2023
Sprawozdanie Zarządu
z działalności Spółki
Echo Investment S.A.
i jej Grupy Kapitałowej
Towarowa 22, Warszawa (office house, pawilon 5)
Spis treści
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
List do Akcjonariuszy, Partnerów i Klientów 3
Sprawozdanie Zarządu 6
Podstawowe informacje o Spółce i Grupie 7
Zarząd 8
Rada Nadzorcza 9
Strategia Rentownego Wzrostu w działaniu 10
Model biznesowy 13
Wybrane dane finansowe Grupy 14
Podstawowe wielkości ekonomiczno-finansowe ujawnione w rocznych sprawozdaniach finansowych
Spółki oraz Grupy 15
Segmenty Grupy 21
Struktura akcjonariatu Echo Investment S.A. i opis akcji 24
Stan posiadania akcji i obligacji Echo Investment S.A. przez osoby zarządzające i nadzorujące 28
Najważniejsze zdarzenia w 2023 r. 29
Znaczące zdarzenia po dacie bilansowej 45
Segment mieszkań dla klientów indywidualnych – opis rynku oraz osiągnięcia biznesowe Grupy 50
Segment mieszkań na wynajem – opis rynku oraz osiągnięcia biznesowe Grupy 57
Segment biurowy – opis rynku oraz osiągnięcia biznesowe Grupy 59
Segment handlowy – opis rynku oraz osiągnięcia biznesowe Grupy 63
Portfel nieruchomości 65
Główne inwestycje w 2023 r. – zakupy nieruchomości 79
Czynniki i nietypowe zdarzenia mające wpływ na wyniki w 2023 r. 81
Czynniki istotne dla rozwoju Grupy w nadchodzących kwartałach 84
Polityka dywidendowa i dywidenda 86
Rynki zbytu i źródła zaopatrzenia w materiały, towary i usługi 87
Zobowiązania finansowe Spółki i Grupy 89
Poręczenia i gwarancje Spółki i Grupy 94
Ocena zarządzania zasobami finansowymi i ocena możliwości realizacji zamierzeń inwestycyjnych 96
Informacje o pożyczkach udzielonych w 2023 r., w tym podmiotom powiązanym 102
Umowy z firmą audytorską 104
Skład Grupy Kapitałowej 105
Pozostałe ujawnienia wymagane przez przepisy prawa 106
Jak zarządzamy ryzykiem 107
Oświadczenia Zarządu 111
Kontakt 113
3
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
List do Akcjonariuszy,
Partnerów i Klientów
z przyjemnością prezentuPaństwu raport finansowy
Grupy Echo Investment za rok 2023, w którym skutecznie
zrealizowaliśmy kolejne założenia strategii rentownego
wzrostu.
Grupa wypracowała w 2023 r. ponad 67 mln zł zysku net-
to przypadającego akcjonariuszom jednostki dominującej,
co było głównie rezultatem przekazania klientom kluczy
do 2 122 mieszkań oraz wyceny platformy Resi4Rent, któ-
ra oferuje już ponad 4,1 tys. mieszkań na wynajem w sze-
ściu największych miastach w Polsce. W samym tylko IV
kw. 2023 r. Resi4Rent rozpoczęło budowę około tysiąca
tego typu lokali.
W rok 2024 weszliśmy dobrze przygotowani do wykorzy-
stania możliwości, jakie niesie ze sobą odbicie na rynku
mieszkaniowym i skalowanie działalności Archicom –
naszej spółki, która przejęła całość kompetencji i projek-
w realizowanych w sektorze mieszkań na sprzedaż. Silną
pozycję rynkową Grupy wspiera również sytuacja w sekto-
rze komercyjnym i popyt na wielofunkcyjne projekty typu
destinations.
Dywersyfikujemy nasz portfel z korzyścią dla inwesto-
w – zgodnie z zapowiedzią, w I kw. 2024 r. ogłosiliśmy
nowe przedsięwzięcie joint-venture w sektorze living z tak
doświadczonymi partnerami, jak Griffin Capital Partners
i Signal Capital Partners. Celem nowej platformy jest
oddanie 5 tys. miejsc w prywatnych domach studenckich
w największych ośrodkach akademickich w Polsce. To
projekt z ogromnym potencjałem, wpisujący się w potrze-
by i styl życia młodych użytkowników.
Takie platformy jak nasze Resi4Rent i nowo utworzony
projekt z akademikami to dla nas doskonała okazja, aby
zarówno zwiększyć wykorzystanie własnego, jak i ryn-
kowego banku ziemi, uzyskać honorarium dewelopera
i docelowo zbudować produkt, który po osiągnięciu odpo-
wiedniego rozmiaru zostanie sprzedany, żeby zmaksymali-
zować zysk inwestorów.
Miastotwórcze projekty w najlepszych lokalizacjach
W 2023 roku w biurowcach Echo Investment wynaję-
to łącznie ponad 45 tys. mkw. powierzchni. Wszystkie
ukończone przez nas budynki biurowe są obecnie w peł-
ni wynajęte i prowadzimy intensywne rozmowy z inwe-
storami, ponieważ spodziewamy się ożywienia rynku
na przełomie drugiej połowy 2024 r. i pierwszej połowy
2025 r. Równolegle rozwijaliśmy koncept powierzchni
elastycznych CitySpace, który w całej Polsce oferuje już
blisko 4 tys. stanowisk pracy.
Nasze nowe projekty biurowe powstają obecnie w mia-
stach z największym popytem. W Warszawie trwa bu-
dowa Office House (31 tys. mkw.) – pierwszego obiektu
w wielofunkcyjnym kwartale Towarowa 22, a we Wro-
cławiu pierwszego etapu Swobodna SPOT (docelowo
41 tys. mkw.). W I kw. 2024 r. ogłosiliśmy też start projektu
mixed-use WITA w Krakowie (w tym ponad 26 tys. po-
wierzchni biurowej).
Widzimy duże zainteresowanie najemców naszymi nowo
rozpoczętymi biurowcami, ponieważ obecna podaż jest
bardzo niska, a nasze budynki będą gotowe już w 2025
roku, kiedy w naszej opinii rynek inwestycyjny będzie
się ożywiał. Równolegle rozwijamy koncept powierzchni
elastycznych CitySpace, który w całej Polsce oferuje już
blisko 4 tys. stanowisk pracy.
Szanowni Akcjonariusze, Partnerzy i Klienci,
4
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Projekty Echo Investment, oprócz roli miastotwórczej,
odpowiadają na potrzeby pracowników, którym biuro
pomaga osiągnąć pełną efektywność w każdym modelu
pracy. Budynki wyróżniają się też pod względem rozwią-
zań prośrodowiskowych, w tym w zakresie ograniczania
śladu węglowego.
Nasze nieruchomości handlowe – Galeria Młociny oraz
Libero Katowice mogą pochwalić się blisko 100% wyna-
jęciem. W 2023 r. obroty pierwszego centrum w porów-
naniu z 2022 r. wzrosły o 12% r/r, a odwiedzalność o 4%
r/r. W przypadku drugiego liczby te wynoszą odpowied-
nio 14 i 9%.
Zaufany partner dla inwestorów
W 2023 r. wprowadziliśmy do obrotu giełdowego i roz-
poczęliśmy notowania kolejnych serii obligacji dla inwe-
storów indywidualnych i instytucjonalnych. Grupa wy-
emitowała w ubiegłym roku obligacje o łącznej wartości
702 mln zł. Środki pozyskane w drodze emisji wspierają
nasze plany rozwojowe wraz z wysokim stanem gotów-
ki w Grupie – na koniec 2023 r. było to ponad 813 mln
zł. Łączna wartość naszych aktywów na koniec 2023 r.
to prawie 6 mld zł.
Rozszerzamy raportowanie ESG
Nasz biznes konsekwentnie budujemy w oparciu o najlep-
sze praktyki w zakresie zrównoważonego rozwoju. Opu-
blikowaliśmy także trzeci raport ESG Grupy, który po raz
pierwszy został opracowany zgodnie z nową dyrektywą
CSRD i standardami ESRS. W raporcie tym po raz pierw-
szy ujawnimy ślad węglowy w zakresie 3, a więc uwzględ-
niający emisje CO2 powstałe w całym łańcuchu wartości
Grupy.
Tymczasem zachęcam Państwa do szczegółowego zapo-
znania się z naszym raportem finansowym za 2023 r.
Z poważaniem
Nicklas Lindberg
Prezes Echo Investment
Grupa Echo Investment
– wiodący uczestnik sektora
nieruchomości w Polsce
Grupa Echo Investment to jedyny polski pod-
miot z tak szerokim doświadczeniem na naj-
większym rynku nieruchomości w Europie
Środkowo-Wschodniej. Odpowiada za całość
procesu inwestycyjnego związanego z realizacją
projektów deweloperskich. Grupę tworzy łącz-
nie blisko 200 spółek zależnych i współzależ-
nych, w tym Archicom, który w 2023 r. przejął
wszystkie kompetencje Grupy w obszarze
biznesu mieszkaniowego, platforma Resi4Rent
oferująca usługę mieszkań w abonamencie oraz
CitySpace działające w segmencie biur ela-
stycznych. Pod marką Echo Investment prowa-
dzone są operacje w sektorze biurowym i retail,
a także realizacja wielofunkcyjnych projektów
destinations.
Rozwój w oparciu o strategię
zrównoważonego wzrostu
Działalność Grupy Echo Investment przyczynia
się do rozwoju sektora budownictwa i nieru-
chomości w Polsce, którego wielkość wraz
z branżami kooperującymi szacowana jest na co
najmniej 10 proc. PKB. Dzięki technologicznym
innowacjom oraz rozwiązaniom ekologicznym
wprowadzanym w projektach Grupy, ma ona
realny wpływ na podnoszenie jakości życia
w Polsce oraz konkurencyjności gospodarki
w wymiarze krajowym i lokalnym.
Pomimo zmiennego otoczenia makroekono-
micznego, w 2023 r. Grupa z powodzeniem
korzystała z powrotu rynku mieszkaniowego na
ścieżkę wzrostu, a także ze stabilnego zapotrze-
bowania na nowoczesne biura. Wybory kupu-
jących i najemców kształtowane przez zmianę
stylu życia i pracy – większą mobilność, pracę
hybrydową i zwrot ku rozwiązaniom bezpiecz-
nym dla środowiska i ludzi, pozytywnie wpływa-
ją na popyt i wycenę aktywów Grupy.
W trosce o zrównoważony rozwój oraz potrzeby
wszystkich interesariuszy, Grupa Echo Invest-
ment regularnie raportuje swoje cele i działania
w obszarze ESG. Jej strategia zakłada stałe
dążenie do zeroemisyjności realizowanych
projektów oraz fundamentalny wkład w pra-
widłowy rozwój miast. Budynki wyróżniają się
pod względem rozwiązań prośrodowiskowych,
w tym w zakresie ograniczania śladu węglowe-
go, co jest jednym z głównych założeń strategii
ESG Grupy.
Echo i Archicom zawarły 1 835 umów
przedwstępnych i deweloperskich. W ręce
klientów trafiły klucze do 2 122 mieszkań.
Resi4Rent utrzymało pozycję największego gra-
cza w sektorze mieszkań na wynajem w Polsce,
dysponując ponad 4,1 tys. gotowych lokali
w 13 lokalizacjach.
W biurowcach Echo Investment wynajęto
łącznie ponad 45 tys. mkw.
powierzchni.
Wystartowała budowa 47 tys. mkw. po-
wierzchni biurowej
w budynku Office House
w Warszawie i pierwszym etapie Swobodna
SPOT we Wrocławiu.
Docelowo około 1,6 tys. mieszk
i 3,5 ha terenów zieleni
znajdzie się w jed-
nej z największych inwestycji mieszkaniowych
Grupy – powstającym osiedlu Modern Moko-
w w Warszawie.
Grupa Echo-Archicom ogłosiła
Strategię ESG 2030.
450 uczniów będzie uczyć się w modelo-
wej publicznej szkole podstawowej, którą Echo
Investment finansuje i realizuje przy ul. Kon-
struktorskiej w Warszawie.
Rok 2023
w liczbach
Sprawozdanie
Zarządu
Kompleks biurowy Swobodna, Wrocław
7
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Podstawowym przedmiotem działalności Grupy Echo
Investment jest budowa, wynajem i sprzedaż nieruchomo-
ści handlowych i biurowych, budowa i sprzedaż inwestycji
mieszkaniowych, a także obrót nieruchomościami.
Spółka matka – Echo Investment S.A. z siedzibą w: Kielce,
al. Solidarności 36 – została zarejestrowana w Kielcach 30
czerwca 1994 r. i jest wpisana do Krajowego Rejestru Są-
dowego pod numerem 0000007025 przez Sąd Rejonowy
w Kielcach X Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru
Sądowego.
Akcje Spółki od 5 marca 1996 r. są notowane na
Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.
Należą do Warszawskiego Indeksu Giełdowego WIG,
subindeksu sWIG80, oraz indeksu branżowego – WIG-
Nieruchomości. Miejscem prowadzenia działalności
Spółki jest Polska. Jednostką dominującą wobec Echo
Investment spółka akcyjna jest Lisala Sp. z o.o., a jednostką
dominującą najwyższego szczebla grupy jest Dayton-Invest
Kft., którą kontroluje na najwyższym poziomie Tibor Veres.
Czas trwania Spółki jest nieograniczony.
Od zakończenia poprzedniego okresu sprawozdawczego
nie nastąpiły zmiany w nazwie jednostki sprawozdawczej
lub innych danych identyfikacyjnych.
Stan średniomiesięcznego zatrudnienia w Grupie Echo
Investment na 31 grudnia 2023 r. wynosił 533 osoby,
w przeliczeniu na pełne etaty.
Ilekroć w niniejszym dokumencie jest mowa o Grupie Echo
Investment lub Echo Investment, oznacza to spółkę-matkę
Echo Investment S.A. ze wszystkimi spółkami zależnymi,
łącznie z Archicom S.A. i jej spółkami zależnymi. Określenie
Grupa Echo oznacza spółkę-matkę Echo Investment S.A.
ze spółkami zależnymi, z wyłączeniem Archicom S.A. i jej
spółek zależnych. Określenie Grupa Archicom oznacza
tylko spółkę Archicom S.A. i jej spółki zależne.
Podstawowe
informacje
o Spółce i Grupie
01
Kielce
1996 rok
Debiut Echo Investment
na GPW
8
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Zarząd
Nicklas
Lindberg
Prezes
Maciej
Drozd
Wiceprezes
ds. finansowych
Artur
Langner
Wiceprezes
Rafał
Mazurczak
Członek Zarządu
Małgorzata
Turek
Członek Zarządu
Życiorysy zawodowe członków zarządu są opisane
w Oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego.
9
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Rada Nadzorcza
Margaret
Dezse
Niezależny Członek
Rady Nadzorczej
Przewodnicząca
Komitetu Audytu
Noah M.
Steinberg
Przewodniczący
Tibor
Veres
Wiceprzewodniczący
Sławomir
Jędrzejczyk
Niezależny Członek
Rady Nadzorczej
Wiceprzewodniczący
Komitetu Audytu
Maciej
Dyjas
Członek Rady
Nadzorczej
Nebil
Senman
Członek Rady
Nadzorczej
Członek Komitetu
Audytu
Bence
Sass
Członek Rady
Nadzorczej
Péter
Kocsis
Członek Rady
Nadzorczej
Życiorysy zawodowe członków Rady Nadzorczej są opisane
w Oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego.
10
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Pozycja lidera
Strategia Rentownego Wzrostu
Echo Investment jest największą firmą deweloperską dziającą w Polsce
pod względem liczby i powierzchni realizowanych projektów. Jesteśmy
aktywni w segmencie nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych.
Strategia rentownego wzrostu zakłada, że spółka będzie należała do czołówki
deweloperów zarówno w segmencie mieszkaniowym, jak i komercyjnym, co
zakłada wkszą dynamikę wzrostu w segmencie mieszkaniowym. Da skala
działalności pozwala na optymalne wykorzystanie zasobów.
Strategia Rentownego
Wzrostu w działaniu
02
Zarząd Echo Investment w porozumieniu z Radą Nadzor-
czą przygotował i wdrożył w 2016 r. strategię rentowne-
go wzrostu. Zgodnie z nią, w potwierdzonych w 2020 r.
kierunkach strategicznych Grupa kładzie szczególny nacisk
na rozwój w sektorze mieszkaniowym i zwiększa znaczenie
swoich wielofunkcyjnych, dużych projektów „destinations”.
Strategia Echo opiera się na następujących filarach:
Podjęte działania
Osiągnięcie pozycji lidera pod względem liczby budowanych i sprzedawa-
nych mieszkań klientom indywidualnym oraz firmie Resi4Rent,
Zakup w 2021 r. pakietu większościowego akcji dewelopera mieszkaniowego
Archicom, dzięki czemu grupa wesa do grona pciu największych dewelo-
perów sprzedacych mieszkania klientom indywidualnym w Polsce,
Przeniesienie w sierpniu 2023 r. wyodrębnionego biznesu mieszkaniowego
Grupy Echo Investment do Archicom, dzięki czemu każda ze spółek będzie
miała możliwość wyspecjalizowania się w swoim sektorze branży deweloper-
skiej, w celu maksymalizacji korzci ekonomicznych wynikacych z takiej
specjalizacji.
Istotne podniesienie w drugiej powie 2023 r. kapitałów własnych Archicom
poprzez uplasowanie kolejnych gotówkowych emisji akcji D i E co podnosi
możliwości Spółki w zakresie zawierania transakcji kupna terew inwesty-
cyjnych i tempa zwiększania potencju rozwoju segmentu mieszkaniowego.
Zwiększenie sprzedy w segmencie mieszkań dla klientów indywidualnych
z poziomu sprzedaży ok. 600 mieszkań w 2015 r. do ok. 1 835 mieszkań
w 2023 r.,
Rozwijanie spółki Resi4Rent, która jest już największym prywatnym podmio-
tem w Polsce wynajmucym mieszkania,
Zabezpieczenie dużego banku ziemi, pozwalającego na dalsze zwkszanie
udziału w rynki mieszkań na sprzedaż i wynajem,
Utrzymywanie pozycji lidera na rynku biurowym (pod wzgdem powierzchni
w budowie i przygotowaniu, a także wynajmu),
Poszukiwanie nowych nisz biznesowych m.in. w najmie krótkoterminowym
(poprzez rozwój spółki CitySpace),
Utrzymanie silnej pozycji w sektorze handlowym (pod względem innowacyj-
ności oraz relacji z najemcami),
Wzmacnianie przewagi konkurencyjnej poprzez przygotowanie i budowanie
projekw wielofunkcyjnych, wymagający łączenia różnych kompetencji
i szybsze realizowanie inwestycji.
11
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Duże wielofunkcyjne projekty
Wieloletnie doświadczenie Echo Investment w trzech sektorach nieruchomo-
ści daje przewagę konkurencyjną, polegającą na umietności realizowania
dużych, wielofunkcyjnych i miastotrczych projektów. Dzięki temu Grupa
może kupować wksze tereny, których jednostkowa cena jest nsza a kon-
kurencja kupujących znacznie mniejsza. Łączenie funkcji pozwala na szybsze
zakończenie projektu oraz kompleksowe projektowanie przestrzeni miejskiej.
Podjęte działania
Systematyczne zwiększanie banku ziemi pod duże, wielofunkcyjne projekty
oraz ich udziału w całym banku ziemi Grupy,
Ukończenie z dym sukcesem pierwszych inwestycji łączących funkcje biu-
rową, handlową, rozrywkową i mieszkaniową – Browary Warszawskie i Moje
Miejsce w Warszawie,
Budowa projektów Fuzja i Zenit w Łodzi, które już cieszą się popularno-
ścią wśród kupujących mieszkania, najemców czy inwestorów kupujących
biurowce,
Przygotowanie kolejnych inwestycji o dużej skali urbanistycznej m.in. przy
ul. Towarowej 22 oraz Wołoskiej w Warszawie, Wita Stwosza w Krakowie,
Opieńskiego w Poznaniu, KEN w Warszawie, i Kapelanka w Krakowie,
Poszukiwanie kolejnych dych terenów o przeznaczeniu wielofunkcyjnym.
To najsilniejszy gospodarczo kraj oraz rynek nieruchomości w Europie
Środkowo-Wschodniej. Echo Investment, jako podmiot działający tu
od ponad dwóch dekad, zna doskonale jego potencjał, realia i zasady
funkcjonowania. Skupiamy się na realizowaniu projektów w siedmiu
najważniejszych miastach kraju, które są jednocześnie najbardziej
atrakcyjnymi i płynnymi rynkami nieruchomości: Warszawie, Trójmie-
ście, Wrocławiu, Poznaniu, Katowicach, Krakowie i Łodzi.
Polska
Działalność deweloperska
Przyjęta strategia zakłada skupienie się na działalności deweloperskiej,
na którą składają się takie czynności, jak zakup działki (nieruchomo-
ści), przygotowanie projektu, budowa, wynajem, aktywne zarządzanie
w celu podniesienia wartości nieruchomości, a następnie sprzedaż go-
towego projektu w optymalnym momencie z punktu widzenia możliwej
do uzyskania stopy zwrotu, zarządzania kapitałem, oczekiwań i trendów
rynkowych. Większość aktywów grupy stanowią nieruchomości miesz-
kaniowe i komercyjne w budowie.
Podjęte działania
Wydzielenie pracujących aktywów biurowych i handlowych w 2016 r.
do osobnej spółki EPP i sprzedaż wszystkich jej udziałów w latach
2016-2018,
Sprzedaż biurowców i centrów handlowych w optymalnym momencie
z punktu widzenia możliwej do uzyskania stopy zwrotu, zarządzania
kapitałem, oczekiwań i trendów rynkowych – w tym także w trakcie
budowy lub w szybkim czasie po jej zakończeniu,
Prowadzenie procesu sprzedaży inwestycji mieszkaniowych w taki
sposób, by w momencie oddania do użytku 80 proc. lokali było
sprzedane,
Świadczenie usług deweloperskich dla zewnętrznych firm za wyna-
grodzeniem.
Podjęte działania
Zakup nieruchomości pod przyszłe projekty wyłącznie w siedmiu
największych miastach Polski,
Sprzedaż wszystkich działek zlokalizowanych poza Polską,
Sprzedaż wszystkich aktywów spoza głównej działalności.
12
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Współpraca
ze sprawdzonymi partnerami
Echo Investment ceni długotrwałe relacje biznesowe ze sprawdzonymi
partnerami, które tworzą synergie dla obu stron. Działalność dewelo-
perska Echo Investment jest komplementarna wobec działalności tych
podmiotów. Taka współpraca ułatwia rozszerzanie skali działalności,
przyspiesza realizację inwestycji i ogranicza ryzyka. Echo Investment
inwestuje wspólnie z partnerami w projekty wymagające większe-
go zaangażowania finansowego, świadczy im usługi (deweloperskie,
wynajmu, etc.) oraz zapewnia pierwszeństwo w zakupie gotowych
aktywów na rynkowych warunkach. Wszystkie istotne umowy pomię-
dzy Echo Investment a jego partnerami są dyskutowane i aprobowane
przez Radę Nadzorczą.
Podjęte działania
Partnerstwo z renomowanymi podmiotami przy dużych i kapita-
łochłonnych projektach deweloperskich, jak Galeria Młociny w War-
szawie (EPP) i Towarowa 22 w Warszawie (AFI Europe), w których
Echo ma 30 proc. udziałów i prowadzi proces deweloperski i leasin-
gowy za wynagrodzeniem,
Partnerstwo z globalnym funduszem PIMCO przy rozwijaniu spółki
Resi4Rent, w której Echo Investment ma 30 proc. udziałów i dla której
świadczy usługi przygotowania i prowadzenia inwestycji za wynagro-
dzeniem.
13
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Budowa
Zakup dziek
Gotówka
Dywidenda
Pozwolenia,
projekt architektoniczny
Sprzedaż
Marketing
Wynajem,
aktywne zardzanie
nieruchomościami
komercyjnymi
Grupa Echo Investment jest organizatorem całego pro-
cesu inwestycyjnego projektu nieruchomościowego, od
zakupu nieruchomości, przez uzyskiwanie decyzji admini-
stracyjnych, organizację finansowania, nadzór nad budo-
wą, aż do wynajmu, oddania obiektu do użytku, aktywne
zarządzanie nim w celu podniesienia wartości, podjęcia
decyzji o sprzedaży i zrealizowania sprzedaży w optymal-
nym momencie z punktu widzenia możliwej do uzyskania
stopy zwrotu, zarządzania kapitałem, oczekiwań i trendów
rynkowych. Czynności te wykonuje w większości przypad-
w poprzez zależne od siebie spółki celowe.
Podstawowa działalność Grupy Echo Investment dzieli się
na następujące segmenty:
1. budowa i sprzedaż lokali mieszkalnych,
2. budowa, wynajem, aktywne zarządzanie w celu podnie-
sienia wartości i sprzedaż nieruchomości komercyjnych
– biurowców i centrów handlowych,
3. świadczenie usług wynajmu elastycznej powierzchni
biurowej poprzez spółkę CitySpace,
4. świadczenie usług dla innych podmiotów, m.in. dla
Resi4Rent czy Student Depot (generalny wykonawca,
inwestor zastępczy, wynajem, konsulting i inne),
5. współkontrolowanie projektów join venture: budynki
z mieszkaniami na wynajem Resi4Rent, Galeria Młociny
w Warszawie oraz kompleks biurowo-mieszkaniowy
destination” Towarowa 22 w Warszawie.
Model biznesowy
03
14
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Wybrane dane
finansowe Grupy
04
Skonsolidowane dane
finansowe Grupy
[tys. PLN] [tys. EUR]
stan na
31.12.2023
stan na
31.12.2022
stan na
31.12.2023
stan na
31.12.2022
Przychody ze sprzedaży 1 573 293 1 394 306 347 428 297 401
Zysk operacyjny 180 695 275 403 39 903 58 743
Zysk (strata) brutto 178 321 219 001 39 378 46 712
Zysk za rok obrotowy przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej 67 428 127 150 14 890 27 121
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (274 784) 9 184 (60 680) 1 959
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (106 951) 584 836 (23 618) 124 744
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej 253 574 (240 703) 55 996 (51 341)
Przepływy pieniężne netto, razem (128 161) 353 317 (28 302) 75 361
Aktywa razem 5 961 838 6 087 012 1 371 168 1 297 898
Kapitał własny przypisany akcjonariuszom jednostki dominucej 1 690 053 1 643 778 388 697 350 493
Zobowiązania długoterminowe 2 116 182 1 962 076 486 702 418 362
Zobowiązania krótkoterminowe 1 817 567 2 318 624 418 024 494 387
Liczba akcji 412 690 582 412 690 582 412 690 582 412 690 582
Zysk (strata) na jedną akcję zwykłą 0,16 0,31 0,04 0,07
Wartość księgowa na jedną akcję 4,10 3,98 0,94 0,85
Zastosowany kurs euro
W okresach objętych sprawozdaniem, do przeliczenia
wybranych danych finansowych zastosowano średnie kur-
sy wymiany złotego w stosunku do euro, ustalane przez
Narodowy Bank Polski.
Kurs obowiązujący na ostatni dzień okresu sprawozdaw-
czego:
4,3480 zł/euro na 31 grudnia 2023 r.,
4,6899 zł/euro na 31 grudnia 2022 r.
Średni kurs w okresie, obliczony jako średnia arytme-
tyczna kursów obowiązujących na ostatni dzień każdego
miesiąca w danym okresie:
4,5284 zł/euro
w okresie 1 stycznia 2023 r. – 31 grudnia 2023 r.,
4,6883 zł/euro
w okresie 1 stycznia 2022 r. – 31 grudnia 2022 r.
15
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Podstawowe wielkości
ekonomiczno-
finansowe ujawnione
w rocznych
sprawozdaniach
finansowych Spółki
oraz Grupy
05
Aktywa i pasywa
Wartość aktywów [mln PLN]
Echo Investment S.A. Grupa Kapitałowa Echo Investment
3 005
2023
3 526
2021
3 118
2022
5 962
2023
6 435
2021
6 087
2022
16
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
25%
72%
3%
Struktura aktywów
Echo Investment S.A.
Echo Investment S.A.
Grupa Kapitałowa Echo Investment
48%
2%
50%
15%
85%
– Aktywa trwałe – Aktywa obrotowe Aktywa przeznaczone do sprzedaży
Struktura aktywów trwałych
Inwestycje w jednostkach zależnych, współzależnych i stowarzy-
szonych
– Udzielone pożyczki
– Pozostałe
– Nieruchomości inwestycyjne
Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsię-
wzięciach wycenianych metodą praw własności
Nieruchomości inwestycyjne w budowie
Grupa Kapitałowa Echo Investment
20%
20%
22%
38%
2 949 tys. PLN
2 561 tys. PLN
5 962 tys. PLN3 005 tys. PLN
17
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
1%
28%
54%
10%
3%
Struktura aktywów obrotowych
Struktura Pasywów
Zapasy
Należności handlowe i pozostałe
– Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
– Należności z tytułu podatku dochodowego
– Udzielone pożyczki
– Należności z tytułu pozostałych podatków
– Inne aktywa finansowe
– Pochodne instrumenty finansowe
– Pozostałe
Kapitał własny
– Zobowiązania długoterminowe
Zobowiązania krótkoterminowe
Echo Investment S.A. Grupa Kapitałowa Echo Investment
Echo Investment S.A. Grupa Kapitałowa Echo Investment
41%
24%
35%
30%
34%
36%
19%
31%
24%
23%
3%
2%
1%
1%
444 tys. PLN 2 864 tys. PLN
3 005 tys. PLN 5 962 tys. PLN
18
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
2023
0,12
2021
0,24
2022
0,07
2023
2023
0,16
118
Rachunek zysków i strat
Przychody
ze sprzedaży
[mln PLN]
2021
1 533
2022
1 394
Echo Investment S.A.
Grupa Kapitałowa
Echo Investment
Zysk operacyjny
[mln PLN]
Zysk brutto
[mln PLN]
Zysk netto
[mln PLN]
Zysk netto
na jedną akcję
[PLN]
105
2021
254
2022
42
2023
50
2023
157
2023
438
2021
354
2022
133
2023
2023
1 573
2021
314
2021
261
2022
275
2023
181
2023
178
2021 2022
0,31
0,46
32
2021
100
2022
2022
219
2021 2022
157
205
28
2021
100
2022
19
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
316
Przepływy pieniężne
Przepływy
pieniężne
w 2023 r.
[mln PLN]
Przepływy
pieniężne
z działalności
operacyjnej
[mln PLN]
Przepływy
pieniężne
z działalności
inwestycyjnej
[mln PLN]
z działalności operacyjnej
z działalności inwestycyjnej
– z działalności finansowej
2021
2022
– 2023
2021
2022
– 2023
Echo Investment S.A.
Grupa Kapitałowa
Echo Investment
-275
-39-41
316
-39
-289
254
49
-107
604
142
553
585
119
-275
9
-107
20
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Przepływy pieniężne
2021
2022
– 2023
Przepływy
pieniężne
z działalności
finansowej
[mln PLN]
Echo Investment S.A.
