Obraz zawierający tekst, zrzut ekranu, niebo

Opis wygenerowany automatycznie

 

WYBRANE DANE FINANSOWE

w tys. PLN

w tys. EUR

 

 

31.12.2023

31.12.2022*

 dane

 przekształcone

31.12.2023

31.12.2022*

 dane

 przekształcone

Dane dotyczące jednostkowego sprawozdania finansowego Santander Bank Polska S.A.

I

Wynik z tytułu odsetek

11 439 587

8 040 542

2 526 187

1 715 023

II

Wynik z tytułu prowizji

2 385 799

2 277 921

526 853

485 874

III

Zysk przed opodatkowaniem

6 396 302

3 598 278

1 412 486

767 502

IV

Zysk za okres

4 672 978

2 449 043

1 031 927

522 373

V

Przepływy pieniężne netto - razem

(791 936)

16 460 847

(174 882)

3 511 048

VI

Aktywa razem

252 401 201

236 448 051

58 049 954

50 416 438

VII

Zobowiązania wobec banków

2 668 293

2 245 128

613 683

478 716

VIII

Zobowiązania wobec klientów

195 365 937

185 655 260

44 932 368

39 586 187

IX

Zobowiązania razem

222 915 704

211 802 781

51 268 561

45 161 471

X

Kapitały razem

29 485 497

24 645 270

6 781 393

5 254 967

XI

Liczba akcji

102 189 314

102 189 314

 

 

XII

Wartość księgowa na jedną akcję (w zł / EUR)

288,54

241,17

66,36

51,42

XIII

Współczynnik kapitałowy

21,24%

22,32%**

 

XIV

Zysk na jedną akcję zwykłą (w zł / EUR)

45,73

23,97

10,10

5,11

XV

Zysk rozwodniony na jedną akcję zwykłą (w zł / EUR)

45,73

23,97

10,10

5,11

XVI

Zadeklarowana lub wypłacona dywidenda na jedną akcję

(w zł / EUR)
**

23,25***

2,68

5,13

0,57

*szczegóły w Nocie 2.5

**dane w odpowiednich okresach obejmują zyski zaliczone do funduszy własnych zgodnie z mającymi zastosowanie wytycznymi EBA

*** szczegóły opisane zostały w nocie 55

Dla celów ustalenia podstawowych wielkości w EUR zastosowanych w wybranych danych finansowych przyjęto następujące kursy:

·   dla pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej – kurs średni NBP z dnia 31.12.2023r.: 1 EUR = 4,3480 PLN oraz kurs średni NBP z dnia 31.12.2022 r.: 1 EUR = 4,6899 PLN

·   dla pozycji rachunku zysków i strat na 31.12.2023 r. – kurs wyliczony jako średnia z kursów NBP, obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca 2023 r.: 1 EUR = 4,5284 PLN; na 31.12.2022 r. - kurs wyliczony jako średnia z kursów NBP, obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca 2022 r.: 1 EUR = 4,6883  PLN.

Na dzień 31.12.2023 r. wartości bilansowe denominowane w walutach obcych przeliczone zostały na PLN zgodnie z tabelą nr 251/A/NBP/2023 z dnia 29.12.2023 r.

Obraz zawierający Ludzka twarz, ubrania, osoba, tekst

Opis wygenerowany automatycznie

 

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

I.     Jednostkowy rachunek zysków i strat66

II.   Jednostkowe sprawozdanie z całkowitych dochodów77

III.  Jednostkowe sprawozdanie z sytuacji finansowej88

IV.  Jednostkowe sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym1010

V.   Jednostkowe sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych1111

VI.  Noty objaśniające do sprawozdania finansowego1212

1.       Informacja ogólna o emitencie  1212

2.       Zasady sporządzania sprawozdania finansowego  1313

3.       Zarządzanie ryzykiem   4141

4.       Zarządzanie kapitałem    7373

5.       Wynik z tytułu odsetek  7777

6.       Wynik z tytułu prowizji 7878

7.       Przychody z tytułu dywidend  7878

8.       Wynik handlowy i rewaluacja  7979

9.       Wynik na pozostałych instrumentach finansowych  7979

10.     Pozostałe przychody operacyjne  7979

11.     Odpisy netto z tytułu oczekiwanych strat kredytowych  8080

12.     Koszty pracownicze  8080

13.     Koszty działania  8181

14.     Pozostałe koszty operacyjne  8181

15.     Obciążenie z tytułu podatku dochodowego  8181

16.     Zysk na akcję  8282

17.     Gotówka i operacje z bankami centralnymi 8282

18.     Należności od banków   8383

19.     Aktywa, zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu  8484

20.     Pochodne instrumenty zabezpieczające  8585

21.     Należności od klientów   8686

22.     Informacje o sekurytyzacji aktywów   9393

23.     Inwestycyjne aktywa finansowe  9595

24.     Inwestycje w podmioty zależne i stowarzyszone  9696

25.     Wartości niematerialne  9898

 

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

26.     Wartość firmy  9999

27.     Rzeczowy majątek trwały  100100

28.     Aktywa z tytułu praw do użytkowania  101101

29.     Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego  103103

30.     Aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży  104104

31.     Pozostałe aktywa  105105

32.     Zobowiązania wobec banków   105105

33.     Zobowiązania wobec klientów   106106

34.     Zobowiązania podporządkowane  107107

35.     Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych  107107

36.     Rezerwy na udzielone zobowiązania finansowe i gwarancyjne  108108

37.     Pozostałe rezerwy  108108

38.     Pozostałe zobowiązania  109109

39.     Kapitał akcyjny  110110

40.     Pozostałe kapitały  111111

41.     Kapitał z aktualizacji wyceny  112112

42.     Rachunkowość zabezpieczeń  113113

43.     Transakcje z przyrzeczeniem odkupu i odsprzedaży  118118

44.     Kompensowanie aktywów i zobowiązań finansowych  119119

45.     Wartość godziwa  120120

46.     Ryzyko prawne dotyczące kredytów hipotecznych w CHF  126126

47.     Zobowiązania warunkowe  131131

48.     Aktywa i zobowiązania stanowiące zabezpieczenie  132132

49.     Informacje dotyczące leasingu  133133

50.     Sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych–informacja dodatkowa  134134

51.     Podmioty powiązane  134134

52.     Nabycia, sprzedaże i likwidacje podmiotów zależnych i stowarzyszonych  138138

53.     Świadczenia na rzecz pracowników   138138

54.     Program motywacyjny w formie akcji 140140

55.     Dywidenda na akcję  142142

56.     Sprawozdawczość według segmentów działalności 143143

57.     Zdarzenia, które wystąpiły po dacie zakończenia okresu sprawozdawczego  143143

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

        I.               Jednostkowy rachunek zysków i strat

za okres:

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-

31.12.2022*

dane przekształcone

Przychody odsetkowe oraz o charakterze zbliżonym do odsetek

15 604 018

10 189 968

Przychody odsetkowe od aktywów finansowych wycenianych

w zamortyzowanym koszcie

 

13 240 163

8 151 748

Przychody odsetkowe od aktywów wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

 

2 300 743

1 962 341

Przychody o charakterze zbliżonym do odsetek od aktywów wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy

 

63 112

75 879

Koszty odsetkowe

 

(4 164 431)

(2 149 426)

Wynik z tytułu odsetek

 Nota 5

11 439 587

8 040 542

Przychody prowizyjne

 

2 829 144

2 699 737

Koszty prowizyjne

 

(443 345)

(421 816)

Wynik z tytułu prowizji

 Nota 6

2 385 799

2 277 921

Przychody z tytułu dywidend

 Nota 7

241 567

172 181

Wynik handlowy i rewaluacja

 Nota 8 

298 573

109 912

Wynik na pozostałych instrumentach finansowych

 Nota 9 

(12 363)

(19 820)

Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie

Nota 46 

(316 773)

(169 235)

Pozostałe przychody operacyjne

 Nota 10

74 836

74 552

Odpisy netto z tytułu oczekiwanych strat kredytowych

 Nota 11

(945 710)

(798 605)

Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych

 Nota 46

(2 081 557)

(1 428 333)

Koszty operacyjne w tym:

 

(3 936 495)

(3 908 534)

- Koszty pracownicze i koszty działania

 Nota 12 i 13

(3 309 013)

(3 378 652)

- Amortyzacja rzeczowego majątku trwałego i wartości niematerialnych

 

(350 702)

(321 549)

- Amortyzacja składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania

 

(126 784)

(125 382)

- Pozostałe koszty operacyjne

 Nota 14

(149 996)

(82 951)

Podatek od instytucji finansowych

 

(751 162)

(752 303)

Zysk przed opodatkowaniem

 

6 396 302

3 598 278

Obciążenie z tytułu podatku dochodowego

 Nota 15

(1 723 324)

(1 149 235)

Zysk za okres

 

4 672 978

2 449 043

Zysk na akcję

 Nota 16

 

Podstawowy (zł/akcja)

 

45,73

23,97

Rozwodniony (zł/akcja)

 

45,73

23,97

* szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

     II.               Jednostkowe sprawozdanie z całkowitych dochodów

 

za okres:

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022* dane przekształcone

Zysk netto za okres

 

4 672 978

2 449 043

Pozycje, które mogą zostać przeniesione do wyniku finansowego:

 

2 347 063

(1 363 397)

Zmiana wyceny i sprzedaż dłużnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody brutto

Nota 23 i 41

1 832 301

(1 332 664)

Podatek odroczony

 

(348 137)

253 206

Zmiana wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne brutto

Nota 41 i 48

1 065 307

(350 542)

Podatek odroczony

 

(202 408)

66 603

Pozycje, które nie mogą zostać przeniesione do wyniku finansowego:

 

46 076

6 139

Zmiana wyceny kapitałowych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej

przez inne całkowite dochody brutto

Nota 23 i 41

72 166

8 050

Podatek odroczony i bieżący

 

(13 712)

(1 529)

Rezerwa na odprawy emerytalne - zyski/straty aktuarialne brutto

Nota 41 i 54

(15 282)

(472)

Podatek odroczony

 

2 904

90

Inne całkowite dochody netto razem

2 393 139

(1 357 258)

CAŁKOWITY DOCHÓD ZA OKRES SPRAWOZDAWCZY

 

7 066 117

1 091 785

* szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

 III.               Jednostkowe sprawozdanie z sytuacji finansowej

 

na dzień:

31.12.2023

31.12.2022*

dane przekształcone

AKTYWA

 

Gotówka i operacje z bankami centralnymi

Nota 17

8 275 110

10 135 099

Należności od banków

Nota 18

9 048 400

9 709 800

Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu

Nota 19

8 941 960

6 879 751

Pochodne instrumenty zabezpieczające

Nota 20

1 559 374

537 924

Należności od klientów w tym:

Nota 21

140 903 101

134 842 828

- wyceniane w zamortyzowanym koszcie

 

138 093 756

132 062 037

- wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

 

2 798 234

2 628 660

- wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

 

11 111

152 131

Należności z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu

Nota 43

12 676 594

13 824 606

Inwestycyjne aktywa finansowe w tym:

Nota 23

62 952 586

50 086 938

- dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

 

44 814 032

46 609 817

- dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

 

-

62 907

- dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie

 

17 866 218

3 156 009

- kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

 

272 336

200 170

- kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

 

-

58 035

Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań

Nota 48

271 933

2 157 372

Inwestycje w podmioty zależne i stowarzyszone

Nota 24

2 377 407

2 377 407

Wartości niematerialne

Nota 25

730 461

625 519

Wartość firmy

Nota 26

1 688 516

1 688 516

Rzeczowy majątek trwały

Nota 27

472 100

497 686

Aktywa z tytułu praw do użytkowania

Nota 28

449 610

437 342

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Nota 29

986 915

1 718 293

Aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży

Nota 30

4 308

4 308

Pozostałe aktywa

Nota 31

1 062 826

924 662

Aktywa razem

252 401 201

236 448 051

* szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

 

na dzień:

31.12.2023

31.12.2022*

dane przekształcone

ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁY

 

 

 

Zobowiązania wobec banków

Nota 32

2 668 293

2 245 128

Pochodne instrumenty zabezpieczające

Nota 20

829 565

1 872 039

Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu

Nota 19

8 834 034

7 117 867

Zobowiązania wobec klientów

Nota 33

195 365 937

185 655 260

Zobowiązania z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu

Nota 43

273 547

2 158 520

Zobowiązania podporządkowane

Nota 34

2 585 476

2 705 885

Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych

Nota 35

5 929 056

5 899 300

Zobowiązania z tytułu leasingu

Nota 49

484 012

516 881

Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego

 

1 127 618

85 412

Rezerwy na udzielone zobowiązania finansowe i gwarancyjne

Nota 36

151 294

74 012

Pozostałe rezerwy

Nota 37

741 677

463 657

Pozostałe zobowiązania

Nota 38

3 925 195

3 008 820

Zobowiązania razem

 

222 915 704

211 802 781

Kapitały

 

 

 

Kapitał akcyjny

Nota 39

1 021 893

1 021 893

Pozostałe kapitały

Nota 40

23 369 548

22 305 509

Kapitał z aktualizacji wyceny

Nota 41

(275 166)

(2 668 305)

Zyski zatrzymane

 

696 244

1 537 130

Wynik roku bieżącego

 

4 672 978

2 449 043

Kapitały razem

29 485 497

24 645 270

Zobowiązania i kapitały razem

 

252 401 201

236 448 051

* szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

IV.                Jednostkowe sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym

Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym

1.01.2023 r. - 31.12.2023 r.

Kapitał akcyjny

Akcje własne

Pozostałe kapitały

Kapitał

z aktualizacji wyceny

Zyski

zatrzymane

oraz wynik

roku

bieżącego

Razem

 Nota

39

 

40

41

 

 

Stan na początek okresu - dane opublikowane

1 021 893

-

22 305 509

(1 018 315)

3 986 173

26 295 260

Reklasyfikacja portfela określonych obligacji na początek okresu*

-

-

-

(1 649 990)

-

(1 649 990)

Stan na początek okresu - dane przekształcone

1 021 893

-

22 305 509

(2 668 305)

3 986 173

24 645 270

Całkowite dochody razem

-

-

-

2 393 139

4 672 978

7 066 117

   Wynik okresu bieżącego

-

-

-

-

4 672 978

4 672 978

   Inne całkowite dochody

-

-

-

2 393 139

-

2 393 139

Ujęcie programu motywacyjnego w formie akcji

-

-

198 912

-

-

198 912

Nabycie akcji własnych

-

(48 884)

-

-

-

(48 884)

Rozliczenie nabycia akcji własnych w ramach programu motywacyjnego w formie akcji

-

48 884

(48 249)

-

-

635

Odpis na pozostałe kapitały

-

-

3 289 929

-

(3 289 929)

-

Zaliczka na poczet dywidendy

-

-

(2 375 902)

-

-

(2 375 902)

Pozostałe zmiany

-

-

(651)

-

-

(651)

Stan na koniec okresu

1 021 893

-

23 369 548

(275 166)

5 369 222

29 485 497

* szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

.

Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym

1.01.2022 r. - 31.12.2022 r.

Kapitał akcyjny

Akcje własne

Pozostałe kapitały

Kapitał

z aktualizacji wyceny

Zyski

zatrzymane

oraz wynik

roku

bieżącego

Razem

 Nota

39

 

40

41

 

 

Stan na początek okresu

1 021 893

-

20 790 808

(1 311 047)

3 325 698

23 827 352

Całkowite dochody razem

-

-

-

(1 357 258)

2 449 043

1 091 785

   Wynik okresu bieżącego

-

-

-

-

2 449 043

2 449 043

   Inne całkowite dochody*

-

-

-

(1 357 258)

-

(1 357 258)

Odpis na pozostałe kapitały

-

-

1 514 701

-

(1 514 701)

-

Odpis na dywidendy

-

-

-

-

(273 867)

(273 867)

Stan na koniec okresu

1 021 893

-

22 305 509

(2 668 305)

3 986 173

24 645 270

* szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

    V.               Jednostkowe sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych

za okres:

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022*

dane przekształcone

Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej

 

 

Zysk przed opodatkowaniem

6 396 302

3 598 278

Korekty:

 

 

Amortyzacja

477 486

446 931

Wynik z działalności inwestycyjnej

6 769

18 291

Odsetki naliczone wyłączane z działalności operacyjnej

(2 011 345)

(1 584 492)

Dywidendy

(240 269)

(171 242)

Odpisy z tytułu (odwrócenia) utraty wartości

4 390

12 158

Zmiany:

 

 

Stanu rezerw

355 302

124 632

Stanu aktywów/zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu

(416 804)

338 496

Stanu aktywów stanowiących zabezpieczenie zobowiązań

(110 353)

21 462

Stanu pochodnych instrumentów zabezpieczających

(1 285 031)

(175 256)

Stanu należności od banków

1 644 598

(3 005 112)

Stanu należności od klientów

(17 751 486)

(18 141 728)

Stanu zobowiązań wobec banków

524 521

993 419

Stanu zobowiązań wobec klientów

13 301 911

12 203 847

Stanu należności/zobowiązań z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu

(3 976 188)

2 177 770

Stanu pozostałych aktywów i zobowiązań

1 269 265

455 901

Odsetki otrzymane dotyczące działalności operacyjnej

12 438 286

7 898 958

Odsetki zapłacone dotyczące działalności operacyjnej

(4 101 274)

(2 243 194)

Podatek dochodowy zapłacony

(511 093)

(683 462)

Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej

6 014 987

2 285 657

Przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej

 

 

Wpływy

14 663 141

17 712 343

Zbycie / zapadalność inwestycyjnych aktywów finansowych

12 259 146

16 255 502

Zbycie wartości niematerialnych oraz rzeczowego majątku trwałego

13 048

35 821

Dywidendy otrzymane

240 269

171 242

Odsetki otrzymane

2 150 678

1 249 778

Wydatki

(18 883 143)

(3 978 441)

Nabycie inwestycyjnych aktywów finansowych

(18 433 175)

(3 625 654)

Nabycie wartości niematerialnych oraz rzeczowego majątku trwałego

(449 968)

(352 787)

Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej

(4 220 002)

13 733 902

Przepływy pieniężne z działalności finansowej

 

 

Wpływy

6 032 802

2 325 350

Emisja dłużnych papierów wartościowych

5 865 760

2 325 350

Zaciągnięcie kredytów i pożyczek

167 042

-

Wydatki

(8 619 723)

(1 884 062)

Wykup dłużnych papierów wartościowych

(5 605 700)

(1 219 340)

Spłaty kredytów i pożyczek

(87 560)

(75 149)

Spłaty zobowiązań z tytułu leasingu

(154 407)

(152 101)

Dywidendy na rzecz właścicieli

(2 375 902)

(273 867)

Nabycie akcji własnych

(48 884)

-

Odsetki zapłacone

(347 270)

(163 605)

Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej

(2 586 921)

441 288

Przepływy pieniężne netto - razem

(791 936)

16 460 847

- w tym z tytułu różnic kursowych

(964 375)

302 120

Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na początek okresu

34 490 824

18 029 977

Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na koniec okresu

33 698 888

34 490 824

* szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

Informacje dotyczące zobowiązań wynikających z działalności finansowej w zakresie kredytów i pożyczek otrzymanych, zobowiązań podporządkowanych oraz emisji dłużnych papierów wartościowych przedstawiono odpowiednio w notach: 32- 35.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

VI.                Noty objaśniające do sprawozdania finansowego

1.      Informacja ogólna o emitencie

Bank działa pod nazwą Santander Bank Polska S.A. z siedzibą w Polsce, 00-854 Warszawa, al. Jana Pawła II 17, pod nr KRS 0000008723, NIP 896-000-56-73, REGON 930041341.

W dniu 7 września 2018 roku Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu, VI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego wpisał do rejestru przedsiębiorców zmiany Statutu Banku skutkujące m.in. zmianą nazwy Banku z  dotychczasowej Bank Zachodni WBK S.A. na Santander Bank Polska S.A.

Jednostką dominującą najniższego i najwyższego szczebla dla Santander Bank Polska S.A. jest Banco Santander S.A. z  siedzibą w Santander w Hiszpanii.

Santander Bank Polska S.A. oferuje szeroki zakres usług bankowych w obrocie krajowym i na międzybankowych rynkach zagranicznych, dla osób fizycznych i prawnych. Dodatkowo prowadzi również usługi:

·   pośrednictwa obrotu papierami wartościowymi,

·   leasingu,

·   faktoringu,

·   zarządzania aktywami/funduszami,

·   dystrybucji usług ubezpieczeniowych,

·   handlu akcjami i udziałami spółek prawa handlowego,

·   działalności maklerskiej.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

2.      Zasady sporządzania sprawozdania finansowego

2.1. Oświadczenie o zgodności

Roczne jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. zostało sporządzone zgodnie ze stosowanymi w sposób ciągły Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) przyjętymi przez Unię Europejską według stanu w dniu 31 grudnia 2023 roku, a w zakresie nieuregulowanym powyższymi standardami– zgodnie z wymogami ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (tekst jednolity Dz.U. z 2023, poz. 120) i wydanymi na jej podstawie przepisami wykonawczymi, a także wymogami wobec emitentów papierów wartościowych dopuszczonych lub będących przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu na rynku oficjalnych notowań giełdowych określonymi w ustawie z dnia 29 lipca 2005 roku o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych.

Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd Santander Bank Polska S.A. w dniu 15 lutego 2024 roku.

Jednostkowe sprawozdanie Santander Bank Polska S.A. jest publikowane w tej samej dacie co skonsolidowane sprawozdanie Grupy Kapitałowej Santander Bank Polska S.A. i jest wymagane przepisami prawa.

2.2. Podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego

Jednostkowe sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuacji działalności gospodarczej przez Bank w dającej się przewidzieć przyszłości, tj. przez okres co najmniej 12 miesięcy od dnia, na który sporządzono niniejsze sprawozdanie finansowe.

Zarząd w swojej ocenie rozważył m. in. wpływ obecnej sytuacji na Ukrainie i ustalił, że nie powoduje ona istotnej niepewności w zakresie zdolności Banku do kontynuacji działalności.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe zostało sporządzone w złotych polskich, w zaokrągleniu do tysiąca złotych.

Santander Bank Polska S.A. sporządził jednostkowe sprawozdanie finansowe zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) przyjętymi do stosowania w Unii Europejskiej, zgodnie z zasadami wyceny bilansowej wskazanymi poniżej:

Pozycja

Zasady wyceny bilansowej

Instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu

Wartość godziwa przez wynik finansowy

Należności od klientów spełniające test kontraktowych przepływów pieniężnych

Zamortyzowany koszt

Należności od klientów niespełniające testu kontraktowych przepływów pieniężnych

Wartość godziwa przez wynik finansowy

Instrumenty finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Wartość godziwa przez inne całkowite dochody

Zobowiązania z tytułu rozliczanych w środkach pieniężnych lub instrumentach kapitałowych płatności w formie akcji własnych

Zgodnie z wymogami MSSF 2 "Płatności w formie akcji"

Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe

Wartość godziwa przez inne całkowite dochody - opcja

Kapitałowe aktywa finansowe przeznaczone do obrotu

Wartość godziwa przez wynik finansowy

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Wartość godziwa przez wynik finansowy

Składniki aktywów trwałych

Cena nabycia lub koszt wytworzenia pomniejszony o łączne odpisy amortyzacyjne oraz łączne straty z tytułu utraty wartości

Prawa do użytkowania ( MSSF 16)

Początkowa wycena według kosztu pomniejszana o odpisy amortyzacyjne oraz łączne straty z tytułu utraty wartości

Składniki aktywów trwałych przeznaczone do sprzedaży i Banku aktywów trwałych przeznaczone do sprzedaży

Wykazywane są w kwocie niższej z dwóch, tj. ich wartości bilansowej i wartości godziwej pomniejszonej o koszty zbycia

Santander Bank Polska S.A. zastosował takie same zasady rachunkowości, jak przy sporządzaniu jednostkowego sprawozdania finansowego za rok zakończony 31 grudnia 2022 roku, z wyjątkiem zmian w standardach z pkt 2.4

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

2.3. Nowe standardy i interpretacje oraz zmiany do standardów lub interpretacji, które mogą mieć zastosowanie w Santander Bank Polska S.A., a nie są jeszcze obowiązujące i nie zostały wcześniej wprowadzone

MSSF

Charakter zmian

Obowiązuje od

Wpływ na Santander Bank Polska S.A.

Zmiana do MSR 1

Zmiana dotyczy prezentacji zobowiązań. W szczególności wyjaśnia ona jedno z kryteriów klasyfikacji zobowiązania jako długoterminowe.

 1 stycznia 2024

Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu

na sprawozdanie finansowe.

Zmiana do MSSF 16

Zmiana w zakresie kalkulacji zobowiązania leasingowego w transakcjach sprzedaży i leasingu zwrotnego.

1stycznia 2024

Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu

na sprawozdanie finansowe.

Zmiany do MSR 7/MSSF 7: Umowy finansowe z dostawcami

Zmiany wymagają od jednostki ujawniania informacji jakościowych i ilościowych na temat programów finansowania dostawców, takich jak przedłużone warunki płatności oraz udzielone zabezpieczenia lub gwarancje.

1 stycznia 2024

Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu

na sprawozdanie finansowe.*

Zmiany do MSR 21: Brak wymienności

Zmiana wymaga ujawnienia informacji, które pozwolą użytkownikom sprawozdań finansowych zrozumieć wpływ niewymienialności waluty.

1 stycznia 2025

Zmiana nie będzie miała istotnego wpływu

na sprawozdanie finansowe.*

* Nowe standardy oraz zmiany do istniejących standardów wydane przez RMSR, ale jeszcze niezatwierdzone do stosowania w UE.              

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

2.4. Standardy i interpretacje oraz zmiany do standardów lub interpretacji, które zostały po raz pierwszy zastosowane w roku obrotowym 2023

MSSF

Charakter zmian

Obowiązujące od

Wpływ na Santander Bank Polska S.A.

MSSF 17 Ubezpieczenia

MSSF 17 definiuje nowe podejście do rozpoznawania, wyceny, prezentacji i ujawniania umów ubezpieczeniowych. Głównym celem MSSF 17 jest zagwarantowanie przejrzystości oraz porównywalności sprawozdań finansowych ubezpieczycieli. W tym celu jednostka będzie ujawniała szereg informacji ilościowych i jakościowych umożliwiających użytkownikom sprawozdania finansowego ocenę wpływu umów ubezpieczeniowych na sytuację finansową, wyniki finansowe oraz przepływy pieniężne jednostki. MSSF 17 wprowadza szereg istotnych zmian w stosunku do dotychczasowych wymogów MSSF 4. Dotyczą one miedzy innymi: poziomów agregacji na jakim wykonywane są obliczenia, metody wyceny zobowiązań ubezpieczeniowych, rozpoznawania zysku lub straty w czasie, ujmowania reasekuracji, wydzielania komponentu inwestycyjnego, sposobu prezentacji poszczególnych pozycji bilansu oraz rachunku zysków i strat jednostek sprawozdawczych, w tym oddzielnej prezentacji przychodów z ubezpieczeń, kosztów usług ubezpieczeniowych, a także przychodów lub kosztów finansowych.

1 stycznia 2023

Bank nie identyfikuje umów spełniających definicję umowy ubezpieczeniowej wynikającej z MSSF17, zatem MSSF 17 nie ma wpływu na sprawozdanie finansowe.

Zmiany do MSR 8 Zasady rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i błędy

Zmiany do MSR 8 obejmują definicję szacunków księgowych, co powinno pomóc w odróżnieniu zasad rachunkowości od szacunków księgowych.

1 stycznia 2023

Zmiana nie ma istotnego wpływu

na sprawozdanie finansowe.

Zmiany do MSR 12

Zmiany w zakresie podatku odroczonego dla transakcji leasingu oraz obowiązków likwidacyjnych.

1 stycznia 2023

Zmiana nie ma istotnego wpływu

na sprawozdanie finansowe.

Zmiana do MSR 1

Rozszerzenie i zmiana zakresu ujawnień dotyczących polityki rachunkowości.

1 stycznia 2023

Zmiana nie ma istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe. Bank przeprowadził analizę polityk rachunkowości i część ujawnień została usunięta.

2.5. Porównywalność z wynikami poprzednich okresów

Zmiana klasyfikacji portfela określonych obligacji – korekta błędu

W I kwartale 2022 r. Zarząd Banku przeprowadził przegląd polityki zarządzania aktywami i pasywami i dokonał zmiany klasyfikacji portfela określonych obligacji.

W dniu 1.04.2022 r. przeklasyfikowano dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody w wys. 10 521,72 mln zł oraz odwrócono powiązaną korektę wartości godziwej. Ponadto zlikwidowano składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego w wys. 353,11 mln zł. Rozpoznano dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu w wys. 12 380,19 mln zł. Zmiany spowodowały wzrost innych całkowitych dochodów netto o

1 505,36 mln zł.

Szczegółowy opis dokonanej zmiany klasyfikacji przedstawiony został w skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za I półrocze 2022 roku  oraz skonsolidowanym sprawozdaniu za rok 2022.

W IV kwartale 2023 r. Bank otrzymał pismo Komisji Nadzoru Finansowego ("KNF"), w którym KNF zaleciła Bankowi:

1. przy sporządzaniu kolejnych skonsolidowanych sprawozdań finansowych i sprawozdań finansowych oraz skróconych skonsolidowanych sprawozdań finansowych i skróconych sprawozdań finansowych:

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

·        zaklasyfikowanie portfela posiadanych obligacji jako składnik aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody,

·        usunięcie skutków dokonanej w 2022 r. reklasyfikacji oraz

2.  przy sporządzaniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego i sprawozdania finansowego za rok 2023 - dokonanie korekty danych porównawczych za rok 2022 uwzględniającej zalecenie, o którym mowa w pkt I, zgodnie z wymogiem pkt 42 lit. a MSR 8.

Zarząd Banku dokonał szczegółowej analizy otrzymanego zalecenia regulatora, w następstwie której podjął decyzję o jego wdrożeniu przy sporządzaniu sprawozdania finansowego za rok 2023. W związku z powyższym w niniejszym jednostkowym sprawozdaniu finansowym  dokonano retrospektywnej  korekty, ponownie klasyfikując portfel wybranych obligacji jako składnik aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody.  Poniżej przedstawiono wpływ korekty na opublikowane sprawozdanie finansowe na dzień 31 grudnia 2022 r.

Pozycje jednostkowego rachunku zysków i strat

              za okres: 1.01.2022 r. - 31.12.2022 r.

 

przed

zmiana

po

Przychody odsetkowe oraz o charakterze zbliżonym do odsetek

10 189 968

-

10 189 968

Przychody odsetkowe od aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie

8 305 893

(154 145)

8 151 748

Przychody odsetkowe od aktywów wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

1 808 196

154 145

1 962 341

Przychody o charakterze zbliżonym do odsetek od aktywów wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy

75 879

-

75 879

Pozycje jednostkowego sprawozdania z całkowitych dochodów

 

        za okres: 1.01.2022-31.12.2022

 

 przed

zmiana

 po

Zysk za okres

2 449 043

2 449 043

Pozycje, które mogą zostać przeniesione do wyniku finansowego:

286 593

(1 649 990)

(1 363 397)

Zmiana wyceny i sprzedaż dłużnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody brutto

704 361

(2 037 025)

(1 332 664)

Podatek odroczony

(133 829)

387 035

253 206

Zmiana wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne brutto

(350 542)

(350 542)

Podatek odroczony

66 603

66 603

Pozycje, które nie mogą zostać przeniesione do wyniku finansowego

6 139

-

6 139

Inne całkowite dochody netto razem

292 732

(1 649 990)

(1 357 258)

CAŁKOWITY DOCHÓD ZA OKRES SPRAWOZDAWCZY

2 741 775

(1 649 990)

1 091 785

Pozycje jednostkowego sprawozdania z sytuacji finansowej

 

na dzień: 31.12.2022

 

przed

zmiana

po

Inwestycyjne aktywa finansowe w tym:

52 123 963

(2 037 025)

50 086 938

- dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

36 303 503

10 306 314

46 609 817

- dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie

15 499 348

(12 343 339)

3 156 009

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

1 331 258

387 035

1 718 293

Aktywa razem

238 098 041

(1 649 990)

236 448 051

Kapitał z aktualizacji wyceny

(1 018 315)

(1 649 990)

(2 668 305)

Kapitały razem

26 295 260

(1 649 990)

24 645 270

Zobowiązania i kapitały razem

238 098 041

(1 649 990)

236 448 051

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Pozycje jednostkowego sprawozdania ze zmian w kapitale własnym

za okres: 1.01.2022-31.12.2022

Kapitał

z aktualizacji wyceny

Kapitały

 razem

 

Kapitał

z aktualizacji wyceny

Kapitały

razem

 

przed

przed

zmiana

po

po

Stan na początek okresu

(1 311 047)

23 827 352

-

(1 311 047)

23 827 352

Całkowite dochody razem

292 732

2 741 775

(1 649 990)

(1 357 258)

1 091 785

     Inne całkowite dochody

292 732

292 732

(1 649 990)*

(1 357 258)

(1 357 258)

Stan na koniec okresu

(1 018 315)

26 295 260

(1 649 990)

(2 668 305)

24 645 270

* pozycja obejmuje zmianę wyceny i sprzedaż dłużnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody brutto w kwocie (2 037 025)  tys. zł oraz podatek odroczony w kwocie 387 035 tys. zł

2.6. Zastosowanie szacunków

Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF wymaga od kierownictwa dokonania subiektywnych ocen, szacunków i przyjęcia założeń, które wpływają na stosowane zasady rachunkowości oraz na prezentowane kwoty aktywów i zobowiązań oraz przychodów i kosztów.

Szacunki i założenia dokonywane są w oparciu o dostępne dane historyczne oraz szereg innych czynników, które są uważane za właściwe w danych warunkach. Wyniki tworzą podstawę do dokonywania szacunków odnośnie wartości bilansowych aktywów i zobowiązań, których nie da się określić w jednoznaczny sposób na podstawie innych źródeł.

Szacunki i założenia podlegają bieżącym przeglądom. Zmiany w szacunkach są rozpoznawane w okresie, w którym ich dokonano pod warunkiem, że dotyczyły one tylko tego okresu lub w okresie, w którym je dokonano i okresach przyszłych, jeśli wpływają one zarówno na bieżący jak i przyszłe okresy.

Najistotniejsze szacunki dokonywane przez Santander Bank Polska S.A.

Najistotniejsze szacunki obejmują:

·        Odpisy na oczekiwane straty kredytowe

·        Wartość godziwą instrumentów finansowych

·        Szacunki dotyczące spraw spornych

·        Szacunki dotyczące ryzyka związanego z kredytami hipotecznymi w walutach obcych

·        Szacunki dotyczące zwrotu prowizji dla kredytów hipotecznych w przypadku wcześniejszej spłaty

Odpisy na oczekiwane straty kredytowe aktywów finansowych

Podejście MSSF 9 do szacowania odpisów z tytułu strat kredytowych bazuje na wyznaczaniu oczekiwanych strat kredytowych (expected credit loss ECL). Odpisy z tytułu ECL odzwierciedlają nieobciążoną i ważoną prawdopodobieństwem kwotę, którą ustala się, oceniając szereg możliwych wyników, wartość pieniądza w czasie oraz racjonalne i możliwe do udokumentowania informacje, które są dostępne bez nadmiernych kosztów lub starań na dzień sprawozdawczy, dotyczące przeszłych zdarzeń, obecnych warunków i prognoz dotyczących przyszłych warunków gospodarczych. Odpisy z tytułu ECL są mierzone w kwocie równej ECL w horyzoncie 12-miesięcznym albo ECL w horyzoncie pozostałego czasu instrumentu jeżeli zidentyfikowano dla nich istotny wzrost ryzyka kredytowego od momentu rozpoznania (Koszyk 2) lub utratę wartości (Koszyk 3). W związku z powyższym model ECL wymaga dokonania szeregu ocen i szacunków elementów obarczonych niepewnością, w szczególności w zakresie:

·        pomiaru ECL w horyzoncie 12 miesięcznym albo pozostałego czasu życia instrumentu,

·        określenia, kiedy następuje zdarzenie istotnego wzrostu ryzyka kredytowego,

·        określenia przyszłych zdarzeń (forward looking) oraz ich prawdopodobieństwa, które są odzwierciedlone w oszacowaniu ECL.

W rezultacie odpisy z tytułu ECL są szacowane z wykorzystaniem złożonego modelu stworzonego z wykorzystaniem wielu informacji i wielu technik statystycznych. Struktura modeli wykorzystywanych w celu oszacowania ECL uwzględnia modele dla następujących parametrów:

·        PD - Probability of Default, tj. szacunek prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania w danym horyzoncie czasowym (12-miesięcznym lub na całe życie);

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

·        LGD - Loss Given Default, tj. część ekspozycji, która nie zostałaby odzyskana w przypadku zmaterializowania się zdarzenia niewykonania zobowiązania;

·        EAD – Exposure at Default, tj. oczekiwana wielkość ekspozycji w przypadku zmaterializowana się zdarzenia niewykonania zobowiązania w horyzoncie 12-miesięcy lub całego okresu życia.

Zmiany w powyższych szacunkach i strukturze modeli mogą mieć istotny wpływ na poziom odpisów z tytułu ECL.

MSSF 9 uzależnia sposób rozpoznawania strat oczekiwanych w zależności od zmiany poziomu ryzyka, który nastąpił od momentu rozpoznania ekspozycji. Standard wprowadza trzy podstawowe etapy/koszyki rozpoznawania strat oczekiwanych:

·        Koszyk 1 – w którym są klasyfikowane ekspozycje dla których od momentu rozpoznania nie nastąpiły istotne zmiany ryzyka rozumiane, jako wzrost prawdopodobieństwa przeklasyfikowania do portfela z utratą wartości (Koszyk 3). Dla takich ekspozycji oczekiwane straty będą rozpoznawane w horyzoncie najbliższych 12 miesięcy.

·        Koszyk 2 – w którym są klasyfikowane ekspozycje, dla których od momentu rozpoznania nastąpił istotny wzrost ryzyka, ale jeszcze nie uprawdopodobniło się zdarzenie niewywiązania się z zobowiązania. Dla takich ekspozycji straty oczekiwane będą rozpoznawane w horyzoncie pozostałego czasu życia ekspozycji.

·        Koszyk 3 – w którym są klasyfikowane ekspozycje, dla których zmaterializowało się zdarzenia niewykonania zobowiązania (zaistniały przesłanki utraty wartości). Dla takich ekspozycji oczekiwane straty będą rozpoznawane w horyzoncie pozostałego czasu życia ekspozycji.

Dla celów oceny ECL w podejściu portfelowym, aktywa finansowe są grupowane według podobnych charakterystyk ryzyka kredytowego, które wskazują na zdolność dłużnika do spłaty całości zobowiązania zgodnie z warunkami umowy (np. na podstawie oceny ryzyka kredytowego stosowanego przez Santander Bank Polska S.A lub procesu oceny według przyjętej skali z uwzględnieniem typu składnika aktywów, branży, położenia geograficznego, rodzaju zabezpieczenia, opóźnienia w spłacie i innych istotnych czynników). Wybrane cechy charakterystyczne są istotne z punktu widzenia oceny przyszłych przepływów pieniężnych dla grup takich aktywów, gdyż wskazują, jaka jest zdolność dłużników do spłaty wszystkich wymaganych kwot zgodnie z warunkami umowy dotyczącej składnika aktywów będącego przedmiotem oceny. Systemy klasyfikacji kredytowej zostały opracowane wewnętrznie i są stale ulepszane, np. poprzez zewnętrzną analizę wskaźnikową pozwalającą na lepsze zastosowanie wyżej wymienionych wskaźników do oszacowania odpisu aktualizującego.

Wyliczenie ECL w podejściu indywidualnym odbywa się w oparciu o wyliczenie sumy ważonych prawdopodobieństwem odpisów aktualizujących obliczonych dla wszystkich możliwych scenariuszy odzysku w zależności od aktualnie realizowanej dla danego klienta strategii odzysku.

W ramach analizy scenariuszowej wykorzystywane są przede wszystkim następujące strategie/scenariusze:

·        Odzysk z prowadzonej działalności operacyjnej / refinansowania / wsparcia kapitałowego;

·        Odzysk ze sprzedaży zabezpieczenia w trybie dobrowolnym;

·        Odzysk w procesie egzekucji;

·        Odzysk w ramach upadłości układowej / postępowania naprawczego / upadłości likwidacyjnej;

·        Odzysk w ramach przejęcia zadłużenia / aktywa / sprzedaży wierzytelności

·        Odzysk w ramach restrukturyzacji prawnej

Ponadto dla ekspozycji klasyfikowanych, jako POCI (purchased or originated credit impaired) – czyli zakupionych lub powstałych składników aktywów finansowych, które w momencie początkowego ujęcia są dotknięte utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe – oczekiwane straty są rozpoznane w horyzoncie pozostałego czasu życia. Do utworzenia takiego aktywa dochodzi w sytuacji rozpoznania aktywa z utratą wartości, a klasyfikacja POCI utrzymywana jest w całym okresie życia aktywa.

Aktywa kredytowe z utratą wartości

Aktywa kredytowe z utratą wartości są to aktywa z Koszyka 3 lub POCI. Składnik aktywów finansowych lub grupy aktywów finansowych utraciły wartość wtedy i tylko wtedy, gdy istnieją obiektywne dowody utraty wartości wynikające z jednego lub więcej zdarzeń mających miejsce po początkowym ujęciu składnika aktywów, a zdarzenie (lub zdarzenia) powodujące utratę wartości ma wpływ na oczekiwane przyszłe przepływy pieniężne wynikające ze składnika aktywów finansowych lub grupy aktywów finansowych, których wiarygodne oszacowanie jest możliwe.

Wskazanie pojedynczego zdarzenia, powodującego utratę wartości może nie być możliwe, utratę wartości może raczej spowodować złożony efekt kilku zdarzeń. Do obiektywnych dowodów utraty wartości składnika aktywów finansowych lub grupy aktywów zalicza się uzyskane informacje dotyczące następujących zdarzeń:

·        znaczące trudności finansowe emitenta lub dłużnika;

·        niedotrzymanie warunków umowy, np. opóźnienie w spłacie odsetek lub należności głównej powyżej 90 dni w kwocie przekraczającej: progi bezwzględne materialności (400 zł dla w przypadku ekspozycji indywidualnych oraz małych i średnich

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

przedsiębiorstw oraz 2000 zł dla klientów biznesowych i korporacyjnych) oraz jednocześnie progi względne (powyżej 1% kwoty przeterminowanej w stosunku do kwoty bilansowej);

·        przyznanie dłużnikowi przez Santander Bank Polska S.A., ze względów ekonomicznych lub prawnych wynikających z trudności finansowych dłużnika, udogodnienia, którego w innym wypadku Santander Bank Polska S.A. by nie udzielił, które spełniają kryteria:

(1)      Transakcje restrukturyzowane klasyfikowane do kategorii Koszyk 3 (przed decyzją restrukturyzacyjną).

(2)      Transakcje restrukturyzowane w okresie warunkowym,  które  spełniają kryteria przeklasyfikowania do kategorii Koszyk 3 (ilościowe i/lub jakościowe).

(3)      Transakcje restrukturyzowane w okresie warunkowym poprzednio klasyfikowane jako niepracujące, które z powodu zaobserwowanych trudności finansowych klienta, które zostały ponownie zrestrukturyzowane lub są przeterminowane o więcej niż 30 dni.

(4)      Transakcje restrukturyzowane, w ramach których zastosowano klauzule umowne powodujące odroczenie płatności poprzez karencję w spłacie kapitału przez okres dłuższy niż dwa lata.

(5)      Transakcje  restrukturyzowane obejmujące umorzenie zobowiązań, okresy karencji w spłacie odsetek lub spłacane w ratach bez odsetek umownych.

(6)      Transakcje restrukturyzowane, w ramach których nastąpiło zmniejszenie wartości bieżącej netto przepływów pieniężnych (NPV)  o co najmniej 1% w stosunku do wartości NPV przed zastosowaniem działań restrukturyzacyjnych.

(7)      Transakcje, w przypadku których występują powtarzające się uchybienia w przestrzeganiu ustalonego harmonogramu spłat, które doprowadziły do kolejnych restrukturyzacji tej samej ekspozycji (transakcji).

(8)      Transakcje, w ramach których zastosowano: 

o   nieadekwatne harmonogramy spłat, z czym wiążą się m.in. powtarzające się sytuacje nieprzestrzegania harmonogramu, zmiany harmonogramu spłat w celu uniknięcia sytuacji nieprzestrzegania go, lub 

o   harmonogram spłat opierający się na oczekiwaniach, niepopartych prognozami makroekonomicznymi lub wiarygodnymi założeniami co do kredytobiorcy pod względem jego zdolności lub gotowości do spłaty.

(9)      Transakcje, w przypadku których Bank posiada uzasadnione wątpliwości co do prawdopodobieństwa dokonania płatności przez klienta.

·        wysoce prawdopodobna upadłość dłużnika, postępowanie sanacyjne, układowe lub inna reorganizacja finansowa dłużnika;

·        zanik aktywnego rynku na dany składnik aktywów finansowych ze względu na trudności finansowe;

·        ekspozycje objęte moratorium ustawowym tzw. Tarcza 4.0 ( Ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym COVID-19)  – zastosowanie moratorium na podstawie deklaracji o utracie źródła dochodu.

W przypadku ekspozycji z utratą wartości (Koszyk 3) istnieje możliwość przeklasyfikowania ekspozycji do Koszyka 2 lub 1, gdy ustąpiły przesłanki powodujące klasyfikację do Koszyka 3 (w szczególności nastąpiła poprawa sytuacji ekonomiczno-finansowej kredytobiorcy) oraz dodatkowo po upłynięciu okresu kwarantanny (prawidłowej obsługi rozumianej jako brak opóźnień w spłacie powyżej 30 dni), przy czym:

·        W przypadku ekspozycji klientów indywidualnych okres kwarantanny wynosi 180 dni.

·        W przypadku klientów małych i średnich przedsiębiorstw okres kwarantanny wynosi 180 dni, dodatkowo dla części klientów wymagana jest ocena sytuacji finansowej i zdolności kredytowej klienta. Brak możliwości ponownej klasyfikacji do Koszyka 1 lub 2 następuje jednak w przypadku identyfikacji: oszustwa, śmierci kredytobiorcy, zaprzestania działalności, upadłości, likwidacji, wszczęcia postępowania restrukturyzacyjnego.

·        W przypadku klientów biznesowych i korporacyjnych okres kwarantanny wynosi 92 dni, wymagana jest również pozytywna ocena kondycji finansowej (Bank uznaje wszystkie pozostałe płatności za możliwe do odzyskania w terminie wynikającym z umowy). Brak możliwości powrotu do Koszyka 1 lub 2 w przypadku identyfikacji oszustwa, zaprzestania prowadzenia działalności, wszczęcia postępowań prawnych: restrukturyzacyjnego, upadłościowego, likwidacyjnego.

Dodatkowo w przypadku podejmowania przez Bank działań restrukturyzacyjnych (w tym ekspozycje objęte moratorium ustawowym tzw. Tarcza 4.0) i klasyfikacji Klienta do Koszyka 3, przeklasyfikowanie do Koszyka 2 następuje po co najmniej 365 dniach (licząc od późniejszej z dat: restrukturyzacji bądź przeklasyfikowania do portfela niepracującego) regularnych płatności, spłacenia przez klienta  kwoty wcześniej przeterminowanej/spisanej (o ile wystąpiła) oraz po stwierdzeniu iż  nie ma obaw co do dalszej spłaty całości zadłużenia zgodnie z ustalonymi warunkami restrukturyzacji.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Istotny wzrost ryzyka kredytowego

Jednym z kluczowych elementów MSSF 9 jest identyfikacja istotnego wzrostu ryzyka kredytowego decydującego o klasyfikacji do Koszyka 2. Santander Bank Polska S.A. wypracował szczegółowe kryteria definicji istotnego wzrostu poziomu ryzyka bazujące na następujących głównych założeniach:

·      Jakościowych:

·   Objęcie klienta dedykowanymi strategiami monitoringu będącymi konsekwencją zidentyfikowania sygnałów wczesnego ostrzegania świadczących o istotnym wzroście ryzyka kredytowego

·   Działania restrukturyzacyjne związane z udzieleniem klientom udogodnień wymuszonych ich trudną sytuacją finansową

·   Opóźnienie w spłacie zgodnie z kryteriami standardu tj. 30 dni przeterminowania połączone z progiem materialności

·      Ilościowych:

·   Metoda bufora ryzyka bazująca na porównaniu krzywych prawdopodobieństwa niewypłacalności w horyzoncie aktualnego pozostałego czasu życia ekspozycji według oceny poziomu ryzyka na moment rozpoznania ekspozycji i na datę raportową. Bufor ryzyka ustalany jest, jako wartość względna dla każdej ekspozycji w oparciu o ocenę ryzyka wynikającą z modeli wewnętrznych i pozostałych parametrów ekspozycji wpływających na ocenę Banku, czy znaczący wzrost ryzyka mógł wystąpić w odniesieniu do momentu początkowego rozpoznania ekspozycji (parametry te biorą pod uwagę typy produktu, strukturę terminową jak również rentowność). Metodologia bufora ryzyka została przygotowana wewnętrznie i opiera się na informacjach zebranych w trakcie procesów decyzyjnego oraz ustalania transakcji.

Fakt objęcia ekspozycji wsparciem Funduszu Wsparcia Kredytobiorców jest traktowany jako działanie restrukturyzacyjne i stanowi przesłankę istotnego wzrostu ryzyka kredytowego (Koszyk 2), a w uzasadnionych przypadkach (wcześniej zidentyfikowana utrata wartości, kolejne działanie restrukturyzacyjne, brak możliwości obsługi zadłużenia prognozowany na podstawie zdefiniowanych kryteriów) stanowi przesłankę utarty wartości (Koszyk 3).

Progi (określające maksymalną dopuszczalną wartość prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania (PD) na moment sprawozdawczy po zmianie w stosunku do wartości PD na moment początkowego ujęcia) służące do klasyfikacji do koszyka 2 są określone indywidualnie dla poszczególnych ekspozycji. W tabeli zaprezentowano średnie roczne wartości  progów PD  uwzględniając czas do zapadalności ekspozycji.

Średni próg graniczny (w ujęciu rocznym) prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania

kredyty hipoteczne

 

 

 

3,18%

kredyty indywidualne

 

 

 

13,52%

kredyty biznesowe

 

 

 

7,23%

W przypadku ekspozycji znajdujących się w Koszyku 2 istnieje możliwość przeklasyfikowania do Koszyka 1, bez dodatkowego okresu kwarantanny, wówczas gdy ustały przesłanki wskazujące na istotny wzrost ryzyka w odniesieniu do momentu początkowego ujęcia aktywa, tzn. gdy zachodzą równocześnie warunki: sytuacja klienta nie wymaga intensywnego monitoringu ze strony Banku, Bank nie prowadzi działań restrukturyzacyjnych wobec ekspozycji, ekspozycja nie posiada opóźnień w spłacie ponad 30 dni na istotną kwotę, brak karencji z tytułu Tarczy 4.0, oraz brak wzrostu ryzyka wg metody buforu ryzyka.

Santander Bank Polska S.A. nie identyfikuje ekspozycji o niskim ryzyku kredytowym zgodnie z regułami wynikającymi z standardu MSSF  9, który pozwala na rozpoznanie oczekiwanych 12-miesięcznych strat nawet przy znacznym wzroście ryzyka kredytowego od momentu początkowego ujęcia.

Pomiar ECL

Drugim kluczowym elementem MSSF 9 jest podejście do szacowania parametrów ryzyka. Santander Bank Polska S.A. na potrzeby szacowania odpisów z tytułu strat oczekiwanych wykorzystuje własne oszacowania parametrów ryzyka bazujące na modelach wewnętrznych. Oczekiwane straty kredytowe stanowią sumę iloczynów indywidualnych dla każdej ekspozycji oszacowanych wartości parametrów PD, LGD i EAD w poszczególnych okresach (w zależności od koszyka w horyzoncie 12 miesięcy lub czasu życia) zdyskontowanych efektywną stopą procentową. Oszacowane parametry zgodnie z założeniami MSSF 9 podlegają korekcie z tytułu scenariuszy makroekonomicznych, w tym celu Bank określa czynniki wpływające na poszczególne klasy aktywów, aby oszacować odpowiednią ewolucję parametrów ryzyka. Bank wykorzystuje scenariusze opracowywane wewnętrznie przez zespół analityczny, które podlegają aktualizacji w cyklu nie rzadszym niż półroczny. Modele i parametry stworzone na potrzeby MSSF 9 podlegają procesowi zarządzania modelami oraz podlegają kalibracji i walidacji. Narzędzia te są również wykorzystywane do procesu planowania finansowego.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Określenie przyszłych zdarzeń i ich prawdopodobieństwa

Przyszłe zdarzenia są odzwierciedlone zarówno w procesie szacowania strat z tytułu ECL jak i określenia istotnego wzrostu poziomu ryzyka kredytowego poprzez opracowanie odpowiednich scenariuszy makroekonomicznych, a następnie odzwierciedleniu ich w oszacowaniach parametrów dla każdego ze scenariusza. Finalna wartości parametrów jak i ECL powstaje, jako średnio ważona wartość parametrów ważona prawdopodobieństwem każdego ze scenariuszy. Bank wykorzystuje 3 rodzaje wewnętrznie przygotowywanych scenariuszy tzw. bazowy oraz dwa alternatywne, które odzwierciedlają prawdopodobne alternatywne warianty scenariusza bazowego, przy czym jeden jest określany, jako optymistyczny, a drugi pesymistyczny. Wagi scenariuszy określane są z wykorzystaniem oczekiwanej ścieżki przebiegu PKB i przedziałów ufności dla tej prognozy w taki sposób, aby wagi odzwierciedlały niepewność co do przyszłego kształtowania się tego czynnika.

Modele Banku najczęściej wskazują na zależności jakości portfeli kredytowych od sytuacji rynkowej w zakresie poziomu depozytów, kredytów, a także poziomów miar związanych ze stopami procentowymi.

Scenariusz bazowy

Gospodarka weszła w rok 2023 z niską dynamiką wzrostu, bardzo wysoką inflacją i wysokimi stopami procentowymi. Oczekujemy jednak, że będzie stopniowo otrząsać się z negatywnych skutków wstrząsów, jakie przeżyła w 2022 roku, związanych z wojną i kontynuować ożywienie rozpoczęte połowie 2023 roku. Oczekuje się, że tempo spadku inflacji w 2024 roku zmaleje i pozostanie ona powyżej oficjalnego celu 2,5% przez dłuższy czas. W scenariuszu bazowym oczekuje się, że wzrost PKB Polski przyspieszy do 3,3% w 2024 roku, a w kolejnych latach ustabilizuje się w pobliżu tego poziomu (zbliżonego do potencjalnego tempa wzrostu). CPI ma pozostać na podwyższonym poziomie, przy średnim wzroście cen na 7,3% w 2024 roku.

Rząd odpowiedział na rosnącą inflację większą stymulacją fiskalną (obniżki podatków, nowe świadczenia społeczne) i jest to jeden z czynników zwiększających trwałość inflacji. Rok 2023 był w Polsce rokiem wyborczym, co sprzyjało akomodacyjnej polityce fiskalnej.

Scenariusz zakłada, że ​​spadek obserwowanej inflacji zachęci bank centralny do kontynuacji luzowania polityki pieniężnej rozpoczętej w III kwartale 2023 roku, sprowadzając w I kwartale 2025 roku stopę referencyjną NBP do 3,75% z 6,75% na początku 2023 roku.

W 2023 roku EURPLN wspierany był przez malejące ryzyko kryzysu energetycznego w Europie, lepsze nastroje na międzynarodowych rynkach finansowych, słabszy dolar amerykański oraz szybką poprawę polskiego bilansu płatniczego. Scenariusz zakłada stabilizację kursu EURPLN w pobliżu 4,50, spowodowaną z jednej strony ponownym przyspieszeniem wzrostu gospodarczego, z drugiej strony spadkiem stóp procentowych i wciąż wysoką luką inflacyjną pomiędzy Polską, a strefą euro.

Wysokie stopy procentowe osłabiły popyt na kredyty w latach 2022 i 2023, zwłaszcza na rynku hipotecznym i konsumenckim. Ogólnie jednak oczekuje się, że dynamika kredytów będzie stopniowo odzyskiwać siły wraz z ożywieniem gospodarczym. Wzrost depozytów odnotował dużą dynamikę, napędzany wzrostem aktywów zagranicznych netto sektora bankowego, ale oczekuje się, że będzie zmierzał w kierunku tempa wzrostu kredytów.

Scenariusz optymistyczny

Scenariusz wzrostowy zbudowano przy założeniu szybkiego wydatkowania środków unijnych, zwłaszcza z Funduszu Odbudowy, oraz silnego napływu pracowników do gospodarki, co umożliwi jej osiągnięcie wyższych stóp wzrostu w długim okresie.

Oczekuje się, że gospodarka przyspieszy do 5,7% w 2024 roku i 6,2% w 2025 roku. Wyższy wzrost będzie oddziaływać w kierunku wyższej inflacji CPI, która wyniesie średnio 8,5% w 2024 roku i 6,9% w 2025 roku.

Silny wzrost gospodarczy i podwyższony wskaźnik CPI skłoni NBP do rozpoczęcia w III kwartale 2024 roku cyklu podwyżek, który w I kwartale 2025 roku sprowadzi stopę referencyjną do poziomu 7,50%. Ponowne łagodzenie polityki pieniężnej nastąpi w 2026 roku.

W nadchodzących kwartałach oczekuje się aprecjacji polskiej waluty, choć jej tempo będzie ograniczane przez wysoką inflację w Polsce. Oczekuje się, że EURPLN spadnie do 4,42 w 2024 roku i 4,41 w 2025 roku.

Przyspieszenie aktywności gospodarczej będzie pozytywnie oddziaływać na popyt na kredyty w systemie bankowym, co będzie sprzyjało także kreacji pieniądza i wzrostowi depozytów.

Scenariusz pesymistyczny

Scenariusz negatywny zbudowano przy założeniu słabszego napływu środków z UE, przekładającego się na mniejsze nakłady inwestycyjne w gospodarce, a także słabszego napływu pracowników z zagranicy, co osłabi długoterminowy potencjał wzrostu w Polsce.

W 2024 roku gospodarka ma rosnąć o 1,1%, a następnie o 1,2% w 2025 roku. Wolniejszy wzrost przełoży się na szybszą dezinflację, a CPI spadnie z 11,8% w 2023 roku do 6,8% w 2024 roku i 3,5% w 2025 roku.

Słabsze perspektywy wzrostu będą zachęcać NBP do dalszych obniżek stóp procentowych począwszy od I kwartału 2024 roku, a w III kwartale 2024 roku stopy referencyjnej NBP do 1,50%.

Mniej optymistyczne wyniki gospodarcze i niskie stopy procentowe NBP będą osłabiać złotego do 4,63 w 2024 roku i 4,62 w 2025 roku.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Niższa aktywność gospodarcza będzie negatywnie wpływać na popyt na kredyty w systemie bankowym, szczególnie w sektorze gospodarstw domowych, gdyż przedsiębiorstwa mogą potrzebować kredytów płynnościowych. Dynamika depozytów również będzie zwalniać.

W poniższych tabelach przedstawiono kluczowe wskaźniki ekonomiczne wynikające z poszczególnych scenariuszy.

Scenariusz  zastosowany na 31.12.2023

bazowy

optymistyczny

pesymistyczny

prawdopodobieństwo

60%

20%

20%

 

 

2024

średnia kolejne

3 lata

2024

średnia kolejne

3 lata

2024

średnia kolejne

3 lata

PKB

r/r

3,3%

3,3%

5,7%

5,7%

1,1%

1,1%

WIBOR 3M

średnia

4,5%

4,0%

6,5%

6,1%

2,9%

1,7%

stopa bezrobocia

% aktywnych

3,5%

3,3%

3,3%

2,8%

3,7%

3,8%

CPI

r/r

7,3%

3,6%

8,5%

5,1%

6,2%

2,3%

EURPLN

koniec okresu

4,54

4,51

4,42

4,4

4,63

4,61

Scenariusz  zastosowany na 31.12.2022

bazowy

optymistyczny

pesymistyczny

prawdopodobieństwo

60%

20%

20%

 

 

2023

średnia kolejne

3 lata

2023

średnia kolejne

3 lata

2023

średnia kolejne

3 lata

PKB

r/r

0,7%

3,4%

2,9%

4,6%

-1,8%

1,8%

WIBOR 3M

średnia

6,8%

5,8%

9,2%

6,7%

7,8%

4,3%

stopa bezrobocia

% aktywnych

3,6%

3,7%

3,0%

2,8%

3,8%

4,9%

CPI

r/r

11,7%

5,9%

15,6%

5,4%

13,9%

4,4%

EURPLN

koniec okresu

4,69

4,62

4,6

4,48

4,81

4,81

Korekta zarządcza poziomu odpisów

W czwartym kwartale 2023 roku oprócz odpisów z tytułu ECL będących wynikiem zaimplementowanego w systemie złożonego modelu kalkulacji, Santander Bank Polska S.A. dokonał przeglądu korekt zarządczych, aktualizujących poziom ryzyka o bieżące i spodziewane wydarzenia w przyszłości, w wyniku czego:

  została utrzymana na tym samym poziomie korekta zarządcza w kwocie 19 600 tys. zł na portfelu kredytów detalicznych zabezpieczonych hipotecznie, którego ryzyko może wzrosnąć po ustaniu działań pomocowych - wakacji kredytowych,

  rozwiązano korektę zarządczą w kwocie 46 300 tys. zł na portfelu pracujących kredytów korporacyjnych ze względu na zaobserwowane niedoszacowanie LGD, w związku z weryfikacją wpływu zmian oraz utworzeniem w to miejsce nowej korekty zarządczej,

  rozwiązano korektę zarządczą w kwocie 20 250 tys. zł na portfelu kredytów korporacyjnych Property z tytułu podwyższonych stóp procentowych EBC, gdzie ryzyko zostało odzwierciedlone bezpośrednio w ocenie i parametrach. Korektę rozwiązano zgodnie z terminem obowiązywania.

  rozwiązano korektę zarządczą w kwocie 10 690 tys. zł na portfelu kredytów korporacyjnych ze względu na ryzyko przeszacowania założonych odzysków z zabezpieczeń w formie gwarancji Banku Gospodarstwa Krajowego w modelu LGD, w związku z podjętymi działaniami kontrolno-naprawczymi mitygującymi wspomniane ryzyko oraz na nowo oszacowanymi parametrami modelu,

  rozwiązano korektę zarządczą w kwocie 15 000 tys. PLN w związku z negatywnym wpływem czynników makroekonomicznych i pogorszeniem sytuacji finansowej podmiotów zarządzanych w Modelu Relacji Globalnych działających w sektorze produkcji/dystrybucji i sprzedaży artykułów dla gospodarstw domowych, z uwagi na termin obowiązywania korekty i brakiem przesłanek do przedłużenia korekty,

  utworzono korektę zarządczą w kwocie 27 520 tys. zł na portfelu korporacyjnym na pokrycie niedoszacowania parametru LGD.

Potencjalna zmienność poziomu odpisów na oczekiwane straty kredytowe

Istotną zmienność dla rachunku wyników mogą stanowić przeklasyfikowania do Koszyka 2 z Koszyka 1. Teoretyczne przeklasyfikowanie zadanego udziału ekspozycji z Koszyka 1 o najwyższym poziomie ryzyka do Koszyka 2 dla każdego typu ekspozycji skutkowałoby wzrostem odpisów o kwotę przedstawioną w poniższej tabeli. Powyższe szacunki oznaczają spodziewaną zmienność kwoty odpisów wynikającą ze zmian klasyfikacji ekspozycji pomiędzy Koszykiem 1 i 2, a skutkującej materialnymi zmianami pokrycia ekspozycji odpisami z tytułu różnych horyzontów rozpoznawania strat oczekiwanych.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

 

Zmiana poziomu odpisu ( w mln PLN)z tytułu

przeklasyfikowania z Koszyka 1 do Koszyka 2

indywidualni

hipoteczni

korporacyjni

Razem 31.12.2023

Razem 31.12.2022

1%

6,7

7,8

6,0

20,5

16,8

5%

35,3

36,8

25,8

97,9

91,0

10%

67,0

56,0

49,7

172,7

159,9

Zmiany prognoz wskaźników makroekonomicznych mogą skutkować istotnymi jednorazowymi efektami wpływającymi na poziom utworzonych odpisów. Przyjęcie szacunków parametrów makroekonomicznych jedynie na poziomie jednego scenariusza (pesymistycznego lub optymistycznego) będzie skutkowało jednorazową zmianą odpisów na poziomie przedstawionym poniżej.

w mln zł

 

 

 

 

zmiana poziomu odpisu

scenariusz

 

 

 

31.12.2023

31.12.2022

 

indywidualnych

hipotecznych

korporacyjnych

Razem

Razem

pesymistyczny

36,7

2,8

20,9

60,4

72,1

optymistyczny

(37,2)

(3,1)

(25,3)

(65,6)

(67,9)

Bazując na wskaźniku PKB jako głównym czynniku determinującym kondycję gospodarki, Santander Bank Polska S.A. szacuje, że obniżenie docelowego poziomu produkcji krajowej brutto o 1% w 2024 roku przełożyłoby się na wzrost oczekiwanych strat kredytowych w wysokości  29 637 tys. zł. Powyższa analiza powstała przy założeniu zachowania relacji pomiędzy czynnikami makroekonomicznymi

Wartość godziwa instrumentów finansowych, w tym instrumentów finansowych niespełniających testu kontraktowych przepływów pieniężnych

Wartość godziwa jest ceną, którą otrzymano by za zbycie składnika aktywów lub zapłacono by za przeniesienie zobowiązania w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach między uczestnikami rynku na dzień wyceny.

