Sprawozdanie niezależnego biegłego rewidenta
z badania rocznego skonsolidowanego sprawozdania
finansowego Grupy Kapitałowej
ING Banku Śląskiego S.A.
za rok obrotowy zakończony
dnia 31 grudnia 2023 roku
Mazars Audyt Sp. z o.o.
ul. Piękna 18
00-549 Warszawa
Mazars Audyt Sp. z o.o.
Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy, XII Wydział Gospodarczy KRS nr 0000086577, kapitał zakładowy: 1 268 000,00 PLN,
NIP: 5260215409, REGON: 011110970
SPRAWOZDANIE NIEZALEŻNEGO BIEGŁEGO REWIDENTA
Z BADANIA ROCZNEGO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA
FINANSOWEGO
Dla Walnego Zgromadzenia i Rady Nadzorczej ING Banku Śląskiego S.A.
Sprawozdanie z badania rocznego skonsolidowanego sprawozdania
finansowego
Opinia
Przeprowadziliśmy badanie rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy
kapitałowej, w której jednostką dominującą jest ING Bank Śląski S.A.
(„Jednostka dominująca") („Grupa”) zawierające skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji
finansowej na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz skonsolidowany rachunek zysków i strat,
skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów, sprawozdanie ze zmian
w skonsolidowanym kapitale własnym, skonsolidowane sprawozdanie z przepływów
pieniężnych za rok obrotowy od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2023 roku oraz informację
dodatkową do skonsolidowanego sprawozdania finansowego zawierającą politykę
rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające („skonsolidowane sprawozdanie
finansowe").
Naszym zdaniem załączone skonsolidowane sprawozdanie finansowe:
przedstawia rzetelny i jasny obraz skonsolidowanej sytuacji majątkowej i finansowej
Grupy na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz jej skonsolidowanego wyniku finansowego
i skonsolidowanych przepływów pieniężnych za rok obrotowy zakończony w tym dniu
zgodnie z mającymi zastosowanie Międzynarodowymi Standardami
Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi przez Unię Europejską
oraz przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości;
jest zgodne co do formy i treści z obowiązującymi Grupę przepisami prawa
oraz statutem Jednostki dominującej.
Niniejsza opinia jest spójna ze sprawozdaniem dodatkowym dla Komitetu Audytu,
które wydaliśmy dnia 7 marca 2024 roku.
Mazars Audyt Sp. z o.o. 3
Podstawa opinii
Nasze badanie przeprowadziliśmy zgodnie z Krajowymi Standardami Badania w brzmieniu
Międzynarodowych Standardów Badania przyjętymi uchwałą Krajowej Rady Biegłych
Rewidentów nr 3430/52a/2019 z dnia 21 marca 2019 roku w sprawie krajowych standardów
badania oraz innych dokumentów, z późn. zm. oraz uchwałą Rady Polskiej Agencji Nadzoru
Audytowego nr 38/I/2022 z dnia 15 listopada 2022 roku w sprawie krajowych standardów
kontroli jakości oraz Krajowego Standardu Badania 220 (Zmienionego) („KSB”), a także
stosownie do Ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich
oraz nadzorze publicznym („Ustawa o biegłych rewidentach” Dz. U. z 2023 r. poz. 1015
z późn. zm.) oraz Rozporządzenia UE nr 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 roku w sprawie
szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych
jednostek interesu publicznego, uchylającego decyzję Komisji 2005/909/WE
(„Rozporządzenie UE” Dz. Urz. UE L158 z 27.05.2014, str. 77, z późn. zm.).
Nasza odpowiedzialność zgodnie z tymi standardami została dalej opisana w sekcji naszego
sprawozdania „Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie skonsolidowanego
sprawozdania finansowego”.
Jesteśmy niezależni od Spółek Grupy zgodnie z Międzynarodowym Kodeksem etyki
zawodowych księgowych (w tym Międzynarodowymi standardami niezależności) Rady
Międzynarodowych Standardów Etyki dla Księgowych („Kodeks IESBA") przyjętym uchwałą
Krajowej Rady Biegłych Rewidentów nr 3431/52a/2019 z dnia 25 marca 2019 roku w sprawie
zasad etyki zawodowej biegłych rewidentów, z późn. zm., oraz z innymi wymogami etycznymi,
które mają zastosowanie do badania sprawozdfinansowych w Polsce. Wypełniliśmy nasze
inne obowiązki etyczne zgodnie z tymi wymogami i Kodeksem IESBA. W trakcie
przeprowadzania badania kluczowy biegły rewident oraz firma audytorska pozostali niezależni
od Spółek Grupy zgodnie z wymogami niezależności określonymi w Ustawie o biegłych
rewidentach oraz w Rozporządzeniu UE.
Uważamy, że dowody badania, które uzyskaliśmy wystarczające i odpowiednie,
aby stanowić podstawę dla naszej opinii.