Grupa Kapitałowa
Echo Investment
-462
-241
254
-225
-289
-471
Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej
– struktura segmentowa na 31 grudnia 2023 r. [tys. PLN]
Razem Mieszkania Resi4Rent
Nieruchomości
komercyjne
2023 2022 2023 2022 2023 2022 2023 2022
Aktywa
Aktywa trwałe
Wartości niematerialne 76 365 71 752 74 142 69 758 - - 2 223 1 994
Rzeczowe aktywa trwałe 56 489 60 409 32 402 11 880 - - 24 087 48 529
Nieruchomości inwestycyjne 1 144 456 1 094 638 - 32 938 - - 1 144 456 1 061 700
Nieruchomci inwestycyjne w budowie 583 506 486 625 - - - - 583 506 486 625
Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych
i wspólnych przedsięwzięciach wycenia-
nych metodą praw własnci oraz w jed-
nostkach powiązanych
642 468 478 180 - - 259 814 169 192 382 654 308 988
Długoterminowe aktywa finansowe 267 757 326 675 695 3 476 263 501 220 628 3 561 102 571
Pochodne instrumenty finansowe - 26 251 - 8 620 - 1 653 - 15 978
Pozostałe aktywa 1 655 1 549 1 655 1 549 - - - -
Aktywa z tytu odroczonego podatku
dochodowego
112 993 94 494 77 844 53 403 - 22 35 149 41 069
Tereny pod zabudowę 63 063 21 359 59 356 17 652 - - 3 707 3 707
2 948 752 2 661 932 246 094 199 276 523 315 391 495 2 179 343 2 071 161
Aktywa obrotowe
Zapasy 1 553 824 1 592 885 1 461 739 1 505 274 - 656 92 085 86 956
Należnci z tytułu podatku dochodowego 15 199 14 925 6 155 2 831 34 - 9 010 12 094
Należnci z tytułu pozostych podatków 80 801 81 762 64 370 40 517 58 239 16 373 41 006
Należnci handlowe i pozostałe 291 400 333 577 171 345 192 479 16 998 8 442 103 057 132 655
Krótkoterminowe aktywa finansowe 38 392 15 327 - 586 - - 38 392 14 741
Pochodne instrumenty finansowe 11 065 366 3 565 - 670 - 6 830 366
Inne aktywa finansowe 59 730 88 914 27 463 55 436 - - 32 267 33 478
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 813 836 941 997 442 647 271 245 508 237 370 681 670 515
2 864 247 3 069 753 2 177 284 2 068 368 18 268 9 574 668 695 991 811
Aktywa przeznaczone do sprzedaży 148 839 355 327 - - - - 148 839 355 327
3 013 086 3 425 080 2 177 284 2 068 368 18 268 9 574 817 534 1 347 138
Aktywa razem 5 961 838 6 087 012 2 423 378 2 267 644 541 583 401 068 2 996 877 3 418 300
21
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
06
Segmenty Grupy
Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej
– struktura segmentowa na 31 grudnia 2023 r. [tys. PLN]
Razem Mieszkania Resi4Rent
Nieruchomości
komercyjne
2023 2022 2023 2022 2023 2022 2023 2022
Kapitał własny i zobowzania
Kapitał własny 2 028 089 1 806 312 814 998 644 061 283 446 213 517 929 645 948 734
2 028 089 1 806 312 814 998 644 061 283 446 213 517 929 645 948 734
Zobowiązania długoterminowe
Kredyty, pożyczki i obligacje 1 708 807 1 609 032 630 194 340 732 177 256 131 396 901 357 1 136 904
Zobowiązanie z tytu nabycia akcji - - - - -
331 - - 331
Rezerwy długoterminnowe 9 283 5 356 7 513 5 356 - - 1 770 -
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowe-
go
154 154 140 651 75 022 65 431 - - 79 132 75 220
Zobowiązania z tytu leasingu 142 037 138 837 20 093 13 610 - - 121 944 125 228
Zobowiązania pozostałe 101 570 68 200 25 884 30 299 - - 75 686 37 901
Zobowiązania z tytu umów z klientami - - - - - - -
2 116 182 1 962 076 758 706 455 428 177 256 131 396 1 180 220 1 375 253
Zobowiązania krótkoterminowe
Kredyty, pożyczki i obligacje 631 767 667 980 197 701 154 945 63 806 55 484 639 091 457 551
Kredyty, pożyczki i obligacje finansuce nieruchomo-
ści przeznaczone do sprzedy
54 122 142 494 - - - - 54 122 142 494
Zobowiązanie z tytu nabycia akcji - 51 478 - 51 478 - - - -
Pochodne instrumenty finansowe 441 - - - - - 441 -
Zobowiązania z tytu podatku dochodowego 4 812 31 174 4 083 7 573 - - 729 23 601
Zobowiązania z tytu pozostych podatków 12 368 147 176 11 620 25 287 - - 748 121 889
Zobowiązania handlowe 113 965 142 867 58 676 84 275 116 480 55 173 58 112
Zobowiązania z tytu dywidendy 6 986 90 792 6 986 84 214 - - - 6 578
Zobowiązania z tytu leasingu 72 097 96 389 22 636 60 768 - - 49 461 35 621
Rezerwy krótkoterminowe 31 339 51 238 16 318 20 252 - 188 15 021 30 798
Zobowiązania pozostałe 162 409 238 348 78 281 66 512 13 959 4 70 169 171 832
Zobowiązania z tytu umów z klientami 457 377 613 679 453 373 612 851 3 000 - 1 004 828
1 816 514 2 273 615 849 674 1 168 156 80 881 56 156 885 959 1 049 304
Zobowiązania dotyczące aktywów przeznaczo-
nych do sprzedy
1 053 45 009 - - - - 1 053 45 009
1 817 567 2 318 624 849 674 1 168 156 80 881 56 156 887 012 1 094 313
Kapitał własny i zobowzania razem 5 961 838 6 087 012 2 423 378 2 267 644 541 583 401 068 2 996 877 3 418 300
22
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Skonsolidowany rachunek zysków i strat – struktura segmentowa
za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 r. [tys. PLN]
Razem Mieszkania Resi4Rent
Nieruchomości
komercyjne
2023 2022 2023 2022 2023 2022 2023 2022
Przychody ze sprzedaży 1 573 293 1 394 306 1 293 422 1 109 627 35 409 16 873 244 462 267 806
Koszt własny sprzedaży (1 085 831) (901 913) (890 262) (732 132) (15 126) (9 115) (180 443) (160 666)
Zysk brutto ze sprzedaży 487 462 492 393 403 160 377 495 20 283 7 758 64 019 107 140
Zysk (strata) z nieruchomości inwestycyj-
nych
(75 920) (11 427) - - - - (75 920) (11 427)
Koszty administracyjne związane z realiza-
cją projektów
(61 891) (71 390) (45 673) (53 090) (541) (581) (15 677) (17 719)
Koszty sprzedy (49 412) (50 038) (42 632) (40 213) (519) (1 152) (6 261) (8 673)
Koszty ogólnego zardu (105 983) (84 264) (47 686) (35 613) (17 128) (11 462) (41 169) (37 189)
Pozostałe przychody operacyjne 12 846 18 323 7 430 4 329 13 - 5 403 13 994
Pozostałe koszty operacyjne (26 407) (18 194) (14 397) (5 336) (6) - (12 004) (12 858)
Zysk operacyjny 180 695 275 403 260 202 247 573 2 102 (5 437) (81 609) 33 268
Przychody finansowe 18 750 50 496 12 268 17 708 10 287 6 783 (3 805) 26 005
Koszty finansowe (187 122) (154 699) (61 765) (52 053) (9 472) (8 470) (115 885) (94 176)
Zysk (strata) z tytułu pochodnych instru-
mentów walutowych
403 (5 725) - (3 207) - - 403 (2 518)
Zysk (strata) z tytułu różnic kursowych 68 232 (15 151) 9 141 (3 901) 1 680 (346) 57 411 (10 904)
Udział w zyskach (stratach) jednostek
ujmowanych metodą praw własności
97 363 68 677 - - 94 339 69 140 3 024 (463)
Zysk brutto 178 321 219 001 219 846 206 120 98 936 61 670 (140 461) (48 789)
Podatek dochodowy (60 458) (62 455) (71 661) (58 780) (32 249) (17 587) 43 452 13 913
Zysk netto, w tym: 117 863 156 546 148 185 147 339 66 687 44 083 (97 009) (34 876)
Zysk przypadający akcjonariuszom jed-
nostki dominującej
67 428 127 150 97 730 117 939 66 687 44 083 (96 989) (34 872)
Zysk udziałowców niekontrolujących 50 435 29 396 50 455 29 400 - - (20) (4)
23
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
24
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Struktura akcjonariatu
Echo Investment S.A.
i opis akcji
07
66,00%
9,64%
11,49%
12,87%
Lisala Sp. z o.o.
(Wing IHC Zrt oraz Griffin Capital Partners)
– Nationale-Nederlanden OFE
Allianz Polska OFE
– Pozostali akcjonariusze poniżej 5 proc. głosów
% kapitału na 27 marca 2024 r.
Kapitał zakładowy Spółki wynosi 20 634 529,10 zł i dzieli
się na 412 690 582 akcje o wartości nominalnej 0,05 zł
każda. Każda akcja Spółki daje prawo do jednego głosu na
Walnym Zgromadzeniu. W Spółce nie ma akcji uprzywile-
jowanych.
Znaczący Akcjonariusze posiadający co najmniej 5 proc. udział
w ogólnej liczbie głosów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy Spółki
na dzień podpisania niniejszego sprawozdania, tj. na 27 marca 2024 r.
Akcjonariusz liczba akcji % kapitału liczba głosów % głosów
Lisala Sp. z o.o. (Wing IHC Zrt with Griffin Capital Partners) 272 375 784 66.00 272 375 784 66.00
Nationale-Nederlanden OFE 47 413 000 11.49 47 413 000 11.49
Allianz Polska OFE 39 781 769 9.64 39 781 769 9.64
Pozostali akcjonariusze poniżej 5 proc. głosów 53 120 029 12.87 53 120 029 12.87
25
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Znaczący Akcjonariusze posiadający co najmniej 5 proc. udział
w ogólnej liczbie głosów na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy Spółki
na dzień publikacji niniejszego sprawozdania, tj. na 31 grudnia 2023 r.
Akcjonariusz liczba akcji % kapitału liczba głosów % głosów
Lisala Sp. z o.o. (Wing IHC Zrt with Griffin Capital Partners) 272 375 784 66.00 272 375 784 66.00
Nationale-Nederlanden OFE 47 413 000 11.49 47 413 000 11.49
Allianz Polska OFE 39 781 769 9.64 39 781 769 9.64
Pozostali akcjonariusze poniżej 5 proc. głosów 53 120 029 12.87 53 120 029 12.87
Akcje w posiadaniu osób zarządzających i nadzorujących
na dzień podpisania raportu tj. 27 marca 2024 r.
Osoby zarządzające i nadzorujące liczba akcji % kapitału liczba głosów % głosów
Nicklas Lindberg – prezes zarządu 945 772 0.23 945 772 0.23
Maciej Drozd – wiceprezes zarządu 291 065 0.07 291 065 0.07
Péter Kocsis – członek rady nadzorczej 111 084 0.03 111 084 0.03
Bence Sass – conek rady nadzorczej 50 000 0.01 50 000 0.01
Akcje w posiadaniu osób zarządzających i nadzorujących
na 31 grudnia 2023 r.
Osoby zarządzające i nadzorujące liczba akcji % kapitału liczba głosów % głosów
Nicklas Lindberg – prezes zarządu 945 772 0.23 945 772 0.23
Maciej Drozd – wiceprezes zarządu 291 065 0.07 291 065 0.07
Péter Kocsis – członek rady nadzorczej 111 084 0.03 111 084 0.03
Bence Sass – conek rady nadzorczej 50 000 0.01 50 000 0.01
66,00%
9,64%
11,49%
12,87%
Lisala Sp. z o.o.
(Wing IHC Zrt oraz Griffin Capital Partners)
– Nationale-Nederlanden OFE
Allianz Polska OFE
– Pozostali akcjonariusze poniżej 5 proc. głosów
% kapitału na 31 grudnia 2023 r.
26
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Istotne zmiany w strukturze
akcjonariatu w 2023 r. oraz na dzień
podpisania raportu
W 2023 r. Spółka otrzymała:
zawiadomienie od spółki Wing International Zrt.,doty-
czące pośredniego nabycia 272 375 784 akcji spółki
Echo Investment S.A. od Wing IHC Zrt. Jak wyjaśniono
w zawiadomieniu, transakcja dotyczy podmiotów z tej
samej grupy kapitałowej,
komunikat od PTE Allianz Polska S.A., zarządzającego
Allianz Polska OFE, że po likwidacji Drugiego Allianz
OFE na rachunku Allianz OFE zapisanych było 39 781
769 akcji, stanowiących 9,64 proc. udziału w kapitale
zakładowym Spółki, co daje prawo do wykonywania 39
781 769 głosów z akcji stanowiących 9,64 proc udziału
w ogólnej liczbie głosów na WZA Spółki.
Od daty publikacji ostatniego raportu finansowego, tj. od
28 listopada 2023 r., miała miejsce jedna zmiana dotyczą-
ca akcji posiadanych przez osoby zarządzające i nadzoru-
jące. W wyniku transakcji giełdowej, Prezes Zarządu nabył
39 400 akcji Spółki (RB Nr 52/2023).
Informacje o umowach, w wyniku
których mogą w przyszłości nastąpić
zmiany w proporcjach posiadanych
akcji przez dotychczasowych
Akcjonariuszy
Spółce nie są znane umowy, w wyniku których mogą w
przyszłości nastąpić zmiany w proporcjach posiadanych
akcji przez dotychczasowych akcjonariuszy.
Akcje własne
Obecnie Spółka nie posiada akcji własnych.
Ograniczenia związane
z przenoszeniem praw własności
papierów wartościowych oraz
dające specjalne uprawnienia
kontrolne
Papiery wartościowe wyemitowane przez Echo Invest-
ment S.A. nie dają specjalnych uprawnień kontrolnych ich
posiadaczom. Spółka Echo Investment S.A. nie posiada
informacji o ograniczeniach w wykonywaniu prawa głosu
ani w przenoszeniu praw własności przez posiadaczy jej
papierów wartościowych.
Notowania akcji
Echo Investment S.A.
Akcje Echo Investment S.A. zadebiutowały na Giełdzie Pa-
pierów Wartościowych w Warszawie 5 marca 1996 r. Kurs
akcji w dniu debiutu wyniósł 0,43 zł. W ostatnim roku kurs
akcji Echo Investment S.A. wg cen zamknięcia kształtow
się następująco:
w ostatnim dniu 2022 r. kurs wyniósł 3,02 zł,
minimum w 2023 r. to 3,00 zł (1 marca), cena maksy-
malna to 4,41 zł (11 września),
na zamknięcie ostatniej sesji w 2023 r. kurs wyniósł
4,00 zł.
Według stanu na 31 grudnia 2023 r. akcje Echo Invest-
ment S.A. wchodziły w skład następujących indeksów
giełdowych warszawskiej giełdy:
WIG
Indeks WIG to pierwszy indeks giełdowy i jest obliczany
od 16 kwietnia 1991 r. Pierwsza wartość indeksu WIG wy-
nosiła 1000 pkt. Obecnie WIG obejmuje wszystkie spółki
notowane na Głównym Rynku GPW, które spełnią bazowe
kryteria uczestnictwa w indeksach. W indeksie WIG obo-
wiązuje zasada dywersyfikacji, mająca na celu ogranicze-
nie udziału pojedynczej spółki i sektora giełdowego. Jest
indeksem dochodowym i przy jego obliczaniu uwzględnia
się zarówno ceny zawartych w nim akcji, jak i dochody
z dywidend i praw poboru.
WIG140
Indeks WIG140 jest publikowany od 20 grudnia 2021 r.,
na podstawie wartości portfela akcji 140 spółek zakwa-
lifikowanych do indeksów WIG20, mWIG40 i sWIG80.
WIG140 jest indeksem typu dochodowego, co oznacza że
przy jego obliczaniu bierze się pod uwagę zarówno ceny
zawartych w nim transakcji, jak i dochody z tytułu dywi-
dend i praw poboru.
sWIG80
Indeks sWIG80 jest kontynuacją indeksu WIRR i jest
obliczany od 31 grudnia 1994 r. i obejmuje 80 małych
spółek notowanych na Głównym Rynku GPW. sWIG80
jest indeksem typu cenowego, co oznacza, że przy jego
obliczaniu bierze się pod uwagę jedynie ceny zawartych
w nim transakcji, a nie uwzględnia się dochodów z tytułu
dywidend. W indeksie sWIG80 nie uczestniczą spółki z in-
deksów WIG20 i mWIG40 oraz spółki zagraniczne noto-
wane jednocześnie na GPW i innych rynkach o wartości
rynkowej w dniu rankingu powyżej 100 mln euro.
27
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
WING jest wiodącą grupą dewelopersko-inwestycyjną
w Europie Środkowej. Posiada znaczące udziały w rynkach
nieruchomości w Niemczech, Polsce i na Węgrzech. Jest
większościowym właścicielem największego polskiego
dewelopera - Echo Investment, notowanego na Giełdzie
Papierów Wartościowych w Warszawie, a także Bauwert,
wiodącego niemieckiego dewelopera mieszkaniowego
i komercyjnego. WING jest jedną z największych firm
deweloperskich i inwestorskich na Węgrzech, działającą
we wszystkich segmentach rynku, w tym w budownic-
twie biurowym, przemysłowym, handlowym, hotelowym
i mieszkaniowym. W Niemczech, Polsce i na Węgrzech ma
w swoim portfolio deweloperskim łącznie 5,17 mln mkw.
powierzchni.
Grupa jest wiarygodnym, długoterminowym partnerem
dla wiodących korporacji działających w regionie Europy
Środkowej. Celem firmy jest realizowanie światowej klasy
projektów dobrych do życia dla ludzi i przyjaznych dla
środowiska.
O akcjonariuszu większościowym
sWIG80TR
Indeks sWIG80TR jest obliczany od 18 września 2017 r.,
na podstawie wartości portfela akcji 80 małych spółek
notowanych na Głównym Rynku GPW. W odróżnieniu od
indeksu sWIG80, sWIG80TR jest indeksem dochodowym,
co oznacza że przy jego obliczaniu bierze się pod uwagę
zarówno ceny zawartych w nim transakcji oraz dochody z
tytułu dywidend. Wszystkie pozostałe zasady konstrukcji
indeksu są zgodne z metodologią indeksu sWIG80.
WIG-Poland
Indeks WIG-Poland (dawniej WIG-PL) jest pierwszym
indeksem narodowym obliczanym przez giełdę od 22
grudnia 2003 r. W skład indeksu wchodzą wyłącznie akcji
krajowych spółek notowanych na Głównym Rynku GPW,
które spełnią bazowe kryteria uczestnictwa w indeksach.
Wartości historyczne oraz zasady indeksu są tożsame z in-
deksem WIG. Oznacza to, że od 16 kwietnia 1991 r. do 19
grudnia 2003 r. wartości oraz struktura portfela obydwu
indeksów była taka sama. Obecnie zarówno wartości jak
i uczestnicy WIG-PL i WIG są różne. Podobnie jak WIG,
indeks WIG-Poland jest indeksem dochodowym i przy
jego obliczaniu uwzględnia się zarówno ceny zawartych
w nim akcji, jak i dochody z dywidend i praw poboru.
WIG-nieruchomości
Indeks WIG-nieruchomości jest indeksem sektorowym,
w którego skład wchodzą spółki uczestniczące w indeksie
WIG i jednocześnie zakwalifikowane do sektora „nieru-
chomości”. W portfelu subindeksu znajdują się takie same
pakiety jak w portfelu indeksu WIG. Datą bazową indeksu
jest 15 czerwca 2007 r., a wartość indeksu w tym dniu wy-
nosiła 6543,82 pkt. Metodologia subindeksu jest tożsama
z indeksem WIG, tzn. że jest on indeksem dochodowym
i przy jego obliczaniu uwzględnia się zarówno ceny zawar-
tych w nim akcji, jak i dochody z dywidend i praw poboru.
28
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Stan posiadania
akcji i obligacji Echo
Investment S.A. przez
osoby zarządzające
i nadzorujące
08
Według najlepszej wiedzy Spółki, spośród osób spra-
wujących w Echo Investment S.A. funkcje zarządcze lub
nadzorcze, akcjonariuszami i obligatariuszami Spółki są
Nicklas Lindberg, prezes zarządu, Maciej Drozd – wice-
prezes ds. finansowych oraz Péter Kocsis i Bence Sass,
członkowie rady nadzorczej.
Stan posiadania akcji Echo Investment S.A. przez
członków Zarządu i Rady Nadzorczej na 31 grudnia 2023 r.
Nazwisko / Stanowisko w organach Spółki
Liczba
posiadanych akcji
Udział w kapitale
i głosach na WZA
Nicklas Lindberg
Prezes
945 772 0,23
Maciej Drozd
Wiceprezes Zarządu
291 065 0,07
Péter Kocsis
Członek Rady Nadzorczej
111 084 0,03
Bence Sass
Członek Rady Nadzorczej
50 000 0,01
Od daty publikacji ostatniego raportu finansowego,
tj. od 28 listopada 2023 r., miała miejsce jedna zmiana
dotycząca akcji posiadanych przez osoby zarządzające
i nadzorujące. W wyniku transakcji giełdowej, Prezes
Zarządu nabył 39 400 akcji Spółki (RB Nr 52/2023).
Żaden z członków Zarządu i Rady Nadzorczej nie posiadał
obligacji Echo Investment S.A. na dzień podpisania rapor-
tu, tj. 27 marca 2024 r.
29
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Najważniejsze
zdarzenia w 2023 r.
09
Organizacja
Porozumienie wstępne dotyczące
przeniesienia biznesu mieszkaniowego
Echo Investment S.A. do Archicom S.A.
18 kwietnia 2023 r. zostało zawarte wstępne porozumienie
dotyczące wniesienia przez Echo Investment do Archicom
aportu obejmującego wyodrębniony organizacyjnie seg-
ment mieszkaniowy działalności Echo Investment.
Zgodnie z porozumieniem, w zamian za aport, Echo
Investment objęło nowe akcje w kapitale zakładowym
Archicom, które spółka ta wyemitowała z wyłączeniem
prawa poboru dotychczasowych akcjonariuszy oraz zaofe-
rowała do objęcia przez Spółkę po dokonaniu przez Strony
i ich organy wszelkich czynności, a także po uzyskaniu
wszelkich zgód, które były wymagane dla skutecznego
przeprowadzenia transakcji.
Organizacja · Akcje i obligacje · Zysk i dywidenda · Projekty · ESG
Publikacja Sprawozdania Zarządu
Archicom S.A. z oszacowaną przez
niezależnego biegłego wartością aportu
przeniesienia biznesu mieszkaniowego
Echo Investment S.A. do Archicom S.A.
26 maja 2023 r. Zarząd spółki Archicom S.A. podpisał
sprawozdanie dotyczące wniesienia przez Echo Invest-
ment do Archicom aportu obejmującego wyodrębniony
organizacyjnie segment mieszkaniowy działalności Echo
Investment.
W opublikowanym Sprawozdaniu Zarządu, Archicom
przedstawił oszacowaną przez niezależnego biegłego
wartość aportu na poziomie blisko 830 mln zł. Propono-
wana cena emisyjna po której Echo Investment objęło 22
825 700 akcji nowej emisji Archicom, została określona na
poziomie 36,34 zł za jedną akcję.
Zgodnie ze standardową metodologią i dla zapewnienia
pełnej porównywalności, wycena aportu i określenie ceny
emisyjnej zostały dokonane w oparciu o wyceny sporzą-
dzone przez niezależnego biegłego dwiema metodami:
dochodową – zdyskontowanych przepływów pieniężnych
30
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Uchwała Nadzwyczajnego Walnego
Zgromadzenia Akcjonariuszy Echo
Investment S.A.
Powołanie osób nadzorujących
w Archicom S.A.
Rezygnacja osoby nadzorującej
w Archicom S.A.
27 lipca 2023 r. Zarząd Archicom S.A. poinformował, że
Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Spółki
postanowiło powołać Pana Bence Sass oraz Pana Petera
Kocsis do składu Rady Nadzorczej Spółki w ramach
wspólnej pięcioletniej kadencji z pozostałymi członkami
Rady Nadzorczej.
28 lipca 2023 r. Zarząd Archicom S.A. poinformował, że
Spółka otrzymała oświadczenie Pana Rafała Mazurczaka,
podpisane 27 lipca 2023 r., o jego rezygnacji z funkcji
członka Rady Nadzorczej Spółki. W przesłanym oświad-
czeniu nie została podana przyczyna rezygnacji.
25 lipca 2023 r. odbyło się Nadzwyczajne Walne Zgro-
madzenie Akcjonariuszy Echo Investment S.A. Podjęło
uchwałę dotyczącą finalizacji transakcji w postaci wnie-
sienia do Archicom S.A. aportu obejmującego wyodręb-
niony biznes mieszkaniowy Echo Investment S.A.
oraz metodą rynkową, bazującą na analizie porównawczej
obejmującej porównywalne spółki notowane na GPW.
31
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Przeniesienie do Archicom S.A.
aportu obejmującego
wyodrębniony biznes mieszkaniowy
Echo Investment S.A.
1 sierpnia 2023 r. Echo Investment S.A. zawarło z Archi-
com S.A. umowę przeniesienia do Archicom S.A. aportu
obejmującego wyodrębniony biznes mieszkaniowy Grupy
Echo Investment. Zmiana miała na celu uporządkowanie
struktury Grupy Echo Investment, w której Grupa Archi-
com stanie się filarem mieszkaniowym, a Grupa Echo
skupi się na rozwijaniu segmentu nieruchomości komer-
cyjnych, mieszkaniach na wynajem oraz tworzeniu wie-
lofunkcyjnych projektów „destination”, jak Browary War-
szawskie czy Towarowa 22.
Spółka zawarła wnież umoobjęcia 22,8 mln akcji
zwykłych imiennych serii C1, C2, C3, C4, C5 w kapitale
zakładowym Archicom S.A. o łącznej wartości nominalnej
228 mln zł, w zamian za wniesienie aportu. Wartość aportu,
zgodnie z wyceną przygotowaną 31 marca 2023 r. wyniosła
blisko 830 mln zł, w drodze subskrypcji prywatnej.
Przedmiotem transakcji nie były składniki majątku Grupy
Echo Investment związane z realizacją mieszkań na wyna-
jem (Resi4Rent/PRS).
Wnoszone do Archicom aktywa stanowią istotne wzmoc-
nienie spółki, zarówno pod względem zwiększenia zaso-
bów organizacyjnych i powiększenia majątku, jak i po-
prawy pozycji konkurencyjnej oraz rozwoju potencjału
ludzkiego. Transakcja istotnie poszerza
geograficznie i produktowo biznes spółki Archicom, której
działalność skoncentrowana była dotychczas na rynku
wrocławskim, gdzie zajmuje wiodącą pozycję. Po zmianie
Archicom jest obecny także w Warszawie, Poznaniu, Kra-
kowie i w Łodzi. W efekcie powstaje ogólnopolski dewelo-
per o silnej pozycji i wysokim potencjale dalszego rozwoju.
Połączenie biznesu
mieszkaniowego
dało Archicomowi
ogólnopolską
skalę z większym
potencjałem wzrostu,
synergiami i szerszą
rozpoznawalnością
na rynku. To działanie
jest zgodne ze
strategią Grupy Echo
Investment, która
zakłada osiągnięcia
pozycji lidera rynku
mieszkaniowego oraz
komercyjnego.
830 mln PLN
wartość aportu obejmującego
biznes mieszkaniowy Grupy Echo
Investment wniesiony do Grupy
Archicom
Powierzenie funkcji Wiceprezesa
Zarządu Archicom S.A.
15 września 2023 r. Rada Nadzorcza Spółki Archicom S.A.
podjęła uchwałę, w której powierzyła funkcję Wiceprezesa
Zarządu obecnej kadencji Pani Agacie Skowrońskiej –
Domańskiej.
32
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Akcje i obligacje
Seria 2I/2023
Data emisji 24.05.2023
Wartość serii 140 mln zł
Termin zapadalności 5 lat
Oprocentowanie WIBOR 6M + marża 4,5%
Agent oferucy Ipopema Securities S.A.
Seria 3I/2023
Data emisji 27.10.2023
Wartość serii 43 mln euro
Termin zapadalności 5 lat
Oprocentowanie EURIBOR 6M + marża 7,4%
Agent oferucy Ipopema Securities S.A.
Emisja obligacji przez Echo
Investment dla inwestorów
instytucjonalnych (w zł)
Emisja obligacji przez Echo
Investment dla inwestorów
instytucjonalnych (w euro)
Obligacje nie są zabezpieczone i notowane na Giełdzie
Papierów Wartościowych. Pieniądze pozyskane z emisji
deweloper wykorzystał na finansowanie rozwoju biznesu
oraz rolowanie długu spółki zapadającego w 2023
i w 2024 r.
140 mln PLN
wartość wyemitowanych przez
Echo Investment obligacji w zł dla
inwestorów instytucjonalnych
Oferta publiczna obligacji serii 2I/2023 przeprowadzona
została na podstawie umowy z agentem Ipopema Secu-
rities S.A. z siedzibą w Warszawie, w ramach ustanowio-
nego w 2022 r. programu emisji obligacji Spółki do łącznej
kwoty 500 mln zł, podwyższonej aneksem z 25 październi-
ka 2023 r. do łącznej kwoty 1 mld zł.
Obligacje nie są zabezpieczone i notowane na
Giełdzie Papierów Wartościowych. Pieniądze pozyskane
z emisji deweloper wykorzystał na finansowanie rozwo-
ju biznesu oraz rolowanie długu spółki zapadającego
w 2023 i w 2024 r.
Oferta publiczna obligacji serii 3I/2023 przeprowadzona
została na podstawie umowy z agentem Ipopema Se-
curities S.A. z siedzibą w Warszawie, w ramach ustano-
wionego w 2022 r. programu emisji obligacji Spółki do
43 mln EURO
wartość wyemitowanych przez Echo
Investment obligacji (w euro) dla
inwestorów instytucjonalnych
łącznej kwoty 500 mln zł, podwyższonej aneksem z 25
października 2023 r. do łącznej kwoty 1 mld zł.
Równolegle, w związku z procesem emisji obligacji,
Spółka nabyła w celu umorzenia obligacje serii 1E/2020
o łącznej wartości nominalnej 31,3 mln euro, zarejestro-
wane w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych
i oznaczone kodem ISIN: PLECHPS00316, których termin
zapadalności przypada 23 października 2024 r.
Organizacja · Akcje i obligacje · Zysk i dywidenda · Projekty · ESG
33
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Emisja obligacji przez Archicom S.A.
dla inwestorów instytucjonalnych
Obligacje nie są zabezpieczone i są notowane na Giełdzie
Papierów Wartościowych. Pieniądze pozyskane z emisji
Spółka wykorzysta na finansowanie rozwoju biznesu.
Seria M7/2023 M8/2023
Data emisji 17.03.2023 7.11.2023
Wartość serii 62 mln zł 210 mln zł
Termin zapadalności 2 lata 3 lata
Oprocentowanie WIBOR 3M
+ marża 3,5%
WIBOR 3M
+ marża
Agent oferucy mBank mBank
272 mln PLN
łączna wartość wyemitowanych przez
Archicom obligacji dla inwestorów
instytucjonalnych w ramach
ustanowionego w 2016 r. programu
emisji obligacji Spółki do łącznej kwoty
350 mln zł
Seria P2 P R
Data emisji 1.08.2023 1.08.2023 15.11.2023
Wartość serii 15 mln zł 35 mln zł 50 mln zł
Termin zapadalności 4 lata 4 lata 4 lata
Oprocentowanie WIBOR 6M
+ marża 4%
WIBOR 6M
+ marża 4%
WIBOR 6M
+ marża 4%
Agent oferucy Powszechna
Kasa Oszczęd-
ności Bank
Polski S.A.
Oddział – Biu-
ro Maklerskie
w Warszawie
Powszechna
Kasa Oszczęd-
ności Bank
Polski S.A.
Oddział – Biu-
ro Maklerskie
w Warszawie
Powszechna
Kasa Oszczęd-
ności Bank
Polski S.A.
Oddział – Biu-
ro Maklerskie
w Warszawie
Emisja obligacji publicznych przez
Echo Investment dla inwestorów
indywidualnych
Obligacje zwykł
e na okaziciela serii P, P2 i R zostały
zarejestrowane w Krajowym Depozycie Papierów Warto-
ściowych S.A.
Obligacje serii P i P2 (PLECHPS00373) i obligacje serii
R (PLECHPS00381)notowane w systemie notowań
ciągłych na rynku podstawowym Catalyst prowadzonym
przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie
S.A.
100 mln PLN
łączna wartość dwóch serii obligacji
dla inwestorów indywidualnych
wyemitowanych przez Echo Investment
w 2023 r. w ramach V programu
emisji obligacji dla inwestorów
indywidualnych do 300 mln zł lub
równowartości tej kwoty w euro
P
ieniądze pozyskane z emisji deweloper wykorzysta na
finansowanie rozwoju biznesu oraz rolowanie długu
spół-ki zapadającego w 2023 i w 2024 r.
Oferta publiczna obligacji przeprowadzona została na
podstawie prospektu zatwierdzonego przez Komisję
Nadzoru Finansowego 19 czerwca 2023 r. oraz suple-
mentów.
34
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
4 kwietnia 2023 r. Zarząd Echo Investment S.A. podjął
uchwałę w sprawie ustanowienia publicznego programu
emisji obligacji do 300 mln zł lub równowartości tej kwo-
ty w euro. Prospekt został zatwierdzony przez Komisję
Nadzoru Finansowego 19 czerwca 2023 r.
Obligacje są oferowane w trybie oferty publicznej. Szcze-
gółowe warunki emisji obligacji będą ustalane przed
emisją danej serii obligacji. Spółka planuje wprowadzić
obligacje emitowane na podstawie prospektu do obro-
tu na rynku regulowanym Catalyst prowadzonym przez
Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie.
Funkcję Agenta oferującego i globalnego koordynatora
pełni Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A.
Oddział – Biuro Maklerskie w Warszawie.
Ustanowienie i zatwierdzenie
programu emisji obligacji dla
inwestorów indywidualnych
300 mln PLN
maksymalna wartość obligacji,
które mogą zostać wyemitowane
w ramach V programu emisji
obligacji dla inwestorów
indywidualnych
Nabycie pakietu akcji
w Archicom S.A.
18 kwietnia 2023 r. Echo Investment nabyło pakiet akcji
Archicom S.A. stanowiących 8,31 proc. kapitału zakłado-
wego i uprawniających do 13,32 proc. ogółu głosów na
walnym zgromadzeniu, poprzez zakup wszystkich udziałów
DKRA sp. z o.o. Sprzedającymi byli założyciele Archicom
S.A. - Dorota Jarodzka-Śródka, Kazimierz Śródka oraz Ra-
fał Jarodzki. Transakcję zrealizowano na podstawie umowy
z 22 kwietnia 2021 r. Cena za akcje wyniosła 61 mln zł.
Uchwały Nadzwyczajnego
Walnego Zgromadzenia
Akcjonariuszy Archicom S.A.
25 września 2023 r. odbyło się Nadzwyczajne Walne
Zgromadzanie Akcjonariuszy Archicom S.A. Zarząd spółki
podjął uchwały w sprawie podwyższenia kapitału zakła-
dowego Spółki w drodze emisji akcji zwykłych na okazi-
ciela serii D oraz akcji zwykłych imiennych serii E w trybie
subskrypcji prywatnej, pozbawienia dotychczasowych
akcjonariuszy w całości prawa poboru w stosunku do
wszystkich akcji serii D i serii E, zmiany Statutu Spółki,
ubiegania się o dopuszczenie i wprowadzenie akcji serii
D lub praw do akcji serii D oraz akcji serii E do obrotu na
rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów
Wartościowych w Warszawie S.A. oraz dematerializacji
akcji serii D lub praw do akcji serii D oraz akcji serii E oraz
uchwały w sprawie zmiany Statutu Spółki i upoważnienia
Zarządu do podwyższenia kapitału zakładowego Archicom
S.A. w ramach kapitału docelowego wraz z możliwością
pozbawienia przez Zarząd prawa poboru dotychczaso-
wych akcjonariuszy Spółki w całości lub w części za zgodą
Rady Nadzorczej.
35
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Zawarcie umowy plasowania, zgoda
na zawarcie transakcji z podmiotami
powiązanymi oraz rozpoczęcie procesu
budowania księgi popytu w ramach oferty
w trybie subskrypcji prywatnej nowo
emitowanych akcji serii D i E i sprzedaży
istniejących akcji spółki Archicom S.A.
25 września 2023 r. Zarząd spółki Echo Investment S.A.
zawarł z Archicom S.A., DKR Echo Investment Sp. z o.o.
oraz Powszechną Kasą Oszczędności Bankiem Polskim
Spółką Akcyjną – Oddział Biuro Maklerskie w Warszawie,
umowy plasowania akcji Spółki w związku z:
ofertą i sprzedażą przez DKR Echo Investment Sp. z o.o.
do 6 107 432 akcji zwykłych na okaziciela Spółki, stano-
wiących 12,59 proc. kapitału zakładowego Spółki oraz
11,16 proc. ogólnej liczby głosów na walnym zgroma-
dzeniu akcjonariuszy Spółki przed emisją przez Spółkę
akcji serii D i E oraz
ofertą do 3 892 568 nowo emitowanych akcji zwykłych
na okaziciela serii D Spółki lub do 6 107 432 nowo emi-
towanych akcji zwykłych imiennych serii E Spółki (akcje
serii D i akcje serii E razem jako „Akcje Nowej Emisji”),
skierowaną w obu przypadkach do inwestorów pozy-
skanych przez agenta oferującego (za wyjątkiem akcji
serii E oferowanych wyłącznie Echo lub podmiotom
zależnym Echo), w drodze subskrypcji prywatnej, oraz
dopuszczeniem i wprowadzeniem praw do akcji serii
D (o ile będzie to miało zastosowanie) oraz akcji serii D
do obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez
Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.
W ramach Oferty uprawnieni inwestorzy mogli nabyć nie
więcej niż 10 000 000 akcji Spółki, tj. nie więcej niż 3
892 568 akcji serii D oraz nie więcej niż 6 107 432 akcji
sprzedawanych, natomiast nie więcej niż 6 107 432 akcji
serii E zostanie zaoferowanych wyłącznie Echo lub pod-
miotom zależnym Echo wskazanym przez zarząd Echo.
Proces budowania księgi popytu na akcje serii D i akcje
sprzedawane rozpoczął się bezpośrednio po publikacji
o raportu bieżącego Archicom oraz raportu bieżącego
Echo dotyczącego rozpoczęcia procesu budowania księgi
popytu i został przeprowadzony w trybie przyspieszonego
budowania księgi popytu.
Celem wzięcia udziału w procesie budowania księgi popy-
tu, każdy z inwestorów musiał zawrzeć stosowną umowę
obejmującą usługę przyjmowania i przekazywania zleceń.
Przeprowadzenie emisji Akcji Nowej Emisji nastąpiło
z wyłączeniem prawa poboru dotychczasowych akcjo-
nariuszy Spółki. Akcje Nowej Emisji i akcje sprzedawane
zostały zaoferowane w drodze subskrypcji prywatnej,
skierowanej wyłącznie do wybranych inwestorów, którzy
spełniali następujące kryteria: (i) byli inwestorami kwa-
lifikowanymi w rozumieniu art. 2 lit. e) Rozporządzenia
Prospektowego, o których mowa w art. 1 ust. 4 lit. a)
Rozporządzenia Prospektowego, lub (ii) byli inwestorami,
którzy nabywają papiery wartościowe o łącznej wartości
co najmniej 100 000 euro.
Cena emisyjna akcji serii D została ustalona przez Zarząd
Spółki.
Zgodnie z Umową Plasowania, cena sprzedaży akcji
sprzedawanych była równa cenie emisyjnej Akcji Nowej
Emisji.
Po zakończeniu procesu budowania księgi popytu, Zarząd
Spółki Archicom S.A. dokonał, w porozumieniu z DKR
Echo Investment Sp. z o.o., Echo Investment S.A. oraz
Powszechną Kasą Oszczędności Bankiem Polskim Spółką
Akcyjną – Oddział Biuro Maklerskie, wyboru upraw-
nionych inwestorów, którym Archicom S.A. złożył oferty
objęcia Akcji Nowej Emisji i zakupu akcji sprzedawanych
i ustalił ostateczną liczbę Akcji Nowej Emisji przeznaczo-
nych do zaoferowania każdemu z takich inwestorów.
36
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Zakończenie subskrypcji akcji serii
D i E Archicom S.A., przydział
akcji serii D i E Archicom S.A.
i zgoda na transakcję z podmiotem
powiązanym
4 października 2023 r. Zarząd Echo Investment S.A. po-
informował o zakończeniu procesu subskrypcji i zawarciu
z inwestorami umów objęcia 3 892 568 akcji serii D oraz
6 107 432 akcji serii E emitowanych na podstawie uchwa-
ły nr 3/IX/2023 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia
Archicom S.A. z 25 września 2023 r. w sprawie podwyż-
szenia kapitału zakładowego Spółki w drodze emisji akcji
zwykłych na okaziciela serii D oraz akcji zwykłych imien-
nych serii E w trybie subskrypcji prywatnej, pozbawienia
dotychczasowych akcjonariuszy w całości prawa poboru
w stosunku do wszystkich akcji serii D i serii E, zmiany
Statutu Spółki, ubiegania się o dopuszczenie i wprowa-
dzenie akcji serii D lub praw do akcji serii D oraz akcji
serii E do obrotu na rynku regulowanym prowadzonym
przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.
oraz dematerializacji akcji serii D lub praw do akcji serii
D oraz akcji serii E, oferowanych w drodze subskrypcji
prywatnej z wyłączeniem prawa poboru, zgodnie z posta-
nowieniami Uchwały Emisyjnej.
W związku z należytą subskrypcją oraz opłaceniem w ca-
łości Akcji Nowej Emisji, Zarząd Spółki 4 października
2023 r. podjął uchwałę o przydziale inwestorom, którzy
podpisali umowy objęcia akcji, wszystkich Akcji Serii
D oraz spółce DKR Echo Investment Sp. z o.o., będą-
cej spółką zależną Echo, wszystkich Akcji Serii E. Cena
emisyjna wszystkich akcji serii D i E („Akcje Nowej Emisji”)
była taka sama i wyniosła 22,00 zł za jedną Akcję Nowej
Emisji.
Jednocześnie, Zarząd Echo poinformował, że Rada Nad-
zorcza Echo, działając w interesie Echo i w poszanowaniu
perspektywy inwestycyjnej akcjonariuszy niebędących
podmiotami powiązanymi, w tym akcjonariuszy mniejszo-
ściowych, wyraziła zgodę na zawarcie przez Akcjonariu-
sza Sprzedającego, będącego spółką zależną Echo, istot-
nej transakcji w rozumieniu art. 90h ust. 1 pkt 1 ustawy
z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach
wprowadzania instrumentów finansowych do zorgani-
zowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych
z podmiotem powiązanym, w rozumieniu art. 90h ust. 1
pkt 2 Ustawy o Ofercie Publicznej, tj. Spółką, w postaci
zawarcia przez Spółkę z Akcjonariuszem Sprzedającym
umowy objęcia akcji dotyczącej objęcia przez Akcjo-
nariusza Sprzedającego akcji serii E. Zdaniem Zarządu
Echo, zawarcie umowy objęcia akcji serii E nastąpiło na
warunkach rynkowych i jest uzasadnione interesem Echo
przy poszanowaniu perspektywy inwestycyjnej akcjo-
nariuszy niebędących podmiotami powiązanymi, w tym
akcjonariuszy mniejszościowych.
Oświadczenie Zarządu Archicom
S.A. w sprawie dookreślenia
wysokości kapitału zakładowego
podwyższonego
4 października 2023 r. Zarząd Archicom poinformował
o złożeniu oświadczenia w formie aktu notarialnego o do-
określeniu wysokości kapitału zakładowego Spółki.
W wyniku emisji akcji serii D oraz akcji serii E, w dro-
dze subskrypcji prywatnej, skutecznie objętych i w pełni
pokrytych wkładami pieniężnymi zostało: (i) 3 892 568
akcji serii D o wartości nominalnej 10,00 zł każda, to jest
o łącznej wartości nominalnej 38 925 680 zł oraz (ii) 6 107
432 akcji serii E o wartości nominalnej 10,00 zł każda, to
jest o łącznej wartości nominalnej 61 074 320 zł. W re-
zultacie wysokość kapitału zakładowego Spółki objętego
w ramach przedmiotowego podwyższenia kapitału zakła-
dowego Spółki wynosi łącznie 100 000 000 zł. Z tego
względu Zarząd dookreślił wysokość kapitału zakładowe-
go Spółki na kwotę 584 960 430 zł.
37
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Zakończenie subskrypcji akcji
serii D oraz E Archicom S.A.
11 października 2023 r. Zarząd spółki Archicom S.A. podał
do wiadomości publicznej informacje dotyczące zakończo-
nej subskrypcji 3 892 568 akcji zwykłych na okaziciela serii
D oraz 6 107 432 akcji zwykłych imiennych serii E o warto-
ści nominalnej 10,00 zł każda. Akcje Nowej Emisji zostały
zaoferowane w trybie subskrypcji prywatnej.
Proces budowania księgi popytu został przeprowadzony
w dniach 25-26 września 2023 r., a proces zawierania
umów objęcia akcji serii D oraz akcji serii E został zakoń-
czony 4 października 2023 r.
Data przydziału papierów wartościowych: Akcje Nowej
Emisji zostały przydzielone 4 października 2023 r.
Liczba papierów wartościowych objętych subskrypcją
lub sprzedażą: Przedmiotem subskrypcji było 3 892
568 akcji serii D oraz 6 107 432 akcji serii E o wartości
nominalnej 10,00 zł każda.
Liczba papierów wartościowych, na które złożono
zapisy w ramach subskrypcji lub sprzedaży: W ramach
subskrypcji prywatnej objęto 3 892 568 akcji serii D
oraz 6 107 432 akcji serii E o wartości nominalnej 10,00
zł każda.
Liczba papierów wartościowych, które zostały przy-
dzielone w ramach przeprowadzonej subskrypcji lub
sprzedaży: W ramach subskrypcji prywatnej przydzie-
lono 3 892 568 akcji serii D oraz 6 107 432 akcji serii E
o wartości nominalnej 10,00 zł każda.
Cena, po jakiej papiery wartościowe były obejmowane
(nabywane): akcje serii D były obejmowane po takiej
samej cenie emisyjnej jak akcje serii E, która wyniosła
22,00 zł za jedną Akcję Nowej Emisji.
Liczba osób, które złożyły zapisy na papiery wartościo-
we objęte subskrypcją lub sprzedażą w poszczególnych
transzach: akcje serii D objęło 31 podmiotów. Wszystkie
akcje serii E objęła spółka DKR Echo Investment S.A.
Subskrypcja prywatna nie była podzielona na transze.
Liczba osób, którym przydzielono papiery wartościowe
w ramach przeprowadzonej subskrypcji lub sprzedaży
w poszczególnych transzach: W ramach Oferty, akcje
serii D zostały przydzielone 31 inwestorom, a wszyst-
kie akcje serii E zostały przydzielone spółce DKR Echo
Investment sp. z o.o.
Wartość przeprowadzonej subskrypcji lub sprzedaży,
rozumianej jako iloczyn liczby papierów wartościowych
objętych ofertą i ceny emisyjnej lub ceny sprzedaży:
Wartość Oferty wyniosła 220 000 000 zł.
Sposób opłacenia objętych (nabytych) papierów warto-
ściowych: Akcje Nowej Emisji zostały objęte w zamian za
wkłady pieniężne.
38
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Rekomendacja Zarządu Spółki
w sprawie dywidendy
15 maja 2023 r. Zarząd Echo Investment podał do publicz-
nej wiadomości rekomendację dotyczącą przeznaczenia
na dywidendę z zysku za 2022 r. kwoty równej wypłaco-
nej dywidendzie zaliczkowej, tj. 90,8 mln zł, czyli 0,22 zł
na jedną akcję. Ostateczną decyzję podjęli akcjonariusze
w czasie Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjona-
riuszy 29 czerwca 2023 r.
Zysk i dywidenda
Uchwały Zwyczajnego Walnego
Zgromadzenia Akcjonariuszy Echo
Investment S.A.
29 czerwca 2023 r. Zwyczajne Walne Zgromadzenie
Akcjonariuszy Echo Investment S.A. podjęło standardowe
uchwały o zatwierdzeniu sprawozdań finansowych i spra-
wozdania zarządu za 2022 r., przyjęciu sprawozdania
Rady Nadzorczej z wyników za rok 2022 oraz o wynagro-
dzeniach, udzieleniu absolutorium wszystkim członkom
zarządu i rady nadzorczej, ponownym wyborze Rady Nad-
zorczej w niezmienionym składzie na następną kadencję
oraz zmiany Statutu Spółki.
Akcjonariusze podjęli również uchwałę o przeznaczeniu
wypracowanego w 2022 r. zysku. Z zysku netto w wyso-
kości 100,2 mln zł, kwota 90,8 mln zł została przeznaczo-
na do podziału między wszystkich akcjonariuszy Spółki.
Ponieważ kwota 90,8 mln zł, tj. 0,22 zł na jedną akcję,
została wypłacona 2 lutego 2023 r. tytułem zaliczki na
poczet dywidendy, w związku z czym, Spółka nie wypłaciła
dodatkowych środków z zysku za rok obrotowy 2022.
Uchwała w sprawie wypłaty zaliczki
dywidendowej z zysku za 2023 r.
5 października 2023 r. Zarząd Echo Investment S.A.,
biorąc pod uwagę, że:
a. zatwierdzone jednostkowe sprawozdania finansowe
Spółki za rok obrotowy 2022 wykazało zysk netto
w wysokości 100 211 857,23 PLN,
b. Spółka osiągnęła od końca ubiegłego roku obroto-
wego do 30 czerwca 2023 r. zysk netto w wysokości
102 855 980,55 PLN,
postanowił wypłacić akcjonariuszom Spółki zaliczkę na
poczet przyszłej dywidendy za rok obrotowy 2023 (dalej
Zaliczka Dywidendowa) w łącznej kwocie 90,79 mln PLN.
Zaliczka Dywidendowa została wypłacona 10 listopada
2023 r. Do Zaliczki Dywidendowej byli uprawnieni ak-
cjonariusze posiadający akcje Spółki w dniu 3 listopada
2023 r.
Uchwała o wypłacie Zaliczki Dywidendowej uzyskała zgo-
dę Rady Nadzorczej Emitenta.
90,79 mln PLN
łączna kwota zaliczki
dywidendowej z zysku za 2023 r.,
wypłaconej akcjonariuszom Spółki
Organizacja · Akcje i obligacje · Zysk i dywidenda · Projekty · ESG
Projekty
39
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
W marcu 2023 r. Echo Investment,
wraz ze swoim partnerem AFI Eu-
rope, przedstawiło wielofunkcyjny
projekt zabudowy zakupionej działki
przy ul. Towarowej w Warszawie,
który został opracowany przez
pracownię JEMS Architekci. Będzie
to flagowy projekt „destination”, mia-
stotwórcza inwestycja, która wpisuje
się w potrzeby Warszawy i przeciąga
serce tego miasta na Wolę.
Projekt dzieli działkę po dawnej dru-
karni na osiem nowych kwartałów,
pomiędzy którymi pobiegną uliczki,
ciągi piesze i rowerowe. Koncep-
cja zakłada odtworzenie ul. Wro-
niej i przejścia pomiędzy Chłodną
a Pańską, a w parterach zapewnienie
takich funkcji, jak sklepy, kawiarnie,
restauracje oraz usługi. Dwa central-
ne kwartały terenu z odnowionym
pawilonem Domu Słowa Polskiego
staną się przestrzenią publiczną,
ogólnodostępnym Parkiem Słowa
Polskiego, którego część będzie wy-
korzystywała strukturę dawnych hal.
Dookoła parku powstaną budynki
z mieszkaniami, biurami, mieszkania-
mi na wynajem i potrzebnymi na co
dzień usługami. Łączna powierzchnia
użytkowa budynków wyniesie około
200 tys. mkw. Najwyższym punk-
tem inwestycji będzie 150-metrowy
budynek biurowy u zbiegu ul. To-
warowej i Pańskiej. Pozostałe zabu-
dowania będą łagodnie schodzić ku
południowemu wschodowi – do ul.
Miedzianej, tworząc łagodne przej-
ście między wielkomiejskim Rondem
Daszyńskiego i historyczną zabudo-
wą Woli.
Towarowa 22
teren inwestycyjny o powierzchni 6,5
ha, który mieści się w samym ser-
cu warszawskiej Woli, dynamicznie
rozwijającej się dzielnicy Warszawy.
Działka jest przeznaczona pod zabu-
dowę wielofunkcyjną
200 000 mkw.
tyle wyniesie łączna powierzchnia
użytkowa budynków
150 metrów
tyle będzie miał najwyższy punkt in-
westycji - budynek biurowy u zbiegu
ul. Towarowej i Pańskiej
Prezentacja projektu
Towarowa 22 w Warszawie
Towarowa 22 w Warszawie, flagowy projekt „destination
Organizacja · Akcje i obligacje · Zysk i dywidenda · Projekty · ESG
40
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Moje Miejsce II, nowoczesny biurowiec klasy A o po-
wierzchni najmu 17 tys. mkw. został 30 marca 2023 r.
kupiony przez firmę Trigea Real Estate Fund.
Wartość transakcji wyniosła blisko 45 mln euro powięk-
szone o VAT i została pomniejszona o wartość okresów
bezczynszowych, obniżek czynszu, a także o inne koszty.
Kwota do zapłaty na zamknięciu została dodatkowo po-
mniejszona o wartość prac aranżacyjnych. W rezultacie,
cena do zapłaty na zamknięciu wyniosła 40,3 mln euro
powiększone o VAT.
Biurowiec jest częścią projektu Moje Miejsce, który two-
rzy wielofunkcyjny kwartał łączący biurowce, mieszkania,
punkty usługowe i dobrze zaprojektowaną przestrzeń
publiczną. Biurowiec Moje Miejsce II oferuje blisko 17 tys.
mkw. powierzchni przeznaczonej na wynajem, a wśród
jego najemców są m.in. Tchibo, NetWorks, Boehringer
Ingelheim czy Ekaterra.
Cały wielofunkcyjny projekt Moje Miejsce, do którego
należy sprzedawany biurowiec, już w pełni działa i jest
wykończony.
W inwestycji oraz na terenach publicznych, wzdłuż ulic
Dziekońskiego, Beethovena oraz Aignera, posadzono
łącznie blisko 120 drzew. W biurowej części inwestycji
zastosowane zostały energooszczędne i proekologiczne
rozwiązania oraz technologie wspierające zrównoważony
rozwój, czego potwierdzeniem są otrzymane certyfikaty
BREEAM.
Za projekt obiektu jest odpowiedzialna pracownia JEMS
Architekci.
Sprzedaż warszawskiego biurowca
Moje Miejsce II
45 mln EUR
wartość transakcji
budynku biurowego
Moje Miejsce II
w Warszawie
Biurowiec Moje Miejsce II
w Warszawie
41
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Umowa na realizację budowy
budynków w ramach osiedla
mieszkaniowego „Awipolis
przy ul. Chachaja we Wrocławiu
11 lipca 2023 r. spółka zależna Archicom S.A. - Archicom
Nieruchomości JN3 Sp. z o.o. zawarła z OPEX S.A. umo-
, której przedmiotem jest wykonanie robót polegają-
cych na kompleksowej realizacji przedsięwzięcia inwesty-
cyjnego w postaci budowy budynków mieszkalnych L6a,
L6b, L7 i L8 wraz z garażami podziemnymi, zagospodaro-
waniem terenu i infrastrukturą techniczną przy ulicy Cha-
chaja we Wrocławiu w ramach osiedla mieszkaniowego
Awipolis” etap 4 oraz „Awipolis” etap 4a.
Wynagrodzenie dla wykonawcy z tytułu realizacji przed-
miotu ww. Umowy wynosi 73,31 mln zł netto, plus VAT.
Nabycie nieruchomości
w Warszawie
13 września 2023 r. podmiot zależny Grupy Echo Invest-
ment, tj. spółka Archicom Warszawa Sp. z o.o., jako kupu-
jący oraz Ghelamco Postępu Sp. z o.o., spółka wchodzą-
ca w skład Grupy Ghelamco, jako sprzedający, zawarły
umowę sprzedaży nieruchomości położonej w Warszawie
będącej w użytkowaniu wieczystym sprzedającego.
Na podstawie zawartej umowy, Archicom Warszawa Sp.
z o.o. nabyła nieruchomość sprzedającego w tym:
prawo użytkowania wieczystego działki gruntu o nu-
merze ewidencyjnym 30, obręb ewidencyjny 1-08-13,
dla której Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa
w Warszawie, VII Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi
księgę wieczystą nr WA2M/00181536/9, znajdującej się
w Warszawie w rejonie ulicy Postępu, oraz
prawo własności budynków biurowych oraz budowli
wniesionych na tym gruncie, a także
pozostałe prawa powiązane z nieruchomością, obejmu-
jące między innymi prawa z umów najmu powierzchni
znajdujących się na nieruchomości.
Postanowienia umowy nie odbiegają od postanowień
stosowanych w tego typu transakcjach. Umowa zawiera
standardowe dla tego typu transakcji postanowienia doty-
czące zapewnień i oświadczeń sprzedawcy i kupującego
oraz dotyczące odpowiedzialności stron.
Wartość transakcji wyniosła 55 000 tys. zł, powiększona
o VAT.
Zawarcie umowy jest zgodne z polityką inwestycyjną
Grupy Archicom i ma na celu rozwój działalności Grupy
na rynku nieruchomości mieszkaniowych w Warszawie.
Nabycie wraz z prawem użytkowania wieczystego gruntu
nieruchomości komercyjnych znajdujących się na tym
gruncie nie wpływa w żaden sposób na plany Grupy zmie-
rzające do ograniczania działalności w segmencie komer-
cyjnym. Na przedmiotowej nieruchomości planowana jest
realizacja inwestycji mieszkaniowej.
42
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
11 października 2023 r. Zarząd Archicom S.A. wykonał
umowę warunkową z 16 sierpnia 2023 r., podpisując
umowę przenoszącą prawo użytkowania wieczyste-
go jednej z trzech nieruchomości objętych umową
przedwstępną zawartą między stronami 23 lutego 2022
r. dotyczącą nieruchomości położonej w rejonie ulicy
Towarowej w Warszawie.
Cena za nieruchomość wynosi łącznie: 12,5 mln euro
netto, powiększona o należny podatek VAT oraz 2 mln
zł, która w odpowiedniej części zostanie powiększona
o należny podatek VAT.
Na przedmiotowej nieruchomości planowana jest realiza-
cja inwestycji mieszkaniowej wielorodzinnej z usługami.
Umowa nabycia nieruchomości
w rejonie ul. Towarowej
w Warszawie
12,5 mln EUR
cena netto nieruchomości
nabytej przez Archicom S.A.
przy ul. Towarowej w Warszawie
pod zabudowę mieszkaniową
wielorodzinną z usługami
14 listopada 2023 r. Archicom S.A. poinformował o fi-
nalizacji transakcji nabycia gruntu przy ul. Władysława
Reymonta we Wrocławiu pod realizację projektu miesz-
kaniowego wzbogaconego strefą handlowo-usługową.
Wyjątkowość nieruchomości podkreśla tzw. waterfront,
czyli położenie przy samej linii brzegowej Odry.
Wartość transakcji wyniosła 72 mln zł.
Umowa nabycia nieruchomości
przy ul. Władysława Reymonta we
Wrocławiu
72 mln PLN
wartość działki zakupionej
przez Archicom S.A. przy ul.
Władysława Reymonta we
Wrocławiu pod zabudowę
mieszkaniową wielorodzinną
z usługami
43
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
22 listopada 2023 r. spółka zależna Archicom S.A. -
RPGZ XXXI Sp. z o.o. podpisała umowę zakupu nieru-
chomości położonej we Wrocławiu przy ul. Powstańców
Śląskich przeznaczonej pod zabudowę mieszkaniową
wielorodzinną z usługami, na której można wybudować
11 800 mkw. powierzchni użytkowej.
1 grudnia 2023 r. Archicom S.A. poinformował o zakupie
działki o wartości 90 mln zł na terenie łódzkiego Śród-
mieścia. Działka znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie
nowoczesnego dworca Łódź Fabryczna, który stanowi
kluczowy punkt na komunikacyjnej mapie miasta, a także
nieodłączny element projektu rewitalizacyjnego Nowe
Centrum Łodzi. Projekt powstanie pod nazwą „Flow”.
Umowa nabycia nieruchomości
przy ul. Powstańców Śląskich we
Wrocławiu
Umowa nabycia nieruchomości przy
ul. Hasa w Łodzi
55 mln PLN
wartość działki zakupionej
przez Archicom S.A. przy
ul. Powstańców Śląskich we
Wrocławiu pod zabudowę
mieszkaniową wielorodzinną
z usługami
90 mln PLN
wartość działki zakupionej przez
Archicom S.A. przy dworcu
Łódź Fabryczna pod zabudowę
mieszkaniową wielorodzinną
z usługami
44
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Przyjęcie strategii ESG przez Grupę
Echo-Archicom
28 marca 2023 r. Grupa Echo-Archicom ogłosiła Strategię
ESG Echo - Archicom 2030. Jest to rozpisana na etapy
droga prowadząca Grupę do dekarbonizacji, zeroemi-
syjności budowanych inwestycji, dalszego zwiększania
roli zieleni w inwestycjach oraz wspierania prawidłowego
rozwoju miast. Obie firmy zamierzają również zapewnić
swoim pracownikom równe szanse rozwoju, maksymali-
zować bezpieczeństwo na budowach oraz wzmacniać ład
korporacyjny.
Strategia zrównoważonego rozwoju Echo-Archicom 2030
jest podzielona na trzy bloki odpowiadające środowisku (E),
społeczeństwu (S) i ładowi korporacyjnemu (G). Wszystkie
określone cele są zgodne z Celami Zrównoważonego Roz-
woju ONZ, są konkretne i możliwe do zmierzenia.
Od 2026 r. Grupa planuje korzystać wyłącznie z energii
odnawialnej: we własnych biurach, w każdej lokalizacji
CitySpace, we wszystkich wybudowanych i posiadanych
biurowcach, a także na budowach. Strategia zakłada, że
projekty obu firm będą przeciwdziałały rozlewaniu się
miast. Firmy zapewniają również, że będą sadziły drzewa
o wartości biologicznej co najmniej dwa razy większej, niż
miały drzewa usunięte w danym roku. Potwierdzeniem
będzie niezależna ekspertyza dendrologiczna. Cele w ob-
szarze społecznym dotyczą równości kobiet i mężczyzn
w wynagrodzeniach, awansach i zajmowanych wysokich
stanowiskach, a także bezpieczeństwa i warunków pra-
cy na budowach. Rozwijanie świadomości prowadzenia
etycznego biznesu u pracowników, podnoszenie wiedzy
Zarządu i Rady Nadzorczej z zakresu ESG oraz coroczny
przegląd dobrych praktyk to zadania postawione przez
spółkami w sekcji ładu korporacyjnego.
ESG
Osiedle Stacja Wola w Warszawie
Strategia
ESG 2030
Grupa Echo-Archicom
przyjmuje strategię dotyczącą
podejmowanych działań
w obszarze ochrony
środowiska, zaangażowania
społecznego oraz
odpowiedzialnego zarządzania
oraz ogłasza cele zgodne
z Celami Zrównoważonego
Rozwoju ONZ.
Organizacja · Akcje i obligacje · Zysk i dywidenda · Projekty · ESG
45
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
10
Znaczące zdarzenia
po dacie bilansowej
Organizacja
Zawarcie umowy joint venture ze
spółką Rank Progress S.A.
7 marca 2024 r. została podpisana dokumentacja doty-
cząca utworzenia joint venture przez Archicom S.A. i Rank
Progress S.A., w wyniku której spółka Archicom Wrocław
2 Sp. z o.o. stała się przedmiotem współwłasności obu ww.
spółek. Udział Archicomu we wspólnym przedsięwzięciu
wyniesie 55 proc., a Rank Progress 45 proc.
