Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy
zakończony 31 grudnia 2023 r.
1
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Wybrane dane finansowe
w tys. PLN
w tys. EUR
1.01.2023 -
31.12.2023
1.01.2023 -
31.12.2023
Przychody z tytułu odsetek i przychody o
podobnym charakterze
8 300 383
1 832 962
Przychody z tytułu opłat i prowizji
912 357
201 474
Wynik finansowy przed opodatkowaniem
podatkiem dochodowym
1 224 773
270 465
Wynik finansowy po opodatkowaniu
510 259
112 680
Całkowite dochody za okres sprawozdawczy
1 209 770
267 152
Przepływy pieniężne netto z działalności
operacyjnej
13 945 189
3 079 496
Przepływy pieniężne netto z działalności
inwestycyjnej
(11 946 312)
(2 638 087)
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej
2 166 447
478 413
Przepływy pieniężne netto, razem
4 165 324
919 822
31.12.2023
31.12.2023
Aktywa razem
124 887 757
28 723 035
Zobowiązania wobec banków i innych instytucji
monetarnych
565 384
130 033
Zobowiązania wobec klientów
107 505 636
24 725 307
Kapitał własny
6 614 263
1 521 220
Kapitał zakładowy
1 213 117
279 006
Liczba akcji (w szt.)
1 213 116 777
1 213 116 777
Wartość księgowa na jedną akcję (w PLN / EUR)
5,45
1,25
Rozwodniona wartość księgowa na jedną akcję
(w PLN / EUR)
5,45
1,25
Współczynnik wypłacalności
19,04%
19,04%
Zadeklarowana lub wypłacona dywidenda
na jedną akcję (w PLN / EUR)
-
-
Kursy przyjęte do przeliczenia danych finansowych na EUR
dla pozycji na dzień bilansowy
-
-
4,3480
4,6899
dla pozycji za okres objęty sprawozdaniem
(kurs wyliczony jako średnia z kursów na koniec
poszczególnych miesięcy okresu)
-
-
4,5284
4,6883
2
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Wybrane kwartalne dane finansowe
RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
w tysiącach zł
1.01.2023 -
31.12.2023
1.10.2023 -
31.12.2023*
1.01.2022 -
31.12.2022
1.10.2022 -
31.12.2022*
Wynik z tytułu odsetek
5 134 504
1 255 492
3 237 781
1 312 562
Przychody z tytułu odsetek i przychody o podobnym
charakterze:
8 300 383
2 080 855
4 900 722
2 005 149
Przychody naliczane z wykorzystaniem metody
efektywnej stopy procentowej:
8 191 912
2 047 483
4 929 519
1 987 369
Przychody odsetkowe od Aktywów
wycenianych według zamortyzowanego kosztu, w tym:
6 385 562
1 615 466
3 696 751
1 604 806
- wpływ korekty wartości bilansowej brutto kredytów z
tytułu wakacji kredytowych
(11 404)
(11 404)
(1 291 600)
93 000
Przychody odsetkowe od Aktywów
wycenianych według wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
1 806 350
432 017
1 232 768
382 563
Wynik o charakterze podobnym do odsetkowego od
Aktywów wycenianych według wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
108 471
33 372
(28 797)
17 780
Koszty z tytułu odsetek
(3 165 879)
(825 363)
(1 662 941)
(692 587)
Wynik z tytułu opłat i prowizji
683 726
166 413
714 957
180 056
Przychody z tytułu opłat i prowizji
912 357
225 147
906 708
231 501
Koszty z tytułu opłat i prowizji
(228 631)
(58 734)
(191 751)
(51 445)
Przychody z tytułu dywidend
32 137
153
45 592
384
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania
aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych
według wartości godziwej przez wynik finansowy
541 425
1 582
(2 377)
(638)
Wynik z tytułu aktywów i zobowiązań finansowych
przeznaczonych do obrotu
47 982
50 355
(528)
(1 828)
Wynik z tytułu aktywów finansowych
nieprzeznaczonych do obrotu wycenianych obowiązkowo
według wartości godziwej przez wynik finansowy
12 359
761
25 696
14 670
Wynik z tytułu rachunkowości zabezpieczeń
1 160
(357)
(7 130)
(1 551)
Wynik z pozycji wymiany
(76 838)
(29 243)
(203 746)
(18 692)
Pozostałe przychody operacyjne
405 347
125 840
239 141
56 033
Pozostałe koszty operacyjne
(260 264)
(63 675)
(176 977)
(73 658)
Koszty administracyjne
(1 713 662)
(456 226)
(1 817 488)
(399 928)
Koszty z tytułu utraty wartości aktywów finansowych
(222 266)
(50 782)
(300 641)
(70 255)
Koszty z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych
(84)
(31)
(3 515)
(770)
Koszty rezerw na ryzyko prawne z tytułu walutowych
kredytów hipotecznych
(3 065 380)
(701 580)
(2 017 320)
(504 540)
Wynik z tytułu modyfikacji
(88 184)
(20 323)
(126 664)
(61 253)
Amortyzacja
(207 189)
(51 855)
(202 412)
(50 534)
Udział w zyskach jednostek podporządkowanych
0
0
0
0
Podatek bankowy
0
0
(169 063)
0
Wynik finansowy przed opodatkowaniem podatkiem
dochodowym
1 224 773
226 524
(764 694)
380 058
Podatek dochodowy
(714 514)
(135 353)
(265 205)
(157 309)
Wynik finansowy po opodatkowaniu
510 259
91 171
(1 029 899)
222 749
* dane kwartalne nie podlegały badaniu przez niezależnego biegłego rewidenta
3
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW
w tysiącach zł
1.01.2023 -
31.12.2023
1.10.2023 -
31.12.2023*
1.01.2022 -
31.12.2022
1.10.2022 -
31.12.2022*
Wynik finansowy po opodatkowaniu
510 259
91 171
(1 029 899)
222 749
Inne składniki całkowitych dochodów, które zostaną (zostały)
przeklasyfikowane na zyski lub straty
869 606
115 111
(242 703)
562 767
Efekt wyceny papierów dłużnych wycenianych
według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
671 753
92 337
(204 299)
278 172
Efekt wyceny portfela kredytów wycenianego według
wartości godziwej przez inne całkowite dochody
(154 014)
(55 419)
(11 255)
99 034
Rachunkowość zabezpieczeń
351 867
78 193
(27 149)
185 561
Inne składniki całkowitych dochodów, które nie będą
przeklasyfikowane na zyski lub straty
(6 012)
(6 012)
4 225
4 097
Zyski (straty) aktuarialne
(10 434)
(10 434)
8 367
8 477
Efekt wyceny akcji wycenianych
według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
4 422
4 422
(4 142)
(4 380)
Inne składniki całkowitych dochodów przed
opodatkowaniem, razem
863 594
109 099
(238 478)
566 864
Podatek dochodowy dotyczący innych składników całkowitych
dochodów, które zostaną (zostały) przeklasyfikowane na zyski
lub straty
(165 225)
(21 871)
46 114
(106 926)
Podatek dochodowy dotyczący innych składników całkowitych
dochodów, które nie będą przeklasyfikowane na zyski lub
straty
1 142
1 142
(803)
(779)
Inne składniki całkowitych dochodów po opodatkowaniu
699 511
88 370
(193 167)
459 160
Całkowite dochody za okres sprawozdawczy
1 209 770
179 541
(1 223 066)
681 909
* dane kwartalne nie podlegały badaniu przez niezależnego biegłego rewidenta
4
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
ROCZNE SPRAWOZDANIE FINANSOWE BANKU MILLENNIUM S.A.
ZA OKRES 12 MIESIĘCY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2023 R.
SPIS TREŚCI
1. RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT ........................................................................... 6
2. SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW ..................................................... 7
3. BILANS ..................................................................................................... 8
4. ZMIANY STANU KAPITAŁÓW WŁASNYCH ........................................................... 10
5. SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH ..................................... 11
6. INFORMACJE OGÓLNE O EMITENCIE ................................................................ 13
7. POLITYKA RACHUNKOWOŚCI ......................................................................... 14
7.1. OŚWIADCZENIE O ZGODNOŚCI Z MIĘDZYNARODOWYMI STANDARDAMI SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ ........ 14
7.2. STANDARDY I INTERPRETACJE PRZYJĘTE W ROKU 2023 ORAZ NIEOBOWIĄZUJĄCE NA DZIEŃ BILANSOWY ......... 16
7.3. PRZYJĘTE ZASADY RACHUNKOWOŚCI .......................................................................... 18
8. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM FINANSOWYM ............................................................ 47
8.1. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM ...................................................................................... 47
8.2. ZARZĄDZANIE KAPITAŁEM .................................................................................... 52
8.3. RYZYKO KREDYTOWE ......................................................................................... 58
8.4. RYZYKO RYNKOWE I STOPY PROCENTOWEJ .................................................................... 79
8.5. RYZYKO PŁYNNOŚCI .......................................................................................... 86
8.6. RYZYKO OPERACYJNE ........................................................................................ 90
8.7. RYZYKO NEGATYWNEGO WPŁYWU NA ŚRODOWISKO NATURALNE ................................................ 91
9. OPIS TRANSAKCJI Z PODMIOTAMI POWIĄZANYMI ................................................. 92
9.1. TRANSAKCJE Z GRUPĄ PODMIOTU DOMINUJĄCEGO I PODMIOTAMI ZALEŻNYMI ................................... 92
9.2. TRANSAKCJE Z OSOBAMI ZARZĄDZAJĄCYMI I NADZORUJĄCYMI BANK ............................................ 95
9.3. INFORMACJE O WYNAGRODZENIACH I KORZYŚCIACH OSÓB NADZORUJĄCYCH I ZARZĄDZAJĄCYCH BANKIEM ........ 96
10. WARTOŚĆ GODZIWA ................................................................................... 97
11. ZOBOWIĄZANIA I AKTYWA WARUNKOWE ......................................................... 103
11.1. SPRAWY SĄDOWE .......................................................................................... 103
11.2. POZYCJE POZABILANSOWE ................................................................................. 107
12. RYZYKO PRAWNE Z TYTUŁU WALUTOWYCH KREDYTÓW HIPOTECZNYCH .................. 109
12.1. SPRAWY SĄDOWE I AKTUALNY STAN REZERW NA RYZYKO PRAWNE ............................................ 109
12.2. ZDARZENIA, KTÓRE MOGĄ MIEĆ WPŁYW NA RYZYKO PRAWNE Z TYTUŁU WALUTOWYCH KREDYTÓW HIPOTECZNYCH I
ZWIĄZANE Z NIM REZERWY ................................................................................. 118
13. NOTY DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ........................................................ 119
1. PRZYCHODY Z TYTUŁU ODSETEK I PRZYCHODY O PODOBNYM CHARAKTERZE .................................. 119
2. KOSZTY Z TYTUŁU ODSETEK I PODOBNE KOSZTY ............................................................. 119
3. PRZYCHODY I KOSZTY Z TYTUŁU OPŁAT I PROWIZJI .......................................................... 120
4. PRZYCHODY Z TYTUŁU DYWIDEND .......................................................................... 120
5. WYNIK Z TYTUŁU ZAPRZESTANIA UJMOWANIA AKTYWÓW I ZOBOWIĄZAŃ FINANSOWYCH NIEWYCENIANYCH WEDŁUG
WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY ............................................................. 121
6. WYNIK Z TYTUŁU AKTYWÓW I ZOBOWIĄZAŃ FINANSOWYCH PRZEZNACZONYCH DO OBROTU .................... 122
7. WYNIK Z TYTUŁU AKTYWÓW FINANSOWYCH NIEPRZEZNACZONYCH DO OBROTU WYCENIANYCH OBOWIĄZKOWO
WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY .................................................... 122
5
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
8. WYNIK Z TYTUŁU RACHUNKOWOŚCI ZABEZPIECZEŃ .......................................................... 122
9. POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACYJNE ...................................................................... 122
10. POZOSTAŁE KOSZTY OPERACYJNE ........................................................................... 123
11. KOSZTY ADMINISTRACYJNE ................................................................................. 123
12. KOSZTY Z TYTUŁU UTRATY WARTOŚCI AKTYWÓW FINANSOWYCH ............................................. 124
13. KOSZTY Z TYTUŁU UTRATY WARTOŚCI AKTYWÓW NIEFINANSOWYCH .......................................... 124
14. KOSZTY REZERW NA RYZYKO PRAWNE Z TYTUŁU WALUTOWYCH KREDYTÓW HIPOTECZNYCH ................... 124
15. AMORTYZACJA ............................................................................................. 125
16. PODATEK DOCHODOWY .................................................................................... 125
17. ZYSK NA JEDNĄ AKCJĘ ..................................................................................... 128
18. KASA, ŚRODKI W BANKU CENTRALNYM ...................................................................... 128
19. AKTYWA FINANSOWE PRZEZNACZONE DO OBROTU ........................................................... 128
20. AKTYWA FINANSOWE NIEPRZEZNACZONE DO OBROTU OBOWIĄZKOWO WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ
PRZEZ RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT, INNE NIŻ KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM ..................... 131
21. AKTYWA FINANSOWE WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ INNE CAŁKOWITE DOCHODY ........... 132
22. KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM ................................................................. 133
23. AKTYWA WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU INNE NIŻ KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM
........................................................................................................... 139
24. INSTRUMENTY POCHODNE – RACHUNKOWOŚĆ ZABEZPIECZEŃ ................................................. 141
25. INWESTYCJE W JEDNOSTKACH ZALEŻNYCH, WE WSPÓLNYCH PRZEDSIĘWZIĘCIACH I W JEDNOSTKACH
STOWARZYSZONYCH........................................................................................ 145
26. RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE ............................................................................... 148
27. WARTOŚCI NIEMATERIALNE ................................................................................. 151
28. AKTYWA Z TYTUŁU ODROCZONEGO PODATKU DOCHODOWEGO ............................................... 154
29. INNE AKTYWA .............................................................................................. 157
30. AKTYWA TRWAŁE DO ZBYCIA ............................................................................... 157
31. ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE PRZEZNACZONE DO OBROTU .................................................... 157
32. ZOBOWIĄZANIA WOBEC BANKÓW I INNYCH INSTYTUCJI MONETARNYCH ....................................... 158
33. ZOBOWIĄZANIA WOBEC KLIENTÓW .......................................................................... 159
34. TRANSAKCJE Z PRZYRZECZENIEM ODKUPU ................................................................... 160
35. WYEMITOWANE DŁUŻNE PAPIERY WARTOŚCIOWE ............................................................ 160
36. ZOBOWIĄZANIA PODPORZĄDKOWANE ....................................................................... 161
37. REZERWY .................................................................................................. 162
38. INNE ZOBOWIĄZANIA ....................................................................................... 163
39. KAPITAŁ WŁASNY .......................................................................................... 164
40. ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE WEDŁUG UMOWNYCH TERMINÓW WYMAGALNOŚCI ................................ 169
14. INFORMACJE UZUPEŁNIAJĄCE ...................................................................... 170
14.1. DYWIDENDA ZA ROK 2022 ................................................................................. 170
14.2. DANE O AKTYWACH, KTÓRE STANOWIĄ ZABEZPIECZENIE ZOBOWIĄZAŃ ....................................... 170
14.3. PAPIERY WARTOŚCIOWE STANOWIĄCE PRZEDMIOT TRANSAKCJI Z PRZYRZECZENIEM ODKUPU ................... 171
14.4. KOMPENSOWANIE NALEŻNOŚCI I ZOBOWIĄZAŃ NA BAZIE UMÓW RAMOWYCH ................................... 172
14.5. DODATKOWE OBJAŚNIENIA DO RACHUNKU PRZEPŁYWÓW ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH ............................. 172
14.6. INFORMACJE O PROWADZONEJ DZIAŁALNOŚCI POWIERNICZEJ ................................................. 173
14.7. PŁATNOŚCI NA BAZIE AKCJI ................................................................................. 173
14.8. POZOSTAŁE INFORMACJE DODATKOWE I INNE ISTOTNE WYDARZENIA POMIĘDZY DNIEM SPORZĄDZENIA RAPORTU A
DATĄ JEGO PUBLIKACJI ..................................................................................... 175
6
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
1. Rachunek Zysków i Strat
w tysiącach zł
Nota
1.01.2023 -
31.12.2023
1.01.2022 -
31.12.2022
Wynik z tytułu odsetek
5 134 504
3 237 781
Przychody z tytułu odsetek i przychody o podobnym charakterze:
1
8 300 383
4 900 722
Przychody naliczane z wykorzystaniem metody efektywnej stopy procentowej
8 191 912
4 929 519
Przychody odsetkowe od Aktywów wycenianych
według zamortyzowanego kosztu, w tym:
6 385 562
3 696 751
- wpływ korekty wartości bilansowej brutto kredytów z tytułu wakacji
kredytowych
(11 404)
(1 291 600)
Przychody odsetkowe od Aktywów wycenianych
według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
1 806 350
1 232 768
Wynik o charakterze podobnym do odsetkowego od Aktywów wycenianych
według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
108 471
(28 797)
Koszty z tytułu odsetek
2
(3 165 879)
(1 662 941)
Wynik z tytułu opłat i prowizji
683 726
714 957
Przychody z tytułu opłat i prowizji
3
912 357
906 708
Koszty z tytułu opłat i prowizji
3
(228 631)
(191 751)
Przychody z tytułu dywidend
4
32 137
45 592
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych
niewycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy
5
541 425
(2 377)
Wynik z tytułu aktywów i zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu
6
47 982
(528)
Wynik z tytułu aktywów finansowych nieprzeznaczonych do obrotu wycenianych
obowiązkowo według wartości godziwej przez wynik finansowy
7
12 359
25 696
Wynik z tytułu rachunkowości zabezpieczeń
8
1 160
(7 130)
Wynik z pozycji wymiany, w tym:
(76 838)
(203 746)
- koszty ugód z tytułu walutowych kredytów hipotecznych
14
(273 791)
(382 239)
Pozostałe przychody operacyjne
9
405 347
239 141
Pozostałe koszty operacyjne
10
(260 264)
(176 977)
Koszty administracyjne
11
(1 713 662)
(1 817 488)
Koszty z tytułu utraty wartości aktywów finansowych
12
(222 266)
(300 641)
Koszty z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych
13
(84)
(3 515)
Koszty rezerw na ryzyko prawne z tytułu walutowych kredytów hipotecznych
14
(3 065 380)
(2 017 320)
Wynik z tytułu modyfikacji, w tym:
(88 184)
(126 664)
- koszty ugód z tytułu walutowych kredytów hipotecznych
14
(52 227)
(102 153)
Amortyzacja
15
(207 189)
(202 412)
Udział w zyskach jednostek podporządkowanych
0
0
Podatek bankowy
0
(169 063)
Wynik finansowy przed opodatkowaniem podatkiem dochodowym
1 224 773
(764 694)
Podatek dochodowy
16
(714 514)
(265 205)
Wynik finansowy po opodatkowaniu
510 259
(1 029 899)
Noty objaśniające przedstawione na stronach 13-177 stanowią integralną część niniejszego
sprawozdania finansowego.
7
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
2. Sprawozdanie z Całkowitych Dochodów
w tysiącach zł
1.01.2023 -
31.12.2023
1.01.2022 -
31.12.2022
Wynik finansowy po opodatkowaniu
510 259
(1 029 899)
Inne składniki całkowitych dochodów, które zostaną (zostały)
przeklasyfikowane na zyski lub straty
869 606
(242 703)
Efekt wyceny papierów dłużnych wycenianych według wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
671 753
(204 299)
Efekt wyceny portfela kredytów wycenianego według wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
(154 014)
(11 255)
Rachunkowość zabezpieczeń
351 867
(27 149)
Inne składniki całkowitych dochodów, które nie będą przeklasyfikowane na zyski lub straty
(6 012)
4 225
Zyski (straty) aktuarialne
(10 434)
8 367
Efekt wyceny akcji wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
4 422
(4 142)
Inne składniki całkowitych dochodów przed opodatkowaniem, razem
863 594
(238 478)
Podatek dochodowy dotyczący innych składników całkowitych dochodów,
które zostaną (zostały) przeklasyfikowane na zyski lub straty
(165 225)
46 114
Podatek dochodowy dotyczący innych składników całkowitych dochodów,
które nie będą przeklasyfikowane na zyski lub straty
1 142
(803)
Inne składniki całkowitych dochodów po opodatkowaniu
699 511
(193 167)
Całkowite dochody za okres sprawozdawczy
1 209 770
(1 223 066)
Noty objaśniające przedstawione na stronach 13-177 stanowią integralną część niniejszego
sprawozdania finansowego.
8
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
3. Bilans
AKTYWA
w tysiącach zł
Nota
31.12.2023
31.12.2022
Kasa, środki w Banku Centralnym
18
5 094 984
9 536 090
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
19
609 252
363 618
Instrumenty pochodne
498 577
339 295
Instrumenty kapitałowe
121
113
Instrumenty dłużne
110 554
24 210
Aktywa finansowe nieprzeznaczone do obrotu obowiązkowo wyceniane według
wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, inne niż Kredyty i pożyczki udzielone
klientom
20
147 623
201 036
Instrumenty kapitałowe
66 609
128 979
Instrumenty dłużne
81 014
72 057
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
21
21 924 652
16 438 458
Instrumenty kapitałowe
28 789
24 393
Instrumenty dłużne
21 895 863
16 414 065
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
22
72 405 446
75 855 606
Obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
19 349
97 982
Wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
11 799 748
11 221 252
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu
60 586 349
64 536 372
Aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu, inne niż Kredyty i
pożyczki udzielone klientom
23
21 469 710
5 308 320
Instrumenty dłużne
18 439 780
3 893 212
Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom
i innym instytucjom monetarnym
1 866 688
1 410 245
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu
1 163 242
4 863
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
24
74 213
135 804
Inwestycje w jednostkach zależnych, we wspólnych przedsięwzięciach i
w jednostkach stowarzyszonych
25
399 223
247 823
Rzeczowe aktywa trwałe
26
553 087
557 542
Wartości niematerialne
27
481 128
432 820
Aktywa z tytułu podatku dochodowego
368 279
643 196
Bieżące należności podatkowe
0
0
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
28
368 279
643 196
Pozostałe aktywa
29
1 360 160
923 009
Aktywa trwałe i grupy do zbycia sklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży
30
0
0
Aktywa razem
124 887 757
110 643 322
9
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁ WŁASNY
w tysiącach zł
Nota
31.12.2023
31.12.2022
ZOBOWIĄZANIA
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu
31
579 331
384 928
Instrumenty pochodne
576 611
380 144
Zobowiązania z tytułu krótkiej sprzedaży papierów wartościowych
2 720
4 784
Zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu
112 664 017
100 701 796
Zobowiązania wobec banków i innych instytucji monetarnych
32
565 384
625 144
Zobowiązania wobec klientów
33
107 505 636
98 264 816
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu
34
0
0
Wyemitowane dłużne papiery wartościowe
35
3 027 952
243 753
Zobowiązania podporządkowane
36
1 565 045
1 568 083
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
24
193 664
554 544
Rezerwy
37
1 444 173
1 015 266
Nierozstrzygnięte sprawy sporne
1 401 798
975 092
Udzielone zobowiązania i gwarancje
42 375
40 174
Zobowiązania podatkowe
460 456
31 662
Bieżące zobowiązania podatkowe
460 456
31 662
Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego
0
0
Inne zobowiązania
38
2 931 853
2 550 633
Zobowiązania razem
118 273 494
105 238 829
KAPITAŁ WŁASNY
Kapitał zakładowy
39
1 213 117
1 213 117
Akcje własne
(21)
(21)
Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej
1 147 241
1 147 241
Skumulowane inne całkowite dochody
39
(139 342)
(838 853)
Zyski zatrzymane, w tym:
39
4 393 268
3 883 009
- wynik finansowy za okres bieżący
510 259
(1 029 899)
- pozostałe
3 883 009
4 912 908
Kapitał własny razem
6 614 263
5 404 493
Zobowiązania i kapitał własny razem
124 887 757
110 643 322
31.12.2023
31.12.2022
Wartość księgowa
6 614 263
5 404 493
Liczba akcji
1 213 116 777
1 213 116 777
Wartość księgowa na jedną akcję (w zł)
5,45
4,46
Noty objaśniające przedstawione na stronach 13-177 stanowią integralną część niniejszego
sprawozdania finansowego.
10
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
4. Zmiany stanu Kapitałów Własnych
w tysiącach zł
Razem
kapitał
własny
Kapitał
zakładowy
Akcje
własne
Kapitał ze
sprzedaży
akcji
powyżej
wartości
nominalnej
Skumulo-
wane inne
całkowite
dochody
Zyski zatrzymane
wynik
niepodzielony
pozostałe
kapitały
01.01.2023 – 31.12.2023
Kapitał własny na początek
okresu
5 404 493
1 213 117
(21)
1 147 241
(838 853)
(1 029 899)
4 912 908
Całkowite dochody za rok 2023
(netto)
1 209 770
0
0
0
699 511
510 259
0
wynik finansowy
za okres bieżący
510 259
0
0
0
0
510 259
0
inne składniki całkowitych
dochodów po opodatkowaniu
699 511
0
0
0
699 511
0
0
Zakup i wydanie akcji własnych
pracownikom
0
0
0
0
0
0
0
Transfer między pozycjami
kapitału
0
0
0
0
0
1 029 899
(1 029 899)
Kapitał własny na koniec
okresu
6 614 263
1 213 117
(21)
1 147 241
(139 342)
510 259
3 883 009
w tysiącach zł
Razem
kapitał
własny
Kapitał
zakładowy
Akcje
własne
Kapitał ze
sprzedaży
akcji
powyżej
wartości
nominalnej
Skumulo-
wane inne
całkowite
dochody
Zyski zatrzymane
wynik
niepodzielony
pozostałe
kapitały
01.01.2022 – 31.12.2022
Kapitał własny na początek
okresu
6 632 182
1 213 117
(21)
1 147 241
(645 686)
(1 357 452)
6 274 983
Całkowite dochody za rok 2022
(netto)
(1 223 066)
0
0
0
(193 167)
(1 029 899)
0
wynik finansowy
za okres bieżący
(1 029 899)
0
0
0
0
(1 029 899)
0
inne składniki całkowitych
dochodów po opodatkowaniu
(193 167)
0
0
0
(193 167)
0
0
Zakup i wydanie akcji własnych
pracownikom
(4 623)
0
0
0
0
0
(4 623)
Transfer między pozycjami
kapitału
0
0
0
0
0
1 357 452
(1 357 452)
Kapitał własny na koniec
okresu
5 404 493
1 213 117
(21)
1 147 241
(838 853)
(1 029 899)
4 912 908
Szczegółowe zmiany stanu poszczególnych pozycji kapitałów własnych zostały zaprezentowane
w nocie (39).
11
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
5. Sprawozdanie z Przepływów Środków
Pieniężnych
A. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ
w tysiącach zł
1.01.2023 -
31.12.2023
1.01.2022 -
31.12.2022
Zysk (strata) po opodatkowaniu
510 259
(1 029 899)
Korekty razem:
13 434 930
10 727 459
Odsetki otrzymane
7 783 242
4 533 681
Odsetki zapłacone
(2 835 628)
(1 318 210)
Amortyzacja
207 189
202 412
Zyski/straty z tytułu różnic kursowych
0
0
Przychody z tytułu dywidend
(32 137)
(45 592)
Rezerwy
428 907
420 861
Wynik na sprzedaży i likwidacji aktywów
(643 337)
3 030
Zmiana stanu aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez Rachunek
zysków i strat
142 502
(306 034)
Zmiana stanu kredytów i pożyczek udzielonych innym bankom
(167 390)
(394 536)
Zmiana stanu kredytów i pożyczek udzielonych klientom
(3 087 504)
(1 615 669)
Zmiana stanu należności z tytułu zakupionych papierów wartościowych z przyrzeczeniem
odkupu
(1 226 207)
237 879
Zmiana stanu zobowiązań wycenianych do wartości godziwej przez Rachunek zysków i strat
(166 477)
181 490
Zmiana stanu zobowiązań wobec banków
(39 152)
471 373
Zmiana stanu zobowiązań wobec klientów
11 984 160
7 835 818
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z udzielonym
przyrzeczeniem odkupu
35 178
34 833
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
509 530
243 753
Zmiana stanu rozrachunków z tytułu podatku dochodowego
744 479
265 139
Podatek dochodowy zapłacony
(204 851)
(222 967)
Zmiana stanu pozostałych aktywów i pasywów
(128 685)
84 995
Pozostałe pozycje
131 111
115 203
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej
13 945 189
9 697 560
12
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
B. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ
w tysiącach zł
1.01.2023 -
31.12.2023
1.01.2022 -
31.12.2022
Wpływy z działalności inwestycyjnej
474 152 795
157 367 900
Zbycie wartości niematerialnych oraz składników rzeczowego majątku trwałego
9 150
3 204
Zbycie akcji i udziałów w podmiotach podporządkowanych
600 000
12 161
Zbycie inwestycyjnych aktywów finansowych
473 511 508
157 306 943
Pozostałe wpływy inwestycyjne
32 137
45 592
Wydatki z tytułu działalności inwestycyjnej
(486 099 107)
(156 112 938)
Nabycie wartości niematerialnych oraz składników rzeczowego majątku trwałego
(184 006)
(138 079)
Zakup akcji w podmiotach podporządkowanych
(99 000)
(51 095)
Nabycie inwestycyjnych aktywów finansowych
(485 816 101)
(155 923 764)
Pozostałe wydatki inwestycyjne
0
0
Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej
(11 946 312)
1 254 962
C. PRZEPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH Z DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ
w tysiącach zł
1.01.2023 -
31.12.2023
1.01.2022 -
31.12.2022
Wpływy z działalności finansowej
2 316 276
0
Zaciągnięcie kredytów długoterminowych
0
0
Emisja dłużnych papierów wartościowych
2 316 276
0
Zwiększenie stanu zobowiązań podporządkowanych
0
0
Wpływy z emisji akcji własnych oraz dopłat do kapitału
0
0
Pozostałe wpływy finansowe
0
0
Wydatki z tytułu działalności finansowej
(149 829)
(93 677)
Spłata kredytów długoterminowych
(5 000)
(10 000)
Wykup dłużnych papierów wartościowych
0
0
Zmniejszenie stanu zobowiązań podporządkowanych
0
0
Wydatki z tytułu kosztów emisji
0
0
Umorzenie akcji
0
0
Płatności dywidend i innych wypłat na rzecz właścicieli
0
0
Pozostałe wydatki finansowe
(144 829)
(83 677)
Środki pieniężne netto z działalności finansowej
2 166 447
(93 677)
D. ZMIANA STANU ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH NETTO (A+B+C)
4 165 324
10 858 845
- w tym z tytułu różnic kursowych
(21 705)
4 630
E. ŚRODKI PIENIĘŻNE NA POCZĄTEK OKRESU SPRAWOZDAWCZEGO
14 231 089
3 372 244
F. ŚRODKI PIENIĘŻNE NA KONIEC OKRESU SPRAWOZDAWCZEGO (D+E)
18 396 413
14 231 089
Dodatkowe informacje do rachunku przepływów środków pieniężnych zamieszczone są w punkcie 5)
rozdziału 14. „Informacje uzupełniające”.
Informacje z zakresu zobowiązań klasyfikowanych do działalności finansowej zostały zaprezentowane
w punktach 32), 35), 36) rozdziału 13. „Noty do Sprawozdania Finansowego”.
13
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
6. Informacje ogólne o Emitencie
Bank Millennium S.A. (Bank) jest uniwersalnym bankiem, którego miejscem działalności jest Polska,
oferującym swoje usługi wszystkim segmentom rynku poprzez sieć oddziałów i centrów
korporacyjnych, sieci indywidualnych doradców i bankowość mobilną i elektroniczną.
Bank, wpisany pod nr KRS 0000010186 do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego,
prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy (Polska), XIII Wydział Gospodarczy Krajowego
Rejestru Sądowego, z siedzibą w Warszawie, ul. Stanisława Żaryna 2A, 02-593 Warszawa, Polska.
Bank jest obecny na Giełdzie Papierów Wartościowych od 1992 r. i był pierwszym bankiem notowanym
na warszawskim parkiecie.
Bank jest jednostką dominującą Grupy Kapitałowej Banku Millennium S.A. (Grupa), która zatrudnia
ponad 6 700 pracowników, a podstawowymi przedmiotami jej działalności są działalność bankowa,
leasingowa, faktoringowa, maklerska, kapitałowa, zarządzanie funduszami inwestycyjnymi oraz
działalność portali internetowych.
Rada Nadzorcza i Zarząd Banku Millennium S.A. według stanu na dzień 31 grudnia 2023 r.
Skład osobowy Rady Nadzorczej był następujący:
- Bogusław Kott - Przewodniczący Rady Nadzorczej,
- Nuno Manuel da Silva Amado – Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej,
- Dariusz Rosati – Wiceprzewodniczący i Sekretarz Rady Nadzorczej,
- Miguel de Campos Pereira de Bragança – Członek Rady Nadzorczej,
- Olga Grygier-Siddons – Członek Rady Nadzorczej,
- Anna Jakubowski – Członek Rady Nadzorczej,
- Grzegorz Jędrys – Członek Rady Nadzorczej,
- Alojzy Nowak – Członek Rady Nadzorczej,
- José Miguel Bensliman Schorcht da Silva Pessanha – Członek Rady Nadzorczej,
- Miguel Maya Dias Pinheiro – Członek Rady Nadzorczej,
- Beata Stelmach - Członek Rady Nadzorczej,
- Lingjiang Xu – Członek Rady Nadzorczej.
Skład osobowy Zarządu Banku był następujący:
- Joao Nuno Lima Bras Jorge – Prezes Zarządu,
- Fernando Maria Cardoso Rodrigues Bicho – Wiceprezes Zarządu,
- Wojciech Haase – Członek Zarządu,
- Andrzej Gliński – Członek Zarządu,
- Wojciech Rybak – Członek Zarządu,
- António Ferreira Pinto Júnior – Członek Zarządu,
- Jarosław Hermann – Członek Zarządu.
14
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
7. Polityka rachunkowości
7.1. OŚWIADCZENIE O ZGODNOŚCI Z MIĘDZYNARODOWYMI STANDARDAMI
SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ
Sprawozdanie finansowe Banku zostało przygotowane zgodnie z wymogami Międzynarodowych
Standardów Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) w wersji zatwierdzonej przez Unię Europejską, a w
zakresie nieuregulowanym powyższymi standardami zgodnie z wymogami Ustawy z dnia
29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jednolity Dz. U. z 2023 r., poz. 120) i wydanych na jej
podstawie przepisów wykonawczych, jak również wymogami odnoszącymi się do emitentów papierów
wartościowych dopuszczonych lub będących przedmiotem ubiegania się o dopuszczenie do obrotu na
rynku oficjalnych notowań giełdowych. Przedmiotowe sprawozdanie finansowe wypełnia obowiązki
informacyjne określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 29 marca 2018 r. w sprawie informacji
bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków
uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem
członkowskim (Dz. U. z 2018 r., poz. 757).
Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało zaakceptowane do publikacji przez Zarząd Banku w dniu
28 lutego 2024 r.
W następstwie podpisania przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz ogłoszenia w Dzienniku
Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej tego samego dnia ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o finansowaniu
społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom („Ustawa”), która
wprowadza, między innymi, możliwość zawieszenia przez kredytobiorców spłaty kredytu
hipotecznego udzielonego w walucie polskiej przez okres do ośmiu miesięcy w latach 2022-2023
(„wakacje kredytowe”), Grupa rozpoznała w roku 2022 koszt w wysokości 1 324,2 miliona zł brutto
(1 072,6 mln zł netto), przy czym z tej kwoty 1 291,6 mln zł dotyczyło Banku, natomiast 32,6 mln zł
dotyczyło Millennium Bank Hipoteczny S.A.
W związku z kosztami, które wynikają ze wskazanej wyżej Ustawy, racjonalnym było założenie, że
Bank zaraportuje negatywny wynik netto za III kw. 2022 r. i w rezultacie współczynniki kapitałowe
Banku mogą znaleźć się poniżej obecnych minimalnych wymogów ustalonych przez Komisję Nadzoru
Finansowego („KNF”). Z uwagi na fakt, iż wystąpienie niebezpieczeństwa naruszenia odpowiednich
współczynników kapitałowych stanowi przesłankę wskazaną w art. 142 ust. 1 oraz ust. 2 ustawy z dnia
29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2021 r., poz. 2439, t.j. z dnia 28 grudnia 2021 r., z późn.
zm.), w dniu 15 lipca Zarząd Banku podjął decyzję o uruchomieniu Planu Naprawy, zawiadamiając o
tym KNF oraz Bankowy Fundusz Gwarancyjny.
Dodatkowo, Bank przekazał również do KNF Plan Ochrony Kapitału, zgodnie z art. 60 ustawy z dnia 5
sierpnia 2015 r. o nadzorze makroostrożnościowym nad systemem finansowym i zarządzaniu
kryzysowym w systemie finansowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 963 z późn. zm.). KNF zatwierdziła ten plan
w dniu 28 października 2022 roku i poinformowała o tym fakcie Bank w dniu 14 listopada 2022 roku.
W roku 2023 Bank kontynuował realizację Planu Ochrony Kapitału (oraz Planu Naprawy, który zgodnie
z przepisami prawa bankowego podlega corocznej aktualizacji), który przewidywał podwyższenie
współczynników kapitałowych znacznie powyżej minimalnych wymaganych poziomów poprzez
połączenie dalszej poprawy rentowności operacyjnej oraz inicjatyw optymalizacji kapitału, takich jak
zarządzanie aktywami ważonymi ryzykiem (w tym sekurytyzacjami).
15
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Od momentu uruchomienia Planu Ochrony Kapitału Bankowi/Grupie udało się znacząco poprawić
wskaźniki kapitałowe, plasując je wyraźnie powyżej nowych wymogów regulacyjnych: na 31 grudnia
2023 r. współczynnik Tier 1 wyniósł 555 pb (Bank) i 488 pb (Grupa) powyżej wymogu minimalnego, a
łączny współczynnik kapitałowy (TCR) wyniósł 682 pb (Bank) i 585 pb (Grupa) powyżej wymogu
minimalnego.
W ramach działań mających na celu poprawę wskaźników kapitałowych, w 2023 roku Grupa
zrealizowała dwie transakcje sekurytyzacji syntetycznej: pierwsza została sfinalizowana w lipcu i
dotyczyła portfela wierzytelności leasingowych, natomiast druga została przeprowadzona w grudniu i
dotyczyła portfela kredytów gotówkowych. W ramach tych transakcji Bank/Grupa przetransferował(a)
do inwestorów znaczną część ryzyka kredytowego sekurytyzowanych portfeli. Zakładając brak
nadzwyczajnych czynników, Bank/Grupa planuje utrzymywać współczynniki kapitałowe powyżej
minimalnych wymaganych poziomów z bezpieczną nadwyżką.
W zakresie wymogów MRELtrea i MRELtem, Grupa prezentuje nadwyżkę w porównaniu do minimalnych
poziomów wymaganych na 31.12.2023 r., a także spełnia wymóg MRELtrea po włączeniu Wymogu
połączonego bufora. Zakładając brak nadzwyczajnych czynników, Grupa planuje utrzymywać oba
współczynniki MREL powyżej minimalnych wymaganych poziomów z bezpieczną nadwyżką.
Bank monitoruje na bieżąco sytuację finansową i w razie konieczności podejmie czynności
uruchamiające dodatkowe działania naprawcze. W szczególności Bank jest świadomy potencjalnych
ryzyk związanych z ewentualnym przedłużeniem tzw. wakacji kredytowych na rok 2024.
Materializacja takiego ryzyka mogłaby oznaczać dodatkowe rezerwy, które obniżyłyby wynik netto
Banku/Grupy. Dodatkowo dalsze niekorzystne zmiany w zakresie ryzyka prawnego walutowych
kredytów hipotecznych mogą oznaczać konieczność zwiększenia poziomu rezerw na to ryzyko poza
rezerwami, które mogą wynikać z obecnych trendów. W ocenie Banku zmaterializowanie się tych
zdarzeń wpłynęłoby negatywnie na wyniki Banku/Grupy w roku 2024 oraz zmniejszyłoby zakładany
organiczny wzrost kapitału, ale nie uniemożliwiłoby Bankowi/Grupie dalszego wdrażania swojej
strategii i generowania wyników, które złagodziłyby wpływ takich wydarzeń.
Płynność Grupy Banku Millennium pozostała na wysokim poziomie w roku 2023 roku. Wskaźnik LCR
osiągnął poziom 327% na koniec grudnia 2023, tj. pozostawał znacznie powyżej minimum nadzorczego
w wysokości 100%. Wskaźnik kredytów do depozytów utrzymuje się na bezpiecznym poziomie 69% a
udział płynnych papierów wartościowych (głównie obligacje emitowane przez rząd, wielostronne
banki rozwoju i bony NBP) w aktywach ogółem Grupy pozostaje znaczący i wynosi 32%.
Jednocześnie Bank osiągnął dobre wyniki operacyjne i biznesowe, aktywnie zarządzając i łagodząc
ryzyka związane z działalnością bankową. Uwzględniając powyższe okoliczności i zidentyfikowane
niepewności, zwłaszcza zdolność Banku do spełnienia wskaźników wypłacalności kapitałowej oraz
wymogów MREL w kolejnych okresach sprawozdawczych – Zarząd Banku w oparciu o dokonane analizy
wszelkich aspektów działania Banku oraz jego bieżącej i prognozowanej sytuacji finansowej uznał, że
zastosowanie założenia kontynuacji działalności do sporządzenia niniejszych sprawozdań finansowych
jest zasadne.
W roku 2023 Bank nie dokonał zmian zasad rachunkowości ani sposobu prezentacji danych
finansowych.
16
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
7.2. STANDARDY I INTERPRETACJE PRZYJĘTE W ROKU 2023 ORAZ
NIEOBOWIĄZUJĄCE NA DZIEŃ BILANSOWY
STANDARDY ZASTOSOWANE PO RAZ PIERWSZY W SPRAWOZDANIU FINANSOWYM BANKU ZA ROK 2023
Następujące zmiany do istniejących standardów wydane przez Radę Międzynarodowych Standardów
Rachunkowości (RMSR) oraz zatwierdzone do stosowania w UE zostały po raz pierwsze zastosowane w
sprawozdaniu finansowym Banku za 2023 rok:
Standard
Tytuł
MSSF 17
Nowy standard MSSF 17 „Umowy ubezpieczeniowe” uwzględniający zmiany z
czerwca 2020 r. i grudnia 2021 r.
Zmiany do MSR 1
Ujawnienia na temat stosowanej polityki rachunkowej
Zmiany do MSR 8
Definicja wartości szacunkowych
Zmiany do MSR 12
Podatek odroczony dotyczący aktywów i zobowiązań z pojedynczej transakcji
Zmiany do MSR 12
Międzynarodowa reforma podatkowa – zasady dotyczące drugiego filaru*
* wyjątek określony w zmianach do MSR 12 (jednostka nie rozpoznaje i nie ujawnia informacji o aktywach i zobowiązaniach z
tytułu odroczonego podatku dochodowego związanych z podatkiem dochodowym w ramach drugiego filaru OECD) ma
zastosowanie natychmiast po wydaniu zmian i retrospektywnie zgodnie z MSR 8. Pozostałe wymogi informacyjne są wymagane
dla rocznych okresów sprawozdawczych rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku lub później
Wyżej wymienione zmiany do standardów nie miały istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe
Banku za 2023 rok.
INFORMACJE CO DO STANDARDÓW, JAKIE ZOSTAŁY JUŻ WYDANE PRZEZ RMSR I ZATWIERDZONE PRZEZ UE, ALE JESZCZE
NIE WESZŁY W ŻYCIE
Nowe standardy oraz zmiany do istniejących standardów, jakie zostały już wydane przez RMSR i
zatwierdzone przez UE, ale jeszcze nie weszły w życie:
Standard
Tytuł
Data wejścia w życie
Zmiany do MSSF 16
Zobowiązanie z tytułu leasingu w ramach sprzedaży
i leasingu zwrotnego
1 stycznia 2024 r.
Zmiany do MSR 1
Klasyfikacja zobowiązań jako krótkoterminowe lub
długoterminowe oraz zobowiązania długoterminowe
z kowenantami
1 stycznia 2024 r.
Według szacunków Banku, wyżej wymienione nowe standardy oraz zmiany do istniejących standardów
nie miałyby istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe, jeżeli zostałyby zastosowane przez Bank.
17
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
NOWE STANDARDY ORAZ ZMIANY DO ISTNIEJĄCYCH STANDARDÓW WYDANE PRZEZ RMSR, ALE JESZCZE NIEZATWIERDZONE
DO STOSOWANIA W UE
MSSF w kształcie zatwierdzonym przez UE nie różnią się obecnie w znaczący sposób od regulacji
wydanych przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR), z wyjątkiem poniższych
nowych standardów oraz zmian do standardów, które nie zostały jeszcze zatwierdzone do stosowania
w UE:
Standard
Tytuł
Status zatwierdzenia w UE
Zmiany do MSSF 16
Zobowiązanie z tytułu leasingu w ramach sprzedaży i
leasingu zwrotnego
(data wejścia w życie wg RMSR: 1 stycznia 2024 r.)
w trakcie procesu
zatwierdzania
Zmiany do MSR 7 i
MSSF 7
Umowy finansowania dostawców
(data wejścia w życie wg RMSR: 1 stycznia 2024 r.)
w trakcie procesu
zatwierdzania
Zmiany do MSR 21
Brak wymienialności
(data wejścia w życie wg RMSR: 1 stycznia 2025 r.)
w trakcie procesu
zatwierdzania
MSSF 14
Odroczone salda z regulowanej działalności
(data wejścia w życie wg RMSR: 1 stycznia 2016 r.)
Komisja Europejska
postanowiła nie wszczynać
procesu zatwierdzania tego
standardu przejściowego do
czasu wydania ostatecznego
standardu
Zmiany do MSSF 10
i MSR 28
Sprzedaż lub wniesienie aktywów pomiędzy
inwestorem a jego jednostką stowarzyszoną lub
wspólnym przedsięwzięciem oraz późniejsze zmiany
(data wejścia w życie odroczona przez RMSR na czas
nieokreślony, przy czym dopuszcza jego wcześniejsze
zastosowanie)
proces zatwierdzania został
wstrzymany bezterminowo do
czasu zakończenia projektu
badawczego nad metodą praw
własności
Według szacunków Banku, wyżej wymienione nowe standardy oraz zmiany do istniejących standardów
nie miałyby istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe, jeżeli zostałyby zastosowane przez Bank.
18
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
7.3. PRZYJĘTE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
Podstawy sporządzenia sprawozdania finansowego
Sprawozdanie finansowe Banku Millennium S.A. zostało sporządzone za rok obrotowy od 1 stycznia
2023 roku do 31 grudnia 2023 roku, w oparciu o założenie kontynuowania przez Bank działalności
gospodarczej w niezmniejszonym istotnie zakresie, w okresie nie krótszym niż rok od dnia
bilansowego.
Sprawozdanie zostało przygotowane w złotych polskich, a wszystkie wartości, o ile nie wskazano
inaczej, zostały podane w tysiącach złotych (tys. zł).
W sprawozdaniu zastosowano koncepcję wartości godziwej dla aktywów i zobowiązań finansowych
wycenianych FVTPL, w tym instrumentów pochodnych oraz aktywów finansowych klasyfikowanych
FVTOCI. Pozostałe składniki aktywów finansowych i zobowiązań finansowych (w tym kredyty i
pożyczki) wykazywane są w wartości zamortyzowanego kosztu ustalonego przy zastosowaniu
efektywnej stopy procentowej pomniejszonej o odpisy z tytułu utraty wartości (za wyjątkiem
kredytów nie spełniających testu SPPI) lub cenie nabycia pomniejszonej o odpisy z tytułu utraty
wartości.
Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF, w brzmieniu przyjętym przez UE, wymaga
od kierownictwa dokonania subiektywnych ocen, estymacji i przyjęcia założeń, które wpływają na
stosowane zasady rachunkowości oraz na prezentowane kwoty aktywów i pasywów oraz przychodów
i kosztów. Za wybór, stosowanie, rozwój i sprawdzenie trafności przyjętych estymacji odpowiada
jednostka merytoryczna Banku, przyjęte założenia są następnie zatwierdzane przez kierownictwo
Banku. Szacunki i założenia dokonywane są w oparciu o dostępne dane historyczne oraz szereg innych
czynników, które są uważane za właściwe w danych warunkach. Wyniki tworzą podstawę do
dokonywania szacunków odnośnie wartości bilansowych aktywów i pasywów, których nie da się
określić w jednoznaczny sposób na podstawie innych źródeł. Wyniki rzeczywiste mogą się różnić od
wartości szacunkowych.
Zgodność rzeczywistych wyników i dokonanych szacunków i założeń jest weryfikowana na bieżąco.
Korekty w szacunkach są rozpoznawane w okresie, w którym dokonano zmiany szacunku pod
warunkiem, że korekta dotyczy tylko tego okresu lub w okresie, w którym dokonano zmiany
i w okresach przyszłych, jeśli korekta wpływa zarówno na bieżący jak i przyszłe okresy.
Poniżej prezentowane zasady rachunkowości zostały zastosowane do wszystkich okresów
sprawozdawczych zaprezentowanych w sprawozdaniu finansowym.
Waluta funkcjonalna oraz waluta prezentacji
Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji
Pozycje zawarte w sprawozdaniu finansowym Banku wycenia się w walucie podstawowego środowiska
gospodarczego, w którym prowadzi on działalność („waluta funkcjonalna”). Sprawozdanie finansowe
prezentowane jest w złotych, które są walutą funkcjonalną i walutą prezentacji Banku.
Transakcje i salda
Transakcje wyrażone w walutach obcych przelicza się na walutę funkcjonalną według kursu
obowiązującego w dniu transakcji. Zyski i straty kursowe z tytułu rozliczenia tych transakcji oraz
wyceny bilansowej aktywów i zobowiązań pieniężnych wyrażonych w walutach obcych ujmuje się w
Rachunku zysków i strat.
19
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Różnice kursowe z tytułu pozycji pieniężnych, zarówno tych wycenianych do wartości godziwej przez
Rachunek zysków i strat, jak i wycenianych do wartości godziwej przez Inne całkowite dochody, są
wykazywane w Rachunku zysków i strat.
Różnice kursowe z tytułu pozycji niepieniężnych wycenianych do wartości godziwej przez wynik
finansowy są wykazywane w Rachunku zysków i strat, natomiast różnice kursowe z tytułu pozycji
niepieniężnych klasyfikowanych jako wyceniane do wartości godziwej przez Inne całkowite dochody
są wykazywane w Innych składnikach całkowitych dochodów.
Połączenia pod wspólną kontrolą
W przypadku połączeń spółek Grupy Kapitałowej (transakcja pod wspólną kontrolą), Bank przyjmuje
zasadę rachunkowości polegającą na stosowaniu metody „wartości od poprzednika” (ang. predecessor
accounting). Bank ujmuje w jednostkowym sprawozdaniu finansowym wartości bilansowe aktywów i
zobowiązań spółki przejmowanej będącej jednostką zależną według wartości ujętych w
skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy Kapitałowej w odniesieniu do tej jednostki
zależnej, włączając w to również wartość firmy powstałą w wyniku nabycia tej spółki zależnej.
Ewentualna różnica między wartością bilansową przejętych aktywów netto po korektach, o których
mowa powyżej a wartością inwestycji w jednostkę zależną wykazaną w jednostkowym sprawozdaniu
finansowym Banku ujmowana jest w kapitałach własnych jako „Zyski zatrzymane”.
Wynik finansowy netto osiągnięty przez spółkę przejmowaną do dnia poprzedzającego dzień
połączenia wykazywany jest w sprawozdaniu finansowym Banku w pozycji kapitałów własnych jako
„Zyski zatrzymane”.
Zastosowanie szacunków w związku ze stosowanymi zasadami rachunkowości
Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF wymaga dokonania przez Bank pewnych
szacunków oraz przyjęcia pewnych założeń, które mają wpływ na kwoty prezentowane
w sprawozdaniu finansowym. Szacunki i założenia, które podlegają ciągłej ocenie przez kierownictwo
Banku, oparte są o doświadczenia historyczne i inne czynniki, w tym oczekiwania co do przyszłych
zdarzeń, które w danej sytuacji wydają się uzasadnione. Mimo, że szacunki te opierają się na
najlepszej wiedzy dotyczącej warunków bieżących i działań, które Bank podejmuje, rzeczywiste
rezultaty mogą się od tych szacunków różnić. Poniżej przedstawiono najistotniejsze obszary dla
których Bank dokonuje oszacowań:
▪ Utrata wartości kredytów i pożyczek
Szacowanie utraty wartości w Banku bazuje na koncepcie „oczekiwanej straty kredytowej” (ang.
Expected Credit Loss – ECL). W efekcie Bank wyznacza odpisy z tytułu utraty wartości, w oparciu
o oczekiwane straty kredytowe oraz uwzględnienie prognoz przyszłych warunków ekonomicznych
podczas dokonywania oceny ryzyka kredytowego danej ekspozycji.
Metodologia i założenia przyjęte do wyznaczania utraty wartości ekspozycji kredytowych są
regularnie monitorowane w celu zmniejszenia rozbieżności pomiędzy stratami szacowanymi
a rzeczywistymi. W celu oceny adekwatności odpisów z tytułu utraty wartości, wyznaczonych
zarówno w ramach analizy indywidualnej, jak i kolektywnej, przeprowadzana jest okresowo (nie
rzadziej niż raz w roku) weryfikacja historyczna (backtesting), której wyniki są brane pod uwagę
przy definiowaniu działań, mających na celu poprawę jakości procesu.
Dodatkowe informacje zostały zaprezentowane w Rozdziale 8. „Zarządzanie ryzykiem
finansowym”.
20
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
▪ Wartość godziwa instrumentów finansowych
Wartość godziwą instrumentów finansowych nienotowanych na aktywnych rynkach ustala się
stosując techniki wyceny zgodnie ze stosowaną przez Bank polityką rachunkowości. Dla
instrumentów pochodnych o charakterze nieopcyjnym oraz dłużnych papierów wartościowych
stosowane są modele bazujące na zdyskontowanych przepływach pieniężnych. Dla instrumentów
pochodnych o charakterze opcyjnym stosuje się modele wyceny opcji. Wszystkie modele są
zatwierdzane przed użyciem, a także kalibrowane w celu zapewnienia, że otrzymane wyniki
odzwierciedlają rzeczywisty poziom wartości godziwej wycenianych instrumentów. W miarę
możliwości w modelach wykorzystywane są wyłącznie dane możliwe do zaobserwowania,
pochodzące z aktywnego rynku.
W przypadku braku pochodzących z aktywnego rynku parametrów wyceny, wartość godziwa jest
określana w oparciu o zastosowanie technik wyceny wykorzystujących szacunkowe parametry
wsadowe.
Bank wycenia instrumenty finansowe stosując poniższe metody wyceny w następującej
hierarchicznie kolejności:
▪ Ceny kwotowane na aktywnym rynku identycznych instrumentów dla następujących
instrumentów finansowych:
Dłużne papiery skarbowe stałokuponowe i zerokuponowe oraz zmiennoprocentowe;
▪ Techniki wyceny w oparciu o parametry pochodzące z rynku dla następujących
instrumentów finansowych:
Dłużne papiery skarbowe zmiennoprocentowe,
Instrumenty pochodne:
▪ FRA, IRS, CIRS,
▪ FX Swap, FX Forward,
▪ Instrumenty pochodne wbudowane,
Bony emitowane przez Bank Centralny;
▪ Techniki wyceny z wykorzystaniem istotnych parametrów niepochodzących z rynku:
Dłużne papiery wartościowe pozostałych emitentów (np. gminy),
Akcje VISA Incorporation,
Kredyty obowiązkowo wyceniane do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat,
Instrumenty pochodne:
▪ Opcje walutowe nabyte przez Bank,
▪ Opcje na indeksy nabyte/wystawione przez Bank.
W celu oszacowania wartości godziwej akcji uprzywilejowanych VISA, uwzględniono
wartość pieniądza w czasie oraz okres konwersji akcji uprzywilejowanych na akcje zwykłe
VISA.
Do oszacowania wartości godziwej kredytów, z uwagi na brak dostępności wartości
rynkowej, posłużono się wewnętrznym modelem wyceny z uwzględnieniem założenia, iż
w momencie udzielenia kredytu wartość godziwa równa jest cenie transakcyjnej.
Wartość godziwa kredytów bez rozpoznanej utraty wartości jest równa sumie przyszłych
oczekiwanych przepływów pieniężnych zdyskontowanych na daną datę bilansową. Stopa
dyskontująca stanowi sumę: kosztu ryzyka, kosztu finansowania, wartości oczekiwanego
zwrotu.
Wartość godziwa kredytów o rozpoznanej utracie wartości jest równa sumie przyszłych
oczekiwanych odzysków zdyskontowanych z zastosowaniem efektywnej stopy
procentowej, uznając że średnie oczekiwane odzyski uwzględniają w pełni element ryzyka
kredytowego.
Do wyceny instrumentów pochodnych Bank stosuje komponent ryzyka kredytowego
uwzględniający zarówno ryzyko kontrahenta (korekta wartości kredytowej, z ang. credit
value adjustment - CVA) jak i ryzyko własne Banku (korekta wartości debetowej, z ang.
debit value adjustment – DVA). Bank ocenia, że wpływ nieobserwowalnych danych
wejściowych związanych ze stosowaniem tego komponentu na proces ustalania wartości
godziwej jest nieistotny.
21
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
▪ Utrata wartości innych aktywów trwałych
Na każdy dzień bilansowy Bank ocenia istnienie przesłanek, które wskazują, czy nastąpiła utrata
wartości składników aktywów trwałych. W przypadku zidentyfikowania takiej przesłanki, Bank
dokonuje oszacowania wartości odzyskiwalnej. Oszacowanie wartości użytkowej składnika
aktywów trwałych (lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne) wiąże się, między innymi, z
przyjęciem założeń w zakresie szacunków co do kwot, terminów przyszłych przepływów
pieniężnych, które Bank może uzyskać z tytułu danego składnika aktywów trwałych (lub ośrodka
wypracowującego środki pieniężne). Szacując wartość godziwą pomniejszoną o koszty sprzedaży
Bank opiera się na dostępnych danych rynkowych na ten temat lub wycenach sporządzonych przez
niezależnych rzeczoznawców.
▪ Rezerwa na ryzyko prawne z tytułu walutowych kredytów hipotecznych
Bank oszacował wpływ ryzyka prawnego na odzyskiwalność zakładanych przepływów pieniężnych
wynikających z zawartych umów dla aktywnego portfela kredytów hipotecznych w CHF, korygując
zgodnie z punktem B5.4.6 MSSF 9 wartość bilansową brutto portfela poprzez zmniejszenie
oczekiwanych przepływów pieniężnych z tytułu umów kredytów hipotecznych denominowanych
lub indeksowanych do CHF, oraz ujął rezerwę zgodnie z Międzynarodowym Standardem
Rachunkowości 37 Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe („MSR 37“) dla
kredytów całkowicie spłaconych oraz w sytuacji, gdy wartość bilansowa brutto kredytu była niższa
niż wartość oszacowanego ryzyka.
Szczegółowy opis przyjętej metodologii wyceny został przedstawiony w Rozdziale 12 „Ryzyko
prawne z tytułu walutowych kredytów hipotecznych”.
• Korekta z tytułu wakacji kredytowych
Sposób rozpoznania korekty został przedstawiony w dalszej części niniejszego Rozdziału.
▪ Wycena portfela kredytów dedykowanych do poolingu do Banku Hipotecznego
W przypadku portfela kredytów hipotecznych w PLN który będzie podlegał w przyszłości sprzedaży
(poolingowi) do Banku Hipotecznego wyceniany jest on według wartości godziwej przez inne
całkowite dochody.
Wartość godziwa kredytu obliczana jest jako suma zdyskontowanych przepływów pieniężnych z
tytułu spłat kapitału oraz odsetek poszczególnych rachunków.
Kluczowe założenia:
i) dla kredytów, punktem wyjścia dla określenia prognozowanych przepływów pieniężnych
(odsetki i raty kapitałowe) są harmonogramy rat kapitałowych i odsetkowych.
ii) kalkulacja stopy dyskontowej przyjętej w celu oszacowania wartości przepływów
pieniężnych uwzględnia: stawkę referencyjną WIBOR, marżę kalibracyjną ustaloną na
podstawie najnowszej produkcji portfela kredytów hipotecznych analogicznego do
wycenianego portfela, koszt ryzyka wycenianego portfela oraz procentowy wskaźnik
korekty przedpłat.
▪ Rezerwa na potencjalne zwroty kosztów pożyczek w przypadku wcześniejszej spłaty
Biorąc pod uwagę werdykt Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który stwierdził, że
konsument ma prawo żądać zmniejszenia całkowitej kwoty kosztów pożyczki na którą składają się
odsetki i koszty przypadające na pozostały okres obowiązywania umowy w przypadku
wcześniejszej spłaty kredytu, Bank tworzy rezerwę na potencjalne zwroty dla klientów. Rezerwa
została oszacowana na podstawie maksymalnej kwoty potencjalnych zwrotów i
prawdopodobieństwa dokonania płatności.
▪ Inne wartości szacunkowe
Rezerwa na odprawy emerytalne wyliczana jest metodą aktuarialną przez niezależnego
aktuariusza jako wartość obecna przyszłych zobowiązań Banku wobec pracowników według stanu
zatrudnienia i płac na dzień aktualizacji. Rezerwa na odprawy emerytalne podlega aktualizacji na
bazie rocznej. Wyliczenie rezerw jest oparte na szeregu założeń, zarówno co do warunków
makroekonomicznych jak i założeń dotyczących rotacji pracowników, ryzyka śmierci i innych.
W odniesieniu do świadczeń pracowniczych, takich jak premie dla wyższej kadry kierowniczej,
premie dla pracowników, Zarząd Banku dokonuje szacunków wysokości świadczeń na dzień
bilansowy. Ostateczna kwota przedmiotowych świadczeń pracowniczych jest ustalana decyzją
Komitetu Personalnego Zarządu Banku lub Komitetu Personalnego Rady Nadzorczej Banku.
22
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Aktywa i zobowiązania finansowe
Klasyfikacja
Zgodnie z wymogami MSSF 9 aktywa finansowe klasyfikowane są w momencie ich początkowego ujęcia
(i w dniu wdrożenia MSSF9) do jednej z trzech kategorii:
1) Aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu (dalej „AC” – ang. Amortised Cost),
2) Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy (dalej „FVTPL” – ang.
Fair Value Through Profit & Loss),
3) Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody (dalej „FVTOCI”
– ang. Fair Value Through Other Comprehensive Income).
Klasyfikacja instrumentów finansowych do jednej z powyższych kategorii przeprowadzana jest na
podstawie:
1) Modelu biznesowego zarządzania aktywami finansowymi
Ocena modelu biznesowego polega na ustaleniu, czy składnik aktywów finansowych jest
utrzymywany:
▪ dla uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z kontraktu,
▪ zarówno w celu otrzymywania przepływów pieniężnych wynikających z kontraktu jak
i sprzedaży składnika aktywów finansowych lub
▪ w innych celach biznesowych.
2) Testu charakterystyki kontraktowych przepływów pieniężnych związanych z aktywami finansowymi
(Test SPPI - ang. Solely Payment of Principal and Interest)
Test SPPI ma na celu ocenę charakterystyki kontraktowych przepływów pieniężnych
i w konsekwencji weryfikację, czy:
▪ warunki umowne powodują powstanie w określonych terminach przepływów
pieniężnych, które stanowią tylko i wyłącznie spłatę kapitału i odsetek od tego
kapitału,
▪ kapitał stanowi wartość godziwą kredytu w momencie jego rozpoznania,
▪ odsetki stanowią odzwierciedlenie wartości pieniądza w czasie oraz ryzyka
kredytowego, ryzyka płynności, marży Banku i innych kosztów administracyjnych
związanych z wartością kapitału pozostającego do spłaty w danym momencie.
Instrumenty finansowe są klasyfikowane w momencie początkowego ujęcia lub w następstwie
znaczącej modyfikacji instrumentu. Zmiana klasyfikacji aktywów finansowych jest powodowana
zmianą modelu biznesowego. Reklasyfikacja jest dokonywana prospektywnie, tj. nie wpływa na
wyceny wartości godziwej, odpisy aktualizujące ani naliczone odsetki ujęte do dnia reklasyfikacji.
Modele Biznesowe Banku
Zgodnie z MSSF 9 sposób zarządzania aktywami może zostać przypisany do następujących modeli:
1) Held To Collect (dalej „HTC”),
2) Both Held to Collect and for Sale (dalej „HTC&FS”),
3) Inne, np. działalność tradingowa, zarzadzanie aktywami w oparciu o zmiany wartości godziwej,
maksymalizowanie przepływów pieniężnych poprzez sprzedaże.
Model Held To Collect (HTC)
Charakterystyka modelu:
1) Celem modelu jest utrzymywanie aktywów finansowych w celu uzyskania kontraktowych
przepływów pieniężnych,
2) Sprzedaż ma charakter sporadyczny,
3) Co do zasady, najniższe poziomy sprzedaży w porównaniu z pozostałymi modelami (pod względem
częstotliwości oraz wolumenu).
23
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Warunki dopuszczające sprzedaż w modelu HTC:
1) Niska częstotliwość,
2) Niski wolumen,
3) Sprzedaż związana z ryzykiem kredytowym (sprzedaż spowodowana pogorszeniem jakości
kredytowej danego aktywa finansowego do poziomu, w którym nie spełnia wymagań polityki
inwestycyjnej).
Sprzedaż posiadająca przynajmniej jedną z powyższych cech nie stanowi przeszkody
w zakwalifikowaniu grupy aktywów do modelu HTC.
Wpływ na klasyfikację i wycenę:
Instrumenty przypisane do modelu HTC są klasyfikowane jako wyceniane według zamortyzowanego
kosztu pod warunkiem, że spełnione są kryteria Testu SPPI. Wartość instrumentów wyliczana jest w
oparciu o efektywną stopę procentową, która jest stosowana do ustalenia przychodów odsetkowych,
a następnie korygowana o odpisy z tytułu utraty wartości odzwierciedlające oczekiwane straty
kredytowe. Wycenie według zamortyzowanego kosztu podlega portfel kredytowy Banku (z wyjątkiem
pożyczek niespełniających testu SPPI) oraz dłużne papiery wartościowe emitowane przez jednostki
samorządu terytorialnego (portfel obligacji komunalnych), ponieważ instrumenty te co do zasady
utrzymywane są przez Bank do uzyskania kontraktowych przepływów pieniężnych, a transakcje
sprzedaży występują sporadycznie.
Model Both Held to Collect and for Sale (HTC&FS)
Charakterystyka modelu:
1) Integralnymi celami modelu biznesowego są zarówno uzyskanie kontraktowych przepływów
pieniężnych, jak i sprzedaż (w szczególności model spełnia założenia HTC&FS, jeśli jego celem
jest zarządzanie bieżącymi potrzebami płynnościowymi bieżącego zapotrzebowania
płynnościowego, utrzymanie założonego profilu rentowości i / lub dopasowanie czasu trwania
(duration) aktywów i zobowiązań finansowych),
2) Poziomy sprzedaży są zazwyczaj wyższe niż w modelu HTC.
Wpływ na klasyfikację i wycenę:
Zgodnie z MSSF 9 instrumenty przypisane do modelu HTC&FS są klasyfikowane jako wyceniane
w wartości godziwej przez kapitał (FVTOCI) pod warunkiem, że warunki umowne tych instrumentów
powodują powstanie w określonych momentach przepływów pieniężnych stanowiących wyłącznie
spłatę kapitału oraz odsetek od niespłaconej części kapitału (spełniony jest Test SPPI). Instrumenty
te wyceniane są w wartości godziwej pomniejszonej o odpisy z tytułu utraty wartości, wynik z wyceny
ujmuje się w innych całkowitych dochodach do momentu usunięcia z bilansu aktywów finansowych.
Model HTC&FS ma zastosowanie do portfela rządowych papierów wartościowych oraz bonów
pieniężnych Narodowego Banku Polskiego (w szczególności portfel płynnościowy i inwestycyjny) a
także do portfela kredytów hipotecznych dedykowanego do poolingu do Banku Hipotecznego.
Instrumenty kapitałowe (za wyjątkiem podmiotów powiązanych) klasyfikowane są jako wyceniane do
wartości godziwej przez rachunek zysków i strat (FVTPL),o ile zgodnie z intencją zarządzających nimi
jednostek nie stanowią inwestycji strategicznej, lub według wartości godziwej z odniesieniem
skutków wyceny w pozostałych całkowitych dochodach (FVTOCI) w przypadku instrumentów, które
nie są utrzymywane w celach handlowych. Decyzja o skorzystaniu z opcji wyceny instrumentów
kapitałowych do wartości godziwej z odniesieniem skutków wyceny w innych całkowitych dochodach
podejmowana jest przez Bank w dniu początkowego ujęcia danego instrumentu i stanowi desygnację
nieodwołalną (nawet w momencie sprzedaży zysk/strata na transakcji nie jest ujmowana w Rachunku
Zysków i Strat).
24
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Inne modele
Charakterystyka modelu:
1) Model biznesowy nie spełnia założeń modeli HTC oraz HTC&FS.
2) Uzyskiwanie przepływów pieniężnych z tytułu odsetek i kapitału nie jest głównym celem modelu
biznesowego (nie spełniony Test SPPI).
Do tej kategorii należy zaliczyć w szczególności:
1) Portfele zarządzane w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych ze sprzedaży aktywów,
w szczególności „przeznaczone do obrotu”,
2) Portfele, których wyniki zarządzania oceniane są na podstawie wartości godziwej.
Aktywo finansowe należy uznać za przeznaczone do obrotu, jeśli:
1) Zostało nabyte głównie w celu sprzedaży w krótkim terminie,
2) W momencie początkowego ujęcia, jest częścią portfela instrumentów finansowych zarządzanych
łącznie, dla których istnieją dowody potwierdzające prawidłowość, że
w ostatnim czasie faktycznie generowały krótkoterminowe zyski, lub
3) Jest instrumentem pochodnym, z wyłączeniem instrumentów pochodnych wyznaczonych do
rachunkowości zabezpieczeń i będących efektywnymi instrumentami zabezpieczającymi.
Termin „obrót” oznacza przy tym aktywne i częste zakupy i sprzedaże instrumentów. Cechy te nie
stanowią jednak warunku koniecznego, aby zaklasyfikować instrument finansowy jako przeznaczony
do obrotu.
Wpływ na klasyfikację i wycenę:
Aktywa finansowe utrzymywane w ramach modeli innych niż HTC lub HTC&FS są wyceniane
w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat (FVTPL).
Model biznesowy inny niż HTC bądź HTC&FS będzie miał zastosowanie do portfeli następujących
aktywów finansowych:
1) Instrumenty pochodne,
2) Dłużne papiery wartościowe przeznaczone do obrotu,
3) Instrumenty kapitałowe niedesygnowane jako inwestycje strategiczne,
4) Aktywa finansowe nieodwołalnie wyznaczone przy początkowym ujęciu do wyceny według wartości
godziwej przez wynik finansowy (nawet w przypadku, gdy składnik aktywów nie spełnia warunków,
aby zostać wyceniony na wartość FVTPL) w celu wyeliminowania lub znacznego zmniejszenia
niedopasowania księgowego, które miałoby miejsce gdyby nie dokonano takiej desygnacji.
Test charakterystyki kontraktowych przepływów pieniężnych (Test SPPI)
Ocena spełnienia kryterium Testu SPPI jest przeprowadzana w następujących przypadkach:
▪ udzielenie instrumentu dłużnego;
▪ zakup instrumentu dłużnego;
▪ renegocjacja warunków umownych.
Przedmiotem Testu SPPI są warunki umowne instrumentów dłużnych ujętych w bilansie, analizie nie
podlegają produkty pozabilansowe.
Test SPPI przeprowadzany jest na etapie projektowania produktu/umowy kredytowej co umożliwia
podjęcie decyzji zatwierdzających z uwzględnieniem przyszłego sposobu wyceny ekspozycji.
W ramach Testu SPPI oceniany jest między innymi wpływ zmodyfikowanego elementu na przepływy
pieniężne wynikające z zawartego kontraktu. Cechy kontraktowe wprowadzające zmienność lub
ryzyko przepływów pieniężnych niezwiązane bezpośrednio z przepływami z tytułu spłat odsetek i
kapitału mogą zostać ocenione jako niemające wpływu na klasyfikację (spełnienie kryteriów Testu
SPPI), jeżeli zostaną określone jako posiadające zaniedbywalny wpływ na klasyfikację (istnienie cechy
„de minimis”) lub taki wpływ nie jest zaniedbywalny (brak charakteru „de minimis”) lecz może
wystąpić jedynie w wyjątkowo rzadkich przypadkach (istnienie cechy „not genuine”).
25
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
W przypadkach, gdy ma miejsce modyfikacja wartości pieniądza w czasie, np. w razie niedopasowania
okresu przeszacowania stopy procentowej z tenorem stawki bazowej, w celu weryfikacji spełnienia
Testu SPPI Bank przeprowadza ocenę na podstawie Benchmark Testu, czyli porównania instrumentu
wynikającego z kontraktu z instrumentem bazowym (który posiada te same cechy umowne co
instrument podlegający analizie, za wyjątkiem elementu modyfikacji pieniądze w czasie).
Aktywa typu non-recourse (produkty, dla których roszczenie Banku jest ograniczone do określonych
aktywów dłużnika lub przepływów pieniężnych z określonych aktywów), w szczególności produkty
typu „project finance” oraz „object finance” (produkty w których kredytobiorca, najczęściej spółka
specjalnego przeznaczenia charakteryzuje się minimalnym poziomem kapitałów własnych, a jedynym
składnikiem jego majątku jest kredytowane aktywo), oceniane są przez porównanie wartości
zabezpieczenia w stosunku do kwoty kapitału udzielonego kredytu. Identyfikacja odpowiedniego
bufora na pokrycie ryzyka zmian wartości zabezpieczenia, powoduje spełnienie warunków Testu.
Negatywny wynik Testu SPPI, implikuje wycenę instrumentu dłużnego według FVTPL, powodując
odejście od standardowej metody wyceny według zamortyzowanego kosztu lub według FVTOCI.
Modyfikacje warunków umowy kredytowej
Modyfikacje warunków umowy kredytowej w trakcie okresu kredytowania, to m.in.:
▪ zmiany terminów spłaty całości lub części należności,
▪ zmiany wysokości rat spłaty należności,
▪ zmiany oprocentowania lub zaprzestania naliczania odsetek,
▪ kapitalizacja zaległych lub bieżących odsetek,
▪ przewalutowanie zadłużenia (o ile możliwość taka nie wynika z pierwotnej umowy),
▪ ustanowienie, zmiana bądź zniesienie istniejącego zabezpieczenia należności.
Każda tego typu modyfikacja skutkować może koniecznością wyłączenia z bilansu i ponownej
klasyfikacji aktywa finansowego uwzględniającej przeprowadzenie Testu SPPI.
W przypadku zidentyfikowania modyfikacji warunków kontraktowych kredytu, Bank przeprowadza
ocenę jakościową i ilościową w celu określenia czy daną modyfikację należy uznać za znaczącą
i w konsekwencji, wyłączyć oryginalne aktywo finansowe z bilansu i rozpoznać je jako nowe
(zmodyfikowane) aktywo według wartości godziwej. Znacząca modyfikacja ma miejsce jeżeli
spełnione są następujące warunki:
▪ kryteria ilościowe:
- zwiększenie zaangażowania dłużnika, rozumiane jako wzrost kapitału każdej pojedynczej
ekspozycji kredytowej powyżej 10% w stosunku do kapitału sprzed podwyższenia. W
przypadku wystąpienia kryterium ilościowego powyżej 10% uznaje się modyfikację za istotną,
natomiast wystąpienie kryterium ilościowego do wysokości 10% skutkuje uznaniem
modyfikacji za nieistotną.
- wydłużenie okresu finansowania, rozumiane jako wydłużenie terminu zapadalności aktualnie
obowiązującej umowy. Modyfikację uznaje się za istotną w przypadku wydłużenia okresu
finansowania o: 8 lat dla kredytów hipotecznych, 5 lat dla pozostałych ekspozycji
kredytowych w segmencie detalicznym, 3 lata dla ekspozycji w segmencie korporacyjnym.
▪ kryteria jakościowe: konwersja ekspozycji na inną walutę (o ile możliwość konwersji nie była
uwzględniana w pierwotnej umowie), zmiana wyniku testu SPPI, zamiana dłużnika, zmiana
formy prawnej lub rodzaju instrumentu finansowego. Wystąpienie kryterium jakościowego
skutkuje uznaniem modyfikacji za istotną.
26
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Jeśli wynikające z umowy przepływy pieniężne podlegają modyfikacji, która nie prowadzi do
zaprzestania ujmowania danego składnika aktywów (tzw. nieistotna modyfikacja), Bank dokonuje
korekty wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych i ujmuje zysk lub stratę z tytułu
nieistotnej modyfikacji w wyniku finansowym (w odrębnej pozycji Rachunku zysków strat – „wynik z
tytułu modyfikacji”). Korektę wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych stanowi
różnica dyskontowanych przepływów pieniężnych przed i po modyfikacji warunków umownych.
Wszelkie poniesione koszty i opłaty korygują wartość bilansową zmodyfikowanego składnika aktywów
finansowych i są amortyzowane w okresie pozostającym do daty wymagalności zmodyfikowanego
składnika aktywów finansowych.
Wakacje kredytowe
W następstwie podpisania przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz ogłoszenia w Dzienniku
Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej tego samego dnia ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o finansowaniu
społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom, która wprowadza,
między innymi, możliwość zawieszenia przez kredytobiorców spłaty kredytu hipotecznego
udzielonego w walucie polskiej przez okres do ośmiu miesięcy (zawieszenie spłat ratalnych do 8 rat
miesięcznych) w latach 2022-2023 („wakacje kredytowe”), Bank rozpoznał pierwotnie w lipcu 2022
koszt w wysokości 1 384,6 mln zł. Korekta została wyliczona i rozpoznana zgodnie z MSSF9
pomniejszając przychody odsetkowe od aktywów wycenianych według zamortyzowanego kosztu a
drugostronnie wartość brutto kredytów hipotecznych w PLN. Wysokość korekty została pierwotnie
wyliczona jako różnica pomiędzy wartością brutto portfela kredytowego na dzień kalkulacji a bieżącą
wartością szacowanych przepływów pieniężnych wynikających z umów kredytowych przy
uwzględnieniu założenia 80% odsetka kapitałów kwalifikujących się kredytów które zawieszą ratę
spłat. W wyniku analizy zachowań klientów przeprowadzonej w grudniu 2022 Bank skorygował
szacunki odsetka kapitałów kwalifikujących się kredytów które zawieszą ratę spłat do 68%. W
następstwie powyższego oraz obecnie oczekiwanych kosztów wartość korekty rozpoznana jako
pomniejszenie przychodów odsetkowych Banku w roku 2022 została zmniejszona do poziomu 1 291,6
mln zł. W wyniku ostatecznego rozliczenia Bank ujął w grudniu 2023 dodatkową korektę
(pomniejszenie) przychodów odsetkowych o kwotę 11,4 mln zł.
Zgodnie z zawartą umową, w przypadku wejścia w życie przepisów umożliwiających klientom
skorzystanie z kolejnych wakacji kredytowych (nie wspomnianych powyżej), Bank Millennium
zobowiązuje się zwrócić Millennium Bankowi Hipotecznemu równowartość pożytków w postaci
utraconych przychodów z tytułu odsetek w związku z zawieszeniem spłaty kredytów, stanowiących
element wpływów ze sprzedawanych portfeli kredytów hipotecznych (dotyczy wpływów z portfela
który został sprzedany przez Bank Millennium do Millennium Bank Hipoteczny w listopadzie 2023 i
transzy sprzedawanych później).
Aktywa POCI
Aktywa POCI („purchased or originated credit-impaired”) to aktywa finansowe, które w momencie
początkowego ujęcia mają stwierdzoną utratę wartości. Aktywa finansowe, które zostały
zaklasyfikowane jako POCI w momencie początkowego ujęcia, są przez Bank traktowane jako POCI
we wszystkich następnych okresach do momentu zaprzestania ich ujmowania w bilansie, a oczekiwana
strata kredytowa jest obliczana na bazie ECL uwzględniającego cały okresie istnienia składnika
aktywów finansowych, niezależnie od przyszłych zmian szacunków dotyczących generowanych przez
nie przepływów pieniężnych (ewentualnego uzdrowienia aktywa).
27
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Aktywa POCI mogą powstać na 3 różne sposoby, tj.:
1) poprzez nabycie kontraktu spełniającego definicję POCI (np. w wyniku kupna portfela „złych
kredytów”)
2) poprzez zawarcie kontraktu, który jest POCI w momencie pierwotnego udzielenia (np. udzielenie
kredytu klientowi w złej kondycji finansowej z nadzieją na jej poprawę
w przyszłości)
3) poprzez istotną modyfikację kontraktu zaliczanego do koszyka 3 kwalifikującą ten kontrakt do
wyłączenia z bilansu, a następnie do ponownego ujęcia w bilansie już jako kontraktu
spełniającego definicję POCI.
Należności i zobowiązania z tytułu umów leasingu
Bank jest stroną umów leasingowych, na mocy których oddaje do odpłatnego używania lub pobierania
pożytków środki trwałe lub wartości niematerialne przez uzgodniony okres.
W przypadku umów leasingu, na mocy których następuje przeniesienie zasadniczo całego ryzyka
i pożytków wynikających z tytułu posiadania aktywów będących przedmiotem umowy (leasing
finansowy), przedmiot leasingu przestaje być ujmowany w bilansie Banku. Ujmowana jest natomiast
należność w kwocie równej bieżącej wartości minimalnych opłat leasingowych. Rozliczenie opłat
leasingowych (podział między przychody finansowe i zmniejszenie salda należności) następuje w
sposób umożliwiający uzyskanie stałej stopy zwrotu z pozostałej do spłaty należności.
Opłaty leasingowe z tytułu umów, które nie spełniają warunków umowy leasingu finansowego,
ujmowane są jako przychody w Rachunku zysków i strat metodą liniową przez okres trwania leasingu.
Bank jest również stroną umów leasingowych na podstawie których przyjmuje do odpłatnego używania
lub pobierania pożytków obce środki trwałe przez uzgodniony okres. Są to głównie umowy najmu lub
dzierżawy. W przypadku tych umów w sprawozdaniu finansowym, zarówno aktywa z tytułu prawa do
użytkowania jak również zobowiązania z tytułu leasingu, wykazane są w odrębnych pozycjach not
objaśniających odpowiednio do linii ‘Rzeczowe aktywa trwałe’ oraz ‘Inne zobowiązania’. W dacie
rozpoczęcia leasingu, opłaty leasingowe zawarte w wycenie zobowiązania z tytułu leasingu obejmują
następujące opłaty za prawo do użytkowania bazowego składnika aktywów podczas okresu leasingu,
które pozostają do zapłaty w tej dacie:
• stałe opłaty leasingowe pomniejszone o wszelkie należne zachęty leasingowe,
• zmienne opłaty leasingowe, które zależą od indeksu lub stawki, wycenione początkowo z
zastosowaniem tego indeksu lub tej stawki zgodnie z ich wartością w dacie rozpoczęcia,
• kwoty, których zapłaty przez leasingobiorcę oczekuje się w ramach gwarantowanej wartości
końcowej,
• cenę wykonania opcji kupna, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że leasingobiorca
skorzysta z tej opcji,
• kary pieniężne za wypowiedzenie leasingu, jeżeli w warunkach leasingu przewidziano, że
leasingobiorca może skorzystać z opcji wypowiedzenia leasingu.
Składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania zawiera:
• kwotę początkowej wyceny zobowiązania z tytułu leasingu,
• wszelkie opłaty leasingowe zapłacone w dacie rozpoczęcia lub przed tą datą, pomniejszone o
wszelkie otrzymane zachęty leasingowe.
W wyniku finansowym wykazywane są następujące pozycje:
• amortyzacja prawa do użytkowania,
• odsetki od zobowiązań leasingowych,
• podatek VAT od faktur czynszowych wykazany w kosztach czynszu.
28
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Bank przyjął następujące założenia, na bazie których umowy leasingowe są ujmowane w
sprawozdaniach finansowych:
• do kalkulacji zobowiązań oraz aktywów przyjmowane będą wartości netto (bez VAT) przyszłych
przepływów pieniężnych,
• w przypadku umów denominowanych w walucie, zobowiązania będą ewidencjonowane w
oryginalnej walucie kontraktu, natomiast aktywa w polskich złotych przeliczone po kursie z dnia
rozpoczęcia podpisania umowy, lub aneksu do umowy będącym jednocześnie dniem rozpoczęcia
leasingu,
• prawo do użytkowania składnika aktywów będzie podlegać amortyzacji zgodnie z okresem
leasingu,
• Bank korzysta z możliwości odstąpienia od rozpoznawania leasingu w przypadku umów
krótkoterminowych dla umów najmu powierzchni oraz leasingu samochodów,
• Bank korzysta także z możliwości nie rozpoznawania leasingu w przypadku leasingu aktywów o
niskiej wartości początkowej takich jak najmu drobnych powierzchni np. pod altanki śmieciowe,
pochylnie, bankomaty oraz urządzeń takich jak ekspresy do kawy, dyspenserów do wody, urządzeń
do audiomarketingu i aromamarketingu,
• nowe umowy będą dyskontowane według stawki SWAP z dnia podpisania umowy/aneksu do umowy
właściwej dla długości trwania umowy oraz właściwej dla waluty, powiększonej o marżę
wyznaczaną i aktualizowaną w odniesieniu do premii za ryzyko zaciąganych przez Bank
zobowiązań finansowych.
Zobowiązania finansowe
Zobowiązania finansowe w dniu ich nabycia lub powstania zalicza się do następujących kategorii:
1) zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, lub
2) pozostałe zobowiązania finansowe (wyceniane w AC).
Zobowiązania finansowe nie podlegają przeklasyfikowaniu.
Ujmowanie instrumentów finansowych w bilansie
Bank ujmuje składnik aktywów lub zobowiązanie finansowe w bilansie, gdy staje się stroną umowy
tego instrumentu. Standaryzowane transakcje kupna i sprzedaży aktywów finansowych ujmowane są
w dniu zawarcia transakcji.
Wszystkie instrumenty finansowe w momencie początkowego ujęcia są wyceniane do wartości
godziwej skorygowanej, w przypadku instrumentów finansowych innych niż klasyfikowane jako
wyceniane do wartości godziwej przez Rachunek zysków i strat, o koszty transakcji, które mogą być
przypisane bezpośrednio do nabycia lub emisji składnika aktywów finansowych lub zobowiązania
finansowego.
Zaprzestanie ujmowania instrumentów finansowych w bilansie
Składnik aktywów finansowych jest wyłączany z bilansu Banku w momencie, kiedy wygasają umowne
prawa do przepływów pieniężnych z nim związanych lub, kiedy Bank przenosi składnik aktywów
finansowych na podmiot trzeci. Przeniesienie to ma miejsce wtedy, gdy Bank:
▪ przenosi umowne prawa do otrzymania przepływów pieniężnych ze składnika aktywów
finansowych lub
▪ zatrzymuje umowne prawa do otrzymania przepływów pieniężnych ze składnika aktywów, ale
przyjmuje umowny obowiązek przekazania tych przepływów jednostce spoza Banku.
29
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Przenosząc składnik aktywów finansowych Bank ocenia, w jakim stopniu zachowuje ryzyko
i korzyści związane z posiadaniem składnika aktywów finansowych. W tym przypadku:
▪ jeżeli Bank przenosi zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane
z posiadaniem składnika aktywów finansowych, to wyłącza składnik aktywów finansowych z
bilansu;
▪ jeżeli Bank zachowuje zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane
z posiadaniem składnika aktywów finansowych to w dalszym ciągu ujmuje składnik aktywów
finansowych w bilansie;
▪ jeżeli Bank nie przenosi ani nie zachowuje zasadniczo całego ryzyka i wszystkich korzyści
związanych z posiadaniem składnika aktywów finansowych, to Bank ustala, czy zachowała
kontrolę nad tym składnikiem aktywów finansowych.
W przypadku zachowania kontroli składnik aktywów finansowych jest ujmowany
w bilansie Banku do wysokości wynikającej z trwałego zaangażowania, odpowiednio w przypadku
braku kontroli jest z bilansu wyłączany.
Bank wyłącza ze swojego bilansu zobowiązanie finansowe (lub jego część), gdy obowiązek określony
w umowie został wypełniony, umorzony lub wygasł.
Rachunkowość zabezpieczeń i instrumenty pochodne
Wycena do wartości godziwej
Pochodne instrumenty finansowe wykazywane są w wartości godziwej począwszy od dnia zawarcia
transakcji. Wartość godziwą ustala się w oparciu o notowania instrumentów na aktywnych rynkach, w
tym w oparciu o ceny niedawno zawartych transakcji. Rynek jest uważany za aktywny, gdy kwotowane
ceny instrumentów są regularnie dostępne i wynikają z rzeczywistych transakcji zawieranych na tym
rynku oraz reprezentują poziom, po którym Bank mógłby zawrzeć takie transakcje. W przypadku, gdy
rynek instrumentów nie jest aktywny, Bank określa wartość godziwą z wykorzystaniem technik
wyceny, w tym modeli bazujących na zdyskontowanych przepływach pieniężnych oraz modeli wyceny
opcji. Stosowane przez Bank techniki wyceny oparte są o maksymalne wykorzystanie danych
wsadowych pochodzących z aktywnego rynku, takich jak stopy procentowe, kursy walutowe oraz
zmienności implikowane. W przypadku braku danych wsadowych pochodzących z aktywnego rynku,
Bank wykorzystuje w technikach wyceny własne szacunki parametrów wyceny w oparciu o swoją
najlepszą wiedzę i doświadczenie.
Dodatkowym elementem wyceny instrumentów pochodnych jest komponent ryzyka kredytowego
uwzględniający zarówno ryzyko kontrahenta (korekta wartości kredytowej, z ang. credit value
adjustment - CVA) jak i ryzyko własne Banku (korekta wartości debetowej, z ang. debit value
adjustment – DVA).
Ujmowanie instrumentów pochodnych wbudowanych w zobowiązania
Bank wydziela i ujmuje w bilansie wbudowane instrumenty pochodne będące składnikiem
instrumentów hybrydowych. Instrument hybrydowy zawiera umowę zasadniczą (niebędącą
instrumentem pochodnym) oraz wbudowany instrument pochodny, który w oparciu o określoną stopę
procentową, cenę instrumentu finansowego, cenę towaru, kurs waluty, indeks cen lub stóp lub inną
zmienną, modyfikuje część lub całość przepływów pieniężnych wynikających z umowy zasadniczej.
Spełniające określone niżej warunki, wbudowane instrumenty pochodne traktuje się jako odrębne
instrumenty pochodne. Instrumenty te są wyceniane według wartości godziwej a ich zmiany wartości
godziwej wykazuje się w Rachunku zysków i strat. Wbudowane instrumenty pochodne ujmuje się i
wycenia odrębnie od umowy zasadniczej w przypadku łącznego zaistnienia następujących warunków:
30
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
▪ cechy ekonomiczne wbudowanego instrumentu pochodnego oraz ryzyko z nim związane nie są
ściśle powiązane z cechami ekonomicznymi umowy zasadniczej i ryzykami z niej wynikającymi;
▪ samodzielny instrument o takich samych warunkach umownych jak wbudowany instrument
pochodny spełniałby definicję instrumentu pochodnego; oraz
▪ hybrydowy (łączny) instrument finansowy nie jest zaliczany do instrumentów finansowych
wycenianych w wartości godziwej przez Rachunek zysków i strat.
Sposób ujmowania zmian wartości godziwej instrumentu pochodnego zależy od tego, czy dany
instrument pochodny jest wyznaczony jako instrument zabezpieczający, od rodzaju zabezpieczenia
oraz od rodzaju zabezpieczanej pozycji.
Instrumenty pochodne wyznaczone jako instrumenty zabezpieczające – rachunkowość zabezpieczeń
Instrumenty pochodne wykorzystywane są m.in. w celu zabezpieczenia przed ryzykami stopy
procentowej oraz kursu walutowego wynikającymi z działalności operacyjnej, finansowej
i inwestycyjnej. Niektóre instrumenty pochodne wyznacza się jako zabezpieczenie:
▪ przepływów pieniężnych, które przypisać można ujętemu składnikowi aktywów lub zobowiązań,
lub wysoce prawdopodobnej planowanej transakcji (zabezpieczenie przepływów pieniężnych), lub
▪ wartości godziwej ujętego składnika aktywów lub zobowiązań albo wiążącej umowy
(zabezpieczenie wartości godziwej).
Kryteria stosowania rachunkowości zabezpieczeń
Rachunkowość zabezpieczeń stosuje się pod warunkiem spełnienia kryteriów określonych w MSR 39.
▪ W momencie ustanowienia zabezpieczenia, formalnie wyznacza się i dokumentuje powiązanie
zabezpieczające, jak również cel zarządzania ryzykiem i strategię zawierania transakcji
zabezpieczających. Dokumentacja obejmuje identyfikację pozycji zabezpieczanej lub transakcji,
pozycji zabezpieczającej i charakter zabezpieczanego ryzyka. Dokumentuje się również, w
momencie ustanowienia zabezpieczenia i przez cały czas jego trwania, ocenę efektywności
instrumentu zabezpieczającego w kompensowaniu zmian wartości godziwej lub przepływów
pieniężnych wynikających z pozycji zabezpieczanej;
▪ Bank przewiduje, że zabezpieczenie będzie odznaczało się wysoką skutecznością
w równoważeniu przepływów środków pieniężnych i zmian wartości godziwej, zgodnie
z udokumentowaną strategią zarządzania ryzykiem, dotyczącą tego konkretnego powiązania
zabezpieczającego (prospektywny test efektywności);
▪ Zabezpieczenie przepływów środków pieniężnych dotyczy wysoce prawdopodobnej,
prognozowanej transakcji, która jest narażona na ryzyko zmian przepływów środków pieniężnych
wpływających na poziom wyniku finansowego (test wysokiego prawdopodobieństwa);
▪ Skuteczność zabezpieczenia można wiarygodnie ocenić, czyli można wiarygodnie wycenić wartość
godziwą zabezpieczanej pozycji lub przepływy środków pieniężnych z niej pochodzące oraz
wartość godziwą instrumentu zabezpieczającego;
▪ Zabezpieczenie jest na bieżąco weryfikowane i stwierdza się jego wysoką skuteczność
w całym okresie jego wykorzystania (retrospektywny test efektywności).
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych to zabezpieczenie przed ryzykiem zmienności przepływów
pieniężnych, które (i) można przypisać konkretnemu rodzajowi ryzyka związanemu
z ujętym składnikiem aktywów lub zobowiązaniem (takimi, jak całość lub część przyszłych płatności
odsetkowych od zadłużenia o zmiennym oprocentowaniu) lub z wysoce prawdopodobną planowaną
transakcją i które (ii) może wpływać na Rachunek zysków i strat.
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych ujmowane jest w następujący sposób: część zysków lub strat
związanych z instrumentem zabezpieczającym, który stanowi efektywne zabezpieczenie, ujmuje się
w kapitale własnym poprzez pozostały dochód całkowity, zaś nieefektywną część zysków lub strat
związanych z instrumentem zabezpieczającym ujmuje się w Wyniku z instrumentów finansowych
wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków.
Zyski i straty ujęte w pozostałych dochodach całkowitych (efektywne zabezpieczenie),
w momencie ujęcia składnika aktywów lub zobowiązań finansowych będącego skutkiem
31
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
zabezpieczanej planowanej transakcji, przenoszone są do Rachunku zysków i strat w tym okresie lub
w okresach, w których zabezpieczany składnik aktywów lub zobowiązań ma wpływ na Rachunek
zysków i strat.
W przypadku zabezpieczenia aktywów lub zobowiązań niefinansowych, odniesione do pozostałych
dochodów całkowitych jako efektywne zabezpieczenie zyski i straty, przenoszone są do wyniku
sukcesywnie, w okresach w których aktywo lub zobowiązanie niefinansowe ma wpływ na Rachunek
zysków i strat bezpośrednio z kapitału lub przenoszone są z kapitału do początkowego kosztu nabycia
w bilansie i odnoszone do wyniku sukcesywnie w okresach, w których aktywo lub zobowiązanie
niefinansowe ma wpływ na Rachunek zysków i strat.
Zabezpieczenie wartości godziwej
Zabezpieczenie wartości godziwej to zabezpieczenie przed ryzykiem zmiany wartości godziwej
ujętego składnika aktywów lub zobowiązania lub uprawdopodobnionego przyszłego zobowiązania,
albo wyodrębnionej części takiego składnika aktywów, zobowiązania lub uprawdopodobnionego
przyszłego zobowiązania, które przypisać można konkretnemu rodzajowi ryzyka i które może wpływać
na Rachunek zysków i strat.
Zmiany wartości godziwej instrumentów pochodnych wyznaczonych i kwalifikujących się jako
zabezpieczenia wartości godziwej, ujmuje się w Rachunku zysków i strat wraz z odpowiadającymi im
zmianami wartości godziwej zabezpieczanego składnika aktywów lub zobowiązania odnoszącego się
do ryzyka, przed którym Bank się zabezpiecza. To znaczy: zyski lub straty wynikające z
przeszacowania wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego (dla pochodnego instrumentu
zabezpieczającego) wykazuje się w Rachunku zysków i strat, zaś zyski lub straty związane z pozycją
zabezpieczaną, wynikające z zabezpieczanego ryzyka, korygują wartość bilansową zabezpieczanej
pozycji i są ujmowane w Rachunku zysków i strat. Zasada ta ma zastosowanie do zabezpieczanej
pozycji, którą w innych okolicznościach wycenia się według zamortyzowanego kosztu. W przypadku
pozycji zabezpieczanej, będącej składnikiem aktywów finansowych klasyfikowanych jako wyceniane
przez inne całkowite dochody, zyski lub straty wynikające z zabezpieczanego ryzyka ujmuje się w
Rachunku zysków i strat. Wycena zabezpieczanych składników aktywów finansowych klasyfikowanych
jako wyceniane przez inne całkowite dochody, wynikająca z czynników innych niż zabezpieczane
ryzyka, prezentowana jest w pozostałych dochodach całkowitych do czasu zbycia lub terminu
zapadalności tego składnika aktywów.
Zaprzestanie rachunkowości zabezpieczeń
W przypadku, gdy zabezpieczenie wartości godziwej przestało spełniać kryteria stosowania
rachunkowości zabezpieczeń, korektę wartości bilansowej instrumentu zabezpieczanego,
wycenianego wg efektywnej stopy procentowej, rozlicza się liniowo w czasie w Rachunku zysków i
strat w okresie pozostałym do terminu wymagalności/zapadalności. Wycena zabezpieczanych
składników aktywów finansowych klasyfikowanych jako wyceniane przez inne całkowite dochody,
wynikająca z czynników innych niż zabezpieczane ryzyka, prezentowana jest w kapitale
z aktualizacji wyceny do czasu zbycia lub terminu zapadalności tego składnika aktywów.
W przypadku, gdy zabezpieczenie przepływów pieniężnych przestało spełniać kryteria stosowania
rachunkowości zabezpieczeń, wycena instrumentu zabezpieczającego ujęta w pozostałych dochodach
całkowitych na dzień ostatniego efektywnego testu pozostaje w kapitałach do czasu realizacji
przepływu wynikającego z transakcji zabezpieczanej. Przeniesienie niniejszej wyceny do Rachunku
zysków i strat następuje w okresach, w których transakcja zabezpieczana ma wpływ na Rachunek
zysków i strat.
Instrumenty pochodne niespełniające kryteriów rachunkowości zabezpieczeń
Instrumenty pochodne, które nie podlegają zasadom wyceny zgodnie z zasadami rachunkowości
zabezpieczeń, klasyfikowane są jako instrumenty przeznaczone do obrotu i wyceniane w wartości
godziwej. Zmiany wartości godziwej instrumentów pochodnych klasyfikowanych jako przeznaczone
do obrotu są wykazywane w Rachunku zysków i strat w pozycji „Wynik z instrumentów finansowych
przeznaczonych do obrotu”/„Wynik z pozycji wymiany”, co opisano poniżej.
32
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Bank stosuje następujące zasady ujmowania zysków i strat z wyceny instrumentów pochodnych:
▪ Transakcje walutowe forward (FX forward)
Transakcje forward są wyceniane według wartości godziwej w oparciu o metodę dyskontowania
przyszłych przepływów pieniężnych, z uwzględnieniem ryzyka kredytowego kontrahenta
(i Banku) o ile istnieje ryzyko niewywiązania się stron transakcji ze swoich zobowiązań. Zmiany
wartości godziwej transakcji FX forward są wykazywane w „Wynik z pozycji wymiany” Rachunku
zysków i strat.
Ponadto, Bank desygnował wybrane transakcje FX forward jako instrumenty zabezpieczające.
Sposób ujmowania i wyceny zabezpieczających instrumentów finansowych został opisany w części
poświęconej rachunkowości zabezpieczeń.
▪ Transakcje SWAP walutowy (FX SWAP)
Transakcje FX SWAP są wyceniane według wartości godziwej w oparciu o metodę dyskontowania
przyszłych przepływów pieniężnych z wykorzystaniem krzywych stóp procentowych
uwzględniających spread wynikający z aktualnych warunków rynkowych oraz z uwzględnieniem
ryzyka kredytowego kontrahenta (i Banku) o ile istnieje ryzyko niewywiązania się stron transakcji
ze swoich zobowiązań. Zmiany wartości godziwej transakcji FX SWAP są wykazywane w „Wynik z
instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków i strat.
▪ Transakcje SWAP stopy procentowej (IRS)
Transakcje IRS są wyceniane według wartości godziwej w oparciu o metodę dyskontowania
przyszłych przepływów pieniężnych z uwzględnieniem ryzyka kredytowego kontrahenta
(i Banku) o ile istnieje ryzyko niewywiązania się stron transakcji ze swoich zobowiązań. Zmiany
wartości godziwej transakcji IRS są wykazywane w „Wynik z instrumentów finansowych
przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków i strat.
Ponadto, Bank desygnował wybrane transakcje IRS jako instrumenty zabezpieczające. Sposób
ujmowania i wyceny zabezpieczających instrumentów finansowych został opisany w części
poświęconej rachunkowości zabezpieczeń.
▪ Transakcje Cross – Currency Swap (CCS)
Transakcje CCS są wyceniane według wartości godziwej w oparciu o metodę dyskontowania
przyszłych przepływów pieniężnych z zastosowaniem krzywych stóp procentowych skorygowanych
o rynkowy spread z uwzględnieniem jego struktury terminowej oraz
z uwzględnieniem ryzyka kredytowego kontrahenta (i Banku) o ile istnieje ryzyko niewywiązania
się stron transakcji ze swoich zobowiązań. Zmiany wartości godziwej transakcji CCS są
wykazywane w „Wynik z instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków
i strat.
Ponadto, Bank desygnował wybrane transakcje CCS jako instrumenty zabezpieczające. Sposób
ujmowania i wyceny zabezpieczających instrumentów finansowych został opisany w części
poświęconej rachunkowości zabezpieczeń.
▪ Transakcje typu IRS z wbudowanymi opcjami
Transakcje są wyceniane według wartości godziwej; komponent swapowy jest wyceniany przy
zastosowaniu metody dyskontowania przyszłych przepływów pieniężnych z uwzględnieniem
ryzyka kredytowego kontrahenta (i Banku) o ile istnieje ryzyko niewywiązania się stron transakcji
ze swoich zobowiązań, natomiast komponent opcyjny wyceniany jest przy pomocy modeli wyceny
opcji. Zmiany wartości godziwej wymienionych transakcji są wykazywane
w „Wynik z instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków i strat.
Komponent opcyjny stanowi zabezpieczenie opcji wbudowanych w papiery wartościowe lub
depozyty oferowane przez Bank.
33
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
▪ Opcje na indeksy i opcje walutowe
Transakcje opcyjne są wyceniane według wartości godziwej z zastosowaniem modeli do wyceny
opcji. W przypadku opcji wystawionych przez kontrahentów Banku, wycena modelowa
uzupełniana jest o wpływ na wartość godziwą szacunkowego parametru ryzyka kredytowego.
Zmiany wartości godziwej opcji są wykazywane w „Wynik z instrumentów finansowych
przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków i strat.
▪ Transakcje Forward Rate Agreement (FRA)
Transakcje FRA są wyceniane do wartości godziwej przy zastosowaniu metody dyskontowania
przyszłych przepływów pieniężnych z uwzględnieniem ryzyka kredytowego kontrahenta
(i Banku) o ile istnieje ryzyko niewywiązania się stron transakcji ze swoich zobowiązań. Zmiany
wartości godziwej transakcji FRA są wykazywane w „Wynik z instrumentów finansowych
przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków i strat.
▪ Transakcje terminowe na cenę surowca
Transakcje terminowe na cenę surowca są wyceniane według wartości godziwej w oparciu
o metodologię dyskontowania przyszłych przepływów pieniężnych wykorzystując ceny
referencyjne ustalane na rynku referencyjnym LME (London Metal Exchange) przy czym Bank nie
utrzymuje pozycji własnych na rynku surowców. Zmiany wartości godziwej są wykazywane w
„Wynik z instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu” Rachunku zysków i strat.
▪ Opcje na cenę surowca
Transakcje opcyjne na cenę surowca są wyceniane według wartości godziwej z zastosowaniem
modeli wyceny opcji i wykorzystaniem cen referencyjnych ustalanych na rynku referencyjnym
LME (London Metal Exchange) przy czym Bank nie utrzymuje pozycji własnych na rynku surowców.
Zmiany wartości godziwej są wykazywane w „Wynik z instrumentów finansowych przeznaczonych
do obrotu” Rachunku zysków i strat.
Utrata wartości aktywów finansowych
Główne założenia modelu
Począwszy od dnia 1 stycznia 2018 r. model szacowania utraty wartości bazuje na koncepcji
„oczekiwanej straty kredytowej” (ang. expected credit loss - ECL). W wyniku wprowadzonych zmian,
odpisy aktualizujące kalkulowane zgodnie z tą koncepcją, uwzględniają również prognozy oraz
oczekiwania odnośnie przyszłych warunków ekonomicznych, mających wpływ na poziom ryzyka
kredytowego ekspozycji.
Wdrożony model utraty wartości dotyczy aktywów finansowych klasyfikowanych zgodnie z MSSF 9 jako
aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu lub według wartości godziwej poprzez
inne całkowite dochody (za wyjątkiem instrumentów kapitałowych) oraz zobowiązań
pozabilansowych.
Zgodnie z MSSF 9 ekspozycje kredytowe podlegają klasyfikacji do następujących kategorii:
▪ Faza 1 - ekspozycje bez utraty wartości, dla których oczekiwana strata kredytowa szacowana jest
w okresie 12 miesięcy,
▪ Faza 2 - ekspozycje bez utraty wartości, dla których zidentyfikowano znaczący wzrost ryzyka
i dla których oczekiwana strata kredytowa jest obliczana w całym okresie istnienia składnika
aktywów finansowych,
▪ Faza 3 - ekspozycje o zidentyfikowanych przesłankach utraty wartości, dla których oczekiwana
strata kredytowa jest obliczana w całym okresie istnienia składnika aktywów finansowych.
W przypadku ekspozycji klasyfikowanych do kategorii POCI (ang. purchased or originated credit
impaired), które w początkowym ujęciu w bilansie uznano jako aktywa z utratą wartości, a
oczekiwana strata kredytowa jest obliczana na bazie ECL uwzględniającego cały okresie istnienia
składnika aktywów finansowych.
34
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Identyfikacja znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego
Aktywa, w przypadku których zidentyfikowano istotny wzrost poziomu ryzyka kredytowego
w odniesieniu do momentu początkowego ujęcia w bilansie, klasyfikowane są do Fazy 2. Istotny wzrost
ryzyka jest identyfikowany w oparciu kryteria jakościowe oraz ilościowe.
Kryteria jakościowe obejmują:
▪ opóźnienia w spłacie powyżej 30 dni,
▪ ekspozycje zrestrukturyzowane (ang. forborne), w przypadku których nie są już
identyfikowane przesłanki utraty wartości,
▪ korzystanie ze wsparcia Funduszu Wsparcia Kredytobiorców,
▪ występowanie zajęć na rachunkach bieżących, wynikających z tytułów egzekucyjnych,
▪ rating proceduralny, odzwierciedlający początkowe opóźnienia w spłacie,
▪ podjęte decyzje ograniczające ryzyko kredytowe w ramach systemu wczesnego ostrzegania
dla klientów korporacyjnych,
▪ zidentyfikowane w trakcie analizy indywidualnej zdarzenia, związane z istotnym wzrostem
ryzyka kredytowego, tzw. „miękkie oznaki” utraty wartości.
Kryterium ilościowe polega na porównaniu wartości dożywotniego PD (ang. lifetime PD) ustalonej na
moment początkowego ujęcia ekspozycji w bilansie, z wartością dożywotniego PD na bieżący dzień
sprawozdawczy. Jeżeli empirycznie ustalony próg względnej zmiany wartości dożywotniego PD
zostanie przekroczony, wówczas ekspozycja zostaje automatycznie przeniesiona do Koszyka 2. Ocena
ilościowa nie obejmuje ekspozycji analizowanych indywidualnie.
Uwzględnienie informacji dotyczących prognozowanych warunków ekonomicznych (ang. forward
looking information – FLI)
W procesie kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych Bank korzysta z prognozowanych informacji
dotyczących przyszłych zdarzeń makroekonomicznych. Biuro Analiz Makroekonomicznych
przygotowuje trzy scenariusze (podstawowy, optymistyczny i pesymistyczny) i określa
prawdopodobieństwa ich wystąpienia. Prognozy przekładają się bezpośrednio lub pośrednio na
wartości szacowanych parametrów i wysokość ekspozycji.
Ujednolicenie definicji default stosowanej w obszarze ryzyka Grupy
Od momentu wdrożenia MSSF 9, Grupa przyjęła jednolitą definicję niewykonania zobowiązania,
zarówno w zakresie kalkulacji wymogów kapitałowych, jak i na potrzeby szacowania utraty wartości.
Począwszy od roku 2020 dla portfela detalicznego Grupa stosuje definicję niewykonania zobowiązania
zgodnie z wytycznymi EBA (EBA/GL/2016/07) tzw. Nowa Definicja Default.
Ujednolicona definicja default obejmuje następujące przesłanki:
▪ opóźnienie w spłacie powyżej 90 dni z uwzględnieniem progów istotności dla wartości
wymagalnej: bezwzględnego 400 zł dla ekspozycji detalicznych i 2000 zł dla ekspozycji
korporacyjnych oraz progu względnego: 1% całości ekspozycji klienta,
▪ zrestrukturyzowane ekspozycje (forborne),
▪ ekspozycje w procesie windykacji,
▪ inne przesłanki zdefiniowane w Wytycznych EBA,
▪ jakościowe przesłanki utraty wartości zidentyfikowane w analizie indywidualnej.
Bank uwzględnia zjawisko zarażania (ang. cross-default) dla wszystkich segmentów.
35
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Model PD
Model PD, stworzony w celu obliczania oczekiwanych strat kredytowych, oparty jest na danych
empirycznych, dotyczących 12-miesięcznych współczynników default-rate, które są następnie
wykorzystywane przy użyciu odpowiednich metod statystycznych i ekonometrycznych do oszacowania
wartości dożywotnich PD Lifetime (uwzględniając prognozy makroekonomiczne: FLI). Segmentacja
przyjęta w tym celu na poziomie klienta jest zgodna z segmentacją stosowaną do celów obliczania
wymogów kapitałowych. Dodatkowo Bank wykorzystuje informacje o ratingach z wewnętrznych
modeli ratingowych do obliczania wartości PD.
Modele LGD
Modele LGD wykorzystywane przez Bank w procesie kalkulacji wymogu kapitałowego dla portfela
detalicznego, zostały dostosowane do wymogów MSSF 9 w zakresie szacowania utraty wartości.
Głównymi składnikami tych modeli są: stopa uzdrowień (ang. cure rate) i stopa odzysku (ang. recovery
rate) oszacowana na podstawie zdyskontowanych przepływów pieniężnych. Dostosowanie tych modeli
do wymogów MSSF 9 objęło między innymi wyłączenie bufora konserwatyzmu, kosztów pośrednich i
korekty dotyczącej spowolnienia gospodarczego. Ponadto dokonano zmian pozwalających na
odzwierciedlenie obecnej sytuacji gospodarczej (koncepcja point-in-time) i wykorzystanie prognoz
makroekonomicznych (FLI).
W przypadku portfela korporacyjnego model LGD oparty jest na komponencie odzwierciedlającym
sparametryzowane odzyski dla kluczowych typów zabezpieczeń oraz na współczynniku odzysków dla
niezabezpieczonej części ekspozycji. Wszystkie parametry zostały obliczone na podstawie danych
historycznych, zawierających informacje o zdyskontowanych przepływach pieniężnych, uzyskanych
przez jednostkę dochodzenia należności korporacyjnych.
Model EaD
Model EaD stosowany w Banku obejmuje obliczanie takich parametrów jak: średnie wykorzystanie
limitu (LU), współczynnik konwersji kredytowej (CCF), współczynnik przedpłat, oczekiwana długość
życia ekspozycji. Segmentacja opiera się na rodzaju klienta (detaliczny, korporacyjny, leasing) i
produkcie (produkty z / bez harmonogramu). Prognozy kursów walutowych są stosowane jako korekta
FLI.
Odpisanie
Bank bezpośrednio obniża wartość bilansową brutto składnika aktywów finansowych, jeżeli nie
istnieją uzasadnione przesłanki na odzyskanie danego składnika aktywów finansowych w całości lub
części. W efekcie odpisania, składnik aktywów finansowych przestaje w całości lub w części być
ujmowany sprawozdaniu finansowym.
Kompensowanie instrumentów finansowych
Kompensowanie składnika aktywów i zobowiązań finansowych dokonywane jest jedynie
w przypadku gdy Bank posiada ważny tytuł prawny do przeprowadzenia kompensaty a rozliczenie ma
zostać przeprowadzone w kwocie netto lub realizacja składnika aktywów i pasywów następuje
jednocześnie.
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu/sprzedaży
Transakcje repo i sell-buy back oraz transakcje reverse-repo i buy-sell back są operacjami sprzedaży
lub kupna papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu lub odsprzedaży w umownym
terminie i po określonej cenie.
Bank prezentuje w bilansie aktywa finansowe odsprzedane z klauzulą przyrzeczenia odkupu
(transakcje typu repo, sell–buy back) jednocześnie ujmując po stronie pasywów zobowiązania
wynikające z udzielonego przyrzeczenia odkupu. Warunkiem stosowania takiego rozwiązania jest
zachowanie przez Bank ryzyk i korzyści wynikających z danego aktywa pomimo jego transferu.
36
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
W przypadku transakcji zakupu papierów wartościowych z przyrzeczeniem sprzedaży (reverse repo,
buy-sell back) posiadane aktywa finansowe prezentowane są jako należność wynikająca
z klauzuli odkupu.
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu/sprzedaży są wyceniane wg zamortyzowanego kosztu, natomiast
papiery wartościowe będące przedmiotem transakcji z przyrzeczeniem odkupu nie są usuwane z
bilansu i podlegają wycenie wg zasad określonych dla poszczególnych portfeli papierów
wartościowych. Różnica między ceną sprzedaży i odkupu jest traktowana odpowiednio jako
koszty/przychody odsetkowe i rozliczana jest w czasie trwania umowy z zastosowaniem efektywnej
stopy procentowej.
Rzeczowe aktywa trwałe i wartości niematerialne
Własne składniki rzeczowych aktywów trwałych
Do rzeczowych składników aktywów trwałych zalicza się środki trwałe oraz nakłady na ich budowę.
Do środków trwałych zalicza się składniki rzeczowych aktywów trwałych o przewidywanym okresie
wykorzystywania dłuższym niż rok, które są utrzymywane z uwagi na ich wykorzystanie na własne
potrzeby lub w celu oddania ich do użytkowania innym podmiotom na podstawie umowy najmu lub
w celach administracyjnych.
Rzeczowe aktywa trwałe wykazuje się według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia pomniejszonego
o odpisy amortyzacyjne (umorzeniowe) oraz odpisy z tytułu utraty wartości.
Środki trwałe w budowie wykazywane są w wartości ceny nabycia lub kosztu wytworzenia i nie
podlegają amortyzacji.
Bank ujmuje w wartości bilansowej pozycji rzeczowych aktywów trwałych koszty wymiany części tych
pozycji w momencie ich poniesienia, jeśli istnieje prawdopodobieństwo uzyskania przyszłych korzyści
ekonomicznych związanych ze składnikiem aktywów, a cenę nabycia lub koszt wytworzenia można
wycenić w wiarygodny sposób. Pozostałe koszty są ujmowane w Rachunku zysków i strat w momencie
ich poniesienia.
Koszty napraw i utrzymania rzeczowych aktywów trwałych obciążają Rachunek zysków i strat
w okresie sprawozdawczym, w którym zostały poniesione.
Wartości niematerialne
Składnik wartości niematerialnych to możliwy do zidentyfikowania niepieniężny składnik aktywów,
który nie posiada postaci fizycznej, powodujący w przyszłości wpływ korzyści ekonomicznych dla
Banku.
Głównymi składnikami wartości niematerialnych są licencje na oprogramowanie komputerowe.
Nabyte licencje na oprogramowanie komputerowe są aktywowane w wysokości poniesionych kosztów
nabycia i przygotowania do użytkowania, z uwzględnieniem odpisów z tytułu utraty wartości.
Nakłady związane z ulepszaniem lub utrzymywaniem oprogramowania komputerowego są wykazywane
jako koszty w momencie ich poniesienia.
Pozostałe wartości niematerialne nabywane przez Bank, wykazuje się w cenie nabycia lub koszcie
wytworzenia pomniejszonym o umorzenie i łączną kwotę odpisów aktualizujących z tytułu utraty
wartości.
37
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Nakłady poniesione po początkowym ujęciu nabytego składnika wartości niematerialnych są
aktywowane tylko w przypadku, gdy te nakłady zwiększają przyszłe korzyści ekonomiczne danego
składnika. W pozostałych przypadkach nakłady te są ujmowane w Rachunku zysków i strat jako koszty
w momencie ich poniesienia.
Wszystkie wartości niematerialne podlegają okresowym przeglądom w celu weryfikacji czy nie
wystąpiły istotne przesłanki utraty wartości, które wymagałyby przeprowadzenia testu na utratę
wartości oraz dokonania odpisu z tytułu utraty wartości.
Odpisy amortyzacyjne
Odpisy amortyzacyjne od wartości podlegającej amortyzacji rzeczowych aktywów trwałych oraz
wartości niematerialnych dokonywane są metodą liniową, zgodnie z ustalonymi stawkami
amortyzacji, przez przewidywany okres ich użyteczności ekonomicznej. Przez wartość podlegającą
amortyzacji rozumie się cenę nabycia lub koszt wytworzenia danego składnika aktywów po
pomniejszeniu o wartość końcową (rezydualną) tego składnika. Okres ekonomicznej użyteczności,
stawki amortyzacji a także wartość końcowa rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych
podlegających amortyzacji są corocznie weryfikowane. Wnioski z tej weryfikacji stanowią podstawę
dla ewentualnej zmiany okresów amortyzacji rozpoznawanej prospektywnie od daty dostosowania.
Nie amortyzuje się gruntów, nakładów na rzeczowe aktywa trwałe oraz nakładów na wartości
niematerialne. Nie dokonuje się także odpisów amortyzacyjnych składnika wartości niematerialnych
o nieokreślonym okresie użytkowania. Wartości niematerialne o nieokreślonym okresie użytkowania
są systematycznie testowane pod kątem trwałej utraty wartości na każdy dzień bilansowy.
Bilansowe stawki amortyzacyjne stosowane dla podstawowych grup rzeczowych aktywów trwałych
oraz wartości niematerialnych oraz dla nieruchomości inwestycyjnych są następujące:
Wybrane grupy środków trwałych:
budynki bankowe - 2,5%
inwestycje w obiektach obcych – przeważnie 10 lat
zespoły komputerowe - 20%
urządzenia sieciowe - 20%
środki transportowe - standardowo 25%
urządzenia telekomunikacji - 10%
wartości niematerialne (oprogramowanie): w zależności od planowanego okresu użytkowania
główne aplikacje (systemy): w zależności od planowanego okresu użytkowania
Wartość amortyzacji obciąża koszty operacyjne Rachunku zysków i strat.
Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży
Do aktywów trwałych do zbycia klasyfikowane są aktywa trwałe, w przypadku, jeśli ich wartość
bilansowa zostanie odzyskana przede wszystkim w drodze transakcji sprzedaży, a nie poprzez ich
dalsze wykorzystanie. Sytuacja taka ma miejsce, gdy pojedynczy składnik aktywów (lub grupa) jest
dostępny do natychmiastowej sprzedaży w jego bieżącym stanie z uwzględnieniem jedynie
normalnych i zwyczajowo przyjętych warunków dla sprzedaży tego typu aktywów oraz jego sprzedaż
jest wysoce prawdopodobna, tzn. zdecydowano o wypełnieniu planu sprzedaży danego składnika
aktywów, rozpoczęto aktywny program znalezienia nabywcy i zakończenia planu zbycia. Ponadto, taki
składnik aktywów jest oferowany do sprzedaży po cenie, która jest racjonalna w odniesieniu do jego
bieżącej wartości godziwej i oczekuje się, że sprzedaż zostanie ujęta jako sprzedaż zakończona w
czasie jednego roku od dnia zaklasyfikowania składnika aktywów do tej kategorii.
38
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży ujmuje się w kwocie niższej z dwóch: wartości bilansowej
i wartości godziwej pomniejszonej o koszty zbycia tych aktywów. Dla aktywów zaklasyfikowanych do
tej kategorii nie nalicza się amortyzacji.
W przypadku gdy kryteria klasyfikacji do grupy aktywów trwałych do zbycia nie są spełnione Bank
zaprzestaje ich ujmowania w tej kategorii i dokonuje reklasyfikacji do odpowiedniej kategorii
aktywów. W takim przypadku Bank wycenia składnik aktywów, który nie jest dłużej klasyfikowany
jako przeznaczony do zbycia w kwocie niższej z:
▪ jego wartości bilansowej z dnia poprzedzającego klasyfikację składnika aktywów (lub grupy do
zbycia) jako przeznaczony do sprzedaży, skorygowanej o amortyzację lub aktualizację wyceny,
która zostałaby ujęta, gdyby składnik aktywów (lub grupa do zbycia) nie został zaklasyfikowany
jako przeznaczony do sprzedaży, i
▪ jego wartości odzyskiwalnej z dnia podjęcia decyzji o jego nie sprzedawaniu.
Utrata wartości niefinansowych aktywów trwałych
Bank na każdy dzień bilansowy dokonuje weryfikacji wartości bilansowych aktywów trwałych pod
kątem istnienia dowodów wskazujących na utratę wartości. W przypadku, gdy efekt analizy jest
pozytywny Bank szacuje wartość odzyskiwalną składnika aktywów i ujmuje w Rachunku zysków
i strat odpis aktualizacyjny, gdy wartość odzyskiwalna jest mniejsza od wartości bilansowej.
Odpis aktualizujący ujmowany jest w wysokości różnicy pomiędzy wartością bilansową a wartością
odzyskiwalną składnika aktywów. Wartość odzyskiwalna odpowiada cenie sprzedaży netto składnika
aktywów lub jego wartości użytkowej zależnie od tego, która z nich jest wyższa. Wartość użytkowa
ustalana jest dla poszczególnych składników aktywów, w przypadku, gdy dany składnik aktywów
generuje przepływy środków pieniężnych znacząco niezależne od tych generowanych przez inne
aktywa lub grupy aktywów.
W przypadku, gdy istnieją przesłanki, że nastąpiła utrata wartości majątku wspólnego, czyli aktywów,
które nie wypracowują wpływów pieniężnych, niezależne od innych aktywów lub zespołów aktywów
oraz nie można ustalić wartości odzyskiwanej pojedynczego składnika aktywów zaliczanego do
majątku wspólnego, Bank ustala wartość odzyskiwaną na poziomie ośrodka wypracowującego środki
pieniężne, do którego dany składnik należy.
Jeśli zgodnie z par 21 MSR 36 brak jest przyczyny, by sądzić że wartość użytkowa danego składnika
aktywów istotnie przewyższa jego wartość godziwą pomniejszoną o koszty jego sprzedaży, za wartość
odzyskiwaną przyjmuje się wartość godziwą pomniejszoną o koszty sprzedaży. Dotyczy to w
szczególności składników aktywów trwałych przeznaczonych do zbycia.
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości może być odwrócony poprzez wynik finansowy do
poziomu, przy którym wartość księgowa aktywa nie przekracza wartości księgowej danego składnika
aktywów przy założeniu, iż nie dokonano odpisu aktualizującego, a amortyzacja była kontynuowana.
Koszty rozliczane w czasie
Koszty rozliczane w czasie (aktywa) dotyczą tych wydatków, których rozliczenie w ciężar Rachunku
zysków i strat nastąpi stosownie do upływu czasu w przyszłych okresach sprawozdawczych. Koszty
rozliczane w czasie (aktywa) są ujmowane w pozycji „Pozostałe aktywa” aktywów bilansu.
Koszty do zapłacenia oraz przychody przyszłych okresów
Składnikami kosztów rozliczanych w czasie (pasywa) są zobowiązania na pokrycie kosztów
wynikających ze świadczeń wykonanych na rzecz Banku, które zostaną rozliczone w następnych
okresach. Rezerwy te wykazuje się w pozycji „Pozostałe zobowiązania” pasywów bilansu. Przychody
przyszłych okresów stanowią między innymi otrzymane kwoty przyszłych świadczeń oraz niektóre
rodzaje dochodów pobranych z góry, których rozliczenie do Rachunków zysków i strat nastąpi w
przyszłych okresach sprawozdawczych. Są one ujmowanie w pozycji „Pozostałe zobowiązania”
pasywów bilansu.
39
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Rezerwy
Rezerwy tworzone są wówczas, gdy 1) na Banku ciąży istniejący obowiązek (prawny lub zwyczajowo
oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych i 2) prawdopodobne jest, że wypełnienie tego
obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków odzwierciedlających korzyści ekonomiczne, oraz
3) można dokonać wiarygodnego oszacowania kwoty tego zobowiązania. W przypadku, gdy wpływ
wartości pieniądza w czasie jest istotny, wielkość rezerwy jest ustalana poprzez zdyskontowanie
prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do wartości bieżącej, przy zastosowaniu stopy
dyskontowej przed opodatkowaniem, która odzwierciedla aktualne oceny rynkowe co do wartości
pieniądza w czasie oraz ewentualnego ryzyka związanego z danym zobowiązaniem.
Rezerwę na koszty restrukturyzacji tworzy się, gdy spełnione są ogólne kryteria ujmowania rezerw
jak również szczegółowe kryteria dotyczące powstania obowiązku tworzenia rezerwy na koszty
restrukturyzacji określone w MSR 37. W szczególności, zwyczajowo oczekiwany obowiązek
przeprowadzenia restrukturyzacji powstaje tylko wówczas, gdy Bank posiada szczegółowy, formalny
plan restrukturyzacji oraz wzbudziła uzasadnione oczekiwanie u stron, których plan dotyczy, że
przeprowadzi działania restrukturyzacyjne poprzez rozpoczęcie wdrażania planu lub ogłoszenie
głównych elementów planu tymże stronom.
Szczegółowy plan restrukturyzacji określa co najmniej działalność, lub część działalności, której ten
plan dotyczy, podstawowe lokalizacje, które zostaną nim objęte, miejsce zatrudnienia, funkcje i
przybliżoną liczbę pracowników, którzy mają uzyskać odszkodowania w zamian za zakończenie
stosunku pracy, kwotę nakładów, które będą poniesione oraz termin, w jakim plan zostanie wdrożony.
Rezerwa na restrukturyzację obejmuje tylko takie bezpośrednie nakłady powstające w wyniku
restrukturyzacji, które jednocześnie a) w sposób nieodzowny wynikają z restrukturyzacji oraz b) nie
są związane z bieżącą działalnością jednostki gospodarczej. Rezerwa na restrukturyzację nie
obejmuje także przyszłych kosztów operacyjnych.
Świadczenia pracownicze
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze Banku (inne niż świadczenia z tytułu rozwiązania umowy
o pracę w całości należne w ciągu 12 miesięcy od wykonania pracy) obejmują wynagrodzenia, premie,
płatne urlopy oraz składki na ubezpieczenia społeczne.
Bank ujmuje przewidywaną niezdyskontowaną wartość krótkoterminowych świadczeń pracowniczych
jako koszty w okresie, w którym pracownicy świadczyli związaną z nimi pracę w korespondencji z
pozostałymi zobowiązaniami bilansu.
Kwota krótkoterminowych świadczeń pracowniczych z tytułu niewykorzystanych dni urlopowych
przysługujących pracownikom Banku jest wyliczana jako suma niewykorzystanych urlopów
przysługujących poszczególnym pracownikom Banku.
Długoterminowe świadczenia pracownicze
Zobowiązania Banku z tytułu długoterminowych świadczeń pracowniczych są kwotą przyszłych
korzyści, które pracownik otrzyma w zamian za świadczenie swoich usług w bieżącym
i wcześniejszych okresach, które nie są w całości należne w ciągu 12 miesięcy od wykonania pracy.
Zgodnie z Regulaminem Wynagradzania Pracowników oraz Kodeksem Pracy, pracownikom po
przepracowaniu określonej liczby lat i osiągnięciu wymaganego wieku, przysługuje prawo do
otrzymania odprawy emerytalnej.
40
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Rezerwa na odprawy emerytalne wyliczana jest metodą aktuarialną przez niezależnego aktuariusza
jako wartość obecna przyszłych zobowiązań Banku wobec pracowników według stanu zatrudnienia i
płac na dzień aktualizacji. Wycena jest sporządzona przy zastosowaniu metody prognozowanego
kosztu jednostkowego (projected unit credit method). Zgodnie z tą metodą każdy okres wykonywania
pracy daje uprawnienia do dodatkowej jednostki świadczeń i każda jednostka uprawnienia do
świadczenia wyliczana jest oddzielnie. Uwzględnia się przy tym, że bazowe wynagrodzenie każdego
z pracowników będzie się zmieniać w czasie wg określonych założeń. Rezerwa na odprawy emerytalne
podlega aktualizacji na bazie rocznej. Parametrami, które mają istotny wpływ na wysokość wartości
obecnej zobowiązań są: stopa mobilności (rotacja) pracowników, stopa dyskontowa, stopa wzrostu
płac. Nominalna stopa dyskontowa dla kalkulacji za rok 2023 została ustalona na poziomie 5,35%.
Wyliczenia zobowiązań dokonuje się dla pracowników obecnie zatrudnionych i nie dotyczy ono osób,
które zostaną przyjęte do pracy w przyszłości.
W 2012 roku Bank wdrożył politykę określającą zasady wynagradzania osób mających istotny wpływ
na profil ryzyka Banku Millennium, z późniejszymi zmianami. Zgodnie z polityką, pracownicy Banku
mający istotny wpływ na profil ryzyka Banku otrzymują zmienne wynagrodzenie, którego część
wypłacana jest w formie instrumentów finansowych. Do 2018 roku instrument finansowy miał formę
akcji fantomowych. Od roku 2019 Bank, decyzją Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Banku z dnia
27 sierpnia 2019, wprowadziła 3-letni program motywacyjny służący wynagradzaniu osób
uprawnionych, uprzednio zidentyfikowanych jako mających istotny wpływ na profil ryzyka (ang. Risk
Taker). W jego ramach nabyte przez Bank Akcje Własne zostały, zgodnie z obowiązującą polityką
wynagrodzeń Risk Takerów, przeznaczone jako instrument finansowy do nieodpłatnego nabycia w
odpowiedniej liczbie przez wskazanych Risk Takerów w Okresie Trwania Programu. W programach
premiowych obowiązujących począwszy od 1 stycznia 2020 roku instrumenty finansowe były
przyznawane Risk Takers I – Członkom Zarządu Banku Millennium S.A. W 2023 roku Komitet Personalny
Rady Nadzorczej podjął decyzję o konwersji akcji własnych przyznanych Członkom Zarządu w
programie za rok 2021 w formie akcji własnych na akcje fantomowe. W ramach programu za 2022
jako instrument finansowy przyznano akcje fantomowe. Szczegóły Polityki zostały zaprezentowane w
punkcie 7), Rozdziale 14. niniejszego sprawozdania finansowego.
Rezerwy z tytułu krótkoterminowych i długoterminowych świadczeń pracowniczych ujmuje się
w pozycji „Pozostałe zobowiązania” bilansu w korespondencji z kosztami wynagrodzeń w Rachunku
zysków i strat.
Bank realizuje program świadczeń pracowniczych po okresie zatrudnienia zwany programem
określonych składek. Na mocy tego programu Bank jest zobowiązany prawem do odprowadzania
ustalonej kwoty składek do państwowego funduszu emerytalnego. Ze środków funduszu obejmujących
również zwrot uzyskany z inwestowania składek wypłacane są pracownikowi świadczenia po okresie
zatrudnienia. W rezultacie na Banku nie ciąży prawne ani zwyczajowo oczekiwane zobowiązanie do
zapłacenia dodatkowych składek, jeżeli fundusz emerytalny nie będzie posiadał aktywów w wysokości
wystarczającej do zapłaty należnych świadczeń.
Kapitał własny Banku
Kapitały własne stanowią kapitały i fundusze tworzone zgodnie z obowiązującym prawem, właściwymi
ustawami oraz statutem.
Na kapitały własne składają się: kapitał zakładowy, kapitał ze sprzedaży akcji powyżej wartości
nominalnej, kapitał z aktualizacji wyceny oraz zyski zatrzymane. Wszystkie kwoty kapitałów
i funduszy wykazywane są według wartości nominalnej.
Kapitał akcyjny
Kapitał akcyjny wykazywany jest według wartości nominalnej, zgodnie ze statutem oraz wpisem do
rejestru sądowego.
41
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Jeżeli jednostka nabywa własne instrumenty kapitałowe, to kwotę zapłaconą, łącznie z kosztami
bezpośrednio się do tego odnoszącymi, ujmuje się jako zmianę w kapitale własnym. Nabyte akcje
własne ujmuje się jako akcje własne i ujawnia się je jako zmniejszenie kapitału własnego do momentu
ich anulowania.
Dywidendy za rok obrotowy, które zostały zatwierdzone przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy,
ale nie zostały wypłacone na dzień bilansowy, ujawnia się w pozycji „Pozostałe zobowiązania”
pasywów bilansu.
Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej
Kapitał ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej (nadwyżka ceny emisyjnej nad ceną
nominalną) tworzony jest z premii emisyjnej uzyskanej z emisji akcji pomniejszonej
o bezpośrednie, poniesione koszty z nią związane.
Skumulowane inne całkowite dochody
Na skumulowane inne całkowite dochody odnosi się różnice z wyceny aktywów finansowych
wycenianych wg wartości godziwej przez inne całkowite dochody, efekt wyceny zabezpieczeń
przepływów środków pieniężnych oraz zyski (straty) aktuarialne dotyczące rezerw na odprawy
emerytalne pomniejszone odpowiednio o odpisy z tytułu odroczonego podatku dochodowego z tym
związane. Skumulowane inne całkowite dochody nie podlegają dystrybucji.
Zyski zatrzymane
Zyski zatrzymane tworzone są z odpisów z zysku i są przeznaczone na cele określone w statucie lub
innych przepisach prawa (pozostała część kapitału zapasowego, kapitał rezerwowy, w tym fundusz
ogólnego ryzyka bankowego) lub stanowią zyski/straty z lat ubiegłych, lub także wynik finansowy
netto bieżącego okresu.
Fundusz ogólnego ryzyka bankowego w Banku tworzony jest zgodnie z przepisami ustawy Prawo
Bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r. z późniejszymi zmianami, z zysku po opodatkowaniu.
Wynik finansowy netto bieżącego okresu stanowi wynik z Rachunku zysków i strat roku bieżącego
skorygowany obciążeniem z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych. Straty przypadające
udziałom niekontrolującym, a przewyższające wartość przypadającego na nie kapitału własnego,
obciążają kapitał własny Banku.
Gwarancja finansowa
Gwarancja finansowa jest kontraktem, na mocy którego wystawca zobowiązuje się do wykonania na
rzecz beneficjanta określonych płatności w celu zrekompensowania poniesionych przez beneficjanta
strat, spowodowanych zaniechaniem przez określonego dłużnika spłat wynikających z oryginalnych
bądź zmodyfikowanych warunków umowy instrumentu dłużnego.
Udzielone gwarancje finansowe są wyceniane w wyższej z następujących wartości:
• kwoty odpisu na oczekiwane straty kredytowe,
• początkowo ujętej kwoty pomniejszonej o skumulowana kwotę dochodów ujmowanych zgodnie z
MSSF 15.
42
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Przychody z tytułu odsetek i przychody o podobnym charakterze
Przychody odsetkowe obejmują odsetki dotyczące instrumentów finansowych, wycenianych według
zamortyzowanego kosztu oraz aktywów finansowych wycenianych wg wartości godziwej przez inne
całkowite dochody przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej.
Metoda efektywnej stopy procentowej jest metodą naliczania zamortyzowanego kosztu składnika
aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego oraz alokacji przychodów lub kosztów z tytułu
odsetek i niektórych prowizji (stanowiących integralną część stopy procentowej) do właściwego
okresu. Efektywna stopa procentowa jest stopą, która dokładnie dyskontuje oszacowane przyszłe
przepływy pieniężne (w okresie do wygaśnięcia instrumentu finansowego) do wartości bilansowej
brutto składnika aktywów/zamortyzowanego kosztu zobowiązania. Obliczając efektywną stopę
procentową, Bank szacuje przepływy pieniężne uwzględniając wszystkie warunki umowne danego
instrumentu finansowego, nie biorąc jednak pod uwagę możliwych przyszłych strat z tytułu
niespłaconych kredytów. Kalkulacja ta uwzględnia wszystkie opłaty zapłacone lub otrzymane między
stronami umowy, które są integralną częścią efektywnej stopy procentowej, oraz koszty transakcji i
wszystkie inne różnice z tytułu premii lub dyskonta.
Przychody z tytułu odsetek obejmują odsetki oraz prowizje (otrzymane lub należne) ujęte
w kalkulacji efektywnej stopy procentowej z tytułu: kredytów, lokat międzybankowych oraz dłużnych
papierów wartościowych niesklasyfikowanych jako przeznaczone do obrotu.
W przychodach odsetkowych ujmowane są także koszty bezpośrednio związanie z zawarciem umowy
kredytowej ponoszone przez Grupę (głównie prowizje płacone agentom zewnętrznym
i własnym za zawarcie umowy kredytu hipotecznego oraz związane z tym typem umów koszty wyceny
nieruchomości), które stanowią składową rachunku efektywnej stopy procentowej
i podlegają rozliczeniu w czasie.
W momencie rozpoznania utraty wartości instrumentu finansowego wycenianego według
zamortyzowanego kosztu oraz wycenianych wg wartości godziwej przez inne całkowite dochody,
przychody odsetkowe ujmowane są w Rachunku zysków i strat, lecz wyliczane są od nowo ustalonej
wartości bilansowej instrumentu finansowego (to jest wartości pomniejszonej o odpis aktualizujący
wartość).
Przychody z tytułu odsetek obejmują również wynik odsetkowy od instrumentów pochodnych
desygnowanych i będących efektywnymi instrumentami zabezpieczającymi w rachunkowości
zabezpieczeń (szczegółowy opis istniejących relacji zabezpieczających zawiera nota (24)).
Przychody i koszty odsetkowe od instrumentów pochodnych zaklasyfikowanych do kategorii
przeznaczone do obrotu jak również przychody odsetkowe oraz rozliczenie dyskonta lub premii od
dłużnych instrumentów finansowych zaklasyfikowanych jako przeznaczone do obrotu są ujmowane w
pozycji „Wynik o charakterze o charakterze podobnym do odsetkowego od Aktywów wycenianych
według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat” Rachunku zysków i strat. W tej pozycji
ujmowane są również przychody odsetkowe wynikające z aktywów obowiązkowo wycenianych w
wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.
Koszty odsetkowe
Koszty odsetkowe obejmują w szczególności odsetki wynikające z instrumentów finansowych,
wycenianych według zamortyzowanego kosztu przy zastosowaniu opisanej powyżej metody
efektywnej stopy procentowej.
Przychody z tytułu opłat i prowizji/ Koszty z tytułu opłat i prowizji
Przychody i koszty z tytułu opłat i prowizji od obsługi rachunków bankowych, operacji z tytułu obsługi
kart płatniczych, z działalności maklerskiej, są zaliczane do wyniku w momencie wykonania usługi,
zaś pozostałe prowizje i opłaty są rozliczane w czasie.
Jako podstawowe typy prowizji związanych z działalnością kredytową Bank wyróżnia między innymi
opłaty i prowizje przygotowawcze oraz prowizje od niewykorzystanego zaangażowania.
43
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Opłaty i prowizje (zarówno przychody, jak i koszty) bezpośrednio związane z powstaniem aktywów
finansowych posiadających określone harmonogramy spłat są ujmowane w Rachunku zysków i strat
jako element efektywnej stopy procentowej i stanowią cześć przychodów odsetkowych. Inne
integralnie związane z powstaniem aktywów bez określonych harmonogramów rozliczane są liniowo
w okresie trwania kontraktu. Opłaty za zobowiązanie się do udzielenia pożyczek, które
najprawdopodobniej będą zaciągnięte, są odraczane i z chwilą powstania aktywów finansowych są
rozliczane jako element efektywnej stopy procentowej lub liniowo przy uwzględnieniu wyżej
wymienionego kryterium. W przypadku kredytów i pożyczek o nieustalonych terminach płatności rat
i nieustalonych zmianach oprocentowania, np. kredytów w rachunku bieżącym i kredytów z tytułu
kart kredytowych, prowizje rozliczane są w czasie przez okres ważności karty lub limitu kredytu w
rachunku bieżącym metodą liniową, i zaliczane do przychodów prowizyjnych.
W związku z prowadzoną przez Bank działalnością bancassurance (sprzedaż usług
ubezpieczeniowych), bazując na kryterium rozpoznawania przychodów z tej działalności, można
wydzielić dwie grupy produktów.
Pierwszą grupę stanowią produkty ubezpieczeniowe bez bezpośredniego powiązania
z instrumentem finansowym (np.: ubezpieczenie zdrowia, NNW) – w tym przypadku wynagrodzenie
Banku jest ujmowane jednorazowo jako przychód po wykonaniu ważnej czynności tj. w dniu
rozpoczęcia lub odnowienia polis ubezpieczeniowych z uwzględnieniem ewentualnych rezerw na
zwroty.
W drugim przypadku (gdy występuje bezpośrednie powiązanie ubezpieczenia z instrumentem
finansowym, to jest w szczególności gdy produkt ubezpieczeniowy oferowany jest klientowi wyłącznie
z produktem kredytowym, tj. nie ma możliwości zakupu w Banku produktu ubezpieczeniowego
identycznego co do formy prawnej, warunków produktu i treści ekonomicznej bez produktu
kredytowego) można zidentyfikować dwie kategorie:
a) W ubezpieczeniach związanych z kredytami mieszkaniowymi w przypadku ubezpieczeń
pobieranych miesięcznie (ubezpieczenie na życie i ubezpieczenie nieruchomości)
wynagrodzenie jest ujmowane w rachunku zysków i strat w momencie otrzymania
wynagrodzenia.
b) W ubezpieczeniach związanych z kredytami gotówkowymi Bank dokonuje alokacji łącznej
wartości wynagrodzenia należnego z tytułu połączonej transakcji do poszczególnych elementów
transakcji, po pomniejszeniu o szacunek rezerwy dotyczącej części wynagrodzenia, która
będzie zwracana, np. w wyniku rezygnacji przez klienta z ubezpieczenia, przedpłat lub innych
tytułów. Szacunek rezerwy oparty jest na analizie historycznych informacji o rzeczywistych
zwrotach w przeszłości oraz przewidywaniach, co do trendu zwrotów w przyszłości.
Alokacja wynagrodzenia, o której mowa wyżej, oparta jest o metodę „względnej wartości
godziwej”, polegającej na podziale łącznego wynagrodzenia w proporcji, odpowiednio,
wartości godziwej wynagrodzenia z tytułu instrumentu finansowego oraz wartości godziwej
usługi pośrednictwa. Ustalenie powyższych wartości godziwych oparte jest na danych
rynkowych, w szczególności dla:
▪ usługi pośrednictwa - na podejściu rynkowym polegającym na wykorzystaniu cen
i innych danych rynkowych dla najbardziej zbliżonych transakcji rynkowych,
▪ wynagrodzenia z instrumentu finansowego - na podejściu dochodowym opartym na
przeliczeniu przyszłych kwot na wartość bieżącą z wykorzystaniem informacji na temat
oprocentowania i innych opłat dla identycznych lub najbardziej zbliżonych instrumentów
finansowych oferowanych niezależnie od produktu ubezpieczeniowego.
Poszczególne wyodrębnione elementy danej transakcji, bądź kilku transakcji rozpatrywanych
łącznie, podlegają następującym zasadom ujmowania przychodu:
▪ prowizje agencji ubezpieczeniowych – w części dotyczącej opłaty za wykonanie ważnej
czynności, ujmowane w przychodach w dniu rozpoczęcia bądź odnowienia polisy
ubezpieczeniowej,
▪ prowizje/opłaty stanowiące integralną część efektywnej stopy procentowej instrumentu
finansowego – traktowane, jako korekta efektywnej stopy procentowej
i ujmowane w przychodach odsetkowych.
44
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Pozostałe opłaty i prowizje związane z usługami finansowymi oferowanymi przez Bank, takie jak:
▪ usługi zarządzania aktywami;
▪ usługi zarządzania środkami pieniężnymi;
▪ usługi maklerskie;
są rozpoznawane w Rachunku zysków i strat jednorazowo.
Przychody z tytułu dywidend
Przychody z tytułu dywidend są ujmowane w Rachunku zysków i strat Banku w dniu ustalenia praw
udziałowców/akcjonariuszy do ich otrzymania.
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych
według wartości godziwej przez wynik finansowy
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych według
wartości godziwej przez wynik finansowy zawiera zyski i straty powstałe w wyniku zbycia dłużnych
instrumentów finansowych zaklasyfikowanych do portfela wyceniane wg wartości godziwej przez
całkowite dochody oraz pozostałe zyski i straty wynikające z działalności inwestycyjnej.
W roku 2023 Bank zrealizował transakcję bancassurance, z której część wyniku rozpoznano w „Wyniku
z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych według wartości
godziwej przez wynik finansowy”, więcej informacji na ten temat przedstawiono w Rozdziale 13.,
nota (5).
Wynik z tytułu aktywów i zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu
Wynik z tytułu aktywów i zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu zawiera zyski i straty
powstałe w wyniku zbycia instrumentów finansowych zaliczonych do aktywów/zobowiązań
finansowych przeznaczonych do obrotu oraz efekt wyceny tych instrumentów do wartości godziwej
(w tym m.in. przeznaczone do obrotu instrumenty dłużne, kapitałowe i pochodne).
Wynik z tytułu aktywów finansowych nieprzeznaczonych do obrotu wycenianych obowiązkowo
według wartości godziwej przez wynik finansowy
Wynik z tytułu aktywów finansowych nieprzeznaczonych do obrotu wycenianych obowiązkowo według
wartości godziwej przez wynik finansowy obejmuje zyski i straty powstałe w wyniku zbycia oraz efekt
wyceny instrumentów finansowych zaklasyfikowanych do tej kategorii aktywów.
Wynik z tytułu rachunkowości zabezpieczeń
Wynik z tytułu rachunkowości zabezpieczeń obejmuje w szczególności: zmiany wartości godziwej
instrumentu zabezpieczającego (w tym zaniechanie), zmiany wartości godziwej pozycji
zabezpieczanej wynikające z zabezpieczonego ryzyka oraz ujętą w wyniku finansowym
nieefektywność wynikającą z zabezpieczeń przepływów pieniężnych.
Wynik z pozycji wymiany
Wynik z pozycji wymiany obejmuje: i) wynik zrealizowany oraz wynik z wyceny transakcji FX spot i
FX Forward ii) dodatnie i ujemne różnice kursowe, zarówno zrealizowane jak i nie zrealizowane,
wynikające z codziennej wyceny aktywów i pasywów walutowych, po obowiązującym na dzień
bilansowy średnim kursie NBP i wpływające na przychody lub koszty z pozycji wymiany.
45
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Pozostałe przychody i koszty operacyjne
Do pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych zaliczane są koszty i przychody niezwiązane
bezpośrednio z działalnością bankową. Są to w szczególności wynik z tytułu sprzedaży i likwidacji
środków trwałych, przychody z tytułu sprzedaży pozostałych usług, otrzymane i zapłacone
odszkodowania kary i grzywny oraz rezerwy na sprawy sporne.
Opłaty franczyzowe
Franczyza to model współpracy pomiędzy Bankiem a niezależnymi przedsiębiorcami, którzy w oparciu
o zawarte umowy o charakterze umów agencyjnych, definiowanych przepisami prawa, wykonują
czynności agencyjne w zakresie sprzedaży produktów i usług z oferty Banku na rzecz klientów i
potencjalnych klientów Banku. Współpracujący franczyzobiorcy korzystają przy realizacji umowy ze
znaków towarowych i know how Banku a placówki franczyzowe są dla klientów w większości niemal
tak samo funkcjonalne jak placówki własne (z wyłączeniem produktów inwestycyjnych). Z tytułu
współpracy Bank pobiera opłatę franczyzową za używanie znaków towarowych oraz opłaty z tytułu
najmu wyposażenia IT od Banku niezbędnego do wykonywania działalności w danej placówce oraz
płaci franczyzobiorcom prowizje od sprzedanych produktów i usług bankowych.
Podatek bankowy
Podatek od niektórych instytucji finansowych („podatek bankowy”) jest podatkiem o charakterze
majątkowym prezentowanym w Rachunku Zysków i Strat w pozycji „Podatek bankowy” (nie jest to
podatek dochodowy). Zgodnie z ustawą z dnia 15 stycznia 2016 r. o podatku od niektórych instytucji
finansowych (tekst jednolity - Dz. U. z 2023 r. poz. 623) podatnikami są m.in. banki krajowe a
podstawą ich opodatkowania jest nadwyżka sumy wartości aktywów Banku wynikające z zestawienia
obrotów i sald, ustalonego na ostatni dzień miesiąca na podstawie zapisów na kontach księgi głównej,
ponad kwotę 4 mld zł. Podatek bankowy wynosi 0,0366% podstawy opodatkowania miesięcznie. W
związku z wdrożonym od lipca 2022 r. planem naprawy Bank Millennium S.A. korzysta od tego miesiąca
ze zwolnienia od tego podatku.
Inne podatki
Bank jest również podatnikiem:
1) podatku od towarów i usług (VAT) wykonującymi czynności zarówno opodatkowane (np. usługi w
zakresie leasingu, faktoringu) jak i zwolnione z VAT (np. czynności bankowe, maklerskie);
2) podatku od nieruchomości;
3) podatku od środków transportowych;
4) innych podatków sporadycznie je obciążających (np. podatku od czynności cywilnoprawnych,
akcyzowego, zagranicznych podatków u źródła nie podlegających odliczeniu – tzw. withholding
tax).
Ponadto Bank jest zobowiązany do ponoszenia różnych opłat (np. opłat skarbowych, opłat za
wieczyste użytkowanie gruntu). Koszty z tytułu tych podatków i opłat prezentowane są w nocie z
Kosztami Administracyjnymi w pozycji „Podatki i opłaty różne”.
Przychody, koszty i aktywa ujmowane są z kolei w kwocie pomniejszonej o wartość podatku VAT,
podatku od czynności cywilnoprawnych i innych podatków od sprzedaży, z wyjątkiem, gdy podatek od
sprzedaży zapłacony przy zakupie towarów i usług nie jest możliwy do odzyskania od organów
podatkowych; wówczas podatek VAT jest ujmowany odpowiednio jako część kosztów nabycia
składnika aktywów lub jako element kosztów. Kwota podatku możliwa do odzyskania lub należna do
zapłaty na rzecz organów podatkowych ujęta jest w sprawozdaniu jako część należności lub
zobowiązań.
46
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Podatek dochodowy
Podatek dochodowy od osób prawnych obejmuje podatek bieżący oraz odroczony.
Bieżący podatek dochodowy jest obliczany według obowiązującej stawki podatkowej i jest
kalkulowany w oparciu o zysk brutto ustalony na podstawie odpowiednich przepisów
o rachunkowości, skorygowany o przychody niepodlegające opodatkowaniu i koszty niestanowiące
kosztów uzyskania przychodu. Ponadto, dla celów podatkowych, wynik księgowy brutto koryguje się
o przychody i koszty z lat ubiegłych, zrealizowane dla celów podatkowych w danym okresie
sprawozdawczym oraz odliczenia od dochodu np. z tytułu darowizn.
Podatek dochodowy odroczony ujmowany jest w Rachunku zysków i strat za wyjątkiem sytuacji, w
których rozpoznawany jest w sprawozdaniu z pozostałych całkowitych dochodów lub bezpośrednio w
kapitale z aktualizacji wyceny, ponieważ dotyczy transakcji, które również są rozpoznawane w
sprawozdaniu z pozostałych całkowitych dochodów lub bezpośrednio w kapitale z aktualizacji wyceny.
Rezerwę na odroczony podatek dochodowy wykazuje się w pasywach bilansu jako „Rezerwę na
odroczony podatek dochodowy”. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmuje się w
aktywach bilansu w pozycji „Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego”. Bank kompensuje
ze sobą aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego z rezerwami z tytułu odroczonego podatku
dochodowego, ponieważ posiada tytuł prawny do przeprowadzenia takiej kompensaty oraz aktywa i
rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego wynikają z podatku nałożonego przez tę samą
władzę podatkową.
Rezerwa na odroczony podatek dochodowy ujmowana jest przy użyciu metody bilansowej
w odniesieniu do wszystkich dodatnich różnic przejściowych z wyjątkiem sytuacji, gdy powstaje
w wyniku amortyzacji wartości firmy lub początkowego ujęcia składnika aktywów bądź zobowiązania
przy transakcji niestanowiącej połączenia jednostek gospodarczych, która w chwili jej zawierania nie
ma wpływu ani na wynik finansowy brutto, ani na dochód do opodatkowania czy stratę podatkową.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmowane są przy użyciu metody bilansowej w
odniesieniu aktywowanych strat podatkowych oraz wszystkich ujemnych różnic przejściowych
występujących na dzień bilansowy między wartością podatkową aktywów i zobowiązań a ich wartością
bilansową wykazaną w sprawozdaniu finansowym jedynie w zakresie, w jakim będzie możliwe
osiągnięcie przychodu podatkowego w związku z którym pomniejszenia te będą mogły być odwrócone.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego nie są ujmowane, gdy dotyczą ujemnych różnic
przejściowych powstających w wyniku początkowego ujęcia składnika aktywów bądź zobowiązania,
przy transakcji niestanowiącej połączenia jednostek gospodarczych i w chwili jej zawierania nie mają
wpływu ani na wynik finansowy brutto, ani na dochód do opodatkowania czy stratę podatkową.
Bank nie ujmuje w kalkulacji podatku odroczonego zobowiązania lub aktywa z tytułu różnic
przejściowych powstających w związku z inwestycją w jednostkach zależnych i stowarzyszonych,
chyba że na podstawie posiadanych dowodów realizacja różnic przejściowych jest kontrolowana przez
Bank i prawdopodobne jest, że w możliwej do przewidzenia przyszłości różnice te ulegną odwróceniu.
Wyliczenie aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz rezerwy na odroczony podatek
dochodowy bazuje na przewidywanym stopniu realizacji wartości bilansowych aktywów
i zobowiązań, z zastosowaniem stawek podatkowych, które według przewidywań będą obowiązywać
w okresie, gdy składnik aktywów zostanie zrealizowany lub rezerwa rozwiązana, przyjmując za
podstawę stawki podatkowe (i przepisy podatkowe) prawnie lub faktycznie obowiązujące na dzień
bilansowy.
47
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
8. Zarządzanie Ryzykiem Finansowym
Zarzadzanie ryzykiem finansowym jest jedną z podstawowych aktywności Zarządu składającą się na
proces efektywnego zarządzania Bankiem. Określa ono ramy rozwoju, rentowności i stabilności
działalności biznesowej, tworząc zasady zapewniające Bankowi zgodność z najlepszymi praktykami
w zakresie kontroli wewnętrznej i wymogami prawnymi oraz zgodność strategii zarządzania
wszystkimi rodzajami ryzyka.
8.1. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM
Misją zarządzania ryzykiem w Banku Millennium jest zapewnienie, aby wszystkie rodzaje ryzyka były
zarządzane, monitorowane i kontrolowane odpowiednio do przyjętego profilu ryzyka (apetytu na
ryzyko) oraz charakteru i skali działania Banku. Ważną zasadą zarządzania ryzykiem jest
optymalizacja relacji ryzyka i rentowności - w Banku zwraca się szczególną uwagę na to, aby
podejmowane decyzje biznesowe brały pod uwagę (równoważyły) ryzyko i zysk.
Cele misji zarządzania ryzykiem osiągane są poprzez realizację następujących działań:
▪ Opracowanie strategii zarządzania ryzykiem, polityki kredytowej, procesów i procedur
określających zasady akceptacji dopuszczalnego poziomu poszczególnych rodzajów ryzyka,
▪ Wdrażanie, w coraz większym zakresie, narzędzi informatycznych służących identyfikacji, kontroli
i pomiarowi ryzyka,
▪ Zwiększanie wśród pracowników świadomości odpowiedzialności za właściwe zarządzanie ryzykiem
na każdym poziomie struktury organizacyjnej Banku.
Zarządzanie ryzykiem w Banku jest scentralizowane i uwzględnia potrzebę osiągnięcia założonej
rentowności jak również utrzymania odpowiedniej relacji ryzyko – kapitał, w kontekście posiadania
odpowiedniego poziomu kapitału na pokrycie ryzyka. W ramach zarządzania ryzykiem wykorzystuje
się szeroki zakres metod – zarówno jakościowych jak i ilościowych, w tym zaawansowane narzędzia
matematyczno-statystyczne, wspomagane przez odpowiednie systemy informatyczne.
Bank, określając cele biznesowe, bierze pod uwagę zdefiniowane ramy ryzyka (apetytu na ryzyko)
w celu zapewnienia, że struktura i rozwój biznesu odpowiadają zakładanemu profilowi ryzyka, który
charakteryzuje się szeregiem parametrów takich jak:
▪ Wzrost kredytowania wg produktów / segmentów,
▪ Struktura portfela kredytowego,
▪ Wskaźniki jakości portfela,
▪ Koszt ryzyka,
▪ Wymogi kapitałowe / kapitał ekonomiczny,
▪ Wymagana wielkość i struktura płynności.
48
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Model zarządzania i kontrolowania ryzyka na poziome Banku opiera się na następujących
podstawowych zasadach:
▪ zapewnienie kompleksowej kwantyfikacji i parametryzacji różnych rodzajów ryzyka pod kątem
optymalizacji struktury bilansu i pozycji pozabilansowych Banku, przy uwzględnieniu założonego
poziomu rentowności prowadzonej działalności biznesowej. Główne obszary analizy obejmują:
ryzyko kredytowe, ryzyko rynkowe, ryzyko płynności oraz ryzyko operacyjne; szczególnej uwadze
podlegają również ryzyko prawne, ryzyko braku zgodności i ryzyko sporów sądowych;
▪ monitorowanie i kontrolowanie wszystkich typów ryzyka w odniesieniu do dochodowości
prowadzonej działalności oraz poziomu kapitału niezbędnego do zapewnienia bezpieczeństwa
operacji z punktu widzenia wymogów kapitałowych. Wyniki pomiarów ryzyka są regularnie
raportowane w ramach systemu informacji zarządczej;
▪ rozdzielenie obowiązków w zakresie powstania ryzyka, zarządzania ryzykiem i kontroli ryzyka.
Proces zarządzania ryzykiem w Banku przedstawia poniższy schemat:
Podział kompetencji w zakresie zarządzania ryzykiem przedstawia się następująco:
▪ Rada Nadzorcza jest odpowiedzialna za nadzorowanie zgodności polityki podejmowania ryzyka
przez Bank ze strategią Banku oraz jego planem finansowym. W ramach Rady Nadzorczej działa
Komitet ds. Ryzyka, który wspiera ją w realizacji tych zadań m.in. opiniując strategię ryzyka
Banku, w tym apetyt na ryzyko.
▪ Zarząd odpowiada za efektywność systemu zarządzania ryzykiem, procesu szacowania kapitału
wewnętrznego i dokonywania przeglądów procesu szacowania i utrzymywania kapitału
wewnętrznego oraz systemu kontroli wewnętrznej;
▪ Komitet Kredytowy, Komitet Kapitałów, Aktywów i Pasywów oraz Komitet Należności Zagrożonych
są odpowiedzialne za bieżące zarządzanie różnymi rodzajami ryzyka bankowego w ramach modelu
ustalonego przez Zarząd;
▪ Komitet Ryzyka oraz Komitet Procesów i Ryzyka Operacyjnego są odpowiedzialne za definiowanie
polityki oraz za monitorowanie i kontrolowanie różnych rodzajów ryzyka bankowego w ramach
modelu ustalonego przez Zarząd;
▪ Komitet Produktowy rozpatruje propozycje wprowadzenia i wycofania produktów i usług z oferty
banku;
▪ Komitet ds. AML odpowiada za nadzór nad procesem przeciwdziałania praniu pieniędzy
i finansowaniu terroryzmu w Banku i współpracę w zakresie obszaru zwalczania przestępczości
finansowej;
▪ Komitet Walidacyjny odpowiedzialny jest za akceptację wyników walidacji modeli ryzyka oraz
nadzór nad wdrażaniem zaleceń określonych przez Biuro Walidacji Modeli;
Określenie
kluczowych
rodzajów
ryzyka
Określenie
modeli i definicji
w celu
klasyfikacji
klientów,
produktów,
procesów i miar
ryzyka
Zdefiniowanie
strategii ryzyka
Zdefiniowanie
zasad i celów w
zakresie ryzyka,
zgodnie z
apetytem na
ryzyko,
możliwością
akceptacji ryzyka
i strategia
biznesowa
Zdefiniowanie
polityki ryzyka
Zdefiniowanie
progów,
poziomów,
kompetencji,
limitów,
poziomów
odcięcia, zgodnie
ze Strategią
Ryzyka
Wdrożenie
zdefiniowanej
polityki
Opracowanie
produktów
biznesowych i
ich wdrożenie
w formie
narzędzi i
regulacji,
Procesy
decyzyjne
Monitorowanie,
kontrola,
raportowanie
Monitoring
funkcjonowania
modeli oraz
zachowań portfeli
49
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
▪ Komitet ds. Zrównoważonego Rozwoju jest odpowiedzialny za podejmowanie kluczowych decyzji
w zakresie zrównoważonego rozwoju w Grupie Banku Millennium S.A., w zakresie czynników
środowiskowych, społecznych i dotyczących zarządzania („governance”).
▪ Podkomitet do Spraw Sądowych jest odpowiedzialny za opiniowanie i podejmowanie decyzji
w sprawach z zakresu postępowań sądowych, w których wartość przedmiotu sporu lub bezpośredni
skutek dla wartości majątku w wyniku orzeczenia sądu przekracza 1 mln zł lub w wyniku kilku
spraw o tym samym charakterze, z wyłączeniem spraw należących do portfela restrukturyzacji
i windykacji wierzytelności Banku zarządzanych przez Departament Windykacji Korporacyjnej oraz
Departament Restrukturyzacji Detalicznej i Windykacji. Podkomitet do Spraw Sądowych jest
również właściwy do rozpatrywania sporów z portfela Departamentu Restrukturyzacji Detalicznej
i Windykacji, których charakter sporu odpowiada charakterowi sporów sądowych nadzorowanych
przez Podkomitet do Spraw Sądowych oraz kwestie związane z ustaleniem warunków ugody, co do
skutków stosunków prawnych na etapie przed procesowym lub w okolicznościach wskazujących na
istotne prawdopodobieństwo sporu (np.: w procesie negocjacji walutowych kredytów hipotecznych
i polubownych ugód z kredytobiorcami), który w przypadku materializacji podlegałyby
kompetencjom Podkomitetu do Spraw Sądowych, z wyłączeniem spraw zarządzanych przez
Departament Windykacji Korporacyjnej.
▪ Departament Ryzyka odpowiada za zarządzanie ryzykiem, w tym za identyfikację, pomiar, analizę,
monitorowanie i raportowanie ryzyka w Banku. Departament Ryzyka przygotowuje również zasady
zarządzania ryzykiem i odpowiednie procedury, a także przedstawia informacje i proponuje
kierunki działania niezbędne do podejmowania decyzji przez Komitet Kapitałów, Aktywów
i Pasywów, Komitet Ryzyka i Zarząd dotyczących zarządzania ryzykiem;
▪ Departament Ratingu odpowiedzialny jest przede wszystkim za nadawanie ratingów ryzyka (ocena
wiarygodności kredytowej) dla klientów korporacyjnych Banku oraz monitoring i ewentualną
zmianę ratingów w okresie ich obowiązywania. Proces nadawania ratingów jest niezależny od
procesu podejmowania decyzji kredytowej;
▪ Departament Decyzji Kredytowych Przedsiębiorstw, Departament Hipotecznych Decyzji
Kredytowych i Departament Decyzji Kredytowych Consumer Finance są odpowiedzialne,
odpowiednio, w ramach Segmentu Klientów Korporacyjnych i Segmentu Klientów Detalicznych, za
proces podejmowania decyzji kredytowych, w tym analizowanie sytuacji finansowej klientów,
sporządzanie projektów decyzji kredytowych dla poszczególnych szczebli decyzyjnych
i podejmowanie decyzji kredytowych w ramach określonych limitów;
▪ Departament Monitorowania i Dochodzenia Należności Detalicznych oraz Departament
Restrukturyzacji i Windykacji Należności Detalicznych są odpowiedzialne za monitorowanie spłat
i proces dochodzenia należności przeterminowanych od osób fizycznych;
▪ Departament Zagrożonych Należności Gospodarczych opracowuje określone strategie dla każdego
klienta ze swojego portfela, w celu jak najszybszej maksymalizacji odzysku i ograniczenia ryzyka
ponoszonego przez Grupę. Podejście w poszczególnych sprawach jest stale aktualizowane przy
wykorzystaniu bieżących informacji, najlepszych praktyk i doświadczeń w zakresie odzyskiwania
należności;
▪ Biuro Kontroli i Analiz Skarbu jest odpowiedzialne za monitorowanie i wykorzystywanie niektórych
limitów Banku, takich jak limity kontrahenta i limity typu stop-loss, monitorowanie pozycji
walutowej Banku i wyników aktywnego „tradingu” oraz kontrolę operacji Departamentu Skarbu;
▪ Biuro Walidacji Modeli jest odpowiedzialne za jakościową oraz ilościową analizę i walidację
modeli, niezależną od funkcji budowy modeli; przygotowywanie metodyki walidacji
i monitorowania modeli; podejmowanie działań związanych z wydawaniem opinii w zakresie
adekwatności nowych modeli dla obszaru, którego dotyczą; przygotowywanie raportów na
potrzeby Komitetu Walidacyjnego;
▪ Celem Departamentu ds. Zrównoważonego Rozwoju jest nadzór i koordynacja procesu wdrażania
zasad zrównoważonego rozwoju w Banku i Grupie Kapitałowej.
50
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
▪ Wydział Zarządzania Nadużyciami jest odpowiedzialny za tworzenie, implementację oraz
monitorowanie realizacji polityki Banku w zakresie zarządzania ryzykiem nadużyć we współpracy
z innymi jednostkami organizacyjnymi Banku. Wydział stanowi centrum kompetencji dla procesu
zapobiegania nadużyciom.
▪ Departament Zgodności odpowiada za zapewnienie zgodności z regulacjami prawnymi,
powiązanymi standardami regulacyjnymi, zasadami i standardami rynkowymi, a także
wewnętrznymi regulacjami i kodeksami postępowania oraz za proces zapobiegania praniu brudnych
pieniędzy.
▪ Departament Prawny odpowiada za prowadzenie spraw spornych Banku, w razie potrzeby przy
wsparciu zewnętrznych kancelarii prawnych i ekspertów prawnych.
Bank opracował kompleksowy dokument o charakterze wytycznych dotyczących polityki/strategii
w zakresie zarządzania ryzykiem „Strategia ryzyka na lata 2024-2026”. Dokument ten jest opracowany
w horyzoncie trzyletnim i podlega corocznemu przeglądowi i uaktualnieniu. Jest on zatwierdzany
przez Zarząd i Radę Nadzorczą Banku. Strategia ryzyka jest nierozerwalnie związana z innymi
dokumentami strategicznymi, takimi jak: Budżet, Plan Płynności, Plan Kapitałowy.
Strategia Ryzyka opiera się na zdefiniowanych przez Bank dwóch podstawowych pojęciach:
▪ Profil ryzyka: aktualny poziom ryzyka wyrażony kwotą lub rodzajem ryzyka, na które Bank jest
obecnie narażony. Bank również przewiduje, jak profil ryzyka może się zmieniać w przyszłości
uwzględniając zarówno oczekiwane jak i skrajne scenariusze ekonomiczne, zgodnie z apetytem
na ryzyko;
▪ Apetyt na ryzyko: maksymalny poziom lub rodzaj ryzyka, jakie Bank jest w stanie zaakceptować
i tolerować dla osiągnięcia swoich celów finansowych i strategicznych. W tym celu zdefiniowano
trzy strefy, określające poziomy ostrzegawcze i wymagające podjęcia działań.
Apetyt na ryzyko ma zapewnić, że profil działalności biznesowej i jej skala wzrostu będą odpowiadać
przyszłemu Profilowi Ryzyka. Apetyt na ryzyko został odzwierciedlony w określonych wskaźnikach,
w takich kluczowych obszarach jak:
▪ Wypłacalność
▪ Płynność i finansowanie
▪ Zmienność wyników finansowych i struktura produktowa
▪ Działalność operacyjna i reputacja.
Bank posiada jasno określoną strategię ryzyka obejmującą kredyty detaliczne, korporacyjne,
działalność rynkową i płynność oraz zarządzanie ryzykiem operacyjnym i kapitałem. Dla każdego
ryzyka indywidualnie i ogółem, Bank jasno określa apetyt na ryzyko.
51
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Zarządzanie ryzykiem jest definiowana głównie poprzez zasady i cele określone w Strategii Ryzyka,
dodatkowo uzupełnione szczegółowo zasadami i wytycznymi jakościowymi przedstawionymi
w następujących dokumentach:
▪ Zasady zarządzania i planowania kapitałowego
▪ Zasady i wytyczne kredytowe
▪ Zasady zarządzania ryzykiem koncentracji
▪ Zasady i reguły zarządzania ryzykiem płynności
▪ Zasady i reguły dotyczące zarządzania ryzykiem rynkowym na rynkach finansowych
▪ Zasady i reguły dotyczące zarzadzania ryzykiem rynkowym w Księdze Bankowej
▪ Polityka inwestycyjna
▪ Zasady i wytyczne dotyczące zarządzania ryzykiem operacyjnym
▪ Polityka i zasady dotyczące zarządzania ryzykiem modeli
▪ Polityka w zakresie testów warunków skrajnych
▪ Polityka zrównoważonego rozwoju
▪ Regulamin Banku Millennium S.A. – Program przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu
terroryzmu.
W ramach apetytu na ryzyko, Bank określił strefy dla mierników tego apetytu (zbudowane za zasadzie
„świateł drogowych”). Dla stref apetytu określono:
▪ status apetytu na ryzyko – strefa zielona oznacza miernik w ramach apetytu na ryzyko, strefa żółta
oznacza zwiększone ryzyko przekroczenia apetytu na ryzyko, strefa czerwona oznacza
przekroczenie tego apetytu,
▪ proces eskalacji podejmowanych działań (jednostki organizacyjne / organy Banku odpowiedzialne
za decyzje i wykonanie działań w poszczególnych strefach),
▪ procedury monitoringu apetytu na ryzyko.
Bank szczególną wagę przykłada do ciągłego doskonalenia procesu zarządzania ryzykiem. Jednym z
wymiernych tego efektów jest sukces polegający na zezwoleniu, na zastosowanie w szerszym
zakresie, metody IRB w procesie wyliczania wymogów kapitałowych.
52
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
8.2. ZARZĄDZANIE KAPITAŁEM
Zarządzanie i planowanie kapitałowe
Zarządzanie kapitałowe odnosi się do dwóch obszarów: zarządzania adekwatnością kapitałową
i alokacji kapitału. Dla obydwu z tych obszarów określone zostały cele zarządcze.
Celami zarządzania adekwatnością kapitałową są: (a) spełnienie wymagań określonych w przepisach
zewnętrznych (regulacyjna adekwatność kapitałowa) oraz (b) zapewnienie wypłacalności
w warunkach normalnych i w warunkach skrajnych (ekonomiczna adekwatność kapitałowa/kapitał
wewnętrzny). Realizując te cele, Bank dąży do osiągnięcia wewnętrznych długookresowych limitów
kapitałowych, określonych w Strategii Ryzyka.
Z kolei celem alokacji kapitału jest kreowanie wartości dla właścicieli poprzez maksymalizację zwrotu
z działalności obciążonej ryzykiem, biorąc pod uwagę ustaloną tolerancję na ryzyko.
W ramach zarządzania kapitałowego realizowany jest również proces planowania kapitału. Celem tego
procesu jest określenie funduszy własnych (baza kapitałowa określająca możliwość podjęcia ryzyka)
i wykorzystania kapitału (wymogi kapitału regulacyjnego i kapitału ekonomicznego) w taki sposób,
aby zapewnić spełnienie limitów (celów) kapitałowych, przy założeniu realizacji przewidywanej
strategii biznesowej i profilu ryzyka – w normalnych i skrajnych warunkach ekonomicznych.
Regulacyjna adekwatność kapitałowa
Bank jest zobowiązany na mocy prawa do spełnienia minimalnych wymogów w zakresie funduszy
własnych, określonych w art. 92 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i rady (UE) nr 575/2013
w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych,
zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (dalej: CRR). Jednocześnie przy ustalaniu
limitów/celów kapitałowych uwzględniono:
• Bufor II Filara kredytów walutowych (Bufor P2R) – decyzja KNF nakazująca przestrzeganie
dodatkowego wymogu kapitałowego w celu zabezpieczenia ryzyka wynikającego
z zabezpieczonych hipoteką walutowych kredytów i pożyczek dla gospodarstw domowych,
wynikające z art. 138 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo bankowe. Wysokość tego bufora jest ustalana
dla poszczególnych banków corocznie przez KNF w wyniku procesu Badania i Oceny
Nadzorczej (BION) i obejmuje ryzyko niedostatecznie pokryte – zdaniem KNF – przez
minimalne wymogi w zakresie funduszy własnych, określone w art. 92 CRR. Aktualnie bufor
ten został ustalony w wydanych pod koniec 2023 roku zaleceniach KNF, w wysokości 1,47 p.p.
(Bank) i 1,46 p.p. (Grupa) dla łącznego wskaźnika kapitałowego (TCR), co odpowiada
wymogowi kapitałowemu na poziomie 1,10 p.p. (Bank i Grupa) ponad Wskaźnik Tier 1 oraz
0,82 p.p. (Bank i Grupa) ponad Wskaźnik CET1
1
;
• Wymóg połączonego bufora – określony w ustawie o nadzorze makro ostrożnościowym nad
systemem finansowym i zarządzaniu kryzysowym w systemie finansowym – który składa się z:
▪ Bufora zabezpieczenia kapitału w wysokości 2,5%;
▪ Bufor innej instytucji o znaczeniu systemowym (OSII) – w wysokości 0,25%, przy czym
wysokość jest ustalana corocznie przez KNF
2
;
▪ Bufor ryzyka systemowego w wysokości 0% obowiązujący od marca 2020 roku, w związku
z Rozporządzeniem Ministra Finansów i Rozwoju;
▪ Bufor antycykliczny w wysokości 0%.
1
Decyzja ta zastępuje poprzednie zalecenie z 2022 r. dotyczące utrzymania funduszy własnych na pokrycie dodatkowego
wymogu kapitałowego poziomie 1,95 p.p. (Bank) i 1,94 p.p. (Grupa) dla łącznego współczynnika kapitałowego (TCR), co
odpowiada wymogowi kapitałowemu 1,47 p.p. dla Banku i 1,46 p.p. dla Grupy ponad Wskaźnik Tier 1 oraz co odpowiada
wymogowi kapitałowemu 1,10 p.p. dla Banku i 1,09 p.p. dla Grupy ponad Wskaźnik CET1.
2
W listopadzie 2020 roku Komisja Nadzoru Finansowego poinformowała o zidentyfikowaniu Banku jako innej instytucji o
znaczeniu systemowym i nałożeniu bufora innej instytucji o znaczeniu systemowym w wysokości 0,25%.
53
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami i decyzjami Komisji Nadzoru Finansowego, Bank ustalił
minimalne wymagane regulacyjnie poziomy współczynników kapitałowych, będące jednocześnie
podstawą ustalenia limitów kapitałowych.
Poniższa tabela prezentuje te wielkości według stanu na 31 grudnia 2023 roku. O każdej zmianie
poziomów wymaganego kapitału Bank poinformuje zgodnie z przepisami.
Wskaźnik kapitałowy
31.12.2023
Wskaźnik kapitału podstawowego Tier 1 (Wskaźnik CET1)
Bank
Grupa
Minimum
4,50%
4,50%
Bufor P2R
0,82%
0,82%
TSCR CET1 (Łączne wymogi SREP/BION)
5,32%
5,32%
Bufor zabezpieczenia kapitału
2,50%
2,50%
Bufor innej instytucji o znaczeniu systemowym (OSII)
0,25%
0,25%
Bufor ryzyka systemowego
0,00%
0,00%
Bufor antycykliczny
0,00%
0,00%
Wymóg połączonego bufora
2,75%
2,75%
OCR CET1 (Łączne wymogi kapitałowe CET1)
8,07%
8,07%
Wskaźnik kapitału Tier 1 (Wskaźnik T1)
Bank
Grupa
Minimum
6,00%
6,00%
Bufor P2R
1,10%
1,10%
TSCR T1 (Łączne wymogi SREP/BION)
7,10%
7,10%
Bufor zabezpieczenia kapitału
2,50%
2,50%
Bufor innej instytucji o znaczeniu systemowym (OSII)
0,25%
0,25%
Bufor ryzyka systemowego
0,00%
0,00%
Bufor antycykliczny
0,00%
0,00%
Wymóg połączonego bufora
2,75%
2,75%
OCR T1 (Łączne wymogi kapitałowe T1)
9,85%
9,85%
Łączny wskaźnik kapitałowy (TCR)
Bank
Grupa
Minimum
8,00%
8,00%
Bufor P2R
1,47%
1,46%
TSCR TCR (Łączne wymogi SREP/BION)
9,47%
9,46%
Bufor zabezpieczenia kapitału
2,50%
2,50%
Bufor innej instytucji o znaczeniu systemowym (OSII)
0,25%
0,25%
Bufor ryzyka systemowego
0,00%
0,00%
Bufor antycykliczny
0,00%
0,00%
Wymóg połączonego bufora
2,75%
2,75%
OCR TCR (Łączne wymogi kapitałowe TCR)
12,22%
12,21%
Bank otrzymał w grudniu 2023 roku zalecenie dotyczące utrzymywania funduszy własnych na pokrycie
dodatkowego narzutu kapitałowego („P2G”) w celu zaabsorbowania potencjalnych strat wynikających
z wystąpienia warunków skrajnych, na poziomie 1,59 p.p. oraz 1,60 p.p. (na poziomie jednostkowym
i skonsolidowanym) ponad wartość OCR. Zgodnie z zaleceniem, dodatkowy narzut powinien składać
się w całości z kapitału podstawowego Tier 1.
54
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Ryzyko kapitałowe mierzone przy pomocy powyższych wskaźników kapitałowych jest przedmiotem
regularnego pomiaru i monitoringu. Na bazie minimalnych wymaganych regulacyjnie poziomów
kapitału ustalono limity kapitałowe. Są one podstawą ustalonych stref bezpieczeństwa i apetytu na
ryzyko. Wskaźniki kapitałowe w danej strefie determinują konieczność podjęcia odpowiednich decyzji
lub działań zarządczych. Regularny monitoring ryzyka kapitałowego opiera się na klasyfikacji
wskaźników kapitałowych do odpowiednich stref, a następnie przeprowadza się ocenę trendów
i czynników mających wpływ na poziom adekwatności kapitałowej.
Wymogi w zakresie funduszy własnych
Bank oblicza wymogi w zakresie funduszy własnych przy użyciu metod standardowych, realizując
jednocześnie projekt stopniowego wdrażania metody ratingów wewnętrznych (IRB) w celu obliczania
minimalnych wymogów w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka kredytowego i uzyskania
stosownych decyzji Organów Nadzoru.
Pod koniec 2012 r. Banco de Portugal (będący nadzorcą konsolidującym) we współpracy z Komisją
Nadzoru Finansowego (KNF) udzielił zezwolenia na stosowanie metody IRB w odniesieniu do
następujących portfeli kredytowych: (i) ekspozycje detaliczne wobec klientów indywidualnych
zabezpieczone na nieruchomościach mieszkalnych (RRE), (ii) odnawialne ekspozycje detaliczne
(QRRE). Zgodnie z przedmiotową zgodą, minimalne wymogi w zakresie funduszy własnych obliczone
z wykorzystaniem metody IRB musiały być czasowo utrzymane na poziomie nie mniejszym niż 80%
(tzw. floor nadzorczy) odpowiednich wymogów kapitałowych obliczonych metodą standardową.
Pod koniec 2014 roku Bank uzyskał kolejną decyzję wydaną przez Organy Nadzoru w zakresie
stosowania metody IRB. Zgodnie z jej treścią dla portfeli RRE i QRRE, wymogi kapitałowe w zakresie
funduszy własnych z tytułu ryzyka kredytowego powinny być utrzymywane tymczasowo na poziomie
nie mniejszym niż 70% (floor nadzorczy) odpowiednich wymogów kapitałowych obliczonych metodą
standardową, dopóki Bank nie wypełni dodatkowych warunków zdefiniowanych przez Nadzorcę.
W lipcu 2017 r. Bank otrzymał zezwolenie Organów Nadzoru (Europejski Bank Centralny we współpracy
z KNF) na zastosowanie istotnych zmian w stosowanych modelach IRB (modele LGD) i zniesienie flooru
nadzorczego.
Od 2018 roku Bank sukcesywnie realizuje wieloetapowy proces implementacji zmian w metodzie IRB,
związany z wymogami w zakresie nowej definicji niewykonania zobowiązania. W pierwszej fazie
zgodnie z zaakceptowanym przez Nadzór podejściem („two-step approach”) Bank Millennium w 2020
z sukcesem wdrożyła rozwiązania dla nowej definicji niewykonania zobowiązania na środowisko
produkcyjne. Bank zobowiązany jest do uwzględniania dodatkowego narzutu konserwatywnego na
oszacowania wartości RWA dla ekspozycji zakwalifikowanych do metody IRB. Poziom tego narzutu,
wyliczony w oparciu o algorytm nadzorczy został określony w wysokości 5% ponad wartość wynikającą
z metody IRB.
W roku 2021 wykonano kalibrację i przebudowę wszystkich modeli ryzyka kredytowego, wchodzących
w skład systemu ratingowego objętego aktualną zgodą nadzorczą. Bank uzyskał również w 2021 roku
decyzję Organów Nadzoru dotyczącą zatwierdzenia istotnych zmian stosowanych modeli IRB (LGD,
LGD in-default i ELBE) dla systemów ratingowych objętych zezwoleniem IRB.
W 2022 i 2023 roku prowadzono dalsze prace związane z modelami ryzyka kredytowego dotyczącymi
pozostałych portfeli kredytowych objętych planem wdrożenia metody IRB: pozostałe ekspozycje
detaliczne i ekspozycje wobec przedsiębiorstw.
55
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Kapitał wewnętrzny
Bank definiuje kapitał wewnętrzny zgodnie z ustawą Prawo bankowe jako kwotę niezbędną do
pokrycia wszystkich zidentyfikowanych, istotnych rodzajów ryzyka występujących w działalności
Banku oraz zmian otoczenia gospodarczego, uwzględniająca przewidywany poziom ryzyka
w przyszłości.
Kapitał wewnętrzny jest wykorzystywany w zarządzaniu kapitałowym, w procesach zarządzania
ekonomiczną adekwatnością kapitałową oraz alokacji kapitału. Bank zdefiniował proces wyliczania
kapitału wewnętrznego (ekonomicznego). W tym celu dla mierzalnych rodzajów ryzyka
wykorzystywane są modele i metody matematyczno-statystyczne.
Utrzymanie ekonomicznej adekwatności kapitałowej oznacza pokrycie (zabezpieczenie) kapitału
wewnętrznego (zagregowanej miary ryzyka) przez dostępne zasoby finansowe (fundusze własne).
Obowiązek takiego zabezpieczenia ryzyka wynika wprost z ustawy Prawo bankowe, co znalazło
odzwierciedlenie w celach/limitach kapitałowych Banku – buforze kapitału ekonomicznego oraz
buforze kapitału ekonomicznego w warunkach skrajnych.
W 2023 roku obydwa powyższe cele kapitałowe zostały spełnione z nadwyżką.
Równolegle kapitał wewnętrzny jest wykorzystywany w procesie alokacji kapitału, do przydzielenia
kapitału wewnętrznego na produkty/linie biznesowe, obliczenia miar efektywności uwzględniających
ryzyko, ustalenia limitów na ryzyko i realokacji kapitału wewnętrznego.
Wskaźniki kapitałowe i adekwatność kapitałowa - stan bieżący, ocena i trendy
Wskaźniki kapitałowe Banku w okresie ostatnich trzech lat przedstawiają się jak niżej
3
:
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2021
Aktywa ważone ryzykiem
37 960,4
48 046,0
48 895,7
Wymogi w zakresie funduszy własnych, w tym:
3 036,8
3 843,7
3 911,7
- z tytułu ryzyka kredytowego i kredytowego kontrahenta
2 589,0
3 386,7
3 477,7
- z tytułu ryzyka rynkowego
15,4
18,0
32,3
- z tytułu ryzyka operacyjnego
427,0
432,3
391,4
- z tytułu korekty wartości godziwej z tytułu ryzyka
kredytowego
5,4
6,7
10,3
Fundusze własne, w tym:
7 228,3
6 980,1
8 397,1
Kapitał podstawowy Tier 1
5 847,4
5 458,9
6 867,1
Kapitał Tier 2
1 380,9
1 521,2
1 530,0
Łączny wskaźnik kapitałowy (TCR)
19,04%
14,53%
17,17%
Wskaźnik kapitału Tier 1 (Wskaźnik T1)
15,40%
11,36%
14,04%
Wskaźnik kapitału podstawowego Tier 1 (Wskaźnik CET1)
15,40%
11,36%
14,04%
Wskaźnik dźwigni finansowej
4,77%
4,74%
6,45%
3
Bank korzysta z rozwiązań przejściowych dotyczących MSSF 9 oraz uwzględnia tymczasowe traktowanie niezrealizowanych
zysków i strat na papierach wartościowych wycenianych w wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody (FVOCI),
zgodnie z art. 468 Rozporządzenia CRR, na podstawie Rozporządzenia UE 2020/873 w odniesieniu do niektórych dostosowań w
odpowiedzi na pandemię COVID-19. Na 31.12.2023 r., gdyby nie stosowano rozwiązań przejściowych dotyczących MSSF 9 oraz
przejściowego traktowania zgodnie z art. 468, współczynniki kapitałowe prezentowały się jak niżej:
- TCR: 18,84%
- Wskaźnik T1: 15,20%
- Wskaźnik CET1: 15,20%
- Wskaźnik dźwigni finansowej: 4,71%
56
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Adekwatność kapitałowa przedstawiona jako nadwyżki/deficyty wobec wymaganych lub zalecanych
poziomów jest prezentowana w poniższej tabeli.
Adekwatność kapitałowa
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2021
Łączny wskaźnik kapitałowy (TCR)
19,04%
14,53%
17,17%
Minimalny wymagany poziom (OCR)
12,22%
12,70%
13,57%
Nadwyżka (+) / Niedobór(-) adekwatności kapitałowej TCR
(p.p.)
6,82
1,83
3,6
Minimalny zalecany poziom (OCR+P2G)
13,81%
14,42%
13,57%
Nadwyżka (+) / Niedobór(-) wobec zalecanego poziomu TCR
(p.p.)
5,23
0,11
3,6
Wskaźnik kapitału Tier 1 (Wskaźnik T1)
15,40%
11,36%
14,04%
Minimalny wymagany poziom (OCR)
9,85%
10,22%
11,31%
Nadwyżka (+) / Niedobór(-) adekwatności kapitałowej T1
(p.p.)
5,55
1,14
2,73
Minimalny zalecany poziom (OCR+P2G)
11,44%
11,94%
11,31%
Nadwyżka (+) / Niedobór(-) wobec zalecanego poziomu T1
(p.p.)
3,96
-0,58
2,73
Wskaźnik kapitału podstawowego Tier 1 (Wskaźnik CET1)
15,40%
11,36%
14,04%
Minimalny wymagany poziom (OCR)
8,07%
8,35%
8,83%
Minimalny zalecany poziom (OCR+P2G)
9,66%
10,07%
8,83%
Nadwyżka (+) / Niedobór(-) wobec zalecanego poziomu
CET1 (p.p.)
5,74
1,29
5,21
Wskaźnik dźwigni finansowej
4,77%
4,74%
6,45%
Minimalny wymagany poziom
3,00%
3,00%
3,00%
Nadwyżka (+) / Niedobór(-) dźwigni finansowej (p.p.)
1,77
1,74
3,45
Na koniec 2023 roku, adekwatność kapitałowa mierzona wskaźnikiem kapitału podstawowego Tier 1 i
łącznym wskaźnikiem kapitałowym poprawiła się w perspektywie rocznej o odpowiednio ok. 4,04 p.p.
i 4,51 p.p.
Aktywa ważone ryzykiem (RWA) spadły w 2023 roku o 10 086 mln zł (o 21%). Największa zmiana roczna
dotyczyła RWA na ryzyko kredytowe – spadek o 9 972 mln zł (o 23,6%). Jednym z głównych czynników
tego spadku były przeprowadzone transakcje sekurytyzacji kredytów – łączny wpływ sekurytyzacji na
redukcję RWA na koniec 2023 r. ocenia się na około 5 035 mln zł. Zmiany RWA na ryzyko operacyjne,
rynkowe i na CVA (z tytułu korekty wartości godziwej z tytułu ryzyka kredytowego) nie były istotne –
w sumie spadek o 114 mln zł.
Fundusze własne wzrosły w 2023 roku o 248 mln zł (o 3,6%), głównie w rezultacie włączenia do
funduszy własnych zysku netto I półrocza 2023 roku (wzrost o 339 mln zł).
Minimalne wymagane przez KNF wielkości wskaźników kapitałowych w zakresie wymogu połączonego
bufora (OCR) są osiągane z dużą nadwyżką na koniec 2023 roku. Również w zakresie oczekiwanych
przez KNF poziomów, obejmujących dodatkowy narzut P2G, zostały one osiągnięte dla wszystkich
wskaźników kapitałowych z wyraźną nadwyżką. W ten sposób Bank odzyskał w pełni adekwatność
kapitałową.
Wskaźnik dźwigni kształtuje się na bezpiecznym poziomie 4,77%, znacznie przekraczając regulacyjne
minimum 3%.
57
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Transakcja sekurytyzacji
W grudniu 2023 r. Bank przeprowadził transakcję sekurytyzacji syntetycznej portfela
niezabezpieczonych kredytów gotówkowych o łącznej wartości 7,2 mld PLN. Była to największa
transakcja sekurytyzacji syntetycznej zawarta dotychczas przez Bank. W ramach transakcji Bank
przeniósł na inwestora istotną część ryzyka kredytowego sekurytyzowanego portfela. Sekurytyzowany
portfel kredytowy pozostaje w bilansie Banku. Przeniesienie ryzyka sekurytyzowanego portfela
odbywa się za pośrednictwem instrumentu ochrony kredytowej w postaci wyemitowanych w grudniu
2023 r. obligacji powiązanych z ryzykiem kredytowym („Obligacje CLN") w wysokości 489 mln zł.
Rolę organizatora i agenta plasującego transakcję pełnił UniCredit Bank AG. Transakcja spełnia
wymogi przeniesienia istotnej części ryzyka, określone w Rozporządzeniu CRR (Rozporządzenie
Parlamentu Europejskiego i Rady nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013, w sprawie wymogów
ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych).
Minimalne wymogi funduszy własnych i zobowiązań podlegających umorzeniu lub konwersji
(MREL)
Bank zarządza wskaźnikami wymogów MREL w sposób analogiczny do wskaźników adekwatności
kapitałowej.
Bank otrzymał w czerwcu 2023 r. wspólną decyzję organów do spraw restrukturyzacji
i uporządkowanej likwidacji, zobowiązującą do spełnienia wymogów MREL. W decyzji wyznaczono
zaktualizowane minimalne wymogi, które muszą być spełnione do 31 grudnia 2023 roku – na poziomach
18,89% (skonsolidowany MRELtrea) i 5,91% (skonsolidowany MRELtem). Dodatkowo w odniesieniu do
powyższych decyzji, Bank powinien także spełnić wymogu MREL z uwzględnieniem Wymogu
połączonego bufora (obecnie 2,75%).
Biorąc pod uwagę powyższe, Bank we wrześniu 2023 roku zakończył z sukcesem subskrypcję obligacji
nieuprzywilejowanych senioralnych o łącznej wartości 500 mln EUR w ramach Programu Emisji
Średnioterminowych Euro Obligacji o łącznej wartości nominalnej nie wyższej niż 3 mld EUR (Raporty
bieżące nr 27/2023 i 30/2023).
Wskaźniki MREL
31.12.2023
30.09.2023
30.06.2023
31.12.2022
Wskaźnik MRELtrea (skonsolidowany)
23,77%
22,05%
14,93%
14,77%
Minimalny wymagany wskaźnik MRELtrea
18,89%
14,42%
14,42%
15,60%
Nadwyżka (+) / Deficyt(-) Wskaźnika MRELtrea (p.p.)
4,88
7,63
0,51
-0,83
Minimalny wymagany poziom po włączeniu Wymogu
połączonego bufora (CBR)
21,64%
17,17%
17,17%
18,35%
Nadwyżka (+) / Deficyt(-) Wskaźnika MRELtrea+CBR
(p.p.)
2,13
4,88
-2,24
-3,58
Wskaźnik MRELtem (skonsolidowany)
7,50%
7,72%
5,87%
6,04%
Minimalny wymagany wskaźnik MRELtem
5,91%
4,46%
4,46%
3,00%
Nadwyżka (+) / Deficyt(-) wskaźnika MRELtem (p.p.)
1,59
3,26
1,41
3,04
W zakresie wymogów MRELtrea i MRELtem, Grupa prezentuje nadwyżkę w porównaniu do minimalnych
wymaganych poziomów na dzień 31 grudnia 2023 roku, a także spełnia Wymóg MRELtrea po włączeniu
Wymogu połączonego bufora.
Ponadto w grudniu 2023 roku Bank otrzymał pismo z Bankowego Funduszu Gwarancyjnego
informujące, że w związku z aktualizacją bufora P2R przez KNF, docelowy minimalny wymagany
MRELtrea bez wymogu połączonego bufora dla Banku wynosiłby 18,03% MRELtrea z zachowaniem
minimalnego wymogu podporządkowania, natomiast docelowy MRELtem wynosiłby 5,91%,
z zachowaniem wymogu podporządkowania. Fundusz zaproponuje ww. poziomy MREL w ramach
procesu podejmowania wspólnej decyzji w cyklu planistycznym 2023/2024.
58
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
8.3. RYZYKO KREDYTOWE
Ryzyko kredytowe jest jednym z najważniejszych rodzajów ryzyka, na jakie narażony jest Bank
Millennium SA, w związku z czym, przykłada się szczególną wagę do zarządzania ekspozycjami na to
ryzyko. Ryzyko kredytowe wiąże się z bilansowymi ekspozycjami kredytowymi oraz z instrumentami
pozabilansowymi, takimi jak udzielone i niewykorzystane linie kredytowe, gwarancje i akredytywy,
jak również limity na transakcji związane z instrumentami finansowymi.
Polityka kredytowa podlega okresowym przeglądom i weryfikacji uwzględniającym uwarunkowania
rynkowe oraz zmiany w otoczeniu regulacyjnym Banku.
Dla potrzeb zarządzania ryzykiem kredytowym Bank korzysta z kilku systemów ratingowych
w zależności od rodzaju ekspozycji i segmentu danego klienta. System ratingowy to zestaw metod
(modeli), procesów, kontroli, procedur zbierania danych oraz systemów informatycznych
identyfikujących i mierzących ryzyko kredytowe, klasyfikujących ekspozycje do określonych klas lub
pul (nadawanie ratingu) oraz szacujących prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania
i oczekiwaną wielkość straty z tego tytułu.
W 2023 roku, w segmencie korporacyjnym Grupa koncentrowała się na analizach portfela
kredytowego i branż kredytobiorców w celu monitorowania ryzyka, ze szczególnym uwzględnieniem
klientów bezpośrednio dotkniętych negatywnymi skutkami konfliktu na Ukrainie jak również klientów
z niską rentownością, potencjalnie najbardziej narażonych na negatywne zmiany w otoczeniu
makroekonomicznym. W segmencie detalicznym Bank koncentrował się na dostosowywaniu polityki
kredytowej do zmieniającego się otoczenia makroekonomicznego, w szczególności wdrożono zmiany
mitygujące potencjalny wzrost ryzyka związany z rosnącymi kosztami kredytowymi oraz inflacją.
(3a) Pomiar ryzyka kredytowego
Kredyty i pożyczki
Pomiar ryzyka kredytowego, w celu zarządzania portfelem kredytowym, na poziomie poszczególnych
klientów i transakcji, z tytułu udzielanych kredytów i pożyczek odbywa się przy uwzględnieniu trzech
podstawowych parametrów:
(i) prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania przez klienta lub kontrahenta (ang. probability
of default – PD);
(ii) kwoty ekspozycji w momencie niewykonania zobowiązania (ang. exposure at default - EAD) oraz
(iii) współczynnika strat z tytułu niewykonanego zobowiązania (ang. loss given default - LGD).
(i) Bank ocenia prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania (PD) indywidualnych
kontrahentów stosując wewnętrzne modele ratingowe dostosowane do różnych kategorii
klientów i transakcji. Zostały one opracowane lokalnie lub na poziomie Grupy BCP lub we
współpracy z renomowanymi dostawcami zewnętrznymi i łączą analizę statystyczną z oceną
specjalisty kredytowego. Dodatkowo Klienci Banku są klasyfikowani w ramach 15 klas
ratingowych, które dla potrzeb tego raportu zostały przedstawione w sześciu głównych grupach.
Jednolita skala ratingowa Banku (Master Ratings Scale), przedstawiona poniżej, zawiera także
zakres prawdopodobieństw niewykonania zobowiązań określonych dla każdej klasy/grupy
ratingowej. Modele ratingowe podlegają okresowym przeglądom i – w razie stwierdzenia takiej
potrzeby - stosownym modyfikacjom. Modyfikacje modeli zatwierdzane są przez Komitet
Walidacji.
Bank regularnie analizuje oraz ocenia wyniki ratingów i ich siłę predykcyjną w odniesieniu do
przypadków niewykonania zobowiązań. Proces nadawania ocen ryzyka klientów (dla segmentu
korporacyjnego przeprowadzany niezależnie od procesu kredytowego w Departamencie Ratingu)
wspierają systemy informatyczne, pozyskujące i analizujące informacje z wewnętrznych
i zewnętrznych baz danych.
59
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Skala wewnętrznych ratingów Banku
Master Skala
Opis oceny
1-3
Najwyższa jakość
4-6
Dobra jakość
7-9
Średnia jakość
10-12
Niska jakość
13-14
Pod obserwacją
15
Niewykonanie zobowiązania
(ii) EAD - kwota ekspozycji w momencie niewykonania zobowiązania (exposure at default) – dotyczy
kwot, które według przewidywań Banku będą należnościami Banku w momencie niewykonania
zobowiązania. Jako zobowiązanie, Bank rozumie każdą wypłaconą już kwotę plus dalsze kwoty,
jakie mogą zostać wypłacone do momentu niewykonania zobowiązań, o ile do niego dojdzie.
(iii) LGD – współczynnik strat z tytułu niewykonanego zobowiązania (loss given default) stanowi
przewidywania Banku, co do strat wynikających z faktycznych przypadków niewykonania
zobowiązań, z uwzględnieniem wewnętrznych i zewnętrznych kosztów windykacji oraz efektu
dyskonta.
Ujednolicona definicja niewykonania zobowiązania w ramach Grupy
Od momentu wdrożenia MSSF 9, Grupa przyjęła jednolitą definicję niewykonania zobowiązania,
zarówno w zakresie kalkulacji wymogów kapitałowych, jak i na potrzeby szacowania utraty wartości.
Grupa stosuje definicję niewykonania zobowiązania zgodną z Wytycznymi EBA, tzw. Nową Definicją
Default.
Ujednolicona definicja niewykonania zobowiązania obejmuje następujące przesłanki:
▪ DPD>90 dni, uwzględniając progi istotności dla kwoty wymagalnej: bezwzględny 400 zł – dla
ekspozycji detalicznych oraz 2000 zł – dla ekspozycji klientów korporacyjnych oraz próg
względny: 1% całości ekspozycji klienta,
▪ Ekspozycje restrukturyzowane (forborne),
▪ Kredyty w procesie windykacji,
▪ Inne przesłanki zdefiniowane w Wytycznych EBA,
▪ Przesłanki jakościowe zidentyfikowane w procesie analizy indywidualnej.
Bank stosuje koncepcję zarażania ekspozycji (ang. cross-default) dla wszystkich segmentów.
Papiery dłużne
Papiery dłużne Polskiego Skarbu Państwa oraz Polskiego Banku Centralnego monitorowane są
w oparciu o rating Polski. Natomiast sytuacja ekonomiczno-finansowa emitentów dłużnych papierów
komunalnych monitorowana jest kwartalnie w oparciu o ich sprawozdawczość finansową. Dłużne
papiery wartościowe innych państw członkowskich Unii Europejskiej oraz instytucji ponadnarodowych
monitorowane są w oparciu o ich odpowiednie ratingi.
Bank nie stosuje wyłączenia z tytułu niskiego ryzyka kredytowego (ang. low credit risk exemption -
LCR) zarówno dla ekspozycji Skarbu Państwa i Banku Centralnego, jak i innych grup ekspozycji.
60
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Instrumenty pochodne
Bank utrzymuje ścisłą kontrolę nad limitami otwartych pozycji netto na instrumentach pochodnych
(tj. różnicą między transakcjami kupna i sprzedaży), zarówno ze względu na kwoty jak i terminy
zapadalności transakcji. Ekspozycje na ryzyko kredytowe, wynikające z instrumentów pochodnych
zawieranych z klientami są zarządzane jako część całkowitych limitów kredytowych wyznaczanych
w oparciu o badanie naturalnej ekspozycji oraz o analizę sytuacji finansowej klienta, a także
w ramach limitów kontrahentów.
Bank oferuje produkty skarbowe w celu zabezpieczania ryzyka kursu walutowego lub ryzyka stopy
procentowej w ramach przyznanych klientom limitów skarbowych lub pod depozyt zabezpieczający.
Zdecydowana większość umów Banku zawiera możliwość wezwania klienta do uzupełnienia depozytu
zabezpieczającego lub złożenie innego zabezpieczenia uzgodnionego z Bankiem (jeżeli wycena
otwartych pozycji klienta przekroczy poziom kwoty limitu skarbowego; tzw. margin call) i jeżeli klient
nie uzupełni wymaganego zabezpieczenia Bank ma prawo do zamknięcia pozycji i wypowiedzenia
umowy.
Zobowiązania pozabilansowe obciążone ryzykiem kredytowym
Do zobowiązań pozabilansowych obciążonych ryzykiem kredytowym zaliczamy udzielone gwarancje
oraz akredytywy, udzielone i niewykorzystane limity (kredytowe, faktoringowe, na gwarancje
i akredytywy oraz kartowe) a także udzielone i niewypłacone transze kredytów nieodnawialnych.
Podstawowym celem tych instrumentów jest umożliwienie klientowi dysponowania w określony
sposób przyznanymi przez Bank środkami finansowymi.
Udzielone gwarancje i akredytywy są bezwarunkowe i nieodwoływalne - po wpływie roszczenia
zgodnego z warunkami gwarancji lub akredytywy Bank musi dokonać wypłaty. Zwykle gwarancje
i akredytywy są związane z transakcjami handlowymi.
W przypadku większości udzielonych i niewykorzystanych limitów Bank ma możliwość odmowy
realizacji dyspozycji klienta co do wykorzystania środków z tych limitów – albo bezwarunkowo albo
przy spełnieniu warunków określonych w dokumentach i regulaminach obowiązujących dla danego
limitu.
W przypadku udzielonych i niewypłaconych transz kredytów nieodnawialnych ich wypłata jest
uzależniona od spełnienia warunków określonych w dokumentach i regulaminach obowiązujących dla
danego kredytu nieodnawialnego.
(3b) Polityka kontroli limitów i zmniejszenia ryzyka
Bank mierzy, monitoruje i kontroluje duże zaangażowania kredytowe oraz nadmierną koncentrację
ryzyka kredytowego, wszędzie tam, gdzie zostanie ona zidentyfikowana. Proces zarządzania ryzykiem
koncentracji dotyczy zarówno zaangażowań indywidualnych – występujących wobec pojedynczego
kredytobiorcy lub grupy kredytobiorców powiązanych (kapitałowo, organizacyjnie lub poprzez
istnienie istotnych zależności ekonomicznych), jak i tzw. zaangażowań sektorowych - wobec
branż/sektorów gospodarki, regionów geograficznych, krajów, portfela finansującego nieruchomości
(w tym kredytów walutowych), portfela w walutach obcych i innych. Powyższe rodzaje zaangażowań
sektorowych są objęte wewnętrznym systemem limitów. Informacje o wykorzystaniu limitów
prezentowane są na Radzie Nadzorczej, Komitetowi do Spraw Ryzyka przy Radzie Nadzorczej oraz
Komitetowi Ryzyka.
Limity wewnętrzne (wymienione wyżej) monitorowane są kwartalnie. Wysokość tych limitów
poddawana jest rocznemu lub częstszemu przeglądowi, gdy zostanie to uznane za stosowne. Limity
zatwierdza Rada Nadzorcza lub Komitet Ryzyka.
Zarządzanie ekspozycjami na ryzyko kredytowe odbywa się także poprzez regularne monitorowanie
sytuacji ekonomiczno-finansowej klientów i/lub historii współpracy z Bankiem z punktu widzenia
terminowego regulowania ich zobowiązań z tytułu odsetek i kapitału.
61
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Zabezpieczenia
Zabezpieczenia przyjmowane w Banku służą ograniczeniu ryzyka kredytowego i główną ich rolą jest
minimalizacja straty na wypadek niedokonania przez klienta spłaty transakcji kredytowej w umownej
kwocie i terminie, poprzez zapewnienie alternatywnego źródła pokrycia wymagalnych należności.
Przyjmowane one są zgodnie z zasadami polityki kredytowej ustalonymi dla poszczególnych
segmentów klienta. Jako główną zasadę przyjęto, że zabezpieczenie transakcji kredytowej powinno
być adekwatne do ryzyka kredytowego ponoszonego przez Bank przy uwzględnieniu specyfiki danej
transakcji (tzn. jej typu, kwoty, okresu spłaty a także ratingu kredytowanego klienta).
Polityka kredytowa określa typy, rodzaje i formy prawne akceptowanych w Banku zabezpieczeń, jak
również bardziej szczegółowe wymogi mające uprawdopodobnić zbywalność konkretnych rodzajów
zabezpieczeń zgodnie z doświadczeniami windykacyjnymi Banku.
Bank przykłada szczególną wagę do prawidłowego określania wartości zabezpieczeń, określa zasady
dokonywania i weryfikacji wycen i dokłada wszelkich starań, aby wyceny te były obiektywne, ostrożne
i odzwierciedlały realną wartość zabezpieczenia. W celu zapewnienia skutecznego ustanowienia
zabezpieczenia Bank opracował stosowne wzorce umów zabezpieczeń, wniosków, pełnomocnictw
i oświadczeń.
W segmencie detalicznym na zabezpieczenie przyjmowane są głównie nieruchomości mieszkaniowe
(kredyty hipoteczne) oraz aktywa finansowe. W przypadku segmentu korporacyjnego przyjmowane są
przede wszystkim wszelkiego typu nieruchomości (mieszkaniowe, komercyjne, grunty) a także cesje
wierzytelności z kontraktów.
Do czasu ustanowienia ostatecznego zabezpieczenia przyjmowane są zabezpieczenia przejściowe.
W Banku wykorzystywane są również rozmaite formy instrumentów uzupełniających zabezpieczenia,
mające na celu ułatwienie prowadzenia egzekucji lub uprawdopodobnienie skuteczności spłaty
należności z danego zabezpieczenia między innymi takie jak: oświadczenie o poddaniu się egzekucji
w formie aktu notarialnego, weksel własny in blanco, pełnomocnictwo do rachunku bankowego, cesja
prawa z umowy ubezpieczenia.
Bank monitoruje zabezpieczenia pod kątem spełnienia przez nie warunków umownych, w tym
prawomocnego ustanowienia ostatecznego zabezpieczenia transakcji, jak również odnawiania polis
ubezpieczeniowych. Monitorowana jest również wartość zabezpieczenia w trakcie trwania transakcji
kredytowej.
Zgodnie z przyjętą w Banku polityką kredytową, dopuszcza się także udzielenie transakcji bez
zabezpieczenia, co odbywa się według określonych zasad zróżnicowanych w zależności od segmentu
klienta. Jednak na wypadek pogorszenia się sytuacji ekonomiczno-finansowej dłużnika,
w podpisanych z klientem dokumentach Bank zapewnia sobie możliwość dobezpieczenia transakcji.
(3c) Polityka w odniesieniu do utraty wartości i tworzenia odpisów
aktualizujących
Organizacja procesu
Proces identyfikacji i pomiaru utraty wartości ekspozycji kredytowych został uregulowany
w wewnętrznej instrukcji wprowadzonej wraz z wdrożeniem MSSF 9. Dokument określa szczegółowo
tryb oraz zasady analizy indywidualnej i kolektywnej, w tym algorytmy służące do wyliczeń
poszczególnych parametrów.
Metodologia i założenia przyjęte do wyznaczania utraty wartości ekspozycji kredytowych są regularnie
monitorowane w celu zmniejszenia rozbieżności pomiędzy stratami szacowanymi a rzeczywistymi.
62
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
W celu oceny adekwatności odpisów z tytułu utraty wartości, wyznaczonych zarówno w ramach
analizy indywidualnej, jak i kolektywnej, przeprowadzana jest okresowo (nie rzadziej niż raz na
kwartał) weryfikacja historyczna (backtesting), której wyniki są brane pod uwagę przy definiowaniu
działań, mających na celu poprawę jakości procesu.
W Banku nadzór nad procesem szacowania odpisów aktualizujących i rezerw sprawuje Departament
Ryzyka (DMR), który odpowiada również w Banku bezpośrednio za analizę indywidualną w portfelu
biznesowym oraz analizę kolektywną. Oprócz DMR w/w proces zaangażowane są jednostki
restrukturyzacyjno-windykacyjne Banku: Departament Zagrożonych Należności Gospodarczych - DNG
(analiza indywidualna dla portfela windykacyjno-restrukturyzacyjnego klientów korporacyjnych) oraz
Departament Restrukturyzacji i Windykacji Należności Detalicznych - DRW (analiza indywidualnie
istotnych ekspozycji detalicznych z utartą wartości, przede wszystkim kredytów hipotecznych). DMR
jest jednostką niepowiązaną z procesem udzielania kredytów i nadzorowaną przez członka Zarządu
odpowiedzialnego za zarządzanie ryzykiem.
Zarząd Banku pełni aktywną rolę w procesie wyznaczania odpisów aktualizujących i rezerw, wyniki
wyceny portfela kredytowego przedkładane są Zarządowi do akceptacji w cyklu miesięcznym, ze
szczegółowym objaśnieniem najistotniejszych zmian, mających wpływ na całkowity poziom odpisów
i rezerw, w okresie objętym analizą. Zmiany metodologiczne wynikające z procesu walidacji
i doskonalenia metodologii, są prezentowane na Komitecie Walidacji, a następnie na Komitecie
Ryzyka, w skład których wchodzą wszyscy członkowie Zarządu Banku.
W okresach miesięcznych przygotowywane są szczegółowe raporty, prezentujące informacje na temat
portfela kredytowego Banku w różnych przekrojach, z uwzględnieniem wysokości odpisów
aktualizujących i rezerw, ich dynamiki i struktury. Odbiorcami tych raportów są członkowie Zarządu
nadzorujący działalność Banku w obszarze finansów, ryzyka i informacji zarządczej.
Pomiar oczekiwanej straty kredytowej
Od momentu wdrożenia MSSF9 w roku 2018 szacowanie utraty wartości w Banku bazuje na koncepcie
„oczekiwanej straty kredytowej” (ang. Expected Credit Loss – ECL). Bezpośrednim skutkiem
stosowania tego podejścia jest konieczność wyznaczania odpisów z tytułu utraty wartości w oparciu
o oczekiwane straty kredytowe oraz uwzględnienie prognoz przyszłych warunków ekonomicznych
podczas dokonywania oceny ryzyka kredytowego danej ekspozycji.
Wdrożony model utraty wartości dotyczy aktywów finansowych klasyfikowanych zgodnie z MSSF 9 jako
aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu lub według wartości godziwej przez
inne całkowite dochody, z wyjątkiem instrumentów kapitałowych.
Zgodnie z MSSF 9 ekspozycje kredytowe klasyfikowane są do następujących kategorii:
▪ Faza 1 – ekspozycje bez rozpoznanej utraty wartości, dla których oczekiwana strata kredytowa
jest szacowana w horyzoncie 12 miesięcy,
▪ Faza 2 – ekspozycje bez rozpoznanej utraty wartości ze zidentyfikowanym znaczącym wzrostem
ryzyka kredytowego (ang. significant increase of credit risk - SICR), dla których oczekiwana strata
kredytowa jest szacowana w horyzoncie dożywotnim tj. do daty zapadalności ekspozycji,
▪ Faza 3 – ekspozycje z rozpoznaną utratą wartości, dla których oczekiwana strata kredytowa jest
szacowana w horyzoncie dożywotnim (do końca okresu odzysku aktywa finansowego),
▪ POCI (ang. purchased or originated credit impaired) – ekspozycje, które na moment początkowego
ujęcia w bilansie mają rozpoznaną utratę wartości, dla których oczekiwana strata kredytowa jest
szacowana w perspektywie dożywotniej.
63
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Identyfikacja znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego (SICR)
Aktywa, w przypadku których zidentyfikowano znaczący wzrost ryzyka kredytowego w porównaniu
z datą początkowego ujęcia w bilansie są klasyfikowane do Fazy 2. Znaczący wzrost ryzyka
kredytowego jest identyfikowany na podstawie kryteriów jakościowych i ilościowych. Do kryteriów
jakościowych należą:
▪ Opóźnienie w spłacie odsetek lub kapitału dłuższe niż 30 dni,
▪ Ekspozycje posiadające flagę forbearance ze statusem non-default,
▪ Korzystanie ze wsparcia Funduszu Wsparcia Kredytobiorców,
▪ Występowanie zajęć na rachunkach bieżących, wynikających z tytułów egzekucyjnych,
▪ Ratingi proceduralne, które odzwierciedlają wczesne opóźnienia w płatnościach,
▪ Podjęcie decyzji ograniczającej ryzyko dla klientów korporacyjnych uruchomionej przez system
wczesnego ostrzegania (ang. Early Warning System),
▪ Zdarzenia związane ze wzrostem ryzyka kredytowego, tzw. miękkie oznaki utraty wartości (ang.
Soft Signs of Impairment) zidentyfikowane podczas indywidualnej analizy znaczących klientów.
Kryterium ilościowe polega na porównaniu wartości Lifetime PD ustalonej na datę początkowego
rozpoznania ekspozycji w bilansie z wartością PD Lifetime ustaloną na bieżący dzień sprawozdawczy.
Jeżeli empirycznie ustalony próg względnej zmiany Lifetime PD jest przekroczony, wówczas
ekspozycja jest automatycznie klasyfikowana do Fazy 2. Analiza ilościowa nie uwzględnia ekspozycji
analizowanych indywidualnie.
Szacowanie utraty wartości w trybie analizy indywidualnej
Analiza indywidualna obejmuje ekspozycje klientów uznanych przez Bank za indywidualnie istotnych.
Bank zdefiniował kryteria istotności, które zapewniają, że analiza indywidualna obejmuje co najmniej
50% korporacyjnego portfela biznesowego oraz 80% portfela zarządzanego przez jednostki
odpowiedzialne za windykację i restrukturyzację należności gospodarczych.
Główne elementy procesu analizy indywidualnej:
(1) Identyfikacja tzw. miękkich przesłanek utarty wartości stanowiących jedno z kryteriów
jakościowych wykorzystywanych przy identyfikacji znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego (SICR);
Proces ten obejmuje największych klientów korporacyjnych, których sytuacja finansowo-ekonomiczna
jest analizowana kwartalnie w oparciu o m.in.: najnowsze sprawozdanie finansowe, zdarzenia
związane z działalnością firmy, informacje dotyczące podmiotów powiązanych, sygnały odnoszące się
do otoczenia gospodarczego, oczekiwania co do przyszłych zmian oraz inne czynniki. Został
zdefiniowany katalog tzw. "miękkich przesłanek utraty wartości", których identyfikacja oznacza
znaczący wzrost ryzyka kredytowego (SICR) oraz implikuje klasyfikację wszystkich ekspozycji
badanego klienta do Fazy 2.
(2) Identyfikacja przesłanek utraty wartości;
Bank zdefiniował przesłanki utraty wartości w ramach analizy indywidualnej dostosowując je do
profilu swojej działalności. Katalog przesłanek zawiera między innymi następujące elementy:
▪ sytuacja ekonomiczno-finansowa wskazująca na znaczące trudności klienta,
▪ naruszenie kluczowych warunków umowy, np. istotne opóźnienia w spłacie kapitału lub
odsetek,
▪ stwierdzenie nierzetelności klienta w przekazywaniu informacji o jego sytuacji ekonomiczno-
finansowej,
▪ trwały brak możliwości nawiązania kontaktu z klientem w przypadku naruszenia warunków
umowy,
▪ wysokie prawdopodobieństwa upadłości lub innej niekorzystnej dla instytucji finansującej
reorganizacji działalności gospodarczej podmiotu,
▪ ogłoszenia upadłości lub otwarcia postępowania naprawczego wobec klienta,
▪ udzielenie klientowi udogodnień w warunkach finansowania, wynikających z trudności
finansowych tego klienta (restrukturyzacja).
64
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Regulacja wewnętrzna zawiera doprecyzowanie wyżej wymienionych przesłanek poprzez wskazanie
konkretnych odpowiadających im przypadków i sytuacji, w szczególności w odniesieniu do przesłanek
wynikających z znaczących trudności finansowych klienta, naruszenia krytycznych warunków umowy
oraz wysokiego prawdopodobieństwa upadłości lub innej reorganizacji przedsiębiorstwa.
(3) Podejście scenariuszowe przy kalkulacji odpisów aktualizujących dla klientów analizowanych
indywidualnie;
W przypadku zidentyfikowania co najmniej jednej z przesłanek utraty wartości, wszystkie ekspozycje
danego klienta zostają zaklasyfikowane do Fazy 3, a następnie przeprowadzana jest szczegółowa
analiza prognozowanych przepływów pieniężnych. Od momentu wprowadzenia MSSF 9 Bank stosuje
podejście scenariuszowe. Oznacza to, że analityk powinien zdefiniować co najmniej dwa scenariusze
odzysków, które odzwierciedlają zatwierdzone strategie dochodzenia należności: główną oraz
alternatywną wraz z przypisanymi prawdopodobieństwami realizacji. Bank dysponuje zdefiniowanymi
wytycznymi odnośnie stosowanych wag dla poszczególnych scenariuszy. Scenariusze mogą być oparte
na strategii restrukturyzacji lub windykacji, stosowane są również rozwiązania mieszane. Cały proces
analizy indywidualnej jest wspierany przez dedykowane narzędzie Case-By-Case Tool, szczególnie
przydatne podczas kalkulacji kwoty utraty wartości uwzględniającej opisane podejście
scenariuszowe.
Każdy scenariusz zawiera dwa podstawowe źródła odzysków: bezpośrednie przepływy pieniężne od
klientów i kwoty odzyskiwane z zabezpieczeń.
(4) Szacowanie przyszłych przepływów od klientów (z harmonogramu);
Istotnym elementem procesu kalkulacji utraty wartości jest szacowanie prawdopodobieństwa
przepływów zawartych w harmonogramie odnoszącym się do pozycji: kapitał, odsetki oraz inne
przepływy. Prawdopodobieństwo realizacji przepływów zawartych w harmonogramie wynika
z przeprowadzonej oceny sytuacji ekonomiczno-finansowej klienta (wskazanie źródeł potencjalnych
spłat) oraz musi być uzasadnione i oszacowane w oparciu o aktualną dokumentację i szeroko
rozumianą wiedzę o jego sytuacji z uwzględnieniem projekcji finansowych. Informacje te są
gromadzone przez analityka przed przystąpieniem do analizy zgodnie z wytycznymi określonymi
w odpowiednich regulacjach Banku.
W przypadku szacowania prawdopodobieństwa przepływów dla klientów znajdujących się w portfelu
zarządzanym przez departamenty zajmujące się dochodzeniem należności, analitycy uwzględniają
indywidualny charakter każdej transakcji zwracając uwagę między innymi na następujące elementy
mogące wpłynąć na wielkość oczekiwanych przepływów pieniężnych:
• przyjętą przez Bank strategię działania wobec klienta,
• wyniki negocjacji z klientem i jego postawę tj. chęć uregulowania zaległości,
• poprawę/pogorszenie się jego sytuacji ekonomiczno-finansowej.
Bank stosuje również sformalizowane zasady ustalania i uzasadniania wysokości prawdopodobieństwa
realizacji oraz kwoty wypłaconych przez Bank środków z tytułu udzielonych pozabilansowych
ekspozycji kredytowych takich jak gwarancje, poręczenia i akredytywy.
(5) Określenie wartości godziwej zabezpieczenia, oczekiwanej daty sprzedaży oraz oszacowanie
oczekiwanych wpływów ze sprzedaży zabezpieczenia z uwzględnieniem kosztów procesu
windykacyjnego;
Uwzględnienie w analizie indywidualnej przepływów z tytułu realizacji zabezpieczenia musi być
poprzedzone analizą realności jego upłynnienia i oszacowania wartości godziwej z uwzględnieniem
kosztów windykacyjnych.
W celu zapewnienia obiektywnych zasad ustalania odzysków z zabezpieczeń Bank opracował wytyczne
dla segmentu korporacyjnego w zakresie rekomendowanych parametrów stopy odzysku i okresu
odzysku dla wybranych grup zabezpieczeń. Biorąc pod uwagę umiejscowienie ekspozycji w strukturze
Banku (portfel biznesowy, portfel restrukturyzacyjno-windykacyjny) określono odrębne zasady dla
poszczególnych rodzajów portfeli. Rekomendowane stopy odzysku i okres odzysku z zabezpieczeń
podlegają weryfikacji w okresach rocznych.
65
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Analiza kolektywna portfela kredytowego
Analizie kolektywnej podlegają następujące grupy ekspozycji kredytowych:
▪ Ekspozycje nieistotne indywidualnie;
▪ Ekspozycje istotne indywidualnie, w przypadku których nie została rozpoznana utrata wartości
w wyniku analizy indywidualnej.
Dla celów analizy kolektywnej Bank zdefiniował portfele homogeniczne, składające się z ekspozycji
o podobnym profilu ryzyka kredytowego. Portfele te zostały utworzone na podstawie segmentacji na
linie biznesowe, typy produktów kredytowych, liczbę dni opóźnienia, typy zabezpieczenia itp. Podział
na portfele homogeniczne jest okresowo weryfikowany z punktu widzenia ich jednorodności.
Oczekiwana strata kredytowa w analizie kolektywnej obliczana jest przy użyciu parametrów: PD (ang.
Probability of Default) – prawdopodobieństwo defaultu, EAD (ang. Exposure at Default) – wartość
ekspozycji na moment wystąpienia defaultu oraz LGD (ang. Loss Given Default) – strata w przypadku
wystąpienia defaultu, które są wynikiem następujących modeli:
▪ Model PD bazuje na empirycznych danych, dotyczących 12-miesięczych współczynników
niewykonania zobowiązania (ang. Default Rate), które są wykorzystywane do szacowania wartości
PD w horyzoncie dożywotnim (Lifetime), przy użyciu odpowiednich metod statystycznych
i ekonometrycznych. Segmentacja na poziomie klienta przyjęta do tego celu jest zgodna
z segmentacją stosowaną do celów wyznaczania wymogów kapitałowych. Dodatkowo do obliczania
wartości PD, Bank wykorzystuje informacje o ratingach z wewnętrznych modeli ratingowych.
▪ Modele LGD dla portfela detalicznego wykorzystywane przez Bank w procesie wyznaczania
wymogów kapitałowych zostały dostosowane do wymogów MSSF 9 w zakresie szacowania utraty
wartości. Główne komponenty tych modeli to prawdopodobieństwo uzdrowienia (ang. probability
of cure) i stopa odzysku (ang. recovery rate) oszacowane na podstawie zdyskontowanych
przepływów pieniężnych. Adaptacja do potrzeb MSSF 9 objęła między innymi wyłączenie narzutów
konserwatyzmu, kosztów pośrednich i korekty z tytułu spowolnienia gospodarczego.
▪ W przypadku portfela korporacyjnego model LGD oparty jest na komponencie parametryzującym
odzyski z kluczowych typów zabezpieczeń i komponencie określającym stopę odzysku dla
niezabezpieczonej części ekspozycji. Wszystkie parametry wyznaczono bazując na danych
historycznych, z uwzględnieniem zdyskontowanych przepływów pieniężnych uzyskanych przez
Departament Zagrożonych Należności Gospodarczych.
▪ Model EAD wykorzystywany w Banku uwzględnia kalkulację następujących parametrów: średniej
stopy wykorzystania limitu (LU), współczynnika konwersji kredytowej (CCF), współczynnika
przedpłat oraz behawioralnego czas życia. Segmentacja bazuje na typie klienta (detaliczny,
korporacyjny, leasing) i produktu (z harmonogramem / bez harmonogramu).
Wyniki modeli wykorzystywanych w analizie kolektywnej poddawane są okresowej weryfikacji
historycznej. Parametry oraz modele objęte są również procesem zarządzania modelami,
uregulowanym w dokumencie „Zasady zarządzania modelami ryzyka kredytowego”, w ramach którego
określone są, między innymi, zasady tworzenia, zatwierdzania, monitoringu i walidacji, oraz
weryfikacji historycznej modeli.
Uwzględnienie prognoz makroekonomicznych w modelach szacowania utraty wartości
W procesie kalkulacji oczekiwanej straty kredytowej, Bank wykorzystuje informację o przyszłych
zdarzeniach makroekonomicznych (ang. Forward Looking Information – FLI), zarówno w estymacji PD,
LGD, EAD, jak i w procesie identyfikacji znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego (SICR) oraz alokacji
ekspozycji do Fazy 2 (logika transferu). Biuro Analiz Makroekonomicznych przygotowuje trzy
scenariusze makroekonomiczne (bazowy, optymistyczny i pesymistyczny) i określa
prawdopodobieństwa ich wystąpienia. Prognozy przekładają się pośrednio i bezpośrednio na wartości
oszacowanych parametrów oraz ekspozycji, a ich wpływ różni się w zależności od modelu, typu
produktu, klasy ratingowej itp. Bank wykorzystuje wyłącznie prognozy przygotowywane wewnętrznie.
Prognozy są dostarczane co kwartał w trzyletnim horyzoncie czasowym.
66
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Podobnie jak w przypadku wszelkich prognoz gospodarczych, prognozy i oszacowane
prawdopodobieństwa narażone są w dużym stopniu na niepewność, w związku z czym rzeczywiste
wyniki mogą znacznie różnić się od tych przewidywanych.
Założenia dotyczące zmiennych makroekonomicznych
Kluczowe założenia przyjęte na potrzeby szacowania ECL na dzień 31 grudnia 2023 r. przedstawiono
poniżej.
Zmienna makroekonomiczna
Scenariusz
2024
2025
2026
Produkt Krajowy Brutto
Bazowy
102,9
103,5
103,3
Optymistyczny
104,1
104,6
104,0
Łagodna recesja
101,5
102,3
103,2
Sprzedaż detaliczna
Bazowy
105,0
106,1
105,2
Optymistyczny
106,0
106,9
105,8
Łagodna recesja
103,0
104,3
104,8
Stopa Bezrobocia
Bazowy
5,3
5,2
5,0
Optymistyczny
4,4
4,5
4,4
Łagodna recesja
6,8
7,1
7,0
Wagi przypisane do każdego ze scenariuszy makroekonomicznych na dzień 31 grudnia 2023 r.
kształtowały się następująco:
Bazowy
Optymistyczny
Łagodna recesja
Zastosowana waga
70%
10%
20%
Wrażliwość ECL na scenariusze makroekonomiczne
W celu oceny wrażliwości ECL na przyszłe warunki makroekonomiczne, Bank wyznaczył nieważoną
wartość ECL oddzielnie dla każdego ze stosowanych scenariuszy. Wpływ aplikacji każdego scenariusza
z osobna na ECL nie przekracza 2,0%.
Odwrócenie strat z tytułu utraty wartości
Regulacje wewnętrzne definiują szczegółowo zasady odwracania strat z tytułu utraty wartości. Co do
zasady odwrócenie straty i rozwiązanie odpisu aktualizującego są możliwe w przypadku ustania
przesłanek utraty wartości, w tym spłaty zaległości bądź też w przypadku sprzedaży wierzytelności.
Reklasyfikacja do kategorii bez utraty wartości jest możliwa tylko wówczas, jeśli klient przejdzie
pomyślnie zdefiniowany okres „kwarantanny”, w którym nie wykaże opóźnień w spłacie kapitału lub
odsetek powyżej 30 dni. Okres kwarantanny może rozpocząć się jedynie po upływie okresu
zawieszenia/obniżenia spłat (tzw. Grace period) – jeśli takie udogodnienie zostało przyznane na
skutek restrukturyzacji.
Szczegółowe zasady odnośnie stosowanych okresów kwarantanny (co najmniej 3- lub 12-miesięcznej
dla wymuszonych restrukturyzacji) oraz reklasyfikacji ze stanu default są zgodne z wytycznymi EBA
odnoszącymi się do definicji niewykonania zobowiązania.
Sprzedaż należności
W roku 2023 w Banku miała miejsce sprzedaż ekspozycji kredytowych, klasyfikowanych jako z utratą
wartości, w łącznej kwocie bilansowej 238 mln zł.
67
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
(3d) Maksymalna ekspozycja na ryzyko kredytowe
31.12.2023
31.12.2022
Ekspozycje narażone na ryzyko kredytowe związane z aktywami bilansowymi:
117 750 843
98 943 261
Depozyty, kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym instytucjom monetarnym
1 866 688
1 410 245
Kredyty i pożyczki dla klientów:
72 405 447
75 855 607
Obowiązkowo w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat:
19 349
97 982
Kredyty dla klientów indywidualnych
19 280
97 916
Należności z tytułu kart płatniczych
8 753
74 208
Kredyty na rachunku bieżącym
10 527
23 708
Kredyty udzielone klientom korporacyjnym i dla sektora publicznego
69
66
Wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody - kredyty dla
klientów indywidualnych
11 799 748
11 221 252
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu:
60 586 349
64 536 373
Kredyty dla klientów indywidualnych
43 531 149
46 059 185
Należności z tytułu kart płatniczych
1 148 190
977 645
Kredyty gotówkowe i inne kredyty dla klientów indywidualnych
15 872 412
14 835 620
Kredyty hipoteczne
26 510 547
30 245 920
Kredyty udzielone klientom korporacyjnym
17 003 760
18 275 638
Kredyty udzielone podmiotom publicznym
51 440
201 550
Finansowe instrumenty pochodne oraz korekta z tytułu rachunkowości zabezpieczeń
wartości godziwej
572 790
475 099
Dłużne papiery wartościowe przeznaczone do obrotu
110 554
24 210
Dłużne papiery wartościowe obowiązkowo w wartości godziwej przez rachunek zysków i
strat
81 014
72 057
Dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
21 895 863
16 414 065
Dłużne papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu
18 439 780
3 893 212
Umowy z przyrzeczeniem odkupu
1 163 242
4 863
Pozostałe aktywa finansowe
1 215 465
793 903
Ryzyko kredytowe związane z pozycjami pozabilansowymi:
14 264 568
14 030 294
Gwarancje finansowe
1 713 980
2 419 611
Zobowiązania kredytowe
12 550 588
11 610 683
Powyższa tabela przedstawia strukturę ekspozycji na ryzyko kredytowe Banku na dzień 31 grudnia
2023 r. oraz 31 grudnia 2022 r., bez uwzględnienia instrumentów ograniczających ryzyko. Dla aktywów
bilansowych ekspozycje prezentowane powyżej oparte są na kwotach netto przedstawionych w
bilansie.
Kredyty i pożyczki dla klientów obowiązkowo wycenianych wg wartości godziwej przez rachunek
zysków i strat
31.12.2023
31.12.2022
Obowiązkowo w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat: *
19 349
97 982
Klienci korporacyjni
69
66
Klienci indywidualni
19 280
97 916
Sektor publiczny
0
0
* Powyższe dane obejmują korektę wartości godziwej w wysokości:
(21 772)
(38 999)
68
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
Wartość bilansowa:
31.12.2023
31.12.2022
Wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody *
11 799 748
11 221 252
Przedsiębiorstwa
0
0
Osoby prywatne
11 799 748
11 221 252
Sektor instytucji rządowych i samorządowych
0
0
* Powyższe dane uwzględniają korektę z tytułu wyceny do wartości godziwej w wysokości:
101 810
255 824
Jakość kredytowa aktywów finansowych
PLN’000
wg stanu na 31 grudnia 2023 r.
Faza 1
(12-miesięczna
strata)
Faza 2 (strata
dożywotnia)
Faza 3 (strata
dożywotnia)
POCI
Suma
Ekspozycje bilansowe narażone na
ryzyko kredytowe
99 170 260
4 689 208
2 980 468
116 789
106 956 725
Odpis bilansowy
368 334
329 468
1 577 638
23 924
2 299 364
Kredyty i pożyczki dla banków (rating
zewnętrzny Fitch: od BBB do AAA;
Moody's: od B3 do Aaa; S&P: od B+ do
AAA)
1 866 848
1 866 848
Kredyty i pożyczki dla klientów
indywidualnych (zgodnie z Master Skalą)
38 933 934
3 968 908
2 579 655
93 690
45 576 188
▪ 1-3 Najwyższa jakość
21 924 854
143 690
0
2 941
22 071 485
▪ 4-6 Dobra jakość
8 297 717
940 110
0
3 332
9 241 159
▪ 7-9 Średnia jakość
6 585 768
1 165 848
0
3 021
7 754 637
▪ 10-12 Niska jakość
2 021 353
1 140 779
0
1 154
3 163 287
▪ 13-14 Pod obserwacją
1 428
578 470
0
741
580 639
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
2 579 655
82 501
2 662 156
▪ Bez ratingu*
102 814
10
0
0
102 825
Utrata wartości
297 243
302 936
1 419 526
25 124
2 044 828
Kredyty i pożyczki dla klientów
korporacyjnych (zgodnie z Master Skalą)
8 182 213
636 402
362 494
23 099
9 204 208
▪ 1-3 Najwyższa jakość
218 968
1 732
0
0
220 700
▪ 4-6 Dobra jakość
1 548 483
43 490
0
0
1 591 973
▪ 7-9 Średnia jakość
3 454 666
186 005
0
0
3 640 671
▪ 10-12 Niska jakość
1 141 101
330 044
0
0
1 471 144
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
37 072
0
0
37 072
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
362 233
23 099
385 332
▪ Bez ratingu*
1 818 995
38 060
261
0
1 857 316
Utrata wartości
53 867
24 425
145 862
-1 200
222 954
Kredyty i pożyczki dla sektora
publicznego (zgodnie z Master Skalą)
51 748
1
0
0
51 749
▪ 1-3 Najwyższa jakość
0
0
0
0
0
▪ 4-6 Dobra jakość
558
0
0
0
558
▪ 7-9 Średnia jakość
0
0
0
0
0
▪ 10-12 Niska jakość
0
0
0
0
0
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
0
0
0
0
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
0
0
0
▪ Bez ratingu *
51 190
1
0
0
51 191
Utrata wartości
120
0
0
0
120
69
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
PLN’000
wg stanu na 31 grudnia 2023 r.
Faza 1
(12-miesięczna
strata)
Faza 2 (strata
dożywotnia)
Faza 3 (strata
dożywotnia)
POCI
Suma
Faktoring (zgodnie z Master Skalą)
2 402 318
83 896
38 319
0
2 524 533
▪ 1-3 Najwyższa jakość
28 385
1 360
0
0
29 745
▪ 4-6 Dobra jakość
918 089
0
0
0
918 089
▪ 7-9 Średnia jakość
1 103 218
28 638
0
0
1 131 856
▪ 10-12 Niska jakość
302 794
53 877
0
0
356 671
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
0
0
0
0
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
38 319
0
38 319
▪ Bez ratingu*
49 831
21
0
0
49 852
Utrata wartości
16 240
2 107
12 251
0
30 598
Leasing (zgodnie z Master Skalą):
5 529 101
0
0
0
5 529 101
▪ 1-3 Najwyższa jakość
0
0
0
0
0
▪ 4-6 Dobra jakość
0
0
0
0
0
▪ 7-9 Średnia jakość
0
0
0
0
0
▪ 10-12 Niska jakość
0
0
0
0
0
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
0
0
0
0
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
0
0
0
▪ Bez ratingu*
5 529 101
0
0
0
5 529 101
Utrata wartości
864
0
0
0
864
Instrumenty pochodne i zabezpieczenia
wartości godziwej (zgodnie z Master
Skalą):
513 645
0
0
0
513 645
▪ 1-3 Najwyższa jakość
317 799
317 799
▪ 4-6 Dobra jakość
58 159
58 159
▪ 7-9 Średnia jakość
23 339
23 339
▪ 10-12 Niska jakość
1 330
1 330
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
0
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
▪ Bez ratingu*
97 949
97 949
▪ Korekta z tytułu rachunkowości
zabezpieczeń wartości
godziwej
0
0
▪ Wycena przyszłych płatności
walutowych
0
0
▪ Instrumenty pochodne
zabezpieczające
15 069
15 069
Dłużne papiery wartościowe
przeznaczone do obrotu (Obligacje
Skarbu Państwa**
110 554
110 554
Dłużne papiery wartościowe
obowiązkowo w wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
81 014
81 014
Inwestycyjne papiery dłużne (Skarb
Państwa**, Bank Centralny**, obligacje
samorządowe, Europejski Bank
Inwestycyjny)
21 895 863
21 895 863
Należności z tytułu papierów
wartościowych z przyrzeczeniem odkupu
1 163 242
1 163 242
Papiery dłużne wyceniane wg
zamortyzowanego kosztu
18 439 780
18 439 780
* grupa klientów bez ratingu wewnętrznego zawiera między innymi ekspozycje związane z kredytami dla jednostek samorządu
terytorialnego oraz projektami inwestycyjnymi i niektórymi klientami leasingowymi;
** rating dla Polski w 2023 r. A- (S&P), A2 (Moody’s), A- (Fitch)
70
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
PLN’000,
wg stanu na 31 grudnia 2022 r.
Faza 1
(12-miesięczna
strata)
Faza 2 (strata
dożywotnia)
Faza 3 (strata
dożywotnia)
POCI
Suma
Ekspozycje bilansowe narażone na
ryzyko kredytowe
80 599 294
5 388 250
2 932 656
152 407
89 072 606
Odpis bilansowy
330 475
369 400
1 529 098
13 163
2 242 135
Kredyty i pożyczki dla banków (rating
zewnętrzny Fitch: od BBB do AAA;
Moody's: od B3 do Aaa; S&P: od B+ do
AAA)
1 410 526
1 410 526
Kredyty i pożyczki dla klientów
indywidualnych (zgodnie z Master Skalą)
40 776 086
4 510 648
2 590 354
137 197
48 014 285
▪ 1-3 Najwyższa jakość
23 697 845
130 532
0
2 811
23 831 188
▪ 4-6 Dobra jakość
8 352 277
1 154 450
0
4 272
9 510 999
▪ 7-9 Średnia jakość
6 552 017
1 359 188
0
5 196
7 916 401
▪ 10-12 Niska jakość
2 167 401
1 217 930
0
3 241
3 388 572
▪ 13-14 Pod obserwacją
1 904
648 529
0
1 131
651 564
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
2 590 354
120 546
2 710 899
▪ Bez ratingu*
4 642
18
0
0
4 661
Utrata wartości
244 528
337 581
1 359 855
13 137
1 955 100
Kredyty i pożyczki dla klientów
korporacyjnych (zgodnie z Master Skalą)
8 430 850
730 350
325 835
15 209
9 502 244
▪ 1-3 Najwyższa jakość
129 205
11 777
0
0
101 568
▪ 4-6 Dobra jakość
1 972 706
84 885
0
0
2 057 591
▪ 7-9 Średnia jakość
3 571 405
209 531
0
0
3 780 936
▪ 10-12 Niska jakość
1 056 509
380 069
0
0
1 436 579
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
19 992
0
0
19 992
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
325 574
15 209
340 783
▪ Bez ratingu*
1 701 024
24 095
261
0
1 725 380
Utrata wartości
64 827
28 950
159 697
26
253 500
Kredyty i pożyczki dla sektora
publicznego (zgodnie z Master Skalą)
54 186
0
0
0
54 187
▪ 1-3 Najwyższa jakość
0
0
0
0
0
▪ 4-6 Dobra jakość
0
0
0
0
0
▪ 7-9 Średnia jakość
0
0
0
0
0
▪ 10-12 Niska jakość
0
0
0
0
0
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
0
0
0
0
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
0
0
0
▪ Bez ratingu *
54 186
0
0
0
54 187
Utrata wartości
115
0
0
0
115
Faktoring (zgodnie z Master Skalą)
2 822 857
147 251
16 467
0
2 986 576
▪ 1-3 Najwyższa jakość
2 126
0
0
0
2 126
▪ 4-6 Dobra jakość
1 090 884
3 729
0
0
1 094 613
▪ 7-9 Średnia jakość
1 286 389
99 826
0
0
1 386 215
▪ 10-12 Niska jakość
409 431
43 673
0
0
453 104
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
0
0
0
0
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
16 467
0
16 467
▪ Bez ratingu*
34 027
23
0
0
34 050
Utrata wartości
20 014
2 869
9 546
0
32 429
Leasing (zgodnie z Master Skalą):
6 221 283
0
0
0
6 221 283
▪ 1-3 Najwyższa jakość
109 240
0
0
0
109 240
▪ 4-6 Dobra jakość
509 803
0
0
0
509 803
▪ 7-9 Średnia jakość
1 086 666
0
0
0
1 086 666
▪ 10-12 Niska jakość
497 792
0
0
0
497 792
▪ 13-14 Pod obserwacją
3 620
0
0
0
3 620
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
216 763
0
0
0
216 763
▪ Bez ratingu*
3 797 399
0
0
0
3 797 399
Utrata wartości
991
0
0
0
991
71
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
PLN’000,
wg stanu na 31 grudnia 2022 r.
Faza 1
(12-miesięczna
strata)
Faza 2 (strata
dożywotnia)
Faza 3 (strata
dożywotnia)
POCI
Suma
Instrumenty pochodne i zabezpieczenia
wartości godziwej (zgodnie z Master
Skalą):
475 099
0
0
0
475 099
▪ 1-3 Najwyższa jakość
179 635
179 635
▪ 4-6 Dobra jakość
63 791
63 791
▪ 7-9 Średnia jakość
18 068
18 068
▪ 10-12 Niska jakość
5 261
5 261
▪ 13-14 Pod obserwacją
0
0
▪ 15 Niewykonanie zobowiązania
0
0
▪ Bez ratingu*
72 540
72 540
▪ Korekta z tytułu rachunkowości
zabezpieczeń wartości
godziwej
0
0
▪ Wycena przyszłych płatności
walutowych
0
0
▪ Instrumenty pochodne
zabezpieczające
135 804
135 804
Dłużne papiery wartościowe
obowiązkowo w wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
24 210
24 210
Dłużne papiery wartościowe
przeznaczone do obrotu (Obligacje
Skarbu Państwa**
72 057
72 057
Inwestycyjne papiery dłużne (Skarb
Państwa**, Bank Centralny**, obligacje
samorządowe, Europejski Bank
Inwestycyjny)
16 414 065
16 414 065
Należności z tytułu papierów
wartościowych z przyrzeczeniem odkupu
4 863
4 863
Papiery dłużne wyceniane wg
zamortyzowanego kosztu
3 893 212
3 893 212
* grupa klientów bez ratingu wewnętrznego zawiera między innymi ekspozycje związane z kredytami dla jednostek samorządu
terytorialnego oraz projektami inwestycyjnymi i niektórymi klientami leasingowymi;
** rating dla Polski w 2022 r. A- (S&P), A2 (Moody’s), A- (Fitch)
(3e) Kredyty i pożyczki
Kredyty i pożyczki z rozpoznaną utratą wartości
Kwota brutto kredytów i pożyczek z rozpoznaną utratą wartości w podziale na segmenty klientów
przedstawia się następująco:
Zaangażowanie brutto,
w tys. PLN
31.12.2023
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
Kredyty i
pożyczki dla
banków
Suma
Przedsiębiorstwa
Kredyty
hipoteczne
Pozostałe
detaliczne
Wg rodzaju analizy
Analiza indywidualna
286 606
115 334,57
2 881
0
404 821
Analiza kolektywna
137 045
768 457,86
1 775 483
0
2 680 986
Suma
423 651
883 792
1 778 364
0
3 085 807
72
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Zaangażowanie brutto,
w tys. PLN
31.12.2022
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
Kredyty i
pożyczki dla
banków
Suma
Przedsiębiorstwa
Kredyty
hipoteczne
Pozostałe
detaliczne
Wg rodzaju analizy
Analiza indywidualna
265 382
144 728
1 988
0
412 098
Analiza kolektywna
91 867
870 298
1 693 885
0
2 656 050
Suma
357 248
1 015 027
1 695 873
0
3 068 148
Kredyty i pożyczki objęte analizą indywidualną
Kwantyfikacja wartości portfela objętego analizą indywidualną oraz wartości utworzonych odpisów
w podziale na należności (i odpowiednio odpisy) z rozpoznaną utratą wartości została przedstawiona
w notach finansowych.
Tabele poniżej prezentują strukturę portfela objętego analizą indywidualną z rozpoznaną utratą
wartości.
Analiza indywidualna, kredyty i pożyczki udzielone klientom – wg walut
31.12.2023
31.12.2022
Kwota w tys.
PLN
Udział %
Pokrycie
odpisami
aktualizującymi
Kwota w
tys. PLN
Udział %
Pokrycie
odpisami
aktualizującymi
PLN
291 133
71,9%
30,8%
299 501
72,7%
37,4%
CHF
36 341
9,0%
19,2%*
74 311
18,0%
17,3%*
EUR
77 348
19,1%
47,7%
38 287
9,3%
68,4%
USD
0
0,0%
0
0,0%
SEK
0
0,0%
0
0,0%
Suma (utrata wartości)
404 821
100,0%
33,0%
412 098
100,0%
36,6%
*) pokrycie nie uwzględnia rezerw na ryzyko prawne, w przypadku ich dodania pokrycie wyniosłoby 53.6% (2023) oraz 35.8%
(2022)
Analiza indywidualna, kredyty i pożyczki udzielone klientom – wg stopnia pokrycia odpisami
aktualizującymi
31.12.2023
31.12.2022
Kwota w tys. PLN
Udział %
Kwota w tys. PLN
Udział %
Do 20%
168 186
41,5%
151 870
36,9%
Powyżej 20% do 40%
119 674
29,6%
84 240
20,4%
Powyżej 40% do 60%
40 637
10,0%
55 748
13,5%
Powyżej 60% do 80%
20 892
5,2%
87 632
21,3%
Powyżej 80%
55 431
13,7%
32 609
7,9%
Suma (utrata wartości)
404 821
100,0%
412 098
100,0%
Na koniec 2023 roku finansowy efekt ustanowionych zabezpieczeń wykorzystanych dla należności
z rozpoznaną utratą wartości Banku w analizie indywidualnej (Case by Case) wyniósł 198,8 mln zł (na
koniec 2022 r. odpowiednio 200,6 mln zł). Jest to kwota, o którą poziom wymaganych rezerw
przypisanych do tego portfela byłby wyższy, gdyby przy szacowaniu odpisu w analizie indywidualnej
nie zostały uwzględnione przepływy z zabezpieczeń.
73
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Kredyty i pożyczki restrukturyzowane
Restrukturyzacja należności jest prowadzona przez specjalnie do tego celu powołane jednostki
(oddzielnie dla należności gospodarczych i detalicznych).
Restrukturyzacja zarówno należności gospodarczych, jak i detalicznych ma na celu wykonanie
efektywnych działań wobec klientów mających doprowadzić do minimalizacji strat i możliwie
szybkiego ograniczenia ryzyka ponoszonego przez Bank w związku z zawartymi z klientem
transakcjami, z których wynikają należności lub zobowiązania pozabilansowe Banku.
Restrukturyzacja prowadzona jest wobec należności włączonych na podstawie ustalonych w Banku
zasad do portfeli restrukturyzacyjno-windykacyjnych i obejmuje ustalenie nowych, akceptowalnych
przez Bank warunków transakcji (w tym w szczególności zasad ich spłaty i zabezpieczenia oraz
ewentualnego uzyskania dodatkowych zabezpieczeń).
Dochodzenie należności detalicznych jest procesem w pełni scentralizowanym, realizowanym
w dwóch etapach:
▪ postępowanie monitujące i windykacja polubowna - realizowany przez Departament
Monitorowania i Dochodzenia Należności Detalicznych,
▪ postępowanie restrukturyzacyjno-egzekucyjne – realizowany przez Departament Restrukturyzacji
i Windykacji Należności Detalicznych.
Proces wykonywany przez Departament Monitorowania i Dochodzenia Należności Detalicznych dotyczy
działań polegających na bezpośrednim, telefonicznym kontakcie z klientem i uzyskaniem spłaty
wymagalnych należności względem Banku. W sytuacji braku spłaty zadłużenia lub zgłoszenia przez
klienta chęci restrukturyzacji zadłużenia dalsze prowadzenie sprawy odbywa się przez Departament
Restrukturyzacji i Windykacji Należności Detalicznych i obejmuje wszelkie działania
restrukturyzacyjne oraz windykacyjne.
Dochodzenie należności jest wspierane przez wyspecjalizowany system informatyczny działający na
pełnym portfelu klienta, w pełni zautomatyzowany w fazie monitorowania portfela, jak
i wspomagający czynności w późniejszej fazie restrukturyzacji i windykacji. Integralną częścią
systemu jest behawioralny model scoringowy, wykorzystywany na etapie postępowania monitującego.
System ten jest wykorzystywany w zarządzaniu procesem dochodzenia należności detalicznych
w stosunku do wszystkich segmentów klienta.
Model scoringowy bazuje w swoich wewnętrznych obliczeniach między innymi na: segmencie
biznesowym klienta, rodzaju produktu obciążonego ryzykiem kredytowym (szczególnie dotyczy to
produktów hipotecznych) oraz historii współpracy z klientem w ramach poprzednich działań
restrukturyzacyjno-windykacyjnych. Opóźnione należności klientów detalicznych trafiają do systemu
informatycznego automatycznie 4 dnia od daty powstania należności wymagalnej.
Proces restrukturyzacji i windykacji należności gospodarczych (tj. należności lub zobowiązań
pozabilansowych związanych z zawartymi transakcjami z klientami korporacyjnymi i SME) jest
scentralizowany i realizowany przez Departament Zagrożonych Należności Gospodarczych.
Dochodzenie należności gospodarczych ma na celu maksymalizację odzysku i ograniczenie ryzyka
ponoszonego przez Bank w jak najkrótszym czasie poprzez realizację przyjętej strategii działań
restrukturyzacyjnych i windykacyjnych w stosunku do:
▪ klienta,
▪ należności gospodarczych,
▪ zabezpieczeń ich spłaty.
Działania realizowane w ramach ww. strategii obejmują m.in.: ustalanie warunków finansowania
Klientów, warunków restrukturyzacji należności gospodarczych (w tym, w ramach postępowań
restrukturyzacyjnych), w tym, zasad ich spłaty oraz zabezpieczeń, uzyskiwanie nowych,
wartościowych i płynnych zabezpieczeń, doprowadzania do spłaty polubownej, realizację windykacji
(w tym, komorniczej) należności wymagalnych, w tym, z posiadanych zabezpieczeń, działania
w procesach upadłościowych dłużników, prowadzenie wymaganych działań sądowych.
74
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Dla zarządzania procesem restrukturyzacji i windykacji należności gospodarczych Departament
Zagrożonych Należności Gospodarczych stosuje aplikacje wspierające proces zarządzania i decyzyjny
oraz monitorowania, które szybko dostarczają podstawowych informacji na temat należności,
zabezpieczenia, zastosowanego podejścia oraz podstawowych działań i terminów.
Wszystkie zrestrukturyzowane ekspozycje są klasyfikowane do Fazy 3 bezpośrednio po podpisaniu
odpowiedniego aneksu/ugody. Takie ekspozycje mogą zostać uzdrowione, gdy spełnią wewnętrznie
określone zasady kwarantanny zgodne z wytycznymi EBA odnośnie Nowej Definicji Default.
Zrestrukturyzowane ekspozycje, które zostały uzdrowione są klasyfikowane do Fazy 2 na okres co
najmniej 2 lat po uzdrowieniu, zgodnie ze standardami technicznymi EBA dla ekspozycji ze statusem
forbearance.
Poniższa tabela pokazuje portfel kredytów z rozpoznaną utratą wartości zarządzany przez jednostki
organizacyjne Banku zajmujące się restrukturyzacją należności.
(3f) Przewłaszczone zabezpieczenia
W 2023 r. nie dokonywano istotnych bezpośrednich przejęć przez Bank i sprzedaży środków trwałych
stanowiących zabezpieczenie kredytu. Powyższa sytuacja powodowana jest realizacją innych,
bardziej efektywnych ścieżek zaspokajania z zastawów lub przewłaszczeń (czasowo i kwotowo przy
ograniczeniu kosztów), tj. doprowadzania do sprzedaży przedmiotu zastawu lub przewłaszczenia
bezpośrednio przez dawcę zabezpieczenia pod nadzorem Banku i z przeznaczeniem całości tak
uzyskanych środków na spłatę. Odmianą takiego działania jest zawieranie porozumień z syndykami
w upadłości na podstawie, których syndyk za uzgodnioną opłatą zabezpiecza i przechowuje
przedmioty zastawione lub przewłaszczone oraz w porozumieniu z Bankiem dokonuje ich oferowania
i sprzedaży (w tym w ramach sprzedaży zorganizowanych części lub całego przedsiębiorstwa dłużnika)
- i tak uzyskane środki przekazywane są bezpośrednio na spłatę należności Banku (zaspokojenie
z zabezpieczenia w ww. sposób realizowane jest bez etapu przejęcia przewłaszczonych rzeczy do
bilansu Banku na „Aktywa trwałe do zbycia”).
(3g) Polityka w zakresie spisywania należności
Ekspozycje kredytowe, dla których Bank nie oczekuje wystąpienia żadnych przepływów pieniężnych
do odzyskania i dla których utworzony został odpis z tytułu utraty wartości lub korekta wartości
godziwej dla wierzytelności pochodzących z zapadłych terminowych operacji finansowych, które
łącznie pokrywają w całości należność pozostałą do spłaty, są spisywane z bilansu w ciężar odpisu
aktualizującego i przenoszone do ewidencji pozabilansowej. Przedmiotowa operacja nie powoduje
umorzenia należności, tj. nie powoduje zwolnienia dłużnika z długu ani zaprzestania wymaganych
prawem i uzasadnionych ekonomicznie działań prawnych i windykacyjnych celem dochodzenia spłaty.
Zaangażowanie brutto w tys. PLN
31.12.2023
Kredyty i pożyczki udzielone klientom indywidualnym
1 327 462
Kredyty i pożyczki udzielone klientom korporacyjnym
191 320
Razem
1 518 782
75
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Najczęściej Bank spisuje należności w ciężar rezerw na utratę wartości w przypadku stwierdzenia
nieściągalności należności, tj. między innymi:
▪ uzyskania postanowienia o bezskuteczności postępowania egzekucyjnego;
▪ śmierci dłużnika;
▪ uzyskania potwierdzenia braku szans na zaspokojenie ze środków masy upadłościowej;
▪ wyczerpania możliwości prowadzenia egzekucji wobec braku majątku dłużnika głównego i innych
osób zobowiązanych (np. dawców zabezpieczeń).
Zaangażowanie brutto
należności spisanych,
w tys. PLN
2023 r.
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
Kredyty i
pożyczki
udzielone
bankom
Razem
Przedsiębiorstwa
Kredyty
hipoteczne
Pozostałe
detaliczne
Należności spisane z
umorzeniem
482
12 498
23 506
0
36 486
Należności spisane bez
umorzenia
3 459
62
114 155
0
117 676
Unieważnione należności
hipoteczne FX
0
23 907
0
0
23 907
Razem - należności spisane
3 941
36 467
137 660
0
178 069
Zaangażowanie brutto
należności spisanych,
w tys. PLN
2022 r.
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
Kredyty i
pożyczki
udzielone
bankom
Razem
Przedsiębiorstwa
Kredyty
hipoteczne
Pozostałe
detaliczne
Należności spisane z umorzeniem
10 807
8 485
27 356
0
46 648
Należności spisane bez
umorzenia
16 801
0
173 496
0
190 297
Razem - należności spisane
27 609
8 485
200 852
0
236 945
76
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
(3h) Koncentracja ryzyk aktywów finansowych z ekspozycją na ryzyko
kredytowe
Sektory gospodarki
Poniższa tabela przedstawia podział głównych kategorii ekspozycji kredytowych Banku z rozbiciem na
czynniki składowe, według kategorii klientów.
wg stanu na
31.12.2023
Pośrednictwo
finansowe
Przemysł I
budownictwo
Handel hurtowy
I detaliczny
Transport I
komunikacja
Sektor
publiczny
Kredyty
hipoteczne
Kredyty
konsumpcyjne*
Pozostałe
branże
Razem
Kredyty i
pożyczki dla
banków
1 866 848
0
0
0
0
0
0
0
1 866 848
Kredyty i
pożyczki dla
klientów (koszt
zamortyzowany)
6 625 870
3 184 931
4 305 847
557 179
25 262
27 100 062
18 476 051
2 610 511
62 885 713
Kredyty i
pożyczki dla
klientów
(wartość
godziwa przez
inne dochody)
0
0
0
0
0
11 799 748
0
0
11 799 748
Kredyty i
pożyczki dla
klientów
(wartość
godziwa przez
wynik)
0
8
3
58
0
0
19 280
0
19 349
Papiery
wartościowe
przeznaczone do
obrotu
28
86
0
4
110 554
0
0
3
110 675
Instrumenty
wyceniane wg
zamortyzowaneg
o kosztu
1 716 205
0
0
0
16 723 581
0
0
0
18 439 786
Instrumenty
wyceniane w
wartości
godziwej przez
rachunek zysków
I strat
147 623
0
0
0
0
0
0
0
147 623
Instrumenty
pochodne i
korekty z tytułu
zabezpieczeń
wartości
godziwej
541 888
19 001
7 830
2 032
0
0
0
2 040
572 791
Lokacyjne
papiery
wartościowe
473 361
4 996
0
290
21 450 968
0
0
33
21 929 648
Umowy z
przyrzeczeniem
odkupu
1 163 242
0
0
0
0
0
0
0
1 163 242
Razem
12 535 065
3 209 022
4 313 680
559 563
38 310 365
38 899 810
18 495 331
2 612 587
118 935 423
* w tym: karty kredytowe, kredyty gotówkowe, kredyty w rachunku bieżącym
77
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
wg stanu na
31.12.2022
Pośrednictwo
finansowe
Przemysł I
budownictwo
Handel hurtowy
I detaliczny
Transport I
komunikacja
Sektor
publiczny
Kredyty
hipoteczne
Kredyty
konsumpcyjne*
Pozostałe
branże
Razem
Kredyty i
pożyczki dla
banków
1 410 526
0
0
0
0
0
0
0
1 410 526
Kredyty i
pożyczki dla
klientów (koszt
zamortyzowany)
784 926
5 724 949
5 560 871
2 708 668
33 159
30 845 153
17 169 580
3 951 201
66 778 507
Kredyty i
pożyczki dla
klientów
(wartość
godziwa przez
inne dochody)
0
0
0
0
0
11 221 252
0
0
11 221 252
Kredyty i
pożyczki dla
klientów
(wartość
godziwa przez
wynik)
0
6
4
50
0
0
97 916
6
97 982
Papiery
wartościowe
przeznaczone do
obrotu
27
69
8
8
24 210
0
0
1
24 323
Instrumenty
wyceniane wg
zamortyzowaneg
o kosztu
398 828
0
0
0
3 494 390
0
0
0
3 893 218
Instrumenty
wyceniane w
wartości
godziwej przez
rachunek zysków
I strat
201 036
0
0
0
0
0
0
0
201 036
Instrumenty
pochodne i
korekty z tytułu
zabezpieczeń
wartości
godziwej
447 219
17 209
8 339
223
0
0
0
2 109
475 099
Lokacyjne
papiery
wartościowe
24 033
4 996
0
313
16 414 077
0
0
35
16 443 454
Umowy z
przyrzeczeniem
odkupu
4 863
0
0
0
0
0
0
0
4 863
Razem
3 271 458
5 747 229
5 569 222
2 709 262
19 965 836
42 066 405
17 267 496
3 953 352
100 550 260
* w tym: karty kredytowe, kredyty gotówkowe, kredyty w rachunku bieżącym
78
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Kredyty i pożyczki dla klientów wg sektorów gospodarki i segmentów
Biorąc pod uwagę ryzyko koncentracji w poszczególne sektory i segmenty klientów, Bank zdefiniowała
wewnętrzne limity koncentracji zgodnie z tolerancją na ryzyko, co zapewnia utrzymanie dobrze
zdywersyfikowanego portfela kredytowego.
Główną pozycję w portfelu kredytowym (kredyty i pożyczki dla klientów) stanowią kredyty hipoteczne
(52%) oraz kredyty gotówkowe dla osób fizycznych (21,5%). Portfel kredytów dla firm działających w
różnych sektorach: przemysł i budownictwo, transport i komunikacja, handel, pośrednictwo
finansowe oraz w sektorze publicznym stanowi około 23%.
Nazwa branży
2023
Ekspozycja bilansowa
(mln zł)
Udział (%)
2022
Ekspozycja bilansowa
(mln zł)
Udział (%)
Kredyty dla osób fizycznych
57 370,7
76,8%
59 165,0
75,9%
Hipoteczne
38 853,6
52,0%
41 858,5
53,7%
Gotówkowe
16 037,3
21,5%
14 893,9
19,1%
Karty kredytowe i pozostałe
2 479,8
3,3%
2 412,5
3,1%
Kredyty dla przedsiębiorstw*
17 309,6
23,2%
18 763,9
24,1%
Handel i naprawy
4 305,8
5,8%
5 560,9
7,1%
Przetwórstwo przemysłowe
2 631,1
3,5%
4 572,9
5,9%
Budownictwo
553,9
0,7%
1 152,0
1,5%
Transport i gosp. magazynowa
557,1
0,7%
2 708,7
3,5%
Administracja publiczna
25,3
0,0%
33,2
0,0%
Informacja i komunikacja
813,1
1,1%
1 077,1
1,4%
Usługi pozostałe
293,6
0,4%
874,9
1,1%
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa
6 625,9
8,9%
784,9
1,0%
Obsługa nieruchomości
675,8
0,9%
792,2
1,0%
Działalność profesjonalna, naukowa i
techniczna
288,8
0,4%
345,7
0,4%
Górnictwo
2,3
0,0%
61,0
0,1%
Dostawy wody, ścieki I odpady
55,8
0,1%
157,6
0,2%
Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię, gaz
I wodę
35,3
0,0%
100,6
0,1%
Hotele i restauracje
183,6
0,2%
206,8
0,3%
Edukacja
68,1
0,1%
68,2
0,1%
Rolnictwo, leśnictwo, rybołówstwo
17,9
0,0%
101,8
0,1%
Opieka zdrowotna, pomoc społeczna
142,8
0,2%
128,0
0,2%
Kultura, rekreacja i rozrywka
33,4
0,0%
37,3
0,0%
Łącznie kredyty (brutto)
74 680,3
100,0%
77 928,9
100,0%
* w tym: Mikrobiznes o rocznych obrotach do 5 mln zł
Wskaźnik koncentracji 20 największych klientów w portfelu kredytowym Banku (w tym, grup
powiązanych ze sobą podmiotów) na koniec 2023 roku wyniósł 5,2% w porównaniu do 5,7% na koniec
2022 roku. Wskaźnik koncentracji 10 największych klientów także uległ spadkowi w ciągu 2023 roku
z poziomu 4,4% na koniec poprzedniego roku do 4,0%.
79
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
8.4. RYZYKO RYNKOWE I STOPY PROCENTOWEJ
Ryzyko rynkowe obejmuje obecne i przyszłe oddziaływania na zyski lub kapitał ze strony zmiany
wartości portfela Banku wywołanej niekorzystnymi ruchami stóp procentowych, kursów wymiany
walut lub cen obligacji, akcji lub towarów.
Ryzyko stopy procentowej z tytułu działalności zaliczanej do portfela bankowego (IRRBB) obejmuje
bieżące i potencjalne oddziaływanie, jakie zarówno na wynik finansowy jak i wartość ekonomiczną
kapitału mają zmiany wartości portfela Banku w wyniku niekorzystnych zmian stóp procentowych,
które wpływają na instrumenty wrażliwe na zmianę stóp. Ryzyko to obejmuje ryzyko niedopasowania,
ryzyko bazowe i ryzyko opcji klienta.
Ryzyko Rynkowe
Pomiar ryzyka rynkowego w Banku pozwala na monitorowanie wszystkich możliwych typów ryzyka, to
jest ryzyka ogólnego (w tym ryzyko stopy procentowej, ryzyko walutowe, ryzyko cen akcji), ryzyka
nieliniowego, ryzyka szczególnego, jak i ryzyka cen towarów. W 2023 roku ryzyko nieliniowe i cen
towarów nie występowało w Banku. Ryzyko cen akcji uznano za nieistotne, jako że zaangażowanie
Banku w instrumenty kapitałowe jest znikome.
Pomiar każdego z typów ryzyka odbywa się indywidualnie przy pomocy odpowiednich modeli,
a następnie wyniki integrowane są w całkowite ryzyko rynkowe bez uwzględnienia jakiegokolwiek
efektu dywersyfikacji między czterema typami ryzyka (najgorszy scenariusz).
Główną miarą, stosowaną przez Bank w celu oceny ryzyka rynkowego (ryzyko stopy procentowej,
ryzyko walutowe, ryzyko cen akcji) jest parametryczny model VaR (wartość narażona na ryzyko) –
spodziewana strata, która może powstać w portfelu w określonym czasie (okres utrzymania) oraz
z określonym prawdopodobieństwem (poziom ufności) z tytułu niekorzystnego ruchu na rynku.
Wartość narażona na ryzyko w Banku (VaR) jest obliczana z założeniem 10-dniowego okresu
utrzymania oraz 99% poziomu ufności (przedział jednostronny). Zgodnie z wymogami regulacyjnymi
CRD V/CRR II, zmienność związaną z każdym czynnikiem ryzyka rynkowego uwzględnionym w modelu
VaR (jak i korelacje występujące między nimi) estymuje się za pomocą równo ważonych zmian
parametrów rynkowych wykorzystując efektywny okres obserwacji danych historycznych z ostatniego
roku. Metoda EWMA (ang. exponentially weighted moving average) z efektywnie krótszym okresem
obserwacji jest uzasadniona jedynie w przypadku istotnego skoku zmienności cenowej.
W celu monitorowania i limitowania pozycji w instrumentach, dla których nie jest możliwa należyta
ocena ryzyka rynkowego z zastosowaniem modelu VaR (ryzyko nieliniowe, cen towarów
i ryzyko szczególne) wprowadzono odpowiednie zasady pomiaru tych ryzyk. Ryzyko nieliniowe
mierzone jest według wewnętrznej metodologii, która jest zgodna z metodologią VaR – przyjmuje się
ten sam okres utrzymania jak i poziom ufności. Ryzyko szczególne i ryzyko cen towarów mierzone jest
według metody standardowej, zgodnie z regulacjami nadzorczymi uwzględniając zmianę okresu
utrzymania pozycji.
Pomiar ryzyka rynkowego odbywa się codziennie (w ciągu dnia i na koniec dnia), zarówno
indywidualnie dla każdego z obszarów odpowiedzialnych za podejmowanie ryzyka i zarządzanie nim,
jak i na bazie skonsolidowanej dla całego Banku łącznie dla Księgi Handlowej i Księgi Bankowej,
z uwzględnieniem efektu dywersyfikacji istniejącej pomiędzy poszczególnymi portfelami. Dodatkowo
każda Księga podzielona jest na obszary zarządzania ryzykiem.
W celu zapewnienia adekwatności modelu VaR dla oceny ryzyk występujących na otwartych
pozycjach, ustanowiono i przeprowadza się codziennie proces testowania wstecznego.
80
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Wszystkie zgłoszone przekroczenia są udokumentowane, łącznie z wyjaśnieniem przyczyn ich
powstania oraz zaliczeniem do jednej z trzech klas wyjaśnienia przekroczeń: adekwatność modelu,
niewystarczająca dokładność modelu lub nieprzewidziane ruchy rynkowe.
Równolegle do metody VaR portfele są poddawane szeregowi analiz wrażliwości i scenariuszy
warunków skrajnych w celu:
▪ Oszacowania potencjalnej straty ekonomicznej, wynikającej ze skrajnych wahań
czynników ryzyka rynkowego,
▪ Identyfikacji ruchów ryzyka rynkowego, ewentualnie nieujętych w VaR, na które portfele
są bardziej wrażliwe,
▪ Identyfikacji czynności, które mogą zostać podjęte w celu redukcji wpływu skrajnych
zmian czynników ryzyka.
Stosuje się następujące rodzaje scenariuszy rynkowych:
▪ Równoległe przesunięcia krzywych dochodowości,
▪ Bardziej stromy lub spłaszczony przebieg krzywych dochodowości,
▪ Wahania kursów wymiany,
▪ Niekorzystne scenariusze historyczne,
▪ Scenariusze indywidualne, wykorzystujące zaobserwowane historycznie dotkliwe zmiany
parametrów rynkowych.
Limit całkowity VaR wyrażony jest w milionach zł. Następnie dzielony jest na Księgi, poszczególne
obszary zarządzania ryzykiem i na różne typy ryzyka, co pozwala Bankowi w pełni na pomiar,
monitorowanie i kontrolowanie ryzyka rynkowego. Ekspozycja na ryzyko rynkowe (VaR) na tle
obowiązujących limitów jest raportowana codziennie do wszystkich obszarów odpowiedzialnych za
zarządzanie i nadzorowanie ryzyka rynkowego w Banku.
Limity ograniczające ryzyko rynkowe podlegają aktualizacji przynajmniej raz w roku biorąc pod uwagę
m.in. zmianę wielkość skonsolidowanych funduszy własnych, bieżącą i przewidywaną strukturę
bilansu, a także sytuację rynkową. Limity ryzyka rynkowego obowiązujące w 2023 roku
odzwierciedlały założenia i apetyt na ryzyko określone w Strategii Ryzyka na lata 2023- 2025. Obecnie
limity obowiązują od dnia 1 października 2023 roku i pozostały konserwatywne - dla Banku ogółem na
poziomie nie więcej niż 537,7 mln zł, a dla Księgi Handlowej nie więcej niż 19,4 mln zł.
W 2023 roku limity VaR nie zostały przekroczenie dla Banku ogółem, a także dla Księgi Handlowej
i Bankowej. Należy zauważyć, że wartość narażona na ryzyko w Księdze Bankowej jest jedynie
uzupełniającym narzędziem pomiaru ryzyka, ponieważ oczekuje się, że pozycje będą utrzymywane
do terminu zapadalności i w znaczącej większości nie podlegają wycenie rynkowej (patrz następna
sekcja - Ryzyko stopy procentowej w Księdze Bankowej). Wszystkie przekroczenia limitów ryzyka
rynkowego są zawsze raportowane, dokumentowane i ratyfikowane na odpowiednim poziomie
kompetencji.
W obecnym otoczeniu rynkowym Grupa nadal działała bardzo ostrożnie. Wskaźniki VaR dla Banku
pozostawały w 2023 roku na średnim poziomie 317,2mln zł. (58% limitu) oraz 270,0 mln zł. (50% limitu)
na koniec grudnia 2023. Efekt dywersyfikacji dotyczy ryzyka ogólnego i odzwierciedla korelacje
między jego składnikami. Niski poziom efektu dywersyfikacji wynika z faktu, że ryzyko rynkowe
w Banku stanowi przede wszystkim ryzyko stopy procentowej. Liczby w Tabeli zawierają także
ekspozycje na ryzyko rynkowe generowane w podmiotach zależnych, jako że Bank zarządza ryzykiem
rynkowym na poziomie centralnym.
81
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Miary VaR w Banku dla ryzyka rynkowego (tys. zł):
Miary VaR dla ryzyka
rynkowego w tyś. PLN
VaR (2023)
31.12.2022
Średnio
Maksimum
Minimum
31.12.2023
Ryzyko całkowite
372 712
317 222
422 101
190 970
269 971
Ryzyko ogólne
359 279
288 142
395 934
172 162
199 442
Ryzyko stopy procentowej
359 270
288 120
395 935
172 158
199 439
Ryzyko kursowe
229
156
6 704
19
22
Ryzyko akcji
0
3
18
0
13
Efekt dywersyfikacji
0,1%
0,0%
Ryzyko szczególne
13 432
29 080
70 818
13 432
70 529
Ekspozycje w 2022 roku wynosiły odpowiednio (tys. zł):
Miary VaR dla ryzyka
rynkowego w tyś. PLN
VaR (2022)
31.12.2021
Średnio
Maksimum
Minimum
31.12.2022
Ryzyko całkowite
391 280
456 628
736 729
270 212
372 712
Ryzyko ogólne
389 833
451 590
735 324
257 021
359 279
Ryzyko stopy procentowej
389 761
451 587
735 219
257 020
359 270
Ryzyko kursowe
232
113
2 958
13
229
Ryzyko akcji
0
0
0
0
0
Efekt dywersyfikacji
0,0%
0,1%
Ryzyko szczególne
1 445
5 035
13 465
1 375
13 432
Ekspozycje na ryzyko rynkowe w podziale na Księgę Handlową i Bankową oraz na typy ryzyka
przedstawione są w tabelach poniżej (tys. zł.):
Księga Bankowa:
Miary VaR dla ryzyka
rynkowego w tyś. PLN
VaR (2023)
31.12.2022
Średnio
Maksimum
Minimum
31.12.2023
Ryzyko całkowite
372 708
314 227
412 345
189 577
269 052
Ryzyko ogólne
359 277
285 148
386 154
170 770
198 527
Ryzyko stopy procentowej
359 277
285 148
386 154
170 770
198 527
Ryzyko kursowe
0
0
0
0
0
Ryzyko akcji
0
0
0
0
0
Efekt dywersyfikacji
0,0%
0,0%
Ryzyko szczególne
13 430
29 079
70 813
13 430
70 525
Miary VaR dla ryzyka
rynkowego w tyś. PLN
VaR (2022)
31.12.2021
Średnio
Maksimum
Minimum
31.12.2022
Ryzyko całkowite
390 289
455 758
731 045
270 331
372 708
Ryzyko ogólne
388 846
450 725
729 643
257 143
359 277
Ryzyko stopy procentowej
388 846
450 725
729 643
257 143
359 277
Ryzyko kursowe
0
0
0
0
0
Ryzyko akcji
0
0
0
0
0
Efekt dywersyfikacji
0,0%
0,0%
Ryzyko szczególne
1 443
5 033
13 463
1 373
13 430
82
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Księga Handlowa:
Miary VaR dla ryzyka
rynkowego w tys. PLN
VaR (2023)
31.12.2022
Średnio
Maksimum
Minimum
31.12.2023
Ryzyko całkowite
1 336
4 116
12 309
393
1 078
Ryzyko ogólne
1 334
4 115
12 309
389
1 075
Ryzyko stopy procentowej
1 310
4 064
12 146
390
1 071
Ryzyko kursowe
240
111
4 375
19
24
Ryzyko akcji
0
3
18
0
13
Efekt dywersyfikacji
16,2%
3,1%
Ryzyko szczególne
2
1
18
0
3
Miary VaR dla ryzyka
rynkowego w tys. PLN
VaR (2022)
31.12.2021
Średnio
Maksimum
Minimum
31.12.2022
Ryzyko całkowite
2 518
3 111
9 532
743
1 336
Ryzyko ogólne
2 514
3 106
9 528
741
1 334
Ryzyko stopy procentowej
2 485
3 090
9 507
734
1 310
Ryzyko kursowe
228
113
2 961
13
240
Ryzyko akcji
0
0
0
0
0
Efekt dywersyfikacji
7,9%
16,2%
Ryzyko szczególne
2
2
18
2
2
Otwarte pozycje obejmowały głównie instrumenty ryzyka stopy procentowej oraz ryzyka walutowego.
Ryzyko walutowe uwzględnia wszystkie pozycje wymiany walutowej Banku. Zgodnie ze Strategią
Ryzyka, otwarte pozycje walutowe są dozwolone, ale powinny być utrzymywane na niskim poziomie.
W tym celu wprowadzono w Banku system konserwatywnych limitów na otwartą pozycje walutową
(zarówno limity w ciągu dnia jak i na zamknięcie), a otwarte pozycje walutowe dozwolone są
wyłącznie w Księdze Handlowej.
W 2023 roku, zgodnie z ogólną zasadą pozycja walutowa generowana w Księdze Bankowej była
w całości przekazywana do Księgi Handlowej, gdzie zarządza się nią na bazie dziennej. W ciągu 2023
roku otwarta pozycja walutowa utrzymywana była na średnim poziomie 12,1 mln zł. oraz na
maksymalnym poziomie 50,6 mln zł. W 2023 roku, otwarta pozycja walutowa (zarówno w ciągu dnia
jak i na koniec dnia) pozostawała poniżej 2% funduszy własnych oraz poniżej obowiązujących limitów
maksymalnych.
Kształtowanie się całkowitej pozycji walutowej (na koniec dnia) w Portfelu Handlowym przedstawia
poniższa tabela (w tys. PLN):
Pozycja całkowita
Średnia w
okresie
Minimum w
okresie
Maksimum w
okresie
Koniec okresu
2023
12 149
3 320
50 622
13 344
2022
10 549
2 126
42 300
6 202
Oprócz wyżej wspomnianych limitów ryzyka rynkowego, w Banku obowiązują również limity
maksymalnej straty dla portfeli rynków finansowych. Celem jest ograniczenie maksymalnej straty dla
działalności handlowej. W przypadku osiągnięcia limitu dokonuje się przeglądu strategii zarządzania
oraz zasadności przyjmowanej pozycji. Limity maksymalnej straty nie zostały osiągnięte.
83
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
W procesie testowania wstecznego modelu VaR w Księdze Handlowej zostało wykryte osiem
przekroczeń w okresie ostatnich 12 miesięcy (zgodnie z poniższą tabelą, w tys. PLN).
Data sprawozdawcza
VaR
(ryzyko ogólne)
Teoretyczna zmiana
wartości portfela
(wartości bezwzględne)
Liczba przekroczeń w ciągu
ostatnich 12 miesięcy *
2023-12-31
1 075
502
8
2022-12-31
1 334
617
0
* uznaje się, że przekroczenie miało miejsce, gdy różnica pomiędzy bezwzględną wartością zmiany portfela a poziomem miary
VaR jest dodatnia.
W 2023 roku, wszystkie przekroczenia w procesie testowania wstecznego modelu VaR spowodowane
były nieoczekiwanymi zmianami na rynku, spowodowanymi głównie zmianami krzywej Swap, krzywej
rentowności polskich obligacji skarbowych i rynku Pieniężnego. Liczba przekroczeń świadczy
o adekwatności modelu (strefa zielona: 1 - 8 akceptowanych przekroczeń).
Ocenę VaR uzupełnia monitorowanie wrażliwości na ryzyko rynkowe portfeli obarczonych ryzykiem
rynkowym na ww. scenariusze warunków skrajnych.
Wyniki wrażliwości na ryzyko rynkowe oraz scenariuszy indywidualnych testów warunków skrajnych
w obszarze ryzyka rynkowego były regularnie raportowane do Komitetu Kapitału, Aktywów i Pasywów.
Ryzyko stopy procentowej w Księdze Bankowej
W przypadku Księgi Bankowej, głównym składnikiem ryzyka rynkowego jest ryzyko stóp procentowych.
Ekspozycja na ryzyko stopy procentowej w Księdze Bankowej wynika przede wszystkim z różnic
w terminach przeszacowania aktywów oraz pasywów jak i w ich stopach referencyjnych, o ile takie
są kontraktowo określone. Szczególny wpływ ma na nią brak równowagi pomiędzy aktywami
i pasywami o stałej stopie procentowej, zwłaszcza pasywami, których specyfika powoduje, iż ich
oprocentowanie nie może być niższe niż 0%. W konsekwencji, na poziom wrażliwości na zmiany stóp
procentowych wpływa poziom stóp procentowych przyjmowanych jako odniesienie. Dodatkowo, ze
względu na specyfikę polskiego systemu prawnego, oprocentowanie kredytów jest ograniczone z góry
(nie może ono przekraczać dwukrotności stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego
powiększonej o 7 punktów procentowych). W sytuacjach spadku stóp procentowych wpływ na wynik
odsetkowy jest negatywny i uzależniony jest od udziału portfela kredytowego o stałym
oprocentowaniu podlegającego nowej maksymalnej stawce oprocentowania. Z drugiej strony przy
ocenie wrażliwości i ryzyka stopy procentowej bardzo ważne są również założenia dotyczące terminu
i wielkości przeszacowania depozytów.
W zakresie ryzyka stopy procentowej w Księdze Bankowej, stosuje się następujące zasady:
▪ Ryzyko rynkowe wynikające z działalności bankowej jest zabezpieczane lub podlega
comiesięcznemu transferowi do obszarów, które aktywnie zarządzają ryzkiem rynkowym
i podlegają pomiarowi w kategoriach ekspozycji na ryzyko oraz rachunku wyników,
▪ W zarządzaniu ryzykiem stopy procentowej Bank stosuje głównie naturalne zabezpieczenie
między kredytami i depozytami, a także obligacje o stałym oprocentowaniu i instrumenty
pochodne, przy czym głównym celem jest ochrona wyniku z tytułu odsetek.
84
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Wahania rynkowych stóp procentowych mają wpływ na zysk netto, zarówno w krótkim jak i w średnim
horyzoncie czasu, wpływając również na jego wartość ekonomiczną w perspektywie długoterminowej.
Pomiar obu wielkości jest komplementarny w rozumieniu pełnego zakresu występowania ryzyka stopy
procentowej w Księdze Bankowej.
Z tego względu, obok codziennego pomiaru ryzyka rynkowego metodą wartości zagrożonej, pomiar
ryzyka stopy procentowej obejmuje dodatkowo, zarówno miary dochodowe jak i miary oparte na
wartości ekonomicznej, to jest kwartalnie:
▪ Wpływ zmiany o 200 punków bazowych krzywej dochodowości w górę/dół na wartość
ekonomiczną kapitału (EVE), włączając scenariusze nadzorcze (standardowy test
nadzorczy zakładający nagłe równoległe przesunięcie krzywej dochodowości o +/- 200
punktów bazowych oraz nadzorczy test wartości odstających (SOT) z zestawem sześciu
scenariuszy dla ryzyka stopy procentowej)
▪ Wpływ scenariuszy wchodzących w skład nadzorczego testu wartości odstających SOT NII
(równoległe przesunięcie w dół oraz w górę) na wynik z tytułu odsetek w horyzoncie
następnych 12 miesięcy.
oraz miesięcznie:
▪ wpływ zmiany o 100 punktów bazowych krzywej dochodowości w górę/dół na wartość
ekonomiczną kapitału (EVE),
▪ analizę wrażliwości wartości pozycji na zmiany stóp procentowych mierzoną za pomocą
BPVx100, czyli pomnożoną przez 100 zmianę wartości portfela przy równoległym
przesunięciu krzywej rentowności o 1 punkt bazowy,
▪ wpływ jednorazowej zmiany stóp procentowych o 100 punktów bazowych na wynik z tytułu
odsetek w horyzoncie następnych 12 miesięcy.
Pomiaru ryzyka stopy procentowej dokonuje się dla wszystkich obszarów zarządzania ryzykiem
w Banku, ze szczególnym naciskiem na Księgę Bankową.
Dla potrzeb pomiaru ryzyka stopy procentowej dla aktywów i pasywów, które nie mają dokładnie
określonego terminu zapadalności/wymagalności lub instrumentów z wbudowaną opcją Klienta, Bank
przyjmuje szczególne założenia, w tym:
▪ Termin wymagalności sald i odsetek dla depozytów bez ustalonego terminu został
określony na podstawie danych historycznych odnośnie zachowania Klientów, biorąc pod
uwagę stabilność wolumenu pozycji z założeniem maksymalnego terminu wymagalności
nieprzekraczającego 5 lat dla Polskich Złotych oraz 2 lat dla innych walut,
▪ Tendencje do szybszej spłaty należności, niż wynika to z pierwotnego (umownego)
harmonogramu poprzez wyznaczenie współczynnika wcześniejszej spłaty dla wszystkich
istotnych portfeli kredytowych Banku na podstawie obserwacji danych historycznych.
Obejmuje to kredyty hipoteczne oraz gotówkowe oparte zarówno na stopie stałej jak
i zmiennej.
▪ Dla kapitału, aktywów trwałych i innych aktywów zakłada się terminy przeszacowania do
roku oraz do 3 lat. Niemniej w celu zrozumienia wybranego profilu zapadalności pomiar
ryzyka stopy procentowej jest dokonywany z wyłączeniem kapitału własnego, aby
wyodrębnić wpływ zarówno na wartość ekonomiczna, jak i dochody.
Wyniki powyższych analiz dla BPVx100 oraz wartości ekonomicznej kapitału (EVE) były regularnie
monitorowane i raportowanie do Komitetu Kapitału, Aktywów i Pasywów, Komitetu Ryzyka, Zarządu
Banku oraz Rady Nadzorczej. Wyniki pomiaru IRRBB na koniec grudnia 2023 r. wskazują, że
z perspektywy wartości ekonomicznej kapitału, Bank jest najbardziej narażony na scenariusz wzrostu
stóp procentowych (co wynika ze znacznego wzrostu udziału aktywów stałoprocentowych w 2023 r.).
Wyniki nadzorczych testów warunków skrajnych wg. stanu na grudzień 2023 r. (ostatnie dostępne
dane) pokazują jednak, że nawet w najdotkliwszym scenariuszu testu wartości odstających spadek
wartości ekonomicznej kapitału dla Księgi Bankowej jest poniżej limitu nadzorczego wynoszącego 15%
kapitału podstawowego Tier 1.
Wyniki wrażliwości na zmiany stóp procentowych mierzonej za pomocą BPVx100 oraz EVE
uwzględniając nadzorcze testy warunków skrajnych prezentują tabele poniżej.
85
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Wrażliwość Księgi Bankowej na zmiany stóp procentowych kształtowała się następująco (w tys. PLN):
31.12.2023
31.12.2022
BPVx100
BPVx100
PLN
-291 188
164 145
CHF
-8 200
-6 573
EUR
3 046
28 615
USD
23 121
19 695
Inne
3 588
3 751
RAZEM
-269 634
209 632
Kapitał, aktywa trwałe, inne aktywa
112 975
28 570
RAZEM
-156 659
238 203
Wrażliwość EVE na zmianę stóp procentowych
30.12.2023
31.12.2022
Standardowy test nadzorczy (przesunięcie krzywej dochodowości o +/-200 p.b.,
% Funduszy Własnych)
-7,33%
-6,05%
Test wartości odstających (najdotkliwszy scenariusz, % Tier 1)
-11,05%
-9,33%
Wyniki wrażliwości wyniku odsetkowego w horyzoncie następnych 12 miesięcy po 31 grudnia 2023 roku
oraz dla pozycji w Polskich Złotych, w Księdze Bankowej, przeprowadzane są przy następujących
założeniach:
▪ statycznej struktury bilansu na ten dzień odniesienia (bez zmian w ciągu kolejnych 12
miesięcy),
▪ poziomu odniesienia wyniku odsetkowego netto przy założeniu, że wszystkie aktywa
i pasywa o zmiennej stopie procentowej odzwierciedlają już poziom rynkowych stóp
procentowych na dzień 31 grudnia 2023 r. (np. stopa referencyjna NBP na koniec 2023 r.
została ustalona na poziomie 5,75%),
▪ zastosowania równoległego przesunięcia krzywej dochodowości dla pozycji w Polskich
Złotych o 100 p.b. w górę i w dół jako dodatkowego szoku dla wszystkich poziomów
rynkowych stóp procentowych na dzień 31 grudnia 2023 r., który jest ustalany na dzień
przeszacowania aktywów i pasywów występujący w ciągu następnych 12 miesięcy.
W scenariuszu równoległego spadku stóp procentowych dla pozycji w Polskich Złotych o 100 punktów
bazowych wynik jest ujemny i wynosi -67 mln zł lub 1,3% w stosunku do referencyjnego wyniku
odsetkowego netto Banku. W scenariuszu równoległego wzrostu stóp procentowych dla pozycji w
Polskich Złotych o 100 punktów bazowych wynik jest dodatni i wynosi 46 mln zł lub 0,9% względem
referencyjnego wyniku odsetkowego netto Banku. Wyniki wskazują, że Bank znajduje się obecnie w
zrównoważonej sytuacji pod względem wpływu scenariusza spadku jak i wzrostu stóp procentowych.
Dodatkowo wpływ ten jest obecnie znacznie poniżej wyznaczonych limitów (10% referencyjnego
wyniku odsetkowego z ostatnich 12 miesięcy).
Wrażliwość NII dla waluty PLN na zmiany stóp procentowych
31.12.2023
31.12.2022
Wzrost krzywej dochodowości o 100 b.p.
0,9%
+4,1%
Spadek krzywej dochodowości o 100 b.p.
-1,3%
-4,1%
Analogiczne wyniki wrażliwości dla pozycji we wszystkich walutach znaczących (PLN, CHF, EUR, USD),
z zastosowaniem szoków 100 p.b. dla wszystkich walut, przedstawione są w poniższej tabeli.
Wrażliwość NII dla wszystkich walut znaczących na zmiany
stóp procentowych
31.12.2023
31.12.2022
Wzrost krzywej dochodowości o 100 b.p.
2,1%
5,2%
Spadek krzywej dochodowości o 100 b.p.
-2,6%
-5,5%
86
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
8.5. RYZYKO PŁYNNOŚCI
Celem zarządzania ryzykiem płynności jest zapewnienie i utrzymywanie zdolności Banku do
wywiązywania się zarówno z bieżących jak i przyszłych zobowiązań, z uwzględnieniem kosztów
pozyskania płynności.
Ryzyko płynności odzwierciedla możliwość poniesienia znacznych strat w wyniku pogorszenia
warunków finansowania (ryzyko finansowania) i/lub sprzedaży aktywów poniżej ich wartości rynkowej
(ryzyko płynności rynku) w celu zaspokojenia zapotrzebowania na środki, wynikającego z zobowiązań
Banku.
Zarówno wymogi finansowania jak i nadwyżki płynności spółek zależnych są zarządzane poprzez
transakcje zawierane z Bankiem, chyba że wcześniej w tym celu zostały zawarte transakcje rynkowe.
Departament Skarbu jest odpowiedzialny za zarządzanie z częstotliwością dzienną sytuacją
płynnościową Banku, zgodnie z przyjętymi zasadami i procedurami, biorąc pod uwagę cele określone
przez Zarząd Banku oraz Komitet Kapitałów, Aktywów i Pasywów.
W 2023 r. Bank nadal charakteryzowała solidna pozycja płynnościowa. Wszystkie nadzorcze wskaźniki
płynności utrzymywały się znacznie powyżej obowiązujących minimalnych limitów. Zgodnie z
obowiązującymi zasadami wszelkie ewentualne przekroczenia wewnętrznych limitów ryzyka płynności
są zawsze raportowane, dokumentowane i ratyfikowane na odpowiednim poziomie kompetencyjnym.
Kroki podjęte w ramach standardowych i wiążących procedur zarządzania ryzykiem okazały się
wystarczające do zarządzania płynnością w obecnym otoczeniu rynkowym.
W 2023 roku, w konsekwencji szybszego wzrostu depozytów od Klientów niż kredytów, nadal
następowała poprawa wskaźnika kredyty/depozyty Banku do 67% na koniec grudnia 2023
(w porównaniu do 77% na koniec grudnia 2022).
Portfel aktywów płynnych jest traktowany przez Grupę jako rezerwa płynności, który pozwoli
przetrwać sytuacje kryzysowe. Portfel aktywów płynnych składa się głównie z płynnych, dłużnych
papierów wartościowych emitowanych lub gwarantowanych przez rząd polski, inne rządy UE, Unię
Europejską oraz wielostronne banki rozwoju. Dodatkowo, portfel uzupełniony jest gotówką oraz
ekspozycjami wobec Narodowego Banku Polskiego. Udział wyżej wspominanych płynnych, dłużnych
papierów wartościowych (włączając bony pieniężne NBP) w portfelu dłużnych papierów
wartościowych ogółem wynosił na koniec grudnia 2023 roku ok. 99,9% i osiągnął poziom ok. 40,7
miliarda PLN (33% aktywów ogółem), podczas, gdy na koniec grudnia 2022 poziom ten wynosił 20,3
miliarda PLN (18% aktywów ogółem).
Konsekwentnie głównym źródłem finansowania Banku pozostaje duża, zdywersyfikowana oraz stabilna
baza depozytów pochodzących od Klientów detalicznych, korporacyjnych oraz Klientów z sektora
publicznego. Na koniec 2023 roku depozyty Klientów osiągnęły łączny poziom 107,5 mld zł. (98,3 mld
zł. Na koniec grudnia 2022 roku). Bazę depozytową stanowiły głównie środki Klientów indywidualnych,
których udział w łącznym saldzie zobowiązań wobec Klientów wynosił ok. 71,3% na koniec grudnia
2023 (70,0% na koniec grudnia 2022 roku). Wysoki udział środków od Klientów indywidualnych miał
pozytywny wpływ na płynność w Banku oraz umożliwił przestrzeganie nadzorczych miar płynności.
Koncentracja bazy depozytowej, mierzona udziałem 5 i 20 największych deponentów, na koniec 2023
roku wyniosła odpowiednio 2,3% oraz 5,4% (w grudniu 2022 roku odpowiednio 4,0% oraz 7,3%). Poziom
koncentracji depozytów jest regularnie monitorowany i nie miał negatywnego wpływu na stabilność
bazy depozytowej w 2023 roku. W przypadku znacznego wzrostu udziału największych deponentów w
bazie depozytowej, dodatkowe środki pozyskane od tych deponentów nie są traktowane jako stabilne.
Co więcej, w celu zabezpieczenia przed fluktuacjami bazy depozytowej, Bank utrzymuje rezerwę
płynnych aktywów w postaci portfela papierów wartościowych.
87
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Baza depozytowa uzupełniona jest o depozyty instytucji finansowych oraz inne operacje rynku
pieniężnego. W 2023 roku, źródłem finansowania średnioterminowego był dług podporządkowany
emisja własnych obligacji w EUR i sekurytyzacja portfela kredytowego.
Łączna wartość obligacji powiązanych z ryzykiem kredytowym (Credit Link Notes) wyemitowanych
przez Bank na koniec 2023 roku wynosi 731,5 mln zł (242,5 mln zł na koniec 2022 r.). W 2023 r. Bank
wyemitował obligacje powiązane z ryzykiem kredytowym (Credit Link Notes) na kwotę 489 mln w
ramach transakcji syntetycznej sekurytyzacji. Na koniec 2023 roku Bank nie ma średnioterminowych
kredytów od instytucji finansowych (na koniec grudnia 2022 roku wynosiły 5,0 mln zł).
Płynność w walutach obcych Bank zapewnia poprzez depozyty denominowane w walucie obcej, emisji
obligacji własnych w EUR oraz transakcjom swapów walutowych jak i procentowo-walutowych.
Znaczenie swapów spada w wyniku zmniejszenia portfela walutowych kredytów hipotecznych oraz
zabezpieczenia w walutach obcych większości rezerw na ryzyko prawne. Portfel swapów jest
zdywersyfikowany w zakresie kontrahentów oraz terminów zapadalności. Z większością
kontrahentów, Bank ma podpisane aneksy do umów ramowych, regulujące kwestie zabezpieczeń (ang.
Credit Support Annex, CSA). W związku z tym, w przypadku niekorzystnych zmian kursów (deprecjacja
zł.), Bank zobligowany jest do złożenia depozytu w celu zabezpieczenia rozliczenia instrumentów
pochodnych w przyszłości, a w przypadku korzystnych zmian kursów (aprecjacja zł.) Bank otrzymuje
depozyt zabezpieczający od kontrahentów. W żadnej z zawartych umów ramowych (zarówno
międzynarodowych jak i krajowych) nie są zawarte zapisy ustanawiające związek pomiędzy ratingiem
Banku a wysokością depozytów zabezpieczających. Potencjalne pogorszenie ratingu nie będzie zatem
miało wpływu na sposób wyliczenia i wymianę depozytów zabezpieczających. Co istotne,
zapotrzebowanie na swapy walutowe uległo zmniejszeniu w znaczący sposób, ze względu na
zmniejszanie się portfela kredytów walutowych.
Bank uwzględnia możliwość niekorzystnej zmiany kursu walut obcych (w szczególności CHF i EUR
powodującej zwiększenie potrzeb płynnościowych) w różnych analizowanych wariantach ryzyka
płynności i uwzględnia to ryzyko w swoich planach płynnościowych.
Miary oceny ryzyka płynności
Ocena ryzyka płynności Banku jest realizowana z zastosowaniem zarówno wewnętrznych jak
i nadzorczych miar, dla których zdefiniowano limity ekspozycji.
Kształtowanie się sytuacji płynnościowej Banku w krótkich horyzontach czasowych jest sprawdzane
codziennie na podstawie portfela aktywów płynnych, portfela papierów wartościowych, uznanych
przez NBP jako zabezpieczenie standardowych instrumentów wsparcia płynności oraz dwóch
wskaźników zdefiniowanych wewnętrznie: płynność natychmiastowa oraz płynność kwartalna. Te dwa
ostatnie wskaźniki mierzą maksymalne zapotrzebowanie na środki, które mogłoby powstać jednego
dnia, z uwzględnieniem projekcji przepływów środków pieniężnych odpowiednio na datę spot lub
okres 3-miesięczny. Dodatkowo, portfel aktywów płynnych wyznacza się na bazie dziennej.
Wskaźniki te są porównywane z obowiązującymi limitami ekspozycji oraz raportowane codziennie do
obszarów odpowiedzialnych za zarządzanie i kontrolę ryzyka płynności dla Banku, a w cyklach
miesięcznych i/lub kwartalnych prezentowane są do Zarządu i na Radę Nadzorczą Banku.
Limity ograniczające ryzyko płynności podlegają aktualizacji przynajmniej raz w roku biorąc pod
uwagę m.in. wielkość skonsolidowanych funduszy własnych, bieżącą i przewidywaną strukturę
bilansu, historyczną konsumpcję limitów, a także obecną sytuację rynkową i wymogi nadzorcze.
Zgodnie z obowiązującymi zasadami, wszelkie ewentualne przekroczenia wewnętrznych limitów
ryzyka płynności są zawsze raportowane, dokumentowane i ratyfikowane na odpowiednim poziomie
kompetencyjnym.
88
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Zgodnie z ostatecznym tekstem tzw. pakietu CRD V/CRR II, Bank wyznacza wymóg pokrycia płynności
(LCR) i wymóg stabilnego finansowania netto (NSFR). Minimalny, nadzorczy poziom wskaźnika LCR
i NSFR w wysokości 100% został spełniony przez Bank. Wskaźnik LCR znacząco się poprawił w trakcie
2023 roku i wynosił 309% na koniec grudnia 2023 roku (218% na koniec grudnia 2022 roku). Wzrost
wskaźnika związany był głównie z znaczącym wzrostem depozytów od klientów detalicznych, które
zostały zainwestowane w portfel aktywów płynnych. Wskaźnik ten jest wyznaczany codziennie
i raportowany w okresach miesięcznych do NBP od marca 2014 roku. Wewnętrznie wskaźnik LCR
szacowany jest codziennie i raportowany do obszarów odpowiedzialnych za zarządzanie i kontrolę
ryzyka płynności w Banku na bazie dziennej. Wskaźnik NSFR jest monitorowany i raportowany
miesięcznie. W 2023 r., wskaźnik NSFR był powyżej minimum nadzorczego w wysokości 100%
(minimum nadzorcze obowiązuje od czerwca 2021 r.). Na koniec grudnia 2023 roku wskaźnik NSFR
wynosił 185% (160% na koniec grudnia 2022 roku).
Bieżące wskaźniki płynności
31.12.2023
Wskaźnik płynności
natychmiastowej
(%)*
Wskaźnik płynności
kwartalnej
(%)*
Zabezpieczenie uznawane
przez Bank Centralny /
Depozyty łącznie (%)**
Portfel Aktywów
płynnych
(m PLN)***
LCR (%)
Wskaźnik
34%
37%
28%
41 358
309%
31.12.2022
Wskaźnik płynności
natychmiastowej
(%)*
Wskaźnik płynności
kwartalnej
(%)*
Zabezpieczenie uznawane
przez Bank Centralny /
Depozyty łącznie (%)**
Portfel Aktywów
płynnych
(m PLN)***
LCR (%)
Wskaźnik
28%
28%
25%
24 349
218%
* Wskaźniki płynności natychmiastowej i kwartalnej: Relacja między wartością buforu płynności możliwego do zdyskontowania
w Banku Centralnym (NBP) minus przewidywane odpływy netto w ciągu najbliższych 3 dni roboczych dla wskaźnika płynności
natychmiastowej i 3 miesiące dla wskaźnika płynności kwartalnej, we wszystkich walutach wymienialnych do depozytów
łącznie. Bufor płynności jest określany jako różnica pomiędzy sumą portfela aktywów nieobciążonych uznawanych przez Bank
Centralny (NBP) po uwzględnieniu haircutów, gromadzonych lub nie w danej puli środków polityki pieniężnej, gotówką,
depozytami posiadanymi w NBP w części dostępnej do wypłaty, a finansowaniem brutto z NBP i naliczonymi odsetkami.
** - Zabezpieczenie uznawane przez Bank Centralny / Depozyty łącznie: Relacja wartości dostępnego zabezpieczenia dla NBP
po uwzględnieniu haircutów , plus gotówka i depozyty w Banku Centralnym (NBP) pomniejszone o minimalny wymóg rezerwy
oraz wartości depozytów klientów.
*** Portfel Aktywów płynnych: Suma gotówki, salda nostro (pomniejszonego o wymaganą rezerwę obowiązkową), portfela
nieobciążonych płynnych obligacji, Bonów NBP oraz krótkoterminowych zobowiązań od Banków (do 1 miesiąca)
Bank monitoruje płynność na bazie wewnętrznych miar płynności, uwzględniając również wpływ
kursów walutowych na sytuację płynnościową.
Ponadto Bank stosuje analizę wewnętrznej płynności strukturalnej na bazie skumulowanych
urealnionych luk płynności. Bezpieczny poziom, przyjęty w Grupie w zakresie relacji niedoboru
płynności został określony dla każdego przedziału czasowego poniżej 5 lat.
W grudniu 2023 r. luki płynności utrzymywały się na dodatnich i bezpiecznych poziomach. Wyniki
skumulowanych, urealnionych luk płynności (warunki normalne) przedstawiają poniższe tabele.
2023-12-31
Urealniona luka płynności (PLN mln)
Do 6M
Do 1Y
Do 2Y
Do 5Y
Zdolność równoważenia płynności
40 501
40 501
40 501
40 501
Wypływy
12 051
1 691
2 639
9 017
Wypływy skumulowane
12 051
13 742
16 381
25 399
Wpływy
13 557
4 421
7 642
14 518
Wpływy skumulowane
13 557
17 979
25 620
40 138
Luka płynności
42 008
2 730
5 002
5 500
Luka płynności skumulowana
42 008
44 738
49 740
55 240
89
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
2022-12-31
Urealniona luka płynności (PLN mln)
Do 6M
Do 1Y
Do 2Y
Do 5Y
Zdolność równoważenia płynności
25 068
25 068
25 068
25 068
Wypływy
12 099
4 670
3 726
6 734
Wypływy skumulowane
12 099
16 769
20 495
27 229
Wpływy
12 588
5 192
11 325
13 561
Wpływy skumulowane
12 588
17 779
29 105
42 666
Luka płynności
25 556
522
7 599
6 827
Luka płynności skumulowana
25 556
26 078
33 677
40 504
Narzędzie do zarządzania ryzykiem płynności strukturalnej Banku, obejmuje analizę wrażliwości oraz
scenariusze warunków skrajnych (idiosynkratyczne, systemowe i stanowiące ich kombinację). Na cele
testów warunków skrajnych, luki płynności są urealniane przy założeniu konserwatywnego podejścia
do oceny prawdopodobieństwa wystąpienia przepływów środków pieniężnych (m.in. biorące pod
uwagę wzrost odpływu depozytów, spadek lub opóźnienie wpływów z tytułu spłat kredytów, gorszą
płynność rynku wtórnego papierów wartościowych, najwyższe koszty finansowania - założenie
najgorszych zaobserwowanych w Banku marż na depozytach, równoległe przesunięcia krzywej
dochodowości czy deprecjację złotego).
Testy warunków skrajnych płynności są przeprowadzane co najmniej kwartalnie, aby ustalić profil
ryzyka płynności Banku oraz zapewnić zdolność Banku do wywiązania się ze zobowiązań w przypadku
kryzysu płynności i aby przyczynić się do opracowania awaryjnego planu płynności oraz decyzji
zarządczych. Dodatkowo, wyniki testów warunków skrajnych wykorzystywane są do określenia progów
ostrzegawczych dla wskaźników wczesnego ostrzegania, których to zadaniem jest identyfikacja
zbliżających się problemów płynnościowych i wskazanie Zarządowi na ewentualną konieczność
uruchomienia Awaryjnego Planu Płynności.
Założenia dla wewnętrznej luki płynności oraz testów warunków skrajnych są aktualizowane rocznie.
Ostatnia rewizja miała miejsce w grudniu 2023. Podejście bazuje na raporcie niedopasowania
terminów zapadalności w ramach dodatkowych miar monitorowania płynności dla nadzorczego
raportowania płynności, jednakże włączając wewnętrzne dostosowania, zgodnie z behawioralnymi
założeniami dotyczącymi bilansowych oraz pozabilansowych wypływów i wpływów. Ze względu na
fakt, że raport niedopasowania terminów zapadalności przedstawia lukę kontraktową płynności, która
opiera się na założeniu statycznego bilansu, wewnętrzne założenia dotyczące rolowania finansowania
oraz przyszłych przepływów odsetkowych zostały dostosowane i tym samym wyeliminowane.
W grudniu 2023 skumulowana luka płynności była dodatnia i znacząco wyższa niż w grudniu 2022,
głównie ze względu na wzrost depozytów od Klientów detalicznych, co zostało odzwierciedlone w
portfelu aktywów płynnych (zdolność równoważenia płynności). Wewnętrznie zdefiniowany limit 12%
aktywów łącznie nie został przekroczony a pozycja płynnościowa została potwierdzona jako solidna.
W grudniu 2023 także wyniki testów warunków skrajnych pokazywały, że pozycja płynnościowa nie
jest zagrożona, gdyż nawet w najbardziej dotkliwym scenariuszu okres przeżycia pozostawał znacząco
powyżej limitu 3 miesięcy.
Informacje odnośnie zarządzania ryzykiem płynności, w tym, informacje na temat wykorzystania
limitów wewnętrznych i zewnętrznych, są przekazywane w cyklu miesięcznym do Komitetu Kapitałów,
Aktywów i Pasywów, a kwartalnie raportowane do Zarządu i Rady Nadzorczej Banku.
Proces planowania i budżetowania realizowany przez Bank obejmuje przygotowanie Planu Płynności
co ma na celu zapewnienie, że wzrost biznesu będzie wspierany przez adekwatną strukturę
finansowania płynności oraz przestrzeganie nadzorczych miar płynności.
90
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Bank dysponuje również procedurami awaryjnymi dla sytuacji zwiększonego ryzyka płynności – Plan
Awaryjny Płynności (plan awaryjny w przypadku pogorszenia się płynności finansowej Banku). Plan
Awaryjny Płynności ustala koncepcje, priorytety, obowiązki i konkretne środki do podjęcia na
wypadek kryzysu płynności. Awaryjny Plan Płynności jest aktualizowany co najmniej raz do roku.
W 2023 roku, Awaryjny Plan Płynności był testowany i zaktualizowany w celu zagwarantowania, że
jest on operacyjnie stabilny. W Planie potwierdzono również progi ostrzegawcze dla wskaźników
wczesnego ostrzegania biorąc pod uwagę scenariusze i wyniki testów warunków skrajnych.
Zaktualizowany Plan został zatwierdzony przez Radę Nadzorczą w listopadzie 2023 r.
8.6. RYZYKO OPERACYJNE
Ryzyko operacyjne jest zdefiniowane jako ryzyko straty wynikające z niedostosowania lub zawodności
wewnętrznych procesów, działań ludzi lub systemów bądź też ze zdarzeń zewnętrznych. W tej
definicji mieści się ryzyko prawne, natomiast ryzyko strategiczne oraz ryzyko utraty reputacji
traktowane są jako oddzielne kategorie ryzyka. Ryzyko operacyjne objawia się w każdym aspekcie
działalności organizacji i jest jej nieodłączną częścią.
Rok 2023 był kolejnym rokiem funkcjonowania rozwiązań, wdrożonych w zakresie sprawnego
zarządzania ryzykiem operacyjnym, zgodnych z najlepszymi praktykami przyjętymi, w tym zakresie,
przez krajowe i międzynarodowe instytucje finansowe. Przyjęte rozwiązania sprawdziły się również
w sytuacji związanej z pandemią COVID-19 i wojną na terenie Ukrainy. Przyjęta struktura zarządzania
ryzykiem określa poszczególne szczeble zarządzania, zakresy ich obowiązków i odpowiedzialności.
Kluczową rolę w codziennej działalności Banku odgrywają właściciele zdefiniowanych procesów
biznesowych i wspomagających. Na podstawie dogłębnej wiedzy o procesie właściciel procesu
najtrafniej identyfikuje i ogranicza występujące zagrożenia, stanowiąc pierwszą linię obrony. Drugą
linią obrony jest poziom wyspecjalizowanych jednostek zajmujących się organizacją procesów
zarządzania i kontrolą akceptowalnego poziomu ryzyka ze szczególnym uwzględnieniem takich
obszarów jak: zgodność z przepisami, nadużycia, zapobieganie praniu brudnych pieniędzy,
bezpieczeństwo i zapewnienie ciągłości działania oraz ubezpieczenia i powierzanie czynności
podmiotom zewnętrznym. Trzecią linią obrony jest jednostka niezależnego audytu wewnętrznego.
Każdą decyzję, dotyczącą kroków mających na celu optymalizację ryzyka operacyjnego, poprzedza
analiza związanych z tym kosztów i korzyści.
Wyższym szczeblem zarządzania ryzykiem jest Komitet Procesów i Ryzyka Operacyjnego, którego
obszar działania dotyczy zagrożeń zidentyfikowanych w więcej niż jednym procesie. Wszelkie
działania dotyczące zarządzania ryzykiem operacyjnym są koordynowane i nadzorowane przez
Komitet Ryzyka, Zarząd i Radę Nadzorczą.
Zgodnie z przyjętym modelem zarządzanie ryzykiem jest procesem ciągłego doskonalenia w zakresie
identyfikacji, oceny, monitorowania, ograniczania i raportowania poprzez:
▪ gromadzenie zdarzeń ryzyka operacyjnego,
▪ samoocenę ryzyka operacyjnego w poszczególnych procesach,
▪ analizę i monitorowanie wskaźników ryzyka.
Zdarzenia ryzyka operacyjnego Bank gromadzi w narzędziu informatycznym, wspomagającym
zarządzanie ryzykiem operacyjnym. Zdarzenia te poddawane są analizie odnośnie przyczyn powstania
i możliwości zmniejszenia skutków, oraz zastosowania działania prewencyjnego. W systemie
informatycznym zdarzenia przypisywane są do konkretnej kategorii ryzyka i konkretnego procesu, co
następnie jest m.in. elementem raportowania oraz walidacji samooceny ryzyka. Wewnętrzna baza
zdarzeń ryzyka spełnia również wymogi jakościowe i ilościowe stosowania metod zaawansowanych
wyliczenia wymogów kapitałowych z tytułu ryzyka operacyjnego.
91
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Badanie samooceny ryzyka operacyjnego zostało przeprowadzone łącznie z przeglądem procesów,
polegającym na ocenie skuteczności przyjętych rozwiązań do spełniania wymogów Klientów
i partnerów biznesowych w zakresie jakości obsługi oraz optymalizacji kosztowej. Przyjęta
metodologia odnośnie samooceny ryzyka i kontroli pozwoliła ocenić poziom ryzyka w danym procesie,
przy uwzględnieniu istniejących kontroli, w oparciu o przyjęte scenariusze. Dla oceny poziomów
ryzyka powyżej przyjętego progu tolerancji zostały zaproponowane, wdrożone i są monitorowane
działania zapobiegawcze.
W trakcie badania samooceny ryzyka i kontroli poddane zostały analizie również wskaźniki wydajności,
a w tym również wskaźniki ryzyka zdefiniowane dla każdego procesu. Kluczowe osoby odpowiedzialne
za kształtowanie i realizację zadań w poszczególnych procesach tak zdefiniowały i dostosowały
wskaźniki, aby były one najlepszymi predykatorami zbliżających się zagrożeń. Bieżące monitorowanie
wskaźników służy zwiększeniu efektywności i wydajności przebiegu procesów oraz skutecznej kontroli
ryzyka na poziomie poszczególnych działań w procesach.
Informacja na temat ryzyka operacyjnego jest włączona w sprawozdawczość zarządczą wysokiego
szczebla konsolidującą informacje o działaniu poszczególnych procesów.
Biorąc pod uwagę stopień rozwoju zarządzania ryzykiem operacyjnym oraz skalę i profil swojej
działalności, Bank wylicza wymóg kapitałowy na ryzyko operacyjne przy zastosowaniu Metody
Standardowej.
8.7. RYZYKO NEGATYWNEGO WPŁYWU NA ŚRODOWISKO NATURALNE
Ryzyko dotyczące wpływu na środowisko naturalne wiąże się głównie z możliwym negatywnym
wpływem Grupy na środowisko i klimat poprzez własną działalność operacyjną, oferowane produkty
i usługi bankowe, w tym finansowanie projektów oraz zarządzanie zagrożeniami klimatycznymi,
transformacyjnymi i fizycznymi dla Grupy. Grupa zapobiega tym ryzykom stosując się do przepisów
prawnych, monitorując własny wpływ na środowisko, wdrażając działania prośrodowiskowe oraz
stosując się do „Polityki Środowiskowej Grupy Banku Millennium”, „ESG – Zasad zarządzania
i kontroli” i „Zasad odpowiedzialnego finansowania”. Grupa uwzględnia ryzyka środowiskowe
i społeczne w procesach oceny klientów, udzielania kredytów i finansowania projektów czy
oferowania produktów inwestycyjnych (w tym Millennium TFI), biorąc pod uwagę nie tylko ryzyka
związane z sektorami działalności, w których klienci prowadzą swoją działalność, ale także ich
funkcjonowanie w kontekście kwestii środowiskowych, społecznych i zarządczych (związanych
z ładem korporacyjnym).
Więcej informacji na ten temat zarządzaniem wpływem Grupy na środowisko i klimat przedstawiono
w raporcie ESG Banku i Grupy.
92
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
9. Opis transakcji z podmiotami powiązanymi
9.1. TRANSAKCJE Z GRUPĄ PODMIOTU DOMINUJĄCEGO I PODMIOTAMI
ZALEŻNYMI
Wszelkie transakcje dokonane z podmiotami Grupy w latach 2023 oraz 2022 wynikały z bieżącej
działalności. Poniżej przedstawione zostały najistotniejsze kwoty transakcji wewnątrzgrupowych
zawartych z następującymi podmiotami:
▪ MILLENNIUM BANK HIPOTECZNY,
▪ MILLENNIUM LEASING,
▪ MILLENNIUM CONSULTING,
▪ MILLENNIUM TFI
▪ MILLENNIUM SERVICE,
▪ MILLENNIUM TELECOMMUNICATION SERVICES,
▪ MILLENNIUM GOODIE,
▪ PIAST EXPERT.
oraz kwoty transakcji z grupą podmiotu dominującego w stosunku do Banku – Banco Comercial
Portugues (jednostka dominująca najwyższego szczebla), transakcje te wynikają w głównej mierze z
działalności o charakterze bankowym.
Poza transakcjami opisanymi w niniejszym rozdziale, we wskazanym okresie ani
Bank Millennium S.A., ani jednostki zależne Banku Millennium S.A. nie dokonały innych transakcji z
podmiotami powiązanymi, które pojedynczo lub łącznie były istotne i zostały zawarte na innych
warunkach niż warunki rynkowe.
Aktywa i pasywa z tytułu transakcji z podmiotami powiązanymi (tys. zł) wg stanu na 31.12.2023
Z jednostkami
zależnymi
Z podmiotem
dominującym
Z innymi
jednostkami z grupy
podmiotu
dominującego
AKTYWA
Kredyty i pożyczki udzielone innym bankom – rachunki i depozyty
1 073 252
2 097
0
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
6 397 168
0
0
Inwestycje w jednostki podporządkowane
346 714
0
0
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
328
0
0
Instrumenty pochodne zabezpieczające
0
0
0
Pozostałe aktywa
18 815
0
0
ZOBOWIĄZANIA
Zobowiązania wobec banków
1 873
719
0
Zobowiązania wobec klientów
259 209
0
0
Zobowiązania z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z
udzielonym przyrzeczeniem odkupu
0
0
0
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
0
0
0
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu
423
0
0
Zobowiązania podporządkowane
0
0
0
Pozostałe zobowiązania
39 951
215
8
w tym zobowiązania z tytułu leasingu finansowego
34 675
0
0
93
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Aktywa i pasywa z tytułu transakcji z podmiotami powiązanymi (tys. zł) wg stanu na 31.12.2022
Z jednostkami
zależnymi
Z podmiotem
dominującym
Z innymi
jednostkami z grupy
podmiotu
dominującego
AKTYWA
Kredyty i pożyczki udzielone innym bankom – rachunki i depozyty
677 151
2 575
0
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
7 056 501
0
0
Inwestycje w jednostki podporządkowane
247 823
0
0
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
99
32
0
Instrumenty pochodne zabezpieczające
0
0
0
Pozostałe aktywa
29 259
0
0
ZOBOWIĄZANIA
Zobowiązania wobec banków
974
434
0
Zobowiązania wobec klientów
226 300
0
0
Zobowiązania z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z
udzielonym przyrzeczeniem odkupu
0
0
0
Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
0
0
0
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu
1 332
0
0
Zobowiązania podporządkowane
0
0
0
Pozostałe zobowiązania
48 264
0
68
w tym zobowiązania z tytułu leasingu finansowego
41 467
0
0
Przychody i koszty z tytułu transakcji z podmiotami powiązanymi (tys. zł) za okres 1.01-31.12.2023
Z jednostkami
zależnymi
Z podmiotem
dominującym
Z innymi jednostkami
z grupy podmiotu
dominującego
Przychody z tytułu:
Odsetek
431 240
2 676
0
Prowizji
25 484
120
0
Instrumentów finansowych wycenianych wg wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
3 221
28
0
Dywidend
28 706
0
0
Pozostałe operacyjne netto
25 100
0
0
Koszty z tytułu:
Odsetek
11 707
2
0
Prowizji
2
0
0
Instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu
0
0
0
Pozostałe operacyjne netto
0
0
0
Działania
9 995
431
94
94
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Przychody i koszty z tytułu transakcji z podmiotami powiązanymi (tys. zł) za okres 1.01-31.12.2022
Z jednostkami
zależnymi
Z podmiotem
dominującym
Z innymi jednostkami
z grupy podmiotu
dominującego
Przychody z tytułu:
Odsetek
328 439
1 008
0
Prowizji
25 296
149
0
Instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu
0
30
0
Dywidend
41 796
0
0
Pozostałe operacyjne netto
19 507
0
0
Koszty z tytułu:
Odsetek
11 780
75
0
Prowizji
2
0
0
Instrumentów finansowych przeznaczonych do obrotu
346
0
0
Pozostałe operacyjne netto
0
0
0
Działania
11 240
0
138
Transakcje pozabilansowe z podmiotami powiązanymi (tys. zł) wg stanu na 31.12.2023
Z jednostkami
zależnymi
Z podmiotem
dominującym
Z innymi jednostkami
z grupy podmiotu
dominującego
Zobowiązania warunkowe
1 181 891
25 513
0
udzielone
879 028
0
0
otrzymane
302 863
25 513
0
Instrumenty pochodne (wartość nominalna)
124 156
0
0
Transakcje pozabilansowe z podmiotami powiązanymi (tys. zł) wg stanu na 31.12.2022
Z jednostkami
zależnymi
Z podmiotem
dominującym
Z innymi jednostkami
z grupy podmiotu
dominującego
Zobowiązania warunkowe
1 203 256
141 185
0
udzielone
1 199 836
120 593
0
otrzymane
3 420
20 593
0
Instrumenty pochodne (wartość nominalna)
139 897
13 705
0
95
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
9.2. TRANSAKCJE Z OSOBAMI ZARZĄDZAJĄCYMI I NADZORUJĄCYMI BANK
Dane o zaangażowaniu wykazywanym w stosunku do Osób Zarządzających i Nadzorujących Bank, wg
stanu na dzień 31.12.2023 (w tys. PLN):
Osoby Zarządzające
Osoby Nadzorujące
Limity zadłużenia ogółem,
w tym limit niewykorzystany
258,0
193,0
111,0
105,6
Bank świadczy na rzecz członków Zarządu i członków Rady Nadzorczej oraz ich osób bliskich
standardowe usługi finansowe obejmujące, m.in., prowadzenie rachunków bankowych, przyjmowanie
depozytów czy sprzedaż instrumentów finansowych. Zdaniem Banku, transakcje te są zawierane na
warunkach rynkowych. Zgodnie z przyjętymi w Banku zasadami polityki kredytowej, transakcje
mające charakter kredytu terminowego opisane w niniejszym punkcie posiadają stosowne
zabezpieczenia służące ograniczeniu ryzyka kredytowego.
Dane o zaangażowaniu w podmioty powiązane personalnie, wg stanu na 31.12.2023 (w tys. PLN):
Podmiot
Udzielone kredyty
Udzielone
gwarancje
Otwarte linie
kredytowe
Powiązanie
Klient 1
-
-
-
Personalne z Osobą Nadzorującą
Dane o zaangażowaniu wykazywanym w stosunku do Osób Zarządzających i Nadzorujących Bank, wg
stanu na dzień 31.12.2022 (w tys. PLN):
Osoby Zarządzające
Osoby Nadzorujące
Limity zadłużenia ogółem,
w tym limit niewykorzystany
236,0
178,5
111,0
106,0
Dane o zaangażowaniu w podmioty powiązane personalnie, wg stanu na 31.12.2022 (w tys. PLN):
Podmiot
Udzielone kredyty
Udzielone
gwarancje
Otwarte linie
kredytowe
Powiązanie
Klient 1
-
-
-
Personalne z Osobą Nadzorującą
96
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
9.3. INFORMACJE O WYNAGRODZENIACH I KORZYŚCIACH OSÓB
NADZORUJĄCYCH I ZARZĄDZAJĄCYCH BANKIEM
Rachunek Zysków i Strat Banku został obciążony kosztami z tytułu wynagrodzeń (z uwzględnieniem
salda utworzonych i rozwiązanych rezerw na wypłatę premii) i korzyści na rzecz osób zarządzających
wg poniższego zestawienia (w tys. zł):
Rok
Wynagrodzenia i nagrody
Korzyści
RAZEM
2023
18 801,7
2 112,2
20 914,0
2022
9 937,5
1 962,4
11 899,9
Korzyści stanowią głównie koszty akomodacji zagranicznych Członków Zarządu. Wartości
zaprezentowane w powyższej tabeli zawierają pozycje zaliczane do kategorii świadczeń
krótkoterminowych oraz rezerwy na zmienne składniki wynagrodzeń.
W 2023 i 2022 r. Członkowie Zarządu nie otrzymali wynagrodzenia ani żadnych świadczeń
dodatkowych od Spółek Zależnych.
Wynagrodzenie Członków Rady Nadzorczej Banku (w tys. PLN):
Rok
Krótkoterminowe wynagrodzenia i korzyści
2023
2 125,5
2022
2 051,1
W 2023 członkowie Rady Nadzorczej otrzymali wynagrodzenie od Spółek Zależnych z tytułu pełnionych
funkcji kwocie 140,0 tys. zł (w roku 2022 – 140,0 tys. zł).
97
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
10. Wartość godziwa
Najlepszym odzwierciedleniem wartości godziwej instrumentów finansowych jest cena, która jest
możliwa do otrzymania w przypadku sprzedaży aktywa lub do zapłaty w przypadku transferu
zobowiązania w transakcji rynkowej (cena wyjścia). W przypadku wielu produktów i transakcji, dla
których wartość rynkowa wzięta bezpośrednio z kwotowań aktywnego rynku (marking-to-market) nie
jest dostępna, wartość godziwa musi być szacowana za pomocą wewnętrznych modeli opartych na
dyskontowaniu przepływów finansowych (marking-to-model). Przepływy finansowe dla różnych
instrumentów są wyznaczane zgodnie z ich indywidualną charakterystyką, a czynniki dyskontujące
uwzględniają zmiany w czasie zarówno rynkowych stóp procentowych, jak i marż.
Zgodnie z MSSF 13 „Wycena wartości godziwej” Bank stosuje techniki wyceny, które są odpowiednie
do okoliczności i w przypadku których są dostępne dostateczne dane do wyceny wartości godziwej,
przy maksymalnym wykorzystaniu odpowiednich obserwowalnych danych wejściowych i minimalnym
wykorzystaniu nieobserwowalnych danych wejściowych, a mianowicie:
Poziom 1 – wycena oparta o dane w pełni obserwowalne (kwotowania aktywnego rynku);
Poziom 2 – modele wyceny wykorzystujące informacje niestanowiące danych z poziomu 1, ale
obserwowalne bezpośrednio lub pośrednio;
Poziom 3 – modele wyceny wykorzystujące dane nieobserwowalne (niepochodzące z aktywnego
rynku).
Techniki wyceny przyjęte do ustalenia wartości godziwej są stosowane w sposób ciągły. Zmiana
techniki wyceny skutkująca przeniesieniem pomiędzy powyższymi metodami następuje, gdy:
▪ transfer z Poziomu 1 do 2 ma miejsce, gdy dla instrumentów finansowych wycenianych według
Poziomu 1 na dany dzień bilansowy nie są dostępne kwotowania aktywnego rynku (a uprzednio
były);
▪ transfer z Poziomu 2 do 3 ma miejsce, gdy dla instrumentów finansowych wycenianych według
Poziomu 2 na dany dzień bilansowy uwzględniany w wycenie udział parametrów niepochodzących
z rynku stał się istotny (a uprzednio był nieistotny).
Instrumenty finansowe nieujmowane w bilansie według wartości godziwej
Wszystkie modelowe oszacowania zawierają pewną dozę arbitralności i dlatego odzwierciedlają
wyłącznie wartość instrumentów, dla których zostały stworzone. W tych warunkach prezentowane
wartości różnic między wartościami godziwymi i bilansowymi nie mogą być rozumiane jako korekty
wartości ekonomicznej Banku. Wartość godziwa tych instrumentów jest wyznaczana wyłącznie
w celu wypełnienia wymogów prezentacyjnych określonych przez MSSF 13 i MSSF 7.
Główne założenia i metody zastosowane do oszacowania wartości godziwej aktywów i pasywów Banku
są następujące:
Należności i zobowiązania wobec banków
Wartość godziwa tych instrumentów finansowych została wyznaczona poprzez zdyskontowanie
bieżącymi stopami przyszłych przepływów kapitałowych i odsetkowych przy założeniu ich wystąpienia
w terminach kontraktowych.
98
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według zamortyzowanego kosztu
Wartość godziwa instrumentów tego rodzaju bez określonego harmonogramu spłat, ze względu na ich
krótkoterminowy charakter oraz stabilną w czasie politykę Banku w odniesieniu do tego portfela, jest
zbliżona do wartości bilansowej.
Wartość godziwa instrumentów o określonym terminie zapadalności została oszacowana poprzez
zdyskontowanie związanych z nimi przepływów finansowych w terminach i na warunkach
wynikających z umów przy zastosowaniu bieżących stóp zero kuponowych oraz marż na ryzyko
kredytowe.
W przypadku kredytów mieszkaniowych, ze względu na ich długoterminowy charakter, do oszacowania
przyszłych przepływów finansowych dodatkowo zostały uwzględnione: efekt wcześniejszej spłaty oraz
ryzyko płynności w walutach obcych.
Dłużne papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu
Wartość godziwa dłużnych papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu
(głównie obligacji Skarbu Państwa w portfelu Held to Collect) została wyliczona na podstawie
kwotowań rynkowych.
Zobowiązania wobec klientów
Wartość godziwa tego rodzaju instrumentów bez terminu wymagalności lub o terminie wymagalności
do 30 dni została uznana przez Bank za zbliżoną do wartości bilansowej.
Wartość godziwa instrumentów o terminie wymagalności ponad 30 dni została wyznaczona poprzez
zdyskontowanie bieżącymi stopami (włączając bieżące średnie marże wg głównych walut
i przedziałów czasowych) przyszłych przepływów kapitałowych i odsetkowych (włączając pierwotne
średnie marże wg głównych walut i przedziałów czasowych) w terminach kontraktowych.
Zobowiązania podporządkowane, z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych i pożyczki
średnioterminowe
Wartość godziwa tego rodzaju instrumentów finansowych została oszacowana na podstawie modelu
stosowanego do wyznaczania wartości rynkowej obligacji o zmiennym oprocentowaniu przy bieżącym
poziomie stóp rynkowych i historycznej marży na ryzyko kredytowe, a w przypadku obligacji z
kuponem stałoprocentowym poprzez zdyskontowanie przepływów pieniężnych przy bieżącym
poziomie stóp rynkowych i pierwotnej marży na ryzyko kredytowe. Podobnie jak
w przypadku portfela kredytowego Bank uwzględnia poziom marży pierwotnej jako składnika kosztu
finansowania średnioterminowego pozyskanego w przeszłości w relacji do bieżącego poziomu marż
dla podobnych instrumentów, o ile można je wiarygodnie określić. Ze względu na brak płynnego rynku
pożyczek średnioterminowych jako punktu odniesienia dla ustalenia obecnego poziomu marż, przyjęto
marżę historyczną.
99
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Poniższa tabela przedstawia wyniki opisanych wyżej analiz wg stanu na 31.12.2023 roku (tys. zł):
Nota
Wartość bilansowa
Wartość godziwa
AKTYWA WYCENIANE WG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
Instrumenty dłużne
23
18 439 780
18 794 293
Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym
instytucjom monetarnym
23
1 866 688
1 866 684
Kredyty i pożyczki udzielone klientom*
22
60 586 349
59 576 844
ZOBOWIĄZANIA WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
Zobowiązania wobec banków i innych instytucji monetarnych
32
565 384
565 384
Zobowiązania wobec klientów
33
107 505 636
107 542 781
Wyemitowane dłużne papiery wartościowe
35
3 027 952
3 369 409
Zobowiązania podporządkowane
36
1 565 045
1 563 479
* Negatywny efekt wyceny portfela kredytowego do wartości godziwej jest w głównej mierze spowodowany wzrostem marż
kredytowych. Stosowana przez Bank metodologia wyceny portfela kredytowego zakłada, że bieżące marże w najlepszy sposób
odzwierciedlają istniejące warunki rynkowe i sytuację ekonomiczną. Analogiczna zasada jest szeroko stosowana do wyceny
nienotowanych na aktywnych rynkach papierów dłużnych. W efekcie, paradoksalnie zawsze, kiedy marże na nowych kredytach
rosną, spada wartość godziwa „starego” portfela kredytowego.
Modele zastosowane do wyznaczenia wartości godziwej instrumentów finansowych wymienionych w
powyższej tabeli nieujmowanych według wartości godziwej w bilansie Banku, wykorzystują techniki
wyceny oparte na parametrach niepochodzących z rynku. W związku z tym, zaliczane są do trzeciej
kategorii wyceny.
Poniższa tabela przedstawia wyniki opisanych wyżej analiz wg stanu na 31.12.2022 roku (tys. zł):
Nota
Wartość bilansowa
Wartość godziwa
AKTYWA WYCENIANE WG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
Instrumenty dłużne
23
3 893 212
3 811 648
Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym
instytucjom monetarnym
23
1 410 245
1 410 166
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
22
64 536 372
62 166 022
ZOBOWIĄZANIA WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
Zobowiązania wobec banków i innych instytucji monetarnych
32
625 144
625 163
Zobowiązania wobec klientów
33
98 264 816
98 289 469
Wyemitowane dłużne papiery wartościowe
35
243 753
244 519
Zobowiązania podporządkowane
36
1 568 083
1 568 949
100
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Instrumenty finansowe ujmowane w bilansie według wartości godziwej
Poniższa tabela przedstawia wartości bilansowe instrumentów wycenianych do wartości godziwej
usystematyzowane według zastosowanej techniki określania wartości godziwej:
Dane w tys. zł, stan na 31.12.2023
Nota
Kwotowania
aktywnego
rynku
Techniki wyceny
w oparciu o
parametry
pochodzące z
rynku
Techniki wyceny z
wykorzystaniem
istotnych
parametrów
niepochodzących
z rynku
Poziom 1
Poziom 2
Poziom 3
AKTYWA
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
19
Wycena instrumentów pochodnych
81 819
416 758
Instrumenty kapitałowe
121
Instrumenty dłużne
110 554
Aktywa finansowe inne niż przeznaczone do obrotu
obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej
przez rachunek zysków i strat
20
Instrumenty kapitałowe
0
66 609
Instrumenty dłużne
81 014
Kredyty i pożyczki
22
19 349
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
21
Instrumenty kapitałowe
247
28 542
Instrumenty dłużne
12 201 721
9 694 142
Kredyty i pożyczki
22
11 799 748
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
24
74 213
PASYWA
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu
31
Wycena instrumentów pochodnych
151 265
425 346
Pozycje krótkie
2 720
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
24
193 664
Dane w tys. zł, stan na 31.12.2022
Nota
Poziom 1
Poziom 2
Poziom 3
AKTYWA
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
19
Wycena instrumentów pochodnych
87 859
251 436
Instrumenty kapitałowe
113
Instrumenty dłużne
24 210
Aktywa finansowe inne niż przeznaczone do obrotu
obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej
przez rachunek zysków i strat
20
Instrumenty kapitałowe
62 370
66 609
Instrumenty dłużne
72 057
Kredyty i pożyczki
22
97 982
Aktywa finansowe wyceniane według wartości
godziwej przez inne całkowite dochody
21
Instrumenty kapitałowe
247
24 146
Instrumenty dłużne
13 914 533
2 499 532
Kredyty i pożyczki
11 221 252
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
24
135 804
PASYWA
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu
31
Wycena instrumentów pochodnych
125 722
254 422
Pozycje krótkie
4 784
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
24
554 544
101
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Stosując kryterium techniki wyceny Bank na dzień 31.12.2023 r. klasyfikował do kategorii
3 następujące instrumenty finansowe:
▪ ekspozycje kredytowe zawierające w definicji oprocentowania dźwignię finansową / mnożnik (są
to ekspozycje kart kredytowych i limitu w rachunku bieżącym dla których oprocentowanie oparte
jest o mnożnik: 4 razy stopa lombardowa). Do oszacowania wartości godziwej kredytów, z uwagi
na brak dostępności wartości rynkowej, posłużono się wewnętrznym modelem wyceny z
uwzględnieniem założenia, iż w momencie udzielenia kredytu wartość godziwa równa jest wartości
bilansowej. Wartość godziwa kredytów bez rozpoznanej utraty wartości jest równa sumie
przyszłych oczekiwanych przepływów pieniężnych zdyskontowanych na daną datę bilansową. Stopa
dyskontująca stanowi sumę: kosztu ryzyka, kosztu finansowania, wartości oczekiwanego zwrotu.
Wartość godziwa kredytów o rozpoznanej utracie wartości jest równa sumie przyszłych
oczekiwanych odzysków zdyskontowanych z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej,
uznając że średnie oczekiwane odzyski uwzględniają w pełni element ryzyka kredytowego. W
przypadku wzrostu stopy dyskontującej o 1 p.p. wycena portfela zmaniłaby się o -0,1% (analiza
wrażliwości: na podstawie modelu wyceny FV dla portfela kart kredytowych);
▪ opcje na indeksy; transakcje opcyjne są wyceniane według wartości godziwej
z zastosowaniem modeli do wyceny opcji, wycena modelowa uzupełniana jest o wpływ na wartość
godziwą szacunkowego parametru ryzyka kredytowego;
▪ akcje uprzywilejowane VISA Incorporation: sposób oszacowania wartości godziwej uwzględnia
wartość pieniądza w czasie oraz okres konwersji akcji uprzywilejowanych na akcje zwykłe VISA.
▪ pozostałe instrumenty kapitałowe wyceniane według wartości godziwej (nienotowane na
aktywnym rynku).
W okresie sprawozdawczym Bank nie dokonywał transferów instrumentów finansowych pomiędzy
technikami wyceny do wartości godziwej.
Zmiany stanu wartości godziwych instrumentów wycenianych w oparciu o techniki wyceny
z wykorzystaniem istotnych parametrów niepochodzących z rynku przedstawia poniższa tabela (w tys.
zł):
Opcje na
indeksy
Opcje wbudowane
w emitowane
papiery dłużne i
depozyty
Akcje i
udziały
Instrumenty
dłużne
Kredyty i
pożyczki
FVP&L
Kredyty i
pożyczki
FVOCI
Stan na 31.12.2022
247 414
(250 400)
90 755
72 057
97 982
11 221 252
Rozliczenie / sprzedaż / zakup /
przeniesienie do portfela
94 879
(96 807)
0
0
(87 670)
(202 552)
Zmiana wyceny ujęta w kapitale
własnym
0
0
4 422
0
0
(154 014)
Przychody z tytułu odsetek i
przychody o podobnym charakterze
0
0
0
0
9 995
935 062
Wynik z tytułu aktywów i
zobowiązań finansowych
przeznaczonych do obrotu
63 319
(66 993)
0
0
0
0
Wynik z tytułu aktywów
finansowych nieprzeznaczonych do
obrotu wycenianych obowiązkowo
według wartości godziwej przez
wynik finansowy
0
0
0
8 957
(958)
0
Wynik z pozycji wymiany
0
0
(26)
0
0
0
Stan na 31.12.2023
405 612
(414 200)
95 151
81 014
19 349
11 799 748
102
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Dla opcji na indeksy zawieranych na nieaktywnym rynku oraz opcji walutowych Bank zawiera
jednocześnie transakcje zamykające back–to-back na rynku międzybankowym, w rezultacie element
szacowanego ryzyka kredytowego nie ma wpływu na wynik finansowy.
Oszacowany przez Bank wpływ korekt z tytułu ryzyka kredytowego kontrahenta nie był znaczący
z punktu widzenia poszczególnych transakcji pochodnych zawartych przez Bank. W konsekwencji,
Bank nie uznaje wpływu nieobserwowalnych danych wejściowych użytych do wyceny transakcji
pochodnych za znaczący i zgodnie z postanowieniami MSSF 13.73 nie klasyfikuje takich transakcji do
3 poziomu hierarchii wartości godziwej.
Opcje na
indeksy
Opcje wbudowane
w emitowane
papiery dłużne i
depozyty
Akcje i
udziały
Instrumenty
dłużne
Kredyty i
pożyczki
FVP&L
Kredyty i
pożyczki
FVOCI
Stan na 31.12.2021
28 397
(28 872)
95 042
127 499
362 992
11 485 351
Rozliczenie / sprzedaż / zakup /
przeniesienie do portfela
214 404
(216 420)
85
(60 296)
(306 117)
(1 021 563)
Zmiana wyceny ujęta w kapitale
własnym
0
0
(4 380)
0
0
(11 255)
Przychody z tytułu odsetek i
przychody o podobnym charakterze
0
0
0
0
28 604
768 719
Wynik z tytułu aktywów i
zobowiązań finansowych
przeznaczonych do obrotu
4 613
(5 109)
0
0
0
0
Wynik z tytułu aktywów
finansowych nieprzeznaczonych do
obrotu wycenianych obowiązkowo
według wartości godziwej przez
wynik finansowy
0
0
0
4 854
12 503
0
Wynik z pozycji wymiany
0
0
8
0
0
0
Stan na 31.12.2022
247 414
(250 400)
90 755
72 057
97 982
11 221 252
103
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
11. Zobowiązania i Aktywa warunkowe
11.1. SPRAWY SĄDOWE
Poniżej zaprezentowano dane na temat spraw sądowych toczących się z powództwa oraz przeciwko
Bankowi. Odrębną kategorię stanowią postępowania związane z działaniami Urzędu Kontroli
Skarbowej, które zostały opisane w Rozdziale 13. nota 16) "Podatek dochodowy".
Sprawy sądowe z powództwa Banku
Wartość przedmiotu sporu spraw sądowych, wg stanu na 31.12.2023, w których Bank występował w
roli powoda wynosiła 3 500,2 mln zł. Wzrost wartości przedmiotów sporu w sprawach z powództwa
Banku Millennium (‘Bank’) w stosunku do okresów poprzednich wynika z faktu składania pozwów
przeciwko klientom z portfela walutowych kredytów hipotecznych.
Postępowanie o naruszenie zbiorowych interesów konsumentów
W dniu 3 stycznia 2018 r. Bank otrzymał decyzję Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
(UOKiK), w której Prezes UOKiK stwierdził naruszenie przez Bank praw konsumentów. Zdaniem
Prezesa UOKiK istotą naruszenia jest to, że Bank poinformował konsumentów (dotyczy to 78 umów)
w odpowiedziach na ich reklamacje, że wyrok sądowy stwierdzający abuzywność postanowień umowy
kredytu dotyczących indeksacji nie ma do nich zastosowania. Zgodnie ze stanowiskiem Prezesa UOKiK
abuzywność postanowień umownych stwierdzona przez sąd w toku kontroli abstrakcyjnej jest
konstytutywna i skuteczna w stosunku do każdej umowy od początku jej zawarcia. W wyniku decyzji
Bank został zobowiązany do:
1) przesłania informacji o decyzji UOKiK do wspomnianych 78 klientów,
2) umieszczenia informacji o decyzji i treści decyzji na stronie internetowej i na Twitterze,
3) zapłaty kary w wysokości 20,7 mln PLN.
Bank złożył odwołanie od decyzji w ustawowym terminie.
Dnia 7 stycznia 2020 r. sąd I instancji oddalił odwołanie Banku w całości. Bank złożył apelację od
wyroku w ustawowym terminie. Sąd przedstawił pogląd, że wyrok wydany w toku kontroli wzorca
umownego (w toku kontroli abstrakcyjnej), uznający postanowienia wzorca za abuzywne, przesądza
abuzywność analogicznych postanowień we wcześniej zawartych umowach. W związku z tym,
informacja przekazana konsumentom była niewłaściwa i wprowadzająca w błąd. W zakresie kary
nałożonej przez UOKiK, Sąd wskazał, że polityka nakładania kar przez UOKiK zmieniła się w kierunku
zaostrzenia kar oraz, że sąd zgadza się z tym kierunkiem.
W ocenie Banku, Sąd nie powinien dokonywać oceny zachowania Banku w 2015 r. z perspektywy
dzisiejszych poglądów orzecznictwa dotyczących znaczenia kontroli abstrakcyjnej (dopiero w styczniu
2016 roku została opublikowana uchwała SN wspierająca pogląd Prezesa UOKiK), tym bardziej nie
powinien nakładać kar za te zachowania stosując dzisiejszą politykę w zakresie nakładania kar.
Powyższe stanowi istotny argument przeciwko zasadności wyroku i wspiera apelację, którą Bank złożył
do sądu II instancji.
Sąd II instancji wyrokiem z dnia 24 lutego 2022 r. uchylił w całości decyzję Prezesa UOKiK. Prezes
UOKIK wniósł 31 sierpnia 2022 r. skargę kasacyjną do Sądy Najwyższego. Bank ocenia, iż rokowania
odnośnie szans procesowych na wygranie sprawy przed Sądem Najwyższym są pozytywne.
104
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Postępowanie w sprawie praktyki ograniczającej konkurencję
Bank (wraz z innymi bankami) jest również stroną sporu z UOKiK, w którym Prezes UOKiK uznał za
ograniczającą konkurencję praktykę polegającą na uczestniczeniu Banków, w tym Banku Millennium,
w porozumieniu mającym na celu wspólne ustalanie stawek opłaty interchange pobieranych od
transakcji dokonywanych kartami systemu Visa i Mastercard i decyzją z dnia 29 grudnia 2006 r. nałożył
karę na Bank w kwocie 12,2 mln PLN. Bank, wraz z innymi bankami, złożył odwołanie od decyzji.
W związku z wyrokiem Sądu Najwyższego i wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 23
listopada 2020 r., sprawa obecnie toczy się przed sądem I instancji – Sądem Ochrony Konkurencji i
Konsumentów. Bank utworzył rezerwę w kwocie równej nałożonej karze.
Postępowanie o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone
W dniu 22 września 2020 r. Bank otrzymał decyzję Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i
Konsumentów (Prezes UOKiK) uznającą za abuzywne klauzule określające zasady wymiany walut,
stosowane w tzw. aneksie antyspreadowym, i jednocześnie zakazał ich stosowania.
Na Bank nałożono karę w wysokości 10,5 mln zł. Wysokość kary uwzględnia dwie okoliczności
łagodzące: współpracę z Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz zaprzestanie stosowania
kwestionowanych postanowień.
Bank został również zobowiązany, po uprawomocnieniu się decyzji, do poinformowania konsumentów
listem poleconym, że klauzule zostały uznane za niedozwolone, a zatem nie są dla nich wiążące (bez
konieczności uzyskania orzeczenia sądu potwierdzającego tą okoliczność) oraz opublikować decyzję
w sprawie na stronie internetowej Banku.
W pisemnym uzasadnieniu Prezes UOKiK zarzuca, że kursy walut ustalane przez Bank są swobodnie
ustalane przez Bank (w oparciu o nieokreśloną w żadnych przepisach koncepcję średniego kursu na
rynku międzybankowym). Co więcej, klient nie wie dokładnie, gdzie szukać tych stawek, ponieważ
zapisy odsyłają do serwisu Reuters, bez sprecyzowania, o którą stronę dokładnie chodzi.
Zapisy odnoszące się do kursów walut w tabelach Banku zostały zakwestionowane, ponieważ Bank nie
określa, kiedy i ile razy dziennie te tabele będą przygotowywane i publikowane. W uzasadnieniu
decyzji Prezes UOKiK wskazał również, że w toku postępowania Bank Millennium przedstawił różne
propozycje rozwiązań, które Prezes UOKiK uznał za niewystarczające.
Bank złożył odwołanie od powyższej decyzji w ustawowym terminie.
W dniu 31 marca 2022 r. sąd I instancji uchylił w całości decyzję Prezesa UOKiK. W dniu 23 maja 2022
r. Prezes UOKIK złożył apelację. W dniu 26 października 2022 roku Sąd Apelacyjny zmienił wyrok sądu
I instancji i podzielił stanowisko Prezesa UOKiK co do abuzywności postanowień dotyczących ustalania
kursów walut w aneksach zawieranych z kredytobiorcami walutowymi. W dniu 21 listopada 2022 roku
Sąd Apelacyjny na wniosek Banku wstrzymał wykonanie wyroku do czasu zakończenia postępowania
kasacyjnego. Bank w dniu 30 stycznia 2023 r. wniósł skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego.
Sprawy sądowe przeciwko Bankowi
Najistotniejsze postępowania w grupie spraw sądowych, w których Bank występował w roli pozwanego
na dzień 31.12.2023 r.:
- Bank jest stroną pozwaną w postępowaniu sądowym, w którym przedmiotem sporu jest wysokość
opłaty interchange, z powództwa PKN Orlen SA, w której powód żąda zapłaty 635,7 mln PLN.
Powód w tym postępowaniu zarzuca, że banki działały w ramach porozumienia ograniczającego
konkurencję na rynku usług acquiringowych poprzez wspólne ustalanie wysokości krajowej stawki
opłaty interchange w latach 2006-2014. W tej sprawie Bank został pozwany solidarnie z innym
bankiem oraz organizacjami kartowymi. Zgodnie z aktualnymi szacunkami ryzyka przegrania
sporu oraz w związku z prawomocnymi wygranymi w dwóch innych sprawach, Bank nie utworzył
rezerwy. Dodatkowo wskazujemy, że Bank uczestniczy w charakterze interwenienta ubocznego
w czterech innych postępowaniach dotyczących opłaty interchange. Stroną pozwaną są inne
banki. Powodowie w tych sprawach również zarzucają bankom działanie w ramach porozumienia
ograniczającego konkurencję na rynku usług acquiringowych poprzez wspólne ustalanie
wysokości krajowej stawki opłaty interchange w latach 2008-2014.
105
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
- Sprawa z powództwa akcjonariusza PCZ S.A. w upadłości (PHM, następnie Europejska Fundacja
Współpracy Polsko-Belgijskiej – EFWP-B, aktualnie nosząca nazwę The European Foundation for
Polish-Kenyan Cooperation) przeciwko Bankowi Millennium S.A., o wartości sporu 521,9 mln PLN
wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 05.04.2016 r. do dnia zapłaty. Pozew z dnia 23.10.2015 r.
powód skierował do Sądu Okręgowego w Warszawie i doręczony został Bankowi w dniu 04.04.2016
r. Podstawą roszczeń dochodzonych w pozwie jest według powoda powstanie szkody w jego
majątku, wskutek czynności podejmowanych przez Bank, polegających na błędnej interpretacji
Umowy kredytu obrotowego zawartej pomiędzy Bankiem a PCZ S.A., co spowodowało
postawienie kredytu w stan wymagalności. Bank wniósł o oddalenie powództwa w całości, nie
zgadzając się z zawartymi w pozwie zarzutami. Na poparcie stanowiska Banku, do akt
postępowania pełnomocnik Banku złożył korzystny dla Banku, prawomocny odpis wyroku Sądu
Apelacyjnego we Wrocławiu wydany w tożsamym stanie prawnym w sprawie z powództwa PCZ
SA przeciwko Bankowi. W dniu 10.05.2023 r. Sąd I instancji ogłosił wyrok oddalający powództwo
w całości. Wyrok nie jest prawomocny, powód wniósł apelację, termin rozprawy apelacyjnej nie
został jeszcze wyznaczony.
Łączna wartość przedmiotu sporu dla pozostałych spraw, w których Bank występował w roli
pozwanego, wg stanu na 31.12.2023 r., wynosiła 5 546,9 mln PLN (z wyłączeniem opisanych niżej oraz
w Rozdziale 12. pozwów grupowych). W grupie tej najistotniejszą kategorię stanowią sprawy
dotyczące portfela walutowych kredytów hipotecznych.
Postępowanie grupowe dotyczące UNWW:
W dniu 3 grudnia 2015 r. wpłynął do Banku pozew grupowy. Grupa klientów Banku (454 kredytobiorców
będących stronami 275 umów kredytu) jest reprezentowana przez Miejskiego Rzecznika Konsumentów
w Olsztynie. Powodowie żądali zapłaty kwoty 3,5 mln PLN, twierdząc, że postanowienia umów
dotyczące UNWW są niedozwolone a tym samym bezskuteczne. W piśmie z 4 kwietnia 2018 r. powód
rozszerzył grupę, na skutek czego suma roszczeń wzrosła z 3,5 mln PLN do ponad 5 mln PLN.
Aktualny stan:
1 października 2018 r. reprezentant grupy dokonał korekty łącznej kwoty roszczeń dochodzonych
pozwem oraz złożył skorygowany wykaz wszystkich członków grupy obejmujący łącznie 697 osób - 432
umowy kredytowe. Zaktualizowana przez powoda wartość przedmiotu sporu wynosi 7 371 107,94 PLN.
Postanowieniem z 1 kwietnia 2020 r. Sąd ustalił skład grupy zgodnie z żądaniem powoda oraz
zdecydował o przeprowadzeniu dowodu z zeznań świadków na piśmie. Wyznaczono termin rozprawy
na 18 października 2024 r.
Według stanu na dzień 31.12.2023 r. toczyło się również 138 indywidualnych spraw sądowych
dotyczących ubezpieczenia niskiego wkładu własnego (sprawy, w których prezentowane jest
wyłącznie roszczenie o zwrot prowizji lub opłaty UNWW).
Powództwa Rzecznika Finansowego o zaprzestanie nieuczciwych praktyk rynkowych:
W dniu 13 sierpnia 2020 r. do Banku wpłynął pozew Rzecznika Finansowego. Rzecznik Finansowy w
swoim pozwie domaga się nakazania Bankowi oraz ubezpieczycielowi (TU Europa), aby zaprzestali
stosowania nieuczciwych praktyk rynkowych polegających na:
- prezentowaniu oferowanego ubezpieczenia spłaty pożyczki jako chroniącego interesy
ubezpieczonych, w sytuacji gdy konstrukcja ubezpieczenia wskazuje, że chroni ono interesy Banku;
- stosowaniu klauzul, które wiążą wartość świadczenia ubezpieczeniowego z kwotą zadłużenia
kredytobiorcy;
- stosowaniu klauzul ustalających wysokość składki ubezpieczeniowej bez uprzedniej oceny ryzyka
(underwriting);
- stosowaniu klauzul wyłączających odpowiedzialność ubezpieczyciela za wypadki ubezpieczeniowe
wynikające z wcześniejszych przyczyn.
Rzecznik wnosi również o zobowiązanie Banku do publikacji na stronie internetowej Banku informacji
o stosowaniu nieuczciwych praktyk rynkowych.
106
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Pozew nie obejmuje żądania zapłaty przez Bank oznaczonych kwot. Niemniej uznanie praktyki za
niedozwoloną może być przyczyną kreowania w przyszłości roszczeń przez klientów indywidualnych.
Sprawa jest na etapie rozpoznawania przed sądem I instancji.
Sprawy sądowe dotyczące art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim
Do dnia 31 grudnia 2023 r. Bank otrzymał 419 pozwów, w których powodowie (zarówno klienci, jak i
firmy kupujące roszczenia), zarzucając naruszenie obowiązków informacyjnych przewidzianych w art.
30 ustawy o kredycie konsumenckim, domagają się zwrotu odsetek i innych kosztów poniesionych w
związku z zaciągnięciem kredytu (sankcja kredytu darmowego w rozumieniu art. 45).
Według stanu na dzień 31.12.2023 r. zakończonych zostało prawomocnie 16 spraw, we wszystkich tych
sprawach Bank wygrał spór. Bank ocenia, iż rokowania odnośnie szans procesowych na wygranie
pozostałych sporów są pozytywne i w związku z tym nie utworzył rezerw z tego tytułu.
Sprawy sądowe dotyczące kredytów hipotecznych w PLN
Do dnia 31 grudnia 2023 r. Bank odnotował wpływ 63 pozwów kredytobiorców kredytów hipotecznych
w PLN o zwrot świadczeń spełnionych w wykonaniu umowy kredytu. Wydano 1 prawomocny wyrok
oddalający powództwo kredytobiorców. Zarzuty kredytobiorców koncentrują się wokół wskaźnika
WIBOR jako niezrozumiałego, niemożliwego do zweryfikowania elementu mającego wpływ na
zobowiązanie konsumenta, jak również kwestii niewystarczającego zakresu informacji o skutkach
zmiennego oprocentowania przekazywanych konsumentowi przez bank przed zawarciem umowy.
W oparciu o informacje powszechnie dostępne można założyć, że nastąpi wzrost liczby pozwów
dotyczących kredytów hipotecznych w PLN. Zjawisko to dotyka cały sektor usług bankowych.
Prawdopodobne jest tworzenie się w obszarze kancelarii prawnych „nowego modelu biznesowego”,
który polega na kwestionowaniu umów hipotecznych, zawierających klauzulę zmiennego
oprocentowania opartego o wskaźnik referencyjny WIBOR.
W dniu 29.06.2023 r. Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) poinformowała o przeprowadzeniu przez
nią oceny zdolności wskaźnika referencyjnego stopy procentowej WIBOR do pomiaru rynku oraz
realiów gospodarczych. KNF stwierdził, że wskaźnik referencyjny stopy procentowej WIBOR posiada
zdolność do pomiaru rynku oraz realiów gospodarczych, do których pomiaru został on powołany.
Zgodnie z oceną Komisji, wskaźnik WIBOR we właściwy sposób reaguje na zmianę uwarunkowań
płynnościowych, zmiany stóp banku centralnego oraz realiów gospodarczych
(https://www.knf.gov.pl/komunikacja/komunikaty?articleId=82924&p_id=18).
W dniu 26 lipca 2023 r. Urząd Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF) przedstawił stanowisko dotyczące
zagadnień prawnych i ekonomicznych związanych z umowami o kredyt hipoteczny w walucie polskiej,
w których stosowany jest wskaźnik referencyjny stopy procentowej WIBOR. Stanowisko to może zostać
wykorzystane w postępowaniach sądowych i wówczas można traktować je jako opinię ‘amicus curiae’.
UKNF stwierdził, że wskaźnik referencyjny WIBOR spełnia wszystkie wymogi przepisane prawem. W
ocenie UKNF nie ma żadnych podstaw do podważania wiarygodności i legalności WIBOR, w
szczególności w kontekście zastosowania tego wskaźnika w umowach o kredyt hipoteczny w walucie
polskiej.(Stanowisko_UKNF_dot_zagadnien_prawnych_i_ekonomicznych_zw_ze_wskaznikiem_refere
ncyjnym_WIBOR_83233.pdf).
Postępowanie administracyjne Komisji Nadzoru Finansowego w przedmiocie nałożenia kary
W dniu 22 grudnia 2023 r. Komisja Nadzoru Finansowego wszczęła przeciwko Bank Millennium S.A.
postępowanie administracyjne w przedmiocie nałożenia kary na podstawie art. 176i ust. 1 pkt 4
ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Na obecnym etapie postępowania nie jest możliwe
oszacowanie wymiaru potencjalnej kary.
Ryzyko prawne walutowych kredytów hipotecznych
Ryzyko prawne walutowych kredytów hipotecznych zostało opisane w Rozdziale 12. “Ryzyko prawne
z tytułu walutowych kredytów hipotecznych”.
107
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
11.2. POZYCJE POZABILANSOWE
w tysiącach zł
31.12.2023
31.12.2022
Pozabilansowe zobowiązania warunkowe udzielone i otrzymane
17 283 356
16 365 564
Zobowiązania udzielone:
14 264 568
14 030 294
finansowe
12 550 588
11 610 683
gwarancyjne
1 713 980
2 419 611
Zobowiązania otrzymane:
3 018 788
2 335 270
finansowe
0
6 884
gwarancyjne
3 018 788
2 328 386
Na udzielone zobowiązania warunkowe ujęte w powyższej tabeli składają się zobowiązania do
udzielenia kredytów (takie jak: niewykorzystane limity na kartach kredytowych, niewykorzystane
limity zadłużenia w rachunku bieżącym, niewykorzystane transze kredytów inwestycyjnych) oraz
wystawione gwarancje i akredytywy (stanowiące zabezpieczenie wywiązania się klientów Banku
z zobowiązań wobec podmiotów trzecich). Wartość zobowiązań gwarancyjnych prezentowanych
powyżej przedstawia maksymalną wartość możliwej do poniesienia przez Bank straty w przypadku
gdyby klienci nie wywiązali się ze swoich zobowiązań.
Bank tworzy rezerwy na obarczone ryzykiem utraty wartości nieodwołalne zobowiązania warunkowe
ujmowane w pozycji „rezerwy” w pasywach bilansu. Wartość rezerwy wyznacza się jako różnicę
pomiędzy oszacowaną kwotą wykorzystanego zaangażowania warunkowego, a wartością bieżącą
spodziewanych przyszłych przepływów pieniężnych z tej ekspozycji kredytowej. W związku z tym,
Bank uznaje, że wartości ujęte w powyższej tabeli są jednocześnie zbliżone do wartości godziwej
prezentowanych zobowiązań warunkowych.
Struktura podmiotowa wszystkich udzielonych zobowiązań gwarancyjnych netto, wykazanych
w pozycjach pozabilansowych:
Klient – sektor, w tys. PLN
31.12.2023
31.12.2022
sektor finansowy
164 734
465 503
sektor niefinansowy (firmy)
1 541 946
1 949 877
sektor budżetowy
7 300
4 238
Razem
1 713 980
2 419 618
Bank jako podmiot dominujący wg stanu na 31.12.2023 r. udzielił spółkom zależnym linii na gwarancje
o łącznej wartości 36,4 mln PLN. Poza tym Bank udzielał gwarancji i poręczeń zewnętrznym
podmiotom na zlecenie spółek Grupy Kapitałowej. Łączną wartość zobowiązań gwarancyjnych z
powyższych tytułów przedstawia tabela:
Podmiot zależny, w tys. PLN
31.12.2023
31.12.2022
Millennium Leasing Sp. z o.o.
20 000
354 495
Millennium Service Sp. z o.o.
12 732
12 722
Millennium Goodie Sp. z o.o.
5 000
5 000
Razem
37 732
372 217
108
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Gwarancje i poręczenia udzielone Klientom
Zobowiązania udzielone - gwarancyjne, w tys. PLN
31.12.2023
31.12.2022
Czynne gwarancje i poręczenia
1 074 850
1 472 187
Linie na gwarancje i poręczenia
642 747
954 066
Razem
1 717 597
2 426 252
Rezerwy utworzone
(3 617)
(6 634)
Zobowiązania udzielone - gwarancyjne po uwzględnieniu rezerw
1 713 980
2 419 618
Struktura zobowiązań udzielonych z tytułu czynnych gwarancji i poręczeń wg poszczególnych
kryteriów (w tys. zł.):
Według walut
31.12.2023
31.12.2022
PLN
716 929
857 171
Waluty obce
357 921
615 016
Razem
1 074 850
1 472 187
Według rodzaju zobowiązania
31.12.2023
31.12.2022
Ilość sztuk
Wartość
Ilość sztuk
Wartość
Gwarancja
3 299
1 058 547
3 417
1 456 797
Poręczenie
0
0
0
0
Regwarancja
65
16 303
58
15 391
Razem
3 364
1 074 850
3 475
1 472 187
Według przedmiotu zobowiązania
31.12.2023
31.12.2022
Ilość sztuk
Wartość
Udział %
wartości
Ilość sztuk
Wartość
Udział %
wartości
dobrego wykonania kontraktu
2 760
573 259
53,34%
2 780
555 850
37,76%
terminowej zapłaty za towar lub usługę
249
295 486
27,49%
287
339 003
23,03%
przetargowa
78
14 290
1,33%
85
13 441
0,91%
zapłaty czynszu
159
81 397
7,58%
185
83 118
5,65%
zwrotu zaliczki
42
42 591
3,96%
52
48 423
3,29%
celna
29
19 481
1,81%
36
53 251
3,62%
spłaty kredytu bankowego lub pożyczki
16
7 589
0,70%
17
343 501
23,32%
inne
31
40 757
3,79%
33
35 600
2,42%
RAZEM
3 364
1 074 850
100,00%
3 475
1 472 187
100,00%
109
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
12. Ryzyko prawne z tytułu walutowych kredytów
hipotecznych
12.1. SPRAWY SĄDOWE I AKTUALNY STAN REZERW NA RYZYKO PRAWNE
Na dzień 31 grudnia 2023 r. Bank miał 20 914 umów kredytowych i dodatkowo 1 780 umów kredytowych
z byłego Euro Banku będących przedmiotem prowadzonych obecnie indywidualnych sporów sądowych
(z wyłączeniem roszczeń wniesionych przez Bank przeciw klientom, tzw. spraw windykacyjnych),
dotyczących klauzul indeksacyjnych w walutowych kredytach hipotecznych (64% umów kredytowych
przed sądem pierwszej instancji oraz 36% umów kredytowych przed sądem drugiej instancji) z
całkowitą wartością roszczeń wniesionych przez powodów wynoszącą 4 130,6 mln PLN oraz 281,5 mln
CHF (portfel Banku Millennium: 3 780,2 mln PLN i 272,6 mln CHF oraz portfel byłego Euro Banku:
350,4 mln PLN i 8,8 mln CHF). Spośród 20 914 umów kredytowych w indywidualnych trwających
obecnie sprawach 240 jest również przedmiotem sporu zbiorowego. Z ogólnej liczby indywidualnych
postępowań przeciwko Bankowi około 2 260, czyli 11%, zostało wniesionych przez kredytobiorców,
którzy już w sposób naturalny lub przedterminowy całkowicie spłacili kredyt lub posiadali kredyt
przeliczony na złote w momencie wniesienia i nie posiadali ugody, a kolejne około 730 spraw dotyczy
kredytów, które zostały w pełni spłacone od tego czasu (postępowania sądowe są długotrwałe).
Roszczenia zgłaszane przez klientów w postępowaniach indywidualnych dotyczą przede wszystkim
stwierdzenia nieważności umowy i zwrotu zapłaconych rat kapitałowo-odsetkowych jako nienależnego
świadczenia z uwagi na abuzywny charakter klauzul indeksacyjnych, lub też utrzymania umowy w PLN
z oprocentowaniem indeksowanym do CHF Libor.
Bank jest poza tym stroną pozwu zbiorowego, którego przedmiotem jest ustalenie odpowiedzialności
Banku z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia w związku z zawartymi walutowymi kredytami
hipotecznymi. Nie jest to spór o zapłatę. Orzeczenie w tym postępowaniu nie przyzna bezpośrednio
członkom grupy żadnych kwot. Liczba umów kredytowych objęta tym postępowaniem wynosi 3 273.
Spośród 3 273 umów kredytowych objętych postępowaniem zbiorowym 240 jest również przedmiotem
indywidualnych trwających obecnie spraw sądowych, zawarto 858 ugód oraz zapadło 7 wyroków
prawomocnych (unieważnienie umowy kredytowej). W dniu 24 maja 2022 r. sąd wydał wyrok co do
istoty sprawy oddalający powództwo w całości. W dniu 13 grudnia 2022 r. powód złożył apelację od
wyroku z dnia 24 maja 2022 r. W dniu 20 listopada 2023 r. powód wniósł o udzielnie zabezpieczenia
roszczeń przeciwko Bankowi. Postanowieniem z dnia 27 grudnia 2023 r. wniosek o udzielenie
zabezpieczenia został oddalony.
Natarczywa kampania reklamowa obserwowana w domenie publicznej wpływa na liczbę sporów
sądowych. Do końca 2019 r. przeciwko Bankowi złożono 1 985 indywidualnych roszczeń (dodatkowo
236 przeciwko dawnemu Euro Bankowi), w 2020 r. liczba ta wzrosła o 3 005 (265), w 2021 r. wzrosła
o 6 159 (423), w 2022 r. wzrosła o 5 755 (408), natomiast w 2023 r. wzrosła o 6 871 (647).
Z danych ZBP (Związek Banków Polskich) zebranych od wszystkich banków posiadających walutowe
kredyty hipoteczne wynika, że znaczna większość sporów została prawomocnie rozstrzygnięta
niekorzystnie dla banków. Jeśli chodzi o Bank Millennium (włącznie z portfelem byłego Euro Banku),
w okresie od roku 2015 do końca 2023 r. ostatecznie rozstrzygnięto 3 341 spraw (3 263 w roszczeniach
klientów wobec Banku i 78 w roszczeniach wniesionych przez Bank wobec klientów tj. sprawy
windykacyjne) spośród których zawarto 925 ugód, 56 spraw umorzono, 64 zostały rozstrzygnięte
korzystnie dla Banku, a 2 296 zakończyło się wyrokiem niekorzystnym dotyczącym zarówno
unieważnienia umów kredytowych, jak i konwersji na PLN+LIBOR. Bank składa apelacje od
negatywnych orzeczeń sądu I instancji stwierdzających nieważność umowy kredytu. Bank podejmuje
również odpowiednie działania prawne celem zabezpieczenia zwrotu kwot udostępnionych na
podstawie umów kredytu.
110
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Wartość brutto umów i pożyczek w ramach indywidualnych spraw sądowych i pozwów grupowych
wniesionych przeciwko Bankowi (włącznie z portfelem byłego Euro Banku) na dzień 31.12.2023 r.
wynosiła 6 264 mln zł (w tym pozostająca do spłaty kwota kapitału umów kredytowych w ramach
pozwu zbiorowego wyniosła 763 mln zł).
Gdyby wszystkie umowy kredytowe zawarte przez Bank Millennium, będące obecnie w
postępowaniach sądowych indywidualnych i grupowych zostały uznane za nieważne bez żadnego
wynagrodzenia za wykorzystanie kapitału, koszt przed opodatkowaniem mógłby wynieść 6 955 mln zł
z wyłączeniem potencjalnych kwot związanych z odsetkami. Końcowe straty mogą być niższe lub
wyższe w zależności od ostatecznej linii orzecznictwa sądowego w tym zakresie.
W okresie 12 miesięcy 2023 r. Bank utworzył 2 828,1 mln zł rezerw na portfel Banku Millennium oraz
237,3 mln zł na portfel byłego Euro Banku. Wartość bilansowa rezerw dla portfela Banku Millennium
na koniec grudnia 2023 r. ukształtowała się na poziomie 7 268,8 mln zł, a dla portfela byłego Euro
Banku 603,0 mln zł.
Opracowana przez Bank metodologia liczenia rezerw na ryzyko prawne związane z kredytami
indeksowanymi opiera się na następujących głównych parametrach:
(i) liczbie bieżących spraw (w tym umów w ramach pozwu zbiorowego) i potencjalnych przyszłych
sprawach sądowych, które pojawią się w określonym (trzyletnim) horyzoncie czasowym. W
zakresie liczby przyszłych spraw sądowych Bank monitoruje zachowanie klientów, śledzi trendy
na rynku, komentarze ekspertów, co skutkowało dokonaniem korekty wcześniejszych założeń. W
efekcie w metodologii liczenia rezerw na ryzyko prawne w przypadku kredytów aktywnych
(kredyty z saldem pozostałym do spłaty na dzień złożenia pozwu) Bank zwiększył szacowany
procent klientów objętych metodologią w tej grupie do 83% całkowitej liczby aktualnie
aktywnych kredytów w porównaniu do 77% na koniec IIIQ2023 roku. Na podstawie analizy
statystycznej, w pełni spłaconym lub przeliczonym na złote kredytom, Bank przypisuje znacznie
mniejsze prawdopodobieństwo bycia przedmiotem sprawy sądowej, W szczególności: a) Bank
ocenia ryzyko związane z rozliczeniami zawartymi z klientami w przeszłości jako znikome b) z
grupy kredytów, które zostały spłacone (w sposób naturalny lub przedterminowy, lub zamienione
na kredyt złotowy) i nie były objęte ugodą, Bank zakłada, że około 16% klientów pozwało lub.
zdecyduje się w przyszłości pozwać Bank;
(ii) aktualnie oszacowanej kwocie potencjalnej straty Banku w przypadku wydania konkretnego
wyroku sądowego;
(iii) prawdopodobieństwie uzyskania określonego wyroku sądowego obliczanego na podstawie
statystyk orzeczeń w sprawach, w których Bank jest stroną oraz uzyskanych opinii prawnych;
(iv) Bank nie uwzględnia w metodologii naliczania rezerw elementu związanego z potencjalnym
roszczeniem o wynagrodzenie dla klienta w związku z dokonywanymi przez niego spłatami;
(v) szacunkach związanych z polubownymi ugodami z klientami zawieranymi na drodze sądowej lub
pozasądowej:
a. Bank zakłada 12% prawdopodobieństwo powodzenia zawarcia ugody w ramach negocjacji
prowadzonych z klientami w toku postępowania sądowego;
b. negocjacje zarówno na drodze sądowej jak i pozasądowej są prowadzone indywidualnie i
mogą być w każdej chwili przerwane przez Bank;
c. z uwagi na poniesione już w przeszłości duże wysiłki negocjacyjne, maleje
prawdopodobieństwo sukcesu w tych negocjacjach w przyszłości a ich koszty mogą
wzrosnąć, jednocześnie większość klientów miała już kontakt z Bankiem w sprawie
ewentualnego negocjowania konwersji kredytów na złotówki, więc na chwilę obecną Bank
przyjmuje konserwatywne podejście przy uwzględnianiu potencjalnego wpływu tego
czynnika.
111
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Bank jest otwarty na indywidualne negocjowanie korzystnych warunków przedterminowej spłaty lub
przewalutowania kredytów na PLN. W wyniku tych negocjacji liczba aktywnych walutowych kredytów
hipotecznych udzielonych przez Bank Millennium zmniejszyła się o 21 428: w 2020 r. o 1 363, w 2021
r. o 8 450, w 2022 r. o 7 943 i w 2023 r. o 3 672. Na koniec 2023 roku Bank posiadał 32 425 aktywnych
walutowych kredytów hipotecznych. Koszty poniesione w związku z tymi negocjacjami wyniosły
1 340,1 mln zł: 44,5 mln zł w 2020 r., 364,6 mln zł w 2021 r., 515,2 mln zł w 2022 r. oraz 415,8 mln
zł w 2023 r. i są prezentowane głównie w pozycji „Wynik z pozycji wymiany” oraz „Wynik z tytułu
modyfikacji” w Rachunku zysków i strat (wartości kosztów obciążających poszczególne pozycje
Rachunku zysków i strat z tytułu zawieranych ugód zaprezentowano w nocie (14) w Rozdziale 13.
Noty do Sprawozdania Finansowego.
Ryzyko prawne portfela byłego Euro Banku jest w pełni pokryte Umową w przedmiocie Zwolnienia z
Odpowiedzialności i Gwarancji Dotyczącą Portfela CHF, zawartą z Société Générale S.A.
Bank przeanalizował wrażliwość metodologii obliczania rezerw, w przypadku której zmiana
parametrów wpłynęłaby na wartość szacowanej straty związanej z ryzykiem prawnym sporu:
Parametr
Scenariusz
Wpływ na stratę
Zmiana w liczbie przyjmowanych w
założeniach spraw sądowych
Dodatkowo do przyjętych w powyższych
założeniach liczbach, 1 000 nowych
klientów składa pozew sądowy
przeciwko Bankowi
167 mln zł
Zmiana prawdopodobieństwa
wygrania sprawy
Zmiana prawdopodobieństwa wygrania
sprawy przez Bank o 1 p.p.
75 mln zł
Zmiana prawdopodobieństwa sukcesu
negocjacyjnego z klientem będącym
w sporze sądowym
Zmiana prawdopodobieństwa o 1 p.p.
18 mln zł
W dniu 8 grudnia 2020 roku p. Jacek Jastrzębski, przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego (KNF),
zaproponował wprowadzenie rozwiązania „sektorowego” w kwestii ryzyka związanego z walutowymi
kredytami hipotecznymi dla całego sektora. Rozwiązanie polegałoby na oferowaniu przez banki swoim
klientom możliwości dobrowolnego przystępowania do porozumień, na podstawie których klient
zawierałby z bankiem ugodę, tak jakby jego kredyt od samego początku był kredytem złotowym
oprocentowanym za pomocą odpowiedniej stopy WIBOR powiększonej o marżę historycznie stosowaną
do takiego kredytu. Decyzja o powszechnym wdrożeniu tego rozwiązania mogłaby wiązać się z
koniecznością utworzenia z góry rezerw na straty wynikające z przewalutowania kredytów
hipotecznych w CHF. Bank w praktyce wykorzystuje elementy propozycji powyższego rozwiązania
systemowego przy wielu indywidualnych negocjacjach z kredytobiorcami walutowych kredytów
hipotecznych, w tym również w toku postępowań sądowych.
Ze względu na orzecznictwo TSUE, które wyklucza dochodzenie przez banki roszczeń wykraczających
poza zwrot udostępnionego kapitału, możliwość wdrożenia rozwiązania KNF jest niska.
Należy również nadmienić, że na 31.12.2023 Bank musiał utrzymywać dodatkowe fundusze własne na
pokrycie dodatkowych wymogów kapitałowych w związku z ryzykiem portfela walutowych kredytów
hipotecznych (bufor walutowy Filaru II) w wysokości 1,47 p.p. (1,46 p.p. na poziomie Grupy), z których
część została alokowana na ryzyko operacyjne/prawne.
Biorąc pod uwagę ostatnią niekorzystną ewolucję w orzecznictwie w zakresie walutowych kredytów
hipotecznych, Bank będzie musiał regularnie dokonywać oceny i być może konieczne będzie dalsze
zwiększanie salda rezerw dedykowanych na spory sądowe, w przypadku kontynuacji tego trendu.
Można racjonalnie założyć, że kwestie prawne odnoszące się do walutowych kredytów hipotecznych
będą dalej badane przez sądy krajowe w ramach rozpatrywanych sporów, co mogłoby doprowadzić
do pojawienia się dalszych interpretacji, które byłyby istotne dla oceny ryzyka związanych z
przedmiotowymi postępowaniami. Okoliczność ta wskazuje na potrzebę stałej analizy tych spraw.
112
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Istotne dla oceny ryzyka rozstrzygnięcia TSUE i Sądu Najwyższego
Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
3 października 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ('TSUE') wydał wyrok w sprawie C-
260/18 w związku z pytaniami prejudycjalnymi złożonymi przez Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie
przeciwko Raiffeisen Bank International AG. Wyrok TSUE w zakresie dokonanej w nim interpretacji
prawa Unii Europejskiej jest wiążący dla sądów krajowych. Orzeczenie to interpretowało art. 6
dyrektywy 93/13. W świetle przedmiotowego orzeczenia wspomniany przepis musi być
interpretowany w taki sposób, że (i) sąd krajowy może unieważnić umowę kredytową, jeśli usunięcie
nieuczciwych warunków wykrytych w tej umowie zmieniłoby charakter głównego przedmiotu umowy;
(ii) skutki dla sytuacji klienta wynikające z unieważnienia umowy należy oceniać w świetle
okoliczności istniejących lub dających się przewidzieć w czasie, kiedy powstał spór, a co do tego, czy
konsument chce utrzymać umowę, decyduje jego wola; (iii) artykuł 6 dyrektywy wyklucza wypełnianie
luk w umowie spowodowanych usunięciem nieuczciwych warunków umowy wyłącznie na podstawie
krajowego ustawodawstwa o charakterze ogólnym lub przyjętych zwyczajów; (iv) artykuł 6 dyrektywy
wyklucza utrzymanie nieuczciwych warunków umowy, jeśli konsument nie zgodził się na utrzymanie
takich warunków. Można zauważyć, że TSUE poddał w wątpliwość możliwość dalszej realizacji umowy
kredytowej w PLN przy utrzymaniu obliczania odsetek zgodnie z LIBOR.
Wyrok TSUE dotyczy jedynie sytuacji, w której sąd krajowy uznał wcześniej, że warunek umowny ma
charakter abuzywny. Wyłączną prerogatywą sądów krajowych jest ocena, w trakcie postępowania
sądowego, czy dany warunek umowny może być uważany za abuzywny w danych okolicznościach
sprawy.
29 kwietnia 2021 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ('TSUE') wydał wyrok w sprawie C-19/20
w związku z pytaniami prejudycjalnymi złożonymi przez Sąd Okręgowy w Gdańsku w sprawie
przeciwko ex- BPH S.A. TSUE stwierdził że:
(i) sąd krajowy jest zobowiązany do stwierdzenia nieuczciwego charakteru warunku umowy
nawet jeśli warunek ten został zmieniony przez te strony w drodze umowy. Takie stwierdzenie
pociąga za sobą przywrócenie sytuacji, w jakiej znajdowałby się konsument w braku warunku,
którego nieuczciwy charakter zostałby stwierdzony, chyba że konsument poprzez zmianę
nieuczciwego warunku zrezygnował z takiego przywrócenia w drodze wolnej i świadomej
zgody. Jednakże z dyrektywy Rady 93/13 nie wynika, że stwierdzenie nieuczciwego
charakteru pierwotnego warunku umownego miałoby co do zasady skutek w postaci
unieważnienia umowy, jeśli zmiana tego warunku pozwala na przywrócenie równowagi między
obowiązkami i prawami tych stron wynikającymi z umowy i na usunięcie wady obciążającej
ten warunek;
(ii) sąd krajowy może usunąć jedynie nieuczciwy element warunku umowy zawartej między
przedsiębiorcą a konsumentem, w wypadku gdy zniechęcający cel dyrektywy Rady 93/13 jest
realizowany przez krajowe przepisy ustawowe regulujące korzystanie z niego, o ile element
ten stanowi odrębne zobowiązanie umowne, które może być przedmiotem indywidualnej
kontroli pod kątem nieuczciwego charakteru. Jednocześnie, przepisy dyrektywy stoją na
przeszkodzie temu, by sąd odsyłający usunął jedynie nieuczciwy element warunku umowy
zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem, jeżeli takie usunięcie sprowadzałoby się do
zmiany treści tego warunku poprzez zmianę jego istoty;
(iii) skutki stwierdzenia przez sąd istnienia nieuczciwego warunku w umowie zawartej między
przedsiębiorcą a konsumentem podlegają przepisom prawa krajowego, przy czym kwestia
utrzymywania się w mocy takiej umowy powinna być oceniana z urzędu przez sąd krajowy
zgodnie z obiektywnym podejściem na podstawie tych przepisów;
(iv) sąd krajowy, który stwierdza nieuczciwy charakter warunku umowy zawartej przez
przedsiębiorcę z konsumentem, obowiązany jest poinformować konsumenta, w ramach
krajowych norm proceduralnych i w następstwie kontradyktoryjnej debaty, o konsekwencjach
prawnych, jakie może pociągnąć za sobą stwierdzenie nieważności takiej umowy, niezależnie
od tego, czy konsument jest reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika.
113
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
W dniu 18 listopada 2021 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok w sprawie
C-212/20 w związku pytaniami złożonymi przez Sąd Rejonowy dla Warszawy Woli w Warszawie w
sprawie przeciwko Raiffeisen Bank International AG. TSUE stwierdził, że:
(i) treść klauzuli umowy kredytu zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem ustalającej
cenę zakupu i sprzedaży waluty obcej, do której kredyt jest indeksowany, powinna, na
podstawie jasnych i zrozumiałych kryteriów, umożliwić właściwie poinformowanemu oraz
dostatecznie uważnemu i racjonalnemu konsumentowi zrozumienie sposobu ustalania kursu
wymiany waluty obcej stosowanego w celu obliczenia kwoty rat kredytu, w taki sposób, aby
konsument miał możliwość w każdej chwili samodzielnie ustalić kurs wymiany stosowany
przez przedsiębiorcę;
(ii) sąd krajowy, który stwierdził nieuczciwy charakter warunku umowy zawartej między
przedsiębiorcą a konsumentem, nie może dokonać wykładni tego warunku w celu złagodzenia
jego nieuczciwego charakteru, nawet jeśli taka wykładnia odpowiadałaby wspólnej woli stron.
W dniu 10 czerwca 2021 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał postanowienie w
sprawie C-198/20 w związku pytaniami złożonymi przez Sąd Rejonowy dla Warszawy Woli w
Warszawie w sprawie przeciwko Santander Bank Polska SA. TSUE stwierdził, że ochrona przewidziana
w dyrektywie Rady 93/13/EWG przysługuje każdemu konsumentowi, a nie tylko temu, którego można
uznać za „właściwie poinformowanego oraz dostatecznie uważnego i rozsądnego przeciętnego
konsumenta”.
W dniu 8 września 2022 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok w sprawach
połączonych C-80/21, C-81/21, C-82/21 w związku pytaniami złożonymi przez Sąd Rejonowy dla
Warszawy Śródmieścia w Warszawie w sprawach przeciwko Deutsche Bank SA oraz mBank SA. TSUE
stwierdził, że:
(i) sąd krajowy może stwierdzić nieuczciwy charakter części warunku umowy zawartej między
konsumentem a przedsiębiorcą, które nadają mu nieuczciwy charakter, jeżeli takie usunięcie
nie sprowadzałoby się do zmiany treści tego warunku, który ma wpływ na jego istotę, czego
zweryfikowanie należy do sądu odsyłającego;
(ii) sąd krajowy nie może, po stwierdzeniu nieważności nieuczciwego warunku znajdującego się
w umowie zawartej między konsumentem a przedsiębiorcą, która to nieważność nie pociąga
za sobą nieważności tej umowy w całości, zastąpić ten warunek przepisem dyspozytywnym
prawa krajowego;
(iii) sąd krajowy nie może, po stwierdzeniu nieważności nieuczciwego warunku znajdującego się
w umowie zawartej między konsumentem a przedsiębiorcą, który pociąga za sobą nieważność
tej umowy w całości, zastąpić warunek umowny, którego nieważność została stwierdzona,
albo wykładnią oświadczenia woli stron w celu uniknięcia unieważnienia tej umowy, albo
przepisem prawa krajowego o charakterze dyspozytywnym, nawet jeśli konsument został
poinformowany o skutkach nieważności tejże umowy i zaakceptował je;
(iv) dziesięcioletni termin przedawnienia roszczenia konsumenta, mającego na celu uzyskanie
zwrotu kwot nienależnie wypłaconych przedsiębiorcy w wykonaniu nieuczciwego warunku
umowy kredytu, nie rozpoczyna biegu w dniu każdego świadczenia wykonanego przez
konsumenta, jeśli konsument nie był w stanie w tym dniu samodzielnie dokonać oceny
nieuczciwego charakteru warunku umownego lub nie powziął wiedzy o nieuczciwym
charakterze tego warunku i bez uwzględnienia okoliczności, że umowa przewidywała okres
spłaty – w niniejszym przypadku trzydziestoletni – znacznie przekraczający dziesięcioletni
ustawowy termin przedawnienia.
114
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
W dniu 16 marca 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie
zarejestrowanej pod sygnaturą C-6/22 na skutek pytań prejudycjalnych skierowanych przez Sąd
Rejonowy dla Warszawy Woli w sprawie przeciwko byłemu Getin Noble Bankowi S.A. W wyroku TSUE
orzekł, że:
(i) w wypadku unieważnienia umowy zawartej między konsumentem a przedsiębiorcą ze względu
na nieuczciwy charakter jednego z jej warunków do państw członkowskich należy
uregulowanie, w drodze ich prawa krajowego, skutków tego unieważnienia, z poszanowaniem
ochrony przyznanej konsumentowi przez Dyrektywę, w szczególności poprzez
zagwarantowanie przywrócenia sytuacji prawnej i faktycznej, w jakiej konsument ten
znajdowałby się w braku takiego nieuczciwego warunku;
(ii) sąd krajowy nie może:
a. badać z urzędu, z pominięciem zakresu uprawnień przyznanych mu w tym względzie
przez prawo krajowe, sytuację majątkową konsumenta, który zażądał unieważnienia
umowy wiążącej go z przedsiębiorcą ze względu na istnienie nieuczciwego warunku, bez
którego umowa nie może nadal być prawnie wiążąca, nawet jeśli owo unieważnienie
może narazić konsumenta na szczególnie szkodliwe konsekwencje;
b. odmówić stwierdzenia unieważnienia umowy, w sytuacji gdy konsument wyraźnie o to
się zwrócił i został poinformowany w sposób obiektywny i wyczerpujący o
konsekwencjach prawnych i szczególnie szkodliwych dla niego skutkach gospodarczych;
(iii) sąd krajowy nie może po stwierdzeniu nieuczciwego charakteru warunku umowy zawartej
między przedsiębiorcą a konsumentem zaradzić lukom wynikającym z usunięcia nieuczciwego
warunku zawartego w tej umowie poprzez zastosowanie przepisu prawa krajowego
niemającego charakteru przepisu dyspozytywnego. Jednakże do sądu krajowego należy
podjęcie, przy uwzględnieniu całości prawa krajowego, wszelkich środków niezbędnych dla
ochrony konsumenta przed szczególnie szkodliwymi konsekwencjami, jakie mogłoby dla niego
mieć unieważnienie umowy.
W dniu 8 czerwca 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie
zarejestrowanej pod sygnaturą C-570/21 na skutek pytań prejudycjalnych skierowanych przez Sąd
Rejonowy dla Warszawy Woli w sprawie przeciwko byłemu Getin Noble Bankowi S.A. W wyroku TSUE
orzekł, że:
(i) w pojęciu „konsumenta” w rozumieniu Dyrektywy 93/13 mieści się osoba, która zawarła
umowę kredytu do użytku częściowo związanego z jej działalnością gospodarczą lub
zawodową, a w części niezwiązanego z tą działalnością, wspólnie z innym kredytobiorcą, który
nie działał w ramach swojej działalności gospodarczej lub zawodowej, jeżeli cel działalności
gospodarczej lub zawodowej jest tak ograniczony, że nie jest on dominujący w ogólnym
kontekście tej umowy;
(ii) w celu ustalenia, czy dana osoba jest objęta zakresem pojęcia „konsumenta” w rozumieniu
Dyrektywy 93/13, a w szczególności, czy gospodarczy cel umowy kredytu zawartej przez tę
osobę jest tak ograniczony, że nie jest on dominujący w ogólnym kontekście tej umowy, sąd
odsyłający jest zobowiązany uwzględnić wszystkie istotne okoliczności towarzyszące tej
umowie, zarówno ilościowe, jak i jakościowe, takie jak w szczególności podział wykorzystania
pożyczonego kapitału na działalność zawodową i pozazawodową, a w przypadku większej
liczby kredytobiorców okoliczność, że tylko jeden z nich realizuje cel gospodarczy lub że
kredytodawca uzależnił udzielenie kredytu przeznaczonego na cele konsumenckie od
częściowego przeznaczenia pożyczonej kwoty na spłatę długów związanych z działalnością
gospodarczą lub zawodową.
115
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Dnia 15 czerwca 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie C-287/22
na skutek pytania prejudycjalnego skierowanego przez Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie
przeciwko byłemu Getin Noble Bankowi S.A. W wyroku TSUE orzekł, że przepisy Dyrektywy 93/13 stoją
na przeszkodzie orzecznictwu krajowym, zgodnie z którym sąd krajowy może oddalić złożonego przez
konsumenta wniosku o zastosowanie środków tymczasowych mających na celu zawieszenie, w
oczekiwaniu na ostateczne rozstrzygnięcie w przedmiocie unieważnienia zawartej przez tego
konsumenta umowy kredytu ze względu na to, że owa umowa kredytu zawiera nieuczciwe warunki,
spłaty rat miesięcznych należnych na podstawie wspomnianej umowy kredytu, w sytuacji gdy
zastosowanie takich środków tymczasowych jest konieczne dla zapewnienia pełnej skuteczności tego
orzeczenia.
W dniu 15 czerwca 2023 r. TSUE wydał wyrok w sprawie zarejestrowanej pod sygn. C-520/21, w
następstwie pytań prejudycjalnych zadanych przez Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie przeciwko
Bankowi Millennium, w którym wskazał, że Dyrektywa 93/13 nie reguluje wyraźnie skutków
nieważności umowy zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem po usunięciu zawartych w niej
nieuczciwych warunków. Jednocześnie stwierdził, że:
(i) przepisy Dyrektywy 93/13 nie stoją na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego,
zgodnie z którą konsument ma prawo żądać od instytucji kredytowej rekompensaty
wykraczającej poza zwrot miesięcznych rat i kosztów zapłaconych z tytułu wykonania tej
umowy oraz poza zapłatę ustawowych odsetek za zwłokę od dnia wezwania do zapłaty, pod
warunkiem poszanowania celów dyrektywy 93/13 i zasady proporcjonalności;
(ii) przepisy Dyrektywy 93/13 stoją na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie
z którą instytucja kredytowa ma prawo żądać od konsumenta rekompensaty wykraczającej
poza zwrot kapitału wypłaconego z tytułu wykonania tej umowy oraz poza zapłatę
ustawowych odsetek za zwłokę od dnia wezwania do zapłaty.
W dniu 21 września 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie
zarejestrowanej pod sygnaturą C-139/22 zadanych przez Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie
przeciwko mBankowi. Trybunał orzekł, że:
(i) przepisy Dyrektywy Rady 93/13 nie stoją na przeszkodzie temu, by warunek umowny, który
nie był indywidualnie negocjowany, został uznany przez właściwe organy krajowe za
nieuczciwy z tego tylko powodu, że jego treść jest równoznaczna z treścią postanowienia
wzorca umowy wpisanego do krajowego rejestru klauzul niedozwolonych;
(ii) przepisy Dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że postanowienie umowy, które
ze względu na warunki wykonania niektórych przewidzianych w nim zobowiązań danego
konsumenta należy uznać za nieuczciwe, nie może utracić takiego charakteru z powodu
innego postanowienia tej umowy, które przewiduje możliwość wykonania przez tego
konsumenta tych zobowiązań na innych warunkach;
(iii) przepisy Dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że przedsiębiorca ma
obowiązek poinformowania zainteresowanego konsumenta o istotnych cechach zawartej z nim
umowy oraz o ryzyku związanym z tą umową, i to nawet wówczas, gdy ów konsument jest
jego pracownikiem i posiada odpowiednią wiedzę w dziedzinie wspomnianej umowy.
W dniu 7 grudnia 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie
zarejestrowanej pod sygn. akt C-140/22 zadanych przez Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie
przeciwko mBankowi. Trybunał orzekł, że przepisy Dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten
sposób, że w kontekście uznania nieważności w całości umowy kredytu hipotecznego zawartej z
konsumentem przez instytucję bankową ze względu na to, iż umowa ta zawiera nieuczciwy warunek,
bez którego nie może ona dalej obowiązywać:
116
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
(i) stoją one na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą wykonywanie
praw, które konsument wywodzi z tej dyrektywy, jest uzależnione od złożenia przez tego
konsumenta przed sądem oświadczenia, w którym twierdzi on, po pierwsze, że nie wyraża
zgody na utrzymanie w mocy tego warunku, po drugie, że jest świadomy z jednej strony faktu,
że nieważność wspomnianego warunku pociąga za sobą nieważność wspomnianej umowy, a z
drugiej – konsekwencji tego uznania nieważności, i po trzecie, że wyraża zgodę na uznanie
tej umowy za nieważną;
(ii) stoją na przeszkodzie temu, aby rekompensata żądana przez danego konsumenta z tytułu
zwrotu kwot, które zapłacił on w wykonaniu rozpatrywanej umowy, została pomniejszona o
równowartość odsetek, które ta instytucja bankowa otrzymałaby, gdyby umowa ta pozostała
w mocy.
Postanowieniem z dnia 11 grudnia 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zakończył
sprawę zarejestrowaną pod sygnaturą C-756/22 zainicjowaną przez Sąd Okręgowy w Warszawie w
sprawie z powództwa Banku Millennium i orzekł, że przepisy Dyrektywy 93/13 należy interpretować
w ten sposób, że w kontekście uznania umowy kredytu hipotecznego zawartej z konsumentem przez
instytucję bankową za nieważną w całości ze względu na to, że umowa ta zawiera nieuczciwe warunki,
bez których nie może ona dalej obowiązywać, stoją one na przeszkodzie wykładni sądowej prawa
państwa członkowskiego, zgodnie z którą instytucja ta ma prawo żądać od tego konsumenta zwrotu
kwot innych niż kapitał wpłacony na poczet wykonania tej umowy oraz ustawowe odsetki za
opóźnienie od chwili wezwania do zapłaty.
W dniu 14 grudnia 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydal wyrok w sprawie
zarejestrowanej pod sygnaturą C-28/22 skierowaną przez Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie
przeciwko byłemu Getin Noble Bankowi. Trybunał orzekł, że:
(i) przepisy Dyrektywy Rady 93/13 w związku z zasadą skuteczności należy interpretować w ten
sposób, że stoją one na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą w
następstwie uznania za nieważną umowy kredytu hipotecznego zawartej przez przedsiębiorcę
z konsumentem z uwagi na zawarte w tej umowie nieuczciwe warunki termin przedawnienia
roszczeń tego przedsiębiorcy wynikających z nieważności rzeczonej umowy rozpoczyna bieg
dopiero od dnia, w którym staje się ona trwale bezskuteczna, podczas gdy termin
przedawnienia roszczeń tego konsumenta wynikających z nieważności tej umowy rozpoczyna
bieg w chwili, w której dowiedział się on lub powinien dowiedzieć się o nieuczciwym
charakterze warunku powodującego tę nieważność;
(ii) przepisy Dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że nie stoją one na
przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą na przedsiębiorcy, który
zawarł umowę kredytu hipotecznego z konsumentem, nie spoczywa obowiązek sprawdzenia,
czy konsument ten ma wiedzę o skutkach usunięcia nieuczciwych warunków zawartych w tej
umowie lub o niemożności zachowania mocy wiążącej owej umowy w przypadku usunięcia
tych warunków;
(iii) przepisy Dyrektywy 93/13 w związku z zasadą skuteczności należy interpretować w ten
sposób, że stoją one na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą, w
sytuacji gdy umowa kredytu hipotecznego zawarta przez przedsiębiorcę z konsumentem nie
może już pozostać wiążąca po usunięciu nieuczciwych warunków zawartych w tej umowie,
przedsiębiorca ten może powołać się na prawo zatrzymania umożliwiające mu uzależnienie
zwrotu świadczeń otrzymanych od tego konsumenta od przedstawienia przez niego oferty
zwrotu świadczeń, które sam otrzymał od tego przedsiębiorcy, lub gwarancji zwrotu tych
ostatnich świadczeń, jeżeli wykonanie przez tego samego przedsiębiorcę tego prawa
zatrzymania powoduje utratę przez rzeczonego konsumenta prawa do uzyskania odsetek za
opóźnienie od momentu upływu terminu nałożonego na danego przedsiębiorcę do wykonania
zobowiązania umownego po tym, jak przedsiębiorca ten otrzyma wezwanie do zwrotu
świadczeń zapłaconych jemu w wykonaniu tej umowy.
117
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Postanowieniem z 15 stycznia 2024 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zakończył sprawę
zarejestrowaną pod sygn. akt C-488/23 na skutek pytania Sądu Okręgowego w Warszawie, wskazując,
że prawo instytucji finansowej do żądania waloryzacji udostępnionego kapitału po stwierdzeniu
nieważności umowy kredytu zostało wykluczone w wyroku z 15 czerwca 2023 r wydanym w sprawie
C-520/21.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej 18 stycznia 2024 r. wydał wyrok w sprawie C-531/22 na
skutek pytań prejudycjalnych zadanych przez Sąd Rejonowy Warszawa-Śródmieście w sprawie byłego
Getin Noble Banku. Trybunał stwierdził, że:
(i) przepisy Dyrektywy Rady 93/13 stoją na przeszkodzie przepisom krajowym przewidującym, iż
sąd krajowy nie może zbadać z urzędu potencjalnie nieuczciwego charakteru warunków
zawartych w umowie i wyciągnąć z tego konsekwencji, w sytuacji gdy sprawuje on nadzór nad
postępowaniem egzekucyjnym prowadzonym na podstawie prawomocnego orzeczenia w
sprawie wydania nakazu zapłaty, któremu przysługuje powaga rzeczy osądzonej:
a. jeśli przepisy te nie przewidują takiego badania na etapie wydawania nakazu zapłaty,
lub
b. jeśli takie badanie jest przewidziane wyłącznie na etapie sprzeciwu od danego nakazu
zapłaty, o ile istnieje znaczne ryzyko, że dany konsument nie wniesie wymaganego
sprzeciwu albo ze względu na to, że określony w tym celu termin jest bardzo krótki, albo
z uwagi na koszty postępowania przed sądem w stosunku do kwoty kwestionowanego
długu, albo też ze względu na to, że przepisy krajowe nie przewidują obowiązku
dostarczenia temu konsumentowi wszelkich informacji niezbędnych do ustalenia przez
niego zakresu swoich praw;
(ii) przepisy Dyrektywy 93/13 nie stoją na przeszkodzie orzecznictwu krajowemu, zgodnie z
którym wpis warunku umowy do krajowego rejestru klauzul niedozwolonych powoduje
uznanie tego warunku za nieuczciwy w każdym postępowaniu z udziałem konsumenta, w tym
także wobec przedsiębiorcy innego niż ten, przeciwko któremu toczyło się postępowanie o
wpis rzeczonego warunku do tego rejestru krajowego, i gdy ów warunek nie ma takiego
samego brzmienia jak warunek wpisany do wspomnianego rejestru, ale posiada taki sam sens
i wywołuje jednakowe skutki wobec danego konsumenta.
Orzecznictwo Polskiego Sądu Najwyższego
7 maja 2021 Sąd Najwyższy w składzie 7 sędziów Sądu Najwyższego wydał uchwałę której nadał moc
zasady prawnej zgodnie z którą:
(i) niedozwolone postanowienie umowne (art. 385(1) § 1 k.c.) jest od początku, z mocy samego
prawa, dotknięte bezskutecznością na korzyść konsumenta, który może udzielić następczo
świadomej i wolnej zgody na to postanowienie i w ten sposób przywrócić mu skuteczność z
mocą wsteczną;
(ii) jeżeli bez bezskutecznego postanowienia umowa kredytu nie może wiązać, konsumentowi i
kredytodawcy przysługują odrębne roszczenia o zwrot świadczeń pieniężnych spełnionych w
wykonaniu tej umowy (art. 410 § 1 w związku z art. 405 k.c.). Kredytodawca może żądać
zwrotu świadczenia od chwili, w której umowa kredytu stała się trwale bezskuteczna.
W dniu 28 kwietnia 2022 r. Sąd Najwyższy wydał uchwałę (III CZP 40/22), w której wskazał, że w
sporach z konsumentem przepis art. 358(1) k.c. stanowi przepis szczególny wobec art. 353(1) k.c., co
oznacza, że w przypadku, gdy zachodzą przesłanki zastosowania obu przepisów, sąd powinien
zastosować przepis szczególny i orzec trwałą bezskuteczność postanowienia umownego, a nie jego
nieważność. Przedmiotowe orzeczenie Sądu Najwyższego należy postrzegać jako istotnie
ograniczające ryzyko przedawnienia roszczeń banku o zwrot kapitału.
118
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Skutkiem uchwały SN z 7 maja 2021 r. jest stwierdzenie, że bankowi przysługuje zwrot świadczenia
pieniężnego spełnionego przez bank w wykonaniu trwale bezskutecznej umowy. Biorąc pod uwagę
niepewność co do momentu rozpoczęcia biegu terminu przedawnienia roszczeń banku, Bank w celu
ochrony swoich interesów kieruje przeciwko kredytobiorcom pozostającym w sporze sądowym z
bankiem pozwy o zapłatę. Żądanie pozwu obejmuje roszczenie o zwrot kapitału udostępnionego
kredytobiorcy na podstawie umowy. Do dnia 31 grudnia 2023 r. Bank skierował przeciwko
kredytobiorcom około 8,1 tysięcy pozwów.
Ze względu na orzecznictwo TSUE, które dokonało interpretacji przyczyn i skutków nieważności umów
hipotecznych kredytów walutowych obszar wykładni przepisów przez sądy polskie w tym zakresie
wydaje się być ograniczony. Dalsza praktyka orzecznicza sądów polskich odgrywać będzie jednak
istotną rolę w wypełnieniu treścią wskazań Trybunału a ponadto praktyka ta będzie miała istotne
znaczenie co do zagadnień, które zważywszy na zakres kompetencji TSUE podlegają orzecznictwu
krajowemu.
12.2. ZDARZENIA, KTÓRE MOGĄ MIEĆ WPŁYW NA RYZYKO PRAWNE Z
TYTUŁU WALUTOWYCH KREDYTÓW HIPOTECZNYCH I ZWIĄZANE Z
NIM REZERWY
Obszarem, który może podlegać dalszej analizie w orzecznictwie sądów polskich pozostają
zagadnienia związane z okresem przedawnienia roszczeń restytucyjnych Banku oraz klienta będących
następstwem upadku umowy kredytowej. Interpretacje prawne w tych sprawach mogą mieć
szczególnie doniosłe znaczenie dla roszczeń banku co do początku biegu terminu przedawnienia jego
roszczeń eliminując lub potwierdzając ryzyko uznania jego roszczeń za przedawnione w danej
sprawie.
Dodatkowo istotnym zagadnieniem prawnym może być zakres uprawnień konsumenta oraz Banku w
zakresie praw do odsetek ustawowych za opóźnienie od roszczeń restytucyjnych.
Obszarem dotychczas nierozstrzygniętym w orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego
jest również kwestia dopuszczalności roszczeń kredytobiorców w przypadku nieważności umowy
kredytu o zapłatę kwot wykraczających poza zwrot miesięcznych rat i kosztów zapłaconych z tytułu
wykonania tej umowy oraz poza zapłatę ustawowych odsetek za zwłokę od dnia wezwania do zapłaty,
która w świetle wyroku TSUE z 15 czerwca 2023 r. w sprawie C-520/21 pozostaje niewykluczona. Ze
względu na niepewność co do kierunku orzecznictwa w tym zakresie, na dzień publikacji raportu
trudno jest wiarygodnie ocenić skutki potencjalnych rozstrzygnięć.
119
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
13. Noty do Sprawozdania Finansowego
Wartości prezentowane w notach do sprawozdania finansowego wyrażone są w tysiącach zł.
1. PRZYCHODY Z TYTUŁU ODSETEK I PRZYCHODY O PODOBNYM
CHARAKTERZE
01.01.2023 -
31.12.2023
01.01.2022 -
31.12.2022
Przychody odsetkowe od Aktywów wycenianych według wartości godziwej przez inne
całkowite dochody
1 806 350
1 232 768
Instrumenty dłużne
871 288
464 049
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
935 062
768 719
Przychody odsetkowe od Aktywów wycenianych według zamortyzowanego kosztu
6 385 562
3 696 751
Środki w Banku Centralnym
222 277
166 369
Kredyty i pożyczki udzielone klientom, w tym:
5 508 395
3 302 440
- wpływ korekty wartości bilansowej brutto kredytów z tytułu wakacji kredytowych
(11 404)
(1 291 600)
Instrumenty dłużne
552 276
85 566
Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym instytucjom monetarnym
34 786
26 151
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu
67 828
26 095
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
0
90 130
Wynik o charakterze podobnym do odsetkowego z tytułu:
108 471
(28 797)
Kredyty i pożyczki udzielone klientom obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej
przez rachunek zysków i strat
9 995
28 604
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu - Instrumenty pochodne
93 610
(61 492)
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu - Instrumenty dłużne
4 866
4 091
Razem
8 300 383
4 900 722
Przychody odsetkowe za 2023 r. zawierają odsetki naliczone od kredytów z rozpoznaną utratą
wartości w kwocie 214 843 tys. zł (odpowiednio dla danych porównawczych za rok 2022 kwota tych
odsetek wynosiła 163 046 tys. zł).
Przychody odsetkowe od instrumentów wycenianych według zamortyzowanego kosztu za rok 2023
zawierają korektę z tytułu wakacji kredytowych (pomniejszająca przychody) w kwocie 11,4 mln zł
(odpowiednio dla danych porównawczych za rok 2022 kwota tej korekty wynosiła 1 291,6 mln zł),
więcej informacji na ten temat przedstawiono w Rozdziale 7.3 Przyjęte zasady rachunkowości.
2. KOSZTY Z TYTUŁU ODSETEK I PODOBNE KOSZTY
01.01.2023 -
31.12.2023
01.01.2022 -
31.12.2022
Koszty odsetkowe od Zobowiązań finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu:
(3 165 879)
(1 662 941)
Zobowiązania wobec banków i innych instytucji monetarnych
(12 602)
(26 945)
Zobowiązania wobec klientów
(2 834 187)
(1 464 489)
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu
(35 178)
(52 871)
Wyemitowane dłużne papiery wartościowe
(115 891)
(1 253)
Zobowiązania podporządkowane
(141 686)
(110 181)
Zobowiązania z tytułu leasingu
(9 325)
(7 202)
Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń
(17 010)
0
Inne
0
0
Razem
(3 165 879)
(1 662 941)
W linii „Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń” Bank prezentuje wynik odsetkowy
z tytułu pochodnych instrumentów wyznaczonych i będących efektywnymi instrumentami
zabezpieczającymi w zakresie zabezpieczenia przepływów pieniężnych oraz wartości godziwej.
Szczegółowy opis stosowanych przez Bank relacji zabezpieczających został zamieszczony w nocie
(24).
120
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
3. PRZYCHODY I KOSZTY Z TYTUŁU OPŁAT I PROWIZJI
3a. Przychody z tytułu prowizji
01.01.2023 -
31.12.2023
01.01.2022 -
31.12.2022
Prowizje za prowadzenie rachunków
117 576
138 040
Prowizje za realizację przelewów, wpłat i wypłat gotówkowych oraz inne transakcje
płatnicze
94 976
91 496
Prowizje z tytułu udzielonych kredytów i pożyczek
169 111
166 554
Prowizje z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń
14 924
16 609
Prowizje za obsługę kart płatniczych i kredytowych
293 979
268 501
Prowizje z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych
117 975
127 141
Prowizje z tytułu dystrybucji jednostek uczestnictwa i innych produktów
oszczędnościowych
46 094
52 525
Prowizje z tytułu działalności maklerskiej i powierniczej
12 215
10 374
Pozostałe prowizje
45 507
35 468
Razem
912 357
906 708
3b. Koszty z tytułu prowizji
01.01.2023 -
31.12.2023
01.01.2022 -
31.12.2022
Prowizje za prowadzenie rachunków
(44 320)
(22 858)
Prowizje za realizację przelewów, wpłat i wypłat gotówkowych oraz inne transakcje
płatnicze
(4 930)
(5 480)
Prowizje z tytułu udzielonych kredytów i pożyczek
(9 466)
(10 898)
Prowizje za obsługę kart płatniczych i kredytowych
(111 309)
(105 252)
Prowizje z tytułu działalności maklerskiej i powierniczej
(2 233)
(1 383)
Prowizje z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych
(9 518)
(11 546)
Pozostałe prowizje
(46 855)
(34 334)
Razem
(228 631)
(191 751)
4. PRZYCHODY Z TYTUŁU DYWIDEND
01.01.2023 -
31.12.2023
01.01.2022 -
31.12.2022
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
0
17
Aktywa finansowe nie przeznaczone do obrotu obowiązkowo wyceniane według wartości
godziwej przez rachunek zysków i strat
630
1 322
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
2 801
2 457
Inwestycje w jednostkach zależnych
28 706
41 796
Razem
32 137
45 592
121
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
5. WYNIK Z TYTUŁU ZAPRZESTANIA UJMOWANIA AKTYWÓW I
ZOBOWIĄZAŃ FINANSOWYCH NIEWYCENIANYCH WEDŁUG WARTOŚCI
GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY
01.01.2023 -
31.12.2023
01.01.2022 -
31.12.2022
Wynik na transakcji bancassurance
553 912
0
Operacje instrumentami dłużnymi
(12 353)
(166)
Sprzedaż portfela wycenianego według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
2 441
515
Koszty operacji finansowych
(2 575)
(2 726)
Razem
541 425
(2 377)
Transakcja bancassurance
W dniu 13 lutego Zarząd Banku poinformował, że po uzyskaniu niezbędnych zgód korporacyjnych, w
dniu 13 lutego 2023 r., Bank zawarł umowę ("Umowa”) sprzedaży 80% udziałów w spółce Millennium
Financial Services sp. z o.o. ("Spółka") na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeń na Życie Europa S.A., które
nabywa 72% udziałów Spółki oraz Towarzystwa Ubezpieczeń Europa S.A., które nabywa 8% udziałów
Spółki (łącznie "Kupujący").
Bank zawarł również z Kupującymi oraz Spółką umowy dotyczące wyłącznego modelu dystrybucji
ubezpieczeń, w tym umowę o współpracy, umowy dystrybucyjne oraz umowy agencyjne. Strategiczna
współpraca ubezpieczeniowa przewiduje długoterminową (10 lat) współpracę w zakresie
bancassurance w odniesieniu do określonych ubezpieczeń powiązanych z produktami kredytowymi
oferowanymi przez Bank.
Istotą transakcji przewidzianej w Umowie było bezpośrednie nabycie Udziałów przez Kupujących od
Banku za zdefiniowaną cenę początkową, która może podlegać mechanizmowi korekty ceny po
zamknięciu Transakcji.
W dniu 29 marca 2023 roku nastąpiło przeniesienie 80% udziałów w spółce na rzecz kupujących a
ostateczne rozliczenie transakcji, wraz z korektą ceny, miało miejsce w grudniu 2023 r.
Ponieważ w ramach transakcji oprócz Umowy sprzedaży udziałów Spółki Bank zawarł z Kupującymi i
Spółką również inne umowy, Bank dokonał analizy poszczególnych umów i ich skutków ekonomicznych
zgodnie z wymogami MSSF 10, MSSF 15 i MSSF 9. W konsekwencji Bank zidentyfikował zobowiązania
umowne oraz ocenił przypisanie umownych wynagrodzeń do poszczególnych elementów transakcji
ustalając odpowiedni sposób rozpoznawania przychodów z poszczególnych zobowiązań umownych.
W efekcie Bank rozpoznał w roku 2023 w Rachunku Zysków i Strat łączny wynik w kwocie 652,4
milionów złotych (brutto), na który składał się:
1) wynik zrealizowany na sprzedaży: zapłata ceny pomniejszona o wartość godziwą udziałów na
moment utraty kontroli w kwocie 553,9 miliona złotych (brutto) został ujęty w pozycji „Wynik z
tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych według
wartości godziwej przez wynik finansowy”;
2) wpływ w wysokości 46,0 milionów złotych (brutto) jako wycenę instrumentu pochodnego w
momencie ostatecznego rozliczenia transakcji w grudniu 2023 r. wynikającego z ustalonych
potencjalnych przyszłych wypłat wynagrodzeń, został ujęty jako „Wynik z tytułu aktywów i
zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu”;
3) Jednocześnie, w związku z utratą kontroli nad Spółką, Bank dokonał wyceny pozostałego udziału
niekontrolującego w Spółce w wartości godziwej wynoszącej 52,5 miliona złotych (brutto), kwota
ta została ujęta w „Pozostałych przychodach operacyjnych”.
Począwszy od momentu utraty kontroli inwestycja w Spółkę traktowana jest jako zaangażowanie w
podmiot stowarzyszony (Bank posiada 20% udziałów w Spółce) i jest wyceniana na poziomie Grupy
metodą praw własności, natomiast w sprawozdaniu finansowym Banku model wyceny to wartość
godziwa ze skutkiem wyceny odnoszonym do Rachunku Zysków i strat.
Ocena Banku dokonana była na podstawie MSSF i ich interpretacji obowiązujących na datę niniejszego
sprawozdania finansowego.
122
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
6. WYNIK Z TYTUŁU AKTYWÓW I ZOBOWIĄZAŃ FINANSOWYCH
PRZEZNACZONYCH DO OBROTU
01.01.2023 -
31.12.2023
Wynik na instrumentach dłużnych
6 003
Wynik na instrumentach pochodnych
41 955
Wynik z pozostałych operacji finansowych
24
Razem
47 982
7. WYNIK Z TYTUŁU AKTYWÓW FINANSOWYCH NIEPRZEZNACZONYCH
DO OBROTU WYCENIANYCH OBOWIĄZKOWO WEDŁUG WARTOŚCI
GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY
01.01.2023 -
31.12.2023
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
(958)
Wynik na instrumentach kapitałowych
4 360
Wynik na instrumentach dłużnych
8 957
Razem
12 359
8. WYNIK Z TYTUŁU RACHUNKOWOŚCI ZABEZPIECZEŃ
01.01.2023 -
31.12.2023
Zmiany wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego (w tym zaniechanie)
42 413
Zmiany wartości godziwej pozycji zabezpieczanej wynikające z zabezpieczonego ryzyka
(43 499)
Nieefektywność wynikająca z zabezpieczeń przepływów pieniężnych
2 246
Nieefektywność wynikająca z zabezpieczeń inwestycji netto w jednostkach
działających za granicą
0
Razem
1 160
9. POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACYJNE
01.01.2023 -
31.12.2023
01.01.2022 -
31.12.2022
Zysk ze sprzedaży i likwidacji rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych
4 923
1 371
Przychody ze sprzedaży pozostałych usług
10 085
12 167
Przychody związane z działalnością windykacyjną
11 745
4 552
Rozwiązanie rezerw na roszczenia sporne
11 783
8 116
Wycena umowy gwarancji i zabezpieczenia zawartej z Société Générale S.A.
259 921
169 682
Wycena pozostałego udziału niekontrolującego w Europa MFS Sp. z o.o.
52 487
0
Pozostałe
54 403
43 253
Razem
405 347
239 141
123
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
10. POZOSTAŁE KOSZTY OPERACYJNE
01.01.2023 -
31.12.2023
Strata ze sprzedaży i likwidacji rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych
(1 631)
Odszkodowania, kary i grzywny - zapłacone
(37 134)
Koszty rezerw na roszczenia sporne
(30 208)
Koszty związane ze sprzedażą pozostałych usług
(2 737)
Przekazane darowizny
(1 086)
Koszty związane z windykacją
(144 561)
Koszty zastępstwa procesowego
(26 568)
Pozostałe
(16 339)
Razem
(260 264)
W dniu 11 września 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł w sprawie Lexitor
przeciwko SKOK Stefczyka, Santander Consumer Bank i mBank (sprawa C 383/18), w której stwierdził,
że konsument ma prawo żądać zmniejszenia całkowitej kwoty kosztów pożyczki na którą składają się
odsetki i koszty przypadające na pozostały okres obowiązywania umowy w przypadku wcześniejszej
spłaty kredytu.
Biorąc pod uwagę ten wyrok, Bank tworzy rezerwę na potencjalne zwroty, której wartość według
stanu na 31.12.2023 wyniosła 76,4 mln złotych.
11. KOSZTY ADMINISTRACYJNE
01.01.2023 -
31.12.2023
Koszty pracownicze
(982 355)
Wynagrodzenia
(805 121)
Narzuty na wynagrodzenia
(138 630)
Świadczenia na rzecz pracowników, w tym:
(38 604)
rezerwy na odprawy emerytalne
(4 600)
rezerwy na niewykorzystane urlopy
(3 227)
pozostałe
(30 777)
Pozostałe koszty administracyjne
(731 307)
Koszty reklamy, promocji i reprezentacji
(70 864)
Koszty informatyki i łączności
(152 432)
Koszty wynajmu
(59 724)
Koszty utrzymania budynków, wyposażenia, materiałów
(49 115)
Koszty bankomatów i obsługi gotówki
(35 106)
Koszty usług doradczych, audytowych, prawniczych, tłumaczeń
(146 957)
Podatki i opłaty różne
(42 129)
Koszty KIR
(12 855)
Koszty PFRON
(8 071)
Koszty BFG
(60 034)
Koszty Nadzoru Finansowego
(14 178)
Koszty składek na rzecz IPS
0
Pozostałe
(79 842)
Razem
(1 713 662)
124
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
12. KOSZTY Z TYTUŁU UTRATY WARTOŚCI AKTYWÓW FINANSOWYCH
01.01.2023 -
31.12.2023
01.01.2022 -
31.12.2022
Z tytułu odpisów dla kredytów i pożyczek udzielonych klientom
(219 847)
(305 490)
Utworzenie odpisów dla kredytów i pożyczek udzielonych klientom
(1 299 920)
(1 417 533)
Odwrócenie odpisów dla kredytów i pożyczek udzielonych klientom
962 459
979 345
Kwoty odzyskane z tytułu kredytów uprzednio spisanych w ciężar rezerw
39 689
47 278
Sprzedaż wierzytelności
77 926
85 416
Pozostałe ujęte bezpośrednio w Rachunku Zysków i Strat
(1)
4
Z tytułu odpisów dla papierów wartościowych
1
(5)
Utworzenie odpisów dla papierów wartościowych
(2)
(5)
Odwrócenie odpisów dla papierów wartościowych
3
0
Z tytułu odpisów dla zobowiązań pozabilansowych
(2 420)
4 854
Utworzenie odpisów dla zobowiązań pozabilansowych
(40 336)
(42 130)
Odwrócenie odpisów dla zobowiązań pozabilansowych
37 916
46 984
Razem
(222 266)
(300 641)
13. KOSZTY Z TYTUŁU UTRATY WARTOŚCI AKTYWÓW NIEFINANSOWYCH
01.01.2023 -
31.12.2023
Majątku trwałego
0
Pozostałe aktywa
(84)
Razem
(84)
14. KOSZTY REZERW NA RYZYKO PRAWNE Z TYTUŁU WALUTOWYCH
KREDYTÓW HIPOTECZNYCH
01.01.2023 - 31.12.2023
RAZEM
Alokowane na
portfel kredytowy
Rezerwy na
nierozstrzygnięte
sprawy sporne
Stan na początek okresu
5 395 344
4 572 901
822 443
Wykorzystanie rezerw w ciągu okresu
(521 769)
(521 769)
0
Koszty rezerw na ryzyko prawne z tytułu walutowych
kredytów hipotecznych
3 065 380
0
3 065 380
Alokacja do portfela kredytowego
0
2 532 494
(2 532 494)
Zwiekszenie rezerw z tytułu różnic kursowych
(67 166)
(67 166)
0
Stan na koniec okresu
7 871 789
6 516 460
1 355 329
125
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
01.01.2022 - 31.12.2022
RAZEM
Alokowane na
portfel kredytowy
Rezerwy na
nierozstrzygnięte
sprawy sporne
Stan na początek okresu
3 332 614
2 916 779
415 835
Wykorzystanie rezerw w ciągu okresu
(223 036)
(223 036)
0
Koszty rezerw na ryzyko prawne z tytułu walutowych
kredytów hipotecznych
2 017 320
0
2 017 320
Alokacja do portfela kredytowego
0
1 610 712
(1 610 712)
Zwiekszenie rezerw z tytułu różnic kursowych
268 445
268 445
0
Stan na koniec okresu
5 395 344
4 572 901
822 443
01.01.2023 -
31.12.2023
01.01.2022 -
31.12.2022
Koszty poniesione w związku z negocjacjami rozpoznane w rachunku zysków i strat
(326 018)
(484 392)
- ujęte w pozycji „Wynik z pozycji wymiany”
(273 791)
(382 239)
- ujęte w pozycji „Wynik z tytułu modyfikacji”
(52 227)
(102 153)
Koszty poniesione w związku negocjacjami ujęte w ciężar wcześniej utworzonych
rezerw
(90 169)
(30 774)
15. AMORTYZACJA
01.01.2023 -
31.12.2023
Rzeczowych aktywów trwałych
(153 446)
Wartości niematerialnych
(53 743)
Razem
(207 189)
16. PODATEK DOCHODOWY
16a. Podatek dochodowy ujęty w rachunku zysków i strat
01.01.2023 -
31.12.2023
Bieżący podatek
(603 679)
Bieżący rok
(605 053)
Korekta lat ubiegłych
1 374
Podatek odroczony:
(110 835)
Powstanie i odwrócenie różnic przejściowych
(110 835)
Razem obciążenie podatkowe w rachunku zysków i strat
(714 514)
126
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
16b. Efektywna stawka podatkowa
01.01.2023 -
31.12.2023
Wynik finansowy brutto
1 224 773
Ustawowa stawka podatkowa
19%
Podatek dochodowy wg obowiązującej stawki podatkowej 19%
(232 707)
Wpływ różnic trwałych na obciążenia podatkowe:
(488 299)
Przychody niepodlegające opodatkowaniu
54 668
Przychody z tytułu dywidend
5 986
Rozwiązanie pozostałych rezerw
48 570
Pozostałe
112
Koszty niestanowiące kosztów podatkowych
(542 967)
Składka PFRON
(1 533)
Składki na Bankowy Fundusz Gwarancyjny
(11 406)
Podatek bankowy
(604)
Wierzytelności spisane w ciężar rezerw
(14 945)
Koszty postepowań sądowych i spraw spornych
(512 055)
Pozostałe
(2 424)
Kwota ujemnych różnic przejściowych, w związku z którymi nie ujęto w bilansie składnika
aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego
0
Odliczenie podatku zapłaconego za granicą
112
Inne różnice pomiędzy wynikiem finansowym brutto a dochodem do opodatkowania
podatkiem dochodowym (w tym ulga B+R)
6 380
Razem obciążenie podatkowe w Rachunku zysków i strat
(714 514)
Efektywna stawka podatkowa
58,34%
* Za 2022 rok Bank zarejestrował ujemny wynik finansowy brutto a jednocześnie obciążenie podatkowe o charakterze
kosztowym, w związku z tym Bank nie dokonał kalkulacji efektywnej stawki podatkowej.
16c. Podatek odroczony ujęty bezpośrednio w kapitale własnym
31.12.2023
31.12.2022
Wycena aktywów inwestycyjnych wycenianych według wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
41 599
170 072
Wycena portfela kredytów wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
(19 344)
(48 607)
Wycena instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne
10 297
77 151
Zyski /(straty) aktuarialne
133
(1 849)
Podatek odroczony ujęty bezpośrednio w kapitałach
32 685
196 767
Zmiany podatku odroczonego ujętego bezpośrednio w kapitale własnym zostały zaprezentowane
w Nocie (39b).
127
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Kontrola zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych za lata 2015-17
W dniu 12 lutego 2019 r. zostały wszczęte przez Naczelnika Zachodniopomorskiego Urzędu Celno-
Skarbowego w Szczecinie (ZUCS) kontrole celno-skarbowe w zakresie prawidłowości rozliczeń z tytułu
zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych za lata 2015 i 2016. W dniu 17 grudnia
2019 r. Bank otrzymał wyniki tych kontroli z dnia 13 grudnia 2019 r., w których zakwestionowano
zwolnienie ze zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych (WHT) odsetek od obligacji
Banku wypłacanych w tych latach do spółki MB Finance AB (MBF) z siedzibą w Szwecji stanowiących
zabezpieczenie 10-letnich obligacji podporządkowanych o wartości nominalnej 150 mln EUR
wyemitowanych przez ten podmiot w grudniu 2007 r. (umorzonych w grudniu 2017 r.). 11 czerwca
2021 r. Bank otrzymał decyzje ZUCS w ramach II instancji zmniejszające zaległość w WHT za lata
2015-16 z 6,6 do 5,3 mln zł. Kwota ta wraz z odsetkami została zapłacona przez Bank w dniu 18
czerwca 2021 r. Bank wniósł skargi od tych decyzji do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w
Szczecinie (WSA). WSA wyrokami z dnia 13 i 27 października 2021 r. uchylił w całości decyzje ZUCS.
ZUCS złożył skargi kasacyjne od niekorzystnych dla siebie wyroków do Naczelnego Sądu
Administracyjnego (NSA).
13 kwietnia 2021 r. wszczęta została przez Naczelnika ZUCS kontrola w WHT za 2017 r. Zgodnie z
przewidywaniami w wyniku kontroli z dnia 29 września 2021 r. ZUCS również zakwestionował
zwolnienie z WHT odsetek wypłaconych do MBF w tym roku (kwota spornego WHT wynosi za ten rok
ok. 2,2 mln zł). Bank również nie zgadza się z tymi ustaleniami i będzie kontynuował spór z ZUCS. 21
marca 2022 r. Bank otrzymał postanowienie ZUCS o przekształceniu zakończonej kontroli w
postępowanie podatkowe. 30 czerwca 2022 r. Bank otrzymał decyzję ZUCS określająca zaległość
podatkową w WHT w wysokości 2,2 mln zł. Bank złożył odwołanie od tej decyzji. Postanowieniem z
dnia 23 lutego 2023 r. WSA w Szczecinie zawiesił postępowanie sądowo-administracyjne w sprawie
WHT za 2017 r. do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia przez NSA sporu dotyczącego WHT za lata
2015-16.
Bank otrzymał ekspertyzę prawną z dnia 29 stycznia 2020 r. profesorów z Katedry Prawa Finansów
Publicznych Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, w świetle
której stanowisko ZUCS w toczonym sporze zostało uznane za niezgodne z przepisami prawa
podatkowego.
Wyrok Naczelnego Sadu Administracyjnego
Dnia 6 grudnia 2023 r. Naczelny Sąd Administracyjny wydał wyrok w sprawie skargi Banku na
interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w sprawie zasad ujmowania
skutków w podatku CIT orzekanych przez sądy powszechne unieważnień kredytów hipotecznych
indeksowanych do walut obcych oraz pożyczek walutowych (w szczególności we franku szwajcarskim).
Zgodnie z wyrokiem skutki podatkowe Bank powinien ujmować nie poprzez zaliczanie powstałych strat
do kosztów uzyskania przychodów tylko poprzez korektę uprzednio opodatkowanych podatkiem CIT
przychodów z tytułu wskazanych wyżej kredytów i pożyczek (dodatnich różnic kursowych, odsetek,
prowizji i opłat) z uwzględnieniem zasad przedawnienia zobowiązań podatkowych. Do czasu wydania
powyższego wyroku Bank ostrożnościowo nie rozpoznawał dla celów podatku CIT i odroczonego strat
z tytułu unieważnień i aktualnie jest w trakcie analizy i przygotowywania metodologii oraz procesu
zarówno w celu dokonania odpowiednich korekt zobowiązań w podatku CIT z tytułu unieważnień w
latach ubiegłych jak również w celu rozpoznania odpowiedniego aktywa w podatku odroczonym
odnoszącego się w sposób rzetelny do prawdopodobnych unieważnień ww. kredytów i pożyczek w
przyszłości. Istnieją bowiem wątpliwości co do szczegółowych zasad korekty przychodów, które mogą
zmienić ostateczne kwoty korekt.
128
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
17. ZYSK NA JEDNĄ AKCJĘ
Zgodnie z wymogami MSR 33, Bank wylicza zysk na jedną akcję na podstawie danych skonsolidowanych
i prezentuje go odpowiednio w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.
18. KASA, ŚRODKI W BANKU CENTRALNYM
18a. Kasa, środki w Banku Centralnym
31.12.2023
31.12.2022
Gotówka
919 265
935 916
Środki pieniężne na rachunkach w Banku Centralnym
4 175 719
8 600 174
Inne środki pieniężne
0
0
Razem
5 094 984
9 536 090
Bank był zobowiązany do utrzymywania w okresie od 30 listopada 2023 do 1 stycznia 2024 w NBP na
rachunku bieżącym Banku średniego salda o wartości 3 517 988 tys. zł (średnia arytmetyczna stanów
środków na rachunku bieżącym w NBP ze wszystkich dni okresu rezerwowego).
18b. Kasa, środki w Banku Centralnym - wg struktury walutowej
31.12.2023
31.12.2022
W walucie polskiej
4 399 501
4 406 496
W walutach obcych (po przeliczeniu na zł):
695 483
5 129 594
waluta: USD
69 123
100 673
waluta: EUR
582 187
4 991 057
waluta: CHF
17 089
15 756
waluta: GBP
18 251
17 508
pozostałe waluty
8 833
4 600
Razem
5 094 984
9 536 090
19. AKTYWA FINANSOWE PRZEZNACZONE DO OBROTU
19a. Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
31.12.2023
31.12.2022
Dłużne papiery wartościowe
110 554
24 210
Papiery wartościowe Skarbu Państwa
110 554
24 210
a) bony
0
0
b) obligacje
110 554
24 210
Instrumenty kapitałowe
121
113
Dodatnia wycena pochodnych instrumentów finansowych
498 577
339 295
Razem
609 252
363 618
Informacja na temat aktywów finansowych stanowiących zabezpieczenie zobowiązań została
przedstawiona w Rozdziale 14., punkt 2).
129
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
19b. Dłużne papiery wartościowe przeznaczone do obrotu wg wartości bilansowej
31.12.2023
o stałej stopie procentowej
48 243
o zmiennej stopie procentowej
62 311
Razem
110 554
19c. Dłużne papiery wartościowe przeznaczone do obrotu według terminów zapadalności
31.12.2023
do 1 miesiąca
2 790
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
0
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
1 657
powyżej 1 roku do 5 lat
75 307
powyżej 5 lat
30 800
Razem
110 554
19d. Zmiana stanu dłużnych papierów wartościowych i instrumentów kapitałowych przeznaczonych
do obrotu
01.01.2023 -
31.12.2023
Stan na początek okresu
24 323
Zwiększenia (zakup, przejęcie i naliczenie odsetek i dyskonta)
10 685 599
Zmniejszenia (sprzedaż i umorzenie)
(10 599 136)
Różnice z wyceny do wartości godziwej
(111)
Stan na koniec okresu
110 675
130
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
19e. Aktywa i Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu - Wycena pochodnych instrumentów
finansowych i korekta z tytułu rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej oraz Pozycje krótkie
wg stanu na:
31.12.2023
Wartość nominalna instrumentów o terminie
pozostającym do realizacji
Wartości godziwe
poniżej 3
miesięcy
od 3 miesięcy
do 1 roku
od 1 roku
do 5 lat
powyżej
5 lat
Razem
Aktywa
Pasywa
1. Instrumenty pochodne na
stopę procentową
2 317 330
2 514 918
7 492 310
383 670
(9 488)
12 060
21 548
Kontrakty na przyszłą stopę
procentową (FRA)
0
0
0
0
0
0
0
Swapy na stopę procentową
(IRS)
2 197 874
2 255 207
6 836 859
363 000
(9 488)
538
10 026
Pozostałe kontrakty na stopę
procentową: opcje
119 456
259 711
655 451
20 670
0
11 522
11 522
2. Walutowe instrumenty
pochodne*
7 839 593
3 413 391
122 070
0
(59 958)
69 759
129 717
Kontrakty walutowe
1 526 891
737 568
61 066
0
(28 087)
9 993
38 080
Swapy walutowe
6 312 702
2 675 823
61 004
0
(31 871)
59 766
91 637
Pozostałe kontrakty walutowe
(CIRS)
0
0
0
0
0
0
0
Opcje walutowe
0
0
0
0
0
0
0
3. Instrumenty wbudowane
472 247
2 018 329
858 866
0
(414 200)
0
414 200
Opcje wbudowane w depozyty
472 247
2 018 329
858 866
0
(414 200)
0
414 200
Opcje wbudowane w
emitowane papiery
wartościowe
0
0
0
0
0
0
0
4. Opcje na indeksy
549 165
2 172 086
875 462
0
405 612
416 758
11 146
Wycena pochodnych
instrumentów finansowych,
RAZEM
11 178 335
10 118 723
9 348 709
383 670
(78 034)
498 577
576 611
Wycena pozycji zabezpieczanych z tytułu rachunkowości zabezpieczeń wartości
godziwej
-
0
0
Zobowiązania z tytułu krótkiej sprzedaży dłużnych papierów wartościowych
-
-
2 720
* Wartość nominalna dla instrumentów pochodnych dwuwalutowych prezentowana jest w kwocie stanowiącej sumę obydwu
stron transakcji wyrażonych w PLN.
131
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
31.12.2022
Wartość nominalna instrumentów o terminie
pozostającym do realizacji
Wartości godziwe
poniżej 3
miesięcy
od 3 miesięcy
do 1 roku
od 1 roku
do 5 lat
powyżej
5 lat
Razem
Aktywa
Pasywa
1. Instrumenty pochodne na
stopę procentową
1 039 534
1 664 741
9 507 306
257 449
(28 540)
29 235
57 775
Kontrakty na przyszłą stopę
procentową (FRA)
0
0
0
0
0
0
0
Swapy na stopę procentową
(IRS)
1 039 534
1 526 317
8 751 790
233 297
(29 042)
1 293
30 335
Pozostałe kontrakty na stopę
procentową: opcje
0
138 424
755 516
24 152
502
27 942
27 440
2. Walutowe instrumenty
pochodne*
12 135 778
1 648 761
160 657
0
(9 323)
58 624
67 947
Kontrakty walutowe
1 995 563
1 023 642
85 933
0
(12 358)
11 939
24 297
Swapy walutowe
9 203 270
625 119
74 724
0
1 436
44 663
43 227
Pozostałe kontrakty
walutowe (CIRS)
936 945
0
0
0
1 599
2 022
423
Opcje walutowe
0
0
0
0
0
0
0
3. Instrumenty wbudowane
0
257 952
2 439 784
0
(250 400)
0
250 400
Opcje wbudowane w
depozyty
0
257 952
2 439 784
0
(250 400)
0
250 400
Opcje wbudowane w
emitowane papiery
wartościowe
0
0
0
0
0
0
0
4. Opcje na indeksy
0
301 357
2 551 648
0
247 414
251 436
4 022
Wycena pochodnych
instrumentów finansowych,
RAZEM
13 175 312
3 872 811
14 659 395
257 449
(40 849)
339 295
380 144
Wycena pozycji zabezpieczanych z tytułu rachunkowości zabezpieczeń wartości
godziwej
-
0
0
Zobowiązania z tytułu krótkiej sprzedaży dłużnych papierów wartościowych
-
-
4 784
* Wartość nominalna dla instrumentów pochodnych dwuwalutowych prezentowana jest w kwocie stanowiącej sumę obydwu
stron transakcji wyrażonych w PLN.
20. AKTYWA FINANSOWE NIEPRZEZNACZONE DO OBROTU OBOWIĄZKOWO
WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ RACHUNEK
ZYSKÓW I STRAT, INNE NIŻ KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE
KLIENTOM
31.12.2023
31.12.2022
Instrumenty kapitałowe
66 609
128 979
Instytucje kredytowe
0
0
Pozostałe podmioty
66 609
128 979
Dłużne papiery wartościowe
81 014
72 057
Instytucje kredytowe
0
0
Pozostałe podmioty
81 014
72 057
Razem
147 623
201 036
132
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
21. AKTYWA FINANSOWE WYCENIANE WEDŁUG WARTOŚCI GODZIWEJ
PRZEZ INNE CAŁKOWITE DOCHODY
21a. Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
31.12.2023
31.12.2022
Dłużne papiery wartościowe
21 895 863
16 414 065
Papiery wartościowe Skarbu Państwa
11 756 814
13 515 705
a) bony
0
0
b) obligacje
11 756 814
13 515 705
Papiery wartościowe banku centralnego
9 694 142
2 499 532
a) bony
9 694 142
2 499 532
b) obligacje
0
0
Pozostałe papiery wartościowe:
444 907
398 828
a) notowane
444 907
398 828
b) nienotowane
0
0
Udziały i akcje w innych jednostkach
28 789
24 393
Inne instrumenty finansowe
0
0
Razem
21 924 652
16 438 458
W tym:
Instrumenty notowane na aktywnym rynku
12 201 967
13 914 781
Instrumenty nienotowane na aktywnym rynku
9 722 685
2 523 677
21b. Dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
31.12.2023
31.12.2022
o stałej stopie procentowej
18 131 748
13 528 878
o zmiennej stopie procentowej
3 764 115
2 885 187
Razem
21 895 863
16 414 065
21c. Dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
31.12.2023
31.12.2022
do 1 miesiąca
9 977 621
4 405 868
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
22012
0
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
2 177 193
2 305 894
powyżej 1 roku do 5 lat
9 406 242
9 031 705
powyżej 5 lat
312 795
670 598
Razem
21 895 863
16 414 065
133
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
21d. Zmiana stanu aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
01.01.2023 -
31.12.2023
01.01.2022 -
31.12.2022
Stan na początek okresu
16 438 458
17 952 492
Zwiększenia (zakup i naliczenie odsetek i dyskonta)
469 769 603
152 066 625
Zmniejszenia (sprzedaż i umorzenie)
(464 959 558)
(153 372 234)
Różnice z wyceny do wartości godziwej
676 175
(208 680)
Odpisy z tytułu utraty wartości
0
248
Inne
(26)
7
Stan na koniec okresu
21 924 652
16 438 458
22. KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM
22a. Kredyty i pożyczki udzielone klientom obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
Wartość bilansowa:
31.12.2023
31.12.2022
Obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
19 349
97 982
Kredyty i pożyczki udzielone
10 527
23 708
- klientom indywidualnym
10 527
23 708
Należności z tytułu kart płatniczych
8 822
74 274
- od podmiotów gospodarczych
69
66
- od klientów indywidualnych
8 753
74 208
W momencie wdrożenia MSSF9 Grupa wyodrębniła ekspozycje kredytowe zawierające w definicji
oprocentowania dźwignię finansową/mnożnik które ujmuje w niniejszym sprawozdaniu finansowym
jako „Aktywa finansowe inne niż przeznaczone do obrotu obowiązkowo wyceniane według wartości
godziwej przez rachunek zysków i strat - Kredyty i zaliczki. Zapisy MSSF9 wskazują iż cecha mnożnika
powoduje modyfikację pieniądza w czasie i konieczność wyceny do wartości godziwej, pomimo iż sens
ekonomiczny tych transakcji czyli zarządzanie portfelem nieoparte o wartością godziwą i
utrzymywanie portfela w celu uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy jest
charakterystyczne dla portfeli wycenianych według zamortyzowanego kosztu. W 2021 r. w wyniku
zmiany zapisów umownych (eliminacja cechy mnożnika) część z tych ekspozycji zaczęła być ponownie
wyceniana według zamortyzowanego kosztu. Zmiana dotyczyła kredytów w przypadków których
klienci całkowicie spłacili swoje zaangażowanie, od którego odsetki naliczane były w oparciu o starą
formułę zawierającą mnożnik. Ekspozycje zaciągnięte po tym czasie na nowych warunkach umownych
(bez mnożnika), są wyceniane według zamortyzowanego kosztu.
134
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
22b. Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
Wartość bilansowa:
31.12.2023
31.12.2022
Wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody *
11 799 748
11 221 252
Przedsiębiorstwa
0
0
Osoby prywatne
11 799 748
11 221 252
Sektor instytucji rządowych i samorządowych
0
0
Wartość bilansowa wg terminów zapadalności
31.12.2023
31.12.2022
do 1 miesiąca
18 132
14 754
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
33 532
21 983
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
164 838
114 540
powyżej 1 roku do 5 lat
1 143 687
865 280
powyżej 5 lat
10 439 559
10 204 695
Razem
11 799 748
11 221 252
22c. Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
31.12.2023
Wartość bilansowa brutto
Skumulowana utrata wartości
Wartość
bilansowa
netto
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Wyceniane wg
zamortyzowanego kosztu
55 099 489
4 700 417
3 085 807
(368 582)
(288 019)
(1 642 763)
60 586 349
Przedsiębiorstwa
16 114 126
720 324
423 534
(71 384)
(26 255)
(156 777)
17 003 568
Osoby prywatne
38 933 615
3 980 089
2 662 273
(297 078)
(261 764)
(1 485 986)
43 531 149
Sektor instytucji
rządowych i
samorządowych
51 748
4
0
(120)
0
0
51 632
31.12.2022
Wartość bilansowa brutto
Skumulowana utrata wartości
Wartość
bilansowa
netto
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Wyceniane wg
zamortyzowanego kosztu
58 305 453
5 404 906
3 068 148
(330 571)
(317 975)
(1 593 590)
64 536 372
Przedsiębiorstwa
17 329 382
877 603
355 548
(86 060)
(31 819)
(169 016)
18 275 637
Osoby prywatne
40 774 383
4 527 301
2 712 600
(244 370)
(286 156)
(1 424 574)
46 059 185
Sektor instytucji
rządowych i
samorządowych
201 688
3
0
(141)
0
0
201 550
135
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Bank dokonuje spisania wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych w przypadku gdy
nie istnieje uzasadnione prawdopodobieństwo odzyskania w całości (spisanie całkowite) lub części
(spisanie częściowe) danego składnika aktywów finansowych. W następstwie dokonania spisań
częściowych Bank przeniósł do ewidencji pozabilansowej (pomniejszając wartość bilansową brutto
wierzytelności) odsetki karne w wysokości 445 milionów złotych według stanu na dzień 31 grudnia
2023 r.
22d. Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
31.12.2023
31.12.2022
Kredyty i pożyczki udzielone
60 846 292
58 778 633
- podmiotom gospodarczym
17 052 488
12 224 434
- klientom indywidualnym
43 742 276
46 499 190
- jednostkom budżetowym
51 528
55 009
Należności z tytułu kart płatniczych
1 209 612
1 034 413
- od podmiotów gospodarczych
13 569
13 974
- od klientów indywidualnych
1 196 043
1 020 439
Skupione wierzytelności
143 844
6 416 938
- podmiotów gospodarczych
143 844
6 270 448
- jednostek budżetowych
0
146 490
Zrealizowane gwarancje i poręczenia
560
7 203
Dłużne papiery wartościowe uprawnione do redyskonta w Banku Centralnym
0
76
Inne
104 560
30 276
Odsetki
580 845
510 968
Razem
62 885 713
66 778 507
Odpisy aktualizujące wartość należności
(2 299 364)
(2 242 135)
Razem wartość bilansowa
60 586 349
64 536 372
22e. Jakość portfela kredytów i pożyczek wycenianych wg zamortyzowanego kosztu
31.12.2023
31.12.2022
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (brutto)
62 885 713
66 778 507
z rozpoznaną utratą wartości
3 085 807
3 068 148
bez rozpoznanej utraty wartości
59 799 906
63 710 359
Odpis aktualizacyjny z tytułu utraty wartości
(2 299 364)
(2 242 135)
na ekspozycje z rozpoznaną utratą wartości
(1 642 763)
(1 593 590)
na ekspozycje bez rozpoznanej utraty wartości
(656 601)
(648 545)
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (netto):
60 586 349
64 536 372
136
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
22f. Podział kredytów i pożyczek wycenianych wg zamortyzowanego kosztu ze względu na metodę
szacunku utraty wartości
31.12.2023
31.12.2022
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (brutto)
62 885 713
66 778 507
wyceniane indywidualnie
381 751
411 999
wyceniane portfelowo
62 503 962
66 366 508
Odpis aktualizacyjny z tytułu utraty wartości
(2 299 364)
(2 242 135)
utworzony na bazie analizy indywidualnej
(134 507)
(150 983)
utworzony na bazie analizy kolektywnej
(2 164 857)
(2 091 152)
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (netto):
60 586 349
64 536 372
22g. Podział kredytów i pożyczek wycenianych wg zamortyzowanego kosztu ze względu na rodzaj
klientów
31.12.2023
31.12.2022
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (brutto)
62 885 713
66 778 507
korporacyjnym
17 309 736
18 764 223
indywidualnym
45 575 977
48 014 284
Odpis aktualizacyjny z tytułu utraty wartości
(2 299 364)
(2 242 135)
utworzony na należności od klientów korporacyjnych
(254 536)
(287 036)
utworzony na należności od klientów indywidualnych
(2 044 828)
(1 955 099)
Kredyty i pożyczki udzielone klientom (netto):
60 586 349
64 536 372
22h. Zmiana stanu odpisów z tytułu utraty wartości kredytów i pożyczek wycenianych wg
zamortyzowanego kosztu
01.01.2023 -
31.12.2023
01.01.2022 -
31.12.2022
Stan na początek okresu
2 242 135
2 210 000
Zmiana w wartości rezerw:
57 229
32 135
Odpisy dokonane w okresie
1 214 029
1 343 349
Wartości spisane w ciężar odpisów
(165 261)
(226 188)
Odwrócenie odpisów w okresie
(885 407)
(933 664)
Sprzedaż wierzytelności
(173 110)
(241 148)
Utworzenie KOIM*
71 261
71 224
Wyłączenie bilansu otwarcia do portfela FVTOCI
0
0
Zmiana z tytułu różnic kursowych
(8 016)
19 286
Inne
3 733
(724)
Stan na koniec okresu
2 299 364
2 242 135
* Zgodnie z MSSF9 Bank nalicza odsetki od portfela kredytowego z rozpoznaną utratą wartości od wartości ekspozycji netto.
W tym celu naliczana jest i ujmowana jako pomniejszenie przychodów odsetkowych tak zwana korekta odsetek
impairmentowych („KOIM”). Przedmiotowa korekta w bilansie prezentowana jest jako odpis z tytułu utraty wartości, w
konsekwencji uzgodnienie zmiany stanu odpisów z tytułu utraty wartości wymaga uwzględnienia korekty KOIM ujmowanej w
przychodach odsetkowych.
137
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Bank posiada w bilansie aktywa POCI głównie w efekcie rozpoznania kredytów z rozpoznaną utratą
wartości po połączeniu z Euro Bank S.A. i przejęciu SKOK Piast. W momencie połączenia przedmiotowe
aktywa zostały ujęte w księgach Banku według wartości godziwej.
Wartość aktywów POCI przedstawia się następująco:
Wartość bilansowa
brutto
Skumulowana utrata
wartości
Wartość bilansowa
netto
31.12.2023
- Przedsiębiorstwa
23 106
1 200
24 306
- Osoby prywatne
93 690
(25 136)
68 554
- Sektor instytucji rządowych i samorządowych
0
0
0
31.12.2022
- Przedsiębiorstwa
15 216
(26)
15 190
- Osoby prywatne
137 235
(13 150)
124 085
- Sektor instytucji rządowych i samorządowych
0
0
0
22i. Zmiana odpisów z tytułu utraty wartości i wartości bilansowej brutto Kredytów i pożyczek
wycenianych wg zamortyzowanego kosztu w podziale na koszyki i klasy
Przedsiębiorstwa:
odpisy z tytułu utraty wartości
Koszyk 1
Koszyk 2
POCI
Stan na początek okresu
86 060
31 819
26
Transfery miedzy koszykami
5 748
(31 259)
0
Wzrost w wyniku udzielenia lub nabycia
41 306
0
0
Zmiany z tytułu ryzyka kredytowego
(51 642)
29 083
170
Zmiany z tytułu zaprzestania ujmowania
(za wyjątkiem sprzedaży i spisań)
(11 286)
(2 989)
0
Sprzedaż kredytów i pożyczek
0
0
0
Spisanie w ciężar odpisów
0
0
0
KOIM
0
0
25
Inne (w tym różnice kursowe)
1 198
(123)
(1 420)
Razem
71 384
26 531
(1 199)
Przedsiębiorstwa:
kredyty i pożyczki wartość bilansowa
brutto
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
Stan na początek okresu
17 329 382
877 603
340 331
15 216
Transfery miedzy koszykami
(426 587)
209 847
216 740
0
Udzielone lub zakupione kredyty
i pożyczki
10 909 052
0
0
0
Spłacone kredyty i pożyczki
(11 410
308)
(353 947)
(118 943)
(2 291)
Sprzedaż
0
0
(27 120)
0
Spisanie w ciężar odpisów
0
0
(4 243)
0
Inne (w tym różnice kursowe)
(287 413)
(13 208)
(6 308)
10 180
Razem
16 114 126
720 295
400 457
23 106
138
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Osoby prywatne:
odpisy z tytułu utraty wartości
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
Stan na początek okresu
244 370
337 581
1 359 999
13 150
Transfery miedzy koszykami
276 396
(452 320)
175 924
0
Wzrost w wyniku udzielenia lub nabycia
181 421
0
0
0
Zmiany z tytułu ryzyka kredytowego
(357 854)
450 310
216 304
43 311
Zmiany z tytułu zaprzestania ujmowania
(za wyjątkiem sprzedaży i spisań)
(47 088)
(30 052)
(106 397)
(6 289)
Sprzedaż kredytów i pożyczek
0
0
(140 294)
(14 368)
Spisanie w ciężar odpisów
0
0
(150 680)
(11 787)
KOIM
0
0
62 356
1 058
Inne (w tym różnice kursowe)
(168)
(2 583)
2 466
61
Razem
297 078
302 936
1 419 678
25 136
Osoby prywatne:
kredyty i pożyczki wartość bilansowa
brutto
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
Stan na początek okresu
40 774 383
4 510 649
2 592 018
137 235
Transfery miedzy koszykami
(734 560)
151 736
582 824
0
Udzielone lub zakupione kredyty i
pożyczki
9 025 966
0
0
0
Spłacone kredyty i pożyczki
(8 028 068)
(643 216)
(208 749)
(13 771)
Odwrócenie korekty z tytułu wakacji
kredytowych
487 239
39 361
4 874
0
Alokacja rezerw na ryzyko prawne do
portfela kredytowego
(2 402 463)
(81 448)
(48 583)
0
Sprzedaż
0
0
(187 711)
(14 887)
Spisanie w ciężar odpisów
0
0
(149 430)
(11 588)
Inne (w tym różnice kursowe)
(188 881)
(8 197)
(5 456)
(3 298)
Razem
38 933 616
3 968 886
2 579 786
93 690
Sektor publiczny:
odpisy z tytułu utraty wartości
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
Stan na początek okresu
141
0
0
0
Transfery miedzy koszykami
0
0
0
0
Wzrost w wyniku udzielenia lub nabycia
24
0
0
0
Zmiany z tytułu ryzyka kredytowego
7
0
0
0
Zmiany z tytułu zaprzestania ujmowania
(za wyjątkiem sprzedaży i spisań)
(46)
0
0
0
Inne (w tym różnice kursowe)
(6)
0
0
0
Razem
120
0
0
0
Sektor publiczny:
kredyty i pożyczki wartość bilansowa
brutto
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
Stan na początek okresu
201 688
3
0
0
Transfery miedzy koszykami
(0)
0
0
0
Udzielone lub zakupione kredyty i
pożyczki
12 319
1
0
0
Spłacone kredyty i pożyczki
(162 259)
0
0
0
Sprzedaż
0
0
0
0
Spisanie w ciężar odpisów
0
0
0
0
Inne (w tym różnice kursowe)
0
0
0
0
Razem
51 748
4
0
0
139
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
22j. Kredyty i pożyczki udzielone klientom wyceniane wg zamortyzowanego kosztu wg terminów
zapadalności
31.12.2023
rachunki bieżące
3 549 230
do 1 miesiąca
7 635 654
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
2 248 593
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
5 794 013
powyżej 1 roku do 5 lat
19 245 201
powyżej 5 lat
21 891 719
dla których termin zapadalności upłynął
1 940 458
Odsetki
580 845
Razem brutto
62 885 713
22k. Kredyty i pożyczki udzielone klientom wycenianych wg zamortyzowanego kosztu wg struktury
walutowej
31.12.2023
31.12.2022
Wartość
bilansowa brutto
Odpisy z tytułu
utraty wartości
Wartość
bilansowa
Odpisy z tytułu
utraty wartości
Wartość
bilansowa
W walucie polskiej
55 846 851
(2 106 279)
53 740 572
55 601 404
(1 996 926)
53 604 478
W walutach obcych
(po przeliczeniu na zł):
7 038 862
(193 085)
6 845 777
11 177 103
(245 209)
10 931 894
waluta: USD
55 055
(1 333)
53 722
67 654
(1 560)
66 094
waluta: EUR
3 840 747
(50 470)
3 790 277
4 078 658
(43 556)
4 035 102
waluta: CHF*
3 121 973
(141 009)
2 980 964
7 027 391
(200 072)
6 827 319
pozostałe waluty
21 087
(273)
20 814
3 400
(21)
3 379
Razem
62 885 713
(2 299 364)
60 586 349
66 778 507
(2 242 135)
64 536 372
* wartość bilansowa brutto kredytów hipotecznych po pomniejszeniu o zmianę oczekiwanych przepływów pieniężnych
wynikającą z kwestii ryzyka prawnego kredytów hipotecznych CHF która to korekta jest przedstawiona w nocie (14).
23. AKTYWA WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU INNE
NIŻ KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM
23a. Aktywa wyceniane według zamortyzowanego kosztu inne niż Kredyty i pożyczki udzielone
klientom
31.12.2023
Wartość bilansowa brutto
Skumulowana utrata wartości
Wartość
bilansowa
netto
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Instrumenty dłużne
18 439 786
0
0
(6)
0
0
18 439 780
Lokaty oraz kredyty i pożyczki
udzielone bankom i innym
instytucjom monetarnym
1 866 848
0
0
(160)
0
0
1 866 688
Transakcje z przyrzeczeniem
odkupu
1 163 242
0
0
0
0
0
1 163 242
140
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
31.12.2022
Wartość bilansowa brutto
Skumulowana utrata wartości
Wartość
bilansowa
netto
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
Instrumenty dłużne
3 893 218
0
0
(6)
0
0
3 893 212
Lokaty oraz kredyty i pożyczki
udzielone bankom i innym
instytucjom monetarnym
1 410 526
0
0
(281)
0
0
1 410 245
Transakcje z przyrzeczeniem
odkupu
4 863
0
0
0
0
0
4 863
23b. Instrumenty dłużne
31.12.2023
banki i inne instytucje finansowe
1 716 205
pozostałe przedsiębiorstwa
0
sektor budżetowy
16 723 575
Razem
18 439 780
23c. Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym instytucjom monetarnym
31.12.2023
Rachunki bieżące
571 479
Lokaty
219 804
Kredyty i pożyczki udzielone
1 073 069
Odsetki
2 496
Razem należności brutto
1 866 848
Odpis aktualizacyjny z tytułu utraty wartości
(160)
Razem należności netto
1 866 688
23d. Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym instytucjom monetarnym wg terminów
zapadalności
31.12.2023
rachunki bieżące
571 479
do 1 miesiąca
265 873
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
0
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
20 000
powyżej 1 roku do 5 lat
1 007 000
powyżej 5 lat
0
dla których termin zapadalności upłynął
0
Odsetki
2 496
Razem brutto
1 866 848
141
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
23e. Lokaty oraz kredyty i pożyczki udzielone bankom i innym instytucjom monetarnym wg struktury
walutowej
31.12.2023
31.12.2022
W walucie polskiej
1 177 932
1 086 166
W walutach obcych (po przeliczeniu na zł):
688 916
324 360
waluta: USD
426 214
33 063
waluta: EUR
127 401
151 707
waluta: CNY
22 741
35 119
waluta: CHF
18 203
8 709
waluta: GBP
17 951
25 328
waluta: JPY
2 792
4 428
pozostałe waluty
73 614
66 006
Razem brutto
1 866 848
1 410 526
23f. Zmiana stanu odpisów z tytułu utraty wartości dla Lokat oraz kredytów i pożyczek udzielonych
bankom i innym instytucjom monetarnym
01.01.2023 -
31.12.2023
Stan na początek okresu
281
Odpisy dokonane w okresie
160
Odwrócenie odpisów w okresie
(281)
Stan na koniec okresu
160
23g. Transakcje z przyrzeczeniem odkupu
31.12.2023
banki i inne instytucje monetarne
1 146 305
pozostałe przedsiębiorstwa
11 553
odsetki
5 384
Razem
1 163 242
24. INSTRUMENTY POCHODNE – RACHUNKOWOŚĆ ZABEZPIECZEŃ
Począwszy od 1 stycznia 2006 Bank ustanowił pierwsze formalne powiązanie zabezpieczające przed
zagrożeniem zmiennością przepływów pieniężnych.
Zatwierdzona w Banku Strategia Ryzyka określa ogólne zasady zabezpieczenia ryzyka rynkowego
generowanego przez działalność komercyjną. Transakcje zewnętrzne kwalifikujące się do
rachunkowości zabezpieczeń są wskazane w Strategii tuż po naturalnym zabezpieczeniu
ekonomicznym. Bank zastosował (wg stanu na 31.12.2023 r.) rachunkowość zabezpieczeń przepływów
pieniężnych w celu wyeliminowania zmienności przepływów pieniężnych:
- od kredytów hipotecznych denominowanych w walutach obcych oraz finansujących je depozytów
w PLN,
- od aktywów finansowych denominowanych w PLN,
- z tytułu przyszłych przychodów i kosztów odsetkowych denominowanych w walutach obcych,
które można przypisać do ryzyka stopy procentowej i ryzyka walutowego w horyzoncie czasowym
ograniczonym do terminu zapadalności instrumentów zabezpieczających, zaprezentowanych
w nocie (24b).
142
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Ponadto Bank nadal stosował zabezpieczenie wartości godziwej instrumentu dłużnego o stałej stopie
procentowej, a w trakcie roku 2023 ustanowiono nową relację zabezpieczającą wartość godziwą
przepływów z wyemitowanych zobowiązań o stałej stopie procentowej denominowanych w walutach
obcych.
Pozycje zabezpieczane i zabezpieczające są ekonomicznie powiązane w taki sposób, że reagują one
w sposób podobny na zabezpieczane ryzyko, ich wycena zostanie skompensowana w odpowiedzi na
zmiany stóp rynkowych i kursu walutowego. Bank przeprowadza comiesięczne testy efektywności,
oblicza i porównuje zmiany wartości godziwej pozycji zabezpieczanych i zabezpieczających.
Efektywność zabezpieczenia jest mierzona metodą derywatu hipotetycznego, która zakłada
prezentację pozycji zabezpieczanej jako hipotetyczny derywat, dla którego zmiany wartości godziwej
są porównywane ze zmianami wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego.
Nieefektywność zabezpieczenia może wynikać z różnic w terminach przeszacowania pozycji
zabezpieczanych i zabezpieczających lub z wyznaczenia jako pozycji zabezpieczającej istniejącego
instrument pochodnego. Bank desygnuje instrumenty zabezpieczające w dacie zawarcia transakcji i
w ten sposób eliminuje to źródło nieefektywności. Raportowana przez Bank nieefektywność
zabezpieczenia obejmuje również amortyzację skumulowanych do daty likwidacji zmian wartości
godziwej instrumentów pochodnych zaklasyfikowanych w dniu ich likwidacji jako zabezpieczające.
Poniżej zaprezentowano szczegółowe informacje na temat stosowanych przez Bank relacji
zabezpieczających, pozycji wyznaczonych jako zabezpieczane i zabezpieczające oraz prezentacji
wyniku (wg stanu na 31.12.2023 r.):
Zabezpieczenie zmienności przepływów
pieniężnych generowanych przez portfel
złotowych aktywów finansowych
Zabezpieczenie zmienności przepływów
pieniężnych generowanych przez portfel
walutowych kredytów hipotecznych oraz
finansujących je zobowiązań złotowych
Opis relacji
zabezpieczającej
Bank zabezpiecza ryzyko zmienności
przepływów pieniężnych generowanych przez
złotowe aktywa finansowe. Zmienność
przepływów pieniężnych wynika z ryzyka stopy
procentowej.
Bank zabezpiecza ryzyko zmienności przepływów
pieniężnych generowanych przez walutowe
kredyty hipoteczne oraz przez zobowiązania
złotowe stanowiące bazę finansową dla tych
kredytów. Zmienność przepływów pieniężnych
wynika z ryzyka walutowego oraz ryzyka stopy
procentowej.
Pozycje
zabezpieczane
Przepływy pieniężne wynikające z portfela
złotowych aktywów finansowych
Przepływy pieniężne wynikające z portfela
walutowych kredytów hipotecznych oraz
finansujących je depozytów złotowych i
wyemitowanych złotowych dłużnych papierów
wartościowych.
Instrumenty
zabezpieczające
Transakcje IRS
Transakcje CIRS
Prezentacja
wyniku na
transakcjach
zabezpieczanych i
zabezpieczających
Efektywna część wyceny instrumentów
zabezpieczających ujmowana jest w kapitale z
aktualizacji wyceny; odsetki zarówno od
instrumentów zabezpieczających jak i od
instrumentów zabezpieczanych ujmowane są w
wyniku odsetkowym. Nieefektywna część
wyceny instrumentów zabezpieczających
ujmowana jest w rachunku zysków i strat jako
wynik na instrumentach wycenianych do
wartości godziwej przez rachunek zysków i
strat.
Efektywna część wyceny instrumentów
zabezpieczających ujmowana jest w kapitale z
aktualizacji wyceny. Nieefektywną część wyceny
instrumentów zabezpieczających ujmowana jest
w rachunku zysków i strat jako wynik na
instrumentach wycenianych do wartości godziwej
przez rachunek zysków i strat.
143
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Zabezpieczenie wartości
godziwej instrumentu dłużnego
o stałej stopie procentowej
Zabezpieczenie zmienności
przepływów pieniężnych z
tytułu przyszłych przychodów
i kosztów odsetkowych
denominowanych w walutach
obcych
Zabezpieczenie wartości
godziwej przepływów z
wyemitowanych zobowiązań o
stałej stopie procentowej
denominowanych w walutach
obcych
Opis relacji
zabezpieczającej
Bank zabezpiecza część ryzyka
stopy procentowej, związanego
ze zmianą wartości godziwej
dłużnego instrumentu o stałej
stopie procentowej wycenianego
przez inne całkowite dochody,
wynikającej ze zmienności
rynkowych stóp procentowych.
Bank zabezpiecza ryzyko
zmienności przyszłych
przepływów pieniężnych z
tytułu walutowych przychodów
i kosztów odsetkowych.
Zmienność przepływów
pieniężnych wynika z ryzyka
walutowego.
Bank zabezpiecza część ryzyka
stopy procentowej, związanego
ze zmianą wartości godziwej
przepływów z wyemitowanych
zobowiązań o stałej stopie
procentowej denominowanych w
walutach obcych, wynikającej ze
zmienności rynkowych stóp
procentowych.
Pozycje
zabezpieczane
Portfel stałokuponowych
dłużnych papierów
wartościowych zaklasyfikowane
do kategorii aktywów
finansowych wycenianych wg
wartości godziwej przez
pozostałe całkowite dochody
denominowane w PLN.
Przepływy pieniężne z tytułu
przyszłych przychodów i
kosztów odsetkowych
denominowanych w walutach
obcych.
Przepływy pieniężne z
wyemitowanych zobowiązań o
stałej stopie procentowej
denominowanych w walutach
obcych.
Instrumenty
zabezpieczające
Transakcje IRS
Pozycja walutowa wynikająca z
rozpoznanych przyszłych
zobowiązań leasingowych.
Transakcje IRS
Prezentacja
wyniku na
transakcjach
zabezpieczanych i
zabezpieczających
Wynik z tytułu zmiany wyceny do
wartości godziwej pozycji
zabezpieczanych w zakresie
zabezpieczanego ryzyka
odnoszony jest do wyniku z
tytułu rachunkowości
zabezpieczeń. Pozostała część
zmiany wyceny do wartości
godziwej ujmowana jest w
pozostałych całkowitych
dochodach. Odsetki od dłużnych
papierów wartościowych
ujmowane są w wyniku
odsetkowym. Zmiana wyceny do
wartości godziwej instrumentów
pochodnych stanowiących
zabezpieczenie jest
prezentowana w wyniku z tytułu
rachunkowości zabezpieczeń, a
odsetki od tych instrumentów
ujmowane są w wyniku
odsetkowym.
Efektywna część rewaluacji
spot instrumentów
zabezpieczających ujmowana
jest w kapitale z aktualizacji
wyceny. Nieefektywną część
wyceny pozycji
zabezpieczającej ujmowana
jest w rachunku zysków i strat
jako wynik na instrumentach
wycenianych do wartości
godziwej przez rachunek
zysków i strat.
Wynik z tytułu zmiany wyceny do
wartości godziwej przepływów z
pozycji zabezpieczanych w
zakresie zabezpieczanego ryzyka
odnoszony jest do wyniku z tytułu
rachunkowości zabezpieczeń.
Odsetki od dłużnych papierów
wartościowych ujmowane są w
wyniku odsetkowym. Zmiana
wyceny do wartości godziwej
instrumentów pochodnych
stanowiących zabezpieczenie jest
prezentowana w wyniku z tytułu
rachunkowości zabezpieczeń, a
odsetki od tych instrumentów
ujmowane są w wyniku
odsetkowym.
24a. Rachunkowość zabezpieczeń
31.12.2023
Wartość nominalna instrumentów o terminie
pozostającym do realizacji
Wartości godziwe
poniżej
3 miesięcy
od 3 miesięcy
do 1 roku
od 1 roku
do 5 lat
powyżej
5 lat
Razem
Aktywa
Pasywa
1. Instrumenty pochodne stanowiące zabezpieczenie przepływów pieniężnych związane ze stopą procentową i/lub kursem
walutowym *
Kontrakty CIRS
3 083 034
203 445
817 400
0
(150 631)
15 069
165 700
Kontrakty IRS
2 170 000
0
475 000
0
(27 964)
0
27 964
Kontrakty FXS
0
0
0
0
0
0
0
2. Instrumenty pochodne stanowiące zabezpieczenie wartości godziwej związane ze stopą procentową
Kontrakty IRS
0
0
2 264 000
0
59 144
59 144
0
3. Razem instrumenty
pochodne stanowiące
zabezpieczenie
5 253 034
203 445
3 556 400
0
(119 451)
74 213
193 664
* Wartość nominalna dla instrumentów pochodnych dwuwalutowych prezentowana jest w kwocie stanowiącej sumę obydwu
stron transakcji wyrażonych w PLN.
144
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
31.12.2022
Wartość nominalna instrumentów o terminie
pozostającym do realizacji
Wartości godziwe
poniżej
3 miesięcy
od 3 miesięcy
do 1 roku
od 1 roku
do 5 lat
powyżej
5 lat
Razem
Aktywa
Pasywa
1. Instrumenty pochodne stanowiące zabezpieczenie przepływów pieniężnych związane ze stopą procentową i/lub kursem
walutowym *
Kontrakty CIRS
1 434 840
6 331 579
4 203 916
0
(60 707)
135 804
196 511
Kontrakty IRS
1 125 500
1 305 000
2 645 000
0
(358 033)
0
358 033
Kontrakty FXS
0
0
0
0
0
0
0
2. Instrumenty pochodne stanowiące zabezpieczenie wartości godziwej związane ze stopą procentową
Kontrakty IRS
0
0
90 000
0
0
0
0
3. Razem instrumenty
pochodne stanowiące
zabezpieczenie
2 560 340
7 636 579
6 938 916
0
(418 740)
135 804
554 544
* Wartość nominalna dla instrumentów pochodnych dwuwalutowych prezentowana jest w kwocie stanowiącej sumę obydwu
stron transakcji wyrażonych w PLN.
24b. Rachunkowość zabezpieczeń z tytułu zabezpieczenia przepływów środków pieniężnych
Relacja zabezpieczająca
Maksymalny termin wystąpienia
przepływów pieniężnych, których
wartość jest zabezpieczana
Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych generowanych przez portfel
złotowych aktywów finansowych
2025-11-05
Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych generowanych przez portfel
walutowych kredytów hipotecznych oraz finansujących je zobowiązań złotowych
2025-01-07
Zabezpieczenie wartości godziwej instrumentu dłużnego o stałej stopie procentowej
2026-08-25
Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych z tytułu przyszłych przychodów i
kosztów odsetkowych denominowanych w walutach obcych
2030-04-01
Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych z tytułu przyszłych przychodów i
kosztów odsetkowych denominowanych w walutach obcych
2026-09-18
Nieefektywna część zmian wyceny instrumentów zabezpieczających ujęta w Rachunku zysków i strat w 2023 roku wyniosła
1 160 tys. zł. (w 2022 roku było to odpowiednio -7 130 tys. zł).
Nieefektywna część zmian wyceny instrumentów zabezpieczających ujęta w Rachunku zysków
i strat została zaprezentowana w nocie (8).
24c. Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych - Instrumenty zabezpieczane
Transakcje
Pozycja w bilansie
Zmiany wartości godziwej
instrumentu
zabezpieczanego przyjęte do
wyznaczenia kwoty
nieefektywnej w okresie
Wartość kapitałów
z tytułu czynnych
relacji
zabezpieczających
Wartość kapitałów do
rozliczenia z tytułu
zakończonych relacji
zabezpieczających
▪ CIRS
Kredyty i pożyczki
udzielone klientom
(69 617)
(4 308)
(221)
▪ IRS
Kredyty i pożyczki
udzielone klientom
(125 750)
(8 282)
0
▪ FX spot
Przyszłe przychody i
koszty odsetkowe
(16 393)
(4 979)
0
▪ IRS
Wyemitowane dłużne
papiery wartościowe
0
0
0
▪ IRS
Instrumenty dłużne
(140 107)
(36 404)
0
Razem
(351 867)
(53 973)
(221)
145
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
24d. Zabezpieczenie zmienności przepływów pieniężnych – Instrumenty zabezpieczające
Transakcje
Zmiany wartości godziwej
instrumentu zabezpieczającego
przyjęte do wyznaczenia kwoty
nieefektywnej w okresie
Nieefektywność rozpoznana w
Rachunku zysków i strat
Reklasyfikacja z
kapitału do Rachunku
zysków i Strat
- CIRS
71 863
2 246
0
- IRS
125 750
0
0
- FX spot
16 393
0
0
- IRS
0
0
0
- IRS
140 107
0
0
Razem
354 113
2 246
0
24e. Zabezpieczenie wartości godziwej - Instrumenty zabezpieczane
Transakcje
Pozycja w bilansie
Zmiany wartości godziwej
instrumentu zabezpieczanego
przyjęte do wyznaczenia kwoty
nieefektywnej w okresie
IRS
Instrumenty dłużne wyceniane przez inne calkowite
dochody
5 806
IRS
Wyemitowane zobowiązania
(49 305)
Razem
(43 499)
24f. Zabezpieczenie wartości godziwej – Instrumenty zabezpieczające
Transakcje
Zmiany wartości godziwej instrumentu
zabezpieczającego przyjęte do wyznaczenia
kwoty nieefektywnej w okresie
Nieefektywność rozpoznana w
Rachunku zysków i strat
IRS
(6 151)
(346)
IRS
48 564
(740)
Razem
42 413
(1 086)
25. INWESTYCJE W JEDNOSTKACH ZALEŻNYCH, WE WSPÓLNYCH
PRZEDSIĘWZIĘCIACH I W JEDNOSTKACH STOWARZYSZONYCH
25a. Inwestycje w jednostkach powiązanych
31.12.2023
31.12.2022
Inwestycje w jednostkach zależnych
399 223
247 823
25b. Inwestycje w jednostkach powiązanych
01.01.2023 -
31.12.2023
01.01.2022 -
31.12.2022
Stan na początek okresu
247 823
208 889
Sprzedaż 80% udziału w Millennium Financial Services Sp. z o.o.
(88)
0
Wycena początkowa 20% udziału w Europa Millennium Financial Services Sp. z o.o.
52 487
0
Zwiększenie udziału w Millennium Financial Services Sp. z o.o.
0
95
Zwiększenie udziału w Millennium Bank Hipoteczny S.A.
99 000
51 000
Przejęcie działalności maklerskiej d. Millennium Dom Maklerski S.A.
0
(12 161)
Stan na koniec okresu
399 223
247 823
146
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
25c. Jednostki podporządkowane wg stanu na 31.12.2023
Nazwa
Rodzaj działalności
Siedziba
% udziału Banku w
kapitałach własnych
% udziału Banku w
głosach na WZA lub ZW
MILLENNIUM BANK
HIPOTECZNY S.A.
czynności banku hipotecznego
Warszawa
100
100
MILLENNIUM LEASING
Sp. z o.o.
usługi leasingowe
Warszawa
100
100
MILLENNIUM CONSULTING
S.A.*
usługi doradztwa
Warszawa
100
100
MILLENNIUM SERVICE
Sp. z o.o.
wynajem i zarządzanie
nieruchomościami, działalność
agentów i brokerów
ubezpieczeniowych
Warszawa
100
100
MILLENNIUM GOODIE
Sp. z o.o.
działalność portali internetowych
Warszawa
100
100
MILLENNIUM
TELECOMMUNICATION
SERVICES Sp. z o.o.
operacje finansowe na rynku
kapitałowym
i usługi doradcze
Warszawa
100
100
EUROPA MILLENNIUM
FINANCIAL SERVICES
Sp. z o.o.**
działalność agentów
i brokerów ubezpieczeniowych
Wrocław
20
20
PIAST EXPERT Sp. z o.o.
w likwidacji
usługi marketingowe
Warszawa
100
100
LUBUSKIE FABRYKI MEBLI
S.A. w likwidacji
wytwarzanie mebli
Świebodzin
50
+ 1 akcja
50
+1 akcja
* Millennium Consulting S.A., spółka zależna od Banku jest właścicielem 100% pakietu akcji Millennium TFI S.A.
** W dniu 29 marca 2023 roku nastąpiło przeniesienie 80% udziałów w spółce Millennium Financial Services
sp. z o.o. (obecnie Europa Millennium Financial Services) z Banku odpowiednio na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeń na Życie
Europa S.A., które nabyło 72% udziałów Spółki oraz Towarzystwa Ubezpieczeń Europa S.A., które nabyło 8% udziałów Spółki co
zostało szerzej opisane pod notą (5) „Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów i zobowiązań finansowych niewycenianych
według wartości godziwej przez wynik finansowy”.
147
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
25c. Jednostki podporządkowane wg stanu na 31.12.2023 – cd.
Nazwa
Wartość brutto
udziałów / akcji
Wartość
odpisów
aktualizujących
Dopłaty do
kapitału
Aktywa
Zobowiązania
Kapitał
zakładowy
Przychody
Zysk / (Strata)
Powiązanie
MILLENNIUM BANK
HIPOTECZNY S.A.
270 000
0
0
1 324 111
1 078 847
90 000
26 006
9 523
zależna
MILLENNIUM LEASING
Sp. z o.o.
63 942
0
0
7 316 483
7 023 164
48 195
149 695
43 363
zależna
MILLENNIUM
CONSULTING S.A.*
4 340
0
0
50 776
108
4 340
3 301
2 886
zależna
MILLENNIUM SERVICE
Sp. z o.o.
1 000
0
0
64 741
8 442
1 000
37 520
26 616
zależna
MILLENNIUM GOODIE
Sp. z o.o.
597
0
1 000
14 571
11 972
500
5 101
1 082
zależna
MILLENNIUM
TELECOMMUNICATION
SERVICES Sp. z o.o.
98
0
0
491
22
100
1 468
32
zależna
EUROPA MILLENNIUM
FINANCIAL SERVICES
Sp. z o.o.
52 509
0
0
54 145
29 557
100
32 271
24 548
stowarzyszona
PIAST EXPERT Sp. z
o.o. w likwidacji
5 737
0
0
6 032
105
5 900
121
27
zależna
LUBUSKIE FABRYKI
MEBLI S.A. w likwidacji
6 700
(6 700)
0
spółka w likwidacji
zależna
RAZEM
404 923
(6 700)
1 000
* Millennium Consulting S.A., spółka zależna od Banku jest właścicielem 100% pakietu akcji Millennium TFI S.A.
25d. Jednostki podporządkowane wg stanu na 31.12.2022
Nazwa
Rodzaj działalności
Siedziba
% udziału
Banku w
kapitałach
własnych
% udziału Banku w
głosach na WZA
lub ZW
MILLENNIUM BANK
HIPOTECZNY S.A.
czynności banku
hipotecznego
Warszawa
100
100
MILLENNIUM LEASING
Sp. z o.o.
usługi leasingowe
Warszawa
100
100
MILLENNIUM CONSULTING
S.A.*
usługi doradztwa
Warszawa
100
100
MILLENNIUM SERVICE
Sp. z o.o.
wynajem i zarządzanie
nieruchomościami,
działalność agentów i
brokerów ubezpieczeniowych
Warszawa
100
100
MILLENNIUM GOODIE
Sp. z o.o.
działalność portali
internetowych
Warszawa
100
100
MILLENNIUM
TELECOMMUNICATION
SERVICES Sp. z o.o.
operacje finansowe na rynku
kapitałowym i usługi
doradcze
Warszawa
98
98
MILLENNIUM FINANCIAL
SERVICES Sp. z o.o.
spółka jeszcze nie prowadzi
działalności operacyjnej
Warszawa
100
100
PIAST EXPERT
Sp. z o.o. w likwidacji
usługi marketingowe
Tychy
100
100
LUBUSKIE FABRYKI MEBLI
S.A. w likwidacji
wytwarzanie mebli
Świebodzin
50 + 1 akcja
50 + 1 akcja
* Millennium Consulting S.A., spółka zależna od Banku jest właścicielem 100% pakietu akcji Millennium TFI S.A.
148
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
25d. Jednostki podporządkowane wg stanu na 31.12.2022 – cd.
Nazwa
Wartość brutto
udziałów / akcji
Wartość
odpisów
aktualizujących
Dopłaty do
kapitału
Aktywa
Zobowiązania
Kapitał
zakładowy
Przychody
Zysk / (Strata)
Powiązanie
MILLENNIUM BANK
HIPOTECZNY S.A.
171 000
0
0
817 744
681 959
57 000
(21 872)
(29 749)
zależna
MILLENNIUM LEASING
Sp. z o.o.
63 942
0
0
7 513 717
7 263 291
48 195
146 567
42 215
zależna
MILLENNIUM
CONSULTING S.A.*
4 340
0
0
48 008
96
4 340
36 863
26 051
zależna
MILLENNIUM SERVICE
Sp. z o.o.
1 000
0
0
74 273
15 711
1 000
42 493
28 867
zależna
MILLENNIUM GOODIE
Sp. z o.o.
597
0
1 000
14 168
11 770
500
4 017
49
zależna
MILLENNIUM
TELECOMMUNICATION
SERVICES Sp. z o.o.
98
0
0
457
20
100
1 530
30
zależna
MILLENNIUM FINANCIAL
SERVICES Sp. z o.o.
109
0
0
spółka jeszcze nie prowadzi działalności operacyjnej
zależna
PIAST EXPERT Sp. z o.o.
w likwidacji
5 737
0
0
6 005
105
5 984
61
(36)
zależna
LUBUSKIE FABRYKI MEBLI
S.A. w likwidacji
6 700
(6 700)
0
spółka w likwidacji
zależna
RAZEM
253 523
(6 700)
1 000
* Millennium Consulting S.A., spółka zależna od Banku jest właścicielem 100% pakietu akcji Millennium TFI S.A.
26. RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE
26a. Rzeczowe aktywa trwałe
31.12.2023
Grunty
2 189
Budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej
95 042
Urządzenia techniczne i maszyny
98 534
Środki transportu
19 839
Inne środki trwałe
23 507
Środki trwałe w budowie
66 226
Prawa do użytkowania powierzchni biurowej
247 750
Razem
553 087
149
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
26b. Zmiana stanu rzeczowych aktywów trwałych (wg grup rodzajowych) za okres 01.01.2023 –
31.12.2023
grunty
budynki,
lokale i
obiekty
inżynierii
lądowej i
wodnej
urządzenia
techniczne
i maszyny
środki
transportu
inne
środki
trwałe
środki
trwałe w
budowie
i zaliczki
prawa do
użytkowania
powierzchni
biurowej
RAZEM
a) wartość brutto rzeczowych
aktywów trwałych na początek
okresu
2 219
293 448
264 877
33 824
80 932
74 030
522 938
1 272 268
b) zwiększenia (z tytułu)
0
37 970
27 893
13 951
8 014
68 033
77 283
233 144
zakup
0
0
0
0
0
33 091
0
33 091
przyjęcie ze środków trwałych w
budowie
0
37 970
27 893
0
8 014
0
0
73 877
przyjęcie w ramach leasingu
finansowego
0
0
0
13 951
0
0
77 283
91 234
inwestycje nieopłacone
0
0
0
0
0
34 942
0
34 942
inne
0
0
0
0
0
0
0
0
c) zmniejszenia (z tytułu)
30
15 938
13 250
9 165
5 934
75 837
57 527
177 681
sprzedaż
30
3 050
93
0
693
0
0
3 866
likwidacja
0
12 888
13 139
0
5 221
0
57 527
88 775
rozliczenie środków trwałych w
budowie
0
0
0
0
0
73 909
0
73 909
rozliczenie umów leasingu
finansowego
0
0
18
9 165
20
0
0
9 203
inne
0
0
0
0
0
1 928
0
1 928
d) wartość brutto rzeczowych
aktywów trwałych na koniec
okresu
2 189
315 480
279 520
38 610
83 012
66 226
542 694
1 327 731
e) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na początek okresu
0
221 596
159 885
19 616
56 762
0
256 070
713 929
f) amortyzacja za okres (z tytułu)
0
(1 955)
21 101
(845)
2 743
0
38 874
59 918
odpis bieżący (RZiS)
0
11 888
33 932
7 552
8 201
0
91 873
153 446
zmniejszenia z tytułu sprzedaży
0
(1 702)
(90)
0
(684)
0
0
(2 476)
zmniejszenia z tytułu likwidacji
0
(12 141)
(12 723)
0
(4 754)
0
(52 999)
(82 617)
rozliczenie umów leasingu
finansowego
0
0
(18)
(8 397)
(20)
0
0
(8 435)
inne
0
0
0
0
0
0
0
0
g) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na koniec okresu
0
219 641
180 986
18 771
59 505
0
294 944
773 847
h) odpisy z tytułu utraty wartości
na początek okresu
0
797
0
0
0
0
0
797
zwiększenie
0
0
0
0
0
0
0
0
zmniejszenie
0
0
0
0
0
0
0
0
i) odpisy z tytułu utraty wartości
na koniec okresu
0
797
0
0
0
0
0
797
j) wartość netto rzeczowych
aktywów trwałych na koniec
okresu
2 189
95 042
98 534
19 839
23 507
66 226
247 750
553 087
w tym: rzeczowe aktywa trwałe
używane na podstawie umów
leasingu
0
1 270
9 745
19 839
0
50
247 750
278 654
150
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
26c. Zmiana stanu rzeczowych aktywów trwałych (wg grup rodzajowych) za okres 01.01.2022 –
31.12.2022
grunty
budynki,
lokale i
obiekty
inżynierii
lądowej i
wodnej
urządzenia
techniczne
i maszyny
środki
transportu
inne
środki
trwałe
środki
trwałe w
budowie
i zaliczki
prawa do
użytkowania
powierzchni
biurowej
RAZEM
a) wartość brutto rzeczowych
aktywów trwałych na początek
okresu
2 270
303 754
261 834
27 641
91 624
63 187
490 593
1 240 903
b) zwiększenia (z tytułu)
0
8 617
52 336
14 680
9 264
76 964
90 924
252 785
zakup
0
0
789
0
0
49 730
0
50 519
przyjęcie ze środków trwałych w
budowie
0
8 617
48 171
0
9 264
0
0
66 052
przyjęcie w ramach leasingu
finansowego
0
0
0
14 680
0
0
90 924
105 604
inwestycje nieopłacone
0
0
0
0
0
27 234
0
27 234
inne
0
0
3 376
0
0
0
0
3 376
c) zmniejszenia (z tytułu)
51
18 923
49 293
8 497
19 956
66 121
58 579
221 420
sprzedaż
6
3 480
110
764
616
0
376
5 352
likwidacja
45
12 405
41 373
49
14 720
0
58 203
126 795
rozliczenie środków trwałych w
budowie
0
0
0
0
0
66 051
0
66 051
rozliczenie umów leasingu
finansowego
0
3 038
7 810
7 684
4 620
0
0
23 152
inne
0
0
0
0
0
70
0
70
d) wartość brutto rzeczowych
aktywów trwałych na koniec
okresu
2 219
293 448
264 877
33 824
80 932
74 030
522 938
1 272 268
e) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na początek okresu
0
227 344
173 288
20 779
68 440
0
213 631
703 482
f) amortyzacja za okres (z tytułu)
0
(5 748)
(13 403)
(1 163)
(11 678)
0
42 439
10 447
odpis bieżący (RZiS)
0
10 197
32 271
6 518
7 918
0
92 775
149 679
zmniejszenia z tytułu sprzedaży
0
(1 438)
(110)
(691)
(611)
0
(376)
(3 226)
zmniejszenia z tytułu likwidacji
0
(11 742)
(40 902)
(49)
(14 348)
0
(49 960)
(117 001)
rozliczenie umów leasingu
finansowego
0
(2 765)
(8 038)
(6 941)
(4 637)
0
0
(22 381)
inne
0
0
3 376
0
0
0
0
3 376
g) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na koniec okresu
0
221 596
159 885
19 616
56 762
0
256 070
713 929
h) odpisy z tytułu utraty wartości
na początek okresu
0
8 856
0
0
0
0
0
8 856
zwiększenie
0
0
0
0
0
0
0
0
zmniejszenie
0
8 059
0
0
0
0
0
8 059
i) odpisy z tytułu utraty wartości
na koniec okresu
0
797
0
0
0
0
0
797
j) wartość netto rzeczowych
aktywów trwałych na koniec
okresu
2 219
71 055
104 992
14 208
24 170
74 030
266 868
557 542
w tym: rzeczowe aktywa trwałe
używane na podstawie umów
leasingu
0
8 003
13 720
14 208
325
50
266 868
303 174
151
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
27. WARTOŚCI NIEMATERIALNE
27a. Wartości niematerialne
31.12.2023
Wartość firmy – połączenie z Euro Bank S.A.
192 126
Pozostałe wartości niematerialne:
289 002
prawa autorskie, patenty i podobne wartości
24 157
oprogramowanie komputerowe (licencje)
78 921
inne
7 296
zaliczki na wartości niematerialne
178 628
Razem
481 128
W wyniku zakupu przez Bank Millennium 99,787% akcji Euro Bank S.A. od SG Financial Services
Holdings spółki w 100% zależnej od Société Générale S.A., a następnie połączenia z wymienionym
podmiotem w roku 2019, ustalono różnicę wartości godziwej przejętych aktywów i zobowiązań na
dzień przejęcia do ceny nabycia, i zgodnie z zapisami MSSF 3.32, ujęto jako wartość firmy w
wartościach niematerialnych (przypisaną do działalności detalicznej).
W odniesieniu do wartości firmy test na utratę wartości jest przeprowadzany przynajmniej raz w roku
bez względu na stwierdzenie jakichkolwiek przesłanek wskazujących na to, że możliwość utraty
wartości mogła nastąpić.
Dane wejściowe dla potrzeb testu wartości firmy obejmują wynik z aktywów i pasywów detalicznych
zaalokowanych do działalności powiązanej. Do wyznaczenia wysokości kapitału użyto szacunku
aktywów ważonych ryzykiem i współczynnika adekwatności kapitałowej spełniającego minima
regulacyjne dla prowadzonej działalności. Test jest wykonywany poprzez porównanie wartość
bieżącej przepływów pieniężnych generowanych przez wymienione składniki majątku z szacowaną
wielkością kapitałów. Prognozy dotyczące przepływów pieniężnych przygotowano w oparciu o
założenia kierownictwa odnośnie całokształtu warunków, które wystąpią podczas pozostałego okresu
użytkowania aktywów. Są one zgodne z przyjętym w Banku średnioterminowym planem finansowym
na lata 2024-2026 oraz Strategią Banku. Dane dotyczące kolejnych lat po 2026 roku są wynikiem
ekstrapolacji prognoz, zakładających kontynuację zmian w bilansie i rachunku wyników. Do
dyskontowania przepływów użyto wskaźnika kosztu kapitału składającego się z sumy stopy rynkowej
oraz premii za ryzyko.
Przeprowadzony na koniec roku 2023 test wykazał nadwyżkę bieżącej wartości przepływów
pieniężnych nad wartością księgową netto ośrodka wypracowującego przepływy pieniężne i w związku
z tym nie stwierdzono dla tego ośrodka utraty wartości.
152
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
27b. Zmiana stanu wartości niematerialnych (wg grup rodzajowych) za okres 01.01.2023 – 31.12.2023
prawa autorskie,
patenty i podobne
wartości
oprogramowanie
komputerowe
(licencje)
inne wartości
niematerialne
zaliczki na
wartości
niematerialne
RAZEM
a) wartość brutto wartości
niematerialnych na początek okresu
94 856
301 712
25 021
107 201
528 790
b) zwiększenia (z tytułu)
12 160
18 467
0
102 021
132 648
nakłady na wartości niematerialne
0
0
0
92 067
92 067
inwestycje nieopłacone
0
0
0
9 954
9 954
rozliczenie z zaliczek
12 160
18 467
0
0
30 627
inne
0
0
0
0
0
c) zmniejszenia (z tytułu)
0
144
0
30 594
30 738
likwidacja
0
144
0
0
144
rozliczenie zaliczek na wartości
niematerialne
0
0
0
30 594
30 594
inne
0
0
0
0
0
d) wartość brutto wartości
niematerialnych na koniec okresu
107 016
320 035
25 021
178 628
630 700
e) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na początek okresu
60 097
212 502
15 497
0
288 096
f) amortyzacja za okres (z tytułu)
22 762
28 612
2 228
0
53 602
odpis bieżący (RZiS)
22 762
28 753
2 228
0
53 743
likwidacja
0
(143)
0
0
(143)
inne
0
0
0
0
0
g) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na koniec okresu
82 859
241 114
17 725
0
341 698
h) odpisy z tytułu utraty wartości na
początek okresu
0
0
0
0
0
i) odpisy z tytułu utraty wartości na
koniec okresu
0
0
0
0
0
j) wartość netto wartości
niematerialnych na koniec okresu
24 157
78 921
7 296
178 628
289 002
153
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
27c. Zmiana stanu wartości niematerialnych (wg grup rodzajowych) za okres 01.01.2022 – 31.12.2022
prawa autorskie,
patenty i podobne
wartości
oprogramowanie
komputerowe
(licencje)
inne wartości
niematerialne
zaliczki na
wartości
niematerialne
RAZEM
a) wartość brutto wartości
niematerialnych na początek okresu
82 509
382 427
24 760
53 861
543 557
b) zwiększenia (z tytułu)
17 157
33 880
261
100 317
151 615
nakłady na wartości niematerialne
0
0
0
87 561
87 561
inwestycje nieopłacone
0
0
0
12 756
12 756
rozliczenie z zaliczek
17 157
29 532
261
0
46 950
inne
0
4 348
0
0
4 348
c) zmniejszenia (z tytułu)
4 810
114 595
0
46 977
166 382
likwidacja
4 810
114 116
0
0
118 926
rozliczenie zaliczek na wartości
niematerialne
0
0
0
46 950
46 950
inne
0
479
0
27
506
d) wartość brutto wartości
niematerialnych na koniec okresu
94 856
301 712
25 021
107 201
528 790
e) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na początek okresu
47 039
291 551
11 894
0
350 484
f) amortyzacja za okres (z tytułu)
13 058
(79 049)
3 603
0
(62 388)
odpis bieżący (RZiS)
17 868
31 262
3 603
0
52 733
likwidacja
(4 810)
(114 116)
0
0
(118 926)
inne
0
3 805
0
0
3 805
g) skumulowana amortyzacja
(umorzenie) na koniec okresu
60 097
212 502
15 497
0
288 096
h) odpisy z tytułu utraty wartości na
początek okresu
0
0
0
0
0
i) odpisy z tytułu utraty wartości na
koniec okresu
0
0
0
0
0
j) wartość netto wartości
niematerialnych na koniec okresu
34 759
89 210
9 524
107 201
240 694
154
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
28. AKTYWA Z TYTUŁU ODROCZONEGO PODATKU DOCHODOWEGO
28a. Aktywa i rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
31.12.2023
31.12.2022
Aktywo z
tytułu
odroczonego
podatku
Rezerwa na
odroczony
podatek
dochodowy
Aktywo z tytułu
odroczonego
podatku, netto
Aktywo z
tytułu
odroczonego
podatku
Rezerwa na
odroczony
podatek
dochodowy
Różnica pomiędzy amortyzacją
podatkową a bilansową
128
(1 498)
(1 370)
128
(2 208)
Wycena bilansowa
instrumentów finansowych
1 332
(36 476)
(35 144)
20 322
(47 466)
Niezrealizowane należności/
zobowiązania z tytułu
instrumentów pochodnych
67 024
(67 597)
(573)
73 405
(59 804)
Odsetki do
zapłacenia/otrzymania od
lokat i papierów
wartościowych
122 682
(323 515)
(200 833)
72 317
(290 124)
Odsetki i dyskonto od kredytów
i wierzytelności
0
(113 015)
(113 015)
0
(108 723)
Przychody i koszty rozliczane
wg efektywnej stopy
procentowej
60 214
0
60 214
236 022
0
Rezerwy na kredyty stanowiące
różnice przejściowe
494 879
0
494 879
465 901
0
Świadczenia pracownicze
21 984
0
21 984
19 604
0
Prawa do użytkowania
4 128
0
4 128
4 719
0
Rezerwy na koszty
138 929
0
138 929
79 551
0
Wycena aktywów
inwestycyjnych, kredytów,
zabezpieczenia przepływów
środków pieniężnych oraz
zyski/straty aktuarialne
odniesione w inne całkowite
dochody
57 252
(24 567)
32 685
251 607
(54 839)
Wycena akcji (udziałów)
1 273
(33 300)
(32 027)
1 273
(19 420)
Pozostałe
144
(1 723)
(1 579)
931
0
Aktywo z tytułu odroczonego
podatku, netto
969 970
(601 692)
368 279
1 225 780
(582 584)
w tym długoterminowe
aktywo z tytułu odroczonego
podatku, netto
22 137
155
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
28b. Zmiany z tytułu różnic przejściowych
31.12.2022
Korekty za
lata ubiegłe
Zmiany
odnoszone na
wynik finansowy
Zmiany
odnoszone
na kapitały
Różnica pomiędzy amortyzacją
podatkową a bilansową
(2 080)
710
Wycena bilansowa instrumentów
finansowych
(27 144)
(8 000)
Niezrealizowane należności/
zobowiązania z tytułu instrumentów
pochodnych
13 602
(14 174)
Odsetki do zapłacenia/otrzymania od
lokat i papierów wartościowych
(217 807)
16 975
Odsetki i dyskonto od kredytów
i wierzytelności
(108 724)
(4 292)
Przychody i koszty rozliczane wg
efektywnej stopy proc.
236 022
(175 807)
Rezerwy na kredyty stanowiące różnice
przejściowe
465 900
28 978
Świadczenia pracownicze
19 604
2 380
Prawa do użytkowania
4 719
(591)
Rezerwy na przyszłe koszty
79 551
59 378
Wycena aktywów inwestycyjnych,
kredytów, zabezpieczenia przepływów
środków pieniężnych oraz zyski/straty
aktuarialne odniesione w inne całkowite
dochody
196 768
(164 083)
Wycena akcji (udziałów)
(18 147)
(13 880)
Pozostałe
931
(2 510)
Razem
643 196
0
(110 835)
(164 083)
28c. Zmiany z tytułu różnic przejściowych
31.12.2021
Korekty za
lata ubiegłe
Zmiany
odnoszone na
wynik finansowy
Zmiany
odnoszone
na kapitały
Różnica pomiędzy amortyzacją
podatkową a bilansową
(1 762)
(318)
Wycena bilansowa instrumentów
finansowych
(24 043)
(3 101)
Niezrealizowane należności/
zobowiązania z tytułu instrumentów
pochodnych
(834)
14 435
Odsetki do zapłacenia/otrzymania od
lokat i papierów wartościowych
(66 544)
(151 263)
Odsetki i dyskonto od kredytów
i wierzytelności
(75 737)
(32 986)
Przychody i koszty rozliczane wg
efektywnej stopy proc.
147 394
88 628
Rezerwy na kredyty stanowiące różnice
przejściowe
398 267
67 634
Świadczenia pracownicze
18 687
917
Prawa do użytkowania
6 620
(1 901)
Rezerwy na przyszłe koszty
88 584
(9 033)
Wycena aktywów inwestycyjnych,
zabezpieczenia przepływów środków
pieniężnych oraz zyski/straty aktuarialne
odniesione w inne całkowite dochody
151 457
(24)
45 335
Wycena akcji (udziałów)
(35 167)
17 020
Pozostałe
1 096
897
(1 062)
Razem
608 018
873
(11 030)
45 335
156
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
28d. Zmiany podatku odroczonego
1.01.2023 -
31.12.2023
Różnica pomiędzy amortyzacją podatkową a bilansową
710
Wycena bilansowa instrumentów finansowych
(8 000)
Niezrealizowane należności/ zobowiązania z tytułu instrumentów pochodnych
(14 174)
Odsetki do zapłacenia/otrzymania od lokat i papierów wartościowych
16 975
Odsetki i dyskonto od kredytów i wierzytelności
(4 292)
Przychody i koszty rozliczane wg efektywnej stopy procentowej
(175 807)
Rezerwy na kredyty stanowiące różnice przejściowe
28 978
Świadczenia pracownicze
2 380
Prawa do użytkowania
(591)
Rezerwy na przyszłe koszty
59 378
Wycena akcji (udziałów)
(13 880)
Pozostałe
(2 510)
Zmiany z tytułu podatku odroczonego odniesione na wynik
(110 835)
Wycena aktywów inwestycyjnych, kredytów, zabezpieczenia przepływów środków
pieniężnych oraz zyski/straty aktuarialne odniesione w inne całkowite dochody
(164 083)
28e. Kwota ujemnych różnic przejściowych, w związku z którymi nie ujęto w bilansie składnika
aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego
Rok wygaśnięcia różnic przejściowych
31.12.2023
Bezterminowo
10 009
Razem
10 009
Wartość ujemnych różnic przejściowych prezentowana w powyższej tabeli została przeliczona
obowiązującą stopą podatkową.
Bazując na zapisach MSR 12 Bank dokonał kompensaty aktywa z tytułu podatku odroczonego z
rezerwami z tytułu podatku odroczonego.
31.12.2023
Aktywa netto z tytułu odroczonego podatku dochodowego
368 279
Rezerwa netto z tytułu odroczonego podatku dochodowego
-
Razem
368 279
157
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
29. INNE AKTYWA
31.12.2023
Koszty do rozliczenia w czasie
129 508
Dochody do otrzymania
37 719
Rozliczenia międzybankowe
4 349
Rozliczenia z tytułu transakcji na instrumentach finansowych
44
Należności od dłużników różnych, w tym:
1 197 900
- należności od Société Générale S.A. z tytułu umowy w przedmiocie Zwolnienia z
Odpowiedzialności i Gwarancji Dotyczącą Portfela CHF
625 100
- należności z tytułu unieważnionych sądownie hipotecznych kredytów walutowych
325 700
Rozrachunki publiczno-prawne
15 186
Razem pozostałe aktywa, brutto
1 384 706
Odpisy aktualizujące
(24 546)
Razem pozostałe aktywa, netto
1 360 160
▪ w tym pozostałe aktywa finansowe *
1 215 466
▪ w tym pozostałe aktywa długoterminowe
0
* w pozostałych aktywach finansowych ujęto całość pozostałych aktywów netto z wyłączeniem Kosztów do rozliczenia w czasie,
Rozrachunków publiczno-prawnych oraz pozycji Pozostałe
Umowa z Société Générale S.A. w przedmiocie Zwolnienia z Odpowiedzialności i Gwarancji Dotyczącą
Portfela CHF, ma na celu ograniczenie ryzyka związanego z kredytami hipotecznymi byłego Euro
Banku.
30. AKTYWA TRWAŁE DO ZBYCIA
Według stanu na dzień 31.12.2023 oraz 31.12.2022 Bank nie klasyfikował żadnych składników majątku
do kategorii Aktywa trwałe do zbycia.
31. ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE PRZEZNACZONE DO OBROTU
31.12.2023
Ujemna wycena pochodnych instrumentów finansowych
576 611
Korekta z tytułu rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej
0
Zobowiązania z tytułu krótkiej sprzedaży papierów wartościowych
2 720
Zobowiązania finansowe wyceniane do wartości godziwej przez Rachunek zysków i strat
579 331
Podział ujemnej wyceny instrumentów pochodnych na poszczególne typy instrumentów został
zaprezentowany w nocie (19).
158
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
32. ZOBOWIĄZANIA WOBEC BANKÓW I INNYCH INSTYTUCJI
MONETARNYCH
32a. Zobowiązania wobec banków i innych instytucji monetarnych
31.12.2023
W rachunku bieżącym
27 260
Depozyty terminowe
536 188
Otrzymane kredyty i pożyczki
0
Odsetki
1 936
Razem
565 384
32b. Zobowiązania wobec banków i innych instytucji monetarnych wg terminów zapadalności
31.12.2023
rachunki bieżące
27 260
do 1 miesiąca
530 573
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
3 102
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
2 513
powyżej 1 roku do 5 lat
0
powyżej 5 lat
0
Odsetki
1 936
Razem
565 384
32c. Zobowiązania wobec banków i innych instytucji monetarnych wg struktury walutowej
31.12.2023
31.12.2022
W walucie polskiej
261 050
318 111
W walutach obcych (po przeliczeniu na zł):
304 334
307 033
waluta: USD
3
10
waluta: EUR
304 331
307 023
waluta: CHF
0
0
pozostałe waluty
0
0
Razem
565 384
625 144
159
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
33. ZOBOWIĄZANIA WOBEC KLIENTÓW
33a. Zobowiązania wobec klientów wg struktury rodzajowej
31.12.2023
Zobowiązania wobec klientów indywidualnych
76 599 831
Rachunki bieżące
50 242 523
Depozyty terminowe
25 771 736
Inne
278 997
Naliczone odsetki
306 575
Zobowiązania wobec podmiotów gospodarczych
26 605 648
Rachunki bieżące
14 803 963
Depozyty terminowe
11 267 674
Inne
488 536
Naliczone odsetki
45 475
Zobowiązania wobec jednostek budżetowych
4 300 157
Rachunki bieżące
3 318 534
Depozyty terminowe
974 507
Inne
1 677
Naliczone odsetki
5 439
Razem
107 505 636
33b. Zobowiązania wobec klientów wg terminów zapadalności
31.12.2023
rachunki bieżące
68 365 020
do 1 miesiąca
13 701 474
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
11 948 566
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
11 330 805
powyżej 1 roku do 5 lat
1 766 561
powyżej 5 lat
35 721
Odsetki
357 489
Razem
107 505 636
33c. Zobowiązania wobec klientów wg struktury walutowej
31.12.2023
31.12.2022
W walucie polskiej
96 237 779
86 587 558
W walutach obcych (po przeliczeniu na zł):
11 267 857
11 677 258
waluta: USD
2 550 089
3 015 110
waluta: EUR
8 044 025
7 889 980
waluta: GBP
383 030
441 197
waluta: CHF
242 561
238 002
pozostałe waluty
48 152
92 969
Razem
107 505 636
98 264 816
160
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
34. TRANSAKCJE Z PRZYRZECZENIEM ODKUPU
Zobowiązania z tytułu sprzedanych dłużnych papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem
odkupu:
31.12.2023
31.12.2022
wobec Banku Centralnego
0
0
wobec pozostałych banków
0
0
wobec klientów
0
0
odsetki
0
0
Razem
0
0
35. WYEMITOWANE DŁUŻNE PAPIERY WARTOŚCIOWE
35a. Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
31.12.2023
Obligacje
2 903 111
Wycena obligacji Banku w relacji zabezpieczenia wartości godziwej
49 304
Odsetki
75 537
Razem
3 027 952
35b. Zobowiązania z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych, wg terminów wymagalności
31.12.2023
do 1 miesiąca
0
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
0
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
0
powyżej 1 roku do 5 lat
2 220 915
powyżej 5 lat
731 500
Odsetki
75 537
Razem
3 027 952
35c. Zmiana stanu zobowiązań z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych
01.01.2023 -
31.12.2023
Stan na początek okresu
243 753
Zwiększenia, z tytułu:
2 825 806
emisja obligacji
2 660 611
wycena obligacji Banku w relacji zabezpieczenia wartości godziwej
49 304
naliczenie odsetek
115 891
Zmniejszenia, z tytułu:
(41 607)
wykup obligacji
0
wypłata odsetek
(41 607)
Stan na koniec okresu
3 027 952
161
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
35d. Dłużne papiery wartościowe wg rodzaju
Wg stanu na 31.12.2023
Wartość bilansowa,
w tym odsetki
Termin wykupu
(maksymalny umowny
termin wymagalności)
Rynek notowań
Bank Millennium - BMCN_012040
251 341
8 841
2040-01-25
Vienna MTF
Bank Millennium - BMCN_082036
494 106
5 107
2036-08-25
Vienna MTF
Bank Millennium - MILP-2027/09
2 282 505
61 589
2027-09-18
Luxembourg SE
Razem
3 027 952
75 537
Wg stanu na 31.12.2022
Wartość bilansowa,
w tym odsetki
Termin wykupu
(maksymalny umowny
termin wymagalności)
Rynek notowań
Bank Millennium - BMCN_012040
243 753
1 253
2040-01-25
Vienna MTF
36. ZOBOWIĄZANIA PODPORZĄDKOWANE
36a. Zobowiązania podporządkowane
31.12.2023
Wartość obligacji podporządkowanych w PLN - BKMO_071227R
700 000
Waluta
PLN
Warunki oprocentowania
8,12%
Termin wymagalności
2027-12-07
Odsetki
3 738
Wartość obligacji podporządkowanych w PLN - BKMO_300129W
830 000
Waluta
PLN
Warunki oprocentowania
8,94%
Termin wymagalności
2029-01-30
Odsetki
31 307
Stan bilansowy zobowiązań podporządkowanych
1 565 045
36b. Zmiana stanu zobowiązań podporządkowanych
01.01.2023 -
31.12.2023
Stan na początek okresu
1 568 083
Zwiększenia, z tytułu:
141 686
emisja obligacji podporządkowanych
0
naliczenie odsetek
141 686
Zmniejszenia, z tytułu:
(144 724)
spłata obligacji podporządkowanych
0
spłata odsetek
(144 724)
Stan zobowiązań podporządkowanych na koniec okresu
1 565 045
W latach 2023 i 2022 Bank nie odnotował żadnych opóźnień w płatności rat kapitałowych lub
odsetkowych, ani nie naruszył żadnych innych postanowień umownych wynikających ze swoich
zobowiązań podporządkowanych.
162
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
37. REZERWY
37a. Rezerwy
31.12.2023
Udzielone zobowiązania i gwarancje
42 375
Nierozstrzygnięte sprawy sporne
1 401 798
Razem
1 444 173
37b. Zmiana stanu rezerw na Udzielone zobowiązania i gwarancje
01.01.2023 -
31.12.2023
Stan na początek okresu
40 174
Utworzenie rezerw
40 336
Rozwiązanie rezerw
(37 916)
Różnice kursowe
(219)
Stan na koniec okresu
42 375
37c. Zmiana stanu rezerw na Nierozstrzygnięte sprawy sporne
01.01.2023 -
31.12.2023
Stan na początek okresu
975 092
Utworzenie rezerw
30 208
Rozwiązanie rezerw
(11 783)
Wykorzystanie rezerw w ciągu okresu
(112 313)
Utworzenie rezerw na ryzyko prawne z tytułu walutowych kredytów hipotecznych*
3 065 380
Alokacja do portfela kredytowego
(2 544 786)
Różnice kursowe
0
Stan na koniec okresu
1 401 798
* Utworzenie rezerw na ryzyko prawne z tytułu walutowych kredytów hipotecznych zostało szerzej opisane w Rozdziale 12.
„Ryzyko prawne z tytułu walutowych kredytów hipotecznych”.
163
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
38. INNE ZOBOWIĄZANIA
38a. Inne zobowiązania
31.12.2023
Krótkoterminowe
2 456 966
Koszty do zapłacenia - premie, wynagrodzenia
49 735
Koszty do zapłacenia - pozostałe
193 796
Rezerwa na zwroty na ubezpieczenia
186 661
Rozliczenia międzybankowe
745 986
Rezerwa na potencjalne zwroty opłat w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu
76 400
Rozliczenia z tytułu transakcji na instrumentach finansowych
0
Wierzyciele różni, w tym:
1 013 454
- zobowiązania z tytułu unieważnionych sądownie hipotecznych kredytów walutowych
288 253
- rozliczenia z tytułu transakcji kartowych
192 141
- rozliczenia z tytułu ubezpieczeń
59 775
Zobowiązania z tytułu leasingu
93 192
Zobowiązania wobec budżetu
35 244
Przychody przyszłych okresów
41 551
Rezerwy na niewykorzystane urlopy
17 089
Rezerwy na odprawy emerytalne
3 263
Pozostałe
595
Długoterminowe
474 887
Rezerwy na odprawy emerytalne
41 964
Przychody przyszłych okresów
0
Zobowiązanie do zapłaty – BFG*
209 209
Zobowiązania z tytułu leasingu
219 518
Koszty do zapłacenia
4 196
Razem
2 931 853
w tym pozostałe zobowiązania finansowe**
2 382 194
* Bank korzysta z możliwości wnoszenia części składek do BFG w formie zobowiązania do zapłaty co polega na rozpoznaniu
zobowiązania do zapłaty przy jednoczesnym utrzymywaniu aktywów obciążonych w formie dłużnych papierów wartościowych
przechowywanych na odrębnym, utworzonym w tym celu rachunku
** do pozostałych zobowiązań finansowych zalicza się całość Innych zobowiązań z wyłączeniem Przychodów przyszłych okresów,
Rezerw na zwroty, Zobowiązań wobec budżetu, Zobowiązania do zapłaty składki dla BFG oraz pozycji Pozostałe
38b. Zobowiązania z tytułu leasingu
31.12.2023
Zobowiązania (brutto) z tytułu leasingu
342 039
Niezrealizowane koszty finansowe
(29 329)
Wartość bieżąca minimalnych rat leasingowych
312 710
Zobowiązania (brutto) z tytułu leasingu wg terminów zapadalności
do 1 roku
105 182
powyżej 1 roku do 5 lat
207 517
powyżej 5 lat
29 340
Razem
342 039
Zobowiązania (netto) z tytułu leasingu wg terminów zapadalności
do 1 roku
93 192
powyżej 1 roku do 5 lat
190 501
powyżej 5 lat
29 017
Razem
312 710
164
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
38c. Zmiana stanu rezerw na niewykorzystane urlopy
01.01.2023 -
31.12.2023
Stan na początek okresu
13 862
Utworzenie/Odwrócenie rezerw
3 227
Wykorzystanie rezerw
0
Przejęcie działalności maklerskiej d. Millennium Dom Maklerski S.A.
0
Stan na koniec okresu
17 089
38d. Zmiana stanu rezerw na odprawy emerytalne
01.01.2023 -
31.12.2023
01.01.2022 -
31.12.2022
Stan na początek okresu
31 541
34 709
Utworzenie / Odwrócenie rezerw
4 600
5 609
Wykorzystanie rezerw
(1 348)
(1 477)
(Zyski) / straty aktuarialne
10 434
(8 367)
Przejęcie działalności maklerskiej d. Millennium Dom Maklerski S.A.
0
1 067
Stan na koniec okresu
45 227
31 541
39. KAPITAŁ WŁASNY
39a. Kapitał zakładowy
Kapitał podstawowy Banku Millennium S.A. wynosi 1 213 116 777 zł i dzieli się na 1 213 116 777 akcji
o wartości nominalnej 1 zł każda, co prezentuje poniższa tabela.
KAPITAŁ ZAKŁADOWY
Wartość nominalna jednej akcji = 1 zł.
Seria /
emisja
Rodzaj
akcji
Rodzaj
Uprzywilejo
wania
Liczba
akcji
Wartość
serii / emisji
(w zł)
Sposób pokrycia
kapitału
Data
rejestracji
Prawo do
dywidendy
A
imienne
założycielskie
x2 co
do głosu
106 850
106 850
gotówka
30.06.1989
30.06.1989
B1
imienne zwykłe
150 000
150 000
gotówka
13.06.1990
01.01.1990
B2
imienne zwykłe
150 000
150 000
gotówka
13.12.1990
01.01.1990
C
na okaziciela zwykłe
4 693 150
4 693 150
gotówka
17.05.1991
01.01.1991
D1
na okaziciela zwykłe
1 700 002
1 700 002
gotówka
31.12.1991
01.01.1992
D2
na okaziciela zwykłe
2 611 366
2 611 366
gotówka
31.01.1992
01.01.1992
D3
na okaziciela zwykłe
1 001 500
1 001 500
gotówka
10.03.1992
01.01.1992
E
na okaziciela zwykłe
6 000 000
6 000 000
gotówka
28.05.1993
01.01.1992
F
na okaziciela zwykłe
9 372 721
9 372 721
gotówka
10.12.1993
01.01.1993
G
na okaziciela zwykłe
8 000 000
8 000 000
gotówka
30.05.1994
01.10.1993
H
na okaziciela zwykłe
7 082 129
7 082 129
gotówka
24.10.1994
01.10.1994
Podwyższenie wart. nominalnej akcji z 1 do 4 PLN
122 603 154
kapitał zapasowy
24.11.1994
Split akcji w stosunku 1:4
122 603 154
05.12.1994
I
na okaziciela zwykłe
65 000 000
65 000 000
gotówka
12.08.1997
01.10.1996
J
na okaziciela zwykłe
196 120 000
196 120 000
kapitały Banku
Gdańskiego S.A.
12.09.1997
01.10.1996
K
na okaziciela zwykłe
424 590 872
424 590 872
gotówka
31.12.2001
01.01.2001
L
na okaziciela zwykłe
363 935 033
363 935 033
gotówka
26.02.2010
01.01.2009
Liczba akcji razem
1 213 116 777
Kapitał akcyjny razem
1 213 116 777
W okresie sprawozdawczym dokonana została konwersja 128 akcji imiennych zwykłych na akcje na
okaziciela. W związku z powyższym liczba akcji imiennych wg stanu na dzień 31 grudnia 2023 roku
wynosiła 107 480, z czego 61 600 akcji to akcje założycielskie, uprzywilejowane w ten sposób, że
jedna akcja daje prawo do dwóch głosów na Walnym Zgromadzeniu.
165
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Według dostępnych Bankowi informacji, w odniesieniu do akcjonariuszy posiadających ponad 5%
głosów na Walnym Zgromadzeniu, akcjonariuszami Banku są następujące podmioty:
Akcjonariusze według stanu na 31.12.2023
Liczba akcji
% udział
w kapitale
zakładowym
Liczba akcji
% udział
w głosach
na WZA
Banco Comercial Portugues S.A.
607 771 505
50,10
607 771 505
50,10
Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny
107 970 039
8,90
107 970 039
8,90
Allianz Polska Otwarty Fundusz Emerytalny
100 990 351
8,32
100 990 351
8,32
Otwarty Fundusz Emerytalny PZU „Złota Jesień”
65 492 207
5,40
65 492 207
5,40
Dane zawarte w tabeli ustalone zostały według zasad opisanych poniżej. W zakresie dotyczącym Banco
Comercial Portugues S.A. są to dane zebrane w związku z rejestracją akcjonariuszy uprawnionych do
wzięcia udziału w Zwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy zwołanym na dzień 30 marca
2023 r. W zakresie dotyczącym Nationale-Nederlanden Otwartego Funduszu Emerytalnego, Allianz
Polska Otwartego Funduszu Emerytalnego oraz Otwartego Funduszu Emerytalnego PZU „Złota Jesień”,
liczba akcji i ich udział w kapitale zakładowym Banku zostały obliczone na podstawie rocznej struktury
aktywów wyżej wskazanych Funduszy według stanu na dzień 29 grudnia 2023 r. (ogłoszonej na
stronach internetowych odpowiednio: www.nn.pl, www.allianz.pl i www.pzu.pl).
W zakresie kalkulacji dokonanych na podstawie rocznych struktur ww. Funduszy, założono średni kurs
ważony wolumenem (VWAP) akcji Banku w wysokości 8,3321 zł.
Akcjonariusze według stanu na 31.12.2022
Liczba akcji
% udział
w kapitale
zakładowym
Liczba akcji
% udział
w głosach
na WZA
Banco Comercial Portugues S.A.
607 771 505
50,10
607 771 505
50,10
Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny
107 970 039
8,90
107 970 039
8,90
Allianz Polska OFE oraz Drugi Allianz Polska OFE (*)
96 792 815(*)
7,98(*)
96 792 815(*)
7,98(*)
Otwarty Fundusz Emerytalny PZU „Złota Jesień”
67 417 542
5,56
67 417 542
5,56
(*) Dodatkowo PTE Allianz Polska S.A. zarządza funduszem Allianz Polska Dobrowolny Fundusz Emerytalny. Zgodnie z
zawiadomieniem PTE Allianz Polska S.A., ogłoszonym przez Bank raportem bieżącym nr 3/2023, Allianz Polska Dobrowolny
Fundusz Emerytalny, Allianz Polska OFE i Drugi Allianz Polska OFE na dzień 30.12.2022 r., posiadały wspólnie 96 810 815 akcji
Banku (7,98% głosów), w tym Drugi Allianz Polska OFE 80 760 035 akcji Banku (6,66% głosów).
166
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
39b. Skumulowane inne całkowite dochody
Skumulowane inne całkowite dochody powstają w rezultacie rozpoznania:
▪ efektu wyceny aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne
całkowite dochody w kwocie netto, to jest po uwzględnieniu podatku odroczonego.
Wyksięgowanie niniejszych wartości, dla instrumentów dłużnych oraz portfela kredytowego,
z kapitału z aktualizacji wyceny następuje w momencie wyłączenia z ksiąg rachunkowych
całości lub części wycenianych aktywów lub w momencie rozpoznania utraty wartości (efekt
wyceny jest wtedy odnoszony do rachunku zysków i strat). Efekt wyceny instrumentów
kapitałowych nie podlega przeksięgowaniu do rachunku zysków i strat.
▪ efektu wyceny (według wartości godziwej) instrumentów pochodnych stanowiących
zabezpieczenie przepływów środków pieniężnych w kwocie netto, to jest po uwzględnieniu
podatku odroczonego. W kapitale z aktualizacji wyceny, ujmowana jest część zysków lub strat
związanych z instrumentem zabezpieczającym przepływy pieniężne, która stanowi efektywne
zabezpieczenie natomiast nieefektywna część zysków lub strat związanych z tym
instrumentem zabezpieczającym ujmowana jest w rachunku zysków i strat.
▪ zysków / strat aktuarialnych w kwocie netto, to jest po uwzględnieniu podatku odroczonego.
W kapitale z aktualizacji wyceny, ujmowane są zyski lub straty powstałe
z wyceny zobowiązań wynikających z utworzonej rezerwy na odprawy emerytalne. Wycena
jest sporządzona przy zastosowaniu metody prognozowanego kosztu jednostkowego, a
parametrami, które mają istotny wpływ na wysokość wartości bieżącej tych zobowiązań są:
stopa mobilności (rotacja) pracowników, stopa dyskontowa, stopa wzrostu płac. Niniejsze
wartości nie podlegają przeksięgowaniu do rachunku zysków i strat.
Kapitał z aktualizacji wyceny
31.12.2023
Efekt wyceny (brutto)
(172 027)
Podatek odroczony
32 685
Efekt wyceny netto
(139 342)
Źródła zmian kapitału z aktualizacji wyceny przedstawiają się następująco (dane w tys. zł):
Kapitał z aktualizacji wyceny aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne
całkowite dochody 1.01.2023 - 31.12.2023
Wartość
brutto
Podatek
odroczony
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
(895 116)
170 073
(725 043)
Przeniesienie do rachunku zysków i strat okresu w efekcie sprzedaży
12 353
(2 347)
10 006
Zmiana w związku z zapadalnością papierów wartościowych
70 973
(13 485)
57 488
Zyski/straty z rewaluacji papierów dłużnych wycenianych według wartości
godziwej przez inne całkowite dochody odniesione na kapitał własny
588 427
(111 801)
476 626
Zyski/straty z rewaluacji akcji wycenianych według wartości godziwej przez
inne całkowite dochody odniesione na kapitał własny
4 422
(840)
3 582
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
(218 941)
41 600
(177 341)
167
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Kapitał z aktualizacji wyceny aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne
całkowite dochody 1.01.2022 - 31.12.2022
Wartość
brutto
Podatek
odroczony
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
(686 675)
130 469
(556 206)
Przeniesienie do rachunku zysków i strat okresu w efekcie sprzedaży
(166)
32
(134)
Zmiana w związku z zapadalnością papierów wartościowych
41 231
(7 834)
33 397
Zyski/straty z rewaluacji papierów dłużnych wycenianych według wartości
godziwej przez inne całkowite dochody odniesione na kapitał własny
(245 365)
46 619
(198 746)
Zyski/straty z rewaluacji akcji wycenianych według wartości godziwej przez
inne całkowite dochody odniesione na kapitał własny
(4 141)
787
(3 354)
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
(895 116)
170 073
(725 043)
Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów finansowych zabezpieczających przepływy pieniężne
1.01.2023 - 31.12.2023
Wartość
brutto
Podatek
odroczony
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
(406 061)
77 151
(328 910)
Zyski lub straty z tytułu wyceny instrumentów finansowych odnoszone na
kapitał własny
354 113
(67 281)
286 832
Przeniesienie do rachunku zysków i strat okresu
(2 246)
427
(1 819)
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
(54 194)
10 297
(43 897)
Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów finansowych zabezpieczających przepływy pieniężne
1.01.2022 - 31.12.2022
Wartość
brutto
Podatek
odroczony
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
(378 912)
71 993
(306 919)
Zyski lub straty z tytułu wyceny instrumentów finansowych odnoszone na
kapitał własny
(34 502)
6 555
(27 947)
Przeniesienie do rachunku zysków i strat okresu
7 353
(1 397)
5 956
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
(406 061)
77 151
(328 910)
Kapitał z aktualizacji wyceny – zyski lub (straty) aktuarialne 1.01.2023 - 31.12.2023
Wartość
brutto
Podatek
odroczony
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
9 732
(1 850)
7 882
Zmiana zobowiązań wynikających z rezerwy na odprawy emerytalne
(10 434)
1 982
(8 452)
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
(702)
132
(570)
Kapitał z aktualizacji wyceny – zyski lub (straty) aktuarialne 1.01.2022 - 31.12.2022
Wartość
brutto
Podatek
odroczony
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
1 365
(260)
1 105
Zmiana zobowiązań wynikających z rezerwy na odprawy emerytalne
8 367
(1 590)
6 777
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
9 732
(1 850)
7 882
168
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Kapitał z aktualizacji wyceny portfela kredytów wycenianego według wartości godziwej przez inne
całkowite dochody 1.01.2023 - 31.12.2023
Wartość
brutto
Podatek
odroczony
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
255 824
(48 607)
207 217
Zyski lub straty z tytułu wyceny portfela odnoszone na kapitał własny
(145 054)
27 561
(117 493)
Przeniesienie do rachunku zysków i strat okresu w wyniku utraty wartości
(8 960)
1 702
(7 258)
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
101 810
(19 344)
82 466
Kapitał z aktualizacji wyceny portfela kredytów wycenianego według wartości godziwej przez inne
całkowite dochody 1.01.2022 - 31.12.2022
Wartość
brutto
Podatek
odroczony
Razem
Kapitał z aktualizacji wyceny na początek okresu
267 079
(50 745)
216 334
Zyski lub straty z tytułu wyceny portfela odnoszone na kapitał własny
17 208
(3 270)
13 938
Przeniesienie do rachunku zysków i strat okresu w wyniku utraty wartości
(28 463)
5 408
(23 055)
Kapitał z aktualizacji wyceny na koniec okresu
255 824
(48 607)
207 217
39c. Zyski zatrzymane
kapitał
zapasowy
kapitał
rezerwowy
fundusz
ogólnego ryzyka
bankowego
niepodzielony
wynik
RAZEM
Zyski zatrzymane na początek okresu
01.01.2023
374 957
4 309 049
228 902
(1 029 899)
3 883 009
podział zysku, w tym:
pokrycie straty
0
(1 029 899)
0
1 029 899
0
obciążenie z tytulu wydania akcji
własnych pracownikom
0
0
0
0
0
wynik netto bieżącego okresu
0
0
0
510 259
510 259
Zyski zatrzymane na koniec bieżącego
okresu 31.12.2023
374 957
3 279 150
228 902
510 259
4 393 268
kapitał
zapasowy
kapitał
rezerwowy
fundusz
ogólnego ryzyka
bankowego
niepodzielony
wynik
RAZEM
Zyski zatrzymane na początek okresu
01.01.2022
374 957
5 671 124
228 902
(1 357 452)
4 917 531
podział zysku, w tym:
pokrycie straty
0
(1 357 452)
0
1 357 452
0
obciążenie z tytulu wydania akcji
własnych pracownikom
0
(4 623)
0
0
(4 623)
wynik netto bieżącego okresu
0
0
0
(1 029 899)
(1 029 899)
Zyski zatrzymane na koniec bieżącego
okresu 31.12.2022
374 957
4 309 049
228 902
(1 029 899)
3 883 009
169
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
40. ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE WEDŁUG UMOWNYCH TERMINÓW
WYMAGALNOŚCI
31.12.2023
do
1 miesiąca
powyżej
1 miesiąca do
3 miesięcy
powyżej
3 miesięcy
do 1 roku
powyżej
1 roku
do 5 lat
powyżej
5 lat
RAZEM
Zobowiązania wobec banków
560 856
3 102
2 514
0
0
566 472
Zobowiązania wobec klientów
82 204 097
12 164 714
11 612 194
1 776 691
35 721
107 793 417
Zobowiązania z tytułu sprzedanych
papierów wartościowych z
udzielonym przyrzeczeniem
odkupu
0
0
0
0
0
0
Zobowiązania z tytułu emisji
dłużnych papierów wartościowych
8 841
5 106
412 247
3 574 240
1 662 215
5 662 649
Zobowiązania podporządkowane
0
31 307
134 779
1 170 252
830 000
2 166 338
Zobowiązania z tytułu
instrumentów pochodnych
przeznaczonych do obrotu wg
wartości nominalnej
2 795 970
2 753 193
5 104 452
4 773 421
173 335
15 600 371
Zobowiązania z tytułu
instrumentów pochodnych
zabezpieczających wg wartości
nominalnej
1 708 280
1 945 044
117 070
3 117 280
0
6 887 674
Zobowiązania warunkowe
udzielone - finansowe
12 550 588
0
0
0
0
12 550 588
Zobowiązania warunkowe
udzielone - gwarancyjne
1 713 980
0
0
0
0
1 713 980
RAZEM
101 542 612
16 902 466
17 383 256
14 411 884
2 701 271
152 941 489
31.12.2022
do
1 miesiąca
powyżej
1 miesiąca do
3 miesięcy
powyżej
3 miesięcy
do 1 roku
powyżej
1 roku
do 5 lat
powyżej
5 lat
RAZEM
Zobowiązania wobec banków
501 555
71 217
54 321
0
0
627 093
Zobowiązania wobec klientów
78 774 884
7 662 298
7 838 875
4 235 695
41 336
98 553 088
Zobowiązania z tytułu sprzedanych
papierów wartościowych z
udzielonym przyrzeczeniem
odkupu
0
0
0
0
0
0
Zobowiązania z tytułu emisji
dłużnych papierów wartościowych
0
0
52 056
203 215
856 181
1 111 452
Zobowiązania podporządkowane
33 618
0
118 426
590 320
1 646 005
2 388 369
Zobowiązania z tytułu
instrumentów pochodnych
przeznaczonych do obrotu wg
wartości nominalnej
4 676 237
1 921 948
1 751 535
5 118 184
2 581 157
16 049 061
Zobowiązania z tytułu
instrumentów pochodnych
zabezpieczających wg wartości
nominalnej
0
1 840 685
4 427 975
4 814 395
0
11 083 055
Zobowiązania warunkowe
udzielone - finansowe
11 610 683
0
0
0
0
11 610 683
Zobowiązania warunkowe
udzielone - gwarancyjne
2 419 611
0
0
0
0
2 419 611
RAZEM
98 016 588
11 496 148
14 243 188
14 961 809
5 124 679
143 842 412
170
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
14. Informacje Uzupełniające
14.1. DYWIDENDA ZA ROK 2022
Bank Millennium posiada politykę dotyczącą wypłaty dywidendy na poziomie pomiędzy 35% a 50%
zysku netto, z uwzględnieniem zaleceń nadzorczych. Bank odnotował stratę netto w 2022 roku,
powstałą głównie w wyniku rozpoznania wpływu wakacji kredytowych oraz utworzenia rezerw na
ryzyko prawne związane z walutowymi kredytami hipotecznymi, dodatkowo Bank kontynuuje
realizację Planu Ochrony Kapitału stąd nie było podstaw do wypłaty dywidendy. Zarząd Banku
przedstawił propozycję a Zwyczajne Walne Zgromadzanie Banku, które odbyło się w dniu 30 marca
2023, zdecydowało o przeznaczeniu kwoty 1 029 898 772,97 zł z kapitału rezerwowego na pokrycie
straty powstałej w roku 2022.
14.2. DANE O AKTYWACH, KTÓRE STANOWIĄ ZABEZPIECZENIE
ZOBOWIĄZAŃ
Na dzień 31.12.2023 r. następujące aktywa Banku stanowiły zabezpieczenie zobowiązań (w tys. PLN):
Lp.
Rodzaj aktywa
Portfel
Zabezpieczane zobowiązanie
Wartość
nominalna
aktywa
Wartość
bilansowa
aktywa
1.
Obligacje skarbowe
DS0727
utrzymywanie do
terminu wymagalności
zabezpieczenie Funduszu Ochrony
Środków Gwarantowanych w ramach
Bankowego Funduszu Gwarancyjnego
255 000
228 434
2.
Obligacje skarbowe
DS0726
utrzymywanie do
terminu wymagalności
zabezpieczenie Funduszu Ochrony
Środków Gwarantowanych w ramach
Bankowego Funduszu Gwarancyjnego
52 000
48 267
3.
Obligacje skarbowe
PS0527
utrzymywanie do
terminu wymagalności
BFG - fundusz gwarancyjny -
zabezpieczenie zobowiązania do zapłaty
142 000
136 644
4.
Obligacje skarbowe
DS0726
utrzymywanie do
terminu wymagalności
BFG - fundusz przymusowej
restrukturyzacji - zabezpieczenie
zobowiązania do zapłaty
135 000
125 307
5.
Obligacje skarbowe
PS0425
utrzymywanie i
sprzedaż
zastaw na rachunku Banku związany z
transakcją sekurytyzacji
572 500
544 527
6.
Obligacje skarbowe
WZ0525
utrzymywanie i
sprzedaż
zastaw na rachunku Banku związany z
transakcją sekurytyzacji
220 500
221 887
7.
Obligacje skarbowe
WZ0524
utrzymywanie i
sprzedaż
zastaw na rachunku Banku związany z
transakcją sekurytyzacji
50 000
50 425
8.
Obligacje skarbowe
PS0527
utrzymywanie do
terminu wymagalności
zastaw finansowy i rejestrowy na rachunku
Banku w biurze maklerskim
64 850
62 404
9.
Obligacje skarbowe
PS0527
utrzymywanie do
terminu wymagalności
zastaw finansowy na rachunku Banku w
biurze maklerskim
583 659
561 642
10.
Obligacje skarbowe
PS0527
utrzymywanie do
terminu wymagalności
zastaw finansowy na rachunku Banku w
biurze maklerskim
124 000
119 323
11.
Środki pieniężne
należności
wstępny depozyt rozliczeniowy w KDPW
CCP (MAGB)
11 000
11 000
12.
Środki pieniężne
należności
fundusz zabezpieczający ASO (PAGB)
1 927
1 927
13.
Środki pieniężne
należności
rozliczenie z tytułu zawartych transakcji
47 909
47 909
14.
Depozyty złożone
lokaty w bankach
rozliczenie z tytułu zawartych transakcji
159 804
160 135
RAZEM
2 420 149
2 319 831
Według stanu na 31 grudnia 2023 r. Bank nie posiadał zawartych transakcji sprzedaży skarbowych
papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu.
171
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Na dzień 31.12.2022 r. następujące aktywa Banku stanowiły zabezpieczenie zobowiązań (w tys. PLN):
Lp.
Rodzaj aktywa
Portfel
Zabezpieczane zobowiązanie
Wartość
nominalna
aktywa
Wartość
bilansowa
aktywa
1.
Obligacje skarbowe
OK0423
utrzymywanie i
sprzedaż
zabezpieczenie Funduszu Ochrony
Środków Gwarantowanych w ramach
Bankowego Funduszu Gwarancyjnego
314 000
308 160
2.
Obligacje skarbowe
OK0423
utrzymywanie i
sprzedaż
BFG - fundusz gwarancyjny -
zabezpieczenie zobowiązania do zapłaty
134 100
131 606
3.
Obligacje skarbowe
OK0423
utrzymywanie i
sprzedaż
BFG - fundusz przymusowej
restrukturyzacji - zabezpieczenie
zobowiązania do zapłaty
124 000
121 694
4.
Środki pieniężne
należności
wstępny depozyt rozliczeniowy w KDPW
CCP (MAGB)
5 000
5 000
5.
Środki pieniężne
należności
fundusz zabezpieczający ASO (PAGB)
172
172
6.
Środki pieniężne
należności
wpłata na Fundusz Zabezpieczający OTC
- KDPW_CCP
304
304
7.
Środki pieniężne
należności
rozliczenie z tytułu zawartych transakcji
106 797
106 797
8.
Depozyty złożone
lokaty w bankach
rozliczenie z tytułu zawartych transakcji
403 647
403 647
RAZEM
1 088 020
1 077 380
Według stanu na 31 grudnia 2022 r. Bank nie posiadał zawartych transakcji sprzedaży skarbowych
papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu.
Bank jest również zobowiązany do utrzymywania rezerwy obowiązkowej na rachunku bieżącym w NBP
której wysokość jest uzależniona od średniego stanu środków na rachunkach depozytowych klientów
i wyznaczanej przez NBP stopy rezerwy. Z punktu widzenia Banku środki utrzymywane w ramach
rezerwy obowiązkowej stanowią aktywa o ograniczonej możliwości dysponowania. Wartość rezerwy
utrzymywanej na koniec roku finansowego zaprezentowano pod notą (18).
14.3. PAPIERY WARTOŚCIOWE STANOWIĄCE PRZEDMIOT TRANSAKCJI Z
PRZYRZECZENIEM ODKUPU
Wg stanu na dzień 31.12.2023 r. oraz 31.12.2022 r. Bank nie posiadał zawartych transakcji z
przyrzeczeniem odkupu (SBB), których przedmiot stanowiłyby papiery wartościowe prezentowane w
bilansie Banku.
172
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
14.4. KOMPENSOWANIE NALEŻNOŚCI I ZOBOWIĄZAŃ NA BAZIE UMÓW
RAMOWYCH
Większość portfela instrumentów pochodnych Banku powstaje w wyniku zawierania przez Bank umów
ramowych ISDA (z ang. International Swaps and Derivatives Agreements; Międzynarodowa umowa w
sprawie transakcji swapowych i instrumentów pochodnych). Zapisy tego rodzaju umów określają
kompleksowe postępowanie w następstwie wystąpienia przypadku naruszenia (głównie trudności w
regulowaniu zobowiązań przez kontrahenta) i umożliwiają ich rozwiązanie oraz rozliczenie się z
kontrahentem na bazie skompensowanej kwoty wzajemnych należności i zobowiązań. Do chwili
obecnej Bank nie korzystał z takiej możliwości, jednakże w ramach wypełnienia obowiązku
informacyjnego wynikającego MSSF 7 w poniższej tabeli zaprezentowano odpowiednio kwoty wyceny
do wartości godziwej instrumentów pochodnych (zarówno zaklasyfikowanych do portfela
przeznaczone do obrotu jak i dedykowanych do rachunkowości zabezpieczeń) oraz zabezpieczeń
pieniężnych objętych umowami ramowymi ISDA wraz z maksymalną hipotetyczną kwotą wynikającą z
rozliczenia na bazie kompensaty.
w tys. zł
Kwoty do otrzymania
Kwoty do zapłacenia
Wycena instrumentów pochodnych
402 042
226 042
Wartość przyjętych / udzielonych depozytów zabezpieczających
(293 544)
(135 370)
Aktywa i Zobowiązania finansowe objęte porozumieniem ramowym
umożliwiającym kompensowanie
108 498
90 672
Maksymalna, hipotetyczna kwota kompensaty
(108 498)
(108 498)
Aktywa i Zobowiązania finansowe objęte porozumieniem
ramowym umożliwiającym kompensowanie po uwzględnieniu
hipotetycznej kwoty kompensacji
0
(17 826)
14.5. DODATKOWE OBJAŚNIENIA DO RACHUNKU PRZEPŁYWÓW ŚRODKÓW
PIENIĘŻNYCH
Na potrzeby sprawozdania z przepływów środków pieniężnych jako środki pieniężne i ich ekwiwalenty
Bank sklasyfikował następujące aktywa finansowe:
w tys. zł
31.12.2023
31.12.2022
Gotówka w kasie i środki na rachunkach w Banku Centralnym
5 094 984
9 536 090
Należności z tytułu lokat międzybankowych*
612 467
288 219
Dłużne papiery wyemitowane przez Skarb Państwa*
12 688 962
4 406 780
w tym: FVTOCI i HTC
12 686 172
4 405 868
w tym: przeznaczone do obrotu
2 790
912
Razem
18 396 413
14 231 089
* aktywa finansowe z terminem zapadalności poniżej 3 miesięcy
173
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Na potrzeby sprawozdania z przepływów środków pieniężnych przyjęto następującą klasyfikację
rodzajów działalności:
1. działalność operacyjna – obejmuje podstawowy zakres działalności związany ze świadczeniem
usług przez Bank, obejmujący działania mające na celu wygospodarowanie zysku, a niebędące
działalnością inwestycyjną lub finansową,
2. działalność inwestycyjna obejmuje czynności związane z nabywaniem i zbywaniem składników
majątku trwałego w szczególności aktywów finansowych niesklasyfikowanych do kategorii
przeznaczone do obrotu, akcji i udziałów w jednostkach podporządkowanych oraz rzeczowego
majątku trwałego i wartości niematerialnych,
3. działalność finansowa obejmuje działania związane z pozyskiwaniem środków w formie kapitałów
bądź zobowiązań jak również obsługę źródeł finansowania.
14.6. INFORMACJE O PROWADZONEJ DZIAŁALNOŚCI POWIERNICZEJ
Na dzień 31.12.2023 r. Departament Powierniczy Banku Millennium S.A. prowadził 13 002 rachunków,
na których zdeponowane były aktywa o łącznej wartości 55,35 mld PLN. Przychody netto na
działalności powierniczej za rok 2023 wyniosły 4,5 mln PLN (z czego 3,1 mln PLN pochodziło od Spółek
Grupy). Ponadto Departament Powierniczy pełnił funkcję Banku Depozytariusza dla 22 funduszy
inwestycyjnych z czego 21 z grupy Millennium TFI S.A.
14.7. PŁATNOŚCI NA BAZIE AKCJI
W 2012 roku Bank wdrożył politykę określającą zasady wynagradzania osób mających istotny wpływ
na profil ryzyka Banku Millennium, z późniejszymi zmianami.
Zgodnie z polityką, pracownicy Banku mający istotny wpływ na profil jego ryzyka otrzymują zmienne
wynagrodzenie, którego część wypłacana jest w formie instrumentów finansowych.
Do 2018 roku instrument finansowy miał formę akcji fantomowych. Od roku 2019 Bank, decyzją
Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Banku z dnia 27 sierpnia 2019, wprowadził 3-letni program
motywacyjny służący wynagradzaniu osób uprawnionych, uprzednio zidentyfikowanych jako mających
istotny wpływ na profil ryzyka (ang. Risk Taker). W jego ramach nabyte przez Bank Akcje Własne
zostały, zgodnie z obowiązującą polityką wynagrodzeń Risk Takerów, przeznaczone jako instrument
finansowy do nieodpłatnego nabycia w odpowiedniej liczbie przez wskazanych Risk Takerów w Okresie
Trwania Programu.
W programach premiowych obowiązujących począwszy od 1 stycznia 2020 roku instrumenty finansowe
były przyznawane Risk Takers I – Członkom Zarządu Banku Millennium SA.
W 2023 roku Komitet Personalny Rady Nadzorczej podjął decyzję o konwersji akcji własnych
przyznanych Członkom Zarządu w programie za rok 2021 w formie akcji własnych na akcje fantomowe.
W ramach programu za 2022 jako instrument finansowy przyznano akcje fantomowe.
174
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
Zmienne wynagrodzenia w
2019
2020
2021
2022
instrumencie finansowym, za rok:
Rodzaj transakcji w świetle MSSF 2
Transakcje płatności w formie akcji własnych
Transakcje
płatności w formie
akcji rozliczane w
środkach
pieniężnych
Data rozpoczęcia okresu oceny
1 stycznia 2019
1 stycznia 2020
1 stycznia 2021
1 stycznia 2022
Data ogłoszenia programu
27 sierpnia 2019
1 stycznia 2022
Data uruchomienia programu zgodnie
z definicją MSSF 2
Data Komitetu Personalnego następującego po zakończeniu roku finansowego
Liczba instrumentów przyznanych
Ustalana w dacie przyznania programu zgodnie z definicją MSSF 2
Data zapadalności
3 lata od daty przyznania programu
Data nabycia uprawnień *
31 grudnia 2019
31 grudnia 2020
31 grudnia 2021
31 grudnia 2022
Warunki nabycia uprawnień
Spełnienie
warunków
dotyczących
zatrudnienia w
Banku w roku
2019, wyników
Banku oraz
indywidualnych
wyników pracy.
Spełnienie
warunków
dotyczących
zatrudnienia w
Banku w roku 2020,
wyników Banku
oraz
indywidualnych
wyników pracy.
Spełnienie
warunków
dotyczących
zatrudnienia w
Banku w roku 2021,
wyników Banku
oraz
indywidualnych
wyników pracy.
Spełnienie
warunków
dotyczących
zatrudnienia w
Banku w roku 2022,
wyników Banku
oraz
indywidualnych
wyników pracy.
Rozliczenie programu
Program 2022: W dniu rozliczenia uczestnikowi zostanie wypłacona kwota środków
pieniężnych stanowiąca iloczyn posiadanych przez uczestnika akcji fantomowych
oraz średniej arytmetycznej ceny akcji Banku na GPW na zamknięcie 20 kolejnych
sesji poprzedzających dzień rozliczenia. Akcje fantomowe są rozliczane w 5 równych
rocznych ratach począwszy od daty Komitetu Personalnego na którym zostały
przydzielone.
Programy 2019-2021: W dniu rozliczenia programu uczestnikowi zostały przyznane
akcje własne; w 2023 roku odroczoną transzę programu
Wycena programu
Wartość godziwa programu jest wyznaczana na każdą datę bilansową wg zasad
przyjętych dla określenia wartości programu w dniu rozliczenia.
* - Potwierdzona decyzjami Komitetów Personalnych Banku dokonujących oceny pracy uprawnionych pracowników.
Instrumenty finansowe Członków Zarządu
Banku Millennium S.A. za rok:
2020
2021
2022
akcje fantomowe
akcje fantomowe
Data przydzielenia akcji
-
13.04.2022
03.11.2023
Liczba akcji (szt.):
-
255 982
282 053
- przyznana
-
0,00
0,00
- odroczona
-
255 982
282 053
wartość na dzień przydzielenia (PLN):
-
1 680 000
1 968 750
- przyznana
-
0,00
0,00
- odroczona
-
1 680 000
1 968 750
Wartość godziwa na 31.12.2023 (PLN)
-
2 138 730
2 356 553
Według stanu na dzień publikacji Raportu Rocznego, Komitet Personalny przy Radzie Nadzorczej nie
podjął decyzji o wysokości zmiennego wynagrodzenia dla Członków Zarządu za rok 2023.
175
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
14.8. POZOSTAŁE INFORMACJE DODATKOWE I INNE ISTOTNE WYDARZENIA
POMIĘDZY DNIEM SPORZĄDZENIA RAPORTU A DATĄ JEGO PUBLIKACJI
REFORMA WSKAŹNIKÓW REFERENCYJNYCH
1. WIBOR
W maju 2022 polski rząd zapowiedział zastąpienie WIBOR-u inną (niższą) stawką od 1 stycznia 2023
roku. W czerwcu 2022 powstała Grupa Robocza, w skład której weszły banki komercyjne, GPW
Benchmark (Administrator WIBOR), KNF.
W lipcu 2022 r. w związku z planowaną reformą wskaźników referencyjnych w Polsce, powołana
została Narodowa Grupa Robocza ds. reformy stawek referencyjnych (NGR). Celem prac NGR jest
m.in. wprowadzenie nowego wskaźnika referencyjnego stóp procentowych i zastąpienie nim obecnie
stosowanego wskaźnika WIBOR w sposób bezpieczny i zgodny z BMR, w tym w szczególności
zapewniając wiarygodność, przejrzystość i rzetelność opracowania i stosowania nowego wskaźnika
referencyjnego.
W skład Narodowej Grupy Roboczej wchodzą przedstawiciele Ministerstwa Finansów, Narodowego
Banku Polskiego, Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, Bankowego Funduszu Gwarancyjnego,
Polskiego Funduszu Rozwoju, Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, Krajowego Depozytu
Papierów Wartościowych, Banku Gospodarstwa Krajowego, GPW Benchmark, a także przedstawiciele
banków, towarzystw funduszy inwestycyjnych, zakładów ubezpieczeń, firm faktoringowych i
leasingowych, podmiotów będących emitentami obligacji, w tym korporacyjnych i komunalnych, izb
rozliczeniowych.
Prace Narodowej Grupy Roboczej są koordynowane i nadzorowane przez Komitet Sterujący, w skład,
którego wchodzą przedstawiciele kluczowych instytucji: Komisji Nadzoru Finansowego, Narodowego
Banku Polskiego, Ministerstwa Finansów, Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, Polskiego Funduszu
Rozwoju, a także GPW Benchmark - administratora stóp referencyjnych - oraz Związku Banków
Polskich.
Działania NGR prowadzone są w formule projektowej w której wyodrębnione zostały strumienie
projektowe i w których pracach aktywnie uczestniczą przedstawiciele Banku Millennium.
Narodowa Grupa Robocza wybrała indeks WIRON jako kluczowy wskaźnik stóp procentowych w ramach
BMR do stosowania w umowach finansowych i instrumentach finansowych oraz jako preferowany
wskaźnik alternatywny dla WIBOR.
Bank Millennium S.A. powołał uchwałą Zarządu Banku z dnia 24 sierpnia 2022r. projekt wewnętrzny
podlegający pod Zarząd (Wiceprezesa Zarządu - CFO oraz Członka Zarządu nadzorującego m.in. obszar
produktów detalicznych i korporacyjnych), w celu należytego zarządzania procesem tranzycji
wskaźnika WIBOR na WIRON i realizacji prac zgodnie z mapą drogową. W pracach tych uczestniczą
przedstawiciele wielu jednostek organizacyjnych Banku w tym w szczególności odpowiedzialni za
obszary produktowe oraz kwestie związane z zarządzaniem ryzkiem, w tym w szczególności, ryzykiem
stopy procentowej oraz ryzykiem operacyjnym. Struktura projektu uwzględnia podział na strumienie
obejmujące produkty i procesy, w których występuje element stosowania wskaźnika referencyjnego
WIBOR, zarządzanie projektem przez dedykowanego menadżera projektu oraz cykliczne raportowanie
statusów w zakresie poszczególnych strumieni. W obecnej fazie projektu, w Banku trwają prace
związane z dostosowaniem infrastruktury technologicznej, jak również obejmujące przygotowanie
procesów wewnętrznych oraz dokumentacji.
Bank stosuje wskaźnik referencyjny WIBOR w następujących produktach (w mln PLN):
• kredyty hipoteczne: 25 179,55 kredyty oparte na stawce WIBOR (z wyłączeniem kredytów
hipotecznych o wartości 9 962,46 obecnie o okresowo stałym oprocentowaniu, w przypadku
których klienci mają możliwość przejścia na zmienną stopę procentową indeksowaną do WIBOR
po upływie obowiązywania okresowo stałej stopy procentowej);
• produkty kredytowe i produkty faktoringowe oraz dyskontowe dla przedsiębiorstw: 15 988,55;
176
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
• instrumenty dłużne (6 122,50):
o Aktywa: 3 861,00
o Pasywa: 2 261,50
• instrumenty pochodne:16 394,16
Bank wykorzystuje również instrumenty oparte o wskaźniki referencyjne WIBOR w rachunkowości
zabezpieczeń, szczegółowe informacje na temat stosowanych przez Grupę relacji zabezpieczających,
pozycji wyznaczonych jako zabezpieczane i zabezpieczające oraz sposobu prezentacji wyniku na tych
transakcjach są przedstawione w nocie 24 „Instrumenty pochodne – rachunkowość zabezpieczeń” w
Rozdziale 13 „Noty do Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego”.
Bank Millennium S.A. pracuje nad analizą ryzyk i monitoruje je na bieżąco. Ponadto, zgodnie z
projektem zmian Mapy Drogowej ogłoszonym przez Komitet Sterujący Narodowej Grupy roboczej w
październiku 2023 r., ostateczny moment konwersji miałby nastąpić do końca 2027 r. Aktualnie trwają
prace nad aktualizacją Mapy Drogowej będącej odzwierciedleniem postanowień KS NGR w zakresie
zmiany harmonogramu wskaźników referencyjnych. W związku z tym zdarzenie regulacyjne zostało
odsunięte w czasie i powinno nastąpić w Q3/Q4 2026. Jednakże brak jest aktualnie a) informacji w
zakresie potencjalnego zdarzenia regulacyjnego, o którym mowa w art. 23c ust. 1 BMR; b) projektu
rozporządzenia Ministra Finansów, o którym mowa w art. 61c ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o
nadzorze makroostrożnościowym nad systemem finansowym i zarządzaniu kryzysowym w systemie
finansowym dotyczącego zamiennika lub choćby projektu takiego rozporządzenia i tym samym
informacji: czy Minister Finansów wyznaczy jeden czy kilka zamienników WIBOR; c) wysokości spreadu
korygującego lub sposobie wyliczenia tego spreadu, czy wprowadzone zostaną odpowiednie zmiany
dostosowawcze z tym związane (a jeżeli tak, to jakie). Zatem biorąc pod uwagę obecny etap prac
Narodowej Grupy Roboczej i planowane odsunięcie maksymalnych terminów realizacji Mapy
Drogowej, wskazując finalny moment konwersji na koniec 2027, aktualnie nie jest możliwe
oszacowanie skutków finansowych reformy wskaźnika WIBOR.
W marcu 2023, Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej ds. reformy wskaźników referencyjnych
przyjął rekomendacje dotyczące nowych produktów, zarówno bankowych, leasingowych, jak i
faktoringowych, a także wcześniej opublikowane dotyczące obligacji i instrumentów pochodnych.
W lipcu 2023, KS NGR przyjął Rekomendację w zakresie zastosowania stawki zastępczej dla wskaźnika
referencyjnego WIBOR w instrumentach pochodnych stopy procentowej. Rekomendacja przedstawia
zalecaną metodę zastąpienia wskaźnika referencyjnego WIBOR Alternatywnym wskaźnikiem
referencyjnym w Instrumentach pochodnych stopy procentowej WIBOR w sytuacji wystąpienia
Zdarzenia regulacyjnego o charakterze trwałym.
W sierpniu 2023, KS NGR przyjął Rekomendację w zakresie zasad i sposobów konwersji emisji papierów
dłużnych, w których stosowany jest WIBOR. Rekomendacja została przygotowana przy założeniu
wystąpienia Zdarzenia regulacyjnego, tj. zdarzenia skutkującego zaprzestaniem opracowywania
wskaźnika referencyjnego WIBOR (zgodnie z przyjętą Mapą Drogową gotowość do zaprzestania i
publikacji Stawek Referencyjnych WIBID i WIBOR powinna nastąpić w 2025 roku).
2. LIBOR USD
Bank stosuje wskaźnik referencyjny LIBOR USD w następujących produktach (w mln PLN):
▪ Bankowość detaliczna/portfel kredytów hipotecznych: 2,85;
W dniu 3 kwietnia 2023 r. Brytyjski organ nadzoru, czyli Financial Conduct Authority nadzorujący ICE
Benchmark Administration Limited ogłosił decyzję dotyczącą przyszłości LIBOR USD 3M oraz LIBOR USD
6M. Organ wskazał, że LIBOR USD 3M oraz LIBOR USD 6M będą nadal wyznaczane i publikowane po 30
czerwca 2023 r. przy zastosowaniu zmienionej metodologii tzw. „syntetycznej”, najprawdopodobniej
do 30 września 2024 r. Biorąc pod uwagę marginalną liczbę takich umów w portfelu Banku, Bank
podejmuje starania w celu wdrożenia indywidualnego podejścia do każdej z tych umów.
177
Finansowy Raport Roczny
Banku Millennium S.A.
za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2023 r.
WAKACJE KREDYTOWE
Bank jest świadomy ryzyk związanych z potencjalnym wydłużeniem tzw. wakacji kredytowych na rok
2024. Stosowny projekt legislacyjny został upubliczniony, lecz do chwili publikacji niniejszego
Sprawozdania Finansowego projekt nie został formalnie zatwierdzony przez rząd i przekazany do
Sejmu. Zmaterializowanie się takiego ryzyka mogłoby skutkować koniecznością utworzenia z góry
rezerw, których koszt obniżyłby wynik odsetkowy netto i wynik netto Banku/Grupy.
Pomiędzy dniem, na który sporządzono raport a datą jego publikacji nie wystąpiły inne istotne
zdarzenia mające wpływ na sprawozdanie finansowe i przyszłe wyniki Banku.
Data
Imię i nazwisko
Stanowisko/Funkcja
Podpis
28.02.2024
Joao Bras Jorge
Prezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
28.02.2024
Fernando Bicho
Wiceprezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
28.02.2024
Wojciech Haase
Członek Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
28.02.2024
Andrzej Gliński
Członek Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
28.02.2024
Wojciech Rybak
Członek Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
28.02.2024
Antonio Pinto Junior
Członek Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym
28.02.2024
Jarosław Hermann
Członek Zarządu
Podpisano kwalifikowanym
podpisem elektronicznym