List Przewodniczącej Rady Nadzorczej mBanku S.A. do Akcjonariuszy
Szanowni Akcjonariusze,
2023 rok nie przyniósł stabilizacji, której wszyscy oczekujemy od czasu wybuchu pandemii Covid-19. Kontynuacja działań wojennych Rosji w Ukrainie i zaostrzenie konfliktu izraelsko-palestyńskiego w strefie Gazy wciąż wzmacniają poczucie zagrożenia na świecie. Niepewność geopolityczna jest jedną z największych przeszkód dla stabilności globalnych rynków finansowych. Pociągnęła ona za sobą szereg dobrze znanych z przeszłości zagrożeń, które wydawało się, że szybko nie powrócą inflację, kryzysy związane z kosztami utrzymania, wojny handlowe, odpływ kapitału z rynków wschodzących, powszechny niepokój społeczny oraz konfrontacje geopolityczne. Pojawiły się nowe wyzwania, ale także nowe możliwości związane z szybkim rozwojem technologii generatywnej sztucznej inteligencji i przyspieszającym kryzysem klimatycznym. Inwestycje zapewniające realizację europejskiej Agendy Zrównoważonego Finansowania rosną, a postęp technologiczny pozwala na optymistyczną wizję przyszłości zielonej transformacji.
Z najnowszych analiz Związku Banków Polskich dotyczących 2023 roku wynika, że banki w Polsce stały się zbyt małe, aby finansować znaczące projekty inwestycyjne. Relacja aktywów sektora bankowego do PKB spadła do 88,5% z 97,1% w roku 2022. Stawia to Polskę na najdalszych miejscach w Unii Europejskiej, za innymi krajami regionu Europy Środkowo-Wschodniej m.in. Czechami (131,4%) czy Węgrami (108%). Jest to niepokojące, gdyż od lat Polska jest też krajem o jednej z najniższych stóp inwestycji w Unii Europejskiej. A potrzeby inwestycyjne na transformację klimatyczną ogromne z uwagi na konieczność nadrobienia zapóźnienia wobec reszty krajów członkowskich i faktu, że około 70% energii konsumowanej w Polsce jest wytwarzana z surowców kopalnych. Szacunki polskiej Platformy Zrównoważonych Finansów pokazują, że skumulowana luka inwestycyjna na osiągnięcie w Polsce neutralności klimatycznej do 2050 roku wyniesie w latach 2028–2050 od 1,64 do 2,04 bln euro. W celu zwiększenia możliwości finansowania gospodarki przez banki konieczne jest zwiększenie ich kapitałów, co jest trudne przy największych w Europie publicznych obciążeniach sektora
i dodatkowych interwencjach państwa wynoszących łącznie w ostatnich dwóch latach 33 mld zł.
Ubiegły rok przyniósł zdecydowane wyhamowanie tempa wzrostu gospodarczego w Polsce. Dynamika PKB obniżyła się do ok. 0,2% z 5,3% w 2022 roku, ale wydaje się, że najniższy punkt cyklu jest za nami. Szczyt wzrostu cen przypadł na początek 2023. Od tego momentu wskaźnik inflacji ulegał obniżeniu, głównie z powodu wygasającej presji kosztowej, wywołanej globalnym szokiem podażowym. W grudniu 2023 wyniósł 6,1% w ujęciu rocznym, w dalszym ciągu pozostając daleko od strategicznego celu inflacyjnego NBP. Utrzymujące się wysokie stopy procentowe wpłynęły na spowolnienie akcji kredytowej. Jednak wśród konsumentów dużym zainteresowaniem cieszył się rządowy program „Pierwsze Mieszkanie” (Bezpieczny kredyt 2%). W ubiegłym roku liczba złożonych wniosków o preferencyjny kredyt w ramach tego źródła finansowania wyniosła ponad 100 000 w skali kraju. Konsekwentnie należy również odnotować wzrost depozytów i zmianę ich struktury terminowej.
Pomimo wielu niebagatelnych wyzwań, wynikających z wymagającego otoczenia zewnętrznego, Grupa mBanku osiągnęła najwyższy poziom dochodów w historii, sięgający 10,8 mld zł. Głównym czynnikiem wzrostu był wynik z tytułu odsetek, który w ujęciu rocznym wzrósł o 21,7%. Efektywne zarządzanie marżą depozytową i kredytową w środowisku wysokich stóp procentowych leży bez wątpienia u podstaw tego wyniku. W konsekwencji marża odsetkowa wzrosła z 3,71% w 2022 do 4,18% w 2023 roku.