Inicjatywa JV dotyczy realizacji inwestycji mieszkaniowej na
terenie znajdującym się przy ul. Browarnej we Wrocławiu.
Projekt zakłada wniesienie przez Rank Progress do spółki
gruntu, a kompleksową realizacją inwestycji zajmie się Ar-
chicom. W ramach trzyetapowej inwestycji planowana jest
budowa osiedla o ponad 45 tys. mkw. PUM, z uwzględnie-
niem blisko 800 mieszkań.
Organizacja · Akcje i obligacje · Zysk i dywidenda · Projekty · ESG
46
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Akcje i obligacje
Seria S S2
Data emisji 31.01.2024 20.03.2024
Wartość serii 70 mln zł 70 mln zł
Termin zapadalności 4 lata 4 lata
Oprocentowanie WIBOR 6M + marża 4% WIBOR 6M + marża 4%
Agent oferucy Konsorcjum:
1) Biuro Maklerskie PKO Banku Polskiego
2) Michael / Ström Dom Maklerski Spółka Akcyjna
3) Noble Securities Spółka Akcyjna
Konsorcjum:
1) Biuro Maklerskie PKO Banku Polskiego
2) Michael / Ström Dom Maklerski Spółka Akcyjna
3) Noble Securities Spółka Akcyjna
140 mln PLN
wartość serii S i S2 obligacji
dla inwestorów indywidualnych
wyemitowanych przez Echo Investment
w 2024 r. w ramach V programu emisji
obligacji dla inwestorów indywidualnych
do 300 mln zł lub równowartości tej
kwoty w euro
Emisja obligacji publicznych przez
Echo Investment dla inwestorów
indywidualnych
Obligacje zwykłe na okaziciela serii S i S2 zostały zareje-
strowane w Krajowym Depozycie Papierów Wartościo-
wych S.A.
Obligacje serii S (PLECHPS00399) i S2 (PLECHPS00399)
są notowane w systemie notowań ciągłych na rynku pod-
stawowym Catalyst prowadzonym przez Giełdę Papierów
Wartościowych w Warszawie S.A.
P
ieniądze pozyskane z emisji Spółka wykorzysta na fi-
nansowanie rozwoju biznesu oraz rolowanie długu spółki
zapadającego w 2024 i w 2025 r.
Oferta publiczna obligacji przeprowadzona została na pod-
stawie prospektu zatwierdzonego przez Komisję Nadzoru
Finansowego 19 czerwca 2023 r. oraz suplementów.
Organizacja · Akcje i obligacje · Zysk i dywidenda · Projekty · ESG
47
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Seria 4l/2024
Data emisji 27.02.2024
Wartość serii 100 mln zł
Termin zapadalności 5 lat
Oprocentowanie WIBOR 6M + marża 4,5%
Agent oferucy Ipopema Securities S.A.
Emitent Seria Kod ISIN Data wykupu Wartość nominalna
Echo Investment S.A. 1P/2021 PLO017000053 22.10.2024 16 mln zł
Echo Investment S.A. 1/2021 PLO017000046 17.03.2025 12 mln zł
Echo Investment S.A. 2/2021 PLO017000061 10.11.2025 72 mln zł
100 mln PLN
wartość serii 4l obligacji dla inwestorów
indywidualnych wyemitowanych przez
Echo Investment w 2024 r. w ramach
programu emisji obligacji dla inwestorów
indywidualnych do 1 mld zł lub
równowartości tej kwoty w euro
100 mln PLN
wartość obligacji wykupionych przez
Grupę Echo Investment w 2024 r.
Emisja obligacji publicznych przez
Echo Investment dla inwestorów
instytucjonalnych (w zł)
Obligacje serii 4l (PLO017000103) nie są zabezpieczone
i będą podlegać wprowadzeniu do obrotu w alternatyw-
nym systemie obrotu prowadzonym przez Giełdę Papierów
Wartościowych w Warszawie S.A.
Pieniądze pozyskane z emisji deweloper wykorzystał na ro-
lowanie części długu spółki z tytułu obligacji, zapadającego
w 2024 r. i w 2025 r.
Oferta publiczna obligacji serii 4l/2024 przeprowadzona
została na podstawie umowy z agentem Ipopema Secu-
rities S.A. z siedzibą w Warszawie, w ramach ustanowio-
nego w 2022 r. programu emisji obligacji Spółki do łącznej
kwoty 500 mln zł, podwyższonej aneksem z 25 październi-
ka 2023 r. do łącznej kwoty 1 mld zł.
Równolegle, w związku z procesem emisji obligacji serii 4l,
Spółka nabyła w celu umorzenia poniższe obligacje:
Wszystkie nabyte obligacje zostały umorzone.
27 listopada 2023 r. Zarząd spółki Archicom S.A., wobec
zatwierdzenia przez Zwyczajne Walne Zgromadzenie spra-
wozdania finansowego Spółki za rok obrotowy 2022, któ-
re wykazało zysk oraz wobec wykonania przez biegłego
rewidenta badania sprawozdania finansowego Spółki za
I półrocze 2023 roku, które także wykazuje zysk, postano-
wił warunkowo wypłacić akcjonariuszom Spółki zaliczkę na
poczet przewidywanej dywidendy za rok obrotowy 2023,
w łącznej kwocie 26 908 179,78 zł tj. w kwocie 0,46 zł na
1 akcję.
Zaliczka została wypłacona 19 stycznia 2024 r.
Wypłata zaliczki
dywidendowej
Zysk i dywidenda
Organizacja · Akcje i obligacje · Zysk i dywidenda · Projekty · ESG
48
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Podwyższenie maksymalnej wartości
Programu Emisji obligacji Archicom
S.A., nabycie obligacji własnych
w celu umorzenia oraz emisja
w ramach zmienionego Programu
2 lutego 2024 r. Zarząd Archicom S.A. poinformował o za-
warciu aneksu do umowy programowej z dnia 17 czerwca
2016 r. pomiędzy Archicom S.A. a mBank S.A.
Program Emisji obligacji Archicom S.A. został podwyższo-
ny z kwoty 350 mln zł do 500 mln zł łącznej maksymalnej
kwoty wyemitowanych i niewykupionych obligacji.
22 lutego 2024 r. spółka Archicom S.A. zawarła trans-
akcję nabycia obligacji własnych serii M6/2022 (ISIN
PLO221800090) o łącznej wartości nominalnej 2,5 mln zł,
zarejestrowanych w Krajowym Depozycie Papierów War-
tościowych S.A.. Transakcja nabycia obligacji zrealizowana
została celem ich umorzenia, w związku z zamiarem emisji
obligacji.
1 marca 2024 r. spółka Archicom S.A. wyemitowała obliga-
cje kuponowe serii M9/2024 o łączne wartości nominalnej
168 mln zł. Emisja dotyczy niezabezpieczonych obligacji
zwykłych na okaziciela, oprocentowanych według zmien-
nej stopy procentowej WIBOR 3M powiększonej o marżę
dla inwestorów, o okresie zapadalności 3 lata i 3 miesiące.
Podstawą emisji Obligacji jest umowa programowa z 17
czerwca 2016 r. zawarta pomiędzy Archicom S.A. jako
emitentem oraz mBankiem S.A. z siedzibą w Warszawie.
Projekty
Na początku stycznia 2024 r. Archicom poinformow
o sfinalizowaniu zakupu kolejnych gruntów przy ul. Rey-
monta we Wrocławiu. Sąsiadują one z działkami, których
zakup został ogłoszony w listopadzie 2023 r. Zebrany
w ten sposób zasób terenów pozwoli na realizację inwe-
stycji mieszkaniowych liczącej ponad 800 mieszkań.
Z początkiem 2024 r. pozwolenie na użytkowanie otrzy-
mał drugi etap inwestycji Echo Investment w centrum
Krakowa. Kompleks biurowy Brain Park położony u zbiegu
alei Pokoju i ulicy Fabrycznej wzbogacił regionalny rynek
o łącznie 43 000 mkw. powierzchni.
6 marca 2024 r. Echo Investment S.A. zawarł z Signal
Alpha 3 R1 S.à r.l. transakcję dotyczącą utworzenia wspól-
nego przedsięwzięcia, w ramach którego strony będą re-
alizować projekty budowy domów studenckich w Polsce.
W realizację przedsięwzięcia Echo Investment S.A. zamie-
rza zaangażować do 31,3 mln euro. Zakładany horyzont
czasowy realizacji przedsięwzięcia wyniesie od 3 do 5
lat. Zakładana liczba łóżek, które mają być zrealizowane
w ramach przedsięwzięcia, wyniesie co najmniej 5 000.
Zakładane proporcje źródeł finansowania przedsięwzięcia
wyniosą (i) 40 proc.-50 proc. - finansowanie ze środków
stron; (ii) pozostałe 60 proc. - 50 proc – dług.
Archicom kupił dodatkowe
działki nad Odrą
Echo Investment zakończyło
budowę kompleksu
biurowego Brain Park
Zawarcie istotnych umów
dotyczących utworzenia wspólnego
przedsięwzięcia dotyczącego
budowy domów studenckich
Organizacja · Akcje i obligacje · Zysk i dywidenda · Projekty · ESG
49
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
31,3 mln euro
tyle zamierza przeznaczyć Echo
Investment S.A. w budowę domów
studenckich w Polsce
50
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
11
Segment mieszk
dla klientów
indywidualnych
– opis rynku
oraz osiągnięcia
biznesowe Grupy
W 2023 r. deweloperzy sprzedali łącznie
na sześciu głównych rynkach, czyli
w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu,
Trójmieście, Poznaniu i Łodzi, prawie
58 000 nowych mieszkań, a w ofercie
pojawiło się tylko 43 000 lokali, co
oznacza spadek do poziomu najniższe-
go od kilkunastu lat. W czwartym kwar-
tale sprzedano 14 300 mieszkań - o 13
proc. mniej niż w poprzednim. Mimo to,
sprzedaż w 2023 wzrosła aż o 65 proc.
w porównaniu do 2022 r.
Na wysoki popyt wpłynęli m.in. nabyw-
cy, którzy szukali mieszkań spełniających
kryteria rządowego programu „Bez-
pieczny kredyt 2%” oraz ci, którzy mieli
obawy przed możliwym wzrostem cen
i ograniczeniem oferty. Dzięki progra-
mowi wsparcia, kupujący podpisali ok.
60 000. umów kredytowych, w tym
ok. 30-40 proc. dotyczyła mieszkań
z rynku pierwotnego. W drugiej poło-
wie roku rynek kredytów hipotecznych
odbudował się, jednak pokaźną grupę
kupujących nadal stanowili nabywcy
gotówkowi, którym zależało na ochronie
oszczędności lub generowaniu zysków
z inwestycji.
14 300
łącznie tyle mieszkań sprzedali dewelo-
perzy w czwartym kwartale na sześciu
głównych rynkach, to o 13% mniej k/k
16 000
łącznie tyle mieszkań weszło do oferty
w czwartym kwartale na sześciu głów-
nych rynkach
36 200
łącznie tyle wyniosła oferta na koniec
2023 r. r. na sześciu głównych rynkach.
Rok 2023 był rekordowo niski pod
względem podaży, która osiągnęła
najniższy wskaźnik od dekady. Dewe-
loperzy dostarczyli na rynek 43 000
nowych mieszkań, czyli o 12 proc. mniej
r/r. Największą podaż nowych miesz-
kań odnotowały Warszawa – 5 500,
Kraków 2 800 oraz Łódź 2 700. W War-
szawie i Łodzi oferta na koniec roku
była największa i wyniosła odpowiednio
9 700 oraz 6 700 lokali. W Wrocławiu
podaż ukształtowała się na najniższym
poziomie w historii rynku, w ostatnim
kwartale roku do sprzedaży wprowadzo-
Perspektywy poszczególnych
sektorów w najbliższych
12 miesiącach
Bardzo optymistyczna
– Optymistyczna
– Stabilna
– Pesymistyczna
Bardzo pesymistyczna
Rynek mieszkań na sprzedaż w Polsce w 2023 r.
51
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
mieszkania wprowadzone do sprzedaży – mieszkania sprzedane liczba mieszkań w ofercieŹródło: JLL
2018
64,8
65,7
2019
65,4
64
2020 2021 2022
53
69
49
48,5
58,1
35
10
15
20
5
25
30
35
40
45
55
65
50
60
70
75
Mieszkania sprzedane i wprowadzone do sprzedaży
oraz wielkość oferty [w tys. sztuk]
16
2023
14,3
50,7
36,2
50,3
48
37,4
35
no 1300 mieszkań, w ofercie znalazło
się 4 500 lokali.
Nowa podaż wyraźnie nie nadążyła
za popytem. Wysoka sprzedaż i niska
podaż skutkują niedoborem oferty,
zwłaszcza na rynkach warszawskim,
krakowskim i wrocławskim. Łączna
oferta na wszystkich sześciu rynkach
wyniosła 36 200 mieszkań.
W 2023 r. zaobserwowano rekordo-
wy dwucyfrowy wzrost średnich cen
mieszkań o wszystkich standardach.
W zależności od rynku było to od 14
do 22 proc. Przeciętna cena ofertowa
nowego mieszkania wzrosła aż o 20,5
proc. r/r, przy inflacji wynoszącej
w grudniu 6,2 proc.
1
kw.
Średnie ceny mieszkań pozostających w ofercie
– trend [PLN/mkw. z VAT, w standardzie deweloperskim]
5 000
6 000
7 000
8 000
9 000
10 000
11 000
12 000
15 700
12 700
14 300
10 200
13 000
14 000
15 000
16 000
18 000
Ceny
mieszkań
[PLN/mkw.]
3
kw.
2020
1
kw.
2
kw.
3
kw.
4
kw.
2021
1
kw.
2
kw.
3
kw.
4
kw.
4
kw.
2022 2023
1
kw.
2
kw.
3
kw.
4
kw.
2
kw.
17 300
– Warszawa – Łódź
– Kraków
Źródło: JLL
– Wrocław
– Poznań
17 000
52
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Osiągnięcia Grupy Echo Investment w segmencie
mieszkań na sprzedaż w 2023 r.
1 835
łączna liczba sprzedanych mieszkań
4 089
łączna liczba lokali w budowie
2 122
łączna liczba przekazanych mieszkań
3 801
łączna liczba lokali, których budo
planujemy rozpocząć w 2024 r.
Osiedle Olimpia Port
we Wrocławiu
W 2023 r. Grupa Echo
Investment sprzedała 1 835
i przekazała klucze do 2 122
mieszkań. Grupa rozpoczę-
ła również budowę 2 043
lokali na sprzedaż. Do
oferty weszły kolejne etapy
wrocławskich projektów:
Sady nad Zieloną, Awipolis
i Południk 17, jeden w War-
szawie - Modern Mokotów,
kolejne etapy łódzkich
projektów: Fuzja i Zenit.
Na przyszłość Grupa Echo-
-Archicom przygotowu
projekty, w których znajdzie
się w sumie blisko 8 000
mieszkań na sprzedaż,
realizując tym samym swój
cel, jakim jest utrzymanie
pozycji ogólnopolskiego
lidera w sektorze mieszka-
niowym.
˜
1 500
szacowana liczba lokali na wczesnym
etapie przygotowania lub lokali do
nabycia w 2024 r.
Projekty mieszkaniowe, których budowa
zakończyła się w 2023 r.
Projekt
PUM
[mkw.] Liczba mieszkań Rozpoczęcie budowy Zakończenie budowy
ŁÓDŹ
Fuzja III
ul. Tymienieckiego
9 100 159 II kw. 2021 II kw. 2023
Boho
ul. Wodna
12 800 239 IV kw. 2021 IV kw. 2023
WROCŁAW
Browary Wrocławskie BA2, BA3
ul. Jedności Narodowej
13 800 239 I kw. 2021 I kw. 2023
Olimpia Port M37, M39
ul. Ameriga Vespucciego
7 800 156 IV kw. 2021 II kw. 2023
Olimpia Port M24, M25, M26
ul. Ameriga Vespucciego
10 700 181 III kw. 2021 III kw. 2023
Awipolis etap 3
ul. Władyawa Chachaja
6 600 121 IV kw. 2021 IV kw. 2023
Planty Racławickie R8
ul. Wichrowa / Racławicka
5 500 94 IV kw. 2021 IV kw. 2023
Browary Wrocławskie BP5-6
ul. Jedności Narodowej
9 300 188 I kw. 2022 IV kw. 2023
KRAKÓW
Bonarka Living II D
ul. Puszkarska
8 400 151 I kw. 2022 IV kw. 2023
Bonarka Living II C
ul. Puszkarska
9 900 179 I kw. 2022 IV kw. 2023
Projekty mieszkaniowe, których budowa
rozpoczęła się w 2023 r.
Projekt
PUM
[mkw.] Liczba mieszkań Rozpoczęcie budowy
Planowane
zakończenie budowy
WROCŁAW
Sady nad Zieloną 2 A1, C
ul. Blizanowicka
5 100 98 I kw. 2023 IV kw. 2024
Awipolis etap 4a
ul. Władyawa Chachaja
10 000 188 II kw. 2023 I kw. 2025
Awipolis etap 4b
ul. Władyawa Chachaja
3 200 56 III kw. 2023 III kw. 2025
Sady nad Zieloną 2B
ul. Blizanowicka
6 400 123 IV kw. 2023 III kw. 2025
Południk 17
ul. Karkonoska
15 000 285 IV kw. 2023 II kw. 2026
Południk 17
ul. Karkonoska
9 600 187 IV kw. 2023 II kw. 2026
WARSZAWA
Modern Mokotów I
ul. Domaniewska
29 900 554 III kw. 2023 II kw. 2025
Modern Mokotów V
ul. Domaniewska
14 500 261 IV kw. 2023 III kw. 2025
ŁÓDŹ
Zenit II
ul. Widzewska
6 000 120 IV kw. 2023 IV kw. 2024
Fuzja Lofty G02
ul. Tymienieckiego
9 700 187 IV kw. 2023 IV kw. 2025
Razem 109 400 2 059
54
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Sprzedaż mieszkań Grupy Echo Investment
w 2023 r. [w szt.]
– Echo Investment – Archicom
800
1 000
600
400
200
II kw.
2023
448
310
138
III kw.
2023
493
406
87
IV kw.
2021
227
406
633
IV kw.
2023
399
121
520
334
369
703
I kw.
2022
198
126
324
II kw.
2022
III kw.
2022
113
62
175
IV kw.
2022
182
131
313
I kw.
2023
258
116
374
Projekty mieszkaniowe, których budowa
zakończyła się w 2023 r.
Projekt
PUM
[mkw.] Liczba mieszkań Rozpoczęcie budowy Zakończenie budowy
POZNAŃ
Wieża Jyce I
ul. Janickiego
11 600 206 IV kw. 2021 IV kw. 2023
WARSZAWA
Rytm Kabaty
al. KEN
17 300 288 I kw. 2022 IV kw. 2023
Razem 113 700 2 042
– Echo Investment – Archicom
1 600
1 400
1 200
1 000
800
600
400
200
Mieszkania, które zostały zaksięgowane w wyniku Grupy Echo Investment
w 2023 r. [w szt.]
IV kw.
2021
387
1 006
1 393
IV kw.
2023
1 173
158
1 331
I kw.
2022
281
118
399
III kw.
2022
293
467
760
IV kw.
2022
253
400
653
I kw.
2023
129
164
293
II kw.
2022
101
255
356
II kw.
2023
319
209
110
III kw.
2023
179
136
43
55
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
56
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
W związku z przekazaniem 1 sierpnia 2023 r. segmentu
mieszkaniowego do spółki Archicom, dane zaprezentowane
w raporcie za trzeci kwartał 2023 r., dotyczące sprzedaży
i przekazań, w tym wnież co do okresów za porównywalne
okresy zostały skorygowane i doprowadzone do porówny-
walności poprzez wykazanie danych za trzeci kwartał 2023
z całego segmentu mieszkaniowego Archicom obejmujące
zarówno aktywa własne Archicom jak i przejęte od spółki
Echo Investment, a danych za pozostałe okresy na pozio-
mach jakie były publikowane wspólnie dla całego segmentu
mieszkaniowego obejmującego Grupę Echo Investment,
w tym dane z Grupy Archicom.
57
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
12
Segment mieszk
na wynajem
– opis rynku
oraz osiągnięcia
biznesowe Grupy
Ogromny potencjał rynku najmu
instytucjonalnego w Polsce przyciąga
coraz większą liczbę inwestorów, nie-
zrażonych wysokimi kosztami finanso-
wania projektów. Rośnie popyt wśród
najemców na tego rodzaju mieszka-
nia. Zmiany społeczne, które wynikają
w dużym stopniu z dużej mobilności
zawodowej, późniejszego zakładania
rodziny, ale też braku przywiązania
młodego pokolenia do własności
sprzyjają rozwojowi sektora. Duże
znaczenie dla wzrostu popularności
PRS wśród potencjalnych najemców
mają także ograniczona pula mieszkań
na sprzedaż – zwłaszcza w dużych
miastach oraz niższa dostępność
kredytów hipotecznych. Wzrost cen
mieszkań to jeden z czynników, który
będzie napędzał dalszy wzrost sektora
PRS, można więc powiedzieć, że jest
on dopiero na początku drogi.
Eksperci PwC przewidują, że do 2028
r. na rynku PRS w Polsce będzie do-
stępnych ponad 63 tys. lokali w najmie
instytucjonalnym.
Od stycznia do września 2023 r. na
polski rynek trafiło prawie 4,4 tys. lokali
na wynajem w 17 projektach, a w bu-
dowie na koniec trzeciego kwartału
było blisko 11,2 tys. tego typu mieszkań.
Oznacza to, że cała oddana do użytku
w 2023 r. nowa podaż była rekordowa
w historii polskiego rynku PRS. Warto
podkreślić, że blisko 80 proc. nowej
podaży znajduje się w lokalizacjach
poza ścisłym centrum miast.
Obecna koniunktura gospodarcza
i zmiana nastawienia nowego po-
kolenia do wieloletnich zobowiązań
stwarzają kolejne możliwości dla
dalszej ekspansji rynku PRS w Pol-
sce. Z drugiej strony - wysokie koszty
finansowania nowych inwestycji i stale
rosnące wydatki związane z budo-
w 2023 r. różnicowały poziom
czynszów w sektorze PRS.
Zdaniem analityków otodom średnia
stawka najmu w miastach wojewódz-
kich w grudniu 2023 r. wyniosła 3 620
zł. Ponad 3000 zł to średnia ofertowa
kwota najmu w Trójmieście i we Wro-
cławiu, natomiast w Warszawie było to
ponad 5100 zł.
22 700*
istniejący zasób mieszkań w sekto-
rze PRS w Polsce na koniec grudnia
2023 r.
Perspektywy poszczególnych
sektorów w najbliższych
12 miesiącach
Bardzo optymistyczna
– Optymistyczna
– Stabilna
– Pesymistyczna
Bardzo pesymistyczna
Instytucjonalny rynek mieszkań na
wynajem w Polsce w 2023 r.
* otodom
Mieszkania na wynajem Resi4Rent,
Warszawa ul. Taśmowa
58
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
W 2023 r. Resi4Rent, podmiot oferu-
jący usługę mieszkań w abonamen-
cie, umocniło swoją pozycję lidera
rynku PRS. Ta największa instytucja
wynajmującą mieszkania na zasadach
rynkowych w Polsce, wprowadziła na
rynek 1 109 gotowych mieszkań przy
ul. Żwirki i Wigury oraz ul. Wila-
nowskiej w Warszawie, jak również
przy ul. Jaworskiej we Wrocławiu
zwiększając swoją ofertę do 4 106
gotowych i wynajmowanych lokali
łącznie w sześciu głównych miastach
w Polsce.
Rozpoczęła również budowę 1 833
mieszkań – przy ul. Pohoskiego
w Warszawie, ul. Nowomiejskiej oraz
ul. Zielony Trójkąt w Gdańsku oraz ul.
Bardzkiej we Wrocławiu. Start kolej-
nych 1 718 planuje na 2024 r.
1 109
łączna liczba mieszkań Resi4Rent
oddanych do użytku w 2023 r.
4 106
łączna liczba lokali w ofercie Re-
si4Rent w 12 lokalizacjach, w sześciu
największych miastach w Polsce –
Gdańsku, Łodzi, Poznaniu, Warsza-
wie, Wrocławiu i Krakowie na koniec
2023 r.
6 082
łączna liczba lokali Resi4Rent w trak-
cie budowy i projektowania na koniec
2023 r.
Osiągnięcia Echo Investment
w segmencie mieszkań na wynajem
w 2023 r.
>10 000
tyle mieszk
w abonamencie będzie
miało Resi4Rent do
2026 r.
59
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
13
Segment biurowy
– opis rynku
oraz osiągnięcia
biznesowe Grupy
Jak wynika z raporw JLL, rok 2023
zakończył się wyjątkowo niską podażą
nowej powierzchni biurowej w War-
szawie. Na rynku pojawiło się ok.61
000 mkw., jest to wynik trzykrotnie
niższy w porównaniu z ostatnimi
latami. Sytuacja w 2024 r. nie będzie
o wiele lepsza, wg prognoz na rynek
trafi ok. 94 000 mkw., z czego 16
proc. będzie stanowić odnowiona
powierzchnia. Niska podaż nowej po-
wierzchni oraz wysokie koszty aran-
żacji biur poskutkowały zwiększonym
udziałem renegocjacji i przedłużania
istniejących umów w transakcjach
wynajmu (43 proc. ogółu transakcji
w 2023 r., a w czwartym kwartale br.
aż 49 proc.).
Całkowite zasoby biurowe w War-
szawie wyniosły 6,23 mln mkw., a ich
największy przyrost odnotowany
został w ostatnim kwartale i wyniósł
40 000 mkw.
Pod koniec 2023 r. w budowie lub
przebudowie było 230 000 mkw.
powierzchni, co nie zapowiada
szybkiego powrotu do równowagi.
Nowa podaż będzie wciąż na pozio-
mie, który nie zagwarantuje odbicia
rynku. Aktywność deweloperów jest
wciąż niska i koncentruje się głównie
na centralnym obszarze miasta, gdzie
popyt na wysokiej jakości nowocze-
sne powierzchnie biurowe nie słabnie,
mimo rosnących cen. Ma to związek
ze wzrostem świadomości najemców
nt. zrównoważonego budownictwa,
a także zmieniającymi się modelami
pracy i oczekiwaniami pracowników,
co do funkcji i standardu biura.
Współczynnik pustostanów obni-
żył w się w centralnym obszarze
miasta z 10,4 proc. do 8,5 proc. r/r,
a w przypadku pozostałych lokalizacji
żnica wyniosła zaledwie 0,5 p.p.
(spadek do 11,9 proc. r/r).
Choć model pracy hybrydowej stał
się popularny, to pracodawcy starają
się zachęcać pracowników do po-
wrotów do biur. Otwartość na różne
scenariusze pracy sprawiła, że firmy
zabezpieczają się na wypadek eks-
pansji lub zmniejszania powierzchni
przy umowach najmu, dlatego jed-
nym z kluczowych punktów w nego-
cjacjach stała się elastyczność.
61 000 mkw.
łączna powierzchnia biur dostarczona
na stołeczny rynek w 2023 r.
6,23 mln mkw.
łączne zasoby nowoczesnej po-
wierzchni biurowej w Warszawie
Perspektywy poszczególnych
sektorów w najbliższych
12 miesiącach
Bardzo optymistyczna
– Optymistyczna
– Stabilna
– Pesymistyczna
Bardzo pesymistyczna
Rynek biurowy w Warszawie
w 2023 r.
230 000 mkw.
łączna powierzchnia biurowa w budo-
wie, jest to najniższy wynik od 2010 r.
748 800 mkw.
łączny popyt na powierzchnię biuro-
wą w Warszawie, z czego 256 000
mkw. przypadło na IV kw. br.
10,4 proc.
poziom pustostanów w Warszawie
(spadek o 1,2 p.p. r/r)
60
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Główne rynki biurowe w Polsce w 2023 r.
Miasto
Istniejąca
powierzchnia
[tys. mkw.]
Nowe budynki
[tys. mkw.]
Popyt brutto
[tys. mkw.]
Pustostany
[%]
Miesięczne
stawki czynszu
[EUR/mkw.]
Warszawa 6 230 40,6 256,0 10,4 18-26* / 11-17**
Kraków 1 807 30,6 80,0 19,8
15-17
Wrocław 1 354 0,0 43,0 18,2 14,5-16
Katowice 749 0,0 16,0 21,5 13,5-14,8
Łódź 637 0,0 15,0 20,3 12-14
Źródło: JLL
* CBD – centralny obszar biznesu
(ograniczony Wisłą, Trasą Ła-
zienkowską, ulicami Raszyńską
i Towarową oraz Trasą WZ)
** NCL – obszar pozacentralny
(pozostały obszar Warszawy)
Na koniec grudnia 2023 r. całko-
wite zasoby powierzchni biurowej
na ośmiu głównych rynkach regio-
nalnych wyniosły 6 675 300 mkw.
Niezmiennie największymi rynkami
biurowymi w Polsce (po Warszawie)
pozostały Kraków (1 807 300 mkw.),
Wrocław (1 354 000 mkw.) oraz Trój-
miasto (1 050 100 mkw.).
Według danych Polskiej Izby Nieru-
chomości Komercyjnych w regionach
w IV kw. 2023 r. oddanych zostało 44
700 mkw. powierzchni biurowej. Rok
2023 był ostatnim z tak dużą licz-
bą nowych inwestycji oddanych do
użytkowania.
Wysokie koszty aranżacji nowych
przestrzeni, a także możliwości
wprowadzania nowych zapisów do
obowiązujących umów najmu, spra-
wiły, że najemcy byli bardziej skłonni
do renegocjacji i pozostania w do-
tychczasowych lokalizacjach. Firmy,
które zdecydowały się na relokację,
wybierały biura o wyższym standar-
dzie, nawet kosztem zmniejszania
powierzchni. To pokazuje, że z jednej
strony najemcy szukają ograniczenia
kosztów, ale także mają świadomość,
że wysokiej klasy biuro jest jednym za
czynników decydujących o frekwencji
pracowników w miejscu pracy.
44 700 mkw.
łączna powierzchnia budynków biuro-
wych oddanych w IV kw. 2023 r.
280 700 mkw.
całkowita podaż nowej powierzchni
w 2023 r.
6,675 mln mkw.
łączne zasoby nowoczesnej po-
wierzchni biurowej na ośmiu głów-
nych rynkach regionalnych, najwięk-
szymi rynkami niezmiennie są Kraków
(1,8 mln mkw.) i Wrocław (1,3 mln
mkw.)
284 000 mkw.
łączna powierzchnia biurowa w bu-
dowie
750 000 mkw.
popyt na powierzchnię biurową na
ośmiu głównych rynkach regional-
nych
17,5 proc.
poziom pustostanów (wzrost o 0,2
p.p. k/k i 2,2 p.p. r/r), co przełożyło
się na 1,17 mln mkw. powierzchni do
wynajęcia. Najwyższy wskaźnik nie-
wynajętej powierzchni odnotowano
w Katowicach (21,5 proc.)
Rynek biurowy na rynkach
regionalnych w 2023 r.
Perspektywy poszczególnych
sektorów w najbliższych
12 miesiącach
Bardzo optymistyczna
– Optymistyczna
– Stabilna
– Pesymistyczna
Bardzo pesymistyczna
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
61
45 mln EUR
wartość transakcji
sprzedaży budynku
biurowego Moje
Miejsce II w Warszawie
(17 000 mkw.)
41 600 mkw.
powierzchnia w realizacji
w Swobodna SPOT we
Wrocławiu
31 100 mkw.
powierzchnia w realizacji
w Office House w ramach
projektu Towarowa 22
w Warszawie
Osiągnięcia Echo Investment
w segmencie biurowym w 2023 r.
Nieruchomości komercyjne nie-
zmiennie stanowią mocny filar dzia-
łalności Echo Investment. W 2023
roku w biurowcach Echo Investment
wynajęto łącznie ponad 45 tys. mkw.
powierzchni. Wśród klientów, któ-
rzy podpisali nowe lub przedłużone
umowy były m.in. Deloitte, Medicover,
ASB Poland, Grupa Deles, Alorica
Inc., Bank Pekao S.A., Pekao Direct
oraz Apptio.
Rok 2023 Grupa Echo Investment
rozpoczęła od sprzedaży Mojego
Miejsca II w Warszawie, czyli drugiego
budynku biurowego wielofunkcyjnego
projektu „destination”. Transakcja po-
twierdza niesłabnące zainteresowanie
zarówno inwestorów, jak i najemców
zrównoważonymi projektami, oferują-
cymi zarówno mieszkania, jak i biura
połączone z usługami. Natomiast
największym projektem aranżacji, zre-
alizowanym w tym roku przez Echo,
była nowa siedziba Grupy Archicom
w budynku MidPoint71 we Wrocła-
wiu, według projektu pracowni 3XA
Architects.
Grupa rozpoczęła również budo
kolejnego projektu „destination” -
Towarowa 22 w Warszawie, budynek
biurowy Office House (31 100 mkw.)
oraz projektu Swobodna SPOT we
Wrocławiu (41 600 mkw.) przy ulicy
Swobodnej 60, gdzie dwa biurow-
ce i łączący je zielony, miejski pasaż
zaprojektowali architekci z pracowni
Kuryłowicz & Associates.
Projekt biurowy Swobodna SPOT, Wrocław
40 000 mkw.
łączna powierzchnia wykończona,
przygotowana i przekazana do pracy
dla najemców w 2023 r.
10 000 mkw.
łączna powierzchnia wynajęta w bu-
dynku React w Łodzi w 2023 r.
3 500 mkw.
przedłużone i nowe umowy najmu
w kompleksie Face2Face w Kato-
wicach (Deloitte, Medicover, Klinika
Miracki, Bozza Concept’N Design)
WiredScore
Platinium
certyfikat dla biurowca Brain Park
w Krakowie, potwierdzający najlepszą
łączność cyfrową, jakość rozwiązań
teletechnicznych i planów awaryjnych
zapewniających firmom możliwość
działania w przypadku nieprzewidzia-
nych zdarzeń
45 000 mkw.
łączna powierzchnia objęta umowami
najmu podpisanymi w 2023 r.
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
13
liczba lokalizacji w portfelu CitySpace
w 6 miastach: Warszawie, Wrocławiu,
Krakowie, Katowicach, Gdańsku oraz
Łodzi
3 411
łączna liczba stanowisk pracy znajdująca
się obecnie w ofercie CitySpace, w tym
215 w MidPoint71 we Wrocławiu i 301
w łódzkiej Fuzji
2 000 mkw.
powierzchnia nowo
otwartego CitySpace
w projekcie Fuzja,
pierwszego takiego
konceptu w Łodzi
29 100 mkw.
łączna powierzchnia
przestrzeni biurowej
CitySpace na koniec 2023 r.
1 400 mkw.
powierzchnia nowo
otwartego CitySpace
w MidPoint71 we Wrocławiu
CitySpace w biurowcu Fuzja, Łódź
Osiągnięcia CitySpace w segmencie biur
elastycznych w 2023 r.
Główne działania, wokół
których koncentrowała
się aktywność CitySpa-
ce w 2023 r., to otwarcie
pierwszego elastycznego
biura w Łodzi, ekspansja
biura MindPoint we Wro-
cławiu oraz dostosowanie
biur w całej sieci do stan-
dardu wspierającego ESG.
62
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
63
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
14
Segment handlowy
– opis rynku
oraz osiągnięcia
biznesowe Grupy
Polski rynek nieruchomości handlo-
wych zanotował poprawę dynamiki
sprzedaży w drugiej połowie 2023
roku, porównaniu z początkiem
roku. W ostatnim kwartale nastąpiło
odbicie po okresie wielomiesięcznych
spadków, które osiągnęły najwyższy
poziom w marcu i kwietniu (7,3 proc.).
W październiku odnotowano wzrost
sprzedaży na poziomie 2,8 proc.
Tradycyjnie, również w tym roku
ostatni kwartał okazał się najlep-
szy dla rynku handlowego. Według
analityków Cushman&Wakefield,
odwiedzalność wyniosła średnio
452 000 klientów w październiku,
424 000 - w listopadzie, 520 000
- w grudniu, w przeliczeniu na jeden
obiekt handlowy. Oznacza to wzrosty
odpowiednio o: 3,7 proc., 1,8 proc.
oraz 0,5 proc. r/r.
Średni obrót najemców w paździer-
niku 2023 r. wyniósł 1 070 zł netto
na mkw. powierzchni (+5 proc. r/r),
a w listopadzie 1 1130 zł netto (+8
proc. r/r). Po uwzględnieniu inflacji
realne obroty były niższe względem
poprzedniego roku o 1,6 proc. w paź-
dzierniku, ale w listopadzie nastąpił
ich niewielki wzrost – o 1,4 proc.
Na rynku widoczna jest poprawa
wskaźników sprzedaży detalicznej.
Na decyzje zakupowe konsumentów
korzystnie wpłynęły spadek inflacji,
obniżka stóp procentowych i wy-
hamowanie dynamiki wzrostu cen.
Mimo to rok 2023 zakończył się
ujemną dynamiką sprzedaży.
Średnie stawki czynszów dla lokali
w centrach i parkach handlowych
oraz na ulicach handlowych rosły
przez cały rok. W IV kw. największy
wzrost aż o 12,5 proc. r/r odnoto-
wały parki handlowe, w pozostałych
segmentach dynamika ukształtowała
się na poziomie 7 proc. r/r. Wzrosty
podyktowane były głównie inflacją
i wynikały z konstrukcji umów naj-
mu. Jednak niższy popyt na zakupy
w centrach handlowych, a przez to
niższe obroty najemców zwiększają
presję na obniżkę czynsw, zwłasz-
cza w obiektach o słabszej pozycji na
rynku lokalnym.
Od początku roku w Polsce pojawiło
się około 30 nowych marek, co jest
najlepszym wynikiem od sześciu lat.
Znalazły się wśród nich: Master Bur-
ger i Lush, Woolworth, Hugo, Helly
Hansen, Nuumo, Bob Snail, Popeyes,
Candy Pop, Solmar, Acium, L’Osteria,
Zwieger, Milk Bar, PLNY LALA, Moki-
da, Herse, Moschino Jeans.
Perspektywy poszczególnych
sektorów w najbliższych
12 miesiącach
Bardzo optymistyczna
– Optymistyczna
– Stabilna
– Pesymistyczna
Bardzo pesymistyczna
Rynek handlowy
w Polsce w 2023 r.
343 000 mkw.
nowoczesna powierzchnia handlowa
oddana do użytku, z czego 217 000
mkw. przypadło na czwarty kwartał br.
16,3 mln mkw.
całkowita powierzchnia handlowa
w Polsce
38
liczba nowych lub modernizowanych
obiektów
370 000 mkw.
powierzchnia handlowa w budowie,
która obejmuje 27 nowych obiektów
(21 parki handlowe, 4 galerie, 1 outlet
wyprzedażowy) i 9 istniejących, które
zostaną rozbudowane
Galeria Młociny, Warszawa
Strategia wzmacniania centrów
handlowych Libero Katowice
i Galerii Młociny oparta na ciągłym
rozbudowaniu oferty oraz silnym
wsparciu marketingowym przynosi
sukcesy. Obydwa centra są niemal
w 100 proc. wynajęte i notują
stałe wzrosty odwiedzalności, przy
jednoczesnym wzroście obrotów
najemców. Libero, jako centrum
handlowe typu „convenience
stało się „galerią z sąsiedztwa” –
bliską, kompleksową, dającą wiele
możliwości.
2023 r. to kontynuacja wzrostu
w obydwu lokalizacjach. Obroty Libero
w 2023 r. były wyższe o 14 proc. niż
w 2022 r., natomiast odwiedzalność
o 9 proc. wyższa r/r. Równie
dobra sytuacja jest obserwowana
w warszawskiej Galerii Młociny. Tutaj
obroty wzrosły o 12 proc. r/r, natomiast
odwiedzalność o 4 proc. r/r. Wskaźniki
w obu centrach plasowały się powyżej
średniej rynkowej.
Osiągnięcia Echo Investment w segmencie
nieruchomości handlowych w 2023 r.
20
liczba umów najmu z restauracjami,
kawiarniami, punktami usługowymi czy
lokalnymi sklepami, podpisanych przez
zespół food&beverage od początku
2023 r. Do grona najemców, którzy
uatrakcyjnią projekty Echo Investment,
dołączyli m.in. Baken, nowy koncept
twórców śniadaniowni Bułkę przez
Bibułkę, Sakana Sushi, kijowska
restauracja Czarnomorka, specjalizująca
się w rybach i owocach morza, pizzeria
Sartoria Ristorante&Pizzeria, przedszkole
Kids&co, restauracja z kuchnią europejską
Animo, restauracja śródziemnomorska
Boathouse, koncept rozrywkowo-barowy
Veselka w projekcie mieszkaniowym
Resi4Rent na Browarach Warszawskich,
jak również nowe punkty w projektach
mieszkaniowych Resi4Rent
Strategicznie, dla Echo Investment
komponenty handlowe i usługowe
stanowią element wzmacniający
atrakcyjność wielofunkcyjnych
projektów „destinations”, jak Browary
Warszawskie czy Fuzja w Łodzi.
Galeria Libero
+14 proc.
wskaźnik obrotów w r/r
+9 proc.
wskaźnik odwiedzalności r/r
Galeria Młociny
+12 proc.
wskaźnik obrotów r/r
+4 proc.
wskaźnik odwiedzalności r/r
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r. Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
64
65
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
15
Portfel
nieruchomości
Mieszkania
Legenda:
PUM – powierzchnia użytkowa mieszkań.
Sprzedaż – pozycja dotyczy wyłącznie umów
przedwstępnych.
Przewidywany budżet zawiera wartość gruntu,
koszty projektowania, wykonawstwa, nadzorów
zewnętrznych. Nie zawiera kosztów utrzymania
zapasów, kosztów odsetkowych oraz aktywo-
wanych kosztów finansowych, marketingu oraz
całościowych kosztów osobowych związanych
z przedsięwzięciem inwestycyjnym, które
Spółka szacuje na ok. 6 proc. podanej wartości
budżetu.
Projekty mieszkaniowe Grupy Archicom
zakończone w 2023 r.
Projekt / adres
PUM
[mkw.]
Liczba
mieszkań
Poziom
sprzedaży
[% sprze-
danych
lokali]
Planowane
przychody
Przewi-
dywany
budżet
[mln PLN]
Poniesione
nakłady
[%]
Rozpoczę-
cie budowy
Zakończe-
nie budowy
WROCŁAW
Browary Wrocławskie BA2, BA3
ul. Jedności Narodowej
13 800 239 99% 184,3 89,7 94% I kw. 2021 I kw. 2023
Olimpia Port M37, M39
ul. Ameriga Vespucciego
7 800 156 99% 81,5 48,0 96% IV kw. 2021 II kw. 2023
Olimpia Port M24, M25, M26
ul. Ameriga Vespucciego
10 700 181 97% 128,0 66,5 90% III kw. 2021 III kw. 2023
Awipolis etap 3
ul. Władyawa Chachaja
6 600 121 100% 61,3 42,1 98% IV kw. 2021 IV kw. 2023
Planty Racławickie R8
ul. Wichrowa / Racławicka
5 500 94 100% 59,3 37,0 96% IV kw. 2021 IV kw. 2023
Projekty mieszkaniowe Grupy Echo
zakończone w 2023 r.
Projekt / adres
PUM
[mkw.]
Liczba
mieszkań
Poziom
sprzedaży
[% sprze-
danych
lokali]
Planowane
przychody
Przewi-
dywany
budżet
[mln PLN]
Poniesione
nakłady
[%]
Rozpoczę-
cie budowy
Zakończe-
nie budowy
ŁÓDŹ
Fuzja III
ul. Tymienieckiego
9 100 159 75% 79,1 56,7 72% II kw. 2021 II kw. 2023
Boho
ul. Wodna
12 800 239 79% 104,6 81,5 95% IV kw. 2021 IV kw. 2023
Razem 21 900 398 78% 183,8 138,2 85%
66
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Projekty mieszkaniowe Grupy Archicom
zakończone w 2023 r.
Projekt / adres
PUM
[mkw.]
Liczba
mieszkań
Poziom
sprzedaży
[% sprze-
danych
lokali]
Planowane
przychody
Przewi-
dywany
budżet
[mln PLN]
Poniesione
nakłady
[%]
Rozpoczę-
cie budowy
Zakończe-
nie budowy
Browary Wrocławskie BP5-6
ul. Jedności Narodowej
9 300 188 99% 110,6 64,0 90% I kw. 2022 IV kw. 2023
KRAKÓW
Bonarka Living II D
ul. Puszkarska
8 400 151 100% 88,1 63,6 98% I kw. 2022 IV kw. 2023
Bonarka Living II C
ul. Puszkarska
9 900 179 99% 103,7 77,8 99% I kw. 2022 IV kw. 2023
POZNAŃ
Wieża Jyce I
ul. Janickiego
11 600 206 100% 110,9 85,6 95% IV kw. 2021 IV kw. 2023
WARSZAWA
Rytm Kabaty
al. KEN
17 300 288 89% 290,4 187,3 95% I kw. 2022 IV kw. 2023
Razem 100 900 1 803 98% 1 218 762 95%
Razem projekty mieszkaniowe Gru-
py Echo Investment zakończone
113 700 2 042 1 322,7 843,2
Projekty mieszkaniowe Grupy Echo
w budowie na 31 grudnia 2023 r.
Projekt / adres
PUM
[mkw.]
Liczba
mieszkań
Poziom
sprzedaży
[% sprze-
danych
lokali]
Planowane
przychody
Przewi-
dywany
budżet
[mln PLN]
Poniesione
nakłady
[%]
Rozpoczę-
cie budowy
Planowane
zakończenie
budowy
ŁÓDŹ
Fuzja Lofty G02
ul. Tymienieckiego
9 700 187 2% 117,1 86,9 12% IV kw. 2023 IV kw. 2025
Fuzja Lofty G01
ul. Tymienieckiego
7 600 159 29% 87,2 63,9 43% IV kw. 2022 IV kw. 2024
WARSZAWA
Modern Mokotów I
ul. Domaniewska
29 900 554 23% 586,1 332,9 34% III kw. 2023 II kw. 2025
Razem 47 200 900 20% 790,4 483,7 31%
67
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Projekty mieszkaniowe Grupy Archicom
w budowie na 31 grudnia 2023 r.
Projekt / adres
PUM
[mkw.]
Liczba
mieszkań
Poziom
sprzedaży
[% sprze-
danych
lokali]
Planowane
przychody
Przewi-
dywany
budżet
[mln PLN]
Poniesione
nakłady
[%]
Rozpoczę-
cie budowy
Planowane
zakończenie
budowy
KRAKÓW
Bonarka Living II D**
ul. Puszkarska
8 400 151 100% 88,1 63,6 98% I kw. 2022 IV kw. 2023
Bonarka Living II C**
ul. Puszkarska
9 900 179 99% 103,7 77,8 99% I kw. 2022 IV kw. 2023
ZAM II**
ul. Rydlówka
5 500 100 89% 77,9 50,5 63% IV kw. 2022 II kw. 2024
ŁÓDŹ
Zenit II**
ul. Widzewska
6 000 120 42% 49,6 33,0 31% IV kw. 2023 IV kw. 2024
POZNAŃ
Wieża Jyce I**
ul. Janickiego
11 600 206 100% 110,9 85,6 95% IV kw. 2021 IV kw. 2023
WARSZAWA
Rytm Kabaty**
al. KEN
17 300 288 89% 290,4 1 8 7 , 3 95% I kw. 2022 IV kw. 2023
Modern Mokotów VI
ul. Domaniewska
14 500 261 5% 283,8 177,8 39% IV kw. 2023 III kw. 2025
WROCŁAW
Awipolis etap 3
ul. Władyawa Chachaja
6 600 121 100% 61,3 42,1 98% IV kw. 2021 IV kw. 2023
Planty Racławickie R8
ul. Wichrowa / Racławicka
5 500 94 100% 59,3 37,0 96% IV kw. 2021 IV kw. 2023
River Point4
ul. Mieszczańska
8 800 184 97% 123,5 74,3 95% I kw. 2022 I kw. 2024
Browary Wrocławskie BP5-6
ul. Jedności Narodowej
9 300 188 99% 110,6 64,0 90% I kw. 2022 IV kw. 2023
Planty Racławickie R9
ul. Wichrowa / Racławicka
9 500 177 78% 119,2 76,5 67% III kw. 2022 II kw. 2024
River Point5
ul. Mieszczańska
1 800 18 0% 28,6 26,0 27% III kw. 2022 II kw. 2025
River Point6
ul. Mieszczańska
7 200 165 90% 103,1 68,7 79% II kw. 2022 III kw. 2024
Sady nad Zieloną 2 A1, C
ul. Blizanowicka
5 100 98 80% 55,0 37,9 63% I kw. 2023 IV kw. 2024
Awipolis etap 4a
ul. Władyawa Chachaja
10 000 188 87% 106,7 70,9 32% II kw. 2023 I kw. 2025
Awipolis etap 4b
ul. Władyawa Chachaja
3 200 56 36% 35,0 23,6 31% III kw. 2023 III kw. 2025
Sady nad Zieloną 2B
ul. Blizanowicka
6 400 123 25% 71,1 47,8 21% IV kw. 2023 III kw. 2025
Południk 17
ul. Karkonoska
15 000 285 0% 189,0 119,8 16% IV kw. 2023 II kw. 2026
Południk 17
ul. Karkonoska
9 600 187 18% 122,1 74,9 17% IV kw. 2023 II kw. 2026
Razem 171 200 3 189 67% 2 189 1 439 64%
Razem projekty mieszkaniowe
Grupy Echo Investment w budowie
218 400 4 069 2 979,3 1 922,8
68
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Projekty mieszkaniowe Grupy Echo w przygotowaniu
na 31 grudnia 2023 r.
Projekt / adres
PUM
[mkw.]
Liczba
mieszkań
Planowane
przychody
Przewidywa-
ny budżet
[mln PLN]
Poniesione
nakłady
[%]
Planowane
rozpoczęcie
budowy
Planowane
zakończenie
budowy
KRAKÓW
Wita Stwosza Resi
ul. Wita Stwosza
8 700 184 161,5 99,7 20% II kw. 2024 IV kw. 2025
Razem 8 700 184 161 99,7 20%
69
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Projekty mieszkaniowe Grupy Archicom
w przygotowaniu na 31 grudnia 2023 r.
Projekt / adres
PUM
[mkw.]
Liczba
mieszkań
Planowane
przychody
[mln PLN]
Przewidywa-
ny budżet
[mln PLN]
Poniesione
nakłady
[%]
Planowane
rozpoczęcie
budowy
Planowane
zakończenie
budowy
KRAKÓW
Dąbrowskiego D1 D2
ul. Dąbrowskiego
2 700 4 7 40,6 26,8 16% I kw. 2024 IV kw. 2025
Dąbrowskiego D3
ul. Dąbrowskiego
1 400 3 1 21,3 13,8 17% I kw. 2024 IV kw. 2025
Duża Góra
ul. Duża Góra
4 700 8 3 64,1 45,2 9% II kw. 2024 IV kw. 2025
ŁÓDŹ
Zenit III**
ul. Widzewska
8 000 1 5 9 69,9 46,7 21% I kw. 2024 III kw. 2025
Flow (Fab - Gh) I
ul. Hasa
7 000 1 9 2 83,7 59,7 18% I kw. 2024 IV kw. 2025
Zenit IV**
ul. Widzewska
8 700 1 7 3 75,1 49,7 14% II kw. 2024 IV kw. 2025
Flow (Fab - Gh) II
ul. Hasa
14 800 3 1 1 172,3 122,8 18% II kw. 2024 I kw. 2026
Zenit VII**
ul. Widzewska
5 500 1 0 8 50,4 34,8 7% IV kw. 2024 II kw. 2026
Flow (Fab - Gh) IV
ul. Hasa
7 100 1 8 1 85,1 60,7 18% IV kw. 2024 III kw. 2026
Zenit VIII**
ul. Widzewska
9 300 1 6 7 88,2 57,7 6% I kw. 2025 III kw. 2026
Flow (Fab - Gh) III
ul. Hasa
9 800 2 0 0 110,4 78,8 19% II kw. 2025 I kw. 2027
Zenit V**
ul. Widzewska
9 900 1 8 5 86,8 55,3 7% I kw. 2026 III kw. 2027
Zenit IX**
ul. Widzewska
6 800 1 1 7 66,9 43,6 6% I kw. 2026 III kw. 2027
Zenit VI**
ul. Widzewska
8 500 1 7 2 76,7 47,7 7% I kw. 2026 III kw. 2027
Flow (Fab - Gh) V
ul. Hasa
20 700 4 2 1 244,9 175,1 18% III kw. 2026 II kw. 2028
POZNAŃ
Wieża Jyce II**
ul. Janickiego
14 500 2 6 4 168,0 115,90 15% I kw. 2024 IV kw. 2025
Wieża Jyce V*
ul. Janickiego
12 600 2 7 3 153,5 111,10 22% II kw. 2024 IV kw. 2025
Apartamenty Esencja II**
ul. Grabary
6 000 1 2 5 95,5 67,90 15% III kw. 2024 III kw. 2026
Wieża Jyce VI*
ul. Janickiego
13 700 2 8 6 167,1 120,90 23% III kw. 2024 III kw. 2026
Opieńskiego IV**
ul. Opieńskiego
10 000 1 7 2 100,1 69,80 7% II kw. 2025 II kw. 2027
Wieża Jyce IV**
ul. Janickiego
11 900 1 8 3 148,0 98,10 12% III kw 2025 III kw. 2027
Opieńskiego II**
ul. Opieńskiego
12 800 2 5 4 134,9 89,90 7% III kw. 2025 III kw. 2027
Wieża Jyce III**
ul. Janickiego
13 600 2 4 2 161,6 111,20 13% III kw. 2025 II kw. 2027
Opieńskiego III**
ul. Opieńskiego
16 200 2 9 3 167,2 113,20 8% I kw. 2026 IV kw. 2027
Opieńskiego I**
ul. Opieńskiego
17 000 2 3 7 175,4 122,20 7% II kw. 2026 IV kw. 2028
70
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
* 28 kwietnia 2023 r. została zawarta umowa przyrzeczona dotycząca sprzedaży projektów z Grupy Echo do Grupy Archicom
** 1 sierpnia 2023 r.Grupa Echo zawarła z Grupą Archicom umowę przeniesienia do Grupy Archicom aportu obejmującego wyodrębniony biznes
mieszkaniowy Grupy Echo Investment
Projekty mieszkaniowe Grupy Archicom
w przygotowaniu na 31 grudnia 2023 r.
Projekt / adres
PUM
[mkw.]
Liczba
mieszkań
Planowane
przychody
[mln PLN]
Przewidywa-
ny budżet
[mln PLN]
Poniesione
nakłady
[%]
Planowane
rozpoczęcie
budowy
Planowane
zakończenie
budowy
WARSZAWA
T22 Resi G**
ul. Towarowa 22
12 200 1 5 2 334,1 201,0 13% I kw. 2024 I kw. 2026
Stacja Wola III**
ul. Ordona
13 300 2 3 2 226,2 125,8 24% II kw. 2024 III kw. 2026
Modern Mokotów III**
ul. Domaniewska
14 800 2 8 6 297,7 161,6 29% III kw. 2024 I kw. 2026
Chłodna**
ul. Chłodna 37/39
6 100 5 9 186,4 119,4 31% I kw. 2025 I kw. 2027
Modern Mokotów IV**
ul. Domaniewska
15 600 3 0 1 323,1 169,9 28% I kw. 2025 III kw. 2026
Modern Mokotów V**
ul. Domaniewska
6 200 1 2 3 134,5 67,5 28% IV kw.2025 II kw. 2027
WROCŁAW
Planty Racławickie R10
ul. Wichrowa / Racławicka
5 500 9 8 67,9 43,5 16% I kw. 2024 IV kw. 2025
Gwarna
ul. Gwarna
4 000 1 0 7 61,9 45,1 31% II kw. 2024 I kw. 2026
Browary Wrocławskie R1R2
ul. Rychtalska
6 600 1 2 9 96,1 57,7 11% III kw. 2024 III kw. 2026
ralska 1
ul. Góralska
17 000 3 8 0 239,0 154,9 16% IV kw. 2024 IV kw. 2026
Czarnieckiego - M
ul. Stefana Czarnieckego
4 000 9 7 57,2 39,4 15% I kw. 2026 IIkw. 2028
Czarnieckiego - AH
ul. Stefana Czarnieckego
2 200 5 8 34,7 25,0 12% I kw. 2026 III kw. 2028
Iwiny - Radomierzycka 1
ul. Radomierzycka
9 500 1 7 9 90,1 65,3 19% I kw. 2026 III kw. 2027
Iwiny - Schuberta
ul. Schuberta
4 000 6 0 35,2 25,4 12% II kw. 2026 III kw. 2027
Iwiny - Radomierzycka 2
ul. Radomierzycka
10 800 2 0 2 102,8 74,0 17% IV kw. 2026 I kw. 2028
Iwiny - Radomierzycka 3
ul. Radomierzycka
10 700 1 9 9 102,1 73,9 17% III kw. 2027 I kw. 2029
Razem 395 700 7 538 5 196,7 3 388,0 17%
Razem projekty mieszkaniowe Grupy
Echo Investment w przygotowaniu
404 400 7 697 5 358,2 3 543,9
Wszystkie nieruchomości mieszkaniowe są w skróconym
śródrocznym skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji
finansowej prezentowane jako zapasy.
71
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Mieszkania na wynajem Resi4Rent
Legenda:
GLA (Gross Lease Area) – łączna powierzchnia
najmu
Przewidywany budżet zawiera wartość gruntu,
koszty projektowania, wykonawstwa, nadzorów
zewnętrznych, koszty finansowe oraz 6 proc.
wynagrodzenia za prowadzenie projektu przez
Echo Investment. Nie zawiera kosztów marke-
tingu.
Gotowe projekty platformy mieszkań na wynajem Resi4Rent
na 31 grudnia 2023 r.
Projekt
GLA
[mkw.] Liczba lokali
Planowane
roczne przychody
netto z czynszów
[mln PLN]
Budżet
[mln PLN]
Zakończenie
budowy
WROCŁAW
R4R Wrocław Rychtalska
ul. Zaadowa
11 400 302 11,6 76,8 III kw. 2019
R4R Wrocław Kępa Mieszczska (River Point)
ul. Dmowskiego
9 300 269 10,2 76,3 II kw. 2020
R4R Wrocław
ul. Jaworska
13 700 391 14,6 135,9 III kw. 2023
ŁÓDŹ
R4R Łódź Wodna
ul. Wodna
7 800 219 7,0 52,4 IV kw. 2019
WARSZAWA
R4R Warszawa Browary
ul. Grzybowska
19 000 450 26,8 187,6 III kw. 2020
R4R Warszawa Suwak
ul. Suwak
7 900 227 9,6 60,7 IV kw. 2020
R4R Warszawa Taśmowa
ul. Tmowa
13 000 372 14,7 112,1 I kw. 2021
R4R Warszawa Woronicza
ul. Żwirki i Wigury
5 200 161 7,5 53,2 IV kw. 2022
R4R Warszawa II
ul. Żwirki i Wigury
11 200 344 15,4 127,3 I kw. 2023
R4R Warszawa
ul. Wilanowska
11 700 374 16,7 132,6 III kw. 2023
GDAŃSK
R4R Gdańsk Kołobrzeska
ul. Kołobrzeska
10 000 302 12,2 88,7 II kw. 2021
POZNAŃ
R4R Poznań Jyce
ul. Szczepanowskiego
5 000 160 5,3 45,3 III kw. 2021
KRAKÓW
R4R Kraków Bonarka
ul. Puszkarska
5 100 149 5,6 40,2 III kw. 2022
R4R Kraków Błonia
ul. 3 Maja
12 100 386 13,2 102,1 IV kw. 2022
Razem 142 400 4 106 170,4 1 291,2
72
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Projekty platformy mieszkań na wynajem Resi4Rent
w budowie na 31 grudnia 2023 r.
Projekt
GLA
[mkw.] Liczba lokali
Szacowane
roczne przy-
chody z najmu
po ustabilizo-
waniu aktywa
[PLN mln]
Przewidywany
budżet
[mln PLN]
Rozpoczęcie
budowy
Planowane
zakończenie
budowy
WROCŁAW
R4R Wrocław Park Zachodni
ul. Horbaczewskiego
10 200 301 11,7 102,0 II kw. 2022 II kw. 2024
R4R Wrocław II
ul. Jaworska
9 700 290 11,2 111,2 III kw. 2022 II kw. 2024
R4R Wroclaw
ul. Grabiszyńska
13 200 369 14,3 165,3 III kw. 2022 I kw. 2025
R4R Wrocław
ul. Bardzka
21 000 622 24,7 253,0 IV kw. 2023 I kw. 2026
ŁÓDŹ
R4R Łó
ul. Kilińskiego
10 000 287 9,7 108,8 II kw. 2022 I kw. 2024
WARSZAWA
R4R Warszawa
ul. Pohoskiego
7 600 277 11,4 109,9 II kw. 2023 I kw. 2025
POZNAŃ
R4R Pozn
ul. Brneńska
13 000 411 14,8 145,3 IV kw. 2022 IV kw. 2024
KRAKÓW
R4R Kraków
ul. Romanowicza
29 300 873 36,2 345,0 IV kw. 2022 I kw. 2025
GDAŃSK
R4R Gdańsk (etap 1 i 2)
ul. Nowomiejska
20 400 569 27,5 290,5 II kw. 2023 II kw. 2025
R4R Gdańsk (etap 1)
ul. Zielony Trójkąt
12 300 365 15,3 153,2 IV kw. 2023 IV kw. 2025
Razem 146 700 4 364 176,8 1 784,2
73
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Tabela „Projekty do platformy mieszkań na wynajem Re-
si4Rent w przygotowaniu” prezentuje tylko nieruchomo-
ści z projektami, które są w posiadaniu grupy Resi4Rent
lub są w trakcie sprzedaży z Grupy Echo Investment do
Resi4Rent. Nie prezentują inwestycji na działkach zabez-
pieczonych przez Resi4Rent (np. umową przedwstępną),
nawet jeśli przygotowanie projektu jest zaawansowane.
Projekty do platformy mieszkań na wynajem Resi4Rent
w przygotowaniu na 31 grudnia 2023 r.
Projekt
GLA
[mkw.] Liczba lokali
Szacowane
roczne przycho-
dy z najmu po
ustabilizowaniu
aktywa [PLN mln]
Przewidywany
budżet
[mln PLN]
Planowane
rozpoczęcie
budowy
Planowane
zakończenie
budowy
WARSZAWA
R4R Warszawa
ul. Opaczewska
13 400 382 17,5 185,3 III kw. 2024 III kw. 2026
POZNAŃ
R4R Pozn
ul. Dmowskiego
22 200 672 25,2 265,3 I kw. 2024 I kw. 2026
KRAKÓW
R4R Kraków
ul. Jana Pawła II
8 400 293 11,3 103,0 III kw. 2024 II kw. 2026
Gdańsk
R4R Gdańsk (etap 2)
ul. Zielony Trójkąt
11 900 371 14,9 143,2 I kw. 2024 IV kw. 2025
Razem 55 900 1 718 68,9 696,8
74
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Biura
Legenda:
GLA – (gross leasable area) całkowita po-
wierzchnia wynajmu.
NOI – (net operating income) – dochód
operacyjny netto przy założeniu pełnego
wynajmu oraz przeciętnych rynkowych
stawek najmu.