Santander Bank Polska S.A. stosuje metodologię wyceny do wartości godziwej ekspozycji kredytowych oraz instrumentów dłużnych wycenianych do wartości godziwej.

W przypadku instrumentów, w ramach, których można wyróżnić część bilansową jak i pozabilansową, zakres wyceny do wartości godziwej zależy od oceny charakteru ekspozycji, przy czym:

·  część bilansowa zawsze podlega wycenie do wartości godziwej,

·  część pozabilansowa podlega wycenie do wartości godziwej wyłącznie, jeśli spełniony jest, co najmniej jeden z warunków:

·   warunek 1: ekspozycja została desygnowana, jako wyceniana do wartości godziwej (opcja) lub,

·   warunek 2: ekspozycja może być rozliczona netto lub poprzez inny instrument lub,

·   warunek 3: Santander Bank Polska S.A. dokonuje odsprzedaży zobowiązania natychmiast po jego udzieleniu lub,

·   warunek 4: zobowiązanie zostało udzielone poniżej warunków rynkowych.

W ramach wyceny do wartości godziwej stosowane są techniki wyceny, które są odpowiednie do okoliczności i w przypadku, których są dostępne dostateczne dane do wyceny wartości godziwej, przy maksymalnym wykorzystaniu odpowiednich obserwowalnych danych wejściowych i minimalnym wykorzystaniu nieobserwowalnych danych wejściowych.

Stosowane w Banku techniki wyceny obejmują:

·  metodę rynkową - opiera się na wykorzystaniu cen i innych odpowiednich informacji generowanych przez transakcje rynkowe obejmujące identyczne lub porównywalne (tj. podobne) aktywa, zobowiązania bądź grupę aktywów i zobowiązań, taką jak jednostka gospodarcza,

·  metodę dochodowościową - opiera się na przeliczaniu przyszłych kwot (np. przepływów pieniężnych lub dochodu i wydatków) na jedną bieżącą (tj. zdyskontowanych) datę. Kiedy stosuje się metodę dochodowościową, wycena wartości godziwej odzwierciedla aktualne oczekiwania rynku, co do tych przyszłych kwot.

Santander Bank Polska S.A. do wyceny wartości godziwej instrumentów finansowych niespełniających testu kontraktowych przepływów pieniężnych stosuje metodę dochodowościową.

W przypadku ekspozycji kredytowej oraz instrumentu dłużnego typowym podejściem w ramach metody dochodowościowej jest zastosowanie do ustalenia wartości godziwej techniki wartości bieżącej. W ramach tej techniki dokonuje się szacunku oczekiwanych przyszłych przepływów pieniężnych oraz ich dyskontowania adekwatną stopą procentową. Stosując technikę wartości bieżącej Santander Bank Polska S.A. uwzględnia następujące elementy w wycenie:

·  oczekiwania, co do przyszłych przepływów pieniężnych,

·  oczekiwania dotyczące ewentualnych zmian kwot i terminów przepływów pieniężnych (niepewności nieodłącznie związane z szacunkami przepływów pieniężnych),

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

·  wartość pieniądza w czasie, szacowana poprzez zastosowanie stawek rynkowych wolnych od ryzyka,

·  cenę za ryzyko niepewności nieodłącznie związane z przepływami pieniężnymi (tzw. premia za ryzyko) oraz

·  inne czynniki, które uczestnicy rynku uwzględniliby w danych okolicznościach.

Stosowana przez Santander Bank Polska S.A. technika wyceny do wartości bieżącej bazuje na kluczowych założeniach:

·  przepływy pieniężne i stopy dyskontowe odzwierciedlają założenia, które uczestnicy rynku przyjęliby, wyceniając składnik aktywów,

·  przepływy pieniężne i stopy dyskontowe uwzględniają tylko czynniki przypisywane składnikowi aktywów, który podlega wycenie,

·  stopy dyskontowe odzwierciedlają założenia, które są zgodnie z założeniami związanymi z przepływami pieniężnymi,

·  stopy dyskontowe są spójne z podstawowymi czynnikami ekonomicznymi waluty, w której przepływy pieniężne są denominowane.

Wypracowana przez Santander Bank Polska S.A. metodologia ustalania wartości godziwej zakłada dostosowanie modelu wyceny do wartości godziwej do charakterystyki wycenianego aktywa finansowego. Dokonując oceny konieczności dopasowania modelu do cech wycenianego aktywa Santander Bank Polska S.A. bierze pod uwagę następujące czynniki:

·  sposób podejścia do wyceny (indywidualne czy zbiorowe/portfelowe) z uwagi na charakterystykę wycenianego instrumentu,

·  czy dostępny jest harmonogram płatności czy też nie,

·  czy wyceniane aktywo znajduje się jeszcze w ofercie Banku i czy ostatnio udzielone klientom produkty mogą stanowić grupę referencyjną dla wycenianego aktywa. 

Pozostałymi istotnymi grupami instrumentów finansowych, które są wyceniane w wartości godziwej są wszystkie instrumenty pochodne,  aktywa finansowe utrzymywane w rezydualnym modelu biznesowym, dłużne inwestycyjne aktywa finansowe utrzymywane w modelu biznesowym, którego cel jest realizowany zarówno poprzez uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i poprzez sprzedaż aktywów finansowych oraz kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe. Te instrumenty finansowe są wyceniane poprzez odniesienie do obowiązujących cen rynkowych dla danego instrumentu lub poprzez zastosowanie odpowiedniego modelu wyceny.

W przypadku, gdy wartość godziwa jest obliczana z wykorzystaniem modeli wyceny dla rynków finansowych, zgodnie z wykorzystywaną metodologią wylicza się szacowane przepływy pieniężne z danego kontraktu, a następnie dyskontuje się je do wartości bieżącej. Modele te opierają się na niezależnie określanych parametrach rynkowych, np. krzywych stóp procentowych, cenach papierów wartościowych i towarów, zmienności kwotowań cen opcji oraz kursów walutowych. Większość parametrów rynkowych ustalana jest na podstawie kwotowań lub wynika z cen instrumentów finansowych.

Dla instrumentów finansowych, których wartość bilansowa oparta jest na obowiązujących cenach lub modelach wyceny, w uzasadnionych przypadkach Santander Bank Polska S.A. bierze pod uwagę konieczność rozpoznania dodatkowej korekty do wartości godziwej z tytułu ryzyka kredytowego kontrahenta.

Modele wyznaczania wartości godziwej są przedmiotem okresowych przeglądów.

Podsumowanie wartości bilansowej i godziwej poszczególnych grup aktywów i pasywów zawarto w nocie 45

Szacunki dotyczące spraw spornych

Bank tworzy rezerwy na sprawy sporne zgodnie z wymogami MSR 37. Rezerwy na sprawy sporne są tworzone na podstawie oceny prawdopodobieństwa określonego wyroku sądowego oraz kwoty do zapłaty. Wynik z tytułu rezerw na sprawy sporne prezentowany jest w pozostałych przychodach i kosztach operacyjnych.

Szczegóły przedstawiające wartość rezerw znajdują się w nocie 37,46 i 47.

Ze względu na specyfikę, szacunki dotyczące spraw spornych dla portfela kredytów hipotecznych w walutach obcych są opisane poniżej.

Szacunki dotyczące ryzyka związanego z kredytami hipotecznymi w walutach obcych

W związku ze zmieniającą się sytuacją prawną kredytów hipotecznych denominowanych/ indeksowanych do walut obcych i materializacją ryzyka braku możliwości odzyskania pełnych harmonogramowych przepływów dla tego portfela, Santander Bank Polska szacuje wpływ ww. ryzyka prawnego na przyszłe przepływy pieniężne.

Ryzyko prawne szacowane jest w oparciu o szereg założeń, z uwzględnieniem: specyficznego horyzontu czasowego, szeregu prawdopodobieństw takich jak:

·        prawdopodobieństwa możliwych rozstrzygnięć,

·        prawdopodobieństwo zgłoszenia roszczeń przez kredytobiorców, oraz

·        prawdopodobieństwa w zakresie ilości sporów,

 które są szerzej opisane w nocie 46.

W połowie 2022 Bank wyodrębnił scenariusz ugodowy, który odzwierciedla poziom straty dla przyszłych ugód.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Ryzyko prawne jest szacowane indywidualnie dla każdej ekspozycji w przypadku istnienia sporu sądowego oraz portfelowo w przypadku jego braku.

Santander Bank Polska S.A. uwzględnia wpływ ryzyka prawnego portfela kredytów hipotecznych w walutach obcych jako korektę  wartości bilansowej brutto tego portfela. W przypadku braku ekspozycji lub jej niewystarczającej wartości wpływ ryzyka prawnego prezentowany jest jako rezerwa na sprawy sporne kalkulowana zgodnie z MSR 37.

Wynik z tytułu ryzyka prawnego prezentowany jest w osobnej pozycji w rachunku zysków i strat  „Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych” oraz pozycji „Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie”.

W 2023 roku, Bank poniósł koszt w wysokości 2 081 557 tys. zł  z tytułu ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych oraz 324 072 tys. zł jako koszt zawartych ugód.

Szczegóły dotyczące portfela kredytów denominowanych i indeksowych do CHF zostały przedstawione w nocie 46. Na dzień

31.12.2023 r. Bank posiada również kredyty w PLN będące wcześniej kredytami denominowanymi i indeksowanymi do CHF w kwocie brutto 262 416 tys. zł przed korektą wartości bilansowej brutto wynoszącą 124 684 tys. zł, stanowiącą pomniejszenie umownych przepływów z tytułu ryzyka prawnego. Podejście do kalkulacji kosztów ryzyka prawnego jest dla tego portfela zbieżne z ogólnym modelem, opisanym w nocie 46.

Bank będzie kontynuował monitorowanie tego ryzyka w kolejnych okresach sprawozdawczych.

Szczegóły przedstawiające wpływ ww. ryzyka na poszczególne pozycje sprawozdania, przyjęte założenia do ich kalkulacji, opis scenariuszy oraz analiza wrażliwości znajdują się odpowiednio w nocie 46 oraz 47.

Szacunki dotyczące zwrotu prowizji dla kredytów hipotecznych w przypadku wcześniejszej spłaty

W związku z mniejszą niż pierwotnie zakładano ilością wniosków klientów dotyczącą zwrotów prowizji dla spłaconych kredytów hipotecznych, Bank zdecydował się zmniejszyć w 2023 roku wartość zobowiązania z tego tytułu o 24 200 tys. zł. Wartość zobowiązania na dzień 31.12.2023 wyniosła 16 300 tys. zł.

Wartość rezerwy dla kredytów hipotecznych niespłaconych pozostała bez zmian.

2.7. Osądy mogące istotnie wpłynąć na kwoty ujęte w sprawozdaniu finansowym

W trakcie stosowania zasad rachunkowości kierownictwo Santander Bank Polska S.A. dokonuje różnych ocen, mogących istotnie wpłynąć na kwoty ujęte w sprawozdaniach finansowych.

Ocena, czy przepływy pieniężne wynikające z umowy stanowią jedynie spłatę kwoty głównej i odsetek

Kluczową, z punktu widzenia przedmiotu działalności Santander Bank Polska S.A., jest ocena, czy warunki umowne związane ze składnikiem aktywów finansowych wskazują na istnienie określonych terminów przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą wartości nominalnej i odsetek od wartości nominalnej pozostałej do spłaty.

Na potrzeby powyższej oceny, „kwota główna” oznacza wartość godziwą składnika aktywów finansowych w momencie początkowego ujęcia a „odsetki” oznaczają zapłatę za wartość pieniądza w czasie, za ryzyko kredytowe związane z kwotą główną pozostałą do spłaty w określonym czasie i za inne podstawowe ryzyka i koszty związane z udzielaniem kredytów (np. ryzyko płynności, koszty administracyjne), a także marżę zysku.

W ramach oceny mającej na celu ustalenie, czy przepływy pieniężne wynikające z umowy stanowią jedynie spłatę kwoty głównej i odsetek, Santander Bank Polska S.A. uwzględnia warunki umowy dotyczącej instrumentu. Obejmuje to ocenę, czy składnik aktywów finansowych zawiera warunek umowy, który mógłby zmienić rozkład w czasie lub kwotę wynikających z umowy przepływów pieniężnych, w wyniku, czego powyższy warunek nie zostałby spełniony. Przeprowadzając ocenę, Santander Bank Polska S.A. uwzględnia:

·   zdarzenia warunkowe, które spowodowałyby zmianę rozkładu w czasie lub kwoty wynikających z umowy przepływów pieniężnych,

·   charakterystykę dźwigni finansowej,

·   warunki wcześniejszej spłaty oraz prolongaty,

·   warunki ograniczające roszczenie Santander Bank Polska S.A. do przepływów pieniężnych z tytułu określonych aktywów (na przykład postanowienia dotyczące składnika aktywów finansowych „z niepełną odpowiedzialnością dłużnika”),

·   cechy modyfikujące zapłatę za wartość pieniądza w czasie.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Wcześniejsza spłata spełnia kryterium SPPI, jeśli kwota wcześniejszej spłaty w znacznym stopniu odpowiada niedokonanym płatnościom kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty, co może obejmować uzasadnioną rekompensatę z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy.

Ponadto wcześniejsza spłata jest uznawana za spójną z powyższym kryterium, jeśli Santander Bank Polska S.A. nabywa lub ustanawia składnik aktywów finansowych z premią lub dyskontem w stosunku do umownej kwoty nominalnej, kwota wcześniejszej spłaty w znacznym stopniu odpowiada umownej kwocie nominalnej i naliczonym (lecz niezapłaconym) odsetkom wynikającym z umowy (co może obejmować uzasadnioną rekompensatę z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy) oraz gdy wartość godziwa wcześniejszej spłaty jest nieznaczna w momencie początkowego ujęcia.

Ocena modelu biznesowego

Modele biznesowe Santander Bank Polska S.A. ustala są na poziomie odzwierciedlającym sposób, w jaki zarządza się łącznie Santander Bank Polska S.A aktywów finansowych, aby zrealizować określony cel biznesowy. Model biznesowy nie zależy od zamiarów kierownictwa  Santander Bank Polska S.A., co do pojedynczego instrumentu, dlatego też ocena modelu biznesowego dokonywana jest na wyższym poziomie agregacji.

Rodzaje modeli biznesowych, kryteria ilościowe i jakościowe stosowane do ich oceny zostały opisane w części 2.8. dotyczącej klasyfikacji aktywów finansowych.

2.8. Informacja o istotnych zasadach rachunkowości

Za wyjątkiem zmian opisanych w nocie 2.3, Santander Bank Polska S.A. spójnie stosował przyjęte zasady rachunkowości zarówno za okres sprawozdawczy, za które sporządzane jest sprawozdanie, jak i za okres porównawczy.

Waluty obce

Transakcje w walutach obcych

Walutą funkcjonalną  Santander Bank Polska S.A. jest złoty polski (PLN).

Transakcje w walutach obcych są przeliczane po kursie obowiązującym w dniu transakcji. Wynikające z tych transakcji aktywa i zobowiązania pieniężne denominowane w walutach obcych, przeliczane są po kursie obowiązującym na koniec okresu sprawozdawczego. Niepieniężne aktywa i zobowiązania denominowane w walutach obcych, prezentowane według kosztu historycznego, przeliczane są po kursie obowiązującym w dniu transakcji. Niepieniężne aktywa i zobowiązania denominowane w walutach obcych, prezentowane w wartości godziwej, przeliczane są na walutę, w której sporządzane jest sprawozdanie finansowe po kursie, który obowiązywał na dzień ustalenia ich wartości godziwej. Różnice kursowe powstające z przeliczenia rozpoznawane są w zyskach lub stratach z wyjątkiem różnic kursowych powstających z przeliczenia instrumentów kapitałowych innych jednostek, w odniesieniu do których wybrano opcję wyceny w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, które odnoszone do innych całkowitych dochodów.

Aktywa finansowe i zobowiązania finansowe

Ujmowanie i zaprzestanie ujmowania

Początkowe ujęcie

Santander Bank Polska S.A. ujmuje składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe w sprawozdaniu z sytuacji finansowej wtedy i tylko wtedy, gdy staje się związany postanowieniami umowy instrumentu.

Aktywa finansowe zakupione lub sprzedane w drodze standaryzowanej transakcji kupna lub sprzedaży odpowiednio ujmuje się lub zaprzestaje ich ujmowania na dzień rozliczenia transakcji.

Zaprzestanie ujmowania aktywów finansowych

Santander Bank Polska S.A. zaprzestaje ujmowania składnika aktywów finansowych wtedy i tylko wtedy, gdy:

·  wygasają umowne prawa do przepływów pieniężnych ze składnika aktywów finansowych lub

·  przenosi składnik aktywów finansowych, a przeniesienie spełnia warunki zaprzestania ujmowania.

Bank wyłącza ze sprawozdania z sytuacji finansowej aktywa finansowe m.in. w sytuacji, gdy w wyniku prawomocnego wyroku sądu dochodzi do ich unieważnienia, zawarcia ugody, umorzenia, przedawnienia, istotnej modyfikacji lub są nieściągalne. Wyłączanie ze sprawozdania z sytuacji finansowej ww. składników następuje w ciężar utworzonych na nie odpisów na oczekiwane straty kredytowe lub strat z tytułu ryzyka prawnego (w przypadku unieważnień kredytów CHF).

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Zaprzestanie ujmowania zobowiązań finansowych

Santander Bank Polska S.A. usuwa zobowiązanie finansowe (lub część zobowiązania finansowego) ze sprawozdania z sytuacji finansowej wtedy i tylko wtedy, gdy zobowiązanie przestało istnieć – to znaczy wtedy, gdy obowiązek określony w umowie został wypełniony, umorzony lub wygasł.

Klasyfikacja aktywów finansowych i zobowiązań finansowych

Klasyfikacja aktywów finansowych

Klasyfikacja aktywów finansowych niebędących instrumentem kapitałowym

Santander Bank Polska S.A. klasyfikuje składnik aktywów finansowych niebędący instrumentem kapitałowym, jako wyceniany po początkowym ujęciu w zamortyzowanym koszcie albo w wartości godziwej przez inne całkowite dochody bądź w wartości godziwej przez wynik finansowy na podstawie:

·  modelu biznesowego Santander Bank Polska S.A. w zakresie zarządzania aktywami finansowymi oraz

·  charakterystyk wynikających z umowy przepływów pieniężnych dla składnika aktywów finansowych ( opisanych w pkt.2.7.)

Składnik aktywów finansowych wycenia się w zamortyzowanym koszcie, jeśli spełnione są oba poniższe warunki:

·  składnik aktywów finansowych jest utrzymywany zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest utrzymywanie aktywów finansowych dla uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy,

·  warunki umowy dotyczącej składnika aktywów finansowych powodują powstawanie w określonych terminach przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty.

Składnik aktywów finansowych jest wyceniany w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, jeżeli spełnione są oba poniższe warunki:

·  składnik aktywów finansowych jest utrzymywany zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest zarówno otrzymywanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i sprzedaż składników aktywów finansowych; oraz

·  warunki umowy dotyczącej składnika aktywów finansowych powodują powstawanie w określonych terminach przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty.

Składnik aktywów finansowych wycenia się w wartości godziwej przez wynik finansowy, chyba, że jest wyceniany w zamortyzowanym koszcie lub w wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Klasyfikacja aktywów finansowych będących instrumentem kapitałowym

Składnik aktywów finansowych będący instrumentem kapitałowym Santander Bank Polska S.A. wycenia w wartości godziwej przez wynik finansowy, chyba, że w momencie początkowego ujęcia dokonał nieodwołalnego wyboru odnośnie do określonych inwestycji w instrumenty kapitałowe, aby ujmować późniejsze zmiany wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Modele biznesowe

Modele biznesowe Santander Bank Polska S.A. ustalane są na poziomie odzwierciedlającym sposób, w jaki zarządza ona łącznie grupami aktywów finansowych, aby zrealizować określony cel biznesowy. Model biznesowy nie zależy od zamiarów kluczowego kierownictwa Santander Bank Polska S.A., co do pojedynczego instrumentu.

Model biznesowy dotyczy sposobu, w jaki Santander Bank Polska S.A. zarządza aktywami finansowymi, by wygenerować przepływy pieniężne. Oznacza to, że model biznesowy określa, czy przepływy pieniężne będą pochodzić:

·  z uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy,

·  ze sprzedaży aktywów finansowych czy

·  z obu tych źródeł.

Ocena modelu biznesowego nie jest przeprowadzana na podstawie scenariuszy, których Santander Bank Polska S.A.  nie może racjonalnie oczekiwać, takich jak tzw. „najbardziej pesymistyczny scenariusz” lub „scenariusz warunków skrajnych”.

Santander Bank Polska S.A. ustala model biznesowy na podstawie oceny kryteriów jakościowych i ilościowych.

Kryteria jakościowe obejmują m.in. sposób zarządzania ryzykiem związanym z tymi aktywami oraz zasad wynagradzania osób zarządzających tymi portfelami.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Kryteria ilościowe mają na celu ustalenia, czy sprzedaż aktywów finansowych w przeciągu analizowanego okresu nie przekracza ustalonych w wewnętrznych regulacjach wartości progowych ustalonych w ujęciu procentowym. Analizie podlega częstotliwość, wartość, moment sprzedaży aktywów oraz przyczyny sprzedaży.

Rodzaje modeli biznesowych

Analiza kryteriów jakościowych i ilościowych pozwala na wyodrębnienie w ramach prowadzonej przez Santander Bank Polska S.A. działalności trzech zasadniczych modeli biznesowych:

·  model biznesowy zakładający utrzymywanie aktywów w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy (ang. hold to collect),

·  model biznesowy, którego cel jest realizowany zarówno poprzez uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i poprzez sprzedaż aktywów finansowych (ang. hold to collect and sell),

·  inny/rezydualny model biznesowy (model biznesowy zakładający realizację przepływów pieniężnych poprzez sprzedaż aktywów).

Przeważającym modelem biznesowym w Santander Bank Polska S.A. jest model biznesowy zakładający utrzymywanie aktywów w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy za wyjątkiem:

·  instrumentów dłużnych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody utrzymywanych w segmencie ALM oraz kredytów i pożyczek objętych procesem underwritingu opisanym poniżej, dla których ustalono model biznesowy, którego cel jest realizowany zarówno poprzez uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i poprzez sprzedaż aktywów finansowych,

·  instrumentów przeznaczonych do obrotu, w tym instrumentów dłużnych oraz instrumentów pochodnych, dla których nie jest stosowana rachunkowość zabezpieczeń - właściwym modelem biznesowym jest inny/rezydualny model biznesowy.

Model biznesowy zakładający utrzymywanie aktywów w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy

W modelu zakładającym utrzymywanie do terminu zapadalności możliwa jest incydentalna sprzedaż. Sprzedaż taka jest każdorazowo analizowana pod względem częstotliwości, wartości i rozkładu w czasie sprzedaży we wcześniejszych okresach, powodów tej sprzedaży oraz oczekiwań, co do przyszłych operacji sprzedaży.

Model biznesowy zakładający utrzymywanie aktywów w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy obejmuje całe spektrum działalności kredytowej, m.in. kredyty korporacyjne, kredyty hipoteczne i konsumenckie, karty kredytowe, udzielone pożyczki, a także instrumenty dłużne (np. obligacje skarbowe, obligacje korporacyjne), które nie są utrzymywane w celach płynnościowych. W ramach tego modelu ujmuje się zasadniczo także aktywa finansowe z tytułu rozliczeń z dostawcami, które są ujmowane w księgach Banku na bazie wystawionej faktury z kwotą do zapłaty w terminie płatności nieprzekraczającym 1 roku.

Model biznesowy, którego cel jest realizowany zarówno poprzez uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i poprzez sprzedaż aktywów finansowych

Model biznesowy, którego cel jest realizowany zarówno poprzez uzyskiwanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak poprzez sprzedaż aktywów finansowych obejmuje:

·          aktywa finansowe nabyte  dla celów zarządzania płynnością, takie jak np. obligacje Skarbu Państwa, bony NBP oraz

·          kredyty i pożyczki objęte procesem underwritingu, czyli części ekspozycji kredytowych, w odniesieniu do których  istnieje zamiar sprzedaży przed terminem wymagalności z przyczyn innych niż wzrost ryzyka kredytowego.

Inny/rezydualny model biznesowy

Do innego/rezydualnego modelu klasyfikowane są aktywa utrzymywane przez Santander Bank Polska S.A., a nieobjęte pierwszą i drugą kategorią modelu biznesowego. Zawierają one aktywa finansowe skategoryzowane, jako „przeznaczone do obrotu” w sprawozdaniu finansowym – np. notowane instrumenty kapitałowe, obligacje komercyjne nabyte w celach handlowych oraz instrumenty pochodne (np. opcje, IRS, FRA, CIRS, FX Swap) niestanowiące wbudowanego instrumentu pochodnego.

Zmiana modelu biznesowego

Santander Bank Polska S.A. dokonuje przeklasyfikowania aktywów finansowych objętych danym modelem biznesowym, wtedy i tylko wtedy, gdy zmienia ona model biznesowy w zakresie zarządzania aktywami finansowymi.

Jeśli Bank dokonuje przeklasyfikowania składnika aktywów finansowych, czyni to prospektywnie, począwszy od dnia przeklasyfikowania.

Jeśli Bank dokonuje przeklasyfikowania składnika aktywów finansowych z kategorii składników wycenianych w zamortyzowanym koszcie do kategorii składników wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, wartość godziwą tego składnika ustala się na dzień przeklasyfikowania. Wszelkie zyski lub straty wynikające z różnicy między wcześniejszym zamortyzowanym kosztem składnika aktywów finansowych a wartością godziwą ujmuje się w wyniku finansowym.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Klasyfikacja zobowiązań finansowych

Santander Bank Polska S.A. klasyfikuje wszystkie zobowiązania finansowe, jako wyceniane po początkowym ujęciu w zamortyzowanym koszcie, z wyjątkiem:

·   zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy. Takie zobowiązania, w tym instrumenty pochodne będące zobowiązaniami, wycenia się po początkowym ujęciu w wartości godziwej;

·   zobowiązań finansowych powstałych w wyniku przeniesienia składnika aktywów finansowych, który nie kwalifikuje się do zaprzestania ujmowania, lub wtedy, gdy ma zastosowanie podejście wynikające z utrzymania zaangażowania;

·   umów gwarancji finansowych. Po początkowym ujęciu wystawca takiej umowy w późniejszych okresach wycenia ją według wyższej z następujących wartości:

(1)    kwoty odpisu na oczekiwane straty kredytowe,

(2)    początkowo ujętej kwoty, w odpowiednich przypadkach pomniejszonej o skumulowaną kwotę dochodów ujmowanych zgodnie z zasadami MSSF 15;

·  zobowiązań do udzielenia pożyczki oprocentowanej poniżej rynkowej stopy procentowej. Wystawca takiego zobowiązania (o ile nie wybrano opcji wyceny w wartości godziwej przez wynik finansowy) w późniejszych okresach wycenia ją według wyższej z następujących wartości:

(1)    kwoty odpisu na oczekiwane straty kredytowe,

(2)    początkowo ujętej kwoty, w odpowiednich przypadkach pomniejszonej o skumulowaną kwotę dochodów ujmowanych zgodnie z zasadami MSSF 15;

·  warunkowej zapłaty ujętej przez jednostkę przejmującą w ramach połączenia jednostek, do którego ma zastosowanie MSSF 3. Taka zapłata warunkowa jest wyceniana w późniejszych okresach w wartości godziwej, a zmiany są ujmowane w wyniku finansowym.

Wbudowane instrumenty pochodne

Dla aktywów finansowych, które spełniają definicję kontraktów hybrydowych z wbudowanym instrumentem pochodnym, instrument pochodny stanowiący komponent takiego kontraktu nie jest wydzielany od umowy zasadniczej niebędącej instrumentem pochodnym, całość kontraktu ocenia się pod kątem charakterystyki umownych przepływów pieniężnych.

Wycena aktywów finansowych i zobowiązań finansowych

Początkowa wycena

W momencie początkowego ujęcia Santander Bank Polska S.A. wycenia składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe w jego wartości godziwej, którą w przypadku aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych niewycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy powiększa się lub pomniejsza o koszty transakcyjne, które można bezpośrednio przypisać do nabycia lub emisji tych aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych.

Jeśli jednak wartość godziwa składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego w momencie początkowego ujęcia różni się od ceny transakcyjnej, Santander Bank Polska S.A. ujmuje ten instrument na ten dzień w następujący sposób:

·   jeżeli wartość godziwa znajduje potwierdzenie w cenie notowanej na aktywnym rynku za identyczny składnik aktywów lub identyczne zobowiązanie (tj. w danych wejściowych poziomu 1) lub opiera się na technice wyceny, w której wykorzystuje się tylko dane z obserwowalnych rynków, wówczas Santander Bank Polska S.A. ujmuje różnicę między wartością godziwą w momencie początkowego ujęcia a ceną transakcyjną, jako zysk lub stratę,

·   we wszystkich innych przypadkach w skorygowanej cenie nabycia w celu odroczenia różnicy między wartością godziwą w momencie początkowego ujęcia a ceną transakcyjną. Po początkowym ujęciu Santander Bank Polska S.A. ujmuje odroczoną różnicę, jako zysk lub stratę tylko do wysokości, jaka wynika ze zmiany czynnika (w tym czasu), którą uczestnicy rynku uwzględniliby przy wycenie składnika aktywów lub zobowiązania.

W momencie początkowego ujęcia Santander Bank Polska S.A.  wycenia należności z tytułu dostaw i usług, które nie mają istotnego komponentu finansowania (ustalonego zgodnie z MSSF 15), w ich cenie transakcyjnej (zgodnie z definicją w MSSF 15).

Wycena aktywów finansowych po początkowym ujęciu

Po początkowym ujęciu Santander Bank Polska S.A.  wycenia składnik aktywów finansowych w:

·  zamortyzowanym koszcie lub

·  wartości godziwej przez inne całkowite dochody lub

·  wartości godziwej przez wynik finansowy.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Dla aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowych odpisów na oczekiwane straty kredytowe nie wylicza się.

Wycena zobowiązań finansowych po początkowym ujęciu

Po początkowym ujęciu Santander Bank Polska S.A.  wycenia zobowiązanie finansowe w:

·  zamortyzowanym koszcie lub

·  wartości godziwej przez wynik finansowy.

Zobowiązania wyceniane według zamortyzowanego kosztu obejmują: zobowiązania wobec banków, zobowiązania wobec klientów, zobowiązania z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu, otrzymane kredyty i pożyczki, wyemitowane dłużne instrumenty finansowe oraz zobowiązania podporządkowane.

Jako zobowiązania podporządkowane ujmuje się zobowiązania, które w razie likwidacji lub upadłości Santander Bank Polska S.A. są spłacane po zaspokojeniu wszystkich innych wierzycieli Santander Bank Polska S.A. Podstawą kwalifikacji zobowiązań finansowych, jako zobowiązań podporządkowanych jest decyzja Komisji Nadzoru Finansowego wydana na wniosek Banku.

Wycena w zamortyzowanym koszcie

Aktywa finansowe

Metoda efektywnej stopy procentowej

Przychód z tytułu odsetek oblicza się przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej do wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych, za wyjątkiem składników aktywów finansowych dotkniętych utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe i prezentuje w pozycji „ Wynik z tytułu odsetek”. W momencie przeklasyfikowania do koszyka 3 aktywa finansowego lub Banku podobnych aktywów finansowych, przychody z tytułu odsetek naliczane są od wartości netto aktywa finansowego i wykazywane są według stopy procentowej, według której zdyskontowane zostały przyszłe przepływy pieniężne dla celów wyceny utraty wartości.

Przychody odsetkowe od aktywów POCI oblicza się od wartości bilansowej netto przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej, skorygowanej o ryzyko kredytowe rozpoznane dla całego cyklu życia aktywa. Skorygowaną o ryzyko kredytowe efektywną stopę procentową liczy się poprzez uwzględnienie przyszłych przepływów pieniężnych skorygowanych o efekt ryzyka kredytowego rozpoznawanego w całym okresie życia aktywa.

Wartość bilansowa brutto składnika aktywów finansowych stanowi zamortyzowany koszt składnika aktywów finansowych, przed korektą o wszelkie odpisy na oczekiwane straty kredytowe.

Aktywa nabyte lub udzielone z rozpoznaną utratą wartości (POCI)

Santander Bank Polska wyodrębnia kategorie aktywów nabytych lub udzielonych z utratą wartości (POCI). Są to aktywa, które w momencie początkowego ujęcia mają stwierdzoną utratę wartości .

Aktywa finansowe  zaklasyfikowane jako POCI w momencie początkowego ujęcia powinny być traktowane jako POCI we wszystkich następnych okresach do momentu zaprzestania ich ujmowania.

Przy początkowym ujęciu aktywa finansowe POCI są ujmowane w wartości godziwej. Po początkowym ujęciu aktywa POCI wycenia się według zamortyzowanego kosztu. Wycena aktywów POCI jest dokonywana w oparciu o efektywną stopę procentową skorygowaną o ryzyko kredytowe.

Dla ekspozycji klasyfikowanych jako POCI (purchased or originated credit impaired) oczekiwane straty są rozpoznawane w horyzoncie pozostałego czasu życia.

Portfel kredytów hipotecznych denominowanych/ indeksowanych do walut obcych

Santander Polska S.A. pomniejsza wartość bilansową brutto kredytów hipotecznych denominowanych/ indeksowanych do walut obcych zgodnie z MSSF 9 o wpływ ryzyka prawnego dla potencjalnych oraz istniejących spraw spornych. W  przypadku braku ekspozycji brutto lub jej niewystarczającej wartości na pokrycie ewidencjonuje rezerwę zgodnie z MSR 37.

Modyfikacja przepływów pieniężnych wynikających z umowy

Pojęcie modyfikacji

Santander Bank Polska S.A. za modyfikację uznaje zmianę przepływów kontraktowych składnika aktywów finansowych na podstawie aneksu do umowy. Za modyfikację nie uznaje się zmiany przepływów kontraktowych wynikających z realizacji warunków umownych.

Jeżeli warunki umowy aktywa finansowego ulegają zmianie, Santander Bank Polska S.A. dokonuje oceny, czy przepływy pieniężne generowane przez zmodyfikowane aktywo różnią się istotnie od przepływów finansowych generowanych przez aktywo finansowe przed modyfikacją warunków umowy.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Kryteria modyfikacji

Przy ocenie tego, czy modyfikacja jest istotna czy nieistotna Santander Bank Polska S.A. bierze pod uwagę zarówno kryteria ilościowe, jaki jakościowe. Obie grupy kryteriów są analizowane łącznie.

Kryteria ilościowe

Do określenia istotności wpływu modyfikacji stosowany jest tzw. „test 10%”, który bazuje na porównaniu zdyskontowanych przepływów pieniężnych zmodyfikowanego instrumentu finansowego (przy wykorzystaniu pierwotnej efektywnej stopy procentowej) ze zdyskontowanymi, także pierwotną efektywną stopą procentową, przepływami pieniężnymi instrumentu finansowego przed modyfikacją, którego wartość powinna odpowiadać wartości kapitału niewymagalnego, powiększonego o wartość niewymagalnych odsetek oraz skorygowanych o wartość nierozliczonej prowizji.

Kryteria jakościowe

Santander Bank Polska S.A. podczas analizy przesłanek jakościowych bierze pod uwagę następujące aspekty:

·   dodanie/usunięcie cechy naruszającej wynik testu kontraktowych przepływów pieniężnych,

·   przewalutowanie kredytu – za wyjątkiem przewalutowań wynikających z przekazania umowy do windykacji,

·   zmiana dłużnika głównego - zmiana kontrahenta oznacza istotną modyfikację warunków umownych oraz

·   konsolidacja kilku ekspozycji w jedną w ramach aneksu.

Istotna modyfikacja

Identyfikacja istotnej modyfikacji skutkująca wyłączeniem instrumentu finansowego ze sprawozdania z sytuacji finansowej następuje, na podstawie kryteriów ilościowych i jakościowych.

Wystąpienie przynajmniej jednego z tych kryteriów jakościowych skutkuje wystąpieniem modyfikacji istotnej. W przypadku kryteriów ilościowych przekroczenie „ testu 10%” świadczy również o modyfikacji istotnej.

W wyniku istotnej modyfikacji następuje zaprzestanie ujmowania dotychczasowego instrumentu finansowego. Rozpoznawany jest nowy instrument w wartości godziwej.

Nieistotna modyfikacja

Jeżeli nie są spełnione kryteria jakościowe ani ilościowe tj. przekroczony „test 10%” Santander Bank Polska S.A. uznaje modyfikację za nieistotną.

Zmiana wartości bilansowej brutto jest ujmowana w przychody / koszty odsetkowe jako zysk lub strata z tytułu modyfikacji.

Odpisanie

Santander Bank Polska S.A.  bezpośrednio obniża wartość bilansową brutto składnika aktywów finansowych, jeżeli nie ma ona uzasadnionych perspektyw na odzyskanie danego składnika aktywów finansowych w całości lub części. Odpisanie stanowi zdarzenie prowadzące do zaprzestania ujmowania.

Odpisy mogą odnosić się do składnika aktywów finansowych w całości lub do jego części.

Santander Bank Polska S.A. odpisuje aktywa finansowe w przypadku zajścia, chociaż jednej z poniższych przesłanek:

·   Santander Bank Polska S.A.  posiada udokumentowaną nieściągalność wierzytelności,

·   brak jest uzasadnionych perspektyw na odzyskanie danego składnika aktywów finansowych w całości lub części,

·   należność jest całkowicie wymagalna, wartość odpisu na oczekiwane straty kredytowe odpowiada wartości ekspozycji brutto a szacowane wpływy z tytułu egzekucji należności są równe zeru, 

·   aktywo powstało w wyniku przestępstwa a jego sprawcy nie zostali wykryci lub

·   otrzymanie przez Santander Bank Polska S.A.:

·      wydanego przez właściwy organ egzekucyjny postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z powodu nieściągalności wobec wszystkich zobowiązanych, a w szczególności na podstawie art. 824 § 1 pkt. 3, kpc., jeżeli Santander Bank Polska S.A. uznaje ten stan, jako odpowiadający stanowi faktycznemu;

·      postanowienia sądu o:

-       oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów, lub

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

-       umorzeniu postępowania upadłościowego lub

-       zakończeniu postępowania upadłościowego.

Odpisane aktywa finansowe są następnie ujmowane w ewidencji pozabilansowej.

Utrata wartości

Podejście ogólne

Santander Bank Polska S.A.  ustala odpisy na oczekiwane straty kredytowe z tytułu składnika aktywów finansowych w odniesieniu do:

·   składnika aktywów finansowych, który jest wyceniany w zamortyzowanym koszcie lub w wartości godziwej przez inne całkowite dochody,

·   należności leasingowych,

·   składnika aktywów z tytułu umów, czyli praw Santander Bank Polska S.A. do wynagrodzenia w zamian za dobra lub usługi, które zostały przekazane klientowi zgodnie z MSSF 15 „Przychody z umów z klientami”,

·    zobowiązania do udzielenia pożyczki oraz

·   zobowiązań pozabilansowych o charakterze kredytowym oraz gwarancji finansowych.

Szczegóły dotyczące kalkulacji zostały opisany w pkt.2.6 „ Odpisy na oczekiwane straty kredytowe”

Santander Bank Polska S.A. ujmuje w wyniku finansowym, jako zysk lub stratę z tytułu utraty wartości, kwotę oczekiwanych strat kredytowych, jaka jest wymagana, aby dostosować odpis na oczekiwane straty kredytowe na dzień sprawozdawczy do kwoty, którą należy ująć.

Uproszczone podejście w przypadku należności z tytułu dostaw i usług oraz aktywów z tytułu umów

Santander Bank Polska S.A. zawsze w przypadku należności z tytułu dostaw i usług oraz aktywów z tytułu umów wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia z tytułu należności z tytułu dostaw i usług lub aktywa z tytułu umów wynikających z transakcji, które są objęte zakresem MSSF 15 i które nie zawierają istotnego komponentu finansowania.

Zobowiązania warunkowe

Santander Bank Polska S.A. tworzy rezerwy na obarczone ryzykiem utraty wartości nieodwołalne zobowiązania warunkowe (nieodwołalne otwarte linie kredytowe, gwarancje finansowe, akredytywy, itp.). Wartość rezerwy wyznacza się, jako różnicę pomiędzy szacunkiem dotyczącym wykorzystania zaangażowania warunkowego ustalonego przy zastosowaniu parametru Credit Conversion Factor (CCF) a wartością bieżącą spodziewanych przyszłych przepływów pieniężnych z tej ekspozycji.

Santander Bank Polska S.A. tworzy rezerwy na zobowiązania pozabilansowe obarczone ryzykiem kredytowym w podziale na 3 koszyki.

Zyski i straty

Instrumenty wyceniane w zamortyzowanym koszcie

Zysk lub stratę na wycenianym w zamortyzowanym koszcie składniku aktywów finansowych, który nie jest częścią powiązania zabezpieczającego, ujmuje się w wyniku finansowym poprzez amortyzację lub w celu ujęcia zysków lub strat z tytułu utraty wartości. Zysk lub stratę na wycenianym w zamortyzowanym koszcie zobowiązaniu finansowym, które nie jest częścią powiązania zabezpieczającego, ujmuje się w wyniku finansowym, gdy zaprzestano ujmowania danego zobowiązania finansowego, oraz poprzez amortyzację.

W odniesieniu do aktywów finansowych, które Santander Bank Polska S.A. ujmuje na dzień rozliczenia, to w przypadku aktywów wycenianych w zamortyzowanym koszcie nie ujmuje żadnych zmian wartości godziwej składnika aktywów, który ma zostać otrzymany w okresie pomiędzy dniem zawarcia transakcji a dniem jej rozliczenia. Jednakże w przypadku aktywów wycenianych w wartości godziwej, zmianę wartości godziwej ujmuje się w wyniku finansowym lub w innych całkowitych dochodach. Za dzień zawarcia transakcji uznaje się dzień początkowego ujęcia do celów stosowania wymogów w zakresie utraty wartości.

Instrumenty wyceniane w wartości godziwej

Zysk lub stratę na składniku aktywów finansowych lub zobowiązaniu finansowym, wycenianym w wartości godziwej, ujmuje się w wyniku finansowym, chyba, że składnik lub zobowiązanie jest:

·   częścią powiązania zabezpieczającego,

·   inwestycją w instrument kapitałowy i Santander Bank Polska S.A. postanowił wykazywać zyski i straty z tej inwestycji w innych całkowitych dochodach,

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

·   zobowiązaniem finansowym wyznaczonym, jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, a Santander Bank Polska S.A. jest zobowiązany do wykazania w innych całkowitych dochodach skutków zmiany ryzyka kredytowego dla tego zobowiązania lub

·   składnikiem aktywów finansowych wycenianym w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, a Santander Bank Polska S.A. jest zobowiązany do ujęcia określonych zmian wartości godziwej w innych całkowitych dochodach.

Inwestycje w instrumenty kapitałowe

Inwestycje w instrumenty kapitałowe wyceniane są w wartości godziwej przez wynik finansowy, chyba, że w momencie początkowego ujęcia Santander Bank Polska S.A. dokona nieodwołalnego wyboru dotyczącego przedstawiania w innych całkowitych dochodach późniejszych zmian wartości godziwej inwestycji w instrument kapitałowy, który nie jest przeznaczony do obrotu ani nie jest warunkową zapłatą ujętą przez jednostkę przejmującą w ramach połączenia jednostek, do którego ma zastosowanie MSSF 3.

Jeśli Santander Bank Polska S.A. dokonał wyboru o wycenie instrumentów kapitałowych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, dywidendy wynikające z tej inwestycji ujmuje w wyniku finansowym.

Zobowiązania wyznaczone jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Santander Bank Polska S.A. prezentuje zysk lub stratę na zobowiązaniu finansowym, które jest wyznaczone jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy w następujący sposób:

·   kwota zmiany wartości godziwej zobowiązania finansowego przypisywana do zmian ryzyka kredytowego związanego z tym zobowiązaniem jest prezentowana w innych całkowitych dochodach oraz

·   pozostała kwota zmiany wartości godziwej zobowiązania jest prezentowana w wyniku finansowym, chyba że opisane w pkt a) traktowanie skutków zmian ryzyka kredytowego związanego z tym zobowiązaniem doprowadziłoby do powstania lub powiększenia niedopasowania księgowego w wyniku finansowym Banku

Jeśli wymogi określone powyżej doprowadziłyby do powstania lub powiększenia niedopasowania księgowego w wyniku finansowym Santander Bank Polska S.A., to prezentuje on wszystkie zyski lub straty wynikające z tego zobowiązania (w tym skutki zmian ryzyka kredytowego związanego z tym zobowiązaniem) w wyniku finansowym.

Santander Bank Polska S.A. prezentuje w wyniku finansowym wszystkie zyski i straty wynikające ze zobowiązań do udzielenia pożyczki i umów gwarancji finansowych, które są wyznaczone jako wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy.

Aktywa wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Zysk lub stratę na składniku aktywów finansowych wycenianym w wartości godziwej przez inne całkowite dochody ujmuje się w innych całkowitych dochodach, z wyjątkiem zysku lub straty z tytułu utraty wartości oraz zysków lub strat z tytułu różnic kursowych, do momentu zaprzestania ujmowania składnika aktywów finansowych. Jeśli zaprzestano ujmowania składnika aktywów finansowych, Santander Bank Polska S.A. ujmuje takie skumulowane zyski lub straty, które były uprzednio ujęte w innych całkowitych dochodach, w wyniku finansowym. Odsetki obliczone w oparciu o metodę efektywnej stopy procentowej ujmuje się w wyniku finansowym.

Instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu

Pochodne instrumenty finansowe wycenia się w wartości godziwej bez uwzględniania kosztów transakcji, które będą poniesione przy ich sprzedaży. Podstawą do wyznaczenia wartości godziwej pochodnego instrumentu finansowego przy początkowym ujęciu jest cena transakcyjna, tj. wartość godziwa uiszczonej lub otrzymanej zapłaty.

Jeśli kontrakt hybrydowy zawiera umowę zasadniczą, która nie jest składnikiem aktywów objętym zakresem MSSF 9, Santander Bank Polska S.A.  wydziela wbudowany instrument pochodne od umowy zasadniczej i ujmuje go analogicznie jak pozostałe instrumenty pochodne, jeżeli cechy ekonomiczne i ryzyka związane z wbudowanym instrumentem pochodnym nie są ściśle powiązane z cechami ekonomicznymi i ryzykami właściwymi dla umowy zasadniczej oraz umowa zasadnicza nie jest wyceniana w wartości godziwej przez wynik finansowy. Wbudowane instrumenty finansowe wyceniane są w wartości godziwej, a jej zmiany są ujmowane w rachunku zysków i strat.

Rachunkowość zabezpieczeń

Santander Bank Polska S.A.  zdecydował się, opierając się o zapis par. 7.2.21 MSSF 9, na kontynuację stosowania wymogów rachunkowości zabezpieczeń i relacji zabezpieczających wynikających z MSR 39.

Santander Bank Polska S.A. wykorzystuje pochodne instrumenty finansowe m.in. w celu zabezpieczenia przed ryzykiem stóp procentowych wynikających z działalności operacyjnej, finansowej i inwestycyjnej Banku.

Santander Bank Polska S.A. zaprzestaje stosowania rachunkowości zabezpieczeń w następujących sytuacjach:

·   zostało stwierdzone, że instrument pochodny nie jest lub przestał być efektywny dla zabezpieczenia danego ryzyka;

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

·   instrument pochodny wygasł, został sprzedany, zapadł lub został wykonany;

·   instrument zabezpieczany zapadł, został sprzedany lub spłacony,

·   dochodzi do unieważnienia powiązania zabezpieczającego.

Zabezpieczenie wartości godziwej

Zabezpieczenie wartości godziwej ujmowane jest w następujący sposób: zyski lub straty wynikające z przeszacowania wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego (pochodnego instrumentu zabezpieczającego) wykazuje się w rachunku zysków i strat, zyski lub straty związane z pozycją zabezpieczaną, wynikające z zabezpieczanego ryzyka, korygują wartość bilansową zabezpieczanej pozycji i są ujmowane w rachunku zysków i strat. Zasada ta ma zastosowanie do zabezpieczanej pozycji, którą w innych okolicznościach wycenia się według zamortyzowanego kosztu lub będącej składnikiem aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Zabezpieczenie przepływów pieniężnych

Zabezpieczenie przepływów pieniężnych ujmowane jest w następujący sposób: część zysków lub strat związanych z instrumentem zabezpieczającym, który stanowi efektywne zabezpieczenie, ujmuje się w innych całkowitych dochodach, zaś nieefektywną część zysków lub strat związanych z instrumentem zabezpieczającym ujmuje się w rachunku zysków i strat.

Przychody i koszty odsetkowe od instrumentów zabezpieczanych i zabezpieczających ujmowane są w wyniku z tytułu odsetek.

Kwoty ujęte w innych całkowitych dochodach reklasyfikowane są do rachunku zysków i strat w okresie, w którym zabezpieczana pozycja ma wpływ na rachunek zysków i strat.

W przypadku wygaśnięcia lub sprzedaży instrumentu zabezpieczającego bądź unieważnienia powiązania zabezpieczającego Santander Bank Polska S.A. zaprzestaje stosowania rachunkowości zabezpieczeń. Wszystkie zyski lub straty na instrumencie zabezpieczającym dotyczące efektywnego zabezpieczenia ujętego w innych całkowitych dochodach w dalszym ciągu stanowią element kapitału własnego aż do momentu zajścia planowej transakcji, kiedy ujmowane one są w rachunku zysków i strat.

Jeżeli zaprzestano oczekiwać realizacji planowanej transakcji wszystkie skumulowane zyski lub straty związane z instrumentem zabezpieczającym ujmowane w innych całkowitych dochodach przeklasyfikuje się do wyniku finansowego.

Transakcje z przyrzeczeniem odkupu i odsprzedaży

Santander Bank Polska S.A. pozyskuje/lokuje środki także poprzez sprzedaż/kupno instrumentów finansowych z przyrzeczeniem ich odkupu/odsprzedaży w przyszłości po z góry ustalonej cenie.

Papierów wartościowych sprzedanych z przyrzeczeniem ich odkupu (“transakcje repo oraz sell buy-back”) nie wyłącza się ze sprawozdania z sytuacji finansowej na koniec okresu sprawozdawczego. Różnica pomiędzy ceną sprzedaży a ceną odkupu stanowi koszt odsetkowy i jest rozliczana w czasie przez okres życia kontraktu. Papierów wartościowych kupionych z przyrzeczeniem ich odsprzedaży (“transakcje reverse repo oraz buy-sell-back”) nie rozpoznaje się w sprawozdaniu z sytuacji finansowej na koniec okresu sprawozdawczego. Różnica pomiędzy ceną zakupu a ceną odsprzedaży stanowi przychód odsetkowy i jest rozliczana w czasie przez okres życia kontraktu.

Opisane zasady Santander Bank Polska S.A stosuje również do transakcji zawieranych jako odrębne transakcje sprzedaży i odkupu instrumentów finansowych, ale mających ekonomiczny charakter transakcji z przyrzeczeniem odkupu i odsprzedaży.

Rzeczowy majątek trwały

Własne składniki rzeczowych aktywów trwałych

Składniki rzeczowego majątku trwałego, w tym oddane w leasing operacyjny, wykazywane są według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia, pomniejszone o wartość skumulowanej amortyzacji oraz odpisy z tytułu utraty wartości.

Późniejsze nakłady

Santander Bank Polska S.A. ujmuje w wartości bilansowej pozycji rzeczowych aktywów trwałych koszty wymiany części tych pozycji w momencie ich poniesienia, jeśli istnieje prawdopodobieństwo, że Santander Bank Polska S.A. uzyska przyszłe korzyści ekonomiczne związane ze składnikiem aktywów, a cenę nabycia lub koszt wytworzenia można wycenić w wiarygodny sposób. Pozostałe koszty są ujmowane w rachunku zysków i strat w momencie ich poniesienia.

Amortyzacja

Odpisy amortyzacyjne dokonywane są według metody liniowej przez okres ekonomicznej użyteczności danego składnika rzeczowych aktywów trwałych i wykazywane są w rachunku zysków i strat.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Szacowane okresy użytkowania są następujące:

·        nieruchomości: 22-40 lat

·        sprzęt informatyczny: 3-5 lat

·        środki transportu: 3- 4 lata

·        pozostały majątek trwały: 3-14 lat

Aktywa z tytułu prawa do użytkowania są amortyzowane liniowo w okresie użytkowania.

Stawki amortyzacyjne są corocznie weryfikowane. Wnioski z tej weryfikacji mogą stanowić podstawę dla ewentualnej zmiany okresów amortyzacji.

Wartość firmy oraz wartości niematerialne

Wartość firmy

Wartość firmy (goodwill) powstała przy połączeniu jednostek gospodarczych ujmowana jest w wysokości nadwyżki ceny nabycia nad wartością godziwą udziału w zidentyfikowanych nabytych aktywach, zobowiązaniach i zobowiązaniach warunkowych pomniejszonej o utratę wartości. Wartość firmy jest testowana pod kątem ewentualnej utraty wartości w okresach rocznych.

Licencje, patenty, koncesje i podobne wartości

Nabyte licencje na oprogramowanie komputerowe są ujmowane w wysokości poniesionych kosztów nabycia i jego zaimplementowania.

Nakłady, które są związane bezpośrednio z produkcją możliwych do zidentyfikowania i unikalnych programów komputerowych kontrolowanych przez Santander Bank Polska S.A. i które prawdopodobnie będą generowały korzyści ekonomiczne przekraczające nakłady w okresie powyżej jednego roku, są wykazywane jako wartości niematerialne.

Amortyzacja

Amortyzacja jest ujmowana w rachunku zysków i strat przy użyciu metody liniowej lub degresywnej dla wartości niematerialnych i prawnych powstałych w wyniku połączenia, przez okres ekonomicznej użyteczności poszczególnych składników wartości niematerialnych, który dla większości aktywów niematerialnych wynosi 3 lata. Stawki amortyzacyjne są corocznie weryfikowane. Wnioski z tej weryfikacji mogą stanowić podstawę dla ewentualnej zmiany okresów amortyzacji.

Leasing

Wyodrębnianie elementów umowy leasingu

Leasingobiorca

Tam gdzie nie jest to możliwe oraz gdzie udział elementów nieleasingowych jest nieistotny w stosunku do całości płatności z tytułu leasingu netto, Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca nie wyodrębnia elementów nieleasingowych od elementów leasingowych, i zamiast tego ujmuje każdy element leasingowy oraz jakiekolwiek towarzyszące elementy nieleasingowe jako pojedynczy element leasingowy dla każdej klasy bazowego składnika aktywów.

Okres leasingu

Santander Bank Polska S.A. ustala okres leasingu jako nieodwołalny okres leasingu wraz z:

·   okresami, w których istnieje opcja przedłużenia leasingu, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca skorzysta z tej opcji, oraz

·   okresami, w których istnieje opcja wypowiedzenia leasingu, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca nie skorzysta z tej opcji.

Okres leasingu jest aktualizowany na moment wystąpienia znaczącego zdarzenia albo znaczącej zmiany.

Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca

Ujmowanie

W dacie rozpoczęcia Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca ujmuje składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania oraz zobowiązanie z tytułu leasingu.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Stosowane zwolnienia z obowiązku ujmowania

Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca  nie stosuje wymogów polityki rachunkowości opisanych dotyczących ujmowania i wyceny w odniesieniu do:

·      leasingów, które w dacie rozpoczęcia mają okres leasingu nie dłuższy niż 12 miesięcy

·      leasingów, w odniesieniu do których bazowy składnik aktywów ma niską wartość (aktywo ma niską wartość, gdy wartość netto nowego składnika aktywów nie przekracza 20 tys. złotych).

W odniesieniu do leasingów krótkoterminowych albo do leasingów, w przypadku których bazowy składnik aktywów ma niską wartość, Santander Bank Polska S.A. jako leasingobiorca ujmuje opłaty leasingowe jako koszty metodą liniową w trakcie okresu leasingu.

Pozostałe składniki sprawozdania z sytuacji finansowej

Pozostałe należności handlowe i inne należności

Należności handlowe i inne należności z datą zapadalności poniżej 12 miesięcy od dnia powstania należności są ujmowane na moment początkowego ujęcia w wartości nominalnej z uwagi na nieistotny wpływ dyskonta. Należności handlowe i inne należności z terminem płatności do 12 kolejnych miesięcy są ujmowane na dzień bilansowy w kwocie wymaganej zapłaty pomniejszonej o odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości.

Inne zobowiązania

Zobowiązania handlowe i inne zobowiązania z datą zapadalności poniżej 12 miesięcy od dnia powstania zobowiązania są ujmowane na moment początkowego ujęcia w wartości nominalnej z uwagi na nieistotny wpływ dyskonta. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług jak i inne zobowiązania wymagalne w terminie 12 kolejnych miesięcy są ujmowane na dzień bilansowy w kwocie wymagającej zapłaty.

Kapitały

Kapitały własne stanowią kapitały i fundusze tworzone zgodnie z obowiązującym prawem, właściwymi ustawami oraz ze statutem. Do kapitałów własnych zaliczane są także niepodzielone zyski i niepokryte straty z lat ubiegłych.

Kapitał zakładowy (akcyjny) wykazany jest w wysokości zgodnej ze statutem oraz wpisem do rejestru sądowego według wartości nominalnej.

Kapitał zapasowy tworzony jest z odpisów z zysku oraz premii emisyjnych uzyskanych z emisji akcji.

Kapitał rezerwowy tworzony jest z odpisów z zysku i może być przeznaczony na pokrycie strat bilansowych lub na wypłatę dywidendy ( kapitał dywidendowy).

W kapitale rezerwowym ujmuje się efekt wyceny programu motywacyjnego realizowanego w formie akcji (MSSF 2.53).

Kapitał zapasowy, rezerwowy, fundusz ogólnego ryzyka bankowego oraz premia akcyjna prezentowane są łącznie w ramach kategorii „Pozostałe kapitały”.

Na kapitał z aktualizacji wyceny odnosi się różnice z wyceny aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, różnice z wyceny instrumentów zabezpieczających stanowiących efektywne zabezpieczenie przepływów pieniężnych z uwzględnieniem odroczonego podatku dochodowego oraz zyski aktuarialne z przeszacowania rezerwy emerytalnej. Kapitał z aktualizacji wyceny nie podlega dystrybucji.

Oprócz kapitału własnego do kapitałów Santander Bank Polska S.A. zalicza się również udziały niekontrolujące.

Na dzień wyłączenia z ksiąg rachunkowych całości lub części składnika aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody łączne skutki okresowej zmiany wartości godziwej odniesione na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny zostają wyksięgowane (odwrócone). Całość lub odpowiednia część uprzednio dokonanego odpisu aktualizującego zwiększa lub zmniejsza wartość danego składnika aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody. Skutki zmian wartości godziwej są wyksięgowywane w korespondencji z rachunkiem zysków i strat.

Wynik finansowy netto roku obrotowego stanowi wynik z rachunku zysków i strat roku bieżącego skorygowanego obciążeniem z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych.

Działalność powiernicza

Przychody realizowane w ramach świadczenia działalności powierniczej są elementem przychodów prowizyjnych. Korespondujące z nimi aktywa klientów nie są składnikiem aktywów Banku i w związku z tym nie są ujmowane w jednostkowym sprawozdaniu z sytuacji finansowej.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Wypłaty z kapitałów (Dywidendy)

Dywidendy własne za dany rok, które zostały zatwierdzone przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy, ale nie zostały wypłacone na koniec okresu sprawozdawczego, ujawnia się w pozycji zobowiązań z tytułu dywidendy w ramach pozostałych zobowiązań.

Rezerwy

Rezerwę tworzy się wówczas, gdy na Santander Bank Polska S.A. ciąży obecny obowiązek (prawny lub zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych i prawdopodobne jest, że wypełnienie obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne. W przypadku, gdy kwota ta jest istotna, rezerwa jest szacowana poprzez zdyskontowanie oczekiwanych przyszłych przepływów pieniężnych w oparciu o stopę dyskontową przed opodatkowaniem, która odzwierciedla bieżącą ocenę rynku odnośnie wartości pieniądza w czasie oraz ryzyko związane konkretnie z danym składnikiem zobowiązań.

Santander Bank Polska S.A, ujmuje rezerwy na ryzyko prawne, zgodnie MSR 37 Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe, w przypadku, gdy szacowana strata z tytułu ryzyka prawnego przewyższa wartość brutto kredytu oraz dla kredytów rozliczonych,

Rachunek zysków i strat

Wynik z tytułu odsetek

Santander Bank Polska S.A. prezentuje wartość przychodu odsetkowego rozpoznanego według efektywnej stopy procentowej oraz efektywnej stopy procentowej skorygowanej o ryzyko kredytowe w odrębnych liniach rachunku zysków i strat – „Przychody odsetkowe od aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie” oraz „Przychody odsetkowe od aktywów wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody”.

Natomiast przychód odsetkowy rozpoznany od aktywów finansowych niespełniających testu kontraktowych przepływów pieniężnych (dotyczy głównie kart kredytowych) jest prezentowany w linii „Przychody o charakterze zbliżonym do odsetek od aktywów wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy”.

Wynik z tytułu prowizji

Przychody i koszty z tytułu opłat i prowizji ,nierozliczane według efektywnej stopy procentowej, ujmuje się w sposób odzwierciedlający przekazanie przyrzeczonych dóbr i usług na rzecz klienta w kwocie odzwierciedlającej wynagrodzenie, do którego Santander Bank Polska S.A będzie uprawiony w zmian za te dobra i usługi zgodnie z 5-stopniowym modelem ujmowania przychodów .

Bank dokonuje identyfikacji odrębnych obowiązków do wykonania świadczenia, do których  przypisuje cenę transakcyjną. W przypadku, gdy wysokość wynagrodzenia jest zmienna, do ceny transakcyjnej zalicza się część lub całość wynagrodzenia zmiennego w zakresie, w jakim istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że nie nastąpi zwrot wcześniej ujętych przychodów. Przychody równe cenie transakcyjnej są ujmowane przy spełnieniu świadczenia lub w trakcie jego spełniania poprzez przekazanie klientowi przyrzeczonego dobra lub usługi.

Koszty doprowadzające do zawarcia umowy oraz koszty wykonania umowy Bank aktywuje, a następnie systematycznie amortyzuje uwzględniając okres przekazywania klientowi dóbr lub usług.

Do istotnych  przychodów prowizyjnych Santander Bank Polska S.A zalicza:

1.    Przychody prowizyjne od kredytów obejmujące wartość pobranych przez Santander Bank Polska S.A. opłat  za wysłane monity, wydane zaświadczenia, windykację, wystawienie gwarancji oraz za zaangażowanie. Większość przychodów tego rodzaju, z uwagi na swój charakter, jest rozpoznawana jednorazowo w wyniku finansowym w momencie wykonania czynności na rzecz klienta. Pozostałe, jak prowizja za wystawienie gwarancji, są rozliczane w czasie przez okres trwania umowy z klientem.

2.    Przychody prowizyjne z tytułu kart kredytowych obejmujące prowizje m.in. za wydanie karty, dokonane wypłaty kartą z bankomatów, wydanie nowej karty, przygotowywanie zestawienia operacji dokonywanych kartą czy za uruchomienie dodatkowych usług związanych z kartą kredytową. Zdecydowana większość przychodów jest rozpoznawana w określonym momencie czasu, tj. w chwili wykonania jednorazowej usługi na rzecz klienta. W przypadku uruchomienia usług związanych z kartą kredytową wartość prowizji jest rozpoznawana w czasie.

3.    Przychody za zarządzanie aktywami  rozpoznawane zgodnie z 5-stopniowym modelem rozpoznawania przychodów w oparciu o wartość zarządzanych aktywów przekazanych Santander Bank Polska S.A. do zarządzania. Warunki umowne nie przewidują otrzymywania przez Santander Bank Polska S.A. płatności opłaconych z góry ani dodatkowych premii kalkulowanych po zamknięciu roku obrotowego w oparciu o niezależne od Banku czynniki.

Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie

W przypadku zaprzestania ujmowania składnika aktywów wycenianego w zamortyzowanym koszcie Santander Bank Polska S.A. w tej pozycji prezentuje różnicę w wartości instrumentów finansowych. Wartość tej pozycji za rok 2023 praktycznie w całości dotyczy ugód zawieranych dla portfela kredytów hipotecznych w walutach obcych. W momencie zawarcia ugody z klientem Bank traci prawa do

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

instrumentu w walucie obcej i powstaje nowy instrument w PLN. Poza ugodami dla portfela hipotecznego w pozycji tej prezentowane są modyfikacje istotne na pozostałych instrumentach m. in. kredytach detalicznych i  kredytach korporacyjnych.

Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych

W pozycji tej prezentowany jest wpływ ryzyka prawnego kredytów hipotecznych denominowanych/ indeksowanych do walut obcych i dotyczy zmian w wysokości korekty z tytułu ryzyka prawnego pomniejszającej wartość bilansową brutto ekspozycji lub/i zmian w wysokości rezerwy na ryzyko prawne, oraz realizacji wyroków sądowych.

Wynik z tytułu działalności bancassurance

Dla wybranych produktów kredytowych, dla których zidentyfikowano powiązanie z produktem ubezpieczeniowym Santander Bank Polska S.A. dokonuje podziału realizowanych przychodów na część ujmowaną w przychodach odsetkowych z wykorzystaniem efektywnej stopy procentowej oraz na część ujmowaną w przychodach prowizyjnych. Santander Bank Polska S.A. traktuje sprzedawane produkty ubezpieczeniowe, jako powiązane z kredytami w szczególności, gdy oferowany produkt ubezpieczeniowy wpływa na warunki umowne produktu finansowego.