Kluczowe sprawy badania
Kluczowe sprawy badania to sprawy, które według naszego zawodowego osądu były
najbardziej znaczące podczas badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego
za bieżący okres sprawozdawczy. Obejmują one najbardziej znaczące ocenione rodzaje
ryzyka istotnego zniekształcenia, w tym ocenione rodzaje ryzyka istotnego zniekształcenia
spowodowanego oszustwem. Do spraw tych odnieśliśmy się w kontekście naszego badania
skonsolidowanego sprawozdania finansowego jako całości oraz przy formułowaniu naszej
opinii oraz podsumowaliśmy naszą reakcję na te rodzaje ryzyka, a w przypadkach, w których
uznaliśmy za stosowne przedstawiliśmy najważniejsze spostrzeżenia związane z tymi
rodzajami ryzyka. Nie wyrażamy osobnej opinii na temat tych spraw.
Mazars Audyt Sp. z o.o. 4
Kluczowa sprawa badania
Jak nasze badanie odniosło się do tej sprawy
Odpisy na oczekiwane straty
kredytowe dotyczące kredytów i
innych należności udzielonych
klientom
Zgodnie z Międzynarodowym
Standardem Sprawozdawczości
Finansowej 9 Instrumenty finansowe
("MSSF 9") Zarząd Jednostki
dominującej powinien
określić wartość oczekiwanych strat
kredytowych, które mogą wystąpić
w okresie 12 miesięcy lub w pozostałym
okresie życia składnika aktywów
finansowych, w zależności od
klasyfikacji poszczególnych aktywów do
kategorii ryzyka („etapów”)
z uwzględnieniem wpływu przyszłych
warunków makroekonomicznych na
poziom oczekiwanych strat
kredytowych.
Ustalenie kwoty i momentu rozpoznania
oczekiwanych strat kredytowych
wymaga zastosowania znaczącego
osądu oraz istotnych i złożonych
oszacowań, w tym przede wszystkim
w zakresie parametrów ryzyka
kredytowego w modelach kalkulacji
oczekiwanych strat kredytowych.
Szacunek odpisów na oczekiwane straty
kredytowe uwzględnia kwestię wpływu
zmiennych warunków
makroekonomicznych gospodarki.
Szacunek ten wymagał zastosowania
przez Zarząd Jednostki dominującej
dodatkowych założeń i korekt
eksperckich, które uwzględniają
niepewność związaną
z obecnym i przyszłym otoczeniem
makroekonomicznym oraz
odzwierciedlają czynniki ryzyka, które
nie zostały ujęte w modelach Grupy.
Dokonaliśmy krytycznej analizy zaprojektowania
i wdrożenia procesu oceny ryzyka kredytowego
i szacowania oczekiwanych strat kredytowych oraz
zweryfikowaliśmy skuteczność mechanizmów
kontrolnych wdrożonych przez Grupę w zakresie
identyfikacji i szacowania oczekiwanych strat
kredytowych.
Dokonaliśmy uzgodnienia bazy należności z tytułu
kredytów i innych należności udzielonych klientom z
księgami rachunkowymi Grupy w celu potwierdzenia
kompletności ujęcia należności z tytułu kredytów
i innych należności udzielonych klientom będących
podstawą tworzenia odpisów na oczekiwane straty
kredytowe, a także wartości tych odpisów.
Wykonaliśmy procedury analityczne w zakresie
pokrycia portfela kredytowego oczekiwanymi stratami
kredytowymi i ich zmian oraz przeniesienia ekspozycji
pomiędzy fazami.
Przeprowadziliśmy ocenę stosowanej przez Grupę
metodyki utraty wartości pod kątem zgodności
z wymogami MSSF 9, w szczególności w zakresie
stosowania kryteriów identyfikacji znaczącego wzrostu
ryzyka kredytowego, definicji niewykonania
zobowiązania, przyjętych parametrów ryzyka
kredytowego oraz uwzględnienia wpływu przyszłych
warunków makroekonomicznych na poziom
oczekiwanych strat kredytowych.
W przypadku portfela kredytów i innych należności
udzielonych klientom ocenianego metodą kolektywną:
przeprowadziliśmy analizę stosowanej metodyki
kalkulacji odpisów na oczekiwane straty kredytowe
dla ekspozycji ocenianych metodą kolektywną, w
tym ostrożtności parametrów ryzyka stosowanych
przez Grupę,
przeprowadziliśmy niezależną weryfikację
kalkulacji odpisów na oczekiwane straty kredytowe
dla całej populacji kredytów,
przeprowadziliśmy ocenę weryfikacji modeli na
podstawie danych historycznych (tzw. back-
testów),
Mazars Audyt Sp. z o.o. 5
Obszar ten uznaliśmy za kluczową
sprawę badania, ponieważ szacowanie
odpisów na oczekiwane straty
kredytowe wiąże się ze znaczącym
nieodłącznym ryzykiem błędów a także
niepewnością dokonanych szacunków
i wymaga od Zarządu Grupy
zastosowania istotnego osądu oraz,
biorąc pod uwagę wielkość portfela
kredytowego, ma istotny wpływ na
sprawozdanie finansowe.