ROFO – (right of first offer) – prawo do złoże-
nia pierwszej oferty
W związku z 25 proc. udziałem w projekcie,
partner ROFO jest uprawniony do 25 proc.
zysku ze sprzedaży tego projektu.
Przewidywany budżet zawiera wartość gruntu,
koszty projektowania, wykonawstwa i nadzo-
w zewnętrznych. Nie zawiera kosztów osobo-
wych związanych z przedsięwzięciem, kosztów
marketingu, wynajmu i finansowych, które
Spółka szacuje na ok. 7 proc. podanej wartości
budżetu. Dodatkowo nie zawiera kosztów
pomniejszających wartość sprzedaży (cenę),
tj. zabezpieczenia przychodów za okresy bez-
czynszowe (master lease), udziału w zyskach
(profit share) oraz kosztów sprzedaży projek-
tów. Koszty te występują tylko w przypadku
niektórych projektów.
Projekty biurowe Grupy Echo Investment
w eksploatacji na 31 grudnia 2023 r.
Projekt / adres
GLA
[mkw.]
*
Poziom
wynajęcia
[%]
Plano-
wane
przychody
NOI
[mln EUR]
Przewi-
dywany
budżet
[mln PLN]
Poniesione
nakłady
[%]
Rozpozna-
ny zysk
z wyceny
wartości
godziwej
narastająco
[mln PLN]
Zakończenie
budowy Uwagi
Brain Park I
Kraków, al. Pokoju
29 800 92% 5,7 282,2 90% 37,8 IV kw. 2022 Nieruchomość inwestycyjna.
React I
Łódź, al. Psudskiego
15 100 100% 2,6 114,5 98% 13,1 I kw. 2022 Nieruchomość inwestycyjna.
City Forum – City 2
Wrocław, ul. Traugutta
12 700 98% 2,6 95,4 97% 97,0 ** II kw. 2020 Biurowiec spółki Archicom
S.A. Aktywo dospne do
sprzedaży.
Razem 57 600 10,8 492,0 147,9
* bez magazynów
** wycena narastająco, z uwzględnieniem wyceny przed dniem nabycia Grupy Archicom S.A. przez Grupę Echo Investment
* bez magazynów
Projekty biurowe Grupy Echo
w budowie na 31 grudnia 2023 r.
Projekt / adres
GLA
[mkw.]
*
Poziom
wynajęcia
[%]
Planowane
przychody
NOI
[mln EUR]
Przewi-
dywany
budżet
[mln PLN]
Poniesione
nakłady
[%]
Rozpozna-
ny zysk
z wyceny
wartości
godziwej
[mln PLN]
Rozpoczę-
cie budowy
Planowane
zakończenie
budowy Uwagi
Swobodna I
Wrocław, ul. Swobodna
16 000 0% 3,2 140,9 19% 0,0 III kw. 2023 II kw. 2025
T22 Office B
Warszawa, ul. Towarowa
31 400 0% 9,1 461,8 24% 0,0 II kw. 2023 I kw. 2025 Projekt naly
w 30 proc. do
grupy Echo
Investment
i 70 proc. do
AFI Europe.
Brain Park II
Kraków, al. Pokoju
13 400 99% 2,6 136,4 79% 1,1 III kw. 2022 I kw. 2024
Fuzja I01 & I03
Łódź, ul. Tymienieckiego
9 400 0% 1,6 88,4 55% 0,0 I kw. 2022 IV kw. 2024
Razem 70 200 16,6 827,5 1,1
75
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Projekty biurowe Grupy Echo w przygotowaniu
na 31 grudnia 2023 r.
Projekt / adres
GLA
[mkw.]
*
Planowane
przychody
NOI
[mln EUR]
Przewi-
dywany
budżet
[mln PLN]
Poniesione
nakłady
[%]
Planowane
rozpoczęcie
budowy
Planowane
zakończenie
budowy Uwagi
Wita Stwosza
Kraków, ul. Wita Stwosza
26 600 5,5 261,7 22% II kw. 2024 IV kw. 2025
Swobodna II
Wrocław, ul. Swobodna
25 600 5,1 222,8 12% III kw. 2024 III kw. 2026
Razem 52 200 10,6 484,5
Wszystkie budynki biurowe w budowie i przygotowaniu są
w skróconym śródrocznym skonsolidowanym sprawozda-
niu z sytuacji finansowej prezentowane jako nieruchomo-
ści inwestycyjne w budowie.
* bez magazynów
76
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Projekty handlowe w eksploatacji
na 31 grudnia 2023 r.
Projekt / adres
GLA
[mkw.]
Poziom
wynajęcia
[%]
Planowane
przychody
NOI
[mln EUR]
Przewi-
dywany
budżet
[mln PLN]
Ponie-
sione
nakłady
[%]
Rozpoznany
zysk z wyce-
ny wartości
godziwej
narastająco
[mln PLN]
Zakończenie
budowy Uwagi
Galeria Młociny
Warszawa, ul. Zgrupowania
AK „Kampinos”
84 700 97% 20,9 1 273,7 99,9% 13,4** II kw. 2019 Joint venture z EPP
w proporcjach 30:70
proc.
Libero
Katowice, ul. Kościuszki
44 900 99% 9,0 404,1 97% 124,5* IV kw. 2018 Umowa ROFO z EPP.
Pasaż Opieńskiego
Poznań, ul. Opiskiego
13 500 97% 0,8 n/a n/a n/a n/a Budynek przeznaczony
do wyburzenia.
Pasaż Kapelanka
Kraków, ul. Kapelanka
17 800 97% 1,8 n/a n/a n/a n/a Budynek przeznaczony
do wyburzenia.
Razem 160 900 32,5 404,1 137,9
Centra handlowe
Legenda:
GLA – (gross leasable area) całkowita po-
wierzchnia wynajmu.
NOI – (net operating income) – dochód ope-
racyjny netto przy założeniu pełnego
wynajmu oraz przeciętnych rynkowych
stawek najmu.
ROFO (right of first offer) – prawo do złoże-
nia pierwszej oferty
Zakończenie – data pozwolenia na użytko-
wanie. Po tej dacie do wykonania pozostaje
znaczna część prac wykończeniowych.
W związku z 25 proc. udziałem w projekcie,
partner ROFO jest uprawniony do 25 proc.
zysku ze sprzedaży tego projektu.
Centrum handlowe Libero jest w skróconym śródrocznym
skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej pre-
zentowane jako nieruchomość inwestycyjna.
Proporcjonalne udziały w Galerii Młociny znajdują się
w pozycji „inwestycje w jednostkach stowarzyszonych
i wspólnych przedsięwzięciach wycenianych metodą praw
własności”.
* zysk z uwzględnieniem zmiany rezerwy na Profit Share
** zysk rozpoznany przez Grupę Echo (30 proc.)
77
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Bank ziemi
Legenda:
GLA – (gross leasable area) całkowita po-
wierzchnia wynajmu.
PUM – powierzchnia użytkowa mieszkań.
Projekty Grupy Echo na wczesnym etapie przygotowania
na 31 grudnia 2023 r.
Projekt
Powierzchnia
działki
[mkw.]
GLA/PUM
[mkw.] Uwagi
Warszawa, ul. Towarowa 40 800 146 894 Projekt na dzice pod usługi i biura należy w 30% do grupy
Echo Investment i 70% do AFI Europe.
Działka pod mieszkania docelowo będzie wyłączną własncią
Grupy Echo Investment.
Kraków, ul. Kapelanka 56 000 66 810 Działka pod biura, usługi, mieszkania na wynajem.
Warszawa, al. KEN 29 600 26 500 Dzika pod usługi, mieszkania.
Łó, ul. Tymienieckiego 7 900 9 300 Działka pod biura, usługi, mieszkania.
Kraków, Wita Stwosza 3 200 3 700 Działka pod usługi, biura.
Katowice, ul. Piotra Skargi 3 700 14 800 Dzika pod biura, usługi / mieszkania na wynajem.
Wrocław, ul. Na Ostatnim Groszu 26 400 31 800 Działka pod usługi, mieszkania.
Łó, al. Piłsudskiego 6 400 22 100 Działka pod usługi, mieszkania.
Razem 174 000 321 904
Projekty Grupy Archicom na wczesnym etapie przygotowania
na 31 grudnia 2023 r.
Projekt
Powierzchnia
działki
[mkw.]
GLA/PUM
[mkw.] Uwagi
Projekt Kraków 7 200 20 100
Towarowa - Warszawa 12 300 26 400
Widzewska - Łódź 29 600 33 700
Pospu - Warszawa 13 800 21 800
Reymonta - Wrocław 14 000 21 900
Projekt Wrocław 1 900 11 400
Razem 78 800 135 300
78
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Pozostałe grunty Grupy Echo
na 31 grudnia 2023 r.
Nieruchomość
Powierzchnia
[mkw.] Uwagi
Poznań, Naramowice 77 500
Zabrze, ul. Miarki 8 100
Razem 85 600
Pozostałe grunty Grupy Archicom
na 31 grudnia 2023 r.
Nieruchomość
Powierzchnia
[mkw] Uwagi
Wrocław, ul. Murowana 3 100 Działka pod zabudowę jednorodzinną.
Wrocław, Jagodno 3 500 Działka pod zabudowę jednorodzinną.
Wrocław, ul. Vespucciego 700 Działka pod tereny zielone, z możliwością wybudowania pawilonu
gastronomicznego.
Razem 7 300
79
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
16
Główne inwestycje
w 2023 r. – zakupy
nieruchomości
W 2023 r. Grupa Archicom zawarła
poniższe transakcje zakupu nierucho-
mości:
Działka przy ul. Postępu
w Warszawie
Spółka Archicom Warszawa Sp. z o.o.
zawarła przyrzeczoną umowę zakupu
użytkowania wieczystego nierucho-
mości położonej w Warszawie w re-
jonie ul. Postępu, przeznaczonej pod
zabudowę mieszkaniowo-usługową
o potencjale 21 800 mkw. powierzch-
ni mieszkaniowej.
Działka przy ul. Sokolniczej/Zelwe-
rowicza we Wrocławiu
Spółka Archicom Nieruchomości 12
Sp. z o.o. zawarła z osobami fizycz-
nymi przyrzeczoną umowę zakupu
udziałów w nieruchomości położonej
we Wrocławiu przy ul. Sokolniczej/
Zelwerowicza. Obecnie spółka Archi-
com Nieruchomości 12 Sp. z o.o. jest
właścicielem 23,96 proc. udziałów
w nieruchomości.
Działka przy ul. Stańczyka
w Krakowie
Archicom S.A. sfinalizował zakup
100 proc. udziałów w spółce pod
firmą Mioga Investment Sp. z o.o.,
która to spółka 23 marca 2023 r. na-
była prawo użytkowania wieczystego
nieruchomości położonej w Krakowie,
na której może powstać 7 000 mkw.
powierzchni mieszkaniowej.
Działka przy ul. Janickiego
w Poznaniu
Archicom Poznań Sp. z o.o. podpisała
przyrzeczoną umowę zakupu nie-
ruchomości położonej w Poznaniu,
przeznaczonej pod zabudowę miesz-
kaniowo-usługową, na której można
wybudować 26 600 mkw. powierzch-
ni mieszkaniowej.
Działka przy ul. Hasa w Łodzi
Archicom Łódź Sp. z o.o. podpisała
umowę zakupu nieruchomości poło-
żonej w Łodzi przy ul. Hasa, przezna-
czonej pod zabudowę mieszkaniową
wielorodzinną z usługami, na której
można wybudować 59 400 mkw.
powierzchni mieszkaniowej.
Działka przy ul. Reymonta
we Wrocławiu
Issogne Sp. z o.o. podpisała umo
zakupu nieruchomości położonej
we Wrocławiu przy ul. Reymonta
przeznaczonej pod zabudowę miesz-
kaniową wielorodzinną z usługami,
na której można wybudować 22 160
mkw. powierzchni użytkowej.
Działka przy ul. Powstańców
Śląskich we Wrocławiu
RPGZ XXXI Sp. z o.o. podpisała umo-
wę zakupu nieruchomości położonej
we Wrocławiu przy ul. Powstańców
Śląskich przeznaczonej pod zabu-
dowę mieszkaniową wielorodzinną
z usługami, na której można wybudo-
wać 11 800 mkw. powierzchni użyt-
kowej.
24 500 mkw.
– łączny potencjał powierzchni
mieszkaniowej na działkach zabezpie-
czonych przez Archicom umowami
przedwstępnymi.
46 000 mkw.
– potencjał powierzchni mieszkanio-
wej na terenie zabezpieczonym przez
Echo Investment umową przedwstęp-
ną ze spółką będącą wspólnym
przedsięwzięciem (Towarowa 22).
W 2023 r. Grupa Echo nie zawarła
nowych transakcji zakupu.
80
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Potencjał zakupionych nierucho-
mości jest szacowany na podstawie
dokumentów planistycznych i wy-
tycznych obowiązujących na datę
zakupu. Ostatecznie wykorzystanie
każdej nieruchomości jest ustalane
na późniejszym etapie przygotowania
projektów, z uwzględnieniem aktu-
alnych dokumentów planistycznych,
uzgodnień, potencjału rynku oraz
ostatecznie przyjętych koncepcji
projektów.
81
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
17
Czynniki i nietypowe
zdarzenia mające
wpływ na wyniki
w 2023 r.
Projekty mieszkaniowe
Grupy Echo Investment w 2023 r.
W związku z przekazaniem 1 sierpnia 2023 r. segmentu
mieszkaniowego do spółki Archicom, dane zaprezento-
wane w raporcie za 2023 r., dotyczące przekazań, zo-
stały skorygowane i doprowadzone do porównywalności
poprzez wykazanie danych za 2023 r. z całego segmentu
mieszkaniowego Archicom obejmujące zarówno aktywa
własne Archicom jak i przejęte od spółki Echo Investment,
a danych za pozostałe okresy na poziomach jakie były
publikowane wspólnie dla całego segmentu mieszkanio-
wego obejmującego Grupę Echo Investment, w tym dane
z Grupy Archicom.
15%
44%
Przekazanie klientom 316 mieszkań
i lokali użytkowych Grupy Echo.
Udział projektów mieszkaniowych Grupy
Echo w całkowitej liczbie zaksięgowanych
mieszkań w 2023 r. [w szt.]
– Łódź, Wodna
– Łódź, Fuzja III
– Pozostałe
41%
316 lokali
82
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
7%
5%
7%
10%
10%
9%
9%
9%
9%
Przekazanie klientom 1 806 mieszk
i lokali użytkowych Grupy Archicom.
Udział projektów mieszkaniowych Grupy
Archicom w całkowitej liczbie zaksięgowanych
mieszkań w 2023 r. [w szt.]
– Wrocław, Browary Wrocławskie BA2 BA3
– Warszawa, Kabaty
– Poznań, Apator I
– Kraków, Bonarka Living II C
– Wrocław, Olimpia Port M24, M25, M26
– Łódź, Zenit I
– Wrocław, Browary Wrocławskie BP5, BP6
– Wrocław, Olimpia Port M37, M39
– Kraków, Bonarka Living II D
– Wrocław, Awipolis L5
– Pozostałe
-20
-40
-50
Strata z nieruchomości inwestycyjnych w kwocie
76 mln zł
10
20
0
-10
-30
Katowice,
Libero
Łódź, React I
Kraków, Brain Park I
Kraków, Brain Park II
Wrocław, City2
Pozostałe
Głównym czynnikiem
wpływającym na stratę
z wycen nieruchomości
była zmiana kursu euro
(4,3480 na 31 grudnia
2023 r. vs 4,6899
na 31 grudnia 2022).
-49,2
-3,8
-1,8
-9,3
-2,6
Zysk/strata z wyceny i sprzedaży nieruchomości inwestycyjnych
w podziale na nieruchomości w 2023 r. [mln PLN]
Projekty inwestycyjne Grupy Echo
Investment w 2023 r.
13%
12%
136 lokali
-9,3
83
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Sprzedaż biurowca Moje Miejsce II w Warszawie.
Wycena wartości godziwej projektów: React
I w Łodzi, Brain Park I i II w Krakowie, Libero
w Katowicach i City 2 we Wrocławiu (zawiera
negatywną zmianę ze względu na spadek kursu
euro).
Sprzedaż działki przy ul. Nowomiejskiej
w Gdańsku do platformy R4R.
Wycena wartości projektów współkontrolowanych
– Galeria Młociny w Warszawie (zawiera
negatywną zmianę ze względu na spadek kursu
euro), Towarowa 22 w Warszawie oraz Resi4Rent.
Koszty sprzedaży i ogólnego zarządu.
Wycena zobowiązań z tytułu obligacji i pożyczek,
według zamortyzowanego kosztu.
Wycena kredytów oraz środków pieniężnych
z tytułu zmiany kursów walut obcych.
Wycena i realizacja zabezpieczających
instrumentów finansowych na waluty obce.
Odsetki od lokat i udzielonych pożyczek.
84
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
18
Czynniki istotne
dla rozwoju Grupy
w nadchodzących
kwartałach
Pozytywne
Utrzymujące się od października 2023. r stopy referen-
cyjne na poziomie 5,75 proc., co przełoży się na dalsze
zainteresowanie kredytami hipotecznymi (RPP),
utrzymanie obniżonego w lutym 2023 r. buforu doty-
czącego badania zdolności kredytowej na poziomie 2,5
pp. przy kredytach hipotecznych o tymczasowo stałej
stopie,
spadek inflacji do poziomu 8,0 proc. w październiku,
7,3 proc. w listopadzie i 6,9 proc. w grudniu 2023 r.,
w porównaniu do analogicznych miesięcy rok wcze-
śniej, co zwiększa możliwości nabywcze Polaków,
a jednocześnie wskaźnik ten jest nadal na tyle wysoki, iż
zachęca do poszukiwania możliwości ochrony kapitału
w tym inwestowania w nieruchomości (NBP),
wzrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia
w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zy-
sku w grudniu 2023 r. o 1,33 proc. k/k (8032,63 zł vs
7379,76 zł), co zwiększa zdolność zakupową Polaków
(GUS). Popyt na mieszkania powinien nadal wzrastać,
ponieważ sytuacja na rynku nieruchomości jest ściśle
powiązana z kondycją rynku pracy. Zgodnie z przewi-
dywaniami Polskiego Instytutu Ekonomicznego, w 2024
r. możemy spodziewać się, że wzrost płac osiągnie
poziom 11,7 proc.
Czynniki o charakterze makroekonomicznym
niski poziom bezrobocia rejestrowanego (5,5 proc.
w styczniu, 5,1 proc. w czerwcu, 5 proc. we wrześniu
i 5,1 proc. w grudniu 2023 r.) (GUS),
strukturalny deficyt mieszkań i rosnąca wartość miesz-
kań,
kontynuacja spadku cen materiałów budowlanych,
w grudniu 2023 r. o 0,2 proc. m/m (Murator Plus),
wzrost roli segmentu mieszkań premium,
ogromny potencjał polskiego rynku najmu instytucjo-
nalnego, obserwuje się wzrost liczby ogłoszeń, ale też
wzrost liczby poszukujących mieszkań na wynajem.
W ostatnich dwóch latach średnie kwoty najmu wzrosły
o 35 proc.,
wskaźnik ufności konsumenckiej poprawiał się na
przestrzeni 2023 r. z -38,1 p.p. w styczniu, -28,2 p.p.
w czerwcu, -20,3 p.p. we wrześniu 2023 r. do -15,2 p.p.
w grudniu 2023 r. W 2023 r. wartość ta była o 14,7 p.p.
wyższa niż w 2022 r.
zapowiedź nowego rządowego programu mieszkanio-
wego "Mieszkanie na start", który w 2024 r. ma zastą-
pić „Bezpieczny kredyt 2 proc., tworząc nowy impuls
popytowy.
85
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Wydanie kupującym mieszkań Grupy Echo,
głównie w projektach:
Fuzja II i III w Łodzi,
Wodna w Łodzi.
Wydanie kupującym mieszkań Grupy Archicom,
głównie w projektach:
River Point we Wrocławiu.
Aktualizacja wartości godziwej posiadanych przez
Grupę nieruchomości w trakcie komercjalizacji
oraz w budowie:
Wrocław Swobodna I.
Aktualizacja wartości godziwej posiadanych przez
Grupę gotowych nieruchomości:
Libero w Katowicach,
Brain Park I w Krakowie,
Brain Park II w Krakowie,
React I w Łodzi,
City 2 we Wrocławiu.
Wycena udziałów w jednostkach ujmowanych
metodą praw własności, prowadzących inwestycje:
Galeria Młociny w Warszawie,
Towarowa 22 w Warszawie,
Resi4Rent.
Wycena kredytów oraz środków pieniężnych
z tytułu zmiany kursów walut obcych.
Wycena i realizacja zabezpieczających
instrumentów finansowych na waluty obce.
Odsetki od lokat i udzielonych pożyczek.
Dyskonta i odsetki od kredytów, obligacji
i pożyczek.
Koszty sprzedaży i ogólnego zarządu Echo
Investment S.A.
Wycena innych aktywów i zobowiązań Grupy Echo
Investment.
Czynniki wynikające bezpośrednio z działalności
Spółki i Grupy
Negatywne
Wzrost PKB o 0,2 proc. r/r. Wynik gorszy od prognoz
- analitycy spodziewali się wyniku na poziomie 0,5-0,6
proc. (NBP),
pojawienie się alternatyw inwestycyjnych przynoszą-
cych wyższy dochód przy niższym poziomie ryzyka niż
mieszkania (obligacje skarbowe). Wysokie oprocento-
wanie lokat depozytowych,
możliwe wstrzymanie programu Bezpieczny kredyt 2
proc., po wyczerpaniu kwoty dofinansowania,
niepewność co do cen materiałów budowlanych, su-
rowców i energii,
niepewność dotycząca rozwoju działań wojennych
w Ukrainie i ich wpływu na europejską gospodarkę.
19
Polityka
dywidendowa
i dywidenda
Zarząd Echo Investment S.A. 26 kwietnia 2017 r. pod-
jął uchwałę w sprawie przyjęcia polityki dywidendowej.
Zgodnie z przyjętą polityką dywidendową Zarząd będzie
rekomendował wypłatę dywidendy w wysokości do 70
proc. skonsolidowanego zysku netto Grupy Kapitałowej,
przypisanego akcjonariuszom jednostki dominującej. Przy
rekomendacji wypłaty dywidendy, Zarząd będzie brał pod
uwagę aktualną i przewidywalną kondycję finansową Spół-
ki i Grupy Kapitałowej oraz strategię rozwoju, a w szcze-
gólności:
bezpieczny i najbardziej efektywny poziom zarządzania
zadłużeniem i płynnością w Grupie,
plany inwestycyjne wynikające ze strategii rozwoju –
w szczególności zakupy gruntów.
Założenia polityki dywidendowej zostały oparte na prze-
widywaniach przyszłych zysków pochodzących wyłącznie
z działalności operacyjnej Grupy.
Zgodnie z polityką
dywidendową Echo
Investment, Zarząd
rekomenduje wypłatę
dywidendy w wysokości do
70 proc. skonsolidowanego
zysku netto Grupy
Kapitałowej rocznie.
Zarząd Echo Investment S.A. 5 października 2023 r.,
biorąc pod uwagę, że:
a. zatwierdzone jednostkowe sprawozdania finansowe
Spółki za rok obrotowy 2022 wykazało zysk netto
w wysokości 100 211 857,23 PLN,
b. Spółka osiągnęła od końca ubiegłego roku obroto-
wego do 30 czerwca 2023 r. zysk netto w wysokości
102 855 980,55 PLN,
postanowił wypłacić akcjonariuszom Spółki zaliczkę na
poczet przyszłej dywidendy za rok obrotowy 2023 (dalej
Zaliczka Dywidendowa) w łącznej kwocie 90,79 mln PLN.
Zaliczka Dywidendowa została wypłacona 10 listopada
2023 r. Do Zaliczki Dywidendowej byli uprawnieni ak-
cjonariusze posiadający akcje Spółki w dniu 3 listopada
2023 r.
Uchwała o wypłacie Zaliczki Dywidendowej uzyskała zgo-
dę Rady Nadzorczej Emitenta.
Wykonanie Polityki Dywidendowej
Uchwała w sprawie wypłaty zaliczki
dywidendowej z zysku za 2023 r.
90,79 mln PLN
łączna kwota zaliczki dywidendowej
z zysku za 2023 r., wypłaconej
akcjonariuszom Spółki
86
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
87
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Rynki zbytu
Wszystkie projekty realizowane w 2023 r. przez Echo Invest-
ment i spółki z Grupy, były zlokalizowane w Polsce. Zgodnie
ze strategią, Echo Investment wycofało się z projektów poza
granicami kraju.
Kontrahenci
Głównymi kontrahentami Echo Investment S.A. oraz spółek
z jej Grupy Kapitałowej są podmioty, z którymi Spółka i Gru-
pa współpracują przy realizacji projektów deweloperskich
(wykonawcy i dostawcy). Udział kontrahentów mierzony
jest wartością zawartych transakcji (kupna lub zlecenia) do
przychodów Grupy.
20
Rynki zbytu i źródła
zaopatrzenia
w materiały,
towary i usługi
Najwięksi kontrahenci Grupy kapitałowej
Echo Investment S.A. w 2023 r.
Kontrahent
Wartość obrotów
[mln PLN]
Krakbau S.A. 50,4
Westinvest Gesellschaft Für Investmentfonds Mbh
Sp. z o.o. o/Polska
33,7
Fabet-Konstrukcje Sp. z o.o. 28,4
Modzelewski & Rodek Sp. z o.o. 23,4
Lisala Sp. z o.o. 18,5
AC Group Sp. z o.o. 16,2
ZBB Firma Budowlana Sp. z o.o. Sp.k. 15,6
M&J Bud Invest PL i Siadul Sp.k. 13,0
Szydlik Budownictwo Sp. z o.o. 12,4
Przedsiębiorstwo Instalacyjne Unimax Sp. z o.o. 11,6
Najwięksi kontrahenci
Grupy Archicom S.A. w 2023 r.
Kontrahent
Wartość obrotów
[mln PLN]
Opex S.A. 83,2
AWM Budownictwo S.A. 20,9
Krakbau S.A. 14,0
M&J BUD INVEST Sp. z o.o. MS T. Siadul Sp.k. 11,0
88
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Klienci Grupy Echo Investment różnią się w zależności od
segmentu działalności. W żadnym segmencie nie nastąpiła
znacząca koncentracja wartości transakcji, która mogłaby
być ryzykiem dla firmy w przypadku zatrzymania transakcji
z danym podmiotem lub rodzajem klientów.
Mieszkania na sprzedaż Archicomich nabywcami są
zwykle kupujący przeznaczający zakup na własne potrzeby
lub w celach inwestycyjnych i ochrony oszczędności.
Mieszkania na wynajem Resi4Rent – indywidualni wy-
najmujący mieszkania na własne potrzeby lub firmy wynaj-
mujące mieszkania dla swoich pracowników. Grupa Echo
Investment nie zajmuje się wynajmem, ale ma w platformie
Resi4Rent 30 proc. udziałów.
Biurowce – ich nabywcami są duże, międzynarodowe
fundusze zarządzające aktywami, natomiast najemcami –
zwykle duże i średnie firmy, zarówno polskie, jak i z kapi-
tałem zagranicznym.
Elastyczne powierzchnie biurowe CitySpace – to ofer-
ta dla małych firm, często jednoosobowych działalności
gospodarczych, ekspertów i specjalistów. Z takich biur
korzystają wnież średnie i duże firmy, jako rozwiązanie
na krótkotrwałe projekty lub przejściowe – np. do cza-
su dostarczenia im docelowej, tradycyjnej powierzchni
biurowej.
Centra handlowe – w tym obszarze naszymi klientami są
sieci handlowe i usługowe, które wynajmują powierzchnię
pod swoje placówki. Podobnie jak w przypadku biurow-
ców, ostatecznymi nabywcami takich inwestycji są duże,
międzynarodowe fundusze zarządzające aktywami nieru-
chomościowymi.
Usługi nasze spółki świadczą je przede wszystkim dla
podmiotów powiązanych (Towarowa 22, Galeria Młociny,
Resi4Rent), w rzadszych przypadkach dla podmiotów ob-
cych (np. Student Depot).
Najwięksi klienci, w tym odbiorcy usług Grupy kapitałowej
Echo Investment S.A. w 2023 r.
Klient
Wartość obrotów
[mln PLN]
TAL Sp. z o.o. 197,4
Westinvest Gesellschaft Für Investmentfonds Mbh Sp. z o.o. o/Polska 44,2
Farkas Grundstuckgesellschaft MBH &CO KG 26,4
EPAM Systems (Poland) Sp. o.o. 7,4
AXO Daniel Bałdyga 7,8
R4R Gdańsk Stocznia Sp. o.o. 8,3
Kramel Partner Sp. z o.o. Sp.k. 8,2
Huramitell Investments Sp. z o. o. 6,8
Alorica Poland Sp. z o.o. 5,0
Klienci Grupy
89
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Zobowiązania z tytułu wyemitowanych obligacji
na 31 grudnia 2023 r.
Seria Kod ISIN Bank / dom maklerski
Wartość
nominalna
[tys. PLN]
Termin
wykupu
Warunki
oprocentowania
Obligacje dla inwestorów instytucjonalnych wyemitowane przez Echo Investment S.A.
1/2020 PLO017000012 mBank S.A. 70 000 31.05.2024 WIBOR 6M + marża 4,50%
1/2021 PLO017000046 mBank S.A. 195 000 17.03.2025 WIBOR 6M + marża 4,45%
2/2021 PLO017000061 mBank S.A. 172 000 10.11.2025 WIBOR 6M + marża 4,4%
1I/2022 PLO017000079 Ipopema Securities S.A. 180 000 8.12.2027 WIBOR 6M + marża 4,5%
2I/2023 PLO017000087 Ipopema Securities S.A. 140 000 24.05.2028 WIBOR 6M + marża 4,5%
Razem 757 000
Obligacje dla inwestorów instytucjonalnych wyemitowane przez Grupę Archicom S.A.
M6/2022 PLO221800090 mBank S.A. 61 200 15.03.2024 WIBOR 3M + marża 3,2%
M7/2023 PLO221800108 mBank S.A. 62 000 17.03.2025 WIBOR 3M + marża 3,5%
M8/2023 PLO221800116 mBank S.A. 210 000 8.02.2027 WIBOR 3M + maa 3,4%
Razem 333 200
Obligacje dla inwestorów indywidualnych wyemitowane przez Echo Investment S.A.
Seria K PLECHPS00324 DM PKO BP 50 000 10.01.2025 WIBOR 6M + maa 4,0%
Seria L PLECHPS00332 DM PKO BP 50 000 22.02.2026 WIBOR 6M + marża 4,0%
Seria M PLECHPS00340 DM PKO BP 40 000 27.04.2026 WIBOR 6M + maa 4,0%
Seria N PLECHPS00357 DM PKO BP 40 000 27.06.2026 WIBOR 6M + marża 4,0%
Seria O PLECHPS00365 DM PKO BP 25 000 6.09.2026 WIBOR 6M + marża 4,0%
Seria P/P2 PLECHPS00373 DM PKO BP 50 000 28.06.2027 WIBOR 6M + marża 4,0%
Seria R PLECHPS00381 DM PKO BP 50 000 15.11.2027 WIBOR 6M + maa 4,0%
Razem 305 000
Obligacje wyemitowane przez Echo Investment S.A. dla sprzedających akcje Archicom S.A.
1P/2021 PLO017000053 Michael/Ström DM (agent) 188 000 22.10.2024 stała stopa oprocentowania 5%
Razem 188 000
Obligacje w PLN razem 1 583 200
21
Zobowiązania
finansowe Spółki
i Grupy
Obligacje
90
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Wartość obligacji odpowiada niezdyskontowanym prze-
pływom pieniężnym, bez uwzględnienia wartości odsetek.
Zmiana warunków biznesowych i ekonomicznych nie
miała istotnego wpływu na wartość godziwą zobowiązań
finansowych.
Obligacje wyemitowane przez Echo Investment S.A. nie są
zabezpieczone. Wszystkie są notowane na prowadzonym
przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie rynku
instrumentów dłużnych pod nazwą Catalyst, na platfor-
mach transakcyjnych prowadzonych przez GPW (w for-
mule rynku regulowanego i ASO ) oraz przez Bondspot
(analogiczne dwa rynki).
Obligacje dla inwestorów instytucjonalnych
wyemitowane przez Echo Investment S.A.
Seria Kod ISIN Bank / dom maklerski
Wartość
nominalna
[tys. EUR]
Wartość
nominalna
[PLN]
Termin
wykupu
Warunki
oprocentowania
1E/2020 PLECHPS00316 Bank Pekao S.A. 8 700 23.10.2024 stała stopa oprocentowania 4,5%
3I/2023 PLO017000095 Ipopema Securities S.A. 43 000 27.10.2028 sta stopa oprocentowania 7,4%
Razem 51 700
Obligacje wykupione
przez Archicom (w PLN)
Seria Kod ISIN Data
Wartość nominalna
[tys. PLN]
M4/2019 PLARHCM00073 14.06.2023 60 000
M6/2022 PLO221800090 26.10.2023 48 800
Razem 108 800
Zmiana stanu zobowiązań
z tytułu obligacji w 2023 r.
Obligacje wykupione
przez Echo Investment S.A. (w PLN)
Seria Kod ISIN Data
Wartość nominalna
[tys. PLN]
1/2019 PLECHPS00308 11.04.2023 96 510
Seria J/J2 PLECHPS00290 21.09.2023 33 832
Emisja Serii I PLECHPS00274 8.11.2023 50 000
Razem 180 342
Obligacje wykupione
przez Echo Investment S.A. (w EUR)
Seria Kod ISIN Data
Wartość nominalna
[tys. EUR]
1E/2020 PLECHPS00316 27.10.2023 31 300
Razem 31 300
91
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Obligacje wyemitowane
przez Archicom S.A. (w PLN)
Seria Kod ISIN Data
Wartość nominalna
[tys. PLN]
M7/2023 PLO221800108 17.03.2023 62 000
M8/2023 PLO221800116 7.11.2023 210 000
Razem 272 000
Obligacje wyemitowane
przez Echo Investment S.A. (w PLN)
Seria Kod ISIN Data emisji
Wartość nominalna
[tys. PLN]
2I/2023 PLO017000087 24.05.2023 140 000
Seria P/P2 PLECHPS00373 31.07.2023 50 000
Seria R PLECHPS00381 8.12.2023 50 000
Razem 240 000
Obligacje wyemitowane
przez Echo Investment S.A. (w EUR)
Seria Kod ISIN Data emisji
Wartość nominalna
[tys. EUR]
Seria 3I/2023 PLO017000095 27.10.2023 43 000
Razem 43 000
92
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Kredyty inwestycyjne
Kredyty inwestycyjne Grupy Echo Investment
na 31 grudnia 2023 r.
Kwota kredytu
wg umowy [tys.]
Stan
wykorzystania
kredytu [tys.]
Projekt
inwestycyjny
Podmiot
zaciągający kredyt Bank PLN EUR PLN EUR
Oprocento-
wanie
Termin
spłaty
Libero, Katowice Galeria Libero - Projekt
Echo 120 Sp. z. o.o. Sp.k.
Santander Bank Polska S.A. |
BNP Paribas Bank Polska S.A.
67 566 61 822 EURIBOR 3M
+ marża
22.11.2024
Galeria Młociny,
Warszawa*
Berea Sp. z o.o. Santander Bank Polska S.A. |
PKO BP S.A. | Bank Gospo-
darstwa Krajowego
56 100 50 107 EURIBOR 3M
+ marża
30.04.2025
Brain Park I i II,
Kraków
Echo Arena Sp. z o.o. PKO BP S.A. | Bank Pekao
S.A.
65 560 46 709 EURIBOR 3M
+ marża
30.06.2026
9 000 WIBOR 1M
+ marża
30.06.2024
Projekt Echo 129 Projekt Echo 129 Sp.
z o.o.
Bank Pekao S.A. 60 000 27 657 EURIBOR 3M
+ marża
30.09.2025
React I, Łó React Dagnall Sp. z o.o.
- S.K.A.
Bank Pekao SA 13 000 13 000 EURIBOR 3M
+ marża
24.10.2028
Resi4Rent *
- I transza
projektów
R4R Łódź Wodna Sp.
z o.o. | R4R Wrocław
Rychtalska Sp. z o.o. |
R4R Warszawa Browary
Sp. z o.o. | R4R Wrocław
Kępa Sp. z o.o.
ING Bank Śląski S.A. 106 560 104 162 WIBOR 3M
+ marża
10.12.2026
Resi4Rent*
- II transza
projektów
R4R Poznań Szczepanow-
skiego Sp. z o.o. | R4R
Warszawa Tmowa Sp.
z o.o. | R4R Warszawa
Woronicza Sp. z o.o. |
R4R Gdańsk Kołobrzeska
Sp. z o.o.
Santander Bank Polska S.A. |
Helaba AG
69 000 66 214 WIBOR 3M
+ marża
27.06.2027
Resi4Rent*
- III transza
projektów
R4R Warszawa Wilanow-
ska Sp. z o.o. | Pimech
Invest Sp. z o.o. | M2
Hotel Sp. z o.o. | R4R
Kraków 3 Maja Sp. z o.o. |
R4R RE Wave 3 Sp. z o.o.
Bank Pekao S.A. | Bank Go-
spodarstwa Krajowego | BNP
Paribas Bank Polska S.A.
78 223 55 577 WIBOR 1M
/ 3M
+ marża
21.12.2028
Resi4Rent*
- IV transza
projektów
M2 Biuro sp. z o.o. | R4R
Wrocław Park Zachodni
Sp. z o.o. | R4R RE Wave
4 Sp. z o.o./R4R Gdańsk
Stocznia Sp. z o.o. | R4R
Kraków JPII Sp. z o.o. |
R4R Łódź Kilińskiego Sp.
z o.o.
Santander Bank Polska S.A. |
Helaba AG
118 301 43 058 WIBOR 1M
+ marża
15.12.2029
Resi4Rent*
- V transza
projektów
R4R Wrocław Jaworska II
Sp. z o.o. | Hotel Gdańsk
Zielony Trójkąt Sp. z o.o. |
Hotel Wrocław Grabi-
szska Sp. z o.o. | Hotel
Kraków Romanowicza Sp.
z o.o. | R4R Poznań Nowe
Miasto Sp. z o.o.
Bank Pekao S.A. | Santander
Bank Polska S.A. | BNP Pari-
bas Bank Polska S.A.
175 061 4 938 WIBOR 1M
+ marża
30.12.2030
Resi4Rent* - Corpo-
rate Credit Facility
R4R Poland sp. z o.o. Europejski Bank Rozbudowy
i Rozwoju
22 500 22 500 EURIBOR 3M
+ marża
1.12.2027
Razem
556 145 284 726 273 950 221 795
* Echo Investment ma w projektach 30 proc. udziałów, w związku z czym prezentuje 30 proc. wartości kredytów.
93
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Kredyty inwestycyjne Grupy Archicom
na 31 grudnia 2022 r.
Projekt
inwestycyjny
Podmiot
zaciągający kredyt Bank
Kwota kredytu
wg umowy
[tys. EUR]
Stan
wykorzystania
kredytu
[tys. EUR] Oprocentowanie Termin spłaty
City Forum - City 2 Archicom Nieruchomości 14 Sp. z o.o. Bank Pekao S.A. 12 500 12 397 EURIBOR 3M
+ marża
13.11.2028 r.
nie później n
20.12.2028 r.
Razem
12 500 12 397
Kredyt inwestycyjny zabezpieczony jest standardowymi
zabezpieczeniami m.in. takimi jak hipoteki, umowa
o ustanowieniu zastawów rejestrowych i finansowych,
pełnomocnictwo do rachunków bankowych, umowa
podporządkowania, oświadczenia o poddaniu się
egzekucji, umowa przelewu na zabezpieczenie praw
i roszczeń kredytobiorcy z wybranych umów.
Linie kredytowe
Linie kredytowe Echo Investment S.A.
na 31 grudnia 2023 r.
Bank
Kwota wg umowy
[tys. PLN]
Kwota pozostała do spłaty
[tys. PLN] Termin spłaty Oprocentowanie
PKO BP S.A. * 75 000 61 079 31.10.2025 WIBOR 1M + marża
Alior Bank S.A. 30 000 30 000 8.09.2025 WIBOR 3M + marża
Santander Bank Polska S.A.** 90 000 61 370 31.05.2024 WIBOR 1M + marża
Razem 195 000 152 448
* Dostępna kwota kredytu 31 grudnia 2023 r. pomniejszona jest o wystawione gwarancje i wynosi 6,3 mln zł.
** Dostępna kwota kredytu 31 grudnia 2023 r. pomniejszona jest o wystawione gwarancje i wynosi 2,9 mln zł.
Linie kredytowe Grupy Archicom
na 31 grudnia 2023 r.
Bank Podmiot zaciągający kredyt
Kwota wg
umowy
[tys. PLN]
Kwota pozostała
do spłaty
[tys. PLN] Oprocentowanie Termin spłaty
PKO BP S.A* Archicom S.A. 160 000 0 30.04.2026 WIBOR 3M + maa
Razem 160 000 0
* Kredyt odnawialny na finansowanie kontraktów budowlanych. Kredyt zabezpieczony jest hipoteką na nieruchomości, cesją z kontraktów budowla-
nych oraz oświadczenie o poddaniu się egzekucji.
Linie kredytowe są zabezpieczone standardowymi narzę-
dziami, jak pełnomocnictwo do rachunku bankowego czy
oświadczenie o poddaniu się egzekucji.
Wartość kredytu odpowiada niezdyskontowanym przepły-
wom pieniężnym.
94
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
22
Poręczenia
i gwarancje
Spółki i Grupy
Gwarancje finansowe wystawione przez Grupę Echo Investment
na 31 grudnia 2023 r. [tys. PLN]
Gwarant
Podmiot otrzymują-
cy gwarancję Beneficjent Wartość Termin ważności Tytułem
Archicom S.A. Javin Investments Sp.
z o.o. Sp.k. w likwi-
dacji;
Space Investment
Strzegomska 3 Sp.
z o.o.
GNT Ventures Wrocław
Sp. z o.o.
11 25.02.2024 Zabezpieczenie należytego wykonania
zobowiązań wynikających z umowy sprze-
daży budynku biurowego West Forum IB.
Echo Investment S.A. R4R Warszawa Opa-
czewska S.o. z o.o.
Blue Parking Sp. z o.o. 45 130 20.01.2025 Gwarancja za wykonanie zobowiązań
z umowy przedwspnej zakupu nierucho-
mości przy ul. Opaczewskiej.
Echo Investment S.A. Projekt Echo - 138 Sp.
z o.o. Sp.k.
Projekt Echo - 137 Sp.
z o.o.
16 272 8.12.2029 Zabezpieczenie płatnci podwyżki ceny
wynikającej z umowy sprzedaży kwartu
G na Towarowej 22.
Razem 61 413
Zmiany w strukturze poręczeń wystawionych przez Grupę Echo Investment
w 2023 r. [tys. PLN]
Zmiana Poręczyciel
Podmiot
otrzymujący
poręczenie Beneficjent Wartość
Termin
ważności Tytułem
Wygaśnięcie Echo Investment S.A. Pimech Invest Sp. z o.o. Miasto Stołeczne
Warszawa
1 230 30.03.2023 Poręczenie za prawiowe wyko-
nanie zobowiązań wynikacych
z umowy drogowej.
Poręczenia
Gwarancje
W związku z wygaśnięciem w 2023 r. wszystkich poręcz
wystawionych przez Grupę Echo Investment Grupa nie
wykazuje żadnej pozycji na 31 grudnia 2023 r.
95
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Gwarancje dobrego wykonania i pozostałe wystawione przez
Grupę Echo Investment na 31 grudnia 2023 r. [tys. PLN]
Gwarant
Podmiot otrzymują-
cy gwarancję Beneficjent Wartość Termin ważności Tytułem
Echo Investment S.A. Nobilis - Projekt Echo
117 Sp. z o.o. Sp.k.
Echo Investment S.A. 40 000 31.10.2026 Gwarancja jakości na roboty budowlane
związane z obiektem biurowym Nobilis we
Wrocławiu.
Echo - SPV7 Sp. z o.o. R4R Warszawa Wila-
nowska Sp. z o.o.
Bank PKO S.A. 18 465 31.12.2027 Zabezpieczenie zobowzań dłużników
z tytułu pokrycia kosztów realizacji inwe-
stycji, kre przekroczą budżet określony
w umowie kredytu oraz pokrycia odsetek
od transzy budowlanej.
Echo - SPV 7 Sp. z o.o. R4R Wrocław Jawor-
ska II Sp. z o.o.
PKO Bank Polski S.A.
I Oddział Warszawa
97 256 31.12.2033 Zabezpieczenie zobowiązań dłużników
z tytułu pokrycia kosztów realizacji inwe-
stycji, kre przekroczą budżet określony
w umowie kredytu oraz pokrycia odsetek
od transzy budowlanej.
Zabezpiecza pokrycie kosztów wzrostu bu-
dżetu. Gwarantujemy dołożenie equity lub
udzielenie pożyczki. Gwarancja wspaa
przez Pimco.
Razem 155 721
Razem gwarancje finansowe, dobrego wykonania i pozostałe 217 135
Zmiany w strukturze gwarancji wystawionych
przez Grupę Echo Investment w 2023 r. [tys. PLN]
Zmiana Gwarant
Podmiot
otrzymujący
gwarancję Beneficjent Wartość
Termin
ważności Tytułem
Udzielenie Echo Investment S.A. R4R Warszawa Opa-
czewska S.o. z o.o.
Blue Parking Sp.
z o.o.
45 130 20.01.2025 Gwarancja za wykonanie zobowiązań
z umowy przedwspnej zakupu nieru-
chomości przy ul. Opaczewskiej.
Udzielenie
Echo - SPV 7 Sp.
z o.o.
R4R Wrocław Jawor-
ska II Sp. z o.o.
PKO Bank Polski
S.A. I Oddzi
Warszawa
97 256 31.12.2033 Zabezpieczenie zobowiązań dłużników
z tytułu pokrycia kosztów realizacji inwe-
stycji, kre przekroczą budżet określony
w umowie kredytu oraz pokrycia odsetek
od transzy budowlanej.
Zabezpiecza pokrycie kosztów wzrostu
budżetu. Gwarantujemy dołożenie
equity lub udzielenie pyczki. Gwaran-
cja wsparła przez Pimco.
Udzielenie
Echo Investment S.A. Projekt Echo - 138 Sp.
z o.o. Sp.k.
Projekt Echo -
137 Sp. z o.o.
16 272 8.12.2029 Zabezpieczenie płatności podwyżki ceny
wynikającej z umowy sprzedaży kwarta-
łu G na Towarowej 22.
96
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
23
Ocena zarządzania
zasobami
finansowymi
i ocena możliwości
realizacji zamierzeń
inwestycyjnych
Dla Echo Investment S.A.
Zarządzanie zasobami finansowymi Spółki i Grupy kon-
centrowało się w 2023 r. na zapewnieniu źródeł finan-
sowania realizowanych projektów oraz utrzymywaniu
bezpiecznych wskaźników płynności i założonej struktury
finansowania. Zdaniem Zarządu, sytuacja majątkowa
i finansowa Spółki i Grupy na koniec 2023 r. świadczy
o stabilnej kondycji finansowej, czego dowodem są: wyso-
ki stan gotówki Grupy (814 mln zł) oraz poniższe wskaźniki.
Wzrost wskaźników marży zysku operacyjnego i zysku
bilansowego netto spowodowany jest większym spadkiem
przychodów ze sprzedaży w stosunku do spadków zarów-
no zysku operacyjnego jak i zysku netto. Spadki na przy-
chodach to wynik mniejszej ilości przekazanych mieszkań
w porównaniu do roku 2022 oraz niskie przychody z tytułu
sprzedanych gruntów do spółek zależnych w stosunku do
roku poprzedniego kiedy była to znacząca pozycja przy-
chodowa. Zmiana struktury przychodów (większy udział
bardziej marżowych niż sprzedaż mieszkań usług z realiza-
cji inwestycji i pośrednictwa) spowodowała również wzrost
marży mimo samego spadku zysku.
Wskaźnik marży zysku operacyjnego
(zysk operacyjny/przychody ze sprzedaży)
Wskaźnik marży zysku bilansowego netto
(zysk netto/przychody)
Stopa zwrotu z aktywów ROA
(zysk netto/aktywa ogółem)
Stopa zwrotu z kapitu własnego ROE
(zysk netto/kapitał własny)
Wskaźniki rentowności
97
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Wartości wskaźników rentowności
31.12.2023 31.12.2022
Wskaźnik marży zysku operacyjnego 119% 72%
Wskaźnik marży zysku bilansowego netto 38% 28%
Stopa zwrotu z aktyw (ROA) 2% 3%
Stopa zwrotu z kapitału własnego (ROE) 5% 9%
Wartości wskaźników rotacji
31.12.2023 31.12.2022
Rotacja zapasów w dniach 375 122
Rotacja należności krótkoterminowych w dniach 234 74
Rotacja zobowiązań krótkoterminowych w dniach 99 20
Rotacja uwarunkowana jest specyfiką prowadzonej dzia-
łalności. Ze względu na fakt, że do zapasów zalicza się
nabyte prawa własności oraz nakłady i koszty budowlane
dotyczące realizowanych na sprzedaż projektów dewe-
loperskich, cykl ten zawsze będzie długi w porównaniu
z innymi branżami, np. takimi jak produkcja dóbr szybko
zbywalnych.
Na spadek rotacji zapasów miał wpływ spadek przycho-
dów ze sprzedaży przy jednoczesnym wzroście zapasów.
W jednostce realizowany jest jedynie jeden projekt miesz-
kaniowy z którego wynik będzie rozpoznawany w przy-
szłych latach i w związku z tym zapasy do tego czasu będą
rosły.
W 2023 r. wskaźniki płynności spadły w porównaniu do
roku poprzedniego. Główny wpływ na spadek wskaźników
płynności bieżącej oraz szybkiej ma spadek poziomu akty-
w obrotowych a dokładnie spłata dużej częsci udzielo-
nych pożyczek. Spółka matka posiada aktywne limity kre-
dytowe i większość zobowiązań stanowią zobowiązania
wewnątrzgrupowe co nie budzi ryzyka utraty płynności.
Rotacja zapasów w dniach
(stan zapasów *360 / przychody)
Wzrost rotacji należności wynika z przyrostu kaucji oraz
pozostałych należności krótkoterminowych.
Rotacja należności krótkoterminowych w dniach
(stan należności krótkoterminowych *360 / przychody)
Wpływ na wskaźnik rotacji zobowiązań krótkoterminowych
miał głównie spadek przychodów ze sprzedaży.
Rotacja zobowiązań krótkoterminowych w dniach
(stan zobowiązań krótkoterminowych z tytułu dostaw i usług
*360 / przychody)
Wskaźnik bieżący current ratio
(aktywa obrotowe / zobowiązania krótkoterminowe)
Wskaźnik szybki quick ratio
(aktywa obrotowe – zapasy / zobowiązania krótkoterminowe)
Wskaźnik natychmiastowy cash ratio
(środki pieniężne / zobowiązania krótkoterminowe)
Wskaźnik rotacji
Wskaźniki płynności
98
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Wartości wskaźników płynności
31.12.2023 31.12.2022
Wskaźnik bieżący (current ratio) 0,62 1,19
Wskaźnik szybki (quick ratio) 0,42 1,04
Wskaźnik natychmiastowy (cash ratio) 0,14 0,15
Wartości wskaźników zadłużenia
31.12.2023 31.12.2022
Wskaźnik pokrycia majątku kapitałami własnymi 34% 34%
Wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałem własnym 40% 49%
Wskaźnik ogólnego zadłużenia 65% 65%
Wskaźnik zaużenia kapitału własnego 190% 189%
Poziom wskaźników pokrycia majątku kapitałami trwałymi,
ogólnego zadłużenia oraz zadłużenia kapitału własnego
w roku 2023 ukształtowały się na tym samym poziomie
jak w roku poprzednim. Wpływ na to miały niemal iden-
tyczne poziomy spadków kapitału własnego, aktywów oraz
zobowiązań ogółem. Spadł natomiast wskaźnik pokrycia
majątku trwałego kapitałem własnym. Wpływ na to miało
podwyższenie kapitałów w kilku spółkach oraz nowo
udzielone pożyczki.
Wskaźnik pokrycia majątku kapitami własnymi
(kapitał własny / aktywa ogółem)
Wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałami
własnymi
(kapitał własny / aktywa trwałe)
Wskaźnik ogólnego zadłużenia
(zobowiązania ogółem / aktywa ogółem)
Wskaźnik zaużenia kapitału własnego
(zobowiązania ogółem / kapitał własny)
Wskaźniki zadłużenia
99
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Dla grupy kapitałowej Echo Investment
Wskaźniki rentowności
Poziom marży zysku operacyjnego zmalał w stosunku
do poziomu z roku 2022. Wynika to ze spadku zysku
operacyjnego przy jednoczesnym wzroście przychodów
ze sprzedaży. Jest to rezultat przede wszystkim przeka-
zań mieszkań w lokalizacjach mniej rentownych aniżeli
w poprzednim roku (w którym to przekazywane były takie
projekty jak Osiedle Krk czy Stacja Wola) oraz wyższej
ujemnej zmiany wartości godziwej nieruchomości inwe-
stycyjnych (spadek kursu euro). Wskaźnik marży zysku bi-
lansowego wynika również z opisanego wcześniej spadku
zysku operacyjnego a także wzrostu kosztów finansowych
(wyższe stopy procentowe) przy jednoczesnym wzroście
przychodów ze sprzedaży.
Stopa zwrotu z aktywów (ROA) zmalała głównie z powodu
spadku zysku netto przy niemal niezmienionej wartości
aktywów.
Spadek wskaźnika stopy zwrotu z kapitału własnego (ROE)
spowodowany jest spadkiem zysku netto przy jedno-
czesnym wzroście kapitału własnego (mniejsza wypłata
dywidendy niż wypracowany zysk za rok).
Wskaźnik marży zysku operacyjnego
(zysk operacyjny/przychody ze sprzedaży)
Wskaźnik marży zysku bilansowego netto
(zysk netto/przychody)
Stopa zwrotu z aktywów ROA
(zysk netto/aktywa ogółem)
Stopa zwrotu z kapitu własnego ROE
(zysk netto/kapitał własny)
Wartości wskaźników rentowności
31.12.2023 31.12.2022
Wskaźnik marży zysku operacyjnego 11% 20%
Wskaźnik marży zysku bilansowego netto 7% 11%
Stopa zwrotu z aktyw (ROA) 2% 3%
Stopa zwrotu z kapitału własnego (ROE) 6% 9%
Wskaźnik rotacji
Wskaźniki rotacji w Grupie uwarunkowane są specyfiką
prowadzonej działalności, która wiąże się z dłuższym
cyklem realizacji projektów w stosunku do innych branż.
Ze względu na fakt, że do zapasów w Grupie zalicza się
nabyte prawa własności, prawa wieczystego użytkowania
oraz nakłady i koszty budowlane dotyczące realizowa-
nych na sprzedaż projektów deweloperskich, należy pa-
miętać że cykl ten zawsze będzie dłuższy w porównaniu
z innymi branżami, np. takimi jak produkcja dóbr szybko
zbywalnych.
Rotacja zapasów w dniach
(stan zapasów *360 / przychody)
Spadek wskaźnika wynika z prawie niezmiennego stanu
zapasów w stosunku do wzrostu przychodów ze sprzeda-
ży (nieznacznie większa liczba przekazanych mieszkań)
Rotacja należności krótkoterminowych w dniach
(stan należności krótkoterminowych *360 / przychody)
Spadek tego wskaźnika wynika ze spadku stanu należ-
ności (spłata należności z tytułu Browarów GH i zbycia
jednostek zależnych) przy jednoczesnym wzroście przy-
chodów ze sprzedaży.
Rotacja zobowiązań krótkoterminowych w dniach
(stan zobowiązań krótkoterminowych z tytułu dostaw i usług
*360 / przychody)
Spadek wskaźnika spowodowany jest znacznym spad-
kiem stanu zobowiązań krótkoterminowych (zapłacone
master lease oraz kolejne raty za zakupy gruntów) przy
jednoczesnym wzroście przychodów ze sprzedaży.
100
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Wartości wskaźników rotacji
31.12.2023 31.12.2022
Rotacja zapasów w dniach 356 411
Rotacja należności krótkoterminowych w dniach 89 111
Rotacja zobowiązań krótkoterminowych w dniach 63 98
Wskaźniki płynności
W 2023 r. wskaźniki płynności wzrosły i utrzymują się na
dobrych poziomach, co świadczy o stabilnej sytuacji płyn-
nościowej Grupy.
Wzrost wskaźników wynika z nieznacznego spadku ak-
tywów obrotowych (głównie środki pieniężne oraz na-
leżności) przy jednoczesnym sporym obniżeniu poziomu
zobowiązań krótkoterminowych (zapłacone master lease
oraz kolejne raty za zakupy gruntów)
Wskaźnik bieżący current ratio
(aktywa obrotowe / zobowiązania krótkoterminowe)
Wskaźnik szybki quick ratio
(aktywa obrotowe – zapasy / zobowiązania krótkoterminowe)
Wskaźnik natychmiastowy cash ratio
(środki pieniężne / zobowiązania krótkoterminowe)
Wartości wskaźników płynności
31.12.2023 31.12.2022
Wskaźnik bieżący (current ratio) 1,60 1,38
Wskaźnik szybki (quick ratio) 0,73 0,66
Wskaźnik natychmiastowy (cash ratio) 0,49 0,46
Wskaźniki zadłużenia
Wskaźnik pokrycia majątku kapitami własnymi
(kapitał własny / aktywa ogółem)
Wzrost wskaźnika spowodowany jest zwiększeniem po-
ziomu kapitału własnego (mniejsza wypłata dywidendy niż
wypracowany zysk za rok) przy stosunkowo nieznacznym
spadku aktywów
Wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałami wła-
snymi
(kapitał własny / aktywa trwałe)
Wzrost tego wskaźnika wynika z ze wzrostu kapitału wła-
snego przy wzroście poziomu aktywów trwałych (nakłady
budowlane na inwestycje oraz wzrost wartości udziału
w spółce R4R)
Wskaźnik ogólnego zadłużenia
(zobowiązania ogółem / aktywa ogółem)
Spadek wskaźnika wynika głównie ze spadku poziomu zo-
bowiązań (zapłacone master lease, kolejne raty za zakupy
gruntów oraz rozliczone wpłaty z rachunków powierni-
czych w związku z przekazaniami mieszkań)
Wskaźnik zaużenia kapitału własnego
(zobowiązania ogółem / kapitał własny)
Spadek tego wskaźnika wynika ze spadku zadłużenia przy
jednoczesnym wzroście wartości kapitału własnego.
Wskaźnik zaużenia netto
(zadłużenie bankowe - środki pieniężne)/(aktywa - środki
pieniężne)
101
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Wartości wskaźników zadłużenia
31.12.2023 31.12.2022
Wskaźnik pokrycia majątku kapitałami własnymi 34% 30%
Wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałem własnym 69% 68%
Wskaźnik ogólnego zadłużenia 63% 66%
Wskaźnik zaużenia kapitału własnego 184% 224%
Wskaźnik zaużenia netto 36% 29%
Wzrost wskaźnika wynika ze zwiększenia poziomu zobo-
wiązań bankowych (nowa emisja obligacji oraz zaciągnie-
cie kredytów inwestycyjnych na nieruchomości Brain Park
i React)
102
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
24
Informacje
o pożyczkach
udzielonych
w 2023 r., w tym
podmiotom
powiązanym
Podstawowe dane o największych pożyczkach bez odsetek
i odpisów aktualizujących w Grupie Echo Investment
na 31 grudnia 2023 r.
Pożyczkodawca Pożyczkobiorca
Kwota
[mln PLN] Oprocentowanie Termin spłaty
Echo - SPV 7 Sp. z o.o. Echo - Arena Sp. z o.o. 148,0 WIBOR 3M + marża 3,2% 1.07.2026
Projekt Echo - 129 Sp. z o.o. Echo Investment S.A. 120,3 EURIBOR 3M + maa 4,8% 30.09.2025
Echo Investment S.A. Projekt Echo – 143 Sp. z o.o. 93,5 WIBOR 3M + maa 3,2% 31.12.2024
Echo Investment S.A. R4R Poland Sp. z o.o. 80,6 marża 6% 31.03.2031
Face2Face – Stranraer Sp. z o. o. S.K.A. Fianar Investments Sp. z o.o. 78,3 WIBOR 3M + marża 3% 31.12.2024
Duże Naramowice – Projekt Echo 111
Sp.z o.o. S.K.A.
Echo - Arena Sp. z o.o. 75,8 WIBOR 3M + marża 3% 1.07.2026
Pudsey Sp. z o.o. Swanage Sp. z o.o. 70,5 WIBOR 3M + marża 3% 31.12.2025
Echo – Aurus Sp. z o.o. Fianar Investments Sp. z o.o. 69,5 WIBOR 3M + marża 3,2% 31.12.2025
Echo Investment S.A. Villea Investments Sp. z o.o. 63,0 WIBOR 3M + maa 3,2% 31.12.2025
Echo Investment S.A. R4R Poland Sp. z o.o. 61,5 marża 6% 31.03.2029
Echo Investment S.A. Strood Sp. z o.o. 59,0 WIBOR 3M + marża 3,2% 31.12.2025
Echo - SPV 7 Sp. z o.o. Projekt 139 - Grupa Echo Sp. z o.o. S.K.A. 58,0 WIBOR 3M + marża 3,2% 30.09.2025
Echo – Aurus Sp. z o.o. React – Dagnall Sp. z o.o. S.K.A. 57,1 EURIBOR 3M + marża 2,7% 31.03.2029
Echo Investment S.A. DKR Echo Investment Sp. z o.o. 53,5 WIBOR 3M + marża 3,2% 13.04.2026
Echo Investment S.A. Galeria Libero - Projekt Echo 120 Sp. z o.o. Sp.k. 49,0 WIBOR 3M + marża 3,2% 10.10.2026
Echo Investment S.A. Galeria Libero - Projekt Echo 120 Sp. z o.o. Sp.k. 48,5 WIBOR 3M + marża 3,2% 10.10.2026
Echo Investment S.A. R4R Poland Sp. z o.o. 45,1 marża 6% 31.03.2030
Face2Face – Stranraer Sp. z o. o. S.K.A. Fianar Investments Sp. z o.o. 43,5 EURIBOR 3M + maa 2,7% 31.12.2024
Midpoint 71 – Cornwall Investments Sp.
z o.o. S.K.A.
Strood Sp. z o.o. 40,3 WIBOR 3M + marża 3% 31.12.2025
Midpoint 71 – Cornwall Investments Sp.
z o.o. S.K.A
Archicom Senja 2 Sp. z o.o. 37,3 WIBOR 3M + marża 3% 30.09.2024
Projekt Naramowice – Grupa Echo Sp.
z o.o. S.K.A
Fianar Investments Sp. z o.o. 36,0 WIBOR 3M + marża 3% 31.12.2025
103
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Podstawowe dane o największych pożyczkach bez odsetek
i odpisów aktualizujących w Grupie Echo Investment
na 31 grudnia 2023 r.
Pożyczkodawca Pożyczkobiorca
Kwota
[mln PLN] Oprocentowanie Termin spłaty
Echo Investment S.A. R4R Poland Sp. z o.o. 35,2 marża 6% 30.09.2026
Pudsey Sp. z o.o. React – Dagnall Sp. z o.o. S.K.A. 32,8 EURIBOR 3M + marża 2,7% 31.03.2029
Podstawowe dane o największych pożyczkach bez odsetek
i odpisów aktualizujących w Grupie Archicom
na 31 grudnia 2023 r.
Pożyczkodawca Pożyczkobiorca
Kwota
[mln PLN] Oprocentowanie Termin spłaty
Archicom S.A. Archicom Nieruchomości 14 Sp. z o.o. 114,6 WIBOR 3M + marża 3,5% 31.03.2029
Archicom S.A. Archicom Łódź Sp. z o.o. 110,7 WIBOR 3M + marża 3,5% 31.12.2027
Archicom S.A. Archicom Lofty Platinum 1 Sp. z o.o. 81,1 WIBOR 3M + marża 3,5% 31.12.2025
Archicom S.A. RPGZ XXXI Sp. z o.o. 64,0 WIBOR 3M + marża 3,5% 31.12.2027
MidPoint 71 – Cornwall Investments Sp.
z o.o. S.K.A.
Archicom Senja 2 Sp. z o.o. 37,3 WIBOR 3M + marża 3% 30.09.2024
Echo – Aurus Sp. z o.o. Archicom Perth Sp. z o.o. 20,5 WIBOR 3M + marża3,2% 30.09.2024
Echo – SPV 7 Sp. z o.o. ZAM – Projekt Echo 127 Sp.k. 17,9 WIBOR 3M + marża 3,2% 30.09.2024
104
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
25
Umowy z firmą
audytorską
Do badania jednostkowych sprawozdań finansowych Echo
Investment oraz skonsolidowanych sprawozdań finanso-
wych Grupy Kapitałowej Echo Investment w latach 2022-
2023 Rada Nadzorcza Spółki, po rekomendacji Komitetu
Audytu, wybrała Pricewaterhousecoopers Polska Sp.
z o.o. Audyt Sp.k. z siedzibą w Warszawie przy ul. Polnej
11, wpisaną na listę firm audytorskich pod nr 144. Umowa
z audytorem została zawarta przez Zarząd, na podstawie
upoważnienia od Rady Nadzorczej.
Zarząd Echo Investment S.A. informuje, że wybór firmy
audytorskiej przeprowadzającej badanie rocznego spra-
wozdania finansowego został dokonany zgodnie z przepi-
sami polskiego prawa, w tym na podstawie obowiązującej
polityki i procedury wyboru i firmy audytorskiej [uchwalo-
nej przez Komitet Audytu w dniu 23 marca 2018 r.].
Firma audytorska oraz członkowie zespołu wykonującego
badanie spełniali warunki do sporządzenia bezstronnego
i niezależnego sprawozdania z badania rocznego spra-
wozdania finansowego zgodnie z obowiązującymi przepi-
sami, standardami wykonywania zawodu i zasadami etyki
zawodowej.
Echo Investment S.A. przestrzega obowiązujących prze-
pisów związanych z rotacją firmy audytorskiej i kluczo-
wego biegłego rewidenta oraz obowiązkowymi okresami
karencji. Echo Investment S.A. posiada politykę w zakre-
sie wyboru firmy audytorskiej oraz politykę w zakresie
świadczenia na rzecz emitenta przez firmę audytorską,
podmiot powiązany z firmą audytorską lub członka jego
sieci, dodatkowych usług niebędących badaniem, w tym
usług warunkowo zwolnionych z zakazu świadczenia
przez firmę audytorską. Polityka i procedura wyboru firmy
audytorskiej oraz Polityka zakupu usług nie audytowych
są dostępne na stronie internetowej spółki w zakładce
Relacje inwestorskie / Strategia i ład korporacyjny i zostały
przyjęte uchwałami Komitetu Audytu z dnia, odpowiednio,
15 września 2022 r. oraz 2 lutego 2023 r.
Wynagrodzenie netto należne audytorowi uprawnionemu
do badania sprawozdań finansowych spółki i grupy
Tytuł Kwota [PLN]
Przegląd jednostkowego i skonsolidowanego sprawozdania finansowego za I półrocze 2023 r. 150 000
Dodatkowe badanie jednostkowego sprawozdania finansowego za I półrocze 2023 r. 105 000
Badanie jednostkowego i skonsolidowanego sprawozdania finansowego za 2023 r. 840 000
Badanie sprawozdania z wynagrodzeń za 2023 r. 30 000
Badanie sprawozdania z wynagrodzeń za 2023 r. Archicom S.A. 30 000
Przegląd śródrocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego oraz badanie śródrocznego skróconego jednostkowego sprawozdania
Archicom S.A.
205 000
Badanie rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego oraz badanie rocznego jednostkowego sprawozdania Archicom S.A. 710 000
Razem 2 070 000
105
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
26
Skład Grupy
Kapitałowej
W skład Grupy Kapitałowej na 31 grudnia 2023 r. wcho-
dziły 164 spółki zależne, konsolidowane metodą pełną
oraz 39 spółek współzależnych, konsolidowanych metodą
praw własności.
Najważniejszą rolę w strukturze Grupy pełni Echo Invest-
ment S.A., która nadzoruje, współrealizuje i zapewnia
środki finansowe na realizację prowadzonych projektów
deweloperskich. Większość spółek wchodzących w skład
Grupy zostało powołane lub nabyte w celu realizacji
określonych zadań inwestycyjnych, w tym wynikających
z procesu realizacji konkretnego projektu.
Echo Investment S.A. bezpośrednio i pośrednio – po-
przez trzy podmioty w 100 proc. zależne, spółki: DKR
Echo Investment Sp. z o.o., DKR Echo Invest S.A. oraz
DKRA Echo Sp. z o.o. – jest głównym akcjonariuszem
Archicom S.A., w którym na 31 grudnia 2023 r. posiadało
74,04 proc. akcji uprawniających do 76,53 proc. głosów
na WZA. Echo Investment S.A. konsoliduje metodą pełną
wszystkie spółki grupy Archicom S.A.
Na dzień publikacji sprawozdania finansowego, tj. 28
marca 2024 r., Echo Investment S.A. bezpośrednio i po-
średnio – poprzez DKR Echo Investment Sp. z o.o.- jest
głównym akcjonariuszem Archicom S.A., posiadając akcje
dające 74,04 proc. udział w kapitale zakładowym oraz
uprawniające do 76,53 proc. głosów na WZA Archicom
S.A.
W Grupie Echo Investment znajduje się spółka Echo
Investment ACC – Grupa Echo Sp. z o.o. Sp. k., która
działa jako centrum księgowe i rozliczeniowe dla większo-
ści spółek z Grupy.
W ramach spółek współzależnych Grupa posiada mniej-
szościowe udziały we wspólnych przedsięwzięciach –
przede wszystkim w spółkach będących właścicielami
gotowych, budowanych lub projektowanych inwestycji
z mieszkaniami na wynajem Resi4Rent, centrum handlo-
wego Galeria Młociny w Warszawie czy planowanego
projektu wielofunkcyjnego Towarowa 22 w Warszawie.
Szczegółowe informacje o składzie Grupy Kapitałowej
i zmianach w 2023 r. znajdują się w Skonsolidowanym
Sprawozdaniu Finansowym Grupy Echo Investment za
2023 r. w części 3 „Grupa Echo Investment”.
106
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
27
Pozostałe ujawnienia
wymagane przez
przepisy prawa
Sezonowość lub cykliczność
działalności
Działalność Grupy Kapitałowej obejmuje kilka segmentów
rynku nieruchomości. Księgowanie sprzedaży mieszk
uzależnione jest od terminów oddawania do użytkowania
budynków mieszkalnych, a przychody z tej działalności
występują praktycznie w każdym kwartale, lecz z różną
intensywnością. Historycznie Grupa przekazywała najwię-
cej mieszkań w drugiej połowie roku, a w szczególności
w czwartym kwartale. Przychody i wyniki z tytułu usług ge-
neralnej realizacji inwestycji, sprzedaży gotowych inwesty-
cji komercyjnych i obrotu nieruchomościami występow
mogą w sposób nieregularny. Zarząd nie może wykluczyć
innych zdarzeń o charakterze jednorazowym, które mogą
mieć wpływ na osiągane wyniki w danym okresie.
Istotne postępowania sądowe,
arbitrażowe lub przed organem
administracji publicznej
Od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 r. nie toczyły się przed
sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażo-
wego ani organem administracji publicznej żadne postę-
powania dotyczące zobowiązań lub wierzytelności Echo
Investment S.A. lub jednostki zależnej, których wartość
stanowi co najmniej 10% kapitałów własnych Spółki.
Istotne transakcje zawarte przez
Spółkę lub jednostki zależne
z podmiotami powiązanymi na
warunkach innych niż rynkowe
W 2023 r. nie wystąpiły istotne transakcje pomiędzy Echo
Investment S.A. oraz jednostkami od niej zależnymi z pod-
miotami powiązanymi na warunkach innych niż rynkowe.
Umowy zawarte pomiędzy
akcjonariuszami
Spółka nie posiada żadnych informacji na temat zna-
czących dla jej działalności umów zawartych w 2023 r.
pomiędzy akcjonariuszami.
Wpływ wyników za 2023 r. na
realizację prognoz finansowych
Echo Investment S.A. nie publikowała prognoz wyników
finansowych.
Zmiany w podstawowych
zasadach zarządzania
W 2023 r. nie nastąpiły istotne zmiany w podstawowych
zasadach zarządzania Spółką i Grupą.
Umowy, w wyniku których mogą
nastąpić zmiany w strukturze
własnościowej akcji lub obligacji
Spółce nie są znane umowy w wyniku których mogą
w przyszłości nastąpić zmiany w proporcjach posiadanych
akcji przez dotychczasowych akcjonariuszy.
Wynagrodzenie Zarządu i Rady
Nadzorczej
Szczegółowa informacja o wynagrodzeniu zarządu i rady
nadzorczej jest opisana w skonsolidowanym sprawozda-
niu finansowym Echo Investment S.A. w części 3, pkt. 11
Wynagrodzenie Zarządu i Rady Nadzorczej”.
107
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
28
Jak zarządzamy
ryzykiem
Zarządzanie ryzykiem jest integralną częścią prowadze-
nia Strategii Rentownego Wzrostu i zapewnia osiągnięcie
zakładanych celów grupy Echo Investment. Stosowane
procedury zarządzania ryzykiem obejmują identyfikację
ryzyk, ich ocenę, zarządzanie i monitorowanie. Zarząd
przy wsparciu dyrektorów oraz managerów zarządzają-
cych poszczególnymi działami nadzoruje proces zarzą-
dzania ryzykiem poprzez tworzenie, wdrażanie i analizę
systemów i procedur kontrolnych odpowiadających
identyfikowanym ryzykom. Proces jest wspierany poprzez
Dział Audytu Wewnętrznego, który w ramach prowadzo-
nych działań dokonuje okresowej oceny funkcjonowania
systemu zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej oraz
ocenia efektywność funkcjonujących procedur kontrol-
nych adresujących istotne czynniki ryzyka.
Istotne czynniki ryzyka i zagrożenia dla działalności
Spółki i jej Grupy Kapitałowej
Ryzyka strategiczne i biznesowe
Ryzyko Sposób zarządzania ryzykiem i przewagi konkurencyjne Echo Investment
Ryzyka z zakresu założeń i celów strategicznych
Ryzyko niezrealizowania celów strategicznych,
Wymuszona niekorzystna zmiana założeń i celów
strategicznych,
Niejednolite, nierealne założenia i cele strategicz-
ne.
Doświadczona kadra zarządcza nastawiona na realizację celów. Dostosowywanie systew
motywacyjnych zgodnie z zasadą kaskadowania celów strategicznych na cele operacyjne,
Cykliczna proaktywna weryfikacja aktualnci kluczowych celów strategicznych oraz ich bieżący
monitoring poprzez funkcjonujące procedury na poziomie projektowym, portfelowym oraz Grupy
Kapitałowej,
Monitoring rynków, na których funkcjonuje słka w oparciu o raporty branżowe oraz własne badania
i analizy, w tym w szczególności dotyczących średniego poziomu cen sprzedaży mieszkań oraz
stawek najmu i cen transakcyjnych na rynkach komercyjnych.
Ryzyko zwzane z bankiem ziemi
Silna konkurencja,
Wysokie oczekiwania cenowe,
Ograniczona podaż dobrze przygotowanych
nieruchomości.
asny dział zakupów gruntów,
Ścisła współpraca z renomowanymi brokerami i prednikami,
Znaczący potencjał finansowy pozwalający na zakup dych terenów z przeznaczeniem
wielofunkcyjnym, dla których jest znacznie mniejsza konkurencja,
Stałe utrzymywanie banku ziemi pozwalającego prowadzić dzialność przez ok. 3-5 lat.
Ryzyko nieosiągnięcia zakładanego poziomu
sprzedaży mieszkań
Ograniczenie dostępu do finansowania dla klien-
tów indywidualnych,
Silna konkurencja na rynkach lokalnych,
Niedopasowana do popytu oferta mieszkań.
Negatywne zmiany cen na rynku nieruchomci
mieszkaniowych.
Dywersyfikacja dzialności - aktywność w głównych segmentach rynku nieruchomości. Cykliczność
tych rynków zwykle nie przebiega równolegle, a Grupa nie jest uzależniona od jednego rodzaju
aktywności. W obecnej sytuacji w szczelności należy podkreślić obecnć Grupy zarówno
w segmencie mieszkań na sprzedaż, jak i na wynajem – których sytuacja diametralnie się różni,
Stała, dokładna analiza lokalnych rynków mieszkaniowych, począwszy od etapu przed zakupem danej
działki, aż do zakończenia procesu sprzedaży,
Stała analiza najnowszych trendów na rynku mieszkaniowym w oparciu o raporty branżowe oraz
asne badania preferencji klientów,
Możliwość elastycznego reagowania na zmieniające się preferencje klientów nawet w trakcie budowy
(własny dział projektowania),
Prowadzenie sprzedaży mieszkań w oparciu o własne zespoły sprzedażowe,
Etapowa realizacja inwestycji,
Wieloletnie doświadczenia Grupy z kilku lokalnych rynków mieszkaniowych.
Realizowanie projektów mieszkaniowych najwkszych miastach, gdzie negatywne efekty
ograniczenia dostępu do kredytów są mniejsze niż w przypadku deweloperów z mniejszych miast.
108
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Ryzyka strategiczne i biznesowe
Ryzyko Sposób zarządzania ryzykiem i przewagi konkurencyjne Echo Investment
Ryzyko nieosiągnięcia zakładanego poziomu
wynajmu powierzchni biurowej i handlowej
Silna konkurencja na lokalnych rynkach
handlowych,
Ograniczenie ekspansji firm handlowych,
Ograniczenie zapotrzebowania na powierzchnię
biurową ze strony potencjalnych najemw,
Nieprawidłowo skonstruowana oferta biurowa
lub handlowa,
Rosce oczekiwania najemców odnośnie
standardów wykończenia obiektów lub
wysokości zact.
Stała analiza tendencji rynkowych i szybkie reagowanie na ich zmiany,
Stała współpraca i utrzymywanie kontaktów z najemcami lub potencjalnymi najemcami handlowymi
(sieci handlowe) oraz biurowymi (w tym w szczególnci z sektora usług wspólnych BPO/ SSC),
Wieloletnie doświadczenie z realizacji i wynajmu projektów komercyjnych na kilku lokalnych rynkach
w Polsce,
asne duże zespoły leasingowe,
Współpraca z wszystkimi znaczącymi brokerami i prednikami wynajmu,
Posiadanie w grupie spółki CitySpace, oferującej biura serwisowane, która jest najemcą w niektórych
budynkach zrealizowanych przez Echo Investment i wprowadza do nich mniejsze firmy, start-upy czy
firmy z sektora usług wslnych, kre dopiero rozpoczynają działalność w Polsce,
Dodatkowo usługa biur serwisowanych pozwala Spółce na większą elastyczność przy dostarczeniu
najemcy docelowej powierzchni biurowej (możliwość tymczasowego ulokowania najemcy w biurach
CitySpace).
Ryzyka zwzane z sprzedażą projektów biuro-
wych i handlowych
Wysoka konkurencja na rynku gotowych
inwestycji komercyjnych,
Wysokie wymagania potencjalnych inwestorów
wobec produktu i sprzedacego,
Ograniczony popyt na nieruchomości
komercyjne,
Ryzyko spadku cen transakcyjnych na rynku
nieruchomci komercyjnych w wyniku
wzrostu niepewnci oraz wywu czynników
makroekonomicznych.
asny zesł sprzedażowy (sadający się ze specjalistów branżowych, prawnych, podatkowych
i finansowych),
Duże doświadczenie rynkowe,
Rozległe kontakty na światowych rynkach nieruchomości,
Projekty o wysokiej jakości, spełniające wszystkie kryteria wymagane przez międzynarodowe instytucje
inwestujące w aktywa nieruchomciowe,
Elastyczne i innowacyjne podecie do umów z potencjalnymi kupucymi,
Dobra reputacja firmy, pozwalająca na wczesne wprowadzanie projektów w fazę sprzedaży
i zabezpieczanie sprzedy przez umowy przedwstępne, umowy prawa do złożenia pierwszej oferty
(„right of first offer”, ROFO), czy zapisy umów o współpracy przy wspólnych projektach joint-venture,
Zasoby finansowe pozwalające przy trudnych warunkach rynkowych na utrzymywanie aktywa
wynajętego i generucego przychody z najmu na bilansie grupy Echo Investment.
Ryzyka zwzane ze współpracą z wykonawca-
mi i podwykonawcami
Ryzyko upadłości kontrahenta,
Ryzyko opóźnień w pracach,
Ryzyko nienależytej jakości dostarczonych prac,
Ryzyko wzrostu cen materiałów i wykonawstwa,
Ryzyko wyspowania roszczeń i sporów
dowych z wykonawcami.
Stabilna sytuacja finansowa sprawiaca, że Echo Investment jest na rynku atrakcyjnym i pądanym
zleceniodawcą,
Współpraca z wyselekcjonowaną grupą renomowanych firm wykonawczych, podwykonawczych
i dostawców,
Badanie kondycji finansowej i możliwości technicznych wykonawcy lub dostawcy przed ostatecznym
wyborem oferty i podpisaniem kontraktu,
Zabezpieczenia prawne stosowane w zawieranych umowach o wykonawstwo,
Stały nadzór nad budowami ze strony project managerów i dyrektorów budowy Echo Investment,
a także inspektorów lub specjalistycznych firm zewnętrznych,
Wieloletnie doświadczenie Echo Investment oraz niska rotacja pracowników,
asny zesł odpowiadający za kosztorysy oraz stały monitoring cen i podaży materiałów i usług na
rynku,
Pakietowanie zamówień, pozwalające na obniżenie cen ofert za pomocą tzw. efektu skali.
Ryzyko zmian szacunków w zakresie projektów
deweloperskich
Skala i długi horyzont czasowy realizowanych
projekw oraz związana z nim zmienność cen
materiałów i wykonawstwa,
Cykliczny charakter rynku nieruchomości oraz
uwarunkowania makroekonomiczne mace
wpływ zarówno na stronę przychodową jak
i kosztową zożeń budżetowych,
Ograniczona powtarzalność projektów.
Wewnętrzne zespoły specjalistów dla wszystkich kluczowych etapów procesu deweloperskiego
pozwalające na osgnięcie wewnętrznego efektu synergii,
asny dział odpowiedzialny za szacowanie kosztów realizacji i śledzenie na bieżąco sytuacji na rynku
budowlanym,
Regularny proces rewizji budżetów projektowych uwzgdniający analizę ryzyk,
Projektowanie w oparciu o funkcjonujące precyzyjne standardy realizacyjne dla mieszkań
i biur pozwalające na maksymalizację efektu skali oraz ograniczające ryzyka związane z niską
powtarzalnością realizowanych projektów,
Zamówienia masowe, łączone dla kilku inwestycji, w celu zapewnienia dostępu do materiałów
i urdzeń występujących masowo na inwestycjach,
Zawieranie umów ryczałtowych z gwarancją niezmiennej ceny.
Ryzyko wypadków przy pracy
i innych zagrożeń
Zagrożenia bezpieczeństwa pracowników Echo,
pracowników podwykonawców oraz ob
postronnych,
Niewystarczający poziom wiedzy i kompetencji
z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz
ochrony środowiska (BHP oraz OŚ) u podwyko-
nawców.
asny zesł specjalistów z zakresu BHP i OŚ, przeprowadzających m.in. okresowe kontrole, audyty
oraz szkolenia z zakresu BHP i OŚ,
Stosowanie wysokich standardów BHP i OŚ zgodnych z normą ISO 45001 (BHP) oraz ISO 14001 (OŚ)
potwierdzanych przez okresowe zewnętrzne audyty,
Obligowanie wykonawców do stosowania się do przepisów i standardów Echo w zakresie BHP i OŚ.
109
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Ryzyka finansowe
Ryzyko Sposób zarządzania ryzykiem i przewagi konkurencyjne Echo Investment
Ryzyko zmian wysokości stóp procentowych
Narażenie Grupy na ryzyko zmiany stóp procento-
wych związane jest z aktywami i zobowiązaniami
finansowymi, w szczególnci z udzielonymi
pożyczkami, lokatami bankowymi, otrzymanymi
kredytami bankowymi i emitowanymi obligacjami.
Stosowanie instrumentów zabezpieczających (stałe stopy, dla części finansowania – IRS) dla wybra-
nych zobowiązań.
Ryzyko kredytowe
Ryzyko kredytowe dotyczy środków pieniężnych,
udzielonych pożyczek, pochodnych instrumentów
finansowych oraz depozytów w bankach i insty-
tucjach finansowych, a także klientów i najemców
Grupy jako nierozliczone należnci.
Stosowanie procedur pozwalających ocenić wiarygodność kredytową klientów, najemców i dostaw-
ców,
Zabezpieczenia w postaci kaucji i gwarancji dla najemców,
W zakresie środków pieniężnych i depozytów w instytucjach finansowych i bankach, Grupa korzysta
jedynie z usług renomowanych jednostek.
Ryzyko walutowe
Ryzyko zmian kursowych jest związane z zacią-
ganymi kredytami budowlanymi i pożyczkami
wyrażonymi w walutach obcych w ramach Grupy,
umowami najmu, w krych czynsze uzależnione
są od kursu zł/euro oraz pozostałymi należncia-
mi wyrażonymi w walutach obcych.
Hedging naturalny – zaciąganie kredytów na finansowanie projektów w EUR, które jest również
ówną walutą transakcji najmu i sprzedaży nieruchomci komercyjnych w Polsce, finansowanie
działalności mieszkaniowej i budowlanej w polskich złotych, kre są główną walutą zawieranych
kontraktów budowlanych i sprzedaży mieszkań,
Ustanowienie programu emisji obligacji denominowanych w EUR, w celu lepszego dostosowania
struktury walutowej pasywów do struktury walutowej aktywów i przeprowadzenie pierwszych emisji,
Selektywne wykorzystywanie instrumentów pochodnych (forward, opcje walutowe).
Ryzyko utraty płynnci Spółki lub słek
z Grupy
Brak dostępu do finansowania zewnętrznego,
Zachwianie równowagi między należnościami
a zobowiązaniami,
Istotne zakłócenia przepływów pieniężnych.
Stały monitoring prognozowanych i rzeczywistych przepływów pieniężnych krótko
i długoterminowych,
Utrzymywanie poziomu gotówki zapewniającej właściwe zardzanie płynncią,
Utrzymywanie wolnych limitów kredytowych na rachunkach bieżących,
Stałe wywy ze sprzedy mieszkań,
Finansowanie realizacji projektów kredytami celowymi,
Realizowanie najbardziej kapitochłonnych inwestycji w partnerstwie lub współpracy z firmami spoza
grupy Echo Investment,
Stałe monitorowanie należnci i zobowiązań,
Dywersyfikacja biznesu na segmenty mieszkaniowy, biurowy, handlowy, które mogą przechodzić
poszczególne fazy cyklu koniunkturalnego w różnym czasie,
Przeprowadzanie wariantowanych stress testów płynnciowych w oparciu o różne scenariusze
zmian rynkowych.
Ryzyka prawne i regulacyjne
Ryzyko Sposób zarządzania ryzykiem i przewagi konkurencyjne Echo Investment
Ryzyko zwzane z procedurami
administracyjnymi
Ryzyko zmian prawa,
Ryzyko związane z interpretacyjnymi przepisów
lokalnych i ogólnokrajowych,
Ryzyko opieszałości urdów, wydłużenia się
procedur administracyjnych w urzędach,
Ryzyko opóźnień w procesach administracyjnych
ze względu na złe przygotowanie inwestycji,
Ryzyko opóźnień w procesach administracyjnych
ze względu na udział stron trzecich.
Stały monitoring zmian prawnych w zakresie planowania i procedur administracyjnych,
Doświadczenie z funkcjonowania procedury uzyskiwania pozwoleń w najwkszych miastach
w Polsce,
Zatrudnianie dwiadczonych specjalistów z zakresu planowania i procedur administracyjnych,
Szczegółowa analiza prawno-administracyjna przed zakupem działki,
Doadne przygotowanie projektów we współpracy z doświadczonymi zewnętrznymi studiami
architektonicznymi i urbanistycznymi,
Prowadzenie działań informacyjnych i promocyjnych dotyczących planowanych projektów w celu
uzyskania akceptacji społecznej,
Prowadzenie jednocześnie wielu projektów, co pozwala na rozproszenie ryzyka.
Ryzyka zwzane z wprowadzeniem nowych
przepisów prawnych oraz zmianami istniejących
przepisów
Ryzyko niedostosowania się do nowych regulacji
w odpowiednim terminie,
Zmiana interpretacji wcześniejszych przepisów,
Publiczny charakter słki oraz związane z tym
podwyższone restrykcje prawne,
Ryzyko wzrostu obciążeń związanych
z zapewnieniem zgodnci z przepisami.
Stały monitoring prac legislacyjnych dotyczących branży nieruchomości, budowlanej i pokrewnych,
wpływających na działalnć Grupy,
Stała analiza potencjalnego wpływu nowych rozwiązań na działalnć firmy na poziomie Zardu,
Uczestnictwo w dialogu społecznym dotyczącym prowadzonych prac legislacyjnych poprzez gremia
doradcze, organizacje biznesowe i branżowe,
Wparcie zewnętrznych kancelarii w zakresie wiedzy specjalistycznej, gdy wyspuje taka potrzeba,
Zatrudnienie w ramach zespołu prawnego specjalisty z zakresu rynków kapitowych,
Okresowe audyty w zakresie oceny zgodnci z przepisami,
Monitoring rozwiązań prawnych stosowanych w krajach rozwiniętych (przede wszystkim Unii Europej-
skiej i USA).
110
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Ryzyka makroekonomiczne
Ryzyko Sposób zarządzania ryzykiem i przewagi konkurencyjne Echo Investment
Ryzyko niekorzystnych zmian na rynku
nieruchomości
Cyklicznć rynku nieruchomości,
Ryzyko wstrzymania finansowania zewnętrznego.
Wczesne wynajmowanie projektów komercyjnych i ich szybka
sprzedaż po wybudowaniu,
Potencjał finansowy pozwalający na utrzymywanie gotowych nieruchomci komercyjnych na
asnym bilansie w przypadku braku możliwości sprzedaży,
Sprzedaż znacznej części mieszkań w danym projekcie jeszcze na etapie budowy, co wcześnie
dostarcza informacji o popycie na rynku i pozwala odpowiednio reagować na mniej zaawansowanych
projektach (przyśpieszać, opóźniać, zmieniać wielkość i jakość mieszkań),
Stałe utrzymywanie wysokiego poziomu gotówki i dospnych limitów kredytowych,
Realizowanie inwestycji mieszkaniowych z wpłat od klientów, bez finansowania zewnętrznego,
Dostosowywanie tempa i harmonogramu realizacji projekw do warunków rynkowych,
Etapowanie inwestycji.
Ryzyko niekorzystnych zmian wskaźników ko-
niunktury gospodarczej
Osłabienie tempa wzrostu gospodarczego,
Wzrost bezrobocia,
Spadek konsumpcji,
Wzrost stóp procentowych,
Wzrost inflacji.
Projektowanie inwestycji dostosowanych do możliwości finansowych i popytu na lokalnych rynkach,
Elastyczne reagowanie na zmianę popytu przez np. zmianę wielkości lub jakości budowanych
mieszkań, opóźnienie lub spowolnienie tempa budowy,
Stała analiza zachowań oraz potrzeb konsumentów i klientów.
Ryzyka IT
Ryzyko Sposób zarządzania ryzykiem i przewagi konkurencyjne Echo Investment
Cyberbezpieczeństwo
Ryzyko związane z nieautoryzowanym dostępem
do danych z wewnątrz oraz zewnątrz organizacji
moce powodować wyciek poufnych danych
firmowych.
Funkcjonuce wewnętrzne standardy bezpieczeństwa IT,
Wymaganie spełnienia standardów bezpieczeństwa Echo przez dostawców rozwiązań IT,
Funkcjonucy system bezpieczeństwa uwzględniający ciągły monitoring i wykrywanie zagrożeń dla
systemów i infrastruktury IT,
Prowadzenie cyklicznych wewnętrznych kampanii informacyjnych z zakresu cyberbezpieczeństwa
oraz cyklicznych testów z zakresu bezpieczeństwa infrastruktury i aplikacji IT.
Ryzyka prawne i regulacyjne
Skomplikowany i zmienny system podatkowy
Ryzyko braku zgodności z nowymi zmianami
w przepisach podatkowych,
Rozbieżna praktyka interpretacyjna organów
podatkowych i rozbieżne orzecznictwo,
Wzrost obciążeń podatkowych oraz zapewniania
zgodności z przepisami podatkowymi.
Wewnętrzna kontrola podatkowa, własny zespół ds. podatków,
Stałe monitorowanie uwarunkowań podatkowych dzialności Grupy Kapitałowej,
Stała współpraca z renomowanymi doradcami prawnymi i podatkowymi.
111
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
wiadczenia
Zarządu
Fot. Biuro Echo Investment w Browarach Warszawskich
| Oświadczenie
112
Sprawozdanie Zarządu z działalności spółki Echo Investment S.A. i jej Grupy Kapitałowej za 2023 r.
Kielce, 27 marca 2024 r.
Nicklas Lindberg
Prezes
Maciej Drozd
Wiceprezes
Artur Langner
Wiceprezes
Rafał Mazurczak
Członek Zarządu
Małgorzata Turek
Członek Zarządu
Oświadczenie Zarządu
Zarząd Echo Investment S.A. oświadcza, że wedle swojej najlepszej wiedzy,
Roczne Sprawozdanie Finansowe spółki Echo Investment S.A. i Grupy Kapi-
tałowej za 2023 r. i dane porównywalne zostały sporządzone zgodnie z obo-
wiązującymi zasadami rachunkowości i odzwierciedlają w sposób prawdziwy,
rzetelny i jasny sytuację majątkową i finansową Spółki i Grupy oraz ich wynik
finansowy.
Sprawozdanie zawiera prawdziwy obraz rozwoju i osiągnięć oraz sytuacji Echo
Investment S.A. i Grupy Kapitałowej, w tym opis podstawowych zagrożeń
i ryzyka.
Oświadczenie na temat informacji
niefinansowych
Zarząd Echo Investment S.A. oświadcza, że zgodnie z ustawą o rachunkowo-
ści, Grupa Echo Investment oraz jednostka dominująca – Echo Investment
S.A. publikują osobne sprawozdanie dotyczące informacji niefinansowych
za 2023 r. w tym samym terminie, co roczne sprawozdania finansowe. Spra-
wozdanie jest dostępne na stronie internetowej Echo Investment echo.com.pl
w zakładce relacje inwestorskie – zrównoważony rozwój oraz w zakładce ESG.
Dokument
został podpisany
kwalifikowanym
podpisem
elektronicznym
Kontakt
Echo Investment
biuro w Warszawie, Biura przy Willi
ul. Grzybowska 60, 00-844 Warszawa
Projekt layoutu i skład:
Damian Chomątowski
be.net/chomatowski