomocą Bezpłatnego Systemu Informacji SMS i e-mail dla Mieszkańców Regionu ockiego, który wdrożony został w 2019 roku, Spółka
prowadziła bieżący dialog ze społecznością lokalną w Płocku i okolicach. W 2021 roku wysłano 53 wiadomości tekstowych do 1 070
użytkowników systemu. Liczba wiadomości była porównywalna do liczby komunikatów w roku 2020, ale zdecydowanie niższa niż, w 2019, co
związane było z trwającą pandemią i wynikającym z niej ograniczeniem działań PKN ORLEN związanych z uczestnictwem mieszkańców regionu.
Komunikaty wysyłane za pośrednictwem systemu dotyczyły przede wszystkim realizowanego programu profilaktyki zdrowotnej, programów
stażowych, edukacyjnych i stypendialnych PKN ORLEN i Fundacji ORLEN oraz ostrzeżeń przed uciążliwościami, jakie dla mieszkańców Płocka
generuje obecność zakładu produkcyjnego.
pokłosiem webinarium przeprowadzonego w 2020 roku pt. „Inspirujemy do rozwoju” było wydawnictwo poświęcone omówieniu wyników badania
inspiracji do rozwoju młodzieży, przeprowadzonego wśród niemal 1 300 uczniów z powiatu płockiego. Raport, przeznaczony, jako materiał
poglądowy i rozwojowy dla płockiej kadry pedagogicznej został umieszczony na stronie internetowej PKN ORLEN oraz trafił bezpośrednio do
zainteresowanych nauczycieli szkół regionu płockiego. Autorami raportu byli specjaliści z dziedziny pedagogiki społecznej, edukacji i
wychowania młodzieży. Partnerem projektu był płocki oddział Mazowieckiego Kuratorium Oświaty.
w 2021 roku przeprowadzono kampanię edukacyjną poświęconą bezpieczeństwu rowerzystów. Zwycięskie hasła konkursu „Kodeks Rowerowy”
wykorzystano do promocji bezpieczeństwa rowerzystów na billboardach zlokalizowanych w wielu miejscach w Płocku.
poprzez członkostwo przedstawicieli Biura Relacji z Otoczeniem w Zarządzie i Radzie Fundacji „Fundusz Grantowy dla Płocka” PKN ORLEN
wspiera zaangażowanie, działania i oddolne inicjatywy społeczne organizacji pozarządowych oraz mieszkańców Płocka.
przeprowadzono badania ankietowe wśród płockich NGOsów „Postrzeganie działań społecznych PKN ORLEN przez przedstawicieli płockich
NGOs”. Badaniami objęte zostały organizacje z terenu Płocka oraz powiatów płockiego, gostynińskiego i sierpeckiego. Wyniki badań stanowią
podłoże do wypracowania lepszej formy komunikowania się ze stowarzyszeniami, organizacjami pozarządowymi i pożytku publicznego. Mogą
też być podstawą do wypracowania lepszej współpracy z beneficjentami na wszystkich etapach realizacji tych projektów.
przedstawiciele Biura Relacji z Otoczeniem, wspólnie z Energą i Fundacją ORLEN, zorganizowali dwa eventy w projekcie „Domy Dobrej Energii”.
Efektem jest zamontowanie na rodzinnych domach dziecka w Gostyninie i Szczawinie Kościelnym, będących pod opieką Fundacji ORLEN,
paneli fotowoltaicznych, co pozwoli na produkcję własnej zielonej energii potrzebnej do dobrego funkcjonowania domów dziecka i przyczyni się
do optymalizacji ich budżetu.
przedstawiciele Biura Relacji z Otoczeniem od lat koordynują współpracę z Mazowieckim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Płocku, czego
efektem jest program ochrony pszczoły miodnej. W sąsiedztwie zakładu produkcyjnego PKN ORLEN w Płocku utworzono pasieki pszczele, w
których są hodowane pszczoły. W 2021 roku podjęto pracę nad odbudową zagrożonej wyginięciem pszczoły rasy kampinoskiej wprowadzając
do pasieki 12 nowych rodzin pszczelich z matkami tej rasy.
kontynuowano program mentoringu wśród studentów Politechniki Warszawskiej. Pracownicy Biura Relacji z Otoczeniem koordynowali
współpracę z władzami uczelni, dokonywali wśród pracowników PKN ORLEN wyboru mentorów, współpracowali z nimi w przygotowaniach do
pracy dydaktycznej i nadzorowali relacje mentor-uczeń. Efektem programu jest poznanie przez studentów PW specyfiki działania Koncernu i
pracy w PKN ORLEN.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 51 / 197
3.4. BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY („BHP”)
Wioletta Kandziak Dyrektor Wykonawczy ds. Kadr:
„Naszą aspiracją jest zbudowanie innowacyjnego i zintegrowanego koncernu multienergetycznego na międzynarodowym rynku. Idea ta wymaga
stworzenia silnego koncernu również pod względem bezpieczeństwa. Stąd w każdym aspekcie naszej działalności ważną rolę pełnią przedsięwzięcia
dotyczące zapewnienia bezpiecznych warunków pracy pracownikom Grupy ORLEN, pracownikom firm zewnętrznych realizujących prace na jej
rzecz oraz bezpieczeństwa procesów operacyjnych i produkcyjnych.
W tym celu inicjujemy, kreujemy i realizujemy wielokierunkowe działania w zakresie ciągłego doskonalenia kultury bezpieczeństwa pracy oraz
utrzymania i rozwoju funkcjonujących standardów bezpieczeństwa. Poszukujemy w tej dziedzinie nowych rozwiązań, korzystając z doświadczeń firm
z branży oraz współpracujemy z uczelniami wyższymi i instytucjami o działalności naukowo-badawczej.”
W 2021 roku kontynuowano działania na rzecz realizacji Strategii obszaru Bezpieczeństwa Osobistego, Procesowego i Pożarowego Grupy
ORLEN, określonej na lata 2017-2021.
Zgodnie z jej założeniami realizacja celów strategicznych skupiona była m.in. na:
kontynuowaniu wdrażania ujednoliconych standardów bezpieczeństwa w Grupie ORLEN w ramach projektu Safety Plus+,
usprawnieniu systemu zarządzania kontraktorami oraz osiągnięciu zaangażowania kontraktorów na poziomie utożsamiania się
z wizją współtworzenia bezpiecznego miejsca pracy,
inicjowaniu, projektowaniu i wdrażaniu przedsięwzięć oraz rozwiązań w aspekcie przeciwdziałania pandemii COVID-19,
realizacji różnokierunkowych przedsięwzięć na rzecz doskonalenia świadomości bezpiecznego wykonywania pracy i kreowaniu proaktywnych
postaw wśród pracowników i kontraktorów.
Ponadto w 2021 roku zostały opracowane Kierunki rozwoju obszaru bezpieczeństwa osobistego i procesowego Grupy ORLEN na lata 2022-
2026. Przedmiotowa koncepcja została przyjęta w dniu 21 września 2021 roku na posiedzeniu Komitetu Strategii Koncernu.
W procesie projektowania w/w kierunków rozwoju uwzględniono następujące czynniki:
potrzebę kontynuacji zrealizowanych działań strategicznych, określonych na lata 2017-2021 oraz ich rozwoju,
przyjęcie Strategii ORLEN2030 oraz identyfikację działań i rozwiązań wspierających jej realizację,
identyfikację zmieniających się wymagań zewnętrznych i wewnętrznych w obszarze bezpieczeństwa pracy,
aspekt dotyczący zmiany świadomości w zakresie postrzegania systemu bezpieczeństwa pracy przez pracowników i kontraktorów.
Kierunki rozwoju zostały opracowane w kluczowych obszarach zarządzania systemem bezpieczeństwa osobistego i procesowego Grupy ORLEN:
Zarządzanie i przywództwo kształtowanie kultury bezpieczeństwa pracy w Koncernie zgodnej z wartościami, kombinacja wartości
indywidualnych i grupowych, postaw, postrzegania, kompetencji i zachowań.
Bezpieczeństwo osobiste kształtowanie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy pracowników Koncernu, w tym system nadzoru nad
kontraktorami, działania profilaktyczne zmierzające do zapewnienia bezpieczeństwa pożarowego Koncernu oraz ustalenie norm i właściwych
przedsięwzięć organizacyjnych.
Bezpieczeństwo procesowe działania określające metody i środki służące ochronie ludzi i środowiska przed skutkami zdarzeń wypadkowych
oraz awarii przemysłowych, potrzeby przed wprowadzeniem zmian technologicznych, procesowych lub organizacyjnych, działania organizacyjne
i techniczne zapewniające bezpieczne prowadzenie procesu oraz bezpieczeństwo personelu jego obsługi, mające zapewnić niezawodność
działania procesu, realizowanych na każdym jego etapie.
SCHEMAT 4. Struktura sytemu zarządzania bezpieczeństwem Grupy ORLEN obowiązująca w 2021 roku.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 52 / 197
Jednym z istotnych przedsięwzięć określonych wKierunkach rozwoju obszaru bezpieczeństwa osobistego i procesowego Grupy ORLEN 2022-2026
jest wsparcie procesów przejęcia kontroli kapitałowej nad spółkami i ich grupami w obszarze bezpieczeństwa pracy. W ramach realizacji tych działań
zostanie stworzony spójny system zarządzanie bezpieczeństwem pracy wewnątrz Grupy ORLEN, głównie w aspekcie inkorporowanych spółek.
W tym zostanie określona wspólna polityka bezpieczeństwa pracy Koncernu oraz zaplanowano wdrożenie jednolitych standardów bezpieczeństwa w
Grupie ORLEN.
Ponadto wśród w/w kierunków rozwoju znajdują się działania związane m.in. z:
utrzymaniem i doskonalenie założeń projektu Safety Plus+, rozszerzeniem ich zakresu o kolejne spółki Grupy ORLEN, wdrożeniem nowych
standardów bezpieczeństwa, kontynuacją projektów DETAL+ i LOGISTYKA+,
doskonaleniem nadzoru nad Zakładowymi Strażami Pożarnymi Grupy ORLEN,
zdefiniowaniem głównych zasad bezpieczeństwa procesowego,
zdefiniowaniem głównych zasad bezpieczeństwa operacji związanych z towarami niebezpiecznymi,
doskonaleniem systemu zarządzania bezpieczeństwem pracy kontraktorów,
utrzymaniem i rozwojem działań prewencyjnych na rzecz obniżenia poziomu wypadkowości.
3.4.1. Kluczowe niefinansowe wskaźniki efektywności
TABELA 4. Wskaźnik TRR oraz T1 PSER w Grupie ORLEN oraz PKN ORLEN.
Bezpieczeństwo osobiste i procesowe
j.m.
2021
2020
Wskaźnik Wypadkowości TRR
Grupa ORLEN
[liczba]
1,10*
0,72**
PKN ORLEN
[liczba]
0,77
0,56
Wskaźnik zdarzeń awaryjnych T1 PSER
Grupa ORLEN
[liczba]
0,06
0,05
PKN ORLEN
[liczba]
0,04
0,02
*) Ze względu, iż w 2021 roku ORLEN Transport Sp. z o.o. oraz Polska Press Grupa nie prowadziły pełnej sprawozdawczości w zakresie danych składowych Całkowitego Wskaźnika
Wypadkowości TRR dotyczącym kontraktorów, przedmiotowy wskaźnik dla Grupy ORLEN z uwzględnieniem danych ORLEN Transport Sp. z o.o. oraz Polska Press Grupa zostanie
zaraportowany w 2022 rok.
**) Ze względu, w 2020 roku Grupa Energa nie prowadziła sprawozdawczości w zakresie danych składowych Całkowitego Wskaźnika Wypadkowości TRR dotyczącym kontraktorów,
przedmiotowy wskaźnik dla Grupy ORLEN z uwzględnieniem danych Grupy Energa jest raportowany od 2021 rok.
W celu stałego zwiększania efektywności działań w obszarze kultury bezpiecznej pracy w Grupie ORLEN funkcjonuje Wskaźnik Kultury
Bezpieczeństwa (WKB), który jest oparty o reaktywny wskaźnik wypadkowości TRR oraz proaktywny element w postaci zarządzania zgłaszanymi
zagrożeniami bezpieczeństwa pracy. Pozwala on na monitorowanie wypadkowości i proaktywnych działań w postaci systemów zgłaszania zagrożeń
bezpieczeństwa pracy eliminujących u źródła możliwość zaistnienia wypadków.
TABELA 5. Wskaźnik Kultury Bezpieczeństwa w Grupie ORLEN oraz PKN ORLEN.
Wskaźnik Kultury Bezpieczeństwa
j.m.
2021
2020
Grupa ORLEN
%
100*
100**
PKN ORLEN
%
100
100
*) Ze względu, iż w 2021 roku ORLEN Transport Sp. z o.o. oraz Polska Press Grupa nie prowadziły pełnej sprawozdawczości w zakresie danych składowych Całkowitego Wskaźnika
Wypadkowości TRR dotyczącym kontraktorów, przedmiotowy wskaźnik dla Grupy ORLEN z uwzględnieniem danych ORLEN Transport Sp. z o.o. oraz Polska Press Grupa zostanie
zaraportowany w 2022 rok.
**) Ze względu, w 2020 roku Grupa Energa nie prowadziła sprawozdawczości w zakresie danych składowych Całkowitego Wskaźnika Wypadkowości TRR dotyczącym kontraktorów,
przedmiotowy wskaźnik dla Grupy ORLEN z uwzględnieniem danych Grupy Energa jest raportowany od 2021 rok.
Metodologa kalkulacji wskaźników została zaprezentowana w „Słowniku wybranych pojęć branżowych i finansowych w ostatniej części niniejszego
Sprawozdania.
3.4.2. Opis stosowanych polityk
Obszar bezpieczeństwa pracy w Grupie ORLEN jest regulowany przez przepisy krajowe, właściwe dla danego obszaru, rozporządzenia Unii
Europejskiej, zharmonizowane normy krajowe oraz zasady wynikające z dobrych praktyk w zakresie bezpiecznej realizacji czynności operacyjnych.
Na poziomie spółek Grupy ORLEN obszar ten jest regulowany przez jednolite standardy i wytyczne, wewnętrzne akty organizacyjne i instrukcje
operacyjne.
System Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy wg PN-N-18001 / ISO 45001 zakres certyfikacji obejmuje produkcję, a także
magazynowanie i sprzedaż wyrobów rafineryjnych oraz petrochemicznych z wyłączeniem stacji paliw.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 53 / 197
System Zarządzania Bezpieczeństwem Procesowym w oparciu o standard US OSHA 1910.119 a także biorąc pod uwagę wytyczne tj.
Guidance of meeting expectations of The Energy Institute Process Safety Management Framework.
Strategia Bezpieczeństwa Grupy ORLEN do 2021 roku koncepcja zarządzania obszarem bezpieczeństwa Grupy ORLEN, oparta
na budowaniu i rozwoju jednolitego standardu bezpieczeństwa wewnątrz Grupy ORLEN przy jednoczesnym zwiększeniu doskonałości operacyjnej
oraz doskonałości prewencyjnej bezpieczeństwa osobistego i bezpieczeństwa procesowego. W strategii ujęto następujące obszary strategiczne:
Zarządzanie i przywództwo, Bezpieczeństwo osobiste, Bezpieczeństwo procesowe. W kolejnych latach przedmiotowe założenia będą kontynuowane
w ramach realizacji „Kierunków rozwoju obszaru bezpieczeństwa osobistego i procesowego Grupy ORLEN 2022-2026”.
Kompleksowy System Prewencji (KSP) jest podstawowym elementem Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy, na który składają
się wewnętrzne akty organizacyjne z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, bezpieczeństwa pożarowego i chemicznego, ochrony radiologicznej,
bezpieczeństwa technicznego, bezpieczeństwa procesowego oraz bezpieczeństwa operacji związanych z towarami niebezpiecznymi. to m.in.:
System Zarządzania Bezpieczeństwem Procesowym w PKN ORLEN, Instrukcja ochrony radiologicznej w zakładzie produkcyjnym w Płocku i
Zakładzie PTA we Włocławku, Regulamin bezpieczeństwa pożarowego i chemicznego PKN ORLEN, regulacje dotyczące przewozu towarów
niebezpiecznych transportem lądowym w spółce.
Jedynki bezpieczeństwa PKN ORLEN stanowiące zbiór podstawowych zasad, których przestrzeganie jest wymagane wraz ze wszystkimi
obowiązującymi przepisami i standardami oraz Jedynki bezpieczeństwa dla własnych Stacji Paliw PKN ORLEN, stanowiące zbiór podstawowych
zasad do stosowania na terenie asnych Stacji Paliw PKN ORLEN. Jedynki bezpieczeństwa to postulaty, których opisy prezentują, jakie
oczekiwane przez spółki Grupy ORLEN wobec codziennej postawy i zachowania pracowników oraz kontraktorów. Przestrzeganie tych zasad jest
wymagane: przez wszystkich pracowników, kontraktorów niezależnie od zajmowanego stanowiska oraz gości wraz ze wszystkimi obowiązującymi
przepisami, instrukcjami i standardami.
Standardy Bezpieczeństwa, Standardy Techniczne i Wytyczne Grupy PKN ORLEN ujednolicone wymagania z zakresu bezpieczeństwa
pracy, bezpieczeństwa procesowego i bezpieczeństwa pożarowego, bezpieczeństwa operacji związanych z towarami niebezpiecznymi, zawierające
zidentyfikowane w spółkach Grupy ORLEN dobre praktyki, jak również standardy stosowane w rozpatrywanych obszarach w wiodących koncernach
w branży.
3.4.3. Opis procedur należytej staranności
Zapewnienie najwyższych standardów bezpieczeństwa
Wszystkie działania w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy ukierunkowane na zapewnienie najwyższych standardów bezpieczeństwa w Grupie
ORLEN. W 2021 roku w Grupie ORLEN zakończono proces wdrażania jednolitych standardów bezpieczeństwa w ramach projektu Safety Plus+,
który obejmuje realizację 15 standardów bezpieczeństwa stanowiących najwyższe, funkcjonujące standardy bezpieczeństwa, zidentyfikowane w
branży paliwowo-energetycznej.
LOGISTYKA+ oraz DETAL+
Celem projektów jest ujednolicenie oraz podniesienie poziomu bezpieczeństwa pracy w obszarze logistyki oraz stacji paliw w Grupie ORLEN.
Standardy technicznie zostały opracowane przy współpracy przedstawicieli obszarów bezpieczeństwa pracy spółek objętych projektami i stanowią
zbiór wytycznych z stosowanych najlepszych praktyk w Grupie ORLEN.
Standardy techniczne dla projektu DETAL+ mają na celu określenie i wdrożenie jednolitych wymagań bezpieczeństwa na wszystkich stacjach paliw
należących do Grupy ORLEN w pięciu krajach: Polsce, Niemczech, Czechach, Słowacji oraz Litwie.
Standardy techniczne dla projektu LOGISTYKA+ wytycznymi, które uwspólniają funkcjonujące dotychczas procedury i standardy BHP obszaru
logistyki w Grupie ORLEN w zakresie planowania, realizowania oraz kontrolowania sprawnego i efektywnego przepływu surowców, materiałów,
wyrobów gotowych oraz ich bezpiecznego składowania, magazynowania oraz transportowania.
Ciągłe doskonalenie Sytemu Zarządzania Bezpieczeństwem w Grupie ORLEN
Zrealizowano działania w zakresie integracji spółek oraz ich grup do systemu zarządzania bezpieczeństwem pracy Grupy ORLEN, w tym
przedsięwzięcia dotyczące ujednolicenia funkcjonujących w nich standardów bezpieczeństwa i ich rozwoju. Kontynuowano prace w zakresie
wspierania Grupy Energa podczas wdrażania kierunków działań strategicznych, określonych na lata 2021-2023, dotyczących doskonalenia i rozwoju
jej obszaru bezpieczeństwa pracy. W 2021 roku w spółkach objętych procesem inkorporacji do Grupy ORLEN (ORLEN Transport Sp. z o.o., Polska
Press Grupa) przeprowadzono wizyty doradcze (audyty wewnętrzne). Ich celem było przeprowadzenie analizy zgodności funkcjonujących zasad w
danej spółce / grupie spółek z przyjętym modelem koordynacji i zarządzania obszarem bezpieczeństwa w Grupie ORLEN.
Doskonalenie systemu zarządzania bezpieczeństwem pracy wykonawców wewnętrznych
Zgodnie z przyjętą ideą, bezpieczeństwo pracy kontraktów jest równie ważne jak bezpieczeństwo pracy pracowników Grupy ORLEN,
w 2021 roku przeprowadzono działania w zakresie doskonalenia funkcjonującego systemu zarządzania bezpieczeństwem pracy wykonawców
zewnętrznych, w tym: monitorowano wypadkowość wykonawców; zrealizowano komunikację w w/w zakresie wewnątrz Grupy ORLEN wraz z
informacjami o podjętych działaniach zaradczych; zrealizowano kontrole i audyty w zakresie bezpieczeństwa wykonywania prac i przygotowania do
nich kontraktorów; prowadzono Centrum Szkoleniowe PKN ORLEN (w reżimie sanitarnym); przez PKN ORLEN zorganizowano warsztaty i webinary
tematyczne dotyczące bezpiecznej realizacji prac; zrealizowano różnokierunkowe działania profilaktyczne dedykowane pracownikom firm
zewnętrznych w zakresie minimalizowania ryzyka rozprzestrzeniania się wirusa SARS-CoV-2.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 54 / 197
Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem Procesowym
W 2021 roku realizowane były działania w ramach utrzymywania i doskonalenia Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem Procesowym
opracowanego w oparciu o standard OSHA 1910.119. System pozwala na skuteczną realizację działań w obszarze doskonałości operacyjnej
poprzez poprawę bezpieczeństwa technicznego instalacji procesowych, magazynowych i pomocniczych, a tym samym zapobieganie wystąpieniu
wszelkich niepożądanych zdarzeń mogących potencjalnie wpłynąć na bezpieczeństwo pracowników i/lub prowadzonych procesów produkcyjnych.
Zarządzanie bezpieczeństwem operacji z towarami niebezpiecznymi - zapewnienie zgodność z przepisami ADR i RID
W 2021 roku przeprowadzono działania mają na celu zapewnienie zgodności z przepisami ADR oraz RID realizowanych w spółce procesów
składowania, magazynowania, przeładunków i transportowania towarów niebezpiecznych. Dostosowano program szkoleniowy dla szkoleń
stanowiskowych do wprowadzonych zmian przepisów ADR/RID. Przeprowadzono ponad 2 300 szkoleń stanowiskowych z zakresu operacji z towarami
niebezpiecznymi. Zweryfikowano prawidłowość przygotowywania dokumentacji przewozowej, sprawdzono uprawnienia kierowców oraz dostosowanie
do przepisów pojazdów, które zostały zadysponowane do przewozu towarów niebezpiecznych.
Doskonalenie kultury bezpieczeństwa pracy
W ramach doskonalenia kultury bezpieczeństwa pracy w spółkach Grupy ORLEN realizowano zadania w zakresie budowania świadomości
bezpiecznego wykonywania pracy i kreowania proaktywnych postaw wśród pracowników oraz kontraktorów. Jednym z programów mającym na celu
podniesienie kultury bezpieczeństwa osobistego jest realizowany w PKN ORLEN „System Wsparcia Pracowników”. Program stanowi dostosowaną
do potrzeb spółki formę realizowanego w przedsiębiorstwach produkcyjnych podejścia Behaviour-Based Safety (BBS).
Współpraca z Uczelniami Wyższymi
W 2021 roku przeprowadzono V edycję wykładów przedmiotu „Bezpieczeństwo Techniczne” w zakresie studiów stacjonarnych
i niestacjonarnych na kierunku Technologia Chemiczna. Była to kontynuacja zrealizowanego w latach 2017 - 2020 projektu Biura Bezpieczeństwa i
Higieny Pracy, Biura Techniki PKN ORLEN oraz Politechniki Warszawskiej, Filia w Płocku. Inicjatywa dotyczyła serii wykładów eksperckich,
przeprowadzonych zgodnie z przyjętą przez PKN ORLEN ideą kształcenia przyszłej kadry inżynierskiej spółki w zakresie obszarów istotnych dla
przemysłu przerobu ropy i energetyki oraz w ramach przyjętej strategii współpracy z uczelniami wyższymi. Ponadto kontynuowano współpracę z
Politechniką Łódzką (za pośrednictwem Centrum Edukacji w Płocku) w zakresie studiów podyplomowych „Bezpieczeństwo Procesów
Przemysłowych”.
System obligatoryjnych szkoleń dla pracowników i kontraktorów z zakresu bezpieczeństwa
Zarówno dla pracowników, jak i kontraktorów Grupy ORLEN realizowane szkolenia obligatoryjne z zakresu bezpieczeństwa.
Ich przeprowadzanie ma na celu zapoznanie pracowników i kontraktorów ze standardami bezpieczeństwa obowiązującymi w spółkach Grupy ORLEN.
W 2021 roku w PKN ORLEN kontynuowano prowadzenie Centrum Szkoleniowego. Jest to koncepcja szkolenia pracowników firm zewnętrznych,
realizujących prace na terenie zakładów produkcyjnych spółki, jak i nowozatrudnionych pracowników obszaru produkcji.
System kontroli i audytów wewnątrz Grupy ORLEN
W Grupie ORLEN przeprowadzane są systematyczne audyty wewnętrzne spółek. W 2021 roku zrealizowano 6 wizyt doradczy (audytów), 1 reaudyt
oraz w związku z inkorporacją do Grupy ORLEN nowych spółek i ich grup (ORLEN Transport Sp. z o.o., Grupa RUCH i Polska Press Grupa)
przeprowadzono w nich wizyty doradcze i weryfikacyjne. Przedmiotowe wizyty wykonano zgodnie z obowiązującym reżimem sanitarnym.
Programy motywacyjne i kampanie informacyjne popularyzujące tematykę bezpieczeństwa pracy, propagujące zdrowy styl życia oraz
promujące zasadę równowagi pomiędzy pracą i odpoczynkiem
W Grupie ORLEN realizowane działania mające na celu promowanie bezpiecznej realizacji pracy wśród pracowników i kontraktorów, między innymi
konkurs „Bezpieczny Remont”, „Bezpieczny Wykonawca Zewnętrzny” i „Program Zachęt BHP”. Ponadto przeprowadzane są kampanie informacyjne
popularyzujące tematykę bezpieczeństwa pracy, propagujące zdrowy styl życia oraz promujące zasadę równowagi pomiędzy pracą i odpoczynkiem.
Jedną z takich inicjatyw są realizowane Dni Bezpieczeństwa Pracy i Ochrony Zdrowia Grupy ORLEN.
Identyfikacja i wdrażanie innowacji oraz dobrych praktyk
Prowadzona jest ciągła identyfikacja najlepszych stosowanych praktyk, poprzez wymianę doświadczeń pomiędzy spółkami Grupy ORLEN, jak również
korzystanie z doświadczeń firm z branży ropy i gazu o światowym zasięgu. Wśród realizowanych projektów możemy wymienić System LOTO oraz
System Wsparcia Pracowników.
Aplikacja „Na Ratunek” na telefonach służbowych pracowników
Narzędzie zostało zaprojektowane na potrzeby pracowników Grupy ORLEN, którzy będą mogli korzystać z profesjonalnych wskazówek w przypadku
wystąpienia nagłego zdarzenia zarówno w pracy jak i poza nią. Dodatkowo funkcja lokalizacji GPS pomoże szybko wybrać właściwy numer ratunkowy.
Aplikacja stanowi kompendium wiedzy z zakresu udzielania pierwszej pomocy. Zawiera także instrukcję jak zachować się m.in. w przypadku
wystąpienia pożaru i awarii oraz ułatwia wezwanie pomocy.
System analizy zdarzeń i ocena ryzyk
Zaistniałe w Grupie ORLEN zdarzenia wypadkowe oraz awaryjne poddawane są analizie oraz ocenie możliwości ponownego wystąpienia. Za pomocą
„Alertów Bezpieczeństwa” realizowana jest komunikacja dotycząca zdarzeń potencjalnie wypadkowych, wypadków przy pracy i awaryjnych. W
zakresie zdarzeń awaryjnych przeprowadzane tzw. „Lesson Learnedz zastosowaniem list kontrolnych mających na celu identyfikację działań
zapobiegawczych w różnych lokalizacjach Grupy ORLEN. Wdrożono narzędzia do analizowania potencjalnego ryzyka wystąpienia wypadków przy
pracy i zdarzeń awaryjnych. W wyniku ich oceny realizowane są działania zapobiegawcze. W Grupie ORLEN przeprowadzane analizy zagrożeń
procesowych, między innymi metodą HAZOP, stosowaną do określania możliwości wystąpienia zagrożeń w zakładach przemysłowych. Polega
na systematycznym przeglądzie założeń projektowych i procesu technologicznego pod kątem możliwych odchyleń od przyjętych parametrów.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 55 / 197
Rozwój obszaru Bezpieczeństwa Pożarowego Grupy ORLEN
W 2021 roku kontynuowano przedsięwzięcia realizowane w ramach systemu zarządzania segmentowego Zakładowymi Strażami Pożarnymi Grupy
ORLEN. Stanowią one 9 jednostek zlokalizowanych w Płocku, Włocławku, Trzebini, Jedliczach, Możejkach, Litvinov, Neratovicach, Pardubicach i w
Kolinie. W ramach procesu zainicjowano i zrealizowano szereg działań mających na celu wewnętrzną unifikację obszaru ochrony przeciwpożarowej.
Działania w zakresie przeciwdziałania pandemii COVID-19
W obszarze bezpieczeństwa pracy pracowników i kontraktorów Grupy ORLEN zaktualizowano szereg procedur oraz materiałów informacyjnych w
zakresie dotyczących przeciwdziałania pandemii COVID-19. Najistotniejszymi z nich Księga Wytycznych dla pracowników obszar Biura BHP
oraz „Zalecenia dla wykonawców dotyczące przeciwdziałania ryzyka zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2”. Współrealizowano kampanie
informacyjne w przedmiotowym zakresie.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 56 / 197
4. DZIAŁALNOŚĆ OPERACYJNA
4.1. BADANIA I ROZWÓJ TECHNOLOGICZNY
Iwona Waksmundzka, Dyrektor Wykonawczy ds. Strategii i Innowacji oraz Relacji Inwestorskich:
„Rozwój ekosystemu innowacyjności to nie tylko budowa nowoczesnego zaplecza badawczo-rozwojowego i rozwój własnych technologii, to
również pozyskiwanie wiedzy i nowych kompetencji w modelu open innovation. Dlatego spółki Grupy ORLEN adą szczególny nacisk na
wzmacnianie i doskonalenie narzędzi pozwalających na skuteczne budowanie relacji biznesowych z innowatorami i podmiotami
technologicznymi. Jedną ze sprawdzonych inicjatyw są programy crowdsourcingowe i akceleracyjne, dlatego zdecydowaliśmy się uruchomić
ORLEN Skylight Accelerator, który umożliwi nam wspólnie ze startupami z całego świata wdrażać innowacyjne rozwiązania. Dzięki nim
będziemy mogli jeszcze skuteczniej realizować nasze cele strategiczne oraz budować trwałe przewagi konkurencyjne oparte o nowoczesne i
niskoemisyjne technologie.
W 2021 roku w Grupie ORLEN, realizowanych było ponad 300 projektów rozwojowych i efektywnościowych, których celem była
maksymalizacja efektywności Koncernu i generowanie wartości dla Akcjonariuszy. Kluczowym czynnikiem branym pod uwagę na etapie
przygotowania i realizacji projektów jest efektywność energetyczna i procesowa, jako element realizacji strategii redukcji emisji CO
2
o 20% dla
istniejących aktywów rafineryjnych i petrochemicznych oraz 33% na wytworzoną MWh energii elektrycznej, jakie PKN ORLEN wyznaczył sobie
za cel do 2030 i neutralność klimatyczna do 2050 roku.
Projekty realizowane przez PKN ORLEN w ramach Strategii 2021-2030 zabezpieczą przyszłość Koncernu na kolejne dekady, generując
maksymalną wartość dla Akcjonariuszy i Klientów.”
4.1.1. Ważniejsze osiągnięcia w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego w PKN ORLEN
W 2021 roku kontynuowało działania związane z realizacją prac i projektów badawczych wynikających ze Strategii ORLEN2030. W 2021 roku w PKN
ORLEN realizowano 87 projektów badawczo-rozwojowych i innowacyjnych. Realizacja opierała się na współpracy z partnerami zewnętrznymi, w tym
uczelniami i instytutami badawczymi, głównie: Uniwersytetem Warszawskim, Politechniką Warszawską, także Filią w Płocku, Politechniką Gdańską,
Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu, Akademią Górniczo Hutniczą w Krakowie, Siecią Łukasiewicz Instytutem Chemii Przemysłowej,
Instytutem Chemicznej Przeróbki Węgla, Instytutem Chemii Organicznej i UniCRE – czeskim instytutem z Grupy ORLEN. Badania i projekty skupiały
się na dziedzinach związanych z transformacja energetyczną, digitalizacją produkcji czy rozwojem sieci stacji. Dla usprawnienia realizacji projektów
badawczych w 2021 roku PKN ORLEN podpisał umowę z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju na realizację w latach 2022-2027 programu Wspólne
Przedsięwzięcie „NEON”. W jego wyniku PKN ORLEN ma zamiar pozyskać minimum 13 nowatorskich rozwiązań technologicznych.
PKN ORLEN kontynuował realizację planów strategicznych w tym Program Rozwoju Petrochemii. W ramach tych działań w dniu 22 czerwca 2021
roku podpisano umowę na budowę kompleksu instalacji Olefin III. Jest to największy projekt petrochemiczny realizowany w Europie w XXI wieku.
Inwestycja ta pozwoli na zwiększenie mocy produkcyjnych petrochemii bazowej w Zakładzie Produkcyjnym w Płocku o ponad 1 mln ton tj. 60%.
Produkty z Olefin III będą lokowane w większości na deficytowym rynku Polski oraz Europy Centralnej co pozwali na maksymalizację osiąganej marży.
Instalacje podstawowe Kompleksu Olefin III realizowane w formule EPCC (Engineering, Procurement, Construction and Commissioning) ze
spółkami Hyundai Engineering Co., Ltd. z siedzibą w Seulu oraz Técnicas Reunidas S.A. z siedzibą w Madrycie. W związku z projektem została
utworzona spółka ORLEN Olefiny Sp. z o.o., w ramach której planowana jest realizacja projektu. PKN ORLEN realizuje szereg innych
W 2021 roku kontynuowano również strategiczny Program Infrastruktura, którego zadaniem jest zapewnienie niezbędnej infrastruktury Zakładu
Produkcyjnego w ocku dla Programu Rozwoju Petrochemii oraz dla innych projektów rozwojowych. Po rozbudowie, Kompleks Petrochemiczny w
Płocku będzie jednym z największych i najnowocześniejszych w Europie, tym samym PKN ORLEN stanie się wiodącym producentem petrochemii w
Europie Środkowej.
W 2021 roku PKN ORLEN w sposób odpowiedzialny i optymalny kontynuował przygotowanie i realizację innych projektów rozwojowych. Celem tych
działań zgodnie ze strategią ORLEN2030 jest maksymalizacja efektywności rafinerii, rozbudowa mocy petrochemicznych i wydłużanie łańcucha
wartości a także działania w zakresie zrównoważonego rozwoju jak dekarbonizacja i rozwój produkcji paliw bio. W ramach tych działań we wrześniu
2021 roku podjęto finalną decyzję inwestycyjną dla budowy instalacji HVO w ZP Płock celem zwiększenia produkcji biopaliw. W 2021 roku rozpoczęto
realizację instalacji pogłębionego przerobu ropy naftowej tj. Bottom of the Barrel w rafinerii w Możejkach, na Litwie. Ponadto w 2021 roku
kontynuowano etap realizacji inwestycji Visbreaking w Zakładzie Produkcyjnym w Płocku. W listopadzie 2021 roku ukończono budowę nowoczesnej
instalacji do produkcji bio glikolu propylenowego (ang. MPG), która jest największą w Europie instalacją tego typu.
W 2021 roku PKN ORLEN wzmacniał pozycję na międzynarodowym rynku paliwowym poprzez maksymalizację wyników rafinerii, rozwój aktywów
rafineryjnych oraz modernizację istniejących jednostek. Kontynuowano budowę kluczowej instalacji Visbreakingu, która umożliwi pogłębienie przerobu
ropy naftowej i zapewni zwiększenie uzysku produktów lekkich. Pozostałość próżniowa, wykorzystywana dotychczas do produkcji ciężkich olejów
opałowych czy asfaltu, dzięki instalacji Visbreakingu, będzie przetwarzana na produkty wysokomarżowe benzynę i olej napędowy. Prowadzono
dalsze prace w zakresie modernizacji Instalacji Hydrokrakingu. Postęp w dziedzinie katalizatorów pozwala obecnie na osiągniecie istotnej części
planowanego efektu I etapu modernizacji instalacji Hydrokrakingu przy zaangażowaniu ograniczonego CAPEX i ograniczonego zakresu modernizacji.
Zakończono modernizację instalacji Hydroodsiarczania Oleju Napędowego (HON) w celu zwiększenia marżowości i intensyfikacji produkcji oleju
napędowego, przeprowadzono ruch testowy i potwierdzono osiągnięcie parametrów gwarantowanych przez Licencjodawcę. W 2021 roku prowadzono
kontraktację wykonawstwa dla inwestycji MaxEne. Wdrożenie innowacyjnej technologii MaxEne przyczyni się do realizacji wyższych marż na paliwach
i petrochemikaliach w Zakładzie Produkcyjnym w Płocku. W 2021 roku podpisano umowę na budowę instalacji TGT, która umożliwi oczyszczanie
gazów resztkowych po procesach utylizacji siarkowodoru i amoniaku. Prace mają zakończyć się w połowie 2024 roku, a uruchomienie instalacji będzie
oznaczało istotną redukcję emisji związków siarki do atmosfery, wpisując się w szereg proekologicznych inwestycji realizowanych przez PKN ORLEN.
Zgodnie z przyjętą strategią prowadzono prace służące redukcji emisji CO
2
o 20% do 2030 roku z obecnych aktywów rafineryjnych i petrochemicznych
oraz o 33% CO
2
/MWh z produkcji energii elektrycznej. W 2021 roku realizowano prace mające na celu rozpoznanie możliwości wychwytu i
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 57 / 197
zagospodarowania dwutlenku węgla z instalacji produkcyjnych z zakładu w Płocku. Istotnym elementem działbyły również analizy intensyfikacji
zagospodarowania produktów pochodzenia wtórnego w świetle priorytetów Gospodarki Obiegu Zamkniętego. Prowadzono również działania na rzecz
proaktywnego poszukiwania nowatorskich rozwiązań technologicznych. Zorganizowano szereg przedsięwzięć, spotkań z udziałem firm
technologicznych, polskich uczelni, czy też organizacji wspierających biznes.
W roku 2021 oddano do użytku Centrum Badawczo-Rozwojowe (CBR) w Płocku, które ma zapewnić zaplecze infrastrukturalne (aktualnie niedostępne
w Grupie ORLEN) umożliwiające: testowanie nowych rozwiązań procesowych (zmiany konfiguracji, wsadów, parametrów pracy) przed wdrożeniem
na instalację produkcyjną oraz testowanie dodatków do paliw; intensyfikację (ilość i czas wdrożenia) wprowadzania nowych rozwiązań technicznych
i technologicznych do istniejących instalacji; konstrukcję i testowanie rozwiązań pilotowych nowych technologii i obsługę instalacji do produkcji próbek
(miniatury instalacji do wytwarzania próbek produktowych) a także zwiększenie konkurencyjności Koncernu i zmniejszenie uzależnienia od dostawców
know-how (w szczególności uwzględniając potencjał BiR sektora rafineryjno-petrochemicznego w Europie). W 2021 roku w ramach Centrum
Badawczo-Rozwojowego w Płocku, rozpoczęto realizację projektów badawczo-rozwojowych, będących odpowiedzią na oczekiwania rynku w kierunku
nowych produktów czy też o podwyższonych wymaganiach jakościowych. W okresie od maja do września 2021 roku przeprowadzono ponad 30
specjalistycznych szkoleń oraz opracowano instrukcje stanowiskowe dla każdego aparatu laboratoryjnego. W 95% zrealizowano również zadanie
przeniesienia do CBR zakupionej wcześniej instalacji ¼ techniki do wytwarzania biokomponentów zaawansowanych. W ciągu roku zakontraktowano
także 5 kolejnych instalacji pilotowych odwzorowujących procesy rafineryjne i petrochemiczne. Umożliwią one badanie wpływu surowców rop
naftowych i ich mieszanek, nietypowych wsadów wewnętrznych i zewnętrznych, w tym surowców alternatywnych powiązanych z gospodarką obiegu
zamkniętego oraz testowanie i porównywanie katalizatorów dla różnych procesów. Rozpoczęto też procesy zakupowe w zakresie projektów
technicznych trzech instalacji pilotowych syntez organicznych. CBR wyposażony również został w badawczą infrastrukturę zewnętrzną w postaci
pierwszej w historii PKN ORLEN instalacji pilotowej bocznikowej do testowania innowacyjnych katalizatorów uwodornienia w procesie produkcji kwasu
tereftalowego (PTA) we Włocławku. Pozwala ona na badanie nowych receptur w warunkach rzeczywistej produkcji. Zdobyte doświadczenie pozwoliło
w opracowaniu własnych, tańszych i bardziej efektywnych katalizatorów i złóż osłonowych również dla innych procesów produkcyjnych PKN ORLEN.
W ramach rozwoju narzędzi wdrażania innowacji stworzono korporacyjny akcelerator tzw. ORLEN Skylight Accelerator, umożliwiający realizowanie
wspólnie ze startupami pilotażowych wdrożeń innowacyjnych rozwiązań, opracowanych przez młode technologiczne spółki. W 2021 roku uruchomiono
trzy rundy naboru, w ramach których ogłoszono wyzwania dla następujących kategorii tematycznych: zielona transformacja, Przemysł 4.0 oraz
bezpieczna i innowacyjna organizacja, efektywna i niskoemisyjna energetyka, nowoczesny klient i stacja przyszłości, ograniczanie barier w dostępie
do usług oferowanych klientom, cyfrowa organizacja, woda w procesach przemysłowych. Łącznie w trzech rundach pozyskano ponad 200 zgłoszeń.
W ramach kwalifikacji pierwszego naboru wybrane zostały 4 podmioty do realizacji pilotażowych wdrożeń w obszarach sprzedaży detalicznej oraz
logistyki.
Trzecim z elementów ekosystemu innowacji, który pojawił się na rynku w ubiegłym roku był korporacyjny fundusz venture capital (ORLEN VC) z
finansowym potencjałem wsparcia 500 mln PLN. Celem strategicznym funduszu jest uzyskanie dostępu do nowych rozwiązań i technologii oraz ich
wdrożenie w działalności Grupy ORLEN, przy zachowaniu dodatnich stóp zwrotu. Założeniem ORLEN VC jest wspieranie spółek technologicznych
na wczesnych etapach rozwoju lub ekspansji.
Dążąc do zmniejszenia oddziaływania na środowisko kontynuowano działania na rzecz rozwoju produktów BIO z sukcesem przeprowadzono kolejne
produkcje paliw z wykorzystaniem technologii współuwodornienia olejów roślinnych, jak też testy przemysłowe produkcji benzyny typu E-10.
Rozpoczęto również badania w kierunku co-HVO z wykorzystaniem UCO, jak też produkcji paliw lotniczych typu Bio-Jet. Zainicjowano działania w
kierunku wprowadzenia mechanizmu wyliczania śladu węglowego dla wszystkich produktów oferowanych w Grupie ORLEN jak i śladu węglowego
dla całej firmy.
Konsekwentnie realizowano studia benchmarkowe będące źródłem do określania obszarów optymalizacji efektywnościowej bieżących aktywów
produkcyjnych. Kontynuowano projekty w zakresie digitalizacji Zakładu Produkcyjnego w Płocku. Realizowano oraz inicjowano nowe projekty w
zakresie wdrażania narzędzi do modelowania i prognozowania optymalnych parametrów procesów produkcyjnych, celem podniesienia marżowości
produktowej. Zainicjowano i zrealizowano projekt Mapy Drogowej Digitalizacji Zakładu Produkcyjnego celem jak najlepszej identyfikacji obszarów
digitalizacji generujących wysoki potencjał rozwojowy i generowania dodatkowej marży.
Podjęta została też współpraca z Krajową Spółką Cukrową S.A. Zarządy spółek podpisały list intencyjny o wspólnych aktywnościach w obszarze BiR
oraz Rozwojowym dotyczące realizacji projektów oraz działań w obszarze zrównoważonego rozwoju produkcji chemicznej. Rozpoczęto prace nad
wspólnym wyselekcjonowaniem projektów i określeniem ich atrakcyjności biznesowej.
W zakresie digitalizacji procesów związanych z produkcją w 2021 roku zakończono projekt, którego celem było opracowanie, budowa i wdrożenie
dualnych czujników korozji będących elementem zintegrowanego systemu monitorowania korozji on-line, zapewniającego ocenę intensywności korozji
równomiernej (ogólnej), podatności na pękanie korozyjne i kruchość wodorową. Projekt dofinansowany był z Funduszy Europejskich w ramach
programu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (INNOCHEM). W ramach projektu powstał prototyp monitoringu dualnych sensorów korozji, który
pozwala uzyskać unikatową zdolność szybkiej oceny dynamiki procesu korozji oraz natychmiastowe reagowanie na bieżące wahania poziomu
zagrożenia korozyjnego. Zastosowanie w praktyce niniejszej technologii przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa procesowego, minimalizacji
zdarzeń awaryjnych i wydłużenia żywotności instalacji przemysłowych Koncepcja dualnych sensorów korozji została zgłoszona do Europejskiego
Urzędu Patentowego.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 58 / 197
4.1.2. Ważniejsze osiągnięcia w dziedzinie badań i rozwoju technologicznego w głównych spółkach ORLEN
Spółki Grupy ORLEN prowadzące działalność BiR koncentrowały się w 2021 roku na nowych technologiach, doskonaleniu już używanych i
wzbogacaniu zakresu swojej działalności o nowe rozwiązania z zakresu zrównoważonej produkcji jak też modyfikowaniu portfolio swoich produktów.
W 2021 roku spółki z Grupy Energa w obszarze Badań, Rozwoju i Innowacji realizowały 26 projektów, na które wydatkowały około 8 mln PLN netto.
Ponadto w sierpniu 2021 roku uruchomiony został we współpracy Grupy Energa i PKN ORLEN program Magazynowania energii w Grupie ORLEN
mający na celu identyfikację, organizację warunków i wprowadzenie na rynek energetyczny produktów i usług magazynowania energii.
We wrześniu 2021 roku spółka Energa OZE SA zakończyła realizację projektu NEDO, którego celem było zdobycie wiedzy i doświadczenia nt.
możliwości wykorzystania technologii magazynowania energii w celu zwiększenia elastyczności pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego
(KSE). W ramach projektu wybudowany został hybrydowy bateryjny magazyn energii na Farmie Wiatrowej Bystra w pobliżu Gdańska. W 2021 roku
magazyn został przyłączony do farmy wiatrowej Bystra oraz został przekazany do eksploatacji.
Z kolei projekt RSOC, realizowany z dofinansowaniem Narodowego Centrum Badań i Rozwoju przez Centrum Badawczo-Rozwojowe im. M. Faradaya
wszedł w ostatni rok realizacji. Obejmuje on budowę modułowej instalacji odwracalnych ogniw stałotlenkowych wytwarzających wor. Instalacja ta
może być kluczowym elementem układów do magazynowania energii, z wykorzystaniem nadmiarowej energii, w szczególności pochodzącej z
odnawialnych źródeł o niestabilnym charakterze pracy (wiatrowa, słoneczna).
Projekt EUniversal jest realizowany przez spółkę Energa Operator S.A. w zakresie rozwoju elastyczności sieci i możliwości wykorzystania usług
elastyczności na rynku energii. Projekt realizowany jest w europejskim konsorcjum przez 18 europejskich podmiotów związanych z branżą
energetyczną i dofinansowany w zakresie badań oraz innowacji z unijnego programu Horizon 2020. Przedmiotowy projekt umożliwi wprowadzenie
zmian w poborze lub produkcji energii, także tej wytwarzanej z odnawialnych źródeł, w celu wyeliminowania zagrożeń w pracy infrastruktury
energetycznej.
Kolejną fazę realizacji przeszedł pomyślnie projekt OneNet, obejmujący testy świadczenia usług elastyczności w dostawach energii, z wykorzystaniem
platformy cyfrowej. Projekt realizowany jest w europejskim konsorcjum, dofinansowany z programu Horizon 2020. Celem projektu jest opracowanie
nowych mechanizmów i modeli biznesowych dla nowych usług sieciowych zwiększających elastyczność sieci przesyłowej i dystrybucyjnej WN, SN i
nn, opracowanie nowej platformy w otwartym standardzie umożliwiającej zakup i sprzedaż usług sieciowych dla OSD i OSP przez uczestników rynku,
zbudowanie obszaru demonstracyjnego do przeprowadzenia testów (m. in. pozyskanie klientów, integracja i rozbudowa systemów IT) oraz
przebadanie potencjału wykorzystania usług sieciowych do poprawy efektywności i elastyczności sieci. Projekt realizowany jest zgodnie z przyjętym
harmonogramem, a jego zakończenie planowane jest na wrzesień 2023 roku.
Energa Operator SA kontynuowała realizację projektu SORAL dotyczącego wdrożenia systemu oceny stanu technicznego i ryzyka awarii linii
kablowych SN, opartego o badania diagnostyczne wykonywane w trybie offline. W ramach projektu przeprowadzone zostały prace badawczo-
rozwojowe, w wyniku których opracowany został system oceny ryzyka wystąpienia awarii kabli SN w oparciu o dane techniczne, eksploatacyjne i
diagnostyczne. W 2021 roku wykonane zostały prace, w ramach których opracowany został prototyp systemu informatycznego SORAL z
zaimplementowanym wskaźnikiem zdrowia linii (Health Index), pozwalając na rzeczywistą ocenę stopnia ryzyka wystąpienia awarii na danym odcinku
kablowym. Projekt realizowany był zgodnie z przyjętym harmonogramem i zakończył się 15 grudnia 2021 roku.
Celem projektu SERENE jest opracowanie mechanizmów i modeli biznesowych dla nowych usług sieciowych, zwiększających elastyczność sieci
dystrybucyjnej średniego i niskiego napięcia, zastosowanie rozwiązań technicznych pozwalających na aktywne zarządzanie siecią niskiego napięcia
z wykorzystaniem liczników AMI. W 2021 roku przygotowana została kampania informacyjna o działaniach w projekcie, rozpoczęto zbieranie zgód
mieszkańców na powierzanie danych osobowych, wymieniono liczniki AMI na obszarach demonstracyjnych, wskazanych w założeniach projektowych,
co stanowiło prace przygotowawcze do rozpoczęcia badań. Termin rozpoczęcia prac badawczych planowany jest na maj 2022 roku. Projekt
realizowany jest zgodnie z przyjętym harmonogramem, a jego zakończenie zaplanowane zostało na 30 czerwca 2025 roku.
Grupa ORLEN Unipetrol w 2021 roku koncentrowała się wokół kluczowych filarów, tj. zielonego wodoru, recyklingu chemicznego i mechanicznego
tworzyw sztucznych, produkcji biopaliw, dekarbonizacji i cyfryzacji. Te kluczowe filary są istotną częścią pomyślnego rozwoju firmy w ramach Strategii
2030 jak również w kontekście rosnącego zapotrzebowania na technologie niskoemisyjne. Szacowany łączny wkład gospodarczy BiR do 2030 roku
wynosi 160 mln EUR. Osiągnięcie neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla dla zrównoważonej przyszłości nadal pozostaje
długoterminowym celem firmy. Wartość infrastruktury badawczej w ramach dwóch instytucji - ORLEN UniCRE i Polymer Institute Brno przekracza 45
mln EUR. Zatrudniają one 127 naukowców.
ORLEN UniCRE rozwinął wiedzę w obszarze technologii produkcji zaawansowanych biopaliw, w tym analizy dostępności surowców, ze szczególnym
uwzględnieniem biomasy i odpadów komunalnych. Badania nad recyklingiem chemicznym zostały rozwinięte we współpracy zagranicznej całej grupy
kapitałowej ORLEN w celu uzyskania materiału/surowca nadającego się do przerobu na Etylenowej Jednostce. W ramach szerokiej współpracy w
Grupie RLEN rozwinięto badania w zakresie recyklingu chemicznego w celu uzyskania materiału, a następnie surowca odpowiedniego do przerobu
na Jednostce Etylenu. Współpraca ta będzie intensywnie kontynuowana, a recykling chemiczny będzie priorytetowym obszarem badań z naciskiem
na dostępne technologie. Celem jest budowa instalacji do pirolizy odpadów tworzyw sztucznych w Republice Czeskiej. Kontynuowana będzie
systematyczna ocena materiałów zewnętrznych. W ramach prowadzonych działań w zakresie recyklingu chemicznego uruchomiono i przetestowano
pilotażową jednostkę przetwarzającą odpady z tworzyw sztucznych, umożliwiającą produkcję własnego materiału do badań nad dalszymi procesami.
Kamieniem milowym dla ORLEN Unipetrol było otrzymanie w 2021 roku certyfikacji ISCC Plus na przetwarzanie uwodornionego oleju roślinnego w
Jednostce Etylenowej, co pozwoliło na produkcję biotworzyw sztucznych w tej jednostce. W ramach certyfikacji przeprowadzono dwa testy
eksploatacyjne, a drugi z nich umożliwił już produkcję i oferowanie klientom biotworzyw sztucznych.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 59 / 197
Grupa ORLEN Unipetrol kontynuuje rozwój technologii wodorowych. Postrzegamy ekologiczny wodór, jako odpowiednią alternatywę dla przyszłej
bezemisyjnej gospodarki i mobilności. W 2021 roku rozpoczęto budowę dwóch stacji paliw wodorowych na stacjach BENZINA ORLEN, które zaczną
działać w 2022 roku w Pradze i Litvínovie. W zakresie produkcji własnej zakończono studium wykonalności budowy elektrowni fotowoltaicznej o mocy
60 MW wraz z elektrolizerem o mocy 26 MW do produkcji zielonego wodoru o rocznej zdolności produkcyjnej 4,75 kta. Podstawowy Pakiet Projektowo-
Inżynieryjny zostanie wdrożony w 2022 roku.
Polymer Institute Brno (PIB) nadal koncentruje się na rozwoju portfolio produktów zaawansowanych polimerów, polietylenu i polipropylenu. PIB
zajmuje się także wymogami prawnymi w celu wyeliminowania niektórych substancji z produkcji tworzyw sztucznych, takich jak katalizatory ftalanowe
i fluorenowe. Działania te zapewniają stabilną sprzedaż produktów. Kolejnym istotnym obszarem jest recykling mechaniczny tworzyw sztucznych i
jego zastosowanie w ORLEN Unipetrol. Recykling chemiczny i mechaniczny jest istotnym narzędziem//sposobem realizacji celów gospodarki o obiegu
zamkniętym.
W 2021 roku kontynuowano budowę nowej jednostki DCPD (dicyklopentadienu) o wydajności 22,4 tys. ton rocznie. DCPD jest wykorzystywany w
procesach produkcyjnych żywic węglowodorowych (kolorowy asfalt, farby wzmacniające), nienasyconych żywic poliestrowych (elementy łodzi, wyroby
sanitarne), EPDM - elastomery etylenowo-propylenowo-dienowe (zderzaki samochodowe, pokrycia dachowe) i COC - kopolimer cyklicznych olefin
(materiały przezroczyste). Jednocześnie kontynuowano badania nad możliwością produkcji pochodnych DCPD (dicyklopentadienu) w celu
rozszerzenia łańcucha produktowego o wysoce pożądane produkty.
W ramach swojego rozwoju ORLEN Unipetrol kładzie duży nacisk na efektywność energetyczną i koncentruje się na technologiach odzysku ciepła
odpadowego w tym obszarze. Dostrzega w tym ogromny potencjał w realizacji celów i stopniowej redukcji emisji CO
2
.
Do realizacji celów przyczyni się również obszar cyfryzacji. To kolejny duży cel ORLEN Unipetrol w ramach wszystkich prowadzonych działań. ORLEN
Unipetrol koncentruje się na obszarach rozszerzonej i wirtualnej rzeczywistości, cyfrowych bliźniaków oraz inteligentnemu utrzymaniu ruchu. Aplikacje
te przyczynią się do redukcji kosztów i wysokiej elastyczności, która jest niezbędna do osiągnięcia sukcesu.
Grupa ORLEN Unipetrol w dalszym ciągu koncentruje się na wspieraniu edukacji, w tym szkolnictwa wyższego, intensywnie rozwija się również
współpraca z uczelniami i instytucjami naukowymi, w tym zagranicznymi. W 2021 roku nawiązana została współpraca z Politechniką Koszycką. Z
dużym sukcesem została zorganizowana II konferencja 4EDU poświęcona rozwojowi edukacji w Czechach.
Grupa ORLEN Lietuva w 2021 roku kontynuowała prace przygotowawcze do rozpoczęcia projektu budowy nowej instalacji Hydrokrakingu. W połowie
roku został podpisany List Intencyjny z Rządem Republiki Litewskiej w sprawie wsparcia instytucji państwowych w realizacji tego projektu. Wyłoniono
także w drodze przetargu, generalnego wykonawcę EPC, z którym w październiku 2021 roku podpisano umowę. Zakończenie projektu planowane
jest na koniec 2024 roku. Po podpisaniu umowy z generalnym wykonawcą została podpisana umowa z firmą Mammoet dotycząca transportu reaktora
instalacji z portu w Kłajpedzie na teren Rafinerii OL w Juodeikiai oraz umowa na budo nowej podstacji elektrycznej na potrzeby instalacji
Hydrokrakingu. Instalacja ta pozwoli na zwiększenie uzysków wysokomarżowych produktów jasnych o ok. 8 proc., co znacząco poprawi rentowność
AB ORLEN Lietuva” oraz pozwoli na rozwój projektów związanych z OZE, które zostały przewidziane w strategii ORLEN2030 i związane z
uzyskaniem neutralności emisyjnej (CO
2
).
W 2021 roku ukończono projekt bazowy instalacji Alkilacji, sporządzono zakres prac i ogłoszono konkurs na generalnego wykonawcę. Zakończenie
przetargu i wybór wykonawcy planowany jest na połowę 2022 roku.
Zakończono projekt modernizacji systemu sterowania turbin T-1 i T-2 w POHO (należąca do AB „ORLEN Lietuva” elektrociepłownia), który
dopuszczono do eksploatacji na koniec 2021 roku. System pozwala na bardziej operatywne zarządzanie pracą elektrociepłowni oraz szybsze
reagowanie na zmiany w pracy rafinerii. W kompleksie VGO HDT wymieniono katalizator oraz zainstalowano nowe urządzenia wewnętrzne, które
pozwolą na ochronę katalizatora przed zanieczyszczeniami i mechanicznymi uszkodzeniami oraz wydłużą okres jego przydatności.
Przeprowadzono studium dekarbonizacji, na podstawie którego sprecyzowano kierunki działalności i rozwoju AB „ORLEN Lietuva” w celu
zmniejszenia do zera emisji CO
2
do 2050 roku. Prowadzono także prace przygotowawcze do przewidzianego na I połowę 2022 roku remontu
kapitalnego.
ANWIL S.A. kontynuował prace rozwojowe związane z intensyfikacją produkcji nawozów z 1 mln ton rocznie do planowanego poziomu około 1,5 mln
ton rocznie. W ramach realizacji projektu w 2021 roku kontynuowano budowę trzech kluczowych instalacji tego kompleksu tj. kwasu azotowego,
neutralizacji oraz granulacji, osiągając poziom przekraczający 80% zaawansowania. Rozbudowa nawozów jest pochodną rosnącego popytu na
nawozy mineralne. Przeprowadzono pomyślnie próby produkcji nawozów z dodatkiem siarczanów glinu i potasu, których celem była poprawa
własności fizykochemicznych granul nawozów Canwilu. Dodatek potasu zwiększa ilość i jakość plonów. Dodatkowym efektem jest poprawa
efektywności i stabilizacji parametrów procesowych instalacji granulacji mechanicznej.
W roku 2021 ANWIL S.A. realizował prace przedprojektowe na rzecz rozbudowy zdolności produkcyjnych PCW do poziomu 420 tys. ton rocznie, w
ramach działań strategicznych Rozwoju Petrochemii Grupy ORLEN.
We współpracy z PKN ORLEN kontynuowano prace przedprojektowe dla budowy instalacji HUB-u wodorowego i w sierpniu podpisano umowę na
realizację projektu pn. „Budowa HUB-u wodorowego w ANWIL S.A.” mającego na celu umożliwienie Grupie ORLEN wejście na rynek zeroemisyjnych
paliw w Polsce oraz stworzenie nowego produktu jakim są paliwa wodorowe dla automotive.
W 2021 roku w obszarze nawozowym w ramach intensyfikacji produkcji amoniaku zakończono kluczową inwestycję modernizacyjną – węzeł powietrza
technologicznego TC 1201B, pozwalającą uzyskiwać obciążenie jednostkowe do 110%; zakończono inwestycję modernizacyjną podnoszącą
efektywność energetyczną (demistery F 1606/7), a na wytwórni kwasu azotowego budowę nowej chłodnicy powietrza technologicznego E 2215-1B.
Zakończono również budowę zbiornika stokażowego kwasu azotowego F 2901B, dzięki któremu będzie można przesyłać kwas azotowy z nowej
wytwórni do obecnych jednostek przerobowych, optymalizując koszty wytwarzania nawozów. W obszarze tworzyw sztucznych zrealizowano zadania
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 60 / 197
modernizacyjne poprawiające efektywność energetyczną (m.in. budowę nowego wymiennika podgrzewania solanki) oraz produktową (budowę
armatury dla zwiększenia możliwości produkcyjnych PVC typ S-70).
W roku 2021 w ramach Strategicznego dla Koncernu projektu AMONIAK 120+ (po podpisaniu kontraktów z wykonawcami: CASALE, KBR i HT -
ANWIL S.A.) ANWIL pozyskał w terminie wszystkie 3 studia wykonalności pokrywające 5 scenariuszy realizacji potencjalnej inwestycji: od modernizacji
istniejących jednostek, poprzez budowę nowego amoniaku, do wariantu budowy amoniaku w koprodukcji z metanolem włącznie. Z Politechniką
Warszawską oraz partnerem komercyjnym kontynuowane były prace nad nowym innowacyjnym katalizatorem oraz rozwiązaniami podnoszącymi
wydajność i efektywność energetyczną syntezy amoniaku. Celem wdrożenia w ANWIL S.A. technologii green ammonia, technologii magazynowania
energii w amoniaku oraz krótkotrwałego przechowywania wodoru, Spółka dołączyła do konsorcjum powołanego w ramach projektu HySTrAm, który
pozyskał pozytywną decyzję o dofinansowaniu w ramach programu Horyzont Europa. Celem pozyskania wiedzy o dostępnych technologiach produkcji
zielonego wodoru wraz ze wskazaniem koncepcji wykorzystania tego strumienia w procesach produkcyjnych, ANWIL S.A. zainicjował pracę badawczą
pn. „Integracja nowoczesnych technologii wodorowych".
W ramach rozwoju narzędzi do pozyskiwania innowacji realizowano współpracę z dwoma akceleratorami: Industry Lab II oraz MIT Enterprise Forum
Central&Eastern Europe. Rezultatem przeprowadzonych działań był rozwój projektu „Mapy precyzyjnego nawożenia” z wykorzystaniem środków UE
oraz realizacja I rundy akceleracyjnej z przygotowaniem planu wdrożenia pilotażowego rozwiązania oferowanego przez Start-up, polegającego na
automatyzacji procesów logistycznych. W obszarze rozwoju nawozów uruchomiono Pracownię Badań Własności Fizycznych Nawozów, służącą
wypracowaniu wytycznych dla technologii, procedur, instrukcji wytwarzania, sezonowania, obrotu i magazynowania produktów. Kontynuowano
również prace w ramach projektu badawczego „Zmodyfikowane nawozy saletrzane” przy współudziale partnerów ADOBE oraz IUNG, którego celem
jest opracowanie 4 nowych formuł nawozowych zwiększających efektywność wykorzystania azotu przez rośliny.
W obszarze rozwoju tworzyw rozpoczęto realizację budowy instalacji pilotażowej do karbonizacji szlamów posolankowych, dzięki której będzie
możliwe opracowanie nowych produktów na bazie szlamów solankowych, i w efekcie, ograniczenie kosztów związanych z utylizacją odpadów.
Zakończono z powodzeniem prace badawcze dotyczące sposobu zatężania kwasu solnego (instalacja VICARB), dzięki czemu powstanie możliwość
otrzymania nowego produktu w postaci kwasu solnego o stężeniu ok. 32%.
Prowadzono również prace badawcze w kierunku produkcji granulatów twardych uniepalnionych o określonych klasach palności, w tym poszukiwania
zamienników trójtlenku antymonu, migracji plastyfikatora z plastyfikowanych aplikacji PVC oraz receptur na bazie PVC mających odporność na
działanie bakterii i grzybówi plastyfikatora z plastyfikowanych aplikacji PVC oraz receptur na bazie PVC mających odporność na działanie bakterii i
grzybów.
Grupa ORLEN Południe zakończyła budowę instalacji do produkcji ekologicznego glikolu propylenowego. W IV kwartale 2021 roku przeprowadzono
testy rozruchowe kompleksu produkcyjnego glikol, w skład którego wchodzą instalacja produkcji glikolu propylenowego, instalacja oczyszczania
gliceryny oraz instalacja produkcji wodoru. Testy rozruchu technologicznego zakończono z sukcesem, gdzie potwierdzono wydajności i jakość
produktu finalnego glikolu 1,2-propylenowego, tym samy potwierdzając nabytą licencję w roku 2017 od firmy AirLiquide. Instalację przekazano do
eksploatacji. W ramach tego kompleksu realizowano prace dotyczące budowy instalacji oczyszczania wodoru do jakości 5.0 – dla branży automotive.
Rozpoczęto rozruchy mechaniczne i technologiczne instalacji PSA+.
Realizowano działania związane z biopaliwami zaawansowanymi. W ramach tych działań, kontynuowano projekt budowy instalacji produkcji biodiesla
z olejów pofryturowych UCO o wydajności 30 tys. ton/rok. Podpisano umowę realizacyjną z firmą AB Industry dotyczącą budowy instalacji w formule
PC. Podpisano umowę na dostawy sprzętu zastrzeżonego z licencjodawcą. Uzyskano prawomocne pozwolenie na budowę oraz rozpoczęto prace
ziemne. W ramach rozbudowy istniejącej instalacji do produkcji estrów metylowych kwasów tłuszczowych kontynuowano postępowania na zakup
licencji i projektu bazowego w ramach dalszej rozbudowy instalacji (II etap zwiększenia mocy produkcyjnych o dodatkowe 100 tys. t/rok poprzez
budowę nowej instalacji). W ramach wydłużania łańcucha wartości w procesie produkcji estrów metylowych kwasów tłuszczowych, kontynuowano
projekt budowy własnej tłoczni oleju rzepakowego. Pozyskano nieruchomość pod budowę tłoczni o wydajności 200 tys. t/rok z możliwością rozbudowy
do 300 tys. t/rok oraz uruchomiono postępowanie dotyczące zakupu usługi budowy tłoczni w formule EPC. Kontynuowano realizację projektu
Bioetanolu 2G. Prowadzono proces zakupowy dotyczący budowy kompleksu instalacji do produkcji bioetanolu 2G wraz z energetyką, biogazownią i
oczyszczalnią ścieków w formule EPC. Uzyskano zgody Komitetu Inwestycyjnego oraz Komitetu Strategii Koncernu na realizację zadania. Podpisano
z PKN ORLEN porozumienie, które zakłada budowę nowoczesnej instalacji przemysłowej do produkcji bioetanolu II generacji oraz określa sposoby
jej sfinansowania. Kontynuowano realizację projektu „Budowa nowej linii biznesowej w ORLEN Południe w obszarze biogazu”. W ramach ścieżki M&A
nabyto 100% udziału w dwóch kolejnych biogazowniach, tj. CHP Energia Sp. z o.o. i Bioutil Sp. z o.o. Na istniejących biogazowniach w ramach
struktury ORLEN Południe optymalizowano procesy produkcyjne i organizacyjne tych podmiotów oraz rozpoczęto ścieżkę rozbudowy tych biogazowni
(zwiększenie mocy i up’grade w kierunku biometanowni). Kontynuowano projekt „Opracowanie technologii oczyszczania gliceryny pochodzenia UCO
i zwierzęcego”. Opracowano KPP i ZZK oraz SIWZ. Rozpoczęto postępowanie zakupowe na wybór Wykonawcy instalacji oczyszczania gliceryny w
formule EPC. Opracowano Kartę Informacyjną Przedsięwzięcia w celu pozyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. W ramach
dofinansowania z Programu INNOCHEM realizowano projekt „Opracowanie biotechnologicznej konwersji surowców pochodzenia organicznego do
kwasu mlekowego z wykorzystaniem mikroorganizmów”. Realizowano sukcesywnie dostawy i odbiory elementów wchodzących w skład linii pilotowej
produkującej kwas mlekowy. Rozpoczęto prace związane z podłączeniem linii pilotażowej do infrastruktury mediów i uruchomieniem urządzeń.
Kontynuowano także prace z Polską Akademią Nauk w zakresie opracowania technologii produkcji biopolimeru polihydroksymaślanianu (PHB), gdzie
opracowano technologię fermentacji wybranego szczepu. Realizowano projekt pn. yny do odladzania na bazie bioglikolu propylenowego: podpisano
i realizowano umowę z Instytutem Ciężkiej Syntezy Organicznej z Kędzierzyna Koźla na opracowanie płynów do odladzania i przeciwko oblodzeniu.
Opracowano receptury płynów do odladzania typu I, III i IV. Trwają prace nad optymalizacją receptur płynów pod względem optymalnych kosztowo
dodatków oraz przygotowania do certyfikacji płynów. W ramach projektu „Odzysk metali ze zużytych katalizatorów” podpisano umowę z Akademią
Górniczo-Hutniczą na opracowanie technologii odzysku metali ze zużytych katalizatorów.
ORLEN OIL kontynuował prace badawcze dotyczące wdrożenia nowych i modyfikacji istniejących produktów oraz definiowania nowych kierunków
rozwoju technologii środków smarnych. Podjęto szereg działań związanych ze stałym podnoszeniem jakości olejów, w odpowiedzi na bieżące
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 61 / 197
potrzeby zgłaszane przez pion sprzedaży. Kluczowe nakłady na prace badawcze ponoszone były w segmentach strategicznych dla Spółki,
szczególnie w sektorze olejów silnikowych do samochodów osobowych oraz przemysłowych uniwersalnych i branżowych. W 2021 roku opracowano
i wdrożono technologie dla 61 nowych produktów, w tym 10 w segmencie premium, 6 Value for Money, 2 economy, 6 przekładniowe moto, 4 silnikowe
ciężarowe, 1 rolnictwo, 4 uniwersalne przemysłowe, 8 przemysłowe specjalistyczne, 5 smary, 11 płyny eksploatacyjne, 3 kosmetyki i chemia
samochodowa, i 1 inne. Dla produktów ORLEN OIL uzyskano 60 aprobat producentów maszyn, urządzeń i silników. Podjęto współpracę z Energa
OZE, której celem jest uzyskanie aprobaty dla oleju dedykowanego do turbin wiatrowych eksploatowanych przez Energa OZE. Zrealizowano projekt
unifikacji produktowej ze spółką Paramo. Kontynuowano wnież współpracę z jednostkami naukowo-badawczymi oraz krajowymi i
międzynarodowymi organizacjami normalizacyjnymi, certyfikacyjnymi i opiniotwórczymi wpływającymi na kierunki rozwojowe środków smarowych.
Zakończono pracę badawczą nad opracowaniem technologii produkcji nowego koncentratu HFA-E, zgodnego z normą PN-EN ISO 12922:2020-08
do zastosowań w podziemnych wyrobiskach górniczych. Rozpoczęto realizację projektu dofinansowanego przez NCBiR pt: „Polepszenie właściwości
eksploatacyjnych przemysłowych środków smarowych za pomocą nanododatków”, w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-
2020. Projekt realizowany jest w konsorcjum z Siecią Badawczą Łukasiewicz - Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej „Blachownia”. W zrealizowanym
w 2021 roku etapie prac, ORLEN Oil odpowiedzialny jest za opracowanie nanododatku o działaniu konserwującym ciecze smarująco-chłodzące.
Wykonano 2 z 6 kroków tego etapu. Projekt realizowany będzie do końca 2023 roku. Syntezowano i wprowadzono do bazy olejowej nanocząstki
srebra, które wykazują potencjał biobójczy. Następnie syntezowano nanocząstki miedzi. W dalszym etapie prac, ORLEN OIL zajmować się będzie
nanocząstkami tlenków metali oraz strukturami core-shell.
ORLEN Asfalt uruchomił szereg programów badawczych w ramach Strategicznej Agendy Badawczej ORLEN2030 dotyczących technologii
asfaltowych przyjaznych środowisku, w tym asfalty o obniżonym śladzie węglowym, nawierzchnie z asfaltem wysokomodyfikowanym HiMA do redukcji
hałasu komunikacyjnego, asfalty specjalne do mieszanek z recyklingu, asfalty o zdolnościach redukcji zanieczyszczeń powietrza z emisji
samochodowych. Złożono wniosek aplikacyjny do programu EU LIFE w zakresie modyfikacji asfaltów polimerami naturalnymi.
Opracowano i przetestowano w skali drogowej nowy typ asfaltu wysokomodyfikowanego ORBITON HiMA-WMA do zastosowania w trudnych
warunkach atmosferycznych okresu jesienno-zimowego.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 62 / 197
4.2. TRENDY RYNKOWE W SEGMENCIE RAFINERIA, PETROCHEMIA I ENERGETYKA
Wojna wzmocniła wyzwania, niepewność wzrosła
Ubiegłoroczną prezentację trendów rynkowych zaczęliśmy od tego, że COVID-19 nie zmienił wyzwań rozwojowych, z którymi musi się zmierzyć nasza
branża, ale wymusił zmianę myślenia strategicznego i biznesowego, opartego wcześniej o długofalowe analizy i prognozy, zakładające poczucie
panowania nad światem, przyrodą czy zdolnością człowieka do minimalizowania niekorzystnych dla niego zdarzeń.
Przedstawiliśmy tezę, że skutkami przyspieszenia transformacji energetycznej mogą być kolejne wydarzenia bez precedensu. Będziemy żyć w świecie
coraz częstszych, nieprzewidywalnych i rewolucyjnych zmian, na których nadejście przygotować się nie da w taki sposób, w jaki przygotowywaliśmy
się na oczekiwany spadek popytu, na spodziewany wzrost cen, czy na wzmożoną konkurencję.
Wyzwaniem dla firm stanie się przestawienie strategicznego myślenia z trybu przygotowywania organizacji na oczekiwaną zmianę na tryb szybkiego
reagowania na nieoczekiwane zmiany. W praktyce możliwość szybkiego reagowania będzie się wiązać z utrzymywaniem w wielu obszarach
odpowiednich rezerw.
Wojna w Ukrainie oraz ostre starcie Zachodu z Rosją na wielu płaszczyznach sprawia, że dotychczasowe relacje geopolityczne i więzi gospodarcze
ulegną istotnym zmianom. Lekcja, którą obecnie wyciąga świat ze wstrząsów ogarniających praktycznie rynki energii na całym świecie jest
następująca. Uzależnienie energetyczne od paliw kopalnych to uzależnienie od krajów takich jak Rosja. Transformacja energetyczna, umożliwiając
generowanie energii tam, gdzie jest zużywana, służąc ochronie klimatu, poprawia bezpieczeństwo energetyczne i gospodarcze. Wojna w Ukrainie
doprowadziła do zjednoczenia Zachodu w działaniach wymierzonych przeciw Rosji. Działania wspólne i dostosowane do różnych możliwości
poszczególnych krajów. To jest lekcja dla transformacji, którą należy przyspieszyć. Trzeba to jednak zrobić wspólnie, koordynując działania w skali
międzynarodowej i realistycznie, biorąc pod uwagę możliwości i bezpieczeństwo energetyczne poszczególnych krajów.
Energia pochodząca ze źródeł niekopalnych jest w sumie utrzymać około 2 miliardów członków dzisiejszej populacji. Zwiększając jej moc trzykrotnie
dzie w stanie utrzymać około 6,0 z 9,8 miliarda członków populacji prognozowanej w 2050 roku.
WYKRES 3. Konsumpcja energii elektrycznej.
Miniony rok utwierdził nas w tych oczekiwaniach:
Wyzwania rozwojowe stojące przed branżą nie uległy zmianie, gdyż wynikają one wprost ze wzrostu konsumpcji energii i dóbr materialnych przy
dynamicznie rosnącej populacji.
Skala wyzwań spowodowała, że na poziomie regulacji i zobowiązań (firm, rządów, instytucji finansowych) transformacja energetyczna wyraźnie
przyspieszyła (pakiet fit for 55 w UE, COP26 w Glasgow).
Niespotykane przyrosty popytu na energię i jej nośniki, skumulowane w czasie po odbiciu z pandemicznego dołka, w czwartym kwartale zderzyły
się z brakiem odpowiednich rezerw.
Napięcia pojawiły się najpierw na rynku gazu ziemnego (w segmencie LNG), powodując gigantyczne wzrosty cen a substytucja paliw w
energetyce przeniosła je na ceny węgla i ropy naftowej.
Wypieranie drogiego gazu przez tańszy węgiel i ropę naftową w produkcji energii doprowadziło do wzrostu emisji.
Większe emisje zwiększyły popyt na uprawnienia do emisji. W zderzeniu z perspektywą bardziej restrykcyjnych regulacji ceny uprawnień do
emisji CO
2
na europejskim rynku biły rekordy.
Silne wzrosty rynkowych cen energii i jej nośników na całym świecie stały się zagrożeniem dla bezpieczeństwa energetycznego (dla ciągłości
dostaw energii po akceptowalnych cenach).
Wojna w Ukrainie wykazała, że droga do bezpieczeństwa energetycznego prowadzi poprzez współpracę międzynarodową potrzebną do
wzmocnienia transformacji energetycznej, gdyż tylko w ten sposób można wcześniej zredukować zależność od paliw kopalnych. Przebieg
transformacji energetycznej w poszczególnych krajach powinien być jak najszybszy ale dostosowany do krajowych realiów.
Kryzys energetyczny oraz skutki wojny spowodują przejściowe przesunięcie miksu energetycznego w kierunku paliw kopalnych, co będzie
wyrazem dostosowania tempa i przebiegu transformacji energetycznej do realiów gospodarczych i nie zmniejszy presji na budowanie podstaw
naszego bezpieczeństwa we wszystkich wymiarach (energetycznym, gospodarczym, klimatycznym, społecznym i militarnym), jakie da
inwestycje w odnawialne źródła energii.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 63 / 197
Ponieważ działania zapewniające bezpieczeństwo energetyczne tu i teraz stały się w społecznym odbiorze ważniejsze, niż działania na rzecz ochrony
klimatu, rozgorzała debata na temat przyczyn kryzysu energetycznego (energy crunch). Czy na rynku gazu mamy do czynienia z typowym kryzysem
surowcowym, w dodatku wywołanym przez skutki pandemii, które przyniosły silne odbicie popytu, czy też przyczyny leżą głębiej, w niedoinwestowaniu
rynku LNG oraz infrastruktury gazowej do niestabilnego, dynamicznie zmieniającego się popytu na gaz w zależności od sytuacji atmosferycznej a
także nieskoordynowanych międzynarodowo zakupów gazu na tym rynku?
Konkluzje z tej debaty a zwłaszcza ich przełożenie regulacyjne będą miały kluczowe znaczenie dla tempa i przebiegu transformacji energetycznej i w
konsekwencji dla naszej strategii. W najbliższym czasie trzeba się liczyć ze wzrostem niepewności dotyczącej tempa transformacji i w ślad za tym z
podwyższoną zmiennością cen energii i jej nośników oraz cen uprawnień do emisji.
Musimy poważnie liczyć się z tym, że zbudowana na wiedzy ocena przyczyn obecnego kryzysu energetycznego nie znajdzie przełożenia
regulacyjnego i kryzys na rynku gazu, z powodu niedoinwestowania może przenieść się na rynki paliw i ropy naftowej. Proces transformacji
energetycznej może znaleźć się w pułapce, z której przez długi czas nie będzie wyjścia.
Wojna w Ukrainie i jej skutki gospodarcze, odczuwalne na całym świecie dostarcza dowodów na to, że najskuteczniejszym sposobem na budowanie
bezpieczeństwa energetycznego w demokratycznym świecie jest współpraca, skoordynowane działania zmniejszające zależność od paliw kopalnych,
których zasoby nie rozmieszczone demokratycznie. Jedne kraje mają do nich dostęp, inne nie mają. Drogą do przyspieszenia transformacji jest
współpraca międzynarodowa, także w zakresie wykorzystywania wciąż niezbędnych paliw kopalnych, zwłaszcza ropy naftowej i gazu ziemnego,
pochodzących z kierunków uznawanych obecnie za bezpieczne. (memento: do czasu wojny w Ukrainie Rosja była uznawana przez wiele krajów za
bezpieczny kierunek zakupów gazu) Transformacja energetyczna, czyli inwestowanie w odnawialne źródła energii oraz w technologie ograniczające
potrzeby energetyczne i przekierowujące popyt na energię odnawialną umożliwia budowanie bezpieczeństwa energetycznego w każdym kraju,
niezależnie od zasobów naturalnych.
W tych warunkach w myśleniu strategicznym realizm energetyczny powinien wziąć górę nad optymizmem. W naszej ocenie budowa koncernu multi-
energetycznego jest właściwą reakcja na te strategiczne wyzwania, gdyż zwiększa możliwość dostosowywania tempa naszej transformacji
energetycznej do zmieniających się warunków rynkowych i regulacyjnych, które trudno przewidzieć.
Przyczyny kryzysu energetycznego wykraczają poza rynek gazu
Przyczyn kryzysu na rynku gazu można upatrywać niewątpliwie w niedoinwestowaniu tego rynku w stosunku do potrzeb i na tym skończyć. Takie
stanowisko prezentuje Fatih Birol, szef Międzynarodowej Agencji Energii
1
. Przekonuje on, że na rynku gazu mamy do czynienia z klasycznym
kryzysem surowcowym, związanym z nie notowanym wcześniej przyrostem popytu z pandemicznego dołka, za którym podaż nie była w stanie
nadążyć. Lekarstwem na unikniecie kolejnych takich kryzysów odpowiednie inwestycje w rozwój rynku gazu wraz z jego infrastrukturą, w tym
odpowiednie rezerwy.
Gdy zastanowimy się, dlaczego doszło do niedoinwestowania, czyli dlaczego gazu na rynku jest za mało (i zostawimy na chwilę na boku Gazprom),
pojawiają się mocne argumenty, że przyczyna leży w nieskoordynowanych w skali międzynarodowej działaniach, obejmujących alternatywne
źródła energii.
Bodźcom regulacyjnym i finansowym, skłaniającym podmioty działające w Unii Europejskiej do przyspieszania inwestycji w energetykę
odnawialną nie towarzyszą żadne wymogi zabezpieczenia ciągłości dostaw energii. Domyślna rolę w tym zakresie pełnią moce gazowe wraz z
płynnym (do tej pory) rynkiem LNG, na którym zaopatruje się cały świat. I temu rynkowi regulatorzy decydujący o przyspieszeniu transformacji
energetycznej nie tylko odmawiali wsparcia ale wręcz zniechęcali do inwestycji na tym rynku. A przecież jedną z głównych przyczyn obecnych napięć
na rynku LNG jest istotny wzrost udziału mocy nieciągłych w dostawach energii. Wszystkie zabezpieczają ciągłość dostaw energii na rynku gazu. I to
na jego płynnej części, czyli LNG. LNG to zaledwie 13% dostaw gazu. Niby dużo w porównaniu z importem rurociągowym, który daje kolejne 16%.
Ale mało w stosunku do 71% gazu krajowego, zużywanego tam, gdzie się go wydobywa. Jeśli przyrost globalnego zużycia gazu o 10% trafiłby na
rynek LNG, zabrałby ponad połowę dostaw na ten rynek. Z taką sytuacją mamy do czynienia od września 2022. Bojkot australijskiego węgla przez
Chiny wstrząsnął nie tylko rynkami węgla ale odbił się na rynku gazu, gdyż Chiny wypełniły lukę w produkcji energii zwiększonymi zakupami gazu na
rynku LNG.
Dlatego prof. Dieter Helm z Uniwersytetu Oxford przekonuje, że „obecny kryzys był bardzo przewidywalny, a jego przyczyny są głębokie.
Szereg prostych mitów zostało przedstawionych szerszej populacji, które po prostu nie są prawdziwe. Nie jest jeszcze prawdą, że odnawialne źródła
energii tańsze niż główne paliwa kopalne, po uwzględnieniu nieciągłości. Zwykłe ignorowanie potrzeby wsparcia źródeł nieciągłych w
rozważaniach dotyczących kosztów OZE nie sprawi, że ta potrzeba zniknie. Wręcz przeciwnie, pozostają dwa niewygodne fakty. Po pierwsze, o
ile nieciągłość nie stanowiła większego problemu, gdy w systemie była bardzo mała moc wiatru i słońca, to teraz jest dużym problemem. Teraz, gdy
wiatr i słońce mają znacznie większy udział w całkowitej mocy, to naprawdę ma znaczenie i wymaga znacznie większych inwestycji w moc
rezerwową. Ekonomika tej rezerwowej mocy jest poważnie osłabiona przez OZE, które czasami wytwarzają zerowe ceny hurtowe – gdy wiatr wieje i
słońce świeci dobrze i bardzo wysokie ceny, gdy nie wieje i jest mało słońca. W Wielkiej Brytanii w starym systemie paliw kopalnych i energetyce
jądrowej całkowite zapotrzebowanie mocy było rzędu 70–80 GW. W przypadku systemu, w którym wiatr i słońce czasami mogą wyprodukować
całą wymaganą energię, a czasami bardzo mało, te moce muszą pozostać na swoim miejscu wraz z mocami turbin wiatrowych i paneli
słonecznych. Potrzebujemy znacznie większych mocy, aby sprostać każdemu zapotrzebowaniu.” I stawia sprajasno. „Ktoś za to musi zapłacić.
Udawanie, że te koszty nie istnieją lub że w najbliższym czasie znikną w wyniku napływu nowych technologii, jest niebezpieczną narracją
o zmianie klimatu. Jeszcze gorsze jest po prostu założenie, że wszystko można opłacić pożyczką. To po prostu oznacza, że nie tylko nie jesteśmy
gotowi ponieść kosztów dekarbonizacji, ale chcemy zrzucić zarówno koszty, jak i zmiany klimatu na następne pokolenie.”
2
Na koniec dnia za wszystko
bowiem płacimy my, konsumenci.
1
https://www.linkedin.com/pulse/europe-world-need-draw-right-lessons-from-todays-natural-fatih-birol/?utm_content=buffer5e2e9&utm_medium=social&utm_source=twitter-
ieabirol&utm_campaign=buffer (dostęp 03/02/2022)
2
http://www.dieterhelm.co.uk/energy/energy/luck-is-not-an-energy-policy-the-cost-of-energy-the-price-cap-and-what-to-do-about-it-2/ (dostęp 3/02/2022)
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 64 / 197
Także naukowcy z Rice University w niedawno opublikowanym raporcie realistycznie przyglądają się temu, co jest potrzebne, aby globalna
transformacja energetyczna powiodła się. Ostrzegają, że zbyt szybkie odejście od paliw kopalnych może przynieść odwrotny skutek utknięcie
postępu klimatycznego w tak zwanej „dolinie śmierci”. „Dążenie do definansowania paliw kopalnych zanim zasoby o niższej emisji dwutlenku
węgla będą mogły wiarygodnie „zapełnić lukę” – grozi destabilizacją globalnego związku energii, żywności, wody i dobrostanu ludzi, który,
wystarczająco zaburzony, prawdopodobnie opóźniłby wysiłki związane z transformacją energetyczną o dziesięciolecia.”
1
Problem tempa transformacji, ważny ze strategicznej perspektywy, nurtował nas od dawna
2
. Zgodnie z konsensusem naukowym, warunkiem
powstrzymania globalnego ocieplenia poniżej 1,5 stopnia Celsjusza jest osiągniecie globalnej neutralności emisyjnej do 2050 roku. To z kolei wymaga
redukcji globalnych emisji dwutlenku węgla do 2030 roku przynajmniej o 45% w stosunku do poziomu z 2010 roku. Biorąc pod uwagę to, że w ostatniej
dekadzie trend globalnych emisji dwutlenku węgla był płaski
3
, transformacja energetyczna powinna istotnie przyspieszyć.
Jak przyspieszyć tempo transformacji, by nie powodować rynkowych napięć?
Rozwój jest procesem długofalowym i najlepiej, gdyby nie towarzyszyły mu recesje. Jak unikać recesji? Teoria ekonomii zaleca to samo, co trenerzy
przygotowujący zawodników do maratonu. Rośnij w tempie dyktowanym przez wzrost potencjał gospodarczy a nie przez popyt konsumpcyjny i
inwestycyjny. Jeśli chcemy przebiec cały dystans, trzeba biec w tempie dostosowanym do naszej kondycji, do naszych możliwości. Chcesz biec
szybciej? Popraw swoją kondycję. W przeciwnym razie, gdy przyspieszysz, będziesz musiał przerwać bieg, bo odpocząć. W rezultacie dotrzesz do
celu później, czyli cały dystans przebiegniesz wolniej.
