Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
1
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z
działalności Jednostki Dominującej ZUE
S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok
2023
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
2
Spis treści
INFORMACJE OPERACYJNE – OŚWIADCZENIE NA TEMAT INFORMACJI NIEFINANSOWYCH .................................... 6
1. Organizacja Grupy Kapitałowej ZUE ........................................................................................................................ 6
1.1. Struktura Grupy ZUE ................................................................................................................................................ 6
1.2. Opis zmian w 2023 w strukturze Jednostki Dominującej oraz Grupy wraz ze wskazaniem ich skutków ............. 7
2. Działalność Grupy Kapitałowej ZUE ........................................................................................................................ 7
2.1. Opis modelu biznesowego ...................................................................................................................................... 7
2.2 Lokalizacja działalności .......................................................................................................................................... 8
2.3 Łańcuch wartości .................................................................................................................................................... 8
3. Rynki sprzedaży ....................................................................................................................................................... 9
4. Profil odbiorców .................................................................................................................................................... 12
5. Źródła zaopatrzenia .............................................................................................................................................. 12
6. Portfel zamówień .................................................................................................................................................. 12
7. Otoczenie regulacyjne ........................................................................................................................................... 12
8. Cele strategiczne Grupy ZUE ................................................................................................................................. 13
9. Perspektywy rozwoju rynku ................................................................................................................................... 13
10. Czynniki, które w ocenie Emitenta będą miały wpływ na rozwój Emitenta oraz jego Grupy ................................ 18
11. Ryzyka, które w ocenie Grupy Kapitałowej ZUE mogą mieć wpływ na osiągane przez nią wyniki w kolejnych
okresach ......................................................................................................................................................................... 19
12. Ryzyka dotyczące zagadnień społecznych, pracowniczych, środowiska naturalnego, poszanowania praw
człowieka oraz przeciwdziałania korupcji ..................................................................................................................... 23
13. Ryzyka związane z klimatem i polityką klimatyczną ............................................................................................. 24
14. Wpływ pandemii COVID-19 na działalność Grupy ZUE ......................................................................................... 24
15. Wpływ sytuacji w Ukrainie na działalność Grupy ZUE .......................................................................................... 25
16. Istotne zdarzenia w okresie sprawozdawczym .................................................................................................... 26
16.1. Dotyczące robót budowlanych .............................................................................................................................. 26
16.2. Finansowe ............................................................................................................................................................. 26
16.3. Korporacyjne .......................................................................................................................................................... 27
17. Istotne wydarzenia po zakończeniu okresu sprawozdawczego .......................................................................... 27
18. Transakcje z podmiotami powiązanymi ............................................................................................................... 27
19. Informacje o gwarancjach i poręczeniach ............................................................................................................ 27
20. Opis polityk stosowanych w odniesieniu do zagadnień społecznych, pracowniczych, środowiska naturalnego,
poszanowania praw człowieka oraz przeciwdziałania korupcji .................................................................................... 28
20.1. Zagadnienia społeczne ......................................................................................................................................... 28
20.2. Zagadnienia pracownicze oraz związane z poszanowaniem praw człowieka .................................................... 29
20.3. Środowisko naturalne ............................................................................................................................................ 30
20.4. Przeciwdziałanie korupcji ...................................................................................................................................... 30
20.5. Ochrona prywatności............................................................................................................................................. 31
21. Zintegrowany System Zarządzania ....................................................................................................................... 31
22. Wpływ na środowisko naturalne ........................................................................................................................... 33
22.1. Zużycie energii ....................................................................................................................................................... 34
22.2. Zużycie materiałów ............................................................................................................................................... 34
22.3. Zużycie wody ......................................................................................................................................................... 34
22.4. Odpady ................................................................................................................................................................... 35
22.5. Emisje gazów ......................................................................................................................................................... 35
22.6. Wpływ na bioróżnorodność ................................................................................................................................... 35
22.7. Zagadnienia klimatyczne ....................................................................................................................................... 35
22.8. Taksonomia UE ..................................................................................................................................................... 37
22.9. Środki publiczne .................................................................................................................................................... 52
23. Zarządzanie kapitałem ludzkim ............................................................................................................................ 52
24. Zarządzanie obszarem bezpieczeństwa i higieny pracy ...................................................................................... 55
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
3
25. Relacje ze społecznościami lokalnymi ................................................................................................................. 56
25.1. Opis polityki i kierunków zaangażowania społecznego spółki ............................................................................. 58
25.2. Skargi zgłoszone przez społeczność lokalną, ich tematyka oraz działania spółki w odpowiedzi na nie. ........... 59
INFORMACJE FINANSOWE ............................................................................................................................................ 60
26. Omówienie głównych pozycji rachunku zysków i strat......................................................................................... 60
27. Omówienie głównych pozycji bilansowych ........................................................................................................... 61
28. Omówienie pozycji rachunku przepływów pieniężnych ........................................................................................ 63
29. Omówienie wyników sprzedaży segmentów działalności .................................................................................... 64
30. Analiza wskaźnikowa ............................................................................................................................................ 64
30.1. Wskaźniki zadłużenia ............................................................................................................................................ 65
30.2. Wskaźniki płynności .............................................................................................................................................. 65
30.3. Wskaźniki struktury finansowania ........................................................................................................................ 66
30.4. Wskaźniki rentowności .......................................................................................................................................... 66
31. Czynniki i zdarzenia, w tym o nietypowym charakterze, mające znaczący wpływ na osiągnięte wyniki ............. 67
32. Stanowisko zarządu ZUE odnośnie do możliwości zrealizowania wcześniej publikowanych prognoz wyników
finansowych ................................................................................................................................................................... 67
33. Inwestycje .............................................................................................................................................................. 67
33.1. Inwestycje zrealizowane w 2023 roku .................................................................................................................. 67
33.2. Ocena realizacji zamierzeń inwestycyjnych .......................................................................................................... 67
34. Zarządzanie zasobami finansowymi .................................................................................................................... 68
35. Zarządzanie ryzykiem finansowym ....................................................................................................................... 69
OŚWIADCZENIE O PRZESTRZEGANIU ZASAD ŁADU KORPORACYJNEGO................................................................... 71
36. Zakres stosowania zasad ładu korporacyjnego ................................................................................................... 71
37. Opis głównych cech stosowanych w ZUE systemów kontroli wewnętrznej zarządzania ryzykiem w odniesieniu
do procesu sporządzania sprawozdań finansowych .................................................................................................... 74
38. Ocena skuteczności funkcjonowania systemów kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem, nadzoru
zgodności działalności z prawem i funkcji audytu wewnętrznego ............................................................................... 74
39. Akcje i akcjonariat ................................................................................................................................................. 74
39.1. Struktura kapitału zakładowego............................................................................................................................ 74
39.2. Akcje własne .......................................................................................................................................................... 75
39.3. Struktura akcjonariatu ........................................................................................................................................... 75
39.4. Akcje ZUE oraz podmiotów powiązanych w posiadaniu osób zarządzających oraz nadzorujących .................. 76
39.5. Wykaz posiadaczy wszelkich papierów wartościowych, które dają specjalne uprawnienia kontrolne ............... 76
39.6. Ograniczenia odnośnie do wykonywania prawa głosu ......................................................................................... 76
39.7. Ograniczenia dotyczące przenoszenia prawa własności papierów wartościowych ............................................ 76
39.8. Informacje o znanych emitentowi umowach, w wyniku których mogą w przyszłości nastąpić zmiany w
proporcjach posiadanych akcji przez dotychczasowych akcjonariuszy ....................................................................... 76
39.9. Emisje papierów wartościowych ........................................................................................................................... 76
WŁADZE .......................................................................................................................................................................... 77
40. Skład osobowy i zasady działania organów zarządzających i nadzorujących spółki oraz ich komitetów .......... 77
40.1. Zarząd ZUE ............................................................................................................................................................ 77
40.2. Umowy zawarte między emitentem a osobami zarządzającymi, przewidujące rekompensatę w przypadku ich
rezygnacji lub zwolnienia ............................................................................................................................................... 77
40.3. Rada Nadzorcza ZUE ............................................................................................................................................. 77
41. Opis zasad dotyczących powoływania i odwoływania osób zarządzających oraz ich uprawnień, w
szczególności prawo do podjęcia decyzji o emisji lub wykupie akcji ........................................................................... 78
42. Komitet Audytu ...................................................................................................................................................... 78
43. Opis zasad zmiany Statutu ZUE ............................................................................................................................ 80
44. Opis sposobu działania Walnego Zgromadzenia ZUE .......................................................................................... 80
45. Zmiany w podstawowych zasadach zarządzania przedsiębiorstwem emitenta i jego grupą kapitałową .......... 82
46. Opis polityki różnorodności stosowanej do organów administrujących, zarządzających i nadzorujących
emitenta .......................................................................................................................................................................... 82
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
4
POZOSTAŁE INFORMACJE DOTYCZĄCE GRUPY ZUE .................................................................................................. 83
47. Informacja o systemie kontroli programów akcji pracowniczych ........................................................................ 83
48. Informacje o zobowiązaniach wynikających z emerytur i świadczeń o podobnym charakterze ......................... 83
49. Podstawa sporządzenia ........................................................................................................................................ 83
50. Ważniejsze prace prowadzone w dziedzinie badań i rozwoju .............................................................................. 83
51. Informacja w sprawie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych ...................................... 83
52. Postępowania sądowe .......................................................................................................................................... 84
53. Inne informacje istotne dla oceny sytuacji emitenta ............................................................................................ 86
OŚWIADCZENIA ZARZĄDU ZUE S.A. ............................................................................................................................. 87
54. Oświadczenie o zgodności z przepisami .............................................................................................................. 87
55. Informacja Zarządu ZUE S.A. o dokonaniu wyboru firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie rocznych
sprawozdań finansowych ZUE ....................................................................................................................................... 87
56. Podpisy osób zarządzających ............................................................................................................................... 88
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
5
Stosowane skróty i oznaczenia:
ZUE, Spółka,
Emitent, Jednostka
Dominująca
ZUE S.A. z siedzibą w Krakowie, wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem
KRS 0000135388, akta rejestrowe prowadzone przez Sąd Rejonowy dla Krakowa–
Śródmieścia w Krakowie, XI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, kapitał
zakładowy 5 757 520,75 PLN, wpłacony w całości.
Podmiot dominujący Grupy Kapitałowej ZUE.
BPK Poznań
Biuro Projektów Komunikacyjnych w Poznaniu Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu, wpisana do
Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000332405, akta rejestrowe
prowadzone przez Sąd Rejonowy Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydział
Gospodarczy, kapitał zakładowy 5 866 600 PLN, wpłacony w całości.
Podmiot zależny od ZUE do dnia 10 sierpnia 2023 roku.
Railway gft
Railway gft Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie, wpisana do Krajowego Rejestru
Sądowego pod numerem KRS 0000532311, akta rejestrowe prowadzone przez Sąd
Rejonowy dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie, XI Wydział Gospodarczy Krajowego
Rejestru Sądowego, kapitał zakładowy 3 000 000 PLN, wpłacony w całości.
Podmiot zależny od ZUE.
RTI
Railway Technology International Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie, wpisana do Krajowego
Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000397032, akta rejestrowe prowadzone przez Sąd
Rejonowy dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie, XI Wydział Gospodarczy Krajowego
Rejestru Sądowego, kapitał zakładowy 627 500 PLN, wpłacony w całości.
Podmiot zależny od ZUE.
Energopol
Przedsiębiorstwo Budownictwa Inżynieryjnego Energopol Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie,
wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000042724, akta rejestrowe
prowadzone przez Sąd Rejonowy dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie, XI Wydział
Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, kapitał zakładowy 2 200 000 PLN, wpłacony w
całości.
Podmiot zależny od ZUE.
Grupa ZUE, Grupa,
Grupa Kapitałowa
Grupa Kapitałowa ZUE, w skład której na dzień bilansowy wchodzą: ZUE, Railway gft, RTI,
Energopol.
PLN, zł
Złoty polski
EUR
Euro
RON
Lej rumuński
ksh
Ustawa Kodeks Spółek Handlowych (Dz. U. z 2024 r. poz. 18)
Dane o wysokości kapitałów zakładowych są podane według stanu na dzień 31 grudnia 2023 roku.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
6
INFORMACJE OPERACYJNE – OŚWIADCZENIE NA TEMAT INFORMACJI
NIEFINANSOWYCH
1. Organizacja Grupy Kapitałowej ZUE
1.1. Struktura Grupy ZUE
Struktura Grupy Kapitałowej na dzień 31 grudnia 2023 roku oraz na dzień przyjęcia niniejszego sprawozdania
przedstawiała się następująco.
Podmiotem dominującym w Grupie Kapitałowej ZUE jest ZUE S.A. Jednostka Dominująca powstała 1 czerwca 1991
roku, w obecnej formie prawnej działa od 20 maja 2002 roku. Aktualnie Spółka jest zarejestrowana w Krajowym
Rejestrze Sądowym pod numerem KRS 0000135388, akta rejestrowe prowadzone są przez Sąd Rejonowy dla
Krakowa – Śródmieścia w Krakowie, XI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego. Kapitał zakładowy
wynosi 5 757 520,75 PLN, wpłacony w całości.
Spółka zależna – Railway gft Polska Sp. z o.o. została utworzona w dniu 21 października 2014 roku. Siedzibą
jednostki jest Kraków. Aktualnie spółka jest zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w Sądzie Rejonowym
dla Krakowa - Śródmieścia w Krakowie, XI Wydział Gospodarczy pod numerem KRS 0000532311.
Spółka zależna – Railway Technology International Sp. z o.o. została utworzona w dniu 20 lipca 2011 roku. Siedzibą
jednostki jest Kraków. Aktualnie spółka jest zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w Sądzie Rejonowym
dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie, XI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS
0000397032.
Spółka zależna – Przedsiębiorstwo Budownictwa Inżynieryjnego Energopol Sp. z o.o. w obecnej formie prawnej działa
od 11 września 2001 roku. Siedzibą jednostki jest Kraków. Aktualnie spółka jest zarejestrowana w Krajowym
Rejestrze Sądowym w Sądzie Rejonowym dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie, XI Wydział Gospodarczy
Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000042724.
W dniu 28 października 2022 roku został zarejestrowany w Rejestrze Przedsiębiorców prowadzonym przez Sąd
w Cluj Napoca oddział ZUE w Rumunii. Utworzony oddział ma na celu koordynację czynności związanych
z działalnością Spółki na rynku rumuńskim.
Czas trwania działalności poszczególnych jednostek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej jest nieograniczony.
Sprawozdania finansowe jednostek podporządkowanych podlegających konsolidacji sporządzone zostały za ten
sam okres sprawozdawczy, co sprawozdanie jednostki dominującej, przy zastosowaniu spójnych zasad
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
7
rachunkowości. Rokiem obrotowym dla spółki dominującej oraz spółek wchodzących w skład Grupy jest rok
kalendarzowy.
Konsolidacją metodą pełną w 2023 roku objęte zostały wyniki finansowe spółek:
Railway gft Polska Sp. z o.o.
Energopol Sp. z o.o.
ZUE jest uprawniona do kierowania polityką finansową i operacyjną Railway gft i Energopol w związku z faktem, iż na
dzień 31 grudnia 2023 roku była posiadaczem odpowiednio 85% i 93,6% udziałów w tych spółkach.
Na dzień 31 grudnia 2023 roku ZUE było w posiadaniu 100% udziałów spółki Railway Technology International
Sp. z o.o. (RTI). Ze względu na nieistotny wpływ danych finansowych jednostki zależnej RTI na sytuację majątkową
i finansową Grupy spółka ta nie podlega konsolidacji.
1.2. Opis zmian w 2023 w strukturze Jednostki Dominującej oraz Grupy wraz ze wskazaniem
ich skutków
Od początku 2023 roku do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania nie było istotnych zmian w strukturze Grupy
ZUE poza niżej opisanymi.
W dniu 10 sierpnia 2023 roku Spółka dokonała sprzedaży całości posiadanych udziałów (100%) w spółce BPK
Poznań. W związku z tym spółka BPK Poznań została wyłączona z Grupy ZUE.
2. Działalność Grupy Kapitałowej ZUE
2.1. Opis modelu biznesowego
Aktualnie Grupa wyodrębnia dwa zagregowane segmenty sprawozdawcze w ramach oferowanych usług:
działalność budowlana, prowadzona przez ZUE i Energopol,
działalność handlowa Railway gft.
Segment działalności budowlanej obejmuje głównie:
infrastrukturę miejską w zakresie:
o budowy i modernizacji: torowisk tramwajowych, sieci trakcyjnej
tramwajowej i trolejbusowej, podstacji trakcyjnych, oświetlenia
ulicznego, linii kablowych, sygnalizacji ulicznych, układów
drogowych, obiektów kubaturowych i teletechniki;
o konserwacji i bieżącego utrzymania infrastruktury tramwajowej
i oświetlenia ulicznego;
infrastrukturę kolejową w zakresie:
o budowy i modernizacji: torowych układów kolejowych, trakcji
kolejowej, urządzeń SRK i teletechniki, podstacji trakcyjnych, linii
energetycznych, obiektów stacyjnych i obiektów inżynierskich;
infrastrukturę drogową w zakresie:
o roboty drogowe, obiekty mostowo-drogowe, konstrukcje żelbetowe i inne obiekty inżynierskie.
Grupa ZUE w 2023 roku koncentrowała się na świadczeniu usług budowlanych w ramach segmentów infrastruktury
miejskiej, kolejowej i drogowej.
Grupa w oparciu o własne kompetencje i środki może realizować budowy obiektów inżynieryjnych, jak również prace
z zakresu robót żelbetowych, takich jak np. wiadukty, mosty, przepusty, mury oporowe czy ekrany akustyczne.
W ramach działalności handlowej Grupa oferuje materiały i akcesoria niezbędne do budowy torowisk w tym:
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
8
szyny: kolejowe, tramwajowe, podsuwnicowe, profile specjalne, szyny pośrednie i wąskotorowe;
podkłady: stalowe, strunobetonowe, drewniane;
rozjazdy i części do rozjazdów;
akcesoria do budowy torów tramwajowych i kolejowych;
kruszywa;
technologie specjalne: nawierzchnie bezpodsypkowe RHEDA 2000®, systemy tramwajowe RHEDA CITY C,
RHEDA CITY GREEN, podkłady stalowe „Ypsylon”.
2.2 Lokalizacja działalności
Siedzibą ZUE oraz spółek Railway gft, RTI i Energopol jest Kraków. Grupa ZUE prowadzi działalność głównie na rynku
polskim ale realizuje również kontrakty budowlane na rumuńskim rynku kolejowym i na Łotwie. Spółka w latach
wcześniejszych realizowała już kontrakty budowlane w Słowacji.
W 2023 roku Grupa ZUE realizowała kontrakty z zakresu infrastruktury miejskiej m.in. w takich miastach jak Szczecin,
Gorzów Wielkopolski, Grudziądz, Warszawa, Dąbrowa Górnicza, Poznań czy Kraków, w którym poza pracami
budowlanymi realizowała również kontrakty na utrzymanie infrastruktury tramwajowej i oświetleniowej. Utrzymanie
części sieci ulic w Krakowie realizuje również Energopol.
W zakresie infrastruktury kolejowej Grupa również realizuje zadania w całej Polsce. Kontraktami kolejowymi
o największych wartościach, które były realizowane w 2023 roku są zadania m.in. w takich obszarach jak Będzin -
Katowice Szopienice Południowe, Rusiec Łódzki – Zduńska Wola Karsznice – Chorzów Batory – Maksymilianowo,
Żychlin – Barłogi, Skarżysko Kamienna – Sandomierz, Sucha Beskidzka – Chabówka – Zakopane, Trzebinia –
Czechowice Dziedzice.
2.3 Łańcuch wartości
Głównym i finalnym produktem, odpowiadającym za większość przychodów Grupy ZUE jest kompleksowa realizacja
kontraktów budowlanych w zakresie infrastruktury miejskiej, kolejowej i drogowej. W ramach realizacji kontraktów
budowlanych głównym źródłem przychodu są budowy i modernizacje torowisk kolejowych i tramwajowych, trakcji
oraz pozostałej powiązanej z nimi infrastruktury, jak również od 2023 roku budowy i modernizacje dróg. Wyżej
wymienione inwestycje ze względu na ich złożony charakter i znaczenie społeczne wymagają od wykonawcy
profesjonalizmu oraz zaangażowania wielu czynników przyczyniających się do realizacji powierzonych zadań
zgodnie z zamówieniem i na najwyższym poziomie wykonania. Aby sprostać wysokim wymaganiom realizowanych
kontraktów, Grupa ZUE angażuje szereg kluczowych wartości i czynników.
Kluczowymi czynnikami są:
Kapitał ludzki to ogół doświadczenia, wiedzy i pracy pracowników Grupy ZUE, jak również reprezentowane przez nich
wartości etyczne. Rozwój kapitału ludzkiego to działania mające na celu umożliwienie pracownikom samorealizacji,
jak również rozwoju poprzez m.in. szkolenia. Równie istotne jest zapewnienie bezpieczeństwa w trakcie pracy.
Kapitał produkcyjny to głównie specjalistyczny sprzęt do realizacji zadań budowlanych. Baza sprzętu budowlanego
jest systematycznie rozbudowywana zgodnie z zapotrzebowaniem. Kapitał produkcyjny to również budynki
i infrastruktura pozostające w posiadaniu Grupy.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
9
Kapitał finansowy to środki finansowe zapewniające realizację kontraktów. Są to np. środki pieniężne w posiadaniu
Grupy ZUE, linie kredytowe, pożyczki czy linie gwarancyjne.
W celu wytworzenia maksymalnie korzystnego dla klienta produktu finalnego Grupa przy realizacji kontraktów
wykorzystuje zdobyte doświadczenia, jak również know-how w zakresie efektywnej realizacji kontraktów,
wykorzystując do tego celu m.in. sprawdzone w praktyce wewnętrzne regulacje i procedury.
Wszystkie umowy dotyczące realizacji prac budowlanych zawierają postanowienia zobowiązujące Emitenta (jako
wykonawcę) oraz jego podwykonawców do realizacji działań z poszanowaniem środowiska naturalnego zgodnie
z obowiązującymi regulacjami prawnymi (w tym w szczególności z decyzjami środowiskowymi oraz planami ochrony
środowiska obowiązującymi na wybranych inwestycjach). Ponadto umowy te zawierają postanowienia dotyczące
zagadnień związanych z obszarem bezpieczeństwa pracy.
Pozostałe umowy z kontrahentami nie zawierają natomiast klauzul dedykowanych wskazanym powyżej obszarom
w zakresie innym niż wynikające z obowiązujących przepisów prawa.
Umowy z kontrahentami nie zawierają również klauzul dotyczących praw człowieka (w tym dotyczących pracy dzieci
lub pracy przymusowej). Wybrane umowy z kontrahentami zawierają klauzule odnoszące się do etyki. Umowy
z podwykonawcami, dostawcami i usługodawcami i inne istotne umowy zawierają klauzule antykorupcyjne.
3. Rynki sprzedaży
W okresie sprawozdawczym Grupa kontynuowała dotychczasową działalność budowlaną oraz handlową. Rynki
sprzedaży Grupy ZUE są konsekwencją opisanych w pkt. 2.1 segmentów i zakresu działalności.
Największe obecnie realizowane przez ZUE kontrakty przedstawia poniższa tabela:
Nazwa kontraktu
Status realizacji
Wartość netto
kontraktu na dzień
31.12.2023 r.
(tys. zł)
Realizacja robót budowlanych oraz wykonanie
projektu wykonawczego i realizację robót
budowlanych na zabudowę urządzeń sterowania
ruchem kolejowym, urządzeń kolejowych sieci
telekomunikacyjnych, systemu dynamicznej
informacji podróżnych na odcinku Będzin -
Katowice Szopienice Południowe w ramach
projektu „Prace na podstawowych ciągach
pasażerskich (E 30 i E 65) na obszarze Śląska,
etap I: linia E 65 na odcinku Będzin - Katowice
Szopienice Płd. - Katowice -Katowice Piotrowice.
w realizacji
785 137
Opracowanie dokumentacji projektowej oraz
realizacja robót budowlanych w formule
„Projektuj
i Buduj” dla zadania pn. LOT D – Prace na liniach
kolejowych nr 131, 542, 739 na odcinku Rusiec
Łódzki (km 137,500) – Zduńska Wola Karsznice
(km 170,212) w ramach projektu POIiŚ 5.1-14
pn.: „Prace na linii kolejowej C-E 65 na odc.
Chorzów Batory – Tarnowskie Góry – Karsznice
– Inowrocław – Bydgoszcz – Maksymilianowo”.
w realizacji
612 183
Zaprojektowanie i wykonanie robót dla zadania
nr 1 pn.: "Prace na odcinku linii kolejowej nr 99
Chabówka - Zakopane" oraz dla zadania nr 2 pn.:
"Budowa łącznicy w Chabówce w ciągu linii
kolejowych nr 98 Sucha Beskidzka - Chabówka I
nr 99 Chabówka - Zakopane".
w realizacji
521 007
Zaprojektowanie i wykonanie zadania pod nazwą
„Budowa Zajezdni Annopol”.
w realizacji
436 769
Zaprojektowanie i wykonanie robót dla zadania
pn. „Prace na linii kolejowej nr 25 na odcinku
Skarżysko Kamienna - Sandomierz”
przewidzianego do realizacji w ramach
Programu Operacyjnego Polska Wschodnia.
w realizacji
431 160
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
10
Wykonanie robót budowlanych w obszarze LCS
Kutno – odcinek Żychlin-Barłogi w ramach
projektu pn. „Prace na linii kolejowej E20 na
odcinku Warszawa-Poznań – pozostałe roboty,
odcinek Sochaczew-Swarzędz”, realizowanego w
ramach unijnego instrumentu finansowego
Connecting Europe Facility (CEF).
w realizacji
330 506
Przebudowa torowiska z trakcją w ul.: Nabrzeże
Wieleckie, Nowa, Dworcowa, Kolumba,
Chmielewskiego, Smolańska, al. Powstańców
Wlkp. z rozbudową pętli Pomorzany w
Szczecinie.
w realizacji
222 345
Utrzymanie, konserwacja i naprawa
infrastruktury tramwajowej w Krakowie w latach
2022-2025.
w realizacji
120 797
Przebudowa torowiska tramwajowego w ciągu
drogi kategorii gminnej - ul. Zwierzynieckiej i
drogi kategorii powiatowej - ul. Kościuszki w
Krakowie wraz z przebudową sąsiadujących
skrzyżowań oraz sieci trakcyjnej, odwodnienia,
oświetlenia, przebudową kolidującej
infrastruktury technicznej, remontem pętli
tramwajowej "Salwator", a także budową sieci
cieplnej wraz z przyłączeniami oraz budową i
przebudową sieci wodociągowej.
w realizacji
84 592
Budowa dróg rowerowych i przebudowa
infrastruktury drogowej w ciągu ulic: Królowej
Jadwigi i Piłsudskiego (droga powiatowa) w
Dąbrowie Górniczej w ramach zadania
inwestycyjnego pn. „Promowanie zielonej
mobilności na terenie Gminy Dąbrowa Górnicza
– Etap III” Roboty budowlane dla zadania pn.:
"Przebudowa torowiska wydzielonego w ciągu
ul. Królowej Jadwigi i Piłsudskiego w Dąbrowie
Górniczej na odcinku od Al. Róż do ul.
Kasprzaka".
w realizacji
83 310
Wykonanie robót budowlanych polegających na
rozbudowie torowiska Górnego Tarasu Rataj
pomiędzy skrzyżowaniem ul. Kórnickiej z Jana
Pawła II, a os. Lecha, budowie przedłużenia ul.
Pleszewskiej na odcinku od skrzyżowania z ul.
Warczygłowy do skrzyżowania ul. Kaliskiej i
Polanka (włącznie
ze skrzyżowaniem) wraz z rozbudową ul.
Kaliskiej na odcinku od ul. Polanka do ul. Jana
Pawła II oraz przebudową fragmentu ul.
Warczygłowy oraz usług związanych z
wykonywanymi robotami budowlanymi w
ramach Zadania inwestycyjnego pn.
„Przebudowa trasy tramwajowej: Kórnicka – os.
Lecha – rondo Żegrze wraz z budową odcinka
trasy od ronda Żegrze do Unii Lubelskiej”.
w realizacji
67 139
Przebudowa torowiska wydzielonego w ciągu ul.
Sobieskiego i Królowej Jadwigi w Dąbrowie
Górniczej, od Pętli KWK Paryż do Al. Róż" i
„Budowa dróg rowerowych i przebudowa
infrastruktury drogowej w ciągu ulic: Sobieskiego
i Królowej Jadwigi (DW 910) w Dąbrowie
Górniczej.
w realizacji
65 664
Prace na linii kolejowej E59 na odcinku
Dobiegniew - Słonice- sieć trakcyjna.
w realizacji
48 167
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
11
Wykonanie rewitalizacji infrastruktury kolejowej
na odcinku podg. Dorota-Sosnowiec Dańdówka
na linii
nr 171 w ramach projektu inwestycyjnego
pn.:”Prace na południowo-wschodniej obwodnicy
GOP wraz z przyległymi odcinkami”.
w realizacji
40 179
Budowa bocznicy kolejowej wraz z placem
przeładunkowym i przyłączem
elektroenergetycznym w rejonie południowo-
zachodniej części podstrefy Jawor WSSE
"INVEST-PARK" w pobliżu istniejącego
przystanku osobowego na linii nr 137.
w realizacji
38 439
Budowa łącznicy w Kalwarii Zebrzydowskiej w
ciągu linii kolejowych nr 97 Skawina–Żywiec i nr
117 Kalwaria Zebrzydowska Lanckorona –
Bielsko Biała Główna” realizowana w ramach
projektu pn. „Prace na liniach kolejowych nr 97,
98, 99 na odcinku Skawina – Sucha Beskidzka –
Chabówka – Zakopane.
w realizacji
23 556
Utrzymanie, konserwacja i bieżące naprawy
instalacji oraz urządzeń oświetlenia dróg, ulic,
parków, placów, skwerów, mostów, estakad,
tuneli, przejść podziemnych oraz iluminacji
wybranych obiektów Gminy Miejskiej Kraków.
w realizacji
23 003
Konserwacja torów i zwrotnic tramwajowych
we Wrocławiu.
zakończone
19 213
Przebudowa drogi wraz z przebudową torowiska
w ul. Dworcowej” i „Budowa Systemu
Dynamicznej Informacji Pasażerskiej oraz
rozbudowa z przebudową Systemu Monitoringu
Miejskiego" dla projektu pn. „System
zrównoważonego transportu miejskiego w
Gorzowie Wlkp.” oraz „Przebudowa dróg wraz z
infrastrukturą transportu publicznego w rejonie
dworca PKP”.
w realizacji
18 929
RUMUNIA
Projekty typu "Quick Wins" realizowane w
obszarze C.F. Braszów (17 Lot)
w realizacji
131 199
Projekty typu "Quick Wins" realizowane w
obszarze C.F. Cluj (47 Lot)
w realizacji
316 347
Kontrakt zawarty w 2024
Budowa trasy tramwaju szybkiego od ul.
Kasprzaka do Wilanowa na odcinku od
Dworca Zachodniego do węzła z ul. Grójecką.
w realizacji
147 410
* Kontrakty powyżej 15 mln PLN netto.
W zakresie działalności handlowej spółka Railway gft realizowała sprzedaż: szyn, akcesoriów torowych, podkładów
torowych, systemów mocowania szyn oraz kruszywa. W 2023 roku głównymi odbiorcami Railway gft poza Grupą
byli: Contraxim sp. z o.o., Vossloh Cogifer sp. z o.o.
Działalność projektowa w zakresie miejskich i kolejowych układów komunikacyjnych była realizowana zarówno
dla inwestorów publicznych, jak i podmiotów realizujących kontrakty w konwencji „projektuj i buduj”. W okresie
sprawozdawczym do dnia 10 sierpnia 2023 roku największymi odbiorcami usług projektowych były m.in. PKP Polskie
Linie Kolejowe S.A., LPW Sp. z o,o., Budimex S.A., Miasto Łódź – Zarząd Inwestycji Miejskich.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
12
4. Profil odbiorców
Struktura odbiorców Grupy ZUE wynikała ze specyfiki sprzedaży usług pozyskiwanych w drodze przetargów i/lub
negocjacji handlowych. W 2023 roku spółki Grupy były zarówno samodzielnym wykonawcą realizowanych
kontraktów, jak i liderem, a także współpartnerem w konsorcjach wykonawczych, a w przypadku niektórych
projektów, także podwykonawcą.
Większość zleceń, które realizuje Grupa jest pozyskiwana w formie zamówień publicznych. Największym odbiorcą
ZUE w 2023 roku była spółka PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., której udział w sprzedaży wyniósł około 39% łącznych
przychodów ze sprzedaży Spółki w 2023 roku. ZUE nie jest formalnie powiązana z wyżej wymienionym odbiorcą.
Innymi odbiorcami usług ZUE są głównie jednostki samorządowe, takie jak np. zarządcy miejskiej infrastruktury.
W ramach działalności handlowej i projektowej żaden z odbiorców nie przekroczył 10% wartości skonsolidowanych
przychodów ze sprzedaży w 2023 roku.
W 2023 roku nie były przeprowadzane audyty etyczne na żądanie odbiorców.
5. Źródła zaopatrzenia
ZUE współpracuje z dostawcami usług budowlanych oraz materiałów i towarów głównie z obszaru Polski,
uzupełniając ofertę o materiały spoza granic kraju od dostawców
z terenu Unii Europejskiej. Współpraca z dostawcami ustalana
jest w zależności od aktualnego zapotrzebowania, na warunkach
konkurencji rynkowej. W 2023 roku żaden z dostawców towarów
i usług nie przekroczył 10% przychodów ze sprzedaży Spółki.
Zakupy materiałów realizowane bezpośrednio przez spółkę
zależną Railway gft stanowiły 1,3% zakupionych przez ZUE
materiałów i usług oraz 16,2% wartości sprzedaży Railway gft.
W 2023 roku nie były przeprowadzane na zlecenie ZUE audyty
etyczne, BHP, środowiskowe, dotyczące praw człowieka, pracy
przymusowej i pracy dzieci u dostawców.
6. Portfel zamówień
Zamówienia ZUE z tytułu działalności budowlanej stanowią największą pozycję w portfelu zamówień Grupy.
Na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania portfel zamówień Grupy ZUE wynosi łącznie 1 731 mln PLN, w tym
zakontraktowane roboty budowlano montażowe ZUE to wartość 1 679 mln PLN netto zapewniające realizację prac
w latach 2024-2025. Portfel przyjętych przez Railway gft zamówień na dostawy materiałów i urządzeń wynosi
16 mln PLN. Portfel robót budowlanych Energopol wynosi 36 mln PLN.
Wartość podpisanych nowych umów na roboty budowlane przez spółki z Grupy w 2023 roku wynosi ok. 959 mln PLN,
w tym drogowy Energopol o wartości ok. 65 mln zł. W 2024 roku Spółka z konsorcjantem pozyskała kolejny kontrakt
w obszarze infrastruktury tramwajowej o wartości 295 mln zł (dla ZUE 50%). Grupa uczestniczy w kolejnych
przetargach.
7. Otoczenie regulacyjne
W związku z prowadzoną działalnością poszczególne spółki wchodzące w skład Grupy ZUE zobowiązane są
do przestrzegania regulacji, które mają status prawa krajowego (np. ustawy i rozporządzenia dotyczące ochrony
środowiska, prawa pracy, prawa podatkowego czy prawa budowlanego), jak i w określonym zakresie stanowią efekt
oczekiwań inwestorów w odniesieniu do Grupy ZUE jako podmiotu współpracującego z podmiotami publicznymi.
Do drugiej kategorii regulacji (niezależnie od dokumentów określających standardy realizowanych prac budowlanych)
należą w szczególności zapisy umów, instrukcje czy wytyczne inwestorów, które na mocy zobowiązań umownych
ZUE zobowiązało się przestrzegać np. w obszarze komunikacji, zarządzania odpadami, bezpieczeństwa czy wpływu
na florę i faunę na obszarach inwestycji.
W 2023 roku na spółki z Grupy Kapitałowej ZUE nie zostały nałożone jakiekolwiek kary z tytułu braku zgodności
prowadzonej działalności z regulacjami w odniesieniu do zagadnień społecznych, pracowniczych, środowiska
naturalnego, poszanowania praw człowieka oraz przeciwdziałania korupcji, jak również w 2023 roku nie zostały
wszczęte postępowania dotyczące naruszenia regulacji w ww. obszarach.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
13
8. Cele strategiczne Grupy ZUE
Głównym celem strategicznym na lata 2024 - 2026 jest maksymalne wykorzystanie obecnej perspektywy unijnej
w realizowanych zakresach działalności.
Cele strategiczne Grupy ZUE skierowane są na:
utrzymanie pozycji jednego z liderów rynku
budownictwa komunikacyjnej infrastruktury
kolejowej,
utrzymanie pozycji jednego z liderów rynku
budownictwa komunikacyjnej infrastruktury
miejskiej,
rozwój działalności handlowej na rynku
dystrybucji i produkcji materiałów torowych.
W okresie długoterminowym nadrzędnym celem jest
rozwój oferty usług serwisowych, utrzymaniowych
infrastruktury miejskiej, drogowej, energetycznej i
kolejowej.
Emitent przewiduje, że realizacja celów strategicznych odbywać się będzie przede wszystkim w oparciu o wzrost
organiczny, przy czym Spółka nie wyklucza ewentualnego przejmowania innych podmiotów w przyszłości.
W 2023 roku działania Emitenta w obszarze realizacji strategii skupione były na pozyskiwaniu kolejnych kontraktów
budowlanych oraz prawidłowej realizacji kontraktów zawartych w poprzednich okresach. Grupa dąży również do
dywersyfikacji geograficznej poprzez oferowanie usług w innych krajach europejskich.
Cele strategiczne w poszczególnych perspektywach czasowych realizowane są z uwzględnieniem aspektów
niefinansowych, tj. w szczególności z poszanowaniem aspektów związanych z prawami człowieka, zagadnieniami
pracowniczymi czy też wpływem na otoczenie lokalne oraz środowisko naturalne.
9. Perspektywy rozwoju rynku
Głównym źródłem przychodów Grupy ZUE jest budownictwo infrastrukturalne w zakresie inwestycji kolejowych
i miejskich (głównie tramwajowych). Prace budowlane są realizowane przede wszystkim na terenie Polski. W 2022
roku ZUE po raz pierwszy pozyskała kontrakty budowlane na rumuńskim rynku kolejowym, które są obecnie
realizowane.
Inwestycje w infrastrukturę tramwajową realizowane są w ramach zdecentralizowanych planów modernizacji
poszczególnych miast i aglomeracji miejskich. Natomiast prace w zakresie infrastruktury kolejowej są realizowane
w ramach ogólnopolskich długoterminowych planów rozwoju i modernizacji sieci kolejowej.
Od listopada 2022 oraz w 2023 roku Grupa ZUE poprzez włączoną do Grupy firmę Energopol realizuje inwestycje na
rynku drogowym.
Rynek infrastruktury kolejowej w Polsce
W 2020 roku Komisja Europejska przedstawiła Strategię Zrównoważonej i Inteligentnej Mobilności. Głównym celem
tego programu jest redukcja emisji CO2 w UE z całego transportu o 90% do roku 2050. Opublikowany dokument jest
podstawą transformacji ekologicznej i cyfrowej UE. Program ten ma przyczynić się do zwiększenia odporności
unijnego systemu transportu na kolejne kryzysy.
Strategia duży nacisk kładzie na rozwój unijnej infrastruktury kolejowej, przed którą stawia ambitne cele.
Kluczowe cele Strategii związane pośrednio lub bezpośrednio z koleją:
Do 2030 r.:
podwojenie w całej Europie ekspresowych przewozów kolejowych,
podróże zbiorowe o zasięgu poniżej 500 km powinny być neutralne pod względem emisji dwutlenku węgla,
neutralność klimatyczna dla 100 europejskich miast,
wprowadzenie zautomatyzowanego transportu na szeroką skalę.
Do 2050 r.:
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
14
podwojenie kolejowego ruchu towarowego,
multimodalna transeuropejska sieć transportowa (TEN-T) stanie się w pełni operacyjna na rzecz
zrównoważonego i inteligentnego transportu z szybkimi połączeniami.