Podobnie jak w poprzednich dwóch latach, koszty ryzyka prawnego związanego z walutowymi kredytami hipotecznymi pozostają nadal istotnym obciążeniem. W 2023 roku dominowała niekorzystna dla banków linia orzecznicza sądów, przy jednoczesnym wysokim napływie nowych pozwów. Grupa mBanku ujęła w rachunku zysków i strat za 2023 rok koszty ryzyka prawnego związanego z kredytami walutowymi w wysokości 4,9 mld zł. Koszty te wynikały w głównej mierze z aktualizacji założeń dotyczących populacji będącej w sporze z Bankiem, przewidywanego rozkładu wyroków sądowych, kosztu programu ugód oraz zmiany innych parametrów modelowych, w szczególności w następstwie orzeczenia TSUE w sprawie C-520/21 dotyczącego wynagrodzenia za korzystanie z kapitału w przypadku unieważnienia umowy kredytu walutowego. Odnotować
również należy znaczący postęp w realizacji programu ugód z kredytobiorcami, stanowiący alternatywę dla długotrwałych i kosztownych sporów sądowych. Na koniec 2023 roku Bank zawarł 13 321 ugód z klientami, co w porównaniu z końcem poprzedniego roku (1 886 ugód) pokazuje wysoką skuteczność działań w tym obszarze. Stopień pokrycia rezerwami portfela kredytów indeksowanych w CHF wyniósł 99,5%, co dodatkowo, uwzględniając poziom kapitału Banku alokowanego na segment „Walutowe Kredyty Hipoteczne”, świadczy o dobrym zabezpieczeniu w przypadku materializacji ryzyka prawnego dotyczącego kredytów walutowych. Przy tym Bank troszczył się o efektywność kosztową, co pozwoliło osiągnąć poziom 28,5% wskaźnika kosztów do dochodów C/I za 2023 rok (w 2022 – 34,3%).
Grupa mBanku zakończyła 2023 rok zyskiem brutto w wysokości 970,6 mln zł. W rezultacie zysk netto wyniósł 24,1 mln wobec straty netto, która w 2022 roku wyniosła 702,7 mln zł. W tym miejscu należy podkreślić, że wyniki finansowe głównego biznesu, czyli bez segmentu „Walutowe Kredyty Hipoteczne” potwierdzają efektywne wykorzystanie unikalnych cech modelu biznesowego i wskazują pozytywną perspektywę, pozwalającą kontynuować organiczny wzrost, a co za tym idzie wzrost wartości dla akcjonariuszy. W 2023 roku główny biznes Grupy mBanku wygenerował zysk netto w wysokości 5 041,9 mln zł, co stanowi wartość dwukrotnie wyższą niż w 2022 roku. Natomiast wskaźnik zwrotu z kapitału ROE w 2023 roku wyniósł 40,0%, a w 2022 roku 22,1%.
Wpływ negatywnych czynników tworzących presję na współczynniki kapitałowe został ograniczony poprzez aktywne działanie Banku prowadzące do utrzymania solidnych buforów kapitałowych, zarówno w zakresie współczynnika Tier 1, jak i TCR (na koniec 2023 roku odpowiednio 14,71% i 17,04%, dla współczynników Tier 1 oraz TCR).
Było to możliwe m.in. dzięki przeprowadzeniu transakcji sekurytyzacji syntetycznej na portfelu detalicznych kredytów niehipotecznych o łącznej wartości 9,96 mld zł. Transakcja wyjątkowa w wielu aspektach - zarówno ze względu na wartość (największy sekurytyzowany portfel w Europie Środkowo-Wschodniej), jak i jej innowacyjność i kompleksowość ustrukturyzowana z syntetyczną marżą nadwyżkową (SES) w ramach nowego projektu RTS (EBA/RTS/2023/02) oraz jako spełniająca kryteria STS (prosta, przejrzysta i standardowa sekurytyzacja), zgodnie z Rozporządzeniem PE i Rady 2021/557. Dodatkowo, wymogi MREL zostały spełnione z nadwyżką dzięki emisji zielonych obligacji senioralnych nieuprzywilejowanych
o łącznej wartości nominalnej 750 mln euro w ramach Programu EMTN. Jest to największa emisja obligacji w historii mBanku i druga transakcja benchmarkowa w ramach Green Bond Framework Grupy mBanku. W księdze popytu uczestniczyło ponad 120 inwestorów, ze skalą popytu na poziomie 1.48 mld euro (73% inwestorzy ESG). Sukces tej emisji demonstruje, że w transakcjach na europejskich rynkach kapitałowych kluczowe znaczenie mają czynniki ESG, a dobrze skonstruowane zielone obligacje przyciągają zarówno dużą, jak i zdywersyfikowaną bazę inwestorów. Bank wykazał również stabilność oraz bezpieczeństwo w obszarze zarządzania płynnością. Świadczą o tym wysokie poziomy wskaźników płynności LCR i NSFR oraz relacja kredytów netto do depozytów na poziomie 61,2%.
Powyższe wyniki były możliwe do osiągniecia dzięki konsekwentnej realizacji strategii Grupy mBanku na lata 2021-2025 - „Od ikony mobilności do ikony możliwości”. Jednocześnie, reagując na dynamicznie zmieniające się otoczenie, mBank dokonał w roku 2023 gruntownego przeglądu kierunków rozwoju i celów strategicznych. Rada Nadzorcza przyjęła do wiadomości raport Zarządu Banku o stanie realizacji strategii Grupy mBanku, zapoznała się z korektą wybranych celów i miar biznesowych, przy utrzymaniu głównych kierunków rozwoju Grupy.
Grupa mBanku nieustannie dąży do tego, aby być liderem zrównoważonego rozwoju w sektorze bankowym, dlatego też integralną częścią Strategii Grupy mBanku jest strategia ESG. O determinacji Grupy w konsekwentnym uwzględnianiu aspektów środowiskowych, społecznych i dot. ładu korporacyjnego w każdym aspekcie działalności świadczą zrewidowane aspiracje i główne kierunki działania. Bank wspiera przedsiębiorców oraz konsumentów w zielonej transformacji oraz stosuje obniżoną marżę dla kredytów hipotecznych na nieruchomości spełniające wysokie standardy energooszczędności. Jednocześnie, dba o wzrost udziału w finansowaniu projektów OZE oraz zrównoważonym finansowaniu, a także aranżowaniu zielonych obligacji dla klientów. W 2023 roku mBank przeznaczył ponad 5,3 mld na zrównoważone kredyty oraz prawie 4,4 mld mobilizacji kapitału na zrównoważone finansowanie, w tym ponad 1 mld w ramach zrównoważonych i zielonych obligacji oraz ponad 1 mld w ramach Sustainability Linked Loans. W 2023 roku mBank kontynuował również prace nad ograniczaniem i raportowaniem śladu węglowego oraz prace nad zgłoszeniem celów klimatycznych do Science Based Targets Initiatives.
Nieodłączną częścią strategii ESG mBanku jest budowanie inkluzywnego środowiska pracy. Bank po raz kolejny został uznany przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu jako jeden z najlepszych pracodawców zarządzających różnorodnością i budujących włączającą kulturę. Znajduje się też w gronie najlepiej ocenianych pracodawców według badania Kincentric Polska.
Dla mBanku kluczowe znaczenie ma komunikacja z akcjonariuszami i inwestorami. O wysokiej wartości użytkowej przygotowywanych raportów świadczy fakt, że po raz jedenasty z rzędu Bank zdobył nagrodę specjalną „The Best of the Best” kolejnej edycji konkursu The Best Annual Report, organizowanego przez Instytut Rachunkowości i Podatków dla najlepszego raportu rocznego w kategorii instytucji finansowych. W tym plebiscycie otrzymał również kolejny raz wyróżnienie za najlepsze oświadczenie o stosowaniu ładu korporacyjnego.
Z satysfakcją przyjmuję fakt, że Grupa mBanku pozostaje świadoma odpowiedzialności, ale jednocześnie szansy, jaka wynika z rozwijania zrównoważonego finansowania i agendy ESG.
Nie można przejść obojętnie wobec działań podejmowanych przez mBank w trosce o utrzymanie pozycji lidera digitalizacji w bankowości. Rozszerzenie zakresu usług dostępnych w kanałach zdalnych, m.in. poprzez udostępnienie nowych funkcji w aplikacji mobilnej dla klientów detalicznych i aplikacji mBank Company Mobile dla klientów korporacyjnych oraz rozwój funkcjonalności zarządzania finansami osobistymi trwale przyczynia się do wzrostu bazy klientów mBanku, zarówno detalicznych, jak i korporacyjnych, w szczególności korzystających z aplikacji mobilnych. W dobie wyścigu technologicznego mBank tworzy swoje produkty i usługi tak, by były intuicyjne i proste w obsłudze, zgodnie z hasłem „technologia do usług”. Dla klientów ważne jest poczucie bezpieczeństwa, które jest priorytetem również w kontekście cyfrowym. Kryminalny serial audio mBanku „Jazgot”, mający na celu poszerzanie świadomości społeczeństwa w zakresie cyberbezpieczeństwa, otrzymał złoto w konkursie „Złote Spinacze” w kategorii „Content marketing branded content”.
Pragnę w imieniu całej Rady Nadzorczej podziękować Zarządowi oraz pracownikom mBanku za współpracę i zaangażowanie, a Wam, drodzy Akcjonariusze za okazane zaufanie. Jestem przekonana, że pomimo niepewności, która znajduje swoje odzwierciedlenie w wielu aspektach życia społeczno-
gospodarczego oraz dynamicznie zmieniającego się środowiska prawnego, mBank w 2024 roku będzie kontynuował z sukcesem realizację strategii „Od ikony mobilności do ikony możliwości”, a to przyniesie oczekiwany zwrot z inwestycji oraz stabilny rozwój mBanku ważny dla klientów, pracowników, regulatorów oraz pozostałych interesariuszy.
Prof. Agnieszka Słomka-Gołębiowska
Przewodnicząca Rady Nadzorczej