Nota III.3.1.1 Szacowanie oczekiwanych
strat kredytowych w odniesieniu do
aktywów finansowych oraz utrata
wartości aktywów trwałych oraz nota II.2
Ryzyko kredytowe zawierają
szczegółowe informacje na temat
stosowanych metod i modeli oraz
poziomu odpisów na oczekiwane straty
kredytowe w portfelu kredytów
i pożyczek udzielonych klientom.
zweryfikowaliśmy podejście oraz założenia przyjęte
na potrzeby utworzenia korekt nieuwzględnionych
w modelach utworzonych w celu odzwierciedlenia
wpływu niepewnych warunków ekonomicznych na
wycenę odpisów na oczekiwane straty kredytowe.
W przypadku portfela kredytów i innych należności
udzielonych klientom ocenianego metodą
indywidualną:
przeprowadziliśmy analizę poprawności procesu
identyfikacji utraty wartości i klasyfikacji do etapów,
na wybranej próbie ekspozycji kredytowych
zapoznaliśmy się z dokumentami dotyczącymi
sytuacji finansowej kredytobiorcy
i zweryfikowaliśmy poprawność
przyporządkowania do odpowiedniego etapu,
dla wybranych kredytów i pożyczek z utratą
wartości (etap 3), przetestowaliśmy założenia
stosowane przy obliczaniu oczekiwanych strat
kredytowych, w szczególności przewidywane
scenariusze i przypisane im prawdopodobieństwa
oraz terminy i kwoty oczekiwanych przepływów
pieniężnych, w tym przepływów pieniężnych ze
spłat i realizacji zabezpieczeń.
Oceniliśmy także adekwatność i kompletność ujawnień
dot. odpisów na oczekiwane straty kredytowe w
skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.
Wpływ ryzyka prawnego dotyczącego
kredytów hipotecznych
indeksowanych do CHF
Szacunek dotyczący wpływu ryzyka
prawnego dotyczącego kredytów
hipotecznych indeksowanych do CHF
skutkujący rozpoznaniem korekty
wartości bilansowej brutto tych kredytów
lub związanych z nimi rezerw na
sprawy sporne jest złożony i wymaga
znacznego stopnia osądu przy ustalaniu
możliwych scenariuszy, a także w
odniesieniu do przyjętych założeń w
zakresie ilości spodziewanych pozwów,
prawdopodobieństwa ich rozstrzygnięć
z uwzględnieniem możliwości zawarcia
ugody sądowej oraz kwoty straty
W zakresie oszacowania wysokości wpływu ryzyka
prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych
indeksowanych do CHF nasze procedury badania
nakierowane były głównie na ocenę modelu
i poszczególnych założeń przyjętych przez Zarząd
Jednostki dominującej mających istotny wpływ na
poziom szacowanych kosztów ryzyka prawnego.
W szczególności przeprowadziliśmy niżej opisane
procedury:
przeprowadziliśmy krytyczną ocenę modelu
szacowania wpływu ryzyka prawnego dotyczącego
kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF
i poszczególnych założeń,
przeprowadziliśmy rozmowy z Zarządem Jednostki
dominującej oraz specjalistami, w tym z
prawnikami Jednostki dominującej, na temat
Mazars Audyt Sp. z o.o. 6
w przypadku przegrania przez Grupę
sprawy sądowej lub zawarcia ugody
sądowej.
Szacunki Grupy w tym zakresie opierają
się na historycznych obserwacjach
wskazujących na znaczną niepewność
co do liczby pozwów, które zostaną
złożone do sądu w przyszłości, jak i na
brak jednolitej linii orzeczniczej w
istniejących wyrokach sądowych.
Nota III.3.6 Odpisy i rezerwy portfelowe
związane z portfelem kredytów
hipotecznych indeksowanych do kursu
franka szwajcarskiego zawiera
szczegółowe informacje na temat
założeń przyjętych do wyliczenia korekty
wartości bilansowej brutto kredytów
hipotecznych indeksowanych do kursu
CHF i związanych z nimi rezerw na
sprawy sporne oraz możliwych
alternatywnych wyników
przedstawionych w ramach analizy
wrażliwości szacunku.
przyjętych założeń uwzględniających historyczne
obserwacje, w tym informacje i zdarzenia
następujące po dacie bilansowej, dotychczasowe
i możliwe rozstrzygnięcia prawne, w szczególności
rozstrzygnięcia Trybunału Sprawiedliwości Unii
Europejskiej (TSUE),
przeanalizowaliśmy dokumentację Grupy na
potrzeby oszacowania statystycznego
prawdopodobieństwa realizacji poszczególnych
scenariuszy możliwych rozstrzygnięć,
zweryfikowaliśmy przyjęte przez Grupę w oparciu
o dane historyczne założenia do oszacowania
prawdopodobieństwa zawarcia przyszłych ugód i
realizowanego z ich powodu poziomu strat,
przeanalizowaliśmy sposób wyliczenia wartości
potencjalnych strat w ramach poszczególnych
scenariuszy przyjętych przez Grupę na podstawie
danych historycznych,
zweryfikowaliśmy model zastosowany przez Grupę
do oszacowania wpływu ryzyka prawnego,
sprawdziliśmy poprawność i kompletność danych
stanowiących podstawę obliczeń oraz
potwierdziliśmy matematyczną poprawność
obliczeń,
przeanalizowaliśmy zdarzenia po dacie bilansowej
i ich wpływ na szacunek rezerw,
przeanalizowaliśmy rejestr reklamacji klientów, ze
szczególnym uwzględnieniem zagadnień
związanych z walutowymi kredytami hipotecznymi
indeksowanymi do CHF.