1
Zrealizowanie powyższych celów wymaga znacznych nakładów inwestycyjnych w infrastrukturę kolejową.
Z powyższą strategią skorelowane są fundusze, z których kraje członkowskie mogą pozyskać środki na modernizację
systemów kolejowych. Na lata 2021-2027 są to głównie Krajowy Plan Odbudowy, program „Łącząc Europę”, FEnIKS
oraz FEPW.
Polski system transportu kolejowego składa się z ok. 19,4 tys. eksploatowanych km linii kolejowych, ok. 25 tys.
obiektów inżynieryjnych i ok. 14,5 tys. budynków (perony, wiaty itp.). Pod względem długości linii jest 5 w Europie (z
uwzględnieniem Rosji) i 15 na świecie. W Polsce 46% linii kolejowych stanowią linie dwutorowe, 65% linii jest
zelektryfikowanych. Polska kolej na chwilę obecną jest słabo przystosowana do szybkiego transportu pasażerskiego.
Na tylko 2% linii można poruszać się z prędkości powyżej 160 km/h, a z prędkością pomiędzy 120 a 160 km/h na ok.
15,5% linii. Nadal wysoki jest odsetek linii, po których pociągi nie mogą jeździć szybciej niż 60 km/h – jest to ok. 21%
całego systemu.
2
TEN-T jest transeuropejską siecią transportową,
w skład której wchodzą szlaki kolejowe, drogowe,
lotnicze, morskie, rzeczne stanowiące najważniejsze
połączenia z punktu widzenia rozwoju UE, a także
punktowe elementy infrastruktury takie jak porty
morskie, lotnicze, śródlądowe i terminale drogowo-
kolejowe. W ramach TEN-T przez Polskę przebiegają
4 projekty priorytetowe, w tym 2 kolejowe:
oś kolejowa Gdańsk–Warszawa–
Brno/Bratysława–Wiedeń;
oś kolejowa „Rail Baltica” Warszawa–
Kowno–Ryga–Talin–Helsinki;
W 2021 roku do TEN-T została dodana magistrala
E 30 oraz planowana linia dużej prędkości Warszawa
— Wrocław/Poznań. KE proponuje również dołączyć
do TEN-T budowę linii KDP z Trójmiasta do
planowanego Centralnego Portu Komunikacyjnego
oraz modernizację linii kolejowej Bydgoszcz —
Trójmiasto.
3
Projekty w ramach TEN-T powinny spełniać zakładane wymogi do 2030 r., co wymaga nakładów
inwestycyjnych.
Obecnie w Polsce jest realizowany program modernizacji dróg kolejowych, tj. Krajowy Program Kolejowy do 2030
roku o łącznej wartości ok. 80 mld PLN w zakresie perspektywy 2021-2027 i 11 mld zł w zakresie KPO (Krajowy Plan
Odbudowy), który jest kontynuacją poprzedniego KPK do 2023 r. Jest to projekt wieloletni, który realizuje m.in.
strategie przyjęte przez Radę Ministrów, w tym "Strategię na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z
perspektywą do 2030 r.)" oraz "Strategię Zrównoważonego Rozwoju Transportu do 2030 roku". Krajowy Program
Kolejowy będzie realizowany przy znacznym wsparciu środkami Unii Europejskiej. Obecnie założenia KPK są
analizowane pod kątem ewentualnych zmian w planowanych inwestycjach i efektywności założeń.
Głównym celem KPK jest wzmocnienie roli transportu kolejowego w zintegrowanym systemie transportowym kraju,
poprzez stworzenie spójnej i nowoczesnej sieci linii kolejowych. Średnia prędkość pociągów towarowych w Polsce
wynosi ok. 30 km/h. Natomiast średnia ta dla krajów UE wynosi ok. 50 km/h, zaś w Niemczech czy we Francji, około
60 km/h. Na tle rozwiniętych krajów UE, polska infrastruktura kolejowa wymaga znacznych nakładów inwestycyjnych.
1
https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/ip_20_2329
2
Sprawozdanie Urzędu Transportu Kolejowego z funkcjonowania rynku transportu kolejowego za rok 2022
3
https://intermodalnews.pl/2021/12/16/nowe-korytarze-transportowe-i-przyspieszenie-inwestycji-ke-zaprezentowala-nowelizacje-dyrektywy-ten-t/
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
15
Poniższa tabela przedstawia kluczowe cele KPK z wykonaniem wg ostatnich dostępnych danych.
Cel
Wskaźnik
Jednostka miary
Wykonanie na
31.12.2022
Docelowa wartość
wskaźnika
Wzmocnienie roli
transportu kolejowego
w zintegrowanym
systemie
transportowym kraju
długość
przebudowanych linii
kolejowych
(w km toru)
km
6 439
9 000
Wzmocnienie
efektywności
transportu kolejowego
długość linii
kolejowych
pozwalających na ruch
pociągów
pasażerskich
z prędkością
techniczną powyżej
160 km/h
km
296
350
Zwiększenie
bezpieczeństwa
funkcjonowania
transportu kolejowego
długość linii
kolejowych,
na których zbudowano
ERTMS/ETCS
km
884
2 000
Poprawa jakości
w przewozach
pasażerskich
i towarowych
średnia prędkość
kursowania pociągów
towarowych
na sieci linii PLK PLK
km/h
31
40
liczba ośrodków
wojewódzkich
połączonych liniami
kolejowymi
zmodernizowanymi
co najmniej do
średniej prędkości
kursowania pociągów
pasażerskich
100 km/h
liczba
10/18
18/18
Źródło: Uchwała nr 95/2023 Rady Ministrów z dnia 14 czerwca 2023 r. w sprawie przyjęcia sprawozdania z wykonania planu realizacji Krajowego
Programu Kolejowego do 2023 roku za rok 2022.
Ważnym elementem KPK jest wzrost przepustowości infrastruktury obsługującej porty morskie w Gdańsku, Gdyni,
Szczecinie i Świnoujściu. Inwestycje w infrastrukturę portową zwiększą przepustowość linii, konkurencyjność
przewozów towarowych oraz skrócą czas przewozu ładunków, co przyczyni się do wzrostu znaczenia polskich
portów.
W ramach KPK realizowane są również inwestycje na rzecz poprawy transportu kolejowego w dużych aglomeracjach.
Inwestycje w kolejową infrastrukturę aglomeracyjną pozwolą na umacnianie alternatywy dla transportu kołowego
oraz budowanie zintegrowanych centrów przesiadkowych i nowych stacji. Integracja transportu miejskiego
i kolejowego ułatwi mieszkańcom dojazd do pracy i placówek oświatowych oraz poprawi atrakcyjność
aglomeracyjnego transportu publicznego.
Drugim ważnym programem realizacji inwestycji kolejowych jest rządowy program Kolej plus o wartości
13,2 mld PLN. Realizacja programu jest zaplanowana do 2029 roku.
Kolej plus to:
10 projektów dot. rewitalizacji linii na łączną długość ok. 315 km,
14 projektów dot. odbudowy lub rozbudowy linii na łączną długość ok. 516 km,
7 projektów dot. budowy nowych linii na łączną długość ok. 189 km,
3 projekty dokumentacyjne dotyczące ok. 183 km linii kolejowych.
4
4
https://www.gov.pl/web/infrastruktura/rzadowy-program-kolej-dla-wielkopolski
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
16
Obecnie trwają prace analityczne, które mają
doprowadzić do decyzji czy realizacja projektu
Centralnego Portu Komunikacyjnego (CPK) będzie
kontynuowana. Jest to koncepcja węzła transportowego
opartego na zintegrowanych ze sobą elementach –
lotniczym i kolejowym. Sam centralny port (lotnisko) ma
stanowić centrum udoskonalonego krajowego systemu
kolejowego.
Na poglądowym schemacie linii kolejowych w Polsce
można zauważyć różnicę w gęstości linii w zachodniej
wschodniej części kraju. Jest to pozostałość jeszcze po
czasach zaborów, z mocną zabudową kolejową
w dawnym zaborze pruskim i austriackim oraz znacznie
słabszą w rosyjskim. Czynnik ten negatywnie wpływa na
życie gospodarcze na wschodzie kraju (duże obszary
wykluczenia komunikacyjnego), jak również na
przepływy strategiczne pomiędzy wschodnią a
zachodnią jego częścią. Wpływa to również negatywnie
na tranzyt międzynarodowy towarów, m.in. przewozów
intermodalnych i dostaw przez korytarze euroazjatyckie.
Jednym z założeń CPK jest zapewnienie możliwości dojazdu z głównych ośrodków miejskich do CPK koleją w 2-2,5
godziny z prędkością docelową 250 km/h na kluczowych odcinkach. W ramach komponentu kolejowego projektu
CPK jest planowana budowa 12 nowych linii. Łącznie planowane jest ok. 30 zadań inwestycyjnych na ok. 2 000 km
nowych linii kolejowych.
Budowane nowe linie kolejowe mają pełnić funkcję niezbędnych uzupełnień krajowej sieci kolejowej spinających ją
w układ odpowiadający potrzebom przewozowym Polski. Szacunkowy koszt komponentu kolejowego CPK to
ok. 70 mld zł.
PKP PLK szacuje łączne potrzeby inwestycyjne w infrastrukturę kolejową na ok. 300 mld zł. Znaczna część nakładów
ma zostać poniesiona do 2030 roku.
5
W ramach KPK trwają obecnie prace budowlane w wcześniej rozpoczętych inwestycjach. Kolejna pula nowych
inwestycji w ramach KPK będzie skorelowana z otrzymaniem środków unijnych.
Źródło: Uchwała nr 218/2023 Rady Ministrów z dnia 14 listopada 2023 r. zmieniająca uchwałę w sprawie ustanowienia Krajowego Programu
Kolejowego do 2030 roku (z perspektywą do roku 2032)
5
https://www.rynek-kolejowy.pl/mobile/trako-2021-oczekiwania-przed-nowa-perspektywa-104659.html
14,7
13,4
14,5
14,8
11,7
9,5
11,8
0
2
4
6
8
10
12
14
16
2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030
Planowane nakłady inwestycyjne PKP PLK
[mld PLN]
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
17
Rynek infrastruktury miejskiej
Miejski transport szynowy jest jednym z najlepszych przykładów ekologicznego i jednocześnie efektywnego
transportu. Od kilkudziesięciu lat przybywa w Europie miast, które decydują się na ten typ transportu miejskiego.
Najwięcej tego typu inwestycji jest we Francji, gdzie większość miast powyżej 100 tys. mieszkańców ma już
tramwaje. W Polsce na całkowicie nowy system tramwajowy zdecydował się Olsztyn.
Obecnie w Polsce systemy tramwajowe posiada 15 ośrodków miejskich. Łączna długość tras tramwajowych to
ok. 900 km. Największe systemy funkcjonują w Aglomeracji Śląskiej, Warszawie, Łodzi i Krakowie. Praktycznie
wszystkie ośrodki rozwijają lub planują rozwijać swoje systemy poprzez modernizacją tras i budowę nowych.
W październiku 2022 roku został opublikowany projekt programu
„FEnIKS” (Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat,
Środowisko) na lata 2021-2027, w którym przewidziano 2 mld EUR na
rozwój transportu miejskiego w polskich aglomeracjach, z czego 1,44
mld EUR na rozbudowę i modernizację infrastruktury, w tym głównie
tramwajowej. Komisja Europejska przyjęła „FEnIKS” 6 października
2022 roku. Jest to jednocześnie największy polski i unijny program
polityki spójności.
Program przewiduje m.in. poniższe wskaźniki realizacji:
długość wybudowanych linii metra – 3,4 km do 2029 roku,
długość nowych linii tramwajowych i metra – 98 km do 2029
roku (w tym 5 km w 2024 roku),
długość przebudowanych linii tramwajowych i metra – 126 km do 2029 roku (w tym 6 km w 2024 roku)
miasta z nowymi lub zmodernizowanymi cyfrowymi systemami transportu – 9 do 2024 roku.
6
Budowę lub modernizację nowych tras planują takie miasta jak m.in. Kraków, Warszawa, Gdańsk, Bydgoszcz,
Szczecin, Poznań czy miasta Aglomeracji Śląskiej. Poza budową lub modernizacją tras tramwajowych kilka z
ośrodków miejskich planuje modernizacje lub budowę nowych zajezdni tramwajowych (Gdańsk, Toruń, Wrocław,
Gorzów Wlk.).
Rynek infrastruktury kolejowej w Rumunii
Rumuńska sieć kolejowa jest 8 pod względem długości linii kolejowych siecią w Europie. Długość sieci to ok. 10,8 tys.
km, z czego ok. 37% linii jest zelektryfikowanych (dla porównania w Polsce jest to ok. 63%).
7
Sieć obejmuje
ok. 18 tys. mostów i kładek, jak również 176 tuneli. Przez Rumunię przebiegają 2 europejskie korytarze transportowe:
„Ren – Dunaj” i „ Morze Śródziemne – Morze Północne”. Żeby zrealizować cele stawiane przez UE krajom
członkowskim w zakresie transformacji ekologicznej, podobnie jak w większości krajów Europy Środkowej
infrastruktura kolejowa w Rumunii wymaga znacznych nakładów inwestycyjnych. We wrześniu 2021 roku Komisja
Europejska zaakceptowała KPO Rumunii na kwotę ok. 29 mld EUR z czego część środków jest przeznaczona na kolej.
Ministerstwo Transportu i Infrastruktury wspólnie z CFR (rumuński odpowiednik PKP PLK) przyjęło strategię na lata
2021-2025.
Cele:
zwiększenie udziału kolejowego ruchu towarowego o co najmniej 25% do roku 2026 w porównaniu do roku
2020,
wzrost ilości pasażerów o 25%,
przeniesienie komunikacji (jako pierwszego wyboru) z transportu podmiejskiego autobusowego na
kolejowy,
wdrożenie systemu ERTMS.
Realizacja powyższych celów będzie wymagać znacznych nakładów na infrastrukturę, co już się odbywa m.in.
z wykorzystaniem środków unijnych. Rumunia sprawnie absorbuje środki z UE na modernizację kolei, co przekłada
się na sporą ilość inwestycji w modernizację infrastruktury. W Rumunii są również planowane znaczące inwestycje
w infrastrukturę tramwajową.
6
https://www.transport-publiczny.pl/wiadomosci/feniks-2-mld-euro-na-transport-w-polskich-miastach-75576.html
7
Dane Eurostat.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
18
Spółka w 2022 roku wraz z rumuńskim konsorcjantem pozyskała w Rumunii kontrakty budowlane na modernizację
linii kolejowych na łączną kwotę ok. 0,9 mld zł z 50% udziałem ZUE. Został założony również oddział Spółki w Rumunii.
Rynek infrastruktury drogowej
Od listopada 2022 roku Grupa ZUE poprzez spółkę zależną Energopol działa na rynku drogownictwa lokalnego. Jest
to perspektywiczny i stabilny segment, który będzie wspierany poprzez Rządowy Fundusz Rozwoju Dróg, w ramach
którego wsparcie finansowe uzyska prawie 2 700 zadań inwestycyjnych w zakresie budowy lub modernizacji
dróg lokalnych. Wsparcie ma objąć budowy lub modernizacje ok. 3,5 tys. km dróg. Obecnie Energopol realizuje
3 nowo pozyskane kontrakty na tym rynku – dwa budowlane i jeden na utrzymanie infrastruktury drogowej.
10. Czynniki, które w ocenie Emitenta będą miały wpływ na rozwój Emitenta oraz jego Grupy
Należy wskazać, iż wpływ na wyniki finansowe Grupy ZUE będą miały m. in. takie czynniki jak:
możliwość nieterminowego regulowania zobowiązań wobec Grupy ZUE przez Zamawiających
Specyfika działalności budowlanej prowadzonej przez Grupę ZUE polega na konieczności zaangażowania
znaczącego kapitału obrotowego na potrzeby realizowanych kontraktów ze względu na relatywnie wysoką ich
wartość oraz długi czas ich realizacji. W związku z tym w przypadku nieterminowego wywiązywania się odbiorców
ze zobowiązań wobec Grupy Kapitałowej istnieje bezpośrednie przełożenie na osiągane przez Grupę wyniki
finansowe. W skrajnych przypadkach zaległości płatnicze mogą prowadzić do rozwiązywania umów.
opóźnienia lub niekorzystne rozstrzygnięcia przetargów, w których Grupa ZUE bierze udział
Specyfiką branży, w której działa Grupa ZUE, jest ryzyko związane z warunkami i procedurami przetargów
publicznych. Podmioty biorące udział w przetargu mają prawo do składania odwołania od niezgodnych z prawem
działań zamawiającego w sprawie wyboru wykonawcy lub skargi do sądu na orzeczenia wydane przez organ
rozpoznający odwołania wnoszone w postępowaniach o udzielenie zamówień publicznych. Ponadto, istnieje ryzyko
opóźnienia ogłaszania lub rozstrzygania przetargów przez instytucje zamawiające. Ryzyka te mogą powodować
w przyszłości znaczne wydłużenie terminu zawarcia umów z inwestorami zarówno na rynku infrastruktury miejskiej,
kolejowej, jak i drogowej. Zaistnienie ww. zdarzeń mogłoby mieć negatywny wpływ na wyniki finansowe osiągane
przez Grupę.
Przewlekłość postępowań przetargowych skutkuje koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów związanych
z postępowaniami, ryzykiem wzrostu cen materiałów i usług, jak również niepewnością co do rozstrzygnięcia lub
unieważnienia postępowań. Podpisanie umowy w terminie późniejszym może skutkować ryzykiem uzależnienia
realizacji zadania od warunków atmosferycznych - zaś reżimy technologiczne nie pozwalają na prowadzenie prac
budowlanych podczas niskich temperatur, czy też intensywnych opadów deszczu lub śniegu. Może to również
skutkować ryzykiem uzależnienia realizacji zadania od innych czynników, np. terminów udzielenia przez
zamawiającego zamknięć torowych, czy terminów, w których możliwa jest wycinka drzew i krzewów. Długi okres
czasu pomiędzy złożeniem oferty w przetargu a zawarciem umowy o zamówienie publiczne może również
powodować wygaśnięcie albo nieprzedłużenie zebranych na etapie postępowania przetargowego ofert od
podwykonawców lub dostawców, a tym samym ryzyko wzrostu cen oferowanych przez nich usług i produktów.
Z ww. powodów, Grupa ZUE liczy się z możliwością przesunięcia części z przychodów planowanych na dany rok
obrotowy na rok kolejny. Ze względu na rosnące koszty realizacji kontraktów możliwe jest odwoływanie postępowań
przetargowych z uwagi na przekroczenia przez oferentów powstałych wcześniej kosztorysów inwestorskich.
niestabilność cen surowców oraz paliw płynnych
W działalności budowlanej Grupy Kapitałowej wykorzystywane są głównie takie materiały i surowce, jak: beton,
kruszywa, asfalty, elementy ze stali (m.in. słupy dla sieci trakcyjnej tramwajowej, kolejowej, słupy oświetleniowe,
szyny, rozjazdy kolejowe) oraz elementy z miedzi i aluminium (m.in. kable energetyczne, liny, drut jezdny) jak również,
z racji posiadania dużego parku maszynowego – paliwa płynne (olej napędowy, benzyna). Do wzrostów cen może
się również przyczynić nakładanie na materiały różnych opłat np. ceł. W związku z wahaniami cen tych materiałów
spółki Grupy są narażone na ryzyko cenowe. W sposób pośredni na wzrost kosztów surowców oraz paliw płynnych
ma wpływ również wojna w Ukrainie.
wzrost cen usług świadczonych przez podwykonawców
W ramach realizowanych kontraktów Grupa ZUE zleca część prac budowlano-montażowych wyspecjalizowanym
podwykonawcom. Wzrost płac powiązany m.in. ze wzrostem płacy minimalnej skutkuje zwiększeniem ryzyka
w oszacowaniu ponoszonych kosztów działalności przez podwykonawców z branży budowlanej, a tym samym
wpływa bezpośrednio na wzrost cen usług świadczonych przez podwykonawców, co przekłada się negatywnie na
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
19
wyniki finansowe Grupy. Dynamiczny wzrost liczby realizowanych przetargów może mieć negatywny wpływ na
możliwość pozyskania podwykonawców na niektóre branże jak i na wzrost kosztów usług podwykonawczych.
niestabilność kursów walutowych
Grupa ZUE dokonuje części zakupów z zagranicy w walutach obcych jak również realizuje prace budowlane na
rynkach zagranicznych rozliczane w walutach obcych, co powoduje występowanie ryzyka kursowego, które może
mieć negatywny lub pozytywny wpływ na wyniki finansowe osiągane przez Grupę. Ponadto, część zakupów od
podmiotów prowadzących działalność operacyjną w Polsce - choć wyrażona w PLN – jest również pośrednio
narażona na ryzyko kursowe w związku z przeniesieniem tegoż ryzyka z dostawcy-importera na podmioty z Grupy
ZUE.
wyniki prowadzonych postępowań sądowych
Z uwagi na fakt, iż spółki wchodzące w skład Grupy są stroną postępowań sądowych zarówno ze strony zobowiązań
jak i wierzytelności, ich rozstrzygnięcia mogą mieć wpływ na osiągane przez Grupę ZUE wyniki finansowe.
11. Ryzyka, które w ocenie Grupy Kapitałowej ZUE mogą mieć wpływ na osiągane przez nią wyniki
w kolejnych okresach
Ryzyko związane z płynnością finansową w sektorze budowlanym
Duża skala prowadzonych inwestycji oraz powszechnie sygnalizowane problemy ze wzrostem kosztów
spowodowały podwyższenie ryzyka kredytowego firm budowlanych. Instytucje zabezpieczające limity kredytowe
oraz banki zaostrzają warunki finansowania i ubezpieczenia należności. Wydłużające się procedury odbiorowe
zrealizowanych robót przy jednoczesnym obowiązku zapłaty podwykonawcom w ciągu maksimum 30 dni powodują
bardzo duże zaangażowanie środków w bieżącą działalność. Sytuację pogarszają również niezapłacone materiały
oczekujące na zabudowanie.
Ryzyko związane z logistyką dostaw
Zagrożenie związane z okresową kumulacją realizacji kontraktów zarówno kolejowych jak i drogowych w tym samym
czasie i obszarze, powoduje ograniczenie dostępności przewozowej jak i wzrost cen usług przewozowych.
Ryzyko nieudostępnienia terenów budowy w terminach przewidzianych w umowie
Zawierane przez Grupę umowy o roboty budowlane zawierają ściśle określony termin zakończenia prac
budowlanych. W przypadku gdy Zamawiający przekaże plac budowy z opóźnieniem w stosunku do harmonogramu
zawartego w umowie, istnieje ryzyko spiętrzenia robót w jednym czasie, niezaplanowanego przestoju
zmobilizowanych zasobów kadrowych i sprzętowych Spółki lub jej podwykonawców, dezaktualizacji uzgodnionych z
dostawcami harmonogramów dostaw materiałów, przedłużenia się czasookresu realizacji inwestycji lub zwiększenia
kosztów jej wykonania w krótszym aniżeli zakładany czasookresie. . Może to w konsekwencji powodować ryzyko
niedotrzymania nie z winy Grupy terminu zakończenia prac budowlanych lub wzrost kosztów realizacji inwestycji.
Zrealizowanie się wspomnianych czynników może mieć negatywny wpływ na wyniki finansowe Grupy.
Ryzyko związane z procesem uzyskiwania decyzji administracyjnych, możliwością ich zaskarżania, a także
działaniem osób trzecich, mającym wpływ na realizację prac projektowych lub budowlanych wykonywanych
przez spółki Grupy
Działalność prowadzona przez Grupę wymaga niekiedy uzyskiwania decyzji administracyjnych, które umożliwiają
realizację projektów, przewidzianych m.in. przepisami Prawa budowlanego, Kodeksu postępowania
administracyjnego (KPA) lub Prawa ochrony środowiska. Nie można wykluczyć nieuzyskania powyższych decyzji
administracyjnych albo istotnego przedłużenia postępowań dotyczących ich wydania. Nie jest możliwe również
wykluczenie ryzyka nieukończenia lub opóźnienia w wykonaniu przez podmioty trzecie, prac niezbędnych do
rozpoczęcia realizacji projektów przez spółki Grupy. Wystąpienie tych czynników mogłoby skutkować niemożnością
bądź znacznym opóźnieniem w realizacji projektów budowlanych, a w konsekwencji mieć istotny wpływ na wyniki
finansowe Grupy.
Ryzyko związane z trafnością w oszacowaniu kosztów planowanych i realizowanych kontraktów
Ryzyko niedoszacowania cen kontraktów może występować m.in. w przypadku trudnych do zidentyfikowania na
etapie przygotowania przez Grupę oferty przetargowej prac niezbędnych do wykonania zamówienia i objętych ceną
ryczałtową za ich wykonanie. Możliwa jest również odmienna interpretacja przez wykonawcę i zamawiającego
postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia (SIWZ), co może powodować konieczność wykonania
robót dodatkowych, za które zamawiający nie będzie chciał zapłacić wykonawcy i będzie konieczne dochodzenie
wynagrodzenia za ich wykonanie na drodze sądowej. Nie można w całości wykluczyć tego ryzyka, które mogłoby
wywrzeć negatywny wpływ na wyniki finansowe osiągane przez Grupę.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
20
Ryzyko związane z odpowiedzialnością za podwykonawców i z solidarną odpowiedzialnością za zapłatę
wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawców oraz członków konsorcjów budowlanych
W ramach realizacji kontraktów budowlanych, Grupa korzysta z usług podwykonawców (w tym usługodawców lub
dostawców), a także zawiera umowy konsorcjum. Przepisy Kodeksu cywilnego oraz Prawa zamówień publicznych
(a także postanowienia umów o zamówienia publiczne) przewidują solidarną odpowiedzialność wykonawcy, który
zawarł umowę z podwykonawcą za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez dalszych
podwykonawców oraz solidarną odpowiedzialność członków konsorcjum budowlanego względem zamawiającego
za należyte wykonanie zobowiązań wynikających z umów o zamówienie publiczne. Grupa może zatem zostać
zobowiązana do zapłaty wynagrodzenia za roboty, usługi lub dostawy należnego dalszym podwykonawcom (w tym
usługodawcom lub dostawcom), jak i ponosić odpowiedzialność w związku z niewykonaniem lub nienależytym
wykonaniem umowy o zamówienie publiczne przez konsorcjanta. Zrealizowanie się ww. czynników ryzyka może
mieć negatywny wpływ na wyniki finansowe Grupy.
Ryzyko związane z nienależytym wykonaniem umów przez kluczowych kontrahentów.
W ramach realizacji kontraktów budowlanych i zleceń Grupa ZUE zawiera umowy zarówno z dostawcami,
podwykonawcami, konsorcjantami jak również inwestorami zlecającymi realizację inwestycji. Istnieje ryzyko
nienależytego wywiązania się z zawartych umów przez kontrahentów np. niezgodne z umową lub wadliwe wykonanie
przez podwykonawcę zleconych prac czy też nieuznanie uzasadnionego roszczenia przez inwestora. Zrealizowanie
się ww. czynników ryzyka może mieć negatywny wpływ na wyniki finansowe Grupy.
Ryzyko związane z możliwością realizacji zabezpieczeń ustanawianych na podstawie umów
o roboty budowlane, obowiązku zapłaty kar umownych, a także sporów sądowych z tym związanych
Zawierane przez Grupę umowy o roboty budowlane i umowy o dzieło przewidują obowiązek ustanowienia
zabezpieczeń należytego i terminowego wykonania przedmiotu umowy oraz usunięcia wad i usterek w postaci kaucji
bądź gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej. Ponadto w ostatnim czasie, zamawiający oczekują coraz dłuższych
okresów gwarancyjnych. Umowy te wprowadzają również kary umowne m.in. z tytułu przekroczenia terminu
realizacji prac w nich określonych. Grupa nie może wykluczyć ryzyka niedotrzymania terminów wykonania
przedmiotu zawartych umów o roboty budowlane lub o dzieło, a także niedotrzymania terminów wykonania
robót/prac gwarancyjnych związanych z usuwaniem wad i usterek, co w konsekwencji wiąże się z prawem
Zamawiającego do wykorzystania ww. zabezpieczeń bądź z żądaniem kar umownych lub odszkodowań. Grupa nie
może wykluczyć ryzyka związanego z ewentualnymi sporami dotyczącymi nienależytego lub nieterminowego
wykonania ww. umów, w tym ryzyka bezpodstawnego złożenia przez zamawiających żądania wypłaty sumy
gwarancyjnej z gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej. Zrealizowanie się wspomnianych czynników może mieć
negatywny wpływ na wyniki finansowe Grupy.
Ryzyko związane z upadłością kontrahentów handlowych
Nie można wykluczyć ryzyka upadłości kontrahentów handlowych Grupy. W wyniku upadłości podwykonawców,
dostawców lub konsorcjantów Grupa mogłaby być narażona na nieukończenie przedmiotu umów w terminie czy
nieterminowe usunięcie wad lub usterek, z czym mogłaby się wiązać konieczność zapłaty kar umownych lub
odszkodowań. Mogłaby również zostać pociągnięta do solidarnej odpowiedzialności za wynagrodzenie należne
dalszym podwykonawcom czy z tytułu niewykonania umowy przez konsorcjanta, jak i mogłaby musieć ponieść
koszty zastępczego wykonania niezrealizowanych przez upadłego prac czy dostaw. Upadłość
zleceniodawcy/zamawiającego narażałaby z kolei Grupę na nieotrzymanie wynagrodzenia za wykonane prace.
Wystąpienie powyższych czynników miałoby negatywny wpływ na poziom wyników finansowych osiąganych przez
Grupę.
Ryzyko związane z gwarancjami zapłaty za roboty budowlane
Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego wykonawca robót budowlanych, któremu spółka z Grupy zleciła realizację
projektu budowlanego, może w każdym czasie żądać od tej spółki, występującej jako zamawiający, gwarancji zapłaty
do wysokości ewentualnego roszczenia z tytułu wynagrodzenia wynikającego z umowy oraz zleceń dodatkowych.
Brak wystarczającej gwarancji zapłaty stanowi przeszkodę w wykonaniu robót budowlanych z przyczyn dotyczących
spółek Grupy i uprawnia wykonawcę do odstąpienia od umowy na podstawie art. 649[4] §1 Kodeksu cywilnego, jak
i do żądania wynagrodzenia na podstawie art. 639[4] §3 Kodeksu cywilnego. Spowodować to może wzrost kosztów
i opóźnienie realizacji projektów budowlanych lub wręcz uniemożliwić ich realizację, co może mieć istotny negatywny
wpływ na sytuację finansową Grupy.
Ryzyko związane ze zmianą przepisów prawa, w tym prawa podatkowego
Częste nowelizacje, niespójność oraz brak jednolitej interpretacji przepisów prawa w szczególności prawa
podatkowego pociąga za sobą istotne ryzyko związane z otoczeniem prawnym, w jakim Grupa prowadzi działalność.
W szczególności nie można wykluczyć ryzyka kwestionowania przez organy podatkowe, w oparciu np. o interpretacje
wydawane przez Ministra Finansów, rozliczeń podatkowych dokonywanych przez Grupę w związku z realizowanymi
transakcjami, zarówno w normalnym toku działalności spółek Grupy, jak i innymi (np. transakcjami kapitałowymi).
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
21
W efekcie niekorzystne dla Grupy zmiany przepisów bądź ich interpretacje mogą mieć negatywny wpływ na sytuację
finansową.
Ryzyko związane z pozyskiwaniem nowych kontraktów
Grupa bierze udział w przetargach o zamówienia publiczne, ujmując docelowe kontrakty w swoich planach
finansowych. Nie można jednak wykluczyć ryzyka negatywnych rozstrzygnięć czy unieważnień przetargów ze strony
zamawiających czy też opóźnień w ogłaszaniu lub rozstrzyganiu przetargów lub podpisywaniu umów. W przypadku
gdy spółka z Grupy występuje w przetargu wraz z konsorcjantem ponosi dodatkowe ryzyko wycofania się tego
konsorcjanta z oferty.
Ryzyko związane z rosnącą konkurencją
Grupa ZUE działa na konkurencyjnym rynku, na którym prowadzą działalność zarówno podmioty specjalizujące się
w budownictwie infrastruktury kolejowej, miejskiej i drogowej, jak i podmioty z szeroko rozumianej branży
budownictwa infrastrukturalnego. Nie można w przyszłości wykluczyć umacniania pozycji rynkowej konkurentów
Grupy ZUE wskutek przejęć innych przedsiębiorstw budowlano-remontowych oraz pozyskania przez nich nowych
źródeł finansowania. Na działalność Grupy ZUE może mieć także wpływ pojawienie się nowych konkurentów, którzy
również dostrzegą pozytywne perspektywy rozwoju budownictwa infrastrukturalnego w Polsce. Ewentualny wzrost
poziomu konkurencji na rynkach działalności Grupy ZUE może negatywnie wpłynąć na poziom jej przychodów oraz
realizowanych marż i w efekcie negatywnie wpływać na wysokość jej wyników finansowych.
Ryzyko związane z warunkami i procedurami rozstrzygania przetargów publicznych, a także z wykluczeniem z
postępowań o udzielenie zamówień publicznych
Prawo zamówień publicznych umożliwia podmiotom biorącym udział w przetargu składanie odwołania od
niezgodnych z prawem działań zamawiającego w sprawie wyboru wykonawcy lub skargi do sądu na orzeczenia
wydane przez organ rozpoznający odwołania wnoszone w postępowaniach o udzielenie zamówień publicznych, co
w konsekwencji może powodować znaczne wydłużenie terminu zawarcia umowy z inwestorem. Ponadto nie jest
możliwe wykluczenie ryzyka zajścia zdarzeń, które stanowiłyby podstawę do wykluczenia Grupy z postępowań
przetargowych w oparciu o przesłanki określone w ustawie Prawo zamówień publicznych. Zaistnienie ww. zdarzeń
mogłoby mieć negatywny wpływ na wyniki finansowe osiągane przez Grupę.
Ryzyko związane z europejskim dofinansowaniem inwestycji kolejowych
Wieloletni Krajowy Program Kolejowy do 2030 roku (KPK) jest dokumentem ustanawiającym ramy finansowe oraz
warunki realizacji zamierzeń państwa w zakresie inwestycji kolejowych przewidywanych do wykonania do 2030.
PKP PLK SA otrzymuje w ramach dofinansowania ze środków UE znaczną część środków na finansowanie KPK.
Nie można wykluczyć, że zmiany polityczne dokonujące się w ramach Unii Europejskiej, jak również spory pomiędzy
Polską a Unią Europejską i związane z tym opóźnienia przyznania środków mogą wpłynąć na zakładany pierwotnie
poziom finansowania inwestycji kolejowych w Polsce.
Ryzyko związane z kumulacją postepowań przetargowych
Możliwe po dłuższej stagnacji na krajowym rynku kolejowym uruchomienie w jednym czasie znacznej ilości
postępowań przetargowych i inwestycji związane z uruchomieniem środków unijnych może przełożyć się na
wzmożony popyt na materiały budowlane, usługi podwykonawcze i logistyczne, co może przyczynić się do wzrostu
cen czynników wytwórczych.
Ryzyko związane z pozyskaniem finansowania na realizację kontraktów budowlanych, pozyskaniem gwarancji
kontraktowych i wadialnych
W przypadku pogarszającej się koniunktury gospodarczej istnieje ryzyko, iż zarówno banki (w zakresie kredytów i
gwarancji kontraktowych), jak i towarzystwa ubezpieczeniowe (w zakresie gwarancji kontraktowych
lub wadialnych), ograniczą dostępność źródeł finansowania i innych instrumentów finansowych, co może skutkować
ograniczeniem liczby jak i skali prowadzonych prac.
Ryzyko związane z warunkami atmosferycznymi
Prace budowlane prowadzone przez Grupę zarówno w zakresie infrastruktury miejskiej, drogowej
jak i kolejowej nie mogą być prowadzone podczas niesprzyjających warunków atmosferycznych. W okresie
jesiennym oraz zimowym, ze względu na zbyt niską temperaturę powietrza, dla zachowania reżimów
technologicznych wiele robót musi zostać wstrzymana, dlatego realizacja prac w tym okresie ulega spowolnieniu,
a w pewnych przypadkach nawet wstrzymaniu. Jeżeli ewentualne niekorzystne warunki atmosferyczne będą
utrzymywały się zbyt długo, może to wpłynąć niekorzystnie na wyniki finansowe Grupy ZUE.
Ryzyko związane z sytuacją społeczno-ekonomiczną w Polsce
Działalność Grupy na rynku budownictwa komunikacyjnej infrastruktury miejskiej i kolejowej jest uzależniona
od sytuacji makroekonomicznej Polski, a w szczególności od stopy wzrostu PKB, poziomu inwestycji, stopy inflacji,
stopy bezrobocia i wysokości deficytu budżetowego. Ewentualne negatywne zmiany w sytuacji makroekonomicznej
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
22
Polski mogą generować ryzyko dla prowadzonej przez Grupę działalności gospodarczej i tym samym wpływać na
wyniki finansowe Grupy.
Ryzyko stóp procentowych
Ryzyko stóp procentowych występuje głównie w związku z korzystaniem przez Grupę z kredytów bankowych,
pożyczek i usług leasingu. Powyższe instrumenty finansowe oparte są o zmienne stopy procentowe i w związku
z tym narażają Grupę na ryzyko finansowe.
Ryzyko niestabilności marż
Wzrost cen materiałów, usług podwykonawców czy wynagrodzeń dla pracowników może powodować konieczność
poniesienia przez wykonawców inwestycji kolejowych istotnych podwyżek co w konsekwencji może wpływać
na poziom zakładanych pierwotnie marż. Aktualny system nie zawsze zapewnia przy tym realną waloryzację
zawartych kontraktów co może mieć wpływ na niestabilność marż.
Ryzyko związane z działalnością zagraniczną
W związku z realizacją kontraktów budowlanych przez Spółkę w Rumunii jak również na Łotwie, Emitent bierze pod
uwagę m.in. takie czynniki jak zmienność kursu walutowego (rozliczenie kontraktów jest przewidziane w lokalnej
walucie lub w euro), odmienne od polskiego otoczenie prawno-instytucjonalne, jak również lokalna specyfika rynku
budownictwa infrastrukturalnego. Powyższe czynniki mogą wpływać na wyniki finansowe Grupy.
Ryzyko związane z wpływem pandemii chorób zakaźnych na przebieg procesów budowalnych
Pojawienie się czynników o charakterze nieprzewidywalnym i zasięgu globalnym takich jak np. pandemia choroby
wirusowej może w perspektywie krótko i długoterminowej przyczynić się do zachwiania równowagi
w międzynarodowym łańcuchu dostaw, co może przełożyć się na trudne do oszacowania w skali i zasięgu
utrudnienia, takie jak m.in. spowolnienie gospodarcze na poziomie lokalnym i międzynarodowym, problemy
z logistyką dostaw towarów i usług, zaburzenia cyklów produkcyjnych materiałów budowlanych (ograniczona
podaż).
Ogólnoświatowa pandemia choroby wirusowej (np. COVID-19) może mieć negatywny wpływ na procesy budowlane
poprzez spowolnienie lub zastopowanie procedur administracyjnych. Nie można również wykluczyć sytuacji,
w których praca na poszczególnych kontraktach budowlanych zostanie zawieszona.
Zagrożenie epidemiczne może dotknąć wszystkie strony procesów inwestycyjnych w branży budownictwa
tj. wykonawców, podwykonawców jak również zamawiających.
Możliwe są również utrudnienia związane z absencją i czasowym wyłączeniem pracowników. Emitent w trakcie
trwania stanu epidemii COVID-19 w Polsce podjął działania prewencyjne mające na celu ograniczenie wśród
pracowników i współpracowników ryzyka zakażenia obejmujące m.in. stworzenie pracownikom tam gdzie
jest to możliwe warunków do pracy zdalnej, zmianę formuły spotkań biznesowych, szeroką politykę
informacyjną nt. działań mających na celu ograniczenie ryzyka zainfekowania, jak również ścieżki działania
w wypadku zainfekowania, ograniczenie kontaktu z pracownikami, którzy przebywali na obszarach
o podwyższonym ryzyku zarażenia.
