Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy
zakończony 31 grudnia 2022 r.
1
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Wybrane dane finansowe
w tys. PLN
w tys. EUR
1.01.2022 -
31.12.2022
1.01.2022 -
31.12.2022
Przychody z tytułu odsetek i przychody o
podobnym charakterze
4 900 722
1 045 309
Przychody z tytułu opłat i prowizji
906 708
193 398
Wynik finansowy przed opodatkowaniem
podatkiem dochodowym
(764 694)
(163 107)
Wynik finansowy po opodatkowaniu
(1 029 899)
(219 674)
Całkowite dochody za okres sprawozdawczy
(1 223 066)
(260 876)
Przepływy pieniężne netto z działalności
operacyjnej
9 697 560
2 068 460
Przepływy pieniężne netto z działalności
inwestycyjnej
1 254 962
267 680
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej
(93 677)
(19 981)
Przepływy pieniężne netto, razem
10 858 845
2 316 158
31.12.2022
31.12.2022
Aktywa razem
110 643 322
23 591 830
Zobowiązania wobec banków i innych instytucji
monetarnych
625 144
133 296
Zobowiązania wobec klientów
98 264 816
20 952 433
Kapitał własny
5 404 493
1 152 368
Kapitał zakładowy
1 213 117
258 666
Liczba akcji (w szt.)
1 213 116 777
1 213 116 777
Wartość księgowa na jedną akcję (w zł / EUR)
4,46
0,95
Rozwodniona wartość księgowa na jedną akcję
(w zł / EUR)
4,46
0,95
Współczynnik wypłacalności
14,53%
14,53%
Zadeklarowana lub wypłacona dywidenda
na jedną akcję (w zł / EUR)
-
-
Kursy przyjęte do przeliczenia danych finansowych na EUR
dla pozycji na dzień bilansowy
-
-
4,6899
4,5994
dla pozycji za okres objęty sprawozdaniem
(kurs wyliczony jako średnia z kursów na koniec
poszczególnych miesięcy okresu)
-
-
4,6883
4,5775
2
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Wybrane kwartalne dane finansowe
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
w tysiącach zł
1.01.2022 -
31.12.2022
1.10.2022 -
31.12.2022*
1.01.2021 -
31.12.2021
1.10.2021 -
31.12.2021*
Wynik z tytułu odsetek
3 237 781
1 312 562
2 614 214
736 726
Przychody z tytułu odsetek i przychody o podobnym
charakterze:
4 900 722
2 005 149
2 739 464
774 756
Przychody naliczane z wykorzystaniem metody
efektywnej stopy procentowej:
4 929 519
1 987 369
2 675 575
769 434
Przychody odsetkowe od Aktywów
wycenianych według zamortyzowanego kosztu, w tym:
3 696 751
1 604 806
2 381 845
657 665
- wpływ korekty wartości bilansowej brutto kredytów z
tytułu wakacji kredytowych
(1 291 600)
93 000
0
0
Przychody odsetkowe od Aktywów
wycenianych według wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
1 232 768
382 563
293 730
111 769
Wynik o charakterze podobnym do odsetkowego od
Aktywów wycenianych według wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
(28 797)
17 780
63 889
5 322
Koszty z tytułu odsetek
(1 662 941)
(692 587)
(125 250)
(38 030)
Wynik z tytułu opłat i prowizji
714 957
180 056
716 125
184 007
Przychody z tytułu opłat i prowizji
906 708
231 501
867 384
221 455
Koszty z tytułu opłat i prowizji
(191 751)
(51 445)
(151 259)
(37 448)
Przychody z tytułu dywidend
45 592
384
52 397
316
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania
aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych
według wartości godziwej przez wynik finansowy
(2 377)
(638)
10 542
683
Wynik z tytułu aktywów i zobowiązań finansowych
przeznaczonych do obrotu
(528)
(1 828)
(8 972)
(2 223)
Wynik z tytułu aktywów finansowych
nieprzeznaczonych do obrotu wycenianych obowiązkowo
według wartości godziwej przez wynik finansowy
25 696
14 670
124 538
70 729
Wynik z tytułu rachunkowości zabezpieczeń
(7 130)
(1 551)
(3 185)
(1 431)
Wynik z pozycji wymiany
(203 746)
(18 692)
(149 855)
(72 228)
Pozostałe przychody operacyjne
239 141
56 033
283 481
96 265
Pozostałe koszty operacyjne
(176 977)
(73 658)
(198 660)
(147 522)
Koszty administracyjne
(1 817 488)
(399 928)
(1 380 202)
(364 631)
Koszty z tytułu utraty wartości aktywów finansowych
(300 641)
(70 255)
(276 613)
(71 005)
Koszty z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych
(3 515)
(770)
(7 642)
(2 285)
Koszty rezerw na ryzyko prawne z tytułu walutowych
kredytów hipotecznych
(2 017 320)
(504 540)
(2 305 157)
(732 000)
Wynik z tytułu modyfikacji
(126 664)
(61 253)
(12 839)
(3 403)
Amortyzacja
(202 412)
(50 534)
(193 501)
(49 033)
Udział w zyskach jednostek podporządkowanych
0
0
0
0
Podatek bankowy
(169 063)
0
(312 611)
(82 012)
Wynik finansowy przed opodatkowaniem podatkiem
dochodowym
(764 694)
380 058
(1 047 940)
(439 047)
Podatek dochodowy
(265 205)
(157 309)
(309 512)
(95 490)
Wynik finansowy po opodatkowaniu
(1 029 899)
222 749
(1 357 452)
(534 537)
* dane kwartalne nie podlegały badaniu przez niezależnego biegłego rewidenta
3
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW
w tysiącach zł
1.01.2022 -
31.12.2022
1.10.2022 -
31.12.2022*
1.01.2021 -
31.12.2021
1.10.2021 -
31.12.2021*
Wynik finansowy po opodatkowaniu
(1 029 899)
222 749
(1 357 452)
(534 537)
Inne składniki całkowitych dochodów, które zostaną (zostały)
przeklasyfikowane na zyski lub straty
(242 703)
562 767
(1 044 799)
(808 741)
Efekt wyceny papierów dłużnych wycenianych
według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
(204 299)
278 172
(977 385)
(698 708)
Efekt wyceny portfela kredytów wycenianego według
wartości godziwej przez inne całkowite dochody
(11 255)
99 034
267 079
150 239
Rachunkowość zabezpieczeń
(27 149)
185 561
(334 493)
(260 272)
Inne składniki całkowitych dochodów, które nie będą
przeklasyfikowane na zyski lub straty
4 225
4 097
4 434
4 434
Zyski (straty) aktuarialne
8 367
8 477
5 219
5 219
Efekt wyceny akcji wycenianych
według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
(4 142)
(4 380)
(785)
(785)
Inne składniki całkowitych dochodów przed
opodatkowaniem, razem
(238 478)
566 864
(1 040 365)
(804 307)
Podatek dochodowy dotyczący innych składników całkowitych
dochodów, które zostaną (zostały) przeklasyfikowane na zyski
lub straty
46 114
(106 926)
198 512
153 661
Podatek dochodowy dotyczący innych składników całkowitych
dochodów, które nie będą przeklasyfikowane na zyski lub
straty
(803)
(779)
(842)
(842)
Inne składniki całkowitych dochodów po opodatkowaniu
(193 167)
459 160
(842 696)
(651 489)
Całkowite dochody za okres sprawozdawczy
(1 223 066)
681 909
(2 200 148)
(1 186 026)
* dane kwartalne nie podlegały badaniu przez niezależnego biegłego rewidenta
4
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
ROCZNE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BANKU MILLENNIUM S.A.
ZA OKRES 12 MIESIĘCY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2022 R.
SPIS TREŚCI
1. RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT ........................................................................... 6
2. SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW ..................................................... 7
3. BILANS ..................................................................................................... 8
4. ZMIANY STANU KAPITAŁÓW WŁASNYCH ........................................................... 10
5. SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH ..................................... 11
6. INFORMACJE OGÓLNE O EMITENCIE ................................................................ 13
7. POLITYKA RACHUNKOWOŚCI ......................................................................... 14
7.1. OŚWIADCZENIE O ZGODNOŚCI Z MIĘDZYNARODOWYMI STANDARDAMI SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ ........ 14
7.2. STANDARDY I INTERPRETACJE PRZYJĘTE W ROKU 2022 ORAZ NIEOBOWIĄZUJĄCE NA DZIEŃ BILANSOWY ......... 16
7.3. PRZYJĘTE ZASADY RACHUNKOWOŚCI .......................................................................... 18
8. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM FINANSOWYM ............................................................ 48
8.1. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM ...................................................................................... 48
8.2. ZARZĄDZANIE KAPITAŁEM .................................................................................... 52
8.3. RYZYKO KREDYTOWE ......................................................................................... 58
8.4. RYZYKO RYNKOWE I STOPY PROCENTOWEJ .................................................................... 81
8.5. RYZYKO PŁYNNOŚCI .......................................................................................... 88
8.6. RYZYKO OPERACYJNE ........................................................................................ 92
8.7. RYZYKO NEGATYWNEGO WPŁYWU NA ŚRODOWISKO NATURALNE ................................................ 93
9. OPIS TRANSAKCJI Z PODMIOTAMI POWIĄZANYMI ................................................. 94
9.1. TRANSAKCJE Z GRUPĄ PODMIOTU DOMINUJĄCEGO I PODMIOTAMI ZALEŻNYMI ................................... 94
9.2. TRANSAKCJE Z OSOBAMI ZARZĄDZAJĄCYMI I NADZORUJĄCYMI BANK ............................................ 97
9.3. INFORMACJE O WYNAGRODZENIACH I KORZYŚCIACH OSÓB NADZORUJĄCYCH I ZARZĄDZAJĄCYCH BANKIEM ........ 98
10. WARTOŚĆ GODZIWA ................................................................................... 99
11. ZOBOWIĄZANIA I AKTYWA WARUNKOWE ......................................................... 105
11.1. SPRAWY SĄDOWE .......................................................................................... 105
11.2. POZYCJE POZABILANSOWE ................................................................................. 109
12. RYZYKO PRAWNE Z TYTUŁU WALUTOWYCH KREDYTÓW HIPOTECZNYCH .................. 111
12.1. SPRAWY SĄDOWE I AKTUALNY STAN REZERW NA RYZYKO PRAWNE ............................................ 111
12.2. ZDARZENIA, KTÓRE MOGĄ MIEĆ WPŁYW NA RYZYKO PRAWNE Z TYTUŁU WALUTOWYCH KREDYTÓW HIPOTECZNYCH I
ZWIĄZANE Z NIM REZERWY ................................................................................. 116
13. NOTY DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ........................................................ 119
1. PRZYCHODY Z TYTUŁU ODSETEK I PRZYCHODY O PODOBNYM CHARAKTERZE .................................. 119
2. KOSZTY Z TYTUŁU ODSETEK I PODOBNE KOSZTY ............................................................. 119
3. PRZYCHODY I KOSZTY Z TYTUŁU OPŁAT I PROWIZJI .......................................................... 120
4. PRZYCHODY Z TYTUŁU DYWIDEND .......................................................................... 120
5. WYNIK Z TYTUŁU ZAPRZESTANIA UJMOWANIA AKTYWÓW I ZOBOWIĄZAŃ FINANSOWYCH NIEWYCENIANYCH WEDŁUG
WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY ............................................................. 121
6. WYNIK Z TYTUŁU AKTYWÓW I ZOBOWIĄZAŃ FINANSOWYCH PRZEZNACZONYCH DO OBROTU .................... 121
7. WYNIK Z TYTUŁU AKTYWÓW FINANSOWYCH NIEPRZEZNACZONYCH DO OBROTU WYCENIANYCH OBOWIĄZKOWO
WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY .................................................... 121
5
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
8. WYNIK Z TYTUŁU RACHUNKOWOŚCI ZABEZPIECZEŃ .......................................................... 122
9. POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACYJNE ...................................................................... 122
10. POZOSTAŁE KOSZTY OPERACYJNE ........................................................................... 122
11. KOSZTY ADMINISTRACYJNE ................................................................................. 123
12. KOSZTY Z TYTUŁU UTRATY WARTOŚCI AKTYWÓW FINANSOWYCH ............................................. 123
13. KOSZTY Z TYTUŁU UTRATY WARTOŚCI AKTYWÓW NIEFINANSOWYCH .......................................... 124
14. KOSZTY REZERW NA RYZYKO PRAWNE Z TYTUŁU WALUTOWYCH KREDYTÓW HIPOTECZNYCH ................... 124
15. AMORTYZACJA ............................................................................................. 124
16. PODATEK DOCHODOWY .................................................................................... 125
17. ZYSK NA JEDNĄ AKCJĘ ..................................................................................... 126
18. KASA, ŚRODKI W BANKU CENTRALNYM ...................................................................... 127
19. AKTYWA FINANSOWE PRZEZNACZONE DO OBROTU ........................................................... 127
20. AKTYWA FINANSOWE NIEPRZEZNACZONE DO OBROTU OBOWIĄZKOWO WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ
PRZEZ RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT, INNE NIŻ KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM ..................... 130
21. AKTYWA FINANSOWE WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ INNE CAŁKOWITE DOCHODY ........... 131
22. KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM ................................................................. 132
23. AKTYWA WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU INNE NIŻ KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM
........................................................................................................... 138
24. INSTRUMENTY POCHODNE – RACHUNKOWOŚĆ ZABEZPIECZEŃ ................................................. 141
25. INWESTYCJE W JEDNOSTKACH ZALEŻNYCH, WE WSPÓLNYCH PRZEDSIĘWZIĘCIACH I W JEDNOSTKACH
STOWARZYSZONYCH........................................................................................ 145
26. RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE ............................................................................... 147
27. WARTOŚCI NIEMATERIALNE ................................................................................. 150
28. AKTYWA Z TYTUŁU ODROCZONEGO PODATKU DOCHODOWEGO ............................................... 152
29. INNE AKTYWA .............................................................................................. 155
30. AKTYWA TRWAŁE DO ZBYCIA ............................................................................... 155
31. ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE PRZEZNACZONE DO OBROTU .................................................... 155
32. ZOBOWIĄZANIA WOBEC BANKÓW I INNYCH INSTYTUCJI MONETARNYCH ....................................... 156
33. ZOBOWIĄZANIA WOBEC KLIENTÓW .......................................................................... 157
34. TRANSAKCJE Z PRZYRZECZENIEM ODKUPU ................................................................... 158
35. WYEMITOWANE DŁUŻNE PAPIERY WARTOŚCIOWE ............................................................ 158
36. ZOBOWIĄZANIA PODPORZĄDKOWANE ....................................................................... 159
37. REZERWY .................................................................................................. 160
38. INNE ZOBOWIĄZANIA ....................................................................................... 161
39. KAPITAŁ WŁASNY .......................................................................................... 162
40. ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE WEDŁUG UMOWNYCH TERMINÓW WYMAGALNOŚCI ................................ 167
14. INFORMACJE UZUPEŁNIAJĄCE ...................................................................... 168
14.1. DYWIDENDA ZA ROK 2021 ................................................................................. 168
14.2. DANE O AKTYWACH, KTÓRE STANOWIĄ ZABEZPIECZENIE ZOBOWIĄZAŃ ....................................... 168
14.3. PAPIERY WARTOŚCIOWE STANOWIĄCE PRZEDMIOT TRANSAKCJI Z PRZYRZECZENIEM ODKUPU ................... 169
14.4. KOMPENSOWANIE NALEŻNOŚCI I ZOBOWIĄZAŃ NA BAZIE UMÓW RAMOWYCH ................................... 170
14.5. DODATKOWE OBJAŚNIENIA DO RACHUNKU PRZEPŁYWÓW ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH ............................. 170
14.6. INFORMACJE O PROWADZONEJ DZIAŁALNOŚCI POWIERNICZEJ ................................................. 171
14.7. PŁATNOŚCI NA BAZIE AKCJI ................................................................................. 171
14.8. POZOSTAŁE INFORMACJE DODATKOWE I INNE ISTOTNE WYDARZENIA POMIĘDZY DNIEM SPORZĄDZENIA RAPORTU A
DATĄ JEGO PUBLIKACJI ..................................................................................... 174
6
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
1. Rachunek Zysków i Strat
w tysiącach zł
Nota
1.01.2022 -
31.12.2022
1.01.2021 -
31.12.2021
Wynik z tytułu odsetek
3 237 781
2 614 214
Przychody z tytułu odsetek i przychody o podobnym charakterze:
1
4 900 722
2 739 464
Przychody naliczane z wykorzystaniem metody efektywnej stopy procentowej
4 929 519
2 675 575
Przychody odsetkowe od Aktywów wycenianych
według zamortyzowanego kosztu, w tym:
3 696 751
2 381 845
- wpływ korekty wartości bilansowej brutto kredytów z tytułu wakacji
kredytowych
(1 291 600)
0
Przychody odsetkowe od Aktywów wycenianych
według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
1 232 768
293 730
Wynik o charakterze podobnym do odsetkowego od Aktywów wycenianych
według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
(28 797)
63 889
Koszty z tytułu odsetek
2
(1 662 941)
(125 250)
Wynik z tytułu opłat i prowizji
714 957
716 125
Przychody z tytułu opłat i prowizji
3
906 708
867 384
Koszty z tytułu opłat i prowizji
3
(191 751)
(151 259)
Przychody z tytułu dywidend
4
45 592
52 397
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych
niewycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy
5
(2 377)
10 542
Wynik z tytułu aktywów i zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu
6
(528)
(8 972)
Wynik z tytułu aktywów finansowych nieprzeznaczonych do obrotu wycenianych
obowiązkowo według wartości godziwej przez wynik finansowy
7
25 696
124 538
Wynik z tytułu rachunkowości zabezpieczeń
8
(7 130)
(3 185)
Wynik z pozycji wymiany, w tym:
(203 746)
(149 855)
- koszty ugód z tytułu walutowych kredytów hipotecznych
14
(382 239)
(364 525)
Pozostałe przychody operacyjne
9
239 141
283 481
Pozostałe koszty operacyjne
10
(176 977)
(198 660)
Koszty administracyjne
11
(1 817 488)
(1 380 202)
Koszty z tytułu utraty wartości aktywów finansowych
12
(300 641)
(276 613)
Koszty z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych
13
(3 515)
(7 642)
Koszty rezerw na ryzyko prawne z tytułu walutowych kredytów hipotecznych
14
(2 017 320)
(2 305 157)
Wynik z tytułu modyfikacji, w tym:
(126 664)
(12 839)
- koszty ugód z tytułu walutowych kredytów hipotecznych
14
(102 153)
0
Amortyzacja
15
(202 412)
(193 501)
Udział w zyskach jednostek podporządkowanych
0
0
Podatek bankowy
(169 063)
(312 611)
Wynik finansowy przed opodatkowaniem podatkiem dochodowym
(764 694)
(1 047 940)
Podatek dochodowy
16
(265 205)
(309 512)
Wynik finansowy po opodatkowaniu
(1 029 899)
(1 357 452)
Noty objaśniające przedstawione na stronach 13-178 stanowią integralną część niniejszego
sprawozdania finansowego.
7
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
2. Sprawozdanie z Całkowitych Dochodów
w tysiącach zł
1.01.2022 -
31.12.2022
1.01.2021 -
31.12.2021
Wynik finansowy po opodatkowaniu
(1 029 899)
(1 357 452)
Inne składniki całkowitych dochodów, które zostaną (zostały)
przeklasyfikowane na zyski lub straty
(242 703)
(1 044 799)
Efekt wyceny papierów dłużnych wycenianych według wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
(204 299)
(977 385)
Efekt wyceny portfela kredytów wycenianego według wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
(11 255)
267 079
Rachunkowość zabezpieczeń
(27 149)
(334 493)
Inne składniki całkowitych dochodów, które nie będą przeklasyfikowane na zyski lub straty
4 225
4 434
Zyski (straty) aktuarialne
8 367
5 219
Efekt wyceny akcji wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
(4 142)
(785)
Inne składniki całkowitych dochodów przed opodatkowaniem, razem
(238 478)
(1 040 365)
Podatek dochodowy dotyczący innych składników całkowitych dochodów,
które zostaną (zostały) przeklasyfikowane na zyski lub straty
46 114
198 512
Podatek dochodowy dotyczący innych składników całkowitych dochodów,
które nie będą przeklasyfikowane na zyski lub straty
(803)
(842)
Inne składniki całkowitych dochodów po opodatkowaniu
(193 167)
(842 696)
Całkowite dochody za okres sprawozdawczy
(1 223 066)
(2 200 148)
Noty objaśniające przedstawione na stronach 13-178 stanowią integralną część niniejszego
sprawozdania finansowego.
8
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
3. Bilans
AKTYWA
w tysiącach zł
Nota
31.12.2022
31.12.2021
Kasa, środki w Banku Centralnym
18
9 536 090
3 179 736
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
19
363 618
173 089
Instrumenty pochodne
339 295
86 651
Instrumenty kapitałowe
113
0
Instrumenty dłużne
24 210
86 438
Aktywa finansowe nieprzeznaczone do obrotu obowiązkowo wyceniane według
wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, inne niż Kredyty i pożyczki udzielone
klientom
20
201 036
265 903
Instrumenty kapitałowe
128 979
138 404
Instrumenty dłużne
72 057
127 499
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
21
16 438 458
17 952 492
Instrumenty kapitałowe
24 393
28 433
Instrumenty dłużne
16 414 065
17 924 059
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
22
75 855 606
78 237 587
Obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
97 982
362 992
Wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
11 221 252
11 485 351
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu
64 536 372
66 389 244
Aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu, inne niż Kredyty i
pożyczki udzielone klientom
23
5 308 320
1 249 240
Instrumenty dłużne
3 893 212
37 088
Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom
i innym instytucjom monetarnym
1 410 245
943 315
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu
4 863
268 837
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
24
135 804
14 385
Inwestycje w jednostkach zależnych, we wspólnych przedsięwzięciach i
w jednostkach stowarzyszonych
25
247 823
208 889
Rzeczowe aktywa trwałe
26
557 542
528 565
Wartości niematerialne
27
432 820
385 199
Aktywa z tytułu podatku dochodowego
643 196
608 395
Bieżące należności podatkowe
0
377
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
28
643 196
608 018
Pozostałe aktywa
29
923 009
584 589
Aktywa trwałe i grupy do zbycia sklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży
30
0
0
Aktywa razem
110 643 322
103 388 069
9
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁ WŁASNY
w tysiącach zł
Nota
31.12.2022
31.12.2021
ZOBOWIĄZANIA
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu
31
384 928
143 409
Instrumenty pochodne
380 144
126 795
Zobowiązania z tytułu krótkiej sprzedaży papierów wartościowych
4 784
16 614
Zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu
100 701 796
93 417 725
Zobowiązania wobec banków i innych instytucji monetarnych
32
625 144
186 247
Zobowiązania wobec klientów
33
98 264 816
91 672 296
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu
34
0
18 038
Wyemitowane dłużne papiery wartościowe
35
243 753
0
Zobowiązania podporządkowane
36
1 568 083
1 541 144
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
24
554 544
614 573
Rezerwy
37
1 015 266
594 405
Nierozstrzygnięte sprawy sporne
975 092
549 450
Udzielone zobowiązania i gwarancje
40 174
44 955
Zobowiązania podatkowe
31 662
0
Bieżące zobowiązania podatkowe
31 662
0
Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego
0
0
Inne zobowiązania
38
2 550 633
1 985 775
Zobowiązania razem
105 238 829
96 755 887
KAPITAŁ WŁASNY
Kapitał zakładowy
39
1 213 117
1 213 117
Akcje własne
(21)
(21)
Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej
1 147 241
1 147 241
Skumulowane inne całkowite dochody
39
(838 853)
(645 686)
Zyski zatrzymane, w tym:
39
3 883 009
4 917 531
- wynik finansowy za okres bieżący
(1 029 899)
(1 357 452)
- pozostałe
4 912 908
6 274 983
Kapitał własny razem
5 404 493
6 632 182
Zobowiązania i kapitał własny razem
110 643 322
103 388 069
31.12.2022
31.12.2021
Wartość księgowa
5 404 493
6 632 182
Liczba akcji
1 213 116 777
1 213 116 777
Wartość księgowa na jedną akcję (w zł)
4,46
5,47
Noty objaśniające przedstawione na stronach 13-178 stanowią integralną część niniejszego
sprawozdania finansowego.
10
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
4. Zmiany stanu Kapitałów Własnych
w tysiącach zł
Razem
kapitał
własny
Kapitał
zakładowy
Akcje
własne
Kapitał ze
sprzedaży
akcji
powyżej
wartości
nominalnej
Skumulo-
wane inne
całkowite
dochody
Zyski zatrzymane
wynik
niepodzielony
pozostałe
kapitały
01.01.2022 – 31.12.2022
Kapitał własny na początek
okresu
6 632 182
1 213 117
(21)
1 147 241
(645 686)
(1 357 452)
6 274 983
Całkowite dochody za rok 2022
(netto)
(1 223 066)
0
0
0
(193 167)
(1 029 899)
0
wynik finansowy
za okres bieżący
(1 029 899)
0
0
0
0
(1 029 899)
0
inne składniki całkowitych
dochodów po opodatkowaniu
(193 167)
0
0
0
(193 167)
0
0
Zakup i wydanie akcji własnych
pracownikom
(4 623)
0
0
0
0
0
(4 623)
Transfer między pozycjami
kapitału
0
0
0
0
0
1 357 452
(1 357 452)
Kapitał własny na koniec
okresu
5 404 493
1 213 117
(21)
1 147 241
(838 853)
(1 029 899)
4 912 908
w tysiącach zł
Razem
kapitał
własny
Kapitał
zakładowy
Akcje
własne
Kapitał ze
sprzedaży
akcji
powyżej
wartości
nominalnej
Skumulo-
wane inne
całkowite
dochody
Zyski zatrzymane
wynik
niepodzielony
pozostałe
kapitały
01.01.2021 – 31.12.2021
Kapitał własny na początek
okresu
8 835 703
1 213 117
(21)
1 147 241
197 009
18 579
6 259 778
Całkowite dochody za rok 2021
(netto)
(2 200 147)
0
0
0
(842 695)
(1 357 452)
0
wynik finansowy
za okres bieżący
(1 357 452)
0
0
0
0
(1 357 452)
0
inne składniki całkowitych
dochodów po opodatkowaniu
(842 695)
0
0
0
(842 695)
0
0
Zakup i wydanie akcji własnych
pracownikom
(3 374)
0
0
0
0
0
(3 374)
Transfer między pozycjami
kapitału
0
0
0
0
0
(18 579)
18 579
Kapitał własny na koniec
okresu
6 632 182
1 213 117
(21)
1 147 241
(645 686)
(1 357 452)
6 274 983
Szczegółowe zmiany stanu poszczególnych pozycji kapitałów własnych zostały zaprezentowane
w nocie (39).
11
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
5. Sprawozdanie z Przepływów Środków
Pieniężnych
A. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ
w tysiącach zł
1.01.2022 -
31.12.2022
1.01.2021 -
31.12.2021
Zysk (strata) po opodatkowaniu
(1 029 899)
(1 357 452)
Korekty razem:
10 727 459
3 921 694
Odsetki otrzymane
4 533 681
2 737 821
Odsetki zapłacone
(1 318 210)
(122 313)
Amortyzacja
202 412
193 501
Zyski/straty z tytułu różnic kursowych
0
0
Przychody z tytułu dywidend
(45 592)
(52 397)
Rezerwy
420 861
436 034
Wynik na sprzedaży i likwidacji inwestycyjnych aktywów finansowych
3 030
(8 812)
Zmiana stanu aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez Rachunek
zysków i strat
(306 034)
(206 907)
Zmiana stanu kredytów i pożyczek udzielonych innym bankom
(394 536)
(247 436)
Zmiana stanu kredytów i pożyczek udzielonych klientom
(1 615 669)
(7 389 277)
Zmiana stanu należności z tytułu zakupionych papierów wartościowych z przyrzeczeniem
odkupu
237 879
(202 948)
Zmiana stanu zobowiązań wycenianych do wartości godziwej przez Rachunek zysków i strat
181 490
(149 427)
Zmiana stanu zobowiązań wobec banków
471 373
(364 108)
Zmiana stanu zobowiązań wobec klientów
7 835 818
9 953 539
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z udzielonym
przyrzeczeniem odkupu
34 833
(228 737)
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
243 753
(231 161)
Zmiana stanu rozrachunków z tytułu podatku dochodowego
265 139
313 052
Podatek dochodowy zapłacony
(222 967)
(218 469)
Zmiana stanu pozostałych aktywów i pasywów
84 995
(335 778)
Pozostałe pozycje
115 203
45 516
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej
9 697 560
2 564 242
12
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
B. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ
w tysiącach zł
1.01.2022 -
31.12.2022
1.01.2021 -
31.12.2021
Wpływy z działalności inwestycyjnej
157 367 900
220 202 228
Zbycie wartości niematerialnych oraz składników rzeczowego majątku trwałego
3 204
9 932
Zbycie akcji i udziałów w podmiotach podporządkowanych
12 161
0
Zbycie inwestycyjnych aktywów finansowych
157 306 943
220 139 899
Pozostałe wpływy inwestycyjne
45 592
52 397
Wydatki z tytułu działalności inwestycyjnej
(156 112 938)
(220 681 306)
Nabycie wartości niematerialnych oraz składników rzeczowego majątku trwałego
(138 079)
(92 404)
Zakup akcji w podmiotach podporządkowanych
(51 095)
(14)
Nabycie inwestycyjnych aktywów finansowych
(155 923 764)
(220 588 888)
Pozostałe wydatki inwestycyjne
0
0
Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej
1 254 962
(479 078)
C. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ
w tysiącach zł
1.01.2022 -
31.12.2022
1.01.2021 -
31.12.2021
Wpływy z działalności finansowej
0
0
Zaciągnięcie kredytów długoterminowych
0
0
Emisja dłużnych papierów wartościowych
0
0
Zwiększenie stanu zobowiązań podporządkowanych
0
0
Wpływy z emisji akcji własnych oraz dopłat do kapitału
0
0
Pozostałe wpływy finansowe
0
0
Wydatki z tytułu działalności finansowej
(93 677)
(299 354)
Spłata kredytów długoterminowych
(10 000)
(10 000)
Wykup dłużnych papierów wartościowych
0
(250 000)
Zmniejszenie stanu zobowiązań podporządkowanych
0
0
Wydatki z tytułu kosztów emisji
0
0
Umorzenie akcji
0
0
Płatności dywidend i innych wypłat na rzecz właścicieli
0
0
Pozostałe wydatki finansowe
(83 677)
(39 354)
Środki pieniężne netto z działalności finansowej
(93 677)
(299 354)
D. ZMIANA STANU ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH NETTO (A+B+C)
10 858 845
1 785 810
- w tym z tytułu różnic kursowych
4 630
4 072
E. ŚRODKI PIENIĘŻNE NA POCZĄTEK OKRESU SPRAWOZDAWCZEGO
3 372 244
1 586 434
F. ŚRODKI PIENIĘŻNE NA KONIEC OKRESU SPRAWOZDAWCZEGO (D+E)
14 231 089
3 372 244
Dodatkowe informacje do rachunku przepływów środków pieniężnych zamieszczone są w punkcie 5)
rozdziału 14. „Informacje uzupełniające”.
Informacje z zakresu zobowiązań klasyfikowanych do działalności finansowej zostały zaprezentowane
w punktach 32), 35), 36) rozdziału 13. „Noty do Sprawozdania Finansowego”.
13
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
6. Informacje ogólne o Emitencie
Bank Millennium S.A. (Bank) jest uniwersalnym bankiem, którego miejscem działalności jest Polska,
oferującym swoje usługi wszystkim segmentom rynku poprzez sieć oddziałów i centrów
korporacyjnych, sieci indywidualnych doradców i bankowość mobilną i elektroniczną.
Bank, wpisany pod nr KRS 0000010186 do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego,
prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy (Polska), XIII Wydział Gospodarczy Krajowego
Rejestru Sądowego, z siedzibą w Warszawie, ul. Stanisława Żaryna 2A, 02-593 Warszawa, Polska.
Bank jest obecny na Giełdzie Papierów Wartościowych od 1992 r. i był pierwszym bankiem notowanym
na warszawskim parkiecie.
Bank jest jednostką dominującą Grupy Kapitałowej Banku Millennium S.A. (Grupa), która zatrudnia
prawie 6 900 pracowników, a podstawowymi przedmiotami jej działalności są działalność bankowa,
leasingowa, faktoringowa, maklerska, kapitałowa, zarządzanie funduszami inwestycyjnymi oraz
działalność portali internetowych.
Rada Nadzorcza i Zarząd Banku Millennium S.A. według stanu na dzień 31 grudnia 2022 r.
Skład osobowy Rady Nadzorczej był następujący:
- Bogusław Kott - Przewodniczący Rady Nadzorczej,
- Nuno Manuel da Silva Amado – Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej,
- Dariusz Rosati – Wiceprzewodniczący i Sekretarz Rady Nadzorczej,
- Miguel de Campos Pereira de Bragança – Członek Rady Nadzorczej,
- Olga Grygier-Siddons – Członek Rady Nadzorczej,
- Anna Jakubowski – Członek Rady Nadzorczej,
- Grzegorz Jędrys – Członek Rady Nadzorczej,
- Alojzy Nowak – Członek Rady Nadzorczej,
- Jose Miguel Bensliman Schorcht da Silva Pessanha – Członek Rady Nadzorczej,
- Miguel Maya Dias Pinheiro – Członek Rady Nadzorczej,
- Beata Stelmach - Członek Rady Nadzorczej,
- Lingjiang Xu – Członek Rady Nadzorczej.
Skład osobowy Zarządu Banku był następujący:
- Joao Nuno Lima Bras Jorge – Prezes Zarządu,
- Fernando Maria Cardoso Rodrigues Bicho – Wiceprezes Zarządu,
- Wojciech Haase – Członek Zarządu,
- Andrzej Gliński – Członek Zarządu,
- Wojciech Rybak – Członek Zarządu,
- Antonio Ferreira Pinto Junior – Członek Zarządu,
- Jarosław Hermann – Członek Zarządu.
14
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
7. Polityka rachunkowości
7.1. OŚWIADCZENIE O ZGODNOŚCI Z MIĘDZYNARODOWYMI STANDARDAMI
SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ
Sprawozdanie finansowe Banku zostało przygotowane zgodnie z wymogami Międzynarodowych
Standardów Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) w wersji zatwierdzonej przez Unię Europejską, a w
zakresie nieuregulowanym powyższymi standardami zgodnie z wymogami ustawy z dnia
29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jednolity Dz. U. z 2023 r., poz. 120) i wydanych na jej
podstawie przepisów wykonawczych, jak również wymogami odnoszącymi się do emitentów papierów
wartościowych dopuszczonych lub będących przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu na
rynku oficjalnych notowań giełdowych. Przedmiotowe sprawozdanie finansowe wypełnia obowiązki
informacyjne określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 29 marca 2018 r. w sprawie informacji
bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków
uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem
członkowskim (Dz. U. z 2018 r., poz. 757).
Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało zaakceptowane do publikacji przez Zarząd Banku w dniu
15 lutego 2023 r.
W następstwie podpisania przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz ogłoszenia w Dzienniku
Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej tego samego dnia ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o finansowaniu
społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom („Ustawa”), która
wprowadza, między innymi, możliwość zawieszenia przez kredytobiorców spłaty kredytu
hipotecznego udzielonego w walucie polskiej przez okres do ośmiu miesięcy w latach 2022-2023
(„wakacje kredytowe”), Grupa rozpoznała w roku 2022 koszt w wysokości 1 324,2 miliona zł brutto
(1 072,6 miliona zł. netto), przy czym z tej kwoty 1 291,6 mln zł dotyczyło Banku, natomiast 32,6
miliona zł dotyczyło Millennium Bank Hipoteczny S.A. (więcej informacji na temat sposobu ujęcia
korekty w sprawozdaniu finansowym zaprezentowano w niniejszym Rozdziale w punkcie 7.3 Przyjęte
zasady rachunkowości).
W roku 2022 r. Grupa poniosła stratę finansową. Strata finansowa Grupy w wysokości 1 014,6 miliona
zł. spowodowana była przez koszty wynikające z powyższej Ustawy. Gdyby nie wspominane koszty,
Grupa (Bank) wykazałaby dodatni wynik nawet po utworzeniu rezerw na ryzyko prawne związane z
portfelem walutowych kredytów hipotecznych (bez Euro Banku) w wysokości 1 844,1 miliona zł,
dodatkowymi kosztami poniesionymi z tytułu indywidualnych ugód z kredytobiorcami kredytów
hipotecznych we frankach szwajcarskich i kosztami prawnymi (więcej informacji na ten temat
przedstawiono w Rozdziale 10 „Ryzyko prawne z tytułu walutowych kredytów hipotecznych”). Poza
wspomnianymi kosztami, Bank poniósł jednorazowe koszty rezerwy związane z utworzeniem Systemu
Ochrony Banków Komercyjnych, wynoszące 276,1 miliona zł.
W związku z kosztami, które wynikają ze wskazanej wyżej Ustawy, zgodnie z informacją przekazaną
przez Bank w formie raportu bieżącego w dniu 15 lipca 2022, racjonalnym było założenie, że Bank
zaraportuje negatywny wynik netto za III kw. 2022 r. i w rezultacie współczynniki kapitałowe Banku
mogą znaleźć się poniżej obecnych minimalnych wymogów ustalonych przez Komisję Nadzoru
Finansowego („KNF”). Z uwagi na fakt, iż wystąpienie niebezpieczeństwa naruszenia odpowiednich
współczynników kapitałowych stanowi przesłankę wskazaną w art. 142 ust. 1 oraz ust. 2 ustawy z dnia
29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2021 r., poz. 2439, t.j. z dnia 28 grudnia 2021 r., z późn.
zm.), w dniu 15 lipca Zarząd Banku podjął decyzję o uruchomieniu Planu Naprawy, zawiadamiając o
tym KNF oraz Bankowy Fundusz Gwarancyjny.
15
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Dodatkowo, Bank przekazał również do KNF Plan Ochrony Kapitału, zgodnie z art. 60 ustawy z dnia 5
sierpnia 2015 r. o nadzorze makroostrożnościowym nad systemem finansowym i zarządzaniu
kryzysowym w systemie finansowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 963 z późn. zm.). KNF zatwierdziła ten plan
w dniu 28 października 2022 roku i poinformowała o tym fakcie Bank w dniu 14 listopada 2022 roku.
Plan przewiduje podwyższenie współczynników kapitałowych znacznie powyżej minimalnych
wymaganych poziomów poprzez połączenie dalszej poprawy rentowności operacyjnej oraz inicjatyw
optymalizacji kapitału, takich jak zarządzanie aktywami ważonymi ryzykiem (w tym
sekurytyzacjami).
Bankowi/Grupie udało się w IV kwartale 2022 roku znacząco poprawić wskaźniki kapitałowe, plasując
je wyraźnie powyżej nowych wymogów regulacyjnych (bez P2G): współczynnik Tier 1 wyniósł 115 pb
(Bank) i 107 pb (Grupa) powyżej wymogu minimalnego, a łączny współczynnik kapitałowy (TCR)
wyniósł 183 pb (Bank) i 173 pb (Grupa) powyżej wymogu minimalnego, szczegółowe informacje na ten
temat zostały przedstawione w formie tabelarycznej w Rozdziale 8.2 Zarzadzanie kapitałem.
Zakładając brak innych nadzwyczajnych czynników, Bank planuje utrzymywać współczynniki
kapitałowe powyżej minimalnych wymaganych poziomów przez cały 2023 rok.
Bank monitoruje na bieżąco sytuację finansową i w razie konieczności podejmie czynności
uruchamiające dodatkowe działania naprawcze. W szczególności Bank jest świadomy potencjalnych
ryzyk związanych z ewentualnym przedłużeniem tzw. wakacji kredytowych na rok 2024.
Materializacja takiego ryzyka mogłaby oznaczać dodatkowe rezerwy, które obniżyłyby wynik netto
Banku/Grupy. Dodatkowo dalsze niekorzystne zmiany w zakresie ryzyka prawnego walutowych
kredytów hipotecznych mogą oznaczać konieczność zwiększenia poziomu rezerw na to ryzyko poza
rezerwami, które mogą wynikać z obecnych trendów. W ocenie Banku zmaterializowanie się tych
zdarzeń wpłynęłoby negatywnie na wyniki Banku/Grupy w latach 2023-2024 oraz zmniejszyłoby
zakładany organiczny wzrost kapitału, ale nie uniemożliwiłoby Bankowi/Grupie dalszego wdrażania
swojej strategii i generowania wyników, które złagodziłyby wpływ takich wydarzeń.
Sytuacja płynnościowa Banku/Grupy jest dobra, co obrazują wskaźniki na dzień 31.12.2022: wskaźnik
kredytów do depozytów wyniósł 78% a LCR 223%. W roku 2022 depozyty ogółem wzrosły bardziej niż
kredyty ogółem.
Bank pragnie podkreślić, że jedynym powodem prognozowanego przekroczenia wskaźników wiodących
Planu Naprawy w obszarze kapitału były czynniki zewnętrzne niezależne od Banku, w postaci
uchwalenia i ogłoszenia Ustawy o finansowaniu społecznościowym i konieczności ujęcia kosztu
Wakacji kredytowych.
Jednocześnie Bank osiągnął dobre wyniki operacyjne i biznesowe, aktywnie zarządzając i łagodząc
ryzyka związane z działalnością bankową. Uwzględniając powyższe okoliczności i zidentyfikowane
niepewności, zwłaszcza możliwość niespełniania przez Bank wskaźników wypłacalności kapitałowej w
kolejnych okresach sprawozdawczych – Zarząd Banku w oparciu o dokonane analizy wszelkich
aspektów działania Banku oraz jego bieżącej i prognozowanej sytuacji finansowej uznał, że
zastosowanie założenia kontynuacji działalności do sporządzenia niniejszych sprawozdań finansowych
jest zasadne.
Zmiana zasady rachunkowości w roku 2021
W roku 2021, w związku z rozpoczęciem działalności operacyjnej przez spółkę zależną Millennium
Bank Hipoteczny S.A., Bank utworzył nowy model biznesowy dedykowany dla kredytów hipotecznych
przeznaczonych do poolingu (sprzedaży) do Banku Hipotecznego. Portfel tych kredytów został
zaklasyfikowany do modelu HTC&FS i jest wyceniany do wartości godziwej ze skutkiem wyceny
odnoszonym do innych całkowitych dochodów.
16
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
W 2021 roku Bank zmienił zasady rachunkowości dotyczące ujmowania w bilansie rezerw na przyszłe
sprawy sporne dotyczące aktywnych kredytów hipotecznych CHF. Na skutek zmian uwarunkowań
rynkowych takich jak rosnąca liczba niekorzystnych wyroków sądowych stwierdzających nieważność
umowy w całości lub określonych jej zapisów, Bank spodziewa się, że nie odzyska wszystkich
przepływów umownych związanych z tymi kredytami. W efekcie Bank począwszy od roku 2021
dokonuje alokacji rezerw na przyszłe sprawy sporne i ujmuje je jako pomniejszenie wartości
bilansowej brutto kredytów dla których oczekiwane jest zmniejszenie przyszłych przepływów
pieniężnych zgodnie z paragrafem B5.4.6 MSSF 9 „Instrumenty finansowe” (uprzednio rezerwy na
przyszłe sprawy sporne były ujmowane zgodnie z MSR 37 „Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa
warunkowe”). W konsekwencji powyższej zmiany rozwiązanie zgodne z MSR 37 będzie kontynuowane
tylko w odniesieniu do spraw spornych dotyczących już spłaconych (bądź w większości spłaconych)
należności nieuwzględnionych w bilansie Banku.
W opinii Banku taki sposób prezentacji w lepszy sposób odzwierciedla ryzyko związane z walutowymi
kredytami hipotecznymi jak i umożliwia lepszą ocenę bilansu Banku użytkownikom sprawozdania
finansowego. Dodatkowo jest to zmiana dostosowująca standardy księgowe Banku do większościowej
praktyki rynkowej stosowanej przez sektor bankowy w tym zakresie.
Zmiana sposobu prezentacji w roku 2021
Bank zmienił sposób prezentacji odsetek od instrumentów pochodnych nie objętych formalną
rachunkowością zabezpieczeń. Według zweryfikowanej oceny Banku przychody te mimo że pochodzą
od instrumentów zaliczanych do portfela handlowego to zgodnie z sensem ekonomicznym przepływów
pieniężnych z tych transakcji stanowią przychód odsetkowy i powinny być elementem marży
odsetkowej a nie jak to miało miejsce uprzednio jedną ze składowych wyceny instrumentu
finansowego. Mając na uwadze powyższe Bank począwszy od roku 2021 prezentuje przedmiotowe
odsetki w Rachunku Zysków i Strat jako część „Wyniku z tytułu odsetek” podczas gdy uprzednio
odsetki te były ujmowane w pozycji „Wynik z tytułu aktywów i zobowiązań finansowych
przeznaczonych do obrotu”.
7.2. STANDARDY I INTERPRETACJE PRZYJĘTE W ROKU 2022 ORAZ
NIEOBOWIĄZUJĄCE NA DZIEŃ BILANSOWY
STANDARDY ZASTOSOWANE PO RAZ PIERWSZY W SPRAWOZDANIU FINANSOWYM BANKU ZA ROK 2022
Następujące zmiany do istniejących standardów wydane przez Radę Międzynarodowych Standardów
Rachunkowości (RMSR) oraz zatwierdzone do stosowania w UE zostały po raz pierwsze zastosowane w
sprawozdaniu finansowym Banku za 2022 rok:
• Zmiany do MSSF 16 „Leasing” - ulgi w spłatach czynszu w związku z Covid-19 po 30 czerwca 2021
r. (obowiązuje w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 kwietnia 2021 roku lub
później. Wcześniejsze zastosowanie jest dozwolone),
• Zmiany do MSSF 3 „Połączenia przedsięwzięć” – zmiany odniesień do założeń koncepcyjnych
wraz ze zmianami do MSSF 3 (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających
się 1 stycznia 2022 roku lub później),
17
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
• Zmiany do MSR 16 „Rzeczowe aktywa trwałe” – przychody uzyskiwane przed przyjęciem
składnika aktywów trwałych do użytkowania (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych
rozpoczynających się 1 stycznia 2022 roku lub później),
• Zmiany do MSR 37 „Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe” – umowy
rodzące obciążenia – koszt wypełnienia umowy (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych
rozpoczynających się 1 stycznia 2022 roku lub później),
• Zmiany do różnych standardów „Poprawki do MSSF (cykl 2018 - 2020)” – dokonane zmiany w
ramach procedury wprowadzania dorocznych poprawek do MSSF (MSSF 1, MSSF 9, MSSF 16 oraz
MSR 41) ukierunkowane głównie na rozwiązywanie niezgodności i uściślenie słownictwa (zmiany
do MSSF 1, MSSF 9 oraz MSR 41 obowiązują w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających
się 1 stycznia 2022 roku lub później. Zmiany do MSSF 16 dotyczą jedynie przykładu ilustrującego,
a zatem nie podano daty jej wejścia w życie.).
Wyżej wymienione zmiany do standardów nie miały istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe
Banku za 2022 rok.
INFORMACJE CO DO STANDARDÓW, JAKIE ZOSTAŁY JUŻ WYDANE PRZEZ RMSR I ZATWIERDZONE PRZEZ UE, ALE JESZCZE
NIE WESZŁY W ŻYCIE
Nowe standardy oraz zmiany do istniejących standardów, jakie zostały już wydane przez RMSR i
zatwierdzone przez UE, ale jeszcze nie weszły w życie:
• MSSF 17 „Umowy ubezpieczeniowe” z późniejszymi zmianami do MSSF 17 opublikowanymi przez
RMSR 25 czerwca 2020 roku - zatwierdzone w UE w dniu 19 listopada 2021 r. (obowiązujący w
odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku lub później),
• Zmiany do MSSF 17 „Umowy ubezpieczeniowe” – zastosowanie MSSF 17 i MSSF 9 po raz pierwszy
– dane porównawcze, zatwierdzone w UE w dniu 8 września 2022 r. (obowiązujące w odniesieniu
do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku lub później),
• Zmiany do MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych” – Ujawnienia na temat stosowanej
polityki rachunkowej zatwierdzone w UE w dniu 2 marca 2022 r. (obowiązujące w odniesieniu do
okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku lub później),
• Zmiany do MSR 8 „Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i
korygowanie błędów” – Definicja wartości szacunkowych zatwierdzone w UE w dniu 2 marca 2022
r. (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku
lub później),
• Zmiany do MSR 12 „Podatek dochodowy” - Podatek odroczony dotyczący aktywów i zobowiązań
z pojedynczej transakcji zatwierdzone w UE w dniu 11 sierpnia 2022 r. (obowiązujące w
odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku lub później).
• Według szacunków Banku, wyżej wymienione nowe standardy oraz zmiany do istniejących
standardów nie miałyby istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe, jeżeli zostałyby
zastosowane przez Bank.
18
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
NOWE STANDARDY ORAZ ZMIANY DO ISTNIEJĄCYCH STANDARDÓW WYDANE PRZEZ RMSR, ALE JESZCZE NIEZATWIERDZONE
DO STOSOWANIA W UE
MSSF w kształcie zatwierdzonym przez UE nie różnią się obecnie w znaczący sposób od regulacji
wydanych przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR), z wyjątkiem poniższych
nowych standardów oraz zmian do standardów, które nie zostały jeszcze zatwierdzone do stosowania
w UE:
• Zmiany do MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych” – Klasyfikacja zobowiązań jako
krótkoterminowe lub długoterminowe (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych
rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku lub później),
• Zmiany do MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych” – Zobowiązania długoterminowe z
kowenantami (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia
2024 roku lub później),
• Zmiany do MSSF 16 „Leasing” – Zobowiązanie z tytułu leasingu w ramach sprzedaży i leasingu
zwrotnego (obowiązujące w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia
2024 roku lub później),
• MSSF 14 „Odroczone salda z regulowanej działalności” (obowiązujący w odniesieniu do okresów
rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2016 roku lub później) – Komisja Europejska postanowiła
nie rozpoczynać procesu zatwierdzania tego tymczasowego standardu do stosowania na terenie
UE do czasu wydania ostatecznej wersji MSSF 14,
• Zmiany do MSSF 10 „Skonsolidowane sprawozdania finansowe” oraz MSR 28 „Inwestycje w
jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach” – Sprzedaż lub wniesienie
aktywów pomiędzy inwestorem a jego jednostką stowarzyszoną lub wspólnym przedsięwzięciem
oraz późniejsze zmiany (data wejścia w życie zmian została odroczona do momentu zakończenia
prac badawczych nad metodą praw własności).
Według szacunków Banku, wyżej wymienione nowe standardy oraz zmiany do istniejących standardów
nie miałyby istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe, jeżeli zostałyby zastosowane przez Bank.
7.3. PRZYJĘTE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
Podstawy sporządzenia sprawozdania finansowego
Sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A. zostało sporządzone za rok obrotowy od 1 stycznia
2022 roku do 31 grudnia 2022 roku, w oparciu o założenie kontynuowania przez Bank działalności
gospodarczej w niezmniejszonym istotnie zakresie, w okresie nie krótszym niż rok od dnia
bilansowego.
Sprawozdanie zostało przygotowane w złotych polskich, a wszystkie wartości, o ile nie wskazano
inaczej, zostały podane w tysiącach złotych (tys. zł).
19
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
W sprawozdaniu zastosowano koncepcję wartości godziwej dla aktywów i zobowiązań finansowych
wycenianych FVTPL, w tym instrumentów pochodnych oraz aktywów finansowych klasyfikowanych
FVTOCI. Pozostałe składniki aktywów finansowych i zobowiązań finansowych (w tym kredyty i
pożyczki) wykazywane są w wartości zamortyzowanego kosztu ustalonego przy zastosowaniu
efektywnej stopy procentowej pomniejszonej o odpisy z tytułu utraty wartości (za wyjątkiem
kredytów nie spełniających testu SPPI) lub cenie nabycia pomniejszonej o odpisy z tytułu utraty
wartości.
Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF, w brzmieniu przyjętym przez UE, wymaga
od kierownictwa dokonania subiektywnych ocen, estymacji i przyjęcia założeń, które wpływają na
stosowane zasady rachunkowości oraz na prezentowane kwoty aktywów i pasywów oraz przychodów
i kosztów. Za wybór, stosowanie, rozwój i sprawdzenie trafności przyjętych estymacji odpowiada
jednostka merytoryczna Banku, przyjęte założenia są następnie zatwierdzane przez kierownictwo
Banku. Szacunki i założenia dokonywane są w oparciu o dostępne dane historyczne oraz szereg innych
czynników, które są uważane za właściwe w danych warunkach. Wyniki tworzą podstawę do
dokonywania szacunków odnośnie wartości bilansowych aktywów i pasywów, których nie da się
określić w jednoznaczny sposób na podstawie innych źródeł. Wyniki rzeczywiste mogą się różnić od
wartości szacunkowych.
Zgodność rzeczywistych wyników i dokonanych szacunków i założeń jest weryfikowana na bieżąco.
Korekty w szacunkach są rozpoznawane w okresie, w którym dokonano zmiany szacunku pod
warunkiem, że korekta dotyczy tylko tego okresu lub w okresie, w którym dokonano zmiany
i w okresach przyszłych, jeśli korekta wpływa zarówno na bieżący jak i przyszłe okresy.
Poniżej prezentowane zasady rachunkowości zostały zastosowane do wszystkich okresów
sprawozdawczych zaprezentowanych w sprawozdaniu finansowym.
Waluta funkcjonalna oraz waluta prezentacji
Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji
Pozycje zawarte w sprawozdaniu finansowym Banku wycenia się w walucie podstawowego środowiska
gospodarczego, w którym prowadzi on działalność („waluta funkcjonalna”). Sprawozdanie finansowe
prezentowane jest w złotych, które są walutą funkcjonalną i walutą prezentacji Banku.
Transakcje i salda
Transakcje wyrażone w walutach obcych przelicza się na walutę funkcjonalną według kursu
obowiązującego w dniu transakcji. Zyski i straty kursowe z tytułu rozliczenia tych transakcji oraz
wyceny bilansowej aktywów i zobowiązań pieniężnych wyrażonych w walutach obcych ujmuje się w
Rachunku zysków i strat.
Różnice kursowe z tytułu pozycji pieniężnych, zarówno tych wycenianych do wartości godziwej przez
Rachunek zysków i strat, jak i wycenianych do wartości godziwej przez Inne całkowite dochody, są
wykazywane w Rachunku zysków i strat.
Różnice kursowe z tytułu pozycji niepieniężnych wycenianych do wartości godziwej przez wynik
finansowy są wykazywane w Rachunku zysków i strat, natomiast różnice kursowe z tytułu pozycji
niepieniężnych klasyfikowanych jako wyceniane do wartości godziwej przez Inne całkowite dochody
są wykazywane w Innych składnikach całkowitych dochodów.
20
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Połączenia pod wspólną kontrolą
W przypadku połączeń spółek Grupy Kapitałowej (transakcja pod wspólną kontrolą), Bank przyjmuje
zasadę rachunkowości polegającą na stosowaniu metody „wartości od poprzednika” (ang. predecessor
accounting). Bank ujmuje w jednostkowym sprawozdaniu finansowym wartości bilansowe aktywów i
zobowiązań spółki przejmowanej będącej jednostką zależną według wartości ujętych w
skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy Kapitałowej w odniesieniu do tej jednostki
zależnej, włączając w to również wartość firmy powstałą w wyniku nabycia tej spółki zależnej.
Ewentualna różnica między wartością bilansową przejętych aktywów netto po korektach, o których
mowa powyżej a wartością inwestycji w jednostkę zależną wykazaną w jednostkowym sprawozdaniu
finansowym Banku ujmowana jest w kapitałach własnych jako „Zyski zatrzymane”.
Wynik finansowy netto osiągnięty przez spółkę przejmowaną do dnia poprzedzającego dzień
połączenia wykazywany jest w sprawozdaniu finansowym Banku w pozycji kapitałów własnych jako
„Zyski zatrzymane”.
Zastosowanie szacunków w związku ze stosowanymi zasadami rachunkowości
Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF wymaga dokonania przez Bank pewnych
szacunków oraz przyjęcia pewnych założeń, które mają wpływ na kwoty prezentowane
w sprawozdaniu finansowym. Szacunki i założenia, które podlegają ciągłej ocenie przez kierownictwo
Banku, oparte są o doświadczenia historyczne i inne czynniki, w tym oczekiwania co do przyszłych
zdarzeń, które w danej sytuacji wydają się uzasadnione. Mimo, że szacunki te opierają się na
najlepszej wiedzy dotyczącej warunków bieżących i działań, które Bank podejmuje, rzeczywiste
rezultaty mogą się od tych szacunków różnić. Poniżej przedstawiono najistotniejsze obszary dla
których Bank dokonuje oszacowań:
▪ Utrata wartości kredytów i pożyczek
Szacowanie utraty wartości w Banku bazuje na koncepcie „oczekiwanej straty kredytowej” (ang.
Expected Credit Loss – ECL). W efekcie Bank wyznacza odpisy z tytułu utraty wartości, w oparciu
o oczekiwane straty kredytowe oraz uwzględnienie prognoz przyszłych warunków ekonomicznych
podczas dokonywania oceny ryzyka kredytowego danej ekspozycji.
Metodologia i założenia przyjęte do wyznaczania utraty wartości ekspozycji kredytowych są
regularnie monitorowane w celu zmniejszenia rozbieżności pomiędzy stratami szacowanymi
a rzeczywistymi. W celu oceny adekwatności odpisów z tytułu utraty wartości, wyznaczonych
zarówno w ramach analizy indywidualnej, jak i kolektywnej, przeprowadzana jest okresowo (nie
rzadziej niż raz w roku) weryfikacja historyczna (backtesting), której wyniki są brane pod uwagę
przy definiowaniu działań, mających na celu poprawę jakości procesu.
Dodatkowe informacje zostały zaprezentowane w Rozdziale 8. „Zarządzanie ryzykiem
finansowym”.
▪ Wartość godziwa instrumentów finansowych
Wartość godziwą instrumentów finansowych nienotowanych na aktywnych rynkach ustala się
stosując techniki wyceny zgodnie ze stosowaną przez Bank polityką rachunkowości. Dla
instrumentów pochodnych o charakterze nieopcyjnym oraz dłużnych papierów wartościowych
stosowane są modele bazujące na zdyskontowanych przepływach pieniężnych. Dla instrumentów
pochodnych o charakterze opcyjnym stosuje się modele wyceny opcji. Wszystkie modele są
zatwierdzane przed użyciem, a także kalibrowane w celu zapewnienia, że otrzymane wyniki
odzwierciedlają rzeczywisty poziom wartości godziwej wycenianych instrumentów. W miarę
możliwości w modelach wykorzystywane są wyłącznie dane możliwe do zaobserwowania,
pochodzące z aktywnego rynku.
21
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
W przypadku braku pochodzących z aktywnego rynku parametrów wyceny, wartość godziwa jest
określana w oparciu o zastosowanie technik wyceny wykorzystujących szacunkowe parametry
wsadowe.
Bank wycenia instrumenty finansowe stosując poniższe metody wyceny w następującej
hierarchicznie kolejności:
▪ Ceny kwotowane na aktywnym rynku identycznych instrumentów dla następujących
instrumentów finansowych:
Dłużne papiery skarbowe stałokuponowe i zerokuponowe oraz zmiennoprocentowe;
▪ Techniki wyceny w oparciu o parametry pochodzące z rynku dla następujących
instrumentów finansowych:
Dłużne papiery skarbowe zmiennoprocentowe,
Instrumenty pochodne:
▪ FRA, IRS, CIRS,
▪ FX Swap, FX Forward,
▪ Instrumenty pochodne wbudowane,
Bony emitowane przez Bank Centralny;
▪ Techniki wyceny z wykorzystaniem istotnych parametrów niepochodzących z rynku:
Dłużne papiery wartościowe pozostałych emitentów (np. gminy),
Akcje VISA Incorporation,
Kredyty obowiązkowo wyceniane do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat,
Instrumenty pochodne:
▪ Opcje walutowe nabyte przez Bank,
▪ Opcje na indeksy nabyte/wystawione przez Bank.
W celu oszacowania wartości godziwej akcji uprzywilejowanych VISA, uwzględniono
wartość pieniądza w czasie oraz okres konwersji akcji uprzywilejowanych na akcje zwykłe
VISA.
Do oszacowania wartości godziwej kredytów, z uwagi na brak dostępności wartości
rynkowej, posłużono się wewnętrznym modelem wyceny z uwzględnieniem założenia, iż
w momencie udzielenia kredytu wartość godziwa równa jest cenie transakcyjnej.
Wartość godziwa kredytów bez rozpoznanej utraty wartości jest równa sumie przyszłych
oczekiwanych przepływów pieniężnych zdyskontowanych na daną datę bilansową. Stopa
dyskontująca stanowi sumę: kosztu ryzyka, kosztu finansowania, wartości oczekiwanego
zwrotu.
Wartość godziwa kredytów o rozpoznanej utracie wartości jest równa sumie przyszłych
oczekiwanych odzysków zdyskontowanych z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej,
uznając że średnie oczekiwane odzyski uwzględniają w pełni element ryzyka kredytowego.
Do wyceny instrumentów pochodnych Bank stosuje komponent ryzyka kredytowego
uwzględniający zarówno ryzyko kontrahenta (korekta wartości kredytowej, z ang. credit value
adjustment - CVA) jak i ryzyko własne Banku (korekta wartości debetowej, z ang. debit value
adjustment – DVA). Bank ocenia, że wpływ nieobserwowalnych danych wejściowych
związanych ze stosowaniem tego komponentu na proces ustalania wartości godziwej jest
nieistotny.
▪ Utrata wartości innych aktywów trwałych
Na każdy dzień bilansowy Bank ocenia istnienie przesłanek, które wskazują, czy nastąpiła utrata
wartości składników aktywów trwałych. W przypadku zidentyfikowania takiej przesłanki, Bank
dokonuje oszacowania wartości odzyskiwalnej. Oszacowanie wartości użytkowej składnika
aktywów trwałych (lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne) wiąże się, między innymi, z
przyjęciem założeń w zakresie szacunków co do kwot, terminów przyszłych przepływów
pieniężnych, które Bank może uzyskać z tytułu danego składnika aktywów trwałych (lub ośrodka
wypracowującego środki pieniężne). Szacując wartość godziwą pomniejszoną o koszty sprzedaży
Bank opiera się na dostępnych danych rynkowych na ten temat lub wycenach sporządzonych przez
niezależnych rzeczoznawców.
22
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
▪ Rezerwa na ryzyko prawne z tytułu walutowych kredytów hipotecznych
Szczegółowy opis przyjętej metodologii wyceny został przedstawiony w Rozdziale 12 „Ryzyko
prawne z tytułu walutowych kredytów hipotecznych”.
• Korekta z tytułu wakacji kredytowych
Sposób rozpoznania korekty został przedstawiony w dalszej część niniejszego Rozdziału.
▪ Wycena portfela kredytów dedykowanych do poolingu do Banku Hipotecznego
W przypadku portfela kredytów hipotecznych w PLN który będzie podlegał w przyszłości sprzedaży
(poolingowi) do Banku Hipotecznego wyceniany jest on według wartości godziwej przez inne
całkowite dochody.
Wartość godziwa kredytu obliczana jest jako suma zdyskontowanych przepływów pieniężnych z
tytułu spłat kapitału oraz odsetek poszczególnych rachunków.
Kluczowe założenia:
i) dla kredytów, punktem wyjścia dla określenia prognozowanych przepływów pieniężnych
(odsetki i raty kapitałowe) są harmonogramy rat kapitałowych i odsetkowych.
ii) kalkulacja stopy dyskontowej przyjętej w celu oszacowania wartości przepływów
pieniężnych uwzględnia: stawkę referencyjną WIBOR, marżę kalibracyjną ustaloną na
podstawie najnowszej produkcji portfela kredytów hipotecznych analogicznego do
wycenianego portfela, koszt ryzyka wycenianego portfela oraz procentowy wskaźnik
korekty przedpłat.
▪ Rezerwa na potencjalne zwroty kosztów pożyczek w przypadku wcześniejszej spłaty
Biorąc pod uwagę werdykt Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który stwierdził, że
konsument ma prawo żądać zmniejszenia całkowitej kwoty kosztów pożyczki na którą składają się
odsetki i koszty przypadające na pozostały okres obowiązywania umowy w przypadku
wcześniejszej spłaty kredytu, Bank tworzy rezerwę na potencjalne zwroty dla klientów. Rezerwa
została oszacowana na podstawie maksymalnej kwoty potencjalnych zwrotów i
prawdopodobieństwa dokonania płatności.
▪ Inne wartości szacunkowe
Rezerwa na odprawy emerytalne wyliczana jest metodą aktuarialną przez niezależnego
aktuariusza jako wartość obecna przyszłych zobowiązań Banku wobec pracowników według stanu
zatrudnienia i płac na dzień aktualizacji. Rezerwa na odprawy emerytalne podlega aktualizacji na
bazie rocznej. Wyliczenie rezerw jest oparte na szeregu założeń, zarówno co do warunków
makroekonomicznych jak i założeń dotyczących rotacji pracowników, ryzyka śmierci i innych.
W odniesieniu do świadczeń pracowniczych, takich jak premie dla wyższej kadry kierowniczej,
premie dla pracowników, Zarząd Banku dokonuje szacunków wysokości świadczeń na dzień
bilansowy. Ostateczna kwota przedmiotowych świadczeń pracowniczych jest ustalana decyzją
Komitetu Personalnego Zarządu Banku lub Komitetu Personalnego Rady Nadzorczej Banku.
23
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Aktywa i zobowiązania finansowe
Klasyfikacja
Zgodnie z wymogami MSSF 9 aktywa finansowe klasyfikowane są w momencie ich początkowego ujęcia
(i w dniu wdrożenia MSSF9) do jednej z trzech kategorii:
1) Aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu (dalej „AC” – ang. Amortised Cost),
2) Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy (dalej „FVTPL” – ang.
Fair Value Through Profit & Loss),
3) Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody (dalej „FVTOCI”
– ang. Fair Value Through Other Comprehensive Income).
Klasyfikacja instrumentów finansowych do jednej z powyższych kategorii przeprowadzana jest na
podstawie:
1) Modelu biznesowego zarządzania aktywami finansowymi
Ocena modelu biznesowego polega na ustaleniu, czy składnik aktywów finansowych jest
utrzymywany:
▪ dla uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z kontraktu,
▪ zarówno w celu otrzymywania przepływów pieniężnych wynikających z kontraktu jak
i sprzedaży składnika aktywów finansowych lub
▪ w innych celach biznesowych.
2) Testu charakterystyki kontraktowych przepływów pieniężnych związanych z aktywami finansowymi
(Test SPPI - ang. Solely Payment of Principal and Interest)
Test SPPI ma na celu ocenę charakterystyki kontraktowych przepływów pieniężnych
i w konsekwencji weryfikację, czy:
▪ warunki umowne powodują powstanie w określonych terminach przepływów
pieniężnych, które stanowią tylko i wyłącznie spłatę kapitału i odsetek od tego
kapitału,
▪ kapitał stanowi wartość godziwą kredytu w momencie jego rozpoznania,
▪ odsetki stanowią odzwierciedlenie wartości pieniądza w czasie oraz ryzyka
kredytowego, ryzyka płynności, marży Banku i innych kosztów administracyjnych
związanych z wartością kapitału pozostającego do spłaty w danym momencie.
Instrumenty finansowe są klasyfikowane w momencie początkowego ujęcia lub w następstwie
znaczącej modyfikacji instrumentu. Zmiana klasyfikacji aktywów finansowych jest powodowana
zmianą modelu biznesowego. Reklasyfikacja jest dokonywana prospektywnie, tj. nie wpływa na
wyceny wartości godziwej, odpisy aktualizujące ani naliczone odsetki ujęte do dnia reklasyfikacji.
Modele Biznesowe Banku
Zgodnie z MSSF 9 sposób zarządzania aktywami może zostać przypisany do następujących modeli:
1) Held To Collect (dalej „HTC”),
2) Both Held to Collect and for Sale (dalej “HTC&FS”),
3) Inne, np. działalność tradingowa, zarzadzanie aktywami w oparciu o zmiany wartości godziwej,
maksymalizowanie przepływów pieniężnych poprzez sprzedaże.
Model Held To Collect (HTC)
Charakterystyka modelu:
1) Celem modelu jest utrzymywanie aktywów finansowych w celu uzyskania kontraktowych
przepływów pieniężnych,
2) Sprzedaż ma charakter sporadyczny,
3) Co do zasady, najniższe poziomy sprzedaży w porównaniu z pozostałymi modelami (pod względem
częstotliwości oraz wolumenu).
24
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Warunki dopuszczające sprzedaż w modelu HTC:
1) Niska częstotliwość,
2) Niski wolumen,
3) Sprzedaż związana z ryzykiem kredytowym (sprzedaż spowodowana pogorszeniem jakości
kredytowej danego aktywa finansowego do poziomu, w którym nie spełnia wymagań polityki
inwestycyjnej).
Sprzedaż posiadająca przynajmniej jedną z powyższych cech nie stanowi przeszkody
w zakwalifikowaniu grupy aktywów do modelu HTC
Wpływ na klasyfikację i wycenę:
Instrumenty przypisane do modelu HTC są klasyfikowane jako wyceniane według zamortyzowanego
kosztu pod warunkiem, że spełnione są kryteria Testu SPPI. Wartość instrumentów wyliczana jest w
oparciu o efektywną stopę procentową, która jest stosowana do ustalenia przychodów odsetkowych,
a następnie korygowana o odpisy z tytułu utraty wartości odzwierciedlające oczekiwane straty
kredytowe. Wycenie według zamortyzowanego kosztu podlega portfel kredytowy Banku (z wyjątkiem
pożyczek niespełniających testu SPPI) oraz dłużne papiery wartościowe emitowane przez jednostki
samorządu terytorialnego (portfel obligacji komunalnych), ponieważ instrumenty te co do zasady
utrzymywane są przez Bank do uzyskania kontraktowych przepływów pieniężnych, a transakcje
sprzedaży występują sporadycznie.
Model Both Held to Collect and for Sale (HTC&FS)
Charakterystyka modelu:
1) Integralnymi celami modelu biznesowego są zarówno uzyskanie kontraktowych przepływów
pieniężnych, jak i sprzedaż (w szczególności model spełnia założenia HTC&FS, jeśli jego celem
jest zarządzanie bieżącymi potrzebami płynnościowymi bieżącego zapotrzebowania
płynnościowego, utrzymanie założonego profilu rentowości i / lub dopasowanie czasu trwania
(duration) aktywów i zobowiązań finansowych),
2) Poziomy sprzedaży są zazwyczaj wyższe niż w modelu HTC.
Wpływ na klasyfikację i wycenę:
Zgodnie z MSSF 9 instrumenty przypisane do modelu HTC&FS są klasyfikowane jako wyceniane
w wartości godziwej przez kapitał (FVTOCI) pod warunkiem, że warunki umowne tych instrumentów
powodują powstanie w określonych momentach przepływów pieniężnych stanowiących wyłącznie
spłatę kapitału oraz odsetek od niespłaconej części kapitału (spełniony jest Test SPPI). Instrumenty
te wyceniane są w wartości godziwej pomniejszonej o odpisy z tytułu utraty wartości, wynik z wyceny
ujmuje się w innych całkowitych dochodach do momentu usunięcia z bilansu aktywów finansowych.
Model HTC&FS ma zastosowanie do portfela rządowych papierów wartościowych oraz bonów
pieniężnych Narodowego Banku Polskiego (w szczególności portfel płynnościowy i inwestycyjny) a
także do portfela kredytów hipotecznych dedykowanego do poolingu do Banku Hipotecznego.
Instrumenty kapitałowe (za wyjątkiem podmiotów powiązanych) klasyfikowane są jako wyceniane do
wartości godziwej przez rachunek zysków i strat (FVTPL),o ile zgodnie z intencją zarządzających nimi
jednostek nie stanowią inwestycji strategicznej, lub według wartości godziwej z odniesieniem
skutków wyceny w pozostałych całkowitych dochodach (FVTOCI) w przypadku instrumentów, które
nie są utrzymywane w celach handlowych. Decyzja o skorzystaniu z opcji wyceny instrumentów
kapitałowych do wartości godziwej z odniesieniem skutków wyceny w innych całkowitych dochodach
podejmowana jest przez Bank w dniu początkowego ujęcia danego instrumentu i stanowi desygnację
nieodwołalną (nawet w momencie sprzedaży zysk/strata na transakcji nie jest ujmowana w Rachunku
Zysków i Strat).
25
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Inne modele
Charakterystyka modelu:
1) Model biznesowy nie spełnia założeń modeli HTC oraz HTC&FS.
2) Uzyskiwanie przepływów pieniężnych z tytułu odsetek i kapitału nie jest głównym celem modelu
biznesowego (nie spełniony Test SPPI).
Do tej kategorii należy zaliczyć w szczególności:
1) Portfele zarządzane w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych ze sprzedaży aktywów,
w szczególności „przeznaczone do obrotu”,
2) Portfele, których wyniki zarządzania oceniane są na podstawie wartości godziwej.
Aktywo finansowe należy uznać za przeznaczone do obrotu, jeśli:
1) Zostało nabyte głównie w celu sprzedaży w krótkim terminie,
2) W momencie początkowego ujęcia, jest częścią portfela instrumentów finansowych zarządzanych
łącznie, dla których istnieją dowody potwierdzające prawidłowość, że
w ostatnim czasie faktycznie generowały krótkoterminowe zyski, lub
3) Jest instrumentem pochodnym, z wyłączeniem instrumentów pochodnych wyznaczonych do
rachunkowości zabezpieczeń i będących efektywnymi instrumentami zabezpieczającymi.
Termin „obrót” oznacza przy tym aktywne i częste zakupy i sprzedaże instrumentów. Cechy te nie
stanowią jednak warunku koniecznego, aby zaklasyfikować instrument finansowy jako przeznaczony
do obrotu.
Wpływ na klasyfikację i wycenę:
Aktywa finansowe utrzymywane w ramach modeli innych niż HTC lub HTC&FS są wyceniane
w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat (FVTPL).
Model biznesowy inny niż HTC bądź HTC&FS będzie miał zastosowanie do portfeli następujących
aktywów finansowych:
1) Instrumenty pochodne,
2) Dłużne papiery wartościowe przeznaczone do obrotu,
3) Instrumenty kapitałowe niedesygnowane jako inwestycje strategiczne,
4) Aktywa finansowe nieodwołalnie wyznaczone przy początkowym ujęciu do wyceny według wartości
godziwej przez wynik finansowy (nawet w przypadku, gdy składnik aktywów nie spełnia warunków,
aby zostać wyceniony na wartość FVTPL) w celu wyeliminowania lub znacznego zmniejszenia
niedopasowania księgowego, które miałoby miejsce gdyby nie dokonano takiej desygnacji.
Test charakterystyki kontraktowych przepływów pieniężnych (Test SPPI)
Ocena spełnienia kryterium Testu SPPI jest przeprowadzana w następujących przypadkach:
▪ udzielenie instrumentu dłużnego;
▪ zakup instrumentu dłużnego;
▪ renegocjacja warunków umownych.
Przedmiotem Testu SPPI są warunki umowne instrumentów dłużnych ujętych w bilansie, analizie nie
podlegają produkty pozabilansowe.
Test SPPI przeprowadzany jest na etapie projektowania produktu/umowy kredytowej co umożliwia
podjęcie decyzji zatwierdzających z uwzględnieniem przyszłego sposobu wyceny ekspozycji.
W ramach Testu SPPI oceniany jest między innymi wpływ zmodyfikowanego elementu na przepływy
pieniężne wynikające z zawartego kontraktu. Cechy kontraktowe wprowadzające zmienność lub
ryzyko przepływów pieniężnych niezwiązane bezpośrednio z przepływami z tytułu spłat odsetek i
kapitału mogą zostać ocenione jako niemające wpływu na klasyfikację (spełnienie kryteriów Testu
SPPI), jeżeli zostaną określone jako posiadające zaniedbywalny wpływ na klasyfikację (istnienie cechy
„de minimis”) lub taki wpływ nie jest zaniedbywalny (brak charakteru „de minimis”) lecz może
wystąpić jedynie w wyjątkowo rzadkich przypadkach (istnienie cechy „not genuine”).
26
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
W przypadkach, gdy ma miejsce modyfikacja wartości pieniądza w czasie, np. w razie niedopasowania
okresu przeszacowania stopy procentowej z tenorem stawki bazowej, w celu weryfikacji spełnienia
Testu SPPI Bank przeprowadza ocenę na podstawie Benchmark Testu, czyli porównania instrumentu
wynikającego z kontraktu z instrumentem bazowym (który posiada te same cechy umowne co
instrument podlegający analizie, za wyjątkiem elementu modyfikacji pieniądze w czasie).
Aktywa typu non-recourse (produkty, dla których roszczenie Banku jest ograniczone do określonych
aktywów dłużnika lub przepływów pieniężnych z określonych aktywów), w szczególności produkty
typu „project finance” oraz „object finance” (produkty w których kredytobiorca, najczęściej spółka
specjalnego przeznaczenia charakteryzuje się minimalnym poziomem kapitałów własnych, a jedynym
składnikiem jego majątku jest kredytowane aktywo), oceniane są przez porównanie wartości
zabezpieczenia w stosunku do kwoty kapitału udzielonego kredytu. Identyfikacja odpowiedniego
bufora na pokrycie ryzyka zmian wartości zabezpieczenia, powoduje spełnienie warunków Testu.
Negatywny wynik Testu SPPI, implikuje wycenę instrumentu dłużnego według FVTPL, powodując
odejście od standardowej metody wyceny według zamortyzowanego kosztu lub według FVTOCI.
Modyfikacje warunków umowy kredytowej
Modyfikacje warunków umowy kredytowej w trakcie okresu kredytowania, to m.in.:
▪ zmiany terminów spłaty całości lub części należności,
▪ zmiany wysokości rat spłaty należności,
▪ zmiany oprocentowania lub zaprzestania naliczania odsetek,
▪ kapitalizacja zaległych lub bieżących odsetek,
▪ przewalutowanie zadłużenia (o ile możliwość taka nie wynika z pierwotnej umowy),
▪ ustanowienie, zmiana bądź zniesienie istniejącego zabezpieczenia należności.
Każda tego typu modyfikacja skutkować może koniecznością wyłączenia z bilansu i ponownej
klasyfikacji aktywa finansowego uwzględniającej przeprowadzenie Testu SPPI.
W przypadku zidentyfikowania modyfikacji warunków kontraktowych kredytu, Bank przeprowadza
ocenę jakościową i ilościową w celu określenia czy daną modyfikację należy uznać za znaczącą
i w konsekwencji, wyłączyć oryginalne aktywo finansowe z bilansu i rozpoznać je jako nowe
(zmodyfikowane) aktywo według wartości godziwej. Znacząca modyfikacja ma miejsce jeżeli
spełnione są następujące warunki:
▪ kryteria ilościowe:
- zwiększenie zaangażowania dłużnika, rozumiane jako wzrost kapitału każdej pojedynczej
ekspozycji kredytowej powyżej 10% w stosunku do kapitału sprzed podwyższenia. W
przypadku wystąpienia kryterium ilościowego powyżej 10% uznaje się modyfikację za istotną,
natomiast wystąpienie kryterium ilościowego do wysokości 10% skutkuje uznaniem
modyfikacji za nieistotną.
- wydłużenie okresu finansowania, rozumiane jako wydłużenie terminu zapadalności aktualnie
obowiązującej umowy. Modyfikację uznaje się za istotną w przypadku wydłużenia okresu
finansowania o: 8 lat dla kredytów hipotecznych, 5 lat dla pozostałych ekspozycji
kredytowych w segmencie detalicznym, 3 lata dla ekspozycji w segmencie korporacyjnym.
▪ kryteria jakościowe: konwersja ekspozycji na inną walutę (o ile możliwość konwersji nie była
uwzględniana w pierwotnej umowie), zmiana wyniku testu SPPI, zamiana dłużnika, zmiana
formy prawnej lub rodzaju instrumentu finansowego. Wystąpienie kryterium jakościowego
skutkuje uznaniem modyfikacji za istotną.
27
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Jeśli wynikające z umowy przepływy pieniężne podlegają modyfikacji, która nie prowadzi do
zaprzestania ujmowania danego składnika aktywów (tzw. nieistotna modyfikacja), Bank dokonuje
korekty wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych i ujmuje zysk lub stratę z tytułu
nieistotnej modyfikacji w wyniku finansowym (w odrębnej pozycji Rachunku zysków strat – „wynik z
tytułu modyfikacji”). Korektę wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych stanowi
różnica dyskontowanych przepływów pieniężnych przed i po modyfikacji warunków umownych.
Wszelkie poniesione koszty i opłaty korygują wartość bilansową zmodyfikowanego składnika aktywów
finansowych i są amortyzowane w okresie pozostającym do daty wymagalności zmodyfikowanego
składnika aktywów finansowych.
Wakacje kredytowe
W następstwie podpisania przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz ogłoszenia w Dzienniku
Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej tego samego dnia ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o finansowaniu
społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom, która wprowadza,
między innymi, możliwość zawieszenia przez kredytobiorców spłaty kredytu hipotecznego
udzielonego w walucie polskiej przez okres do ośmiu miesięcy (zawieszenie spłat ratalnych do 8 rat
miesięcznych) w latach 2022-2023 („wakacje kredytowe”), Bank rozpoznał pierwotnie w lipcu 2023
koszt w wysokości 1 384,6 miliona zł. Korekta została wyliczona i rozpoznana zgodnie z MSSF9
pomniejszając przychody odsetkowe od aktywów wycenianych według zamortyzowanego kosztu a
drugostronnie wartość brutto kredytów hipotecznych w PLN. Wysokość korekty została pierwotnie
wyliczona jako różnica pomiędzy wartością brutto portfela kredytowego na dzień kalkulacji a bieżącą
wartością szacowanych przepływów pieniężnych wynikających z umów kredytowych przy
uwzględnieniu założenia 80% odsetka kapitałów kwalifikujących się kredytów które zawieszą ratę
spłat. W wyniku analizy zachowań klientów przeprowadzonej w grudniu 2022 Bank skorygował
szacunki odsetka kapitałów kwalifikujących się kredytów które zawieszą ratę spłat do 68%. W
następstwie powyższego oraz obecnie oczekiwanych kosztów wartość korekty rozpoznana jako
pomniejszenie przychodów odsetkowych Banku w roku 2022 została zmniejszona do poziomu 1 291,6
miliona zł.
Aktywa POCI
Aktywa POCI („purchased or originated credit-impaired”) to aktywa finansowe, które w momencie
początkowego ujęcia mają stwierdzoną utratę wartości. Aktywa finansowe, które zostały
zaklasyfikowane jako POCI w momencie początkowego ujęcia, są przez Bank traktowane jako POCI
we wszystkich następnych okresach do momentu zaprzestania ich ujmowania w bilansie, a oczekiwana
strata kredytowa jest obliczana na bazie ECL uwzględniającego cały okresie istnienia składnika
aktywów finansowych, niezależnie od przyszłych zmian szacunków dotyczących generowanych przez
nie przepływów pieniężnych (ewentualnego uzdrowienia aktywa).
Aktywa POCI mogą powstać na 3 różne sposoby, tj.:
1) poprzez nabycie kontraktu spełniającego definicję POCI (np. w wyniku kupna portfela „złych
kredytów”)
2) poprzez zawarcie kontraktu, który jest POCI w momencie pierwotnego udzielenia (np. udzielenie
kredytu klientowi w złej kondycji finansowej z nadzieją na jej poprawę
w przyszłości)
3) poprzez istotną modyfikację kontraktu zaliczanego do koszyka 3 kwalifikującą ten kontrakt do
wyłączenia z bilansu, a następnie do ponownego ujęcia w bilansie już jako kontraktu
spełniającego definicję POCI.
28
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Należności i zobowiązania z tytułu umów leasingu
Bank jest stroną umów leasingowych, na mocy których oddaje do odpłatnego używania lub pobierania
pożytków środki trwałe lub wartości niematerialne przez uzgodniony okres.
W przypadku umów leasingu, na mocy których następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka
i pożytków wynikających z tytułu posiadania aktywów będących przedmiotem umowy (leasing
finansowy), przedmiot leasingu przestaje być ujmowany w bilansie Banku. Ujmowana jest natomiast
należność w kwocie równej bieżącej wartości minimalnych opłat leasingowych. Rozliczenie opłat
leasingowych (podział między przychody finansowe i zmniejszenie salda należności) następuje w
sposób umożliwiający uzyskanie stałej stopy zwrotu z pozostałej do spłaty należności.
Opłaty leasingowe z tytułu umów, które nie spełniają warunków umowy leasingu finansowego,
ujmowane są jako przychody w Rachunku zysków i strat metodą liniową przez okres trwania leasingu.
Bank jest również stroną umów leasingowych na podstawie których przyjmuje do odpłatnego używania
lub pobierania pożytków obce środki trwałe przez uzgodniony okres. Są to głównie umowy najmu lub
dzierżawy. W przypadku tych umów w sprawozdaniu finansowym, zarówno aktywa z tytułu prawa do
użytkowania jak również zobowiązania z tytułu leasingu, wykazane są w odrębnych pozycjach not
objaśniających odpowiednio do linii ‘Rzeczowe aktywa trwałe’ oraz ‘Inne zobowiązania’. W dacie
rozpoczęcia leasingu, opłaty leasingowe zawarte w wycenie zobowiązania z tytułu leasingu obejmują
następujące opłaty za prawo do użytkowania bazowego składnika aktywów podczas okresu leasingu,
które pozostają do zapłaty w tej dacie:
• stałe opłaty leasingowe pomniejszone o wszelkie należne zachęty leasingowe,
• zmienne opłaty leasingowe, które zależą od indeksu lub stawki, wycenione początkowo z
zastosowaniem tego indeksu lub tej stawki zgodnie z ich wartością w dacie rozpoczęcia,
• kwoty, których zapłaty przez leasingobiorcę oczekuje się w ramach gwarantowanej wartości
końcowej,
• cenę wykonania opcji kupna, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że leasingobiorca
skorzysta z tej opcji,
• kary pieniężne za wypowiedzenie leasingu, jeżeli w warunkach leasingu przewidziano, że
leasingobiorca może skorzystać z opcji wypowiedzenia leasingu.
Składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania zawiera:
• kwotę początkowej wyceny zobowiązania z tytułu leasingu,
• wszelkie opłaty leasingowe zapłacone w dacie rozpoczęcia lub przed tą datą, pomniejszone o
wszelkie otrzymane zachęty leasingowe.
W wyniku finansowym wykazywane są następujące pozycje:
• amortyzacja prawa do użytkowania,
• odsetki od zobowiązań leasingowych,
• podatek VAT od faktur czynszowych wykazany w kosztach czynszu.
Bank przyjął następujące założenia, na bazie których umowy leasingowe są ujmowane w
sprawozdaniach finansowych:
• do kalkulacji zobowiązań oraz aktywów przyjmowane będą wartości netto (bez VAT) przyszłych
przepływów pieniężnych,
• w przypadku umów denominowanych w walucie, zobowiązania będą ewidencjonowane w
oryginalnej walucie kontraktu, natomiast aktywa w polskich złotych przeliczone po kursie z dnia
rozpoczęcia podpisania umowy, lub aneksu do umowy będącym jednocześnie dniem rozpoczęcia
leasingu,
29
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
• prawo do użytkowania składnika aktywów będzie podlegać amortyzacji zgodnie z okresem
leasingu,
• Bank korzysta z możliwości odstąpienia od rozpoznawania leasingu w przypadku umów
krótkoterminowych dla umów najmu powierzchni oraz leasingu samochodów,
• Bank korzysta także z możliwości nie rozpoznawania leasingu w przypadku leasingu aktywów o
niskiej wartości początkowej takich jak najmu drobnych powierzchni np. pod altanki śmieciowe,
pochylnie, bankomaty oraz urządzeń takich jak ekspresy do kawy, dyspenserów do wody, urządzeń
do audiomarketingu i aromamarketingu,
• nowe umowy będą dyskontowane według stawki SWAP z dnia podpisania umowy/aneksu do umowy
właściwej dla długości trwania umowy oraz właściwej dla waluty, powiększonej o marżę
wyznaczaną i aktualizowaną w odniesieniu do premii za ryzyko zaciąganych przez Bank
zobowiązań finansowych.
Zobowiązania finansowe
Zobowiązania finansowe w dniu ich nabycia lub powstania zalicza się do następujących kategorii:
1) zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, lub
2) pozostałe zobowiązania finansowe (wyceniane w AC).
Zobowiązania finansowe nie podlegają przeklasyfikowaniu.
Ujmowanie instrumentów finansowych w bilansie
Bank ujmuje składnik aktywów lub zobowiązanie finansowe w bilansie, gdy staje się stroną umowy
tego instrumentu. Standaryzowane transakcje kupna i sprzedaży aktywów finansowych ujmowane są
w dniu zawarcia transakcji.
Wszystkie instrumenty finansowe w momencie początkowego ujęcia są wyceniane do wartości
godziwej skorygowanej, w przypadku instrumentów finansowych innych niż klasyfikowane jako
wyceniane do wartości godziwej przez Rachunek zysków i strat, o koszty transakcji, które mogą być
przypisane bezpośrednio do nabycia lub emisji składnika aktywów finansowych lub zobowiązania
finansowego.
Zaprzestanie ujmowania instrumentów finansowych w bilansie
Składnik aktywów finansowych jest wyłączany z bilansu Banku w momencie, kiedy wygasają umowne
prawa do przepływów pieniężnych z nim związanych lub, kiedy Bank przenosi składnik aktywów
finansowych na podmiot trzeci. Przeniesienie to ma miejsce wtedy, gdy Bank:
▪ przenosi umowne prawa do otrzymania przepływów pieniężnych ze składnika aktywów
finansowych lub
▪ zatrzymuje umowne prawa do otrzymania przepływów pieniężnych ze składnika aktywów, ale
przyjmuje umowny obowiązek przekazania tych przepływów jednostce spoza Banku.
Przenosząc składnik aktywów finansowych Bank ocenia, w jakim stopniu zachowuje ryzyko
i korzyści związane z posiadaniem składnika aktywów finansowych. W tym przypadku:
▪ jeżeli Bank przenosi zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane
z posiadaniem składnika aktywów finansowych, to wyłącza składnik aktywów finansowych z
bilansu;
30
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
▪ jeżeli Bank zachowuje zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane
z posiadaniem składnika aktywów finansowych to w dalszym ciągu ujmuje składnik aktywów
finansowych w bilansie;
▪ jeżeli Bank nie przenosi ani nie zachowuje zasadniczo całego ryzyka i wszystkich korzyści
związanych z posiadaniem składnika aktywów finansowych, to Bank ustala, czy zachowała
kontrolę nad tym składnikiem aktywów finansowych.
W przypadku zachowania kontroli składnik aktywów finansowych jest ujmowany
w bilansie Banku do wysokości wynikającej z trwałego zaangażowania, odpowiednio w przypadku
braku kontroli jest z bilansu wyłączany.
Bank wyłącza ze swojego bilansu zobowiązanie finansowe (lub jego część), gdy obowiązek określony
w umowie został wypełniony, umorzony lub wygasł.
Rachunkowość zabezpieczeń i instrumenty pochodne
Wycena do wartości godziwej
Pochodne instrumenty finansowe wykazywane są w wartości godziwej począwszy od dnia zawarcia
transakcji. Wartość godziwą ustala się w oparciu o notowania instrumentów na aktywnych rynkach, w
tym w oparciu o ceny niedawno zawartych transakcji. Rynek jest uważany za aktywny, gdy kwotowane
ceny instrumentów są regularnie dostępne i wynikają z rzeczywistych transakcji zawieranych na tym
rynku oraz reprezentują poziom, po którym Bank mógłby zawrzeć takie transakcje. W przypadku, gdy
rynek instrumentów nie jest aktywny, Bank określa wartość godziwą z wykorzystaniem technik
wyceny, w tym modeli bazujących na zdyskontowanych przepływach pieniężnych oraz modeli wyceny
opcji. Stosowane przez Bank techniki wyceny oparte są o maksymalne wykorzystanie danych
wsadowych pochodzących z aktywnego rynku, takich jak stopy procentowe, kursy walutowe oraz
zmienności implikowane. W przypadku braku danych wsadowych pochodzących z aktywnego rynku,
Bank wykorzystuje w technikach wyceny własne szacunki parametrów wyceny w oparciu o swoją
najlepszą wiedzę i doświadczenie.
Dodatkowym elementem wyceny instrumentów pochodnych jest komponent ryzyka kredytowego
uwzględniający zarówno ryzyko kontrahenta (korekta wartości kredytowej, z ang. credit value
adjustment - CVA) jak i ryzyko własne Banku (korekta wartości debetowej, z ang. debit value
adjustment – DVA).
Ujmowanie instrumentów pochodnych wbudowanych w zobowiązania
Bank wydziela i ujmuje w bilansie wbudowane instrumenty pochodne będące składnikiem
instrumentów hybrydowych. Instrument hybrydowy zawiera umowę zasadniczą (niebędącą
instrumentem pochodnym) oraz wbudowany instrument pochodny, który w oparciu o określoną stopę
procentową, cenę instrumentu finansowego, cenę towaru, kurs waluty, indeks cen lub stóp lub inną
zmienną, modyfikuje część lub całość przepływów pieniężnych wynikających z umowy zasadniczej.
Spełniające określone niżej warunki, wbudowane instrumenty pochodne traktuje się jako odrębne
instrumenty pochodne. Instrumenty te są wyceniane według wartości godziwej a ich zmiany wartości
godziwej wykazuje się w Rachunku zysków i strat. Wbudowane instrumenty pochodne ujmuje się i
wycenia odrębnie od umowy zasadniczej w przypadku łącznego zaistnienia następujących warunków:
▪ cechy ekonomiczne wbudowanego instrumentu pochodnego oraz ryzyko z nim związane nie są
ściśle powiązane z cechami ekonomicznymi umowy zasadniczej i ryzykami z niej wynikającymi;
▪ samodzielny instrument o takich samych warunkach umownych jak wbudowany instrument
pochodny spełniałby definicję instrumentu pochodnego; oraz
▪ hybrydowy (łączny) instrument finansowy nie jest zaliczany do instrumentów finansowych
wycenianych w wartości godziwej przez Rachunek zysków i strat.
31
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Sposób ujmowania zmian wartości godziwej instrumentu pochodnego zależy od tego, czy dany
instrument pochodny jest wyznaczony jako instrument zabezpieczający, od rodzaju zabezpieczenia
oraz od rodzaju zabezpieczanej pozycji.
Instrumenty pochodne wyznaczone jako instrumenty zabezpieczające – rachunkowość zabezpieczeń
Instrumenty pochodne wykorzystywane są m.in. w celu zabezpieczenia przed ryzykami stopy
procentowej oraz kursu walutowego wynikającymi z działalności operacyjnej, finansowej
i inwestycyjnej. Niektóre instrumenty pochodne wyznacza się jako zabezpieczenie:
▪ przepływów pieniężnych, które przypisać można ujętemu składnikowi aktywów lub zobowiązań,
lub wysoce prawdopodobnej planowanej transakcji (zabezpieczenie przepływów pieniężnych), lub
▪ wartości godziwej ujętego składnika aktywów lub zobowiązań albo wiążącej umowy
(zabezpieczenie wartości godziwej).
Kryteria stosowania rachunkowości zabezpieczeń
Rachunkowość zabezpieczeń stosuje się pod warunkiem spełnienia kryteriów określonych w MSR 39.
▪ W momencie ustanowienia zabezpieczenia, formalnie wyznacza się i dokumentuje powiązanie
zabezpieczające, jak również cel zarządzania ryzykiem i strategię zawierania transakcji
zabezpieczających. Dokumentacja obejmuje identyfikację pozycji zabezpieczanej lub transakcji,
pozycji zabezpieczającej i charakter zabezpieczanego ryzyka. Dokumentuje się również, w
momencie ustanowienia zabezpieczenia i przez cały czas jego trwania, ocenę efektywności
instrumentu zabezpieczającego w kompensowaniu zmian wartości godziwej lub przepływów
pieniężnych wynikających z pozycji zabezpieczanej;
▪ Bank przewiduje, że zabezpieczenie będzie odznaczało się wysoką skutecznością
w równoważeniu przepływów środków pieniężnych i zmian wartości godziwej, zgodnie
z udokumentowaną strategią zarządzania ryzykiem, dotyczącą tego konkretnego powiązania
zabezpieczającego (prospektywny test efektywności);
▪ Zabezpieczenie przepływów środków pieniężnych dotyczy wysoce prawdopodobnej,
prognozowanej transakcji, która jest narażona na ryzyko zmian przepływów środków pieniężnych
wpływających na poziom wyniku finansowego (test wysokiego prawdopodobieństwa);
▪ Skuteczność zabezpieczenia można wiarygodnie ocenić, czyli można wiarygodnie wycenić wartość
godziwą zabezpieczanej pozycji lub przepływy środków pieniężnych z niej pochodzące oraz
wartość godziwą instrumentu zabezpieczającego;
▪ Zabezpieczenie jest na bieżąco weryfikowane i stwierdza się jego wysoką skuteczność
w całym okresie jego wykorzystania (retrospektywny test efektywności).
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych to zabezpieczenie przed ryzykiem zmienności przepływów
pieniężnych, które (i) można przypisać konkretnemu rodzajowi ryzyka związanemu
z ujętym składnikiem aktywów lub zobowiązaniem (takimi, jak całość lub część przyszłych płatności
odsetkowych od zadłużenia o zmiennym oprocentowaniu) lub z wysoce prawdopodobną planowaną
transakcją i które (ii) może wpływać na Rachunek zysków i strat.
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych ujmowane jest w następujący sposób: część zysków lub strat
związanych z instrumentem zabezpieczającym, który stanowi efektywne zabezpieczenie, ujmuje się
w kapitale własnym poprzez pozostały dochód całkowity, zaś nieefektywną część zysków lub strat
związanych z instrumentem zabezpieczającym ujmuje się w Wyniku z instrumentów finansowych
wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków.
Zyski i straty ujęte w pozostałych dochodach całkowitych (efektywne zabezpieczenie),
w momencie ujęcia składnika aktywów lub zobowiązań finansowych będącego skutkiem
zabezpieczanej planowanej transakcji, przenoszone są do Rachunku zysków i strat w tym okresie lub
w okresach, w których zabezpieczany składnik aktywów lub zobowiązań ma wpływ na Rachunek
zysków i strat.
32
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
W przypadku zabezpieczenia aktywów lub zobowiązań niefinansowych, odniesione do pozostałych
dochodów całkowitych jako efektywne zabezpieczenie zyski i straty, przenoszone są do wyniku
sukcesywnie, w okresach w których aktywo lub zobowiązanie niefinansowe ma wpływ na Rachunek
zysków i strat bezpośrednio z kapitału lub przenoszone są z kapitału do początkowego kosztu nabycia
w bilansie i odnoszone do wyniku sukcesywnie w okresach, w których aktywo lub zobowiązanie
niefinansowe ma wpływ na Rachunek zysków i strat.
Zabezpieczenie wartości godziwej
Zabezpieczenie wartości godziwej to zabezpieczenie przed ryzykiem zmiany wartości godziwej
ujętego składnika aktywów lub zobowiązania lub uprawdopodobnionego przyszłego zobowiązania,
albo wyodrębnionej części takiego składnika aktywów, zobowiązania lub uprawdopodobnionego
przyszłego zobowiązania, które przypisać można konkretnemu rodzajowi ryzyka i które może wpływać
na Rachunek zysków i strat.
Zmiany wartości godziwej instrumentów pochodnych wyznaczonych i kwalifikujących się jako
zabezpieczenia wartości godziwej, ujmuje się w Rachunku zysków i strat wraz z odpowiadającymi im
zmianami wartości godziwej zabezpieczanego składnika aktywów lub zobowiązania odnoszącego się
do ryzyka, przed którym Bank się zabezpiecza. To znaczy: zyski lub straty wynikające z
przeszacowania wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego (dla pochodnego instrumentu
zabezpieczającego) wykazuje się w Rachunku zysków i strat, zaś zyski lub straty związane z pozycją
zabezpieczaną, wynikające z zabezpieczanego ryzyka, korygują wartość bilansową zabezpieczanej
pozycji i są ujmowane w Rachunku zysków i strat. Zasada ta ma zastosowanie do zabezpieczanej
pozycji, którą w innych okolicznościach wycenia się według zamortyzowanego kosztu. W przypadku
pozycji zabezpieczanej, będącej składnikiem aktywów finansowych klasyfikowanych jako wyceniane
przez inne całkowite dochody, zyski lub straty wynikające z zabezpieczanego ryzyka ujmuje się w
Rachunku zysków i strat. Wycena zabezpieczanych składników aktywów finansowych klasyfikowanych
jako wyceniane przez inne całkowite dochody, wynikająca z czynników innych niż zabezpieczane
ryzyka, prezentowana jest w pozostałych dochodach całkowitych do czasu zbycia lub terminu
zapadalności tego składnika aktywów.
Zaprzestanie rachunkowości zabezpieczeń
W przypadku, gdy zabezpieczenie wartości godziwej przestało spełniać kryteria stosowania
rachunkowości zabezpieczeń, korektę wartości bilansowej instrumentu zabezpieczanego,
wycenianego wg efektywnej stopy procentowej, rozlicza się liniowo w czasie w Rachunku zysków i
strat w okresie pozostałym do terminu wymagalności/zapadalności. Wycena zabezpieczanych
składników aktywów finansowych klasyfikowanych jako wyceniane przez inne całkowite dochody,
wynikająca z czynników innych niż zabezpieczane ryzyka, prezentowana jest w kapitale
z aktualizacji wyceny do czasu zbycia lub terminu zapadalności tego składnika aktywów.
W przypadku, gdy zabezpieczenie przepływów pieniężnych przestało spełniać kryteria stosowania
rachunkowości zabezpieczeń, wycena instrumentu zabezpieczającego ujęta w pozostałych dochodach
całkowitych na dzień ostatniego efektywnego testu pozostaje w kapitałach do czasu realizacji
przepływu wynikającego z transakcji zabezpieczanej. Przeniesienie niniejszej wyceny do Rachunku
zysków i strat następuje w okresach, w których transakcja zabezpieczana ma wpływ na Rachunek
zysków i strat.
Instrumenty pochodne niespełniające kryteriów rachunkowości zabezpieczeń
Instrumenty pochodne, które nie podlegają zasadom wyceny zgodnie z zasadami rachunkowości
zabezpieczeń, klasyfikowane są jako instrumenty przeznaczone do obrotu i wyceniane w wartości
godziwej. Zmiany wartości godziwej instrumentów pochodnych klasyfikowanych jako przeznaczone
do obrotu są wykazywane w Rachunku zysków i strat w pozycji „Wynik z instrumentów finansowych
przeznaczonych do obrotu”/”Wynik z pozycji wymiany”, co opisano poniżej.
33
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Bank stosuje następujące zasady ujmowania zysków i strat z wyceny instrumentów pochodnych:
▪ Transakcje walutowe forward (FX forward)
Transakcje forward są wyceniane według wartości godziwej w oparciu o metodę dyskontowania
przyszłych przepływów pieniężnych, z uwzględnieniem ryzyka kredytowego kontrahenta
(i Banku) o ile istnieje ryzyko niewywiązania się stron transakcji ze swoich zobowiązań. Zmiany
wartości godziwej transakcji FX forward są wykazywane w „Wynik z pozycji wymiany” Rachunku
zysków i strat.
Ponadto, Bank desygnował wybrane transakcje FX forward jako instrumenty zabezpieczające.
Sposób ujmowania i wyceny zabezpieczających instrumentów finansowych został opisany w części
poświęconej rachunkowości zabezpieczeń.
▪ Transakcje SWAP walutowy (FX SWAP)
Transakcje FX SWAP są wyceniane według wartości godziwej w oparciu o metodę dyskontowania
przyszłych przepływów pieniężnych z wykorzystaniem krzywych stóp procentowych
uwzględniających spread wynikający z aktualnych warunków rynkowych oraz z uwzględnieniem
ryzyka kredytowego kontrahenta (i Banku) o ile istnieje ryzyko niewywiązania się stron transakcji
ze swoich zobowiązań. Zmiany wartości godziwej transakcji FX SWAP są wykazywane w „Wynik z
instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków i strat.
▪ Transakcje SWAP stopy procentowej (IRS)
Transakcje IRS są wyceniane według wartości godziwej w oparciu o metodę dyskontowania
przyszłych przepływów pieniężnych z uwzględnieniem ryzyka kredytowego kontrahenta
(i Banku) o ile istnieje ryzyko niewywiązania się stron transakcji ze swoich zobowiązań. Zmiany
wartości godziwej transakcji IRS są wykazywane w „Wynik z instrumentów finansowych
przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków i strat.
Ponadto, Bank desygnował wybrane transakcje IRS jako instrumenty zabezpieczające. Sposób
ujmowania i wyceny zabezpieczających instrumentów finansowych został opisany w części
poświęconej rachunkowości zabezpieczeń.
▪ Transakcje Cross – Currency Swap (CCS)
Transakcje CCS są wyceniane według wartości godziwej w oparciu o metodę dyskontowania
przyszłych przepływów pieniężnych z zastosowaniem krzywych stóp procentowych skorygowanych
o rynkowy spread z uwzględnieniem jego struktury terminowej oraz
z uwzględnieniem ryzyka kredytowego kontrahenta (i Banku) o ile istnieje ryzyko niewywiązania
się stron transakcji ze swoich zobowiązań. Zmiany wartości godziwej transakcji CCS są
wykazywane w „Wynik z instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków
i strat.
Ponadto, Bank desygnował wybrane transakcje CCS jako instrumenty zabezpieczające. Sposób
ujmowania i wyceny zabezpieczających instrumentów finansowych został opisany w części
poświęconej rachunkowości zabezpieczeń.
▪ Transakcje typu IRS z wbudowanymi opcjami
Transakcje są wyceniane według wartości godziwej; komponent swapowy jest wyceniany przy
zastosowaniu metody dyskontowania przyszłych przepływów pieniężnych z uwzględnieniem
ryzyka kredytowego kontrahenta (i Banku) o ile istnieje ryzyko niewywiązania się stron transakcji
ze swoich zobowiązań, natomiast komponent opcyjny wyceniany jest przy pomocy modeli wyceny
opcji. Zmiany wartości godziwej wymienionych transakcji są wykazywane
w „Wynik z instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków i strat.
Komponent opcyjny stanowi zabezpieczenie opcji wbudowanych w papiery wartościowe lub
depozyty oferowane przez Bank.c
34
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
▪ Opcje na indeksy i opcje walutowe
Transakcje opcyjne są wyceniane według wartości godziwej z zastosowaniem modeli do wyceny
opcji. W przypadku opcji wystawionych przez kontrahentów Banku, wycena modelowa
uzupełniana jest o wpływ na wartość godziwą szacunkowego parametru ryzyka kredytowego.
Zmiany wartości godziwej opcji są wykazywane w „Wynik z instrumentów finansowych
przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków i strat.
▪ Transakcje Forward Rate Agreement (FRA)
Transakcje FRA są wyceniane do wartości godziwej przy zastosowaniu metody dyskontowania
przyszłych przepływów pieniężnych z uwzględnieniem ryzyka kredytowego kontrahenta
(i Banku) o ile istnieje ryzyko niewywiązania się stron transakcji ze swoich zobowiązań. Zmiany
wartości godziwej transakcji FRA są wykazywane w „Wynik z instrumentów finansowych
przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków i strat.
▪ Transakcje terminowe na cenę surowca
Transakcje terminowe na cenę surowca są wyceniane według wartości godziwej w oparciu
o metodologię dyskontowania przyszłych przepływów pieniężnych wykorzystując ceny
referencyjne ustalane na rynku referencyjnym LME (London Metal Exchange) przy czym Bank nie
utrzymuje pozycji własnych na rynku surowców. Zmiany wartości godziwej są wykazywane w
„Wynik z instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków i strat.
▪ Opcje na cenę surowca
Transakcje opcyjne na cenę surowca są wyceniane według wartości godziwej z zastosowaniem
modeli wyceny opcji i wykorzystaniem cen referencyjnych ustalanych na rynku referencyjnym
LME (London Metal Exchange) przy czym Bank nie utrzymuje pozycji własnych na rynku surowców.
Zmiany wartości godziwej są wykazywane w „Wynik z instrumentów finansowych przeznaczonych
do obrotu” Rachunku zysków i strat.
Utrata wartości aktywów finansowych
Główne założenia modelu
Począwszy od dnia 1 stycznia 2018 r. model szacowania utraty wartości bazuje na koncepcji
„oczekiwanej straty kredytowej” (ang. expected credit loss - ECL). W wyniku wprowadzonych zmian,
odpisy aktualizujące kalkulowane zgodnie z tą koncepcją, uwzględniają również prognozy oraz
oczekiwania odnośnie przyszłych warunków ekonomicznych, mających wpływ na poziom ryzyka
kredytowego ekspozycji.
Wdrożony model utraty wartości dotyczy aktywów finansowych klasyfikowanych zgodnie z MSSF 9 jako
aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu lub według wartości godziwej poprzez
inne całkowite dochody (za wyjątkiem instrumentów kapitałowych) oraz zobowiązań
pozabilansowych.
Zgodnie z MSSF 9 ekspozycje kredytowe podlegają klasyfikacji do następujących kategorii:
▪ Faza 1 - ekspozycje bez utraty wartości, dla których oczekiwana strata kredytowa szacowana jest
w okresie 12 miesięcy,
▪ Faza 2 - ekspozycje bez utraty wartości, dla których zidentyfikowano znaczący wzrost ryzyka
i dla których oczekiwana strata kredytowa jest obliczana w całym okresie istnienia składnika
aktywów finansowych,
▪ Faza 3 - ekspozycje o zidentyfikowanych przesłankach utraty wartości, dla których oczekiwana
strata kredytowa jest obliczana w całym okresie istnienia składnika aktywów finansowych.
W przypadku ekspozycji klasyfikowanych do kategorii POCI (ang. purchased or originated credit
impaired), które w początkowym ujęciu w bilansie uznano jako aktywa z utratą wartości, a
oczekiwana strata kredytowa jest obliczana na bazie ECL uwzględniającego cały okresie istnienia
składnika aktywów finansowych.
35
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Identyfikacja znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego
Aktywa, w przypadku których zidentyfikowano istotny wzrost poziomu ryzyka kredytowego
w odniesieniu do momentu początkowego ujęcia w bilansie, klasyfikowane są do Fazy 2. Istotny wzrost
ryzyka jest identyfikowany w oparciu kryteria jakościowe oraz ilościowe.
Kryteria jakościowe obejmują:
▪ opóźnienia w spłacie powyżej 30 dni,
▪ ekspozycje zrestrukturyzowane (ang. forborne), w przypadku których nie są już
identyfikowane przesłanki utraty wartości,
▪ rating proceduralny, odzwierciedlający początkowe opóźnienia w spłacie,
▪ podjęte decyzje ograniczające ryzyko kredytowe w ramach systemu wczesnego ostrzegania
dla klientów korporacyjnych,
▪ zidentyfikowane w trakcie analizy indywidualnej zdarzenia, związane z istotnym wzrostem
ryzyka kredytowego, tzw. "miękkie oznaki" utraty wartości.
Kryterium ilościowe polega na porównaniu wartości dożywotniego PD (ang. lifetime PD) ustalonej na
moment początkowego ujęcia ekspozycji w bilansie, z wartością dożywotniego PD na bieżący dzień
sprawozdawczy. Jeżeli empirycznie ustalony próg względnej zmiany wartości dożywotniego PD
zostanie przekroczony, wówczas ekspozycja zostaje automatycznie przeniesiona do Koszyka 2. Ocena
ilościowa nie obejmuje ekspozycji analizowanych indywidualnie.
Uwzględnienie informacji dotyczących prognozowanych warunków ekonomicznych (ang. forward
looking information – FLI)
W procesie kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych Bank korzysta z prognozowanych informacji
dotyczących przyszłych zdarzeń makroekonomicznych. Biuro Analiz Makroekonomicznych
przygotowuje trzy scenariusze (podstawowy, optymistyczny i pesymistyczny) i określa
prawdopodobieństwa ich wystąpienia. Prognozy przekładają się bezpośrednio lub pośrednio na
wartości szacowanych parametrów i wysokość ekspozycji.
Ujednolicenie definicji default stosowanej w obszarze ryzyka Grupy
Od momentu wdrożenia MSSF 9, Grupa przyjęła jednolitą definicję niewykonania zobowiązania,
zarówno w zakresie kalkulacji wymogów kapitałowych, jak i na potrzeby szacowania utraty wartości.
Począwszy od roku 2020 dla portfela detalicznego Grupa stosuje definicję niewykonania zobowiązania
zgodnie z wytycznymi EBA (EBA/GL/2016/07) tzw. Nowa Definicja Default.
Ujednolicona definicja default obejmuje następujące przesłanki:
▪ opóźnienie w spłacie powyżej 90 dni z uwzględnieniem progów istotności dla wartości
wymagalnej: bezwzględnego 400 zł dla ekspozycji detalicznych i 2000 zł dla ekspozycji
korporacyjnych oraz progu względnego: 1% całości ekspozycji klienta,
▪ zrestrukturyzowane ekspozycje (forborne),
▪ ekspozycje w procesie windykacji,
▪ inne przesłanki zdefiniowane w Wytycznych EBA,
▪ jakościowe przesłanki utraty wartości zidentyfikowane w analizie indywidualnej.
Bank uwzględnia zjawisko zarażania (ang. cross-default) dla wszystkich segmentów.
36
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Model PD
Model PD, stworzony w celu obliczania oczekiwanych strat kredytowych, oparty jest na danych
empirycznych, dotyczących 12-miesięcznych współczynników default-rate, które są następnie
wykorzystywane przy użyciu odpowiednich metod statystycznych i ekonometrycznych do oszacowania
wartości dożywotnich PD Lifetime (uwzględniając prognozy makroekonomiczne: FLI). Segmentacja
przyjęta w tym celu na poziomie klienta jest zgodna z segmentacją stosowaną do celów obliczania
wymogów kapitałowych. Dodatkowo Bank wykorzystuje informacje o ratingach z wewnętrznych
modeli ratingowych do obliczania wartości PD.
Modele LGD
Modele LGD wykorzystywane przez Bank w procesie kalkulacji wymogu kapitałowego dla portfela
detalicznego, zostały dostosowane do wymogów MSSF 9 w zakresie szacowania utraty wartości.
Głównymi składnikami tych modeli są: stopa uzdrowień (ang. cure rate) i stopa odzysku (ang. recovery
rate) oszacowana na podstawie zdyskontowanych przepływów pieniężnych. Dostosowanie tych modeli
do wymogów MSSF 9 objęło między innymi wyłączenie bufora konserwatyzmu, kosztów pośrednich i
korekty dotyczącej spowolnienia gospodarczego. Ponadto dokonano zmian pozwalających na
odzwierciedlenie obecnej sytuacji gospodarczej (koncepcja point-in-time) i wykorzystanie prognoz
makroekonomicznych (FLI).
W przypadku portfela korporacyjnego model LGD oparty jest na komponencie odzwierciedlającym
sparametryzowane odzyski dla kluczowych typów zabezpieczeń oraz na współczynniku odzysków dla
niezabezpieczonej części ekspozycji. Wszystkie parametry zostały obliczone na podstawie danych
historycznych, zawierających informacje o zdyskontowanych przepływach pieniężnych, uzyskanych
przez jednostkę dochodzenia należności korporacyjnych.
Model EaD
Model EaD stosowany w B obejmuje obliczanie takich parametrów jak: średnie wykorzystanie limitu
(LU), współczynnik konwersji kredytowej (CCF), współczynnik przedpłat, oczekiwana długość życia
ekspozycji. Segmentacja opiera się na rodzaju klienta (detaliczny, korporacyjny, leasing) i produkcie
(produkty z / bez harmonogramu). Prognozy kursów walutowych są stosowane jako korekta FLI.
Odpisanie
Bank bezpośrednio obniża wartość bilansową brutto składnika aktywów finansowych, jeżeli nie
istnieją uzasadnione przesłanki na odzyskanie danego składnika aktywów finansowych w całości lub
części. W efekcie odpisania, składnik aktywów finansowych przestaje w całości lub w części być
ujmowany sprawozdaniu finansowym.
Kompensowanie instrumentów finansowych
Kompensowanie składnika aktywów i zobowiązań finansowych dokonywane jest jedynie
w przypadku gdy Bank posiada ważny tytuł prawny do przeprowadzenia kompensaty a rozliczenie ma
zostać przeprowadzone w kwocie netto lub realizacja składnika aktywów i pasywów następuje
jednocześnie.
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu/sprzedaży
Transakcje repo i sell-buy back oraz transakcje reverse-repo i buy-sell back są operacjami sprzedaży
lub kupna papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu lub odsprzedaży w umownym
terminie i po określonej cenie.
37
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Bank prezentuje w bilansie aktywa finansowe odsprzedane z klauzulą przyrzeczenia odkupu
(transakcje typu repo, sell–buy back) jednocześnie ujmując po stronie pasywów zobowiązania
wynikające z udzielonego przyrzeczenia odkupu. Warunkiem stosowania takiego rozwiązania jest
zachowanie przez Bank ryzyk i korzyści wynikających z danego aktywa pomimo jego transferu.
W przypadku transakcji zakupu papierów wartościowych z przyrzeczeniem sprzedaży (reverse repo,
buy-sell back) posiadane aktywa finansowe prezentowane są jako należność wynikająca
z klauzuli odkupu.
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu/sprzedaży są wyceniane wg zamortyzowanego kosztu, natomiast
papiery wartościowe będące przedmiotem transakcji z przyrzeczeniem odkupu nie są usuwane z
bilansu i podlegają wycenie wg zasad określonych dla poszczególnych portfeli papierów
wartościowych. Różnica między ceną sprzedaży i odkupu jest traktowana odpowiednio jako
koszty/przychody odsetkowe i rozliczana jest w czasie trwania umowy z zastosowaniem efektywnej
stopy procentowej.
Rzeczowe aktywa trwałe i wartości niematerialne
Własne składniki rzeczowych aktywów trwałych
Do rzeczowych składników aktywów trwałych zalicza się środki trwałe oraz nakłady na ich budowę.
Do środków trwałych zalicza się składniki rzeczowych aktywów trwałych o przewidywanym okresie
wykorzystywania dłuższym niż rok, które są utrzymywane z uwagi na ich wykorzystanie na własne
potrzeby lub w celu oddania ich do użytkowania innym podmiotom na podstawie umowy najmu lub
w celach administracyjnych.
Rzeczowe aktywa trwałe wykazuje się według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia pomniejszonego
o odpisy amortyzacyjne (umorzeniowe) oraz odpisy z tytułu utraty wartości.
Środki trwałe w budowie wykazywane są w wartości ceny nabycia lub kosztu wytworzenia i nie
podlegają amortyzacji.
Bank ujmuje w wartości bilansowej pozycji rzeczowych aktywów trwałych koszty wymiany części tych
pozycji w momencie ich poniesienia, jeśli istnieje prawdopodobieństwo uzyskania przyszłych korzyści
ekonomicznych związanych ze składnikiem aktywów, a cenę nabycia lub koszt wytworzenia można
wycenić w wiarygodny sposób. Pozostałe koszty są ujmowane w Rachunku zysków i strat w momencie
ich poniesienia.
Koszty napraw i utrzymania rzeczowych aktywów trwałych obciążają Rachunek zysków i strat
w okresie sprawozdawczym, w którym zostały poniesione.
Wartości niematerialne
Składnik wartości niematerialnych to możliwy do zidentyfikowania niepieniężny składnik aktywów,
który nie posiada postaci fizycznej, powodujący w przyszłości wpływ korzyści ekonomicznych dla
Banku.
Głównymi składnikami wartości niematerialnych są licencje na oprogramowanie komputerowe.
Nabyte licencje na oprogramowanie komputerowe są aktywowane w wysokości poniesionych kosztów
nabycia i przygotowania do użytkowania, z uwzględnieniem odpisów z tytułu utraty wartości.
Nakłady związane z ulepszaniem lub utrzymywaniem oprogramowania komputerowego są wykazywane
jako koszty w momencie ich poniesienia.
Pozostałe wartości niematerialne nabywane przez Bank, wykazuje się w cenie nabycia lub koszcie
wytworzenia pomniejszonym o umorzenie i łączną kwotę odpisów aktualizujących z tytułu utraty
wartości.
38
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Nakłady poniesione po początkowym ujęciu nabytego składnika wartości niematerialnych są
aktywowane tylko w przypadku, gdy te nakłady zwiększają przyszłe korzyści ekonomiczne danego
składnika. W pozostałych przypadkach nakłady te są ujmowane w Rachunku zysków i strat jako koszty
w momencie ich poniesienia.
Wszystkie wartości niematerialne podlegają okresowym przeglądom w celu weryfikacji czy nie
wystąpiły istotne przesłanki utraty wartości, które wymagałyby przeprowadzenia testu na utratę
wartości oraz dokonania odpisu z tytułu utraty wartości.
Odpisy amortyzacyjne
Odpisy amortyzacyjne od wartości podlegającej amortyzacji rzeczowych aktywów trwałych oraz
wartości niematerialnych dokonywane są metodą liniową, zgodnie z ustalonymi stawkami
amortyzacji, przez przewidywany okres ich użyteczności ekonomicznej. Przez wartość podlegającą
amortyzacji rozumie się cenę nabycia lub koszt wytworzenia danego składnika aktywów po
pomniejszeniu o wartość końcową (rezydualną) tego składnika. Okres ekonomicznej użyteczności,
stawki amortyzacji a także wartość końcowa rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych
podlegających amortyzacji są corocznie weryfikowane. Wnioski z tej weryfikacji stanowią podstawę
dla ewentualnej zmiany okresów amortyzacji rozpoznawanej prospektywnie od daty dostosowania.
Nie amortyzuje się gruntów, nakładów na rzeczowe aktywa trwałe oraz nakładów na wartości
niematerialne. Nie dokonuje się także odpisów amortyzacyjnych składnika wartości niematerialnych
o nieokreślonym okresie użytkowania. Wartości niematerialne o nieokreślonym okresie użytkowania
są systematycznie testowane pod kątem trwałej utraty wartości na każdy dzień bilansowy.
Bilansowe stawki amortyzacyjne stosowane dla podstawowych grup rzeczowych aktywów trwałych
oraz wartości niematerialnych oraz dla nieruchomości inwestycyjnych są następujące:
Wybrane grupy środków trwałych:
budynki bankowe - 2,5%
inwestycje w obiektach obcych – przeważnie 10 lat
zespoły komputerowe - 20%
urządzenia sieciowe - 20%
środki transportowe - standardowo 25%
urządzenia telekomunikacji - 10%
wartości niematerialne (oprogramowanie): w zależności od planowanego okresu użytkowania
główne aplikacje (systemy): w zależności od planowanego okresu użytkowania
Wartość amortyzacji obciąża koszty operacyjne Rachunku zysków i strat.
Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży
Do aktywów trwałych do zbycia klasyfikowane są aktywa trwałe, w przypadku, jeśli ich wartość
bilansowa zostanie odzyskana przede wszystkim w drodze transakcji sprzedaży, a nie poprzez ich
dalsze wykorzystanie. Sytuacja taka ma miejsce, gdy pojedynczy składnik aktywów (lub grupa) jest
dostępny do natychmiastowej sprzedaży w jego bieżącym stanie z uwzględnieniem jedynie
normalnych i zwyczajowo przyjętych warunków dla sprzedaży tego typu aktywów oraz jego sprzedaż
jest wysoce prawdopodobna, tzn. zdecydowano o wypełnieniu planu sprzedaży danego składnika
aktywów, rozpoczęto aktywny program znalezienia nabywcy i zakończenia planu zbycia. Ponadto, taki
składnik aktywów jest oferowany do sprzedaży po cenie, która jest racjonalna w odniesieniu do jego
bieżącej wartości godziwej i oczekuje się, że sprzedaż zostanie ujęta jako sprzedaż zakończona w
czasie jednego roku od dnia zaklasyfikowania składnika aktywów do tej kategorii.
39
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży ujmuje się w kwocie niższej z dwóch: wartości bilansowej
i wartości godziwej pomniejszonej o koszty zbycia tych aktywów. Dla aktywów zaklasyfikowanych do
tej kategorii nie nalicza się amortyzacji.
W przypadku gdy kryteria klasyfikacji do grupy aktywów trwałych do zbycia nie są spełnione Bank
zaprzestaje ich ujmowania w tej kategorii i dokonuje reklasyfikacji do odpowiedniej kategorii
aktywów. W takim przypadku Bank wycenia składnik aktywów, który nie jest dłużej klasyfikowany
jako przeznaczony do zbycia w kwocie niższej z:
▪ jego wartości bilansowej z dnia poprzedzającego klasyfikację składnika aktywów (lub grupy do
zbycia) jako przeznaczony do sprzedaży, skorygowanej o amortyzację lub aktualizację wyceny,
która zostałaby ujęta, gdyby składnik aktywów (lub grupa do zbycia) nie został zaklasyfikowany
jako przeznaczony do sprzedaży, i
▪ jego wartości odzyskiwalnej z dnia podjęcia decyzji o jego nie sprzedawaniu.
Utrata wartości niefinansowych aktywów trwałych
Bank na każdy dzień bilansowy dokonuje weryfikacji wartości bilansowych aktywów trwałych pod
kątem istnienia dowodów wskazujących na utratę wartości. W przypadku, gdy efekt analizy jest
pozytywny Bank szacuje wartość odzyskiwalną składnika aktywów i ujmuje w Rachunku zysków
i strat odpis aktualizacyjny, gdy wartość odzyskiwalna jest mniejsza od wartości bilansowej.
Odpis aktualizujący ujmowany jest w wysokości różnicy pomiędzy wartością bilansową a wartością
odzyskiwalną składnika aktywów. Wartość odzyskiwalna odpowiada cenie sprzedaży netto składnika
aktywów lub jego wartości użytkowej zależnie od tego, która z nich jest wyższa. Wartość użytkowa
ustalana jest dla poszczególnych składników aktywów, w przypadku, gdy dany składnik aktywów
generuje przepływy środków pieniężnych znacząco niezależne od tych generowanych przez inne
aktywa lub grupy aktywów.
W przypadku, gdy istnieją przesłanki, że nastąpiła utrata wartości majątku wspólnego, czyli aktywów,
które nie wypracowują wpływów pieniężnych, niezależne od innych aktywów lub zespołów aktywów
oraz nie można ustalić wartości odzyskiwanej pojedynczego składnika aktywów zaliczanego do
majątku wspólnego, Bank ustala wartość odzyskiwaną na poziomie ośrodka wypracowującego środki
pieniężne, do którego dany składnik należy.
Jeśli zgodnie z par 21 MSR 36 brak jest przyczyny, by sądzić że wartość użytkowa danego składnika
aktywów istotnie przewyższa jego wartość godziwą pomniejszoną o koszty jego sprzedaży, za wartość
odzyskiwaną przyjmuje się wartość godziwą pomniejszoną o koszty sprzedaży. Dotyczy to w
szczególności składników aktywów trwałych przeznaczonych do zbycia.
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości może być odwrócony poprzez wynik finansowy do
poziomu, przy którym wartość księgowa aktywa nie przekracza wartości księgowej danego składnika
aktywów przy założeniu, iż nie dokonano odpisu aktualizującego, a amortyzacja była kontynuowana.
Koszty rozliczane w czasie
Koszty rozliczane w czasie (aktywa) dotyczą tych wydatków, których rozliczenie w ciężar Rachunku
zysków i strat nastąpi stosownie do upływu czasu w przyszłych okresach sprawozdawczych. Koszty
rozliczane w czasie (aktywa) są ujmowane w pozycji „Pozostałe aktywa” aktywów bilansu.
Koszty do zapłacenia oraz przychody przyszłych okresów
Składnikami kosztów rozliczanych w czasie (pasywa) są zobowiązania na pokrycie kosztów
wynikających ze świadczeń wykonanych na rzecz Banku, które zostaną rozliczone w następnych
okresach. Rezerwy te wykazuje się w pozycji „Pozostałe zobowiązania” pasywów bilansu. Przychody
przyszłych okresów stanowią między innymi otrzymane kwoty przyszłych świadczeń oraz niektóre
rodzaje dochodów pobranych z góry, których rozliczenie do Rachunków zysków i strat nastąpi w
przyszłych okresach sprawozdawczych. Są one ujmowanie w pozycji „Pozostałe zobowiązania”
pasywów bilansu.
40
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Rezerwy
Rezerwy tworzone są wówczas, gdy 1) na Banku ciąży istniejący obowiązek (prawny lub zwyczajowo
oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych i 2) prawdopodobne jest, że wypełnienie tego
obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków odzwierciedlających korzyści ekonomiczne, oraz
3) można dokonać wiarygodnego oszacowania kwoty tego zobowiązania. W przypadku, gdy wpływ
wartości pieniądza w czasie jest istotny, wielkość rezerwy jest ustalana poprzez zdyskontowanie
prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do wartości bieżącej, przy zastosowaniu stopy
dyskontowej przed opodatkowaniem, która odzwierciedla aktualne oceny rynkowe co do wartości
pieniądza w czasie oraz ewentualnego ryzyka związanego z danym zobowiązaniem.
Rezerwę na koszty restrukturyzacji tworzy się, gdy spełnione są ogólne kryteria ujmowania rezerw
jak również szczegółowe kryteria dotyczące powstania obowiązku tworzenia rezerwy na koszty
restrukturyzacji określone w MSR 37. W szczególności, zwyczajowo oczekiwany obowiązek
przeprowadzenia restrukturyzacji powstaje tylko wówczas, gdy Bank posiada szczegółowy, formalny
plan restrukturyzacji oraz wzbudziła uzasadnione oczekiwanie u stron, których plan dotyczy, że
przeprowadzi działania restrukturyzacyjne poprzez rozpoczęcie wdrażania planu lub ogłoszenie
głównych elementów planu tymże stronom.
Szczegółowy plan restrukturyzacji określa co najmniej działalność, lub część działalności, której ten
plan dotyczy, podstawowe lokalizacje, które zostaną nim objęte, miejsce zatrudnienia, funkcje i
przybliżoną liczbę pracowników, którzy mają uzyskać odszkodowania w zamian za zakończenie
stosunku pracy, kwotę nakładów, które będą poniesione oraz termin, w jakim plan zostanie wdrożony.
Rezerwa na restrukturyzację obejmuje tylko takie bezpośrednie nakłady powstające w wyniku
restrukturyzacji, które jednocześnie a) w sposób nieodzowny wynikają z restrukturyzacji oraz b) nie
są związane z bieżącą działalnością jednostki gospodarczej. Rezerwa na restrukturyzację nie
obejmuje także przyszłych kosztów operacyjnych.
Świadczenia pracownicze
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze Banku (inne niż świadczenia z tytułu rozwiązania umowy
o pracę w całości należne w ciągu 12 miesięcy od wykonania pracy) obejmują wynagrodzenia, premie,
płatne urlopy oraz składki na ubezpieczenia społeczne.
Bank ujmuje przewidywaną niezdyskontowaną wartość krótkoterminowych świadczeń pracowniczych
jako koszty w okresie, w którym pracownicy świadczyli związaną z nimi pracę w korespondencji z
pozostałymi zobowiązaniami bilansu.
Kwota krótkoterminowych świadczeń pracowniczych z tytułu niewykorzystanych dni urlopowych
przysługujących pracownikom Banku jest wyliczana jako suma niewykorzystanych urlopów
przysługujących poszczególnym pracownikom Banku.
Długoterminowe świadczenia pracownicze
Zobowiązania Banku z tytułu długoterminowych świadczeń pracowniczych są kwotą przyszłych
korzyści, które pracownik otrzyma w zamian za świadczenie swoich usług w bieżącym
i wcześniejszych okresach, które nie są w całości należne w ciągu 12 miesięcy od wykonania pracy.
Zgodnie z Regulaminem Wynagradzania Pracowników oraz Kodeksem Pracy, pracownikom po
przepracowaniu określonej liczby lat i osiągnięciu wymaganego wieku, przysługuje prawo do
otrzymania odprawy emerytalnej.
41
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Rezerwa na odprawy emerytalne wyliczana jest metodą aktuarialną przez niezależnego aktuariusza
jako wartość obecna przyszłych zobowiązań Banku wobec pracowników według stanu zatrudnienia i
płac na dzień aktualizacji. Wycena jest sporządzona przy zastosowaniu metody prognozowanego
kosztu jednostkowego (projected unit credit method). Zgodnie z tą metodą każdy okres wykonywania
pracy daje uprawnienia do dodatkowej jednostki świadczeń i każda jednostka uprawnienia do
świadczenia wyliczana jest oddzielnie. Uwzględnia się przy tym, że bazowe wynagrodzenie każdego
z pracowników będzie się zmieniać w czasie wg określonych założeń. Rezerwa na odprawy emerytalne
podlega aktualizacji na bazie rocznej. Parametrami, które mają istotny wpływ na wysokość wartości
obecnej zobowiązań są: stopa mobilności (rotacja) pracowników, stopa dyskontowa, stopa wzrostu
płac. Nominalna stopa dyskontowa dla kalkulacji za rok 2022 została ustalona na poziomie 7,33%.
Wyliczenia zobowiązań dokonuje się dla pracowników obecnie zatrudnionych i nie dotyczy ono osób,
które zostaną przyjęte do pracy w przyszłości.
W 2012 roku Bank wdrożył politykę określającą zasady wynagradzania osób mających istotny wpływ
na profil ryzyka Banku Millennium, z późniejszymi zmianami, zgodnie z wymogami opisanymi w
Uchwale Komisji Nadzoru Finansowego nr 258/2011, a następnie Rozporządzeniu Ministra Rozwoju i
Finansów z dnia 6 marca 2017 r. w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli
wewnętrznej, polityki wynagrodzeń oraz szczegółowego sposobu szacowania kapitału wewnętrznego
w bankach. Zgodnie z polityką, pracownicy Banku mający istotny wpływ na profil ryzyka Banku
otrzymują zmienne wynagrodzenie, którego część wypłacana jest w formie instrumentów
finansowych: akcji fantomowych Banku w latach 2017 -2018; akcji własnych Banku Millennium: za rok
2019 i 2020. Od roku 2019 Bank, decyzją Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Banku z dnia 27
sierpnia 2019, wprowadził program motywacyjny służący wynagradzaniu osób uprawnionych,
uprzednio zidentyfikowanych jako mające istotny wpływ na profil ryzyka (ang. Risk Taker). W jego
ramach nabyte przez Spółkę Akcje Własne zostaną, zgodnie z obowiązującą polityką wynagrodzeń Risk
Takerów, przeznaczone do nieodpłatnego nabycia w odpowiedniej liczbie przez wskazanych Risk
Takerów w Okresie Trwania Programu. Szczegóły Polityki zostały zaprezentowane w punkcie 7),
Rozdziale 14. niniejszego sprawozdania finansowego.
Rezerwy z tytułu krótkoterminowych i długoterminowych świadczeń pracowniczych ujmuje się
w pozycji „Pozostałe zobowiązania” bilansu w korespondencji z kosztami wynagrodzeń w Rachunku
zysków i strat.
Bank realizuje program świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia zwany programem
określonych składek. Na mocy tego programu Bank jest zobowiązany prawem do odprowadzania
ustalonej kwoty składek do państwowego funduszu emerytalnego. Ze środków funduszu obejmujących
również zwrot uzyskany z inwestowania składek wypłacane są pracownikowi świadczenia po okresie
zatrudnienia. W rezultacie na Banku nie ciąży prawne ani zwyczajowo oczekiwane zobowiązanie do
zapłacenia dodatkowych składek, jeżeli fundusz emerytalny nie będzie posiadał aktywów w wysokości
wystarczającej do zapłaty należnych świadczeń.
Kapitał własny Banku
Kapitały własne stanowią kapitały i fundusze tworzone zgodnie z obowiązującym prawem, właściwymi
ustawami oraz statutem.
Na kapitały własne składają się: kapitał zakładowy, kapitał ze sprzedaży akcji powyżej wartości
nominalnej, kapitał z aktualizacji wyceny oraz zyski zatrzymane. Wszystkie kwoty kapitałów
i funduszy wykazywane są według wartości nominalnej.
Kapitał akcyjny
Kapitał akcyjny wykazywany jest według wartości nominalnej, zgodnie ze statutem oraz wpisem do
rejestru sądowego.
42
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Jeżeli jednostka nabywa własne instrumenty kapitałowe, to kwotę zapłaconą, łącznie z kosztami
bezpośrednio się do tego odnoszącymi, ujmuje się jako zmianę w kapitale własnym. Nabyte akcje
własne ujmuje się jako akcje własne i ujawnia się je jako zmniejszenie kapitału własnego do momentu
ich anulowania.
Dywidendy za rok obrotowy, które zostały zatwierdzone przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy,
ale nie zostały wypłacone na dzień bilansowy, ujawnia się w pozycji „Pozostałe zobowiązania”
pasywów bilansu.
Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej
Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej (nadwyżka ceny emisyjnej nad ceną
nominalną) tworzony jest z premii emisyjnej uzyskanej z emisji akcji pomniejszonej
o bezpośrednie, poniesione koszty z nią związane.
Skumulowane inne całkowite dochody
Na skumulowane inne całkowite dochody odnosi się różnice z wyceny aktywów finansowych
wycenianych wg wartości godziwej przez inne całkowite dochody, efekt wyceny zabezpieczeń
przepływów środków pieniężnych oraz zyski (straty) aktuarialne dotyczące rezerw na odprawy
emerytalne pomniejszone odpowiednio o odpisy z tytułu odroczonego podatku dochodowego z tym
związane. Skumulowane inne całkowite dochody nie podlegają dystrybucji.
Zyski zatrzymane
Zyski zatrzymane tworzone są z odpisów z zysku i są przeznaczone na cele określone w statucie lub
innych przepisach prawa (pozostała część kapitału zapasowego, kapitał rezerwowy, w tym fundusz
ogólnego ryzyka bankowego) lub stanowią zyski/straty z lat ubiegłych, lub także wynik finansowy
netto bieżącego okresu.
Fundusz ogólnego ryzyka bankowego w Banku tworzony jest zgodnie z przepisami ustawy Prawo
Bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r. z późniejszymi zmianami, z zysku po opodatkowaniu.
Wynik finansowy netto bieżącego okresu stanowi wynik z Rachunku zysków i strat roku bieżącego
skorygowany obciążeniem z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych. Straty przypadające
udziałom niekontrolującym, a przewyższające wartość przypadającego na nie kapitału własnego,
obciążają kapitał własny Banku.
Gwarancja finansowa
Gwarancja finansowa jest kontraktem, na mocy którego wystawca zobowiązuje się do wykonania na
rzecz beneficjanta określonych płatności w celu zrekompensowania poniesionych przez beneficjanta
strat, spowodowanych zaniechaniem przez określonego dłużnika spłat wynikających z oryginalnych
bądź zmodyfikowanych warunków umowy instrumentu dłużnego.
Udzielone gwarancje finansowe są wyceniane w wyższej z natępujacych wartości:
• kwoty odpisu na oczekiwane straty kredytowe,
• początkowo ujętej kwoty pomniejszonej o skumulowana kwotę dochodów ujmowanych zgodnie z
MSSF 15.
43
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Przychody z tytułu odsetek i przychody o podobnym charakterze
Przychody odsetkowe obejmują odsetki dotyczące instrumentów finansowych, wycenianych według
zamortyzowanego kosztu oraz aktywów finansowych wycenianych wg wartości godziwej przez inne
całkowite dochody przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej.
Metoda efektywnej stopy procentowej jest metodą naliczania zamortyzowanego kosztu składnika
aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego oraz alokacji przychodów lub kosztów z tytułu
odsetek i niektórych prowizji (stanowiących integralną część stopy procentowej) do właściwego
okresu. Efektywna stopa procentowa jest stopą, która dokładnie dyskontuje oszacowane przyszłe
przepływy pieniężne (w okresie do wygaśnięcia instrumentu finansowego) do wartości bilansowej
brutto składnika aktywów/zamortyzowanego kosztu zobowiązania. Obliczając efektywną stopę
procentową, Bank szacuje przepływy pieniężne uwzględniając wszystkie warunki umowne danego
instrumentu finansowego, nie biorąc jednak pod uwagę możliwych przyszłych strat z tytułu
niespłaconych kredytów. Kalkulacja ta uwzględnia wszystkie opłaty zapłacone lub otrzymane między
stronami umowy, które są integralną częścią efektywnej stopy procentowej, oraz koszty transakcji i
wszystkie inne różnice z tytułu premii lub dyskonta.
Przychody z tytułu odsetek obejmują odsetki oraz prowizje (otrzymane lub należne) ujęte
w kalkulacji efektywnej stopy procentowej z tytułu: kredytów, lokat międzybankowych oraz dłużnych
papierów wartościowych niesklasyfikowanych jako przeznaczone do obrotu.
W przychodach odsetkowych ujmowane są także koszty bezpośrednio związanie z zawarciem umowy
kredytowej ponoszone przez Grupę (głównie prowizje płacone agentom zewnętrznym
i własnym za zawarcie umowy kredytu hipotecznego oraz związane z tym typem umów koszty wyceny
nieruchomości), które stanowią składową rachunku efektywnej stopy procentowej
i podlegają rozliczeniu w czasie.
W momencie rozpoznania utraty wartości instrumentu finansowego wycenianego według
zamortyzowanego kosztu oraz wycenianych wg wartości godziwej przez inne całkowite dochody,
przychody odsetkowe ujmowane są w Rachunku zysków i strat, lecz wyliczane są od nowo ustalonej
wartości bilansowej instrumentu finansowego (to jest wartości pomniejszonej o odpis aktualizujący
wartość).
Przychody z tytułu odsetek obejmują również wynik odsetkowy od instrumentów pochodnych
desygnowanych i będących efektywnymi instrumentami zabezpieczającymi w rachunkowości
zabezpieczeń (szczegółowy opis istniejących relacji zabezpieczających zawiera nota (24)).
Przychody i koszty odsetkowe od instrumentów pochodnych zaklasyfikowanych do kategorii
przeznaczone do obrotu jak również przychody odsetkowe oraz rozliczenie dyskonta lub premii od
dłużnych instrumentów finansowych zaklasyfikowanych jako przeznaczone do obrotu są ujmowane w
pozycji „Wynik o charakterze o charakterze podobnym do odsetkowego od Aktywów wycenianych
według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat” Rachunku zysków i strat. W tej pozycji
ujmowane są również przychody odsetkowe wynikające z aktywów obowiązkowo wycenianych w
wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.
Koszty odsetkowe
Koszty odsetkowe obejmują w szczególności odsetki wynikające z instrumentów finansowych,
wycenianych według zamortyzowanego kosztu przy zastosowaniu opisanej powyżej metody
efektywnej stopy procentowej.
Przychody z tytułu opłat i prowizji/ Koszty z tytułu opłat i prowizji
Przychody i koszty z tytułu opłat i prowizji od obsługi rachunków bankowych, operacji z tytułu obsługi
kart płatniczych, z działalności maklerskiej, są zaliczane do wyniku w momencie wykonania usługi,
zaś pozostałe prowizje i opłaty są rozliczane w czasie.
Jako podstawowe typy prowizji związanych z działalnością kredytową Bank wyróżnia między innymi
opłaty i prowizje przygotowawcze oraz prowizje od niewykorzystanego zaangażowania.
44
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Opłaty i prowizje (zarówno przychody jak i koszty) bezpośrednio związane z powstaniem aktywów
finansowych posiadających określone harmonogramy spłat są ujmowane w Rachunku zysków i strat
jako element efektywnej stopy procentowej i stanowią cześć przychodów odsetkowych. Inne
integralnie związane z powstaniem aktywów bez określonych harmonogramów rozliczane są liniowo
w okresie trwania kontraktu. Opłaty za zobowiązanie się do udzielenia pożyczek, które
najprawdopodobniej będą zaciągnięte, są odraczane i z chwilą powstania aktywów finansowych są
rozliczane jako element efektywnej stopy procentowej lub liniowo przy uwzględnieniu wyżej
wymienionego kryterium. W przypadku kredytów i pożyczek o nieustalonych terminach płatności rat
i nieustalonych zmianach oprocentowania, np. kredytów w rachunku bieżącym i kredytów z tytułu
kart kredytowych, prowizje rozliczane są w czasie przez okres ważności karty lub limitu kredytu w
rachunku bieżącym metodą liniową, i zaliczane do przychodów prowizyjnych.
W związku z prowadzoną przez Bank działalnością bancassurance (sprzedaż usług
ubezpieczeniowych), bazując na kryterium rozpoznawania przychodów z tej działalności, można
wydzielić dwie grupy produktów.
Pierwszą grupę stanowią produkty ubezpieczeniowe bez bezpośredniego powiązania
z instrumentem finansowym (np.: ubezpieczenie zdrowia, NNW) – w tym przypadku wynagrodzenie
Banku jest ujmowane jednorazowo jako przychód po wykonaniu ważnej czynności tj. w dniu
rozpoczęcia lub odnowienia polis ubezpieczeniowych z uwzględnieniem ewentualnych rezerw na
zwroty.
W drugim przypadku (gdy występuje bezpośrednie powiązanie ubezpieczenia z instrumentem
finansowym, to jest w szczególności gdy produkt ubezpieczeniowy oferowany jest klientowi wyłącznie
z produktem kredytowym, tj. nie ma możliwości zakupu w Banku produktu ubezpieczeniowego
identycznego co do formy prawnej, warunków produktu i treści ekonomicznej bez produktu
kredytowego) można zidentyfikować dwie kategorie:
a) W ubezpieczeniach związanych z kredytami mieszkaniowymi w przypadku ubezpieczeń
pobieranych miesięcznie (ubezpieczenie na życie i ubezpieczenie nieruchomości)
wynagrodzenie jest ujmowane w rachunku zysków i strat w momencie otrzymania
wynagrodzenia.
b) W ubezpieczeniach związanych z kredytami gotówkowymi Bank dokonuje alokacji łącznej
wartości wynagrodzenia należnego z tytułu połączonej transakcji do poszczególnych elementów
transakcji, po pomniejszeniu o szacunek rezerwy dotyczącej części wynagrodzenia, która
będzie zwracana, np. w wyniku rezygnacji przez klienta z ubezpieczenia, przedpłat lub innych
tytułów. Szacunek rezerwy oparty jest na analizie historycznych informacji o rzeczywistych
zwrotach w przeszłości oraz przewidywaniach, co do trendu zwrotów w przyszłości.
Alokacja wynagrodzenia, o której mowa wyżej, oparta jest o metodę „względnej wartości
godziwej”, polegającej na podziale łącznego wynagrodzenia w proporcji, odpowiednio, wartości
godziwej wynagrodzenia z tytułu instrumentu finansowego oraz wartości godziwej usługi
pośrednictwa. Ustalenie powyższych wartości godziwych oparte jest na danych rynkowych, w
szczególności dla:
▪ usługi pośrednictwa - na podejściu rynkowym polegającym na wykorzystaniu cen
i innych danych rynkowych dla najbardziej zbliżonych transakcji rynkowych,
▪ wynagrodzenia z instrumentu finansowego - na podejściu dochodowym opartym na
przeliczeniu przyszłych kwot na wartość bieżącą z wykorzystaniem informacji na temat
oprocentowania i innych opłat dla identycznych lub najbardziej zbliżonych instrumentów
finansowych oferowanych niezależnie od produktu ubezpieczeniowego.
Poszczególne wyodrębnione elementy danej transakcji, bądź kilku transakcji rozpatrywanych
łącznie, podlegają następującym zasadom ujmowania przychodu:
▪ prowizje agencji ubezpieczeniowych – w części dotyczącej opłaty za wykonanie ważnej
czynności, ujmowane w przychodach w dniu rozpoczęcia bądź odnowienia polisy
ubezpieczeniowej,
▪ prowizje/opłaty stanowiące integralną część efektywnej stopy procentowej instrumentu
finansowego – traktowane, jako korekta efektywnej stopy procentowej
i ujmowane w przychodach odsetkowych.
45
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
W 2022 roku Bank dokonywał przeglądu procesu założeń stosowanego modelu rozliczania przychodów
z tytułu bancassurance, w wyniku czego w zakresie ubezpieczeń związanych z kredytami
gotówkowymi, wskaźnik przychodów ujmowanych jednorazowo jako prowizja za wykonanie ważnej
czynności kształtował się na poziomie 7% (w roku 2021 było to też 7%).
Na dzień 31 grudnia 2022 r., dla produktów ubezpieczeniowych powiązanych z kredytami
gotówkowymi Bank oszacował rezerwę na zwroty składek, wyrażoną jako procentowy wskaźnik
zwrotów do wysokości prowizji brutto, na poziomie 53%.
Pozostałe opłaty i prowizje związane z usługami finansowymi oferowanymi przez Bank, takie jak:
▪ usługi zarządzania aktywami;
▪ usługi zarządzania środkami pieniężnymi;
▪ usługi maklerskie;
są rozpoznawane w Rachunku zysków i strat jednorazowo.
Przychody z tytułu dywidend
Przychody z tytułu dywidend są ujmowane w Rachunku zysków i strat Banku w dniu ustalenia praw
udziałowców/akcjonariuszy do ich otrzymania.
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych
według wartości godziwej przez wynik finansowy
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych według
wartości godziwej przez wynik finansowy zawiera zyski i straty powstałe w wyniku zbycia dłużnych
instrumentów finansowych zaklasyfikowanych do portfela wyceniane wg wartości godziwej przez
całkowite dochody oraz pozostałe zyski i straty wynikające z działalności inwestycyjnej.
Wynik z tytułu aktywów i zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu
Wynik z tytułu aktywów i zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu zawiera zyski i straty
powstałe w wyniku zbycia instrumentów finansowych zaliczonych do aktywów/zobowiązań
finansowych przeznaczonych do obrotu oraz efekt wyceny tych instrumentów do wartości godziwej
(w tym m.in. przeznaczone do obrotu instrumenty dłużne, kapitałowe i pochodne).
Wynik z tytułu aktywów finansowych nieprzeznaczonych do obrotu wycenianych obowiązkowo
według wartości godziwej przez wynik finansowy
Wynik z tytułu aktywów finansowych nieprzeznaczonych do obrotu wycenianych obowiązkowo według
wartości godziwej przez wynik finansowy obejmuje zyski i straty powstałe w wyniku zbycia oraz efekt
wyceny instrumentów finansowych zaklasyfikowanych do tej kategorii aktywów.
Wynik z tytułu rachunkowości zabezpieczeń
Wynik z tytułu rachunkowości zabezpieczeń obejmuje w szczególności: zmiany wartości godziwej
instrumentu zabezpieczającego (w tym zaniechanie), zmiany wartości godziwej pozycji
zabezpieczanej wynikające z zabezpieczonego ryzyka oraz ujętą w wyniku finansowym
nieefektywność wynikającą z zabezpieczeń przepływów pieniężnych.
Wynik z pozycji wymiany
Wynik z pozycji wymiany obejmuje: i) wynik zrealizowany oraz wynik z wyceny transakcji FX spot i
FX Forward ii) dodatnie i ujemne różnice kursowe, zarówno zrealizowane jak i nie zrealizowane,
wynikające z codziennej wyceny aktywów i pasywów walutowych, po obowiązującym na dzień
bilansowy średnim kursie NBP i wpływające na przychody lub koszty z pozycji wymiany.
46
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Pozostałe przychody i koszty operacyjne
Do pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych zaliczane są koszty i przychody niezwiązane
bezpośrednio z działalnością bankową. Są to w szczególności wynik z tytułu sprzedaży i likwidacji
środków trwałych, przychody z tytułu sprzedaży pozostałych usług, otrzymane i zapłacone
odszkodowania kary i grzywny oraz rezerwy na sprawy sporne.
Opłaty franczyzowe
Franczyza to model współpracy pomiędzy Bankiem a niezależnymi przedsiębiorcami, którzy w oparciu
o zawarte umowy o charakterze umów agencyjnych, definiowanych przepisami prawa, wykonują
czynności agencyjne w zakresie sprzedaży produktów i usług z oferty Banku na rzecz klientów i
potencjalnych klientów Banku. Współpracujący franczyzobiorcy korzystają przy realizacji umowy ze
znaków towarowych i know how Banku a placówki franczyzowe są dla klientów w większości niemal
tak samo funkcjonalne jak placówki własne (z wyłączeniem produktów inwestycyjnych). Z tytułu
współpracy Bank pobiera opłatę franczyzową za używanie znaków towarowych oraz opłaty z tytułu
najmu wyposażenia IT od Banku niezbędnego do wykonywania działalności w danej placówce oraz
płaci franczyzobiorcom prowizje od sprzedanych produktów i usług bankowych.
Podatek bankowy
Podatek od niektórych instytucji finansowych („podatek bankowy”) jest podatkiem o charakterze
majątkowym prezentowanym w Rachunku Zysków i Strat w pozycji „Podatek bankowy” (nie jest to
podatek dochodowy). Zgodnie z ustawą z dnia 15 stycznia 2016 r. o podatku od niektórych instytucji
finansowych (t.j. z 2022 r. poz. 1685 z późn.zm.) podatnikami są m.in. banki krajowe a podstawą ich
opodatkowania jest nadwyżka sumy wartości aktywów Banku wynikające z zestawienia obrotów i sald,
ustalonego na ostatni dzień miesiąca na podstawie zapisów na kontach księgi głównej, ponad kwotę
4 mld zł. Podatek bankowy wynosi 0,0366% podstawy opodatkowania miesięcznie. W związku z
wdrożonym od lipca 2022 r. planem naprawy Bank Millennium S.A. korzysta od tego miesiąca ze
zwolnienia od tego podatku.
Inne podatki
Bank jest również podatnikiem:
1) podatku od towarów i usług (VAT) wykonującymi czynności zarówno opodatkowane (np. usługi w
zakresie leasingu, faktoringu) jak i zwolnione z VAT (np. czynności bankowe, maklerskie);
2) podatku od nieruchomości;
3) podatku od środków transportowych;
4) innych podatków sporadycznie je obciążających (np. podatku od czynności cywilnoprawnych,
akcyzowego, zagranicznych podatków u źródła nie podlegających odliczeniu – tzw. withholding
tax).
Ponadto Bank jest zobowiązany do ponoszenia różnych opłat (np. opłat skarbowych, opłat za
wieczyste użytkowanie gruntu). Koszty z tytułu tych podatków i opłat prezentowane są w nocie z
Kosztami Administracyjnymi w pozycji „Podatki i opłaty różne”.
Przychody, koszty i aktywa ujmowane są z kolei w kwocie pomniejszonej o wartość podatku VAT,
podatku od czynności cywilnoprawnych i innych podatków od sprzedaży, z wyjątkiem, gdy podatek od
sprzedaży zapłacony przy zakupie towarów i usług nie jest możliwy do odzyskania od organów
podatkowych; wówczas podatek VAT jest ujmowany odpowiednio jako część kosztów nabycia
składnika aktywów lub jako element kosztów. Kwota podatku możliwa do odzyskania lub należna do
zapłaty na rzecz organów podatkowych ujęta jest w sprawozdaniu jako część należności lub
zobowiązań.
47
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Podatek dochodowy
Podatek dochodowy od osób prawnych obejmuje podatek bieżący oraz odroczony.
Bieżący podatek dochodowy jest obliczany według obowiązującej stawki podatkowej i jest
kalkulowany w oparciu o zysk brutto ustalony na podstawie odpowiednich przepisów
o rachunkowości, skorygowany o przychody niepodlegające opodatkowaniu i koszty niestanowiące
kosztów uzyskania przychodu. Ponadto, dla celów podatkowych, wynik księgowy brutto koryguje się
o przychody i koszty z lat ubiegłych, zrealizowane dla celów podatkowych w danym okresie
sprawozdawczym oraz odliczenia od dochodu np. z tytułu darowizn.
Podatek dochodowy odroczony ujmowany jest w Rachunku zysków i strat za wyjątkiem sytuacji, w
których rozpoznawany jest w sprawozdaniu z pozostałych całkowitych dochodów lub bezpośrednio w
kapitale z aktualizacji wyceny, ponieważ dotyczy transakcji, które również są rozpoznawane w
sprawozdaniu z pozostałych całkowitych dochodów lub bezpośrednio w kapitale z aktualizacji wyceny.
Rezerwę na odroczony podatek dochodowy wykazuje się w pasywach bilansu jako „Rezerwę na
odroczony podatek dochodowy”. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmuje się w
aktywach bilansu w pozycji „Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego”. Bank kompensuje
ze sobą aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego z rezerwami z tytułu odroczonego podatku
dochodowego, ponieważ posiada tytuł prawny do przeprowadzenia takiej kompensaty oraz aktywa i
rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego wynikają z podatku nałożonego przez tę samą
władzę podatkową.
Rezerwa na odroczony podatek dochodowy ujmowana jest przy użyciu metody bilansowej
w odniesieniu do wszystkich dodatnich różnic przejściowych z wyjątkiem sytuacji, gdy powstaje
w wyniku amortyzacji wartości firmy lub początkowego ujęcia składnika aktywów bądź zobowiązania
przy transakcji niestanowiącej połączenia jednostek gospodarczych, która w chwili jej zawierania nie
ma wpływu ani na wynik finansowy brutto, ani na dochód do opodatkowania czy stratę podatkową.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmowane są przy użyciu metody bilansowej w
odniesieniu aktywowanych strat podatkowych oraz wszystkich ujemnych różnic przejściowych
występujących na dzień bilansowy między wartością podatkową aktywów i zobowiązań a ich wartością
bilansową wykazaną w sprawozdaniu finansowym jedynie w zakresie, w jakim będzie możliwe
osiągnięcie przychodu podatkowego w związku z którym pomniejszenia te będą mogły być odwrócone.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego nie są ujmowane, gdy dotyczą ujemnych różnic
przejściowych powstających w wyniku początkowego ujęcia składnika aktywów bądź zobowiązania,
przy transakcji niestanowiącej połączenia jednostek gospodarczych i w chwili jej zawierania nie mają
wpływu ani na wynik finansowy brutto, ani na dochód do opodatkowania czy stratę podatkową.
Bank nie ujmuje w kalkulacji podatku odroczonego zobowiązania lub aktywa z tytułu różnic
przejściowych powstających w związku z inwestycją w jednostkach zależnych i stowarzyszonych,
chyba że na podstawie posiadanych dowodów realizacja różnic przejściowych jest kontrolowana przez
Bank i prawdopodobne jest, że w możliwej do przewidzenia przyszłości różnice te ulegną odwróceniu.
Wyliczenie aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz rezerwy na odroczony podatek
dochodowy bazuje na przewidywanym stopniu realizacji wartości bilansowych aktywów
i zobowiązań, z zastosowaniem stawek podatkowych, które według przewidywań będą obowiązywać
w okresie, gdy składnik aktywów zostanie zrealizowany lub rezerwa rozwiązana, przyjmując za
podstawę stawki podatkowe (i przepisy podatkowe) prawnie lub faktycznie obowiązujące na dzień
bilansowy.
48
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
8. Zarządzanie Ryzykiem Finansowym
Zarzadzanie ryzykiem finansowym jest jedną z podstawowych aktywności Zarządu składającą się na
proces efektywnego zarządzania Bankiem. Określa ono ramy rozwoju, rentowności i stabilności
działalności biznesowej, tworząc zasady zapewniające Bankowi zgodność z najlepszymi praktykami w
zakresie kontroli wewnętrznej i wymogami prawnymi oraz zgodność strategii zarządzania wszystkimi
rodzajami ryzyka.
8.1. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM
Misją zarządzania ryzykiem w Banku Millennium jest zapewnienie, aby wszystkie rodzaje ryzyka były
zarządzane, monitorowane i kontrolowane odpowiednio do przyjętego profilu ryzyka (apetytu na
ryzyko) oraz charakteru i skali działania Banku. Ważną zasadą zarządzania ryzykiem jest
optymalizacja relacji ryzyka i rentowności - w Banku zwraca się szczególną uwagę na to, aby
podejmowane decyzje biznesowe brały pod uwagę (równoważyły) ryzyko i zysk.
Cele misji zarządzania ryzykiem osiągane są poprzez realizację następujących działań:
▪ Opracowanie strategii zarządzania ryzykiem, polityki kredytowej, procesów i procedur
określających zasady akceptacji dopuszczalnego poziomu poszczególnych rodzajów ryzyka,
▪ Wdrażanie, w coraz większym zakresie, narzędzi informatycznych służących identyfikacji, kontroli
i pomiarowi ryzyka,
▪ Zwiększanie wśród pracowników świadomości odpowiedzialności za właściwe zarządzanie ryzykiem
na każdym poziomie struktury organizacyjnej Banku.
Zarządzanie ryzykiem w Banku jest scentralizowane i uwzględnia potrzebę osiągnięcia założonej
rentowności jak również utrzymania odpowiedniej relacji ryzyko – kapitał, w kontekście posiadania
odpowiedniego poziomu kapitału na pokrycie ryzyka. W ramach zarządzania ryzykiem wykorzystuje
się szeroki zakres metod – zarówno jakościowych jak i ilościowych, w tym zaawansowane narzędzia
matematyczno-statystyczne, wspomagane przez odpowiednie systemy informatyczne.
Bank, określając cele biznesowe, bierze pod uwagę zdefiniowane ramy ryzyka (apetytu na ryzyko)
w celu zapewnienia, że struktura i rozwój biznesu odpowiadają zakładanemu profilowi ryzyka, który
charakteryzuje się szeregiem parametrów takich jak:
▪ Wzrost kredytowania wg produktów / segmentów,
▪ Struktura portfela kredytowego,
▪ Wskaźniki jakości portfela,
▪ Koszt ryzyka,
▪ Wymogi kapitałowe / kapitał ekonomiczny,
▪ Wymagana wielkość i struktura płynności.
Model zarządzania i kontrolowania ryzyka na poziome Banku opiera się na następujących
podstawowych zasadach:
▪ zapewnienie kompleksowej kwantyfikacji i parametryzacji różnych rodzajów ryzyka pod kątem
optymalizacji struktury bilansu i pozycji pozabilansowych Banku, przy uwzględnieniu założonego
poziomu rentowności prowadzonej działalności biznesowej. Główne obszary analizy obejmują:
ryzyko kredytowe, ryzyko rynkowe, ryzyko płynności oraz ryzyko operacyjne;
▪ monitorowanie i kontrolowanie wszystkich typów ryzyka w odniesieniu do dochodowości
prowadzonej działalności oraz poziomu kapitału niezbędnego do zapewnienia bezpieczeństwa
operacji z punktu widzenia wymogów kapitałowych. Wyniki pomiarów ryzyka są regularnie
raportowane w ramach systemu informacji zarządczej;
▪ rozdzielenie obowiązków w zakresie powstania ryzyka, zarządzania ryzykiem i kontroli ryzyka.
49
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Proces zarządzania ryzykiem w Banku przedstawia poniższy schemat:
Podział kompetencji w zakresie zarządzania ryzykiem przedstawia się następująco:
▪ Rada Nadzorcza jest odpowiedzialna za nadzorowanie zgodności polityki podejmowania ryzyka
przez Bank ze strategią Banku oraz jego planem finansowym. W ramach Rady Nadzorczej działa
Komitet ds. Ryzyka, który wspiera ją w realizacji tych zadań m.in. opiniując strategię ryzyka
Banku, w tym apetyt na ryzyko.
▪ Zarząd odpowiada za efektywność systemu zarządzania ryzykiem, procesu szacowania kapitału
wewnętrznego i dokonywania przeglądów procesu szacowania i utrzymywania kapitału
wewnętrznego oraz systemu kontroli wewnętrznej;
▪ Komitet Kredytowy, Komitet Kapitałów, Aktywów i Pasywów oraz Komitet Należności Zagrożonych
są odpowiedzialne za bieżące zarządzanie różnymi rodzajami ryzyka bankowego w ramach modelu
ustalonego przez Zarząd;
▪ Komitet Ryzyka oraz Komitet Procesów i Ryzyka Operacyjnego są odpowiedzialne za definiowanie
polityki oraz za monitorowanie i kontrolowanie różnych rodzajów ryzyka bankowego w ramach
modelu ustalonego przez Zarząd;
▪ Komitet ds. AML odpowiada za nadzór nad procesem przeciwdziałania praniu pieniędzy
i finansowaniu terroryzmu w Banku i współpracę w zakresie obszaru zwalczania przestępczości
finansowej;
▪ Komitet Walidacyjny odpowiedzialny jest za akceptację wyników walidacji modeli ryzyka oraz
nadzór nad wdrażaniem zaleceń określonych przez Biuro Walidacji Modeli;
▪ Komitet ds. Zrównoważonego Rozwoju jest odpowiedzialny za podejmowanie kluczowych decyzji
w zakresie zrównoważonego rozwoju w Grupie Banku Millennium S.A., w zakresie czynników
środowiskowych, społecznych i dotyczących zarządzania („governance”).
▪ Podkomitet do Spraw Sądowych jest odpowiedzialny za opiniowanie i podejmowanie decyzji
w sprawach z zakresu postępowań sądowych, w których wartość przedmiotu sporu lub bezpośredni
skutek dla wartości majątku w wyniku orzeczenia sądu przekracza 1 mln zł lub w wyniku kilku
spraw o tym samym charakterze, z wyłączeniem spraw należących do portfela restrukturyzacji
i windykacji wierzytelności Banku zarządzanych przez Departament Windykacji Korporacyjnej oraz
Departament Restrukturyzacji Detalicznej i Windykacji. Podkomitet do Spraw Sądowych jest
również właściwy do rozpatrywania sporów z portfela Departamentu Restrukturyzacji Detalicznej
i Windykacji, których charakter sporu odpowiada charakterowi sporów sądowych nadzorowanych
przez Podkomitet do Spraw Sądowych oraz kwestie związane z ustaleniem warunków ugody, co do
skutków stosunków prawnych na etapie przed procesowym lub w okolicznościach wskazujących na
istotne prawdopodobieństwo sporu (np.: w procesie negocjacji walutowych kredytów hipotecznych
i polubownych ugód z kredytobiorcami), który w przypadku materializacji podlegałyby
kompetencjom Podkomitetu do Spraw Sądowych, z wyłączeniem spraw zarządzanych przez
Departament Windykacji Korporacyjnej.
▪ Departament Ryzyka odpowiada za zarządzanie ryzykiem, w tym za identyfikację, pomiar, analizę,
monitorowanie i raportowanie ryzyka w Banku. Departament Ryzyka przygotowuje również zasady
zarządzania ryzykiem i odpowiednie procedury, a także przedstawia informacje i proponuje
kierunki działania niezbędne do podejmowania decyzji przez Komitet Kapitałów, Aktywów
i Pasywów, Komitet Ryzyka i Zarząd dotyczących zarządzania ryzykiem;
Określenie
kluczowych
rodzajów
ryzyka
Określenie
modeli i definicji
w celu
klasyfikacji
klientów,
produktów,
procesów i miar
ryzyka
Zdefiniowanie
strategii ryzyka
Zdefiniowanie
zasad i celów w
zakresie ryzyka,
zgodnie z
apetytem na
ryzyko,
możliwością
akceptacji ryzyka
i strategia
biznesowa
Zdefiniowanie
polityki ryzyka
Zdefiniowanie
progów,
poziomów,
kompetencji,
limitów,
poziomów
odcięcia, zgodnie
ze Strategią
Ryzyka
Wdrożenie
zdefiniowanej
polityki
Opracowanie
produktów
biznesowych i
ich wdrożenie
w formie
narzędzi i
regulacji,
Procesy
decyzyjne
Monitorowanie,
kontrola,
raportowanie
Monitoring
funkcjonowania
modeli oraz
zachowań portfeli
50
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
▪ Departament Ratingu odpowiedzialny jest przede wszystkim za nadawanie ratingów ryzyka (ocena
wiarygodności kredytowej) dla klientów korporacyjnych Banku oraz monitoring i ewentualną
zmianę ratingów w okresie ich obowiązywania. Proces nadawania ratingów jest niezależny od
procesu podejmowania decyzji kredytowej;
▪ Departament Decyzji Kredytowych Przedsiębiorstw, Departament Hipotecznych Decyzji
Kredytowych i Departament Decyzji Kredytowych Consumer Finance są odpowiedzialne,
odpowiednio, w ramach Segmentu Klientów Korporacyjnych i Segmentu Klientów Detalicznych, za
proces podejmowania decyzji kredytowych, w tym analizowanie sytuacji finansowej klientów,
sporządzanie projektów decyzji kredytowych dla poszczególnych szczebli decyzyjnych
i podejmowanie decyzji kredytowych w ramach określonych limitów;
▪ Departament Monitorowania i Dochodzenia Należności Detalicznych oraz Departament
Restrukturyzacji i Windykacji Należności Detalicznych są odpowiedzialne za monitorowanie spłat
i proces dochodzenia należności przeterminowanych od osób fizycznych;
▪ Departament Zagrożonych Należności Gospodarczych opracowuje określone strategie dla każdego
klienta ze swojego portfela, w celu jak najszybszej maksymalizacji odzysku i ograniczenia ryzyka
ponoszonego przez Grupę. Podejście w poszczególnych sprawach jest stale aktualizowane przy
wykorzystaniu bieżących informacji, najlepszych praktyk i doświadczeń w zakresie odzyskiwania
należności;
▪ Biuro Kontroli i Analiz Skarbu jest odpowiedzialne za monitorowanie i wykorzystywanie niektórych
limitów Banku, takich jak limity kontrahenta i limity typu stop-loss, monitorowanie pozycji
walutowej Banku i wyników aktywnego „tradingu” oraz kontrolę operacji Departamentu Skarbu;
▪ Biuro Walidacji Modeli jest odpowiedzialne za jakościową oraz ilościową analizę i walidację
modeli, niezależną od funkcji budowy modeli; przygotowywanie metodyki walidacji
i monitorowania modeli; podejmowanie działań związanych z wydawaniem opinii w zakresie
adekwatności nowych modeli dla obszaru, którego dotyczą; przygotowywanie raportów na
potrzeby Komitetu Walidacyjnego;
▪ Celem Biura ds. Zrównoważonego Rozwoju jest nadzór i koordynacja procesu wdrażania zasad
zrównoważonego rozwoju w Banku i Grupie Kapitałowej.
▪ Wydział Zarządzania Nadużyciami jest odpowiedzialny za tworzenie, implementację oraz
monitorowanie realizacji polityki Banku w zakresie zarządzania ryzykiem nadużyć we współpracy
z innymi jednostkami organizacyjnymi Banku. Wydział stanowi centrum kompetencji dla procesu
zapobiegania nadużyciom.
▪ Departament Zgodności odpowiada za zapewnienie zgodności z regulacjami prawnymi,
powiązanymi standardami regulacyjnymi, zasadami i standardami rynkowymi, a także
wewnętrznymi regulacjami i kodeksami postępowania oraz za proces zapobiegania praniu brudnych
pieniędzy.
▪ Departament Prawny odpowiada za prowadzenie spraw spornych Banku, w razie potrzeby przy
wsparciu zewnętrznych kancelarii prawnych i ekspertów prawnych.
Bank opracował kompleksowy dokument o charakterze wytycznych dotyczących polityki/strategii
w zakresie zarządzania ryzykiem „Strategia ryzyka na lata 2023-2025”. Dokument ten jest opracowany
w horyzoncie trzyletnim i podlega corocznemu przeglądowi i uaktualnieniu. Jest on zatwierdzany
przez Zarząd i Radę Nadzorczą Banku. Strategia ryzyka jest nierozerwalnie związana z innymi
dokumentami strategicznymi, takimi jak: Budżet, Plan Płynności, Plan Kapitałowy.
Strategia Ryzyka opiera się na zdefiniowanych przez Bank dwóch podstawowych pojęciach:
▪ Profil ryzyka: aktualny poziom ryzyka wyrażony kwotą lub rodzajem ryzyka, na które Bank jest
obecnie narażony. Bank również przewiduje, jak profil ryzyka może się zmieniać w przyszłości
uwzględniając zarówno oczekiwane jak i skrajne scenariusze ekonomiczne, zgodnie z apetytem
na ryzyko;
▪ Apetyt na ryzyko: maksymalny poziom lub rodzaj ryzyka, jakie Bank jest w stanie zaakceptować
i tolerować dla osiągnięcia swoich celów finansowych i strategicznych. W tym celu zdefiniowano
trzy strefy, określające poziomy ostrzegawcze i wymagające podjęcia działań.
51
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Apetyt na ryzyko ma zapewnić, że profil działalności biznesowej i jej skala wzrostu będą odpowiadać
przyszłemu Profilowi Ryzyka. Apetyt na ryzyko został odzwierciedlony w określonych wskaźnikach,
w takich kluczowych obszarach jak:
▪ Wypłacalność
▪ Płynność i finansowanie
▪ Zmienność wyników finansowych i struktura produktowa
▪ Działalność operacyjna i reputacja.
Bank posiada jasno określoną strategię ryzyka obejmującą kredyty detaliczne, korporacyjne,
działalność rynkową i płynność oraz zarządzanie ryzykiem operacyjnym i kapitałem. Dla każdego
ryzyka indywidualnie i ogółem, Bank jasno określa apetyt na ryzyko.
Zarządzanie ryzykiem jest definiowana głównie poprzez zasady i cele określone w Strategii Ryzyka,
dodatkowo uzupełnione szczegółowo zasadami i wytycznymi jakościowymi przedstawionymi
w następujących dokumentach:
▪ Zasady zarządzania i planowania kapitałowego
▪ Zasady i wytyczne kredytowe
▪ Zasady zarządzania ryzykiem koncentracji
▪ Zasady i reguły zarządzania ryzykiem płynności
▪ Zasady i reguły dotyczące zarządzania ryzykiem rynkowym na rynkach finansowych
▪ Zasady i reguły dotyczące zarzadzania ryzykiem rynkowym w Księdze Bankowej
▪ Polityka inwestycyjna
▪ Zasady i wytyczne dotyczące zarządzania ryzykiem operacyjnym
▪ Polityka i zasady dotyczące zarządzania ryzykiem modeli
▪ Polityka w zakresie testów warunków skrajnych
▪ Polityka zrównoważonego rozwoju
▪ Regulamin Banku Millennium S.A. – Program przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu
terroryzmu.
W ramach apetytu na ryzyko, Bank określił strefy dla mierników tego apetytu (zbudowane za zasadzie
„świateł drogowych”). Dla stref apetytu określono:
▪ status apetytu na ryzyko – strefa zielona oznacza miernik w ramach apetytu na ryzyko, strefa żółta
oznacza zwiększone ryzyko przekroczenia apetytu na ryzyko, strefa czerwona oznacza
przekroczenie tego apetytu,
▪ proces eskalacji podejmowanych działań (jednostki organizacyjne / organy Banku odpowiedzialne
za decyzje i wykonanie działań w poszczególnych strefach),
▪ procedury monitoringu apetytu na ryzyko.
Bank szczególną wagę przykłada do ciągłego doskonalenia procesu zarządzania ryzykiem. Jednym z
wymiernych tego efektów jest sukces, polegający na zezwoleniu na zastosowanie w szerszym zakresie
metody IRB w procesie wyliczania wymogów kapitałowych.
52
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
8.2. ZARZĄDZANIE KAPITAŁEM
Zarządzanie i planowanie kapitałowe
Zarządzanie kapitałowe odnosi się do dwóch obszarów: zarządzania adekwatnością kapitałową
i alokacji kapitału. Dla obydwu z tych obszarów określone zostały cele zarządcze.
Celami zarządzania adekwatnością kapitałową są: (a) spełnienie wymagań określonych w przepisach
zewnętrznych (regulacyjna adekwatność kapitałowa) oraz (b) zapewnienie wypłacalności
w warunkach normalnych i w warunkach skrajnych (ekonomiczna adekwatność kapitałowa/kapitał
wewnętrzny). Realizując te cele, Bank dąży do osiągnięcia wewnętrznych długookresowych limitów
kapitałowych, określonych w Strategii Ryzyka.
Z kolei celem alokacji kapitału jest kreowanie wartości dla właścicieli poprzez maksymalizację zwrotu
z działalności obciążonej ryzykiem, biorąc pod uwagę ustaloną tolerancję na ryzyko.
W ramach zarządzania kapitałowego realizowany jest również proces planowania kapitału. Celem tego
procesu jest określenie funduszy własnych (baza kapitałowa określająca możliwość podjęcia ryzyka) i
wykorzystania kapitału (wymogi kapitału regulacyjnego i kapitału ekonomicznego) w taki sposób, aby
zapewnić spełnienie limitów (celów) kapitałowych, przy założeniu realizacji przewidywanej strategii
biznesowej i profilu ryzyka – w normalnych i skrajnych warunkach ekonomicznych.
Regulacyjna adekwatność kapitałowa
Bank jest zobowiązany na mocy prawa do spełnienia minimalnych wymogów w zakresie funduszy
własnych, określonych w art. 92 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i rady (UE) nr 575/2013 w
sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniającego
rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (dalej: CRR). Jednocześnie przy ustalaniu limitów/celów
kapitałowych uwzględniono:
• Bufor II Filara kredytów walutowych (Bufor P2R) – decyzja KNF nakazująca przestrzeganie
dodatkowego wymogu kapitałowego w celu zabezpieczenia ryzyka wynikającego z
zabezpieczonych hipoteką walutowych kredytów i pożyczek dla gospodarstw domowych,
wynikające z art. 138 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo bankowe. Wysokość tego bufora jest ustalana dla
poszczególnych banków corocznie przez KNF w wyniku procesu Badania i Oceny Nadzorczej (BION)
i obejmuje ryzyko niedostatecznie pokryte – zdaniem KNF – przez minimalne wymogi w zakresie
funduszy własnych, określone w art. 92 CRR. Aktualnie bufor ten został ustalony w wydanych pod
koniec 2022 roku decyzji KNF, w wysokości 1,95 p.p. (Bank) i 1,94 p.p. (Grupa) dla łącznego
wskaźnika kapitałowego (TCR), co odpowiada wymogowi kapitałowemu na poziomie 1,47 p.p.
(Bank) i 1,46 p.p. (Grupa) ponad Wskaźnik Tier1 oraz 1,10 p.p. (Bank) i 1,09 p.p. (Grupa) ponad
Wskaźnik CET1
1
;
• Wymóg połączonego bufora – określony w ustawie o nadzorze makro ostrożnościowym nad
systemem finansowym i zarządzaniu kryzysowym w systemie finansowym – który składa się z:
▪ Bufora zabezpieczenia kapitału w wysokości 2,5%;
▪ Bufor innej instytucji o znaczeniu systemowym (OSII) – w wysokości 0,25%, przy czym wysokość
jest ustalana corocznie przez KNF
2
;
▪ Bufor ryzyka systemowego w wysokości 0% obowiązujący od marca 2020 roku, w związku z
Rozporządzeniem Ministra Finansów i Rozwoju;
▪ Bufor antycykliczny w wysokości 0%.
1
Decyzja ta zastępuje poprzednie zalecenie z 2021 r. dotyczące utrzymania funduszy własnych na pokrycie dodatkowego
wymogu kapitałowego poziomie 2,82 p.p. (Bank) i 2,79 p.p. (Grupa) dla łącznego współczynnika kapitałowego (TCR), co
odpowiada wymogowi kapitałowemu 2,11 p.p. dla Banku i 2,09 p.p. dla Grupy ponad Wskaźnik Tier 1 oraz co odpowiada
wymogowi kapitałowemu 1,58 p.p. dla Banku i 1,56 p.p. dla Grupy ponad Wskaźnik CET1.
2
W listopadzie 2020 roku Komisja Nadzoru Finansowego poinformowała o zidentyfikowaniu Banku jako innej instytucji o
znaczeniu systemowym i nałożeniu bufora innej instytucji o znaczeniu systemowym w wysokości 0,25%.
53
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami i decyzjami Komisji Nadzoru Finansowego, Bank ustalił
minimalne wymagane regulacyjnie poziomy współczynników kapitałowych, będące jednocześnie
podstawą ustalenia limitów kapitałowych.
Poniższa tabela prezentuje te wielkości według stanu na 31 grudnia 2022 roku. O każdej zmianie
poziomów wymaganego kapitału Bank poinformuje zgodnie z przepisami.
Wskaźnik kapitałowy
31.12.2022
Wskaźnik kapitału podstawowego Tier 1 (Wskaźnik CET1)
Bank
Grupa
Minimum
4,50%
4,50%
Bufor P2R
1,10%
1,09%
TSCR CET1 (Łączne wymogi SREP/BION)
5,60%
5,59%
Bufor zabezpieczenia kapitału
2,50%
2,50%
Bufor innej instytucji o znaczeniu systemowym (OSII)
0,25%
0,25%
Bufor ryzyka systemowego
0,00%
0,00%
Bufor antycykliczny
0,00%
0,00%
Wymóg połączonego bufora
2,75%
2,75%
OCR CET1 (Łączne wymogi kapitałowe CET1)
8,35%
8,34%
Wskaźnik kapitału Tier 1 (Wskaźnik T1)
Bank
Grupa
Minimum
6,00%
6,00%
Bufor P2R
1,47%
1,46%
TSCR T1 (Łączne wymogi SREP/BION)
7,47%
7,46%
Bufor zabezpieczenia kapitału
2,50%
2,50%
Bufor innej instytucji o znaczeniu systemowym (OSII)
0,25%
0,25%
Bufor ryzyka systemowego
0,00%
0,00%
Bufor antycykliczny
0,00%
0,00%
Wymóg połączonego bufora
2,75%
2,75%
OCR T1 (Łączne wymogi kapitałowe T1)
10,22%
10,21%
Łączny wskaźnik kapitałowy (TCR)
Bank
Grupa
Minimum
8,00%
8,00%
Bufor P2R
1,95%
1,94%
TSCR TCR (Łączne wymogi SREP/BION)
9,95%
9,94%
Bufor zabezpieczenia kapitału
2,50%
2,50%
Bufor innej instytucji o znaczeniu systemowym (OSII)
0,25%
0,25%
Bufor ryzyka systemowego
0,00%
0,00%
Bufor antycykliczny
0,00%
0,00%
Wymóg połączonego bufora
2,75%
2,75%
OCR TCR (Łączne wymogi kapitałowe TCR)
12,70%
12,69%
54
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Bank otrzymał w grudniu 2022 roku zalecenie dotyczące utrzymywania funduszy własnych na pokrycie
dodatkowego narzutu kapitałowego („P2G”) w celu zaabsorbowania potencjalnych strat wynikających
z wystąpienia warunków skrajnych, na poziomie 1,72 p.p. oraz 1,75 p.p. (na poziomie jednostkowym
i skonsolidowanym) ponad wartość OCR. Zgodnie z zaleceniem, dodatkowy narzut powinien składać
się w całości z kapitału podstawowego Tier 1.
Ryzyko kapitałowe mierzone przy pomocy powyższych wskaźników kapitałowych jest przedmiotem
regularnego pomiaru i monitoringu. Na bazie minimalnych wymaganych regulacyjnie poziomów
kapitału ustalono limity kapitałowe. Są one podstawą ustalonych stref bezpieczeństwa i apetytu na
ryzyko. Wskaźniki kapitałowe w danej strefie determinują konieczność podjęcia odpowiednich decyzji
lub działań zarządczych. Regularny monitoring ryzyka kapitałowego opiera się na klasyfikacji
wskaźników kapitałowych do odpowiednich stref, a następnie przeprowadza się ocenę trendów i
czynników mających wpływ na poziom adekwatności kapitałowej.
Wymogi w zakresie funduszy własnych
Bank oblicza wymogi w zakresie funduszy własnych przy użyciu metod standardowych, realizując
jednocześnie projekt stopniowego wdrażania metody ratingów wewnętrznych (IRB) w celu obliczania
minimalnych wymogów w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka kredytowego i uzyskania
stosownych decyzji Organów Nadzoru.
Pod koniec 2012 r. Banco de Portugal (będący nadzorcą konsolidującym) we współpracy z Komisją
Nadzoru Finansowego (KNF) udzielił zezwolenia na stosowanie metody IRB w odniesieniu do
następujących portfeli kredytowych: (i) ekspozycje detaliczne wobec klientów indywidualnych
zabezpieczone na nieruchomościach mieszkalnych (RRE), (ii) odnawialne ekspozycje detaliczne
(QRRE). Zgodnie z przedmiotową zgodą, minimalne wymogi w zakresie funduszy własnych obliczone
z wykorzystaniem metody IRB musiały być czasowo utrzymane na poziomie nie mniejszym niż 80%
(tzw. floor nadzorczy) odpowiednich wymogów kapitałowych obliczonych metodą standardową.
Pod koniec 2014 roku Bank uzyskał kolejną decyzję wydaną przez Organy Nadzoru w zakresie
stosowania metody IRB. Zgodnie z jej treścią dla portfeli RRE i QRRE, wymogi kapitałowe w zakresie
funduszy własnych z tytułu ryzyka kredytowego powinny być utrzymywane tymczasowo na poziomie
nie mniejszym niż 70% (floor nadzorczy) odpowiednich wymogów kapitałowych obliczonych metodą
standardową, dopóki Bank nie wypełni dodatkowych warunków zdefiniowanych przez Nadzorcę.
W lipcu 2017 r. Bank otrzymał zezwolenie Organów Nadzoru (Europejski Bank Centralny we współpracy
z KNF) na zastosowanie istotnych zmian w stosowanych modelach IRB (modele LGD) i zniesienie flooru
nadzorczego.
Od 2018 roku Bank sukcesywnie realizuje wieloetapowy proces implementacji zmian w metodzie IRB,
związany z wymogami w zakresie nowej definicji niewykonania zobowiązania. W pierwszej fazie
zgodnie z zaakceptowanym przez Nadzór podejściem („two-step approach”) Bank Millennium w 2020
z sukcesem wdrożyła rozwiązania dla nowej definicji niewykonania zobowiązania na środowisko
produkcyjne. Bank zobowiązany jest do uwzględniania dodatkowego narzutu konserwatywnego na
oszacowania wartości RWA dla ekspozycji zakwalifikowanych do metody IRB. Poziom tego narzutu,
wyliczony w oparciu o algorytm nadzorczy został określony w wysokości 5% ponad wartość wynikającą
z metody IRB.
W roku 2021 wykonano kalibrację i przebudowę wszystkich modeli ryzyka kredytowego, wchodzących
w skład systemu ratingowego objętego aktualną zgodą nadzorczą. Bank uzyskał również w 2021 roku
decyzję Organów Nadzoru dotyczącą zatwierdzenia istotnych zmian stosowanych modeli IRB (LGD,
LGD in-default i ELBE) dla systemów ratingowych objętych zezwoleniem IRB.
W 2022 roku prowadzono dalsze prace związane z modelami ryzyka kredytowego dotyczącymi
pozostałych portfeli kredytowych objętych planem wdrożenia metody IRB: pozostałe ekspozycje
detaliczne i ekspozycje wobec przedsiębiorstw.
55
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Kapitał wewnętrzny
Bank definiuje kapitał wewnętrzny zgodnie z ustawą Prawo bankowe jako kwotę niezbędną do
pokrycia wszystkich zidentyfikowanych, istotnych rodzajów ryzyka występujących w działalności
Banku oraz zmian otoczenia gospodarczego, uwzględniająca przewidywany poziom ryzyka
w przyszłości.
Kapitał wewnętrzny jest wykorzystywany w zarządzaniu kapitałowym, w procesach zarządzania
ekonomiczną adekwatnością kapitałową oraz alokacji kapitału. Bank zdefiniował proces wyliczania
kapitału wewnętrznego (ekonomicznego). W tym celu dla mierzalnych rodzajów ryzyka
wykorzystywane są modele i metody matematyczno-statystyczne.
Utrzymanie ekonomicznej adekwatności kapitałowej oznacza pokrycie (zabezpieczenie) kapitału
wewnętrznego (zagregowanej miary ryzyka) przez dostępne zasoby finansowe (fundusze własne).
Obowiązek takiego zabezpieczenia ryzyka wynika wprost z ustawy Prawo bankowe, co znalazło
odzwierciedlenie w celach/limitach kapitałowych Banku – buforze kapitału ekonomicznego oraz
buforze kapitału ekonomicznego w warunkach skrajnych.
W 2022 roku obydwa powyższe cele kapitałowe zostały spełnione z nadwyżką.
Równolegle kapitał wewnętrzny jest wykorzystywany w procesie alokacji kapitału, do przydzielenia
kapitału wewnętrznego na produkty/linie biznesowe, obliczenia miar efektywności uwzględniających
ryzyko, ustalenia limitów na ryzyko i realokacji kapitału wewnętrznego.
Wskaźniki kapitałowe i adekwatność kapitałowa - stan bieżący, ocena i trendy
Wskaźniki kapitałowe Banku w okresie ostatnich trzech lat przedstawiają się jak niżej
3
:
31.12.2022
31.12.2021
31.12.2020
Aktywa ważone ryzykiem
48 046,0
48 895,7
50 757,4
Wymogi w zakresie funduszy własnych, w tym:
3 843,7
3 911,7
4 060,6
- z tytułu ryzyka kredytowego i kredytowego kontrahenta
3 386,7
3 477,7
3 688,3
- z tytułu ryzyka rynkowego
18,0
32,3
26,6
- z tytułu ryzyka operacyjnego
432,3
391,4
340,7
- z tytułu korekty wartości godziwej z tytułu ryzyka kredytowego
6,7
10,3
4,9
Fundusze własne, w tym:
6 980,1
8 397,1
9 726,6
Kapitał podstawowy Tier 1
5 458,9
6 867,1
8 196,6
Kapitał Tier 2
1 521,2
1 530,0
1 530,0
Łączny wskaźnik kapitałowy (TCR)
14,53%
17,17%
19,16%
Wskaźnik kapitału Tier 1 (Wskaźnik T1)
11,36%
14,04%
16,15%
Wskaźnik kapitału podstawowego Tier 1 (Wskaźnik CET1)
11,36%
14,04%
16,15%
Wskaźnik MREL
(1)
14,45%
17,17%
19,16%
Wskaźnik dźwigni finansowej
4,74%
6,45%
8,06%
(1) Wskaźnik MREL dla Grupy
3
Bank korzysta z rozwiązań przejściowych dotyczących MSSF 9 oraz uwzględnia tymczasowe traktowanie niezrealizowanych
zysków i strat na papierach wartościowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody (FVOCI),
zgodnie z art. 468 Rozporządzenia CRR, na podstawie Rozporządzenia UE 2020/873 w odniesieniu do niektórych dostosowań w
odpowiedzi na pandemię COVID-19. Na 31.12.2022 r., gdyby nie stosowano rozwiązań przejściowych dotyczących MSSF 9 oraz
przejściowego traktowania zgodnie z art. 468, współczynniki kapitałowe prezentowały się jak niżej:
- TCR: 13,48%
- Wskaźnik T1: 10,31%
- Wskaźnik CET1: 10,31%
- Wskaźnik dźwigni finansowej: 4,32%
Wpływ zastosowania przepisów przejściowych spowodował poprawę wskaźników kapitałowych TCR,T1 i CET1 o ok. 105 p.b., z
tego wynikających z art. 468 CRR (FVOCI) spowodował podwyższenie wskaźników kapitałowych o ok. 70 p.b. a wpływ
zastosowania rozwiązań przejściowych dotyczących IFRS 9 to ok. 35 p.b.
56
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Adekwatność kapitałowa przedstawiona jako nadwyżki/deficyty wobec wymaganych lub zalecanych
poziomów jest prezentowana w poniższej tabeli.
Adekwatność kapitałowa
31.12.2022
31.12.2021
31.12.2020
Łączny wskaźnik kapitałowy (TCR)
14,53%
17,17%
19,16%
Minimalny wymagany poziom (OCR)
12,70%
13,57%
14,16%
Nadwyżka(+) / Niedobór(-) adekwatności kapitałowej TCR (p.p.)
1,83
3,60
5,00
Minimalny zalecany poziom (OCR+P2G)
14,42%
13,57%
14,16%
Nadwyżka(+) / Niedobór(-) wobec zalecanego poziomu TCR (p.p.)
0,11
3,60
5,00
Wskaźnik kapitału Tier 1 (Wskaźnik T1)
11,36%
14,04%
16,15%
Minimalny wymagany poziom (OCR)
10,22%
11,31%
11,31%
Nadwyżka(+) / Niedobór(-) adekwatności kapitałowej T1 (p.p.)
1,14
2,73
4,84
Minimalny zalecany poziom (OCR+P2G)
11,94%
11,31%
11,31%
Nadwyżka(+) / Niedobór(-) wobec zalecanego poziomu T1 (p.p.)
-0,58
2,73
4,84
Wskaźnik kapitału podstawowego Tier 1 (Wskaźnik CET1)
11,36%
14,04%
16,15%
Minimalny wymagany poziom (OCR)
8,35%
8,83%
9,16%
Minimalny zalecany poziom (OCR+P2G)
10,07%
8,83%
9,16%
Nadwyżka(+) / Niedobór(-) wobec zalecanego poziomu CET1 (p.p.)
1,29
5,21
6,99
Wskaźnik MREL
14,45%
17,17%
19,16%
Minimalny wymagany poziom
15,55%
15,55%
Nadwyżka(+) / Niedobór(-) MREL (p.p.)
-1,10
1,62
Wskaźnik dźwigni finansowej
4,74%
6,45%
8,06%
Minimalny wymagany poziom
3,00%
3,00%
3,00%
Nadwyżka(+) / Niedobór(-) dźwigni finansowej (p.p.)
1,74
3,45
5,06
Na koniec 2022 roku, adekwatność kapitałowa mierzona wskaźnikiem kapitału podstawowego Tier 1 i
łącznym wskaźnikiem kapitałowym obniżyła się w perspektywie rocznej o odpowiednio ok. 2,68 p.p.
i 2,64 p.p.
Aktywa ważone ryzykiem (RWA) spadły w 2022 roku o prawie 850 mln zł (o 1,7%). Największa zmiana
roczna dotyczyła RWA na ryzyko kredytowe – spadek o ok. 1 137 mln zł (o 2,6%). Jednym z czynników
tego spadku były przeprowadzone transakcje sekurytyzacji kredytów. Zostało to częściowo
skompensowane wzrostem RWA na ryzyko operacyjne (o ok. 511 mln zł), co wynika z uwzględnienia
w wyliczeniu wyższych wyników operacyjnych (bez rezerw) z ostatnich trzech lat. Zmiany RWA na
ryzyko rynkowe i na CVA (z tytułu korekty wartości godziwej z tytułu ryzyka kredytowego) nie były
tak istotne.
Fundusze własne spadły w 2022 roku o 1 417 mln zł (o 16,9%), głównie w rezultacie straty finansowej
netto spowodowanej rezerwami na ryzyko prawne na skutki programu pomocowego „Wakacje
kredytowe”, a także obniżeniem rezerwy rewaluacyjnej - wartości papierów wartościowych
wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody i wpływającej na fundusze własne.
Minimalne wymagane przez KNF wielkości wskaźników kapitałowych w zakresie wymogu połączonego
bufora zostały osiągnięte na koniec 2022 roku.
Wskaźnik dźwigni kształtuje się na bezpiecznym poziomie 4,74%, znacznie przekraczając regulacyjne
minimum 3%.
Bank nie osiągał w drugiej połowie 2022 roku (do grudnia) wszystkich limitów kapitałowych w zakresie
wymogu połączonego bufora, co zostało ogłoszone w raporcie bieżącym nr 21/2022. Zgodnie z
przepisami, Bank opracował Plan Ochrony Kapitału, który został złożony do UKNF i zaaprobowany 28
października 2022 roku. Plan zakładał odzyskanie adekwatności kapitałowej do drugiej połowy 2023
roku.
57
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Transakcja sekurytyzacji
W marcu 2022 roku Bank przeprowadził transakcję sekurytyzacji syntetycznej z udziałem
Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EIB) i Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego (EIF). Portfel
objęty transakcją dotyczył należności od małych i średnich przedsiębiorstw (SME) o wartości ok. 1,5
mld. PLN. Bank uzyskał gwarancję EIF dotyczącą transzy senior (ok. 1,2 mld zł) i junior (ok. 300 mln
zł), która jest nierzeczywistą ochroną kredytową w rozumieniu CRR. Wyselekcjonowany portfel
kredytowy objęty sekurytyzacją pozostał w bilansie Banku.
23 grudnia 2022 r. Bank Millennium dokonał rozliczenia kolejnej transakcji sekurytyzacji syntetycznej
realizowanej na portfelu wierzytelności korporacyjnych i MŚP. Wyselekcjonowany portfel kredytowy
objęty sekurytyzacją pozostał w bilansie banku. Transfer ryzyka został zrealizowany przez uznany
instrument ochrony kredytowej w postaci obligacji powiązanych z ryzykiem kredytowym (ang. Credit
Linked Notes czyli CLN). Wyemitowane obligacje o łącznej wartości nominalnej 242,5 mln zł objęte
zostały przez fundusz Christofferson Robb & Company, LLC.
Obligacje CLN oznaczone kodem ISIN XS2569449791, zostały wprowadzone do obrotu w alternatywnym
systemie obrotu na Vienna MTF organizowanym przez Wiedeńską Giełdę Papierów Wartościowych,
która dopuściła je do obrotu 22 grudnia 2022 r. Obligacje są notowane od 27 grudnia 2022 r.
Jednocześnie na rzecz inwestora zostało ustanowione zabezpieczenie w formie kwalifikowanych
dłużnych papierów wartościowych (i/lub środków pieniężnych), zablokowanych w niezależnej
instytucji powierniczej - Bank of New York Mellon.
Rolę organizatora i agenta plasującego transakcję pełnił UniCredit Bank AG. Transakcja spełnia
wymogi przeniesienia istotnej części ryzyka, określone w Rozporządzeniu CRR (Rozporządzenie
Parlamentu Europejskiego i Rady nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013, w sprawie wymogów
ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych).
Wymogi MREL
Bank otrzymał w kwietniu b.r. wspólną decyzję organów do spraw restrukturyzacji i porządkowanej
likwidacji, zobowiązującą do spełnienia wymogów MREL. Na moment zakomunikowania decyzji, Bank
na poziomie skonsolidowanym jest zobowiązany spełnić minimalny wymóg MRELtrea w wysokości
15,60% oraz MRELtem w wysokości 3,00%. Na poziomie jednostkowym minimalny wymóg MRELtrea
wynosi 15,55% oraz MRELtem 3,00%. Dodatkowo w decyzji wyznaczono zaktualizowane minimalne
wymogi, które muszą być spełnione do 31 grudnia 2023 roku, wraz ze ścieżką ich stopniowego
osiągnięcia.
Bank nadal nie spełnia wymogów MREL z powodu straty finansowej netto zaksięgowanej w ostatnich
okresach oraz ze względu na fakt, że emisja podrzędnego długu uprzywilejowanego (SNP) na polskim
rynku planowana początkowo na 4 kwartał 2021 roku nie była możliwa do przeprowadzenia w związku
z luką w prawie, a potem w związku kombinacją niekorzystnych warunków rynkowych (rynki były
praktycznie zamknięte dla emitentów SNP z regionu Europy Środkowej i Wschodniej) oraz z powodu
powstającego ryzyka wprowadzenia kosztownych dla sektora bankowego, nadzwyczajnych
państwowych rozwiązań prawnych (w tym wakacje kredytowe, zastąpienie WIBOR). W związku ze
zmianą prawa w maju tego roku, Bank również rozpoczął przygotowania do emisji na rynku krajowym,
lecz w związku z wymienionymi powyżej czynnikami zewnętrznymi, decyzja o oficjalnym rozpoczęciu
oferty krajowej została odłożona.
W związku z powyższym Bank przygotował program emisji euroobligacji o łącznej wartości nominalnej
nie wyższej niż 3 mld EUR, o czym informował w styczniu 2022 roku w raporcie bieżącym.
Bank monitoruje sytuację i przedstawi ofertę emisji, o ile warunki na to pozwolą.
Odbudowa wskaźników kapitałowych do wymaganych poziomów jest obecnie priorytetem dla Banku.
Po dokonaniu tego, Bank podejmie dalsze potrzebne kroki w kierunku spełnienia wymogów MREL.
W odniesieniu do wymogów MREL, Bank planuje pokryć niedobór do końca 2023 roku poprzez
kombinację organicznego generowania kapitału oraz emisję instrumentów dłużnych, o ile to będzie
wymagane i warunki rynkowe pozwolą.
58
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
8.3. RYZYKO KREDYTOWE
Ryzyko kredytowe jest jednym z najważniejszych rodzajów ryzyka, na jakie narażony jest Bank
Millennium SA, w związku z czym, przykłada się szczególną wagę do zarządzania ekspozycjami na to
ryzyko. Ryzyko kredytowe wiąże się z bilansowymi ekspozycjami kredytowymi oraz z instrumentami
pozabilansowymi, takimi jak udzielone i niewykorzystane linie kredytowe, gwarancje i akredytywy,
jak również limity na transakcji związane z instrumentami finansowymi.
Polityka kredytowa podlega okresowym przeglądom i weryfikacji uwzględniającym uwarunkowania
rynkowe oraz zmiany w otoczeniu regulacyjnym Banku.
Dla potrzeb zarządzania ryzykiem kredytowym Bank korzysta z kilku systemów ratingowych
w zależności od rodzaju ekspozycji i segmentu danego klienta. System ratingowy to zestaw metod
(modeli), procesów, kontroli, procedur zbierania danych oraz systemów informatycznych
identyfikujących i mierzących ryzyko kredytowe, klasyfikujących ekspozycje do określonych klas lub
pul (nadawanie ratingu) oraz szacujących prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania
i oczekiwaną wielkość straty z tego tytułu.
W 2022 roku, w związku z wybuchem wojny na Ukrainie i wzrostem niepewności w środowisku
makroekonomicznym, Bank podjął dodatkowe działania monitorujące poziom ryzyka kredytowego.
W segmencie korporacyjnym Grupa koncentrowała się na analizach portfela kredytowego i branż
kredytobiorców w celu monitorowania ryzyka, ze szczególnym uwzględnieniem klientów bezpośrednio
dotkniętych negatywnymi skutkami konfliktu na Ukrainie jak również klientów z niską rentownością,
potencjalnie najbardziej narażonych na negatywne zmiany w otoczeniu makroekonomicznym.
W segmencie detalicznym Bank koncentrował się na dostosowywaniu polityki kredytowej do
zmieniającego się otoczenia makroekonomicznego, w szczególności wdrożono zmiany mitygujące
potencjalny wzrost ryzyka związany z rosnącymi kosztami kredytowymi oraz inflacją. Dodatkowo
zwiększona została częstotliwość monitorowania portfela kredytowego udzielonego rezydentom Polski
z obywatelstwem ukraińskim.
(3a) Pomiar ryzyka kredytowego
Kredyty i pożyczki
Pomiar ryzyka kredytowego, w celu zarządzania portfelem kredytowym, na poziomie poszczególnych
klientów i transakcji, z tytułu udzielanych kredytów i pożyczek odbywa się przy uwzględnieniu trzech
podstawowych parametrów:
(i) prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania przez klienta lub kontrahenta (ang. probability
of default – PD);
(ii) kwoty ekspozycji w momencie niewykonania zobowiązania (ang. exposure at default - EAD) oraz
(iii) współczynnika strat z tytułu niewykonanego zobowiązania (ang. loss given default - LGD).
(i) Bank ocenia prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania (PD) indywidualnych
kontrahentów stosując wewnętrzne modele ratingowe dostosowane do różnych kategorii
klientów i transakcji. Zostały one opracowane lokalnie lub na poziomie Grupy BCP lub we
współpracy z renomowanymi dostawcami zewnętrznymi i łączą analizę statystyczną z oceną
specjalisty kredytowego. Dodatkowo Klienci Banku są klasyfikowani w ramach 15 klas
ratingowych, które dla potrzeb tego raportu zostały przedstawione w sześciu głównych grupach.
Jednolita skala ratingowa Banku (Master Ratings Scale), przedstawiona poniżej, zawiera także
zakres prawdopodobieństw niewykonania zobowiązań określonych dla każdej klasy/grupy
ratingowej. Modele ratingowe podlegają okresowym przeglądom i – w razie stwierdzenia takiej
potrzeby - stosownym modyfikacjom. Modyfikacje modeli zatwierdzane są przez Komitet
Walidacji. Bank regularnie analizuje oraz ocenia wyniki ratingów i ich siłę predykcyjną w
odniesieniu do przypadków niewykonania zobowiązań. Proces nadawania ocen ryzyka klientów
(dla segmentu korporacyjnego przeprowadzany niezależnie od procesu kredytowego w
Departamencie Ratingu) wspierają systemy informatyczne, pozyskujące i analizujące informacje
z wewnętrznych i zewnętrznych baz danych.
59
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Skala wewnętrznych ratingów Banku
Master Skala
Opis oceny
1-3
Najwyższa jakość
4-6
Dobra jakość
7-9
Średnia jakość
10-12
Niska jakość
13-14
Pod obserwacją
15
Niewykonanie zobowiązania
(ii) EAD - kwota ekspozycji w momencie niewykonania zobowiązania (exposure at default) – dotyczy
kwot, które według przewidywań Banku będą należnościami Banku w momencie niewykonania
zobowiązania. Jako zobowiązanie, Bank rozumie każdą wypłaconą już kwotę plus dalsze kwoty,
jakie mogą zostać wypłacone do momentu niewykonania zobowiązań, o ile do niego dojdzie.
(iii) LGD – współczynnik strat z tytułu niewykonanego zobowiązania (loss given default) stanowi
przewidywania Banku, co do strat wynikających z faktycznych przypadków niewykonania
zobowiązań, z uwzględnieniem wewnętrznych i zewnętrznych kosztów windykacji oraz efektu
dyskonta.
Ujednolicona definicja niewykonania zobowiązania w ramach Grupy
Od momentu wdrożenia MSSF 9, Grupa przyjęła jednolitą definicję niewykonania zobowiązania,
zarówno w zakresie kalkulacji wymogów kapitałowych, jak i na potrzeby szacowania utraty wartości.
Grupa stosuje definicję niewykonania zobowiązania zgodną z Wytycznymi EBA, tzw. Nową Definicją
Default.
Ujednolicona definicja niewykonania zobowiązania obejmuje następujące przesłanki:
▪ DPD>90 dni, uwzględniając progi istotności dla kwoty wymagalnej: bezwzględny 400 zł – dla
ekspozycji detalicznych oraz 2000 zł – dla ekspozycji klientów korporacyjnych oraz próg
względny: 1% całości ekspozycji klienta,
▪ Ekspozycje restrukturyzowane (forborne),
▪ Kredyty w procesie windykacji,
▪ Inne przesłanki zdefiniowane w Wytycznych EBA,
▪ Przesłanki jakościowe zidentyfikowane w procesie analizy indywidualnej.
Bank stosuje koncepcję zarażania ekspozycji (ang. cross-default) dla wszystkich segmentów.