W celu ustalenia, jaka część przychodu stanowi integralną część umowy kredytowej rozpoznawanej jako przychód odsetkowy metodą efektywnej stopy procentowej Santander Bank Polska S.A. wydziela wartość godziwą oferowanego instrumentu finansowego oraz wartość godziwą usługi pośrednictwa w sprzedaży produktu ubezpieczeniowego dystrybuowanego łącznie z tym instrumentem.

Podział wynagrodzenia pomiędzy część stanowiącą element zamortyzowanego kosztu instrumentu finansowego oraz część stanowiącą wynagrodzenie za wykonywane czynności pośrednictwa jest dokonywane w proporcji odpowiednio wartości godziwej instrumentu finansowego oraz wartości godziwej usługi pośrednictwa w stosunku do sumy obu tych wartości.

Część przychodów stanowiących wynagrodzenie za usługę pośrednictwa z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych powiązanych z umową kredytową Santander Bank Polska S.A. rozpoznaje w przychodach prowizyjnych w momencie naliczenia opłaty z tytułu sprzedaży produktu ubezpieczeniowego.

Santander Bank Polska S.A. nie rzadziej niż w okresach rocznych przeprowadza weryfikację poprawności przyjętego podziału dla rozpoznawania poszczególnych rodzajów przychodów.

Świadczenia pracownicze

Krótkoterminowe świadczenia pracownicze

Krótkoterminowe świadczenia pracownicze Santander Bank Polska S.A. zawierają wynagrodzenia, premie, płatne urlopy oraz składki na ubezpieczenie społeczne i są ujmowane jako koszty w momencie poniesienia.

Długoterminowe świadczenia pracownicze

Zobowiązania Santander Bank Polska S.A. z tytułu długoterminowych świadczeń pracowniczych są kwotą przyszłych korzyści, które pracownik otrzyma w zamian za świadczenie swoich usług w bieżącym i wcześniejszych okresach. Rezerwy na odprawy emerytalne są oszacowane na podstawie wyceny metodą aktuarialną. Wycena tych rezerw jest aktualizowana przynajmniej raz w roku.

Transakcje płatności w formie akcji rozliczane w instrumentach kapitałowych

W przypadku transakcji płatności w formie akcji rozliczanych w instrumentach kapitałowych Santander Bank Polska S.A. wycenia otrzymane dobra lub usługi i odpowiadający im wzrost w kapitale własnym, bezpośrednio w wartości godziwej otrzymanych dóbr lub usług, chyba że niemożliwe jest wiarygodne oszacowanie ich wartości godziwej. Jeżeli Santander Bank Polska S.A. nie może wiarygodnie oszacować wartości godziwej otrzymanych dóbr lub usług, określa ich wartość oraz odpowiadający im wzrost w kapitale własnym w sposób pośredni poprzez odniesienie do wartości godziwej przyznanych instrumentów kapitałowych.

Warunki nabycia praw zawarte w warunkach przyznania nie są uwzględniane przy ustalaniu wartości godziwej, z wyjątkiem sytuacji, gdy warunki te są uzależnione od czynników rynkowych. Nierynkowe warunki nabycia praw są uwzględniane poprzez korygowanie liczby praw ujętych w wycenie dla potrzeb pomiaru kosztu usług świadczonych przez pracowników, w ten sposób, że ostatecznie kwota ujęta w rachunku zysków i strat odzwierciedla liczbę akcji, którą nabędą uprawnieni. Koszty związane z płatnościami w formie akcji są odnoszone do kapitałów własnych. W przypadku gdy warunki planu płatności w formie akcji przewidują emisję nowych akcji, wpływy z emisji akcji zwiększają kapitał akcyjny oraz ewentualną nadwyżką kapitału zapasowego w momencie wykonania prawa.

Transakcje płatności w formie akcji rozliczane w środkach pieniężnych

W transakcjach płatności w formie akcji rozliczanych w środkach pieniężnych Santander Bank Polska S.A. wycenia nabyte dobra lub usługi i zaciągnięte zobowiązanie w wartości godziwej zobowiązania. Do czasu, gdy zobowiązanie zostanie uregulowane, Santander Bank Polska S.A. na każdy dzień sprawozdawczy, a także na dzień rozliczenia wycenia zobowiązanie w wartości godziwej, a ewentualne zmiany wartości ujmuje w zysku lub stracie danego okresu. Santander Bank Polska S.A. ujmuje otrzymane usługi oraz zobowiązanie do zapłaty za te usługi w momencie, gdy pracownicy świadczą te usługi. Zobowiązanie wyceniane jest, początkowo, a także na koniec

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

każdego okresu sprawozdawczego, aż do momentu rozliczenia w wartości godziwej praw do wzrostu wartości akcji, ustalonej z zastosowaniem modelu wyceny opcji, biorąc pod uwagę terminy i warunki, na których przyznano prawa do wzrostu wartości akcji oraz zakres, w jakim pracownicy wykonali usługi do tego dnia.

Wynik handlowy i rewaluacja

Wynik handlowy i rewaluacja obejmuje zyski i straty wynikające ze zmian w wartości godziwej aktywów finansowych i zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu i wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat. Przychody i koszty odsetkowe od tych instrumentów dłużnych są uwzględniane w wyniku odsetkowym.

Przychody z tytułu dywidend

Dywidendy zaliczane są do rachunku zysków i strat w momencie ustalenia praw akcjonariuszy/udziałowców do ich otrzymania pod warunkiem, że korzyści finansowe wpłyną do Santander Bank Polska S.A. i kwota przychodu może być wiarygodnie zmierzona.

Wynik na sprzedaży podmiotów zależnych, stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć

Wynik na sprzedaży akcji i udziałów w podmiotach zależnych ustalany jest jako różnica pomiędzy wartością aktywów netto jednostki zależnej skorygowaną o nieodpisaną część wartości firmy, a uzyskaną za nie ceną sprzedaży.

Wynik na sprzedaży podmiotów stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć ustalany jest jako różnica między wartością aktywa a uzyskaną ceną sprzedaży.

Wynik na pozostałych instrumentach finansowych

Wynik na pozostałych instrumentach obejmuje:

·   zyski i straty powstałe w wyniku zbycia instrumentów kapitałowych oraz instrumentów dłużnych zaklasyfikowanych do portfela aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody oraz

·   zmiany wartości godziwej instrumentów zabezpieczanych i zabezpieczających, w tym nieefektywną część rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych.

Santander Bank Polska S.A. stosuje rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej oraz rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych.

Szczegółowe informacje na ten temat zostały zawarte w nocie nr 43 „Rachunkowość zabezpieczeń”.

Pozostałe przychody operacyjne i pozostałe koszty operacyjne

Do pozostałych przychodów operacyjnych i pozostałych kosztów operacyjnych zaliczane są koszty rezerw na ryzyko prawne, jak również koszty i przychody operacyjne niezwiązane bezpośrednio z działalnością statutową Banku, m.in. takie jak przychody i koszty z tytułu sprzedaży i likwidacji środków trwałych, przychody z tytułu sprzedaży pozostałych usług, otrzymane i zapłacone odszkodowania, kary i grzywny.

Odpisy netto z tytułu utraty wartości należności kredytowych

W pozycji „Odpisy netto z tytułu utraty wartości należności” prezentowane są utworzone i rozwiązane  odpisy aktualizujące pozycję bilansowe i pozabilansowe oraz wynik na sprzedaży należności kredytowych.

Koszty pracownicze i koszty działania

W pozycji „Koszty pracownicze” prezentowane są koszty:

·   wynagrodzeń i ubezpieczeń społecznych (w tym z tytułu składek na świadczenia emerytalno – rentowe),

·   rezerw z tytułu niewykorzystanych urlopów wypoczynkowych,

·   rezerw emerytalno-rentowych,

·   rezerw z tytułu premii,

·   programu zmiennych składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze, którego część ujmowana jest jako zobowiązanie z tytułu płatności na bazie akcji rozliczonych w środkach pieniężnych zgodnie z MSSF 2 „Płatności w formie akcji” oraz

·   koszty szkoleń pracowników i innych świadczeń płacowych i pozapłacowych na rzecz pracowników.

W pozycji „Koszty działania” prezentuje się min koszty:

·   utrzymania i wynajmu majątku trwałego,

·   obsługi informatycznej i telekomunikacyjnej,

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

·   działalności administracyjnej,

·   promocji i reklamy,

·   ochrony mienia

·   leasingu krótkoterminowego i aktywów o niskiej wartości

·   opłaty ponoszone na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, Komisji Nadzoru Finansowego, Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych

·   podatki i opłaty (podatek od nieruchomości, wpłaty dokonywane na rzecz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, opłaty komunalne i administracyjne, opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów),

·   ubezpieczeń,

·   koszty remontów nieklasyfikujących się jako ulepszenie środka trwałego.

Podatek od instytucji finansowych

Podstawę opodatkowania podatku od niektórych instytucji finansowych wprowadzonego ustawą obowiązującą od 1.02.2016 r. stanowi nadwyżka sumy aktywów podmiotu ponad 4 miliardy PLN w przypadku banków wynikająca z zestawienia obrotów i sald na koniec każdego miesiąca. Banki są uprawnione do pomniejszenia podstawy opodatkowania m.in. o wartość funduszy własnych, a także wartość skarbowych papierów wartościowych. Dodatkowo banki obniżają podstawę opodatkowania o wartość aktywów nabytych od NBP, stanowiących zabezpieczenie kredytu refinansowego udzielonego przez NBP. Stawka podatku dla wszystkich podatników wynosi 0,0366% miesięcznie, a podatek jest płacony miesięcznie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy.

Wartość obciążenia podatkiem od instytucji finansowych prezentowana jest przez Santander Bank Polska S.A. w pozycji „Podatek od instytucji finansowych” odrębnie od obciążenia wynikającego z podatku dochodowego.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

3.      Zarządzanie ryzykiem

Santander Bank Polska S.A. jest narażony na szereg ryzyk związanych z bieżącą działalnością. Celem zarządzania ryzykiem jest zapewnienie, iż bank powiększając wartość dla akcjonariuszy będzie podejmować ryzyko w sposób świadomy i  kontrolowany. Ryzyko oznacza możliwość zaistnienia zdarzeń, które będą miały wpływ na realizację założonych przez bank celów strategicznych.

Głównym celem zarządzania ryzykiem w Santander Bank Polska S.A. jest prowadzenie bezpiecznej i efektywnej działalności pozwalającej na generowanie zysku i rozwój w ramach wyznaczonych parametrów ryzyka. Tryb zarządzania ryzykiem określają standardy obowiązujące w sektorze bankowym oraz wytyczne zawarte w regulacjach i rekomendacjach organów nadzoru bankowego.

Zarządzanie ryzykiem w Banku odbywa się w ramach profilu ryzyka, który wynika z przyjętego przez Bank ogólnego poziomu akceptacji ryzyka. Poziom akceptowalnego ryzyka (tzw. apetyt na ryzyko) - wyrażony w postaci zdefiniowanych i  skwantyfikowanych limitów - zapisany jest w „Deklaracji akceptowalnego poziomu ryzyka”, uchwalonej przez Zarząd i  zatwierdzonej przez Radę Nadzorczą. Limity wyznaczane są przy wykorzystaniu testów warunków skrajnych i analiz scenariuszowych, aby zagwarantować stabilność pozycji Banku nawet w przypadku zrealizowania się sytuacji znacząco niekorzystnych. Na podstawie zatwierdzonych limitów ryzyka wyznaczane są limity obserwacyjne oraz konstruowane polityki zarządzania ryzykiem. Polityki zarządzania ryzykiem są opracowywane w celu zapewnienia identyfikacji i pomiaru podejmowanego ryzyka, określenia najkorzystniejszego zwrotu przy zaakceptowanym poziomie ryzyka (risk-reward), a także dla regularnego ustalania i weryfikowania odpowiednich limitów ograniczających skalę narażenia na ryzyko. Santander Bank Polska S.A. na bieżąco modyfikuje i rozwija metody zarządzania ryzykiem, uwzględniając zmiany w profilu ryzyka banku, otoczeniu gospodarczym, wymogi regulacyjne i najlepsze praktyki rynkowe.

W ramach zintegrowanej struktury zarządzania ryzykiem wyodrębnione zostały specjalne jednostki organizacyjne odpowiedzialne za identyfikację, pomiar, monitorowanie i ograniczanie ryzyka, co gwarantuje niezależność funkcji zarządzania ryzykiem od jednostek podejmujących ryzyko. Zakres odpowiedzialności tych jednostek wyznaczają polityki zarządzania ryzykiem, regulujące proces identyfikacji, pomiaru i raportowania poziomu podejmowanego ryzyka oraz regularnego ustalania limitów ograniczających skalę narażenia na poszczególne rodzaje ryzyka. Zarząd i Rada Nadzorcza wytycza kierunek działań oraz aktywnie wspiera strategie zarządzania ryzykiem. Przejawia się to poprzez uchwalenie Strategii zarządzania ryzykiem oraz apetytu na ryzyko, a także akceptację kluczowych polityk w zakresie zarządzania ryzykiem, udział Członków Zarządu w komitetach wspierających zarządzanie ryzykiem, przeglądy i akceptację ryzyk oraz raportów dotyczących poziomu ryzyk.

Rada Nadzorcza sprawuje stały nadzór nad systemem zarządzania ryzykiem. Rada akceptuje strategię, kluczowe polityki zarządzania ryzykiem, wielkość akceptowalnego poziomu ryzyka oraz monitoruje poziom wykorzystania limitów wewnętrznych w odniesieniu do bieżącej strategii biznesowej i otoczenia makroekonomicznego. Prowadzi przeglądy głównych obszarów ryzyka, trybu identyfikacji zagrożeń oraz procesu ustalania i monitorowania działań naprawczych. Rada ocenia czy działania Zarządu w zakresie kontroli nad prowadzoną działalnością są skuteczne i zgodne z polityką Rady, z uwzględnieniem oceny systemu zarządzania ryzykiem.

Komitet Audytu i Zapewniania Zgodności Rady Nadzorczej wspiera Radę w wypełnianiu obowiązków nadzorczych. Komitet przeprowadza coroczne przeglądy wewnętrznych mechanizmów kontroli finansowej Banku, przyjmuje raporty niezależnej jednostki audytu wewnętrznego oraz jednostki zapewnienia zgodności. Komitet otrzymuje regularne kwartalne raporty dotyczące stopnia realizacji zaleceń pokontrolnych i na ich podstawie ocenia jakość podejmowanych działań. Komitet Audytu ocenia efektywność systemu kontroli wewnętrznej oraz systemu zarządzania ryzykiem. Ponadto, do zadań Komitetu należy monitorowanie wykonywania czynności rewizji finansowej, w szczególności przeprowadzania przez firmę audytorską badania, kontrolowanie i monitorowanie niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej, informowanie Rady o wynikach badania, dokonywanie oceny niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej. Ponadto, rolą Komitetu jest opracowywanie polityki i procedury wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania oraz przedkładanie Radzie rekomendacji dot. wyboru, ponownego wyboru i odwołania Audytora Zewnętrznego, rekomendowanie Radzie wynagrodzenia Audytora Zewnętrznego.

Komitet ds. Ryzyka wspiera rolę Rady Nadzorczej w ocenie skuteczności systemów kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem oraz środków jakie zostały przyjęte i zaplanowane w celu zapewnienia efektywnego zarządzania znaczącymi ryzykami w banku.

Ponadto, w Banku Radę Nadzorczą wspiera Komitet Wynagrodzeń oraz Komitet Nominacji, jednakże poza strukturami obszaru zarządzania ryzykiem.

Zarząd odpowiada za skuteczność zarządzania ryzykiem. W szczególności wprowadza strukturę organizacyjną dostosowaną do wielkości i profilu ponoszonego ryzyka, podział zadań zapewniający niezależność funkcji pomiaru i kontroli ryzyka od działalności operacyjnej, odpowiada za wprowadzenie i aktualizację pisemnych strategii w zakresie zarządzania ryzykiem, a także za przejrzystość działań. Dokonuje przeglądu wyników finansowych Banku. Zarząd powołał szereg Komitetów bezpośrednio odpowiedzialnych za rozwijanie metod zarządzania ryzykiem i monitorowanie poziomu ryzyka w określonych obszarach.

Zarząd wypełnia funkcję zarządzania ryzykiem, działając również w ramach swoich komitetów: Komitetu Zarządzania Ryzykiem oraz Komitetu Kontroli Ryzyka.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Komitet Zarządzania Ryzykiem ratyfikuje najistotniejsze decyzje kredytowe (powyżej określonych progów) zatwierdza roczne limity na transakcje związane z obrotem papierami wartościowymi i zarządzaniem aktywami i pasywami oraz akceptuje plan modeli oceny ryzyka.

Komitet Kontroli Ryzyka monitoruje poziom ryzyka w różnych obszarach działalności Banku oraz nadzoruje działalność komitetów zarządzania ryzykiem niższego szczebla, powołanych przez Zarząd Banku. Komitety te - działając w obrębie wyznaczonych przez Zarząd kompetencji - bezpośrednio odpowiadają za rozwijanie metod zarządzania ryzykiem i monitorowanie poziomu ryzyka w określonych obszarach.

Komitet Kontroli Ryzyka nadzoruje działalność poniższych komitetów działających w obszarze zarządzania ryzykiem:

Komitet Ryzyka Kredytowego - komitet wyposażony w kompetencje do zatwierdzania i nadzoru nad polityką, metodologią pomiaru ryzyka oraz monitorowania poziomu ryzyka w zakresie ryzyka kredytowego dla skonsolidowanego portfela kredytowego lub w przypadkach dotyczących więcej niż jednego segmentu biznesowego;

Forum Polityk Kredytowych dla Portfeli Kredytów Detalicznych, Forum Polityk Kredytowych dla Portfeli Kredytów MŚP, Forum Polityk Kredytowych dla Portfeli Kredytów Biznesowych i Korporacyjnych - komitety wyposażone w kompetencje do zatwierdzania i nadzoru nad polityką, metodologią pomiaru ryzyka oraz monitorowanie poziomu ryzyka w zakresie ryzyka kredytowego obejmującego wyłącznie ten segment biznesowy, do którego dedykowany jest dany komitet

Komitet Kredytowy podejmuje decyzje kredytowe zgodnie z obowiązującymi poziomami kompetencji kredytowych.

Komitet Rezerw podejmuje decyzje w zakresie odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości w podejściu indywidualnym  i portfelowym na ekspozycje kredytowe, jak również z tytułu innych instrumentów finansowych i aktywów oraz rezerw z tytułu ryzyka prawnego, a także monitoruje poziom odpisów, przegląda i weryfikuje adekwatność parametrów stosowanych do wyznaczania kwoty utraty wartości w podejściu portfelowym i indywidualnym dla Santander Bank Polska S.A., z wyłączeniem Santander Consumer Banku oraz decyduje o sprzedaży wierzytelności.

Komitet Restrukturyzacji podejmuje decyzje w zakresie klientów korporacyjnych z trudnościami finansowymi, m.in. w zakresie strategii wobec klienta, jak również umorzenia i sprzedaży wierzytelności zgodnie z obowiązującymi poziomami kompetencji kredytowych.

Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego - komitet wyposażony w kompetencje do zatwierdzania i nadzoru nad polityką, metodologią pomiaru ryzyka oraz monitorowania poziomu ryzyka w zakresie ryzyka rynkowego na księdze bankowej, ryzyka rynkowego na księdze handlowej, ryzyka strukturalnego bilansu, ryzyka płynności oraz ryzyka inwestycji własnych;

Komitet Zarządzania Ryzykiem Modeli - komitet odpowiedzialny za zarządzanie ryzykiem modeli, jak również zatwierdzanie i nadzór nad metodologią dot. modeli stosowanych w Santander Bank Polska S.A.;

Komitet Zarządzania Informacją podejmuje decyzje w zakresie danych i procesów zarządzania informacją w sposób umożliwiający odpowiednie zarządzanie ryzykiem i spełnienie wymogów nadzorczych.

Komitet Zarządzania Ryzykiem Operacyjnym (ORMCo) monitoruje poziom oraz wyznacza kierunek działań strategicznych z zakresu ryzyka operacyjnego  w Santander Bank Polska S.A., m.in. w obszarze ciągłości biznesowej, bezpieczeństwa informacji i zapobiegania przestępstwom.

CyberTechRisk Forum - odpowiada za ocenę i proponowanie zmian w Strategii IT, cyberbezpieczeństwa i operacji, jak również za monitorowanie kluczowych zagadnień związanych z IT, cyberbezpieczeństwem oraz operacjami. Komitet stanowi także forum do dyskusji na temat problematyki ryzyka operacyjnego ze szczególnym uwzględnieniem ryzyka technologicznego, w tym ryzyka w zakresie cyberbezpieczeństwa.

Panel ds. Dostawców – wyznaczający standardy oraz prowadzący monitoring w zakresie dostawców produktów i usług w tym outsourcingowych; główne forum do dyskusji na temat ryzyka wynikającego ze współpracy z dostawcami;

Komitet ALCO sprawuje nadzór nad działalnością na portfelu bankowym, podejmuje decyzje w zakresie zarządzania płynnością i ryzykiem stopy procentowej na księdze bankowej, oraz odpowiada za finansowanie i zarządzania bilansem w tym politykę cenową.

Forum Płynności – monitoruje sytuację płynnościową Banku, ze szczególnym uwzględnieniem dynamiki wolumenów depozytów oraz kredytów, potrzeb Banku w zakresie finansowania i ogólnej sytuacji rynkowej.

Komitet Kapitałowy odpowiada za zarządzanie kapitałem, w tym w szczególności za proces ICAAP.

Komitet ds. Ujawnień weryfikuje publikowane informacje finansowe Santander Bank Polska S.A. pod kątem zgodności z wymogami prawnymi i regulacyjnymi.

Komitet Marketingu i Monitoringu Produktów zatwierdza nowe produkty i usługi do wprowadzenia na rynek z uwzględnieniem analizy ryzyka reputacji.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Komitet Generalny Zapewnienia Zgodności odpowiada za wyznaczanie standardów w zakresie zarządzania ryzykiem braku zgodności oraz kodeksów postępowań przyjętych w Banku.

Komitet Ryzyka Regulacyjnego i Reputacyjnego odpowiada za monitorowanie i podejmowanie decyzji w sprawach dotyczących zgodności z przepisami prawa, wytycznymi regulatorów oraz przyjętymi standardami rynkowymi/branżowymi dotyczącymi prowadzonej działalności.

Komitet ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy oraz Finansowaniu Terroryzmu zatwierdza politykę Banku w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz akceptuje i monitoruje działania Grupy podejmowane w tym zakresie.

Komitet ds. Odpowiedzialnej Bankowości i Kultury Organizacyjnej stanowi główne forum do dyskusji na temat odpowiedzialnej bankowości, zrównoważonego rozwoju, zagadnień ESG i kultury organizacyjnej, wyznacza kierunek strategicznych działań oraz ustala i monitoruje cele z zakresu wyżej wymienionych. W ramach komitetu powołano grupę roboczą Forum ESG, do którego zadań należy analiza wyzwań, szans i ryzyk związanych z agendą UE Sustainable Finance, w tym ryzyk ESG, planowanie działań oraz koordynacja ich wdrożenia w Banku, a także cykliczne raportowanie do Komitetu ds. Odpowiedzialnej Bankowości i Kultury Organizacyjnej oraz Zarządu Banku.

Poniższy rysunek przedstawia strukturę ładu korporacyjnego w zakresie nadzoru nad zarządzaniem ryzykiem.

image_76ae5a91-cdba-4ad2-af2a-821207c8afab

W Banku funkcjonują również specjalne komitety zwoływane w przypadku zarządzania kryzysowego:

Komitet Gold - podejmuje decyzje w sytuacjach zarządzania kryzysowego mające wpływ na Grupę Santander Bank Polska S.A., w tym rekomenduje Zarządowi uruchomienie Planu Naprawy, uruchamia plany awaryjne w zakresie płynności i kapitału oraz -  jeśli nie zostały wdrożone na wcześniejszym etapie zdarzenia – uruchamia plany ciągłości działania i Plan komunikacji.

Komitet Silver - stanowi główny organ zarządzający sytuacjami nadzwyczajnymi po aktywacji trybu sytuacji awaryjnej, w tym odpowiada za ocenę skutków sytuacji awaryjnej oraz koordynację działań w trakcie zarządzania sytuacjami nadzwyczajnymi, uruchamia plany działania (np. plany ciągłości działania) i procedury powrotu do normalnej działalności oraz wyciąga wnioski po rozwiązaniu sytuacji nadzwyczajnej.

Grupa Bronze - odpowiada za identyfikację i szybką reakcję na zagrożenia lub zdarzenia, które mogą stanowić ryzyko dla bieżącej działalności Spółki Zależnej i/ lub Grupy, w tym identyfikuje nowe zagrożenia we współpracy z komitetami regularnie zarządzającymi ryzykiem.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Zarządzanie ryzykiem odbywa się w ramach profilu ryzyka, wynikającego z przyjętego ogólnego poziomu akceptacji ryzyka.

W Santander Bank Polska S.A. poziom akceptowalnego ryzyka został wyrażony w postaci zdefiniowanych i skwantyfikowanych limitów i zapisany w postaci „Deklaracji akceptowalnego poziomu ryzyka”, zatwierdzonej przez Zarząd i zaakceptowanej przez Radę Nadzorczą. Na podstawie tych limitów wyznaczane są limity obserwacyjne oraz konstruowane są polityki zarządzania ryzykiem.

Bank nieustannie analizuje ryzyka, na jakie jest narażony w swojej działalności, identyfikując ich źródła, tworząc odpowiednie mechanizmy zarządzania ryzykami, obejmujące m.in. ich pomiar, kontrolę, ograniczanie i raportowanie.

Wśród ryzyk o największym znaczeniu można wymienić:

·   ryzyko kredytowe,

·   ryzyko koncentracji,

·   ryzyko rynkowe na księdze bankowej i księdze handlowej,

·   ryzyko płynności,

·   ryzyko operacyjne,

·   ryzyko braku zgodności.

Szczegółowe zasady, role i odpowiedzialności jednostek Banku zostały opisane w odpowiednich politykach wewnętrznych dotyczących zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka.

Santander Bank Polska S.A. szczególnie dba o spójność procesów zarządzania ryzykiem na poziomie całej Grupy Kapitałowej, co pozwala na adekwatne kontrolowanie skali narażenia na ryzyko. Spółki zależne wdrażają polityki i procedury zarządzania ryzykiem odzwierciedlające zasady przyjęte przez Santander Bank Polska S.A.

Bank, w granicach i na zasadach wynikających z obowiązującego prawa, sprawuje nadzór nad systemem zarządzania ryzykiem w Santander Consumer Bank S.A., kierując się przy tym regułami odnoszącymi się do nadzorowania spółek zależnych wchodzących w skład Grupy Santander Bank Polska.

Przedstawicielami Banku w Radzie Nadzorczej Santander Consumer Bank S.A. są: Członek Zarządu Banku zarządzający Pionem Zarządzania Ryzykiem oraz Członek Zarządu Banku zarządzający Pionem Bankowości Detalicznej. Odpowiadają oni – razem z Radą Nadzorczą SCB – za sprawowanie nadzoru nad Santander Consumer Bank S.A. oraz prowadzenie działalności spółki w oparciu o przyjęte plany oraz zgodnie z  procedurami zapewniającymi bezpieczeństwo. Bank monitoruje profil i poziom ryzyka Santander Consumer Bank S.A. za pośrednictwem komitetów zarządzania ryzykiem Santander Bank Polska S.A.

Z punktu widzenia negatywnego wpływu poszczególnych rodzajów ryzyka na zagadnienia społeczne, środowiskowe, pracownicze, poszanowania praw człowieka i przeciwdziałania korupcji szczególne znaczenie mają ryzyko operacyjne, ryzyko braku zgodności i ryzyko reputacyjne. Ponadto Bank zidentyfikował ryzyka społeczne i środowiskowe, w tym ryzyka klimatyczne, związane z finansowaniem przedsięwzięć klientów z sektorów wrażliwych.

Ryzyko kredytowe

Działalność kredytowa Santander Bank Polska S.A. koncentruje się na wzroście portfela kredytowego przy zagwarantowaniu jego wysokiej jakości, dobrej rentowności oraz satysfakcji klienta.

Działalność kredytowa obejmuje wszystkie produkty obciążone ryzykiem kredytowym (nazywane dalej kredytami), udzielane przez Bank oraz przez spółki zależne prowadzące działalność w zakresie leasingu i faktoringu.

Ryzyko kredytowe oznacza możliwość poniesienia straty w wyniku niespłacenia w terminie przez dłużnika zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami i innymi opłatami. Ryzyko kredytowe przejawia się także w postaci spadku wartości aktywów kredytowych i udzielonych zobowiązań warunkowych, będącego następstwem pogorszenia oceny jakości kredytowej dłużnika. Pomiar ryzyka kredytowego opiera się na oszacowaniu wielkości aktywów kredytowych ważonych ryzykiem, przy czym stosowane wagi ryzyka uwzględniają zarówno prawdopodobieństwo zaniechania spłat, jak i wielkość możliwej do poniesienia straty w przypadku niedotrzymania warunków umowy przez kredytobiorcę.

Ryzyko kredytowe Banku wynika głównie z działalności kredytowej w segmencie detalicznym, segmencie MŚP, segmencie biznesowym i korporacyjnym oraz na rynku międzybankowym. Jest ono zarządzane w ramach polityki ustalanej przez Zarząd na bazie przyjętych procedur kredytowych oraz poprzez system limitów kompetencyjnych dostosowanych do wiedzy i doświadczenia kadry zarządzającej. Stosowany przez Bank wewnętrzny system monitoringu oraz klasyfikacji kredytów umożliwia wczesne wykrywanie sytuacji grożących pogorszeniem jakości portfela kredytowego. Ponadto Bank szeroko stosuje narzędzia ograniczania ryzyka kredytowego w postaci zabezpieczeń (finansowych i rzeczowych) oraz szczególnych warunków umownych i klauzul, czyli tzw. covenants.

Bank rozwija i udoskonala oparte na ryzyku metody wyceny kredytów, alokacji kapitału oraz pomiaru efektywności. Dla wszystkich portfeli kredytowych używane są modele wyceny ryzyka.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Bank również stale przegląda procesy i procedury pomiaru, monitorowania i zarządzania ryzykiem portfela kredytowego Banku dostosowując je do nowelizowanych wymogów nadzorczych, w tym szczególnie do Rekomendacji KNF i wytycznych EBA.

Wpływ sytuacji geopolitycznej (w tym konfliktu na Ukrainie) na pomiar ryzyka kredytowego

W 2023 r. Bank w dalszym ciągu wnikliwie analizował rozwój sytuacji na rynku makroekonomicznym, jak również monitorował ekspozycję kredytową w poszczególnych segmentach klientów i branżach gospodarki w celu zapewnienia odpowiedniej i szybkiej reakcji oraz adekwatnego dostosowana parametrów polityki kredytowej.

W 2023 r. Bank skupiał się na analizach ewentualnego wpływu skutków sytuacji geopolitycznej oraz zmieniających się warunków makroekonomicznych na sytuację klientów. W  zakresie otoczenia makroekonomicznego analizy dotyczyły przede wszystkim takich czynników jak: poziom inflacji i stóp procentowych, kursy walut, ceny gazu i energii. Ze wzmożoną uwagą obserwowano, jak kształtują się wskaźniki ryzyka w zakresie poszczególnych portfeli kredytowych, jak też przeprowadzano analizy wrażliwości profili ryzyka klientów ze względu na zmieniające się warunki otoczenia ekonomicznego i geopolitycznego oraz testy warunków skrajnych portfeli kredytowych w zakresie wpływu poszczególnych czynników. Ściśle monitorowano portfel klientów prowadzących działalność i/lub współpracujących z klientami z Ukrainy, Rosji, Białorusi, Izraela jak również portfel kredytowy klientów z wysoką ekspozycją narażoną na negatywny wpływ utrzymywania się wysokich cen nośników energii na kondycję przedsiębiorstw. Ryzyka te zostały odzwierciedlone poprzez modyfikacje ocen ratingowych podmiotów przekładające się w sposób bezpośredni na poziom odpisów z tytułu oczekiwanych strat kredytowych oraz korekty zarządcze (opisane w sekcji ‘Korekta zarządcza poziomu odpisów’ sprawozdania). Wobec zidentyfikowanych klientów stosowano adekwatną strategię postepowania.

Na moment sporządzania sprawozdania jakość portfela kredytów gotówkowych utrzymuje się na obniżonym poziomie, którego poprawa przewidywana jest już w 2024 r. w związku z poprawą jakości nowo sprzedawanych kredytów. Ryzyko portfela kredytów hipotecznych mitygowane jest rządowym programem wakacji kredytowych, niemniej zauważalny jest negatywny wpływ wysokich stóp procentowych oraz spadku realnej wartości wynagrodzeń z powodu wysokiej inflacji.  Wpływ powyższych czynników na poziom odpisów z tyt. oczekiwanych strat kredytowych Bank odzwierciedla za pomocą modeli scoringowych, a także poprzez dodatkowo utworzoną korektę zarządcza dla kredytów hipotecznych (opisaną w sekcji ‘Korekta zarządcza poziomu odpisów’ sprawozdania).

Ogólna jakość portfela kredytowego nadal oceniana jest jako zadawalająca.

Bank podczas regularnych przeglądów modeli parametrów oczekiwanych strat kredytowych uwzględnia najnowsze prognozy makroekonomiczne wykorzystując własne modele prognostyczne, oparte o historyczne obserwacje relacji pomiędzy tymi zmiennymi a parametrami ryzyka. Ostatnia aktualizacja parametrów oczekiwanych strat kredytowych miała miejsce w czwartym kwartale tego roku i uwzględniała wpływ otoczenia geopolitycznego na bieżącą sytuację gospodarczą oraz prognozy kształtowania się czynników makroekonomicznych w przyszłości.  Wartości wskaźników makroekonomicznych uwzględnione w oszacowaniach oczekiwanych strat kredytowych zostały przedstawione w sekcji Odpisy na oczekiwane straty kredytowe aktywów finansowych.

 

Komitety zarządzania ryzykiem kredytowym

Nadzór nad zarządzaniem skonsolidowanym ryzykiem kredytowym w Grupie Santander Bank Polska S.A. sprawuje Komitet Ryzyka Kredytowego (KRK). Głównym obszarem odpowiedzialności KRK jest tworzenie i zatwierdzanie najlepszych praktyk branżowych, analiz sektorowych, polityk kredytowych, systemu indywidualnych kompetencji kredytowych  oraz systemów klasyfikacji ryzyka. Komitet ten otrzymuje również rozbudowane analizy portfela kredytowego i rekomenduje Zarządowi limity określające apetyt na ryzyko kredytowe w celu zapewnienia zrównoważonego i bezpiecznego wzrostu portfela kredytowego.

W Banku powołano również trzy komitety zwane Forami Polityk Kredytowych dedykowane do głównych segmentów klientowskich: segmentu detalicznego, segmentu MŚP oraz segmentu biznesowego i korporacyjnego. Komitety te kształtują politykę kredytową i procesy w ramach danego segmentu. Decyzje z tych komitetów mogą być w razie potrzeby eskalowane do Komitetu Ryzyka Kredytowego.

Natomiast nadzór na modelami ryzyka kredytowego i metodologią wyceny ryzyka pełni Komitet Zarządzania Ryzykiem Modeli.

Pion Zarządzania Ryzykiem

Pion Zarządzania Ryzykiem jest odpowiedzialny za skonsolidowany proces zarządzania ryzykiem kredytowym obejmujący zarządzanie i nadzór nad procesem kredytowym, zdefiniowanie polityki kredytowej, dostarczanie narzędzi decyzyjnych oraz narzędzi pomiaru ryzyka kredytowego, kontrolę jakości portfela kredytowego, jak również dostarczanie rzetelnej informacji zarządczej nt. portfela kredytowego.

Polityki kredytowe

Polityki kredytowe odnoszą się do poszczególnych segmentów biznesowych, portfeli kredytowych oraz kategorii produktów bankowych i zawierają wytyczne w zakresie określania obszarów występowania specyficznych rodzajów ryzyka, ich pomiaru, a także metod ich minimalizacji do poziomu akceptowanego przez Bank (np. wskaźniki „Loan-to-Value", ryzyko kursowe w przypadku kredytów walutowych).

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Bank regularnie przegląda i aktualizuje polityki kredytowe, dostosowując je do strategii, bieżącej sytuacji w otoczeniu makroekonomicznym oraz zmian przepisów prawa i wytycznych organów nadzoru.

Proces podejmowania decyzji kredytowych

Proces podejmowania decyzji kredytowych, jako element zarządzania ryzykiem, opiera się na systemie Indywidualnych Kompetencji Kredytowych dostosowanych do wiedzy i doświadczenia pracowników, w ramach segmentów biznesowych wyodrębnionych w strukturze organizacyjnej. Zaangażowania powyżej 50 mln zł akceptowane są przez Komitet Kredytowy, w skład którego wchodzą przedstawiciele kierownictwa najwyższego szczebla. Transakcje powyżej określonych progów (progi z zakresu od 48,75 do 195 mln zł w zależności od transakcji) są dodatkowo ratyfikowane przez Komitet Zarządzania Ryzykiem funkcjonujący na poziomie Zarządu.

Bank stale podejmuje działania mające na celu dostarczanie najwyższej jakości usług kredytowych przy jednoczesnym dostosowaniu ich do oczekiwań kredytobiorców i zapewnieniu bezpieczeństwa portfela kredytowego. W tym celu ustanowiony system kompetencji zapewnia rozdzielenie funkcji zatwierdzania ryzyka transakcji od funkcji sprzedażowych.

Klasyfikacja kredytowa

Santander Bank Polska S.A. dynamicznie rozwija stosowane narzędzia do oceny ryzyka kredytowego, dostosowując je do zaleceń Komisji Nadzoru Finansowego, wymogów Międzynarodowych Standardów Rachunkowości/ Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej oraz najlepszych praktyk branżowych.

Modele oceny ryzyka kredytowego wykorzystywane są przez Bank dla większości portfeli kredytowych, w tym klientów korporacyjnych, MŚP, kredytów mieszkaniowych, portfela na finansowanie nieruchomości dochodowych, kredytów gotówkowych, kart kredytowych i limitów w kontach osobistych.

Bank prowadzi okresowy monitoring klasyfikacji kredytowej według zasad opisanych w Podręcznikach Kredytowych. Dodatkowo dla większości modeli realizowany jest automatyczny proces weryfikacji klasy ryzyka w oparciu o długość opóźnienia w spłacie lub analizę danych behawioralnych klienta. Weryfikacja klasyfikacji następuje również w przypadku podejmowania kolejnych decyzji kredytowych.

Przeglądy kredytowe

Bank dokonuje regularnych przeglądów mających na celu ustalenie rzeczywistej jakości portfela kredytowego, właściwej klasyfikacji i adekwatności odpisów z tytułu utraty wartości, zgodności z procedurami i podjętymi decyzjami kredytowymi, a także zapewniających obiektywną ocenę profesjonalizmu w zarządzaniu kredytami. Przeglądy dokonywane są przez dwie wyspecjalizowane jednostki: Biuro Przeglądów Kredytowych i Departament Kontroli i Zapobiegania Przestępstwom Finansowym, które są niezależne od jednostek podejmujących ryzyko kredytowe w ramach swoich kompetencji.

Zabezpieczenia

Funkcjonujący w Santander Bank Polska S.A. model zabezpieczeń prawnych zakłada, iż centralną jednostką kompetencyjną odpowiedzialną za prawidłowy przebieg procesów tworzenia i funkcjonowania zabezpieczeń jest Departament Zabezpieczeń i Umów Kredytowych. Natomiast Podręcznik Zabezpieczeń jako procedura opisująca prawne standardy stosowania zabezpieczeń wierzytelności jest zarządzany przez Pion Prawny i Zapewnienia Zgodności. Właścicielem wzorów umów zabezpieczeń jest Departament Zabezpieczeń i Umów Kredytowych.

Departament Zabezpieczeń jest odpowiedzialny za tworzenie i funkcjonowanie zabezpieczeń prawidłowych i zgodnych z polityką kredytową dla wszystkich segmentów biznesowych, oraz sprawny i prawidłowy przebieg procesów ustanawiania, monitorowania i zwalniania zabezpieczeń.

Ponadto jednostka ta wspiera – w zakresie zabezpieczeń – jednostki kredytowe w procesie podejmowania decyzji kredytowych oraz tworzeniu polityk kredytowych. Departament dba o gromadzenie danych na temat zabezpieczeń oraz zapewnia odpowiednią informację zarządczą.

Poniższe tabele przedstawiają typy zabezpieczeń, które mogą być przyjmowane pod należności obarczone ryzykiem kredytowym dla klientów nie będącym podmiotami bankowymi.

Klienci indywidualni

Rodzaj kredytu/należności

Rodzaj zabezpieczenia

gotówkowy

weksel, poręczenie, ubezpieczenie

pod aktywa płynne

kaucja, blokada na rachunku bankowym, fundusze inwestycyjne

studencki

poręczenie

mieszkaniowy

hipoteka, ubezpieczenie, przelew wierzytelności

należności leasingowe

weksel, poręczenie wekslowe, cesja prawa do rachunku bankowego, sądowy zastaw rejestrowy na ruchomościach, przewłaszczenie na zabezpieczenie; hipoteka; zobowiązanie dostawcy przedmiotu leasingu do jego odkupu tzw. gwarancja odkupu

.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Podmioty gospodarcze

Rodzaj kredytu/należności

Rodzaj zabezpieczenia

obrotowy

kaucja, zastaw rejestrowy, weksel

rewolwingowy

cesja, weksel, poręczenie, zastaw rejestrowy

na nieruchomości

hipoteka

inwestycyjny

hipoteka, poręczenie, gwarancja

dotowane i z dopłatami

poręczenie, gwarancje

należności leasingowe

weksel, poręczenie wekslowe, cesja prawa do rachunku bankowego, sądowy zastaw rejestrowy na ruchomościach, przewłaszczenie na zabezpieczenie; hipoteka; zobowiązanie dostawcy przedmiotu leasingu do jego odkupu tzw. gwarancja odkupu

Proces zarządzania zabezpieczeniami

Na etapie podejmowania decyzji kredytowej, w sytuacjach określonych w wewnętrznych regulacjach, kluczowe zadania Departamentu Zabezpieczeń i Umów Kredytowych dotyczą oceny jakości i wartości zabezpieczeń w postaci nieruchomości:

·   weryfikacja wycen nieruchomości sporządzonych przez rzeczoznawców majątkowych oraz ocena wartości przedmiotu zabezpieczenia dla kredytów komercyjnych,

·   ocena stanu prawnego przedmiotu zabezpieczenia dla kredytów komercyjnych,

·   ocena dokumentacji związanych z procesem inwestycyjnym na nieruchomościach (dotyczy określonych przypadków),

·   konsultacje prawne dotyczące proponowanych zabezpieczeń.

Departament Zabezpieczeń i Umów Kredytowych aktywnie uczestniczy w kolejnych etapach procesu kredytowego, realizując m.in. działania obejmujące:

·   weryfikację kompletności otrzymanych z kancelarii podpisanych dokumentów zabezpieczeń i zgodności z procedurami wewnętrznymi Banku (weryfikacja dokonana przed lub niezwłocznie po uruchomieniu),

·   ewidencję i weryfikację danych w systemach informatycznych,

·   monitoring zabezpieczeń oraz ocenę poprawności ustanowienia zabezpieczeń,

·   raportowanie stanu zabezpieczeń w poszczególnych segmentach,

·   zwolnienie zabezpieczeń.

Bank w ramach procesu zarządzania wierzytelnościami prowadzi między innymi działania związane z realizacją zabezpieczeń. Wybór odpowiedniego zakresu i sposobu działania w celu zaspokojenia roszczeń Banku z zabezpieczenia jest uzależniony od jego rodzaju (wyróżniamy dwie podstawowe kategorie zabezpieczeń: osobiste i rzeczowe). Zasadniczo Bank dąży do polubownej (dobrowolnej) realizacji zabezpieczeń w procesie negocjacyjnym. W przypadku braku woli współpracy ze strony dostawcy zabezpieczenia, uprawnienia Banku w tym zakresie są realizowane zgodnie z przepisami prawa oraz przepisami wewnętrznymi w drodze postępowań egzekucyjnych i upadłościowych.

Finansowy efekt przyjętych zabezpieczeń

Finansowy efekt przyjętych zabezpieczeń został skalkulowany jako zmiana odpisu na skutek wykluczenia przepływów z  zabezpieczeń (ekspozycje niepracujące oceniane na bazie indywidualnej). Dla pozostałych portfeli tj. dla kredytów hipotecznych oraz dla segmentu MŚP i klientów korporacyjnych, efekt ten został wyliczony poprzez skorygowanie parametru LGD do poziomu obserwowanego dla poszczególnych klientów na produktach niezabezpieczonych.

Poniższa tabela przedstawia finansowy efekt zabezpieczeń dla Santander Bank Polska S.A. wg stanu na 31.12.2023 r.:

31.12.2023

 

 

Finansowy efekt zabezpieczeń

Wartość brutto

Odpis na oczekiwane straty kredytowe

Finansowy efekt zabezpieczeń

Należności od klientów

 

 

 

klientów indywidualnych

19 565 389

(1 095 436)

-

z tytułu kredytów mieszkaniowych

51 006 587

(518 343)

(658 594)

biznesowych

70 314 319

(2 089 326)

(1 175 965)

Razem dane bilansowe

140 886 295

(3 703 105)

(1 834 559)

Razem dane pozabilansowe

34 479 042

(151 294)

(43 769)

.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

.Poniższa tabela przedstawia finansowy efekt zabezpieczeń dla Santander Bank Polska S.A. wg stanu na 31.12.2022 r.:

31.12.2022

 

 

Finansowy efekt zabezpieczeń

Wartość brutto

Odpis na oczekiwane straty kredytowe

Finansowy efekt zabezpieczeń

Należności od klientów

 

 

 

klientów indywidualnych

17 949 015

(1 029 170)

-

z tytułu kredytów mieszkaniowych

50 611 667

(551 866)

(546 663)

biznesowych

66 481 615

(2 284 645)

(1 052 832)

Razem dane bilansowe

135 042 297

(3 865 681)

(1 599 495)

Razem dane pozabilansowe

28 898 402

(74 012)

(10 471)

Testy warunków skrajnych ryzyka kredytowego

Testy warunków skrajnych są jednym z elementów procesu zarządzania ryzykiem kredytowym, służącym do oceny potencjalnego wpływu na sytuację Banku  oraz profil ryzyka zdarzeń zachodzących w otoczeniu zewnętrznym, a także możliwych zmian we wskaźnikach finansowych i makroekonomicznych. W ramach testów przeprowadzana jest ocena potencjalnych zmian jakości kredytowej portfeli kredytowych, w sytuacji wystąpienia niekorzystnych zdarzeń. Proces ten dostarcza także informacji zarządczej o adekwatności ustalonych limitów i alokowanego kapitału wewnętrznego.

Kalkulacja utraty wartości

W Santander Bank Polska S.A. odpisy aktualizujące z tytułu strat oczekiwanych tworzone są według zasad Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej 9 (MSSF 9). MSSF 9 wymaga podejścia do szacowania odpisów z tytułu strat kredytowych bazujące na wyznaczaniu  oczekiwanych strat kredytowych (expected credit loss ECL). Odpisy z tytułu ECL odzwierciedlają nieobciążoną i ważoną prawdopodobieństwem kwotę, którą ustala się, oceniając szereg możliwych wyników, wartość pieniądza w czasie oraz racjonalne i możliwe do udokumentowania informacje, które są dostępne bez nadmiernych kosztów lub starań na dzień sprawozdawczy, dotyczące przeszłych zdarzeń, obecnych warunków i prognoz dotyczących przyszłych warunków gospodarczych. Odpisy z tytułu  ECL są mierzone w kwocie równej ECL w horyzoncie 12-miesięcznym albo ECL w horyzoncie pozostałego czasu życia instrumentu jeżeli zidentyfikowano dla nich istotny wzrost ryzyka kredytowego od momentu rozpoznania. W związku z powyższym model ECL wymaga dokonania szeregu ocen i szacunków elementów obarczonych niepewnością, w szczególności w zakresie:

·   pomiaru ECL w horyzoncie 12 miesięcznym albo pozostałego czasu życia instrumentu,

·   określenia kiedy następuje zdarzenie istotnego wzrostu ryzyka kredytowego,

·   określenia przyszłych zdarzeń (forward looking) oraz ich prawdopodobieństwa, które są odzwierciedlone w  oszacowaniu ECL.

MSSF 9 uzależnia sposób rozpoznawania strat oczekiwanych w zależności od zmiany poziomu ryzyka, który nastąpił od momentu rozpoznania ekspozycji. Standard wprowadza trzy podstawowe etapy/koszyki rozpoznawania strat oczekiwanych:

·   Koszyk 1 – w którym będą klasyfikowane ekspozycje dla których od momentu rozpoznania nie nastąpiły istotne zmiany ryzyka rozumiane jako wzrost prawdopodobieństwa przeklasyfikowania do portfela z utratą wartości (Koszyk 3). Dla takich ekspozycji oczekiwane straty będą rozpoznawane w horyzoncie najbliższych 12 miesięcy.

·   Koszyk 2 – w którym będą klasyfikowane ekspozycje, dla których od momentu rozpoznania nastąpił istotny wzrost ryzyka, ale jeszcze nie uprawdopodobniło się zdarzenie niewywiązania się z zobowiązania. Dla takich ekspozycji straty oczekiwane będą rozpoznawane w horyzoncie pozostałego czasu życia ekspozycji.

·   Koszyk 3 – w którym będą klasyfikowane ekspozycje, dla których zmaterializowało się zdarzenia niewykonania zobowiązania (zaistniały przesłanki utraty wartości). Dla takich ekspozycji oczekiwane straty będą rozpoznawane w  horyzoncie pozostałego czasu życia ekspozycji.

Ponadto dla ekspozycji klasyfikowanych jako POCI (purchased or originated credit impaired) – czyli zakupionych lub powstałych składników aktywów finansowych, które w momencie początkowego ujęcia są dotknięte utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe- oczekiwane straty będą rozpoznane w horyzoncie pozostałego czasu życia. Do utworzenia takiego aktywa dochodzi w sytuacji rozpoznania aktywa z utratą wartości, a klasyfikacja POCI utrzymywana jest w całym okresie życia aktywa.

W przypadku klasyfikacji do koszyka 3 Bank stosuje obiektywne przesłanki utraty wartości, które zostały zdefiniowane zgodnie z rekomendacjami Komitetu Bazylejskiego, Rekomendacji R.

Zasady uwzględniania przeterminowania w spłacie w identyfikacji niewykonania zobowiązania uwzględniają  Wytyczne EBA dotyczące stosowania definicji niewykonania zobowiązania oraz Rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju w sprawie poziomu istotności przeterminowanego zobowiązania kredytowego.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Szacując ECL, Bank stosuje podejście indywidualne (dla ekspozycji indywidualnie istotnych, dla których rozpoznane zostały obiektywne dowody utraty wartości [koszyk 3]) oraz portfelowe (dla ekspozycji indywidualnie nieistotnych, dla których rozpoznane zostały obiektywne dowody utraty wartości oraz dla ekspozycji o niezidentyfikowanym zagrożeniu utratą wartości).

Bank regularnie dokonuje monitoringu i rekalibracji modeli oraz aktualizacji informacji o prognozach zdarzeń przyszły (forward looking) wykorzystywanych do szacunków ECL, uwzględniając przy tym wpływ zmiany warunków ekonomicznych, zmiany w politykach kredytowych Banku i strategiach odzyskiwania należności, zapewniając tym samym adekwatność tworzonych odpisów.

Poniższe tabele przedstawiają ekspozycje Santander Bank Polska S.A. na ryzyko kredytowe.

Klasyfikacja do poszczególnych grup ryzyka została przeprowadzona w oparciu o prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania.

Poniższe tabele przedstawiają jakość portfela wykazywanych w pozycji „Należności od klientów wycenianych w zamortyzowanym koszcie” wg stanu na 31 grudnia 2023 r. oraz w okresie porównawczym:

31.12.2023

 

Klienci indywidualni

Klienci indywidualni- z tyt kredytów hipotecznych

Podmioty gospodarcze

 

Skala PD

Ekspozycje bilansowe brutto

Ekspozycje pozabilansowe

Ekspozycje bilansowe brutto

Ekspozycje pozabilansowe

Ekspozycje bilansowe brutto

Ekspozycje pozabilansowe

Faza 1

od 0,00% do <0,15%

1 144 010

2 552 715

35 934 917

798 710

22 530 649

8 253 803

od 0,15% do <0,25%

652 421

643 573

1 504 114

70

4 473 319

3 008 143

od 0,25% do <0,50%

190 201

0

6 875 330

116 796

13 617 382

8 740 118

od 0,50% do <0,75%

2 522 703

347 901

1 731 851

56 034

6 391 699

5 838 993

od 0,75% do <2,50%

8 891 730

412 375

1 991 544

37 048

12 157 647

8 094 311

od 2,50% do <10,0%

3 384 316

122 771

552 343

23 627

3 925 830

999 234

od 10,0% do <45,0%

358 392

15 033

319

-

223 391

8 456

 

od 45,0% do <100,0%

2 732

-

-

-

328

-

Razem Faza 1

17 146 505

4 094 369

48 590 418

1 032 285

63 320 245

34 943 059

Faza 2

od 0,00% do <0,15%

23 114

19

569 271

-

8 484

0

od 0,15% do <0,25%

27 311

595

66 665

-

220 192

442

od 0,25% do <0,50%

9 893

496

312 401

-

285 897

0

od 0,50% do <0,75%

85 250

2 953

60 715

-

570 564

45 873

od 0,75% do <2,50%

316 480

12 143

189 969

1 755

947 788

140 617

od 2,50% do <10,0%

473 559

26 356

148 416

7 391

1 105 290

326 919

od 10,0% do <45,0%

211 835

153

5 127

72

663 231

59 035

 

od 45,0% do <100,0%

11 930

-

115

-

51 826

-

 Razem Faza 2

1 159 371

42 716

1 352 680

9 219

3 853 273

572 887

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Czas w defaulcie

EAD po ograniczeniu ryzyka kredytowego i zastosowaniu współczynnika konwersji kredytowej

 

 

Klienci indywidualni

Klienci indywidualni- z tyt kredytów hipotecznych

Podmioty gospodarcze

Faza 3

do 12 miesięcy

860 091

335 486

970 855

od 13 do 24 miesięcy

238 630

206 911

545 552

od 25 do 36 miesięcy

96 495

92 947

267 626

od 37 do 48 miesięcy

40 255

49 981

213 042

 od 49 do 60 miesięcy

30 786

64 515

240 203

od 61 do 84 miesięcy

26 043

75 561

108 026

 

powyżej 84 miesięcy

10 895

47 896

350 249

POCI

do 12 miesięcy

54 126

10 711

78 115

od 13 do 24 miesięcy

46 544

38 809

239 739

od 25 do 36 miesięcy

13 269

16 165

64 252

od 37 do 48 miesięcy

4 465

4 027

24 462

 od 49 do 60 miesięcy

2 080

5 143

126 528

od 61 do 84 miesięcy

19 026

13 982

42 858

 

powyżej 84 miesięcy

13 893

32 710

37 963

31.12.2022

 

Klienci indywidualni

Klienci indywidualni- z tyt kredytów hipotecznych

Podmioty gospodarcze

 

Skala PD

Ekspozycje bilansowe brutto

Ekspozycje pozabilansowe

Ekspozycje bilansowe brutto

Ekspozycje pozabilansowe

Ekspozycje bilansowe brutto

Ekspozycje pozabilansowe

Faza 1

od 0,00% do <0,15%

705 728

2 552 715

33 906 152

798 710

18 958 027

8 253 803

od 0,15% do <0,25%

780 511

643 573

2 319 464

70

3 972 926

3 008 143

od 0,25% do <0,50%

355 622

0

7 396 105

116 796

13 461 463

8 740 118

od 0,50% do <0,75%

4 061 684

347 901

1 762 887

56 034

6 716 054

5 838 993

od 0,75% do <2,50%

5 862 988

412 375

2 249 423

37 048

11 673 403

8 094 311

od 2,50% do <10,0%

3 616 094

122 771

619 596

23 627

4 110 850

999 234

od 10,0% do <45,0%

390 784

15 033

168

-

293 405

8 456

 

od 45,0% do <100,0%

4 094

-

-

-

371

-

Razem Faza 1

15 777 505

4 094 369

48 253 795

1 032 285

59 186 498

34 943 059

Faza 2

od 0,00% do <0,15%

18 666

19

490 961

-

17 293

-

od 0,15% do <0,25%

28 801

595

74 931

-

92 319

442

od 0,25% do <0,50%

13 999

496

279 813

-

244 399

-

od 0,50% do <0,75%

136 196

2 953

59 798

-

363 938

45 873

od 0,75% do <2,50%

233 533

12 143

147 998

1 755

1 397 861

140 617

od 2,50% do <10,0%

387 682

26 356

185 030

7 391

1 277 514

326 919

od 10,0% do <45,0%

123 366

153

5 377

72

586 712

59 035

 

od 45,0% do <100,0%

14 344

-

761

-

7 824

-

 Razem Faza 2

956 586

42 716

1 244 670

9 219

3 987 860

572 887

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Czas w defaulcie

EAD po ograniczeniu ryzyka kredytowego i zastosowaniu współczynnika konwersji kredytowej

 

 

Klienci indywidualni

Klienci indywidualni- z tyt kredytów hipotecznych

Podmioty gospodarcze

Faza 3

do 12 miesięcy

743 127

389 586

851 145

od 13 do 24 miesięcy

296 448

149 277

409 389

od 25 do 36 miesięcy

120 644

73 923

332 435

od 37 do 48 miesięcy

61 851

85 224

337 989

 od 49 do 60 miesięcy

26 097

62 245

102 776

od 61 do 84 miesięcy

20 086

80 151

364 944

 

powyżej 84 miesięcy

7 742

42 817

444 965

POCI

do 12 miesięcy

94 486

55 126

85 029

od 13 do 24 miesięcy

24 572

13 317

38 832

od 25 do 36 miesięcy

12 049

5 943

23 941

od 37 do 48 miesięcy

4 681

7 070

164 663

 od 49 do 60 miesięcy

21 415

15 048

49 376

od 61 do 84 miesięcy

17 405

16 438

14 821

 

powyżej 84 miesięcy

13 216

43 968

53 623

Poniższe tabele przedstawiają jakość aktywów wykazywanych w pozycji „Należności od klientów z tytułu kredytów korporacyjnych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody wg stanu na 31 grudnia 2023 r. oraz w okresie porównawczym:

Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

31.12.2023

PD zakres

Koszyk 1

Koszyk 2

Koszyk 3

Razem

 

 

 

 

 

 

 

od 0,00 do <0,15%

445 835

-

-

445 835

 

od 0,15 do <0,25%

151 691

-

-

151 691

 

od 0,25 do <0,50%

878 181

139 881

-

1 018 062

 

od 0,50 do <0,75%

346 910

150 493

-

497 403

 

od 0,75 do <2,50%

777 218

-

-

777 218

Wartość brutto

 

2 599 835

290 374

-

2 890 209

 

 

 

 

 

 

Odpis z tyt. utraty wartości

 

(10 551)

(81 464)

-

(91 975)

Wartość netto

 

2 589 324

208 910

-

2 798 234

.

Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

31.12.2022

PD zakres

Koszyk 1

Koszyk 2

Koszyk 3

Razem

 

 

 

 

 

 

 

od 0,00 do <0,15%

447 891

-

-

447 891

 

od 0,15 do <0,25%

248 454

-

-

248 454

 

od 0,25 do <0,50%

708 403

-

-

708 403

 

od 0,50 do <0,75%

407 772

-

-

407 772

 

od 0,75 do <2,50%

822 880

-

-

822 881

Wartość brutto

 

2 635 400

-

-

2 635 400

 

 

 

 

 

 

Odpis z tyt. utraty wartości

 

(6 740)

-

-

(6 740)

Wartość netto

 

2 628 660

-

-

2 628 660

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Poniższe tabele przedstawiają jakość aktywów finansowych Santander Bank Polska S.A. w podziale na koszyki oraz według ratingów wg stanu na 31 grudnia 2023 r. oraz w okresie porównawczym:

Koszyk 1

 

 

 

 

 

31.12.2023

Należności od banków

Instrumenty dłużne wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie

Dłużne Inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Dłużne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu

Stopień jakości kredytowej*

 

 

 

 

 

1    (AAA do AA-)

418 664

1 738 349

861 400

 -

 -

2    (A+ do A-)

8 507 926

43 075 289

17 004 818

 

1 517 533

3     (BBB+ do BBB-)

92 159

 -

 -

 -

 -

4    (BB+ do BB-)

2 020

 -

 -

 -

 -

5   (B+ do B-)

132

 -

 -

 -

 -

6   (<B-)

-

 -

 -

 -

 -

brak ratingu zewn.

27 499

-

 -

 -

1 658

Razem Koszyk 1

9 048 400

44 813 638

17 866 218

-

1 519 191

* zgodnie z Fitch

Brak instrumentów zaklasyfikowanych do Koszyka 2 wg stanu na 31.12.2023 r.

Koszyk 3

 

 

 

 

 

31.12.2023

Należności od banków

Instrumenty dłużne wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie

Dłużne Inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Dłużne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu

Stopień jakości kredytowej*

 

 

 

 

 

1    (AAA do AA-)

-

-

-

-

-

2    (A+ do A-)

-

-

-

-

-

3     (BBB+ do BBB-)

-

-

-

-

-

4    (BB+ do BB-)

-

-

-

-

-

5   (B+ do B-)

-

-

-

-

-

6   (<B-)

-

-

-

-

-

brak ratingu zewn.

-

394

-

-

 

Razem Koszyk 3

-

394

-

-

-

* zgodnie z Fitch

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Koszyk 1

 

 

 

 

 

 

31.12.2022

Należności od banków

Należności od klientów- Instrumenty dłużne wyceniane w zamortyzowanym koszcie

Instrumenty dłużne wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie

Dłużne Inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Dłużne i kapitałowe instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu

Stopień jakości kredytowej*

 

 

 

 

 

 

1    (AAA do AA-)

247 909

 -

1 308 713

 -

62 907

 -

2    (A+ do A-)

8 846 209

 -

45 298 694

3 156 009

-

227 167

3     (BBB+ do BBB-)

351 459

 -

 -

 -

 -

 -

4    (BB+ do BB-)

71 219

93 898

 -

 -

 -

 -

5   (B+ do B-)

21

 -

 -

 -

 -

 -

6   (<B-)

 -

 -

 -

 -

 -

 -

brak ratingu zewn.

192 983

722 998

-

 -

 -

2 123

Razem Koszyk 1

9 709 800

816 896

46 607 407

3 156 009

62 907

229 290

* zgodnie z Fitch

Koszyk 2

 

 

 

 

 

 

 

31.12.2022

Należności od banków

Należności od klientów- Instrumenty dłużne wyceniane w zamortyzowanym koszcie

Instrumenty dłużne wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie

Dłużne Inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Dłużne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu

Stopień jakości kredytowej*

 

 

 

 

 

 

1    (AAA do AA-)

-

-

-

-

-

-

2    (A+ do A-)

-

-

-

-

-

-

3     (BBB+ do BBB-)

-

-

-

-

-

-

4    (BB+ do BB-)

-

-

-

-

-

-

5   (B+ do B-)

-

-

-

-

-

-

6   (<B-)

-

-

-

-

-

-

brak ratingu zewn.

-

63 324

-

-

-

 

Razem Koszyk 2

-

63 324

-

-

-

-

* zgodnie z Fitch

 

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Koszyk 3

 

 

 

 

 

 

31.12.2022

Należności od banków

Należności od klientów- Instrumenty dłużne wyceniane w zamortyzowanym koszcie

Instrumenty dłużne wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie

Dłużne Inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Dłużne instrumenty finansowe przeznaczone do obrotu

Stopień jakości kredytowej*

 

 

 

 

 

 

1    (AAA do AA-)

-

-

-

-

-

-

2    (A+ do A-)

-

-

-

-

-

-

3     (BBB+ do BBB-)

-

-

-

-

-

-

4    (BB+ do BB-)

-

-

-

-

-

-

5   (B+ do B-)

-

-

-

-

-

-

6   (<B-)

-

-

-

-

-

-

brak ratingu zewn.

-

143 615

2 410

-

-

 

Razem Koszyk 3

-

143 615

2 410

-

-

-

* zgodnie z Fitch

Należności od banków są poddawane ocenie z wykorzystaniem metod ratingowych. Sposób dokonywania oceny określony został w przepisach wewnętrznych Grupy Kapitałowej. Każdemu klientowi instytucjonalnemu (ekspozycji)  przypisywana jest ocena jednej z renomowanych agencji ratingowych (Fitch Ratings; Moody’s Investors Service; S&P’s) zgodnie z  przepisami CRR, a tym samym odpowiednia grupa (grade). Stopień 1 odpowiada wadze ryzyka 20 %. Wśród nich nie ma należności przeterminowanych i ze stwierdzoną utratą wartości.

Instrumenty finansowe są poddawane ocenie zgodnie z ratingiem kraju (obligacje Skarbu Państwa, papiery emitowane przez NBP, BGK, instrumenty dłużne). Rating kraju jest tożsamy z ratingiem NBP/BGK. Wszystkie mają rating Polski, wg agencji Fitch jest to A-.

Dla wszystkich instrumentów zaklasyfikowanych do Koszyka 1 (w tym również dla należności od klientów wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody) nie występuje przeterminowanie oraz utrata wartości. Dla tych ekspozycji oczekiwane straty będą rozpoznawane w horyzoncie najbliższych 12 miesięcy.