Oceniliśmy także adekwatność i kompletność
ujawnianych informacji dotyczących wpływu ryzyka
prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych
indeksowanych do CHF w skonsolidowanym
sprawozdaniu finansowym.
Inne sprawy
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy za rok zakończony dnia 31 grudnia 2022
roku zostało zbadane przez działającego w imieniu innej firmy audytorskiej biegłego
rewidenta, który wyraził opinię bez zastrzeżeń na temat tego sprawozdania w dniu 17 marca
2023 roku.
Mazars Audyt Sp. z o.o. 7
Odpowiedzialność Zarządu i Rady Nadzorczej Jednostki dominującej za
skonsolidowane sprawozdanie finansowe
Zarząd Jednostki dominującej jest odpowiedzialny za sporządzenie skonsolidowanego
sprawozdania finansowego, które przedstawia rzetelny i jasny obraz sytuacji majątkowej
i finansowej i wyniku finansowego Grupy zgodnie z Międzynarodowymi Standardami
Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi przez Unię Europejską, przyjętymi zasadami
(polityką) rachunkowości oraz obowiązującymi Grupę przepisami prawa i statutem Jednostki
dominującej, a także za kontrolę wewnętrzną, którą Zarząd Jednostki dominującej uznaje za
niezbędną, aby umożliwić sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego
niezawierającego istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem lub błędem.
Sporządzając skonsolidowane sprawozdanie finansowe, Zarząd Jednostki dominującej jest
odpowiedzialny za ocenę zdolności Grupy do kontynuowania działalności, ujawnienie, jeżeli
ma to zastosowanie, spraw związanych z kontynuacją działalności oraz za przyjęcie zasady
kontynuacji działalności jako podstawy rachunkowości, z wyjątkiem sytuacji, kiedy Zarząd
albo zamierza dokonać likwidacji Grupy, albo zaniechać prowadzenia działalności albo nie ma
żadnej realnej alternatywy dla likwidacji lub zaniechania działalności.
Zarząd Jednostki dominującej oraz członkowie Rady Nadzorczej Jednostki dominującej
zobowiązani do zapewnienia, aby skonsolidowane sprawozdanie finansowe spełniało
wymagania przewidziane w ustawie z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości („Ustawa
o rachunkowości” Dz. U. z 2023 r. poz. 120 z późn. zm.). Członkowie Rady Nadzorczej
Jednostki dominującej odpowiedzialni za nadzorowanie procesu sprawozdawczości
finansowej.
Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie skonsolidowanego
sprawozdania finansowego
Naszymi celami uzyskanie racjonalnej pewności, czy skonsolidowane sprawozdanie
finansowe jako całość nie zawiera istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem
lub błędem oraz wydanie sprawozdania z badania zawierającego naszą opinię. Racjonalna
pewność jest wysokim poziomem pewności, ale nie gwarantuje, że badanie przeprowadzone
zgodnie z KSB zawsze wykryje istniejące istotne zniekształcenie. Zniekształcenia mogą
powstawać na skutek oszustwa lub błędu i uważane za istotne, jeżeli można racjonalnie
oczekiwać, że pojedynczo lub łącznie mogłyby wpłynąć na decyzje gospodarcze
użytkowników podjęte na podstawie tego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Zakres badania nie obejmuje zapewnienia co do przyszłej rentowności Grupy
ani efektywności lub skuteczności prowadzenia jej spraw przez Zarząd Jednostki dominującej
obecnie lub w przyszłości.
Podczas badania zgodnego z KSB stosujemy zawodowy osąd i zachowujemy zawodowy
sceptycyzm, a także:
identyfikujemy i oceniamy ryzyka istotnego zniekształcenia skonsolidowanego
sprawozdania finansowego spowodowanego oszustwem lub błędem, projektujemy
i przeprowadzamy procedury badania odpowiadające tym ryzykom i uzyskujemy
dowody badania, które wystarczające i odpowiednie, aby stanowić podstawę dla
naszej opinii. Ryzyko niewykrycia istotnego zniekształcenia wynikającego z oszustwa
Mazars Audyt Sp. z o.o. 8
jest większe niż tego wynikającego z błędu, ponieważ oszustwo może dotyczyć
zmowy, fałszerstwa, celowych pominięć, wprowadzenia w błąd lub obejścia kontroli
wewnętrznej;
uzyskujemy zrozumienie kontroli wewnętrznej stosownej dla badania w celu
zaprojektowania procedur badania, które odpowiednie w danych okolicznościach,
ale nie w celu wyrażenia opinii na temat skuteczności kontroli wewnętrznej Grupy;
oceniamy odpowiedniość zastosowanych zasad (polityki) rachunkowości oraz
zasadność szacunków księgowych oraz powiązanych ujawnień dokonanych przez
Zarząd Jednostki dominującej;
wyciągamy wniosek na temat odpowiedniości zastosowania przez Zarząd Jednostki
dominującej zasady kontynuacji działalności jako podstawy rachunkowości oraz,
na podstawie uzyskanych dowodów badania, czy istnieje istotna niepewność
związana ze zdarzeniami lub warunkami, która może poddaw w znaczącą
wątpliwość zdolność Grupy do kontynuacji działalności. Jeżeli dochodzimy
do wniosku, że istnieje istotna niepewność, wymagane jest od nas zwrócenie uwagi
w naszym sprawozdaniu biegłego rewidenta na powiązane ujawnienia
w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym lub, jeżeli takie ujawnienia
nieadekwatne, modyfikujemy naszą opinię. Nasze wnioski oparte na dowodach
badania uzyskanych do dnia sporządzenia naszego sprawozdania biegłego rewidenta,
jednakże przyszłe zdarzenia lub warunki mogą spowodować, że Grupa zaprzestanie
kontynuacji działalności;
oceniamy ogólną prezentację, strukturę i zawartość skonsolidowanego sprawozdania
finansowego, w tym ujawnienia, oraz czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe
przedstawia będące ich podstawą transakcje i zdarzenia w sposób zapewniający
rzetelną prezentację;
uzyskujemy wystarczające odpowiednie dowody badania odnośnie do informacji
finansowych jednostek lub działalności gospodarczych wewnątrz Grupy w celu
wyrażenia opinii na temat skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Jesteśmy
odpowiedzialni za kierowanie, nadzór i przeprowadzenie badania Grupy i pozostajemy
wyłącznie odpowiedzialni za naszą opinię z badania.
Przekazujemy Komitetowi Audytu Jednostki dominującej informacje o, między innymi,
planowanym zakresie i czasie przeprowadzenia badania oraz znaczących ustaleniach
badania, w tym wszelkich znaczących słabościach kontroli wewnętrznej, które zidentyfikujemy
podczas badania.
Składamy Komitetowi Audytu Jednostki dominującej oświadczenie, że przestrzegaliśmy
stosownych wymogów etycznych dotyczących niezależności oraz, że będziemy informować
go o wszystkich powiązaniach i innych sprawach, które mogłyby być racjonalnie uznane za
stanowiące zagrożenie dla naszej niezależności, a tam gdzie ma to zastosowanie,
informujemy o zastosowanych zabezpieczeniach.
Spośród spraw przekazywanych Komitetowi Audytu Jednostki dominującej ustaliliśmy te
sprawy, które były najbardziej znaczące podczas badania skonsolidowanego sprawozdania
finansowego za bieżący okres sprawozdawczy i dlatego uznaliśmy je za kluczowe sprawy
badania. Opisujemy te sprawy w naszym sprawozdaniu biegłego rewidenta, chyba że
Mazars Audyt Sp. z o.o. 9
przepisy prawa lub regulacje zabraniają publicznego ich ujawnienia lub gdy, w wyjątkowych
okolicznościach, ustalimy, że kwestia nie powinna być przedstawiona w naszym
sprawozdaniu, ponieważ można byłoby racjonalnie oczekiwać, że negatywne konsekwencje
przeważyłyby korzyści takiej informacji dla interesu publicznego.
Inne informacje, w tym sprawozdanie z działalności
Na inne informacje składa się:
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego w 2023
roku („Sprawozdanie z działalności") wraz z zawartym w nim listem Prezesa Zarządu
oraz z oświadczeniem o stosowaniu ładu korporacyjnego, które jest wyodrębnioną
częścią tego Sprawozdania z działalności,
Odrębne sprawozdanie na temat informacji niefinansowych, o którym mowa w art. 55
ust. 2c Ustawy o rachunkowości,
List Przewodniczącego Rady Nadzorczej;
Oświadczenie Rady Nadzorczej dotyczące Komitetu Audytu;
Sprawozdanie Rady Nadzorczej z wyników oceny rocznego sprawozdania
finansowego ING Banku Śląskiego S.A. za 2023 rok;
Ocena działalności Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. w 2023 roku
sporządzona przez Radę Nadzorczą.
(razem „Inne informacje").
Sprawozdanie z działalności Grupy i Jednostki dominującej za 2023 rok, zgodnie z art. 55 ust.
2a Ustawy o rachunkowości, zostało sporządzone łącznie.
Odpowiedzialność Zarządu i Rady Nadzorczej Jednostki dominującej
Zarząd Jednostki dominującej jest odpowiedzialny za sporządzenie Innych informacji zgodnie
z przepisami prawa.
Zarząd Jednostki dominującej oraz członkowie Rady Nadzorczej Jednostki dominującej
zobowiązani do zapewnienia, aby Sprawozdanie z działalności wraz z oświadczeniem
o stosowaniu ładu korporacyjnego, które jest wyodrębnioną częścią tego Sprawozdania
z działalności, a także odrębne sprawozdanie na temat informacji niefinansowych, o którym
mowa w art. 55 ust. 2c Ustawy o rachunkowości, spełniały wymagania przewidziane
w Ustawie o rachunkowości.
Odpowiedzialność biegłego rewidenta
Nasza opinia z badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie obejmuje Innych
informacji. W związku z badaniem skonsolidowanego sprawozdania finansowego naszym
obowiązkiem jest zapoznanie się z Innymi informacjami, i czyniąc to, rozpatrzenie, czy Inne
informacje nie istotnie niespójne ze skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym lub
naszą wiedzą uzyskaną podczas badania, lub w inny sposób wydają się istotnie
zniekształcone. Jeśli na podstawie wykonanej pracy, stwierdzimy istotne zniekształcenia
w Innych informacjach, jesteśmy zobowiązani poinformować o tym w naszym sprawozdaniu
Mazars Audyt Sp. z o.o. 10
z badania. Naszym obowiązkiem zgodnie z wymogami Ustawy o biegłych rewidentach jest
również wydanie opinii czy sprawozdanie z działalności zostało sporządzone zgodnie
z przepisami oraz czy jest zgodne z informacjami zawartymi w skonsolidowanym
sprawozdaniu finansowym. Dodatkowo, zgodnie z wymogami art. 111a ust. 3 ustawy z dnia
29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe („Prawo bankowe” - Dz. U. z 2023 r. poz. 2488 z późn.
zm.), naszym obowiązkiem jest zbadanie informacji określonych w art. 111a ust. 2 Prawa
bankowego zawartych w Sprawozdaniu z działalności. Ponadto jesteśmy zobowiązani do
poinformowania, czy Grupa sporządziła odrębne sprawozdanie na temat informacji
niefinansowych oraz wydania opinii, czy Grupa w oświadczeniu o stosowaniu ładu
korporacyjnego zawarła wymagane informacje.
Opinia o Sprawozdaniu z działalności
Na podstawie wykonanej w trakcie badania pracy, naszym zdaniem, Sprawozdanie
z działalności:
zostało sporządzone zgodnie z art. 49 Ustawy o rachunkowości, oraz paragrafem
71 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 roku w sprawie informacji
bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych
oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa
państwa niebędącego państwem członkowskim („Rozporządzenie o informacjach
bieżących” Dz. U. z 2018 r. poz. 757 z późn. zm.) oraz art. 111a ust. 2 Prawa
bankowego,
jest zgodne z informacjami zawartymi w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.
Opinia o oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego
Naszym zdaniem w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego Grupa zawarła
informacje określone w paragrafie 70 ust. 6 punkt 5 Rozporządzenia o informacjach
bieżących. Ponadto, naszym zdaniem, informacje wskazane w paragrafie 70 ust. 6 punkt 5 lit.
c-f, h oraz lit. i tego Rozporządzenia zawarte w oświadczeniu o stosowaniu ładu
korporacyjnego zgodne z mającymi zastosowanie przepisami oraz informacjami zawartymi
w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.
Informacja na temat informacji niefinansowych
Zgodnie z wymogami Ustawy o biegłych rewidentach informujemy, że Grupa sporządziła
oświadczenie na temat informacji niefinansowych, o którym mowa w art. 55 ust. 2b Ustawy
o rachunkowości jako wyodrębnioną część Sprawozdania z działalności.
Nie wykonaliśmy żadnych prac atestacyjnych dotyczących oświadczenia na temat informacji
niefinansowych i nie wyrażamy jakiegokolwiek zapewnienia na jego temat.
Oświadczenie na temat Innych informacji
Ponadto, w świetle wiedzy o Grupie i jej otoczeniu uzyskanej podczas naszego badania
oświadczamy, że nie stwierdziliśmy w Sprawozdaniu z działalności oraz pozostałych Innych
informacjach istotnych zniekształceń.
Mazars Audyt Sp. z o.o. 11
Sprawozdanie na temat innych wymogów prawa i regulacji
Opinia na temat zgodności oznakowania skonsolidowanego sprawozdania
finansowego, sporządzonego w jednolitym elektronicznym formacie
raportowania, z wymogami rozporządzenia o standardach technicznych
dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania
W związku z badaniem skonsolidowanego sprawozdania finansowego zostaliśmy
zaangażowani do przeprowadzania usługi atestacyjnej dającej racjonalną pewność w celu
wyrażenia opinii czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy na dzień i za rok
zakończony 31 grudnia 2023 roku, sporządzone w jednolitym elektronicznym formacie
raportowania („skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF”), zostało
oznakowane zgodnie z wymogami określonymi w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE)
nr 2019/815 z dnia 17 grudnia 2018 roku, uzupełniającym dyrektywę 2004/109/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych
dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania („Rozporządzenie
ESEF”).
Identyfikacja kryteriów i opis przedmiotu usługi
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF zostało sporządzone przez
Zarząd jednostki dominującej w celu spełnienia wymogów dotyczących oznakowania oraz
wymogów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu
raportowania, które są określone w Rozporządzeniu ESEF.
Przedmiotem naszej usługi atestacyjnej jest zgodność oznakowania skonsolidowanego
sprawozdania finansowego w formacie ESEF z wymogami Rozporządzenia ESEF, a wymogi
określone w tych regulacjach stanowią, naszym zdaniem, odpowiednie kryteria do
sformułowania przez nas opinii.
Odpowiedzialność Zarządu oraz Rady Nadzorczej Jednostki dominującej
Zarząd jest odpowiedzialny za sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego
w formacie ESEF zgodnie z wymogami dotyczącymi oznakowania oraz wymogami
technicznymi dotyczącymi specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania,
które określone w Rozporządzeniu ESEF. Odpowiedzialność ta obejmuje wybór
i zastosowanie odpowiednich znaczników XBRL, przy użyciu taksonomii określonej w tych
regulacjach.
Odpowiedzialność Zarządu obejmuje również zaprojektowanie, wdrożenie i utrzymanie
systemu kontroli wewnętrznej zapewniającego sporządzenie skonsolidowanego
sprawozdania finansowego w formacie ESEF, wolnego od istotnych niezgodności
z wymogami Rozporządzenia ESEF.
Członkowie Rady Nadzorczej jednostki dominującej odpowiedzialni za nadzorowanie
procesu sprawozdawczości finansowej, obejmującego również sporządzenie sprawozdań
finansowych zgodnie z formatem wynikającym z obowiązujących przepisów prawa.
Odpowiedzialność Biegłego Rewidenta
Naszym celem było wyrażenie opinii, na podstawie przeprowadzonej usługi atestacyjnej
dającej racjonalną pewność, czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF
Mazars Audyt Sp. z o.o. 12
zostało oznakowane zgodnie z wymogami Rozporządzenia ESEF.
Wykonaliśmy usługę zgodnie z Krajowym Standardem Usług Atestacyjnych dotyczącym
badania sprawozdań finansowych sporządzonych w jednolitym elektronicznym formacie
raportowania 3001PL (”KSUA 3001PL”) oraz, gdzie jest to stosowne, zgodnie z Krajowym
Standardem Usług Atestacyjnych Innych niż Badanie i Przegląd 3000 (Z) w brzmieniu
Międzynarodowego Standardu Usług Atestacyjnych 3000 (Zmienionego) „Usługi
atestacyjne inne niż badania lub przeglądy historycznych informacji finansowych”, („KSUA
3000 (Z)”).
Standard ten nakłada na biegłego rewidenta obowiązek zaplanowania i wykonania procedur
w taki sposób, aby uzyskać racjonalną pewność, że skonsolidowane sprawozdanie
finansowe w formacie ESEF zostało przygotowane zgodnie z określonymi kryteriami.
Racjonalna pewność jest wysokim poziomem pewności, ale nie gwarantuje, że usługa
przeprowadzona zgodnie z KSUA 3001PL oraz, gdzie jest to stosowne, zgodnie z KSUA
3000 (Z), zawsze wykryje istniejące istotne zniekształcenie.
Wybór procedur zależy od osądu biegłego rewidenta, w tym od jego oszacowania ryzyka
wystąpienia istotnych zniekształceń spowodowanych oszustwem lub błędem.
Przeprowadzając oszacowanie tego ryzyka, biegły rewident bierze pod uwagę kontrolę
wewnętrzną związaną ze sporządzeniem skonsolidowanego sprawozdania finansowego w
formacie ESEF w celu zaplanowania stosownych procedur, które mają zapewnić biegłemu
rewidentowi wystarczające i odpowiednie do okoliczności dowody. Ocena funkcjonowania
systemu kontroli wewnętrznej nie została przeprowadzona w celu wyrażenia opinii na temat
skuteczności jej działania.
Podsumowanie wykonanych prac
Zaplanowane i przeprowadzone przez nas procedury obejmowały między innymi:
uzyskanie zrozumienia procesu sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania
finansowego w formacie ESEF, obejmującego proces wyboru i zastosowania przez
Spółkę znaczników XBRL i zapewniania zgodności z Rozporządzeniem ESEF, w tym
zrozumienie mechanizmów systemu kontroli wewnętrznej związanych z tym
procesem;
uzgodnienie oznakowanych informacji zawartych w skonsolidowanym sprawozdaniu
finansowym w formacie ESEF do zbadanego skonsolidowanego sprawozdania
finansowego;
przy użyciu specjalistycznego narzędzia informatycznego ocenę spełnienia
standardów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego
formatu raportowania, ocenę kompletności oznakowania informacji
w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym w formacie ESEF znacznikami XBRL;
ocenę, czy zastosowane znaczniki XBRL z taksonomii określonej w Rozporządzeniu
ESEF zostały odpowiednio zastosowane oraz, czy użyto rozszerzeń taksonomii
w sytuacjach, gdy w podstawowej taksonomii określonej w Rozporządzeniu ESEF nie
zidentyfikowano odpowiednich elementów;
ocenę prawidłowości zakotwiczenia zastosowanych rozszerzeń taksonomii
Mazars Audyt Sp. z o.o. 13
w podstawowej taksonomii określonej w Rozporządzeniu ESEF;
testowanie poprawności obliczeń matematycznych dla poszczególnych pozycji
oznakowanych znacznikami XBRL.
Uważamy, że uzyskane przez nas dowody stanowią wystarczającą i odpowiednią podstawę
do wyrażenia przez nas opinii na temat zgodności oznakowania z wymogami rozporządzenia
ESEF.
Wymogi etyczne, w tym niezależność
Przeprowadzając usługę biegły rewident i firma audytorska przestrzegali wymogów
niezależności i innych wymogów etycznych określonych w Kodeksie IESBA. Kodeks IESBA
oparty jest na podstawowych zasadach dotyczących uczciwości, obiektywizmu, zawodowych
kompetencji i należytej staranności, zachowania poufności oraz profesjonalnego
postępowania. Przestrzegaliśmy również innych wymogów niezależności i etyki, które mają
zastosowanie dla niniejszej usługi atestacyjnej w Polsce.
Wymogi kontroli jakości
Firma audytorska stosuje krajowe standardy kontroli jakości wprowadzone uchwałą Rady
Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego nr 38/I/2022 z dnia 15 listopada 2022 roku. Krajowy
Standard Kontroli Jakości 1 w brzmieniu Międzynarodowego Standardu Zarządzania
Jakością (PL) 1 wymaga, aby firma audytorska zaprojektowała, wdrożyła i stosowała system
zarządzania jakością, w tym polityki lub procedury odnośnie zgodności z wymogami
etycznymi, standardami zawodowymi oraz mającymi zastosowanie wymogami prawnymi
i regulacyjnymi.
Opinia na temat zgodności z wymogami Rozporządzenia ESEF
Podstawę sformułowania opinii biegłego rewidenta stanowią kwestie opisane powyżej,
dlatego opinia powinna być czytana z uwzględnieniem tych kwestii.
Naszym zdaniem skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF zostało
oznakowane, we wszystkich istotnych aspektach, zgodnie z wymogami Rozporządzenia
ESEF.
Informacje o przestrzeganiu obowiązujących regulacji ostrożnościowych
Zarząd Jednostki dominującej odpowiada za zapewnienie zgodności działania Grupy
z regulacjami ostrożnościowymi, w tym za prawidłowość ustalenia współczynników
kapitałowych.
Naszym obowiązkiem jest poinformowanie w sprawozdaniu z badania, czy Grupa przestrzega
obowiązujących regulacji ostrożnościowych określonych w odrębnych przepisach,
w szczególności czy Grupa prawidłowo ustaliła współczynniki kapitałowe przedstawione
w nocie I.3.4. „Adekwatność kapitałowa”.
Celem badania sprawozdania finansowego nie było wyrażenie opinii na temat przestrzegania
przez Grupę obowiązujących regulacji ostrożnościowych, a zatem nie wyrażamy opinii na ten
temat.
W oparciu o przeprowadzone badanie sprawozdania finansowego informujemy, że nie
zidentyfikowaliśmy przypadków naruszenia przez Grupę w okresie od dnia 1 stycznia 2023
Mazars Audyt Sp. z o.o. 14
roku do dnia 31 grudnia 2023 roku obowiązujących regulacji ostrożnościowych, określonych
w odrębnych przepisach, w szczególności w zakresie prawidłowości ustalenia przez Grupę
współczynników kapitałowych na dzień 31 grudnia 2023 roku, które mogłyby mieć istotny
wpływ na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Oświadczenie na temat świadczonych usług niebędących badaniem
sprawozdań finansowych
Zgodnie z naszą najlepszą wiedzą i przekonaniem oświadczamy, że usługi niebędące
badaniem sprawozdań finansowych, które świadczyliśmy na rzecz Grupy zgodne
z prawem i przepisami obowiązującymi w Polsce oraz że nie świadczyliśmy usług
niebędących badaniem, które zakazane na mocy art. 5 ust.1 Rozporządzenia UE oraz
art.136 Ustawy o biegłych rewidentach. Usługi niebędące badaniem sprawozdań
finansowych, które świadczyliśmy na rzecz Grupy w badanym okresie zostały wymienione
w sekcji „Wybór podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych” Sprawozdania
z działalności Grupy.
Wybór firmy audytorskiej
Zostaliśmy wybrani do badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy uchwałą
Rady Nadzorczej Jednostki dominującej z dnia 9 grudnia 2022 roku. Skonsolidowane
sprawozdanie finansowe Grupy badamy po raz pierwszy.
Kluczowym biegłym rewidentem odpowiedzialnym za badanie, którego rezultatem jest
niniejsze sprawozdanie niezależnego biegłego rewidenta, jest Małgorzata Pek.
Działający w imieniu Mazars Audyt Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Piękna 18, wpisanej
na listę firm audytorskich pod numerem 186, w imieniu której kluczowy biegły rewident zbadał
skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Małgorzata Pek
Kluczowy Biegły Rewident
Nr 13070
Warszawa, dnia 7 marca 2024 roku