Z transformacją energetyczną, będącą długofalowym procesem rozwojowym jest podobnie. Powinna ona przebiegać w odpowiednim tempie i nie
należy się cieszyć z przyspieszenia, jeśli to przyspieszenie prowadzi do niezbilansowania na istotnych rynkach. Szybkie przyrosty mocy OZE
bez zabezpieczenia ciągłości dostaw prowadzą do przegrzania i transformacyjnej recesji, czyli wzrostu emisji CO
2
a nie ich spadku. Wzrost emisji
CO
2
, jak pokazuje nam dzisiaj rynek, skutkuje wzrostem cen uprawnień do emisji, zachęcającym do inwestycji w OZE i zniechęcającym do inwestycji
w energetykę tradycyjną, stanowiącą obecnie jedyne wiarygodne zabezpieczenie nieciągłości dostaw. Pętla się nakręca a ofiarą staje się
bezpieczeństwo energetyczne. Warto się zastanowić, czy błyskawicznie rosnące ceny uprawnień do emisji nie są sygnałem ostrzegawczym?
Już wiemy, że zielona transformacja wygląda inaczej ze strony sektora finansowego, niż ze strony realnej gospodarki. Konsekwencje różnych
elastyczności tych sektorów odbiły się na rynkach energii i paliw kopalnych i doprowadziły do wzrostu globalnej inflacji. Lekcja, którą właśnie dostajemy
na rynkach energii pokazuje, że o tempie przemian decyduje ta strona rynku, która jest wąskim gardłem, bo zmienia się wolniej i trudniej.
stroną jest globalna konsumpcja, zarówno energii jak i materiałów i na niej trzeba skupdziałania, zwłaszcza, że obniżenie emisji z
dowolnej konsumpcji zawsze obniża emisje globalne.
Trudność w przeprowadzeniu zielonej transformacji globalnej konsumpcji polega na tym, że trzeba rozwiązać problem kosztów transformacji.
Udawanie, że ich nie ma jest drogą donikąd. Zielone produkty i usługi konsumpcyjne będą droższe od obecnych z powodu internalizacji kosztów
środowiska i klimatu. Jednak będą tańsze od brązowych odpowiedników, obciążonych dodatkowo kosztami emisji CO
2
. Koszty te muszą zostać w
całości zostać przeniesione w ceny produktów i usług, by skłonić konsumenta do wybierania zielonych produktów zamiast droższych brązowych.
Jeśli tego nie zrobimy, nie zmienimy struktury konsumpcji w pożądanym kierunku i na rynkach produktów pojawią się nierównowagi, bo producenci,
obciążeni kosztami emisji będą rezygnować z wytwarzania brązowych produktów szybciej, niż zrezygnują z nich konsumenci.
Konsumpcja zero-emisyjna nie musi być droższa w porównaniu z obecną, jeśli w ślad za nieuchronnym wzrostem cen nastąpi zmiana stylu
życia i konsumpcji. Ważne są wydatki konsumpcyjne a nie ceny. Przykładanie wyższych w przyszłości cen do obecnej konsumpcji jest błędem, gdyż
pod wpływem wyższych cen struktura konsumpcji się zmieni.
Żeby konsument nie dostał po kieszeni, musi mieć możliwość nabywania zrównoważonych produktów w małych porcjach, wtedy, gdy ich
potrzebuje i tyle ile zużyje (gospodarka na żądanie). To jest zadanie dla przemysłu. Stworzyć nowe modele biznesowe, oparte na nowych
technologiach, w większości cyfrowych, umożliwiające konsumentom zaspokajanie potrzeb konsumpcyjnych niższym kosztem. Chodzi na przykład o
oferowanie produktów jako usług oraz zarządzanie popytem konsumpcyjnym.
Rosnące koszty i zmiana modeli biznesowych wymuszą przede wszystkim zmniejszenie zużycia materiałów w przeliczeniu na osobę, co można
osiągnąć w reżimie gospodarki obiegu zamkniętego. To jest niebanalne wyzwanie dla przemysłu, gdyż wiąże się ze zmianą modelu wyceny firm
w okresie przejściowym (spadek zysków ze sprzedaży nie będzie w pełni zrekompensowany wzrostem zysków z oferowania usług).
Nośnikiem zielonej transformacji, który dojrzewa powoli są innowacyjne technologie. Technologie przyszłości trzeba dopiero wymyślić, przetestować,
wyskalować. W miarę dojrzewania i rozwoju nowych technologii pojawiają się negatywne efekty skali. Ile wiatraków zmieści się na Bałtyku? Co
zrobić ze starymi wiatrakami, bo nie przystosowane recyklingu? Technologia dotyczy podaży a przygotowanie zielonej oferty produktowej jest
zadaniem przemysłu. Wejście w świat nowych technologii to nowy rodzaj niepewności, nieznany wcześniej firmom, korzystającym z
rynkowych rozwiązań.
Firmy pozytywnie dobierają zachęty do inwestowania w nowe technologie, oferowane przez rządy. Dobrze by było jednak, by zachęty te
były technologicznie neutralne. Wspierały jednakowo każde rozwiązanie problemu, bez podziału na lepsze i gorsze. Dzięki temu na rynku pojawi
się szersza oferta i obniży się ryzyko regulacyjne (niepowodzenie rozwiązania, które wybrał do wsparcia rząd). Po drugiej stronie rynku jest konsument,
który dokonuje wyboru. Czy już skorzystać z zielonej oferty, czy jeszcze poczekać? Czy skorzystam na tym finansowo? Nowe rozwiązania muszą być
1
https://www.bakerinstitute.org/research/global-energy-transitions-looming-valley-death/ (dostęp 03/02/2021)
2
https://www.money.pl/gospodarka/impact21-jak-przyspieszyc-zielona-transformacje-6706094159637152a.html (dostęp 03/02/2022)
3
https://www.carbonbrief.org/global-co2-emissions-have-been-flat-for-a-decade-new-data-reveals (dostęp 9/11/2021)
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 65 / 197
atrakcyjne i przystępne cenowo dla konsumentów na całym świecie. Muszą brać pod uwagę różnice w sile nabywczej dochodów mieszkańców
globalnej północy i globalnego południa. Nie obędzie się bez międzyregionalnych transferów.
Musimy też pamiętać, że nie zdekarbonizujemy całkowicie konsumpcji, bo tego zrobić się nie da zarówno z przyczyn technologicznych, jak
i ekonomiczno-społecznych. Dlatego właśnie celem globalnym nie jest dekarbonizacja lecz neutralność klimatyczna, czyli redukcja emisji CO
2
do
zera netto. Emisje, których nie da się zredukować, trzeba wychwycić w sposób naturalny lub przy pomocy technologii CCS/U i zmagazynować lub
zawrócić do produkcji.
W kontekście ekonomicznym i społecznym trzeba zwrócić uwagę na sprawiedliwą transformację, czyli taką, na którą stać będzie konsumentów w
najuboższych krajach. Na transformację, która tworzy miejsca pracy w krajach rozwijających się, gdzie pojawią s największe przyrosty
demograficzne, miejsca pracy generujące wystarczające dochody do sfinansowania konsumpcji. Z tej perspektywy jest zrozumiałe, że ścieżki
transformacji energetycznej na globalnej północy będą inne, niż na globalnym południu. Na bogatszej globalnej północy redukcja emisji z
konsumpcji (obejmująca redukcję zużycia materiałów) powinna być na tyle głęboka, by umożliwić wzrost konsumpcji na globalnym południu. Do tego
potrzebne są olbrzymie transfery finansowe między regionami a także dedykowane produkty, usługi i modele biznesowe.
Poza tym mówimy o procesach globalnych. Kraje świata przeprowadzają transformacje energetyczna w sposób autonomiczny, przez co
wpływają w sposób nieskoordynowany na globalne rynki surowcowe, gazu, węgla, ropy. Skutki ich suwerennych działań odczuwają wszystkie
kraje. Potrzebna jest synchronizacja działań i współpraca między krajami.
Energetyka
Morskie farmy wiatrowe na świecie - morska energetyka wiatrowa (MEW) to technologia wytwarzania energii, która bardzo silnie rozwinęła sw
ostatniej dekadzie i zapowiada się jako jedno z wiodących źródeł energii w przyszłości. W dużej mierze jest to zasługą zerowej emisji CO
2
, postępu
technologicznego oraz obniżenia kosztów produkcji energii elektrycznej.
Pierwsze komercyjne morskie farmy wiatrowe o dużej mocy zaczęły powstawać około 2010 roku i od tamtej pory branża notuje ciągły rozwój. Objawia
się on głównie poprzez postęp technologiczny w zakresie rozwoju morskich turbin wiatrowych o coraz większych mocach jednostkowy (wzrost mocy
od około 3,6 MW do 14 MW turbin oferowanych przez liderów rynku), co za tym –większych fundamentach instalowanych na większych głębokościach.
Skutkiem tego rozwoju jest wzrost zapotrzebowanie na coraz większe komponenty, statki instalacyjne itp.
Z początkiem 2021 roku morskie farmy wiatrowe na świecie miały w sumie 35 GW mocy zainstalowanej, z czego ok 28 GW w Europie. Liderami rynku
europejskiego Wielka Brytania (około 12,7 GW), Niemcy (7,7 GW), Holandia (3 GW), Belgia (2,3 MW), Dania (2,3 GW). Należy jednak mieć na
uwadze, że rozwijane już kolejne projekty i spodziewane jest, że na koniec 2030 roku moc zainstalowana wszystkich morskich farm wiatrowych
może przekroczyć 270 GW. Oprócz dalszego rozwoju w wymienionych krajach, branża będzie rozwijać się również na nowych rynkach, w tym w USA,
Francji, Tajwanie oraz Polsce. Liderami rynku z największą liczbą wybudowanych farm z pewnością pozostaną kraje europejskie (Wielka Brytania i
Niemcy), a z nowych graczy USA, które obecnie rozwija wiele nowych projektów i mocno inwestuje w rozwój własnego łańcucha dostaw.
Rozwój morskiej energetyki wiatrowej jest wspierany poprzez politykę energetyczną poszczególnych krajów i organizacji, takich jak Unia Europejska.
W listopadzie 2020 roku Komisja Europejska zaprezentowała Strategię Morskiej Energetyki Odnawialnej, która zakłada wsparcie dla morskich farm
wiatrowych niezbędne do rozbudowy mocy zainstalowanych w UE (bez UK) do 60 GW w 2030 roku i 300 GW w 2050 roku.
Rozwój morskiej energetyki wiatrowej w Polsce - potencjał morskiej energetyki na Morzu Bałtyckim szacowany jest na 83 GW, z czego polskiej
części Morza Bałtyckiego przypada 28 GW. Plan rozwoju morskich farm wiatrowych w Polsce został potwierdzony wydaniem rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 14 kwietnia 2021 roku w sprawie przyjęcia planu zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych (PZPOM), morza
terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej w skali 1:200 000 raz przyjętej w lutym 2021 roku „Polityki energetycznej Polski do 2040 roku” („PEP
2040”). W planie PZPOM zostały określone strefy, w których będą powstawały morskie farmy wiatrowe, a które będą miały pierwszeństwo przed
innymi działalnościami w danej części Morza Bałtyckiego. Wyżej wymienione strefy mają sprzyjające warunki do rozwoju Morskiej Energetyki
Wiatrowej (szacunkowa średnia roczna prędkość wiatru na wysokości piasty: 9-10 m/s, znikome pływy, niskie zasolenie i łączna wielkość około 2500
km
2
).
Od grudnia 2021 roku istnieje możliwość składania wniosków o uzyskanie kolejnych pozwoleń na wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych wysp,
konstrukcji i urządzeń (PSZW). Wnioski obejmują 11 obszarów określonych w PZPOM. Zostaną one ocenione na podstawie kryteriów oceny zawartych
w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 27 listopada 2021roku w sprawie oceny wniosków w postępowaniu rozstrzygający. Uzyskana ocena
będzie stanowiła podstawę do wydania, na podstawie ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej, pozwolenia
PSZW umożliwiającego przygotowywanie kolejnych projektów morskich farm wiatrowych w Polsce. Spółki należące do Grupy ORLEN złożyły wnioski
o pozwolenia PSZW na wszystkie 11 obszarów.
Obecnie rozwijane projekty, które już wcześniej uzyskały pozwolenia na wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń
(PSZW). to projekty : Bałtyk I (Polenergia/Equinor), Bałtyk II (Polenergia/Equinor), Bałtyk III (Polenergia/Equinor), Baltic II (RWE), B-Wind
(EDPR/Engie), C-Wind (EDPR/Engie), Baltic Power (Baltic Power z Grupy ORLEN/Northland), Baltica 1 ( PGE), Baltica 2 (PGE) i Baltica 3 (PGE).
W lutym 2021 roku weszła w życie ustawa o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych. Wyznacza ona ramy
prawne realizacji inwestycji w morskie farm wiatrowych w polskiej części Morza Bałtyckiego. Nowe przepisy przewidują, że w pierwszej fazie systemu
wsparcia na rzecz morskich farm o łącznej mocy zainstalowanej 5,9 GW, pomoc przyznana będzie w drodze decyzji administracyjnej przez Prezesa
Urzędu Regulacji Energetyki (URE). Kolejne projekty będą brały udział w aukcjach zorganizowanych na zasadach konkurencyjnych. Pierwsza
odbędzie się w 2025 roku, a druga w 2027 roku (każda po 2,5 GW).
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 66 / 197
4.3. SEGMENTY OPERACYJNE
Daniel Obajtek, Prezes Zarządu PKN ORLEN:
„Przejęcie Energi było ważnym krokiem na drodze do budowy silnego koncernu multienergetycznego, zdolnego do swobodnego konkurowania
z podobnymi podmiotami na rynku międzynarodowym. Łącząc siły i potencjały zyskujemy lepszą pozycję negocjacyjną z kontrahentami, ale
także jesteśmy w stanie zaoferować więcej i co ważne, na lepszych warunkach, naszym klientom. Dobrze rozumiemy wyzwania, które przed
koncernami paliwowymi stawia transformacja energetyczna. Chcemy być jej liderem, dlatego przygotowaliśmy nową strategię ORLEN2030 i
konsekwentnie ją realizujemy. Jej elementem jest deklaracja o osiągnięciu neutralności klimatycznej do 2050 roku. Mamy pewność, że ten cel
uda się osiągnąć, budując jeden silny koncern multienergetyczny o zdywersyfikowanych źródłach przychodów i zysków. Energa jest jedną z
największych grup energetycznych w Polsce, a jej pracownicy dysponują silnymi kompetencjami w zakresie OZE. Dzisiejszy model biznesowy
Energi opiera się przede wszystkim na dystrybucji, wytwarzaniu i sprzedaży energii elektrycznej. Jednak w odróżnieniu od konkurentów, jej
głównym źródłem zysku operacyjnego jest właśnie dystrybucja. Akwizycja Energi wpłynęła na większą stabilizację wyników Grupy ORLEN, a
to z kolei zapewni nam większą odporność na zmienne czynniki makroekonomiczne.”
4.3.1. Segment Energetyka
4.3.1.1. Konkurencja
Do największych konkurentów Grupy ORLEN w obszarze energetyki należą:
Grupa Kapitałowa PGE Polska Grupa Energetyczna S.A jest największym zintegrowanym pionowo producentem energii elektrycznej oraz ciepła
w Polsce. Dzięki połączeniu własnej bazy surowcowej, wytwarzania energii elektrycznej oraz sieci dystrybucyjnej Grupa PGE gwarantuje dostawy
około 41 TWh energii elektrycznej rocznie do ponad 5,4 milionów gospodarstw domowych, przedsiębiorstw i instytucji. Ponadto Grupa PGE jest
największym wytwórcą ciepła w kraju.
Grupa Kapitałowa TAURON Polska Energia S.A. składająca się z TAURON Polska Energia S.A. mającą siedzibę w Katowicach i jej spółek
zależnych. Grupa TAURON dostarcza około 52 TWh energii elektrycznej rocznie do ponad 5,6 milionów Klientów końcowych, co sprawia, że jest
największym dystrybutorem energii elektrycznej w Polsce. Jest też drugim co do wielkości sprzedawcą energii elektrycznej w kraju i największym
dostawcą ciepła na Górnym Śląsku. Holding kontroluje około 30 proc. polskich zasobów energetycznego węgla kamiennego.
Grupa Enea to wicelider polskiego rynku elektroenergetycznego w zakresie produkcji energii elektrycznej. Zarządza pełnym łańcuchem wartości
na rynku energii elektrycznej: od paliwa, poprzez produkcję energii elektrycznej, dystrybucję, sprzedaż i obsługę klienta. Odpowiada za
bezpieczne dostawy energii do 2,6 mln klientów. Do Enei Operator należy sieć dystrybucyjna w północno-zachodniej Polsce (ok. 1/5 powierzchni
kraju). Grupa zatrudnia w całej Polsce ponad 17 tys. pracowników, którzy tworzą nowoczesny koncern energetyczny. Do Grupy Enea należą dwie
ważne elektrownie systemowe: Elektrownia Kozienice i Elektrownia Połaniec. W ramach Grupy działa również Lubelski Węgiel Bogdanka
kopalnia jest głównym dostawcą surowca do należących do Grupy elektrowni. Działalność Grupy Enea obejmuje również energetykę cieplną w
zakładach w Białymstoku, Obornikach i Pile.
4.3.1.2. Główne aktywa produkcyjne Grupy ORLEN
Grupa ORLEN jest znaczącym producentem energii elektrycznej i cieplnej, wykorzystywanej w dużej części na własne potrzeby produkcyjne, a także
jednym z głównych dystrybutorów energii elektrycznej w Polsce. Jest również jednym z największych odbiorców gazu w Polsce i aktywnym
uczestnikiem procesu liberalizacji rynku gazu. Grupa ORLEN aktualnie posiada bloki energetyczne w trzech krajach. W Polsce zlokalizowane są m.in.
w Płocku, Włocławku, Ostrołęce, Elblągu, Kaliszu, Jedliczu oraz Trzebini, w Czechach w Litvinovie, Libišie, Kolinie i Pardubicach oraz na Litwie w
Możejkach. Silną pozycję pod względem udziału energii elektrycznej pochodzącej ze źródeł odnawialnych w energii wytworzonej ogółem Grupa
ORLEN zawdzięcza głównie produkcji energii w hydroelektrowniach i elektrowniach wiatrowych należących do Grupy Energa i ORLEN Wind 3. Zielona
energia powstaje również w instalacjach spalających biomasę (w spółce Energa Elektrownie Ostrołęka oraz Energa Kogeneracja) oraz w trzech
farmach fotowoltaicznych.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 67 / 197
SCHEMAT 5. Aktywa energetyczne i ich parametry techniczne w Grupie ORLEN.
Źródło: Opracowanie własne.
Elektrownie wiatrowe
FW Kanin w Livingstone z Grupy ORLEN Wind 3 zlokalizowana w województwie zachodniopomorskim w Kaninie k/ Darłowa. Składa się z 8
turbin wiatrowych Nordex o łącznej mocy 20 MW.
FW Nowotna w Nowotna FW z Grupy ORLEN Wind 3 zlokalizowana w województwie pomorskim, w powiecie nowodworskim we wsi Nowotna.
Składa się z 20 turbin Vestas V110 2,0 MW.
FW Kobylnica Nowotna FW z Grupy ORLEN Wind 3 zlokalizowana w województwie pomorskim, w powiecie słupskim we wsi Kobylnica składa
się z 18 turbin Siemens SWT 2,3 MW.
FW Subkowy w Nowotna FW z Grupy ORLEN Wind 3 zlokalizowana w województwie pomorskim, w powiecie tczewskim we wsi Subkowy
składa się z 4 turbin Gamesa G90 2,0 MW.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 68 / 197
FW Bystra w Energa OZE zlokalizowana została w województwie pomorskim, w powiecie Pruszcz Gdański, na terenie miejscowości Bystra,
Dziewięć Włók, Wiślina. Jest najmniejszą, a jednocześnie najnowszą farzlokalizowana w pobliżu Gdańska. Na obszarze o powierzchni 2
km
2
posadowionych zostało 12 turbin Gamesa typu G90, o łącznej mocy 24 MW.
FW Karcino w Energa OZE znajduje się w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kołobrzeskim, pomiędzy miejscowościami Karcino
i Sarbia. Na obszarze o powierzchni 6 km
2
ustawionych zostało 17 turbin Vestas typu V90-3, o łącznej mocy 51 MW.
FW Karścino w Energa OZE zlokalizowana w województwie zachodniopomorskim, w powiecie białogardzkim w okolicy miejscowości Karlino,
w północnej Polsce. Składa się z 60-ciu turbin Fuhrländer FL MD77 o łącznej mocy 90 MW. Zajmuje obszar o powierzchni 11 km
2
.
FW Myślino w Energa OZE zlokalizowana w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kołobrzeskim.
Uruchomiona została w 2014 roku. Składa się z 10 turbin wiatrowych Gamesa G97 o łącznej mocy 20 MW.
FW Parsówek w Energa OZE zlokalizowana w gminie Gryfino w województwie zachodniopomorskim. Składa się z 13 turbin Gamesa G90 o
łącznej mocy 26 MW.
FW Przykona w Energa OZE powstała na terenach zrekultywowanych po kopalni węgla w Gminie Przykona (pow. turecki). Składa się z 9 turbin
wiatrowych Vestas V126 o łącznej mocy zainstalowanej 32,85 MW.
Farmy fotowoltaiczne
PV Delta w Energa OZE do użytku w II połowie 2014 roku i usytuowana jest w Gdańsku przy ul. Benzynowej w niedalekim sąsiedztwie Farmy
Wiatrowej Bystra. Zbudowana jest z 6292 sztuk paneli fotowoltaicznych połączonych w 286 zestawów. Każdy zestaw zawiera 22 moduły
fotowoltaiczne połączone szeregowo. Moc elektryczna zainstalowana elektrowni wynosi 1,64 MW.
PV Czernikowo w Energa OZE umiejscowiona w gminie Czernikowo. Moc elektryczna zainstalowana elektrowni wynosi 3,77 MW. Instalacja
składa się z blisko 16 tys. paneli – każdy o mocy 240 Wp, które zajmują powierzchnię ponad 22,5 tys. m2.
PV Wielbark w Energa OZE w wyniku prowadzonego procesu akwizycji w 2021 roku spółka Energa OZE w dwóch transzach zakupiła instalacje
PV Wielbark o łącznej mocy zainstalowanej 12 MW. Akwizycja PV Wielbark docelowo obejmie aktywa o łącznej mocy zainstalowanej 62 MW
posadowione na gruncie o powierzchni ok. 119 ha.
Elektrownie wodne
EW Włocławek w Energa OZE to elektrownia wodna z mocą zainstalowaną ponad 160 MW i produkcją energii średnio 750 GWh rocznie, jest
największą przepływową elektrownią wodną w Polsce. Wytwarzane jest tu ponad 20% energii elektrycznej powstającej w krajowych
hydroelektrowniach. Elektrownia we Włocławku została oddana do użytku w 1969 roku. W elektrowni wodnej Włocławek zainstalowano sześć
pionowych hydrozespołów z turbinami Kaplana typu PŁ 661-W-800, produkcji byłego ZSRR.
ESP Żydowo w Energa OZE wybudowana w 1971 roku, pełni rolę szczytowego źródła energii w przypadku jej nagłego lub wysokiego
zapotrzebowania. Oznacza to, że w razie nagłego niedoboru mocy, elektrownia uruchamiana jest do pracy turbinowej, jeśli zaś nagle nastąpi
nadmiar mocy, elektrownia podejmuje pracę pompową. Elektrownia ta stanowi naturalny magazyn energii. Moc zainstalowana to 157 MW, na
które składa się praca 3 turbozespołów - z turbinami Francisa i generatorami Skoda Pilzno.
Małe elektrownie wodne w Energa OZE to 44 zlokalizowane głównie w północnej Polsce, w tym jedna w południowej części kraju małe
elektrownie wodne o łącznej mocy elektrycznej zainstalowanej około 40 MW.
Bloki gazowo-parowe CCGT
CCGT Włocławek to blok gazowo-parowy o mocy elektrycznej 474 MW i mocy cieplnej 417 MW wytwarzający ciepło w skojarzeniu z energią
elektryczną. Oddany do eksploatacji w czerwcu 2017 roku. W 2021 roku blok pracował stabilnie dostarczając energię elektryczną i parę
technologiczną w skojarzeniu do odbiorców PSE i Anwil. Dzięki stosunkowo szybkiej regulacyjności oraz wysokiej mocy osiągalnej blok
sukcesywnie realizował bieżące zapotrzebowanie krajowego systemu elektroenergetycznego oraz zapotrzebowanie spółki Anwil będąc
jednocześnie aktywnym uczestnikiem Rynku Mocy. W 2021 roku wyprodukowano netto 2,8 TWh energii elektrycznej oraz dostarczono do spółki
Anwil 1,3 PJ ciepła w parze technologicznej.
CCGT Płock to wysokosprawna jednostka kogeneracyjna oddana do eksploatacji w czerwcu 2018 roku o mocy elektrycznej 608 MW i mocy
cieplnej 519 MW. Paliwem dla bloku jest gaz ziemny wysokometanowy. W dniu 23.01.2021 roku rozpoczął się planowany remont HGPI turbiny
gazowej i generatora wynikający z kontraktu na serwis turbozespołu. W dniu 15 maja 2021 CCGT Płock powróciło do eksploatacji pracując
stabilnie będąc jednocześnie aktywnym uczestnikiem Rynku Mocy. Elektrociepłownia, prowadząc skojarzoną produkcję energii elektrycznej i
ciepła, zabezpieczyła niedobory tych mediów dla Zakładu Produkcyjnego w Płocku, będąc jednocześnie aktywnym uczestnikiem na rynku energii
elektrycznej oraz usług regulacyjnych dla operatora systemu przesyłowego PSE. W 2021 roku blok wyprodukował netto 2,4 TWh energii
elektrycznej i 3,1 PJ pary skierowanej do sieci Zakładu Produkcyjnego.
Nadwyżki energii elektrycznej z nowych aktywów CCGT są sprzedawane na hurtowym rynku energii, jak i do odbiorów końcowych.
Elektrociepłownie i ciepłownie („EC” i „C”)
EC PKN ORLEN w Płocku jest największą pod względem mocy cieplnej elektrociepłownią przemysłową w Polsce i jedną z największych w
Europie, wytwarzającą ciepło i energię elektryczną w procesie wysokosprawnej kogeneracji. EC jest podstawowym dostawcą ciepła zawartego
w parze i wodzie grzewczej, a także energii elektrycznej wykorzystywanych na potrzeby instalacji produkcyjnych oraz na potrzeby odbiorców
zewnętrznych, w tym miasta Płocka. Łączna moc zainstalowana energii elektrycznej, po uwzględnieniu zabudowy nowego turbozespołu TG7
oraz trwałym wyłączeniu w 2019 roku do modernizacji turbozespołu TG1, wynosiła w 2021 roku 358,9 MW. Przekazanie do eksploatacji nowej
TG1 nastąpiło w grudniu 2021 roku łączna moc elektryczna w zakładowej EC wzrosła do poziomu 428 MW – formalne potwierdzenie wielkości
mocy zainstalowanej w EC nastąpi po uzyskaniu do Prezesa URE zweryfikowanej koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej. Kotły w
Zakładowej Elektrociepłowni opalane są ciężkim olejem opałowym pochodzącym z destylacji ropy oraz uzupełniająco gazem.
EC Grupy ORLEN Południe w Trzebini zabezpiecza pełne potrzeby cieplne w parze i wodzie oraz częściowo potrzeby w zakresie energii
elektrycznej zakładu w Trzebini. Paliwem wykorzystywanym w EC jest gaz ziemny oraz miał węglowy. Nowe źródło ciepła opalane gazem
ziemnym uruchomione w 2019 roku zostało w roku 2021 rozbudowane o trzeci kocioł gazowy, który obecnie jest w trakcie przystosowania do
współspalania biogazu.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 69 / 197
EC Grupy ORLEN Południe w Jedliczu jest podstawowym źródłem produkcji ciepła w parze technologicznej dla zakładu w Jedliczu przy
wykorzystaniu głównie miału węglowego. Paliwami uzupełniającymi jest gaz ziemny, olej opałowy oraz frakcja C4.
EC Anwil jest wykorzystywana jako podstawowe źródło ciepła w zakresie pary technologicznej średniociśnieniowej. Stanowi również szczytowe
i rezerwowe źródło energii cieplnej dla kompleksu chemicznego we Włocławku. W trakcie przygotowania jest projekt budowy nowej kotłowni
gazowej, która zastąpi istniejące kotły o ograniczonej możliwości eksploatacji ze względu na wymagania ochrony środowiska. Anwil w procesach
technologicznych wykorzystuje przede wszystkim parę technologiczną niskociśnieniową, dostarczaną z CCGT ocławek, należącej do PKN
ORLEN.
EC Litvinov w Grupie ORLEN Unipetrol bazuje na węglu brunatnym, zabezpiecza pełne potrzeby cieplne zakładu Litvinov oraz częściowo
potrzeby w zakresie energii elektrycznej. W trakcie przygotowania jest projekt Budowy Nowej Elektrociepłowni opartej na technologii
wysokosprawnej kogeneracji gazowej, która zastąpi istniejącą wyeksploatowaną EC. Przewiduje się uruchomienie nowej EC po 2025 roku.
Elektrociepłownia w Spolanie jest podstawowym źródłem ciepła dla zakładu w Spolanie. Od 2020 roku, po zakończeniu budowy nowej kotłowni
gazowej i wyłączeniu z eksploatacji istniejącej elektrociepłowni węglowej, 100% zapotrzebowania na ciepło jest pokrywane ze źródła
niskoemisyjnego.
EC Paramo (Pardubice i Kolin) zabezpiecza pełne potrzeby cieplne dwóch zakładów produkcyjnych w Kolinie i Pardubicach. Ciepłownie
opalane są gazem ziemnym.
EC w ORLEN Lietuva stanowi źródło pary technologicznej dla procesów produkcyjnych oraz pełni funkcję stabilizacyjną w systemie
elektroenergetycznym. Opalana jest gazem ziemnym, gazami rafineryjnymi, frakcją C4 oraz olejem opałowym.
EC Elbląg w Energa Kogeneracja sp. z o.o. jest największym źródłem ciepła i energii elektrycznej w Elblągu w województwie warmińsko-
mazurskim. Wytwarzane w tym źródle ciepło zaspokaja około 80% zapotrzebowania systemu ciepłowniczego w Elblągu. Elektrociepłownia
opalana jest węglem i biomasą. W budowie jest nowa instalacja z kotłami wodnymi opalanymi gazem ziemnym, które zastąpią kotły węglowe.
EC Kalisz w Energa Kogeneracja sp. z o.o. jest największym źródłem ciepła i energii elektrycznej w Kaliszu. Wytwarzane w tym źródle ciepło
zaspokaja około 70% zapotrzebowania systemu ciepłowniczego w Kaliszu. Elektrociepłownia jest opalana węglem kamiennym. W budowie jest
nowa instalacja z kotłami wodnymi opalanymi gazem ziemnym, które zastąpią kotły węglowe.
EC Żychlin w Energa Kogeneracja sp. z o.o. jest głównym dostawcą ciepła dla miasta. Przesyłanie i dystrybucja wytworzonego ciepła jest
prowadzona przez sieci ciepłownicze, które w większości wraz z elektrociepłownią stanowi własność spółki. Elektrociepłownia, opalana jest
węglem i biomasą.
Elektrownie systemowe
Elektrownia Ostrołęka B w Energa jest jedyną elektrownią systemową w północno-wschodnim regionie Polski, dostarcza energię na potrzeby
Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. Produkuje także energię cieplną dla odbiorców przemysłowych i komunalnych z terenu miasta
Ostrołęki. Paliwem podstawowym kotłów energetycznych jest węgiel kamienny. Elektrownia składa się z trzech bloków energetycznych, każdy
o mocy 230 MW. Sumaryczna moc osiągalna wynosi 690 MW.
Morska energetyka wiatrowa (MEW)
W ramach strategii 2030 PKN ORLEN przyjął za cel osiągnięcie 1,7GW (ważonej udziałami) mocy zainstalowanej w Morskich Elektrowniach
Wiatrowych z perspektywą dalszego rozwoju portfela MEW po 2030 roku. Grupa ORLEN konsekwentnie prowadzi działania, w celu uzyskania pozycji
lidera morskiej energetyki wiatrowej w polskiej strefie Bałtyku.
W 2021 roku Grupa ORLEN konsekwentnie prowadziła działania w postaci kontynuacji budowy pierwszej morskiej farmy wiatrowej (MFW) „Baltic
Power” o mocy do 1 200 MW w polskiej wyłącznej strefie ekonomicznej Bałtyku i utworzenia centrum kompetencyjnego MFW dla realizacji kolejnych
projektów budowy MEW. W projekcie Baltic Power uzyskano decyzję środowiskową dla obszaru Morskiej Farmy Wiatrowe (MFW) i zakończono ponad
2-letnie badania wietrzności oraz podpisano z Polskimi Sieciami Elektroenergetycznymi S.A. umowę przyłączeniową. Zakończono główny etap
przygotowania wstępnego projektu technicznego MFW. Uzyskano pozytywną decyzję dotyczącą wsparcia finansowego projektu w postaci tzw.
kontraktu różnicowego (CfD) na poziomie Polski (URE), a dokumentacja wymagana do notyfikacji pozyskanego wsparcia na poziomie Komisji
Europejskiej została złożona do odpowiednich organów. Oddanie MFW „Baltic Power do eksploatacji, planowane jest w 2026 roku.
W ramach operacjonalizacji strategii przyjęto, że rozwój segmentu MEW w Grupie ORLEN może zostać najefektywniej osiągnięty poprzez organiczny
rozwój kompetencji oraz przewag rynkowych w oparciu o szanse, jakie daje powstający rynek w Polsce oraz w państwach bałtyckich. W tym celu
tworzone jest w ramach PKN ORLEN centrum kompetencyjne MEW do realizacji nowych projektów. W ramach szansy rozwoju MEW na Polskim
obszarze Morza Bałtyckiego utworzono spółki ORLEN Neptun I-XI i Energa MFW 1-2, w celu pozyskania pozwoleń na wznoszenie oraz
wykorzystywanie sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń w polskiej, wyłącznej strefie ekonomicznej Bałtyku. Kolejnym krokiem w tym procesie będzie
przygotowanie do budowy MFW. W grudniu 2021 roku spółki, zakończyły przygotowania do złożenia 11 wniosków o pozwolenia lokalizacyjne na
wszystkie z wyznaczonych obszarów. W tym samym miesiącu złożono pierwszy wniosek o pozwolenie lokalizacyjne. Pozostałe wnioski zostaną
złożone po otwarciu przez administrację kolejnych rund aplikacyjnych.
W celu oceny atrakcyjności rozwoju MEW PKN ORLEN uruchomił w krajach bałtyckich projekt POSEJDON. Zgodnie z harmonogramem projektu
została opracowana strategia wejścia na rynki bałtyckie, stanowiąca o kontynuacji projektu POSEJDON i przygotowaniu rekomendacji ws. udziału
PKN ORLEN w planowanej aukcji MEW na rynku litewskim w 2023 roku. Szacunkowy całkowity potencjał MEW krajów bałtyckich wynosi 26 GW. W
2025 roku państwa bałtyckie odłączą się od systemu BRELL. Import energii elektrycznej z Rosji i Białorusi zostanie tym samym wstrzymany,
wymuszając wcześniejszą rozbudowę niskoemisyjnych źródeł energii. Litwa z szacunkowym potencjałem MEW na poziomie 3,35 GW jest najbardziej
rozwiniętym rynkiem tego rodzaju w krajach bałtyckich, z pierwszą aukcją planowaną na wrzesień 2023 rok (700 MW). Litewskie państwo
przeprowadza badania środowiskowe, geofizyczne i geotechniczne z kampanię wietrzności i udostępniając wyniki zwycięzcy aukcji. Łotwa
przygotowała projekt ELWIND o mocy 700-1000 MW - w ramach partnerstwa łotewsko-estońskiego, z planowaną aukcją na 2025 rok. Dodatkowo w
2021 roku PKN ORLEN uruchomił postępowanie na przygotowanie analizy produkcji zielonego wodoru z wykorzystaniem MEW na Litwie, Łotwie i
Estonii.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 70 / 197
W sierpniu 2021 roku PKN ORLEN nawiązał strategiczne partnerstwo na rzecz morskiej energetyki wiatrowej z amerykańskim koncernem GE, który
jest jednym z wiodących na świecie producentów turbin dla morskich elektrowni wiatrowych. Podpisane porozumienie nie przesądza, że GE będzie
dostawcą turbin dla planowanych MFW, ale może zagwarantować PKN ORLEN pewność dostaw oraz wzmocnienie konkurencyjności w staraniach o
nowe pozwolenia lokalizacyjne na farmy wiatrowe w polskiej wyłącznej strefie ekonomicznej Bałtyku. Współpraca firm stanowi kolejny etap realizacji
strategii ORLEN2030, zakładającej osiągniecie przez koncern neutralności emisyjnej w 2050 roku.
We wrześniu 2021 roku zostało podpisało porozumienie sektorowe na rzecz rozwoju morskiej energetyki wiatrowej w Polsce. Porozumienie ma na
celu zawarcie pomiędzy kluczowymi interesariuszami z sektora MEW (przedstawicielami rządu, inwestorami, podmiotami łańcucha dostaw,
organizacjami branżowymi, itd.) umowy mającej na celu wspieranie rozwoju tego sektora w Polsce, w tym lokalnego łańcucha dostaw.
4.3.1.3. Rynek mocy
Rok 2021 był pierwszym rokiem realizacji zawartych umów mocowych na rynku mocy, a tym samym uzyskiwania wynagrodzenia z mechanizmu rynku
mocy. Jednostkami wytwórczymi PKN ORLEN uczestniczącymi w rynku mocy w 2021 były CCGT Płock i CCGT Włocławek, a jednostkami z Grupy
Energa jednostki rynku mocy ze spółek: Energa Elektrownie Ostrołęka SA, Energa OZE SA oraz ENSPIRION Sp. z o.o.
Podobnie jak w latach 2018-2020, w 2021 roku odbyły saukcje rynku mocy umożliwiające zawarcie nowych umów mocowych do realizacji w
kolejnych latach:
16 marca 2021 roku odbyły się 4 aukcje dodatkowe na rok dostaw 2022,
16 grudnia 2021 roku odbyła się aukcja główna na rok dostaw 2026.
W ramach 4 aukcji dodatkowych na rok dostaw 2022 z Grupy ORLEN umowy mocowe zawarła spółka ENSPIRION Sp. z o.o. na poziomie: 1kw. -
133 MW, 2kw. - 125 MW, 3kw. - 125 MW i 4kw. - 129 MW.
W ramach Aukcji Głównej na rok 2026 z Grupy ORLEN uczestniczyło 6 spółek, które uzyskały łącznie 2 474,059 MW i jest to największy łączny
wolumen spośród wszystkich Grup Kapitałowych uczestniczących w aukcji. Istotnym jest fakt, że w ramach Aukcji Głównej na 2026 rok zostały
pozyskane 17-letnie umowy mocowe dla nowych bloków gazowo-parowych w Grudziądzu i Ostrołęce. Aukcja Główna na 2026 rok zakończyła się z
ceną 400 390 PLN/MW dla pierwszego roku.
Poniżej podsumowanie wolumenów poszczególnych spółek Grupy ORLEN:
PKN ORLEN 278 MW,
CCGT Grudziądz Sp. z o.o. 518,370 MW umowa 17-letnia,
CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. 695,951 MW umowa 17-letnia,
Energa Elektrownie Ostrołęka SA – 135,668 MW,
Energa OZE SA 176,976 MW,
ENSPIRION Sp. z o.o. 720 MW.
Rozwój energetyki gazowej to jeden z ważnych kierunków w Strategii ORLEN2030. W związku z udziałem nowoczesnych bloków gazowych Grupy
ORLEN w aukcji głównej rynku mocy, kierunek ten zysk kolejne solidne podstawy biznesowe. Uzyskanie wieloletnich umów mocowych dla
planowanych w Ostrołęce i Grudziądzu bloków gazowo-parowych jest też istotne z perspektywy zachowania bezpieczeństwa dostaw energii
elektrycznej do odbiorców końcowych. Nowe, niskoemisyjne, elastyczne źródła gazowe będą uzupełniały odnawialne źródła energii i pozwolą na ich
dalszy dynamiczny rozwój
4.3.1.4. Obrót Hurtowy i Detaliczny Energią Detaliczną
Handel hurtowy energią elektryczną w Grupie ORLEN w 2021 roku był realizowany poprzez spółki: PKN ORLEN, Energa Obrót S.A. oraz Energa
Elektrownie Ostrołęka S.A. W tych samych spółkach była realizowana również funkcja Operatora Handlowo-Technicznego. PKN ORLEN w pierwszej
kolejności zabezpiecza potrzeby własne na energię oraz potrzeby spółek produkcyjnych z Grupy Kapitałowej. Działania PKN ORLEN w zakresie
handlu energią koncentrują się na optymalizacji sprzedaży wytworzonej energii elektrycznej oraz optymalizacji pracy jednostek wytwórczych.
Energa Obrót S.A realizuje procesy handlu hurtowego energią optymalizując zakup energii na potrzeby portfela sprzedaży detalicznej. Poza
optymalizacją zakupów energii, Energa Obrót S.A. w swoich działaniach prowadzi również ekspansję na rynku producentów energii w OZE, gdzie
oferuje produkty niestandardowe dla wytwórców energii z instalacji odnawialnych.
Aktualnie w Grupie ORLEN prowadzony jest projekt, którego celem jest kompleksowa centralizacja i integracja obszaru handlu hurtowego energią w
połączonej Grupie oraz realizacja synergii finansowych i kompetencyjnych wynikających z procesu integracji.
W Grupie Kapitałowej ORLEN realizowany jest także projekt, którego celem jest centralizacja funkcji sprzedażowy obszaru detalu w spółce Energa
Obrót S.A. oraz zbudowanie silnych kompetencji i rozwiązań dedykowanych klientom w jednym obszarze sprzedażowym.
4.3.1.5. Paliwa Alternatywne
Zgodnie ze strategią Grupy ORLEN energia elektryczna (Elektromobilność), to jedno z alternatywnych paliw, które istotnie zmieni branżę paliwową
w perspektywie 2030 roku+. Dlatego też do końca 2030 roku PKN ORLEN w swojej strategii zakłada realizację 1 000 ogólnodostępnych punktów
szybkich ładowania. Na koniec 2021 roku łącznie w sieci Grupy ORLEN funkcjonowało: 454 stacje ładowania pojazdów elektrycznych, w tym 215 tzw.
szybkich stacji ładowania. W 2021 roku nastąpiła integracja stacji ładowania pojazdów elektrycznych PKN ORLEN i Grupy Energa w jednym systemie
„ORLEN Charge”. Na wszystkich stacjach wdrożono opłaty za ładowanie wg ustalonego regulaminu ładowania i cennika w aplikacji ORLEN Charge.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 71 / 197
PKN ORLEN realizuje szeroko zakrojony Program wodorowy związany z wdrażaniem wodoru nisko i zeroemisyjnego zarówno bezpośrednio do
transportu jak też w przemyśle i energetyce. W 2021 roku został uruchomiony w Grupie ORLEN projekt Hydrogen Eagle, obejmujący swym zasięgiem
Polskę, Czechy i Słowację. Program zakłada budowę nowych hubów wodorowych w systemie rozproszonym, których roczne moce wytwórcze do
2030 roku mają sięgnąć łącznie 50 tys. ton wodoru nisko i zeroemisyjnego. W ramach projektu przewidziano również międzynarodową sieć ponad
100 stacji tankowania wodoru. Projekt Hydrogen Eagle ubiega się o bezzwrotne dofinansowanie w ramach europejskiego programu IPCEI (Important
Projects of Common European Interest). W 2021 roku PKN ORLEN realizował szereg projektów wodorowych. Między innymi została zakończona
inwestycja budowy pierwszego Hub wodorowego w Trzebini produkującego wodór jakości automotive, pozyskano bezzwrotne dofinansowanie do
projektu Clean Cities Hydrogen mobility in Poland phase I z programu Conecting Europe Facilities (CEF) na poziomie 2 mln EURO, w ramach
którego będzie wybudowany Hub wodorowy we Włocławku i stacje tankowania wodoru w Poznaniu, Katowicach oraz stacja kontenerowa we
Włocławku.
4.3.1.5. Strategiczne Projekty i obszary działalności w Energetyce
CCGT Ostrołęka zaangażowanie PKN ORLEN w budowę elektrowni gazowej w Ostrołęce wpisuje się w strategiczne plany rozwoju zero- i
niskoemisyjnych źródeł wytwarzania energii. Dlatego w 2020 roku Koncern, już jako właściciel Energi, zadeklarował chęć udziału w projekcie, ale
wyłącznie w technologii gazowej. Porozumienie w sprawie kierunkowych zasad współpracy przy budowie elektrowni w technologii gazowej w Ostrołęce
zostało podpisane jeszcze w czerwcu 2020 roku, a we wrześniu chęć przystąpienia do projektu wyraziło PGNiG. Trójstronna umowa pomiędzy PKN
ORLEN, Energą i PGNiG w sprawie realizacji inwestycji została podpisana w grudniu 2020 roku. W styczniu 2021 roku powołana została spółka
celowa CCGT Ostrołęka Sp. z o.o., która zrealizuje projekt, a w kwietniu 2021 roku zgodę na realizację wspólnej inwestycji z PGNiG wyraził UOKiK.
W dniu 25 czerwca 2021 roku zawarta została umowa z konsorcjum spółek z Grupy Energa, której przedmiotem jest budowa elektrowni gazowo
parowej (CCGT) o mocy 745 MW netto. Równolegle zawarto wieloletnią umowę serwisową jednostki. W trakcie 2021 roku trwały prace nad
pozyskaniem kompletu decyzji administracyjnych niezbędnych do realizacji projektu oraz prace projektowe. W grudniu 2021 roku odbyła się aukcja
główna rynku mocy, w wyniku której projekt „CCGT Ostrołęka” uzyskał wsparcie na okres 17 lat. Oddanie bloku do eksploatacji jest planowane na
2025 rok. To bardzo ważny projekt, który zabezpieczy dostępną moc w systemie dla pokrycia rosnącego zapotrzebowania na energię elektryczną.
Tym samym przyczyni się do ustabilizowania jej cen na krajowym rynku, poprzez zwiększenie podaży mocy w systemie. Blok energetyczny CCGT
Ostrołęka będzie stabilnym i nowoczesnym źródłem energii elektrycznej pochodzącej z gazu ziemnego, umożliwiającym bilansowanie energii ze
źródeł odnawialnych.
CCGT Grudziądz po zawieszeniu projektu w połowie 2020 roku, w połowie 2021 roku podjęto decyzję dotyczącą kontynuacji projektu budowy bloku
gazowo-parowego w Grudziądzu, który dzie typową elektrownią kondensacyjną o planowanej mocy jednostki około 560 MW netto. W ramach
prowadzonych prac przeprowadzono postępowanie przetargowe w wyniku czego otrzymano wiążące oferty od trzech wiodących dostawców turbin
gazowych. W wyniku prowadzonego postępowania wskazano preferowanego wykonawcę oraz rozpoczęto ostateczne negocjacje dotyczące zapisów
umowy. W 2022 roku planowane jest zakończenie negocjacji i podpisanie kontraktu a oddanie bloku do eksploatacji planowane jest na 2025 rok.
CCGT Litvinov w 2021 roku w Spółce prowadzone były prace koncepcyjne oraz projektowe związane z budową nowego źródła energii elektrycznej
i cieplnej na potrzeby ORLEN Unipetrol. Głównym wyzwaniem w 2021 roku było zamknięcie dokumentacji przetargowej. Przygotowana została
dokumentacja techniczna, która umożliwi potencjalnym oferentom udział w postępowaniu przetargowym. Uzyskano decyzję środowiskową dla nowej
inwestycji a we wrześniu złożony został wniosek o dofinansowanie. Spółka planuje rozpocząć postępowanie przetargowe w 2022 roku.
CCGT Gdańsk w 2021 roku prowadzono prace związane z projektem bloku gazowo-parowego w Gdańsku. Lokalizacja instalacji umożliwia nie tylko
dostawę energii elektrycznej do KSE, ale również bezpośrednie połączenie z rafinerią Lotos i zabezpieczenie jej potrzeb również w ciepło
technologiczne. W ramach podpisanego listu intencyjnego (Energa-Lotos-PKN) wspólnie powołany zespół pracował nad określeniem wszystkich
niezbędnych do projektowania danych wejściowych. Prowadzono również rozmowy dotyczące sposobu dostawy i rozliczenia mediów jak również
modelu biznesowego jaki będzie możliwy do zastosowania w ramach projektu. Planowana moc jednostki to około 450 MW netto, praca u układzie
kogeneracji z produkcją ciepła technologicznego. W 2022 roku kontynuowane będą prace koncepcyjne uwzględniające potencjalną nową strukturę
właścicielską Rafinerii.
Technologia małych reaktorów jądrowych Zgodnie ze strategią Grupy ORLEN i ambicjami osiągnięcia neutralności emisyjnej do 2050 roku,
Koncern inwestuje w nisko- i zeroemisyjne, stabilne i innowacyjne moce wytwórcze energii elektrycznej. W grudniu 2021 roku PKN ORLEN i Synthos
Green Energy podpisały umowę inwestycyjną zakładającą utworzenie spółki joint venture ORLEN Synthos Green Energy. Głównym celem
przedsięwzięcia jest przygotowanie i komercjalizacja w Polsce technologii małych reaktorów jądrowych, a w szczególności reaktorów BWRX-300
GE Hitachi Nuclear Energy. Energię z reaktorów typu Small Modular Reactor (SMR) można wykorzystać do: produkcji czystej energii elektrycznej
i ciepła; wytwarzania energii i ciepła technologicznego, zużywanych w produkcji rafineryjnej i petrochemicznej; produkcji wodoru. Istnieje wiele korzyści
z rozwoju technologii małych i mikro reaktorów jądrowych dla polskiej gospodarki. To przede wszystkim wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego
kraju, ale także rozwój innowacyjnego przemysłu, a co za tym idzie – nowe miejsca pracy w atrakcyjnych sektorach gospodarki. To również odpowiedź
na wyzwania klimatyczne przyszłości oraz ambitne cele emisyjności Unii Europejskiej Zaawansowane badania nad ich wdrożeniem trwają dziś między
innymi w USA, Wielkiej Brytanii, Korei Południowej, Francji i Kanadzie.
Nowa spółka joint venture ORLEN Synthos Green Energy ma na celu komercjalizację technologii mikro i małych reaktorów jądrowych, a w
szczególności reaktorów BWRX-300 GE Hitachi Nuclear Energy. Podpisana umowa zakłada szeroki zakres działalności spółki obejmujący m.in.
promocję technologii, wspieranie rozwoju rozwiązań prawnych, badanie poszczególnych lokalizacji pod kątem budowy instalacji, realizację wspólnych
inwestycji, a w końcu także produkcję energii i ciepła z wykorzystaniem tych technologii na potrzeby własne, komunalne i komercyjne.
Energetyka jądrowa będzie jednym z najtańszych źródeł wytwarzania energii. PKN ORLEN planuje, że pierwszy reaktor powstanie w Polsce do 2030
roku. Jest już podpisany list intencyjny w sprawie ustalenia warunków dostaw pierwszych reaktorów do Polski. Inwestycja w mikro i małe reaktory
jądrowe pozwoli na dalszy intensywny rozwój całej Grupy ORLEN i pomoże zdecydowanie zredukować emisje dwutlenku węgla. Energetyka oparta
m.in. o reaktory modułowe będzie atrakcyjnym uzupełnieniem portfolio energetycznego opartego o odnawialne źródła energii i gaz. Przyspieszenie
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 72 / 197
wdrożenia małych reaktorów jądrowych umożliwi PKN ORLEN lepsze zbilansowanie portfela aktywów wytwórczych oraz budowę niskoemisyjnego i
innowacyjnego segmentu energetyki. Priorytetem PKN ORLEN jest wykorzystanie potencjału polskiej gospodarki i krajowych dostawców.
Reaktor BWRX-300 jest ewolucyjnym rozwiązaniem opracowanym przez legitymującą się ogromnym doświadczeniem w tym obszarze amerykańską
grupę GE, która działa w Polsce od 30 lat i posiada rozbudowany łańcuch dostaw na który składa się ponad 3 000 firm. Niektóre z nich już produkują
elementy do elektrowni jądrowych za granicą. BWRX-300 to innowacyjny system czystej energii, oparty na sprawdzonej technologii i stanowiący
idealne rozwiązanie do modernizacji dużej polskiej floty węglowej.
Program Fotowoltaiki - Rozwój Odnawialnych Źródeł Energii (OZE) jest jednym z elementów strategii obszaru Energetyki PKN ORLEN. Pod koniec
2019 roku w Grupie ORLEN uruchomiony został Program Fotowoltaiki, którego celem jest przygotowanie i koordynacja projektów fotowoltaicznych w
Grupie ORLEN.
PV Wielbark - w ramach procesu akwizycyjnego Energa OZE, spółka zależna Energi z Grupy ORLEN nabyła 12 MW mocy zainstalowanej w dwóch
instalacjach wybudowanych na terenie liczącym około 27 ha. Energa OZE z wyprzedzeniem nabyła też grunty pod kolejne instalacje o mocy 48 MW,
które planuje pozyskać do połowy 2023 roku. Docelowa moc zainstalowana całej farmy to 62 MW, posadowione na około 119 ha.
W ramach Program Fotowoltaiki w I etapie wytypowane zostały także inne lokalizacje, które spełniały kryteria techniczne jako miejsca potencjalnie
możliwe do zabudowy fotowoltaiki oraz zakontraktowano wykonawcę dokumentacji projektowej dla 6 lokalizacji (Zakład Produkcyjny w Płocku 4,8
MW, ZP w Trzebini 1 MW, Terminale Paliw: Żurawica 1,6 MW, Sokółka 1,25 MW, Ostrów Wielkopolski 3 MW oraz nieruchomość Anwil 10 MW). Dla
4 powyższych lokalizacji należących do PKN ORLEN (ZP w Płocku, Sokółka, Żurawica i Ostrów Wielkopolski) pozyskano kompleksową dokumentację
techniczną wraz z prawomocnymi pozwoleniami na budowę. Dla lokalizacji Sokółka uruchomiono otwarte postępowanie zakupowe na platformie
Connect. Jednocześnie trwało przygotowanie postępowania zakupowego dla lokalizacji w Żurawicy, a także w ocku i Ostrowie Wielkopolskim.
Trwały również prace nad przygotowaniem dokumentacji dla nieruchomości należącej do ORLEN Południe, tj. lokalizacja w Rybniku. W ramach
Programu podjęto również działania zmierzające do zabudowy mikroinstalacji fotowoltaicznych na własnych Stacjach Paliw. W 2021 trwało
postępowanie zakupowe. Obecnie trwa postępowanie zakupowe. Dodatkowo analizowane są na bieżąco kolejne nieruchomości i grunty należące do
Grupy ORLEN, pod farmy PV. W ramach tych analiz zlecona zostanie inwentaryzacja przyrodnicza dla lokalizacji Trzebiatów i Psary Polskie.
Rozwojem projektów instalacji OZE zajmuje srównież powołana w 2021 roku należąca do Grupy Energa spółka Energa Green Development.
Działalność spółki koncentrować się będzie na przygotowaniu nowych inwestycji, od koncepcji i pozyskania tytułu prawnego do gruntu, poprzez
projektowanie, do uzyskania pozwolenia na budowę. Ponadto EGD skupiać będzie kompetencje w zakresie nadzoru inwestycyjnego na etapie
realizacji inwestycji. Spółka będzie aktywnie uczestniczyć w procesie pozyskania wykonawców i dostawy komponentów instalacji oraz pełnić funkcję
inwestora, a tam gdzie inwestorem nie będzie - inwestora zastępczego lub inżyniera kontraktu nadzorującego budowę do momentu przekazania
instalacji do eksploatacji. Nadrzędnym celem Spółki będzie przygotowanie nowych inwestycji typu greenfield o łącznej mocy 240 MW z pozwoleniami
na budowę w horyzoncie 2025 roku.
4.3.1.6. Aktywa logistyczne
Dystrybucja energii elektrycznej to jedna z podstawowych działalności Grupy ORLEN. Jest to działalność regulowana w Polsce, prowadzona w oparciu
o taryfy zatwierdzane przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE). Funkcję podmiotu wiodącego w ramach tej działalności pełni spółka Energa
Operator S.A. Aktywa dystrybucyjne Grupy znajdują się na terenie północnej i środkowej Polski. Za ich pomocą Grupa dostarcza energię elektryczną
do 3,2 mln klientów, z czego około 3,1 mln stanowią klienci z umowami kompleksowymi, a 175 tys. to klienci TPA (ang. Third Party Access).
Na koniec 2021 roku łączna długość linii energetycznych eksploatowanych przez Grupę wynosiła ponad 193 tys. km i obejmowała swoim zasięgiem
obszar blisko 75 tys. km², co stanowiło około 1/4 powierzchni kraju.
Działalność dystrybucyjna Grupy ORLEN od 2020 roku wspiera i realizuje strategię przyjętą przez Unię Europejską polegającą na dekarbonizacji
energetyki, zmniejszaniu emisji w sektorze transportu, w szczególności na obszarach miejskich. Głównym działaniem zmierzającym w tym kierunku
jest budowa przez Energa Operator S.A. 279 stacji ładowania pojazdów elektrycznych na obszarze 8 miast: Gdańska, Gdyni, Koszalina, Elbląga,
Olsztyna, Płocka, Torunia i Włocławka. W 2021 roku ukończono budowę wszystkich stacji ładowania, z których do końca 2021 roku przekazano do
Operatora Ogólnodostępnych Stacji Ładowania 273 stacje ładowania. Pozostałe 6 stacji czeka na przeprowadzenie badań przez UDT. Stacje
ładowania i korzystające z nich pojazdy elektryczne nie tylko spowodują wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną w KSE (zastępując
węglowodorowe paliwa), ale wnież, z uwagi na zabudowane zasobniki energii w pojazdach elektrycznych, będą mogły w przyszłości stać się
uczestnikiem rynku bilansującego poprzez zastosowanie technologii V2G, czyli dwukierunkowego przepływu energii elektrycznej w stacji ładowania.
4.3.2. Segment Rafineria
4.3.2.1. Konkurencja w Europie Środkowowschodniej
Do największych konkurentów Grupy ORLEN w obszarze rafinerii należą:
Grupa Lotos z siedzibą w Gdańsku - druga co do wielkości rafineria w Polsce.
Rafineria Mitteldeutschland w Leuna/Spergau położona w południowo-wschodnich Niemczech w odległości około 150 km od granicy polsko-
niemieckiej, która jest najnowocześniejszą niemiecką rafinerią.
Rafineria PCK w Schwedt położona na północny wschód od Berlina, w odległości około 20 km od granicy polsko-niemieckiej.
Rafineria Slovnaft - zintegrowana grupa rafineryjno-petrochemiczna o dominującej pozycji w Republice Słowackiej, zlokalizowana w pobliżu
Bratysławy.
Rafineria Danube jedna z największych rafinerii w Europie Środkowo-Wschodniej należąca do koncernu MOL, zlokalizowana w miejscowości
Százhalombatta na Węgrzech.
Rafineria Mozyr wiodąca rafineria białoruska, położona w pobliżu granicy z Ukrainą.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 73 / 197
4.3.2.2. Główne aktywa produkcyjne Grupy ORLEN
SCHEMAT 6. Aktywa produkcyjne Grupy ORLEN i główni konkurenci w Europie Środkowowschodniej / moce przerobowe [mln t].
Źródło: Opracowanie własne.
GRUPA ORLEN
Łączne moce przerobowe rafinerii Grupy ORLEN na poziomie 35,2 mln ton.
Rafineria PKN ORLEN w Płocku stanowi jeden z najnowocześniejszych, zintegrowanych zakładów produkcyjnych w Europie Środkowo-
Wschodniej o mocach przerobowych na poziomie 16,3 mln ton/rok.
W I kwartale 2023 roku PKN ORLEN zamierza oddać do użytku instalację Visbreakingu. Dzięki tej inwestycji Koncern podniesie
efektywność przerobu ropy naftowej oraz zwiększy udział produktów wysokomarżowych.
Pozostałe polskie rafinerie ORLEN Południe zlokalizowane w Trzebini i Jedliczu specjalizują się w produkcji biokomponentów, baz
olejowych, olejów opałowych, parafin hydrorafinowanych oraz prowadzą regenerację olejów przepracowanych.
Rafineria ORLEN Lietuva w Możejkach o mocach produkcyjnych 10,2 mln ton/rok jest jedynym tego typu zakładem na rynku państw
bałtyckich (Litwa, Łotwa i Estonia).
Rafinerie z Grupy ORLEN Unipetrol zlokalizowane w Kralupach i Litvinovie dysponują łącznymi mocami produkcyjnymi w wysokości
8,7 mln ton/rok.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 74 / 197
4.3.2.3. Podstawowe parametry operacyjne
WYKRES 4. Przerób ropy i uzyski paliw.
Źródło: Opracowanie własne.
Przerób ropy naftowej w Grupie ORLEN w 2021 roku na
poziomie 29,9 mln ton - wzrost o (1,5)% (r/r), w tym:
- Czechy wzrost o 17,2% (r/r) w efekcie niskiej bazy z 2020
roku (cykliczny postój rafinerii i petrochemii w Litvinovie oraz
negatywnego wpływu postoju i opóźnienia uruchomienie
rafinerii w Kralupach po postoju z marca zeszłego roku) przy
wyższym popycie rynkowym na paliwa.
- Litwa wzrost o 1,4% (r/r) głównie w efekcie poprawy sytuacji
makro.
- Polska spadek o (5,1)% (r/r) głównie w efekcie postoju
instalacji Hydrokrakingu, Wytwórni Wodoru, DRW, Metatezy
oraz HON. Ponadto, wpływ na niższy poziom przerobu miały
problemy techniczne na instalacji Olefin oraz prace związane
z przygotowywaniem instalacji petrochemicznych do
planowanego postoju w 2 kwartale 2021 roku. We wrześniu
2021 roku obniżony przerób z uwagi na ograniczone dostawy
rop niskosiarkowych i w efekcie wysoki poziom zapasów
asfaltów i ciężkiego oleju opałowego (niższe wysyłki drogą
morską).
4.3.2.4. Udziały rynkowe Grupy ORLEN
Hurt rafineryjny
W 2021 roku Grupa ORLEN prowadziła hurtową sprzedaż produktów rafineryjnych na terenie Polski, Czech, Niemiec, Słowacji, Węgier, Austrii, Litwy,
Łotwy, Estonii i Ukrainy oraz drogą morską do terminali przeładunkowych Europy Zachodniej. Do rynków macierzystych Grupy ORLEN należą rynek
polski, litewski i czeski. Grupa ORLEN posiada bogate portfolio produktów rafineryjnych, m.in. benzyny, olej napędowy, paliwa lotnicze, olej opałowy
lekki i ciężki, asfalty, oleje silnikowe oraz szeroką gamę produktów i półproduktów pozapaliwowych.
WYKRES 5. Udział w rynku paliw w Polsce.
Źródło: Opracowanie własne.
Spadek udziału w rynku paliw o (2,8) p.p. do poziomu 49,8%
głównie w efekcie stosunkowo niskich marż na dieslu
utrzymujących się w I połowie 2021 roku, które wymuszały
optymalizację zaopatrzenia i sprzedaży.
Pomimo przejściowego spadku udziału w rynku diesla, PKN
ORLEN pozostał głównym dostawcą największych
zagranicznych koncernów paliwowych w kraju (BP, Shell,
Amic), jednocześnie zwiększając udzina rynku odbiorców
ostatecznych, dostarczając paliwo do coraz większej liczby
firm poprzez spółkę ORLEN Paliwa.
WYKRES 6. Udział w rynku paliw w Czechach.
Źródło: Opracowanie własne.
Grupa ORLEN jest liderem sprzedaży paliw na rynku czeskim.
Spadek udziałów na rynku czeskim o (1,8) p.p do poziomu
52,1% głównie w rezultacie przestojów remontowych w drugiej
połowie roku oraz okresowych niedoborów benzyn związanych
z ograniczoną dostępnością komponentów. Nie bez znaczenia
były również negatywne skutki pandemii COVID-19,
przejawiające się dużą zmiennością konsumpcji oraz
wahaniami notowań i marż.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 75 / 197
WYKRES 7. Udział w rynku paliw krajów bałtyckich.
Źródło: Opracowanie własne.
ORLEN Lietuva utrzymuje silną pozycję lidera na rynkach
bałtyckich, pomimo spadku łącznych udziałów o (2,7) p.p. (r/r),
nadal.
Dzięki wzmożonym wysiłkom sprzedażowym na rynku benzyn
udało się poprawić udziały o 1,1 p.p. Udziały na rynku diesla
spadły natomiast o (3,0) p.p w rezultacie niskiej podaży
produktu wynikającej z obniżonej produkcji do minimum przez
większość miesięcy I półrocza 2021 roku, w związku ze słabym
makro oraz postojem remontowym w Możejkach.
Należy zaznaczyć, że na najważniejszym rynku litewskim
udziały, zarówno w zakresie benzyn jak i diesla wzrosły,
osiągając łączny poziom 80,7%, co oznacza wzrost o 2,7 p.p.
r/r.
Sprzedaż asortymentowa Grupy ORLEN została opisana w pkt 4.3.2.5. niniejszego Sprawozdania.
4.3.2.5. Sprzedaż wolumenowa segmentu Rafineria
W 2021 roku łączna sprzedaż Grupy ORLEN w segmencie Rafineria osiągnęła poziom 24 389 tys. ton i była wyższa w stosunku do 2020 roku o 3,5%.
TABELA 6. Sprzedaż Grupy ORLEN w segmencie Rafineria [mln PLN/ tys. ton].
Sprzedaż
2021
2020
2019
zmiana %
Wartość
Wolumen
Wartość
Wolumen
Wartość
Wolumen
1
2
3
4
5
6
7
8=(2-4)/4
9=(3-5)/5
Lekkie destylaty
1)
13 379
4 756
7 150
4 530
12 098
5 231
87,1%
5,0%
Średnie destylaty
2)
34 556
12 350
21 222
11 799
35 916
13 974
62,8%
4,7%
Frakcje ciężkie
3)
6 180
3 589
3 886
3 771
6 369
4 780
59,0%
(4,8%)
Pozostałe
4)
2 852
3 694
1 832
3 460
2 134
3 568
55,7%
6,8%
Razem
56 967
24 389
34 090
23 560
56 517
27 553
67,1%
3,5%
1) Benzyna, LPG.
2) Olej napędowy, lekki olej opałowy, paliwo lotnicze.
3) Cżki olej opałowy, asfalt, oleje.
4) Pozostałe obejmu głównie: solan i sól wypado.
WYKRES 8. Struktura przychodów ze sprzedaży Grupy ORLEN w segmencie Rafineria.
W latach 2021, 2020 i 2019 Grupa nie zidentyfikowała wiodących klientów, z którymi zrealizowałaby indywidualnie przychody ze sprzedaży
przekraczające poziom 10% łącznych przychodów ze sprzedaży Grupy ORLEN.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 76 / 197
4.3.2.6. Rynki zbytu i udziały rynkowe
TABELA 7. Sprzedaż wolumenowa na rynkach macierzystych
1)
Grupy ORLEN w segmencie Rafineria [tys. ton].
Sprzedaż
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Polska
12 845
12 479
14 243
366
2,9%
Kraje bałtyckie i Ukraina
7 538
7 259
8 494
279
3,8%
Czechy
4 006
3 822
4 816
184
4,8%
Razem
24 389
23 560
27 553
829
3,5%
1) wg kraju siedziby spółki realizującej sprzedaż.
Rynek polski
W 2021 roku zanotowano stopniową odbudowę konsumpcji (r/r). Rynki benzyn i oleju napędowego rosły w tempie odpowiednio 10 i 8%, jednak wciąż
zauważalny był znaczący wpływ pandemii COVID-19. W przypadku benzyn zimowo-wiosenna fala zachorowań i związane z nią ograniczenia
mobilności oraz praca zdalna wpłynęły negatywnie na sprzedaż, natomiast w okresie wakacyjnym odnotowano (podobnie jak w ubiegłym roku)
zdecydowane wzrosty konsumpcji i sprzedaży benzyn. W dużej mierze wynikało to z niepewności odnośnie zmieniających się przepisów dotyczących
podróży międzynarodowych (głównie lotniczych) i w efekcie wzrostu popularności wyjazdów krajowych w stosunku do podróży zagranicznych.
Konsumpcja olejów napędowych była mniej obciążona wpływem pandemii, przede wszystkim dzięki ostrożniejszemu niż w ubiegłym roku podejściu
do ograniczeń nakładanych na gospodarkę nie wprowadzono całkowitego lockdown’u. W efekcie konsumpcja jego wzrosła o 10% r/r oraz do
poziomu około 4,5% powyżej konsumpcji z 2019 roku.
Rynkiem, który wciąż najbardziej odczuwał skutki COVID-19 był rynek paliw lotniczych. Wzrósł on o około 17% r/r, jednak to wciąż około (50%) poniżej
poziomu obserwowanego w 2019 roku. Główne wzrosty wystąpiły na rynku cargo i rynku biznesowym małych i średnich przedsiębiorstw, jednak nie
nastąpiła jeszcze podobna odbudowa w przypadku dużych korporacji. Obecna sytuacja i nowe mutacje koronawirusa powodują, że odbudowa rynku
paliw lotniczych do poziomu sprzed pandemii może potrwać dłużej niż pierwotnie zakładano, nawet do 2024-2025 roku.
W roku 2021 wzrósł o 15% r/r rynek lekkiego oleju opałowego głównie w rezultacie wyjątkowo mroźnej zimy (styczeń oraz luty) oraz w pewnym stopniu
sytuacji na rynku gazu w drugiej połowie roku (ograniczona podaż, wzrost notowań, wykorzystanie alternatywnych źródeł ogrzewania).
TABELA 8. Sprzedaż wolumenowa Grupy ORLEN w segmencie Rafineria na rynku polskim [tys. ton].
Sprzedaż
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Lekkie destylaty
1 634
1 545
1 736
89
5,8%
Średnie destylaty
6 290
6 008
7 196
282
4,7%
Frakcje ciężkie
1 696
1 897
2 228
(201)
(10,6%)
Pozostałe
3 225
3 029
3 083
196
6,5%
Razem
12 845
12 479
14 243
366
2,9%
WYKRES 9. Struktura sprzedaży wolumenowej Grupy ORLEN w segmencie Rafineria na rynku polskim.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 77 / 197
Pandemia COVID-19 wymusiła na PKN ORLEN odpowiednie zarządzanie podażą oraz zapasami. Z jednej strony Spółka zmuszona była przygotować
się na spadki popytu spowodowane kolejnymi falami koronawirusa oraz wprowadzanymi doraźnie obostrzeniami, podczas gdy z drugiej – na okresowe
wzrosty konsumpcji np. benzyn w okresach wakacyjnych (nawet ponad poziomy odnotowane w okresie przedpandemicznym). W połączeniu z dużą
niepewnością odnośnie notowań i marż produktów rafineryjnych, wymagało to odpowiedniego zarządzania logistyką, produkcją, zakupami oraz
alokacjami. W celu zabezpieczenia sprzed znaczącymi wahaniami popytu PKN ORLEN zwiększył skalę przesunięć produktów w ramach Grupy
ORLEN. W 2021 roku zakupiono m.in. terminal paliw Mockava, jedyny kolejowy terminal przeładunkowy na granicy polsko-litewskiej, co umożliwiło
dalszy wzrost alokacji wolumenów benzyn i oleju napędowego z tego kierunku.
Sprzedaż Grupy ORLEN w segmencie Rafineria na rynku polskim w 2021 roku wyniosła 12 845 tys. ton i była wyższa o 366 tys. ton (r/r). Wyższy
poziom sprzedaży był efektem zwiększenia sprzedaży głównie lekkich i średnich destylatów przy niższej sprzedaży frakcji ciężkich (r/r).
Sprzedaż lekkich destylatów w samym segmencie Rafineria zwiększyła się o 5,8% (r/r) w efekcie zwiększonej sprzedaży benzyn o 13,7% (r/r), która
przekroczyła nawet poziom z 2019 przy zdecydowanie niższej (r/r) sprzedaży LPG o (23,9)%.
W zakresie średnich destylatów sprzedaż wzrosła o 4,7% głównie w efekcie wyższej sprzedaży paliw lotniczych o 16,1%. Należy jednak zauważyć,
że sprzedaży w tej grupie produktów stanowi obecnie jedynie około 87% poziomu z 2019 roku, głównie za sprawą rynku paliw lotniczych, który wciąż
odczuwa skutki pandemii. Spadło zaufanie do podróży lotniczych, istniała bardzo duża niepewność odnośnie zasad podróżowania, które potrafiły
zmienić się kilkukrotnie w trakcie miesiąca. Kontynuowano sprzedaż paliw lotniczych w segmencie into-plane oraz dostawy do klientów strategicznych,
m.in. dla Wojska Polskiego oraz US Army. PKN ORLEN posiada status Partnera Strategicznego Międzynarodowego Zrzeszenia Przewoźników
Powietrznych IATA, dzięki czemu posiada platformę komunikacji z wiodącymi przedstawicielami branży z całego świata.
Wzrost sprzedaży lekkiego oleju opałowego o 1,6% (r/r) to efekt głównie mroźnej zimy oraz rotacyjnego/zdalnego trybu pracy, które wpłynęły
pozytywnie na popyt.
W 2021 roku nastąpił spadek sprzedaży ciężkich frakcji o (10,6)% (r/r), w tym głównie niskomarżowego ciężkiego oleju opałowego o (9,6)% (r/r) co
miało pozytywny wpływ na wynik segmentu.
Rynki krajów bałtyckich i Ukraina
Rok 2021 przyniósł znaczną poprawę podstawowych wskaźników makroekonomicznych. W porównaniu ze słabym 2020 rokiem, mocno dotkniętym
skutkami pandemii, zauważyć można było oznaki powrotu dobrej koniunktury. Grupa ORLEN ma na Litwie mocną pozycję konkurencyjną dzięki
posiadaniu jedynej w krajach bałtyckich rafinerii oraz ugruntowanej pozycji wiarygodnego i solidnego dostawcy paliw. ORLEN Lietuva zaopatruje
większość głównych graczy na rynku. Tym niemniej rynki krajów bałtyckich atrakcyjnym miejscem sprzedaży paliw dla producentów
skandynawskich, rosyjskich i białoruskich. Producenci z tych krajów charakteryzują się dużymi nadwyżkami zarówno oleju napędowego, jak i benzyn
i stale poszukują możliwości ulokowania nadpodaży za granicą.
Dane dotyczące PKB i konsumpcji paliw na rynku litewskim zostały przedstawione w pkt 5.1. niniejszego Sprawozdania.
TABELA 9. Sprzedaż wolumenowa Grupy ORLEN w segmencie Rafineria na rynkach obsługiwanych przez Grupę ORLEN Lietuva [tys. ton].
Sprzedaż
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Lekkie destylaty
2 269
2 142
2 486
127
5,9%
Średnie destylaty
3 607
3 469
3 862
138
4,0%
Frakcje ciężkie
1 401
1 391
1 881
10
0,7%
Pozostałe
261
257
265
4
1,6%
Razem
7 538
7 259
8 494
279
3,8%
WYKRES 10. Struktura sprzedaży wolumenowej Grupy ORLEN w segmencie Rafineria na rynkach obsługiwanych przez Grupę ORLEN Lietuva.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 78 / 197
Pomimo negatywnego oddziaływania pandemii COVID-19 w 2021 roku ORLEN Lietuva zanotowała wzrost sprzedaży w segmencie Rafineria o 3,8%
(r/r), osiągając wynik na poziomie 7 538 tys. ton. Najlepsze wyniki osiągnięto w grupie lekkich destylatów, gdzie sprzedaż wzrosła o 5,9% (r/r), głównie
w rezultacie wyższej sprzedaży benzyn o 6,5%, która wrosła w porównaniu do roku ubiegłego dzięki ograniczaniu zakresu obostrzeń w zakresie
COVID-19 w 2021 roku.
Wzrost sprzedaży o 4,0% (r/r) zanotowano również dla średnich destylatów głównie w efekcie zwiększenia sprzedaży lekkiego oleju opałowego o
18,8% (r/r) oraz paliw lotniczych o 15,1% (r/r), co było możliwe dzięki dominującej pozycji na rynku litewskim, wzrostowi konsumpcji za sprawą większej
liczby lotów czarterowych, biznesowych i cargo w II półroczu 2021 roku. Wzrost sprzedaży o 3,3% (r/r) oleju napędowego to efekt nałożenia sankcji
na białoruskie produkty naftowe, wzrostu gospodarczego i bardzo wysokiego popytu ze strony sektora rolniczego. W 2021 roku nastąpił wzrost
sprzedaży ciężkich frakcji o 0,7% (r/r).
Rynek Ukrainy jest otwarty dla dostawców z innych krajów, stąd bardzo duża konkurencja. Strategia sprzedażowa ORLEN Lietuva zakłada budowanie
silnych relacji biznesowych z głównymi sieciami handlowymi działającymi na rynku ukraińskim. Ważnym elementem strategii Grupy ORLEN było
budowanie wizerunku stabilnego dostawcy, niezależnego od sytuacji geopolitycznej w regionie, który dotrzymuje zobowiązań nawet w tak trudnym
otoczeniu makroekonomicznym. Dzięki temu Grupa ORLEN utrzymuje bardzo dobry wizerunek nowoczesnej, rzetelnej i stabilnej firmy europejskiej.
Ważną zaletą ORLEN Lietuva jest szybkość reakcji na zmiennym rynku ukraińskim, stabilne dostawy i niezawodna logistyka, te czynniki pozwalają
konkurować z alternatywnymi dostawcami.
Podobnie jak w latach poprzednich, również w 2021 roku ORLEN Lietuva aktywnie uczestniczyła w bilansowania deficytów PKN ORLEN na rynku
polskim, dostarczono z tego kierunku znaczne wolumeny oleju napędowego do Polski, zarówno transportem lądowym (przez zakupiony w 2021
terminal przeładunkowy Mockava), jak i morskim.
Rynek czeski i słowacki
Najważniejszym czynnikiem mającym wpływ na konsumpcję produktów rafineryjnych na rynku czeskim w 2021 rok był COVID-19. Czechy zmagały
się ze społecznymi i gospodarczymi konsekwencjami pandemii. Kolejne fale wywierały negatywny wpływ na gospodarkę czeską oraz rynki eksportowe
Grupy ORLEN Unipetrol. Przez pierwsze 4 miesiące 2021 roku wprowadzono lockdown. Od maja zniesiono restrykcyjne ograniczenia, a popyt
powrócił do normalnego poziomu, co w naturalny sposób było wspierane sezonem letnim i jesiennym. Długotrwałe, w niektórych sektorach,
ograniczenia, pogorszenie nastrojów społecznych i niepewność, hamowały popyt oraz inwestycje. Oczekuje się, że stopniowe ożywienie gospodarcze
nastąpi w 2022 roku. Duży wpływ na gospodarkę Czech, silnie uzależnioną od branży motoryzacyjnej, miał kryzys na rynku półprzewodników, w
efekcie którego fabryka Skody na kilka miesięcy wstrzymała produkcję nowych samochodów. Grupa ORLEN Unipetrol w 2021 roku kontynuowała
sprzedaż do szerokiego portfela klientów, w tym do dużych koncernów paliwowych i sieci hipermarketów. ORLEN Unipetrol sprzedawał swoje produkty
na rynkach eksportowych: słowackim, węgierskim, niemieckim, austriackim, jak również polskim, uczestnicząc w strategii optymalizacji przepływów
strumieni produktowych wewnątrz Grupy Kapitałowej. PKN ORLEN kontynuował swoją działalność na lotnisku w Pradze w zakresie tankowania
statków powietrznych paliwem dostarczanym przez ORLEN Unipetrol, jednak ruch na lotnisku w Pradze przez większość roku był niewielki (ok. 35%
wolumenu sprzed pandemii).
Otoczenie makroekonomiczne i rynkowe w postaci PKB i konsumpcji rynkowej miało istotny wpływ na wyniki sprzedażowe Grupy ORLEN na rynku
czeskim i zostało przedstawione w pkt 5.1. niniejszego Sprawozdania.
TABELA 10. Sprzedaż wolumenowa Grupy ORLEN w segmencie Rafineria na rynku czeskim [tys. ton].
Sprzedaż
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Lekkie destylaty
853
843
1 009
10
1,2%
Średnie destylaty
2 453
2 322
2 916
131
5,6%
Frakcje ciężkie
492
483
671
9
1,9%
Pozostałe
208
174
220
34
19,5%
Razem
4 006
3 822
4 816
184
4,8%
WYKRES 11. Struktura sprzedaży wolumenowej Grupy ORLEN w segmencie Rafineria na rynku czeskim.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 79 / 197
Sprzedaż wolumenowa Grupy ORLEN Unipetrol w 2021 roku wzrosła o 4,8% (r/r) do poziomu 4 006 tys. ton. (r/r). Pozytywny wpływ na sprzedaż
Grupy ORLEN Unipetrol miały postoje konkurencyjnych rafinerii w regionie, m.in. Slovnaft na Słowacji oraz awaria w rafinerii Petromidia w Rumunii.
Sprzedaż średnich destylatów wzrosła o 5,6% (r/r), głównie w rezultacie wyższej sprzedaży paliwa Jet A-1 o 62,5% (r/r), jednak wciąż stanowiło to
tylko około 1/3 wolumenów z 2019 roku. Wzrost sprzedaży o 5,2% (r/r) odnotowały oleje napędowe, jednak również nie do poziomu sprzed pandemii.
Sprzedaż lekkich destylatów wzrosła o 1,2% (r/r), gdzie odbudowa nastąpiła głównie na rynku LPG wzrost o 18,6% (r/r), wolumen benzyn oscylował
w okolicy poziomu z 2020 roku.
4.3.3. Segment Petrochemia
4.3.3.1. Konkurencja w Europie Środkowowschodniej
Do największych konkurentów Grupy ORLEN w obszarze petrochemii należą:
Ineos Olefins & Polymers Europa o mocach produkcyjnych około 2 130 tys. ton/rok polietylenu (HPDE, LDPE, LLDPE), aktywa zlokalizowane w
Belgii, Francji, Niemczech, Włoszech, Norwegii, i Wielkiej Brytanii.
Sabic moce około 1 755 tys. ton/rok polietylenu (HPDE, LDPE, LLDPE), aktywa zlokalizowane w Niemczech, Holandii i Wielkiej Brytanii.
Lyondell Basell Industries - największy producent polietylenu (HDPE, LDPE) o zdolnościach produkcyjnych około 2 165 tys. ton/rok (z
uwzględnieniem 50% udziału w spółce Basell ORLEN Polyolefins Sp. z o.o. (BOP)), aktywa zlokalizowane w Niemczech, Francji i Polsce.
Borealis z mocami produkcyjnymi około 2 000 tys. ton/rok polipropylenu, aktywa zlokalizowane w Belgii, Niemczech, Austrii i Finlandii.
Total Petrochemicals moce produkcyjne około 1 110 tys. ton/rok polipropylenu, aktywa zlokalizowane w Belgii i Francji.
Indorama największy producent PTA w Europie o mocach nominalnych 1 750 tys. ton rocznie, aktywa zlokalizowane w Portugalii, Hiszpanii
oraz Holandii.
Inovyn powstała z połączenia Ineos Chlor i Solvay i posiada moce produkcyjne 2 255 tys. ton/rok PCW.
4.3.3.2. Główne aktywa produkcyjne Grupy ORLEN
GRUPA ORLEN
W obszarze produkcji petrochemicznej kluczową instalacją jest instalacja Olefin, która posiada maksymalne moce wytwórcze około 700 tys.
ton etylenu i około 380 tys. ton propylenu. Produkowane monomery stanowią wsad do produkcji polimerów w Basell ORLEN Polyolefins oraz
PCW w Anwil. PKN ORLEN posiada również nowoczesny Kompleks PX/PTA o mocach produkcyjnych około 690 tys. ton kwasu tereftalowego
rocznie.W ramach Programu Rozwoju Petrochemii PKN ORLEN planuje zrealizować rozbudowę kompleksu Olefin w 2025 roku. Po realizacji
tej inwestycji Zakład Produkcyjny w Płocku będzie jednym z największych i najnowocześniejszych kompleksów tego typu w Europie.
Grupa ORLEN Unipetrol posiada aktywa petrochemiczne o mocach produkcyjnych polimerów w wysokości około 600 tys. ton/rocznie (320
tys. ton polietylenu oraz około 280 tys. ton. polipropylenu). W 2020 roku została uruchomiona nowa instalacja Polietylenu III o mocy około
270 tys. ton/rocznie, która umożliwia wyższe wykorzystanie instalacji Olefin oraz głębszą integrację produkcji petrochemicznej i rafineryjnej.
Anwil we ocławku jest jedynym wytwórcą polichlorku winylu (PCW) w Polsce oraz jednym z największych producentów nawozów
sztucznych i wodorotlenku sodu w Polsce. Potencjał produkcyjny wynosi około 1,0 mln ton/rok nawozów azotowych, 0,4 mln ton/rok PCW i
granulatów oraz 0,2 mln ton/rok wodorotlenku sodu. Dzięki planowanej budowie trzeciej instalacji produkcyjnej nawozów azotowych
zdolności produkcyjne spółki Anwil w 2023 roku zwiększą się do około 1,5 mln ton/rok.
Basell ORLEN Polyolefins w Płocku posiada instalacje o łącznych mocach wytwórczych na poziomie 900 tys. ton (420 tys. ton polietylenu
oraz 480 tys. ton polipropylenu), a produkty dystrybuowane są zarówno w kraju, jak i na rynkach zagranicznych.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 80 / 197
4.3.3.3. Udziały rynkowe Grupy ORLEN
Hurt petrochemiczny
Grupa ORLEN jest największą firmą petrochemiczną w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, jedynym producentem monomerów i polimerów na
rynku polskim oraz większości produktów petrochemicznych na rynku czeskim.
WYKRES 12. Producenci polietylenu w Europie.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie POLYGLOBE.
Moce produkcyjne polietylenu wysokiej i niskiej gęstości w Europie na
poziomie około 12 512 tys. ton/rok.
Lyondell Basell Industries - największy producent polietylenu (HDPE,
LDPE) o zdolnościach produkcyjnych około 2 165 tys. ton/rok (z
uwzględnieniem 50% udziału w spółce Basell ORLEN Polyolefins Sp.
z o.o. (BOP)), aktywa zlokalizowane w Niemczech, Francji i Polsce.
Ineos Olefins & Polymers Europa o mocach produkcyjnych około 2
130 tys. ton/rok polietylenu (HPDE, LDPE, LLDPE), aktywa
zlokalizowane w Belgii, Francji, Niemczech, Włoszech, Norwegii, i
Wielkiej Brytanii.
Łączne moce produkcyjne Grupy ORLEN z zakładami w Polsce i
Czechach (z uwzględnieniem 50% udziału w BOP) wynoszą około 900
tys. ton/rok.
WYKRES 13. Producenci polipropylenu w Europie.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie POLYGLOBE.
Moce produkcyjne polipropylenu w Europie kształtują się na poziomie
około 11 749 tys. ton/rocznie.
Lyondell Basell Industries posiada zdolności produkcyjne na poziomie
około 2 405 tys. ton/rok (z uwzględnieniem 50% udziału w spółce
BOP) i aktywa w Niemczech, Francji, Włoszech, Hiszpanii, Wielkiej
Brytanii i Polsce.
Borealis z mocami produkcyjnymi około 2 000 tys. ton/rok
polipropylenu, aktywa zlokalizowane w Belgii, Niemczech, Austrii i
Finlandii.
Total Petrochemicals moce produkcyjne około 1 110 tys. ton/rok
polipropylenu, aktywa zlokalizowane w Belgii i Francji.
Łączne moce produkcyjne Grupy ORLEN z zakładami w Polsce i
Czechach (z uwzględnieniem 50% udziału w BOP) wynoszą około 520
tys. ton/ rok.
WYKRES 14. Producenci PTA w Europie.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie PCI.
Nominalne zdolności produkcyjne PTA w Europie wynoszą 3 985 tys.
ton/rocznie.
Indorama największy producent PTA w Europie o mocach
nominalnych 1 750 tys. ton rocznie, aktywa zlokalizowane w
Portugalii, Hiszpanii oraz Holandii.
Ineos (po zakupie w 2020 roku BP Chembel NV) drugi co do
wielkości producent PTA o mocach 1 400 tys. ton/rok z aktywami
zlokalizowanymi w Belgii.
PKN ORLEN jako jedyny w Europie posiada instalacje produkcyjne w
pełni zintegrowane z produkcją paraksylenu i dysponuje mocami
produkcyjnymi na poziomie 690 tys. ton/rok.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 81 / 197
WYKRES 15. Producenci PCW w Europie.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportu Market Analytics Vinyls 2020
(Nexant).
Nominalne zdolności produkcyjne PCW w Europie wynoszą 8 293 tys.
ton/rocznie.