Koncentracja ryzyka kredytowego

Santander Bank Polska S.A. przestrzega norm wynikających z Ustawy Prawo Bankowe określających wielkości koncentracji wierzytelności obciążonych ryzykiem jednego podmiotu lub podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie. Według danych na dzień 31.12.2023 r. maksymalny limit dla Banku zgodnie z art. 71 Ustawy Prawo Bankowe wynosił:

·   5 908 265 tys. zł (25 % funduszy własnych Banku).

Natomiast w okresie porównawczym wg danych na dzień 31.12.2022 r. maksymalny limit dla Banku zgodnie z art. 71 Ustawy Prawo Bankowe wynosił:

·   6 078 848 tys. zł (25 % funduszy własnych Banku).

Realizowana przez Bank polityka ma na celu minimalizowanie ryzyka koncentracji wierzytelności, m. in. poprzez stosowanie w powyższym zakresie bardziej rygorystycznych zasad niż ustawowe. Efektem tej polityki jest stałe utrzymywanie wysokiego poziomu dywersyfikacji zaangażowań wobec poszczególnych klientów.

Przeprowadzona analiza koncentracji zaangażowań, wykazała, że Bank w 2023r. nie posiadał zaangażowań, które przekraczałyby limity wyznaczone przez ustawodawcę.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Lista 20 największych ekspozycji (lub grupy klientów powiązanych kapitałowo) Santander Bank Polska S.A. (kredyty pracujące) stan na 31.12.2023 r.

Symbol PKD

Opis kodu PKD

Łączna kwota brutto

Kredyt wykorzystany

Otwarta linia

kredytowa + Gwarancje + Limity skarbowe i inwestycje kapitałowe

64

POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE

14 905 800   

11 498 459

3 407 341

64

POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE

8 028 796   

1 600 356

6 428 440

64

POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE

7 220 069   

6 623 802

596 267

84

ADMINISTRACJA PUBLICZNA

3 252 671   

-

3 252 671

19

PRZEMYSŁ RAFINERYJNY

2 149 725   

222 615

1 927 110

64

POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE

2 104 833   

-

2 104 833

64

POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE

1 496 560   

1 444 461

52 099

61

TELEKOMUNIKACJA

1 307 634   

420 688

886 946

35

ENERGETYKA

1 299 494   

257 475

1 042 019

06

GÓRNICTWO

1 264 590   

-

1 264 590

64

POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE

1 254 499   

-

1 254 499

35

ENERGETYKA

1 225 378   

270 001

955 377

64

POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE

1 196 880   

1 196 880

-

64

POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE

1 014 895   

497 699

517 196

64

POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE

997 676   

-

997 676

64

POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE

850 000   

-

850 000

61

TELEKOMUNIKACJA

849 844   

828 346

21 498

47

SPRZEDAŻ DETALICZNA

799 264   

635 999

163 265

64

POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE

779 051   

-

779 051

68

OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI

758 232   

757-498

734

Razem brutto

52 755 891

26 254 279

26 501 612

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Lista 20 największych ekspozycji (lub grupy klientów powiązanych kapitałowo) Santander Bank Polska S.A. (kredyty pracujące) stan na 31.12.2022 r.

Symbol PKD

Opis kodu PKD

Łączna kwota brutto

Kredyt wykorzystany

Otwarta linia

kredytowa + Gwarancje + Limity skarbowe i inwestycje kapitałowe

64

POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE

13 233 090

10 613 400

2 619 690

64

POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE

5 907 120

5 316 940

590 180

64

POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE

3 838 200

1 400 330

2 437 870

19

PRZEMYSŁ RAFINERYJNY

1 688 810

280 020

1 408 790

64

POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE

1 456 580

1 447 310

9 270

06

GÓRNICTWO

1 288 810

250 020

1 038 790

61

TELEKOMUNIKACJA

1 144 390

974 380

170 010

64

POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE

1 049 730

1 049 730

-

68

OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI

976 990

933 330

43 660

61

TELEKOMUNIKACJA

959 000

937 870

21 130

64

POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE

875 510

665 090

210 420

68

OBSŁUGA NIERUCHOMOŚCI

773 070

699 020

74 050

61

TELEKOMUNIKACJA

753 410

489 480

263 930

20

PRZEMYSŁ CHEMICZNY

712 830

569 920

142 910

35

ENERGETYKA

600 245

309 375

290 870

20

PRZEMYSŁ CHEMICZNY

520 470

161 380

359 090

41

BUDOWNICTWO

515 180

502 410

12 770

64

POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE

442 900

411 380

31 520

64

POZOSTAŁE USŁUGI FINANSOWE

421 220

-

421 220

41

BUDOWNICTWO

412 830

-

412 830

Razem brutto

37 570 385

27 011 385

10 559 000

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Koncentracja branżowa

Polityka kredytowa Santander Bank Polska S.A. zakłada dywersyfikację zaangażowania akcji kredytowej. Ryzyko danej branży jest elementem wpływającym na wielkość limitu. Bank w celu utrzymania odpowiednio zdywersyfikowanego portfela kredytowego i kontrolowania w ten sposób ryzyka związanego ze zbyt wysokim udzieleniem kredytów podmiotom jednej branży, zakłada kredytowanie branż oraz grup i jednostek kapitałowych reprezentujących różne gałęzie przemysłu.

Według stanu na dzień 31.12.2023 r. największy poziom koncentracji zanotowano dla sektora finansowego (14 % portfela Santander Bank Polska S.A.), branży „przetwórstwo przemysłowe” (7 %) oraz dla sektora związanego z obsługą nieruchomości (6 %).

Grupy PKD w podziale na sektory:

Sektor (wg kodów NACE)

Zaangażowanie bilansowe brutto

31.12.2023

31.12.2022

Rolnictwo, leśnictwo i rybactwo

1 740 247

1 374 441

 

Górnictwo i wydobywanie

63 046

318 010

 

Przetwórstwo przemysłowe

10 088 001

10 460 761

 

Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i powietrze

1 899 131

1 716 225

 

Dostawa wody

181 000

260 760

 

Budownictwo

1 891 141

1 700 553

 

Handel hurtowy i detaliczny

8 048 029

8 532 301

 

Transport i gospodarka magazynowa

1 996 237

1 755 333

 

Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi

1 682 173

1 818 110

 

Informacja i komunikacja

2 503 946

2 584 425

 

Działalność finansowa i ubezpieczeniowa

20 821 535

18 323 804

 

Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości

9 197 386

9 471 541

 

Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna

4 765 863

3 618 634

 

Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca

2 443 282

2 202 169

 

Administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązkowe ubezpieczenia społeczne

366

433

 

Edukacja

200 573

182 193

 

Opieka zdrowotna i pomoc społeczna

817 975

851 405

 

Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją

320 855

269 576

 

Pozostała działalność usługowa

4 294 008

3 387 115

A

Razem podmioty gospodarcze

72 954 794

68 827 789

B

Portfel detaliczny (w tym kredyty hipoteczne)

70 583 087

68 673 608

C

Należności od podmiotów sektora publicznego

1 222 497

1 279 122

A+B+C

PORTFEL Santander Bank Polska

144 760 378

138 780 519

D

Pozostałe należności

67 091

69 739

A+B+C+D

Całkowity portfel Santander Bank Polska

144 827 469

138 850 258

Ryzyko związane z klimatem.

W Santander Bank Polska S.A. kwestie środowiskowe są jednym z kryteriów w podejmowaniu decyzji biznesowych. Według wytycznych ESG (environmental, social, governance) przeprowadzana jest ocena aktywów,  które finansuje Bank.

Szerzej kwestie związane z celami klimatycznymi, polityką klimatyczną oraz inicjatywy i działania podejmowane przez Bank i Grupę są opisane w „Oświadczeniu na temat informacji niefinansowych za rok 2023 Santander Bank Polska i Grupy Santander Bank Polska” oraz w Sprawozdaniu Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej Santander Bank Polska w 2023 r. (obejmujące sprawozdanie z działalności Santander Bank Polska S.A.). W tymże Oświadczeniu znajdują się również ujawnienia ilościowe.

Bank oraz podmioty Grupy rozważyły ryzyka związane z klimatem podczas sporządzania sprawozdania finansowego zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej, i tam gdzie było to niezbędne, Standardy zostały zastosowane w sposób uwzględniający ten temat.

Przedmiotem  rozważań był w szczególności wpływ kwestii środowiskowych na Bank oraz podmioty Grupy w kontekście zastosowania:

- MSR 1: Prezentacja sprawozdań finansowych

- MSR 12 : Podatek dochodowy

- MSR 36 : Utrata wartości aktywów

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

- MSSF 9 : Instrumenty finansowe

- MSSF 13: Wartość godziwa

- MSR 37 : Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe

Jednocześnie, na podstawie przeprowadzonej analizy nie stwierdzono istotnego wpływu kwestii środowiskowych na  sprawozdanie finansowe jako całość.

Bank przeprowadził  analizę głównych ryzyk transformacyjnych i fizycznych, a dzięki identyfikacji ryzyk kluczowych dla naszej szerokości geograficznej poddano ewaluacji ryzyko w najbardziej dotkniętych zmianami klimatycznymi sektorach, Pozwoliło to na udoskonalenie procesu oceny ryzyka poszczególnych klientów biznesowych w tych aspektach. Proces ten dzisiaj przeprowadzany jest głównie przez ekspertów dziedzinowych, natomiast dla segmentu największych klientów korporacyjnych najważniejsze czynniki ESG są już wprowadzone do oceny ratingowej. Jednocześnie Bank przystępuje do projektu, który wprowadzi te elementy do ustrukturyzowanego procesu oceny ryzyka klienta biznesowego.

Jednocześnie, Bank wykonał pierwsze iteracje analiz mających na celu identyfikację ryzyk transformacyjnych i fizycznych, w sposób systemowy i ilościowy na poziomie klienta. Poprzez oszacowanie emisyjności wszystkich podmiotów biznesowych oraz detalicznych produktów hipotecznych Bank rozpoczął szacownie ryzyk transformacyjnych, co pozwoli na definiowanie celowych działań w kluczowych częściach portfela. Pozwoli to również na włączenie aspektów środowiskowych w standardowe procesy analiz portfelowych, ustawienie celów i limitów na odpowiednich poziomach.

Zarządzanie ryzykiem ESG w ramach systemu zarządzania ryzykiem

Skuteczne zdefiniowanie zagrożeń oraz szans wynikających z transformacji klimatycznej pozwala Santander Bank Polska S.A. podejmować działania, które zapewniają odporność w kontekście kluczowych zagrożeń, jak również możliwość wykorzystania ich dla poprawy dynamiki rozwoju, wyników finansowych oraz wizerunku banku.

Ryzyka dotyczące zagadnień społecznych i środowiskowych, w tym klimatycznych, są uwzględniane w systemie zarządzania ryzykiem opracowanym i wprowadzonym przez Zarząd. System ten działa w oparciu o trzy linie obrony, obejmuje wszystkie istotne rodzaje ryzyka oraz wzajemne zależności poszczególnych ryzyk.

Zgodnie z rekomendacjami TCFD Bank dokonuje analiz dotyczących ryzyka fizycznego i transformacyjnego, wpisując je w taksonomię ryzyka typowego dla Banku.

W 2023 r. Bank przeprowadził analizę wrażliwości portfela na ryzyka klimatyczne, biorąc pod uwagę ocenę wrażliwości wymienionych wyżej najbardziej narażonych sektorów wchodzących w jego skład. Analizy dokonano w trzech horyzontach czasowych – krótkim (2030), średnim (2040) i długim (2050). W odróżnieniu od analizy przeprowadzonej w poprzednich latach zdecydowano o wykorzystaniu scenariuszy klimatycznych zdefiniowanych przez grupę banków centralnych i instytucji nadzoru skupiającą już ponad 130 instytucji (w tym te największe, jak Europejski Bank Centralny, Bank Anglii i System Rezerwy Federalnej Stanów Zjednoczonych) zdecydowanych działać na rzecz lepszego rozumienia i zarządzania ryzykami klimatycznymi (Network for Greening the Financial System, NGFS).

Przeanalizowano kształtowanie się ryzyk fizycznych i transformacyjnych w 11 sektorach najbardziej wrażliwych na ryzyka klimatyczne, w których aktywność prowadzą klienci Banco Santander. 9 spośród tych 11 sektorów jest materialnie reprezentowanych w Santander Bank Polska S.A.

Zgodnie z podejściem rekomendowanym przez TCFD w analizie wzięto pod uwagę główne rodzaje ryzyk z obu kategorii: ryzyka fizyczne (RF) i ryzyka transformacyjne (RT). W 2023 r. udoskonalono metodykę oceny ryzyk klimatycznych (opis metodyki analizy istotności ryzyk dla sektorów przedstawiono w części dot. zarządzania ryzykiem, analiza istotności ryzyk). Ocena ryzyka przebiegała w skali od 1 do 5 (gdzie 1 oznacza bardzo niskie ryzyko, a 5 bardzo wysokie). Analiza miała charakter jakościowy, niemniej realizowana była z uwzględnieniem perspektywy podwójnej istotności, tj. rozpatrując kanały wpływu Banku na zmiany klimatu i zmian klimatu na wyniki Banku. Metodologia oraz zakres tej analizy jest cały czas rozwijany, by coraz dokładniej odzwierciedlać wpływ ryzyk klimatycznych na portfel Banku.

Ryzyka fizyczne

Źródła ryzyk fizycznych to m.in. ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak gwałtowne burze czy powodzie, które w wielu sektorach mogą powodować przerwy w funkcjonowaniu infrastruktury lub jej zniszczenie. Szczególną ekspozycję na ryzyka fizyczne z natury rzeczy ma sektor rolniczy (agro), w ramach którego widoczne jest zwiększone zagrożenie w postaci erozji ziemi, przekładające się na jakość i wielkość osiąganych plonów.

W średnim i długim terminie zidentyfikowano ryzyko fizyczne związane z pogarszającą się sytuacją hydrologiczną Polski i zagrożeniem suszą. Brak odpowiednich systemów retencji wody i jej niedobory mogą mieć szereg negatywnych skutków, wpływających na inne gałęzie gospodarki, w tym sektor energetyczny. Na przykład elektrociepłownie, których systemy chłodzenia korzystają z wody z rzek, mogą być zmuszone do ograniczania wytwarzania energii w okresach suszy. Dostrzeżono też zagrożenie pożarowe w sektorze soft commodities, mogące potencjalnie powodować straty m.in. w produkcji drzewnej.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Ryzyka transformacyjne

Szczególnie wrażliwe w kontekście transformacji w kierunku gospodarki niskoemisyjnej są sektory zależne od węgla i innych paliw kopalnych, na których w przeważającej mierze opiera się polski mix energetyczny. Dostrzegamy ryzyka regulacyjne i prawne związane z wyższymi kosztami emisji CO2, surowszymi wymogami raportowania i gromadzenia danych, a nawet zmianami regulacyjnymi ograniczającymi funkcjonowanie niektórych, szczególnie emisyjnych podmiotów.

Ryzyka regulacyjne mogą również dotyczyć nowelizacji przepisów, które wymuszą przyjazne dla klimatu rozwiązania, co może przełożyć się na wyższe koszty prowadzenia działalności niektórych przedsiębiorstw. Przykładowo, w przemyśle motoryzacyjnym spadający koszt pojazdów elektrycznych i spodziewane regulacje na poziomie UE mogą doprowadzić do powstania aktywów osieroconych w łańcuchu dostaw samochodów spalinowych. Konkurencja rynkowa może przy tym wymusić na spółkach znajdujących się w naszym portfelu konieczność inwestycji w coraz bardziej innowacyjne maszyny.

Bank dostrzega również ryzyka rynkowe polegające na wpływie zmian klimatu na zmienne rynkowe, takie jak wybory konsumentów, zmieniające się stopy procentowe i ceny towarów. Nie bez znaczenia są też ryzyka reputacyjne, powiązane ze wzrostem świadomości konsumenckiej. Wszystkie powyższe ryzyka mogą wpłynąć na sytuację Banku i Grupy, zarówno bezpośrednio oraz poprzez naszych klientów.

Analogiczne ćwiczenie zostało przeprowadzone, skupiając się na szansach związanych z klimatem.  Przejście ku gospodarce niskoemisyjnej stwarza dla Banku szanse wsparcia zarówno naszych obecnych i przyszłych klientów, jak również transformacji gospodarczej poprzez uruchomienie odpowiednich mechanizmów finansowania. W związku z tym planowany jest dalszy rozwój nowych produktów i usługi, w tym doradztwo dla klientów, budując przy tym markę zaufanego partnera. W ramach analizy zidentyfikowane zostały szanse stojące przed Bankiem.

Bank zidentyfikował ryzyka i szanse związane z klimatem jako mające wpływ na instrumenty finansowe i uwzględnił je w swoich głównych procesach zarządzania ryzykiem. Wpływ zmian klimatu na działalność Banku został zdefiniowany wysokopoziomowo jednak w ramach doskonalenia planowane jest dalsze rozbudowywanie tej analizy o głębszą kwantyfikację wpływu  tych ryzyk i szans.

Odpowiedzialność za zarządzanie ryzykiem ESG

Działania w obszarze zarządzania ryzykiem klimatycznym oraz podejmowanie odpowiednich kroków w celu wykorzystania szans to obszar odpowiedzialności Zarządu jak i Rady Nadzorczej. Organy te wspierają strategie zarządzania ryzykiem poprzez akceptację kluczowych polityk, uczestnictwo w komitetach wspomagających, przeglądach i akceptacji ryzyk i raportów. Członkiem Zarządu nadzorującym zarządzanie ryzykami ESG jest członek zarządzający Pionem Zarządzania Ryzykiem.

W 2023 roku w ramach Pionu Zarządzania Ryzykiem powołane zostało Biuro Zarządzania Ryzykiem ESG, którego odpowiedzialnością jest zapewnienie odpowiedniej organizacji funkcji zarządzania ryzykiem ESG.

Zarząd Banku odpowiedzialny jest za wyznaczenie długoterminowych planów działania i zatwierdzanie strategii odpowiedzialnej bankowości w tym strategii klimatycznej i jej głównych celów  (w perspektywie krótko-, średnio- i/lub długoterminowej) oraz w ramach zarządzania ryzykiem.

Przy podejmowaniu decyzji Zarząd bierze pod uwagę oceny, informacje oraz analizy komórki odpowiedzialnej za zarządzanie ryzykiem, czyli Komitetu ds. Ryzyka. Komitet ten jest zaangażowany w proces identyfikacji różnych rodzajów ryzyka i szans klimatycznych, a na podstawie jego wytycznych uchwalana jest tzw. „Deklaracja akceptowalnego poziomu ryzyka”. Następnie poziom akceptowalnego ryzyka zatwierdza Rada Nadzorcza. Na podstawie określonych limitów wyznacza się limity obserwacyjne oraz konstruuje polityki zarządzania ryzykiem. Ponadto członek Zarządu odpowiedzialny za zarządzanie ryzykiem dostarcza Radzie Nadzorczej odpowiednie informacje na temat ryzyka w celu stworzenia pełnego profilu ryzyka banku i podejmowanie właściwych decyzji w tym zakresie.

Do kompetencji Rady Nadzorczej należy m.in. weryfikowanie strategii zarządzania Bankiem oraz strategii zarządzania ryzykami ESG, także pod kątem długoterminowego interesu Banku. Przy podejmowaniu decyzji Rada bierze również pod uwagę oceny, informacje oraz analizy komórki odpowiedzialnej za zarządzanie ryzykiem.

Ponadto w banku funkcjonuje Komitet ds. Odpowiedzialnej Bankowości i Kultury Organizacyjnej, który wspiera Zarząd Banku w wypełnianiu obowiązków nadzorczych w odniesieniu do strategii odpowiedzialnego biznesu oraz zrównoważonego rozwoju na szczeblu spółki i Grupy Santander Bank Polska. Prezes Zarządu jest zarazem Przewodniczącym Komitetu. Do kompetencji należą m.in. określanie strategii i celów rocznych z zakresu odpowiedzialnej bankowości, zrównoważonego finansowania, ryzyk ESG i agendy klimatycznej oraz zapewnianie realizacji postanowień polityk społeczno-środowiskowych Santander Bank Polska S.A. Komitet ten jest wspierany przez Forum ESG, którego członkami są menadżerowie wyższego szczebla, reprezentanci wszystkich Pionów. Do zadań Forum należy analiza wyzwań, szans i ryzyk związanych z agendą UE  Sustainable Finance, w tym ryzyk ESG, planowanie działań oraz koordynacja ich wdrożenia w Banku, a także cykliczne raportowanie do Komitetu ds. Odpowiedzialnej Bankowości i Kultury Organizacyjnej oraz Zarządu Banku.

Bank nie wydziela ryzyka ESG jako osobnego ryzyka istotnego, ale wskazuje jego kanały transmisji na ryzyka: kredytowe, rynkowe i płynności, braku zgodności, reputacji, biznesowe i operacyjne. Jednocześnie analiza kanałów transmisji ryzyk jest cały czas pogłębiana i

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

obecnie perspektywa analizowanego wpływu rozszerzana jest o ryzyko rynkowe na księdze handlowej oraz ryzyko płynności. Zastosowanie takiego podejścia ma wpływ na proces estymacji i kwantyfikacji ryzyk istotnych.

Wprowadzona została metodologia oceny poziomu ryzyk klimatycznych – fizycznych i przejścia dla poszczególnych sektorów klimatycznych oraz nieruchomości, która pozwoliła na portfelową analizę istotności ryzyk klimatycznych dla portfela kredytowego. Przedmiotowe raporty przestawiane są już na stosownych komitetach.  Na przyszły rok planowany jest rozwój tej metodologii na podstawie pozyskiwanych dokładniejszych danych oraz ich wykorzystanie w ocenie ryzyka kredytowego klientów i transakcji.

Sformalizowano proces akceptacji zrównoważonego finansowania dla wszystkich segmentów działalności Banku, zarówno na poziomie transakcji, jak i produktów kredytowych. W 2023 roku w Ramach Pionu Zarządzania Ryzykiem powołany został Panel ESG, którego odpowiedzialnością jest certyfikacja finansowania zrównoważonego w odniesieniu wewnętrznych i zewnętrznych regulacji, przez co przyczynia się on do ograniczenia ryzyka greenwashingu.

Bank przystąpił do projektu kalkulacji emisyjności portfeli kredytowych zgodnie z metodologią PCAF, aby móc z większą dokładnością analizować strukturę emisyjności we wszystkich sektorach i segmentach biznesowych. W ramach tego projektu odbywa odbył się cykl 6 szkoleń dla wszystkich zainteresowanych jednostek Banku przybliżający temat emisyjności oraz metodologię jej kalkulacji we wszystkich 3 zakresach. Obecnie Bank pracuje nad zwiększeniem dokładności tych kalkulacji, aby kontynuować prace nad identyfikowaniem i wdrażaniem dźwigni dekarbonizacyjnych.

W banku obowiązuje Polityka Zarządzania Ryzykiem Społecznym Środowiskowym i Zmian Klimatycznych, zatwierdzona przez Zarząd Banku. Określa ona kryteria zgodne z najlepszymi praktykami oraz standardami obowiązującymi na całym świecie oraz w Grupie Santander, warunkujące możliwość współpracy Banku z klientami prowadzącymi działalność w następujących sektorach (sensitive sectors): ropa i gaz,  produkcja i przesył energii,  górnictwo,  metale, surowce miękkie (soft commodities). Dokument definiuje (w ramach ww. sektorów) obszary działalności w podziale na dwie kategorie:  działalność zabroniona oraz  działalność podlegająca dodatkowej analizie.  Postanowienia wykonawcze i szczegółowe zasady procesów dla poszczególnych segmentów zostały opisane w regulacjach niższego rzędu w szczególności w procedurach analizy ryzyka społecznego i środowiskowego klientów z segmentów Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej (SCIB) oraz Bankowości Biznesowej i Korporacyjnej (BCB)

Analiza oceny ryzyka dla klientów z segmentu SCIB realizowana jest zgodnie z rozwiązaniami stosowanymi w Grupie Banco Santander. Wykonywana jest indywidualna analiza ryzyka ESCC (Enviromental Social & Climate Change) dotycząca klientów / transakcji, operujących w sektorach zdefiniowanych w Polityce w oparciu o zdefiniowane kwestionariusze oceny. Następnie wydawana jest opinia i rekomendacja w 3-stopniowej skali: pozytywna, pozytywna z warunkami lub negatywna, przygotowywana przez lokalnych analityków ryzyka ESG. Przeprowadzona analiza i rekomendacja ryzyka ESCC uwzględniana jest w aplikacji kredytowej klienta przez Analityka lub Partnera kredytowego. Do procesu oceny włączane są  kolejne sektory wrażliwe dla których analizy indywidualne w zakresie ryzyk ESCC są wykonywane, są to m.in. sektor samochodowy, spożywczy i chemiczny – w szczególności produkcja plastiku i agrochemia. Dodatkowo dla klientów z sektorów o wysokich emisjach CO2 dokonywana jest ustrukturyzowana analiza planów transformacji działalności w kierunku niższej emisyjności. Analiza obejmuje klientów z sektorów energetyki opartej o paliwa kopalne, wydobycia węgla, linii lotniczych oraz produkcji stali.

W 2023 sformalizowano proces oceny ryzyka społeczno-środowiskowego dla finansowanych projektów. Zastosowanie ma tu analiza zgodna z Equator Principles, czyli standardem rynkowym i wspólnym językiem oceny ryzyka środowiskowego i społecznego w projektach wśród dużych instytucji finansowych na świecie. Ocena ta jest dokonywana we współpracy linii biznesowej oraz dedykowanych analityków ESCC. W pierwszym kroku skutkuje ona określeniem kategorii projektu zależącej od potencjalnego wpływu na kwestie środowiskowo-społeczne, a następnie dokonaniu analizy, której szczegółowość zależy od przyznanej kategorii. Rekomendacja wynikająca z analizy staje się elementem aplikacji kredytowej. powołano dedykowane stanowisko dyrektora ds. ryzyka ESG, którego główną odpowiedzialnością jest zapewnienie adekwatności oceny ryzyka ESG poprzez zarządzanie gromadzeniem i analizą danych dziedzinowych z wykorzystaniem narzędzi Business Intelligence, a także inicjowanie, wspieranie i koordynacja zadań ESG. Dokonano także analizy polityk i procedur obowiązujących w obszarach ESG i zaplanowano uzupełnienie brakujących elementów.

W ramach procesu oceny dla pozostałych klientów korporacyjnych zastosowano w znacznym stopniu automatyczny algorytm, umożliwiający preselekcję ryzyka środowiskowo-społecznego, w wyniku której klienci otrzymują statusy dot. poziomu owego ryzyka, tzw. flagi środowiskowe. „Flagi środowiskowe” nadawane są wszystkim klientom w ramach preselekcji portfelowej, przeprowadzonej na bazie charakterystyk poszczególnych przedsiębiorstw (w tym oceny ich PKD). Są cztery rodzaje flag: jedna przejściowa („Do Weryfikacji”) i trzy ostateczne („Pozytywnie Zweryfikowany”, „Ryzyko Podwyższone”, „Działalność Zabroniona”). Bank jest w trakcie opracowywania podejścia jak wprowadzić te elementy do ustrukturyzowanego procesu oceny ryzyka ryzyka klienta.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Ryzyko rynkowe

Wstęp

Ryzyko rynkowe jest definiowane jako możliwość negatywnego wpływu na wynik finansowy zmian rynkowych poziomów stóp procentowych, kursów walutowych, kursów akcji, indeksów giełdowych itp. Występuje zarówno w działalności handlowej jak i bankowej (produkty walutowe, produkty na stopę procentową, produkty powiązane z indeksami giełdowymi).

Santander Bank Polska S.A. narażony jest na ryzyko rynkowe wynikające z działalności na rynku pieniężnym i kapitałowym oraz usług świadczonych dla klientów. Oprócz tego Bank podejmuje ryzyko rynkowe wynikające z aktywnego zarządzania strukturą bilansu (zarządzanie aktywami i zobowiązaniami).

Działalność i strategie związane z ryzykiem rynkowym podlegają bezpośredniemu nadzorowi przez Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego i są realizowane w oparciu o ramy określone w zatwierdzonej przez Zarząd i Radę Nadzorczą Polityce ryzyka rynkowego oraz Polityce ryzyka strukturalnego.

Struktura i organizacja zarządzania ryzykiem

Podstawowym celem prowadzonej przez Bank polityki zarządzania ryzykiem rynkowym jest ograniczenie wpływu zmienności czynników rynkowych na rentowność Grupy, dążąc do zwiększenia dochodów w ramach ściśle określonych parametrów ryzyka przy jednoczesnym zachowaniu płynności Banku oraz jego wartości rynkowej.

Przyjęte przez Santander Bank Polska S.A. polityki w zakresie ryzyka rynkowego wyznaczają szereg parametrów pomiaru i  ograniczania ryzyka w postaci limitów i miar. Limity ryzyka podlegają okresowym przeglądom w celu dostosowania ich do strategii Banku.

Ryzyko stopy procentowej i ryzyko walutowe generowane na działalności bankowej jest zarządzane w sposób scentralizowany przez Pion Zarządzania Finansami. Pion ten jest też odpowiedzialny za pozyskiwanie finansowania, zarządzanie płynnością i dokonywanie transakcji w imieniu ALCO. Działalność ta jest kontrolowana przy pomocy miar i  limitów zatwierdzanych przez Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego, Zarząd Banku i Radę Nadzorczą.

Portfel dłużnych papierów wartościowych oraz zabezpieczających instrumentów pochodnych walutowych oraz stopy procentowej jest zarządzany przez ALCO, który podejmuje wszelkie decyzje dotyczące wartości i struktury portfela.

Ryzyko rynkowe w portfelu handlowym jest zarządzane przez Pion Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej, w ramach którego funkcjonuje Biuro Maklerskie Banku. Działalność handlowa banku jest ograniczona przez system miar i limitów m.in. Value at Risk, mechanizm stop loss, limity pozycji oraz limity wrażliwości. Wysokość limitów jest akceptowana przez Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego, Zarząd Banku i Radę Nadzorczą.

W ramach Pionu Zarządzania Ryzykiem funkcjonuje Departament Ryzyka Finansowego odpowiedzialny za bieżący pomiar podejmowanego ryzyka, wdrożenie procedur kontroli, monitorowanie ryzyka i raportowanie. Departament odpowiada również za kształt polityki ryzyka rynkowego, proponowanie odpowiedniej metodologii pomiaru oraz za zapewnienie spójności procesu zarządzania ryzykiem w całej Grupie. Umiejscowienie Departamentu w Pionie Zarządzania Ryzykiem zapewnia pełną niezależność procesu pomiaru i monitoringu od jednostek odpowiedzialnych za zarządzanie ryzykiem.

Ryzyko rynkowe generowane przez instrumenty rynku kapitałowego (akcje, indeksy giełdowe) występujące w portfelu Biura Maklerskiego jest zarządzane przez Biuro Maklerskie i nadzorowane przez Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego.

Przewodniczącym Komitetu Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego jest Członek Zarządu Banku nadzorujący Pion Zarządzania Ryzykiem. Komitet ten odpowiedzialny jest za niezależną kontrolę oraz monitoring ryzyka rynkowego powstającego zarówno w księdze bankowej jak i księdze handlowej Banku.

Identyfikacja i pomiar ryzyka

Portfel handlowy Santander Bank Polska S.A. zawiera papiery wartościowe i instrumenty pochodne zawarte w celach handlowych przez Pion Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej. Każdego dnia są one rewaluowane do rynku i  jakiekolwiek zmiany ich wartości są natychmiast odnotowane w wyniku. Głównymi czynnikami ryzyka rynkowego w  księdze handlowej są ryzyko stopy procentowej, ryzyko walutowe oraz ryzyko cen instrumentów kapitałowych.

Ryzyko stopy procentowej w portfelu bankowym Banku jest to ryzyko niekorzystnego wpływu zmian poziomów stóp procentowych na dochody i wartość aktywów oraz zobowiązań Grupy. Głównym źródłem ryzyka stopy procentowej są transakcje zawierane w oddziałach, centrach biznesowych i korporacyjnych Banku oraz transakcje zawierane na rynku hurtowym przez Pion Zarządzania Finansami. Dodatkowo ryzyko stopy procentowej może być generowane przez transakcje zawierane przez inne jednostki np. objęcie emisji papierów komunalnych i komercyjnych, pożyczki uzyskane przez Bank poza rynkiem międzybankowym.

Santander Bank Polska S.A. wykorzystuje szereg metod pomiaru ekspozycji ryzyka rynkowego. Dla portfela bankowego są to: miary wrażliwości ekonomicznej wartości kapitału oraz wrażliwości wyniku odsetkowego netto, testy warunków skrajnych oraz wartość zagrożona (VaR), natomiast dla portfela handlowego są to: wartość zagrożona (VaR oraz stressed VaR), mechanizm stop loss, miary wrażliwości (PV01) oraz testy scenariuszy skrajnych. Metodologia pomiaru ryzyka podlega procesowi niezależnej walidacji wstępnej i

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

okresowej, której wyniki są akceptowane przez Panel Modeli i Metodologii funkcjonujący w ramach Komitetu Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego.

W Santander Bank Polska S.A. VaR w portfelu handlowym jest wyznaczany metodą historyczną, dzięki któremu ustalana jest różnica miedzy wyceną rynkową pozycji opartą na bieżących cenach/stawkach rynkowych, a wyceną opartą o najbardziej dotkliwą zmianę stawek w historycznym okresie obserwacji. VaR jest wyznaczany oddzielnie dla ryzyka stopy procentowej, ryzyka walutowego oraz dla obu tych czynników łącznie. VaR szacowany jest również dla ryzyka ceny instrumentów kapitałowych w Biurze Maklerskim.

Mając na uwadze ograniczenia wynikające z metodologii VaR, Bank uzupełnia metodologię poprzez pomiar wrażliwości, który wskazuje zmianę wartości pozycji przy danej zmianie cen/rentowności, pomiar Stressed VaR oraz testy warunków skrajnych.

Raportowanie ryzyka

Odpowiedzialność za raportowanie ryzyka płynności spoczywa na Pionie Zarządzania Ryzykiem, w ramach którego funkcjonuje Departament Ryzyka Finansowego.

Departament Ryzyka Finansowego codziennie kontroluje ekspozycję na ryzyko rynkowe księgi handlowej zgodnie z  metodologią określoną w Polityce Ryzyka Rynkowego, weryfikuje wykorzystanie limitów ryzyka oraz raportuje wielkość ryzyka do jednostek zarządzających ryzykiem na księdze handlowej, do Grupy Santander oraz Komitetu Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego.

Raz w miesiącu, Departament Ryzyka Finansowego przekazuje także informację nt. wielkości ekspozycji na ryzyko księgi handlowej oraz wybranych miar  do Komitetu Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego oraz sporządza Risk Dashboard (we współpracy z innymi jednostkami Pionu Zarządzania Ryzykiem), który zostaje przedstawiony Komitetowi Zarządzania Ryzykiem.

Wyniki pomiaru ryzyka rynkowego w portfelu bankowym są przekazywane przez Departament Ryzyka Finansowego do osób odpowiedzialnych za operacyjne zarządzanie strukturą bilansu Banku oraz do osób odpowiedzialnych za zarządzanie ryzykiem strukturalnym w cyklu dziennym (informacje dotyczące portfela ALCO) lub miesięcznym (raportowanie luki stopy procentowej, miar wrażliwości NII i MVE, wyników testów warunków skrajnych, VaR), W/w informacje są również raportowane do wyższej kadry zarządzającej w cyklu miesięcznym (Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego, ALCO). Wybrane kluczowe miary ryzyka stopy procentowej, w tym miary funkcjonujące w ramach apetytu na ryzyko Banku w portfelu bankowym, są raportowane do Zarządu i Rady Nadzorczej Banku.

Informacje w zakresie zabezpieczania i ograniczania ryzyka

Bank przyjmuje konserwatywne podejście do ryzyka zarówno w zakresie wielkości zaangażowania jak i rodzaju produktów. Znaczna część działalności Obszaru Rynków Finansowych skupia się na neutralizowaniu ryzyka związanego z transakcjami zarówno na poziomie detalicznym jak i korporacyjnym. Ponadto przepływy z transakcji z klientami są zazwyczaj na nierynkowe kwoty i okresy, nie będące bezpośrednio kwotowane na rynku, w związku z tym jest wymagana zdolność, aby zarządzać rozbieżnościami przez stosowanie transakcji komercyjnych.

Zdanie Zarządu limity na ryzyko rynkowe są na bezpiecznym oraz relatywnie niskim poziomie w odniesieniu do skali podstawowej działalności Banku i zostały ustanowione, aby zapewnić odpowiednią zdolność oraz czas na zneutralizowanie ryzyka stóp procentowych i ryzyka walutowego, a jednocześnie umożliwić Obszarowi Rynków Finansowych aktywne zarządzanie pozycją handlową Banku generując przy tym dodatkową wartość dla organizacji. 

W ramach działalności Obszaru Rynków Finansowych działalność jest skupiona na kwestiach zabezpieczania ryzyka wynikającego z transakcji klientowskich oraz na roli animatora rynku co jest bezpośrednio odzwierciedlone poziomem limitów oraz celów budżetowych Obszaru Rynków Finansowych.

Większy nacisk kładziony jest na animowanie rynku (market – making) niż czystą działalność handlową na własny rachunek, co znajduje odzwierciedlenie zarówno w poziomie wykorzystania limitów jak i celach budżetowych Obszaru Rynków Finansowych.

Połączenie transakcji Obszaru Rynków Finansowych i pozycji przekazanych przez bank wynikających z aktywności klientów na rynku transakcji walutowych i instrumentów pochodnych tworzy ogólny profil w zakresie ryzyka stóp procentowych oraz ryzyka walutowego w portfelu handlowym banku, które podlegają zarządzaniu w ramach polityki ryzyka rynkowego i  limitów operacyjnych. Obszar Rynków Finansowych podejmuje następnie decyzje, aby zamknąć te pozycje lub pozostawić otwarte zgodnie z przyjętą strategią, perspektywami rynkowymi oraz w ramach zatwierdzonych limitów. Otrzymany zwrot jest wypadkową zarządzania przepływami i animowania rynków. Agresywne pozycje nie są utrzymywane.

Ryzyko stóp procentowych i transakcji walutowych Obszaru Rynków Finansowych jest zarządzane w ramach księgi handlowej zgodnie z Polityką ryzyka rynkowego zatwierdzoną przez Zarząd. Systemy księgowe i systemy ryzyka zapewniają przyporządkowanie każdej pozycji do odpowiedniej księgi. Odpowiednie zespoły (deski) są odpowiedzialne za konkretny rodzaj działalności związanej z ryzykiem działalności prowadzonej przez jednostkę (stóp procentowych lub walutowe).

W celu zapewnienia zbywalności pozycji w portfelu handlowym bank wprowadził kontrolę wielkości pozycji banku brutto (osobno pozycje long i short) w stosunku do całości rynku. Kontrola ta ma na celu sprawdzenie technicznych możliwości domknięcia teoretycznej otwartej pozycji w jedną stronę bez uwzględniania domknięć. Kontrola jest wykonywana w  podziale na pozycję walutową i pozycję

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

stopy procentową. Za przeprowadzenie kontroli odpowiedzialny jest Departament Ryzyka Finansowego. O wynikach kontroli informowany jest Obszar Rynków Finansowych.

W zakresie ryzyka rynkowego w portfelu bankowym wszystkie pozycje generujące ryzyko przeszacowania są przekazywane do zarządzania przez Pion Zarządzania Finansami, który ponosi odpowiedzialność za kształtowanie struktury bilansu Banku, w tym zawieranie kontraktów na rynku międzybankowym, tak by odpowiednio zarządzać ryzykiem stopy procentowej zgodnie z zatwierdzoną strategią w ramach przydzielonych limitów.

Ryzyko stopy procentowej na portfelu bankowym jest zarządzane w oparciu o następujące limity: 

·        Limit wrażliwości wyniku odsetkowego netto (NII - wrażliwość na równoległe przesunięcie krzywej dochodowości o 100 p.b.);

·        Limit wrażliwości ekonomicznej wartości kapitału (MVE – wrażliwość na równoległe przesunięcie krzywej dochodowości o 100 p.b.).

Wrażliwość dochodu odsetkowego(NII) oraz wartości ekonomicznej kapitału (MVE) na równoległe przesunięcie krzywych dochodowości w 2023 r. oraz w okresie porównawczym przedstawia poniższa tabela. Zaprezentowano w niej wyniki scenariuszy, w których wpływ zmian stóp procentowych na dochód odsetkowy i wartość ekonomiczną kapitału byłby negatywny (dane w mln PLN).

 

Wrażliwość wyniku odsetkowego netto (NII)

Wrażliwość ekonomiczna kapitału (MVE)

Jednodniowy okres utrzymywania pozycji

31.12.2023

31.12.2022

31.12.2023

31.12.2022

Maksymalny

-342

-426

-722

-595

Średni

-280

-358

-380

-488

na koniec okresu

-147

-334

-644

-494

 

 

 

Wartość limitu

-500

-900

-925

-800

W 2023 r. poziomy wykorzystania limitu ryzyka stopy procentowej dla wrażliwości wyniku odsetkowego (NII) były niższe, a dla MVE (ekonomiczna wartość kapitału) wzrosły, w porównaniu do roku 2022. Nie zaobserwowano przekroczeń limitów operacyjnych RED. Wzrost ekspozycji dla MVE był spowodowany realizacją strategii zabezpieczania wrażliwości wyniku odsetkowego, co w konsekwencji zwiększało durację portfela książki bankowej. Realizacja ww. strategii zabezpieczającej opierała się głównie na zawieraniu transakcji Cash-flow hedge oraz powiększania portfela ALCO o stałokuponowe papiery dłużne.

W 2023 zwiększono limity operacyjne na wrażliwość MVE w PLN i pozycji Total. 

Osobno kalkulowany jest VaR w portfelu bankowym – będący złożeniem miar EaR (Earnings-at-Risk) oraz EVE VaR (wartość zagrożona ekonomicznej wartości kapitału).

Główną metodą pomiaru ryzyka stopy procentowej na księdze handlowej jest metodyka VaR, mechanizm stop loss, pomiar wrażliwości PV01 oraz testy warunków skrajnych.

W zakresie pomiaru ryzyka na księdze handlowej Banku wielkość VaR jest wyznaczana dla otwartych pozycji Obszaru Rynków Finansowych metodą symulacji historycznych. W metodzie tej bank szacuje wartość portfela dla 520 scenariuszy wygenerowanych na podstawie obserwowanych historycznie zmian parametrów rynkowych. Następnie szacowany jest VaR jako różnica pomiędzy bieżącą wyceną a wyceną ze scenariusza odpowiadającego 99 percentylowi najgorszych wycen.

Mechanizm „stop-loss” jest wykorzystywany do zarządzania ryzykiem poniesienia strat na pozycjach Obszaru Rynków Finansowych objętych zasadami wyceny do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.

Testy warunków skrajnych uzupełniają powyższe miary o szacunek potencjalnych strat przy wystąpieniu skrajnych warunków na rynku. Bazują one na raporcie wrażliwości i scenariuszach skrajnych ruchów stawek rynkowych, wyznaczanych na bazie scenariuszy historycznych obejmujących okresy, w których historycznie następowały znacznie wahania czynników ryzyka oraz dodatkowych scenariuszy opracowanych z wykorzystaniem założeń eksperckich.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Zamieszczona poniżej tabela ilustruje miary ryzyka na koniec 2023 r. oraz w okresie porównawczym, dla 1-dniowego okresu utrzymywania pozycji (dane w tys PLN):

Ryzyko Stopy Procentowej

VAR

Jednodniowy okres utrzymywania pozycji

31.12.2023

31.12.2022

Średni

7 443

5 321

Maksymalny

14 049

14 622

Minimalny

3 258

960

na koniec okresu

6 952

9 550

Limit

13 812

13 205

W 2023 r. odnotowano przekroczenia limitów typu VaR. Przekroczenia zanotowano na całkowitej mierze VaR oraz VaR ryzyka stopy procentowej na księdze handlowej Banku. Łącznie wystąpiły trzy przekroczenia w czwartym kwartale. Przekroczenia były spowodowane bieżącą działalnością operacyjną oraz aktywnością Klientów Banku na instrumentach dłużnych oraz stopy procentowej, ich wielkość była niematerialna i zostały domknięte w dniu ich identyfikacji zgodnie z założeniami procesów zarządzania ryzykiem na księdze handlowej Banku. Obserwowane średnie wartości miary VaR w roku 2023 w porównaniu do roku 2022 były wyższe, czego przyczyną jest utrzymująca się w 2023 roku zwiększona zmienność obserwowanych czynników ryzyka, jak również naturalny wzrost skali działalności biznesowej Banku.  W zakresie maksymalnego poziomu ryzyka rynkowego stopy procentowej na księdze handlowej Banku brak istotnych zmian w stosunku do roku poprzedniego.

Ryzyko walutowe jest to niekorzystny (skutkujący stratami) wpływ zmian kursów walutowych na osiągane wyniki. Ryzyko jest zarządzane w oparciu o limit wielkości VaR otwartych pozycji walutowych Grupy w portfelu handlowym oraz dla Biura Maklerskiego, który zarządza otwartymi pozycjami związanymi z działalnością arbitrażową. Testy warunków skrajnych uzupełniają powyższą miarę o szacunek potencjalnych strat przy wystąpieniu skrajnych warunków na rynku. Wyliczane są one na podstawie ekspozycji walutowej i scenariuszy założonych skrajnych ruchów kursów walutowych, bazujących na największych wahaniach kursów. Dodatkowo do zarządzania ryzykiem poniesienia strat na pozycjach handlowych wykorzystywany jest mechanizm „stop-loss”.

Zgodnie z polityką, Bank nie utrzymuje otwartych pozycji na opcjach walutowych. Transakcje zawierane z klientami są natychmiast zamykane na rynku międzybankowym, stąd Bank ma ograniczoną ekspozycję na ryzyko rynkowe na portfelu opcji walutowych.

Zamieszczona poniżej tabela ilustruje miary ryzyka na koniec grudnia 2023 i 2022 roku (dane w tys PLN).

Ryzyko walutowe

VAR

Jednodniowy okres utrzymywania pozycji

31.12.2023

31.12.2022

Średni

749

1 021

Maksymalny

2 411

2 346

Minimalny

81

68

na koniec okresu

648

1 144

Limit

3 542

3 301

W 2023 r. nie wystąpiły przekroczenia limitu VAR dla ryzyka walutowego

W poniższych tabelach przedstawiono główne pozycje walutowe Banku - na 31.12.2023 r. oraz w okresie porównawczym.

31.12.2023

PLN

EUR

CHF

USD

Pozostałe

Razem

AKTYWA

Gotówka i operacje z bankami centralnymi

6 814 584

977 508

58 997

146 384

277 637

8 275 110

Należności od banków

787 831

7 206 043

26 333

801394

226 799

9 048 400

Należności od klientów

114 746 054

23 012 437

1 449 638

1 588 206

106 766

140 903 101

Aktywa finansowe

58 671 423

3 214 968

-

1 066 195

-

62 952 586

Wybrane aktywa

181 019 892

34 410 956

1 534 968

3 602 179

611 202

221 179 197

ZOBOWIĄZANIA

Zobowiązania wobec banków

1 386 837

1 254 190

5 588

19 668

2 010

2 668 293

Zobowiązania wobec klientów

152 097 054

30 897 821

986 876

9 502 806

1 881 380

195 365 937

Zobowiązania podporządkowane

1 017 383

1 568 093

-

-

-

2 585 476

Wybrane zobowiązania

154 501 274

33 720 104

992 464

9 522 474

1 883 390

200 619 706

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

31.12.2022

PLN

EUR

CHF

USD

Pozostałe

Razem

AKTYWA

Gotówka i operacje z bankami centralnymi

8 679 447

852 099

71 968

390 655

140 930

10 135 099

Należności od banków

1 005 531

8 323 293

14 193

249 235

117 548

9 709 800

Należności od klientów

107 851 164

22 085 511

3 983 222

899 059

23 872

134 842 828

Aktywa finansowe

47 040 401

1 755 829

-

1 290 708

-

50 086 938

Wybrane aktywa

164 576 543

33 016 732

4 069 383

2 829 657

282 350

204 774 665

ZOBOWIĄZANIA

 

 

 

 

 

 

Zobowiązania wobec banków

1 052 315

1 092 755

67 858

29 418

2 782

2 245 128

Zobowiązania wobec klientów

143 382 094

29 110 865

1 076 970

10 115 954

1 969 377

185 655 260

Zobowiązania podporządkowane

1 021 723

1 684 162

 -

 -

 -

2 705 885

Wybrane zobowiązania

145 456 132

31 887 782

1 144 828

10 145 372

1 972 159

190 606 273

Luka pozycji walutowej w CHF wynika z nadwyżki kredytów hipotecznych w CHF nad depozytami w tej walucie, przyjętymi przez Bank. Ulega ona stopniowemu zmniejszeniu wskutek spłat portfela hipotecznego. Kredyty CHF są obecnie w przeważającej części są finansowane z wykorzystaniem transakcji CIRS. Po stronie pasywów, utrzymuje się wysoki poziom depozytów walutowych, głównie w EUR.

Za aktywne zarządzanie ryzykiem ceny instrumentów kapitałowych notowanych na aktywnym rynku odpowiedzialne jest Biuro Maklerskie Santander Bank Polska S.A. funkcjonujące w ramach Pionu Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej. Źródłem powyższego ryzyka są transakcje własne Biura Maklerskiego zawierane na rynkach regulowanych (instrumenty rynku kasowego i kontrakty futures).

Powyższe ryzyko jest mierzone modelem wartości zagrożonej (VaR) opartym na metodzie analizy historycznej.

Proces zarządzania ryzykiem rynkowym w Biurze Maklerskim jest nadzorowany przez Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego Santander Bank Polska. Komitet odpowiada m.in. za przyznawanie limitu VaR dla Biura Maklerskiego oraz akceptację zmian w metodologii pomiaru ryzyka i nadzoruje proces zarządzania tym ryzykiem.

Zamieszczona poniżej tabela ilustruje miary ryzyka w 2023 i 2022 roku (dane w tys PLN).

Ryzyko instrumentów kapitałowych

VAR

Jednodniowy okres utrzymywania pozycji

31.12.2023

31.12.2022

Średni

379

261

Maksymalny

759

532

Minimalny

112

98

na koniec okresu

424

258

Limit

1 574

2 135

W 2023 r. nie wystąpiły przekroczenia limitu VAR dla ryzyka instrumentów kapitałowych.

Reforma indeksów stóp procentowych

W związku z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego z 2016 r. (2016/1011) oraz decyzjami ICE Benchmark Administration Limited o stopniowym wygaszaniu kalkulacji oraz publikacji wskaźników referencyjnych z rodziny LIBOR, Santander Bank Polska uruchomił program mający na celu przygotowanie Banku do zmian wynikających z tych decyzji.

Program IBOR koncentrował się na wprowadzeniu do oferty produktów opartych o wskaźniki wolne od ryzyka (RFR - risk free rate), a w szczególności wskaźników zastępujących dotychczas stosowany LIBOR (głównie GBP, CHF i USD). W czwartym kwartale 2022 r., Komitet Sterujący Programu IBOR dokonał rozszerzenia zakresu prac o zmiany wynikające z rozpoczętej reformy wskaźników w Polsce.

Reforma wskaźników w Polsce przyspieszyła od momentu uchwalenia ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o finansowaniu społecznościowym przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (Dz. U. z 2022 r., poz. 1488), która w art. 85 reguluje tryb zaprzestania opracowywania wskaźnika WIBOR lub jego likwidacji. Następnie powołana została Narodowa Grupa Robocza ds. reformy wskaźników referencyjnych w Polsce, zakładająca m.in. wprowadzenie nowego wskaźnika, którego danymi wejściowymi byłyby wyłącznie jednodniowe transakcje. 27 września 2022 r. opublikowana została Mapa Drogowa procesu zastąpienia wskaźników WIBID i WIBOR przez wskaźnik WIRON. 25 października 2023 r. założenia Mapy Drogowej zostały zmodyfikowane w zakresie przesunięcia terminu konwersji historycznego portfela umów i instrumentów z WIBOR na WIRON na koniec 2027 r.

Prace w Banku realizujące założenia Narodowej Grupy Roboczej prowadzone są w ramach Projektu WIBOR przez szerokie grono ekspertów reprezentujących wszystkie linie biznesowe Banku, wspieranych przez ekspertów z renomowanych firm doradczych, pod

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

nadzorem Komitetu Sterującego w skład którego wchodzą członkowie Zarządu oraz kadra najwyższego szczebla. Bank prowadzi prace, aby wprowadzić do oferty produkty oparte o wskaźnik WIRON zgodnie z założeniami Mapy Drogowej.

Prace w Santander Bank Polska S.A. są koordynowane z przygotowaniami trwającym zarówno w spółkach zależnych jak i na poziomie całej grupy Banco Santander.

Poniżej dane dotyczące podziału aktywów i zobowiązań Santander Bank Polska S.A. wg stanu na 31.12.2023 r. oraz w okresie porównawczym:

31.12.2023

Wartość nominalna

Aktywa

Zobowiązania

Aktywa i zobowiązania oparte o PLN WIBOR

Gotówka i operacje z bankami centralnymi

-

-

Należności/depozyty od banków

200 000

192 000

Należności od /depozyty klientów

76 034 100

11 278 000

Należności/zobowiązania z tyt. trans. z przyrzeczeniem odkupu

846 300

111 200

Papiery dłużne / Emisje

17 466 000

6 386 000

Należności/zobowiązania leasingowe

-

-

Łącznie wartość bilansowa brutto aktywów i pasywów opartych o PLN WIBOR

94 546 400

17 967 200

Instrumenty pochodne przeznaczone do obrotu (nominał)

437 292 000

387 549 000

Zabezpieczające Instrumenty pochodne (nominał)

11 383 000

30 102 000

31.12.2022

Wartość nominalna

Aktywa

Zobowiązania

Aktywa i zobowiązania oparte o PLN WIBOR

Gotówka i operacje z bankami centralnymi

-

-

Należności/depozyty od banków

100 000

411 636

Należności od /depozyty klientów

78 980 876

9 536 291

Należności/zobowiązania z tyt. trans. z przyrzeczeniem odkupu

380 200

240 000

Papiery dłużne / Emisje

16 894 000

1 482 000

Należności/zobowiązania leasingowe

-

-

Łącznie wartość bilansowa brutto aktywów i pasywów opartych o PLN WIBOR

111 912 076

22 260 927

Instrumenty pochodne przeznaczone do obrotu (nominał)

291 114 000

279 756 000

Zabezpieczające Instrumenty pochodne (nominał)

15 557 000

10 591 000

.

W związku z reformą IBOR i WIBOR, Bank narażony jest na następujące rodzaje ryzyka:

Ryzyko prowadzenia działalności:

Przejście na alternatywne wskaźniki referencyjne może prowadzić do ryzyka nadużyć lub niewłaściwego postępowania wobec klientów, skutkującego skargami ze strony klientów, karami lub utratą reputacji. Możliwe zagrożenia to: ryzyko wprowadzenia klientów w błąd, ryzyko nadużyć na rynku (w tym wykorzystywanie informacji poufnych i manipulacje na rynku), ryzyko praktyk antykonkurencyjnych, zarówno w czasie przejścia jak i po nim (np. zmowa i wymiana informacji) oraz ryzyko spowodowane konfliktem interesów. Bank posiada silne struktury zarządzania procesem przejścia, aby ograniczyć wskazane wyżej ryzyka.

Ryzyko cenowe:

Przejście na alternatywne wskaźniki referencyjne oraz zaprzestanie stosowania wskaźników referencyjnych stóp procentowych może wpływać na mechanizmy cenowe stosowane przez Bank w odniesieniu do niektórych transakcji, w tym ustanowienie Standardowej Stawki Zmiennej stosowanej w odniesieniu do kredytów hipotecznych. Dla niektórych instrumentów finansowych konieczne będzie opracowanie nowych modeli ustalania cen.

Ryzyko związane z podstawą stopy procentowej:

 Ryzyko to składa się z dwóch komponentów:

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

– jeżeli dwustronne negocjacje z kontrahentami Banku nie zakończą się powodzeniem przed zaprzestaniem obowiązywania stopy IBOR, zachodzi znacząca niepewność co do przyszłej stopy procentowej. Taka sytuacja prowadzi do dodatkowego ryzyka stopy procentowej, które nie zostało uwzględnione w czasie zawierania umów i nie jest przedmiotem naszej strategii zarządzania ryzykiem stopy procentowej. Przykładowo, w niektórych przypadkach postanowienia dotyczące stosowania innych wskaźników w umowach, w których stosowana jest stawka IBOR, może spowodować, że przez pozostały okres utrzymywana będzie stała stopa procentowa na poziomie ostatniej stawki IBOR Grupa ściśle współpracuje ze wszystkimi kontrahentami, aby uniknąć takiej sytuacji, jeżeli jednak ma ona miejsce, polityka zarządzania ryzykiem stopy procentowej stosowana w Banku będzie standardowo stosowana i może spowodować likwidację swapów stóp procentowych lub zawarcie nowych transakcji swapowych, aby utrzymać połączenie zmiennych i stałych stóp procentowych dla posiadanego długu.

 – ryzyko stopy procentowej może również zachodzić w sytuacji, gdy przejście na alternatywne wskaźniki referencyjne dla instrumentów utrzymywanych w celu zarządzania ryzykiem stopy procentowej związanym z instrumentem niepochodnym nastąpi w różnych momentach. Ryzyko to może również wystąpić w przypadku przejścia na inne wskaźniki dla transakcji pochodnych typu back-to-back w różnych momentach. Grupa będzie monitorować, czy zarządzanie ryzykiem, o którym mowa powyżej, odbywa się zgodnie ze stosowanymi zasadami zarządzania ryzykiem, dopuszczającymi  na tymczasowy, nieprzekraczający 12 miesięcy brak dopasowania podstawy swapów stóp procentowych, jeżeli jest ona wymagana.

Rachunkowość zabezpieczeń:

Jeżeli przejście na alternatywne wskaźniki referencyjne dla niektórych umów nie pozwoli na zastosowanie zwolnień przewidzianych przez zmiany w ramach Etapu 2, wówczas skutkiem może być rozwiązanie powiązania zabezpieczającego, a w konsekwencji zwiększona zmienność w rachunku zysków i strat. Tak może się stać, jeżeli nowo wyznaczone powiązania zabezpieczające nie będą w pełni efektywne lub jeżeli niepochodne instrumenty finansowe zostaną zmienione lub usunięte ze sprawozdania finansowego.

Bank nie zdecydował o zmianie istniejących powiązań zabezpieczających w których występuje wskaźnik WIBOR. W związku jednak z oczekiwanym zastąpieniem wskaźnika Bank identyfikuje, że powiązania zabezpieczające, w których występuje ten wskaźnik mogą być narażone na wyżej opisane ryzyko związane z efektywnością powiązania.

W przypadku umów kredytowych odnoszących się do stawki LIBOR CHF Bank przeszedł na wskaźniki RFR zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej, a w przypadku instrumentów pochodnych, które zabezpieczają ten portfel, stawka LIBOR CHF zmieni się zgodnie ze standardem ISDA Protocol.

W oparciu o przeprowadzony test efektywności bazujący na nowych stawkach dla CHF -zarówno dla portfela kredytowego jak i instrumentu zabezpieczającego – Bank ocenił, że istnieje wysokie prawdopodobieństwo spełnienia wymogu efektywności ustanowionych relacji hedgingowych w przyszłości.

W związku z powyższym, w przypadku strategii zabezpieczających portfel kredytowy w CHF, Bank zdecydował o kontynuacji ustanowionych relacji zabezpieczających w oparciu o istniejące instrumenty.

Ryzyko postępowania sądowego:

W przypadku braku porozumienia w sprawie wdrożenia reformy wskaźnika referencyjnego stopy procentowej dla obowiązujących umów (np. z powodu różnych interpretacji obowiązujących postanowień dotyczących stosowania innych wskaźników) zachodzi ryzyko postępowania sądowego i przeciągających się sporów z kontrahentami, które mogą skutkować dodatkowymi kosztami, np. kosztami obsługi prawnej. Bank ściśle współpracuje ze wszystkimi kontrahentami, aby uniknąć takiej sytuacji.

Ryzyko regulacyjne:

Modele i metody regulacyjne są obecnie aktualizowane (np. aby uwzględnić nowe dane rynkowe). Zachodzi ryzyko, że pełna aktualizacja, testy oraz akceptacja modeli przez organy regulacyjne nie nastąpią w terminie.

Ryzyko operacyjne:

Aktualizujemy nasze systemy IT, aby w pełni zarządzać przejściem na alternatywne wskaźniki referencyjne. Zachodzi ryzyko, że tego rodzaju aktualizacje nie zostaną zrealizowane w wymaganym terminie, skutkując koniecznością przeprowadzania dodatkowych procedur manualnych wiążących się z ryzykiem operacyjnym.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Ryzyko płynności

Wstęp

Ryzyko płynności jest definiowane jako ryzyko nie wywiązania się z bezwarunkowych i warunkowych zobowiązań wobec klientów i kontrahentów w wyniku niedopasowania przepływów finansowych.

Działalność i strategie związane z ryzykiem płynności podlegają bezpośredniemu nadzorowi przez Komitet Ryzyka Rynkowego i Inwestycyjnego i są realizowane w oparciu o ramy określone w zatwierdzonej przez Zarząd i Radę Nadzorczą polityce ryzyka płynności.

Struktura i organizacja zarządzania ryzykiem

Polityka zarządzania ryzykiem Santander Bank Polska S.A. ma na celu:

·   zapewnienie zdolności do finansowania aktywów i terminowego wykonania bieżących i przyszłych zobowiązań po ekonomicznej cenie;

·   zarządzanie terminowym niedopasowaniem strumieni przepływów wynikających z aktywów i zobowiązań, w tym niedopasowaniem przepływów pieniężnych w ujęciu śróddziennym, w warunkach normalnych oraz w warunkach stresowych;

·   ustalenie poziomu – poprzez szereg limitów wewnętrznych – podejmowanego ryzyka płynności;

·   zapewnienie właściwej organizacji procesu zarządzania płynnością w Santander Bank Polska S.A.;

·   odpowiednie przygotowanie organizacji na przypadek wystąpienia negatywnych czynników zewnętrznych i wewnętrznych;

·   zapewnienie zgodności z obowiązującymi wymaganiami nadzorczymi zarówno jakościowymi, jak i ilościowymi.

Generalną zasadą przyjętą przez Santander Bank Polska S.A. w procesie zarządzania płynnością jest to, że wszystkie oczekiwane wypływy, które wystąpią w ciągu 1 miesiąca związane z lokatami, środkami bieżącymi, uruchomieniami kredytów, realizacją gwarancji, rozliczeniami do realizacji, muszą mieć co najmniej pełne pokrycie przez przewidywane wpływy lub dostępne aktywa łatwo zbywalne (HQLA – High Quality Liquid Assets), przy założeniu normalnych lub przewidywalnych warunków funkcjonowania Grupy. Zasadniczo do aktywów łatwo zbywalnych (HQLA) są zaliczane: gotówka znajdująca się w kasach Banku, nadwyżka środków na rachunku nostro  w Narodowym Banku Polskim ponad wymagany poziom rezerwy obowiązkowej oraz papiery wartościowe, które mogą być sprzedane lub zastawione w ramach transakcji repo lub kredytu lombardowego w NBP. Na 31.12.2023 r. wysokość bufora aktywów łatwo zbywalnych wynosiła 78,3 mld zł dla Banku oraz 82,9 mld zł dla Grupy.

Polityka ta ma na celu również zapewnienie odpowiedniej struktury finansowania rosnącej skali działalności Banku przez zachowanie na zdefiniowanym poziomie wskaźników płynności strukturalnej.

Bank stosuje szereg dodatkowych limitów i poziomów obserwacyjnych nałożonych m.in. na:

·   wskaźnik kredytów udzielonych do depozytów;

·   wskaźniki uzależnienia od finansowania na rynku hurtowym - służące do oceny koncentracji finansowania walutowego pozyskiwanego z rynku hurtowego;

·   miary koncentracji finansowania depozytowego;

·   poziom aktywów zastawianych;

·   nadzorcze miary płynności M3 i M4 – kalkulowane zgodnie z wymogami określonymi w Uchwale 386/208 KNF;

·   wskaźniki wymagane w ramach CRD IV/CRR – LCR i NSFR;

·   czas przetrwania w warunkach skrajnych;

·   poziom bufora aktywów łatwo zbywalnych;

·   poziom bufora aktywów możliwych do upłynnienia w horyzoncie śród-dziennym.

W procesie ustalania wewnętrznych limitów ryzyka płynności, w tym limitów wchodzących w skład deklaracji akceptowanego poziomu ryzyka, Bank uwzględnia zarówno historyczne poziomy wybranych miar płynności jak i ich przyszłe poziomy szacowane na podstawie planu finansowego. Bank kalibrując limity bierze ponadto pod uwagę wyniki testów warunków skrajnych.

Santander Bank Polska S.A. nie rzadziej niż raz w roku przeprowadza Proces Wewnętrznej Oceny Adekwatności Płynności (ILAAP), którego celem jest zapewnienie, że Bank w skuteczny sposób kontroluje oraz zarządza ryzykiem płynności. W szczególności:

·   zapewnia, że Santander Bank Polska S.A. utrzymuje wystarczającą zdolność do realizowania swoich zobowiązań w dacie ich wymagalności;

·   dokonuje przeglądu kluczowych czynników ryzyka płynności oraz zapewnia, że testy warunków skrajnych odzwierciedlają te czynniki oraz że są w odpowiedni sposób kontrolowane;

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

·   odzwierciedla zarówno proces zarządzania ryzykiem płynności jak i proces nadzoru;

·   przeprowadza ocenę zdolności pozyskiwania płynności.