Ryzyko związane z konfliktem zbrojnym w Ukrainie
W dniu 24 lutego 2022 roku rozpoczął się na szeroką skalę konflikt zbrojny pomiędzy Ukrainą i Rosją na terenie
Ukrainy, co może mieć długoterminowo negatywny wpływ na polski system gospodarczy oraz branżę budowlaną
poprzez m.in. poniższe czynniki:
− długoterminowo osłabienie kursu złotego (podobnie jak innych walut w regionie), co może się przełożyć na
wzrost kosztów importowanych produktów i materiałów,
− zaburzenia w łańcuchach dostaw importowanych produktów i materiałów,
− długoterminowo wzrost kosztów paliw, gazu ziemnego oraz energii elektrycznej,
− zwiększenie ryzyka finansowego krajów z regionu konfliktu co może się przełożyć na trudniejszy dostęp
do finansowania i większe koszty,
− możliwa migracja pracowników ukraińskich z Polski do Ukrainy.
− długoterminowo radykalne zwiększenie popytu na materiały budowlane w Ukrainie, co przy ograniczonej
podaży może przełożyć się na ograniczony ich dostęp i wzrost cen.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
23
12. Ryzyka dotyczące zagadnień społecznych, pracowniczych, środowiska naturalnego,
poszanowania praw człowieka oraz przeciwdziałania korupcji
Ryzyko wzrostu kosztów związanych z zatrudnieniem pracowników
Z uwagi na zmienne warunki gospodarcze, dążenie do ciągłego rozwoju Grupy ZUE, jak również podnoszenie jakości
świadczonych usług oraz z uwagi na brak na rynku pracy wystarczającej liczby pracowników wykonujących zawody
specjalistyczne, wymagające posiadania stosownych uprawnień, umiejętności oraz doświadczenia, istnieje realne
prawdopodobieństwo trudności pozyskania wykwalifikowanej kadry oraz wzrostu kosztów związanych
z zatrudnieniem pracowników co w konsekwencji może wpłynąć na wyniki finansowe ZUE jak i całej Grupy.
Celem ograniczenia wpływu tego ryzyka Emitent podejmuje działania mające na celu wzmacnianie relacji
z pracownikami Grupy Kapitałowej w szczególności poprzez zapewnienie świadczeń pozapłacowych oraz
możliwość rozwoju osobistego w strukturach Grupy.
Ryzyko odpływu wykwalifikowanej kadry
Trzon kadry zarządczej Emitenta stanowi połączenie doświadczonych ekspertów technicznych oraz specjalistów
finansowych. Emitent zatrudnia również wykwalifikowany zespół pracowników, którzy posiadają nie tylko duże
doświadczenie w zakresie świadczonych usług, ale również niezbędne uprawnienia w zakresie projektowania,
budowy i montażu infrastruktury kolejowej, tramwajowej i drogowej. W związku z rosnącą konkurencją na rynku
istnieje ryzyko, że kluczowe osoby z wykwalifikowanej kadry Grupy ZUE mogą zdecydować o zmianie pracodawcy.
Ewentualne ograniczenia w pozyskaniu wykwalifikowanej kadry mogą mieć wpływ na realizację inwestycji oraz
rozwój i umacnianie pozycji rynkowej ZUE.
Ryzyko związane z wpływem na środowisko naturalne
Działalność prowadzona przez spółki z Grupy Kapitałowej ZUE wymaga przestrzegania szeregu regulacji
w obszarach dotyczących środowiska naturalnego w tym m.in. w zakresie emisji zanieczyszczeń powietrza,
zarządzania odpadami, wpływu na wody gruntowe czy też ochrony flory i fauny w sąsiedztwie realizacji
poszczególnych inwestycji. Powyższe wymagania wynikają tak z powszechnie obowiązujących przepisów prawa jak
i z indywidualnych wymagań inwestorów będących zamawiającymi dla realizowanych projektów. Ewentualne
naruszenia regulacji środowiskowych skutkować mogą karami finansowymi oraz ryzykiem wykluczenia z
postępowań przetargowych. Emitent podejmuje działania mające na celu zachowanie pełnej zgodności z
poszczególnymi wymaganiami wyrażone m.in. w stosowaniu wewnętrznych instrukcji i procedur wchodzących w
skład Zintegrowanego Systemu Zarządzania w obszarze środowiskowym.
Ryzyko związane a aspektami społecznymi oraz związanymi z prawami człowieka
W relacjach ze społeczeństwem (w szczególności ze społecznościami lokalnymi) nie można wykluczyć wystąpienia
sporu wynikającego z negatywnego wpływu będącego efektem działań Emitenta w toku prowadzonej działalności
operacyjnej czy też w zakresie naruszenia przepisów odnoszących się do respektowania praw człowieka w łańcuchu
dostaw w którym uczestniczy Grupa ZUE. Poza ewentualnymi konsekwencjami finansowymi, skutkiem takiego sporu
może być istotne pogorszenie wizerunku Emitenta co mogłoby wpłynąć na przyszłe relacje ZUE z zamawiającymi,
którzy w głównej mierze są podmiotami dysponującymi środkami publicznymi.
W konsekwencji w obszarze relacji ze społecznościami lokalnymi podejmowane są działania mające celu eliminację,
rozsądne ograniczenie lub niezwłoczne usuwanie skutków negatywnego wpływu jak również Grupa ZUE uznaje za
kluczowe prowadzenie działalności z poszanowaniem praw człowieka.
Ryzyko związane z działaniami korupcyjnymi
Obszary szczególnie narażone na możliwość wystąpienia incydentów korupcyjnych obejmują obszar zakupów oraz
obszar sprzedaży. Jednocześnie znaczna część przychodów generowanych przez Grupę Kapitałową pochodzi ze
środków publicznych i tym samym wymagana jest szczególna uwaga oraz transparentność w działaniu Emitenta
w relacjach z głównymi klientami. Emitent wdrożył szereg rozwiązań mających na celu ograniczanie ryzyka
wystąpienia incydentów korupcyjnych obejmujących m.in. Politykę Zarządzania Etycznego, w tym regulacje
dotyczące ochrony sygnalistów.
Zdaniem Zarządu ZUE, wpływ ww. czynników w podobny sposób dotyka pozostałych uczestników rynku, stąd ZUE
znajduje się w sytuacji analogicznej do innych podmiotów prowadzących działalność konkurencyjną.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
24
13. Ryzyka związane z klimatem i polityką klimatyczną
Ryzyko fizyczne związane z gwałtownymi zjawiskami pogodowymi
Przykłady zjawisk pogodowych mogących mieć wpływ na działalność Grupy:
− Gwałtowne burze lub huragany, powodzie mogą przyczynić się do krótkotrwałych podtopień na budowach,
zerwania ciągłości szlaków komunikacyjnych, zerwania sieci trakcyjnych, przerwania dostaw mediów.
Mogą także spowodować zniszczenia na terenie budów oraz spowodować zakłócenia w łańcuchu dostaw.
− Upały mogą spowodować przeciążenia systemu energetycznego i przerwy w dostawach prądu co może
przełożyć się na przerwy pracy budów oraz zakłócenia w łańcuchu dostaw. Upały mogą także przełożyć się
na skrócenie czasu pracy pracowników.
− Pożary mogą przyczynić się do zniszczenia mienia Grupy lub podmiotów z łańcucha dostaw.
Ryzyko fizyczne związane z zmieniającymi się wzorcami pogodowymi
Widoczne zmiany wzorców pogodowych w Europie, tj. stopniowe podnoszenie się średniej temperatury oraz
zmniejszenie ilości opadów przekładają się na ryzyko ograniczenia ilości wód technologicznych jak również
gruntowych co może mieć negatywny wpływ na procesy budowlane. Długotrwałe okresy wysokich temperatur bez
opadów mogą przełożyć się również na konieczność skrócenia czasu pracy oraz na problemy zdrowotne osób
zaangażowanych w procesy budowalne.
Ryzyko związane z przejściem do gospodarki zeroemisyjnej
Obecna sytuacja klimatyczna, a także prognozy zmian klimatu w przyszłości determinują konieczność wprowadzenia
znaczących zmian w zakresie obniżenia emisyjności gospodarki i poprawienia efektywności energetycznej. Unia
Europejska w ramach polityki klimatyczno-energetycznej wyznaczyła do 2030 roku cele polegające na ograniczeniu
emisji gazów cieplarnianych, zwiększeniu udziału energii ze źródeł odnawialnych i poprawie efektywności
energetycznej. Następnym celem UE jest dążenie do neutralności klimatycznej w 2050 roku. Powyższy proces będzie
związany m.in. z zaostrzeniem wymogów dotyczących efektywności energetycznej, jak również zmianą zasad
ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych poprzez planowane objęcie systemem europejskim systemem
handlu emisjami (ETS) kolejnych sektorów, w tym budownictwa.
Powyższe czynniki jak również dostępność niskoemisyjnych technologii w branży budowlanej oraz działania
podejmowane przez firmy w celu ograniczenia emisji takie jak np. nakłady na unowocześnienie floty pojazdów
i maszyn, nakłady na źródła zielonej energii i efektywność energetyczną budynków mogą się przełożyć na wyższe
koszty działalności.
14. Wpływ pandemii COVID-19 na działalność Grupy ZUE
Działania podjęte przez ZUE (w okresie stanu epidemii)
Emitent w okresie stanu epidemii podjął działania prewencyjne mające na celu ograniczenie wśród pracowników
i współpracowników ryzyka zakażeniem COVID-19 obejmujące m.in. stworzenie pracownikom, tam gdzie jest to
możliwe, warunków do pracy zdalnej, wdrożenie wytycznych dla pracowników i pracowników podwykonawców
dotyczących higieny i środków ostrożności, wyposażenie pracowników w środki ochronne (maski, środki do
dezynfekcji itp.), ograniczenie spotkań biznesowych, szeroką politykę informacyjną nt. działań mających na celu
ograniczenie ryzyka zainfekowania, jak również ścieżki działania w wypadku zainfekowania, ograniczenie kontaktu
z pracownikami, którzy przebywali na obszarach o podwyższonym ryzyku zarażenia.
Wpływ pandemii COVID-19 na działalność i sytuację finansową w 2023 roku
W 2023 roku nie stwierdzono wpływu pandemii COVID-19 na działalność i sytuację finansową Grupy.
Możliwy wpływ pandemii COVID-19 na działalność i sytuację finansową
Identyfikuje się poniższe czynniki, które mogą mieć wpływ na rynki, na których działa Emitent i działalność ZUE,
w przypadku gdy sytuacja epidemiczna w kraju i na świecie przełożyłaby się na ponowne wprowadzenie stanu
epidemii w Polsce.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
25
Czynniki mogące się przełożyć w sposób negatywny:
zaburzenia w łańcuchach dostaw mogą się przyczynić do ograniczenia podaży niektórych materiałów
budowlanych i wzrostu ich cen,
osłabienie kursu PLN względem EUR i USD może przełożyć się na dalszy wzrost cen niektórych
importowanych materiałów budowlanych,
osłabienie finansów ośrodków miejskich wynikające z możliwości wprowadzenia ograniczeń w związku
z pandemią może przełożyć się na czasowe wstrzymanie ogłaszania przetargów na nowe inwestycje
infrastrukturalne w miastach,
możliwość wystąpienia problemów z płynnością niektórych przedsiębiorstw branżowych
(np. podwykonawców),
możliwość wydłużenia niektórych realizowanych kontraktów budowlanych w związku z przejściowymi
opóźnieniami w wydawaniu niektórych pozwoleń i zgód administracyjnych,
utrudnienia związane z absencją i czasowym wyłączeniem pracowników Grupy, podwykonawców
i konsorcjantów,
możliwe zawieszenie prac budowlanych na kontraktach.
Wpływ pandemii COVID-19 na zagadnienia społeczne, pracownicze, środowiska naturalnego, poszanowania praw
człowieka i przeciwdziałania korupcji
W 2023 roku nie stwierdzono wpływu pandemii COVID-19 na zagadnienia społeczne, pracownicze, środowiska
naturalnego, poszanowania praw człowieka i przeciwdziałania korupcji.
15. Wpływ sytuacji w Ukrainie na działalność Grupy ZUE
Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania wojna w Ukrainie nie miała istotnego wpływu na wynik finansowy.
Jednak efekty ww. wojny w postaci m.in. ograniczonej podaży materiałów budowlanych i wzrostów ich cen czy też
ograniczenia na rynku pracy, mogą potencjalnie mieć negatywny wpływ na wyniki finansowe kontraktów
realizowanych przez Grupę. Spółka monitoruje potencjalne ryzyka i współdziała z zamawiającymi w celu ich
minimalizowania.
Spółka współpracuje z dostawcami, z którymi łączą ją od lat długoterminowe relacje. Współpraca z transparentnymi
partnerami, jak również kontrola wewnętrzna transakcji niwelują ryzyko związane z możliwością przeprowadzenia
transakcji narażonych na sankcje UE nałożone na Rosję i Białoruś. Spółka nie posiada aktywów w Rosji, Białorusi
i Ukrainie oraz nie prowadzi w tych krajach działalności.
Spółka na bieżąco monitoruje bezpieczeństwo systemów informatycznych w Grupie pod kątem zagrożeń
cybernetycznych, a także ryzyka związane z kursami walutowymi i zmianami stóp procentowych.
Sytuacja polityczno-gospodarcza w Ukrainie, jak również zmiany na rynku surowców i materiałów są na bieżąco
monitorowane przez Grupę pod kątem faktycznego i potencjalnego wpływu na działalność Grupy ZUE.
Identyfikuje się poniższe czynniki, które mogą wystąpić i które mogą mieć wpływ na rynki, na których działa Emitent
i działalność Grupy:
długoterminowo osłabienie kursu złotego (podobnie jak innych walut w regionie), co może się przełożyć na
wzrost kosztów importowanych produktów i materiałów,
zaburzenia w łańcuchach dostaw importowanych produktów i materiałów,
długoterminowo wzrost kosztów paliw, gazu ziemnego oraz energii elektrycznej,
utrudniony dostęp do paliw i gazu ziemnego,
zwiększenie ryzyka finansowego krajów z regionu konfliktu, co może się przełożyć na trudniejszy dostęp do
finansowania i większe koszty,
zwiększone wydatki na obronność i bezpieczeństwo mogą się przełożyć na ograniczenie podaży produktów
finansowych,
migracja pracowników ukraińskich z Polski do Ukrainy,
długoterminowo radykalne zwiększenie popytu na materiały budowlane w Ukrainie, co przy ograniczonej
podaży może przełożyć się na ograniczony ich dostęp i wzrost cen.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
26
16. Istotne zdarzenia w okresie sprawozdawczym
Dotyczące robót budowlanych
7 kwietnia 2023 roku Spółka poinformowała, iż w związku z zawarciem aneksu z PKP Polskie Linie Kolejowe
S. A. (PKP PLK) łączna wartość netto umów zawartych między spółkami grupy kapitałowej PKP PLK a spółkami grupy
kapitałowej ZUE w okresie od dnia 2 czerwca 2022 roku wyniosła ok. 110 mln PLN. (Raport bieżący 4/2023)
22 sierpnia 2023 roku Spółka zawarła umowę na zadanie pn.: Przebudowa torowiska tramwajowego w ciągu drogi
kategorii gminnej – ul. Zwierzynieckiej i drogi kategorii powiatowej – ul. Kościuszki w Krakowie wraz z przebudową
sąsiadujących skrzyżowań oraz sieci trakcyjnej, odwodnienia, oświetlenia, przebudową kolidującej infrastruktury
technicznej, remontem pętli tramwajowej „Salwator”, a także budową sieci cieplnej wraz z przyłączami oraz
budową i przebudową sieci wodociągowej. Spółka informowała o wyborze najkorzystniejszej oferty w Przetargu
w raporcie bieżącym nr 12/2023. Zamawiający: Zarząd Dróg Miasta Krakowa, Wodociągi Miasta Krakowa S.A.,
Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej (MPEC) S.A. Wartość netto umowy: 76,5 mln PLN. (wartość brutto:
94 mln PLN). Termin realizacji zadania: 12 miesięcy od daty przekazania placu budowy. (Raport bieżący 17/2023)
6 października 2023 roku Spółka zawarła umowę z PKP PLK S.A., dotyczącą realizacji inwestycji pn. „Realizacja
robót budowlanych oraz wykonanie projektu wykonawczego i realizacja robót budowlanych na zabudowę
urządzeń sterowania ruchem kolejowym, urządzeń kolejowych sieci telekomunikacyjnych, systemu dynamicznej
informacji podróżnych na odcinku Będzin - Katowice Szopienice Południowe w ramach projektu „Prace na
podstawowych ciągach pasażerskich (E 30 i E 65) na obszarze Śląska, Etap I: linia E 65 na odcinku Będzin - Katowice
Szopienice Płd. – Katowice – Katowice Piotrowice”. Spółka informowała o wyborze oferty jako najkorzystniejszej
w postępowaniu przetargowym w raporcie bieżącym nr 64/2022. Wartość netto umowy:
785,1 mln PLN (wartość brutto: 965,7 mln PLN). Przewidywany termin realizacji zadania: ok. 44 miesiące. (Raport
bieżący 18/2023)
22 listopada 2023 roku Spółka zawarła umowę o podwykonawstwo z AZD Praha s.r.o. z siedzibą w Pradze. Wartość
umowy wynosi 79,9 mln zł netto (w tym zakres podstawowy zamówienia – 72,4 mln zł netto). Termin realizacji
umowy w zakresie podstawowym: 44 miesiące. (Raport bieżący 20/2023)
5 grudnia 2023 roku Spółka powzięła informację o złożeniu przez ZUE najkorzystniejszej oferty w postępowaniu
przetargowym dotyczącym zamówienia pn.: Przebudowa bocznicy kolejowej Przemyśl Bakończyce, wraz
z zaprojektowaniem i wykonaniem robót w branży elektroenergetycznej oraz SRK”. Zamawiający: PKP Intercity S.A.
Wartość netto złożonej przez ZUE oferty: 219,3 mln zł. (brutto: 269,8 mln zł). Termin realizacji zadania: 24 miesiące.
(Raport bieżący 21/2023)
Finansowe
13 marca 2023 roku Spółka opublikowała wstępne wyniki finansowe za rok 2022. (Raport bieżący 3/2023)
28 czerwca 2023 roku Spółka zawarła z Alior Bank S.A. umowę o kredyt odnawialny, w ramach której Spółka otrzyma
limit kredytowy do maksymalnej wysokości 40 mln PLN obowiązujący w okresie od dnia udostępnienia kredytu
do końca stycznia 2025 roku. (Raport bieżący 13/2023)
8 sierpnia 2023 roku Spółka opublikowała wstępne wyniki finansowe za I półrocze 2023. (Raport bieżący 15/2023)
31 października 2023 roku Spółka opublikowała wstępne wyniki finansowe za III kwartały 2023. (Raport bieżący
19/2023)
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
27
Korporacyjne
9 maja 2023 roku Zarząd ZUE podjął uchwałę w sprawie rekomendowania Zwyczajnemu Walnemu Zgromadzeniu
Spółki przeznaczenia zysku netto za rok obrotowy 2022 w wysokości 10 241 tys. PLN w następujący sposób: 1) część
zysku netto za rok obrotowy 2022 w kwocie 1 594 tys. PLN na wypłatę dywidendy co stanowi 0,07 PLN na jedną
akcję; 2) pozostała część zysku netto za rok obrotowy 2022 w kwocie 8 647 tys. PLN na kapitał zapasowy. Rada
Nadzorcza Spółki pozytywnie zaopiniowała wniosek Zarządu w dniu 9 maja 2023 roku. (Raport bieżący 5/2023)
7 czerwca 2023 roku Spółka poinformowała, iż zgodnie z uchwałą Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia ZUE S.A.
w sprawie podziału zysku Spółki za rok obrotowy 2022, podjętą w dniu 7 czerwca 2023 roku, zostanie wypłacona
akcjonariuszom Spółki dywidenda za rok 2022 w wysokości 1.593.580,17 PLN tj. 0,07 PLN na jedną akcję. Dzień
ustalenia prawa do dywidendy (dzień dywidendy) ustalono na dzień 18 lipca 2023 roku. Termin wypłaty dywidendy
ustalono na dzień 3 sierpnia 2023 roku. Dywidenda została wypłacona zgodnie z postanowieniami ww. uchwały.
(Raport bieżący 11/2023)
10 sierpnia 2023 roku Spółka poinformowała o sprzedaży 100% udziałów w spółce zależnej BPK Poznań. (Raport
bieżący 16/2023)
17. Istotne wydarzenia po zakończeniu okresu sprawozdawczego
20 lutego 2024 roku została zawarta umowa pomiędzy konsorcjum w składzie: ZUE (Lider), FABE Polska sp. z o.o
(Partner) a Tramwaje Warszawskie sp. z o.o., dotycząca realizacji inwestycji pn. „Budowa trasy tramwaju szybkiego
od ul. Kasprzaka do Wilanowa na odcinku od Dworca Zachodniego do węzła z ul. Grójecką”. Spółka informowała
o wyborze oferty jako najkorzystniejszej w postępowaniu przetargowym w raporcie bieżącym nr 22/2023. Wartość
netto umowy: 294,8 mln zł (udział ZUE – 50%). Wartość brutto umowy: 362,6 mln zł. Przewidywany termin realizacji
zadania: 26 miesięcy. (raport bieżący nr 2/2024)
4 marca 2024 roku Spółka opublikowała wstępne wyniki finansowe za rok 2023. (Raport bieżący 3/2024)
18. Transakcje z podmiotami powiązanymi
Transakcje z podmiotami powiązanymi zawierane w Grupie Emitenta były typowymi transakcjami zawieranymi na
warunkach rynkowych.
Szczegółowe informacje na temat transakcji z podmiotami powiązanymi są zamieszczone w pkt 7.15 i 7.15
„Transakcje z podmiotami powiązanymi” odpowiednio jednostkowego oraz skonsolidowanego sprawozdania
finansowego Grupy za rok 2023.
19. Informacje o gwarancjach i poręczeniach
Prowadzona działalność Grupy ZUE wymaga udzielania gwarancji. Są to przede wszystkim gwarancje wadialne,
należytego wykonania i usunięcia wad i usterek, gwarancje zwrotu zaliczek wystawione przez towarzystwa
ubezpieczeniowe i banki na rzecz kontrahentów Grupy na zabezpieczenie ich roszczeń. Towarzystwom
ubezpieczeniowym i bankom przysługuje roszczenie zwrotne z tego tytułu wobec spółki.
Stan niewykorzystanych linii gwarancyjnych na poziomie Grupy:
423 890 tys. PLN (w tym 13 271 tys. PLN z możliwością przeznaczenia na kredyt obrotowy)
oraz 20 000 tys. EUR
Stan niewykorzystanych linii gwarancyjnych na poziomie ZUE:
412 697 tys. tys. PLN (w tym 13 271 tys. PLN z możliwością przeznaczenia na kredyt obrotowy) oraz 20
000 tys. EUR
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
28
ZUE jako spółka wiodąca w Grupie, w razie potrzeby udziela poręczeń za jednostki zależne. Poręczenia te stanowią
dodatkowe zabezpieczenie umów kredytowych oraz gwarancji udzielanych spółkom zależnym. Łączna wartość
poręczeń, o których mowa powyżej na 31 grudnia 2023 roku wynosi 29 837 tys. PLN.
ZUE na podstawie części umów z bankami ma możliwość wykorzystania przyznanych limitów w bankach zarówno
na gwarancje bankowe jak i na kredyt obrotowy. Limity te na dzień sprawozdawczy nie były przeznaczane na kredyty.
Szczegółowe informacje dotyczące pozycji pozabilansowych za rok 2023 zostały opisane w skonsolidowanym
sprawozdaniu finansowym Grupy ZUE w pkt 7.21.
20. Opis polityk stosowanych w odniesieniu do zagadnień społecznych, pracowniczych, środowiska
naturalnego, poszanowania praw człowieka oraz przeciwdziałania korupcji
W Grupie ZUE nie we wszystkich obszarach, których dotyczy niniejszy pkt. zostały wprowadzone sformalizowane
rozwiązania obejmujące np. polityki, procedury, regulaminy czy regulacje o podobnym charakterze.
Niemniej jednak zagadnienia społeczne, pracownicze, środowiska naturalnego, poszanowania praw człowieka
oraz przeciwdziałania korupcji mają dla nas bardzo istotne znaczenie jako organizacji. Tym samym pomimo braku
sformalizowanych rozwiązań/polityk w poszczególnych obszarach, o których mowa powyżej wpływ spółek z Grupy
Kapitałowej na ww. obszary realizowany jest w zgodzie z wszelkimi regulacjami prawnymi jak również w oparciu
o wewnętrzny system uniwersalnych wartości i normy społeczne.
ZUE prowadzi na poziomie Grupy Kapitałowej identyfikację poszczególnych aspektów (w tym w szczególności
środowiskowego oraz BHP), która jest ciągłą oceną wpływu działalności organizacji na środowisko z uwzględnieniem
zmian (m.in.: prawnych, gospodarczych i społecznych) zachodzących w jej otoczeniu. Aspekty są identyfikowane
i oceniane zgodnie z odpowiednimi procedurami odnoszącymi się do identyfikacji zagrożeń
i oceny ryzyka dla danego obszaru. W 2023 roku nie zostały zidentyfikowane incydentalne przypadki naruszeń
standardów etycznych przez pracowników poza godzinami pracy w trybie Polityki Zarządzania Etycznego.
Wybrane umowy z kontrahentami zawierają klauzule odnoszące się do etyki.
20.1.Zagadnienia społeczne
Działalności handlowa stanowi uzupełnienie dla głównego segmentu działalności i tym samym wpływ Grupy ZUE na
otoczenie koncentruje się na tym obszarze działalności Jednostki Dominującej świadczącej usługi budowlane.
Głównymi odbiorcami produktów i usług Grupy ZUE są podmioty publiczne takie jak m.in. PKP Polskie Linie Kolejowe
S.A., czy spółki lub ośrodki miejskie zajmujące się lokalną infrastrukturą takie jak np. Zarząd Dróg Miasta Krakowa,
Tramwaje Śląskie czy Gmina Miasto Szczecin. Realizując projekty budowlane w różnych regionach kraju Grupa
dokłada wszelkich starań, aby relacje z klientami jak i miejscowymi społecznościami były poprawne i nie powodowały
żadnych negatywnych zjawisk zarówno dla klientów, miejscowych społeczności, środowiska naturalnego, jak i osób
trzecich. Istotnym elementem dbałości w powyższym obszarze jest kierowanie się zasadą ostrożności zgodnie z
którą w pierwszej kolejności unikamy negatywnego wpływu na otoczenie
a w sytuacji, gdy taki wpływ ma miejsce staramy się, aby był on
rozsądnie ograniczany. Powyższa zasada jest stosowana
w szczególności mając na uwadze prowadzenie działalności
w oparciu o Zintegrowany System Zarządzania opisany szerzej
w pkt. 21 niniejszego sprawozdania.
Wpływ ZUE na otoczenie nie kończy się z momentem
zakończenia realizacji konkretnej inwestycji. Z obiektów
infrastrukturalnych które Grupa modernizuje oraz buduje
korzystają bowiem pasażerowie oraz firmy transportowe długo
po zakończeniu prac. Tym samym niezwykle ważne jest
zachowanie odpowiedniej jakości wykonywanych przez nas
prac co przekłada się na odpowiednią jakość zrealizowanych
inwestycji. Dbanie o odpowiednio wysoką jakość to zatem nasz
priorytet na każdym etapie realizacji inwestycji tj. od momentu dostaw odpowiednich surowców
i materiałów budowlanych poprzez realizację inwestycji zgodnie z wymaganymi standardami budowlanymi oraz
kończąc na rzetelnej oraz terminowej realizacji zobowiązań gwarancyjnych. Usługi Grupy ZUE świadczone są
w oparciu o wewnętrzne rozwiązania regulacyjne (obejmujące instrukcje, procedury) wchodzące w skład
zintegrowanych systemów zarządzania obejmujących m.in. system ISO 9001:2015 – System Zarządzania Jakością.
Powyższe zapewnia wewnętrzną spójność oraz efektywność podejmowanych działań operacyjnych. Jednocześnie
poza prowadzeniem działalności zgodnie z wewnętrznymi procedurami realizacja każdej inwestycji związana jest
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
29
z koniecznością spełnienia wymogów powszechnie obowiązującego prawa (np. w aspekcie środowiskowym czy
prawa budowlanego) jak również szczegółowych wymogów oraz standardów technicznych
i materiałowych ujętych w dokumentacjach projektowych dla poszczególnych inwestycji.
Materiały, które są wykorzystywane przy realizacji projektów budowlanych posiadają wymagane certyfikaty jakości
oraz spełniają niezbędne standardy materiałowe.
Jednocześnie pomimo podjętych działań ostrożnościowych oraz poszanowania otoczenia, w którym realizowane są
prace budowlane, w 2023 roku wystąpiło łącznie 35 szkód na majątku podmiotów trzecich o łącznej wartości ok.
438 tys. PLN. 30 spośród tych szkód zostało zrekompensowanych, 5 spraw jest w toku. Ponadto, w 2023 roku
wypłacono kwotę ok. 378 tys. PLN tytułem rekompensaty za szkody, które miały miejsce w latach wcześniejszych.
Z uwagi na skalę realizowanych prac Grupa przykłada również szczególną wagę do rozliczeń z dostawcami towarów
czy usług potrzebnych do realizacji kontraktów budowlanych.
20.2.Zagadnienia pracownicze oraz związane z poszanowaniem praw człowieka
Kluczowym zasobem mającym wpływ na działalność Grupy ZUE jak również kluczowym czynnikiem sukcesu
działalności są jej pracownicy. Przywiązujemy dużą wagę do takich kwestii jak prawa pracownicze, jasny i klarowny
system wynagradzania, stworzenie odpowiednich warunków pracy, świadczenia pozapłacowe jak również
umożliwienie rozwoju zawodowego. W 2023 roku nie zostały stwierdzone w Grupie przypadki łamania praw
człowieka. Emitent nie identyfikuje szczególnych zagrożeń dla praw człowieka poza łańcuchem dostaw z jego
udziałem.
Regulamin pracy
W Spółce obowiązuje Regulamin pracy, który ustala organizację pracy jak również prawa i obowiązki pracowników
i pracodawcy z nią związane. Regulamin, o którym mowa powyżej obejmuje m.in. takie aspekty jak prawa
pracowników, zatrudnianie kobiet i pracowników młodocianych, bezpieczeństwo, higienę pracy i ochronę
przeciwpożarową, uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem czy też kwestie podnoszenia przez
pracowników kwalifikacji zawodowych. Regulamin pracy odnoszący się do analogicznych zagadnień posiadają
również pozostałe spółki z Grupy ZUE prowadzące działalność operacyjną tj. Energopol oraz Railway gft.
Polityka antymobbingowa
Spółka dokłada wszelkich starań, aby być wartościowym pracodawcą, którego celem jest stworzenie możliwości
satysfakcjonującej pracy i rozwoju zawodowego swoim pracownikom. Nadrzędnym elementem zarządzania
i kultury pracy w ZUE jest dążenie do zapewnienia przyjaznej i wolnej od mobbingu i wszelkich innych form
dyskryminacji atmosfery pracy. Idąc w ślad za rozwiązaniami europejskimi, jak również rozwiązaniami zawartymi
w ustawodawstwie polskim, Zarząd Spółki wdrożył w 2015 roku Politykę antymobbingową, której celem jest
przeciwdziałanie praktykom mobbingu i walka z tym zjawiskiem. W 2019 roku Polityka Antymobbingowa została
znowelizowana i inkorporowana do Polityki Zarządzania Etycznego, stając się jednym z jej rozdziałów. W ramach
postanowień ww. polityki działa w ZUE komisja antymobbingowa, która prowadzi postępowania w sprawie skarg
o mobbing. Analogiczną politykę posiada również spółka Energopol. W 2023 roku nie zostały potwierdzone przypadki
dyskryminacji, molestowania seksualnego lub mobbingu.
Zakładowy Zbiorowy Układ Pracy
Zakładowy Zbiorowy Układ Pracy (ZZUP) został zawarty pomiędzy Spółką i dwoma działającymi wtedy w niej
organizacjami związkowymi - obecnie działa jedna organizacja. ZZUP obejmuje wszystkich pracowników ZUE
z wyjątkiem członków zarządu i głównego księgowego. Dotyczy głównie zasad wynagradzania pracowników oraz
przyznawania im innych świadczeń jak również działalności socjalnej. W ZUE funkcjonuje również Regulamin
zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS), który określa warunki korzystania przez pracowników
z ZFŚS. Osoby zatrudnione w spółkach zależnych nie są stroną zakładowego układu pracy.
Różnorodność pracowników
W Jednostce Dominującej jak również w spółkach Grupy nie została wdrożona formalna polityka różnorodności
w obszarze zatrudnienia. Niemniej działając w oparciu o powszechnie uznane normy i wartości społeczne, w zakresie
zatrudnienia i polityki kadrowej Grupa ZUE kieruje się równym traktowaniem tak w procesach rekrutacyjnych jak
i w relacjach w okresie zatrudnienia pracowników. W tym celu podejmowane są działania w zakresie
niedyskryminowania osób zatrudnionych w Grupie ZUE zarówno na szczeblu kadry zarządzającej i kierowniczej, jak
również wśród szeregowych pracowników. Szacunek i otwartość na drugiego człowieka stanowią bowiem jedną
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
30
z podstawowych zasad respektowanych przez Grupę wpływającą na skutecznie nawiązywanie relacji biznesowych
oraz umacnianie więzi z pracownikami naszych Spółek. W szczególności uznajemy równość pracowników pomiędzy
ludźmi bez względu na ich płeć, wiek czy pochodzenie w zakresie równouprawnienia oraz zatrudniania i dostępu do
awansów wewnętrznych. Mając powyższe na uwadze w Grupie ZUE obiektywną podstawę zatrudnienia pracownika,
jego awansu oraz możliwości rozwoju w strukturach Grupy stanowią wyłącznie obiektywne przesłanki, poprzez które
rozumiemy prezentowane kompetencje, doświadczenie i zaangażowanie.
W uzupełnieniu powyższego w Grupie ZUE nie akceptujemy jakichkolwiek barier w rozwoju osobistym i zawodowym
wynikających z indywidualnych cech wyróżniających jednostkę.
20.3.Środowisko naturalne
Grupa ZUE dokłada wszelkich starań, aby prowadzona działalność gospodarcza nie odbijała się negatywnie na
środowisku naturalnym. Działalność Spółki prowadzona jest zgodnie z m.in. normą ISO 14001:2015 „System
Zarządzania Środowiskowego”. Naszym priorytetem jako Grupy Kapitałowej jest prowadzenie racjonalnej
i bezpiecznej dla środowiska gospodarki odpadami oraz ciągła poprawa i doskonalenie naszych działań na rzecz
zapobiegania i zmniejszania zanieczyszczeń i emisji do atmosfery. Powyższe działania realizowane są w oparciu o
zgodność z regulacjami w obszarze środowiskowym o charakterze aktów prawnych jak również indywidualnych
wytycznych ze strony zamawiających odnoszących się do poszczególnych inwestycji.
W Grupie ZUE wdrożone są również odpowiednie procedury organizacyjne dotyczące postępowania z odpadami
zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, w tym również z odpadami niebezpiecznymi.
20.4.Przeciwdziałanie korupcji
Obszary potencjalnie narażone na incydenty korupcyjne obejmują w szczególności jednostki organizacyjne
odpowiadające za zakupy oraz sprzedaż.
W 2017 roku została przyjęta w ZUE (jako jednostce koordynującej działania Grupy) Polityka zarządzania etycznego
i ochrony sygnalistów. Celem ww. polityki jest wsparcie utrzymania wysokich standardów prawnych, etycznych
i moralnych, przestrzeganie zasad prawości, obiektywności, odpowiedzialności i uczciwości oraz przeciwdziałanie
zachowaniom nieetycznym, w związku z ubieganiem się i realizacją zamówień publicznych oraz ochrona osób
podejmujących działania mające na celu dobro Spółki, a polegające na zgłaszaniu nieprawidłowości w Spółce i jej
otoczeniu biznesowym, które mogą prowadzić do szkody po stronie ZUE lub naruszenia jej dobrej reputacji.
Wdrożenie ww. polityki związane było z realizacją przez Spółkę zamówienia publicznego pn. Opracowanie
dokumentacji projektowej oraz realizację robót budowlanych w formule „Projektuj i Buduj” w ramach projektu POIiŚ
5.2-6 „Prace na linii kolejowej nr 1 na odcinku Częstochowa - Zawiercie”, który był objęty pilotażowym programem
Paktu Uczciwości w Europie rozwijanego przez Komisję Europejską wspólnie z Transparency International.
Społecznym obserwatorem zamówienia publicznego była Fundacja im. Stefana Batorego. ZUE jako jedyny
wykonawca z Polski uczestniczył w Pakcie Uczciwości, który ma służyć ochronie funduszy europejskich
wydatkowanych w ramach zamówień publicznych przed nadużyciami, takimi jak m.in. otrzymywanie korzyści
majątkowych w zamian za decyzje, układanie specyfikacji faworyzującej jednego z oferentów, stosowania zmów
cenowych czy działania w sytuacji konfliktu interesów. W ramach monitorowanego przedsięwzięcia obserwator
społeczny nie stwierdził korupcji lub nadużyć, co zostało wskazane w opublikowanym na stronie internetowej
Fundacji raporcie z pilotażu. Pomimo formalnego powiązania powyższej polityki ze wskazanym kontraktem
rozwiązania w niej wprowadzone są zgodne z wartościami uznanymi w przedsiębiorstwie oraz Grupie Kapitałowej.
Treść Polityki zarządzania etycznego i ochrony sygnalistów została przyjęta zarządzeniem, a następnie przekazana
do wiadomości Pracownikom, za pośrednictwem poczty elektronicznej oraz udostępniona na stronie internetowej
Spółki – www.grupazue.pl. Dokument został przedstawiony i ogłoszony przedstawicielom oraz podwykonawcom na
wskazanym Zadaniu. W ramach realizowania obowiązków wynikających z Polityki został wyznaczony Doradca do
przyjmowania zgłoszeń o nieprawidłowościach. W formularzu kontaktowym na stronie Spółki dodano zakładkę
„zgłoszenie dot. Polityki zarządzania etycznego”, aby stworzyć drogę umożliwiającą anonimowy kontakt z Doradcą.
Dodatkowo, w umowach podwykonawczych oraz umowach zlecenia zawartych w ramach zadania publicznego
objętego pilotażem, kontrahenci ZUE, zobowiązali się do stosowania zasad określonych w Polityce, oraz do
wdrożenia własnych, wewnętrznych zasad ochrony sygnalistów.
W 2019 roku została przyjęta w ZUE (jako jednostce koordynującej działania Grupy) nowa Polityka Zarządzania
Etycznego, która jest kontynuacją i rozszerzeniem Polityki zarządzania etycznego i ochrony sygnalistów wdrożonej
w 2017 roku. Wdrożona regulacja obejmuje swoim zakresem takie zagadnienia jak m.in. obszar standardów
etycznych, zarządzenie ryzykiem korupcyjnym, przeciwdziałania korupcji, ochrony sygnalistów i postępowanie
dotyczące zgłoszeń o nieprawidłowościach, czy zasady przeciwdziałania konfliktom interesów. Polityka przewiduje
m.in. przeprowadzenie szkoleń w zakresie zapobiegania korupcji (w tym zapoznanie osób zatrudnianych przez
Spółkę z zasadami odpowiedzialności karnej za przestępstwa korupcyjne), wprowadzenie klauzul antykorupcyjnych
do umów z podwykonawcami, a także rozszerzenie zakresu obowiązków o charakterze antykorupcyjnym Doradcy.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
31
W celu upowszechnienia kontaktu z Doradcą, został ustanowiony i wskazany w klauzuli antykorupcyjnej dodatkowy
adres mailowy do kontaktu etyka@zue.krakow.pl.
W 2023 roku nie zostały zidentyfikowane przypadki korupcji z udziałem osób zatrudnionych w spółkach z Grupy
Kapitałowej ZUE.
W 2023 roku nie były przeprowadzane audyty etyczne na żądanie odbiorców.
W 2023 roku nie zostały potwierdzone przypadki dyskryminacji, molestowania seksualnego lub mobbingu.
W 2023 roku nie zostały potwierdzone przypadki naruszania praw człowieka, w tym u podwykonawców Spółki.
Zasady antykorupcyjne dla dostawców, zleceniobiorców
W Spółce, w ramach Polityki Zarządzania Etycznego został wdrożony program antykorupcyjny obejmujący
podwykonawców zaangażowanych przez Spółkę w ramach realizowanych kontraktów. Na stronie internetowej
Spółki opublikowano dokument pn. „Zasady antykorupcyjne dla dostawców, zleceniobiorców realizujących dostawy,
prace oraz świadczących inne usługi na rzecz ZUE S.A. w Krakowie”. W skład powołanych w poprzednim zdaniu
zasad antykorupcyjnych wchodzą:
klauzula antykorupcyjna (zawierająca oświadczenie, że żadna część wynagrodzenia z tytułu realizacji
umowy nie będzie przeznaczona na pokrycie kosztów udzielania niezgodnych z prawem korzyści
majątkowych lub/i osobistych),
deklaracja w sprawie odrzucenia korupcji,
zobowiązanie do przeciwdziałania korupcji (w tym zobowiązanie podwykonawcy do dostarczania, na każde
pisemne żądanie Spółki pisemnych oświadczeń, że realizowane prace nie podwykonawcze, dostawy lub
usługi nie mają związku z żądaniem, wymaganiem ani przyjmowaniem żadnych podarków, przysług,
atrakcyjnych ofert ani innych przedmiotów lub zachowań noszących znamiona łapówki lub przekupstwa)
oraz,
informacja o standardach postępowania Spółki wobec osób zgłaszających naruszenia w związku
z realizowanymi kontraktami.
Zasady antykorupcyjne są wprowadzane do umów z podwykonawcami w formie stosownych klauzul.
20.5.Ochrona prywatności
W 2023 roku nie doszło do zdarzenia polegającego na wycieku lub nieuprawnionym wykorzystaniu danych
osobowych klientów lub pracowników.
W 2023 roku nie zostało wszczęte przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych postępowanie administracyjne
przeciwko Spółce w związku z naruszeniem przepisów o ochronie danych osobowych (w tym przede wszystkim
przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 roku w sprawie
ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich
danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych).
W 2023 roku nie zostały na Spółkę nałożone kary finansowe za niezgodność z prawem i regulacjami w kwestiach
związanych z ochroną danych osobowych.
21. Zintegrowany System Zarządzania
ZAKRES
Zintegrowany System Zarządzania w ZUE został opracowany i wdrożony poprzez zarządzanie procesami,
rozumianymi jako zestaw wzajemnie powiązanych ze sobą środków i działań, które przekształcają stan wejściowy
w wyjściowy, czyli od oferty zaczynając, a na odbiorze końcowym i przekazaniu do użytkowania obiektu
oraz końcowej ocenie wykonania zadania, kończąc.
Zintegrowany System Zarządzania w ZUE oparty jest o normy:
PN-EN ISO 9001:2015-10 Systemy zarządzania jakością – Wymagania;
PN-EN ISO 14001:2015 Systemy zarządzania środowiskowego. Wymagania i wytyczne stosowania;
PN-ISO 45001:2018 Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Wymagania i wytyczne stosowania.
System ten został opisany w Księdze Zintegrowanego Systemu Zarządzania i dokumentowany jest zgodnie
z postanowieniami procedur systemowych oraz instrukcji.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
32
Zakres Zintegrowanego Systemu Zarządzania obejmuje:
Projektowanie, budowę, eksploatację i remonty:
torowisk tramwajowych i kolejowych, ulic i dróg wraz z infrastrukturą,
sieci trakcyjnych tramwajowych, trolejbusowych i kolejowych,
konstrukcji stalowych i żelbetowych,
systemów oświetlenia, sterowania i sygnalizacji,
urządzeń oraz sieci kablowych i napowietrznych energetycznych i teletechnicznych,
oraz naprawę i wynajem pojazdów, maszyn i urządzeń budowlanych.
KONTEKST – CZYNNIKI ZEWNĘTRZNE I WEWNĘTRZNE
W celu możliwie pełnego określenia kontekstu w jakim działa organizacja, ZUE określiło czynniki zewnętrzne
i wewnętrzne istotne dla celu i strategicznego kierunku jego działania, oraz takie, które wpływają na zdolność
organizacji do osiągnięcia zamierzonego wyniku systemu zarządzania jakością, zarządzania środowiskowego
i zarządzania BHP.
Spółka rozważyła czynniki biorąc pod uwagę otoczenie: prawne, technologiczne, konkurencyjne, rynkowe, kulturowe,
społeczne, ekonomiczne, krajowe, regionalne, lokalne, a także, w obliczu trwającego od lutego 2022 r. konfliktu
zbrojnego na Ukrainie, wpływ czynnika międzynarodowego, co ułatwiło zrozumienie kontekstu zewnętrznego
organizacji, zaś analiza zagadnień związanych z wartościami, kulturą, wiedzą i działaniem organizacji, ułatwiła
zrozumienie kontekstu wewnętrznego.
Sytuacja polityczno-gospodarcza w Ukrainie, jak również zmiany na rynku surowców i materiałów są na bieżąco
monitorowane pod kątem faktycznego i potencjalnego wpływu na działalność Spółki i związane z nim skutki
w postaci, m.in. osłabienia kursu złotego, co może się przełożyć na wzrost kosztów oraz zaburzenia w łańcuchach
dostaw importowanych produktów i materiałów, wzrostu kosztów paliw, gazu ziemnego oraz energii elektrycznej.
Ponadto, Spółka stale monitoruje:
− potencjalne ryzyka i współdziała z zamawiającymi w celu ich minimalizowania,
− bezpieczeństwo systemów informatycznych pod kątem zagrożeń cybernetycznych,
− ryzyka związane z kursami walutowymi i zmianami stóp procentowych.
OCENA RYZYKA I WPŁYW DZIAŁALNOŚCI
Spółka opracowała ocenę ryzyka procesowego zgodną z wymogami norm ISO 9001:2015 i ISO 45001:2018,
uwzględniającą ryzyka i szanse występujące w organizacji, w odniesieniu do zachodzących procesów, zgodnie
z przyjętą metodologią oceny tzw. macierzą ryzyka. Efektem oceny ryzyka jest informacja co zrobić, aby organizacja
pracowała i rozwijała się bez zakłóceń, a wymagania klienta stale były spełniane powodując jego zadowolenie.
Ciągłe dążenie Spółki do zmniejszania wpływu swoich procesów, wyrobów i usług na środowisko oraz sąsiadującą
społeczność, przestrzeganie rygorystycznych zasad BHP, stawianych przez wymagania prawne jak i przez nią samą,
znajduje swoje odzwierciedlenie w deklarowanej Polityce Zintegrowanego Systemu Zarządzania Jakością,
Środowiskowego i BHP, która podlega konsultacjom przez przedstawicieli pracowników [w tym związków
zawodowych] i jest zatwierdzona przez Prezesa Zarządu.
CERTYFIKACJA – AUDYT RECERTYFIKACYJNY
W celu stwierdzenia zgodności wdrożonego w Spółce Zintegrowanego Systemu Zarządzania z normami odniesienia,
w dniach od 16 stycznia 2024 r. do 19 stycznia 2024 r., został przeprowadzony audyt recertyfikacyjny Zintegrowanego
Systemu Zarządzania, na zgodność z normami ISO 9001:2015, ISO 14001:2015 oraz ISO 45001:2018.
Audyt jest wynikiem formalnego procesu utrzymania certyfikacji systemu zarządzania ale również oceną
skuteczności systemu zarządzania dla zapewniania, że Spółka jest zdolna do osiągania zdefiniowanych celów
oraz spełnia wymagania prawne i umowne.
W związku z rozszerzonym audytem jakim jest audyt recertyfikacyjny, w planie audytu znalazły dwa kontrakty:
− realizujący budowę miejską, tj.: „Przebudowa torowiska tramwajowego w ciągu drogi kategorii gminnej
– ul. Zwierzynieckiej i drogi kategorii powiatowej – ul. Kościuszki w Krakowie wraz z przebudową sąsiadujących
skrzyżowań oraz sieci trakcyjnej, odwodnienia, oświetlenia, przebudową kolidującej infrastruktury technicznej,
remontem pętli tramwajowej Salwator, a także budową sieci cieplnej wraz z przyłączami oraz budową
i przebudową sieci wodociągowej” oraz
− realizujący budowę kolejową pn.: „Realizacja robót budowlanych oraz wykonanie projektu wykonawczego
i realizacja robót budowlanych na zabudowę urządzeń sterowania ruchem kolejowym, urządzeń kolejowych sieci
telekomunikacyjnych, systemu dynamicznej informacji podróżnych na odcinku Będzin - Katowice Szopienice
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
33
Południowe w ramach projektu „Prace na podstawowych ciągach pasażerskich (E 30 i E 65) na obszarze Śląska,
etap I: linia E65 na odcinku Będzin - Katowice Szopienice płd. – Katowice – Katowice Piotrowice”.
Ponadto audytowi zostały poddane jednostki, w których również prowadzone są działania operacyjne, m.in. zakład
utrzymania infrastruktury, dział wdrożeń i innowacji, jednostki wchodzące w skład bazy transportu i sprzętu
specjalnego oraz jednostki, w których prowadzone są procesy wspomagające.
Ocena wdrożenia systemu zarządzania i spełniania wymagań normy odniesienia dokonywana była przez audytorów
DNV poprzez liczne rozmowy z kadrą zarządzającą i pracownikami, przegląd dokumentów i udokumentowanych
informacji oraz poprzez obserwację obszarów systemu i realizowanych procesów.
W wyniku przeprowadzonego audytu, audytorzy DNV Business Assurance Poland Sp. z o.o. zidentyfikowali jedną
niezgodność kategorii 2 [małej], która wystąpiła na budowie w Będzinie oraz 29 spostrzeżeń w statusie obserwacji.
Po przedstawieniu przez Spółkę działań eliminujących niezgodność, tj. : działań korekcyjnych, analizę przyczyn
niezgodności oraz działań korygujących zostały one zaakceptowane przez lidera zespołu auditowego, wskutek czego
wydano rekomendację do ponownego przyznania certyfikatów na kolejne 3 lata oceniając funkcjonowanie systemu
jako skutecznego i zgodnego z normami ISO.
Przyznane certyfikaty są nie tylko informacją dla naszych klientów i interesariuszy o zgodności z wybraną normą
ale również podjęciem zobowiązania do zmian i ciągłego doskonalenia.
Certyfikaty umieszczone są przez jednostkę certyfikującą w odrębnym, bezpiecznym systemie, opartym
na technologii blockchain [system VeChain] i posiadają unikatowy kod QR, dzięki któremu można w dowolnym
momencie sprawdzić ich autentyczność i ważność.
Dzięki skutecznemu wdrożeniu i utrzymaniu Zintegrowanego Systemu Zarządzania, ZUE S.A. umacnia opinię
o Spółce jako solidnej, rzetelnej i satysfakcjonującej najbardziej wymagającego klienta.
Uporządkowane, systemowe podejście do zarządzania firmą, a przede wszystkim pracownikami, ogromne
zaangażowanie naczelnego kierownictwa, daje możliwość prawidłowej realizacji usług nie tylko na rynku krajowym,
ale również na rynkach międzynarodowych.
22. Wpływ na środowisko naturalne
W ramach oświadczenia nt. informacji niefinansowych wpływ na środowisko naturalne raportowany
jest w odniesieniu do najistotniejszego segmentu działalności jakim są usługi budowlane. W ramach tego segmentu
działalności identyfikowany jest istotny wpływ na otoczenie Grupy Kapitałowej ZUE, w tym z punktu widzenia zużycia
energii, materiałów i wody czy emisji zanieczyszczeń i odpadów. Dla pozostałych segmentów działalności zużycie
materiałów i energii związane jest w głównej mierze z działalnością biurową lub magazynową i tym samym łączna
prezentacja danych dla wszystkich segmentów działalności skutkowałaby prezentacją danych, które mogłyby
wprowadzić w błąd co do rzeczywistego znaczenia tych informacji dla aspektów niefinansowych.
Mając powyższe na uwadze w ramach niniejszego oświadczenia informacja nt. zużycia energii, materiałów, wody
oraz emisji odpadów i zanieczyszczeń powietrza wraz ze stosownymi wskaźnikami efektywności zaprezentowane
są wyłącznie dla Jednostki Dominującej.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
34
22.1.Zużycie energii
Poniżej zamieszczono informacje nt. zużycia energii elektrycznej w ramach ZUE.
Rodzaj
Zużycie
Zużycie na 1 000 tys. PLN przychodu
ZUE
2023
2022
2023
2022
Energia elektryczna
zakupiona (MWh)
1 245
989
0,9
1,2
Energia cieplna zakupiona
(GJ)
5 311
5 437
3,9
6,5
Spółki z Grupy ZUE nie wytworzyły energii elektrycznej i energii cieplnej w 2023 roku.
W 2023 roku spółki z Grupy ZUE nie korzystały z energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych. Energia zakupiona
przez ZUE pochodziła głównie ze źródeł o obniżonej emisyjności CO2.
22.2.Zużycie materiałów
Rodzaj
Zużycie
Zużycie na 1 000 tys. PLN
przychodu ZUE
2023
2022
2023
2022
Szyny (tony)
5 981
3 865
4,3
4,6
Tłuczeń i kruszywo (tony)
517 846
396 579
375,5
476,7
Drut jezdny (km)
1 491
7 344
1,1
8,8
Lina CU (km)
4 851
11 948
3,5
14,4
Rozjazdy i zwrotnice
tramwajowe (komplet)
90
55
0,1
0,1
Mata wibroizolacyjna (m2)
32 474
22 915
23,5
27,5
Podkłady strunobetonowe
(szt.)
45 149
108 169
32,7
130,0
22.3.Zużycie wody
Zużycie
Zużycie na 1 000 tys. PLN przychodu ZUE
2023
2022
2023
2022
Woda (m
3
)
5 506
5 571
4,0
6,7
Ścieki (m
3
)
5 506
5 571
4,0
6,7
Z uwagi na rozproszenie działalności związane z realizacją inwestycji w różnych częściach kraju odstąpiono od
prezentacji informacji nt. zużycia wody oraz odprowadzonych ścieków na kontraktach.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
35
22.4.Odpady
Rodzaj
Ilość
Ilość na 1 000 tys. PLN
przychodu ZUE
2023
(tony)
2022
(tony)
2023
2022
Odpady uznane za niebezpieczne
781
1 619
0,6
1,9
Odpady inne niż niebezpieczne
12 069
23 688
8,8
28,5
W 2023 roku realizowane były działania w obszarze odzysku odpadów. W tym obszarze odzyskano 4 874 ton
odpadu gleba i ziemia, 5 561 ton odpadów betonowych, 12 250 ton tłucznia oraz 47 ton drewna.
22.5.Emisje gazów
Rodzaj (kg)
Ilość
Ilość na 1 000 tys. PLN przychodu ZUE
2023
2022
2023
2022
CO
0,54
0,46
0,0004
0,0006
Pył
1,61
1,33
0,001
0,002
NO
1,22
1,00
0,001
0,001
SO
0
0
0,0000
0
Z uwagi na rozproszenie działalności związane z realizacją inwestycji w różnych częściach kraju odstąpiono od
prezentacji informacji nt. emisji gazów na kontraktach.
22.6.Wpływ na bioróżnorodność
W 2023 roku ZUE realizowało prace budowlane w obszarach cennych przyrodniczo lub ich sąsiedztwie
tj. w szczególności Natura 2000. Projekty te dotyczyły realizacji prac na liniach kolejowych na odcinkach, Chabówka
–Zakopane, Skarżysko Kamienna – Sandomierz, Dobiegniew – Słonice. W toku prac zrealizowanych w 2023 roku na
ww. obszarach nie zostały wyrządzone straty środowiskowe.
22.7.Zagadnienia klimatyczne
Zagadnienia klimatyczne stanowią aspekt, który Spółka uznaje za istotny z punktu widzenia jednego z czynników
kształtującego otoczenie w jakim funkcjonuje Grupa Kapitałowa ZUE, przy czym przez otoczenie należy rozumieć
m.in. środowisko naturalne, system prawa, technologię i warunki branżowe.
W 2023 roku zagadnienia klimatyczne nie były uwzględniane w procesie zarządczym tak w ramach Spółki jak
i w łańcuchu wartości z udziałem ZUE. Aspekty wyłącznie klimatyczne nie stanowiły podstaw decyzyjnych dla
realizacji działań po stronie ZUE. W ZUE nie funkcjonowały polityki i procedury związane z klimatem. Niemniej
z uwagi na potencjalną istotność powyższego zagadnienia Zarząd ZUE rozważy (po przeprowadzeniu stosownych
analiz) włączenie aspektów klimatycznych w procesy zarządcze oraz strategię działalności Grupy Kapitałowej ZUE.
ZUE identyfikuje wpływ na klimat w szczególności w następujących obszarach:
bezpośredni wpływ na klimat poprzez emisje gazów cieplarnianych pochodzących ze zużycia paliw;
pośredni wpływ związany z emisją CO2 w wyniku zużycia energii zakupionej przez spółki z Grupy ZUE;
pośredni wpływ na klimat związany z łańcuchem dostaw (np. emisje podwykonawców, dostawców);
wpływ pośredni wynikający ze specyfiki branży budowlanej w której działa ZUE – budownictwo
i modernizacja szlaków kolejowych i tramwajowych.
Głównym segmentem biznesowym Grupy ZUE jest budownictwo, w ramach którego Spółka modernizuje oraz buduje
szlaki kolejowe i tramwajowe. W efekcie zrealizowanych prac następuje zwiększenie atrakcyjności transportu
pociągowego oraz tramwajowego w porównaniu do innych form transportu śródlądowego, przy czym należy
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
36
wskazać, iż zakres tworzonej infrastruktury w ramach poszczególnych projektów, co do zasady, pozostaje poza
obszarem kontroli ZUE, gdyż Spółka jest wykonawcą prac ustalonych na podstawie umowy z inwestorami.
Analogicznie zakres wykorzystywanych technologii budowalnych oraz elementów infrastruktury (w tym uznawanych
za ekologiczne lub zeroemisyjne) kształtowany jest przez zamawiających.
Z punktu widzenia modelu biznesowego Grupy Kapitałowej identyfikowane są następujące, obszary wpływu zmian
klimatycznych na Emitenta oraz jego model biznesowy:
zwiększenie publicznych budżetów na modernizację i rozbudowę linii kolejowych oraz tramwajowych celem
rozbudowy sieci niskoemisyjnego transportu publicznego – jest to jeden z istotniejszych czynników
mogących mieć znaczenie dla dynamiki rozwoju publicznej sieci transportowej Polski;
zmiany warunków pogodowych wpływające na realizację procesów budowlanych (np. lżejsze zimy
wydłużające okresy realizacji prac budowlanych przy równoczesnym występowaniu upalnych okresów
letnich);
trwałe nasilenie gwałtownych zjawisk pogodowych, które skutkują zwiększeniem ryzyka fizycznych
uszkodzeń na placach budowy (podtopienia, podmycia nasypów kolejowych, uszkodzenia w wyniku burz
i silnych wiatrów) jak również zwiększona aktywność zwierząt dostosowujących się do aktualnego
otoczenie klimatycznego;
potencjalny wzrost cen materiałów budowlanych, których produkcja jest energochłonna i wymagają
zaangażowania znacznej ilości wody w produkcji;
potencjalnie wyższe składki ubezpieczeniowe związane z fizycznym uszkodzeniem aktywów.
Do zasobów produkcyjnych wykorzystywanych w procesie budowlanym, których dostępność może w przyszłości
ulec ograniczeniu (tym samym mogą wzrosnąć ceny) należą materiały stalowe i betonowe, przy czym bieżący zakres
wykorzystania tych materiałów jest uzależniony od stosowanych technologii budowlanych.
Emisje gazów cieplarnianych
(łącznie i na jednostkę przychodu)
Jednostka miary
ZUE
2023
2022
Scope 1
Emisje będące skutkiem zużycia paliw w
budynkach i instalacjach.
Mg CO2
0
0
Emisje będące skutkiem zużycia paliw w
transporcie.
Mg CO2
3 905
3 360
Łącznie Emisje w ramach Scope 1.
Mg CO2
3 905
3 360
Emisje Scope 1 na 1 000 tys. PLN przychodu.
Mg CO2/
1 000 tys. PLN
przychodu ZUE
2,8
4,0
Scope 2
Emisje będące skutkiem zakupu energii
elektrycznej.
Mg CO2
451
452
Emisje będące skutkiem zakupu energii
cieplnej.
Mg CO2
1 474
1 243
Łącznie Emisje w ramach Scope 2.
Mg CO2
1 925
1 695
Emisje Scope 2 na 1 000 tys. PLN przychodu.
Mg CO2/
1 000 tys. PLN
przychodu ZUE
1,4
2,0
Scope 1+2
Łącznie Emisje w ramach Scope 1+2.
Mg CO2
5 830
5 055
Emisje Scope 1+2 na 1 000 tys. PLN
przychodu.
Mg CO2/
1 000 tys. PLN
przychodu ZUE
4,2
6,1
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
37
Spółka w łańcuchu dostaw (podwykonawcy i dostawcy) pozyskała dane za 2023 rok dotyczące emisji w poziomach
Scope 1+2 od 42% podmiotów odpowiadających za ok. 23% kosztów operacyjnych Spółki i wyniosły one 21 130 Mg
CO2. Na podstawie powyższych danych Spółka szacuje powyższe emisje w całym łańcuchu dostaw na poziomie ok.
91 870 Mg CO2.
22.8.Taksonomia UE
Poniższe wskaźniki Grupa ZUE prezentuje na podstawie Rozporządzenia Parlamentu i Rady (UE) 2020/852
8
. Zgodnie
z Rozporządzeniem Delegowanym Komisji (UE) 2021/2178
9
oraz Rozporządzeniem Delegowanym Komisji (UE)
2021/2139
10
. Grupa ZUE prezentuje informacje nt. wskaźników odpowiednio obrotu, nakładów inwestycyjnych
i wydatków operacyjnych dla dwóch z 6 celów środowiskowych. Dodatkowo Grupa ZUE zamieszcza odpowiednie
informacje jakościowe.
Na potrzeby niniejszego sprawozdania przeprowadzono analizę działalności wskazanej w Taksonomii niefinansowej
UE w odniesieniu do:
oceny zgodności działalności z Taksonomią dla celu 1 i 2 (z wyłączeniem tzw. nowych działalności
klimatycznych tj. działalności, które poszerzyły zakres działalności ujętych w celach klimatycznych na
podstawie Rozporządzenia 2023/2485) w łącznym obrocie, nakładach inwestycyjnych i wydatkach
operacyjnych oraz ujawnień adekwatnych informacji jakościowych w zakresie w jakim dotyczą one ww.
wskaźników za rok obrotowy 2023),
oceny kwalifikacji działalności do Taksonomii dla tzw. nowych działalności klimatycznych
(tj. działalności, które poszerzyły zakres działalności ujętych w celach klimatycznych na podstawie
Rozporządzenia 2023/2485) oraz pozostałych celów środowiskowych w łącznym obrocie, nakładach
inwestycyjnych i wydatkach operacyjnych oraz adekwatne informacje jakościowe w zakresie w jakim
dotyczą ww. wskaźników za rok obrotowy 2023).
W odniesieniu do prezentowanych wskaźników nie były wprowadzane zmiany w kalkulacji wskaźników
w odniesieniu do oceny kwalifikacji i zgodności dla działalności ujętej w celach klimatycznych zaprezentowanej
w poprzednim raporcie.
Grupa prezentuje dane nt. oceny kwalifikowalności działalności do tzw. nowych działalności klimatycznych oraz
w odniesieniu do pozostałych celów środowiskowych po raz pierwszy. Tym samym dla tych działalności Grupa nie
posiada dla powyższych ujawnień danych porównawczych za poprzedni rok obrotowy.
Poniższe wskaźniki Grupa ZUE prezentuje na podstawie Rozporządzenia Parlamentu i Rady (UE) 2020/852
11
oraz
w szczególności zgodnie z Rozporządzeniem Delegowanym Komisji (UE) 2021/2178
12
oraz Rozporządzeniem
Delegowanym Komisji (UE) 2021/2139
13
. Dodatkowo Grupa ZUE zamieszcza odpowiednie informacje jakościowe.
Działalność gospodarcza Grupy ZUE w 91,8% kwalifikuje się do Taksonomii działalności zrównoważonej
środowiskowo w zakresie obrotów, a także w 99,4% w zakresie nakładów inwestycyjnych (CapEx).
8
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram
ułatwiających zrównoważone inwestycje.
9
Rozporządzenie delegowane Komisji UE 2021/2178 z dnia 6 lipca 2021 r., uzupełniającego rozporządzenie 2020/852 przez
sprecyzowanie treści prezentacji informacji dotyczących zrównoważonej środowiskowo działalności gospodarczej, które mają być
ujawniane przez przedsiębiorstwa podlegające art.19a lub 29a dyrektywy 2013/34/UE, oraz określenie metody spełnienia tego
obowiązku ujawniania informacji.
10
Rozporządzenie delegowane Komisji UE 2021/2139 z dnia 4 czerwca 2021 r. ustanawiającego techniczne kryteria kwalifikacji
służące określeniu warunków, na jakich dana działalność gospodarcza kwalifikuje się jako wnosząca istotny wkład w łagodzenie
zmian klimatu lub w adaptację do zmian klimatu, a także określeniu, czy ta działalność gospodarcza nie wyrządza poważnych szkód
względem żadnego z pozostałych celów środowiskowych.
11
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram
ułatwiających zrównoważone inwestycje.
12
Rozporządzenie delegowane Komisji UE 2021/2178 z dnia 6 lipca 2021 r., uzupełniającego rozporządzenie 2020/852 przez
sprecyzowanie treści prezentacji informacji dotyczących zrównoważonej środowiskowo działalności gospodarczej, które mają być
ujawniane przez przedsiębiorstwa podlegające art.19a lub 29a dyrektywy 2013/34/UE, oraz określenie metody spełnienia tego
obowiązku ujawniania informacji.
13
Rozporządzenie delegowane Komisji UE 2021/2139 z dnia 4 czerwca 2021 r. ustanawiającego techniczne kryteria kwalifikacji
służące określeniu warunków, na jakich dana działalność gospodarcza kwalifikuje się jako wnosząca istotny wkład w łagodzenie
zmian klimatu lub w adaptację do zmian klimatu, a także określeniu, czy ta działalność gospodarcza nie wyrządza poważnych szkód
względem żadnego z pozostałych celów środowiskowych.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
38
51,4% obrotów Grupy ZUE kwalifikuje się do kategorii 6.14 Infrastruktura na potrzeby transportu kolejowego, 39,8%
do kategorii 6.15 Infrastruktura wspomagająca niskoemisyjny transport drogowy i transport publiczny, oraz 0,6% do
kategorii 6.2 Transport kolejowy towarów. Łącznie w zakresie obrotów działalność gospodarcza Grupy ZUE jest
w 91,8% ujęta w Taksonomii.
Dla porównania w 2022 roku 57% obrotów Grupy ZUE kwalifikowało się do kategorii 6.14 Infrastruktura na potrzeby
transportu kolejowego, 31,6% do kategorii 6.15 Infrastruktura wspomagająca niskoemisyjny transport drogowy
i transport publiczny, oraz 0,9% do kategorii 6.2 Transport kolejowy towarów. Łącznie w zakresie obrotów
działalność gospodarcza Grupy ZUE w 2022 roku w 89,5% była ujęta w Taksonomii.
Podstawowa działalność Grupy ZUE polega na realizacji projektów infrastrukturalnych obejmujących swoimi zakresie
różne branże w ramach działalności budowlanej związanej z infrastrukturą torową. W ramach analizy wyodrębniono
tą cześć przychodów netto ze sprzedaży Grupy ZUE, która kwalifikuje się do taksonomii, głównie dotyczy to
następujących działów taksonomii: 6.2, 6.14., 6.15, przy czym ta kwalifikacja do systematyki dotyczy zarówno
załącznika nr 1 do Rozporządzenia 2139, tj. łagodzenie zmian klimatu, jak i załącznika nr 2 do Rozporządzenia 2139,
tj. adaptacja do zmian klimatu. W działach tych wskazano kody NACE odpowiadające PKD podmiotów z Grupy ZUE.
Ponadto Emitent:
nie zidentyfikował przychodów ze sprzedaży zgodnych z Taksonomią dla pozostałych działalności ujętych
w 2 celów klimatycznych,
nie zidentyfikował przychodów ze sprzedaży zakwalifikowanych do Taksonomii dla tzw. nowych celów
klimatycznych oraz pozostałych 4 celów środowiskowych.
Grupa ZUE nie realizowała w 2023 roku żadnego projektu dedykowanego adaptacji do zmian klimatu. Tym samym
uznano, iż w odniesieniu do żadnego ze wskaźników oraz w odniesieniu do żadnej z działalności nie występuje istotny
wkład w realizację celu związanego z adaptacją do zmian klimatu.
Mając powyższe na uwadze dalsze wyjaśnienia odnoszące się do oceny zgodności z Taksonomią związane są
z łagodzeniem zmian klimatu.
41,1% obrotów Grupy ZUE jest zgodna z Taksonomią w kategorii 6.14 Infrastruktura na potrzeby transportu
kolejowego, 32,9% w kategorii 6.15 Infrastruktura wspomagająca niskoemisyjny transport drogowy i transport
publiczny, Łącznie w zakresie obrotów działalność gospodarcza Grupy ZUE jest w 74% zgodna z Taksonomią. Dla
porównaniu w 2022 roku Emitent nie zidentyfikował obrotów zgodnych z Taksonomią.
Nakłady na CapEx kwalifikują się w 99,4% do Taksonomii, są to wydatki inwestycyjne powiązane z działalnością Grupy
ZUE kwalifikującą się do Taksonomii. Nakłady na CapEx są zgodne z Taksonomią w 32,1%.
Dla porównania w 2022 roku CapEx kwalifikował się na poziomie 90,1% do Taksonomii ale nie zostały
zidentyfikowane nakłady inwestycyjne zgodne z Taksonomią.
Wszystkie powyższe działalności przypisane do CapEx są przypisane do celów 1 i 2 tj. celów klimatycznych
(odpowiednio łagodzenie zmian klimatu oraz adaptacja do zmian klimatu).
W pozostałym zakresie Emitent:
nie zidentyfikował przychodów ze sprzedaży zgodnych z Taksonomią dla pozostałych działalności ujętych
w 2 celów klimatycznych,
nie zidentyfikował przychodów ze sprzedaży zakwalifikowanych do Taksonomii dla tzw. nowych celów
klimatycznych oraz pozostałych 4 celów środowiskowych.
Emitent nie przeprowadzał oceny kwalifikacji oraz zgodności dla wydatków składających się na OpEx. W odniesieniu
do wskaźnika wydatków operacyjnych skorzystano bowiem z uproszczenia obliczeń przewidującego możliwość
odstąpienia od obliczenia licznika tego wskaźnika w sytuacji w której wskaźnik wydatków operacyjnych jest nieistotny
z punktu widzenia modelu biznesowego. W ocenie Emitenta taka sytuacja ma zastosowanie w odniesieniu do modelu
biznesowego Grupy ZUE, tj. świadczenia usług budowlanych. W szczególności bowiem łączna wartość
zidentyfikowanych wydatków operacyjnych wynosi ok. 3,54 mln zł co odpowiada za ok. 0,2% łącznych kosztów
związanych z działalnością operacyjną rozumianych jako suma kosztu własnego sprzedaży oraz kosztów ogólnego
zarządu.
Dane wykorzystane na potrzeby ustalenia wartości poszczególnych wskaźników zostały uzyskane w oparciu
o wewnętrzne systemy księgowo – zarządcze.
Oceniając zgodność poszczególnych działalności w oparciu o kryteria wskazane dla celu łagodzenia zmian klimatu
przyjęte zostały następujące założenia:
Przyjęta metodologia analizy:
1. Podstawę obrotu stanowią skonsolidowane przychody Grupy ZUE w 2023 roku ujawnione w pozycji
Przychody ze sprzedaży w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
39
Do licznika mogły zostać przypisane wyłącznie przychody ze sprzedaży, które są zgodne z Taksonomią
a więc spełniają kryteria tzw. istotnego wpływu dla celu związanego z łagodzeniem zmian klimatu oraz
równocześnie spełniają wszystkie kryteria dla zasad DNSH dedykowane danej działalności.. Przychód
rozpoznany został zgodnie z międzynarodowym standardem rachunkowości (MSR) 1 pkt 82 lit. a) przyjętym
rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1126/2008 i wykazany jest w skonsolidowanych sprawozdaniu
finansowym Grupy ZUE za 2023 rok.
2. Podstawę nakładów inwestycyjnych (CapEx) stanowią nakłady inwestycyjne tj. ujawnione
w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym zwiększenia pozycji Środki trwałe, Wartości niematerialne
i prawne oraz Prawa do użytkowania.
Do licznika mogła zostać przypisana wyłącznie ta część CapEx, która dotyczy działalności zgodnej
z systematyką (Taksonomii) jak również, niezależnie od tej kategorii działalności do licznika mogły zostać
zaliczone nakłady inwestycyjne związane z zakupami dóbr i usług zgodnych z systematyką, przy czym dla
tej kategorii nakładów inwestycyjnych wymagane było równoczesne spełnienie dodatkowego kryterium
polegającego na wdrożeniu danego rozwiązania w okresie 18 miesięcy.
Podstawą do kalkulacji tego wskaźnika są nakłady inwestycyjne, które obejmują koszty rozliczane w oparciu
o:
a) MSR 16 rzeczowe aktywa trwałe, pkt 73 lit. e) ppkt (i) oraz (iii);
b) MSR 38 wartości niematerialne, pkt 118 lit. e) ppkt (i);
c) MSR 40 nieruchomości inwestycyjne, pkt 76 lit. a) i b) (w przypadku modelu wartości godziwej);
d) MSR 40 nieruchomości inwestycyjne, pkt 79 lit. d) ppkt (i) oraz (ii) (w przypadku modelu opartego na
cenie nabycia lub koszcie wytworzenia);
e) MSR 41 rolnictwo, pkt 50 lit. b) oraz e);
f) MSSF 16 leasing, pkt 53 lit. h), przy czym Grupa nie traktuje transakcji leasingu jako kosztu
operacyjnego. Każda transakcja leasingu ujmowana jest księgowo jako leasing finansowy i dotyczy
głównie zakupu maszyn w ramach realizacji nakładów inwestycyjnych.
3. Podstawę wydatków operacyjnych (OpEx) stanowią koszty związane z obsługą aktywów Grupy
i utrzymywania jej w dobrej kondycji, tj. koszty napraw i remontów urządzeń, koszty osobowe związane
z naprawami i utrzymaniem, sprzątania powierzchni. Mianownik KPI OpEx został ustalony w oparciu
o identyfikację przesłanek definicji zamieszczonych w Rozporządzeniu 2178. Natomiast zgodnie
z wcześniejszymi wyjaśnieniami skorzystano z uproszczenia kalkulacji wskaźnika wydatków operacyjnych
poprzez przypisanie do wartości licznika wartości zerowej.
W 2023r. nie wystąpiły istotne zmiany w odniesieniu do realizacji przyjętego planu inwestycyjnego Grupy ZUE. Grupa
ZUE dotychczas nie opracowała planu, o którym mowa w pkt. 1.1.2.2. załącznika nr 1 do Rozporządzenia 2178.
W przypadku pozycji odpowiednio obrotu, nakładów inwestycyjnych lub wydatków operacyjnych, które mogły
jednocześnie kwalifikować się przynajmniej do dwóch rodzajów działalności Spółka uniknęła podwójnego liczenia
danego KPI w ten sposób, że dana pozycja zaklasyfikowana do licznika danego KPI nie była ujmowana ponownie.
Żadna z działalności nie była przy tym oceniana przez pryzmat zgodności z więcej niż jednym celem.
Grupa ZUE nie identyfikuje działalności gospodarczej zgodnej z systematyką prowadzonej w celu konsumpcji
własnej.
Spółki z Grupy ZUE w 2023 roku nie emitowały obligacji lub akcji w celu finansowania działalności zgodnych do
Taksonomii.
W roku 2023 nie było przypadków nabycia rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych i prawnych
wskutek połączenia jednostek w ramach Grupy ZUE.
Na potrzeby obliczenia kluczowych wskaźników nie została wprowadzana dezagregacja danych – wszystkie
wskaźniki obliczone zostały dla Grupy ZUE.
Nakłady inwestycyjne w 2023 r. były realizowane na podstawie bieżącego zapotrzebowania. W dalszej perspektywie
czasowej Grupa ZUE zamierza opracować i wdrożyć plan inwestycyjny, o którym mowa w pkt. 1.1.2. załącznika nr 1
do Rozporządzenia Delegowanego 2178.
Grupa ZUE nie posiada inwestycji w kapitał własny rozliczanych we wspólnych przedsięwzięciach, zgodnie z MSSF
11 lub MSR 28. Spółki z Grupy ZUE nie wyemitowały ekologicznych obligacji lub dłużnych papierów wartościowych
w celu finansowania:
•określonych zidentyfikowanych rodzajów działalności zgodnych z systematyką;
•określonych zidentyfikowanych nakładów inwestycyjnych kwalifikujących się do systematyki.
Działalność Grupy nie jest związana z budową infrastruktury dedykowanej produkcji energii elektrycznej pochodzącej
odpowiednio z gazu ziemnego lub energii jądrowej. Powyższe oznacza, iż działalność Grupy ZUE nie kwalifikuje się
do działalności wskazanych w Rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2022/1214 z dnia 9 marca 2022 r.
zmieniające rozporządzenie delegowane (UE) 2021/2139 w odniesieniu do działalności gospodarczej w niektórych
sektorach energetycznych oraz rozporządzenie delegowane (UE) 2021/2178 w odniesieniu do publicznego
ujawniania szczególnych informacji w odniesieniu do tych rodzajów działalności gospodarczej).
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
40
Minimalne gwarancje
Zgodnie z art. 3 Rozporządzenia w sprawie taksonomii niefinansowej UE
14
(Rozporządzenie) do celów określenia
stopnia, w jakim dana inwestycja jest zrównoważona środowiskowo, dana działalność gospodarcza kwalifikuje się
jako zrównoważona środowiskowo, jeżeli działalność ta: (i) wnosi istotny wkład w realizację co najmniej jednego
z celów środowiskowych określonych w art. 9 zgodnie z art. 10–16 Rozporządzenia; (ii) nie wyrządza poważnych
szkód dla żadnego z celów środowiskowych określonych w art. 9 zgodnie z art. 17 Rozporządzenia; (iii) jest
prowadzona zgodnie z minimalnymi gwarancjami określonymi w art. 18 Rozporządzenia; oraz (iv) spełnia techniczne
kryteria kwalifikacji, które zostały ustanowione przez Komisję w aktach delegowanych do Rozporządzenia.
Minimalnymi gwarancjami są z kolei procedury stosowane przez przedsiębiorstwo prowadzące działalność
gospodarczą, które mają zapewnić przestrzeganie Wytycznych OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych
(„Wytyczne OECD”) oraz Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka, w tym zasad i praw określonych
w ośmiu podstawowych konwencjach wskazanych w Deklaracji Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej
podstawowych zasad i praw w pracy oraz zasad i praw określonych w Międzynarodowej karcie praw człowieka.
Stosując procedury, o których mowa powyżej, przedsiębiorstwa przestrzegają zasady „nie czyń poważnych szkód”
[dalej jako: DNSH], o której mowa w art. 2 pkt 17 rozporządzenia (UE) 2019/2088
15
.
Ocena spełniania minimalnych gwarancji została dokonana przez ZUE po uprzednim przeprowadzeniu analizy ryzyka
wystąpienia negatywnego skutku dla poszczególnych istotnych zasad, wartości i praw. W toku badania zastosowano
również wnioski zawarte w Raporcie Platformy
16
oraz Raporcie TEG
17
, zawierające wnioski oraz interpretacje
dotyczące metod wdrożenia wytycznych oraz oceny przestrzegania minimalnych gwarancji, uwzględniając m.in.
zasadę priorytetyzacji (wdrażanie w pierwszej kolejności rozwiązań względem zasad i wartości, co do których ryzyko
ich naruszenia oraz negatywnego skutku są największe) oraz proporcjonalności (z uwzględnieniem skali i struktury
przedsiębiorstwa oraz tzw. „pozycji przedsiębiorstwa” w aspekcie możliwości wpływu na kooperantów).
We wszystkich kluczowych obszarach poszczególne działalności prowadzone przez Spółkę zostały zidentyfikowane,
jako kwalifikujące się i zgodne z taksonomią niefinansową, zarówno w odniesieniu do Spółki jak i Grupy Kapitałowej
ZUE, spełniając tym samym w stopniu podstawowym minimalne gwarancje, o których mowa w art. 18
Rozporządzenia w sprawie taksonomii niefinansowej UE.
Należyta staranność w odpowiedzialnym prowadzeniu działalności biznesowej w ramach Grupy ZUE ma bardzo
istotne znaczenie. Tym samym pomimo braku sformalizowanych rozwiązań/polityk we wszystkich poszczególnych
obszarach, o których mowa w aktach powyżej, wpływ spółek z Grupy Kapitałowej na ww. obszary realizowany jest
w zgodzie z wszelkimi regulacjami prawnymi jak również w oparciu o wewnętrzny system uniwersalnych wartości
i normy społeczne.
W 2019 roku została przyjęta w ZUE (jako jednostce koordynującej działania Grupy) Polityka Zarządzania Etycznego,
która była kontynuacją i rozszerzeniem przyjętej w 2017 r. Polityki zarządzania etycznego i ochrony sygnalistów
wdrożonej w 2017 roku. Wdrożona regulacja obejmuje swoim zakresem takie zagadnienia jak m.in. obszar
standardów etycznych, zarządzenie ryzykiem korupcyjnym, przeciwdziałania korupcji, ochrony sygnalistów
i postępowanie dotyczące zgłoszeń o nieprawidłowościach, czy zasady przeciwdziałania konfliktom interesów.
W ramach realizowania obowiązków wynikających z Polityki został wyznaczony Doradca do przyjmowania zgłoszeń
o nieprawidłowościach. Polityka przewiduje m.in. przeprowadzenie szkoleń w zakresie zapobiegania korupcji (w tym
zapoznanie osób zatrudnianych przez Spółkę z zasadami odpowiedzialności karnej za przestępstwa korupcyjne),
wprowadzenie klauzul antykorupcyjnych do umów z podwykonawcami, a także rozszerzenie zakresu obowiązków
o charakterze antykorupcyjnym Doradcy. W celu upowszechnienia kontaktu z Doradcą, został ustanowiony
i wskazany w klauzuli antykorupcyjnej dodatkowy adres mailowy do kontaktu.
Jednym z rozdziałów Polityki Zarządzania Etycznego, jest Polityka antymobbingowa. W ramach postanowień ww.
polityki działa w ZUE komisja antymobbingowa, która prowadzi postępowania w sprawie skarg o mobbing.
W Spółce, w ramach Polityki Zarządzania Etycznego został wdrożony program antykorupcyjny obejmujący
podwykonawców zaangażowanych przez Spółkę w ramach realizowanych kontraktów. Na stronie internetowej
Spółki opublikowano dokument pn. „Zasady antykorupcyjne dla dostawców, zleceniobiorców realizujących dostawy,
prace oraz świadczących inne usługi na rzecz ZUE S.A. w Krakowie”. W skład powołanych w poprzednim zdaniu
zasad antykorupcyjnych wchodzą:
klauzula antykorupcyjna (zawierająca oświadczenie, że żadna część wynagrodzenia z tytułu realizacji
umowy nie będzie przeznaczona na pokrycie kosztów udzielania niezgodnych z prawem korzyści
majątkowych lub/i osobistych),
deklaracja w sprawie odrzucenia korupcji,
14
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających
zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088,
15
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2088 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie ujawniania informacji związanych ze
zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych,
16
“Final Report on Minimum Safeguards, PLATFORM ON SUSTAINABLE FINANCE, OCTOBER 2022”,
17
“Taxonomy: Final report of the Technical Expert Group on Sustainable Finance, March 2020”.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
41
zobowiązanie do przeciwdziałania korupcji (w tym zobowiązanie podwykonawcy do dostarczania, na każde
pisemne żądanie Spółki pisemnych oświadczeń, że realizowane prace nie podwykonawcze, dostawy lub
usługi nie mają związku z żądaniem, wymaganiem ani przyjmowaniem żadnych podarków, przysług,
atrakcyjnych ofert ani innych przedmiotów lub zachowań noszących znamiona łapówki lub przekupstwa)
oraz,
informacja o standardach postępowania Spółki wobec osób zgłaszających naruszenia w związku
z realizowanymi kontraktami.
Zasady antykorupcyjne są wprowadzane do umów z podwykonawcami w formie stosownych klauzul.
Dzięki wdrożeniu wewnętrznych regulacji korporacyjnych, w tym Polityki Zarządzania Etycznego, czy też poprzez
bieżące podnoszenie świadomości pracowników w ramach podejmowanych działań edukacyjnych i szkoleń,
możliwe jest skuteczne zwalczanie wszelkich przejawów działań naruszających zasady i wartości określone ww.
pakiecie wytycznych. Spółka na bieżąco monitoruje ewentualne występowanie przypadków naruszenia celem ich
zapobiegania. Każde zgłoszenie, bez względu na jego wagę i treść, stanowi przedmiot wnikliwej analizy i jest
wewnętrznie weryfikowane przez wyznaczone osoby. Główną rolę w powyższym zakresie pełni Doradca, podlegający
bezpośrednio Zarządowi, a działający w oparciu o Politykę Zarządzania Etycznego.
Kontrolę nad stosowaniem wskazanych w Polityce zasad i efektywnym funkcjonowaniem systemu compliance
w poszczególnych jednostkach organizacyjnych sprawują zarządy spółek zależnych, lub inne wyznaczone osoby.
W spółce obowiązuje również przyjęta Strategia podatkowa ZUE S.A. Prawidłowe opodatkowanie i rozliczenie
podatkowe jest dla Spółki istotne nie tylko ze względów bezpieczeństwa podatkowego i unikania kosztów
związanych z nieprawidłowym rozliczaniem podatków (doszacowania, odsetki od zaległości podatkowych i sankcje),
lecz także z perspektywy zasady sprawiedliwości społecznej i odpowiedzialności społecznej biznesu.
Procesy podatkowe występujące w Spółce są opisane i realizowane tak, aby pozwalały na
prawidłowe rozliczania podatków.
Informacja o realizowanej strategii podatkowej przez Spółkę jest sporządzona i przekazywana do publicznej
wiadomości na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Spółka publikuje Strategię podatkową
na stronie internetowej w sekcji Relacje inwestorskie/Dokumenty korporacyjne.
W ramach badania spełniania minimalnych gwarancji uwzględniono również wymóg poszanowania zasady DNSH,
oraz brak naruszania zasad kooperacji z Krajowym Punktem Kontaktowym, o którym mowa w Części II Wytycznych
OECD, oraz Business & Human Rights Resource Centre. W ocenie uwzględniono również fakt nie podlegania pod
„końcową odpowiedzialność”, to jest brak prawomocnego stwierdzenia względem spółek z Grupy ZUE naruszenia
zasad i praw określonych w Pakiecie Wytycznych.
Reasumując Grupa ZUE rozwija wielopłaszczyznowy system compliance, ukierunkowany na przestrzeganie zasad
oraz praw wyrażonych m.in. w aktach powołanych w art. 18 Rozporządzenia w sprawie taksonomii niefinansowej UE.
System oparty jest o takie kluczowe rozwiązania, jak przyjęcie Polityki Zarządzania Etycznego, wdrażanie klauzul
umownych u kooperantów, powołanie Doradcy oraz system zgłaszania, weryfikacji oraz mitygacji skutków
ewentualnych naruszeń. Spółka rozwija również system zarządzania ryzykiem. Powyższe działania pozwalają
stwierdzić, że Spółka w zdecydowanej większości spełnia wymogi minimalnych gwarancji, o których mowa w art. 18
Rozporządzenia w sprawie taksonomii niefinansowej UE. Obszary, w których Spółka planuje zwiększyć swoją
aktywność w zakresie rozwoju sytemu compliance opartego o wytyczne wskazane w tym przepisie jest pogłębianie
ustrukturyzowanego dialogu z interesariuszami oraz poszerzenie spectrum analizy łańcucha dostaw oraz rozwój
systemu zarządzania ryzykiem o czynniki z obszaru ESG.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
Tabela wyników – wskaźnik obrotu
2023
Rok
Kryteria dotyczące istotnego wkładu
Kryteria dotyczące zasady DNSH („nie czyń poważnych
szkód”) (h)
Działalność gospodarcza
(1)
Kod lub kody (a) (2)
Obrót (w tys. PLN) (3)
Część obrotu, rok 2023 (4)
Łagodzenie zmian klimatu (5)
Adaptacja do zmian klimatu
(6)
Zasoby wodne i morskie (7)
Zanieczyszczenie (8)
Gospodarka o obiegu
zamkniętym (9)
Bioróżnorodność (10)
Łagodzenie zmian klimatu
(11)
Adaptacja do zmian klimatu
(12)
Zasoby wodne i morskie (13)
Zanieczyszczenie (14)
Gospodarka o obiegu
zamkniętym (15)
Bioróżnorodność (16)
Minimalne gwarancje (17)
Udział działalności zgodnej z
systematyką (A.1.) lub
kwalifikującej się do
systematyki (A.2.) Obrót, rok
N-1 (18)
Kategoria Działalność
wspomagająca (19)
Kategoria Działalność na
rzecz przejścia (20)
Tekst
Waluta
(tys.
PLN)
%
T; N;
N/EL
(b) (c)
T; N;
N/EL
(b) (c)
T;
N;
N/
EL
(b)
(c)
T; N;
N/EL
(b)
(c)
T; N;
N/EL
(b)
(c)
T; N;
N/EL
(b)
(c)
T/
N
T/N
T/N
T/N
T/N
T/N
T/N
%
E
T
A. DZIAŁALNOŚĆ KWALIFIKUJĄCA SIĘ DO SYSTEMATYKI
A.1. Rodzaje działalności zrównoważonej środowiskowo (zgodnej z systematyką)
Infrastruktura na
potrzeby transportu
kolejowego
6.14
CCM/6.
14 CCA
610
126
41,1%
T
N
N/
EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
41,1%
Infrastruktura
wspomagająca
niskoemisyjny
transport drogowy i
transport publiczny
6.15
CCM/6.
15 CCA
488
511
32,9%
T
N
N/
EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
32,9%
Obrót ze
zrównoważonej
środowiskowo
działalności (zgodnej
z systematyką) (A.1)
1 098
637
74,0%
74,0%
0%
0%
0%
0%
0%
T
T
T
T
T
T
T
74,0%
W tym wspomagająca
0
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
N
N
N
N
N
N
T
0%
E
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
43
W tym na rzecz przejścia
0
0%
0%
N
N
N
N
N
N
T
0%
T
A.2 Działalność kwalifikująca się do systematyki, ale niezrównoważona środowiskowo (działalność niezgodna z systematyką) (g)
EL;
N/EL (f)
EL;
N/EL (f)
EL;
N/
EL
(f)
EL;
N/EL
(f)
EL;
N/EL
(f)
EL;
N/EL
(f)
Infrastruktura na
potrzeby transportu
kolejowego
6.14
CCM/6.
14 CCA
152
944
10,3%
N
N
N/
EL
N/EL
N/EL
N/EL
10,3%
Infrastruktura
wspomagająca
niskoemisyjny
transport drogowy i
transport publiczny
6.15
CCM/6.
15 CCA
102
916
6,9%
N
N
N/
EL
N/EL
N/EL
N/EL
6,9%
Transport kolejowy
towarów
6.2
CCM/6.
2 CCA
8 351
0,6%
N
N
N/
EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,6%
Obrót z tytułu
działalności
kwalifikującej się do
systematyki, ale
niezrównoważonej
środowiskowo
(działalności
niezgodnej z
systematyką) (A.2)
264
210
17,8%
17,8%
17,8%
0%
0%
0%
0%
17,8%
A. Obrót z tytułu
działalności
kwalifikującej się do
systematyki (A.1+A.2)
1 362
848
91,8%
91,8%
91,8%
0%
0%
0%
0%
91,8%
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
44
B. DZIAŁALNOŚĆ NIEKWALIFIKUJĄCA SIĘ DO
SYSTEMATYKI
Obrót z tytułu
działalności
niekwalifikującej się
do systematyki
121
287
8,2%
OGÓŁEM
1 484
134
100%
Tabela wyników – wskaźnik nakładów inwestycyjnych
2023
Rok
Kryteria dotyczące istotnego wkładu
Kryteria dotyczące zasady DNSH („nie czyń poważnych
szkód”) (h)
Działalność gospodarcza
(1)
Kod lub kody (a) (2)
Nakłady inwestycyjne (w tys.
PLN) (3)
Odsetek nakładów
inwestycyjnych, rok 2023 (4)
Łagodzenie zmian klimatu (5)
Adaptacja do zmian klimatu
(6)
Zasoby wodne i morskie (7)
Zanieczyszczenie (8)
Gospodarka o obiegu
zamkniętym (9)
Bioróżnorodność (10)
Łagodzenie zmian klimatu
(11)
Adaptacja do zmian klimatu
(12)
Zasoby wodne i morskie (13)
Zanieczyszczenie (14)
Gospodarka o obiegu
zamkniętym (15)
Bioróżnorodność (16)
Minimalne gwarancje (17)
Udział działalności zgodnej z
systematyką (A.1.) lub
kwalifikującej się do
systematyki (A.2.) Nakłady
inwestycyjne, rok N-1 (18)
Kategoria Działalność
wspomagająca (19)
Kategoria Działalność na
rzecz przejścia (20)
Tekst
Walu
ta
(tys.
PLN)
%
T; N;
N/EL
(b) (c)
T; N;
N/EL
(b) (c)
T;
N;
N/
EL
(b)
(c)
T; N;
N/EL
(b) (c)
T; N;
N/EL
(b) (c)
T; N;
N/EL
(b)
(c)
T/
N
T/N
T/N
T/N
T/N
T/N
T/N
%
E
T
A. DZIAŁALNOŚĆ KWALIFIKUJĄCA SIĘ DO SYSTEMATYKI
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
45
A.1. Rodzaje działalności zrównoważonej środowiskowo (zgodnej z systematyką)
Infrastruktura na
potrzeby
transportu
kolejowego
6.14
CCM/6.
14 CCA
7 286
31,8%
T
N
N/
EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
31,8%
Infrastruktura
wspomagająca
niskoemisyjny
transport drogowy i
transport publiczny
6.15
CCM/6.
15 CCA
68
0,3%
T
N
N/
EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
0,3%
Nakłady
inwestycyjne z
tytułu działalności
zrównoważonej
środowiskowo
(zgodnej z
systematyką) (A.1)
7 354
32,1%
32,1%
0%
0%
0%
0%
0%
N
N
N
N
N
N
T
32,1%
W tym wspomagająca
0
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
N
N
N
N
N
N
T
0%
E
W tym na rzecz przejścia
0
0%
0%
N
N
N
N
N
N
T
0%
T
A.2 Działalność kwalifikująca się do systematyki, ale niezrównoważona środowiskowo (działalność niezgodna z systematyką) (g)
EL;
N/EL (f)
EL;
N/EL (f)
EL;
N/
EL
(f)
EL;
N/EL (f)
EL;
N/EL (f)
EL;
N/EL
(f)
Transport
motocyklami,
samochodami
osobowymi
6.5
CCM,
6.5 CCA
4 817
21%
EL
EL
N/
EL
N/EL
N/EL
N/EL
21%
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
46
i lekkimi pojazdami
użytkowymi
Montaż,
konserwacja i
naprawa sprzętu
zwiększającego
efektywność
energetyczną
7.3
CCM i
CCA
7.3.
31
0,1%
EL
EL
N/
EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,1%
Infrastruktura na
potrzeby
transportu
kolejowego
6.14
CCM/6.
14 CCA
10
438
45,5%
EL
EL
N/
EL
N/EL
N/EL
N/EL
45,5%
Infrastruktura
wspomagająca
niskoemisyjny
transport drogowy i
transport publiczny
6.15
CCM/6.
15 CCA
138
0,3%
EL
EL
N/
EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,3%
Nakłady
inwestycyjne z
tytułu działalności
kwalifikującej się
do systematyki, ale
niezrównoważonej
środowiskowo
(działalności
niezgodnej z
systematyką) (A.2)
15
423
67,3%
67,3%
67,3%
0%
0%
0%
0%
67,3%
A. Nakłady
inwestycyjne z
tytułu działalności
kwalifikującej się
do systematyki
(A.1+A.2)
22
776
99,4%
99,4%
99,4%
0%
0%
0%
0%
99,4%
B. DZIAŁALNOŚĆ NIEKWALIFIKUJĄCA SIĘ DO
SYSTEMATYKI
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
47
Nakłady
inwestycyjne z
tytułu działalności
niekwalifikującej
się do systematyki
148
0,6%
OGÓŁEM
22
924
100%
Tabela wyników – wskaźnik wydatków operacyjnych
2023
Rok
Kryteria dotyczące istotnego wkładu
Kryteria dotyczące zasady DNSH („nie czyń poważnych
szkód”) (h)
Działalność gospodarcza
(1)
Kod lub kody (a) (2)
Wydatki operacyjne (w tys.
PLN) (3)
Odsetek wydatków
operacyjnych, rok 2023 (4)
Łagodzenie zmian klimatu (5)
Adaptacja do zmian klimatu
(6)
Zasoby wodne i morskie (7)
Zanieczyszczenie (8)
Gospodarka o obiegu
zamkniętym (9)
Bioróżnorodność (10)
Łagodzenie zmian klimatu
(11)
Adaptacja do zmian klimatu
(12)
Zasoby wodne i morskie (13)
Zanieczyszczenie (14)
Gospodarka o obiegu
zamkniętym (15)
Bioróżnorodność (16)
Minimalne gwarancje (17)
Udział działalności zgodnej z
systematyką (A.1.) lub
kwalifikującej się do
systematyki (A.2.) Wydatki
operacyjne, rok N-1 (18)
Kategoria Działalność
wspomagająca (19)
Kategoria Działalność na
rzecz przejścia (20)
Tekst
Waluta
%
T; N;
N/EL
(b)
(c)
T; N;
N/EL
(b)
(c)
T; N;
N/EL
(b) (c)
T; N;
N/EL
(b) (c)
T; N;
N/EL
(b) (c)
T; N;
N/EL
(b)
(c)
T/
N
T/N
T/N
T/N
T/N
T/N
T/N
%
E
T
A. DZIAŁALNOŚĆ KWALIFIKUJĄCA SIĘ DO SYSTEMATYKI*
A.1. Rodzaje działalności zrównoważonej środowiskowo (zgodnej z systematyką)
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
48
Wydatki operacyjne
z tytułu
działalności
zrównoważonej
środowiskowo
(zgodnej z
systematyką) (A.1)
0
0%
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
N
N
N
N
N
N
T
0%
W tym wspomagająca
0
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
N
N
N
N
N
N
T
0%
E
W tym na rzecz przejścia
0
0%
0%
N
N
N
N
N
N
T
0%
T
A.2 Działalność kwalifikująca się do systematyki, ale niezrównoważona środowiskowo (działalność niezgodna z systematyką) (g)
EL;
N/EL
(f)
EL;
N/EL
(f)
EL;
N/EL
(f)
EL;
N/EL (f)
EL;
N/EL (f)
EL;
N/EL
(f)
Wydatki operacyjne
z tytułu
działalności
kwalifikującej się
do systematyki, ale
niezrównoważonej
środowiskowo
(działalności
niezgodnej z
systematyką) (A.2)
0
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
A. Wydatki
operacyjne z tytułu
działalności
kwalifikującej się
do systematyki
(A.1+A.2)
0
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
B. DZIAŁALNOŚĆ NIEKWALIFIKUJĄCA SIĘ DO
SYSTEMATYKI
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
49
Wydatki operacyjne
z tytułu
działalności
niekwalifikującej
się do systematyki
3 537
100%
OGÓŁEM
3 537
100%
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
Poniżej zamieszczono informacje dla wskaźnika obrotów, nakładów inwestycyjnych oraz wydatków operacyjnych
w zakresie działalności związanej z energią jądrową oraz gazem ziemnym.
Działalność związana z energią jądrową i gazem ziemnym – wskaźnik obrotu
Działalność związana z energią jądrową
1
Przedsiębiorstwo prowadzi badania, rozwój, demonstrację i rozmieszczenie innowacyjnych
instalacji wytwarzania energii elektrycznej wytwarzających energię w ramach procesów
jądrowych przy minimalnej ilości odpadów z cyklu paliwowego, finansuje tę działalność lub jest
ma na nią ekspozycję
nie
2
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę i bezpieczną eksploatację nowych obiektów jądrowych
w celu wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła technologicznego, w tym na potrzeby systemu
ciepłowniczego lub procesów przemysłowych, takich jak produkcja wodoru, a także ich
modernizację pod kątem bezpieczeństwa, z wykorzystaniem najlepszych dostępnych
technologii, finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
nie
3
Przedsiębiorstwo prowadzi bezpieczną eksploatację istniejących obiektów jądrowych
wytwarzających energię elektryczną lub ciepło technologiczne, w tym na potrzeby systemu
ciepłowniczego lub procesów przemysłowych, takich jak produkcja wodoru z energii jądrowej,
a także ich modernizację pod kątem bezpieczeństwa, finansuje tę działalność lub ma na nią
ekspozycję.
nie
Działalność związana z gazem ziemnym
4
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę lub eksploatację instalacji do wytwarzania energii
elektrycznej z wykorzystaniem gazowych paliw kopalnych, finansuje tę działalność lub ma na nią
ekspozycję.
nie
5
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę, modernizację i eksploatację instalacji do skojarzonego
wytwarzania energii cieplnej/chłodniczej i energii elektrycznej z wykorzystaniem gazowych paliw
kopalnych, finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
nie
6
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę, modernizację i eksploatację instalacji do wytwarzania ciepła
wytwarzających energię cieplną/chłodniczą z wykorzystaniem gazowych paliw kopalnych,
finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
nie
Działalność związana z energią jądrową i gazem ziemnym – wskaźnik nakładów inwestycyjnych
Działalność związana z energią jądrową
1
Przedsiębiorstwo prowadzi badania, rozwój, demonstrację i rozmieszczenie innowacyjnych
instalacji wytwarzania energii elektrycznej wytwarzających energię w ramach procesów
jądrowych przy minimalnej ilości odpadów z cyklu paliwowego, finansuje tę działalność lub jest
ma na nią ekspozycję
nie
2
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę i bezpieczną eksploatację nowych obiektów jądrowych
w celu wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła technologicznego, w tym na potrzeby systemu
ciepłowniczego lub procesów przemysłowych, takich jak produkcja wodoru, a także ich
modernizację pod kątem bezpieczeństwa, z wykorzystaniem najlepszych dostępnych
technologii, finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
nie
3
Przedsiębiorstwo prowadzi bezpieczną eksploatację istniejących obiektów jądrowych
wytwarzających energię elektryczną lub ciepło technologiczne, w tym na potrzeby systemu
ciepłowniczego lub procesów przemysłowych, takich jak produkcja wodoru z energii jądrowej,
a także ich modernizację pod kątem bezpieczeństwa, finansuje tę działalność lub ma na nią
ekspozycję.
nie
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
51
Działalność związana z gazem ziemnym
4
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę lub eksploatację instalacji do wytwarzania energii
elektrycznej z wykorzystaniem gazowych paliw kopalnych, finansuje tę działalność lub ma na nią
ekspozycję.
nie
5
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę, modernizację i eksploatację instalacji do skojarzonego
wytwarzania energii cieplnej/chłodniczej i energii elektrycznej z wykorzystaniem gazowych paliw
kopalnych, finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
nie
6
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę, modernizację i eksploatację instalacji do wytwarzania ciepła
wytwarzających energię cieplną/chłodniczą z wykorzystaniem gazowych paliw kopalnych,
finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
nie
Działalność związana z energią jądrową i gazem ziemnym – wskaźnik wydatków operacyjnych
Działalność związana z energią jądrową
1
Przedsiębiorstwo prowadzi badania, rozwój, demonstrację i rozmieszczenie innowacyjnych
instalacji wytwarzania energii elektrycznej wytwarzających energię w ramach procesów
jądrowych przy minimalnej ilości odpadów z cyklu paliwowego, finansuje tę działalność lub jest
ma na nią ekspozycję
nie
2
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę i bezpieczną eksploatację nowych obiektów jądrowych
w celu wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła technologicznego, w tym na potrzeby systemu
ciepłowniczego lub procesów przemysłowych, takich jak produkcja wodoru, a także ich
modernizację pod kątem bezpieczeństwa, z wykorzystaniem najlepszych dostępnych
technologii, finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
nie
3
Przedsiębiorstwo prowadzi bezpieczną eksploatację istniejących obiektów jądrowych
wytwarzających energię elektryczną lub ciepło technologiczne, w tym na potrzeby systemu
ciepłowniczego lub procesów przemysłowych, takich jak produkcja wodoru z energii jądrowej,
a także ich modernizację pod kątem bezpieczeństwa, finansuje tę działalność lub ma na nią
ekspozycję.
nie
Działalność związana z gazem ziemnym
4
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę lub eksploatację instalacji do wytwarzania energii
elektrycznej z wykorzystaniem gazowych paliw kopalnych, finansuje tę działalność lub ma na nią
ekspozycję.
nie
5
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę, modernizację i eksploatację instalacji do skojarzonego
wytwarzania energii cieplnej/chłodniczej i energii elektrycznej z wykorzystaniem gazowych paliw
kopalnych, finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
nie
6
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę, modernizację i eksploatację instalacji do wytwarzania ciepła
wytwarzających energię cieplną/chłodniczą z wykorzystaniem gazowych paliw kopalnych,
finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
nie
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
52
22.9.Środki publiczne
ZUE w 2023 roku wygenerowało ok. 92% przychodów Grupy ZUE. Znaczna większość przychodów ZUE pochodzi
z realizacji zamówień publicznych pozyskiwanych w ramach przetargów publicznych na realizacje zadań
infrastrukturalnych.
Spółka nie korzystała w 2023 roku z pomocy publicznej.
23. Zarządzanie kapitałem ludzkim
Na dzień 31 grudnia 2023 roku w Grupie ZUE zatrudnionych było 907 pracowników, w tym 181 kobiet.
W ogólnej liczbie zatrudnionych, 471 osoby to pracownicy zatrudnieni na stanowiskach nierobotniczych, natomiast
436 osób to pracownicy na stanowiskach robotniczych.
W prezentowanych informacjach ujęto dane dotyczące spółek: ZUE, Energopol, Railway gft. W ubiegłym roku dane
dotyczyły spółek: ZUE, BPK Poznań, Railway gft.
Informacja o udziale kobiet i mężczyzn w Zarządzie i Radzie Nadzorczej ZUE (stan na koniec 2023 r.):
Wyszczególnienie
2023
2022
Zarząd
Rada Nadzorcza
Zarząd
Rada Nadzorcza
Ilość
osób
%
udział
Ilość
osób
%
udział
Ilość
osób
%
udział
Ilość
osób
%
udział
Kobiety
1
20%
3
60%
1
20%
3
60%
Mężczyźni
4
80%
2
40%
4
80%
2
40%
Razem
5
100%
5
100%
5
100%
5
100%
Liczba pracowników w osobach wg typu umowy o pracę na koniec okresu sprawozdawczego:
Rodzaj umowy
Płeć
ZUE
Grupa ZUE
2023
2022
2023
2022
umowa o pracę na czas nieokreślony
K
111
105
132
136
M
547
542
594
560
Razem
658
647
726
696
umowa o pracę na czas określony
K
48
38
49
40
M
119
105
132
106
Razem
167
143
181
146
Liczba pracowników nowozatrudnionych w osobach:
Wyszczególnienie
Płeć
ZUE
Grupa ZUE
2023
2022
2023
2022
Liczba pracowników nowozatrudnionych
K
44
26
53
29
M
100
73
122
75
Razem
144
99
175
104
Liczba pracowników, którzy odeszli z pracy
K
27
27
31
39
M
88
85
107
94
Razem
115
112
138
133
Struktura wiekowa nowozatrudnionych:
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
53
Wyszczególnienie
ZUE
Grupa ZUE
2023
2022
2023
2022
20-30
66
37
74
38
31-40
31
36
38
38
41-50
36
18
45
20
51-60
3
7
8
7
61+
8
1
10
1
Razem
144
99
175
104
Struktura wiekowa osób, które odeszły z pracy:
Wyszczególnienie
ZUE
Grupa ZUE
2023
2022
2023
2022
20-30
33
24
35
27
31-40
30
28
35
36
41-50
31
28
37
33
51-60
5
12
12
14
61+
16
20
19
23
Razem
115
112
138
133
W 2023 roku spółki Grupy ZUE były stroną umów cywilnoprawnych zawartych z 29 osobami. Łączna wysokość
wynagrodzeń wypłaconych na podstawie tych umów wyniosła 379 tys. zł brutto.
Spółki z Grupy Kapitałowej ZUE nie korzystały z pracowników tymczasowych.
Na koniec 2023 roku w ZUE zatrudnionych było 7 osób niepełnosprawnych co odpowiadało 1 % całości zatrudnienia
Grupy.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w ZUE pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę w 2023 roku
wyniosło 10,7 tys. zł, dla kobiet 9,7 tys. zł oraz 10,9 tys. zł dla mężczyzn. Średnie wynagrodzenie na stanowiskach
robotniczych w 2023 roku wyniosło 7,8 tys. zł. Relacja średniego wynagrodzenia na stanowiskach robotniczych do
płacy minimalnej wyniosła w roku 2023 - 220% (254% w 2022 roku). Z kolei relacja średniego wynagrodzenia na
stanowiskach robotniczych do średniej płacy w sektorze przedsiębiorstw za rok 2023 wyniosła 105%.
Na koniec 2023 roku spółki z Grupy ZUE zatrudniały 45 obcokrajowców (bez pracowników zatrudnionych
bezpośrednio w oddziale w Rumunii), przeciętne miesięczne wynagrodzenie zatrudnionych obcokrajowców wyniosło
8,5 tys. zł.
Stosunek przeciętnego wynagrodzenia brutto kobiet do przeciętnego wynagrodzenia brutto mężczyzn w ZUE wyniósł
w 2023 roku 89 %.
Łączna wysokość składek na PFRON w roku 2023 wyniosła 1 492 tys. (w tym ZUE w wysokości 1 376 tys. zł).
W 2023 roku nie wystąpiły sytuacje, w których w ciągu 12 miesięcy od powrotu do pracy kobieta po urodzeniu dziecka
i powrocie do pracy zrezygnowała z pracy.
Struktura zatrudnienia w Grupie ZUE wg kategorii działalności:
Wyszczególnienie
ZUE
Grupa ZUE
kategoria działalności
2023
2022
2023
2022
Zarząd i administracja
196
195
212
207
Sprzedaż i marketing
23
21
32
31
Produkcja
375
383
423
383
Inżynierowie i technicy
231
191
240
221
Razem
825
790
907
842
Stosunek przeciętnego wynagrodzenia brutto kobiet do przeciętnego wynagrodzenia brutto mężczyzn
w poszczególnych kategoriach zaszeregowania/grupach pracowniczych (np. dyrektorzy, kierownicy, pozostali
pracownicy).
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
54
Wyszczególnienie
2023
2022
inżynierowie i technicy
64%
58%
zarząd i administracja
50%
49%
produkcja
96%
67%
sprzedaż i marketing
97%
98%
Struktura zatrudnienia w Grupie ZUE wg wykształcenia:
Wyszczególnienie
ZUE
Grupa ZUE
Wykształcenie
2023
2022
2023
2022
Podstawowe
86
85
91
85
Zasadnicze zawodowe
165
170
198
170
Średnie
189
184
208
189
Wyższe
385
351
410
398
Razem
825
790
907
842
Struktura zatrudnienia w Grupie ZUE wg wieku:
Wyszczególnienie
ZUE
Grupa ZUE
wiek
2023
2022
2023
2022
20-30
140
128
152
135
31-40
263
258
272
279
41-50
216
204
243
218
51-60
131
126
155
134
61+
75
74
85
76
Razem
825
790
907
842
Średni staż pracy w Grupie ZUE wyniósł w 2023 roku 10,1 (w ZUE 9,8) lat w porównaniu do 8,2 lat w roku 2022.
W 2023 roku ZUE wypłaciło wynagrodzenia z tytułu umów o pracę w wysokości 105 138 tys. zł brutto.
W 2023 roku nie zostały nałożone na ZUE kary w obszarze pracowniczym.
ZUE
Grupa ZUE
Informacje nt. szkoleń
2023
2022
2023
2022
Liczba szkoleń zewnętrznych
148
123
161
131
liczba szkoleń wewnętrznych *
574
416
613
425
Razem liczba szkoleń
722
539
774
556
Liczba przeszkolonych osób szkolenia wewnętrzne
144
101
202
139
Liczba osobo-szkoleń
465
742
491
804
Razem uczestników
609
843
693
943
Kursy językowe, szkolenia zewnętrzne - liczba
przeszkolonych osób (liczba osób / miesiąc)
50
39
59
46
* szkolenia w zakresie wdrożenia do pracy: szkolenie bhp, ochrona środowiska, sprawy personalne, IFS, RODO, zapoznanie ze
stanowiskiem pracy
W ZUE zostało zrealizowanych 148 szkoleń zewnętrznych, których koszt wyniósł 367 670 zł oraz zajęcia językowe,
których koszt wyniósł 83 034 zł (uczestniczyło w nich 50 pracowników). Łączny koszt szkoleń i zajęć językowych w
2023 roku wyniósł 450 703 zł. W 2023 roku liczba osobo-szkoleń wyniosła 465.
Pracownicy uczestniczyli w szkoleniach aktualizujących wiedzę (szkolenia kadrowe, płacowe, podatkowe, księgowe,
z zakresu bezpieczeństwa na kolei, z zakresu aktualizacji przepisów w transporcie, czasu pracy kierowców),
odbyli obligatoryjne pouczenia okresowe dedykowane dla pracowników bezpośrednio związanych z ruchem
kolejowym (rewidenci, kierownicy pociągu, maszyniści) oraz odbyli jazdy na symulatorze. Pracownicy odbyli także
egzaminy okresowe, dzięki którym przedłużyli ważność posiadanych uprawnień.
Część pracowników nabyła nowe uprawnienia m.in.: spawalnicze (metodą 111, 135), prawo jazdy kat. C wraz
z uprawnieniami do przewozu rzeczy, uprawnienia do prowadzenia pojazdów uprzywilejowanych, uprawnienia SEP
E i D. Pracownicy wzięli udział między innymi w następujących szkoleniach: MS Project, Audytor wewnętrzny ZSZ wg
norm ISO 9001:2015, 14001:2015, 45001:2018, kurs operatorów do obsługi pilarki mechanicznej do ścinki drzew
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
55
klasa III, przecinarki do nawierzchni betonowych, zgrzewarki szyn, obsługi i konserwacji urządzeń SHP, CA i RS
zamontowanych na pojazdach trakcyjnych, zarządzania flotą samochodów osobowych i dostawczych, zarządzania
roszczeniami, autoryzacyjne na pojazd Windhoff, dedykowany pracownik wziął udział w krajowym zjeździe
pełnomocników ds. SMS i MMS oraz menadżerów bocznic kolejowych.
ZUE uczestniczyła w Inżynierskich Targach Pracy, które odbyły się w Centrum Sportu i Rekreacji Politechniki
Krakowskiej, a także w Studenckich Targach Pracy Talent Days.
W ZUE pracownicy mają dostęp do dodatkowych świadczeń pozapłacowych takich jak m.in. pakiety medyczne,
dodatkowe ubezpieczenie na życie, świadczenia z ZFŚS (dofinansowanie wypoczynku, dofinansowanie do biletów
wstępu do teatru i basenu), Kasa Zapomogowo Pożyczkowa, karty Multisport.
Emitent prowadzi dialog z pracownikami za pośrednictwem organizacji związkowej. Sprawy zgłaszane
i wymagające omówienia procedowane są na bieżąco w zależności od ciężaru zagadnienia i jej wpływu na relacje
pracodawca – pracownicy.
24. Zarządzanie obszarem bezpieczeństwa i higieny pracy
Dla zapewnienia maksymalnego bezpieczeństwa pracowników ZUE wdrożyła w 2003 roku system zarządzania
bezpieczeństwem i higieną pracy zgodny ze specyfikacją OHSAS 18001:1997. W 2020 roku firma przeszła audyt
z wynikiem pozytywnym w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy OHSAS 18001:2007.
Pod koniec 2020 r. rozpoczął się także proces recertyfikacji i transformacji z systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy z OHSAS 18001:2007 na ISO 45001:2018. W dniu 15.02.2021 ZUE Spółka Akcyjna uzyskała certyfikat
systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy ISO 45001:2018 nr 254972 2018-AHSO-POL-RvA. W styczniu
2024 r. rozpoczął się proces recertyfikacji certyfikatu ISO 45001:2018. Obecny certyfikat jest ważny do 15.02.2027.
Dzięki przeglądom, audytom oraz regularnemu prowadzeniu zapisów z kontroli wszystkich działań przez
kierownictwo ZUE S.A., obecnie funkcjonujący system jest na bieżąco nadzorowany, poprawiany i doskonalony.
Potwierdzeniem skuteczności funkcjonowania Zintegrowanego Systemu Zarządzania jest przyznanie, przez
jednostkę certyfikującą DNV GL certyfikatów na kolejne 3 lata.
Pozytywne efekty w obszarze BHP na poziomie Grupy Kapitałowej osiągnięto poprzez:
systemowe podejście do zarządzania jakością, środowiskiem i BHP,
systematyczne szkolenia pracowników w zakresie BHP,
prowadzenie działań profilaktycznych oraz monitorowanie występujących zagrożeń,
systematyczną ocenę ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy oraz realizowanych kontraktach,
zapewnienie odpowiednich zasobów i środków w celu poprawy warunków pracy.
W ZUE funkcjonuje stanowisko Społecznego Inspektora Pracy, którego zadania koncentrują się na trzech obszarach
tj. bezpieczeństwo pracy, higiena pracy oraz prawna ochrona pracy. Szczegółowe zadania Społecznego Inspektora
Pracy wynikają z przepisów obowiązującego prawa.
W ZUE funkcjonuje pięcioosobowa Komisja BHP w skład, której wchodzą: Kierownik sekcji BHP, Zakładowy
Społeczny Inspektor Pracy, Lekarz medycyny pracy, Przedstawiciel komisji socjalnej oraz Przewodniczący komisji.
Kontrole warunków pracy przeprowadzane są przez służbę BHP oraz wskazaną powyżej komisję ds. BHP
z których sporządzane są protokoły. W 2023 roku przeprowadzono około 193 kontroli z zakresu bezpieczeństwa
pracy na terenie kontraktów, na których ZUE wykonuje roboty budowlane. Kontrolami objęto pracowników ZUE
jak również podwykonawców świadczących usługi na poszczególnych inwestycjach. Wyniki kontroli ujęte są w
protokołach pokontrolnych oraz w rejestrze zdarzeń potencjalnie wypadkowych. Przeglądy warunków pracy
są przeprowadzane w celach prewencyjnych (profilaktycznych) ich częstotliwość jest uzależniona od stopnia ryzyka
zawodowego na poszczególnych stanowiskach pracy. W razie stwierdzenia nieprawidłowości kierowane są do
kierownictwa firmy wnioski i zalecenia celem ich usunięcia i likwidacji oraz wyciągnięcia konsekwencji wobec osób
odpowiedzialnych za stan BHP.
W 2023 roku w Grupie ZUE nie odnotowano wypadku śmiertelnego. Kontrole Państwowej Inspekcji Pracy
przeprowadzone w 2023 roku nie wykazały istotnych odstępstw od przepisów prawa.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
56
Wyszczególnienie
2023
2022
Wypadki ogółem, w tym:
16
14
śmiertelne
0
0
ciężkie
0
0
lekkie
16
14
W ramach Grupy Kapitałowej ZUE wypadki miały miejsce w jednostce dominującej i jeden w Energopol.
Najczęstszymi przyczynami wypadków przy pracy w 2023 były błąd ludzki, czynnik techniczny, nieuwaga,
nieostrożność, pośpiech, niedostateczna koncentracja uwagi na wykonywanej czynności.
Wskaźnik częstości wypadków (Czw) w ZUE (wypadki przy pracy na 1000 zatrudnionych) wyniósł 18,18 natomiast
wskaźnik ten na poziomie Grupy ZUE kształtował się na tym samym poziomie co w samym ZUE.
Łączna liczba dni niezdolności do pracy wśród pracowników spowodowanej wypadkami wyniosła 489.
Wskaźnik ciężkości wypadków (Cw) (ilość dni niezdolności/1 wypadek) w 2023 roku wyniósł 28,6
Ważnym elementem prewencyjnym przed wypadkami w czasie pracy są szkolenia pracowników z zakresu BHP. Ilość
szkoleń w Grupie ZUE w 2022-2023 roku przedstawia poniższa tabela.
Wyszczególnienie
2023
2022
Szkolenia pracowników z zakresu
BHP, w tym: *
503
468
ZUE
453
448
Railway GFT
3
4
BPK Poznań**
x
16
Energopol
47
x
*szkolenia okresowe + dla nowozatrudnionych.
** podmiot nie należy do Grupy ZUE od sierpnia 2023 r.
W 2023 roku Grupy ZUE nie odnotowały żadnych kar w zakresie BHP.
W 2023 roku nie zidentyfikowano przypadków chorób zawodowych. Liczba pracowników pracujących w warunkach
przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń (NDS) lub najwyższych dopuszczalnych natężeń (NDN) w 2023
roku wyniosła 129.
25. Relacje ze społecznościami lokalnymi
ZUE S.A. od wielu lat dostrzega ogromną wartość, jaką niesie za sobą uczestniczenie w działalności społecznej
i wspieranie inicjatyw lokalnych, mając świadomość, że jako spółka budowlana, działająca na terenie całego kraju ma
wpływ na kształtowanie swojego najbliższego otoczenia.
Stąd też, realizując w 2023 roku cele zawarte w polityce zarządzania etycznego, współpracowała z instytucjami,
fundacjami i stowarzyszeniami, wspierającymi projekty na obszarze województwa małopolskiego o charakterze
charytatywnym i prospołecznym.
W 2023 roku ZUE wsparło 20 takich projektów na łączną kwotę wynoszącą ponad 232 tys. zł [brutto],
w tym na cele charytatywne i społeczne ponad 38 tys. zł.
Dla porównania, w roku 2022 ZUE wsparło 18 projektów na łączną kwotę ok. 155 tys. zł, w tym na cele charytatywne
i społeczne ponad 58 tys. zł.
Realizując politykę społecznej odpowiedzialności, spółka ZUE w roku 2023 wsparła:
Archidiecezję Krakowską, przygotowującą upominki świąteczne dla dzieci pochodzących z ubogich rodzin,
domów dziecka oraz ośrodków szkolno-wychowawczych znajdujących się w mieście Krakowie oraz na terenie
województwa małopolskiego, w ramach projektu "Choinka pod oknem Papieskim 2023 - edycja 17”;
Fundację Funkomitywa organizującą przedstawienia dla dzieci objętych stacjonarnym leczeniem w Szpitalu
im. św. Ludwika w Krakowie oraz objętych rehabilitacją w Centrum Rehabilitacji w Radziszowie;
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
57
Fundację „Gramy do Końca”, organizującą ogólnopolskie integracyjne zawody pływackie dla osób
niepełnosprawnych na pływalni Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie oraz XII edycję Integracyjnego
Maratonu Pływackiego o Puchar Rektora UEK – edycja Mikołajkowa;
Fundację Pomocy Osobom Niepełnosprawnym w Stróżach organizującą zajęcia terapeutyczne z hipoterapii
dla dzieci i młodzieży służące poprawie funkcjonowania w sferach fizycznej, emocjonalnej, poznawczej
i/lub społecznej.
Mając na uwadze dbanie o dziedzictwo kulturowe jako ważnego dorobku materialnego i duchowego poprzednich
pokoleń, jak również dorobku naszych czasów, spółka od kilku lat współpracuje z Muzeum Narodowym w Krakowie.
Kontynuując tą wieloletnią współpracę z Muzeum, ZUE S.A. objęło swoim patronatem wystawę pn.: „Matejko. Malarz
i historia", realizowaną w Gmachu Głównym Muzeum, przy al. 3 Maja 1 w Krakowie.
Wystawa poświęcona twórczości Jana Matejki, wpisała się w obchody roku 2023 jako Roku Jana Matejki
ustanowionym przez Senat RP, z uwagi na przypadającą:
− 185. rocznicę urodzin malarza,
− 130. rocznicę śmierci,
− oraz 125. rocznicę powstania pierwszego biograficznego muzeum na ziemiach polskich – Muzeum Dom Jana
Matejki w Krakowie.
Na wystawie "Matejko. Malarz i historia" znajdowało się ponad 300 obiektów dokumentujących obrazy wielkiego
cyklu historycznego, jak i dziesiątki prac mniejszych formatem, ale doniosłych treścią oraz szkice i rekwizyty
wykorzystywane w procesie twórczym.
Realizując jeden z celów polityki zarządzania etycznego dotyczący wsparcia edukacji dzieci i młodzieży, spółka
po raz pierwszy nawiązała współpracę z Teatrem Ludowym w Krakowie stając się jego Partnerem w prowadzeniu
działalności Teatralnego Instytutu Młodych [TIM].
TIM realizuje nowoczesny i otwarty program edukacyjny, również o wymiarze terapeutycznym skierowanym do dzieci
i młodzieży w wieku 12-18 lat.
Jest to miejsce gdzie instytucjonalizuje dotychczasowe działania artystyczne i edukacyjne, jakie Teatr Ludowy przez
lata realizował dla najmłodszej widowni, w formie profesjonalnego teatru z przestrzenią dla spektakli dziecięcych
i familijnych, warsztatów teatralnych i edukacyjnych.
Kolejnym projektem nakierowanym na edukację młodych ludzi, któremu ZUE udzieliło wsparcia był projekt Letniej
Szkoły Wyszehradzkiej [LSW], organizowanej od 20 lat przez Stowarzyszenie Willa Decjusza.
Letnia Szkoła Wyszehradzka to unikalny program edukacyjno-kulturalny skierowany do studentów, absolwentów,
młodych naukowców i profesjonalistów ze Słowacji, Czech, Polski i Węgier, a także innych krajów Europy Środkowej
i Wschodniej.
LSW stała się nie tylko platformą wymiany wiedzy i partnerskiej dyskusji, lecz również ważnym instrumentem
integracji aktywnych ludzi z całego regionu. Podczas tegorocznej edycji Szkoły, SWD gościło 30 uczestników
z 11 krajów, w tym z państw Grupy Wyszehradzkiej, Ukrainy, Albanii, Azerbejdżanu, Gruzji, Słowenii, Rumunii i Bułgarii.
21. edycja Letniej Szkoły Wyszehradzkiej rozpoczęła cykl edycji poświęconych prognozowaniu i projektowaniu
przyszłości. Głównymi elementami tegorocznej Szkoły były warsztaty z future literacy, podczas których uczestnicy
poznali metody myślenia o przyszłości, przekonali się, w jakim stopniu ich wyobrażenia o przyszłości wpływają
na podejmowane przez nich decyzje, a także zdekonstruowali świadome i nieświadome założenia, które wpływają
na myślenie o przyszłości praw człowieka.
W czasie, w którym konflikty dotykają coraz więcej regionów świata, a prawa człowieka to dobro coraz bardziej
kruche, nie tylko tam, gdzie toczy się wojna, znajdują się wyjątkowi ludzie oraz instytucje, którzy z poświęceniem
walczą o rozpowszechnianie idei pokoju i współpracy między narodami.
Dla ZUE kwestia przestrzegania praw i wolności człowieka jest niezwykle ważna, dlatego też, nieprzerwanie od 2013
roku współpracuje ze Stowarzyszeniem Willa Decjusza. W ramach tej współpracy, w roku 2023 Spółka była
sponsorem: 20. edycji Polskiej Nagrody im. Sergio Vieira de Mello, Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka
(2002-2003) – nagrody przyznawanej indywidulnym osobom, jak i organizacjom pozarządowym za ich działania na
rzecz pokojowego współistnienia i współdziałania społeczeństw, religii i kultur.
W roku 2023, Kapituła Konkursu wyłoniła Laureatów, którymi zostali:
w kategorii „Osoba”: Marcin Żyła (Polska),
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
58
w kategorii „Organizacja pozarządowa”: Familias Unidas por Nuestros Desaparecidos en Jalisco (FUNDEJ) (Meksyk)
Nagroda Honorowa: Andrzej Poczobut (Polska/Białoruś).
Przykładem nawiązania relacji spółki z lokalnym otoczeniem, budowania wzajemnych relacji i integrowania lokalnych
środowisk jest wsparcie lokalnych pikników, koncertów czy spotkań sąsiedzkich. W 2023 r. spółka udzieliła wsparcia:
Gminie Miejskiej Kraków działającej poprzez Młodzieżowy Dom Kultury, organizującej Święto Dzielnicy III Prądnik
Czerwony;
Łódzkiemu Klubowi Modelarzy Kolejowych w Łodzi będącemu organizatorem lokalnej wystawy makiet
kolejowych na dworcu PKP Łódź Fabryczna;
Samorządowemu Przedszkolu nr 36 "KRAKOWSKI ŻACZEK" W KRAKOWIE, będącego organizatorem pikniku
rodzinnego na terenie przedszkola;
Stowarzyszeniu Zwykłemu „NA SPOTKANIE!” organizatorowi, dla mieszkańców miasta, koncertu zespołu Dzień
Dobry pn.: „Panu Naszemu Dzień Dobry” na Świątecznej Scenie umiejscowionej pod Pałacem Kultury w Dąbrowie
Górniczej.
Kontynuując dialog i wsparcie małopolskiej mniejszości bułgarskiej oraz instytucji promujących Bułgarię i jej kulturę,
spółka wsparła obchody 20 sto lecia działalności Zespołu Iglika. TAŃCE I PIEŚNI BAŁKAŃSKIE poprzez
sfinansowanie wydania okolicznościowej publikacji przedstawiającej historię i osiągnięcia zespołu.
Dla spółki równie ważne, jak wsparcie wielu instytucji czy stowarzyszeń, jest ważne wsparcie swoich pracowników
i budowanie wzajemnych relacji, dlatego też dbając o rozwój fizyczny i integrację wewnętrzną, spółka wsparła własną
drużynę piłkarską w rozgrywkach turniejowych, m.in. z MPK Kraków czy Towarzystwem Sportowym Tramwaj
z Krakowa, a także umożliwiła udział czterech drużyn w charytatywnym biegu fundacji Poland Business Run, łącząc
pasję biegania i pomagania podopiecznym fundacji z niepełnosprawnościami.
Łączna kwota udzielonego wsparcia to ponad 13 tys. zł brutto.
25.1.Opis polityki i kierunków zaangażowania społecznego spółki
Polityka charytatywno-sponsoringowa jest spójna ze strategią Spółki oraz realizowanymi przez nią celami
długofalowymi, opartymi na zasadach odpowiedzialności społecznej i zrównoważonego rozwoju.
Odgrywa ona znaczącą rolę w budowaniu relacji Spółki z otoczeniem, współdzieląc z nim takie wartości jak dbałość
o środowisko, edukację oraz społeczny i kulturowy rozwój regionu.
Wsparciem finansowym w formie sponsoringu, darowizny lub wolontariatu, Spółka obejmuje przede wszystkim
inicjatywy lokalne, tj. działających na terenie województwa małopolskiego, fundacji, stowarzyszeń, organizacji
i instytucji, które podejmują, niejednokrotnie wykraczające swym oddziaływaniem poza region, działania
o charakterze społecznym, kulturalnym, edukacyjnymi prozdrowotnym.
Realizacja polityki charytatywno-sponsoringowej w ww. obszarach pozwala osiągnąć cele takie jak:
wyrównywanie szans i niwelowanie barier społecznych osób i grup społecznych narażonych
na marginalizację gospodarczą, polityczną i kulturalną;
zwiększenie oferty edukacyjnej dla dzieci i młodzieży, w szczególności w zakresie podnoszenia
ich świadomości ekologicznej, prawnej, gospodarczej;
rozwój kompetencji zawodowych i zabezpieczenie zaplecza kadrowego, w szczególności poprzez
fundowanie programów stypendialnych i staży;
transfer wiedzy oraz wymiana myśli i idei, a także integracja otoczenia branżowego spółki,
w szczególności poprzez wsparcie inicjatyw naukowych, konferencji, kongresów;
poprawę warunków zdrowotnych i promocję zdrowego stylu życia, w szczególności poprzez rozwój
amatorskiej kultury fizycznej i wsparcie procesów rehabilitacji;
zwiększenie atrakcyjności regionu poprzez mecenat artystyczny i wsparcie inicjatyw skierowanych
na ochronę narodowego dziedzictwa i zabytków.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
59
25.2.Skargi zgłoszone przez społeczność lokalną, ich tematyka oraz działania spółki
w odpowiedzi na nie.
W 2023 roku do Spółki wpłynęły zgłoszone przez społeczności lokalne skargi na uciążliwości związane
z prowadzonymi pracami budowlanymi na kilku kontraktach. Na tego typu sygnały Spółka niezwłocznie reaguje
dążąc do rozwiązywania zgłaszanych spraw na bieżąco.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
60
INFORMACJE FINANSOWE
Wiodący udział w wynikach działalności Grupy Kapitałowej ZUE posiada realizowany przez Jednostkę Dominującą
segment budowalno-montażowy.
26. Omówienie głównych pozycji rachunku zysków i strat
Przychody ze sprzedaży ZUE 2023 roku wyniosły 1 379 095 tys. PLN. Jest to wartość wyższa o 66% niż w 2022 roku.
W IV kwartale 2023 r. ZUE zanotowało przychody odpowiadające 40% rocznych przerobów.
Przychody ze sprzedaży Grupy ZUE 2023 roku wyniosły 1 484 134 tys. PLN. Jest to wartość wyższa o 61% niż w 2022
roku.
Sezonowość sprzedaży ZUE w 2023 roku:
Wyszczególnienie
I kwartał
II kwartał
III kwartał
IV kwartał
Przychody ze sprzedaży (tys. PLN)
222 712
269 183
332 170
555 030
% - kwartały
16%
20%
24%
40%
% - półrocza
36%
64%
Sezonowa struktura sprzedaży ZUE w 2023 roku kształtowała się podobnie jak w poprzednich latach, większość
sprzedaży przypadła na II półrocze roku.
W okresie sprawozdawczym Grupa ZUE oraz Spółka zanotowały następujące wyniki:
Grupa ZUE
ZUE
2023
2022
2023
2022
Przychody ze sprzedaży
1 484 134
921 420
1 379 095
831 921
Koszt własny sprzedaży
1 428 224
878 634
1 330 890
802 842
Zysk (strata) brutto na
sprzedaży
55 910
42 786
48 205
29 079
marża brutto na sprzedaży
3,8%
4,6%
3,5%
3,5%
Koszty zarządu
30 358
26 163
24 489
20 991
Pozostałe przychody operacyjne
6 236
8 481
6 227
8 260
Pozostałe koszty operacyjne
1 370
8 123
1 242
8 000
Zysk z okazyjnego nabycia
0
1 154
0
0
Zysk (strata) na działalności
operacyjnej (EBIT)
30 418
18 135
28 701
8 348
rentowność EBIT
2,0%
2,0%
2,1%
1%
EBITDA
45 200
31 900
42 454
21 852
rentowność EBITDA
3,0%
3,5%
3,1%
2,6%
Przychody finansowe
4 574
7 886
15 524
8 958
Koszty finansowe
6 064
3 914
14 064
3 409
Zysk (strata) przed
opodatkowaniem
28 928
22 107
30 161
13 897
Podatek dochodowy
7 801
4 819
8 133
3 656
Zysk (strata) netto z działalności
kontynuowanej
21 127
17 288
22 028
10 241
Zysk (strata) netto
21 127
17 288
22 028
10 241
marża zysku netto
1,4%
1,9%
1,6%
1,2%
Spółka w 2023 r. odnotowała zysk brutto ze sprzedaży większy r/r o 66% i zysk netto większy r/r o 115%. Grupa ZUE
odnotowała zysk brutto ze sprzedaży większy r/r o 31% i zysk netto większy r/r o 22%.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
61
Obecna sytuacja na rynkach Emitenta, pozyskiwanie nowych kontraktów.
W 2023 roku Grupa realizowała prace głównie na swoich podstawowych rynkach tj. kolejowym i tramwajowym.
W zakresie rynku kolejowego ZUE realizuje prace również w Rumunii, w zakresie tramwajowego na Łotwie. W 2022
roku została włączona do Grupy ZUE spółka Energopol. Pozyskanie Energopol rozszerzyło ekspozycję Grupy na
segment drogowy. W 2023 roku spółka Energopol była skupiona głównie na budowie nowego portfela zleceń
i restrukturyzacji.
Obecnie krajowy rynek kolejowy jak również tramwajowy, których długoterminowe perspektywy są optymistyczne,
przechodzą okres spowolnienia w podaży nowych inwestycji. Jest to związane z stagnacją w zakresie pozyskiwania
środków unijnych, która miała miejsce w ostatnich latach. Branża oczekuje ożywienia w tym zakresie po
uruchomieniu środków m.in. z KPO. Na polskim rynku kolejowym ma obecnie miejsce rewizja Krajowego Programu
Kolejowego, co również ma wpływ na mniejszą podaż nowych zleceń.
Na rynku rumuńskim ZUE realizuje pozyskane w 2022 roku kontrakty kolejowe i przygotowuje się do kolejnych
przetargów.
W 2023 roku spółki budowlane z Grupy ZUE pozyskały nowe kontrakty budowlane o łącznej wartości ok. 959 mln zł,
w tym drogowy Energopol o wartości ok. 65 mln zł. W 2024 roku Spółka z konsorcjantem pozyskała kolejny kontrakt
w obszarze infrastruktury tramwajowej o wartości 294,8 mln zł (dla ZUE 50%). Grupa składa kolejne oferty w Polsce
i przygotowuje się do ofertowania na innych rynkach europejskich.
27. Omówienie głównych pozycji bilansowych
Poniższa tabela przedstawia główne pozycje skonsolidowanego i jednostkowe sprawozdania z sytuacji finansowej
Grupy Kapitałowej ZUE i ZUE na dzień 31 grudnia 2023 roku w porównaniu ze stanem na dzień 31 grudnia 2022 roku.
Wyszczególnienie
Grupa ZUE
ZUE
dane w tys. PLN
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
AKTYWA
Aktywa trwałe
Rzeczowe aktywa trwałe
70 774
72 128
66 100
67 945
Nieruchomości inwestycyjne
15 911
16 095
9 132
9 615
Wartości niematerialne
2 466
2 491
2 466
2 479
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania
39 689
33 234
38 622
32 360
Wartość firmy
31 172
31 172
31 172
31 172
Inwestycje w jednostkach podporządkowanych
328
328
6 140
4 440
Inwestycje w jednostkach pozostałych
0
0
0
0
Należności długoterminowe
0
0
0
0
Kaucje z tytułu umów o budowę
7 129
21 882
6 949
21 714
Aktywa z tytułu podatku odroczonego
21 704
19 110
21 692
18 784
Pożyczki udzielone
4 117
2 931
4 117
2 931
Pozostałe aktywa finansowe
92
62
0
0
Pozostałe aktywa
0
0
0
0
Aktywa trwałe razem
193 382
199 433
186 390
191 440
Aktywa obrotowe
Zapasy
70 361
81 667
60 562
61 408
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
62
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności
172 387
170 637
166 890
159 699
Wycena długoterminowych kontraktów budowlanych
243 801
128 191
243 339
119 207
Kaucje z tytułu umów o budowę
20 013
16 668
20 012
15 563
Zaliczki
10 650
12 043
10 650
12 341
Bieżące aktywa podatkowe
190
0
0
0
Pożyczki udzielone
0
1 186
8 140
4 736
Pozostałe aktywa finansowe
0
0
0
0
Pozostałe aktywa
1 022
1 618
910
1 164
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
223 555
63 251
212 159
60 256
Aktywa obrotowe
741 979
475 261
722 662
434 374
Aktywa razem
935 361
674 694
909 052
625 814
Wyszczególnienie,
Grupa ZUE
ZUE
dane w tys. PLN
31.12.2023
31.12.2022
31.12.2023
31.12.2022
PASYWA
Kapitał własny
Kapitał podstawowy
5 758
5 758
5 758
5 758
Nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej
93 837
93 837
93 837
93 837
Akcje własne
-2 690
- 2 690
- 2 690
- 2 690
Zyski zatrzymane
101 758
82 476
96 081
75 803
Kapitał własny
198 663
179 381
192 986
172 708
Kapitał własny przypisany udziałom niedającym kontroli
1 412
1 387
-
-
Razem kapitał własny
200 075
180 768
192 986
172 708
Zobowiązania długoterminowe
Długoterminowe pożyczki i kredyty bankowe
47 015
8 696
47 015
8 696
Długoterminowe zobowiązania z tytułu leasingu
24 997
15 212
21 687
12 563
Kaucje z tytułu umów o budowę
17 777
16 337
17 499
15 376
Pozostałe zobowiązania finansowe
0
0
0
0
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
2 056
1 801
1 867
1 628
Rezerwa na podatek odroczony
667
1 322
0
0
Rezerwy długoterminowe
20 607
16 002
19 900
15 093
Pozostałe zobowiązania
0
0
0
0
Zobowiązania długoterminowe razem
113 119
59 370
107 968
53 356
Zobowiązania krótkoterminowe
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
zobowiązania
208 557
150 676
202 567
130 625
Rozliczenia międzyokresowe bierne
198 714
91 065
196 613
85 586
Wycena długoterminowych kontraktów budowlanych
48 154
47 775
47 062
47 453
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
63
Kaucje z tytułu umów o budowę
33 103
21 226
33 024
19 916
Zaliczki
43 330
31 217
43 330
30 191
Krótkoterminowe pożyczki i kredyty bankowe
10 550
19 639
7 500
16 304
Krótkoterminowe zobowiązania z tytułu leasingu
6 743
5 070
6 468
4 995
Pozostałe zobowiązania finansowe
36
36
36
36
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
53 092
50 355
51 619
47 343
Bieżące zobowiązania podatkowe
4 290
131
4 290
12
Rezerwy krótkoterminowe
15 598
17 366
15 589
17 289
Zobowiązania krótkoterminowe razem
622 167
434 556
608 098
399 750
Zobowiązania razem
735 286
493 926
716 066
453 106
Pasywa razem
935 361
674 694
909 052
625 814
Na dzień 31 grudnia 2023 r. suma bilansowa ZUE osiągnęła poziom 909 052 tys. PLN i była r/r wyższa o 45%. Suma
bilansowa Grupy ZUE osiągnęła poziom 935 361 tys. PLN i była r/r wyższa o 39%.
Największy wpływ na ww. sumy bilansowe ZUE miały zmiany:
Pozycja bilansowa
dane w tys. PLN
Zmiana w
stosunku do
31.12.2022
Stan na
Opis
31.12.2023
Aktywa
Wycena długoterminowych
kontraktów budowlanych
+124 132
243 339
różnica pomiędzy stopniem zafakturowania prac
na realizowanych kontraktach a stopniem
rozpoznanej sprzedaży
Środki pieniężne i ich
ekwiwalenty
+151 903
212 159
rozliczenia zakończonych kontraktów
Kaucje z tytułu umów o
budowę (aktywa trwałe)
-14 765
6 949
rozliczenia zakończonych kontraktów
Pasywa
Zobowiązania z tytułu dostaw
i usług oraz pozostałe
zobowiązania
+71 942
202 567
wzrost wartości wykonanych przez
podwykonawców prac budowlanych, które mają
odroczony termin płatności
Długoterminowe pożyczki
i kredyty bankowe
+38 319
47 015
pozyskanie zewnętrznego finansowania
Rozliczenia międzyokresowe
bierne
+111 027
196 613
zwiększenie rezerw na prace podwykonawców
przy realizowanych kontraktach
28. Omówienie pozycji rachunku przepływów pieniężnych
Spółka w 2023 roku wygenerowała dodatnie przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej w wyniku
głównie zakończenia i rozliczenia części realizowanych kontraktów. W badanym okresie Spółka dokonała spłat
kredytów, pożyczek i zobowiązań z tyt. leasingu na łączną kwotę 22 199 tys. PLN oraz wypłaciła dywidendę w kwocie
1 594 tys. PLN. Na koniec roku poziom środków pieniężnych wynosił 212 159 tys. PLN.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
64
Wyszczególnienie, dane w tys. PLN
Grupa ZUE
ZUE
2023
2022
2023
2022
Przepływy środków pieniężnych
z działalności operacyjnej
137 461
- 42 599
131 576
-44 252
Przepływy środków pieniężnych
z działalności inwestycyjnej
5 160
- 11 496
1 921
- 11 306
Przepływy środków pieniężnych
z działalności finansowej
17 407
8 603
18 130
9 195
Przepływy pieniężne netto razem
160 028
- 45 492
151 627
- 46 363
Różnice kursowe
276
7
276
7
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na
początek okresu
63 251
108 736
60 256
106 612
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na
koniec okresu
223 555
63 251
212 159
60 256
29. Omówienie wyników sprzedaży segmentów działalności
Łączna wartość przychodów wygenerowanych przez Grupę ZUE wynosi 1 484 134 tys. PLN. Największy udział
w przychodach Grupy ma działalność budowlana prowadzona przez ZUE oraz Energopol (łącznie przez obie spółki
94%).
Wyszczególnienie, dane
w tys. PLN
Działalność
budowlana
Działalność
handlowa
Działalność
projektowa
Wyłączenia
Razem Grupa
Przychody ze sprzedaży
1 408 996
88 865
5 024
-18 751
1 484 134
Zysk brutto ze sprzedaży
49 938
4 525
1 135
312
55 910
Zysk netto
21 980
464
111
-1 428
21 127
Działalność handlowa w Grupie ZUE prowadzona przez Railway gft wygenerowała w 2023 roku 6% przychodów
skonsolidowanych (przed wyłączeniami). W zestawieniu została uwzględniona działalność projektowa BPK Poznań
do 10 sierpnia 2023 r. tj, do dnia wyłączenia BPK Poznań z Grupy ZUE.
Do działalności budowlanej zalicza się działalność prowadzona przez przejętą spółkę Energopol.
30. Analiza wskaźnikowa
Informacja nt. zaprezentowanych poniżej wskaźników jest cyklicznie monitorowana oraz prezentowana w ramach
kolejnych raportów okresowych. Definicje alternatywnych pomiarów wyników oraz metodologie ich obliczania są
prezentowane poniżej i są spójne z wybranymi alternatywnymi pomiarami wyników zaprezentowanymi na stronie
internetowej Emitenta w sekcji poświęconej danym finansowym.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
65
30.1. Wskaźniki zadłużenia
wskaźnik
Grupa ZUE
ZUE
zasady wyliczania wskaźników
2023
2022
2023
2022
Dług netto
-134 214
-14 598
-129 453
-17 662
(długoterminowe i krótkoterminowe
pożyczki i kredyty bankowe oraz inne
źródła finansowania +
długoterminowe i krótkoterminowe
pozostałe zobowiązania finansowe) -
środki pieniężne i ich – ekwiwalenty –
pozostałe aktywa finansowe
Wskaźnik ogólnego
zadłużenia
0,8
0,7
0,8
0,7
(zobowiązania długo- i
krótkoterminowe+ rezerwy na
zobowiązania) / aktywa razem
Wskaźnik zadłużenia
kapitałów własnych
3,7
2,7
3,7
2,6
(zobowiązania długo- i
krótkoterminowe) /kapitały własne
Wskaźnik pokrycia
aktywów trwałych
kapitałami stałymi
1,6
1,2
1,6
1,2
(kapitały własne + zobowiązania
długoterminowe) /aktywa trwałe
Wskaźnik zadłużenia
krótkoterminowego
0,7
0,6
0,7
0,6
zobowiązania krótkoterminowe /
aktywa razem
Wskaźnik zadłużenia
długoterminowego
0,6
0,3
0,6
0,3
zobowiązania długoterminowe /
kapitał własny
Wskaźnik pokrycia
zobowiązań z tytułu
odsetek
10,2
11,4
11,1
6,6
EBIT / odsetki zapłacone
30.2.Wskaźniki płynności
Wyszczególnienie
Grupa ZUE
ZUE
zasady
wyliczania
wskaźników
2023
2022
2023
2022
Kapitał pracujący
119 812
40 705
114 564
34 624
aktywa
obrotowe -
zobowiązania
krótkoterminowe
Wskaźnik płynności bieżącej
1,2
1,1
1,2
1,1
aktywa
obrotowe /
zobowiązania
krótkoterminowe
Wskaźnik płynności szybkiej
1,1
0,9
1,1
0,9
(aktywa
obrotowe –
zapasy) /
zobowiązania
krótkoterminowe
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
66
Wskaźnik natychmiastowej płynności
0,36
0,15
0,35
0,15
środki pieniężne
i ich ekwiwalenty
/ zobowiązania
krótkoterminowe
30.3.Wskaźniki struktury finansowania
Wyszczególnienie
Grupa ZUE
ZUE
Zasady wyliczania
wskaźnika
2023
2022
2023
2022
Pokrycie majątku kapitałem
własnym
0,2
0,3
0,2
0,3
kapitał własny/
aktywa razem
pokrycie majątku trwałego
kapitałem własnym
1,0
0,9
1,0
0,9
kapitał własny/
aktywa trwałe
Wskaźnik zadłużenia całkowitego
0,8
0,7
0,8
0,7
(aktywa razem- kapitał
własny) / aktywa razem
Wskaźnik zadłużenia kapitałów
własnych
3,7
2,7
3,7
2,6
(aktywa razem - kapitał
własny) / kapitał własny
30.4.Wskaźniki rentowności
Wskaźnik
Grupa ZUE
ZUE
Zasady wyliczania
wskaźników
2023
2022
2023
2022
Stopa marży brutto na
sprzedaży
3,8%
4,6%
3,5%
3,5%
zysk brutto na
sprzedaży okresu /
przychody ze sprzedaży
okresu
EBITDA
45 200
31 900
42 454
21 852
zysk operacyjny okresu
(EBIT) + amortyzacja
okresu
Rentowność EBITDA
3,0 %
3,5%
3,1%
2,6%
EBITDA okresu /
przychody ze sprzedaży
okresu
Rentowność EBIT
2,0%
2,0%
2,1%
1,0%
EBIT okresu / przychody
ze sprzedaży okresu
Rentowność sprzedaży brutto
1,9%
2,4%
2,2%
1,6%
zysk brutto okresu /
(przychody ze sprzedaży
okresu + pozostałe
przychody operacyjne +
pozostałe przychody
finansowe + zyski
nadzwyczajne)
Rentowność sprzedaży netto
1,4%
1,8%
1,6%
1,2%
zysk netto okresu /
(przychody ze sprzedaży
okresu + pozostałe
przychody operacyjne +
pozostałe przychody
finansowe + zyski
nadzwyczajne)
Rentowność aktywów (ROA)
2,3%
2,6%
2,4%
1,6%
zysk netto okresu /
aktywa razem
Rentowność kapitałów
własnych (ROE)
11,81%
10,57%
12,89%
6,30%
zysk netto okresu /
kapitały własne- zysk
netto okresu
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
67
31. Czynniki i zdarzenia, w tym o nietypowym charakterze, mające znaczący wpływ na osiągnięte
wyniki
Czynniki i zdarzenia mające znaczący wpływ na osiągnięte wyniki zostały opisane w części „Informacje finansowe”,
natomiast w okresie sprawozdawczym nie wystąpiły czynniki i zdarzenia o charakterze nietypowym, które miałyby
znaczący wpływ na osiągnięte wyniki, które nie zostałyby opisane w niniejszym raporcie.
32. Stanowisko zarządu ZUE odnośnie do możliwości zrealizowania wcześniej publikowanych
prognoz wyników finansowych
Spółka nie publikowała jednostkowych oraz skonsolidowanych prognoz wyników finansowych na rok obrotowy 2023.
33. Inwestycje
33.1.Inwestycje zrealizowane w 2023 roku
Łączna kwota nakładów inwestycyjnych Grupy ZUE w sprawozdaniu z przepływów finansowych wykazanych w
okresie sprawozdawczym wyniosła 8 230 tys. PLN.
Na dzień 31 grudnia 2023 roku zobowiązania netto na rzecz zakupu rzeczowych aktywów trwałych oraz wynosiły
7 tys. PLN.
Na dzień 31 grudnia 2022 roku zobowiązania netto na rzecz zakupu rzeczowych aktywów trwałych wynosiły
127 tys. PLN.
Główne inwestycje zrealizowane przez Grupę w okresie sprawozdawczym w zakresie rzeczowego majątku trwałego
oraz wartości niematerialnych obejmowały m.in.:
remonty generalne środków transportu (głównie wagonów) – 2 727 tys. PLN,
remonty generalny podbijarki torowej – 1 166 tys. PLN,
zakup samochodów – 516 tys. PLN,
zakup przenośników wychylnych transporterów – 384 tys. PLN,
zakup frezarki kołowej – 240 tys. PLN,
zakup układarki gąsienicowej –190 tys. PLN.
W 2023 roku Spółka sprzedała rzeczowe aktywa trwałe i wartości niematerialne o łącznej wartości księgowej netto
6 924 tys. PLN, natomiast w 2022 roku Spółka sprzedała rzeczowe aktywa trwałe i wartości niematerialne o łącznej
wartości księgowej netto 379 tys. PLN.
W okresie sprawozdawczym zobowiązania leasingowe Spółki wzrosły o kwotę 18 874 tys. PLN (w tym zawarte nowe
umowy leasingowe na łączną kwotę 18 858 tys. PLN) oraz wykupione zostały przedmioty leasingu o łącznej wartości
netto 8 236 tys. PLN.
W 2023 roku ZUE modernizowała flotę samochodową włączając do niej m.in. 9 samochodów elektrycznych BEV
i 3 hybrydowe HEV. Spółka uwzględniając konieczność ograniczenia zużycia paliw kopalnych modernizuje również
w tym kierunku kolejowy park maszynowy.
33.2.Ocena realizacji zamierzeń inwestycyjnych
Nowe inwestycje w zakresie rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych będą realizowane w miarę
potrzeb związanych z prowadzeniem podstawowej działalności Spółki oraz Grupy.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
68
34. Zarządzanie zasobami finansowymi
Grupa prowadzi szeroko rozwiniętą współpracę z bankami w celu zapewnienia odpowiedniego finansowania oraz
pozyskania gwarancji bankowych umożliwiających realizowanie zaplanowanych działalności.
Poniższa tabela przedstawia wykorzystanie kredytów bankowych, linii wielofunkcyjnych oraz pożyczek wg stanu na
dzień 31 grudnia 2023 r.
Grupa ZUE
Bank / jednostka
Opis
Kwota kredytu
/ pożyczki wg
umowy
Warunki
oprocentowani
a
Wykorzystanie
na dzień na
dzień 31.12.2023
Termin spłaty
tys. PLN
tys. PLN
mBank (i)
Kredyt w rachunku bieżącym
10 000
WIBOR ON +
marża banku
0
08.07.2024
mBank (ii)
Umowa współpracy
25 000
WIBOR 1M +
marża banku
13 229
11.06.2024
w tym:
sublimit na gwarancje
25 000
13 229
sublimit na kredyty obrotowe
25 000
0
mBank (iii)
Umowa Ramowa
80 000
WIBOR 1M +
marża banku
31 451
11.06.2024
w tym:
sublimit na gwarancje
80 000
31 451
BNP Paribas (iv)
Umowa wielocelowej linii
kredytowej
100 000
wg. ustalonych
stawek
46 547
17.05.2024
w tym:
sublimit na gwarancje
100 000
46 547
Alior (x)
Alior Bank (v)
Umowa kredytowa o kredyt
odnawialny w rachunku
kredytowym
40 000
WIBOR 1M +
marża banku
39 515
27.06.2025
Umowa Kredytowa
Wielowalutowego Limitu
Wierzytelności
30 000
13
22.06.2025
W tym:
sublimit na gwarancje
30 000
wg. ustalonych
stawek
13
22.06.2024
kredyt w rachunku bieżącym
1 500
WIBOR 1M +
marża banku
0
22.06.2025
PEKAO (vi)
Umowa o Wielocelowy Limit
Kredytowy
75 000
wg. ustalonych
stawek
46 732
30.11.2024
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
69
w tym
sublimit na gwarancje
50 000
46 732
CaixaBank (vii)
Umowa o limit na gwarancje
bankowe
50 000
wg. ustalonych
stawek
25 266
30.04.2024
W tym
sublimit na gwarancje bankowe
50 000
25 266
Agencja Rozwoju
Przemysłu
Umowa pożyczki
15 000
WIBOR 1M +
marża
15 000
31.08.2025
Railway gft
mBank (viii)
Kredyt obrotowy
3 050
WIBOR 1M +
marża banku
3 050
11.06.2024
mBank (ix)
Umowa Ramowa
15 700
wg. ustalonych
stawek
6 348
11.06.2024
w tym
sublimit na gwarancje
15 700
6 348
Razem wykorzystanie z tytułu kredytów w Grupie
57 565
Razem wykorzystanie z tytułu gwarancji w Grupie
169 587
(i) 29 czerwca 2023 roku Spółka podpisała z mBank S.A. aneks do kredytu w rachunku bieżącym z 29.11.2004 roku wydłużający
termin zapadalności o rok.
(ii) 31 maja 2023 roku Spółka podpisała z mBank S.A. aneks do Umowy Ramowej z 29 lipca 2014 roku wydłużający termin
zapadalności o rok.
(iii) 31 maja 2023 roku Spółka podpisała z mBank S.A. aneks do Umowy Ramowej z 29 czerwca 2016 roku, wydłużający termin
zapadalności o rok.
(iv) 18 maja 2023 roku Spółka zawarła z BNP Paribas S.A. aneks do Umowy wielocelowej linii kredytowej, który wydłużył okres
wykorzystania limitu o rok.
(v) 26 czerwca 2023 Spółka podpisała z Alior SA Umowę kredytową wielowalutowego Limitu Wierzytelności z datą
obowiązywania 22.06.2024.
(vi) 29 listopada 2023 roku Spółka zawarła z Bankiem Pekao aneks do Umowy o wielocelowy limit kredytowy wydłużający okres
wykorzystania limitu do 30.11.2024 roku.
(vii) 26 kwietnia 2023 roku Spółka zawarła z CaixaBank S.A. Oddział w Polsce umowę o limit na gwarancje bankowe, na podstawie
której podwyższono przyznany limit w wysokości 50 mln zł z datą obowiązywania do 30.04.2024.
(viii) 30 maja 2023 roku Spółka zależna podpisała aneks wydłużający termin spłaty kredytu do 11.06.2024.
(ix) 30 maja 2023 roku Spółka zależna zawarła aneks do Umowy Ramowej, który ustalił limit na poziomie 15 700 tys. PLN oraz
wydłużył okres wykorzystania limitu do dnia 11 czerwca 2024 roku.
(x) 28 czerwca 2023 Spółka podpisała z Alior Bank S.A. umowę o Kredyt odnawialny w rachunku kredytowym ustalając poziom
do kwoty 40 000 tys. PLN. Maksymalny okres wykorzystania to 27 czerwca 2025 roku.
35. Zarządzanie ryzykiem finansowym
Do głównych instrumentów finansowych, z których korzysta Spółka należą:
leasingi finansowe oraz umowy na finansowanie rzeczowych aktywów trwałych, których celem jest
pozyskanie środków na sfinansowanie nakładów inwestycyjnych,
kredyt w rachunku bieżącym, kredyt nieodnawialny celowy na finansowanie bieżącej działalności
i wybranego kontraktu,
pożyczka na finansowanie bieżącej działalności,
należności i zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności i zobowiązania, a także środki
pieniężne które powstają w toku bieżącej działalności Spółki.
Spółka w toku prowadzonej działalności narażona jest na różne rodzaje ryzyka finansowego: ryzyko walutowe, ryzyko
stóp procentowych, ryzyko cenowe, ryzyko kredytowe oraz ryzyko utraty płynności. Zarząd weryfikuje
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
70
i ustala zasady zarządzania każdym z wyżej wymienionych.
Ryzyko walutowe
W ramach podstawowej działalności operacyjnej Grupa dokonuje również rozliczeń w walutach obcych (głównie euro
i leje rumuńskie). Zabezpieczenie przed ryzykiem walutowym odbywa się głównie poprzez mechanizm
zabezpieczenia naturalnego, polegającego na zawieraniu umów z kontrahentami w sposób przenoszący na nich ten
rodzaj ryzyka. W przypadkach, gdy nie jest to możliwe, ekspozycja walutowa (gdy jest istotna) jest zabezpieczana na
rynku finansowym poprzez wykorzystanie walutowych kontraktów terminowych.
Ryzyko stóp procentowych
Ryzyko stóp procentowych występuje głównie w związku z korzystaniem przez Grupę z usług leasingu
i wielocelowych linii kredytowych oraz pożyczki na finansowanie bieżącej działalności. Powyższe instrumenty
finansowe oparte są o zmienne stopy procentowe i narażają Grupę na ryzyko zmiany przepływów pieniężnych.
Działalność zabezpieczająca podlega regularnej ocenie w celu dostosowania do bieżącej sytuacji stóp procentowych
i określonej gotowości poniesienia ryzyka.
Ryzyko cenowe
Grupa narażona jest na ryzyko cenowe związane ze wzrostem cen najczęściej kupowanych materiałów i surowców,
takich jak: beton, kruszywa, elementy ze stali (m.in. słupy dla sieci trakcyjnej tramwajowej, kolejowej i energetyki, słupy
oświetleniowe, szyny, rozjazdy kolejowe) oraz elementy z miedzi i aluminium (m.in. kable energetyczne, liny, drut
jezdny) jak również – z racji posiadania dużego parku maszynowego – paliwa płynne (olej napędowy, benzyna),
jednak ryzyko to jest ograniczane zawierając umowy ramowe na dostawę kluczowych materiałów.
W wyniku zmian kosztów pracy mogą ulec zmianie ceny usług świadczonych na rzecz Grupy przez firmy
podwykonawcze zawierane w terminach późniejszych, w miarę postępu poszczególnych prac.
Ryzyko kredytowe
Grupa współpracuje, zarówno w ramach transakcji pieniężnych, jak i kapitałowych z instytucjami finansowymi
o wysokiej wiarygodności dążąc do ograniczania koncentracji ryzyka kredytowego. Aktywami finansowymi Grupy,
które są narażone na podwyższone ryzyko kredytowe, są należności z tytułu dostaw
i usług (z wyłączeniem należności od zamawiających (inwestorów) w ramach inwestycji realizowanych zgodnie
z ustawą o zamówieniach publicznych). W Grupie funkcjonują procedury oceny i weryfikacji ryzyka kredytowego
związanego z kontraktami zarówno na etapie ofertowym, oraz w trakcie realizacji.
Każdy kontrahent, przed podpisaniem umowy, jest oceniany pod kątem możliwości wywiązania się ze zobowiązań
finansowych. W przypadku negatywnej oceny zdolności płatniczych kontrahenta, przystąpienie do kontraktu jest
uzależnione co najmniej od ustanowienia adekwatnych zabezpieczeń finansowych lub majątkowych. Specyfika
działalności budowlanej prowadzonej przez Grupę ZUE polega na konieczności zaangażowania znaczącego kapitału
obrotowego na potrzeby realizowanych kontraktów ze względu na relatywnie wysoką ich wartość oraz długi czas ich
realizacji. W związku z tym w przypadku nieterminowego wywiązywania się odbiorców ze zobowiązań wobec Grupy
Kapitałowej istnieje bezpośrednie przełożenie na osiągane przez Grupę wyniki finansowe.
Ryzyko utraty płynności
W celu ograniczania ryzyka utraty płynności, Grupa utrzymuje odpowiednią ilość środków pieniężnych zawiera
umowy o wielocelowe linie kredytowe, pożyczki, które służą jako dodatkowe zabezpieczenie płynności. Do
finansowania zakupów inwestycyjnych Grupa wykorzystuje środki własne, kredyty lub długoterminowe umowy
leasingu finansowego zapewniając odpowiednią trwałość struktury finansowania dla tego rodzaju aktywów.
Zarządzanie płynnością wspomagane jest obowiązującym systemem raportowania prognoz przepływów
pieniężnych.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
71
OŚWIADCZENIE O PRZESTRZEGANIU ZASAD ŁADU KORPORACYJNEGO
36. Zakres stosowania zasad ładu korporacyjnego
Informacja na temat stanu stosowania przez Spółkę rekomendacji i zasad zawartych w zbiorze „Dobre Praktyki
Spółek Notowanych na GPW 2021” oraz stosowne oświadczenie Zarządu ZUE są udostępnione na stronie
internetowej ZUE pod adresem internetowym: www.grupazue.pl w zakładce: Relacje Inwestorskie > Ład
Korporacyjny.
ZUE od dnia 1 lipca 2021 roku podlega zbiorowi zasad ładu korporacyjnego Dobre Praktyki Spółek Notowanych na
GPW 2021 (DPSN 2021) określonemu w załączniku do Uchwały Rady Giełdy nr 13/1834/2021 z dnia 29 marca 2021
r. (zmiany wprowadzone zgodnie z przedmiotową uchwałą weszły w życie dnia 1 lipca 2021 roku).
Zarząd ZUE oświadcza, iż Spółka w roku obrotowym 2023 przestrzegała większości zasad ładu korporacyjnego
DPSN 2021 określonych w załączniku do Uchwały nr 13/1834/2021 z dnia 29 marca 2021 r. Rady Giełdy,
z wyłączeniem wymienionych poniżej.
Rozdział I – Polityka informacyjna i komunikacja z inwestorami
1.3.1.) - Treść
„W swojej strategii biznesowej spółka uwzględnia również tematykę ESG, w szczególności obejmującą: 1.3.1.
zagadnienia środowiskowe, zawierające mierniki i ryzyka związane ze zmianami klimatu i zagadnienia
zrównoważonego rozwoju;”
1.3.1.) – Komentarz Spółki
Zagadnienia z obszaru ESG (E – Środowisko, S – Społeczna odpowiedzialność i G – Ład korporacyjny) nie były
dotychczas formalnie włączone do strategii biznesowej ZUE, tym niemniej dla zminimalizowania negatywnych
skutków działalności człowieka, jak również ze względu na zwiększające się wymagania prawne w tym obszarze,
Spółka uznaje te zagadnienia za kluczowe i niezależnie od braku sformalizowanego uwzględnienia tych zagadnień
w strategii ZUE. Spółka respektuje wszelkie wymagania i przepisy prawne odnoszące się do powyższych obszarów.
Cele strategiczne w poszczególnych perspektywach czasowych realizowane są z uwzględnieniem aspektów
niefinansowych tj. w szczególności z poszanowaniem aspektów związanych z prawami człowieka, zagadnieniami
pracowniczymi czy też wpływem na otoczenie lokalne oraz środowisko naturalne. Spółka jest w trakcie procesu
implementacji zagadnień z zakresu ESG do strategii biznesowej ZUE.
1.3.2.) - Treść
„W swojej strategii biznesowej spółka uwzględnia również tematykę ESG, w szczególności obejmującą: 1.3.2. sprawy
społeczne
i pracownicze, dotyczące m.in. podejmowanych i planowanych działań mających na celu zapewnienie
równouprawnienia płci, należytych warunków pracy, poszanowania praw pracowników, dialogu ze społecznościami
lokalnymi, relacji z klientami;”
1.3.2.) – Komentarz Spółki
Zagadnienia z obszaru ESG (E – Środowisko, S – Społeczna odpowiedzialność i G – Ład korporacyjny) nie były
dotychczas formalnie włączone do strategii biznesowej ZUE, tym niemniej dla zminimalizowania negatywnych
skutków działalności człowieka, jak również ze względu na zwiększające się wymagania prawne w tym obszarze,
Spółka uznaje te zagadnienia za kluczowe i niezależnie od braku sformalizowanego uwzględnienia tych zagadnień
w strategii ZUE. Spółka respektuje wszelkie wymagania i przepisy prawne odnoszące się do powyższych obszarów.
Cele strategiczne w poszczególnych perspektywach czasowych realizowane są z uwzględnieniem aspektów
niefinansowych tj. w szczególności z poszanowaniem aspektów związanych z prawami człowieka, zagadnieniami
pracowniczymi czy też wpływem na otoczenie lokalne oraz środowisko naturalne. Spółka jest w trakcie procesu
implementacji zagadnień z zakresu ESG do strategii biznesowej ZUE.
1.4.) - Treść
„W celu zapewnienia należytej komunikacji z interesariuszami, w zakresie przyjętej strategii biznesowej spółka
zamieszcza na swojej stronie internetowej informacje na temat założeń posiadanej strategii, mierzalnych celów, w tym
zwłaszcza celów długoterminowych, planowanych działań oraz postępów w jej realizacji, określonych za pomocą
mierników, finansowych i niefinansowych. Informacje na temat strategii w obszarze ESG powinny .in. (…);”
1.4.) – Komentarz Spółki
Spółka komunikuje interesariuszom informacje w zakresie realizacji celów strategicznych zgodnie z przepisami
prawa powszechnie obowiązującego przede wszystkim w publikowanych cyklicznie raportach okresowych.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
72
Jednocześnie cele strategiczne w poszczególnych perspektywach czasowych realizowane są z uwzględnieniem
aspektów niefinansowych tj. w szczególności z poszanowaniem aspektów związanych z prawami człowieka,
zagadnieniami pracowniczymi czy też wpływem na otoczenie lokalne oraz środowisko naturalne. Spółka jest
w trakcie procesu implementacji zagadnień z zakresu ESG do strategii biznesowej ZUE.
2.1.) - Treść
„Spółka powinna posiadać politykę różnorodności wobec zarządu oraz rady nadzorczej, przyjętą odpowiednio przez
radę nadzorczą lub walne zgromadzenie. Polityka różnorodności określa cele i kryteria różnorodności m.in. w takich
obszarach jak płeć, kierunek wykształcenia, specjalistyczna wiedza, wiek oraz doświadczenie zawodowe, a także
wskazuje termin i sposób monitorowania realizacji tych celów. W zakresie zróżnicowania pod względem płci warunkiem
zapewnienia różnorodności organów spółki jest udział mniejszości w danym organie na poziomie nie niższym niż 30%;”
2.1.) – Komentarz Spółki
Spółka nie stosuje obecnie polityki różnorodności wobec zarządu i rady nadzorczej. Udział poszczególnych osób
w wykonywaniu funkcji zarządu, nadzoru jest uzależniony przede wszystkim od kompetencji, umiejętności
i efektywności. Decyzje dotyczące powoływania na ww. stanowiska są podyktowane powyższymi czynnikami.
W opinii Spółki opisane powyżej kryteria oceny kandydatur w odniesieniu do organów spółki pozwalają dokonać
wyboru kandydatów zapewniających możliwość realizacji strategii oraz rozwoju działalności. Spółka nie wyklucza
w przyszłości wdrożenia polityki różnorodności wobec zarządu i rady nadzorczej, w tym w zakresie zapewnienia
różnorodności organów pod względem płci.
2.2.) - Treść
„Osoby podejmujące decyzje w sprawie wyboru członków zarządu lub rady nadzorczej spółki powinny zapewnić
wszechstronność tych organów poprzez wybór do ich składu osób zapewniających różnorodność, umożliwiając m.in.
osiągnięcie docelowego wskaźnika minimalnego udziału mniejszości określonego na poziomie nie niższym niż 30%,
zgodnie z celami określonymi w przyjętej polityce różnorodności, o której mowa w zasadzie 2.1;”
2.2.) – Komentarz Spółki
Spółka nie stosuje obecnie polityki różnorodności wobec zarządu i rady nadzorczej. Udział poszczególnych osób
w wykonywaniu funkcji zarządu, nadzoru jest uzależniony przede wszystkim od kompetencji, umiejętności
i efektywności. Decyzje dotyczące powoływania na ww. stanowiska są podyktowane powyższymi czynnikami.
W opinii Spółki opisane powyżej kryteria oceny kandydatur w odniesieniu do organów spółki pozwalają dokonać
wyboru kandydatów zapewniających możliwość realizacji strategii oraz rozwoju działalności. Spółka nie wyklucza
w przyszłości wdrożenia polityki różnorodności wobec zarządu i rady nadzorczej, w tym w zakresie zapewnienia
różnorodności organów pod względem płci.
3.5.) - Treść
„Osoby odpowiedzialne za zarządzanie ryzykiem i compliance podlegają bezpośrednio prezesowi lub innemu członkowi
zarządu;”
3.5.) – Komentarz Spółki
Niniejsza zasada w zakresie w jakim wymaga, aby osoby odpowiedzialne za zarządzanie ryzykiem, audyt wewnętrzny
i compliance podlegały bezpośrednio prezesowi lub innemu członkowi Zarządu nie jest w chwili obecnej stosowana
przez Spółkę. Ze względu na rodzaj i rozmiar działalności prowadzonej przez Spółkę, w chwili obecnej nie wszystkie
osoby odpowiedzialne za wskazane obszary są bezpośrednio podległe Prezesowi Zarządu lub innemu Członkowi
Zarządu. Zadania z obszaru audytu wewnętrznego są przy tym obecnie monitorowane przez Komitet Audytu
w ramach wykonywania jego zadań i kompetencji, lecz w przyszłości Spółka planuje zmiany w tym obszarze i nie
wyklucza wyodrębnienia jednostki audytu wewnętrznego w swojej strukturze.
3.6.) - Treść
„Kierujący audytem wewnętrznym podlega organizacyjnie prezesowi zarządu, a funkcjonalnie przewodniczącemu
komitetu audytu lub przewodniczącemu rady nadzorczej, jeżeli rada pełni funkcję komitetu audytu;”
3.6.) – Komentarz Spółki
Z uwagi na rodzaj i rozmiar prowadzonej przez Spółkę działalności, Spółka nie wyodrębniła samodzielnych jednostek
organizacyjnych odpowiedzialnych za realizację zadań w zakresie audytu wewnętrznego. W konsekwencji w chwili
obecnej brak obiektywnych przesłanek uznania tych standardów za mające zastosowanie w Spółce. Wyjaśniamy
przy tym, że zadania z obszaru audytu wewnętrznego są obecnie monitorowane przez Komitet Audytu w ramach
wykonywania jego zadań i kompetencji. W przyszłości Spółka planuje zmiany w tym obszarze i nie wyklucza
wyodrębnienia jednostki audytu wewnętrznego w swojej strukturze.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
73
3.7.) - Treść
„Zasady 3.4 - 3.6 mają zastosowanie również w przypadku podmiotów z grupy spółki o istotnym znaczeniu dla jej
działalności, jeśli wyznaczono w nich osoby do wykonywania tych zadań;”
3.7.) – Komentarz Spółki
Z uwagi na rodzaj i rozmiar prowadzonej przez podmioty z Grupy Spółki działalności, nie wyodrębniły one
samodzielnych jednostek organizacyjnych odpowiedzialnych za realizację zadań w zakresie audytu wewnętrznego.
W konsekwencji w chwili obecnej brak obiektywnych przesłanek uznania tych standardów za mające zastosowanie
w podmiotach z Grupy Spółki.
4.1.) - Treść
„Spółka powinna umożliwić akcjonariuszom udział w walnym zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji
elektronicznej (e-walne), jeżeli jest to uzasadnione z uwagi na zgłaszane spółce oczekiwania akcjonariuszy, o ile jest
w stanie zapewnić infrastrukturę techniczną niezbędną dla przeprowadzenia takiego walnego zgromadzenia;”
4.1.) – Komentarz Spółki
Zgodnie z art. 406(5) ksh udział w walnym zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej nie
ma charakteru obowiązkowego, a o udziale w takim walnym zgromadzeniu postanawia zwołujący to zgromadzenie.
W opinii Emitenta, Statut Spółki, przepisy ksh oraz obowiązujący w Spółce Regulamin Walnego Zgromadzenia
regulują przebieg i udział w Walnych Zgromadzeniach w sposób kompleksowy i w pełni wystarczający. Dodatkowo
w ocenie Zarządu koszty dla Spółki związane z przeprowadzeniem walnego zgromadzenia przy wykorzystaniu
środków komunikacji elektronicznej przy aktualnej strukturze akcjonariatu przewyższają na chwilę obecną korzyści
dla inwestorów.
4.3.) - Treść
„Spółka zapewnia powszechnie dostępną transmisję obrad walnego zgromadzenia w czasie rzeczywistym;”
4.3.) – Komentarz Spółki
Z uwagi przede wszystkim na strukturę akcjonariatu Spółka nie praktykowała dotychczas rejestrowania obrad
przebiegu obrad walnych zgromadzeń w czasie rzeczywistym. Dotychczasowe obrady walnych zgromadzeń
przebiegały w sposób standardowy dla tego typu zgromadzeń, wobec czego w ocenie Emitenta obowiązujące spółki
publiczne przepisy prawa dotyczące informowania o przebiegu walnych zgromadzeń chronią w sposób odpowiedni
prawa akcjonariuszy, a poprzez publikowane raporty giełdowe gwarantują im dostęp do istotnych informacji
nt. przebiegu obrad walnych zgromadzeń.
4.8.) - Treść
„Projekty uchwał walnego zgromadzenia do spraw wprowadzonych do porządku obrad walnego zgromadzenia powinny
zostać zgłoszone przez akcjonariuszy najpóźniej na 3 dni przed walnym zgromadzeniem;”
4.8.) – Komentarz Spółki
W zakresie realizacji przez akcjonariuszy ich uprawnień korporacyjnych Spółka przestrzega przede wszystkim zasad
wynikających
z przepisów praw powszednie obowiązującego, które stanowią, że akcjonariusz lub akcjonariusze reprezentujący co
najmniej jedną dwudziestą kapitału zakładowego mogą przed terminem walnego zgromadzenia zgłaszać spółce
projekty uchwał dotyczące spraw wprowadzonych do porządku obrad walnego zgromadzenia lub spraw, które mają
zostać wprowadzone do porządku obrad, a ponadto każdy z akcjonariuszy może podczas walnego zgromadzenia
zgłaszać projekty uchwał dotyczące spraw wprowadzonych do porządku obrad. Spółka nie ma wpływu na działania
akcjonariuszy, tym niemniej Spółka zachęca akcjonariuszy do zgłaszania projektów uchwał z odpowiem
wyprzedzeniem w duchu niniejszej zasady.
4.9.1.) - Treść
„kandydatury na członków rady powinny zostać zgłoszone w terminie umożliwiającym podjęcie przez akcjonariuszy
obecnych na walnym zgromadzeniu decyzji z należytym rozeznaniem, lecz nie później niż na 3 dni przed walnym
zgromadzeniem; kandydatury, wraz z kompletem materiałów ich dotyczących, powinny zostać niezwłocznie
opublikowane na stronie internetowej spółki;”
4.9.1.) – Komentarz Spółki
W zakresie realizacji przez akcjonariuszy ich uprawnień korporacyjnych Spółka przestrzega przede wszystkim zasad
wynikających z przepisów praw powszednie obowiązującego, które stanowią, że akcjonariusz lub akcjonariusze
reprezentujący co najmniej jedną dwudziestą kapitału zakładowego mogą przed terminem walnego zgromadzenia
zgłaszać spółce projekty uchwał dotyczące spraw wprowadzonych do porządku obrad walnego zgromadzenia lub
spraw, które mają zostać wprowadzone do porządku obrad, a ponadto każdy z akcjonariuszy może podczas walnego
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
74
zgromadzenia zgłaszać projekty uchwał dotyczące spraw wprowadzonych do porządku obrad. Spółka nie ma
wpływu na działania akcjonariuszy, tym niemniej Spółka zachęca akcjonariuszy do kandydatur z odpowiem
wyprzedzeniem w duchu niniejszej zasady.
37. Opis głównych cech stosowanych w ZUE systemów kontroli wewnętrznej zarządzania ryzykiem
w odniesieniu do procesu sporządzania sprawozdań finansowych
Jednostkowe/skonsolidowane sprawozdania finansowe Grupy ZUE sporządzane są zgodnie z Międzynarodowymi
Standardami Sprawozdawczości Finansowej w kształcie zatwierdzonym przez Unię Europejską.
Za implementację systemu kontroli wewnętrznej w Grupie odpowiedzialny jest Zarząd ZUE. Nadzór nad procesem
sporządzania sprawozdań finansowych powierzony jest osobie pełniącej funkcję Głównego Księgowego, która
weryfikuje na bieżąco etapy prac. Identyfikacja ryzyka oraz jego minimalizacja dokonywana jest przez
wykwalifikowany personel komórki finansowej Grupy. W celu zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa
w procesie sporządzania sprawozdań finansowych, do obsługi ksiąg rachunkowych w 2023 roku wykorzystywany
był system ERP firmy IFS, do którego dostęp mieli tylko pracownicy z odpowiednimi uprawnieniami. System ten
został wdrożony w 2021 roku, jego implementacja znacznie podnosi poziom bezpieczeństwa i wydajność obiegu
informacji w organizacji. Kontrola procesu sporządzania sprawozdań finansowych następuje na bieżąco, na każdym
etapie ich tworzenia. Kompletne jednostkowe/ skonsolidowane sprawozdanie finansowe jest przedstawiane
Zarządowi Spółki do ostatecznej akceptacji.
38. Ocena skuteczności funkcjonowania systemów kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem,
nadzoru zgodności działalności z prawem i funkcji audytu wewnętrznego
Ze względu na rodzaj i rozmiar działalności prowadzonej przez Spółkę na dzień sporządzenia niniejszego
sprawozdania nie jest uzasadnione wyodrębnienie w osobnych jednostkach organizacyjnych zarządzania ryzykiem
oraz nadzoru zgodności działalności z prawem. Realizacja zadań w powyższym zakresie ma charakter rozproszony
(niescentralizowany) i odbywa się w ramach poszczególnych pionów organizacyjnych Spółki. W 2023 roku został
powołany dział kontroli wewnętrznej. Kontrola wewnętrzna ma na celu poprawę efektywności prowadzenia
działalności gospodarczej poprzez dostarczanie obiektywnych informacji o występujących nieprawidłowościach i
obszarach nieefektywności oraz sposobach ich usunięcia. Kontrola wewnętrzna obejmuje wszystkie obszary z
którymi związane są potencjalnie istotne ryzyka w tym w obszarach związanych z zagadnieniami niefinansowymi
(w szczególności ochrona środowiska oraz kwestie związane z aspektami pracowniczymi). Zarząd ZUE pozytywnie
ocenia przy tym skuteczność działania funkcjonujących w Spółce systemów o charakterze rozproszonym
zarządzania ryzykiem, nadzoru zgodności działalności z prawem oraz działu kontroli wewnętrznej.
Ze względu na rodzaj i rozmiar prowadzonej przez Spółkę działalności wyodrębnianie jednostki pełniącej funkcję
audytu wewnętrznego nie było uzasadnione. Na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania zadania z tego
obszaru monitorowane są przez Komitet Audytu w ramach wykonywania jego zadań i kompetencji. W przyszłości
Spółka planuje zmiany w tym obszarze i nie wyklucza wyodrębnienia jednostki audytu wewnętrznego w swojej
strukturze.
39. Akcje i akcjonariat
39.1.Struktura kapitału zakładowego
Na dzień 31 grudnia 2023 r. wartość zarejestrowanego kapitału akcyjnego i wykazanego w sprawozdaniu
finansowym wyniosła 5 757 520,75 PLN.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
75
Skład kapitału akcyjnego na dzień 26 marca 2024 r.
(dane w PLN)
Seria/emisja
Rodzaj akcji
Liczba akcji
Wartość
serii/emisji
wg wartości
nominalnej
Sposób pokrycia
kapitału
Data rejestracji
(Prawo do
dywidendy od
daty rejestracji)
seria A
zwykłe na okaziciela
16 000 000
4 000 000,00
Aport
12 lipca 2002
seria B
zwykłe na okaziciela
6 000 000
1 500 000,00
Pokryte w całości
wkładem
pieniężnym w
drodze emisji
19 października
2010
seria C
na okaziciela - "Akcje
Połączeniowe"
1 030 083
257 520,75
Pokryte w całości
wkładem
pieniężnym w
drodze emisji
20 grudnia 2013
Razem
23 030 083
5 757 520,75
Akcje serii A, B oraz C nie są uprzywilejowane oraz nie mają ograniczonych praw do akcji.
Na dzień 31 grudnia 2023 r. skład kapitału akcyjnego przedstawiał się tak samo jak na dzień 26 marca 2024 r.
39.2.Akcje własne
Na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania Spółka posiada 264 652 akcji własnych. Spółka nabyła akcje
w ramach realizowanego w 2015 roku odkupu akcji od pracowników połączonej z ZUE spółki Przedsiębiorstwo Robót
Komunikacyjnych
w Krakowie S.A. Odkup realizowany był na podstawie Uchwały nr 4 NWZ Spółki z dnia 8 grudnia 2014 roku
w przedmiocie upoważnienia Zarządu ZUE do wykupu akcji własnych. Akcje zostały nabyte przez Spółkę poza
zorganizowanym obrotem giełdowym, w celu dalszej odsprzedaży. Zarząd Spółki zamierza zbyć nabyte akcje własne
przy sprzyjających warunkach rynkowych na rynku giełdowym lub poza zorganizowanym obrotem giełdowym. W
roku obrotowym 2023 Spółka nie nabywała akcji własnych.
39.3.Struktura akcjonariatu
Zgodnie z posiadanymi informacjami akcjonariat Jednostki Dominującej według stanu na dzień sporządzenia
niniejszego sprawozdania przedstawiał się następująco:
akcjonariusz
liczba akcji/głosów
na dzień
26 marca 2024
roku
% udział w kapitale
zakładowym
/ogólnej liczbie
głosów
liczba akcji/głosów
zgodnie z
poprzednim
raportem
okresowym
(1)
% udział w kapitale
zakładowym
/ogólnej liczbie
głosów
Wiesław Nowak
14 400 320
62,53%
14 400 320
62,53%
Fundusze
zarządzane przez
Generali PTE
(2)
1 461 659
(2)
6,35%
1 461 659
6,35%
PKO Bankowy OFE
1 812 038
(3)
7,87%
1 812 038
7,87%
Pozostali
5 356 066
(4)
23,26%
5 356 066
23,26%
Razem
23 030 083
100
23 030 083
100
(1) Dzień publikacji ostatniego raportu okresowego (skonsolidowany raport Grupy ZUE za III kwartały 2023 roku): 15 listopada 2023 roku.
(2) Stan posiadania na podstawie zawiadomienia o przekroczeniu progu 5% ogólnej liczby głosów otrzymanego w dn. 25 lipca 2023 r., która zgodnie
z najlepszą wiedzą Spółki pozostaje aktualna na dzień publikacji niniejszego sprawozdania.
(3) Stan posiadania na podstawie informacji udostępnionej przez KDPW na potrzeby Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia ZUE zwołanego na dzień
7 czerwca 2023 roku, która zgodnie z najlepszą wiedzą Spółki pozostaje aktualna na dzień publikacji niniejszego sprawozdania.
(4) Zawiera 264 652 akcje ZUE odkupione przez Spółkę w ramach odkupu akcji własnych.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
76
39.4.Akcje ZUE oraz podmiotów powiązanych w posiadaniu osób zarządzających oraz
nadzorujących
Informacja o stanie posiadania akcji ZUE przez osoby zarządzające i nadzorujące (według informacji posiadanych
przez Zarząd ZUE na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania).
osoba
funkcja
pełniona
w ZUE
liczba
akcji/głosów na
dzień
26 marca 2024
roku
wartość
nominalna
akcji (PLN)
% udział w kapitale
zakładowym/ogólnej
liczbie głosów
zmiany
w posiadaniu
od publikacji
ostatniego
raportu
okresowego
(1)
Wiesław
Nowak
Prezes
Zarządu
14 400 320
3 600 080
62,53
brak
Marcin
Wiśniewski
Wiceprezes
Zarządu
2 300
575
0,01
brak
Jerzy
Czeremuga
Wiceprezes
Zarządu
136
34
< 0,01
brak
Maciej Nowak
Wiceprezes
Zarządu
7 806
1 951,50
0,03
brak
(1) Dzień publikacji ostatniego raportu okresowego (skonsolidowany raport Grupy ZUE za III kwartały 2023 roku): 15 listopada 2023 roku.
Zgodnie z najlepszą wiedzą Zarządu ZUE, na dzień sporządzenia niniejszego raportu pozostałe osoby wchodzące
w skład organów zarządzających i nadzorujących ZUE nie były w posiadaniu akcji Spółki.
Osoby zarządzające i nadzorujące nie posiadały na dzień publikacji ostatniego raportu okresowego jak również na
dzień sporządzenia niniejszego raportu udziałów w podmiotach z Grupy ZUE.
39.5.Wykaz posiadaczy wszelkich papierów wartościowych, które dają specjalne uprawnienia
kontrolne
Spółka nie emitowała papierów wartościowych dających specjalne uprawnienia kontrolne.
39.6.Ograniczenia odnośnie do wykonywania prawa głosu
W Spółce nie występują ograniczenia do wykonywania prawa głosu.
39.7.Ograniczenia dotyczące przenoszenia prawa własności papierów wartościowych
W Spółce nie występują ograniczenia dotyczące przenoszenia praw własności papierów wartościowych Emitenta.
39.8.Informacje o znanych emitentowi umowach, w wyniku których mogą
w przyszłości nastąpić zmiany w proporcjach posiadanych akcji przez dotychczasowych
akcjonariuszy
Odkup akcji własnych ZUE
W 2023 roku Spółka nie przeprowadziła odkupu akcji własnych. Poza opisaną powyżej okolicznością Emitentowi nie
są znane umowy w wyniku, których mogą w przyszłości nastąpić zmiany w proporcjach posiadanych akcji przez
dotychczasowych akcjonariuszy. Spółce nie są również znane umowy znaczące zawarte pomiędzy jej
akcjonariuszami.
39.9.Emisje papierów wartościowych
W 2023 roku spółki z Grupy Kapitałowej ZUE nie dokonywały emisji papierów wartościowych.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
77
WŁADZE
40. Skład osobowy i zasady działania organów zarządzających i nadzorujących spółki oraz ich
komitetów
40.1.Zarząd ZUE
Zgodnie ze Statutem oraz Regulaminem Zarządu ZUE, Członkowie Zarządu są powoływani
i odwoływani przez Radę Nadzorczą Spółki. Kadencja Zarządu jest wspólna i trwa 3 lata. Zarząd składa się
z jednego albo większej liczby członków, przy czym liczbę członków ustala Rada Nadzorcza. Rada Nadzorcza
powołuje jednego z członków Zarządu na stanowisko Prezesa Zarządu i może powołać jednego lub kilku
Wiceprezesów Zarządu.
Zarząd prowadzi sprawy Spółki i reprezentuje Spółkę, z zastrzeżeniem kompetencji przyznanych Walnemu
Zgromadzeniu lub Radzie Nadzorczej przez przepisy prawa lub Statut.
Zarząd podejmuje decyzje samodzielnie z zastrzeżeniem czynności, dla których zgodnie z przepisami prawa lub
Statutu wymagana jest zgoda innych organów Spółki.
Prezes Zarządu sprawuje zwierzchni nadzór nad wszystkimi pracownikami i komórkami organizacyjnymi Spółki.
Prezes Zarządu ma prawo do podejmowania jednoosobowych decyzji ostatecznych w stosunkach wewnętrznych,
w szczególności w stosunkach pracowniczych, w tym także prawo do uchylenia decyzji innego członka Zarządu
(chyba, że co innego wynika z uprzednio podjętej uchwały Zarządu lub przepisów prawa).
Prezes Zarządu może na czas swojej nieobecności wyznaczyć do zastępowania go innego członka Zarządu.
W takim przypadku wyznaczonemu członkowi Zarządu będą przysługiwać wszystkie kompetencje Prezesa Zarządu.
Do składania oświadczeń woli w imieniu Spółki są upoważnieni: samodzielnie Prezes Zarządu bądź dwaj członkowie
Zarządu działający łącznie lub członek Zarządu działający łącznie z prokurentem, lub Prokurent samodzielnie.
Skład Zarządu Spółki na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania przedstawiał się następująco:
Wynagrodzenia osób zarządzających zostały podane w jednostkowym sprawozdaniu finansowym w pkt. 7.18
Wynagrodzenie członków naczelnego kierownictwa.
40.2.Umowy zawarte między emitentem a osobami zarządzającymi, przewidujące rekompensatę w
przypadku ich rezygnacji lub zwolnienia
We wszystkich umowach o pracę członków Zarządu ZUE zawarto zapis dotyczący zakazu konkurencji
po rozwiązaniu stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, jak również po stronie pracownika, który
trwa przez okres roku od dnia ustania stosunku pracy.
W czasie obowiązywania zakazu konkurencji Spółka obowiązana jest do wypłaty odszkodowania w wysokości
rocznego wynagrodzenia, z wyłączeniem wynagrodzenia dodatkowego, płatnego w miesięcznych ratach.
W przypadku wypowiedzenia umowy o pracę przez członka Zarządu, Spółka może w ciągu 14 dni od złożenia
wypowiedzenia umowy o pracę podjąć decyzję o zwolnieniu pracownika z zakazu konkurencji bez obowiązku wypłaty
odszkodowania.
40.3.Rada Nadzorcza ZUE
Zgodnie ze Statutem oraz Regulaminem Rady Nadzorczej ZUE Rada Nadzorcza Spółki składa się z 5 do 7 członków,
powoływanych i odwoływanych przez Walne Zgromadzenie na okres wspólnej 3 letniej kadencji.
Wiesław Nowak
Prezes Zarządu
Anna Mroczek
Wiceprezes Zarządu
Jerzy Czeremuga
Wiceprezes Zarządu
Maciej Nowak
Wiceprezes Zarządu
Marcin Wiśniewski
Wiceprezes Zarządu
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
78
Członkami Rady nie mogą być członkowie Zarządu, prokurenci, likwidatorzy, kierownicy oddziałów Spółki lub jej
zakładów, zatrudniony w Spółce główny księgowy, radca prawny lub adwokat, inni pracownicy podlegający
bezpośrednio członkowi Zarządu albo likwidatorowi, a także członkowie zarządu lub likwidatorzy spółek zależnych
Spółki.
Rada odbywa posiedzenia w miarę potrzeb, nie rzadziej jednak niż trzy razy w roku obrotowym.
Posiedzenia Rady odbywają się w siedzibie Spółki lub w innym miejscu wskazanym w zawiadomieniu o zwołaniu
posiedzenia Rady.
Uchwały Rady Nadzorczej zapadają bezwzględną większością głosów. W razie równości głosów przeważa głos
Przewodniczącego.
Rada Nadzorcza realizuje swoje zadania: 1/ na posiedzeniach Rady, 2/ poprzez bieżące i doraźne czynności
nadzorcze, w wykonywaniu których może:
przeglądać zakresy obowiązków każdego działu Spółki,
żądać od Zarządu i pracowników Spółki sprawozdań i wyjaśnień,
dokonywać rewizji stanu majątku Spółki,
dokonywać kontroli finansowej Spółki,
sprawdzać księgi i dokumenty,
zobowiązać Zarząd do zlecenia rzeczoznawcom opracowania dla użytku Rady ekspertyz i opinii, jeżeli dany
problem wymaga specjalnej wiedzy, kwalifikacji, specjalistycznych czynności lub oceny niezależnego eksperta.
W ciągu okresu sprawozdawczego oraz do dnia sporządzenia niniejszego sprawozdania skład organów zarządczych
i nadzorujących ZUE nie uległ zmianie.
Skład Rady Nadzorczej Spółki na dzień sporządzania niniejszego sprawozdania tworzą następujące osoby:
Piotr Korzeniowski
Przewodniczący Rady Nadzorczej
Barbara Nowak
Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej
Irena Piekarska-Konieczna
Członek Rady Nadzorczej
Agnieszka Klimas
Członek Rady Nadzorczej
Maciej Szubra
Członek Rady Nadzorczej
Kryteria niezależności o których mowa w Ustawie o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze
publicznym (t.j. Dz. U. z 2023 poz. 1015) spełniają Irena Piekarska-Konieczna, Agnieszka Klimas, Maciej Szubra.
Wynagrodzenia Członków Rady Nadzorczej zostały podane w jednostkowym sprawozdaniu finansowym w pkt. 7.18
Wynagrodzenia członków naczelnego kierownictwa.
41. Opis zasad dotyczących powoływania i odwoływania osób zarządzających oraz ich uprawnień,
w szczególności prawo do podjęcia decyzji o emisji lub wykupie akcji
Członków Zarządu ZUE powołuje i odwołuje Rada Nadzorcza na wspólną 3 letnią kadencję. Zarząd ZUE nie posiada
uprawnień do podjęcia decyzji o emisji akcji, uprawnienia takie posiada jedynie Walne Zgromadzenie. Uprawnienia
Zarządu ZUE do podjęcia decyzji o wykupie akcji są tożsame z uregulowaniami określonymi w ksh.
42. Komitet Audytu
W dniu 18 października 2017 r. został powołany przez Radę Nadzorczą ZUE Komitet Audytu, o którym mowa
w art. 128 ust. 1 w zw. z art. 129 ust. 1 Ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich
oraz nadzorze publicznym (Ustawa).
Komitet Audytu Rady Nadzorczej ZUE funkcjonuje w składzie:
Irena Piekarska-Konieczna - Przewodniczący Komitetu Audytu (niezależny w rozumieniu Ustawy),
Barbara Nowak - Członek Komitetu Audytu,
Maciej Szubra - Członek Komitetu Audytu (niezależny w rozumieniu Ustawy),
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
79
W 2023 roku Komitet Audytu odbył 4 posiedzenia.
Wymagania dotyczące posiadania wiedzy i umiejętności w zakresie rachunkowości lub badania sprawozdań
finansowych, o których mowa w art. 129 ust. 1 Ustawy spełnia Irena Piekarska-Konieczna w związku z posiadanym
wykształceniem ekonomicznym oraz dotychczasowym przebiegiem pracy zawodowej obejmującej m.in. pracę
w spółkach prawa handlowego m.in. jako główny księgowy czy dyrektor ekonomiczno-finansowy. Posiada wieloletnie
doświadczenie w prowadzeniu ksiąg rachunkowych i sporządzaniu sprawozdań finansowych przedsiębiorstw
budowlano-montażowych oraz w prowadzeniu rozliczeń podatkowych.
Z kolei wymagania dot. posiadania wiedzy i umiejętności z zakresu branży, w której działa Emitent, o których mowa
w art. 129 ust. 5 Ustawy spełnia Barbara Nowak, która od ponad trzydziestu lat jest związana z ZUE działając
początkowo w branży elektronicznej i radiołączności, a następnie w zakresie usług z zakresu energoelektroniki,
energetyki oraz robót trakcyjnych, w tym poprzez pełnione funkcje m.in. dyrektora zarządzającego w ZUE.
Do zadań (w tym ustawowych) wykonywanych przez Komitetu Audytu ZUE należą w szczególności:
monitorowanie procesu sprawozdawczości finansowej;
monitorowanie skuteczności istniejących w Spółce systemów kontroli wewnętrznej i systemów zarządzania
ryzykiem oraz audytu wewnętrznego, w tym w zakresie sprawozdawczości finansowej;
monitorowanie wykonywania czynności rewizji finansowej, w szczególności przeprowadzania przez firmę
audytorską badania sprawozdania finansowego Spółki, z uwzględnieniem wszelkich wniosków i ustaleń
Komisji Nadzoru Audytowego wynikających z kontroli przeprowadzonej w firmie audytorskiej;
kontrolowanie i monitorowanie niezależności biegłego rewidenta lub firmy audytorskiej świadczących
usługi na rzecz Spółki;
informowanie Rady Nadzorczej o wynikach badania sprawozdań finansowych Spółki oraz wyjaśnianie,
w jaki sposób badanie to przyczyniło się do rzetelności sprawozdawczości finansowej w Spółce, a także
jaka była rola Komitetu w procesie badania;
dokonywanie oceny niezależności biegłego rewidenta oraz wyrażanie zgody na świadczenie przez niego
usług na rzecz Spółki;
opracowywanie polityki wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania sprawozdania finansowego
Spółki;
opracowywanie polityki świadczenia przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie sprawozdania
finansowego, przez podmioty powiązane z tą firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej
dozwolonych usług niebędących badaniem sprawozdania finansowego;
określanie procedury wyboru firmy audytorskiej przez Spółkę;
przedkładanie zaleceń mających na celu zapewnienie rzetelności procesu sprawozdawczości finansowej
w Spółce.
Opracowana przez Komitet Audytu Rady Nadzorczej ZUE polityka wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania
badania zakłada m.in. uwzględniane przez Radę Nadzorczą dokonującą wyboru firmy audytorskiej takich kryteriów
jak np. dotychczasowe doświadczenie firmy audytorskiej oraz kwalifikacje i doświadczenia osób delegowanych do
wykonywania czynności rewizji finansowej, znajomość branży, w której działa ZUE, warunki cenowe zaoferowane
przez firmę audytorską, czy renoma firmy audytorskiej. Polityka wyboru firmy audytorskiej zakłada ponadto
konieczność uzyskania rekomendacji Komitetu Audytu uwzgledniającej w szczególności ocenę niezależności firmy
audytorskiej, a dodatkowo przewiduje dokonanie wyboru firmy audytorskiej w sposób niezależny, wolny od nacisków
lub sugestii stron trzecich. Polityka wyboru firmy audytorskiej uwzględnia również ograniczenia dotyczące wyboru
firmy audytorskiej wynikające z przepisów powszechnie obowiązujących jak w szczególności okres karencji i rotacji
firm audytorskich i biegłych rewidentów.
Z kolei opracowana przez Komitet Audytu Rady Nadzorczej ZUE polityka świadczenia przez firmę audytorską
przeprowadzającą badanie, przez podmioty powiązane z tą firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy
audytorskiej dozwolonych usług niebędących badaniem zakłada przede wszystkim konieczność zapewnienia
niezależności firmy audytorskiej i biegłego rewidenta oraz ograniczenie możliwości powstania konfliktu interesów
w przypadku zlecenia firmie audytorskiej świadczenia dozwolonych usług niebędących badaniem poprzez
zdefiniowanie usług zabronionych oraz usług dozwolonych. Przykładowe usługi dozwolone obejmują
np. przeprowadzanie procedur należytej staranności (due dilligence) w zakresie kondycji ekonomiczno-finansowej,
usługi atestacyjne w zakresie informacji finansowych pro forma, prognoz wyników lub wyników szacunkowych,
zamieszczane w prospekcie emisyjnym badanej jednostki, badanie historycznych informacji finansowych do
prospektu, weryfikacja pakietów konsolidacyjnych. Z kolei usługi zabronione to w szczególności usługi podatkowe
dotyczące: przygotowywania formularzy podatkowych, podatków od wynagrodzeń, zobowiązań celnych,
prowadzenie księgowości oraz sporządzanie dokumentacji księgowej i sprawozdań finansowych, opracowywanie
i wdrażanie procedur kontroli wewnętrznej lub procedur zarządzania ryzykiem związanych z przygotowywaniem lub
kontrolowaniem informacji finansowych lub opracowywanie i wdrażanie technologicznych systemów dotyczących
informacji finansowej, czy usługi związane z funkcją audytu wewnętrznego. Świadczenie usług dozwolonych możliwe
jest jedynie w zakresie niezwiązanym z polityką podatkową Spółki, po przeprowadzeniu przez Komitet Audytu oceny
zagrożeń i zabezpieczeń niezależności firmy audytorskiej, kluczowego biegłego rewidenta oraz innych członków
zespołu wykonującego badanie.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
80
Rekomendacja Komitetu Audytu dotycząca wyboru firmy audytorskiej Polinvest-Audit Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie
(Polinvest) do przeprowadzenia badania sprawozdań finansowych ZUE za rok 2023, jak również przeglądu
półrocznego sprawozdania finansowego Spółki sporządzanego w ww. okresie obowiązywania umowy spełniała
obowiązujące warunki.
Poza przeprowadzaniem czynności rewizji finansowej w postaci objęcia przeglądem półrocznych sprawozdań
finansowych za rok 2023, w okresie sprawozdawczym na rzecz Spółki firma audytorska Polinvest dokonała oceny
Sprawozdania o wynagrodzeniach Członków Zarządu i Rady Nadzorczej ZUE S.A za rok 2022. Komitet Audytu
dokonał oceny niezależności Polinvest-Audit Sp z o.o. oraz wydał zgodę na przeprowadzenie przez tę firmę
audytorską ww. usług dozwolonych z zakresu czynności rewizji finansowej.
W ramach Rady Nadzorczej nie funkcjonuje Komitet ds. Wynagrodzeń.
43. Opis zasad zmiany Statutu ZUE
Zgodnie z ksh, zmiana Statutu Spółki następuje poprzez Uchwałę podjętą przez Walne Zgromadzenie. Zmianę
Statutu Zarząd zgłasza do sądu rejestrowego.
Walne Zgromadzenie może upoważnić Radę Nadzorczą do ustalenia jednolitego tekstu zmienionego Statutu lub
wprowadzenia innych zmian o charakterze redakcyjnym określonych w uchwale zgromadzenia.
44. Opis sposobu działania Walnego Zgromadzenia ZUE
Zgodnie z ksh oraz Statutem ZUE Walne Zgromadzenie zwołuje Zarząd Spółki. Walne Zgromadzenie odbywa się
w siedzibie Spółki albo w Warszawie.
Do kompetencji Walnego Zgromadzenia należy:
rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania Zarządu z działalności Spółki oraz sprawozdania finansowego
za ubiegły rok obrotowy,
podział zysków albo pokrycie strat oraz przeznaczenie utworzonych przez Spółkę funduszy,
udzielanie członkom organów Spółki absolutorium z wykonania przez nich obowiązków,
zmiana Statutu Spółki,
emisja obligacji, w tym obligacji zamiennych i obligacji z prawem pierwszeństwa lub emisja warrantów
subskrypcyjnych,
zbycie lub wydzierżawienie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienie na nich
ograniczonego prawa rzeczowego,
powzięcie uchwały w sprawie połączenia Spółki z inną spółką lub przekształcenia Spółki,
rozwiązanie i likwidacja Spółki,
inne sprawy przewidziane obowiązującymi przepisami prawa oraz niniejszym Statutem jako zastrzeżone do
kompetencji Walnego Zgromadzenia.
Walne Zgromadzenia mogą być Zwyczajne lub Nadzwyczajne. Zwyczajne Walne Zgromadzenia odbywają się nie
później niż sześć miesięcy po upływie każdego roku obrotowego. Rada Nadzorcza Emitenta ma prawo do zwołania
Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia w przypadku, gdy Zarząd nie zwoła go w terminie określonym przepisami
prawa. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie zwoływane są przez Radę Nadzorczą, jeżeli uzna ona zwołanie za
wskazane. Prawo zwołania Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia przysługuje akcjonariuszom Spółki
reprezentującym co najmniej połowę kapitału zakładowego Spółki.
Udział w walnym zgromadzeniu można wziąć również przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, chyba
że statut spółki stanowi inaczej. O udziale w walnym zgromadzeniu w takim walnym zgromadzeniu postanawia
zwołujący to zgromadzenie.
Prawo żądania zwołania Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia i umieszczenia określonych spraw w porządku
obrad tego zgromadzeniami przysługuje również akcjonariuszom reprezentującym co najmniej 1/20 (słownie: jedną
dwudziestą) kapitału zakładowego Spółki.
Walne Zgromadzenie zwołuje się nie później niż na 26 dni przed jego terminem, przez ogłoszenie dokonywane na
stronie internetowej Spółki oraz poprzez przekazanie do wiadomości publicznej raportu bieżącego zgodnie
z przepisami Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących
i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne
informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim.
Żądanie przez akcjonariusza lub akcjonariuszy reprezentujących co najmniej 1/20 kapitału zakładowego
umieszczenia określonych spraw w porządku obrad Walnego Zgromadzenia powinno zostać zgłoszone Zarządowi
nie później niż 21 dni przed wyznaczonym terminem Walnego Zgromadzenia. Żądanie to powinno zawierać
uzasadnienie oraz projekt uchwały dotyczącej proponowanego punktu porządku obrad. Żądanie może zostać
złożone w formie elektronicznej.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
81
Zarząd ogłasza zmiany w porządku obrad zgłoszone przez akcjonariusza lub akcjonariuszy reprezentujących co
najmniej 1/20 kapitału zakładowego niezwłocznie, lecz nie później niż w terminie 18 dni przed wyznaczonym
terminem Walnego Zgromadzenia. Ogłoszenie następuje w sposób właściwy dla zwołania Walnego Zgromadzenia.
Prawo do uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu mają tylko osoby będące akcjonariuszami Spółki na 16 dni przed
datą Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy.
Osoba uprawniona do uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu może uzyskać pełny tekst dokumentacji, która ma być
przedstawiona Nadzwyczajnemu Walnemu Zgromadzeniu oraz projekty uchwał lub uwagi Zarządu oraz Rady
Nadzorczej w siedzibie Spółki, gdzie również jest udostępniana lista akcjonariuszy uprawnionych do wzięcia udziału
w Walnym Zgromadzeniu przez 3 dni powszednie przed datą Walnego Zgromadzenia.
Każdy z akcjonariuszy Spółki może podczas Walnego Zgromadzenia zgłaszać projekty uchwał dotyczące spraw
wprowadzonych do porządku obrad.
Akcjonariusze mogą uczestniczyć w Walnym Zgromadzeniu osobiście lub przez pełnomocników. Pełnomocnictwo
do uczestniczenia w walnym zgromadzeniu spółki publicznej i wykonywania prawa głosu wymaga udzielenia na
piśmie lub w postaci elektronicznej.
Otwarcia obrad Walnego Zgromadzenia dokonuje Przewodniczący Rady Nadzorczej lub osoba przez niego
wskazana. W razie nieobecności tych osób, obrady Walnego Zgromadzenia otwiera Prezes Zarządu lub osoba
wyznaczona przez Zarząd Spółki.
Otwierający Walne Zgromadzenie czuwa nad prawidłowym przebiegiem głosowania nad wyborem
Przewodniczącego Walnego Zgromadzenia, ogłasza, kogo wybrano Przewodniczącym Walnego Zgromadzenia oraz
przekazuje tej osobie kierowanie obradami.
Przewodniczącego Walnego Zgromadzenia wybiera się spośród osób uprawnionych do uczestnictwa w Walnym
Zgromadzeniu, których kandydatury zostały zgłoszone przez osoby uprawnione do uczestnictwa w Walnym
Zgromadzeniu i którzy wyrażą zgodę na kandydowanie, z zastrzeżeniem zwołania Nadzwyczajnego Walnego
Zgromadzenia przez akcjonariuszy reprezentujących co najmniej połowę kapitału zakładowego Spółki lub co
najmniej połowę ogółu głosów w Spółce. Wówczas wyboru Przewodniczącego Walnego Zgromadzenia dokonują
tacy akcjonariusze.
Wyboru Przewodniczącego Walnego Zgromadzenia dokonuje się w głosowaniu tajnym oddając kolejno głos na
każdego spośród zgłoszonych kandydatów. Przewodniczącym zostaje osoba, na którą oddano największą liczbę
głosów.
Przewodniczący kieruje przebiegiem Walnego Zgromadzenia zgodnie z przyjętym porządkiem obrad, przepisami
prawa, Zasadami Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW, Statutem oraz Regulaminem Walnego
Zgromadzenia Spółki.
Przewodniczący Walnego Zgromadzenia niezwłocznie po wyborze podpisuje listę obecności zawierającą spis
uczestników Walnego Zgromadzenia z wyszczególnieniem liczby akcji, przez nich przedstawionych oraz liczby
głosów im przysługujących, a następnie osobiście, lub za pomocą wskazanych sekretarzy Walnego Zgromadzenia
sporządza listę obecności w oparciu o listę akcjonariuszy Spółki uprawnionych do uczestnictwa w Walnym
Zgromadzeniu.
Odwołania, zastrzeżenia, uwagi i inne wnioski dotyczące kwestii uprawnienia do uczestnictwa w Walnym
Zgromadzeniu kierowane są do Przewodniczącego Walnego Zgromadzenia, który rozstrzyga je samodzielnie.
Od decyzji Przewodniczącego Walnego Zgromadzenia przysługuje odwołanie do Walnego Zgromadzenia.
Tworzy się Komisję Skrutacyjną składającą się z 3 członków, o ile Walne Zgromadzenie nie postanowi inaczej.
Członkowie komisji skrutacyjnej wybierani są spośród kandydatów zgłoszonych przez Przewodniczącego
lub osoby uprawnione do uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu, przy czym każdy akcjonariusz Spółki może
zgłosić jednego kandydata.
Wyboru członków komisji skrutacyjnej dokonuje Walne Zgromadzenie, głosując w głosowaniu tajnym, kolejno na
każdego
z kandydatów w porządku alfabetycznym. W skład komisji skrutacyjnej wchodzą osoby, na które oddano największą
liczbę głosów.
Po podpisaniu listy obecności i jej sprawdzeniu, Przewodniczący Walnego Zgromadzenia poddaje pod głosowanie
ustalony przez Zarząd porządek obrad.
Walne Zgromadzenie może przyjąć proponowany porządek obrad bez zmian, zmienić kolejność rozpatrywanych
spraw bądź usunąć z niego niektóre sprawy. Uchwała o zaniechaniu rozpatrywania sprawy umieszczonej
w porządku obrad może zapaść jedynie w przypadku, gdy przemawiają za nią istotne powody. Wniosek w takiej
sprawie powinien zostać uzasadniony w sposób umożliwiający podjęcie uchwały o zaniechaniu rozpatrywania danej
sprawy z należytym rozeznaniem. Zdjęcie z porządku obrad bądź zaniechanie rozpatrywania sprawy umieszczonej
w porządku obrad na wniosek akcjonariusza Spółki wymaga podjęcia uchwały przez Walne Zgromadzenie, po
uprzednio wyrażonej zgodzie wszystkich obecnych akcjonariuszy Spółki, którzy zgłosili taki wniosek.
Przewodniczący Walnego Zgromadzenia nie może samodzielnie usuwać spraw z ogłoszonego porządku obrad,
zmieniać kolejności poszczególnych jego punktów oraz wprowadzać pod obrady spraw merytorycznych nie objętych
porządkiem obrad. Po przedstawieniu każdej sprawy zamieszczonej w porządku obrad, Przewodniczący Walnego
Zgromadzenia sporządza listę osób zgłaszających się do dyskusji, a po jej zamknięciu otwiera dyskusję, udzielając
głosu w kolejności zgłaszania się mówców.
O zamknięciu dyskusji decyduje Przewodniczący Walnego Zgromadzenia.
Po wyczerpaniu porządku obrad Przewodniczący zamyka Walne Zgromadzenie.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
82
Akcjonariusze Spółki nie posiadają innych uprawnień niż uprawnienia wynikające wprost z przepisów prawa.
45. Zmiany w podstawowych zasadach zarządzania przedsiębiorstwem emitenta i jego grupą
kapitałową
Struktura organizacyjna Spółki w 2023 roku nie uległa znaczącym zmianom w stosunku do 2022 roku.
Istotne zmiany dotyczące organizacji Grupy Kapitałowej zostały opisane w pkt. 1.2. niniejszego Sprawozdania.
46. Opis polityki różnorodności stosowanej do organów administrujących, zarządzających i
nadzorujących emitenta
ZUE nie stosuje obecnie polityki różnorodności w odniesieniu do władz spółki oraz jej kluczowych menedżerów.
Udział poszczególnych osób w wykonywaniu funkcji zarządu, nadzoru oraz funkcji kierowniczych w strukturach
Emitenta jest uzależniony od kompetencji, umiejętności i efektywności. Decyzje dotyczące powoływania na
ww. stanowiska są podyktowane powyższymi czynnikami. W opinii Spółki opisane powyżej kryteria oceny kandydatur
w odniesieniu do władz spółki oraz jej kluczowych menedżerów pozwalają dokonać wyboru kandydatów
zapewniających możliwość realizacji strategii oraz rozwoju działalności.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
83
POZOSTAŁE INFORMACJE DOTYCZĄCE GRUPY ZUE
47. Informacja o systemie kontroli programów akcji pracowniczych
ZUE nie posiada systemu kontroli programów akcji pracowniczych.
48. Informacje o zobowiązaniach wynikających z emerytur i świadczeń o podobnym charakterze
Informacje o zobowiązaniach wynikających z emerytur i świadczeń o podobnym charakterze dla byłych osób
zarządzających i nadzorujących oraz o zobowiązaniach zaciągniętych w związku z tymi emeryturami zostały
zaprezentowane w nocie nr 7.18 skonsolidowanego sprawozdania finansowego za 2023 rok.
49. Podstawa sporządzenia
Niniejsze Sprawozdanie Zarządu z działalności ZUE w okresie od 1 stycznia – 31 grudnia 2023 roku zawiera
informacje, których zakres został określony w § 70 oraz § 71 Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 29 marca
2018 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych
oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego
państwem członkowskim. („Rozporządzenie”). Na podstawie § 71 ust. 8 Rozporządzenia w ramach niniejszego
sprawozdania zamieszczone zostały również ujawnienia informacji wymagane dla Sprawozdania z działalności
Jednostki Dominującej o którym mowa w § 70 ust. 1 pkt 4 Rozporządzenia i tym samym Emitent nie przekazuje
odrębnego sprawozdania zarządu z działalności Jednostki Dominującej.
Sprawozdania finansowe Spółki oraz Grupy Kapitałowej ZUE zawarte w ramach raportu za rok obrotowy 2023
sporządzone zostały zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi
przez Unię Europejską („MSSF”). MSSF obejmują standardy i interpretacje zaakceptowane przez Radę
Międzynarodowych Standardów Rachunkowości („RMSR”) oraz Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej
Sprawozdawczości Finansowej („KIMSF”).
Raport roczny, którego elementem jest ww. sprawozdanie finansowe oraz niniejsze sprawozdanie z działalności
zostało sporządzone na podstawie ust. 1 pkt 3 oraz ust. 2 § 60 Rozporządzenia.
W ramach niniejszego sprawozdania zamieszczone zostało oświadczenie w sprawie informacji niefinansowych
o którym mowa w art. 55 ust. 2b) Ustawy o rachunkowości przy czym mając na uwadze wskazany powyżej § 71 ust.
8 Rozporządzenia oświadczenie to zawiera również ujawnienia wymagane dla Jednostki Dominującej,
o których mowa w art. 49b ust. 2 Ustawy o rachunkowości niezbędne do oceny rozwoju, wyników i sytuacji Jednostki
Dominującej oraz wpływu jej działalności na zagadnienia, o których mowa w art. 49b ust. 2 pkt 3 Ustawy
o rachunkowości.
Sporządzając ww. oświadczenie w sprawie informacji niefinansowych Zarząd bazował na Standardzie Informacji
Niefinansowych (SIN) opracowywanym przez Fundację Standardów Raportowania. Zamieszczone w ramach
niniejszego sprawozdania oświadczenie na temat informacji niefinansowych co do zasady jest zgodne
ze standardem SIN, z zastrzeżeniem niekompatybilności sektorów ujętych w SIN z działalnością prowadzoną przez
Grupę Kapitałową Emitenta jak również z rozwiązań organizacyjnych i korporacyjnych funkcjonujących w ramach
Grupy ZUE, co wpływa na brak możliwości odniesienia się niektórych spośród wskaźników. Niemniej w oświadczeniu
na temat informacji niefinansowych nie pominięto informacji, które mogłyby mieć istotny wpływ na rzetelność opisu
wpływu Jednostki Dominującej oraz Grupy ZUE na zagadnienia społeczne, pracownicze, środowiska naturalnego,
poszanowania praw człowieka oraz przeciwdziałania korupcji.
50. Ważniejsze prace prowadzone w dziedzinie badań i rozwoju
Przedmiot działalności ZUE nie wymaga prowadzenia przez Spółkę prac badawczo-rozwojowych
o charakterze podstawowym.
51. Informacja w sprawie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych
Do badania jednostkowego i skonsolidowanego sprawozdania finansowego ZUE za rok 2023 wybrana została,
uchwałą Rady Nadzorczej ZUE spółka Polinvest-Audit Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie, ul. Łukasiewicza 1,
31- 429 Kraków.
Umowa z Polinvest-Audit Sp. z o.o. obejmuje przeprowadzenie:
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
84
a) badania jednostkowego oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego Spółki za rok 2023,
b) przeglądu półrocznego jednostkowego oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego Spółki za I półrocze
2023 r.
Umowa została zawarta w dniu 17 lipca 2023 r. na czas wykonania jej przedmiotu.
Wynagrodzenie spółki Polinvest-Audit Sp. z o.o. zostało ustalone na kwotę 207 tys. PLN netto za badanie sprawozdań
i przegląd sprawozdań za rok 2023.
Wynagrodzenie tego podmiotu za badanie i przegląd sprawozdań za 2022 rok wyniosło 133 tys. PLN.
W okresie sprawozdawczym na rzecz Spółki firma audytorska Polinvest-Audit Sp. z o.o. dokonała oceny
Sprawozdania o wynagrodzeniach Członków Zarządu i Rady Nadzorczej ZUE S.A za rok 2022, poza tym Emitent nie
korzystał z innych usług wybranej firmy audytorskiej.
Ponadto firma audytorska Polinvest-Audit Sp. z o.o. dokonywała przeglądu i badania jednostkowego oraz
skonsolidowanego sprawozdania finansowego Spółki w latach 2019-2022.
52. Postępowania sądowe
Toczące się postępowania sądowe są związane z działalnością operacyjną spółek.
Poniżej wskazuje się istotne postępowania toczące się przed sądem lub innym organem, dotyczące zobowiązań oraz
wierzytelności Grupy.
Istotnymi, toczącymi się postępowaniami sądowymi w grupie zobowiązań są:
Brak obecnie tego rodzaju spraw.
Największymi, toczącymi się postępowaniami sądowymi w grupie wierzytelności są:
Sprawa sądowa dotycząca zadania „Modernizacja linii kolejowej nr 8, budowa łącznicy lotniska Okęcie”:
W dniu 29 września 2016 roku Powód (PORR Polska Infrastructure, tj. dawny BILFINGER INFRASTRUCTURE S.A.,
ZUE, Przedsiębiorstwo Budowy Kopalń PEBEKA S.A., Przedsiębiorstwo Napraw i Utrzymania Infrastruktury Kolejowej
w Krakowie Sp. z o.o., Kolejowe Zakłady Automatyki Katowice S.A.) złożył przeciwko Pozwanemu (PKP Polskie Linie
Kolejowe S.A.) pozew o zapłatę kwoty 11,5 mln PLN, z czego na rzecz ZUE kwoty 2,9 mln PLN wraz z odsetkami
liczonymi ustawowymi, tytułem zapłaty za wykonane na rzecz Pozwanego roboty dodatkowe oraz koszty poniesione
w przedłużonym czasie na ukończenie zadania. Pozew dotyczy umowy z dnia 27 października 2009 roku zawartej
pomiędzy Powodem (jako Wykonawcą) a Pozwanym (jako Zamawiającym) na wykonanie robót budowlanych
modernizacji linii kolejowej Nr 8. Etap I: odc. Warszawa Zachodnia – Warszawa Okęcie i budowy łącznicy Warszawa
Służewiec – Lotnisko Okęcie. Faza 3 roboty budowlane na łącznicy, w ramach projektu nr POIiŚ 7.1-18: „Modernizacja
linii kolejowej nr 8, budowa łącznicy lotniska Okęcie”.
W sprawie została przygotowana opinia przez biegłego, która w istotnym stopniu uznaje zasadność roszczeń
powoda. Ponadto zostały wydane także opinie uzupełniające, które praktycznie w całości podtrzymują pierwotną
treść opinii. Najbliższy termin rozprawy został wyznaczony na dzień 4 kwietnia 2024 roku.
Sprawa sądowa dotycząca zadania: „Zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych na linii kolejowej Kraków –
Medyka – granica państwa na odcinku Biadoliny – Tarnów w km 61,300 – 80,200 w ramach Projektu „Modernizacja
linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, etap III”
W dniu 30 grudnia 2016 roku konsorcjum w składzie: 1) OHL ŹS, a.s. (Lider); 2) Swietelsky Baugesellschaft m.b.H;
3) ZUE (dalej: Konsorcjum, Wykonawca), złożyło przeciwko PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. z siedzibą w Warszawie
(Zamawiający) pozew obejmujący roszczenia wynikające z realizacji kontraktu budowlanego pn. Zaprojektowanie
i wykonanie robót budowlanych na linii kolejowej Kraków – Medyka – granica państwa na odcinku Biadoliny – Tarnów
w km 61,300 – 80,200 w ramach Projektu „Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów,
etap III (Kontrakt). Wartość przedmiotu sporu wynosi 39,3 mln PLN (dalej: Kwota). Na ww. kwotę składają się:
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
85
1) kwota 1,2 mln PLN odpowiadająca kosztom związanym z koniecznością przedłużenia ważności zabezpieczenia
wykonania kontraktu i ubezpieczenia zapewnionego przez Wykonawcę; 2) kwota 38,1 mln PLN odpowiadająca
kosztom stałym związanym z kontynuowaniem robót w przedłużonym czasie względem pierwotnie uzgodnionego
terminu realizacji prac objętych kontraktem. Łączny udział Spółki w ww. kwocie wynosi ok. 15,7 mln PLN.
W dniu 11 marca 2019 roku ogłoszony został wyrok częściowy (rozstrzygający niektóre z żądań pozwu), na mocy
którego Sąd zasądził od PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. na rzecz ZUE kwotę 347 tys. PLN wraz z ustawowymi
odsetkami za opóźnienie od dnia 21 grudnia 2016 roku do dnia zapłaty oraz oddalił powództwo w części żądania
zapłaty na rzecz ZUE kwoty 283 tys. PLN wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 21 grudnia 2016 roku. Strony wniosły
apelacje od powyższego wyroku – w zakresie roszczeń ZUE – Strona Powodowa zaskarżyła oddalenie powództwa
w kwocie 283 tys. PLN wraz z ustawowymi odsetkami, a Strona Pozwana zasądzenie kwoty 347 tys. PLN wraz
z ustawowymi odsetkami. W dniu 13 lutego 2020 roku odbyła się rozprawa apelacyjna
w odniesieniu do wyroku częściowego. Wyrokiem Sądu Apelacyjnego w dniu 27 lutego 2020 roku apelacje zostały
oddalone, a wyrok częściowy stał się prawomocny.
Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego, która została obecnie doręczona stronom, a która w istotnej części uznaje racje
Powodów. Została także wydana opinia uzupełniająca, która w istocie podtrzymuje wcześniejszą. W dniu 6 czerwca
2023 roku został wydany wyrok, który w odniesieniu do roszczeń ZUE zasądzono na rzecz Spółki od PKP Polskie
Linie Kolejowe S.A. kwotę 8,4 mln PLN wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21 grudnia 2016 roku
do dnia zapłaty, w pozostałym zakresie oddalając powództwo. Obie Strony wniosły stosowne apelacje zaskarżając
wyrok w zakresie dla siebie niekorzystnym. Powodowie złożyli też odpowiedź na apelację Pozwanej. Oczekiwanie na
termin rozprawy apelacyjnej.
Druga sprawa sądowa dotycząca zadania: „Zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych na linii kolejowej Kraków
– Medyka – granica państwa na odcinku Biadoliny – Tarnów w km 61,300 – 80,200 w ramach Projektu „Modernizacja
linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów, etap III”
W dniu 5 czerwca 2023 roku konsorcjum w składzie: 1) OHL ŹS, a.s. (Lider); 2) Swietelsky Baugesellschaft m.b.H;
3) ZUE (dalej: Konsorcjum, Wykonawca), złożyło przeciwko PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. z siedzibą w Warszawie
(Zamawiający) pozew obejmujący roszczenia wynikające z realizacji kontraktu budowlanego pn. Zaprojektowanie
i wykonanie robót budowlanych na linii kolejowej Kraków – Medyka – granica państwa na odcinku Biadoliny – Tarnów
w km 61,300 – 80,200 w ramach Projektu „Modernizacja linii kolejowej E 30/C-E 30, odcinek Kraków – Rzeszów,
etap III (Kontrakt). Wartość przedmiotu sporu wynosi ok. 44,9 mln PLN (dalej: Kwota).
Na ww. kwotę składają się: 1) kwota ok 2,2 mln PLN odpowiadająca kosztom związanym z koniecznością
przedłużenia ważności zabezpieczenia wykonania kontraktu i ubezpieczenia zapewnionego przez Wykonawcę; 2)
kwota 42,7 mln PLN odpowiadająca kosztom stałym związanym z kontynuowaniem robót w przedłużonym czasie.
Łączny udział Spółki w ww. kwocie wynosi ok. 7 mln PLN.
Sprawa sądowa dotycząca roszczenia kontraktowego
W dniu 28 kwietnia 2020 roku został złożony w Sądzie Okręgowym w Warszawie pozew wobec PKP PLK S.A.
dotyczący żądania podwyższenia/wypłaty wynagrodzenia związanego z realizacją kontraktu pn. „Prace na linii
kolejowej nr 1 na odcinku Częstochowa – Zawiercie” – kwota żądania wynosi ok. 34,8 mln PLN. Sprawa pozostaje
w toku, Strony wymieniają się pismami procesowymi, w tym Pozwany PKP PLK S.A. – reprezentowany przez
Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej, złożył odpowiedź na pozew wnosząc o jego oddalenie, a Powódka
w swoim piśmie podtrzymała powództwo w całości. Postępowanie jest w toku po przesłuchaniu świadków i stron.
Instytut Analiz Budowlanych sporządził opinię. Spółka wniosła w wyznaczonym terminie zastrzeżenia, wnosząc
jednocześnie o wydanie opinii uzupełniającej. Sąd przekazał zastrzeżenia do Instytutu.
Pozostałe sprawy sądowe dotyczące umownych roszczeń waloryzacyjnych w zakresie kontraktów kolejowych
Mając na uwadze wcześniejsze deklaracje odnośnie składania roszczeń kontraktowych na zadaniach kolejowych
w celu zmiany należnego wykonawcy wynagrodzenia na tych kontraktach w sytuacji wystąpienia niezależnych od
wykonawcy ryzyk, Emitent wskazuje, iż wraz z konsorcjantami złożył w grudniu 2021 roku cztery pozwy na łączną
kwotę – w zakresie części przypadającej dla ZUE S.A. – w wysokości ok. 19 mln PLN. Pozwy dotyczą zadań:
Wykonania prac projektowych i robót budowlanych dla projektu pn. „Prace na Linii Obwodowej w Warszawie
(odc. Warszawa Gołąbki/Warszawa Zachodnia – Warszawa Gdańska)”,
„Prace na linii kolejowej E20 na odcinku Warszawa-Poznań – pozostałe roboty, odcinek Sochaczew-
Swarzędz”,
„Opracowanie projektu budowlanego i wykonawczego oraz realizację robót LOT B w formule „Projektuj
i Buduj” w ramach projektu POliŚ 7.1-19.1.a „Modernizacja linii kolejowej nr 8, odcinek Warszawa Okęcie –
Radom (LOT A,B,F) – Faza II”,
„Prace na liniach kolejowych nr 140, 148, 157, 159, 173, 689, 691 na Odcinku Chybie – Żory – Rybnik –
Nędza/Turze”.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
86
We wszystkich tych sprawach pozwany złożył odpowiedzi na pozew wnosząc o ich oddalenie. W odpowiedzi na
pisma pozwanego, Powód złożył repliki stanowiące odpowiedzi na pozew. Wymiana pism między stronami została
zakończona. W sprawie dotyczącej umowy „Opracowanie projektu budowlanego i wykonawczego oraz realizację
robót LOT B w formule „Projektuj i Buduj” w ramach projektu POliŚ 7.1-19.1.a „Modernizacja linii kolejowej nr 8,
odcinek Warszawa Okęcie – Radom (LOT A,B,F) – Faza II” sąd wyznacza rozprawy celem przesłuchania świadków
a następnie stron. W sprawie dotyczącej umowy „Prace na liniach kolejowych nr 140, 148, 157, 159, 173, 689, 691 na
Odcinku Chybie – Żory – Rybnik – Nędza/Turze 25 września 2023 roku sąd I instancji wydał wyrok w którym oddalił
w całości roszczenie powodów. W sprawie dotyczącej kontraktu „Prace na linii kolejowej E20 na odcinku Warszawa-
Poznań – pozostałe roboty, odcinek Sochaczew-Swarzędz”, sąd wyznacza posiedzenia celem przesłuchania
świadków oraz stron postępowania. W sprawie dotyczącej kontraktu prowadzonego pod nazwą „Prace na liniach
kolejowych nr 140, 148, 157, 159, 173, 689, 691 na Odcinku Chybie – Żory – Rybnik – Nędza/Turze, sąd I instancji
wydał wyrok w którym oddalił roszczenie w całości. Od wyroku została złożona apelacja. W pozostałych sprawach
sądy przeprowadzają postępowania dowodowe.
Emitent wskazuje, że w grudniu 2022 roku złożył dwa pozwy waloryzacyjne, na łączną kwotę ok. 8 mln PLN. Pozwy
dotyczą zadań:
„Zabezpieczenia obiektów inżynieryjnych na odcinku Dęblin – Lublin w ramach projektu pod nazwą Prace
na linii kolejowej nr 7 Warszawa Wschodnia Osobowa – Dorohusk na odcinku Warszawa – Otwock – Dęblin
– Lublin, etap I na linii kolejowej nr 7”,
„Opracowania dokumentacji Projektowej oraz realizacja robót budowlanych w formie „projektuj i buduj” dla
projektu POLiŚ 5.1-16 „Poprawa przepustowości linii kolejowej E-20 na odcinku Warszawa – Kutno, Etap I:
Prace na linii kolejowej nr 3 na odcinku Warszawa – granica LCS Łowicz”.
W sprawach tych zakończył się etap wymiany pism procesowych. Zostały przeprowadzone pierwsze rozprawy.
Emitent oczekuje na wyznaczenie dalszych rozpraw.
Emitent w grudniu 2023 roku złożył pozew przeciwko PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. z siedzibą w Warszawie, w
sprawie dotyczącej inwestycji prowadzonej pod nazwą „Opracowanie dokumentacji Projektowej oraz realizacja robót
budowlano – montażowych w ramach zadania inwestycyjnego pod nazwą „Prace na linii kolejowej nr 93 na odcinku
Trzebinia – Oświęcim – Czechowice Dziedzice”. Wartość przedmiotu sporu opiewa na kwotę ok. 23,6 mln PLN.
Emitent oczekuje na doręczenie odpisu pozwu pozwanemu.
Pozostałe sprawy sądowe dotyczące umownych roszczeń waloryzacyjnych w zakresie kontraktów miejskich
Emitent wskazuje, że w listopadzie 2022 roku złożył, przy udziale konsorcjantów to jest: Energopol i Przedsiębiorstwa
Inżynieryjnego "IMB-Podbeskidzie" Sp. z o.o. pozew waloryzacyjny dotyczący inwestycji miejskiej prowadzonej pod
nazwą „Rozbudowa ulicy Igołomskiej, drogi krajowej nr 79 – Etap 2, wraz z infrastrukturą w Krakowie” prowadzonej
przez Gminę Miejską Kraków, która jest pozwanym w sprawie. Roszczenie spółki ZUE obejmuje kwotę ok. 6,7 mln
PLN, natomiast roszczenie spółki Energopol obejmuje kwotę ok. 6,5 mln. PLN. Pozwany wniósł odpowiedź na pozew
wnosząc o oddalenie powództwa. Zakończyła się wymiana pism procesowych między stronami. Sąd zobowiązał
świadków do złożenia na piśmie odpowiedzi na pytania Stron. Wszyscy świadkowie złożyli zeznania na piśmie.
Emitent oczekuje wyznaczenia rozprawy.
Sprawa sądowa dotycząca roszczenia waloryzacyjnego
Emitent w grudniu 2023 roku złożył pozew przeciwko PKP CARGO Terminale sp. z o.o. w sprawie dotyczącej
inwestycji prowadzonej pod nazwą „Budowa terminalu multimodalnego w Zduńskiej Woli – Karsznicach”. Pozew
dotyczy braku uregulowania należności wynikającej z umownej klauzuli waloryzacyjnej. Wartość przedmiotu sporu
opiewa na kwotę ok. 12,3 mln PLN. Emitentowi doręczono odpowiedź na pozew. Replika na odpowiedź na pozew
została złożona w lutym 2024 roku.
53. Inne informacje istotne dla oceny sytuacji emitenta
W ocenie Zarządu ZUE nie istnieją inne niż przedstawione w niniejszym raporcie, informacje istotne dla oceny sytuacji
finansowej kadrowej, majątkowej, wyniku finansowego i ich zmian, oraz informacje, które są istotne dla oceny
możliwości realizacji zobowiązań przez Spółkę oraz Grupę.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
87
OŚWIADCZENIA ZARZĄDU ZUE S.A.
54. Oświadczenie o zgodności z przepisami
Zarząd ZUE S.A. oświadcza, że według jego najlepszej wiedzy roczne jednostkowe oraz skonsolidowane
sprawozdania finansowe ZUE za rok 2023 i dane porównywalne sporządzone zostały zgodnie z obowiązującymi
zasadami rachunkowości oraz, że odzwierciedlają one w sposób prawdziwy, rzetelny i jasny sytuację majątkową
i finansową ZUE oraz Grupy ZUE oraz ich wynik finansowy, a sprawozdanie z działalności Grupy ZUE zawiera
prawdziwy obraz rozwoju i osiągnięć oraz sytuacji Spółki i Grupy, w tym opis podstawowych zagrożeń i ryzyka.
55. Informacja Zarządu ZUE S.A. o dokonaniu wyboru firmy audytorskiej przeprowadzającej
badanie rocznych sprawozdań finansowych ZUE
(sporządzona zgodnie z wymogiem § 70 ust. 1 pkt 7 oraz § 71 ust. 1 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Finansów
z dnia 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych
oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem
członkowskim)
Zarząd ZUE S.A. (Spółka, ZUE), na podstawie oświadczenia Rady Nadzorczej Spółki z dnia 26 marca 2024 roku
o dokonaniu wyboru firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie jednostkowego oraz skonsolidowanego rocznego
sprawozdania finansowego odpowiednio ZUE i Grupy Kapitałowej ZUE informuje, że:
─ Rada Nadzorcza ZUE działając zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa powszechnie obowiązującego oraz
na podstawie wewnętrznych regulacji ZUE tj. właściwych polityk oraz procedury wyboru firmy audytorskiej, w oparciu
o rekomendację Komitetu Audytu, podjęła uchwałę w sprawie powierzenia firmie audytorskiej Polinvest-Audit
Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie, ul. Łukasiewicza 1, 31-429 Kraków (Polinvest) do:
a) badania jednostkowego oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego Spółki za rok 2023,
b) przeglądu półrocznego jednostkowego oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego Spółki za I półrocze
2023 r.
─ Polinvest Audit Sp. z o.o. oraz członkowie zespołu wykonującego badanie jednostkowego oraz skonsolidowanego
sprawozdania finansowego odpowiednio ZUE oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023, spełniali warunki do
sporządzenia bezstronnego i niezależnego sprawozdania z badania ww. sprawozdań zgodnie z obowiązującymi
przepisami, standardami wykonywania zawodu i zasadami etyki zawodowej;
─ w spółce ZUE są przestrzegane obowiązujące przepisy prawa związane z rotacją firmy audytorskiej i kluczowego
biegłego rewidenta oraz obowiązkowymi okresami karencji;
─ ZUE posiada politykę w zakresie wyboru firmy audytorskiej oraz politykę w zakresie świadczenia na rzecz emitenta
przez firmę audytorską, podmiot powiązany z firmą audytorską lub członka jego sieci dodatkowych usług
niebędących badaniem, w tym usług warunkowo zwolnionych z zakazu świadczenia przez firmę audytorską.
Sprawozdanie Zarządu ZUE S.A. z działalności Jednostki Dominującej ZUE S.A. oraz Grupy Kapitałowej ZUE za rok 2023
88
56. Podpisy osób zarządzających
Wiesław Nowak
Prezes Zarządu
Anna Mroczek
Wiceprezes Zarządu
Jerzy Czeremuga
Wiceprezes Zarządu
Maciej Nowak
Wiceprezes Zarządu
Marcin Wiśniewski
Wiceprezes Zarządu
Kraków, 26 marca 2024 roku