Inovyn powstała z połączenia Ineos Chlor i Solvay i posiada moce
produkcyjne 2 255 tys. ton/rok PCW.
Kolejni producenci Vinnolit, Kem One, Vynova, posiadają zdolności
produkcyjne PCW szacowane odpowiednio na 885 tys. ton/rok,
882 tys. ton/rok i 830 tys. ton/rok.
Grupa ORLEN z instalacjami w Anwil i Spolanie i zdolnościami 475
tys. ton/rok zajmuje 5 pozycję na europejskim rynku tworzyw
sztucznych.
Głównymi konkurentami Anwil na rynku europejskim PCW spółki
Inovyn i Vynova, a na rynku krajowym spółka BorsodChem (Wanhua
Group).
Sprzedaż asortymentowa Grupy ORLEN została opisana w pkt 4.3.3.4 niniejszego Sprawozdania.
4.3.3.4. Sprzedaż wolumenowa segmentu Petrochemia
W 2021 roku łączna sprzedaż Grupy ORLEN w segmencie Petrochemia osiągnęła poziom 4 906 tys. ton i była niższa w porównaniu do 2020 roku,
głównie w wyniku spadku sprzedaży olefin, PCW i PTA w rezultacie prowadzonych postojów remontowych, głównie instalacji Olefin II, PTA i
Reformingu V.
TABELA 11. Sprzedaż Grupy ORLEN w segmencie Petrochemia [mln PLN/ tys. ton].
Sprzedaż
2021
2020
2019
zmiana %
Wartość
Wolumen
Wartość
Wolumen
Wartość
Wolumen
1
2
3
4
5
6
7
8=(2-4)/4
9=(3-5)/5
Monomery
1)
3 685
794
2 806
959
3 585
1 022
31,3%
(17,2%)
Polimery
2)
3 726
603
1 869
498
2 390
519
99,4%
21,1%
Aromaty
3)
1 315
347
716
373
1 080
424
83,7%
(7,0%)
Nawozy sztuczne
4)
1 375
1 134
820
1 122
903
1 030
67,7%
1,1%
Tworzywa sztuczne
5)
1 911
331
1 304
396
1 218
343
46,5%
(16,4%)
PTA
1 483
518
1 384
631
1 893
647
7,2%
(17,9%)
Pozostałe
6)
2 516
1 179
1 688
1 127
2 284
1 202
49,1%
4,6%
Razem
16 011
4 906
10 587
5 106
13 353
5 187
51,2%
(3,9%)
1) Etylen, propylen.
2) Polietylen, polipropylen.
3) Benzen, toluen, paraksylen, ortoksylen.
4) Canwil, siarczan amonu, saletra amonowa, pozostałe nawozy.
5) PCW, granulat PCW.
6) Pozoste obejmugłównie: aceton, amoniak, butadien, fenol, gazy techniczne, glikole, kaprolaktam, ług sodowy oraz siar. Dodatkowo w uciu wartościowym przychody ze sprzedy usług segmentu
i materiałów.
WYKRES 16. Struktura przychodów ze sprzedaży Grupy ORLEN w segmencie Petrochemia.
W latach 2021, 2020 i 2019 Grupa nie zidentyfikowała wiodących klientów, z którymi zrealizowałaby indywidualnie przychody ze sprzedaży
przekraczające poziom 10% łącznych przychodów ze sprzedaży Grupy ORLEN.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 82 / 197
4.3.3.5. Rynki zbytu i udziały rynkowe
TABELA 12. Sprzedaż wolumenowa na rynkach macierzystych
1)
Grupy ORLEN w segmencie Petrochemia [tys. ton].
Sprzedaż
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Polska
2 973
3 475
3 377
(502)
(14,4%)
Kraje bałtyckie i Ukraina
73
51
18
22
43,1%
Czechy
1 860
1 580
1 792
280
17,7%
Razem
4 906
5 106
5 187
(200)
(3,9%)
1) wg kraju siedziby spółki realizującej sprzedaż.
Rynek polski
TABELA 13. Sprzedaż wolumenowa Grupy ORLEN w segmencie Petrochemia na rynku polskim [tys. ton].
Sprzedaż
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Monomery
611
811
836
(200)
(24,7%)
Aromaty
130
197
210
(67)
(34,0%)
Nawozy sztuczne
941
946
863
(5)
(0,5%)
Tworzywa sztuczne
240
298
252
(58)
(19,5%)
PTA
518
631
647
(113)
(17,9%)
Pozostałe
533
592
569
(59)
(10,0%)
Razem
2 973
3 475
3 377
(502)
(14,4%)
WYKRES 17. Struktura sprzedaży wolumenowej Grupy ORLEN w segmencie Petrochemia na rynku polskim.
Sprzedaż Grupy ORLEN na rynku polskim w segmencie Petrochemia w 2021 roku wyniosła 2 973 tys. ton i była niższa o (502) tys. ton (r/r). Spadek
sprzedaży wystąpił w grupie wszystkich produktów, w tym głównie monomerów o (24,7)% (r/r) w efekcie niestabilnej pracy instalacji Olefin po remoncie
z 2 kwartału 2021 roku oraz PTA o (17,9)% (r/r) w efekcie prowadzonych postojów remontowych instalacji PTA.
Rynki krajów bałtyckich i Ukraina
TABELA 14. Sprzedaż wolumenowa Grupy ORLEN w segmencie Petrochemia na rynkach obsługiwanych przez Grupę ORLEN Lietuva [tys. ton].
Sprzedaż
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Monomery
73
51
18
22
43,1%
Razem
73
51
18
22
43,1%
Sprzedaż monomerów Grupy ORLEN Lietuva w 2021 roku wyniosła 73 tys. ton i była wyższa o 22 tys. ton (r/r) w efekcie poprawy sytuacji makro i
braku wpływu postoju remontowego z 2020 roku.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 83 / 197
Rynek czeski
TABELA 15. Sprzedaż wolumenowa Grupy ORLEN w segmencie Petrochemia na rynku czeskim [tys. ton].
Sprzedaż
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Monomery
110
97
168
13
13,4%
Polimery
603
498
519
105
21,1%
Aromaty
217
176
214
41
23,3%
Nawozy sztuczne
193
176
167
17
9,7%
Tworzywa sztuczne
91
98
91
(7)
(7,1%)
Pozostałe
646
535
633
111
20,7%
Razem
1 860
1 580
1 792
280
17,7%
WYKRES 18. Struktura sprzedaży wolumenowej Grupy ORLEN w segmencie Petrochemia na rynku czeskim.
Sprzedaż Grupy ORLEN na rynku czeskim w segmencie Petrochemia w 2021 roku wyniosła 1 860 tys. ton i była wyższa o 280 tys. ton (r/r) głównie
w rezultacie wyższej sprzedaży polimerów o 21,1% (r/r) w efekcie poprawy paramentów operacyjnych instalacji PE3 (r/r) oraz aromatów o 23,3% (r/r).
Niższą sprzedaż na rynku czeskim odnotowano na rynku PCW o (7,1)%.
4.3.4. Aktywa logistyczne
Infrastruktura logistyczna stanowi jeden z kluczowych elementów przewagi konkurencyjnej Grupy ORLEN.
Grupa ORLEN wykorzystuje si uzupełniających się elementów infrastruktury: terminale paliw, lądowe i morskie bazy przeładunkowe, sieci
rurociągów, a także transport kolejowy oraz cysternami samochodowymi.
W 2021 roku transport rurociągowy był podstawową formą przesyłu surowców i produktów Grupy ORLEN. Łączna długość wykorzystywanych sieci
rurociągów produktowych i surowcowych, należących do podmiotów zewnętrznych oraz własnych w Polsce, Czechach i na Litwie, wynosiła prawie
3,7 tys. km (2,1 tys. km to rurociągi produktowe, a 1,6 tys. km to rurociągi surowcowe).
Na rynku polskim PKN ORLEN do transportu produktów paliwowych korzysta z 958 km rurociągów: 620 km rurociągów należących do
Przedsiębiorstwa Eksploatacji Rurociągów Naftowych S.A. oraz infrastruktury własnej o łącznej długości 338 km, składającej się z dwóch odcinków
Płock Ostrów Wielkopolski Wrocław o długości 319 km oraz Wielowieś Góra o długości 19 km. W październiku 2021 roku zarejestrowano i
dopuszczono do eksploatacji 2-nitkę rurociągu Góra-Wielowieś o długość 18,7 km. Transport ropy naftowej odbywa się głównie poprzez sieć
rurociągów należących do Przedsiębiorstwa Eksploatacji Rurociągów Naftowych S.A. o łącznej długości 887 km, a także rurociągiem własnym o
długości 43 km łączącym miejscowości Góra i Żółwiniec (połączenie z rurociągiem PERN S.A.).
Na potrzeby operacyjne w zakresie przyjęcia, magazynowania, wydania i przeładunku paliw w 2021 roku Grupa ORLEN na terenie Polski
wykorzystywała łącznie 27 obiektów – terminale własne, terminale będące własnością podmiotów z Grupy ORLEN oraz bazy podmiotów trzecich.
Łączna pojemność magazynowa w ramach infrastruktury własnej oraz zawartych umów wynosiła na koniec 2021 roku ponad 2,9 mln m
3
. Ponadto,
na potrzeby składowania zapasów interwencyjnych ropy naftowej i paliw PKN ORLEN posiada jedyny w kraju, podziemny kawernowy magazyn ropy
i paliw (PMRiP „Góra”) o łącznej pojemności ponad 6 mln m
3
, zlokalizowany w Górze koło Inowrocławia na terenie spółki IKS Solino.
W 2021 roku na rynku czeskim Grupa ORLEN korzystała z 1 751 km rurociągów (1 100 km rurociągów produktowych firmy ČEPRO i 651 km
rurociągów surowcowych firmy MERO) oraz z 7 baz magazynowo-dystrybucyjnych należących do państwowego operatora ČEPRO, 3 terminali
własnych a także 7 terminali zewnętrznych nienależących do ČEPRO.
Głównym składnikiem infrastruktury logistycznej, będącym obecnie w użytkowaniu na rynku litewskim, jest rurociąg surowcowy o długości 91 km,
łączący terminal w Butyndze z rafinerią w Możejkach. Zarówno terminal jak i rurociąg są własnością ORLEN Lietuva.
Na rynku niemieckim ORLEN Deutschland wykorzystuje pojemności magazynowo-dystrybucyjne zlokalizowane w siedmiu bazach należących do
podmiotów zewnętrznych. Dostawy produktów realizowane są głównie transportem samochodowym.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 84 / 197
SCHEMAT 7. Struktura transportu i infrastruktura logistyczna wykorzystywana przez Grupę ORLEN w Europie w 2021 roku.
Źródło: Opracowanie własne.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 85 / 197
4.3.5. Źródła zaopatrzenia
Ropa naftowa
PKN ORLEN dostarcza ropę naftową do rafinerii w Płocku oraz trzech rafinerii z Grupy ORLEN zlokalizowanych odpowiednio w Litvinovie i Kralupach
w Czechach oraz w Możejkach na Litwie. W 2021 roku w realizacji dostaw ropy naftowej drogą morską odnotowywano okresowe opóźnienia związane
z zamknięciem portów spowodowane czynnikami zewnętrznymi (pogoda, awarie w terminalach).
W 2021 roku obowiązywały dwie umowy długoterminowe na dostawy ropy naftowej drogą rurociągową dla rafinerii w Płocku (zawarte odpowiednio z
firmami: Rosneft Oil Company oraz Tatneft Europe AG) oraz dwie na dostawy ropy drogą morską: umowa długoterminowa z Saudi Arabian Oil
Company i umowa roczna z Exxon Mobil Sales And Supplly LLC. Przedmiotowe umowy długoterminowe zapewniały PKN ORLEN blisko 75% dostaw
ropy naftowej.
Dostawcami surowca do wszystkich rafinerii Grupy ORLEN byli zarówno producenci, jak i inne firmy działające na międzynarodowym rynku naftowym.
Surowiec dostarczany do Płocka pochodził przede wszystkim z Rosji i Arabii Saudyjskiej. Ponad to zrealizowano również dostawy z Kazachstanu,
Nigerii, Norwegii, Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. Do rafinerii w Czechach ropę dostarczano z: Rosji, Azerbejdżanu, Kazachstanu, Libii,
Norwegii oraz Stanów Zjednoczonych. Rafineria w Możejkach zaopatrywana była w ropę rosyjską, a ponadto zrealizowano dostawy z Kazachstanu
i Stanów Zjednoczonych.
W 2021 roku udział firmy Rosneft Oil Company w dostawach ropy naftowej przekroczył 10% przychodów Grupy ORLEN.
Gaz ziemny
Rok 2021 na europejskich rynkach gazu był rokiem szczególnym za sprawą wzrostów cen surowca o niespotykanej dotąd skali. Były one efektem
sumy czynników fundamentalnych o charakterze popytowym oraz podażowym. Po stronie popytu kluczowe znaczenie miała odbudowa globalnego
zapotrzebowania na gaz ziemny po lockdownach wywołanych pandemią COVID-19. Wprowadzane przez rządy pakiety stymulacyjne przyczyniły się
do ożywienia produkcji przemysłowej, co znalazło swoje ujście w zwiększonym zapotrzebowaniu na surowce energetyczne. Dodatkowo, podczas
wyjątkowo chłodnej zimy w latach 2020/2021 na wzrost konsumpcji gazu w Europie nałożył się rosnący popyt tego surowca w Azji. W jego wyniku w
sezonie zimowym 2020/2021 do europejskich terminali LNG przypłynęło około 40% mniej gazu skroplonego niż w trakcie zimy 2019/2020, co
przełożyło się na szybszy odbiór gazu z europejskich podziemnych instalacji magazynowych. Wskaźnik wypełnienia europejskich instalacji na dzień
1 kwietnia 2021 wynosił jedynie około 30%.
W tym samym czasie, podaż gazu w Europie nie była wystarczająca do równoczesnego zaspokojenia rosnącego zapotrzebowania oraz odbudowy
poziomu rezerw w instalacjach magazynowych. Nastąpił także istotny spadek dostaw z kierunku wschodniego. Pomimo dostępnych możliwości
technicznych w zakresie zwiększenia dostaw gazu do Europy Zachodniej (przez punkt Velke Kapusany), dostawy realizowano na poziomie zbliżonym
do umownego minimum. W efekcie łączny wolumen dostaw do Europy Zachodniej ścieżką ukraińską obniżył się w sezonie letnim o blisko 15% rok
do roku. Dodatkowo, istotnie ograniczone zostało wykorzystanie gazociągu jamalskiego. Wolumeny dostaw do Europy Zachodniej tą ścieżką spadły
w październiku 2021 roku o prawie 80% rok do roku. Także podaż LNG do krajów Europy Zachodniej w sezonie letnim 2021 spadła o blisko 20% rok
do roku. Było to podyktowane możliwością uzyskania wyższych cen sprzedaży w destynacjach azjatyckich. Kumulacja tych zdarzeń doprowadziła do
rekordowo wysokich cen gazu ziemnego w drugiej połowie 2021 roku.
Grupa ORLEN to podmiot posiadający największy potencjał konsumpcji gazu w Polsce i jeden z najwyższych w Republice Czeskiej i na Litwie.
Obszar gazu ziemnego w Grupie w Polsce został zintegrowany w PKN ORLEN, która realizuje dostawy surowca do pozostałych spółek Grupy. W
2021 roku rozpoczęto dostawy na potrzeby spółki Energa Obrót. Gaz ziemny jest wykorzystywany jako paliwo do produkcji ciepła i energii elektrycznej
oraz jako surowiec wykorzystywany w produkcji paliw i nawozów. Łączny potencjał konsumpcji gazu ziemnego w Grupie ORLEN w Polsce to ponad
3 mld m
3
rocznie.
W Grupie ORLEN gaz ziemny wykorzystywany jest przede wszystkim w następujących lokalizacjach:
Zakład Produkcyjny PKN ORLEN w Płocku: dla potrzeb produkcji rafineryjnej, petrochemicznej, energii elektrycznej oraz ciepła.
Zakład Produkcyjny ANWIL we Włocławku: dla potrzeb produkcji nawozów.
Zakłady Produkcyjne ORLEN POŁUDNIE w Trzebini i Jedliczach: dla potrzeb produkcji rafineryjnej, energii elektrycznej oraz ciepła.
Blok gazowo-parowy CCGT w Płocku: na potrzeby produkcji energii elektrycznej oraz ciepła.
Blok gazowo-parowy CCGT we Włocławku: na potrzeby produkcji energii elektrycznej oraz ciepła.
Zakłady Produkcyjne w Grupy ORLEN Unipetrol oraz Zakład Produkcyjny w Neratovicach (Spolana): na potrzeby produkcji rafineryjnej,
petrochemicznej, energii elektrycznej, ciepła oraz produkcji nawozów.
Zakład Produkcyjny w Możejkach: na potrzeby produkcji energii elektrycznej oraz ciepła.
Energa Obrót: na potrzeby segmentu gospodarstw domowych oraz małych i średnich odbiorców biznesowych.
Zakupy gazu ziemnego dla Grupy ORLEN w Polsce opierają się głównie na zawartym w roku 2016, kontrakcie pomiędzy PKN ORLEN i PGNiG. Na
bazie aneksów podpisanych w 2020 roku, niniejszy kontrakt będzie obowiązywał do roku 2027 (z możliwością przedłużenia o 12 miesięcy). Dodatkowo
zakupy dokonywane są na umowach uzupełniających, które zawarte zostały z głównymi dostawcami gazu w Polsce i Europie. Kolejnym źródłem gazu
są zakupy realizowane na Towarowej Giełdzie Energii. Grupa ORLEN realizuje działania mające na celu zapewnienie stabilnych dostaw i obniżanie
kosztu zakupu gazu ziemnego, m.in. poprzez dywersyfikację źródeł dostaw, centralizację oraz rozwijanie kompetencji w zakresie obrotu gazem
Daniel Obajtek, Prezes Zarządu PKN ORLEN:
Bezpieczeństwo energetyczne Polski i naszego regionu jest priorytetem. Dlatego od ponad trzech lat konsekwentnie rozszerzamy listę rynków, z
których sprowadzamy ropę naftową i zacieśniamy relacje handlowe z największymi światowymi producentami ropy, w tym Saudi Aramco. To, w
połączeniu z mocną pozycją PKN ORLEN na arenie międzynarodowej, pozwala nam uzyskiwać bardzo dobre warunki do negocjacji. Roczny kontrakt
na dostawę łącznie około 1 mln ton tego surowca ze Stanów Zjednoczonych to olbrzymi sukces, który gwarantuje nam pewność i stabilność dostaw
paliw oraz dalsze uniezależnianie się od dostaw z kierunku wschodniego.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 86 / 197
ziemnym. Portfel zawartych umów gazowych pozwala na podejmowanie działań optymalizujących koszty zakupu zarówno w zakresie wyboru
indeksów gazowych, jak również miejsca dostaw.
PKN ORLEN realizuje politykę zabezpieczania cen gazu ziemnego ze szczególnym uwzględnieniem obszarów, dla których jest to istotny czynnik
kosztowy. Posiadane możliwości portfelowe i zrealizowane zabezpieczenia pozwoliły na ograniczenie wpływu niespotykanego wzrostu rynkowych
cen gazu na wyniki spółek Grupy Kapitałowej.
PKN ORLEN posiada umowy przesyłowe zarówno z operatorami krajowymi jak i zagranicznymi, zapewniając tym samym pełną obsługę logistycz
w zakresie przesyłu i dostaw gazu do Zakładu Produkcyjnego w Płocku, CCGT Włocławek oraz CCGT Płock. Ponadto PKN ORLEN rozwija działalność
związaną ze sprzedażą gazu ziemnego zarówno do klientów detalicznych, jak również na rynku hurtowym. Grupa ORLEN realizuje także szereg
projektów poszukiwawczo – wydobywczych w celu pozyskania własnych źródeł gazu.
W 2021 roku nie występowały podmioty, których udział w dostawach gazu ziemnego przekroczył 10% przychodów Grupy ORLEN.
Węgiel kamienny
Główne paliwo wykorzystywane przez Grupę Energa do produkcji energii elektrycznej i ciepła to węgiel kamienny. Jednostki wytwórcze Grupy Energa
zużyły w 2021 roku 1 259 tys. ton węgla kamiennego i 85 tys. ton biomasy (rok wcześniej wolumeny te wynosiły odpowiednio 826 tys. ton oraz 147
tys. ton). Zaopatrzenie Grupy Energa w węgiel kamienny było realizowane głównie przez trzech polskich dostawców, tj. Polską Grupę Górniczą,
Lubelski Węgiel „Bogdanka” oraz Jastrzębską Spółkę Węglową.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 87 / 197
4.3.6. Segment Detal
Patrycja Klarecka, Członek Zarządu ds. Sprzedaży Detalicznej:
„Segment detaliczny jest silnym filarem działalności PKN ORLEN. Uzyskujemy z niego rocznie około 3 mld PLN zysku operacyjnego. Zgodnie ze
strategią ORLEN2030, będziemy go dynamicznie rozwijać, odpowiadając na rynkowe trendy związane ze zmianami zachodzącymi w nowoczesnym
handlu i ewoluującymi wraz z nimi potrzebami klientów. Do 2030 roku nasza firma chce zainwestować w rozwój działalności detalicznej około 11 mld
PLN, co przełoży się na wzrost EBITDA segmentu detalicznego do około 5 mld PLN rocznie.”
2021
j.m.
Grupa
ORLEN
Polska
Niemcy
Czechy
Słowacja
Litwa
Sprzedaż ogółem
tys.t
8 969
5 437
2 551
910
nd
71
Udziały w rynku
%
15,2
31,1
6,1
24,8
1,0
4,2
Liczba stacji, w
tym:
liczba
2 881
1 819
587
424
22
29
Premium
liczba
2 117
1 778
7
282
22
28
Ekonomiczne
liczba
721
22
563
136
-
-
STACJE
DETALICZNE
Pozostałe
liczba
43
19
17
6
-
1
CODO/COCO
1
liczba
2 355
1 393
503
408
22
29
DOFO/DODO
1
liczba
526
426
84
16
-
-
Liczba stacji
ładowania EV
2
liczba
454
372
17
65
-
-
Liczba stacji
ładowania
wodorem
liczba
2
-
2
-
-
-
j.m.
Grupa
ORLEN
Polska
Niemcy
Czechy
Słowacja
Litwa
Łącznie, w tym:
liczba
2 297
1 748
168
336
16
29
Stop Cafe
liczba
671
606
-
54
1
10
Stop Cafe Bistro
liczba
241
233
-
6
2
-
PUNKTY
GASTRONOMICZNE
I PUNKTY RUCH
Stop Cafe 2.0.
liczba
1 223
909
6
276
13
19
Star connect
liczba
162
-
162
-
-
-
Punkty RUCH
liczba
1 028
1 028
-
-
-
-
1) Skróty dotyczące rodzajów stacji paliw zostały wyjaśnione w „Słowniku wybranych pojęć branżowych i finansowych”.
2) Obejmuje punkty ładowania znajdujące się na stacjach nie należących do Grupy ORLEN oraz punkty nie należące do Grupy ORLEN znajdujące się na jej stacjach.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 88 / 197
4.3.6.1. Trendy rynkowe w segmencie Detal
Istotnym czynnikiem wpływającym na tendencje rynkowe w 2021 roku była nadal pandemia COVID-19 i związane z nią obostrzenia wprowadzane we
wszystkich krajach, gdzie Grupa ORLEN posiada swoje sieci stacji paliw, co przekładało się na wolumeny sprzedaży paliw.
W Polsce rok 2021 był okresem stopniowej odbudowy wolumenów sprzedaży paliw. Dodatnia dynamika sprzedaży została osiągnięta pomimo
kolejnych fal pandemii COVID-19 i związanych z nimi obostrzeń i ograniczeń.
Podobnie w Niemczech, rok 2021 był napędzany przez wpływ COVID-19 i związane z nim środki podjęte przez rząd niemiecki. Blokada w pierwszym
kwartale 2021 roku doprowadziła do gwałtownego spadku popytu na paliwa, co spowodowało, że wolumeny były znacznie poniżej oczekiwań ORLEN
Deutschland. Począwszy od drugiego kwartału, rynek stale się odbudowywał, jednak przez cały rok nie udało się osiągnąć poziomów sprzed
wprowadzenia obostrzeń związanych z COVID-19.
Kilka przestojów w niemieckich rafineriach spowodowało stosunkowo wysoki poziom cen w danych obszarach, co doprowadziło do wzrostu marż i
pomimo niekorzystnych okoliczności, ogólnie dobrego wyniku.
W myśl ustawy uchwalonej w Niemczech w 2021 roku, cele redukcji emisji gazów cieplarnianych będą corocznie wzrastać z obecnych 6% do 25% w
2030 roku, istotnie przekraczając poziomy wynikające z dyrektyw unijnych. Przyjęte przepisy promują przede wszystkim elektromobilność (z OZE),
jednak realizacji celów sprzyja również wykorzystanie zielonego wodoru, a także biopaliw II generacji.
W Czechach i na Słowacji, pomimo pandemii, stacje w całym kraju były otwarte, jednakże ograniczona była sprzedaż gastronomii. W 2021 roku
Benzina zanotowała wzrost sprzedaży paliw na rynku czeskim i słowackim na poziomie 7,1%, co jest warte podkreślenia, poniewz powodu pandemii
COVID-19 w roku wcześniejszym notowane były spadki sprzedaży paliw na obu rynkach.
Pandemia COVID-19 wpłynęła istotnie na wyniki sprzedaży stacji paliw na Litwie. Do początku kwietnia 2021 roku obowiązywał na Litwie zakaz
przemieszczania się poza region zamieszkania (gmina). Do czerwca 2021 roku obowiązywała kwarantanna narodowa. Od października zostały
wprowadzone kolejne ograniczenia dotyczące korzystania z punktów użyteczności publicznej dla osób bez certyfikatu szczepień na COVID-19.
Brak przejęć i zmian właścicielskich u głównych detalicznych uczestników rynku paliwowego spowodował, że czołowe sieci utrzymały swoje pozycje
rynkowe na dotychczasowych rynkach operacyjnych Grupy ORLEN.
4.3.6.2. Pozycja i otoczenie rynkowe
Grupa ORLEN jest zdecydowanym liderem sprzedaży detalicznej paliw w Europie Centralnej. Na koniec 2021 roku łączna liczba stacji wyniosła
2 881 obiektów. Grupa ORLEN na koniec 2021 posiadała 1 028 aktywnych punktów detalicznych spółki RUCH. Spadek liczby punktów wynikz
optymalizacji i urentownienia działalności detalicznej spółki Ruch oraz z sytuacji epidemiologicznej. W czerwcu otwarto w Warszawie pierwszy punkt
sprzedaży detalicznej w nowym formacie pod marką „ORLEN w Ruchu”. Kolejne punkty zostały uruchomione m.in. w Bydgoszczy, Lesznie i Tychach.
SCHEMAT 8. Liczba stacji oraz udział w rynku Grupy ORLEN na rynkach działalności na koniec 2021 roku.
Źródło: Opracowanie własne.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 89 / 197
W Polsce stacje paliw działają pod marką ORLEN w segmencie premium oraz Bliska w segmencie ekonomicznym (udział stacji ekonomicznych (r/r)
spada), w Czechach i na Słowacji głównie pod wspólną marką Benzina ORLEN i Benzina Plus ORLEN, natomiast na Litwie pod marką ORLEN. Na
rynku niemieckim spółka ORLEN Deutschland zarządza stacjami ekonomicznymi pod wspólną marką STAR ORLEN, a uzupełnieniem sieci jest
kilkanaście stacji przymarketowych Famila.
We wrześniu 2021 roku uruchomiono nową usługę ORLEN Paczka”, która zastąpiła „Paczkę w Ruchu”. Dzięki nowej usłudze kurierskiej klienci e-
commerce mogą odbierać zamówienia w większej ilości punktów: w maszynach paczkowych (obecnie ponad 300, docelowo będzie ich ponad 2 000)
i na stacjach ORLEN (ponad 1 000), a także tak jak dotychczas w kioskach Ruch i punktach partnerskich. Zamówienia dostarczane do punktu
odbioru w ciągu 1-2 dni roboczych. Grupa ORLEN w kolejnych latach planuje dalej rozszerzać zasięg usługi ORLEN Paczka”.
Rynek polski
Na koniec września 2021 roku na rynku polskim, według danych POPIHN, funkcjonowały 7 824 stacje paliw. Jest to o około 100 stacji więcej niż
raportowano na koniec września 2020 roku. Nieco spadła liczba stacji przymarketowych, podczas gdy duże sieci stacji paliw kontynuowały inwestycje
w nowe obiekty i liczba posiadanych przez nich stacji wzrosła r/r.
Grupa ORLEN na rynku polskim na koniec 2021 roku dysponowała siecią 1 819 stacji paliw (około 24% stacji działających w Polsce), a Grupa Lotos
siecią 516 stacji paliw (7% wszystkich stacji). Sieci zagraniczne działające w kraju (BP, Shell, Circle-K, Amic, Total), zarządzają około 20% stacji.
Obiekty będące własnością niezależnych operatorów (w tym mniejsze sieci funkcjonujące pod jedną marką) to około 50% ogółu stacji działających w
Polsce. Spośród sieci niezależnych w dalszym ciągu dynamicznie rozwija się sieć MOYA. Liczba stacji marketowych nieco zmniejszyła się w
porównaniu z rokiem ubiegłym i wynosiła 176 punktów, tj. około 2% wszystkich stacji paliw.
WYKRES 19. Stan sieci stacji paliw w Polsce.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych POPiHN wg stanu na 30.09.2021 roku.
Udział rynkowy PKN ORLEN na rynku polskim w 2021 roku kształtował się na poziomie 31,1%.
Rynek czeski
Grupa ORLEN utrzymała pozycję lidera, zarówno pod względem sprzedanego wolumenu, jak i wielkości sieci w Czechach. W 2021 roku liczba stacji
Benzina wyniosła 424 obiekty, a udział rynkowy sieci Benzina utrzymał się na poziomie 24,8%.
Drugą siecią na rynku czeskim pod względem liczby stacji paliw jest węgierski koncern MOL (304 obiekty). Ważnym podmiotem pod względem udziału
rynkowego (około 15%) pozostaje prywatna sieć dyskontowa Tank Ono (44 stacje). Innymi istotnymi graczami na rynku czeskim są stacje premium
koncernów międzynarodowych Shell i OMV (łączny udział rynkowy poniżej 23%).
Rynek słowacki
Na rynku słowackim, całkowita liczba stacji w 2021 roku spadła do 907, głównie w segmencie stacji niezależnych oraz w małych lokalnych sieciach.
Segment ten ma ponad 40% udziału w rynku słowackim.
Największymi konkurentami sieci Benzina (22 stacje, w tym 6 pod marką ORLEN) na rynku słowackim są Slovnaft (254 stacje), OMV (98 stacji), Shell
(87 stacji), Jurki (59 stacji) oraz Benzinol (25 stacji).
Rynek niemiecki
Sieć stacji paliw liczyła około 14,4 tys. obiektów, a do głównych konkurentów spółki ORLEN Deutschland należą sieci międzynarodowe takie jak: Aral
(Grupa BP), Shell, ESSO, Total (łącznie 58% wolumenu sprzedaży i 45% ogólnej liczby stacji) oraz sieci ekonomiczne Jet (ConocoPhilipps) i HEM
(Tamoil), posiadające ok. 15% wolumenu sprzedaży i prawie 9% ogólnej liczby stacji.
W przypadku poszczególnych sieci liczba stacji paliw w 2021 roku uległa nieznacznym zmianom w porównaniu do roku poprzedniego. Zauważalna
jest natomiast tendencja nieznacznego spadku ogólnej liczby stacji paliw w Niemczech.
Należąca do ORLEN Deutschland sieć stacji paliw, licząca na koniec 2021 roku 587 obiektów, pomimo silnej konkurencji utrzymuje swój udział
rynkowy na poziomie 6,1%.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 90 / 197
Rynek litewski
Około 75% rynku litewskiego należy do 6 największych graczy. Liderem pod względem wielkości sieci jest Viada ze 127 stacjami i 20% udziałem
rynkowym. Drugą siecią jest Circle K zarządzająca siecią 93 stacji paliw, (w tym 11 stacjami automatycznymi, samoobsługowymi) z 15% udziałem w
rynku. Trzecią siecią na Litwie jest Baltic Petroleum kontroluje 81 stacji i prawie 13% rynku. Znaczącym graczem jest również Neste z siecią 80
stacji (prawie 12% udział w rynku). Sieć detaliczna ORLEN na Litwie, obsługiwana przez spółkę zależną ORLEN Baltics Retail, na koniec 2021 roku
liczyła 29 stacji z 4,2% udziałem w rynku.
4.3.6.3. Sprzedaż wolumenowa segmentu Detalicznego
Sprzedaż wolumenowa segmentu Detalicznego Grupy ORLEN w 2021 roku wyniosła 8 969 tys. ton, co stanowi wzrost o 1,4% (r/r). Pomimo trwającej
pandemii COVID-19 i wprowadzenia w związku z tym szeregu ograniczeń, wyniki sprzedaży wolumenowej paliw na rynkach macierzystych w Grupie
ORLEN zaczęły się odbudowywać na rynkach polskim i czeskim odnotowano wzrosty sprzedaży w stosunku do roku poprzedniego, nieznaczne
spadki utrzymały się na rynkach niemieckim i litewskim. We wszystkich spółkach Grupy ORLEN podejmowano liczne działania mające na celu
utrzymanie ciągłości sprzedaży oraz funkcjonowania sieci, a także zapewnienie bezpieczeństwa pracowników i klientów stacji paliw.
TABELA 16. Sprzedaż Grupy ORLEN w segmencie Detalicznym [mln PLN/tys. ton].
Sprzedaż
2021
2020
2019
zmiana %
Wartość
Wolumen
Wartość
Wolumen
Wartość
Wolumen
1
2
3
2
3
4
5
8=(2-4)/4
9=(3-5)/5
Lekkie destylaty
1)
16 111,0
3 568,6
11 713,0
3 454,9
14 659,0
3 775,5
37,5%
3,3%
Średnie destylaty
2)
20 427,0
5 400,8
15 208,0
5 394,0
20 405,0
6 039,1
34,3%
0,1%
Pozostałe
3)
4 544,0
0,0
3 916,0
0,0
3 846,0
0,0
16,0%
-
Razem
41 082,0
8 969,4
30 837,0
8 848,9
38 910,0
9 814,6
33,2%
1,4%
1) Benzyna, LPG.
2) Olej napędowy; lekki olej opałowy sprzedawany przez ORLEN Deutschland.
3) Pozostała wartość - obejmuje przychody ze sprzedy towarów i usług pozapaliwowych.
WYKRES 20. Struktura przychodów ze sprzedaży Grupy ORLEN w segmencie Detalicznym.
4.3.6.4. Rynki zbytu
Do rynków macierzystych Grupy ORLEN w obszarze sprzedaży detalicznej zaliczamy Polskę (obsługiwana przez PKN ORLEN), Niemcy (sieć stacji
zarządzana przez spółkę ORLEN Deutschland), Czechy i Słowację (stacje pod szyldem Benzina, wchodzącej w skład Grupy ORLEN Unipetrol,
będącej częścią Grupy ORLEN) oraz Litwę (sieć stacji zarządzana przez spółkę zależną AB ORLEN Baltics Retail).
TABELA 17. Sprzedaż wolumenowa na rynkach macierzystych Grupy ORLEN w segmencie Detalicznym [tys. ton].
Sprzedaż
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Polska
5 437,3
5 318,5
5 883,0
118,8
2,2%
Niemcy
2 551,2
2 607,6
2 960,7
-56,4
(2,2%)
Czechy i Słowacja
909,6
849,5
893,0
60,1
7,1%
Litwa
71,3
73,3
77,9
-2,0
(2,7%)
Razem
8 969,4
8 848,9
9 814,6
120,5
1,4%
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 91 / 197
WYKRES 21. Struktura sprzedaży wolumenowej na rynkach macierzystych Grupy ORLEN w segmencie Detalicznym.
Rynek polski
W związku z trwającą pandemią COVID-19, podejmowano liczne działania mające na celu utrzymanie ciągłości sprzedaży oraz funkcjonowania sieci,
a także zapewnienie bezpieczeństwa pracowników i klientów stacji paliw. Pomimo trwającej pandemii, wolumen sprzedaży paliw w segmencie Detalu
w 2021 roku wzrósł o 2,2% (r/r). Średnioroczny przelew na stację wyniósł 4,3 mln litrów dla stacji własnych CODO.
TABELA 18. Sprzedaż wolumenowa Grupy ORLEN w segmencie Detalicznym na rynku polskim [tys. ton].
Sprzedaż
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Lekkie destylaty
2 082,5
2 000,4
2 168,3
82,1
4,1%
Średnie destylaty
3 354,8
3 318,1
3 714,7
36,7
1,1%
Razem
5 437,3
5 318,5
5 883,0
118,8
2,2%
WYKRES 22. Struktura sprzedaży wolumenowej Grupy ORLEN w segmencie Detalicznym na rynku polskim.
W 2021 roku łączna liczba stacji PKN ORLEN zwiększyła się o 8 obiektów i na koniec roku liczyła 1 819 stacji paliw.
Liczba stacji CODO wyniosła 1 393 stacje i w trakcie 2021 roku zwiększyła się o 13 obiektów (21 nowych lokalizacji, 8 likwidacji stacji). Efektem
realizacji programu inwestycyjnego było włączenie do sieci stacji własnych 21 nowych obiektów CODO (w tym 3 MOP-ów na autostradach i drogach
ekspresowych, a także stacji MikroPremium realizowanych w formule EPC – Projektuj i Buduj).
W 2021 roku zrealizowano 69 modernizacji technicznych, w tym 18 dużych modernizacji z wprowadzeniem Stop Cafe 2.0 i 3 modernizacje typu ZiB.
Liczba stacji franczyzowych DOFO na koniec 2021 roku liczyła 426 obiektów i zmniejszyła się o 5 stacji paliw w porównaniu z rokiem ubiegłym. W
2021 roku do sieci DOFO PKN ORLEN zostało włączonych 16 nowych obiektów. Podpisano 52 aneksy długoterminowe i 227 aneksów
krótkoterminowych przedłużających umowy współpracy.
W 2021 roku PKN ORLEN kontynuował promowanie wśród klientów flotowych bezpiecznych form zakupów wprowadzona została wirtualna e-karta
w programach BIZNESTANK i MIKROFLOTA, a aplikacja mobilna mFlota została poszerzona o możliwość opłacania przejazdów autostradami. W
2021 roku systemy flotowe zostały dostosowane do obsługi produktu eBilet oraz systemu eToll.
W programie MIKROFLOTA wprowadzona została możliwość zabezpieczania transakcji klienta poprzez limit rozliczany. Jest to rozwiązanie dla
klientów, którzy nie korzystają z możliwości zabezpieczenia transakcji przez ubezpieczyciela.
Rok 2021 był kolejnym trudnym rokiem dla sprzedaży asortymentu pozapaliwowego, szczególnie gastronomii, ze względu na ograniczenia związane
z pandemią i trwałą zmianę zwyczajów klientów, polegającą na ograniczeniu konsumpcji poza domem. Dodatkowo, marża była pod presją rosnących
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 92 / 197
cen towarów i surowców. Niemniej jednak, dzięki intensywnym promocjom handlowym i silnemu wsparciu medialnemu osiągnęliśmy wzrost marży
brutto o 18% vs 2020 rok i o 3% vs 2019 rok.
W celu ograniczenia podtrzymania zainteresowania klientów ofertą gastronomiczną i sklepową, przeprowadzono 3 promocje produktów
pozapaliwowych, powiązane ze sprzedażą paliwa (burgery, wrapy, pizza, musy owocowe), które przyniosły bardzo korzystne efekty sprzedażowe. W
2021 roku kontynuowano plan rozwoju marki własnej.
Koncept gastronomiczny Stop Cafe 2.0 pojawił się na kolejnych 181 stacjach, dzięki czemu na koniec 2021 roku ORLEN posiadał już 909 stacji w tym
formacie (w tym 201 na stacjach DOFO). Po uwzględnieniu wszystkich formatów gastronomicznych (Stop Cafe, Stop Cafe Bistro i Stop Cafe 2.0.) w
sieci PKN ORLEN funkcjonowało 1 748 stacji z ofertą gastronomiczną. W 2021 roku wybudowanych zostało 7 nowych myjni samochodowych.
Grupa ORLEN na koniec 2021 roku posiadała 1 028 aktywnych punktów detalicznych spółki RUCH. Spadek liczby punktów wynikał z optymalizacji i
urentownienia działalności detalicznej spółki Ruch oraz z sytuacji epidemiologicznej. W czerwcu otwarto w Warszawie pierwszy punkt sprzedaży
detalicznej w nowym formacie pod marką „ORLEN w Ruchu”. Kolejne punkty zostały uruchomione m.in. w Bydgoszczy, Lesznie i Tychach.
We wrześniu 2021 roku uruchomiono nową usługę ORLEN Paczka”, która zastąpiła „Paczkę w Ruchu”. Dzięki nowej usłudze kurierskiej klienci e-
commerce mogą odbierać zamówienia w większej ilości punktów: w maszynach paczkowych (obecnie ponad 300, docelowo będzie ich ponad 2 000)
i na stacjach ORLEN (ponad 1 000), a także tak jak dotychczas w kioskach Ruch i punktach partnerskich. Zawienia dostarczane do punktu
odbioru w ciągu 1-2 dni roboczych. Grupa ORLEN w kolejnych latach planuje dalej rozszerzać zasięg usługi „ORLEN Paczka”.
W 2021 roku PKN ORLEN kontynuował realizację szeregu działań mających na celu usprawnienie i poprawę jakości obsługi klientów. Na ponad 430
stacjach paliw klienci mogą być obsłużeni bezpośrednio przy dystrybutorach przez mobilnych sprzedawców (tzw. Mobilny Kasjer). Mobilny Kasjer to
pracownik stacji wyposażony w tablet z mobilną aplikacją kasową, drukarkę fiskalną oraz terminal płatniczy POS, dzięki którym przyjmuje płatności
za paliwo bezpośrednio na podjeździe. Usługa Mobilny Kasjer służy przede wszystkim usprawnieniu obsługi przy dystrybutorach, w okresach
nasilonego ruchu na dużych stacjach tranzytowych i w Miejscach Obsługi Podróżnych, czyli na tzw. MOP-ach. Klienci mogą zapłacić kartami
płatniczymi, kartami flotowymi oraz gotówką. Mobilny Kasjer wydrukuje klientowi fakturę, paragon i naliczy punkty Vitay. W roku 2021 Mobilni Kasjerzy
obsłużyli blisko 7 mln klientów co stanowi wzrost o 236 % liczby transakcji r/r.
Na koniec 2021 roku w Grupie ORLEN w Polsce funkcjonowały 372 stacje ładowania samochodów elektrycznych.
Rynek niemiecki
Na rynku niemieckim spółka ORLEN Deutschland zarządza stacjami ekonomicznymi pod marką Star, a uzupełnieniem sieci jest kilkanaście stacji
przymarketowych Famila. Na koniec 2021 roku funkcjonowało 7 stacji pod marką ORLEN pozycjonowanych w segmencie premium.
Skutkiem trwającej pandemii COVID-19, w 2021 roku Grupa ORLEN na rynku niemieckim zanotowała spadek wolumenu sprzedaży paliw o 2,2% (r/r).
Średnioroczny przelew na stację wyniósł 4,2 mln litrów.
TABELA 19. Sprzedaż wolumenowa Grupy ORLEN w segmencie Detalicznym na rynku niemieckim [tys. ton].
Sprzedaż
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Lekkie destylaty
1 185,8
1 168,9
1 299,50
16,9
1,4%
Średnie destylaty
1 365,4
1 438,7
1 661,20
-73,3
(5,1%)
Razem
2 551,2
2 607,6
2 960,7
-56,4
(2,2%)
WYKRES 23. Struktura sprzedaży wolumenowej Grupy ORLEN w segmencie Detalicznym na rynku niemieckim.
Liczba stacji zarządzanych przez spółkę ORLEN Deutschland wyniosła 587 obiektów, w tym 7 stacji premium (ORLEN), 563 stacje z
segmentu ekonomicznego (stacje Star) oraz 17 stacji przymarketowych Famila. Ponad 85% sieci to stacje własne, działające w modelu CODO,
pozostała część to stacje DODO.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 93 / 197
W 2021 roku koncept gastronomiczny Star Connect pojawił sna kolejnych 24 stacjach i w rezultacie na koniec 2021 roku ORLEN Deutschland
posiadał już 162 stacje w tym formacie. W 2021 roku w Niemczech oddano do użytku kolejne stacje w formacie Stop Café 2.0. Po uwzględnieniu
wszystkich formatów gastronomicznych (Star Connect i stop Cafe 2.0), w sieci Star funkcjonowało 168 stacji z ofertą gastronomiczną.
Sieć ORLEN Deutschland posiada największą liczbę myjni spośród wszystkich sieci detalicznych zarządzanych przez Grupę ORLEN (502 myjnie
samochodowe). W 2021 roku przeprowadzono modernizację około 60 myjni.
W 2021 roku spółka ORLEN Deutschland powiększyła swoją sieć stacji o 4 stacje (5 nowych lokalizacji, 1 likwidacja).
W Grupie ORLEN na rynku niemieckim funkcjonują 2 stacje wodorowe oraz 17 ładowarek samochodów elektrycznych.
Rynek czeski i słowacki
Pomimo trwającej pandemii COVID-19, sprzedaż paliw w 2021 roku na rynku czeskim i słowackim odnotowała wzrost o 7,1% (r/r). Średnioroczny
przelew na stację wyniósł 2,6 mln l.
TABELA 20. Sprzedaż wolumenowa Grupy ORLEN w segmencie Detalicznym na rynku czeskim [tys. ton].
Sprzedaż
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Lekkie destylaty
285,0
271,1
292,5
13,9
5,1%
Średnie destylaty
624,6
578,4
600,5
46,2
8,0%
Razem
909,6
849,5
893,0
60,1
7,1%
WYKRES 24. Struktura sprzedaży wolumenowej Grupy ORLEN w segmencie Detalicznym na rynku czeskim.
Na koniec 2021 roku Grupa ORLEN zarządzała w Czechach siecią 424 stacji paliw (408 stacji własnych oraz 16 stacji franczyzowych). Stacje
detaliczne na rynku czeskim funkcjonowały pod marką Benzina. Na rynku czeskim działają również trzy stacje ORLEN (w ciągu roku sieć zwiększyła
się o kolejne 2 stacje).
Na koniec 2021 roku liczba stacji pod marką Benzina na rynku słowackim wyniosła 22 stacje. Wszystkie stacje to stacje własne działające w modelu
CODO.
Benzina kontynuowała inwestycje w modernizację i rozwój sieci stacji paliw w Czechach i na Słowacji. Wdrożono format Stop Cafe 2.0. w kolejnych
punktach sprzedaży, tym samym na koniec 2021 roku Benzina posiadała już 276 stacji w tym formacie w Czechach i 13 na Słowacji. Po uwzględnieniu
wszystkich formatów gastronomicznych (Stop Cafe, Stop Cafe Bistro, Stop Cafe 2.0.) w sieci Benzina funkcjonowały 352 stacje z ofertą
gastronomiczną. Zmodernizowano ponadto automatyczne myjnie samochodowe w 12 lokalizacjach. Łącznie w sieci Benzina w Czechach działają
134 myjnie.
W 2021 roku Benzina powiększyła sieć o 5 stacji paliw w Czechach (6 nowych lokalizacji, 1 likwidacja) i 9 nowych stacji paliw na Słowacji.
Od początku 2021 roku Benzina otworzyła 2 nowe sklepy typu convinience (samodzielny sklep z artykułami pozapaliwowymi) w Czechach.
Kontynuowany jest dalszy rozwój płatności zbliżeniowych w automatach do kawy.
W rynku czeskim w Grupie ORLEN funkcjonują 44 stacje CNG oraz 65 ładowarek samochodów elektrycznych. W 2021 roku planowano otwarcie 2
stacji wodorowych, jednak ze względu na obostrzenia związane z COVID-19 realizacja planu została przesunięta na kolejne lata.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 94 / 197
Rynek litewski
W 2021 roku sprzedaż paliw na rynku litewskim zmniejszyła się o 2,7% (r/r), a średnioroczny przelew na stację wyniósł 3,1 mln litrów.
TABELA 21. Sprzedaż wolumenowa Grupy ORLEN w segmencie Detalicznym na rynku litewskim [tys. ton].
Sprzedaż
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Lekkie destylaty
15,3
14,5
15,2
0,8
5,5%
Średnie destylaty
56,0
58,8
62,7
-2,8
(4,8%)
Razem
71,3
73,3
77,9
-2,0
(2,7%)
WYKRES 25. Struktura sprzedaży wolumenowej Grupy ORLEN w segmencie Detalicznym na rynku litewskim.
Liczba stacji na koniec 2021 roku wyniosła 29 stacji własnych, z czego 19 stacji jest w standardzie Stop Cafe 2.0 i 10 stacji w standardzie Stop
Cafe. Inwestycje w standard stacji oraz poszerzenie asortymentu towarów sklepowych przełożyło się na znaczący wzrost marży pozapaliwowej.
4.3.6.5. Źródła zaopatrzenia
Aktywa rafineryjne będące własnością Grupy ORLEN były w 2021 roku głównym źródłem dostaw paliw dla sieci w Polsce, Czechach, Słowacji i na
Litwie. Grupa ORLEN nie posiada własnych zakładów produkcyjnych na rynku niemieckim. W odróżnieniu od innych rynków krajowych, spółka ORLEN
Deutchland współpracuje z podmiotami działającymi na niemieckim rynku hurtowym, w tym z Deutsche BP AG, Shell Deutschland Oil GmbH, Total
Deutschland GmbH, Esso Deutschland GmbH. Znaczna część paliw sprzedawanych przez ORLEN Deutschland pochodzi z rafinerii Litvinov (Unipetrol
RPA s.r.o.), wchodzącej w skład Grupy ORLEN. Dostawy z Czech w 2021 roku nie zmieniły się ilościowo w stosunku do roku poprzedniego i zaspokoiły
ponad 20% zapotrzebowania na paliwa w spółce ORLEN Deutschland.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 95 / 197
4.3.7. Segment Wydobycie
2021
j.m.
Kanada
Polska
Rezerwy ropy i gazu (2P)
mln boe
162,8
8,6
Wydobycie
mln boe/rok
5,7
0,4
Średnia produkcja
tys. boe/dzień
15,6
1,1
Struktura wydobycia (ciekłe/gazowe)
%
47/53
0/100
WYDOBYCIE I
PRODUKCJA
Odwierty (netto)
1
liczba
9,0
2,0
Koncesje
liczba
-
14
1) ) Liczba rozpoczętych nowych otworów wiertniczych w 2021 roku skorygowana o udział innych partnerów.
4.3.7.1. Trendy rynkowe w segmencie Wydobycie
Rok 2021 przyniósł znaczące zmiany na rynku energii w perspektywie krótko i długoterminowej w porównaniu do prognoz analityków opublikowanych
w latach ubiegłych. Przyjęte założenia dotyczące wariantowej, długoterminowej prognozy rynku energii miały na celu pokazanie niepewności
związanej z efektami poszczególnych elementów transformacji systemu energetycznego.
Dla każdego z modelowanych scenariuszy
1
u podstaw założeń przyjęto wzrost konsumpcji energii w ujęciu globalnym przynajmniej przez pewien
okres. Jest to efekt rosnącego dobrobytu i wzrostu standardu życia ludności, szczególnie w krajach rozwijających się. Tempo wzrostu konsumpcji
energii oraz trendy w zapotrzebowaniu na poszczególne paliwa energetyczne pozostają zróżnicowane w zależności od położenia geograficznego.
Rok 2021 zweryfikował krótko- i średnioterminowe założenia użyte w modelach ekonomicznych. Choć należy podkreślić, że pomimo ogromnych
fluktuacji systemu energetycznego w ostatnim czasie, długoterminowe cele wynikające z realizacji poszczególnych ścieżek transformacji
energetycznej pozostają niezmienne.
Ostateczny efekt oraz skala wpływu pandemii COVID-19 trudne do oszacowania. W założeniach dotyczących prognoz popytu na energię pierwotną
przyjęto założenie, że działalność gospodarcza w związku ze stopniowym zmniejszaniem i znoszeniem ograniczeń sanitarnych, w przeciągu kilku
najbliższych lat częściowo wróci do stanu sprzed pandemii. Analizując wydarzenia z roku 2021 wiemy, że ze względu na nierówno postępującą akcję
szczepień globalnie oraz powstawanie kolejnych wariantów wirusa ciężko określić faktyczną datę końca pandemii a tempo powrotu poszczególnych
gospodarek światowych do stanu sprzed pandemii będzie różne. W pośrednim wariancie prognozy BP Energy Outlook
2
przyjęto założenie, że
pandemia spowodowała spadek zapotrzebowania na energię pierwotną w porównaniu do uprzednio opublikowanych prognoz o 2,5% w roku 2025
oraz o 3% w roku 2050.
Popyt na energię pierwotną w okresie 2019-2050 rośnie o około 9%, przy średnim wzroście 0,3% r/r. Jest to tempo znacząco niższe niż w ostatnich
20 latach, gdzie wzrost zapotrzebowania na energię pierwotną wynosił średnio 2% r/r. Wynika to ze spowolnienia wzrostu gospodarczego przy
jednoczesnej rosnącej efektywności energetycznej – spada ilość energii potrzebnej na wytworzenie jednostkowego PKB.
W ujęciu bezwzględnym globalne zużycie wszystkich źródeł energii w perspektywie do roku 2050 poza węglem i ropą naftową pozostaje względnie
stałe (gaz ziemny) lub rośnie (pozostałe). Gwałtowna ekspansja wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych (OZE) jest wspierana przez rosnące
znaczenie polityki prośrodowiskowej, pogłębiające się zmiany klimatyczne oraz zmiany behawioralne konsumentów.
Do roku 2050 zdecydowanie największym konsumentem na rynku energii pierwotnej pozostaje Azja (głównie Chiny i Indie). Na kolejnych miejscach
znajdują się Stany Zjednoczone i Europa.
1
BP Energy Outlook: 2020 Edition uwzględnia trzy potencjalne scenariusze transformacji energetycznej: „The Net Zero”, „The Rapid Transition” oraz „The Business as Usual”.
2
Pośredni scenariusz BP Energy Outlook: 2020 Edition - scenariusz „The Rapid Transition” wykazuje dużą zbieżność z długoterminowym globalnym celem związanym z ograniczaniem emisji
CO
2
, który umożliwi ograniczenie globalnego wzrostu temperatury znacznie poniżej 2 ºC w stosunku do poziomu sprzed epoki przemysłowej. Przegląd zobowiązań oraz omówienie postępów i
wyzwań mających na celu sfinalizowanie paktu paryskiego, w tym m.in. kontynuowanie działań na rzecz ograniczenia wzrostu temperatury o nie więcej niż 1,5 ºC były tematem konferencji
COP26 w Glasgow w dniach 31.10 13.11 2021 r.
Daniel Obajtek, Prezes Zarządu PKN ORLEN:
Energetyka zeroemisyjna, wspierana stabilizującymi aktywami gazowymi, będzie fundamentem długofalowej transformacji Grupy ORLEN. W
strategii ORLEN2030 uwzględniliśmy konsekwentny rozwój własnych złóż gazowych, które w perspektywie dekady będą zaspokajać 20% naszego
zapotrzebowania. Uruchomienie na podkarpaciu pierwszej w historii firmy własnej kopalni gazu ziemnego Bystrowice jest ważnym krokiem
przybliżającym nas do tego celu. oże gazu ziemnego zostało odkryte w październiku 2018 roku dzięki zastosowaniu najnowszych technik
wykonywania zdjęć sejsmicznych oraz interpretacji danych geofizycznych i geologicznych. Dotychczas w Polsce wydobywaliśmy gaz wspólnie z
naszymi partnerami, dziś mamy już doświadczenie i kompetencje, które pozwalają nam na samodzielne poszukiwania i eksploatację złóż”.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 96 / 197
W latach 2019-2050 możemy zaobserwować istotne zmiany w miksie energetycznym w ujęciu globalnym. Rośnie udziOZE (z 5% do 44%),
energetyki wodnej (z 7% do 9%) oraz energetyki jądrowej (z 4% do 7%). Spada udział węgla i ropy naftowej (odpowiednio, z 27% do 4% oraz z 33%
do 14%). Udział gazu ziemnego w miksie energetycznym pozostaje relatywnie stały (odpowiednio 24% i 22%).
Szybkie ożywienie gospodarcze w wielu regionach poważnie wpłynęło na poszczególne elementy systemu energetycznego w roku 2021, który po
znacznym spowolnieniu gospodarczym w roku 2020 nie był w stanie odpowiednio szybko odpowiedzieć na rosnący popyt na surowce energetyczne.
Ceny ropy naftowej, gazu ziemnego i węgla poszybowały w roku 2021 do rekordowych poziomów, niewidzianych od wielu lat. Pomimo planów odejścia
od wysokoemisyjnych paliw kopalnych, w roku 2021 dało się zauważyć znaczny wzrost zużycia ropy naftowej i węgla. Dodatkowo, wysokie ceny
surowców przełożyły się na rekordowe wzrosty cen energii elektrycznej, zwłaszcza w tych krajach, gdzie udział źródeł odnawialnych w produkcji
energii elektrycznej jest niewielki.
Gaz ziemny
1
według scenariusza BP „Rapid” prognozowana jest odbudowa zapotrzebowania na surowiec do poziomu z okresu sprzed pandemii
oraz wzrost popytu do około 2035 roku, gdzie prognozowany jest szczyt zapotrzebowania na gaz ziemny. W kolejnych latach, w perspektywie 2035-
2050, prognozowany jest spadek globalnego popytu na gaz - średnio o 1,0% r/r. Gaz ziemny pozostaje kluczowym składnikiem globalnej przemiany
energetycznej na świecie. Popyt na gaz ziemny w krótkiej i średniej perspektywie czasowej znacząco rośnie. Średnioterminowo wzrost popytu na gaz
ziemny generowany będzie niezmienne przez sektor wytwarzania energii elektrycznej oraz przemysł. W dłuższej perspektywie prognozowany wzrost
zapotrzebowania na surowiec wynika z faktu wykorzystania gazu do produkcji wodoru (w roku 2050 produkcja wodoru będzie odpowiadała za prawie
10% popytu na gaz ziemny). Największymi konsumentami gazu ziemnego pozostają Stany Zjednoczone oraz gospodarki rozwijające się, szczególnie
kraje azjatyckie (m.in. Chiny) oraz Bliski Wschód. Kluczowymi producentami gazu ziemnego pozostają Stany Zjednoczone, Rosja oraz kraje Bliskiego
Wschodu przy rosnącym udziale wydobycia w Chinach i Afryce.
Ożywienie gospodarcze w roku 2021 doprowadziło do znacznego wzrostu zapotrzebowania na surowiec. Ceny gazu w Europie w związku z niższym
poziomem importu LNG, brakiem optymalnego zapełnienia magazynów oraz spadkiem dostaw gazu z kierunku wschodniego doprowadziły do
utrzymywania się ponadprzeciętnie wysokich cen gazu ziemnego w całym roku również w sezonie letnim. Dodatkowa eskalacja wydarzeń z końca
2021 roku, tj. gwałtowny spadek temperatur oraz znaczące zapotrzebowanie na gaz w sektorze energetycznym doprowadziły do rekordowo wysokich
notowań cen surowca (średnia cena gazu na rynku dnia następnego w Q4 2021 roku wyniosła blisko 450 PLN/MWh
2
). Średnia cena gazu na rynku
dnia następnego w skali całego roku wyniosła 225 PLN/MWh wobec 51 PLN/MWh w roku 2020, co stanowi wzrost aż o 441% w ujęciu r/r.
W Kanadzie pozytywna koniunktura gospodarcza przyczyniła się do utrzymania korzystnych notowań cen gazu ziemnego przez cały rok. Zwiększony
popyt lokalny oraz gwałtowny wzrost eksportu gazu do USA stanowiły korzystne środowisko cenotwórcze dla producentów węglowodorów w Kanadzie.
Notowania benchmarku AECO w Albercie w II połowie roku sięgały nawet poziomu 5,0 CAD/mcf i były najwyższe od 2014 roku. Średnia cena gazu
AECO w 2021 roku wyniosła 3,61 CAD/mcf wobec 2,22 CAD/mcf rok wcześniej, co stanowi wzrost o 63% w ujęciu r/r.
Ropa naftowa
3
spowolnienie gospodarcze związane z pandemią COVID-19 spowodowało długoterminową korektę prognoz zapotrzebowania na
ropę naftową. BP w scenariuszu „Rapidprognozuje, popyt na surowiec w najbliższym horyzoncie czasowym będzie utrzymywał sponiżej poziomu
sprzed pandemii COVID-19. Średni spadek popytu na ropę naftową w horyzoncie do roku 2030 wyniesie 0,7% r/r. W latach 2030-2050 nastąpi
intensyfikacja tempa spadku popytu na ropę naftową, spowodowanego znaczną poprawą efektywności oraz elektryfikacją w sektorze transportu.
Redukcja nakładów inwestycyjnych w sektorze E&P najbardziej dotknęła poziom wydobycia w Stanach Zjednoczonych, na korzyść zwiększenia
udziału w rynku Arabii Saudyjskiej i Rosji. Przewiduje się, że strona popytowa będzie głównym czynnikiem kształtującym ceny. Po okresie pandemii
COVID-19 fundamentalnie spada popyt na ropę w sektorze transportowym (począwszy od lotnictwa, po transport drogowy i morski), długoterminowo
sektor transportu odpowiadać będzie za 2/3 spadku popytu w perspektywie do roku 2050. Głównym motorem napędowym dla globalnej konsumpcji
ropy naftowej w dłuższym okresie stanie się sektor petrochemiczny.
W roku 2021 w związku z ożywieniem gospodarczym popyt na ropę naftową stopniowo odbudowywał się. Według szacunków amerykańskiej agencji
EIA wzrost zapotrzebowania na surowiec wyniósł 5,1 mln boe/d na przestrzeni 2021 r., względem degradacji popytu na poziomie 8,5 mln boe/d w
wyniku pandemii w 2020 roku. Prowadzona przez sojusz OPEC+ polityka powolnego znoszenia ograniczeń w wydobyciu ropy naftowej pozwoliła na
utrzymanie się przewagi popytowej a co za tym idzie wzrostowego trendu notowań cen surowca praktycznie przez cały rok. Średnia cena ropy gatunku
Brent w 2021 roku wyniosła 71 USD/bbl, wobec 42 USD/bbl rok wcześniej, co stanowi wzrost o 69% w ujęciu r/r. Średnioroczna cena ropy gatunku
CLS (Canadian Light Sweet) w roku 2021 wyniosła 80 CAD/bbl wobec 45 CAD/bbl rok wcześniej, co stanowi wzrost o 78% w ujęciu r/r. Średni
dyferencjał cenowy CLS do amerykańskiego benchmarku WTI wyniósł -5 CAD/bbl (w porównaniu do -7 CAD/bbl w roku 2020).
4.3.7.2. Pozycja i otoczenie konkurencyjne
Posiadane kompetencje i doświadczenie międzynarodowego zespołu specjalistów z Polski i Kanady pozwalają realizować misję i wizję PKN ORLEN
w zakresie poszukiwań i wydobycia węglowodorów poprzez sprawne zarządzanie zdywersyfikowanym portfelem aktywów.
Strategia Grupy ORLEN zakłada kontynuację działalności poszukiwawczo-wydobywczej poprzez ostrożny i zrównoważony rozwój portfela aktywów
Upstream, ze szczególnym uwzględnieniem złóż gazowych.
Prace inwestycyjne w roku 2021 prowadzone były w oparciu o założenia ze Strategii Grupy ORLEN do roku 2030, które uwzględniały m.in.
maksymalizację wartości z aktywów i wydobycia, priorytetyzację wybranych projektów poszukiwawczo-rozpoznawczych oraz uruchomienie wydobycia
na obszarach będących w zagospodarowaniu. Dla segmentu w Kanadzie utrzymane zostało założenie samofinansowania działalności inwestycyjnej.
1
Na podstawie BP Energy Outlook: 2020 edition.
2
Średnia arytmetyczna indeksu TGEgasDA na dzień notowania.
3
Na podstawie BP Energy Outlook: 2020 edition.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 97 / 197
Na terenie Polski, Grupa ORLEN na koniec 2021 roku posiadała samodzielnie oraz z partnerem (PGNiG S.A.) 14 koncesji poszukiwawczo-
rozpoznawczych o łącznej powierzchni blisko 9,4 tys. km
2
położonych w obrębie 6 województw i dysponując zasobami 2P (potwierdzone i
prawdopodobne) wynoszącymi 8,6 mln boe. Grupa ORLEN posiada 100% udziałów w 8 koncesjach, 49% udziałów w 4 koncesjach oraz 49% udziałów
w części 2 koncesji w ramach wydzielonego obszaru koncesyjnego.
W prowincji Alberta w Kanadzie Grupa ORLEN jest rozpoznawalnym operatorem z aktywami poszukiwawczo-produkcyjnymi o łącznej powierzchni
ok. 341,4 tys. akrów brutto (około 1,4 tys. km
2
), a w przeliczeniu na ilość udziałów około 266,8 akrów netto (około 1,1 tys. km
2
) i łącznymi zasobami
2P wynoszącymi 162,8 mln boe.
4.3.7.3. Działalność w Polsce
Grupa ORLEN prowadzi działalność poszukiwawczo-wydobywczą w Polsce za pośrednictwem spółki zależnej ORLEN Upstream Sp. z o.o. (W grudniu
2019 roku ORLEN Upstream dokonał transakcji zakupu przedsiębiorstwa FX Energy Poland Sp. z o.o.).
Działalność spółki w 2021 roku obejmowała wydobycie oraz poszukiwania złóż węglowodorów. Obecne krajowe wydobycie gazu odbywa się we
współpracy z PGNiG S.A. (eksploatacja óż w projekcie Płotki) oraz samodzielnie (eksploatacja złoża Bystrowice w projekcie Miocen od końca
grudnia 2020 roku).
Łączne wydobycie Grupy ORLEN w Polsce osiągnęło średnioroczny poziom 1,1 tys. boe/d. Główne prace inwestycyjne w Polsce prowadzone były w
trzech prowincjach naftowych.
W Małopolskiej Prowincji Naftowej prace realizowane były w ramach dwóch Projektów. W ramach Projektu Miocen kontynuowano eksploatację
złoża Bystrowice oraz wykonano prace optymalizujące poziom wydobycia surowca. Jednocześnie prowadzono prace poszukiwawcze, w tym m.in.
zrealizowano wiercenie odwiertu Pruchnik-OU1 wraz z testem produkcyjnym (aktualnie trwa analiza danych złożowych). W Projekcie Karpaty
zrealizowano prace kartograficzne z obszaru Osiek Jasielski-Gorlice-Grybów oraz opracowywano dokumentacje wynikowe dla otworów wykonanych
w projekcie w latach ubiegłych. W czerwcu 2021 roku wystąpiono do organu koncesyjnego o przedłużenie koncesji Blok 435 (trwa oczekiwanie na
decyzję z MKiŚ).
W Pomorskiej Prowincji Naftowej w ramach Projektu Edge realizowano prace inwestycyjne na pięciu dotychczasowych koncesjach oraz
prowadzono analizy danych geologicznych z koncesji Koszalin-Polanów i Debrzno-Człuchów, które pozyskano w lutym 2020 roku. W związku z
planowanymi w kolejnych latach pracami poszukiwawczymi wystąpiono do organu koncesyjnego o przedłużenie czterech koncesji, tj. Unisław-
Gronowo, Bysław-Wudzyn, Chojnice-Wilcze oraz Brda-Rzeczenica (trwa oczekiwanie na decyzję z MKiŚ). Przez cały 2021 rok kontynuowano prace
nad zagospodarowaniem złóż Tuchola i Bajerze w oparciu o generowanie energii elektrycznej z gazu ziemnego zaazotowanego, w tym m.in.
zainstalowano zestawy prądotwórcze, realizowano prace projektowe oraz prace budowlane ośrodków produkcyjnych. W grudniu 2021 roku rozpoczęły
się odbiory techniczne na obu lokalizacjach (m.in. zakończono przygotowania do ciągłego wydobywania gazu). Proces realizowania przyłączenia
generatorów do sieci, odbiór końcowy inwestycji oraz uruchomienie produkcji elektrycznej są planowane na okres styczeń-luty 2022 rok. W roku 2021
zakończono interpretację i analizę danych sejsmicznych Wilcze 3D oraz prowadzono processing i interpretację zdjęcia sejsmicznego Koczała-Miastko
3D. Realizowane były prace formalno-projektowe i administracyjne dla przyszłych wierceń poszukiwawczych oraz prace dokumentacyjne dotyczące
otworów wykonanych w projekcie Edge w latach ubiegłych. W grudniu 2021 roku po przeprowadzeniu analizy techniczno-finansowej spółka podjęła
decyzję o zrzeczeniu się koncesji Debrzno-Człuchów i Koszalin-Polanów.
W Wielkopolskiej Prowincji Naftowej realizowane były prace w ramach Umowy o Wspólnych Operacjach z PGNiG S.A. (Operator) na dwóch
projektach. W ramach Projektu Płotki w I połowie 2021 roku zrealizowano wiercenie otworu Bystrzek-1 (w związku z brakiem przypływu
węglowodorów odwiert zlikwidowano). W listopadzie 2021 roku rozpoczęto wiercenie otworu Miłosław-7H na złożu Miłosław E (prace będą
kontynuowane w 2022 roku). W ramach prac poszukiwawczych zrealizowano dodatkowe analizy danych sejsmicznych Brzezie-Gołuchów 3D. Po
analizach zrealizowanych zadań sejsmicznych Rusocin 3D i Boguszyn-Młodzikowo 3D – wytypowano lokalizację przyszłego otworu oraz rozpoczęto
prace formalne przygotowawcze do wiercenia. W ramach zadań związanych z zagospodarowaniem odkryć z lat ubiegłych rozpoczęto prace wstępne
dla wyboru wykonawcy zagospodarowania otworu Grodzewo-1 oraz realizowano prace zmierzające do opracowania dokumentacji projektowej i
formalno-prawnej dla zadania zagospodarowanie złoża Chwalęcin. W Projekcie Sieraków w 1 kwartale 2021 roku przeprowadzono wydłużony test
produkcyjny, w celu oszacowania potencjału produkcyjnego otworu Sieraków-2H zrealizowanego w roku 2020. Po przeanalizowaniu pozyskanych
danych złożowych zaktualizowano i zatwierdzono Koncepcję Wstępną dla zadania inwestycyjnego polegającego na zagospodarowaniu odwiertu.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 98 / 197
SCHEMAT 9. Projekty poszukiwawczo-wydobywcze Grupy ORLEN w Polsce.
Źródło: Opracowanie własne.
4.3.7.4. Działalność w Kanadzie
Grupa ORLEN prowadzi działalność wydobywczą w Kanadzie za pośrednictwem spółki zależnej ORLEN Upstream Canada Ltd.
Główne aktywa wydobywcze spółki zlokalizowane są w rejonach Kakwa, Ferrier i Lochend położonych w prowincji Alberta w zachodniej Kanadzie. Są
to aktywa związane głównie z niekonwencjonalnymi złożami węglowodorów typu „tight oil i „tight gaseksploatowanymi przy użyciu otworów
horyzontalnych i technologii hydraulicznego szczelinowania wielosekcyjnego. Wspomniane złoża związane głównie z formacjami geologicznymi
Montney (rejon Kakwa) i Cardium (rejon Ferrier i Lochend), które zaliczane do najlepszych niekonwencjonalnych formacji naftowo-gazowych w
Ameryce Północnej.
W rejonie Kakwa spółka wydobywa gaz z kondensatem naftowym, w rejonie Ferrier gaz z dużą ilością węglowodorów ciekłych (tzw. NGL) oraz ropę
naftową, a w rejonie Lochend ropę naftową z gazem. Wysokie wydobycie kondensatu, na które w odróżnieniu od innych suroww glowodorowych
istnieje duże zapotrzebowanie na rynku lokalnym zapewnia spółce znaczące zyski. Znaczne zróżnicowanie kopalin eksploatowanych w różnych
rejonach zapewnia spółce możliwość elastycznego dostosowania się do zmiennych trendów rynkowych. Aktywa w rejonie Kakwa charakteryzują się
bardzo wysokimi produktywnościami otworów eksploatacyjnych, natomiast aktywa w rejonie Ferrier i Lochend niskimi kosztami wiercenia i
udostępniania otworów wydobywczych i prowadzenia eksploatacji złóż, przy relatywnie wysokich poziomach wydobycia. Poza wymienionymi
kluczowymi aktywami spółka posiada również szereg mniejszych aktywów wydobywczych i koncesji położonych m.in. w różnych rejonach prowincji
Alberta oraz w prowincji Nowy Brunszwik.
Wykorzystując ożywienie na rynku cen węglowodorów i korzystne prognozy średnioterminowe dla ropy naftowej i gazu ziemnego, Spółka zdecydowała
się przyspieszyć oraz zwiększyć zakres rzeczowy programu prac wiertniczych w roku 2021. W zdecydowanej większości przypadków prace
inwestycyjne były prowadzone ze statusem operatora.
Program nakładów inwestycyjnych w roku 2021 był skoncentrowany na kontynuacji rozwiercania kluczowych obszarów wydobywczych w portfolio
spółki, tj. Ferrier, Kakwa oraz Lochend zlokalizowanych w prowincji Alberta. Wszystkie wykonywane otwory były horyzontalnymi otworami
produkcyjnymi, które standardowo przed rozpoczęciem eksploatacji poddaje się zabiegom wielosekcyjnego szczelinowania hydraulicznego. Spółka
stosuje najnowsze dostępne technologie w zakresie wierceń i udostępniania złóż umożliwiające m.in. wykonywanie otworów horyzontalnych o
całkowitej długości przekraczającej nawet 6,5 tys. metrów i wykonywanie 150 sekcji szczelinowania w jednym otworze. W połączeniu z wysokimi
parametrami złożowymi posiadanych aktywów zapewnia to efektywne kosztowo uzyskiwanie bardzo dobrych wyników produkcyjnych.
Na obszarze Ferrier rozpoczęto wiercenie 4 otworów (3,00 netto). Dodatkowo, 5 odwiertów (5,00 netto) po wykonaniu zabiegu szczelinowania zostało
podłączonych do wydobycia.
Na obszarze Kakwa rozpoczęto wiercenie 4 otworów (3,25 netto) oraz 2 odwierty (2,00 netto) zostały poddane zabiegowi szczelinowania oraz
podłączone do wydobycia.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 99 / 197
Na obszarze Lochend rozpoczęto wiercenie 3 otworów (2,50 netto), z czego 1 odwiert (0,50 netto) został poddany szczelinowaniu i podłączony do
wydobycia.
Na obszarze Kaybob zrealizowano prace wiertnicze oraz szczelinowanie i podłączenie do eksploatacji 1 odwiertu na jednej z lokalizacji, gdzie ORLEN
Upstream Canada Ltd posiada mniejszościowy udział (0,23 netto).
Zabiegi szczelinowania oraz rozpoczęcie eksploatacji na lokalizacjach ujętych w programie wierceń dla roku 2021 obok planu zagospodarowania
kolejnych sekcji są ujęte w budżecie prac inwestycyjnych spółki na rok 2022.
W 2021 roku przeprowadzone zostały planowane, okresowe przestoje na prace remontowo konserwujące we własnych zakładach przerobu
węglowodorów („Gas Plants”) na obszarach Ferrier oraz Kakwa.
Oprócz prac wiertniczych i zabiegów szczelinowania, realizowane były zadania mające na celu optymalizację wydobycia oraz redukcję kosztów
operacyjnych m.in. poprzez instalacje dedykowanego uzbrojenia wgłębnego oraz różnego typu zabiegi intensyfikujące wielkość wydobycia z
istniejących otworów produkcyjnych na obszarach Kakwa, Ferrier i Lochend. Prowadzone działania pozwoliły zwiększyć wydajność procesu
eksploatacji złóż oraz umożliwiły redukcję jednostkowych kosztów operacyjnych związanych z wydobyciem węglowodorów.
W marcu 2021 roku, ORLEN Upstream Canada Ltd podpisał umowę na tzw. głęboki przerób (z ang. ”deep cut”) na obszarze Kakwa co pozwoliło
zwiększyć poziom produkcji ogółem oraz podwyższyć udział frakcji ciekłej w wydobyciu, co jest korzystne z punktu widzenia realizowanej marży
operacyjnej.
Na wszystkich obszarach kontynuowano działania proekologiczne mające na celu redukcję emisji gazów cieplarnianych i spełnienie wszystkich
wymagań środowiskowych wprowadzonych przez rząd federalny Kanady i administrację prowincji Alberta, m.in. poprzez ograniczenia flarowania,
przeciwdziałanie emisji metanu, regularne inspekcje i dostosowanie infrastruktury oraz modernizację urządzeń wpływających na wielkość emisji.
Średnia produkcja w roku 2021 wyniosła 15,6 tys. boe/d, z czego 47% stanowiły węglowodory ciekłe (ropa oraz NGL, w tym kondensat wydobywany
gł. na obszarze Kakwa, który posiadał największy udział w przychodach i zyskach z wydobycia).
Nie licząc pośredniego wpływu w postaci przyrostu przychodów i zysków z wydobycia, związanych z obserwowanym w 2021 roku silnym wzrostem
cen węglowodorów na skutek szybkiej odbudowy popytu na surowce i produkty naftowe na rynkach światowych po okresie lockdown’ów w 2020 roku,
pandemia COVID-19 nie miała większego bezpośredniego wpływu na wyniki operacyjne i finansowe ORLEN Upstream Canada Ltd w 2021 roku.
Spółka kontynuowała wdrożony w 2020 roku program środków prewencyjnych i zaradczych obejmujący m.in. utworzenie dedykowanego zespołu ds.
zarządzania sytuacją spowodowaną pandemią COVID-19, oraz wprowadzenie szczegółowych planów i procedur prewencyjnych mających na celu
przeciwdziałanie zakażeniom COVID-19 oraz zapewnienie ciągłości funkcji organizacyjnych we wszystkich komórkach ORLEN Upstream Canada Ltd
w biurze w Calgary oraz w ośrodkach terenowych. Operacje terenowe uzyskały tzw. status essential service i były kontynuowane przy zachowaniu
procedur kontrolnych i prewencyjnych. Ponadto, wykonano analizy ryzyka dla wszystkich kluczowych obszarów działalności i wdrożono procedury
prewencyjne. Wdrożono także system monitoringu, planowania, zarządzania, komunikacji i informacji online dot. COVID-19.
W dniu 20 września w zakładzie odbierającym węglowodory ORLEN Upstream Canada Ltd, na obszarze Ferrier/Strachan, firmy midstream Plains
doszło do wybuchu i pożaru. Sytuacja była na tyle poważna, że firma Plains ogłosiła force majoure (klauzulę siły wyższej). Wpływ na ORLEN Upstream
Canada Ltd i wszystkie firmy w regionie Ferrier był duży. Spółka pierwotnie nie była w stanie produkować węglowodorów do 05 października z całego
obszaru Ferrier/Strachan a dodatkowo pod wpływem zdarzenia wyłączony został zakład frakcjonacji firmy Pembina na którym odbywa sgłęboki
przerób węglowodorów (tzw. deep cut) z obszaru Kakwa. Firma Pembina również ogłosiła force majoure (klauzulę siły wyższej) ze względu na
połączenie procesowe z zakładem firmy Plains. Od 06 października stopniowo przywracano produkcje a transport węglowodorów realizowano
transportem kołowym i kolejowym. Następnie w dniu 16 listopada ORLEN Upstream Canada Ltd zakontraktowało 100% produkcji z obszaru Ferrier
poprzez dostawy kołowe i kolejowe i powróciło do 100% możliwości produkcyjnych. Ostatecznie zakład Plains został uruchomiony 24 listopada. W
wyniku tego zdarzenia spółka oszacowała straty na poziomie blisko 11 mln PLN.
Korzystne parametry złożowe posiadanych aktywów i rozwój działalności w dobrze rozpoznanym i zagospodarowanym regionie zapewniają niski
poziom ryzyka operacyjnego inwestycji. Zachodnio-kanadyjski rynek Upstream, w obrębie którego ORLEN Upstream Canada Ltd posiada większość
aktywów, jest rynkiem bardzo dojrzałym. Dzięki tysiącom odkrytych i rozpoznanych różnorodnych óż ropy i gazu, kilkuset tysiącom wykonanych
otworów naftowych i gazowch oraz mnogością różnego typu prac wydobywczych i poszukiwawczych oraz regulacjom dostosowanym pod kątem
prowadzenia operacji naftowych, rejon charakteryzuje się bardzo dobrym stopniem rozpoznania geologicznego i bardzo łatwym dostępem do
specjalistycznych danych i ekspertyz wykorzystywanych do prowadzenia działalności poszukiwawczo-wydobywczej, co wydatnie redukuje ryzyka
geologiczne i operacyjne. Rozbudowana lokalna infrastruktura naftowa i gazowa połączona z gęstą siecią rurociągów, oraz bogatym, konkurencyjnym
rynkiem usług naftowych z dostępem do najnowszych technologii wydobywczych, zapewnia dużo szybsze, tańsze i efektywniejsze prowadzenie
operacji związanych z rozpoznawaniem, zagospodarowaniem i eksploatacją złóż niż w większości innych rejonów naftowych na świecie. Rynek
charakteryzuje się również dobrze wypracowanymi rozwiązaniami operacyjnymi i optymalizacjami kosztowymi. Z drugiej strony, będący w nadpodaży
rynek lokalny często zmaga się z trudnościami związanymi z ograniczoną przepustowością rurociągów eksportowych przesyłających węglowodory
na zewnętrzne rynki zbytu (zlokalizowane głównie we wschodniej Kanadzie i w USA). Sukcesywna redukcja ograniczeń w przepustowości rurociągów
eksportowych oraz stopniowe uzyskanie dostępu do nowych rynków zbytu dla surowców są spodziewane w przeciągu najbliższych kilku lat.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 100 / 197
Dążąc do realizacji synergii operacyjnych oraz koncentracji działań inwestycyjnych na najbardziej rentownych obszarach, ORLEN Upstream Canada
aktywnie monitoruje rynek lokalny. W ciągu roku wybrane aktywa zlokalizowane w kluczowych rejonach działalności ORLEN Upstream Canada zostały
poddane szczegółowej analizie techniczno-ekonomicznej. W 2 kwartale 2021 roku spółka zdecydowała się na przeprowadzenie niewielkiej transakcji
związanej przedłużeniem i rozszerzeniem praw koncesyjnych w obszarze Lochend - w bezpośredniej okolicy otworów ropnych o najlepszych
wskaźnikach ekonomicznych w całej formacji Cardium w Kanadzie oraz w całym portfolio ORLEN Upstream Canada Ltd. Transakcja umożliwia
stopniowe zwiększenie działań inwestycyjnych na przedmiotowym obszarze oraz znacząco umacnia pozycję negocjacyjną ORLEN Upstream Canada
Ltd w przypadku prowadzenia prac z partnerami. Również w 2 kwartale 2021 roku zakończono proces sprzedaży 5 niezagospodarowanych sekcji z
prawami do zasobów mineralnych położonych w obrębie niekluczowych aktywów ORLEN Upstream Canada Ltd w obszarze Chime, na którym nie
jest prowadzona działalność poszukiwawczo-wydobywcza. Transakcja miała na celu optymalizację portfela aktywów oraz skoncentrowanie inwestycji
na kluczowych dla spółki obszarach działalności.
ORLEN Upstream Canada posiada 2,3% udziałów w notowanej na giełdzie papierów wartościowych w Toronto zintegrowanej spółce Pieridae Energy
posiadającej obecnie konwencjonalne gazowe aktywa wydobywcze (średnie wydobycie w 3 kwartale 2021 roku wyniosło 38,7 tys. boe/d, rezerwy 2P
na koniec 2020 roku 204 mln boe) oraz udziały w 6 zakładach przerobu gazu i w około 3 800 km rurociągów w prowincji Alberta. Wspomniane aktywa
zostały zakupione przez spółkę w 2019 roku od firmy Shell, jednakże procedura przepisania praw do aktywów na firmę Pieridae wciąż nie została
zakończona. Powodem przedłużenia procedury jest postępowanie wyjaśniające związane z zastrzeżeniami regulatora prowincji Alberta ds. Energii
(Alberta Energy Regulator), co do zdolności firmy Pieridae do przyszłego poniesienia kosztów i przeprowadzenia likwidacji przejętych otworów i
instalacji, co obecnie jest wymagane przy tego typu transakcjach. Do momentu rozstrzygnięcia postępowania spółka może jednak prowadzić
działalność wydobywczą na zakupionych aktywach. Spółka Pieridae jest również operatorem projektu budowy stacjonarnego terminalu eksportowego
LNG, który miałby być zlokalizowany w miejscowości Goldboro położonej na wschodnim wybrzeżu Kanady w prowincji Nowa Szkocja. Pomimo dużego
stopnia zaawansowania projektu od strony formalno-projektowej oraz mocnych przesłanek makroekonomicznym (niskie ceny gazu na rynku lokalnym
przy wysokich cenach gazu i rosnącym zapotrzebowaniu na gaz w Europie) ostateczna decyzja inwestycyjna nie została podjęta. Obecnie spółka
Pieridae rozważa instalację w tej samej lokalizacji mniejszego pływającego terminalu LNG. Ponadto, w chwili obecnej spółka znajduje się w fazie tzw.
oceny potencjalnych opcji strategicznych, które obejmują m.in. ewentualną sprzedaż całej spółki, fuzję z innym przedsiębiorstwem lub sprzedaż
aktywów spółki.
SCHEMAT 10. Aktywa w Kanadzie.
Źródło: Opracowanie własne.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 101 / 197
4.3.7.5. Sprzedaż wolumenowa segmentu Wydobycie
TABELA 22. Sprzedaż wolumenowa Grupy ORLEN w segmencie Wydobycie [mln PLN/ tys. ton].
Sprzedaż
2021
2020
2019
zmiana %
Wartość
Wolumen
Wartość
Wolumen
Wartość
Wolumen
1
2
3
4
5
6
7
8=(2-4)/4
9=(3-5)/5
Ropa naftowa
81
50
92
102
126
96
(12%)
(51%)
Gaz ziemny
339
413
187
463
163
441
81%
(11%)
Pozostałe
1)
378
191
204
177
319
199
85%
8%
Razem
798
654
483
742
608
736
65%
(12%)
1) Pozostałe: w uciu ilościowym pozycja obejmuje NGL (Natural Gas Liquids), w uciu wartościowym pozycja obejmuje sprzedaż NGL oraz przychody ze sprzedaży uug segmentu.
Wydobycie i sprzedaż węglowodorów na rynku kanadyjskim realizowana była za pośrednictwem ORLEN Upstream Canada Ltd., a na rynku polskim
przez ORLEN Upstream Sp. z o.o.
W 2021 roku łączna sprzedaż na obu rynkach osiągnęła poziom 654 tys. ton i zanotowała spadek o (12)% (r/r) w rezultacie nieplanowanego postoju
infrastruktury technicznej (pożar) u głównego odbiorcy węglowodorów w Kanadzie.
WYKRES 26. Struktura sprzedaży wolumenowej Grupy ORLEN w segmencie Wydobycia.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 102 / 197
4.4. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM
4.4.1. Funkcjonowanie Systemu Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym
Organizacja i funkcjonowanie Systemu Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym w 2021 roku nie uległy zmianie w porównaniu z rokiem poprzednim.
W oparciu o Politykę i Procedurę Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym Grupa ORLEN prowadzi bieżący monitoring i ocenę ryzyk
podejmując działania mające na celu minimalizację wpływu i ograniczenie prawdopodobieństwa ich wystąpienia.
Zgodnie z powyższymi regulacjami w PKN ORLEN funkcjonuje Biuro Kontroli Finansowej, Zarządzania Ryzykiem i Zgodnością, które koordynuje
proces zarządzania ryzykiem korporacyjnym na wszystkich poziomach organizacji. Za zarządzanie ryzykiem w spółkach Grupy ORLEN odpowiadają
Zarządy poszczególnych spółek.
System Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym (ERM Enterprise Risk Management) jest narzędziem wspierającym skuteczność realizacji celów
operacyjnych oraz strategicznych. Zapewnia informację na temat zidentyfikowanych ryzyk i wspiera skuteczne zarządzanie nimi.
SCHEMAT 11. Kluczowe role w Systemie Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym.
Zarząd
PKN ORLEN
Rada Nadzorcza
PKN ORLEN
Monitorowanie Systemu Zarządzania Ryzykiem
Korporacyjnym
Akceptacja aktualnego profilu ryzyka dla Spółki /
Grupy ORLEN
Monitorowanie Systemu Zarządzania Ryzykiem
Korporacyjnym
Biuro Kontroli Finansowej, Zarządzania Ryzykiem i Zgodnością
Koordynacja procesu zarządzania ryzykiem korporacyjnym oraz zapewnienie narzędzi
i wsparcia metodologicznego dla uczestników procesu.
Właściciele
procesów
Właściciele
ryzyka
Właściciele
kontroli
Ocena ryzyka na poziomie
procesów.
Koordynacja procesu testowania
mechanizmów kontrolnych.
Zarządzanie głównymi
elementami ryzyka.
Nadzór nad realizacją działań kontrolnych
w procesach, w których uczestniczą.
Przeprowadzenie testowania mechanizmów
kontrolnych.
Pracownicy
Grupy ORLEN
Identyfikacja ryzyka.
Przekazywanie informacji o potencjalnym ryzyku do Biura Kontroli Finansowej, Zarządzania Ryzykiem i Zgodnością.
Ocena ryzyka przez obszary biznesowe w PKN ORLEN i Spółkach Grupy ORLEN realizowana jest cyklicznie w ramach procesów samooceny ryzyk
i testowania mechanizmów kontrolnych. Kluczowym jej celem jest aktualizacja wyceny ryzyka uwzględniając zweryfikowanie adekwatności i
skuteczności mechanizmów kontrolnych. Za jej przeprowadzenie odpowiadają właściciele procesów
i ryzyk w oparciu o zajmowane stanowisko i zakres odpowiedzialności.
Ocena ryzyka obejmuje ocenę istotności każdego z ryzyk w odniesieniu do trzech stanów:
stanu, gdyby nie zostały wprowadzone mechanizmy kontrolne w odniesieniu do danego ryzyka (ocena ryzyka brutto),
stanu istniejącego przy obecnie funkcjonujących mechanizmach kontrolnych w ramach danego ryzyka (ocena ryzyka netto). Dokonanie oceny
ryzyka netto wymaga przeprowadzenia testów działania mechanizmów kontrolnych ograniczających oceniane ryzyko zgodnie z wytycznymi
przyjętymi przez Spółkę w ramach Procedury ERM opracowanej na podstawie Polityki ERM przyjętej przez Zarząd Spółki.
stanu pożądanego (akceptowalnego) przez biznes - ocena ryzyka docelowego.
Po zakończeniu procesu oceny ryzyka oraz testowania mechanizmów kontrolnych Zarząd Spółki oraz Rada Nadzorcza otrzymuje raport
przedstawiający najistotniejsze ryzyka w ocenie obszarów biznesowych.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 103 / 197
Ryzyka w PKN ORLEN i Spółkach Grupy ORLEN zostały zdefiniowane w oparciu o wspólny model a następnie uszczegółowione
na poziomie poszczególnych procesów biznesowych i realizowanych celów strategicznych.
W 2021 roku w ramach corocznego procesu samooceny ryzyk i testowania mechanizmów kontrolnych w PKN ORLEN przeprowadzono ocenę 536
ryzyk, poprzez przetestowanie 1 002 mechanizmów kontrolnych w 164 procesach biznesowych. W spółkach Grupy ORLEN dokonano oceny 191
ryzyk oraz przetestowano 660 mechanizmów kontrolnych w 95 procesach.
W roku 2021 systemem ERM objęte były: PKN ORLEN, Anwil S.A., Grupa ORLEN Lietuva, Grupa ORLEN Unipetrol, ORLEN Deutschland GmbH,
ORLEN Paliwa Sp. z o. o. i ORLEN Centrum Usług Korporacyjnych Sp. z o. o.
W ramach przyjętego w Grupie ORLEN Modelu Ryzyk Korporacyjnych wszystkie zidentyfikowane ryzyka klasyfikowane wg następujących
kategorii:
I. RYZYKA STRATEGICZNE ryzyka bezpośrednio powiązane z celami strategicznymi i odnoszące się do konkretnych działań oraz poziomów
ich spełnienia.
II. RYZYKA PROJEKTOWE zdarzenia lub okoliczności, które w razie wystąpienia mogą mieć negatywny wpływ na realizację przynajmniej
jednego z celów projektu. Ryzyka te podlegają bieżącej ocenie podczas prowadzonych prac projektowych.
III. RYZYKA PROCESOWE / OPERACYJNE - identyfikowane w ramach działalności biznesowej, pozwalają efektywnie zarządzać procesami.
Ryzyka te są oceniane corocznie w ramach procesu samooceny przez właścicieli biznesowych.
TABELA 23. Klasyfikacja ryzyk oraz procesów wraz z mechanizmami kontrolnymi w ramach funkcjonowania ERM.
Ryzyka /
Procesy
Opis
ryzyka
Sposoby mitygacji
ryzyka
STRATEGICZNE
Założenia
niejednolite, nierealne założenia i cele strategiczne
zmiana założeń/celów strategicznych w trakcie procesu
Cykliczna weryfikacja aktualności kluczowych celów strategicznych
oraz bieżący ich monitoring na tle zmieniającego się otoczenia
(regulacje, rynek, kluczowi dostawcy, itp.).
Podział
kompetencji
niewłaściwy podział kompetencji pomiędzy komórkami
organizacyjnymi
brak ośrodka decyzyjnego
Wysoka specjalizacja pracowników, odpowiednie delegowanie
obowiązków i odpowiedzialności poprzez opracowanie precyzyjnych
zakresów zadań.
Nowe regulacje
wprowadzenie niekorzystnych uregulowań prawnych
brak efektywnych działań administracji publicznej
związanych z egzekwowaniem prawa
Udział w konsultacjach publicznych do projektów legislacyjnych
ograniczający ryzyko niekorzystnych przepisów.
Wypadki przy pracy
i inne zagrożenia
niewystarczający poziom wiedzy o bezpieczeństwie pracy
wśród firm zewnętrznych
zagrożenia bezpieczeństwa pracy i bezpieczeństwa
pożarowego związane z obecnością pracowników firm
zewnętrznych na terenie Grupy ORLEN
Nadzór i zarządzanie pracą firm zewnętrznych poprzez wdrożenie
narzędzi monitorujących stan bezpieczeństwa wykonywanych prac.
Zapewnienie odpowiednich mechanizmów do stałego monitoringu
oceny zagrożeń.
Wdrożenie jednolitych wymagań dla wykonawców
i podwykonawców zgodnie z wytycznymi Standardów
Bezpieczeństwa Grupy ORLEN.
PROJEKTOWE
Przekroczenie
budżetu
niewłaściwe oszacowanie kosztów wdrożenia projektu
brak uwzględnienia kosztu dodatkowych prac w projekcie
niezaplanowane koszty pojawiające się podczas realizacji
projektu
Bieżący monitoring działań wykonawcy oraz potencjalnych opóźnień
realizacji projektu. Systematyczna weryfikacja kosztów vs.
zaplanowany budżet.
Przekroczenie
harmonogramu
nieprawidłowe założenia dotyczące czasu realizacji
poszczególnych etapów projektu
niedoszacowanie terminów zakończenia prac
wykonywanych w ramach projektu
Stały nadzór nad przebiegiem prowadzonych prac, bieżąca ocena
postępów wykonanych prac kolejnych etapów projektu oraz
egzekwowanie realizacji robót.
Zmiana zakresu
projektu
niepełne wykonanie zakresu projektu
przekroczenie ram/zakresu projektu
nieuwzględnienie wszystkich prac w zakresie projektu
rozszerzenie zakresu projektu o dodatkowe prace
Bieżąca analiza otoczenia, w którym realizowany jest projekt. W
zależności od zaistniałych okoliczności możliwość podjęcia decyzji o
zmianie jego zakresu. Weryfikacja zaplanowanych jak również
zrealizowanych prac uwzględnionych w zakresie projektu.
Podział
kompetencji
niewłaściwy podział kompetencji pomiędzy komórkami
organizacyjnymi/merytorycznymi zaangażowanymi
w projekt
niedostępność kluczowych osób decyzyjnych,
interesariuszy, sponsora
Opracowanie i wdrożenie metodyki w zakresie podziału kompetencji
dla wszystkich uczestników zespołu projektowego w celu eliminacji
konfliktu interesu. Odpowiednia alokacja zasobów ludzkich podczas
przygotowania i realizacji projektu. Wykorzystanie dedykowanego
narzędzia IT wspierającego zarządzanie projektem.
Systemy
brak systemów informatycznych wspierających realizację
projektu
Określenie alternatywnych systemów informatycznych
w fazie planowania projektu lub rozpoczęcie testowania innych
systemów, które umożliwią realizację projektu.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 104 / 197
PROCESOWE / OPERACYJNE
Zaopatrzenie
realizacja dostaw ropy (lądowych i morskich) w ilości i/lub
jakości nieodpowiadającej zapotrzebowaniu
planowanie dostaw ropy spełniających wymagania
jakościowe
Bieżący monitoring procesu dostaw realizowanych drogą lądową i
morską. Wykorzystywanie dedykowanych narzędzi analitycznych i
statystycznych, analiza serwisów branżowych i informacyjnych.
Systematyczna weryfikacja rynku wyselekcjonowanych gatunków
ropy pod kątem ich dostępności oraz możliwości zakupu.
Każdorazowe sprawdzanie i potwierdzanie opłacalności zakupów dla
transakcji nie objętych kontraktami.
prawidłowość i terminowość zakupu usług inwestycyjnych
oraz biokomponentów
Proces wyboru dostawcy realizowany zgodnie
z obowiązującymi procedurami oraz wymaganymi dokumentami
(m.in. analiza rynku, harmonogramu, okresowa ocena dostawców).
Weryfikacja sytuacji rynkowej w zakresie dostępności pożądanych
usług, surowców
i wysokości oferowanych cen.
zapewnienie ciągłości produkcji
Zapewnienie wewnętrznych procedur umożliwiających efektywne
reagowanie w sytuacji awaryjnej w drodze bezpośredniego zakupu
usług i surowców do produkcji. Kontrola częstotliwości i jakości
sporządzanych Raportów
z Realizacji Produkcji oraz ich przepływ do wymaganych jednostek
organizacyjnych.
Produkcja
niewłaściwe planowanie i zarządzanie remontami
w obszarze produkcyjnym
Funkcjonujący system informatyczny wspierający proces planowania
remontów oraz utrzymania ruchu w Zakładzie Produkcyjnym.
Weryfikacja sporządzania i zatwierdzania Planów Postojów
Remontowych i Technologicznych.
nieefektywne bilansowanie produkcji związane
z brakiem metod i narzędzi wspierających lub brakiem
możliwości pozyskania danych
Obszar odpowiedzialny za proces bilansowania produkcji dysponuje
narzędziami umożliwiającymi przeprowadzenie
w optymalny sposób procesu bilansowania. Funkcjonujące procedury
i procesy określają odpowiedzialność, zakres oraz terminy
dostarczenia danych wejściowych do procesu bilansowania
produkcji.
Systematyczne kontrole sprawdzające proces weryfikacji bilansu
produkcji jak również poziom różnic bilansowych.
nieosiągnięcie założonych korzyści ekonomicznych
z wdrożenia inicjatyw
Bieżący monitoring i weryfikacja inicjatyw w oparciu
o wiedzę ekspercką zapewniającą realizację projektów
o najwyższym potencjale (efektywności). Sprawdzanie zgodności
przeprowadzonego uzasadnienia biznesowego realizacji projektu z
obowiązującymi regulacjami.
Dystrybucja
i logistyka
zanieczyszczenia środowiska naturalnego na skutek
prowadzonych procesów dystrybucyjnych
Okresowa kontrola poziomu zanieczyszczeń (skażenia) produktami
paliwowymi na Terminalach Paliw. Nadzór pomiarów powietrza
zgodnie z wymogami prawa.
niespełnienie wymogów fizycznego utrzymywania
właściwego poziomu zapasów obowiązkowych
Bieżący monitoring stanu zapasów obowiązkowych. Systematyczne
przygotowywanie raportów wielkości zapasów magazynowych i
przekazywanie do wszystkich zainteresowanych komórek
merytorycznych.
awaria infrastruktury logistycznej wpływająca na ciągłość
dostaw produktów lub ryzyko ich utraty
Okresowe przeglądy stanu infrastruktury logistycznej. Bieżące
monitorowanie stanu zapasów produktów, planowanie wysyłek
uzupełniających. Kontrola poprawności funkcjonowania procesu
harmonogramowania logistyki wtórnej.
Sprzedaż
Detaliczna
nieefektywny proces zawierania kontraktów i negocjacji
cenowych
Polityka cenowa regulująca zasady współpracy
z kontrahentami oraz wdrożone mechanizmy systemowe
zapobiegające nieprawidłowościom. Kontrola poprawności
parametrów umów z klientami flotowymi przed ich wprowadzeniem
do systemu oraz weryfikacja potencjału zakupowego klientów.
Systematyczna weryfikacja poprawności wynegocjowanych
warunków cenowych.
niestosowanie standardów etycznych i nieuczciwe
postępowanie pracowników, defraudacja mienia i inne
nadużycia
Kontrola stosowanych standardów etycznych, znajomości Kodeksu
Etyki oraz weryfikacja przesłanek, które wskazują na naruszenie
standardów etycznych lub defraudację. Systematyczne kontrole stacji
i terminali paliw.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 105 / 197
polityka cenowa nie zapewnia maksymalizacji korzyści
i rozwoju potencjału rynkowego
Narzędzia dedykowane do zarządzania cenami
i zapewniające stosowanie efektywnej polityki cenowej.
Kontrola i monitoring poprawności wprowadzenia zmian cen
detalicznych do systemów oraz poziomu ceny pylonowej
na stacjach PKN ORLEN
odbiegający od poziomów rynkowych asortyment na
stacjach paliw
Optymalizacja asortymentu na stacjach paliw w obszarze gastronomii
oraz sklepu.
niekorzystne postrzeganie spółki / marki przez otoczenie
spowodowane negatywnymi zdarzeniami związanymi
z obsługą gastronomiczną na stacjach paliw.
Systematyczne kontrole jakości na stacjach paliw.
Sprzedaż
Hurtowa
gotowość do szybkiego reagowania w zakresie korekty
planów sprzedaży przy zmianach w łańcuchu dostaw
i produkcji
Bieżąca weryfikacja realizacji planu sprzedaży i produkcji przy
udziale obszaru sprzedaży hurtowej oraz biura zarządzania
łańcuchem dostaw.
nieefektywny proces negocjacji warunków i zawieranie
niekorzystnych kontraktów handlowych
Negocjowanie warunków handlowych oraz podpisywanie umów
zgodnie z przyznanymi pełnomocnictwami. Istnieje sformalizowany
proces zawierania i opiniowania umów. Bieżące ewidencjonowanie
negocjacji umów długoterminowych.
niewywiązanie się przez kontrahenta ze swoich
zobowiązań finansowych
Decyzje kredytowe podejmowane w oparciu o model analizy
finansowej. Regularne monitorowanie należności przeterminowanych
i prowadzenie windykacji na podstawie Polityki Zarządzania
Kredytem Kupieckim i Windykacją.
Finanse
1
towarowe - związane ze zmianami marż realizowanych na
sprzedaży produktów, poziomem dyferencjału Brent/Ural,
cenami ropy naftowej i produktów,
cenami uprawnień do emisji CO
2
, ryzykiem cen towarów
na transakcjach arbitrażu cash & carry
Polityka zarządzania ryzykiem rynkowym oraz strategie
zabezpieczające, które określają zasady pomiaru poszczególnych
ekspozycji, parametry i horyzont czasowy zabezpieczania danego
ryzyka oraz stosowane instrumenty zabezpieczające.
zmian kursów walutowych – związanych z ekspozycją
walutową wpływów i wydatków, inwestycji oraz aktywów
i pasywów denominowanych w walutach obcych
zmian stóp procentowych – związane z posiadanymi
aktywami i pasywami, dla których przychody oraz koszty
odsetkowe uzależnione są od zmiennych stóp
procentowych
płynności – związane z nieprzewidzianym niedoborem
lub brakiem środków pieniężnych i dostępu do źródeł
finansowania
Polityka zarządzania płynnością krótkoterminową, określająca zasady
raportowania i konsolidacji płynności PKN ORLEN i Spółek Grupy
ORLEN. Grupa prowadzi politykę dywersyfikacji źródeł finansowania
oraz wykorzystuje zróżnicowane narzędzia dla efektywnego
zarządzania płynnością.
utraty środków pieniężnych i lokat – ryzyko upadłości
banków krajowych lub zagranicznych, w których Grupa
ORLEN przetrzymuje lub lokuje środki pieniężne
Krótkoterminowa ocena wiarygodności kredytowej (rating) banku.
Polityka zarządzania płynnością krótkoterminową
oraz polityka dywersyfikacji źródeł finansowania
oraz narzędzia do efektywnego zarządzania płynnością.
kredytowe związane z nieregulowaniem przez
kontrahentów należności za dostarczone produkty
i usługi
Analiza wiarygodności i wypłacalności kontrahentów.
Zarządzanie w oparciu o przyjęte procedury i politykę
w zakresie zarządzania kredytem kupieckim i windykacją.
Prawo i Regulacje
2
zmiany w obowiązujących przepisach lub nowe regulacje
wywierające istotny wpływ na Grupę ORLEN oraz jej
sytuację finansową i wyniki działalności
Monitorowanie zmian prawnych w krajach, w których Grupa ORLEN
prowadzi działalność operacyjną oraz aktywne uczestnictwo w
procesach legislacyjnych.
Zarządzanie
korporacyjne
cyberbezpieczeństwo systemów OT, IT
Funkcjonująca procedura zarządzania dostępem logicznym
do systemów informatycznych obejmująca m.in. autoryzację
wniosków o nadanie lub modyfikację uprawnień, ograniczony dostęp
do warstwy systemu operacyjnego i baz danych oraz do warstwy
sprzętowej systemu.
Kontrola skuteczności działania cyberzabepieczeń.
Złożony poziom bezpieczeństwa haseł do zasobów informatycznych i
aplikacji korporacyjnych.
Systematyczna weryfikacja poziomu uprawnień.
nieprawidłowo skonfigurowany model planowania
operacyjnego i optymalizacji łańcucha dostaw sprzyjający
nieoptymalnym decyzjom biznesowym
Okresowa analiza i aktualizacja modeli do planowania operacyjnego
oraz bieżący monitoring realizacji planu operacyjnego.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 106 / 197
Standaryzacja formatów danych na potrzeby planowania
korporacyjnego oraz precyzyjne harmonogramowanie prac.
1) Szczegółowy opis ryzyk finansowych wraz z określeniem sposobu ich pomiaru, zarządzania i zabezpieczenia został przedstawiony w pkt. 16.5. Skonsolidowanego Sprawozdania
Finansowego za 2021 rok.
2) Najważniejsze legislacje regulujące działanie sektora naftowego zostały przedstawione w pkt 4.4.3. niniejszego Sprawozdania.
4.4.2. Ryzyka wynikające ze zmian klimatu
Zarządzanie ryzykami i szansami wynikającymi ze zmian klimatu należy do odpowiedzialności Prezesa Zarządu, do którego bezpośrednio raportuje
Dyrektor Wykonawczy ds. Strategii, Innowacji i Relacji Inwestorskich, nadzorujący pracę Dział Zrównoważonego Rozwoju Biznesu. Grupa ORLEN w
2021 roku kontynuowała prace nad scenariuszami ryzyk wynikających ze zmian klimatu dla ryzyk przejścia (regulacyjnych) i ryzyk fizycznych,
uwzględniając perspektywę podwójnej istotności. W wyniku przeprowadzonych analiz Grupa ORLEN dokonała wstępnej identyfikacji ryzyk przejścia
i ryzyk fizycznych w perspektywie krótko i długoterminowej. Prace będą kontynuowane w kolejnych latach.
TABELA 24. Długoterminowe ryzyka fizyczne wynikające ze zmian klimatu w perspektywie do 2030 roku.
Ryzyka /
Procesy
Opis
ryzyka
Sposoby mitygacji
ryzyka
Intensywne zjawiska
pogodowe,
podnoszenie się
poziomu wód
większe prawdopodobieństwo lokalnych zalań
wywołanych przez nieregularne opady
Inwestycje w nowe technologie w systemie wodno-ściekowym;
wdrożenie norm i standardów ochrony przeciwpowodziowej;
zmniejszenie poboru wody
Wysokie temperatury,
susze
potencjalne ograniczenia w dostępie do wody z rzek i wód
gruntowych, w połączeniu ze zwiększonym
zapotrzebowaniem na wodę
Poprawa zarządzania gospodarką wodną; wdrażanie najlepszych
praktyk i instrumentów zarządzania gospodarką wodną w zakładach
przemysłowych
Wzrost temperatury
wpływ na procesy technologiczne, wydajność
pracowników, większe zapotrzebowanie na wodę
Wdrażanie systemów ostrzegawczych i ulepszanie technologii
przeciw pożarowych; ograniczenie emisji w celu poprawy jakości
powietrza; lepsze zarządzanie ochroną pożarową.
4.4.3. Otoczenie regulacyjne
Zmiany w regulacjach krajowych i europejskich mających wpływ na działalności i wyniki Grupy ORLEN:
Biopaliwa Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 roku o biokomponentach i biopaliwach ciekłych (wielokrotnie nowelizowana) określa obowiązki w zakresie
wprowadzania do obrotu biokomponentów i biopaliw (NCW) nakładane na producentów i importerów paliw transportowych. Przede wszystkim ustawa
ta nakłada obowiązek realizacji Narodowego Celu Wskaźnikowego („NCW”), tj. zapewnienia minimalnego udziału biokomponentów w danym roku
kalendarzowym w paliwach ciekłych i biopaliwach ciekłych wprowadzanych na rynek lub zużywanych na potrzeby własne. W przypadku niewykonania
NCW może zostać nałożona kara, która zostanie skalkulowana w oparciu o wzór zamieszczony w ustawie. Minimalny udział biokomponentów w
danym roku kalendarzowym wynosi 3,2% w benzynach silnikowych w latach 2020-2022 a w oleju napędowym 4,95% w 2021 roku; 5% w 2022 roku i
6,2% w latach kolejnych. Od 2015 roku biokomponenty wykorzystywane do realizacji NCW muszą spełniać Kryteria Zrównoważonego Rozwoju
określone w unijnych i krajowych przepisach prawnych, w przeciwnym razie nie mogą być kwalifikowane do realizacji NCW. Na lata 20212024 ustala
się następującą wysokość NCW (tzw. poziom bazowy): 1) 8,7% – na 2021 rok; 2) 8,8% na 2022 rok; 3) 8,9% na 2023 rok; 4) 9,1% na 2024 rok
Ustawa określa przesłanki realizacji obniżonego poziomu NCW poprzez zastosowanie współczynnika redukcyjnego, który w latach 2020-2022 wynosi
0,82 oraz daje prawo do wykonania NCW poprzez uiszczenie opłaty zastępczej obliczanej w oparciu o wzór zamieszczony w ustawie, o ile dany
poziom bazowy NCW zostanie zrealizowany na poziomie 80% w latach 2020 -2022 a w latach kolejnych na poziomie 85%.
Jakość paliw transportowych i NCR Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 roku o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (wielokrotnie
nowelizowana) określa wymagania jakościowe paliw transportowanych, magazynowanych i wprowadzonych do obrotu m.in. na stacjach paliw oraz
kary za niezachowanie wymagań jakościowych. Ustawa nakłada także na producentów i importerów paliw transportowych obowiązek obniżenia
emisyjności paliw stosowanych w transporcie w stosunku do emisji referencyjnej z 2010 roku - Narodowy Cel Redukcyjny (,,NCR”). Minimalna roczna
wartość ograniczenia emisji wynosi 6%. W przypadku niewykonania NCR może zostać nałożona kara, która zostanie skalkulowana w oparciu o wzór
zamieszczony w ustawie. Ustawa daje prawo do wykonania NCR wspólnie z innymi podmiotami, które zajmują się produkcją lub importem do Polski
paliw niskoemisyjnych (LPG, CNG, LNG) oraz poprzez zakup certyfikatów wartości redukcji emisji gazów cieplarnianych w segmencie wydobywczym
(UER) a od 2021 roku poprzez uiszczenie opłaty zastępczej obliczanej w oparciu o wzór zamieszczony w ustawie, o ile dany minimalny poziom
realizacji NCR wyniesie 1) 4% w 2021 roku; 2) 4,1% w 2022 roku;3) 4,5% w 2023 roku; 4) 5 % w 2024 roku
Zapasy obowiązkowe producenci i handlowcy, w zamian za stopniowe zmniejszenie obowiązku fizycznego utrzymywania zapasów, mają
obowiązek uiszczania tzw. opłaty zapasowej. Polska: realizacja harmonogramu fizycznego utrzymywania zapasów od dnia 31.12.2017 roku na
poziomie 53 dni, utrzymanie poziomu opłaty zapasowej na dotychczasowym poziomie (43 PLN/t ekwiwalentu ropy naftowej i 99 PLN/t gazu płynnego
LPG). Zapasy interwencyjne są utrzymywane w części przez producentów/handlowców (zapasy obowiązkowe), a w części przez Rządową Agencję
Rezerw Strategicznych (zapasy agencyjne). Czechy: zapasy obowiązkowe utrzymywane przez Państwową Agencję na poziomie 90 dni importu
netto ropy i finansowane z budżetu państwa. Litwa: utrzymanie zapasów odpowiadających 90 dniom średniego dziennego importu netto lub 61
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 107 / 197
dniom średniej dziennej konsumpcji krajowej (w zależności od tego, która z wielkości jest większa). Ilość odpowiadającą co najmniej 30 dniom średniej
dziennej konsumpcji krajowej jest gromadzona i utrzymywana przez Państwową Agencję jako zapasy celowe. Pozostała część jest utrzymywana
przez przedsiębiorców.
Regulacje dot. rynku paliw ciekłych oraz ograniczenia tzw. „szarej strefy” Ustawa z dnia 7 lipca 2016 roku o zmianie ustawy o podatku od
towarów i usług oraz zmianie niektórych innych ustaw (tzw. pakiet paliwowy) oraz ustawa z dnia 22 lipca 2016 roku o zmianie ustawy Prawo
energetyczne oraz niektórych innych ustaw (tzw. pakiet energetyczny). Ustawy wprowadzające szereg zmian regulujących rynek paliw płynnych w
Polsce, w tym nowe zasady rozliczania podatku VAT od przywozu paliw płynnych do Polski oraz ścisłe powiązanie wymagań podatkowych z
wymaganiami koncesyjnymi.
Monitorowanie drogowego i kolejowego przewozu towarów Ustawa z dnia 9 marca 2017 roku o systemie monitorowania drogowego i
kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi. Celem jest dalsze ograniczanie tzw. szarej strefy w handlu paliwami. Ustawa
uzupełnia wcześniejsze rozwiązania wprowadzone tzw. pakietem paliwowym i pakietem energetycznym. Ustawa zakłada obowiązek rejestracji
drogowego i kolejowego przewozu towarów uznanych za wrażliwe oraz stworzenie systemu kontroli. Ustawa na bieżąco jest rozszerzana o kolejne
mechanizmy uszczelniające i towary uznane za wrażliwe (np. paliwa opałowe czy gaz płynny (LPG)).
EU ETS Wdrożenie przepisów wykonawczych do IV fazy systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, w tym decyzji
zatwierdzającej wydanie darmowych alokacji dla instalacji na lata 2021-2025. Wydanie wytycznych Komisji Europejskiej zmieniających system
rekompensat kosztów pośrednich na lata 2021-2030, które zapoczątkowały proces nowelizacji ustawy o systemie rekompensat dla sektorów i
podsektorów energochłonnych. Utworzenie państwowego funduszu celowego „Fundusz Transformacji Energetyki” w następstwie zmiany ustawy o
systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.
Efektywność energetyczna Nowelizacja ustawy o efektywności energetycznej rozszerza katalog podmiotów zobowiązanych do uzyskania
oszczędności energii o podmioty paliwowe wprowadzające paliwa ciekłe do obrotu. Oszczędności efektywnościowe rosną w sposób progresywny do
2030 roku. Poszerzenie katalogu przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej dla sektora transportu. Rozszerzona możliwość
realizacji obowiązku w formie programów bezzwrotnych dofinansowań.
Rynek gazu ziemnego W dniu 26 marca 2021 roku opublikowane zostało Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 lutego 2021 roku w sprawie
sposobu
i trybu wprowadzania ograniczeń w poborze gazu ziemnego wprowadzające ograniczenia w poborze gazu ziemnego dla wszystkich odbiorców gazu
ziemnego, z wyjątkiem przedstawionych w rozporządzeniu odbiorców chronionych. Rozporządzenie przedstawia m.in. zasady wprowadzenia
ograniczeń w poborze gazu stosowane w stosunku do odbiorcy wykorzystującego gaz ziemny do produkcji energii elektrycznej w jednostce
wytwórczej.
W dniu 17 maja 2021 roku opublikowany został projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie warunków technicznych, jakim
powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie przedstawiający propozycje regulacji stosowanych przy projektowaniu, budowie i przebudowie
sieci gazowych służących do transportu gazu oraz gazociągów na terenie zakładów górniczych wydobywających gaz ziemny.
W dniu 18 czerwca 2021 roku opublikowana została ustawa z dnia 20 maja 2021 roku o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych
ustaw wprowadzająca podstawy prawne dla funkcjonowania zamkniętych systemów dystrybucyjnych zwalniająca operatorów ZSD z obowiązku
przedkładania taryf do zatwierdzenia Prezesowi oraz sporządzania planów rozwoju.
W dniu 7 października 2021 roku opublikowano projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków
funkcjonowania systemu gazowego przedstawiający regulacje w zakresie jakości paliw gazowych, które umożliwią stopniowe zwiększanie udziału
biometanu w sieci gazowej przy jednoczesnym utrzymaniu jak najwyższego stopnia bezpieczeństwa funkcjonowania sieci.
W dniu 9 grudnia 2021 roku opublikowana została ustawa z dnia 2 grudnia 2021 roku o zmianie ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych
oraz niektórych innych ustaw przedstawiająca nowe regulacje związane z działaniem stacji gazu ziemnego oraz wykorzystania gazu ziemnego w
transporcie.
Opodatkowanie działalności wydobywczej w Polsce podatek od wydobycia niektórych kopalin płatny od 2020 roku, kalkulowany na poziomie
odwiertu, stawka od 1,5%-6% przychodów w zależności od rodzaju złoża i węglowodorów. Opłata eksploatacyjna w zależności od wolumenu i jakości
dla gazu ziemnego 5,74-26,54 PLN/1000 Nm3 gazu i ropy naftowej 40,74-55,28 PLN/t. Użytkowanie górnicze część stała (ustalana dla
poszczególnych przypadków) i zmienna w wysokości 50% opłaty eksploatacyjnej za poprzedni rok. Podatek od nieruchomości do 2% wartości
początkowej środków trwałych, podatek dochodowy (CIT) 19%.
Opodatkowanie działalności wydobywczej w Kanadzie: opłaty licencyjne (tzw. royalties) dotyczą odwiertów wykonanych po 1 stycznia 2017
roku. Stopa podatku od 5 do 40%, w zależności od rodzaju węglowodorów, poziomu cen rynkowych i wielkości wydobycia z odwiertu. Zwolnienie z
tytułu poniesionych kosztów wiercenia i wykończenia forma ulgi w postaci obniżenia zobowiązań podatkowych dla wszystkich nowych odwiertów.
Nowe odwierty są obłożone maksymalnie 5% stopą podatku do momentu, kiedy wpływy z wydobycia pokryją obliczone koszty wiercenia i
wykończenia, podatek dochodowy (CIT) – 23%.
Projekt nowelizacji Kodeksu spółek handlowych zakłada m.in. wprowadzenie do prawa spółek handlowych tzw. prawa holdingowego
regulującego relacje spółki dominującej i spółek zależnych oraz wzmocnienie nadzoru realizowanego przez właścicieli oraz rady nadzorcze.
Tarcze Antykryzysowe wraz z rozporządzeniami Rady Ministrów w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z
wystąpieniem stanu epidemii COVID-19 - akty mają na celu przede wszystkim ograniczenie rozprzestrzeniania się epidemii COVID-19 poprzez
wprowadzenie ograniczeń w funkcjonowaniu różnych sfer życia prywatnego i publicznego oraz w przestrzeni gospodarczej.
CO
2
- Implementacja zasad funkcjonowania systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych w ustawie o zmianie ustawy o systemie
handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, m.in. powołanie do życia Funduszu Modernizacyjnego, zmiana przepisów dotyczących
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 108 / 197
zharmonizowanego przydziału bezpłatnych uprawnień do emisji i ich dostosowań ze względu na zmiany w poziomie działalności. Inicjalizacja prac
nad nowelizacją ustawy w rezultacie publikacji nowych wytycznych Komisji Europejskich na 4 okres EU ETS.
Projekt zmian unijnych dyrektyw i rozporządzeń - Pakiet „Fit for 55”: Pakiet Fit for 55 stanowić ma bazę do wdrożenia zaktualizowanego celu
unijnego odnośnie redukcji emisji gazów cieplarnianych o 55% do 2030 roku. Nowy cel stanowi ogromne wyzwanie, ale również i szansę na
przeprowadzenie sprawiedliwej transformacji gospodarki w Polsce oraz w całej Unii Europejskiej. Przedstawione rozwiązania w przypadku ich
przyjęcia będą miały znaczący wpływ na polską i unijną gospodarkę, co będzie miało bezpośrednie przełożenie na funkcjonowanie PKN ORLEN w
kolejnych latach. Główne założenia: redukcja emisji gazów cieplarnianych w UE o 55% do 2030 w stosunku do emisji z 1990 roku, rozszerzenie
systemu handlu uprawnianiami do emisji CO
2
(EU ETS) o transport i budownictwo, zwiększenie celu w zakresie udziału sektora OZE w energetyce z
planowanych 32% do 38-40% do 2030 roku, zwiększenie celu w zakresie efektywności energetycznej z 32,5% do ok. 38-39% do 2030 roku,
wprowadzenie mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO
2
(CBAM), zwiększenie celów redukcyjnych w zakresie
emisji w transporcie.
Projekt rozporządzenie delegowanego Komisji Europejskiej uzupełniającego Rozporządzenie ws. ustanowienia ram ułatwiających
zrównoważone inwestycje (tzw. Taksonomia): Rozporządzenie ma służyć do określenia warunków, na jakich dana działalność gospodarcza
kwalifikuje się jako wnosząca istotny wkład w łagodzenie zmian klimatu lub w adaptację do zmian klimatu, a także określeniu, czy ta działalność
gospodarcza nie wyrządza poważnych szkód względem żadnego z pozostałych celów środowiskowych. W ostatnich dniach 2021 roku Komisja
Europejska zaproponowała dodanie zapisów dotyczących możliwości produkcji energii elektrycznej i ciepła w blokach energetycznych zasilanych
gazem ziemnym, a także paliwem jądrowym.
Ustawa z dnia 17 grudnia 2020 roku o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych: Określa zasady oraz
warunki przyznawania wsparcia w formie dwustronnego kontraktu różnicowego dla energii elektrycznej wytwarzanej w morskich farmach wiatrowych.
System wsparcia jest podzielony na dwie fazy: w pierwszej wsparcie będzie przyznawane w drodze decyzji administracyjnej wydawanej przez Prezesa
URE, natomiast w kolejnych latach będzie miało formułę konkurencyjnych aukcji. Ustawa reguluje również kwestie przygotowania oraz realizacji
inwestycji w zakresie budowy morskiej farmy wiatrowej, zasady zarządzania morską farmą wiatrową oraz zespołem urządzeń do wyprowadzania
mocy, a także opisuje wymagania dotyczące budowy, eksploatacji oraz likwidacji.
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2021 roku o zmianie ustawy o efektywności energetycznej oraz niektórych innych ustaw: W nowelizacji rozszerzony
został katalog podmiotów zobowiązanych do realizacji obowiązków wynikających z ww. ustawy o podmioty wprowadzające do obrotu określone w
ustawie rodzaje paliw ciekłych stosowanych w transporcie drogowym lub kolejowym. Nowe przepisy umożliwiają realizowanie przez podmioty
zobowiązane obowiązków ustawowych poprzez programów bezzwrotnych dofinansowań, w celu współfinansowania przedsięwzięć polegających na
przyłączaniu odbiorców końcowych do sieci ciepłowniczej lub wymianie źródeł ciepła u tych odbiorców. Pozostałe zmiany to m.in.: doprecyzowania
przepisów dotyczących procedury wydawania świadectw efektywności energetycznej oraz wprowadzenia Centralnego Rejestru Oszczędności Energii
Finalnej.
Ustawa z dnia 20 maja 2021 roku o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw: Zmiany wprowadzone ustawą związane
z implementacją unijnej dyrektywy w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej. Do najważniejszych zmian
wprowadzanych nowelizacją należą zmiany dotyczące budowy Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii (CSIRE). Ich istotą jest promowanie
aktywnego zaangażowania konsumentów w rynek m.in. poprzez instalacje liczników zdalnego odczytu i ich wykorzystanie pozyskiwanych przez nie
informacji przy budowie CSIRE. Pozostałe zmiany wprowadzone przez ww. nowelizację dotyczą m.in.: magazynów energii, koncesjonowania paliw
ciekłych oraz dokonywania wpisów do rejestru podmiotów przywożących, udzielania koncesji przez Prezesa URE.
Ustawa z dnia 23 lipca 2021 roku o zmianie ustawy o rynku mocy oraz niektórych innych ustaw: Nowelizacja ustawy wprowadza, że po 1 lipca
2025 roku jednostki niespełniające limitu emisji CO
2
w wysokości 550 g/kWh wytworzonej energii elektrycznej nie będą mogły korzystać ze wsparcia
z rynku mocy. Wprowadzane zmiany zachowują w mocy umowy mocowej zawarte przed 31 grudnia 2019 roku. Wprowadzona została również
możliwość zastąpienia już podpisanej umowy mocowej jedną lub więcej umową mocową o wartości obowiązku mocowego co najmniej 110%
obowiązku z pierwotnej umowy mocowej - przepisy te weszły w życie 1 września 2021 roku. Nowelizacja wprowadziła również nowy model opłaty
mocowej, w którym wysokość tej opłaty, jest uzależniona od indywidualnej krzywej poboru (tzw. reparametryzacja). Wprowadzona ulga w opłacie
mocowej dla odbiorców o odpowiednim profilu zużycia energii pozwoli odbiorcom energochłonnym w tym PKN ORLEN na zmniejszenie obciążenia z
tytułu opłaty mocowej - przepisy te weszły w życie 1 października 2021 roku.
Ustawa z dnia 29 października 2021 roku o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw: Ustawa
wprowadza zmiany w rozliczeniu energii wyprodukowanej przez prosumentów. Wspomniane zmiany wchodzą w życie od 1 kwietnia 2022 roku.
Zgodnie z nowym systemem rozliczeń (tzw. net-billing) prosumenci będą sprzedawać nadwyżki energii wprowadzone do sieci po określonej cenie, a
za energię pobraną będą płacić jak inni odbiorcy. Prosumentów będą również dotyczyć opłaty dystrybucyjne. Ustawa zakłada, że wszyscy, którzy
zostaną prosumentami do dnia wejścia w życie ustawy tj. 1 kwietnia 2022 roku, będą rozliczani na dotychczasowych zasadach - w systemie opustów
(tzw. net-metering) przez kolejne 15 lat.
Ustawa z dnia 2 grudnia 2021 roku o zmianie ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych oraz niektórych innych ustaw: Ustawa
wprowadza m.in.: uregulowanie zasada zawierania umów sprzedaży energii elektrycznej dla ogólnodostępnych stacji ładowania i zasad dostępu do
ogólnodostępnej infrastruktury ładowania, obowiązek sprzedaży ogólnodostępnych stacji ładowania przez OSD, obowiązek uzyskiwania
indywidualnych kodów identyfikacyjnych EIPA przez uczestników rynku oraz cennik za nadanie i utrzymanie takiego kodu (miesięcznie 25 PLN od
stacji operatora i 50 PLN od każdego dostawcy usług ładowania). W ustawie doprecyzowano także kwestie przyłączeniowe ogólnodostępnych stacji
ładowania oraz zasady dotyczące ustanawiania stref czystego transportu.
Ustawa z dnia 9 grudnia 2021 roku o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw: Wprowadzone przepisy zwalniają
gospodarstwa domowe z akcyzy za energię elektryczną oraz wprowadzają obniżkę akcyzy dla pozostałych odbiorców do 4,60 /MWh (obecnie 5
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 109 / 197
zł/MWh) w okresie 1 stycznia-31 maja 2022 roku. Ustanowiono także obowiązek informowania odbiorców w gospodarstwach domowych przez
sprzedawców o obniżonych stawkach podatków dotyczących energii elektrycznej.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 lutego 2021 roku w sprawie sposobu i trybu wprowadzania ograniczeń w poborze gazu ziemnego:
Zapisy nowego rozporządzenie mówią o objęciu ograniczeniami w poborze, w przypadku ich wprowadzenia, większej grupy odbiorców. Na nowo
zdefiniowanie zostały stopnie zasilania oraz zasady ich ustalania, a także doprecyzowano sposób ogłaszania obowiązujących stopni zasilania, w
szczególności poprzez wprowadzenie obowiązku ich podawania do wiadomości publicznej.
Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 30 marca 2021 roku w sprawie ceny maksymalnej za energię elektryczną wytworzoną
w morskiej farmie wiatrowej i wprowadzoną do sieci w złotych za 1 MWh, będącej podstawą rozliczenia prawa do pokrycia ujemnego salda:
Określa cenę maksymalną za energię elektryczną wytworzoną w morskiej farmie wiatrowej i wprowadzoną do sieci w złotych za 1 MWh, będącą
podstawą rozliczenia prawa do pokrycia ujemnego salda w I fazie systemu wsparcia, tj. cenę jaka może zostać przyznana w drodze decyzji Prezesa
Urzędu Regulacji Energetyki. Cena ta to 319,6 zł/MWh.
Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 12 sierpnia w sprawie parametrów aukcji głównej dla roku dostaw 2026 oraz
parametrów aukcji dodatkowych dla roku dostaw 2023: Rozporządzenie określiło parametry aukcji głównej dla roku dostaw 2026, która została
przeprowadzona w 2021 roku oraz parametrów aukcji dodatkowych dla roku dostaw 2023, która zostanie przeprowadzona w 2022 roku.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 listopada 2021 roku w sprawie szczegółowych zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży
paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła: Główne zmiany wprowadzone przez rozporządzenie to zmiana
sposobu wyznaczania wielkości mocy minimalnej i maksymalnej poboru w trakcie wprowadzania stopni ograniczeń, zmiana zasad informowania
odbiorców, których ograniczenia dotyczą, a także uszczegółowienie katalogu odbiorców podlegających ochronie przed wprowadzanymi
ograniczeniami w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 27 listopada 2021 roku w sprawie oceny wniosków w postępowaniu rozstrzygającym:
Rozporządzenie zawiera szczegółowe kryteria oceny wniosków w postępowaniu rozstrzygającym o nowe koncesje dla morskich farm wiatrowych
(tzw. II faza offshore), zawiera również regulację minimum kwalifikacyjnego oraz sposobu ustalania najistotniejszego kryterium oceny wniosków.
Określa 17 kryteriów dotyczących m.in. możliwości realizacji inwestycji z własnych środków wnioskodawcy, pozytywny wpływ planowanego
przedsięwzięcia na transformację energetyczną i ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, czy doświadczenia w realizacji lub eksploatacji
konwencjonalnej elektrowni. Za każde z poszczególnych kryteriów przyznawane są punkty, które decydują o przyznaniu koncesji.
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2021 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża
się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych: Przepisy rozporządzenia obniżyły z 23% stawki podatku
VAT na energię elektryczną (do 5%), ciepło i gaz ziemny (do 8%) w okresie 1 stycznia – 31 marca 2022 roku.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw (UA7):
projekt ustawy przewiduje zmiany umożliwiające wykorzystanie dochodów ze sprzedaży uprawnień do emisji na wsparcie modernizacji sektora
energetycznego poprzez utworzenie państwowego funduszu celowego „Funduszu Transformacji Energetyki (FTE). Na rzecz FTE zgodnie z
proponowanymi przepisami ma zostać przeznaczone 40% uprawnień do emisji CO
2
sprzedanych każdego roku przez Polskę na aukcjach uprawnień
do emisji CO
2
w latach 2021-2030. Wsparcie z FTE w latach 2022-2031 przewidziane w projekcie ma wynieść ponad 85 mld PLN. Projekt wskazuje
szereg obszarów sektora energetycznego, w których przedsięwzięcia inwestycyjne będą mogły skorzystać ze wsparcia z środków FTE. to m.in.
energetyka jądrowa, OZE, gazowe jednostki wytwórcze, magazyny energii, innowacyjne technologie.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo Energetyczne oraz ustawy o odnawialnych źródłach energii (UC74): Propozycja zmian wprowadza
m.in. przepisy, które uzupełniają wcześniej uchwalone 20 maja 2021 roku przepisy dotyczące CSIRE m.in.: techniczną zmianę sprzedawcy energii
elektrycznej w 24 godziny od 2026 roku, zawieranie umów z cenami dynamicznymi energii elektrycznej, wprowadza również przepisy dotyczące
agregatora na rynku energii elektrycznej. Propozycje zmian, w kontekście działalności PKN ORLEN, dotyczą również zmian w obszarze linii
bezpośredniej w odniesieniu do zaopatrywania przez wytwórców linią bezpośrednią ich własnych obiektów.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych oraz niektórych innych ustaw (UD207): Propozycja
przepisów ma na celu liberalizację tzw. zasady 10H, która mówi, że elektrownia wiatrowa nie może być zbudowana w odległości mniejszej niż 10-
krotna wysokość turbiny wraz z uniesionymi łopatami od zabudowań mieszkalnych. Celem zmian jest możliwość realizacji w szerszym zakresie farm
wiatrowych na lądzie oraz odmrożenie niektórych projektów, które zostały wstrzymane w wyniku wejścia w życie przepisów z 2016 roku.
Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz ustawy o odnawialnych źródłach energii (UD162): Projekt przewiduje zniesienie
tzw. obliga giełdowego, czyli obowiązku sprzedaży przez przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej,
wytworzonej przez nie energii elektrycznej na giełdach oraz zaostrzenie odpowiedzialności zarówno administracyjnoprawnej, jak i karnej dotyczącej
manipulacji na rynku energii elektrycznej i wykorzystywania informacji wewnętrznej.
Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu
elektroenergetycznego: Projekt rozporządzenia jest częścią II etapu reformy Rynku Bilansującego. Projekt rozporządzenia przewiduje wprowadzenie
dodatku cenowego na rynku bilansującym (scarcity pricing), wprowadzenie nowego podziału podmiotowego w rynku bilansującym (RB) na Dostawców
Usług Bilansujących (DUB) i Podmioty Odpowiedzialne za Bilansowanie (POB), odejście od dotychczasowego pojęcia oferty bilansującej
wprowadzenie ofert na energię i moc bilansującą (dostosowanie do wymiany na europejskich platformach), zmiana wymagań technicznych dla
przyłączanych do sieci urządzeń, instalacji i sieci.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 110 / 197
Grupa ORLEN stale analizuje nowe regulacje wynikające z Europejskiego Zielonego Ładu i dostosowuje swoje modele biznesowe. Ambitna agenda
Strategii ORLEN2030 jest strategią wykorzystania szans i możliwości wynikających z transformacji gospodarczej Europy, której celem jest osiągnięcie
zobowiązań Porozumienia Paryskiego i realizacji Agendy 2030 ONZ.
SCHEMAT 12. 2Ryzyka regulacyjne do 2030 roku z podziałem na cztery segmenty biznesowe PKN ORLEN.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 111 / 197
4.5. ISTOTNE UMOWY, TRANSAKCJE I POSTĘPOWANIA
4.5.1. Istotne umowy
Zestawienie znaczących umów, o których informowano w komunikatach bieżących.
Rok 2021
I KWARTAŁ
Rozpoczęcie procesu pozyskania
inwestora branżowego do
realizacji projektu budowy
morskich elektrowni wiatrowych
przez Baltic Power sp. z o.o.
PKN ORLEN poinformował, że 9 czerwca 2020 roku zatwierdził wybór spółki Northland Power Inc. z siedzibą w Toronto jako
jedynego podmiotu, z którym prowadzone będą rozmowy w przedmiocie nabycia przez Northland Power Inc. 49% udziałów
w Baltic Power sp. z o.o. oraz w przedmiocie określenia warunków dalszej współpracy z PKN ORLEN w ramach
przedsięwzięcia inwestycyjnego polegającego na zaprojektowaniu, budowie i eksploatacji przez Baltic Power sp. z o.o.
morskiej farmy wiatrowej zlokalizowanej w Polskiej Wyłącznej Strefie Ekonomicznej na Morzu Bałtyckim o planowanej mocy
1 200 MW ("Projekt"). Zarząd Spółki udzielił także zgody na zawarcie z Northland Power Inc. wstępnego porozumienia (ang.
term sheet) określającego podstawowe zasady współpracy stron w ramach Projektu.
PKN ORLEN poinformował, że 19 stycznia 2021 roku Zarząd Spółki postanowił o zawarciu przez Spółkę z NP BALTIC WIND
B.V. z siedzibą w Amsterdamie, Holandia ("NP BALTIC WIND B.V."), spółką z grupy kapitałowej Northland Power Inc,
umowy wspólnego przedsięwzięcia (ang. joint venture agreement) w przedmiocie pozyskania inwestora branżowego do
realizacji wspólnego przedsięwzięcia inwestycyjnego polegającego na zaprojektowaniu, budowie i eksploatacji przez Baltic
Power sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie ("Baltic Power") morskiej farmy wiatrowej zlokalizowanej w Polskiej Wyłącznej
Strefie Ekonomicznej na Morzu Bałtyckim o maksymalnej mocy 1200 MW („Umowa”).
Zarząd Spółki wystąpił do Rady Nadzorczej z wnioskiem o wyrażenie zgody na zawarcie przez Spółkę Umowy.
PKN ORLEN poinformował, że 28 stycznia 2021 roku Rada Nadzorcza Spółki wyraziła zgodę na zawarcie przez Spółkę z
NP BALTIC WIND B.V. z siedzibą w Amsterdamie, Holandia ("NP BALTIC WIND B.V."), spółką z grupy kapitałowej Northland
Power Inc, umowy wspólnego przedsięwzięcia (ang. joint venture agreement) w przedmiocie pozyskania inwestora
branżowego do realizacji wspólnego przedsięwzięcia inwestycyjnego polegającego na zaprojektowaniu, budowie i
eksploatacji przez Baltic Power sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie ("Baltic Power") morskiej farmy wiatrowej zlokalizowanej
w Polskiej Wyłącznej Strefie Ekonomicznej na Morzu Bałtyckim o maksymalnej mocy 1200 MW („Umowa”).
Przed podpisaniem Umowy wymagana jest jeszcze zgoda Zgromadzenia Wspólników Baltic Power.
PKN ORLEN na 28 stycznia 2021 posiadał 100% udziałów w spółce Baltic Power sp. z o.o.” Raport bieżący nr 1/2021.
Podpisanie umowy wspólnego
przedsięwzięcia (ang. joint
venture agreement) z NP BALTIC
WIND B.V. w przedmiocie
pozyskania inwestora
branżowego do realizacji projektu
budowy morskich elektrowni
wiatrowych przez Baltic Power
Sp. z o.o.
PKN ORLEN poinformował, że 29 stycznia 2021 roku pomiędzy PKN ORLEN, Baltic Power Sp. z o.o. („Baltic Power”) oraz
NP BALTIC WIND B.V. z siedzibą w Amsterdamie, Holandia ("NP BALTIC WIND B.V."), spółką z grupy kapitałowej Northland
Power Inc, została podpisana umowa wspólnego przedsięwzięcia (ang. joint venture agreement) w przedmiocie pozyskania
inwestora branżowego do realizacji wspólnego przedsięwzięcia inwestycyjnego („Umowa”). Przedmiotem Umowy jest
przygotowanie, budowa i eksploatacja przez Baltic Power morskiej farmy wiatrowej zlokalizowanej w Polskiej Wyłącznej
Strefie Ekonomicznej na Morzu Bałtyckim o maksymalnej mocy do 1200 MW. Rozpoczęcie budowy morskiej farmy wiatrowej
planowane jest w 2023 roku, a oddanie inwestycji do użytkowania planowane jest na rok 2026. Umowa została zawarta na
35 lat, po tym terminie przekształca się w umowę na czas nieokreślony.
Zgodnie z postanowieniami Umowy docelowo NP BALTIC WIND B.V. obejmie 49% udziałów w Baltic Power, pozostałe 51%
udziałów w Baltic Power pozostanie w posiadaniu PKN ORLEN.
Zgromadzenie Wspólników Baltic Power wyraziło zgodę na zawarcie Umowy. Umowa została zawarta pod warunkiem
rejestracji zmiany Aktu Założycielskiego Baltic Power w Krajowym Rejestrze Sądowym oraz uzyskania zgód odpowiednich
organów antymonopolowych. Raport bieżący nr 2/2021.
Rozpoczęcia procesu nabycia
100% udziałów w Nowotna Farma
Wiatrowa Sp. z o.o.
PKN ORLEN poinformował, że 16 lutego 2021 roku Zarząd Spółki wyraził zgodę na udzielenie dopłaty zwrotnej do kapitału
zapasowego spółki ORLEN Wind 3 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji („ORLEN Wind 3”) celem
nabycia przez ORLEN Wind 3 od funduszy inwestycyjnych: Taiga Inversiones Eolicas SCR SA oraz Santander Energias
Renovables SCRA SA, z siedzibą w Madrycie, w Hiszpanii, 100% udziałów w spółce Nowotna Farma Wiatrowa Sp. z o.o.,
będącej właścicielem farm wiatrowych Kobylnica, Subkowy, Nowotna („Umowa”).
Dokonanie dopłaty do kapitału zapasowego ORLEN Wind 3 wymaga zgody Rady Nadzorczej PKN ORLEN
PKN ORLEN posiada 100% udziałów w spółce ORLEN Wind 3.”
PKN ORLEN poinformował, że 25 lutego 2021 roku Rada Nadzorcza Spółki wyraziła zgodę na udzielenie dopłaty zwrotnej
do kapitału zapasowego spółki ORLEN Wind 3 spółka z ograniczoną odpowiedzialnoścw organizacji („ORLEN Wind 3”)
celem nabycia przez ORLEN Wind 3 od funduszy inwestycyjnych: Taiga Inversiones Eolicas SCR SA oraz Santander
Energias Renovables SCRA SA, z siedzibą w Madrycie, w Hiszpanii, 100% udziałów w spółce Nowotna Farma Wiatrowa
Sp. z o.o., będącej właścicielem farm wiatrowych Kobylnica, Subkowy, Nowotna.
PKN ORLEN posiada 100% udziałów w spółce ORLEN Wind 3. Raport bieżący nr 4/2021.
Umowa na zakup 100% udziałów
w Nowotna Farma Wiatrowa Sp. z
o.o.
PKN ORLEN poinformował, że 26 lutego 2021 roku ORLEN Wind 3 Sp. z o.o. („ORLEN Wind 3”) podpisała z funduszami
inwestycyjnymi: Taiga Inversiones Eolicas SCR SA oraz Santander Energias Renovables SCRA SA, z siedzibą w Madrycie,
w Hiszpanii, umowę zakupu 100% udziałów w spółce Nowotna Farma Wiatrowa Sp. z o.o., będącej właścicielem farm
wiatrowych Kobylnica, Subkowy, Nowotna („Umowa”). Nabywane farmy wiatrowe posiadają łączną moc 89,4 MW. Wartość
Umowy wynosi ok. 380 mln PLN. Umowa została zawarta pod warunkiem uzyskania zgody odpowiednich organów
antymonopolowych.
PKN ORLEN posiada 100% udziałów w spółce ORLEN Wind 3, która została założona w celu realizacji rozwoju działalności
PKN ORLEN w obszarze energetyki odnawialnej, co wynika z obowiązującej strategii Grupy ORLEN. Spółka będzie
informować w raportach bieżących o kolejnych istotnych transakcjach dokonywanych w ramach tych działań. Raport bieżący
nr 5/2021.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 112 / 197
II KWARTAŁ
Podpisanie listu intencyjnego
pomiędzy ORLEN Południe S.A. a
PGNiG S.A. w sprawie analizy
możliwości realizacji wspólnej
inwestycji w zakresie produkcji,
obrotu oraz wykorzystania
biometanu
PKN ORLEN poinformował, że w dniu 5 maja 2021 roku spółka ORLEN Południe S.A. podpisała list intencyjny z PGNiG
S.A. („List intencyjny”), („Strony”), w którym strony zadeklarowały wolę przystąpienia do wspólnych rozmów i czynności w
celu analizy możliwości realizacji wspólnej inwestycji w zakresie produkcji, obrotu oraz wykorzystania biometanu
(„Inwestycja”). Realizacja Inwestycji ma się opierać na wspólnym przedsięwzięciu Stron (joint venture), w szczególności
przy wykorzystaniu spółki celowej („SPV”), przy czym ORLEN Południe S.A. ma posiadać status podmiotu dominującego w
tej spółce.
Intencją Stron jest, aby przedmiotem działalności SPV było w szczególności pozyskiwanie i budowa instalacji
biometanowych, rozwój technologii wykorzystywanych do produkcji biometanu, a także produkcja, obrót i wykorzystanie
biometanu w różnych obszarach działalności Stron.
Warunkiem utworzenia SPV jest uzyskanie przez Strony zgody odpowiedniego organu ochrony konkurencji na dokonanie
koncentracji.
Podpisany List intencyjny jest wynikiem wykonanych przez Strony prac analitycznych oraz rozwojowych dotyczących
produkcji biometanu z docelowym stworzeniem bazy technologicznej, naukowej, prawnej i ekonomicznej dla sieci
biometanowni, w której każda będzie wytwarzać około 4 mln m3/rok biometanu. 31 stycznia 2022 roku ORLEN Południe
S.A. i PGNiG S.A. otrzymały zgodę Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na utworzenie spółki celowej
(„SPV”). Raport bieżący nr 19/2021.
Zatwierdzenie i przekazanie
umowy o współpracy pomiędzy
PKN ORLEN, a Grupą LOTOS
S.A., PGNiG S.A., oraz Skarbem
Państwa dotyczącej przejęcia
kontroli przez PKN ORLEN nad
Grupą LOTOS S.A. oraz PG
PKN ORLEN poinformował, że 5 maja 2021 roku Zarząd Spółki zatwierdził i przekazał do Ministerstwa Aktywów
Państwowych propozycję umowy o współpracy pomiędzy PKN ORLEN, a Grupą LOTOS S.A., PGNiG S.A., oraz Skarbem
Państwa dotyczącej przejęcia kontroli przez PKN ORLEN nad Grupą LOTOS S.A. oraz PGNiG S.A. („Propozycja Umowy”).
Propozycja Umowy zawiera rekomendowany sposób przeprowadzenia transakcji przejęcia kontroli przez PKN ORLEN nad
Grupą LOTOS S.A. oraz PGNiG S.A. z założeniem, że wiodącym podmiotem w tym procesie zostanie PKN ORLEN Zgodnie
z Propozycją Umowy Skarb Państwa i PKN ORLEN będą współpracować przy opracowaniu analiz, których celem będzie
ostateczne potwierdzenie sposobu przeprowadzenia transakcji jako optymalnego z punktu widzenia Skarbu Państwa.
Raport bieżący nr 21/2021.
Umowa o współpracy pomiędzy
PKN ORLEN, a Grupą LOTOS
S.A., PGNiG S.A., oraz Skarbem
Państwa dotycząca przejęcia
kontroli przez PKN ORLEN nad
Grupą LOTOS S.A. oraz PGNiG
S.A.
PKN ORLEN poinformował, że w dniu 12 maja 2021 roku podpisana została umowa o współpracy pomiędzy PKN ORLEN,
a Grupą LOTOS S.A. („Grupa LOTOS”), PGNiG S.A. („PGNiG”), oraz Skarbem Państwa („Strony”) dotycząca przejęcia
kontroli przez PKN ORLEN nad Grupą LOTOS oraz PGNiG („Umowa”).
Zgodnie z postanowieniami Umowy Strony potwierdziły, że na dzień podpisania Umowy przyjętym scenariuszem przejęcia
kontroli przez PKN ORLEN nad Grupą LOTOS oraz PGNiG jest dokonanie połączenia między PKN ORLEN a Grupą LOTOS
i PGNiG przez przejęcie w trybie art. 492 § 1 pkt 1 KSH, w ten sposób, że cały majątek Grupy LOTOS oraz PGNiG (spółki
przejmowane) zostałby przeniesiony na PKN ORLEN (spółka przejmująca) za akcje, które PKN ORLEN przyznałby
akcjonariuszom Grupy LOTOS oraz PGNiG, w ramach jednego lub dwóch odrębnych procesów Połączenia („Połączenie”
lub odpowiednio „Połączenia”). Skarb Państwa i PKN ORLEN będą współpracować przy opracowaniu analiz, których celem
będzie ostateczne potwierdzenie tego scenariusza jako optymalnego z punktu widzenia Skarbu Państwa.
W wyniku Połączenia lub odpowiednio Połączeń akcjonariusze spółek Grupa LOTOS i PGNiG w zamian za akcje posiadane
w kapitałach zakładowych Grupy LOTOS i PGNiG obejmą nowe akcje w podwyższonym kapitale zakładowym PKN ORLEN
i z dniem Połączenia lub odpowiednio Połączeń staną się akcjonariuszami PKN ORLEN.
W związku ze skutkami Połączenia lub odpowiednio Połączeń, w tym w szczególności przejęciem majątków Grupy LOTOS
i PGNiG PKN ORLEN, z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z przepisów prawa, wstąpi w prawa i obowiązki odpowiednio
Grupy LOTOS i PGNiG w ramach sukcesji uniwersalnej.
Zgodnie z postanowieniami Umowy wiodącą rolę przy przeprowadzeniu Połączenia lub odpowiednio Połączeń będzie miał
PKN ORLEN jako spółka przejmująca oraz że Połączenie lub odpowiednio Połączenia zostaną przeprowadzone przy ścisłej
współpracy Stron na zasadach określonych w Umowie. Raport bieżący nr 22/2021.
Porozumienie między PKN
ORLEN a Energa S.A. dotyczące
współpracy przy budowie
elektrowni CCGT w Ostrołęce
PKN ORLEN poinformował, że 18 maja 2021 roku zawarł z Energa S.A. porozumienie określające zasady oraz zakres
współpracy PKN ORLEN i Energa („Strony”), („Porozumienie”) przy wykonywaniu umowy inwestycyjnej z 22 grudnia 2020
roku zawartej pomiędzy PKN ORLEN, Energa i PGNiG S.A. dotyczącej kierunkowych zasad współpracy przy budowie bloku
energetycznego w technologii zasilania paliwem gazowym w Elektrowni Ostrołęka „C” („Umowa inwestycyjna”).
Zgodnie z podpisaną 22 grudnia 2020 roku Umową inwestycyjną realizacja budowy Elektrowni Ostrołęka C nastąpi poprzez
wspólnego przedsiębiorcę, tj. CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. z siedzibą w Ostrołęce (obecnie spółkę jednoosobową zależną od
Energa), w której kapitale zakładowym PKN ORLEN oraz Energa obejmą łącznie 51% udziałów („Pula udziałów”), a PGNiG
S.A. obejmie pozostałe 49% udziałów.
W podpisanym Porozumieniu PKN ORLEN oraz Energa uzgodniły, że z przypadającej im Puli udziałów Energa obejmie
50%+1 udział spółki CCGT Ostrołęka Sp. z o.o., a PKN ORLEN pozostałe udziały z przypadającej dla obydwu spółek Puli
udziałów.
Zgodnie z Umową inwestycyjną przystąpienie PGNiG S.A. do CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. uzależnione jest od ziszczenia
się przewidzianych w Umowie inwestycyjnej przesłanek. W przypadku, gdy PGNiG S.A. nie przystąpi do spółki CCGT
Ostrołęka Sp. z o.o., w szczególności gdy nie zrealizują się przesłanki oznaczone w Umowie inwestycyjnej, 49% udziałów
w CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. przewidzianych dla PGNiG S.A., obejmie PKN ORLEN.
Ponadto zgodnie z Porozumieniem w przypadku powstania ryzyka naruszenia przez Energa wymogów umów o
finansowanie, PKN ORLEN udzieli Energa finansowania, niezbędnego do sfinansowania projektu w kwocie nie wyższej niż
1,55 mld PLN.
Energa będzie wykonywać nadzór nad spółką CCGT Ostrołęka Sp. z o.o. jako spółką zależną i wchodzącą w skład grupy
kapitałowej Energa S.A., w tym prowadzić będzie czynności administracyjne, nadzór merytoryczny i organizacyjny oraz
wszelkie ustalenia z PGNiG S.A. poza ustaleniami dotyczącymi finansowania realizowanego projektu. Raport bieżący nr
24/2021.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 113 / 197
Inwestycja rozbudowy kompleksu
olefin w Zakładzie Produkcyjnym
w Płocku
PKN ORLEN poinformował, że 18 maja 2021 roku Zarząd Spółki wyraził zgodę na realizację inwestycji dotyczącej
intensyfikacji produkcji Olefin w Zakładzie Produkcyjnym w Płocku („Projekt”). Projekt stanowi część Programu Rozwoju
Petrochemii, który został ogłoszony przez Spółkę 12 czerwca 2018 roku.
W ramach realizacji Projektu zakłada się pozyskanie dofinasowania w postaci Pomocy Publicznej dla osiągnięcia
akceptowalnego poziomu efektywności ekonomicznej projektu.
Koszt inwestycji szacowany jest na około 13,5 mld PLN.
Dzięki zgodzie Zarządu Spółki możliwe będzie podpisanie umowy na budowę kompleksu instalacji Olefin III w formule EPCC
(Engineering, Procurement, Construction and Commissioning) dla zakresu ISBL z preferowanym oferentem, tj. ze spółkami
Hyundai Engineering Co., Ltd. z siedzibą w Seulu oraz Técnicas Reunidas S.A. z siedzibą w Madrycie, lub spółką powołaną
przez przedmiotowe spółki do realizacji umowy EPCC jako generalnego wykonawcy („Preferowany oferent”), po
wynegocjowaniu wszystkich warunków umownych. Raport bieżący nr 26/2021.
Inwestycja rozbudowy kompleksu
Olefin w Zakładzie Produkcyjnym
w Płocku
PKN ORLEN poinformował, że 24 maja 2021 roku Rada Nadzorcza Spółki wyraziła zgodę na realizację inwestycji
dotyczącej intensyfikacji produkcji Olefin w Zakładzie Produkcyjnym w Płocku („Projekt”). Projekt stanowi część Programu
Rozwoju Petrochemii, który został ogłoszony przez Spółkę 12 czerwca 2018 roku.
W ramach realizacji Projektu zakłada się pozyskanie dofinasowania w postaci Pomocy Publicznej dla osiągnięcia
akceptowalnego poziomu efektywności ekonomicznej projektu. Trwają także prace w zakresie pozyskania finansowania dla
Projektu w formule project finance.
Całkowity koszt inwestycji szacowany jest na około 13,5 mld PLN. Zakończenie fazy budowy inwestycji planowane jest na
1 kwartał 2024 roku, a uruchomienie produkcyjne Kompleksu Olefin III na początek 2025 roku. Spółka szacuje, że realizacja
inwestycji przyczyni się do wzrostu EBITDA o ok. 1 mld PLN rocznie.
W związku z Projektem została utworzona spółka ORLEN Olefiny Sp. z o.o., w ramach której planowana jest realizacja
Projektu.
Realizacja projektu została zatwierdzona przez Zarząd PKN ORLEN w dniu 18 maja 2021 roku. Raport bieżący nr 27/2021.
Umowa na budowę kompleksu
Olefin w Zakładzie Produkcyjnym
w Płocku
PKN ORLEN poinformował, że 22 czerwca 2021 roku podpisał umowę na budowę kompleksu instalacji Olefin III
(„Inwestycja”) w formule EPCC (Engineering, Procurement, Construction and Commissioning) dla zakresu ISBL ze spółkami
Hyundai Engineering Co., Ltd. z siedzibą w Seulu oraz Técnicas Reunidas S.A. z siedzibą w Madrycie.
Inwestycja stanowi część Programu Rozwoju Petrochemii, który został ogłoszony przez Spółkę 12 czerwca 2018 roku.
Całkowity koszt Inwestycji szacowany jest na około 13,5 mld PLN. Zakończenie fazy budowy Inwestycji planowane jest na
1 kwartał 2024 roku, a uruchomienie produkcyjne Kompleksu Olefin III na początek 2025 roku. Spółka szacuje, że realizacja
inwestycji przyczyni się do wzrostu EBITDA o około 1 mld PLN rocznie. Raport bieżący nr 34/2021.
III KWARTAŁ
Porozumienie między PKN
ORLEN a Energa dotyczące
finansowania elektrowni CCGT
w Grudziądzu
PKN ORLEN poinformował, że 31 sierpnia 2021 roku zawarł z Energa porozumienie w sprawie finansowania („Porozumienie”)
budowy elektrowni gazowo-parowej w Grudziądzu („Projekt”). W przypadku podjęcia decyzji inwestycyjnej dotyczącej
Projektu, PKN ORLEN zobowiązał się w Porozumieniu do pokrycia do 100% nakładów inwestycyjnych związanych z
realizacją Projektu, ale nie więcej niż 1,8 mld PLN, pod warunkiem zawarcia przez spółkę CCGT Grudziądz Sp. z o.o. (spółka
celowa realizująca Projekt) umowy mocowej. Pokrycie wskazanych nakładów inwestycyjnych, nastąpi poprzez udzielenie
środków pieniężnych Energa lub spółce CCGT Grudziądz Sp. z o.o. na kapitał własny lub obcy. Porozumienie określa również
zasady nadzoru nad spółką CCGT Grudziądz Sp. z o.o. oraz kierowania Projektem. Raport bieżący nr 38/2021.
Budowa jednostki HVO w
Zakładzie Produkcyjnym w
Płocku
PKN ORLEN poinformował, że 27 września 2021 roku Zarząd Spółki wyraził zgodę na realizację zadania inwestycyjnego -
budowy jednostki HVO (uwodornienia olejów roślinnych) na terenie Zakładu Produkcyjnego w Płocku („Inwestycja”). Moce
produkcyjne instalacji wyniosą 300 tysięcy ton rocznie biodiesla lub biopaliwa lotniczego. Całkowity koszt Inwestycji
szacowany jest na około 600 mln PLN. Zakończenie inwestycji i rozpoczęcie produkcji planowane jest w połowie 2024 roku.
Zarząd Spółki wyraził także zgodę na zawarcie z firmą Technik Polska Sp. z o.o. umowy na budowę jednostki HVO w formule
EPC dla zakresu ISBL
Realizacja Inwestycji wymagała zgody Rady Nadzorczej Spółki, o którą wystąpił Zarząd PKN ORLEN Raport bieżący nr
39/2021.
Budowa jednostki HVO w
Zakładzie Produkcyjnym w
Płocku
PKN ORLEN poinformował, że 30 września 2021 roku Rada Nadzorcza Spółki wyraziła zgodę na realizację zadania
inwestycyjnego - budowy jednostki HVO (uwodornienia olejów roślinnych) na terenie Zakładu Produkcyjnego w Płocku
(„Inwestycja”). Moce produkcyjne instalacji wyniosą 300 tysięcy ton rocznie biodiesla lub biopaliwa lotniczego. Całkowity koszt
Inwestycji szacowany jest na około 600 mln PLN. Zakończenie Inwestycji i rozpoczęcie produkcji planowane jest w połowie
2024 roku. Raport bieżący nr 40/2021.
Realizacja inwestycji „Bottom of
Barrel” w zakładzie
produkcyjnym ORLEN Lietuva w
Możejkach
PKN ORLEN poinformował, że 21 września 2021 roku Zarząd Spółki wyraził zgodę na zawarcie z AB ORLEN Lietuva
(„ORLEN Lietuva”) porozumienia („Porozumienie”) w sprawie uzgodnienia kierunkowego sposobu sfinansowania zadania
inwestycyjnego budowy instalacji „Bottom of Barrel” w zakładzie produkcyjnym ORLEN Lietuva w Możejkach („Projekt”),
oraz postanowił o wyrażeniu przez PKN ORLEN jako jedynego akcjonariusza ORLEN Lietuva zgody na realizację Projektu
przez ORLEN Lietuva.
Całkowity koszt Projektu szacowany jest na około 641 mln EUR. W przypadku podpisania Porozumienia PKN ORLEN
zadeklaruje się do sfinansowania Projektu do kwoty około 633 mln EUR.
Realizacja wskazanych wyżej decyzji Zarządu PKN ORLEN uwarunkowana jest zgodą Rady Nadzorczej Spółki, o którą
wystąpił Zarząd PKN ORLEN. Raport bieżący nr 41/2021.
Inwestycja „Bottom of Barrel” w
zakładzie produkcyjnym ORLEN
Lietuva w Możejkach
PKN ORLEN poinformował, że 8 października 2021 roku wyraził zgodę, jako jedyny akcjonariusz AB ORLEN Lietuva
(„ORLEN Lietuva”), na realizację przez ORLEN Lietuva zadania inwestycyjnego budowy instalacji „Bottom of Barrel” w
zakładzie produkcyjnym ORLEN Lietuva w Możejkach („Projekt”).
Ponadto PKN ORLEN podpisał dzisiaj z ORLEN Lietuva porozumienie („Porozumienie”) w sprawie uzgodnienia kierunkowego
sposobu sfinansowania Projektu. PKN ORLEN zobowiązał się do zapewnienia środków na finansowanie do 100% nakładów
inwestycyjnych związanych z realizacją Projektu, ale nie więcej niż do kwoty ok. 633 mln EUR, pod warunkiem wykonania
przez ORLEN Lietuva głównych kamieni milowych Projektu zgodnie z harmonogramem realizacji Projektu oraz
nieprzekroczenia budżetu Projektu wynoszącego ok. 641 mln EUR. Zgodnie z Porozumieniem pokrycie powyższych
nakładów inwestycyjnych nastąpi poprzez udzielenie przez PKN ORLEN środków pieniężnych dla ORLEN Lietuva na kapitał
własny lub obcy. Szczegóły dotyczące formy i warunków finansowania zostaną uzgodnione przez PKN ORLEN i ORLEN
Lietuva w odrębnym porozumieniu lub umowie.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 114 / 197
Podpisanie Porozumienia zostało poprzedzone zgodą Rady Nadzorczej Spółki.
Zakończenie Projektu planowane jest do końca 2024 roku. Szacuje się, że po zrealizowaniu Projektu zysk operacyjny EBITDA
ORLEN Lietuva może wzrosnąć o ok. 68 mln EUR rocznie. Raport bieżący nr 42/2021.
IV KWARTAŁ
Umowa na budowę instalacji
„Bottom of Barrel” w zakładzie
produkcyjnym ORLEN Lietuva w
Możejkach
PKN ORLEN poinformował, że 27 października 2021 roku AB ORLEN Lietuva („ORLEN Lietuva”) podpisała umowę na
budowę instalacji „Bottom of Barrel” („Inwestycja”) w formule EPC (Engineering, Procurement and Construction) w zakładzie
produkcyjnym ORLEN Lietuva w Możejkach ze spółką Petrofac Limited z siedzibą w Londynie.
Całkowity koszt Inwestycji szacowany jest na około 641 mln EUR. Zakończenie Inwestycji planowane jest do końca 2024
roku. Raport bieżący nr 43/2021.
Aneks do umowy inwestycyjnej
dotyczącej kierunkowych zasad
współpracy przy budowie
elektrowni gazowej Ostrołęka C
PKN ORLEN poinformował, że 29 listopada 2021 roku zawarł z Energa oraz PGNiG (dalej łącznie „Strony”) aneks do umowy
inwestycyjnej z 22 grudnia 2020 roku dotyczącej kierunkowych zasad współpracy przy budowie bloku energetycznego w
technologii zasilania paliwem gazowym w Elektrowni Ostrołęka „C” („Aneks”).
Zgodnie z postanowieniami Aneksu Strony potwierdziły gotowość kontynuacji współpracy przy budowie Elektrowni Ostrołęka
C („Projekt”), dostrzegając jednocześnie potrzebę dostosowania zasad tej współpracy do warunków, w jakich ma być
realizowany Projekt.
Strony dążyć będą do uzgodnienia, aby docelowa forma zaangażowania PGNiG w realizację Projektu przyjęła postać udziału
finansowego PGNiG S.A., którego wysokość i sposób wniesienia zostaną określone w odrębnej umowie, a która zostanie
zawarta do końca 2022 roku. Raport bieżący nr 48/2021.
Inwestycja w ORLEN Południe
S.A.
PKN ORLEN poinformował, że 7 grudnia 2021 roku Zarząd Spółki wyraził zgodę na zawarcie z ORLEN Południe S.A.
(„ORLEN Południe”) porozumienia („Porozumienie”) w sprawie uzgodnienia kierunkowego sposobu sfinansowania zadań
inwestycyjnych: „Projektu i budowy linii produkcji i destylacji UCO FAME” oraz „Budowy kompleksu instalacji do produkcji
bioetanolu II generacji (B2G)” Projekt B2G”. Postanowił także o wyrażeniu przez PKN ORLEN, jako jedynego akcjonariusza
ORLEN Południe, zgody na realizację przez ORLEN Południe Projektu B2G.
Realizacja wskazanych wyżej decyzji Zarządu PKN ORLEN uwarunkowana jest zgodą Rady Nadzorczej Spółki, o którą
wystąpi Zarząd PKN ORLEN
PKN ORLEN poinformował, że 14 grudnia 2021 roku Rada Nadzorcza Spółki wyraziła zgodę na zawarcie przez Spółkę z
ORLEN Południe S.A. („ORLEN Południe”) porozumienia („Porozumienie”) w sprawie uzgodnienia kierunkowego sposobu
sfinansowania zadań inwestycyjnych: „Projektu i budowy linii produkcji i destylacji UCO FAME” oraz „Budowy kompleksu
instalacji do produkcji bioetanolu II generacji (B2G). Raport bieżący nr 49/2021.
Porozumienie z ORLEN Południe
S.A. w sprawie uzgodnienia
kierunkowego sposobu
sfinansowania zadań
inwestycyjnych
PKN ORLEN poinformował, że w dniu 15 grudnia 2021 roku zawarł z ORLEN Południe S.A. („ORLEN Południe”) porozumienie
(„Porozumienie”) w sprawie uzgodnienia kierunkowego sposobu sfinansowania zadań inwestycyjnych: „Projektu i budowy linii
produkcji i destylacji UCO FAME” oraz „Budowy kompleksu instalacji do produkcji bioetanolu II generacji (B2G)” - „Projekt
B2G”, zwanych łącznie: „Projektami”. Sfinansowanie realizacji Projektów, ponad środki zapewnione przez ORLEN Południe,
nastąpi poprzez zapewnienie udzielenia przez PKN ORLEN środków pieniężnych dla ORLEN Południe. Szczegóły dotyczące
formy i warunków finansowania zostaną określone w przyszłych decyzjach korporacyjnych PKN ORLEN i ORLEN Południe
oraz w odrębnej umowie lub umowach. Szacowana wartość nakładów inwestycyjnych na realizację Projektu B2G zostanie
przez PKN ORLEN opublikowana w osobnym raporcie bieżącym po zakończeniu przez ORLEN Południe negocjacji
warunków umów z wykonawcami tej inwestycji.
Zawarcie Porozumienia zostało poprzedzone zgodą Rady Nadzorczej Spółki.
PKN ORLEN wyraził także zgodę, jako jedyny akcjonariusz ORLEN Południe, na realizację przez ORLEN Południe Projektu
B2G. Kolejne raporty w tym temacie w 1 kwartale 2022 roku. Raport bieżący nr 50/2021.
Umowa kredytowa pomiędzy
PKN ORLEN a Europejskim
Bankiem Inwestycyjnym
PKN ORLEN poinformował, że 17 grudnia 2021 roku zawarł z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym długoterminową umowę
kredytową („Umowa kredytowa”) na kwotę 180 mln EUR. Celem kredytu jest częściowe sfinansowanie inwestycji w Grupie
ORLEN, które wspierają jej zrównoważony rozwój. Transze wypłacane w ramach Umowy kredytowej będą mogły być
spłacane w okresie do 11 lat od wypłaty ostatniej transzy. Raport bieżący nr 51/2021.
Nowy termin zakończenia
inwestycji rozbudowy zdolności
produkcyjnych nawozów w
ANWIL S.A.
PKN ORLEN poinformował, że w dniu 20 grudnia 2021 roku weszły w życie warunki porozumienia zawartego w formie
Memorandum of Understanding („MoU”) pomiędzy ANWIL S.A. oraz Tecnimont S.p.A., na mocy którego zostanie
przygotowany aneks do umowy z Tecnimont S.p.A. z 28 czerwca 2019 roku dotyczącej projektowania, dostaw oraz budowy
w systemie „pod klucz” instalacji granulacji w ANWIL S.A. we Włocławku („Aneks do Umowy”). Główne postanowienia MoU,
które docelowo mają być zaimplementowane w Aneksie do Umowy, przewidują zmianę daty zakończenia budowy instalacji
granulacji w ANWIL S.A. na koniec roku 2022, a oddanie jej do użytkowania do końca stycznia 2023 roku.
Umowa z Tecnimont S.p.A. stanowi jedną z trzech najważniejszych umów zawartych w ramach rozbudowy zdolności
produkcyjnych nawozów w ANWIL S.A. Raport bieżący nr 52/2021.
Nowy termin zakończenia
inwestycji rozbudowy zdolności
produkcyjnych nawozów w
ANWIL S.A.
PKN ORLEN poinformował, że w dniu 20 grudnia 2021 roku weszły w życie warunki porozumienia zawartego w formie
Memorandum of Understanding („MoU”) pomiędzy ANWIL S.A. oraz Tecnimont S.p.A., na mocy którego zostanie
przygotowany aneks do umowy z Tecnimont S.p.A. z 28 czerwca 2019 roku dotyczącej projektowania, dostaw oraz budowy
w systemie „pod klucz” instalacji granulacji w ANWIL S.A. we Włocławku („Aneks do Umowy”). Główne postanowienia MoU,
które docelowo mają być zaimplementowane w Aneksie do Umowy, przewidują zmianę daty zakończenia budowy instalacji
granulacji w ANWIL S.A. na koniec roku 2022, a oddanie jej do użytkowania do końca stycznia 2023 roku.
Umowa z Tecnimont S.p.A. stanowi jedną z trzech najważniejszych umów zawartych w ramach rozbudowy zdolności
produkcyjnych nawozów w ANWIL S.A.
PKN ORLEN posiada 100% udziałów w kapitale zakładowym ANWIL S.A. Raport bieżący nr 53/2021.
Wydłużenie terminu
obowiązywania listu
intencyjnego dotyczącego CCGT
w Gdańsku
PKN ORLEN poinformował, że 29 grudnia 2021 roku podpisany został pomiędzy Spółką a Grupą LOTOS S.A. oraz Energa
aneks do listu intencyjnego („List intencyjny”) dotyczącego analizy możliwości oraz ewentualnych warunków zrealizowania
wspólnej inwestycji w zakresie budowy elektrowni gazowo-parowej w Gdańsku („Aneks”).
Zgodnie z zapisami Aneksu List intencyjny wiąże Strony do czasu zawarcia stosownych umów, nie później jednak niż do 31
grudnia 2022 roku. Raport bieżący nr 54/2021.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 115 / 197
Rok 2022 do dnia publikacji Sprawozdania Zarządu
I KWARTAŁ
Zgoda na zawarcie umów
dotyczących wdrażania
środków zaradczych
wynikających z warunkowej
decyzji Komisji Europejskiej w
sprawie przejęcia przez PKN
ORLEN kontroli nad Grupą
LOTOS S.A. oraz umowy
ramowej dotyczącej nabycia
stacji paliw na Słowacji oraz
Węgrzech
PKN ORLEN poinformował, że 10 stycznia 2022 roku Zarząd Spółki dokonał wyboru partnerów, z którymi zostaną podpisane
odpowiednie umowy dotyczące wdrożenia środków zaradczych („Środki Zaradcze”), które Spółka zobowiązana jest
zrealizować zgodnie z warunkową zgodą Komisji Europejskiej („Komisja”) z dnia 14 lipca 2020 roku na dokonanie koncentracji
polegającej na przejęciu przez Spółkę kontroli nad Grupą LOTOS S.A. z siedzibą w Gdańsku („Grupa LOTOS”).
Zarząd Spółki wyraził zgodę na zawarcie umów z następującymi partnerami:
1) w zakresie rynku produkcji paliw, działalności hurtowej oraz paliwa lotniczego: Aramco Overseas Company B.V. z
siedzibą w Hadze (Holandia);
2) w zakresie rynku asfaltów i logistyki paliw: Unimot Investments spółka z ograniczoną odpowiedzialnoścz siedzibą w
Warszawie;
3) w zakresie rynku biokomponentów: Rossi Biofuel Zrt. z siedzibą w Komárom (Węgry);
4) w zakresie rynku działalności detalicznej: MOL Hungarian Oil and Gas Public Limited Company z siedzibą w
Budapeszcie (Węgry).
Ponadto Zarząd Spółki wyraził zgodę na zawarcie przez Spółkę umowy ramowej, w wyniku której podmioty należące do Grupy
Kapitałowej ORLEN nabędą od MOL Plc. aktywa związane z prowadzeniem stacji paliw na Słowacji oraz Węgrzech.
Wskazane wyżej decyzje Zarządu PKN ORLEN zostały zaakceptowane przez Radę Nadzorczą Spółki. Raport bieżący nr
01/2022.
Zakończenie prac dotyczących
wdrożenia środków zaradczych
wynikających z warunkowej
decyzji Komisji Europejskiej w
sprawie przejęcia przez PKN
ORLEN kontroli nad Grupą
LOTOS S.A.
PKN ORLEN S.A. poinformow, że zakończone zostały prace mające na celu wdrożenie środw zaradczych
okrlonych w warunkowej zgodzie Komisji Europejskiej („Komisja”) z dnia 14 lipca 2020 roku na dokonanie
koncentracji polegającej na przejęciu przez Spółkontroli nad Gru LOTOS S.A. z siedzibą w Gdańsku („Grupa
LOTOS”) („Środki Zaradcze”).
W celu realizacji Środków Zaradczych zawarte zostały wymienione niżej umowy o charakterze warunkowym,
których wecie w życie uzależnione jest między innymi od:
1) wydania przez Komisję decyzji akceptującej nabywców aktywów zbywanych w wykonaniu Środków Zaradczych oraz
warunków zawartych z nimi umów,
2) realizacji koncentracji pomiędzy Spółką a Grupą LOTOS,
3) uzyskania przez niżej wskazanych nabywców aktywów zbywanych w wykonaniu Środków Zaradczych zgód właściwych
organów antymonopolowych oraz innych organów administracji publicznej na zawarcie oraz wykonanie przez nich
poniższych umów,
4) uzyskania pozostałych wymaganych prawem zgód właściwych organów na zbycie praw do niektórych składników
wchodzących w skład dezinwestowanych aktywów.
W celu wdrożenia Środw Zaradczych w obszarze rynku produkcji paliw oraz rynku hurtowej sprzedaży paliw
zawarte zostały naspuce umowy:
1) przedwstępna umowa zbycia 30% udziałów w LOTOS Asfalt sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku („LOTOS Asfalt”) („Umowa
Przedwstępna Sprzedaży Udziałów w LOTOS Asfalt”) pomiędzy Grupą LOTOS a Aramco Overseas Company B.V.
(„Aramco”), do której załącznikami są:
a) wzór umowy joint venture pomiędzy PKN ORLEN, Grupą LOTOS, LOTOS Asfalt a Aramco, realizucej
zobowiązanie do zbycia na rzecz niezależnego podmiotu trzeciego 30% udziu w słce, do krej
aportem wniesiona została rafineria zlokalizowana w Gdsku oraz zagwarantowanie temu podmiotowi
uprawnień kontraktowych w zakresie ładu korporacyjnego (corporate governance),
b) wzór umowy processingowej i umowy na odbr produktów (offtake) pomiędzy Gru LOTOS, LOTOS
Asfalt a SpółHurtową (zgodnie z definicją poniżej), kre zawarte bę na okres obowiązywania umowy
joint venture, o której mowa w lit. a) powyżej,
c) wzór umowy ramowej dotyccej utrzymywania zapasów obowiązkowych ropy naftowej pomiędzy PKN
ORLEN a Spółką Hurto (zgodnie z definic poniżej), która zawarta będzie na okres 10 lat od dnia jej
wejścia w życie,
d) wzór umowy ramowej, dotyczącej outsourcingu logistyki kolejowej paliw pomiędzy PKN ORLEN a Spółką
Hurto (zgodnie z definicją poniżej), która zawarta będzie na okres obowzywania umowy
processingowej lub umowy odbioru produkw (offtake).
Wskazane powyżej umowy zostaną zawarte w dniu zawarcia umowy przyrzeczonej sprzedaży udziałów w LOTOS
Asfalt.
Cena określona w Umowie Przedwstępnej Sprzedaży Udziów w LOTOS Asfalt zostanie wyliczona w oparciu o
formułę okrlo w Umowie Przedwstępnej Sprzedaży Udziów w LOTOS Asfalt, na któ składa się element stały w
kwocie ok. 1,15 mld PLN oraz element zmienny, zależny od wysokości długu oraz kapitu obrotowego LOTOS Asfalt
w dniu poprzedzającym podpisanie umowy przyrzeczonej.
Umowa Przedwstępna Sprzedy Udziałów w LOTOS Asfalt zawiera klauzu istotnej niekorzystnej zmiany (material
adverse change), uprawnia Aramco do odstąpienia od tej umowy w razie zaistnienia ściśle określonych w umowie
zdarz.
2) przedwstępna umowa sprzedaży 100% udziałów w LOTOS SPV 1 sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku („Spółka Hurtowa”)
pomiędzy Grupą LOTOS a Aramco („Umowa Przedwstępna Sprzedaży Udziałów w Spółce Hurtowej”). Przed zawarciem
umowy przyrzeczonej sprzedaży udziałów w Spółce Hurtowej zostanie wydzielona do niej zorganizowana część
przedsiębiorstwa prowadzonego aktualnie przez LOTOS Paliwa sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku („LOTOS Paliwa”) w
zakresie hurtowej sprzedaży paliw („Działalność Hurtowa”).
Cena określona w Umowie Przedwstępnej Sprzedaży Udziałów w Spółce Hurtowej zostanie wyliczona w oparciu o
formułę określoną w Umowie Przedwstępnej Sprzedaży Udziałów w Spółce Hurtowej, na którą składa się element stały
w kwocie ok. 1 mld PLN oraz element zmienny, zależny od wysokości długu oraz kapitału obrotowego Spółki Hurtowej
w dniu poprzedzającym podpisanie umowy przyrzeczonej.
Umowa Przedwstępna Sprzedaży Udziałów w Spółce Hurtowej zawiera klauzulę istotnej niekorzystnej zmiany (material
adverse change), uprawniającą Aramco do odstąpienia od tej umowy w razie zaistnienia ściśle określonych w umowie
zdarzeń.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 116 / 197
W celu wdrożenia Środw Zaradczych w obszarze rynku biopaliw zawarta została następuca umowa:
1) przedwstępna umowa zbycia 100% udziałów w LOTOS Biopaliwa sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku („LOTOS Biopaliwa”)
pomiędzy Grupą LOTOS a Rossi Biofuel Zrt. („Umowa Przedwstępna Sprzedaży Udziałów w LOTOS Biopaliwa”).
Dokumentem dodatkowym do Umowy Przedwstępnej Sprzedaży Udziałów w LOTOS Biopaliwa jest umowa sprzedaży
biokomponenw pomiędzy Słką a LOTOS Biopaliwa, któradzie zawarta na okres 4 lat. Wskazana powyżej
umowa sprzedy biokomponentów zostanie zawarta w dniu zawarcia umowy przyrzeczonej sprzedaży udziałów w
LOTOS Biopaliwa.
W celu wdrożenia Środw Zaradczych w obszarze rynku logistyki paliw zawarte zostały między innymi
następuce umowy:
1) przedwstępna umowa zbycia 100% akcji w LOTOS Terminale S.A. z siedzibą w Czechowicach Dziedzicach („LOTOS
Terminale”) pomiędzy Grupą LOTOS a Unimot Investments spółka z ograniczoną odpowiedzialnością („Unimot
Investments”), do której załącznikiem jest wzór umowy aportowej dotyczącej wniesienia aportem czterech baz paliw
PKN ORLEN zlokalizowanych w Gdańsku, Szczecinie, Gutkowie i Bolesławcu do LOTOS Terminale;
2) warunkowa umowa składu paliw pomiędzy PKN ORLEN a Unimot Investments, umożliwiająca PKN ORLEN korzystanie
z pojemności magazynowej w bazach paliw zlokalizowanych w Gdańsku, Szczecinie, Gutkowie i Bolesławcu po zbyciu
akcji w LOTOS Terminale na rzecz Unimot Investments, zawarta na okres 10 lat od dnia jej wejścia w życie;
3) warunkowa umowa przedwstępna najmu i rozliczenia nakładów pomiędzy Spółką a Unimot Investments i Unimot S.A.,
określająca zobowiązanie Spółki, Unimot Investments i Unimot S.A. do zawarcia umowy przyrzeczonej precyzującej
warunki realizacji inwestycji w zakresie budowy bazy paliw w Szczecinie, której właścicielem i operatorem będzie
LOTOS Terminale.
Wskazana powyżej umowa aportowa zostanie zawarta pomiędzy PKN ORLEN a LOTOS Terminale po realizacji
koncentracji pomdzy Spółka a Grupą LOTOS.
W celu wdrożenia Środw Zaradczych w obszarze rynku sprzedaży detalicznej paliw zawarte zostały
następuce umowy:
1) przedwstępna umowa zbycia udziałów w LOTOS Paliwa pomiędzy Grupą LOTOS a MOL Hungarian Oil and Gas Public
Limited Company („MOL”) („Umowa Przedwstępna Sprzedaży Udziałów w LOTOS Paliwa”), z której to spółki przed
zawarciem umowy przyrzeczonej sprzedaży udziałów LOTOS Paliwa zostanie wydzielona Działalność Hurtowa,
obejmującej łącznie pakiet 417 stacji paliw sieci detalicznej LOTOS znajdujących się na terenie Polski.
Dokumentem dodatkowym do Umowy Przedwstępnej Sprzedaży Udziałów w LOTOS Paliwa jest warunkowa umowa
sprzedaży paliw grupie MOL, pomiędzy PKN ORLEN a MOL, która będzie zawarta na okres do 8 lat.
Cena określona w Umowie Przedwstępnej Sprzedaży Udziałów w LOTOS Paliwa zostanie wyliczona w oparciu o
formułę określoną w Umowie Przedwstępnej Sprzedaży Udziałów w LOTOS Paliwa, na którą składa się element stały
w kwocie ok. 610 mln USD oraz element zmienny, zależny od wysokości długu oraz kapitału obrotowego LOTOS Paliwa
w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającym miesiąc, w którym nastąpi podpisanie umowy przyrzeczonej.
Umowa Przedwstępna Sprzedaży Udziałów w LOTOS Paliwa zawiera klauzulę istotnej niekorzystnej zmiany (material
adverse change), zgodnie z którą, w razie zajścia ściśle określonych w umowie zdarzeń cena za udziały w LOTOS
Paliwa zostanie odpowiednio zmniejszona w oparciu o uzgodnioną formułę.
W celu wdrożenia Środw Zaradczych w obszarze rynku paliwa lotniczego zawarte zostały naspuce
umowy:
1) przedwstępna umowa zbycia wszystkich udziałów posiadanych przez Grupę LOTOS w LOTOS-Air BP Polska sp. z o.o.
z siedzibą w Gdańsku („LOTOS-Air BP”) pomiędzy Grupą LOTOS a Aramco;
2) warunkowa umowa sprzedaży LOTOS-Air BP paliwa lotniczego pomiędzy PKN ORLEN a LOTOS-Air BP, zawarta na
okres do 15 lat od dnia jej wejścia w życie;
3) warunkowa umowa składu paliwa lotniczego LOTOS-Air BP w Olszanicy pomiędzy PKN ORLEN a LOTOS-Air BP,
zawarta na okres do 15 lat od dnia jej wejścia w życie;
4) warunkowa umowa świadczenia usług wsparcia działalności operacyjnej w przypadku wystąpienia siły wyższej
pomiędzy PKN ORLEN, ORLEN Aviation sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie a LOTOS-Air BP, zawarta na okres do 15
lat od dnia jej wejścia w życie.
W celu wdrożenia Środw Zaradczych w obszarze rynku asfaltu zawarte zostały mdzy innymi naspuce
umowy:
1) przedwstępna umowa zbycia 100% akcji w spółce LOTOS Terminale, która to spółka, przed zawarciem umowy
przyrzeczonej sprzedaży akcji, nabędzie 100% udziałów w spółce LOTOS SPV 2 sp. z o.o. („Spółka Asfaltowa”),
pomiędzy Spółką a Unimot Investments. Do Spółki Asfaltowej zostanie uprzednio wydzielona Działalność Asfaltowa.
2) warunkowa umowa sprzedaży asfaltów pomiędzy Grupą LOTOS, PKN ORLEN a Unimot Investments, która będzie
zawarta na okres 10 lat od dnia jej wejścia w życie z możliwością przedłużenia na kolejne dwa pięcioletnie okresy na
warunkach uprzednio uzgodnionych pomiędzy stronami.
W terminie 7 dni od dnia zawarcia wyżej wskazanych umów Słka złoży do Komisji wniosek o zatwierdzenie
proponowanych nabywców aktywów zbywanych w ramach realizacji Środków Zaradczych oraz zawartych umów
przedwspnych i uw warunkowych wraz z załącznikami.
Ponadto PKN ORLEN zawaz MOL warunkową, ramo umo sprzedaży ("Umowa Ramowa"), w wyniku krej
podmioty należące do Grupy Kapitałowej ORLEN nabędą od MOL 144 stacji paliw zlokalizowanych nagrzech oraz
41 stacji paliw zlokalizowanych na owacji, za łącz ce ok. 229 mln EUR („Transakcje”). Cena na dzi
rozliczenia Transakcji będzie podlega korekcie wynikacej ze zmiany poziomu długu netto oraz kapitału obrotowego
w nabywanych aktywach w porównaniu do ich wartości referencyjnych
Zamkncie Transakcji powinno nastąpić w terminie 12 miescy od dnia podpisania Umowy Ramowej, przy czym
faktyczny odbr wszystkich nabywanych aktywów zostanie zakończony w cgu 18 miesięcy od dnia zamkncia
Transakcji.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 117 / 197
Warunkami zamknięcia Transakcji jest, mdzy innymi, uzyskanie odpowiedniej zgody Komisji oraz uprzednie nabycie
przez MOL 100% udziałów w LOTOS Paliwa.
Dodatkowo PKN ORLEN podpisał z Saudi Arabian Oil Company ugoterminową umo na dostawy ropy naftowej do
spółek z Grupy Kapitowej ORLEN. Na podstawie tej umowy, w przypadku finalizacji procesu koncentracji z Gru
LOTOS, PKN ORLEN zagwarantuje dostawy ropy naftowej od Saudi Arabian Oil Company do Grupy Kapitałowej
ORLEN w ilości od 200 do 337 tys. barek dziennie.
PKN ORLEN podpis tae z Saudi Arabian Oil Company oraz Saudi Basic Industries Corporation umowę o
współpracy celem analizy, przygotowania i realizacji wspólnych inwestycji w sektorze petrochemicznym. Wśród
potencjalnych obszarów współpracy analizowane będą m.in. projekty rozwojowe dotyczące olefin i pochodnych, w tym
pochodnych aromatów, w Polsce oraz w Europie Środkowo-Wschodniej.
PKN ORLEN podpiswnież z Saudi Arabian Oil Company umoo współpracy celem wslnej analizy,
przygotowania i realizacji projekw badawczo rozwojowych, wnież w ramach technologii zwnoważonego rozwoju.
Raport bieżący nr 02/2022.
Umowy na budowę kompleksu
instalacji do produkcji
bioetanolu drugiej generacji w
zakładzie produkcyjnym ORLEN
Południe
PKN ORLEN w dniu 3 marca 2022 roku, że ORLEN Południe S.A. („ORLEN Południe”) podpisała umowy na budowę
kompleksu instalacji do produkcji bioetanolu II generacji (B2G) w formule EPC (Engineering, Procurement and Construction)
w zakładzie produkcyjnym ORLEN Południe w Jedliczu („Kompleks B2G”).
W ramach Kompleksu B2G powstanie instalacja główna do produkcji bioetanolu oraz elektrociepłownia i infrastruktura
pomocnicza.
Generalnym wykonawcą głównej instalacji B2G, o rocznej wydajności 25 tys. ton, będzie ZARMEN Sp. z o.o. z siedzibą w
Warszawie. Nakłady inwestycyjne na instalację B2G wyniosą ok. 550 mln PLN.
Wykonawcą elektrociepłowni biomasowej będzie Valmet Technologies Oy z siedzibą w Espoo w Finlandii. Nakłady
inwestycyjne na elektrociepłownię wyniosą ok. 170 mln PLN.
Na potrzeby Kompleksu B2G w kolejnym etapie powstanie również biogazownia.
Całkowita wartość nakładów inwestycyjnych na wybudowanie kompleksu B2G szacowana jest na około 1,12 mld PLN.
Zakończenie budowy planowane jest do końca 2024 roku. Raport bieżący nr 08/2022.
Umowa z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych
W okresie objętym niniejszym Sprawozdaniem podmiotem uprawnionym do badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy był
Deloitte Audyt spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa (Deloitte).
Deloitte Audyt spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa począwszy od I kwartału 2017 roku wykonuje przeglądy śródrocznych
oraz badania jednostkowych sprawozdań finansowych PKN ORLEN i skonsolidowanych sprawozdań finansowych Grupy. Deloitte Audyt spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa została wybrana do przeprowadzenia przeglądów śródrocznych sprawozdań finansowych oraz
badania jednostkowych sprawozdań finansowych PKN ORLEN i skonsolidowanych sprawozdań finansowych Grupy:
uchwałą Rady Nadzorczej Nr 2071/18 z dnia 20 grudnia 2018 roku zmienioną uchwałą Nr 2103/19 z dnia 25 stycznia 2019 roku za lata 2019-
2021 oraz
uchwałą Rady Nadzorczej Nr 2698/21 z dnia 29 listopada 2021 roku za lata obrotowe 2022-2024, przy czym wybór Deloitte jako podmiotu
uprawnionego do badania sprawozdań finansowych w roku 2024 jest uzależniony od dokonania w okresie od 1 stycznia 2022 do 30 czerwca
2023 inkorporacji spółki Grupa LOTOS S.A. lub spółki PGNiG S.A. ewentualnie w inny sposób przejęcia przez PKN ORLEN kontroli nad spółkami
z Grupy Kapitałowej LOTOS lub Grupy Kapitałowej PGNiG. Spełnienie tego warunku zostanie potwierdzone odpowiednią uchwałą Rady
Nadzorczej PKN ORLEN.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 118 / 197
4.5.2. Inne transakcje i postępowania
Aktywa warunkowe
Zgodnie z informacją opublikowaną w Sprawozdaniach Finansowych PKN ORLEN i Grupy ORLEN za rok 2019 i 2020 oraz za I, II i III kwartał 2021 roku, PERN
S.A. (dalej PERN) poinformow PKN ORLEN, o żnicach w ilci zapasu operacyjnego ropy naftowej typu REBCO (Russian Export Blend Crude Oil) w
związku z przeprowadzoną przez niego, jako operatora systemu rurocgowego, inwentaryzacją zapasów ropy naftowej dostarczanej przez park zbiornikowy
w Adamowie. Równolegle, na dzień 31 grudnia 2021 roku PERN wskazał niedobór w ilości zapasu ropy naftowej PKN ORLEN dostarczanej drogą morską
poprzez Bazę Manipulacyjną PERN-u w Gdańsku wprowadzac jednostron korektę salda zapasu ropy REBCO.
PERN utrzymuje, że przyczyną zmiany stanu zapaw operacyjnych są różnice metodologii obliczania ilci ropy naftowej typu REBCO dostarczanej przez
park zbiornikowy w Adamowie oraz ropy dostarczanej drogą morską. Na dzień 31 grudnia 2021 roku zgodnie z potwierdzeniem otrzymanym od PERN zapas
operacyjny PKN ORLEN w zakresie ropy naftowej typu REBCO wynió443 803 ton metrycznych netto. żnica w stanie zapasów zwkszyła s w stosunku
do stanu z 2020 roku o 1 282 ton metrycznych netto i wyniosła 91 690 ton metrycznych netto.
PKN ORLEN nie zgadza się ze stanowiskiem PERN, ponieważ w jego ocenie pozostaje ono bezpodstawne, nieudowodnione i niezgodne z umowami
wżącymi PKN ORLEN oraz PERN, a dotychczasowa metodologia stosowana na potrzeby oblicz ilości ropy naftowej typu REBCO oraz rop naftowych
dostarczanych drogą morską poprzez Ba ManipulacyjPERN-u w Gdańsku i przesanych przez PERN do PKN ORLEN jest prawidłowa i nie była nigdy
wczniej kwestionowana.
W ocenie PKN ORLEN wartość korekty zapaw rozpoznana w 2019 i 2020 roku oraz w 2021 roku w łącznej kwocie (158) mln PLN stanowi jednocznie
aktywo warunkowe PKN ORLEN.
W zwzku z ujawnieniem przez PERN ubytku ropy naftowej należącej do PKN ORLEN i przechowywanej przez PERN, PKN ORLEN wystaw notę
obcżeniową i skierowdo PERN 24 lipca 2020 roku wezwanie o zapłaodszkodowania w zwzku z utratą przez PERN 90 356 ton metrycznych netto ropy
naftowej typu REBCO oraz związanym z utratą bezprawnym obniżeniem stanów magazynowych ropy naftowej PKN ORLEN, które PERN winien
utrzymywać w swoim systemie magazynowo-przesyłowym w kwocie 156 mln PLN. PERN nie uregulował tej kwoty w terminie określonym w wezwaniu. W
konsekwencji, w okresie od 30 lipca 2020 roku do 19 maja 2021 roku PKN ORLEN zaspokaj wierzytelności PERN z tytułu wystawianych faktur w drodze
potceń ustawowych z wierzytelnośco zapłatę odszkodowania.
W dniu 1 października 2021 roku PERN zainicjował postępowanie sądowe, w którym domaga się zasądzenia od PKN ORLEN kwoty 156 mln PLN wraz z
odsetkami oraz zryczałtowaną rekompensatą za koszty odzyskiwania należności, którą PKN ORLEN uprzednio potrąc z wynagrodzenia PERN. PERN
kwestionuje skuteczność potrąceń dokonanych przez PKN ORLEN. PKN ORLEN nie zgadza się ze stanowiskiem PERN przedstawionym w pozwie złożonym
przez PERN i zamierza bronić swojego stanowiska w toku postępowania sądowego. W ocenie PKN ORLEN roszczenia PERN bezpodstawne.
Zobowiązania warunkowe
Informacje o istotnych pospowaniach toccych się przed dem, organem właściwym dla pospowania arbitrażowego lub organem administracji, w których
spółki z Grupy ORLEN stroną pozwaną:
Pozew I.P.-95 s.r.o. przeciwko Unipetrol RPA s.r.o. o odszkodowanie
W dniu 23 maja 2012 roku ORLEN Unipetrol RPA s.r.o. otrzymał z Sądu Okręgowego w Ostrawie pozew spółki I.P.-95 s.r.o. o odszkodowanie związane
ze złożeniem przez ORLEN Unipetrol RPA s.r.o. w listopadzie 2009 roku wniosku o ogłoszenie upadłości spółki I.P.-95 s.r.o. Łączna wartość pozwu
wynosiło około 331 mln PLN przeliczone kursem z dnia 31 grudnia 2021 roku (co odpowiada 1 789 mln CZK). ORLEN Unipetrol RPA s.r.o. był jednym z
ośmiu podmiotów pozwanych solidarnie o zapłatę wyżej wymienionej kwoty. Na wniosek I.P.-95 s.r.o. toczyło się postępowanie dotyczące przystąpienia
do sprawy w charakterze powoda spółki NESTARMO TRADING LIMITED. Sąd odmówił zgody na przystąpienie tej spółki do sprawy. W lutym 2018 roku
sąd oddalw całości pozew orzekając na korzyść ORLEN Unipetrol RPA s.r.o. W dniu 3 kwietnia 2018 roku I.P.-95 s.r.o. złożył apelację od orzeczenia
sądu pierwszej instancji. W dniu 22 maja 2018 roku Sąd Okręgowy w Ostrawie zobowiązał I.P.-95 s.r.o. do zapłaty opłaty od apelacji. W dniu 11 grudnia
2018 roku Sąd drugiej instancji oddalił apelację I.P.-95 s.r.o. od wyroku Sądu Okręgowego w Ostrawie. Wyrok jest prawomocny. W dniu 20 marca 2019
roku I.P.-95 s.r.o. wniosła skargę kasacyjną od wyroku sądu drugiej instancji. W dniu 30 czerwca 2021 roku skarga kasacyjna I.P.-95 s.r.o. została
oddalona. Sprawa prawomocnie zakończona. I.P.-95.s.r.o. ma możliwość złożenia skargi konstytucyjnej do Czeskiego Sądu Konstytucyjnego.
Roszczenie Warter Fuels S.A (poprzednio: OBR S.A.) przeciwko PKN ORLEN o odszkodowanie
W dniu 5 września 2014 roku spółka OBR S.A. (obecnie: Warter Fuels S.A.) wystąpiła przeciwko PKN ORLEN do Sądu Okręgowego w Łodzi z pozwem
o zapłatę z tytułu zarzucanego naruszenia przez PKN ORLEN praw do patentu. Kwota roszczenia w pozwie została oszacowana przez Warter Fuels S.A.
na kwotę 84 mln PLN. Żądanie pozwu obejmuje zasądzenie od PKN ORLEN na rzecz Warter Fuels S.A. sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej
wartości opłaty licencyjnej za korzystanie z rozwiązania objętego ww. patentem oraz zasądzenie obowiązku zwrotu korzyści uzyskanych na skutek
stosowania tego rozwiązania. W dniu 16 października 2014 roku PKN ORLEN złożył odpowiedź na pozew. Pismem procesowym z dnia 11 grudnia 2014
roku wartość przedmiotu sporu została określona przez powoda na kwotę 247 mln PLN. Dotychczas odbyło się kilka rozpraw, podczas których sąd
przesłuchał świadków zgłoszonych przez strony. W dniu 19 grudnia 2018 roku odbyła się rozprawa, w trakcie której Sąd wysłuchał stanowiska stron w
zakresie podstaw ewentualnego uchylenia postanowienia o zabezpieczeniu. Postanowieniem z dnia 2 stycznia 2019 roku Sąd Okręgowy uchyl
postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia roszczeń. Warter Fuels S.A. złożył zażalenie na to postanowienie w dniu 5 lutego 2019 roku. PKN ORLEN
złożył odpowiedź na zażalenie. Sprawa rozpoznania zażalenia jest na etapie postępowania drugoinstancyjnego, tj. przed Sądem Apelacyjnym w Łodzi.
Zabezpieczenie zostało prawomocnie uchylone. Pełnomocnik PKN ORLEN złożył także wniosek o zawieszenie postępowania z uwagi na toczące się
równolegle postępowanie o ustalenie prawa do spornego patentu, którego wynik będzie miał znaczenie dla rozstrzygnięcia w sprawie o naruszenie. Na
dzisporządzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego wniosek nie został jeszcze rozpatrzony. Sąd znala biegłego celem
wydania opinii także wśród podmiotów zagranicznych. Opinię w sprawie sporządzi Uniwersytet Techniczno-Ekonomiczny. W dniu 21 września 2021 roku
Warter Fuels S.A uiścił zaliczkę na biegłego.
Pełna ocena ryzyka niepomyślnego rozstrzygnięcia może być dokonana na dalszym etapie postępowania biorąc pod uwagę argumenty PKN ORLEN. W
ocenie PKN ORLEN roszczenia Warter Fuels S.A. są bezpodstawne.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 119 / 197
Spór POLWAX S.A. - ORLEN Projekt S.A.
1) Sprawa z powództwa ORLEN Projekt przeciwko POLWAX o zapłatę 6,7 mln PLN, rozpatrywana przez Sąd Okręgowy w Rzeszowie sygn.
akt VI GC 225/19
W dniu 23 maja 2019 roku d wydał na rzecz ORLEN Projekt nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym obejmujący całość dochodzonej kwoty. W
dniu 27 listopada 2020 roku w sprawie zapadł wyrok, zgodnie z którym Sąd: (i) utrzymał w mocy nakaz zapłaty w całości w zakresie dochodzonej
należności głównej w kwocie 6,7 mln PLN oraz w zakresie zaległych odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonych od 2 października
2019 roku do dnia zapłaty; (ii) uchylił nakaz zapłaty wydany w dniu 23 maja 2019 roku co do zapłaty części zaległych odsetek, tj. w zakresie kwoty 3
mln PLN od 11 stycznia 2019 roku do 1 października 2019 roku oraz w zakresie kwoty 3,7 mln PLN od 25 stycznia 2019 roku do 1 października 2019
roku. Obie strony wniosły apelację od wyroku, przy czym POLWAX zaskarżył go w całości, natomiast ORLEN Projekt w części, w jakiej Sąd uchylił
nakaz zapłaty co do zapłaty ustawowych odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych. Aktualnie sprawa jest rozpatrywana przez Sąd
Apelacyjny w Rzeszowie pod sygn. akt I AGa 20/21.
2) Sprawa z powództwa ORLEN Projekt przeciwko POLWAX o zapłatę 67,8 mln PLN, rozpatrywana przez Sąd Okręgowy w Rzeszowie pod
sygn. akt VI GC 201/19
W sprawie ORLEN Projekt dochodzi od POLWAX zapłaty łącznej kwoty 67,8 mln PLN wraz z odsetkami za opóźnienie z tytułu: (i) wynagrodzenia za
wykonane prace budowlane oraz zrealizowane dostawy, (ii) bezpodstawnie zrealizowagwarancję dobrego wykonania umowy oraz (iii) kosztów
związanych z odstąpieniem przez ORLEN Projekt od umowy. Sąd przesłuchał już w sprawie wszystkich świadków, rozprawa została odroczona bez
wyznaczania kolejnego terminu.
3) Sprawa z powództwa POLWAX przeciwko ORLEN Projekt o zapłatę 132 mln PLN, rozpatrywana przez Sąd Okręgowy w Rzeszowie sygn.
akt VI GC 84/20
Dochodzone przez POLWAX od ORLEN Projekt roszczenie obejmuje 84 mln PLN tytułem szkody rzeczywistej oraz 48 mln PLN tytułem utraconych
korzyści, które miały powstać w związku z nienależytym wykonaniem i niewykonaniem umowy przez ORLEN Projekt. Postępowanie było zawieszone
na zgodny wniosek stron. W dniu 21 października 2021 roku Sąd, na wniosek POLWAX, wydpostanowienie o podjęciu zawieszonego postępowania.
W sprawie nie został jeszcze wyznaczony termin posiedzenia przygotowawczego.
4) Sprawa z powództwa POLWAX przeciwko ORLEN Projekt o zapłatę 9,7 mln PLN rozpatrywana przez Sąd Okręgowy w Rzeszowie pod
sygn. akt VI GC 104/20
POLWAX dochodzi przeciwko ORLEN Projekt zapłaty kwoty 9,7 mln PLN wraz z należnymi odsetkami za opóźnienie z tytułu: (i) zwrotu kosztów
usunięcia i utylizacji odpadu w postaci zanieczyszczonej ziemi pochodzącej z terenu Inwestycji, oraz (ii) bezumownego składowania ziemi
pochodzącej z terenu Inwestycji na należącej do POLWAX działce nr 3762/70. W styczniu 2022 roku odbyły strzy posiedzenia w sprawie. Rozprawa
została odroczona na kolejne terminy tj. do 28 marca 2022 roku, 30 marca 2022 roku oraz 4 kwietnia 2022 roku.
5) Sprawa z powództwa POLWAX przeciwko ORLEN Projekt o usunięcie ruchomości rozpatrywana przez Sąd Rejonowy w Tychach pod
sygn. akt VI GC 120/20
POLWAX zażądał, aby Sąd zobowiązał ORLEN Projekt do przywrócenia stanu zgodnego z prawem poprzez opróżnienie magazynów przekazanych
ORLEN Projekt celem przechowywania urządzeń i materiałów na potrzeby prowadzonej Inwestycji. Dotychczas w sprawie odbyło się pięć rozpraw,
kolejna jest zaplanowana na 25 kwietnia 2022 roku.
W ocenie ORLEN Projekt roszczenie jest bezpodstawne w związku, z czym spółka nie rozpoznała rezerwy.
Technip Italy S.p.A. przeciwko UNIPETROL RPA, s.r.o.
W związku z oźnieniem wykonania Umowy zawartej pomiędzy Technip Italy S.p.A. („Technip) a ORLEN Unipetrol na budowę Zakładu Polietylenu w Litvinov,
Technip zobowzany był do zapłaty kar umownych za opóźnienie w wysokości 106 mln PLN przeliczone kursem z dnia 31 grudnia 2021 roku (co odpowiada
23 mln EUR). Technip nie zapłacił ww. kar umownych ORLEN Unipetrol, w związku z czym ORLEN Unipetrol wykorzystał gwarancję bankową w kwocie 97
mln PLN przeliczone kursem z dnia 31 grudnia 2021 roku (co odpowiada 21 mln EUR).
W dniu 17 sierpnia 2020 roku Technip wniósł wezwanie na arbitraż. W listopadzie 2020 ORLEN Unipetrol wystąp z kompensa pozostych odsetek
umownych z faktury wystawionej przez Technip za pozostą cść wynagrodzenia umownego: zaległa wysokość odsetek umownych za opóźnienie wynosi
8,3 mln PLN przeliczone kursem z dnia 31 grudnia 2021 roku (co odpowiada 1,8 mln EUR).
W dniu 30 listopada 2020 roku ORLEN Unipetrol złożył odpowiedź na pozew oraz zgłosił powództwo wzajemne z tytułu zaległych odsetek umownych za
oźnienie w kwocie 8,3 mln PLN przeliczone kursem z dnia 31 grudnia 2021 roku (co odpowiada 1,8 mln EUR).
W dniu 5 stycznia 2021 roku Technip złoż popraw do wezwania na arbitraż zwkszac całkowi wysokość roszczenia do kwoty 132 mln PLN przeliczone
kursem z dnia 31 grudnia 2021 roku (co odpowiada 28,8 mln EUR).
Technip wnosząc o arbitraż uwzgdniając zgłoszoną popraw dąży do uzyskania:
a) zapłaty kwoty 98 mln PLN przeliczone kursem z dnia 31 grudnia 2021 roku (co odpowiada 21,3 mln EUR) stanowiącego wysokć bezpodstawnej wypłaty
z gwarancji bankowej przez ORLEN Unipetrol;
b) zapłaty kwoty 34 mln PLN przeliczone kursem z dnia 31 grudnia 2021 roku (co odpowiada 7,3 mln EUR) stanowiącej roszczenia dodatkowe Technip
oparte na żnych okolicznciach i podstawach prawnych głównie dotyczących prac, uug dodatkowych wykonanych przez Technip w związku z
projektem budowy Zaadu Polietylenu;
c) zapłaty kwoty 0,9 mln PLN przeliczone kursem z dnia 31 grudnia 2021 roku (co odpowiada 0,2 mln EUR) z faktury wystawionej przez Technip stanow
pozostałą cść wynagrodzenia umownego (co było kompensowane przez ORLEN Unipetrol w listopadzie 2020);
d) zapłaty kwoty odsetek ustawowych za całą wymagal płatnć;
e) odrzucenie pozwu wzajemnego ORLEN Unipetrol.
Postępowanie arbitrażowe toczy się przed dem Arbitrowym przy Międzynarodowej Izbie Gospodarczej w Wiedniu. ORLEN Unipetrol RPA s.r.o.
przedstawswoje pne stanowisko w sprawie w dniu 6 sierpnia 2021 roku. Nastąpa wymiana pism przygotowawczych między Stronami. Rozprawa zosta
zaplanowana na luty 2022 roku.
W ocenie ORLEN Unipetrol RPA s.r.o. roszczenie Technip jest bezpodstawne.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 120 / 197
Postępowanie arbitrażowe z powództwa Elektrobudowa S.A. przeciwko PKN ORLEN
Elektrobudowa S.A. wniosła pozew o zapłatę przeciwko PKN ORLEN do Sądu Arbitrażowego przy Stowarzyszeniu Inżynierów, Doradców i
Rzeczoznawców (SIDIR) w Warszawie (sygn. P/SA/5/2019) na łączną kwotę 104 mln PLN oraz 11,5 mln EUR. Sprawa dotyczy wykonywania umowy
EPC na budoInstalacji Metateza, zawartej pomiędzy PKN ORLEN a Elektrobudowa.
Na powyższą kwotę składają się następujące kwoty:
1) 20,6 mln PLN oraz 7,6 mln EUR wraz z odsetkami za opóźnienie tytułem zapłaty zaległego wynagrodzenia przewidzianego w Umowie EPC - na
rzecz Elektrobudowa, ewentualnie na rzecz Citibanku, w razie uznania, że w wyniku cesji wynagrodzenie należne jest Citibankowi,
2) 7,8 mln PLN oraz 1, 26 mln EUR wraz z odsetkami ustawowymi od 23 października 2018 roku tytułem wynagrodzenia za prace dodatkowe i zamienne
na rzecz Elektrobudowa ewentualnie Citibanku jak wyżej,
3) 62,4 mln PLN wraz z odsetkami ustawowymi od 27 grudnia 2019 roku tytułem wynagrodzenia, o które powinien zostpodwyższony ryczałt na rzecz
Elektrobudowa, ewentualnie Citibanku jak wyżej,
4) 13,2 mln PLN oraz 2,6 mln EUR wraz z odsetkami ustawowymi od 25 października 2019 roku tytułem odszkodowania za szkodę wyrządzona
bezpodstawną wypłatą przez PKN ORLEN sum gwarancyjnych dostępnych w ramach gwarancji bankowych – na rzecz Elektrobudowa.
PKN ORLEN złożył odpowiedź na pozew w dniu 17 kwietnia 2020 roku. Sąd Arbitrażowy wydał następujące orzeczenia:
(I) Wyrok wstępny (nr 1) w dniu 7 stycznia 2021 roku dotyczy roszczenia Elektrobudowa o zasądzenie kwoty 0,3 mln PLN za wykonanie Instrukcji
przygotowania instalacji po remoncie do ruchu” (dalej: Instrukcja) oraz kwoty 0,1 mln PLN tytułem dopłaty za dostarczenie adsorbera FA-2202 Nitrogen
Treater wykonanego ze stali nierdzewnej zamiast ze stali węglowej (dalej: adsorber).
(II) Wyrok częściowy (nr 1) z dnia 8 stycznia 2021 roku dotyczy żądania PKN ORLEN o obniżenie wynagrodzenia Elektrobudowa w związku z wadami
kompresorów K-2302A, K-2302B i rurociągów wody pitnej oraz gospodarczej w łącznej wysokości 0,01 mln PLN i 4,6 mln EUR. Sąd oddalił żądanie PKN
ORLEN o obniżenie umownego zryczałtowanego wynagrodzenia strony powodowej łącznie o 0,01 mln PLN i 4,6 mln EUR.
(III) Wyrok Częściowy (nr 2) z dnia 3 lutego 2021 roku Sąd zasądził od PKN ORLEN na rzecz Elektrobudowa kwotę 4,3 mln PLN (17 faktur) oraz kwotę 7
mln PLN (jako równowartość 1,62 EUR - 5 faktur) z tytułu podatku VAT (łącznie: 11,3 mln PLN), wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie oraz ustal
bezzasadność potrąceń dokonanych przez pozwanego na kwotę 0,7 mln EUR i kwo3,5 mln PLN.
(IV) Wyrok Częściowy (nr 3) z dnia 3 lutego 2021 roku zasądzający od PKN ORLEN na rzecz Syndyka masy upadłości łączną kwotę 1,2 mln PLN netto
tytułem częściowej zapłaty umownego wynagrodzenia (6 faktur), wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie do daty zapłaty.
(V) Wyrok Cściowy (nr 4) z dnia 3 lutego 2021 roku zasądzający od pozwanego na rzecz powoda łącz kwo 2,1 mln PLN i kwotę 1,4 mln EUR tytem
częściowej zapłaty umownego wynagrodzenia, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie do daty zapłaty oraz ustalacy bezzasadność potrąceń
dokonanych przez pozwanego z tytułu kar umownych na kwo 1,9 mln EUR.
(VI) Wyrok Cściowy (nr 5) z dnia 12 lutego 2021 roku zasądzacy od pozwanego na rzecz powoda łącz kwo 1,3 mln PLN i kwo 2,5 mln EUR tytułem
częściowej zaaty umownego wynagrodzenia (część należności netto wynikaca z 6 faktur, z których kwoty podatku VAT zasądzone zostały wcześniej w
wyroku częściowym nr 2), wraz z odsetkami ustawowymi za oźnienie do daty zapłaty.
(VII) Wyrok Częściowy (nr 6) z dnia 16 kwietnia 2021 roku umarzający postępowanie co do kwoty 0,2 mln PLN wobec cofnięcia przez powoda pozwu w
tym zakresie.
(VIII) Wyrok Wstępny (nr 2) z dnia 5 lipca 2021 roku dotyczący roszczeń Elektrobudowy o zasądzenie kwot 0,40 mln PLN i 0,04 mln EUR tytułem
wynagrodzenia za dostawę podgrzewacza E-2213 i aparatu E-2308, w którym Zespół Orzekający orzekł, że o uznaniu tych roszczza usprawiedliwione
co do zasady. Wyrok wstępny nie stanowi o istnieniu po stronie PKN ORLEN obowiązku zapłaty na rzecz powoda w/w kwot, ale jest wyrazem uznania
przez Zespół Orzekający, Elektrobudowa jest uprawniona do oczekiwania od PKN ORLEN zapłaty za wyżej spełnione świadczenia rzeczowe, jako
dodatkowe lub/i zamienne.
(IX) Wyrok Częściowy (nr 7) z dnia 3 września 2021 roku zasądzający od pozwanego na rzecz powoda łączną kwo0,4 mln PLN wraz z odsetkami
ustawowymi za opóźnienie do daty zapłaty tytułem podatku VAT z 3 faktur i części należności netto z 1 faktury.
(X) Wyrok Częściowy (nr 8) z dnia 3 września 2021 roku zasądzający od pozwanego na rzecz powoda kwotę 0,7 mln PLN tytułem części należność netto
z 1 faktury wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie do daty zapłaty.
(XI) Wyrok Wstępny (nr 3) z dnia z dnia 3 września 2021 roku dotyczący roszczeń Elektrobudowy o zasądzenie kwot 0,02 mln PLN i 0,8 mln EUR tytułem
wynagrodzenia za dostazaworów ON/OFF o zmienionych parametrach oraz dostawę dodatkowego zaworu ESD, w którym Zespół Orzekający orzekł,
że o uznaniu tych roszczza usprawiedliwione co do zasady. Wyrok wstępny nie stanowi o istnieniu po stronie PKN ORLEN obowzku zapłaty na rzecz
powoda w/w kwot, ale jest wyrazem uznania przez Zespół Orzekający, Elektrobudowa jest uprawniona do oczekiwania od PKN ORLEN zapłaty za wyżej
spełnione świadczenia rzeczowe, jako dodatkowe lub/i zamienne.
(XII) Wyrok Częściowy (nr 9) z dnia 5 października 2021r. zasądzający od pozwanego na rzecz powoda: (a) w pkt I Wyroku kwotę 0,01 mln PLN tytułem
wynagrodzenia za wykonanie analizy rozwiązań dotyccych pieca H-2202 wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie do daty zapłaty oraz (b) w pkt II
Wyroku kwotę 0,1 mln PLN netto tytułem dodatkowego wynagrodzenia za dostaadsorbera FA-2202 (kwota ta była wcześniej przedmiotem Wyroku
Wstępnego (nr 1) oraz ugody stron, o których mowa w pkt (I) wyżej).
W dniu 13 września 2021 roku Syndyk Masy Upadłości Elektrobudowa S.A. rozszerzył powództwo o kwotę 13,2 mln PLN i 2,6 mln EUR stanowiącą
roszczenie o zwrot kwot zatrzymanych tytułem Kaucji Gwarancyjnej z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 24 marca 2021 roku do dnia zapłaty.
Od w/w wyroków nie przysługuje PKN ORLEN żaden środek odwoławczy w postępowaniu przed Sądem Arbitrażowym.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 121 / 197
Należności główne zasądzone wyrokami częściowymi nr 2, 3, i 4 zostały przez PKN ORLEN zapłacone na rzecz Syndyka masy upadłości Elektrobudowa
S.A. w dniach 31 maja 2021 roku i 1 czerwca 2021 roku.
Należności główne zasądzone wyrokiem częściowym nr 5 zostały przez PKN ORLEN zapłacone na rzecz Syndyka w dniach 15 czerwca 2021 roku i 17
czerwca 2021 roku. Odsetki od zapłaconych należności głównych z wyroków częściowych nr 2,3,4,5, zostały zapłacone w dniu 2 sierpnia 2021 roku.
Należności główne zasądzone wyrokami częściowymi (nr 7) i (nr 8) zostały przez PKN ORLEN zapłacone na rzecz Syndyka w dniu 19 listopada 2021
roku. Odsetki od zapłaconych należności głównych zostały zapłacone w dniu 14 grudnia 2021 roku.
Należności główne wraz z odsetkami zasądzone wyrokiem częściowym (nr 9) zostały przez PKN ORLEN zapłacone w całości na rzecz Syndyka.
Wartość utworzonych rezerw z tytułu toczącego się postępowania z Elektrobudowa na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniosła 26 mln PLN.
Zobowiązania warunkowe dotyczące Grupy Energa
Na dzień 31 grudnia 2021 roku zobowiązania warunkowe Grupy Energa rozpoznane w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy ORLEN
wynosiły 269 mln PLN.
Największą pozycję zobowiązań warunkowych stanowią sprawy sporne związane z infrastrukturą energetyczną spółki Energa-Operator SA usadowioną
na prywatnym gruncie. Grupa tworzy rezerwy na zgłoszone spory sądowe. W przypadku niepewności, co do zasadności kwoty roszczenia lub tytułu
prawnego do gruntu, Grupa rozpoznaje zobowiązania warunkowe. Na dzień 31 grudnia 2021 roku oszacowana wartość tych roszczeń wykazana jako
zobowiązania warunkowe wynosi 249 mln PLN, podczas gdy na dzień 31 grudnia 2020 roku ich wartość wynosiła 248 mln PLN. Biorąc pod uwagę opinie
prawne szacowane kwoty określają ryzyko powstania zobowiązania poniżej 50%.
Istotne postępowania toczące się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej
których stroną pozwaną lub powodem były spółki Grupy Energa
Na dzień 31 grudnia 2021 roku Grupa Energa była stroną 12 154 postępowań sądowych. Jako powód Grupa występowała w 9 911 sprawach, a jako
pozwany Grupa występowała w 1 345 sprawach. Poniżej przedstawiono istotne postępowania sądowe, które zawisły przed sądem w 2021 roku, bądź
których kontynuacja miała miejsce w 2021 roku o wartości sporu powyżej 50 mln PLN:
Pozew wzajemny o zapłatę kar umownych za opóźnienie w realizacji umowy dotyczącej realizacji dostawy oraz uruchomienia
infrastruktury licznikowej - Energa Operator S.A.(pozwany)
Energa Operator SA nie uznaje roszczenia w żadnej części. Trwa postępowanie dowodowe przed Sądem I instancji. Na dzień aktualizacji niniejszej
sprawy trwa poszukiwanie przez Sąd biegłych, którzy podjęliby się sporządzenia opinii z zakresu informatyki. Wartość przedmiotu sporu: około 157
mln PLN. Sąd Okręgowy w Gdańsku.
Pozew o stwierdzenie nieważności umowy dotyczącej realizacji dostawy oraz uruchomienia infrastruktury licznikowej w Etapie II -
Energa Operator S.A. (pozwany)
Wartość przedmiotu sporu: około 78 mln PLN.
Pozew o zapłatę odszkodowania za czyny niedozwolone/czyny nieuczciwej konkurencji - Energa Operator S.A. (pozwany)
Energa Operator S.A. kwestionuje zasadność tego powództwa i w odpowiedzi na pozew z dnia 30 kwietnia 2018 roku wniosła o oddalenie powództwa.
Sąd na podstawie art. 177 § 1 pkt 1) k.p.c. zawiesił postępowanie w sprawie. Postanowienie to Energa Operator S.A. zaskarżyła zażaleniem, które
zostało oddalone. Postępowanie jest zawieszone. Wartość przedmiotu sporu: około 174 mln PLN.
Pozew o zapłatę z tytułu obniżenia ceny kontraktowej - Energa Kogeneracja Sp. z o.o. (powód) Mostostal Warszawa S.A. (pozwany)
Energa Kogeneracja Sp. z o.o. wniosła o zasądzenie od Mostostal Warszawa S.A. kwoty 114 386 260,00 PLN, na którą składają się: 22 614 643,00
PLN tytułem kar umownych, ok. 90 286 722,15 PLN tytułem obniżenia wynagrodzenia oraz 1 484 894,24 PLN tytułem skapitalizowanych odsetek. W
odpowiedzi na pozew z dnia 15 grudnia 2017 roku Mostostal Warszawa S.A. wniósł o oddalenie powództwa w całości i wniósł pozew wzajemny o
zasądzenie od Energa Kogeneracja Sp. z o.o. kwoty 7 753 229,16 PLN, na którą to kwotę składają się: 7 378 252,23 PLN tytułu zwrotu nienależnie
pobranej gwarancji bankowej oraz 374 976,93 PLN z tytułu skapitalizowanych odsetek.
W sprawie odbyła się jedynie jedna rozprawa w przedmiocie opozycji Mostostal Warszawa S.A. wobec wstąpienia do sprawy interwenienta ubocznego
Ministra Energii (którego zadania po reorganizacji przejął Minister Klimatu). Opozycja Mostostal Warszawa S.A. wobec wstąpienia do spawy
interwenienta ubocznego została oddalona, w związku z czym interwenient uboczny nadal występuje w procesie.
Sąd dopuścił w sprawie dowód z opinii instytutu naukowo – badawczego w trybie zabezpieczenia. Dotychczas opinia nie została jednak sporządzona,
albowiem żaden z instytutów, do których sąd zwrócił się z pytaniem o możliwość sporządzenia opinii, nie potwierdził takiej możliwości (zarówno w
Polsce, jak i za granicą).
Aktualnie strony oczekują na odpowiedz z instytutów w Sztokholmie, Hamburgu oraz Wiedniu. Negocjacje stron celem zawarcia ugody nie
doprowadziły dotychczas do zawarcia ugody. W portalu informacyjnym jest informacja, że w pierwszych dniach czerwca 2021 biegły dostarczył opinię
do sądu. W niedługim czasie powinna być przesłana do stron.
Zaskarżenie Uchwały nr 3 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z dnia 29 października 2020 roku - akcjonariusze Spółki
(powodowie) Energa S.A. (pozwana)
9 grudnia 2020 Zarząd Energa SA powziął informację o wydaniu w dniu 7 grudnia 2020 roku przez Sąd Okręgowy w Gdańsku, IX Wydział
Gospodarczy, postanowienia o udzieleniu akcjonariuszom Spółki zabezpieczenia roszczenia o uchylenie uchwały nr 3 Nadzwyczajnego Walnego
Zgromadzenia Spółki z dnia 29 października 2020 roku w sprawie wycofania z obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów
Wartościowych w Warszawie S.A. 269 139 114 akcji Spółki zwykłych na okaziciela serii AA i oznaczonych w Krajowym Depozycie Papierów
Wartościowych S.A. kodem ISIN PLENERG00022 ("Uchwała"), poprzez wstrzymanie jej wykonania na czas trwania postępowania. Skutkiem wydania
postanowienia jest wstrzymanie wykonalności Uchwały.
Wniosek o zabezpieczenie w ww. sprawie został wniesiony razem z pozwem o uchylenie Uchwały. Energa SA złożyła zażalenie na postanowienie o
zabezpieczeniu oraz odpowiedź na pozew w terminie i w sposób przewidziany przez obowiązujące przepisy prawne (odpowiednio: dnia 21 stycznia
2021 roku oraz 7 stycznia 2021 roku). Do sprawy przystąpił Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 122 / 197
W dniu 24 lutego 2021 roku Powodowie złożyli replikę na odpowiedź na pozew. Zarządzeniem z dnia 21 września 2021 roku Sąd zobowiązał
pełnomocnika Spółki do złożenia pisma procesowego, w którym odniesie się do twierdzeń wskazanych w replice. Pismem z dnia 25 października
2021 roku w imieniu Spółki złożona została replika na replikę na odpowiedź na pozew (duplika).
Dnia 21 kwietnia 2021 roku Energa SA otrzymała rozstrzygnięcie złożonego zażalenia na postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia.
Postanowieniem z dnia 12 kwietnia 2021 roku Sąd zmienił postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia z dnia 7 grudnia 2020 roku w ten sposób, że
uzależnił jego wykonanie od złożenia przez Powodów kaucji w wysokości 1 360 326,23 PLN. Na dzień 09 lutego 2022 roku brak jest informacji o
wniesieniu kaucji.
28 kwietnia 2021 roku pełnomocnik Powodów złożył wniosek o uzasadnienie postanowienia z 12 kwietnia 2021 roku. W dniu 11 maja 2021 roku
sporządzono uzasadnienie postanowienia z 12 kwietnia 2021 roku. Termin rozprawy został wyznaczony na dzień 11 kwietnia 2022 roku.
Zaskarżenie Uchwały nr 3 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z dnia 29 października 2020 roku akcjonariusze Spółki
(powodowie) Energa S.A. (pozwana)
Sąd Okręgowy w Gdańsku, sygnatura IX GC 1164/20. Roszczenie ma charakter majątkowy niepieniężny. 16 grudnia 2020 roku Zarząd Energa S.A.
powziął informację o wydaniu w dniu 10 grudnia 2020 roku Sąd Okręgowy w Gdańsku, IX Wydział Gospodarczy postanowienia o udzieleniu
akcjonariuszom Spółki zabezpieczenia roszczenia o stwierdzenie nieważności lub uchylenie uchwały nr 3 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia
Spółki z dnia 29 października 2020 roku w sprawie wycofania z obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych
w Warszawie S.A. 269 139 114 akcji Spółki zwykłych na okaziciela serii AA i oznaczonych w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych S.A.
kodem ISIN PLENERG00022 ("Uchwała"), poprzez wstrzymanie jej wykonania na czas trwania postępowania. Skutkiem wydania postanowienia jest
wstrzymanie wykonalności Uchwały. Wniosek o zabezpieczenie w ww. sprawie został wniesiony razem z pozwem o stwierdzenie nieważności lub
uchylenie Uchwały. Energa SA złożyła zażalenie na postanowienie o zabezpieczeniu oraz odpowiedź na pozew w terminie i w sposób przewidziany
przez obowiązujące przepisy prawne (odpowiednio: w dniu 12 stycznia 2021 roku oraz 25 lutego 2021 roku). W dniu 8 czerwca 2021 roku do Sądu
wpłynęła replika Powodów na odpowiedź na pozew. Zarządzeniem z dnia 16 listopada 2021 roku Sąd zobowiązał spółkę do ustosunkowania się do
twierdzeń zawartych w ww. replice oraz zobowiązał pełnomocników stron do przedstawienia listy pytań do świadków wnioskowanych w pozwie. W
dniu 13 grudnia 2021 roku Spółka złożyła replikę na odpowiedź na pozew (duplika). W tym samym dniu w imieniu Spółki, w odpowiedzi na
zobowiązanie Sądu, złożono listę pytań do wskazanych świadków.
W dniu 14 kwietnia 2021 roku Energa S.A. powzięła informację o rozstrzygnięciu złożonego zażalenia na postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia
roszczenia. Postanowieniem z dnia 12 kwietnia 2021 roku Sąd zmienił postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia z dnia 10 grudnia 2020 roku w ten
sposób, że uzależnił jego wykonanie od złożenia przez Powodów kaucji w wysokości 1 360 326,23 PLN. Kaucja, w kwocie 1 360 326,23 PLN, na
zabezpieczenie roszczeń Spółki powstałych w wykonaniu postanowienia o zabezpieczeniu została wpłacona przez jednego z Powodów na rachunek
Sądu Okręgowego w Gdańsku.
W dniu 29 grudnia 2021 roku na adres pełnomocników Spółki, wpłynął wniosek powodów z dnia 20 grudnia 2021 roku o obniżenie wysokości kaucji.
Zarządzeniem z 24 stycznia 2022 roku Sąd wyznaczył Spółce termin na złożenie odpowiedzi na ww. wniosek. W dniu 01 lutego 2022 roku w imieniu
Spółki złożono odpowiedź na wniosek Powodów o obniżenie wysokości kaucji. Postanowieniem z dnia 24 stycznia 2022 roku Spółka została
zobowiązana do złożenia dokumentów w terminie 14 dni. W dniu 08 lutego 2022 roku w imieniu Spółki złożono odpowiedź na zobowiązanie Sądu.
Odwołanie od decyzji odmawiającej zatwierdzenia zmiany taryfy na 2020 rok dla energii elektrycznej dla odbiorców z grupy taryfowej
G Energa Obrót S.A. (strona) PREZES URZĘDU REGULACJI ENERGETYKI (organ)
Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów; sygnatura sprawy AmE 229/20. Energa Obrót S.A. złożyła odwołanie od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji
Energetyki („URE”) z dnia 8 lipca 2020 roku odmawiającej zatwierdzenia zmiany w trybie art. 155 k.p.a. decyzji Prezesa URE z dnia 30 grudnia 2019
roku opublikowanej w Biuletynie Branżowym URE – Energia elektryczna nr 319 (2954). We wrześniu 2020 roku Prezes URE przekazał odwołanie do
Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów („SOKiK”). W listopadzie 2020 roku Prezes URE przekazał do SOKiK stanowisko wobec odwołania. 31
stycznia 2022 roku odbyło się ogłoszenie orzeczenia. Odwołanie Energa Obrót S.A. zostało oddalone. Obecnie spółka oczekuje na dostarczenie
uzasadnienia. Wartość przedmiotu sporu: około 152,5 mln PLN.
Powództwa o zapłatę odszkodowań z tytułu niewykonywania przez Energa Obrót SA umów sprzedaży praw majątkowych wynikających
ze świadectw pochodzenia (CPA)
Sąd Okręgowy w Gdańsku IX Wydział Gospodarczy; sygnatura IX GC 1263/20. Pozew został złożony w dniu 30 grudnia 2020 roku. Odpowiedź na
pozew została udzielona w wymaganym terminie, tj. dnia 13 kwietnia 2021 roku. W dniu 16 czerwca 2021 roku Powodowie złożyli replikę na odpowiedź
na pozew. W dniu 31 maja 2021 roku oraz ponownie w dniu 25 czerwca 2021 roku Energa Obrót SA złożyła wniosek o zobowiązanie do ożenia
pisma przygotowawczego. W dniu 6 sierpnia 2021 roku odebrano postanowienie o skierowaniu sprawy do mediacji oraz pismo sądowe informujące,
decyzja w przedmiocie wniosku Energa Obrót SA o wyrażenie zgody na złożenie pisma przygotowawczego zostanie podjęta po zakończeniu
postępowania mediacyjnego. W dniu 12 sierpnia 2021 roku otrzymano pismo powodów informujące o braku zgody na mediację. W dniu 30 listopada
2021 roku odebrano za pośrednictwem portalu informacyjnego postanowienie zezwalające Energa Obrót SA (po uprzednim złożeniu wniosku w ww.
sprawie) na złożenie pisma przygotowawczego, w którym Energa Obrót SA ustosunkuje się do repliki na odpowiedź na pozew. W dniu 1 grudnia 2021
roku doręczono pismo Powodów wyrażające sprzeciw wobec wniosku Energa Obrót SA o zezwolenie na złożenie pisma przygotowawczego. W dniu
30 grudnia 2021 roku Energa Obrót SA ożyła pismo przygotowawcze stanowiące duplikę na replikę na odpowiedź na pozew. W dniu 7 lutego 2022
roku w niniejszej sprawie odbyła się rozprawa, kolejna została wyznaczona na dzień 6 czerwca 2022 roku. Wartość przedmiotu sporu: łącznie około
56,6 mln PLN.
Poza postępowaniami opisanymi powyżej Grupa nie zidentyfikowała innych istotnych zobowiązań warunkowych.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 123 / 197
5. WYNIKI FINANSOWE GRUPY ORLEN
Jan Szewczak, Członek Zarządu PKN ORLEN:
„Bardzo dobre wyniki finansowe, wypracowane przez Grupę ORLEN w wyjątkowo trudnym otoczeniu rynkowym, potwierdzają zasadność przyjętych
kierunków działania. Jednocześnie dzięki bezpiecznemu zarządzaniu finansami sprawnie funkcjonujemy i z powodzeniem realizujemy ambitne
inwestycje rozwojowe. W 2021 roku wszystkie segmenty wypracowały bardzo dobre wyniki. Jednak szczególnie cieszą dobre rezultaty finansowe
osiągnięte przez segment energetyki, przy znaczącym udziale Grupy Energa oraz przez segment Detal. To wszystko pozwala nam skutecznie
dywersyfikować źródła przychodów i wzmacniać pozycję na globalnym rynku, a także wartość dla Akcjonariuszy. Grupa Kapitałowa ORLEN jest
silna, coraz bardziej odporna na zawirowania makroekonomiczne i dobrze przygotowana na strategiczne wyzwanie, jakim jest budowa koncernu
multienergetycznego.
5.1. OTOCZENIE MAKROEKONOMICZNE
Grupa ORLEN funkcjonuje w warunkach
zmiennego otoczenia makroekonomicznego.
Sytuacja gospodarcza na rynkach operacyjnych
Grupy ORLEN oraz notowania paliw na rynkach
światowych mają istotny wpływ na poziom
konsumpcji paliw i produktów petrochemicznych
oraz ceny ich sprzedaży.
Podstawowym wskaźnikiem odzwierciedlającym
sytuację gospodarczą jest wskaźnik PKB, który
determinowany przez konsumpcję, inwestycje oraz
eksport pozwala ocenić poziom gospodarki.
Ze zmianami wskaźnika PKB zazwyczaj
skorelowane zmiany konsumpcji paliw i stopy
bezrobocia.
WYKRES 27. Wskaźnik PKB i konsumpcja paliw.
Źródło: PKB na podstawie EUROSTAT.
Konsumpcja - opracowane na bazie szacunków własnych, danych Agencji Rynku Energii S.A. Litewskiego Urzędu Statystycznego, Czeskiego Urzędu Statystycznego i Niemieckiego
Stowarzyszenia Przemysłu Naftowego.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 124 / 197
Ceny produktów rafineryjnych i petrochemicznych
oferowanych przez Grupę ORLEN ustalane w
większości przypadków w oparciu o ich notowania
na rynkach towarowych wyrażonych w walutach
obcych.
Koszty związane z zakupem podstawowych
surowców, w tym ropy naftowej oraz obsługi
zadłużenia również wyrażone głównie w
walutach obcych takich jak USD czy EUR.
W rezultacie zmiany kursów wymiany tych walut
względem złotego mają istotny wpływ na wyniki
finansowe Grupy ORLEN.
WYKRES 28. Średni kurs walutowy.
Źródło: Na podstawie kursów ustalanych przez Narodowy Bank Polski (NBP).
Wśród czynników zewnętrznych typowych dla branży energetycznej, rafineryjnej i petrochemicznej kluczowe znaczenie mają następujące parametry
makroekonomiczne: notowania cen energii elektrycznej, praw majątkowych, uprawnień do emisji CO
2
oraz węgla kamiennego (będącego
podstawowym paliwem produkcyjnym w polskim systemie elektroenergetycznym), cena ropy naftowej, tzw. dyferencjał Brent/Ural oraz marże na
produktach rafineryjnych i petrochemicznych oferowanych przez Grupę ORLEN.
Podstawowym surowcem wykorzystywanym przez Grupę ORLEN jest ropa naftowa, której światowe ceny podlegają wahaniom w efekcie zmian w
globalnym popycie i podaży oraz pod wpływem czynników geopolitycznych. W związku z około 74% udziałem rop zasiarczonych w strukturze przerobu
ropy Grupy ORLEN istotny wpływ na wyniki operacyjne wywiera również dyferencjał Ural/Brent.
WYKRES 29. Średnioroczne notowania ropy Brent [USD/bbl].
WYKRES 30. Średnioroczny dyferencjał Ural/Brent [USD/bbl].
Źródło: Opracowanie własne.
Wyniki operacyjne Grupy ORLEN w znacznym stopniu uzależnione od różnic pomiędzy cenami rynkowymi produktów naftowych i cenami ropy
naftowej oraz innych surowców niezbędnych do ich wytwarzania tzw. cracki. Koszty nabycia surowca i ceny po jakich Grupa ORLEN może
ostatecznie sprzedać produkty rafinacji ropy naftowej uzależnione są od wielu czynników pozostających poza jej kontrolą, w tym m.in.:
- zmian podaży/popytu na produkty rafineryjne i petrochemiczne,
- rozwoju mocy produkcyjnych światowej branży rafineryjnej,
- zmian w kosztach eksploatacyjnych związanych z procesami technologicznymi (koszty energii, mediów, remontów),
- zmian w przepisach z zakresu ochrony środowiska i innych, które mogłyby się wiązać ze znacznymi wydatkami dla Grupy ORLEN.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 125 / 197
WYKRES 31. Średnioroczne marże („crack”) rafineryjne (USD/t) i petrochemiczne (EUR/t) z notowań.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Platts i ICIS.
Do kierunkowego oszacowania wpływu zmian czynników makroekonomicznych na wyniki Grupy ORLEN służy tzw. Modelowa Marża Downstream,
która odzwierciedla bazostrukturę koszyka wsadów oraz uzyskiwanych z nich produktów rafineryjnych i petrochemicznych skalkulowanych w
oparciu o notowania rynkowe.
WYKRES 32. Średnioroczna Modelowa Marża Downstream [USD/bbl].
Źródło: Opracowanie własne.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 126 / 197
W ramach segmentu Rafinerii i Petrochemii kalkulowana jest również Modelowa Marża Rafineryjna i Modelowa Marża Petrochemiczna.
Metodologie kalkulacji modelowej marży Downstream, rafineryjnej oraz petrochemicznej zostały zaprezentowane w Słowniku wybranych pojęć
finansowych w ostatniej części niniejszego Sprawozdania.
WYKRES 33. Średnioroczna Modelowa Marża Rafineryjna [USD/bbl].
WYKRES 34. Średnioroczna Modelowa Marża Petrochemiczna [EUR/t].
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Platts i ICIS.
Wyniki segmentu energetyka silnie powiązane z cenami energii elektrycznej oraz kosztami gazu ziemnego, węgla kamiennego i uprawnień do
emisji (EUA).
WYKRES 35. Średnioroczne ceny gazu ziemnego [PLN/MWh].
WYKRES 36. Średnioroczne ceny energii elektrycznej [PLN/MWh].
Źródło: Na podstawie danych TGE.
WYKRES 37. Średnioroczne ceny uprawnień do emisji CO
2
[EUR/t].
WYKRES 38. Średnioroczne ceny węgla wraz z transportem [EUR/t].
Źródło: Na podstawie danych Bloomberg i Polskiego Rynku Węgla.
Wyniki segmentu Wydobycie w dużym stopniu uzależnione są od aktualnych notowań ropy CLS (Canadian Light Sweet) oraz gazu AECO.
WYKRES 39. Średnioroczne notowania ropy CLS [USD/bbl].
WYKRES 40. Średnioroczne notowania AECO Natural gas [CAD/GJ].
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Platts i ICIS.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 127 / 197
Analiza wrażliwości
WYKRES 41. Analiza wrażliwości na zmiany kluczowych parametrów makroekonomicznych
1)
[mln PLN].
Szacunkowy wpływ zmian modelowej marży downstream i modelowej marży rafineryjnej przy założeniu mocy przerobowych Grupy
ORLEN w wysokości około 221 mln baryłek.
Szacunkowy wpływ zmian dyferencjału Ural/Brent przy założeniu mocy przerobowych ropy URAL w Grupie ORLEN na poziomie około
120 mln baryłek.
Szacunkowy wpływ zmiany modelowej marży petrochemicznej przy założeniu sprzedaży polimerów w Grupie ORLEN na poziomie około
885 tys. ton (ORLEN Unipetrol / 603 tys. ton oraz BOP (50%) / 282 tys. ton).
Szacunkowy wpływ zmiany marży hurtowej przy założeniu wolumenu sprzedaży benzyn i oleju napędowego w Polsce w wysokości około
11,8 mln ton, natomiast wpływ zmiany marży detalicznej przy sprzedaży paliw w Polsce w wysokości około 7,1 mld litrów.
Szacunkowy wpływ zmiany ceny ropy naftowej skalkulowany przy wykorzystaniu struktury koszyka produktów i wsadów z modelowej marży
downstream, obejmuje głównie efekt wyższych kosztów zużyć surowców na własne potrzeby energetyczne.
Szacunkowy wpływ zmian notowań węglowodorów w Kanadzie przy założeniu produkcji węglowodorów na poziomie około 5,7 mln baryłek
boe/rok.
1) Wpływ zmian powyższych parametrów zostoszacowany przy założeniu braku zależności pomiędzy nimi, a także innymi parametrami kształtującymi wyniki Grupy ORLEN. Zmiany czynników
makroekonomicznych mogą oddziaływać dodatkowo na inne elementy takie jak optymalizacja struktury koszyka produktów, kierunki sprzedaży czy stopnień wykorzystania mocy przerobowych,
co może mieć dodatkowy wpływ na wyniki działalności.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 128 / 197
5.2. WYNIKI FINANSOWE
Przekształcenie danych porównawczych
Następujące zdarzenia miały wpływ na dane porównawcze prezentowane za rok 2020:
- w II kwartale 2021 roku Grupa zakończyła proces alokacji ceny nabycia Grupy RUCH. W wyniku tego procesu zmianie uległy niektóre pozycje
aktywów i zobowiązań na dzień 31 grudnia 2020 roku, co wiązało się z koniecznością przekształcenia tych danych,
- począwszy od 1 stycznia 2021 roku Grupa dokonała zmiany metody prezentacji otrzymanych dotacji do aktywów.
Zasady sporządzenia rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego zostały opisane w pkt 2, 4, 5 i 6 Skonsolidowanego Sprawozdania
Finansowego za 2021 rok.
5.2.1. Omówienie podstawowych wielkości ekonomiczno-finansowych oraz ocena czynników mających znaczący wpływ na osiągnięty
wynik finansowy
TABELA 25. Wybrane pozycje ze skonsolidowanego sprawozdania z zysków lub strat i innych całkowitych dochodów.
Wyszczególnienie, mln PLN
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Przychody ze sprzedaży
131 341
86 180
111 203
45 161
52,4%
Koszt własny sprzedaży
(110 789)
(76 667)
(97 301)
(34 122)
(44,5%)
Zysk brutto ze sprzedaży
20 552
9 513
13 902
11 039
116,0%
Koszty sprzedaży
(8 507)
(7 226)
(6 355)
(1 281)
(17,7%)
Koszty ogólnego zarządu
(2 615)
(2 314)
(1 806)
(301)
(13,0%)
Pozostałe przychody operacyjne
7 911
10 078
1 246
(2 167)
(21,5%)
Pozostałe koszty operacyjne
(3 998)
(6 226)
(1 717)
2 228
35,8%
(Strata)/odwrócenie straty z tytułu utraty wartości instrumentów
finansowych
(86)
(66)
(41)
(20)
(30,3%)
Udział w wyniku finansowym jednostek wycenianych metodą praw
własności
613
149
136
464
311,4%
Zysk z działalności operacyjnej wg LIFO powiększony o
amortyzację (EBITDA LIFO) przed odpisami aktualizującymi
1)
14 154
12 430
9 172
1 724
13,9%
Zysk z działalności operacyjnej wg LIFO powiększony o
amortyzację (EBITDA LIFO)
14 965
10 839
8 993
4 126
38,1%
Zysk z działalności operacyjnej powiększony o amortyzację
(EBITDA)
19 211
8 465
8 862
10 746
126,9%
Zysk z działalności operacyjnej (EBIT)
13 870
3 908
5 365
9 962
254,9%
Przychody finansowe
789
852
890
(63)
(7,4%)
Koszty finansowe
(968)
(1 889)
(901)
921
48,8%
Przychody i koszty finansowe netto
(179)
(1 037)
(11)
858
82,7%
Zysk przed opodatkowaniem
13 683
2 856
5 352
10 827
379,1%
Podatek dochodowy
(2 495)
(31)
(1 054)
(2 464)
(7948,4%)
Zysk netto
11 188
2 825
4 298
8 363
296,0%
1) Odpisy netto aktualizujące wartość rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych:
2021 rok w wysokości 811 mln PLN dotyczyły głównie aktywów wydobywczych Grupy ORLEN Upstream.
2020 rok w wysokości (1 591) mln PLN dotyczyły głównie aktywów wydobywczych Grupy ORLEN Upstream.
2019 rok w wysokości (179) mln PLN dotyczyły głównie aktywów wydobywczych Grupy ORLEN Upstream w Polsce.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku Grupa ORLEN zidentyfikowała przesłanki do przeprowadzenia testów na utrawartości aktywów zgodnie z MSR 36
Utrata wartości aktywów” związane z:
- zmianą otoczenia makroekonomicznego w 2021 roku;
- wzrostem stóp dyskonta wynikającym z podwyżki referencyjnych stóp procentowych;
- aktualizacją założeń makroekonomicznych na lata 2022-2030, tj. dla okresu zgodnego z obowiązująw Grupie Kapitałowej ORLEN Strategią ORLEN
2030 oraz przyjęciem w dniu 27 stycznia 2022 roku Planu Finansowego PKN ORLEN i Grupy ORLEN na rok 2022.
Pełna metodologia testów oraz dokonanych odpisów aktualizujących została przedstawiona w pkt 14.4. Skonsolidowanego Sprawozdania
Finansowego za 2021 rok.
Pełna wersja skonsolidowanego sprawozdania z zysków lub strat i innych całkowitych dochodów jest dostępna w Skonsolidowanym Sprawozdaniu
Finansowym za 2021 rok.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 129 / 197
Przychody ze sprzedaży
Przychody ze sprzedaży Grupy ORLEN za 2021 rok wyniosły 131 341 mln PLN i były wyższe o 45 161 mln PLN (r/r). Wzrost przychodów ze
sprzedaży (r/r) wynika z wyższej sprzedaży wolumenowej o 2% (w segmentach Rafinerii i Detalu częściowo ograniczany niższym poziomem
wolumenów sprzedaży w segmencie Petrochemia i Wydobycie) oraz odzwierciedla wzrost o 69% cen ropy naftowej i w efekcie także notowań
głównych produktów. W okresie 12 miesięcy 2021 roku w porównaniu do analogicznego okresu 2020 roku ceny benzyny zwiększyły się o 75%,
oleju napędowego o 58%, paliwa lotniczego o 69%, ciężkiego oleju opałowego o 69%, etylenu o 38% i propylenu o 50%.
WYKRES 42. Notowania ropy i głównych produktów Grupy ORLEN.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Platts i ICIS.
WYKRES 43. Przychody ze sprzedaży Grupy ORLEN w ujęciu segmentowym.
Szczegółowe informacje dotyczące zmian sprzedaży wolumenowej w poszczególnych segmentach zostały opisane w pkt 4.3.3.4. i pkt 4.3.2.5.
niniejszego Sprawozdania.
Największym rynkiem Grupy ORLEN pod względem uzyskiwanych przychodów ze sprzedaży pozostaje rynek polski, na którym ulokowano produkty
i usługi o wartości 71 498 mln PLN. Drugim pod względem wielkości rynkiem był rynek niemiecki z przychodami 17 055 mln PLN. Na rynku czeskim
osiągnięto przychody na poziomie 14 952 mln PLN, a na rynkach krajów bałtyckich (Litwa, Łotwa, Estonia) 7 932 mln PLN. Pozycja pozostałe kraje
to głównie sprzedaż zrealizowana dla klientów z Singapuru, Ukrainy, Słowacji, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Holandii i Węgier.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 130 / 197
Koszty działalności operacyjnej
TABELA 26. Koszt własny sprzedaży w Grupie ORLEN.
Wyszczególnienie,
mln PLN
2021
2020
2019
struktura
2021
struktura
2020
struktura
2019
zmiana %
1
2
3
4
5
6
7
8=(2-3)/3
Zużycie materiałów i energii
(77 319)
(50 480)
(75 468)
61,4%
59,0%
71,4%
53,2%
Wartość sprzedanych towarów i materiałów
(24 487)
(16 879)
(16 035)
19,4%
19,7%
15,2%
45,1%
Usługi obce
(6 384)
(5 285)
(4 519)
5,1%
6,2%
4,3%
20,8%
Świadczenia pracownicze
(4 840)
(4 102)
(2 942)
3,8%
4,8%
2,8%
18,0%
Amortyzacja
(5 341)
(4 557)
(3 497)
4,2%
5,3%
3,3%
17,2%
Podatki i opłaty
(6 802)
(3 579)
(2 659)
5,4%
4,2%
2,5%
90,1%
Pozostałe
(767)
(718)
(647)
0,7%
0,8%
0,5%
6,8%
Koszty według rodzaju
(125 940)
(85 600)
(105 767)
100,0%
100,0%
100,0%
47,1%
Zmiana stanu zapasów
3 521
(1 479)
164
(338,1%)
Świadczenia na własne potrzeby
508
872
141
(41,7%)
Koszty operacyjne
(121 911)
(86 207)
(105 462)
41,4%
Koszty sprzedaży
8 507
7 226
6 355
17,7%
Koszty ogólnego zarządu
2 615
2 314
1 806
13,0%
Koszt własny sprzedaży
(110 789)
(76 667)
(97 301)
44,5%
Koszty działalności operacyjnej łącznie zwiększyły się o (35 704) mln PLN (r/r) do poziomu (121 911) mln PLN. Największą pozycję w strukturze tych
kosztów stanowią koszty zużycia materiałów i energii, głównie ropy naftowej i innych chemikaliów wykorzystywanych w procesach technologicznych.
Wzrost kosztów zużytych materiałów i energii o 53% (r/r) wynika głównie ze wzrostu notowań ropy i gazu.
Zwiększenie o (7 608) mln PLN wartości sprzedanych towarów i materiałów to głównie efekt niższej produkcji własnej oraz wzrostu notowań wyrobów gotowych
w 2021 roku co przełożyło s na wzrost cen.
Wzrost pozycji podatki i opłaty w okresie 31 grudnia 2021 roku w porównaniu do roku poprzedniego o (3 223) mln PLN wynikównie z aktualizacji rezerwy
na szacowane koszty emisji CO
2
za 2020 rok oraz utworzenia/rozwzania rezerwy na szacowane koszty emisji CO
2
za 2021 rok przy uwzględnieniu rozliczenia
dotacji z tytułu nieodpłatnie otrzymanych uprawni za dany rok w łącznej kwocie (2 984) mln PLN.
Wzrost kosztów sprzedaży wynikał ównie z przeprowadzonych w 2021 roku akwizycji oraz dotyczył kosztów zużycia materiałów i energii oraz podatków
i opłat.
Wzrost kosztów ogólnego zarządu w efekcie przeprowadzonych w 2021 roku akwizycji, wzrostu pozostałych usług, podatków i opłat oraz wynagrodzeń
oraz wyższego zatrudnienia (opisanego w pkt 3.2. niniejszego Sprawozdania). Presja rynku na poziom płac wywiera również wpływ na koszt usług
zewnętrznych nabywanych przez Grupę ORLEN w tym usług prawnych, konsultingowych, doradczych, systemów informatycznych, itp.
Wynik z działalności operacyjnej wg LIFO
1
powiększony o amortyzację przed uwzględnieniem wpływu odpisów aktualizujących wartość
aktywów trwałych.
WYKRES 44. EBITDA oraz EBITDA LIFO przed odpisami aktualizującymi
[mln PLN].
Wynik EBITDA Grupy ORLEN w 2021 roku w wysokości
19 211 mln PLN.
Przed uwzględnieniem dokonanych odwróceń odpisów
aktualizujących wartość majątku na kwotę 811 mln PLN
wynik EBITDA Grupy ORLEN wyniósł 18 400 mln PLN.
Wpływ zmian cen ropy naftowej na wycenę zapasów ujęty
w wyniku EBITDA wyniósł 4 246 mln PLN.
W rezultacie wynik EBITDA LIFO Grupy ORLEN po
eliminacji odpisów aktualizujących wartość aktywów
trwałych za 2021 rok wyniósł 14 154 mln PLN.
1
) Metody wyceny zapasów wg LIFO została zamieszczona w „Słowniku wybranych pojęć branżowych i finansowych”.
2) Odpisy netto aktualizujące wartość rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych w wysokości 811 mln PLN dotyczyły głównie aktywów poszukiwawczych Grupy ORLEN Upstream.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 131 / 197
WYKRES 45. Czynniki wpływające na zmianę EBITDA LIFO (r/r)
[mln PLN].
EBITDA LIFO Grupy ORLEN po eliminacji odpisów
aktualizujących wartość aktywów trwałych wyniosła 14 154
mln PLN i była wyższa o 1 724 mln PLN (r/r).
- Zmiany czynników makroekonomicznych zwiększyły wyniki
Grupy ORLEN o 3 693 mln PLN (r/r) i obejmowały głównie
wpływ wyższego dyferencjału Ural/Brent o (1,3) USD/bbl,
wzrostu marż na lekkich destylatach, olefinach, poliolefinach,
PTA, PCW i nawozach. Dodatkowo pozytywnie na wyniki
Grupy ORLEN wpłynęła zmiana (r/r) wyceny i rozliczenia
kontraktów terminowych CO
2
w ramach wydzielonego
portfela transakcyjnego w wysokości 2 807 mln PLN (r/r).
Dodatnie efekty zostały częściowo ograniczone przez niższe
marże na średnich destylatach oraz wyższe koszty zużyć
własnych w wyniku wzrostu cen ropy naftowej o 29 USD/bbl.
W trakcie 2020 roku nastąpił znaczący spadek notowań ropy
i produktów, co wpłynęło na pozytywny efekt transakcji
zabezpieczających ujmowanych w pozostałej działalności
operacyjnej głównie w I kwartale 2020 roku. Obserwowany
wzrost notowań ropy i produktów w 2021 roku spowodował
ujemny wpływ ww. transakcji a łączny wpływ (r/r) transakcji
zabezpieczających z wyłączeniem wyniku na kontraktach
terminowych CO
2
wyniósł (1 509) mln PLN.
- Wpływ wyższych (r/r) wolumenów sprzedaży w Grupie
ORLEN w II i III i IV kwartale 2021 roku był dodatni ale nie
skompensował ujemnego efektu niższych wolumenów z
I kwartału 2021 roku w porównaniu do sprzedaży z I kwartału
2020 roku realizowanej bez ograniczeń rynkowych
wynikających w pandemii COVID-19. Dodatkowy wpływ na
niższą sprzedaż wolumenową w segmencie
petrochemicznym miał planowany postój remontowy
instalacji Olefin II. Powyższe trendy sprzedaży wolumenowej
zmniejszyły wyniki Grupy ORLEN o (610) mln PLN (r/r).
- Ujemny wpływ pozostałych czynników wyniósł
(1 359) mln PLN (r/r) i obejmował głównie:
- (4 062) mln PLN brak zysku z tytułu okazyjnego nabycia
80% akcji Energa z 2020 roku.
- 2 204 mln PLN (r/r) dodatni wpływ wykorzystania
historycznych warstw zapasów.
- 1 522 mln PLN (r/r) wyższy wynik Grupy Energa,
głównie w efekcie nieporównywalnych okresów ujęcia w
konsolidacji Grupy ORLEN.
- 320 mln PLN (r/r) pozytywny wpływ przeszacowania
wartości zapasów do cen możliwych do uzyskania.
Wpływ przeszacowania wartości zapasów za 12
miesięcy 2021 był dodatni i wyniósł 211 mln PLN, przy
(109) mln PLN w analogicznym okresie 2020 roku.
- 184 mln PLN (r/r) - przedawnienie zobowiązania wobec
akcjonariuszy mniejszościowych ORLEN UNIPETROL.
- 156 mln PLN (r/r) - dodatni efekt zmiany struktury
właścicielskiej spółki Baltic Power.
- (1 683) mln PLN (r/r) pozostałe elementy obejmujące
aktualizacje rezerw na emisje CO
2
oraz wyższe koszty
funkcjonowania stacji, ogólne i pracy częściowo
skompensowane wyższymi (r/r) marżami hurtowymi.
Przychody / Koszty finansowe netto i wynik netto
Koszty finansowe netto w omawianym okresie wyniosły (179) mln PLN i obejmowały głównie koszty odsetkowe netto w kwocie (443) mln PLN oraz
rozliczenie i wycenę pochodnych instrumentów finansowych netto w wysokości 294 mln PLN. Po uwzględnieniu podatku dochodowego w kwocie (2
495) mln PLN zysk netto Grupy ORLEN za 2021 rok osiągnął wartość 11 188 mln PLN i był wyższy o 8 363 mln PLN (r/r).
Szczegółowe noty w zakresie przychodów i kosztów finansowych (pkt 13.11.) oraz podatku dochodowego (pkt 13.13.) dostępne w
Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym za 2020 rok.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 132 / 197
Wyniki segmentowe Grupy ORLEN
WYKRES 46. EBITDA LIFO - wyniki segmentowe [mln PLN].
WYKRES 47. Zmiana wyników segmentów [mln PLN].
Segment Rafineria
TABELA 27. Podstawowe wielkości finansowe segmentu Rafineria.
Segment Rafineria, mln PLN
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Przychody segmentu, w tym:
85 544
52 010
85 516
33 534
64,5%
Sprzedaż zewnętrzna
56 967
34 090
56 517
22 877
67,1%
Sprzedaż między segmentami
28 577
17 920
28 999
10 657
59,5%
Koszty segmentu
(79 532)
(56 228)
(83 641)
(23 304)
(41,4%)
Pozostałe przychody/koszty operacyjne netto
286
630
(365)
(344)
(54,6%)
(Strata)/odwrócenie straty z tytułu utraty wartości instrumentów
finansowych
(10)
0
(8)
(10)
-
Udział w wyniku finansowym jednostek wycenianych metodą praw
własności
1
(1)
0
2
-
Zysk operacyjny wg LIFO powiększony o amortyzację
(EBITDA LIFO) przed odpisami aktualizującymi
1)
3 614
(11)
2 783
3 625
-
Zysk operacyjny wg LIFO powiększony o amortyzację
(EBITDA LIFO)
3 604
(122)
2 782
3 726
-
Zysk operacyjny powiększony o amortyzację (EBITDA)
7 656
(2 402)
2 637
10 058
-
Zysk operacyjny wg LIFO (EBIT LIFO)
2 237
(1 309)
1 647
3 546
-
Zysk operacyjny (EBIT)
6 289
(3 589)
1 502
9 878
-
Zwiększenia aktywów trwałych
2 376
3 174
1 721
(798)
(25,1%)
1) Odpisy netto aktualizujące wartość rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych:
2021 rok w wysokości (10) mln PLN dotyczyły głównie odpisów ORLEN Południe S.A. w kwocie 70 mln PLN oraz PKN ORLEN w kwocie (73) mln PLN,
2020 rok w wysokości (111) mln PLN dotyczyły głównie odpisów Grupy ORLEN Unipetrol (66) mln PLN, Grupy ORLEN Lietuva (65) oraz spółki ORLEN Oil S.A.29 mln PLN,
2019 rok w wysokości (1) mln PLN.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 133 / 197
WYKRES 48. Segment Rafineria wpływ czynników (r/r) [mln PLN].
W 2021 roku EBITDA LIFO segmentu Rafineria Grupy ORLEN,
przed uwzględnieniem wpływu netto odpisów aktualizujących
wartość aktywów trwałych wyniosła 3 614 mln PLN i była
wyższa o 3 625 mln PLN (r/r).
Zmiany czynników makroekonomicznych zwiększyły wyniki
Grupy ORLEN o 1 751 mln PLN (r/r) i obejmowały głównie
wpływ wyższego dyferencjału Ural/Brent o (1,3) USD/bbl,
wzrostu marż na lekkich destylatach przy niższych marżach
na średnich destylatach. Dodatkowo pozytywnie na wyniki
Grupy ORLEN wpłynęła zmiana (r/r) wyceny i rozliczenia
kontraktów terminowych CO
2
w ramach wydzielonego portfela
transakcyjnego w wysokości 953 mln PLN (r/r). Dodatnie
efekty zostały częściowo ograniczone przez wyższe koszty
zużyć własnych w wyniku wzrostu cen ropy naftowej o 29
USD/bbl. Fluktuacja notowań ropy i produktów naftowych
wpłynęła na ujemny wpływ (r/r) transakcji zabezpieczających
ujmowanych w pozostałej działalności operacyjnej w kwocie
(1 424) mln PLN (r/r).
Wpływ wyższych wolumenów sprzedaży na wyniki segmentu
był dodatni i wyniósł 52 mln PLN (r/r). Ujemny efekt niższych
(r/r) wolumenów z I kwartału 2021 roku na skutek pandemii
COVID-19 został skompensowany wpływem wyższej (r/r)
sprzedaży w II, III i IV kwartale 2021 roku. Wzrost sprzedaży
wolumenowej wynikał również z braku wpływu cyklicznego
postoju remontowego rafinerii w Litvinov z 2020 roku.
Dodatni wpływ pozostałych czynników wyniósł 1 822 mln PLN
(r/r) i obejmował głównie wpływ wykorzystania historycznych
warstw zapasów w wysokości 1 954 mln PLN, przeszacowania
wartości zapasów do cen możliwych do uzyskania w
wysokości 255 mln PLN oraz wyższe marże handlowe (r/r).
Powyższe dodatnie efekty zostały częściowo ograniczone
aktualizacją rezerw na emisje CO
2
i wyższymi kosztami
ogólnymi i pracy (r/r).
Po uwzględnieniu efektu utworzenia odpisów aktualizujących
wartość aktywów w wysokości (10) mln PLN EBITDA LIFO Grupy
ORLEN w 2021 roku wyniosła 3 604 mln PLN.
Dodatni wpływ zmian cen ropy naftowej na wycenę zapasów
wyniósł 4 052 mln PLN i w rezultacie zysk EBITDA Grupy ORLEN
za 2021 rok wyniósł 7 656 mln PLN.
Nakłady inwestycyjne segmentu zmniejszyły się o (798) mln
PLN (r/r) do poziomu 2 376 mln PLN pkt 5.4. niniejszego
Sprawozdania.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 134 / 197
Segment Petrochemia
TABELA 28. Podstawowe wielkości finansowe segmentu Petrochemia.
Segment Petrochemia, mln PLN
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Przychody segmentu, w tym:
18 263
12 640
15 750
5 623
44,5%
Sprzedaż zewnętrzna
16 011
10 587
13 353
5 424
51,2%
Sprzedaż między segmentami
2 252
2 053
2 397
199
9,7%
Koszty segmentu
(16 698)
(11 885)
(14 528)
(4 813)
(40,5%)
Pozostałe przychody/koszty operacyjne netto
1 539
393
114
1 146
291,6%
(Strata)/odwrócenie straty z tytułu utraty wartości instrumentów
finansowych
(2)
0
(2)
(2)
-
Udział w wyniku finansowym jednostek wycenianych metodą praw
asności
388
143
136
245
171,3%
Zysk operacyjny wg LIFO powiększony o amortyzację
(EBITDA LIFO) przed odpisami aktualizującymi
1)
4 295
2 309
2 314
1 986
86,0%
Zysk operacyjny wg LIFO powiększony o amortyzację
(EBITDA LIFO)
4 325
2 299
2 265
2 026
88,1%
Zysk operacyjny powiększony o amortyzację (EBITDA)
4 519
2 205
2 279
2 314
104,9%
Zysk operacyjny wg LIFO (EBIT LIFO)
3 296
1 385
1 456
1 911
138,0%
Zysk operacyjny (EBIT)
3 490
1 291
1 470
2 199
170,3%
Zwiększenia aktywów trwałych
3 051
1 912
950
1 139
59,6%
1) Odpisy netto aktualizujące wartość rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych:
2021 rok w wysokości 30 mln PLN dotyczyły odpisów w Anwil w kwocie 29 mln PLN,
2020 rok w wysokości (10) mln PLN dotyczyły odpisów w Grupie ORLEN Lietuva w kwocie (9) oraz Grupie ORLEN Unipetrol w kwocie (1) mln PLN,
2019 rok w wysokości (49) mln PLN dotyczyły odpisów w spółce PKN ORLEN (19) mln PLN i w Grupie ORLEN Unipetrol w kwocie (30) mln PLN.
WYKRES 49. Segment Petrochemia wpływ czynników (r/r) [mln PLN].
W 2021 roku EBITDA LIFO segmentu Petrochemia Grupy
ORLEN przed uwzględnieniem wpływu netto odpisów
aktualizujących wartość aktywów trwałych wyniosła
4 295 mln PLN i była wyższa o 1 986 mln PLN (r/r).
Zmiany czynników makroekonomicznych zwiększyły wyniki
Grupy ORLEN o 2 249 mln PLN (r/r) w efekcie wzrostu marż
na olefinach, poliolefinach, PTA, PCW i nawozach, osłabienia
PLN względem EUR oraz zmiany (r/r) wyceny i rozliczenia
kontraktów terminowych CO
2
w ramach wydzielonego
portfela transakcyjnego w wysokości 996 mln PLN (r/r).
Niższe wolumeny sprzedaży olefin, PCW i PTA w rezultacie
prowadzonych postojów remontowych, głównie instalacji
Olefin II, PTA i Reformingu V wpłynęły ujemnie na wyniki
segmentu w kwocie (509) mln PLN (r/r).
Dodatni wpływ pozostałych czynników wyniósł 246 mln PLN
(r/r) i obejmował głównie pozytywny wpływ wykorzystania
historycznych warstw zapasów i wyższe marże handlowe (r/r)
przy wyższych kosztach aktualizacji rezerw na emisje CO
2
.
Po uwzględnieniu efektu odwrócenia odpisów aktualizujących
wartość aktywów w wysokości 30 mln PLN EBITDA LIFO Grupy
ORLEN w 2021 roku wyniosła 4 325 mln PLN.
Dodatni wpływ zmian cen ropy naftowej na wycenę zapasów
wyniósł 194 mln PLN i w rezultacie zysk EBITDA Grupy ORLEN za
2021 rok wyniósł 4 519 mln PLN.
Nakłady inwestycyjne segmentu zwiększyły się o 1 139 mln
PLN (r/r) do poziomu 3 051 mln PLN najważniejsze zadania
inwestycyjne zostały opisane w pkt 5.4. niniejszego
Sprawozdania.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 135 / 197
Segment Energetyka
TABELA 29. Podstawowe wielkości finansowe segmentu Energetyka.
Segment Energetyka, mln PLN
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Przychody segmentu, w tym:
19 513
13 462
4 973
6 051
44,9%
Sprzedaż zewnętrzna
16 039
10 095
1 734
5 944
58,9%
Sprzedaż między segmentami
3 474
3 367
3 239
107
3,2%
Koszty segmentu
(18 876)
(11 356)
(3 786)
(7 520)
(66,2%)
Pozostałe przychody/koszty operacyjne netto
1 224
4 432
(60)
(3 208)
(72,4%)
(Strata)/odwrócenie straty z tytułu utraty wartości instrumentów
finansowych
(69)
(27)
0
(42)
(155,6%)
Udział w wyniku finansowym jednostek wycenianych metodą praw
własności
223
6
0
217
3616,7%
Zysk operacyjny powiększony o amortyzację (EBITDA) przed
odpisami aktualizującymi
1)
3 680
7 702
1 570
(4 022)
(52,2%)
Zysk operacyjny powiększony o amortyzację (EBITDA)
3 603
7 697
1 563
(4 094)
(53,2%)
Zysk operacyjny (EBIT)
2 015
6 517
1 127
(4 502)
(69,1%)
Zwiększenia aktywów trwałych
2 616
1 722
318
894
51,9%
1) Odpisy netto aktualizujące wartość rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych:
2021 rok w wysokości (77) mln PLN dotyczyły odpisów w Grupie Energa w kwocie (77) mln PLN,
2020 rok w wysokości (5) mln PLN dotyczyły odpisów w Grupie ORLEN Lietuva w kwocie (5) oraz w Grupie ORLEN Unipetrol w kwocie (1) mln PLN,
2019 rok w wysokości (7) mln PLN dotyczyły głównie odpisów w spółce PKN ORLEN (4) mln PLN i w Grupie ORLEN Unipetrol w kwocie (2) mln PLN.
WYKRES 50. Segment Energetyka wpływ czynników (r/r) [mln PLN].
W 2021 roku EBITDA segmentu Energetyka Grupy ORLEN
przed uwzględnieniem wpływu netto odpisów aktualizujących
wartość aktywów trwałych wyniosła 3 680 mln PLN i była
niższa o (4 022) mln PLN (r/r).
Ujemny wpływ parametrów makro wyniósł (491) mln PLN (r/r) i
wynikał ównie z niekorzystnych relacji cenowych pomiędzy
notowaniami energii elektrycznej i gazu ziemnego oraz wzrostu
cen węgla brunatnego dostarczanego do elektrowni w Unipetrol.
Pozytywnie na wyniki segmentu wpłynęło rozliczenie i wycena
kontraktów terminowych CO
2
w wysokości 858 mln PLN (r/r).
Niższa sprzedaż energii elektrycznej (r/r) realizowana przez
aktywa energetyczne PKN ORLEN wpłynęła ujemnie na wyniki
segmentu w kwocie (197) mln PLN (r/r).
Wpływ pozostałych czynników wyniósł (3 334) mln PLN (r/r) i
obejmował głównie brak zysku z tytułu okazyjnego nabycia 80%
akcji Energa w kwocie (4 062) mln PLN z 2020 roku, wyższe koszty
ogólne i pracy oraz rezerw na emisje CO
2
. Z kolei ujęcie w
konsolidacji Grupy Energa przez pełny rok zwiększyło wyniki Grupy
ORLEN o 1 522 mln PLN (r/r).
Po uwzględnieniu efektu utworzenia odpisów aktualizujących
wartość aktywów w wysokości (77) mln PLN EBITDA Grupy ORLEN
w 2021 roku wyniosła 3 603 mln PLN.
Nakłady inwestycyjne segmentu zwiększyły się o 894 mln PLN
(r/r) do poziomu 2 616 mln PLN najważniejsze zadania
inwestycyjne zostały opisane w pkt 5.4. niniejszego
Sprawozdania.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 136 / 197
Segment Detal
TABELA 30. Podstawowe wielkości finansowe segmentu Detal.
Segment Detal, mln PLN
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Przychody segmentu, w tym:
41 167
30 911
39 089
10 256
33,2%
Sprzedaż zewnętrzna
41 082
30 837
38 910
10 245
33,2%
Sprzedaż między segmentami
85
74
179
11
14,9%
Koszty segmentu
(39 079)
(28 339)
(36 645)
(10 740)
(37,9%)
Pozostałe przychody/koszty operacyjne netto
(38)
(95)
(6)
57
60,0%
(Strata)/odwrócenie straty z tytułu utraty wartości instrumentów
finansowych
(5)
(4)
(7)
(1)
(25,0%)
Zysk operacyjny powiększony o amortyzację (EBITDA) przed
odpisami aktualizującymi
1)
2 897
3 232
3 045
(335)
(10,4%)
Zysk operacyjny powiększony o amortyzację (EBITDA)
2 850
3 193
3 061
(343)
(10,7%)
Zysk operacyjny (EBIT)
2 045
2 473
2 431
(428)
(17,3%)
Zwiększenia aktywów trwałych
1 141
1 329
1 391
(188)
(14,1%)
1) Odpisy netto aktualizujące wartość rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych:
2021 rok w wysokości (47) mln PLN obejmowały głównie odpisy w ORLEN Deutschland (10) mln PLN oraz w Grupie ORLEN Unipetrol w kwocie (28) mln PLN,
2020 rok w wysokości (39) mln PLN obejmowały głównie odpisy w ORLEN Deutschland (17), PKN ORLEN (13) mln PLN oraz w Grupie ORLEN Unipetrol w kwocie (8) mln PLN,
2019 rok w wysokości 16 mln PLN – obejmowały głównie odpisy w PKN ORLEN 23 mln PLN.
WYKRES 51. Segment Detal wpływ czynników (r/r) [mln PLN].
W 2021 roku EBITDA segmentu Detalicznego Grupy ORLEN,
przed uwzględnieniem wpływu netto odpisów aktualizujących
wartość aktywów trwałych, osiągnęła poziom 2 897 mln PLN i
była niższa o (335) mln PLN (r/r).
Ujemny wpływ marż paliwowych na rynku polskim przy wyższych
marżach na rynku czeskim, niemieckim i litewskim.
Dodatni wpływ marż pozapaliwowych na wszystkich rynkach
operacyjnych.
Pozytywny wpływ wyższych wolumenów sprzedaży o 1% (r/r)
zrealizowany głównie w Polsce i Czechach.
Pozostałe obejmują głównie wyższe koszty funkcjonowania stacji
paliw, ogólne i pracy częściowo skompensowane dodatnim
wpływem zmiany salda na pozostałej działalności operacyjnej
(po eliminacji wpływu netto odpisów aktualizujących wartość
majątku i transakcji zabezpieczających) w wysokości 65 mln PLN
obejmującym brak rezerw podatkowych dotyczących podatku
VAT z 2020 roku.
Po uwzględnieniu odpisów aktualizujących w wysokości (47) mln
PLN zysk EBITDA Grupy ORLEN za 2021 rok wyniósł
2 850 mln PLN.
Nakłady inwestycyjne segmentu zmniejszyły się o (188) mln
PLN (r/r) do poziomu 1 141 mln PLN najważniejsze zadania
inwestycyjne zostały opisane w pkt 5.4. niniejszego
Sprawozdania.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 137 / 197
Segment Wydobycie
TABELA 31. Podstawowe wielkości finansowe segmentu Wydobycie.
Segment Wydobycie, mln PLN
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Przychody segmentu, w tym:
798
483
608
315
65,2%
Sprzedaż zewnętrzna
798
483
608
315
65,2%
Sprzedaż między segmentami
0
0
0
0
-
Koszty segmentu
(523)
(606)
(598)
83
13,7%
Pozostałe przychody/koszty operacyjne netto
770
(1 325)
(165)
2 095
-
(Strata)/odwrócenie straty z tytułu utraty wartości instrumentów
finansowych
0
(2)
0
2
-
Udział w wyniku finansowym jednostek wycenianych metodą praw
własności
0
0
0
0
-
Zysk operacyjny powiększony o amortyzację (EBITDA) przed
odpisami aktualizującymi
1)
387
322
295
65
20,2%
Zysk/(Strata) operacyjna powiększona o amortyzację (EBITDA)
1 305
(1 100)
164
2 405
-
Strata operacyjna (EBIT)
1 045
(1 450)
(155)
2 495
-
Zwiększenia aktywów trwałych
363
400
632
(37)
(9,3%)
1) Odpisy netto aktualizujące wartość rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych:
2021 rok w wysokości 918 mln PLN dotyczy aktywów poszukiwawczych Grupy ORLEN Upstream,
2020 rok w wysokości (1 422) mln PLN dotyczy aktywów poszukiwawczych Grupy ORLEN Upstream,
2019 rok w wysokości (131) mln PLN dotyczy głównie aktywów poszukiwawczych Grupy ORLEN Upstream w Polsce.
WYKRES 52. Segment Wydobycie wpływ czynników (r/r) [mln PLN].
W 2021 roku EBITDA segmentu Wydobycia, przed
uwzględnieniem odpisów aktualizujących wartość aktywów
trwałych, wyniosła 387 mln PLN i była wyższa o 65 mln PLN
(r/r).
Wyższe notowania ropy CLS, gazu AECO i kondensatu
gazowego NGL zbilansował negatywny wpływ transakcji
zabezpieczających przepływy pieniężne w wysokości (200) mln
PLN.
Ujemny efekt wolumenowy (r/r) w rezultacie nieplanowanego
postoju infrastruktury technicznej (pożar) u głównego odbiorcy
węglowodorów w Kanadzie.
Pozostałe obejmują głównie brak dodatniego wpływu rezerwy na
zobowiązania podatkowe związanej z zakupem FX Energy przez
ORLEN Upstream z 2020 roku, wzrost podatku od wydobycia i
niektórych kopalin w związku z wyższymi cenami węglowodorów
oraz wzrost kosztów funkcjonowania nowej kopalni Bystrowice
częściowo skompensowanych odszkodowaniem za szkodę na
otworze Miłosław-6H.
Po uwzględnieniu odpisów aktualizujących w wysokości 918 mln
PLN EBITDA Grupy ORLEN za 2021 rok wyniosła 1 305 mln PLN.
Nakłady inwestycyjne segmentu zmniejszyły się o (37) mln
PLN (r/r) do poziomu 363 mln PLN pkt 5.4. niniejszego
Sprawozdania.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 138 / 197
Funkcje Korporacyjne
TABELA 32. Podstawowe wielkości finansowe Funkcji Korporacyjnych.
Segment Funkcje Korporacyjne, mln PLN
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Przychody segmentu, w tym:
1 024
593
525
431
72,7%
Sprzedaż zewnętrzna
444
88
81
356
404,5%
Sprzedaż między segmentami
580
505
444
75
14,9%
Koszty segmentu
(2 171)
(1 712)
(1 522)
(459)
(26,8%)
Pozostałe przychody/koszty operacyjne netto
132
(183)
11
315
-
(Strata)/odwrócenie straty z tytułu utraty wartości instrumentów
finansowych
0
(33)
(24)
33
-
Udział w wyniku finansowym jednostek wycenianych metodą praw
własności
1
1
0
0
0,0%
Strata operacyjna powiększona o amortyzację (EBITDA)
przed odpisami aktualizującymi
1)
(719)
(1 124)
(835)
405
36,0%
Strata operacyjna powiększona o amortyzację (EBITDA)
(722)
(1 128)
(842)
406
36,0%
Strata operacyjna (EBIT)
(1 014)
(1 334)
(1 010)
320
24,0%
Zwiększenia aktywów trwałych
343
455
445
(112)
(24,6%)
1) Odpisy netto aktualizujące wartość rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych:
2021 rok w wysokości (3) mln PLN – dotyczą głównie odpisów aktualizujących w Grupie ORLEN Unipetrol,
2020 rok w wysokości (4) mln PLN dotyczą głównie odpisów aktualizujących w PKN ORLEN, Grupie ORLEN Lietuva i w Grupie ORLEN Unipetrol,
2019 rok w wysokości (7) mln PLN – dotyczą głównie odpisów aktualizujących w PKN ORLEN.
WYKRES 53. Funkcje Korporacyjne wpływ czynników (r/r) [mln PLN].
W roku 2021 EBITDA Funkcji Korporacyjnych przed
uwzględnieniem odpisów netto aktualizujących wartość
aktywów trwałych była wyższa o 405 mln PLN (r/r).
Niższe koszty funkcji korporacyjnych głównie w efekcie
przedawnienia zobowiązania wobec akcjonariuszy
mniejszościowych ORLEN UNIPETROL w wysokości 184 mln PLN,
poprawy wyników spółek Grupy ORLEN oraz niższych (r/r)
darowizn, głównie na działania związane z COVID-19.
Nakłady inwestycyjne w ramach funkcji korporacyjnych w
2021 roku zmniejszyły się o (112) mln PLN (r/r) do poziomu 343
mln PLN najważniejsze zadania zostały przedstawione w pkt
5.4. niniejszego Sprawozdania.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 139 / 197
5.2.2. Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej
WYKRES 54. Zmiany wybranych pozycji skonsolidowanych aktywów [mln PLN].
Suma aktywów Grupy ORLEN na dzień 31
grudnia 2021 roku wyniosła 106 754 mln PLN i
była wyższa o 22 706 mln PLN w porównaniu ze
stanem z dnia 31 grudnia 2020 roku.
Wartość aktywów trwałych na 31 grudnia 2021
roku wyniosła 68 706 mln PLN i była wyższa o 9
273 mln PLN w porównaniu z końcem
poprzedniego roku, głównie z tytułu zwiększenia
wartości rzeczowych aktywów trwałych i wartości
niematerialnych oraz wartości firmy o 8 068 mln
PLN oraz zwiększenia wartości inwestycji
wycenianych metodą praw własności o kwotę
367 mln PLN, głównie w wyniku rozpoznania
inwestycji we wspólne przedsięwzięcie Baltic
Power w wysokości 268 mln PLN oraz ujęcia
wyższego udziału w wynikach jednostek
współkontrolowanych.
Wartość aktywów obrotowych na dzień 31
grudnia 2021 zwiększyła się o 13 433 mln PLN w
porównaniu z końcem poprzedniego roku,
przede wszystkim w efekcie zwiększenia salda
zapasów o 6 131 mln PLN, salda środków
pieniężnych o 1 656 mln PLN, salda należności
z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych
należności o 5 401 mln PLN oraz wyceny
pochodnych instrumentów finansowych o 709
mln PLN głównie z tytułu wyceny kontraktów
terminowych CO
2
. Wzrost wartości zapasów to
głównie efekt wzrostu cen ropy naftowej i
produktów ropopochodnych. Wzrost salda
należności wynikał głównie z wyższej sprzedaży
w ujęciu wartościowym i ilościowym.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 140 / 197
WWYKRES 55. Zmiany wybranych pozycji skonsolidowanych aktywów [mln PLN].
Zwiększenie sumy pasywów Grupy ORLEN o
22 706 mln PLN w porównaniu ze stanem z dnia
31 grudnia 2020 roku.
Wzrost kapitału własnego o 10 189 mln PLN
głównie z tytułu ujęcia zysku netto za 2021 rok w
kwocie 11 188 mln PLN, ujemnego wpływu
zmiany salda kapitałów z tytułu stosowania
rachunkowości zabezpieczeń w kwocie (414)
mln PLN, wypłaty dywidendy dla akcjonariuszy
PKN ORLEN z zysków lat ubiegłych w łącznej
wysokości (1 497) mln PLN oraz wpływu różnic
kursowych z tytułu przeliczenia kapitałów
własnych jednostek działających za granicą w
kwocie 783 mln PLN, wynikających głównie ze
wzrostu kursów CZK, USD i CAD.
Wartość zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz
pozostałych zobowiązań zwiększyła się o 5 788
mln PLN w porównaniu ze stanem z końca 2020
roku głównie w wyniku zwiększenia zobowiązań
handlowych o 4 577 mln PLN, zobowiązań
podatkowych o 1 056 mln PLN dotyczących
głównie zobowiązań z tytułu podatku
akcyzowego i opłaty paliwowej oraz podatku od
towarów i usług w związku z wyższą sprzedażą
wartościową i ilościową produktów oraz
znaczącym wzrostem cen paliw w roku 2021 w
stosunku do cen z roku 2020 oraz zobowiązań
inwestycyjnych o 255 mln PLN. Wzrost
zobowiązań handlowych wynikał głównie z
wyższych cen na rynkach.
Wartość rezerw na dzień 31 grudnia 2021 roku
wyniosła 8 106 mln PLN i była wyższa o 3 543
mln PLN w porównaniu ze stanem z końca 2020
roku. W 2021 roku Grupa dokonała aktualizacji
rezerwy z 2020 roku oraz utworzyła/rozwiązała
rezerwę na emisję CO
2
za 12 miesięcy w łącznej
kwocie 5 466 mln PLN. Wzrost wynikał głównie
ze wzrostu ceny średnioważonej i cen rynkowych
przy zachowaniu stosunkowo podobnej ilości
emisji CO
2
. Ponadto zmiana netto rezerw na
emisje CO
2
wynikała z umorzenia rezerwy
dotyczącej emisji za 2020 rok w kwocie (1 561)
mln PLN.
Zadłużenie finansowe netto Grupy ORLEN na
dzień 31 grudnia 2021 roku wyniosło 12 275 mln
PLN i było niższe o (785) mln PLN w porównaniu
z końcem 2020 roku głównie z tytułu wpływów
netto obejmujących wpływy i spłaty kredytów,
pożyczek oraz wykup i emisję obligacji w kwocie
460 mln PLN, zwiększenia salda środków
pieniężnych o (1 656) mln PLN, lokat
krótkoterminowych w wysokości 60 mln PLN
oraz efektu netto wyceny i przeszacowania
zadłużenia z tytułu różnic kursowych jak również
nowych przejęć w ramach Grupy w łącznej
kwocie 351 mln PLN.
Pozostałe pasywa obejmują głównie: wzrost
zobowzań z tytu podatku dochodowego,
instrumentów pochodnych oraz leasingu w łącznej
kwocie 1 922 mln PLN.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 141 / 197
Grupa ORLEN na dzień 31 grudnia 2021 roku posiadała grunty własne o powierzchni 35,1 mln m
2
oraz grunty w użytkowaniu wieczystym, dzierżawie
i innym o powierzchni 48,9 mln m2. Powierzchnie gruntów wykorzystywane w ramach segmentu Wydobycia zostały zamieszone w pkt 4.3.7.2.
niniejszego Sprawozdania.
Do najważniejszych obiektów socjalno-bytowych należą: Pałac Srebrna koło Płocka, Hotel Petrochemia i zaplecze hotelowe dla pracowników w
Płocku, Dom Technika w Płocku, Zespół Szkół Centrum Edukacji w Płocku, ORLEN Klub w Płocku, Ośrodek Sanatoryjno-Uzdrowiskowy w Ustce i
Ośrodek Wypoczynkowy w Zarzeczewie, Hotel Nowe Rumunki.
Pełna wersja skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej jest dostępna w Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym za 2021 rok.
5.2.3. Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
TABELA 33. Skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych.
Wyszczególnienie, mln PLN
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej, w tym:
13 295
7 247
9 319
6 048
83,5%
Zmiana stanu kapitału pracującego
(4 442)
2 209
1 182
(6 651)
-
Środki pieniężne netto wykorzystane w działalności
inwestycyjnej
(9 739)
(8 495)
(3 994)
(1 244)
(14,6%)
Środki pieniężne netto wykorzystane w działalności
finansowej
(2 006)
(3 711)
(3 363)
1 705
45,9%
Zwiększenie/(Zmniejszenie) netto stanu środków pieniężnych
i ich ekwiwalentów
1 550
(4 959)
1 962
6 509
-
Zmiana stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów z tytułu
różnic kursowych
106
40
5
66
165,0%
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na początek okresu
1 240
6 159
4 192
(4 919)
(79,9%)
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na koniec okresu
2 896
1 240
6 159
1 656
133,5%
Wpływy środków pieniężnych netto z działalności operacyjnej za 2021 rok wyniosły 13 295 mln PLN i obejmowały głównie wynik z działalności
operacyjnej powiększony o amortyzację (EBITDA) w wysokości 19 262 mln PLN skorygowany o: udział w wyniku finansowym jednostek wycenianych
metodą praw własności w wysokości (613) mln PLN, ujemny efekt zwiększenia kapitału pracującego netto o (4 442) mln PLN głównie w wyniku
wzrostu notowań cen ropy i produktów, które przełożyły się na wartość zapasów, należności i zobowiązań, pomniejszony o zapłacony podatek
dochodowy w wysokości (1 194) mln PLN, zysk z działalności inwestycyjnej w wysokości (3 705) mln PLN dotyczący głównie rozliczenia i wyceny
pochodnych instrumentów finansowych w wysokości (2 660) mln PLN, zmiany stanu rezerw w wysokości 6 099 mln PLN głównie w wyniku wzrostu
cen średnioważonych i cen rynkowych uprawnień CO
2
.
Środki pieniężne netto wykorzystane w działalności inwestycyjnej za 2021 rok wyniosły (9 739) mln PLN i obejmowały głównie przepływy netto na
nabycie i sprzedaż składników rzeczowego majątku trwałego, wartości niematerialnych i aktywów z tytułu praw do użytkowania w kwocie (11 130)
mln PLN, nabycie akcji i udziałów jednostek zależnych skorygowanych o przejęte środki pieniężne na dzień nabycia (głównie z tytułu nabycia nowych
podmiotów szczegółowe informacje nota 7.3) w kwocie (772) mln PLN oraz rozliczenie instrumentów pochodnych niewyznaczonych dla celów
rachunkowości zabezpieczeń w wysokości 2 027 mln PLN.
Przepływy netto środków pieniężnych wykorzystane w działalności finansowej za 2021 rok wyniosły (2 006) mln PLN i obejmowały głównie wypłaconą
dywidendę dla akcjonariuszy PLN ORLEN w kwocie (1 497) mln PLN, wypływy netto kredytów i pożyczek w wysokości (313) mln PLN, emisję obligacji
w wysokości 3 225 mln PLN głównie w związku z emisją obligacji korporacyjnych serii D oraz euroobligacji serii A przez PKN ORLEN, wykup obligacji
w wysokości (2 452) mln PLN głównie przez ORLEN Capital, płatności odsetek w wysokości (469) mln PLN i płatności zobowiązań z tytułu umów
leasingu w wysokości (701) mln PLN.
Po uwzględnieniu przeszacowania środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych saldo środków pieniężnych w 2021 roku zwiększyło so 1 656
mln PLN i na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniosło 2 896 mln PLN.
5.2.4. Wskaźniki finansowe
Wskaźniki finansowe osiągane przez Grupę ORLEN w latach 2017-2021 zostały zaprezentowane w pkt 1.3. niniejszego Sprawozdania.
5.2.5. Różnice pomiędzy wynikami finansowymi wykazanymi w raporcie rocznym a wcześniej publikowanymi prognozami wyników na
dany rok
Grupa ORLEN nie publikowała prognoz wyników finansowych dotyczących 2021 roku.
Zmiana wyników operacyjnych Grupy ORLEN za rok 2021, w porównaniu z danymi opublikowanych w dniu 4 lutego 2021 roku w Raporcie za IV
kwartał 2021 roku dotyczyły głównie:
- odwrócenia netto odpisów aktualizujących majątek trwały w kwocie netto 993 mln PLN, głównie w segmencie wydobycie w kwocie 931 mln PLN;
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 142 / 197
- rozpoznania w PKN ORLEN rekompensaty wynikającej z ustawy o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych w
wysokości 40 mln PLN;
- reklasyfikacji z części krótkoterminowej do długoterminowej rozpoznanej w przychodach przyszłych okresów podatkowej ulgi inwestycyjnej w
wysokości 98 mln PLN;
- zmniejszenia przychodów ze sprzedaży towarów i materiałów i wartości sprzedanych towarów i materiałów w ORLEN Deutschland o wartość 277
mln PLN na skutek zmiany prezentacji opłaty pobieranej w imieniu osób trzecich;
- zmiany prezentacji różnic transakcyjnych związanych z rozliczeniami instrumentów pochodnych z giełdą ICE, reklasyfikacja między:
pozostałymi kosztami operacyjnymi a przychodami finansowymi w wysokości 516 mln PLN;
pozostałymi przychodami operacyjnymi a kosztami finansowymi w wysokości (471) mln PLN;
- wycena kontraktów terminowych na sprzedaż energii elektrycznej (forward towarowy) w kwocie 99 mln PLN;
- korekty związane z zakończeniem prac związanych z zamknięciem roku 2021 w spółkach Grupy Kapitałowej, dotyczące głównie
podatku odroczonego w kwocie netto 45 mln PLN.
Szczegółowe informacje o skorygowanych pozycjach ze Sprawozdania z zysków lub strat i innych całkowitych dochodów oraz Sprawozdania z sytuacji
finansowej zostały przedstawione w Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym Grupy ORLEN za 2021 rok w pkt 6.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 143 / 197
5.3. ZARZĄDZANIE ZASOBAMI FINANSOWYMI
5.3.1. Ogólne zasady zarządzania
Zarządzanie płynnością
Grupa ORLEN wykorzystuje systemy koncentracji środków finansowych (systemy cash-pool”) do efektywnego zarządzania bieżącą płynnością
finansową oraz optymalizacji kosztów finansowych w ramach Grupy ORLEN. Na koniec 2021 roku funkcjonowały następujące systemy cash-pool
zarządzane przez:
a) PKN ORLEN:
systemy cash-poolingu dla polskich spółek Grupy ORLEN. Na dzień 31 grudnia 2020 roku systemy te obejmowały łącznie 32 spółki Grupy
ORLEN,
międzynarodowy system cash-poolingu dla zagranicznych spółek Grupy ORLEN. Na dzień 31 grudnia 2021roku system ten obejmował 8 spółek
zagranicznych Grupy ORLEN,
b) Energa:
systemy cash poolingu dla polskich spółek Grupy Energa. Na dzień 31 grudnia 2020 roku systemy te obejmowały łącznie 23 spółki Grupy
Energa.
Zarządzając płynnością Grupa może emitować obligacje w ramach ustalonych limitów jak również nabywać obligacje emitowane przez spółki z Grupy
ORLEN. W roku 2021 Grupa ORLEN inwestowała nadwyżki środków pieniężnych w lokaty bankowe. Decyzje dotyczące lokat bankowych opierają
się na maksymalizacji stopy zwrotu przy ustalonych limitach koncentracji dla każdego z banków oraz bieżącej ocenie kondycji finansowej banków
wymagającej posiadania przez bank krótkoterminowej oceny ratingowej dla depozytów na poziomie inwestycyjnym.
Zarządzanie kapitałem pracującym
Grupa ORLEN elastycznie zarządza kapitałem pracującym w zmiennym otoczeniu makroekonomicznym dysponując szeregiem narzędzi użących
optymalizacji jego poziomu. Jednym z nich są umowy na limity faktoringowe bez regresu polegające na sprzedaży z dyskontem krótkoterminowych
należności handlowych przysługujących Spółce przed terminem ich wymagalności oraz przejęciu ryzyka niewypłacalności tych należności przez bank.
PKN ORLEN posiada także rozwiązanie w postaci faktoringu odwrotnego. Program daje możliwość uzyskania zapłaty za dostawy lub świadczone
usługi w okresie krótszym niż jest to uregulowane w umowie handlowej z PKN ORLEN
Poziom kapitału pracującego netto na koniec 2021 roku wyniósł 19 243 mln PLN i był wyższy o 5 848 mln PLN w porównaniu ze stanem z końca 2020
roku.
5.3.2. Kredyty, pożyczki i obligacje
Grupa ORLEN korzysta z usług banków o wysokiej wiarygodności kredytowej oraz silnej pozycji rynkowej zapewniających jednocześnie konkurencyjny
koszt usług bankowych. Pozwala to na utrzymanie wysokiego standardu pozyskiwanych źródeł finansowania.
TABELA 34. Podział źródeł finansowania.
Wyszczególnienie, mln PLN
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Kredyty bankowe
3 936
3 866
2 136
70
1,8%
Pożyczki
131
130
0
1
0,8%
Obligacje
11 104
10 364
6 471
740
7,1%
Zadłużenie finansowe
1
15 171
14 360
8 607
811
5,6%
Wg terminu zapadalności:
Długoterminowe
13 742
9 430
8 185
4 312
45,7%
Krótkoterminowe
1 429
4 930
422
(3 501)
(71,0%)
1) nie obejmuje zobowiązań z tytułu leasingu finansowego
WYKRES 56. Struktura zadłużenia [%].
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 144 / 197
TABELA 35. Umowy kredytowe funkcjonujące w Grupie ORLEN na dzień 31 grudnia 2021 roku (powyżej 100 mln PLN).
Spółka
Nazwa banku
Kwota kredytu
Rok podpisania
umowy
Termin spłaty
Oprocentowanie
PKN ORLEN
Konsorcjum banków
(agent Bank Pekao)
1 750 mln EUR
(8 049mln PLN)
2020
2023
stopa zmienna + marża
PKN ORLEN
Bank Pekao
300 mln PLN
2007
kredyt odnawialny
stopa zmienna + marża
PKN ORLEN
Bank Handlowy
300 mln PLN
2016
kredyt odnawialny
stopa zmienna + marża
PKN ORLEN
PKO BP
75 mln EUR
(345 mln PLN)
2021
2022
stopa zmienna + marża
PKN ORLEN
EBI
180 mln EUR
(828 mln PLN)
2021
maksymalnie do 2033
Stopa stała lub stopa zmienna +
spread
PKN ORLEN
CaixaBank
50 mln EUR
(230 mln PLN)
2021
2023
Stopa zmienna + marża
Grupa ORLEN Unipetrol
ING
4 000 mln CZK
(740 mln PLN)
2014
kredyt odnawialny
stopa zmienna + marża
Grupa ORLEN Unipetrol
Erste
4 000 mln CZK
(740 mln PLN)
2014
kredyt odnawialny
stopa zmienna + marża
Grupa ORLEN Unipetrol
Societe
Generale/Komerční
banka
3 200 mln CZK
(592 mln PLN)
2020
kredyt odnawialny
stopa zmienna + marża
Grupa ORLEN Unipetrol
Erste
2 000 mln CZK
(370 mln PLN)
2021
2024
stopa zmienna + marża
Grupa ORLEN Unipetrol
UniCredit Bank
80 mln EUR
(368 mln PLN)
2021
2024
stopa zmienna + marża
Grupa ORLEN Upstream
Citibank, Canadian
branch
70 mln CAD
(223mln PLN)
2015
kredyt odnawialny
stopa zmienna + marża
Grupa ORLEN Wind 3
BOŚ
301 mln PLN
2017
2034
stopa zmienna + marża
Grupa Energa
Europejski Bank
Inwestycyjny
1 050 mln PLN
2009
2025
stopa zmienna + marża
Grupa Energa
Europejski Bank
Inwestycyjny
1 000 mln PLN
2013
2031
stopa zmienna + marża
Grupa Energa
Europejski Bank
Odbudowy i Rozwoju
1 076 mln PLN
2010
2024
stopa zmienna + marża
Grupa Energa
Konsorcjum banków
800 mln PLN
2013
2024
stopa zmienna + marża
Grupa Energa
Nordic Investment Bank
200 mln PLN
2010
2022
stopa zmienna + marża
Grupa Energa
PKO BP
200 mln PLN
2012
2022
stopa zmienna + marża
Grupa Energa
Konsorcjum banków
2 000 mln PLN
2019
2024
stopa zmienna + marża
Grupa Energa
Bank Gospodarstwa
Krajowego
500 mln PLN
2020
2023
stopa zmienna + marża
Grupa Energa
SMBC
120 mln EUR
(552mln PLN)
2020
2025
stopa zmienna + marża
Grupa Energa
EBI
150 mln EUR
(690 mln PLN)
2021
2041
Stopa stała lub stopa zmienna +
spread
1) Dane przeliczone na PLN wg kursu Narodowego Banku Polskiego dla EUR/PLN, CZK/PLN, USD/PLN, CAD/PLN z dnia 31 grudnia 2021 roku.
Brak zabezpieczeń kredytów, prócz finansowania w ramach Project Finance - kredyt BOŚ – zabezpieczenia standardowe dla tego typu produktu.
Kontynuowane oraz odnowione było wykorzystanie bilateralnej umowy z bankiem Pekao oraz odnowione zostało roczne bilateralne finansowanie z
Banku Handlowego. Oba kredyty są przeznaczone do finansowania bieżącej działalności korporacyjnej PKN ORLEN oraz spółek Grupy ORLEN. W
lutym 2021 roku PKN ORLEN podpisał z CaixaBank umowę kredytu w kwocie 50 mln EUR z przeznaczeniem do finansowania bieżącej działalności
korporacyjnej PKN ORLEN. W grudniu 2021 roku PKN ORLEN podpisał z bankiem PKO BP umowę kredytu w kwocie 75 mln EUR z przeznaczeniem
do finansowania bieżącej działalności korporacyjnej PKN ORLEN. W grudniu 2021 roku PKN ORLEN podpisał z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym
kredyt inwestycyjny w kwocie 180 mln EUR, który częściowo sfinansuje inwestycje w Grupie ORLEN wspierające jej zrównoważony rozwój. W Grupie
ORLEN kontynuowane było wykorzystanie kredytów na działalność bieżącą przez Grupę ORLEN Unipetrol i Grupę Upstream Canada.
W 2021 roku w Grupie ORLEN Unipetrol zostały zawarte dwie umowy kredytowe: z bankiem Erste 2 000 mln CZK oraz UniCredit Bank 80 mln
EUR.
W 2021 roku w Grupie Energa została zawarta umowa kredytowa z bankiem EBI w kwocie do 150 mln EUR. Środki z kredytu będą wykorzystane na
sfinansowanie programu inwestycyjnego spółki Energa-Operator SA na lata 2021-2023, w tym na takie zadania jak przyłączenia nowych odbiorców,
modernizację sieci dystrybucyjnej, budowę i modernizację aktywów dystrybucyjnych celem przyłączenia m.in. nowych źródeł OZE oraz elementy
inteligentnej sieci.
W przypadku funkcjonujących umów kredytowych, spółki z Grupy ORLEN zobowiązane są do utrzymywania wybranych wskaźników finansowych w
określonych przedziałach. Wartość kowenantu zawartego w umowie kredytowej PKN ORLEN (skonsolidowany dług netto/EBITDA przed
uwzględnieniem wpływu odpisów aktualizujących wartość aktywów trwałych) wyniosła 0,61.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 145 / 197
Osiągnięte w 2021 roku wskaźniki finansowe zaprezentowane w pkt 1.3. niniejszego Sprawozdania potwierdzają pełną zdolność do realizacji
zobowiązań płatniczych wynikających z umów kredytowych oraz innych umów z bankami i instytucjami finansowymi.
Dodatkowe informacje dotyczące struktury zadłużenia Grupy ORLEN zostały podane w pkt 14.8. Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego za
2021 rok.
5.3.3. Emisja obligacji i wykorzystanie wpływów z emisji
W 2021 roku w Grupie ORLEN funkcjonowały:
PKN ORLEN w ramach:
drugiego publicznego programu emisji obligacji - serie A-E o łącznej wartości nominalnej 1 mld PLN;
niepublicznego programu emisji obligacji na rynku krajowym (czynnego od 2006 roku) - seria C o wartości nominalnej 1 mld PLN oraz seria D o
wartości nominalnej 1 mld PLN;
programu emisji średnioterminowych euroobligacji („Program EMTN”) o wartości 5 mld EUR - seria A o wartości nominalnej 500 mln EUR;
ORLEN Capital:
wykup euroobligacji o wartości nominalnej 500 mln EUR;
emisja euroobligacji o wartości nominalnej 750 mln EUR;
Grupie Energa w ramach:
programu emisji euroobligacji Energa Finance AB - seria o wartości nominalnej 300 mln EUR;
umowy subskrypcji oraz umowy projektowej zawartych z EIB - dwie serie obligacji podporządkowanych o łącznej wartości nominalnej 250 mln
EUR.
Od 2006 roku PKN ORLEN wykorzystuje niepubliczny program emisji obligacji, zawarty z konsorcjum polskich banków. W grudniu 2018 roku limit
zadłużenia został zwiększony z 2 000 mln PLN do 4 000 mln PLN. Środki pozyskane w ramach emisji realizowanych na podstawie tego programu są
wykorzystywane na finansowanie bieżącej działalności. W grudniu 2020 roku, w ramach programu, PKN ORLEN wyemitował 5-letnie obligacje
korporacyjne, oprocentowane według zmiennej stopy procentowej o wartości nominalnej 1 000 mln PLN (seria C). W marcu 2021 roku, w ramach
programu, PKN ORLEN wyemitował 10-letnie niezabezpieczone obligacje korporacyjne, oprocentowane według stałej stopy procentowej o wartości
nominalnej 1 000 mln PLN (seria D). Poziom marży emisji serii D uzależniony jest od oceny (ratingu) agencji ESG, czyli MSCI ESG Research (UK)
Limited lub innego podmiotu, który ją zastąpi, mierzącą podatność Spółki na istotne ryzyka związane w szczególności z wywiązywaniem się przez
Spółkę z zasad odpowiedzialności i troski o środowisko, jego społeczną odpowiedzialnością oraz wdrożonym ładem korporacyjnym, a także sposób
zarządzania przez Spółkę tymi ryzykami, albo alternatywny rating ESG. Marża dla pierwszego okresu odsetkowego wyniosła 2,875 % w skali roku i
w następnych okresach odsetkowych pozostanie na tym poziomie lub możliwa będzie jej zmiana o odpowiednio 10 lub 20 punktów bazowych w skali
roku w zależności od poziomu przyznanego ratingu ESG zgodnie z postanowieniami warunków emisji obligacji.
Spółka przeznacza środki z emisji obligacji ESG na ogólne cele korporacyjne, w tym na realizację celu ESG, rozumianego jako utrzymanie przez
Spółkę ratingu przyznanego przez MSCI ESG Research (UK) Limited na poziomie z daty emisji obligacji lub osiągnięcie wyższego ratingu. Emisja
obligacji serii C była pierwszą tego typu emisją przeprowadzoną na rynku krajów CEE.
Obligacje serii C posiadają rating przyznany przez agencję Fitch Ratings Ireland Limited spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oddział w Polsce
(Fitch Ratings) na poziomie BBB- i A(pol).
Kolejny program emisji obligacji na rynku polskim PKN ORLEN to program publiczny z lat 2017-2018, skierowany głównie do inwestorów
indywidualnych. W ramach tego programu PKN ORLEN skierował do inwestorów detalicznych 4 serie obligacji 4-letnich o łącznej wartości nominalnej
800 mln PLN oraz 1 serię obligacji 5-letnich o wartości nominalnej 200 mln PLN. Wszystkie serie oprocentowane według zmiennej stopy
procentowej. Spółka uzyskała rating dla całego programu na poziomie A(pol) przyznany przez Fitch Ratings. We wrześniu 2021 roku Spółka wykupiła
1 serię obligacji 4-letnich wyemitowanych w ramach tego programu, o wartości nominalnej 200 mln PLN. Serie wszystkich programów emisji obligacji
(oprócz serii D obligacji korporacyjnych) zostały dopuszczone do obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie SA i są notowane na
rynku regulowanym w ramach platformy Catalyst (dotyczy niewykupionych transz).
W maju 2021 roku PKN ORLEN ustanowił program emisji średnioterminowych euroobligacji („Program EMTN”) Na podstawie Programu EMTN Spółka
może dokonywać wielokrotnych emisji euroobligacji, w wielu transzach i walutach, o różnej strukturze odsetkowej i terminach zapadalności. W ramach
Programu EMTN łączna wartość nominalna wyemitowanych i niewykupionych euroobligacji w żadnym czasie nie przekroczy kwoty 5 000 mln EUR
lub równowartości tej kwoty w innych walutach. Program EMTN otrzymał oceny ratingowe na poziomie Baa2 od agencji Moody’s Investors Service
oraz BBB- od agencji Fitch Ratings. W celu umożliwienia wyemitowania euroobligacji jako tzw. obligacji zielonych Spółka opracowała i opublikowała
na swojej stronie internetowej zasady zielonego finansowania („Green Finance Framework”). Spółka określiła w nich cele zielonego finansowania, na
które przeznaczane będą środki z emisji euroobligacji.
Zasady Green Finance Framework, opublikowane przez PKN ORLEN zostały zrewidowane przez agencję Vigeo Eiris, spółkę zależną Moody’s
Corporation, oceniającą działalność emitentów w obszarze ESG. Na podstawie dokonanego przeglądu Vigeo Eiris wydało dla Spółki opinię (tzw.
Second Party Opinion), która potwierdza zgodność opublikowanych przez Spółkę zasad Green Finance Framework z międzynarodowymi standardami
Green Bond Principles i Climate Transition Finance Handbook.
W maju 2021 roku, w ramach tego programu, PKN ORLEN wyemitował 7-letnie, zielone euroobligacje o wartości nominalnej 500 mln EUR (Seria A).
Seria A oprocentowana jest według stałej stopy procentowej 1,125%. Spółka uzyskała dla serii A rating jak dla Programu EMTN.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 146 / 197
Spółka ORLEN Capital wyemitowała euroobligacje w 2014 i 2016 roku na łączną kwotę 1 250 mln EUR. W czerwcu 2021 roku spółka ORLEN Capital
AB wykupiła euroobligacje wyemitowane w 2014 roku o wartości nominalnej 500 mln EUR. Wartość nominalna wyemitowanych euroobligacji w 2016
roku przez spółkę ORLEN CAPITAL AB wynosiła na koniec roku 2021 750 mln EUR (3 450 mln PLN wg kursu Narodowego Banku Polskiego dla
EUR/PLN z dnia 31 grudnia 2021 roku). Nominalna wartość obligacji niepublicznych i publicznych wyemitowanych przez spółkę PKN ORLEN SA na
koniec 2021 roku wyniosła 2 800 mln PLN. Z kolei nominalna wartość euroobligacji wyemitowanych przez spółkę PKN ORLEN SA na koniec 2021
roku wyniosła 500 mln EUR (2 300 mln PLN wg kursu Narodowego Banku Polskiego dla EUR/PLN z dnia 31 grudnia 2021 roku).
W ramach programu emisji euroobligacji z 2012 roku spółki Energa Finance AB czynna pozostaje seria o wartości nominalnej 300 mln EUR.
W ramach umowy subskrypcji oraz umowy projektowej zawartych z EIB czynne pozostają dwie serie obligacji podporządkowanych o łącznej wartości
nominalnej 250 mln EUR wyemitowane przez Energa S.A.
Ponadto w okresie sprawozdawczym Grupa Energa realizowała obsługę wewnętrznych programów emisji obligacji. Nominalna wartość objętych przez
Energę i niewykupionych obligacji w podziale na poszczególnych emitentów będących spółkami z Grupy Kapitałowej Energa według stanu na dzień
31 grudnia 2021 roku, których wartość nominalna przekracza 100 mln PLN dotyczy emitenta Energa Operator o nominalnej wartości obligacji 1 066
mln PLN.
Emisje obligacji w ramach Grupy ORLEN podlegają eliminacji w ramach standardowych procedur konsolidacyjnych
Dodatkowe informacje o emisji obligacji zostały podane w pkt 14.7.3. Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego za 2021 rok.
5.3.4. Udzielone i otrzymane pożyczki
Na koniec 2021 roku w Grupie ORLEN funkcjonowały następujące umowy pożyczek udzielonych przez Jednostkę Dominującą podmiotom z Grupy
ORLEN, których wartość nominalna przekraczała 100 mln PLN:
pożyczka udzielona ORLEN Upstream Canada w styczniu 2016 roku, której kwota w sierpniu 2019 roku wynosiła 331,5 mln CAD (1 058 mln
PLN wg kursu średniego Narodowego Banku Polskiego dla CAD/PLN z dnia 31 grudnia 2021 roku). Saldo pożyczki pozostające do spłaty na
dzień 31 grudnia 2021 roku wynosiło 331,5 mln CAD (1 058 mln PLN wg kursu średniego Narodowego Banku Polskiego dla CAD/PLN z dnia
31 grudnia 2021 roku). Ostateczny termin spłaty pożyczki to 31 grudnia 2025 roku.
pożyczka inwestycyjna udzielona Anwil w maju 2019 roku w kwocie do 336 mln PLN oraz 234 mln EUR (1 076 mln PLN wg kursu średniego
Narodowego Banku Polskiego dla EUR/PLN z dnia 31 grudnia 2021 roku). Łączne saldo pożyczki pozostające do spłaty na 31 grudnia 2021
roku wynosiło odpowiednio 189 mln PLN oraz 206 mln EUR (947 mln PLN wg kursu średniego Narodowego Banku Polskiego dla EUR/PLN z
dnia 31 grudnia 2021 roku). Termin spłaty pożyczki ustalony został na 31 grudnia 2025 roku.
pożyczka inwestycyjna udzielona ORLEN Południe w maju 2019 roku w kwocie do 263 mln PLN oraz 25 mln EUR (115 mln PLN wg kursu
średniego Narodowego Banku Polskiego dla EUR/PLN z dnia 31 grudnia 2021 roku). Łączne saldo pożyczki pozostające do spłaty na 31 grudnia
2021 roku wynosiło odpowiednio 243 mln PLN oraz 25 mln EUR (114 mln PLN wg kursu średniego Narodowego Banku Polskiego dla EUR/PLN
z dnia 31 grudnia 2021 roku). Termin spłaty pożyczki ustalony został na 30 września 2030 roku.
pożyczka udzielona Energa w maju 2021 roku w kwocie 1 000 mln PLN. Saldo pożyczki pozostające do spłaty na 31 grudnia 2021 roku wynosiło
900 mln PLN. Termin spłaty pożyczki został ustalony na 30 maja 2022 roku.
pożyczka inwestycyjna udzielona ORLEN Lietuva w czerwcu 2021 roku w kwocie 44,5 mln EUR (205 mln PLN wg kursu średniego Narodowego
Banku Polskiego dla EUR/PLN z dnia 31 grudnia 2021 roku). Saldo pożyczki pozostające do spłaty na 31 grudnia 2021 roku wynosiło 40 mln
EUR (183 mln PLN wg kursu średniego Narodowego Banku Polskiego dla EUR/PLN z dnia 31 grudnia 2021 roku). Termin spłaty ostatniej raty
ustalony został na 31 marca 2026 roku.
Ponadto w dniu 23 grudnia 2019 roku została zawarta umowa pożyczki pomiędzy Energą i Eneą, a Elektrownią Ostrołęka spółka z o.o. w celu
finansowania budowy Elektrowni Ostrołęka C. Na dzień 31 grudnia 2021 roku zobowiązanie Spółki Elektrownia Ostrołęka spółka z o.o. wobec Energa
SA, z tytułu pożyczki wyniosło 170 mln PLN.
W dniu 31 grudnia 2019 roku, Energa SA zawarła ze spółką zależną Energa Operator SA umowę pożyczki długoterminowej w kwocie 4 900 mln PLN,
z przeznaczeniem na refinansowanie zadłużenia Energi Operatora wobec Energa z tytułu obligacji długoterminowych do kwoty 1 566 mln PLN oraz
na sfinansowanie programu inwestycyjnego pożyczkobiorcy, realizowanego w latach 2020-2023, do kwoty 3 334 mln PLN. Na dzień 31 grudnia 2021
roku wykorzystanie pożyczki wyniosło 2 793 mln PLN. W dniu 8 czerwca 2021 roku, Energa SA zawarła ze spółką Energa OZE SA umowę pożyczki
długoterminowej w kwocie 579 mln PLN, z przeznaczeniem na refinansowanie zadłużenia Energa OZE SA wobec Energa z tytułu obligacji
długoterminowych. Na 31 grudnia 2021 roku wykorzystanie pożyczki wyniosło 544 mln PLN.
Na koniec 2021 roku w Grupie ORLEN funkcjonowały następujące umowy pożyczek otrzymanych przez Jednostkę Dominującą od podmiotów z Grupy
ORLEN, których wartość nominalna przekraczała 100 mln PLN:
umowa długoterminowej pożyczki zawarta z ORLEN Capital w czerwcu 2016 roku w kwocie 740 mln EUR. Termin spłaty ustalony został na
dzień 7 czerwca 2023 roku. Saldo pożyczki do spłaty na dzień 31 grudnia 2021 roku wynosiło 740 mln EUR (3 405 mln PLN wg kursu
Narodowego Banku Polskiego dla EUR/PLN z dnia 31 grudnia 2021 roku) - pkt 5.3.2. niniejszego Sprawozdania.
Także Energa SA posiadała na dzień 31 grudnia 2021 roku zaciągnięte pożyczki od podmiotu zależnego Energa Finance AB (publ). Kontynuowane
były zawarte w marcu 2013 roku dwie pożyczki na łączną kwotę 499 mln EUR, z terminem ostatecznej spłaty w dniu 28 lutego 2022 roku. Na dzień
31 grudnia 2021 roku wykorzystanie w/w pożyczek wyniosło 110 mln EUR. Kontynuowana była również, zawarta w czerwcu 2017 roku, pożyczka w
wysokości 200 mln EUR ze środków pozyskanych w wyniku przeprowadzonej w marcu 2017 roku emisji euroobligacji (EMTN), z terminem ostatecznej
spłaty w dniu 28 lutego 2027 roku.
Pożyczki udzielone oraz otrzymane w ramach Grupy ORLEN podlegają eliminacji w ramach standardowych procedur konsolidacyjnych.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 147 / 197
5.3.5. Udzielone poręczenia, gwarancje i pozostałe zobowiązania warunkowe
Na dzień 31 grudnia 2021 roku Grupa ORLEN zmniejszyła wartość zobowiązań pozabilansowych z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń o (2 204)
mln PLN do poziomu 17 530 mln PLN. W 2021 roku ww. wartość obejmowała:
poręczenia i gwarancje udzielone jednostkom zależnym na rzecz podmiotów trzecich w wysokości 14 385 mln PLN, które dotyczyły głównie
zabezpieczenia przyszłych zobowiązań spółki ORLEN Capital i Energa Finance wynikających z emisji euroobligacji oraz zabezpieczenia
realizacji projektu gazowego CCGT Ostrołęka w równowartości 1 461 mln PLN a także terminowego regulowania zobowiązań przez jednostki
zależne,
zabezpieczenia akcyzowe i akcyzę od wyrobów i towarów znajdujących się w procedurze zawieszonego poboru w wysokości 2 659 mln PLN,
gwarancje dotyczące zobowiązań wobec osób trzecich wystawione w toku bieżącej działalności w wysokości 486 mln PLN. Gwarancje dotyczyły
głównie: gwarancji cywilnoprawnych związanych z zabezpieczeniem należytego wykonania umów, oraz gwarancji publicznoprawnych
wynikających z przepisów powszechnie obowiązujących zabezpieczających prawidłowość prowadzenia działalności koncesjonowanych w
sektorze paliw ciekłych i wynikających z tej działalności należności podatkowych, celnych.
Dodatkowe informacje dotyczące udzielonych poręczeń i gwarancji zostały przedstawiona w pkt 16.5.4. i 17.5. Skonsolidowanego Sprawozdania
Finansowego za 2021 rok.
Zobowiązania warunkowe zostały opisane w pkt 17.4.2. Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego za 2021 rok.
5.3.6. Instrumenty finansowe
Grupa ORLEN stosuje spójne zasady zabezpieczania ryzyka finansowego w oparciu o politykę i strategie zarządzania ryzykiem rynkowym pod
nadzorem Komitetu Ryzyka Finansowego, Zarządu i Rady Nadzorczej PKN ORLEN.
Polityka zarządzania ryzykiem rynkowym oraz strategie zabezpieczające określają zasady pomiaru poszczególnych ekspozycji, parametry i horyzont
czasowy zabezpieczania danego ryzyka oraz stosowane instrumenty zabezpieczające. Zarządzanie ryzykiem rynkowym odbywa się przy
wykorzystaniu instrumentów pochodnych, które są stosowane wyłącznie do ograniczenia ryzyka zmian wartości godziwej i ryzyka zmian przepływów
pieniężnych.
Ryzyko rynkowe to możliwość negatywnego wpływu na wyniki Grupy wynikająca ze zmiany rynkowych cen towarów, kursów walutowych oraz stóp
procentowych.
Grupa ORLEN przy wykorzystaniu instrumentów finansowych zabezpiecza następujące przepływy pieniężne:
powstające w toku działalności operacyjnej, wykonując terminowe transakcje sprzedaży i zakupu walut;
związane z realizacją płatności w walutach obcych, wykonując terminowe bądź spotowe transakcje wymiany walut;
związane ze zmianą marż na sprzedawanych produktach rafineryjnych i petrochemicznych, wykorzystując w tym celu swapy towarowe;
związane z okresowym zwiększeniem zapasów operacyjnych, wykorzystując w tym celu swapy towarowe;
związane z niedopasowaniem czasowym wynikające z zakupu i sprzedaży ropy naftowej oraz produktów realizowanych drogą morską,
wykorzystując w tym celu swapy towarowe;
wynikające z uprawdopodobnionych zobowiązań i należności obejmujące zapewnienie wybranym odbiorcom formuł cenowych opartych na cenie
stałej w czasie, wykorzystując w tym celu swapy towarowe;
związane z płatnościami odsetkowymi dotyczącymi zewnętrznego finansowania wykorzystując w tym celu swapy procentowe (IRS) i swapy
walutowo-procentowe (CIRS);
związane z obowiązkiem rozliczania emisji dwutlenku węgla, wykonując terminowe bądź spotowe transakcje zakupu certyfikatów do emisji CO
2
.
Instrumenty finansowe zostały szerzej przedstawione w pkt 16.1. Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego za 2021 rok.
5.3.7. Ratingi
W 2021 roku utrzymane zostały oceny ratingowe PKN ORLEN na poziomie inwestycyjnym przyznane przez dwie wiodące agencje ratingowe Fitch
Ratings i Moody’s Deuchland GmbH, odpowiednio na poziomie BBB- z perspektywą stabilną i Baa2 z perspektywą pozytywną. W maju 2021 roku
agencja Fitch Ratings umieściła rating PKN ORLEN na liście positive watch” w związku z planowanymi przejęciami kapitałowymi Grupy Lotos i
PGNiG. Prowadzone przez PKN ORLEN procesy akwizycyjne, konsolidujące polski sektor energetyczny, wg agencji wpłyną pozytywnie na wzrost
dywersyfikacji biznesowej koncernu oraz stabilność przepływów pieniężnych. Agencja podkreśla także, że PKN ORLEN zamierza sfinansować
transakcje głównie akcjami własnymi, pochodzącymi z podniesienia kapitału, utrzymując przy tym swoje zadłużenie na konserwatywnym poziomie
nie przekraczającym 2,0-2,5x skorygowanego wyniku EBITDA
Ratingi obligacji wyemitowanych przez Grupę ORLEN zostały opisane w pkt 5.3.3. niniejszego Sprawozdania.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 148 / 197
5.4. REALIZACJA ZAMIERZEŃ INWESTYCYJNYCH
W 2021 roku Grupa ORLEN zrealizowała nakłady inwestycyjne na poziomie 9 890 mln PLN tj. o 898 mln PLN (o 10,0%) powyżej wykonania z 2020
roku.
Ponad 30% nakładów przeznaczono na Segment Petrochemii, 24% na Segment Rafineryjny, 26% Energetyki, 12% na Detal oraz 4% na Wydobycie.
WYKRES 57. Zwiększenie aktywów trwałych w 2021 roku [mln PLN].
WYKRES 58. Zmiana aktywów trwałych w segmentach [mln PLN].
SCHEMAT 13. Podział nakładów wg rynków działalności [%].
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 149 / 197
Do największych zadań inwestycyjnych realizowanych w 2021 roku należały:
budowa instalacji Visbreakingu w Płocku;
budowa instalacji glikolu propylenowego w ORLEN Południe;
rozbudowa zdolności produkcyjnych instalacji olefin – Płock;
budowa instalacji DCPD w ORLEN Unipetrol;
rozbudowa zdolności produkcyjnych nawozów w Anwilu;
modernizacja obecnych aktywów oraz przyłączenie nowych odbiorców – Grupa Energa;
modernizacja DCS systemu elektroenergetycznego w Płocku;
modernizacja turbozespołu TG1 w Zakładzie Elektrociepłowni w Płocku;
projekt budowy morskich farm wiatrowych na Bałtyku;
otwarcie łącznie 59 stacji paliw;
modernizacja 13 stacji paliw;
otwarcie 37 punktów Stop Cafe/Star Connect (włączając sklepy convenience);
uruchomienie 263 punktów ładowania aut elektrycznych, w tym 62 tzw. szybkich ładowarek;
dalsze wydobycie węglowodorów na projektach Egde, Miocen i Płotki w Polsce oraz Kakwa i Ferrier w Kanadzie.
Ocena Realizacji Zamierzeń Inwestycyjnych
Grupa ORLEN zarządza strukturą nakładów inwestycyjnych w zależności od sytuacji rynkowej i koncentruje się na najbardziej efektywnych projektach
inwestycyjnych. Najważniejsze zadania inwestycyjne przewidziane do realizacji w kolejnych latach zostały opisane w pkt 5.5. niniejszego
Sprawozdania.
Grupa ORLEN posiada stabilną pozycję finansową, a generowane przepływy pieniężne oraz dostępne źródła finansowania pozwalają na realizację
planowanych zadań inwestycyjnych.
Poziom wybranych wskaźników finansowych potwierdzających zdolność do realizacji zamierzeń inwestycyjnych został zaprezentowany w pkt 5.2.4.
niniejszego Sprawozdania.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 150 / 197
5.5. PERSPEKTYWY ROZWOJU DZIAŁALNOŚCI
Skutki ekonomiczne i społeczne wojny w Ukrainie oraz sankcji gospodarczych trudne do określenia. W takich sytuacjach rozsądnym podejściem
jest powstrzymanie się od przewidywania, co się wydarzy, bo wskutek dynamicznych i nieprzewidywalnych zmian pod wpływem czynników
geopolitycznych, w tym militarnych, scenariusze bazowe tracą sens. W takich sytuacjach racjionalnym działaniem jest koncentrowanie wysiłków na
budowaniu odporności na różne skrajne sytuacje (plany awaryjne).
Perspektywy rynkowe w 2022 roku
Regulacje
Narodowy Cel Wskaźnikowy wzrost poziomu bazowego z 8,7% do 8,8% (zredukowany wskaźnik dla PKN ORLEN wynosi 5,773%)
Rynek mocy Grupa ORLEN oczekuje porównywalnego (r/r) wsparcia dla bloków energetycznych
Rządowa Tarcza Antyinflacyjna, w tym: obniżka akcyzy na paliwo, zwolnienie z podatku od sprzedaży detalicznej oraz obniżka VAT na paliwo
przełoży się na niższe ceny paliw na stacjach, co powinno stymulować popyt na paliwa.
Działalność inwestycyjna Grupy ORLEN
Planowane nakłady inwestycyjne na 2022 rok wynoszą 15,2 mld PLN, w tym 10,7 mld PLN na Rozwój i 4,5 mld PLN na utrzymanie.
Największe nakłady zostaną przeznaczone na segment petrochemiczny 5,1 mld PLN, na rafinerię 4,5 mld PLN, energetykę 3,9 mld PLN, detal 1,0
mld PLN oraz 0,3 mld PLN na wydobycie.
Główne projekty rozwojowe w 2022 roku:
Rafineria
Budowa instalacji Hydrokrakingu Litwa
Budowa instalacji Bioetanolu 2 Gen. ORLEN Południe
Budowa instalacji HVO (uwodornienia olejów roślinnych) – Płock
Budowa instalacji Visbreakingu Płock
Petrochemia
Rozbudowa zdolności produkcyjnych olefin – Płock
Rozbudowa zdolności produkcyjnych nawozów – Anwil
Energetyka
Modernizacja aktywów oraz przyłączenie nowych odbiorców – Grupa Energa
Budowa CCGT Ostrołęka i CCGT Grudziądz
Budowa farmy wiatrowej na Bałtyku
Detal
Rozwój sieci stacji paliw (> 30 stacji)
Rozwój sieci sprzedaży pozapaliwowej (> 30 punktów Stop Cafe/Star Connect)
Wprowadzanie nowych usług i produktów
Wydobycie
Polska / Kanada koncentracja na projektach Egde, Miocen i Płotki / Kakwa i Ferrier
WYKRES 59. Planowane zwiększenie aktywów trwałych w segmentach w 2022 roku [mld PLN].
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 151 / 197
6. JEDNOSTKA DOMINUJĄCA GRUPY ORLEN - PKN ORLEN
Zamieszczone poniżej elementy Sprawozdania Zarządu PKN ORLEN w niniejszym Sprawozdaniu Zarządu z działalności Grupy ORLEN są zgodne
z zapisem § 71 ust. 8 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych
przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego
państwem członkowskim.
6.1. KAPITAŁ I STRUKTURA AKCJONARIATU PKN ORLEN
WYKRES 60. Struktura akcjonariatu PKN ORLEN.
1)
1) Struktura akcjonariatu PKN ORLEN na dzień autoryzacji niniejszego Sprawozdania.
Kapitał zakładowy PKN ORLEN dzieli się na 427 709 061 akcji
zwykłych na okaziciela o wartości nominalnej 1,25 PLN. Nie
istnieją ograniczenia dotyczące przenoszenia praw własności
akcji PKN ORLEN.
Zarząd PKN ORLEN nie posiada informacji o umowach
wpływających na przyszłą zmianę ilości akcji posiadanych
przez dotychczasowych akcjonariuszy.
W 2021 roku w Grupie ORLEN nie był realizowany program
akcji pracowniczych.
W 2021 roku PKN ORLEN nie przeprowadzał transakcji
nabywania akcji własnych.
Członkowie Zarządu PKN ORLEN na dzień 31 grudnia 2021
roku nie posiadali akcji Spółki.
Członkowie Rady Nadzorczej Jednostki Dominującej na dzień
31 grudnia 2021 roku nie posiadali akcji PKN ORLEN.
6.2. NOTOWANIA AKCJI PKN ORLEN
Akcje PKN ORLEN notowane na rynku podstawowym Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie w systemie notowań ciągłych i wchodzą w
skład indeksów WIG, WIG20, WIG30, WIG-Poland, WIG-ESG, WIGDIV a także indeksu branżowego WIG-PALIWA.
W 2021 roku indeks największych spółek WIG20 zyskał na wartości 14,26% (r/r), natomiast indeks WIG wzrósł o 21,52% (r/r). W tym okresie cena
akcji PKN ORLEN wzrosła o 28,79% (r/r). Uwzględniając wypłatę dywidendy oraz jej reinwestycję roczna stopa zwrotu z inwestycji w akcje PKN
ORLEN wyniosła 35,19% w PLN. W ubiegłym roku na rynku podstawowym właściciela zmieniło 278 362 144 akcji, czyli o 27% mniej w porównaniu z
rokiem 2020.
TABELA 36. Kluczowe dane dotyczące akcji PKN ORLEN.
Kluczowe Dane
J.M.
2021
2020
2019
zmiana %
1
2
3
4
5
6=(3-4)/4
Zysk netto przypadający na akcjonariuszy Jednostki Dominującej
mln PLN
11 122
2 755
4 300
303,7%
Kurs maksymalny
1
PLN
91,20
87,28
113,85
4,5%
Kurs minimalny
1
PLN
56,00
37,20
77,60
50,5%
Cena akcji na koniec roku
2
PLN
74,34
57,72
85,82
28,8%
Średnia cena w okresie
2
PLN
72,70
59,00
97,40
23,2%
Wskaźnik P/E
3
średni
2,8
9,2
9,7
-69,6%
Wskaźnik P/E
3
na koniec roku
2,9
9,0
8,5
-67,8%
Liczba wyemitowanych akcji
szt.
427 709 061
427 709 061
427 709 061
0,0%
Kapitalizacja na koniec roku
mln PLN
31 796
24 687
36 706
28,8%
Średnia dzienna wartość obrotów
mln PLN
79
88
76
-10,2%
Średni dzienny wolumen obrotu
szt.
1 109 013
1 512 842
783 455
-26,7%
1) Wartość akcji wg kursów transakcyjnych.
2) Ceny akcji wg kursów zamknięcia poszczególnych notowań.
3) P/E cena rynkowa akcji (P) / wartość zysku netto przypadającą na jedną akcję (earnings per share EPS).
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 152 / 197
WYKRES 61. Notowania PKN ORLEN na GPW w latach 1999 2021.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Giełdy Papierów Wartościowych.
WYKRES 62. Notowania PKN ORLEN, WIG20 i WIG PALIWA na GPW w 2021 roku.
1)
1) Zmiana procentowa notowań PKN ORLEN, WIG 20 w stosunku do notowań z 30 grudnia 2020 roku.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Giełdy Papierów Wartościowych.
6.3. POLITYKA DYWIDENDOWA
W ramach przyjętej w listopadzie 2020 roku Strategii Grupy ORLEN na lata 2021-2030 PKN ORLEN przyjął również politykę dywidendową zakładającą
coroczną wypłatę dywidendy na poziomie minimum 3,50 PLN na 1 akcpoczynając od roku 2021. Koncern realizuje politydywidendową uwzględniając
sytuację płynnościową i realizację strategicznych celów finansowych. Propozycja podziału zysku Jednostki Dominującej za 2020 rok została
przedstawiona w pkt 14.9.5. Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego za 2021 rok.
0
20
40
60
80
100
120
140
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
PLN/akcję
90%
100%
110%
120%
130%
140%
150%
160%
gru 20 sty 21 lut 21 mar 21 kwi 21 maj 21 cze 21 lip 21 sie 21 wrz 21 paź 21 lis 21 gru 21
PKN WIG PALIWA WIG 20
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 153 / 197
6.4. DZIAŁALNOŚĆ OPERACYJNA
W 2021 roku łączna sprzedaż wolumenowa (po eliminacji sprzedaży ropy naftowej do spółek Grupy ORLEN) osiągnęła poziom
17 275 tysięcy ton i była niższa o (0,1)% (r/r).
TABELA 37. Sprzedaż PKN ORLEN w podziale segmentowym [mln PLN/ tys. ton].
Sprzedaż
2021
2020
2019
zmiana %
Wartość
Wolumen
Wartość
Wolumen
Wartość
Wolumen
1
2
3
4
5
6
7
8=(2-4)/4
9=(3-5)/5
Segment Rafineria
58 051
10 219
33 976
9 926
58 311
11 311
70,9%
3,0%
Lekkie destylaty
1)
4 951
1 629
2 670
1 501
3 990
1 609
85,4%
8,5%
Średnie destylaty
2)
18 502
6 264
11 720
6 090
19 184
7 179
57,9%
2,9%
Frakcje ciężkie
3)
3 153
1 726
2 036
1 892
2 960
2 193
54,9%
(8,8%)
Pozostałe
4)
31 445
600
17 550
443
32 177
330
79,2%
35,4%
Segment
Petrochemia
6 137
1 604
5 089
2 042
6 576
2 072
20,6%
(21,4%)
Monomery
5)
3 307
719
2 741
944
3 310
944
20,6%
(23,8%)
Aromaty
6)
599
157
377
207
578
228
58,9%
(24,2%)
PTA
1 483
518
1 385
632
1 893
647
7,1%
(18,0%)
Pozostałe
7)
748
210
586
259
795
253
27,6%
(18,9%)
Segment Energetyka
2 530
0
2 111
0
1 894
0
19,8%
-
Segment Detal
22 852
5 452
17 546
5 325
22 183
5 887
30,2%
2,4%
Lekkie destylaty
1)
7 821
2 085
5 472
2 002
6 973
2 170
42,9%
4,1%
Średnie destylaty
2)
11 638
3 367
8 580
3 323
11 748
3 717
35,6%
1,3%
Pozostałe
8)
3 393
0
3 494
0
3 462
0
(2,9%)
-
Razem
89 570
17 275
58 722
17 293
88 964
19 270
52,5%
(0,1%)
1) Benzyna, LPG.
2) Olej napędowy, lekki olej opałowy, paliwo lotnicze, w segmencie Detalicznym olej nadowy
3) Cżki olej opałowy, asfalt, oleje.
4) Pozostałe (wartościowo) obejmuje przychody ze sprzedaży ropy naftowej do spółek Grupy ORLEN w kwocie 30 215 mln PLN w 2021 roku, 16 999 mln PLN w 2020 roku i 31 557 mln PLN w 2019 roku.
Zawiera również przychody ze sprzedaży usług segmentu. Pozostałe (wolumenowo) - obejmuje głównie aceton, butadien, fenol, glikole, tlenek etylenu oraz siarkę. Pozostałe (wolumenowo) - nie obejmuje
sprzedy ropy naftowej do spółek Grupy ORLEN w wysokości 14 790 tys. ton w 2021 roku, 13 939 tys. ton w 2020 roku i 17 467 tys. ton w 2019 roku.
5) Etylen, propylen.
6) Benzen, toluen, paraksylen, ortoksylen.
7) Pozostałe (wartościowo) – zawiera przychody ze sprzedaży usług segmentu. Pozostałe (wolumenowo) - obejmuje głównie aceton, butadien, fenol, glikole oraz tlenek etylenu.
8) Pozostałe (wartościowo) - obejmuje przychody ze sprzedaży towaw i usług pozapaliwowych.
Pandemia COVID-19 wymusiła na PKN ORLEN odpowiednie zarządzanie podażą oraz zapasami. Z jednej strony Spółka zmuszona była przygotować
się na spadki popytu spowodowane kolejnymi falami koronawirusa oraz wprowadzanymi doraźnie obostrzeniami, podczas gdy z drugiej na okresowe
wzrosty konsumpcji np. benzyn w okresach wakacyjnych (nawet ponad poziomy odnotowane w okresie przedpandemicznym). W połączeniu z dużą
niepewnością odnośnie notowań i marż produktów rafineryjnych, wymagało to odpowiedniego zarządzania logistyką, produkcją, zakupami oraz
alokacjami.
Sprzedaż PKN ORLEN w segmencie Rafineria (po eliminacji sprzedaży ropy naftowej do spółek Grupy ORLEN) w 2021 roku zwiększyła się o 3%
(r/r) do poziomu 10 219 tys. ton. Wyższy poziom sprzedaży był efektem zwiększenia sprzedaży lekkich i średnich destylatów, w tym głównie benzyn
i olejów napędowych oraz paliwa Jet A-1 odpowiednio o 13,6%, 1,9% oraz 16,0% (r/r) częściowo skorygowany niższymi wolumenami sprzedaży LPG
o (13,7)%.
W 2021 roku nastąpił spadek sprzedaży ciężkich frakcji o (8,8)% (r/r), w tym głównie niskomarżowego ciężkiego oleju opałowego o (9,7)% (r/r) co
miało pozytywny wpływ na wynik segmentu.
Sprzedaż PKN ORLEN w segmencie Petrochemia w 2021 roku wyniosła 1 604 tys. ton i była niższa o (438) tys. ton (r/r) tj. o (21,4)% głównie w
wyniku zmniejszenia sprzedaży olefin o (23,9), benzenu o (23,7)% oraz PTA o (17,9)% w rezultacie niestabilnej pracy instalacji Olefin po remoncie z
2 kwartału 2021 roku oraz prowadzonych postojów remontowych instalacji PTA.
W związku z trwającą pandemią COVID-19, podejmowano liczne działania mające na celu utrzymanie ciągłości sprzedaży oraz funkcjonowania sieci,
a także zapewnienie bezpieczeństwa pracowników i klientów stacji paliw. Pomimo trwającej pandemii i związanych z nią obostrzeniami i
ograniczeniami, wolumen sprzedaży paliw w segmencie Detalu w 2021 roku wzrósł o 2,4% (r/r).
Trendy sprzedażowe oraz działania efektywnościowe w segmencie Detalicznym w Polsce zostały szerzej opisane w pkt 4.3.6.4. niniejszego
Sprawozdania.
Źródła zaopatrzenia w segmencie Rafineria, Petrochemia i Detalicznym zostały opisane w pkt 4.3.5. i 4.3.6.5. niniejszego Sprawozdania.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 154 / 197
W 2021, 2020 i 2019 roku Spółka uzyskała przychody ze sprzedaży od trzech odbiorców produktów i towarów w łącznej kwocie odpowiednio 50 541
mln PLN, 32 643 mln PLN i 51 887 mln PLN, które indywidualnie przekroczyły poziom 10% łącznych przychodów ze sprzedaży. Odbiorcami tymi
były jednostki zależne od PKN ORLEN i dotyczyły one głównie segmentu Rafineria.
W 2021 i 2020 roku w PKN ORLEN nie wystąpiły istotne transakcje zawarte z podmiotami powiązanymi na warunkach innych niż rynkowe.
Transakcje oraz stan rozrachunków Spółki z podmiotami powiązanymi zostały przedstawione w Sprawozdaniu Finansowym PKN ORLEN za 2021
rok w pkt 15.7.2. natomiast transakcje PKN ORLEN z jednostkami powiązanymi ze Skarbem Państwa w pkt 15.7.3.
Zestawienie istotnych transakcji (powyżej 100 mln PLN) pomiędzy Jednostką Dominującą a podmiotami powiązanymi w 2021 roku zostało
zaprezentowane w poniższej tabeli.
TABELA 38. Istotne transakcje w Grupie ORLEN w 2021 roku [mln PLN].
Strona transakcji
Sprzedaż
Jednostki
Dominującej
Zakupy
Jednostki
Dominującej
ORLEN Paliwa Sp. z o.o.
19 913
1 657
ORLEN Lietuva AB
16 304
1 879
RPA s.r.o.
14 374
3 036
BOP Sp. z o.o.
2 951
33
ORLEN Asfalt Sp. z o.o.
1 045
16
Anwil S.A.
745
108
ORLEN Oil Sp. z o.o.
527
92
ORLEN Południe S.A.
197
2 301
ORLEN Projekt Sp. z o.o.
2
343
ORLEN Koltrans Sp. z o.o.
9
245
ORLEN Serwis S.A.
7
212
ORLEN Centrum Serwisowe Sp. z o.o.
6
131
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 155 / 197
6.5. WYNIKI FINANSOWE
Szczegółowe zasady sporządzenia rocznego sprawozdania finansowego PKN ORLEN zostały opisane w pkt 2 Sprawozdania Finansowego PKN
ORLEN za 2021 rok.
6.5.1. Omówienie podstawowych wielkości ekonomiczno-finansowych oraz ocena czynników mających znaczący wpływ na osiągnięty
wynik finansowy
TABELA 39. Wybrane pozycje sprawozdania z zysków lub strat i innych całkowitych dochodów.
Wyszczególnienie, mln PLN
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Przychody ze sprzedaży
89 680
58 816
89 049
30 864
52,5%
Koszt własny sprzedaży
(78 917)
(52 339)
(79 603)
(26 578)
(50,8%)
Zysk brutto ze sprzedaży
10 763
6 477
9 446
4 286
66,2%
Koszty sprzedaży
(5 074)
(4 678)
(4 364)
(396)
(8,5%)
Koszty ogólnego zarządu
(1 138)
(1 107)
(934)
(31)
(2,8%)
Pozostałe przychody operacyjne
5 090
2 679
775
2 411
90,0%
Pozostałe koszty operacyjne
(1 804)
(1 795)
(860)
(9)
(0,5%)
(Strata)/odwrócenie straty z tytułu utraty wartości instrumentów
finansowych
(7)
(26)
(4)
19
73,1%
Zysk z działalności operacyjnej wg LIFO powiększony o
amortyzację (EBITDA LIFO) przed odpisami aktualizującymi
1)
6 691
5 549
5 972
1 142
20,6%
Zysk z działalności operacyjnej wg LIFO powiększony o
amortyzację (EBITDA LIFO)
6 613
5 526
5 964
1 087
19,7%
Zysk z działalności operacyjnej powiększony o amortyzację
(EBITDA)
9 936
3 473
5 818
6 463
186,1%
Zysk/(Strata) z działalności operacyjnej (EBIT)
7 830
1 550
4 059
6 280
405,2%
Przychody finansowe
3 333
1 226
2 567
2 107
171,9%
Koszty finansowe
(1 258)
(4 888)
(1 001)
3 630
74,3%
Przychody i koszty finansowe netto
2 075
(3 662)
1 566
5 737
-
Zysk/(Strata) przed opodatkowaniem
9 899
(2 121)
5 632
12 020
-
Podatek dochodowy
(1 501)
(235)
(819)
(1 266)
(538,7%)
Zysk/(Strata) netto
8 398
(2 356)
4 813
10 754
-
1) Odpisy netto aktualizujące wartość rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych:
2021 rok w wysokości (78) mln PLN dotyczyły głównie Segmentów Rafineria i Detal,
2020 rok w wysokości (23) mln PLN dotyczyły głównie Segmentów Rafineria i Detal,
2019 rok w wysokości (8) mln PLN – dotyczyły głównie Segmentów Petrochemia, Energetyka i i Detal,
Pełna wersja sprawozdania z zysków lub strat i innych całkowitych dochodów została zaprezentowana w Sprawozdaniu Finansowym PKN ORLEN
za 2021 rok.
Przychody ze sprzedaży
Przychody ze sprzedaży PKN ORLEN za 2021 rok wyniosły 89 680 mln PLN i były wyższe o 30 864 mln PLN (r/r). Wzrost przychow ze sprzedaży (r/r)
odzwierciedla wzrost o 69% cen ropy naftowej i w efekcie także notowań ównych produktów. W okresie 12 miescy 2021 roku w porównaniu do
analogicznego okresu 2020 roku ceny benzyny zwiększy s o 75%, oleju napędowego o 58%, paliwa lotniczego o 69%, ciężkiego oleju opałowego o 69%,
etylenu o 38% i propylenu o 50%.
Szczegółowe informacje dotyczące zmian sprzedaży wolumenowej w poszczególnych segmentach zostały opisane w pkt 6.4. niniejszego
Sprawozdania.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 156 / 197
WYKRES 63. Przychody PKN ORLEN w podziale na kraje [mln PLN]
1)
1) Bez uwzględnienia sprzedaży ropy naftowej.
Pozycja pozostałe kraje zawiera głównie sprzedaż zrealizowaną dla klientów ze Szwajcarii, Holandii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Węgier.
Dane dotyczące przychodów ze sprzedaży z umów z klientami wg kryteriów zostały również przedstawione w Sprawozdaniu Finansowym PKN
ORLEN za 2021 rok w pkt 11.1., natomiast podział geograficzny przychodów ze sprzedaży w pkt 11.3.
Koszty w układzie rodzajowym i kalkulacyjnym
TABELA 40. Koszt własny sprzedaży w PKN ORLEN.
Wyszczególnienie,
mln PLN
2021
2020
2019
struktura
2021
struktura
2020
struktura
2019
zmiana %
1
2
3
4
5
6
7
8=(2-3)/3
Zużycie materiałów i energii
(38 701)
(26 891)
(38 489)
44,7%
46,5%
45,2%
43,9%
Wartość sprzedanych towarów i materiałów
(37 341)
(22 279)
(38 265)
43,1%
38,5%
45,0%
67,6%
Usługi obce
(3 077)
(2 904)
(2 785)
3,6%
5,0%
3,3%
6,0%
Świadczenia pracownicze
(1 089)
(1 034)
(932)
1,3%
1,8%
1,1%
5,3%
Amortyzacja
(2 106)
(1 923)
(1 759)
2,4%
3,3%
2,1%
9,5%
Podatki i opłaty
(3 872)
(2 481)
(2 420)
4,4%
4,2%
2,8%
56,1%
Pozostałe
(430)
(421)
(417)
0,5%
0,7%
0,3%
2,1%
Koszty według rodzaju
(86 616)
(57 933)
(85 067)
100,0%
100,0%
100,0%
17,8%
Zmiana stanu zapasów
1 232
(520)
46
(336,9%)
Świadczenia na własne potrzeby
255
329
120
(22,5%)
Koszty operacyjne
(85 129)
(58 124)
(84 901)
46,5%
Koszty sprzedaży
5 074
4 678
4 364
8,5%
Koszty ogólnego zarządu
1 138
1 107
934
2,8%
Koszt własny sprzedaży
(78 917)
(52 339)
(79 603)
50,8%
Koszty operacyjne zwiększyły się o (27 005) mln PLN (r/r) do poziomu 85 129 mln PLN. Najwiękspozycję w strukturze tych kosztów stanowią
koszty zużycia materiałów i energii, głównie ropy naftowej i innych chemikaliów wykorzystywanych w procesach technologicznych. Wzrost kosztów
zużytych materiałów i energii o 43,9% (r/r) to głównie efekt wyższych o 29,1 USD/bbl (o 69%) notowań ropy naftowej na rynkach światowych.
Zwiększenie o (15 062) mln PLN wartości sprzedanych towarów i materiałów to głównie efekt niższej produkcji własnej oraz wzrostu notowań wyrobów
gotowych w 2021 roku.
Wzrost pozycji podatki i opłaty w 2021 roku o (1 391) mln PLN wynikał głównie z aktualizacji rezerwy na szacowane koszty emisji CO
2
za 2020 rok
oraz utworzenia rezerwy na szacowane koszty emisji CO
2
za 2021 rok przy uwzględnieniu rozliczenia dotacji z tytułu nieodpłatnie otrzymanych
uprawnień za dany rok w łącznej kwocie odpowiednio (1 423) mln PLN względem (242) mln PLN analogicznego okresu roku 2020. Wpływ na wyższe
koszty utworzenia i aktualizacji rezerwy za 2021 rok miała zarówno wyższa cena średnioważona posiadanych uprawnień CO
2
wynikająca z nabycia
7 mln uprawnień CO
2
w ramach realizacji posiadanych przez Spółkę kontraktów terminowych w marcu 2021 roku jak również fakt, że dla szacowanej
emisji w części niepokrytej posiadanymi na dzień sprawozdawczy uprawnieniami, wartość rezerwy została skalkulowana w oparciu o ceny rynkowe.
Pozycja podatki i opłaty w 2021 roku i 2020 roku obejmowała również koszt opłaty emisyjnej w wysokości odpowiednio (1 134) mln PLN i (1 079) mln
PLN oraz koszt związany z realizacją Narodowego Celu Wskaźnikowego (NCW) oraz Narodowego Celu Redukcyjnego (NCR) w wysokości
odpowiednio (156) mln PLN i (250) mln PLN.
Wzrost kosztów sprzedaży to głównie efekt wzrostu kosztów prowizji oraz opłaty emisyjnej.
Wzrost kosztów ogólnego zarządu w efekcie wzrostu wynagrodzeń oraz kosztów logistyki (opisanego w pkt 3.2. niniejszego Sprawozdania).
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 157 / 197
Wynik z działalności operacyjnej wg LIFO
1
powiększony o amortyzację (EBITDA LIFO) przed uwzględnieniem dokonanych odpisów
aktualizujących wartość majątku
WYKRES 64. Raportowana EBITDA i EBITDA LIFO [mln PLN].
Wynik EBITDA PKN ORLEN w 2021 roku w wysokości
9 936 mln PLN.
Przed uwzględnieniem dokonanych odpisów
aktualizujących wartość majątku (78) mln PLN zysk
EBITDA PKN ORLEN wyniósł 10 014 mln PLN.
Wpływ zmian cen ropy naftowej na wycenę zapasów ujęty
w wyniku EBITDA wyniósł 3 323 mln PLN.
W rezultacie zysk EBITDA LIFO PKN ORLEN przed
uwzględnieniem dokonanych odpisów aktualizujących
wartość majątku za 2021 rok wyniósł 6 691 mln PLN.
1) Metoda wyceny zapasów wg LIFO została zamieszczona w „Słowniku wybranych pojęć branżowych i finansowych”.
WYKRES 65. Czynniki wpływające na zmianę EBITDA LIFO (r/r)
[mln PLN].
EBITDA LIFO PKN ORLEN w 2021 roku przed
uwzględnieniem wpływu netto odpisów aktualizujących
wartość aktywów trwałych wyniosła 6 691 mln PLN i
zwiększyła się o 1 142 mln PLN (r/r).
Dodatni wpływ parametrów makroekonomicznych wyniósł
2 134 mln PLN (r/r) i obejmował głównie wpływ wyższego
dyferencjału Ural/Brent o (1,3) USD/bbl, wzrostu marż na
lekkich destylatach, olefinach i PTA. Dodatkowo
pozytywnie na wyniki PKN ORLEN wpłynęła zmiana (r/r)
wyceny i rozliczenia kontraktów terminowych CO
2
w
ramach wydzielonego portfela transakcyjnego w
wysokości 2 807 mln PLN (r/r). Dodatnie efekty zostały
częściowo ograniczone przez niższe marże na średnich
destylatach oraz wyższe koszty zużyć własnych w wyniku
wzrostu cen ropy naftowej o 29 USD/bbl. W trakcie 2020
roku nastąpił znaczący spadek notowań ropy i produktów,
co wpłynęło na pozytywny efekt transakcji
zabezpieczających ujmowanych w pozostałej działalności
operacyjnej głównie w I kwartale 2020 roku.
Obserwowany wzrost notowań ropy i produktów w 2021
roku spowodował ujemny wpływ ww. transakcji a łączny
wpływ (r/r) transakcji zabezpieczających wyniósł (634)
mln PLN.
Ujemny wpływ sprzedaży wolumenowej w kwocie (770)
mln PLN (r/r) to głównie efekt ograniczeń rynkowych z I
kwartału 2021 roku w porównaniu do sprzedaży z I
kwartału 2020 roku realizowanej bez ograniczeń
rynkowych wynikających z pandemii COVID-19.
Dodatkowy wpływ na wolumeny miał postój instalacji
Olefin II w segmencie petrochemicznym.
Ujemny wpływ pozostałych czynników wyniósł (222) mln
PLN (r/r) i obejmował głównie:
- 1 003 mln PLN (r/r) dodatni wpływ wykorzystania
historycznych warstw zapasów.
- 184 mln PLN (r/r) - przedawnienie zobowiązania
wobec akcjonariuszy mniejszościowych ORLEN
UNIPETROL.
- (1 409) mln PLN (r/r) pozostałe elementy
obejmujące aktualizacje rezerw na emisje CO
2
,
wyższe koszty ogólne i pracy oraz niższe marże
detaliczne częściowo skompensowane wyższymi (r/r)
marżami hurtowymi.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 158 / 197
Przychody / Koszty finansowe netto i wynik netto
Przychody finansowe netto w 2021 roku wyniosły 2 075 mln PLN i obejmowały głównie:
odwrócenie odpisów aktualizujących akcje i udziały w jednostkach zależnych netto w wartości 1 252 mln PLN,
przychody z tytułu dywidend w łącznej kwocie 891 mln PLN otrzymanych głównie od ORLEN Deutschland, ORLEN Paliwa, ORLEN Asfalt i
Basell ORLEN Polyolefins,
rozliczenie i wycenę pochodnych instrumentów finansowych netto dotyczących głównie zabezpieczenia ryzyka zmian kursów wymiany w
odniesieniu do płatności faktur za ropę w walutach obcych, zabezpieczenia waluty dla transakcji płynnościowych oraz zabezpieczenia stóp
procentowych i płatności odsetek od obligacji w łącznej kwocie 29 mln PLN,
dodatnie różnice kursowe z przeszacowania kredytów i pozostałych pozycji w walutach obcych w wysokości 47 mln PLN,
odsetki netto obliczone z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej, z tytułu leasingu oraz odsetki od zobowiązań podatkowych w łącznej
kwocie (146) mln PLN.
Po uwzględnieniu obciążeń podatkowych w kwocie (1 501) mln PLN wynik netto PKN ORLEN za 2021 rok wyniósł 8 398 mln PLN i był wyższy o 10
754 mln PLN (r/r).
Wyniki segmentowe PKN ORLEN
Segment Rafineria
TABELA 41. Podstawowe wielkości finansowe segmentu Rafineria.
Segment Rafineria, mln PLN
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Przychody segmentu, w tym:
80 982
48 675
80 082
32 307
66,4%
Sprzedaż zewnętrzna
58 051
33 976
58 311
24 075
70,9%
Sprzedaż między segmentami
22 931
14 699
21 771
8 232
56,0%
Koszty segmentu
(76 052)
(50 756)
(78 706)
(25 296)
(49,8%)
Pozostałe przychody/koszty operacyjne netto
618
437
(126)
181
41,4%
(Strata)/odwrócenie straty z tytułu utraty wartości instrumentów
finansowych
(4)
(1)
0
(3)
(300,0%)
Zysk operacyjny wg LIFO powiększony o amortyzację
(EBITDA LIFO) przed odpisami aktualizującymi
1)
3 052
995
1 971
2 057
206,7%
Zysk operacyjny wg LIFO powiększony o amortyzację (EBITDA
LIFO)
2 979
986
1 970
1 993
202,1%
Zysk operacyjny powiększony o amortyzację (EBITDA)
6 252
(1 035)
1 835
7 287
-
Zysk operacyjny wg LIFO (EBIT LIFO)
2 271
376
1 385
1 895
504,0%
Zysk operacyjny (EBIT)
5 544
(1 645)
1 250
7 189
-
Zwiększenie aktywów trwałych
1 349
1 469
702
(120)
(8,2%)
1) Odpisy netto aktualizujące wartość rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych:
2021 rok w wysokości (73) mln PLN,
2020 rok w wysokości (9) mln PLN,
2019 rok w wysokości (1) mln PLN.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 159 / 197
WYKRES 66. Segment Rafineria wpływ czynników (r/r) [mln PLN].
W 2021 roku EBITDA LIFO segmentu Rafineria PKN
ORLEN, przed uwzględnieniem wpływu netto odpisów
aktualizujących wartość aktywów trwałych, wyniosła
3 052 mln PLN i była wyższa o 2 057 mln PLN (r/r).
Dodatni wpływ parametrów makroekonomicznych
wyniósł 1 396 mln PLN (r/r) i obejmował głównie
wpływ wyższego dyferencjału Ural/Brent o (1,3)
USD/bbl, wzrostu marż na lekkich destylatach przy
niższych marżach na średnich destylatach.
Dodatkowo pozytywnie na wyniki PKN ORLEN
wpłynęła zmiana (r/r) wyceny i rozliczenia kontraktów
terminowych CO
2
w ramach wydzielonego portfela
transakcyjnego w wysokości 953 mln PLN (r/r).
Dodatnie efekty zostały częściowo ograniczone przez
wyższe koszty zużyć własnych w wyniku wzrostu cen
ropy naftowej o 29 USD/bbl. Fluktuacja notowań ropy
i produktów naftowych wpłynęła na ujemny wpływ (r/r)
transakcji zabezpieczających ujmowanych w
pozostałej działalności operacyjnej w kwocie (701)
mln PLN (r/r).
Brak istotnego wpływu pandemii COVID-19 w I
kwartale 2020 roku przy utrzymujących się
ograniczeniach rynkowych w I kwartale 2021 roku
spowodował ujemny efekt wolumenowy w okresie 12
miesięcy (r/r) w kwocie (61) mln PLN (r/r).
Dodatni wpływ pozostałych czynników wyniósł 722
mln PLN (r/r) i obejmował głównie pozytywny wpływ
wykorzystania historycznych warstw zapasów w
wysokości 921 mln PLN oraz wpływ wyższych (r/r)
marż hurtowych częściowo ograniczony aktualizacją
rezerw na emisje CO
2
i wzrostem kosztów ogólnych i
pracy (r/r).
Po uwzględnieniu odpisów aktualizujących w wysokości
(73) mln PLN zysk EBITDA LIFO PKN ORLEN za 2021 rok
wyniósł 2 979 mln PLN.
Dodatni wpływ zmian cen ropy naftowej na wycenę
zapasów wyniósł 3 273 mln PLN i w rezultacie wynik
EBITDA PKN ORLEN za 2021 rok wyniósł 6 252 mln PLN.
Nakłady inwestycyjne segmentu zmniejszyły się o
(120) mln PLN (r/r) do poziomu 1 349 mln PLN
najważniejsze zadania inwestycyjne zostały opisane w
pkt 5.4. niniejszego Sprawozdania.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 160 / 197
Segment Petrochemia
TABELA 42. Podstawowe wielkości finansowe segmentu Petrochemia.
Segment Petrochemia, mln PLN
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Przychody segmentu, w tym:
7 986
6 552
8 683
1 434
21,9%
Sprzedaż zewnętrzna
6 137
5 089
6 576
1 048
20,6%
Sprzedaż między segmentami
1 849
1 463
2 107
386
26,4%
Koszty segmentu
(7 946)
(5 908)
(7 882)
(2 038)
(34,5%)
Pozostałe przychody/koszty operacyjne netto
1 406
378
93
1 028
272,0%
(Strata)/odwrócenie straty z tytułu utraty wartości instrumentów
finansowych
0
0
0
0
-
Zysk operacyjny wg LIFO powiększony o amortyzację
(EBITDA LIFO) przed odpisami aktualizującymi
1)
1 856
1 478
1 303
378
25,6%
Zysk operacyjny wg LIFO powiększony o amortyzację (EBITDA
LIFO)
1 856
1 478
1 284
378
25,6%
Zysk operacyjny powiększony o amortyzację (EBITDA)
1 906
1 446
1 273
460
31,8%
Zysk operacyjny wg LIFO (EBIT LIFO)
1 396
1 054
905
342
32,4%
Zysk operacyjny (EBIT)
1 446
1 022
894
424
41,5%
Zwiększenie aktywów trwałych
1 697
491
155
1 206
245,6%
1) Odpisy netto aktualizujące wartość rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych w 2019 rok w wysokości (19) mln PLN.
WYKRES 67. Segment Petrochemia - wpływ czynników (r/r) [mln PLN].
W 2021 roku EBITDA LIFO segmentu Petrochemia PKN
ORLEN, wyniosła 1 856 mln PLN i była wyższa o 378
mln PLN (r/r).
Pozytywy wpływ parametrów makro w wysokości 1 139
mln PLN (r/r) wynikający głównie ze wzrostu marż na
olefinach i PTA, osłabienia PLN względem EUR oraz
zmiany (r/r) wyceny i rozliczenia kontraktów
terminowych CO
2
w ramach wydzielonego portfela
transakcyjnego w wysokości 996 mln PLN (r/r).
Spadek sprzedaży wszystkich produktów
petrochemicznych głównie w rezultacie planowanego
postoju instalacji Olefin II wpłynął na ujemny efekt
wolumenowy w kwocie (582) mln PLN (r/r).
Ujemny wpływ pozostałych czynników wyniósł (179)
mln PLN (r/r) i obejmował głównie wpływ wyższych
kosztów rezerw na emisje CO
2
, ogólnych i pracy oraz
niższych (r/r) marż handlowych częściowo
skompensowany dodatnim wpływem (r/r)
wykorzystania historycznych warstw zapasów.
Dodatni wpływ zmian cen ropy naftowej na wycenę
zapasów wyniósł 50 mln PLN i w rezultacie zysk EBITDA
PKN ORLEN za 2021 rok wyniósł 1 906 mln PLN.
Nakłady inwestycyjne segmentu zwiększyły się o 1 206
mln PLN (r/r) do poziomu 1 697 mln PLN
najważniejsze zadania inwestycyjne zostały opisane w
pkt 5.4. niniejszego Sprawozdania.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 161 / 197
Segment Energetyka
TABELA 43. Podstawowe wielkości finansowe segmentu Energetyka.
Segment Energetyka, mln PLN
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Przychody segmentu, w tym:
4 579
4 160
4 012
419
10,1%
Sprzedaż zewnętrzna
2 530
2 111
1 894
419
19,8%
Sprzedaż między segmentami
2 049
2 049
2 118
0
0,0%
Koszty segmentu
(5 400)
(2 888)
(3 049)
(2 512)
(87,0%)
Pozostałe przychody/koszty operacyjne netto
1 142
293
(48)
849
289,8%
(Strata)/odwrócenie straty z tytułu utraty wartości instrumentów
finansowych
0
0
0
0
-
Zysk operacyjny powiększony o amortyzację (EBITDA) przed
odpisami aktualizującymi
1)
636
1 897
1 233
(1 261)
(66,5%)
Zysk operacyjny powiększony o amortyzację (EBITDA)
636
1 897
1 229
(1 261)
(66,5%)
Zysk operacyjny wg LIFO (EBIT)
321
1 565
915
(1 244)
(79,5%)
Zwiększenie aktywów trwałych
235
172
132
63
36,6%
1) Odpisy netto aktualizujące wartość rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych w 2019 rok w wysokości (4) mln PLN.
WYKRES 68. Segment Energetyka - wpływ czynników (r/r) [mln PLN].
W 2021 roku EBITDA segmentu Energetyka PKN
ORLEN, wyniosła 636 mln PLN i była niższa o (1 261)
mln PLN (r/r).
Ujemny wpływ parametrów makro wynió(401) mln
PLN (r/r) i wynikał głównie z niekorzystnych relacji
cenowych pomiędzy notowaniami energii elektrycznej i
gazu ziemnego częściowo skompensowanych
dodatnim wpływem rozliczenia i wyceny kontraktów
terminowych CO
2
w wysokości 858 mln PLN (r/r).
Niższa sprzedaż energii elektrycznej (r/r) realizowana
przez aktywa energetyczne PKN ORLEN wpłynęła na
ujemny efekt wolumenowy w kwocie (210) mln PLN
(r/r).
Wpływ pozostałych czynników wyniósł (650) mln
PLN (r/r) i obejmowównie wyższe koszty rezerw na
emisje CO
2
.
Nakłady inwestycyjne segmentu zwiększyły się o 63
mln PLN (r/r) do poziomu 235 mln PLN najważniejsze
zadania inwestycyjne zostały opisane w pkt 5.4.
niniejszego Sprawozdania.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 162 / 197
Segment Detal
TABELA 44. Podstawowe wielkości finansowe segmentu Detal.
Segment Detal, mln PLN
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Przychody segmentu, w tym:
22 852
17 546
22 183
5 306
30,2%
Sprzedaż zewnętrzna
22 852
17 546
22 183
5 306
30,2%
Sprzedaż między segmentami
0
0
0
0
-
Koszty segmentu
(21 459)
(15 655)
(20 282)
(5 804)
(37,1%)
Pozostałe przychody/koszty operacyjne netto
0
(16)
(1)
16
-
(Strata)/odwrócenie straty z tytułu utraty wartości instrumentów
finansowych
(3)
0
(5)
(3)
-
Zysk operacyjny powiększony o amortyzację (EBITDA) przed
odpisami aktualizującymi
1)
1 839
2 293
2 233
(454)
(19,8%)
Zysk operacyjny powiększony o amortyzację (EBITDA)
1 833
2 280
2 256
(447)
(19,6%)
Zysk operacyjny (EBIT)
1 390
1 875
1 895
(485)
(25,9%)
Zwiększenie aktywów trwałych
528
696
585
(168)
(24,1%)
1) Odpisy netto aktualizujące wartość rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych:
2021 rok w wysokości (6) mln PLN,
2020 rok w wysokości (13) mln PLN,
2019 rok w wysokości 23 mln PLN.
WYKRES 69. Segment Detal wpływ czynników (r/r) [mln PLN].
W 2021 roku EBITDA segmentu Detalicznego PKN
ORLEN, przed uwzględnieniem wpływu netto odpisów
aktualizujących wartość aktywów trwałych, osiągnęła
poziom 1 839 mln PLN i była niższa o (454) mln PLN (r/r).
Ujemny wpływ marż paliwowych.
Wzrost wolumenów sprzedaży o 2% (r/r) i wyższe marże
pozapaliwowe.
Pozostałe obejmują głównie wyższe koszty
funkcjonowania stacji paliw.
Po uwzględnieniu odpisów aktualizujących w wysokości (6)
mln PLN zysk EBITDA PKN ORLEN za 2021 rok wyniósł 1
833 mln PLN.
Nakłady inwestycyjne segmentu zmniejszyły się o (168)
mln PLN (r/r) do poziomu 528 mln PLN najważniejsze
zadania inwestycyjne zostały opisane w pkt 5.4.
niniejszego Sprawozdania.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 163 / 197
Funkcje Korporacyjne
TABELA 45. Podstawowe wielkości finansowe Funkcji Korporacyjnych.
Funkcje Korporacyjne, mln PLN
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Przychody segmentu, w tym:
235
200
180
35
17,5%
Sprzedaż zewnętrzna
110
94
85
16
17,0%
Sprzedaż między segmentami
125
106
95
19
17,9%
Koszty segmentu
(1 226)
(1 234)
(1 073)
8
0,6%
Pozostałe przychody/koszty operacyjne netto
120
(208)
(3)
328
-
(Strata)/odwrócenie straty z tytułu utraty wartości instrumentów
finansowych
0
(25)
1
25
-
Strata operacyjna powiększona o amortyzację (EBITDA)
przed odpisami aktualizującymi
1)
(692)
(1 114)
(768)
422
37,9%
Strata operacyjna powiększona o amortyzację (EBITDA)
(691)
(1 115)
(775)
424
38,0%
Strata operacyjna (EBIT)
(871)
(1 267)
(895)
396
31,3%
Zwiększenie aktywów trwałych
235
384
337
(149)
(38,8%)
1) Odpisy netto aktualizujące wartość rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych:
2021 rok w wysokości 1 mln PLN,
2020 rok w wysokości (1) mln PLN,
2019 rok w wysokości (7) mln PLN.
EBITDA Funkcji Korporacyjnych wyższa o 422 mln PLN (r/r) w rezultacie dodatniego wpływu zmiany salda na pozostałej działalności operacyjnej
(r/r) (po eliminacji odpisów aktualizujących wartość aktywów) obejmującego głównie przedawnienie zobowiązania wobec akcjonariuszy
mniejszościowych ORLEN UNIPETROL w kwocie 184 mln PLN oraz niższych kosztów darowizn, głównie na działania związane z COVID-19 (r/r).
Dodatkowo spadek kosztów ogólnych, głównie ubezpieczeń majątkowych i podatku od nieruchomości (r/r).
Nakłady inwestycyjne segmentu zmniejszyły się o (149) mln PLN (r/r) do poziomu 235 mln PLN i dotyczyły głównie projektów realizowanych w
obszarze IT oraz budowy Centrum Badawczo- Rozwojowego.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 164 / 197
6.5.2. Sprawozdanie z sytuacji finansowej
WYKRES 70. Wybrane pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej
Aktywa [mln PLN].
Suma bilansowa na 31 grudnia 2021 roku wyniosła 70
953 mln PLN i była o 16 401 mln PLN wyższa od stanu
z końca 2020 roku.
Wzrost aktywów trwałych głównie w efekcie:
- zwiększenia wartości rzeczowych aktywów trwałych i
wartości niematerialnych w sumie o 2 259 mln PLN,
głównie w wyniku poniesionych nakładów inwestycyjnych
w wysokości 4 044 mln PLN, w tym m.in. na rozbudowę
instalacji Visbreakingu w Płocku, budowę instalacji w
ramach Programu Rozwoju Petrochemii, projekty w
segmencie Energetyka związane głównie z modernizacją
turbozespołu TG1 Elektrociepłowni w Płocku i projekty w
segmencie Detal, zakup uprawnień CO
2
oraz certyfikatów
energetycznych w wysokości 973 mln PLN, amortyzację
w kwocie (2 106) mln PLN, umorzenie uprawnień CO
2
oraz certyfikatów energetycznych w wysokości (826) mln
PLN, przeniesienie uprawnień CO
2
na aktywa trwałe
przeznaczone do sprzedaży w wartości (512) mln PLN;
- zwiększenia wartości akcji i udziałów w jednostkach
zależnych i współkontrolowanych o 2 210 mln PLN
głównie w wyniku nabycia udziałów w Polska Press i
ORLEN Transport w łącznej wysokości 328 mln PLN oraz
dopłaty do kapitału dla ORLEN Upstream i ORLEN Wind
3 w wysokości 1 437 mln PLN i 485 mln PLN;
- wzrostu pożyczek wewnątrzgrupowych udzielonych
spółkom Grupy ORLEN o 590 mln PLN.
Zwiększenie aktywów obrotowych, przede wszystkim w
efekcie:
- zwiększenia należności z tytułu dostaw i usług oraz
pozostałych należności o 4 980 mln PLN głównie w
efekcie wyższej sprzedaży w ujęciu wartościowym,
- zwiększenia wartości zapasów o 3 416 mln PLN głównie
w efekcie wzrostu cen ropy naftowej i produktów
ropopochodnych,
- zwiększenia pożyczek udzielonych spółkom Grupy
ORLEN o 1 217 mln PLN.
- zwiększenia salda środków pieniężnych o 935 mln PLN,
- wyceny pochodnych instrumentów finansowych o 514
mln PLN głównie z tytułu wyceny kontraktów terminowych
CO
2
.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 165 / 197
WYKRES 71. Wybrane pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej
Pasywa [mln PLN].
Kapitał własny na 31 grudnia 2021 roku wyniósł 38 455
mln PLN i był wyższy o 6 586 mln PLN w porównaniu ze
stanem z końca 2020 roku, głównie w efekcie:
- ujęcia wyniku netto za 2021 rok w wysokości
8 398 mln PLN.
- ujemnego wpływu zmiany salda kapitałów z tytułu
stosowania rachunkowości zabezpieczeń w kwocie
(349) mln PLN.
Zadłużenie finansowe netto na 31 grudnia 2021 roku
wyniosło 8 377 mln PLN i było wyższe o 1 172 mln PLN
w porównaniu z końcem 2020 roku głównie z tytułu
wpływów netto obejmujących wpływy i spłaty kredytów,
pożyczek oraz wykup i emisję obligacji; zwiększenia
salda środków pieniężnych i ich ekwiwalentów oraz
efektu netto wyceny i przeszacowania zadłużenia z tytułu
różnic kursowych.
Wzrost zobowiązań z tytułu dostaw i usługi oraz
pozostałych zobowiązań głównie w efekcie wzrostu:
zobowiązań handlowych w wyniku wyższych cen na
rynkach, zobowiązań podatkowych dotyczących głównie
zobowiązań z tytułu podatku akcyzowego i opłaty
paliwowej oraz podatku od towarów i usług w związku z
wyższą sprzedażą wartościową oraz znaczącym
wzrostem cen paliw w 2021 roku oraz zobowiązań
inwestycyjnych.
Wzrost wartości rezerw w rezultacie dokonanej w 2021
roku aktualizacji rezerwy z 2020 roku oraz
utworzenia/rozwiązania rezerwy na emisję CO
2
w łącznej
kwocie 2 464 mln PLN. Ponadto zmiana netto rezerw na
emisje CO
2
wynikała również z umorzenia rezerwy
dotyczącej emisji za 2020 rok w kwocie (778) mln PLN.
Wzrost pozostałych pasywów obejmuje głównie
zobowiązania z tytułu podatku dochodowego w
wysokości 621 mln PLN oraz wartość instrumentów
pochodnych w wysokości 808 mln PLN.
Pełna wersja sprawozdania z sytuacji finansowej dostępna w Sprawozdaniu Finansowym PKN ORLEN za 2021 rok.
6.5.3. Akcje i udziały w jednostkach powiązanych PKN ORLEN wykazywane jako inwestycje długoterminowe – syntetyczne dane
finansowe najistotniejszych podmiotów
Grupa Energa
Energa S.A. jest jednostką dominującą Grupy Kapitałowej Energa. Została utworzona przez Skarb Państwa w dniu 6 grudnia 2006 roku w ramach
Programu dla elektroenergetyki. Od 11 grudnia 2013 roku Energa S.A. jest notowana na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. 30 kwietnia
2020 roku dominującym akcjonariuszem Energi S.A. został PKN ORLEN, którego udział w kapitale zakładowy spółki na dzień 31 grudnia 2021 roku
wyniósł 90,92%. Przedmiotem działalności Grupy Energa jest dystrybucja, wytwarzanie oraz obrót energią elektryczną i cieplną.
TABELA 46. Podstawowe dane finansowo-operacyjne Grupy Energa. (zgodne z ujętymi na potrzeby konsolidacji Grupy ORLEN).
Wyszczególnienie
J.M.
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5
6=(3-4)
7=(3-4)/4
Przychody ze sprzedaży
mln PLN
13 791
8 223
-
5 568
67,7%
Zysk z działalności operacyjnej powiększony o
amortyzację (EBITDA)
mln PLN
2 705
1 260
-
1 445
114,7%
Zysk z działalności operacyjnej powiększony o
amortyzację (EBITDA) przed opisami aktualizującymi
1
mln PLN
2 782
1 260
-
1 522
120,8%
Zysk z działalności operacyjnej (EBIT)
mln PLN
1 633
570
-
1 063
186,5%
Zysk netto
mln PLN
1 256
382
-
874
228,8%
Kapitał własny
mln PLN
10 111
8 784
-
1 327
15,1%
Aktywa razem
mln PLN
21 280
19 629
-
1 651
8,4%
Zatrudnienie na dzień 31 grudnia
osoby
8 888
9 731
-
(843)
(8,7%)
1) Odpisy aktualizujące wartość aktywów trwałych ujęte w 2021 i 2020 roku wyniosły odpowiednio: (77) mln PLN i (0) mln PLN.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 166 / 197
Grupa ORLEN Unipetrol
ORLEN Unipetrol a.s. jest jednostką dominującą Grupy ORLEN Unipetrol, która powstała w 1994 roku w wyniku restrukturyzacji czeskiego przemysłu
naftowego. W 2005 roku PKN ORLEN nabył 62,99% akcji spółki ORLEN Unipetrol a.s. W 2018 roku PKN ORLEN sfinalizował proces odkupu
pozostałej części akcji od akcjonariuszy i w efekcie został 100% właścicielem ORLEN Unipetrol a.s.
Głównym przedmiotem działalności Grupy ORLEN Unipetrol jest przerób ropy naftowej oraz produkcja i dystrybucja produktów rafineryjnych,
petrochemicznych i chemicznych.
TABELA 47. Podstawowe dane finansowo-operacyjne Grupy ORLEN Unipetrol (zgodne z ujętymi na potrzeby konsolidacji Grupy ORLEN).
Wyszczególnienie
J.M.
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5
6=(3-4)
7=(3-4)/4
Przychody ze sprzedaży
mln PLN
23 855
13 979
21 582
9 876
70,6%
Zysk z działalności operacyjnej powiększony o
amortyzację (EBITDA)
mln PLN
1 756
(309)
938
2 065
-
Zysk z działalności operacyjnej powiększony o amortyzację
(EBITDA) przed opisami aktualizującymi
1
mln PLN
1 796
(232)
977
2 028
-
Zysk z działalności operacyjnej wg LIFO powiększony o
amortyzację (EBITDA LIFO) przed opisami
aktualizującymi
1
mln PLN
1 158
(25)
975
1 183
-
Zysk z działalności operacyjnej (EBIT)
mln PLN
761
(1 138)
174
1 899
-
Zysk netto
mln PLN
570
(950)
105
1 520
-
Kapitał własny
mln PLN
10 426
9 286
9 867
1 140
12,3%
Aktywa razem
mln PLN
19 508
14 784
15 696
4 724
32,0%
Zatrudnienie na dzień 31 grudnia
osoby
4 876
4 930
4 913
(54)
(1,1%)
1) Odpisy aktualizujące wartość aktywów trwałych ujęte w 2021, 2020 i 2019 roku wyniosły odpowiednio: (40) mln PLN, (77) mln PLN i (39) mln PLN.
Grupa ORLEN Lietuva
Spółka AB ORLEN Lietuva jest jednostką dominującą Grupy ORLEN Lietuva i została zarejestrowana w Litewskim Sądzie Rejestrowym w dniu 24
stycznia 1991 roku jako AB Mazeikiu Nafta. W dniu 15 grudnia 2006 roku PKN ORLEN nabył większościowy pakiet akcji spółki od Yukos International
UK B.V., a w dniu 29 kwietnia 2009 roku stał się jej jedynym właścicielem poprzez zakup akcji spółki od Rządu Republiki Litewskiej. Od 1 września
2009 roku spółka działa pod firmą AB ORLEN Lietuva.
Głównym przedmiotem działalności Grupy ORLEN Lietuva jest przerób ropy naftowej, wytwarzanie produktów rafineryjnych oraz sprzedaż hurtowa
produktów spółki na rynku lokalnym oraz w eksporcie lądowym i morskim z wykorzystaniem terminala Klajpedos Nafta.
TABELA 48. Podstawowe dane finansowo-operacyjne Grupy ORLEN Lietuva (zgodne z ujętymi na potrzeby konsolidacji Grupy ORLEN).
Wyszczególnienie
J.M.
2021
2020
2019
zmiana
zmiana%
1
2
3
4
5
6=(3-4)
7=(3-4)/4
Przychody ze sprzedaży
mln PLN
19 692
10 926
19 676
8 766
80,2%
Zysk z działalności operacyjnej powiększony o
amortyzację (EBITDA)
mln PLN
551
(660)
427
1 211
-
Zysk z działalności operacyjnej powiększony o amortyzację
(EBITDA) przed opisami aktualizującymi
1
mln PLN
545
(579)
426
1 124
-
Zysk z działalności operacyjnej wg LIFO powiększony o
amortyzację (EBITDA LIFO) przed opisami aktualizującymi
1
mln PLN
308
(480)
419
788
-
Zysk z działalności operacyjnej (EBIT)
mln PLN
382
(808)
276
1 190
-
Zysk netto
mln PLN
341
(650)
290
991
-
Kapitał własny
mln PLN
2 066
1 575
2 233
491
31,2%
Aktywa razem
mln PLN
5 447
3 094
4 078
2 353
76,1%
Zatrudnienie na dzień 31 grudnia
osoby
1 467
1 446
1 429
21
1,5%
1) Odpisy aktualizujące wartość aktywów trwałych ujęte w 2021, 2020 i 2019 roku wyniosły odpowiednio: 6 mln PLN, (81) mln PLN i 1 mln PLN.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 167 / 197
Anwil S.A.
Anwil S.A. została utworzona w dniu 15 marca 1993 roku w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego w Jednoosobową Spółkę Skarbu
Państwa. Kapitał zakładowy spółki na dzień 31 grudnia 2021 roku był w całości objęty przez PKN ORLEN.
Przedmiotem działalności Anwil S.A. jest produkcja nawozów azotowych, tworzyw sztucznych (polichlorek winylu, granulaty mieszanki i płyty PCW),
a także chemikaliów dla przemysłu przetwórczego oraz dla rolnictwa (amoniak, chlor, kwas azotowy, sól wypadowa, soda kaustyczna).
TABELA 49. Podstawowe dane finansowo-operacyjne Anwil S.A. (zgodne z ujętymi na potrzeby konsolidacji Grupy ORLEN).
Wyszczególnienie
J.M.
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5
6=(3-4)
7=(3-4)/4
Przychody ze sprzedaży
mln PLN
3 156
2 208
2 234
948
42,9%
Zysk z działalności operacyjnej powiększony o
amortyzację (EBITDA)
mln PLN
722
425
470
297
69,9%
Zysk z działalności operacyjnej powiększony o
amortyzację (EBITDA) przed opisami aktualizującymi
1
mln PLN
693
425
470
268
63,1%
Zysk z działalności operacyjnej (EBIT)
mln PLN
494
244
325
250
102,5%
Zysk netto
mln PLN
376
159
257
217
136,5%
Kapitał własny
mln PLN
1 783
1 467
1 318
316
21,5%
Aktywa razem
mln PLN
4 341
3 092
2 199
1 249
40,4%
Zatrudnienie na dzień 31 grudnia
osoby
1 610
1 485
1 364
125
8,4%
1) Odpisy aktualizujące wartość aktywów trwałych ujęte w 2021, 2020 i 2019 roku wyniosły odpowiednio: 29 mln PLN, 0 mln PLN i 0 mln PLN.
ORLEN Deutschland GmbH
ORLEN Deutschland GmbH powstał w efekcie zakupu przez PKN ORLEN od Deutsche BP AG sieci stacji paliw w północnych i wschodnich Niemczech
w grudniu 2002 roku. Kapitał zakładowy spółki na dzień 31 grudnia 2021 roku był w całości objęty przez PKN ORLEN. Spółka ORLEN Deutschland
GmbH prowadzi głównie sprzedaż detaliczną paliw na terenie Niemiec.
TABELA 50. Podstawowe dane finansowo-operacyjne ORLEN Deutschland GmbH (zgodne z ujętymi na potrzeby konsolidacji Grupy ORLEN).
Wyszczególnienie
J.M.
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5
6=(3-4)
7=(3-4)/4
Przychody ze sprzedaży
mln PLN
13 672
10 766
13 586
2 906
27,0%
Zysk z działalności operacyjnej powiększony o
amortyzację (EBITDA)
mln PLN
651
568
457
83
14,6%
Zysk z działalności operacyjnej powiększony o
amortyzację (EBITDA) przed opisami aktualizującymi
1
mln PLN
661
585
457
76
13,0%
Zysk z działalności operacyjnej (EBIT)
mln PLN
453
367
283
86
23,4%
Zysk netto
mln PLN
318
266
187
52
19,5%
Kapitał własny
mln PLN
710
664
560
46
6,9%
Aktywa razem
mln PLN
3 281
2 811
2 800
470
16,7%
Zatrudnienie na dzień 31 grudnia
osoby
225
203
167
22
10,8%
1) Odpisy aktualizujące wartość aktywów trwałych ujęte w 2021, 2020 i 2019 roku wyniosły odpowiednio: (10) mln PLN, (17) mln PLN i 0 mln PLN.
Grupa ORLEN Upstream
Spółka ORLEN Upstream sp. z o.o. jest jednostką dominującą Grupy ORLEN Upstream. Kapitał zakładowy spółki na dzień 31 grudnia 2021 roku był
w całości objęty przez PKN ORLEN.
Przedmiotem działalności spółki jest: poszukiwanie i rozpoznanie złóż węglowodorów, prowadzenie wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego.
TABELA 51. Podstawowe dane finansowo-operacyjne Grupy ORLEN Upstream (zgodne z ujętymi na potrzeby konsolidacji Grupy ORLEN).
Wyszczególnienie
J.M.
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5
6=(3-4)
7=(3-4)/4
Przychody ze sprzedaży
mln PLN
828
484
609
344
71,1%
Zysk z działalności operacyjnej powiększony o
amortyzację (EBITDA)
mln PLN
1 309
(1 097)
166
2 406
-
Zysk z działalności operacyjnej powiększony o
amortyzację (EBITDA) przed opisami aktualizującymi
1
mln PLN
391
325
297
66
20,3%
Zysk z działalności operacyjnej (EBIT)
mln PLN
1 057
(1 441)
(147)
2 498
-
Strata netto
mln PLN
992
(1 361)
(150)
2 353
-
Kapitał własny
mln PLN
2 997
1 774
3 034
1 223
68,9%
Aktywa razem
mln PLN
4 534
3 317
4 572
1 217
36,7%
Zatrudnienie na dzień 31 grudnia
osoby
159
152
135
7
4,6%
1) Odpisy aktualizujące wartość aktywów trwałych ujęte w 2021, 2020 i 2019 roku wyniosły odpowiednio: 918 mln PLN, (1 422) mln PLN i (131) mln PLN.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 168 / 197
6.5.4. Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
TABELA 52. Wybrane pozycje sprawozdania z przepływów pieniężnych.
WYSZCZEGÓLNIENIE, mln PLN
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej, w tym:
4 996
3 979
6 086
1 017
25,6%
Zmiana stanu kapitału pracującego
(3 207)
1 753
1 301
(4 960)
-
Środki pieniężne netto (wykorzystane) w działalności
inwestycyjnej
(4 325)
(5 884)
(1 421)
1 559
26,5%
Środki pieniężne netto z/(wykorzystane w) działalności
finansowej
271
(2 573)
(3 062)
2 844
-
Zwiększenie/(Zmniejszenie) netto stanu środków pieniężnych
942
(4 478)
1 603
5 420
-
Zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych
(7)
8
(8)
(15)
-
Środki pieniężne na początek okresu
586
5 056
3 461
(4 470)
(88,4%)
Środki pieniężne na koniec okresu
1 521
586
5 056
935
159,6%
Wpływy środków pieniężnych netto z działalności operacyjnej za 2021 rok wyniosły 4 996 mln PLN i obejmowały głównie wynik z działalności
operacyjnej powiększony o amortyzację EBITDA w wysokości 9 936 mln PLN skorygowany o: ujemny efekt zwiększenia kapitału pracującego netto
(3 207) mln PLN (głównie w wyniku wzrostu notowań cen ropy i produktów, które przełożyły się na wartość zapasów, należności i zobowiązań); zysk
z działalności inwestycyjnej w wysokości (4 181) mln PLN (dotyczący głównie rozliczenia i wyceny pochodnych instrumentów finansowych
powiększone o zmianę stanu rezerw); pozostałe korekty w wysokości (713) mln PLN dotyczące głównie depozytów zabezpieczających oraz rozliczenia
dotacji na prawa majątkowe oraz zapłacony podatek dochodowy w wysokości (519) mln PLN skorygowane o zmiany stanu rezerw w wysokości 2 470
mln PLN.
Środki pieniężne netto wykorzystane w działalności inwestycyjnej za 2021 rok wyniosły (4 325) mln PLN i obejmowały głównie: wydatki netto na
nabycie i sprzedaż składników rzeczowego majątku trwałego, wartości niematerialnych i aktywów z tytułu praw do użytkowania w kwocie (4 757) mln
PLN; wydatki netto z tytułu spłat udzielonych pożyczek długo i krótkoterminowych w wysokości (1 721) mln PLN (głównie spółce Anwil S.A., Energa
S.A. oraz ORLEN Lietuva), nabycie akcji i udziałów w kwocie (492) mln PLN (dotyczące głównie spółki Polska Press Sp. z o.o. oraz Trans Polonia
Sp. z o.o.) skorygowane o rozliczenie instrumentów pochodnych niewyznaczonych dla celów rachunkowości zabezpieczeń w wysokości 2 609 mln
PLN oraz wpływy z tytułu otrzymanych dywidend w wysokości 889 mln PLN głównie od ORLEN Deutschland, ORLEN Paliwa, ORLEN Asfalt i Basell
ORLEN Polyolefins.
Wpływy netto środków pieniężnych z działalności finansowej za 2021 rok wyniosły 271 mln PLN i obejmowały głównie: emisję i wykup obligacji netto
w wysokości 3 025 mln PLN; wpływy netto w ramach systemu cash pool w wysokości 259 mln PLN skorygowane o wypłacone dywidendy w kwocie
(1 497) mln PLN; spłatę netto kredytów w wysokości (906) mln PLN; płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu w wysokości (333) mln PLN oraz
płatności odsetek w wysokości (273) mln PLN.
Po uwzględnieniu przeszacowania środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych saldo środków pieniężnych zwiększyło się w 2021 roku o 935 mln
PLN i na 31 grudnia 2021 roku wyniosło 1 521 mln PLN.
Pełna wersja sprawozdania z przepływów pieniężnych jest dostępna w Sprawozdaniu Finansowym PKN ORLEN za 2021 rok.
6.5.5. Różnice pomiędzy wynikami finansowymi wykazanymi w raporcie rocznym a wcześniej publikowanymi prognozami wyników na
dany rok
PKN ORLEN nie publikował prognoz wyników finansowych dotyczących 2021 roku.
Zmiana wyników operacyjnych PKN ORLEN za rok 2021, w porównaniu z danymi opublikowanymi w dniu 4 lutego 2021 roku w Raporcie za IV kwartał
2020 roku dotyczyła głównie:
- odwrócenia i utworzenia odpisów aktualizujących akcje i udziały w jednostkach zależnych odpowiednio w wysokości 1 317 mln PLN i (46) mln
PLN oraz utworzenia odpisów aktualizujących rzeczowe aktywa trwałe w wysokości (51) mln PLN;
- ujęcia rekompensaty wynikającej z ustawy o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych w wysokości 40 mln PLN.
Szczegółowe informacje o skorygowanych pozycjach ze Sprawozdania z zysków lub strat i innych całkowitych dochodów oraz Sprawozdania z sytuacji
finansowej zostały przedstawione w Sprawozdaniu Finansowym PKN ORLEN za 2021 rok w pkt 6.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 169 / 197
6.6. ZADŁUŻENIE I ŹRÓDŁA FINANSOWANIA
6.6.1. Kredyty, pożyczki i obligacje
PKN ORLEN korzysta z usług banków o wysokiej wiarygodności kredytowej oraz silnej pozycji rynkowej zapewniających jednocześnie konkurencyjny
koszt usług bankowych. Pozwala to na utrzymanie wysokiego standardu pozyskiwanych źródeł finansowania.
TABELA 53. Podział źródeł finansowania.
WYSZCZEGÓLNIENIE, mln PLN
2021
2020
2019
zmiana
zmiana %
1
2
3
4
5=(2-3)
6=(2-3)/3
Kredyty bankowe
1 277
0
2 130
1 277
-
Pożyczki
3 520
5 789
5 336
(2 269)
(39,2%)
Obligacje
5 101
2 002
1 102
3 099
154,8%
Zadłużenie finansowe
1
9 898
7 791
8 568
2 107
27,0%
Wg terminu zapadalności:
Długoterminowe
8 953
5 215
8 222
3 738
71,7%
Krótkoterminowe
945
2 576
346
(1 631)
(63,3%)
1) nie obejmuje zobowiązań z tytułu leasingu finansowego.
Szczegółowe informacje dotyczące umów kredytowych i banków finansujących zostały opisane w pkt 5.3.2. niniejszego Sprawozdania.
W przypadku funkcjonujących umów kredytowych, PKN ORLEN zobowiązany jest do utrzymywania wybranych wskaźników finansowych w
określonych przedziałach.
Po uwzględnieniu posiadanych środków pieniężnych i ich ekwiwalentów zadłużenie finansowe netto na koniec 2021 roku wyniosło 8 377 mln PLN. W
2021 roku wskaźniki finansowe oceniane przez banki kredytujące znajdowały się na bezpiecznym poziomie i potwierdzają pełną zdolność do realizacji
zobowiązań płatniczych wynikających z umów kredytowych oraz innych umów z bankami i instytucjami finansowymi.
Dodatkowe informacje dotyczące struktury zadłużenia PKN ORLEN zostały podane w pkt 12.8.1. Sprawozdania Finansowego PKN ORLEN za 2021
rok.
PKN ORLEN może emitować obligacje w ramach ustalonych limitów jak również nabywać obligacje emitowane przez spółki z Grupy ORLEN. Na
koniec 2021 roku łączna wartość wyemitowanych w PKN ORLEN obligacji wyniosła 5,1 mld PLN. Szczegółowe informacje o emisji obligacji zostały
podane w pkt 5.3.3. niniejszego Sprawozdania.
6.6.2. Udzielone gwarancje i poręczenia oraz pozostałe zobowiązania warunkowe
Na dzień 31 grudnia 2021 roku PKN ORLEN posiadał zobowiązania pozabilansowe z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń na łączną kwotę 10 505
mln PLN, co stanowi zmniejszenie o (2 608) mln PLN w porównaniu ze stanem z końca 2020 roku. W 2021 roku kwota obejmowała:
poręczenia i gwarancje korporacyjne udzielone jednostkom zależnym na rzecz podmiotów trzecich w wysokości 7 900 mln PLN, które dotyczyły
głównie zabezpieczenia przyszłych zobowiązań spółki ORLEN Capital wynikających z emisji euroobligacji oraz zabezpieczenia realizacji projektu
gazowego CCGT Ostrołęka w równowartości 1 461 mln PLN a także terminowego regulowania zobowiązań przez jednostki zależne.,
zabezpieczenia akcyzowe i akcyzę od wyrobów i towarów znajdujących się w procedurze zawieszonego poboru w wysokości 2 198 mln PLN,
gwarancje dotyczące zobowiązań wobec osób trzecich wystawionych w toku bieżącej działalności w wysokości 407 mln PLN. Gwarancje
dotyczyły głównie: gwarancji cywilnoprawnych związanych z zabezpieczeniem należytego wykonania umów, oraz gwarancji publicznoprawnych
wynikających z przepisów powszechnie obowiązujących zabezpieczających prawidłowość prowadzenia działalności koncesjonowanych w
sektorze paliw ciekłych i wynikających z tej działalności należności podatkowych, celnych itp.
Dodatkowe informacje dotyczące udzielonych poręczeń i gwarancji zostały przedstawione w pkt 14.5.4. Sprawozdania Finansowego PKN ORLEN za
2020 rok.
Zobowiązania warunkowe zostały przedstawione w pkt 15.5.2. Sprawozdania Finansowego PKN ORLEN za 2021 rok.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 170 / 197
6.7. ZATRUDNIENIE
W związku z realizowaną w PKN ORLEN polityką zatrudnienia koncentrującą się na zapewnieniu najwyższej jakości specjalistów zarówno do realizacji
bieżących zadań operacyjnych, jak i projektów strategicznych we wszystkich obszarach działalności zatrudnienie w PKN ORLEN na koniec 2021 roku
zwiększyło się o 151 osób do poziomu 5 878 osób.
WYKRES 72. Struktura zatrudnienia w PKN ORLEN.
Realizowane programy kadrowe w PKN ORLEN, zasady wynagradzania i zmiany warunków pracy zostały opisane w pkt 3.2. niniejszego
Sprawozdania.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 171 / 197
6.8. WYNAGRODZENIA OSÓB ZARZĄDZAJĄCYCH I NADZORUJĄCYCH
6.8.1. Ogólne zasady wynagradzania, warunki przyznawania premii rocznych oraz umowy o zakazie konkurencji
Polityka wynagrodzeń
Wynagrodzenie Członków Zarządu PKN ORLEN ustala Rada Nadzorcza w oparciu o uchwałę Walnego Zgromadzenia w związku z Ustawą o
zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami oraz rekomendacje działającego w jej ramach Komitetu ds. Nominacji i
Wynagrodzeń.
Do głównych elementów systemu wynagrodzeń Członków Zarządu należą:
miesięczne wynagrodzenie podstawowe (wynagrodzenie stale),
wynagrodzenie zmienne uzależnione od poziomu realizacji celów zarządczych,
odprawa wynikająca z rozwiązania umowy przez Spółkę,
odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji.
Wszystkie elementy wynagrodzenia reguluje umowa zawarta pomiędzy Członkiem Zarządu a Spółką.
Świadczenia dodatkowe dla dyrektorów raportujących do Zarządu PKN ORLEN mogą obejmować w szczególności samochód służbowy, pokrycie
kosztów składki na ubezpieczenie z opcją inwestycyjną, prawo do korzystania z dodatkowej opieki medycznej przez dyrektora i członków jego rodziny,
w tym profilaktyki zdrowotnej, zajęć sportowych i rehabilitacji, dofinansowanie do wynajmu mieszkania, pokrycie kosztów przeprowadzki w trakcie
zatrudnienia, możliwość korzystania ze świadczeń określonych w Regulaminie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, prawo do udziału w
Pracowniczym Programie Emerytalnym na zasadach obowiązujących w Spółce oraz prawo do uczestnictwa w Pracowniczym Planie Kapitałowym na
zasadach ogólnych.
Funkcjonująca w PKN ORLEN polityka wynagrodzeń wspiera realizac celów Spółki, w szczególności długoterminowy wzrost wartości dla
akcjonariuszy i stabilność funkcjonowania przedsiębiorstwa.
Ogólne zasady i warunki przyznawania wynagrodzenia zmiennego
Członkom Zarządu PKN ORLEN przysługuje prawo do wynagrodzenia zmiennego na zasadach ustalonych w umowie, której załącznikiem i częścią
składową jest Regulamin Systemu Motywacyjnego dla Zarządu.
Poziom wynagrodzenia zmiennego uzależniony jest od wykonania indywidualnych zadań (jakościowych oraz ilościowych), ustalonych przez Radę
Nadzorczą dla poszczególnych Członków Zarządu.
Rada Nadzorcza, w oparciu o ogólny katalog Celów Zarządczych ustalony przez Walne Zgromadzenie PKN ORLEN, wyznacza co roku od czterech
do dziesięciu indywidualnych zadań premiowych, które wpisywane są do Karty Celów danego Członka Zarządu.
Rada Nadzorcza może również dodatkowo ustalić na dany rok odrębny cel lub cele warunkujące możliwość otrzymania wynagrodzenia zmiennego
za ten rok.
Ocena wykonania indywidualnych zadań premiowych (ilościowych i jakościowych) przez danego Członka Zarządu oraz celów odrębnych dokonywana
jest co roku przez Radę Nadzorczą na podstawie rekomendacji Prezesa Zarządu, zawierającej ocenę wykonania indywidualnych zadań premiowych
wszystkich Członków Zarządu, rekomendacji Zarządu w zakresie realizacji celu/celów odrębnych, sprawozdań dotyczących wykonania przez danego
Członka Zarządu indywidualnych zadań premiowych, sprawozdań finansowych PKN ORLEN oraz innych dokumentów, których zbadanie Rada
Nadzorcza uzna za celowe.
Rada Nadzorcza podejmuje uchwałę o przyznaniu Członkowi Zarządu wynagrodzenia zmiennego za dany rok obrotowy oraz jej wysokości bądź o
nieprzyznaniu wynagrodzenia zmiennego. Uchwała jest podstawą do wypłaty wynagrodzenia zmiennego, o ile skonsolidowane sprawozdanie
finansowe Spółki za dany rok obrotowy zostanie zatwierdzone przez Walne Zgromadzenie oraz jeśli Członkowi Zarządu zostało udzielone
absolutorium z wykonania obowiązków.
Na 2021 rok Rada Nadzorcza Spółki wyznaczyła dla wszystkich Członków Zarządu siedem poniższych celów ilościowych:
EBITDA wg LIFO Koncernu,
Dług netto/EBITDA Koncernu,
CAPEX rozwojowy w Koncernie w tym wydatki na rozwój,
CAPEX utrzymaniowy Koncernu,
Koszty ogólne i osobowe Koncernu,
Wskaźnik giełdowy: TSR PKN ORLEN względem rynku,
Wskaźnik wypadkowości: TRR Koncernu wraz z kontraktorami zewnętrznymi
oraz przypisała im odpowiednie progi premiowe. Rada Nadzorcza dla wszystkich Członków Zarządu ustaliła również dwa cele jakościowe związane
z kluczowymi wyzwaniami Koncernu na dany rok.
Komponentem jednego z celów jakościowych wyznaczonych Członkom Zarządu, był cel z zakresu Zrównoważonego rozwoju o brzmieniu:
„Wprowadzenie rozwiązań zapewniających zgodność ze standardami zrównoważonego rozwoju i ESG, w tym realizacja zadań z zakresu
zrównoważonego wzrostu przewidzianych w Strategii 2030 oraz pozyskanie finansowania z elementem ESG”.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 172 / 197
Dodatkowo Rada Nadzorcza zgodnie z uchwałami Walnego Zgromadzenia PKN ORLEN - ustaliła następujące odrębne cele warunkujące
możliwość otrzymania wynagrodzenia zmiennego za 2021 rok:
stosowanie zasad wynagradzania członków organów zarządzających i nadzorczych zgodnych z przepisami Ustawy we wszystkich spółkach
Grupy Kapitałowej,
realizacja obowiązków, o których mowa w art. 17-20, art. 22 i art. 23 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 roku o zasadach zarządzania mieniem
państwowym, w podmiotach zależnych Spółki w rozumieniu art. 4 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 roku o ochronie konkurencji i konsumentów.
Zasady premiowania kluczowego personelu kierowniczego Grupy ORLEN
Regulaminy dotyczące premiowania funkcjonujące dla Zarządu PKN ORLEN, dyrektorów bezpośrednio podległych Zarządowi PKN ORLEN oraz
pozostałych kluczowych stanowisk Grupy ORLEN mają wspólne podstawowe cechy. Osoby objęte wyżej wymienionymi systemami premiowane
za realizację indywidualnych celów, wyznaczanych na początku okresu premiowego przez Radę Nadzorczą dla Członków Zarządu oraz przez Zarząd
dla pracowników kluczowego personelu kierowniczego. Systemy premiowania spójne z Wartościami Koncernu, promują współpracę pomiędzy
poszczególnymi pracownikami i motywują do osiągania najlepszych wyników w skali Grupy ORLEN. Postawione cele mają charakter zarówno
jakościowy, jak i ilościowy, i są rozliczane po zakończeniu roku, na który zostały wyznaczone.
Wynagrodzenia z tytułu zakazu konkurencji i rozwiązania umowy w rezultacie odwołania z zajmowanego stanowiska
Zgodnie z umowami Członkowie Zarządu PKN ORLEN zobowiązani przez okres 6 miesięcy po rozwiązaniu umowy do powstrzymania się od
działalności konkurencyjnej. W okresie tym otrzymują odszkodowanie w wysokości sześciokrotności miesięcznego wynagrodzenia stałego, płatne w
6 równych ratach miesięcznych. Zapisy w umowach dotyczące zakazu konkurencji po ustaniu funkcji Członka Zarządu wchodzą w życie dopiero po
upływie 3 miesięcy pełnienia funkcji Członka Zarządu.
Ponadto umowy przewidują wypłatę odprawy w przypadku rozwiązania umowy przez Spółkę z innych przyczyn niż naruszenie podstawowych,
istotnych obowiązków wynikających z umowy, pod warunkiem pełnienia funkcji Członka Zarządu przez okres co najmniej 12 miesięcy. Odprawa w
takim przypadku wynosi trzykrotność miesięcznego wynagrodzenia stałego.
Zgodnie z umowami Członkowie Zarządów spółek Grupy ORLEN standardowo zobowiązani przez okres 6 miesięcy po rozwiązaniu umowy do
powstrzymania się od działalności konkurencyjnej. W okresie tym otrzymują wynagrodzenie (odszkodowanie) w wysokości 50% lub 100%
sześciokrotności miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego, płatne w 6 równych ratach miesięcznych.
Zapisy w umowach dotyczące zakazu konkurencji po ustaniu funkcji Członka Zarządu wchodzą w życie dopiero po upływie 3 lub 6 miesięcy pełnienia
funkcji Członka Zarządu.
W zakresie odpraw Członków Zarządów spółek Grupy ORLEN standardowo dotyczą analogiczne zasady jak w przypadku Członków Zarządu PKN
ORLEN.
Dyrektorzy bezpośrednio podlegli Zarządowi PKN ORLEN standardowo zobowiązani do powstrzymania się od działalności konkurencyjnej przez
okres 6 miesięcy po rozwiązaniu umowy. W tym czasie otrzymują wynagrodzenie w wysokości 50% sześciokrotności miesięcznego wynagrodzenia
zasadniczego, płatne w 6 równych ratach miesięcznych. Odprawa z tytułu rozwiązania umowy przez pracodawcę wynosi standardowo
sześciokrotność miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.
Dodatkowe informacje dotyczące zasad wynagradzania, warunków przyznawania premii rocznych oraz umów o zakazie konkurencji zostały podane
w pkt 7.8. niniejszego Sprawozdania.
6.8.2. Wynagrodzenia organów zarządzających i nadzorujących
TABELA 54. Wynagrodzenia wypłacone Członkom Zarządu Spółki pełniącym funkcję w 2021 i 2020 roku [tys. PLN].
Wyszczególnienie
2021
2020
Daniel Obajtek
1 311
1 286
Armen Artwich
1 022
969
Adam Burak
1)
1 045
885
Patrycja Klarecka
1 045
993
Zbigniew Leszczyński
1 031
985
Michał Róg
1 083
1 010
Jan Szewczak
1)
1 023
881
Józef Węgrecki
1 071
1 003
Ogółem:
8 631
8 012
1) Wynagrodzenie za okres pełnienia funkcji Członka Zarządu Spółki od dnia 3 lutego 2020 roku.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 173 / 197
TABELA 55. Premie potencjalnie należne Członkom Zardu Słki pełncym funkcw danym roku do wypłaty w roku kolejnym [tys. PLN].
Wyszczególnienie
2021
2020
Daniel Obajtek
1 018
966
Armen Artwich
1 018
966
Adam Burak
1)
1 018
877
Patrycja Klarecka
1 018
966
Zbigniew Leszczyński
1 018
966
Michał Róg
1 018
966
Jan Szewczak
1)
1 018
877
Józef Węgrecki
1 018
966
Ogółem:
8 144
7 550
1) Wynagrodzenie za okres pełnienia funkcji Członka Zarządu Spółki od dnia 3 lutego 2020 roku.
TABELA 56. Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy byłych Conw Zarządu Spółki [tys. PLN].
Wyszczególnienie
2021
2020
Wiesław Protasewicz
1)
-
457
Ogółem:
-
457
1) W 2020 roku wypłacony zakaz konkurencji.
Wynagrodzenia Członków Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki z tytułu zasiadania w Zarządach lub Radach Nadzorczych spółek zależnych,
współkontrolowanych i stowarzyszonych (tysiące PLN)
Członkowie Zarządu PKN ORLEN nie pobierali wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji członka organu w podmiotach zależnych od Spółki w ramach
grupy kapitałowej w rozumieniu art. 4 pkt 14 ustawy z dnia 16 lutego 2007 roku o ochronie konkurencji i konsumentów w 2021 i w 2020 roku.
TABELA 57. Wynagrodzenia Członków Rady Nadzorczej PKN ORLEN [tys. PLN].
Wyszczególnienie
2021
2020
Wojciech Jasiński
1)
149
116
Izabela Felczak-Poturnicka
2)
-
6
Barbara Jarzembowska
136
129
Dominik Kaczmarski
3)
57
106
Andrzej Kapała
136
129
Michał Klimaszewski
136
129
Roman Kusz
136
129
Jadwiga Lesisz
136
129
Małgorzata Niezgoda
4)
-
23
Anna Sakowicz-Kacz
136
129
Andrzej Szumański
136
129
Anna Wójcik
136
129
Ogółem:
1 294
1 283
1) Za okres pełnienia funkcji Przewodniczącego Rady Nadzorczej od 5 marca 2020 roku.
2) Za okres pełnienia funkcji Przewodniczącego Rady Nadzorczej do 16 stycznia 2020 roku.
3) Za okres pełnienia funkcji od 5 marca 2020 roku do 6 czerwca 2021.
4) Za okres pełnienia funkcji do 5 marca 2020 roku.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 174 / 197
Wynagrodzenia kluczowego personelu kierowniczego Grupy ORLEN
TABELA 58. Wynagrodzenia kluczowego personelu kierowniczego Grupy ORLEN [tys. PLN].
Wyszczególnienie
2021
2020
Wynagrodzenia i inne świadczenia członków kluczowego personelu kierowniczego:
- pozostały kluczowy personel kierowniczy Spółki
33 103
30 616
- kluczowy personel kierowniczy spółek zależnych Grupy ORLEN
304 303
252 762
Ogółem:
337 406
283 378
Wzrost kosztów wynagrodzeń kluczowego personelu to głównie efekt Grupy Energa oraz Grupy Ruch, która została nabyta w trakcie 2020 roku i
przejęcia Grupy Polska Press i ORLEN Transport w 2021 oraz efekt zmian struktur organizacyjnych, co przyczyniło się do zwiększenia liczby
menadżerów raportujących bezpośrednio do Członków Zarządów.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 175 / 197
7. OŚWIADCZENIE O STOSOWANIU ŁADU KORPORACYJNEGO
7.1. ZASADY ŁADU KORPORACYJNEGO
PKN ORLEN jako spółka notowana na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie („Giełda”, „GPW”) zobowiązany jest do stosowania zasad ładu
korporacyjnego zawartych w dokumencie „Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW” („DPSN”). Od początku 2021 roku stosował się do kodeksu
DPSN 2016, natomiast od 1 lipca 2021 roku weszły w życie DPSN 2021 (uchwała Rady Giełdy nr 13/1834/2021 z dnia 29 marca 2021 roku) i ten
kodeks obowiązuje obecnie Spółkę. Dokument DPSN 2021 znajduje się na stronie internetowej Giełdy https://www.gpw.pl/dobre-praktyki, a także na
korporacyjnej stronie internetowej PKN ORLEN, w sekcji przeznaczonej dla akcjonariuszy Spółki https://www.orlen.pl/pl/relacje-inwestorskie/o-
spolce/lad-korporacyjny.
Zgodnie z DPSN 2021, 29 lipca 2021 roku PKN ORLEN opublikował „Informację na temat stanu stosowania przez spółkę zasad zawartych w Zbiorze
Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW 2021”. PKN ORLEN poinformował o niestosowaniu 4 zasad: 2.1., 2.2., 2.11.6., 4.1. (dotyczących
posiadanej polityki różnorodności i elektronicznego walnego zgromadzenia). Zgodnie z formułą comply or explain PKN ORLEN opublikował
wyjaśnienia niestosowania wskazanych zasad:
- 2.1., 2.2., 2.11.6. dotyczących polityki różnorodności:
W PKN ORLEN polityka różnorodności dotycząca pracowników Spółki ujęta jest w różnych dokumentach wewnętrznych. Nie ma natomiast formalnego
dokumentu regulującego kwestie różnorodności na poziomie Zarządu i Rady Nadzorczej PKN ORLEN. Spółka prezentuje corocznie wskaźniki
różnorodności organów nadzorczych i zarządczych w Grupie Kapitałowej. W ramach zarządzania różnorodnością w Spółce nie obowiązuje wskaźnik
różnorodności płci. W Radzie Nadzorczej Spółki jest zachowany wymagany przez kodeks dobrych praktyk warunek różnorodności płci udzi
mniejszości na poziomie nie niższym niż 30%, warunek ten nie jest spełniony w Zarządzie PKN ORLEN.
- 4.1. dotyczącej elektronicznego walnego zgromadzenia:
Do tej pory Spółka nie otrzymała od akcjonariuszy wniosku o organizację e-walnego zgromadzenia. Zarząd Spółki dwukrotnie proponował
Akcjonariuszom wprowadzenie zapisów do Statutu i Regulaminu Walnego Zgromadzenia umożliwiających organizację e-walnych zgromadzeń.
Propozycja ta nie uzyskała akceptacji Akcjonariuszy podczas Zwyczajnych Walnych Zgromadzeń odbywających się 29 czerwca 2011 roku oraz 30
maja 2012 roku. Niestosowanie ww. zasady nie wpłynie na rzetelność polityki informacyjnej Spółki ani też nie rodzi ryzyka ograniczenia czy utrudnienia
Akcjonariuszom udziału w obradach walnych zgromadzeń.
W pierwszym półroczu 2021, PKN ORLEN stosował wszystkie zasady zawarte w zbiorze DPSN 2016.
Komunikacja z rynkiem kapitałowym (Rozdział 1 DPSN)
PKN ORLEN dba o należytą komunikację z inwestorami i analitykami oraz pozostałymi uczestnikami rynku kapitałowego prowadząc przejrzystą i
rzetelną politykę informacyjną. Spółka zapewnia łatwy i równy dostęp do publikowanych informacji wykorzystując między innymi następujące
narzędzia komunikacji:
Serwis relacji inwestorskich na korporacyjnej stronie internetowej, który zawiera dane finansowe i operacyjne z działalności PKN ORLEN, a
także informacje o otoczeniu makroekonomicznym Spółki.
Strona internetowa dotycząca programu ORLEN w Portfelu http://orlenwportfelu.pl/ zawierająca szczegółowe informacje o programie
lojalnościowym dla akcjonariuszy oraz szeroką bazę wiedzy o rynku kapitałowym i inwestowaniu.
W programie uczestniczy 6 domów maklerskich, a na koniec 2021 roku zarejestrowanych było w nim ponad 13600 Uczestników.
Kontynuując działania edukacyjne Spółki na temat funkcjonowania rynku kapitałowego w grudniu 2021 przeprowadzono trzecią edycję
egzaminów Akademii Inwestowania ORLEN, w ciągu całego 2021 roku nagrano kolejne 15 odcinków filmów z serii „Praktycznie o inwestowaniu
oraz odcinek specjalny na temat phishingu.
Blog ekspercki Głównego Ekonomisty PKN ORLEN - http://napedzamyprzyszlosc.pl/ - zawierający komentarze na temat bieżącej sytuacji
rynkowej, a także specjalistyczne publikacje oraz relacje z konferencji branżowych.
Media społecznościowe (Twitter, Facebook, LinkedIn, YouTube oraz Instagram).
Indywidualne i grupowe zamknięte spotkania z inwestorami i analitykami zarówno w kraju, jak i zagranicą, także w formie telekonferencji.
Na spotkania te przygotowywane specjalnie materiały prezentacyjne, przybliżające skomplikowany sposób działania sektorów przemysłu
rafineryjno–petrochemicznego oraz energetycznego, w których działa Spółka.
Otwarte dla wszystkich konferencje medialne transmitowane na żywo przez internet wraz z tłumaczeniem symultanicznym na język angielski.
Konferencje odbywają się w trakcie ważnych dla Spółki wydarzeń, takich jak publikacja wyników finansowych, strategii itp.
Cykle spotkań z inwestorami w kraju i zagranicą (roadshows).
Spotkania uczestników rynku z kluczowymi menedżerami Spółki w siedzibie i obiektach, gdzie prowadzona jest działalność operacyjna Spółki,
tzw. site visits.
Dni Inwestora i Analityka w PKN ORLEN, organizowane co pewien czas - warsztaty tematyczne dotyczące różnych dziedzin działalności Spółki,
prowadzone przez przedstawicieli Zarządu, dyrektorów wykonawczych i pozostałych, wybranych menedżerów.
Uczestnictwo przedstawicieli Spółki w akcjach edukacyjnych z zakresu rynku kapitałowego, w 2021 roku: Index Investment Challenge, Tour the
spółki, Invest Cuffs”, „Wallstreet.25”, konferencja CFA poświęcona tematyce ESG, Dzień Edukacji Finansowej z Fundacją GPW + gra terenowa
śladami giełdy, webinarium pt. „W kierunku zrównoważonego biznesu”.
PKN ORLEN należy do spółek, które jako pierwsze po zamknięciu okresów sprawozdawczych publikują swoje wyniki finansowe w 2021 dokonał
tego w około miesiąc od zamknięcia okresów rozliczeniowych.
PKN ORLEN jest także spółką dywidendową. W 2021 roku po raz dziewiąty z rzędu wypłacił dywidendę na poziomie 3,5 PLN na jedną akcję.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 176 / 197
7.2. SYSTEM KONTROLI, AUDITÓW WEWNĘTRZNYCH ZSZ, ZARZĄDZANIA RYZYKIEM I ZAPEWNIENIA ZGODNOŚCI
(COMPLIANCE) (Rozdział 3 DPSN)
System kontroli wewnętrznej Spółki i zarządzania ryzykiem w procesie sporządzania sprawozdań finansowych realizowany jest przez:
weryfikację stosowania jednolitej polityki rachunkowości przez spółki Grupy Kapitałowej ORLEN w zakresie ujęcia, wyceny i ujawnień zgodnie z
Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) zatwierdzonymi przez Unię Europejską,
stosowanie procedur ewidencji zdarzeń gospodarczych w systemie finansowo-księgowym oraz kontrolę ich przestrzegania,
stosowanie wewnętrznych mechanizmów kontrolnych, w tym: rozdział obowiązków, kilkustopniowa autoryzacja danych, weryfikacja poprawności
otrzymanych danych, niezależne sprawdzenia,
udostępnianie spółkom Grupy Kapitałowej ORLEN jednolitych wzorców jednostkowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych oraz
okresową weryfikację prawidłowości uwzględnionych zasad rachunkowości i ujawnień w sprawozdaniach finansowych przygotowywanych przez
spółki Grupy Kapitałowej ORLEN,
weryfikację zgodności sprawozdań finansowych spółek Grupy Kapitałowej ORLEN z danymi wprowadzanymi do zintegrowanego systemu
informatycznego służącego do przygotowania skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej ORLEN,
przegląd przez niezależnego biegłego rewidenta publikowanych sprawozdań finansowych za I kwartał, półrocze i III kwartał oraz badanie rocznych
sprawozdań finansowych PKN ORLEN i Grupy Kapitałowej ORLEN,
procedury autoryzacji, zatwierdzania i opiniowania sprawozdań finansowych przed publikacją,
dokonywanie niezależnej i obiektywnej oceny systemów zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej,
system auditowania wewnętrznego funkcjonujący w ramach Zintegrowanego Systemu Zarządzania.
Ewidencja zdarzeń gospodarczych w PKN ORLEN prowadzona jest w zintegrowanym systemie finansowo–księgowym. Bezpieczeństwo i dostępność
informacji zawartych w systemie finansowo-księgowym kontrolowane są na wszystkich poziomach bazy danych, aplikacji i prezentacji oraz systemu
operacyjnego. Integracja systemu zapewniona jest przez systemy kontroli wprowadzanych danych (walidacje, autoryzacje, listy wartości) oraz
dzienniki zmian. PKN ORLEN na bieżąco dostosowuje system informatyczny do zmieniających się zasad rachunkowości lub innych norm prawnych.
Rozwiązania PKN ORLEN są implementowane w systemach jednostek Grupy Kapitałowej ORLEN.
W celu zapewnienia jednolitości zasad rachunkowości spółki Grupy Kapitałowej ORLEN stosują, na potrzeby sporządzenia skonsolidowanego
sprawozdania finansowego spójną politykę rachunkowości, przyjętą w Grupie Kapitałowej ORLEN i zatwierdzoną przez Zarząd PKN ORLEN.
W celu zapewnienia zgodności polityki rachunkowości ze nowelizowanymi przepisami jest ona okresowo aktualizowana. Skonsolidowane
sprawozdania finansowe są przygotowywane na podstawie zintegrowanego systemu informatycznego, w którym przeprowadzany jest proces
konsolidacji wprowadzanych danych do pakietów sprawozdawczych przez spółki Grupy Kapitałowej ORLEN. System jest rozwiązaniem utworzonym
dla celów zarządzania finansowego oraz raportowania. Narzędzie to umożliwia ujednolicenie informacji finansowych. W jednym miejscu zbierane są
informacje wynikowe, budżetowe, prognozowane oraz statystyczne, co zapewnia bezpośrednią kontrolę i zgodność wprowadzanych danych.
Dane poddawane są analizie pod względem spójności, kompletności i ciągłości, czemu służą zaimplementowane w systemie kontrolki sprawdzające
zgodność danych wprowadzanych przez spółki Grupy Kapitałowej ORLEN.
W celu bieżącego ograniczania ryzyk związanych z procesem sporządzania sprawozdań finansowych poddawane są one weryfikacji przez
niezależnego biegłego rewidenta co kwartał, a zatem częściej niż wynika to z obowiązujących przepisów.
Zgodnie z obowiązującą w PKN ORLEN procedurą (spełniającą kryteria wynikające z obowiązujących przepisów prawa), wyboru firmy audytorskiej
do przeprowadzenia badania sprawozdań finansowych dokonuje Rada Nadzorcza, na podstawie rekomendacji Komitetu Audytu oraz sprawozdania
z postępowania ofertowego przeprowadzonego przez Komitet Audytu. Firmą audytorską wybraną do badania sprawozdań finansowych PKN ORLEN
za lata 2019-2024 jest Deloitte Audyt Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa. Wybór Deloitte jako podmiotu uprawnionego
do badania sprawozdań finansowych w roku 2024 jest uzależniony od dokonania w okresie od 1 stycznia 2022 do 30 czerwca 2023 inkorporacji spółki
Grupa LOTOS S.A. lub spółki PGNiG S.A. ewentualnie w inny sposób przejęcia przez PKN ORLEN kontroli nad spółkami z Grupy Kapitałowej LOTOS
lub Grupy Kapitałowej PGNiG. Spełnienie tego warunku zostanie potwierdzone odpowiednią uchwałą Rady Nadzorczej PKN ORLEN. W ramach prac
audytowych biegły rewident dokonuje niezależnej oceny rzetelności i prawidłowości jednostkowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych oraz
potwierdzenia skuteczności systemu kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem. Wyniki przeglądów i badań przedstawiane przez biegłego
rewidenta Zarządowi i Komitetowi Audytu Rady Nadzorczej.
Komitet Audytu, powołany w ramach uprawnień Rady Nadzorczej, zgodnie z kompetencjami określonymi w Ustawie z dnia 11 maja 2017 roku o
biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym, pełni funkcję organu nadzorczego i zajmuje się w szczególności:
monitorowaniem procesu sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych Grupy Kapitałowej ORLEN pod kątem zgodności z Polityką
Rachunkowości przyjętą w Grupie Kapitałowej ORLEN oraz wymogami prawa,
monitorowaniem niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej wybranej do badania sprawozdań finansowych,
monitorowaniem skuteczności systemów kontroli wewnętrznej, audytu wewnętrznego oraz zarządzania ryzykiem.
W Spółce stosowane procedury autoryzacji, zgodnie z którymi raporty okresowe przekazywane Zarządowi Spółki, a następnie Komitetowi
Audytu Rady Nadzorczej do zaopiniowania. Po uzyskaniu opinii Komitetu Audytu oraz po zakończeniu weryfikacji przez biegłego rewidenta
sprawozdania finansowe zatwierdzane przez Zarząd Spółki kwalifikowanym podpisem elektronicznym do publikacji, a następnie przekazywane
przez Biuro Relacji Inwestorskich do publicznej wiadomości.
W przypadku rocznych sprawozdań finansowych ostateczny etap oceny i kontroli procesu sprawozdawczości finansowej dokonywany jest przez Radę
Nadzorczą jako niezależny organ, zapewniający prawidłowość i rzetelność prezentowanych informacji w sprawozdaniach finansowych PKN ORLEN
i Grupy Kapitałowej ORLEN.
Spółka posiada i doskonali Zintegrowany System Zarządzania oparty o certyfikowane, międzynarodowe standardy ISO 9001, AQAP 2110, ISO 14001,
ISO 45001, ISO/IEC 27001, ZKP, ISCC, KZR INiG, ISO 50001 oraz HACCP.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 177 / 197
7.3. AKCJONARIAT
W 2021 roku oraz do dnia autoryzacji niniejszego Sprawozdania nie było zmian w strukturze akcjonariuszy posiadających ponad 5% udziału w kapitale
zakładowym PKN ORLEN. Liczba akcji posiadana przez akcjonariuszy prezentowana jest na podstawie najbardziej aktualnych, oficjalnych informacji
posiadanych przez Spółkę.
TABELA 59. Struktura akcjonariatu PKN ORLEN na 1 stycznia 2021 roku, na 31 grudnia 2021 roku oraz na dzień autoryzacji niniejszego
Sprawozdania.
Akcjonariusz
Liczba akcji i głosów
na Walnym
Zgromadzeniu
(na 01.01.2021*)
Udział w kapitale
zakładowym i ogólnej
liczbie głosów na
Walnym
Zgromadzeniu
(na 01.01.2021*)
Liczba akcji i głosów
na Walnym
Zgromadzeniu (na
31.12.2021 i na dzień
autoryzacji raportu**)
Udział w kapitale zakładowym i
ogólnej liczbie głosów na
Walnym Zgromadzeniu (na
31.12.2021 i na dzień autoryzacji
raportu**)
Skarb Państwa
117 710 196
27,52%
117 710 196
27,52%
Nationale-
Nederlanden OFE
31 391 297
7,34%
32 260 505
7,54%
Aviva OFE Aviva
Santander
26 898 000
6,29%
27 500 000
6,43%
Pozostali
251 709 568
58,85%
250 238 360
58,51%
Razem
427 709 061
100,00%
427 709 061
100,00%
* zgodnie z informacjami z ZWZ PKN ORLEN zwołanego na 5 czerwca 2020 roku
** zgodnie z informacjami z ZWZ PKN ORLEN zwołanego na 27 maja 2021 roku
Ograniczenia dotyczące przenoszenia praw własności akcji
Statut Spółki nie przewiduje ograniczeń dotyczących przenoszenia praw własności akcji PKN ORLEN. Ograniczenia takie mogą wynikać z przepisów
powszechnie obowiązujących, w szczególności ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym oraz ustawy o kontroli niektórych inwestycji.
7.4. WYKONYWANIE PRAWA GŁOSU ORAZ SPECJALNE UPRAWNIENIA KONTROLNE AKCJONARIUSZY (Rozdział 4
DPSN)
Wykonywanie prawa głosu oraz specjalne uprawnienia kontrolne zostały szczegółowo uregulowane w Statucie PKN ORLEN. Zgodnie z
postanowieniami Statutu jedna akcja PKN ORLEN daje prawo do jednego głosu na Walnym Zgromadzeniu Spółki. W Statucie Spółki prawo
głosowania akcjonariuszy zostało ograniczone w ten sposób, że żaden z nich nie może wykonywać na Walnym Zgromadzeniu więcej niż 10% ogólnej
liczby głosów istniejących w Spółce w dniu odbywania Walnego Zgromadzenia. Ograniczenie prawa głosowania nie dotyczy Skarbu Państwa oraz
banku depozytowego, który na podstawie umowy ze Spółką wyemitował kwity depozytowe w związku z akcjami Spółki (w przypadku wykonywania
przez ten podmiot prawa głosu z tych akcji Spółki).
Akcjonariusze, których głosy podlegają kumulacji i redukcji zwani są Zgrupowaniem. Zasady kumulacji i redukcji szczegółowo określa Statut Spółki.
Akcjonariusze wchodzący w skład Zgrupowania nie mowykonywać prawa osu z więcej niż 10% ogólnej liczby głosów istniejących w Spółce w
dniu odbywania Walnego Zgromadzenia.
Jeżeli skumulowana liczba akcji zarejestrowana na Walnym Zgromadzeniu przez akcjonariuszy wchodzących w skład Zgrupowania przekracza 10%
ogólnej liczby głosów w Spółce, to głosy wynikające z liczby posiadanych akcji podlegają redukcji, której zasady szczegółowo określa Statut Spółki.
Ograniczenie prawa głosowania, o którym mowa powyżej nie dotyczy podmiotów zależnych od Skarbu Państwa.
Skarb Państwa reprezentowany przez podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa jest uprawniony do
powoływania i odwoływania jednego członka Rady Nadzorczej. Ponadto jeden Członek Zarządu PKN ORLEN jest powoływany przez podmiot
uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa, do czasu zbycia przez Skarb Państwa ostatniej akcji Spółki, przy czym
takiego Członka Zarządu PKN ORLEN odwołuje Rada Nadzorcza.
Dodatkowo, zgodnie ze Statutem Spółki, tak długo jak Skarb Państwa jest uprawniony do powoływania członka Rady Nadzorczej, uchwały w sprawie
udzielenia zgody na dokonywanie czynności dotyczących: zbycia lub obciążenia w jakikolwiek sposób akcji albo udziałów w następujących spółkach:
Naftoport Sp. z o.o., Inowrocławskie Kopalnie Soli S.A. oraz w spółce, która zostanie utworzona w celu prowadzenia działalności w zakresie transportu
rurociągowego paliw płynnych, wymagają głosowania za ich przyjęciem przez członka Rady Nadzorczej powołanego przez Skarb Państwa.
Specjalne uprawnienia dla akcjonariusza Skarbu Państwa wynikać mogą także z postanowień przepisów powszechnie obowiązujących, tj.:
ustawy z dnia 18 marca 2010 roku o szczególnych uprawnieniach ministra właściwego do spraw energii oraz ich wykonywaniu w niektórych
spółkach kapitałowych lub grupach kapitałowych prowadzących działalność w sektorach energii elektrycznej, ropy naftowej oraz paliw gazowych;
ustawy z dnia 24 lipca 2015 roku o kontroli niektórych inwestycji;
ustawy z dnia 16 grudnia 2016 roku o zasadach zarządzania mieniem państwowym.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 178 / 197
7.5. ZMIANY STATUTU
Zmiana Statutu PKN ORLEN wymaga uchwały Walnego Zgromadzenia Spółki oraz wpisu do rejestru przedsiębiorców. Uchwała Walnego
Zgromadzenia dotycząca zmian Statutu Spółki zapada większością trzech czwartych głosów. Walne Zgromadzenie Spółki może upoważnić Radę
Nadzorczą do ustalenia jednolitego tekstu Statutu lub wprowadzenia innych zmian o charakterze redakcyjnym określonych w uchwale Walnego
Zgromadzenia.
W dniu 27 maja 2021 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie uchwaliło zmiany do Statutu Spółki. Zmiany te zostały zarejestrowane w Krajowym
Rejestrze Sądowym, a informacja na ten temat została opublikowana przez Spółkę w formie raportu bieżącego.
7.6. WALNE ZGROMADZENIE
Sposób funkcjonowania Walnego Zgromadzenia
Sposób funkcjonowania Walnego Zgromadzenia PKN ORLEN oraz jego uprawnienia regulują Statut Spółki oraz Regulamin Walnego Zgromadzenia
PKN ORLEN, dostępne na stronie internetowej PKN ORLEN https://www.orlen.pl/pl/o-firmie/o-spolce/organy-i-struktura-spolki/dokumenty-
korporacyjne.
Spółka ustala miejsce i termin Walnego Zgromadzenia w taki sposób, by umożliwić udział w obradach jak największej liczbie akcjonariuszy. Walne
Zgromadzenie PKN ORLEN odbywa się w siedzibie Spółki w Płocku, ale może odbyć się także w Warszawie.
PKN ORLEN dokłada wszelkich starań, aby projekty uchwał Walnego Zgromadzenia, inne niż o charakterze porządkowym, zawierały uzasadnienie,
chyba że wynika ono z dokumentacji przedstawianej Walnemu Zgromadzeniu. W przypadku gdy umieszczenie danej sprawy w porządku obrad
Walnego Zgromadzenia następuje na żądanie akcjonariusza lub akcjonariuszy, uzasadnienie proponowanej uchwały przedstawia akcjonariusz.
Zarząd Spółki dokłada wszelkich starań by pozyskać od akcjonariusza stosowne uzasadnienie spraw zgłaszanych do porządku obrad.
Komplet materiałów prezentowanych na posiedzeniach Walnego Zgromadzenia jest udostępniany akcjonariuszom na korporacyjnej stronie
internetowej www.orlen.pl, począwszy od dnia zwołania Walnego Zgromadzenia. Po uprzednim zgłoszeniu takiego zapotrzebowania materiały
prezentowane na Walnym Zgromadzeniu są także udostępniane akcjonariuszom w siedzibie Spółki w Płocku i biurze w Warszawie.
Walne Zgromadzenie zwołuje się przez ogłoszenie umieszczane na stronie internetowej Spółki oraz poprzez publikację raportu bieżącego.
Zwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki powinno odbyć się nie później niż w ciągu sześciu miesięcy po zakończeniu roku obrotowego. Nadzwyczajne
Walne Zgromadzenie zwoływane jest przez Zarząd z własnej inicjatywy, na wniosek Rady Nadzorczej albo na wniosek akcjonariusza lub akcjonariuszy
reprezentujących co najmniej jedną dwudziestą kapitału zakładowego Spółki, w terminie dwóch tygodni od zgłoszenia takiego wniosku. Rada
Nadzorcza może zwołać Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie, jeżeli zwołanie go uzna za wskazane. Rada Nadzorcza może także zwołać Zwyczajne
Walne Zgromadzenie, jeżeli Zarząd nie zwoła Zgromadzenia w terminie dwóch tygodni od dnia zgłoszenia odpowiedniego żądania przez Radę
Nadzorczą. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie może zostać także zwołane przez akcjonariuszy reprezentujących co najmniej połowę kapitału
zakładowego lub co najmniej połowę ogółu głosów w Spółce.
W przypadku otrzymania przez Zarząd Spółki informacji o zwołaniu walnego zgromadzenia na podstawie art. 399 § 2 - 4 Kodeksu spółek handlowych,
Zarząd niezwłocznie dokonuje czynności, do których jest zobowiązany w związku z organizacją i przeprowadzeniem Walnego Zgromadzenia.
Spółka organizuje każdorazowo transmisję internetową z obrad Zgromadzenia, oferując również symultaniczne tłumaczenie na język angielski.
Dotychczas Spółka nie oferowała akcjonariuszom udziału w Walnym Zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej poprzez
dwustronną komunikację w czasie rzeczywistym, w ramach której akcjonariusze mogliby wypowiadać się w toku obrad Walnego Zgromadzenia,
przebywając w miejscu innym niż miejsce obrad Zgromadzenia. Do tej pory Spółka nie otrzymała od Akcjonariuszy wniosków o organizację e-walnego
zgromadzenia. W związku z powyższym PKN ORLEN poinformował o niestosowaniu zasady 4.1 DPSN. Niestosowanie ww. zasady nie wpływa na
rzetelność polityki informacyjnej Spółki ani też nie rodzi ryzyka ograniczenia czy utrudnienia Akcjonariuszom udziału w obradach Walnych
Zgromadzeń.
Akcjonariusze mogą wykonywać prawo głosu na Walnym Zgromadzeniu osobiście lub przez pełnomocnika.
Zgodnie z postanowieniami Regulaminu Walnego Zgromadzenia, Walne Zgromadzenie może być odwołane, jeżeli jego odbycie napotka na
nadzwyczajne przeszkody lub jest oczywiście bezprzedmiotowe. Odwołanie lub zmiana terminu Walnego Zgromadzenia następuje przez ogłoszenie
zamieszczone na stronie internetowej Spółki wraz z podaniem uzasadnienia i dochowaniem innych wymogów prawa, w tym przepisów Regulaminu
Walnego Zgromadzenia PKN ORLEN.
Kompetencje Walnego Zgromadzenia PKN ORLEN
Do kompetencji Walnego Zgromadzenia należą w szczególności następujące sprawy:
rozpatrywanie i zatwierdzanie rocznego sprawozdania finansowego Spółki, rocznego sprawozdania z działalności Spółki, a także
skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej ORLEN oraz sprawozdania z działalności Grupy Kapitałowej ORLEN za
poprzedni rok obrotowy,
udzielanie absolutorium członkom Rady Nadzorczej i członkom Zarządu Spółki z wykonania przez nich obowiązków,
decydowanie o podziale zysku oraz o pokrywaniu strat, a także sposobie wykorzystania funduszy utworzonych z zysku,
powoływanie członków Rady Nadzorczej, z zastrzeżeniem § 8 ust. 2 Statutu, oraz ustalanie zasad wynagradzania członków Rady Nadzorczej,
podwyższenie i obniżenie kapitału zakładowego, jeżeli przepisy kodeksu spółek handlowych oraz Statutu nie stanowią inaczej,
wszelkie postanowienia dotyczące roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej przy zawiązaniu Spółki oraz sprawowaniu nadzoru lub zarządu,
przyjęcie polityki określającej zasady wynagradzania członków Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki,
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 179 / 197
wyrażanie zgody na zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienie na nich ograniczonego prawa
rzeczowego,
wyrażanie zgody na zbycie nieruchomości, użytkowania wieczystego lub udziału w nieruchomości, których wartość księgowa netto przekracza
jedną dwudziestą kapitału zakładowego Spółki,
zmiana Statutu Spółki,
tworzenie i likwidowanie kapitałów rezerwowych i innych kapitałów oraz funduszy Spółki,
decydowanie o umorzeniu akcji oraz nabywaniu akcji w celu ich umorzenia i określenie warunków ich umorzenia,
emisja obligacji zamiennych lub z prawem pierwszeństwa oraz emisja warrantów subskrypcyjnych,
rozwiązanie, likwidacja i przekształcenie Spółki oraz jej połączenie z inną spółką,
zawarcie umowy koncernowej w rozumieniu art. 7 kodeksu spółek handlowych.
Uczestnictwo w Walnym Zgromadzeniu PKN ORLEN
Prawo uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu Spółki mają tylko osoby będące akcjonariuszami Spółki na szesnaście dni przed datą Walnego
Zgromadzenia (dzień rejestracji uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu).
Akcjonariusze mogą komunikować się ze Spółką za pośrednictwem strony internetowej, korzystając z formularza kontaktowego dostępnego pod
adresem: https://www.orlen.pl/pl/relacje-inwestorskie/kontakt/kontakt-dla-akcjonariuszy, lub poprzez pocztę elektroniczną (e-mail:
walne.zgromadzenie@orlen.pl). Mogą w ten sposób przesyłać zawiadomienia o udzieleniu pełnomocnictwa w postaci elektronicznej oraz dokument
pełnomocnictwa (albo jego odwołanie), a także komunikować się ze Spółką przekazując wnioski i stosowne dokumenty np. wnioski o zamieszczenie
sprawy w porządku obrad Walnego Zgromadzenia lub projekty uchwał wraz z uzasadnieniami. Na korporacyjnej stronie internetowej w sekcji
poświęconej Walnym Zgromadzeniom Spółki zamieszczane przydatne akcjonariuszom materiały, m.in. informacje o zbliżających się
Zgromadzeniach, materiały związane z tymi Zgromadzeniami, a także materiały archiwalne z odbytych posiedzeń, w tym treści podjętych uchwał, a
także pliki wideo zawierające transmisje internetowe z Walnych Zgromadzeń.
W obradach Walnego Zgromadzenia biorą udział Członkowie Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki w składzie umożliwiającym wypowiedzenie się na
temat spraw będących przedmiotem obrad Walnego Zgromadzenia oraz udzielenie merytorycznej odpowiedzi na pytania akcjonariuszy zadawane
podczas obrad Walnego Zgromadzenia. W obradach Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia mogą także uczestniczyć członkowie Zarządu i Rady
Nadzorczej, których mandaty wygasły przed dniem Walnego Zgromadzenia, a którzy sprawowali swe funkcje w roku obrotowym, za który
sprawozdanie Zarządu oraz sprawozdanie finansowe ma być zatwierdzone przez to Zwyczajne Walne Zgromadzenie. Zarząd przekazuje uczestnikom
Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia wyniki finansowe Spółki oraz inne istotne informacje, w tym niefinansowe, zawarte w sprawozdaniu finansowym
podlegającym zatwierdzeniu przez Walne Zgromadzenie.
W obradach Walnego Zgromadzenia mają prawo brać udział także inne osoby zaproszone przez organ zwołujący Walne Zgromadzenie lub
dopuszczone na salę obrad przez Przewodniczącego, w szczególności biegli rewidenci, doradcy prawni i finansowi lub pracownicy Spółki. PKN
ORLEN umożliwia także przedstawicielom mediów obecność na Walnych Zgromadzeniach. Zarząd na każdym Walnym Zgromadzeniu zapewnia
udział niezależnego eksperta w sprawach z zakresu prawa handlowego.
W 2021 roku z uwagi na stan epidemii, obrady Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia odbywały się w pełnym reżimie sanitarnym. Akcjonariusze oraz
wszyscy uczestnicy Walnego Zgromadzenia zobowiązani byli m.in. zakrywać nos i usta oraz zachowywać dystans. Została ograniczona do minimum
liczba osób odpowiadających za organizację obrad, tak by ograniczyć ryzyko zakażeniem się wirusem SARS COVID 19.
Z zastrzeżeniem odmiennych postanowień kodeksu spółek handlowych oraz Statutu, uchwały Walnego Zgromadzenia zapadają bezwzględną
większością głosów oddanych.
Walne Zgromadzenie w 2021 roku
27 maja 2021 roku odbyło się Zwyczajne Walne Zgromadzenie, podczas którego:
zatwierdzone zostały roczne sprawozdania z działalności Grupy Kapitałowej ORLEN i PKN ORLEN oraz sprawozdania finansowe za 2020 rok,
udzielone zostało absolutorium wszystkim członkom Zarządu i Rady Nadzorczej,
pokryta została z kapitału zapasowego strata netto poniesiona przez PKN ORLEN w roku obrotowym 2020 w wysokości 2 355 671 374,21 PLN,
przeznaczona została kwota w wysokości 1 496 981 713,50 PLN na wypłatę dywidendy (3,50 PLN na 1 akcję). Wypłata dywidendy nastąpiła z
kapitału zapasowego Spółki utworzonego z zysku z lat ubiegłych,
podjęło uchwały dotyczące zmian Statutu Spółki. Zmiany dotyczyły dwóch obszarów, rozszerzenia przedmiotu działalności Spółki oraz zmiany
postanowień § 9 ust. 1 pkt 3. Przyjęło także tekst jednolity Statutu uwzględniający te zmiany,
podjęto uchwałę w sprawie zaopiniowania Sprawozdania Rady Nadzorczej PKN ORLEN o wynagrodzeniach Członków Zarządu oraz Rady
Nadzorczej za lata 2019 -2020.
7.7. ORGANY ZARZĄDZAJĄCE I NADZORUJĄCE (Rozdział 2 i 5 DPSN)
Zasady działania Rady Nadzorczej i jej Komitetów oraz Zarządu PKN ORLEN są poza przepisami powszechnie obowiązującymi – regulowane przez
Statut PKN ORLEN, a także odpowiednio przez Regulamin Rady Nadzorczej oraz Regulamin Zarządu. Organy zarządzające i nadzorcze PKN ORLEN
w trakcie realizowania swoich funkcji respektują także zasady ładu korporacyjnego ustanowione przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie.
W celu osiągnięcia najwyższych standardów w zakresie wykonywania przez Zarząd i Radę Nadzorczą obowiązków wynikających z przepisów
powszechnie obowiązujących oraz przepisów wewnętrznych, a także wywiązywania się z nich w sposób efektywny, członkowie Zarządu i Rady
Nadzorczej powoływani do pełnienia funkcji reprezentują wysokie kwalifikacje i doświadczenie. Obecny skład Zarządu i Rady Nadzorczej zapewnia
wszechstronność i różnorodność tych organów, między innymi pod względem płci, kierunku wykształcenia, wieku i doświadczenia zawodowego osób,
które wchodzą w skład tych organów
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 180 / 197
W ramach zarządzania różnorodnością w Spółce nie obowiązuje wskaźnik różnorodności płci. W Radzie Nadzorczej Spółki jest zachowany wymagany
przez kodeks dobrych praktyk warunek różnorodności płci udział mniejszości na poziomie nie niższym niż 30%, warunek ten nie jest spełniony w
Zarządzie PKN ORLEN.
Dodatkowa aktywność zawodowa członków Zarządu jest oceniana przez Radę Nadzorczą, która zgodnie z postanowieniami Statutu Spółki, udziela
członkom Zarządu zezwolenia na zajmowanie stanowisk w organach nadzorczych lub zarządzających innych podmiotów oraz na pobieranie
wynagrodzenia z tego tytułu.
7.7.1. Zarząd
TABELA 60. Skład Zarządu PKN ORLEN na 1 stycznia 2021 roku oraz 31 grudnia 2021 roku
Imię i nazwisko
Funkcja pełniona
w Zarządzie PKN ORLEN
Nadzorowane obszary
Daniel Obajtek
Prezes Zarządu,
Dyrektor Generalny
strategia i innowacje oraz relacje inwestorskie, inwestycje kapitałowe, kadry, handel ropą i
gazem, biuro zarządu, kontrola i bezpieczeństwo, audyt, prawny, kontrola finansowa (od
23.11.2021 roku), relacje publiczne i międzynarodowe (od 23.11.2021 roku)
Armen Konrad Artwich
Członek Zarządu
ds. Korporacyjnych
administracja, ochrona środowiska, grupa kapitałowa, zarządzanie ryzykiem i zgodnością
Adam Burak
Członek Zarządu
ds. Komunikacji
i Marketingu
komunikacja korporacyjna, marketing, marketing sportowy, sponsoring i eventy
Patrycja Klarecka
Członek Zarządu
ds. Sprzedaży Detalicznej
informatyka, sprzedaż detaliczna, nadzór nad bezpieczeństwem infrastruktury i informacji,
relacje z otoczeniem
Zbigniew Leszczyński
Członek Zarządu
ds. Rozwoju
zakupy, realizacja inwestycji majątkowych, rozwój i technologie, technika
Michał Róg
Członek Zarządu
ds. Handlu Hurtowego
i Międzynarodowego
handel hurtowy produktami rafineryjnymi, handel produktami petrochemicznymi, logistyka,
zarządzanie łańcuchem dostaw
Janusz Szewczak
Członek Zarządu
ds. Finansowych
kontroling biznesowy, zarządzanie finansami, zarządzanie ryzykiem kredytowym
i ubezpieczeniami, podatki
Józef Węgrecki
Członek Zarządu
ds. Operacyjnych
produkcja rafineryjna, produkcja petrochemiczna, energetyka, gospodarko wodno-
ściekowa, bezpieczeństwo i higiena pracy
27 stycznia 2022 roku Pan Zbigniew Leszczyński złożył rezygnację z pełnienia funkcji Członka Zarządu Spółki z dniem 31 stycznia 2022 roku.
Rada Nadzorcza PKN ORLEN na posiedzeniu w dniu 15 lutego 2022 roku powołała do składu Zarządu Pana Piotra Sabata, od dnia 1 marca 2022
roku.
TABELA 61. Skład Zarządu PKN ORLEN na dzień autoryzacji Sprawozdania
Imię i nazwisko
Funkcja pełniona
w Zarządzie PKN ORLEN
Nadzorowane obszary
Daniel Obajtek
Prezes Zarządu,
Dyrektor Generalny
strategia i innowacje oraz relacje inwestorskie, inwestycje kapitałowe, kadry, handel ropą i
gazem, biuro zarządu, kontrola i bezpieczeństwo, audyt, kontrola finansowa, prawny,
relacje publiczne i międzynarodowe
Armen Konrad Artwich
Członek Zarządu
ds. Korporacyjnych
administracja, ochrona środowiska, grupa kapitałowa, zarządzanie ryzykiem i zgodnością
Adam Burak
Członek Zarządu
ds. Komunikacji
i Marketingu
komunikacja korporacyjna, marketing, marketing sportowy, sponsoring i eventy
Patrycja Klarecka
Członek Zarządu
ds. Sprzedaży Detalicznej
informatyka, sprzedaż detaliczna, nadzór nad bezpieczeństwem infrastruktury i informacji,
relacje z otoczeniem
Michał Róg
Członek Zarządu
ds. Handlu Hurtowego
i Międzynarodowego
handel hurtowy produktami rafineryjnymi, handel produktami petrochemicznymi, logistyka,
zarządzanie łańcuchem dostaw, zakupy
Piotr Sabat
Członek Zarządu
ds. Rozwoju
realizacja inwestycji majątkowych, rozwój i technologia, technika
Janusz Szewczak
Członek Zarządu
ds. Finansowych
kontroling biznesowy, zarządzanie finansami, zarządzanie ryzykiem kredytowym
i ubezpieczeniami, podatki
Józef Węgrecki
Członek Zarządu
ds. Operacyjnych
produkcja rafineryjna, produkcja petrochemiczna, energetyka, gospodarko wodno-
ściekowa, bezpieczeństwo i higiena pracy
Aktualny podział odpowiedzialności Członków Zarządu PKN ORLEN dostępny jest także na internetowej stronie korporacyjnej Spółki:
https://www.orlen.pl/pl/o-firmie/o-spolce/organy-i-struktura-spolki/obszary-odpowiedzialnosci.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 181 / 197
Skład osobowy Zarządu na dzień autoryzacji Sprawozdania:
DANIEL OBAJTEK
Prezes Zarządu, Dyrektor Generalny
Daniel Obajtek jest Prezesem Zarządu i Dyrektorem Generalnym PKN ORLEN od 6 lutego 2018 roku. Wcześniej, od 2017
do lutego 2018 roku, pełnił funkcję Prezesa Zarządu Grupy Energa. W 2017 roku zysk netto spółki wzrópięciokrotnie, a
firma otrzymała tytuł „Spółki roku” notowanej na WIG20. Wzrost kursu akcji notowanych na GPW sięgnął 38 procent.
W latach 20162017 kierow Agenc Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, usprawniając procesy związane
z wydatkowaniem wielomiliardowych środków z funduszy unijnych i krajowych oraz optymalizując koszty funkcjonowania
ARiMR. Od lipca 2016 do lutego 2018 roku był conkiem Rady Nadzorczej spółki LOTOS Biopaliwa.
Jako Prezes Zarządu PKN ORLEN konsekwentnie realizuje misję budowy multienergetycznego koncernu. W lutym 2018 roku
zainicjował proces przejęcia kapitałowego Grupy LOTOS. Celem transakcji jest stworzenie silnego podmiotu, zdolnego do
konkurowania na zagranicznych rynkach. W połowie 2018 roku PKN ORLEN rozpoczął realizację największych w historii
koncernu inwestycji w ramach Programu Rozwoju Petrochemii. Równolegle zainicjowane zostały inwestycje w rozwój spółek
z Grupy ORLEN rozbudowa mocy produkcyjnych nawozów w ANWIL we Włocławku i budowa instalacji do produkcji
ekologicznego glikolu w ORLEN Południe.
W grudniu 2019 roku słka, pod jego kierownictwem, zainicjowała przejęcie Grupy Energa. Proces ten został zrealizowany
w ciągu 4 miesięcy, czyniąc go tym samym najkrótszym tego typu procesem w Polsce. Transakcja jest korzystna dla rozwoju
obu spółek, a także wpisuje s w strategiczne plany PKN ORLEN w zakresie rozwoju zero i niskoemisyjnych źród energii.
W lipcu 2020 roku Daniel Obajtek i Minister Aktywów Państwowych, Jacek Sasin, podpisali List Intencyjny w sprawie przejęcia
przez PKN ORLEN Grupy PGNiG.
W grudniu 2020 roku Koncern stał się większościowym akcjonariuszem Ruchu, z pakietem 65 procent udziałów. Celem
inwestycji jest wzmocnienie segmentu detalicznego Grupy ORLEN. W tym samym miesiącu PKN ORLEN zawarł umowę
zakupu Polska Press od niemieckiej Verlagsgruppe Passau Capital Group. Dzki tej akwizycji Koncern zyskuje m.in. dostęp
do 17,4 milionów użytkowniw internetu i możliwość zdobycia nowych klientów. Akwizycja jednej z największych grup
wydawniczych w Polsce, w połączeniu z wykorzystaniem kompetencji i potencju agencji mediowej Sigma Bis (którą w 2019
roku utworzył PKN ORLEN wraz z PZU) oraz spółki Ruch, umożliwi Koncernowi stworzenie elastycznej, spersonalizowanej
i kompleksowej oferty, która znacząco poprawi satysfakcję klientów.
Ostatnie cztery lata przyniosły dynamiczny rozwój sieci detalicznej w Grupie ORLEN. Przeprowadzono prace modernizacyjne,
mające na celu podniesienie standardu stacji i wzmocnienie oferty pozapaliwowej, m.in. poprzez budowę konceptów
gastronomicznych ORLEN Stop.Cafe i star Connect. W tym czasie Grupa ORLEN uruchoma stacje na Słowacji, po 12 latach
otwartowni kolejny, nowy obiekt sieci detalicznej na Litwie. W 2019 roku wdrożony został projekt cobrandingu,
wprowadzający logotyp Grupy ORLEN na stacjach Starw Niemczech i „Benzina” w Czechach i na owacji. Od 2020 roku
trwa proces pełnego rebrandingu. Do 2030 roku wszystkie stacje w regionie mają działać pod marką ORLEN. W najbliższych
latach ORLEN dzie zwiększał t dostępność paliw alternatywnych na swoich stacjach. Stawia na rozwój sieci stacji
szybkiego ładowania samochodów elektrycznych. Koncern chce trozwijać obszar sprzedaży paliwa wodorowego oraz
LNG/CNG.
Prezes Daniel Obajtek jest również inicjatorem nowej polityki dywersyfikacji dostaw ropy dla Grupy ORLEN polegającej na
budowie i zacieśnianiu relacji z firmami spoza Europy, w tym Afryki czy Zatoki Perskiej. Podjęte działania umożliwiają
uzyskanie korzystnego miksu surowca, optymalizującego produkcję i mają pozytywny wpływ na finalną jakość i cenę
produktów oraz stabilność na rynku.
Koncern konsekwentnie buduje rozpoznawalność marki w Polsce i zagranicą m.in. poprzez dzialnć sponsoringową.
W ostatnich latach zbudował pozycnajbardziej rozpoznawalnego sponsora sportu w Polsce. W 2019 roku PKN ORLEN
zaangażował się w Formę 1 i współpracę z Robertem Kubi. Od 2020 roku PKN ORLEN jest sponsorem tytularnym
zespołu Alfa Romeo Racing ORLEN, którego kierowcą testowym został Robert Kubica.
W 2020 roku, na poctku pandemii koronawirusa, Daniel Obajtek ogłosił uruchomienie specjalnej linii produkcyjnej,
wytwarzającej płyn do higienicznej dezynfekcji k. Dodatkowo PKN ORLEN przeznacz 100 milionów PLN na walkę z
koronawirusem. Pod koniec października 2020 roku Prezes Daniel Obajtek poinformował także, iż w ramach walki z
pandemią, ORLEN wybuduje tymczasowe szpitale na terenieocka i Ostrołęki.
W listopadzie 2021 roku Daniel Obajtek ogłosił przyjęcie strategii ORLEN2030, zakładającej osiągnięcie przez Grupę ORLEN
neutralności emisyjnej w 2050 roku. Kluczowym projektem w tym obszarze jest budowa morskiej farmy wiatrowej na Bałtyku,
o łącznej maksymalnej mocy do 1,2 GW. Uzupełnieniem mocy wytwórczych są m.in. inwestycje w rozwój technologii
wodorowej i małych reaktorów drowych.
Prezes Daniel Obajtek jest absolwentem Executive MBA organizowanego przez Gdańs Fundację Kształcenia Menedżerów
i walidowanego przez IAE Aix-Marseille Graduate School of Management. Jest członkiem Rady Programowej Forum
Ekonomicznego w Krynicy i przewodniccym Rady Polskiego Komitetu Olimpijskiego. Laureat wielu prestiżowych
wyróżnień, m.in. Polskiego Kompasu 2018. Otrzymał tyt Prezesa roku 2018 w 25. edycji nagrody Gazety Giełdy
i Inwestorów Parkiet Byki i Niedźwiedzie. W 2019 roku uhonorowany Nagrodą Prometejsim. Lecha Kaczyńskiego. Od
Kapity Pracodawców RP otrzymał Wektora 2019. W 2020 roku wyróżniony przez czytelników gazety giełdowej Parkiet
tytem Gwiazda Roku 2020. Podczas Forum Ekonomicznego w Karpaczu we wrześniu 2020 roku Daniel Obajtek zost
wyróżniony nagrodą „Człowieka Roku”. W najnowszym rankingu „Najbardziej Wiarygodny w Polskiej Gospodarce”,
organizowanym przez agencję ISB News, otrzym statuetkę Najbardziej Wiarygodnego Prezesa.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 182 / 197
PIOTR SABAT
Członek Zarządu ds. Rozwoju
Piotr Sabat jest Członkiem Zarządu PKN ORLEN od 1 marca 2022 roku. Sprawuje nadzór nad obszarami realizacji inwestycji
majątkowych, rozwoju technologii, techniki.
Z wykształcenia prawnik i ekonomista z doświadczeniem zawodowym obejmucym żne obszary zarządcze i nadzorcze
przedsbiorstw i funkcje m.in. Wiceprzewodniccego Rady Nadzorczej i Komitetu Audytu Link 4 Towarzystwo Ubezpieczeń
S.A., Członka Rady Nadzorczej i Komitetu Audytu Mostostal ock S.A., Dyrektora ds. Prawnych w strukturze corporate FM
Logistic z odpowiedzialnością za obsługę prawną, ubezpieczeniową, zarządzanie ryzykiem oraz bezpieczeństwem, szefa
dziu prawnego GEFCO Group na Pols.
Absolwent studiów prawniczych na WPiA Uniwersytetu Łódzkiego, studiów doktoranckich z prawa w INP Polskiej Akademii
Nauk, studiów doktoranckich z ekonomii w INE Polskiej Akademii Nauk, studiów Executive MBA wspólny program INE PAN
oraz Vienna Institute for International Economic Studies w Wiedniu (WIIW), studiów podyplomowych z zarządzania i audytu
na Uniwersytecie Jagiellońskim, studiów podyplomowych z windykacji należności w Szkole Głównej Handlowej oraz studiów
podyplomowych z negocjacji i mediacji na Uniwersytecie SWPS.
Posiada równi doświadczenie dydaktyczne zdobyte w związku prowadzeniem zajęć na studiach MBA w Collegium
Humanum Szkole ównej Menedżerskiej w Warszawie oraz w Akademii Sztuki Wojennej a także na studiach
podyplomowych w Wyższej Szkole Zarządzania i Prawa w Warszawie.
JÓZEF WĘGRECKI
Członek Zarządu ds. Operacyjnych
Józef Węgrecki jest Członkiem Zarządu PKN ORLEN od 23 marca 2018 roku. Od 5 lutego do 23 marca 2018 roku b
Członkiem Rady Nadzorczej delegowanym do czasowego wykonywania czynności Członka Zarządu ds. Inwestycji
i Zakupów PKN ORLEN. Jest absolwentem Akademii rniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie Wydział
Maszyn Górniczo-Hutniczych.
Posiada uprawnienia do zasiadania w radach nadzorczych słek Skarbu Państwa.
W latach 1978-1990 pracow w Zakładzie Remontowym Energetyki Kraków, gdzie pełnił funkcję Dyrektora ds. Technicznych
(Członka Zarządu). Następnie w latach 1990-1993 w Spółce Pracowniczej REMAK Opole zajmował stanowisko Wiceprezesa
spółki. Od kwietnia 1993 do czerwca 2017 pnił funkcję Prezesa, Członka Zarządu Spółki REMAK KRAK.
W 2017 roku zost mianowany Wiceprezesem Zarządu w spółce Energa Wytwarzanie, gdzie odpowiadał
za zarządzanie w zakresie eksploatacji turbin wodnych, wiatrowych, farm fotowoltaicznych, kogenerację, elektrownie
węglowe oraz działalność w zakresie innowacji, pozyskiwania dla spółki aktywów ciepłowniczych i wyznaczania kierunków
rozwoju. Od 5 lutego 2018 roku był delegowany do czasowego wykonywania czynności Członka Zarządu ds. Inwestycji i
Zakupów w PKN ORLEN, po czym w kwietniu powołano go na Członka Zarządu ds. Operacyjnych.
Interesuje się monitorowaniem i analizą najnowszych rozwiązań technicznych w zakresie energetyki alternatywnymi
źróami energii i możliwościami ich wdrażania w przemle.
Jest odznaczony Galicyjską Wielką NagroBudownictwa za wkład w rozwój budownictwa, Odznaką Honorową za zaugi
dla budownictwa, Złotym Medalem za długoletn służbę, Odznaką Honoris Gratia – za działalność charytatywno-społeczną,
a także Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległci.
PATRYCJA KLARECKA
Członek Zarządu ds. Sprzedaży Detalicznej
Patrycja Klarecka jest Członkiem Zarządu PKN ORLEN od 24 czerwca 2018 roku. Jest absolwentką Uniwersytetu
Ekonomicznego w Poznaniu w zakresie polityki gospodarczej i strategii przedsiębiorstw. Jako Członek Zarządu PKN ORLEN
odpowiada m.in. za sprzedaż i rozwój sieci detalicznej. Ponadto nadzoruje dzialność CSR, obszar IT oraz bezpieczeństwo
infrastruktury i informacji.
W latach 2016-2018 pełniła funkcję prezesa PARP, największej w Polsce agencji rządowej działającej na rzecz rozwoju MŚP.
Ma doświadczenie zawodowe w sektorach: finansowym, medialnym i edukacyjnym, w tym na stanowiskach meneerskich
w takich spółkach jak: Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie (2014-2016), Bank Zachodni WBK (2010-2014),
Telewizja Polska (2004-2010), PZU (2002-2004). Wczniej pracowała m.in. jako wykładowca w Wszej Szkole
Dziennikarskiej w Warszawie i jako konsultant w Wyższej Szkole Bankowej w Poznaniu.
Była przewodniczącą Rady Nadzorczej spółki ORLEN Deutschland GmbH (2018-2019), członkinią rad nadzorczych Fundacji
GPW i IAB Polska oraz członkinią zarządu Fundacji Charytatywnej PZU. Reprezentowała TVP w Crossmedia Group przy
Europejskiej Unii Nadawców.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 183 / 197
MICHAŁ RÓG
Członek Zarządu ds. Handlu Hurtowego i Międzynarodowego
Michał Róg jest Członkiem Zardu PKN ORLEN od 1 września 2018 roku. Jest absolwentem Akademii Ekonomicznej
w Krakowie na kierunku Zarządzanie i Marketing oraz Canadian International Management Institute and Harvard Business
School. Ukończył Program Executive MBA organizowany przez Politechni Krakows i Central Connecticut State
University.
Ponad 20-letnie doświadczenie zawodowe budował w firmie TELE-FONIKA KABLE, gdzie pracował jako: Wiceprezes
ds. Sprzedaży Sektor Dystrybucja i Energetyka, Dyrektor ds. Sprzedaży i Rozwoju Produktu Średnich i Wysokich Napięć,
Dyrektor ds. Sprzedaży na Rynku Bałkańskim, Dyrektor ds. Handlu Krajowego i Dyrektor Biura Rynku Krajowego.
Od marca 2018 do sierpnia 2018 roku był Członkiem Zarządu ds. Handlowych ORLEN OIL z siedzibą w Krakowie. Od kwietnia
do sierpnia 2018 roku sprawował również funkcję Członka Zarządu Paramo a.s. z siedzi w Pardubicach
w Czechach.
Od 1 grudnia 2020 roku pełni funkcję członka Rady Nadzorczej Energa.
ARMEN KONRAD ARTWICH
Członek Zarządu ds. Korporacyjnych
Armen Konrad Artwich jest Członkiem Zarządu PKN ORLEN od 1 września 2018 roku.
Ukończył z wyróżnieniem studia prawnicze na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, a także studia
z zakresu finansów i rachunkowości w Szkole Głównej Handlowej. Studiow tae prawo spółek i prawo handlowe na
University of Sheffield, School of Law. Aplikac radcowską ukończył w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie.
Od stycznia do sierpnia 2018 roku był dyrektorem Departamentu Prawnego Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Wczniej,
w latach 2016-2018 jako zastępca dyrektora Departamentu Doskonalenia Regulacji Gospodarczych Ministerstwa Rozwoju
odpowiadał m.in. za projekty legislacyjne z obszaru prawa gospodarczego oraz za nadzór merytoryczny nad ównym
Urzędem Miar oraz Polskim Centrum Akredytacji. Jednocześnie w latach 2016 2018 pełnił funkcję członka Komisji Nadzoru
Finansowego (przedstawiciel ministra włciwego ds. gospodarki).
W latach 2011 2016 był zatrudniony w Obszarze Prawnym Banku Zachodniego WBK, gdzie odpowiadał za obsługę praw
bankowości inwestycyjnej w Pionie Global Banking & Markets. Absolwent XVIII Szkoły Liderów Społeczeństwa
Obywatelskiego. Za działalność pro publico bono odznaczony m.in.otym Krzyżem Zasługi i nagrodą Fundacji Polcul.
Pełni także funkc Przewodniczącego Rady Grupy Kapitałowej ORLEN.
JAN SZEWCZAK
Członek Zarządu ds. Finansowych
Jan Szewczak jest prawnikiem, analitykiem gospodarczym i ekspertem z zakresu finansów, prawa finansowego, bankowości
oraz makroekonomii.
Ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, a także studium doktoranckie w Zakładzie
Finanw i Prawa Finansowego. Odbwnież staże naukowe w Amsterdamie i Pradze.
Przez wiele lat był pracownikiem naukowym i wykładowcą Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz
Wyższej Szkoły EkonomicznoInformatycznej (Vistula).
Ma bogate doświadczenie w sektorze finansowym. Zasiadał w Zarządzie Spółki PZU Tower, bównym ekonomisKasy
Krajowej SKOK, a także posłem VIII kadencji Sejmu RP, przewodniczącym Podkomisji Stałej ds. Instytucji Finansowych oraz
wiceprzewodniczącym Sejmowej Komisji Finansów Publicznych i członkiem Komisji Cyfryzacji.
Jest publicysekonomicznym i autorem wielu opinii oraz ekspertyz dotyczących procesów gospodarczych i przekształc
własnościowych.
W kręgu jego zainteresowań znajduje się historia gospodarcza oraz procesy prywatyzacyjne w Polsce i za grani.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 184 / 197
ADAM BURAK
Członek Zarządu ds. Komunikacji i Marketingu
Adam Burak jest Conkiem Zarządu od lutego 2020 roku. W Grupie ORLEN odpowiada za realizację skonsolidowanej
strategii komunikacyjnej w obszarze komunikacji korporacyjnej i marketingowej, w tym także za rozwój kanałów komunikacji
digitalowej w Polsce i na rynkach zagranicznych. Wcześniej, od lutego 2018 roku pnił funkcję Dyrektora Wykonawczego
ds. Komunikacji Korporacyjnej, nadzorując realizację strategii komunikacji zewnętrznej i wewnętrznej Grupy ORLEN oraz
budowę struktur i modelu biznesowego agencji mediowej powołanej we współpracy z PZU.
Jest absolwentem stosunków międzynarodowych Uniwersytetu Wrocławskiego, studiów podyplomowych w WSE im. ks.
Józefa Tischnera w Krakowie na kierunku dziennikarstwo i Public Relations, posiada również tytuł MBA.
Wcześniej związany z braą paliwowo-energetyczoraz sektorem finansowym. Pełnił m.in. funkc dyrektora komunikacji
i marketingu w największych polskich spółkach, takich jak Grupa Energa, Grupa LOTOS czy PZU, tworząc i wdrażając
strategię komunikacji korporacyjnej, marketingowej i sponsoringowej. Posiada wni szerokie doświadczenie w marketingu
sportowym i dziennikarstwie. W latach 2012-2016 pnił funkcję dyrektora ds. marketingu i PR oraz rzecznika prasowego
Stadionu Wroaw, natomiast w latach 2008-2012, jako dziennikarz, związany był z telewizją Polsat. Pełnił funkcję Członka
Rady Nadzorczej w ORLEN Unipetrol, ORLEN Południe. Obecnie Członek Rady Nadzorczej w PZU Zdrowie.
Adam Burak jest jurorem branżowego konkursu Złote Spinacze, członkiem kapituły programu 50 Kreatywnych w Biznesie
magazynu BRIEF oraz prelegentem Kongresu Profesjonalistów Public Relations.
W skład Zarządu PKN ORLEN wchodzi od pięciu do dziewięciu członków, w tym Prezes, Wiceprezesi Zarządu i pozostali członkowie Zarządu.
Członkowie Zarządu powoływani i odwoływani przez Radę Nadzorczą, przy czym jeden członek Zarządu PKN ORLEN jest powoływany przez
podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa, do czasu zbycia przez Skarb Państwa ostatniej akcji Spółki.
Zgodnie ze zmianą wprowadzoną do Statutu Spółki przez Zwyczajne Walne Zgromadzenie w dniu 27 maja 2021 roku, Członka Zarządu powołanego
przez podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa odwołuje Rada Nadzorcza.
Zgodnie ze Statutem Spółki powołanie członka Zarządu następuje po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego, którego celem jest
sprawdzenie i ocena kwalifikacji kandydatów oraz wyłonienie najlepszego kandydata na członka Zarządu. Rada Nadzorcza, wszczynając
postępowanie kwalifikacyjne na stanowisko członka Zarządu, określa szczegółowe zasady i tryb tego postępowania, termin i miejsce przyjmowania
zgłoszeń, termin i miejsce przeprowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej, zakres zagadnień będących przedmiotem rozmowy kwalifikacyjnej, wymagania
i sposób oceny kandydata.
Stosownie do ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym, Statut Spółki określa wymagania stawiane kandydatom na członków Zarządu.
Obecnie obowiązujący Statut określa, iż kandydatem na członka Zarządu Spółki może być osoba, która spełnia łącznie następujące warunki:
posiada wykształcenie wyższe lub wykształcenie wyższe uzyskane za granicą uznane w Rzeczypospolitej Polskiej, na podstawie przepisów
odrębnych;
posiada co najmniej 5-letni okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania, spółdzielczej umowy o pracę, lub
świadczenia usług na podstawie innej umowy lub wykonywania działalności gospodarczej na własny rachunek;
posiada co najmniej 3-letnie doświadczenie na stanowiskach kierowniczych lub samodzielnych albo wynikające z prowadzenia działalności
gospodarczej na własny rachunek;
spełnia inne niż wymienione wyżej wymogi określone w przepisach odrębnych, a w szczególności nie narusza ograniczeń lub zakazów
zajmowania stanowiska członka organu zarządzającego w spółkach handlowych.
Jednocześnie Statut Spółki wskazuje, że kandydatem na członka Zarządu Spółki nie może być osoba, która spełnia przynajmniej jeden z poniższych
warunków:
pełni funkcję społecznego współpracownika albo jest zatrudniona w biurze poselskim, senatorskim, poselsko-senatorskim lub biurze posła do
Parlamentu Europejskiego na podstawie umowy o pracę lub świadczy pracę na podstawie umowy zlecenia lub innej umowy o podobnym
charakterze,
wchodzi w skład organu partii politycznej reprezentującego partię polityczną na zewnątrz oraz uprawnionego do zaciągania zobowiązań,
jest zatrudniona przez partię polityczną na podstawie umowy o pracę lub świadczy pracę na podstawie umowy zlecenia lub innej umowy o
podobnym charakterze,
pełni funkcję z wyboru w zakładowej organizacji związkowej lub zakładowej organizacji związkowej spółki z grupy kapitałowej,
jej aktywność społeczna lub zarobkowa rodzi konflikt interesów wobec działalności spółki.
Prezes, Wiceprezesi i pozostali członkowie Zarządu oraz cały Zarząd mogą być zawieszeni w czynnościach z ważnych powodów przez Ra
Nadzorczą. W przypadku zawieszenia lub odwołania Prezesa Zarządu bądź w innym przypadku wygaśnięcia mandatu Prezesa Zarządu przed
upływem kadencji, do czasu powołania nowego lub odwieszenia dotychczasowego Prezesa wszystkie jego uprawnienia, z wyjątkiem prawa
decydującego głosu, o którym mowa w § 9 ust. 5 pkt 2 Statutu, wykonuje osoba powołana uchwałą Rady Nadzorczej na stanowisko pełniącego
obowiązki Prezesa Zarządu.
Kadencja członków Zarządu jest wspólna i kończy się z dniem odbycia Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdanie
finansowe za drugi pełny rok obrotowy kadencji.
Obecna kadencja Zarządu rozpoczęła s 6 czerwca 2020 roku zakończy się w z dniem odbycia Walnego Zgromadzenia PKN ORLEN
zatwierdzającego sprawozdanie finansowe Spółki za rok obrotowy 2022.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 185 / 197
Szczegółowe zasady dotyczące zwoływania posiedzeń Zarządu zawiera Regulamin Zarządu Spółki, dostępny na stronie internetowej
https://www.orlen.pl/pl/o-firmie/o-spolce/organy-i-struktura-spolki/dokumenty-korporacyjne.
Zgodnie z Regulaminem Zarządu członkowie Zarządu są zobowiązani informować Radę Nadzorczą o każdym konflikcie interesów w związku z
pełnioną funkcją lub o możliwości jego powstania. W razie sprzeczności interesów Spółki z osobistymi interesami członka Zarządu, członek Zarządu
winien wstrzymać się od udziału w rozstrzyganiu takich spraw i żądać zaznaczenia tego w protokole z posiedzenia Zarządu. W przypadku wątpliwości
co do istnienia konfliktu interesów, sprawę rozstrzyga Zarząd w drodze uchwały. Zgodnie z Regulaminem Zarządu, konflikt interesu rozumiany jest
jako okoliczność, w której na podjęcie decyzji przez członka Zarządu może mieć wpływ osobisty interes członka Zarządu lub jego osoby bliskiej tj.
małżonka, dzieci, krewnych i powinowatych do drugiego stopnia oraz osób z którymi jest powiązany osobiście.
Kompetencje Zarządu PKN ORLEN
Wszyscy członkowie Zarządu są zobowiązani i uprawnieni do prowadzenia spraw PKN ORLEN.
Uchwały Zarządu wymagają wszystkie sprawy przekraczające zakres zwykłego zarządu. Jako czynności zwykłego zarządu traktowane m.in.
czynności mające za przedmiot obrót paliwami w rozumieniu Statutu Spółki (tj. ropą naftową, produktami ropopochodnymi, biokomponentami,
biopaliwami, oraz innymi paliwami, w tym gazem ziemnym, gazem przemysłowym i gazem opałowym) lub energią oraz wszelkie inne czynności
niewskazane w Regulaminie Zarządu. Dodatkowo, zgoda Zarządu nie jest wymagana na dokonanie czynności będącej integralną częścią innej
czynności, na dokonanie której Zarząd już wyraził zgodę, chyba że co innego wynika z uchwały Zarządu.
Uchwały Zarządu wymaga m.in.:
przyjęcie i zmiana Regulaminu Zarządu,
przyjęcie i zmiana Regulaminu Organizacyjnego PKN ORLEN,
przyjmowanie wniosków kierowanych do Rady Nadzorczej lub Walnego Zgromadzenia,
zwoływanie Walnych Zgromadzeń i przyjmowanie proponowanego porządku obrad Walnych Zgromadzeń,
przyjmowanie rocznych i wieloletnich planów finansowych oraz strategii rozwoju Spółki,
wyrażanie zgody na realizację zadania inwestycyjnego i zaciąganie wynikających z niego zobowiązań, jeżeli powstaną w związku z nim wydatki
lub obciążenia przekraczające kwotę 10 000 000 PLN,
zaciąganie zobowiązań, rozporządzanie prawami majątkowymi oraz jakakolwiek forma obciążania majątku Spółki, których wartość przekracza
20 000 000 PLN (z pewnymi wyłączeniami od tej zasady),
zbywanie i nabywanie nieruchomości, ytkowania wieczystego lub udziału w nieruchomości oraz ustanawiania ograniczonego prawa
rzeczowego,
zbywanie, nabywanie oraz obciążanie przez Spółkę udziałów, akcji lub innych tytułów uczestnictwa w innych podmiotach, w tym także akcji w
publicznym obrocie papierami wartościowymi,
emisja papierów wartościowych przez Spółkę,
przyjmowanie sprawozdań finansowych Spółki oraz Grupy Kapitałowej ORLEN,
przyjęcie i zmiana systemu wynagradzania pracowników Spółki, jak również decyzje dotyczące wprowadzenia oraz założeń programów
motywacyjnych,
zawarcie, zmiana i wypowiedzenie układu zbiorowego pracy obowiązującego w Spółce oraz innych porozumień ze związkami zawodowymi,
określenie zasad udzielania i odwoływania pełnomocnictw,
ustalanie tzw. polityki darowizn Spółki,
udzielanie prokury,
ustalanie wewnętrznego podziału kompetencji pomiędzy członków Zarządu,
utworzenie zakładu/biura za granicą,
inne sprawy, których rozstrzygnięcia w formie uchwały zażąda chociażby jeden z członków Zarządu,
podejmowanie decyzji o wypłacie zaliczki na poczet dywidendy.
Uchwały Zarządu wymaga także zaciąganie zobowiązań wynikających z czynności prawnych:
których przedmiotem jest obrót ropą naftową lub surowcami węglowodorowymi wykorzystywanymi do produkcji paliw w rafinerii z wyjątkiem
biokomponentów i dodatków do paliw w przypadku, gdy wolumen danej transakcji przekracza 165 tysięcy ton ropy naftowej lub 165 tysięcy ton
surowców węglowodorowych wykorzystywanych do produkcji paliw w rafinerii, z wyjątkiem biokomponentów i dodatków do paliw;
mających za przedmiot obrót gazem ziemnym, obrót przepustowościami w sieciach przesyłowych, dystrybucyjnych i magazynowych gazu
ziemnego w kraju lub zagranicą oraz obrót pojemnościami magazynowymi gazu ziemnego w kraju i zagranicą w przypadku, gdy transakcja
przekracza 100 mln Nm³;
mających za przedmiot zakup biokomponentów i biopaliw, w tym surowców do produkcji biokomponentów i biopaliw, których wartość przekracza
kwotę 200 000 000 (słownie dwieście milionów) złotych;
których przedmiotem jest obrót paliwami, w rozumieniu Statutu Spółki, innymi niż wymienione w ust. 6 pkt.1), pkt. 2) i pkt. 3) o wartości
przekraczającej kwotę 200 000 000 (słownie dwieście milionów) złotych;
mających za przedmiot sprzedaż lub zakup produktów rafineryjnych w ramach handlu międzynarodowego, gdy transakcja przekracza 90 tys. ton,
z wyłączeniem oleju opałowego ciężkiego;
mających za przedmiot udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego/przetargu (w tym również udział w rokowaniach i
negocjacjach dotyczących przedmiotu zamówienia) w obszarze handlu hurtowego produktami rafineryjnymi oraz w zakresie kart flotowych,
których wartość przekracza kwotę 200 000 000 (słownie dwieście milionów) złotych;
których przedmiotem jest obrót energią, prawami majątkowymi wynikającymi ze świadectw pochodzenia energii i efektywności energetycznej,
gwarancjami pochodzenia i dokumentami potwierdzającymi ich wydanie oraz usługami systemowymi i zakresami energetycznymi związanymi z
powyższym oraz wszystkich czynności związanych z procedurą zmiany sprzedawcy energii elektrycznej, gdy wolumen danej transakcji
przekracza 300 GWh;
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 186 / 197
mających za przedmiot udział w postępowaniach przetargowych (w tym określonych ustawą Prawo zamówień publicznych) dotyczących obrotu
(odrębnie albo łącznie): energią, usługami lub produktami związanymi z energią (w tym również udziw rokowaniach i negocjacjach oraz
realizacja innych czynności faktycznych i prawnych dotyczących przedmiotu zamówienia) oraz wszystkich czynności związanych z procedurą
zmiany sprzedawcy energii elektrycznej, gdy wolumen danej transakcji przekracza 300 GWh.
Zarząd ma obowiązek przekazywać Radzie Nadzorczej regularne i wyczerpujące informacje o wszystkich istotnych sprawach dotyczących działalności
PKN ORLEN oraz o ryzyku związanym z prowadzoną działalnością i sposobach zarządzania tym ryzykiem.
7.7.2. Rada Nadzorcza
TABELA 62. Skład osobowy Rady Nadzorczej PKN ORLEN na 1 stycznia 2021 roku, 31 grudnia 2021 oraz na dzień autoryzacji Sprawozdania
Imię i nazwisko
Funkcja pełniona w Radzie Nadzorczej PKN ORLEN
Wojciech Jasiński
Przewodniczący Rady Nadzorczej
Andrzej Szumański
Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej (Niezależny Członek Rady Nadzorczej)
Anna Wójcik
Sekretarz Rady Nadzorczej
Barbara Jarzembowska
Członek Rady Nadzorczej (Niezależny Członek Rady Nadzorczej)
Dominik Kaczmarski
Członek Rady Nadzorczej (do 6 czerwca 2021)
Andrzej Kapała
Członek Rady Nadzorczej (Niezależny Członek Rady Nadzorczej)
Michał Klimaszewski
Członek Rady Nadzorczej (Niezależny Członek Rady Nadzorczej)
Roman Kusz
Członek Rady Nadzorczej (Niezależny Członek Rady Nadzorczej)
Jadwiga Lesisz
Członek Rady Nadzorczej
Anna Sakowicz-Kacz
Członek Rady Nadzorczej (Niezależny Członek Rady Nadzorczej)
Pan Dominik Kaczmarski złożył w dniu 2 czerwca 2021 roku rezygnację z funkcji Członka Rady Nadzorczej Spółki z upływem dnia 6 czerwca 2021
roku.
Rada Nadzorcza PKN ORLEN odbyła w 2021 roku 11 protokołowanych posiedzeń i podjęła 219 uchwał. Frekwencja członków Rady Nadzorczej PKN
ORLEN na posiedzeniach wyniosła 99%. W przypadku nieobecności członka Rady Nadzorczej na posiedzeniu, Rada Nadzorcza podjęła uchwałę o
jego usprawiedliwieniu.
W 2021 roku w Radzie Nadzorczej zasiadało sześciu niezależnych członków.
W skład Rady Nadzorczej obecnej kadencji wchodzą członkowie z wykształceniem prawniczym, ekonomicznym i finansowym (m.in. profesor prawa)
z różnorodnym doświadczeniem zawodowym, którzy ukończyli szkolenia i kursy specjalistyczne.
Skład osobowy Rady Nadzorczej na dzień autoryzacji Sprawozdania:
PAN WOJCIECH JASIŃSKI
Przewodniczący Rady Nadzorczej Spółki
Wojciech Jasiński jest absolwentem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1972-1986
pracoww ocku, m.in. w NBP Oddziw Płocku, w Urzędzie Miejskim, w tym jako radca prawny w Izbie Skarbowej.
W latach 1990-1991 organizował samorząd terytorialny w województwie płockim, jako Delegat Pełnomocnika Rządu ds.
Reformy Samorządu Terytorialnego. Od 1992 do 1997 roku pracował w Najwyższej Izbie Kontroli, kolejno jako dyrektor:
Delegatury NIK w Warszawie, Zespołu Finansów i Budżetu oraz Departamentu Budżetu Pstwa. W latach 1997-2000
pełnił funkcję Członka Zarządu, a następnie Prezesa Zarządu warszawskiej spółki Srebrna. Był Członkiem Rady
Nadzorczej Banku Ochrony Środowiska w latach 1998-2000. Od września 2000 do lipca 2001 roku zajmował stanowisko
podsekretarza Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości. W latach 2006-2007 był Ministrem Skarbu Państwa.
Od 2001 roku wykonywmandat posła na Sejm RP (IV, V, VI, VII i VIII kadencji), pniąc funkcje: Przewodniczącego
Podkomisji Stałej ds. Systemu Bankowego i Polityki Pieniężnej, Przewodniczącego Komisji Gospodarki,
Przewodniczącego Komisji Finansów Publicznych. Był równi członkiem sejmowej Komisji Skarbu Państwa.
Prezes Zarządu PKN ORLEN od 16 grudnia 2015 do 5 lutego 2018 roku. Od czerwca 2018 do lipca 2019 roku
pełnomocnik zarządu Energa ds. rozwoju inwestycji i rynków energetycznych.
Od 25 lutego 2016 roku jest Conkiem Rady Nadzorczej PKO Bank Polski.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 187 / 197
PAN ANDRZEJ SZUMAŃSKI
Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej Spółki (Niezależny Członek Rady Nadzorczej)
Adwokat, profesor zwyczajny Uniwersytetu Jagiellońskiego w Katedrze Prawa Gospodarczego Prywatnego. Jeden
z trzech autorów projektu ustawy z 15 września 2000 roku Kodeks spółek handlowych. Uczestniczył w pracach nad
przygotowaniem The OECD Principles of Corporate Governance z 1999 roku. Przygotował jako ekspert Stowarzyszenia
Emitentów Giełdowych projekt Regulaminu Komisji ds. Ładu Korporacyjnego, umożliwiającego wdrażanie zasad Ładu
Korporacyjnego dla Spółek Publicznych przyjętych przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie. Obecnie jest
Przewodniczącym Zespołu Prawa Koncernowego w ramach Komisji s. Reformy Nadzoru Właścicielskiego przy Ministrze
Aktywów Państwowych.
Od roku 1995 pełni funkcję arbitra w Sądzie Arbitrażowym przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie, a od 2015
roku jest członkiem Rady Arbitrażowej tego Sądu. Jest także prezesem du Giełdowego przy Giełdzie Papierów
Wartościowych od roku 2007. W latach 2005-2011 pełnił przez dwie kadencje funkcję prezesa Sądu Arbitrażowego przy
Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych „Lewiatan”. Uczestniczył w wielu projektach restrukturyzacyjnych i
prywatyzacyjnych. B członkiem rad nadzorczych m.in. Południowego Koncernu Energetycznego z siedzi w
Katowicach, Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego z siedzibą w Krakowie, Polimex-Mostostal z siedzibą w
Warszawie.
Zajmuje się opracowywaniem ekspertyz prawnych z zakresu prawa gospodarczego prywatnego, prawa umów oraz
prawa arbitrażowego. Autor podręczniw i komentarzy z zakresu prawa spółek i prawa papierów wartościowych, wielu
artykułów, głosów i recenzji z zakresu prawa handlowego. Uczestniczył w pracach legislacyjnych nad nowelą do Kodeksu
spółek handlowych w zakresie odbywania posiedzorganów spółek kapitowych online z marca 2020 roku i nowelą
do Kodeksu pospowania cywilnego na temat arbitrażu korporacyjnego z 2019 roku.
PANI ANNA WÓJCIK
Sekretarz Rady Nadzorczej
Anna Wójcik jest absolwent Wyższej Szkoły Bankowości i Zarządzania w Poznaniu oraz Uniwersytetu Warszawskiego
na Wydziale Prawa i Administracji. Ukczyła studia podyplomowe w Warszawskiej Szkole Biznesu, na wydziale
zarządzania. Posiada tytuł Master of Business Administration.
Manager z kilkunastoletnim doświadczeniem w sektorze prywatnym (nieruchomości, handel, doradztwo biznesowe) oraz
administracji rdowej. W ostatnich latach pracowała min. jako COO w spółce Exeq, specjalizującej się w pozyskiwaniu
finansowania dla firm na badania, rozwój i innowacje. W ramach nadzorowanego obszaru odpowiedzialna była m.in. za
koordynację pracy biura zarządu oraz rozliczanie projektów w ramach programów finansowanych ze środków POIG oraz
NCBiR.
Od roku 2016 związana z administracją rządową. Pracowała na stanowisku Dyrektora Biura Ministra w Ministerstwie
Rozwoju i Ministerstwie Finansów, obecnie zatrudniona jest w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów na stanowisku
Dyrektora Biura Prezesa Rady Ministrów.
PANI BARBARA JARZEMBOWSKA
Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego, posiada certyfikat MBA. Zajmowała się m.in. doradztwem finansowym,
koordynacją pomocy zagranicznej i promocją inwestycji zagranicznych. W latach 2000 2021 pełna funkcje
dyrektorskie i kierownicze w pionie bankowości korporacyjnej w Banku Pekao, gdzie odpowiedzialna była m.in. za ryzyko
operacyjne, bankowość transakcyjną, zarządzanie relacjami z kluczowymi klientami Banku z sektora FMCG,
monitorowanie sprzedaży, planowanie i realizację celów budżetowych.
PAN ANDRZEJ KAPAŁA
Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Absolwent Wyższej Szkoły Zarzadzania i Bankowości w Poznaniu na kierunku zarządzanie przedsiębiorstwem, a także
podyplomowych studw: zarządzania finansami, rachunkowości przedsiębiorstw oraz zarzadzania kadrami na Akademii
Ekonomicznej we Wrocławiu. Ukończył także studia Executive Master of Business Administration w Szkole ównej
Menedżerskiej. Przez 10 lat pracował w Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej, gdzie dąc dyrektorem oddziału
we Wroawiu koncentrował się na doradztwie dla jednostek samorządu terytorialnego i przedsiębiorstw komunalnych
w obszarze strategii zarządzania i planowania finansowego. Przez wiele lat realizował projekty doradcze dla spółek
prywatnych i komunalnych w obszarze analiz inwestycyjnych i finansowych oraz zarządzania projektami, a także
restrukturyzacji i standaryzacji procesów biznesowych. Autor kilkudziesięciu studiów wykonalności i biznes planów dla
inwestycji infrastrukturalnych oraz projektów doradczych w obszarze restrukturyzacji przedsiębiorstw (projekty
dotyczące rozwoju parków technologicznych i przemysłowych, gospodarki wodno ściekowej, społeczeństwa
informacyjnego).
W latach 2012 2020, pełnc funkcję Dyrektora Biura Administracji w PKO Banku Polskim, zarządzał ok. 300
nieruchomciami z zasobu Banku, a tae kilkudziesięcioma projektami inwestycyjnymi, związanymi z przebudową
infrastruktury bankowej oraz nadzorował standaryzację procesów biznesowych w obszarach: zarzadzania
nieruchomciami i projektami oraz zabezpieczeń technicznych oddziałów Banku. Od 2020 roku pełni funkcję Prezesa
Zarządu Dolnośląskich Zakładów Usługowo Produkcyjnych „DOZAMEL” we Wroawiu.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 188 / 197
PAN MICHAŁ KLIMASZEWSKI
Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Adwokat, doktor nauk prawnych, adiunkt w Katedrze Nauki Administracji i Ochrony Środowiska na Wydziale Prawa
i Administracji Uniwersytetu Kardyna Stefana Wyszyńskiego. Członek Warszawskiego Seminarium Aksjologii
Administracji. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Autor i współautor publikacji
z zakresu prawa i postępowania administracyjnego. Autor ekspertyz i opracowań dla podmiotów sektora publicznego
i prywatnego. Conek rad nadzorczych spółek o kapitale prywatnym.
PAN ROMAN KUSZ
Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Roman Kusz w latach 1987-1992 odb studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego
w Katowicach. W latach 1993-1997 odbył aplikację adwokacką w Izbie Adwokackiej w Katowicach. Od 1997 roku
prowadzi praktykę adwokacką. W latach 2007-2013 i od roku 2016 pełni funkcję dziekana Izby Adwokackiej
w Katowicach. Od marca 2014 roku jest Członkiem, a od 9 stycznia 2017 roku Przewodniczącym Rady Nadzorczej
Górnik Zabrze w Zabrzu, zaś w kadencji 2018/2019 pnił funkcję Sekretarza Rady Nadzorczej Ekstraklasa
w Warszawie. Od roku 2017 jest członkiem Rady Nadzorczej Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Członek Rady Uczelni Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach w latach 2019-
2020. Przewodniczący II kadencji Śląskiego Forum Samorządów Zawodów Zaufania Publicznego w roku 2018.
Od 2014 roku jest organizatorem i moderatorem paneli prawniczych na Europejskim Kongresie Gospodarczym
w Katowicach. Z ramienia NRA, jako przewodniczący Komisji Wizerunku Zewnętrznego i Ochrony Prawnej, był
współorganizatorem panelu „Advancing Law & Governance Contributions to Climate Action under the Paris Agreement'
wchodzącego w skład szczytu klimatycznego ONZ - 24. Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych
w Sprawie Zmian Klimatu (UNFCCC), jaki w 2018 roku odbył się w Katowicach.
PANI JADWIGA LESISZ
Członek Rady Nadzorczej
Jadwiga Lesisz jest absolwentką Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu na kierunku stosunki międzynarodowe
handel zagraniczny. Ukończa studia podyplomowe na Politechnice Wrocławskiej w zakresie Gospodarki
Nieruchomciami. Absolwentka Master of Business Administration (MBA) w Wyższej Szkole Bankowej z udziem
Franklin University USA.
Posiada ponad 20-letnie doświadczenie zawodowe, w tym bogatą prakty zawodową w sektorze MSP oraz wieloletni
udział w życiu gospodarczym jako właściciel czy menadżer, gdzie m.in. tworza i organizowała procesy biznesowe. W
latach 2012-2016 pracowała w PKO Banku Polskim, gdzie zarządzała obszarem najmu nieruchomości w zakresie
oddziów bankowych, nadzorowała i uczestniczyła w procesach negocjacyjnych. Zaangażowana była w kontroling
biznesowy w zakresie optymalizacji sieci oddziałów banku. W okresie 2016-2017 pełniła funkc dyrektora Departamentu
Zarządzania Projektami oraz członka Komitetu Audytu w Ministerstwie Rozwoju. Odpowiadała za przygotowanie i
wdrażanie jednolitej metodologii i kultury zarządzania projektami wraz z koordynac kluczowych projektów. Zatrudniona
była w Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) na stanowisku zastępcy prezesa, gdzie odpowiadała za
obszary dotyczące realizacji zadań publicznych w zakresie wdrażania innowacji w przedsbiorstwach. Inicjowała
współpracę w zakresie budowy ekosystemu start-upowego w Polsce. Nadzorowała zamówienia publiczne,
gospodarowanie majątkiem i zasobami informatycznymi Agencji. Posiada doświadczenie w administracji publicznej jako
Dyrektor Generalny. Złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin dla kandydatów na członków rad nadzorczych w spółkach
Skarbu Państwa.
PANI ANNA SAKOWICZ-KACZ
Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji UMCS w Lublinie. Ukończyła również Studia podyplomowe w zakresie
szacowania nieruchomci. Posiada licencję doradcy restrukturyzacyjnego Ministra Sprawiedliwości.
Posiada doświadczenie w zakresie realizacji funkcji syndyka masy upadłości, nadzorcy sądowego, kuratora, w ramach
przepiw prawa upadłciowego i restrukturyzacyjnego oraz doświadczenie w pracy w radach nadzorczych.
Zasady działania Rady Nadzorczej PKN ORLEN
W skład Rady Nadzorczej PKN ORLEN wchodzi od sześciu do dziesięciu członków. Akcjonariusz Skarb Państwa reprezentowany przez podmiot
uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa jest uprawniony do powoływania i odwoływania jednego członka Rady
Nadzorczej, pozostałych członków Rady Nadzorczej powołuje i odwołuje Walne Zgromadzenie. Poszczególni członkowie Rady oraz cała Rada
Nadzorcza mogą zostać odwołani w każdym czasie przed upływem kadencji. Walne Zgromadzenie PKN ORLEN powołuje Przewodniczącego Rady
Nadzorczej, natomiast Wiceprzewodniczący i Sekretarz wybierani są przez Radę Nadzorczą z grona pozostałych członków Rady.
Członkowie Rady Nadzorczej PKN ORLEN powoływani na okres wspólnej kadencji, która kończy się z dniem odbycia Zwyczajnego Walnego
Zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za drugi pełny rok obrotowy kadencji. Obecna kadencja Rady Nadzorczej rozpoczęła się
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 189 / 197
14 czerwca 2019 roku zakończy się w z dniem odbycia Walnego Zgromadzenia PKN ORLEN zatwierdzającego sprawozdanie finansowe Spółki za
rok obrotowy 2021.
Co najmniej dwóch członków Rady Nadzorczej, musi być osobami, z których każda spełnia kryteria niezależności określone w Statucie PKN ORLEN.
Zgodnie z wymogami DPSN, przynajmniej dwóch członków Rady Nadzorczej spełnia kryteria niezależności wymienione w ustawie z dnia 11 maja
2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym, a także nie ma rzeczywistych i istotnych powiazań z
akcjonariuszami posiadającymi co najmniej 5% ogólnej liczby głosów w Spółce.
Niezależni członkowie Rady Nadzorczej składają Spółce, przed ich powołaniem do składu Rady Nadzorczej, pisemne oświadczenie o spełnieniu
przesłanek określonych w Statucie Spółki, ustawie o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz DPSN. Oświadczenia
o spełnieniu kryteriów niezależności są przekazywane pozostałym członkom Rady Nadzorczej oraz Zarządowi Spółki.
W przypadku zaistnienia sytuacji powodującej niespełnienie przesłanek niezależności, członek Rady Nadzorczej zobowiązany jest niezwłocznie
poinformować o tym fakcie Spółkę, natomiast Spółka informuje akcjonariuszy o aktualnej liczbie niezależnych członków Rady Nadzorczej.
W sytuacji, gdy liczba niezależnych członków Rady Nadzorczej wyniesie mniej niż dwóch, Zarząd Spółki zobowiązany jest niezwłocznie zwołać Walne
Zgromadzenie i umieścić w porządku obrad tego Zgromadzenia punkt dotyczący zmian w składzie Rady Nadzorczej. Do czasu dokonania zmian w
składzie Rady Nadzorczej polegających na dostosowaniu liczby niezależnych członków do wymagań statutowych, Rada Nadzorcza działa w składzie
dotychczasowym, a postanowień § 8 ust. 9a Statutu Spółki (wymieniających listę uchwał, do których podjęcia wymagana jest zgoda co najmniej
połowy niezależnych członków Rady Nadzorczej) nie stosuje się.
Zgodnie z Regulaminem Rady Nadzorczej, członek Rady Nadzorczej nie powinien rezygnować z pełnienia funkcji w trakcie trwania kadencji, jeżeli
mogłoby to uniemożliwić działanie Rady, a w szczególności jeśli mogłoby to uniemożliwić terminowe podjęcie uchwały w istotnej dla Spółki sprawie.
Organizacja prac Rady Nadzorczej odbywa się zgodnie z zasadami przedstawionymi w Statucie Spółki i Regulaminie Rady Nadzorczej dostępnym
na korporacyjnej stronie internetowej pod adresem: https://www.orlen.pl/pl/o-firmie/o-spolce/organy-i-struktura-spolki/dokumenty-korporacyjne.
Podjęcie uchwał w sprawach:
świadczenia z jakiegokolwiek tytułu przez Spółkę i jakiekolwiek podmioty powiązane ze Spółką na rzecz członków Zarządu,
wyrażenia zgody na zawarcie przez Spółkę istotnej transakcji (w rozumieniu Statutu Spółki) z podmiotem powiązanym ze Spółką, z
uwzględnieniem wyłączeń oraz szczegółowych uregulowań w tym zakresie określonych w Rozdziale 4b ustawy o ofercie publicznej i warunkach
wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, oraz zawarcie przez Spółlub
podmiot zależny od niej umowy z członkiem Zarządu lub Rady Nadzorczej, z wyłączeniem umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących
sprawach życia codziennego,
wyboru biegłego rewidenta dla przeprowadzenia badania sprawozdania finansowego Spółki
wymaga zgody co najmniej połowy niezależnych członków Rady Nadzorczej. Postanowienia te nie wyłączają stosowania art. 15 § 1 i 2 kodeksu spółek
handlowych.
Wybór podmiotu pełniącego funkcję biegłego rewidenta przez Radę Nadzorczą jest dokonywany po przedstawieniu rekomendacji przez Komitet
Audytu.
Kompetencje Rady Nadzorczej PKN ORLEN
Rada Nadzorcza PKN ORLEN sprawuje stały nadzór nad działalnością Spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności, jej kompetencje określone
przez przepisy powszechnie obowiązujące w tym w szczególności Kodeks spółek handlowych oraz postanowienia Statutu Spółki, z uwzględnieniem
Regulaminu Rady Nadzorczej oraz - w przypadkach przewidzianych przez przepisy powszechnie obowiązujące - przez uchwały Walnego
Zgromadzenia oraz uchwały Rady Nadzorczej oraz inne wewnętrzne akty organizacyjne obowiązujące w Spółce.
Mając na względzie najwyższe standardy ładu korporacyjnego oraz zapewnienie rzetelnej oceny Spółki przez akcjonariuszy, Rada Nadzorcza
sporządza i przedkłada corocznie Zwyczajnemu Walnemu Zgromadzeniu do zatwierdzenia roczne sprawozdanie, które zawiera co najmniej:
informacje na temat składu Rady Nadzorczej i jej komitetów ze wskazaniem, którzy z członków Rady Nadzorczej spełniają kryteria niezależności,
a także którzy spośród nich nie mają rzeczywistych i istotnych powiązań z Akcjonariuszem posiadającym co najmniej 5% ogólnej liczby głosów
w Spółce,
podsumowanie działalności Rady Nadzorczej i jej komitetów,
ocenę sytuacji Spółki w ujęciu skonsolidowanym, z uwzględnieniem oceny systemów kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem, compliance
oraz funkcji audytu wewnętrznego wraz z informacją na temat działań, jakie Rada Nadzorcza podejmuje w celu dokonania tej oceny;
ocenę stosowania przez Spółkę zasad ładu korporacyjnego oraz sposobu wypełniania przez Spółkę obowiązków informacyjnych dotyczących ich
stosowania określonych w Regulaminie Giełdy i przepisach dotyczących informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów
papierów wartościowych, wraz z informacją na temat działań, jakie Rada Nadzorcza podejmuje w celu dokonania tej oceny,
ocenę zasadności wydatków na sponsoring oraz darowizny ponoszonych przez Spółkę i jej Grupę Kapitałową wraz z wartością wydatków na tego
rodzaju cele,
sprawozdanie o wynagrodzeniach zgodne z ustawą o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do
zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (począwszy od roku następującego po roku, w którym Walne Zgromadzenie
przyjęło politykę wynagrodzeń).
Dodatkowo Rada Nadzorcza:
wyraża zgodę na zawarcie transakcji istotnej z podmiotem powiązanym w rozumieniu ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania
instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych,
dokonuje okresowej oceny istotnych transakcji zawieranych na warunkach rynkowych w ramach zwykłej działalności spółki w PKN ORLEN
zgodnie z ustawą o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach
publicznych,
w przypadku, gdy transakcja dokonywana przez Spółkę z podmiotem powiązanym w rozumieniu Statutu Spółki wymaga zgody Rady Nadzorczej,
Rada dokonuje oceny czy istnieje konieczność uprzedniego zasięgnięcia opinii podmiotu zewnętrznego, który przeprowadzi wycenę transakcji
oraz analizę jej skutków ekonomicznych,
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 190 / 197
w przypadku, gdy zawarcie przez Spółkę transakcji z podmiotem powiązanym w rozumieniu Statutu Spółki wymaga zgody Walnego
Zgromadzenia, Rada Nadzorcza sporządza opinię na temat zasadności zawarcia takiej transakcji i ocenia konieczności uprzedniego zasięgnięcia
opinii podmiotu zewnętrznego, który przeprowadzi wycenę transakcji oraz analizę jej skutków ekonomicznych.
Zgodnie z postanowieniami § 8 ust. 1 i 2 Regulaminu Rady Nadzorczej w celu wykonywania swoich obowiązków Rada Nadzorcza ma prawo badać
wszystkie dokumenty Spółki, żądać od Zarządu i pracowników sprawozdań i wyjaśnień oraz dokonywać rewizji stanu majątku Spółki. Zarząd Spółki
zapewnia Radzie Nadzorczej, w celu realizacji jej zadań, dostęp do informacji o sprawach dotyczących Spółki. W celu zapewnienia prawidłowego
wykonywania swoich obowiązków, Rada Nadzorcza ma prawo zwrócić się z wnioskiem do Zarządu o opracowanie dla jej potrzeb, na koszt Spółki,
ekspertyz i opinii lub o zatrudnienie doradcy.
Zgodnie z § 27 ust. 1 i 2 Regulaminu Rady Nadzorczej PKN ORLEN w przypadku powstania konfliktu interesów lub możliwości jego powstania,
Członek Rady Nadzorczej powinien poinformować o tym pozostałych członków Rady Nadzorczej, powstrzymać się od zabierania głosu w dyskusji
oraz od udziału w głosowaniu nad uchwałą w sprawie, w której zaistniał lub może zaistnieć konflikt interesów i zażądać zaznaczenia tego w protokole.
Naruszenie postanowień zdania poprzedniego nie powoduje nieważności uchwały Rady Nadzorczej. W przypadku wątpliwości co do istnienia konfliktu
interesów, sprawę rozstrzyga Rada Nadzorcza w drodze uchwały.
Komitety Rady Nadzorczej
Rada Nadzorcza PKN ORLEN może powoływać komitety stałe lub ad hoc, działające jako jej kolegialne organy doradcze i opiniotwórcze.
W ramach Rady Nadzorczej PKN ORLEN działają następujące komitety stałe:
Komitet Audytu,
Komitet ds. Strategii i Rozwoju,
Komitet ds. Nominacji i Wynagrodzeń,
Komitet ds. Ładu Korporacyjnego,
Komitet ds. Społecznej Odpowiedzialności Biznesu (Komitet ds. CSR).
Skład Komitetów Rady Nadzorczej PKN ORLEN w 2021 roku
TABELA 63. Skład osobowy Komitetów Rady Nadzorczej PKN ORLEN na 1 stycznia 2021 roku, 31 grudnia 2021 roku oraz na dzień autoryzacji
Sprawozdania
Imię i nazwisko
Funkcja pełniona w Komitecie Rady Nadzorczej PKN ORLEN
Komitet Audytu
Andrzej Kapała
Przewodniczący Komitetu, Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Barbara Jarzembowska
Członek Komitetu, Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Jadwiga Lesisz
Członek Komitetu
Michał Klimaszewski
Członek Komitetu, Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Komitet ds. Strategii i Rozwoju
Michał Klimaszewski
Przewodniczący Komitetu, Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Wojciech Jasiński
Członek Komitetu
Andrzej Kapała
Członek Komitetu, Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Dominik Kaczmarski
Członek Komitetu (do 6 czerwca 2021 roku)
Anna Sakowicz-Kacz
Członek Komitetu, Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Komitet ds. Nominacji i Wynagrodzeń
Wojciech Jasiński
Przewodniczący Komitetu
Andrzej Szumański
Członek Komitetu, Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Anna Sakowicz-Kacz
Członek Komitetu, Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Michał Klimaszewski
Członek Komitetu, Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Anna Wójcik
Członek Komitetu
Komitet ds. Ładu Korporacyjnego
Andrzej Szumański
Przewodniczący Komitetu, Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Dominik Kaczmarski
Członek Komitetu (do 6 czerwca 2021 roku)
Andrzej Kapała
Członek Komitetu, Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Barbara Jarzembowska
Członek Komitetu, Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Roman Kusz
Członek Komitetu, Niezależny Członek Rady Nadzorczej
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 191 / 197
Komitet ds. Społecznej Odpowiedzialności
Biznesu
Jadwiga Lesisz
Przewodnicząca Komitetu
Anna Wójcik
Członek Komitetu
Michał Klimaszewski
Członek Komitetu, Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Roman Kusz
Członek Komitetu, Niezależny Członek Rady Nadzorczej
Komitet Audytu
Zadaniem Komitetu Audytu jest doradztwo na rzecz Rady Nadzorczej PKN ORLEN w kwestiach właściwego wdrażania zasad sprawozdawczości
budżetowej i finansowej oraz kontroli wewnętrznej Spółki oraz Grupy Kapitałowej ORLEN i współpraca z biegłymi rewidentami Spółki. Posiedzenia
Komitetu Audytu odbywają się nie rzadziej niż raz na kwartał, każdorazowo przed opublikowaniem przez Spółkę sprawozdań finansowych.
Zgodnie z postanowieniami Regulaminu Rady Nadzorczej PKN ORLEN większość członków Komitetu Audytu, w tym jego Przewodniczący, powinna
spełniać kryteria niezależności wskazane w Statucie Spółki, DPSN oraz ustawie o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz o nadzorze
publicznym. Przynajmniej jeden Członek Komitetu Audytu powinien posiadać wiedzę i umiejętności w zakresie rachunkowości lub badania
sprawozdań finansowych. Przynajmniej jeden Członek Komitetu Audytu lub poszczególni członkowie Komitetu powinni posiadać wiedzę i umiejętności
z zakresu branży w której działa Spółka. Komitet Audytu PKN ORLEN wykonuje wszystkie zadania wymagane przez ustawę z dnia 11 maja 2017
roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym.
W 2021 roku Komitet Audytu odbył 16 protokołowanych posiedzeń.
Ponadto w 2021 roku, na rzecz PKN ORLEN i wybranych spółek Grupy Kapitałowej ORLEN świadczone były dozwolone usługi atestacyjne i pokrewne
niebędące badaniem udzielone zgodnie z obowiązującą procedurą, tj. każdorazowo poprzedzone przeprowadzeniem oceny niezależności
i wyrażeniem zgody na świadczenie danej usługi przez Komitet Audytu, w tym:
ocena rocznego sprawozdania o wynagrodzeniach Zarządu i Rady Nadzorczej PKN ORLEN za lata 2019-2020;
weryfikacja dokumentów niezbędnych do odzyskania przez ORLEN Lietuva środków z Public Serwis Obligation;
audyt opakowania produktu naftowego ORLEN Deutschland GmbH;
wydania Listów Poświadczających tzw. Comfort Letters, („CLs”) związanych z ustanowieniem Zagranicznego Programu Emisji Euroobligacji
(„Program EMTN”) i pierwszą emisją euroobligacji w ramach ww Programu EMTN, na które Komitet wyraził zgodę w 2021 roku;
potwierdzenie wyliczenia wskaźnika intensywności zużycia energii elektrycznej PKN ORLEN, Anwil oraz IKS Solino;
weryfikacja sprawozdania o wypłacalności i kondycji finansowej ORLEN Insurance Limited;
weryfikacja prowadzenia przez ORLEN Aviation Sp. z o.o. odrębnej rachunkowości dotyczącej działalności w zakresie obsługi naziemnej.
W 2021 roku Komitet Audytu sformułował rekomendację odnośnie wyboru firmy audytorskiej zgodnie z zatwierdzoną przez Radę Nadzorczą
zaktualizowaną polityką wyboru firmy audytorskiej oraz procedurą wyboru firmy audytorskiej do badań i przeglądów sprawozdań finansowych.
Komitet ds. Ładu Korporacyjnego
Zadaniem Komitetu ds. Ładu Korporacyjnego jest ocena implementacji zasad ładu korporacyjnego, składanie Radzie Nadzorczej rekomendacji w
zakresie wprowadzania zasad ładu korporacyjnego, opiniowanie dokumentów dotyczących ładu korporacyjnego, ocena raportów dotyczących
przestrzegania zasad ładu korporacyjnego przygotowywanych dla Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie oraz sprawozdań dotyczących
przestrzegania dobrych praktyk, o których mowa w art. 7 ust. 3 pkt 2 ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym, opiniowanie propozycji
zmian dotyczących dokumentów korporacyjnych Spółki oraz opracowywanie propozycji takich zmian w przypadku dokumentów własnych Rady
Nadzorczej, monitorowanie zarządzania Spółką pod kątem zgodności z wymogami prawnymi i regulacyjnymi, w tym dotyczącymi obowiązków
informacyjnych na rynku kapitałowym a także zgodności z Wartościami i zasadami postępowania PKN ORLEN i zasadami ładu korporacyjnego.
W 2021 roku Komitet ds. Ładu Korporacyjnego odbył 5 protokołowanych posiedzeń.
Komitet ds. Strategii i Rozwoju
Zadaniem Komitetu ds. Strategii i Rozwoju jest opiniowanie i przedstawianie rekomendacji Radzie Nadzorczej w kwestiach planowanych inwestycji i
dezinwestycji mających istotny wpływ na aktywa Spółki.
W 2021 roku Komitet ds. Strategii i Rozwoju odbył 7 protokołowanych posiedzeń.
Komitet ds. Nominacji i Wynagrodzeń
Zadaniem Komitetu ds. Nominacji i Wynagrodzeń jest wspomaganie osiągania celów strategicznych Spółki poprzez przedstawianie Radzie
Nadzorczej opinii i wniosków w sprawie kształtowania struktury zarządzania, w tym kwestii rozwiązań organizacyjnych, systemu wynagrodzoraz
doboru kadry o kwalifikacjach odpowiednich dla budowy sukcesu Spółki. W związku z nowelizacją ustawy o ofercie, do zadań Komitetu ds. Nominacji
i Wynagrodzeń należy także opiniowanie sprawozdania o wynagrodzeniach opracowywanego zgodnie z ustawą i polityką wynagrodzeń ustaloną w
Spółce.
Większość członków Komitetu ds. Nominacji i Wynagrodzeń powinna być niezależna. W przypadku, gdy w skład Komitetu ds. Nominacji i
Wynagrodzeń nie wchodzi większość niezależnych członków Rady Nadzorczej, Przewodniczący Rady Nadzorczej jest Przewodniczącym Komitetu.
Przynajmniej jeden z członków Komitetu ds. Nominacji i Wynagrodzeń powinien dysponować wiedzą i doświadczeniem w dziedzinie polityki
wynagrodzeń.
W 2021 roku Komitet ds. Nominacji i Wynagrodzeń odbył 6 protokołowanych posiedzeń.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 192 / 197
Komitet ds. Społecznej Odpowiedzialności Biznesu.
Zadaniem Komitetu ds. Społecznej Odpowiedzialności Biznesu jest nadzór nad realizacją Strategii Społecznej Odpowiedzialności Biznesu przez
Spółkę poprzez okresową ocenę działalności w przedmiotowym obszarze, monitorowanie zarządzania Spółką pod kątem zgodności z Kodeksem
Etyki Grupy Kapitałowej ORLEN, przedstawienie Radzie Nadzorczej rekomendacji oceny zasadności wydatków na sponsoring oraz darowizny
ponoszonych przez Spółkę i jej Grupę Kapitałową wraz z wartością wydatków na tego rodzaju cele, a także przyjmowanie raportu rocznego
podsumowującego działania CSR zrealizowane przez Spółkę.
W 2021 roku Komitet ds. Społecznej Odpowiedzialności Biznesu odbył 10 protokołowanych posiedzeń.
7.8. POLITYKA WYNAGRODZEŃ (Rozdział 6 DPSN)
Wynagrodzenie członków Zarządu PKN ORLEN ustala Rada Nadzorcza w oparciu o uchwałę Walnego Zgromadzenia w związku z ustawą o zasadach
kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami oraz rekomendacje działającego w jej ramach Komitetu ds. Nominacji i
Wynagrodzeń. Do głównych elementów systemu wynagrodzeń Członków Zarządu należą:
miesięczne wynagrodzenie podstawowe (wynagrodzenie stale),
wynagrodzenie zmienne uzależnione od poziomu realizacji celów zarządczych,
odprawa wynikająca z rozwiązania umowy przez Spółkę,
odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji.
Funkcjonująca w PKN ORLEN polityka wynagrodzeń wspiera realizację celów Spółki, w szczególności długoterminowy wzrost wartości dla
akcjonariuszy i stabilność funkcjonowania przedsiębiorstwa.
Na 2021 rok Rada Nadzorcza Spółki wyznaczyła dla wszystkich Członków Zarządu sześć poniższych celów ilościowych:
EBITDA wg LIFO Koncernu,
Dług netto/EBITDA Koncernu,
CAPEX rozwojowy w Koncernie w tym wydatki na rozwój,
CAPEX utrzymaniowy Koncernu,
Koszty ogólne i osobowe Koncernu,
Wskaźnik giełdowy: TSR PKN ORLEN względem rynku,
Wskaźnik wypadkowości: TRR Koncernu wraz z kontraktorami zewnętrznymi
oraz przypisała im odpowiednie progi premiowe. Rada Nadzorcza dla wszystkich Członków Zarządu ustaliła również dwa cele jakościowe związane
z kluczowymi wyzwaniami Koncernu na dany rok.
Dodatkowo Rada Nadzorcza zgodnie z uchwałami Walnego Zgromadzenia PKN ORLEN - ustaliła następujące odrębne cele warunkujące
możliwość otrzymania wynagrodzenia zmiennego za 2021 rok:
stosowanie zasad wynagradzania członków organów zarządzających i nadzorczych zgodnych z przepisami Ustawy we wszystkich spółkach
Grupy Kapitałowej,
realizacja obowiązków, o których mowa w art. 17-20, art. 22 i art. 23 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 roku o zasadach zarządzania mieniem
państwowym w podmiotach zależnych Spółki w rozumieniu art. 4 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 roku o ochronie konkurencji i konsumentów.
Zasady premiowania kluczowego personelu kierowniczego (w tym członków Zarządu)
Regulaminy dotyczące premiowania funkcjonujące dla Zarządu PKN ORLEN, dyrektorów bezpośrednio podległych Zarządowi PKN ORLEN oraz
pozostałych kluczowych stanowisk Grupy Kapitałowej ORLEN mają wspólne podstawowe cechy. Osoby objęte wyżej wymienionymi systemami
premiowane za realizację indywidualnych celów, wyznaczanych na początku okresu premiowego przez Radę Nadzorczą dla członków Zarządu
oraz przez Zarząd dla pracowników kluczowego personelu kierowniczego. Systemy premiowania spójne z Wartościami Koncernu, promują
współpracę pomiędzy poszczególnymi pracownikami i motywują do osiągania najlepszych wyników w skali Grupy Kapitałowej ORLEN. Postawione
cele mają charakter zarówno jakościowy, jak i ilościowy, i są rozliczane po zakończeniu roku, na który zostały wyznaczone.
Wynagrodzenia członków Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki z tytułu zasiadania w Zarządach lub Radach Nadzorczych spółek zależnych,
współkontrolowanych i stowarzyszonych
Członkowie Zarządu PKN ORLEN zasiadający w 2021 roku w Zarządach lub Radach Nadzorczych spółek zależnych, współkontrolowanych i
stowarzyszonych Grupy Kapitałowej ORLEN nie pobierali z tego tytułu wynagrodzenia.
Polityka różnorodności
W 2021 roku „Polityka różnorodnościzostała w PKN ORLEN przyjęta wewnętrznym aktem organizacyjnym. Dokument jest usankcjonowaniem
realizowanych od wielu lat działań na rzecz promowania idei różnorodności. Firma licznymi działaniami w powyższym zakresie potwierdza swoją
otwartość, mając jednocześnie świadomość potencjału tkwiącego w różnorodności. Nie ma natomiast formalnego dokumentu regulującego kwestie
różnorodności na poziomie Zarządu i Rady Nadzorczej PKN ORLEN. Spółka prezentuje corocznie wskaźniki różnorodności organów nadzorczych i
zarządczych w Grupie Kapitałowej.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 193 / 197
W PKN ORLEN kwestie związane z zarządzaniem różnorodnością dodatkowo uregulowane w poniższych dokumentach obowiązujących w Spółce:
Regulamin Pracy dla PKN ORLEN;
Kodeks Etyki Grupy Kapitałowej ORLEN;
Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla Pracowników PKN ORLEN;
Polityka zarządzania potencjałem Pracowników Grupy Kapitałowej ORLEN;
Strategia CSR dla PKN ORLEN (zapisy w zakresie zarządzania rozwojem i różnorodnością);
Polityka określająca warunki i zasady pracy osób niepełnosprawnych w PKN ORLEN;
Polityka zasad udzielania pomocy pracownikom PKN ORLEN w sytuacjach kryzysowych;
Polityka well-beingowa w PKN ORLEN,
Odrębny wewnętrzny akt organizacyjny w sprawie programu Pracodawca Przyjazny Rodzinie.
Celami działań związanymi z zarządzaniem różnorodnością są:
równe traktowanie pracowników w zatrudnieniu oraz zakaz dyskryminacji,
poszanowanie dla różnorodności,
zarządzanie różnicami kulturowymi,
otwartość na zatrudnianie osób wykluczonych społecznie lub zagrożonych marginalizacją na rynku pracy, ułatwianie im zatrudnienia w Spółkach
Grupy ORLEN i tym samym podnoszenie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych,
wspieranie inicjatyw pracowniczych związanych z praktykami równościowymi w firmie,
polityka wynagradzania i premiowania,
standardy zatrudniania i wynagradzania oddelegowanych pracowników, tj. ekspatów i inpatów,
dostosowanie miejsc pracy do potrzeb pracowników (np. osób z niepełnosprawnościami, matek karmiących),
wsparcie dla grup osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej,
działania wspierające godzenie życia zawodowego i prywatnego (tzw. Programy Work-Life Balance).
Ponadto polityka różnorodności w PKN ORLEN realizowana jest poprzez następujące działania:
organizacja szkoleń zawierających tematykę zarządzania różnorodnością,
przeprowadzanie kampanii informacyjnej dotyczącej budowania świadomości nt. niepełnosprawności w miejscu pracy uwzględniając spotkania
informacyjno-konsultacyjne dla pracowników PKN ORLEN i Spółek z Grupy Kapitałowej ORLEN, dyżury ze specjalistą w tym zakresie, wolontariat
pracowniczy,
uwzględnianie aspektów dot. różnorodności w procesach i narzędziach HR (m.in.: rekrutacja, szkolenia i rozwój, wynagradzanie) oraz
kształtowaniu kultury organizacyjnej,
warsztaty dla ekspatów w zakresie zarządzania różnicami kulturowymi,
cykliczne przeprowadzanie wśród pracowników badania zaangażowania i satysfakcji z pracy,
powołanie zespołu koordynującego przeciwdziałanie mobbingowi (Komisja Antymobbingowa powoływana przez pracodawcę do rozpatrywania
skarg na wypadek zaistnienia w Spółce zachowań mobbingowych),
powołanie funkcji Rzecznika ds. Etyki, do którego można zgłaszać naruszenia Kodeksu Etyki Grupy Kapitałowej ORLEN (czyli dotyczących także
dyskryminacji i mobbingu),
powołanie Komitetu Kapitału Ludzkiego, który opiniuje, zatwierdza/przekazuje do zatwierdzenia przez Zarząd PKN ORLEN i monitoruje
przestrzeganie Kodeksu Etyki Grupy Kapitałowej ORLEN w szczególności rozpatruje istotne naruszenia, podejmuje działania naprawcze, wydaje
wytyczne a także rozpatruje istotne zagadnienia dotyczące kwestii etycznych.
podpisanie Deklaracji współpracy pomiędzy Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i PKN ORLEN, co zainicjowało
działania mające na celu zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami w Grupie Kapitałowej.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 194 / 197
8. SPRAWOZDANIE NA TEMAT INFORMACJI NIEFINANSOWYCH
Zgodnie z art. 49 b ust 1 i art. 55 ust. 2b-e Ustawy o Rachunkowości z dnia 29 września 1994 roku z późniejszymi zmianami Jednostka Dominująca
- PKN ORLEN oraz Grupa ORLEN zobowiązana jest do sporządzenia Sprawozdania na temat informacji niefinansowych za 2021 rok.
Sprawozdanie zostanie opublikowane w formie odrębnego dokumentu (łączącego raport Spółki i Grupy ORLEN) na witrynie internetowej www.orlen.pl
w dniu publikacji Raportu Rocznego Grupy ORLEN za 2021 rok.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 195 / 197
Słownik wybranych pojęć branżowych i finansowych
Słownik pojęć branżowych
BARYŁKA
Jednostka objętości cieczy używana głównie w handlu ropą naftową i przemyśle naftowym. 1 baryłka ropy naftowej (1 bbl) = 42 galony amerykańskie
= 158,96832 litra.
BIOETANOL
Alkohol etylowy otrzymywany z biomasy lub biodegradowalnych odpadów.
BOE
Ang. barrel of oil equivalent = baryłka ekwiwalentu ropy naftowej.
CODO / COCO
Stacja paliw będąca własnością Spółki, prowadzona przez ajenta (ang. Company Owned Dealer Operated)
/ Stacja paliw będąca własnością Spółki i prowadzona przez nią (ang. Comany Owned Company Operated)
Stacje własne – ang. Company Owned Dealer Operated / Company Owned Company Operated
DESTYLACJA
Metoda rozdzielania fizycznego mieszanin ciekłych, w której wykorzystywane jest zjawisko różnic temperatur wrzenia poszczególnych
komponentów w mieszaninie poddawanej rozdzielaniu.
DYFERENCJAŁ
BRENT/URAL
Różnica między notowaniami dwóch gatunków ropy, liczona wg formuły: Med Strip - Ural Rdam (Ural CIF Rotterdam).
DOFO / DODO
Stacja paliw będąca własnością ajenta i prowadzona na zasadzie umowy franszyzy (ang. Dealer Owned Franchnisee Operated)
/ Stacja paliw będąca własnością ajenta i prowadzona przez niego (ang. Dealer Owned Dealer Operated)
HYDROKRAKING
Katalityczny kraking surowców węglowodorowych w obecności wodoru. Proces ten podnosi uzyski produktów lekkich z ropy naftowej.
HYDROODSIARCZANIE
Proces usuwania związków siarki w wyniku kontaktu surowca z wodorem na złożu katalizatora w warunkach podwyższonej temperatury
i ciśnienia.
KATALIZATOR
Substancja, która przyspiesza (inicjuje) oczekiwaną reakcję chemiczną.
KRAKING
Termiczna lub katalityczna przemiana ciężkich lub złożonych węglowodorów w produkty lekkie i koks, co powoduje wzrost wydajności uzysku lekkich
produktów z ropy naftowej.
MED STRIP
Notowanie ropy Brent.
MODELOWA MARŻA
DOWNSTREAM
Liczona wg formuły: przychody (90,7% Produkty = 22,8% Benzyna + 44,2% ON+ 15,3% COO + 1,0% SN 150 + 2,9% Etylen +
2,1% Propylen + 1,2% Benzen + 1,2% PX) minus koszty (wsad 100% = 6,5% Ropa Brent + 91,1% Ropa URAL + 2,4%Gaz ziemny).
MODELOWA MARŻA
RAFINERYJNA
Liczona wg formuły: przychody ze sprzedaży produktów (93,5% Produkty = 36% Benzyna + 43% Olej napędowy + 14,5% Ciężki olej opałowy) -
koszty (100% wsadu: ropa i pozostałe surowce). Całość wsadu przeliczona wg notowań ropy Brent. Notowania rynkowe spot.
MODELOWA MARŻA
PETROCHEMICZNA
Liczona wg formuły: przychody ze sprzedaży produktów (98% Produkty = 44% HDPE + 7% LDPE + 35% PP Homo + 12% PP Copo) - koszty (100%
wsadu = 75% nafty + 25% LS VGO). Notowania rynkowe kontrakt.
MODELOWA MARŻA
OLEFINOWA
Liczona wg formuły: przychody (100% Produkty = 0,85*Etylen*54% + 0,92*Propylen*28% + 0,84*Glikole*9% + 0,81*Butadien*6% + 0,8*Tlenek
Etylenu*3%) minus koszty (100% Wsad = 100% Nafta); ceny produktów wg notowań.
MONOMERY
Cząsteczki tego samego lub kilku różnych związków chemicznych o stosunkowo niedużej masie cząsteczkowej, z których w wyniku reakcji
polimeryzacji powstają polimery; etylen i propylen.
ODWIERTY NETTO
Liczba odwiertów skorygowana o udziały innych partnerów.
POLIMERY
Substancje chemiczne o bardzo dużej masie cząsteczkowej, które składają się z wielokrotnie powtórzonych jednostek zwanych merami; polietylen
i polipropylen.
TRR
Ang. Total Recordable Rate = międzynarodowy wskaźnik wypadkowości w przedsiębiorstwach wyznaczany w następujący sposób: (ilość wypadków
przy pracy w danym okresie/liczbę roboczogodzin przepracowanych w tym okresie) x 1 000 000.
T1 PSER
Ang. Tier1 Process Safety Events Rate = liczba zdarzeń o dużych skutkach w związku z uwolnieniem substancji do otoczenia x 1 000 000 / ilość
roboczogodzin
T2 PSER
Liczba zdarzeń o mniejszych skutkach w związku z uwolnieniem substancji do otoczenia x 1 000 000 / ilość roboczogodzin
WKB
Wskaźnik Kultury Bezpieczeństwa jest liczony jako suma: iloczynu wartości procentowej realizacji celu dla całkowitego wskaźnika wypadkowości
TRR (wskaźnika wypadkowości TRR spółki z kontraktorami) osiągniętej przez daną spółkę oraz wartości 0,7 (wagi poziomu wypadkowości w WKB);
iloczynu wartości procentowej realizacji celu dla wskaźnika zgłaszania i realizacji zagrożeń WZZ osiągniętej przez daną spółkę oraz wartości 0,3
(wagi poziomu zgłaszania zagrożeń w WKB).
UPSTREAM
Działalność poszukiwawczo-wydobywcza węglowodorów.
URAL RDAM (URAL CIF
ROTTERDAM)
Notowanie ropy Ural w Rotterdamie.
GLOWODORY
Związki organiczne zbudowane z węgla i wodoru. Ropa naftowa i gaz ziemny są mieszaninami węglowodorów.
WYSOKOSPRAWNA
KOGENERACJA
Wytwarzanie energii elektrycznej lub mechanicznej i ciepła użytkowego w kogeneracji, które zapewnia oszczędność energii pierwotnej zużywanej
w jednostce kogeneracji w wysokości nie mniejszej niż 10% w porównaniu z wytwarzaniem energii elektrycznej i ciepła w układach rozdzielonych
lub w jednostce kogeneracji o mocy zainstalowanej elektrycznej poniżej 1 MW w porównaniu z wytwarzaniem energii elektrycznej i ciepła w układach
rozdzielonych.
Słownik skrótów i definicji znajduje się również na stronie internetowej Spółki: http://www.orlen.pl.
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 196 / 197
Słownik pojęć finansowych
WIBOR
ang. Warsaw Inter Bank Offered Rate - stopa procentowa przyjęta na polskim rynku międzybankowym dla kredytów międzybankowych.
EBIT
Zysk/(Strata) z działalności operacyjnej.
EBITDA
Zysk/(Strata) z działalności operacyjnej powiększony o amortyzację.
Wycena zapasów
tzw. efekt LIFO
Grupa ORLEN wycenia zapasy w sprawozdaniach finansowych zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF)
według metody średnio ważonego kosztu wytworzenia lub ceny nabycia. Zgodnie z zapisami MSSF wycena zapasów wg LIFO nie jest dopuszczana
do stosowania i w efekcie nie jest stosowana w obowiązującej polityce rachunkowości i tym samym w sprawozdaniach finansowych Grupy ORLEN.
W związku z tym tendencja wzrostowa cen ropy wpływa pozytywnie, a spadkowa negatywnie na raportowane wyniki. Z tego względu w niniejszym
sprawozdaniu zaprezentowano dodatkowo wyniki operacyjne wg wyceny zapasów metodą LIFO, co pozwala wyeliminować powyżej opisany wpływ
zmian cen ropy naftowej na wyniki Grupy ORLEN. Wyniki operacyjne wg wyceny zapasów metodą LIFO kalkulowane głównie w spółkach
produkcyjnych, w tym: w PKN ORLEN, Grupie ORLEN Unipetrol, Grupie ORLEN Lietuva, Grupie ORLEN Południe i w Grupie ORLEN Oil.
Kapitał pracujący (ujęcie
bilansowe)
zapasy + należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe - zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
Zmiana kapitału
pracującego (ujęcie cash
flow)
zmiana stanu należności + zmiana stanu zapasów + zmiana stanu zobowiązań
Nakłady Inwestycyjne /
CAPEX
Zwiększenie rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych, nieruchomości inwestycyjne oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów
wraz z kapitalizacją kosztów finansowania zewnętrznego.
Wskaźniki finansowe
ROA
zysk netto/aktywa ogółem x 100%
ROE
zysk netto/kapitał własny x 100%
ROACE
zysk operacyjny po opodatkowaniu przed odpisem aktualizującym wartość aktywów trwałych
/ średni kapitał zaangażowany (kapitał własny + dług netto).
ROACE LIFO
zysk operacyjny wg LIFO po opodatkowaniu przed odpisem aktualizującym wartość aktywów trwałych
/ średni kapitał zaangażowany (kapitał własny + dług netto).
RENTOWNOŚĆ
SPRZEDAŻY BRUTTO
zysk przed opodatkowaniem / przychody ze sprzedaży x 100%
RENTOWNOŚĆ
SPRZEDAŻY NETTO
zysk netto / przychody ze sprzedaży x 100%
PŁYNNOŚĆ BIEŻĄCA
aktywa obrotowe/zobowiązania krótkoterminowe
PŁYNNOŚĆ SZYBKA
(aktywa obrotowe zapasy) / zobowiązania krótkoterminowe
KAPITAŁ PRACUJĄCY
NETTO
należności z tyt. dostaw i usług + zapasy - zobowiązania z tyt. dostaw i usług
SZYBKOŚĆ OBROTU
NALEŻNOŚCI
średni stan należności z tytułu dostaw i usług netto / przychody netto ze sprzedaży x 365 dni
SZYBKOŚĆ OBROTU
ZOBOWIĄZAŃ
średni stan zobowiązań z tytułu dostaw i usług/koszt własny sprzedaży x 365 dni
SZYBKOŚĆ OBROTU
ZAPASÓW
średni stan zapasów / przychody ze sprzedaży x 365 dni
SZYBKOŚĆ OBROTU
MAJĄTKU
przychody ze sprzedaży / średni stan aktywów
DŁUG NETTO
długoterminowe kredyty, pożyczki i obligacje + krótkoterminowe kredyty i pożyczki - środki pieniężne i ich ekwiwalenty
DŁUG NETTO / EBITDA
dług netto do EBITDA przed odpisami aktualizującymi netto, skorygowany o wyłączenia zgodnie z definicjami poszczególnych składników z umów
kredytowych
DŹWIGNIA FINANSOWA
NETTO
dług netto / kapitał własny x 100%
GRUPA ORLEN
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN i PKN ORLEN ZA ROK 2021 197 / 197
9. ZATWIERDZENIE SPRAWOZDANIA ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY ORLEN I PKN ORLEN
Zarząd PKN ORLEN oświadcza, niniejsze Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy ORLEN i PKN ORLEN za 2021 rok zawiera prawdziwy obraz
rozwoju i osiągnięć oraz sytuacji Grupy oraz PKN ORLEN, w tym opis podstawowych zagrożeń i ryzyk.
Niniejsze Sprawozdanie Zarządu z Działalności Grupy Kapitałowej PKN ORLEN i PKN ORLEN S.A. zostało zatwierdzone przez Zarząd Jednostki
Dominującej w dniu 30 marca 2022 roku.
………………………..…………..
Daniel Obajtek
Prezes Zarządu
………………………..…………..
Armen Artwich
Członek Zarządu
………………………..…………..
Adam Burak
Członek Zarządu
………………………..…………..
Patrycja Klarecka
Członek Zarządu
………………………..…………..
Michał Róg
Członek Zarządu
………………………..…………..
Piotr Sabat
Członek Zarządu
………………………..…………..
Jan Szewczak
Członek Zarządu
………………………..…………..
Józef Węgrecki
Członek Zarządu