Wyniki ILAAP podlegają akceptacji przez Zarząd i Radę Nadzorczą stanowiąc tym samym potwierdzenie w adekwatności poziomu płynności Santander Bank Polska S.A. w zakresie poziomu aktywów płynnych, ostrożnościowego profilu finansowania oraz funkcjonujących w Grupie mechanizmów zarządzania i kontroli ryzyka płynności.

Identyfikacja i pomiar ryzyka

Odpowiedzialność za identyfikację i pomiar ryzyka płynności spoczywa na Pionie Zarządzania Ryzykiem, w ramach którego funkcjonuje Departament Ryzyka Finansowego.

Departament odpowiada za opracowanie polityk zarządzania ryzykiem płynności, wykonywanie testów warunków skrajnych oraz bieżący pomiar i raportowanie ryzyka.

Płynność jest mierzona za pomocą modyfikowanej (urealnionej) luki płynności, która jest konstruowana oddzielnie dla pozycji złotowych i w walutach obcych. Raportowane przyszłe przepływy kontraktowe podlegają modyfikacji opartej na badaniach statystycznych zachowania bazy depozytowej i portfela kredytowego  oraz ocenie płynności produktów / rynku - w kontekście możliwości upłynnienia papierów wartościowych Skarbu Państwa poprzez ich sprzedaż lub zastawienie w transakcjach repo na rynku lub z wykorzystaniem instrumentów wsparcia płynności w NBP, a także  możliwości rolowania finansowania pozyskiwanego z rynku hurtowego.

Bank w pomiarze ryzyka płynności analizuje ponadto skalę wypływów płynności wynikających z  potencjalnej konieczności uzupełnienia depozytów zabezpieczających z tytułu wyceny transakcji na rynku instrumentów pochodnych oraz uzupełnienia zabezpieczeń w zabezpieczonych transakcjach dot. finansowania, m.in. na skutek obniżenia oceny kredytowej Banku.

Równolegle pomiar płynności dokonywany był zgodnie z wymaganiami określonymi w pakiecie CRDIV / CRR oraz w związanych z w/w pakietem aktach wykonawczych.

W celu bardziej precyzyjnego określenia profilu ryzyka Bank przeprowadza testy warunków skrajnych w 6 scenariuszach:

·   scenariusz bazowy, zakładający brak odnawialności finansowania z rynku hurtowego;

·   kryzys idiosynkratyczny (specyficzny dla Banku);

·   lokalny kryzys systemowy;

·   globalny kryzys systemowy;

·   scenariusz połączony (połączenie scenariuszy kryzysu idiosynkratycznego i lokalnego kryzysu systemowego);

·   scenariusz dotyczący przyspieszonego wycofania depozytów w ciągu jednego miesiąca (1M);

·   scenariusz zakładający przyspieszone wycofanie depozytów poprzez kanały elektroniczne.

Dla każdego z powyższych scenariuszy Bank szacuje minimalny okres w jakim pozostanie płynny (survival horizon) i dla wybranych scenariuszy Bank nakłada limity na czas przetrwania.  W skład apetytu na ryzyko płynności wchodzi z kolei limit określony jako minimalny okres przetrwania w najgorszym spośród trzech scenariuszy: idiosyntratycznym, lokalnym systemowym oraz globalnym systemowym.

Dodatkowo Bank przeprowadza testy warunków skrajnych w zakresie ryzyka płynności śróddziennej oraz odwrócone testy warunków skrajnych.

Raportowanie ryzyka

Odpowiedzialność za raportowanie ryzyka płynności spoczywa na Pionie Zarządzania Ryzykiem, w ramach którego funkcjonuje Departament Ryzyka Finansowego.

Wyniki pomiaru ryzyka płynności są przekazywane przez Departament Ryzyka Finansowego do osób odpowiedzialnych za operacyjne zarządzanie płynnością Banku oraz do osób odpowiedzialnych za zarządzanie ryzykiem płynności w cyklu dziennym (informacje dotyczące płynności śróddziennej oraz dot. płynności bieżącej z uwzględnieniem miar dot. finansowania walutowego oraz LCR) a także do wyższej kadry zarządzającej w cyklu miesięcznym (pozostałe miary płynnościowe, w tym miary nadzorcze).

Informacje w zakresie zabezpieczania i ograniczania ryzyka

Odpowiedzialność za nadzorowanie procesu zarządzania ryzykiem płynności spoczywa na Komitecie  ds. Zarządzania Aktywami i Pasywami (ALCO), który pełni też funkcję doradczą dla Zarządu. ALCO przygotowuje strategie zarządzania oraz rekomenduje Zarządowi podejmowanie odpowiednich działań w zakresie strategicznego zarządzania płynnością, w tym w zakresie strategii finansowania działalności Banku. Codzienne zarządzanie ryzykiem płynności jest delegowane do Pionu Zarządzania Finansami, w ramach którego funkcjonuje Departament Zarządzania Aktywami i Pasywami odpowiedzialny za opracowanie i aktualizację odpowiednich strategii zarządzania płynnością.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

W przypadku wystąpienia niespodziewanych trudności płynnościowych - spowodowanych czynnikami zewnętrznymi lub wewnętrznymi - Bank posiada opracowany i zatwierdzony przez Zarząd oraz Radę Nadzorczą - plan awaryjny płynności uzupełniony testami warunków skrajnych, w którym uwzględniono scenariusze skrajne o różnorodnej charakterystyce, i który umożliwiających adekwatną i skuteczną reakcję na nieoczekiwane zewnętrzne i wewnętrzne zaburzenia płynności poprzez:

·   identyfikację symptomów wskazujących na zagrożenie dla płynności Banku – poprzez zestaw na bieżąco monitorowanych wskaźników wczesnego ostrzegania; w tym wskaźników dotyczących płynności śróddziennej;

·   efektywne zarządzanie płynnością / finansowaniem – z wykorzystaniem zestawu potencjalnych działań naprawczych oraz struktury zarządczej dopasowanych do charakteru sytuacji skrajnej;

·   komunikację z klientami, kluczowymi kontrahentami rynkowymi, akcjonariuszami oraz organami nadzoru.

W 2023 r. Santander Bank Polska S.A. koncentrował się na utrzymywaniu optymalnej struktury finansowania. Spadek a następnie stabilizacja rynkowych stóp procentowych oraz wzrost nadwyżek płynności na rynku spowodowały zmniejszenie konkurencji o depozyty klientowskie w sektorze bankowym.. Na koniec grudnia 2023 r. relacja kredytów do depozytów wyniosła 72% w stosunku do 78% na koniec grudnia 2022, podczas gdy wskaźnik pokrycia wypływów netto wynosił 201%, natomiast na 31.12.2022 r. - 163%.

W 2023 r. oraz w okresie porównawczym wszystkie kluczowe miary nadzorcze dla Banku i Grupy były utrzymywane na wymaganym poziomie.

W poniższych tabelach przedstawiono skumulowaną lukę płynności w ujęciu jednostkowym (dla Santander Bank Polska S.A.) wg stanu na dzień 31.12.2023 r. oraz w okresie porównawczym (zaprezentowano kwoty nominalne).

31.12.2023

A'vista

do 1 miesiąca

od 1 do 3 miesięcy

od 3 do 6 miesięcy

od 6 do 12 miesięcy

od 1 do 2 lat

od 2 do 5 lat

powyżej 5 lat

Aktywa

 31 731 453

    20 940 317

13 890 830

 15 353 533

 12 806 784

  30 234 789

  55 910 376

  61 614 191

Pasywa

  144 192 367

    23 934 806

    21 563 763

   6 601 005

 2 563 393

    4 605 329

    2 257 670

           5 047

w tym:

 

 

 

 

 

 

 

 

- Transakcje z przyrzeczeniem odkupu

       -

         273 388

                     -

                     -

                          -

                   -

                   -

                   -

- Zobowiązania wobec banków

      2 890 791

                     -

                     -

                     -

                          -

                   -

                   -

                   -

- Zobowiązania wobec klientów

  142 553 488

    23 661 419

    21 563 763

      4 701 005

 2 563 393

 200 929

       139 799

           5 047

- Emisje własne

                     -

 

      1 900 000

 

    3 969 600

                   -

- Zobowiązania podporządkowane

       434 800

    2 117 871

                   -

- Zobowiązania z tytułu leasingu

-

10 112

22 001

30 968

59 122

88 015

105 570

168 224

Kontraktowa luka płynności

(112 460 914)

(2 994 489)

(7 672 933)

8 752 528

10 243 391

25 629 460

53 652 706

61 609 144

Skumulowana kontraktowa luka płynności

(112 460 914)

(115 455 403)

(123 128 336)

(114 375 808)

(104 132 417)

(78 502 957)

(24 850 251)

36 758 893

Instrumenty pochodne netto

Instrumenty pochodne brutto- aktywa

                 -

  49 566 646

    27 474 784

    12 162 859

 19 106 106

 9 342 500

  16 601 989

   8 469 903

Instrumenty pochodne brutto -zobowiązania

                     -

    49 740 638

    27 240 637

    12 173 600

19 026 232

  9 723 619

  17 084 146

    8 512 279

Pozycje pozabilansowe

    51 209 834

   41 909

452 365

  305 685

 411 334

       493 731

       423 367

                23

-gwarancje

    16 719 678

                     -

                     -

                     -

                          -

                   -

                   -

                   -

-linie kredytowe

      8 329 973

                     -

                     -

                     -

                          -

                   -

                   -

                   -

* Pozostałe zobowiązania finansowe w zdecydowanej większości mieszczą się w przedziale do 1 miesiąca

.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

31.12.2022

A'vista

do 1 miesiąca

od 1 do 3 miesięcy

od 3 do 6 miesięcy

od 6 do 12 miesięcy

od 1 do 2 lat

od 2 do 5 lat

powyżej 5 lat

Aktywa

 31 412 580

      22 572 667

      10 477 992

      15 455 954

      11 601 486

   25 715 751

   50 890 044

  60 320 609

Pasywa

    140 694 270

      28 030 436

      14 825 189

        4 863 880

        7 469 785

        339 719

     1 896 164

    1 180 110

w tym:

                      -

                      -

                      -

                      -

                      -

                    -

                    -

                   -

- Transakcje z przyrzeczeniem odkupu

                      -

    2 155 066

                      -

                      -

                      -

                    -

                    -

                   -

- Zobowiązania wobec banków

        2 232 441

-

   -

  -

   -

                    -

                    -

                   -

- Zobowiązania wobec klientów

    138 461 829

      25 863 461

      12 455 302

        4 828 661

        3 882 590

        249 100

        102 683

         14 401

- Emisje własne

                      -

                      -

        2 344 950

                      -

        3 517 425

                    -

                    -

                   -

- Zobowiązania podporządkowane

                      -

                      -

                      -

                      -

                      -

                    -

     1 674 763

    1 000 000

- Zobowiązania z tytułu leasingu

      11 909

    24 937

         35 219

  69 770

90 619

118 718

165 709

Kontraktowa luka płynności

(109 281 690)

 (5 457 769)

(4 347 197)

10 592 074

4 131 701

 25 376 032

 48 993 880

59 140 499

Skumulowana kontraktowa luka płynności

 (109 281 690)

(114 739 459)

(119 086 656)

 (108 494 582)

(104 362 881)

(78 986 849)

 (29 992 969)

29 147 530

Instrumenty pochodne netto

                      -

                      -

                      -

                      -

                      -

                    -

                    -

                   -

Instrumenty pochodne brutto- aktywa

                      -

 36 464 864

  29 237 784

0 305 577

 18 283 306

 9 198 349

12 127 523

 1 810 158

Instrumenty pochodne brutto -zobowiązania

                      -

36 611 513

      29 043 129

      10 504 596

      17 807 468

     9 178 467

   13 039 363

    1 930 353

Pozycje pozabilansowe

 40 302 947

             40 636

           235 441

           207 874

           372 736

        159 911

          40 150

           6 123

-gwarancje

 11 311 673

                      -

                      -

                      -

                      -

                    -

                    -

                   -

-linie kredytowe

  7 912 022

                      -

                      -

                      -

                      -

                    -

                    -

                   -

* Pozostałe zobowiązania finansowe w zdecydowanej większości mieszczą się w przedziale do 1 miesiąca

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Poniższe tabele prezentują analizę zapadalności zobowiązań i należności finansowych w ujęciu jednostkowym (dla Santander Bank Polska S.A.) wg stanu na dzień 31.12.2023 r. oraz w okresie porównawczym (niezdyskontowane przepływy pieniężne - kapitał i odsetki).

31.12.2023

A'vista

do 1 miesiąca

od 1 do 3 miesięcy

od 3 do 6 miesiąca

od 6 do 12 miesięcy

od 1 do 2 lat

od 2 do 5 lat

powyżej 5 lat

Aktywa

    31 738 427

    21 721 070

    15 679 771

    18 380 642

  17 393 994

  37 709 864

  70 931 564

    92 804 892

Pasywa

  144 401 336

    24 182 826

    21 918 885

      6 971 840

    2 878 647

    4 978 351

    2 490 110

             5 119

w tym:

 

 

 

 

 

 

 

 

- Transakcje z przyrzeczeniem odkupu

                     -

         273 607

                     -

                     -

                   -

                   -

                   -

                     -

- Zobowiązania wobec banków

      2 881 155

                     -

                     -

                     -

                   -

                   -

                   -

                     -

- Zobowiązania wobec klientów

  143 313 364

    23 909 219

    21 889 171

      4 820 098

    2 640 588

       206 683

       158 761

             5 119

- Emisje własne

 

 

                     -

      2 089 613

       152 535

    4 200 401

                   -

- Zobowiązania podporządkowane

 

 

           29 714

           62 129

         85 524

       571 267

    2 331 350

- Zobowiązania z tytułu leasingu

-

11 046

23 182

31 924

60 891

98 365

115 096

179 268

Kontraktowa luka płynności

(112 662 909)

(2 461 756)

(6 239 114)

11 408 802

14 515 347

32 731 513

68 441 454

92 799 773

Skumulowana kontraktowa luka płynności

(112 662 909)

(115 124 665)

(121 363 779)

(109 954 977)

(95 439 630)

(62 708 117)

5 733 337

98 533 110

Instrumenty pochodne netto

                     -

           12 174

       ( 340 336)

       ( 326 437)

       530 339

       440 466

       892 622

         108 757

Instrumenty pochodne brutto- aktywa

                     -

    49 698 730

    27 733 806

    12 632 545

  19 783 474

  10 346 933

  18 317 289

    10 148 472

Instrumenty pochodne brutto -zobowiązania

                     -

    49 861 251

    27 472 682

    12 647 854

  19 682 053

  10 676 852

  18 717 522

    10 166 980

Pozycje pozabilansowe

    51 209 834

           41 909

         452 365

         305 685

       411 334

       493 731

       423 367

                  23

-gwarancje

    16 719 678

                     -

                     -

                     -

                   -

                   -

                   -

                     -

-linie kredytowe

      8 329 973

                     -

                     -

                     -

                   -

                   -

                   -

                     -

* Pozostałe zobowiązania finansowe w zdecydowanej większości mieszczą się w przedziale do 1 miesiąca

.

31.12.2022

A'vista

do 1 miesiąca

od 1 do 3 miesięcy

od 3 do 6 miesiąca

od 6 do 12 miesięcy

od 1 do 2 lat

od 2 do 5 lat

powyżej 5 lat

Aktywa

  31 419 274

      23 454 971

      11 901 455

      18 693 229

      16 675 192

   33 755 847

   66 679 048

 101 286 987

Pasywa

140 888 599

   28 223 382

15 083 262

5 046 108

7 792 454

             553 242

              2 347 710

              1 241 540

w tym:

 

 

 

 

 

 

 

 

- Transakcje z przyrzeczeniem odkupu

                      -

        2 159 469

                      -

                      -

                      -

                    -

                    -

                    -

- Zobowiązania wobec banków

        2 245 112

                      -

                      -

                      -

                      -

                    -

                    -

                    -

- Zobowiązania wobec klientów

    138 643 487

      26 051 081

      12 642 924

        4 942 197

        4 090 878

        255 909

        127 233

          22 513

- Emisje własne

                      -

                      -

        2 392 646

                      -

        3 525 480

                    -

                    -

                    -

- Zobowiązania podporządkowane

                      -

                      -

             21 758

             67 069

           101 108

        193 917

     2 083 093

     1 036 423

- Zobowiązania z tytułu leasingu

 

 12 832

25 934

36 842

   74 988

  103 416

137 384

182 604

Kontraktowa luka płynności

 (109 469 325)

(4 768 411)

(3 181 807)

13 647 121

  8 882 738

33 202 605

 64 331 338

100 045 447

Skumulowana kontraktowa luka płynności

(109 469 325)

(114 237 736)

(117 419 543)

(103 772 422)

      (94 889 684)

    (61 687 079)

      2 644 259

       102 689 706

Instrumenty pochodne netto

                      -

           162 092

           ( 52 198)

           ( 79 221)

           212 843

        110 706

          61 085

          20 799

Instrumenty pochodne brutto- aktywa

                      -

      36 569 237

      29 406 219

      10 533 038

      18 744 547

     9 913 497

   13 012 746

     1 975 034

Instrumenty pochodne brutto -zobowiązania

                      -

      36 684 731

      29 248 320

      10 767 018

      18 333 971

     9 762 493

   13 770 409

     2 073 586

Pozycje pozabilansowe

      40 302 947

             40 636

           235 441

           207 874

           372 736

        159 911

          40 150

            6 123

-gwarancje

      11 311 673

                      -

                      -

                      -

                      -

                    -

                    -

                    -

-linie kredytowe

        7 912 022

                      -

                      -

                      -

                      -

                    -

                    -

                    -

* Pozostałe zobowiązania finansowe w zdecydowanej większości mieszczą się w przedziale do 1 miesiąca

W tabelach powyżej, w ramach analizy luki płynności nie uwzględniono efektu niepewności związanego z przepływami dotyczącymi kredytów hipotecznych indeksowanych kursem CHF. Z uwagi na opisane w nocie 46 ryzyka, przepływy pieniężne mogą wystąpić w

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

terminach, walutach i kwotach innych niż aktualnie jest to zawarte w kontraktach. W ocenie banku nie spowoduje to jednak problemów związanych z dotrzymaniem obowiązujących bank regulacji płynnościowych.

Bank w ograniczonym stopniu finansuje swoją działalność wykorzystując instrumenty o charakterze zabezpieczonym, tym niemniej na podstawie istniejących zapisów w umowach potencjalna maksymalna kwota dodatkowego zabezpieczenia z tytułu w/w instrumentów w przypadku obniżki ratingu o trzy poziomy wyniosłaby 45,0 mln zł. Jednocześnie należy podkreślić, że w/w potencjalne zobowiązanie nie ma charakteru bezwarunkowego i jego ostateczna wysokość byłaby zależna od wyniku negocjacji pomiędzy Bankiem a jego kontrahentami w w/w transakcjach.

4.      Zarządzanie kapitałem

Wprowadzenie

Polityką Santander Bank Polska S.A. jest utrzymywanie poziomu kapitału adekwatnego do rodzaju i skali prowadzonej działalności oraz do poziomu ponoszonego ryzyka.

Poziom funduszy własnych wymaganych do zapewnienia bezpiecznej działalności Banku i Grupy Santander Bank Polska S.A. oraz wymogów kapitałowych szacowanych na nieoczekiwane straty jest wyznaczany zgodnie z:

·   Przepisami tzw. pakietu CRD IV/CRR, który składa się z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26.06.2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (zwanego dalej CRR) oraz Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE z dnia 26.06.2013 r. w sprawie warunków dopuszczenia instytucji kredytowych do działalności oraz nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i firmami inwestycyjnymi, zmieniająca dyrektywę 2002/87/WE i uchylająca dyrektywy 2006/48/WE oraz 2006/49/WE (zwanej dalej Dyrektywa CDR IV), które weszły w życie 1.01.2014 r. decyzją Parlamentu Europejskiego i Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EBA).

·   Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/876 z dnia 20.05.2019 r. zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do wskaźnika dźwigni, wskaźnika stabilnego finansowania netto, wymogów w zakresie funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych, ryzyka kredytowego kontrahenta, ryzyka rynkowego, ekspozycji wobec kontrahentów centralnych, ekspozycji wobec przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, dużych ekspozycji, wymogów dotyczących sprawozdawczości i ujawniania informacji, a także rozporządzenie (UE) nr 648/2012

·   Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/630 z dnia 17.04.2019 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do minimalnego pokrycia strat z tytułu ekspozycji nieobsługiwanych.

·   Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/873 z dnia 24.06.2020 r. zmieniające rozporządzenia (UE) nr 575/2013 i (UE) 2019/876 w odniesieniu do niektórych dostosowań w odpowiedzi na pandemię COVID-19

·   Wymogi te uwzględniają rekomendacje Komisji Nadzoru Finansowego w zakresie stosowania opcji narodowych oraz wyższą wagę ryzyka dla ekspozycji zabezpieczonych hipotekami na nieruchomościach, w tym: nieruchomościach mieszkalnych, w przypadku których wysokość raty kapitałowej lub odsetkowej uzależniona jest od zmian kursu waluty lub walut innych niż waluty przychodów osiąganych przez dłużnika, gdzie przypisuje się wagę ryzyka równą 150 % oraz lokalach biurowych lub innych nieruchomościach komercyjnych, usytuowanych na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, gdzie przypisuje się wagę ryzyka równą 100 %, z wyjątkiem nieruchomości komercyjnych służących prowadzeniu przez kredytobiorcę własnej działalności gospodarczej i nieprzynoszących dochodu generowanego przez czynsz lub zyski z ich sprzedaży, którym przypisuje się wagę ryzyka 50%.

·   Ustawą z dnia 5.08.2015 r. o nadzorze makroostrożnościowym nad systemem finansowym i zarządzaniu kryzysowym w systemie finansowym (zwanej dalej Ustawą o nadzorze makroostrożnościowym) implementującą do polskiego prawa regulacje Dyrektywy CDR IV m.in. w zakresie utrzymywania przez banki dodatkowych buforów kapitałowych.

·   Zaleceniami Komisji Nadzoru Finansowego dotyczących dodatkowego wymogu kapitałowego związanego z portfelem walutowych kredytów hipotecznych dla gospodarstw domowych.

Zarząd Banku odpowiada za całość procesów zarządzania kapitałem, szacowania i utrzymywania kapitału, w tym za procesy związane z oceną adekwatności kapitału w różnych warunkach ekonomicznych (łącznie z oceną wyników testów warunków skrajnych) oraz ich wpływu na poziom kapitału wewnętrznego, regulacyjnego i współczynniki kapitałowe. Rada Nadzorcza Banku sprawuje ogólny nadzór nad procesami szacowania kapitału wewnętrznego.

Zarząd Banku delegował uprawnienia do bieżącego zarządzania kapitałem do Komitetu Kapitałowego, który na bieżąco dokonuje oceny adekwatności kapitałowej  Banku i Grupy Santander Bank Polska S.A. (również w warunkach skrajnych), monitoruje wielkość posiadanego oraz wymaganego kapitału, a także inicjuje działania mające wpływ na poziom funduszy własnych (np. rekomendując wysokość wypłaty dywidendy). Komitet Kapitałowy jest pierwszym organem w Banku określającym politykę kapitałową, zasady zarządzania kapitałem i zasady wewnętrznej oceny adekwatności kapitałowej. Wszelkie decyzje dotyczące poziomu utrzymywanego

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

kapitału (podniesienia lub uwolnienia kapitału) są ostatecznie podejmowane zgodnie z obowiązującym prawem oraz Statutem Banku przez odpowiednie statutowe organy Banku.

Zgodnie ze strategią informacyjną Banku szczegółowe informacje na temat poziomu funduszy własnych oraz wymagań kapitałowych zamieszczone są w odrębnym raporcie dotyczącym adekwatności kapitałowej Grupy Santander Bank Polska na dzień 31.12.2023 r.

W 2023 r. Bank i Grupa Santander Bank Polska S.A. spełniały wszystkie wymogi nadzorcze w zakresie zarządzania kapitałem.

Polityka kapitałowa

Na dzień 31.12.2023 r. minimalne poziomy współczynników kapitałowych, respektujące przepisy rozporządzenia CRR i Ustawy o nadzorze makroostrożnościowym oraz zalecenia nadzorcze dot. domiarów w ramach filaru II, na poziomie Santander Bank Polska S.A., wynoszą:

·   9,87 % dla współczynnika kapitału Tier I,

·   11,87 % dla całkowitego współczynnika kapitałowego;

natomiast dla Grupy Kapitałowej Santander Bank Polska S.A. są na poziomie:

·   9,880 % dla współczynnika kapitału Tier I,

·   11,883 % dla całkowitego współczynnika kapitałowego.

W celu zmniejszenia ryzyka ograniczenia dostępności kredytu w gospodarce (credit-crunch) wskutek pandemii COVID-19 Minister Finansów, w oparciu o rekomendację Komitetu Stabilności Finansowej, wydał w dniu 18.03.2020 r. rozporządzenie zwalniające banki z utrzymywania bufora ryzyka systemowego, który wynosił 3 %. Decyzja ta ma umożliwić bankom wykorzystanie uwolnionych z bufora środków na podtrzymanie akcji kredytowej banków i pokrycie ewentualnych strat w najbliższych kwartałach.

Wyżej wymienione współczynniki kapitałowe uwzględniają:

·   Minimalne współczynniki kapitałowe, zgodnie z przepisami rozporządzenia CRR, na poziomie 4,5 % współczynnika kapitału podstawowego Tier I, 6,0 % współczynnika kapitału Tier I i 8,0% całkowitego współczynnika kapitałowego.

·   Na podstawie wydanej przez Komisję Nadzoru Finansowego decyzji z dnia 5.11.2019 r.  wygasły wcześniejsze zalecenia dotyczące Santander Bank Polska S.A.  w ramach dodatkowego wymogu kapitałowego związanego z portfelem walutowych kredytów hipotecznych dla gospodarstw domowych z dnia z 15.10.2018 r. oraz 28.11.2018 r. Odwołanie wcześniejszej decyzji zostało wydane na podstawie przeprowadzonej przez Komisję Nadzoru Finansowego corocznej identyfikacji banków istotnie zaangażowanych w zabezpieczone hipoteką walutowe kredyty i pożyczki, Santander Bank Polska S.A.  nie osiągnął progu istotności zaangażowania powyższych kredytów i Komisja Nadzoru Finansowego nie nałożyła dodatkowego bufora w celu zabezpieczenia ryzyka wynikającego z kredytów hipotecznych dla gospodarstw domowych na poziomie Banku.

·   Bufor kapitałowy z tytułu zaklasyfikowania Santander Bank Polska S.A. do kategorii innej instytucji o znaczeniu systemowym. Zgodnie z pismem z dnia 19.12.2017 r. Santander Bank Polska S.A. został zidentyfikowany jako inna instytucja o znaczeniu systemowym i został na niego nałożony dodatkowy bufor kapitałowy. Na podstawie decyzji Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 16.12.2022 r. Santander Bank Polska S.A. utrzymuje dodatkowe fundusze własne w wysokości 1 p. p. Grupa Santander Bank Polska S.A  utrzymuje bufor kapitałowy na tym samym poziomie.

·   Bufor zabezpieczający utrzymywany zgodnie z Ustawą o nadzorze makroostrożnościowym. Zgodnie z dostosowaniem do przepisów CRR w 2019 r. bufor ten osiągnął maksymalną wartość 2,50 p. p.,

·   Bufor antycykliczny wprowadzony zgodnie z Ustawą o nadzorze makroostrożnościowym i zmieniany przez Ministra Finansów w drodze rozporządzenia. Od 1.01.2016 r. wskaźnik bufora antycyklicznego został ustalony na poziomie 0 p.p. dla ekspozycji kredytowych na terytorium Polski.

·   W dniu 11 lutego 2022 r. Bank otrzymał pismo Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie zalecenia ograniczenia ryzyka występującego w działalności Banku poprzez utrzymywanie, zarówno na poziomie jednostkowym, jak i skonsolidowanym, przez Bank funduszy własnych na pokrycie dodatkowego narzutu kapitałowego w celu zaabsorbowania potencjalnych strat wynikających z wystąpienia warunków skrajnych (zalecenie P2G). Zgodnie z pismem Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 13 grudnia 2023r. na poziomie jednostkowym i skonsolidowanym obowiązują narzuty kapitałowe P2G w wysokości 0,37 p.p. bazujące na nadzorczych stress testach przeprowadzonych przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego w 2023r.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Składowe minimalnego wymogu kapitałowego

31.12.2023

31.12.2022

Minimalne współczynniki kapitałowe

Współczynnik kapitału podstawowego Tier I

4,5%

4,5%

Współczynnik kapitału Tier I:

6%

6%

Łączny współczynnik kapitałowy:

8%

8%

Dodatkowy wymóg kapitałowy w celu zabezpieczenia ryzyka związanego z portfelem walutowych kredytów hipotecznych dla gospodarstw domowych

brak wymogu

brak wymogu

Bufor kapitałowy z tytułu zaklasyfikowania Santander Bank Polska S.A. do kategorii innej instytucji o znaczeniu systemowym

ü  1 p.p.

ü  1 p.p.

Bufor zabezpieczający utrzymywany zgodnie z Ustawą o nadzorze makro-ostrożnościowym

ü  2,5 p.p.

ü  2,5 p.p.

Bufor ryzyka systemowego (BRS)

ü  0 p.p.

ü  0 p.p.

Wrażliwość banku na niekorzystny scenariusz makroekonomiczny mierzona przy pomocy wyników stress testów nadzorczych (zalecenie P2G)

ü  0,37 p.p.

ü  0,26 p.p.

Kapitał regulacyjny

Wymóg kapitałowy Santander Bank Polska S.A. wyznaczany jest zgodnie z częścią trzecią Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26.06.2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (zwanego dalej CRR), z późn. zm. wprowadzonymi m.in. Rozporządzeniem 2020/873 z dnia 24.06.2020 r. zmieniającym rozporządzenia (UE) nr 575/2013 i (UE) 2019/876 w odniesieniu do niektórych dostosowań w odpowiedzi na pandemię COVID-19, które stanowiło podstawę prawną na dzień sprawozdawczy tj. 31.12.2023 r.

Santander Bank Polska S.A stosuje metodę standardową do wyliczenia wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego, rynkowego i operacyjnego. W metodzie tej łączny wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego oblicza się jako sumę ekspozycji ważonych ryzykiem pomnożoną przez 8%. Wartość ekspozycji w przypadku aktywów jest równa wartości bilansowej, a w przypadku udzielonych zobowiązań pozabilansowych jest równa ekwiwalentowi bilansowemu ekspozycji. Do wyznaczania ekspozycji ważonych ryzykiem, wagi ryzyka przypisuje się wobec wszystkich ekspozycji zgodnie z przepisami CRR.

W poniższej tabeli przedstawiono kalkulację współczynnika kapitałowego dla Santander Bank Polska S.A. na dzień 31.12.2023 r. oraz w okresie porównawczym.

 

 

31.12.2023

31.12.2022*

dane

 przekształcone

I

Wymóg kapitałowy ogółem (Ia+Ib+Ic+Id+Ie), w tym:

8 903 375

8 716 938

Ia

- z tytułu ryzyka kredytowego i ryzyka kredytowego kontrahenta

7 567 011

7 513 911

Ib

- z tytułu ryzyka rynkowego

154 424

158 477

Ic

- z tytułu ryzyka korekty wyceny kredytowej

51 931

45 175

Id

- z tytułu ryzyka operacyjnego

1 105 873

975 335

Ie

- z tytułu sekurytyzacji

24 136

24 040

II

Ogółem kapitały i fundusze*

26 607 963

26 880 381

III

Pomniejszenia

2 974 903

2 564 989

IV

Kapitały i fundusze po pomniejszeniach (II-III)

23 633 060

24 315 392

V

Współczynnik kapitałowy [IV/(I*12.5)]

21,24%

22,32%

VI

Współczynnik Tier 1

19,62%

20,26%

*szczegóły opisane zostały w Nocie 2.5

Kapitał wewnętrzny

Niezależnie od regulacyjnych metod pomiaru wymogów kapitałowych, Santander Bank Polska S.A. przeprowadza niezależną ocenę bieżącej oraz przyszłej adekwatności kapitałowej w ramach procesu wewnętrznej oceny adekwatności kapitałowej – procesu ICAAP. Celem tego procesu jest zapewnienie, że utrzymywany poziom funduszy własnych oraz ich charakter gwarantują wypłacalność oraz stabilność działalności Banku i Grupy Santander Bank Polska.

Ocena adekwatności kapitałowej jest jednym z kluczowych elementów strategii Banku, procesu ustalania akceptowalnego poziomu ryzyka jak i procesu planowania.

W procesie ICAAP Bank wykorzystuje statystyczne modele szacowania strat dla poszczególnych rodzajów ryzyka mierzalnego np. ryzyka kredytowego, rynkowego i operacyjnego oraz dokonuje oceny jakościowej dla pozostałych istotnych rodzajów ryzyka nie objętych modelem np. ryzyka reputacji i braku zgodności.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

W ramach procesu szacowania kapitału wewnętrznego wykorzystywane są parametry ryzyka przedstawiające prawdopodobieństwo zaniechania wykonania zobowiązań (PD - probability of default) przez klientów Santander Bank Polska S.A. oraz wielkość potencjalnych strat (LGD loss given default ) wynikających z braku wykonania zobowiązań.

Bank dokonuje wewnętrznej oceny potrzeb kapitałowych również w warunkach skrajnych, uwzględniających różne scenariusze zdarzeń makroekonomicznych.

Modele szacowania kapitału wewnętrznego podlegają corocznej ocenie i weryfikacji, których celem jest dostosowanie do skali i profilu działalności Santander Bank Polska S.A., uwzględnienie nowych kategorii ryzyka oraz oceny kierownictwa.

Przegląd i ocena dokonywana jest w ramach funkcjonujących w Banku komitetów zarządzania ryzykiem w tym m. in. Komitetu Kapitałowego.

Zobowiązania podporządkowane

W 2016 r. Bank dokonał zmiany warunków emisji podporządkowanych obligacji imiennych z dnia 5.08.2010 r., objętych przez Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju. Zgodnie z nowymi warunkami emisji został między innymi, wydłużony termin zapadalności do dnia 5.08.2025 r. Decyzją Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 18.05.2017 r., Bank otrzymał zgodę na zaliczenie nowej emisji do kapitału uzupełniającego Tier II w kwocie 100  mln EUR. Od 5.08.2020 r. podlega ona przewidzianej w art. 64 CRR liniowej amortyzacji ze względu na ostatnie 5 lat okresu zapadalności.

W ramach realizacji strategii podwyższania kapitału uzupełniającego Tier II w dniu 2.12.2016 r. Santander Bank Polska S.A. wyemitował obligacje własne o wartości 120 mln EUR, które zaliczył do ww. kapitałów na podstawie decyzji Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 24.02.2017 r. Od 3.12.2021 r. podlega ona przewidzianej w art. 64 CRR liniowej amortyzacji ze względu na ostatnie 5 lat okresu zapadalności.

W dniu 22.05.2017 r. Bank dokonał kolejnej emisji obligacji podporządkowanych o wartości nominalnej 137,1 mln EUR i otrzymał zgodę na zaliczenie jej do kapitału Tier II decyzją Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 19.10.2017 r. Od 22.05.2022 r. podlega ona przewidzianej w art. 64 CRR liniowej amortyzacji ze względu na ostatnie 5 lat okresu zapadalności.

W dniu 12.06.2018 r. Santander Bank Polska S.A. otrzymał zgodę Komisji Nadzoru Finansowego na zakwalifikowanie obligacji podporządkowanych serii F wyemitowanych w dniu 5.04.2018 r. przez Santander Bank Polska S.A. o łącznej wartości nominalnej 1 mld zł jako instrumentów w kapitale Tier II Banku. Od 5.04.2023 r. podlega ona przewidzianej w art. 64 CRR liniowej amortyzacji ze względu na ostatnie 5 lat okresu zapadalności.

Szczegółowe informacje na temat zobowiązań podporządkowanych znajdują się w nocie 34.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

5.      Wynik z tytułu odsetek

Przychody odsetkowe i o charakterze zbliżonym

do odsetek z tytułu:

 1.01.2023-31.12.2023

 1.01.2022-31.12.2022* dane  przekształcone

Przychody odsetkowe od aktywów finansowych wycenianych

w zamortyzowanym koszcie

13 240 163

8 151 748

Należności od podmiotów gospodarczych

4 883 998

3 522 776

Należności od klientów indywidualnych, w tym:

6 523 007

3 863 785

Należności z tytułu kredytów hipotecznych

4 003 064

1 743 984

Należności od banków

799 055

409 553

Należności sektora budżetowego

87 298

51 951

Należności z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu

605 690

202 644

Dłużnych papierów wartościowych

391 422

77 971

Odsetki od IRS -zabezpieczających

(50 307)

23 068

Przychody odsetkowe od aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

2 300 743

1 962 341

Należności od podmiotów gospodarczych

224 159

136 346

Należności sektora budżetowego

24 846

13 821

Dłużnych papierów wartościowych

2 051 738

1 812 174

Przychody o charakterze zbliżonym do odsetek od aktywów wycenianych

w wartości godziwej przez wynik finansowy

63 112

75 879

Należności od podmiotów gospodarczych

1 420

4 316

Należności od klientów indywidualnych

7 203

30 118

Dłużnych papierów wartościowych

54 489

41 445

Razem przychody

15 604 018

10 189 968

Wpływ tzw. wakacji kredytowych na wynik odsetkowy Banku w 2023 r. wyniósł 49 298 tys. zł.( 1  538 000 tys. zł w  roku 2022)

Wpływ ten został rozpoznany jako korekta wartości bilansowej brutto kredytów hipotecznych na skutek zmiany oczekiwanych przepływów pieniężnych oraz pomniejszenie przychodu odsetkowego.

Koszty odsetkowe z tytułu:

 1.01.2023-31.12.2023

 1.01.2022-31.12.2022

Koszty odsetkowe od zobowiązań finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie

(4 164 431)

(2 149 426)

Zobowiązań wobec klientów indywidualnych

(1 783 136)

(640 691)

Zobowiązań wobec podmiotów gospodarczych

(1 372 931)

(716 177)

Zobowiązań z tytułu sprzedanych papierów wartościowych

z udzielonym przyrzeczeniem odkupu

(230 299)

(310 759)

Zobowiązań wobec sektora budżetowego

(315 095)

(187 113)

Zobowiązań wobec banków

(97 025)

(75 475)

Zobowiązań leasingowych

(17 901)

(14 998)

Zobowiązań podporządkowanych i emisji papierów wartościowych

(348 044)

(204 213)

Razem koszty

(4 164 431)

(2 149 426)

Wynik z tytułu odsetek

11 439 587

8 040 542

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

6.      Wynik z tytułu prowizji

Przychody prowizyjne

 1.01.2023-31.12.2023

 1.01.2022-31.12.2022

Usługi elektroniczne i płatnicze

286 174

268 375

Obsługa rachunków i obrót pieniężny

389 445

419 960

Prowizje walutowe

761 219

730 413

Prowizje od kredytów: w tym prowizje od faktoringu i pozostałe

365 039

364 671

Prowizje ubezpieczeniowe

135 820

108 130

Prowizje z działalności maklerskiej

139 975

130 153

Karty kredytowe

90 732

90 565

Prowizje kartowe (karty debetowe)

435 219

399 671

Gwarancje i poręczenia

134 477

114 287

Organizowanie emisji

21 427

14 728

Opłaty dystrybucyjne

69 617

58 784

Razem

2 829 144

2 699 737

Koszty prowizyjne

1.01.2022-31.12.2022

1.01.2021-31.12.2021

Usługi elektroniczne i płatnicze

(82 659)

(74 143)

Prowizje z działalności maklerskiej

(13 666)

(14 722)

Karty kredytowe

(9 187)

(9 742)

Prowizje kartowe (karty debetowe)

(119 362)

(116 676)

Prowizje za pośrednictwo w udzielaniu kredytów

(39 035)

(36 805)

Prowizje ubezpieczeniowe

(13 899)

(16 907)

Prowizje od umów leasingowych

(564)

(631)

Gwarancje i poręczenia

(35 404)

(35 707)

Pozostałe

(129 569)

(116 483)

Razem

(443 345)

(421 816)

Wynik z tytułu prowizji

2 385 799

2 277 921

Powyższe zestawienie obejmuje przychody prowizyjne z tytułu kredytów, kart kredytowych, gwarancji i poręczeń w kwocie 590 248  tys. zł na 31.12.2023 r. (569 524 tys. zł na 31.12.2022 r.) i koszty prowizyjne związane z kartami kredytowymi i za pośrednictwo w udzielaniu kredytów w kwocie (48 222)tys. zł ((46 547)tys. zł na 31.12.2022 r.) inne niż objęte kalkulacją efektywnej stopy procentowej, które odnoszą się do aktywów i zobowiązań finansowych nie wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.

7.      Przychody z tytułu dywidend

Przychody z tytułu dywidend

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

Przychody z tytułu dywidend od podmiotów zależnych i stowarzyszonych

230 455

161 907

Przychody z tytułu dywidend od inwestycyjnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

9 334

8 297

Przychody z tytułu dywidend od inwestycyjnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy

480

1 038

Przychody z tytułu dywidend od kapitałowych aktywów finansowych przeznaczonych do obrotu

1 298

939

Razem

241 567

172 181

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

8.      Wynik handlowy i rewaluacja

Wynik handlowy i rewaluacja

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

Pochodne instrumenty finansowe

(8 763)

(192 139)

Walutowe operacje międzybankowe

219 380

264 417

Wynik na sprzedaży kapitałowych inwestycyjnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy

21 870

9 775

Wynik na sprzedaży dłużnych aktywów finansowych wycenianych  w wartości godziwej przez wynik finansowy

52 575

21 064

Zmiana wartości godziwej należności kredytowych obowiązkowo wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy

13 511

6 795

Razem

298 573

109 912

Powyższe kwoty zawierają w sobie korekty z tytułu ryzyka kredytowego kontrahenta (CVA, DVA), które w latach 2023 i 2022 wynosiły odpowiednio (6 800)tys. zł i 6 917 tys. zł.

9.      Wynik na pozostałych instrumentach finansowych

Wynik na pozostałych instrumentach finansowych

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

Wynik na sprzedaży dłużnych inwestycyjnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

2 428

(6 303)

Wynik na sprzedaży kapitałowych inwestycyjnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy

2 887

-

Zmiana wartości godziwej inwestycyjnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy

11 037

(2 810)

Odpisy z tytułu utraty wartości papierów wartościowych

(2 016)

(1 066)

Razem wynik na instrumentach finansowych

14 336

(10 179)

Zmiana wartości godziwej instrumentów zabezpieczających

(421 094)

348 586

Zmiana wartości godziwej instrumentów zabezpieczanych*

394 395

(358 227)

Razem wynik na instrumentach zabezpieczających i zabezpieczanych

(26 699)

(9 641)

Razem

(12 363)

(19 820)

* szczegóły opisane zostały w nocie 42

10.        Pozostałe przychody operacyjne

Pozostałe przychody operacyjne

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

Przychody z tytułu sprzedaży usług

37 065

33 459

Rozwiązania rezerw na zobowiązania sporne oraz inne aktywa

7 264

10 743

Przychody z tytułu odzyskanych należności (przedawnionych, umorzonych i nieściągalnych)

140

41

Rozliczenie umów leasingowych/ Przychody z tytułu otrzymanych odszkodowań od ubezpieczyciela

160

1 000

Otrzymane odszkodowania, kary i grzywny

6 759

1 908

Przychody z tytułu modyfikacji umów leasingu

9 174

9 203

Pozostałe

14 274

18 198

Razem

74 836

74 552

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

11.        Odpisy netto z tytułu oczekiwanych strat kredytowych

Odpisy netto z tytułu oczekiwanych strat kredytowych należności wycenianych w zamortyzowanym koszcie

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

Odpis na należności od banków

(76)

(24)

Koszyk 1

(76)

(24)

Koszyk 2

-

-

Koszyk 3

-

-

POCI

-

-

Odpis na należności od klientów

(871 357)

(793 795)

Koszyk 1

(126 588)

(146 267)

Koszyk 2

(297 142)

(259 567)

Koszyk 3

(511 744)

(449 398)

POCI

64 117

61 437

Przychód z tytułu należności odzyskanych

5 182

(4 245)

Koszyk 1

-

-

Koszyk 2

-

-

Koszyk 3

5 182

(4 245)

POCI

-

-

Odpis na kredytowe zobowiązania pozabilansowe

(79 459)

(541)

Koszyk 1

(9 640)

3 947

Koszyk 2

(39 987)

(1 042)

Koszyk 3

(29 832)

(3 446)

POCI

-

-

Razem

(945 710)

(798 605)

12.        Koszty pracownicze            

Koszty pracownicze

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

Wynagrodzenia i premie

(1 600 721)

(1 262 824)

Narzuty na wynagrodzenia

(265 106)

(217 592)

Koszty składek z tytułu Pracowniczych Planów Kapitałowych

(11 796)

(8 108)

Koszty świadczeń socjalnych

(39 106)

(30 638)

Koszty szkoleń

(8 712)

(7 119)

Rezerwa na odprawy emerytalne i niewykorzystane urlopy oraz inne świadczenia pracownicze

(7 678)

(4 157)

Rezerwa restrukturyzacyjna*

10 488

35 815

Razem

(1 922 631)

(1 494 623)

* Santander Bank Polska SA rozwiązał niewykorzystaną część rezerwy restrukturyzacyjnej w związku z zakończeniem programu zwolnień grupowyc. 

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

13.        Koszty działania

Koszty działania

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

Koszty utrzymania budynków

(118 712)

(104 246)

Koszty z tytułu leasingów krótkoterminowych

(8 995)

(8 116)

Koszty z tytułu leasingów aktywów o niskiej wartości

(1 253)

(1 213)

Koszty związane ze zmiennymi opłatami leasingowymi nieujętymi w wycenie zobowiązań z tytułu leasingu

(362)

(702)

Koszty z tytułu podatku VAT nie podlegającego odliczeniu

(29 698)

(24 278)

Marketing i reprezentacja

(146 042)

(128 188)

Eksploatacja systemów informacyjnych

(409 456)

(336 272)

Koszty ponoszone na rzecz BFG, KNF i KDPW

(192 059)

(275 458)

Koszty ponoszone na rzecz systemu ochrony (IPS)

(275)

(445 704)

Opłaty pocztowe i telekomunikacyjne

(49 402)

(47 993)

Koszty konsultacji i doradztwa

(46 056)

(53 140)

Samochody i usługi transportowe oraz transport wartości

(54 828)

(58 880)

Koszty pozostałych usług obcych

(180 044)

(128 577)

Materiały eksploatacyjne, druki, czeki, karty

(17 846)

(16 195)

Pozostałe podatki i opłaty

(32 766)

(31 732)

Transmisja danych

(27 678)

(15 825)

Rozliczenia KIR, SWIFT

(27 752)

(29 012)

Koszty zabezpieczenia

(15 024)

(18 979)

Koszty remontów maszyn

(4 745)

(5 548)

Koszty ponoszone na rzecz Funduszu Wsparcia Kredytobiorców

-

(139 608)

Pozostałe

(23 389)

(14 363)

Razem

(1 386 382)

(1 884 029)

14.        Pozostałe koszty operacyjne

Pozostałe koszty operacyjne

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

Zawiązania rezerw na zobowiązania sporne i inne aktywa

(38 408)

(18 995)

Odpisy z tytułu utraty wartości rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych objętych umowami leasingu oraz innych aktywów trwałych

(4 097)

(11 092)

Wynik z tytułu sprzedaży lub likwidacji składników majątku trwałego i aktywów do zbycia

(9 197)

(11 988)

Koszty zakupu usług

(13 640)

(15 044)

Składki na rzecz organizacji o charakterze dobrowolnym

(1 286)

(1 071)

Zapłacone odszkodowania, kary i grzywny

(50)

(219)

Przekazane darowizny

(6 287)

(5 969)

Pozostałe

(77 031)

(18 573)

Razem

(149 996)

(82 951)

15.        Obciążenie z tytułu podatku dochodowego

Obciążenie z tytułu podatku dochodowego

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

Część bieżąca odnoszona do wyniku finansowego

(1 571 462)

(974 196)

Część odroczona odnoszona do wyniku finansowego

(170 025)

(168 157)

Korekta lat ubiegłych dotycząca części bieżącej i odroczonej

18 163

(6 882)

Ogółem obciążenie wyniku brutto

(1 723 324)

(1 149 235)

.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Uzgodnienie obciążenia wyniku finansowego przed opodatkowaniem

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

Zysk przed opodatkowaniem

6 396 302

3 598 278

Stawka podatku

19%

19%

Obciążenie podatkowe od zysku przed opodatkowaniem

(1 215 297)

(683 673)

Koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodu

(30 139)

(15 789)

Rezerwy na sprawy sporne dotyczące kredytów walutowych

(332 296)

(234 336)

Opłaty na rzecz BFG

(30 210)

(46 575)

Fundusz Wsparcia Kredytobiorców

-

(26 526)

Podatek od instytucji finansowych

(142 721)

(142 937)

Przychody niepodatkowe

45 804

32 513

Koszty rezerw kredytowych niestanowiących kosztów uzyskania przychodu

(23 370)

(18 266)

Korekta podatku lat ubiegłych

18 162

(6 882)

Pozostałe

(13 257)

(6 764)

Ogółem obciążenie wyniku brutto

(1 723 324)

(1 149 235)

.

Podatek odroczony ujęty w innych całkowitych dochodach

31.12.2023

31.12.2022* dane przekształcone

Związany z wyceną inwestycyjnych dłużnych aktywów finansowych wycenianych

w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

241 997

590 134

Związany z wyceną inwestycyjnych kapitałowych aktywów finansowych wycenianych

w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

(46 882)

(33 170)

Związany z rachunkowością zabezpieczeń przepływów pieniężnych

(130 716)

71 692

Związany z wyceną programów określonych świadczeń 

145

(2 759)

Razem

64 544

625 897

*szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

16.        Zysk na akcję

Zysk na akcję

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

Zysk za okres przypadający na akcje zwykłe

4 672 978

2 449 043

Średnioważona liczba akcji zwykłych

102 189 314

102 189 314

Podstawowy zysk na akcję (zł)

45,73

23,97

Zysk za okres przypadający na akcje zwykłe

4 672 978

2 449 043

Średnioważona liczba akcji zwykłych

102 189 314

102 189 314

Rozwodniony zysk na akcję (zł)

             45,73

             23,97

17.        Gotówka i operacje z bankami centralnymi   

Gotówka i operacje z bankami centralnymi

31.12.2023

31.12.2022

Gotówka

2 603 728

3 191 056

Rachunki bieżące w bankach centralnych

5 606 355

6 846 009

Lokaty

65 028

98 034

Razem

8 275 111

10 135 099

Santander Bank Polska S.A utrzymuje na rachunku bieżącym w Narodowym Banku Polskim rezerwę obowiązkową naliczoną na podstawie wartości miesięcznego średniego stanu depozytów otrzymanych przez Banki i stopy rezerwy obowiązkowej, która na dzień 31.12.2023 r. oraz na 31.12.2022 r. wynosiła 3,5%.

Zgodnie z określonymi przepisami kwota naliczonej rezerwy pomniejszona jest o równowartość 500 tys. EUR.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

18.        Należności od banków

Należności od banków

31.12.2023

31.12.2022

Lokaty i kredyty

5 853 899

6 556 202

Rachunki bieżące

3 194 673

3 153 694

Należności brutto

9 048 572

9 709 896

Odpis na oczekiwane straty kredytowe

(172)

(96)

Razem

9 048 400

9 709 800

Wartość godziwą „Należności od banków” przedstawia nota 45.

Należności od Banków

31.12.2023

 

 

 

 

 

Wartość bilansowa brutto

Koszyk 1

Koszyk 2

Koszyk 3

POCI

Razem

Stan na początek okresu

9 709 896

-

-

-

9 709 896

Zmiany wynikające z transferów

 

 

 

 

 

Transfer do Koszyka 1

-

-

-

-

-

Transfer do Koszyka 2

-

-

-

-

-

Transfer do Koszyka 3

-

-

-

-

-

Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia

6 447 923

-

-

-

6 447 923

Zmiany w ekspozycji istniejącego portfela

-

-

 

 

-

Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania

(7 078 386)

-

-

-

(7 078 386)

Spisania

-

-

-

-

-

Inne, w tym różnice kursowe

(30 861)

-

-

-

(30 861)

Stan na koniec okresu

9 048 572

-

-

-

9 048 572

Należności od banków

31.12.2022

 

 

 

 

 

Wartość bilansowa brutto

Koszyk 1

Koszyk 2

Koszyk 3

POCI

Razem

Stan na początek okresu

2 744 066

-

-

-

2 744 066

Zmiany wynikające z transferów

 

 

 

 

 

Transfer do Koszyka 1

-

-

-

-

-

Transfer do Koszyka 2

-

-

-

-

-

Transfer do Koszyka 3

-

-

-

-

-

Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia

6 940 987

-

-

-

6 940 987

Zmiany w ekspozycji istniejącego portfela

-

-

-

-

-

Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania

(198 824)

-

-

-

(198 824)

Spisania

-

-

-

-

-

Inne, w tym różnice kursowe

223 667

-

-

-

223 667

Stan na koniec okresu

9 709 896

-

-

-

9 709 896

.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

19.        Aktywa, zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu

31.12.2023

31.12.2022

Aktywa i zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu

Aktywa

Zobowiązania

Aktywa

Zobowiązania

Pochodne instrumenty finansowe o charakterze handlowym

7 393 837

8 009 913

6 635 204

6 922 307

 Transakcje stopy procentowej

4 044 042

4 325 534

4 675 684

4 634 007

 Forward

43

363

5

-

 Opcje

115 647

115 692

204 525

187 359

 Swap stopy procentowej (IRS)

3 786 161

4 083 830

4 404 362

4 415 502

 Kontrakt na przyszłą stopę procentową (FRA)

142 191

125 649

66 792

31 146

 Transakcje walutowe

3 349 795

3 684 379

1 959 520

2 288 300

 Swap walutowo-procentowy (CIRS)

690 771

941 591

332 765

425 211

 Forward

550 798

710 062

264 172

198 268

 Swap walutowy (FX Swap)

1 878 873

1 822 326

1 094 440

1 401 172

 Spot

6 792

5 257

500

971

 Opcje

222 561

205 143

267 643

262 678

 Dłużne i kapitałowe papiery wartościowe 

1 548 123

-

244 547

-

 Dłużne papiery wartościowe

1 519 191

-

229 290

-

 Papiery wartościowe Skarbu Państwa:

1 508 969

-

213 206

-

 - obligacje

1 508 969

-

213 206

-

 Pozostałe papiery wartościowe:

10 222

-

16 084

-

 - obligacje

10 222

-

16 084

-

 Kapitałowe papiery wartościowe:

28 932

-

15 257

-

 - notowane

28 932

-

15 257

-

 Zobowiązania z tytułu krótkiej sprzedaży

-

824 121

-

195 560

Razem

8 941 960

8 834 034

6 879 751

7 117 867

W pozycji aktywa i zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu - pochodne instrumenty finansowe o charakterze handlowym zawarta jest zmiana wyceny z tytułu ryzyka kontrahenta w kwocie (1 923) tys. zł na 31.12.2023 r. oraz 1 242 tys. zł na 31.12.2022 r.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Poniższa tabela przedstawia nominały instrumentów pochodnych:

Nominały instrumentów pochodnych

31.12.2023

31.12.2022

 Transakcje pochodne –terminowe (zabezpieczające)

55 400 529

39 296 968

 Swap stopy procentowej jednowalutowy (IRS)

9 832 583

11 647 671

 Swap stopy procentowej zabezpieczający przepływy pieniężne kupiony (IRS)

39 604 600

4 798 700

 Swap stopy procentowej zabezpieczający przepływy pieniężne kupiony (CIRS)

2 662 038

10 681 594

 Swap stopy procentowej zabezpieczający przepływy pieniężne-sprzedany (CIRS)

3 301 308

12 169 003

 FX Swap zabezpieczający przepływy pieniężne kupiony (FX)

-

-

 FX Swap zabezpieczający przepływy pieniężne sprzedany (FX)

-

-

 Transakcje pochodne-terminowe (handlowe)

1 027 896 528

776 940 525

 Transakcje stopy procentowej

706 322 363

508 540 765

 -Swap stopy procentowej jednowalutowy (IRS)

529 071 747

426 207 912

 -Kontrakt na przyszłą stopę procentową (FRA) 

170 872 879

75 832 500

 -Opcje na stopę procentową

6 158 437

6 486 353

 -Forward kupiony

200 000

9 000

 -Forward sprzedany

19 300

5 000

 Transakcje walutowe

321 574 165

268 399 760

 -Swap walutowy (FX Swap)-kwoty zakupione

90 827 744

77 701 126

 -Swap walutowy (FX Swap)-kwoty sprzedane

90 785 153

78 149 123

 -Forward kupiony

21 215 474

17 076 145

 -Forward sprzedany

21 318 730

16 855 581

 -Non-Deliverable Forward (NDF) kupiony

86 960

515 889

 -Non-Deliverable Forward (NDF) sprzedany

104 761

540 017

 -Window Forward kupiony

4 622

49 196

 -Window Forward sprzedany

4 620

48 973

 -Swap stopy procentowej dwuwalutowy (CIRS)-kwoty zakupione

35 295 518

17 194 355

 -Swap stopy procentowej dwuwalutowy (CIRS)-kwoty sprzedane

35 535 294

17 252 483

 -Opcje walutowe kupione CALL

6 252 857

10 407 548

 -Opcje walutowe kupione PUT

6 944 788

11 100 888

 -Opcje walutowe sprzedane CALL

6 235 056

10 383 420

 -Opcje walutowe sprzedane PUT

6 962 588

11 125 016

 Bieżące operacje walutowe

7 686 201

1 684 133

 Spot - zakupiony

3 843 696

841 940

 Spot - sprzedany

3 842 505

842 193

 Transakcje związane z kapitałowymi instrumentami finansowymi

26 363

16 309

 Instrumenty pochodne - zakupione

231

700

 Instrumenty pochodne - sprzedane

26 132

15 609

Razem

1 091 009 621

817 937 935

Nominały instrumentów pochodnych dla transakcji jednowalutowych (IRS, FRA, opcje nie będące opcjami walutowymi) zostały zaprezentowane wyłącznie jako kwoty nabyte.

20.        Pochodne instrumenty zabezpieczające

31.12.2023

31.12.2022

Pochodne instrumenty zabezpieczające

Aktywa

Zobowiązania

Aktywa

Zobowiązania

 Instrumenty finansowe zabezpieczające wartość godziwą

228 401

157 437

487 292

25 508

 Instrumenty finansowe zabezpieczające przepływy pieniężne

1 330 973

672 128

50 632

1 846 531

Razem

1 559 374

829 565

537 924

1 872 039

Na dzień 31.12.2023 r. w pozycji pochodne instrumenty zabezpieczające – instrumenty finansowe zabezpieczające przepływy pieniężne zawarta jest zmiana wyceny dnia pierwszego dla transakcji start forward CIRS w kwocie (444) tys. zł oraz (4 353) tys. zł. na 31.12.2022 r.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

21.        Należności od klientów

  

31.12.2023

Należności od klientów

Wyceniane w zamortyzowanym koszcie 

Wyceniane  w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Wyceniane  w wartości godziwej przez wynik finansowy

Razem

Należności od podmiotów gospodarczych

70 314 319

2 640 475

-

72 954 794

Należności od klientów indywidualnych, w tym:

70 571 976

-

11 111

70 583 087

         Należności z tytułu kredytów na nieruchomości*

51 006 587

-

-

51 006 587

Należności od podmiotów sektora publicznego

972 763

249 734

-

1 222 497

Pozostałe należności

67 091

-

-

67 091

Należności brutto

141 926 149

2 890 209

11 111

144 827 469

Odpis na oczekiwane straty kredytowe

(3 832 393)

(91 975)

-

(3 924 368)

Razem

138 093 756

2 798 234

11 111

140 903 101

. *Obejmuje zmiany wartości bilansowej brutto wykazane w nocie 46 Ryzyko prawne dotyczące kredytów hipotecznych w CHF oraz wpływ wakacji kredytowych.

31.12.2022

Należności od klientów

Wyceniane w zamortyzowanym koszcie 

Wyceniane  w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Wyceniane  w wartości godziwej przez wynik finansowy

Razem

Należności od podmiotów gospodarczych

66 481 615

2 306 972

39 205

68 827 792

Należności od klientów indywidualnych, w tym:

68 560 682

-

112 926

68 673 608

         Należności z tytułu kredytów na nieruchomości*

50 611 667

-

-

50 611 667

Należności od podmiotów sektora publicznego

950 694

328 428

-

1 279 122

Pozostałe należności

69 739

-

-

69 739

Należności brutto

136 062 730

2 635 400

152 131

138 850 261

Odpis na oczekiwane straty kredytowe

(4 000 693)

(6 740)

-

(4 007 433)

Razem

132 062 037

2 628 660

152 131

134 842 828

*Obejmuje zmiany wartości bilansowej brutto wykazane w nocie 46 Ryzyko prawne dotyczące kredytów hipotecznych w CHF oraz wpływ wakacji kredytowych.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Wpływ ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych

Wartość bilansowa brutto należności z tytułu kredytów na nieruchomości w walutach obcych przed uwzględnieniem kosztów ryzyka prawnego

Wpływ ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych

Wartość bilansowa brutto należności z tytułu kredytów na nieruchomości w walutach obcych po

uwzględnieniu kosztów ryzyka prawnego*

31.12.2023

 

 

 

Należności z tytułu kredytów na nieruchomości w walutach obcych - korekta pomniejszająca wartość bilansową należności

4 877 094

3 414 431**

1 462 663

Rezerwa wynikająca z ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych

 

624 354

 

Razem

 

4 038 785

 

31.12.2022

 

 

 

Należności z tytułu kredytów na nieruchomości w walutach obcych - korekta pomniejszająca wartość bilansową należności

6 524 486

2 491 692

4 032 794

Rezerwa wynikająca z ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych

 

318 683

 

Razem

 

2 810 375

 

. *Obejmuje zmiany wartości bilansowej brutto wykazane w nocie 46 Ryzyko prawne dotyczące kredytów hipotecznych w CHF

** w tym: 3 289 747 tys. zł dotyczy kredytów denominowanych i indeksowanych do CHF,  124 684 tys. zł kredytów w PLN w windykacji

Na dzień 31.12.2023 r. korekta wartości godziwej z tytułu zabezpieczanego ryzyka kredytów objętych rachunkowością zabezpieczeń wynosiła 4 563 tys. zł.

Santander Bank Polska  S.A. może odpisać aktywa finansowe, które w dalszym ciągu są przedmiotem działań służących odzyskaniu należności. Zaległe kwoty umowne takich aktywów odpisane w ciągu roku zakończonego 31.12.2023 r. wynosiły 207 573 tys. zł, natomiast na 31.12.2022 r. wyniosły 72 532 tys. zł.

Wartość godziwą „Należności od klientów” przedstawia nota 45.

Należności od klientów

31.12.2023

 

 

 

 

 

Wartość bilansowa brutto

Koszyk 1

Koszyk 2

Koszyk 3

POCI

Razem

Stan na początek okresu

124 238 235

6 140 652

4 945 930

737 913

136 062 730

Zmiany wynikające z transferów

 

 

 

 

 

Transfer do Koszyka 1

5 738 476

(5 613 619)

(124 857)

-

-

Transfer do Koszyka 2

(8 794 585)

9 182 498

(387 913)

-

-

Transfer do Koszyka 3

(340 189)

(1 996 474)

2 336 663

-

-

Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia

19 725 354

-

-

-

19 725 354

Zmiany w ekspozycji istniejącego portfela

4 310 741

(824 145)

(632 786)

135 605

2 989 415

Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania

(12 692 907)

(413 785)

(483 671)

(148 591)

(13 738 954)

Spisania

-

-

(861 515)

-

(861 515)

Inne, w tym różnice kursowe

(2 100 803)

(101 026)

(49 052)

-

(2 250 881)

Stan na koniec okresu

130 084 322

6 374 101

4 742 799

724 927

141 926 149

.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Zmiana stanu odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla należności od klientów wycenianych w zamortyzowanym koszcie w okresie od 1.01.2023 r. do 31.12.2023 r.

Koszyk 1

Koszyk 2

Koszyk 3

Razem

Stan na początek okresu

(433 116)

(534 300)

(2 898 264)

(3 865 680)

Zmiany wynikające z transferów

 

 

 

 

Transfer do Koszyka 1

(762 465)

709 425

53 040

-

Transfer do Koszyka 2

345 852

(474 638)

128 786

-

Transfer do Koszyka 3

12 942

392 300

(405 242)

-

Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia

(170 101)

-

-

(170 101)

Zmiany w ryzyku kredytowym istniejącego portfela

382 348

(577 708)

(741 633)

(936 993)

Zmiany modeli i parametrów ryzyka

41 030

(126 390)

-

(85 360)

Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania

114 823

40 565

315 204

470 592

Spisania

-

-

861 515

861 515

Inne, w tym różnice kursowe

18 350

8 662

(4 090)

22 922

Stan na koniec okresu

(450 337)

(562 084)

(2 690 684)

(3 703 105)

.