Papiery dłużne
Papiery dłużne Skarbu Państwa oraz Banku Centralnego monitorowane są w oparciu o rating Polski.
Natomiast sytuacja ekonomiczno-finansowa emitentów dłużnych papierów komunalnych
monitorowana jest kwartalnie w oparciu o ich sprawozdawczość.
Bank nie stosuje wyłączenia z tytułu niskiego ryzyka kredytowego (ang. low credit risk exemption -
LCR) zarówno dla ekspozycji Skarbu Państwa i Banku Centralnego, jak i innych grup ekspozycji.
Instrumenty pochodne
Bank utrzymuje ścisłą kontrolę nad limitami otwartych pozycji netto na instrumentach pochodnych
(tj. różnicą między transakcjami kupna i sprzedaży), zarówno ze względu na kwoty jak i terminy
zapadalności transakcji. Ekspozycje na ryzyko kredytowe, wynikające z instrumentów pochodnych
zawieranych z klientami są zarządzane jako część całkowitych limitów kredytowych wyznaczanych
w oparciu o badanie naturalnej ekspozycji oraz o analizę sytuacji finansowej klienta, a także
w ramach limitów kontrahentów.
Bank oferuje produkty skarbowe w celu zabezpieczania ryzyka kursu walutowego lub ryzyka stopy
procentowej w ramach przyznanych klientom limitów skarbowych lub pod depozyt zabezpieczający.
60
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Zdecydowana większość umów Banku zawiera możliwość wezwania klienta do uzupełnienia depozytu
zabezpieczającego lub złożenie innego zabezpieczenia uzgodnionego z Bankiem (jeżeli wycena
otwartych pozycji klienta przekroczy poziom kwoty limitu skarbowego; tzw. margin call) i jeżeli klient
nie uzupełni wymaganego zabezpieczenia Bank ma prawo do zamknięcia pozycji i wypowiedzenia
umowy.
Zobowiązania pozabilansowe obciążone ryzykiem kredytowym
Do zobowiązań pozabilansowych obciążonych ryzykiem kredytowym zaliczamy udzielone gwarancje
oraz akredytywy, udzielone i niewykorzystane limity (kredytowe, faktoringowe, na gwarancje
i akredytywy oraz kartowe) a także udzielone i niewypłacone transze kredytów nieodnawialnych.
Podstawowym celem tych instrumentów jest umożliwienie klientowi dysponowania w określony
sposób przyznanymi przez Bank środkami finansowymi.
Udzielone gwarancje i akredytywy są bezwarunkowe i nieodwoływalne - po wpływie roszczenia
zgodnego z warunkami gwarancji lub akredytywy Bank musi dokonać wypłaty. Zwykle gwarancje
i akredytywy są związane z transakcjami handlowymi.
W przypadku większości udzielonych i niewykorzystanych limitów Bank ma możliwość odmowy
realizacji dyspozycji klienta co do wykorzystania środków z tych limitów – albo bezwarunkowo albo
przy spełnieniu warunków określonych w dokumentach i regulaminach obowiązujących dla danego
limitu.
W przypadku udzielonych i niewypłaconych transz kredytów nieodnawialnych ich wypłata jest
uzależniona od spełnienia warunków określonych w dokumentach i regulaminach obowiązujących dla
danego kredytu nieodnawialnego.
(3b) Polityka kontroli limitów i zmniejszenia ryzyka
Bank mierzy, monitoruje i kontroluje duże zaangażowania kredytowe oraz nadmierną koncentrację
ryzyka kredytowego, wszędzie tam, gdzie zostanie ona zidentyfikowana. Proces zarządzania ryzykiem
koncentracji dotyczy zarówno zaangażowań indywidualnych – występujących wobec pojedynczego
kredytobiorcy lub grupy kredytobiorców powiązanych (kapitałowo, organizacyjnie lub poprzez
istnienie istotnych zależności ekonomicznych), jak i tzw. zaangażowań sektorowych - wobec
branż/sektorów gospodarki, regionów geograficznych, krajów, portfela finansującego nieruchomości
(w tym kredytów walutowych), portfela w walutach obcych i innych. Powyższe rodzaje zaangażowań
sektorowych są objęte wewnętrznym systemem limitów. Informacje o wykorzystaniu limitów
prezentowane są na Radzie Nadzorczej, Komitetowi do Spraw Ryzyka przy Radzie Nadzorczej oraz
Komitetowi Ryzyka.
Limity wewnętrzne (wymienione wyżej) monitorowane są kwartalnie. Wysokość tych limitów
poddawana jest rocznemu lub częstszemu przeglądowi, gdy zostanie to uznane za stosowne. Limity
zatwierdza Rada Nadzorcza lub Komitet Ryzyka.
Zarządzanie ekspozycjami na ryzyko kredytowe odbywa się także poprzez regularne monitorowanie
sytuacji ekonomiczno-finansowej klientów i/lub historii współpracy z Bankiem z punktu widzenia
terminowego regulowania ich zobowiązań z tytułu odsetek i kapitału.
Zabezpieczenia
Zabezpieczenia przyjmowane w Banku służą ograniczeniu ryzyka kredytowego i główną ich rolą jest
minimalizacja straty na wypadek niedokonania przez klienta spłaty transakcji kredytowej w umownej
kwocie i terminie, poprzez zapewnienie alternatywnego źródła pokrycia wymagalnych należności.
Przyjmowane one są zgodnie z zasadami polityki kredytowej ustalonymi dla poszczególnych
segmentów klienta. Jako główną zasadę przyjęto, że zabezpieczenie transakcji kredytowej powinno
być adekwatne do ryzyka kredytowego ponoszonego przez Bank przy uwzględnieniu specyfiki danej
transakcji (tzn. jej typu, kwoty, okresu spłaty a także ratingu kredytowanego klienta).
61
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Polityka kredytowa określa typy, rodzaje i formy prawne akceptowanych w Banku zabezpieczeń, jak
również bardziej szczegółowe wymogi mające uprawdopodobnić zbywalność konkretnych rodzajów
zabezpieczeń zgodnie z doświadczeniami windykacyjnymi Banku.
Bank przykłada szczególną wagę do prawidłowego określania wartości zabezpieczeń, określa zasady
dokonywania i weryfikacji wycen i dokłada wszelkich starań, aby wyceny te były obiektywne, ostrożne
i odzwierciedlały realną wartość zabezpieczenia. W celu zapewnienia skutecznego ustanowienia
zabezpieczenia Bank opracował stosowne wzorce umów zabezpieczeń, wniosków, pełnomocnictw
i oświadczeń.
W segmencie detalicznym na zabezpieczenie przyjmowane są głównie nieruchomości mieszkaniowe
(kredyty hipoteczne) oraz aktywa finansowe. W przypadku segmentu korporacyjnego przyjmowane są
przede wszystkim wszelkiego typu nieruchomości (mieszkaniowe, komercyjne, grunty) a także cesje
wierzytelności z kontraktów.
Do czasu ustanowienia ostatecznego zabezpieczenia przyjmowane są zabezpieczenia przejściowe.
W Banku wykorzystywane są również rozmaite formy instrumentów uzupełniających zabezpieczenia,
mające na celu ułatwienie prowadzenia egzekucji lub uprawdopodobnienie skuteczności spłaty
należności z danego zabezpieczenia między innymi takie jak: oświadczenie o poddaniu się egzekucji
w formie aktu notarialnego, weksel własny in blanco, pełnomocnictwo do rachunku bankowego, cesja
prawa z umowy ubezpieczenia.
Bank monitoruje zabezpieczenia pod kątem spełnienia przez nie warunków umownych, w tym
prawomocnego ustanowienia ostatecznego zabezpieczenia transakcji, jak również odnawiania polis
ubezpieczeniowych. Monitorowana jest również wartość zabezpieczenia w trakcie trwania transakcji
kredytowej.
Zgodnie z przyjętą w Banku polityką kredytową, dopuszcza się także udzielenie transakcji bez
zabezpieczenia, co odbywa się według określonych zasad zróżnicowanych w zależności od segmentu
klienta. Jednak na wypadek pogorszenia się sytuacji ekonomiczno-finansowej dłużnika,
w podpisanych z klientem dokumentach Bank zapewnia sobie możliwość dobezpieczenia transakcji.
(3c) Polityka w odniesieniu do utraty wartości i tworzenia odpisów
aktualizujących
Organizacja procesu
Proces identyfikacji i pomiaru utraty wartości ekspozycji kredytowych został uregulowany
w wewnętrznej instrukcji wprowadzonej wraz z wdrożeniem MSSF 9. Dokument określa szczegółowo
tryb oraz zasady analizy indywidualnej i kolektywnej, w tym algorytmy służące do wyliczeń
poszczególnych parametrów.
Metodologia i założenia przyjęte do wyznaczania utraty wartości ekspozycji kredytowych są regularnie
monitorowane w celu zmniejszenia rozbieżności pomiędzy stratami szacowanymi a rzeczywistymi. W
celu oceny adekwatności odpisów z tytułu utraty wartości, wyznaczonych zarówno w ramach analizy
indywidualnej, jak i kolektywnej, przeprowadzana jest okresowo (nie rzadziej niż raz na kwartał)
weryfikacja historyczna (backtesting), której wyniki są brane pod uwagę przy definiowaniu działań,
mających na celu poprawę jakości procesu.
W Banku nadzór nad procesem szacowania odpisów aktualizujących i rezerw sprawuje Departament
Ryzyka (DMR), który odpowiada również w Banku bezpośrednio za analizę indywidualną w portfelu
biznesowym oraz analizę kolektywną. Oprócz DMR w/w proces zaangażowane są jednostki
restrukturyzacyjno-windykacyjne Banku: Departament Zagrożonych Należności Gospodarczych - DNG
(analiza indywidualna dla portfela windykacyjno-restrukturyzacyjnego klientów korporacyjnych) oraz
Departament Restrukturyzacji i Windykacji Należności Detalicznych - DRW (analiza indywidualnie
istotnych ekspozycji detalicznych z utartą wartości, przede wszystkim kredytów hipotecznych). DMR
jest jednostką niepowiązaną z procesem udzielania kredytów i nadzorowaną przez członka Zarządu
odpowiedzialnego za zarządzanie ryzykiem.
62
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Zarząd Banku pełni aktywną rolę w procesie wyznaczania odpisów aktualizujących i rezerw, wyniki
wyceny portfela kredytowego przedkładane są Zarządowi do akceptacji w cyklu miesięcznym, ze
szczegółowym objaśnieniem najistotniejszych zmian, mających wpływ na całkowity poziom odpisów i
rezerw, w okresie objętym analizą. Zmiany metodologiczne wynikające z procesu walidacji
i doskonalenia metodologii, są prezentowane na Komitecie Walidacji, a następnie na Komitecie
Ryzyka, w skład których wchodzą wszyscy członkowie Zarządu Banku.
W okresach miesięcznych przygotowywane są szczegółowe raporty, prezentujące informacje na temat
portfela kredytowego Banku w różnych przekrojach, z uwzględnieniem wysokości odpisów
aktualizujących i rezerw, ich dynamiki i struktury. Odbiorcami tych raportów są członkowie Zarządu
nadzorujący działalność Banku w obszarze finansów, ryzyka i informacji zarządczej.
Pomiar oczekiwanej straty kredytowej
Od momentu wdrożenia MSSF9 w roku 2018 szacowanie utraty wartości w Banku bazuje na koncepcie
„oczekiwanej straty kredytowej” (ang. Expected Credit Loss – ECL). Bezpośrednim skutkiem
stosowania tego podejścia jest konieczność wyznaczania odpisów z tytułu utraty wartości w oparciu
o oczekiwane straty kredytowe oraz uwzględnienie prognoz przyszłych warunków ekonomicznych
podczas dokonywania oceny ryzyka kredytowego danej ekspozycji.
Wdrożony model utraty wartości dotyczy aktywów finansowych klasyfikowanych zgodnie z MSSF 9 jako
aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu lub według wartości godziwej przez
inne całkowite dochody, z wyjątkiem instrumentów kapitałowych.
Zgodnie z MSSF 9 ekspozycje kredytowe klasyfikowane są do następujących kategorii:
▪ Faza 1 – ekspozycje bez rozpoznanej utraty wartości, dla których oczekiwana strata kredytowa
jest szacowana w horyzoncie 12-tu miesięcy,
▪ Faza 2 – ekspozycje bez rozpoznanej utraty wartości ze zidentyfikowanym znaczącym wzrostem
ryzyka kredytowego (ang. significant increase of credit risk - SICR), dla których oczekiwana strata
kredytowa jest szacowana w horyzoncie dożywotnim tj. do daty zapadalności ekspozycji,
▪ Faza 3 – ekspozycje z rozpoznaną utratą wartości, dla których oczekiwana strata kredytowa jest
szacowana w horyzoncie dożywotnim (do końca okresu odzysku aktywa finansowego),
▪ POCI (ang. purchased or originated credit impaired) – ekspozycje, które na moment początkowego
ujęcia w bilansie mają rozpoznaną utratę wartości, dla których oczekiwana strata kredytowa jest
szacowana w perspektywie dożywotniej.
Identyfikacja znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego (SICR)
Aktywa, w przypadku których zidentyfikowano znaczący wzrost ryzyka kredytowego w porównaniu
z datą początkowego ujęcia w bilansie są klasyfikowane do Fazy 2. Znaczący wzrost ryzyka
kredytowego jest identyfikowany na podstawie kryteriów jakościowych i ilościowych. Do kryteriów
jakościowych należą:
▪ Opóźnienie w spłacie odsetek lub kapitału dłuższe niż 30 dni,
▪ Ekspozycje posiadające flagę forbearance ze statusem non-default,
▪ Ratingi proceduralne, które odzwierciedlają wczesne opóźnienia w płatnościach,
▪ Podjęcie decyzji ograniczającej ryzyko dla klientów korporacyjnych uruchomionej przez system
wczesnego ostrzegania (ang. Early Warning System),
▪ Zdarzenia związane ze wzrostem ryzyka kredytowego, tzw. miękkie oznaki utraty wartości (ang.
Soft Signs of Impairment) zidentyfikowane podczas indywidualnej analizy znaczących klientów.
Kryterium ilościowe polega na porównaniu wartości Lifetime PD ustalonej na datę początkowego
rozpoznania ekspozycji w bilansie z wartością PD Lifetime ustaloną na bieżący dzień sprawozdawczy.
Jeżeli empirycznie ustalony próg względnej zmiany Lifetime PD jest przekroczony, wówczas
ekspozycja jest automatycznie klasyfikowana do Fazy 2. Analiza ilościowa nie uwzględnia ekspozycji
analizowanych indywidualnie.
63
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Szacowanie utraty wartości w trybie analizy indywidualnej
Analiza indywidualna obejmuje ekspozycje klientów uznanych przez Bank za indywidualnie istotnych.
Bank zdefiniował kryteria istotności, które zapewniają, że analiza indywidualna obejmuje co najmniej
50% korporacyjnego portfela biznesowego oraz 80% portfela zarządzanego przez jednostki
odpowiedzialne za windykację i restrukturyzację należności gospodarczych.
Główne elementy procesu analizy indywidualnej:
(1) Identyfikacja tzw. miękkich przesłanek utarty wartości stanowiących jedno z kryteriów
jakościowych wykorzystywanych przy identyfikacji znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego (SICR);
Proces ten obejmuje największych klientów korporacyjnych, których sytuacja finansowo-ekonomiczna
jest analizowana kwartalnie w oparciu o m.in.: najnowsze sprawozdanie finansowe, zdarzenia
związane z działalnością firmy, informacje dotyczące podmiotów powiązanych, sygnały odnoszące się
do otoczenia gospodarczego, oczekiwania co do przyszłych zmian oraz inne czynniki. Został
zdefiniowany katalog tzw. "miękkich przesłanek utraty wartości", których identyfikacja oznacza
znaczący wzrost ryzyka kredytowego (SICR) oraz implikuje klasyfikację wszystkich ekspozycji
badanego klienta do Fazy 2.
(2) Identyfikacja przesłanek utraty wartości;
Bank zdefiniował przesłanki utraty wartości w ramach analizy indywidualnej dostosowując je do
profilu swojej działalności. Katalog przesłanek zawiera między innymi następujące elementy:
▪ sytuacja ekonomiczno-finansowa wskazująca na znaczące trudności klienta,
▪ naruszenie kluczowych warunków umowy, np. istotne opóźnienia w spłacie kapitału lub odsetek,
▪ stwierdzenie nierzetelności klienta w przekazywaniu informacji o jego sytuacji ekonomiczno-
finansowej,
▪ trwały brak możliwości nawiązania kontaktu z klientem w przypadku naruszenia warunków umowy,
▪ wysokie prawdopodobieństwa upadłości lub innej niekorzystnej dla instytucji finansującej
reorganizacji działalności gospodarczej podmiotu,
▪ ogłoszenia upadłości lub otwarcia postępowania naprawczego wobec klienta,
▪ udzielenie klientowi udogodnień w warunkach finansowania, wynikających z trudności finansowych
tego klienta (restrukturyzacja).
Regulacja wewnętrzna zawiera doprecyzowanie wyżej wymienionych przesłanek poprzez wskazanie
konkretnych odpowiadających im przypadków i sytuacji, w szczególności w odniesieniu do przesłanek
wynikających z znaczących trudności finansowych klienta, naruszenia krytycznych warunków umowy
oraz wysokiego prawdopodobieństwa upadłości lub innej reorganizacji przedsiębiorstwa.
(3) Podejście scenariuszowe przy kalkulacji odpisów aktualizujących dla klientów analizowanych
indywidualnie;
W przypadku zidentyfikowania co najmniej jednej z przesłanek utraty wartości, wszystkie ekspozycje
danego klienta zostają zaklasyfikowane do Fazy 3, a następnie przeprowadzana jest szczegółowa
analiza prognozowanych przepływów pieniężnych. Od momentu wprowadzenia MSSF 9 Bank stosuje
podejście scenariuszowe. Oznacza to, że analityk powinien zdefiniować co najmniej dwa scenariusze
odzysków, które odzwierciedlają zatwierdzone strategie dochodzenia należności: główną oraz
alternatywną wraz z przypisanymi prawdopodobieństwami realizacji. Bank dysponuje zdefiniowanymi
wytycznymi odnośnie stosowanych wag dla poszczególnych scenariuszy. Scenariusze mogą być oparte
na strategii restrukturyzacji lub windykacji, stosowane są również rozwiązania mieszane. Cały proces
analizy indywidualnej jest wspierany przez dedykowane narzędzie Case-By-Case Tool, szczególnie
przydatne podczas kalkulacji kwoty utraty wartości uwzględniającej opisane podejście
scenariuszowe.
Każdy scenariusz zawiera dwa podstawowe źródła odzysków: bezpośrednie przepływy pieniężne od
klientów i kwoty odzyskiwane z zabezpieczeń.
64
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
(4) Szacowanie przyszłych przepływów od klientów (z harmonogramu);
Istotnym elementem procesu kalkulacji utraty wartości jest szacowanie prawdopodobieństwa
przepływów zawartych w harmonogramie odnoszącym się do pozycji: kapitał, odsetki oraz inne
przepływy. Prawdopodobieństwo realizacji przepływów zawartych w harmonogramie wynika
z przeprowadzonej oceny sytuacji ekonomiczno-finansowej klienta (wskazanie źródeł potencjalnych
spłat) oraz musi być uzasadnione i oszacowane w oparciu o aktualną dokumentację i szeroko
rozumianą wiedzę o jego sytuacji z uwzględnieniem projekcji finansowych. Informacje te są
gromadzone przez analityka przed przystąpieniem do analizy zgodnie z wytycznymi określonymi
w odpowiednich regulacjach Banku.
W przypadku szacowania prawdopodobieństwa przepływów dla klientów znajdujących się w portfelu
zarządzanym przez departamenty zajmujące się dochodzeniem należności, analitycy uwzględniają
indywidualny charakter każdej transakcji zwracając uwagę między innymi na następujące elementy
mogące wpłynąć na wielkość oczekiwanych przepływów pieniężnych:
• przyjętą przez Bank strategię działania wobec klienta,
• wyniki negocjacji z klientem i jego postawę tj. chęć uregulowania zaległości,
• poprawę/pogorszenie się jego sytuacji ekonomiczno-finansowej.
Bank stosuje również sformalizowane zasady ustalania i uzasadniania wysokości prawdopodobieństwa
realizacji oraz kwoty wypłaconych przez Bank środków z tytułu udzielonych pozabilansowych
ekspozycji kredytowych takich jak gwarancje, poręczenia i akredytywy.
(5) Określenie wartości godziwej zabezpieczenia, oczekiwanej daty sprzedaży oraz oszacowanie
oczekiwanych wpływów ze sprzedaży zabezpieczenia z uwzględnieniem kosztów procesu
windykacyjnego;
Uwzględnienie w analizie indywidualnej przepływów z tytułu realizacji zabezpieczenia musi być
poprzedzone analizą realności jego upłynnienia i oszacowania wartości godziwej z uwzględnieniem
kosztów windykacyjnych.
W celu zapewnienia obiektywnych zasad ustalania odzysków z zabezpieczeń Bank opracował wytyczne
dla segmentu korporacyjnego w zakresie rekomendowanych parametrów stopy odzysku i okresu
odzysku dla wybranych grup zabezpieczeń. Biorąc pod uwagę umiejscowienie ekspozycji w strukturze
Banku (portfel biznesowy, portfel restrukturyzacyjno-windykacyjny) określono odrębne zasady dla
poszczególnych rodzajów portfeli. Rekomendowane stopy odzysku i okres odzysku z zabezpieczeń
podlegają weryfikacji w okresach rocznych.
Analiza kolektywna portfela kredytowego
Analizie kolektywnej podlegają następujące grupy ekspozycji kredytowych:
▪ Ekspozycje nieistotne indywidualnie;
▪ Ekspozycje istotne indywidualnie, w przypadku których nie została rozpoznana utrata wartości
w wyniku analizy indywidualnej.
Dla celów analizy kolektywnej Bank zdefiniował portfele homogeniczne, składające się z ekspozycji o
podobnym profilu ryzyka kredytowego. Portfele te zostały utworzone na podstawie segmentacji na
linie biznesowe, typy produktów kredytowych, liczbę dni opóźnienia, typy zabezpieczenia itp. Podział
na portfele homogeniczne jest okresowo weryfikowany z punktu widzenia ich jednorodności.
65
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Oczekiwana strata kredytowa w analizie kolektywnej obliczana jest przy użyciu parametrów: PD (ang.
Probability of Default) – prawdopodobieństwo defaultu, EAD (ang. Exposure at Default) – wartość
ekspozycji na moment wystąpienia defaultu oraz LGD (ang. Loss Given Default) – strata w przypadku
wystąpienia defaultu, które są wynikiem następujących modeli:
▪ Model PD bazuje na empirycznych danych, dotyczących 12-miesięczych współczynników
niewykonania zobowiązania (ang. Default Rate), które są wykorzystywane do szacowania wartości
PD w horyzoncie dożywotnim (Lifetime), przy użyciu odpowiednich metod statystycznych i
ekonometrycznych. Segmentacja na poziomie klienta przyjęta do tego celu jest zgodna z
segmentacją stosowaną do celów wyznaczania wymogów kapitałowych. Dodatkowo do obliczania
wartości PD, Bank wykorzystuje informacje o ratingach z wewnętrznych modeli ratingowych.
▪ Modele LGD dla portfela detalicznego wykorzystywane przez Bank w procesie wyznaczania
wymogów kapitałowych zostały dostosowane do wymogów MSSF 9 w zakresie szacowania utraty
wartości. Główne komponenty tych modeli to prawdopodobieństwo uzdrowienia (ang. probability
of cure) i stopa odzysku (ang. recovery rate) oszacowane na podstawie zdyskontowanych
przepływów pieniężnych. Adaptacja do potrzeb MSSF 9 objęła między innymi wyłączenie narzutów
konserwatyzmu, kosztów pośrednich i korekty z tytułu spowolnienia gospodarczego.
▪ W przypadku portfela korporacyjnego model LGD oparty jest na komponencie parametryzującym
odzyski z kluczowych typów zabezpieczeń i komponencie określającym stopę odzysku dla
niezabezpieczonej części ekspozycji. Wszystkie parametry wyznaczono bazując na danych
historycznych, z uwzględnieniem zdyskontowanych przepływów pieniężnych uzyskanych przez
Departament Zagrożonych Należności Gospodarczych.
▪ Model EAD wykorzystywany w Banku uwzględnia kalkulację następujących parametrów: średniej
stopy wykorzystania limitu (LU), współczynnika konwersji kredytowej (CCF), współczynnika
przedpłat oraz behawioralnego czas życia. Segmentacja bazuje na typie klienta (detaliczny,
korporacyjny, leasing) i produktu (z harmonogramem / bez harmonogramu).
Wyniki modeli wykorzystywanych w analizie kolektywnej poddawane są okresowej weryfikacji
historycznej. Parametry oraz modele objęte są również procesem zarządzania modelami,
uregulowanym w dokumencie „Zasady zarządzania modelami ryzyka kredytowego”, w ramach którego
określone są, między innymi, zasady tworzenia, zatwierdzania, monitoringu i walidacji, oraz
weryfikacji historycznej modeli.
Uwzględnienie prognoz makroekonomicznych w modelach szacowania utraty wartości
W procesie kalkulacji oczekiwanej straty kredytowej, Bank wykorzystuje informację o przyszłych
zdarzeniach makroekonomicznych (ang. Forward Looking Information – FLI), zarówno w estymacji PD,
LGD, EAD, jak i w procesie identyfikacji znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego (SICR) oraz alokacji
ekspozycji do Fazy 2 (logika transferu). Biuro Analiz Makroekonomicznych przygotowuje trzy
scenariusze makroekonomiczne (bazowy, optymistyczny i pesymistyczny) i określa
prawdopodobieństwa ich wystąpienia. Prognozy przekładają się pośrednio i bezpośrednio na wartości
oszacowanych parametrów oraz ekspozycji, a ich wpływ różni się w zależności od modelu, typu
produktu, klasy ratingowej itp. Bank wykorzystuje wyłącznie prognozy przygotowywane wewnętrznie.
Prognozy są dostarczane co kwartał w trzyletnim horyzoncie czasowym.
Podobnie jak w przypadku wszelkich prognoz gospodarczych, prognozy i oszacowane
prawdopodobieństwa narażone są w dużym stopniu na niepewność, w związku z czym rzeczywiste
wyniki mogą znacznie różnić się od tych przewidywanych.
66
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Założenia dotyczące zmiennych makroekonomicznych
Kluczowe założenia przyjęte na potrzeby szacowania ECL na dzień 31 grudnia 2022 r. przedstawiono
poniżej.
Zmienna makroekonomiczna
Scenariusz
2023
2024
2025
Produkt Krajowy Brutto
Bazowy
100,7
102,6
103,4
Optymistyczny
101,7
103,6
103,9
Łagodna recesja
99,2
101,2
103,2
Sprzedaż detaliczna
Bazowy
102,1
103,0
104,3
Optymistyczny
103,3
104,1
105,2
Łagodna recesja
100,2
101,5
104,2
Stopa Bezrobocia
Bazowy
5,8
6,0
5,9
Optymistyczny
5,2
5,0
4,9
Łagodna recesja
7,4
7,9
7,8
Wagi przypisane do każdego ze scenariuszy makroekonomicznych na dzień 31 grudnia 2022 r.
kształtowały się następująco:
Bazowy
Optymistyczny
Łagodna recesja
Zastosowana waga
65%
10%
25%
Wrażliwość ECL na scenariusze makroekonomiczne
W celu oceny wrażliwości ECL na przyszłe warunki makroekonomiczne, Bank wyznaczył nieważoną
wartość ECL oddzielnie dla każdego ze stosowanych scenariuszy. Wpływ aplikacji każdego scenariusza
z osobna na ECL nie przekracza 2,0%.
Odwrócenie strat z tytułu utraty wartości
Regulacje wewnętrzne definiują szczegółowo zasady odwracania strat z tytułu utraty wartości. Co do
zasady odwrócenie straty i rozwiązanie odpisu aktualizującego jest możliwe w przypadku ustania
przesłanek utraty wartości, w tym spłaty zaległości bądź też w przypadku sprzedaży wierzytelności.
Reklasyfikacja do kategorii bez utraty wartości jest możliwa tylko wówczas, jeśli klient przejdzie
pomyślnie zdefiniowany okres „kwarantanny”, w którym nie wykaże opóźnień w spłacie kapitału lub
odsetek powyżej 30 dni. Okres kwarantanny może rozpocząć się jedynie po upływie okresu
zawieszenia/obniżenia spłat (tzw. Grace period) – jeśli takie udogodnienie zostało przyznane na
skutek restrukturyzacji.
Szczegółowe zasady odnośnie stosowanych okresów kwarantanny (co najmniej 3 lub 12-sto
miesięcznej dla wymuszonych restrukturyzacji) oraz reklasyfikacji ze stanu default są zgodne
z wytycznymi EBA odnoszącymi się do definicji niewykonania zobowiązania.
Sprzedaż należności
W roku 2022 w Banku miała miejsce sprzedaż ekspozycji kredytowych, klasyfikowanych jako z utratą
wartości, w łącznej kwocie 338 mln zł.
67
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
(3d) Maksymalna ekspozycja na ryzyko kredytowe
31.12.2022
31.12.2021
Ekspozycje narażone na ryzyko kredytowe związane z aktywami bilansowymi:
95 050 049
98 140 384
Depozyty, kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym instytucjom monetarnym
1 410 245
943 315
Kredyty i pożyczki dla klientów:
75 855 607
78 237 586
Obowiązkowo w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat:
97 982
362 992
Kredyty dla klientów indywidualnych
97 916
362 952
Należności z tytułu kart płatniczych
74 208
264 628
Kredyty na rachunku bieżącym
23 708
98 324
Kredyty udzielone klientom korporacyjnym i dla sektora publicznego
66
40
Wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody - kredyty dla
klientów indywidualnych
11 221 252
11 485 351
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu:
64 536 373
66 389 243
Kredyty dla klientów indywidualnych
46 059 185
47 726 259
Należności z tytułu kart płatniczych
977 645
745 766
Kredyty gotówkowe i inne kredyty dla klientów indywidualnych
14 835 620
14 723 782
Kredyty hipoteczne
30 245 920
32 256 711
Kredyty udzielone klientom korporacyjnym
18 275 638
18 418 379
Kredyty udzielone podmiotom publicznym
201 550
244 605
Finansowe instrumenty pochodne oraz korekta z tytułu rachunkowości zabezpieczeń
wartości godziwej
475 099
101 036
Dłużne papiery wartościowe przeznaczone do obrotu
24 210
86 438
Dłużne papiery wartościowe obowiązkowo w wartości godziwej przez rachunek zysków i
strat
72 057
127 499
Dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
16 414 065
17 924 059
Umowy z przyrzeczeniem odkupu
4 863
268 837
Pozostałe aktywa finansowe
793 903
451 614
Ryzyko kredytowe związane z pozycjami pozabilansowymi:
14 030 294
15 236 694
Gwarancje finansowe
2 419 611
2 578 287
Zobowiązania kredytowe
11 610 683
12 658 407
Powyższa tabela przedstawia strukturę ekspozycji na ryzyko kredytowe Banku na dzień 31 grudnia
2022 r. oraz 31 grudnia 2021 r., bez uwzględnienia instrumentów ograniczających ryzyko. Dla aktywów
bilansowych ekspozycje prezentowane powyżej oparte są na kwotach netto przedstawionych w
bilansie.
Kredyty i pożyczki dla klientów obowiązkowo wycenianych wg wartości godziwej przez rachunek
zysków i strat
31.12.2022
31.12.2021
Obowiązkowo w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat: *
97 982
362 992
Klienci korporacyjni
66
40
Klienci indywidualni
97 916
362 952
Sektor publiczny
0
0
* Powyższe dane obejmują korektę wartości godziwej w wysokości:
(38 999)
(66 349)
68
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
Wartość bilansowa:
31.12.2022
31.12.2022
Wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody *
11 221 252
11 485 351
Przedsiębiorstwa
0
0
Osoby prywatne
11 221 252
11 485 351
Sektor instytucji rządowych i samorządowych
0
0
* Powyższe dane uwzględniają korektę z tytułu wyceny do wartości godziwej w wysokości:
255 824
246 989
Jakość kredytowa aktywów finansowych
PLN’000
wg stanu na 31 grudnia 2022r.
Faza 1
(12-miesięczna
strata)
Faza 2 (strata
dożywotnia)
Faza 3 (strata
dożywotnia)
POCI
Suma
Ekspozycje bilansowe narażone na
ryzyko kredytowe
76 706 082
5 388 250
2 932 656
152 407
85 179 394
Odpis bilansowy
330 475
369 400
1 529 098
13 163
2 242 135
Kredyty i pożyczki dla banków (rating
zewnętrzny Fitch: od BBB do AAA;
Moody's: od B3 do Aaa; S&P: od B+ do
AAA)
1 410 526
1 410 526
Kredyty i pożyczki dla klientów
indywidualnych (zgodnie z Master Skalą)
40 776 086
4 510 648
2 590 354
137 197
48 014 285
▪ 1-3 Najwyższa jakość
23 697 845
130 532
0
2 811
23 831 188
▪ 4-6 Dobra jakość
8 352 277
1 154 450
0
4 272
9 510 999
▪ 7-9 Średnia jakość
6 552 017
1 359 188
0
5 196
7 916 401
▪ 10-12 Niska jakość
2 167 401
1 217 930
0
3 241
3 388 572
▪ 13-14 Pod obserwacją
1 904
648 529
0
1 131
651 564
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
2 590 354
120 546
2 710 899
▪ Bez ratingu*
4 642
18
0
0
4 661
Utrata wartości
244 528
337 581
1 359 855
13 137
1 955 100
Kredyty i pożyczki dla klientów
korporacyjnych (zgodnie z Master Skalą)
8 430 850
730 350
325 835
15 209
9 502 244
▪ 1-3 Najwyższa jakość
129 205
11 777
0
0
101 568
▪ 4-6 Dobra jakość
1 972 706
84 885
0
0
2 057 591
▪ 7-9 Średnia jakość
3 571 405
209 531
0
0
3 780 936
▪ 10-12 Niska jakość
1 056 509
380 069
0
0
1 436 579
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
19 992
0
0
19 992
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
325 574
15 209
340 783
▪ Bez ratingu*
1 701 024
24 095
261
0
1 725 380
Utrata wartości
64 827
28 950
159 697
26
253 500
Kredyty i pożyczki dla sektora
publicznego (zgodnie z Master Skalą)
54 186
0
0
0
54 186
▪ 1-3 Najwyższa jakość
0
0
0
0
0
▪ 4-6 Dobra jakość
0
0
0
0
0
▪ 7-9 Średnia jakość
0
0
0
0
0
▪ 10-12 Niska jakość
0
0
0
0
0
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
0
0
0
0
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
0
0
0
▪ Bez ratingu *
54 186
0
0
0
54 186
Utrata wartości
115
0
0
0
115
69
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
PLN’000
wg stanu na 31 grudnia 2022r.
Faza 1
(12-miesięczna
strata)
Faza 2 (strata
dożywotnia)
Faza 3 (strata
dożywotnia)
POCI
Suma
Faktoring (zgodnie z Master Skalą)
2 822 857
147 251
16 467
0
2 986 576
▪ 1-3 Najwyższa jakość
2 126
0
0
0
2 126
▪ 4-6 Dobra jakość
1 090 884
3 729
0
0
1 094 613
▪ 7-9 Średnia jakość
1 286 389
99 826
0
0
1 386 215
▪ 10-12 Niska jakość
409 431
43 673
0
0
453 104
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
0
0
0
0
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
16 467
0
16 467
▪ Bez ratingu*
34 027
23
0
0
34 050
Utrata wartości
20 014
2 869
9 546
0
32 429
Leasing (zgodnie z Master Skalą):
6 221 283
0
0
0
6 221 283
▪ 1-3 Najwyższa jakość
109 240
0
0
0
109 240
▪ 4-6 Dobra jakość
509 803
0
0
0
509 803
▪ 7-9 Średnia jakość
1 086 666
0
0
0
1 086 666
▪ 10-12 Niska jakość
497 792
0
0
0
497 792
▪ 13-14 Pod obserwacją
3 620
0
0
0
3 620
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
216 763
0
0
0
216 763
▪ Bez ratingu*
3 797 399
0
0
0
3 797 399
Utrata wartości
991
0
0
0
991
Instrumenty pochodne i zabezpieczenia
wartości godziwej (zgodnie z Master
Skalą):
475 099
0
0
0
475 099
▪ 1-3 Najwyższa jakość
179 635
179 635
▪ 4-6 Dobra jakość
63 791
63 791
▪ 7-9 Średnia jakość
18 068
18 068
▪ 10-12 Niska jakość
5 261
5 261
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
0
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
▪ Bez ratingu*
72 540
72 540
▪ Korekta z tytułu rachunkowości
zabezpieczeń wartości godziwej
0
0
▪ Wycena przyszłych płatności
walutowych
0
0
▪ Instrumenty pochodne
zabezpieczające
135 804
135 804
Dłużne papiery wartościowe
przeznaczone do obrotu (Obligacje
Skarbu Państwa**
24 210
24 210
Dłużne papiery wartościowe
obowiązkowo w wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
72 057
72 057
Inwestycyjne papiery dłużne (Skarb
Państwa**, Bank Centralny**, obligacje
samorządowe, Europejski Bank
Inwestycyjny)
16 414 065
16 414 065
Należności z tytułu papierów
wartościowych z przyrzeczeniem odkupu
4 863
4 863
* grupa klientów bez ratingu wewnętrznego zawiera między innymi ekspozycje związane z kredytami dla jednostek samorządu
terytorialnego oraz projektami inwestycyjnymi i niektórymi klientami leasingowymi;
** rating dla Polski w 2022 r. A- (S&P), A2 (Moody’s), A- (Fitch)
70
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
PLN’000,
wg stanu na 31 grudnia 2021 r.
Faza 1
(12-miesięczna
strata)
Faza 2 (strata
dożywotnia)
Faza 3 (strata
dożywotnia)
POCI
Suma
Ekspozycje bilansowe narażone na
ryzyko kredytowe
81 703 408
3 061 378
3 044 606
241 276
88 050 668
Odpis bilansowy
301 100
266 359
1 627 282
15 259
2 210 000
Kredyty i pożyczki dla banków (rating
zewnętrzny Fitch: od BBB do AAA;
Moody's: od B3 do Aaa; S&P: od B+ do
AAA)
943 555
943 555
Kredyty i pożyczki dla klientów
indywidualnych (zgodnie z Master Skalą)
44 331 040
2 567 911
2 457 343
241 217
49 597 511
▪ 1-3 Najwyższa jakość
27 310 004
100 605
0
3 235
27 413 844
▪ 4-6 Dobra jakość
9 285 120
380 922
0
6 736
9 672 778
▪ 7-9 Średnia jakość
6 209 483
818 005
0
8 223
7 035 711
▪ 10-12 Niska jakość
1 504 920
775 656
0
4 201
2 284 777
▪ 13-14 Pod obserwacją
5 379
492 680
0
2 997
501 056
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
2 457 343
215 817
2 673 160
▪ Bez ratingu*
16 134
43
0
8
16 185
Utrata wartości
212 250
242 862
1 400 649
15 490
1 871 251
Kredyty i pożyczki dla klientów
korporacyjnych (zgodnie z Master Skalą)
8 517 165
410 854
561 891
59
9 489 969
▪ 1-3 Najwyższa jakość
108 751
1 526
0
0
110 277
▪ 4-6 Dobra jakość
2 056 585
19 171
0
0
2 075 756
▪ 7-9 Średnia jakość
3 683 368
69 822
0
0
3 753 190
▪ 10-12 Niska jakość
1 136 115
297 168
0
0
1 433 283
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
10 043
0
0
10 043
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
561 891
59
561 950
▪ Bez ratingu*
1 532 346
13 124
0
0
1 545 470
Utrata wartości
68 710
18 872
216 026
(231)
303 377
Kredyty i pożyczki dla sektora
publicznego (zgodnie z Master Skalą)
76 675
1
0
0
76 676
▪ 1-3 Najwyższa jakość
0
0
0
0
0
▪ 4-6 Dobra jakość
0
0
0
0
0
▪ 7-9 Średnia jakość
0
0
0
0
0
▪ 10-12 Niska jakość
0
0
0
0
0
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
0
0
0
0
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
0
0
0
▪ Bez ratingu *
76 675
1
0
0
76 676
Utrata wartości
163
0
0
0
163
Faktoring (zgodnie z Master Skalą)
3 041 750
82 612
25 372
0
3 149 734
▪ 1-3 Najwyższa jakość
398
0
0
0
398
▪ 4-6 Dobra jakość
872 113
1 833
0
0
873 946
▪ 7-9 Średnia jakość
1 537 127
16 037
0
0
1 553 164
▪ 10-12 Niska jakość
594 442
64 634
0
0
659 076
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
0
0
0
0
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
25 372
0
25 372
▪ Bez ratingu*
37 670
108
0
0
37 778
Utrata wartości
19 804
4 625
10 607
0
35 036
Leasing (zgodnie z Master Skalą):
6 285 354
0
0
0
6 285 354
▪ 1-3 Najwyższa jakość
72 186
0
0
0
72 186
▪ 4-6 Dobra jakość
468 384
0
0
0
468 384
▪ 7-9 Średnia jakość
1 164 600
0
0
0
1 164 600
▪ 10-12 Niska jakość
670 851
0
0
0
670 851
▪ 13-14 Pod obserwacją
2 109
0
0
0
2 109
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
97 345
0
0
0
97 345
▪ Bez ratingu*
3 809 879
0
0
0
3 809 879
Utrata wartości
173
0
0
0
173
71
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
PLN’000,
wg stanu na 31 grudnia 2021 r.
Faza 1
(12-miesięczna
strata)
Faza 2 (strata
dożywotnia)
Faza 3 (strata
dożywotnia)
POCI
Suma
Instrumenty pochodne i zabezpieczenia
wartości godziwej (zgodnie z Master
Skalą):
101 036
0
0
0
101 036
▪ 1-3 Najwyższa jakość
26 897
26 897
▪ 4-6 Dobra jakość
41 607
41 607
▪ 7-9 Średnia jakość
7 015
7 015
▪ 10-12 Niska jakość
8 064
8 064
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
0
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
▪ Bez ratingu*
3 069
3 069
▪ Korekta z tytułu rachunkowości
zabezpieczeń wartości godziwej
0
0
▪ Wycena przyszłych płatności
walutowych
0
0
▪ Instrumenty pochodne
zabezpieczające
14 385
14 385
Dłużne papiery wartościowe
obowiązkowo w wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
127 499
127 499
Dłużne papiery wartościowe
przeznaczone do obrotu (Obligacje
Skarbu Państwa**
86 438
86 438
Inwestycyjne papiery dłużne (Skarb
Państwa**, Bank Centralny**, obligacje
samorządowe, Europejski Bank
Inwestycyjny)
17 924 059
17 924 059
Należności z tytułu papierów
wartościowych z przyrzeczeniem odkupu
268 837
268 837
* grupa klientów bez ratingu wewnętrznego zawiera między innymi ekspozycje związane z kredytami dla jednostek samorządu
terytorialnego oraz projektami inwestycyjnymi i niektórymi klientami leasingowymi;
** rating dla Polski w 2021 r. A- (S&P), A2 (Moody’s), A- (Fitch)
(3e) Kredyty i pożyczki
Kredyty i pożyczki z rozpoznaną utratą wartości
Kwota brutto kredytów i pożyczek z rozpoznaną utratą wartości w podziale na segmenty klientów
przedstawia się następująco:
Zaangażowanie brutto,
w tys. PLN
31.12.2022
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
Kredyty i
pożyczki dla
banków
Suma
Przedsiębiorstwa
Kredyty
hipoteczne
Pozostałe
detaliczne
Wg rodzaju analizy
Analiza indywidualna
265 382
144 728
1 988
0
412 098
Analiza kolektywna
91 867
870 298
1 693 885
0
2 656 050
Suma
357 248
1 015 027
1 695 873
0
3 068 148
Zaangażowanie brutto,
w tys. PLN
31.12.2021
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
Kredyty i
pożyczki dla
banków
Suma
Przedsiębiorstwa
Kredyty
hipoteczne
Pozostałe
detaliczne
Wg rodzaju analizy
Analiza indywidualna
499 440
217 799
3 873
0
721 112
Analiza kolektywna
87 880
739 173
1 712 315
0
2 539 368
Suma
587 320
956 972
1 716 188
0
3 260 480
72
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Kredyty i pożyczki objęte analizą indywidualną
Kwantyfikacja wartości portfela objętego analizą indywidualną oraz wartości utworzonych odpisów w
podziale na należności (i odpowiednio odpisy) z rozpoznaną utratą wartości została przedstawiona w
notach finansowych.
Tabele poniżej prezentują strukturę portfela objętego analizą indywidualną z rozpoznaną utratą
wartości.
Analiza indywidualna, kredyty i pożyczki udzielone klientom – wg walut
31.12.2022
31.12.2021
Kwota w tys.
PLN
Udział %
Pokrycie
odpisami
aktualizującymi
Kwota w
tys. PLN
Udział %
Pokrycie
odpisami
aktualizującymi
PLN
299 501
72,7%
37,4%
515 319
71,5%
32,7%
CHF
74 311
18,0%
17,3%
133 501
18,5%
22,0%
EUR
38 287
9,3%
68,4%
72 022
10,0%
41,1%
USD
0
0,0%
270
0,0%
39,2%
SEK
0
0,0%
0
0,0%
Suma (utrata wartości)
412 098
100,0%
36,6%
721 112
100,0%
31,6%
Analiza indywidualna, kredyty i pożyczki udzielone klientom – wg stopnia pokrycia odpisami
aktualizującymi
31.12.2022
31.12.2021
Kwota w tys. PLN
Udział %
Kwota w tys. PLN
Udział %
Do 20%
151 870
36,9%
341 584
47,4%
Powyżej 20% do 40%
84 240
20,4%
112 192
15,6%
Powyżej 40% do 60%
55 748
13,5%
135 702
18,8%
Powyżej 60% do 80%
87 632
21,3%
78 696
10,9%
Powyżej 80%
32 609
7,9%
52 938
7,3%
Suma (utrata wartości)
412 098
100,0%
721 112
100,0%
Na koniec 2022 roku finansowy efekt ustanowionych zabezpieczeń wykorzystanych dla należności
z rozpoznaną utratą wartości Banku w analizie indywidualnej (Case by Case) wyniósł 200,6 mln zł (na
koniec 2021 r. odpowiednio 358,5 mln zł). Jest to kwota, o którą poziom wymaganych rezerw
przypisanych do tego portfela byłby wyższy, gdyby przy szacowaniu odpisu w analizie indywidualnej
nie zostały uwzględnione przepływy z zabezpieczeń.
Kredyty i pożyczki restrukturyzowane
Restrukturyzacja należności jest prowadzona przez specjalnie do tego celu powołane jednostki
(oddzielnie dla należności gospodarczych i detalicznych).
Restrukturyzacja zarówno należności gospodarczych, jak i detalicznych ma na celu wykonanie
efektywnych działań wobec klientów mających doprowadzić do minimalizacji strat i możliwie
szybkiego ograniczenia ryzyka ponoszonego przez Bank w związku z zawartymi z klientem
transakcjami, z których wynikają należności lub zobowiązania pozabilansowe Banku.
Restrukturyzacja prowadzona jest wobec należności włączonych na podstawie ustalonych w Banku
zasad do portfeli restrukturyzacyjno-windykacyjnych i obejmuje ustalenie nowych, akceptowalnych
przez Bank warunków transakcji (w tym w szczególności zasad ich spłaty i zabezpieczenia oraz
ewentualnego uzyskania dodatkowych zabezpieczeń).
73
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Dochodzenie należności detalicznych jest procesem w pełni scentralizowanym, realizowanym
w dwóch etapach:
▪ postępowanie monitujące i windykacja polubowna - realizowany przez Departament
Monitorowania i Dochodzenia Należności Detalicznych,
▪ postępowanie restrukturyzacyjno-egzekucyjne – realizowany przez Departament Restrukturyzacji
i Windykacji Należności Detalicznych.
Proces wykonywany przez Departament Monitorowania i Dochodzenia Należności Detalicznych dotyczy
działań polegających na bezpośrednim, telefonicznym kontakcie z klientem i uzyskaniem spłaty
wymagalnych należności względem Banku. W sytuacji braku spłaty zadłużenia lub zgłoszenia przez
klienta chęci restrukturyzacji zadłużenia dalsze prowadzenie sprawy odbywa się przez Departament
Restrukturyzacji i Windykacji Należności Detalicznych i obejmuje wszelkie działania
restrukturyzacyjne oraz windykacyjne.
Dochodzenie należności jest wspierane przez wyspecjalizowany system informatyczny działający na
pełnym portfelu klienta, w pełni zautomatyzowany w fazie monitorowania portfela, jak
i wspomagający czynności w późniejszej fazie restrukturyzacji i windykacji. Integralną częścią
systemu jest behawioralny model scoringowy, wykorzystywany na etapie postępowania monitującego.
System ten jest wykorzystywany w zarządzaniu procesem dochodzenia należności detalicznych w
stosunku do wszystkich segmentów klienta.
Model scoringowy bazuje w swoich wewnętrznych obliczeniach między innymi na: segmencie
biznesowym klienta, rodzaju produktu obciążonego ryzykiem kredytowym (szczególnie dotyczy to
produktów hipotecznych) oraz historii współpracy z klientem w ramach poprzednich działań
restrukturyzacyjno-windykacyjnych. Opóźnione należności klientów detalicznych trafiają do systemu
informatycznego automatycznie 4 dnia od daty powstania należności wymagalnej.
Proces restrukturyzacji i windykacji należności gospodarczych (tj. należności lub zobowiązań
pozabilansowych związanych z zawartymi transakcjami z klientami korporacyjnymi i SME) jest
scentralizowany i realizowany przez Departament Zagrożonych Należności Gospodarczych.
Dochodzenie należności gospodarczych ma na celu maksymalizację odzysku i ograniczenie ryzyka
ponoszonego przez Bank w jak najkrótszym czasie poprzez realizację przyjętej strategii działań
restrukturyzacyjnych i windykacyjnych w stosunku do:
▪ klienta,
▪ należności gospodarczych,
▪ zabezpieczeń ich spłaty.
Działania realizowane w ramach ww. strategii obejmują m.in.: ustalanie warunków finansowania
Klientów, warunków restrukturyzacji należności gospodarczych (w tym, w ramach postępowań
restrukturyzacyjnych), w tym, zasad ich spłaty oraz zabezpieczeń, uzyskiwanie nowych,
wartościowych i płynnych zabezpieczeń, doprowadzania do spłaty polubownej, realizację windykacji
(w tym, komorniczej) należności wymagalnych, w tym, z posiadanych zabezpieczeń, działania
w procesach upadłościowych dłużników, prowadzenie wymaganych działań sądowych.
Dla zarządzania procesem restrukturyzacji i windykacji należności gospodarczych Departament
Zagrożonych Należności Gospodarczych stosuje aplikacje wspierające proces zarządzania i decyzyjny
oraz monitorowania, które szybko dostarczają podstawowych informacji na temat należności,
zabezpieczenia, zastosowanego podejścia oraz podstawowych działań i terminów.
Wszystkie zrestrukturyzowane ekspozycje są klasyfikowane do Fazy 3 bezpośrednio po podpisaniu
odpowiedniego aneksu/ugody. Takie ekspozycje mogą zostać uzdrowione, gdy spełnią wewnętrznie
określone zasady kwarantanny zgodne z wytycznymi EBA odnośnie Nowej Definicji Default.
Zrestrukturyzowane ekspozycje, które zostały uzdrowione są klasyfikowane do Fazy 2 na okres co
najmniej 2 lat po uzdrowieniu, zgodnie ze standardami technicznymi EBA dla ekspozycji ze statusem
forbearance.
74
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Poniższa tabela pokazuje portfel kredytów z rozpoznaną utratą wartości zarządzany przez jednostki
organizacyjne Banku zajmujące się restrukturyzacją należności.
Ekspozycje podlegające środkom zastosowanym w odpowiedzi na kryzys COVID-19 (w tys. PLN)
Kredyty i zaliczki podlegające
moratoriom ustawowym i
nieustawowym,
Wartość brutto
RAZEM
Obsługiwane
Obsługiwane
Wartość brutto
w tym: z
odroczonymi
ratami
kapitałowo-
odsetkowymi
w tym: Instrumenty o
istotnym wzroście
ryzyka kredytowego
od początkowego
ujęcia ale bez utraty
wartości (Koszyk 2)
Kredyty i zaliczki podlegające
moratorium
0
0
0
0
W tym: Gospodarstwa domowe
0
0
0
0
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami mieszkalnymi
0
0
0
0
W tym: Przedsiębiorstwa niefinansowe
0
0
0
0
W tym: małe i średnie
przedsiębiorstwa
0
0
0
0
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami komercyjnymi
0
0
0
0
Kredyty i zaliczki podlegające
moratoriom ustawowym i
nieustawowym,
Wartość brutto
Nieobsługiwane
Wpływy do kategorii
Nieobsługiwane
Nieobsługiwane
Wartość brutto
w tym: małe
prawdopodobieństwo
spłaty, ale ekspozycja nie
jest przeterminowana albo
jest przeterminowana
<= 90 dni
Kredyty i zaliczki podlegające
moratorium
0
0
0
W tym: Gospodarstwa domowe
0
0
0
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami mieszkalnymi
0
0
0
W tym: Przedsiębiorstwa niefinansowe
0
0
0
W tym: małe i średnie
przedsiębiorstwa
0
0
0
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami komercyjnymi
0
0
0
Zaangażowanie brutto w tys. PLN
31.12.2022
31.12.2021
Kredyty i pożyczki udzielone klientom indywidualnym
1 379 028
1 102 917
Kredyty i pożyczki udzielone klientom korporacyjnym
206 328
215 254
Razem
1 585 355
1 318 171
75
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Kredyty i zaliczki podlegające
moratoriom ustawowym i
nieustawowym,
Skumulowana utrata wartości
RAZEM
Obsługiwane
Obsługiwane
Skumulowana
utrata wartości
w tym: z
odroczonymi
ratami
kapitałowo-
odsetkowymi
w tym: Instrumenty o
istotnym wzroście
ryzyka kredytowego
od początkowego
ujęcia ale bez utraty
wartości (Koszyk 2)
Kredyty i zaliczki podlegające
moratorium
0
0
0
0
W tym: Gospodarstwa domowe
0
0
0
0
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami mieszkalnymi
0
0
0
0
W tym: Przedsiębiorstwa niefinansowe
0
0
0
0
W tym: małe i średnie
przedsiębiorstwa
0
0
0
0
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami komercyjnymi
0
0
0
0
Kredyty i zaliczki podlegające
moratoriom ustawowym i
nieustawowym,
Skumulowana utrata wartości
Nieobsługiwane
Nieobsługiwane
Skumulowana utrata
wartości
w tym: z
odroczonymi
ratami kapitałowo-
odsetkowymi
w tym: małe
prawdopodobieństwo spłaty,
ale ekspozycja nie jest
przeterminowana albo jest
przeterminowana < = 90 dni
Kredyty i zaliczki podlegające
moratorium
0
0
0
W tym: Gospodarstwa domowe
0
0
0
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami mieszkalnymi
0
0
0
W tym: Przedsiębiorstwa niefinansowe
0
0
0
W tym: małe i średnie
przedsiębiorstwa
0
0
0
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami komercyjnymi
0
0
0
Kredyty i zaliczki podlegające
moratoriom ustawowym i
nieustawowym,
Wartość brutto
Liczba
dłużników
RAZEM
w tym: moratoria
ustawowe
w tym: moratoria
zapadłe
Kredyty i zaliczki z wnioskiem o
moratorium
45 144
4 776 139
Kredyty i zaliczki podlegające
moratorium (udzielone)
45 144
4 776 139
8 920
4 776 139
W tym: Gospodarstwa domowe
4 607 391
8 920
4 607 391
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami mieszkalnymi
3 540 138
7 735
3 540 138
W tym: Przedsiębiorstwa niefinansowe
168 748
0
168 748
W tym: małe i średnie
przedsiębiorstwa
131 452
0
131 452
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami komercyjnymi
56 739
0
56 739
76
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Kredyty i zaliczki podlegające
moratoriom ustawowym i
nieustawowym wg pozostałych
terminów ich obowiązywania,
Wartość brutto
Pozostały termin obowiązywania moratorium
<= 3 miesięcy
> 3 miesięcy
<= 6 miesięcy
> 6 miesięcy
<= 9 miesięcy
> 9 miesięcy
<= 12 miesięcy
> 1 rok
Kredyty i zaliczki podlegające
moratorium (udzielone)
0
0
0
0
0
W tym: Gospodarstwa domowe
0
0
0
0
0
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami mieszkalnymi
0
0
0
0
0
W tym: Przedsiębiorstwa niefinansowe
0
0
0
0
0
W tym: małe i średnie
przedsiębiorstwa
0
0
0
0
0
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami komercyjnymi
0
0
0
0
0
(3f) Przewłaszczone zabezpieczenia
W 2022 r. nie dokonywano istotnych bezpośrednich przejęć przez Bank i sprzedaży środków trwałych
stanowiących zabezpieczenie kredytu. Powyższa sytuacja powodowana jest realizacją innych,
bardziej efektywnych ścieżek zaspokajania z zastawów lub przewłaszczeń (czasowo i kwotowo przy
ograniczeniu kosztów), tj. doprowadzania do sprzedaży przedmiotu zastawu lub przewłaszczenia
bezpośrednio przez dawcę zabezpieczenia pod nadzorem Banku i z przeznaczeniem całości tak
uzyskanych środków na spłatę. Odmianą takiego działania jest zawieranie porozumień z syndykami w
upadłości na podstawie, których syndyk za uzgodnioną opłatą zabezpiecza i przechowuje przedmioty
zastawione lub przewłaszczone oraz w porozumieniu z Bankiem dokonuje ich oferowania i sprzedaży
(w tym w ramach sprzedaży zorganizowanych części lub całego przedsiębiorstwa dłużnika) - i tak
uzyskane środki przekazywane są bezpośrednio na spłatę należności Banku (zaspokojenie z
zabezpieczenia w ww. sposób realizowane jest bez etapu przejęcia przewłaszczonych rzeczy do
bilansu Banku na „Aktywa trwałe do zbycia”).
Informacje o nowo udzielonych
Kredytach i zaliczkach podlegających
publicznym programom
gwarancyjnym wprowadzonym w
związku z COVID-19
Wartość brutto
Wartość brutto
RAZEM
w tym:
restrukturyzowane
Wpływy do kategorii
'Nieobsługiwane'
Nowo udzielone Kredyty i zaliczki
podlegające publicznym programom
gwarancyjnym
1 667 104
2 573
33 202
W tym: Gospodarstwa domowe
0
0
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami mieszkalnymi
0
0
W tym: Przedsiębiorstwa niefinansowe
1 667 104
2 573
33 202
W tym: małe i średnie
przedsiębiorstwa
831 381
11 179
W tym: kredyty zabezpieczone
nieruchomościami komercyjnymi
0
0
77
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
(3g) Polityka w zakresie spisywania należności
Ekspozycje kredytowe, dla których Bank nie oczekuje wystąpienia żadnych przepływów pieniężnych
do odzyskania i dla których utworzony został odpis z tytułu utraty wartości lub korekta wartości
godziwej dla wierzytelności pochodzących z zapadłych terminowych operacji finansowych, które
łącznie pokrywają w całości należność pozostałą do spłaty, są spisywane z bilansu w ciężar odpisu
aktualizującego i przenoszone do ewidencji pozabilansowej. Przedmiotowa operacja nie powoduje
umorzenia należności, tj. nie powoduje zwolnienia dłużnika z długu ani zaprzestania wymaganych
prawem i uzasadnionych ekonomicznie działań prawnych i windykacyjnych celem dochodzenia spłaty.
Najczęściej Bank spisuje należności w ciężar rezerw na utratę wartości w przypadku stwierdzenia
nieściągalności należności, tj. między innymi:
▪ uzyskania postanowienia o bezskuteczności postępowania egzekucyjnego;
▪ śmierci dłużnika;
▪ uzyskania potwierdzenia braku szans na zaspokojenie ze środków masy upadłościowej;
▪ wyczerpania możliwości prowadzenia egzekucji wobec braku majątku dłużnika głównego i innych
osób zobowiązanych (np. dawców zabezpieczeń).
Zaangażowanie brutto
należności spisanych,
w tys. PLN
2022 r.
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
Kredyty i
pożyczki
udzielone
bankom
Razem
Przedsiębiorstwa
Kredyty
hipoteczne
Pozostałe
detaliczne
Należności spisane z umorzeniem
10 807
8 485
27 356
0
46 648
Należności spisane bez
umorzenia
16 801
0
173 496
0
190 297
Razem - należności spisane
27 609
8 485
200 852
0
236 945
Zaangażowanie brutto
należności spisanych,
w tys. PLN
2021 r.
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
Kredyty i
pożyczki
udzielone
bankom
Razem
Przedsiębiorstwa
Kredyty
hipoteczne
Pozostałe
detaliczne
Należności spisane z
umorzeniem
12 013
7 605
48 765
0
68 383
Należności spisane bez
umorzenia
99 547
5 088
100 977
0
205 612
Razem - należności spisane
111 560
12 693
149 742
0
273 995
78
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
(3h) Koncentracja ryzyk aktywów finansowych z ekspozycją na ryzyko
kredytowe
Sektory gospodarki
Poniższa tabela przedstawia podział głównych kategorii ekspozycji kredytowych Banku z rozbiciem na
czynniki składowe, według kategorii klientów.
wg stanu na
31.12.2022
Pośrednictwo
finansowe
Przemysł I
budownictwo
Handel hurtowy
I detaliczny
Transport I
komunikacja
Sektor
publiczny
Kredyty
hipoteczne
Kredyty
konsumpcyjne*
Pozostałe
branże
Razem
Kredyty i
pożyczki dla
banków
1 410 526
0
0
0
0
0
0
0
1 410 526
Kredyty i
pożyczki dla
klientów (koszt
zamortyzowany)
784 926
5 724 949
5 560 871
2 708 668
33 159
30 845 153
17 169 580
3 951 201
66 778 507
Kredyty i
pożyczki dla
klientów
(wartość
godziwa przez
inne dochody)
0
0
0
0
0
11 221 252
0
0
11 221 252
Kredyty i
pożyczki dla
klientów
(wartość
godziwa przez
wynik)
0
6
4
50
0
0
97 916
6
97 982
Papiery
wartościowe
przeznaczone do
obrotu
27
69
8
8
24 210
0
0
1
24 323
Instrumenty
wyceniane wg
zamortyzowaneg
o kosztu
398 828
0
0
0
3 494 390
0
0
0
3 893 218
Instrumenty
wyceniane w
wartości
godziwej przez
rachunek zysków
I strat
201 036
0
0
0
0
0
0
0
201 036
Instrumenty
pochodne i
korekty z tytułu
zabezpieczeń
wartości
godziwej
447 219
17 209
8 339
223
0
0
0
2 109
475 099
Lokacyjne
papiery
wartościowe
24 033
4 996
0
313
16 414 077
0
0
35
16 443 454
Umowy z
przyrzeczeniem
odkupu
4 863
0
0
0
0
0
0
0
4 863
Razem
3 271 458
5 747 229
5 569 222
2 709 262
19 965 836
42 066 405
17 267 496
3 953 352
100 550 260
* w tym: karty kredytowe, kredyty gotówkowe, kredyty w rachunku bieżącym
79
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
wg stanu na
31.12.2021
Pośrednictwo
finansowe
Przemysł I
budownictwo
Handel hurtowy
I detaliczny
Transport I
komunikacja
Sektor
publiczny
Kredyty
hipoteczne
Kredyty
konsumpcyjne*
Pozostałe
branże
Razem
Kredyty i
pożyczki dla
banków
943 554
0
0
0
0
0
0
0
943 554
Kredyty i
pożyczki dla
klientów (koszt
zamortyzowany)
279 221
5 934 558
5 686 061
2 671 607
53 437
32 812 056
16 785 455
4 376 849
68 599 244
Kredyty i
pożyczki dla
klientów
(wartość
godziwa przez
inne dochody)
0
0
0
0
0
11 485 351
0
0
11 485 351
Kredyty i
pożyczki dla
klientów
(wartość
godziwa przez
wynik)
0
12
1
16
0
0
362 952
11
362 992
Papiery
wartościowe
przeznaczone do
obrotu
0
0
0
0
86 438
0
0
0
86 438
Instrumenty
wyceniane wg
zamortyzowaneg
o kosztu
0
0
0
0
37 089
0
0
0
37 089
Instrumenty
wyceniane w
wartości
godziwej przez
rachunek zysków
I strat
265 903
0
0
0
0
0
0
0
265 903
Instrumenty
pochodne i
korekty z tytułu
zabezpieczeń
wartości
godziwej
60 449
28 040
11 530
251
0
0
0
766
101 036
Lokacyjne
papiery
wartościowe
28 080
4 996
0
307
17 924 071
0
0
34
17 957 488
Umowy z
przyrzeczeniem
odkupu
268 837
0
0
0
0
0
0
0
268 837
Razem
1 846 044
5 967 606
5 697 592
2 672 181
18 101 035
44 297 407
17 148 407
4 377 660
100 107 932
* w tym: karty kredytowe, kredyty gotówkowe, kredyty w rachunku bieżącym
80
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Kredyty i pożyczki dla klientów wg sektorów gospodarki i segmentów
Biorąc pod uwagę ryzyko koncentracji w poszczególne sektory i segmenty klientów, Bank zdefiniowała
wewnętrzne limity koncentracji zgodnie z tolerancją na ryzyko, co zapewnia utrzymanie dobrze
zdywersyfikowanego portfela kredytowego.
Główną pozycję w portfelu kredytowym (kredyty i pożyczki dla klientów) stanowią kredyty hipoteczne
(53,7%) oraz kredyty gotówkowe dla osób fizycznych (19,1%). Portfel kredytów dla firm działających
w różnych sektorach: przemysł i budownictwo, transport i komunikacja, handel, pośrednictwo
finansowe oraz w sektorze publicznym stanowi około 24%.
Nazwa branży
2022
Ekspozycja bilansowa
(mln zł)
Udział (%)
2021
Ekspozycja bilansowa
(mln zł)
Udział (%)
Kredyty dla osób fizycznych
59 165,0
75,9%
61 265,1
76,3%
Hipoteczne
41 858,5
53,7%
44 050,5
54,9%
Gotówkowe
14 893,9
19,1%
14 831,6
18,5%
Karty kredytowe i pozostałe
2 412,5
3,1%
2 383,0
2,9%
Kredyty dla przedsiębiorstw*
18 763,9
24,1%
19 001,8
23,7%
Handel i naprawy
5 560,9
7,1%
5 686,1
7,1%
Przetwórstwo przemysłowe
4 572,9
5,9%
4 758,6
5,9%
Budownictwo
1 152,0
1,5%
1 176,0
1,5%
Transport i gosp. magazynowa
2 708,7
3,5%
2 671,6
3,3%
Administracja publiczna
33,2
0,0%
53,4
0,1%
Informacja i komunikacja
1 077,1
1,4%
1 067,0
1,3%
Usługi pozostałe
874,9
1,1%
982,8
1,2%
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa
784,9
1,0%
279,2
0,3%
Obsługa nieruchomości
792,2
1,0%
1 188,1
1,5%
Działalność profesjonalna, naukowa i
techniczna
345,7
0,4%
266,4
0,3%
Górnictwo
61,0
0,1%
61,1
0,1%
Dostawy wody, ścieki I odpady
157,6
0,2%
164,4
0,2%
Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię, gaz
I wodę
100,6
0,1%
137,2
0,2%
Hotele i restauracje
206,8
0,3%
194,7
0,2%
Edukacja
68,2
0,1%
63,1
0,1%
Rolnictwo, leśnictwo, rybołówstwo
101,8
0,1%
90,7
0,1%
Opieka zdrowotna, pomoc społeczna
128,0
0,2%
127,2
0,2%
Kultura, rekreacja i rozrywka
37,3
0,0%
34,2
0,0%
Łącznie kredyty (brutto)
77 928,9
100,0%
80 266,9
100,0%
* w tym: Mikrobiznes o rocznych obrotach do 5 mln zł
Wskaźnik koncentracji 20 największych klientów w portfelu kredytowym Banku (w tym, grup
powiązanych ze sobą podmiotów) na koniec 2022 roku wyniósł 5,7% w porównaniu do 5,9% na koniec
2021 roku. Wskaźnik koncentracji 10 największych klientów także uległ spadkowi w ciągu 2022 roku
z poziomu 4,5% na koniec poprzedniego roku do 4,4%.
81
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
8.4. RYZYKO RYNKOWE I STOPY PROCENTOWEJ
Ryzyko rynkowe obejmuje obecne i przyszłe oddziaływania na zyski lub kapitał ze strony zmiany
wartości portfela Banku wywołanej niekorzystnymi ruchami stóp procentowych, kursów wymiany
walut lub cen obligacji, akcji lub towarów.
Ryzyko stopy procentowej z tytułu działalności zaliczanej do portfela bankowego (IRRBB) obejmuje
bieżące i potencjalne oddziaływanie, jakie zarówno na wynik finansowy jak i wartość ekonomiczną
kapitału mają zmiany wartości portfela Banku w wyniku niekorzystnych zmian stóp procentowych,
które wpływają na instrumenty wrażliwe na zmianę stóp. Ryzyko to obejmuje ryzyko niedopasowania,
ryzyko bazowe i ryzyko opcji klienta.
Ryzyko Rynkowe
Pomiar ryzyka rynkowego w Banku pozwala na monitorowanie wszystkich możliwych typów ryzyka, to
jest ryzyka ogólnego (w tym ryzyko stopy procentowej, ryzyko walutowe, ryzyko cen akcji), ryzyka
nieliniowego, ryzyka szczególnego, jak i ryzyka cen towarów. W 2022 roku ryzyko cen towarów nie
występowało w Banku. Ryzyko cen akcji uznano za nieistotne, jako że zaangażowanie Banku
w instrumenty kapitałowe jest znikome.
Pomiar każdego z typów ryzyka odbywa się indywidualnie przy pomocy odpowiednich modeli,
a następnie wyniki integrowane są w całkowite ryzyko rynkowe bez uwzględnienia jakiegokolwiek
efektu dywersyfikacji między czterema typami ryzyka (najgorszy scenariusz).
Główną miarą, stosowaną przez Bank w celu oceny ryzyka rynkowego (ryzyko stopy procentowej,
ryzyko walutowe, ryzyko cen akcji) jest parametryczny model VaR (wartość narażona na ryzyko) –
spodziewana strata, która może powstać w portfelu w określonym czasie (okres utrzymania) oraz
z określonym prawdopodobieństwem (poziom ufności) z tytułu niekorzystnego ruchu na rynku.
Wartość narażona na ryzyko w Banku (VaR) jest obliczana z założeniem 10-dniowego okresu
utrzymania oraz 99% poziomu ufności (przedział jednostronny). Zgodnie z wymogami regulacyjnymi
CRD / CRR, zmienność związaną z każdym czynnikiem ryzyka rynkowego uwzględnionym w modelu
VaR (jak i korelacje występujące między nimi) estymuje się za pomocą równo ważonych zmian
parametrów rynkowych wykorzystując efektywny okres obserwacji danych historycznych z ostatniego
roku. Metoda EWMA (ang. exponentially weighted moving average) z efektywnie krótszym okresem
obserwacji jest uzasadniona jedynie w przypadku istotnego skoku zmienności cenowej.
W celu monitorowania i limitowania pozycji w instrumentach, dla których nie jest możliwa należyta
ocena ryzyka rynkowego z zastosowaniem modelu VaR (ryzyko nieliniowe, cen towarów
i ryzyko szczególne) wprowadzono odpowiednie zasady pomiaru tych ryzyk. Ryzyko nieliniowe
mierzone jest według wewnętrznej metodologii, która jest zgodna z metodologią VaR – przyjmuje się
ten sam okres utrzymania jak i poziom ufności. Ryzyko szczególne i ryzyko cen towarów mierzone jest
według metody standardowej, zgodnie z regulacjami nadzorczymi uwzględniając zmianę okresu
utrzymania pozycji.
Pomiar ryzyka rynkowego odbywa się codziennie (w ciągu dnia i na koniec dnia), zarówno
indywidualnie dla każdego z obszarów odpowiedzialnych za podejmowanie ryzyka i zarządzanie nim,
jak i na bazie skonsolidowanej dla całego Banku łącznie dla Księgi Handlowej i Księgi Bankowej,
z uwzględnieniem efektu dywersyfikacji istniejącej pomiędzy poszczególnymi portfelami. Dodatkowo
każda Księga podzielona jest na obszary zarządzania ryzykiem.
W celu zapewnienia adekwatności modelu VaR dla oceny ryzyk występujących na otwartych
pozycjach, ustanowiono i przeprowadza się codziennie proces testowania wstecznego.
82
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Wszystkie zgłoszone przekroczenia są udokumentowane, łącznie z wyjaśnieniem przyczyn ich
powstania oraz zaliczeniem do jednej z trzech klas wyjaśnienia przekroczeń: adekwatność modelu,
niewystarczająca dokładność modelu lub nieprzewidziane ruchy rynkowe.
Równolegle do metody VaR portfele są poddawane szeregowi analiz wrażliwości i scenariuszy
warunków skrajnych w celu:
▪ Oszacowania potencjalnej straty ekonomicznej, wynikającej ze skrajnych wahań
czynników ryzyka rynkowego,
▪ Identyfikacji ruchów ryzyka rynkowego, ewentualnie nieujętych w VaR, na które portfele
są bardziej wrażliwe,
▪ Identyfikacji czynności, które mogą zostać podjęte w celu redukcji wpływu skrajnych
zmian czynników ryzyka.
Stosuje się następujące rodzaje scenariuszy rynkowych:
▪ Równoległe przesunięcia krzywych dochodowości,
▪ Bardziej stromy lub spłaszczony przebieg krzywych dochodowości,
▪ Wahania kursów wymiany,
▪ Niekorzystne scenariusze historyczne,
▪ Scenariusze indywidualne, wykorzystujące zaobserwowane historycznie dotkliwe zmiany
parametrów rynkowych.
Limit całkowity VaR wyrażony jest jako ułamek skonsolidowanych funduszy własnych. Następnie
dzielony jest na Księgi, poszczególne obszary zarządzania ryzykiem i na różne typy ryzyka, co pozwala
Bankowi w pełni na pomiar, monitorowanie i kontrolowanie ryzyka rynkowego. Ekspozycja na ryzyko
rynkowe (VaR) na tle obowiązujących limitów jest raportowana codziennie do wszystkich obszarów
odpowiedzialnych za zarządzanie i nadzorowanie ryzyka rynkowego w Banku.
Limity ograniczające ryzyko rynkowe podlegają aktualizacji przynajmniej raz w roku biorąc pod uwagę
m.in. zmianę wielkość skonsolidowanych funduszy własnych, bieżącą i przewidywaną strukturę
bilansu, a także sytuację rynkową. Limity ryzyka rynkowego obowiązujące w 2022 roku
odzwierciedlały założenia i apetyt na ryzyko określone w Strategii Ryzyka na lata 2022 - 2024. Obecnie
limity obowiązują od dnia 1 czerwca 2022 roku i pozostały konserwatywne - nominalnie dla Banku
ogółem na poziomie nie więcej niż 7,9%, a dla Księgi Handlowej nie więcej niż 0,3% Funduszy
Własnych.
W obecnym otoczeniu rynkowym Bank nadal działał bardzo ostrożnie. Jednakże mocna zmienność
rynku związana z wojną na Ukrainie oraz szeregiem decyzji Rady Polityki Pieniężnej (RPP) o
podwyższeniu stóp procentowych w Polsce spowodowała zwiększenie ryzyka rynkowego.
Limity VaR nie zostały przekroczone dla Księgi Handlowej. Jednak ze względu na dużą zmienność
rynku i stosunkowo niskie poziomy wewnętrznych limitów, poziom wskaźnika VaR dla Księgi Bankowej
i w konsekwencji dla Grupy (łącznie dla Księgi Handlowej i Księgi Bankowej) był powyżej
obowiązujących limitów w okresie od stycznia 2022 do sierpnia 2022. Należy zauważyć, że wartość
narażona na ryzyko w Księdze Bankowej jest jedynie uzupełniającym narzędziem pomiaru ryzyka,
ponieważ oczekuje się, że pozycje będą utrzymywane do terminu zapadalności i normalnie nie
podlegają wycenie rynkowej (patrz następna sekcja - Ryzyko stopy procentowej w Księdze Bankowej).
Wszystkie przekroczenia limitów ryzyka rynkowego są zawsze raportowane, dokumentowane i
ratyfikowane na odpowiednim poziomie kompetencji.
Wskaźniki VaR dla Banku pozostawały w 2022 roku na średnim poziomie 456,6 mln zł. (124% limitu)
oraz 372,7 mln zł. (67% limitu) na koniec grudnia 2022. Efekt dywersyfikacji dotyczy ryzyka ogólnego
i odzwierciedla korelacje między jego składnikami. Niski poziom efektu dywersyfikacji wynika z faktu,
że ryzyko rynkowe w Banku stanowi przede wszystkim ryzyko stopy procentowej. Liczby w Tabeli
zawierają także ekspozycje na ryzyko rynkowe generowane w podmiotach zależnych, jako że Bank
zarządza ryzykiem rynkowym na poziomie centralnym.
83
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Miary VaR w Banku dla ryzyka rynkowego (tys. zł):
Miary VaR dla ryzyka
rynkowego w tys. PLN
VaR (2022)
31.12.2021
Średnio
Maksimum
Minimum
31.12.2022
Ryzyko całkowite
391 280
456 628
736 729
270 212
372 712
Ryzyko ogólne
389 833
451 590
735 324
257 021
359 279
Ryzyko stopy
procentowej
389 761
451 587
735 219
257 020
359 270
Ryzyko kursowe
232
113
2 958
13
229
Efekt dywersyfikacji
0,0%
0,1%
Ryzyko szczególne
1 445
5 035
13 465
1 375
13 432
Ekspozycje w 2021 roku wynosiły odpowiednio (tys. zł):
Miary VaR dla ryzyka
rynkowego w tys. PLN
VaR (2021)
31.12.2020
Średnio
Maksimum
Minimum
31.12.2021
Ryzyko całkowite
96 894
161 704
586 186
63 847
391 280
Ryzyko ogólne
95 256
160 151
584 728
62 220
389 833
Ryzyko stopy
procentowej
95 227
160 153
584 748
62 224
389 761
Ryzyko kursowe
190
149
2 917
8
232
Efekt dywersyfikacji
0,2%
0,0%
Ryzyko szczególne
1 638
1 542
1 641
1 445
1 445
Ekspozycje na ryzyko rynkowe w podziale na Księgę Handlową i Bankową oraz na typy ryzyka
przedstawione są w tabelach poniżej (tys. zł.):
Księga Bankowa:
Miary VaR dla ryzyka
rynkowego w tys. PLN
VaR (2022)
31.12.2021
Średnio
Maksimum
Minimum
31.12.2022
Ryzyko całkowite
390 289
455 758
731 045
270 331
372 708
Ryzyko ogólne
388 846
450 725
729 643
257 143
359 277
Ryzyko stopy procentowej
388 846
450 725
729 643
257 143
359 277
Ryzyko kursowe
0
0
0
0
0
Efekt dywersyfikacji
0,0%
0,0%
Ryzyko szczególne
1 443
5 033
13 463
1 373
13 430
Miary VaR dla ryzyka
rynkowego w tys. PLN
VaR (2021)
31.12.2020
Średnio
Maksimum
Minimum
31.12.2021
Ryzyko całkowite
95 897
161 824
585 895
63 897
390 289
Ryzyko ogólne
94 261
160 285
584 441
62 273
388 846
Ryzyko stopy procentowej
94 261
160 290
584 441
62 276
388 846
Ryzyko kursowe
0
72
249
0
0
Efekt dywersyfikacji
0,0%
0,0%
Ryzyko szczególne
1 636
1 539
1 639
1 443
1 443
84
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Księga Handlowa:
Miary VaR dla ryzyka
rynkowego w tys. PLN
VaR (2022)
31.12.2021
Średnio
Maksimum
Minimum
31.12.2022
Ryzyko całkowite
2 518
3 111
9 532
743
1 336
Ryzyko ogólne
2 514
3 106
9 528
741
1 334
Ryzyko stopy procentowej
2 485
3 090
9 507
734
1 310
Ryzyko kursowe
228
113
2 961
13
240
Efekt dywersyfikacji
7,9%
16,2%
Ryzyko szczególne
2
2
18
2
2
Miary VaR dla ryzyka
rynkowego w tys. PLN
VaR (2021)
31.12.2020
Średnio
Maksimum
Minimum
31.12.2021
Ryzyko całkowite
1 239
1 645
5 860
424
2 518
Ryzyko ogólne
1 237
1 632
5 858
422
2 514
Ryzyko stopy procentowej
1 190
1 610
5 850
420
2 485
Ryzyko kursowe
183
100
2 940
9
228
Efekt dywersyfikacji
11,0%
7,9%
Ryzyko szczególne
2
2
5
2
2
Otwarte pozycje obejmowały głównie instrumenty ryzyka stopy procentowej oraz ryzyka walutowego.
Ryzyko walutowe uwzględnia wszystkie pozycje wymiany walutowej Banku. Zgodnie ze Strategią
Ryzyka, otwarte pozycje walutowe są dozwolone, ale powinny być utrzymywane na niskim poziomie.
W tym celu wprowadzono w Banku system konserwatywnych limitów na otwartą pozycje walutową
(zarówno limity w ciągu dnia jak i na zamknięcie), a otwarte pozycje walutowe dozwolone są
wyłącznie w Księdze Handlowej.
W 2022 roku, zgodnie z ogólną zasadą pozycja walutowa generowana w Księdze Bankowej była
w całości przekazywana do Księgi Handlowej, gdzie zarządza się nią na bazie dziennej. W ciągu 2022
roku otwarta pozycja walutowa utrzymywana była na średnim poziomie 10,5 mln zł. oraz na
maksymalnym poziomie 42,3 mln zł. W 2022 roku, otwarta pozycja walutowa (zarówno w ciągu dnia
jak i na koniec dnia) pozostawała poniżej 2% funduszy własnych oraz poniżej obowiązujących limitów
maksymalnych.
Kształtowanie się całkowitej pozycji walutowej (na koniec dnia) w Portfelu Handlowym przedstawia
poniższa tabela (w tys. PLN):
Pozycja całkowita
Średnia w
okresie
Minimum w
okresie
Maksimum w
okresie
Koniec okresu
2022
10 549
2 126
42 300
6 202
2021
9 464
3 153
59 313
10 021
Oprócz wyżej wspomnianych limitów ryzyka rynkowego, w Banku obowiązują również limity
maksymalnej straty dla portfeli rynków finansowych. Celem jest ograniczenie maksymalnej straty dla
działalności handlowej. W przypadku osiągnięcia limitu dokonuje się przeglądu strategii zarządzania
oraz zasadności przyjmowanej pozycji.
85
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
W procesie testowania wstecznego modelu VaR w Banku ogółem zostały wykryte cztery przekroczenia
w okresie ostatnich 12 miesięcy (zgodnie z poniższą tabelą, w tys. PLN).
Data sprawozdawcza
VaR
(ryzyko ogólne)
Teoretyczna zmiana
wartości portfela
(wartości bezwzględne)
Liczba przekroczeń w ciągu
ostatnich 12 miesięcy *
2022-12-31
359 279
100 072
4
2021-12-31
389 833
4 056
19
* uznaje się, że przekroczenie miało miejsce, gdy różnica pomiędzy bezwzględną wartością zmiany portfela a poziomem miary
VaR jest dodatnia;
W 2022 roku, wszystkie przekroczenia w procesie testowania wstecznego modelu VaR spowodowane
były głównie nieoczekiwanymi zmianami na rynku spowodowanymi niepewnością w związku z wojna
na Ukrainie oraz decyzjami Rady Polityki Pieniężnej o podwyższeniu stóp procentowych w Polsce, w
szczególności największy wpływ na zachowanie modelu VaR miały gwałtowne zmiany rentowności
polskich obligacji skarbowych oraz krótkoterminowych stóp procentowych. Liczba przekroczeń
świadczy o adekwatności modelu (strefa zielona: 1 - 8 akceptowanych przekroczeń).
Ocenę VaR uzupełnia monitorowanie wrażliwości na ryzyko rynkowe portfeli obarczonych ryzykiem
rynkowym na ww. scenariusze warunków skrajnych.
Wyniki wrażliwości na ryzyko rynkowe oraz scenariuszy indywidualnych testów warunków skrajnych
w obszarze ryzyka rynkowego były regularnie raportowane do Komitetu Kapitału, Aktywów i Pasywów.
Ryzyko stopy procentowej w Księdze Bankowej
W przypadku Księgi Bankowej, głównym składnikiem ryzyka rynkowego jest ryzyko stóp procentowych.
Ekspozycja na ryzyko stopy procentowej w Księdze Bankowej wynika przede wszystkim z różnic
w terminach przeszacowania aktywów oraz pasywów jak i w ich stopach referencyjnych, o ile takie
są kontraktowo określone. Szczególny wpływ ma na nią brak równowagi pomiędzy aktywami
i pasywami o stałej stopie procentowej, zwłaszcza pasywami, których specyfika powoduje, iż ich
oprocentowanie nie może być niższe niż 0%. W konsekwencji, na poziom wrażliwości na zmiany stóp
procentowych wpływa poziom stóp procentowych przyjmowanych jako odniesienie.
Dodatkowo, ze względu na specyfikę polskiego systemu prawnego, oprocentowanie kredytów jest
ograniczone z góry (nie może ono przekraczać dwukrotności stopy referencyjnej Narodowego Banku
Polskiego powiększonej o 7 punktów procentowych). W sytuacjach spadku stóp procentowych wpływ
na wynik odsetkowy jest negatywny i uzależniony jest od udziału portfela kredytowego o stałym
oprocentowaniu podlegającego nowej maksymalnej stawce oprocentowania. Z drugiej strony przy
ocenie wrażliwości i ryzyka stopy procentowej bardzo ważne są również założenia dotyczące terminu
i wielkości przeszacowania depozytów.
W zakresie ryzyka stopy procentowej w Księdze Bankowej, stosuje się następujące zasady:
▪ Ryzyko rynkowe wynikające z działalności bankowej jest zabezpieczane lub podlega
comiesięcznemu transferowi do obszarów, które aktywnie zarządzają ryzkiem rynkowym
i podlegają pomiarowi w kategoriach ekspozycji na ryzyko oraz rachunku wyników,
▪ W zarządzaniu ryzykiem stopy procentowej Bank stosuje głównie naturalne zabezpieczenie
między kredytami i depozytami, a także obligacje o stałym oprocentowaniu i instrumenty
pochodne, przy czym głównym celem jest ochrona wyniku z tytułu odsetek.
Wahania rynkowych stóp procentowych mają wpływ na zysk netto, zarówno w krótkim jak i w średnim
horyzoncie czasu, wpływając również na jego wartość ekonomiczną w perspektywie długoterminowej.
Pomiar obu wielkości jest komplementarny w rozumieniu pełnego zakresu występowania ryzyka stopy
procentowej w Księdze Bankowej.
86
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Z tego względu, obok codziennego pomiaru ryzyka rynkowego metodą wartości zagrożonej, pomiar
ryzyka stopy procentowej obejmuje dodatkowo, zarówno miary dochodowe jak i miary oparte na
wartości ekonomicznej, to jest kwartalnie:
▪ wpływ zmiany o 200 punków bazowych krzywej dochodowości w górę/dół na wartość
ekonomiczną kapitału (EVE), włączając scenariusze nadzorcze (standardowy test
nadzorczy zakładający nagłe równoległe przesunięcie krzywej dochodowości o +/- 200
punktów bazowych oraz nadzorczy test wartości odstających SOT z zestawem sześciu
scenariuszy dla ryzyka stopy procentowej)
oraz miesięcznie:
▪ wpływ zmiany o 100 punktów bazowych krzywej dochodowości w górę/dół na wartość
ekonomiczną kapitału (EVE),
▪ analizę wrażliwości wartości pozycji na zmiany stóp procentowych mierzoną za pomocą
BPVx100, czyli pomnożoną przez 100 zmianę wartości portfela przy równoległym
przesunięciu krzywej rentowności o 1 punkt bazowy,
▪ wpływ jednorazowej zmiany stóp procentowych o 100 punktów bazowych na wynik z tytułu
odsetek w horyzoncie następnych 12 miesięcy.
Pomiaru ryzyka stopy procentowej dokonuje się dla wszystkich obszarów zarządzania ryzykiem
w Banku, ze szczególnym naciskiem na Księgę Bankową.
Dla potrzeb pomiaru ryzyka stopy procentowej dla aktywów i pasywów, które nie mają dokładnie
określonego terminu zapadalności/wymagalności lub instrumentów z wbudowaną opcją Klienta, Bank
przyjmuje szczególne założenia, w tym:
▪ Termin wymagalności sald i odsetek dla depozytów bez ustalonego terminu został
określony na podstawie danych historycznych odnośnie zachowania Klientów, biorąc pod
uwagę stabilność wolumenu pozycji z założeniem maksymalnego terminu wymagalności
nieprzekraczającego 3 lat dla Polskich Złotych oraz 1 roku dla innych walut,
▪ Tendencje do szybszej spłaty należności, niż wynika to z pierwotnego (umownego)
harmonogramu poprzez wyznaczenie współczynnika wcześniejszej spłaty dla wszystkich
istotnych portfeli kredytowych Banku na podstawie obserwacji danych historycznych.
Należy jednak zauważyć, że kredyty hipoteczne, które stanowią w Banku produkt
kredytowy o dominującym udziale, są w większości indeksowane do zmiennej stopy
procentowej. Powoduje to, że tendencje do wcześniejszej spłaty mają mniejsze znaczenie
dla ryzyka stóp procentowych. Należy jednak zauważyć, że w ostatnich okresach wzrósł
udział kredytów hipotecznych opartych na tymczasowo stałej stopie procentowej.
▪ Dla kapitału, aktywów trwałych i innych aktywów zakłada się termin przeszacowania równy
1 rok. Niemniej w celu zrozumienia wybranego profilu zapadalności pomiar ryzyka stopy
procentowej jest dokonywany z wyłączeniem kapitału własnego, aby wyodrębnić wpływ
zarówno na wartość ekonomiczna, jak i dochody.
Wyniki powyższych analiz dla BPV*100 oraz wartości ekonomicznej kapitału (EVE) były regularnie
monitorowane i raportowanie do Komitetu Kapitału, Aktywów i Pasywów, Komitetu Ryzyka, Zarządu
Banku oraz Rady Nadzorczej. Wyniki pomiaru IRRBB na koniec grudnia 2022 r. wskazują, że Bank jest
wciąż najbardziej narażony na scenariusz spadku stóp procentowych. Wyniki nadzorczych testów
warunków skrajnych wg. stanu na grudzień 2022 r. pokazują jednak, że nawet w najdotkliwszym
scenariuszu testu wartości odstających spadek wartości ekonomicznej kapitału dla Księgi Bankowej
jest poniżej limitu nadzorczego wynoszącego 15% kapitału podstawowego Tier 1. Podobnie spadek
EVE w standardowym scenariuszu nagłego wpływu równoległego przesunięcia krzywej dochodowości
o +/- 200 punktów bazowych również nie przekracza nadzorczego maksimum, tj. jest poniżej 20%
funduszy własnych.
Wyniki wrażliwości na zmiany stóp procentowych mierzonej za pomocą BPVx100 oraz EVE
uwzględniając nadzorcze testy warunków skrajnych prezentują tabele poniżej).
87
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Wrażliwość Księgi Bankowej na zmiany stóp procentowych kształtowała się następująco
(w tys. PLN):
31.12.2022
31.12.2021
BPVx100
BPVx100
PLN
164 145
220 217
CHF
(6 573)
9 890
EUR
28 615
125 092
USD
19 695
33 099
Inne
3 751
6 385
RAZEM
209 632
394 682
Kapitał, aktywa trwałe, inne aktywa
28 570
53 142
RAZEM
238 203
447 824
Wrażliwość EVE na zmianę stóp procentowych (*)
31.12.2022
31.12.2021
Standardowy test nadzorczy (przesunięcie krzywej dochodowości o +/-200 p.b.,
% Funduszy Własnych)
-6,05%
-7,29%
Test wartości odstających (najdotkliwszy scenariusz, % Tier 1)
-9,33%
-10,64%
(*) Zasady określone w punkcie 115 Wytycznych EBA zostały zastosowane w celu wyliczenia zmian EVE. Zaprezentowano
najdotkliwsze spadki EVE.
Wyniki wrażliwości wyniku odsetkowego w horyzoncie następnych 12 miesięcy po 31 grudnia 2022 roku
oraz dla pozycji w Polskich Złotych, w Księdze Bankowej, przeprowadzane są przy następujących
założeniach:
▪ statycznej struktury bilansu na dzień odniesienia (bez zmian w ciągu kolejnych 12
miesięcy),
▪ poziomu odniesienia wyniku odsetkowego netto przy założeniu, że wszystkie aktywa
i pasywa o zmiennej stopie procentowej odzwierciedlają już poziom rynkowych stóp
procentowych na dzień 31 grudnia 2022 r. (np. stopa referencyjna NBP na koniec 2022 r.
została ustalona na poziomie 6,75%),
▪ zastosowania równoległego przesunięcia krzywej dochodowości o 100 p.b. w górę i w dół
jako dodatkowego szoku dla wszystkich poziomów rynkowych stóp procentowych na dzień
31 grudnia 2022 r., który jest ustalany na dzień przeszacowania aktywów i pasywów
występujący w ciągu następnych 12 miesięcy.
W scenariuszu równoległego spadku stóp procentowych o 100 punktów bazowych wynik jest ujemny
i wynosi -192 mln zł lub 4,2% w stosunku do referencyjnego wyniku odsetkowego netto Banku.
W scenariuszu równoległego wzrostu stóp procentowych o 100 punktów bazowych wynik jest dodatni
i wynosi 192 mln zł lub 4,2% względem referencyjnego wyniku odsetkowego netto Banku. Wyniki
wskazują, że Bank znajduje się obecnie w zrównoważonej sytuacji pod względem wpływu scenariusza
spadku jak i wzrostu stóp procentowych. Poziom asymetrii, który istniał w poprzednich datach
sprawozdawczych nie jest obserwowalny, ponieważ stopy procentowe były znacząco powyżej 0% na
dzień 31 grudnia 2022 r.
Wrażliwość NII dla waluty PLN na zmiany stóp procentowych
31.12.2022
31.12.2021
Wzrost krzywej dochodowości o 100 b.p.
+4,2%
+6,1%
Spadek krzywej dochodowości o 100 b.p.
-4,2%
-6,2%
88
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
8.5. RYZYKO PŁYNNOŚCI
Celem zarządzania ryzykiem płynności jest zapewnienie i utrzymywanie zdolności Banku do
wywiązywania się zarówno z bieżących jak i przyszłych zobowiązań, z uwzględnieniem kosztów
pozyskania płynności.
Ryzyko płynności odzwierciedla możliwość poniesienia znacznych strat w wyniku pogorszenia
warunków finansowania (ryzyko finansowania) i/lub sprzedaży aktywów poniżej ich wartości rynkowej
(ryzyko płynności rynku) w celu zaspokojenia zapotrzebowania na środki, wynikającego z zobowiązań
Banku.
Zarówno wymogi finansowania jak i nadwyżki płynności spółek zależnych są zarządzane poprzez
transakcje zawierane z Bankiem, chyba że wcześniej w tym celu zostały zawarte transakcje rynkowe.
Departament Skarbu jest odpowiedzialny za zarządzanie z częstotliwością dzienną sytuacją
płynnościową Banku, zgodnie z przyjętymi zasadami i procedurami, biorąc pod uwagę cele określone
przez Zarząd Banku oraz Komitet Kapitałów, Aktywów i Pasywów.
W 2022 roku wojna na Ukrainie miała wpływ na zachowanie światowych rynków finansowych, jednak
Bank nie zaobserwował żadnego zagrożenia dla swojej pozycji płynnościowej ze względu na wojnę.
Bank w dalszym ciągu charakteryzował się stabilną pozycją płynnościową.
W 2022 roku, wskaźnik kredyty/depozyty Banku spadł i wynosił 77% na koniec grudnia 2022
(w porównaniu do 85% na koniec grudnia 2021). Portfel aktywów płynnych jest traktowany przez
Grupę jako rezerwa płynności, który pozwoli przetrwać sytuacje kryzysowe. Portfel aktywów płynnych
składa się głównie z płynnych, dłużnych papierów wartościowych emitowanych lub gwarantowanych
przez rząd polski, inne rządy UE oraz wielostronne banki rozwoju. Dodatkowo, portfel uzupełniony
jest gotówką oraz ekspozycjami wobec Narodowego Banku Polskiego. Udział wyżej wspominanych
płynnych, dłużnych papierów wartościowych (włączając bony pieniężne NBP) w portfelu dłużnych
papierów wartościowych ogółem wynosił na koniec grudnia 2022 roku ok. 99% i osiągnął poziom ok.
20,3 miliarda PLN (18% aktywów ogółem), podczas, gdy na koniec grudnia 2021 poziom ten wynosił
18,0 miliarda PLN (17% aktywów ogółem).
Konsekwentnie głównym źródłem finansowania Banku pozostaje duża, zdywersyfikowana oraz stabilna
baza depozytów pochodzących od Klientów detalicznych, korporacyjnych oraz Klientów z sektora
publicznego. Na koniec 2022 roku depozyty Klientów osiągnęły łączny poziom 98,3 mld zł. Bazę
depozytową stanowiły głównie środki Klientów indywidualnych, których udział w łącznym saldzie
zobowiązań wobec Klientów wynosił ok. 70,0% na koniec grudnia 2022 (71,8% na koniec grudnia 2021
roku). Wysoki udział środków od Klientów indywidualnych miał pozytywny wpływ na płynność w Banku
oraz umożliwił przestrzeganie nadzorczych miar płynności.
Koncentracja bazy depozytowej, mierzona udziałem 5 i 20 największych deponentów, na koniec 2022
roku wyniosła odpowiednio 4,0% oraz 7,3% (w grudniu 2021 roku odpowiednio 3,6% oraz 6,5%). Poziom
koncentracji depozytów jest regularnie monitorowany i nie miał negatywnego wpływu na stabilność
bazy depozytowej w 2022 roku. W przypadku znacznego wzrostu udziału największych deponentów w
bazie depozytowej, dodatkowe środki pozyskane od tych deponentów nie są traktowane jako stabilne.
Co więcej, w celu zabezpieczenia przed fluktuacjami bazy depozytowej, Bank utrzymuje rezerwę
płynnych aktywów w postaci portfela papierów wartościowych.
Baza depozytowa uzupełniona jest o depozyty instytucji finansowych oraz inne operacje rynku
pieniężnego. W 2022 roku, źródłem finansowania średnioterminowego pozostały również dług
podporządkowany i pożyczki średnioterminowe.
W 2022 roku, Bank wyemitował obligacje powiązane z ryzykiem kredytowy (Credit Link Notes) w
wysokości PLN 242,5 m w ramach transakcji syntetycznej sekurytyzacji. Bank nie zaciągnął nowych
kredytów od instytucji finansowych. Całkowita wartość bilansowa średnioterminowych pożyczek od
instytucji finansowych wynosiła 5,0 mln zł na koniec grudnia 2022 roku (w grudniu 2021 roku wynosiła
89
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
15,0 mln zł.). Spadek łącznej kwoty kredytów średnioterminowych od instytucji finansowych związany
był ze standardową spłatą zgodnie z harmonogramem.
Płynność w walutach obcych Bank zapewnia dzięki denominowanym w walucie pożyczkom
bilateralnym oraz transakcjom swapów walutowych jak i procentowo-walutowych. Znaczenie swapów
spada w wyniku zmniejszenia portfela walutowych kredytów hipotecznych oraz zabezpieczenia w
walutach obcych rezerw na ryzyko prawne. Portfel swapów jest zdywersyfikowany w zakresie
kontrahentów oraz terminów zapadalności. Z większością kontrahentów, Bank ma podpisane aneksy
do umów ramowych, regulujące kwestie zabezpieczeń (ang. Credit Support Annex, CSA). W związku
z tym, w przypadku niekorzystnych zmian kursów (deprecjacja zł.), Bank zobligowany jest do złożenia
depozytu w celu zabezpieczenia rozliczenia instrumentów pochodnych w przyszłości, a w przypadku
korzystnych zmian kursów (aprecjacja zł.) Bank otrzymuje depozyt zabezpieczający od kontrahentów.
W żadnej z zawartych umów ramowych (zarówno międzynarodowych jak i krajowych) nie są zawarte
zapisy ustanawiające związek pomiędzy ratingiem Banku a wysokością depozytów zabezpieczających.
Potencjalne pogorszenie ratingu nie będzie zatem miało wpływu na sposób wyliczenia i wymianę
depozytów zabezpieczających. Bank uwzględnia możliwość niekorzystnej zmiany kursu walut obcych,
w szczególności CHF i EUR powodującej zwiększenie potrzeb płynnościowych w różnych
analizowanych wariantach ryzyka płynności i uwzględnia to ryzyko w swoich planach płynnościowych.
Miary oceny ryzyka płynności
Ocena ryzyka płynności Banku jest realizowana z zastosowaniem zarówno wewnętrznych jak
i nadzorczych miar, dla których zdefiniowano limity ekspozycji.
Kształtowanie się sytuacji płynnościowej Banku w krótkich horyzontach czasowych jest sprawdzane
codziennie na podstawie portfela aktywów płynnych, portfela papierów wartościowych, uznanych
przez NBP jako zabezpieczenie standardowych instrumentów wsparcia płynności oraz dwóch
wskaźników zdefiniowanych wewnętrznie: płynność natychmiastowa oraz płynność kwartalna. Te dwa
ostatnie wskaźniki mierzą maksymalne zapotrzebowanie na środki, które mogłoby powstać jednego
dnia, z uwzględnieniem projekcji przepływów środków pieniężnych odpowiednio na datę spot lub
okres 3-miesięczny. Dodatkowo, portfel aktywów płynnych wyznacza się na bazie dziennej.
Wskaźniki te są porównywane z obowiązującymi limitami ekspozycji oraz raportowane codziennie do
obszarów odpowiedzialnych za zarządzanie i kontrolę ryzyka płynności dla Banku, a w cyklach
miesięcznych i/lub kwartalnych prezentowane są do Zarządu i na Radę Nadzorczą Banku.
Limity ograniczające ryzyko płynności podlegają aktualizacji przynajmniej raz w roku biorąc pod
uwagę m.in. wielkość skonsolidowanych funduszy własnych, bieżącą i przewidywaną strukturę
bilansu, historyczną konsumpcję limitów, a także obecną sytuację rynkową i wymogi nadzorcze.
Zgodnie z obowiązującymi zasadami, wszelkie ewentualne przekroczenia wewnętrznych limitów
ryzyka płynności są zawsze raportowane, dokumentowane i ratyfikowane na odpowiednim poziomie
kompetencyjnym.
Zgodnie z ostatecznym tekstem tzw. pakietu CRD V/CRR II, Bank wyznacza wymóg pokrycia płynności
(LCR) i wymóg stabilnego finansowania netto (NSFR). Minimalny, nadzorczy poziom wskaźnika LCR
i NSFR w wysokości 100% został spełniony przez Bank. Wskaźnik LCR wynosił 218% na koniec grudnia
2022 roku (142% na koniec grudnia 2021 roku). Wzrost wskaźnika związany był głównie z wzrostem
depozytów klientów, które zostały zainwestowane w portfel aktywów płynnych. Wskaźnik ten jest
wyznaczany codziennie i raportowany w okresach miesięcznych do NBP od marca 2014 roku.
Wewnętrznie wskaźnik LCR szacowany jest codziennie i raportowany do obszarów odpowiedzialnych
za zarządzanie i kontrolę ryzyka płynności w Banku na bazie dziennej. W 2022 r. Wskaźnik NSFR jest
monitorowany i raportowany kwartalnie. W każdym kwartale 2022 r., wskaźnik NSFR był powyżej
minimum nadzorczego w wysokości 100% (minimum nadzorcze obowiązuje od czerwca 2021 r.).
(minimum nadzorcze obowiązuje od czerwca 2021 r.). Na koniec grudnia 2022 roku wskaźnik NSFR
wynosił 160% (146% na koniec grudnia 2021 roku).
90
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Bieżące wskaźniki płynności
31.12.2022
Wskaźnik płynności
natychmiastowej
(%)*
Wskaźnik płynności
kwartalnej
(%)*
Zabezpieczenie uznawane
przez Bank Centralny /
Depozyty łącznie (%)**
Portfel Aktywów
płynnych
(m PLN)***
LCR (%)
Wskaźnik
28%
28%
25%
24 349
218%
31.12.2021
Wskaźnik płynności
natychmiastowej
(%)*
Wskaźnik płynności
kwartalnej
(%)*
Zabezpieczenie uznawane
przez Bank Centralny /
Depozyty łącznie (%)**
Portfel Aktywów
płynnych
(m PLN)***
LCR (%)
Wskaźnik
22%
22%
19%
18 793
142%
* Wskaźniki płynności natychmiastowej i kwartalnej: Relacja między wartością zabezpieczenia uznawanego przez Bank
Centralny, czyli bufor płynności możliwy do zdyskontowania w Banku Centralnym, po uwzględnieniu haircutów dla
standardowych operacji pieniężnych (włączając nadwyżkę rezerwy obowiązkowej), minus przewidywane odpływy netto (w
ciągu najbliższych 3 dni roboczych dla wskaźnika płynności natychmiastowej oraz w ciągu najbliższych 3 miesięcy dla wskaźnika
płynności kwartalnej we wszystkich walutach wymienialnych) do depozytów łącznie.
** - Zabezpieczenie uznawane przez Bank Centralny / Depozyty łącznie: Relacja wartości zabezpieczenia uznawanego przez
Bank Centralny, czyli bufor płynności możliwy do zdyskontowania w Banku Centralnym po uwzględnieniu haircutów dla
standardowych transakcji pieniężnych, plus gotówka i depozyty w Banku Centralnym pomniejszone o minimalny wymóg oraz
wartości depozytów łącznie. Wskaźnik ten jest obliczany na bazie kwoty nominalnej wymienionych produktów.
*** Portfel Aktywów płynnych: Łączna suma gotówki, ekspozycji w stosunku do NBP (w tym nadwyżka nad wymaganą wysokość
rezerwy obowiązkowej) oraz dłużnych papierów wartościowych Skarbu Państwa, bonów NBP i należności od banków o terminie
wymagalności do 1 miesiąca. Portfel dłuznych papierów wartościowych pomniejsza się o haircut NBP stosowany dla transakcji
repo oraz o papiery zablokowane na cele inne niż płynnościowe.
Bank monitoruje płynność na bazie wewnętrznych miar płynności, uwzględniając również wpływ
kursów walutowych na sytuację płynnościową.
Ponadto Bank stosuje analizę wewnętrznej płynności strukturalnej na bazie skumulowanych
urealnionych luk płynności. Bezpieczny poziom, przyjęty w Grupie w zakresie relacji niedoboru
płynności został określony dla każdego przedziału czasowego poniżej 5-ciu lat.
W grudniu 2022 r. luki płynności utrzymywały się na dodatnich i bezpiecznych poziomach. Wyniki
skumulowanych, urealnionych luk płynności (warunki normalne) przedstawiają poniższe tabele.
2022-12-31
Urealniona luka płynności
(PLN mln)
Do 6M
Do 1Y
Do 2Y
Do 5Y
Zdolność równoważenia płynności
25 068
25 068
25 068
25 068
Wypływy
12 099
4 670
3 726
6 734
Wypływy skumulowane
12 099
16 769
20 495
27 229
Wpływy
12 588
5 192
11 325
13 561
Wpływy skumulowane
12 588
17 779
29 105
42 666
Luka płynności
25 556
522
7 599
6 827
Luka płynności skumulowana
25 556
26 078
33 677
40 504
91
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
2021-12-31*
Urealniona luka płynności
(PLN mln)
Do 6M
Do 1Y
Do 2Y
Do 5Y
Zdolność równoważenia płynności
18 429
18 429
18 429
18 429
Wypływy
21 645
4 940
11 065
18 003
Wypływy skumulowane
21 645
26 586
37 651
55 654
Wpływy
21 581
8 663
16 564
27 141
Wpływy skumulowane
21 581
30 243
46 808
73 949
Luka płynności
18 364
3 722
5 499
9 138
Luka płynności skumulowana
18 364
22 086
27 585
36 723
(*) W celach porównawczych, wyniki za grudzień 2021 zostały ponownie przeliczone, biorąc pod uwagę założenia obowiązujące
dla wewnętrznej analizy luki strukturalnej na grudzień 2022 (np. Zapadające swapy walutowe są prezentowane oddzielnie w
wypływach I wpływach w kwotach całkowitych, co podwyższa obie strony symetrycznie w porównaniu do podejścia
zastosowanego w 2021).
Bank opracował narzędzie do zarządzania ryzykiem płynności, określające analizy wrażliwości oraz
scenariusze warunków skrajnych (idiosynkratyczne, systemowe i stanowiące ich kombinację). Na cele
testów warunków skrajnych, luki płynności są urealniane przy założeniu konserwatywnego podejścia
do oceny prawdopodobieństwa wystąpienia przepływów środków pieniężnych (m.in. biorące pod
uwagę wzrost odpływu depozytów, spadek lub opóźnienie wpływów z tytułu spłat kredytów, gorszą
płynność rynku wtórnego papierów wartościowych, najwyższe koszty finansowania - założenie
najgorszych zaobserwowanych w Banku marż na depozytach, równoległe przesunięcia krzywej
dochodowości czy deprecjację złotego).
Testy warunków skrajnych płynności są przeprowadzane co najmniej kwartalnie, aby ustalić profil
ryzyka płynności Banku oraz zapewnić zdolność Banku do wywiązania się ze zobowiązań w przypadku
kryzysu płynności i aby przyczynić się do opracowania awaryjnego planu płynności oraz decyzji
zarządczych. Dodatkowo, wyniki testów warunków skrajnych wykorzystywane są do określenia progów
ostrzegawczych dla wskaźników wczesnego ostrzegania, których to zadaniem jest identyfikacja
zbliżających się problemów płynnościowych i wskazanie Zarządowi na ewentualną konieczność
uruchomienia Awaryjnego Planu Płynności.
Założenia dla wewnętrznej luki płynności oraz testów warunków skrajnych są aktualizowane rocznie.
Ostatnia rewizja miała miejsce w grudniu 2022. Aktualne podejście bazuje na raporcie
niedopasowania terminów zapadalności w ramach dodatkowych miar monitorowania płynności dla
nadzorczego raportowania płynności, jednakże włączając wewnętrzne dostosowania, zgodnie z
behawioralnymi założeniami dotyczącymi bilansowych oraz pozabilansowych wypływów i wpływów.
Ze względu na fakt, że raport niedopasowania terminów zapadalności przedstawia lukę kontraktową
płynności, która opiera się na założeniu statycznego bilansu, wewnętrzne założenia dotyczące
rolowania finansowania oraz przyszłych przepływów odsetkowych zostały dostosowane i tym samym
wyeliminowane. Dodatkowo, sposób prezentacji wewnętrznej analizy luki płynności został zmieniony,
zgodnie z kategoriami zdefiniowanymi w nadzorczym raporcie niedopasowania terminów
zapadalności. W grudniu 2022 skumulowana luka płynności była dodatnia i znacząco wyższa niż w
grudniu 2021, głównie ze względu na wzrost depozytów od Klientów, co zostało odzwierciedlone w
portfelu aktywów płynnych (zdolność równoważenia płynności).
92
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Wewnętrznie zdefiniowany limit 12% aktywów łącznie nie został przekroczony a pozycja płynnościowa
została potwierdzona jako solidna. W grudniu 2022 r. także wyniki testów warunków skrajnych
pokazywały, że pozycja płynnościowa nie jest zagrożona, gdyż nawet w najbardziej dotkliwym
scenariuszu okres przeżycia pozostawał powyżej limitu 3 miesięcy. Informacje odnośnie zarządzania
ryzykiem płynności, w tym, informacje na temat wykorzystania limitów wewnętrznych
i zewnętrznych, są przekazywane w cyklu miesięcznym do Komitetu Kapitałów, Aktywów i Pasywów,
a kwartalnie raportowane do Zarządu i Rady Nadzorczej Banku.
Proces planowania i budżetowania realizowany przez Bank obejmuje przygotowanie Planu Płynności
co ma na celu zapewnienie, że wzrost biznesu będzie wspierany przez adekwatną strukturę
finansowania płynności oraz przestrzeganie nadzorczych miar płynności.
Bank dysponuje również procedurami awaryjnymi dla sytuacji zwiększonego ryzyka płynności – Plan
Awaryjny Płynności (plan awaryjny w przypadku pogorszenia się płynności finansowej Banku). Plan
Awaryjny Płynności ustala koncepcje, priorytety, obowiązki i konkretne środki do podjęcia na
wypadek kryzysu płynności. Awaryjny Plan Płynności jest aktualizowany co najmniej raz do roku.
W 2022 roku, Awaryjny Plan Płynności był testowany i zaktualizowany w celu zagwarantowania, że
jest on operacyjnie stabilny. W Planie dostosowano również progi ostrzegawcze dla wskaźników
wczesnego ostrzegania biorąc pod uwagę scenariusze i wyniki testów warunków skrajnych.
Zaktualizowany Plan został zatwierdzony przez Radę Nadzorczą w grudniu 2022 r.
8.6. RYZYKO OPERACYJNE
Ryzyko operacyjne jest zdefiniowane jako ryzyko straty wynikające z niedostosowania lub zawodności
wewnętrznych procesów, działań ludzi lub systemów bądź też ze zdarzeń zewnętrznych. W tej
definicji mieści się ryzyko prawne, natomiast ryzyko strategiczne oraz ryzyko utraty reputacji
traktowane są jako oddzielne kategorie ryzyka. Ryzyko operacyjne objawia się w każdym aspekcie
działalności organizacji i jest jej nieodłączną częścią.
Rok 2022 był kolejnym rokiem funkcjonowania rozwiązań, wdrożonych w zakresie sprawnego
zarządzania ryzykiem operacyjnym, zgodnych z najlepszymi praktykami przyjętymi, w tym zakresie,
przez krajowe i międzynarodowe instytucje finansowe. Przyjęte rozwiązania sprawdziły się również
w sytuacji związanej z pandemią COVID-19 i wojną na terenie Ukrainy. Przyjęta struktura zarządzania
ryzykiem określa poszczególne szczeble zarządzania, zakresy ich obowiązków i odpowiedzialności.
Kluczową rolę w codziennej działalności Banku odgrywają właściciele zdefiniowanych procesów
biznesowych i wspomagających. Na podstawie dogłębnej wiedzy o procesie właściciel procesu
najtrafniej identyfikuje i ogranicza występujące zagrożenia, stanowiąc pierwszą linię obrony. Drugą
linią obrony jest poziom wyspecjalizowanych jednostek zajmujących się organizacją procesów
zarządzania i kontrolą akceptowalnego poziomu ryzyka ze szczególnym uwzględnieniem takich
obszarów jak: zgodność z przepisami, nadużycia, zapobieganie praniu brudnych pieniędzy,
bezpieczeństwo i zapewnienie ciągłości działania oraz ubezpieczenia i powierzanie czynności
podmiotom zewnętrznym. Trzecią linią obrony jest jednostka niezależnego audytu wewnętrznego.
Każdą decyzję, dotyczącą kroków mających na celu optymalizację ryzyka operacyjnego, poprzedza
analiza związanych z tym kosztów i korzyści.
Wyższym szczeblem zarządzania ryzykiem jest Komitet Procesów i Ryzyka Operacyjnego, którego
obszar działania dotyczy zagrożeń zidentyfikowanych w więcej niż jednym procesie. Wszelkie
działania dotyczące zarządzania ryzykiem operacyjnym są koordynowane i nadzorowane przez
Komitet Ryzyka, Zarząd i Radę Nadzorczą.
93
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Zgodnie z przyjętym modelem zarządzanie ryzykiem jest procesem ciągłego doskonalenia w zakresie
identyfikacji, oceny, monitorowania, ograniczania i raportowania poprzez:
▪ gromadzenie zdarzeń ryzyka operacyjnego,
▪ samoocenę ryzyka operacyjnego w poszczególnych procesach,
▪ analizę i monitorowanie wskaźników ryzyka.
Zdarzenia ryzyka operacyjnego Bank gromadzi w narzędziu informatycznym, wspomagającym
zarządzanie ryzykiem operacyjnym. Zdarzenia te poddawane są analizie odnośnie przyczyn powstania
i możliwości zmniejszenia skutków, oraz zastosowania działania prewencyjnego. W systemie
informatycznym zdarzenia przypisywane są do konkretnej kategorii ryzyka i konkretnego procesu, co
następnie jest m.in. elementem raportowania oraz walidacji samooceny ryzyka. Wewnętrzna baza
zdarzeń ryzyka spełnia również wymogi jakościowe i ilościowe stosowania metod zaawansowanych
wyliczenia wymogów kapitałowych z tytułu ryzyka operacyjnego.
Badanie samooceny ryzyka operacyjnego zostało przeprowadzone łącznie z przeglądem procesów,
polegającym na ocenie skuteczności przyjętych rozwiązań do spełniania wymogów Klientów
i partnerów biznesowych w zakresie jakości obsługi oraz optymalizacji kosztowej. Przyjęta
metodologia odnośnie samooceny ryzyka i kontroli pozwoliła ocenić poziom ryzyka w danym procesie,
przy uwzględnieniu istniejących kontroli, w oparciu o przyjęte scenariusze. Dla oceny poziomów
ryzyka powyżej przyjętego progu tolerancji zostały zaproponowane, wdrożone i są monitorowane
działania zapobiegawcze.
W trakcie badania samooceny ryzyka i kontroli poddane zostały analizie również wskaźniki wydajności,
a w tym również wskaźniki ryzyka zdefiniowane dla każdego procesu. Kluczowe osoby odpowiedzialne
za kształtowanie i realizację zadań w poszczególnych procesach tak zdefiniowały i dostosowały
wskaźniki, aby były one najlepszymi predykatorami zbliżających się zagrożeń. Bieżące monitorowanie
wskaźników służy zwiększeniu efektywności i wydajności przebiegu procesów oraz skutecznej kontroli
ryzyka na poziomie poszczególnych działań w procesach.
Informacja na temat ryzyka operacyjnego jest włączona w sprawozdawczość zarządczą wysokiego
szczebla konsolidującą informacje o działaniu poszczególnych procesów.
Biorąc pod uwagę stopień rozwoju zarządzania ryzykiem operacyjnym oraz skalę i profil swojej
działalności, Bank wylicza wymóg kapitałowy na ryzyko operacyjne przy zastosowaniu Metody
Standardowej.
8.7. RYZYKO NEGATYWNEGO WPŁYWU NA ŚRODOWISKO NATURALNE
Ryzyko dotyczące wpływu na środowisko naturalne wiąże się głównie z możliwym negatywnym
wpływem Grupy na środowisko i klimat poprzez własną działalność operacyjną, oferowane produkty i
usługi bankowe, w tym finansowanie projektów oraz zarządzanie zagrożeniami klimatycznymi,
transformacyjnymi i fizycznymi dla Grupy. Grupa zapobiega tym ryzykom stosując się do przepisów
prawnych, monitorując własny wpływ na środowisko, wdrażając działania prośrodowiskowe oraz
stosując się do „Polityki Środowiskowej Grupy Banku Millennium” i „Zasad odpowiedzialnego
finansowania„” Grupa uwzględnia ryzyka środowiskowe i społeczne w procesach oceny klientów,
udzielania kredytów i finansowania projektów czy oferowania produktów inwestycyjnych (w tym
Millennium TFI), biorąc pod uwagę nie tylko ryzyka związane z sektorami działalności, w których
klienci prowadzą swoją działalność, ale także ich funkcjonowanie w kontekście kwestii
środowiskowych, społecznych i zarządczych (związanych z ładem korporacyjnym).
Więcej informacji na ten temat zarządzaniem wpływem Grupy na środowisko i klimat przedstawiono
w raporcie ESG Banku i Grupy.
94
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
9. Opis transakcji z podmiotami powiązanymi
9.1. TRANSAKCJE Z GRUPĄ PODMIOTU DOMINUJĄCEGO I PODMIOTAMI
ZALEŻNYMI
Wszelkie transakcje dokonane z podmiotami Grupy w latach 2022 oraz 2021 wynikały z bieżącej
działalności. Poniżej przedstawione zostały najistotniejsze kwoty transakcji wewnątrzgrupowych
zawartych z następującymi podmiotami:
▪ MILLENNIUM BANK HIPOTECZNY,
▪ MILLENNIUM LEASING,
▪ MILLENNIUM CONSULTING,
▪ MILLENNIUM TFI
▪ MILLENNIUM SERVICE,
▪ MILLENNIUM TELECOMMUNICATION SERVICES,
▪ MILLENNIUM GOODIE,
▪ MILLENNIUM FINANCIAL SERVICES,
▪ PIAST EXPERT.
oraz kwoty transakcji z grupą podmiotu dominującego w stosunku do Banku – Banco Comercial
Portugues (jednostka dominująca najwyższego szczebla), transakcje te wynikają w głównej mierze z
działalności o charakterze bankowym.
Poza transakcjami opisanymi w niniejszym rozdziale, we wskazanym okresie ani
Bank Millennium S.A., ani jednostki zależne Banku Millennium S.A. nie dokonały innych transakcji z
podmiotami powiązanymi, które pojedynczo lub łącznie były istotne i zostały zawarte na innych
warunkach niż warunki rynkowe.
Aktywa i pasywa z tytułu transakcji z podmiotami powiązanymi (tys. zł) wg stanu na 31.12.2022
Z jednostkami
zależnymi
Z podmiotem
dominującym
Z innymi
jednostkami z grupy
podmiotu
dominującego
AKTYWA
Kredyty i pożyczki udzielone innym bankom – rachunki i depozyty
677 151
2 575
0
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
7 056 501
0
0
Inwestycje w jednostki podporządkowane
247 823
0
0
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
99
32
0
Instrumenty pochodne zabezpieczające
0
0
0
Pozostałe aktywa
29 259
0
0
ZOBOWIĄZANIA
Zobowiązania wobec banków
974
434
0
Zobowiązania wobec klientów
226 300
0
0
Zobowiązania z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z
udzielonym przyrzeczeniem odkupu
0
0
0
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
0
0
0
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu
0
0
0
Zobowiązania podporządkowane
1 332
0
0
Pozostałe zobowiązania
0
0
0
w tym zobowiązania z tytułu leasingu finansowego
48 264
0
68
95
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Aktywa i pasywa z tytułu transakcji z podmiotami powiązanymi (tys. zł) wg stanu na 31.12.2021
Z jednostkami
zależnymi
Z podmiotem
dominującym
Z innymi
jednostkami z grupy
podmiotu
dominującego
AKTYWA
Kredyty i pożyczki udzielone innym bankom – rachunki i depozyty
172 801
611
0
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
6 410 915
0
0
Inwestycje w jednostki podporządkowane
208 874
0
0
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
751
0
0
Instrumenty pochodne zabezpieczające
0
0
0
Pozostałe aktywa
34 361
0
0
ZOBOWIĄZANIA
Zobowiązania wobec banków
1 133
100
0
Zobowiązania wobec klientów
464 275
0
0
Zobowiązania z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z
udzielonym przyrzeczeniem odkupu
0
0
0
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
0
0
0
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu
394
159
0
Zobowiązania podporządkowane
0
0
0
Pozostałe zobowiązania
64 085
0
65
w tym zobowiązania z tytułu leasingu finansowego
60 956
0
0
Przychody i koszty z tytułu transakcji z podmiotami powiązanymi (tys. zł) za okres 1.01-31.12.2022
Z jednostkami
zależnymi
Z podmiotem
dominującym
Z innymi jednostkami
z grupy podmiotu
dominującego
Przychody z tytułu:
Odsetek
328 439
1 008
0
Prowizji
25 296
149
0
Instrumentów finansowych wycenianych wg wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
0
30
0
Dywidend
41 796
0
0
Pozostałe operacyjne netto
19 507
0
0
Koszty z tytułu:
Odsetek
11 780
75
0
Prowizji
2
0
0
Instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu
346
0
0
Pozostałe operacyjne netto
0
0
0
Działania
11 240
0
138
96
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Przychody i koszty z tytułu transakcji z podmiotami powiązanymi (tys. zł) za okres 1.01-31.12.2021
Z jednostkami
zależnymi
Z podmiotem
dominującym
Z innymi jednostkami
z grupy podmiotu
dominującego
Przychody z tytułu:
Odsetek
74 804
(325)
0
Prowizji
25 400
101
0
Instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu
1 398
0
0
Dywidend
48 663
0
0
Pozostałe operacyjne netto
13 722
0
0
Koszty z tytułu:
Odsetek
1 887
161
(190)
Prowizji
37
0
0
Instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu
2 202
160
0
Pozostałe operacyjne netto
0
5
0
Działania
14 719
0
36
Transakcje pozabilansowe z podmiotami powiązanymi (tys. zł) wg stanu na 31.12.2022
Z jednostkami
zależnymi
Z podmiotem
dominującym
Z innymi jednostkami
z grupy podmiotu
dominującego
Zobowiązania warunkowe
1 203 256
141 185
0
udzielone
1 199 836
120 593
0
otrzymane
3 420
20 593
0
Instrumenty pochodne (wartość nominalna)
139 897
13 705
0
Transakcje pozabilansowe z podmiotami powiązanymi (tys. zł) wg stanu na 31.12.2021
Z jednostkami
zależnymi
Z podmiotem
dominującym
Z innymi jednostkami
z grupy podmiotu
dominującego
Zobowiązania warunkowe
1 510 199
103 198
0
udzielone
1 506 920
101 500
0
otrzymane
3 278
1 698
0
Instrumenty pochodne (wartość nominalna)
72 276
14 675
0
97
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
9.2. TRANSAKCJE Z OSOBAMI ZARZĄDZAJĄCYMI I NADZORUJĄCYMI BANK
Dane o zaangażowaniu wykazywanym w stosunku do Osób Zarządzających i Nadzorujących Bank, wg
stanu na dzień 31.12.2022 (w tys. PLN):
Osoby Zarządzające
Osoby Nadzorujące
Limity zadłużenia ogółem,
w tym limit niewykorzystany
236,0
178,5
111,0
106,0
Bank świadczy na rzecz członków Zarządu i członków Rady Nadzorczej oraz ich osób bliskich
standardowe usługi finansowe obejmujące, m.in., prowadzenie rachunków bankowych, przyjmowanie
depozytów czy sprzedaż instrumentów finansowych. Zdaniem Banku, transakcje te są zawierane na
warunkach rynkowych. Zgodnie z przyjętymi w Banku zasadami polityki kredytowej, transakcje
mające charakter kredytu terminowego opisane w niniejszym punkcie posiadają stosowne
zabezpieczenia służące ograniczeniu ryzyka kredytowego.
Dane o zaangażowaniu w podmioty powiązane personalnie, wg stanu na 31.12.2022 (w tys. PLN):
Podmiot
Udzielone kredyty
Udzielone
gwarancje
Otwarte linie
kredytowe
Powiązanie
Klient 1
-
-
-
Personalne z Osobą Nadzorującą
W wyniku zmian w składzie Rady Nadzorczej, w roku 2021 ustało personalne powiązanie z Klientem.
Dane o zaangażowaniu wykazywanym w stosunku do Osób Zarządzających i Nadzorujących Bank, wg
stanu na dzień 31.12.2021 (w tys. PLN):
Osoby Zarządzające
Osoby Nadzorujące
Limity zadłużenia ogółem,
w tym limit niewykorzystany
211,5
145,2
112,0
64,2
Dane o zaangażowaniu w podmioty powiązane personalnie, wg stanu na 31.12.2021 (w tys. PLN):
Podmiot
Udzielone kredyty
Udzielone
gwarancje
Otwarte linie
kredytowe
Powiązanie
Klient 1
-
-
-
Personalne z Osobą Nadzorującą
W wyniku zmian w składzie Rady Nadzorczej, w roku 2021 ustało personalne powiązanie z Klientem.
98
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
9.3. INFORMACJE O WYNAGRODZENIACH I KORZYŚCIACH OSÓB
NADZORUJĄCYCH I ZARZĄDZAJĄCYCH BANKIEM
Rachunek Zysków i Strat Banku został obciążony kosztami z tytułu wynagrodzeń (z uwzględnieniem
salda utworzonych i rozwiązanych rezerw na wypłatę premii) i korzyści na rzecz osób zarządzających
wg poniższego zestawienia (w tys. zł):
Rok
Wynagrodzenia i nagrody
Korzyści
RAZEM
2022
9 937,5
1 962,4
11 899,9
2021
10 500,0
1 831,1
12 331,1
Korzyści stanowią głównie koszty akomodacji zagranicznych Członków Zarządu. Wartości
zaprezentowane w powyższej tabeli zawierają pozycje zaliczane do kategorii świadczeń
krótkoterminowych oraz rezerwy na zmienne składniki wynagrodzeń.
W 2022 i 2021 r. Członkowie Zarządu nie otrzymali wynagrodzenia ani żadnych świadczeń
dodatkowych od Spółek Zależnych.
Wynagrodzenie Członków Rady Nadzorczej Banku (w tys. PLN):
Rok
Krótkoterminowe wynagrodzenia i korzyści
2022
2 051,1
2021
2 167,3
W 2022 członkowie Rady Nadzorczej otrzymali wynagrodzenie od Spółek Zależnych z tytułu pełnionych
funkcji kwocie 140,0 tys. zł (w roku 2021 – 105,6 tys. zł).
99
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
10. Wartość godziwa
Najlepszym odzwierciedleniem wartości godziwej instrumentów finansowych jest cena, która jest
możliwa do otrzymania w przypadku sprzedaży aktywa lub do zapłaty w przypadku transferu
zobowiązania w transakcji rynkowej (cena wyjścia). W przypadku wielu produktów i transakcji, dla
których wartość rynkowa wzięta bezpośrednio z kwotowań aktywnego rynku (marking-to-market) nie
jest dostępna, wartość godziwa musi być szacowana za pomocą wewnętrznych modeli opartych na
dyskontowaniu przepływów finansowych (marking-to-model). Przepływy finansowe dla różnych
instrumentów są wyznaczane zgodnie z ich indywidualną charakterystyką, a czynniki dyskontujące
uwzględniają zmiany w czasie zarówno rynkowych stóp procentowych, jak i marż.
Zgodnie z MSSF 13 „Wycena wartości godziwej” Bank stosuje techniki wyceny, które są odpowiednie
do okoliczności i w przypadku których są dostępne dostateczne dane do wyceny wartości godziwej,
przy maksymalnym wykorzystaniu odpowiednich obserwowalnych danych wejściowych i minimalnym
wykorzystaniu nieobserwowalnych danych wejściowych, a mianowicie:
Poziom 1 – wycena oparta o dane w pełni obserwowalne (kwotowania aktywnego rynku);
Poziom 2 – modele wyceny wykorzystujące informacje niestanowiące danych z poziomu 1, ale
obserwowalne bezpośrednio lub pośrednio;
Poziom 3 – modele wyceny wykorzystujące dane nieobserwowalne (niepochodzące z aktywnego
rynku).
Techniki wyceny przyjęte do ustalenia wartości godziwej są stosowane w sposób ciągły. Zmiana
techniki wyceny skutkująca przeniesieniem pomiędzy powyższymi metodami następuje, gdy:
▪ transfer z Poziomu 1 do 2 ma miejsce, gdy dla instrumentów finansowych wycenianych według
Poziomu 1 na dany dzień bilansowy nie są dostępne kwotowania aktywnego rynku (a uprzednio
były);
▪ transfer z Poziomu 2 do 3 ma miejsce, gdy dla instrumentów finansowych wycenianych według
Poziomu 2 na dany dzień bilansowy uwzględniany w wycenie udział parametrów niepochodzących
z rynku stał się istotny (a uprzednio był nieistotny).
Instrumenty finansowe nieujmowane w bilansie według wartości godziwej
Wszystkie modelowe oszacowania zawierają pewną dozę arbitralności i dlatego odzwierciedlają
wyłącznie wartość instrumentów, dla których zostały stworzone. W tych warunkach prezentowane
wartości różnic między wartościami godziwymi i bilansowymi nie mogą być rozumiane jako korekty
wartości ekonomicznej Banku. Wartość godziwa tych instrumentów jest wyznaczana wyłącznie
w celu wypełnienia wymogów prezentacyjnych określonych przez MSSF 13 i MSSF 7.
Główne założenia i metody zastosowane do oszacowania wartości godziwej aktywów i pasywów Banku
są następujące:
Należności i zobowiązania wobec banków
Wartość godziwa tych instrumentów finansowych została wyznaczona poprzez zdyskontowanie
bieżącymi stopami przyszłych przepływów kapitałowych i odsetkowych przy założeniu ich wystąpienia
w terminach kontraktowych.
100
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
Wartość godziwa instrumentów tego rodzaju bez określonego harmonogramu spłat, ze względu na ich
krótkoterminowy charakter oraz stabilną w czasie politykę Banku w odniesieniu do tego portfela, jest
zbliżona do wartości bilansowej.
Wartość godziwa instrumentów o określonym terminie zapadalności została oszacowana poprzez
zdyskontowanie związanych z nimi przepływów finansowych w terminach i na warunkach
wynikających z umów przy zastosowaniu bieżących stóp zero kuponowych oraz marż na ryzyko
kredytowe.
W przypadku kredytów mieszkaniowych, ze względu na ich długoterminowy charakter, do oszacowania
przyszłych przepływów finansowych dodatkowo zostały uwzględnione: efekt wcześniejszej spłaty oraz
ryzyko płynności w walutach obcych.
Zobowiązania wobec klientów
Wartość godziwa tego rodzaju instrumentów bez terminu wymagalności lub o terminie wymagalności
do 30 dni została uznana przez Bank za zbliżoną do wartości bilansowej.
Wartość godziwa instrumentów o terminie wymagalności ponad 30 dni została wyznaczona poprzez
zdyskontowanie bieżącymi stopami (włączając bieżące średnie marże wg głównych walut
i przedziałów czasowych) przyszłych przepływów kapitałowych i odsetkowych (włączając pierwotne
średnie marże wg głównych walut i przedziałów czasowych) w terminach kontraktowych.
Zobowiązania podporządkowane, z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych (syntetyczna
sekurytyzacja) i pożyczki średnioterminowe
Wartość godziwa tego rodzaju instrumentów finansowych została oszacowana na podstawie modelu
stosowanego do wyznaczania wartości rynkowej obligacji o zmiennym oprocentowaniu przy bieżącym
poziomie stóp rynkowych i historycznej marży na ryzyko kredytowe. Podobnie jak
w przypadku portfela kredytowego Bank uwzględnia poziom marży pierwotnej jako składnika kosztu
finansowania średnioterminowego pozyskanego w przeszłości w relacji do bieżącego poziomu marż
dla podobnych instrumentów, o ile można je wiarygodnie określić. Ze względu na brak płynnego rynku
pożyczek średnioterminowych jako punktu odniesienia dla ustalenia obecnego poziomu marż, przyjęto
marżę historyczną.
101
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Poniższa tabela przedstawia wyniki opisanych wyżej analiz wg stanu na 31.12.2022 roku (tys. zł):
Nota
Wartość bilansowa
Wartość godziwa
AKTYWA WYCENIANE WG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
Instrumenty dłużne
23
3 893 212
3 811 648
Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym
instytucjom monetarnym
23
1 410 245
1 410 166
Kredyty i pożyczki udzielone klientom*
22
64 536 372
62 166 022
ZOBOWIĄZANIA WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
Zobowiązania wobec banków i innych instytucji monetarnych
32
625 144
625 163
Zobowiązania wobec klientów
33
98 264 816
98 289 469
Wyemitowane dłużne papiery wartościowe
35
243 753
244 519
Zobowiązania podporządkowane
36
1 568 083
1 568 949
* Negatywny efekt wyceny portfela kredytowego do wartości godziwej jest w głównej mierze spowodowany wzrostem marż
kredytowych. Stosowana przez Bank metodologia wyceny portfela kredytowego zakłada, że bieżące marże w najlepszy sposób
odzwierciedlają istniejące warunki rynkowe i sytuację ekonomiczną. Analogiczna zasada jest szeroko stosowana do wyceny
nienotowanych na aktywnych rynkach papierów dłużnych. W efekcie, paradoksalnie zawsze, kiedy marże na nowych kredytach
rosną, spada wartość godziwa „starego” portfela kredytowego.
Modele zastosowane do wyznaczenia wartości godziwej instrumentów finansowych wymienionych w
powyższej tabeli nieujmowanych według wartości godziwej w bilansie Banku, wykorzystują techniki
wyceny oparte na parametrach niepochodzących z rynku. W związku z tym, zaliczane są do trzeciej
kategorii wyceny.
Poniższa tabela przedstawia wyniki opisanych wyżej analiz wg stanu na 31.12.2021 roku (tys. zł):
Nota
Wartość bilansowa
Wartość godziwa
AKTYWA WYCENIANE WG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
Instrumenty dłużne
23
37 088
37 764
Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym
instytucjom monetarnym
23
943 315
943 230
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
22
66 389 244
64 295 912
ZOBOWIĄZANIA WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
Zobowiązania wobec banków i innych instytucji monetarnych
32
186 247
185 787
Zobowiązania wobec klientów
33
91 672 296
91 609 959
Wyemitowane dłużne papiery wartościowe
35
0
0
Zobowiązania podporządkowane
36
1 541 144
1 538 598
102
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Instrumenty finansowe ujmowane w bilansie według wartości godziwej
Poniższa tabela przedstawia wartości bilansowe instrumentów wycenianych do wartości godziwej
usystematyzowane według zastosowanej techniki określania wartości godziwej:
Dane w tys. zł, stan na 31.12.2022
Nota
Kwotowania
aktywnego
rynku
Techniki wyceny
w oparciu o
parametry
pochodzące z
rynku
Techniki wyceny z
wykorzystaniem
istotnych
parametrów
niepochodzących
z rynku
Poziom 1
Poziom 2
Poziom 3
AKTYWA
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
19
Wycena instrumentów pochodnych
87 859
251 436
Instrumenty kapitałowe
113
Instrumenty dłużne
24 210
Aktywa finansowe inne niż przeznaczone do obrotu
obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej
przez rachunek zysków i strat
20
Instrumenty kapitałowe
62 370
66 609
Instrumenty dłużne
72 057
Kredyty i pożyczki
22
97 982
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
21
Instrumenty kapitałowe
247
24 146
Instrumenty dłużne
13 914 533
2 499 532
Kredyty i pożyczki
22
11 221 252
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
24
135 804
PASYWA
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu
31
Wycena instrumentów pochodnych
125 722
254 422
Pozycje krótkie
4 784
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
24
554 544
Dane w tys. zł, stan na 31.12.2021
Nota
Poziom 1
Poziom 2
Poziom 3
AKTYWA
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
19
Wycena instrumentów pochodnych
57 643
29 008
Instrumenty dłużne
86 438
Aktywa finansowe inne niż przeznaczone do obrotu
obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej
przez rachunek zysków i strat
20
Instrumenty kapitałowe
71 795
66 609
Instrumenty dłużne
127 499
Kredyty i pożyczki
22
362 992
Aktywa finansowe wyceniane według wartości
godziwej przez inne całkowite dochody
21
Instrumenty kapitałowe
28 433
Instrumenty dłużne
17 924 059
Kredyty i pożyczki
11 485 351
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
24
14 385
PASYWA
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu
31
Wycena instrumentów pochodnych
97 312
29 483
Pozycje krótkie
16 614
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
24
614 573
103
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Stosując kryterium techniki wyceny Bank na dzień 31.12.2022 r. klasyfikował do kategorii
3 następujące instrumenty finansowe:
▪ ekspozycje kredytowe zawierające w definicji oprocentowania dźwignię finansową / mnożnik (są
to ekspozycje kart kredytowych i limitu w rachunku bieżącym dla których oprocentowanie oparte
jest o mnożnik: 4 razy stopa lombardowa). Do oszacowania wartości godziwej kredytów, z uwagi
na brak dostępności wartości rynkowej, posłużono się wewnętrznym modelem wyceny z
uwzględnieniem założenia, iż w momencie udzielenia kredytu wartość godziwa równa jest wartości
bilansowej. Wartość godziwa kredytów bez rozpoznanej utraty wartości jest równa sumie
przyszłych oczekiwanych przepływów pieniężnych zdyskontowanych na daną datę bilansową. Stopa
dyskontująca stanowi sumę: kosztu ryzyka, kosztu finansowania, wartości oczekiwanego zwrotu.
Wartość godziwa kredytów o rozpoznanej utracie wartości jest równa sumie przyszłych
oczekiwanych odzysków zdyskontowanych z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej,
uznając że średnie oczekiwane odzyski uwzględniają w pełni element ryzyka kredytowego. W
przypadku wzrostu stopy dyskontującej o 1 p.p. wycena portfela zmaniłaby się o -0,1% (analiza
wrażliwości: na podstawie modelu wyceny FV dla portfela kart kredytowych);
▪ opcje na indeksy; transakcje opcyjne są wyceniane według wartości godziwej
z zastosowaniem modeli do wyceny opcji, wycena modelowa uzupełniana jest o wpływ na wartość
godziwą szacunkowego parametru ryzyka kredytowego;
▪ akcje uprzywilejowane VISA Incorporation: sposób oszacowania wartości godziwej uwzględnia
wartość pieniądza w czasie oraz okres konwersji akcji uprzywilejowanych na akcje zwykłe VISA.
▪ pozostałe instrumenty kapitałowe wyceniane według wartości godziwej (nienotowane na
aktywnym rynku).
W okresie sprawozdawczym Bank nie dokonywał transferów instrumentów finansowych pomiędzy
technikami wyceny do wartości godziwej.
Zmiany stanu wartości godziwych instrumentów wycenianych w oparciu o techniki wyceny
z wykorzystaniem istotnych parametrów niepochodzących z rynku przedstawia poniższa tabela (w tys.
zł):
Opcje na
indeksy
Opcje wbudowane
w emitowane
papiery dłużne i
depozyty
Akcje i
udziały
Instrumenty
dłużne
Kredyty i
pożyczki
FVP&L
Kredyty i
pożyczki
FVOCI
Stan na 31.12.2021
28 397
(28 872)
95 042
127 499
362 992
11 485 351
Rozliczenie / sprzedaż / zakup /
przeniesienie do portfela
214 404
(216 420)
85
(60 296)
(306 117)
(1 021 563)
Zmiana wyceny ujęta w kapitale
własnym
0
0
(4 380)
0
0
(11 255)
Przychody z tytułu odsetek i
przychody o podobnym charakterze
0
0
0
0
28 604
768 719
Wynik z tytułu aktywów i
zobowiązań finansowych
przeznaczonych do obrotu
4 613
(5 109)
0
0
0
0
Wynik z tytułu aktywów
finansowych nieprzeznaczonych do
obrotu wycenianych obowiązkowo
według wartości godziwej przez
wynik finansowy
0
0
0
4 854
12 503
0
Wynik z pozycji wymiany
0
0
8
0
0
0
Stan na 31.12.2022
247 414
(250 400)
90 755
72 057
97 982
11 221 252
104
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Dla opcji na indeksy zawieranych na nieaktywnym rynku oraz opcji walutowych Bank zawiera
jednocześnie transakcje zamykające back–to-back na rynku międzybankowym, w rezultacie element
szacowanego ryzyka kredytowego nie ma wpływu na wynik finansowy.
Oszacowany przez Bank wpływ korekt z tytułu ryzyka kredytowego kontrahenta nie był znaczący
z punktu widzenia poszczególnych transakcji pochodnych zawartych przez Bank. W konsekwencji,
Bank nie uznaje wpływu nieobserwowalnych danych wejściowych użytych do wyceny transakcji
pochodnych za znaczący i zgodnie z postanowieniami MSSF 13.73 nie klasyfikuje takich transakcji do
3 poziomu hierarchii wartości godziwej.
Opcje na
indeksy
Opcje wbudowane
w emitowane
papiery dłużne i
depozyty
Akcje i
udziały
Instrumenty
dłużne
Kredyty i
pożyczki
FVP&L
Kredyty i
pożyczki
FVOCI
Stan na 31.12.2020
19 911
(19 559)
95 827
50 335
1 615 753
0
Rozliczenie / sprzedaż / zakup /
przeniesienie do portfela
4 158
(5 055)
0
0
(1 348 014)
11 081 946
Zmiana wyceny ujęta w kapitale
własnym
0
0
(785)
0
0
267 079
Przychody z tytułu odsetek i
przychody o podobnym charakterze
0
0
0
0
55 372
136 326
Wynik z tytułu aktywów i
zobowiązań finansowych
przeznaczonych do obrotu
4 328
(4 258)
0
0
0
0
Wynik z tytułu aktywów
finansowych nieprzeznaczonych do
obrotu wycenianych obowiązkowo
według wartości godziwej przez
wynik finansowy
0
0
0
77 164
39 881
0
Wynik z pozycji wymiany
0
0
0
0
0
0
Stan na 31.12.2021
28 397
(28 872)
95 042
127 499
362 992
11 485 351
105
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
11. Zobowiązania i Aktywa warunkowe
11.1. SPRAWY SĄDOWE
Poniżej zaprezentowano dane na temat spraw sądowych toczących się z powództwa oraz przeciwko
Bankowi. Odrębną kategorię stanowią postępowania związane z działaniami Urzędu Kontroli
Skarbowej, które zostały opisane w Rozdziale 13. nota 16) "Podatek dochodowy".
Sprawy sądowe z powództwa Banku
Wartość przedmiotu sporu spraw sądowych, wg stanu na 31.12.2022, w których Bank występował w
roli powoda wynosiła 666,1 mln zł. Wzrost wartości przedmiotów sporu w sprawach z powództwa
Banku w stosunku do okresów poprzednich wynika z faktu składania pozwów przeciwko klientom z
portfela walutowych kredytów hipotecznych.
Postępowanie o naruszenie zbiorowych interesów konsumentów
W dniu 3 stycznia 2018 r. Bank Millennium (‘Bank’) otrzymał decyzję Prezesa Urzędu Ochrony
Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), w której Prezes UOKiK stwierdził naruszenie przez Bank praw
konsumentów. Zdaniem Prezesa UOKiK istotą naruszenia jest to, że Bank poinformował konsumentów
(dotyczy to 78 umów) w odpowiedziach na ich reklamacje, że wyrok sądowy stwierdzający
abuzywność postanowień umowy kredytu dotyczących indeksacji nie ma do nich zastosowania.
Zgodnie ze stanowiskiem Prezesa UOKiK abuzywność postanowień umownych stwierdzona przez sąd
w toku kontroli abstrakcyjnej jest konstytutywna i skuteczna w stosunku do każdej umowy od
początku jej zawarcia. W wyniku decyzji Bank został zobowiązany do:
1) przesłania informacji o decyzji UOKiK do wspomnianych 78 klientów,
2) umieszczenia informacji o decyzji i treści decyzji na stronie internetowej i na Twitterze,
3) zapłaty kary w wysokości 20,7 mln PLN.
Bank złożył odwołanie od decyzji w ustawowym terminie.
Dnia 7 stycznia 2020 r. sąd I instancji oddalił odwołanie Banku w całości. Bank złożył apelację od
wyroku w ustawowym terminie. Sąd przedstawił pogląd, że wyrok wydany w toku kontroli wzorca
umownego (w toku kontroli abstrakcyjnej), uznający postanowienia wzorca za abuzywne, przesądza
abuzywność analogicznych postanowień we wcześniej zawartych umowach. W związku z tym,
informacja przekazana konsumentom była niewłaściwa i wprowadzająca w błąd. W zakresie kary
nałożonej przez UOKiK, Sąd wskazał, że polityka nakładania kar przez UOKiK zmieniła się w kierunku
zaostrzenia kar oraz, że sąd zgadza się z tym kierunkiem.
W ocenie Banku, Sąd nie powinien dokonywać oceny zachowania Banku w 2015 r. z perspektywy
dzisiejszych poglądów orzecznictwa dotyczących znaczenia kontroli abstrakcyjnej (dopiero w styczniu
2016 roku została opublikowana uchwała SN wspierająca pogląd Prezesa UOKiK), tym bardziej nie
powinien nakładać kar za te zachowania stosując dzisiejszą politykę w zakresie nakładania kar.
Powyższe stanowi istotny argument przeciwko zasadności wyroku i wspiera apelację, którą Bank złożył
do sądu II instancji.
Sąd II instancji wyrokiem z dnia 24 lutego 2022 r. uchylił w całości decyzję Prezesa UOKiK. Prezes
UOKIK wniósł 31 sierpnia 2022r. skargę kasacyjną do Sądy Najwyższego. Bank ocenia, iż rokowania
odnośnie szans procesowych na wygranie sprawy przed Sądem Najwyższym są pozytywne.
106
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Postępowanie w sprawie praktyki ograniczającej konkurencję
Bank (wraz z innymi bankami) jest również stroną sporu z UOKiK, w którym Prezes UOKiK uznał za
ograniczającą konkurencję praktykę polegającą na uczestniczeniu Banków, w tym Banku Millennium,
w porozumieniu mającym na celu wspólne ustalanie stawek opłaty interchange pobieranych od
transakcji dokonywanych kartami systemu Visa i Mastercard i decyzją z dnia 29 grudnia 2006 r. nałożył
karę na Bank w kwocie 12,2 mln PLN. Bank, wraz z innymi bankami, złożył odwołanie od decyzji.
W związku z wyrokiem Sądu Najwyższego i wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 23
listopada 2020 r., sprawa obecnie toczy się przed sądem I instancji – Sądem Ochrony Konkurencji i
Konsumentów. Bank utworzył rezerwę w kwocie równej nałożonej karze.
Postępowanie o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone
W dniu 22 września 2020 r. Bank otrzymał decyzję Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i
Konsumentów (Prezes UOKiK) uznającą za abuzywne klauzule określające zasady wymiany walut,
stosowane w tzw. aneksie antyspreadowym, i jednocześnie zakazał ich stosowania.
Na Bank nałożono karę w wysokości 10,5 mln zł. Wysokość kary uwzględnia dwie okoliczności
łagodzące: współpracę z Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz zaprzestanie stosowania
kwestionowanych postanowień.
Bank został również zobowiązany, po uprawomocnieniu się decyzji, do poinformowania konsumentów
listem poleconym, że klauzule zostały uznane za niedozwolone, a zatem nie są dla nich wiążące (bez
konieczności uzyskania orzeczenia sądu potwierdzającego tą okoliczność) oraz opublikować decyzję
w sprawie na stronie internetowej Banku.
W pisemnym uzasadnieniu Prezes UOKiK zarzuca, że kursy walut ustalane przez Bank są swobodnie
ustalane przez Bank (w oparciu o nieokreśloną w żadnych przepisach koncepcję średniego kursu na
rynku międzybankowym). Co więcej, klient nie wie dokładnie, gdzie szukać tych stawek, ponieważ
zapisy odsyłają do serwisu Reuters, bez sprecyzowania, o którą stronę dokładnie chodzi.
Zapisy odnoszące się do kursów walut w tabelach Banku zostały zakwestionowane, ponieważ Bank nie
określa, kiedy i ile razy dziennie te tabele będą przygotowywane i publikowane.
W uzasadnieniu decyzji Prezes UOKiK wskazał również, że w toku postępowania Bank Millennium
przedstawił różne propozycje rozwiązań, które Prezes UOKiK uznał za niewystarczające.
Decyzja nie jest prawomocna. Bank złożył odwołanie od powyższej decyzji w ustawowym terminie.
W dniu 31 marca 2022 r. sąd I instancji uchylił w całości decyzję Prezesa UOKiK. W dniu 23 maja 2022
r. Prezes UOKIK złożył apelację. W dniu 26 października 2022 roku Sąd Apelacyjny zmienił wyrok sądu
I instancji i podzielił stanowisko Prezesa UOKiK co do abuzywności postanowień dotyczących ustalania
kursów walut w aneksach zawieranych z kredytobiorcami walutowymi. W dniu 21 listopada 2022 roku
Sąd Apelacyjny na wniosek Banku wstrzymał wykonanie wyroku do czasu zakończenia postępowania
kasacyjnego. Bank złożył skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego.
107
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Sprawy sądowe przeciwko Bankowi
Najistotniejsze postępowania w grupie spraw sądowych, w których Bank występował w roli pozwanego
na dzień 31.12.2022 r.:
- Bank jest stroną pozwaną w trzech postępowaniach sądowych, w których przedmiotem sporu jest
wysokość opłaty interchange. W dwóch ze wspomnianych spraw Bank został pozwany solidarnie z
innym bankiem, a w jednej z innym bankiem oraz organizacjami kartowymi. Łączna wartość
roszczeń zgłoszona w tych sprawach wynosi 729,6 mln PLN. Postępowaniem o najwyższej wartości
zgłoszonego roszczenia jest sprawa z powództwa PKN Orlen SA, w której powód żąda zapłaty 635,7
mln PLN. Powód w tym postępowaniu zarzuca, że banki działały w ramach porozumienia
ograniczającego konkurencję na rynku usług acquiringowych poprzez wspólne ustalanie wysokości
krajowej stawki opłaty interchange w latach 2006-2014. W pozostałych dwóch sprawach zarzuty
są podobne do zarzutów podnoszonych w sprawie z powództwa PKN Orlen SA, natomiast okres
rzekomego porozumienia jest wskazywany na lata 2008-2014. Zgodnie z aktualnymi szacunkami
ryzyka przegrania sporu w tych sprawach Bank nie utworzył rezerwy. Dodatkowo wskazujemy, że
Bank uczestniczy w charakterze interwenienta ubocznego w czterech innych postępowaniach
dotyczących opłaty interchange. Stroną pozwaną są inne banki. Powodowie w tych sprawach
również zarzucają bankom działanie w ramach porozumienia ograniczającego konkurencję na
rynku usług acquiringowych poprzez wspólne ustalanie wysokości krajowej stawki opłaty
interchange w latach 2008-2014.
- Sprawa z powództwa Europejskiej Fundacji Współpracy Polsko – Belgijskiej (EFWP-B) przeciwko
Bankowi Millennium S.A., o wartości sporu 521,9 mln PLN wraz z ustawowymi odsetkami od dnia
05.04.2016 r. do dnia zapłaty.
Pozew z dnia 23.10.2015 r. powód skierował do Sądu Okręgowego w Warszawie i doręczony został
Bankowi w dniu 04.04.2016 r. Podstawą roszczeń dochodzonych w pozwie jest według powoda
powstanie szkody w jego majątku, wskutek czynności podejmowanych przez Bank, polegających
na błędnej interpretacji Umowy kredytu obrotowego zawartej pomiędzy Bankiem a PCZ S.A., co
spowodowało postawienie kredytu w stan wymagalności.
W sprawie z powództwa EFWP-B, powód wniósł o zabezpieczenie powództwa w kwocie 250,0 mln
PLN. Przedmiotowy wniosek został przez Sąd Apelacyjny prawomocnie oddalony 5.09.2016 r. Bank
wniósł o oddalenie powództwa w całości, nie zgadzając się z zawartymi w pozwie zarzutami. Na
poparcie stanowiska Banku, do akt postępowania pełnomocnik Banku złożył korzystny dla Banku,
prawomocny odpis wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu wydany w tożsamym stanie prawnym
w sprawie z powództwa PCZ SA przeciwko Bankowi. Aktualnie Sąd w I instancji prowadzi
postępowanie dowodowe.
Łączna wartość przedmiotu sporu dla pozostałych spraw, w których Bank występował w roli
pozwanego, wg stanu na 31.12.2022 r., wynosiła 3 875,2 mln PLN (z wyłączeniem opisanych niżej oraz
w Rozdziale 12. pozwów grupowych). W grupie tej najistotniejszą kategorię stanowią sprawy
dotyczące portfela walutowych kredytów hipotecznych oraz sprawy dotyczące terminowych operacji
finansowych (sprawy opcyjne).
Postępowanie grupowe dotyczące UNWW:
W dniu 3 grudnia 2015 r. wpłynął do Banku pozew grupowy. Grupa klientów Banku (454 kredytobiorców
będących stronami 275 umów kredytu) jest reprezentowana przez Miejskiego Rzecznika Konsumentów
w Olsztynie. Powodowie żądali zapłaty kwoty 3,5 mln PLN, twierdząc, że postanowienia umów
dotyczące UNWW są niedozwolone a tym samym bezskuteczne. W piśmie z 4 kwietnia 2018 r. powód
rozszerzył grupę, na skutek czego suma roszczeń wzrosła z 3,5 mln PLN do ponad 5 mln PLN.
108
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Aktualny stan:
1 października 2018 r. reprezentant grupy dokonał korekty łącznej kwoty roszczeń dochodzonych
pozwem oraz złożył skorygowany wykaz wszystkich członków grupy obejmujący łącznie 697 osób - 432
umowy kredytowe. Zaktualizowana przez powoda wartość przedmiotu sporu wynosi
7.371.107,94 PLN. Postanowieniem z 1 kwietnia 2020 r. Sąd ustalił skład grupy zgodnie z żądaniem
powoda oraz zdecydował o przeprowadzeniu dowodu z zeznań świadków na piśmie i wezwał strony
do przesłania pytań do świadków. Bank złożył pismo procesowe, zawierające pytania do świadków w
lipcu 2020. Obecnie trwa zbieranie przez sąd zeznań pisemnych od świadków. Na chwilę obecną nie
wyznaczono terminu rozprawy.
Według stanu na dzień 31.12.2022 r. toczyło się również 218 indywidualnych spraw sądowych
dotyczących ubezpieczenia niskiego wkładu własnego (sprawy, w których prezentowane jest
wyłącznie roszczenie o zwrot prowizji lub opłaty UNWW).
Powództwa Rzecznika Finansowego o zaprzestanie nieuczciwych praktyk rynkowych:
W dniu 13 sierpnia 2020 r. do Banku wpłynął pozew Rzecznika Finansowego. Rzecznik Finansowy w
swoim pozwie domaga się nakazania Bankowi oraz ubezpieczycielowi (TU Europa), aby zaprzestali
stosowania nieuczciwych praktyk rynkowych polegających na:
- prezentowaniu oferowanego ubezpieczenia spłaty pożyczki jako chroniącego interesy
ubezpieczonych, w sytuacji gdy konstrukcja ubezpieczenia wskazuje, że chroni ono interesy Banku;
- stosowaniu klauzul, które wiążą wartość świadczenia ubezpieczeniowego z kwotą zadłużenia
kredytobiorcy;
- stosowaniu klauzul ustalających wysokość składki ubezpieczeniowej bez uprzedniej oceny ryzyka
(underwriting);
- stosowaniu klauzul wyłączających odpowiedzialność ubezpieczyciela za wypadki ubezpieczeniowe
wynikające z wcześniejszych przyczyn.
Rzecznik wnosi również o zobowiązanie Banku do publikacji na stronie internetowej Banku informacji
o stosowaniu nieuczciwych praktyk rynkowych.
Pozew nie obejmuje żądania zapłaty przez Bank oznaczonych kwot. Niemniej uznanie praktyki za
niedozwoloną może być przyczyną kreowania w przyszłości roszczeń przez klientów indywidualnych.
Sprawa jest na etapie rozpoznawania przed sądem I instancji.
Ryzyko prawne walutowych kredytów hipotecznych
Ryzyko prawne walutowych kredytów hipotecznych zostało opisane w Rozdziale 12. “Ryzyko prawne
z tytułu walutowych kredytów hipotecznych”.
109
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
11.2. POZYCJE POZABILANSOWE
w tysiącach zł
31.12.2022
31.12.2021
Pozabilansowe zobowiązania warunkowe udzielone i otrzymane
16 365 564
17 365 756
Zobowiązania udzielone:
14 030 294
15 236 694
finansowe
11 610 683
12 658 407
gwarancyjne
2 419 611
2 578 287
Zobowiązania otrzymane:
2 335 270
2 129 062
finansowe
6 884
40 000
gwarancyjne
2 328 386
2 089 062
Na udzielone zobowiązania warunkowe ujęte w powyższej tabeli składają się zobowiązania do
udzielenia kredytów (takie jak: niewykorzystane limity na kartach kredytowych, niewykorzystane
limity zadłużenia w rachunku bieżącym, niewykorzystane transze kredytów inwestycyjnych) oraz
wystawione gwarancje i akredytywy (stanowiące zabezpieczenie wywiązania się klientów Banku
z zobowiązań wobec podmiotów trzecich). Wartość zobowiązań gwarancyjnych prezentowanych
powyżej przedstawia maksymalną wartość możliwej do poniesienia przez Bank straty w przypadku
gdyby klienci nie wywiązali się ze swoich zobowiązań.
Bank tworzy rezerwy na obarczone ryzykiem utraty wartości nieodwołalne zobowiązania warunkowe
ujmowane w pozycji „rezerwy” w pasywach bilansu. Wartość rezerwy wyznacza się jako różnicę
pomiędzy oszacowaną kwotą wykorzystanego zaangażowania warunkowego, a wartością bieżącą
spodziewanych przyszłych przepływów pieniężnych z tej ekspozycji kredytowej. W związku z tym,
Bank uznaje, że wartości ujęte w powyższej tabeli są jednocześnie zbliżone do wartości godziwej
prezentowanych zobowiązań warunkowych.
Struktura podmiotowa wszystkich udzielonych zobowiązań gwarancyjnych netto, wykazanych
w pozycjach pozabilansowych:
Klient – sektor, w tys. PLN
31.12.2022
31.12.2021
sektor finansowy
465 503
803 464
sektor niefinansowy (firmy)
1 949 877
1 773 210
sektor budżetowy
4 238
1 613
Razem
2 419 618
2 578 287
Bank jako podmiot dominujący udzielił dla spółki zależnej - Millennium Leasing, 3 gwarancji spłaty
kredytu na łączną kwotę 334,5 mln PLN oraz linii na gwarancje o łącznej wartości 19,3 mln PLN. Poza
tym Bank udzielał gwarancji i poręczeń zewnętrznym podmiotom na zlecenie spółek Grupy
Kapitałowej. Łączną wartość zobowiązań gwarancyjnych z powyższych tytułów przedstawia tabela:
Podmiot zależny, w tys. PLN
31.12.2022
31.12.2021
Millennium Leasing Sp. z o.o.
354 495
713 831
Millennium Service Sp. z o.o.
12 722
12 551
Millennium Goodie Sp. z o.o.
5 000
5 000
Razem
372 217
731 381
110
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Gwarancje i poręczenia udzielone Klientom
Zobowiązania udzielone - gwarancyjne, w tys. PLN
31.12.2022
31.12.2021
Czynne gwarancje i poręczenia
1 472 187
1 434 928
Linie na gwarancje i poręczenia
954 066
1 149 877
Razem
2 426 252
2 584 805
Rezerwy utworzone
(6 634)
(6 519)
Zobowiązania udzielone - gwarancyjne po uwzględnieniu rezerw
2 419 618
2 578 287
Struktura zobowiązań udzielonych z tytułu czynnych gwarancji i poręczeń wg poszczególnych
kryteriów (w tys. zł.):
Według walut
31.12.2022
31.12.2021
PLN
857 171
897 677
Waluty obce
615 016
537 251
Razem
1 472 187
1 434 928
Według rodzaju zobowiązania
31.12.2022
31.12.2021
Ilość sztuk
Wartość
Ilość sztuk
Wartość
Gwarancja
3 417
1 456 797
3 475
1 419 727
Poręczenie
0
0
0
0
Regwarancja
58
15 391
48
15 201
Razem
3 475
1 472 187
3 523
1 434 928
Według przedmiotu zobowiązania
31.12.2022
31.12.2021
Ilość sztuk
Wartość
Udział %
wartości
Ilość sztuk
Wartość
Udział %
wartości
dobrego wykonania kontraktu
2 780
555 850
37,76%
2 776
532 730
37,13%
terminowej zapłaty za towar lub usługę
287
339 003
23,03%
325
244 684
17,05%
przetargowa
85
13 441
0,91%
107
16 713
1,16%
zapłaty czynszu
185
83 118
5,65%
200
100 245
6,99%
zwrotu zaliczki
52
48 423
3,29%
56
40 102
2,79%
celna
36
53 251
3,62%
39
49 159
3,43%
spłaty kredytu bankowego lub pożyczki
17
343 501
23,32%
17
438 033
30,53%
inne
33
35 600
2,42%
3
13 262
0,92%
RAZEM
3 475
1 472 187
100,00%
3 523
1 434 928
100,00%
111
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
12. Ryzyko prawne z tytułu walutowych kredytów
hipotecznych
12.1. SPRAWY SĄDOWE I AKTUALNY STAN REZERW NA RYZYKO PRAWNE
Na dzień 31 grudnia 2022 r. Bank miał 16 008 umów kredytowych i dodatkowo 1 272 umowy kredytowe
z byłego Euro Banku będących przedmiotem prowadzonych obecnie indywidualnych sporów sądowych
(z wyłączeniem roszczeń wniesionych przez bank przeciw klientom, tzw. spraw windykacyjnych),
dotyczących klauzul indeksacyjnych w walutowych kredytach hipotecznych (78% umów kredytowych
przed sądem pierwszej instancji oraz 22% umów kredytowych przed sądem drugiej instancji) z
całkowitą wartością roszczeń wniesionych przez powodów wynoszącą 2 758,4 mln PLN oraz 201,9 mln
CHF (portfel Banku Millennium: 2 536 mln PLN i 197,3 mln CHF oraz portfel byłego Euro Banku: 222,5
mln PLN i 4,6 mln CHF).
Roszczenia zgłaszane przez klientów w postępowaniach indywidualnych dotyczą przede wszystkim
stwierdzenia nieważności umowy i zwrotu zapłaconych rat kapitałowo-odsetkowych jako
nienależytego świadczenia z uwagi na abuzywny charakter klauzul indeksacyjnych, lub też utrzymania
umowy w PLN z oprocentowaniem indeksowanym do CHF Libor.
Bank jest poza tym stroną pozwu zbiorowego, którego przedmiotem jest ustalenie odpowiedzialności
Banku z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia w związku z zawartymi walutowymi kredytami
hipotecznymi. Nie jest to spór o zapłatę. Orzeczenie w tym postępowaniu nie przyzna bezpośrednio
członkom grupy żadnych kwot. Liczba umów kredytowych objęta tym postępowaniem wynosi 3 273.
W dniu 24 maja 2022 r. sąd wydał, wyrok co do istoty sprawy oddalający powództwo w całości. Obie
strony wnioskowały o pisemne uzasadnienie wyroku. W dniu 13 grudnia 2022 r. powód złożył apelację
od wyroku z dnia 24 maja 2022 r. Apelacja nie została dotychczas doręczona pełnomocnikom Banku.
Natarczywa kampania reklamowa obserwowana w domenie publicznej wpływa na liczbę sporów
sądowych. Do końca 2019 r. przeciwko Bankowi złożono 1 982 indywidualne roszczenia (dodatkowo
236 przeciwko dawnemu Euro Bankowi), w 2020 r. liczba ta wzrosła o 3 006 (265), w 2021 r. wzrosła
o 6 153 (422), natomiast w 2022 r. wzrosła o 5 750 (408).
Z danych ZBP (Związek Banków Polskich) zebranych od wszystkich banków posiadających walutowe
kredyty hipoteczne wynika, że znaczna większość sporów była prawomocnie korzystnie rozstrzygana
dla banków do 2019 r. Jednakże, po wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE)
wydanym 3 października 2019 r. (Sprawa C-260/18) proporcje zmieniły się na niekorzyść i w
zdecydowanej większości przypadków banki przegrywały sprawy w sądach. Jeśli chodzi o sam Bank,
w okresie od roku 2015 do końca 2022 ostatecznie rozstrzygnięto 1 173 sprawy (1 111 w roszczeniach
klientów wobec Banku i 62 w roszczeniach wniesionych przez Bank wobec klientów tj. sprawy
windykacyjne) spośród których zawarto 354 ugody, 46 spraw umorzono, 53 zostało rozstrzygniętych
korzystnie dla Banku, a 720 zakończyło się wyrokiem niekorzystnym dotyczącym zarówno
unieważnienia umów kredytowych, jak i konwersji na PLN+LIBOR. Bank składa apelacje od
negatywnych orzeczeń sądu I instancji, a także wnosi skargi kasacyjne do Sądu Najwyższego od
niekorzystnych dla Banku prawomocnych wyroków. Aktualnie statystyki orzeczeń sądów pierwszej i
drugiej instancji są znacznie bardziej niekorzystne i ich liczba również wzrastała.
Wartość brutto umów i pożyczek w ramach indywidualnych spraw sądowych i pozwów grupowych
wniesionych przeciwko Bankowi na dzień 31.12.2022 r. wynosiła 5 576 mln zł (w tym pozostająca do
spłaty kwota kapitału umów kredytowych w ramach pozwu zbiorowego wyniosła 897 mln zł).
112
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Gdyby wszystkie umowy kredytowe zawarte przez Bank Millennium, będące obecnie w
postępowaniach sądowych indywidualnych i grupowych zostały uznane za nieważne bez
odpowiedniego wynagrodzenia za wykorzystanie kapitału, koszt przed opodatkowaniem mógłby
wynieść 5 499 mln zł. Końcowe straty mogą być niższe lub wyższe w zależności od ostatecznej linii
orzecznictwa sądowego w tym zakresie.
W roku 2022 r. Bank utworzył 1 844 mln zł rezerw oraz 173 mln zł na portfel byłego Euro Banku.
Wartość bilansowa rezerw dla portfela Banku Millennium na koniec grudnia 2022 r. ukształtowała się
na poziomie 4 986 mln zł, a dla portfela byłego Euro Banku 409 mln zł.
Opracowana przez Bank metodologia liczenia rezerw na ryzyko prawne związane z kredytami
indeksowanymi opiera się na następujących głównych parametrach:
(1) liczbie bieżących spraw (w tym umów w ramach pozwu zbiorowego) i potencjalnych przyszłych
sprawach sądowych, które pojawią się w określonym (trzyletnim) horyzoncie czasowym,
(2) kwocie potencjalnej straty Banku w przypadku wydania konkretnego wyroku sądowego,
(3) prawdopodobieństwie uzyskania określonego wyroku sądowego obliczanego na podstawie
statystyk orzeczeń sektora bankowego w Polsce oraz uzyskanych opinii prawnych.
(4) w przypadku scenariusza unieważnienia umowy kredytowej, elementem branym pod uwagę,
mając na uwadze oceny prawne, jest wyliczenie straty Banku z uwzględnieniem przypisania
minimalnego prawdopodobieństwa uzyskania wynagrodzenia za korzystanie z kapitału.
(5) szacunkach związanych z polubownymi ugodami z klientami zawieranymi na drodze sądowej
lub pozasądowej:
a. negocjacje prowadzone są indywidualnie i mogą być w każdej chwili przerwane przez
Bank,
b. z uwagi na poniesione już w przeszłości duże wysiłki negocjacyjne, maleje
prawdopodobieństwo sukcesu w tych negocjacjach w przyszłości, a jednocześnie
większość klientów miała już kontakt z Bankiem w sprawie ewentualnego negocjowania
konwersji kredytów na złotówki, więc na chwilę obecną Bank przyjmuje konserwatywne
podejście przy uwzględnianiu potencjalnego wpływu tego czynnika.
Ryzyko prawne portfela byłego Euro Banku jest w pełni pokryte Umową w przedmiocie Zwolnienia z
Odpowiedzialności i Gwarancji Dotyczącą Portfela CHF, zawartą z Société Générale S.A.
Bank przeanalizował wrażliwość metodologii obliczania rezerw, w przypadku której zmiana
parametrów wpłynęłaby na wartość szacowanej straty związanej z ryzykiem prawnym sporu:
Parametr
Scenariusz:
Wpływ na stratę w wyniku
ryzyka prawnego związanego z
portfelem kredytów
hipotecznych w walutach
wymienialnych
Zmiana w liczbie
sporów sądowych
Dodatkowo 1 p.p. aktywnych
klientów składa pozew sądowy
przeciwko Bankowi.
35 mln PLN
Zmiana
prawdopodobieństwa
wygrania sprawy
Prawdopodobieństwo, że Bank
wygra sprawę, jest niższe o 1 p.p.
41 mln PLN
Zmiana szacowanych
strat dla każdego
wariantu wyroku
Wzrost strat dla każdego wariantu
wyroku o 1 p.p
40 mln PLN
113
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Bank jest otwarty na indywidualne negocjowanie korzystnych warunków przedterminowej spłaty lub
przewalutowania kredytów na PLN. W wyniku tych negocjacji i innych naturalnych czynników, liczba
aktywnych walutowych kredytów hipotecznych zmniejszyła się w 2021 r. o 8 449 i o 7 943 w 2022 r.
Na koniec 2022 roku Bank posiadał 38 011 aktywnych walutowych kredytów hipotecznych. Koszty
poniesione w związku z tymi negocjacjami wyniosły 364,5 mln zł w 2021 r. oraz 515,2 mln zł
w 2022 r. i są prezentowane głównie w pozycji „Wynik z pozycji wymiany” w Rachunku zysków i strat,
a w roku 2022 również jako „Wynik z tytułu modyfikacji” (wartości kosztów obciążających
poszczególne pozycje Rachunku zysków i strat z tytułu zawieranych ugód zaprezentowano
w nocie (14) w Rozdziale 13 Noty do Sprawozdania Finansowego).
Należy również nadmienić, że na 31.12.2022 Bank musiał utrzymywać dodatkowe fundusze własne na
pokrycie dodatkowych wymogów kapitałowych w związku z ryzykiem portfela walutowych kredytów
hipotecznych (bufor walutowy Filaru II) w wysokości 1,95 p.p. (1,94 p.p. na poziomie Grupy), z których
część została alokowana na ryzyko operacyjne/prawne.
Istotne dla oceny ryzyka rozstrzygnięcia TSUE i Sądu Najwyższego
3 października 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ('TSUE') wydał wyrok w sprawie C-
260/18 w związku z pytaniami prejudycjalnymi złożonymi przez Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie
przeciwko Raiffeisen Bank International AG. Wyrok TSUE w zakresie dokonanej w nim interpretacji
prawa Unii Europejskiej jest wiążący dla sądów krajowych. Orzeczenie to interpretowało art. 6
dyrektywy 93/13. W świetle przedmiotowego orzeczenia wspomniany przepis musi być
interpretowany w taki sposób, że (i) sąd krajowy może unieważnić umowę kredytową, jeśli usunięcie
nieuczciwych warunków wykrytych w tej umowie zmieniłoby charakter głównego przedmiotu umowy;
(ii) skutki dla sytuacji klienta wynikające z unieważnienia umowy należy oceniać w świetle
okoliczności istniejących lub dających się przewidzieć w czasie, kiedy powstał spór, a co do tego, czy
konsument chce utrzymać umowę, decyduje jego wola; (iii) artykuł 6 dyrektywy wyklucza wypełnianie
luk w umowie spowodowanych usunięciem nieuczciwych warunków umowy wyłącznie na podstawie
krajowego ustawodawstwa o charakterze ogólnym lub przyjętych zwyczajów; (iv) artykuł 6 dyrektywy
wyklucza utrzymanie nieuczciwych warunków umowy, jeśli konsument nie zgodził się na utrzymanie
takich warunków. Można zauważyć, że TSUE poddał w wątpliwość możliwość dalszej realizacji umowy
kredytowej w PLN przy utrzymaniu obliczania odsetek zgodnie z LIBOR.
Wyrok TSUE dotyczy jedynie sytuacji, w której sąd krajowy uznał wcześniej, że warunek umowny ma
charakter abuzywny. Wyłączną prerogatywą sądów krajowych jest ocena, w trakcie postępowania
sądowego, czy dany warunek umowny może być uważany za abuzywny w danych okolicznościach
sprawy.
29 kwietnia 2021 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ('TSUE') wydał wyrok w sprawie C-19/20
w związku z pytaniami prejudycjalnymi złożonymi przez Sad Okręgowy w Gdańsku w sprawie
przeciwko ex- BPH S.A. TSUE stwierdził że:
(i) sąd krajowy jest zobowiązany do stwierdzenia nieuczciwego charakteru warunku umowy nawet
jeśli warunek ten został zmieniony przez te strony w drodze umowy. Takie stwierdzenie pociąga za
sobą przywrócenie sytuacji, w jakiej znajdowałby się konsument w braku warunku, którego
nieuczciwy charakter zostałby stwierdzony, chyba że konsument poprzez zmianę nieuczciwego
warunku zrezygnował z takiego przywrócenia w drodze wolnej i świadomej zgody. Jednakże z
dyrektywy Rady 93/13 nie wynika, że stwierdzenie nieuczciwego charakteru pierwotnego warunku
umownego miałoby co do zasady skutek w postaci unieważnienia umowy, jeśli zmiana tego warunku
pozwala na przywrócenie równowagi między obowiązkami i prawami tych stron wynikającymi z umowy
i na usunięcie wady obciążającej ten warunek.
114
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
(ii) sąd krajowy może usunąć jedynie nieuczciwy element warunku umowy zawartej między
przedsiębiorcą a konsumentem, w wypadku gdy zniechęcający cel dyrektywy Rady 93/13 jest
realizowany przez krajowe przepisy ustawowe regulujące korzystanie z niego, o ile element ten
stanowi odrębne zobowiązanie umowne, które może być przedmiotem indywidualnej kontroli pod
kątem nieuczciwego charakteru. Jednocześnie, przepisy dyrektywy stoją na przeszkodzie temu, by
sąd odsyłający usunął jedynie nieuczciwy element warunku umowy zawartej między przedsiębiorcą a
konsumentem, jeżeli takie usunięcie sprowadzałoby się do zmiany treści tego warunku poprzez
zmianę jego istoty.
(iii) skutki stwierdzenia przez sąd istnienia nieuczciwego warunku w umowie zawartej między
przedsiębiorcą a konsumentem podlegają przepisom prawa krajowego, przy czym kwestia
utrzymywania się w mocy takiej umowy powinna być oceniana z urzędu przez sąd krajowy zgodnie z
obiektywnym podejściem na podstawie tych przepisów.
(iv) sąd krajowy, który stwierdza nieuczciwy charakter warunku umowy zawartej przez przedsiębiorcę
z konsumentem, obowiązany jest poinformować konsumenta, w ramach krajowych norm
proceduralnych i w następstwie kontradyktoryjnej debaty, o konsekwencjach prawnych, jakie może
pociągnąć za sobą stwierdzenie nieważności takiej umowy, niezależnie od tego, czy konsument jest
reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika.
W dniu 18 listopada 2021r.Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok w sprawie
C-212/20 w związku pytaniami złożonymi przez Sąd Rejonowy dla Warszawy Woli w Warszawie w
sprawie przeciwko Raiffeisen Bank International AG. TSUE stwierdził, że:
i) Treść klauzuli umowy kredytu zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem ustalającej cenę
zakupu i sprzedaży waluty obcej, do której kredyt jest indeksowany, powinna, na podstawie jasnych
i zrozumiałych kryteriów, umożliwić właściwie poinformowanemu oraz dostatecznie uważnemu i
racjonalnemu konsumentowi zrozumienie sposobu ustalania kursu wymiany waluty obcej stosowanego
w celu obliczenia kwoty rat kredytu, w taki sposób, aby konsument miał możliwość w każdej chwili
samodzielnie ustalić kurs wymiany stosowany przez przedsiębiorcę.
ii) Sąd krajowy, który stwierdził nieuczciwy charakter warunku umowy zawartej między
przedsiębiorcą a konsumentem, nie może dokonać wykładni tego warunku w celu złagodzenia jego
nieuczciwego charakteru, nawet jeśli taka wykładnia odpowiadałaby wspólnej woli stron.
W dniu 10 czerwca 2021r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał postanowienie w
sprawie C-198/20 w związku pytaniami złożonymi przez Sąd Rejonowy dla Warszawy Woli w
Warszawie w sprawie przeciwko Santander Bank Polska SA. TSUE stwierdził, że ochrona przewidziana
w dyrektywie Rady 93/13/EWG przysługuje każdemu konsumentowi, a nie tylko temu, którego można
uznać za „właściwie poinformowanego oraz dostatecznie uważnego i rozsądnego przeciętnego
konsumenta".
W dniu 8 września 2022r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok w sprawach
połączonych C-80/21, C-81/21, C-82/21 w związku pytaniami złożonymi przez Sąd Rejonowy dla
Warszawy Śródmieścia w Warszawie w sprawach przeciwko Deutsche Bank SA oraz mBank SA. TSUE
stwierdził, że:
i) Sąd krajowy może stwierdzić nieuczciwy charakter części warunku umowy zawartej między
konsumentem a przedsiębiorcą, które nadają mu nieuczciwy charakter, jeżeli takie usunięcie nie
sprowadzałoby się do zmiany treści tego warunku, który ma wpływ na jego istotę, czego
zweryfikowanie należy do sądu odsyłającego.
ii) Sąd krajowy nie może, po stwierdzeniu nieważności nieuczciwego warunku znajdującego się w
umowie zawartej między konsumentem a przedsiębiorcą, która to nieważność nie pociąga za sobą
nieważności tej umowy w całości, zastąpić ten warunek przepisem dyspozytywnym prawa krajowego.
115
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
iii) Sąd krajowy nie może, po stwierdzeniu nieważności nieuczciwego warunku znajdującego się w
umowie zawartej między konsumentem a przedsiębiorcą, który pociąga za sobą nieważność tej umowy
w całości, zastąpić warunek umowny, którego nieważność została stwierdzona, albo wykładnią
oświadczenia woli stron w celu uniknięcia unieważnienia tej umowy, albo przepisem prawa krajowego
o charakterze dyspozytywnym, nawet jeśli konsument został poinformowany o skutkach nieważności
tejże umowy i zaakceptował je.
iv) Dziesięcioletni termin przedawnienia roszczenia konsumenta, mającego na celu uzyskanie zwrotu
kwot nienależnie wypłaconych przedsiębiorcy w wykonaniu nieuczciwego warunku umowy kredytu,
nie rozpoczyna biegu w dniu każdego świadczenia wykonanego przez konsumenta, jeśli konsument
nie był w stanie w tym dniu samodzielnie dokonać oceny nieuczciwego charakteru warunku umownego
lub nie powziął wiedzy o nieuczciwym charakterze tego warunku i bez uwzględnienia okoliczności, że
umowa przewidywała okres spłaty – w niniejszym przypadku trzydziestoletni – znacznie
przekraczający dziesięcioletni ustawowy termin przedawnienia.
7 maja 2021 Sąd Najwyższy w składzie 7 sędziów Sądu najwyższego wydał uchwałę której nadał moc
zasady prawnej zgodnie z którą:
1. Niedozwolone postanowienie umowne (art. 3851 § 1 k.c.) jest od początku, z mocy samego prawa,
dotknięte bezskutecznością na korzyść konsumenta, który może udzielić następczo świadomej i
wolnej zgody na to postanowienie i w ten sposób przywrócić mu skuteczność z mocą wsteczną.
2. Jeżeli bez bezskutecznego postanowienia umowa kredytu nie może wiązać, konsumentowi i
kredytodawcy przysługują odrębne roszczenia o zwrot świadczeń pieniężnych spełnionych w
wykonaniu tej umowy (art. 410 § 1 w związku z art. 405 k.c.). Kredytodawca może żądać zwrotu
świadczenia od chwili, w której umowa kredytu stała się trwale bezskuteczna.
W dniu 28 kwietnia 2022 r. Sąd Najwyższy wydał uchwałę (III CZP 40/22), w której wskazał, że w
sporach z konsumentem przepis art. 358
1
k.c. stanowi przepis szczególny wobec art. 353
1
k.c., co
oznacza, że w przypadku, gdy zachodzą przesłanki zastosowania obu przepisów, sąd powinien
zastosować przepis szczególny i orzec trwałą bezskuteczność postanowienia umownego, a nie jego
nieważność. Przedmiotowe orzeczenie Sądu Najwyższego należy postrzegać jako istotnie
ograniczające ryzyko przedawnienia roszczeń banku o zwrot kapitału.
W tym kontekście, biorąc pod uwagę ostatnią niekorzystną ewolucję w orzecznictwie w zakresie
walutowych kredytów hipotecznych, Bank będzie musiał regularnie dokonywać oceny i być może
konieczne będzie dalsze zwiększanie salda rezerw dedykowanych na spory sądowe, w przypadku
kontynuacji tego trendu.
Można racjonalnie założyć, że kwestie prawne odnoszące się do walutowych kredytów hipotecznych
będą dalej badane przez sądy krajowe w ramach rozpatrywanych sporów, co mogłoby doprowadzić
do pojawienia się dalszych interpretacji, które byłyby istotne dla oceny ryzyka związanych z
przedmiotowymi postępowaniami. Okoliczność ta wskazuje na potrzebę stałej analizy tych spraw.
Kolejne wnioski o wyjaśnienie i orzeczenie skierowane do TSUE i polskiego Sadu Najwyższego zostały
już złożone i mogą być dalej składane, co może mieć wpływ na wynik spraw sądowych.
116
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
12.2. ZDARZENIA, KTÓRE MOGĄ MIEĆ WPŁYW NA RYZYKO PRAWNE Z
TYTUŁU WALUTOWYCH KREDYTÓW HIPOTECZNYCH I ZWIĄZANE Z
NIM REZERWY
29 stycznia 2021 r. opublikowano zbiór pytań, z którymi Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego zwróciła
się do Izby Cywilnej SN w pełnym składzie, co może mieć istotne konsekwencje w zakresie wyjaśnienia
istotnych aspektów orzeczeń sądowych i ich konsekwencji. Izbę Cywilną Sądu Najwyższego poproszono
o odpowiedź na pytania na temat kluczowych spraw dotyczących umów walutowych kredytów
hipotecznych: (i) czy jest dopuszczalne zastąpienie - przepisami prawnymi lub normą zwyczajową -
abuzywnych przepisów umowy odnoszących się do ustalania kursu walutowego; ponadto (ii) czy w
przypadku niemożności ustalenia kursu walutowego waluty obcej w umowie kredytu
indeksowanego/denominowanego - jest dopuszczalne, by umowa była ważna w pozostałym zakresie;
jak również (iii) czy w przypadku nieważności kredytu CHF, stosowałaby się teoria salda (powstaje
pojedyncze roszczenie które odpowiada różnicy roszczenia banku i roszczenia klienta) lub teoria
dwóch kondykcji (odrębnie roszczenie banku i roszczenie klienta, które powinny zostać rozstrzygnięte
odrębnie). Sąd Najwyższy poproszono również o odpowiedź na pytanie, (iv) od którego momentu
rozpoczyna bieg okres przedawnienia w przypadku roszczenia banku o spłatę kwot wypłaconych jako
kredyt i (v) czy banki oraz konsumenci mogą otrzymać wynagrodzenie za wykorzystanie swoich
środków pieniężnych przez drugą stronę.
11 maja 2021 Izba Cywilna Sądu Najwyższego zwróciła się o opinie na temat kredytów hipotecznych
we frankach szwajcarskich to pięciu instytucji, w tym do Narodowego Bank Polski (NBP), Urzędu
Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF), Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Praw Dziecka oraz
Rzecznika Finansowego.
Stanowiska: Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Praw Dziecka i Rzecznika Finansowego są
generalnie korzystne dla konsumentów, natomiast NBP i UKNF prezentują stanowisko bardziej
wyważone, zawierające sprawiedliwe zasady traktowania kredytobiorców posiadających kredyty
hipoteczne w walutach obcych w porównaniu do sytuacji kredytobiorców złotowych, a także
wyważone aspekty ekonomiczne dotyczące rozwiązania problemu, które mogłyby zostać rozważone
przez Sąd Najwyższy.
W toku kolejnego posiedzenia w dniu 2 września 2021 r., Sąd Najwyższy nie ustosunkował się do
odpowiedzi na zadane pytania i nie jest znany nowy termin posiedzenia.
Dnia 12 sierpnia 2021, w sprawie z powództwa konsumenta przeciwko Bankowi Millennium SA, o
zapłatę do TSUE skierowane zostało pytanie prejudycjalne (C-520/21) czy w przypadku uznania, że
umowa kredytu zawarta przez bank i konsumenta jest od początku nieważna z powodu zawarcia w
niej nieuczciwych warunków umownych, strony oprócz zwrotu pieniędzy zapłaconych w wykonaniu
tej umowy (bank - kapitału kredytu, konsument - rat, opłat, prowizji i składek ubezpieczeniowych)
oraz odsetek ustawowych za opóźnienie od chwili wezwania do zapłaty, mogą domagać się także
jakichkolwiek innych świadczeń, w tym należności w szczególności wynagrodzenia, odszkodowania,
zwrotu kosztów lub waloryzacji świadczenia. Rozprawa odbyła się 12 października 2022 r. W
rozprawie udział wzięli przedstawiciele Banku, pełnomocnik konsumenta, przedstawiciele Komisji
Europejskiej, rządu polskiego, Rzecznika Finansowego, Rzecznika Praw Obywatelskich, Komisji
Nadzoru Finansowego oraz prokurator. Komisja Europejska w swoim stanowisku sprzeciwiła się
przyznaniu prawa bankom do dodatkowego świadczenia finansowego z tytułu korzystania przez
konsumenta z udostępnionego kapitału. Komisja stwierdziła jednocześnie, że przyznanie
konsumentom prawa do dodatkowego świadczenia finansowego nie będzie sprzeczne z prawem UE.
Przedstawiciele rządu polskiego, Rzecznika Finansowego, Rzecznika Praw Obywatelskich oraz
prokurator również sprzeciwili się przyznaniu bankom prawa do dodatkowego świadczenia.
117
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego wskazał, że istotą problemu nie jest abuzywność
klauzul umownych, tylko aprecjacja franka szwajcarskiego (CHF) względem złotego (PLN). W ocenie
Przewodniczącego KNF bankom przysługuje prawo do ekonomicznej rekompensaty z tytułu
umożliwienia innemu podmiotowi korzystania z kapitału.
Kolejnym etapem w sprawie będzie wydanie przez Rzecznika Generalnego opinii w sprawie. Wydanie
opinii zaplanowano na dzień 16.02.2023 r.
Dnia 9 grudnia 2022 r. w sprawie z powództwa Banku przeciwko kredytobiorcy o zapłatę – zwrot
udostępnionego kredytobiorcy na podstawie nieważnej umowy kapitału oraz równowartości korzyści
związanej z korzystaniem przez kredytobiorcę z kapitału, sąd skierował do TSUE pytanie
prejudycjalne czy w przypadku uznania, że umowa kredytu zawarta przez bank i konsumenta jest od
początku nieważna z powodu zawarcia w niej nieuczciwych warunków umownych, bank oprócz zwrotu
pieniędzy zapłaconych w wykonaniu tej umowy (kapitału kredytu) oraz odsetek ustawowych za
opóźnienie od chwili wezwania do zapłaty, może domagać się także jakichkolwiek innych świadczeń,
w tym należności w szczególności wynagrodzenia, odszkodowania, zwrotu kosztów lub waloryzacji
świadczenia. Sprawę zarejestrowano pod sygnaturą C-756/22. Sąd kierując pytanie, zwrócił się do
TSUE z wnioskiem o połączenie sprawy z w/w toczącym się już postępowaniem pod sygn. akt C-
520/21. Trybunał postanowił nie łączyć tych spraw.
Z zakresem rozliczeń pomiędzy Bankiem a kredytobiorcą po upadku umowy kredytowej związane jest
również zagadnienie prawne skierowane do siedmioosobowego składu Sądu Najwyższego (sygn. III CZP
54/21). Termin rozpoznania sprawy nie został jeszcze wyznaczony.
Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia przedstawione także zostało zagadnienie czy umowa kredytu
ma charakter umowy wzajemnej w świetle regulacji dotyczących prawa zatrzymania.
W dniu 8 grudnia 2020 roku p. Jacek Jastrzębski, przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego (KNF),
zaproponował wprowadzenie rozwiązania „sektorowego” w kwestii ryzyka związanego z walutowymi
kredytami hipotecznymi dla całego sektora. Rozwiązanie polegałoby na oferowaniu przez banki swoim
klientom możliwości dobrowolnego przystępowania do porozumień, na podstawie których klient
zawierałby z bankiem ugodę, tak jakby jego kredyt od samego początku był kredytem złotowym
oprocentowanym za pomocą odpowiedniej stopy WIBOR powiększonej o marżę historycznie stosowaną
do takiego kredytu.
Po tym publicznym ogłoszeniu propozycja stała się przedmiotem konsultacji pomiędzy bankami;
konsultacje były prowadzone pod auspicjami KNF i Związku Banków Polskich. Ogólnie rzecz biorąc,
banki dokonały oceny warunków, w których takie rozwiązanie można by wdrożyć, oraz jego dalszych
skutków.
Zgodnie z informacjami przekazanymi w poprzednich sprawozdaniach finansowych Zdaniem Zarządu
Banku po dokonaniu oceny ważnymi aspektami, które należy uwzględnić przy podejmowaniu decyzji
o potencjalnym wdrożeniu takiego programu, były: a) korzystna opinia lub przynajmniej brak
sprzeciwu ze strony istotnych instytucji publicznych; b) wsparcie jego realizacji przez Narodowy Bank
Polski; c) poziom pewności prawnej umów dotyczących ugody, które byłyby podpisane z
kredytobiorcami; d) poziom wpływu finansowego przed i po opodatkowaniu; e) konsekwencje
kapitałowe, w tym korekty regulacyjne poziomu wymogów kapitałowych związanych z walutowymi
kredytami hipotecznymi.
W oparciu o aktualnie dostępne informacje, niektóre z wyżej wymienionych aspektów
prawdopodobnie nie zostaną w pełni wyjaśnione i/lub osiągnięte.
Każda decyzja dotycząca realizacji takiego programu, wymagałaby od Zarządu przedłożenia jej Radzie
Nadzorczej i Walnemu Zgromadzeniu Akcjonariuszy, biorąc pod uwagę istotność takiej decyzji oraz
jej implikacji.
118
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Pomimo, że nie wszystkie z tych aspektów udało się wyjaśnić, Bank w praktyce wykorzystuje elementy
takiego rozwiązania przy niektórych indywidualnych negocjacjach z kredytobiorcami walutowych
kredytów hipotecznych, w tym również w toku postępowań sądowych.
Skutkiem uchwały SN z 7 maja 2021 r. jest stwierdzenie, że bankowi przysługuje zwrot świadczenia
pieniężnego spełnionego przez bank w wykonaniu trwale bezskutecznej umowy. Biorąc pod uwagę
niepewność co do momentu rozpoczęcia biegu terminu przedawnienia roszczeń banku, Bank w celu
ochrony swoich interesów kieruje przeciwko kredytobiorcom pozostającym w sporze sądowym z
bankiem pozwy o zapłatę. Na żądanie banku składają się: roszczenie o zwrot kapitału udostępnionego
kredytobiorcy na podstawie umowy oraz roszczenie o zwrot równowartości korzyści uzyskanej przez
kredytobiorcę w związku z korzystaniem z udostępnionego kapitału (równowartość usługi finansowej).
Do dnia 31 grudnia 2022 r. Bank skierował przeciwko kredytobiorcom ponad 3 000 pozwów. Z uwagi
na toczące się postępowania w sprawach pytań prejudycjalnych (C-520/21, C-756/22) dotyczących
zakresu roszczeń stron nieważnej umowy, w sprawach z powództwa Banku nie zapadło dotąd
prawomocne rozstrzygnięcie zawierające merytoryczną ocenę złożonych przez Bank roszczeń o zwrot
korzyści związanej z korzystaniem z kapitału.
Ze względu na złożoność i niepewność co do wyniku spraw sądowych, w tym z tytułu kontr-pozwów a
także potencjalnego wdrożenia rozwiązania Przewodniczącego KNF lub innych rozwiązań
negocjacyjnych albo potencjalnych orzeczeń Sądu Najwyższego lub Europejskiego Trybunału
Sprawiedliwości, na dzień publikacji sprawozdania finansowego trudno jest wiarygodnie oszacować
ostateczne skutki różnych potencjalnych rozwiązań.
119
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
13. Noty do Sprawozdania Finansowego
Wartości prezentowane w notach do sprawozdania finansowego wyrażone są w tysiącach zł.
1. PRZYCHODY Z TYTUŁU ODSETEK I PRZYCHODY O PODOBNYM
CHARAKTERZE
01.01.2022 -
31.12.2022
01.01.2021 -
31.12.2021
Przychody odsetkowe od Aktywów wycenianych według wartości godziwej przez inne
całkowite dochody
1 232 768
293 731
Instrumenty dłużne
464 049
157 405
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
768 719
136 326
Przychody odsetkowe od Aktywów wycenianych według zamortyzowanego kosztu
3 696 751
2 381 845
Środki w Banku Centralnym
166 369
3 753
Kredyty i pożyczki udzielone klientom, w tym:
3 302 440
2 273 069
- wpływ korekty wartości bilansowej brutto kredytów z tytułu wakacji kredytowych
(1 291 600)
0
Instrumenty dłużne
85 566
620
Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym instytucjom monetarnym
26 151
278
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu
26 095
461
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
90 130
103 664
Wynik o charakterze podobnym do odsetkowego z tytułu:
(28 797)
63 888
Kredyty i pożyczki udzielone klientom obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej
przez rachunek zysków i strat
28 604
55 372
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu - Instrumenty pochodne
(61 492)
7 902
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu - Instrumenty dłużne
4 091
614
Razem
4 900 722
2 739 464
W linii „Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń” Bank prezentuje wynik odsetkowy
z tytułu pochodnych instrumentów wyznaczonych i będących efektywnymi instrumentami
zabezpieczającymi w zakresie zabezpieczenia przepływów pieniężnych oraz wartości godziwej.
Szczegółowy opis stosowanych przez Bank relacji zabezpieczających został zamieszczony w nocie
(24).
Przychody odsetkowe od instrumentów wyceniancyh według zamortyzowanego kosztu za rok 2022
zawierają korektę z tyułu wakacji kredytowych (pomniejszająca przychody) w kwocie 1 291,6 miliona
zł, więcej informacji na ten temat przedstawiono w Rozdziale 7.3 Przyjęte zasady rachunkowości.
Przychody odsetkowe za 2022 r. zawierają odsetki naliczone od kredytów z rozpoznaną utratą
wartości w kwocie 163 046 tys. zł (odpowiednio dla danych porównawczych za rok 2021 kwota tych
odsetek wynosiła 100 927 tys. zł).
2. KOSZTY Z TYTUŁU ODSETEK I PODOBNE KOSZTY
01.01.2022 -
31.12.2022
01.01.2021 -
31.12.2021
Koszty odsetkowe od Zobowiązań finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu:
(1 662 941)
(125 247)
Zobowiązania wobec banków i innych instytucji monetarnych
(26 945)
(3 511)
Zobowiązania wobec klientów
(1 464 489)
(68 970)
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu
(52 871)
(1 791)
Wyemitowane dłużne papiery wartościowe
(1 253)
(3 267)
Zobowiązania podporządkowane
(110 181)
(40 076)
Zobowiązania z tytułu leasingu
(7 202)
(7 632)
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
0
0
Inne
0
(3)
Razem
(1 662 941)
(125 250)
120
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
3. PRZYCHODY I KOSZTY Z TYTUŁU OPŁAT I PROWIZJI
3a. Przychody z tytułu prowizji
01.01.2022 -
31.12.2022
01.01.2021 -
31.12.2021
Prowizje za prowadzenie rachunków
138 040
131 838
Prowizje za realizację przelewów, wpłat i wypłat gotówkowych oraz inne transakcje
płatnicze
91 496
78 916
Prowizje z tytułu udzielonych kredytów i pożyczek
166 554
177 771
Prowizje z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń
16 609
16 157
Prowizje za obsługę kart płatniczych i kredytowych
268 501
235 579
Prowizje z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych
127 141
106 247
Prowizje z tytułu dystrybucji jednostek uczestnictwa i innych produktów
oszczędnościowych
52 525
81 398
Prowizje z tytułu działalności maklerskiej i powierniczej
10 374
6 166
Pozostałe prowizje
35 468
33 312
Razem
906 708
867 384
3b. Koszty z tytułu prowizji
01.01.2022 -
31.12.2022
01.01.2021 -
31.12.2021
Prowizje za prowadzenie rachunków
(22 858)
(6 054)
Prowizje za realizację przelewów, wpłat i wypłat gotówkowych oraz inne transakcje
płatnicze
(5 480)
(4 671)
Prowizje z tytułu udzielonych kredytów i pożyczek
(10 898)
(12 525)
Prowizje za obsługę kart płatniczych i kredytowych
(105 252)
(86 390)
Prowizje z tytułu działalności maklerskiej i powierniczej
(1 383)
0
Prowizje z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych
(11 546)
(15 036)
Pozostałe prowizje
(34 334)
(26 583)
Razem
(191 751)
(151 259)
4. PRZYCHODY Z TYTUŁU DYWIDEND
01.01.2022 -
31.12.2022
01.01.2021 -
31.12.2021
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
17
0
Aktywa finansowe nie przeznaczone do obrotu obowiązkowo wyceniane według wartości
godziwej przez rachunek zysków i strat
1 322
1 333
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
2 457
2 401
Inwestycje w jednostkach zależnych
41 796
48 663
Razem
45 592
52 397
121
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
5. WYNIK Z TYTUŁU ZAPRZESTANIA UJMOWANIA AKTYWÓW I
ZOBOWIĄZAŃ FINANSOWYCH NIEWYCENIANYCH WEDŁUG WARTOŚCI
GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY
01.01.2022 -
31.12.2022
01.01.2021 -
31.12.2021
Operacje instrumentami dłużnymi
(166)
12 896
Sprzedaż portfela wycenianego według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
515
1 398
Koszty operacji finansowych
(2 726)
(3 751)
Razem
(2 377)
10 543
6. WYNIK Z TYTUŁU AKTYWÓW I ZOBOWIĄZAŃ FINANSOWYCH
PRZEZNACZONYCH DO OBROTU
01.01.2022 -
31.12.2022
Wynik na instrumentach dłużnych
(13 179)
Wynik na instrumentach pochodnych
12 646
Koszty operacji finansowych
5
Razem
(528)
7. WYNIK Z TYTUŁU AKTYWÓW FINANSOWYCH NIEPRZEZNACZONYCH
DO OBROTU WYCENIANYCH OBOWIĄZKOWO WEDŁUG WARTOŚCI
GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY
01.01.2022 -
31.12.2022
01.01.2021 -
31.12.2021
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
12 503
39 881
Wynik na instrumentach kapitałowych
8 339
7 494
Wynik na instrumentach dłużnych
4 854
77 163
Razem
25 696
124 538
Spadek wyniku z tytułu instrumentów dłużnych nieprzeznaczonych do obrotu wycenianych
obowiązkowo według wartości godziwej przez wynik finansowy w roku 2022, wynika z pozytywnej
wyceny części akcji VISA Incorporation nie dopuszczonych do obrotu (które Grupa na bazie
interpretacji zapisów IAS 32 prezentuje jako instrument dłużny, akcje VISA dopuszczone do obrotu
ujmowane sa jako instrumenty kapitałowe) dokonanej w roku 2021.
122
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
8. WYNIK Z TYTUŁU RACHUNKOWOŚCI ZABEZPIECZEŃ
01.01.2022 -
31.12.2022
Zmiany wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego (w tym zaniechanie)
5 230
Zmiany wartości godziwej pozycji zabezpieczanej wynikające z zabezpieczonego ryzyka
(6 119)
Nieefektywność wynikająca z zabezpieczeń przepływów pieniężnych
(6 241)
Nieefektywność wynikająca z zabezpieczeń inwestycji netto w jednostkach
działających za granicą
0
Razem
(7 130)
9. POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACYJNE
01.01.2022 -
31.12.2022
01.01.2021 -
31.12.2021
Zysk ze sprzedaży i likwidacji rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych
1 371
2 635
Przychody ze sprzedaży pozostałych usług
12 167
17 098
Przychody związane z działalnością windykacyjną
4 552
5 653
Pozostałe
221 051
258 095
Razem
239 141
283 481
10. POZOSTAŁE KOSZTY OPERACYJNE
01.01.2022 -
31.12.2022
Strata ze sprzedaży i likwidacji rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych
(2 024)
Odszkodowania, kary i grzywny - zapłacone
(18 454)
Koszty rezerw na roszczenia sporne
(27 325)
Koszty związane ze sprzedażą pozostałych usług
(2 269)
Przekazane darowizny
(1 673)
Koszty związane z windykacją
(98 347)
Rezerwa na potencjalne zwroty dla klientów*
5 009
Pozostałe
(31 894)
Razem
(176 977)
* W dniu 11 września 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł w sprawie Lexitor
przeciwko SKOK Stefczyka, Santander Consumer Bank i mBank (sprawa C 383/18), w której stwierdził,
że konsument ma prawo żądać zmniejszenia całkowitej kwoty kosztów pożyczki na którą składają się
odsetki i koszty przypadające na pozostały okres obowiązywania umowy w przypadku wcześniejszej
spłaty kredytu.
Biorąc pod uwagę ten wyrok, Bank tworzy rezerwę na potencjalne zwroty, której wartość według
stanu na 31.12.2022 wyniosła 78,9 mln złotych.
123
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
11. KOSZTY ADMINISTRACYJNE
01.01.2022 -
31.12.2022
Koszty pracownicze
(865 074)
Wynagrodzenia
(710 949)
Narzuty na wynagrodzenia
(120 201)
Świadczenia na rzecz pracowników, w tym:
(33 924)
rezerwy na odprawy emerytalne
(5 609)
rezerwy na niewykorzystane urlopy
(90)
pozostałe
(28 225)
Pozostałe koszty administracyjne
(952 414)
Koszty reklamy, promocji i reprezentacji
(64 201)
Koszty informatyki i łączności
(131 011)
Koszty wynajmu
(46 486)
Koszty utrzymania budynków, wyposażenia, materiałów
(47 224)
Koszty bankomatów i obsługi gotówki
(32 957)
Koszty usług doradczych, audytowych, prawniczych, tłumaczeń
(95 474)
Podatki i opłaty różne
(36 976)
Koszty KIR
(11 305)
Koszty PFRON
(6 098)
Koszty BFG
(121 101)
Koszty Nadzoru Finansowego
(12 648)
Koszty składek na rzecz IPS
(276 120)
Pozostałe
(70 813)
Razem
(1 817 488)
12. KOSZTY Z TYTUŁU UTRATY WARTOŚCI AKTYWÓW FINANSOWYCH
01.01.2022 -
31.12.2022
01.01.2021 -
31.12.2021
Z tytułu odpisów dla kredytów i pożyczek udzielonych klientom
(305 490)
(284 449)
Utworzenie odpisów dla kredytów i pożyczek udzielonych klientom
(1 417 533)
(1 416 012)
Odwrócenie odpisów dla kredytów i pożyczek udzielonych klientom
979 345
1 023 062
Kwoty odzyskane z tytułu kredytów uprzednio spisanych w ciężar rezerw
47 278
51 939
Sprzedaż wierzytelności
85 416
62 555
Pozostałe ujęte bezpośrednio w Rachunku Zysków i Strat
4
(5 993)
Z tytułu odpisów dla papierów wartościowych
(5)
1
Utworzenie odpisów dla papierów wartościowych
(5)
(6)
Odwrócenie odpisów dla papierów wartościowych
0
7
Z tytułu odpisów dla zobowiązań pozabilansowych
4 854
7 835
Utworzenie odpisów dla zobowiązań pozabilansowych
(42 130)
(54 970)
Odwrócenie odpisów dla zobowiązań pozabilansowych
46 984
62 805
Razem
(300 641)
(276 613)
124
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
13. KOSZTY Z TYTUŁU UTRATY WARTOŚCI AKTYWÓW NIEFINANSOWYCH
01.01.2022 -
31.12.2022
Majątku trwałego
0
Pozostałe aktywa
(3 515)
Razem
(3 515)
14. KOSZTY REZERW NA RYZYKO PRAWNE Z TYTUŁU WALUTOWYCH
KREDYTÓW HIPOTECZNYCH
01.01.2022 - 31.12.2022
RAZEM
Alokowane na
portfel kredytowy
Rezerwy na
nierozstrzygnięte
sprawy sporne
Stan na początek okresu
3 332 614
2 916 779
415 835
Wykorzystanie rezerw w ciągu okresu
(223 036)
(223 036)
0
Koszty rezerw na ryzyko prawne z tytułu walutowych
kredytów hipotecznych
2 017 320
0
2 017 320
Alokacja do portfela kredytowego
0
1 610 712
(1 610 712)
Zwiekszenie rezerw z tytułu różnic kursowych
268 445
268 445
0
Stan na koniec okresu
5 395 344
4 572 901
822 443
01.01.2021 - 31.12.2021
RAZEM
Alokowane na
portfel kredytowy
Rezerwy na
nierozstrzygnięte
sprawy sporne
Stan na początek okresu
960 046
884 755
75 291
Wykorzystanie rezerw w ciągu okresu
(24 059)
(24 059)
0
Koszty rezerw na ryzyko prawne z tytułu walutowych
kredytów hipotecznych
2 305 157
0
2 305 157
Alokacja do portfela kredytowego
0
1 964 613
(1 964 613)
Zwiekszenie rezerw z tytułu różnic kursowych
91 470
91 470
0
Stan na koniec okresu
3 332 614
2 916 779
415 835
01.01.2022 -
31.12.2022
01.01.2021 -
31.12.2021
Koszty poniesione w związku z negocjacjami rozpoznane w rachunku zysków i strat
(484 392)
(364 525)
- ujęte w pozycji "Wynik z pozycji wymiany"
(382 239)
(364 525)
- ujęte w pozycji "Wynik z tytułu modyfikacji"
(102 153)
0
Koszty poniesione w związku negocjacjami ujęte w ciężar wcześniej utworzonych
rezerw
(30 774)
0
15. AMORTYZACJA
01.01.2022 -
31.12.2022
Rzeczowych aktywów trwałych
(149 679)
Wartości niematerialnych
(52 733)
Razem
(202 412)
125
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
16. PODATEK DOCHODOWY
16a. Podatek dochodowy ujęty w rachunku zysków i strat
01.01.2022 -
31.12.2022
Bieżący podatek
(254 175)
Bieżący rok
(254 175)
Korekta lat ubiegłych
0
Podatek odroczony:
(11 030)
Powstanie i odwrócenie różnic przejściowych
(11 030)
Razem obciążenie podatkowe w rachunku zysków i strat
(265 205)
16b. Efektywna stawka podatkowa
01.01.2022 -
31.12.2022
Wynik finansowy brutto
(764 694)
Ustawowa stawka podatkowa
19%
Podatek dochodowy wg obowiązującej stawki podatkowej 19%
145 292
Wpływ różnic trwałych na obciążenia podatkowe:
(413 301)
Przychody niepodlegające opodatkowaniu
41 596
Przychody z tytułu dywidend
8 411
Rozwiązanie pozostałych rezerw
32 027
Rozliczenia z SG (korekta ceny nabycia akcji Euro Bank S.A.)
0
Pozostałe
1 158
Koszty niestanowiące kosztów podatkowych
(454 897)
Spisanie niezrealizowanego aktywa z tytułu podatku odroczonego
0
Strata na zbyciu wierzytelności
(4 425)
Składka PFRON
(1 158)
Składki na Bankowy Fundusz Gwarancyjny
(23 009)
Rozliczenia BFG SKOK PIAST
(142)
Podatek bankowy
(32 122)
Przychody/koszty rezerw na należności faktoringowe i leasingowe
469
Wierzytelności spisane w ciężar rezerw
(4 830)
Koszty postepowań sądowych i spraw spornych
(393 575)
Koszty z tytułu zawartych ugód
5 310
Pozostałe
(1 415)
Kwota ujemnych różnic przejściowych, w związku z którymi nie ujeto w bilansie składnika
aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego
2 116
Odliczenie podatku zapłaconego za granicą
234
Inne różnice pomiędzy wynikiem finansowym brutto a dochodem do opodatkowania
podatkiem dochodowym (w tym ulga B+R)
454
Razem obciążenie podatkowe w Rachunku zysków i strat
(265 205)
Efektywna stawka podatkowa
/-/*
* Za 2022 i 2021 rok Bank zarejestrował ujemny wynik finansowy brutto a jednocześnie obciążenie podatkowe o charakterze
kosztowym, w związku z tym Bank nie dokonał kalkulacji efektywnej stawki podatkowej.
126
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
16c. Podatek odroczony ujęty bezpośrednio w kapitale własnym
31.12.2022
31.12.2021
Wycena aktywów inwestycyjnych wycenianych według wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
170 072
130 468
Wycena portela kredytów wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
(48 607)
(50 745)
Wycena instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne
77 151
71 993
Zyski /(straty) aktuarialne
(1 849)
(259)
Podatek odroczony ujęty bezpośrednio w kapitałach
196 767
151 457
Zmiany podatku odroczonego ujętego bezpośrednio w kapitale własnym zostały zaprezentowane
w Nocie (39b).
Kontrola zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych za lata 2015-17
W dniu 12 lutego 2019 r. zostały wszczęte przez Naczelnika Zachodniopomorskiego Urzędu Celno-
Skarbowego w Szczecinie (ZUCS) kontrole celno-skarbowe w zakresie prawidłowości rozliczeń z tytułu
zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych za lata 2015 i 2016. W dniu 17 grudnia 2019
r. Bank otrzymał wyniki tych kontroli z dnia 13 grudnia 2019 r., w których zakwestionowano zwolnienie
ze zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych (WHT) odsetek od obligacji Banku
wypłacanych w tych latach do spółki MB Finance AB (MBF) z siedzibą w Szwecji stanowiących
zabezpieczenie 10-letnich obligacji podporządkowanych o wartości nominalnej 150 mln EURO
wyemitowanych przez ten podmiot w grudniu 2007r. (umorzonych w grudniu 2017 r.). 11 czerwca
2021 r. Bank otrzymał decyzje ZUCS w ramach II instancji zmniejszające zaległość w WHT za lata
2015-16 z 6,6 do 5,3 mln zł. Kwota ta wraz z odsetkami została zapłacona przez Bank w dniu 18
czerwca 2021r. Bank wniósł skargi od tych decyzji do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w
Szczecinie (WSA). WSA wyrokami z dnia 13 i 27 października 2021 r. uchylił w całości decyzje ZUCS.
ZUCS złożył skargi kasacyjne od niekorzystnych dla siebie wyroków do Naczelnego Sądu
Administracyjnego.
13 kwietnia 2021 r. wszczęta została przez Naczelnika ZUCS kontrola w WHT za 2017 r. Zgodnie z
przewidywaniami w wyniku kontroli z dnia 29 września 2021 r. ZUCS również zakwestionował
zwolnienie z WHT odsetek wypłaconych do MBF w tym roku (kwota spornego WHT wynosi za ten rok
ok. 2,2 mln zł). Bank również nie zgadza się z tymi ustaleniami i będzie kontynuował spór z ZUCS. 21
marca 2022 r. Bank otrzymał postanowienie ZUCS o przekształceniu zakończonej kontroli w
postępowanie podatkowe. 30 czerwca 2022 r. Bank otrzymał decyzję ZUCS określająca zaległość
podatkową w WHT w wysokości 2,2 mln zł. Bank złożył odwołanie od tej decyzji.
Bank otrzymał ekspertyzę prawną z dnia 29 stycznia 2020 r. profesorów z Katedry Prawa Finansów
Publicznych Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, w świetle
której stanowisko ZUCS w toczonym sporze zostało uznane za niezgodne z przepisami prawa
podatkowego.
17. ZYSK NA JEDNĄ AKCJĘ
Zgodnie z wymogami MSR 33, Bank wylicza zysk na jedną akcję na podstawie danych skonsolidowanych
i prezentuje go odpowiednio w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.
127
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
18. KASA, ŚRODKI W BANKU CENTRALNYM
18a. Kasa, środki w Banku Centralnym
31.12.2022
31.12.2021
Gotówka
935 916
874 739
Środki pieniężne na rachunkach w Banku Centralnym
8 600 174
2 304 997
Inne środki pieniężne
0
0
Razem
9 536 090
3 179 736
Bank był zobowiązany do utrzymywania w okresie od 30 listopada 2022 do 1 stycznia 2023 w NBP na
rachunku bieżącym Banku średniego salda o wartości 3 270 802 tys. zł (średnia arytmetyczna stanów
środków na rachunku bieżącym w NBP ze wszystkich dni okresu rezerwowego).
18b. Kasa, środki w Banku Centralnym - wg struktury walutowej
31.12.2022
31.12.2021
W walucie polskiej
4 406 496
2 918 689
W walutach obcych (po przeliczeniu na zł):
5 129 594
261 047
waluta: USD
100 673
41 867
waluta: EUR
4 991 057
180 932
waluta: CHF
15 756
15 396
waluta: GBP
17 508
19 203
pozostałe waluty
4 600
3 649
Razem
9 536 090
3 179 736
19. AKTYWA FINANSOWE PRZEZNACZONE DO OBROTU
19a. Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
31.12.2022
31.12.2021
Dłużne papiery wartościowe
24 210
86 438
Papiery wartościowe Skarbu Państwa
24 210
86 438
a) bony
0
0
b) obligacje
24 210
86 438
Instrumenty kapitałowe
113
0
Dodatnia wycena pochodnych instrumentów finansowych
339 295
86 651
Razem
363 618
173 089
Informacja na temat aktywów finansowych stanowiących zabezpieczenie zobowiązań została
przedstawiona w Rozdziale 14., punkt 2).
128
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
19b. Dłużne papiery wartościowe przeznaczone do obrotu wg wartości bilansowej
31.12.2022
o stałej stopie procentowej
18 353
o zmiennej stopie procentowej
5 857
Razem
24 210
19c. Dłużne papiery wartościowe przeznaczone do obrotu według terminów zapadalności
31.12.2022
do 1 miesiąca
912
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
0
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
2 050
powyżej 1 roku do 5 lat
15 995
powyżej 5 lat
5 253
Razem
24 210
19d. Zmiana stanu dłużnych papierów wartościowych i instrumentów kapitałowych przeznaczonych
do obrotu
01.01.2022 -
31.12.2022
Stan na początek okresu
86 438
Zwiększenia (zakup, przejęcie i naliczenie odsetek i dyskonta)
5 891 243
Zmniejszenia (sprzedaż i umorzenie)
(5 954 084)
Różnice z wyceny do wartości godziwej
726
Stan na koniec okresu
24 323
129
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
19e. Aktywa i Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu - Wycena pochodnych instrumentów
finansowych i korekta z tytułu rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej oraz Pozycje krótkie
wg stanu na:
31.12.2022
Wartość nominalna instrumentów o terminie
pozostającym do realizacji
Wartości godziwe
poniżej 3
miesięcy
od 3 miesięcy
do 1 roku
od 1 roku
do 5 lat
powyżej
5 lat
Razem
Aktywa
Pasywa
1. Instrumenty pochodne na
stopę procentową
1 039 534
1 664 741
9 507 306
257 449
(28 540)
29 235
57 775
Kontrakty na przyszłą stopę
procentową (FRA)
0
0
0
0
0
0
0
Swapy na stopę procentową
(IRS)
1 039 534
1 526 317
8 751 790
233 297
(29 042)
1 293
30 335
Pozostałe kontrakty na stopę
procentową: opcje
0
138 424
755 516
24 152
502
27 942
27 440
2. Walutowe instrumenty
pochodne*
12 135 778
1 648 761
160 657
0
(9 323)
58 624
67 947
Kontrakty walutowe
1 995 563
1 023 642
85 933
0
(12 358)
11 939
24 297
Swapy walutowe
9 203 270
625 119
74 724
0
1 436
44 663
43 227
Pozostałe kontrakty walutowe
(CIRS)
936 945
0
0
0
1 599
2 022
423
Opcje walutowe
0
0
0
0
0
0
0
3. Instrumenty wbudowane
0
0
257 952
2 439 784
(250 400)
0
250 400
Opcje wbudowane w depozyty
0
0
257 952
2 439 784
(250 400)
0
250 400
Opcje wbudowane w
emitowane papiery
wartościowe
0
0
0
0
0
0
0
4. Opcje na indeksy
0
301 357
2 551 648
0
247 414
251 436
4 022
Wycena pochodnych
instrumentów finansowych,
RAZEM
13 175 312
3 614 859
12 477 563
2 697 233
(40 849)
339 295
380 144
Wycena pozycji zabezpieczanych z tytułu rachunkowości zabezpieczeń wartości
godziwej
-
0
0
Zobowiązania z tytułu krótkiej sprzedaży dłużnych papierów wartościowych
-
-
4 784
* Wartość nominalna dla instrumentów pochodnych dwuwalutowych prezentowana jest w kwocie stanowiącej sumę obydwu
stron transakcji wyrażonych w PLN.
130
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
31.12.2021
Wartość nominalna instrumentów o terminie
pozostającym do realizacji
Wartości godziwe
poniżej 3
miesięcy
od 3 miesięcy
do 1 roku
od 1 roku
do 5 lat
powyżej
5 lat
Razem
Aktywa
Pasywa
1. Instrumenty pochodne na
stopę procentową
1 581 520
5 152 404
7 451 331
204 180
(15 062)
10 834
25 896
Kontrakty na przyszłą stopę
procentową (FRA)
0
1 200 000
0
0
0
0
0
Swapy na stopę procentową
(IRS)
1 581 520
3 661 923
6 710 870
204 180
(15 076)
4 859
19 935
Pozostałe kontrakty na stopę
procentową: opcje
0
290 481
740 461
0
14
5 975
5 961
2. Walutowe instrumenty
pochodne*
17 683 449
1 959 787
508 031
0
(24 607)
46 809
71 416
Kontrakty walutowe
2 345 059
1 333 632
226 723
0
9 000
16 620
7 620
Swapy walutowe
15 338 390
626 155
281 308
0
(33 607)
30 189
63 796
Pozostałe kontrakty
walutowe (CIRS)
0
0
0
0
0
0
0
Opcje walutowe
0
0
0
0
0
0
0
3. Instrumenty wbudowane
69 733
144 415
560 079
0
(28 872)
0
28 872
Opcje wbudowane w
depozyty
69 733
144 415
560 079
0
(28 872)
0
28 872
Opcje wbudowane w
emitowane papiery
wartościowe
0
0
0
0
0
0
0
4. Opcje na indeksy
75 407
155 345
578 837
0
28 397
29 008
611
Wycena pochodnych
instrumentów finansowych,
RAZEM
19 410 109
7 411 951
9 098 278
204 180
(40 144)
86 651
126 795
Wycena pozycji zabezpieczanych z tytułu rachunkowości zabezpieczeń wartości
godziwej
-
0
0
Zobowiązania z tytułu krótkiej sprzedaży dłużnych papierów wartościowych
-
-
16 614
* Wartość nominalna dla instrumentów pochodnych dwuwalutowych prezentowana jest w kwocie stanowiącej sumę obydwu
stron transakcji wyrażonych w PLN.
20. AKTYWA FINANSOWE NIEPRZEZNACZONE DO OBROTU OBOWIĄZKOWO
WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ RACHUNEK
ZYSKÓW I STRAT, INNE NIŻ KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE
KLIENTOM
31.12.2022
31.12.2021
Instrumenty kapitałowe
128 979
138 404
Instytucje kredytowe
0
0
Pozostałe podmioty
128 979
138 404
Dłużne papiery wartościowe
72 057
127 499
Instytucje kredytowe
0
0
Pozostałe podmioty
72 057
127 499
Razem
201 036
265 903
131
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
21. AKTYWA FINANSOWE WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ
PRZEZ INNE CAŁKOWITE DOCHODY
21a. Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
31.12.2022
31.12.2021
Dłużne papiery wartościowe
16 414 065
17 924 059
Papiery wartościowe Skarbu Państwa
13 515 705
17 488 780
a) bony
0
0
b) obligacje
13 515 705
17 488 780
Papiery wartościowe banku centralnego
2 499 532
0
a) bony
2 499 532
0
b) obligacje
0
0
Pozostałe papiery wartościowe:
398 828
435 279
a) notowane
398 828
435 279
b) nienotowane
0
0
Udziały i akcje w innych jednostkach
24 393
28 433
Inne instrumenty finansowe
0
0
Razem
16 438 458
17 952 492
W tym:
Instrumenty notowane na aktywnym rynku
13 914 781
17 924 059
Instrumenty nienotowane na aktywnym rynku
2 523 677
28 433
21b. Dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
31.12.2022
31.12.2021
o stałej stopie procentowej
13 528 878
14 748 049
o zmiennej stopie procentowej
2 885 187
3 176 010
Razem
16 414 065
17 924 059
21c. Dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
31.12.2022
31.12.2021
do 1 miesiąca
4 405 868
0
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
0
0
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
2 305 894
4 892 493
powyżej 1 roku do 5 lat
9 031 705
12 608 072
powyżej 5 lat
670 598
423 494
Razem
16 414 065
17 924 059
132
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
21d. Zmiana stanu aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
01.01.2022 -
31.12.2022
01.01.2021 -
31.12.2021
Stan na początek okresu
17 952 492
18 626 366
Zwiększenia (zakup i naliczenie odsetek i dyskonta)
152 066 625
220 431 922
Zmniejszenia (sprzedaż i umorzenie)
(153 372 234)
(220 127 625)
Różnice z wyceny do wartości godziwej
(208 680)
(978 170)
Odpisy z tytułu utraty wartości
248
0
Inne
7
(1)
Stan na koniec okresu
16 438 458
17 952 492
22. KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM
22a. Kredyty i pożyczki udzielone klientom obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
Wartość bilansowa:
31.12.2022
31.12.2021
Obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
97 982
362 992
Kredyty i pożyczki udzielone
23 708
98 324
- klientom indywidualnym
23 708
98 324
Należności z tytułu kart płatniczych
74 274
264 668
- od podmiotów gospodarczych
66
40
- od klientów indywidualnych
74 208
264 628
W momencie wdrożenia MSSF9 Grupa wyodrębniła ekspozycje kredytowe zawierające w definicji
oprocentowania dźwignię finansową/mnożnik które ujmuje w niniejszym sprawozdaniu finansowym
jako „Aktywa finansowe inne niż przeznaczone do obrotu obowiązkowo wyceniane według wartości
godziwej przez rachunek zysków i strat - Kredyty i zaliczki. Zapisy MSSF9 wskazują iż cecha mnożnika
powoduje modyfikację pieniądza w czasie i konieczność wyceny do wartości godziwej, pomimo iż sens
ekonomiczny tych transakcji czyli zarządzanie portfelem nieoparte o wartością godziwą i
utrzymywanie portfela w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy jest
charakterystyczne dla portfeli wycenianych według zamortyzowanego kosztu. W 2021 r. w wyniku
zmiany zapisów umownych (eliminacja cechy mnożnika) część z tych ekspozycji zaczęła być ponownie
wyceniana według zamortyzowanego kosztu. Zmiana dotyczyła kredytów w przypadków których
klienci całkowicie spłacili swoje zaangażowanie od którego odsetki naliczane były w oparciu o starą
formułę zawierająca mnożnik. Ekspozycje zaciągnięte po tym czasie na nowych warunkach umownych
(bez mnożnika), są wyceniane według zamortyzowanego kosztu.
W efekcie, w roku 2021 r., odnotowano następujące zmiany w sprawozdaniach finansowych:
1. w rachunku zysków i strat około 64 milionów złotych przychodów zostało ujęte w pozycji „Wynik
portfela kredytów o wartości godziwej” z tytułu odwrócenia kosztów korekty do wartości godziwej.
Jednocześnie zgodnie z obowiązującymi w Banku zasadami oceny ryzyka portfela kredytowego
Bank zawiązał na ekspozycje wyceniane według zamortyzowanego kosztu stosowne odpisy z tytułu
utraty wartości ujmując je jako koszt w rachunku zysków i strat. Z uwagi na charakter ekspozycji
obydwie kwoty miały podobną wartość.
2. W bilansie wartość portfela kredytów obowiązkowo wycenianego według wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat zmniejszyła się około 1 280 milionów złotych w ujęciu netto.
133
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
22b. Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
Wartość bilansowa:
31.12.2022
31.12.2021
Wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody *
11 221 252
11 485 351
Przedsiębiorstwa
0
0
Osoby prywatne
11 221 252
11 485 351
Sektor instytucji rządowych i samorządowych
0
0
Wartość bilansowa wg terminów zapadalności
31.12.2022
31.12.2021
do 1 miesiąca
14 754
20 524
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
21 983
40 323
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
114 540
206 691
powyżej 1 roku do 5 lat
865 280
1 432 742
powyżej 5 lat
10 204 695
9 785 071
Razem
11 221 252
11 485 351
22c. Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
31.12.2022
Wartość bilansowa brutto
Skumulowana utrata wartości
Wartość
bilansowa
netto
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Wyceniane wg
zamortyzowanego kosztu
58 305 453
5 404 906
3 068 148
(330 571)
(317 975)
(1 593 590)
64 536 372
Przedsiębiorstwa
17 329 382
877 603
355 548
(86 060)
(31 819)
(169 016)
18 275 637
Osoby prywatne
40 774 383
4 527 301
2 712 600
(244 370)
(286 156)
(1 424 574)
46 059 185
Sektor instytucji
rządowych i
samorządowych
201 688
3
0
(141)
0
0
201 550
31.12.2021
Wartość bilansowa brutto
Skumulowana utrata wartości
Wartość
bilansowa
netto
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Wyceniane wg
zamortyzowanego kosztu
62 252 150
3 086 613
3 260 481
(301 099)
(204 420)
(1 704 481)
66 389 244
Przedsiębiorstwa
17 676 299
493 321
587 328
(88 670)
(23 496)
(226 403)
18 418 379
Osoby prywatne
44 331 071
2 593 288
2 673 153
(212 250)
(180 924)
(1 478 078)
47 726 260
Sektor instytucji
rządowych i
samorządowych
244 780
4
0
(179)
0
0
244 605
134
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Bank dokonuje spisania wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych w przypadku gdy
nie istnieje uzasadnione prawdopodobieństwo odzyskania w całości (spisanie całkowite) lub części
(spisanie częściowe) danego składnika aktywów finansowych. W następstwie dokonania spisań
częściowych Bank przeniósł do ewidencji pozabilansowej (pomniejszając wartość bilansową brutto
wierzytelności) odsetki karne w wysokości 379 milionów złotych według stanu na dzień 31 grudnia
2022 r.
22d. Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
31.12.2022
31.12.2021
Kredyty i pożyczki udzielone
58 778 633
61 026 591
- podmiotom gospodarczym
12 224 434
12 483 399
- klientom indywidualnym
46 499 190
48 461 938
- jednostkom budżetowym
55 009
81 254
Należności z tytułu kart płatniczych
1 034 413
784 117
- od podmiotów gospodarczych
13 974
14 711
- od klientów indywidualnych
1 020 439
769 406
Skupione wierzytelności
6 416 938
6 381 501
- podmiotów gospodarczych
6 270 448
6 218 121
- jednostek budżetowych
146 490
163 380
Zrealizowane gwarancje i poręczenia
7 203
8 020
Dłużne papiery wartościowe uprawnione do redyskonta w Banku Centralnym
76
103
Inne
30 276
18 311
Odsetki
510 968
380 601
Razem
66 778 507
68 599 244
Odpisy aktualizujące wartość należności
(2 242 135)
(2 210 000)
Razem wartość bilansowa
64 536 372
66 389 244
22e. Jakość portfela kredytów i pożyczek wycenianych wg zamortyzowanego kosztu
31.12.2022
31.12.2021
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (brutto)
66 778 507
68 599 244
z rozpoznaną utratą wartości
3 068 148
3 260 481
bez rozpoznanej utraty wartości
63 710 359
65 338 763
Odpis aktualizacyjny z tytułu utraty wartości
(2 242 135)
(2 210 000)
na ekspozycje z rozpoznaną utratą wartości
(1 593 590)
(1 704 481)
na ekspozycje bez rozpoznanej utraty wartości
(648 545)
(505 519)
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (netto):
64 536 372
66 389 244
135
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
22f. Podział kredytów i pożyczek wycenianych wg zamortyzowanego kosztu ze względu na metodę
szacunku utraty wartości
31.12.2022
31.12.2021
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (brutto)
66 778 507
68 599 244
wyceniane indywidualnie
411 999
721 092
wyceniane portfelowo
66 366 508
67 878 152
Odpis aktualizacyjny z tytułu utraty wartości
(2 242 135)
(2 210 000)
utworzony na bazie analizy indywidualnej
(150 983)
(227 756)
utworzony na bazie analizy kolektywnej
(2 091 152)
(1 982 244)
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (netto):
64 536 372
66 389 244
22g. Podział kredytów i pożyczek wycenianych wg zamortyzowanego kosztu ze względu na rodzaj
klientów
31.12.2022
31.12.2021
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (brutto)
66 778 507
68 599 244
korporacyjnym
18 764 223
19 001 733
indywidualnym
48 014 284
49 597 511
Odpis aktualizacyjny z tytułu utraty wartości
(2 242 135)
(2 210 000)
utworzony na należności od klientów korporacyjnych
(287 036)
(338 749)
utworzony na należności od klientów indywidualnych
(1 955 099)
(1 871 251)
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (netto):
64 536 372
66 389 244
22h. Zmiana stanu odpisów z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek wycenianych wg
zamortyzowanego kosztu
01.01.2022 -
31.12.2022
01.01.2021 -
31.12.2021
Stan na początek okresu
2 210 000
2 204 743
Zmiana w wartości rezerw:
32 135
5 257
Odpisy dokonane w okresie
1 343 349
1 377 980
Wartości spisane w ciężar odpisów
(226 188)
(270 015)
Odwrócenie odpisów w okresie
(933 664)
(992 801)
Sprzedaż wierzytelności
(241 148)
(145 828)
Utworzenie KOIM*
71 224
35 850
Wyłączenie bilansu otwarcia do portfela FVTOCI
0
(12 884)
Zmiana z tytułu różnic kursowych
19 286
9 372
Inne
(724)
3 583
Stan na koniec okresu
2 242 135
2 210 000
* Zgodnie z MSSF9 Bank nalicza odsetki od portfela kredytowego z rozpoznaną utratą wartości od wartości ekspozycji netto.
W tym celu naliczana jest i ujmowana jako pomniejszenie przychodów odsetkowych tak zwana korekta odsetek
impairmentowych („KOIM”). Przedmiotowa korekta w bilansie prezentowana jest jako odpis z tytułu utraty wartości, w
konsekwencji uzgodnienie zmiany stanu odpisów z tytułu utraty wartości wymaga uwzględnienia korekty KOIM ujmowanej w
przychodach odsetkowych.
136
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Bank posiada w bilansie aktywa POCI głównie w efekcie rozpoznania kredytów z rozpoznaną utratą
wartości po połaczeniu z Euro Bank S.A. i przejęciu SKOK Piast. W momencie połączenia przedmiotowe
aktywa zostały ujęte w księgach Banku według wartości godziwej.
Wartośc aktywów POCI przedstawia się następująco:
Wartość bilansowa
brutto
Skumulowana utrata
wartości
Wartość bilansowa
netto
31.12.2022
- Przedsiębiorstwa
15 216
(26)
15 190
- Osoby prywatne
137 235
(13 150)
124 085
- Sektor instytucji rządowych i samorządowych
0
0
0
31.12.2021
- Przedsiębiorstwa
59
231
290
- Osoby prywatne
241 218
(15 488)
225 730
- Sektor instytucji rządowych i samorządowych
0
0
0
22i. Zmiana odpisów z tytułu utraty wartości i wartości bilansowej brutto Kredytów i pożyczek
wycenianych wg zamortyzowanego kosztu w podziale na koszyki i klasy
Przedsiębiorstwa:
odpisy z tytułu utraty wartości
Koszyk 1
Koszyk 2
POCI
Stan na początek okresu
88 670
23 496
(231)
Transfery miedzy koszykami
8 440
(20 043)
0
Wzrost w wyniku udzielenia lub nabycia
25 013
0
0
Zmiany z tytułu ryzyka kredytowego
(27 543)
31 873
257
Zmiany z tytułu zaprzestania ujmowania
(za wyjątkiem sprzedaży i spisań)
(8 679)
(3 818)
0
Sprzedaż kredytów i pożyczek
0
0
0
Spisanie w ciężar odpisów
0
0
0
KOIM
0
0
0
Inne (w tym różnice kursowe)
158
311
0
Razem
86 060
31 819
26
Przedsiębiorstwa:
kredyty i pożyczki wartość bilansowa
brutto
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
Stan na początek okresu
17 676 299
493 320
587 269
59
Transfery miedzy koszykami
(657 413)
561 397
80 859
15 157
Udzielone lub zakupione kredyty
i pożyczki
7 100 033
0
0
0
Spłacone kredyty i pożyczki
(6 865 653)
(180 824)
(219 037)
0
Sprzedaż
0
0
(78 758)
0
Spisanie w ciężar odpisów
0
0
(30 668)
0
Inne (w tym różnice kursowe)
76 116
3 709
667
0
Razem
17 329 382
877 603
340 331
15 216
137
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Osoby prywatne:
odpisy z tytułu utraty wartości
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
Stan na początek okresu
212 250
180 924
1 462 590
15 488
Transfery miedzy koszykami
400 571
(509 022)
108 451
0
Wzrost w wyniku udzielenia lub nabycia
76 142
0
0
0
Zmiany z tytułu ryzyka kredytowego
(408 031)
684 985
151 319
74 856
Zmiany z tytułu zaprzestania ujmowania
(za wyjątkiem sprzedaży i spisań)
(38 013)
(24 093)
(125 983)
0
Sprzedaż kredytów i pożyczek
0
0
(181 453)
(14 618)
Spisanie w ciężar odpisów
0
0
(132 944)
(62 576)
KOIM
0
0
64 227
0
Inne (w tym różnice kursowe)
1 451
4 787
13 792
0
Razem
244 370
337 581
1 359 999
13 150
Osoby prywatne:
kredyty i pożyczki wartość bilansowa
brutto
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
Stan na początek okresu
44 331 071
2 593 288
2 431 935
241 218
Transfery miedzy koszykami
(3 044 660)
2 363 296
681 364
0
Udzielone lub zakupione kredyty i
pożyczki
8 870 875
0
0
0
Spłacone kredyty i pożyczki
(8 364 386)
(294 774)
(203 924)
(38 858)
Alokacja korekty z tytułu wakacji
kredytowych
(483 579)
(43 642)
(13 009)
0
Alokacja rezerw na ryzyko prawne do
portfela kredytowego
(1 407 888)
(124 378)
(78 445)
0
Sprzedaż
0
0
(240 918)
(18 808)
Spisanie w ciężar odpisów
0
0
(149 202)
(46 318)
Inne (w tym różnice kursowe)
872 949
16 859
164 219
0
Razem
40 774 383
4 510 649
2 592 018
137 235
Sektor publiczny:
odpisy z tytułu utraty wartości
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
Stan na początek okresu
179
0
0
0
Transfery miedzy koszykami
0
0
0
0
Wzrost w wyniku udzielenia lub nabycia
0
0
0
0
Zmiany z tytułu ryzyka kredytowego
(38)
0
0
0
Zmiany z tytułu zaprzestania ujmowania
(za wyjątkiem sprzedaży i spisań)
0
0
0
0
Inne (w tym różnice kursowe)
0
0
0
0
Razem
141
0
0
0
Sektor publiczny:
kredyty i pożyczki wartość bilansowa
brutto
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
Stan na początek okresu
244 780
4
0
0
Transfery miedzy koszykami
0
0
0
0
Udzielone lub zakupione kredyty i
pożyczki
57 030
0
0
0
Spłacone kredyty i pożyczki
(100 122)
0
0
0
Sprzedaż
0
0
0
0
Spisanie w ciężar odpisów
0
0
0
0
Inne (w tym różnice kursowe)
0
(1)
0
0
Razem
201 688
3
0
0
138
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
22j. Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane wg zamortyzowanego kosztu wg terminów
zapadalności
31.12.2022
rachunki bieżące
3 874 004
do 1 miesiąca
1 828 952
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
1 891 670
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
6 959 469
powyżej 1 roku do 5 lat
24 194 396
powyżej 5 lat
25 462 674
dla których termin zapadalności upłynął
2 056 374
Odsetki
510 968
Razem brutto
66 778 507
22k. Kredyty i pożyczki udzielone klientom wycenianych wg zamortyzowanego kosztu wg struktury
walutowej
31.12.2022
31.12.2021
Wartość
bilansowa brutto
Odpisy z tytułu
utraty wartości
Wartość
bilansowa
Odpisy z tytułu
utraty wartości
Wartość
bilansowa
W walucie polskiej
55 601 404
(1 996 926)
53 604 478
54 790 940
(1 942 281)
52 848 659
W walutach obcych
(po przeliczeniu na zł):
11 177 103
(245 209)
10 931 894
13 808 304
(267 719)
13 540 585
waluta: USD
67 654
(1 560)
66 094
116 213
(3 138)
113 075
waluta: EUR
4 078 658
(43 556)
4 035 102
3 687 714
(46 198)
3 641 516
waluta: CHF*
7 027 391
(200 072)
6 827 319
9 998 100
(218 279)
9 779 821
pozostałe waluty
3 400
(21)
3 379
6 277
(104)
6 173
Razem
66 778 507
(2 242 135)
64 536 372
68 599 244
(2 210 000)
66 389 244
* wartość bilansowa brutto kredytów hipotecznych po pomniejszeniu o zmianę oczekiwanych przepływów pieniężnych
wynikającą z kwestii ryzyka prawnego kredytów hipotecznych CHF która to korekta jest przedstawiona w nocie 14.
23. AKTYWA WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU INNE
NIŻ KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM
23a. Aktywa wyceniane według zamortyzowanego kosztu inne niż Kredyty i pożyczki udzielone
klientom
31.12.2022
Wartość bilansowa brutto
Skumulowana utrata wartości
Wartość
bilansowa
netto
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Instrumenty dłużne
3 893 218
0
0
(6)
0
0
3 893 212
Lokaty oraz kredyty i pożyczki
udzielone bankom i innym
instytucjom monetarnym
1 410 526
0
0
(281)
0
0
1 410 245
Transakcje z przyrzeczeniem
odkupu
4 863
0
0
0
0
0
4 863
139
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
31.12.2021
Wartość bilansowa brutto
Skumulowana utrata wartości
Wartość
bilansowa
netto
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Instrumenty dłużne
37 089
0
0
(1)
0
0
37 088
Lokaty oraz kredyty i pożyczki
udzielone bankom i innym
instytucjom monetarnym
943 555
0
0
(239)
0
0
943 316
Transakcje z przyrzeczeniem
odkupu
268 837
0
0
0
0
0
268 837
23b. Instrumenty dłużne
31.12.2022
banki i inne instytucje monetarne
458 624
pozostałe przedsiębiorstwa
0
sektor budżetowy
3 434 588
Razem
3 893 212
23c. Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym instytucjom monetarnym
31.12.2022
Rachunki bieżące
181 896
Lokaty
548 647
Kredyty i pożyczki udzielone
677 001
Odsetki
2 982
Razem należności brutto
1 410 526
Odpis aktualizacyjny z tytułu utraty wartości
(281)
Razem należności netto
1 410 245
23d. Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym instytucjom monetarnym wg terminów
zapadalności
31.12.2022
rachunki bieżące
181 896
do 1 miesiąca
498 648
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
10 000
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
40 000
powyżej 1 roku do 5 lat
677 000
powyżej 5 lat
0
dla których termin zapadalności upłynął
0
Odsetki
2 982
Razem brutto
1 410 526
140
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
23e. Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym instytucjom monetarnym wg struktury
walutowej
31.12.2022
31.12.2021
W walucie polskiej
1 086 166
438 699
W walutach obcych (po przeliczeniu na zł):
324 360
504 856
waluta: USD
33 063
22 964
waluta: EUR
151 707
364 048
waluta: CNY
35 119
32 430
waluta: CHF
8 709
20 189
waluta: GBP
25 328
4 390
waluta: JPY
4 428
29 031
pozostałe waluty
66 006
31 804
Razem brutto
1 410 526
943 555
23f. Zmiana stanu odpisów z tytułu utraty wartości dla Lokat oraz kredytów i pożyczek udzielonych
bankom i innym instytucjom monetarnym
01.01.2022 -
31.12.2022
Stan na początek okresu
239
Odpisy dokonane w okresie
603
Odwrócenie odpisów w okresie
(561)
Stan na koniec okresu
281
23g. Transakcje z przyrzeczeniem odkupu
31.12.2022
banki i inne instytucje monetarne
0
pozostałe przedsiębiorstwa
4 854
odsetki
9
Razem
4 863
141
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
24. INSTRUMENTY POCHODNE – RACHUNKOWOŚĆ ZABEZPIECZEŃ
Począwszy od 1 stycznia 2006 Bank ustanowił pierwsze formalne powiązanie zabezpieczające przed
zagrożeniem zmiennością przepływów pieniężnych.
Zatwierdzona w Banku Strategia Ryzyka określa ogólne zasady zabezpieczenia ryzyka rynkowego
generowanego przez działalność komercyjną. Transakcje zewnętrzne kwalifikujące się do
rachunkowości zabezpieczeń są wskazane w Strategii tuż po naturalnym zabezpieczeniu
ekonomicznym. Bank zastosował (wg stanu na 31.12.2022 r.) rachunkowość zabezpieczeń przepływów
pieniężnych w celu wyeliminowania zmienności przepływów pieniężnych:
- od kredytów hipotecznych denominowanych w walutach obcych oraz finansujących je depozytów
w PLN,
- od aktywów finansowych denominowanych w PLN,
- z tytułu przyszłych przychodow i kosztów odsetkowych denominowanych w walutach obcych,
które można przypisać do ryzyka stopy procentowej i ryzyka walutowego w horyzoncie czasowym
ograniczonym do terminu zapadalności instrumentów zabezpieczających, zaprezentowanych
w nocie (24b).
Ponadto Bank nadal stosował zabezpieczenie wartości godziwej instrumentu dłużnego o stałej stopie
procentowej.
Pozycje zabezpieczane i zabezpieczające są ekonomicznie powiązane w taki sposób, że reagują one
w sposób podobny na zabezpieczane ryzyko, ich wycena zostanie skompensowana w odpowiedzi na
zmiany stóp rynkowych i kursu walutowego. Bank przeprowadza comiesięczne testy efektywności,
oblicza i porównuje zmiany wartości godziwej pozycji zabezpieczanych i zabezpieczających.
Efektywność zabezpieczenia jest mierzona metodą derywatu hipotetycznego, która zakłada
prezentację pozycji zabezpieczanej jako hipotetyczny derywat, dla którego zmiany wartości godziwej
są porównywane ze zmianami wartości godziwej instrumenty zabezpieczającego.
Nieefektywność zabezpieczenia może wynikać z różnic w terminach przeszacowania pozycji
zabezpieczanych i zabezpieczających lub z wyznaczenia jako pozycji zabezpieczającej istniejącego
instrument pochodnego. Bank desygnuje instrumenty zabezpieczające w dacie zawarcia transakcji i
w ten sposób eliminuje to źródło nieefektywności. Raportowana przez Bank nieefektywność
zabezpieczenia obejmuje również amortyzację skumulowanych do daty likwidacji zmian wartości
godziwej instrumentów pochodnych zaklasyfikowanych w dniu ich likwidacji jako zabezpieczające.
142
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Poniżej zaprezentowano szczegółowe informacje na temat stosowanych przez Bank relacji
zabezpieczających, pozycji wyznaczonych jako zabezpieczane i zabezpieczające oraz prezentacji
wyniku ( wg stanu na 31.12.2022 r.):
Zabezpieczenie zmienności przepływów
pieniężnych generowanych przez portfel
złotowych aktywów finansowych
Zabezpieczenie zmienności przepływów
pieniężnych generowanych przez portfel
walutowych kredytów hipotecznych oraz
finansujących je zobowiązań złotowych
Opis relacji
zabezpieczającej
Bank zabezpiecza ryzyko zmienności przepływów
pieniężnych generowanych przez złotowe
aktywa finansowe. Zmienność przepływów
pieniężnych wynika z ryzyka stopy procentowej.
Bank zabezpiecza ryzyko zmienności
przepływów pieniężnych generowanych przez
walutowe kredyty hipoteczne oraz przez
zobowiązania złotowe stanowiące bazę
finansową dla tych kredytów. Zmienność
przepływów pieniężnych wynika z ryzyka
walutowego oraz ryzyka stopy procentowej.
Pozycje
zabezpieczane
Przepływy pieniężne wynikające z portfela
złotowych aktywów finansowych
Przepływy pieniężne wynikające z portfela
walutowych kredytów hipotecznych oraz
finansujących je depozytów złotowych i
wyemitowanych złotowych dłużnych papierów
wartościowych.
Instrumenty
zabezpieczające
Transakcje IRS
Transakcje CIRS
Prezentacja wyniku
na transakcjach
zabezpieczanych i
zabezpieczających
Efektywna część wyceny instrumentów
zabezpieczających ujmowana jest w kapitale z
aktualizacji wyceny; odsetki zarówno od
instrumentów zabezpieczających jaki i od
instrumentów zabezpieczanych ujmowane są w
wyniku odsetkowym. Nieefektywna część
wyceny instrumentów zabezpieczających
ujmowana jest w rachunku zysków i strat jako
wynik na instrumentach wycenianych do
wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.
Efektywna część wyceny instrumentów
zabezpieczających ujmowana jest w kapitale z
aktualizacji wyceny. Nieefektywną część
wyceny instrumentów zabezpieczających
ujmowana jest w rachunku zysków i strat jako
wynik na instrumentach wycenianych do
wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.
Zabezpieczenie wartości godziwej
instrumentu dłużnego o stałej stopie
procentowej
Zabezpieczenie zmienności przepływów
pieniężnych z tytułu przyszłych przychodów i
kosztów odsetkowych denominowanych w
walutach obcych
Opis relacji
zabezpieczającej
Bank zabezpiecza część ryzyka stopy
procentowej, związanego ze zmianą wartości
godziwej dłużnego instrumentu o stałej stopie
procentowej wycenianego przez inne całkowite
dochody, wynikającej ze zmienności rynkowych
stóp procentowych.
Bank zabezpiecza ryzyko zmienności przyszłych
przepływów pieniężnych z tytułu walutowych
przychodów i kosztów odsetkowych. Zmienność
przepływów pieniężnych wynika z ryzyka
walutowego.
Pozycje
zabezpieczane
Portfel stałokuponowych dłużnych papierów
wartościowych zaklasyfikowane do kategorii
aktywów finansowych wycenianych wg wartości
godziwej przez pozostałe całkowite dochody
denominowane w PLN.
Przepływy pieniężne z tytułu przyszłych
przychodów i kosztów odsetkowych
denominowanych w walutach obcych.
Instrumenty
zabezpieczające
Transakcje IRS
Pozycja walutowa wynikająca z rozpoznanych
przyszłych zobowiązań leasingowych.
Prezentacja wyniku
na transakcjach
zabezpieczanych i
zabezpieczających
Wynik z tytułu zmiany wyceny do wartości
godziwej pozycji zabezpieczanych w zakresie
zabezpieczanego ryzyka odnoszony jest do
wyniku z tytułu rachunkowości zabezpieczeń.
Pozostała część zmiany wyceny do wartości
godziwej ujmowana jest w pozostałych
całkowitych dochodach. Odsetki od dłużnych
papierów wartościowych ujmowane są w wyniku
odsetkowym. Zmiana wyceny do wartości
godziwej instrumentów pochodnych
stanowiących zabezpieczenie jest prezentowana
w wyniku z tytułu rachunkowości zabezpieczeń,
a odsetki od tych instrumentów ujmowane są w
wyniku odsetkowym.
Efektywna część rewaluacji spot instrumentów
zabezpieczających ujmowana jest w kapitale z
aktualizacji wyceny. Nieefektywną część
wyceny pozycji zabezpieczającej ujmowana jest
w rachunku zysków i strat jako wynik na
instrumentach wycenianych do wartości
godziwej przez rachunek zysków i strat.
143
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
24a. Rachunkowość zabezpieczeń
31.12.2022
Wartość nominalna instrumentów o terminie
pozostającym do realizacji
Wartości godziwe
poniżej
3 miesięcy
od 3 miesięcy
do 1 roku
od 1 roku
do 5 lat
powyżej
5 lat
Razem
Aktywa
Pasywa
1. Instrumenty pochodne stanowiące zabezpieczenie przepływów pieniężnych związane ze stopą procentową i/lub kursem
walutowym *
Kontrakty CIRS
1 434 840
6 331 579
4 203 916
0
(60 707)
135 804
196 511
Kontrakty IRS
1 125 500
1 305 000
2 645 000
0
(358 033)
0
358 033
Kontrakty FXS
0
0
0
0
0
0
0
2. Instrumenty pochodne stanowiące zabezpieczenie wartości godziwej związane ze stopą procentową
Kontrakty IRS
0
0
90 000
0
0
0
0
3. Razem instrumenty
pochodne stanowiące
zabezpieczenie
2 560 340
7 636 579
6 938 916
0
(418 740)
135 804
554 544
* Wartość nominalna dla instrumentów pochodnych dwuwalutowych prezentowana jest w kwocie stanowiącej sumę obydwu
stron transakcji wyrażonych w PLN.
31.12.2021
Wartość nominalna instrumentów o terminie
pozostającym do realizacji
Wartości godziwe
poniżej
3 miesięcy
od 3 miesięcy
do 1 roku
od 1 roku
do 5 lat
powyżej
5 lat
Razem
Aktywa
Pasywa
1. Instrumenty pochodne stanowiące zabezpieczenie przepływów pieniężnych związane ze stopą procentową i/lub kursem
walutowym *
Kontrakty CIRS
1 963 585
1 491 326
12 328 234
0
(283 605)
14 385
297 990
Kontrakty IRS
0
800 000
5 075 500
0
(316 583)
0
316 583
Kontrakty FXS
0
0
0
0
0
0
0
2. Instrumenty pochodne stanowiące zabezpieczenie wartości godziwej związane ze stopą procentową
Kontrakty IRS
0
0
90 000
0
0
0
0
3. Razem instrumenty
pochodne stanowiące
zabezpieczenie
1 963 585
2 291 326
17 493 734
0
(600 188)
14 385
614 573
* Wartość nominalna dla instrumentów pochodnych dwuwalutowych prezentowana jest w kwocie stanowiącej sumę obydwu
stron transakcji wyrażonych w PLN.
24b. Rachunkowość zabezpieczeń z tytułu zabezpieczenia przepływów środków pieniężnych
Relacja zabezpieczająca
Maksymalny termin wystąpienia
przepływów pieniężnych, których
wartość jest zabezpieczana
Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych generowanych przez portfel
złotowych aktywów finansowych
2026-11-05
Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych generowanych przez portfel
walutowych kredytów hipotecznych oraz finansujących je zobowiązań złotowych
2025-01-07
Zabezpieczenie wartości godziwej instrumentu dłużnego o stałej stopie procentowej
2026-08-26
Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych z tytułu przyszłych przychodow i
kosztów odsetkowych denominowanych w walutach obcych
2030-04-30
Nieefektywna część zmian wyceny instrumentów zabezpieczających ujęta w Rachunku zysków i strat w 2022 roku wyniosła
-7 130 tys. zł. (w 2021 roku było to odpowiednio -3 696 tys. zł).
Nieefektywna część zmian wyceny instrumentów zabezpieczających ujęta w Rachunku zysków
i strat została zaprezentowana w nocie (8).
144
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
24c. Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych - Instrumenty zabezpieczane
Transakcje
Pozycja w bilansie
Zmiany wartości godziwej
instrumentu
zabezpieczanego przyjęte do
wyznaczenia kwoty
nieefektywnej w okresie
Wartość kapitałów
z tytułu czynnych
relacji
zabezpieczających
Wartość kapitałów do
rozliczenia z tytułu
zakończonych relacji
zabezpieczających
▪ CIRS
Kredyty i pożyczki
udzielone klientom
49 282
(72 833)
(1 312)
▪ IRS
Kredyty i pożyczki
udzielone klientom
(1 049)
0
0
▪ FX spot
Przyszłe przychody i
koszty odsetkowe
4 428
(21 372)
0
▪ IRS
Wyemitowane dłużne
papiery wartościowe
2 193
(176 511)
0
▪ IRS
Instrumenty dłużne
(24 351)
(134 031)
0
Razem
30 504
(404 748)
(1 312)
24d. Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych – Instrumenty zabezpieczające
Transakcje
Zmiany wartości godziwej
instrumentu zabezpieczającego
przyjęte do wyznaczenia kwoty
nieefektywnej w okresie
Nieefektywność rozpoznana w
Rachunku zysków i strat
Reklasyfikacja z
kapitału do Rachunku
zysków i Strat
- CIRS
(49 282)
(6 241)
0
- IRS
1 049
(1 112)
0
- FX spot
(4 428)
0
0
- IRS
(2 193)
0
0
- IRS
24 351
0
0
Razem
(30 504)
(7 353)
0
24e. Zabezpieczenie wartości godziwej - Instrumenty zabezpieczane
Transakcje
Pozycja w bilansie
Zmiany wartości godziwej
instrumentu zabezpieczanego
przyjęte do wyznaczenia kwoty
nieefektywnej w okresie
IRS
Instrumenty dłużne wyceniane przez inne calkowite
dochody
(6 119)
Razem
(6 119)
24f. Zabezpieczenie wartości godziwej – Instrumenty zabezpieczające
Transakcje
Zmiany wartości godziwej instrumentu
zabezpieczającego przyjęte do wyznaczenia
kwoty nieefektywnej w okresie
Nieefektywność rozpoznana w
Rachunku zysków i strat
IRS
6 342
223
Razem
6 342
223
145
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
25. INWESTYCJE W JEDNOSTKACH ZALEŻNYCH, WE WSPÓLNYCH
PRZEDSIĘWZIĘCIACH I W JEDNOSTKACH STOWARZYSZONYCH
25a. Inwestycje w jednostkach powiązanych
31.12.2022
31.12.2021
Inwestycje w jednostkach zależnych
247 823
208 889
25b. Inwestycje w jednostkach powiązanych
01.01.2022 -
31.12.2022
01.01.2021 -
31.12.2021
Stan na początek okresu
208 889
208 874
Zwiększenie udziału w Millennium Financial Services Sp. z o.o.
95
15
Zwiększenie udziału w Millennium Bank Hipoteczny S.A.
51 000
0
Przejęcie działalności maklerskiej d. Millennium Dom Maklerski S.A.
(12 161)
0
Stan na koniec okresu
247 823
208 889
25c. Jednostki podporządkowane wg stanu na 31.12.2022
Nazwa
Rodzaj działalności
Siedziba
% udziału
Banku w
kapitałach
własnych
% udziału Banku w
głosach na WZA
lub ZW
MILLENNIUM BANK
HIPOTECZNY S.A.
czynności banku
hipotecznego
Warszawa
100
100
MILLENNIUM LEASING
Sp. z o.o.
usługi leasingowe
Warszawa
100
100
MILLENNIUM CONSULTING
S.A.*
usługi doradztwa
Warszawa
100
100
MILLENNIUM SERVICE
Sp. z o.o.
wynajem i zarządzanie
nieruchomościami,
działalność agentów i
brokerów ubezpieczeniowych
Warszawa
100
100
MILLENNIUM GOODIE
Sp. z o.o.
działalność portali
internetowych
Warszawa
100
100
MILLENNIUM
TELECOMMUNICATION
SERVICES Sp. z o.o.
operacje finansowe na rynku
kapitałowym i usługi
doradcze
Warszawa
98
98
MILLENNIUM FINANCIAL
SERVICES Sp. z o.o.*
spółka jeszcze nie prowadzi
działalności operacyjnej
Warszawa
100
100
PIAST EXPERT
Sp. z o.o. w likwidacji
usługi marketingowe
Tychy
100
100
LUBUSKIE FABRYKI MEBLI
S.A. w likwidacji
wytwarzanie mebli
Świebodzin
50+1akcja
50+1akcja
146
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
25c. Jednostki podporządkowane wg stanu na 31.12.2022 – cd.
Nazwa
Wartość brutto
udziałów / akcji
Wartość
odpisów
aktualizujących
Dopłaty do
kapitału
Aktywa
Zobowiązania
Kapitał
zakładowy
Przychody
Zysk / (Strata)
Powiązanie
MILLENNIUM BANK
HIPOTECZNY S.A.
171 000
0
0
817 744
681 959
57 000
(21 872)
(29 749)
zależna
MILLENNIUM LEASING
Sp. z o.o.
63 942
0
0
7 513 717
7 263 291
48 195
146 567
42 215
zależna
MILLENNIUM
CONSULTING S.A.*
4 340
0
0
48 008
96
4 340
36 863
26 051
zależna
MILLENNIUM SERVICE
Sp. z o.o.
1 000
0
0
74 273
15 711
1 000
42 493
28 867
zależna
MILLENNIUM GOODIE
Sp. z o.o.
597
0
1 000
14 168
11 770
500
4 017
49
zależna
MILLENNIUM
TELECOMMUNICATION
SERVICES Sp. z o.o.
98
0
0
457
20
100
1 530
30
zależna
MILLENNIUM FINANCIAL
SERVICES Sp. z o.o.
109
0
0
spółka jeszcze nie prowadzi działalności operacyjnej
zależna
PIAST EXPERT Sp. z o.o.
w likwidacji
5 737
0
0
6 005
105
5 984
61
(36)
zależna
LUBUSKIE FABRYKI MEBLI
S.A. w likwidacji
6 700
(6 700)
0
spółka w likwidacji
zależna
RAZEM
253 523
(6 700)
1 000
* Millennium Consulting S.A., spółka zależna od Banku jest właścicielem 100% pakietu akcji Millennium TFI S.A.
25d. Jednostki podporządkowane wg stanu na 31.12.2021
Nazwa
Rodzaj działalności
Siedziba
% udziału
Banku w
kapitałach
własnych
% udziału Banku w
głosach na WZA
lub ZW
MILLENNIUM BANK
HIPOTECZNY S.A.
czynności banku
hipotecznego
Warszawa
100
100
MILLENNIUM LEASING
Sp. z o.o.
usługi leasingowe
Warszawa
100
100
MILLENNIUM DOM MAKLERSKI
S.A.
usługi maklerskie
Warszawa
100
100
MILLENNIUM SERVICE
Sp. z o.o.
wynajem i zarządzanie
nieruchomościami,
działalność agentów i
brokerów ubezpieczeniowych
Warszawa
100
100
MILLENNIUM GOODIE
Sp. z o.o.
działalność portali
internetowych
Warszawa
100
100
MILLENNIUM
TELECOMMUNICATION
SERVICES Sp. z o.o.
operacje finansowe na rynku
kapitałowym i usługi
doradcze
Warszawa
98
98
MILLENNIUM FINANCIAL
SERVICES Sp. z o.o.*
spółka jeszcze nie prowadzi
działalności operacyjnej
Warszawa
100
100
PIAST EXPERT
Sp. z o.o. w likwidacji
usługi marketingowe
Tychy
100
100
LUBUSKIE FABRYKI MEBLI
S.A. w likwidacji
wytwarzanie mebli
Świebodzin
50+1akcja
50+1akcja
147
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
25d. Jednostki podporządkowane wg stanu na 31.12.2021 – cd.
Nazwa
Wartość brutto
udziałów / akcji
Wartość
odpisów
aktualizujących
Dopłaty do
kapitału
Aktywa
Zobowiązania
Kapitał
zakładowy
Przychody
Zysk / (Strata)
Powiązanie
MILLENNIUM BANK
HIPOTECZNY S.A.
120 000
0
0
290 502
176 147
40 000
901
(5 230)
zależna
MILLENNIUM LEASING
Sp. z o.o.
63 942
0
0
7 331 012
7 122 396
48 195
123 024
26 124
zależna
MILLENNIUM DOM
MAKLERSKI S.A.*
16 500
0
0
310 042
262 154
16 500
28 910
13 729
zależna
MILLENNIUM SERVICE
Sp. z o.o.
1 000
0
0
91 302
30 442
1 000
49 750
31 165
zależna
MILLENNIUM GOODIE
Sp. z o.o.
597
0
1 000
19 103
16 776
500
4 353
97
zależna
MILLENNIUM
TELECOMMUNICATION
SERVICES Sp. z o.o.
98
0
0
442
35
100
1 538
34
zależna
MILLENNIUM FINANCIAL
SERVICES Sp. z o.o.
14
0
0
spółka jeszcze nie prowadzi działalności operacyjnej
zależna
PIAST EXPERT Sp. z o.o.
w likwidacji
5 737
0
0
6 050
115
5 757
2
(48)
zależna
LUBUSKIE FABRYKI MEBLI
S.A. w likwidacji
6 700
(6 700)
0
spółka w likwidacji
zależna
RAZEM
214 589
(6 700)
1 000
* Millennium Dom Maklerski S.A., spółka zależna od Banku jest właścicielem 100% pakietu akcji Millennium TFI S.A.
26. RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE
26a. Rzeczowe aktywa trwałe
31.12.2022
Grunty
2 219
Budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej
71 055
Urządzenia techniczne i maszyny
104 992
Środki transportu
14 208
Inne środki trwałe
24 170
Środki trwałe w budowie
74 030
Prawa do użytkowania powierzchni biurowej
266 868
Razem
557 542
148
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
26b. Zmiana stanu rzeczowych aktywów trwałych (wg grup rodzajowych) za okres 01.01.2022 –
31.12.2022
grunty
budynki,
lokale i
obiekty
inżynierii
lądowej i
wodnej
urządzenia
techniczne
i maszyny
środki
transportu
inne
środki
trwałe
środki
trwałe w
budowie
i zaliczki
prawa do
użytkowania
powierzchni
biurowej
RAZEM
a) wartość brutto rzeczowych
aktywów trwałych na początek
okresu
2 270
303 754
261 834
27 641
91 624
63 187
490 593
1 240 903
b) zwiększenia (z tytułu)
0
8 617
52 336
14 680
9 264
76 964
90 924
252 785
zakup
0
0
789
0
0
49 730
0
50 519
przyjęcie ze środków trwałych w
budowie
0
8 617
48 171
0
9 264
0
0
66 052
przyjęcie w ramach leasingu
finansowego
0
0
0
14 680
0
0
90 924
105 604
inwestycje nieopłacone
0
0
0
0
0
27 234
0
27 234
inne
0
0
3 376
0
0
0
0
3 376
c) zmniejszenia (z tytułu)
51
18 923
49 293
8 497
19 956
66 121
58 579
221 420
sprzedaż
6
3 480
110
764
616
0
376
5 352
likwidacja
45
12 405
41 373
49
14 720
0
58 203
126 795
rozliczenie środków trwałych w
budowie
0
0
0
0
0
66 051
0
66 051
rozliczenie umów leasingu
finansowego
0
3 038
7 810
7 684
4 620
0
0
23 152
inne
0
0
0
0
0
70
0
70
d) wartość brutto rzeczowych
aktywów trwałych na koniec
okresu
2 219
293 448
264 877
33 824
80 932
74 030
522 938
1 272 268
e) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na początek okresu
0
227 344
173 288
20 779
68 440
0
213 631
703 482
f) amortyzacja za okres (z tytułu)
0
(5 748)
(13 403)
(1 163)
(11 678)
0
42 439
10 447
odpis bieżący (RZiS)
0
10 197
32 271
6 518
7 918
0
92 775
149 679
zmniejszenia z tytułu sprzedaży
0
(1 438)
(110)
(691)
(611)
0
(376)
(3 226)
zmniejszenia z tytułu likwidacji
0
(11 742)
(40 902)
(49)
(14 348)
0
(49 960)
(117 001)
rozliczenie umów leasingu
finansowego
0
(2 765)
(8 038)
(6 941)
(4 637)
0
0
(22 381)
inne
0
0
3 376
0
0
0
0
3 376
g) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na koniec okresu
0
221 596
159 885
19 616
56 762
0
256 070
713 929
h) odpisy z tytułu utraty wartości
na początek okresu
0
8 856
0
0
0
0
0
8 856
zwiększenie
0
0
0
0
0
0
0
0
zmniejszenie
0
8 059
0
0
0
0
0
8 059
i) odpisy z tytułu utraty wartości
na koniec okresu
0
797
0
0
0
0
0
797
j) wartość netto rzeczowych
aktywów trwałych na koniec
okresu
2 219
71 055
104 992
14 208
24 170
74 030
266 868
557 542
w tym: rzeczowe aktywa trwałe
używane na podstawie umów
leasingu
0
8 003
13 720
14 208
325
50
266 868
303 174
149
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
26c. Zmiana stanu rzeczowych aktywów trwałych (wg grup rodzajowych) za okres 01.01.2021 –
31.12.2021
grunty
budynki,
lokale i
obiekty
inżynierii
lądowej i
wodnej
urządzenia
techniczne
i maszyny
środki
transportu
inne
środki
trwałe
środki
trwałe w
budowie
i zaliczki
prawa do
użytkowania
powierzchni
biurowej
RAZEM
a) wartość brutto rzeczowych
aktywów trwałych na początek
okresu
2 270
305 447
246 557
22 714
90 165
59 156
454 477
1 180 786
b) zwiększenia (z tytułu)
0
14 206
30 438
7 691
7 102
55 936
83 336
198 709
zakup
0
0
0
0
0
40 908
0
40 908
przyjęcie ze środków trwałych w
budowie
0
14 206
30 438
0
7 102
0
0
51 746
przyjęcie w ramach leasingu
finansowego
0
0
0
7 691
0
0
83 336
91 027
inwestycje nieopłacone
0
0
0
0
0
14 660
0
14 660
inne
0
0
0
0
0
368
0
368
c) zmniejszenia (z tytułu)
0
15 899
15 161
2 764
5 643
51 905
47 220
138 592
sprzedaż
0
0
2 656
0
371
0
0
3 027
likwidacja
0
11 783
6 090
0
2 943
0
47 220
68 036
rozliczenie środków trwałych w
budowie
0
0
0
0
0
51 747
0
51 747
rozliczenie umów leasingu
finansowego
0
4 116
6 415
2 764
2 329
0
0
15 624
inne
0
0
0
0
0
158
0
158
d) wartość brutto rzeczowych
aktywów trwałych na koniec
okresu
2 270
303 754
261 834
27 641
91 624
63 187
490 593
1 240 903
e) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na początek okresu
0
229 952
159 493
16 863
66 147
0
158 149
630 604
f) amortyzacja za okres (z tytułu)
0
(2 608)
13 795
3 916
2 293
0
55 482
72 878
odpis bieżący (RZiS)
0
10 125
28 221
6 541
6 941
0
96 075
147 903
zmniejszenia z tytułu sprzedaży
0
0
(2 531)
0
(341)
0
0
(2 872)
zmniejszenia z tytułu likwidacji
0
(8 906)
(5 890)
0
(2 050)
0
(40 593)
(57 439)
rozliczenie umów leasingu
finansowego
0
(3 766)
(6 045)
(2 625)
(2 277)
0
0
(14 713)
inne
0
(61)
40
0
20
0
0
(1)
g) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na koniec okresu
0
227 344
173 288
20 779
68 440
0
213 631
703 482
h) odpisy z tytułu utraty wartości
na początek okresu
0
8 856
0
0
0
0
0
8 856
zwiększenie
0
0
0
0
0
0
0
0
zmniejszenie
0
0
0
0
0
0
0
0
i) odpisy z tytułu utraty wartości
na koniec okresu
0
8 856
0
0
0
0
0
8 856
j) wartość netto rzeczowych
aktywów trwałych na koniec
okresu
2 270
67 554
88 546
6 862
23 184
63 187
276 962
528 565
w tym: rzeczowe aktywa trwałe
używane na podstawie umów
leasingu
0
6 695
17 698
6 862
706
50
276 962
308 973
150
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
27. WARTOŚCI NIEMATERIALNE
27a. Wartości niematerialne
31.12.2022
Wartość firmy – połączenie z Euro Bank S.A.
192 126
Pozostałe wartości niematerialne:
240 694
prawa autorskie, patenty i podobne wartości
34 759
oprogramowanie komputerowe (licencje)
89 210
inne
9 524
zaliczki na wartości niematerialne
107 201
Razem
432 820
27b. Zmiana stanu wartości niematerialnych (wg grup rodzajowych) za okres 01.01.2022 – 31.12.2022
prawa autorskie,
patenty i podobne
wartości
oprogramowanie
komputerowe
(licencje)
inne wartości
niematerialne
zaliczki na
wartości
niematerialne
RAZEM
a) wartość brutto wartości
niematerialnych na początek okresu
82 509
382 427
24 760
53 861
543 557
b) zwiększenia (z tytułu)
17 157
33 880
261
100 317
151 615
nakłady na wartości niematerialne
0
0
0
87 561
87 561
inwestycje nieopłacone
0
0
0
12 756
12 756
rozliczenie z zaliczek
17 157
29 532
261
0
46 950
inne
0
4 348
0
0
4 348
c) zmniejszenia (z tytułu)
4 810
114 595
0
46 977
166 382
likwidacja
4 810
114 116
0
0
118 926
rozliczenie zaliczek na wartości
niematerialne
0
0
0
46 950
46 950
inne
0
479
0
27
506
d) wartość brutto wartości
niematerialnych na koniec okresu
94 856
301 712
25 021
107 201
528 790
e) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na początek okresu
47 039
291 551
11 894
0
350 484
f) amortyzacja za okres (z tytułu)
13 058
(79 049)
3 603
0
(62 388)
odpis bieżący (RZiS)
17 868
31 262
3 603
0
52 733
likwidacja
(4 810)
(114 116)
0
0
(118 926)
inne
0
3 805
0
0
3 805
g) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na koniec okresu
60 097
212 502
15 497
0
288 096
h) odpisy z tytułu utraty wartości na
początek okresu
0
0
0
0
0
i) odpisy z tytułu utraty wartości na
koniec okresu
0
0
0
0
0
j) wartość netto wartości
niematerialnych na koniec okresu
34 759
89 210
9 524
107 201
240 694
151
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
27c. Zmiana stanu wartości niematerialnych (wg grup rodzajowych) za okres 01.01.2021 – 31.12.2021
prawa autorskie,
patenty i podobne
wartości
oprogramowanie
komputerowe
(licencje)
inne wartości
niematerialne
zaliczki na
wartości
niematerialne
RAZEM
a) wartość brutto wartości
niematerialnych na początek okresu
65 668
316 849
26 067
83 368
491 952
b) zwiększenia (z tytułu)
17 089
69 496
0
57 506
144 091
nakłady na wartości niematerialne
0
0
0
43 806
43 806
inwestycje nieopłacone
0
0
0
13 700
13 700
rozliczenie z zaliczek
17 089
69 496
0
0
86 585
c) zmniejszenia (z tytułu)
248
3 918
1 307
87 013
92 486
likwidacja
248
3 901
1 307
0
5 456
rozliczenie zaliczek na wartości
niematerialne
0
0
0
86 953
86 953
inne
0
17
0
60
77
d) wartość brutto wartości
niematerialnych na koniec okresu
82 509
382 427
24 760
53 861
543 557
e) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na początek okresu
33 744
268 430
8 184
0
310 358
f) amortyzacja za okres (z tytułu)
13 295
23 121
3 710
0
40 126
odpis bieżący (RZiS)
13 543
27 039
5 016
0
45 598
likwidacja
(248)
(3 901)
(1 306)
0
(5 455)
inne
0
(17)
0
0
(17)
g) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na koniec okresu
47 039
291 551
11 894
0
350 484
h) odpisy z tytułu utraty wartości na
początek okresu
0
0
0
0
0
i) odpisy z tytułu utraty wartości na
koniec okresu
0
0
0
0
0
j) wartość netto wartości
niematerialnych na koniec okresu
35 470
90 876
12 866
53 861
193 073
152
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
28. AKTYWA Z TYTUŁU ODROCZONEGO PODATKU DOCHODOWEGO
28a. Aktywa i rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
31.12.2022
31.12.2021
Aktywo z
tytułu
odroczonego
podatku
Rezerwa na
odroczony
podatek
dochodowy
Aktywo z tytułu
odroczonego
podatku, netto
Aktywo z
tytułu
odroczonego
podatku
Rezerwa na
odroczony
podatek
dochodowy
Różnica pomiędzy amortyzacją
podatkową a bilansową
128
(2 208)
(2 080)
1 659
(3 421)
Wycena bilansowa
instrumentów finansowych
20 322
(47 466)
(27 144)
(21 915)
(2 128)
Niezrealizowane należności/
zobowiązania z tytułu
instrumentów pochodnych
73 405
(59 804)
13 601
12 450
(13 284)
Odsetki do
zapłacenia/otrzymania od
lokat i papierów
wartościowych
72 317
(290 124)
(217 807)
10 742
(77 286)
Odsetki i dyskonto od kredytów
i wierzytelności
0
(108 723)
(108 723)
0
(75 737)
Przychody i koszty rozliczane
wg efektywnej stopy
procentowej
236 022
0
236 022
147 394
0
Rezerwy na kredyty stanowiące
różnice przejściowe
465 901
0
465 901
398 267
0
Świadczenia pracownicze
19 604
0
19 604
18 687
0
Prawa do użytkowania
4 719
0
4 719
6 620
0
Rezerwy na koszty
79 551
0
79 551
88 584
0
Wycena aktywów
inwestycyjnych, kredytów,
zabezpieczenia przepływów
środków pieniężnych oraz
zyski/straty aktuarialne
odniesione w inne całkowite
dochody
251 607
(54 839)
196 768
207 631
(56 174)
Wycena akcji (udziałów)
1 273
(19 420)
(18 147)
1 273
(36 440)
Pozostałe
931
0
931
2 332
(1 236)
Aktywo z tytułu odroczonego
podatku, netto
1 225 780
(582 584)
643 196
873 724
(265 706)
w tym długoterminowe
aktywo z tytułu odroczonego
podatku, netto
171 658
153
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
28b. Zmiany z tytułu różnic przejściowych
31.12.2021
Korekty za
lata ubiegłe
Zmiany
odnoszone na
wynik finansowy
Zmiany
odnoszone
na kapitały
Różnica pomiędzy amortyzacją
podatkową a bilansową
(1 762)
(318)
Wycena bilansowa instrumentów
finansowych
(24 043)
(3 101)
Niezrealizowane należności/
zobowiązania z tytułu instrumentów
pochodnych
(834)
14 435
Odsetki do zapłacenia/otrzymania od
lokat i papierów wartościowych
(66 544)
(151 263)
Odsetki i dyskonto od kredytów
i wierzytelności
(75 737)
(32 986)
Przychody i koszty rozliczane wg
efektywnej stopy proc.
147 394
88 628
Rezerwy na kredyty stanowiące różnice
przejściowe
398 267
67 634
Świadczenia pracownicze
18 687
917
Prawa do użytkowania
6 620
(1 901)
Rezerwy na przyszłe koszty
88 584
(9 033)
Wycena aktywów inwestycyjnych,
kredytów, zabezpieczenia przepływów
środków pieniężnych oraz zyski/straty
aktuarialne odniesione w inne całkowite
dochody
151 457
(24)
45 335
Wycena akcji (udziałów)
(35 167)
17 020
Pozostałe
1 096
897
(1 062)
Razem
608 018
873
(11 030)
45 335
28c. Zmiany z tytułu różnic przejściowych
31.12.2020
Korekty za lata
ubiegłe
Zmiany
odnoszone
na wynik
finansowy
Zmiany
odnoszone
na kapitały
Różnica pomiędzy amortyzacją
podatkową a bilansową
(1 848)
86
Wycena bilansowa instrumentów
finansowych
(21 777)
(2 266)
Niezrealizowane należności/
zobowiązania z tytułu instrumentów
pochodnych
(2 201)
1 367
Odsetki do zapłacenia/otrzymania od
lokat i papierów wartościowych
(2 780)
(63 764)
Odsetki i dyskonto od kredytów
i wierzytelności
(77 075)
1 338
Przychody i koszty rozliczane wg
efektywnej stopy proc.
188 794
(41 400)
Rezerwy na kredyty stanowiące różnice
przejściowe
405 834
(7 567)
Świadczenia pracownicze
19 420
(733)
Prawa do użytkowania
8 432
(1 812)
Rezerwy na przyszłe koszty
83 764
4 820
Wycena aktywów inwestycyjnych,
zabezpieczenia przepływów środków
pieniężnych oraz zyski/straty aktuarialne
odniesione w inne całkowite dochody
(46 212)
197 669
Wycena akcji (udziałów)
(23 517)
(11 650)
Pozostałe
3 179
(1 315)
(768)
Razem
534 013
(1 315)
(122 349)
197 669
154
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
28d. Zmiany podatku odroczonego
1.01.2022 -
31.12.2022
Różnica pomiędzy amortyzacją podatkową a bilansową
(318)
Wycena bilansowa instrumentów finansowych
(3 101)
Niezrealizowane należności/ zobowiązania z tytułu instrumentów pochodnych
14 435
Odsetki do zapłacenia/otrzymania od lokat i papierów wartościowych
(151 263)
Odsetki i dyskonto od kredytów i wierzytelności
(32 986)
Przychody i koszty rozliczane wg efektywnej stopy procentowej
88 628
Rezerwy na kredyty stanowiące różnice przejściowe
67 634
Świadczenia pracownicze
917
Prawa do użytkowania
(1 901)
Rezerwy na przyszłe koszty
(9 033)
Wycena akcji (udziałów)
17 020
Pozostałe
(1 062)
Zmiany z tytułu podatku odroczonego odniesione na wynik
(11 030)
Wycena aktywów inwestycyjnych, kredytów, zabezpieczenia przepływów środków
pieniężnych oraz zyski/straty aktuarialne odniesione w inne całkowite dochody
45 335
28e. Kwota ujemnych różnic przejściowych, w związku z którymi nie ujęto w bilansie składnika
aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego
Rok wygaśnięcia różnic przejściowych
31.12.2022
Bezterminowo
10 009
Razem
10 009
Wartość ujemnych różnic przejściowych prezentowana w powyższej tabeli została przeliczona
obowiązującą stopą podatkową.
Bazując na zapisach MSR 12 Bank dokonał kompensaty aktywa z tytułu podatku odroczonego z
rezerwami z tytułu podatku odroczonego.
31.12.2022
Aktywa netto z tytułu odroczonego podatku dochodowego
643 196
Rezerwa netto z tytułu odroczonego podatku dochodowego
-
Razem
643 196
155
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
29. INNE AKTYWA
31.12.2022
Koszty do rozliczenia w czasie
114 577
Dochody do otrzymania
34 104
Rozliczenia międzybankowe
0
Rozliczenia z tytułu transakcji na instrumentach finansowych
539
Należności od dłużników różnych
785 105
Rozrachunki publiczno-prawne
14 529
Razem pozostałe aktywa, brutto
948 854
Odpisy aktualizujące
(25 845)
Razem pozostałe aktywa, netto
923 009
▪ w tym pozostałe aktywa finansowe *
793 903
▪ w tym pozostałe aktywa długoterminowe
587
* w pozostałych aktywach finansowych ujęto całość pozostałych aktywów netto z wyłączeniem Kosztów do rozliczenia w czasie,
Rozrachunków publiczno-prawnych oraz pozycji Pozostałe
Według stanu na 31 grudnia 2022 w pozycji „Należności od dłużników różnych” zostały ujęte
należności od Société Générale S.A. z tytułu umowy w przedmiocie Zwolnienia z Odpowiedzialności i
Gwarancji Dotyczącą Portfela CHF, mającej na celu ograniczenie ryzyka związanego z kredytami
hipotecznymi byłego Euro Bank w kwocie 411,3 milionów złotych.
Według stanu na 31 grudnia 2022 w pozycji „Należności od dłużników różnych” zostały ujęte
należności z tytułu unieważnionych sądownie hipotecznych kredytów walutowych w kwocie 179,6
milionów złotych.
30. AKTYWA TRWAŁE DO ZBYCIA
Według stanu na dzień 31.12.2022 oraz 31.12.2021 Bank nie klasyfikował żadnych składników majątku
do kategorii Aktywa trwałe do zbycia.
31. ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE PRZEZNACZONE DO OBROTU
31.12.2022
Ujemna wycena pochodnych instrumentów finansowych
380 144
Korekta z tytułu rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej
0
Zobowiązania z tytułu krótkiej sprzedaży papierów wartościowych
4 784
Zobowiązania finansowe wyceniane do wartości godziwej przez Rachunek zysków i strat
384 928
Podział ujemnej wyceny instrumentów pochodnych na poszczególne typy instrumentów został
zaprezentowany w nocie (19).
156
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
32. ZOBOWIĄZANIA WOBEC BANKÓW I INNYCH INSTYTUCJI
MONETARNYCH
32a. Zobowiązania wobec banków i innych instytucji monetarnych
31.12.2022
W rachunku bieżącym
26 262
Depozyty terminowe
589 044
Otrzymane kredyty i pożyczki
5 000
Odsetki
4 838
Razem
625 144
32b. Zobowiązania wobec banków i innych instytucji monetarnych wg terminów zapadalności
31.12.2022
rachunki bieżące
26 262
do 1 miesiąca
472 072
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
69 972
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
52 000
powyżej 1 roku do 5 lat
0
powyżej 5 lat
0
Odsetki
4 838
Razem
625 144
32c. Zobowiązania wobec banków i innych instytucji monetarnych wg struktury walutowej
31.12.2022
31.12.2021
W walucie polskiej
318 111
167 210
W walutach obcych (po przeliczeniu na zł):
307 033
19 037
waluta: USD
10
456
waluta: EUR
307 023
18 581
waluta: CHF
0
0
pozostałe waluty
0
0
Razem
625 144
186 247
157
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
33. ZOBOWIĄZANIA WOBEC KLIENTÓW
33a. Zobowiązania wobec klientów wg struktury rodzajowej
31.12.2022
Zobowiązania wobec klientów indywidualnych
68 787 007
Rachunki bieżące
49 106 928
Depozyty terminowe
19 247 973
Inne
248 573
Naliczone odsetki
183 533
Zobowiązania wobec podmiotów gospodarczych
23 842 527
Rachunki bieżące
13 379 634
Depozyty terminowe
9 996 536
Inne
405 854
Naliczone odsetki
60 503
Zobowiązania wobec jednostek budżetowych
5 635 282
Rachunki bieżące
3 195 080
Depozyty terminowe
2 418 727
Inne
8 193
Naliczone odsetki
13 282
Razem
98 264 816
33b. Zobowiązania wobec klientów wg terminów zapadalności
31.12.2022
rachunki bieżące
65 681 642
do 1 miesiąca
12 975 850
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
7 520 540
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
7 574 732
powyżej 1 roku do 5 lat
4 213 399
powyżej 5 lat
41 336
Odsetki
257 317
Razem
98 264 816
33c. Zobowiązania wobec klientów wg struktury walutowej
31.12.2022
31.12.2021
W walucie polskiej
86 587 558
81 904 492
W walutach obcych (po przeliczeniu na zł):
11 677 258
9 767 804
waluta: USD
3 015 110
2 169 222
waluta: EUR
7 889 980
7 002 313
waluta: GBP
441 197
393 989
waluta: CHF
238 002
182 569
pozostałe waluty
92 969
19 711
Razem
98 264 816
91 672 296
158
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
34. TRANSAKCJE Z PRZYRZECZENIEM ODKUPU
Zobowiązania z tytułu sprzedanych dłużnych papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem
odkupu:
31.12.2022
31.12.2021
wobec Banku Centralnego
0
0
wobec pozostałych banków
0
0
wobec klientów
0
18 037
odsetki
0
1
Razem
0
18 038
35. WYEMITOWANE DŁUŻNE PAPIERY WARTOŚCIOWE
35a. Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
31.12.2022
Obligacje i bony dłużne
242 500
Bankowe papiery wartościowe
0
Odsetki
1 253
Razem
243 753
35b. Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych, wg terminów wymagalności
31.12.2022
do 1 miesiąca
0
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
0
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
0
powyżej 1 roku do 5 lat
0
powyżej 5 lat
242 500
Odsetki
1 253
Razem
243 753
35c. Zmiana stanu zobowiązań z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
01.01.2022 -
31.12.2022
Stan na początek okresu
0
Zwiększenia, z tytułu:
243 753
emisja obligacji
242 500
naliczenie odsetek
1 253
Zmniejszenia, z tytułu:
0
wykup bankowych papierów wartościowych
0
wykup obligacji
0
wypłata odsetek
0
Stan na koniec okresu
243 753
159
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
35d. Dłużne papiery wartościowe wg rodzaju
Wg stanu na 31.12.2022
Wartość bilansowa
Termin wykupu
(maksymalny umowny
termin wymagalności)
Rynek notowań
BMCN_012040
243 753
2040-01-25
Vienna MTF
Według stanu na 31.12.2021 Bank nie posiadał zobowiązań z tytułu wyemitowanych papierów
wartościowych.
Wykup bankowych papierów wartościowych (BPW) nastąpił poprzez zapłatę, w terminie wykupu,
kwoty rozliczenia, która jest wyliczana w dacie ustalenia kwoty rozliczenia z zastosowaniem formuł
wskazanych w warunkach emisji. Kalkulacja kwoty rozliczenia odbywa się w oparciu o wskaźniki rynku
finansowego lub towarowego.
36. ZOBOWIĄZANIA PODPORZĄDKOWANE
36a. Zobowiązania podporządkowane
31.12.2022
Wartość obligacji podporządkowanych w PLN - BKMO_071227R
700 000
Waluta
PLN
Warunki oprocentowania
9,70%
Termin wymagalności
2027-12-07
Odsetki
4 465
Wartość obligacji podporządkowanych w PLN - BKMO_300129W
830 000
Waluta
PLN
Warunki oprocentowania
9,60%
Termin wymagalności
2029-01-30
Odsetki
33 618
Stan bilansowy zobowiązań podporządkowanych
1 568 083
36b. Zmiana stanu zobowiązań podporządkowanych
01.01.2022 -
31.12.2022
Stan na początek okresu
1 541 144
Zwiększenia, z tytułu:
110 181
emisja obligacji podporządkowanych
0
naliczenie odsetek
110 181
Zmniejszenia, z tytułu:
(83 242)
spłata obligacji podporządkowanych
0
spłata odsetek
(83 242)
Stan zobowiązań podporządkowanych na koniec okresu
1 568 083
W latach 2022 i 2021 Bank nie odnotował żadnych opóźnień w płatności rat kapitałowych lub
odsetkowych, ani nie naruszył żadnych innych postanowień umownych wynikających ze swoich
zobowiązań podporządkowanych.
160
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
37. REZERWY
37a. Rezerwy
31.12.2022
Udzielone zobowiązania i gwarancje
40 174
Nierozstrzygnięte sprawy sporne
975 092
Razem
1 015 266
37b. Zmiana stanu rezerw na Udzielone zobowiązania i gwarancje
01.01.2022 -
31.12.2022
Stan na początek okresu
44 955
Utworzenie rezerw
42 130
Rozwiązanie rezerw
(46 984)
Różnice kursowe
73
Stan na koniec okresu
40 174
37c. Zmiana stanu rezerw na Nierozstrzygnięte sprawy sporne
01.01.2022 -
31.12.2022
Stan na początek okresu
549 450
Utworzenie rezerw
27 325
Rozwiązanie rezerw
(8 116)
Wykorzystanie rezerw w ciągu okresu
(175)
Utworzenie rezerw na ryzyko prawne z tytułu walutowych kredytów hipotecznych*
2 017 320
Alokacja do portfela kredytowego
(1 610 712)
Różnice kursowe
0
Stan na koniec okresu
975 092
* Utworzenie rezerw na ryzyko prawne z tytułu walutowych kredytów hipotecznych zostało szerzej opisane w Rozdziale 12.
„Ryzyko prawne z tytułu walutowych kredytów hipotecznych”.
161
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
38. INNE ZOBOWIĄZANIA
38a. Inne zobowiązania
31.12.2022
Krótkoterminowe
2 051 796
Koszty do zapłacenia - premie, wynagrodzenia
43 689
Koszty do zapłacenia - pozostałe
163 713
Rezerwa na zwroty na ubezpieczenia
271 420
Rozliczenia międzybankowe
814 674
Rezerwa na potencjalne zwroty opłat w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu
78 923
Rozliczenia z tytułu transakcji na instrumentach finansowych
3 338
Wierzyciele różni
466 902
Zobowiązania z tytułu leasingu
95 759
Zobowiązania wobec budżetu
42 303
Przychody przyszłych okresów
53 819
Rezerwy na niewykorzystane urlopy
13 863
Rezerwy na odprawy emerytalne
2 832
Pozostałe
561
Długoterminowe
498 838
Rezerwy na odprawy emerytalne
28 709
Przychody przyszłych okresów
0
Zobowiązanie do zapłaty – BFG*
209 209
Zobowiązania z tytułu leasingu
256 724
Koszty do zapłacenia
4 196
Razem
2 550 634
w tym pozostałe zobowiązania finansowe**
1 894 398
* Bank korzysta z możliwości wnoszenia części składek do BFG w formie zobowiązania do zapłaty co polega na rozpoznaniu
zobowiązania do zapłaty przy jednoczesnym utrzymywaniu aktywów obciążonych w formie dłużnych papierów wartościowych
przechowywanych na odrębnym, utworzonym w tym celu rachunku
** do pozostałych zobowiązań finansowych zalicza się całość Innych zobowiązań z wyłączeniem Przychodów przyszłych okresów,
Rezerw na zwroty, Zobowiązań wobec budżetu, Zobowiązania do zapłaty składki dla BFG oraz pozycji Pozostałe
Według stanu na 31 grudnia 2022 w pozycji „Wierzyciele rózni” zostały ujęte zobowiązania z tytułu
unieważnionych sądownie hipotecznych kredytów walutowych w kwocie 146 milionów złotych.
38b. Zobowiązania z tytułu leasingu
31.12.2022
Zobowiązania (brutto) z tytułu leasingu
377 749
Niezrealizowane koszty finansowe
(25 266)
Wartość bieżąca minimalnych rat leasingowych
352 483
Zobowiązania (brutto) z tytułu leasingu wg terminów zapadalności
do 1 roku
104 883
powyżej 1 roku do 5 lat
215 916
powyżej 5 lat
56 950
Razem
377 749
Zobowiązania (netto) z tytułu leasingu wg terminów zapadalności
do 1 roku
95 759
powyżej 1 roku do 5 lat
200 859
powyżej 5 lat
55 865
Razem
352 483
162
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
38c. Zmiana stanu rezerw na niewykorzystane urlopy
01.01.2022 -
31.12.2022
01.01.2021 -
31.12.2021
Stan na początek okresu
13 626
15 364
Utworzenie/Odwrócenie rezerw
90
(1 382)
Wykorzystanie rezerw
0
(356)
Przejęcie działalności maklerskiej d. Millennium Dom Maklerski S.A.
146
0
Stan na koniec okresu
13 862
13 626
38d. Zmiana stanu rezerw na odprawy emerytalne
01.01.2022 -
31.12.2022
01.01.2021 -
31.12.2021
Stan na początek okresu
34 709
35 001
Utworzenie / Odwrócenie rezerw
5 609
6 159
Wykorzystanie rezerw
(1 477)
(1 232)
(Zyski) / straty aktuarialne
(8 367)
(5 219)
Przejęcie działalności maklerskiej d. Millennium Dom Maklerski S.A.
1 067
0
Stan na koniec okresu
31 541
34 709
39. KAPITAŁ WŁASNY
39a. Kapitał zakładowy
Kapitał podstawowy Banku Millennium S.A. wynosi 1 213 116 777 zł i dzieli się na 1 213 116 777 akcji
o wartości nominalnej 1 zł każda, co prezentuje poniższa tabela.
KAPITAŁ ZAKŁADOWY
Wartość nominalna jednej akcji = 1 zł.
Seria /
emisja
Rodzaj
akcji
Rodzaj
Uprzywilejo
wania
Liczba
akcji
Wartość
serii / emisji
(w zł)
Sposób pokrycia
kapitału
Data
rejestracji
Prawo do
dywidendy
A
imienne
założycielskie
x2 co
do głosu
106 850
106 850
gotówka
30.06.1989
30.06.1989
B1
imienne zwykłe
150 000
150 000
gotówka
13.06.1990
01.01.1990
B2
imienne zwykłe
150 000
150 000
gotówka
13.12.1990
01.01.1990
C
na okaziciela zwykłe
4 693 150
4 693 150
gotówka
17.05.1991
01.01.1991
D1
na okaziciela zwykłe
1 700 002
1 700 002
gotówka
31.12.1991
01.01.1992
D2
na okaziciela zwykłe
2 611 366
2 611 366
gotówka
31.01.1992
01.01.1992
D3
na okaziciela zwykłe
1 001 500
1 001 500
gotówka
10.03.1992
01.01.1992
E
na okaziciela zwykłe
6 000 000
6 000 000
gotówka
28.05.1993
01.01.1992
F
na okaziciela zwykłe
9 372 721
9 372 721
gotówka
10.12.1993
01.01.1993
G
na okaziciela zwykłe
8 000 000
8 000 000
gotówka
30.05.1994
01.10.1993
H
na okaziciela zwykłe
7 082 129
7 082 129
gotówka
24.10.1994
01.10.1994
Podwyższenie wart. nominalnej akcji z 1 do 4 PLN
122 603 154
kapitał zapasowy
24.11.1994
Split akcji w stosunku 1:4
122 603 154
05.12.1994
I
na okaziciela zwykłe
65 000 000
65 000 000
gotówka
12.08.1997
01.10.1996
J
na okaziciela zwykłe
196 120 000
196 120 000
kapitały Banku
Gdańskiego S.A.
12.09.1997
01.10.1996
K
na okaziciela zwykłe
424 590 872
424 590 872
gotówka
31.12.2001
01.01.2001
L
na okaziciela zwykłe
363 935 033
363 935 033
gotówka
26.02.2010
01.01.2009
Liczba akcji razem
1 213 116 777
Kapitał akcyjny razem
1 213 116 777
163
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
W okresie sprawozdawczym nie były dokonywane konwersje akcji imiennych zwykłych na akcje na
okaziciela. W związku z powyższym liczba akcji imiennych wg stanu na dzień 31 grudnia 2022 roku
wynosiła 107 608, z czego 61 600 akcji to akcje założycielskie, uprzywilejowane w ten sposób, że
jedna akcja daje prawo do dwóch głosów na Walnym Zgromadzeniu.
Poniżej przedstawiona jest informacja, zgodnie z danymi będącymi w posiadaniu Banku, o
akcjonariuszach posiadających bezpośrednio lub pośrednio znaczne pakiety akcji wraz ze wskazaniem
liczby posiadanych przez te podmioty akcji, ich udziału w kapitale zakładowym i w ogólnej liczbie
głosów na Walnym Zgromadzeniu Banku. Według dostępnych Bankowi informacji, w odniesieniu do
akcjonariuszy posiadających ponad 5% głosów na Walnym Zgromadzeniu, na dzień 31 grudnia 2022
roku akcjonariuszami Banku były następujące podmioty:
Akcjonariusze według stanu na 31.12.2022
Ilość akcji
% udział
w kapitale
zakładowym
Ilość głosów
% udział
w głosach na
WZA
Banco Comercial Portugues S.A.
607 771 505
50,10
607 771 505
50,10
Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny
107 970 039
8,90
107 970 039
8,90
Allianz Polska OFE oraz Drugi Allianz Polska OFE (*)
96 792 815(*)
7,98(*)
96 792 815(*)
7,98(*)
Otwarty Fundusz Emerytalny PZU „Złota Jesień”
67 417 542
5,56
67 417 542
5,56
(*) Dodatkowo PTE Allianz Polska S.A. zarządza funduszem Allianz Polska Dobrowolny Fundusz
Emerytalny. Zgodnie z zawiadomieniem PTE Allianz Polska S.A., ogłoszonym przez Bank raportem
bieżącym nr 3/2023, Allianz Polska Dobrowolny Fundusz Emerytalny, Allianz Polska OFE i Drugi Allianz
Polska OFE na dzień 30.12.2022 r., posiadały wspólnie 96 810 815 akcji Banku (7,98% głosów), w tym
Drugi Allianz Polska OFE 80 760 035 akcji Banku (6,66% głosów).
Dane zawarte w tabeli ustalone zostały według zasad opisanych poniżej. W zakresie dotyczącym Banco
Comercial Portugues S.A. są to dane zebrane w związku z rejestracją akcjonariuszy uprawnionych do
wzięcia udziału w Zwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy zwołanym na dzień 30 marca
2022 r. Natomiast, w zakresie dotyczącym Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny,
Allianz Polska Otwarty Fundusz Emerytalny i Drugi Allianz Polska Otwarty Fundusz Emerytalny oraz
Otwartego Funduszu Emerytalnego PZU „Złota Jesień”, liczba akcji i ich udział w kapitale zakładowym
Banku zostały obliczone na podstawie rocznej struktury aktywów wyżej wskazanych Funduszy według
stanu na dzień 30 grudnia 2022 r. (ogłoszonej na stronach internetowych odpowiednio: www.nn.pl,
www.allianz.pl i www.pzu.pl) oraz zawiadomienia PTE Allianz Polska S.A. (raport bieżący Banku nr
3/2023). W zakresie kalkulacji dokonanych na podstawie rocznych struktur ww. Funduszy, założono
średni kurs ważony wolumenem (VWAP) akcji Banku w wysokości 4,6013 zł.
Akcjonariusze według stanu na 31.12.2021
Ilość akcji
% udział
w kapitale
zakładowym
Ilość głosów
% udział
w głosach na
WZA
Banco Comercial Portugues S.A.
607 771 505
50,10
607 771 505
50,10
Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny
99 291 825
8,18
99 291 825
8,18
Aviva Otwarty Fundusz Emerytalny Aviva Santander
72 760 035
6,00
72 760 035
6,00
Otwarty Fundusz Emerytalny PZU „Złota Jesień”
69 451 428
5,73
69 451 428
5,73
164
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
39b. Skumulowane inne całkowite dochody
Skumulowane inne całkowite dochody powstają w rezultacie rozpoznania:
▪ efektu wyceny aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne
całkowite dochody w kwocie netto, to jest po uwzględnieniu podatku odroczonego.
Wyksięgowanie niniejszych wartości, dla instrumentów dłużnych oraz portfela kredytowego,
z kapitału z aktualizacji wyceny następuje w momencie wyłączenia z ksiąg rachunkowych
całości lub części wycenianych aktywów lub w momencie rozpoznania utraty wartości (efekt
wyceny jest wtedy odnoszony do rachunku zysków i strat). Efekt wyceny instrumentów
kapitałowych nie podlega przeksięgowaniu do rachunku zysków i strat.
▪ efektu wyceny (według wartości godziwej) instrumentów pochodnych stanowiących
zabezpieczenie przepływów środków pieniężnych w kwocie netto, to jest po uwzględnieniu
podatku odroczonego. W kapitale z aktualizacji wyceny, ujmowana jest część zysków lub strat
związanych z instrumentem zabezpieczającym przepływy pieniężne, która stanowi efektywne
zabezpieczenie natomiast nieefektywna część zysków lub strat związanych z tym
instrumentem zabezpieczającym ujmowana jest w rachunku zysków i strat.
▪ zysków /strat aktuarialnych w kwocie netto, to jest po uwzględnieniu podatku odroczonego.
W kapitale z aktualizacji wyceny, ujmowane są zyski lub straty powstałe
z wyceny zobowiązań wynikających z utworzonej rezerwy na odprawy emerytalne. Wycena
jest sporządzona przy zastosowaniu metody prognozowanego kosztu jednostkowego, a
parametrami, które mają istotny wpływ na wysokość wartości bieżącej tych zobowiązań są:
stopa mobilności (rotacja) pracowników, stopa dyskontowa, stopa wzrostu płac. Niniejsze
wartości nie podlegają przeksięgowaniu do rachunku zysków i strat.
Kapitał z aktualizacji wyceny
31.12.2022
Efekt wyceny (brutto)
(1 035 621)
Podatek odroczony
196 768
Efekt wyceny netto
(838 853)
Źródła zmian kapitału z aktualizacji wyceny przedstawiają się następująco (dane w tys. zł):
Kapitał z aktualizacji wyceny aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne
całkowite dochody 1.01.2022 - 31.12.2022
Wartość
brutto
Podatek
odroczony
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
(686 675)
130 469
(556 206)
Przeniesienie do rachunku zysków i strat okresu w efekcie sprzedaży
(166)
32
(134)
Zmiana w związku z zapadalnością papierów wartościowych
41 231
(7 834)
33 397
Zyski/straty z rewaluacji papierów dłużnych wycenianych według wartości
godziwej przez inne całkowite dochody odniesione na kapitał własny
(245 365)
46 619
(198 746)
Zyski/straty z rewaluacji akcji wycenianych według wartości godziwej przez
inne całkowite dochody odniesione na kapitał własny
(4 141)
787
(3 354)
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
(895 116)
170 073
(725 043)
165
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Kapitał z aktualizacji wyceny aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne
całkowite dochody 1.01.2021 - 31.12.2021
Wartość
brutto
Podatek
odroczony
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
291 495
(55 383)
236 112
Przeniesienie do rachunku zysków i strat okresu w efekcie sprzedaży
(12 896)
2 450
(10 446)
Zmiana w związku z zapadalnością papierów wartościowych
(660)
125
(535)
Zyski/straty z rewaluacji papierów dłużnych wycenianych według wartości
godziwej przez inne całkowite dochody odniesione na kapitał własny
(963 829)
183 128
(780 701)
Zyski/straty z rewaluacji akcji wycenianych według wartości godziwej przez
inne całkowite dochody odniesione na kapitał własny
(785)
149
(636)
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
(686 675)
130 469
(556 206)
Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów finansowych zabezpieczających przepływy pieniężne
1.01.2022 - 31.12.2022
Wartość
brutto
Podatek
odroczony
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
(378 912)
71 993
(306 919)
Zyski lub straty z tytułu wyceny instrumentów finansowych odnoszone na
kapitał własny
(34 502)
6 555
(27 947)
Przeniesienie do rachunku zysków i strat okresu
7 353
(1 397)
5 956
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
(406 061)
77 151
(328 910)
Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów finansowych zabezpieczających przepływy pieniężne
1.01.2021 - 31.12.2021
Wartość
brutto
Podatek
odroczony
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
(44 419)
8 439
(35 980)
Zyski lub straty z tytułu wyceny instrumentów finansowych odnoszone na
kapitał własny
(338 189)
64 256
(273 933)
Przeniesienie do rachunku zysków i strat okresu
3 696
(702)
2 994
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
(378 912)
71 993
(306 919)
Kapitał z aktualizacji wyceny – zyski lub (straty) aktuarialne 1.01.2022 - 31.12.2022
Wartość
brutto
Podatek
odroczony
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
1 365
(260)
1 105
Zmiana zobowiązań wynikających z rezerwy na odprawy emerytalne
8 367
(1 590)
6 777
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
9 732
(1 850)
7 882
Kapitał z aktualizacji wyceny – zyski lub (straty) aktuarialne 1.01.2021 - 31.12.2021
Wartość
brutto
Podatek
odroczony
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
(3 854)
732
(3 122)
Zmiana zobowiązań wynikających z rezerwy na odprawy emerytalne
5 219
(992)
4 227
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
1 365
(260)
1 105
166
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Kapitał z aktualizacji wyceny portfela kredytów wycenianego według wartości godziwej przez inne
całkowite dochody 1.01.2022 - 31.12.2022
Wartość
brutto
Podatek
odroczony
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
267 079
(50 745)
216 334
Zyski lub straty z tytułu wyceny portfela odnoszone na kapitał własny
17 208
(3 270)
13 938
Przeniesienie do rachunku zysków i strat okresu w wyniku utraty wartości
(28 463)
5 408
(23 055)
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
255 824
(48 607)
207 217
Kapitał z aktualizacji wyceny portfela kredytów wycenianego według wartości godziwej przez inne
całkowite dochody1.01.2021 - 31.12.2021
Wartość
brutto
Podatek
odroczony
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
0
0
0
Zyski lub straty z tytułu wyceny portfela odnoszone na kapitał własny
259 546
(49 314)
210 232
Przeniesienie do rachunku zysków i strat okresu w wyniku utraty wartości
7 533
(1 431)
6 102
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
267 079
(50 745)
216 334
39c. Zyski zatrzymane
kapitał
zapasowy
kapitał
rezerwowy
fundusz
ogólnego ryzyka
bankowego
niepodzielony
wynik
RAZEM
Zyski zatrzymane na początek okresu
01.01.2022
374 957
5 671 124
228 902
(1 357 452)
4 917 531
podział zysku, w tym:
przeniesienie na kapitał
rezerwowy
0
(1 357 452)
0
1 357 452
0
obciążenie z tytulu wydania akcji
własnych pracownikom
0
(4 623)
0
0
(4 623)
wynik netto bieżącego okresu
0
0
0
(1 029 899)
(1 029 899)
Zyski zatrzymane na koniec bieżącego
okresu 31.12.2022
374 957
4 309 049
228 902
(1 029 899)
3 883 009
kapitał
zapasowy
kapitał
rezerwowy
fundusz
ogólnego ryzyka
bankowego
niepodzielony
wynik
RAZEM
Zyski zatrzymane na początek okresu
01.01.2021
374 957
5 655 919
228 902
18 579
6 278 357
podział zysku, w tym:
przeniesienie na kapitał
rezerwowy
0
18 579
0
(18 579)
0
obciążenie z tytulu wydania akcji
własnych pracownikom
0
(3 374)
0
0
(3 374)
wynik netto bieżącego okresu
0
0
0
(1 357 452)
(1 357 452)
Zyski zatrzymane na koniec bieżącego
okresu 31.12.2021
374 957
5 671 124
228 902
(1 357 452)
4 917 531
167
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
40. ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE WEDŁUG UMOWNYCH TERMINÓW
WYMAGALNOŚCI
31.12.2022
do
1 miesiąca
powyżej
1 miesiąca do
3 miesięcy
powyżej
3 miesięcy
do 1 roku
powyżej
1 roku
do 5 lat
powyżej
5 lat
RAZEM
Zobowiązania wobec banków
501 555
71 217
54 321
0
0
627 093
Zobowiązania wobec klientów
78 774 884
7 662 298
7 838 875
4 235 695
41 336
98 553 088
Zobowiązania z tytułu sprzedanych
papierów wartościowych z
udzielonym przyrzeczeniem
odkupu
0
0
0
0
0
0
Zobowiązania z tytułu emisji
dłużnych papierów wartościowych
0
0
52 056
203 215
856 181
1 111 452
Zobowiązania podporządkowane
33 618
0
118 426
590 320
1 646 005
2 388 369
Zobowiązania z tytułu
instrumentów pochodnych
przeznaczonych do obrotu wg
wartości nominalnej
4 676 237
1 921 948
1 751 535
5 118 184
2 581 157
16 049 061
Zobowiązania z tytułu
instrumentów pochodnych
zabezpieczających wg wartości
nominalnej
0
1 840 685
4 427 975
4 814 395
0
11 083 055
Zobowiązania warunkowe
udzielone - finansowe
11 610 683
0
0
0
0
11 610 683
Zobowiązania warunkowe
udzielone - gwarancyjne
2 419 611
0
0
0
0
2 419 611
RAZEM
98 016 588
11 496 148
14 243 188
14 961 809
5 124 679
143 842 412
31.12.2021
do
1 miesiąca
powyżej
1 miesiąca do
3 miesięcy
powyżej
3 miesięcy
do 1 roku
powyżej
1 roku
do 5 lat
powyżej
5 lat
RAZEM
Zobowiązania wobec banków
87 332
44 813
40 142
15 000
0
187 287
Zobowiązania wobec klientów
81 643 636
5 267 328
2 824 137
1 910 432
40 532
91 686 065
Zobowiązania z tytułu sprzedanych
papierów wartościowych z
udzielonym przyrzeczeniem
odkupu
18 040
0
0
0
0
18 040
Zobowiązania z tytułu emisji
dłużnych papierów wartościowych
0
0
0
0
0
0
Zobowiązania podporządkowane
8 930
0
48 119
219 340
1 614 664
1 891 053
Zobowiązania z tytułu
instrumentów pochodnych
przeznaczonych do obrotu wg
wartości nominalnej
6 597 730
2 815 476
3 594 126
4 675 899
132 180
17 815 411
Zobowiązania z tytułu
instrumentów pochodnych
zabezpieczających wg wartości
nominalnej
444 840
556 050
1 556 228
11 347 744
0
13 904 862
Zobowiązania warunkowe
udzielone - finansowe
12 658 407
0
0
0
0
12 658 407
Zobowiązania warunkowe
udzielone - gwarancyjne
2 578 287
0
0
0
0
2 578 287
RAZEM
104 037 202
8 683 667
8 062 752
18 168 415
1 787 376
140 739 412
168
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
14. Informacje Uzupełniające
14.1. DYWIDENDA ZA ROK 2021
Bank Millennium posiada politykę dotyczącą wypłaty dywidendy na poziomie pomiędzy 35% a 50%
zysku netto, z uwzględnieniem zaleceń nadzorczych. Bank odnotował stratę netto w 2021 roku,
powstałą w wyniku utworzenia rezerw na ryzyko prawne związane z walutowymi kredytami
hipotecznymi, stąd nie było podstaw do wypłaty dywidendy. Zarząd Banku przedstawił propozycję a
Zwyczajne Walne Zgromadzanie Banku, które odbyło się w dniu 30 marca 2022, zdecydowało o
przeznaczeniu kwoty 1 357 451 533,94 zł z kapitału rezerwowego na pokrycie straty powstałej w roku
2021.
14.2. DANE O AKTYWACH, KTÓRE STANOWIĄ ZABEZPIECZENIE
ZOBOWIĄZAŃ
Na dzień 31.12.2022 r. następujące aktywa Banku stanowiły zabezpieczenie zobowiązań (w tys. PLN):
Lp.
Rodzaj aktywa
Portfel
Zabezpieczane zobowiązanie
Wartość
nominalna
aktywa
Wartość
bilansowa
aktywa
1.
Obligacje skarbowe
OK0423
utrzymywanie i
sprzedaż
kredyt lombardowy udzielany Bankowi
przez NBP
130 000
127 582
2.
Obligacje skarbowe
OK0423
utrzymywanie i
sprzedaż
zabezpieczenie Funduszu Ochrony
Środków Gwarantowanych w ramach
Bankowego Funduszu Gwarancyjnego
314 000
308 160
3.
Obligacje skarbowe
OK0423
utrzymywanie i
sprzedaż
BFG - fundusz gwarancyjny -
zabezpieczenie zobowiązania do zapłaty
134 100
131 606
4.
Obligacje skarbowe
OK0423
utrzymywanie i
sprzedaż
BFG - fundusz przymusowej
restrukturyzacji - zabezpieczenie
zobowiązania do zapłaty
124 000
121 694
5.
Środki pieniężne
należności
wstępny depozyt rozliczeniowy w KDPW
CCP (MAGB)
5 000
5 000
6.
Środki pieniężne
należności
fundusz zabezpieczający ASO (PAGB)
172
172
7.
Środki pieniężne
należności
wpłata na Fundusz Zabezpieczający OTC
- KDPW_CCP
304
304
8.
Środki pieniężne
należności
rozliczenie z tytułu zawartych transakcji
106 797
106 797
9.
Depozyty złożone
lokaty w bankach
rozliczenie z tytułu zawartych transakcji
403 647
403 647
RAZEM
1 218 020
1 204 962
Według stanu na 31 grudnia 2022 r. Bank nie posiadał zawartych transakcji sprzedaży skarbowych
papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu.
169
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Na dzień 31.12.2021 r. następujące aktywa Banku stanowiły zabezpieczenie zobowiązań (w tys. PLN):
Lp.
Rodzaj aktywa
Portfel
Zabezpieczane zobowiązanie
Wartość
nominalna
aktywa
Wartość
bilansowa
aktywa
1.
Obligacje skarbowe
OK0423
utrzymywanie i
sprzedaż
kredyt lombardowy udzielany Bankowi
przez NBP
130 000
124 254
2.
Obligacje skarbowe
OK0423
utrzymywanie i
sprzedaż
zabezpieczenie Funduszu Ochrony
Środków Gwarantowanych w ramach
Bankowego Funduszu Gwarancyjnego
328 000
313 502
3.
Obligacje skarbowe
PS0425
utrzymywanie i
sprzedaż
zabezpieczenie Funduszu Ochrony
Środków Gwarantowanych w ramach
Bankowego Funduszu Gwarancyjnego
7 000
6 399
4.
Obligacje skarbowe
OK0423
utrzymywanie i
sprzedaż
BFG - fundusz gwarancyjny -
zabezpieczenie zobowiązania do zapłaty
130 100
124 350
5.
Obligacje skarbowe
OK0423
utrzymywanie i
sprzedaż
BFG - fundusz przymusowej
restrukturyzacji - zabezpieczenie
zobowiązania do zapłaty
106 500
101 793
6.
Środki pieniężne
należności
wstępny depozyt rozliczeniowy w KDPW
CCP (MAGB)
5 000
5 000
7.
Środki pieniężne
należności
fundusz zabezpieczający ASO (PAGB)
398
398
8.
Środki pieniężne
należności
wpłata na Fundusz Zabezpieczający OTC
- KDPW_CCP
8 989
8 989
9.
Środki pieniężne
należności
rozliczenie z tytułu zawartych transakcji
111 907
111 907
10.
Depozyty złożone
lokaty w bankach
rozliczenie z tytułu zawartych transakcji
572 681
572 681
RAZEM
1 400 575
1 369 273
Dodatkowo według stanu na 31 grudnia 2021 r. Bank posiadał zawarte krótkoterminowe (rozliczane
przeważnie w ciągu 7 dni) transakcje sprzedaży skarbowych papierów wartościowych z udzielonym
przyrzeczeniem odkupu, których przedmiotem były papiery wartościowe o wartości 17 933 tys. zł
(odpowiadające im zobowiązania zaprezentowano w Rozdziale 13., nota (34)).
Bank jest również zobowiązany do utrzymywania rezerwy obowiązkowej na rachunku bieżącym w NBP
której wysokość jest uzależniona od średniego stanu środków na rachunkach depozytowych klientów
i wyznaczanej przez NBP stopy rezerwy. Z punktu widzenia Banku środki utrzymywane w ramach
rezerwy obowiązkowej stanowią aktywa o ograniczonej możliwości dysponowania. Wartość rezerwy
utrzymywanej na koniec roku finansowego zaprezentowano pod notą (18).
14.3. PAPIERY WARTOŚCIOWE STANOWIĄCE PRZEDMIOT TRANSAKCJI Z
PRZYRZECZENIEM ODKUPU
Na dzień 31.12.2022 r. Bank nie posiadał zawartych transakcji z przyrzeczeniem odkupu (SBB), których
przedmiot stanowiłyby papiery wartościowe prezentowane w bilansie Banku.
Na dzień 31.12.2021 r. następujące papiery wartościowe (prezentowane w bilansie Banku) stanowiły
przedmiot transakcji z przyrzeczeniem odkupu (SBB), w tys. zł:
Rodzaj papieru wartościowego
Wartość nominalna
Wartość bilansowa
Obligacje skarbowe
21 347
17 933
RAZEM
21 347
17 933
170
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
14.4. KOMPENSOWANIE NALEŻNOŚCI I ZOBOWIĄZAŃ NA BAZIE UMÓW
RAMOWYCH
Większość portfela instrumentów pochodnych Banku powstaje w wyniku zawierania przez Bank umów
ramowych ISDA (z ang. International Swaps and Derivatives Agreements; Międzynarodowa umowa w
sprawie transakcji swapowych i instrumentów pochodnych). Zapisy tego rodzaju umów określają
kompleksowe postępowanie w następstwie wystąpienia przypadku naruszenia (głównie trudności w
regulowaniu zobowiązań przez kontrahenta) i umożliwiają ich rozwiązanie oraz rozliczenie się z
kontrahentem na bazie skompensowanej kwoty wzajemnych należności i zobowiązań. Do chwili
obecnej Bank nie korzystał z takiej możliwości, jednakże w ramach wypełnienia obowiązku
informacyjnego wynikającego MSSF 7 w poniższej tabeli zaprezentowano odpowiednio kwoty wyceny
do wartości godziwej instrumentów pochodnych (zarówno zaklasyfikowanych do portfela
przeznaczone do obrotu jak i dedykowanych do rachunkowości zabezpieczeń) oraz zabezpieczeń
pieniężnych objętych umowami ramowymi ISDA wraz z maksymalną hipotetyczną kwotą wynikającą z
rozliczenia na bazie kompensaty.
w tys. zł
Kwoty do otrzymania
Kwoty do zapłacenia
Wycena instrumentów pochodnych
329 095
483 779
Wartość przyjętych / udzielonych depozytów zabezpieczających
(267 089)
(403 863)
Aktywa i Zobowiązania finansowe objęte porozumieniem ramowym
umożliwiającym kompensowanie
62 006
79 916
Maksymalna, hipotetyczna kwota kompensaty
(62 006)
(62 006)
Aktywa i Zobowiązania finansowe objęte porozumieniem
ramowym umożliwiającym kompensowanie po uwzględnieniu
hipotetycznej kwoty kompensacji
0
17 910
14.5. DODATKOWE OBJAŚNIENIA DO RACHUNKU PRZEPŁYWÓW ŚRODKÓW
PIENIĘŻNYCH
Na potrzeby sprawozdania z przepływów środków pieniężnych jako środki pieniężne i ich ekwiwalenty
Bank sklasyfikował następujące aktywa finansowe:
w tys. zł
31.12.2022
31.12.2021
Gotówka w kasie i środki na rachunkach w Banku Centralnym
9 536 090
3 179 735
Należności z tytułu lokat międzybankowych*
288 219
192 509
Dłużne papiery wyemitowane przez Skarb Państwa*
4 406 780
0
w tym: FVTOCI i HTC
4 405 868
0
w tym: przeznaczone do obrotu
912
0
Razem
14 231 089
3 372 244
* aktywa finansowe z terminem zapadalności poniżej 3 miesięcy
171
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Na potrzeby sprawozdania z przepływów środków pieniężnych przyjęto następującą klasyfikację
rodzajów działalności:
1. działalność operacyjna – obejmuje podstawowy zakres działalności związany ze świadczeniem
usług przez Bank, obejmujący działania mające na celu wygospodarowanie zysku, a niebędące
działalnością inwestycyjną lub finansową,
2. działalność inwestycyjna obejmuje czynności związane z nabywaniem i zbywaniem składników
majątku trwałego w szczególności aktywów finansowych niesklasyfikowanych do kategorii
przeznaczone do obrotu, akcji i udziałów w jednostkach podporządkowanych oraz rzeczowego
majątku trwałego i wartości niematerialnych,
3. działalność finansowa obejmuje działania związane z pozyskiwaniem środków w formie kapitałów
bądź zobowiązań jak również obsługę źródeł finansowania.
14.6. INFORMACJE O PROWADZONEJ DZIAŁALNOŚCI POWIERNICZEJ
Na dzień 31.12.2022 r. Departament Powierniczy Banku Millennium S.A. prowadził 12 954 rachunków,
na których zdeponowane były aktywa o łącznej wartości 31,7 mld PLN. Przychody netto na działalności
powierniczej za rok 2022 wyniosły 5,1 mln PLN (z czego 2,9 mln PLN pochodziło od Spółek Grupy).
Ponadto Departament Powierniczy pełnił funkcję Banku Depozytariusza dla 22 funduszy
inwestycyjnych z czego 21 z grupy Millennium TFI S.A.
14.7. PŁATNOŚCI NA BAZIE AKCJI
2012 roku Bank wdrożył politykę określającą zasady wynagradzania osób mających istotny wpływ na
profil ryzyka Banku Millennium, z późniejszymi zmianami, zgodnie z wymogami opisanymi w Uchwale
Komisji Nadzoru Finansowego nr 258/2011, a następnie Rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów
z dnia 6 marca 2017 r. w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej,
polityki wynagrodzeń oraz szczegółowego sposobu szacowania kapitału wewnętrznego w bankach.
Zgodnie z polityką, pracownicy Banku mający istotny wpływ na profil ryzyka Banku otrzymują zmienne
wynagrodzenie, którego część wypłacana jest w formie instrumentów finansowych: akcji
fantomowych Banku w roku 2018; akcji własnych Banku Millennium: za lata 2019 - 2021. Od roku 2019
Bank, decyzją Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Banku z dnia 27 sierpnia 2019, wprowadził
program motywacyjny służący wynagradzaniu osób uprawnionych, uprzednio zidentyfikowanych jako
mające istotny wpływ na profil ryzyka (ang. Risk Taker). W jego ramach nabyte przez Spółkę Akcje
Własne zostaną, zgodnie z obowiązującą polityką wynagrodzeń Risk Takerów, przeznaczone do
nieodpłatnego nabycia w odpowiedniej liczbie przez wskazanych Risk Takerów w Okresie Trwania
Programu.
172
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Zmienne wynagrodzenia w
2021
2020
2019
2018
instrumencie finansowym,
za rok:
Rodzaj transakcji w świetle
MSSF 2
Transakcje płatności w formie akcji własnych
Transakcje
płatności w
formie akcji
rozliczane w
środkach
pieniężnych
Data rozpoczęcia okresu oceny
1 stycznia
2021
1 stycznia 2020
1 stycznia 2019
1 stycznia 2018
Data ogłoszenia programu
27 sierpnia 2019
30 lipca 2012
Data uruchomienia programu
zgodnie z definicją MSSF 2
Data Komitetu Personalnego następującego po zakończeniu roku
finansowego
Liczba instrumentów
przyznanych
Ustalana w dacie przyznania programu zgodnie z definicją MSSF 2
Data zapadalności
3 lata od daty przyznania programu
Data nabycia uprawnień*
31 grudnia
2021
31 grudnia
2020
31 grudnia
2019
31 grudnia
2018
Warunki nabycia uprawnień
Spełnienie
warunków
dotyczących
zatrudnienia w
Banku w roku
2021, wyników
Banku oraz
indywidualnych
wyników pracy.
Spełnienie
warunków
dotyczących
zatrudnienia w
Banku w roku
2020, wyników
Banku oraz
indywidualnych
wyników pracy.
Spełnienie
warunków
dotyczących
zatrudnienia w
Banku w roku
2019, wyników
Banku oraz
indywidualnych
wyników pracy.
Spełnienie
warunków
dotyczących
zatrudnienia w
Banku w roku
2018, wyników
Banku oraz
indywidualnych
wyników pracy.
Rozliczenie programu
Program 2018: W dniu rozliczenia uczestnikowi zostanie wypłacona
kwota środków pieniężnych stanowiąca iloczyn posiadanych przez
uczestnika akcji fantomowych oraz średniej arytmetycznej ceny
akcji Banku na GPW na zamknięcie 10 kolejnych sesji
poprzedzających dzień rozliczenia, przy czym ustalana tak wartość
nie może być większa ani też mniejsza niż o 20% w stosunku do
pierwotnej wartości odroczonej puli akcji. Akcje fantomowe są
rozliczane w 3 równych rocznych ratach począwszy od daty
Komitetu Personalnego na którym zostały przydzielone.
Programy 2019-2021: W dniu rozliczenia programu uczestnikowi
zostaną przekazane przyznane akcje własne
Wycena programu
Wartość godziwa programu jest wyznaczana na każdą datę
bilansową wg zasad przyjętych dla określenia wartości programu w
dniu rozliczenia.
* - Potwierdzona decyzjami Komitetów Personalnych Banku dokonujących oceny pracy uprawnionych
pracowników.
173
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Instrumenty finansowe pracowników
Banku niebędących Członkami Zarządu
Banku Millennium S.A., za rok:
2022
2021
2020
2019
-
akcje własne
akcje własne
akcje własne
Data przydzielenia akcji
-
-
-
03.07.2020
Ilość akcji (szt.)
-
-
-
196 736
- przyznana
-
-
-
0
- odroczona
-
-
-
196 736
Wartość na dzień przydzielenia (PLN)
-
-
-
626 958
- przyznana
-
-
-
0
- odroczona
-
-
-
626 958
Wartość godziwa na 31.12.2022 (PLN)
-
-
-
901 051
Według stanu na dzień bilansowy, Komitet Personalny przy Zarządzie Banku nie podjął decyzji o
wysokości zmiennego wynagrodzenia dla pracowników Banku niebędących Członkami Zarządu za rok
2022.
Instrumenty finansowe Członków
Zarządu Banku Millennium S.A. za rok:
2022
2021
2020
2019
akcje własne
akcje własne
akcje własne
Data przydzielenia akcji
-
13.04.2022
-
03.07.2020
Ilość akcji (szt.):
-
319 978
-
162 264
- przyznana
-
0,00
-
0
- odroczona
-
319 978
-
162 264
wartość na dzień przydzielenia (PLN):
-
2 100 000
-
517 104
- przyznana
-
0,00
-
0
- odroczona
-
2 100 000
-
517 104
Wartość godziwa na 31.12.2022 (PLN)
-
1 465 499
-
743 169
Według stanu na dzień publikacji Raportu Rocznego, Komitet Personalny przy Radzie Nadzorczej nie
podjął decyzji o wysokości zmiennego wynagrodzenia dla Członków Zarządu za rok 2022.
PŁATNOŚCI NA BAZIE AKCJI BYŁEGO EURO BANKU S.A.
Bank Millennium przejął zobowiązania Euro Banku wobec pracowników, którzy byli zidentyfikowani
jako mający istotny wpływ na profil ryzyka i otrzymywali zmienne wynagrodzenie, którego część
wypłacana była w formie akcji byłego Euro Banku w latach poprzedzających połączenie. Z dniem
przejęcia Euro Banku przez Bank Millennium akcje te przestały istnieć. W związku z tym Bank
Millennium przyjął decyzją Rady Nadzorczej zasady konwersji nieistniejących akcji Euro Banku na
akcje Banku Millennium. W roku 2022 wypłacona została ostatnia część akcji Banku Millennium.
174
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
14.8. POZOSTAŁE INFORMACJE DODATKOWE I INNE ISTOTNE WYDARZENIA
POMIĘDZY DNIEM SPORZĄDZENIA RAPORTU A DATĄ JEGO PUBLIKACJI
UTWORZENIE SYSTEMU OCHRONY BANKÓW KOMERCYJNYCH
Zarząd Banku poinformował, że w dniu 7 czerwca 2022 r. uzyskał informację o podjęciu przez Zarządy
i Rady Nadzorcze Alior Bank S.A., Bank Millennium S.A., Bank Polska Kasa Opieki S.A., BNP Paribas
Bank Polska S.A., ING Bank Śląski S.A., mBank S.A., Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A.,
Santander Bank Polska S.A. (Banki Uczestnicy) uchwał o wyrażeniu zgody na złożenie wniosku do
Komisji Nadzoru Finansowego o zatwierdzenie i uznanie Systemu Ochrony Banków Komercyjnych,
którego uczestnikami są banki działające w formie spółki akcyjnej wraz z projektem umowy Systemu
Ochrony Banków Komercyjnych, tj. na udział Banków Uczestników w utworzeniu Systemu Ochrony
Banków Komercyjnych , o którym mowa w Art. 4 ust. 1 pkt 9a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. –
Prawo bankowe (Prawo Bankowe).
Celem Systemu Ochrony Banków Komercyjnych będzie:
1. zapewnienie płynności i wypłacalności Banków Uczestników na warunkach i w zakresie określonym
w umowie systemu ochrony; oraz
2. wspieranie:
a) przymusowej restrukturyzacji prowadzonej przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny banku
będącego spółką akcyjną; oraz
b) przejęcia banku będącego spółką akcyjną na podstawie Art. 146b ust. 1 Prawa Bankowego.
W efekcie powyższego Bank rozpoznał w kosztach administracyjnych w roku 2022 składkę na System
Ochrony Banków Komercyjnych w kwocie 276,1 miliona złotych, jednocześnie począwszy od II
kwartału 2022 Bank nie ujmuje składek na Fundusz Gwarancyjny Banków.
PODZIAŁ DOMU MAKLERSKIEGO
Bank oraz Millennium Dom Maklerski (podmiot w 100% zależny od Banku, „MDM”) podjęły decyzję o
Podziale poprzez włączenie Działalności Maklerskiej w struktury Banku, w celu zintegrowania w
ramach jednego podmiotu wykonywania usług maklerskich dotychczas świadczonych za
pośrednictwem Spółki Dzielonej. Decyzja o Podziale jest podyktowana:
− chęcią poprawy efektywności funkcjonowania działalności maklerskiej w Grupie Banku, zarówno w
obszarze obsługi klientów instytucjonalnych jak i detalicznych;
− dążeniem do zwiększenia jakości i kompleksowości oferty usług maklerskich kierowanej zarówno do
klientów indywidualnych, jak i instytucjonalnych.
Plan Podziału MDM („Plan Podziału MDM”) został ogłoszony w trybie art. 535 § 3 KSH poprzez
umieszczenie na stronie internetowej Banku pod adresem:
https://www.bankmillennium.pl/plan_podzialu_MDM
Podział MDM został przeprowadzony w trybie art. 529 § 1 pkt 4 KSH, tj.: poprzez:
a) przeniesienie na Bank części majątku (aktywów i pasywów) oraz praw i obowiązków Spółki
Dzielonej, w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa MDM, związanej ze świadczeniem usług
maklerskich („Działalność Maklerska”); oraz
b) pozostawienie w MDM części majątku (aktywów i pasywów) oraz praw i obowiązków Spółki
Dzielonej, w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa MDM, związanej z pozostałą
działalnością („Działalność Nieregulowana”).
175
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
W dniu 29 lipca 2022 r. Bank powziął informację o zarejestrowaniu obniżenia kapitału zakładowego
MDM, zarejestrowaniu zmian statutu MDM oraz dokonaniu wpisu informacji o Podziale MDM w aktach
rejestrowych MDM w Krajowym Rejestrze Sądowym przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w
Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego. Tym samym, podział przez
wydzielenie MDM, w wyniku którego Bank przejął Działalność Maklerską, dokonał się i został
zarejestrowany przez właściwy sąd rejestrowy w dniu 29 lipca 2022 r.
REFORMA WSKAŹNIKÓW REFERENCYJNYCH
1. WIBOR
W maju 2022 polski rząd zapowiedział zastąpienie WIBOR-u inną (niższą) stawką od 1 stycznia 2023
roku. W czerwcu 2022 powstała Grupa Robocza, w skład której weszły banki komercyjne, GPW
Benchmark (Administrator WIBOR), KNF.
W lipcu 2022 r. w związku z planowaną reformą wskaźników referencyjnych w Polsce, powołana
została Narodowa Grupa Robocza ds. reformy stawek referencyjnych (NGR). Celem prac NGR jest
m.in. wprowadzenie nowego wskaźnika referencyjnego stóp procentowych i zastąpienie nim obecnie
stosowanego wskaźnika WIBOR w sposób bezpieczny i zgodny z BMR, w tym w szczególności
zapewniając wiarygodność, przejrzystość i rzetelność opracowania i stosowania nowego wskaźnika
referencyjnego.
W skład Narodowej Grupy Roboczej wchodzą przedstawiciele Ministerstwa Finansów, Narodowego
Banku Polskiego, Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, Bankowego Funduszu Gwarancyjnego,
Polskiego Funduszu Rozwoju, Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, Krajowego Depozytu
Papierów Wartościowych, Banku Gospodarstwa Krajowego, GPW Benchmark, a także przedstawiciele
banków, towarzystw funduszy inwestycyjnych, zakładów ubezpieczeń, firm faktoringowych i
leasingowych, podmiotów będących emitentami obligacji, w tym korporacyjnych i komunalnych, izb
rozliczeniowych.
Prace Narodowej Grupy Roboczej są koordynowane i nadzorowane przez Komitet Sterujący, w skład,
którego wchodzą przedstawiciele kluczowych instytucji: Komisji Nadzoru Finansowego, Narodowego
Banku Polskiego, Ministerstwa Finansów, Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, Polskiego Funduszu
Rozwoju, a także GPW Benchmark - administratora stóp referencyjnych - oraz Związku Banków
Polskich.
Działania NGR prowadzone są w formule projektowej w której wyodrębnione zostały strumienie
projektowe i w których pracach aktywnie uczestniczą przedstawiciele Banku Millennium.
Narodowa Grupa Robocza wybrała indeks WIRON jako kluczowy wskaźnik stóp procentowych w ramach
BMR do stosowania w umowach finansowych i instrumentach finansowych.
Ponadto Bank Millennium S.A. powołał uchwałą Zarządu Banku z dnia 24 sierpnia 2022r. projekt
wewnętrzny podlegający pod Zarząd (Wiceprezesa Zarządu - CFO oraz Członka Zarządu nadzorującego
m.in. obszar produktów detalicznych i korporacyjnych), w celu należytego zarządzania procesem
tranzycji wskaźnika WIBOR na WIRON i realizacji prac zgodnie z mapą drogową. W pracach tych
uczestniczą przedstawiciele wielu jednostek organizacyjnych Banku w tym w szczególności
odpowiedzialni za obszary produktowe oraz kwestie związane z zarządzaniem ryzkiem, w tym w
szczególności, ryzykiem stopy procentowej oraz ryzykiem operacyjnym. Struktura projektu
uwzględnia podział na strumienie obejmujące produkty i procesy, w których występuje element
stosowania wskaźnika referencyjnego WIBOR, zarządzanie projektem przez dedykowanego menadżera
projektu oraz cykliczne raportowanie statusów w zakresie poszczególnych strumieni. W obecnej fazie
projektu, w Banku trwają intensywne prace związane z dostosowaniem infrastruktury
technologicznej, jak również obejmujące przygotowanie procesów wewnętrznych oraz dokumentacji.
176
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Bank stosuje wskaźnik referencyjny WIBOR w następujących produktach (w mln PLN):
• kredyty hipoteczne: 28 614,32 wyłącznie kredyty oparte na stawce WIBOR (bez kredytów o
okresowo stałym oprocentowaniu);
• produkty kredytowe i produkty faktoringowe oraz dyskontowe dla przedsiębiorstw: 19 699,53;
• instrumenty dłużne (4 810,73):
o Aktywa: 2 938,23
o Pasywa: 1 872,50
• instrumenty pochodne: 23 384,66.
Bank wykorzystuje również instrumenty oparte o wskaźniki referencyjne WIBOR w rachunkowości
zabezpieczeń, szczegółowe informacje na temat stosowanych przez Grupę relacji zabezpieczających,
pozycji wyznaczonych jako zabezpieczane i zabezpieczające oraz sposobu prezentacji wyniku na tych
transakcjach są przedstawione w nocie 23 „Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń” w
Rozdziale 14 „Noty do Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego”.
Bank Millennium S.A. pracuje nad analizą ryzyk i monitoruje je na bieżąco, niemniej jednak, ze
względu na wczesny etap reformy bardziej szczegółowe informacje dotyczące procesu przejścia będą
przedstawiane w miarę postępu prac nad reformą wskaźnika WIBOR. Ponadto, ze względu na brak
formalnych informacji w zakresie potencjalnego zdarzenia regulacyjnego, o którym mowa w art. 23c
ust. 1 BMR, brak rozporządzenia Ministra Finansów, o którym mowa w art. 61c ustawy z dnia 5 sierpnia
2015 r. o nadzorze makroostrożnościowym nad systemem finansowym i zarządzaniu kryzysowym w
systemie finansowym dotyczącego zamiennika lub choćby projektu takiego rozporządzenia, brak
informacji o wysokości spreadu korygującego lub sposobie wyliczenia tego spreadu jak również brak
rynku instrumentów zabezpieczających oraz biorąc pod uwagę obecny etap prac Narodowej Grupy
Roboczej i realizacji mapy drogowej, aktualnie nie jest możliwe oszacowanie skutków finansowych
reformy wskaźnika WIBOR.
2. LIBOR USD
Bank stosuje wskaźnik referencyjny LIBOR USD w następujących produktach (w mln PLN):
▪ Bankowość detaliczna/portfel kredytów hipotecznych: 5,72;
▪ Bankowość korporacyjna: 245,08.
W przypadku produktów oferowanych przez Bank w ramach bankowości korporacyjnej każda z umów,
której okres obowiązywania jest dłuższy niż 30 czerwca 2023 r., posiada tzw. klauzulę awaryjną
wskazującą wskaźnik alternatywny RFR (risk free rate).
W obszarze produktów oferowanych przez Bank w ramach bankowości detalicznej, umowy kredytowe
z oprocentowaniem opartym na wskaźniku 3M lub 6M LIBOR USD, których okres obowiązywania jest
dłuższy niż 30 czerwca 2023 r. zawarte zostały przed wejściem w życie BMR. Aktualne, Bank zgodnie
z obowiązującym Planem na wypadek istotnej zmiany lub zaprzestania opracowywania wskaźników
referencyjnych prowadzi analizy dotyczące wpływu i skutków braku tzw. klauzul awaryjnych
wskazujących wskaźnik alternatywny dla LIBOR USD na zawarte umowy. Z uwagi na znikomą, zaledwie
dwucyfrową liczbę takich umów w portfelu Banku, analizowana jest również możliwość zastosowania
indywidualnego podejścia do każdej z tych umów.
Należy podkreślić, że Bank posiada Plan na wypadek istotnej zmiany lub zaprzestania opracowywania
wskaźników referencyjnych obejmujący produkty bankowości detalicznej w tym umowy finansowe w
rozumieniu BMR , produkty bankowości korporacyjnej oraz instrumenty finansowe w rozumieniu BMR
określający działania, które podejmie na wypadek istotnej zmiany lub zaprzestania opracowywania
stosowanego wskaźnika referencyjnego.
177
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
PODPISANIE WARUNKOWEJ UMOWY SPRZEDAŻY UDZIAŁÓW W KAPITALE ZAKŁADOWYM
MILLENNIUM FINANCIAL SERVICES SP. Z O.O. ORAZ STRATEGICZNEJ WSPÓŁPRACY
UBEZPIECZENIOWEJ
Zarząd Banku Millennium S.A. ("Bank Millennium") w dniu 13 lutego 2023 r. poinformował w formie
raportu bieżącego, że po uzyskaniu niezbędnych zgód korporacyjnych, w dniu 13 lutego 2023 r., Bank
zawarł umowę („Umowa”) sprzedaży 80% udziałów ("Udziały") w spółce Millennium Financial Services
sp. z o.o. ("Spółka") na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeń na Życie Europa S.A., które nabywa 72%
udziałów Spółki oraz Towarzystwa Ubezpieczeń Europa S.A., które nabywa 8% udziałów Spółki (łącznie
"Kupujący").
Bank Millennium zawarł również z Kupującymi oraz Spółką umowy dotyczące wyłącznego modelu
dystrybucji ubezpieczeń, w tym umowę o współpracy, umowy dystrybucyjne oraz umowy agencyjne
("Strategiczna Współpraca Ubezpieczeniowa"). Strategiczna współpraca ubezpieczeniowa przewiduje
długoterminową (10 lat) współpracę w zakresie bancassurance w odniesieniu do określonych
ubezpieczeń powiązanych z produktami kredytowymi oferowanymi przez Bank Millennium.
Istotą transakcji przewidzianej w Umowie jest bezpośrednie nabycie Udziałów przez Kupujących od
Banku Millennium za zdefiniowaną cenę początkową, która może podlegać mechanizmowi korekty
ceny po zamknięciu Transakcji (tj. po przeniesieniu tytułu prawnego do Udziałów na Kupujących i
zapłacie Ceny, "Zamknięcie") oraz ustanowieniu Strategicznej Współpracy Ubezpieczeniowej
("Transakcja"). W przypadku finalizacji Transakcji, Bank oczekuje jej rozpoznania w wyniku przed
opodatkowaniem na poziomie około 500 mln zł.
Zamknięcie Transakcji uzależnione jest od spełnienia warunku zawieszającego – uzyskania stosownej
zgody właściwego organu antymonopolowego ("Warunek").
Bank Millennium będzie publikował informacje o spełnieniu lub niespełnieniu Warunku w
odpowiednich raportach bieżących. Strony mogą również odstąpić od Umowy w określonych w niej
sytuacjach i mogą zostać zastosowane kary w przypadku niewywiązania się przez jedną ze Stron ze
swoich zobowiązań wynikających z dokumentacji Transakcji.
Dokumentacja Transakcji zawiera katalog oświadczeń i zapewnień Banku Millennium oraz Kupujących
w zakresie Udziałów i Strategicznej Współpracy Ubezpieczeniowej, a także określa zasady
odpowiedzialności Stron wynikające z Umowy.
178
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2022 r.
Pomiędzy dniem, na który sporządzono raport a datą jego publikacji nie wystąpiły inne istotne
zdarzenia mające wpływ na sprawozdanie finansowe i przyszłe wyniki Banku.
Data
Imię i nazwisko
Stanowisko/Funkcja
Podpis
15.02.2023
Joao Bras Jorge
Prezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
15.02.2023
Fernando Bicho
Wiceprezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
15.02.2023
Wojciech Haase
Członek Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
15.02.2023
Andrzej Gliński
Członek Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
15.02.2023
Wojciech Rybak
Członek Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
15.02.2023
Antonio Pinto Junior
Członek Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
15.02.2023
Jarosław Hermann
Członek Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym