Objaśnienie ze zwróceniem uwagi

Zwracamy uwagę na notę 8 do jednostkowego sprawozdania finansowego, w której opisano dokonaną przez Zarząd ocenę faktycznego i potencjalnego wpływu skutków konfliktu zbrojnego między Ukrainą a Rosją na działalność Spółki. Nasza opinia nie zawiera zastrzeżenia w odniesieniu do tej sprawy.

Kluczowe sprawy badania

Kluczowe sprawy badania są to sprawy, które według naszego zawodowego osądu były najbardziej znaczące podczas badania sprawozdania finansowego za bieżący rok obrotowy. Obejmują one najbardziej znaczące ocenione rodzaje ryzyka istotnego zniekształcenia, w tym ocenione rodzaje ryzyka istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem. Do spraw tych odnieśliśmy się w kontekście naszego badania sprawozdania finansowego jako całości oraz przy formułowaniu naszej opinii oraz podsumowaliśmy naszą reakcję na te rodzaje ryzyka, a w przypadkach, w których uznaliśmy za stosowne przedstawiliśmy najważniejsze spostrzeżenia związane z tymi rodzajami ryzyka. Nie wyrażamy osobnej opinii na temat tych spraw.

Kluczowa sprawa badania	Jak nasze badanie odniosło się do tej sprawy
Odzyskiwalność wartości księgowej akcji i udziałów w jednostkach zależnych i współkontrolowanych
Spółka posiada istotne inwestycje w jednostkach zależnych i współkontrolowanych, w stosunku do których w poprzednich latach dokonano odpisów aktualizujących. Historycznie wartość odpisów aktualizujących ulegała znaczącym wahaniom w zależności od zmieniających się warunków zewnętrznych, w tym parametrów makroekonomicznych, jak i wewnętrznych decyzji strategicznych Spółki co do nowych celów finansowych i operacyjnych. W wyniku przeprowadzonych analiz przesłanek utraty wartości i w konsekwencji przeprowadzonych testów na dzień 31 grudnia 2022 roku Zarząd Spółki dokonał odwrócenia odpisów aktualizujących netto (odwrócenia oraz zawiązania) utraty wartości akcji i udziałów w jednostkach zależnych i współkontrolowanych na łączną kwotę 312 mln PLN (nota 13.4.4.1). Jako kluczowy obszar badania uznaliśmy istotne szacunki Zarządu Spółki przyjęte w modelach zdyskontowanych przepływów pieniężnych, będących podstawą do określenia wartości odzyskiwanej udziałów i akcji w jednostkach zależnych i współkontrolowanych, a w szczególności kluczowe założenia makroekonomiczne, jak również przyjęte stopy dyskonta.	Nasze procedury badania obejmowały w szczególności: zrozumienie środowiska kontroli wewnętrznej w zakresie procesu oszacowania podstawy do ujęcia utraty wartości akcji i udziałów w jednostkach zależnych i współkontrolowanych, dla których zidentyfikowano przesłanki do utraty wartości; krytyczną ocenę przyjętych przez Zarząd Spółki kluczowych założeń i szacunków uwzględniających specyfikę działalności poszczególnych spółek zależnych, co do wyliczenia przyszłych oczekiwanych przepływów pieniężnych, w tym: porównanie przyjętych założeń co do przyszłych przepływów z zatwierdzonym planem finansowym dla 2023 roku; krytyczną analizę wypracowanych przez Zarząd Spółki kluczowych długoterminowych założeń makroekonomicznych, w tym prognozowanych cen paliw, marż rafineryjnych i petrochemicznych, marż produktowych, cen praw do emisji CO2, inflacji, kursów walutowych przyjętych przez Spółkę oraz powiązania założeń z raportami niezależnych agencji branżowych posiadanymi przez Spółkę; porównanie wolumenów produkcji uwzględniających perspektywiczność złóż, prognoz cen paliw do raportów rezerw niezależnych ekspertów Spółki dla aktywów kanadyjskich i polskich będących podstawą wyceny tych aktywów; krytyczną analizę metodyki sposobu wyliczenia stóp dyskonta i poprawności ich kalkulacji; ocenę niezależności i kompetencji ekspertów Spółki; ocenę poprawności i kompletności ujawnień w sprawozdaniu finansowym w zakresie ujawnienia kluczowych założeń do testów oraz analiz wrażliwości.
Odzyskiwalność wartości księgowej środków trwałych i wartości niematerialnych
Spółka użytkuje istotne rzeczowe aktywa trwałe, wartości niematerialne i aktywa z tytułu praw do użytkowania („aktywa trwałe”) w segmentach Rafineria, Petrochemia, Gaz, Energetyka i Wydobycie o łącznej wartości netto 41 778 mln PLN, w stosunku do których dokonano odpisów aktualizujących z tytułu trwałej utraty wartości.	Nasze procedury badania obejmowały w szczególności: zrozumienie środowiska kontroli wewnętrznej w zakresie procesu oszacowania podstawy do ujęcia utraty wartości środków trwałych i wartości niematerialnych, dla których zidentyfikowano przesłanki do utraty wartości;

Kluczowa sprawa badania	Jak nasze badanie odniosło się do tej sprawy
Na 31 grudnia 2022 roku Zarząd Spółki dokonał analizy przesłanek pod kątem utraty wartości aktywów trwałych we wszystkich jednostkach generujących przepływy pieniężne Spółki, a w konsekwencji przeprowadził testy na utratę wartości. W wyniku przeprowadzonych testów łączny wpływ odpisów aktualizujących netto na majątek trwały w postaci dodatkowych odpisów wyniósł 3 209 mln PLN. Kwota ta obejmuje głównie zawiązanie odpisów aktualizujących wartość aktywów w segmencie Rafineria w wysokości 2 603 mln PLN (nota 13.4.3) oraz Wydobycie 588 mln PLN. Jako kluczowy obszar badania uznaliśmy istotne szacunki Zarządu Spółki przyjęte w modelach zdyskontowanych przepływów pieniężnych, będących podstawą do określenia wartości odzyskiwanej aktywów, a w szczególności kluczowe założenia makroekonomiczne, jak również przyjęte stopy dyskonta.	krytyczną ocenę przyjętych przez Zarząd Spółki kluczowych założeń i szacunków uwzględniających specyfikę działalności poszczególnych jednostek generujących przepływy pieniężne, co do wyliczenia przyszłych oczekiwanych przepływów pieniężnych, w tym: porównanie przyjętych założeń co do przyszłych przepływów z zatwierdzonym planem finansowym dla 2023 roku krytyczną analizę wypracowanych przez Zarząd Spółki kluczowych długoterminowych założeń makroekonomicznych, w tym prognozowanych cen paliw, marż rafineryjnych i petrochemicznych, marż produktowych, cen gazu ziemnego, cen praw do emisji CO2, inflacji, kursów walutowych przyjętych przez Spółkę oraz powiązania założeń z raportami niezależnych agencji branżowych posiadanymi przez Spółkę; ocenę zasadności metodyki przyjmowanej w modelach dotyczących założeń co do ustalania przepływów pieniężnych po okresie objętym planem finansowym; krytyczną analizę metodyki sposobu wyliczenia stóp dyskonta i poprawności ich kalkulacji; ocenę modeli zdyskontowanych przepływów pieniężnych w zakresie ich zgodności ze standardami sprawozdawczości finansowej oraz poprawności matematycznej; ocenę poprawności i kompletności ujawnień w sprawozdaniu finansowym w zakresie ujawnienia kluczowych założeń do testów oraz analiz wrażliwości.
Prawidłowość ujęcia przychodów ze sprzedaży ropy oraz sprzedaży petrochemicznej
W roku zakończonym 31 grudnia 2022 roku Spółka osiągnęła przychody ze sprzedaży ropy do jednostek powiązanych w wysokości 49 671 mln PLN oraz sprzedaży produktów i towarów petrochemicznych w wysokości 9 643 mln PLN (nota 12.2). Jako kluczowy obszar badania uznaliśmy ryzyko, czy przychody z tytułu sprzedaży zostały rozpoznane w prawidłowym okresie sprawozdawczym, czyli zgodnie z momentem wydania produktu bądź towaru oraz przeniesieniem ryzyka i prawa związanego z produktem lub towarem. Ten kluczowy obszar badania identyfikujemy w odniesieniu do transakcji sprzedaży ropy oraz produktów i towarów petrochemicznych ze względu na zaangażowanie w transakcje sprzedaży jednostek powiązanych, złożoność transakcji oraz ich istotność.	Nasze procedury badania obejmowały w szczególności: zrozumienie środowiska kontroli wewnętrznej w zakresie rozpoznawania przychodów w prawidłowym okresie; testy skuteczności wybranych kluczowych kontroli wewnętrznych Spółki w obszarze rozpoznawania przychodów w prawidłowym okresie; przegląd najważniejszych umów obowiązujących w badanym okresie oraz prawidłowość zastosowanych zasad ujmowania przychodu zgodnie z obowiązującymi standardami sprawozdawczości; weryfikację na wybranej losowo próbie transakcji z przełomu roku odrębnie dla każdego strumienia przychodów i niezależną ocenę prawidłowości ujęcia przychodów na podstawie dokumentów źródłowych; procedury analityczne w zakresie oceny korelacji przychodów i kosztów oraz porównanie rzeczywistych obrotów do niezależnych oczekiwań na podstawie analizy tendencji oraz czynników makroekonomicznych; analizę transakcji nietypowych i korekt przychodów po dniu bilansowym; ocenę prawidłowości i kompletności ujawnień w zakresie przychodów ze sprzedaży w sprawozdaniu finansowym.

Odpowiedzialność Zarządu i Rady Nadzorczej za sprawozdanie finansowe

Zarząd Spółki jest odpowiedzialny za sporządzenie, na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych, sprawozdania finansowego, które przedstawia rzetelny i jasny obraz sytuacji majątkowej i finansowej i wyniku finansowego Spółki zgodnie z mającymi zastosowanie Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi przez Unię Europejską, przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości oraz obowiązującymi Spółkę przepisami prawa i statutem, a także za kontrolę wewnętrzną, którą Zarząd uznaje za niezbędną, aby umożliwić sporządzenie sprawozdania finansowego niezawierającego istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem lub błędem.

Sporządzając sprawozdanie finansowe Zarząd Spółki jest odpowiedzialny za ocenę zdolności Spółki do kontynuowania działalności, ujawnienie, jeżeli ma to zastosowanie, spraw związanych z kontynuacją działalności oraz za przyjęcie zasady kontynuacji działalności jako podstawy rachunkowości, z wyjątkiem sytuacji kiedy Zarząd albo zamierza dokonać likwidacji Spółki, albo zaniechać prowadzenia działalności, albo nie ma żadnej realnej alternatywy dla likwidacji lub zaniechania działalności.

Zarząd Spółki oraz członkowie Rady Nadzorczej Spółki są zobowiązani do zapewnienia, aby sprawozdanie finansowe spełniało wymagania przewidziane w Ustawie o rachunkowości. Członkowie Rady Nadzorczej są odpowiedzialni za nadzorowanie procesu sprawozdawczości finansowej Spółki.

Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie sprawozdania finansowego

Naszymi celami są uzyskanie racjonalnej pewności, czy sprawozdanie finansowe jako całość nie zawiera istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem lub błędem oraz wydanie sprawozdania z badania zawierającego naszą opinię. Racjonalna pewność jest wysokim poziomem pewności, ale nie gwarantuje, że badanie przeprowadzone zgodnie z KSB zawsze wykryje istniejące istotne zniekształcenie. Zniekształcenia mogą powstawać na skutek oszustwa lub błędu i są uważane za istotne, jeżeli można racjonalnie oczekiwać, że pojedynczo lub łącznie mogłyby wpłynąć na decyzje gospodarcze użytkowników podjęte na podstawie tego sprawozdania finansowego.

Zakres badania nie obejmuje zapewnienia co do przyszłej rentowności Spółki ani efektywności lub skuteczności prowadzenia jej spraw przez Zarząd Spółki obecnie lub w przyszłości.

Podczas badania zgodnego z KSB stosujemy zawodowy osąd i zachowujemy zawodowy sceptycyzm, a także:

• identyfikujemy i oceniamy ryzyka istotnego zniekształcenia sprawozdania finansowego spowodowanego oszustwem lub błędem, projektujemy i przeprowadzamy procedury badania odpowiadające tym ryzykom i uzyskujemy dowody badania, które są wystarczające i odpowiednie, aby stanowić podstawę dla naszej opinii. Ryzyko niewykrycia istotnego zniekształcenia wynikającego z oszustwa jest większe niż tego wynikającego z błędu, ponieważ oszustwo może dotyczyć zmowy, fałszerstwa, celowych pominięć, wprowadzenia w błąd lub obejścia kontroli wewnętrznej;
• uzyskujemy zrozumienie kontroli wewnętrznej stosownej dla badania w celu zaprojektowania procedur badania, które są odpowiednie w danych okolicznościach, ale nie w celu wyrażenia opinii na temat skuteczności kontroli wewnętrznej Spółki;
• oceniamy odpowiedniość zastosowanych zasad (polityki) rachunkowości oraz zasadność szacunków księgowych oraz powiązanych ujawnień dokonanych przez Zarząd Spółki;
• wyciągamy wniosek na temat odpowiedniości zastosowania przez Zarząd Spółki zasady kontynuacji działalności jako podstawy rachunkowości oraz, na podstawie uzyskanych dowodów badania, czy istnieje istotna niepewność związana ze zdarzeniami lub warunkami, która może poddawać w znaczącą wątpliwość zdolność Spółki do kontynuacji działalności. Jeżeli dochodzimy do wniosku, że istnieje istotna niepewność, wymagane jest od nas zwrócenie uwagi w naszym sprawozdaniu biegłego rewidenta na powiązane ujawnienia w sprawozdaniu finansowym lub, jeżeli takie ujawnienia są nieadekwatne, modyfikujemy naszą opinię. Nasze wnioski są oparte na dowodach badania uzyskanych do dnia sporządzenia naszego sprawozdania biegłego rewidenta, jednakże przyszłe zdarzenia lub warunki mogą spowodować, że Spółka zaprzestanie kontynuacji działalności;
• oceniamy ogólną prezentację, strukturę i zawartość sprawozdania finansowego, w tym ujawnienia oraz czy sprawozdanie finansowe przedstawia będące ich podstawą transakcje i zdarzenia w sposób zapewniający rzetelną prezentację.

Przekazujemy Radzie Nadzorczej Spółki informacje o, między innymi, planowanym zakresie i czasie przeprowadzenia badania oraz znaczących ustaleniach badania, w tym wszelkich znaczących słabościach kontroli wewnętrznej, które zidentyfikujemy podczas badania.

Składamy Radzie Nadzorczej Spółki oświadczenie, że przestrzegaliśmy stosownych wymogów etycznych dotyczących niezależności oraz, że będziemy informować ją o wszystkich powiązaniach i innych sprawach, które mogłyby być racjonalnie uznane za stanowiące zagrożenie dla naszej niezależności, a tam gdzie ma to zastosowanie, informujemy o zastosowanych zabezpieczeniach.

Spośród spraw przekazywanych Radzie Nadzorczej Spółki ustaliliśmy te sprawy, które były najbardziej znaczące podczas badania sprawozdania finansowego za bieżący rok obrotowy i dlatego uznaliśmy je za kluczowe sprawy badania. Opisujemy te sprawy w naszym sprawozdaniu biegłego rewidenta, chyba że przepisy prawa lub regulacje zabraniają publicznego ich ujawnienia lub gdy, w wyjątkowych okolicznościach, ustalimy, że kwestia nie powinna być przedstawiona w naszym sprawozdaniu, ponieważ można byłoby racjonalnie oczekiwać, że negatywne konsekwencje przeważyłyby korzyści takiej informacji dla interesu publicznego.

Inne informacje, w tym sprawozdanie z działalności

Na inne informacje składa się sprawozdanie z działalności Spółki za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2022 r. („Sprawozdanie z działalności”) wraz z oświadczeniem o stosowaniu ładu korporacyjnego i oświadczeniem na temat informacji niefinansowych, o którym mowa w art. 49b ust. 1 Ustawy o rachunkowości, które są wyodrębnionymi częściami tego sprawozdania (razem „Inne informacje”).

Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy ORLEN i PKN ORLEN za 2022 rok, zgodnie z art. 55 ust. 2a Ustawy o rachunkowości, zostało sporządzone łącznie.

Odpowiedzialność Zarządu i Rady Nadzorczej

Zarząd Spółki jest odpowiedzialny za sporządzenie Innych informacji zgodnie z przepisami prawa.

Zarząd Spółki oraz członkowie Rady Nadzorczej Spółki są zobowiązani do zapewnienia, aby Sprawozdanie z działalności wraz z wyodrębnionymi częściami spełniało wymagania przewidziane w Ustawie o rachunkowości.

Odpowiedzialność biegłego rewidenta

Nasza opinia z badania sprawozdania finansowego nie obejmuje Innych informacji. W związku z badaniem sprawozdania finansowego naszym obowiązkiem jest zapoznanie się z Innymi informacjami, i czyniąc to, rozpatrzenie, czy Inne informacje nie są istotnie niespójne ze sprawozdaniem finansowym lub naszą wiedzą uzyskaną podczas badania, lub w inny sposób wydają się istotnie zniekształcone. Jeśli na podstawie wykonanej pracy, stwierdzimy istotne zniekształcenia w Innych informacjach, jesteśmy zobowiązani poinformować o tym w naszym sprawozdaniu z badania. Naszym obowiązkiem zgodnie z wymogami Ustawy o biegłych rewidentach jest również wydanie opinii, czy Sprawozdanie z działalności zostało sporządzone zgodnie z przepisami oraz czy jest zgodne z informacjami zawartymi w sprawozdaniu finansowym. Ponadto jesteśmy zobowiązani do poinformowania, czy Spółka sporządziła oświadczenie na temat informacji niefinansowych oraz wydania opinii, czy Spółka w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego zawarła wymagane informacje.

Opinia o Sprawozdaniu z działalności

Na podstawie wykonanej w trakcie badania pracy, naszym zdaniem, Sprawozdanie z działalności:

• zostało sporządzone zgodnie z art. 49 Ustawy o rachunkowości oraz paragrafem 70 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 r. w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim („Rozporządzenie o informacjach bieżących” – Dz. U. z 2018 r., poz. 757 z późn. zm.);
• jest zgodne z informacjami zawartymi w sprawozdaniu finansowym.

Ponadto, w świetle wiedzy o Spółce i jej otoczeniu uzyskanej podczas naszego badania oświadczamy, że nie stwierdziliśmy w Sprawozdaniu z działalności istotnych zniekształceń.

Opinia o oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego

Naszym zdaniem w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego Spółka zawarła wszystkie informacje określone w paragrafie 70 ust. 6 punkt 5 Rozporządzenia o informacjach bieżących. Ponadto, naszym zdaniem, informacje wskazane w paragrafie 70 ust. 6 punkt 5 lit. c-f, h oraz lit. i tego Rozporządzenia zawarte w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego są zgodne z mającymi zastosowanie przepisami oraz informacjami zawartymi w sprawozdaniu finansowym.

Informacja na temat informacji niefinansowych

Zgodnie z wymogami Ustawy o biegłych rewidentach informujemy, że Spółka sporządziła odrębnie sprawozdanie na temat informacji niefinansowych i zamieściła o tym informację w sprawozdaniu z działalności, a także dołączyła to sprawozdanie do rocznego sprawozdania finansowego Spółki. Do dnia sporządzenia niniejszego sprawozdania z badania, Spółka zamieściła sprawozdanie na temat informacji niefinansowych na swojej stronie internetowej.

Nie wykonaliśmy żadnych prac atestacyjnych dotyczących odrębnego sprawozdania na temat informacji niefinansowych i nie wyrażamy jakiegokolwiek zapewnienia na jego temat.

Sprawozdanie na temat innych wymogów prawa i regulacji

Oświadczenie na temat świadczonych usług niebędących badaniem sprawozdań finansowych

Zgodnie z naszą najlepszą wiedzą i przekonaniem oświadczamy, że usługi niebędące badaniem sprawozdań finansowych, które świadczyliśmy na rzecz Spółki i jej spółek zależnych nie są zakazane na mocy art. 5 ust. 1 Rozporządzenia UE oraz art. 136 Ustawy o biegłych rewidentach. Usługi niebędące badaniem sprawozdań finansowych, które świadczyliśmy na rzecz Spółki i jej spółek zależnych w badanym okresie zostały wymienione w nocie 8.8.4 Sprawozdania z działalności.

Wybór firmy audytorskiej

Zostaliśmy wybrani do badania sprawozdania finansowego Spółki uchwałą Rady Nadzorczej nr 2699/21 z dnia 29 listopada 2021 roku. Sprawozdania finansowe Spółki badamy nieprzerwanie począwszy od roku obrotowego zakończonego dnia 31 grudnia 2017 roku, to jest przez sześć kolejnych lat obrotowych.

Wymogi prawa energetycznego – regulacyjna informacja finansowa

Przedstawiona w nocie objaśniającej nr 16.2 regulacyjna informacja finansowa, obejmująca pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej oraz rachunku zysków i strat sporządzone odrębnie dla poszczególnych rodzajów wykonywanej działalności gospodarczej w zakresie dystrybucji energii elektrycznej oraz obrotu paliwami gazowymi, a także wskazane podstawy sporządzenia tej informacji oraz zasady alokacji aktywów i pasywów oraz kosztów i przychodów do każdej z tych działalności została przygotowana przez Zarząd w celu spełnienia wymogów art. 44 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2022 r. poz. 1385 zwanej dalej „Prawem Energetycznym”) (dalej „ustawa”), w tym w zakresie zapewnienia równoprawnego traktowania odbiorców oraz eliminowania subsydiowania skrośnego pomiędzy tymi działalnościami.

Zakres regulacyjnej informacji finansowej określony jest przepisami ustawy. Nasze badanie nie obejmowało oceny wystarczalności informacji wymaganej ustawą z punktu widzenia celu przygotowania tej informacji regulacyjnej, w szczególności w zakresie zapewnienia równoprawnego traktowania odbiorców oraz eliminowania subsydiowania skrośnego pomiędzy tymi działalnościami.

Naszym zdaniem regulacyjna informacja finansowa została sporządzona we wszystkich istotnych aspektach zgodnie z podstawą sporządzenia przedstawioną w nocie 16.2 i spełnia wymogi art. 44 ust. 2 ustawy.

Kluczowym biegłym rewidentem odpowiedzialnym za badanie, którego rezultatem jest niniejsze sprawozdanie niezależnego biegłego rewidenta, jest Artur Maziarka.

Działający w imieniu Deloitte Audyt Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. z siedzibą w Warszawie, wpisanej na listę firm audytorskich pod numerem 73, w imieniu której kluczowy biegły rewident zbadał sprawozdanie finansowe:

Artur Maziarka

nr w rejestrze 90108

Warszawa, 27 kwietnia 2023 roku