Uzgodnienie do noty 11: Odpisy netto z tytułu utraty wartości należności kredytowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie

Koszyk 1

Koszyk 2

Koszyk 3

Razem

Zmiana stanu odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla należności od klientów wycenianych w zamortyzowanym koszcie w okresie od 1.01.2023 do 31.12.2023

(17 222)

(27 783)

207 580

162 575

Transfery, które nie przechodzą przez rachunek zysków i strat

(91 758)

(193 228)

157 243

(127 743)

Spisania

-

-

(861 515)

(861 515)

Odpisy na należności wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

(14 622)

(72 060)

-

(86 682)

Różnice kursowe

(2 986)

(4 071)

(15 052)

(22 109)

Razem

(126 588)

(297 142)

(511 744)

(935 474)

.

Zmiana stanu odpisów na straty kredytowe dla należności klasyfikowanych jako POCI

 

 

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

Stan na początek okresu

 

 

(135 014)

(119 928)

Odpisy/rozwiązania bieżącego okresu

 

 

4 837

(14 452)

Różnice kursowe

 

 

544

(627)

Inne

 

 

345

(7)

Stan na koniec okresu

 

 

(129 288)

(135 014)

..

Należności od klientów

31.12.2022

 

 

 

 

 

Wartość bilansowa brutto

Koszyk 1

Koszyk 2

Koszyk 3

POCI

Razem

Stan na początek okresu

114 640 236

5 513 716

4 863 261

521 983

125 539 196

Zmiany wynikające z transferów

 

 

 

 

 

Transfer do Koszyka 1

6 249 388

(6 138 748)

(110 640)

-

-

Transfer do Koszyka 2

(9 343 692)

9 765 638

(421 946)

-

-

Transfer do Koszyka 3

(437 732)

(1 959 730)

2 397 462

-

-

Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia

24 683 564

-

-

-

24 683 564

Zmiany w ekspozycji istniejącego portfela

8 822 814

(356 279)

(350 498)

248 083

8 364 120

Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania

(21 328 177)

(1 061 037)

(265 999)

(163 709)

(22 818 922)

Spisania

-

-

(637 769)

-

(637 769)

Inne, w tym różnice kursowe

951 835

377 092

(527 941)

131 556

932 542

Stan na koniec okresu

124 238 235

6 140 652

4 945 930

737 913

136 062 730

.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Zmiana stanu odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla należności od klientów wycenianych w zamortyzowanym koszcie w okresie od 1.01.2022 r. do 31.12.2022 r.

Koszyk 1

Koszyk 2

Koszyk 3

Razem

Stan na początek okresu

(359 024)

(401 685)

(2 859 561)

(3 620 270)

Zmiany wynikające z transferów

 

 

 

 

Transfer do Koszyka 1

(148 356)

424 308

42 583

318 535

Transfer do Koszyka 2

206 317

(747 549)

159 311

(381 921)

Transfer do Koszyka 3

11 812

231 776

(810 980)

(567 392)

Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia

(135 548)

-

-

(135 548)

Zmiany w ryzyku kredytowym istniejącego portfela

(82 624)

33 460

(147 900)

(197 064)

Zmiany modeli i parametrów ryzyka

(19 360)

(117 400)

(1 940)

(138 700)

Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania

88 450

36 480

128 344

253 274

Spisania

-

-

567 476

567 476

Inne, w tym różnice kursowe

5 217

6 310

24 403

35 930

Stan na koniec okresu

(433 116)

(534 300)

(2 898 264)

(3 865 680)

Uzgodnienie do noty 11: Odpisy netto z tytułu utraty wartości należności kredytowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie

Koszyk 1

Koszyk 2

Koszyk 3

Razem

Zmiana stanu odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla należności od klientów wycenianych w zamortyzowanym koszcie w okresie od 1.01.2022 do 31.12.2022

(74 090)

(132 616)

(38 703)

(245 409)

Transfery, które nie przechodzą przez rachunek zysków i strat

(69 321)

(129 460)

75 009

(123 772)

Spisania

-

-

(498 325)

(498 325)

Odpisy na należności wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

(3 694)

-

-

(3 694)

Różnice kursowe

837

2 511

12 620

15 968

Razem

(146 268)

(259 565)

(449 399)

(855 232)

Należności od podmiotów gospodarczych

31.12.2023

 

 

 

 

 

Wartość bilansowa brutto

Koszyk 1

Koszyk 2

Koszyk 3

POCI

Razem

Stan na początek okresu

59 186 499

3 936 740

2 946 387

411 989

66 481 615

Zmiany wynikające z transferów

 

 

 

 

 

Transfer do Koszyka 1

2 196 861

(2 181 306)

(15 555)

-

-

Transfer do Koszyka 2

(4 125 356)

4 185 373

(60 016)

-

-

Transfer do Koszyka 3

(90 227)

(887 939)

978 166

-

-

Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia

7 444 694

-

-

-

10 882 969

Zmiany w ekspozycji istniejącego portfela

6 972 733

(860 716)

(545 451)

85 069

12 521 852

Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania

(6 315 076)

(244 923)

(84 982)

(57 736)

(14 094 117)

Spisania

-

-

(473 111)

-

(311 112)

Inne, w tym różnice kursowe

(1 949 882)

(93 956)

(43 960)

-

1 514 528

Stan na koniec okresu

63 320 246

3 853 273

2 701 478

439 322

70 314 319

..

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Zmiana stanu odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla należności od podmiotów gospodarczych wycenianych w zamortyzowanym koszcie w okresie  od 1.01.2023 r. do 31.12.2023 r.

Koszyk 1

Koszyk 2

Koszyk 3

Razem

Stan na początek okresu

(164 317)

(339 765)

(1 780 564)

(2 284 646)

Zmiany wynikające z transferów

 

 

 

 

Transfer do Koszyka 1

(300 992)

292 050

8 942

-

Transfer do Koszyka 2

106 685

(135 531)

28 846

-

Transfer do Koszyka 3

3 329

120 074

(123 403)

-

Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia

(68 096)

-

-

(68 096)

Zmiany w ryzyku kredytowym istniejącego portfela

194 274

(192 154)

(226 372)

(224 252)

Zmiany modeli i parametrów ryzyka

12 360

(101 620)

-

(89 260)

Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania

22 936

23 256

37 169

83 361

Spisania

-

-

473 111

473 111

Inne, w tym różnice kursowe

15 867

8 001

(3 413)

20 455

Stan na koniec okresu

(177 954)

(325 689)

(1 585 684)

(2 089 327)

.

Zmiana stanu odpisów na straty kredytowe dla należności od podmiotów gospodarczych klasyfikowanych jako POCI

 

 

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

Stan na początek okresu

 

 

(59 175)

(47 948)

Odpisy/rozwiązania bieżącego okresu

 

 

(6 684)

(11 068)

Różnice kursowe

 

 

414

(145)

Inne

 

 

31

(14)

Stan na koniec okresu

 

 

(65 414)

(59 175)

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Należności od podmiotów gospodarczych

31.12.2022

 

 

 

 

 

Wartość bilansowa brutto

Koszyk 1

Koszyk 2

Koszyk 3

POCI

Razem

Stan na początek okresu

48 895 196

3 901 379

2 951 940

218 981

55 967 496

Zmiany wynikające z transferów

 

 

 

 

 

Transfer do Koszyka 1

2 344 157

(2 319 373)

(24 784)

-

-

Transfer do Koszyka 2

(4 097 789)

4 213 272

(115 484)

-

-

Transfer do Koszyka 3

(111 945)

(1 033 283)

1 145 228

-

-

Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia

10 882 969

-

-

-

10 882 969

Zmiany w ekspozycji istniejącego portfela

12 717 826

(239 932)

(206 524)

250 481

12 521 852

Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania

(12 942 704)

(889 507)

(132 101)

(129 804)

(14 094 117)

Spisania

-

-

(311 112)

-

(311 112)

Inne, w tym różnice kursowe

1 498 789

304 184

(360 776)

72 331

1 514 528

Stan na koniec okresu

59 186 499

3 936 740

2 946 387

411 989

66 481 615

Zmiana stanu odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla należności od podmiotów gospodarczych wycenianych w zamortyzowanym koszcie w okresie

od 1.01.2022 r. do 31.12.2022 r.

Koszyk 1

Koszyk 2

Koszyk 3

Razem

Stan na początek okresu

(148 053)

(255 216)

(1 759 676)

(2 162 945)

Zmiany wynikające z transferów

 

 

 

 

Transfer do Koszyka 1

(40 919)

131 032

13 686

103 799

Transfer do Koszyka 2

80 811

(263 502)

32 301

(150 390)

Transfer do Koszyka 3

4 115

109 510

(364 765)

(251 140)

Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia

(34 217)

-

-

(34 217)

Zmiany w ryzyku kredytowym istniejącego portfela

(49 332)

(60 489)

(32 846)

(142 667)

Zmiany modeli i parametrów ryzyka

(6 320)

(31 430)

(24 730)

(62 480)

Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania

29 735

22 262

47 526

99 523

Spisania

-

-

298 253

298 253

Inne, w tym różnice kursowe

(137)

8 068

9 687

17 618

Stan na koniec okresu

(164 317)

(339 765)

(1 780 564)

(2 284 646)

...

Należności od klientów indywidualnych

31.12.2023

 

 

 

 

 

Wartość bilansowa brutto

Koszyk 1

Koszyk 2

Koszyk 3

POCI

Razem

Stan na początek okresu

64 031 301

2 203 917

1 999 544

325 920

68 560 682

Zmiany wynikające z transferów

 

 

 

 

 

Transfer do Koszyka 1

3 468 672

(3 359 373)

(109 299)

-

-

Transfer do Koszyka 2

(4 654 896)

4 982 790

(327 894)

-

-

Transfer do Koszyka 3

(249 941)

(1 108 045)

1 357 986

-

-

Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia

12 174 332

-

-

-

12 174 332

Zmiany w ekspozycji istniejącego portfela

(2 667 999)

(35 532)

(90 596)

50 270

(2 743 857)

Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania

(6 215 833)

(164 648)

(398 543)

(90 909)

(6 869 933)

Spisania

-

-

(388 404)

-

(388 404)

Inne, w tym różnice kursowe

(148 743)

(7 058)

(5 043)

-

(160 844)

Stan na koniec okresu

65 736 893

2 512 051

2 037 751

285 281

70 571 976

.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Zmiana stanu odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla należności od klientów indywidualnych wycenianych w zamortyzowanym koszcie w okresie od 1.01.2023 r. do 31.12.2023 r.

Koszyk 1

Koszyk 2

Koszyk 3

Razem

Stan na początek okresu

(268 801)

(194 535)

(1 117 699)

(1 581 035)

Zmiany wynikające z transferów

 

 

 

 

Transfer do Koszyka 1

(458 667)

414 891

43 776

-

Transfer do Koszyka 2

237 983

(337 636)

99 653

-

Transfer do Koszyka 3

9 588

270 679

(280 267)

-

Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia

(99 703)

-

-

(99 703)

Zmiany w ryzyku kredytowym istniejącego portfela

231 220

(382 860)

(514 225)

(665 865)

Zmiany modeli i parametrów ryzyka

28 670

(24 770)

-

3 900

Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania

47 040

17 176

274 201

338 417

Spisania

 

 

388 404

388 404

Inne, w tym różnice kursowe

287

661

1 156

2 104

Stan na koniec okresu

(272 383)

(236 394)

(1 105 001)

(1 613 778)

.

Zmiana stanu odpisów na straty kredytowe dla należności od klientów indywidualnych klasyfikowanych jako POCI

 

 

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

Stan na początek okresu

 

 

(75 839)

(71 980)

Odpisy/rozwiązania bieżącego okresu

 

 

11 521

(3 384)

Różnice kursowe

 

 

130

(482)

Inne

 

 

314

7

Stan na koniec okresu

 

 

(63 874)

(75 839)

.

Należności od klientów indywidualnych

31.12.2022

 

 

 

 

 

Wartość bilansowa brutto

Koszyk 1

Koszyk 2

Koszyk 3

POCI

Razem

Stan na początek okresu

65 418 747

1 612 341

1 911 322

302 999

69 245 409

Zmiany wynikające z transferów

 

 

 

 

 

Transfer do Koszyka 1

3 905 231

(3 819 375)

(85 856)

-

-

Transfer do Koszyka 2

(5 245 904)

5 552 366

(306 462)

-

-

Transfer do Koszyka 3

(325 786)

(926 447)

1 252 233

-

-

Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia

13 800 595

-

-

-

13 800 595

Zmiany w ekspozycji istniejącego portfela

(4 589 153)

(116 346)

(143 974)

(2 398)

(4 851 871)

Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania

(8 385 473)

(171 530)

(133 897)

(33 905)

(8 724 805)

Spisania

-

-

(326 657)

-

(326 657)

Inne, w tym różnice kursowe

(546 956)

72 908

(167 165)

59 224

(581 989)

Stan na koniec okresu

64 031 301

2 203 917

1 999 544

325 920

68 560 682

.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Zmiana stanu odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla należności od klientów indywidualnych wycenianych w zamortyzowanym koszcie w okresie od 1.01.2022 r. do 31.12.2022 r.

Koszyk 1

Koszyk 2

Koszyk 3

Razem

Stan na początek okresu

(210 974)

(146 467)

(1 099 884)

(1 457 325)

Zmiany wynikające z transferów

 

 

 

 

Transfer do Koszyka 1

(107 437)

293 275

28 896

214 734

Transfer do Koszyka 2

125 507

(484 047)

127 010

(231 530)

Transfer do Koszyka 3

7 698

122 266

(446 215)

(316 251)

Zmiany z tytułu nabycia lub udzielenia

(101 332)

-

-

(101 332)

Zmiany w ryzyku kredytowym istniejącego portfela

(33 293)

93 948

(115 054)

(54 399)

Zmiany modeli i parametrów ryzyka

(13 040)

(85 970)

22 790

(76 220)

Zmiany z tytułu wyłączenia z bilansu, inne niż spisania

58 715

14 219

80 818

153 752

Spisania

-

-

269 224

269 224

Inne, w tym różnice kursowe

5 355

(1 759)

14 715

18 311

Stan na koniec okresu

(268 801)

(194 535)

(1 117 700)

(1 581 036)

22.        Informacje o sekurytyzacji aktywów

W dniu 7 grudnia 2018 r. Santander Bank Polska zawarł z Europejskim Funduszem Inwestycyjnym (EFI) umowę transakcji sekurytyzacji syntetycznej portfela kredytów gotówkowych o łącznym wolumenie 2 150 031 tys.zł której celem jest uwolnienie kapitału dalej przeznaczonego na finansowanie projektów wspierających rozwój segmentu klienta MŚP, korporacyjnego i sektora publicznego. Spełnienie przez Bank warunków zawieszających wpisanych w umowę transakcji umożliwiło efektywnie aktywację umowy w dniu 28 sierpnia 2019 r. W rezultacie gwarancją został objęty portfel kredytów gotówkowych w kwocie 2 150 031 tys. zł, przy czym transakcja dotyczy tylko części kapitałowej tych ekspozycji. Przewidywana data zakończenia trwania transakcji to 10 września 2031.

Transakcja transferuje ryzyko kredytowe na EFI i realizuje strategię optymalizacji kapitału Tier 1 Banku. Transakcja jest sekurytyzacją syntetyczną bez elementu finansowania, a objęty nią wyselekcjonowany portfel kredytów gotówkowych pozostaje w bilansie Banku. Całość portfela poddanego sekurytyzacji jest ważona ryzykiem według metody standardowej.

Konstrukcja transakcji przewiduje podział sekurytyzowanego portfela na trzy transze: senioralną (80% portfela) mezzanine (18,5%, portfela) oraz junior tj. transzę pierwszej straty (1,5% portfela). Na moment uruchomienia gwarancji kwoty transz wynosiły odpowiednio: transzy senior 1 720 025,0 tys.zł, transzy mezzanine 397 755,8 tys.zł i transzy junior 32 250,5 tys.zł.

Transze: senioralna i mezzanine zostały w pełni zagwarantowane przez EFI. Dodatkowo dla transzy mezzanine EFI otrzymało regwarancję Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI). Transza pierwszej straty została zatrzymana przez Bank i odliczona od kapitału podstawowego Tier I zgodnie z art. 36 ust. 1 lit. k) CRR. Odliczenie od kapitału podstawowego Tier I oznacza zastosowanie „metody pełnego odliczenia” zgodnie z art. 245 ust. 1 lit. b) CRR.

Struktura transakcji zakłada, że straty do kwoty transzy junior są pokrywane przez Bank, a dopiero po jej skonsumowaniu dalsze straty pokrywane będą z gwarancji EFI. W celu utrzymania stabilności struktury portfela w transakcji zastosowano mechanizm Synthetic Excess Spread umożliwiający alokowanie strat do poziomu 1,45% wielkości portfela rocznie poza strukturą sekurytyzacyjną.

Według stanu na 31 grudnia 2023 wartości bilansowe brutto transz wynosiły odpowiednio: transzy senior 199 848 tys.PLN, transzy mezzanine 46 215 tys.zł i transzy junior 32 293 tys.zł. W okresie sprawozdawczym kwota strat kredytowych alokowana poza strukturę sekurytyzacyjną w ramach mechanizmu Synthetic Excess Spread wyniosła 10 357 tys.zł. Od momentu aktywacji transakcji straty nie przekroczyły poziomu transzy junior i Bank nie otrzymał od EFI kwot z tytułu realizacji gwarancji.

W świetle zapisów MSSF 9 warunki umowne przeprowadzonej transakcji sekurytyzacji nie spełniają przesłanek do nieuwzględniania sekurytyzowanych aktywów w sprawozdaniu z sytuacji finansowej Santander Bank Polska S.A.

Tabela poniżej przedstawia wartości bilansowe brutto sekurytyzowanych kredytów oraz ich część kapitałową objętą sekurytyzacją i kwoty ryzyka pozostające w Grupie Kapitałowej:

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Wartość transakcji brutto

Wartość transakcji wg kwoty kapitału

Kwota ryzyka pozostająca w Grupie Kapitałowej

 

31.12.2023

31.12.2022

31.12.2023

31.12.2022

31.12.2023

31.12.2022

Wartość bilansowa portfela, w tym:

278 355

616 264

275 534

611 334

32 250

32 250

transza senior

199 848

474 115

197 591

470 321

-

-

transza mezzanine

46 215

109 639

45 693

108 762

-

-

transza junior

32 293

32 511

32 250

32 250

32 250

32 250

Wartość strat alokowanych do Synthetic Excess Spread

10 357

18 271

10 357

18 271

-

-

Wartość dostępnego Synthetic Excess Spread pozostającego do wykorzystania 

5 565

8 337

5 565

8 337

-

-

Dnia 31 marca 2022 roku Santander Bank Polska S.A. zawarł z International Finance Corporation) (IFC) transakcję sekurytyzacji syntetycznej, w wyniku której gwarancją został objęty portfel kredytów gotówkowych w kwocie  2 443 519,5 tys. zł z możliwością zwiększenia w przyszłości tej kwoty, do poziomu 2 878 787,9 tys. zł. Transakcja z IFC jest pierwszą taką transakcją zawartą przez Bank i podmioty Grupy Kapitałowej z tym inwestorem.

Transakcja transferuje ryzyko kredytowe na IFC i realizuje strategię optymalizacji kapitału Tier 1 Banku. Transakcja jest sekurytyzacją syntetyczną bez elementu finansowania, a objęty nią wyselekcjonowany portfel kredytów gotówkowych pozostaje w bilansie Banku. Całość portfela poddanego sekurytyzacji jest ważona ryzykiem według metody standardowej. W rozumieniu CRR jest to transakcja SRT.  Bank przeznaczy uwolniony dzięki gwarancji IFC kapitał na finansowanie prośrodowiskowych projektów o łącznej wartości minimum 600 mln dolarów.

W ramach i zgodnie z warunkami tej transakcji, w dniu 22 września 2023 roku  Bank zawarł z IFC dodatkową umowę Upsize Agreement, która pozwoliła zwiększyć wolumen portfela kredytów gotówkowych objętych sekurytyzacją do kwoty 2 874 182,5 tys. zł, co w rezultacie przełożyło się na dodatkowe uwolnienie kapitału w wys. ok. 200 mln zł. Warto podkreślić, iż zgodnie z podpisaną dokumentacją, uwolniony kapitał będzie przeznaczony na dalsze finansowanie, które wpisuje się w kierunek działań ESG Banku oraz Banku Światowego (którego częścią jest IFC). Konkretnie, Bank zaalokuje równowartość 100 mln USD w ramach udzielanego finansowania kredytów detalicznych i MŚP Klientom pochodzenia ukraińskiego, którzy na co dzień mieszkają i pracują w Polsce. Jest to pierwsza tego typu inicjatywa w Polsce, którą udało się zrealizować.

Przewidywana data zakończenia trwania transakcji to 31 stycznia 2030 roku.

Konstrukcja transakcji przewiduje podział sekurytyzowanego portfela na trzy transze: senioralną (82,67% portfela) mezzanine (16,5%, portfela) oraz junior tj. transzę pierwszej straty (0,83% portfela). Na moment uruchomienia gwarancji kwoty transz wynosiły odpowiednio: transzy senior 2 020 057,6 tys.zł, transzy mezzanine 403 180,7 tys.PLN i transzy junior 20 281,2 tys.zł.

Transza mezzanine została objęta gwarancją IFC. Transze senioralną i pierwszej straty zostały zatrzymane przez Bank, przy czym transza junior została odliczona od kapitału podstawowego Tier I zgodnie z art. 36 ust. 1 lit. k) CRR. Odliczenie od kapitału podstawowego Tier I oznacza zastosowanie „metody pełnego odliczenia” zgodnie z art. 245 ust. 1 lit. b) CRR.

Według stanu na 31 grudnia 2023 wartości bilansowe brutto transz wynosiły odpowiednio: transzy senior 1 521 663 tys.zł, transzy mezzanine 303 707 tys.zł i transzy junior 24 018 tys.zł.

W świetle zapisów MSSF 9 warunki umowne przeprowadzonej transakcji sekurytyzacji nie spełniają przesłanek do nieuwzględniania sekurytyzowanych aktywów w sprawozdaniu z sytuacji finansowej Santander Bank Polska S.A.

Tabela poniżej przedstawia wartości bilansowe brutto sekurytyzowanych kredytów oraz ich część kapitałową objętą sekurytyzacją i kwoty ryzyka pozostające w Grupie Kapitałowej:

Wartość transakcji brutto

Wartość transakcji wg kwoty kapitału

Kwota ryzyka pozostająca

w Grupie Kapitałowej

 

31.12.2023

31.12.2022

31.12.2023

31.12.2022

31.12.2023

31.12.2022

Wartość bilansowa portfela, w tym:

1 849 388

2 459 082

1 836 870

2 443 519

1 535 219

2 040 339

transza senior

1 521 663

2 032 923

1 511 363

2 020 058

1 511 363

2 020 058

transza mezzanine

303 707

405 749

301 651

403 181

-

-

transza junior

24 018

20 410

23 856

20 281

23 856

20 281

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

23.        Inwestycyjne aktywa finansowe             

.Inwestycyjne aktywa finansowe

31.12.2023

31.12.2022* dane przekształcone

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

44 814 032

46 609 817

Papiery wartościowe Skarbu Państwa:

25 218 632

30 891 181

- obligacje

25 218 632

30 891 181

Papiery wartościowe banku centralnego:

6 096 392

3 898 145

- bony

6 096 392

3 898 145

Pozostałe papiery wartościowe:

13 499 008

11 820 491

- obligacje

13 499 008

11 820 491

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

-

62 907

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie

17 866 218

3 156 009

Papiery wartościowe Skarbu Państwa:

17 004 818

3 156 009

- obligacje

17 004 818

3 156 009

Pozostałe papiery wartościowe:

861 400

-

- obligacje

861 400

-

Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

272 336

200 170

- nienotowane

272 336

200 170

Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

-

58 035

- nienotowane

-

58 035

Razem

62 952 586

50 086 938

*szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

Zmiana stanu inwestycyjnych

aktywów finansowych

1.01.2023 r. - 31.12.2023 r.

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane

w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane

w wartości godziwej przez wynik finansowy

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowa-nym koszcie

Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane

w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane

w wartości godziwej przez wynik finansowy

Razem

Stan na początek okresu*

dane przekształcone

46 609 817

62 907

3 156 009

200 170

58 035

50 086 938

Zwiększenia

384 757 873

-

14 239 339

-

-

398 997 212

Zmniejszenia (sprzedaż i zapadalność)

(388 497 135)

(67 888)

-

-

(64 121)

(388 629 144)

Wycena do wartości godziwej

2 214 123

4 852

-

72 166

6 185

2 297 326

Zmiana stanu odsetek naliczonych

28 743

-

472 459

-

-

501 202

Odpisy z tytułu utraty wartości papierów wartościowych

(2 016)

-

-

-

-

(2 016)

Różnice kursowe

(297 373)

129

(1 589)

-

(99)

(298 932)

Stan na koniec okresu

44 814 032

-

17 866 218

272 336

-

62 952 586

*szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Zmiana stanu inwestycyjnych

aktywów finansowych

1.01.2022 r. - 31.12.2022 r.*

dane przekształcone

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane

w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane

w wartości godziwej przez wynik finansowy

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowa-nym koszcie

Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane

w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane

w wartości godziwej przez wynik finansowy

Razem

Stan na początek okresu

67 138 415

113 733

1 421 272

191 991

-

68 865 411

Zwiększenia

159 438 467

-

1 680 423

129

59 179

161 178 198

Zmniejszenia (sprzedaż i zapadalność)

(179 006 052)

(59 179)

-

-

-

(179 065 231)

Wycena do wartości godziwej

(1 686 782)

(4 515)

-

8 050

1 705

(1 681 542)

Zmiana stanu odsetek naliczonych

521 931

-

54 314

-

-

576 245

Odpisy z tytułu utraty wartości papierów wartościowych

(1 066)

-

-

-

-

(1 066)

Różnice kursowe

204 904

12 868

-

-

(2 827)

214 945

Pozostałe

-

-

-

-

(22)

(22)

Stan na koniec okresu

46 609 817

62 907

3 156 009

200 170

58 035

50 086 938

*szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

24.        Inwestycje w podmioty zależne i stowarzyszone

Inwestycje w podmioty zależne i stowarzyszone

31.12.2023

31.12.2022

Podmioty zależne

2 340 801

2 340 801

Podmioty stowarzyszone

36 606

36 606

Razem

2 377 407

2 377 407

Inwestycje w podmioty zależne wg stanu na 31.12.2023 r. *

Nazwa jednostki

Santander Inwestycje

Sp. z o.o.

Santander Finanse

Sp. z o.o.

Santander Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.

Santander Consumer

Bank S.A.

Razem

Siedziba

Warszawa

Poznań

Poznań

Wrocław

 

Rodzaj powiązania

 spółka zależna

 spółka zależna

 spółka  zależna

 spółka zależna

 

Procent posiadanego kapitału

100,00

100,00

50,00

60,00

 

Wartość bilansowa

46 600

131 032

6 755

2 156 414

2 340 801

Aktywa jednostki razem

62 035

317 689

157 560

20 062 691

20 599 975

Kapitał własny jednostki, w tym:

61 729

303 618

125 269

4 544 263

5 034 879

 kapitał zakładowy

100

1 633

13 500

520 000

535 233

 pozostały kapitał własny, w tym:

61 629

301 985

111 769

4 024 263

4 499 646

 niepodzielony zysk (niepokryta strata) z lat ubiegłych

-

-

-

1 481 053

1 481 053

 zysk (strata) netto

1 787

40 093

93 147

66 607

201 634

Zobowiązania jednostki

306

14 071

32 291

15 518 428

15 565 096

Dochody

1 925

80 169

243 017

2 238 474

2 563 585

* Przedstawione dane finansowe jednostek dostępne na dzień sporządzenia sprawozdania, pochodzą z niezbadanych sprawozdań finansowych jednostek

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Nazwa jednostki

 

 

Rodzaj działalności

 

 

Santander Inwestycje Sp. z o.o.

nabywanie, zbywanie akcji i udziałów spółek prawa handlowego oraz innych papierów wartościowych; działalność związana z poszukiwaniem inwestorów

Santander Finanse Sp. z o.o.

scentralizowane zarządzanie spółkami Santander Leasing S.A., Santander Faktor Sp. z o.o, Santander F24 S.A.

Santander Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.

działalność maklerska polegająca na zarządzaniu cudzym pakietem papierów wartościowych dopuszczonych i nie dopuszczonych do publicznego obrotu

Santander Consumer Bank S.A.

przyjmowanie wkładów oszczędnościowych i lokat terminowych, udzielanie i zaciąganie kredytów i pożyczek pieniężnych

Inwestycje w podmioty zależne wg stanu na 31.12.2022 r. *

Nazwa jednostki

Santander Inwestycje

Sp. z o.o.

Santander Finanse

Sp. z o.o.

Santander Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.

Santander Consumer

Bank S.A.

Razem

Siedziba

Warszawa

Poznań

Poznań

Wrocław

 

Rodzaj powiązania

 spółka zależna

 spółka zależna

 spółka  zależna

 spółka zależna

 

Procent posiadanego kapitału

100,00

100,00

50,00

60,00

 

Wartość bilansowa

46 600

131 032

6 755

2 156 414

2 340 801

Aktywa jednostki razem

94 683

355 387

160 388

17 014 569

17 625 027

Kapitał własny jednostki, w tym:

94 372

341 893

94 236

3 845 253

4 375 754

 kapitał zakładowy

100

1 633

13 500

520 000

535 233

 pozostały kapitał własny, w tym:

94 272

340 260

80 736

3 325 253

3 840 521

 niepodzielony zysk (niepokryta strata) z lat ubiegłych

34 610

-

-

1 121 769

1 156 379

 zysk (strata) netto

452

33 521

75 723

359 284

468 980

Zobowiązania jednostki

311

13 494

66 152

13 169 315

13 249 272

Dochody

502

65 546

206 294

1 942 212

2 214 554

* Przedstawione dane finansowe jednostek dostępne na dzień sporządzenia sprawozdania, pochodzą z niezbadanych sprawozdań finansowych jednostek

Nazwa jednostki

 

 

Rodzaj działalności

 

 

Santander Inwestycje Sp. z o.o.

nabywanie, zbywanie akcji i udziałów spółek prawa handlowego oraz innych papierów wartościowych; działalność związana z poszukiwaniem inwestorów

Santander Finanse Sp. z o.o.

scentralizowane zarządzanie spółkami Santander Leasing S.A., Santander Faktor Sp. z o.o, Santander F24 S.A., Santander Leasing Poland Securitization 01

Santander Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.

działalność maklerska polegająca na zarządzaniu cudzym pakietem papierów wartościowych dopuszczonych i nie dopuszczonych do publicznego obrotu

Santander Consumer Bank S.A.

przyjmowanie wkładów oszczędnościowych i lokat terminowych, udzielanie i zaciąganie kredytów i pożyczek pieniężnych

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Inwestycje w podmioty stowarzyszone

Nazwa jednostki stowarzyszonej:

Kraj założenia oraz miejsce prowadzenia działalności

Procentowy udział Banku w kapitale/

w głosach

Metoda wyceny

Wycena na dzień sprawozdawczy

Rodzaj działalności

31.12.2023

31.12.2022

Santander - Allianz Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A.

Polska

Warszawa

 działalność ubezpieczeniowa, ubezpieczenia na życie

49,00

49,00

 Cena nabycia

14 859

14 859

Santander  - Allianz Towarzystwo Ubezpieczeń  S.A.

Polska

Warszawa

 działalność ubezpieczeniowa, ubezpieczenia osobowe oraz majątkowe

49,00

49,00

 Cena nabycia

13 747

13 747

POLFUND - Fundusz Poręczeń

Kredytowych S.A.

Polska

Szczecin

 udzielanie poręczeń kredytowych, lokowanie powierzonych spółce środków pieniężnych i zarządzanie nimi

50,00

50,00

 Cena nabycia

8 000

8 000

Razem

 

 

 

 

 

36 606

36 606

25.        Wartości niematerialne

Wartości niematerialne Rok 2023

Licencje, patenty, koncesje i podobne wartości

Pozostałe

Nakłady na wartości niematerialne

Razem

Wartość w cenie nabycia na początek okresu

2 210 478

218 300

272 362

2 701 140

Zwiększenia z tytułu:

-zakupu

-

-

341 607

341 607

-przeniesienia z nakładów

314 642

-

-

314 642

Zmniejszenia z tytułu:

 

 

 

 

-likwidacji

(125 771)

-

(2 008)

(127 779)

-przeniesienia z nakładów

-

-

(314 643)

(314 643)

-transferów

-

-

(1 102)

(1 102)

Wartość w cenie nabycia na koniec okresu

2 399 349

218 300

296 216

2 913 865

Skumulowana amortyzacja na początek okresu

(1 900 089)

(175 532)

-

(2 075 621)

Zwiększenia/zmniejszenia z tytułu:

-amortyzacji bieżącego okresu

(209 963)

(14 138)

-

(224 101)

-likwidacji, sprzedaży

116 318

-

-

116 318

Skumulowana amortyzacja na koniec okresu

(1 993 734)

(189 670)

-

(2 183 404)

Wartość bilansowa

Wartość wg cen nabycia

2 399 349

218 300

296 216

2 913 865

Skumulowana amortyzacja

(1 993 734)

(189 670)

-

(2 183 404)

Stan na 31 grudnia 2023

405 615

28 630

296 216

730 461

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Wartości niematerialne Rok 2022

Licencje, patenty, koncesje i podobne wartości

Pozostałe

Nakłady na wartości niematerialne

Razem

Wartość w cenie nabycia na początek okresu

2 041 164

218 300

246 520

2 505 984

Zwiększenia z tytułu:

 

 

 

 

-zakupu

-

-

249 570

249 570

-przeniesienia z nakładów

219 948

-

-

219 948

Zmniejszenia z tytułu:

 

 

 

 

-likwidacji

(50 634)

-

(3 525)

(54 159)

-przeniesienia z nakładów

-

-

(219 918)

(219 918)

-transferów

-

-

(285)

(285)

Wartość w cenie nabycia na koniec okresu

2 210 478

218 300

272 362

2 701 140

Skumulowana amortyzacja na początek okresu

(1 759 617)

(155 408)

-

(1 915 025)

Zwiększenia/zmniejszenia z tytułu:

 

 

 

 

-amortyzacji bieżącego okresu

(178 256)

(20 124)

-

(198 380)

-likwidacji, sprzedaży

37 784

-

-

37 784

Skumulowana amortyzacja na koniec okresu

(1 900 089)

(175 532)

-

(2 075 621)

Wartość bilansowa

 

 

 

 

Wartość wg cen nabycia

2 210 478

218 300

272 362

2 701 140

Skumulowana amortyzacja

(1 900 089)

(175 532)

-

(2 075 621)

Stan na 31 grudnia 2022

310 389

42 768

272 362

625 519

.

26.        Wartość firmy

Na dzień 31.12.2023 r. oraz w okresie porównawczym wartość firmy obejmuje następującą pozycję:

·   1 688 516 tys. zł - wartość firmy powstała w wyniku połączenia Santander Bank Polska S.A. z Bankiem Kredyt Bank S.A. w dniu 4.01.2013 r.

Zgodnie z wymogami MSSF 3 wartość firmy została wyznaczona jako nadwyżka kosztów nabycia nad wartością godziwą zidentyfikowanych nabytych aktywów i zobowiązań.

Test na utratę wartości firmy powstałej w wyniku połączenia Santander Bank Polska S.A. z Kredyt Bank S.A.

W 2023 r. i w okresie porównawczym Bank przeprowadził testy na utratę wartości firmy powstałej w wyniku połączenia z Bankiem Kredyt Bank S.A. w dniu 4 stycznia 2013 r., którego wartość bilansowa na 31 grudnia 2023 r. wyniosła 1 688 516 tys. zł. (podobnie jak na dzień 31 grudnia 2022 r.).

Wartość odzyskiwalna w oparciu o wartość użytkową

Wartość odzyskiwalna ośrodków wypracowujących środki pieniężne odpowiada wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży lub wartości użytkowej, zależnie od tego, która z tych wartości jest wyższa. Szacunek wartości użytkowej, która jest wyższa od wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży, jest przeprowadzony w oparciu o model zdyskontowanych przepływów pieniężnych odpowiedni dla banków i innych instytucji finansowych. Przyszłe, oczekiwane przepływy pieniężne wypracowywane przez segmenty biznesowe Santander Bank Polska S.A. są zgodne z 3-letnimi projekcjami finansowymi kierownictwa Banku na lata 2024 – 2026.

Biorąc pod uwagę stabilność Santander Bank Polska S.A., zrównoważone wyniki finansowe oraz w wyniku porównania wartości użytkowej z wartością bilansową ośrodka generującego przepływy pieniężne nie stwierdzono utraty wartości.

Kluczowe założenia przyjęte przy ustaleniu wartości użytkowej

Dla potrzeb pomiaru utraty wartości firmy Bank posługuje się następującą, wynikającą z początkowego ujęcia, alokacją wartości firmy na historyczne segmenty biznesowe:

 

Segment Bankowości Detalicznej

Segment Bankowości Biznesowej

i Korporacyjnej

Segment Bankowości Korporacyjnej

i Inwestycyjnej

Segment ALM

i Operacji Centralnych

Razem

Wartość firmy

764 135

578 808

222 621

122 952

1 688 516

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Z uwagi na przyjęty model wyceny, założenia przyjęte do ustalenia wartości użytkowej dla poszczególnych segmentów są takie same.

Projekcja finansowa

Projekcja finansowa na lata 2024 – 2026 została opracowana z uwzględnieniem planów strategicznych i operacyjnych oraz dostępnych prognoz makroekonomicznych i rynkowych. Ekstrapolacja przepływów pieniężnych wykraczających poza okres objęty planem finansowym została oparta o stopy wzrostu odzwierciedlające długoterminowy cel inflacyjny Narodowego Banku Polskiego, który na dzień 31 grudnia 2023 roku wynosi 2,5 p.p.

Projekcja finansowa zakłada kontynuację rozwoju obecnej oferty ze szczególną koncentracją na wzroście głównych linii produktowych, obsłudze osób fizycznych z segmentu detalicznego oraz małych i średnich przedsiębiorstwach korzystających z usług finansowania, produktów oszczędnościowych oraz usług transakcyjnych.

Stopa dyskontowa

Zastosowana w modelu stopa dyskontowa na poziomie 11,21% odpowiada przyjętej stawce kosztu kapitału dla Santander Bank Polska S.A.

Zmiana stopy dyskontowej o 1 punkt procentowy nie wpłynęłaby istotnie na wartość zdyskontowanych przepływów pieniężnych, wartość użytkową i w konsekwencji wynik przeprowadzonego testu na utratę wartości.

Stopa wzrostu w okresie wykraczającym poza projekcje finansowe

Ekstrapolację przepływów pieniężnych, wykraczających poza 3-letni okres objęty projekcjami finansowymi (wartość rezydualna) oparto na stopie wzrostu wynoszącej 2,5 % rocznie, tj. na poziomie celu inflacyjnego.

Minimalny poziom współczynnika kapitałowego wymagany przez organy nadzorcze

Wzrost poziomu wymaganego kapitału oznacza spadek wartości kapitału dostępnego do teoretycznych dywidend w ramach przeprowadzanego testu.  Zgodnie z polskimi przepisami wysokość dywidendy banków komercyjnych, możliwej do wypłaty za rok poprzedni zależy od spełnienia minimalnych kryteriów określonych w polityce dywidendowej KNF.  Szczegóły opisane zostały w nocie  4.

Na dzień 31.12.2023 r. nie stwierdzono utraty wartości firmy.

27.        Rzeczowy majątek trwały

Rzeczowy majątek trwały

Rok 2023

Nieruchomości

Sprzęt informatyczny

Środki transportu

Pozostały majątek trwały

Środki trwałe w budowie

Razem

Wartość w cenie nabycia na początek okresu

375 095

922 013

-

159 236

88 957

1 545 301

Zwiększenia z tytułu:

-zakupu

-

-

-

-

108 361

108 361

-przeniesienia ze środków trwałych w budowie

3 345

136 722

-

9 105

-

149 172

-transferów

1 102

-

187

-

-

1 289

Zmniejszenia z tytułu:

-sprzedaży, likwidacji, darowizny

(32 342)

(191 986)

(187)

(14 981)

(1 576)

(241 072)

-przeniesienia ze środków trwałych w budowie

-

-

-

-

(149 171)

(149 171)

-transferów

Wartość w cenie nabycia na koniec okresu

347 200

866 749

-

153 360

46 571

1 413 880

Skumulowana amortyzacja na początek okresu

(271 719)

(648 957)

-

(126 939)

-

(1 047 615)

Zwiększenia/zmniejszenia z tytułu:

-amortyzacji bieżącego okresu

(15 386)

(98 361)

(4)

(12 850)

-

(126 601)

-sprzedaży, likwidacji, darowizny

26 514

191 574

187

14 344

-

232 619

-transferów

-

(3)

(183)

3

-

(183)

Odpisy/odwrócenie z tytułu utraty wartości

Skumulowana amortyzacja na koniec okresu

(260 591)

(555 747)

-

(125 442)

-

(941 780)

Wartość bilansowa

Wartość wg cen nabycia

347 200

866 749

-

153 360

46 571

1 413 880

Skumulowana amortyzacja

(260 591)

(555 747)

-

(125 442)

-

(941 780)

Stan na 31 grudnia 2023

86 609

311 002

-

27 918

46 571

472 100

.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Rzeczowy majątek trwały

Rok 2022

Nieruchomości

Sprzęt informatyczny

Środki transportu

Pozostały majątek trwały

Środki trwałe w budowie

Razem

Wartość w cenie nabycia na początek okresu

484 639

873 978

-

183 193

91 735

1 633 545

Zwiększenia z tytułu:

 

 

 

 

 

 

-zakupu

-

-

-

-

103 217

103 217

-przeniesienia ze środków trwałych w budowie

2 693

100 049

-

3 487

-

106 229

Zmniejszenia z tytułu:

-sprzedaży, likwidacji, darowizny

(112 237)

(52 014)

-

(27 442)

(23)

(191 716)

-przeniesienia ze środków trwałych w budowie

-

-

-

(2)

(105 941)

(105 943)

-transferów

-

-

-

-

(31)

(31)

Wartość w cenie nabycia na koniec okresu

375 095

922 013

-

159 236

88 957

1 545 301

Skumulowana amortyzacja na początek okresu

(342 144)

(607 312)

-

(138 658)

-

(1 088 114)

Zwiększenia/zmniejszenia z tytułu:

 

 

 

 

 

 

-amortyzacji bieżącego okresu

(17 798)

(91 419)

-

(13 952)

-

(123 169)

-sprzedaży, likwidacji, darowizny

89 283

49 774

-

25 671

-

164 728

Odpisy/odwrócenie z tytułu utraty wartości

(1 060)

-

-

-

-

(1 060)

Skumulowana amortyzacja na koniec okresu

(271 719)

(648 957)

-

(126 939)

-

(1 047 615)

Wartość bilansowa

 

 

 

 

 

 

Wartość wg cen nabycia

375 095

922 013

-

159 236

88 957

1 545 301

Skumulowana amortyzacja

(271 719)

(648 957)

-

(126 939)

-

(1 047 615)

Stan na 31 grudnia 2022

103 376

273 056

-

32 297

88 957

497 686

.

.

28.        Aktywa z tytułu praw do użytkowania

Aktywa z tytułu prawa do użytkowania

Rok 2023

Nieruchomości

Środki transportu

Pozostałe

Razem

Wartość brutto na początek okresu

926 846

25 774

8 393

961 013

Zwiększenia z tytułu:

-zawarcia nowych umów leasingu

33 714

12 807

33

46 554

-modyfikacji umów leasingu oraz aktualizacji okresu leasingu

112 848

4 397

442

117 687

Zmniejszenia z tytułu:

-modyfikacji umów leasingu oraz aktualizacji okresu leasingu

(90 158)

(19 519)

(516)

(110 193)

Wartość brutto na koniec okresu

983 250

23 459

8 352

1 015 061

Skumulowana amortyzacja na początek okresu

(500 730)

(17 985)

(4 956)

(523 671)

Zwiększenia z tytułu:

-amortyzacji bieżącego okresu

(117 009)

(8 785)

(990)

(126 784)

Zmniejszenia z tytułu:

-modyfikacji (w tym rozliczenia) umów leasingu oraz aktualizacji okresu leasingu

68 570

18 300

508

87 378

Odpisy/odwrócenie z tytułu utraty wartości *

(2 420)

-

46

(2 374)

Skumulowana amortyzacja na koniec okresu

(551 589)

(8 470)

(5 392)

(565 451)

Wartość bilansowa

Wartość brutto

983 250

23 459

8 352

1 015 061

Skumulowana amortyzacja

(551 589)

(8 470)

(5 392)

(565 451)

Stan na 31 grudnia 2023

431 661

14 989

2 960

449 610

*Rozpoznana utrata wartości wynika z zamknięcia oddziałów Banku. Odpisaniu podlega pełna wartość bilansowa tych oddziałów.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Aktywa z tytułu prawa do użytkowania

Rok 2022

Nieruchomości

Środki transportu

Pozostałe

Razem

Wartość brutto na początek okresu

882 711

27 629

8 054

918 394

Zwiększenia z tytułu:

 

 

 

 

-zawarcia nowych umów leasingu

31 022

714

364

32 100

-modyfikacji umów leasingu oraz aktualizacji okresu leasingu

86 860

4 698

723

92 281

-nakłady

28

-

-

28

Zmniejszenia z tytułu:

 

 

 

 

-modyfikacji umów leasingu oraz aktualizacji okresu leasingu

(73 775)

(7 267)

(748)

(81 790)

Wartość brutto na koniec okresu

926 846

25 774

8 393

961 013

Skumulowana amortyzacja na początek okresu

(438 819)

(14 894)

(3 999)

(457 712)

Zwiększenia z tytułu:

 

 

 

 

-amortyzacji bieżącego okresu

(115 742)

(8 475)

(1 165)

(125 382)

Zmniejszenia z tytułu:

 

 

 

 

-modyfikacji (w tym rozliczenia) umów leasingu oraz aktualizacji okresu leasingu

63 474

5 384

597

69 455

Odpisy/odwrócenie z tytułu utraty wartości *

(9 643)

-

(389)

(10 032)

Skumulowana amortyzacja na koniec okresu

(500 730)

(17 985)

(4 956)

(523 671)

Wartość bilansowa

 

 

 

 

Wartość brutto

926 846

25 774

8 393

961 013

Skumulowana amortyzacja

(500 730)

(17 985)

(4 956)

(523 671)

Stan na 31 grudnia 2022

426 116

7 789

3 437

437 342

*Rozpoznana utrata wartości wynika z zamknięcia oddziałów Banku. Odpisaniu podlega pełna wartość bilansowa tych oddziałów.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

29.        Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Aktywa z tytułu podatku odroczonego

31.12.2023

Zmiany odnoszone na inne całkowite dochody

Zmiany odnoszone na wynik finansowy

Zmiany z tytułu różnic przejściowych

31.12.2022* dane przekształcone

Odpisy z tytułu oczekiwanych strat kredytowych

748 462

-

(11 274)

(11 274)

759 736

Wycena pochodnych instrumentów finansowych

1 688 290

-

71 730

71 730

1 616 560

Wycena instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne

-

(71 692)

-

(71 692)

71 692

Pozostałe rezerwy

212 481

-

40 320

40 320

172 161

Przychody przyszłych okresów

209 786

-

(194 037)

(194 037)

403 823

Różnica między wartością księgową i podatkową przedmiotów leasingu

93 878

 

(19 455)

(19 455)

113 333

Koszty niezrealizowane z tytułu odsetek od kredytów, lokat i papierów wartościowych

149 069

-

(50 246)

(50 246)

199 315

Pozostałe ujemne różnice przejściowe

2 674

-

(761)

(761)

3 436

Suma aktywów z tytułu podatku odroczonego

3 104 640

(71 692)

(163 723)

(235 415)

3 340 056

Zobowiązania z tytułu podatku odroczonego

31.12.2023

Zmiany odnoszone na inne całkowite dochody

Zmiany odnoszone na wynik finansowy

Zmiany z tytułu różnic przejściowych

31.12.2022* dane przekształcone

Wycena instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne

(130 716)

(130 716)

 

(130 716)

-

Wycena inwestycyjnych aktywów finansowych

195 116

(361 849)

 

(361 849)

556 965

Rezerwy na odprawy emerytalne

146

2 903

-

2 903

(2 757)

Wycena pochodnych instrumentów finansowych

(1 564 821)

-

(206 056)

(206 056)

(1 358 765)

Dochód niezrealizowany z tytułu odsetek od kredytów, papierów wartościowych i lokat międzybankowych

(517 024)

-

201 381

201 381

(718 405)

Różnica między wartością księgową i podatkową przedmiotów leasingu

(85 426)

-

(2 331)

(2 331)

(83 095)

Pozostałe dodatnie różnice przejściowe

(14 999)

-

705

705

(15 706)

Suma zobowiązań z tytułu podatku odroczonego

(2 117 725)

(489 663)

(6 301)

(495 964)

(1 621 763)

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

986 915

(561 355)

(170 024)

(731 379)

1 718 293

*szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Aktywa z tytułu podatku odroczonego

31.12.2022* dane przekształcone

Zmiany odnoszone na inne całkowite dochody

Zmiany odnoszone na wynik finansowy

Zmiany z tytułu różnic przejściowych

31.12.2021

Odpisy z tytułu oczekiwanych strat kredytowych

759 736

-

42 628

42 628

717 108

Wycena pochodnych instrumentów finansowych

1 616 560

-

628 964

628 964

987 596

Wycena instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne

71 692

66 603

-

66 603

5 089

Pozostałe rezerwy

172 161

-

8 193

8 193

163 967

Przychody przyszłych okresów

403 823

-

137 360

137 360

266 463

Różnica między wartością księgową i podatkową przedmiotów leasingu

113 333

 

(9 165)

(9 165)

122 498

Koszty niezrealizowane z tytułu odsetek od kredytów, lokat i papierów wartościowych

199 315

-

144 200

144 200

55 115

Pozostałe ujemne różnice przejściowe

3 436

-

(1 412)

(1 412)

4 847

Suma aktywów z tytułu podatku odroczonego

3 340 056

66 603

950 768

1 017 371

2 322 683

Zobowiązania z tytułu podatku odroczonego

31.12.2022* dane przekształcone

Zmiany odnoszone na inne całkowite dochody

Zmiany odnoszone na wynik finansowy

Zmiany z tytułu różnic przejściowych

31.12.2021

Wycena inwestycyjnych aktywów finansowych

556 965

251 677

-

251 677

305 288

Rezerwy na odprawy emerytalne

(2 757)

90

-

90

(2 847)

Wycena pochodnych instrumentów finansowych

(1 358 765)

-

(634 974)

(634 974)

(723 791)

Dochód niezrealizowany z tytułu odsetek od kredytów, papierów wartościowych i lokat międzybankowych

(718 405)

-

(499 624)

(499 624)

(218 781)

Różnica między wartością księgową i podatkową przedmiotów leasingu

(83 095)

-

4 435

4 435

(87 530)

Pozostałe dodatnie różnice przejściowe

(15 706)

-

11 236

11 236

(26 942)

Suma zobowiązań z tytułu podatku odroczonego

(1 621 763)

251 767

(1 118 927)

(867 160)

(754 603)

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

1 718 293

318 370

(168 159)

150 211

1 568 080

*szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

Zmiana stanu podatku odroczonego

31.12.2023

31.12.2022* dane przekształcone

 Stan na początek okresu

1 718 293

1 568 080

 Zmiany odniesione do rachunku zysków i strat

(170 025)

(168 157)

 Zmiany odniesione na inne całkowite dochody

(561 353)

318 370

Stan na koniec okresu

986 915

1 718 293

*szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

Na różnice przejściowe odniesione na inne całkowite dochody składa się podatek odroczony od wyceny aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży, instrumentów zabezpieczających przyszłe przepływy pieniężne oraz rezerwy na odprawy emerytalne.

Na różnice przejściowe odniesione do rachunku zysków i strat składa się podatek odroczony od wyceny pozostałych aktywów finansowych, rezerw na należności kredytowe oraz innych aktywów i pasywów wykorzystywanych w bieżącej działalności Banku.

30.        Aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży

Aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży

31.12.2023

31.12.2022

Nieruchomości

4 308

4 308

Razem

4 308

4 308

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

31.        Pozostałe aktywa

Pozostałe aktywa

31.12.2023

31.12.2022

Rozrachunki międzybankowe

-

9 389

Dłużnicy różni

905 658

776 984

Czynne rozliczenia międzyokresowe

95 025

107 488

Rozrachunki z tytułu transakcji giełdowych

62 092

30 749

Pozostałe

51

52

Razem

1 062 826

924 662

w tym aktywa finansowe *

967 750

817 122

*Do aktywów finansowych zaliczono wszystkie pozycje Pozostałych aktywów z wyłączeniem: Czynnych rozliczeń międzyokresowych, oraz pozycji Pozostałe.

Na dzień 31.12.2023 r. odpisy aktualizujące wartość pozostałych aktywów wynoszą 50 464 tys. zł (31.12.2022 r. 45 531 tys. zł.)

W pozycji Pozostałe aktywa w znakomitej większości wykazywane są pozycje nieprzeterminowane i bez utraty wartości. Najbardziej znaczące pozycje dotyczą spółek Allianz, KDPW, GPW oraz szeregu innych podmiotów o dobrym standingu finansowym i dobrej historii współpracy, w większości o ratingu A- (Fitch).

32.        Zobowiązania wobec banków

Zobowiązania wobec banków

31.12.2023

31.12.2022

Lokaty

553 858

162 325

Rachunki bieżące

2 114 435

2 082 803

Razem

2 668 293

2 245 128

Na dzień 31.12.2023 r. korekta wartości zabezpieczanego ryzyka depozytów objętych rachunkowością zabezpieczeń wyniosła zero zł (31.12.2022 r. – zero zł).

Wartość godziwą „Zobowiązań wobec banków” przedstawia nota 45

Zmiana stanu zobowiązań z tytułu kredytów otrzymanych od banków

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

 Stan na początek okresu

-

6 100

  Zmniejszenia z tytułu:

-

(6 100)

 - spłata kredytów

-

(6 100)

Stan na koniec okresu

-

-

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

33.        Zobowiązania wobec klientów  

Zobowiązania wobec klientów

31.12.2023

31.12.2022

Zobowiązania wobec klientów indywidualnych

107 212 340

102 383 221

depozyty terminowe

35 121 689

29 908 512

w rachunku bieżącym

72 007 545

72 347 764

pozostałe

83 106

126 945

Zobowiązania wobec podmiotów gospodarczych

79 675 168

74 735 188

depozyty terminowe

16 868 037

16 840 729

w rachunku bieżącym

59 740 299

55 078 144

kredyty i pożyczki od instytucji finansowych

171 394

92 078

pozostałe

2 895 438

2 724 237

Zobowiązania wobec podmiotów sektora publicznego

8 478 429

8 536 851

depozyty terminowe

505 847

506 753

w rachunku bieżącym

7 836 387

8 021 258

pozostałe

136 195

8 840

Razem

195 365 937

185 655 260

Na dzień 31.12.2023 r. depozyty stanowiące zabezpieczenie należności kredytowych wynoszą 1 893 153 tys. zł. (31.12.2022 r.- 1 489 772  tys. zł).

Wartość godziwą „Zobowiązania wobec klientów” przestawia nota 45.

Zmiana stanu zobowiązań z tytułu kredytów  otrzymanych od pozostałych instytucji finansowych

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

 Stan na początek okresu

92 078

161 388

  Zwiększenia z tytułu:

172 784

4 430

 - kredyty otrzymane

167 042

-

 - odsetki od kredytów otrzymanych

5 742

4 430

  Zmniejszenia z tytułu:

(93 468)

(73 740)

 - spłata kredytów

(87 560)

(69 049)

 - spłata odsetek

(5 908)

(4 688)

 - różnice kursowe i pozostałe zmiany

-

(3)

Stan na koniec okresu

171 394

92 078

Bank nie zarejestrował żadnych naruszeń warunków umownych związanych ze zobowiązaniami z tytułu zaciągniętych pożyczek.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

34.        Zobowiązania podporządkowane

Zobowiązania podporządkowane

Termin wymagalności

Waluta

Wartość nominalna

 Emisja 1

 05.08.2025

EUR

100 000

 Emisja 2

 03.12.2026

EUR

120 000

 Emisja 3

 22.05.2027

EUR

137 100

 Emisja 4

 05.04.2028

 PLN

1 000 000

Zmiana stanu zobowiązań podporządkowanych

 

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

 Stan na początek okresu

 

2 705 885

2 649 991

 Zwiększenia z tytułu:

 

184 062

150 281

-odsetki od pożyczek podporządkowanych

 

184 062

116 988

-różnice kursowe

 

-

33 293

 Zmniejszenia z tytułu:

 

(304 471)

(94 387)

 -spłata odsetek

 

(183 689)

(94 387)

 -różnice kursowe

 

(120 782)

-

 Stan na koniec okresu

 

2 585 476

2 705 885

 Krótkoterminowe

 

35 962

35 588

 Długoterminowe (powyżej 1 roku)

 

2 549 514

2 670 297

Pozostałe informacje dotyczące zobowiązań podporządkowanych zostały zaprezentowane w nocie 4.

35.        Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych

Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych na 31 grudnia 2023 r.

Nazwa podmiotu emitującego papiery wartościowe

Rodzaj papierów wartościowych

Wartość nominalna

Waluta

Data emisji

Termin wymagalności

Wartość bilansowa

(w tys. zł)

 Santander Bank Polska S.A. 

 Obligacje

1 900 000

 PLN

30.03.2023

31.03.2025

1 936 502

 Santander Bank Polska S.A. 

 Obligacje

3 100 000

 PLN

29.11.2023

30.11.2026

3 121 357

 Santander Bank Polska S.A. 

 Obligacje

200 000

 EUR

22.12.2023

22.12.2025

871 197

Razem

 

 

 

 

 

5 929 056

Łączna wartość zobowiązań finansowych (w tym zobowiązań z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych) wynikających z niniejszego sprawozdania finansowego nie różni się istotnie od prognozy kształtowania się zobowiązań finansowych na ostatni dzień roku obrotowego opublikowanych w związku z propozycją nabycia obligacji z dnia 20.11.2023 r.

Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych na 31 grudnia 2022 r.

Nazwa podmiotu emitującego papiery wartościowe

Rodzaj papierów wartościowych

Wartość nominalna

Waluta

Data emisji

Termin wymagalności

Wartość bilansowa

(w tys. zł)

 Santander Bank Polska S.A. 

 Obligacje

750 000

 EUR

29.11.2021

29.11.2024

3 518 153

 Santander Bank Polska S.A. 

 Obligacje

500 000

 EUR

30.03.2022

30.03.2024

2 381 147

Razem

 

 

 

 

 

5 899 300

.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Zmiana stanu zobowiązań z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

 Stan na początek okresu

5 899 300

4 660 882

 Zwiększenia z tytułu:

6 028 095

2 507 304

 - emisja dłużnych papierów wartościowych

5 865 760

2 325 350

 - odsetki od emisji dłużnych papierów wartościowych

161 928

85 079

 - różnice kursowe

-

96 875

 - inne zmiany

407

-

 Zmniejszenia z tytułu:

(5 998 339)

(1 268 886)

 - wykup dłużnych papierów wartościowych

(5 605 700)

(1 219 340)

 - spłata odsetek

(139 804)

(49 532)

 - różnice kursowe

(252 835)

-

 - inne zmiany

-

(14)

Stan na koniec okresu

5 929 056

5 899 300

36.     Rezerwy na udzielone zobowiązania finansowe i gwarancyjne

Rezerwy na udzielone zobowiązania finansowe i gwarancyjne

31.12.2023

31.12.2022

Rezerwy dot. zobowiązań finansowych do udzielenia kredytów oraz linii kredytowych

124 661

56 914

Rezerwy dot. umów gwarancji i poręczeń finansowych

25 987

16 038

Pozostałe rezerwy

646

1 060

Razem

151 294

74 012

.

Zmiana stanu rezerw na udzielone zobowiązania finansowe i gwarancyjne

31.12.2023

Stan na początek okresu

74 012

Utworzenie rezerw

217 399

Rozwiązanie rezerw

(137 940)

Inne zmiany

(2 177)

Stan na koniec okresu

151 294

Krótkoterminowe

77 743

Długoterminowe

73 551

.

Zmiana stanu rezerw na udzielone zobowiązania finansowe i gwarancyjne

31.12.2022

Stan na początek okresu

73 130

Utworzenie rezerw

117 259

Rozwiązanie rezerw

(116 719)

Inne zmiany

342

Stan na koniec okresu

74 012

Krótkoterminowe

51 393

Długoterminowe

22 619

37.        Pozostałe rezerwy

Pozostałe rezerwy

31.12.2023

31.12.2022

Rezerwy wynikające z ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych

624 354

318 683

Rezerwy na zwrot kosztów z tytułu przedterminowej spłaty kredytów konsumenckich i hipotecznych

26 398

31 321

Rezerwy na sprawy sporne i inne

90 925

98 190

Rezerwy na restrukturyzacje

-

15 463

Razem

741 677

463 657

 

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Zmiana stanu  pozostałych rezerw 1.01.2023 r. - 31.12.2023 r.

Rezerwy wynikające z ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych*

Rezerwy na zwrot kosztów z tytułu przedterminowej spłaty kredytów konsumenckich

Rezerwy na sprawy sporne

i inne

Rezerwy na restrukturyzacje

Razem

Stan rezerw na początek okresu

318 683

31 321

98 190

15 463

463 657

Utworzenie rezerw/rozwiązanie rezerw

346 194

 

143 167

(10 487)

478 874

Wykorzystanie rezerw

(31 238)

(4 923)

(150 432)

(4 976)

(191 569)

Inne

(9 285)

 

-

-

(9 285)

Stan na koniec okresu

624 354

26 398

90 925

-

741 677

*Szczegóły opisane  zostały w nocie 46

Zmiana stanu  pozostałych rezerw 1.01.2022 r. - 31.12.2022 r.

Rezerwy wynikające z ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych

Rezerwy na zwrot kosztów z tytułu przedterminowej spłaty kredytów konsumenckich

Rezerwy na sprawy sporne

i inne

Rezerwy na restrukturyzacje

Razem

Stan rezerw na początek okresu

128 042

38 392

100 447

73 026

339 907

Utworzenie/rozwiązanie rezerw

186 880

(7 071)

74 767

(35 815)

218 761

Wykorzystanie rezerw

(10 702)

-

(77 024)

(21 748)

(109 474)

Inne

14 463

-

-

-

14 463

Stan na koniec okresu

318 683

31 321

98 190

15 463

463 657

38.        Pozostałe zobowiązania 

Pozostałe zobowiązania

31.12.2023

31.12.2022

Rozrachunki z tytułu transakcji giełdowych

62 073

43 417

Rozrachunki międzybankowe i międzyoddziałowe

1 231 217

1 105 216

Rezerwy pracownicze

434 834

374 374

Wierzyciele różni

1 538 256

949 457

Zobowiązania z tytułu umów z klientami

129 837

122 391

Rozliczenia publiczno-prawne

168 591

149 249

Rozliczenia międzyokresowe bierne

360 387

264 716

Razem

3 925 195

3 008 820

w tym zobowiązania finansowe *

3 626 767

2 737 180

* do zobowiązań finansowych zaliczono wszystkie pozycje Pozostałych zobowiązań z wyłączeniem: Rozliczeń publiczno-prawnych i Zobowiązań z tytułu umów z klientami.

.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Zmiana stanu rezerw pracowniczych

1.01.2023 r. - 31.12.2023 r.

 

w tym:

Rezerwa na odprawy emerytalne

Stan na początek okresu

374 374

38 529

Utworzenie rezerw

452 905

17 987

Wykorzystanie rezerw

(266 376)

-

Rozwiązanie rezerw

(53 959)

(571)

Inne zmiany

(72 110)

-

Stan na koniec okresu

434 834

55 945

Krótkoterminowe

378 889

-

Długoterminowe

55 945

55 945

Zmiana stanu rezerw pracowniczych

1.01.2022 r. - 31.12.2022 r.

 

w tym:

Rezerwa na odprawy emerytalne

Stan na początek okresu

312 052

36 628

Utworzenie rezerw

338 378

9 826

Wykorzystanie rezerw

(239 293)

-

Rozwiązanie rezerw

(36 763)

(7 925)

Stan na koniec okresu

374 374

38 529

Krótkoterminowe

335 845

-

Długoterminowe

38 529

38 529

Na rezerwy pracownicze składają się kategorie wymienione w nocie 53.

39.        Kapitał akcyjny

31.12.2023 r.

Seria

Emisja

Rodzaj uprzywilejowania akcji

Rodzaj ograniczenia praw do akcji

Liczba akcji

Wartość serii wg ceny nominalnej w tys. zł

A

na okaziciela

brak

brak

5 120 000

51 200

B

na okaziciela

brak

brak

724 073

7 241

C

na okaziciela

brak

brak

22 155 927

221 559

D

na okaziciela

brak

brak

1 470 589

14 706

E

na okaziciela

brak

brak

980 393

9 804

F

na okaziciela

brak

brak

2 500 000

25 000

G

na okaziciela

brak

brak

40 009 302

400 093

H

na okaziciela

brak

brak

115 729

1 157

I

na okaziciela

brak

brak

1 561 618

15 616

J

na okaziciela

brak

brak

18 907 458

189 075

K

na okaziciela

brak

brak

305 543

3 055

L

na okaziciela

brak

brak

5 383 902

53 839

M

na okaziciela

brak

brak

98 947

990

N

na okaziciela

brak

brak

2 754 824

27 548

O

na okaziciela

brak

brak

101 009

1 010

 

 

 

 

102 189 314

1 021 893

Wartość nominalna jednej akcji wynosi 10 zł. Wszystkie wyemitowane akcje są w pełni opłacone.

Akcjonariuszami posiadającymi co najmniej 5% głosów na Walnym Zgromadzeniu (WZ) Santander Bank Polska S.A. jest Banco Santander S.A. posiadający pakiet kontrolny uprawniający do wykonywania 67,41% ogólnej liczby głosów na WZ oraz Nationale-

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny (OFE) (zarządzane przez Nationale-Nederlanden Powszechne Towarzystwo Emerytalne S.A.)  z udziałem w wysokości 5,01%.

31.12.2022 r.

Seria

Emisja

Rodzaj uprzywilejowania akcji

Rodzaj ograniczenia praw do akcji

Liczba akcji

Wartość serii wg ceny nominalnej w tys. zł

A

na okaziciela

brak

brak

5 120 000

51 200

B

na okaziciela

brak

brak

724 073

7 241

C

na okaziciela

brak

brak

22 155 927

221 559

D

na okaziciela

brak

brak

1 470 589

14 706

E

na okaziciela

brak

brak

980 393

9 804

F

na okaziciela

brak

brak

2 500 000

25 000

G

na okaziciela

brak

brak

40 009 302

400 093

H

na okaziciela

brak

brak

115 729

1 157

I

na okaziciela

brak

brak

1 561 618

15 616

J

na okaziciela

brak

brak

18 907 458

189 075

K

na okaziciela

brak

brak

305 543

3 055

L

na okaziciela

brak

brak

5 383 902

53 839

M

na okaziciela

brak

brak

98 947

990

N

na okaziciela

brak

brak

2 754 824

27 548

O

na okaziciela

brak

brak

101 009

1 010

 

 

 

 

102 189 314

1 021 893

Wartość nominalna jednej akcji wynosi 10 zł. Wszystkie wyemitowane akcje są w pełni opłacone.

Akcjonariuszami posiadającymi co najmniej 5% głosów na Walnym Zgromadzeniu (WZ) Santander Bank Polska S.A. jest Banco Santander S.A. posiadający pakiet kontrolny uprawniający do wykonywania 67,41% ogólnej liczby głosów na WZ oraz Fundusze zarządzane przez Nationale-Nederlanden Powszechne Towarzystwo Emerytalne (PTE) S.A., tj. Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny (OFE) i Nationale-Nederlanden Dobrowolny Fundusz Emerytalny (DFE) z udziałem w wysokości 5,01%.

40.        Pozostałe kapitały

Pozostałe kapitały

31.12.2023

31.12.2022

Fundusz ogólnego ryzyka bankowego

649 810

             649 810

Premia akcyjna

7 981 974

          7 981 974

Inne pozostałe kapitały  w tym:

14 737 764

          13 673 726

Kapitał rezerwowy

14 567 014

         13 502 975

Kapitał zapasowy

170 750

              170 750

Razem

23 369 548

          22 305 509

Premia akcyjna (emisyjna) - powstaje z nadwyżki nad wartością nominalną sprzedanych akcji po odjęciu kosztów emisji akcji i stanowi kapitał zapasowy Banku.

Według stanu na 31.12.2023 r. w kapitale rezerwowym znajduje się m.in.efekt planu opcyjnego w wysokości 143 949 tys. zł oraz planu motywacyjnego w wysokości 150 647 tys zł, według stanu na 31.12.2022 r. w kapitale rezerwowym znajduje się efekt planu opcyjnego w wysokości 143 949 tys. zł.

Inne zmiany pozostałych kapitałów zostały zaprezentowane w zestawieniach zmian w kapitałach własnych za 2023 i 2022 r.

Statutowy kapitał zapasowy tworzony jest z odpisów z zysku netto oraz z zgodnie z obowiązującym Statutem Banku. Kapitał ten nie podlega podziałowi. Tworzony jest on na pokrycie strat  bilansowych. Coroczne odpisy na kapitał zapasowy z zysku netto powinny wynosić co najmniej 8 % zysku netto i dokonywane są do czasu osiągnięcia przez kapitał zapasowy wysokości co najmniej jednej trzeciej kapitału zakładowego Banku. Wysokość odpisu uchwalana jest przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy.

Kapitał rezerwowy tworzony jest z odpisów z zysku po opodatkowaniu, w wysokości uchwalonej przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy oraz z innych źródeł.  Kapitał rezerwowy przeznaczony jest na pokrycie strat, jeżeli ich wysokość przewyższa kapitał zapasowy lub na inne cele, w szczególności na wypłatę dywidendy. Decyzje o wykorzystaniu kapitału rezerwowego podejmuje Walne Zgromadzenie.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

41.        Kapitał z aktualizacji wyceny

Kapitał z aktualizacji wyceny

1.01.2023 r. - 31.12.2023 r.

Razem brutto

Wpływ odpisów

z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Razem netto

Bilans otwarcia*

dane przekształcone w tym:

(3 294 202)

625 897

(2 668 305)

Dłużne aktywa finansowe wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

(3 105 967)

590 134

(2 515 833)

Kapitałowe aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

174 576

(33 170)

141 406

Wycena instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne

(377 325)

71 692

(305 633)

Rezerwa na odprawy emerytalne - zyski aktuarialne

14 514

(2 759)

11 755

 

 

 

 

Zmiana wyceny dłużnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

2 216 551

(421 144)

1 795 407

Przeniesienie z kapitału z aktualizacji wyceny do rachunku wyników z tytułu sprzedaży dłużnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

(2 428)

461

(1 967)

Przeniesienie z kapitału z aktualizacji wyceny do rachunku wyników z tytułu wyceny do wartości godziwej papierów wartościowych objętych rachunkowością zabezpieczeń

(381 822)

72 546

(309 276)

Zmiana wyceny kapitałowych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

72 166

(13 712)

58 454

Zmiana wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne

382 407

(72 657)

309 750

Przeniesienie z rachunku wyników na kapitał z aktualizacji wyceny z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych

682 900

(129 751)

553 149

Zmiana stanu rezerw na odprawy emerytalne - zyski aktuarialne

(15 282)

2 904

(12 378)

 

 

 

 

Bilans zamknięcia w tym:

(339 710)

64 544

(275 166)

Dłużne aktywa finansowe wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

(1 273 666)

241 997

(1 031 669)

Kapitałowe aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

246 742

(46 882)

199 860

Wycena instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne

687 982

(130 716)

557 266

Rezerwa na odprawy emerytalne - zyski aktuarialne

(768)

145

(623)

*szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Kapitał z aktualizacji wyceny

1.01.2022 r. - 31.12.2022 r.*

dane przekształcone

Razem brutto

Wpływ odpisów

z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Razem netto

Bilans otwarcia w tym:

(1 618 574)

307 527

(1 311 047)

Dłużne aktywa finansowe wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

(1 773 303)

336 928

(1 436 375)

Kapitałowe aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

166 526

(31 641)

134 885

Wycena instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne

(26 783)

5 089

(21 694)

Rezerwa na odprawy emerytalne - zyski aktuarialne

14 986

(2 849)

12 137

 

 

 

 

Zmiana wyceny dłużnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

(1 693 085)

321 686

(1 371 399)

Przeniesienie z kapitału z aktualizacji wyceny do rachunku wyników z tytułu sprzedaży dłużnych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

6 303

(1 198)

5 105

Przeniesienie z kapitału z aktualizacji wyceny do rachunku wyników z tytułu wyceny do wartości godziwej papierów wartościowych objętych rachunkowością zabezpieczeń

354 118

(67 282)

286 836

Zmiana wyceny kapitałowych aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

8 050

(1 529)

6 521

Zmiana wyceny instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne

(187 104)

35 550

(151 554)

Przeniesienie z kapitału z aktualizacji wyceny do rachunku wyników

z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych

5 195

(987)

4 208

Przeniesienie z rachunku wyników na kapitał z aktualizacji wyceny z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych

(168 633)

32 040

(136 593)

Zmiana stanu rezerw na odprawy emerytalne - zyski aktuarialne

(472)

90

(382)

 

 

 

 

Bilans zamknięcia w tym:

(3 294 202)

625 897

(2 668 305)

Dłużne aktywa finansowe wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

(3 105 967)

590 134

(2 515 833)

Kapitałowe aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

174 576

(33 170)

141 406

Wycena instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne

(377 325)

71 692

(305 633)

Rezerwa na odprawy emerytalne - zyski aktuarialne

14 514

(2 759)

11 755

*szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

42.        Rachunkowość zabezpieczeń

Santander Bank Polska S.A. stosuje strategie zabezpieczające w ramach rachunkowości zabezpieczeń zgodnie z założeniami zarządzania ryzykiem opisanymi w nocie 3 sprawozdania finansowego.

Szczegóły dotyczące transakcji zabezpieczających Santander Bank Polska S.A. na dzień 31.12.2023 r. i w okresie porównawczym zawierają poniższe tabele:

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Wartość nominalna instrumentów zabezpieczających

Do 1 miesiąca

Od 1 miesiąca do 3 miesięcy

Od 3 miesięcy do 1 roku

Od 1 roku

do 5 lat

Powyżej 5 lat

Razem

31.12.2023

Aktywa z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych

1 740 750

2 979 500

13 495 969

29 491 175

4 391 827

52 099 221

IRS

1 673 700

2 979 500

10 933 069

19 929 900

3 860 000

39 376 169

CIRS/OIS

-

-

2 391 400

7 137 787

531 827

10 061 014

CCIRS

67 050

-

171 500

2 423 488

-

2 662 038

Zobowiązania z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych

1 738 920

2 979 500

13 558 609

30 069 635

4 391 827

52 738 491

IRS

1 673 700

2 979 500

10 933 069

19 929 900

3 860 000

39 376 169

CIRS/OIS

-

-

2 391 400

7 137 787

531 827

10 061 014

CCIRS

65 220

-

234 140

3 001 948

-

3 301 308

31.12.2022

Aktywa z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych

-

2 914 117

7 121 855

15 892 305

1 199 688

27 127 965

IRS

-

-

2 922 220

12 000 069

614 000

15 536 289

CIRS/OIS

-

-

-

668 143

241 938

910 081

CCIRS

-

2 914 117

4 199 635

3 224 093

343 750

10 681 595

Zobowiązania z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych

-

3 113 150

7 298 071

16 871 424

1 332 728

28 615 373

IRS

-

-

2 922 220

12 000 069

614 000

15 536 289

CIRS/OIS

-

-

-

668 143

241 938

910 081

CCIRS

-

3 113 150

4 375 851

4 203 212

476 790

12 169 003

Parametry cenowe instrumentów zabezpieczających

Do 1 miesiąca

Od 1 miesiąca do 3 miesięcy

Od 3 miesięcy do 1 roku

Od 1 roku

do 5 lat

Powyżej 5 lat

31.12.2023

Aktywa z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych

 

 

 

 

 

Średnia stała stopa procentowa

6,9600

6,6314

5,2337

5,1578

5,1424

Średni kurs CHF / PLN

4,6828

4,6828

4,6828

4,6828

4,6828

Średni kurs EUR/ PLN

4,3480

4,3480

4,3480

4,3480

4,3480

Średni kurs USD/ PLN

3,9350

3,9350

3,9350

3,9350

3,9350

Zobowiązania z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych

 

 

 

 

 

Średnia stała stopa procentowa

-

4,4993

3,4781

2,9840

2,3029

Średni kurs CHF / PLN

4,6828

4,6828

4,6828

4,6828

4,6828

Średni kurs EUR / PLN

4,3480

4,3480

4,3480

4,3480

4,3480

Średni kurs USD / PLN

3,9350

3,9350

3,9350

3,9350

3,9350

31.12.2022

Aktywa z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych

Średnia stała stopa procentowa

-

3,8660

6,5588

6,4405

5,8157

Średni kurs CHF / PLN

-

4,7679

4,7679

4,7679

4,7679

Średni kurs EUR/ PLN

-

4,6899

4,6899

4,6899

4,6899

Średni kurs USD / PLN

-

4,4018

4,4018

4,4018

4,4018

Zobowiązania z tytułu pochodnych zabezpieczających instrumentów finansowych

 

 

 

 

 

Średnia stała stopa procentowa

-

6,2953

4,9945

4,1762

1,5409

Średni kurs CHF / PLN

-

4,7679

4,7679

4,7679

4,7679

Średni kurs EUR / PLN

-

4,6899

4,6899

4,6899

4,6899

Średni kurs USD / PLN

-

4,4018

4,4018

4,4018

4,4018

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Zabezpieczenie wartości godziwej

Santander Bank Polska S.A. stosuje zasady rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej w odniesieniu do następujących klas instrumentów finansowych:

·        Dłużnych papierów wartościowych o stałym oprocentowaniu w PLN, EUR i USD,

·        Emisji własnej o stałym oprocentowaniu w EUR,

·        Kredytów o stałym oprocentowaniu udzielonych przez Bank w PLN.

W Santander Bank Polska S.A. transakcjami zabezpieczającymi wartość godziwą są transakcje typu Interest Rate Swap (IRS), walutowe Interest Rate Swap (CIRS) oraz Overnight Index Swap (OIS), dla których Bank płaci stałą stopę i otrzymuje zmienną. Zabezpieczanym ryzykiem jest zmiana wartości godziwej instrumentu lub portfela na skutek zmian rynkowych stóp procentowych. Transakcje te nie zabezpieczają przed zmianami wartości godziwej z tytułu ryzyka kredytowego.

Pozycje zabezpieczające wyceniane są do wartości godziwej. Pozycje zabezpieczane wyceniane są według zamortyzowanego kosztu z uwzględnieniem korekty do wartości godziwej z tytułu zabezpieczanego ryzyka.

Od stycznia 2016 r. Santander Bank Polska S.A. stosuje portfelową rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej ryzyka stóp procentowych dla portfela udzielonych kredytów o stałym oprocentowaniu w złotych. Transakcjami zabezpieczającymi wartość godziwą są transakcje typu IRS, dla których Bank płaci stałą stopę i otrzymuje zmienną. Celem zabezpieczenia jest wyeliminowanie ryzyka zmiany wartości godziwej portfela kredytów o stałym oprocentowaniu, wynikającej ze zmian rynkowych stóp procentowych. Marża kredytowa jest wyłączona z relacji zabezpieczającej.

31.12.2023

31.12.2022

Instrumenty zabezpieczające desygnowane

do zabezpieczenia wartości godziwej

Pozycja zabezpieczana: Obligacje stałokuponowe

Pozycja zabezpieczana: Portfel kredytów udzielonych opartych

o stałą stopę procentową

Pozycja zabezpieczana: Wyemitowane obligacje

Pozycja zabezpieczana: Obligacje stałokuponowe

Pozycja zabezpieczana: Portfel kredytów udzielonych opartych

o stałą stopę procentową

Wartość nominalna instrumentu zabezpieczającego

8 737 983

225 000

869 600

11 422 671

225 000

Pochodne instrumenty zabezpieczające - aktywa (wartość bilansowa)

221 617

6 228

556

466 714

20 578

Pochodne instrumenty zabezpieczające - zobowiązania (wartość bilansowa)

157 437

-

-

25 508

-

Pozycja sprawozdania z sytuacji finansowej, która zawiera instrument zabezpieczający

Pochodne instrumenty zabezpieczające (IRS, CIRS, OIS)

Pochodne instrumenty zabezpieczające (IRS)

Pochodne instrumenty zabezpieczające (CIRS)

Pochodne instrumenty zabezpieczające

(IRS, CIRS)

Pochodne instrumenty zabezpieczające

(IRS)

Ryzyko zabezpieczane

Ryzyko stopy

 procentowej

Ryzyko stopy

 procentowej

Ryzyko stopy

 procentowej

Ryzyko stopy

 procentowej

Ryzyko stopy

 procentowej

Okres przez jaki instrumenty mają wpływ na wynik Banku

do roku 2033

do roku 2024

do roku 2024

do roku 2029

do roku 2024

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

31.12.2023

31.12.2022

Pozycje objęte rachunkowością zabezpieczeń

wartości godziwej

Obligacje stałokuponowe

Portfel kredytów udzielonych opartych

o stałą stopę procentową

Pozycja zabezpieczana: Wyemitowane obligacje

Obligacje stałokuponowe

Portfel

kredytów udzielonych opartych

o stałą stopę

procentową

Wartość bilansowa pozycji zabezpieczanej:

 

 

 

 

 

Aktywa

8 600 749

220 437

-

11 422 671

225 000

Zobowiązania

-

-

870 007

-

-

Skumulowana kwota korekt zabezpieczenia wartości godziwej pozycji zabezpieczonej ujęta w rachunku zysków i strat i uwzględniona w wartości bilansowej:

 

 

 

 

 

Aktywa

41 445

-

-

(519 057)

(17 541)

Zobowiązania

(178 679)

(4 563)

(407)

-

-

Pozycja sprawozdania z sytuacji finansowej, która zawiera instrument zabezpieczany

Inwestycyjne aktywa finansowe

Należności od klientów

Zobowiązania

z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych

Inwestycyjne aktywa

finansowe

Należności od klientów

Zabezpieczenie przepływów pieniężnych

Santander Bank Polska S.A. stosuje zasady rachunkowości zabezpieczeń przyszłych przepływów pieniężnych w stosunku do portfeli kredytów komercyjnych i hipotecznych o zmiennym oprocentowaniu w PLN i denominowanych w EUR i CHF z maksymalną zapadalnością przypadającą za 30 lat.

Strategie zabezpieczające stosowane w Santander Bank Polska S.A. mają na celu zabezpieczenie ekspozycji Banku przed ryzykiem zmiany wielkości przyszłych przepływów pieniężnych, wynikających z ryzyka zmiany stóp procentowych oraz dla portfeli denominowanych do walut obcych, również wynikających z ryzyka walutowego.

Powiązania zabezpieczające konstruowane są przy użyciu transakcji Interest Rate Swap (IRS), walutowych Interest Rate Swap (CIRS) oraz dwuwalutowych Currency Interest Rate Swap (CCIRS). W celu pomiaru efektywności zabezpieczenia Bank stosuje metodę tzw. „derywatu hipotetycznego”, w której pozycja zabezpieczana odzwierciedlona jest transakcją pochodną o określonej charakterystyce.

Pozycje zabezpieczane wyceniane są według zamortyzowanego kosztu. Pozycje zabezpieczające wyceniane są do wartości godziwej. Przy spełnionych warunkach efektywności powiązań, zmiana wartości godziwej instrumentów zabezpieczających jest ujmowana  w kapitałach własnych.

W związku z wprowadzonymi w 2022 roku tzw. „wakacjami kredytowymi” Bank dokonał analizy portfela kredytów hipotecznych w PLN pod kątem wystarczalności przyszłych przepływów pieniężnych z portfela i ustanowionych zabezpieczeń. Po wyeliminowaniu kredytów objętych wakacjami kredytowymi, portfel kredytów hipotecznych pozostał w pełni wystarczalny aby kontynuować ustanowione relacje zabezpieczające. W oparciu o przeprowadzoną analizę Bank utrzymał w 2023 wszystkie relacje zabezpieczające w PLN.

Powiązania zabezpieczające z uwzględnieniem wakacji kredytowych w ramach rachunkowości zabezpieczeń pozostały efektywne. 

Ponadto w okresach kwartalnych, Bank analizował wystarczalność portfela kredytowego w CHF w kontekście toczących się postępowań sądowych i potencjalnego negatywnego wpływu tych rozstrzygnięć na wysokość przyszłych przepływów pieniężnych w CHF. Na podstawie dokonanych analiz w 2023 roku zostało rozwiązanych 6 relacji zabezpieczających w CHF o łącznym nominale 265 mln CHF. Portfel kredytów hipotecznych w CHF, skorygowany o rezerwy utworzone na ryzyko prawne w 2023 roku, pozostał w pełni wystarczalny aby kontynuować pozostałe ustanowione relacje zabezpieczające. Jednocześnie, ze względu na ukształtowane orzecznictwo w tym zakresie i oceny Banku dot. przyszłych spraw sądowych, Bank bierze pod uwagę dalszą możliwość rozwiązywania ustanowionych relacji w kolejnych okresach.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

31.12.2023

31.12.2022

Instrumenty zabezpieczające desygnowane do zabezpieczenia przepływów pieniężnych

Pozycja zabezpieczana:

Portfel kredytów o zmiennym oprocentowaniu w PLN i EUR

Pozycja zabezpieczana:

Portfel kredytów

o zmiennym oprocentowaniu denominowany

w EUR i CHF

Pozycja zabezpieczana:

Portfel kredytów o zmiennym oprocentowaniu w PLN

Pozycja zabezpieczana:

Portfel

kredytów

o zmiennym oprocentowaniu denominowany

w EUR i CHF

Pozycja zabezpieczana: Emisje w EUR

Wartość nominalna instrumentu zabezpieczającego

39 604 600

3 301 308

4 798 700

6 376 653

5 792 350

Pochodne instrumenty zabezpieczające - aktywa (wartość bilansowa)

1 326 620

4 353

309

-

50 323

Pochodne instrumenty zabezpieczające - zobowiązania (wartość bilansowa)

13 892

658 236

115 882

1 665 036

65 613

Pozycja sprawozdania z sytuacji finansowej, która zawiera instrument zabezpieczający

Pochodne instrumenty zabezpieczające (IRS, CIRS)

Pochodne instrumenty zabezpieczające (CCIRS)

Pochodne instrumenty zabezpieczające (IRS, CCIRS)

Pochodne instrumenty zabezpieczające (IRS, CCIRS)

Pochodne instrumenty zabezpieczające (IRS, CCIRS)

Zmiana wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego jako podstawa ujęcia nieefektywności rachunkowości zabezpieczeń

w danym okresie

697 843

(22 081)

171 492

(158 298)

(78 711)

Saldo zysków / strat z tytułu zabezpieczenia ujęte w okresie sprawozdawczym w innych całkowitych dochodach

697 843

(9 860)

171 492

(125 968)

(79 927)

Wartość nieefektywności instrumentu zabezpieczającego ujęta w wyniku finansowym

-

(12 220)

-

(32 330)

1 216

Pozycja rachunku zysków i strat która zawiera ujętą nieefektywność zabezpieczenia

 Wynik handlowy

i rewaluacja

 Wynik handlowy

i rewaluacja

 Wynik handlowy

i rewaluacja

 Wynik handlowy

i rewaluacja

 Wynik handlowy

i rewaluacja

Ryzyko zabezpieczane

Ryzyko stopy

 procentowej

Ryzyko stopy

 procentowej

i ryzyko walutowe

Ryzyko stopy procentowej

Ryzyko stopy procentowej

 i ryzyko walutowe

Ryzyko stopy procentowej

 i ryzyko walutowe

Okres przez jaki instrumenty mają wpływ na wynik Banku

do roku 2033

do roku 2027

do roku 2027

do roku 2028

do roku 2023

31.12.2023

31.12.2022

Pozycje objęte rachunkowością zabezpieczeń

przepływów pieniężnych

Portfel kredytów o zmiennym oprocentowaniu w PLN i EUR

Portfel kredytów o zmiennym oprocentowaniu

denominowany

w EUR i CHF

Portfel kredytów o zmiennym oprocentowaniu w PLN

Portfel

kredytów o zmiennym oprocentowaniu denominowany

w EUR i CHF

Emisje w EUR

Zmiana wartości pozycji zabezpieczanej stosowanej jako podstawa ujęcia nieefektywności zabezpieczenia w okresie

697 843

(9 860)

171 492

(125 968)

(79 927)

Wycena do wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego po pomniejszeniu o podatek odroczony rozpoznana jest w  pozycji całkowite dochody i akumulowana w kapitałach własnych Banku w ciągu okresu i wykazana w nocie 42.

Wpływ reformy IBOR

Santander Bank Polska S.A. stosuje zabezpieczenia przepływów pieniężnych oraz zabezpieczenia wartości godziwej, na które ma wpływ reforma wskaźników referencyjnych stopy procentowej.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Instrumentami zabezpieczanymi w ramach rachunkowości zabezpieczeń są:

·        kredyty komercyjne i hipoteczne o zmiennym oprocentowaniu w PLN, EUR i CHF,

·        kredyty hipoteczne o stałym oprocentowaniu w PLN,

·        dłużne papiery wartościowe o stałym oprocentowaniu w PLN, EUR i USD,

·        emisje własne w EUR.

Na dzień 31.12.2023 w rachunkowości zabezpieczeń Santander Bank Polska S.A. ustanowionych jest 471 relacji zabezpieczających. Instrumentami zabezpieczającymi ww. portfele są transakcje pochodne IRS, CIRS oraz OIS dla ekspozycji w PLN, EUR i USD (414 relacji powiązanych ze 414 transakcjami IRS, 28 relacji powiązanych z 27 transakcjami CIRS oraz 2 relacje powiązane z 2 transakcjami OIS) i CCIRS dla ekspozycji w EUR i CHF (27 relacji powiązanych z 23 transakcjami CCIRS).

Oprocentowanie ww. instrumentów pochodnych bazuje na zmiennej stawce WIBOR 3M lub 6M (dotyczy 437 transakcji pochodnych), zmiennej stawce EURIBOR 1M, 3M lub 6M (dotyczy 36 transakcji pochodnych), zmiennej stawce SARON 3M (dotyczy 14 transakcji pochodnych) oraz zmiennej stawce SOFR USD (dotyczy 2 transakcji pochodnych). Relacje będą sukcesywnie wygasać do 2033 r.

W 2024 r. wygaśnie 77 relacji, w kolejnych 5 latach wygaśnie 324 relacje, do 2033 r. włącznie wygaśnie 70 relacji (w tym tylko w 2033 roku 65 relacji).

Szczegółowe informacje na temat pochodnych i niepochodnych instrumentów finansowych objętych reformą wskaźnika referencyjnego stopy procentowej wraz z podsumowaniem działań podjętych przez Bank w celu zarządzania ryzykiem wynikającym z reformy oraz wpływem rachunkowym, w tym wpływem na powiązania zabezpieczające, znajdują się w nocie 3, Zarządzanie Ryzykiem oraz w nocie 42 Rachunkowość zabezpieczeń, instrumenty pochodne zabezpieczające.

43.        Transakcje z przyrzeczeniem odkupu i odsprzedaży

Santander Bank Polska S.A. pozyskuje fundusze poprzez sprzedaż instrumentów finansowych z przyrzeczeniem ich odkupu w przyszłości po z góry ustalonej cenie.

Przedmiotem transakcji repo i sell-buy-back mogą być papiery wartościowe stanowiące portfel bilansowy Banku.

31.12.2023

31.12.2022

 

Wartość

 bilansowa

Wartość

 bilansowa

Zobowiązania wyceniane wg zamortyzowanego kosztu (z klauzulą przyrzeczenia odkupu)

273 547

2 158 520

Wartość godziwa papierów wartościowych stanowiących zabezpieczenie w transakcjach sell-buy-back/repo

271 933

2 157 372

Należności z klauzulą odsprzedaży (buy sell back transactions)

12 676 594

13 824 606

Wartość godziwa papierów zablokowanych pod buy-sell-back/reverse repo transactions

13 056 880

13 527 180

.

Należności z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu

31.12.2023

31.12.2022

Należności z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu wobec banków

12 166 858

13 538 405

Należności z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu wobec klientów

509 736

286 201

Razem

12 676 594

13 824 606

.

Zobowiązania z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu

31.12.2023

31.12.2022

Zobowiązania z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu wobec banków

108 975

2 158 520

Zobowiązania z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu wobec klientów

164 572

-

Razem

273 547

2 158 520

Papiery wartościowe będące przedmiotem transakcji repo oraz sell-buy-back stanowiące portfel bilansowy Banku, nie są usuwane z bilansu, gdyż Bank zachowuje znacząco wszystkie korzyści, stanowiące przychody odsetkowe od zastawionych papierów i ryzyka, ryzyko stopy procentowej i ryzyko kredytowe emitenta, wynikające z tych aktywów.

W przypadku transakcji z przyrzeczeniem odkupu wszelkie opisane powyżej koszty oraz ryzyka związane z posiadaniem aktywów oraz możliwość ich sprzedaży pozostają po stronie Banku.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Bank nabywa także instrumenty finansowe z przyrzeczeniem ich odsprzedaży w przyszłości (transakcje reverse repo oraz buy-sell-back) po tej samej cenie powiększonej o z góry ustaloną kwotę odsetek.

Papiery wartościowe będące przedmiotem transakcji reverse repo oraz buy-sell-back nie są ujmowane w bilansie, gdyż Bank nie przyjmuje znacząco wszystkich korzyści i ryzyk wynikających z tych aktywów.

Aktywa finansowe będące przedmiotem transakcji reverse repo oraz buy-sell-back stanowią zabezpieczenie przyjęte przez Bank, które Bank ma prawo sprzedać lub zastawić.

Instrumenty finansowe stanowiące zabezpieczenie dla transakcji z przyrzeczeniem odkupu (reverse repo) mogą podlegać sprzedaży lub obciążeniu w ramach standardowo zawartych umów, ale podlegają zwrotowi w dacie zapadalności transakcji.

44.        Kompensowanie aktywów i zobowiązań finansowych

Bank zawiera umowy ramowe typu ISDA  (International Swaps and Derivatives Association Master Agreements) oraz GMRA (Global Master Repurchase Agreement)  przewidujące w sytuacji wystąpienia określonego przypadku naruszenia możliwość rozwiązania transakcji i rozliczenia z kontrahentem na podstawie skompensowanej kwoty wzajemnych należności i zobowiązań.

Dodatkowo w ramach realizacji umów CSA ( Credit Support Annex)  kontrahent zabezpiecza ekspozycje wynikające z instrumentów pochodnych poprzez złożenie depozytu zabezpieczającego. W tabeli zaprezentowano kwoty wyceny do wartości godziwej instrumentów pochodnych (zarówno zaklasyfikowanych do portfela przeznaczone do obrotu, jak i desygnowanych jako instrumenty zabezpieczające w rachunkowości zabezpieczeń) oraz zabezpieczeń pieniężnych objętych umowami ramowymi umożliwiającymi kompensowanie w określonych okolicznościach. Odrębnie zaprezentowano kwoty instrumentów nie podlegających kompensacji.

Kwoty brutto przed kompensatą w sprawozdaniu z sytuacji finansowej

Kompensata brutto w sprawozdaniu z sytuacji finansowej

Kwoty netto po kompensacie w sprawozdaniu

z sytuacji finansowej

Kwoty objęte porozumieniem ramowym lub podobnym porozumieniem dotyczącym kompensowania niepodlegające kompensacie w sprawozdaniu

z sytuacji finansowej

Wartość netto zaangażowania

Kwoty nieobjęte egzekwowalnym porozumieniem dotyczącym kompensowania

Suma bilansowa

 

 

 

Instrumenty finansowe

Otrzymane zabezpieczenie w formie pieniężnej

i papierów wartościowych

 

 

 

Kompensowanie aktywów finansowych

i zobowiązań finansowych na 31.12.2023 r.

(a)

(b)

(c) = (a) (b)

(d)

(e)

(c) (d) (e)

(f)

(c) + (f)

 Aktywa

 

 

 

 

 

 

 

 

 Należności od innych banków

 

 

 

 

 

 

 

 

 - Umowy z przyrzeczeniem odsprzedaży zawarte z innymi bankami

12 166 858

-

12 166 858

-

12 003 370

163 488

-

12 166 858

 Należności od klientów

 

 

 

 

 

 

 

 

 - Umowy z przyrzeczeniem odsprzedaży

509 736

-

509 736

-

499 897

9 839

-

509 736

 Inne aktywa finansowe:

 

 

 

 

 

 

 

 

 - Pochodne instrumenty finansowe

15 506 015

7 024 061

8 481 954

5 458 698

2 623 764

399 492

471 257

8 953 211

AKTYWA OGÓŁEM OBJĘTE KOMPENSATĄ, POROZUMIENIEM RAMOWYM LUB PODOBNYM POROZUMIENIEM DOTYCZĄCYM KOMPENSOWANIA

28 182 609

7 024 061

21 158 548

5 458 698

15 127 031

572 819

471 257

21 629 805

 Zobowiązania

 

 

 

 

 

 

 

 

 - Pochodne instrumenty finansowe

15 058 222

7 024 061

8 034 161

5 458 698

2 651 167

(75 704)

805 317

8 839 478

 - Umowy z przyrzeczeniem odkupu

273 547

-

273 547

-

273 547

-

-

273 547

ZOBOWIĄZANIA OGÓŁEM OBJĘTE KOMPENSATĄ, POROZUMIENIEM RAMOWYM LUB PODOBNYM POROZUMIENIEM DOTYCZĄCYM KOMPENSOWANIA

15 331 769

7 024 061

8 307 708

5 458 698

2 924 714

(75 704)

805 317

9 113 025

.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Kwoty brutto przed kompensatą w sprawozdaniu z sytuacji finansowej

Kompensata brutto w sprawozdaniu z sytuacji finansowej

Kwoty netto po kompensacie w sprawozdaniu

z sytuacji finansowej

Kwoty objęte porozumieniem ramowym lub podobnym porozumieniem dotyczącym kompensowania niepodlegające kompensacie w sprawozdaniu

z sytuacji finansowej

Wartość netto zaangażowania

Kwoty nieobjęte egzekwowalnym porozumieniem dotyczącym kompensowania

Suma bilansowa

 

 

 

Instrumenty finansowe

Otrzymane zabezpieczenie w formie pieniężnej

i papierów wartościowych

 

 

 

Kompensowanie aktywów finansowych

i zobowiązań finansowych na 31.12.2022 r.

(a)

(b)

(c) = (a) (b)

(d)

(e)

(c) (d) (e)

(f)

(c) + (f)

 Aktywa

 

 

 

 

 

 

 

 

 Należności od innych banków

 

 

 

 

 

 

 

 

 - Umowy z przyrzeczeniem odsprzedaży zawarte z innymi bankami

13 538 405

-

13 538 405

-

13 287 408

250 997

-

13 538 405

 Należności od klientów

 

 

 

 

 

 

 

 

 - Umowy z przyrzeczeniem odsprzedaży

286 201

-

286 201

-

283 648

2 553

-

286 201

 Inne aktywa finansowe:

 

 

 

 

 

 

 

 

 - Pochodne instrumenty finansowe

13 116 708

10 320 318

2 796 390

1 020 222

2 018 544

(242 376)

4 376 738

7 173 128

AKTYWA OGÓŁEM OBJĘTE KOMPENSATĄ, POROZUMIENIEM RAMOWYM LUB PODOBNYM POROZUMIENIEM DOTYCZĄCYM KOMPENSOWANIA

26 941 314

10 320 318

16 620 996

1 020 222

15 589 600

11 174

4 376 738

20 997 734

 Zobowiązania

 

 

 

 

 

 

 

 

 - Pochodne instrumenty finansowe

14 166 897

10 320 318

3 846 579

1 020 222

2 991 825

(165 468)

4 947 767

8 794 346

 - Umowy z przyrzeczeniem odkupu

2 158 520

-

2 158 520

-

2 129 677

28 843

-

2 158 520

ZOBOWIĄZANIA OGÓŁEM OBJĘTE KOMPENSATĄ, POROZUMIENIEM RAMOWYM LUB PODOBNYM POROZUMIENIEM DOTYCZĄCYM KOMPENSOWANIA

16 325 417

10 320 318

6 005 099

1 020 222

5 121 502

(136 625)

4 947 767

10 952 866

45.        Wartość godziwa

Wartość godziwa to cena, którą otrzymano by za sprzedaż składnika aktywów lub zapłacono by za przeniesienie zobowiązania w przeprowadzonej na zwykłych warunkach transakcji między uczestnikami rynku na dzień wyceny.

Poniżej znajduje się podsumowanie wartości bilansowych i godziwych dla poszczególnych grup aktywów i zobowiązań niewycenianych do wartości godziwej w sprawozdaniu finansowym.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

AKTYWA

31.12.2023

31.12.2022*

Wartość bilansowa

Wartość godziwa

Wartość bilansowa

Wartość godziwa

Gotówka i operacje z bankami centralnymi

8 275 110

8 275 110

10 135 099

10 135 099

Należności od banków

9 048 400

9 048 400

9 709 800

9 709 800

Należności od klientów wyceniane w zamortyzowanym koszcie, w tym:

138 093 756

138 196 794

132 062 037

133 255 464

-z tytułu kredytów dla klientów indywidualnych

18 469 953

18 558 247

16 919 845

17 687 157

-z tytułu kredytów hipotecznych

50 488 244

49 712 063

50 059 801

50 259 196

-z tytułu kredytów korporacyjnych

68 224 993

69 015 918

64 196 970

64 423 690

Należności z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu

12 676 594

12 676 594

13 824 606

13 824 606

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie

17 866 218

18 073 903

3 156 009

3 025 868

ZOBOWIĄZANIA

 

 

Zobowiązania wobec banków

2 668 293

2 668 293

2 245 128

2 245 128

Zobowiązania wobec klientów

195 365 937

195 375 513

185 655 260

185 643 760

Zobowiązania z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu

273 547

273 547

2 158 520

2 158 520

Zobowiązania podporządkowane

2 585 476

2 548 323

2 705 885

2 637 846

Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych

5 929 056

6 077 393

5 899 300

5 660 364

*Dane przekształcone, szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

Poniżej znajduje się podsumowanie głównych metod i założeń wykorzystywanych podczas szacowania wartości godziwych instrumentów finansowych z powyższej tabeli.

Aktywa i zobowiązania finansowe niewyceniane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej do wartości godziwej

W Banku znajdują się instrumenty finansowe, które zgodnie z MSSF w sprawozdaniu nie są prezentowane w wartości godziwej. Dla oszacowania wartości godziwej tych instrumentów zastosowano następujące metody i założenia.

Należności od banków: Wartość godziwa lokat i depozytów jest szacowana w oparciu o zdyskontowane przepływy przy zastosowaniu bieżących stóp procentowych rynku pieniężnego pozostającym w terminie do wykupu dla należności o podobnym ryzyku kredytowym i w danej walucie. W przypadku depozytów wypłacanych na żądanie, bez ustalonej daty wymagalności lub o terminie wymagalności do 6 miesięcy, zakłada się, że ich wartość godziwa nie różni się istotnie od wartości bilansowej. Znaczenie długoterminowej współpracy z depozytariuszami nie jest brane pod uwagę w procesie szacowania wartości godziwej tych instrumentów. Należności od banków zostały zaklasyfikowane w całości do kategorii III hierarchii wartości godziwej ze względu na fakt zastosowania modelu wyceny z istotnymi nieobserwowalnymi danymi wejściowymi.

Należności od klientów: Są wykazywane w wartości netto po uwzględnieniu odpisów aktualizujących z tytułu rezerw. Wartość godziwa zostaje wyliczona jako zdyskontowana wartość oczekiwanych przyszłych płatności kapitału i odsetek. Zakłada się, że spłaty kredytów i pożyczek następować będą w terminach uzgodnionych w umowach. Oszacowana wartość godziwa kredytów i pożyczek odzwierciedla zmianę w poziomie ryzyka kredytowego (marż) od momentu udzielenia kredytu oraz zmiany poziomu stóp procentowych. Należności od klientów zostały zaklasyfikowane w całości do kategorii III hierarchii wartości godziwej ze względu na fakt zastosowania modelu wyceny z istotnymi nieobserwowalnymi danymi wejściowymi, czyli bieżącymi marżami osiąganymi na nowo udzielanych kredytach.

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie: wartość godziwa szacowana w oparciu o kwotowania rynkowe. Instrumenty zaklasyfikowane do kategorii I hierarchii wartości godziwej.

Zobowiązania wobec banków i zobowiązania wobec klientów: Wartość godziwą depozytów o terminie wymagalności powyżej 6 miesięcy oszacowano na podstawie przepływów pieniężnych zdyskontowanych bieżącymi stopami procentowymi właściwymi dla depozytów o zbliżonych terminach wymagalności. W przypadku depozytów wypłacanych na żądanie, bez ustalonej daty wymagalności lub o terminie wymagalności do 6 miesięcy, zakłada się, że ich wartość godziwa nie różni się istotnie od wartości bilansowej. Znaczenie długoterminowej współpracy z depozytariuszami nie jest brane pod uwagę w procesie szacowania wartości godziwej tych instrumentów. Zobowiązania wobec banków i zobowiązania wobec klientów zostały zaklasyfikowane w całości do kategorii III hierarchii wartości godziwej ze względu na fakt zastosowania modelu wyceny z istotnymi nieobserwowanymi danymi wejściowymi.

Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych oraz zobowiązania podporządkowane: Bank przyjął założenie, że wartość godziwa tych instrumentów opiera się na zdyskontowanych przepływach pieniężnych przy zastosowaniu odpowiednich stóp procentowych. Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych oraz zobowiązania podporządkowane zostały zaklasyfikowane w całości do kategorii III hierarchii wartości godziwej ze względu na fakt zastosowania modelu wyceny z istotnymi nieobserwowanymi danymi wejściowymi.

Dla zobowiązań z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych oraz pozostałych pozycji zobowiązań, niewycenianych do wartości godziwej w sprawozdaniu finansowym, m.in., zobowiązań z tytułu leasingu oraz pozostałych zobowiązań- wartość godziwa nie różni się istotnie w stosunku do prezentowanej ich wartości bilansowej.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Aktywa i zobowiązania finansowe wyceniane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w wartości godziwej

W prezentowanych okresach sprawozdawczych Bank dokonał następującego zaklasyfikowania instrumentów finansowych wycenianych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej do wartości godziwej do odpowiednich kategorii:

Kategoria I (kwotowania aktywnego rynku): dłużne, kapitałowe i pochodne instrumenty finansowe, które na dzień bilansowy zostały wycenione na podstawie cen kwotowanych na aktywnym rynku. Do tej kategorii Bank klasyfikuje obligacje Skarbu Państwa, bony skarbowe, akcje spółek notowanych na giełdzie oraz kontrakty terminowe na indeks WIG 20.

Kategoria II (techniki wyceny w oparciu o parametry pochodzące z rynku): Zaliczone do niej są instrumenty pochodne, które są wyceniane w oparciu o model zdyskontowanych przepływów bazujący na krzywej dochodowości z rynku międzybankowego oraz bony pieniężne NBP.

Kategoria III (techniki wyceny z wykorzystaniem istotnych parametrów niepochodzących z rynku): Do kategorii tej należą niekwotowane na aktywnym rynku kapitałowe papiery wartościowe, wycenione przez Bank na podstawie eksperckiego modelu wyceny; certyfikaty inwestycyjne wycenione na dzień bilansowy na podstawie ceny ogłaszanej przez fundusz; dłużne papiery wartościowe oraz część należności od klientów z tytułu kart kredytowych oraz kredyty i pożyczki objęte procesem underwritingu, czyli części ekspozycji kredytowych, w odniesieniu do których  istnieje zamiar sprzedaży przed terminem wymagalności z przyczyn innych niż wzrost ryzyka kredytowego.

Celem stosowania technik wyceny jest ustalenie wartości godziwej, tj. ceny, którą otrzymano by za sprzedaż składnika aktywów w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach między uczestnikami rynku na dzień wyceny.

Pozostałe techniki wyceny dla kategorii 3

Aktywa i zobowiązania finansowe, których wartość godziwa wyceniana jest za pomocą modeli wyceny, w przypadku których dane wejściowe nie są oparte na możliwych do zaobserwowania danych rynkowych (dane wejściowe nieobserwowane). Do tej kategorii Bank zaklasyfikował instrumenty finansowe, które są wyceniane według wewnętrznych modeli wyceny:

KATEGORIA 3

METODA (TECHNIKA) WYCENY

CZYNNIK NIEOBSERWOWALNY

KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM:

karty kredytowe oraz kredyty i pożyczki objęte procesem underwritingu

Metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych

Efektywna marża kredytowa

KORPORACYJNE PAPIERY DŁUŻNE

Metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych

Spread kredytowy

AKCJE BIURA INFORMACJI KREDYTOWEJ SA

Oszacowanie wartości godziwej w oparciu o obecną wartość przyszłych, zdyskontowanych dochodów z dywidendy (metoda uproszczona)

Do kalkulacji wyceny przyjęto wypłatę 100% zakładanego przez spółkę wyniku netto roku bieżącego oraz dyskonto oszacowane na poziomie rynkowym.

UDZIAŁY W POLSKIM STANDARDZIE PŁATNOŚCI SP. Z O.O.

Oszacowanie wartości godziwej w oparciu o: prognozowane wyniki spółki oraz wyceny rynkowej podobnych aktywów (metoda porównawcza)

W kalkulacji wyceny uwzględniono prognozowane przez spółkę wyniki finansowe netto i przychody oraz oparte o grupę porównawczą mediany mnożników P/E i EV/S.

UDZIAŁY W SOCIETY FOR WORLDWIDE INTERBANK FINANCIAL TELECOMMUNICATION

Oszacowanie wartości godziwej na bazie aktywów netto spółki i średni kurs waluty

Wycena została oparta na wartości aktywów netto spółki i udziale Banku w kapitale na poziomie ok. 0,048%.

AKCJE SYSTEMU OCHRONY BANKÓW KOMERCYJNYCH S.A.

Oszacowanie wartości godziwej na bazie aktywów netto spółki

Wyceny zostały oparte na wartości aktywów netto spółek i udziale Banku w kapitale na poziomie:

- dla SOBK, ok. 12,9%;

- dla KIR, ok. 14,2%;

- dla WSSE, ok. 0,2%.

AKCJE KRAJOWEJ IZBY ROZLICZENIOWEJ SA

UDZIAŁY W WAŁBRZYSKIEJ SPECJALNEJ STREFIE EKONOMICZNEJ „INVEST-PARK” SP Z O.O.

Wyceny metodą ekspercką instrumentów kapitałowych są przygotowywane każdorazowo kiedy jest to wymagane, ale nie rzadziej niż raz do roku. Wyceny są przygotowywane przez pracownika Departamentu Zarządzania Kapitałem i Inwestycji Kapitałowych (DZKiIK), a następnie weryfikowane przez pracownika Departamentu Ryzyka Finansowego (DRF) oraz finalnie akceptowane przez specjalnie powołany zespół Dyrektorów: Departamentu Zarządzania Kapitałem i Inwestycji Kapitałowych (DZKiIK), Departamentu Ryzyka Finansowego (DRF) oraz Obszaru Rachunkowości Finansowej (ORF) (lub wyznaczonych przez Nich pracowników). Metodologia oszacowania wartości instrumentów finansowych z portfela DZKiIK metodą ekspercką została opisana w dokumencie „Strategia inwestycji Santander Bank Polska S.A. w instrumenty rynku kapitałowego”. Dokument ten podlega cyklicznym przeglądom, jest aktualizowany co najmniej raz w roku i zatwierdzany przez Zarząd oraz Radę Nadzorczą Banku.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Bank dokonuje przeniesienia instrumentów między poziomami hierarchii wartości godziwej opierając się na kryteriach obserwowalności weryfikowanych na końce okresów sprawozdawczych. Za nadrzędne kryterium obserwowalności, w przypadku czynników ryzyka powszechnie uznawanych za obserwowalne na rynku, Bank uznaje informacje na temat bezpośrednio zawieranych transakcji na danym rynku, a pomocnicze kryterium stanowi informacja w zakresie liczby oraz jakości dostępnych kwotowań cenowych.

W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 roku dokonano następujących przeniesień instrumentów finansowych między poziomami hierarchii wyceny do wartości godziwej:

·   z Poziomu 2 do Poziomu 3 przeniesiono obligacje korporacyjne, dla których z uwagi na brak dostępnych płynnych kwotowań oraz alternatywnego obserwowalnego źródła poziomu spreadu kredytowego, do wyceny wykorzystano dostępne modelowe ceny wykorzystujące informacje o cenach porównywalnych instrumentów finansowych stanowiące podejście równoważne do wyceny metodą zdyskontowanych przepływów oraz bootstrapingu parametru spreadu kredytowego;

·   z Poziomu 3 do Poziomu 2 przeniesiono instrumenty pochodne, które w dniu zawarcia z uwagi na pierwotny termin zapadalności oraz płynność są klasyfikowane na poziomie 3, a dla których jednocześnie wraz ze skracaniem się ich okresu do zapadalności wzrasta płynność obserwowalnych kwotowań i są przenoszone do poziomu 2;

Wpływ parametrów estymowanych na wycenę do wartości godziwej instrumentów finansowych, dla których Bank stosuje wycenę do wartości godziwej na Poziomie 3 na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz dla okresu porównywalnego jest następujący:

Wpływ na wartość godziwą +/-100 bps

 

Wartość godziwa na 31.12.2023

Technika wyceny

Czynnik nieobserwowalny

Zakres nieobserwowalnego czynnika

Scenariusz pozytywny

Scenariusz Negatywny

Korporacyjne papiery wartościowe

11 555 157

Model zdyskontowanych przepływów pieniężnych

Spread kredytowy

(0,48%-0,9%)

253 915

(242 537)

Kredyty i pożyczki wyceniane przez inne dochody całkowite

2 798 234

Model zdyskontowanych przepływów pieniężnych

Marża efektywna

(0,78%-4,58%)

94 606

(88 355)

Wpływ na wartość godziwą +/-100 bps

 

Wartość godziwa na 31.12.2022

Technika wyceny

Czynnik nieobserwowalny

Zakres nieobserwowalnego czynnika

Scenariusz pozytywny

Scenariusz Negatywny

Kredyty i pożyczki wyceniane przez inne dochody całkowite

2 628 660

Model zdyskontowanych przepływów pieniężnych

Marża efektywna

(0,85%-3,27%)

82 453

(82 453)

Na dzień 31.12.2023 r. oraz w okresach porównawczych Bank zaklasyfikował instrumenty finansowe do następujących kategorii wartości godziwej:

31.12.2023

Kategoria I

Kategoria II

Kategoria III

Razem

Aktywa finansowe

 

Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu

1 544 308

7 388 154

9 498

  8 941 960

Pochodne instrumenty zabezpieczające

-

1 559 374

-

  1 559 374

Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

                               -

                               -

  2 798 234

  2 798 234

Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

                               -

                               -

  11 111

11 111

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

27 162 483

 6 096 392

11 555 157

 44 814 032

Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

-

-

272 336

    272 336

Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań

271 933

-

-

271 933

Razem

28 978 724

15 043 920

14 646 336

58 668 980

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Zobowiązania finansowe

 

Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu

824 121

8 003 969

5 944

8 834 034

Pochodne instrumenty zabezpieczające

-

829 565

-

   829 565

Razem

824 121

8 833 534

5 944

  9 663 599

31.12.2022*

Kategoria I

Kategoria II

Kategoria III

Razem

Aktywa finansowe

 

Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu

244 547

6 623 196

12 008

6 879 751

Pochodne instrumenty zabezpieczające

-

537 924

-

537 942

Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

-

-

2 628 660

2 628 660

Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

-

-

152 131

152 131

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

32 199 894

14 407 513

2 410

46 609 817

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

-

-

62 907

62 907

Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

-

-

58 035

58 035

Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

-

-

200 170

200 170

Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań

2 157 372

-

-

2 157 372

Razem

34 601 813

21 568 633

3 116 321

59 286 767

Zobowiązania finansowe

 

Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu

195 560

6 913 952

8 355

7 117 867

Pochodne instrumenty zabezpieczające

-

1 872 039

-

1 872 039

Razem

195 560

8 785 991

8 355

8 989 906

*dane przekształcone, szczegóły opisane zostały w nocie 2.5

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Poniższe tabele prezentują uzgodnienie zmiany stanu instrumentów finansowych, których wartość godziwa ustalana jest na podstawie technik wyceny z wykorzystaniem istotnych parametrów niepochodzących z rynku.

Kategoria III

Aktywa finansowe  

31.12.2023

Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu

Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Należności od klientów wyceniane wg wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Kapitałowe  inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu

Stan na początek okresu

12 008

152 131

2 628 660

2 410

62 907

58 035

200 170

8 355

Zyski lub straty

 

 

 

 

 

 

 

 

-rozpoznane w rachunku zysków i strat

--w pozycji wynik na instrumentach finansowych przeznaczonych do obrotu

(4 606)

26 361

161 238

-

-

-

-

(1 167)

--w pozycji wynik na pozostałych instrumentach

-

-

-

-

4 852

6 185

-

-

-rozpoznane w kapitałach własnych  OCI (zmiana wyceny kapitałowych aktywów)

-

-

-

-

-

-

72 166

-

Zakupy/ udzielenie

1 383

12 190

1 760 240

-

-

-

-

393

Sprzedaże

-

(8 102)

(282 645)

-

(67 888)

(64 122)

-

-

Spłaty/zapadalność

-

(171 469)

(1 407 100)

-

-

-

-

-

Przeklasyfikowanie

713

-

-

11 554 763

-

-

-

(1 636)

Inne (odpis, różnice kursowe)

-

-

(62 159)

(2 016)

129

(98)

-

-

Stan na koniec okresu

9 498

11 111

2 798 234

11 555 157

-

-

272 336

5 944

Kategoria III

Aktywa finansowe  

31.12.2022

Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu

Należności od klientów wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Należności od klientów wyceniane wg wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Kapitałowe inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy

Kapitałowe  inwestycyjne aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu

Stan na początek okresu

3 885

450 556

1 729 848

3 475

113 733

-

191 991

2 616

Zyski lub straty

 

 

 

 

 

 

 

 

rozpoznane w rachunku zysków i strat

 

--w pozycji wynik na instrumentach finansowych przeznaczonych do obrotu

5 517

55 714

150 167

6 131

--w pozycji wynik na pozostałych instrumentach

-

-

(4 515)

1 705

rozpoznane w kapitałach własnych - OCI

-

-

-

-

-

8 050

-

Zakupy/ udzielenie

4 695

126 915

1 330 740

-

-

59 179

129

1 139

Sprzedaże

-

(24 145)

(430 000)

-

(59 179)

-

-

-

Spłaty/zapadalność

-

(456 909)

(154 869)

-

-

-

-

-

Przeklasyfikowanie

(2 089)

-

-

-

-

-

-

(1 532)

Inne (odpis, różnice kursowe)

-

-

2 774

(1 065)

12 868

(2 849)

-

-

Stan na koniec okresu

12 008

152 131

2 628 660

2 410

62 907

58 035

200 170

8 355

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

46.        Ryzyko prawne dotyczące kredytów hipotecznych w CHF

Na dzień 31.12.2023 r. . Bank posiadał portfel 20.2 tys. kredytów denominowanych i indeksowanych do CHF w kwocie brutto 4 752 409 tys. zł przed korektą wartości bilansowej brutto wynoszącą 3 289 747 tys. zł , stanowiącą pomniejszenie umownych przepływów z tytułu ryzyka prawnego.

Na dzień 31.12.2022 r. Bank posiadał portfel 27,2 tys. kredytów denominowanych i indeksowanych do CHF w kwocie brutto 6 524 486 tys. zł przed korektą wartości bilansowej brutto wynoszącą 2 491 692 tys. zł, stanowiącą pomniejszenie umownych przepływów z tytułu ryzyka prawnego.

W zakresie sporów sądowych powstałych na tle kredytów indeksowanych i denominowanych do walut obcych  nadal utrzymuje się stan braku pełnej jednolitości orzecznictwa sądowego, zarówno na poziomie sądownictwa powszechnego, jak i Sądu Najwyższego.

Dominującą linią orzeczniczą jest stwierdzanie przez sądy nieważności umowy kredytu wskutek uznania abuzywności zawartych w niej klauzul: indeksacyjnej oraz kursowej odsyłającej do tabeli banku. Pojawiają się również wyroki, których skutkiem jest tzw. „odfrankowienie” kredytu – tj. eliminacja abuzywnego mechanizmu indeksacji i traktowanie zobowiązania kredytobiorcy jako kredytu złotowego oprocentowanego według stawki właściwej dla waluty CHF. Występują także  orzeczenia częściowo korzystne dla banku, opierające się na uznaniu abuzywności jedynie normy kursowej (postanowień odsyłających do tabeli bankowej) i zastąpienia jej obiektywnym miernikiem indeksacji, tj. kursem średnim NBP, jak i prowadzące do eliminacji indeksacji kredytu ze skutkiem polegającym na traktowaniu zobowiązania kredytobiorcy jako kredytu złotowego oprocentowanego według stawki WIBOR. Ponadto sporadycznie zdarzają się wyroki wskazujące na bezwzględną nieważność umowy kredytu z powodu sprzeczności z prawem określonych postanowień umownych. Rozstrzygnięcia takie z uwagi na incydentalny charakter w ocenie Banku nie mają istotnego wpływu na ocenę ryzyka prawnego spraw sądowych dotyczących kredytów hipotecznych opartych na walucie CHF.

W dalszym ciągu wydawane są także orzeczenia korzystne, oparte na uznaniu braku abuzywności klauzul przeliczeniowych, co skutkuje oddaleniem powództwa kredytobiorcy.

Opisane powyżej zróżnicowanie stanowisk judykatury wynika z wciąż niejednolitej linii orzeczniczej Sądu Najwyższego (SN) oraz orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), z natury swojej wskazujących jedynie kierunki wykładni, a nie konstytuujących szczegółowe reguły rozstrzygania konkretnych sporów i rozliczania roszczeń.

SN w wyrokach wydawanych w poszczególnych, rozpoznawanych w toku kontroli kasacyjnej sprawach, wyraża rozbieżne stanowiska, co do skutków potencjalnej abuzywności klauzul przeliczeniowych – od nieważności umowy (opcja przeważająca w dotychczasowym orzecznictwie SN) do możliwości jej dalszego wykonywania po usunięciu niedozwolonych postanowień. 

Przykładowo, w trzech wyrokach wydanych w dniu 19.09.2023 r. (sygn. akt II CSKP 1627/22, II CSKP 1110/22, II CSKP 1495/22) SN ponownie opowiedział się za możliwością utrzymania umowy w mocy po eliminacji klauzul abuzywnych poprzez ich zastąpienie odesłaniem do obiektywnego, rynkowego kursu lub kursu średniego NBP (tak też w wyroku z 28.09.2022 r., sygn. akt II CSKP 412/22, jak i zdaniu odrębnym, złożonym w sprawie o sygn. akt II CSKP 701/22). W ostatnim czasie pojawiło się również kilka korzystnych dla banków rozstrzygnięć w przedmiocie odmowy przyjęcia do rozpoznania skarg kasacyjnych kredytobiorców, opartych na podobnych założeniach o możliwości dalszego wykonywania umów kredytu po usunięciu niedozwolonych postanowień (m.in. sygn. akt: I CSK 5082/22, I CSK 7034/22). 

Sąd Najwyższy miał zająć kompleksowe stanowisko w przedmiocie spraw dotyczących tzw. kredytów frankowych, odpowiadając na budzące wątpliwości prawne pytania sformułowane przez Pierwszą Prezes SN w 2021 r. (sygn. akt III CZP 11/21), jednak wobec podnoszonych wątpliwości co do prawidłowości składu SN termin udzielenia odpowiedzi został zawieszony na czas udzielenia przez TSUE odpowiedzi na pytanie w przedmiocie trybu powoływania sędziów zadane w tej sprawie. 9 stycznia 2024 r. TSUE odmówił udzielenia odpowiedzi. Sprawa wróciła do SN i oczekuje na wyznaczenie terminu.

W wydanej w 2021 r. uchwale (sygn. akt III CZP 6/21) SN wyraził stanowisko w kilku istotnych kwestiach związanych z rozliczeniami stron na wypadek unieważnienia umowy. Uznał, że w przypadku stwierdzenia nieważności umowy strony mają zwrócić sobie wzajemnie wszystkie spełnione na swoją rzecz świadczenia, zgodnie z teorią dwóch kondykcji, odrzucając tym samym teorię salda (konieczność wzajemnej kompensaty roszczeń w toku postępowania – z urzędu). Jednocześnie wskazał, że istnieją instrumenty prawne umożliwiające jednoczesne uwzględnienie obustronnych rozliczeń z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia po unieważnieniu umowy, takie jak potrącenie i prawo zatrzymania. Aktualnie w orzecznictwie pojawiły się odmienne poglądy w zakresie możliwości skorzystania z zarzutu zatrzymania w przypadku roszczeń z umowy kredytu, co skutkowało zadaniem pytań prawnych do SN dotyczących charakteru prawnego umowy kredytu oraz pytań prejudycjalnych do TSUE.

SN w ww. uchwale wskazał także, że przedawnienie roszczeń banku o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia nie może rozpocząć biegu, zanim umowa zostanie uznana za trwale bezskuteczną, tj. do czasu świadomej decyzji konsumenta co do nieważności umowy, podjętej po należytym poinformowaniu go o abuzywności postanowień umownych i jej skutkach. Stanowisko to koreluje z wyrażonym przez TSUE poglądem w kwestii przedawnienia roszczeń konsumenta z tytułu upadku umowy, tj. o zwrot wpłacanych rat, według którego niezasadne byłoby liczenie jego biegu począwszy od daty każdej spłaty z uwagi na to, że konsument mógł wówczas nie mieć wiedzy co

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

do istnienia lub charakterze nieuczciwych warunków w umowie. SN nie zajął dotąd jednoznacznego stanowiska w przedmiocie roszczeń banku wykraczających ponad zwrot nominalnej kwoty kapitału kredytu, choć w jednym z wydanych wyroków dopuścił taką możliwość, wskazując, że orzecznictwo TSUE nie wyklucza takiej konsekwencji nieważności umowy kredytu (sygn. akt V CSK 382/18).

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w swym orzecznictwie zasadniczo nadaje priorytet ochronie interesu konsumenta, naruszonego niedozwolonymi postanowieniami umownymi. Konsekwentnie podkreśla przy tym, że głównym celem dyrektywy 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich  jest przywrócenie pomiędzy stronami równowagi, sprowadzającej się do powrotu konsumenta do sytuacji prawnej i faktycznej, w jakiej byłby zawierając umowę bez nieuczciwego warunku, przy jednoczesnym zapewnieniu realizacji zamierzonego w dyrektywie efektu sankcyjnego, tj. odstraszającego przedsiębiorcę od stosowania niedozwolonych postanowień. W pierwszej kolejności sąd winien zatem zmierzać do utrzymania umowy w mocy bez nieuczciwego warunku, jeśli jest to możliwe, tj. nie doprowadzi do zmiany głównego przedmiotu umowy. Trybunał uznaje przy tym za możliwe uzupełnienie umowy krajowym przepisem dyspozytywnym (nawet takim, który wszedł w życie po zawarciu umowy) lub mającym zastosowanie za zgodą stron, a ostatnio poddaje pod rozwagę stosunkowo nowy pomysł: negocjacji stron w przedmiocie uregulowania stosunku prawnego w sposób przywracający równowagę – czynionych w ramach określonych przez sąd, tak, aby uchronić konsumenta przed szkodliwymi skutkami upadku umowy, szczególnie konieczności natychmiastowego rozliczenia się z bankiem. Unieważnienie umowy Trybunał ocenia jako rozwiązanie ostateczne, stosowane po uprzednim przedstawieniu kredytobiorcy przez sąd skutków takiego rozwiązania i za jego zgodą. Przy czym TSUE stwierdza, że w celu utrzymania ważności umowy sąd powinien zastosować wszelkie dostępne środki, w tym analizę możliwości usunięcia jedynie części klauzul uznanych za nieuczciwe w taki sposób, aby nie zmieniać treści zobowiązania umownego. W krajowym orzecznictwie dominuje jednak trend unieważnienia umowy jako skutek usunięcia z niej niedozwolonych postanowień.

TSUE konsekwentnie stawał także na stanowisku, że to prawo krajowe jest prawem właściwym do rozstrzygania w zakresie rozliczeń stron po upadku umowy (z zastrzeżeniem poszanowania celów dyrektywy 93/13/EWG), a zatem to sądy krajowe są wyłącznie uprawnione do orzekania w przedmiocie roszczeń restytucyjnych, podkreślając jednak, że podział strat z nieważnej umowy nie powinien być jednakowy, tj. konsument nie powinien ponieść połowy lub więcej związanych z tym kosztów (m.in. C-6/22, C-349/18 do C-351/18).

Sąd Rejonowy Warszawa-Śródmieście skierował do TSUE pytania prejudycjalne dotyczące roszczeń stron o rozliczenie z tytułu bezumownego korzystania z cudzego kapitału w razie unieważnienia umowy w kontekście zgodności z dyrektywą 93/13/EWG. Jedna ze spraw dotyczyła roszczeń kredytobiorcy wobec banku o zwrot korzyści z tytułu korzystania przez bank ze środków wpłacanych przez kredytobiorcę (C-520/21), druga – roszczeń banku o rozliczenie z tytułu udostępnienia kredytobiorcy środków w ramach wypłaty kredytu (C-756/22).

Wyrok w sprawie C-520/21 zapadł 15 czerwca 2023 r. W jego sentencji wskazano, że „w kontekście uznania umowy kredytu hipotecznego za nieważną w całości ze względu na to, że nie może ona dalej obowiązywać po usunięciu z niej nieuczciwych warunków, art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że:

– nie stoją one na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą konsument ma prawo żądać od instytucji kredytowej rekompensaty wykraczającej poza zwrot miesięcznych rat i kosztów zapłaconych z tytułu wykonania tej umowy oraz poza zapłatę ustawowych odsetek za zwłokę od dnia wezwania do zapłaty, pod warunkiem poszanowania celów dyrektywy 93/13 i zasady proporcjonalności, oraz

– stoją one na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą instytucja kredytowa ma prawo żądać od konsumenta rekompensaty wykraczającej poza zwrot kapitału wypłaconego z tytułu wykonania tej umowy oraz poza zapłatę ustawowych odsetek za zwłokę od dnia wezwania do zapłaty."

W wyroku tym TSUE potwierdził, że to prawo krajowe jest właściwe do określania skutków unieważnienia umowy – z poszanowaniem zasad wynikających z dyrektywy 93/13/EWG. Oceny zgłoszonych przez strony roszczeń restytucyjnych będzie więc dokonywał sąd krajowy po przeanalizowaniu wszystkich okoliczności sprawy. Z uzasadnienia wyroku wynika, że zdaniem TSUE roszczenia banku wykraczające ponad zwrot kapitału kredytu sprzeciwiają się celom dyrektywy 93/13/EWG, jeśli miałyby prowadzić do uzyskania zysku analogicznego do tego, jaki zamierzał osiągnąć z wykonywania umowy i tym samym do wyeliminowania skutku odstraszającego. W praktyce sądowej odnotowano już jednak kilka nieprawomocnych decyzji sądów uznających za dopuszczalne i uzasadnione roszczenie banku o zwrot zwaloryzowanej wartości kapitału, tj. uwzględniającej zmiany wartości pieniądza w czasie.

TSUE orzekł jednocześnie, że w świetle prawa europejskiego nie ma przeszkód, aby konsument mógł żądać od banku rekompensaty wykraczającej poza zwrot uiszczonych rat. W uzasadnieniu wyroku zastrzegł jednak, że takie roszczenie powinno być oceniane w świetle wszystkich okoliczności sprawy, tak, aby ewentualne korzyści konsumenta z unieważnienia umowy nie wykraczały poza to, co jest konieczne do przywrócenia sytuacji faktycznej i prawnej, w której byłby nie zawierając wadliwej umowy i nie stanowiły dla przedsiębiorcy nadmiernej sankcji (zasada proporcjonalności). Przy tym, mając na uwadze fakt, że roszczenie to będzie oceniane przez pryzmat przepisów krajowych o bezpodstawnym wzbogaceniu, możliwość uznania jego zasadności budzi dodatkowe wątpliwości, wobec braku wystąpienia faktycznego wzbogacenia po stronie banku wskutek korzystania z wpłaconych rat (kredytobiorca jedynie zwraca bankowi to, co od niego uzyskał na podstawie umowy uznanej za nieważną).

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

W sprawie o sygn. C-756/22, w której pytania prejudycjalne dotyczył bezpośrednio roszczeń restytucyjnych banku, TSUE 11 grudnia 2023 r. wydał postanowienie, w którym stwierdził, że kwestie te zostały rozstrzygnięte w wyroku z 15 czerwca 2023 r. i nie ma potrzeby wydawania odrębnego wyroku dotyczącego roszczeń banku.

W postanowieniu z 12.01.2024 r. w sprawie C-488/23 TSUE ponownie podzielił stanowisko zaprezentowane w wyroku z 15.06.2023 r. w sprawie C-520/21 i dokonał wykładni tego rozstrzygnięcia, wskazując, że bank nie może żądać od konsumenta rekompensaty polegającej na sądowej waloryzacji wypłaconego kapitału kredytu, a jedynie kwoty wypłaconego kapitału oraz ustawowych odsetek za opóźnienie od dnia wezwania do zapłaty.

W dniu 7 grudnia 2023 r. TSUE wydał wyrok w kolejnej polskiej sprawie o sygn. C-140/22, w którym wskazał, że ocena abuzywności klauzul umownych następuje z mocy prawa i sąd krajowy powinien weryfikować sporne postanowienia z urzędu. Trybunał podkreślił też, że nie można uzależniać możliwości wykonywania praw przez konsumenta od złożenia przez niego oświadczenia przed sądem, że jest świadomy konsekwencji nieważności umowy i wyraża zgodę na jej unieważnienie.

W wyroku z 14 grudnia 2023 r. w sprawie C-28/22 TSUE wypowiedział się w zakresie terminu przedawnienia roszczeń stron, nie odpowiedział jednak na pytanie o konkretną datę początkową biegu tego terminu, wskazując jedynie, że nie może on biec od daty prawomocnego wyroku, a data początkowa biegu terminu przedawnienia nie może być dla konsumenta mniej korzystna niż dla banku. TSUE uznał też, że banki są uprawnione do korzystania z prawa zatrzymania, przy czym skorzystanie przez bank z tego uprawnienia nie powinno oznaczać automatycznego wstrzymania naliczania odsetek za opóźnienie na rzecz konsumenta.

Orzeczenia TSUE nie precyzują wszystkich zagadnień dotyczących rozliczenia nieważnej umowy, a zarazem obejmują swym zakresem zagadnienia należące do zakresu prawa krajowego i będące już przedmiotem orzecznictwa SN.  Mając to na uwadze – istotne znaczenie dla ostatecznej oceny ryzyka prawnego dotyczącego roszczeń stron o rozliczenie z tytułu bezumownego korzystania z cudzego kapitału w razie unieważnienia umowy nadal będzie mieć praktyka sądów krajowych w zakresie wykonywania orzeczeń TSUE i ewentualne stanowisko SN.

Z uwagi na brak jednolitej linii orzeczniczej, a także - w ocenie Zarządu - brak możliwości przewidzenia kształtu rozstrzygnięcia poszczególnych kwestii przez Sąd Najwyższy oraz pozostające do rozstrzygnięcia przez TSUE pytania prejudycjalne, na moment sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego Bank w modelu kwantyfikacji ryzyka prawnego dotyczącego portfela kredytów indeksowanych oraz denominowanych do waluty obcej uwzględnia  (w formie korekty wartości bilansowej brutto dla ekspozycji aktywnych lub rezerw na ekspozycje nieaktywne)  różne scenariusze rozstrzygnięć sądowych, w tym również te, które są przedmiotem wniosku o wydanie uchwały pełnego składu Izby Cywilnej SN. Na model ten mogą mieć wpływ także kolejne rozstrzygnięcia TSUE w zakresie pytań prejudycjalnych zadanych przez polskie sądy oraz stanowisko Sądu Najwyższego i praktyka sądów krajowych. Bank monitoruje na bieżąco stan orzecznictwa sądowego w sprawach kredytów walutowych pod kątem kształtowania się i ewentualnych zmian linii orzeczniczych. Na przyszłe zmiany w modelu mogłaby także wpłynąć ewentualna ingerencja prawodawcy podjęta w celu przywrócenia równowagi stron po usunięciu z kontraktu klauzuli abuzywnej, aby umożliwić ochronę obrotu prawnego przed masowym upadkiem umów kredytu hipotecznego.

W związku z powyżej opisaną sytuacją, Bank zidentyfikował ryzyko, iż planowane na bazie harmonogramów przepływy pieniężne z portfela kredytów hipotecznych denominowanych i indeksowanych do waluty CHF zarówno dla już otrzymanych pozwów jak i tych spodziewanych na podstawie modeli mogą być nie w pełni odzyskiwalne i / lub też powstanie zobowiązanie skutkujące przyszłym wypływem środków pieniężnych. Bank rozpoznaje wpływ ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych zgodnie z wymogami:

·        MSSF 9 „Instrumenty finansowe” w przypadku kredytów aktywnych  oraz

·        MSR 37 „Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe” w przypadku kredytów całkowicie spłaconych oraz w sytuacji, gdy wartość bilansowa brutto aktywnego kredytu jest niższa niż wartość rozpoznanego ryzyka.

Wartość korekty wartości bilansowej brutto (zgodnie z MSSF 9) oraz rezerw (zgodnie z MSR 37) została oszacowana z uwzględnieniem szeregu założeń, które istotnie wpływają na kwotę szacunku ujętą w sprawozdaniu finansowym Banku.

Według stanu na 31.12.2023 r. Bank został pozwany w 12 528 postępowaniach dotyczących kredytów indeksowanych lub denominowanych do waluty CHF o wartości przedmiotu sporu 4 769 471  tys. zł, w tym znajduje się 1 pozew zbiorowy objęty ustawą o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, złożony przeciw Santander Bank Polska S.A. dotyczący 302 kredytów indeksowanych do CHF o wartości przedmiotu sporu 50 983 tys. zł.

Według stanu na 31.12.2022 r. Bank był pozwany w 8 637 postępowaniach dotyczących kredytów indeksowanych lub denominowanych do waluty CHF o wartości przedmiotu sporu 2 812 580 tys. zł, w tym znajduje się 1 pozew zbiorowy objęte ustawą o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym, złożony przeciw Santander Bank Polska S.A. dotyczący 559 kredytów indeksowanych do CHF o wartości przedmiotu sporu 50 983 tys. zł. 

Na dzień 31.12.2023 r. łączny skumulowany wpływ w bilansie ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych w Banku  wyniósł 4 038 785 tys. zł , w tym:

·        korekta do wartości bilansowej brutto zgodnie z MSSF 9 w kwocie 3 414 431 tys. zł

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

·        rezerwa ujęta zgodnie z MSR 37 w kwocie 624 354 tys. zł.

Na dzień 31.12.2022 r. łączny skumulowany wpływ w bilansie ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych w Banku wyniósł 2 810 375 tys. zł , w tym:

·        korekta do wartości bilansowej brutto zgodnie z MSSF 9 w kwocie 2 491 692 tys. zł

·        rezerwa ujęta zgodnie z MSR 37 w kwocie  318 683 tys. zł .

Poniższe tabele przedstawiają łączny koszt ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych uwzględniony w rachunku zysków i strat oraz w sprawozdaniu z sytuacji finansowej Banku , w tym m.in. w zakresie zawieranych ugód omówionych szczegółowo w sekcji poniżej.

Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

Wpływ ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych ujęty jako korekta wartości bilansowej brutto

(1 389 437)

(1 048 904)

Wpływ ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych ujęty jako rezerwa

(346 194)

(186 880)

Pozostałe koszty*

(345 926)

(192 549)

Razem - koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych

(2 081 557)

(1 428 333)

Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie

(316 773)

(169 235)

w tym: zawarte ugody

(324 072)

(183 255)

Razem - koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych oraz zawarte ugody

(2 405 629)

(1 611 588)

 *Pozostałe koszty zawierają m.in.: koszty prowadzenia postępowań oraz koszty realizacji wyroków sądowych

 

31.12.2023

31.12.2022

Korekta wartości bilansowej brutto wynikająca z ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych

3 414 431

2 491 692

Rezerwa wynikająca z ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych

624 354

318 683

Razem skumulowany wpływ ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach obcych

4 038 785 

2 810 375 

Na dzień 31.12.2023 r. całkowita korekta wartości bilansowej brutto oraz utworzone rezerwy wynikające z ryzyka prawnego oraz rezerwy prawne (na sprawy sporne oraz na część portfelową) stanowią 85% aktywnego portfela kredytów walutowych CHF brutto (przed korektą do wartości bilansowej brutto zgodnie z MSSF 9).

Wzrost kosztów ryzyka prawnego w okresie od stycznia do grudnia 2023 r. wynikał m.in z aktualizacji poziomu spodziewanych ugód, spodziewanych pozwów oraz zmiany łącznego poziomu straty w przypadku przegrania sprawy przez Bank wynikającej ze zmiany spodziewanych rozstrzygnięć oraz zmian w poziomie przyjętych do szacunków prawdopodobieństw negatywnych dla Banku rozstrzygnięć. W 2022 roku oraz w 2023 r. zaobserwowano również zwiększoną liczbę orzeczeń sądowych.

Bank oszacował prawdopodobieństwo zgłoszenia roszczeń przez kredytobiorców zarówno kredytów aktywnych, jak i spłaconych w oparciu o liczbę aktualnie złożonych pozwów przeciwko Bankowi oraz estymowaną dynamikę wzrostu liczby tych pozwów w oparciu o zbudowany model statystyczny. Model ocenia ryzyko w tzw.  horyzoncie lifetime i jest oparty o szereg charakterystyk behawioralnych związanych z kredytem i klientem. Bank zakłada, że dla ok 31,8% kredytów (aktywnych oraz spłaconych) już został lub będzie złożony pozew przeciwko Bankowi.  Przyjęte założenia są mocno wrażliwe na szereg czynników z otoczenia, takich jak: kształtowanie się linii orzeczniczej w polskich sądach, intensywność nagłośnienia poszczególnych rozstrzygnięć sądowych, aktywność kancelarii pośredniczących, poziom kosztów postępowania itp. Istotnym aspektem mającym  wpływ na szacunki jest także zainteresowanie klientów proponowanymi ugodami, a także praktyka sądów krajowych w zakresie wykonywania orzeczeń TSUE. Bank zakłada, że zdecydowana większość prognozowanych spraw zostanie wniesiona do końca 2024 roku, a następnie liczba nowych pozwów zacznie spadać w związku z oczekiwanym uporządkowaniem otoczenia prawnego.

W opinii Banku poziom spodziewanych spraw oszacowany na bazie modelu statystycznego charakteryzuje się również niepewnością ze względu na takie czynniki jak: czas prowadzenia postępowań sądowych (również oszacowany w oparciu o relatywnie krótką, nie spełniającą warunków stosowania metod ilościowych, statystykę) oraz rosnące koszty niezbędne dla rozpoczęcia postępowania sądowego i wsparcia procesowego.

Na potrzeby ustalenia kosztów ryzyka prawnego Bank oszacował również prawdopodobieństwa w zakresie liczby sporów, jak i możliwych scenariuszy ich zakończenia. Prawdopodobieństwa te różnią się odpowiednio dla kredytów indeksowanych oraz denominowanych – Bank uwzględnia wyższe ryzyko przegrania sporu dla portfela kredytów indeksowanych, a niższe dla denominowanych. Bank wziął także pod uwagę wydłużający się czas oczekiwania na rozstrzygnięcie sporu w niektórych sądach.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Według stanu na 31.12.2023 r. Bank otrzymał 1 773 prawomocnych rozstrzygnięć sądowych w sprawach prowadzonych przeciw Bankowi (mając na uwadze rozstrzygnięcia wydane po wyroku TSUE z 3.10.2019 r.) – w tym 1 702 to rozstrzygnięcia niekorzystne dla Banku, a pozostałe 71 to rozstrzygnięcia w całości albo w części korzystne (według stanu na 31.12.2022 r.  odpowiednio – 705 rozstrzygnięć, w tym 658 niekorzystnych i 47 w całości albo w części korzystnych). Przy ocenie tych prawdopodobieństw Bank korzystał ze wsparcia kancelarii prawnych oraz z pogłębionej analizy orzecznictwa sądowego w sprawach dotyczących kredytów indeksowanych oraz denominowanych.

Ponieważ obecnie nadal nie ma jednolitej linii orzecznictwa Bank uwzględnia następujące scenariusze możliwych rozstrzygnięć sporu sądowego mogących skutkować poniesieniem straty finansowej (w tym jeden nowy scenariusz wprowadzony w II kwartale 2023):

   Unieważnienie całej umowy kredytowej w związku z identyfikacją klauzul niedozwolonych ze zwrotem przez kredytobiorcę wyłącznie nominalnej wartości kapitału;

   Unieważnienie klauzul zawartych w umowie kredytowej zidentyfikowanych jako niedozwolone skutkujące przewalutowaniem kredytu na PLN oraz pozostawieniem oprocentowania w oparciu o stawkę właściwą dla waluty CHF;

   Konwersja kredytu na kredyt w PLN z oprocentowaniem w oparciu o stawkę WIBOR;

   Rozstrzygnięcia prowadzące do rozliczenia się przez kredytobiorcę z uzyskanego kapitału z uwzględnieniem jego wartości realnej, a nie nominalnej;

   Unieważnienie klauzul zawartych w umowie kredytowej zidentyfikowanych jako niedozwolone w zakresie mechanizmu ustalania różnic kursowych prowadzące do zastosowania kursu średniego NBP.

Powyższe scenariusze charakteryzują się również różnym poziomem prawdopodobieństwa w zależności od rodzaju umowy oraz zostały oszacowane przy wsparciu zewnętrznych, niezależnych od Banku, kancelarii prawnych, jak i też różnym poziomem straty w przypadku ich wystąpienia. Dla każdego ze scenariuszy został oszacowany oczekiwany poziom straty na bazie dostępnych danych historycznych.

Ponadto Bank uwzględnia dodatkowy scenariusz mogący skutkować poniesieniem straty finansowej z tytułu uzyskania przez kredytobiorcę dodatkowych roszczeń wykraczających ponad zwrot nominalnej wartości spłaconych rat.

Ugody

W grudniu 2020 r. przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego przedstawił propozycję zawierania przez banki z kredytobiorcami dobrowolnych ugód, na mocy których kredyty oparte na walucie CHF podlegałyby retrospektywnemu rozliczeniu tak jak kredyty złotowe z oprocentowaniem według stawki WIBOR oraz odpowiedniej marży. Bank opracował propozycje zawierania ugód, zarówno w kształcie uwzględniającym główne elementy konwersji kredytów mieszkaniowych indeksowanych do CHF zawarte w propozycji Przewodniczącego KNF, jak i na warunkach własnych Banku oraz przedstawia je kolejnym grupom klientów, co zostało uwzględnione w aktualnie stosowanym modelu kalkulacji rezerw na ryzyko prawne zarówno w odniesieniu wpływu proponowanych ugód na skłonność klientów do skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego, jak i w zakresie potencjalnych rozstrzygnięć sądowych.       Do 31.12.2023 Bank zawarł 7 681 ugód zarówno przedsądowych, jak i tych po wystąpieniu sprawy spornej, w tym 5 082 w 2023 roku.

W połowie 2022 Bank wyodrębnił scenariusz ugodowy, który odzwierciedla poziom straty dla przyszłych ugód. Scenariusz bazuje na poziomach akceptacji i stratach dla kredytów w ramach    procesu oferowania ugód opisanego powyżej. Na poziom akceptacji przyszłych ugód ma wpływ szereg czynników, m.in. oprocentowanie kredytów w PLN, kurs przewalutowania CHF/PLN, rozwój orzecznictwa sądowego oraz czas trwania postępowań.

Analiza wrażliwości

Z uwagi na wysoki poziom niepewności, zarówno dla każdego z poszczególnych założeń, jak i ich wpływu łącznie, Bank przeprowadził następującą analizę wrażliwości oszacowanego wpływu ryzyka prawnego, poprzez oszacowanie wpływu zmienności poszczególnych parametrów na poziom tego ryzyka.

Oszacowania mają charakter jednoczynnikowej analizy wrażliwości poziomu rezerwy.

Przy założeniu zmienności parametrów jak poniżej wpływ na szacowany portfelowo wpływ ryzyka prawnego na dzień 31.12.2023 r. oraz w okresie porównawczym kształtuje się następująco:

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Scenariusz (w mln zł)

Zmiana rezerwy portfelowej na dzień 31.12.2023

Zmiana rezerwy portfelowej na dzień 31.12.2022

Podwojenie liczby klientów, którzy wystąpią na drogę sądową (dotyczy klientów aktywnych i nieaktywnych)

786

772

Zmniejszenie o połowę liczby klientów, którzy wystąpią na drogę sądową (dotyczy klientów aktywnych i nieaktywnych)

(393)

(386)

Zwiększenie o 5% (względnie) prawdopodobieństwa przegranej

39

37

Zmniejszenie o 5% (względnie) prawdopodobieństwa przegranej

(39)

(36)

Dla każdego z parametrów przedział zmienności przyjęty do analizy wrażliwości został oszacowany przy uwzględnieniu obecnie panujących warunków rynkowych. Przyjęte przedziały zmienności mogą ulegać zmianie w zależności od zmian sytuacji na rynku i tym samym wyniki analizy wrażliwości mogą się istotnie zmienić.

Przy założeniu zmienności parametrów jak poniżej wpływ na rezerwę na indywidualne sprawy sporne na dzień 31.12.2023 r. oraz w okresie porównawczym kształtuje się następująco:

Scenariusz (w mln zł)

Zmiana rezerwy indywidualnej na dzień 31.12.2023

Zmiana rezerwy indywidualnej

na dzień 31.12.2022

Zwiększenie o 5% (względnie) prawdopodobieństwa przegranej

154

91

Zmniejszenie o 5% (względnie) prawdopodobieństwa przegranej

(154)

(89)

47.        Zobowiązania warunkowe

Informacje o wszczętych postępowaniach sądowych i administracyjnych

Na dzień 31.12.2023 r. łącznie wartość wszystkich prowadzonych spraw sądowych wynosiła 6 852 833 tys. zł. W kwocie tej 1 658 069  tys. zł to wartość przedmiotu sporu w sprawach z powództwa (wniosku) Banku, 5 194  764 tys. zł to wartość przedmiotu sporu w sprawach, w których Bank jest pozwanym.

Na dzień 31.12.2023 r. wartość wszystkich zakończonych postępowań sądowych wynosiła 502 425tys. zł.

Na dzień 31.12.2023 r. wartość rezerw na wszczęte sprawy sporne ujętych zgodnie z MSR 37 wynosiła 533 705 tys. zł oraz korekta do wartości bilansowej brutto zgodnie z MSSF 9 dotyczącej wszczętych spraw spornych wynosiła 2 687 793 tys. zł. Dla 2 873 spraw o znacznej wartości przedmiotu sporu (co najmniej 500 tys. zł), w których Santander Bank Polska S.A. był pozwanym, łączna wartość rezerw na sprawy sporne ujętych zgodnie z MSR37 oraz korekty do wartości bilansowej brutto zgodnie z MSSF9 dotyczącej spraw spornych wyniosła 1 258 559 tys. zł

Na dzień 31.12.2022 r. łącznie wartość wszystkich prowadzonych spraw sądowych wynosiła 4 201 281 tys. zł. W kwocie tej 927 871 tys. zł to wartość przedmiotu sporu w sprawach z powództwa (wniosku) Banku, 3 273 410 tys. zł to wartość przedmiotu sporu w sprawach, w których Bank jest pozwanym.

Na dzień 31.12.2022 r. wartość wszystkich zakończonych postępowań sądowych wynosiła 142 781tys. zł.

Na dzień 31.12.2022 r. wartość rezerw na wszczęte sprawy sporne ujętych zgodnie z MSR 37 wynosiła 173 097 tys. zł oraz korekta do wartości bilansowej brutto zgodnie z MSSF 9 dotyczącej wszczętych spraw spornych wynosiła 1 746 075 tys. zł. Dla 1 403 spraw o znacznej wartości przedmiotu sporu (co najmniej 500 tys. zł), w których Santander Bank Polska S.A. był pozwanym, łączna wartość rezerw na sprawy sporne ujętych zgodnie z MSR37 oraz korekty do wartości bilansowej brutto zgodnie z MSSF9 dotyczącej spraw spornych wyniosła 656 613 tys. zł

Postępowanie administracyjne Komisji Nadzoru Finansowego  w przedmiocie nałożenia kary

W dniu 22 listopada 2023 r. Komisja Nadzoru Finansowego wszczęła przeciwko Santander Bank Polska S.A. postępowanie administracyjne w przedmiocie nałożenia kary na podstawie art. 176i ust. 1 pkt 4 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Na obecnym etapie postępowania nie jest możliwe rzetelne oszacowanie wymiaru potencjalnej kary.

Zobowiązania pozabilansowe

Wartości zobowiązań warunkowych oraz transakcji pozabilansowych zostały zaprezentowane poniżej. Kwoty zobowiązań warunkowych udzielonych oraz rezerw na zobowiązania pozabilansowe zostały wykazane również w podziale na kategorie. Wartości gwarancji i akredytyw pokazane w poniższej tabeli odzwierciedlają maksymalną możliwą do poniesienia stratę, jaka byłaby ujawniona na dzień bilansowy, gdyby klienci w całości nie wywiązali się ze swoich zobowiązań wobec podmiotów trzecich.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

31.12.2023

Zobowiązania warunkowe

Koszyk 1

Koszyk 2

Koszyk 3

Razem

Zobowiązania udzielone

52 062 036

1 011 288

69 742

53 143 066

- finansowe:

33 865 999

572 146

40 897

34 479 042

     - linie kredytowe

30 157 643

513 717

31 958

30 703 318

     - kredyty z tyt. kart płatniczych

3 041 541

47 184

8 375

3 097 100

     - akredytywy importowe

657 765

11 245

564

669 574

     - depozyty terminowe z przyszłym terminem rozpoczęcia okresu

        depozytu

9 050

-

-

9 050

- gwarancyjne

18 231 664

488 753

94 901

18 815 318

Rezerwa na zobowiązania pozabilansowe

(35 627)

(49 611)

(66 056)

(151 294)

Zobowiązania otrzymane

 

 

 

50 307 819

- finansowe

 

 

 

165 218

- gwarancyjne

 

 

 

50 142 601

Razem

52 062 036

1 011 288

69 742

103 450 885

.

31.12.2022

Zobowiązania warunkowe

Koszyk 1

Koszyk 2

Koszyk 3

Razem

Zobowiązania udzielone

40 277 456

748 904

13 179

41 039 539

- finansowe:

28 347 974

527 576

22 852

28 898 402

     - linie kredytowe

24 470 038

482 387

12 454

24 964 879

     - kredyty z tyt. kart płatniczych

3 047 030

35 540

8 833

3 091 403

     - akredytywy importowe

809 145

9 649

1 565

820 359

     - depozyty terminowe z przyszłym terminem rozpoczęcia okresu

        depozytu

21 761

-

-

21 761

- gwarancyjne

11 957 360

230 929

26 860

12 215 149

Rezerwa na zobowiązania pozabilansowe

(27 878)

(9 601)

(36 533)

(74 012)

Zobowiązania otrzymane

 

 

 

47 832 305

- finansowe

 

 

 

-

- gwarancyjne

 

 

 

47 832 305

Razem

40 277 456

748 904

13 179

88 871 844

48.        Aktywa i zobowiązania stanowiące zabezpieczenie

Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań

31.12.2023

31.12.2022

Obligacje skarbowe zablokowane pod transakcje REPO

271 933

2 157 372

Razem

271 933

2 157 372

Bank posiadał instrumenty finansowe w postaci:

- dłużnych papierów wartościowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody w wysokości 121 365 tys. zł oraz wycenianych w zamortyzowanym koszcie 40 215 tys. zł  (w 2022 r.  2 157 372 tys. zł),

- aktywów finansowych przeznaczonych do obrotu w kwocie 110 353 tys. zł (w 2022 r. 0 tys. zł)

które stanowią zabezpieczenie zobowiązań z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu. Zobowiązania te zostały zaprezentowane w nocie 43 Transakcje z przyrzeczeniem odkupu i odsprzedaży.

Poza aktywami stanowiącymi zabezpieczenie zobowiązań prezentowanymi odrębnie w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, w przypadku których otrzymujący ma prawo sprzedać lub wymienić na inne zabezpieczenie przedmiot zabezpieczenia, Bank posiadał zabezpieczenia zobowiązań niespełniające tego kryterium.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

 

31.12.2023

31.12.2022

Obligacje skarbowe zablokowane pod BFG

1 068 287

1 038 258

Obligacje skarbowe zablokowane pod kredyty od banków

123 679

184 980

Lokaty w instytucjach finansowych stanowiące zabezpieczenie wyceny zawartych transakcji

3 103 960

2 976 280

Razem

4 295 926

4 199 518

Aktywa stanowiące zabezpieczenie na pokrycie funduszu ochrony środków gwarantowanych BFG stanowią dłużne papiery wartościowe.

Santander Bank Polska S.A. przyjął do wyliczenia wysokości funduszu ochrony środków gwarantowanych wynikającą z przepisów stawkę procentową w wysokości 0,25% (w roku 2022 stawka procentowa wynosiła także 0,30%) sumy środków pieniężnych zgromadzonych w Banku na wszystkich rachunkach, stanowiącej podstawę obliczania kwoty rezerwy obowiązkowej, stąd aktywa stanowiące zabezpieczenie według stanu na 31.12.2023 r. wynoszą 1 068 287 tys. zł, natomiast według stanu na 31.12.2022 r. wynosiły 1 038 258 tys. zł.

Dla umów dotyczących otrzymanego finansowania w postaci kredytów od banków ustanowione jest zabezpieczenie poprzez zablokowanie w KDPW dłużnych papierów wartościowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody w wysokości 123 679 tys. zł (na 31.12 2022 r.  – 184 980 tys. zł).

W 2023 r. zostały założone lokaty w instytucjach finansowych w wysokości 3 103 960 tys. zł stanowiące zabezpieczenie wyceny zawartych transakcji (według stanu na 31.12.2022 r. – 2 976 280 tys. zł).

W 2023 r. Bank przyjął depozyt na kwotę 2 367 717 tys. zł (w 2022 roku -  2 053 897 tys. zł) stanowiący zabezpieczenie transakcji.

Dodatkowe zobowiązania stanowiące zabezpieczenie przedstawione są w nocie 33.

49.        Informacje dotyczące leasingu

Wybrane wartości dotyczące leasingu ujęte w rachunku zysków i strat

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

Amortyzacja składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania, w tym:

(126 784)

(125 382)

- Nieruchomości

(117 009)

(115 742)

- Środki transportu

(8 785)

(8 475)

- Pozostałe

(990)

(1 165)

Koszty odsetkowe z tytułu zobowiązań leasingowych

(17 901)

(14 998)

Koszty z tytułu leasingów krótkoterminowych

(8 995)

(8 116)

Koszty z tytułu leasingów aktywów o niskiej wartości

(1 253)

(1 213)

Koszty związane ze zmiennymi opłatami leasingowymi nieujętymi w wycenie zobowiązań z tytułu leasingu

(362)

(702)

Koszty z tytułu podatku VAT nie podlegającego odliczeniu

(29 698)

(24 278)

Razem

 ( 184 993)

( 174 689)

.

Zobowiązania z tytułu leasingu

31.12.2023

31.12.2022

Zobowiązania (brutto) z tytułu leasingu

520 178

574 000

Dyskonto

(36 166)

(57 119)

Zobowiązania (netto) z tytułu leasingu

484 012

516 881

Zobowiązania (brutto) z tytułu leasingu wg terminów zapadalności:

 

 

Krótkoterminowe

132 971

150 604

Długoterminowe (powyżej 1 roku)

387 207

423 396

Razem zobowiązania (brutto) z tytułu leasingu

520 178

574 000

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Zmiana stanu zobowiązań z tytułu leasingu

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

Stan na początek okresu

516 881

556 169

Zwiększenia z tytułu:

163 663

132 928

- dodanie nowych umów

49 208

31 917

- odsetki od zobowiązań z tytułu leasingu

17 869

14 998

- różnice kursowe

-

3 207

- aktualizacja okresu leasingu

96 586

82 806

 Zmniejszenia z tytułu:

(196 532)

(172 216)

- spłata zobowiązań z tytułu leasingu

(154 407)

(152 101)

- spłata odsetek

(17 869)

(14 998)

- różnice kursowe

(16 559)

-

- inne zmiany

(7 697)

(5 117)

Stan na koniec okresu

484 012

516 881

50.        Sprawozdanie z przepływu środków pieniężnych–informacja dodatkowa

Poniższa tabela zawiera informacje na temat środków pieniężnych i ich ekwiwalentów w sprawozdaniu z przepływu środków pieniężnych Santander Bank Polska S.A.

Środki pieniężne i ich ekwiwalenty

31.12.2023

31.12.2022

Gotówka i operacje z bankami centralnymi

8 275 110

10 135 099

Należności z tytułu lokat międzybankowych *

19 327 386

20 457 580

Dłużne inwestycyjne aktywa finansowe*

6 096 392

3 898 145

Razem

33 698 888

34 490 824

*aktywa finansowe z pierwotnym terminem zapadalności poniżej 3 miesięcy

Santander Bank Polska S.A. posiada środki pieniężne o ograniczonej możliwości dysponowania, które są środkami zgromadzonymi na rachunku rezerwy obowiązkowej utrzymywanym w Banku Centralnym.

51.        Podmioty powiązane

Poniżej zostały zaprezentowane informacje o transakcjach Santander Bank Polska S.A. z podmiotami powiązanymi. Transakcje zawarte przez Santander Bank Polska S.A. z podmiotami powiązanymi dotyczą operacji bankowych zawieranych na warunkach rynkowych

w ramach typowej działalności biznesowej, głównie kredytów, rachunków bankowych, depozytów, gwarancji i operacji leasingowych.

W przypadku transakcji wewnątrzgrupowych sporządzana jest dokumentacja zgodna w wymogami przepisów podatkowych dla dokumentacji cen transferowych.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Transakcje z jednostkami zależnymi

31.12.2023

31.12.2022

Aktywa

19 779 422

17 549 723

Należności od banków

118 280

267 794

Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu

2 197

201

Należności od klientów

19 641 940

17 239 186

Pozostałe aktywa

17 005

42 542

Zobowiązania

522 695

590 583

Zobowiązania wobec banków

12 167

70 197

Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu

14 012

9 041

Zobowiązania wobec klientów

308 812

331 439

Zobowiązania z tytułu leasingu

187 677

179 890

Pozostałe zobowiązania

27

16

Zobowiązania warunkowe

6 402 535

6 300 736

Udzielone:

4 902 535

5 000 736

finansowe

1 297 808

1 719 730

gwarancyjne

3 604 727

3 281 006

Otrzymane:

1 500 000

1 300 000

gwarancyjne

1 500 000

1 300 000

 Nominały instrumentów pochodnych

1 251 552

342 309

Swap stopy procentowej dwuwalutowy (CIRS)-kwoty zakupione

1 978

-

Swap stopy procentowej dwuwalutowy (CIRS)-kwoty sprzedane

1 977

-

Swap stopy procentowej jednowalutowy (IRS)

875 292

317 136

Forward - zakupiony

3 955

-

Forward - sprzedany

3 889

-

Spot - zakupiony

181 832

12 570

Spot - sprzedany

182 629

12 603

Transakcje z jednostkami zależnymi

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

Przychody

1 066 914

630 927

Przychody odsetkowe

989 967

575 479

Przychody prowizyjne

61 438

48 583

Pozostałe przychody operacyjne

13 272

6 865

Wynik handlowy i rewaluacja

2 237

-

Koszty

18 172

23 277

Koszty odsetkowe

16 673

12 515

Koszty prowizyjne

537

233

Wynik handlowy i rewaluacja

-

10 177

Koszty operacyjne w tym:

962

352

    koszty pracownicze i koszty działania banku

943

323

    pozostałe

19

29

.

Transakcje z jednostkami stowarzyszonymi

31.12.2023

31.12.2022

Zobowiązania

108 911

56 243

Zobowiązania wobec klientów

108 911

56 243

Przychody

80 422

67 847

Przychody prowizyjne

80 422

67 847

Koszty

1 920

1 679

Koszty odsetkowe

1 920

1 679

.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Transakcje z Grupą Santander

z podmiotem dominującym

z pozostałymi podmiotami

31.12.2023

31.12.2022

31.12.2023

31.12.2022

Aktywa

12 840 432

11 475 005

3 854

1 749

Należności od banków, w tym:

5 895 136

6 202 306

2 090

1 749

rachunki bieżące

930 559

566 447

2 090

1 749

lokaty i kredyty

4 964 577

5 635 859

-

-

Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu

4 547 294

4 098 301

-

-

Należności z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu

2 395 729

1 173 532

-

-

Pozostałe aktywa

2 273

866

1 764

-

Zobowiązania

5 609 305

10 294 407

193 002

107 941

Zobowiązania wobec banków, w tym:

518 331

594 353

17 244

17 142

rachunki bieżące i lokaty

518 331

594 353

17 244

17 142

Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu

4 206 059

3 796 232

-

-

Zobowiązania wobec klientów

-

-

106 950

70 288

Zobowiązania z tytułu leasingu

-

-

25

25

Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych

871 197

5 899 300

-

-

Pozostałe zobowiązania

13 718

4 522

68 783

20 486

Zobowiązania warunkowe

7 385 843

2 795 875

33 604

5 320

Udzielone:

1 271 084

-

22 835

3 827

finansowe

-

-

20 000

-

gwarancyjne

1 271 084

-

2 835

3 827

Otrzymane:

6 114 759

2 795 875

10 769

1 493

gwarancyjne

6 114 759

2 795 875

10 769

1 493

Nominały instrumentów pochodnych

431 615 381

231 138 041

-

-

Swap stopy procentowej dwuwalutowy (CIRS)-kwoty zakupione

13 849 657

6 346 764

-

-

Swap stopy procentowej dwuwalutowy (CIRS)-kwoty sprzedane

13 632 380

6 253 250

-

-

Swap stopy procentowej jednowalutowy (IRS)

207 713 978

119 850 295

-

-

Kontrakt na przyszłą stopę procentową (FRA)

105 698 880

22 522 500

-

-

Opcje na stopę procentową

5 715 156

5 686 116

-

-

Swap walutowy (FX Swap)-kwoty zakupione

32 742 241

23 128 822

-

-

Swap walutowy (FX Swap)-kwoty sprzedane

32 944 709

23 552 024

-

-

Opcje walutowe kupione CALL

3 887 702

5 646 198

-

-

Opcje walutowe kupione PUT

4 074 479

5 754 442

-

-

Opcje walutowe sprzedane CALL

2 452 114

5 277 238

-

-

Opcje walutowe sprzedane PUT

2 975 070

5 886 463

-

-

Spot kupiony

1 224 058

531 156

-

-

Spot sprzedany

1 223 140

531 264

-

-

Forward kupiony

1 731 221

63 919

-

-

Forward sprzedany

1 745 974

58 400

-

-

Window Forward kupiony

2 448

24 987

-

-

Window Forward sprzedany

2 174

24 203

-

-

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Transakcje z Grupą Santander

z podmiotem dominującym

z pozostałymi podmiotami

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

Przychody

1 239 344

1 050 920

9 975

13 051

Przychody odsetkowe

311 278

28 159

11

6

Przychody prowizyjne

21 507

14 176

229

645

Pozostałe przychody operacyjne

18

317

9 662

12 400

Wynik handlowy i rewaluacja

906 541

1 008 268

73

-

Koszty

192 169

126 735

165 071

133 604

Koszty odsetkowe

104 237

74 799

1 089

3 706

Koszty prowizyjne

23 200

5 456

181

348

Wynik handlowy i rewaluacja

-

-

-

3

Koszty operacyjne w tym:

64 732

46 480

163 801

129 547

koszty pracownicze i koszty działania

64 678

46 478

163 675

129 547

pozostałe koszty operacyjne

54

2

126

-

Transakcje z personelem zarządczym

Wynagrodzenia Członków Zarządu, Członków Rady Nadzorczej i kluczowej kadry kierowniczej Santander Bank Polska S.A. oraz kredyty i pożyczki udzielone osobom zarządzającym.

Na dzień 31.12.2023 r. i 31.12.2022 r. Członkowie Zarządu mieli zawarte umowy o zakazie konkurencji po zaprzestaniu pełnienia funkcji w Zarządzie Banku. W przypadku nie powołania na nową kadencję lub odwołania Członkom Zarządu przysługuje jednorazowa odprawa. Odprawa nie przysługuje w przypadku przyjęcia propozycji dalszego zatrudnienia w  strukturach Banku.

Kredyty i pożyczki zostały udzielone na warunkach ogólnie obowiązujących.

Transakcje z członkami Zarządu

Zarząd

Kluczowa kadra kierownicza

i kluczową kadrą kierowniczą

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

1.01.2023-31.12.2023

1.01.2022-31.12.2022

Krótkoterminowe świadczenia pracownicze

18 171

16 665

34 783

30 145

Świadczenia po okresie zatrudnienia

-

-

200

-

Świadczenia długoterminowe

10 170

10 645

11 756

11 786

Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy

-

-

927

-

Płatności w formie akcji*

10 954

8 010

17 334

12 408

Razem

39 295

35 320

65 000

54 339

*Płatności w formie akcji dla Kluczowej kadry kierowniczej: w kwocie 12 408 tys. zł uwzględniono 3 256 tys. zł, które zostały wypłacone w formie akcji w 2023 roku. Pozostała część będzie płacona w kolejnych latach zgodnie z obowiązującymi zasadami określonymi w Polityce Wynagrodzeń Grupy Santander Bank Polska.

Zarząd

Kluczowa kadra kierownicza

 

31.12.2023

31.12.2022

31.12.2023

31.12.2022

Kredyty i pożyczki udzielone osobom zarządzającym oraz ich krewnym

3 667

4 799

15 222

19 661

Depozyty złożone przez osoby zarządzające oraz ich krewnych

7 701

10 197

14 253

16 541

Do kategorii „Kluczowa kadra kierownicza” zalicza się osoby objęte zasadami określonymi w „Polityce Wynagrodzeń Grupy Santander Bank Polska S.A.”, a w przypadku spółek zależnych zasadami odrębnie określonymi w spółkach.

W Santander Bank Polska obowiązuje Polityka Wynagrodzeń Grupy Santander Bank Polska S.A, zatwierdzona i zaakceptowana przez Zarząd Banku i Radę Nadzorczą. Polityka podlega przeglądom, które są dokonywane w okresach rocznych lub częściej w przypadku istotnych zmian organizacyjnych.

Wypłata wynagrodzenia zmiennego dla osób zajmujących stanowiska z grupy kluczowej kadry kierowniczej następuje raz w roku po zakończeniu okresu rozliczeniowego i ogłoszeniu wyników Banku. Wynagrodzenie zmienne przyznane na podstawie regulaminów premiowych oraz Pięcioletniego Programu Motywacyjnego VII, wypłacane jest w formie gotówkowej oraz w formie akcji Banku, przy czym część wynagrodzenia zmiennego w formie akcji nie może być niższa niż 50% całkowitej wartości wynagrodzenia zmiennego. Wypłata nie mniej niż 40% wartości wynagrodzenia zmiennego określonego powyżej jest warunkowa i jest odraczana na okres  4 lub 5 lat i następuje w trakcie tego okresu w równych rocznych ratach płatnych z dołu, uzależnionych od efektów pracy danego pracownika za okres podlegający ocenie oraz wartości akcji.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Łączny, szacowany koszt długoterminowego Programu Motywacyjnego VII dla Zarządu Banku oraz Kluczowej Kadry Kierowniczej za rok 2023 wynosi 28 288 tys. zł (21 285 tys. zł w 2022 r.). Szczegóły opisane zostały w nocie 54.

W 2023 r. łączna kwota wynagrodzeń wypłaconych przez Santander Bank Polska S.A. Członkom Rady Nadzorczej wyniosła 2 187 tys. zł (2 088 tys. zł w 2022 r.). W 2023 roku członkowie Rady Nadzorczej Santander Bank Polska S.A. otrzymali wynagrodzenie od jednostek powiązanych z Bankiem w wysokości 97 tys. zł (98 tys. zł w 2022 r.).

52.        Nabycia, sprzedaże i likwidacje podmiotów zależnych i stowarzyszonych

Likwidacja spółki Santander Consumer Finanse Sp. z o.o

W dniu 23.12.2020 uchwałą Zgromadzenia Wspólników została podjęta decyzja o rozwiązaniu spółki Santander Consumer Finanse Sp. z o.o. oraz rozpoczęciu procesu likwidacyjnego.

W dniu 22.11.2023 r. nastąpiła likwidacja spółki Santander Consumer Finanse Sp. z  o.o.  Dokonano ostatecznego rozliczenia aktywów i zobowiązań spółki. Zysk na likwidacji spółki wynosi 1 990 tys. zł. i został zaprezentowany w nocie „Pozostałe przychody operacyjne” w linii pozostałe

53.        Świadczenia na rzecz pracowników

Świadczenia pracownicze obejmują następujące kategorie:

·        Świadczenia krótkoterminowe (wynagrodzenia i składki, płatne urlopy wypoczynkowe, wypłaty z zysku i premie, świadczenia niepieniężne przekazywane nieodpłatnie lub subsydiowane). Wartość krótkoterminowych świadczeń pracowniczych jest niezdyskontowana,

·        Świadczenia po okresie zatrudnienia (odprawy emerytalne i podobne świadczenia, ubezpieczenia na życie lub opieka medyczna po okresie zatrudnienia).

W obrębie wymienionych kategorii podmioty Grupy Santander Bank Polska tworzą następujące rodzaje rezerw:

Rezerwa na niewykorzystane urlopy wypoczynkowe

Zobowiązanie z tytułu niewykorzystanych urlopów jest wyceniane w kwocie oczekiwanej do zapłaty (na podstawie bieżących zarobków) bez uwzględnienia dyskontowania.

Rezerwa na premie pracownicze

Zobowiązanie z tytułu przyjętego systemu premiowego w stosunku do zysku jest wyceniane w kwocie prawdopodobnej wypłaty bez uwzględnienia dyskontowania.

Rezerwa na odprawy emerytalne

Na mocy postanowień wewnętrznych regulacji dotyczących wynagradzania, pracownikom Banku przysługują określone świadczenia z innych tytułów niż wynagrodzenie o pracę:

·   Odprawy emerytalne,

·   Odprawy rentowe.

Wartość bieżąca tych zobowiązań jest ustalana przez niezależnego aktuariusza za pomocą metody prognozowanych uprawnień jednostkowych.

Wysokość odpraw emerytalnych i rentowych oraz pośmiertnych jest uzależniona od stażu pracy oraz wysokości otrzymywanego przez pracownika wynagrodzenia. Przewidywana kwota odpraw jest prezentowana w przewidywanej wartości bieżącej, uwzględniającej dyskonto finansowe, prawdopodobieństwo osiągnięcia przez daną osobę wieku emerytalnego, bądź momentu, w którym może nastąpić zgon. Dyskonto finansowe jest ustalane na podstawie aktualnych na dzień bilansowy rynkowych stóp zwrotu z obligacji skarbowych. Prawdopodobieństwo dotrwania danej osoby odpowiednio do wieku emerytalnego bądź momentu, w którym może nastąpić zgon, jest ustalane metodą ryzyk współzawodniczących („Multiple Decrement Model”), gdzie pod uwagę bierze się następujące ryzyka: możliwość odejścia z pracy, ryzyko całkowitej niezdolności do pracy oraz ryzyko śmierci.

Programy określonych świadczeń narażają Grupę na ryzyko aktuarialne, obejmujące:

·   ryzyko stopy procentowej – spadek rynkowych stóp zwrotu z obligacji skarbowych spowoduje zwiększenie zobowiązań wynikających z programu określonych świadczeń,

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

·   ryzyko wynagrodzeń – wzrost wynagrodzeń pracowników Banku spowoduje wzrost zobowiązań wynikających z programu określonych świadczeń,

·   ryzyko mobilności pracowników – zmiany oczekiwanego wskaźnika rotacji pracowników,

·   ryzyko długowieczności – zwiększenie oczekiwanej długości trwania życia pracowników Banku spowoduje wzrost zobowiązań wynikających z programu określonych świadczeń.

Do głównych założeń, przyjętych przez niezależnego aktuariusza na dzień 31.12.2023 r. należą:

·   stopa procentowa do dyskontowania przyszłych świadczeń w wysokości 5,58 % ( na dzień 31.12.2022 r. – 7,33 % ),

·   długookresowa roczna stopa wzrostu wynagrodzeń na poziomie 5,00 % ( na dzień 31.12.2022 r. – 5,0 % ),

·   prawdopodobieństwo odejść pracowników obliczone na podstawie historycznych danych dotyczących rotacji zatrudnienia w Banku,

·   umieralność przyjęta zgodnie z Tablicami Trwania Życia dla mężczyzn i kobiet, publikowanymi przez GUS, odpowiednio skorygowana na podstawie historycznych danych Banku.

Uzgodnienie wartości bieżącej zobowiązań z tytułu programów określonych świadczeń

Tabela poniżej przedstawia uzgodnienie bilansu otwarcia z bilansem zamknięcia wartości bieżącej zobowiązań z tytułu programów określonych świadczeń.

 

31.12.2023

31.12.2022

Stan na początek okresu

38 530

36 628

Koszty bieżącego zatrudnienia

2 030

1 904

Koszty przeszłego zatrudnienia

(2 601)

(1 603)

Koszty z tytułu odsetek

                       2 704

                       1 129

(Zyski) i straty aktuarialne

15 282

472

Stan na koniec okresu

55 945

38 530

Analiza wrażliwości

Poniższa tabela pokazuje, jaki wpływ na zobowiązania z tytułu programów określonych świadczeń miałyby zmiany w kluczowych założeniach aktuarialnych o 1 punkt procentowy na dzień 31.12.2023 r.

Zobowiązania z tytułu programów określonych świadczeń

Wzrost

o 1 punkt procentowy

Spadek

o 1 punkt procentowy

Stopa dyskontowa

(8,19)%

8,79%

Stopa wzrostu wynagrodzeń

8,80%

(8,27)%

Poniższa tabela pokazuje, jaki wpływ na zobowiązania z tytułu programów określonych świadczeń miałyby zmiany w kluczowych założeniach aktuarialnych o 1 punkt procentowy na dzień 31.12.2022 r.

Zobowiązania z tytułu programów określonych świadczeń

Wzrost

o 1 punkt procentowy

Spadek

o 1 punkt procentowy

Stopa dyskontowa

(8,06)%

8,63%

Stopa wzrostu wynagrodzeń

8,79%

(8,27)%

Pozostałe rezerwy pracownicze

Obejmują one rezerwy z tytułu płatności na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i odprawy pieniężne oraz rezerwę na godziny nadliczbowe oraz szkolenia. Zobowiązania te wyceniane są w kwocie oczekiwanej do zapłaty bez uwzględnienia dyskontowania.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Stany wymienionych rodzajów rezerw prezentuje poniższa tabela:

Tytuł rezerwy

31.12.2023

31.12.2022

Rezerwa na niewykorzystane urlopy wypoczynkowe

45 145

36 896

Rezerwa na premie pracownicze

280 749

289 440

Rezerwa na odprawy emerytalne

55 945

38 529

Pozostałe rezerwy pracownicze

52 995

9 509

Razem

434 834

374 374

Szczegółowo ruchy na rezerwach pracowniczych zostały zaprezentowane w nocie 38.

54.        Program motywacyjny w formie akcji

W 2022 roku Santander Bank Polska S.A. (dalej: „Bank”, „SAN PL”) wprowadził Program Motywacyjny VII (dalej: „Program”), który skierowany jest do pracowników Banku i podmiotów zależnych, którzy w sposób istotny przyczyniają się do wzrostu wartości organizacji. Celem programu jest motywowanie uczestników do realizacji celów biznesowych i jakościowych zgodnych z długoterminową strategią Grupy Banku, a także stworzenie mechanizmu zapewniającego ich silniejsze powiązanie z Grupą i zachęcającego do dbałości o jej długoterminowe dobro.

Uczestnikami Programu zostały obligatoryjnie wszystkie osoby ze statusem zidentyfikowanych pracowników w Grupie Santander Bank Polska S.A. Lista pozostałych, kluczowych uczestników jest sporządzana przez Członków Zarządu i zatwierdzana przez Radę Nadzorczą Banku, przy czym uczestnictwo pozostałych pracowników w Programie jest dobrowolne.

W ramach Programu, po spełnieniu warunków opisanych w Umowie Uczestnictwa oraz w Uchwale potwierdzającej realizację celów, uczestnikom zostaje przyznane prawo otrzymania nagrody stanowiącej składnik wynagrodzenia zmiennego w postaci akcji własnych Banku, który zgodnie z MSSF 2 akcji (dalej: MSSF 2) Płatności w formie stanowi program płatności na bazie akcji, rozliczany w akcjach (tzw. equity-settled transaction). W tym celu Bank nabędzie do  2 331 000 akcji własnych w okresie od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2033 r., tj.:

a) w 2023 r. nie więcej niż 207 000 akcji SAN PL o maksymalnej wartości w mln PLN – 55,3,

b) w 2024 r. nie więcej niż 271 000 akcji SAN PL o maksymalnej wartości w mln PLN – 72,4,

c) w 2025 r. nie więcej niż 326 000 akcji SAN PL o maksymalnej wartości w mln PLN – 87,0,

d) w 2026 r. nie więcej niż 390 000 akcji SAN PL o maksymalnej wartości w mln PLN – 104,1,

e) w 2027 r. nie więcej niż 826 000 akcji SAN PL o maksymalnej wartości w mln PLN – 220,5,

f) w 2028 r. nie więcej niż 145 000 akcji SAN PL o maksymalnej wartości w mln PLN – 38,7,

g) w 2029 r. nie więcej niż 47 000 akcji SAN PL o maksymalnej wartości w mln PLN – 12,5,

h) w 2030 r. nie więcej niż 42 000 akcji SAN PL o maksymalnej wartości w mln PLN – 11,2,

i) w 2031 r. nie więcej niż 35 000 akcji SAN PL o maksymalnej wartości w mln PLN – 9,3,

j) w 2032 r. nie więcej niż 27 000 akcji SAN PL o maksymalnej wartości w mln PLN – 7,2,

k) w 2033 r. nie więcej niż 15 000 akcji SAN PL o maksymalnej wartości w mln PLN – 4,0.

Zarząd Banku będzie nabywał akcje własne w celu realizacji Programu Motywacyjnego VII po uzyskaniu stosownej zgody Komisji Nadzoru Finansowego (dalej: „KNF”) oraz na podstawie upoważnienia udzielonego przez Walne Zgromadzenie w odrębnej uchwale. Jeżeli nabycie akcji własnych będzie niemożliwe (m. in. z powodu nieuzyskania zgody KNF na nabycie akcji własnych SAN PL, braku płynności akcji własnych na Giełdzie Papierów Wartościowych, cen rynkowych akcji wykraczających poza granice ustalone przez Walne Zgromadzenie, braku decyzji Walnego Zgromadzenia o upoważnieniu Zarządu do nabycia akcji własnych w danym roku trwania Programu Motywacyjnego VII lub niepodjęcia przez Walne Zgromadzenie decyzji o utworzeniu kapitału rezerwowego z przeznaczeniem na nabycie akcji w danym roku) w liczbie odpowiadającej wysokości przyznanych nagród, SAN PL proporcjonalnie obniży uczestnikowi liczbę przyznanych akcji. Różnica między wartością przyznanej nagrody a wartością akcji przekazanych przez Bank uczestnikom w ramach nagrody zostanie wypłacona w ekwiwalencie pieniężnym.

Łącznymi przesłankami do uzyskania każdorazowo prawa do nagrody w danym roku będą:

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

1)    Realizacja PAT SAN PL na poziomie co najmniej 50% budżetu na dany rok,

2)    Realizacja zespołowych celów biznesowych na dany rok na poziomie SAN PL, Pionu lub jednostki na poziomie co najmniej 80%,      z zastrzeżeniem, że poziom realizacji celów wyliczany jest jako średni ważony poziom realizacji co najmniej 3 celów biznesowych Santander Bank Polska S.A., Pionu lub jednostki, w której zatrudniony jest uczestnik, w ramach planu finansowego zatwierdzonych przez Radę Nadzorczą na dany rok, w szczególności:

a)    PAT (zysk netto z działalności biznesowej Grupy SAN PL (z wyłączeniem Santander Consumer Bank S.A.)),

b)    ROTE (stopa zwrotu z kapitału stałego w wartości procentowej obliczona wg metodologii raportowania SAN PL),

c)    NPS (Wskaźnik Satysfakcji Klientów – obliczony zgodnie z metodologią raportowania SAN PL),

d)    RORWA (stopa zwrotu aktywów ważonych ryzykiem obliczona wg metodologii raportowania SAN PL),

e)    liczba klientów,

f)     liczba klientów cyfrowych.

3)    Brak otrzymania przez uczestnika za dany rok oceny rocznej na poziomie niższym niż 1,5 w skali oceny od 1 do 4.

Dodatkowo na wniosek Zarządu Banku, Rada Nadzorcza postanowi o przyznaniu uczestnikowi nagrody retencyjnej, o ile zostaną spełnione następujące przesłanki:

1)    uzyskanie przez uczestnika średniorocznej oceny realizacji celów indywidualnych co najmniej na poziomie 2.0 w skali oceny od 1 do 4 w okresie uczestnictwa w Programie Motywacyjnym VII,

2)    średnioroczna ważona realizacja celów przez Bank za lata 2022–2026 na poziomie nie niższym niż 80% z uwzględnieniem następujących wag:

a)    średnioroczna realizacja PAT (waga 40%),

b)    średnioroczna realizacja RORWA (waga 40%),

c)    średnioroczna realizacja ESG (środowisko, społeczeństwo, ład korporacyjny) (waga 20%).

Maksymalna liczba akcji własnych do przekazania uczestnikom jako nagrody retencyjne wynosi 451 000 akcji.

W celu realizacji Programu Santander Bank Polska S.A. nabył w 2023 r. 165 406 akcji własnych (z 207 000 możliwych do nabycia) o równowartości 48 884 192 zł (z 55 300 000 zł  kapitału przeznaczonego na realizację Programu za rok 2022).

Średnia cena zakupu jednej akcji w okresie skupu akcji własnych w 2023 roku wyniosła: 294,48 zł.

Program został wprowadzony na okres pięciu lat (2022–2026), przy czym ze względu na odroczenia płatności wynagrodzeń zmiennych  skup akcji własnych oraz przekazywanie ich uczestnikom będzie realizowane do 2033 roku.

Wszystkie skupione akcje własne zostały przekazane na indywidualne rachunki maklerskie uczestników. W związku z nabyciem akcji własnych Banku w liczbie wystarczającej do wypłaty nagród uczestnikom Programu Motywacyjnego VII za rok 2022, Zarząd Banku podjął w dniu 16.03.2023 r. uchwałę kończącą odkup akcji własnych Banku w roku 2023.

Poniższa tabela zawiera informacje na temat liczby akcji

Liczba sztuk

2023

2022

Stan na początek okresu

65 335*

-

Przyznane za  rok

142 342

230 741

Wykonane za rok

 (104 990)

(165 406)

Stan na koniec okresu

102 687

65 335

*stan na początek okresu określa liczbę akcji za rok 2022, której przekazanie jest odroczone na kolejne okresy.

W 2023 r. łączna kwota rozpoznana zgodnie z MSSF 2 w kapitałach własnych Banku wyniosła 198 912 tys. zł, z czego kwota 126 030 tys. zł obciążyła koszty pracownicze za dwanaście miesięcy 2023 r. Kwota kosztu obejmuje koszty 2023 roku oraz uwzględnia częściowo koszty kolejnych lat programu motywacyjnego w związku z nabywaniem przez pracowników uprawnień etapami. Na dzień 31.12.2023 r. wydano akcje własne pracownikom w wysokości 48 249 tys. zł.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

55.        Dywidenda na akcję

Rekomendacja Zarządu w zakresie podziału zysku za rok 2022 oraz niepodzielonego zysku z transakcji sprzedaży udziałów w spółkach AVIVA.

W dniu 22.03.2023 r. Zarząd Santander Bank Polska S.A. wydał rekomendację dotyczącą podziału zysku osiągniętego w 2022 r. oraz zysku osiągniętego w związku z transakcją sprzedaży udziałów w spółkach AVIVA. Rekomendacja ta uzyskała pozytywną opinię Rady Nadzorczej Banku.

Zgodnie z powyższą decyzją, Zarząd Banku rekomenduje:

1.      Podzielić zysk osiągnięty w 2022 r. w kwocie 2 449 042 525,50 zł w następujący sposób:

·        na kapitał rezerwowy przeznaczyć kwotę 72 357 000,00 zł,

·        na kapitał dywidendowy utworzony przez Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku uchwałą nr 6 z dnia 22.03.2021 r. w sprawie podziału zysku oraz utworzenia kapitału rezerwowego ("Kapitał dywidendowy") przeznaczyć kwotę 2 376 685 525,50 zł.

2.      na kapitał dywidendowy przeznaczyć kwotę 840 886 574,78 zł stanowiącą zysk osiągnięty w związku z transakcją sprzedaży udziałów w spółkach ubezpieczeniowych AVIVA zaksięgowany w kategorii Inne całkowite dochody.

Podejmując decyzję, Zarząd wziął pod uwagę obecną sytuację makroekonomiczną oraz zalecenia i aktualne stanowisko Komisji Nadzoru Finansowego (dalej jako "KNF"), w tym wynikające z pisma z dnia 16.03.2023 r., o którym Bank informował w raporcie bieżącym

nr 13/2023 w dniu 17.03.2023 r.

Rekomendowany sposób podziału zysku przez Zwyczajne Walne Zgromadzenie nie wykluczy możliwości podjęcia ewentualnej decyzji przez Zarząd o wypłacie zysku dla akcjonariuszy w postaci zaliczek na poczet dywidendy i wykorzystaniu w tym celu Kapitału dywidendowego, na podstawie upoważnienia dla Zarządu wynikającego z § 50 ust. 4 Statutu Banku.

Będzie to uwarunkowane w szczególności uzyskaniem przez Bank pozytywnego stanowiska KNF po wydaniu rozstrzygnięcia TSUE

w sprawie C-520/21 oraz aktualną sytuacją gospodarczą i rynkową.

Podział zysku netto osiągniętego przez Bank za rok 2022 oraz decyzja odnośnie kapitału rezerwowego.

W dniu 19.04.2023 r.  Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku, przyjęło uchwałę w sprawie podziału zysku oraz decyzji odnośnie kapitału rezerwowego utworzonego na podstawie uchwały nr 6 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia z dnia 22.03.2021 r.

1. Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku dokonało podziału zysku netto osiągniętego przez Bank za rok obrotowy od dnia

1.01.2022 r. do dnia 31.12.2022 r. w kwocie 2 449 042 525,50 zł w następujący sposób:

- na kapitał rezerwowy przeznaczono kwotę 72 357 000,00 zł,

- na kapitał dywidendowy utworzony przez Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku uchwałą nr 6 z dnia 22.03.2021 r. w sprawie podziału zysku oraz utworzenia kapitału rezerwowego przeznaczono kwotę 2 376 685 525,50 zł.

2.   Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku przeznaczyło na kapitał dywidendowy kwotę 840 886 574,78 zł stanowiącą niepodzielony zysk osiągnięty w związku z transakcją sprzedaży udziałów w spółkach ubezpieczeniowych AVIVA zaksięgowanego w kategorii Inne całkowite dochody.

Stanowisko Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie wypłaty przez Santander Bank Polska S.A. dywidendy (zaliczki na poczet dywidendy).

W dniu 25 października 2023 roku Zarząd Santander Bank Polska S.A otrzymał pismo Komisji Nadzoru Finansowego ("KNF"), w którym KNF wskazała, że po przeanalizowaniu aktualnej sytuacji ekonomiczno-finansowej Banku oraz argumentów przedstawionych przez Bank, KNF nie zgłasza zastrzeżeń odnośnie możliwości wypłaty przez Bank dywidendy (zaliczki na poczet dywidendy) w kwocie

2 375 901 550,50 złotych z zysku wypracowanego w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2022 r.

Podstawą kalkulacji tej kwoty przez Bank jest zysk wypracowany w okresie od 1 stycznia 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku w kwocie 2 449 042 525,50 zł, pomniejszony o: kwotę 72 357 000 zł, przeznaczoną na kapitał rezerwowy zgodnie z Uchwałą nr 6 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia z dnia 19 kwietnia 2023 roku w sprawie podziału zysku oraz decyzji odnośnie kapitału rezerwowego utworzonego na podstawie uchwały nr 6 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia z dnia 22 marca 2021 roku oraz o kwotę 783 975 zł, aby iloraz kwoty przeznaczonej do wypłaty oraz liczby akcji dawał kwotę w pełnych groszach.

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

w tys. zł

Podjęcie przez Zarząd Santander Bank Polska S.A. decyzji o wypłacie zaliczki na poczet dywidendy.

Zarząd Santander Bank Polska S.A. poinformował, że w dniu 16 listopada 2023 r., na podstawie art. 349 KSH oraz § 50 ust. 4 Statutu Banku, podjął decyzję o wypłacie zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy za rok obrotowy trwający od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. i przeznaczeniu na ten cel kwoty 2 375 901 550,50 złotych (dalej: "Zaliczka na poczet dywidendy").

Zaliczka na poczet dywidendy została wypłacona z części kapitału rezerwowego utworzonego z przeznaczeniem na wypłatę dywidendy, w tym zaliczek na poczet dywidendy, Uchwałą nr 6 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Banku z dnia 22 marca 2021 r. ("Kapitał dywidendowy"). Uchwałą nr 6 z dnia 19 kwietnia 2023 r. Zwyczajne Walne Zgromadzenie przeznaczyło na Kapitał dywidendowy kwotę 2 376 685 525,50 złotych pochodzącą z zysku netto osiągniętego przez Bank za rok obrotowy trwający od 1 stycznia 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku.

W dniu 16 listopada 2023 r. Zarząd Banku uzyskał zgodę Rady Nadzorczej na wypłatę Zaliczki na poczet dywidendy.

W podziale Zaliczki na poczet dywidendy uczestniczyło 102 189 314 akcji serii: A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N oraz O.

Zaliczka na poczet dywidendy na jedną akcję wyniosła: 23,25 zł.

Dniem ustalenia uprawnionych do udziału w Zaliczce na poczet dywidendy był: 22 grudnia 2023 r.

Dniem wypłaty Zaliczki na poczet dywidendy był: 29 grudnia 2023 r.

56.        Sprawozdawczość według segmentów działalności

Sprawozdawczość według segmentów działalności została zaprezentowana w „Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym Grupy Kapitałowej Santander Bank Polska S.A. za rok 2023” opublikowanym 16.02.2024 r.

57.     Zdarzenia, które wystąpiły po dacie zakończenia okresu sprawozdawczego

Nie wystąpiły żadne istotne zdarzenia po dacie zakończenia okresu sprawozdawczego

Jednostkowe sprawozdanie finansowe Santander Bank Polska S.A. za 2023 rok

Podpisy wszystkich wymaganych osób

Data

Imię i nazwisko

Stanowisko/Funkcja

Podpis

15.02.2024

Michał Gajewski

Prezes Zarządu

Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym

15.02.2024

Andrzej Burliga

Wiceprezes Zarządu

Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym

15.02.2024

Juan de Porras Aguirre

Wiceprezes Zarządu

Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym

15.02.2024

Arkadiusz Przybył

Wiceprezes Zarządu

Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym

15.02.2024

Lech Gałkowski

Członek Zarządu

Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym

15.02.2024

Artur Głembocki

Członek Zarządu

Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym

15.02.2024

Patryk Nowakowski

Członek Zarządu

Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym

15.02.2024

Magdalena Proga-Stępień

Członek Zarządu

Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym

15.02.2024

Maciej Reluga

Członek Zarządu

Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym

15.02.2024

Wojciech Skalski

Członek Zarządu

Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym

15.02.2024

Dorota Strojkowska

Członek Zarządu

Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym

Podpis osoby, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych

Data

Imię i nazwisko

Stanowisko/Funkcja

Podpis

15.02.2024

Anna Żmuda

Dyrektor Obszaru Rachunkowości Finansowej

Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym