[IMAGE]
[IMAGE]
Sprawozdanie Zarządu z działalności ENEA S.A. oraz Grupy Kapitałowej ENEA w 2023 r.
Poznań, 17 kwietnia 2024 r.
2
[IMAGE]
Spis treści
3
[IMAGE]
List Prezesa Zarządu
Szanowni Państwo,
zapraszam do zapoznania się ze sprawozdaniem rocznym Grupy Kapitałowej ENEA, w którym przedstawiamy nasze wyniki finansowe oraz operacyjne za 2023 r. Miniony rok w energetyce pokazał, że wiele obszarów rozwojowych nadal wymaga szczególnych działań w celu przyspieszenia transformacji. Jednocześnie, wzrost zainstalowanej mocy w OZE w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym i dynamiczny wzrost produkcji energii z odnawialnych źródeł energii jest wyraźnym sygnałem, że jesteśmy uczestnikami oczekiwanej zmiany w naszym sektorze.
ENEA aktywnie i świadomie uczestniczy w procesie transformacji sektora i buduje perspektywy rozwojowe dla swoich klientów, akcjonariuszy, z troską o zachowanie najwyższych standardów ESG.
Czas istotnych zmian
Przeprowadzone w ostatnim czasie zmiany w otoczeniu rynkowym i regulacyjnym otwierają nowe możliwości rozwoju sektora. Zatwierdzony w końcówce roku Krajowy Plan Odbudowy , wytyczający strategiczne kierunki rozwoju kraju po okresie globalnej pandemii, otwiera perspektywy pozyskania nakładów na rozbudowę sieci i infrastruktury energetycznej, co jest kluczowe w kontekście rozwoju projektów z zakresu odnawialnych źródeł energii. Podejmowane zmiany na szczeblu krajowym i międzynarodowym zmierzają do zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego na drodze większej dywersyfikacji źródeł wytwarzania i pełnej rezygnacji z paliw kopalnych.
Rozwój projektów OZE
Grupa Kapitałowa ENEA aktywnie uczestniczy w procesie transformacji polskiego sektora elektroenergetycznego, konsekwentnie realizując projekty, których celem jest zeroemisyjność i neutralność klimatyczna. Zrealizowane inwestycje zwiększyły potencjał wytwórczy Grupy w zakresie wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł OZE o 53 MW. Na koniec ubiegłego roku moc zainstalowana w odnawialnych źródłach energii w Grupie Kapitałowej ENEA wynosiła już ponad 500 MW, przy jednoczesnym istotnym potencjale wzrostu obecnie rozwijanych projektów w perspektywie najbliższych lat.
Aktywa wytwórcze Grupy zostały rozszerzone m.in. o farmy fotowoltaiczne PV Genowefa (woj. wielkopolskie) o mocy 35 MW oraz mniejsze instalacje w Tarnowie (woj. dolnośląskie) i Tykocinie (woj. podlaskie). Grupa pozyskała również projekt wiatrowy o mocy 19,8 MW: farma wiatrowa Bejsce (woj. świętokrzyskie) jest w trakcie budowy i rozpocznie pracę na początku 2025 r. Ponadto, rozpoczęto prace przy budowie farmy fotowoltaicznej Dygowo I, a w przededniu realizacji jest farma fotowoltaiczna Jastrowie II.
Bezpieczne finansowanie transformacji Grupy
Przyspieszenie realizacji planów inwestycyjnych jest możliwe dzięki zapewnieniu finansowania, które jest kluczowe dla rozwoju potencjału wytwarzania czystej energii i obszaru dystrybucji, wspierającego rozwój nowych projektów OZE. Koncentrujemy się na zapewnieniu odpowiedniej dywersyfikacji zewnętrznych źródeł finansowania dla naszych inwestycji. Na początku 2023 r. ENEA podpisała umowę finansowania z konsorcjum pięciu banków w łącznej kwocie 2,5 mld zł, z czego 1,5 mld zostanie przeznaczone na inwestycje w obszarze dystrybucji i rozwój projektów odnawialnych źródeł energii. Grupa zawarła również z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI) umowę kredytu inwestycyjnego. Pozyskane 2 mld zł, zostaną w całości przeznaczone na inwestycje w obszarze dystrybucji, wspierając Zieloną zmianę ENEA, zgodnie ze strategią rozwoju Grupy. Współfinansowane przez EBI inwestycje z zakresu rozwoju i modernizacji sieci dystrybucyjnej obejmą lata 2023-2025.
Kluczową dla wspierania dynamicznego rozwoju projektów OZE i energetyki prosumenckiej jest budowa i rozwój nowych oraz modernizacja i rozbudowa funkcjonujących już sieci energetycznych. Grupa Kapitałowa ENEA realizuje długoterminową strategię poprawy efektywności i niezawodności sieci, konsekwentnie zwiększając nakłady inwestycyjne na dystrybucję. W 2023 r. były to rekordowe środki w wysokości 1,86 mld zł.
Wyniki finansowe i operacyjne w wymagającym otoczeniu rynkowym
Grupa Kapitałowa ENEA osiągnęła w 2023 r. blisko 6,3 mld EBITDA oraz przychody ze sprzedaży na poziomie ponad 48,2 mld zł.
Nakłady inwestycyjne Grupy Kapitałowej ENEA wyniosły w 2023 r. 3,7 mld i wspierały rozwój Grupy we wszystkich kluczowych obszarach. Inwestycje w obszarze dystrybucji osiągnęły w ubiegłym roku rekordową kwotę ponad 1,86 mld i przyczyniają się do unowocześnienia infrastruktury sieciowej oraz zapewnienia gotowości na dynamiczny rozwój energetyki rozproszonej i prosumenckiej.
Do sieci dystrybucyjnej ENEA Operator w 2023 r. przyłączonych zostało razem z mikroinstalacjami blisko 24 tys. źródeł odnawialnych, a łączna liczba przyłączonych do sieci dystrybucyjnej spółki źródeł OZE wynosiła na koniec 2023 r. ponad 174 tys. o łącznej mocy ponad 1,5 GW.
4
[IMAGE]
Polityka klimatyczna Grupy wspiera jej transformację
Zgodnie ze zobowiązaniami podjętymi przez Unię Europejską i państwa członkowskie, Grupa Kapitałowa ENEA planuje osiągnięcie pełnej neutralności klimatycznej w 2050 r. Od 2022 r. trwały intensywne prace nad wypracowaniem Polityki klimatycznej Grupy Kapitałowej ENEA, dokumentu definiującego i identyfikującego szanse oraz ryzyka związane z oddziaływaniem koncernu na klimat oraz wpływem zmian klimatycznych na funkcjonowanie i perspektywy Grupy. Politykę przyjęto w grudniu 2023 r. Poza określeniem wpływu działalności Grupy Kapitałowej ENEA na klimat, wskazuje ona kierunki działania i mechanizmy zarządzania zapewniające odpowiedzialną działalność biznesową z poszanowaniem naturalnych zasobów naszej planety.
Niezależnie od przeprowadzanych zmian w zakresie regulacji i rozwiązań systemowych, które będą kształtować strukturę oraz rozwiązania organizacyjne sektora wytwórców energii ze źródeł konwencjonalnych, Grupa Kapitałowa ENEA będzie realizować działania zmierzające do osiągnięcia celu pełnej neutralności oraz odpowiedzialnego i aktywnego, decydującego udziału w transformacji polskiej energetyki.
Grzegorz Kinelski
Prezes Zarządu ENEA S.A.
5
[IMAGE]
Grupa ENEA w liczbach
WYDOBYCIE
WYTWARZANIE
DYSTRYBUCJA
OBRÓT
20,3%
udziału w rynku węgla energetycznego w Polsce
6,4 GW
całkowitej mocy zainstalowanej
2,8 mln
odbiorców usług dystrybucyjnych
2,7 mln
Klientów
403 mln ton
potencjału wydobywczego 4 obszarów koncesyjnych
501,7 MW
mocy zainstalowanej w OZE
124,4 tys. km
linii dystrybucyjnych wraz z przyłączami
22,8 TWh
sprzedaży energii elektrycznej i paliwa gazowego Klientom detalicznym w 2023 r.
7,1 mln ton
produkcji netto węgla w 2023 r.
21,3 TWh
całkowitego wytwarzania energii netto w 2023 r.
20,0 TWh
dostarczonej energii w 2023 r.
33
Biura Obsługi Klienta
(w tym 32 stacjonarne i 1 mobilne)
C:\Users\marcin.cichy\AppData\Local\Microsoft\Windows\INetCache\Content.Outlook\A138WKJR\ENEA-green-ilustracje.jpg
ENEA to 18,2 tys. Pracowników
6
[IMAGE]
1. Podsumowanie operacyjne 2023 r.
W 2023 r. Grupa Kapitałowa ENEA wypracowała wynik EBITDA na poziomie 6 297,8 mln zł (wzrost r/r o 4 077,8 mln zł).
Obszar Wytwarzania odnotował wynik EBITDA na poziomie 3 605,5 mln (wzrost r/r o 3 295,3 mln zł). Wyższy wynik EBITDA wynika głównie ze wzrostu wyniku EBITDA w Segmencie Elektrowni Systemowych oraz w Segmencie OZE. Odnotowano wzrost marży z koncesji na wytwarzanie (m.in. efekt bazy analogicznego okresu roku ubiegłego dotyczącej umów terminowych na dostawy energii elektrycznej, dla których koszty niezbędne do realizacji umów przewyższały oczekiwane korzyści), wzrost przychodów z tytułu Rynku Mocy, wzrost przychodów z Regulacyjnych Usług Systemowych oraz wzrost marży na Zielonym Bloku (głównie efekt wyższych cen energii elektrycznej, przy jednoczesnym wzroście jednostkowych kosztów biomasy). W Segmencie Ciepło odnotowano spadek wyniku EBITDA, na co wpłynął m.in. spadek marży jednostkowej na cieple. Dodatkowo, odnotowano wzrost kosztów z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny oraz kosztów stałych w całym obszarze Wytwarzania.
W obszarze Wydobycia osiągnięta została EBITDA na poziomie 1 326,4 mln (wzrost r/r o 715,8 mln zł). Wyższy wynik EBITDA jest efektem wyższych przychodów ze sprzedaży węgla, z uwagi na zrealizowaną wyższą cenę sprzedaży. Jednocześnie, odnotowano spadek wolumenu sprzedaży węgla oraz wzrost kosztów działalności operacyjnej (wzrost jednostkowego kosztu wydobycia).
Obszar Dystrybucji odnotował wynik EBITDA na poziomie 1 821,9 mln (wzrost r/r o 493,2 mln zł). Wzrost wyniku EBITDA jest efektem wyższej zrealizowanej marży z działalności koncesjonowanej, przy jednoczesnym wzroście kosztów operacyjnych i spadku wyniku na pozostałej działalności operacyjnej.
Obszar Obrotu odnotował wynik EBITDA na poziomie -29,9 mln (wzrost r/r o 46,1 mln zł). Wyższy wynik EBITDA (mniejsza strata) wynika głównie z wykorzystania rezerw dotyczących umów rodzących obciążenia i wyższej aktualizacji wyceny kontraktów CO 2 . Jednocześnie, pomimo funkcjonowania systemu rekompensat, odnotowano spadek marżowości na rynku detalicznym.
GK ENEA wydała na inwestycje 3 711 mln zł
Produkcja węgla handlowego wyniosła 7,1 mln t
Sprzedaż węgla handlowego wyniosła 6,7 mln t
Grupa wytworzyła 21,3 TWh energii elektrycznej
Sprzedaż ciepła w segmencie Wytwarzanie wyniosła 6,6 PJ
Sprzedaż usług dystrybucyjnych odbiorcom końcowym wyniosła 20,0 TWh
Wolumen sprzedaży energii elektrycznej i paliwa gazowego odbiorcom detalicznym wyniósł 22,8 TWh
+
-
Wzrost przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej
Przychody z tytułu rekompensat
Wzrost przychodów ze sprzedaży usług dystrybucyjnych
Zmiana rezerw dotyczących umów rodzących obciążenia
Wzrost przychodów ze sprzedaży energii cieplnej
Wzrost kosztów zakupu energii elektrycznej i gazu
Wzrost kosztów zużycia materiałów i surowców
Odpis na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny
Wzrost kosztów świadczeń pracowniczych
Spadek przychodów ze sprzedaży węgla
Spadek przychodów ze sprzedaży gazu
Wzrost kosztów usług przesyłowych
Wzrost kosztów usług obcych
Spadek wyniku na pozostałej działalności operacyjnej
[IMAGE]
[IMAGE]
[IMAGE]
[IMAGE]
7
[IMAGE]
1.1. Najważniejsze wydarzenia w 2023 r.
Pierwszy kwartał
4 stycznia 2023 r. do Spółki wpłynęła rezygnacja Pana Rafała Włodarskiego z pełnienia funkcji Członka Rady Nadzorczej ENEA S.A., w tym z funkcji Przewodniczącego Rady Nadzorczej Spółki, ze skutkiem na dzień 4 stycznia 2023 r.
27 stycznia 2023 r. ENEA S.A. podpisała umowę finansowania z konsorcjum banków w skład którego weszły: Polska Kasa Oszczędności Bank Polski S.A., Bank Gospodarstwa Krajowego, Bank Polska Kasa Opieki S.A., Alior Bank S.A. oraz Bank of China (Europe) S.A. oddział w Polsce. Spółka, na podstawie tej umowy pozyskała finansowanie w łącznej kwocie do 2 500 000 000 zł, w tym kredyt terminowy do kwoty 1 500 000 000 („Kredyt A”) oraz rewolwingowy kredyt odnawialny do kwoty 1 000 000 000 („Kredyt B”). Zgodnie z zapisami umowy Spółka może przeznaczać środki udostępnione w ramach „Kredytu A” na finansowanie i refinansowanie nakładów inwestycyjnych Grupy Kapitałowej Emitenta poniesionych w związku z budową, rozbudową, modernizacją lub utrzymaniem sieci dystrybucyjnej oraz nabyciem, rozwojem, rozbudową, finansowaniem, budową, modernizacją, konserwacją lub oddaniem do użytku jakichkolwiek odnawialnych źródeł energii. Natomiast środki z „Kredytu B” mogą zostać wykorzystane przez Spółkę na finansowanie bieżącej działalności oraz kapitału obrotowego Grupy Kapitałowej Emitenta z wyłączeniem: finansowania budowy, nabycia oraz rozbudowy elektrowni opalanych węglem kamiennym, a także innej działalności związanej z węglem kamiennym, w tym: wydobyciem węgla kamiennego, obrotem węglem kamiennym i refinansowaniem jakiegokolwiek zadłużenia finansowego lub wydatków, które zostały poniesione w takim celu.
13 marca 2023 r. odbyło się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie ENEA S.A., które z tym samym dniem powołało w skład Rady Nadzorczej Spółki XI kadencji Panią Aleksandrę Agatowską, a ponadto dokonało wyboru Pana Łukasza Ciołko na Przewodniczącego Rady Nadzorczej ENEA S.A.
Drugi kwartał
14 kwietnia 2023 r. zarejestrowano zwiększenie kapitału zakładowego spółki Polimex Mostostal S.A. o kwotę 1 500 000 zł, tj. z kwoty 480 737 604 do kwoty 482 237 604 dopuszczając do obrotu 750 000 akcji zwykłych na okaziciela serii S o wartości nominalnej 2 każda. Udział ENEA S.A. w kapitale zakładowym tej spółki zmniejszył się z 16,15% na 16,10%.
18 kwietnia 2023 r. Zarząd ENEA S.A. podjął uchwałę dotyczącą propozycji podziału zysku netto Emitenta za rok obrotowy 2022. Zgodnie z uchwałą, Zarząd Spółki zaproponował wypracowany zysk netto Emitenta za rok obrotowy obejmujący okres od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2022 r., w kwocie 2 448 024 226,61 przeznaczyć w całości na zwiększenie kapitału rezerwowego celem realizacji zaplanowanych inwestycji. Propozycja Zarządu została pozytywnie zaopiniowana przez Radę Nadzorczą, a Zwyczajne Walne Zgromadzenie podjęło uchwałę zgodną z rekomendacją Zarządu.
18 kwietnia 2023 r. w wydanym komunikacie agencja ratingowa Fitch Ratings zmieniła perspektywę ratingu Spółki na stabilną z negatywnej oraz potwierdziła długoterminowe ratingi Spółki w walucie krajowej i zagranicznej na poziomie "BBB".
Trzeci kwartał
4 lipca 2023 r. do Spółki wpłynęła rezygnacja Pana Piotra Zborowskiego z pełnienia funkcji Członka Rady Nadzorczej ENEA S.A., ze skutkiem na dzień 4 lipca 2023 r. Przyczyna rezygnacji nie została w skazana.
6 lipca 2023 r. Rada Nadzorcza Emitenta podjęła uchwałę w przedmiocie powołania Pana Jakuba Kowaleczko z dniem 17 lipca 2023 r. na stanowisko Członka Zarządu ENEA S.A. ds. Handlowych na wspólną kadencję, rozpoczętą z dniem następnym po dniu odbycia Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia ENEA S.A. zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za 2021 r.
14 lipca 2023 r. ENEA S.A. otrzymała od Skarbu Państwa reprezentowanego przez Ministra Aktywów Państwowych propozycję niewiążącego dokumentu podsumowującego warunki transakcji nabycia przez Skarb Państwa wszystkich posiadanych przez ENEA S.A. udziałów ENEA Wytwarzanie sp. z o.o. oraz akcji ENEA Elektrownia Połaniec S.A. wraz z ich podmiotami zależnymi celem utworzenia Narodowej Agencji Bezp ieczeństwa Energetycznego (NABE).
31 lipca 2023 r. do Spółki wpłynęła rezygnacja Pani Aleksandry Agatowskiej z pełnienia funkcji Członka Rady Nadzorczej ENEA S.A., ze skutkiem na dzień 31 lipca 2023 r. Przyczyna rezygnacji nie zo stała wskazana.
10 sierpnia 2023 r. ENEA S.A. oraz Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Aktywów Państwowych podpisali dokumenty podsumowujące warunki transakcji nabycia przez Skarb Państwa wszystkich posiadanych przez ENEA S.A. udziałów ENEA Wytwarzanie sp. z o.o. oraz akcji ENEA Elektrownia Połaniec S.A. wraz z ich podmiotami zależnymi, celem utworzenia NABE.
21 sierpnia 2023 r. ENEA S.A. otrzymała od Skarbu Państwa reprezentowanego przez Ministra Aktywów Państwowych ofertę nabycia pakietu 21 962 189 akcji LWB należących do ENEA S.A. z zastosowaniem ceny w kwocie 45 złotych za jedną akcję.
8
[IMAGE]
13 września 2023 r. mając na uwadze zakończenie analiz raportu z oszacowania wartości rynkowej akcji LW Bogdanka S.A. otrzymanego w dniu 11 września 2023 r. w związku z prowadzonym procesem negocjacji dotyczących akcji LWB zidentyfikowana została konieczność dokonania odpisu aktualizującego wartości rzeczowych aktywów trwałych w segmencie wydobycie. Przedmiotowy odpis oszacowano na poziomie 749 mln zł, co zostało uwzględnione w danych finansowych prezentowanych w nocie 29 w Skróconym Śródrocznym Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym Grupy Kapitałowej ENEA za okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2023 r.
Czwarty kwartał
20 października 2023 r. w związku z upływem w tym dniu terminu na udzielenie przez właściwy organ interpretacji przepisów prawnych dotyczących tzw. systemu rekompensat, o którą zwróciła się Spółka, wobec braku wydania przedmiotowej interpretacji, ENEA S.A. zakończyła analizy prawne związane z wejściem w życie rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 9 września 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu kształtowania i kalkulacji taryf oraz sposobu rozliczeń w obrocie energią elektryczną. Rozporządzenie wprowadziło mechanizm obniżenia należności gospodarstw domowych wobec przedsiębiorstw energetycznych wykonujących działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną za 2023 r. Brak wydania interpretacji zaskutkowało zawiązaniem rezerwy. Na 31 grudnia 2023 r. rezerwa została w pełni wykorzystana w ramach wystawionych not korygujących i wykazana jako pomniejszenie przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej.
21 listopada 2023 r. Rada Nadzorcza ENEA S.A. podjęła uchwałę w przedmiocie odwołania z dniem 30 listopada 2023 r. Pana Rafała Marka Muchy - Członka Zarządu ENEA S.A. ds. Finansowych ze składu Zarządu Spółki. Przyczyna odwołania nie została wskazana.
18 grudnia 2023 r. Spółka powzięła informację o wstępnych wynikach aukcji głównej Rynku Mocy na 2028 r. podanych do publicznej wiadomości przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. Spółka szacuje, że wszystkie szacowane przychody Grupy Kapitałowej ENEA na 2028 r. z Rynku Mocy, uwzgledniające wcześniej zakontraktowane obowiązki mocowe wyniosą ok. 518 mln zł.
1.2. Zdarzenia po okresie sprawozdawczym
25 stycznia 2024 r. ENEA S.A. podpisała umowę z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI) długoterminowego kredytu inwestycyjnego do kwoty 1 000 000 000 zł. W okresie ostatnich dwunastu miesięcy łączna wartość nominalna umów finansowania zawartych z EBI osiągnęła kwotę 2 000 000 000 zł. Środki udostępniane w ramach umów zostaną przeznaczone na realizację zadań polegających na finansowaniu i refinansowaniu nakładów inwestycyjnych Grupy Kapitałowej Emitenta ponoszonych w celu realizacji programu inwestycyjnego związanego z rozwojem i modernizacją infrastruktury sieci dystrybucyjnej oraz jej integracją z odnawialnymi źródłami energii w latach 2023-2025. Umowy przewidują zaciąganie finansowania w walucie PLN lub EUR, a oprocentowanie danej transzy będzie obliczane w oparciu o zmienną stopę procentową odpowiednią dla danego okresu odsetkowego i danej waluty, powiększoną o marżę lub stałą stopę procentową. Okres dostępności środków wynosi 24 miesiące od dnia zawarcia umów, a ostateczna data spłaty będzie przypadać w terminie do 18 lat od dnia wykorzystania ostatniej transzy. Finansowanie nie jest zabezpieczone.
29 stycznia 2024 r. do Spółki wpłynęło oświadczenia Ministra Aktywów Państwowych, z tego samego dnia, o skorzystaniu przez Ministra Aktywów Państwowych z uprawnienia do odwołania członka Rady Nadzorczej ENEA S.A. na podstawie § 24 ust. 1 Statutu Spółki. Zgodnie z otrzymanym oświadczeniem, Minister Aktywów Państwowych korzystając z ww. uprawnienia z dniem 29 stycznia 2024 r. odwołał ze składu Rady Nadzorczej Spółki Pana Łukasza Ciołko. Jednocześnie, zgodnie z otrzymanym oświadczeniem, Minister Aktywów Państwowych korzystając z ww. uprawnienia z dniem 30 stycznia 2024 r. powołał do składu Rady Nadzorczej Spółki Panią Agatę Ewę Michalską - Olek.
30 stycznia 2024 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie ENEA S.A. podjęło uchwały na mocy których dokonało, z tym samym dniem, zmian w składzie Rady Nadzorczej Spółki XI kadencji. Odwołano Pana Romana Stryjskiego, Pana Pawła Mariana Łąckiego, Panią Anetę Olgę Kordowską. Powołano Panią Ewę Bagińską, Pana Zbigniewa Szymczaka, Pana Piotra Szymanka, Pana Michała Gniatkowskiego, Panią Monikę Starecką.
2 lutego 2024 r. Rada Nadzorcza ENEA S.A. podjęła uchwały w przedmiocie odwołania Prezesa Zarządu ENEA S.A. Pana Pawła Majewskiego, Członka Zarządu ENEA S.A. ds. Handlowych Pana Jakuba Kowaleczko oraz Członka Zarządu ENEA S.A. ds. Korporacyjnych Pana Dariusza Szymczaka. Uchwały weszły w życie z chwilą ich podjęcia. Przyczyny odwołania nie zostały podane, jednocześnie Rada Nadzorcza podjęła uchwałę z dnia 2 lutego 2024 r. w sprawie delegowania z dniem 2 lutego 2024 r. Pani Moniki Stareckiej, Członka Rady Nadzorczej ENEA S.A., do czasowego wykonywania czynności Prezesa Zarządu ENEA S.A., nie dłużej jednak niż na okres trzech miesięcy licząc od dnia delegowania.
19 lutego 2024 r. ENEA S.A. zawarła z Bankiem Powszechna Kasa Opieki S.A. oraz bankiem Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A. umowę kredytu odnawialnego w maksymalnej kwocie 1 000 000 tys. zł. Spółka będzie mogła przeznaczyć środki przyznane w ramach kredytu na finansowanie i refinansowanie nakładów poniesionych w związku z nabyciem, rozwojem, rozbudową, finansowaniem, budową, modernizacją, konserwacją lub oddaniem do eksploatacji jednostek wytwórczych wykorzystujących do produkcji energii elektrycznej źródła odnawialne. Kredyt nie
9
[IMAGE]
zostanie przeznaczony na sfinansowanie budowy, nabycia ani rozbudowy elektrowni opalanych węglem kamiennym lub innej działalności związanej z tym surowcem. Wysokość oprocentowania pozyskanego finansowania zależna będzie od realizacji wskaźników zrównoważonego rozwoju, tj. wskaźnika redukcji emisji CO 2 oraz wskaźnika zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii w strukturze wytwórczej Grupy.
23 lutego 2024 r. Rada Nadzorcza ENEA S.A. podjęła uchwały w przedmiocie powołania na wspólną kadencję, rozpoczętą z dniem następnym po dniu odbycia Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia ENEA S.A. zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za 2021 r. Pana Grzegorza Kinelskiego na stanowisko Prezesa Zarządu ENEA S.A. z dniem 1 marca 2024 r., Pana Bartosza Krystę na stanowisko Członka Zarządu ENEA S.A. ds. Handlowych z dniem 1 marca 2024 r., Pana Marka Lelątko na stanowisko Członka Zarządu ENEA S.A. ds. Finansowych z dniem 1 marca 2024 r., Panią Dalidę Gepfert na stanowisko Członka Zarządu ENEA S.A. ds. Korporacyjnych z dniem 1 maja 2024 r. Dodatkowo, Rada Nadzorcza ENEA S.A. podjęła uchwałę z dnia 23 lutego 2024 r. w sprawie delegowania od dnia 1 marca 2024 r. Pani Moniki Stareckiej, Członka Rady Nadzorczej ENEA S.A., do czasowego wykonywania czynności Członka Zarządu ENEA S.A. ds. Korporacyjnych, nie dłużej jednak niż do dnia 30 kwietnia 2024 r. Jednocześnie, Rada Nadzorcza postanawia uchylić z dniem 29 lutego 2024 r. uchwałę z dnia 2 lutego 2024 r. w sprawie delegowania Członka Rady Nadzorczej ENEA S.A. do czasowego wykonywania czynności Prezesa Zarządu ENEA S.A. Ponadto, 23 lutego 2024 r. Rada Nadzorcza ENEA S.A. podjęła uchwały w przedmiocie odwołania z dniem 29 lutego 2024 r. Członka Zarządu ENEA S.A. ds. Operacyjnych - Pana Marcina Pawlickiego oraz Członka Zarządu ENEA S.A. ds. Strategii i Rozwoju - Pana Lecha Żaka.
7 marca 2024 r. ENEA S.A. zawarła z Bankiem Polska Kasa Opieki S.A. umowę wielowalutowego kredytu w maksymalnej kwocie 250 000 tys. zł. Spółka będzie mogła przeznaczyć środki przyznane w ramach kredytu na finansowanie bieżącej działalności. Środki udostępniane przez Pekao S.A. mogą być wykorzystywane w walucie PLN lub EUR, a ich oprocentowanie oparte jest o stawkę WIBOR 1M lub EURIBOR 1M, powiększone o marżę.
10
[IMAGE]
2. ENEA S.A. jako podmiot dominujący w Grupie Kapitałowej
W roku 2023 w wyniku zmian organizacyjnych w ENEA S.A. dokonano:
1. utworzenia nowej jednostki organizacyjnej pn. Departament Rozwoju Projektów Innowacyjnych i Nowych Technologii Grupy Kapitałowej i przypisania go kompetencyjnie do Wiceprezesa Zarządu ds. Strategii i Rozwoju. Departament Rozwoju Projektów Innowacyjnych i Nowych Technologii Grupy Kapitałowej skupia w sobie zadania z obszaru analizy nowych koncepcji innowacyjnych, wdrażania nowych linii biznesowych, kreowania nowych obszarów działalności biznesowej Spółki oraz stanowi odpowiedź na aktualne wyzwania w stosunku do Grupy Kapitałowej ENEA, w tym wynikające z aktualnej sytuacji geopolitycznej.
2. zmiany nazwy Departamentu Nadzoru Produkcji i Remontów w Grupie Kapitałowej na Departament Nadzoru Infrastruktury i Inwestycji w Grupie Kapitałowej, w celu precyzyjnego odzwierciedlenia kompetencji, za które odpowiedzialny jest Departament wraz z przeglądem i aktualizacją zadań realizowanych przez jednostkę organizacyjną.
Powyżej przedstawiono strukturę organizacyjną Spółki na dzień 31 grudnia 2023 r.
[IMAGE]
11
[IMAGE]
3. Organizacja i działalność Grupy Kapitałowej ENEA
3.1. Struktura Grupy Kapitałowej ENEA – stan na dzień 31 grudnia 2023 r.
1 Postanowienie o umorzeniu postępowania upadłościowego / spółka nie prowadzi działalności gospodarczej.
W obrębie GK ENEA funkcjonuje 8 wiodących podmiotów, tj. ENEA S.A. (obrót energią elektryczną), ENEA Operator sp. z o.o. (dystrybucja energii elektrycznej), ENEA Wytwarzanie sp. z o.o., ENEA Elektrownia Połaniec S.A. i ENEA Nowa Energia sp. z o.o. (produkcja i sprzedaż energii elektrycznej), ENEA Trading sp. z o.o. i ENEA Power&Gas Trading sp. z o.o. (handel hurtowy energią elektryczną) oraz LW Bogdanka S.A. (wydobycie węgla). W strukturze Grupy zawarto również pozostałe spółki bezpośrednio i pośrednio zależne od ENEA S.A. oraz spółki, w których ENEA S.A. posiada udziały mniejszościowe. 2
3.2. Zmiany w strukturze GK ENEA
Restrukturyzacja majątkowa
Po dokonaniu w latach poprzednich kluczowych zmian organizacyjnych, w 2023 r. GK ENEA poza inicjatywami związanymi z planowanymi zmianami, nie realizowała istotnych działań w zakresie restrukturyzacji majątkowej.
Dezinwestycje kapitałowe
W 2023 r. nie prowadzono istotnych działań w zakresie dezinwestycji kapitałowych, poza działaniami związanymi z planowaną sprzedażą akcji LWB na rzecz Skarbu Państwa.
Zmiany w organizacji
W 2023 r. GK ENEA kontynuowała działania ukierunkowane na realizację Strategii Rozwoju GK ENEA.
2 W dalszej części dokumentu nazwy spółek mogą być pokazywane bez skróconej formy organizacyjno-prawnej, a ilekroć jest mowa o „Spółce” lub „Emitencie” rozumie się przez to ENEA S.A.
[IMAGE]
12
[IMAGE]
Inwestycje kapitałowe
Szczegółowy opis procesów związanych z inwestycjami kapitałowymi został zamieszczony w Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym Grupy Kapitałowej ENEA za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2023 r.
Zdarzenia w raportowanym okresie oraz do dnia sporządzenia sprawozdania
3 stycznia 2023 r. odbyło się Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników spółki ENEA Połaniec Serwis sp. z o.o. (spółka przejmowana), które podjęło uchwałę o połączeniu ze spółką ENEA Elektrownia Połaniec S.A. (spółka przejmująca). Połączenie przeprowadzane zostało w trybie uproszczonym tj. zgodnie z art. 516 KSH 16 stycznia 2023 r. nastąpiło połączenie spółek.
4 stycznia 2023 r. ENEA S.A. zawiązała spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością EN202 sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu, kapitał zakładowy 70 000,00 dzielący się na 100 udziałów o wartości nominalnej 700,00 każdy, który został w całości pokryty wkładem pieniężnym, a wszystkie udziały zostały objęte przez ENEA S.A. Spółka została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) w dniu 5 stycznia 2023 r. Spółka została zawiązana w celu realizacji projektu fotowoltaicznego.
4 stycznia 2023 r. ENEA S.A. zawiązała spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością EN101 sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu, kapitał zakładowy 70 000,00 dzielący się na 100 udziałów o wartości nominalnej 700,00 każdy, który został w całości pokryty wkładem pieniężnym, a wszystkie udziały zostały objęte przez ENEA S.A. Spółka została wpisana do KRS w dniu 9 stycznia 2023 r. Spółka została zawiązana w celu realizacji projektu fotowoltaicznego.
13 stycznia 2023 r. Sąd Rejestrowy właściwy dla ENEA Trading sp. z o.o. wydał postanowienie podziałowe oraz dokonał stosownego wpisu w Rejestrze Przedsiębiorców. Konsekwencją wpisu jest obniżenie kapitału zakładowego ENEA Trading sp. z o.o. z kwoty 100 000 000,00 zł do kwoty 61 205 000,00 zł.
1 lutego 2023 r. nastąpiła rejestracja w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych w Warszawie (KDPW) i dopuszczenie do obrotu przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW) 500 000 akcji zwykłych na okaziciela serii S spółki Polimex Mostostal S.A. o wartości nominalnej 2,00 każda oraz podwyższenie kapitału zakładowego spółki o kwotę 1 000 000,00 zł, tj. z kwoty 479 737 604,00 do kwoty 480 737 604,00 zł. W wyniku podwyższenia kapitału zakładowego Polimex Mostostal S.A., udział ENEA S.A. w kapitale zakładowym tej spółki zmniejszył się z 16,26% do 16,23%.
28 lutego 2023 r. ENEA Innowacje sp. z o.o. dokonała zbycia 1 udziału w ENEBIOGAZ 1 sp. z o.o. o wartości nominalnej 50,00 zł, za cenę 50,00 oraz 1 udziału w ENEBIOGAZ 2 sp. z o.o. o wartości nominalnej 50,00 zł, za cenę 50,00 zł, na rzecz ENEA Nowa Energia sp. z o.o., która to spółka stała się jedynym udziałowcem ENEBIOGAZ 1 sp. z o.o. i ENEBIOGAZ 2 sp. z o.o.
15 marca 2023 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników ENEA ELKOGAZ sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, podjęło uchwałę w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego ENEA ELKOGAZ sp. z o.o. o kwotę 10 000 000,00 to jest z kwoty 19 000 000,00 do kwoty 29 000 000,00 poprzez utworzenie 100 000 nowych udziałów o wartości nominalnej 100,00 każdy i łącznej wartości nominalnej 10 000 000,00 zł, które objęła ENEA S.A. i pokryła je w całości wkładem pieniężnym. Podwyższenie kapitału zakładowego zostało zarejestrowane w KRS w dniu 3 kwietnia 2023 r.
W marcu 2023 r. sfinalizowano sprzedaż 187 500 akcji, które posiadała ENEA S.A. w kapitale zakładowym spółki Polimex Mostostal S.A., zmniejszając dotychczasowy udział ENEA S.A. z 16,23% w kapitale zakładowym spółki do 16,15%. W dniu 14 kwietnia 2023 r. zarejestrowano zwiększenie kapitału zakładowego spółki Polimex Mostostal S.A. o kwotę 1 500 000,00 zł, tj. z kwoty 480 737 604,00 do kwoty 482 237 604,00 dopuszczając do obrotu 750 000 akcji zwykłych na okaziciela serii S o wartości nominalnej 2,00 każda. Udział ENEA S.A. w kapitale zakładowym tej spółki zmniejszył się z 16,15% do 16,10%. W dniu 28 kwietnia 2023 r. w wyniku realizacji opcji call 8 (nabycie akcji) udział ENEA S.A. w kapitale zakładowym spółki zwiększył się z 16,10% do 16,17% zwiększając ilość akcji o 187 500 akcji, tj. z 38 812 524 akcji na 39 000 024 akcji.
3 kwietnia 2023 r. Sąd Rejestrowy właściwy dla ENEA Power&Gas Trading sp. z o.o. wydał postanowienie podziałowe oraz dokonał stosownego wpisu w Rejestrze Przedsiębiorców. Konsekwencją wpisu jest podwyższenie kapitału zakładowego ENEA Power&Gas Trading sp. z o.o. z kwoty 3 200 000,00 zł do kwoty 61 392 500,00 zł.
Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników spółki Elektrownia Ostrołęka sp. z o.o. w dniu 27 kwietnia 2023 r. postanowiło o podwyższeniu kapitału zakładowego spółki o 100,00 do kwoty 912 482 200,00 poprzez utworzenie 2 nowych udziałów o wartości nominalnej 50,00 każdy i cenie emisyjnej jednego udziału wynoszącej 202 657 409,15 zł. Dotychczasowi udziałowcy tj. ENEA S.A. oraz ENERGA S.A. objęli po 1 nowym udziale o wartości nominalnej 50,00 zł, przy czym ENEA S.A. w dniu 27 kwietnia 2023 r. objęła 1 nowy udział pokrywając go wkładem pieniężnym w wysokości 202 657 409,15 zł. Następnie ze skutkiem na dzień 28 kwietnia 2023 r. została zawarta pomiędzy ENEA S.A. a Elektrownia Ostrołęka sp. z o.o. umowa potrącenia wierzytelności, tj. wierzytelności ENEA S.A. wobec Elektrownia Ostrołęka sp. z o.o. z tytułu udzielonej pożyczki w ramach umowy pożyczki zawartej
13
[IMAGE]
w grudniu 2019 r. o wartości 170 000 000 (z późn. zm.) powiększonej o należne odsetki o łącznej wartości wierzytelności wynoszącej 202 657 409,15 oraz wierzytelności Elektrownia Ostrołęka sp. z o.o. wobec ENEA S.A. z tytułu zaciągniętego zobowiązania do pokrycia 1 udziału wkładem pieniężnym w wysokości 202 657 409,15 w podwyższonym kapitale zakładowym spółki Elektrownia Ostrołęka. Zgodnie z powyższą umową potrącenia, ww. wierzytelności umorzyły się wzajemnie w całości, a tym samym umowa pożyczki z dnia 23 grudnia 2019 r. (wraz z późniejszymi zmianami) wygasła z dniem 28 kwietnia 2023 r. Podwyższenie kapitału zostało zarejestrowane w KRS w dniu 4 grudnia 2023 r.
6 maja 2023 r. uprawomocnił się wpis dokonany w dniu 28 kwietnia 2023 r. o wykreśleniu spółki Tłocznia Metali PRESSTA S.A. w upadłości likwidacyjnej z Krajowego Rejestru Sądowego.
1 czerwca 2023 r. uprawomocnił się wpis dokonany w dniu 24 maja 2023 r. o wykreśleniu spółki ENERGO-TOUR sp. z o.o. w likwidacji z Krajowego Rejestru Sądowego.
28 czerwca 2023 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników ENEA Trading sp. z o.o. podjęło uchwałę w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego ENEA Trading sp. z o.o. o kwotę 1 000,00 to jest z kwoty 61 205 000,00 do kwoty 61 206 000,00 poprzez utworzenie 1 nowego udziału o wartości nominalnej 1 000,00 zł, który to udział objęła ENEA S.A. i pokryła go w całości wkładem pieniężnym. Podwyższenie kapitału zakładowego zostało zarejestrowane w dniu 12 lipca 2023 r.
5 lipca 2023 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników EN101 sp. z o.o. podjęło uchwałę w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego EN101 sp. z o.o. o kwotę 3 430 000,00 to jest z kwoty 70 000,00 do kwoty 3 500 000,00 poprzez utworzenie 4 900 nowych udziałów o wartości nominalnej 700,00 każdy i łącznej wartości nominalnej 3 430 000,00 zł, które objęła ENEA S.A. i pokryła je w całości wkładem pieniężnym. Podwyższenie kapitału zakładowego zostało zarejestrowane w KRS w dniu 10 listopada 2023 r.
5 lipca 2023 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników EN102 sp. z o.o. podjęło uchwałę w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego EN102 sp. z o.o. o kwotę 3 530 800,00 to jest z kwoty 70 000,00 do kwoty 3 600 800,00 poprzez utworzenie 5 044 nowych udziałów o wartości nominalnej 700,00 każdy i łącznej wartości nominalnej 3 530 800,00 zł, które objęła ENEA S.A. i pokryła je w całości wkładem pieniężnym. Podwyższenie kapitału zakładowego zostało zarejestrowane w KRS w dniu 27 września 2023 r.
5 lipca 2023 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników EN103 sp. z o.o. podjęło uchwałę w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego EN103 sp. z o.o. o kwotę 147 700,00 to jest z kwoty 70 000,00 do kwoty 217 700,00 poprzez utworzenie 211 nowych udziałów o wartości nominalnej 700,00 każdy i łącznej wartości nominalnej 147 700,00 zł, które objęła ENEA S.A. i pokryła je w całości wkładem pieniężnym. Podwyższenie kapitału zakładowego zostało zarejestrowane w KRS w dniu 27 września 2023 r.
5 lipca 2023 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników EN201 sp. z o.o. podjęło uchwałę w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego EN201 sp. z o.o. o kwotę 2 508 800,00 to jest z kwoty 70 000,00 do kwoty 2 578 800,00 poprzez utworzenie 3 584 nowych udziałów o wartości nominalnej 700,00 każdy i łącznej wartości nominalnej 2 508 800,00 zł, które objęła ENEA S.A. i pokryła je w całości wkładem pieniężnym. Podwyższenie kapitału zakładowego zostało zarejestrowane w KRS w dniu 25 października 2023 r.
5 lipca 2023 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników EN202 sp. z o.o. podjęło uchwałę w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego EN202 sp. z o.o. o kwotę 3 222 800,00 to jest z kwoty 70 000,00 do kwoty 3 292 800,00 poprzez utworzenie 4 604 nowych udziałów o wartości nominalnej 700,00 każdy i łącznej wartości nominalnej 3 222 800,00 zł, które objęła ENEA S.A. i pokryła je w całości wkładem pieniężnym. Podwyższenie kapitału zakładowego zostało zarejestrowane w KRS w dniu 2 listopada 2023 r.
5 lipca 2023 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników EN203 sp. z o.o. podjęło uchwałę w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego EN203 sp. z o.o. o kwotę 534 800,00 to jest z kwoty 70 000,00 do kwoty 604 800,00 poprzez utworzenie 764 nowych udziałów o wartości nominalnej 700,00 każdy i łącznej wartości nominalnej 534 800,00 zł, które objęła ENEA S.A. i pokryła je w całości wkładem pieniężnym. Podwyższenie kapitału zakładowego zostało zarejestrowane w KRS w dniu 25 października 2023 r.
6 lipca 2023 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej sp. z o.o. w Obornikach podjęło uchwałę w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej sp. z o.o. w Obornikach o kwotę 6 000 000,00 to jest z kwoty 6 582 500,00 do kwoty 12 582 500,00 poprzez utworzenie 12 000 nowych udziałów o wartości nominalnej 500,00 każdy i łącznej wartości nominalnej 6 000 000,00 zł. ENEA S.A. objęła 11 992 udziały o łącznej wartości nominalnej 5 996 000,00 i pokryła je w całości wkładem pieniężnym. Podwyższenie kapitału zakładowego zostało zarejestrowane w KRS w dniu 10 listopada 2023 r.
12 lipca 2023 r. nastąpiła rejestracja w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych (KDPW) i dopuszczenie do obrotu 500 000 akcji zwykłych na okaziciela serii S o wartości nominalnej 2,00 każda oraz podwyższenie kapitału zakładowego spółki Polimex Mostostal S.A. o kwotę 1 000 000,00 zł, tj. z kwoty 482 237 604,00 do kwoty 483 237 604,00 zł. Udział ENEA S.A. w kapitale zakładowym tej spółki zmniejszył się z 16,17% do 16,14%. Kapitał
14
[IMAGE]
zakładowy spółki dzieli się na 241 618 802 akcje zwykłe o wartości nominalnej 2,00 każda.14 lipca 2023 r. w wyniku realizacji opcji call 9 (nabycie akcji) udział ENEA S.A. w kapitale zakładowym zwiększył się z 16,14% do 16,19% zwiększając ilość akcji o 125 000 akcji, tj. z 39 000 024 akcji na 39 125 024 akcje.
26 lipca 2023 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników ENEA ELKOGAZ sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, podjęło uchwałę w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego ENEA ELKOGAZ sp. z o.o. o kwotę 10 000 000,00 to jest z kwoty 29 000 000,00 do kwoty 39 000 000,00 poprzez utworzenie 100 000 nowych udziałów o wartości nominalnej 100,00 każdy i łącznej wartości nominalnej 10 000 000,00 zł, które objęła ENEA S.A. i pokryła je w całości wkładem pieniężnym. Podwyższenie kapitału zakładowego zostało zarejestrowane w KRS w dniu 27 września 2023 r.
2 sierpnia 2023 r. na Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników ENEA Innowacje sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, podjęło uchwałę w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego ENEA Innowacje sp. z o.o. o kwotę 12 000 000,00 to jest z kwoty 38 710 000,00 do kwoty 50 710 000,00 poprzez utworzenie 120 000 nowych udziałów o wartości nominalnej 100,00 każdy i łącznej wartości nominalnej 12 000 000,00 zł, które objęła ENEA S.A. i pokryła je w całości wkładem pieniężnym. Podwyższenie kapitału zakładowego zostało zarejestrowane w dniu 28 sierpnia 2023 r.
23 sierpnia 2023 r. ENEA S.A. nabyła 100% udziałów w spółce PRO-WIND sp. z o.o. posiadającej funkcjonującą farmę fotowoltaiczną Tarnów o mocy 10 MW oraz 100% udziałów w spółce PV Tykocin sp. z o.o. posiadającej funkcjonującą farmę fotowoltaiczną Tykocin o mocy 2 MW. W ramach transakcji dotyczącej nabycia udziałów w spółce PRO-WIND sp. z o.o. ENEA S.A. zawarła w sierpniu 2023 r. z PRO-WIND sp. z o.o. umowę pożyczki na kwotę 17,5 mln zł.
25 sierpnia 2023 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników ENEBIOGAZ 1 sp. z o.o. podwyższyło kapitał zakładowy spółki o 25 000,00 zł, to jest z kwoty 5 000,00 do kwoty 30 000,00 poprzez utworzenie nowych 500 udziałów o wartości nominalnej 50,00 każdy i o łącznej wartości 25 000,00 zł. Wszystkie udziały w podwyższonym kapitale zakładowym objęła ENEA Nowa Energia sp. z o.o. pokrywając je wkładem pieniężnym. Podwyższenie kapitału zostało zarejestrowane w KRS w dniu 31 stycznia 2024 r.
25 sierpnia 2023 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników ENEBIOGAZ 2 sp. z o.o. podwyższyło kapitał zakładowy spółki o 25 000,00 zł, to jest z kwoty 5 000,00 do kwoty 30 000,00 poprzez utworzenie nowych 500 udziałów o wartości nominalnej 50,00 każdy i o łącznej wartości 25 000,00 zł. Wszystkie udziały w podwyższonym kapitale zakładowym objęła ENEA Nowa Energia sp. z o.o. pokrywając je wkładem pieniężnym. Podwyższenie kapitału zostało zarejestrowane w KRS w dniu 21 grudnia 2023 r.
1 września 2023 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników ENEA Nowa Energia sp. z o.o. podwyższyło kapitał zakładowy spółki o 118 500 000,00 zł, to jest z kwoty 52 648 100,00 do kwoty 171 148 100,00 poprzez utworzenie nowych 2 370 000 udziałów o wartości nominalnej 50,00 każdy i o łącznej wartości 118 500 000,00 zł. Wszystkie udziały w podwyższonym kapitale zakładowym objęła ENEA S.A. pokrywając je wkładem pieniężnym. Rejestracja podwyższenia kapitału zakładowego w KRS nastąpiła w dniu 13 października 2023 r.
7 września 2023 r. ENEA Nowa Energia sp. z o.o. nabyła od spółki OX2 Holding Poland 100% udziałów w spółce Farma Wiatrowa Bejsce, która jest właścicielem projektu wiatrowego mocy 19,8 MW. Farma jest położona w województwie świętokrzyskim, jest w trakcie budowy i rozpocznie pracę w 2025 r. W ramach transakcji nabyto spółkę z zawartym kontraktem na budowę docelowej instalacji. Łączne koszty całej transakcji do etapu uruchomienia instalacji wyniosą 57 420 000 EUR.
7 września 2023 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Farma Wiatrowa Bejsce sp. z o.o. podwyższyło kapitał zakładowy spółki o 7 732 600,00 zł, to jest z kwoty 10 000,00 do kwoty 7 742 600,00 poprzez utworzenie nowych 154 652 udziałów o wartości nominalnej 50,00 każdy i o łącznej wartości 7 732 600,00 zł. Wszystkie udziały w podwyższonym kapitale zakładowym objęła ENEA Nowa Energia sp. z o.o. pokrywając je wkładem pieniężnym. Podwyższenie kapitału zostało zarejestrowane w KRS w dniu 20 grudnia 2023 r.
20 września 2023 r. ENEA S.A. nabyła 100% udziałów w spółce PAD RES Genowefa sp. z o.o. posiadającej farmę fotowoltaiczną Genowefa o mocy 35 MW. Farma jest położona w województwie wielkop olskim.
5 października 2023 r. zarejestrowano zwiększenie kapitału zakładowego spółki Polimex Mostostal S.A. o kwotę 1 500 000,00 zł, tj. z kwoty 483 237 604,00 do kwoty 484 737 604,00 dopuszczając do obrotu 750 000 akcji zwykłych na okaziciela serii S o wartości nominalnej 2,00 każda. Udział ENEA S.A. w kapitale zakładowym tej spółki zmniejszył się z 16,19% do 16,14%.13 października 2023 r. w wyniku realizacji opcji call 10 (nabycie akcji) udział ENEA S.A. w kapitale zakładowym zwiększył się z 16,14% do 16,22% zwiększając ilość akcji o 187 500 akcji, tj. z 39 125 024 akcji do 39 312 524 akcji.
6 grudnia 2023 r. Nadzwyczajne Zgromadzenia Wspólników ENEA ELKOGAZ sp. z o.o. podwyższyło kapitał zakładowy spółki o 15 000 000,00 zł, to jest z kwoty 39 000 000,00 do kwoty 54 000 000,00 poprzez utworzenie nowych 150 000 udziałów o wartości nominalnej 100,00 każdy i o łącznej wartości 15 000 000,00 zł. Wszystkie udziały w
15
[IMAGE]
podwyższonym kapitale zakładowym objęła ENEA S.A. pokrywając je wkładem pieniężnym. Podwyższenie kapitału zakładowego oczekuje na wpis w KRS.
12 grudnia 2023 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników PAD RES Genowefa sp. z o.o. podwyższyło kapitał zakładowy spółki o 2 500 000,00 zł, to jest z kwoty 5 000,00 do kwoty 2 505 000,00 poprzez utworzenie nowych 50 000 udziałów o wartości nominalnej 50,00 każdy i o łącznej wartości 2 500 000,00 zł. Wszystkie udziały w podwyższonym kapitale zakładowym objęła ENEA S.A. pokrywając je wkładem pieniężnym. Podwyższenie kapitału zakładowego zostało zarejestrowane przez KRS w dniu 9 lutego 2024 r. Ponadto, w tym samym dniu nastąpiła rejestracja przez KRS zmiany nazwy firmy spółki PAD RES Genowefa sp. z o.o. na PV Genowe fa sp. z o.o.
10 stycznia 2024 r. zarejestrowano zwiększenie kapitału zakładowego spółki Polimex Mostostal S.A. o kwotę 1 000 000,00 zł, tj. z kwoty 484 737 604,00 do kwoty 485 737 604,00 dopuszczając do obrotu 500 000 akcji zwykłych na okaziciela serii S o wartości nominalnej 2,00 każda. Udział ENEA S.A. w kapitale zakładowym tej spółki zmniejszył się z 16,22% do 16,19%. W dniu 23 stycznia 2024 r. w wyniku realizacji opcji call 11 (nabycie akcji) udział ENEA S.A. w kapitale zakładowym zwiększył się z 16,19% do 16,24% zwiększając ilość akcji o 125 000 akcji, tj. z 39 312 524 do 39 437 524 akcji.
26 stycznia 2024 r. nastąpiło zawarcie pomiędzy ENEA S.A. a ENERGA S.A. warunkowej umowy sprzedaży przez ENEA S.A. 9 124 822 udziałów spółki Elektrownia Ostrołęka sp. z o.o., stanowiących 50% kapitału zakładowego spółki Elektrownia Ostrołęka sp. z o.o., na rzecz spółki ENERGA S.A. za kwotę 42 000 000,00 pod warunkiem zawieszającym jakim jest niewykonanie przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR) prawa pierwokupu udziałów spółki Elektrownia Ostrołęka sp. z o.o. przysługującego na podstawie art. 3a ust. 1 pkt 1) ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego w terminie określonym w art. 3a ust. 4 tej ustawy. W związku ze spełnieniem się wyżej wskazanego warunku zawieszającego, w dniu 4 kwietnia 2024 r. nastąpiło zawarcie pomiędzy ENEA S.A. a ENERGA S.A. Umowy przeniesienia udziałów Spółki Elektrownia Ostrołęka sp. z o.o. (Umowa Rozporządzająca), zgodnie z którą przejście tytułu prawnego do Udziałów zbywanych ze Sprzedającego tj. ENEA S.A. na Kupującego tj. ENERGA S.A. nastąpiło z chwilą zawarcia Umowy Rozporządzającej.
14 lutego 2024 r. ENEA Operator zbyła 18 312 akcji w spółce Sfinks Polska S.A. Tym samym ENEA Operator nie jest już akcjonariuszem tej spółki.
W dniach 14 oraz 26 lutego 2024 r. ENEA Operator zbyła 55 046 akcji w spółce Zakład Budowy Maszyn ZREMB -CHOJNICE S.A. Tym samym ENEA Operator nie jest już akcjonariuszem tej spółki.
3.3. Obszary biznesowe GK ENEA
Wydobycie
Produkcja węgla kamiennego
Sprzedaż węgla kamiennego
Zabezpieczenie bazy surowcowej dla Grupy Kapitałowej
Wytwarzanie
Wytwarzanie energii w oparciu o węgiel kamienny, biomasę, gaz, wiatr, wodę, biogaz i fotowoltaikę
Wytwarzanie ciepła
Przesyłanie i dystrybucja ciepła
Obrót energią elektryczną
Dystrybucja
Dostarczanie energii elektrycznej
Planowanie i zapewnianie rozbudowy sieci dystrybucyjnej, w tym przyłączanie nowych Klientów
Eksploatacja, konserwacja i remonty sieci dystrybucyjnej
Zarządzanie danymi pomiarowymi
Obrót hurtowy
Optymalizacja portfela kontraktów hurtowych energii elektrycznej i paliwa gazowego
Działania na rynkach produktowych
Zapewnienie dostępu do rynków hurtowych
Obrót detaliczny
Obrót energią elektryczną i paliwem gazowym na rynku detalicznym
Oferta produktowa i usługowa dostosowana do potrzeb Klientów
Kompleksowa Obsługa Klienta
[IMAGE]
16
[IMAGE]
3.3.1. Wydobycie
W GK ENEA działalność w przemyśle wydobywczym prowadzona jest przez spółkę zależną LW Bogdanka, która jest jednym z liderów rynku producentów węgla kamiennego w Polsce, wyróżniającym się na tle branży pod względem osiąganych wyników finansowych, wydajności wydobycia węgla kamiennego oraz planów inwestycyjnych, zakładających udostępnienie nowych złóż. Sprzedawany przez LW Bogdanka węgiel kamienny energetyczny stosowany jest przede wszystkim do produkcji energii elektrycznej, cieplnej i produkcji cementu. Odbiorcami LW Bogdanka w głównej mierze firmy przemysłowe, przede wszystkim podmioty prowadzące działalność w branży elektroenergetycznej, zlokalizowane we wschodniej i północno-wschodniej Polsce.
Wyszczególnienie
2022
2023
Zmiana %
IV kw. 2022
IV kw. 2023
Zmiana %
Produkcja netto [tys. ton]
8 401
7 053
-16,0%
1 238
2 496
101,6%
Sprzedaż węgla [tys. ton]
8 400
6 703
-20,2%
1 243
2 142
72,3%
Zapasy (na koniec okresu) [tys. ton]
22
371
1 586,4%
22
371
1 586,4%
Roboty chodnikowe [km]
32,80
29,67
-9,5%
7,56
6,90
-8,7%
3.3.2. Wytwarzanie
3.3.2.1. Aktywa wytwórcze Obszaru Wytwarzanie
Wyszczególnienie
Moc zainstalowana elektryczna [MW e]
Moc osiągana elektryczna [MW e ]
Moc zainstalowana cieplna [MW t ]
Moc zainstalowana w OZE [MW e ]
Elektrownia Kozienice
4 071,8
4 004,0 1
125,4
-
Elektrownia Połaniec
1 879,0
1 899,0
130,0
230,0
Farmy wiatrowe Bardy, Darżyno i Baczyna (Lubno I i Lubno II)
71,6
70,1
-
71,6
Elektrownia fotowoltaiczna PV Jastrowie I, PV Likowo, PV Lubno I, PV Lubno II, PV Krzęcin 1,2 i 7, PV FW Lubno I, PV Tarnów, PV Kapice Lipniki, PV Genowefa, PV Darżyno 2
59,0
59,0
-
59,0
Biogazownie Liszkowo i Gorzesław
3,8
3,8
3,1
3,8
Elektrownie Wodne
58,8
55,8
-
58,8
MEC Piła
20,4
18,4
130,9
-
PEC Oborniki
-
-
27,4
-
ENEA Ciepło (Elektrociepłownia Białystok, Ciepłownia Zachód)
203,5
156,6
684,1 3
78,5
Razem
6 367,9
6 266,7
1 100,9
501,7
1 Obniżenie mocy osiągalnej bloku 6 z 228 MW na 225 MW, w wyniku ograniczenia od dopuszczalnego ciśnienia w komorze koła regulacyjnego turbiny.
2 Farma PV Darżyno o mocy 2 MW jest obecnie na etapie rozruchu technologicznego i po uzyskaniu koncesji łączna moc zainstalowana w obszarze farm fotowoltaicznych wynosić będzie 61,0 MWe.
3 W tym Układ Odzysku Ciepła o mocy 18,7 MWt znajdującej się w Elektrociepłowni Białystok.
23 sierpnia 2023 r. ENEA S.A. zawarła umowę sprzedaży udziałów, na podstawie której dokonała nabycia 100% udziałów w kapitale zakładowym PRO-WIND sp. z o.o. z siedzibą w Kielcach, będącej właścicielem funkcjonującej farmy fotowoltaicznej o mocy 10 MW położonej w miejscowości Tarnów oraz 100% udziałów w kapitale zakładowym PV Tykocin sp. z o.o. z siedzibą w Kielcach, będącej właścicielem funkcjonującej farmy fotowoltaicznej o mocy 2 MW położonej w miejscowości Kapice Lipniki, gmina Tykocin. 25 sierpnia 2023 r. farma fotowoltaiczna PV Krzęcin 1,2,7, wybudowana przez spółkę ENEA Nowa Energia została wpisana do rejestru MIOZE (rejestr wytwórców energii w małej instalacji) w jej skład wchodzą trzy instalacje o mocy 1 MW każda. 20 września 2023 r. ENEA S.A. nabyła 100% udziałów w spółce PAD RES Genowefa sp. z o.o. posiadającej farmę fotowoltaiczną Genowefa o mocy 35 MW. Farma jest położona w województwie wielkopolskim w okolicach miejscowości Kleczew. Farma PV Darżyno o mocy 2 MW jest obecnie na etapie rozruchu technologicznego i procesu uzyskiwania koncesji.
3.3.2.2. Wytwarzanie - zestawienie mocy zainstalowanych
Elektrownia Kozienice
Blok
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
B11
Moc zainstalowana [MW]
230
230
230
230
230
230
230
230
560
560
1 112
Planowany rok wyłączenia z produkcji
2031
2031
2030
2030
2032
2032
2033
2033
2041
2042
2048
17
[IMAGE]
Powyższe dane w zakresie ENEA Wytwarzanie Elektrownia Kozienice, zostały sporządzone w oparciu o aktualne harmonogramy pracy bloków i ujętych w nim odstawień jednostek wytwórczych. W odniesieniu do danych przekazywanych w ubiegłych sprawozdaniach informujemy, że:
w dniu 17 października 2023 r. ENEA ELKOGAZ unieważniła postępowanie przetargowe w formule „brownfield” na wybór Generalnego Wykonawcy Inwestycji z uwagi na brak ofert,
w dniu 21 grudnia 2023 r. ENEA Wytwarzanie oraz ENEA ELKOGAZ rozwiązały umowy z dnia 23 czerwca 2023 r. z późniejszymi zmianami; z dnia 28 czerwca 2023 r. oraz z dnia 25 lipca 2023 r. (tzw. „umowy współużytkowania”). Tym samym projekt budowy bloków gazowo parowych w planowanej formule „brownfield” tj. odtworzenia mocy wytwórczych bloków klasy 200 MWe w oparciu o technologię spalania paliwa gazowego nie będzie realizowany,
w IV kw. 2023 r. wypracowano dalszy kierunek realizacji projektu jako zabudowa bloków gazowo parowych w formule „greenfield” (tj. na nowym terenie bez wykorzystania miejsca po istniejących blokach węglowych klasy 200 MWe),
w dniu 9 stycznia 2024 r. ENEA ELKOGAZ uzyskała zgodę korporacyjną na zmianę realizacji projektu z formuły „brownfield” na formułę „greenfield”, w związku z tym powyższy harmonogram uwzględnia wyłączenia jednostek węglowych Elektrowni Kozienice bez zabudowy w ich miejsce bloków gazowo-parowych,
ENEA Wytwarzanie, jako bazowy do dalszego funkcjonowania spółki, przyjęła harmonogram remontowo-postojowy bloków w oparciu o bloki węglowe z uwzględnieniem wyłączeń bloków klasy 200 MWe w latach 2030-2033.
Elektrownia Połaniec
Blok
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
GU (B9)
Moc zainstalowana [MW]
200
242
242
242
242
242
239
230
Planowany rok wyłączenia z produkcji
2023 1
2034
2034
2034
2034
2034
2034
2042
1 Z dniem 1 stycznia 2024 r. blok nr 1 został wyłączony z eksploatacji.
Powyższe dane zostały sporządzone w oparciu o aktualnie obowiązujący harmonogram pracy bloków i ujętych w nim odstawień jednostek wytwórczych. Aktualnie realizowany jest projekt pt. Dostosowanie ENEA Elektrownia Połaniec do wymagań Rynku Mocy po 1 lipca 2025 r.
ENEA Nowa Energia
Obszary
Wyszczególnienie
Moc zainstalowana [MWe]
Woda
21 stopni wodnych z obiektami towarzyszącymi, na których usytuowane są elektrownie wodne o mocy zainstalowanej od 132 kW do 24,8 MW umiejscowione na rzekach: Brda, Wda, Gwda, Rega, Drawa, Myśla, Obra i Wełna
58,8
Farmy wiatrowe
Bardy, Darżyno i Baczyna (Lubno I i Lubno II)
71,6
Farmy fotowoltaiczne
PV Jastrowie I, PV Likowo, PV Lubno I, PV Lubno II, Krzęcin 1,2 i 7 1 , PV FW Lubno I, PV Darżyno 2
12,0
Biogaz
Biogazownie Liszkowo i Gorzesław
3,8
1 PV Krzęcin 1,2 i 7 składa się z trzech instalacji o mocy 1 MW każda, wpisana 25 sierpnia 2023 r. do rejestru wytwórców energii w małej instalacji.
2 Farma PV Darżyno o mocy 2 MW jest obecnie na etapie rozruchu technologicznego i po uzyskaniu koncesji łączna moc zainstalowana w obszarze farm fotowoltaicznych dla spółki ENEA Nowa Energia wynosić będzie 14,0 MWe.
Spółki należące do GK ENEA
Spółka
Farma fotowoltaiczna
Moc zainstalowana [MWe]
PRO-WIND
PV Tarnów
10,0
PV Tykocin
PV Kapice Lipniki
2,0
PV Genowefa
PV Genowefa
35,0
ENEA Ciepło
Blok
B1
B2
B3
B4 1
Kotły wodne
K1
K2
K3
K4
K5
Moc zainstalowana [MW]
55
55
70
23,5
Moc zainstalowana [MW]
0
0
0
0
0
Moc termiczna [MWt]
98,4
108
108
0
Moc termiczna [MWt]
33
35
35
40
40
Planowany ostatni rok produkcji
2028
2045
2055
2061
Planowany ostatni rok produkcji
-
-
-
-
-
1 Turbozespół kondensacyjny zasilany z upustów bloku B1.
18
[IMAGE]
3.3.2.3. Dane dotyczące Obszaru Wytwarzanie
Wyszczególnienie
2022
2023
Zmiana %
IV kw. 2022
IV kw. 2023
Zmiana %
Całkowite wytwarzanie energii elektrycznej (netto) [GWh]]
26 214
21 344
-18,6%
6 034
5 390
-10,7%
Produkcja netto ze źródeł konwencjonalnych [GWh]
24 265
19 060
-21,5%
5 572
4 743
-14,9%
Produkcja z OZE [GWh]
1 949
2 284
17,2%
462
647
40,1%
Produkcja ciepła brutto [TJ]
7 861
7 369
-6,3%
2 466
2 353
-4,6%
ENEA Wytwarzanie
Produkcja netto ze źródeł konwencjonalnych [GWh]
17 118
13 945
-18,4%
3 845
3 490
-9,2%
w tym: Blok 11 Elektrowni Kozienice
Produkcja netto ze źródeł konwencjonalnych [GWh]
4 347
4 535
4,3%
331
1 164
251,7%
Średnie obciążenie netto [MW]
757
713
-5,8%
654
712
8,9%
Produkcja ciepła brutto [TJ]
586
493
-15,9%
207
144
-30,4%
ENEA Nowa Energia
Produkcja z OZE [GWh]
286
295
3,1%
68
90
32,4%
elektrownie wodne
108
107
-0,9%
24
31
29,2%
farmy wiatrowe
167
172
3,0%
41
55
34,1%
biogazownie
9
8
-11,1%
3
3
-
farmy PV
3
8
166,7%
0,3
0,9
200,0%
PV Genowefa, PRO-WIND, PV Tykocin spółki należące do GK ENEA 1
Produkcja z OZE [GWh]
-
6
100,0%
-
6
100,0%
ENEA Elektrownia Połaniec
Całkowite wytwarzanie energii elektrycznej (netto) [GWh]
8 376
6 628
-20,9%
1 991
1 662
-16,5%
Produkcja netto ze źródeł konwencjonalnych [GWh]
6 938
4 870
-29,8%
1 656
1 170
-29,3%
Produkcja z OZE (spalanie biomasy – Zielony Blok) [GWh]
1 128
1 507
33,6%
254
406
59,8%
Produkcja z OZE (współspalanie biomasy) [GWh]
309
252
-18,4%
81
86
6,2%
Produkcja ciepła brutto [TJ]
2 417
2 295
-5,0%
631
604
-4,3%
ENEA Ciepło
Całkowite wytwarzanie energii elektrycznej (netto) [GWh]
383
360
-6,0%
113
106
-6,2%
Produkcja netto ze źródeł konwencjonalnych [GWh]
159
135
-15,1%
54
47
-13,0%
Produkcja z OZE [GWh]
224
224
-
59
59
-
Produkcja ciepła brutto [TJ] (razem z Ciepłownią Zachód)
3 992
3 728
-6,6%
1 331
1 304
-2,0%
PEC Oborniki
Produkcja ciepła brutto [TJ]
116
116
-
39
39
-
MEC Piła
Produkcja netto ze źródeł konwencjonalnych [GWh]
50
109
118,0%
17
36
111,8%
Produkcja ciepła brutto [TJ]
751
737
-1,9%
259
262
1,2 %
1 Dane wolumenowe w tabeli dla spółki PRO-WIND, PV Tykocin oraz PV Genowefa odpowiadają rozpoznanym przychodom ze sprzedaży energii elektrycznej w danym okresie. Dane wolumenowe dla nowych spółek wskazano dla 2023 r. i dla IV kw. 2023 r. w tych samych wartościach, z uwagi na fakt, w raporcie okresowym za I-III kw. 2023 r. dane tych spółek nie były raportowane.
19
[IMAGE]
3.3.2.4. Emisja CO 2 , przydział bezpłatnych uprawnień CO 2 , koszty z tytułu uprawnień
Emisja CO 2 1 [t]
Przydział bezpłatnych uprawnień CO 2 [t]
Koszty z tytułu uprawnień [tys. zł]
Elektrownia Kozienice
2022
15 540 711
3 079 2
3 851 529
2023
12 796 315
5 002 3
5 474 218
MEC Piła
2022
41 667
6 923 2
12 128
2023
49 225
6 010 3
15 938
Białystok - Elektrociepłownia
2022
255 232
44 415 2
42 394
2023
219 879
43 244 3
68 105
Białystok – Ciepłownia Zachód
2022
12 851
2 923 2
2 420
2023
16 223
2 379 3
4 681
Elektrownia Połaniec
2022
7 088 659
87 646 2
1 667 315
2023
5 053 883
85 334 3
2 058 434
Łęczyńska Energetyka 4
2022
44 070
11 809 2
11 187
2023
42 308
12 806 3
10 642
Razem 2022
22 983 190
156 795
5 586 973
Razem 2023
18 177 833
154 775
7 632 018 5
1 Wskazano emisyjność dla produkcji energii elektrycznej oraz dla produkcji ciepła łącznie.
2 Darmowe uprawnienia przyznane na 2022 r.
3 Darmowe uprawnienia przyznane na 2023 r.
4 Podmiot w GK LW Bogdanka, posiadający uprawnienia do emisji CO 2.
5 Koszty przedstawione w pozycji razem prezentują sumę jednostkowych kosztów spółek. Koszty rozpoznane w S konsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów z tytułu emisji CO 2 uwzględniające korekty prezentacyjne wynoszą odpowiednio dla 2022 r. 5 614 526 tys. zł, dla 2023 r. 6 643 244 tys. zł
3.3.2.5. Zaopatrzenie w paliwa
Podstawowym paliwem używanym do wytwarzania energii elektrycznej w Elektrowni Kozienice oraz Elektrowni Połaniec jest węgiel kamienny w sortymencie miał. Podstawowymi paliwami używanymi w ENEA Ciepło - Elektrociepłownia Białystok w 2023 r. były węgiel i biomasa.
Dostawy węgla
Elektrownia Kozienice
Elektrownia Połaniec
ENEA Ciepło
Główni dostawcy węgla w 2023 r.
LW Bogdanka (ok. 70%)
kilku pozostałych dostawców
(poniżej 15% każdy)
PGG (ok. 40%)
LW Bogdanka (ok. 37%)
kilku pozostałych dostawców
(poniżej 15% każdy)
LW Bogdanka (ok. 64%) PGG (ok. 22%) kilku pozostałych dostawców
(poniżej 15% każdy)
Główny przewoźnik realizujący dostawy w 2023 r.
PKP CARGO (ok. 55%)
FPL (ok. 25%)
DB CARGO (ok. 17%) inny (ok. 3%)
PKP CARGO (ok. 72%)
inny (ok. 28%)
LW Bogdanka (ok. 64%)
PKP CARGO (ok. 36%)
20
[IMAGE]
Zakup paliwa
Obszar Wytwarzania
2022
2023
Typ paliwa
Ilość [tys. ton]
Koszt [mln zł]
Ilość [tys. ton]
Koszt [mln zł]
Węgiel kamienny
10 985
5 513
9 959
7 437
Biomasa
1 894
1 011
2 104
1 311
Olej opałowy (ciężki) 1
15
48
13
37
Olej opałowy (lekki) 2
71
19
9
43
Gaz [tys. m 3 ] 3 4
13 843
33
28 629
75
Razem
6 624
8 903
1 Paliwo rozpałkowe w B1-10 Elektrowni Kozienice i B1-7 Elektrowni Połaniec.
2 Paliwo rozpałkowe w B11 Elektrowni Kozienice, B9 Elektrowni Połaniec, MEC Piła (kotłownia KO Staszyce, w której jest możliwość zasilania paliwem gazowym i olejem opałowym), Elektrociepłowni Białystok.
3 Używany do produkcji energii elektrycznej i cieplnej w MEC Piła.
4 Używany do produkcji ciepła w Ciepłowni Zachód: jednostka objętości gazu w tys. Nm 3 .
3.3.3. Dystrybucja
Sprzedaż usług dystrybucyjnych [GWh]
Liczba odbiorców [w tys.]
Odbiorcy biznesowi
Gospodarstwa domowe
Razem
2022
2023
[IMAGE]
15 280
[IMAGE]
5 033
[IMAGE]
20 313
[IMAGE]
20 040
[IMAGE]
5 325
[IMAGE]
14 715
2022
2023
[IMAGE]
[IMAGE]
2 753
[IMAGE]
2 792
[IMAGE]
1,4%
21
[IMAGE]
Przyłączone źródła OZE na terenie działania ENEA Operator w okresie 2016 r. – 2023 r.
Liczba przyłączonych źródeł OZE, zakwalifikowanych do II i III grupy przyłączeniowej, narastająco [szt.]
Liczba przyłączonych mikroinstalacji wynikająca ze złożonych zgłoszeń i wniosków, narastająco [szt.]
Suma mocy przyłączonych źródeł OZE, zakwalifikowanych do II i III grupy przyłączeniowej, narastająco [MW]
Suma mocy przyłączonych mikroinstalacji wynikająca ze złożonych zgłoszeń i wniosków, narastająco [MW]
2016
350
2 479
1 220
17
2017
360
4 302
1 240
31
2018
400
6 910
1 280
50
2019
493
18 900
1 369
136
2020
593
61 990
1 614
435
2021
785
108 873
2 066
830
2022
1 207
150 283
2 751
1 257
2023
1 731 1
174 278
3 964 1
1 559
1 W zestawieniu nie uwzględnia się źródeł wchodzących w skład elektrociepłowni (340,8 MW) oraz OZE przyłączonych w ramach taryf C1x oraz C2x (9,5 MW).
Liczba i długość przyłączy
Stan na 31.12.2022 r.
Stan na 31.12.2023 r.
Wyszczególnienie
Liczba [szt.]
Długość [km]
Liczba [szt.]
Długość [km]
Napowietrzne
312 491
6 989
353 263
6 965
Kablowe
688 700
6 516
704 581
6 612
Razem
1 001 191
13 505
1 057 844
13 577
Liczba stacji elektroenergetycznych
Stan na 31.12.2022 r.
Stan na 31.12.2023 r.
Wyszczególnienie
Liczba [szt.]
Liczba [szt.]
110 kV
255
258
SN
39 061
39 639
Razem
39 316
39 897
110,8 tys . km – długość linii dystrybucyjnych 13,6 tys. km – długość przyłączy
39,9 tys . szt. – liczba stacji elektroenergetycznych 1 057,8 tys. szt . – liczba przyłączy
Łączna wartość regulacyjna aktywów (WRA) uwzględniona w kalkulacji taryfy na rok 2023 (w tym również tzw. WRA_AMI) wyniosła: 10 009 381 tys. zł.
3.3.4. Obrót
Sprzedaż energii elektrycznej i paliwa gazowego odbiorcom detalicznym zrealizowana przez ENEA S.A.
W 2023 r. w stosunku do roku 2022 łączny wolumen sprzedaży energii elektrycznej i paliwa gazowego był niższy o 818 GWh, tj. o 3,5%. Spadek spowodowany był zmianami w portfelu klientów (między latami) . W segmencie odbiorców biznesowych odnotowano spadek wolumenu sprzedaży energii elektrycznej o 642 GWh, tj. o 3,5 % i spadek wolumenu paliwa gazowego o 198 GWh, tj. o 22,8%. Z kolei w segmencie odbiorców indywidualnych odnotowano wzrost sprzedaży energii elektrycznej o 34 GWh, tj. 0,7 %.
Łączne przychody ze sprzedaży energii elektrycznej i paliwa gazowego w 2023 r. wzrosły w stosunku do 2022 r. o 3 763 mln zł, tj. o 31,7%, co jest odzwierciedleniem gwałtownego wzrostu cen energii elektrycznej na rynku hurtowym. Zwiększeniu uległy głównie przychody w segmencie biznesowym.
22
[IMAGE]
Sprzedaż energii elektrycznej i paliwa gazowego odbiorcom detalicznym ENEA S.A. [GWh]
Sprzedaż energii elektrycznej i paliwa gazowego odbiorcom detalicznym ENEA S.A. [mln zł]
18 131
17 489
4 651
4 685
22 782
22 174
870
672
12
882
672
2022 Odbiorcy biznesowi
2023
2022 Odbiorcy indywidualni
2023
2022 RAZEM
2023
Energia elektryczna
Gaz
[IMAGE]
19 001
[IMAGE]
18 161
[IMAGE]
4 663
[IMAGE]
4 685
[IMAGE]
23 664
[IMAGE]
22 846
9 721
13 477
1 879
1 983
11 600
15 460
264
169
2
266
169
2022 Odbiorcy biznesowi
2023
2022 Odbiorcy indywidualni
2023
2022 RAZEM
2023
Energia elektryczna
Gaz
[IMAGE]
9 985
[IMAGE]
13 646
[IMAGE]
1 881
[IMAGE]
1 983
[IMAGE]
11 866
[IMAGE]
15 629
23
[IMAGE]
3.4. Strategia rozwoju
Wobec licznych oraz fundamentalnych zmian w otoczeniu branżowym, w 2021 r. została zaktualizowana Strategia GK ENEA, w celu zaadresowania wyzwań oraz warunków prowadzenia działalności w branży energetycznej. 15 grudnia 2021 r. Spółka zatwierdziła i przyjęła do realizacji Strategię Rozwoju Grupy Kapitałowej ENEA do 2030 roku z perspektywą 2040 roku , która umożliwi ambitną, odpowiedzialną i efektywną transformację GK ENEA. Jako uzupełnienie Strategii Rozwoju Grupy Kapitałowej ENEA do 2030 roku z perspektywą 2040 roku , w grudniu 2023 r. została przyjęta Polityka klimatyczna Grupy Kapitałowej ENEA ,
https://media.enea.pl/pr/826308/polityka-klimatyczna-grupy-enea-wspiera-transformacje-energetyki
, której celem jest określenie wpływu działalności Grupy Kapitałowej ENEA na środowisko naturalne oraz wskazanie kierunków działania i mechanizmów zarządzania zapewniających odpowiedzialną działalność biznesową Grupy z poszanowaniem naturalnych zasobów naszej planety. Polityka klimatyczna pozwoli również na bieżąco definiować oraz identyfikować ryzyka oraz szanse związane z oddziaływaniem Grupy Kapitałowej ENEA na środowisko oraz wpływem zmian klimatycznych na zasady i założenia funkcjonowania Grupy. Jednym z powodów powstania Polityki klimatycznej Grupy Kapitałowej ENEA jest nasz obowiązek zareagowania na zmieniające się otoczenie oraz na zewnętrzne regulacje krajowe i unijne, ukierunkowane na ograniczenie niekorzystnych zmian klimatycznych. Dokument ten stanowi tym samym świadectwo podejmowanych przez Grupę działań oraz zaangażowania na rzecz ochrony środowiska naturalnego.
Misja i wizja GK ENEA, zgodnie z obowiązującą Strategią Rozwoju Grupy Kapitałowej ENEA do 2030 roku z perspektywą 2040 roku brzmi następująco:
Grupa Kapitałowa ENEA jako odpowiedzialny podmiot z branży energetycznej, chcąc sprostać innym globalnym wyzwaniom, zakłada prowadzenie swojej działalności przy minimalizowaniu oddziaływania na środowisko naturalne. Działając zgodnie z założeniami dotyczącymi transformacji sektora elektroenergetycznego w Polsce, Grupa podejmuje działania w zakresie wydzielenia ze swoich struktur aktywów związanych z wytwarzaniem energii elektrycznej w konwencjonalnych jednostkach węglowych. GK ENEA zakłada prowadzenie swojej działalności w sposób zrównoważony, przy jednoczesnym minimalizowaniu oddziaływania na środowisko naturalne. Fundament do określenia celów strategicznych stanowią następujące kierunki rozwoju:
[IMAGE]
[IMAGE]
[IMAGE]
Grupa ENEA, jako jeden z najważniejszych podmiotów na rynku energii w Polsce, współodpowiedzialny za bezpieczeństwo energetyczne państwa, obserwuje globalne trendy i rozumie wyzwanie, jakim zmiany klimatyczne, dlatego aktywnie uczestniczy w rozwoju sektora OZE i w ramach #TransformacjaEnei chce inwestować w technologie zeroemisyjne.
24
[IMAGE]
Celem nadrzędnym GK ENEA jest zrównoważona transformacja budująca wzrost wartości Grupy Kapitałowej ENEA. Mapa celów obejmuje, obok celu nadrzędnego, niżej wskazane cele:
W Perspektywie Właściciela:
rozwój Odnawialnych Źródeł Energii opartych na nowoczesnych technologiach,
trwałe relacje z Klientami, systematycznie spadające koszty dotarcia i utrzymania Klienta,
zachowanie bezpieczeństwa finansowego GK ENEA,
niezawodność i ciągłość dostaw energii elektrycznej,
wdrażanie innowacji i nowych technologii we wszystkich obszarach funkcjonowania GK ENEA.
W Perspektywie Klienta:
odpowiedzialny partner w zrównoważonym zarządzaniu relacjami ze społecznościami lokalnymi, środowiskiem i Klientami,
zdolność do zaspokajania kompleksowych potrzeb Klienta,
atrakcyjna relacja ceny do jakości oferowanych pakietów produktów i usług,
rozwój nowych linii biznesowych dla oferowania Klientom nowych produktów nie tylko energetycznych.
W Perspektywie Procesów:
wytwarzanie optymalnego i zrównoważonego miksu produktów i usług dla dobrze zidentyfikowanych Klientów we współpracy z partnerami biznesowymi i społecznymi,
sprawne docieranie do Klientów i dostarczanie obiecanych wartości, na czas, we właściwej cenie oraz jakości z uwzględnieniem odpowiedzialnego i etycznego marketingu oraz rzetelnej informacji,
spójne, zintegrowane i zrównoważone zarządzanie elastycznymi, otwartymi grupami kompetencyjnymi w jasno zdefiniowanych liniach biznesowych, w preferowanej roli operatorów biznesu na powierzonym majątku.
W Perspektywie Rozwoju:
nowoczesny, transparentny i etyczny Ład Organizacyjny na wszystkich szczeblach w całej GK ENEA,
efektywny model operacyjny GK ENEA dostosowany do zmieniającej się Grupy,
postępowa edukacja uwzględniająca wyzwania transformacji.
ENEA zakłada, że w wyniku realizacji Strategii osiągnie:
1. wzrost mocy zainstalowanych w odnawialnych źródłach energii (brutto) o 1 510 MW do 2030 r. i 3 580 MW w 2040 r., liczony względem roku 2020 (nie uwzględniając przy tym mocy istniejącego już tzw. „Zielonego Bloku" należącego do ENEA Elektrownia Połaniec),
2. redukcję wartości wskaźnika jednostkowej emisji CO 2 do 254 kg CO 2 /MWh w 2030 r., z dążeniem do osiągnięcia wskaźnika na poziomie 201 kg CO 2 /MWh w perspektywie 2040 r., a do 2050 r. GK ENEA planuje osiągnąć neutralność klimatyczną,
3. udział w sprzedaży energii elektrycznej do Klientów GK ENEA w całkowitym rynku sprzedaży energii elektrycznej w Polsce do poziomu 16% w roku 2030 oraz co najmniej 17% w 2040 r.,
4. wartość wskaźnika SAIDI na poziomie 74,59 minut w 2030 r. oraz 70 minut w 2040 r.,
5. wartość wskaźnika SAIFI na poziomie 2,02 w 2030 r. oraz 1,93 w 2040 r.,
6. wartość wskaźnika strat sieciowych w dystrybucji na poziomie 5,14% w 2030 r. oraz 5,0% w 2040 r.,
7. wskaźnik ROE GK ENEA na poziomie 6,4% w 2030 r. oraz 7,1% w 2040 r.,
8. wskaźnik ROA GK ENEA na poziomie 2,9% w 2030 r. oraz 4,6% w 2040 r.,
9. udział EBITDA GK ENEA z Nowych Linii Biznesowych na poziomie 7-12% w 2030 r. oraz 10-15% w roku 2040, w relacji do całości EBITDA GK ENEA.
Szacowane do osiągnięcia miary realizacji celów strategicznych w perspektywie 2040 r., o których mowa w punktach 1.-2. oraz 7.-9. powyżej zostały wyznaczone przy założeniu wydzielenia aktywów węglowych poza GK ENEA.
Istotny wpływ, zarówno na GK ENEA, jak i całą Polskę, UE i świat, ma wojna w Ukrainie, która wybuchła 24 lutego 2022 r., rozpoczęta inwazją Federacji Rosyjskiej na cały ten kraj, stanowiąca eskalację trwającej od 2014 r. wojny pomiędzy tymi państwami na południowych i wschodnich terenach Ukrainy. W związku z tym pojawiły się problemy i kryzysy w zakresie paliw kopalnych, tj. gazu, węgla i biomasy rolniczej (agro), dostarczanych wcześniej z Białorusi, Ukrainy i Rosji, dlatego zwiększono pozyskiwanie dostaw przedmiotowych surowców (w szczególności gazu) z innych kierunków. Należy mieć również na uwadze kolejne konflikty
25
[IMAGE]
zbrojnie pojawiające się na arenie międzynarodowej, które wpływają pośrednio lub bezpośrednio na rynek surowcowy i tym samym na bezpieczeństwo energetyczne Polski.
W związku z powyższym, Komisja Europejska 18 maja 2022 r. opublikowała Plan REPowerEU , ukierunkowany na jeszcze szybsze ograniczenie zależności od paliw kopalnych sprowadzanych z Rosji i przyspieszenie transformacji. Środki zawarte w Planie REPowerEU mogą stanowić odpowiedź na te ambicje poprzez oszczędność energii, dywersyfikację dostaw energii oraz przyspieszone wprowadzanie energii odnawialnej w celu zastąpienia paliw kopalnych w domach, przemyśle i wytwarzaniu energii. Kolejne działania w 2023 r. w UE i Polsce pokazują, że REPowerEU wzmocnił przekaz, że trzeba odchodzić od paliw kopalnych. Z uwagi na fakt, aktualna sytuacja międzynarodowa wpływa na wiele aspektów związanych z polityką energetyczną i powoduje konieczność zmiany podejścia do zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego w kierunku większej dywersyfikacji i niezależności, niezbędna jest modyfikacja zapisów w Polityce energetycznej Polski do 2040 r . Zgodnie z założeniami do aktualizacji Polityki energetycznej Polski do 2040 r. , dokument ten powinien uwzględniać również czwarty filar suwerenność energetyczną, której szczególnym elementem jest zapewnienie szybkiego uniezależnienia krajowej gospodarki od importowanych paliw kopalnych (węgiel, ropa naftowa i gaz ziemny) oraz pochodnych (LPG, olej napędowy, benzyna, nafta) z Federacji Rosyjskiej oraz innych krajów objętych sankcjami gospodarczymi poprzez dywersyfikację dostaw, inwestycje w moce produkcyjne, infrastrukturę liniową i magazynowanie oraz w alternatywne paliwa. Aktualizacja Polityki energetycznej Polski do 2040 r. przewiduje również, że w okresie przejściowym te funkcje pełnić mają źródła węglowe i gazowe, z których Polska się nie wycofa, dopóki nie będzie w naszym kraju energetyki jądrowej. Mając powyższe na uwadze, przewiduje się następujące zmiany w Polityce energetycznej Polski do 2040 r .:
zwiększenie dywersyfikacji technologicznej i rozbudowa mocy opartych o źródła krajowe,
dalszy rozwój OZE, gdzie w perspektywie 2040 r. dążyć się będzie do tego, aby około połowa produkcji energii elektrycznej pochodziła z odnawialnych źródeł. Obok dalszego rozwoju mocy wiatrowych i słonecznych, zintensyfikowane będą działania mające na celu rozwój wykorzystania OZE niezależnych od warunków atmosferycznych, czyli wykorzystujących energię wody, biomasy, biogazu, czy ciepła ziemi. Szczególnie pożądane będzie wykorzystanie OZE w klastrach energii i spółdzielniach energetycznych oraz w ramach instalacji hybrydowych,
dążyć się będzie do poprawy efektywności energetycznej, która ogranicza popyt na energię, a tym samym redukuje zapotrzebowanie na surowce oraz skutki potencjalnych braków dostaw energii,
dalsza dywersyfikacja dostaw i zapewnienie alternatyw dla węglowodorów,
dostosowanie decyzji inwestycyjnych w gazowe moce wytwórcze do dostępności paliwa. Jednostki gazowe wciąż będą miały znaczenie dla regulowania pracy systemu energetycznego, jednakże ze względu na zmianę sytuacji geopolitycznej i brak przewidywalności na rynku gazu w ujęciu średniookresowym zwiększeniu może ulec poziom wykorzystania istniejących jednostek węglowych,
wykorzystanie jednostek węglowych. Wykorzystanie krajowych złóż węgla kamiennego może ulegać okresowemu zwiększaniu w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa energetycznego państwa. Dla zapewnienia ciągłości dostaw podjęte zostaną działania mające na celu utrzymanie gotowości do pracy jednostek węglowych zgodnie z ich technicznym czasem życia, który jest dłuższy niż wynika to z przesłanek ekonomicznych, wrażliwych na ceny uprawnień do emisji CO 2 ,
wdrożenie energetyki jądrowej opartej przede wszystkim o duże reaktory (powyżej 1 000 MW). Równolegle do prowadzonych prac w zakresie budowy pierwszej polskiej elektrowni jądrowej kontynuowane będą wysiłki mające na celu perspektywiczne wdrożenie małych reaktorów modułowych (ang. small modular reactor, SMR),
rozwój sieci i magazynowania energii.
Zgodnie ze scenariuszem prognostycznym przedstawionym przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska do założeń do aktualizacji Polityki energetycznej Polski do 2040 r ., moc zainstalowana w OZE w Polsce ma wynosić 50 GW w 2030 r. i 88 GW w 2040 r. Natomiast moc zainstalowana w energetyce jądrowej, w tym SMR, ma wynieść 7,8 GW w 2040 r. Powyższe ma przełożyć się na spadek emisji CO 2 w elektroenergetyce o 65% w 2040 r.
Ponadto, Polska będzie podejmować wysiłki negocjacyjne w celu reformy mechanizmów polityki klimatycznej Unii Europejskiej, tak aby możliwe było przeprowadzanie niskoemisyjnej i ambitnej transformacji, kontrybuując do realizacji celów UE, przy uwzględnieniu czasowego zwiększonego wykorzystania konwencjonalnych mocy wytwórczych, bez ponoszenia nadmiernych kosztów wynikających z polityki klimatycznej. Powyższe zmiany w otoczeniu GK ENEA mają istotny wpływ na realizację Strategii Rozwoju Grupy Kapitałowej ENEA do 2030 roku z perspektywą 2040 roku oraz wyznaczone w niej cele strategiczne i kierunki rozwoju. Dlatego przy ewentualnej aktualizacji tego dokumentu powyższe kwestie zostaną w nim odpowiednio odzwierciedlone, w szczególności jeżeli nastąpi ewentualna zmiana koncepcji wydzielenia aktywów węglowych poza GK ENEA .
26
[IMAGE]
3.5. Realizowane działania i inwestycje
3.5.1. CAPEX - Nakłady inwestycyjne
CAPEX – nakłady inwestycyjne [mln zł]
IV kw. 2022
IV kw. 2023
Wykonanie
IV kw. 2023/
Plan IV kw. 2023
2022
2023
Wykonanie 2023/ Plan 2023
Plan 2023
Wydobycie
190,7
220,2
93,2%
609,1
777,7
90,3%
861,5
Wytwarzanie
175,4
393,8
128,9%
441,5
723,2
91,4%
791,6
Dystrybucja
454,2
730,5
137,2%
1 443,6
1 857,9
99,0%
1 877,5
Pozostałe
45,0
42,3
48,5%
96,3
352,3
59,2%
595,6
Razem
865,3
1 386,8
119,4%
2 590,5
3 711,1
89,9%
4 126,2
Inwestycje związane z ochroną środowiska
Wyszczególnienie [mln zł]
Wykonanie IV kw. 2023
Wykonanie 2023
Grupa Kapitałowa LW Bogdanka
6,5
28,6
ENEA Połaniec
11,8
39,3
ENEA ELKOGAZ
3,2
10,4
Pozostałe
5,3
8,1
Łącznie inwestycje związane z ochroną środowiska
26,8
86,4
3.5.2. Realizacje kluczowych projektów i inwestycji
Obszar Wydobycie
Nazwa inwestycji
Wartość [mln zł]
Inwestycje zrealizowane w 2023 r.:
- Inwestycje operacyjne - nowe wyrobiska i modernizacja istniejących – w 2023 r. wykonano 29,7 km chodników
497,9
- Inwestycje rozwojowe - zakup dóbr gotowych, maszyn i urządzeń oraz koncesje
217,8
- Pozostałe inwestycje
62,0
609
442
1 444
96
2 591
778
723
1 858
352
3 711
Wydobycie
Wytwarzanie
Dystrybucja
Pozostałe
Razem
2022
2023
[IMAGE]
mln zł
27
[IMAGE]
Obszar Wytwarzanie – Elektrownia Kozienice
Nazwa inwestycji
Wartość [mln zł]
Inwestycje zrealizowane w 2023 r.:
- Modernizacja bloku nr 9
66,0
- Modernizacja bloku nr 7
46,0
- Wykonanie innych zadań inwestycyjnych realizowanych w 2023 r. (w tym m.in.: rekonstrukcja ostróg na Wiśle, modernizacja bloków nr 8 i 10, modernizacja armatury wody chłodzącej, młynów węglowych, wywrotnicy wagonowej)
24,9
- Modernizacja bloku nr 2
20,7
- Połączenie kolektora pary technologicznej bloków 1-10 z kolektorem parowym bloku 11
19,7
- Remonty cykliczne
17,3
- Dostosowanie obszaru IT do funkcjonowania w NABE
8,7
- Inwestycje związane z blokiem 1 x 11 (1 075 MW)
6,4
- Zakup gotowych środków trwałych
5,9
- Modernizacja dachów maszynowni bloków 200 MW
5,6
- Modernizacja rurociągów żużla
4,3
- Połączenie układu elektrycznego potrzeb ogólnych bloków 1 - 10 oraz bloku nr 11 wraz z wymianą rozdzielnicy 6kV PR4
4,0
- Modernizacja młynów węglowych MKM-33
3,9
- Modernizacja absorbera i kanału wlotowego IOS I
2,7
- Modernizacja wentylatorów wspomagających IOS IV
2,4
- Modernizacja mieszadeł absorbera IOS I
2,1
- Modernizacja stropów kotłowni bloku 10
2,1
Obszar Wytwarzanie – ENEA Nowa Energia
Nazwa inwestycji
Wartość [mln zł]
Inwestycje zrealizowane w 2023 r.:
- PV Krzęcin – moc 6,6 MW, projekt samodzielny, realizacja budowy zlecana na zewnątrz
22,7
- Zakup i dokapitalizowanie spółki Farma Wiatrowa Bejsce budującej farmę wiatrową o mocy 19,8 MW
17,1
- Pozostałe projekty rozwojowe, modernizacyjno-odtworzeniowe, remontowe
13,2
- PV Jastrowie II – moc 10 MW, projekt samodzielny, realizacja budowy zlecana na zewnątrz
10,7
- PV Dygowo I – moc 8 MW, projekt samodzielny, realizacja budowy zlecana na zewnątrz
10,6
- PV-FW Lubno I – moc 3 MW, projekt samodzielny, realizacja budowy zlecana na zewnątrz
7,2
- PV Darżyno – moc 2 MW, projekt samodzielny, realizacja budowy zlecana na zewnątrz
5,8
- PV Lubno I i II – moc 2x1MW, projekt samodzielny, realizacja budowy zlecana na zewnątrz
5,7
Obszar Wytwarzanie – Elektrownia Połaniec
Nazwa inwestycji
Wartość [mln zł]
Inwestycje zrealizowane w 2023 r.:
- Pozostałe inwestycje modernizacyjne/ rozwojowe (w tym m.in.: modernizacja rozdzielni 0,4 kV, modernizacja kanałów spalin, systemów pożarowych i układów elektrycznych, powłoki komina nr 3, remonty kapitalne – wymiana wkładów SCR)
50,9
- Dostosowanie ENEA Elektrownia Połaniec do wymagań Rynku Mocy po 1 lipca 2025 r.
28,3
- Dostosowanie ENEA Elektrownia Połaniec do konkluzji BAT
5,6
Obszar Wytwarzanie – Miejska Energetyka Cieplna Piła
Nazwa inwestycji
Wartość [mln zł]
Inwestycje zrealizowane w 2023 r.:
- Przebudowa sieci ciepłowniczych
5,9
- Zakup środków trwałych
0,5
Obszar Wytwarzanie – ENEA ELKOGAZ
Nazwa inwestycji
Wartość [mln zł]
Inwestycja zrealizowana w 2023 r.:
- Odtworzenie mocy wytwórczych bloków węglowych klasy 200 MW w Elektrowni Kozienice w oparciu o technologię spalania paliwa gazowego
10,4
28
[IMAGE]
Obszar Wytwarzanie – ENEA Ciepło
Nazwa inwestycji
Wartość [mln zł]
Inwestycje zrealizowane w 2023 r.:
- Inwestycje z dofinansowaniem - przebudowa istniejących sieci i węzłów cieplnych
21,9
- Odtworzenie generatora TZ3
19,6
- Inwestycje rozwojowe - budowa nowych sieci, przyłączy i węzłów cieplnych, telemetria
10,9
- Pozostałe inwestycje w obszarze Ciepłowni Zachód
9,1
- Odtworzenie turbozespołu TZ4
3,9
- Pozostałe inwestycje w obszarze Oddziału Elektrociepłowni Białystok
5,5
- Modernizacja kotłów węglowych w Ciepłowni Zachód w celu dostosowania do wymogów ochrony środowiska
1,6
- Wymiana silników na energooszczędne (w pompach: wody chłodzącej PR1, kondensatów 1PK3 i 2PK1 oraz pompach próżniowych 1PRO, 2PRO, 3PRO)
1,5
- Odtworzenie układów magazynowania chemikaliów i układów regeneracji cięgów SUW 2
1,5
- Budowa biomasowego bloku kogeneracyjnego
1,3
- Modernizacja pomiarów fizykochemicznych blokowych obiegów wodno – parowych
0,7
- Modernizacja awaryjnego układu zasilania (z agregatu)
0,5
Obszar Dystrybucja – ENEA Operator
Nazwa inwestycji
Wartość [mln zł]
Inwestycje zrealizowane w 2023 r.:
- Budowa i modernizacja szeregu elementów infrastruktury sieciowej, takich jak linie wysokiego, średniego i niskiego napięcia oraz stacje elektroenergetyczne, związana z realizacją następujących celów: realizacja obowiązku publiczno-prawnego, zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego regionu, poprawa niezawodności i jakości dostaw energii elektrycznej – automatyzacja sieci, zmiana struktury sieci SN z napowietrznej na kablową, działania zmierzające do osiągnięcia w sieci standardu „smart grid”
1 733,9
- Rozwój w obszarze infrastruktury dla wspomagania działalności w zakresie budynków i narzędzi
29,0
- Rozwój w obszarze infrastruktury dla wspomagania działalności w zakresie informatyki i telekomunikacji
50,3
- Rozwój w obszarze infrastruktury dla wspomagania działalności w zakresie transportu
29,8
Obszar Obrót – realizacja kluczowych projektów
Obszar Handlu Detalicznego i Obsługi Klienta
Kontynuacja prac nad wprowadzeniem automatyzacji procesów obsługowych, z wykorzystaniem m.in. robotyzacji procesów biznesowych (RPA i UiPath), która przełoży się na terminową realizację kluczowych wskaźników w ramach realizowanych procesów,
Kontynuacja programu eKlient, którego celem jest wdrożenie nowych rozwiązań techniczno-organizacyjnych zwiększających poziom digitalizacji kontaktu z Klientem, rozwój nowoczesnych i niskokosztowych kanałów dotarcia do Klienta oraz jego obsługi, a także rozwój nowoczesnych kanałów obsługi i sprzedaży: zawieranie umów on-line, e-Wnioski, marketplace. Od początku lipca 2023 r. wdrożono chatboty i voiceboty. Program rozszerzono o projekt dotyczący aplikacji mobilnej, czyli oprogramowania ENEA do zainstalowania na urządzenia mobilne (smartfon lub tablet) odpowiadające na najważniejsze potrzeby informacyjne Klientów. Zgodnie z harmonogramem aplikacja ma być udostępniona Klientom w drugiej połowie 2024 r.,
Wdrożono możliwość zawierania nowych umów na podstawie formularzy elektronicznych (eFormularze) dla Klientów indywidualnych, których obiekt przyłączony jest do sieci dystrybucyjnej niskiego napięcia ENEA Operator i spełnia warunki kwalifikacji do grupy taryfowej G. eFormularze dostępne na stronie enea.pl i będą działać do czasu wdrożenia narzędzia dedykowanego zawieraniu umów on-line oraz Mojej Enei,
Kontynuacja prac w ramach projektu Dostosowania systemów obsługi klienta Grupy Kapitałowej ENEA do zmian Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii (CSIRE). Celem CSIRE jest uproszczenie modelu wymiany informacji między uczestnikami rynku energii. Podobnie jak inni uczestnicy, GK ENEA ma obowiązek dostosować swoją organizację, procesy oraz systemy IT do CSIRE do 1 lipca 2025 r.,
Dostosowanie organizacji i procesów biznesowych od 1 stycznia 2023 r. do wymagań regulacji wynikających z Ustawy z dnia 4 listopada 2022 r. o zmianie ustawy o prawach konsumenta , ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy Prawo prywatne międzynarodowe oraz Ustawa z dnia 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw (skrócenie czasu rozpatrywania reklamacji konsumentów do 14 dni),
Realizacja prac nad dostosowaniem organizacji i procesów biznesowych do Ustawy z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (wdrożenie streszczenia kluczowych postanowień umowy, rozpoczęcie prac nad spełnieniem nowych obowiązków informacyjnych, wdrożenie porównywarki ofert, wdrożenie
29
[IMAGE]
taryfy dynamicznej, wdrożenie odbiorcy aktywnego, wdrożenie zasad partnerskiego handlu energią oraz nowego modelu sprzedaży rezerwowej),
Wdrożono wymagania wynikające z Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z 9 września 2023 r. przyznającego odbiorcom w gospodarstwie domowym na każde PPE jednorazową obniżkę jako zmniejszenie rachunku za 2023 r. o kwotę 125,34 zł,
W związku w wejściem w życie ustaw dotyczących cen energii elektrycznej w roku 2023 oraz 2024 tj. Ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku oraz 2024 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej oraz Ustawy z dnia 27 października 2022 roku o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku oraz w 2024 roku oraz Ustawy z dnia 7 grudnia 2023 roku o zmianie ustaw w celu wsparcia odbiorców energii elektrycznej, paliw gazowych i ciepła oraz Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 9 września 2023 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu kształtowania i kalkulacji taryf oraz sposobu rozliczeń w obrocie energią elektryczną, Spółka realizuje działania w celu praktycznego wdrożenia mechanizmów cenowych wynikających z przedmiotowych regulacji prawnych,
Trwają prace nad wdrożeniem rozwiązań do komunikacji z Krajowym Systemem eFaktur (KSeF ) w zakresie systemów bilingowych ENEA. Rozwiązanie polega na wprowadzeniu faktur ustrukturyzowanych jako obligatoryjnego rozwiązania na mocy Ustawy z dnia 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw . Zgodnie z informacją Ministerstwa Finansów z dnia 19 stycznia 2024 r. pierwotny termin obowiązkowego wdrożenia KSeF planowany na dzień 1 lipca 2024 r. zostanie przesunięty. Aktualnie brak informacji o nowym terminie obligatoryjnego korzystania z KSeF,
Wdrożono system Enea Trade 24 służący do samodzielnego zarządzania przez klientów biznesowych zakupem energii w formule, w której ceny energii kształtowane w oparciu o indeksy giełdowe. Ta innowacyjna platforma internetowa pozwala Klientom na optymalizację kosztów zakupu energii i samodzielną realizację przyjętej strategii zakupowej. Oferta dostępu do Enea Trade 24 skierowana jest do obecnych oraz nowych Klientów biznesowych ENEA z całej Polski.
Obszar Handlu Hurtowego
Kontynuacja projektu Dostosowanie (adaptacja) spółek GK ENEA do zmian funkcjonowania Rynku Bilansującego w Polsce ,
Projekt Rozwój działalności w obszarze obrotu biomasą przez ENEA Trading sp. z o.o. obecnie w rewizji z uwagi na zmianę uwarunkowań.
3.5.3. Zawarte umowy
3.5.3.1. Umowy znaczące dla działalności GK ENEA
W 2023 r. spółki z GK ENEA nie zawierały umów znaczących, przy czym we wskazanym okresie zawarto:
Umowę nr 1-DB-2023 z dnia 19 stycznia 2023 r. pomiędzy ENEA Wytwarzanie a DB Cargo Polska S.A. na wykonanie usługi przewozu transportem kolejowym węgla energetycznego z kierunku śląskiego w łącznej ilości 1 000 000 ton w okresie od 19 stycznia 2023 r. do 18 stycznia 2024 r. lub do wyczerpania łącznego limitu ilości węgla energetycznego do przewozu określonego powyżej,
Umowę nr 1-CD-2024 z dnia 20 października 2023 r. pomiędzy ENEA Wytwarzanie a CD Cargo Poland Sp. z o.o. na wykonanie usługi przewozu transportem kolejowym węgla energetycznego z kierunku śląskiego w łącznej ilości 420 000 ton w okresie od 20 października 2023 r. do 19 października 2024 r. lub do wyczerpania łącznego limitu ilości węgla energetycznego do przewozu określonego powyżej,
Umowę nr 1-25-020-23 pomiędzy ENEA Elektrownia Połaniec a PKP CARGO S.A. na wykonanie usługi przewozu węgla energetycznego w ilości 1 000 000 ton z kierunku Jaszczów do ENEA Elektrownia Połaniec w terminie od 25 stycznia 2023 r. do dnia 24 kwietnia 2024 r.,
Umowę nr 1-25-021-23 pomiędzy ENEA Elektrownia Połaniec a PKP CARGO S.A. na wykonanie usługi przewozu węgla energetycznego w ilości 1 000 000 ton z kierunku Jaszczów dla ENEA Elektrownia Połaniec w terminie od 25 stycznia 2023 r. do dnia 24 kwietnia 2024 r.,
Umowę nr 1-25-050-23 pomiędzy ENEA Elektrownia Połaniec a PKP CARGO S.A. na wykonanie usługi przewozu węgla energetycznego w ilości 500 000 ton z kierunku śląskiego dla ENEA Elektrownia Połaniec w terminie od 21 lutego 2023 r. do dnia 20 lutego 2024 r.,
Umowę nr 6/P/PGG/2023/K pomiędzy ENEA Elektrownia Połaniec a Polską Grupą Górniczą S.A. na dostawę węgla energetycznego w okresie od 1 stycznia 2023 r. do dnia 31 grudnia 2023 r.,
30
[IMAGE]
Umowa nr 1-25-185-23, z dnia 6 listopada 2023 r., pomiędzy ENEA Elektrownia Połaniec a PKP CARGO S.A. na wykonanie usługi przewozu węgla energetycznego z kierunku śląskiego dla ENEA Elektrownia Połaniec, w ilości 500 000 ton w okresie od 8 listopada 2023 r. do 7 listopada 2024 r.,
Aneks nr 22 do Umowy Wieloletniej nr UW/LW/01/2012 pomiędzy ENEA Wytwarzanie a LW Bogdanka S.A, z dnia 29 grudnia 2023 r.,
Aneks nr 23 do Umowy Wieloletniej nr UW/LW/01/2012 pomiędzy ENEA Wytwarzanie a LW Bogdanka S.A., z dnia 29 grudnia 2023 r.,
Aneks nr 31 z dnia 29 grudnia 2023 r. do Umowy sprzedaży węgla energetycznego nr 3/W/2012 [LW 853/W/2012] zawarty pomiędzy ENEA Elektrownia Połaniec a LW Bogdanka S.A., zmieniający ilość roczną dla danego roku umowy,
Aneks nr 32 z dnia 29 grudnia 2023 r. do Umowy sprzedaży węgla energetycznego nr 3/W/2012 [LW 853/W/2012] zawarty pomiędzy ENEA Elektrownia Połaniec a LW Bogdanka S.A., zmieniający ilość roczną dla danego roku umowy oraz cenę węgla – termin obowiązywania umowy ramowej do 31 grudnia 2029 r.
3.5.3.2. Realizacja umów dotyczących działalności operacyjnej i finansowej
Data zawarcia
Strony umowy
Opis
23 stycznia 2012 r.
ENEA Wytwarzanie
LW Bogdanka S.A.
Umowa Wieloletnia nr UW/LW/01/2012 określa ogólne warunki dostaw węgla w latach 2017 – 2036
12 lipca 2012 r.
ENEA Elektrownia Połaniec
LW Bogdanka S.A.
Umowa Wieloletnia określa warunki dostaw węgla w latach 2013 2029
3.5.3.3. Umowy zawarte przez LW Bogdanka S.A. z podmiotami spoza GK ENEA
Data zawarcia
Strona umowy
Opis
8 stycznia 2009 r.
Zakłady Azotowe Puławy
Umowa Wieloletnia określa warunki dostaw węgla w latach 2009 2028
14 grudnia 2010 r.
Energa Elektrownie Ostrołęka
Umowa Wieloletnia określa warunki dostaw węgla w latach 2011 2027
3.5.3.4. Uzależnienie od dostawców lub odbiorców
Z uwagi na strukturę sprzedaży, nie występuje uzależnienie od jakiegokolwiek odbiorcy. W obszarze zaopatrzenia dostawy węgla w największym zakresie usługi te realizowane są przez spółkę zależną LW Bogdanka S.A.
3.5.3.5. Umowy ubezpieczenia
Umowy ubezpieczenia w GK ENEA zawierane zgodnie z Polityką Ubezpieczeniową GK ENEA . Dzięki wspólnej Polityce standardy ubezpieczeń oraz proces zawierania ubezpieczeń w GK ENEA ujednolicone. Ponadto, zakupy ochrony ubezpieczeniowej konsolidowane, uzyskując w ten sposób wymierne korzyści zarówno w zakresie ubezpieczeń (warunków ubezpieczeń), jak i ponoszonych kosztów. Zgodnie z Polityką, spółki transferują ryzyko poniesienia strat na skutek wystąpienia szkód w mieniu oraz roszczeń osób trzecich poprzez zawieranie ubezpieczeń z udziałem wiodących krajowych i globalnych brokerów ubezpieczeniowych, co do zasady w Towarzystwie Ubezpieczeń Wzajemnych Polskiego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, którego członkiem. Z uwagi na znaczną ekspozycję spółek GK ENEA na szkody i potencjalne roszczenia, nie można wykluczyć, że zawarte ubezpieczenia mogą nie zapewnić pełnego pokrycia potencjalnych strat.
3.5.3.6. Umowy zawarte pomiędzy akcjonariuszami jednostki dominującej
Spółce nie są znane umowy zawarte pomiędzy akcjonariuszami ENEA S.A.
3.5.3.7. Umowy o współpracy lub kooperacji
Aby wdrażać działania innowacyjne i realizować projekty badawczo-rozwojowe, ENEA S.A. oraz spółki z Grupy Kapitałowej ENEA współpracują z wieloma jednostkami badawczymi. W październiku 2023 r. ENEA S.A. oraz Politechnika Poznańska podpisały list intencyjny zakładający rozwój wspólnych projektów, w szczególności w obszarze kształcenia specjalistów w dziedzinie energetyki jądrowej, rozwoju technologii magazynowania energii, energetycznego wykorzystania wodoru, biometanu i amoniaku, niezależności energetycznej i energetyki obywatelskiej. W grudniu 2023 r. podpisano list intencyjny z hiszpańską Grupo Cobra, rozpoczynający współpracę na rzecz rozwoju projektów i technologii magazynowania energii. Jej celem jest analiza oraz zebranie doświadczeń umożliwiających uruchomienie projektu pilotażowego magazynu energii, współpracującego z dużą liczbą odnawialnych źródeł energii podłączonych do sieci dystrybucyjnej ENEA Operator. Ponadto, w lipcu 2023 r. ENEA Wytwarzanie i ENEA ELKOGAZ podpisały list intencyjny ws. powołania do życia Centralnej Doliny Wodorowej. Centralna Dolina Wodorowa to kompleksowy projekt, który obejmie całą ścieżkę produkcji i wykorzystania wodoru. Począwszy od budowy elektrolizerów, które przekształcą energię elektryczną w wodór, poprzez magazynowanie wodoru, a na jego wykorzystaniu do produkcji energii elektrycznej kończąc.
31
[IMAGE]
W styczniu 2024 r. ENEA S.A. i Volkswagen Poznań podpisały list intencyjny wyrażający wolę oraz chęć współpracy przy realizacji projektów OZE . Współpraca ma na celu uruchomienie w przyszłości projektów, które zapewnią rozwój wybranych technologii w zakresie odnawialnych źródeł energii i będą wspierać dążenia obydwu koncernów do pełnej neutralności klimatycznej.
ENEA Operator współpracuje z wymienionymi poniżej jednostkami badawczymi:
Uniwersytetem Zielonogórskim,
Instytutem Energetyki w Warszawie,
Instytutem Energetyki oddział Gdańsk,
Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie,
Politechniką Poznańską,
Siecią Badawczą Łukasiewicz – Instytutem Logistyki i Magazynowania,
Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym,
Politechniką Wrocławską,
Zachodniopomorskim Uniwersytetem Technologicznym w Szczecinie,
Uniwersytetem Szczecińskim,
Instytutem Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk.
ENEA Wytwarzanie współpracuje z wymienionymi poniżej jednostkami:
Politechniką Warszawską,
Towarzystwem Gospodarczym Polskie Elektrownie,
Siecią Badawczą Łukasiewicz - Instytut Metalurgii Żelaza,
Instytutem Energetyki w Warszawie,
Instytutem Rybactwa Śródlądowego im. St. Sakowicza,
Państwowym Instytutem Geologicznym – Państwowy Instytut Badawczy.
ENEA Elektrownia Połaniec współpracuje z wymienionymi poniżej jednostkami:
Towarzystwem Gospodarczym Polskie Elektrownie,
Świętokrzyskim Klastrem Energii w Staszowie,
Centralną Doliną Wodorową.
ENEA Ciepło we współpracy z Politechniką Białostocką realizowała w minionym roku obrotowym podpisane jeszcze w 2021 r. porozumienie w obszarze innowacji i badawczo-rozwojowym.
3.5.4. Źródła finansowania programu inwestycyjnego – emisje papierów wartościowych, obligacje i kredyty
ENEA S.A. finansuje program inwestycyjny wykorzystując nadwyżki finansowe z prowadzonej działalności gospodarczej oraz zadłużenie zewnętrzne. GK ENEA realizuje model finansowania inwestycji, w którym ENEA S.A. pozyskuje środki finansowe ze źródeł zewnętrznych i dystrybuuje je do spółek zależnych. W dalszych działaniach ENEA S.A. będzie koncentrować się na zapewnieniu odpowiedniej dywersyfikacji zewnętrznych źródeł finansowania dla inwestycji zaplanowanych w opublikowanej w grudniu 2021 r. Strategii Rozwoju Grupy Kapitałowej ENEA do 2030 roku z perspektywą 2040 roku , w celu optymalizowania wysokości kosztów i terminów spłaty zadłużenia.
W okresie 12 miesięcy, zakończonym 31 grudnia 2023 r., ENEA S.A. nie zawierała nowych umów programowych dotyczących emisji obligacji.
27 stycznia 2023 r., ENEA S.A. podpisała umowę finansowania z konsorcjum banków w skład, którego weszły: Polska Kasa Oszczędności Bank Polski S.A., Bank Gospodarstwa Krajowego, Bank Polska Kasa Opieki S.A., Alior Bank S.A. oraz Bank of China (Europe) S.A. oddział w Polsce. Spółka, na podstawie tej umowy pozyskała finansowanie w łącznej kwocie do 2 500 mln zł, w tym kredyt terminowy do kwoty 1 500 mln („Kredyt A”) oraz rewolwingowy kredyt odnawialny do kwoty 1 000 mln („Kredyt B”). Spółka może przeznaczać środki udostępnione w ramach Kredytu A na finansowanie i refinansowanie nakładów inwestycyjnych Grupy Kapitałowej Emitenta poniesionych w związku z budową, rozbudową, modernizacją lub utrzymaniem sieci dystrybucyjnej oraz nabyciem, rozwojem, rozbudową, finansowaniem, budową, modernizacją, konserwacją lub oddaniem do użytku jakichkolwiek odnawialnych źródeł energii. Natomiast środki z Kredytu B mogą zostać wykorzystywane przez Spółkę na finansowanie bieżącej działalności oraz kapitału obrotowego Grupy Kapitałowej Emitenta z wyłączeniem: finansowania budowy, nabycia oraz rozbudowy elektrowni opalanych węglem kamiennym, a także innej działalności związanej z węglem kamiennym, w tym: wydobyciem węgla kamiennego, obrotem węglem kamiennym i refinansowaniem jakiegokolwiek zadłużenia finansowego lub wydatków, które zostały poniesione w takim celu.
W dniu 22 grudnia 2023 r. Spółka zawarła z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI) umowę długoterminowego kredytu inwestycyjnego pn. ENEA Electricity Distribution II Finance Contract do kwoty 1 000 000 000 . 25 stycznia 2024 r. ENEA S.A.
32
[IMAGE]
podpisała z EBI kolejną umowę długoterminowego kredytu inwestycyjnego do kwoty 1 000 mln zł, co oznacza, że w okresie ostatnich dwunastu miesięcy łączna wartość nominalna umów finansowania zawartych z EBI osiągnęła kwotę 2 000 mln (Umowy EBI). Środki udostępniane w ramach tych umów zostaną przeznaczone na realizację zadań polegających na finansowaniu i refinansowaniu nakładów inwestycyjnych Grupy Kapitałowej Emitenta ponoszonych w celu realizacji programu inwestycyjnego związanego z rozwojem i modernizacją infrastruktury sieci dystrybucyjnej oraz jej integracją z odnawialnymi źródłami energii w latach 2023-2025. Umowy przewidują zaciąganie finansowania w walucie PLN lub EUR, a oprocentowanie danej transzy będzie obliczane w oparciu o zmienną stopę procentową odpowiednią dla danego okresu odsetkowego i danej waluty, powiększoną o marżę lub stałą stopę procentową. Okres dostępności środków wynosi 24 miesięcy od dnia zawarcia umów, a ostateczna data spłaty będzie przypadać w terminie do 18 lat od dnia wykorzystania ostatniej transzy. Finansowanie nie jest zabezpieczone.
3.5.4.1. Dostępne źródła finansowania zewnętrznego
Źródło zobowiązania
Przeznaczenie
Wartość emisji/umowy
Data wykupu/ostatecznej spłaty
Kwota zobowiązania na dzień bilansowy [nominalnie]
Wartość finansowania dostępna na dzień bilansowy
Dodatkowe informacje
1 000 mln zł
luty 2020 r.
-
500 mln zł
wrzesień 2021 r.
-
1 000 mln zł
czerwiec 2024 r.
1 000 mln zł
Umowa Programowa dotycząca Programu Emisji Obligacji do kwoty 5 000 mln zł
Wydatki inwestycyjne oraz bieżąca działalność podmiotów z GK ENEA
1 000 mln zł
czerwiec 2024 r.
1 000 mln zł
3 000 mln zł
Program rynkowy niegwarantowany
Umowa Kredytowa z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym do kwoty 1 000 mln zł
Finansowanie rozwoju i modernizacji infrastruktury sieci dystrybucyjnej GK ENEA
1 000 mln zł
marzec 2042 r.
-
1 000 mln zł
Kredyt inwestycyjny
Do dnia bilansowego w ramach Umowy Programowej dotyczącej Programu Emisji Obligacji do kwoty 5 000 000 000 PLN (dalej: Umowa Programowa ), ENEA S.A. wyemitowała obligacje o łącznej wartości 3 500 mln zł, z czego 1 500 mln zostało już wykupione w terminach określonych w warunkach emisji obligacji. Oznacza to, że możliwe jest wyemitowanie, w ramach Umowy Programowej , obligacji do kwoty 3 000 mln z zastrzeżeniem, że cel finansowania będzie powiązany ze zrównoważonym rozwojem lub transformacją w kierunku działalności zeroemisyjnej z jednoczesnym zakazem przeznaczania środków pozyskanych z emisji obligacji na finansowanie lub refinansowanie inwestycji w aktywa węglowe oraz z uwzględnieniem aktualnej sytuacji rynkowej i apetytu potencjalnych obligatariuszy.
Po spełnieniu warunków zawieszających wynikających z umowy ENEA Electricity Distribution II Finance Contract do kwoty 1 000 000 000 zawartej w dniu 22 grudnia 2023 r. z EBI, Spółka będzie mogła wykorzystywać przyznane finansowanie w celu realizacji zadań inwestycyjnych w obszarze Dystrybucji.
33
[IMAGE]
3.5.4.2. Wykorzystanie źródeł finansowania zewnętrznego
Poniżej zamieszczono wykorzystanie umów kredytowych oraz programów emisji obligacji, z tytułu których ENEA S.A. posiadała zobowiązania na 31 grudnia 2023 r.
Dodatkowo, poza wymienionymi poniżej kredytami i obligacjami, ENEA S.A. posiada krótkoterminowe kredyty obrotowe, które mogą być przeznaczone na finansowanie działalności bieżącej. Szczegółowe informacje ujęte zostały w nocie 30 w Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym Grupy Kapitałowej ENEA za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2023 r.
Źródło zobowiązania
Przeznaczenie
Wartość umowna
Ostateczna data wykupu/spłaty
Kwota zobowiązania na dzień bilansowy [nominalnie]
Dodatkowe informacje
do 1 000 mln zł
grudzień 2026 r.
480 mln zł
Umowa Programowa dotycząca Programu Emisji Obligacji
Finansowanie bieżącej działalności oraz potrzeb inwestycyjnych
do 700 mln zł
wrzesień 2027 r.
304 mln zł
gwarant emisji: Bank Gospodarstwa Krajowego finansowanie niezabezpieczone
do 950 mln zł
wrzesień 2028 r.
382 mln zł
do 475 mln zł
czerwiec 2030 r.
255 mln zł
Umowy Kredytowe z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym
Finansowanie wieloletniego planu inwestycyjnego dotyczącego modernizacji i rozbudowy sieci energetycznych ENEA Operator
do 946 mln zł
wrzesień 2032 r.
645 mln zł
finansowanie niezabezpieczone
Finansowanie i refinansowanie nakładów inwestycyjnych w segmencie Dystrybucji i wytwarzania odnawialnych źródeł energii
1 500 mln zł
styczeń 2028 r.
1 500 mln zł
finansowanie konsorcjalne, kredyt inwestycyjny, finansowanie niezabezpieczone
Umowa kredytów z konsorcjum banków do łącznej kwoty 2 500 mln zł
Finansowanie bieżącej działalności oraz kapitału obrotowego
1 000 mln zł
styczeń 2028 r.
1 000 mln zł
finansowanie konsorcjalne, kredyt rewolwingowy, finansowanie niezabezpieczone
[IMAGE]
3.5.4.3. Dystrybucja środków pieniężnych - programy emisji obligacji spółek zależnych
GK ENEA przyjęła model finansowania inwestycji, prowadzonych przez spółki zależne od ENEA S.A., poprzez finansowanie wewnątrzgrupowe. ENEA S.A. pozyskuje na rynku finansowym długoterminowe środki pieniężne, poprzez zaciąganie kredytów lub emisję obligacji, które następnie dystrybuuje wewnątrz GK ENEA.
Aktualnie ENEA S.A. w obszarze Dystrybucji ma zawarte wewnątrzgrupowe programy emisji obligacji o łącznej wartości 2 371 mln zł. Programy te w całości wykorzystane i wykupywane w ratach. Na dzień 31 grudnia 2023 r. łączne nominalne zaangażowanie z tytułu objętych przez ENEA S.A. obligacji wyemitowanych w ramach wymienionych programów wyniosło 1 282 mln zł.
Spółka
Źródło zobowiązania
Data zawarcia
Wartość umowna
Zobowiązanie na dzień bilansowy (nominalnie)
Ostateczna data wykupu/spłaty
Dodatkowe informacje
Umowa Programowa dotycząca Programu Emisji Obligacji
czerwiec 2013 r.
1 425 mln zł
637 mln zł
Uzależniona od terminów emisji serii obligacji, jednak nie później niż czerwiec 2030 r.
Program w całości wykorzystany.
Oprocentowanie obligacji w zależności od serii jest oparte na stałej lub zmiennej stopie procentowej. Spłata w półrocznych ratach kapitałowych począwszy od czerwca 2017 r.
ENEA Operator
Wykonawcza umowa Programu Emisji Obligacji
lipiec 2015 r.
946 mln zł
645 mln zł
Uzależniona od terminów emisji serii obligacji, jednak nie później niż wrzesień 2032 r.
Program w całości wykorzystany.
Oprocentowanie obligacji jest oparte na zmiennej stopie procentowej. Spłata w półrocznych ratach począwszy od grudnia 2018 r.
34
[IMAGE]
3.5.4.4. Kredyty i pożyczki zaciągnięte przez spółki GK ENEA
Łączna suma zewnętrznego zadłużenia nominalnego z tytułu zaciągniętych kredytów i pożyczek przez spółki z GK ENEA (z wyłączeniem ENEA S.A.) na 31 grudnia 2023 r. wyniosła 113 879 tys. zł. W 2023 r. spółki z GK ENEA nie wypowiadały umów kredytów oraz pożyczek.
Data początkowa
Ostateczny termin spłaty
Spółka
Rodzaj finansowania
Wartość umowy [tys. zł]
Kwota zaciągniętej pożyczki w 2023 r. [tys. zł]
Oprocentowanie
Zadłużenie z tyt. pożyczki na 31 grudnia 2023 r. [tys. zł]
październik 2013 r.
wrzesień 2028 r.
PEC Oborniki
pożyczka WFOŚiGW
3 500
0
Stawka bazowa + marża
829
kwiecień 2016 r.
grudzień 2026 r.
ENEA Ciepło
pożyczka NFOŚiGW
60 075
0
Stawka bazowa + marża
21 203
czerwiec 2014 r.
lipiec 2024 r.
Łęczyńska Energetyka
pożyczka WFOŚiGW
26 580
0
Stawka bazowa + marża
1 786
kwiecień 2020 r.
maj 2027 r.
ENEA Operator
pożyczka WFOŚiGW
1 429
0
Stawka bazowa + marża
614
grudzień 2018 r.
wrzesień 2024 r.
ENEA Elektrownia Połaniec
pożyczka NFOŚiGW
3 150
0
brak
788
maj 2022 r.
październik 2033 r.
PV Genowefa
kredyt inwestycyjny/kredyt VAT
112 676
90 771 1
Stawka bazowa + marża
88 660
1 W związku z przejęciem przez ENEA S.A. we wrześniu 2023 r. spółki PV Genowefa, kwota 90 771 tys. zł, wskazana w kolumnie Kwota zaciągniętej pożyczki w 2023 r. [tys. zł] obejmuje zarówno transze kredytu inwestycyjnego uruchomione przed przejęciem jak i nowe uruchomienia dokonane w 2023 r. po przejęciu spółki PV Genowefa przez ENEA S.A.
3.5.4.5. Pożyczki udzielone przez ENEA S.A.
23 grudnia 2022 r. ENEA S.A. i ENERGA S.A. zawarły ze spółką Elektrownia Ostrołęka Aneks nr 6 do umowy pożyczki z 23 grudnia 2019 r. w kwocie do 340 000 tys. oraz Aneks nr 11 do umowy pożyczki z 17 lipca 2019 r. w kwocie do 58 000 tys. zł. Zgodnie z postanowieniami Aneksu nr 6 termin jednorazowej spłaty przez spółkę Elektrownia Ostrołęka pożyczki wraz z należnymi odsetkami został prolongowany do 28 lutego 2023 r., przy czym strony założyły, że 11 stycznia 2023 r. dokonana zostanie częściowa spłata kapitału z umowy pożyczki na rzecz każdego z pożyczkodawców. Zgodnie z postanowieniami Aneksu nr 11 termin jednorazowej spłaty przez spółkę Elektrownia Ostrołęka pożyczki wraz z należnymi odsetkami został prolongowany do 11 stycznia 2023 r.
28 lutego 2023 r. ENEA S.A. i ENERGA S.A. zawarły ze spółką Elektrownia Ostrołęka Aneks nr 7 do umowy pożyczki z 23 grudnia 2019 r. w kwocie do 340 000 tys. zł. Zgodnie z postanowieniami Aneksu nr 7 termin jednorazowej spłaty przez spółkę Elektrownia Ostrołęka pożyczki wraz z należnymi odsetkami został prolongowany do 28 kwietnia 2023 r. W tym samym dniu została zawarta pomiędzy ENEA S.A. a Elektrownia Ostrołęka umowa potrącenia wierzytelności, tj. wierzytelności ENEA S.A. wobec Elektrownia Ostrołęka z tytułu udzielonej pożyczki w ramach umowy pożyczki zawartej w grudniu 2019 r. o wartości 170 000 tys. (z późniejszymi zmianami) powiększonej o należne odsetki o łącznej wartości wierzytelności wynoszącej 202 657 tys. oraz wierzytelności Elektrownia Ostrołęka wobec ENEA S.A. z tytułu zaciągniętego zobowiązania do pokrycia 1 udziału wkładem pieniężnym w wysokości 202 657 tys. w podwyższonym kapitale zakładowym spółki. Zgodnie z powyższą umową potrącenia, ww. wierzytelności umorzyły się wzajemnie w całości, a tym samym umowa pożyczki z 23 grudnia 2019 r. (wraz z późniejszymi zmianami) wygasła z dniem 28 kwietnia 2023 r.
W okresie 12 miesięcy, zakończonym 31 grudnia 2023 r. ENEA S.A. zawarła ze spółkami GK ENEA oraz innymi spółkami, w których posiada udziały, następujące umowy:
1. umowa pożyczki z ENEA Operator zawarta w czerwcu 2023 r. na kwotę 1 500 000 tys. zł, środki w ramach umowy zostały w całości wykorzystane,
2. umowa pożyczki z ENEA ELKOGAZ zawarta w lipcu 2023 r. na kwotę 20 000 tys. zł, środki w ramach umowy zostały w całości wykorzystane,
3. umowa pożyczki z PRO-WIND zawarta w sierpniu 2023 r. na kwotę 17 500 tys. zł, w ramach umowy uruchomiono środki w kwocie 16 743 tys. zł,
4. umowa pożyczki z ENEA Nowa Energia zawarta w grudniu 2023 r. na kwotę 200 000 tys. zł, w ramach umowy uruchomiono środki w kwocie 50 000 tys. zł,
35
[IMAGE]
5. umowa pożyczki odnawialnej z ENEA Trading zawarta 27 marca 2023 r. z terminem spłaty do 29 czerwca 2023 r. na kwotę 100 000 tys. EUR przeznaczona na poczet wnoszenia depozytów zabezpieczających w związku z posiadanymi pozycjami zakupowymi uprawnień do emisji gazów cieplarnianych,
6. umowa pożyczki odnawialnej z ENEA Trading zawarta 3 sierpnia 2023 r. z terminem spłaty do 28 grudnia 2023 r. na kwotę 100 000 tys. EUR przeznaczona na poczet wnoszenia depozytów zabezpieczających w związku z posiadanymi pozycjami zakupowymi uprawnień do emisji gazów cieplarnianych.
Po dniu bilansowym, tj. w styczniu 2024 r. spółka PRO-WIND uruchomiła pozostałą kwotę pożyczki z umowy na 17 500 tys. zł, tym samym wykorzystując całą dostępną kwotę pożyczki.
Ponadto, w 2023 r. ENEA S.A. zawarła ze spółkami GK ENEA następujące aneksy do umów pożyczek:
1. aneks do umowy pożyczki z ENEA Operator z dnia 13 września 2022 r., który zwiększył kwotę pożyczki z 750 452 tys. zł do kwoty 758 562 tys. zł,
2. aneks do umowy pożyczki z ENEA Wytwarzanie z dnia 30 stycznia 2020 r., na mocy którego wydłużony został termin spłaty pożyczki do grudnia 2026 r.,
3. aneks do umowy pożyczki z ENEA Elektrownia Połaniec z dnia 28 lutego 2020 r., na mocy którego wydłużony został termin spłaty pożyczki do grudnia 2026 r.,
4. aneks do umowy pożyczki z ENEA Trading z dnia 27 grudnia 2023 r., na mocy którego wydłużony został termin spłaty pożyczki do 27 grudnia 2024 r.
W związku z dokonanymi w 2023 r. akwizycjami spółek PV Genowefa i PRO-WIND, na mocy umów subrogacji ENEA S.A. wstąpiła w prawa wierzyciela wobec tych spółek z tytułu pożyczek wewnątrzgrupowych na łączną kwotę 28 069 tys. zł.
Stan zadłużenia nominalnego spółek wobec ENEA S.A. na 31 grudnia 2023 r. wynosił łącznie 6 813 197 tys. zł, szczegółowe informacje nt. obowiązujących w 2023 r. umów pożyczek prezentuje poniższa tabela:
Data początkowa
Ostateczny termin spłaty
Spółka
Wartość umów/ umowy [tys. zł]
Kwota zaciągniętej pożyczki w 2023 r. [tys. zł]
Oprocentowanie
Zadłużenie z tyt. pożyczki na 31 grudnia 2023 r. [tys. zł]
marzec 2020 r.
lipiec 2028 r.
ENEA Operator
4 848 562
1 730 235
Stawka bazowa + marża
4 408 562
wrzesień 2019 r.
kwiecień 2023 r.
Elektrownia Ostrołęka
199 000
0
Stałe
0
styczeń 2020 r.
grudzień 2026 r.
ENEA Wytwarzanie
2 200 000
0
Stawka bazowa + marża
1 782 034
luty 2020 r.
grudzień 2026 r.
ENEA Elektrownia Połaniec
500 000
0
Stawka bazowa + marża
500 000
czerwiec 2021 r.
grudzień 2031 r.
MEC Piła
15 000
0
Stawka bazowa + marża
7 789
lipiec 2023 r.
czerwiec 2028 r.
ENEA ELKOGAZ
20 000
20 000
Stawka bazowa + marża
20 000
sierpień 2023 r.
czerwiec 2039 r.
PRO-WIND
20 149
19 392
Stawka bazowa + marża, stałe
19 392 1
wrzesień 2023 r.
styczeń 2027 r.
PV Genowefa
25 420
25 420
Stałe
25 420 2
grudzień 2023 r.
grudzień 2034 r.
ENEA Nowa Energia
200 000
50 000
Stawka bazowa + marża
50 000
1 W sierpniu 2023 r. ENEA S.A. udzieliła pożyczki PRO-WIND na kwotę 17 500 tys. oraz na podstawie umów subrogacji wstąpiła w prawa i obowiązki wierzyciela wobec PRO-WIND dla 10 umów pożyczek na łączną kwotę 2 649 tys. zł.
2 We wrześniu 2023 r. ENEA S.A., na podstawie umów subrogacji wstąpiła w prawa i obowiązki wierzyciela wobec PV Genowefa dla 4 umów pożyczek na łączną kwotę 25 420 tys. zł.
3.5.4.6. Udzielone i otrzymane poręczenia
W 2023 r. ENEA S.A. udzieliła poręczeń i gwarancji korporacyjnych zgodnie z poniższą tabelą. Łączna wartość pozycji pozabilansowych z tytułu udzielonych przez ENEA S.A. poręczeń oraz gwarancji korporacyjnych na dzień 31 grudnia 2023 r. wynosiła 8 720 mln zł.
W tabeli poniżej przedstawiono najistotniejsze kwotowo gwarancje korporacyjne lub poręczenia, które zostały udzielone w 2023 r. (próg istotności > 5 mln zł):
Data udzielenia zabezpieczenia
Data obowiązywania zabezpieczenia
Podmiot na rzecz którego udzielono zabezpieczenia
Cel zawarcia umowy
Forma zabezpieczenia
Udzielona kwota zabezpieczenia
31 styczeń 2023 r.
na czas nieokreślony
Goldman Sachs Paris
zabezpieczenie zobowiązań ENEA Trading
w ramach zawartego Porozumienia z dnia 30 stycznia 2023 r.
170 000 tys. EUR
6 październik 2023 r.
31 lipiec 2026 r.
OX2 Construction AB
zabezpieczenie zobowiązań Farma Wiatrowa Bejsce
w ramach zawartego Porozumienia z dnia 5 października 2023 r.
42 656 tys. EUR
17 październik 2023 r.
30 czerwiec 2027 r.
PKO BP S.A.
zabezpieczenie zobowiązań ENEA Power&Gas Trading
w ramach zawartego Porozumienia z dnia 17 października 2023 r.
200 000 tys. zł
36
[IMAGE]
3.5.4.7. Udzielone gwarancje
Łączna wartość pozycji pozabilansowych z tytułu udzielonych na zlecenie ENEA S.A. gwarancji bankowych na dzień 31 grudnia 2023 r. wynosiła 143 487 tys. zł.
W tabeli poniżej przedstawiono najistotniejsze kwotowo gwarancje bankowe, udzielone na zlecenie ENEA S.A. w 2023 r. w ramach zawartych umów na gwarancje bankowe (próg istotności > 5 mln zł):
3.5.4.8. Transakcje zabezpieczające ryzyko stopy procentowej
W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2023 r. ENEA S.A. nie zawierała transakcji zabezpieczających ryzyko stopy procentowej (IRS). Łączna wartość ekspozycji dotycząca obligacji i kredytów zabezpieczona transakcjami IRS na 31 grudnia 2023 r. wyniosła 2 971 647 tys. zł. Ponadto, ENEA S.A. posiada kredyty zaciągnięte na stałej stopie procentowej o łącznej wartości 367 314 tys. zł. Zawarte transakcje wpływają w istotny sposób na przewidywalność strumieni wydatków i kosztów finansowych. Spółka prezentuje wycenę tych instrumentów w pozycji: Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej. Instrumenty pochodne traktowane, jako zabezpieczenie przepływów, w związku z czym ujmowane i rozliczane w księgach z zastosowaniem zasad dotyczących rachunkowości zabezpieczeń.
Na 31 grudnia 2023 r. aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej, dotyczące wyceny IRS, wyniosły 76 837 tys. (na 31 grudnia 2022 r. zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej, dotyczące wyceny IRS, wyniosły 252 902 tys. zł).
3.5.4.9. Transakcje z podmiotami powiązanymi
W okresie 2023 r. ENEA S.A. oraz jednostki od niej zależne nie zawierały z podmiotami powiązanymi transakcji na warunkach nierynkowych. Informacje o transakcjach z podmiotami powiązanymi, zawartych przez ENEA S.A. lub jednostkę od niej zależną, znajdują się w nocie 39 w Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym Grupy Kapitałowej ENEA za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2023 r.
3.5.4.10. Podział zysku za 2022 r.
W czerwcu 2023 r. Zwyczajne Walne Zgromadzenie ENEA S.A. podjęło uchwałę w sprawie przeznaczenia wypracowanego przez ENEA S.A. zysku netto za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2022 r. w kwocie 2 448 024 tys. na zwiększenie kapitału rezerwowego celem realizacji zaplanowanych inwestycji.
3.5.4.11. Ocena możliwości realizacji zamierzeń inwestycyjnych
Zgodnie z przyjętym modelem finansowania ENEA S.A. w celu zapewnienia finansowania potrzeb inwestycyjnych oraz bieżącej działalności GK ENEA zawiera z zewnętrznymi instytucjami finansowymi umowy dotyczące programów emisji obligacji i/lub umowy kredytowe. W dalszych działaniach ENEA S.A. będzie się koncentrować na zapewnieniu odpowiedniej dywersyfikacji zewnętrznych źródeł finansowania dla inwestycji zaplanowanych w Strategii Rozwoju Grupy Kapitałowej ENEA do 2030 roku z perspektywą 2040 roku, ze szczególnym uwzględnieniem segmentu Dystrybucji i OZE. Jednocześnie, mając na uwadze bardzo ograniczone możliwości pozyskania finansowania na działalność spółek wytwórczych, GK ENEA będzie podejmować działania mające na celu wydzielenie ze swoich struktur aktywów związanych z wytwarzaniem energii elektrycznej w konwencjonalnych jednostkach węglowych.
W celu efektywnego wykorzystania środków oraz uzyskania satysfakcjonującej stopy zwrotu z kapitałów własnych, Spółka zamierza korzystać z efektu dźwigni finansowej i w finansowaniu szeregu działań inwestycyjnych, w szczególności w zakresie ewentualnych akwizycji, wspomagać się finansowaniem dłużnym.
Data udzielenia zabezpieczenia
Data obowiązywania zabezpieczenia
Podmiot na rzecz którego udzielono zabezpieczenia
Cel zawarcia umowy
Forma zabezpieczenia
Udzielona kwota zabezpieczenia
[tys. zł]
2 kwiecień 2023 r
2 kwiecień 2025 r.
ELTEL Networks Energetyka S.A.
Gwarancja zapłaty
w ramach linii gwarancyjnej do kwoty 110 000 tys. zł
25 929
11 lipca 2023 r.
31 grudzień 2024 r.
Polskie Sieci Energetyczne S.A.
Gwarancja zapłaty
w ramach linii gwarancyjnej do kwoty 110 000 tys. zł
40 000
37
[IMAGE]
4. Zarządzanie ryzykiem
Grupa ENEA w każdym segmencie prowadzonej działalności narażona jest na ryzyka. Ich materializacja może w istotny, niekorzystny sposób wpłynąć na ciągłość działania poszczególnych spółek Grupy, ich sytuację finansową oraz zdolność do realizacji wytyczonych celów strategicznych.
Świadomość tych zagrożeń wymaga utrzymania, wykorzystania i ciągłego udoskonalania sformalizowanego i zintegrowanego systemu zarządzania ryzykiem (ERM). Jego ramy określa obowiązująca Polityka Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym w Grupie ENEA. System ERM bazuje na kompleksowym ujęciu przedmiotu zarządzania ryzykiem, określeniu zasad identyfikacji i oceny ryzyk. Na tej podstawie następuje wybór ryzyk korporacyjnych, przygotowanie działań mitygujących, a także monitorowanie ekspozycji i wdrożenia działań. W przypadku części ryzyk, takich jak ryzyko kredytowe, płynności, walutowe, stopy procentowej oraz towarowe, a także w przypadku ryzyk projektowych, naruszenia ochrony danych osobowych, ryzyk cybernetycznych, sformalizowane podejście do zarządzania ryzykiem lub oceny ryzyka przybiera formę dedykowanych polityk, metodyk lub procedur.
Istotnym elementem modelu funkcjonującego w Grupie ENEA jest także system zarządzania ciągłością działania, który ma na celu identyfikację procesów krytycznych dla działalności kluczowych spółek Grupy ENEA i wdrożenie takich działań i procedur, które ograniczą ryzyko ich przerwania i zapewnią ich ciągłość w sytuacji awaryjnej. Ryzyka, których materializacja może zagrażać ciągłości działania procesów krytycznych identyfikowane i zarządzane są w ramach procesu zarządzania ryzykiem korporacyjnym.
Przyjęte zasady zarządzania ryzykiem wyznaczone zgodnie z najwyższymi standardami zarządczymi i najlepszymi praktykami rynkowymi w tej dziedzinie. Grupa do realizacji procesów zarządzania ryzykiem wykorzystuje dostępne systemy IT.
4.1. Model zarządczy
Koncepcję organizacji zarządzania ryzykiem w Grupie ENEA oparto o model zakładający koordynację procesów zarządzania ryzykiem w Grupie ENEA przez ENEA S.A. Charakterystyczne cechy tego modelu to ponadto:
kluczowe spółki Grupy ENEA zarządzają ryzykiem na podstawie jednolitych standardów określonych w politykach, metodykach i procedurach,
w zakresie ryzyk finansowych kluczowe spółki zarządzają operacyjnie ryzykiem w ramach przyznanych limitów,
kluczowe spółki Grupy ENEA przekazują cyklicznie informacje do ENEA S.A. oraz Komitetu Ryzyka Grupy ENEA w zakresie realizowanych działań w obszarze zarządzania ryzykiem.
4
4
8
12
16
Ryzyko krytyczne
3
3
6
9
12
Ryzyko
kluczowe
2
2
4
6
8
Ryzyko średnie
Prawdopodobieństwo
1
1
2
3
4
Ryzyko niskie
Maksymalny skutek
1
2
3
4
[IMAGE]
38
[IMAGE]
4.2. Ocena ryzyk
Każde ryzyko uwzględnione w rejestrze ryzyk spółki podlega ocenie pod kątem prawdopodobieństwa wystąpienia i potencjalnych skutków w wymiarze finansowym, reputacyjnym, mającym wpływ na zdrowie i bezpieczeństwo oraz mającym wpływ na środowisko naturalne. Na podstawie oceny, ryzyko otrzymuje rating i przydzielane jest do jednej z czterech kategorii. W zależności od kategorii określany jest zakres planu postępowania z ryzykiem i częstotliwość monitorowania (raz na miesiąc lub raz na kwartał).
4.3. Proces zarządzania ryzykiem
Proces zarządzania ryzykiem w Grupie ENEA jest procesem wieloetapowym, angażującym wszystkie istotne jednostki organizacyjne spółek Grupy.
Identyfikacja i ocena nowych ryzyk
Monitorowanie istniejących ryzyk
Raportowanie ryzyk
Identyfikacja potencjalnych ryzyk dotyczących bieżącej działalności operacyjnej spółek oraz zagrażających osiągnięciu celów strategicznych GK ENEA i realizacji projektów wynikających ze strategii obszarowych, a następnie ich ocena zgodnie z metodyką ERM. Określenie planu postępowania z ryzykiem, w szczególności działań mitygujących przez właścicieli ryzyk.
Właściciele ryzyk monitorują na bieżąco efekty podejmowanych działań mitygujących, zgłaszają zdarzenia operacyjne oraz cyklicznie oceniają ryzyka.
Menadżer ryzyka weryfikuje informacje dotyczące ryzyk, przekazuje odpowiednim interesariuszom oraz aktualizuje rejestr ryzyk spółki.
Okresowe raportowanie na poziomie spółki przez Menadżera ryzyka do Zarządu spółki oraz do Menadżera ryzyka Grupy ENEA.
Okresowe raportowanie na poziomie Grupy ENEA przez Menadżera ryzyka Grupy ENEA do Komitetu Ryzyka Grupy ENEA.
W procesie identyfikacji uwzględniane także ryzyka niefinansowe, które mogą mieć znaczący negatywny wpływ na zagadnienia społeczne, pracownicze, środowiskowe i przeciwdziałania korupcji. Ich szczegółowy opis znajduje się w Oświadczeniu na temat informacji niefinansowych w dalszej części niniejszego sprawozdania.
Poniżej przedstawiono informację o istotnych ryzykach, na które w 2023 r. była narażona Grupa ENEA wraz z kluczowymi działaniami mitygujacymi .
Lp.
Istotne ryzyka, na które narażona była Grupa ENEA w określonych kategoriach
Działania mitygujące
1
Ryzyko przegrania toczących się spraw sądowych
udzielanie pełnomocnictw profesjonalnym pełnomocnikom
tworzenie/aktualizacja rezerw na rzecz przyszłych potencjalnych strat
2
Ryzyko luki pokoleniowej oraz utraty kompetencji
organizowanie programów płatnych staży i praktyk, współpraca ze szkołami patronackimi
zapewnienie transparentnego, konkurencyjnego i motywacyjnego systemu wynagrodzeń
działania z zakresu employer branding mające na celu pozyskanie najlepszych kandydatów do pracy, w tym działania adresowane do studentów i absolwentów
3
Ryzyko niekorzystnego klimatu społecznego
aktywny, regularny dialog ze stroną społeczną
właściwy dobór środków przekazu komunikacji wewnętrznej
4
Ryzyko naruszenia ochrony danych osobowych
przeprowadzanie kampanii informacyjnej wśród pracowników w tym szkoleń wstępnych i okresowych dotyczących ochrony danych osobowych
zabezpieczenie systemów przetwarzających dane osobowe poprzez zabezpieczenia systemowe (wymuszanie zmiany haseł, firewall, programy antywirusowe)
usprawnienie procesów na podstawie zidentyfikowanych incydentów
okresowe przeglądy systemów przetwarzających dane osobowe i ich ocena pod względem zapewnienia bezpieczeństwa
5
Ryzyko niewłaściwego zarządzania informacją w sytuacji kryzysowej
utrzymywanie sprawnych kanałów komunikacji z kluczowymi jednostkami biznesowymi
stosowanie w sytuacjach kryzysowych procedur komunikacji mitygujących ryzyko przekazywania informacji niepełnych lub z opóźnieniem
cykliczne warsztaty antykryzysowe
6
Ryzyko naruszenia umów o finansowanie
monitorowanie kowenantów bankowych w GK ENEA
agregowanie informacji na temat wystąpienia lub braku zdarzeń mogących skutkować naruszeniem kowenantów z umów finansowania
7
Ryzyko pogorszenia ratingu
bieżące konsultacje z agencją ratingową
8
Ryzyko utraty płynności finansowej
planowanie przepływów pieniężnych w horyzoncie bieżącym i strategicznym
realizacja strategii finansowania GK ENEA
9
Ryzyko wahania stóp procentowych
bieżący monitoring ekspozycji oraz narażenia na ryzyko niekorzystnych zmian stóp procentowych z uwzględnieniem aktualnych limitów wyznaczonych dla tego ryzyka
10
Ryzyko wolumetryczne związane z zabezpieczeniem otwartej pozycji energii elektrycznej
prognozowanie i monitorowanie wolumenów na portfelach hedgingowych oraz bieżąca analiza czynników wpływających na proces zabezpieczania tych portfeli
11
Ryzyko zmienności cen towarów na rynku terminowym, rynku SPOT i Rynku Bilansującym
ciągła analiza rynku paliwowo-energetycznego
doskonalenie metod i narzędzi optymalizacji portfeli towarowych
utrzymywanie i rozwój kompetencji do zarządzania ryzykiem towarowym
[IMAGE]
[IMAGE]
[IMAGE]
[IMAGE]
[IMAGE]
39
[IMAGE]
Lp.
Istotne ryzyka, na które narażona była Grupa ENEA w określonych kategoriach
Działania mitygujące
12
Ryzyko poniesienia strat z tytułu niewywiązania się kontrahentów ze zobowiązań umownych (w tym ryzyko kredytowe)
prowadzenie usystematyzowanych działań w obszarze zarządzania ryzykiem kredytowym i windykacji
13
Ryzyko niekorzystnego otoczenia rynku ubezpieczeniowego
prowadzenie dialogu z rynkiem ubezpieczeniowym i reasekuracyjnym
14
Ryzyko naruszenia giełdowych obowiązków informacyjnych
bieżąca weryfikacja informacji i zdarzeń pod kątem obowiązków informacyjnych
15
Ryzyko nieprzewidzianego wzrostu kosztów nabycia energii elektrycznej oraz obniżenia przychodów z powodu otoczenia regulacyjnego
monitoring projektów zmian regulacyjnych wpływających na zakładane i planowane poziomy marż
prognozowanie potencjalnych skutków zmian regulacyjnych w planowanym wyniku finansowym spółki
16
Ryzyko powstania roszczeń ze strony wykonawców realizujących inwestycje sieciowe, wynikające ze wzrostu kosztów realizacji inwestycji
negocjacje z wykonawcami w zakresie zawarcia porozumień
bieżące analizy dotyczące wzrostu cen materiałów, towarów, usług i kosztów pracy
17
Ryzyko przerw i szkód w wyniku wystąpienia ekstremalnych zjawisk atmosferycznych
prowadzenie oględzin, przeglądów i zabiegów eksploatacyjnych
usuwanie skutków awarii i usterek na liniach i urządzeniach elektroenergetycznych
realizacja zadań inwestycyjnych związanych z odtworzeniem majątku sieciowego
18
Ryzyko utraty ciągłości działania środowisk i infrastruktury teleinformatycznej
prowadzenie przeglądów infrastruktury teleinformatycznej
optymalizacja wykorzystywanych zasobów
19
Ryzyko naruszenia bezpieczeństwa teleinformatycznego
bieżąca analiza bezpieczeństwa teleinformatycznego i reagowanie na incydenty bezpieczeństwa teleinformatycznego
przeprowadzanie kampanii informacyjnej wśród pracowników dotyczącej zasad bezpieczeństwa teleinformatycznego
przeprowadzenie testów wdrażanych systemów
20
Ryzyko utraty dostępności systemów bilingowych
zapewnienie wydajności i jakości infrastruktury oraz jej monitoring
tworzenie kopii bezpieczeństwa
21
Ryzyko wystąpienia błędów związanych z raportowaniem OSD na rynek bilansujący
cykliczne monitorowanie zabezpieczenia na Rynku Bilansującym
22
Ryzyko wystąpienia opóźnień i błędów w fakturowaniu
analiza nierozliczonych PPE, poprawności umów, cenników
komunikacja z Klientami, OSD, obszarem automatyzacji
współpraca w zakresie zmian w systemach obsługowych
23
Ryzyko pogorszenia się wartości wskaźnika niezawodności pracy sieci
utrzymanie wysokiej jakości przeglądów eksploatacyjnych i zabiegów prewencyjnych na sieci
24
Ryzyko ubytków mocy spowodowanych warunkami hydrologicznymi
analiza możliwość wdrożenia alternatywnego rozwiązania technologicznego
25
Ryzyko katastrof i awarii przemysłowych
utrzymywanie we właściwym stanie infrastruktury technicznej zabezpieczającej przed awariami
przestrzeganie procedur i instrukcji
remonty kapitalne i bieżące
26
Ryzyko niedotrzymania ciągłości dostaw paliw
dywersyfikacja źródeł zaopatrzenia i realizacji usług
27
Ryzyko wolumetryczne paliwa i transportu
optymalizacja dostaw węgla
monitoring stanu zapasów
28
Ryzyko braku dostępnych kanałów zakupu uprawnień do emisji CO 2 w kontraktach terminowych
zwiększenie limitów lub pozyskanie nowych umów z bankami rozliczeniowymi
dywersyfikacja kontrahentów
29
Ryzyko utraty przychodu z Rynku Mocy
optymalizacja harmonogramów realizacji modernizacji
30
Ryzyko korupcji, konfliktu interesów i nieuczciwej konkurencji w Grupie ENEA
budowanie świadomości pracowników i wsparcie z obszaru compliance
okresowy monitoring i sprawozdawczość w zakresie przypadków korupcji, konfliktu interesów i nieuczciwej konkurencji
31
Ryzyko związane z opóźnieniem w realizacji celów strategicznych Grupy Kapitałowej ENEA
dywersyfikacja celów akwizycyjnych
monitorowanie otoczenia, bieżące analizy, długoterminowe plany mające na celu dostosowanie realizacji celów strategicznych do zmieniających się warunków
32
Ryzyko nieterminowej realizacji zgłoszeń urzędowych
stała analiza i identyfikacja przyczyn kierowanych spraw
podejmowanie działań zapobiegawczych eliminujących przyczyny
33
Ryzyko wzrostu ilości reklamacji związanych z obsługą klienta
raportowanie i analiza ilości, terminowości realizacji oraz powodów reklamacji
bieżąca komunikacja w obszarze obsługi klientów
40
[IMAGE]
4.4. Komitet Ryzyka Grupy ENEA
Kluczowym organem w procesie zarządzania ryzykiem w Grupie ENEA jest Komitet Ryzyka. Komitet jest stałym wewnętrznym zespołem Grupy ENEA, powołanym w celu wsparcia Zarządu ENEA S.A. w zakresie:
zarządzania ryzykami korporacyjnymi w Grupie ENEA,
zarządzania ciągłością działania w Grupie ENEA,
zarządzania obszarem Compliance w Grupie ENEA,
zarządzania polityką ubezpieczeniową w Grupie ENEA.
Kompetencje Komitetu Ryzyka Grupy ENEA
Do kompetencji Komitetu należy w szczególności:
1. udzielanie rekomendacji Zarządowi ENEA S.A. w sprawie zatwierdzenia polityk regulujących proces zarządzania ryzykiem, ciągłością działania, ubezpieczeniami i Compliance oraz zmian aktualizacyjnych w tym zakresie,
2. przyjmowanie i analiza informacji z obszaru zarządzania ryzykiem, ciągłością działania oraz ubezpieczeniami wpływających od jednostek merytorycznych,
3. opiniowanie oraz przyjmowanie raportów z realizacji Polityki Compliance , a także wydawanie wiążących interpretacji postanowień (wykładni) Polityki Compliance,
4. zatwierdzanie dokumentacji operacyjnej regulującej proces zarządzania ryzykiem, ubezpieczeniami, ciągłością działania wraz z akceptacją zmian aktualizacyjnych (strategie, procedury, metodyki, narzędzia, instrukcje, wytyczne itp.).
Członkowie Komitetu Ryzyka Grupy ENEA
W skład Komitetu Ryzyka wchodzą Członkowie stali uczestniczący każdorazowo w pracach Komitetu (są to dedykowani Członkowie Zarządu oraz dyrektorzy departamentów ENEA S.A.) oraz Członkowie uzupełniający (w osobach Członków Zarządów spółek zależnych), reprezentujący kluczowe spółki Grupy ENEA w sprawach ich dotyczących.
41
[IMAGE]
5. Zatrudnienie
Na dzień 31 grudnia 2023 r. spółki z GK ENEA zatrudniały na umowę o pracę 18 227 osób (w tym 3 509 kobiet i 14 718 mężczyzn), w tym ENEA S.A. 460 osób.
Powyższy stan zatrudnienia w podziale na segmenty działalności kształtował się następująco:
Dystrybucja: 5 439 osób; Obrót: 589 osób; Wydobycie: 6 160 osób; Wytwarzanie: 4 191 osób; Pozostałe: 1 848 osób.
Poniższe tabele, przedstawiające dane na temat zatrudnienia w GK ENEA, uwzględniają Pracowników czasowo zawieszonych w zatrudnieniu, tj. przebywających na urlopach wychowawczych bądź urlopach bezpłatnych powyżej 30 dni lub otrzymujących świadczenia rehabilitacyjne. Osoby przebywające na urlopie bezpłatnym w jednej spółce Grupy i w tym samym czasie zatrudnione na podstawie umowy o pracę w innej spółce są w prezentowanych zestawieniach wykazywane podwójnie.
Charakter zatrudnienia Pracowników GK ENEA w 2023 r.
Różnorodność kadry GK ENEA ze względu na płeć
Szczegółowe omówienie zagadnień pracowniczych zostało zamieszczone w Oświadczeniu na temat informacji niefinansowych.
GK ENEA
ENEA S.A.
Łączna liczba osób zatrudnionych na umowę o pracę
18 227
460
w tym zatrudnieni w pełnym wymiarze czasu pracy – kobiety
3 481
254
w tym zatrudnieni w pełnym wymiarze czasu pracy – mężczyźni
14 683
198
w tym zatrudnieni w niepełnym wymiarze czasu pracy – kobiety
28
6
w tym zatrudnieni w niepełnym wymiarze czasu pracy – mężczyźni
35
2
w tym zatrudnieni na umowę o pracę na czas nieokreślony – kobiety
3 017
251
w tym zatrudnieni na umowę o pracę na czas nieokreślony – mężczyźni
13 019
186
w tym zatrudnieni na pozostałe umowy (w tym: na okres próbny, czas określony, stażową i zastępstwa) – kobiety
492
9
w tym zatrudnieni na pozostałe umowy (w tym: na okres próbny, czas określony, stażową i zastępstwa) – mężczyźni
1 699
14
Różnorodność grup stanowisk w podziale ze względu na płeć
GK ENEA
ENEA S.A.
najwyższa kadra zarządzająca (tj. Członkowie Zarządu i Rady Nadzorczej) – kobiety¹
35
1
najwyższa kadra zarządzająca (tj. Członkowie Zarządu i Rady Nadzorczej) – mężczyźni¹
139
12
dyrektorzy – kobiety
48
11
dyrektorzy – mężczyźni
177
20
kierownicy niższego szczebla – kobiety²
297
40
kierownicy niższego szczebla – mężczyźni²
997
35
Pracownicy operacyjni – kobiety
320
0
Pracownicy operacyjni – mężczyźni
9 813
0
Pracownicy administracyjni – kobiety
2 844
209
Pracownicy administracyjni – mężczyźni
3 731
145
¹ Uwzględniono także osoby zatrudnione na podstawie kontraktów oraz Pracowników powołanych do rad nadzorczych.
² Włącznie z nadsztygarami i dyspozytorami p/z.
Zatrudnienie kobiet i mężczyzn na umowę o pracę w podziale na grupy wiekowe
GK ENEA
ENEA S.A.
Pracownicy poniżej 30. roku życia – kobiety
462
19
Pracownicy poniżej 30. roku życia – mężczyźni
1 847
11
Pracownicy z przedziału wiekowego 30-50 lat – kobiety
2 229
213
Pracownicy z przedziału wiekowego 30-50 lat – mężczyźni
8 725
157
Pracownicy powyżej 50. roku życia – kobiety
818
28
Pracownicy powyżej 50. roku życia – mężczyźni
4 146
32
42
[IMAGE]
5.1. Realizacja Polityki HR w GK ENEA w 2023 r.
1. Optymalizacja modelu organizacji pracy HR celem usprawnienia działalności Grupy.
Istotą modelu jest:
kreowanie polityki HR na poziomie ENEA S.A. oraz kaskadowanie założeń do realizacji poszczególnym spółkom Grupy, co w konsekwencji ma zapewnić spójność działań HR oraz wsparcie realizacji Strategii Grupy ENEA,
zapewnienie wsparcia biznesu w spółkach Grupy poprzez HR Biznes Partnerów, odpowiedzialnych za wdrażanie rozwiązań HR, wspieranie Zarządów i kadry menedżerskiej w zarządzaniu zasobami ludzkimi, współpracę z zakładowymi organizacjami związkowymi,
monitorowanie spójności procesów i standardów HR w całej Grupie ENEA, w takich obszarach jak: rekrutacje, adaptacja, zatrudnienie i zmiana warunków zatrudnienia, polityka rozwojowa, szkolenia, zarządzanie przez cele, systemy motywacyjne etc.,
pozostawienie w ENEA Centrum, w Centrum Usług Wspólnych (CUW), wyłącznie działań operacyjnych w zakresie obsługi kadrowo-płacowej, ZFŚS oraz obsługi szkoleń, a także rozliczanie kosztów organizacji związkowych.
2. Digitalizacja procesów HR kontynuowanie działań mających na celu wprowadzenie elektronicznego obiegu dokumentów w zakresie procesów HR (wnioski rekrutacyjne, wnioski o zmianę warunków, wnioski o realizację działań rozwojowych).
3. Działania z zakresu employer branding, konsekwentnie ukierunkowane na pozyskanie oraz utrzymanie kadry pracowniczej oraz zbudowanie zaplecza kadrowego w profesjach istotnych dla potrzeb branży, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki spółek z Grupy, w tym:
działania dedykowane studentom i absolwentom, takie jak promocja programu staży i praktyk Zainstaluj się w Enei , podpisanie umowy o współpracy z Uniwersytetem Ekonomicznym w Poznaniu,
działania adresowane do uczniów szkół branżowych i technicznych, realizowane w ramach modelu współpracy ze szkołami patronackimi na terenie działania spółek, w tym zorganizowanie piątej edycji konkursu o stypendium ENEA S.A. - MOC NA START , podjęcie inicjatyw popularyzujących nowe technologie i zwiększające dostępność do wiedzy Program edukacyjny Zasileni wiedzą , a także organizacja konferencji dla nauczycieli oraz uczniów pn. Współpraca – Energia – Przyszłość ,
promocja ofert pracy wśród osób poszukujących pracy, fachowców i specjalistów, jak i prowadzenie profili pracodawcy w mediach społecznościowych.
W tym obszarze podejmowane również działania skierowane do obecnych pracowników poprzez prowadzenie Strefy Pracownika w Intranecie, organizowanie konkursów, prorodzinne akcje pracownicze Dwie Godziny dla Rodziny czy Dzień Energetyka oraz promowanie wartości etycznych wynikających z Kodeksu Etyki Grupy ENEA . Zarówno pracownicy jak i klienci czy kontrahenci zobowiązani do reagowania i zgłaszania zdarzeń, w których świadkami nieetycznych lub niezgodnych z prawem zachowań, budzących wątpliwości i wskazujących na możliwość zaistnienia naruszenia w ENEA S.A. Wyrazem zaangażowania w budowę kultury korporacyjnej opartej na działaniu zgodnym z prawem, regulacjami wewnętrznymi oraz standardami etycznymi jest wprowadzenie Polityki Zgłaszania Naruszeń i Ochrony Sygnalistów w Grupie ENEA. Celem wprowadzonej regulacji jest zapewnienie, że zgłoszenia o nieprawidłowościach zostaną przyjęte, poddane wnikliwej analizie i właściwie zarządzone, a osoba zgłaszająca je - przekonana co do ich prawdziwości - będzie chroniona przed działaniami odwetowymi. Jest to wyraźny sygnał braku tolerancji dla zachowań niezgodnych z prawem lub standardami etycznymi.
4. Działania skoncentrowane na konsekwentnej realizacji polityki kadrowej sprzyjają budowaniu doświadczonego zespołu specjalistów i rozwojowi przywództwa wśród kadry menedżerskiej. Wsparcie i umożliwienie rozwoju zawodowego pracownikom pozwala na efektywne wykorzystanie zasobów ludzkich, budowę potencjału organizacji, jakość świadczonej pracy i zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju. Inwestycja w rozwój pracowników pomaga przedsiębiorstwu realizować plany strategiczne oraz osiągać ambitne cele. Pracownicy korzystali z różnorodnej i szerokiej oferty działań rozwojowych. Uczestniczyli w szkoleniach specjalistycznych (otwartych i zamkniętych) projektowanych ściśle pod kątem potrzeb danego obszaru lub pracownika, a także studiach podyplomowych, MBA oraz poszerzali i wymieniali z innymi wiedzę o rynku poprzez udział w konferencjach i wydarzeniach branżowych. Systematycznie rozbudowywana jest biblioteka materiałów edukacyjnych w wewnętrznej Strefie Rozwoju w Intranecie.
5. Stały przegląd systemów motywacyjnych i ich dopasowanie do potrzeb Pracodawcy.
5.2. Informacja na temat zasad wynagradzania w ENEA S.A.
W dniu 30 lipca 2020 r., Uchwałą nr 24, Zwyczajne Walne Zgromadzenie ENEA S.A. przyjęło dokument pn. Polityka wynagrodzeń członków organu nadzorującego oraz organu zarządzającego w ENEA Spółka Akcyjna , która weszła w życie z mocą obowiązującą od dnia 30 lipca 2020 r. i od tego dnia ma zastosowanie do wypłaty wynagrodzeń Członkom Zarządu i Rady Nadzorczej. Został następnie zmieniony uchwałą Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia ENEA S.A. z dnia 7 listopada 2022 r. Zmiana ww. polityki dotyczyła zwiększenia wysokości odszkodowania za każdy miesiąc obowiązywania zakazu konkurencji, zgodnie z którą wysokość tego odszkodowania uległa zmianie z 50% na 100% miesięcznego stałego wynagrodzenia. Zmiana ta nie miała wpływu na zasady wynagradzania Członków Rady Nadzorczej ENEA S.A.
43
[IMAGE]
Ponadto, w Spółce funkcjonuje szereg formalnych regulacji płacowych w stosunku do pracowników. Podstawą określenia wynagrodzeń w ENEA S.A. jest Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy oraz Regulaminy Premiowania . Zasady ustalenia wynagrodzeń w ENEA S.A. powiązane z jej strategią, celami oraz interesami i wynikami. Dodatkowo, zasady ustalania wynagrodzeń uwzględniają kwestię braku dyskryminacji z jakichkolwiek przyczyn. W 2023 r. nie miały miejsca istotne zmiany w stosowanych zasadach wynagradzania w Spółce.
Do stosowanych w 2023 r. w ENEA S.A. pozafinansowych składników wynagrodzenia należały w szczególności: opieka medyczna, szkolenia, świadczenia socjalne (w ramach Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, tj. dofinansowanie do wypoczynku pracowników, dofinansowanie do zajęć sportowo-rekreacyjnych i działalności kulturalno-oświatowej, nisko oprocentowane pożyczki na cele mieszkaniowe), preferencyjna oferta ubezpieczeniowa, samochody służbowe z możliwością wykorzystania do celów prywatnych czy pracowniczy program emerytalny.
Stosowane w Spółce zasady wynagradzania oceniane pozytywnie z punktu widzenia realizacji jej celów, w szczególności długoterminowego wzrostu wartości dla akcjonariuszy i stabilności funkcjonowania przedsiębiorstwa.
Na 31 grudnia 2023 r. Emitent ani spółki z GK ENEA, nie posiadały zobowiązań (w tym zaciągniętych), wynikających z emerytur i świadczeń o podobnym charakterze, przypisanych indywidualnie do byłych osób zarządzających, nadzorujących albo byłych Członków organów.
44
[IMAGE]
6. Opis branży
Podstawowym aktem normatywnym w polskim systemie prawnym, na podstawie którego funkcjonuje krajowy rynek energetyczny jest ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne oraz wydane na jej podstawie rozporządzenia/akty wykonawcze wprowadzane najczęściej przez ministrów właściwych do spraw gospodarki bądź klimatu i środowiska. Na mocy wyżej wymienionej ustawy powołano również Urząd Regulacji Energetyki (URE). Urząd do dziś odpowiada m.in. za udzielanie i cofanie koncesji, zatwierdzanie i kontrolowanie stosowania taryf paliw gazowych, energii elektrycznej i ciepła pod względem zgodności z zasadami określonymi w ustawie i przepisach wykonawczych, w tym analizowanie i weryfikowanie kosztów przyjmowanych przez przedsiębiorstwa energetyczne jako uzasadnione do kalkulacji cen i stawek opłat w taryfach jak również wykonywanie innych zadań określonych w ustawie lub ustawach odrębnych, m.in. w zakresie praw majątkowych ze świadectw pochodzenia energii elektrycznej i prawa do emisji dwutlenku węgla. Po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej, krajowe prawodawstwo musiało dostosować się do przepisów UE. Od tego czasu to prawodawstwo europejskie stało się podstawą do tworzenia krajowych uregulowań prawnych odnoszących się do rynku energetycznego, takich jak ustawa z 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, czy też ustawa z 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej.
Zasadniczymi aktami europejskiego prawa energetycznego były te, które dotyczyły liberalizacji rynku energii elektrycznej Unii Europejskiej. Przepisy te do dzisiaj zmieniane i uzupełniane. Jedną z istotnych kwestii wynikających z regulacji unijnych, także dla polskiego rynku energii elektrycznej było wejście w życie w 2007 r. przepisów liberalizujących rynek, które dawały odbiorcom indywidualnym możliwość zakupu energii elektrycznej od dowolnego sprzedawcy.
Dzisiaj energia elektryczna jest towarem, który jest przedmiotem obrotu na otwartym, konkurencyjnym rynku. Podobnie jak każde inne dobro, energia jest wytwarzana przez wytwórców, następnie odbierana w głównej mierze przez rynkowych pośredników, a w efekcie końcowym trafia do klienta indywidualnego, jak również przedsiębiorstw czy instytucji. Energia, podobnie jak każde inne wytworzone dobro, musi być przetransportowana do końcowego odbiorcy, co odbywa się przez sieć przesyłową i dystrybucyjną lub jak w przypadku OZE może odbywać się za pomocą linii bezpośredniej. W latach 2021-2023 miały miejsca nowelizacje Prawa energetycznego , o których szerzej w pkt. 10.1.3. niniejszego sprawozdania.
Główne grupy energetyczne w Polsce
Rynek energetyczny w Polsce opiera się o kilka grup energetycznych, z których najważniejsze poza ENEA to: PGE, TAURON, Energa (Grupa Orlen), ZE PAK oraz E.ON (dawniej: Innogy, działa tylko na obszarze Warszawy). Zgodnie z Prawem Energetycznym , wykonywanie działalności przesyłania i dystrybucji energii elektrycznej wymaga specjalnych zezwoleń (koncesji) wydawanych przez prezesa URE. Wiodącymi dystrybutorami energii elektrycznej w Polsce są: ENEA Operator, PGE Dystrybucja, TAURON Dystrybucja oraz Energa Operator.
Nieustanne dążenie do budowy otwartego i konkurencyjnego rynku opiera się na założeniu, że zarówno wytwarzanie, jak i sprzedaż energii elektrycznej nie podlegają naturalnemu monopolowi. Co więcej, mechanizmy rynkowe, rozumiane jako konkurencja pomiędzy grupami energetycznymi gwarantem wysokiej jakości świadczonych usług, niezawodności Krajowego Systemu Energetycznego (KSE) jak również niskich cen energii. Dostęp do taniej energii elektrycznej jest konieczny dla gospodarki, zwłaszcza aby lokalne wyroby przemysłowe mogły konkurować na rynkach międzynarodowych i tym samym tworzyły przewagę konkurencyjną Polski.
W lutym 2021 r. Rada Ministrów zatwierdziła Politykę energetyczną Polski do 2040 r. (PEP2040) - nowy dokument strategiczny, wyznaczający kierunki rozwoju tego sektora. Zgodnie z tym dokumentem w 2040 r. ponad połowę mocy zainstalowanych będą stanowić źródła zeroemisyjne. Szczególną rolę odegra w tym procesie wdrożenie do polskiego systemu elektroenergetycznego morskiej energetyki wiatrowej i uruchomienie elektrowni jądrowej. Będą to dwa strategiczne nowe obszary i gałęzie przemysłu, które zostaną zbudowane w Polsce. PEP2040 jest jedną z dziewięciu zintegrowanych strategii sektorowych wynikających ze Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. PEP2040 jest spójna z Krajowym Planem na rzecz Energii i Klimatu na lata 2021-2030. PEP2040 zawiera opis stanu i uwarunkowań sektora energetycznego. Następnie wskazano trzy filary PEP2040, na których oparto osiem celów szczegółowych PEP2040 wraz z działaniami niezbędnymi do ich realizacji oraz projekty strategiczne. Zaprezentowano ujęcie terytorialne i wskazano źródła finansowania PEP2040 .
[IMAGE]
45
[IMAGE]
Kluczowe elementy PEP2040 (punktem odniesienia są cele określone na 2020 r.) to:
transformacja energetyczna z uwzględnieniem samowystarczalności elektroenergetycznej,
wzrost udziału OZE we wszystkich sektorach i technologiach. W 2030 r. udział OZE w końcowym zużyciu energii brutto wyniesie co najmniej 23%, nie mniej niż 32% w elektroenergetyce (głównie energetyka wiatrowa i PV), 28% w ciepłownictwie (wzrost o 1 p.p. r/r), 14% w transporcie (z dużym wkładem elektromobilności),
energetyka wiatrowa na morzu - moc zainstalowana osiągnie od ok. 5,9 GW w 2030 r. do ok. 11 GW w 2040 r.,
nastąpi istotny wzrost mocy zainstalowanych w fotowoltaice do ok. 5-7 GW w 2030 r. i ok. 10-16 GW w 2040 r.,
w 2030 r. udział węgla w wytwarzaniu energii elektrycznej nie będzie przekraczać 56%, a przy podwyższonych cenach uprawnień do emisji CO 2 może spaść nawet do poziomu 37,5%.
Ponadto, w kwietniu 2021 r. przyjęto program transformacji polskiej energetyki, zakładający m.in. wydzielenie aktywów węglowych, o czym szerzej w pkt. 10.3.17. niniejszego sprawozdania.
6.1. Otoczenie rynkowe
Ceny węgla kamiennego na rynku polskim
Dane: ARP
PSCMI1: W roku 2023 średnia cena z notowań Polskiego Indeksu Rynku Węgla Energetycznego (PSCMI1) wyniosła 32,52 zł/GJ i była wyższa o ok 64% aniżeli w analogicznym okresie ubiegłego roku.
Miały: Średnia cena miałów energetycznych sprzedawanych do energetyki zawodowej w roku 2023 wyniosła 31,59 zł/GJ i była wyższa o ok. 84% od średniej ceny notowanej w analogicznym okresie roku ubiegłego. Na koniec grudnia 2023 r. koszt zakupu 1 tony miałów energetycznych wyniósł 30,58 zł/GJ i był wyższy o ok. 36% r/r.
W ciągu roku 2023 ceny węgla energetycznego wykazywały niską dynamikę zmian i utrzymywały się na wysokim, stabilnym poziomie powyżej 30,00 zł/GJ. Wartość grudniowa indeksu PSCMI1, jak podaje ARP, poniżej tego progu na poziomie 28,51 zł/GJ jest związana z procesem renegocjacji zawartych kontraktów na dostawy węgla przeprowadzonym przez spółki węglowe oraz szeregiem korekt wcześniej wystawionych faktur.
W roku 2022 miały miejsce rekordowo wysokie wzrosty oraz spadki wartości cen krajowego węgla energetycznego spowodowane m.in. kryzysem i rozchwianiem rynku surowców energetycznych oraz ich wyceną w Europie i na świecie.
[IMAGE]
[IMAGE]
8,00
12,00
16,00
20,00
24,00
28,00
32,00
36,00
40,00
I 2021
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
I 2022
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
I 2023
II
III
IV
V
VI
VII
VIII
IX
X
XI
XII
Indeks PSCMI1 [zł/GJ]
Miały energetyczne [zł/GJ]
46
[IMAGE]
Rynek węgla energetycznego
Dane: ARP
Spadki wydobycia, sprzedaży i importu węgla energetycznego, wysoki stan krajowych zapasów surowca
Dla polskiego rynku węgla energetycznego rok 2023 to kontynuacja spadkowego trendu wydobycia, sprzedaży i importu surowca, przy jednocześnie utrzymującym się wysokim stanie jego zapasów. W 2023 r. wielkość krajowego wydobycia węgla energetycznego wyniosła ok. 36,4 mln ton wobec ok. 40,5 mln ton rok wcześniej. Sprzedaż węgla wyniosła ok. 34,2 mln ton wobec 40,2 mln ton przed rokiem. Rok do roku wystąpiły równolegle spadki wydobycia i sprzedaży na poziomach ok. 10% i ok. 15%. W znacznej części roku 2023 utrzymywała się liniowa korelacja między wydobyciem a sprzedażą. Na koniec grudnia 2023 r. stan zapasu węgla energetycznego na przykopalnianych zwałach wyniósł ok. 3,8 mln ton wobec 1,8 mln ton zapasu rok wcześniej. Import surowca zmniejszył się w skali roku o 14% i wyniósł ok. 14,8 mln ton wobec 17,2 mln ton rok wcześniej.
Sytuacja w krajowym sektorze górnictwa węgla kamiennego
W obliczu Europejskiego Zielonego Ładu jako strategicznego programu politycznego nadającego państwom EU kierunek działań w kwestiach osiągnięcia neutralności klimatycznej przez Europę, rozstrzygają się kwestie dekarbonizacji polskiej energetyki w oparciu o wieloscenariuszowe analizy dotyczące kształtu przyszłego miksu energetycznego i udziału niskoemisyjnych źródeł OZE. Komisja Europejska (KE) zatwierdziła dla Polski pomoc w postaci 10 letniego funduszu o wartości 300 milionów euro mającego wesprzeć transformację energetyczną oraz usprawnić proces wydzielania aktywów węglowych ze struktur spółek energetycznych. Jak dotąd KE nie notyfikowała polskiego programu opartego na umowie społecznej zaś reforma utworzenia Narodowej Agencji
Bezpieczeństwa
Energetycznego (NABE) ma zostać zaprezentowana przez nowy rząd na nowo. Obecnie branża górnicza zmaga się nie tylko z problemami geologiczno - górniczymi, a w ślad za tym wysokimi kosztami inwestycyjnymi w celach odtworzenia frontów wydobywczych i pozyskania nowych ścian węgla. Regularne spadki krajowego popytu na węgiel zmuszają do zmniejszenia wydobycia, zmian założeń produkcyjnych oraz dywersyfikacji strategii rynkowych przez spółki wydobywcze.
40,5
40,2
1,8
17,2
36,4
34,2
3,8
14,8
Wydobycie węgla energetycznego
Sprzedaż krajowa węgla energetycznego
Zapas węgla energetycznego
Import węgla energetycznego
2022
2023
[IMAGE]
[mln t]
47
[IMAGE]
Ceny energii na rynku polskim
BASE_Y_22/23/24 (zł/MWh)
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o powszechnie dostępne dane giełdowe.
Na hurtowym rynku terminowym energii elektrycznej, cena produktu BASE Y-24 spadła w IV kw. 2023 r. o 48%, do średniego poziomu 549,13 zł/MWh w stosunku do analogicznego produktu (tj. BASE Y-23) w IV kw. 2022 r.
Rynkowa cena BASE Y-24 na początku roku kształtowała się na poziomie 1 029,00 zł/MWh, w końcowym okresie I półrocza 2023 r. spadła do poziomu 679,30 zł/MWh, by pod koniec września spaść do poziomu 632,01 zł/MWh. Na ostatniej sesji w roku, cena wyniosła 489,00 zł/MWh. Na kształtowanie się ceny BASE Y-24 w 2023 r. wpływ miały m.in. zmiany cen na rynku paliw i uprawnień do emisji CO 2 .
W 2023 r. wolumen obrotu frontowym produktem rocznym tj. BASE Y-24 wyniósł 3 802 MW, co oznacza bardzo istotny spadek w porównaniu z 2022 r., kiedy w ramach kontraktacji BASE Y-23 zawarto transakcje opiewające łącznie na 7 005 MW (spadek o ok. 46% r/r). Co prawda średni wolumen kontraktowany na każdej sesji w kolejnych kwartałach 2023 r. zwiększał się (z poziomu ok. 7 MW w pierwszym kwartale do 21 MW w ostatnim kwartale), niemniej był znacząco niższy niż w 2022 r. kiedy wynosił ok. 31 MW.
RDN BASE (zł/MWh)
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o powszechnie dostępne dane giełdowe
Średnia cena energii elektrycznej na rynku SPOT w IV kw. 2023 r. była niższa o 47% w porównaniu do tego samego okresu w 2022 r. Od IV kw. 2022 r. czynnikiem ograniczającym poziom cen na rynku bilansującym, a przez to również na giełdowym rynku SPOT, było wprowadzenie zmian w zasadach składania ofert na rynku bilansującym. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 27 września 2022 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego , od wejścia w życie tego rozporządzenia ceny ofertowe na rynku bilansującym odzwierciedlają jednostkowe koszty zmienne wytwarzania energii elektrycznej i nie mogą być na poziomie wyższym niż tzw. maksymalna cena ofertowa.
549,1
638,8
707,3
794,4
1 056,6
1 698,9
993,1
650,8
515,3
IV kw. 23
III kw. 23
II kw. 23
I kw. 23
IV kw. 22
III kw. 22
II kw. 22
I kw. 22
IV kw. 21
401,2
505,6
527,2
615,7
754,8
1 072,6
694,5
624,0
617,1
IV kw. 23
III kw. 23
II kw. 23
I kw. 23
IV kw. 22
III kw. 22
II kw. 22
I kw. 22
IV kw. 21
[IMAGE]
[IMAGE]
[IMAGE]
-47%
[IMAGE]
-48%
[IMAGE]
-47%
48
[IMAGE]
Na poziom cen energii elektrycznej na rynku SPOT w 2023 r. wpływ miały następujące czynniki:
niższe zapotrzebowanie na energię elektryczną w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym (KSE) (czynnik pro-spadkowy),
stosunkowo wysokie temperatury powietrza, szczególnie we wrześniu, który był rekordowo ciepły (czynnik pro-spadkowy),
wysoka generacja fotowoltaiczna (czynnik pro-spadkowy),
wysokie ceny uprawnień do emisji CO 2 w pierwszej połowie roku (czynnik pro-wzrostowy), w drugiej połowie roku trend spadkowy ze znacznym nasileniem pod koniec roku (czynnik pro-spadkowy).
Ceny uprawnień do emisji CO 2 oraz praw majątkowych „zielonych”
Uprawnienia do emisji CO (DEC-23) (EUR/t)
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o powszechnie dostępne dane giełdowe
Europejski rynek uprawnień do emisji CO 2 cechował się dużą zmiennością w I kw. 2023 r. Pierwsza sesja po nowym roku zamknęła się z ceną kontraktu DEC-23 na poziomie 86,28 EUR/t. W ciągu 4 następnych sesji ceny spadły do 77,39 EUR/t - najniższej ceny w całym pierwszym kwartale. Następnie wycena uprawnień przeszła w trend boczny, który utrzymał się do 16 stycznia, kiedy ceny utrzymywały się w wąskim zakresie 77,57 EUR/t - 81,45 EUR/t. Od 17 stycznia ceny uprawnień do emisji CO 2 przeszły w trend wzrostowy, który trwał do 21 lutego, kiedy cena zamknięcia kontraktu DEC-23 wyniosła 100,34 EUR/t - wartość najwyższa w 2023. Okolice 100,00 EUR/t pozostały poziomem oporu dla DEC-23, który był testowany jeszcze dwukrotnie w pierwszym kwartale. Ceny w dalszej części lutego i do końca marca przeszły w trend spadkowy, z zachowaniem dużej zmienności cenowej. Od 17 lutego do końca marca ceny utrzymywały się w szerokim zakresie 87,07 EUR/t -100,23 EUR/t. Ostatnia sesja kwartału zamknęła się z ceną 91,93 EUR/t. Istotnymi czynnikami cenotwórczymi w I kw. 2023 r. były warunki pogodowe, negocjacje dotyczące planu REPowerEU oraz kondycja Europejskich instytucji finansowych.
Pierwsza sesja drugiego kwartału 2023 r. zamknęła się z ceną 95,75 EUR/t. Do 20 kwietnia 2023 r. ceny zamknięcia DEC-23 mieściły się w zakresie 91,96 EUR/t - 97,44 EUR/t. Przez dalszą część kwietnia ceny DEC-23 utrzymywały się poniżej 90 EUR/t, a ostatnia kwietniowa sesja zamknęła się z ceną 87,34 EUR/t. Jako istotne wydarzenia na rynku EUA, mające miejsce w kwietniu, należy wskazać głosowanie Parlamentu Europejskiego dotyczącego zmian w systemie EU ETS w ramach Fit For 55 oraz zakończenie okresu umorzeń za rok 2022 przypadające na koniec miesiąca. Pierwsza majowa sesja zamknęła się z ceną 85,91 EUR/t oraz bardzo niskim wolumenem obrotu w związku z obchodami Święta Pracy w wielu krajach Europejskich. Do 24 maja 2023 r. ceny zamknięcia DEC-23 mieściły się w zakresie 84,67 EUR/t - 89,88 EUR/t. Ostatnie majowe sesje zamykały się z cenami niższymi niż 83,00 EUR/t, z ostatnią ceną miesiąca na poziomie 81,02 EUR/t. W maju Komisja Europejska opublikowała komunikat ws. całkowitej ilości uprawnień w obiegu (z ang. TNAC) za rok 2022. Nadwyżka w 2022 wyniosła 1,135 mld uprawnień. Pierwsza czerwcowa sesja była najtańszą w kwartale - cena zamknięcia wyniosła 78,72 EUR/t. Następnie kurs DEC-23 diametralnie zmienił kierunek i z niewielkimi korektami rósł do 20 czerwca 2023 r., kiedy cena zamknięcia wyniosła 94,85 EUR/t. Późniejsze czerwcowe sesje mieściły się w zakresie 86,55 EUR/t - 90,55 EUR/t, gdzie ostatnia sesja kwartału zamknęła się z ceną 89,08 EUR/t. W czerwcu giełda EEX opublikowała zaktualizowany kalendarz aukcji uprawnień na drugą połowę roku, w którym wolumen aukcyjny został dostosowany do nadwyżki TNAC oraz dodatkowego wolumenu z programu REPowerEU .
Trzeci kwartał 2023, charakteryzował się niższą zmiennością cenową w porównaniu do kwartału poprzedzającego, prawdopodobnie za sprawą sezonu wakacyjnego. Pierwsza lipcowa sesja zamknęła się z ceną 87,32 EUR/t. Stabilna wycena w zakresie 85,81 EUR/t - 87,35 EUR/t utrzymała się do 18 lipca. W dalszej części miesiąca ceny uprawnień rosły, do 25 lipca, osiągając najwyższą cenę kwartału 91,93 EUR/t. Następnie ceny zaczęły spadać, ostatnia cena zamknięcia w lipcu wyniosła 86,67 EUR/t. Sierpień charakteryzował się ograniczonym wolumenem sprzedaży EUA na aukcjach pierwotnych. Do 10 sierpnia ceny DEC-23 mieściły się w zakresie 82,68 EUR/t - 85,10 EUR/t. Następnie kurs EUA zaczął rosnąć do 22 sierpnia, kiedy cena zamknięcia była najwyższa w miesiącu i wyniosła 89,87 EUR/t. Uprawnienia do emisji staniały, cena uprawnień w pozostałej części sierpnia oscylowała w okolicach 85,00 EUR/t, a ostatnia cena zamknięcia w miesiącu wyniosła 85,76 EUR/t.
70,0
84,4
86,5
82,8
80,7
89,9
88,6
85,7
76,7
IV kw. 21
I kw. 22
II kw. 22
III kw. 22
IV kw. 22
I kw. 23
II kw. 23
III kw. 23
IV kw. 23
[IMAGE]
[IMAGE]
-5%
49
[IMAGE]
Powrót pełnego wolumenu aukcyjnego przyczynił się do spadku cen uprawnień do emisji CO 2 we wrześniu. Pierwsza sesja miesiąca zamknęła się z ceną 85,27 EUR/t. Od 5 do 20 września ceny EUA miesiły się poniżej 84,00 EUR/t. Również w tym okresie zanotowano najniższą cenę zamknięcia w kwartale na poziomie 80,84 EUR/t na sesji 18 września. Do 22 września cena uprawnień wzrosła do 85,48 EUR/t, po czym EUA zaczęło stopniowo tracić na wartości. Ostatnia sesja miesiąca zamknęła się z ceną 81,67 EUR/t.
W ostatnim kwartale można zaobserwować wpływ dobrej wietrzności oraz niskiego zapotrzebowania europejskiego przemysłu i energetyki na EUA, które przełożyły się na spadek cen. Pierwsza sesja kontraktu DEC-23 w październiku zamknęła się z ceną 80,80 EUR/t. Do 13 października cena uprawnień wzrosła do 85,95 EUR/t, była to najwyższa cena zamknięcia w czwartym kwartale 2023 r. Następnie kurs DEC-23 zmienił kierunek, cena na koniec miesiąca spadła do 79,05 EUR/t. Początek listopada przyniósł kontynuację spadków, które trwały do 7 listopada, wtedy cena zamknięcia frontowego kontraktu wyniosła 75,25 EUR/t. Na okres kilku sesji miało miejsce odejście on trendu spadkowego, ceny uprawnień wzrosły w połowie listopada do 79,74 EUR/t. Po osiągnieciu maksimum miesiąca, ceny zaczęły ponownie spadać, a ostatnia cena zamknięcia miesiąca wyniosła 70,81 EUR/t. Na pierwszej sesji grudnia miała miejsce korekta, sesja zamknęła się z ceną EUA na poziomie 72,49 EUR/t. Jednak już na trzeciej sesji miesiąca cena DEC-23 spadła poniżej 70,00 EUR/t, pierwszy raz od października 2022 r., cena zamknięcia 5 grudnia wyniosła 68,64 EUR/t. Z niewielkimi korektami, cena uprawnień spadała, aby 15 grudnia osiągnąć najniższą wartość w całym 2023 r. wynoszącą 66,35 EUR/t. Ostatnia sesja DEC-23 miała miejsce 18 grudnia, a jej cena zamknięcia wyniosła 69,08 EUR/t.
Średnia cena DEC-23 w IV kw. 2023 r. była o 5% niższa, niż średnia cena w tym samym kwartale roku 2022.
Ceny praw majątkowych „zielonych” (PMOZE_A) (zł/MWh)
Źródło: Opracowanie własne w oparciu o powszechnie dostępne dane giełdowe
Notowania sesyjne Praw majątkowych „zielonych” na pierwszej sesji 2023 r. testowały barierę 200,00 zł/MWh. Poszczególne transakcje zostały zawarte właśnie z ceną, natomiast średnia dzienna wyniosła 196,21 zł/MWh. Była to jedyna styczniowa sesja, na której średnia cena nie przekroczyła wcześniej wspomnianej bariery 200,00 zł/MWh. Średnie ceny dzienne na następnych sesjach miesiąca oscylowały w granicach 200,47 zł/MWh - 224,79 zł/MWh. Ostatniego dnia stycznia średnia cena sesyjna wyniosła 216,79 zł/MWh. Luty przyniósł dalsze wzrosty cen zielonych certyfikatów. Cena na pierwszej sesji miesiąca wzrosła o 7,32 zł/MWh względem sesji poprzedzającej do 224,11 zł/MWh. Każda następna sesja lutego okazała się droższą od pierwszej, a średnie ceny sesyjne oscylowały w zakresie 224,11 zł/MWh - 241,10 zł/MWh. W marcu cena praw majątkowych zielonych zaczęła się stabilizować na niższych wartościach. Pierwsza sesja miesiąca okazała się dużo tańsza od sesji poprzedzającej, średnia cena sesyjna spadła o ponad 12,00 zł/MWh do 216,46 zł/MWh. Kolejne sesje cechowały się podobną wyceną, a średni kurs dzienny mieścił się w wąskim zakresie 213,52 zł/MWh - 217,52 zł/MWh. Średnia cena sesyjna na ostatniej marcowej sesji, jako druga w kwartale, wyniosła mniej niż 200,00 zł/MWh - tego dnia cena wyniosła 199,39 zł/MWh.
Drugi kwartał 2023 r. charakteryzował się mniejszą zmiennością cenową w porównaniu do kwartału poprzedzającego. Pierwsza kwietniowa sesja zamknęła się z średnią dzienną ceną na poziomie 196,39 zł/MWh. Do 20 kwietnia 2023 r. wycena PMOZE_A wzrosła do 206,45 zł/MWh - wartości maksymalnej dla opisywanego kwartału. Od 27 kwietnia do 23 maja średnie ceny sesyjne utrzymywały się poniżej 200,00 zł/MWh, w wąskim zakresie 192,82 zł/MWh - 196,86 zł/MWh. W krótkim okresie od 25 maja do 1 czerwca 2023 r. średnia cena zielonych certyfikatów przekroczyła 200,00 zł/MWh. W dalszej części czerwca średnie ceny sesyjne utrzymywały się poniżej 200,00 zł/MWh, a pod koniec kwartału wartość zielonych świadectw pochodzenia zaczęła znacząco spadać. W okresie od 15 do 29 czerwca średnia cena PMOZE_A zmalała z 198,24 zł/MWh do 175,17 zł/MWh.
Pod koniec czerwca na stronie Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie zmiany wielkości udziału ilościowego sumy energii elektrycznej wynikającej z umorzonych świadectw pochodzenia potwierdzających wytworzenie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w latach 2024–2026 ustalający procenty obowiązku OZE w latach 2024, 2025 i 2026 odpowiednio na poziomach 11%, 10% oraz 9%.
272,6
244,1
187,0
152,3
171,3
218,7
196,1
127,4
58,0
IV kw. 21
I kw. 22
II kw. 22
III kw. 22
IV kw. 22
I kw. 23
II kw. 23
III kw. 23
IV kw. 23
[IMAGE]
[IMAGE]
-66%
50
[IMAGE]
Lipiec charakteryzował się bardzo stabilną wyceną zielonych świadectw pochodzenia. W całym miesiącu wycena PMOZE_A mieściła się w zakresie 165,03 zł/MWh - 170,06 zł/MWh. Początek sierpnia przyniósł zrównoważony spadek cen, do 10 sierpnia średnia cena zielonych certyfikatów wyniosła 163,87 zł/MWh. 11 sierpnia opublikowano aktualizację projektu rozporządzenia zmieniającą poziom obowiązku na rok 2024 z poprzednio proponowanych 11% na 5%, natomiast na lata 2025-2026 nie wskazano propozycji poziomu obowiązku. Po tej publikacji średnia cena sesyjna PMOZE_A zmieniała się skokowo. W okresie między 17 a 31 sierpnia wynosiła ona na kolejnych sesjach giełdowych: 82,50 zł/MWh, 104,90 zł/MWh, 117,50 zł/MWh, 116,18 zł/MWh oraz 89,65 zł/MWh. Ostateczną wersję rozporządzenia, utrzymującą 5% poziom obowiązku, opublikowano 29 sierpnia 2023 r. w Dzienniku Ustaw. We wrześniu cena zielonych certyfikatów nadal charakteryzowała się dużą zmiennością. Na pierwszej wrześniowej sesji średnioważona cena PMOZE_A wyniosła 79,60 zł/MWh. Do 14 września cena świadectw pochodzenia spadła do 61,48 zł/MWh. Zielone certyfikaty utrzymały się w trendzie spadkowym. Na ostatniej wrześniowej sesji średnioważona cena PMOZE_A wyniosła 51,89 zł/MWh, ponad 3 razy mniej w porównaniu do ostatniej sesji przed aktualizacją projektu rozporządzenia.
Ostatni kwartał 2023 r. charakteryzował się cenami zielonych świadectw pochodzenia zbliżonymi do tych, które po raz ostatni mogliśmy zaobserwować w 2018 r. Październik odznaczał się bardzo stabilną wyceną certyfikatów, średnie ceny sesyjne mieściły się w przedziale 44,74 zł/MWh - 48,99 zł/MWh. Ceny PMOZE_A były bardziej zmienne w listopadzie. Średnioważona cena na pierwszej sesji listopada wyniosła 48,39 zł/MWh. Wycena świadectw pochodzenia rosła skokowo, do 21 listopada, kiedy średnioważona cena sesyjna osiągnęła wartość 85,10 zł/MWh. W dalszej części miesiąca ceny certyfikatów zaczęły spadać, a ostatnia sesja miesiąca odznaczyła się ceną 60,09 zł/MWh. Pierwsza grudniowa sesja zamknęła się z średnioważoną ceną wynoszącą 47,37 zł/MWh. W trakcie kilku kolejnych sesji ceny świadectw ponownie wzrosły, ich wycena ustabilizowała się w okolicach 70,00 zł/MWh. Ostatnia sesja roku zamknęła się ze średnioważoną ceną 68,62 zł/MWh.
W IV kw. 2023 r. zostało wystawione 2,3 TWh zielonych świadectw pochodzenia, pozostawiając w rejestrze 15,5 TWh aktywnych uprawnień na koniec roku. Średnia cena w IV kw. 2023 r. była o 66% niższa, niż średnia cena w analogicznym okresie 2022 r. Cena średnioważona na sesjach Rynku Praw Majątkowych wyniosła w 2023 r. dla instrumentu PMOZE_A 158,18 zł/MWh, czyli o 33,62 zł/MWh mniej w porównaniu do roku 2022.
51
[IMAGE]
7.1. Skonsolidowane wybrane dane finansowe
[tys. zł]
2022
2023
Zmiana
Zmiana %
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
30 117 852
48 183 419
18 065 567
60,0%
Zysk / (strata) z działalności operacyjnej
578 240
955 679
377 439
65,3%
Zysk / (strata) przed opodatkowaniem
275 386
(508 049)
-783 435
-284,5%
Zysk / (strata) netto okresu sprawozdawczego
118 920
(442 623)
-561 543
-472,2%
EBITDA
2 219 994
6 297 842
4 077 848
183,7%
Przepływy pieniężne netto z:
działalności operacyjnej
1 226 169
2 246 404
1 020 235
83,2%
działalności inwestycyjnej
(2 485 638)
(2 855 972)
-370 334
-14,9%
działalności finansowej
(1 330 368)
2 071 985
3 402 353
255,7%
Stan środków pieniężnych na koniec okresu
1 563 716
3 026 133
1 462 417
93,5%
Zysk / (strata) netto przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej
45 304
(704 308)
-749 612
-1 654,6%
Średnioważona liczba akcji [szt.]
501 430 391
529 731 093
28 300 702
5,6%
Zysk / (strata) netto na akcję [zł]
0,09
(1,33)
-1,42
-1 577,8%
Rozwodniony zysk / (strata) na akcję [zł]
0,09
(1,33)
-1,42
-1 577,8%
mln zł
[tys. zł]
31 grudnia 2022
31 grudnia 2023
Zmiana
Zmiana %
Aktywa razem
37 434 972
39 110 745
1 675 773
4,5%
Zobowiązania razem
21 288 861
23 671 146
2 382 285
11,2%
Zobowiązania długoterminowe
7 699 793
8 703 088
1 003 295
13,0%
Zobowiązania krótkoterminowe
13 589 068
14 968 058
1 378 990
10,1%
Kapitał własny
16 146 111
15 439 599
-706 512
-4,4%
Kapitał zakładowy
676 306
676 306
-
-
Wartość księgowa na akcję [zł]
30,48
29,15
-1,33
-4,4%
Rozwodniona wartość księgowa na akcję [zł]
30,48
29,15
-1,33
-4,4%
7. Sytuacja finansowa
2 220,0
118,9
6 297,8
-442,6
EBITDA
Wynik netto
2022
2023
1)
1)
52
[IMAGE]
[tys. zł]
IV kw. 2022
IV kw. 2023
Zmiana
Zmiana %
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
7 385 965
12 280 631
4 894 666
66,3%
Zysk / (strata) z działalności operacyjnej
(311 283)
(470 592)
-159 309
-51,2%
Zysk / (strata) przed opodatkowaniem
(824 840)
(1 283 561)
-458 721
-55,6%
Zysk / (strata) netto okresu sprawozdawczego
(787 877)
(1 104 933)
-317 056
-40,2%
EBITDA
146 032
2 857 986
2 711 954
1 857,1%
Zysk / (strata) netto przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej
(743 483)
(1 262 746)
-519 263
-69,8%
Średnioważona liczba akcji [szt.]
529 731 093
529 731 093
-
-
Zysk / (strata) netto na akcję [zł]
(1,40)
(2,38)
-0,98
-70,0%
Rozwodniony zysk / (strata) na akcję [zł]
(1,40)
(2,38)
-0,98
-70,0%
mln zł
7.2. Jednostkowe wybrane dane finansowe
[tys. zł]
2022
2023
Zmiana
Zmiana %
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
12 424 530
19 501 643
7 077 113
57,0%
Zysk / (strata) z działalności operacyjnej
(67 458)
(762 149)
-694 691
-1 029,8%
Zysk / (strata) przed opodatkowaniem
2 276 302
(1 636 942)
-3 913 244
-171,9%
Zysk / (strata) netto okresu sprawozdawczego
2 448 024
(1 602 940)
-4 050 964
-165,5%
EBITDA
-61 241
-756 332
-695 091
-1 135,0%
Przepływy pieniężne netto z:
działalności operacyjnej
(102 088)
(1 797 690)
-1 695 602
-1 660,9%
działalności inwestycyjnej
1 848 692
(858 637)
-2 707 329
-146,4%
działalności finansowej
(1 258 104)
2 155 984
3 414 088
271,4%
Stan środków pieniężnych na koniec okresu
388 730
(111 613)
-500 343
-128,7%
Średnioważona liczba akcji [szt.]
501 430 391
529 731 093
28 300 702
5,6%
Zysk / (strata) netto na akcję [zł]
4,88
(3,03)
-7,91
-162,1%
Rozwodniony zysk / (strata) na akcję [zł]
4,88
(3,03)
-7,91
-162,1%
146,0
-787,9
2 858,0
-1 104,9
EBITDA
Wynik netto
IV kw. 2022
IV kw. 2023
53
[IMAGE]
[tys. zł]
31 grudnia 2022
31 grudnia 2023
Zmiana
Zmiana %
Aktywa razem
21 548 951
22 574 103
1 025 152
4,8%
Zobowiązania razem
7 478 192
10 242 619
2 764 427
37,0%
Zobowiązania długoterminowe
4 446 771
5 146 708
699 937
15,7%
Zobowiązania krótkoterminowe
3 031 421
5 095 911
2 064 490
68,1%
Kapitał własny
14 070 759
12 331 484
-1 739 275
-12,4%
Kapitał zakładowy
676 306
676 306
-
-
Wartość księgowa na akcję [zł]
28,06
23,28
-4,78
-17,0%
Rozwodniona wartość księgowa na akcję [zł]
28,06
23,28
-4,78
-17,0%
[tys. zł]
IV kw. 2022
IV kw. 2023
Zmiana
Zmiana %
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
3 325 797
4 705 495
1 379 698
41,5%
Zysk / (strata) z działalności operacyjnej
(158 435)
(450 009)
-291 574
-184,0%
Zysk / (strata) przed opodatkowaniem
1 029 275
(1 896 331)
-2 925 606
-284,2%
Zysk / (strata) netto okresu sprawozdawczego
1 243 676
(1 891 728)
-3 135 404
-252,1%
EBITDA
-156 871
-448 342
-291 471
-185,8%
Średnioważona liczba akcji [szt.]
529 731 093
529 731 093
-
-
Zysk / (strata) netto na akcję [zł]
2,35
(3,57)
-5,92
-251,9%
Rozwodniony zysk / (strata) na akcję [zł]
2,35
(3,57)
-5,92
-251,9%
-61,2
2 448,0
-756,3
-1 602,9
EBITDA
Wynik netto
2022
2023
[IMAGE]
mln zł
-156,9
1 243,7
-448,3
-1 891,7
EBITDA
Wynik netto
IV kw. 2022
IV kw. 2023
[IMAGE]
mln zł
54
[IMAGE]
7.3. Kluczowe dane operacyjne i wskaźniki dla GK ENEA
J.m.
2022
2023
Zmiana
Zmiana %
IV kw. 2022
IV kw. 2023
Zmiana
Zmiana %
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
tys. zł
30 117 852
48 183 419
18 065 567
60,0%
7 385 965
12 280 631
4 894 666
66,3%
EBITDA
tys. zł
2 219 994
6 297 842
4 077 848
183,7%
146 032
2 857 986
2 711 954
1 857,1%
EBIT
tys. zł
578 240
955 679
377 439
65,3%
(311 283)
(470 592)
-159 309
-51,2%
Zysk / (strata) netto okresu sprawozdawczego
tys. zł
118 920
(442 623)
-561 543
-472,2%
(787 877)
(1 104 933)
-317 056
-40,2%
Zysk / (strata) netto przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej
tys. zł
45 304
(704 308)
-749 612
-1 654,6%
(743 483)
(1 262 746)
-519 263
-69,8%
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej
tys. zł
1 226 169
2 246 404
1 020 235
83,2%
(2 975 211)
(2 764 399)
210 812
7,1%
CAPEX
tys. zł
2 590 480
3 711 135
1 120 655
43,3%
865 347
1 386 800
521 453
60,3%
Dług netto
tys. zł
3 839 226
5 338 362
1 499 136
39,0%
3 839 226
5 338 362
1 499 136
39,0%
Dług netto / EBITDA¹
-
1,73
0,85
-0,88
-50,9%
1,73
0,85
-0,88
-50,9%
Rentowność aktywów (ROA) 1, 2
%
0,3%
-1,1%
-1,4 p.p.
-
-8,4%
-11,3%
-2,9 p.p.
-
Rentowność kapitału własnego (ROE) 1, 2
%
0,7%
-2,9%
-3,6 p.p.
-
-19,5%
-28,6%
-9,1 p.p.
-
Obrót
Sprzedaż energii elektrycznej i paliwa gazowego odbiorcom detalicznym
GWh
23 664
22 846
-818
-3,5%
5 914
5 873
-41
-0,7%
Liczba odbiorców (Punkty Poboru Energii)
tys.
2 681
2 715
34
1,3%
2 681
2 715
34
1,3%
Dystrybucja
Sprzedaż usług dystrybucji odbiorcom końcowym
GWh
20 313
20 040
-273
-1,3%
5 064
5 142 3
78
1,5%
Liczba klientów (stan na koniec okresu sprawozdawczego)
tys.
2 753
2 792
39
1,4%
2 753
2 792
39
1,4%
Wytwarzanie
Całkowite wytwarzanie energii elektrycznej netto, w tym:
GWh
26 214
21 344
-4 870
-18,6%
6 034
5 390
-644
-10,7%
ze źródeł konwencjonalnych
GWh
24 265
19 060
-5 205
-21,5%
5 572
4 743
-829
-14,9%
z odnawialnych źródeł energii
GWh
1 949
2 284
335
17,2%
462
647
186
40,1%
Wytwarzanie ciepła brutto
TJ
7 861
7 369
-492
-6,3%
2 466
2 353
-113
-4,6%
Sprzedaż energii elektrycznej, w tym:
GWh
29 463
25 827
-3 636
-12,3%
6 907
7 198
292
4,2%
ze źródeł konwencjonalnych
GWh
24 265
19 060
-5 205
-21,5%
5 572
4 743
-829
-14,9%
z odnawialnych źródeł energii
GWh
1 949
2 284
335
17,2%
462
647
186
40,1%
z zakupu
GWh
3 249
4 483
1 234
38,0%
873
1 808
935
107,0%
Sprzedaż ciepła
TJ
7 116
6 598
-518
-7,3%
2 231
2 109
-121
-5,4%
Wydobycie
Produkcja netto
tys. t
8 401
7 053
-1 348
-16,0%
1 238
2 496
1 258
101,6%
Sprzedaż węgla
tys. t
8 400
6 703
-1 697
-20,2%
1 243
2 142
899
72,3%
Zapas na koniec okresu
tys. t
22
371
349
1 586,4%
22
371
349
1 586,4%
Roboty chodnikowe
km
32,80
29,67
-3,13
-9,5%
7,56
6,90
-0,66
-8,7%
1 Definicje wskaźników zamieszczone zostały w rozdziale 14 pt. „Słownik pojęć i skrótów”.
2 Licznik wskaźnika tj. zysk / (strata) netto okresu sprawozdawczego podlega annualizacji.
3 Zmiana danych za I-III kw. 2023 r.
55
[IMAGE]
7.4. Wyniki finansowe GK ENEA w 2023 r.
Skonsolidowany rachunek zysków i strat w 2023 r.
[tys. zł]
2022
2023
Zmiana
Zmiana %
Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej
23 843 479
36 600 312
12 756 833
53,5%
Przychody ze sprzedaży energii cieplnej
482 560
614 731
132 171
27,4%
Przychody ze sprzedaży gazu
341 074
120 989
-220 085
-64,5%
Przychody ze sprzedaży usług dystrybucyjnych
3 316 703
4 753 288
1 436 585
43,3%
Przychody z tytułu opłat przyłączeniowych
90 883
149 517
58 634
64,5%
Przychody z tytułu świadectw pochodzenia
2 760
29 196
26 436
957,8%
Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów
196 223
187 366
-8 857
-4,5%
Przychody ze sprzedaży pozostałych produktów i usług
226 359
182 758
-43 601
-19,3%
Przychody ze sprzedaży węgla
682 731
435 181
-247 550
-36,3%
Przychody z tytułu Rynku Mocy
893 486
947 614
54 128
6,1%
Przychody ze sprzedaży netto
30 076 258
44 020 952
13 944 694
46,4%
Rekompensaty
28 588
4 145 799
4 117 211
14 401,9%
Przychody z tytułu leasingu i subleasingu operacyjnego
13 006
16 668
3 662
28,2%
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
30 117 852
48 183 419
18 065 567
60,0%
Amortyzacja
1 584 991
1 651 920
66 929
4,2%
Koszty świadczeń pracowniczych
2 495 720
3 092 964
597 244
23,9%
Zużycie materiałów i surowców oraz wartość sprzedanych towarów
10 462 627
13 133 590
2 670 963
25,5%
Zakup energii i gazu na potrzeby sprzedaży
12 393 958
20 073 377
7 679 419
62,0%
Usługi przesyłowe
472 792
665 649
192 857
40,8%
Inne usługi obce
1 057 113
1 235 779
178 666
16,9%
Podatki i opłaty
541 573
3 719 780
3 178 207
586,8%
Koszty uzyskania przychodów ze sprzedaży
29 008 774
43 573 059
14 564 285
50,2%
Pozostałe przychody operacyjne
215 329
266 337
51 008
23,7%
Pozostałe koszty operacyjne
223 433
382 659
159 226
71,3%
Zmiana rezerwy dotyczącej umów rodzących obciążenia
-414 715
213 922
628 637
151,6%
Zysk / (strata) na zmianie, sprzedaży i likwidacji rzeczowych aktywów trwałych oraz prawa do korzystania ze składnika aktywów
(51 256)
(62 038)
-10 782
-21,0%
Odpis / (odwrócenie odpisu) z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych
56 763
3 690 243
3 633 480
6 401,1%
Zysk / (strata) z działalności operacyjnej
578 240
955 679
377 439
65,3%
Koszty finansowe
276 630
486 445
209 815
75,8%
Przychody finansowe
220 929
222 548
1 619
0,7%
Zyski / (straty) z pochodnych instrumentów walutowych nie wykorzystywanych w rachunkowości zabezpieczeń
(347 053)
(1 247 125)
-900 072
-259,3%
Przychody z tytułu dywidend
1 163
93
-1 070
-92,0%
Odpisy / (odwrócenie odpisów) aktualizujące aktywa finansowe wycenione w zamortyzowanym koszcie
(27 274)
0
27 274
100,0%
Udział w wynikach jednostek stowarzyszonych i współkontrolowanych
71 463
9 522
-61 941
-86,7%
Odpis / (odwrócenie odpisów) z tytułu utraty wartości inwestycji w jednostkach stowarzyszonych i współkontrolowanych
0
(37 679)
-37 679
-100,0%
Zysk / (strata) przed opodatkowaniem
275 386
(508 049)
-783 435
-284,5%
Podatek dochodowy
156 466
-65 426
-221 892
-141,8%
Zysk / (strata) netto okresu sprawozdawczego
118 920
(442 623)
-561 543
-472,2%
EBITDA
2 219 994
6 297 842
4 077 848
183,7%
56
[IMAGE]
Główne czynniki zmiany EBITDA GK ENEA (wzrost o 4 077,8 mln zł):
(+) wzrost przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej o 12 757 mln wynika głównie ze wzrostu średniej ceny sprzedaży, przy jednoczesnym spadku wolumenu sprzedaży
(+) wzrost przychodów ze sprzedaży ciepła o 132 mln wynika głównie ze wzrostu średniej ceny sprzedaży, przy jednoczesnym spadku wolumenu sprzedaży
(-) spadek przychodów ze sprzedaży gazu ziemnego o 220 mln głównie w wyniku niższego wolumenu sprzedaży, przy jednocześnie wyższej średniej cenie sprzedaży
(+) wzrost przychodów ze sprzedaży usług dystrybucyjnych o 1 437 mln wynika głównie z wyższych stawek opłat w zatwierdzonej taryfie na 2023 r., przy jednocześnie niewiele niższym wolumenie dystrybucji energii
(+) wyższe przychody z tytułu opłat przyłączeniowych o 59 mln wynikają głównie z większej liczby przyłączonych w roku bieżącym obiektów OZE w II, III oraz IV grupie przyłączeniowej
(+) wyższe przychody z tytułu świadectw pochodzenia o 26 mln wynika głównie z wyższych przychodów z tytułu wsparcia kogeneracji
(-) spadek przychodów ze sprzedaży węgla o 248 mln wynika głównie z niższego wolumenu sprzedaży węgla poza GK ENEA, przy jednocześnie wyższej średniej cenie sprzedaży
(+) wyższe przychody z tytułu Rynku Mocy o 54 mln zł głównie w wyniku waloryzacji ceny obowiązku mocowego w 2023 r.
(+) zmiana przychodów z tytułu rekompensat (wzrost o 4 117 mln zł)
(+) w 2023 r. ujęto wartość rekompensaty ceny energii elektrycznej w wysokości 4 145,8 mln zł, o której mowa w ustawie z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej [ustawa o limitach zużycia] oraz w ustawie z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku [ustawa o limitach cen]
(-) w 2022 r. ujęto wartość rekompensaty cen energii elektrycznej [ustawa o limitach cen] w wysokości 28,0 mln oraz dodatkowo ujęto wartość rekompensaty paliwa gazowego w wysokości 0,6 mln wynikająca z ustawy z dnia 26 stycznia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie paliw gazowych w związku z sytuacją na rynku gazu
(-) wzrost kosztów świadczeń pracowniczych o 597 mln spowodowany głównie wyższymi kosztami wynagrodzeń wraz z narzutami, zmianą stanu rezerw pracowniczych oraz wzrostem średniego zatrudnienia
(-) wzrost kosztów zużycia materiałów i surowców oraz wartości sprzedanych towarów o 2 671 mln wynika ze wzrostu kosztów emisji CO 2 , kosztów zużycia węgla oraz kosztów zużycia biomasy dla całego Obszaru Wytwarzania
(-) wzrost kosztów zakupu energii elektrycznej i gazu o 7 679 mln wynika głównie z wyższych średnich cen zakupu, przy niższym wolumenie zakupu
(-) wzrost kosztów usług przesyłowych o 193 mln wynika głównie ze wzrostu stawek opłat stałych i zmiennych w rozliczeniach z PSE S.A. oraz sąsiednimi OSD
(-) wzrost kosztów usług obcych o 179 mln wynika głównie z wyższych kosztów usług remontowych, kosztów ubezpieczeń majątkowych i innych zadań zlecanych firmom zewnętrznym przy zmiennych stawkach za realizację tych usług
(-) wzrost kosztów podatków i opłat o 3 178 mln zł wynika głównie z kosztów z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny
(+) zmiana rezerw dotycząca umów rodzących obciążenia (spadek rezerw o 629 mln zł):
(+) w 2023 r. ujęto w przychodach wykorzystanie rezerwy w wysokości 368,3 mln zł, zawiązanej w kosztach w grudniu 2022 r. na ewentualną stratę na Taryfie G wynikającą z nieuwzględnienia poniesionych kosztów zakupu energii w zatwierdzonej Taryfie z dnia 17 grudnia 2022 r. przez Prezesa URE i zastosowania zapisów ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej
(+) w 2022 r. ujęto w kosztach rezerwę w wysokości 368,3 mln na ewentualną stratę na Taryfie G wynikającą z nieuwzględnienia poniesionych kosztów zakupu energii w zatwierdzonej Taryfie z dnia 17 grudnia 2022 r. przez Prezesa URE i zastosowania zapisów ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej
(+) w 2022 r. ujęto wykorzystanie części rezerwy w wysokości 21,5 mln oraz ujęto w kosztach aktualizację rezerwy w wysokości 67,9 mln na stratę wynikającą z rozliczenia przez ENEA S.A. jako sprzedawcy z urzędu opustu na opłatach dystrybucyjnych w zakresie energii wprowadzonej do sieci przez prosumentów
(-) w 2023 r. ujęto w kosztach aktualizację rezerwy w wysokości 154,4 mln na stratę wynikającą z rozliczenia przez ENEA S.A. jako sprzedawcy z urzędu opustu na opłatach dystrybucyjnych w zakresie energii wprowadzonej do sieci przez prosumentów. Zwiększenie rezerwy ma na celu odzwierciedlenie wpływu spodziewanych, przyszłych strat ponoszonych w związku z realizacją umów kompleksowych zawartych z prosumentami, których mikroinstalacje zostały przyłączone do sieci w terminie do 31 marca 2022 r.
57
[IMAGE]
(-) spadek wyniku na pozostałej działalności operacyjnej o 119 mln zł:
(-) zmiana odpisów aktualizujących wartość należności przeterminowanych oraz należności nieściągalnych o 87 mln zł
(-) wyższe rezerwy na potencjalne roszczenia o 47 mln zł
(-) wzrost rezerw na bezumowne korzystanie z korytarzy przesyłowych o 33 mln zł
(-) niższe saldo zwrotów od ubezpieczyciela o 12 mln zł
(-) wyższa strata na likwidacji rzeczowych aktywów trwałych o 11 mln m. in. w związku z zmianą zakresu likwidowanych wyrobisk
(+) wzrost nieodpłatnie przyjętych środków trwałych o 62 mln zł
(+) wyższe przychody z tytułu odszkodowań, kar i grzywien o 18 mln zł
Istotne zmiany wpływające na wynik netto:
(-) wzrost odpisów z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych w segmencie Wytwarzanie o 2 371,2 mln zł, wpływ zmiany skutkuje pogorszeniem wyniku netto o 1 920,7 mln zł
(-) wzrost odpisu z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych w segmencie Wydobycie o 1 262,2 mln zł, wpływ zmiany skutkuje pogorszeniem wyniku netto o 1 022,4 mln - głównie wpływ utworzonego w 2023 r. odpisu w wysokości 1 231,6 mln zł wynikającego z oszacowania wartości godziwej CGU Wydobycie z perspektywy GK ENEA
(-) zmiana wyniku z pochodnych instrumentów walutowych niewykorzystywanych w rachunkowości zabezpieczeń o 900,1 mln wynikająca ze zmian wycen kontraktów walutowych oraz zrealizowanych różnic kursowych powiązanych z tymi kontraktami
(-) w 2022 r. częściowe rozwiązanie rezerwy na przyszłe zobowiązania inwestycyjne wobec spółki Elektrownia Ostrołęka w wysokości 46,5 mln zł
(-) w 2022 r. ujęto w przychodach odpis aktualizujący wartość odsetek udzielonych spółce Elektrownia Ostrołęka w wysokości 27,3 mln zł
(+) w 2023 r. odwrócenie odpisu aktualizującego wartość udziałów spółki Elektrownia Ostrołęka w wysokości 42,0 mln zł
58
[IMAGE]
Skonsolidowany rachunek zysków i strat w IV kw. 2023 r.
[tys. zł]
IV kw. 2022
IV kw. 2023
Zmiana
Zmiana %
Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej
5 756 592
9 048 433
3 291 841
57,2%
Przychody ze sprzedaży energii cieplnej
155 648
208 056
52 408
33,7%
Przychody ze sprzedaży gazu
87 693
28 858
-58 835
-67,1%
Przychody ze sprzedaży usług dystrybucyjnych
851 138
1 300 971
449 833
52,9%
Przychody z tytułu opłat przyłączeniowych
28 845
46 828
17 983
62,3%
Przychody z tytułu świadectw pochodzenia
2 322
14 209
11 887
511,9%
Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów
40 668
49 510
8 842
21,7%
Przychody ze sprzedaży pozostałych produktów i usług
69 870
52 899
-16 971
-24,3%
Przychody ze sprzedaży węgla
143 897
156 379
12 482
8,7%
Przychody z tytułu Rynku Mocy
217 488
233 845
16 357
7,5%
Przychody ze sprzedaży netto
7 354 161
11 139 988
3 785 827
51,5%
Rekompensaty
28 142
1 135 566
1 107 424
3 935,1%
Przychody z tytułu leasingu i subleasingu operacyjnego
3 662
5 077
1 415
38,6%
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
7 385 965
12 280 631
4 894 666
66,3%
Amortyzacja
403 306
426 419
23 113
5,7%
Koszty świadczeń pracowniczych
674 233
842 261
168 028
24,9%
Zużycie materiałów i surowców oraz wartość sprzedanych towarów
3 782 334
2 036 410
-1 745 924
-46,2%
Zakup energii i gazu na potrzeby sprzedaży
3 279 987
4 941 491
1 661 504
50,7%
Usługi przesyłowe
118 132
164 764
46 632
39,5%
Inne usługi obce
306 080
352 567
46 487
15,2%
Podatki i opłaty
138 453
1 139 864
1 001 411
723,3%
Koszty uzyskania przychodów ze sprzedaży
8 702 525
9 903 776
1 201 251
13,8%
Pozostałe przychody operacyjne
41 702
16 530
-25 172
-60,4%
Pozostałe koszty operacyjne
-42 989
145 625
188 614
438,7%
Zmiana rezerwy dotyczącej umów rodzących obciążenia
996 173
201 699
-794 474
-79,8%
Zysk / (strata) na zmianie, sprzedaży i likwidacji rzeczowych aktywów trwałych oraz prawa do korzystania ze składnika aktywów
(21 578)
(17 892)
3 686
17,1%
Odpis / (odwrócenie odpisu) z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych
54 009
2 902 159
2 848 150
5 273,5%
Zysk / (strata) z działalności operacyjnej
(311 283)
(470 592)
-159 309
-51,2%
Koszty finansowe
53 950
108 604
54 654
101,3%
Przychody finansowe
63 976
74 012
10 036
15,7%
Zyski / (straty) z pochodnych instrumentów walutowych nie wykorzystywanych w rachunkowości zabezpieczeń
(568 086)
(823 998)
-255 912
-45,0%
Odpisy / (odwrócenie odpisów) aktualizujące aktywa finansowe wycenione w zamortyzowanym koszcie
(38 236)
0
38 236
100,0%
Udział w wynikach jednostek stowarzyszonych i współkontrolowanych
6 267
3 621
-2 646
-42,2%
Odpis / (odwrócenie odpisów) z tytułu utraty wartości inwestycji w jednostkach stowarzyszonych i współkontrolowanych
0
(42 000)
-42 000
-100,0%
Zysk / (strata) przed opodatkowaniem
(824 840)
(1 283 561)
-458 721
-55,6%
Podatek dochodowy
-36 963
-178 628
-141 665
-383,3%
Zysk / (strata) netto okresu sprawozdawczego
(787 877)
(1 104 933)
-317 056
-40,2%
EBITDA
146 032
2 857 986
2 711 954
1 857,1%
59
[IMAGE]
Główne czynniki zmiany EBITDA GK ENEA (wzrost o 2 712,0 mln zł):
(+) wzrost przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej o 3 292 mln wynika głównie ze wzrostu średniej ceny sprzedaży, przy jednoczesnym spadku wolumenu sprzedaży
(+) wzrost przychodów ze sprzedaży ciepła o 52 mln zł wynika głównie ze wzrostu średniej ceny sprzedaży
(-) spadek przychodów ze sprzedaży gazu ziemnego o 59 mln zł głównie w wyniku niższego wolumenu sprzedaży
(+) wzrost przychodów ze sprzedaży usług dystrybucyjnych o 450 mln wynika głównie z wyższych stawek opłat w zatwierdzonej taryfie na 2023 rok, przy jednocześnie niewiele wyższym wolumenie dystrybucji energii
(+) wyższe przychody z tytułu opłat przyłączeniowych o 18 mln wynikają głównie z większej liczby przyłączonych w roku bieżącym obiektów OZE w II, III oraz IV grupie przyłączeniowej
(+) wyższe przychody z tytułu świadectw pochodzenia o 12 mln wynika głównie z wyższych przychodów z tytułu wsparcia kogeneracji
(+) wyższe przychody ze sprzedaży węgla o 12 mln zł wynika głównie z wyższego wolumenu sprzedaży węgla
(+) wyższe przychody z tytułu Rynku Mocy o 16 mln zł głównie w wyniku waloryzacji ceny obowiązku mocowego w 2023 r.
(+) zmiana przychodów z tytułu rekompensat (wzrost o 1 107 mln zł)
(+) w IV kw. 2023 r. ujęto wartość rekompensaty ceny energii elektrycznej w wysokości 1 135,6 mln zł, o której mowa w ustawie z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej [ustawa o limitach zużycia] oraz w ustawie z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 r. [ustawa o limitach cen]
(-) w IV kw. 2022 r. ujęto w wartość rekompensaty cen energii elektrycznej [ustawa o limitach cen] w wysokości 28,0 mln oraz dodatkowo ujęto wartość rekompensaty paliwa gazowego w wysokości 0,1 mln wynikająca z ustawy z dnia 26 stycznia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie paliw gazowych w związku z sytuacją ma rynku gazu
(-) wzrost kosztów świadczeń pracowniczych o 168 mln spowodowany głównie wyższymi kosztami wynagrodzeń wraz z narzutami, zmianą stanu rezerw pracowniczych oraz wzrostem średniego zatrudnienia
(+) spadek kosztów zużycia materiałów i surowców oraz wartości sprzedanych towarów o 1 746 mln wynika głównie z wyższych transakcji wzajemnych (w ramach GK ENEA wartościowy wzrost transakcji m.in. dotyczących dostaw węgla pomiędzy spółkami), aktualizacji wyceny CO 2 , przy jednoczesnym wzroście kosztów emisji CO 2 oraz kosztów zużycia biomasy dla całego Obszaru Wytwarzania
(-) wzrost kosztów zakupu energii elektrycznej i gazu o 1 662 mln wynika głównie z wyższych średnich cen zakupu oraz wyższego wolumenu zakupu
(-) wzrost kosztów usług przesyłowych o 47 mln wynika głównie ze wzrostu stawek opłat stałych i zmiennych w rozliczeniach z PSE S.A. oraz sąsiednimi OSD
(-) wzrost kosztów usług obcych o 46 mln wynika głównie z wyższych kosztów usług remontowych, kosztów ubezpieczeń majątkowych i innych zadań zlecanych firmom zewnętrznym przy zmiennych stawkach za realizację tych usług
(-) wzrost kosztów podatków i opłat o 1 001 mln zł wynika głównie z kosztów z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny
(-) zmiana rezerw dotycząca umów rodzących obciążenia o 794 mln zł
(-) w IV kw. 2022 r. ujęto wykorzystanie rezerw dotyczących umów rodzących obciążenia w Obszarze Wytwarzanie w wysokości 1 311,5 mln zł
(-) w IV kw. 2023 r. ujęto w kosztach aktualizację rezerwy w wysokości 154,4 mln na stratę wynikającą z rozliczenia przez ENEA S.A. jako sprzedawcy z urzędu opustu na opłatach dystrybucyjnych w zakresie energii wprowadzonej do sieci przez prosumentów. Zwiększenie rezerwy ma na celu odzwierciedlenie wpływu spodziewanych, przyszłych strat ponoszonych w związku z realizacją umów kompleksowych zawartych z prosumentami, których mikroinstalacje zostały przyłączone do sieci w terminie do 31 marca 2022 r.
(-) w IV kw. 2022 r. ujęto wykorzystanie rezerwy zawiązanej w kosztach w czerwcu w wysokości 64,2 mln na ewentualną stratę na Taryfie G wynikającą ze wzrostu kosztów zakupu energii elektrycznej
(+) w IV kw. 2022 r. ujęto w kosztach rezerwę w wysokości 368,3 mln na ewentualną stratę na Taryfie G wynikającą z nieuwzględnienia poniesionych kosztów zakupu energii w zatwierdzonej Taryfie z dnia 17 grudnia 2022 r. przez Prezesa URE i zastosowania zapisów ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej
(+) w IV kw. 2023 r. ujęto w przychodach wykorzystanie rezerwy w wysokości 264,0 mln zł, zawiązanej w kosztach w miesiącu wrześniu w wysokości 264,0 mln z tytułu straty na Taryfie G wynikającej z utraconych przychodów w związku z wejściem w życie Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 9 września 2023 r., wprowadzającego mechanizm obniżenia należności gospodarstw domowych wobec przedsiębiorstw energetycznych wykonujących działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną za 2023 r.
60
[IMAGE]
(+) w IV kw. 2023 r. ujęto w przychodach wykorzystanie rezerwy w wysokości 92,1 mln zł, zawiązanej w kosztach w grudniu 2022 r. na ewentualną stratę na Taryfie G wynikającą z nieuwzględnienia poniesionych kosztów zakupu energii w zatwierdzonej Taryfie z dnia 17 grudnia 2022 r. przez Prezesa URE i zastosowania zapisów ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej w wysokości 368,3 mln zł
(+) w IV kw. 2022 r. ujęto wykorzystanie części rezerwy w wysokości 3,1 mln oraz ujęto w kosztach aktualizację rezerwy w wysokości 14,3 mln na stratę wynikającą z rozliczenia przez ENEA S.A. jako sprzedawcy z urzędu opustu na opłatach dystrybucyjnych w zakresie energii wprowadzonej do sieci przez prosumentów
(-) spadek wyniku na pozostałej działalności operacyjnej o 210 mln zł:
(-) wyższe rezerwy na potencjalne roszczenia o 117 mln zł
(-) zmiana odpisów aktualizujących wartość należności przeterminowanych oraz należności nieściągalnych o 82 mln zł
Istotne zmiany wpływające na wynik netto:
(-) wzrost odpisów z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych w segmencie Wytwarzanie o 2 370,6 mln zł, wpływ zmiany skutkuje pogorszeniem wyniku netto o 1 920,2 mln zł
(-) wzrost odpisu z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych w segmencie Wydobycie o 477,5 mln zł, wpływ zmiany skutkuje pogorszeniem wyniku netto o 386,8 mln - głównie wpływ utworzonego w 2023 r. odpisu w wysokości 482,7 mln wynikającego z oszacowania wartości godziwej CGU Wydobycie z perspektywy GK ENEA
(-) zmiana wyniku z pochodnych instrumentów walutowych niewykorzystywanych w rachunkowości zabezpieczeń o 255,9 mln wynikająca ze zmian wycen kontraktów walutowych oraz zrealizowanych różnic kursowych powiązanych z tymi kontraktami
(-) w IV kw. 2022 r. ujęto w przychodach odpis aktualizujący wartość odsetek udzielonych spółce Elektrownia Ostrołęka w wysokości 38,3 mln zł
(-) w IV kw. 2022 r. częściowe rozwiązanie rezerwy na przyszłe zobowiązania inwestycyjne wobec spółki Elektrownia Ostrołęka w wysokości 2,4 mln zł
(+) w IV kw. 2023 r. odwrócenie odpisu aktualizującego wartość udziałów spółki Elektrownia Ostrołęka w wysokości 42,0 mln zł
Wyniki finansowe GK ENEA w 2023 r. i w IV kw. 2023 r.
EBITDA [tys. zł]
2022
2023
Zmiana
Zmiana %
IV kw. 2022
IV kw. 2023
Zmiana
Zmiana %
Obrót
-76 000
-29 850
46 150
60,7%
-148 070
37 390
185 460
125,3%
Dystrybucja
1 328 696
1 821 851
493 155
37,1%
346 923
512 722
165 799
47,8%
Wytwarzanie
310 209
3 605 484
3 295 275
1 062,3%
28 872
1 865 535
1 836 663
6 361,4%
Wydobycie
610 600
1 326 430
715 830
117,2%
-65 196
652 135
717 331
1 100,3%
Pozostała działalność
134 615
126 015
-8 600
-6,4%
19 718
10 998
-8 720
-44,2%
Pozycje nieprzypisane i wyłączenia
-88 126
-552 088
-463 962
-526,5%
-36 215
-220 794
-184 579
-509,7%
EBITDA Razem
2 219 994
6 297 842
4 077 848
183,7%
146 032
2 857 986
2 711 954
1 857,1%
-76,0
1 328,7
310,2
610,6
134,6
-29,9
1 821,9
3 605,5
1 326,4
126,0
Obrót
Dystrybucja
Wytwarzanie
Wydobycie
Pozostała działalność
2022
2023
[IMAGE]
mln zł
61
[IMAGE]
Obszar Obrotu w 2023 r. i IV kw. 2023 r.
Sprzedaż detaliczna energii elektrycznej realizowana jest przez ENEA S.A.
Dodatkowo, w obszarze Obrotu prezentowane dane finansowe ENEA Trading i ENEA Power&Gas Trading (3 kwietnia 2023 r. nastąpił podział przez wydzielenie i przeniesienie części majątku spółki ENEA Trading, w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa, na spółkę ENEA Power&Gas Trading).
[tys. zł]
2022
2023
Zmiana
Zmiana %
IV kw. 2022
IV kw. 2023
Zmiana
Zmiana %
Przychody ze sprzedaży netto
17 408 855
24 634 005
7 225 150
41,5%
7 303 062
8 976 424
1 673 362
22,9%
Rekompensaty
28 588
3 705 902
3 677 314
12 863,1%
28 142
1 017 717
989 575
3 516,4%
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
17 437 443
28 339 907
10 902 464
62,5%
7 331 204
9 994 141
2 662 937
36,3%
EBIT
-78 712
-32 313
46 399
58,9%
-148 768
36 521
185 289
124,5%
Amortyzacja
2 712
2 463
-249
-9,2%
698
869
171
24,5%
EBITDA
-76 000
-29 850
46 150
60,7%
-148 070
37 390
185 460
125,3%
CAPEX¹
1 375
429
-946
-68,8%
0
367
367
100,0%
Udział przychodów ze sprzedaży segmentu w przychodach ze sprzedaży Grupy
45%
44%
-1 p.p.
-
60%
50%
-10 p.p.
-
1 Bez inwestycji kapitałowych ENEA S.A.
-148,1
346,9
28,9
-65,2
19,7
37,4
512,7
1 865,5
652,1
11,0
Obrót
Dystrybucja
Wytwarzanie
Wydobycie
Pozostała działalność
IV kw.2022
IV kw. 2023
[IMAGE]
mln zł
[IMAGE]
1)
[IMAGE]
-76,0
-4 226,9
3 677,3
-42,2
628,6
9,3
-29,9
EBITDA 2022
Skorygowana marża I pokrycia
Rekompensaty
Koszty własne
Rezerwy dotyczące umów rodzących obciążenia
Pozostałe czynniki
EBITDA 2023
62
[IMAGE]
Główne czynniki zmiany EBITDA w 2023 r. (wzrost o 46,1 mln zł):
Skorygowana marża I pokrycia (spadek o 4 226,9 mln zł)
(-) wzrost średniej ceny zakupu energii o 88,9%
(-) spadek wolumenu sprzedaży energii o 2,7%
(+) wzrost średniej ceny sprzedaży energii o 36,9%
(+) spadek kosztów obowiązków ekologicznych o 42,8%
(+) wzrost wyniku na obrocie paliwem gazowym
(+) aktualizacja wyceny kontraktów CO 2 , transakcji terminowych energii i gazu
Rekompensaty (wzrost o 3 677,3 mln zł)
(+) w wykonaniu 2023 r. ujęto wartość rekompensaty ceny energii elektrycznej w wysokości 3 705,9 mln zł, o której mowa w art. 12 ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej [ustawa o limitach zużycia] oraz w art. 8 ustawy z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 r. [ustawa o limitach cen]
(-) w wykonaniu 2022 r. ujęto wartość rekompensaty cen energii elektrycznej [ustawa o limitach cen] w wysokości 28,0 mln oraz dodatkowo ujęto wartość rekompensaty paliwa gazowego w wysokości 0,6 mln wynikająca z ustawy z dnia 26 stycznia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie paliw gazowych w związku z sytuacją na rynku gazu
Koszty własne (wzrost o 42,2 mln zł)
(-) wyższe koszty bezpośrednie sprzedaży o 39,3 mln zł
(-) wyższe koszty usług wspólnych o 4,8 mln zł
(+) niższe koszty ogólnego zarządu o 1,9 mln zł
Rezerwy dotyczące umów rodzących obciążenia (spadek o 628,6 mln zł)
(+) w 2023 r. ujęto w przychodach wykorzystanie rezerwy w wysokości 368,3 mln zł, zawiązanej w kosztach w grudniu 2022 r. na ewentualną stratę na Taryfie G wynikającą z nieuwzględnienia poniesionych kosztów zakupu energii w zatwierdzonej Taryfie z dnia 17 grudnia 2022 r. przez Prezesa URE i zastosowania zapisów ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej
(+) w 2022 r. ujęto w kosztach rezerwę w wysokości 368,3 mln na ewentualną stratę na Taryfie G wynikającą z nieuwzględnienia poniesionych kosztów zakupu energii w zatwierdzonej Taryfie z dnia 17 grudnia 2022 r. przez Prezesa URE i zastosowania zapisów ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej
(+) w 2022 r. ujęto wykorzystanie części rezerwy w wysokości 21,5 mln oraz ujęto w kosztach aktualizację rezerwy w wysokości 67,9 mln na stratę wynikającą z rozliczenia przez ENEA S.A. jako sprzedawcy z urzędu opustu na opłatach dystrybucyjnych w zakresie energii wprowadzonej do sieci przez prosumentów
(-) w 2023 r. ujęto w kosztach aktualizację rezerwy w wysokości 154,4 mln na stratę wynikającą z rozliczenia przez ENEA S.A. jako sprzedawcy z urzędu opustu na opłatach dystrybucyjnych w zakresie energii wprowadzonej do sieci przez prosumentów. Zwiększenie rezerwy ma na celu odzwierciedlenie wpływu spodziewanych, przyszłych strat ponoszonych w związku z realizacją umów kompleksowych zawartych z prosumentami, których mikroinstalacje zostały przyłączone do sieci w terminie do 31 marca 2022 r.
Pozostałe czynniki (wzrost o 9,3 mln zł)
(+) niższe koszty postępowań sądowych o 44,3 mln zł
(+) wyższe przychody ze sprzedaży usług o 28,7 mln zł
(+) niższe koszty rezerw na przewidywane straty i potencjalne roszczenia o 10,1 mln zł
(+) wyższe przychody z tytułu licencji związanych z marką ENEA o 8,8 mln zł
(+) w wykonaniu 2023 r. ujęty zysk ze sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu, sprzedaży lokali i innych środków trwałych w wysokości 8,4 mln zł
(-) wyższe koszty usług dystrybucji dotyczące obowiązującego modelu rozliczenia z prosumentami o 67,2 mln zł
(-) wyższe odpisy aktualizujące należności o 18,7 mln zł
63
[IMAGE]
mln zł
Główne czynniki zmiany EBITDA w IV kw. 2023 r. (wzrost o 185,5 mln zł):
Skorygowana marża I pokrycia (spadek o 1 231,3 mln zł)
(-) wzrost średniej ceny zakupu energii o 66,0%
(+) wzrost wolumenu sprzedaży energii o 0,2%
(+) wzrost średniej ceny sprzedaży energii o 16,3%
(+) spadek kosztów obowiązków ekologicznych o 54,2%
(+) wzrost wyniku na obrocie paliwem gazowym
(-) aktualizacja wyceny kontraktów CO 2 transakcji terminowych energii i gazu
Rekompensaty (wzrost o 989,6 mln zł)
(+) w wykonaniu IV kw. 2023 r. ujęto wartość rekompensaty ceny energii elektrycznej w wysokości 1 017,7 mln zł, o której mowa w art. 12 ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej [ustawa o limitach zużycia] oraz w art. 8 ustawy z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 r. [ustawa o limitach cen]
(-) w wykonaniu IV kw. 2022 r. ujęto w wartość rekompensaty cen energii elektrycznej [ustawa o limitach cen] w wysokości 28,0 mln oraz dodatkowo ujęto wartość rekompensaty paliwa gazowego w wysokości 0,1 mln wynikająca z ustawy z dnia 26 stycznia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie paliw gazowych w związku z sytuacją ma rynku gazu
Koszty własne (wzrost o 22,4 mln zł)
(-) wyższe koszty bezpośrednie sprzedaży o 13,8 mln zł
(-) wyższe koszty ogólnego zarządu o 7,9 mln zł
(-) wyższe koszty usług wspólnych o 0,7 mln zł
Rezerwy dotyczące umów rodzących obciążenia (spadek o 517,0 mln zł)
(+) w IV kw. 2022 r. ujęto w kosztach rezerwę w wysokości 368,3 mln na ewentualną stratę na Taryfie G wynikającą z nieuwzględnienia poniesionych kosztów zakupu energii w zatwierdzonej Taryfie z dnia 17 grudnia 2022 r. przez Prezesa URE i zastosowania zapisów ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej
(+) w IV kw. 2023 r. ujęto w przychodach wykorzystanie rezerwy w wysokości 264,0 mln zł, zawiązanej w kosztach w miesiącu wrześniu w wysokości 264,0 mln z tytułu straty na Taryfie G wynikającej z utraconych przychodów w związku z wejściem w życie Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 9 września 2023 r., wprowadzającego mechanizm obniżenia należności gospodarstw domowych wobec przedsiębiorstw energetycznych wykonujących działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną za 2023 rok
[IMAGE]
37,4
-148,1
-1 231,3
989,6
-22,4
517,0
-67,4
EBITDA IV kw. 2022
Skorygowana marża I pokrycia
Rekompensata
Koszty własne
Rezerwy dotyczące umów rodzących obciążenia
Pozostałe czynniki
EBITDA IV kw. 2023
64
[IMAGE]
(+) w IV kw. 2023 r. ujęto w przychodach wykorzystanie rezerwy w wysokości 92,1 mln zł, zawiązanej w kosztach w grudniu 2022 r. na ewentualną stratę na Taryfie G wynikającą z nieuwzględnienia poniesionych kosztów zakupu energii w zatwierdzonej Taryfie z dnia 17 grudnia 2022 r. przez Prezesa URE i zastosowania zapisów ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej w wysokości 368,3 mln zł
(+) w IV kw. 2022 r. ujęto wykorzystanie części rezerwy w wysokości 3,1 mln oraz ujęto w kosztach aktualizację rezerwy w wysokości 14,3 mln na stratę wynikającą z rozliczenia przez ENEA S.A. jako sprzedawcy z urzędu opustu na opłatach dystrybucyjnych w zakresie energii wprowadzonej do sieci przez prosumentów
(-) w IV kw. 2023 r. ujęto w kosztach aktualizację rezerwy w wysokości 154,4 mln na stratę wynikającą z rozliczenia przez ENEA S.A. jako sprzedawcy z urzędu opustu na opłatach dystrybucyjnych w zakresie energii wprowadzonej do sieci przez prosumentów. Zwiększenie rezerwy ma na celu odzwierciedlenie wpływu spodziewanych, przyszłych strat ponoszonych w związku z realizacją umów kompleksowych zawartych z prosumentami, których mikroinstalacje zostały przyłączone do sieci w terminie do 31 marca 2022 r.
(-) w IV kw. 2022 r. ujęto wykorzystanie rezerwy zawiązanej w kosztach w czerwcu w wysokości 64,2 mln na ewentualną stratę na Taryfie G wynikającą ze wzrostu kosztów zakupu energii elektrycznej
Pozostałe czynniki (spadek o 67,4 mln zł)
(-) wyższe koszty rezerw na przewidywane straty i potencjalne roszczenia o 81,0 mln zł
(-) wyższe koszty usług dystrybucji dotyczące obowiązującego modelu rozliczenia z prosumentami o 23,4 mln zł
(-) wyższe odpisy aktualizujące należności o 5,6 mln zł
(-) wyższe odpisane należności w koszty o 1,1 mln zł
(+) niższe koszty postępowań sądowych o 41,3 mln zł
(+) ujęty w IV kw. 2023 r. zysk ze sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu, sprzedaży lokali i innych środków trwałych w wysokości 3,8 mln zł
(+) wyższe przychody z tytułu licencji związanych z marką ENEA o 2,4 mln zł
Obszar Wytwarzania w 2023 r. i IV kw. 2023 r.
W obszarze Wytwarzania prezentowane dane finansowe ENEA Wytwarzanie, MEC Piła, PEC Oborniki, ENEA Nowa Energia, ENEA Ciepło, ENEA Ciepło Serwis, ENEA Elektrownia Połaniec, ENEA Połaniec Serwis, ENEA ELKOGAZ, ENEA Bioenergia, PV Genowefa, PRO-WIND, PV Tykocin i Farma Wiatrowa Bejsce.
Spółka ENEA Połaniec Serwis została przejęta przez ENEA Elektrownia Połaniec w dniu 16 stycznia 2023 r. Spółka ENEA Ciepło Serwis została przejęta przez ENEA Ciepło w dniu 3 października 2022 r.
[tys. zł]
2022
2023
Zmiana
Zmiana %
IV kw. 2022
IV kw. 2023
Zmiana
Zmiana %
Przychody ze sprzedaży netto
14 647 879
26 165 187
11 517 308
78,6%
3 287 980
6 883 982
3 596 002
109,4%
energia elektryczna
12 837 755
24 190 000
11 352 245
88,4%
2 860 385
6 384 158
3 523 773
123,2%
Rynek Mocy
893 486
947 614
54 128
6,1%
217 488
233 845
16 357
7,5%
świadectwa pochodzenia
364 505
342 412
-22 093
-6,1%
64 452
38 451
-26 001
-40,3%
ciepło
470 053
597 833
127 780
27,2%
150 722
202 395
51 673
34,3%
pozostałe
82 080
87 328
5 248
6,4%
-5 067
25 133
30 200
596,0%
Przychody z tytułu leasingu i subleasingu operacyjnego
976
891
-85
-8,7%
279
158
-121
-43,4%
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
14 648 855
26 166 078
11 517 223
78,6%
3 288 259
6 884 140
3 595 881
109,4%
EBIT
-182 937
713 550
896 487
490,1%
-133 338
-674 809
-541 471
-406,1%
Amortyzacja
447 564
475 121
27 557
6,2%
114 891
122 397
7 506
6,5%
Odpis / (odwrócenie odpisu) z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych
45 582
2 416 813
2 371 231
5 202,1%
47 319
2 417 947
2 370 628
5 009,9%
EBITDA
310 209
3 605 484
3 295 275
1 062,3%
28 872
1 865 535
1 836 663
6 361,4%
CAPEX
441 504
723 201
281 697
63,8%
175 403
393 841
218 438
124,5%
Udział przychodów ze sprzedaży obszaru w przychodach ze sprzedaży Grupy
38%
40%
2 p.p.
-
27%
35%
8 p.p.
-
65
[IMAGE]
Główne czynniki zmiany EBITDA w 2023 r. (wzrost o 3 295,3 mln zł 1 ):
Segment Elektrownie Systemowe (wzrost o 2 753,3 mln zł)
(+) wzrost wyniku koncesji na wytwarzaniu energii elektrycznej o 1 846,1 mln (w tym: -2 821,0 mln wyższy koszt z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny)
(+) wzrost pozostałych czynników o 752,0 mln zł, w tym aktualizacja wyceny CO 2 , wzrost kosztów stałych
(+) wzrost przychodów z Regulacyjnych Usług Systemowych o 79,9 mln zł
(+) wzrost przychodów z Rynku Mocy o 52,3 mln zł
(+) niższa strata marży na obrocie o 23,0 mln (w tym: -84,3 mln wyższy koszt z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny)
Segment Ciepło (spadek o 77,7 mln zł)
(-) wzrost kosztów stałych o 28,6 mln zł
(-) spadek marży na cieple o 23,5 mln zł
(-) spadek pozostałych czynników o 20,2 mln zł, w tym brak przychodu z bilansowania gazu
(-) wyższy koszt z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny 6,4 mln zł
(+) wzrost przychodów z Rynku Mocy o 1,0 mln zł
Segment OZE (wzrost o 619,6 mln zł)
(+) Obszar Biomasa - Zielony Blok (+641,5 mln zł, w tym +0,6 mln ENEA Bioenergia): +760,3 mln wzrost marży na produkcji energii z OZE, -96,9 mln wzrost kosztu z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny, -14,5 mln spadek marży Zielony Blok na sprzedaży zielonych certyfikatów, -5,5 mln zł wzrost pozostałych kosztów zmiennych, -2,6 mln wzrost kosztów stałych
(+) Obszar Fotowoltaika (+4,3 mln zł): +2,3 mln wynik na pozostałej działalności operacyjnej, +2,2 mln wygenerowany wynik EBITDA nowych farm fotowoltaicznych, +1,5 mln zł wzrost przychodów ze sprzedaży energii, -1,7 mln zł wzrost kosztów stałych
(-) Obszar Woda (-15,2 mln zł): -87,0 mln wyższy koszt z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny, -2,9 mln wzrost kosztów stałych, +73,0 mln wzrost przychodów ze sprzedaży energii, +1,1 mln wzrost wyniku na pozostałej działalności operacyjnje, +0,7 mln zł wzrost przychodów z Rynku Mocy
(-) Obszar Wiatr (-6,2 mln zł): -101,5 mln wyższy koszt z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny, -10,0 mln spadek przychodów z tytułu świadectw pochodzenia, -1,9 mln wzrost kosztów usług obcych, -0,7 mln wzrost kosztów świadczeń pracowniczych, +108,8 mln zł wzrost przychodów ze sprzedaży energii
¹ Wpływ wyższego kosztu z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny -3 198,2 mln zł
310,2
3 605,5
2 753,3
619,6
-77,7
EBITDA 2022
Segment Elektrownie Systemowe
Segment Ciepło
Segment OZE
EBITDA 2023
[IMAGE]
mln zł
66
[IMAGE]
Główne czynniki zmiany EBITDA w IV kw. 2023 r. (wzrost o 1 836,7 mln zł 1 ):
Segment Elektrownie Systemowe (wzrost o 1 682,1 mln zł)
(+) wzrost wyniku koncesji na wytwarzaniu energii elektrycznej o 2 002,3 mln (w tym: -927,0 mln wyższy koszt z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny)
(+) wzrost pozostałych czynników o 897,7 mln zł, w tym aktualizacja wyceny CO 2 , wzrost kosztów stałych
(+) wzrost przychodów z Regulacyjnych Usług Systemowych o 18,3 mln zł
(+) wzrost przychodów z Rynku Mocy o 15,6 mln zł
(+) niższa strata marży na obrocie o 11,2 mln (w tym: +1,2 mln niższy koszt z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny)
(-) w IV kw. 2022 r wykorzystanie rezerwy na umowy rodzące obciążenia w wysokości 1 263,0 mln zł
Segment Ciepło (spadek o 12,1 mln zł)
(-) spadek marży na cieple o 14,6 mln zł
(-) wzrost kosztów stałych o 8,9 mln zł
(+) niższy koszt z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny 6,9 mln zł
(+) wzrost pozostałych czynników o 4,0 mln zł
(+) wzrost przychodów z Rynku Mocy o 0,5 mln zł
Segment OZE (wzrost o 166,7 mln zł)
(+) Obszar Biomasa - Zielony Blok (+162,1 mln zł, w tym -1,3 mln ENEA Bioenergia): +236,8 mln wzrost marży na produkcji energii z OZE, +2,6 mln spadek kosztów stałych, -48,4 mln wykorzystanie w IV kw. 2022 r. rezerwy na umowy rodzące obciążenia, -25,9 mln wyższy koszt z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny, -1,6 mln wzrost pozostałych kosztów zmiennych
(+) Obszar Wiatr (+3,0 mln zł): -29,9 mln wyższy koszt z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny, -4,1 mln spadek przychodów z tytułu świadectw pochodzenia, +37,2 mln zł wzrost przychodów ze sprzedaży energii
(+) Obszar Fotowoltaika (+1,6 mln zł) - głównie efekt zakupu nowych farm fotowoltaicznych
1 Wpływ wyższego kosztu z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny -995,5 mln zł
[IMAGE]
28,9
1 865,5
1 682,1
166,7
- 12,1
EBITDA IV kw. 2022
Segment Elektrownie Systemowe
Segment Ciepło
Segment OZE
EBITDA IV kw. 2023
[IMAGE]
mln zł
67
[IMAGE]
Obszar Dystrybucji w 2023 r. i IV kw. 2023 r.
ENEA Operator odpowiada za dystrybucję energii elektrycznej do 2,8 mln Klientów w zachodniej i północno-zachodniej Polsce na obszarze 58,2 tys. km 2 . Podstawowym zadaniem ENEA Operator jest dostarczanie energii w sposób ciągły i niezawodny, przy zachowaniu odpowiednich parametrów jakościowych.
W obszarze Dystrybucji prezentowane są dane finansowe spółek:
ENEA Operator
ENEA Serwis
ENEA Pomiary
ENEA Logistyka
[tys. zł]
2022
2023
Zmiana
Zmiana %
IV kw. 2022
IV kw. 2023
Zmiana
Zmiana %
Przychody ze sprzedaży netto
3 614 801
5 070 095
1 455 294
40,3%
937 951
1 404 480
466 529
49,7%
usługi dystrybucyjne do odbiorców końcowych
3 222 695
4 510 785
1 288 090
40,0%
813 150
1 159 078
345 928
42,5%
opłaty za przyłączenie do sieci
90 883
148 347
57 464
63,2%
29 833
46 125
16 292
54,6%
pozostałe
301 223
410 963
109 740
36,4%
94 968
199 277
104 309
109,8%
Rekompensaty
0
439 897
439 897
100,0%
0
117 849
117 849
100,0%
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
3 614 801
5 509 992
1 895 191
52,4%
937 951
1 522 329
584 378
62,3%
EBIT
615 713
1 084 615
468 902
76,2%
166 708
323 053
156 345
93,8%
Amortyzacja
712 983
737 236
24 253
3,4%
180 215
189 669
9 454
5,2%
EBITDA
1 328 696
1 821 851
493 155
37,1%
346 923
512 722
165 799
47,8%
CAPEX
1 443 568
1 857 852
414 284
28,7%
454 208
730 488
276 280
60,8%
Udział przychodów ze sprzedaży segmentu w przychodach ze sprzedaży Grupy
9%
9%
-
-
8%
8%
-
-
Główne czynniki zmiany EBITDA w 2023 r. (wzrost o 493,2 mln zł):
Marża z działalności koncesjonowanej (wzrost o 614,5 mln zł)
(+) wyższe przychody ze sprzedaży usług dystrybucji odbiorcom końcowym o 1 728,0 mln zł
(-) wyższe koszty zakupu usług przesyłowych i dystrybucyjnych (saldo) o 181,0 mln zł
(-) wyższe koszty zakupu energii elektrycznej na pokrycie różnicy bilansowej (saldo) o 994,1 mln zł
(+) wyższe przychody z tytułu opłat za przyłączenie do sieci o 57,5 mln zł
Koszty operacyjne (wzrost o 80,9 mln zł)
(-) wyższe koszty świadczeń pracowniczych o 60,5 mln zł
(-) wyższe koszty usług obcych o 49,7 mln zł
(+) niższe koszty podatków i opłat o 29,8 mln zł
Pozostała działalność operacyjna (spadek o 43,0 mln zł)
(-) zmiana stanu rezerw dotyczących majątku sieciowego o 103,4 mln zł
(+) wyższe przychody z tytułu usuwania kolizji infrastruktury sieciowej o 53,3 mln zł
(+) pozostałe przychody i koszty 7,1 mln zł
[IMAGE]
1 328,7
614,5
2,5
-80,9
-43,0
1 821,9
EBITDA 2022
Marża z działalności koncesjonowanej
Działalność niekoncesjonowana
Koszty operacyjne
Pozostała działalność operacyjna
EBITDA 2023
mln zł
68
[IMAGE]
Główne czynniki zmiany EBITDA w IV kw. 2023 r. ( wzrost o 165,8 mln zł):
Marża z działalności koncesjonowanej (wzrost o 235,7 mln zł)
(+) wyższe przychody ze sprzedaży usług dystrybucji odbiorcom końcowym o 463,8 mln zł
(+) wyższe przychody z tytułu opłat za przyłączenie do sieci o 16,3 mln zł
(-) wyższe koszty zakupu usług przesyłowych i dystrybucyjnych (saldo) o 41,2 mln zł
(-) wyższe koszty zakupu energii elektrycznej na pokrycie różnicy bilansowej (saldo) o 203,9 mln
Koszty operacyjne (wzrost o 24,9 mln zł)
(-) wyższe koszty świadczeń pracowniczych o 20,3 mln zł
(-) wyższe koszty usług obcych o 15,8 mln zł
(+) niższe koszty podatków i opłat o 3,4 mln zł
(+) niższe pozostałe koszty o 7,8 mln zł
Pozostała działalność operacyjna (spadek o 45,7 mln zł)
(-) zmiana stanu rezerw dotyczących majątku sieciowego o 42,7 mln zł
(-) wyższe koszty związane z usuwaniem szkód losowych o 3,5 mln zł
(-) zmiana pozostałych przychodów i kosztów o 10,7 mln zł
(+) wyższe przychody z tytułu usuwania kolizji infrastruktury sieciowej o 11,2 mln zł
[IMAGE]
346,9
235,7
0,7
-24,9
-45,7
512,7
EBITDA IV kw. 2022
Marża z działalności koncesjonowanej
Działalność niekoncesjonowana
Koszty operacyjne
Pozostała działalność operacyjna
EBITDA IV kw. 2023
mln zł
69
[IMAGE]
Obszar Wydobycia w 2023 r. i IV kw. 2023 r.
W obszarze Wydobycia prezentowane wyniki finansowe GK LW Bogdanka z jednostką dominującą Lubelski Węgiel „Bogdanka” S.A. oraz jej spółkami zależnymi.
LW Bogdanka dzieli swój asortyment sprzedaży na miał energetyczny, który stanowi 99% oraz na groszek i orzech.
Głównymi odbiorcami jest energetyka zawodowa i przemysłowa.
[tys. zł]
2022
2023
Zmiana
Zmiana %
IV kw. 2022
IV kw. 2023
Zmiana
Zmiana %
Przychody ze sprzedaży netto
2 443 868
3 928 954
1 485 086
60,8%
419 651
1 248 206
828 555
197,4%
węgiel
2 378 827
3 856 089
1 477 262
62,1%
401 932
1 226 274
824 342
205,1%
pozostałe produkty i usługi
44 541
59 854
15 313
34,4%
14 874
17 705
2 831
19,0%
towary i materiały
20 500
13 011
-7 489
-36,5%
2 845
4 227
1 382
48,6%
Przychody z tytułu leasingu i subleasingu operacyjnego
7 816
10 335
2 519
32,2%
1 949
2 208
259
13,3%
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
2 451 684
3 939 289
1 487 605
60,7%
421 600
1 250 414
828 814
196,6%
EBIT
230 810
-334 341
-565 151
-244,9%
-166 134
66 490
232 624
140,0%
Amortyzacja
368 609
387 341
18 732
5,1%
94 248
101 433
7 185
7,6%
Odpis/ (odwrócenie odpisu) z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych
11 181
1 273 430
1 262 249
11 289,2%
6 690
484 212
477 522
7 137,8%
EBITDA
610 600
1 326 430
715 830
117,2%
-65 196
652 135
717 331
1 100,3%
CAPEX
609 137
777 696
168 559
27,7%
190 657
220 211
29 554
15,5%
Udział przychodów ze sprzedaży obszaru w przychodach ze sprzedaży Grupy
6%
6%
-
-
3%
6%
3 p.p.
-
1 wpływ na prezentowane koszty = techniczny koszt wytworzenia węgla rozdzielony wg aktualnej struktury * ilościowa zmiana zapasu węgla w analizowanym okresie
610,6
610,0
1 345,2
1 326,4
-0,6
-483,1
1 966,0
-890,3
141,3
1,3
-18,8
EBITDA Segment Wydobycie 2022
Różnice prezentacyjne między układami
EBITDA GK LWB 2022
Ilość sprzedanego węgla
Cena sprzedanego węgla
Zmiana kosztów działalności operacyjnej
Zmiana stanu produktów ¹
Wynik na pozostałej działalności LWB oraz spółek zależnych
EBITDA GK LWB 2023
Różnice prezentacyjne między układami
EBITDA Segment Wydobycie 2023
[IMAGE]
mln zł
70
[IMAGE]
Główne czynniki zmiany EBITDA w 2023 r. (wzrost o 715,8 mln zł):
(+) wzrost przychodów ze sprzedaży węgla: niższa ilościowa sprzedaż węgla (-1 697 tys. t), przy jednocześnie wyższych cenach kontraktowych węgla
(+) wzrost przychodów ze sprzedaży pozostałych produktów i usług - większe przychody z tytułu transportu węgla oraz przychody spółek zależnych realizowane poza GK LWB
(-) spadek przychodów ze sprzedaży towarów i materiałów - mniejsza wartościowo i ilościowo sprzedaż złomu
(-) wzrost wartości poniesionych gotówkowych kosztów produkcji - wzrost kosztów pracowniczych, wyższy koszt usług obcych, wzrost cen energii i materiałów
Różnice prezentacyjne dotyczą sprawozdawczości finansowej GK ENEA i GK LW Bogdanka w zakresie amortyzacji.
1 wpływ na prezentowane koszty = techniczny koszt wytworzenia węgla rozdzielony wg aktualnej struktury * ilościowa zmiana zapasu węgla w analizowanym okresie
Główne czynniki zmiany EBITDA w IV kw. 2023 r. (wzrost o 717,3 mln zł):
(+) wzrost przychodów ze sprzedaży węgla: wyższa ilościowa sprzedaż węgla (+899 tys. t) przy jednocześnie wyższych cenach sprzedaży węgla
(+) wzrost przychodów ze sprzedaży pozostałych produktów i usług - większe przychody z tytułu transportu węgla
(+) wzrost przychodów ze sprzedaży towarów i materiałów - większa sprzedaż złomu
(-) wzrost wartości poniesionych gotówkowych kosztów produkcji - wyższy koszt usług obcych, wzrost cen energii i materiałów, wzrost kosztów pracowniczych
(-) w trakcie IV kw. 2023 r. wartość zapasów wzrosła o 139,7 mln zł, tj. 353 tys. t (nastąpiło zmniejszenie kosztów operacyjnych okresu), podczas gdy w trakcie 4 kw. 2022 r. wartość zapasów spadła o 0,5 mln zł, tj. 5 tys. t (nastąpiło zwiększenie kosztów operacyjnych okresu)
Różnice prezentacyjne dotyczą sprawozdawczości finansowej GK ENEA i GK LW Bogdanka w zakresie amortyzacji .
- 65,2
- 66,4
671,8
652,1
295,1
529,8
140,2
13,1
-1,2
-240,0
-19,7
EBITDA Segment Wydobycie IV kw. 2022
EBITDA GK LWB IV kw. 2022
Cena sprzedanego węgla
Zmiana stanu produktów ¹
EBITDA GK LWB IV kw. 2023
EBITDA Segment Wydobycie IV kw. 2023
[IMAGE]
mln zł
71
[IMAGE]
Obszar Pozostałej działalności w 2023 r. i IV kw. 2023 r.
[tys. zł]
2022
2023
Zmiana
Zmiana %
IV kw. 2022
IV kw. 2023
Zmiana
Zmiana %
Przychody ze sprzedaży netto
598 127
648 389
50 262
8,4%
155 246
162 938
7 692
5,0%
Przychody z tytułu leasingu i subleasingu operacyjnego
4 371
5 740
1 369
31,3%
1 512
2 785
1 273
84,2%
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
602 498
654 129
51 631
8,6%
156 758
165 723
8 965
5,7%
EBIT
59 084
51 145
-7 939
-13,4%
161
-8 689
-8 850
-5 496,9%
Amortyzacja
75 530
74 870
-660
-0,9%
19 556
19 688
132
0,7%
EBITDA
134 615
126 015
-8 600
-6,4%
19 718
10 998
-8 720
-44,2%
CAPEX
79 098
80 460
1 362
1,7%
30 424
37 013
6 589
21,7%
Udział przychodów ze sprzedaży segmentu w przychodach ze sprzedaży Grupy
2%
1%
-1 p.p.
-
1%
1%
-
-
W obszarze Pozostałej działalności prezentowane są spółki z obszarów:
wsparcia dla pozostałych spółek w Grupie Kapitałowej ENEA:
ENEA Centrum stanowiąca Centrum Usług Wspólnych w Grupie w zakresie księgowości, kadr, teleinformatyki, obsługi klienta, windykacji, zakupów i administracji,
ENEA Innowacje spółka zajmuje się przedsięwzięciami, które mają szanse stać się w przyszłości innowacyjnymi i nowoczesnymi produktami oferowanymi przez Grupę,
działalności towarzyszącej:
ENEA Oświetlenie spółka wyspecjalizowana w oświetleniu wewnątrz i na zewnątrz budynków; projektuje, buduje oświetlenie drogowe, iluminacje przestrzeni miejskich, podświetlanie budynków zabytkowych i użyteczności publicznej.
Analiza wskaźnikowa GK ENEA
Definicje wskaźników zamieszczone zostały w rozdziale 14 pt. „Słownik pojęć i skrótów”
2022
2023
IV kw. 2022
IV kw. 2023
Wskaźniki rentowności
ROE - rentowność kapitału własnego¹
0,7%
-2,9%
-19,5%
-28,6%
ROA - rentowność aktywów¹
0,3%
-1,1%
-8,4%
-11,3%
Rentowność netto
0,4%
-0,9%
-10,7%
-9,0%
Rentowność operacyjna
1,9%
2,0%
-4,2%
-3,8%
Rentowność EBITDA
7,4%
13,1%
2,0%
23,3%
Wskaźniki płynności i struktury finansowej
Wskaźnik bieżącej płynności
1,1
1,2
1,1
1,2
Pokrycie majątku trwałego kapitałami własnymi
69,7%
71,4%
69,7%
71,4%
Wskaźnik zadłużenia ogólnego
56,9%
60,5%
56,9%
60,5%
Dług netto / EBITDA
1,73
0,85
1,73
0,85
Wskaźniki aktywności gospodarczej
Cykl rotacji należności krótkoterminowych w dniach²
58
49
59
48
Cykl rotacji zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych w dniach³
75
43
61
49
Cykl rotacji zapasów w dniach
22
18
18
20
1 Licznik wskaźnika tj. zysk / (strata) netto okresu sprawozdawczego podlega annualizacji
2 Należności z tytułu dostaw i usług – handlowe, aktywa z tytułu umów z klientami i koszty doprowadzenia do zawarcia umowy
3 Zobowiązania z tytułu dostaw i usług – handlowe, zobowiązania z tytułu umów z klientami
72
[IMAGE]
Sytuacja majątkowa – struktura aktywów i pasywów GK ENEA
Na dzień
Aktywa [tys. zł]
31 grudnia 2022
31 grudnia 2023
Zmiana
Zmiana %
Aktywa trwałe
23 161 620
21 636 978
-1 524 642
-6,6%
Rzeczowe aktywa trwałe
20 154 134
18 261 023
-1 893 111
-9,4%
Prawo do korzystania ze składnika aktywów
827 430
840 307
12 877
1,6%
Wartości niematerialne
351 922
337 662
-14 260
-4,1%
Nieruchomości inwestycyjne
18 042
21 279
3 237
17,9%
Inwestycje w jednostki stowarzyszone i współkontrolowane
163 317
216 140
52 823
32,3%
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
1 315 108
1 703 670
388 562
29,5%
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej
161 391
75 032
-86 359
-53,5%
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności
12 213
6 647
-5 566
-45,6%
Koszty doprowadzenia do zawarcia umowy
8 970
8 991
21
0,2%
Należności z tytułu leasingu i subleasingu finansowego
1 168
979
-189
-16,2%
Środki zgromadzone w ramach Funduszu Likwidacji Kopalń
147 925
165 248
17 323
11,7%
Aktywa obrotowe
14 273 352
17 473 767
3 200 415
22,4%
Prawa do emisji CO 2
4 093 130
3 731 418
-361 712
-8,8%
Zapasy
1 979 850
1 954 315
-25 535
-1,3%
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności
5 260 383
6 776 525
1 516 142
28,8%
Koszty doprowadzenia do zawarcia umowy
11 006
15 762
4 756
43,2%
Aktywa z tytułu umów z klientami
623 900
528 106
-95 794
-15,4%
Należności z tytułu leasingu i subleasingu finansowego
1 304
1 303
-1
-0,1%
Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego
315 513
1 295 694
980 181
310,7%
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej
382 546
144 511
-238 035
-62,2%
Dłużne aktywa finansowe wycenione w zamortyzowanym koszcie
42 004
0
-42 004
-100,0%
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
1 563 716
3 026 133
1 462 417
93,5%
Razem aktywa
37 434 972
39 110 745
1 675 773
4,5%
1 W tym wyłączenia
54,9%
67,2%
29,6%
21,4%
16,5%
12,9%
0
2 000
4 000
6 000
8 000
10 000
12 000
14 000
31 grudnia 2022
31 grudnia 2023
Dystrybucja
Wytwarzanie
Wydobycie
Struktura rzeczowych aktywów trwałych
mln zł
[IMAGE]
18 261 1
[IMAGE]
20 154 1
73
[IMAGE]
Główne czynniki zmian aktywów trwałych (spadek o 1 525 mln zł):
1 893 mln spadek rzeczowych aktywów trwałych - w tym: wzrost wartości środków trwałych o 3 057 mln zł, przy jednoczesnym wzroście wartości umorzenia i odpisów o 4 950 mln zł
86 mln spadek aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej - głównie spadek wyceny instrumentów finansowych IRS, przy jednoczesnym wzroście wartości akcji i udziałów
389 mln wzrost aktywów z tytułu odroczonego podatku - głównie wpływ zmiany wysokości odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny, odpisu z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych, wyceny instrumentów walutowych niewykorzystywanych w rachunkowości zabezpieczeń, rezerw na uprawnienia do emisji CO 2
53 mln wzrost inwestycji w jednostkach zależnych, stowarzyszonych i współkontrolowanych - głównie odwrócenie odpisów aktualizujących wartość udziałów spółki Elektrownia Ostrołęka w wysokości 42 mln zł
Główne czynniki zmian aktywów obrotowych (wzrost o 3 200 mln zł):
1 516 mln wzrost należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych należności - głównie wzrost należności handlowych oraz ujęcie w 2023 r. należności z tytułu rekompensat, przy jednoczesnym spadku wartości depozytów zabezpieczających transakcje futures zakupu uprawnień do emisji CO 2 , spadku należności z tytułu podatków (z wyłączeniem podatku dochodowego)
1 462 mln wzrost poziomu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów - zmiana wysokości środków celowych z tytułu handlu prawami do emisji CO 2, otrzymane rekompensaty cen energii elektrycznej zgodnie z ustawą cenową, wzrost depozytów zabezpieczających rozliczenia IRGiT oraz wzrost środków z bieżącej działalności
980 mln wzrost pozycji należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego - w roku 2022 podatek był rozliczany w ramach Podatkowej Grupy Kapitałowej
362 mln spadek wartości praw do emisji CO 2 - w tym: 5 257 mln nabycie uprawnień w 2023 r., -5 619 mln umorzenie praw
238 mln spadek wartości aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej - głównie w wyniku aktualizacji wyceny kontraktów terminowych na zakup energii elektrycznej i gazu oraz wyceny instrumentów finansowych IRS zabezpieczających przed wzrostem kosztów z tytułu zmiany stóp procentowych
96 mln spadek pozycji aktywów z tytułu umów z klientami - wynika głównie z niższego poziomu niezafakturowanej sprzedaży energii elektrycznej
42 mln spadek pozycji dłużne aktywa finansowe wycenione w zamortyzowanym koszcie - wartość udzielonej pożyczki dla spółki Elektrownia Ostrołęka
26 mln spadek wartości zapasów - w tym głównie spadek zapasów węgla i świadectw pochodzenia energii, przy jednoczesnym wzroście wartości zapasów biomasy
74
[IMAGE]
Na dzień
Pasywa [tys. zł]
31 grudnia 2022
31 grudnia 2023
Zmiana
Zmiana %
Razem kapitał własny
16 146 111
15 439 599
-706 512
-4,4%
Kapitał zakładowy
676 306
676 306
-
-
Kapitał z nadwyżki ceny emisyjnej nad wartością nominalną akcji
3 348 670
3 348 670
-
-
Kapitał rezerwowy z wyceny instrumentów zabezpieczających
185 744
55 249
-130 495
-70,3%
Zyski zatrzymane
10 663 950
9 858 705
-805 245
-7,6%
Udziały niekontrolujące
1 271 441
1 500 669
229 228
18,0%
Razem zobowiązania
21 288 861
23 671 146
2 382 285
11,2%
Zobowiązania długoterminowe
7 699 793
8 703 088
1 003 295
13,0%
Zobowiązania krótkoterminowe
13 589 068
14 968 058
1 378 990
10,1%
Razem pasywa
37 434 972
39 110 745
1 675 773
4,5%
mln zł
Główne czynniki zmian zobowiązań długoterminowych (wzrost o 1 003 mln zł)
201 mln wzrost pozycji kredyty, pożyczki i dłużne papiery wartościowe - głównie pozyskanie finansowania w postaci kredytu konsorcjalnego, przy jednoczesnej reklasyfikacji części zobowiązań długoterminowych na krótkoterminowe
196 mln wzrost zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej - głównie w wyniku aktualizacji wyceny kontraktów terminowych na zakup energii elektrycznej, gazu i praw majątkowych
196 mln zł wzrost zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych - głównie wzrost rezerw aktuarialnych
186 mln wzrost rezerw na pozostałe zobowiązania i inne obciążenia - wyższy stan długoterminowej rezerwy zawiązanej na stratę z tytułu rozliczenia opustu na opłatach dystrybucyjnych w zakresie energii wprowadzonej do sieci przez prosumentów oraz wyższy stan rezerwy na bezumowne korzystanie z gruntów
122 mln zł wzrost rozliczeń dochodu z tytułu dotacji oraz usług modernizacji oświetlenia drogowego
103 mln wzrost pozostałych zobowiązań długoterminowych - głównie: wzrost rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego, wzrost zobowiązań z tytułu leasingu
[IMAGE]
4 087
-
963
946
494
536
625
49
4 288
196
1 158
1 133
616
607
659
46
Kredyty, pożyczki i dłużne papiery wartościowe
Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
Rezerwy na pozostałe zobowiązania i inne obciążenia
Rozliczenia dochodu z tytułu dotacji oraz usług modernizacji oświetlenia drogowego
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
Zobowiązania z tytułu leasingu
Pozostałe
31 grudnia 2022
31 grudnia 2023
Struktura zobowiązań długo terminowych
75
[IMAGE]
mln
Główne czynniki zmian zobowiązań krótkoterminowych (wzrost o 1 379 mln zł)
2 340 mln wzrost pozycji kredyty, pożyczki i dłużne papiery wartościowe - głównie reklasyfikacja zobowiązań długoterminowych na krótkoterminowe, przy jednoczesnym wykupie obligacji i spłat rat kredytowych
672 mln wzrost rezerw na zobowiązania i inne obciążenia - w tym: wzrost rezerw na zakup uprawnień do emisji CO 2 o 1 037 mln zł, wykorzystanie rezerwy zawiązanej w roku 2022 z tytułu straty na taryfie G w wysokości 368 mln i utworzenia rezerwy krótkoterminowej w 2023 r. zawiązanej na stratę z tytułu rozliczenia opustu na opłatach dystrybucyjnych w zakresie energii wprowadzonej do sieci przez prosumentów w wysokości 68 mln zł, spadek rezerw na świadectwa pochodzenia energii o 45 mln zł
241 wzrost zobowiązań z tytułu umów z klientami - głównie otrzymane zaliczki na opłaty przyłączeniowe
185 wzrost zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych - głównie wzrost zobowiązań z tytułu wynagrodzeń
1 895 mln spadek zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych zobowiązań - spadek zobowiązań dotyczących depozytów na transakcje futures na prawa do emisji CO 2 , spadek zobowiązań handlowych, brak w 2023 r. zobowiązań z tytułu ugód sądowych w sporach dotyczących wypowiedzianych umów na zakup praw majątkowych, brak zobowiązań z tytułu zaliczek na rekompensatę z tytułu umniejszenia przychodów (wynikających z Ustawy z 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 r.), przy jednoczesnym wzroście zobowiązań z tytułu podatków oraz wzroście zobowiązań inwestycyjnych
180 mln spadek zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej - głównie aktualizacja wyceny kontraktów terminowych na zakup energii elektrycznej, gazu i praw majątkowych oraz zmiana wyceny kontraktów FX Forward
Sytuacja pieniężna GK ENEA
Rachunek przepływów pieniężnych [tys. zł]
2022
2023
Zmiana
Zmiana %
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej
1 226 169
2 246 404
1 020 235
83,2%
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej
(2 485 638)
(2 855 972)
-370 334
-14,9%
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej
(1 330 368)
2 071 985
3 402 353
255,7%
Zwiększenie / (Zmniejszenie) netto stanu środków pieniężnych
(2 589 837)
1 462 417
4 052 254
156,5%
Stan środków pieniężnych na początek okresu sprawozdawczego
4 153 553
1 563 716
-2 589 837
-62,4%
Stan środków pieniężnych na koniec okresu sprawozdawczego
1 563 716
3 026 133
1 462 417
93,5%
[IMAGE]
750
6 188
349
577
5 166
495
13
51
3 090
6 860
590
762
3 271
315
18
62
Kredyty, pożyczki i dłużne papiery wartościowe
Rezerwy na pozostałe zobowiązania i inne obciążenia
Zobowiązania z tytułu umów z klientami
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania
Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego
Pozostałe
31 grudnia 2022
31 grudnia 2023
Struktura zobowiązań krótko terminowych
76
[IMAGE]
1 Nabycie/ zbycie rzeczowych i niematerialnych aktywów trwałych oraz nabycie/ zbycie jednostek zależnych, stowarzyszonych i współkontrolowanych
[IMAGE]
-443
1 652
3 690
-1 657
2 429
-1 240
1 564
-2 970
3 026
Stan środków pieniężnych 1 stycznia 2023
Zysk netto
Amortyzacja
Odpis z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych
Zmiana kapitału obrotowego
Finansowanie zewnętrzne
Wydatki inwestycyjne ¹
Pozostałe
Stan środków pieniężnych 31 grudnia 2023
Przepływy pieniężne w 2023 r.
mln zł
mln zł
371
1 629
775
195
Wytwarzanie
Dystrybucja
Wydobycie
Pozostałe
Wydatki inwestycyjne 1 GK ENEA w 2023 r.
mln zł
77
[IMAGE]
7.5. Wyniki finansowe ENEA S.A. w 2023 r. i IV kw. 2023 r.
Rachunek zysków i strat ENEA S.A. w 2023 r.
[tys. zł]
2022
2023
Zmiana
Zmiana %
Sprzedaż energii elektrycznej odbiorcom detalicznym
11 599 586
15 459 756
3 860 170
33,3%
Sprzedaż paliwa gazowego odbiorcom detalicznym
266 082
169 414
-96 668
-36,3%
Sprzedaż energii i paliwa gazowego innym podmiotom
532 337
228 138
-304 199
-57,1%
Sprzedaż usług
52 913
24 064
-28 849
-54,5%
Sprzedaż towarów i materiałów
507
1 297
790
155,8%
Pozostałe przychody
-3 914
-6 988
-3 074
-78,5%
Podatek akcyzowy
51 805
81 998
30 193
58,3%
Przychody ze sprzedaży netto
12 395 706
15 793 683
3 397 977
27,4%
Rekompensaty
28 588
3 705 902
3 677 314
12 863,1%
Przychody z tytułu leasingu
236
2 058
1 822
772,0%
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
12 424 530
19 501 643
7 077 113
57,0%
Amortyzacja
6 217
5 817
-400
-6,4%
Koszty świadczeń pracowniczych
94 849
115 892
21 043
22,2%
Zużycie materiałów i surowców oraz wartość sprzedanych towarów
4 446
5 252
806
18,1%
Zakup energii i gazu na potrzeby sprzedaży
11 537 798
19 374 400
7 836 602
67,9%
Usługi przesyłowe i dystrybucyjne
79 634
146 799
67 165
84,3%
Inne usługi obce
265 796
320 346
54 550
20,5%
Podatki i opłaty
4 388
4 811
423
9,6%
Koszty uzyskania przychodów ze sprzedaży
11 993 128
19 973 317
7 980 189
66,5%
Pozostałe przychody operacyjne
19 008
34 297
15 289
80,4%
Pozostałe koszty operacyjne
103 153
69 395
-33 758
-32,7%
Zmiana rezerwy dotyczącej umów rodzących obciążenia
-414 715
-255 377
159 338
38,4%
Zysk / (strata) z działalności operacyjnej
(67 458)
(762 149)
-694 691
-1 029,8%
Koszty finansowe
286 239
430 895
144 656
50,5%
Przychody finansowe
540 219
720 588
180 369
33,4%
Przychody z tytułu dywidend
995 713
490 262
-505 451
-50,8%
Zmiana odpisu z tytułu utraty wartości udziałów w jednostkach zależnych, stowarzyszonych i współkontrolowanych
1 066 793
(1 654 666)
-2 721 459
-255,1%
Zmiana odpisu aktualizujących aktywa finansowe w zamortyzowanym koszcie
27 274
(82)
-27 356
-100,3%
Zysk / (strata) przed opodatkowaniem
2 276 302
(1 636 942)
-3 913 244
-171,9%
Podatek dochodowy
-171 722
-34 002
137 720
80,2%
Zysk / (strata) netto okresu sprawozdawczego
2 448 024
(1 602 940)
-4 050 964
-165,5%
EBITDA
-61 241
-756 332
-695 091
-1 135,0%
78
[IMAGE]
Główne czynniki zmiany EBITDA ENEA S.A. w 2023 r. (spadek o 695,1 mln zł):
(-) spadek marży I pokrycia o 4 409,2 mln zł:
(-) wzrost średniej ceny zakupu energii o 90,6%
(-) spadek wolumenu sprzedaży energii o 2,7%
(+) wzrost średniej ceny sprzedaży energii o 36,9%
(+) spadek kosztów obowiązków ekologicznych o 42,8%
(+) wzrost wyniku na obrocie paliwem gazowym
(+) wzrost przychodów z tytułu rekompensat o 3 677,3 mln zł
(+) w 2023 r. ujęto wartość rekompensaty ceny energii elektrycznej w wysokości 3 705,9 mln zł, o której mowa w art. 12 ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej [ustawa o limitach zużycia] oraz w art. 8 ustawy z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku [ustawa o limitach cen]
(-) w 2022 r. ujęto wartość rekompensaty cen energii elektrycznej [ustawa o limitach cen] w wysokości 28,0 mln oraz dodatkowo ujęto wartość rekompensaty paliwa gazowego w wysokości 0,6 mln wynikającą z ustawy z dnia 26 stycznia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie paliw gazowych w związku z sytuacją na rynku gazu
(-) wzrost kosztów świadczeń pracowniczych o 21,0 mln zł
(-) wzrost kosztów usług obcych o 54,6 mln zł, w tym głównie:
(-) wzrost kosztów sprzedaży i obsługi klienta o 41,8 mln zł
(-) wzrost kosztów związanych z reklamą i reprezentacją o 9,6 mln zł
(-) wzrost kosztów usług wspólnych o 4,2 mln zł
(-) wzrost kosztów czynszów i innych opłat związanych z najem i dzierżawą o 0,7 mln zł
(+) spadek kosztów usług doradczych o 2,9 mln zł
(-) wzrost kosztów usług dystrybucji dotyczących obowiązującego modelu rozliczenia z prosumentami o 67,2 mln zł
(+) zmiana rezerw dotycząca umów rodzących obciążenia (spadek o 159,3 mln zł)
(+) w 2023 r. ujęto w przychodach wykorzystanie rezerwy w wysokości 368,3 mln zł, zawiązanej w kosztach w grudniu 2022 r. na ewentualną stratę na Taryfie G wynikającą z nieuwzględnienia poniesionych kosztów zakupu energii w zatwierdzonej Taryfie z dnia 17 grudnia 2022 r. przez Prezesa URE i zastosowania zapisów ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej
(+) w 2022 r. ujęto w kosztach rezerwę w wysokości 368,3 mln na ewentualną stratę na Taryfie G wynikającą z nieuwzględnienia poniesionych kosztów zakupu energii w zatwierdzonej Taryfie z dnia 17 grudnia 2022 r. przez Prezesa URE i zastosowania zapisów ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej
(+) w 2022 r. ujęto wykorzystanie części rezerwy w wysokości 21,5 mln oraz ujęto w kosztach aktualizację rezerwy w wysokości 67,9 mln na stratę wynikającą z rozliczenia przez ENEA S.A. jako sprzedawcy z urzędu opustu na opłatach dystrybucyjnych w zakresie energii wprowadzonej do sieci przez prosumentów
(-) w 2023 r. ujęto w kosztach aktualizację rezerwy w wysokości 623,7 mln na stratę wynikającą z rozliczenia przez ENEA S.A. jako sprzedawcy z urzędu opustu na opłatach dystrybucyjnych w zakresie energii wprowadzonej do sieci przez prosumentów. Zwiększenie rezerwy ma na celu odzwierciedlenie wpływu spodziewanych, przyszłych strat ponoszonych w związku z realizacją umów kompleksowych zawartych z prosumentami, których mikroinstalacje zostały przyłączone do sieci w terminie do 31 marca 2022 r.
(+) wzrost wyniku na pozostałej działalności operacyjnej o 49,0 mln zł, w tym głównie:
(+) niższe koszty postępowań sądowych o 44,3 mln zł
(+) niższe koszty rezerw na przewidywane straty i potencjalne roszczenia o 10,1 mln zł
(+) wyższe przychody z tytułu licencji związanych z marką ENEA o 8,8 mln zł
(+) ujęty wykonaniu 2023 r. zysk ze sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu, sprzedaży lokali i innych środków trwałych w wysokości 8,4 mln zł
(-) wyższe odpisy aktualizujące należności o 18,7 mln zł
(-) wyższe koszty darowizn o 10,5 mln zł
79
[IMAGE]
Istotne zmiany wpływające na wynik netto:
(-) wzrost odpisów z tytułu utraty wartości udziałów w jednostkach zależnych, stowarzyszonych i współkontrolowanych oraz odpisów aktualizujących aktywa finansowe w zamortyzowanym koszcie łącznie o 2 748,8 mln zł, w tym:
(-) spadek wyniku na zmianie odpisów z tytułu utraty wartości udziałów w jednostkach zależnych, stowarzyszonych i współkontrolowanych o 2 721,5 mln zł:
(-) w 2023 r. odpis aktualizujący wartość akcji ENEA Elektrownia Połaniec w wysokości 636,1 mln zł
(-) w 2023 r. ujęto zmianę odpisów aktualizujących wartość udziałów spółki ENEA Wytwarzanie w wysokości 904,8 mln zł, natomiast w roku 2022 ujęto odwrócenie odpisu aktualizującego wartość udziałów w ENEA Wytwarzanie w wysokości 1 020,3 mln zł
(-) w 2023 r. odpis aktualizujący wartość udziałów spółki ENEA Innowacje w wysokości 50,7 mln zł
(-) w 2023 r. odpis aktualizujący wartość udziałów spółki ENEA Ciepło w wysokości 23,5 mln zł
(-) w 2023 r. odpis aktualizujący wartość posiadanych akcji spółki LW Bogdanka wysokości 77,1 mln zł
(+) w 2023 r. odwrócenie odpisu aktualizującego wartość udziałów spółki Elektrownia Ostrołęka w wysokości 42,0 mln zł
(-) w 2022 r. częściowe rozwiązanie rezerwy na przyszłe zobowiązania inwestycyjne wobec spółki Elektrownia Ostrołęka w wysokości 46,5 mln zł
(-) wzrost odpisów aktualizujących aktywa finansowe w zamortyzowanym koszcie o 27,4 mln - w 2022 r. ujęto w przychodach odpis aktualizujący wartość odsetek udzielonych spółce Elektrownia Ostrołęka w wysokości 27,3 mln
80
[IMAGE]
Rachunek zysków i strat ENEA S.A. w IV kw. 2023 r.
[tys. zł]
IV kw. 2022
IV kw. 2023
Zmiana
Zmiana %
Sprzedaż energii elektrycznej odbiorcom detalicznym
3 104 277
3 615 609
511 332
16,5%
Sprzedaż paliwa gazowego odbiorcom detalicznym
78 789
50 708
-28 081
-35,6%
Sprzedaż energii i paliwa gazowego innym podmiotom
124 959
41 848
-83 111
-66,5%
Sprzedaż usług
3 532
3 028
-504
-14,3%
Pozostałe przychody
-1 344
-1 991
-647
-48,1%
Podatek akcyzowy
12 637
21 970
9 333
73,9%
Przychody ze sprzedaży netto
3 297 576
3 687 232
389 656
11,8%
Rekompensaty
28 142
1 017 717
989 575
3 516,4%
Przychody z tytułu leasingu
79
546
467
591,1%
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
3 325 797
4 705 495
1 379 698
41,5%
Amortyzacja
1 564
1 667
103
6,6%
Koszty świadczeń pracowniczych
28 706
34 212
5 506
19,2%
Zużycie materiałów i surowców oraz wartość sprzedanych towarów
1 517
1 140
-377
-24,9%
Zakup energii i gazu na potrzeby sprzedaży
3 062 951
4 702 876
1 639 925
53,5%
Usługi przesyłowe i dystrybucyjne
26 147
49 538
23 391
89,5%
Inne usługi obce
76 272
87 922
11 650
15,3%
Podatki i opłaty
478
563
85
17,8%
Koszty uzyskania przychodów ze sprzedaży
3 197 635
4 877 918
1 680 283
52,5%
Pozostałe przychody operacyjne
1 697
11 433
9 736
573,7%
Pozostałe koszty operacyjne¹
-27 025
21 419
48 444
179,3%
Zmiana rezerwy dotyczącej umów rodzących obciążenia
-315 319
-267 600
47 719
15,1%
Zysk / (strata) z działalności operacyjnej
(158 435)
(450 009)
-291 574
-184,0%
Koszty finansowe
69 051
110 487
41 436
60,0%
Przychody finansowe
195 848
197 763
1 915
1,0%
Zmiana odpisu z tytułu utraty wartości udziałów w jednostkach zależnych, stowarzyszonych i współkontrolowanych
1 022 677
(1 533 516)
-2 556 193
-250,0%
Zmiana odpisu aktualizujących aktywa finansowe w zamortyzowanym koszcie
38 236
(82)
-38 318
-100,2%
Zysk / (strata) przed opodatkowaniem
1 029 275
(1 896 331)
-2 925 606
-284,2%
Podatek dochodowy
-214 401
-4 603
209 798
97,9%
Zysk / (strata) netto okresu sprawozdawczego
1 243 676
(1 891 728)
-3 135 404
-252,1%
EBITDA
-156 871
-448 342
-291 471
-185,8%
1 Ujęcie w wykonaniu IV kw. 2022 r. korekty prezentacyjnej związanej z zawartą ugodą sądową ze spółkami z grupy PGE, która w okresie 12 miesięcy 2022 r. została zaprezentowana per saldo jako koszty ugód sądowych versus rozwiązanie rezerw
Główne czynniki zmiany EBITDA ENEA S.A. w IV kw. 2023 r. (spadek o 291,5 mln zł):
(-) spadek marży I pokrycia o 1 249,1 mln zł:
(-) wzrost średniej ceny zakupu energii o 66,7%
(+) wzrost wolumenu sprzedaży energii o 0,2%
(+) wzrost średniej ceny sprzedaży energii o 16,3%
(+) spadek kosztów obowiązków ekologicznych o 54,2%
(+) wzrost wyniku na obrocie paliwem gazowym
81
[IMAGE]
(+) wzrost przychodów z tytułu rekompensat o 989,6 mln zł
(+) w wykonaniu IV kw. 2023 r. ujęto wartość rekompensaty ceny energii elektrycznej w wysokości 1 017,7 mln zł, o której mowa w art. 12 ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej [ustawa o limitach zużycia] oraz w art. 8 ustawy z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 r. [ustawa o limitach cen]
(-) w wykonaniu IV kw. 2022 r. ujęto w wartość rekompensaty cen energii elektrycznej [ustawa o limitach cen] w wysokości 28,0 mln oraz dodatkowo ujęto wartość rekompensaty paliwa gazowego w wysokości 0,1 mln wynikającą z ustawy z dnia 26 stycznia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie paliw gazowych w związku z sytuacją ma rynku gazu
(-) wzrost kosztów świadczeń pracowniczych o 5,5 mln zł
(-) wzrost kosztów usług obcych o 11,7 mln zł, w tym głównie:
(-) wzrost kosztów sprzedaży i obsługi klienta o 11,9 mln zł
(-) wzrost kosztów związanych z reklamą i reprezentacją o 1,9 mln zł
(-) wzrost kosztów usług wspólnych o 0,3 mln zł
(+) spadek kosztów usług doradczych i prawnych o 2,7 mln zł
(-) wzrost kosztów usług dystrybucji dotyczących obowiązującego modelu rozliczenia z prosumentami o 23,4 mln zł
(+) zmiana rezerw dotycząca umów rodzących obciążenia (spadek o 47,7 mln zł)
(+) w IV kw. 2022 r. ujęto w kosztach rezerwę w wysokości 368,3 mln na ewentualną stratę na Taryfie G wynikającą z nieuwzględnienia poniesionych kosztów zakupu energii w zatwierdzonej Taryfie z dnia 17 grudnia 2022 r. przez Prezesa URE i zastosowania zapisów ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej
(+) w IV kw. 2023 r. ujęto w przychodach wykorzystanie rezerwy w wysokości 264,0 mln zł, zawiązanej w kosztach w miesiącu wrześniu w wysokości 264,0 mln z tytułu straty na Taryfie G wynikającej z utraconych przychodów w związku z wejściem w życie Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 9 września 2023 r., wprowadzającego mechanizm obniżenia należności gospodarstw domowych wobec przedsiębiorstw energetycznych wykonujących działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną za 2023 rok
(+) w IV kw. 2023 r. ujęto w przychodach wykorzystanie rezerwy w wysokości 92,1 mln zł, zawiązanej w kosztach w grudniu 2022 r. na ewentualną stratę na Taryfie G wynikającą z nieuwzględnienia poniesionych kosztów zakupu energii w zatwierdzonej Taryfie z dnia 17 grudnia 2022 r. przez Prezesa URE i zastosowania zapisów ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej w wysokości 368,3 mln zł
(+) w IV kw. 2022 r. ujęto wykorzystanie części rezerwy w wysokości 3,1 mln oraz ujęto w kosztach aktualizację rezerwy w wysokości 14,3 mln na stratę wynikającą z rozliczenia przez ENEA S.A. jako sprzedawcy z urzędu opustu na opłatach dystrybucyjnych w zakresie energii wprowadzonej do sieci przez prosumentów
(-) w IV kw. 2023 r. ujęto w kosztach aktualizację rezerwy w wysokości 623,7 mln na stratę wynikającą z rozliczenia przez ENEA S.A. jako sprzedawcy z urzędu opustu na opłatach dystrybucyjnych w zakresie energii wprowadzonej do sieci przez prosumentów. Zwiększenie rezerwy ma na celu odzwierciedlenie wpływu spodziewanych, przyszłych strat ponoszonych w związku z realizacją umów kompleksowych zawartych z prosumentami, których mikroinstalacje zostały przyłączone do sieci w terminie do 31 marca 2022 r.
(-) w IV kw. 2022 r. ujęto wykorzystanie rezerwy zawiązanej w kosztach w czerwcu w wysokości 64,2 mln na ewentualną stratę na Taryfie G wynikającą ze wzrostu kosztów zakupu energii elektrycznej
(-) spadek wyniku na pozostałej działalności operacyjnej o 38,7 mln zł, w tym głównie:
(-) wyższe koszty rezerw na przewidywane straty i potencjalne roszczenia o 81,0 mln zł
(-) wyższe odpisy aktualizujące należności o 5,6 mln
(+) niższe koszty postępowań sądowych o 41,3 mln zł
(+) ujęty w IV kw. 2023 r. zysk ze sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu, sprzedaży lokali i innych środków trwałych w wysokości 3,8 mln zł
(+) wyższe przychody z tytułu licencji związanych z marką ENEA o 2,4 mln zł
82
[IMAGE]
Istotne zmiany wpływające na wynik netto:
(-) wzrost odpisów z tytułu utraty wartości udziałów w jednostkach zależnych, stowarzyszonych i współkontrolowanych oraz odpisów aktualizujących aktywa finansowe w zamortyzowanym koszcie łącznie o 2 594,5 mln zł, w tym:
(-) spadek wyniku na zmianie odpisów z tytułu utraty wartości udziałów w jednostkach zależnych, stowarzyszonych i współkontrolowanych o 2 556,2 mln zł:
(-) w IV kw. 2023 r. odpis aktualizujący wartość udziałów spółki ENEA Wytwarzanie w wysokości 1 424,2 mln zł, natomiast w IV kw. 2022 r. ujęto odwrócenie odpisu aktualizującego wartość udziałów w ENEA Wytwarzanie w wysokości 1 020,3 mln zł
(-) w IV kw. 2023 r. odpis aktualizujący wartość udziałów spółki ENEA Innowacje w wysokości 50,7 mln zł
(-) w IV kw. 2023 r. odpis aktualizujący wartość udziałów spółki ENEA Ciepło w wysokości 23,5 mln zł
(-) w IV kw. 2023 r. odpis aktualizujący wartość posiadanych akcji spółki LW Bogdanka w wysokości 77,1 mln zł
(+) w IV kw. 2023 r. odwrócenie odpisu aktualizującego wartość udziałów spółki Elektrownia Ostrołęka w wysokości 42,0 mln zł
(-) w IV kw. 2022 r. częściowe rozwiązanie rezerwy na przyszłe zobowiązania inwestycyjne wobec spółki Elektrownia Ostrołęka w wysokości 2,4 mln zł
(-) wzrost odpisów aktualizujących aktywa finansowe w zamortyzowanym koszcie o 38,3 mln - w IV kw. 2022 r. ujęto odwrócenie odpisu aktualizującego pożyczkę dla Elektrowni Ostrołęka w wysokości 42,0 mln zł
Sytuacja majątkowa – struktura aktywów i pasywów ENEA S.A.
Na dzień
Aktywa [tys. zł]
31 grudnia 2022
31 grudnia 2023
Zmiana
Zmiana %
Aktywa trwałe
17 254 773
16 698 431
-556 342
-3,2%
Rzeczowe aktywa trwałe
25 330
32 751
7 421
29,3%
Prawo do korzystania ze składnika aktywów
35 800
55 154
19 354
54,1%
Wartości niematerialne
2 457
1 651
-806
-32,8%
Nieruchomości inwestycyjne
12 106
4 717
-7 389
-61,0%
Inwestycje w jednostki zależne, stowarzyszone i współkontrolowane
10 603 939
9 207 992
-1 395 947
-13,2%
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
161 272
95 792
-65 480
-40,6%
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej
156 482
68 657
-87 825
-56,1%
Dłużne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie
6 247 346
7 221 701
974 355
15,6%
Koszty doprowadzenia do zawarcia umowy
8 970
8 991
21
0,2%
Należności z tytułu leasingu i subleasingu finansowego
1 071
1 025
-46
-4,3%
Aktywa obrotowe
4 294 178
5 875 672
1 581 494
36,8%
Zapasy
67 428
18 638
-48 790
-72,4%
Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
2 658 515
4 125 600
1 467 085
55,2%
Koszty doprowadzenia do zawarcia umowy
11 006
15 762
4 756
43,2%
Aktywa z tytułu umów z klientami
447 424
420 605
-26 819
-6,0%
Należności z tytułu leasingu i subleasingu finansowego
1 225
1 328
103
8,4%
Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego
251 412
54 856
-196 556
-78,2%
Dłużne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie
314 124
957 091
642 967
204,7%
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej
154 314
68 437
-85 877
-55,7%
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
388 730
213 355
-175 375
-45,1%
Razem aktywa
21 548 951
22 574 103
1 025 152
4,8%
83
[IMAGE]
Główne czynniki zmian aktywów trwałych (spadek o 556 mln zł):
1 396 mln spadek inwestycji w jednostkach zależnych, stowarzyszonych i współkontrolowanych - głównie w wyniku: ujęcia zmiany odpisów aktualizujących wartość udziałów spółki ENEA Wytwarzanie w wysokości 905 mln zł, ENEA Ciepło w wysokości 24 mln zł, odpisu aktualizującego wartość akcji ENEA Elektrownia Połaniec w wysokości 636 mln zł, odpisu aktualizującego wartość akcji spółki LW Bogdanka w wysokości 77 mln zł, odwrócenia odpisów aktualizujących wartość udziałów spółki Elektrownia Ostrołęka w wysokości 42 mln zł, dokapitalizowania ENEA Nowa Energia w wysokości 119 mln zł, podwyższenia kapitału w ENEA ELKOGAZ w wysokości 35 mln zł, nabycia udziałów PRO-WIND w wysokości 25 mln zł
88 mln spadek aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej - głównie spadek wyceny IRS, przy jednoczesnym wzroście wartości akcji i udziałów
65 mln spadek aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego - głównie wpływ zmiany przychodów z tytułu rekompensat oraz wpływ zmiany rezerw rodzących obciążenia
974 mln wzrost pozycji dłużnych aktywów finansowych wycenionych w zamortyzowanym koszcie - głównie w wyniku udzielenia pożyczek, przy jednoczesnej reklasyfikacji części obligacji i pożyczek wraz z odsetkami z aktywów trwałych do aktywów obrotowych
19 mln wzrost prawa do korzystania ze składnika aktywów - głównie nabycie praw wieczystego użytkowania gruntów od ENEA Elektrownia Połaniec i ENEA Wytwarzanie
Główne czynniki zmian aktywów obrotowych (wzrost o 1 582 mln zł):
998 mln zł wzrost należności z tytułu dostaw i usług - głównie należności z tytułu energii elektrycznej
643 mln wzrost pozycji dłużne aktywa finansowe wycenione w zamortyzowanym koszcie - wykup obligacji, przy jednoczesnej reklasyfikacji obligacji i pożyczek wraz z odsetkami z aktywów trwałych do obrotowych
469 mln wzrost pozostałych należności - w tym głównie ujęcie w 2023 r. należności z tytułu rekompensat, przy jednoczesnym spadku należności z tytułu zaliczek na poczet zakupu energii elektrycznej
197 mln spadek należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego - głównie z tytułu ujętych w 2022 r. należności, wynikających z różnicy pomiędzy podatkiem rzeczywistym spółek wchodzących w skład PGK ENEA a zaliczkami płaconymi przez PGK ENEA do Urzędu Skarbowego z uwzględnieniem korzyści podatkowej
175 mln spadek pozycji środków pieniężnych i ich ekwiwalentów - głównie zmiana salda środków pieniężnych należących do pozostałych spółek z GK ENEA skonsolidowanych w ramach usługi Cash Pooling-u, gdzie ENEA S.A. pełni funkcję Pool Leadera dla tych spółek, zmiana salda środków pieniężnych należących do ENEA S.A. głównie z tytułu udzielenia pożyczek wewnątrzgrupowych oraz zmiana salda środków na rachunkach VAT
86 mln spadek aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej - głównie w wyniku aktualizacji wyceny instrumentów finansowych IRS zabezpieczających przed wzrostem kosztów z tytułu zmiany stóp procentowych
49 mln zł spadek wartości zapasów - dotyczy świadectw pochodzenia energii elektrycznej
27 mln spadek aktywów z tytułu umów z klientami - wynika głównie z niższego poziomu niezafakturowanej sprzedaży energii elektrycznej
Na dzień:
Pasywa [tys. zł]
31 grudnia 2022
31 grudnia 2023
Zmiana
Zmiana %
Razem kapitał własny
14 070 759
12 331 484
-1 739 275
-12,4%
Kapitał zakładowy
676 306
676 306
-
-
Kapitał z nadwyżki ceny emisyjnej nad wartością nominalną akcji
4 343 879
4 343 879
-
-
Kapitał rezerwowy z wyceny instrumentów zabezpieczających
186 075
55 249
-130 826
-70,3%
Kapitał rezerwowy
6 416 141
8 864 165
2 448 024
38,2%
Zyski zatrzymane
2 448 358
-1 608 115
-4 056 473
-165,7%
Razem zobowiązania
7 478 192
10 242 619
2 764 427
37,0%
Zobowiązania długoterminowe
4 446 771
5 146 708
699 937
15,7%
Zobowiązania krótkoterminowe
3 031 421
5 095 911
2 064 490
68,1%
Razem pasywa
21 548 951
22 574 103
1 025 152
4,8%
84
[IMAGE]
Główne czynniki zmian zobowiązań długoterminowych (wzrost o 700 mln zł):
556 mln wzrost rezerw na pozostałe zobowiązania i inne obciążenia - wyższy stan długoterminowej rezerwy zawiązanej na stratę z tytułu rozliczenia opustu na opłatach dystrybucyjnych w zakresie energii wprowadzonej do sieci przez prosumentów
133 mln wzrost pozycji kredyty, pożyczki i dłużne papiery wartościowe - głównie pozyskanie finansowania w postaci kredytu konsorcjalnego, przy jednoczesnej reklasyfikacji części zobowiązań długoterminowych na krótkoterminowe
Główne czynniki zmian zobowiązań krótkoterminowych (wzrost o 2 064 mln zł):
2 332 mln wzrost pozycji kredyty, pożyczki i dłużne papiery wartościowe - głównie reklasyfikacja zobowiązań długoterminowych na krótkoterminowe, przy jednoczesnym wykupie obligacji i spłat rat kredytowych
325 mln zł inne zobowiązania finansowe - zobowiązania z tytułu cash poolingu w 2023 r.
57 mln zł wzrost zobowiązań z tytułu umów z klientami - głównie ujęcie w 2023 r. zobowiązań z tytułu premii prądowej
330 spadek rezerw na pozostałe zobowiązania i inne obciążenia - głównie z tytułu wykorzystania rezerwy zawiązanej w roku 2022 z tytułu straty na taryfie G w wysokości 368 mln i aktualizacji rezerwy krótkoterminowej w 2023 r. zawiązanej na stratę z tytułu rozliczenia opustu na opłatach dystrybucyjnych w zakresie energii wprowadzonej do sieci przez prosumentów w wysokości 68 mln zł
326 mln spadek zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych zobowiązań - w 2023 r. brak zobowiązań z tytułu rozlliczeń CIT PGK, brak zobowiązań z tytułu ugód sądowych dotyczących wypowiedzianych umów PM OZE, brak zobowiązań z tytułu zaliczek na rekompensatę z tytułu umniejszenia przychodów (wynikających z Ustawy z 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 r.), przy jednoczesnym wzroście zobowiązań handlowych
Sytuacja pieniężna ENEA S.A.
Rachunek przepływów pieniężnych [tys. zł]
2022
2023
Zmiana
Zmiana %
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej
(102 088)
(1 797 690)
-1 695 602
-1 660,9%
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej
1 848 692
(858 637)
-2 707 329
-146,4%
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej
(1 258 104)
2 155 984
3 414 088
271,4%
Zwiększenie / (Zmniejszenie) netto stanu środków pieniężnych
488 500
(500 343)
-988 843
-202,4%
Stan środków pieniężnych na początek okresu sprawozdawczego
(99 770)
388 730
488 500
489,6%
Stan środków pieniężnych na koniec okresu sprawozdawczego
388 730
(111 613)
-500 343
-128,7%
1,6%
2,2%
24,3%
60,2%
51,7%
30,7%
21,3%
6,2%
1,1%
0,7%
Stan na 31.12.2022
Stan na 31.12.2023
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
Rezerwy na pozostałe zobowiązania i inne obciążenia
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania oraz inne zobowiązania finansowe
Kredyty i pożyczki
Pozostałe
Struktura z obowiązań krótkoterminowych
mln zł
3 031
5 096
85
[IMAGE]
1 Odpisy / (odwrócenie odpisów) aktualizujące wartość udziałów oraz odpisy aktualizujące aktywa finansowe w zamortyzowanym koszcie
2 Wpływy / wypływy z pożyczek/obligacji
3 Nabycie / zbycie rzeczowych i niematerialnych aktywów trwałych oraz nabycie/ zbycie jednostek zależnych, stowarzyszonych i współkontrolowanych
Analiza wskaźnikowa ENEA S.A.
2022
2023
IV kw. 2022
IV kw. 2023
Wskaźniki rentowności
ROE - rentowność kapitału własnego
17,4%
-13,0%
35,4%
-61,4%
ROA - rentowność aktywów
11,4%
-7,1%
23,1%
-33,5%
Rentowność netto
19,7%
-8,2%
37,4%
-40,2%
Rentowność operacyjna
-0,5%
-3,9%
-4,8%
-9,6%
Rentowność EBITDA
-0,5%
-3,9%
-4,7%
-9,5%
Wskaźniki płynności i struktury finansowej
Wskaźnik bieżącej płynności
1,4
1,2
1,4
1,2
Pokrycie majątku trwałego kapitałami własnymi
81,5%
73,8%
81,5%
73,8%
Wskaźnik zadłużenia ogólnego
34,7%
45,4%
34,7 %
45,4%
Wskaźniki aktywności gospodarczej
Cykl rotacji należności krótkoterminowych w dniach
79
71
83
82
Cykl rotacji zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych w dniach
37
27
39
26
Cykl rotacji zapasów w dniach
3
1
4
1
[IMAGE]
-112
389
-1 603
-1 199
1 655
2 449
-284
68
-1 587
Gotówka 1 stycznia 2023
Zysk netto
Zmiana kapitału obrotowego
Odpisy/ (odwrócenie odpisów) ¹
Finansowanie Zewnętrzne
Nabycie/zbycie aktywów finansowych ²
Wydatki inwestycyjne³
Pozostałe
Gotówka 31 grudnia 2023
mln zł
mln zł
2 404
2 303
5 684
4 163
2023
2022
Dystrybucja
Wytwarzanie
Stan posiadanych obligacji wewnątrzgrupowych i pożyczek
mln zł
[IMAGE]
6 466
[IMAGE]
[IMAGE]
8 088
7 212
4 763
2023
2022
Stan zadłużenia zewnętrznego
mln
86
[IMAGE]
8. Akcje i akcjonariat
8.1. Struktura kapitału i akcjonariatu
Wysokość kapitału zakładowego ENEA S.A. na 31 grudnia 2023 r. oraz na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania wynosi 529 731 093 i dzieli się na 529 731 093 akcji zwykłych na okaziciela o wartości nominalnej 1,00 każda. Ogólna liczba głosów wynikających ze wszystkich wyemitowanych akcji Emitenta odpowiada liczbie akcji i wynosi 529 731 093 głosów. Wszystkie akcje Spółki są akcjami zdematerializowanymi na okaziciela zarejestrowanymi w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych.
Kapitał zakładowy Spółki wynosi 529 731 093 zł i dzieli się na:
295 987 473 akcji zwykłych na okaziciela serii "A"
41 638 955 akcji zwykłych na okaziciela serii "B"
103 816 150 akcji zwykłych na okaziciela serii "C"
88 288 515 akcji zwykłych na okaziciela serii "D"
Od dnia publikacji poprzedniego raportu okresowego tj. raportu za III kwartał 2023 ENEA S.A. nie otrzymała zawiadomień o zmianie udziału w strukturze akcjonariuszy Emitenta.
Poniższa tabela przedstawia strukturę akcjonariatu ENEA S.A. na dzień sporządzenia raportu okresowego za 2023 r.
Akcjonariusz
Liczba akcji / liczba głosów na WZ
Udział w kapitale zakładowym
/ udział w ogólnej liczbie g łosów
Skarb Państwa
277 015 422
52,29%
Pozostali
252 715 671
47,71%
RAZEM
529 731 093
100 , 0 %
8.2. Notowania akcji ENEA S.A. na Giełdzie Papierów Wartościowych
Akcje ENEA S.A. notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych (GPW) od 17 listopada 2008 r. W 2023 r. kurs akcji ENEA S.A. wzrósł z 6,00 do 9,17 zł, tj. o 3,17 zł, czyli o 52,8%. Najwyższy kurs zamknięcia w 2023 r. akcje ENEA S.A. osiągnęły 7 grudnia 2023 r. (9,38 zł), natomiast najniższy – 10 stycznia 2023 r. (5,82 zł).
Udział akcji Spółki w indeksach na 31 grudnia 2023 r.:
0,6
2,6
14,0
0,6
8.3. Potencjalne zmiany w strukturze akcjonariatu
Spółce nie znane umowy oraz zdarzenia, w wyniku których w przyszłości mogłyby nastąpić zmiany w proporcjach akcji posiadanych przez dotychczasowych Akcjonariuszy. Tym niemniej specyfika procesu nieodpłatnego nabywania od Skarbu Państwa akcji pracowniczych przez uprawnionych pracowników i ich spadkobierców może spowodować nieznaczne zmiany w liczbie akcji posiadanych przez Skarb Państwa.
8.4. Akcje własne
ENEA S.A. ani spółki z GK ENEA nie nabywały w 2023 r. akcji własnych Spółki.
8.5. System kontroli akcji pracowniczych
Statut ENEA S.A. przewiduje pakiet tzw. akcji pracowniczych. Na ten cel przeznaczone były wszystkie akcje zwykłe imienne serii B ENEA S.A. w liczbie 41 638 955 sztuk. Na podstawie odpowiednich przepisów prawa, uprawnionych do nieodpłatnego nabycia akcji ENEA S.A. było 8 818 osób, dla których przewidziano 33 239 235 akcji.
Prawo do nieodpłatnego nabycia przez osoby uprawnione od Skarbu Państwa akcji ENEA S.A. wygasło 16 maja 2012 r. Po tym terminie zawarte mogą być jedynie umowy przez spadkobierców osób uprawnionych w szczególnych przypadkach określonych w Ustawie o komercjalizacji i niektórych uprawnieniach pracowników z dnia 30 sierpnia 1996 r. (Dz.U. 1996 Nr 118, poz. 561 t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 343). ENEA S.A. nie uruchamiała w 2023 r. standardowych systemów kontroli programów akcji pracowniczych.
Dane
2023 r.
Liczba akcji [szt.]
529 731 093
Kurs zamknięcia - minimum [zł]
5,82
Kurs zamknięcia - maksimum [zł]
9,38
Kurs na koniec okresu [zł]
9,17
Kurs na koniec poprzedniego okresu [zł]
6,00
Średni wolumen [szt.]
664 420
[IMAGE]
[IMAGE]
[IMAGE]
[IMAGE]
87
[IMAGE]
9. Władze
9.1. Skład osobowy Zarządu ENEA S.A.
Na dzień 1 stycznia 2023 r.
Imię i nazwisko
Funkcja
Paweł Majewski
Prezes Zarządu
Dariusz Szymczak
Członek Zarządu ds. Korporacyjnych
Marcin Pawlicki
Członek Zarządu ds. Operacyjnych
Rafał Mucha
Członek Zarządu ds. Finansowych
Lech Żak
Członek Zarządu ds. Strategii i Rozwoju
Na dzień publikacji niniejszego sprawozdania
Imię i nazwisko
Funkcja
Grzegorz Kinelski
Prezes Zarządu
Monika Starecka
p.o. Członek Zarządu ds. Korporacyjnych
Bartosz Krysta
Członek Zarządu ds. Handlowych
Marek Lelątko
Członek Zarządu ds. Finansowych
6 lipca 2023 r. Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę w sprawie powołania Pana Jakuba Kowaleczko z dniem 17 lipca 2023 r. na stanowisko Członka Zarządu ENEA S.A. ds. Handlowych na wspólną kadencję, rozpoczętą z dniem następnym po dniu odbycia Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia ENEA S.A. zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za 2021 r.
21 listopada 2023 r. Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę w sprawie odwołania z dniem 30 listopada 2023 r. Członka Zarządu ds. Finansowych - Pana Rafała Muchę ze składu Zarządu ENEA S.A.
2 lutego 2024 r. Rada Nadzorcza ENEA S.A. podjęła uchwały w przedmiocie odwołania Prezesa Zarządu ENEA S.A. - Pana Pawła Majewskiego, Członka Zarządu ENEA S.A. ds. Handlowych - Pana Jakuba Kowaleczko oraz Członka Zarządu ENEA S.A. ds. Korporacyjnych - Pana Dariusza Szymczaka ze składu Zarządu ENEA S.A.
2 lutego 2024 r. Rada Nadzorcza ENEA S.A. podjęła Uchwałę w sprawie delegowania z dniem 2 lutego 2024 r. Pani Moniki Stareckiej - Wiceprzewodniczącej Rady Nadzorczej ENEA S.A., do czasowego wykonywania czynności Prezesa Zarządu ENEA S.A., nie dłużej jednak niż na okres trzech miesięcy licząc od dnia delegowania.
23 lutego 2024 r. Rada Nadzorcza ENEA S.A. podjęła uchwały w przedmiocie powołania na wspólną kadencję, rozpoczętą z dniem następnym po dniu odbycia Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia ENEA S.A. zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za 2021 r.:
Pana Grzegorza Kinelskiego na stanowisko Prezesa Zarządu ENEA S.A. z dniem 1 marca 2024 r.,
Pana Bartosza Krystę na stanowisko Członka Zarządu ENEA S.A. ds. Handlowych z dniem 1 marca 2024 r.,
Pana Marka Lelątko na stanowisko Członka Zarządu ENEA S.A. ds. Finansowych z dniem 1 marca 2024 r.,
Panią Dalidę Gepfert na stanowisko Członka Zarządu ENEA S.A. ds. Korporacyjnych z dniem 1 maja 2024 r.
23 lutego 2024 r. Rada Nadzorcza ENEA S.A. podjęła uchwałę w sprawie delegowania od dnia 1 marca 2024 r. Pani Moniki Stareckiej, Wiceprzewodniczącej Rady Nadzorczej ENEA S.A., do czasowego wykonywania czynności Członka Zarządu ENEA S.A. ds. Korporacyjnych, nie dłużej jednak niż do dnia 30 kwietnia 2024 r. Jednocześnie, Rada Nadzorcza postanowiła uchylić z dniem 29 lutego 2024 r. uchwałę z dnia 2 lutego 2024 r. w sprawie delegowania Członka Rady Nadzorczej ENEA S.A. do czasowego wykonywania czynności Prezesa Zarządu ENEA S.A.
23 lutego 2024 r. Rada Nadzorcza ENEA S.A. podjęła uchwały w przedmiocie odwołania z dniem 29 lutego 2024 r. Członka Zarządu ENEA S.A. ds. Operacyjnych - Pana Marcina Pawlickiego oraz Członka Zarządu ENEA S.A. ds. Strategii i Rozwoju - Pana Lecha Żaka.
Poza ww. zmianami w trakcie okresu sprawozdawczego oraz do dnia publikacji niniejszego sprawozdania nie miały miejsca inne zmiany w składzie Zarządu Spółki.
9.2. Skład osobowy Rady Nadzorczej ENEA S.A.
Na dzień 1 stycznia 2023 r.
Imię i nazwisko
Funkcja
Rafał Włodarski
Przewodniczący Rady Nadzorczej
Roman Stryjski
Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej
Mariusz Pliszka
Sekretarz Rady Nadzorczej
Łukasz Ciołko
Członek Rady Nadzorczej
Mariusz Damasiewicz
Członek Rady Nadzorczej
Aneta Kordowska
Członek Rady Nadzorczej
Tomasz Lis
Członek Rady Nadzorczej
Paweł Łącki
Członek Rady Nadzorczej
Mariusz Romańczuk
Członek Rady Nadzorczej
Piotr Zborowski
Członek Rady Nadzorczej
Na dzień publikacji niniejszego sprawozdania
Imię i nazwisko
Funkcja
Ewa Bagińska
Przewodnicząca Rady Nadzorczej
Monika Starecka
Wiceprzewodnicząca Rady Nadzorczej
Mariusz Pliszka
Sekretarz Rady Nadzorczej
Mariusz Damasiewcz
Członek Rady Nadzorczej
Michał Gniatkowski
Członek Rady Nadzorczej
Tomasz Lis
Członek Rady Nadzorczej
Agata Ewa Michalska-Olek
Członek Rady Nadzorczej
Mariusz Romańczuk
Członek Rady Nadzorczej
Piotr Szymanek
Członek Rady Nadzorczej
Zbigniew Szymczak
Członek Rady Nadzorczej
4 stycznia 2023 r. do Spółki wpłynęła rezygnacja Pana Rafała Włodarskiego z pełnienia funkcji Członka Rady Nadzorczej ENEA S.A., w tym z funkcji Przewodniczącego Rady Nadzorczej Spółki, ze skutkiem na dzień 4 stycznia 2023 r.
13 marca 2023 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki podjęło uchwałę, na mocy której z tym samym dniem
88
[IMAGE]
w skład Rady Nadzorczej ENEA S.A. XI kadencji powołana została Pani Aleksandra Agatowska.
13 marca 2023 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie ENEA S.A. dokonało wyboru na Przewodniczącego Rady Nadzorczej ENEA S.A. Pana Łukasza Ciołko.
4 lipca 2023 r. do Spółki wpłynęła rezygnacja Pana Piotra Zborowskiego z pełnienia funkcji Członka Rady Nadzorczej ENEA S.A., ze skutkiem na dzień 4 lipca 2023 r.
31 lipca 2023 r. do Spółki wpłynęła rezygnacja Pani Aleksandry Agatowskiej z pełnienia funkcji Członka Rady Nadzorczej ENEA S.A., ze skutkiem na dzień 31 lipca 2023 r.
29 stycznia 2024 r. do Spółki wpłynęło oświadczenie Ministra Aktywów Państwowych, z tego samego dnia, o skorzystaniu przez Ministra Aktywów Państwowych z uprawnienia do odwołania Członka Rady Nadzorczej ENEA S.A. na podstawie § 24 ust. 1 Statutu Spółki . Zgodnie z otrzymanym oświadczeniem, Minister Aktywów Państwowych korzystając z ww. uprawnienia z dniem 29 stycznia 2024 r. odwołał ze składu Rady Nadzorczej Spółki Pana Łukasza Ciołko.
29 stycznia 2024 r. do Spółki wpłynęło oświadczenia Ministra Aktywów Państwowych, z tego samego dnia, o skorzystaniu przez Ministra Aktywów Państwowych z uprawnienia do powołania Członka Rady Nadzorczej ENEA S.A. na podstawie § 24 ust. 1 Statutu Spółki . Zgodnie z otrzymanym oświadczeniem, Minister Aktywów Państwowych korzystając z ww. uprawnienia z dniem 30 stycznia 2024 r. powołał do składu Rady Nadzorczej Spółki Panią Agatę Ewę Michalską-Olek.
30 stycznia 2024 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie ENEA S.A. podjęło uchwały, na mocy których dokonało, z tym samym dniem, następujących zmian w składzie Rady Nadzorczej Spółki XI kadencji:
odwołano:
Pana Romana Stryjskiego,
Pana Pawła Łąckiego,
Panią Anetę Kordowską,
powołano:
Panią Ewę Bagińską,
Panią Monikę Starecką,
Pana Michała Gniatkowskiego,
Pana Zbigniewa Szymczaka,
Pana Piotra Szymanka.
30 stycznia 2024 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie ENEA S.A. dokonało wyboru Przewodniczącej Rady Nadzorczej ENEA S.A. w osobie Pani Ewy Bagińskiej.
2 lutego 2024 r. Rada Nadzorcza Spółki dokonała wyboru Wiceprzewodniczącej Rady Nadzorczej ENEA S.A. w osobie Pani Moniki Stareckiej.
2 lutego 2024 r. Rada Nadzorcza ENEA S.A. podjęła uchwałę w sprawie delegowania z dniem 2 lutego 2024 r. Pani Moniki Stareckiej - Wiceprzewodniczacej Rady Nadzorczej ENEA S.A., do czasowego wykonywania czynności Prezesa Zarządu ENEA S.A., nie dłużej jednak niż na okres trzech miesięcy licząc od dnia delegowania.
23 lutego 2024 r. Rada Nadzorcza ENEA S.A. podjęła uchwałę w sprawie delegowania od dnia 1 marca 2024 r. Pani Moniki Stareckiej, Wiceprzewodniczącej Rady Nadzorczej ENEA S.A., do czasowego wykonywania czynności Członka Zarządu ENEA S.A. ds. Korporacyjnych, nie dłużej jednak niż do dnia 30 kwietnia 2024 r. Jednocześnie, Rada Nadzorcza postanowiła uchylić z dniem 29 lutego 2024 r. uchwałę z dnia 2 lutego 2024 r. w sprawie delegowania Członka Rady Nadzorczej ENEA S.A. do czasowego wykonywania czynności Prezesa Zarządu ENEA S.A.
Poza ww. zmianami w trakcie okresu sprawozdawczego oraz do dnia publikacji niniejszego sprawozdania nie miały miejsca inne zmiany w składzie Rady Nadzorczej Spółki.
Zgodnie z postanowieniami Regulaminu Rady Nadzorczej w ramach Rady Nadzorczej funkcjonują następujące komitety stałe: Komitet ds. Audytu, Komitet ds. Nominacji i Wynagrodzeń oraz Komitet ds. Strategii i Inwestycji.
Na dzień publikacji niniejszego sprawozdania Komitet ds. Audytu funkcjonuje w następującym składzie:
Komitet ds. Audytu
Imię i nazwisko
Funkcja
Tomasz Lis 1 2 3
Przewodniczący
Mariusz Damasiewicz 1 3
Członek
Michał Gniatkowski 1
Członek
Agata Michalska-Olek 1
Członek
Mariusz Pliszka 1 3
Członek
1 Członek niezależny w rozumieniu art. 129 ust. 3 Ustawy z 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym i w rozumieniu Zasad Ładu Korporacyjnego ujętych w zbiorze Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW 2021
2 Członek posiadający wiedzę i umiejętności w zakresie rachunkowości lub badania sprawozdań finansowych, z uwagi na posiadane wykształcenie i dotychczasowe doświadczenie zawodowe.
3 Członek posiadający wiedzę i umiejętności z zakresu branży, w której działa emitent, z uwagi na posiadane wykształcenie i dotychczasowe doświadczenie zawodowe.
89
[IMAGE]
Na dzień publikacji niniejszego sprawozdania skład Komitetu ds. Nominacji i Wynagrodzeń przedstawia się następująco:
Komitet ds. Nominacji i Wynagrodzeń
Imię i nazwisko
Funkcja
Ewa Bagińska 1
Przewodnicząca
Michał Gniatkowski 1
Członek
Agata Michalska-Olek 1
Członek
Mariusz Romańczuk 1
Członek
Monika Starecka 1
Członek
Zbigniew Szymczak 1
Członek
1 Członek niezależny w rozumieniu Zasad Ładu Korporacyjnego ujętych w zbiorze Dobre praktyki Spółek Notowanych na GPW 2021
Na dzień publikacji niniejszego sprawozdania skład Komitetu ds. Strategii i Inwestycji przedstawia się następująco:
Komitet ds. Strategii i Inwestycji
Imię i nazwisko
Funkcja
Tomasz Lis
Przewodniczący
Mariusz Damasiewicz
Członek
Mariusz Pliszka
Członek
Mariusz Romańczuk
Członek
Piotr Szymanek
Członek
Zbigniew Szymczak
Członek
9.3. Wykaz akcji i uprawnień do akcji ENEA S.A. w posiadaniu osób zarządzających i nadzorujących
Imię i nazwisko
Funkcja
Liczba akcji ENEA S.A. na 22 listopada 2023 r.
wartość nominalna (zł)
Liczba akcji ENEA S.A. na 17 kwietnia 2024 r.
wartość nominalna (zł)
Mariusz Pliszka
Członek Rady Nadzorczej
3 880
3 880
Na dzień przekazania niniejszego sprawozdania pozostałe osoby zarządzające oraz nadzorujące nie posiadają akcji ENEA S.A. Na dzień przekazania niniejszego sprawozdania osoby zarządzające i nadzorujące nie posiadają uprawnień do akcji ENEA S.A. Na dzień przekazania niniejszego sprawozdania osoby zarządzające i nadzorujące nie posiadają akcji lub udziałów w podmiotach zależnych ENEA S.A.
9.4. Zasady wynagradzania Członków Zarządu ENEA S.A.
Zasady wynagradzania Członków Zarządu ENEA S.A., obowiązujące w 2023 r. zostały oparte na uchwale z dnia 19 grudnia 2019 r. Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia ENEA S.A. w sprawie zasad kształtowania wynagrodzeń Członków Zarządu, uchylającej uchwałę w sprawie zasad kształtowania wynagrodzeń Członków Zarządu z dnia 15 grudnia 2016 r. i kolejnych uchwałach Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia ENEA S.A. w sprawie zasad kształtowania wynagrodzeń Członków Zarządu, w tym uchwale z dnia 7 listopada 2022 r. Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia.
Uchwalone przez Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie w dniu 19 grudnia 2019 r., zmienione kolejnymi uchwałami Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia ENEA S.A. zasady wynagradzania Członków Zarządu ENEA S.A., przewidują, że z Członkiem Zarządu Spółki zawierana jest umowa o świadczenie usług zarządzania na czas pełnienia funkcji (Umowa), której treść określa Rada Nadzorcza:
a. w okresie obowiązywania Umowy Członkom Zarządu przysługuje:
wynagrodzenie stałe miesięczne, ustalone w przedziale kwotowym mieszczącym się od 7 do 15-krotności podstawy wymiaru, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 11 ustawy z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami,
wynagrodzenie zmienne, uzależnione od poziomu realizacji celów zarządczych, nie może przekroczyć 100% wynagrodzenia stałego w poprzednim roku obrotowym.
b. Rada Nadzorcza może zawrzeć z Członkiem Zarządu umowę o zakazie konkurencji obowiązującym po ustaniu pełnienia funkcji, przy czym może być ona zawarta jedynie w przypadku pełnienia funkcji przez Członka Zarządu przez okres co najmniej 6 miesięcy, a wysokość odszkodowania za każdy miesiąc obowiązywania zakazu konkurencji nie może przekraczać 100% miesięcznego stałego wynagrodzenia, otrzymanego przez Członka Zarządu przed ustaniem pełnienia funkcji. Okres zakazu konkurencji nie może przekraczać 6 miesięcy po ustaniu pełnienia funkcji przez Członka Zarządu. W razie niewykonania lub nienależytego wykonania przez Członka Zarządu umowy o zakazie konkurencji będzie on zobowiązany do zapłaty kary umownej na rzecz Spółki, nie niższej niż wysokość odszkodowania przysługującego za cały okres zakazu konkurencji.
W razie rozwiązania albo wypowiedzenia przez Spółkę umowy, Członkowi Zarządu może być przyznana odprawa, w wysokości nie wyższej niż trzykrotność części stałej wynagrodzenia, pod warunkiem pełnienia przez niego funkcji przez okres co najmniej dwunastu miesięcy przed rozwiązaniem tej umowy. Odprawa nie przysługuje Członkowi Zarządu w przypadku:
90
[IMAGE]
wypowiedzenia, rozwiązania lub zmiany Umowy wskutek zmiany funkcji pełnionej przez Członka Zarządu w składzie Zarządu,
wypowiedzenia, rozwiązania lub zmiany Umowy wskutek powołania Członka Zarządu na kolejną kadencję Zarządu,
objęcia funkcji Członka Zarządu w spółce w ramach Grupy Kapitałowej,
rezygnacji z pełnienia funkcji.
Ponadto, Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie ENEA S.A. uchwałą z dnia 30 lipca 2020 r. przyjęło dokument pn. Polityka wynagrodzeń członków organu nadzorującego oraz organu zarządzającego w ENEA Spółka Akcyjna , który został następnie zmieniony uchwałą Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia ENEA S.A. z dnia 7 listopada 2022 r. Zmiana ww. Polityki dotyczyła zwiększenia wysokości odszkodowania za każdy miesiąc obowiązywania zakazu konkurencji, zgodnie z którą wysokość tego odszkodowania uległa zmianie z 50% na 100% miesięcznego stałego wynagrodzenia.
Zasady wynagradzania Członków Zarządu wynikające z Uchwały Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia z dnia 19 grudnia 2019 r. oraz z dokumentu Polityka wynagrodzeń członków organu nadzorującego oraz organu zarządzającego w ENEA Spółka Akcyjna zostały implementowane w przyjętym przez Radę Nadzorczą ENEA S.A. wzorze Umowy i obowiązują w zawartych z Członkami Zarządu Spółki Umowach. Zgodnie z Polityką wynagrodzeń członków organu nadzorującego oraz organu zarządzającego w ENEA Spółka Akcyjna Spółka nie przyznaje Członkom Zarządu wynagrodzenia w formie instrumentów finansowych, ani nie obowiązują dodatkowe programy emerytalno-rentowe oraz programy wcześniejszych emerytur dla Członków Zarządu.
9.5. Zasady wynagradzania Członków Rady Nadzorczej ENEA S.A.
Zasady wynagradzania Członków Rady Nadzorczej ENEA S.A., obowiązujące w 2023 r. zostały wprowadzone na mocy uchwały Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z 15 grudnia 2016 r. Zgodnie z postanowieniami tejże uchwały miesięczne wynagrodzenie członków Rady Nadzorczej ustalono jako iloczyn przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego oraz mnożnika:
dla Przewodniczącego Rady Nadzorczej – 1,7
dla pozostałych Członków Rady Nadzorczej – 1,5
Uchwała Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia w § 1 ust. 2-3 przewiduje także, że:
a) Członkom Rady Nadzorczej przysługuje wynagrodzenie, o którym mowa powyżej bez względu na liczbę zwołanych posiedzeń
b) wynagrodzenie nie przysługuje za ten miesiąc, w którym Członek Rady Nadzorczej nie był obecny na żadnym z prawidłowo zwołanych posiedzeń, a nieobecność nie została usprawiedliwiona
W dniu 19 grudnia 2019 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie podjęło uchwałę w sprawie zmiany uchwały Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia z dnia 15 grudnia 2016 r. w sprawie ustalenia zasad kształtowania wynagrodzeń Członków Rady Nadzorczej i ustaliło miesięczne wynagrodzenie Członków Rady Nadzorczej, jako iloczyn podstawy wymiaru, o którym mowa w art. 1 ust. 3 pkt 11 ustawy z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami oraz mnożnika:
dla Przewodniczącego Rady Nadzorczej – 1,7
dla pozostałych Członków Rady Nadzorczej – 1,5
Ponadto, w dniu 30 lipca 2020 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie podjęło uchwałę w sprawie przyjęcia dokumentu pn. Polityka wynagrodzeń członków organu nadzorującego oraz organu zarządzającego w ENEA Spółka Akcyjna, w której obok zasad wynagradzania Członków Rady Nadzorczej, adekwatnie do pełnionej przez danego Członka funkcji określono, że Spółka nie przyznaje Członkom Rady Nadzorczej wynagrodzenia w formie instrumentów finansowych oraz że nie obowiązują dodatkowe programy emerytalno-rentowe oraz programy wcześniejszych emerytur dla Członków Rady Nadzorczej.
Dokonana uchwałą Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia ENEA S.A. z dnia 7 listopada 2022 r. zmiana dokumentu pn. Polityka wynagrodzeń członków organu nadzorującego oraz organu zarządzającego w ENEA Spółka Akcyjna nie miała wpływu na zasady wynagradzania Członków Rady Nadzorczej ENEA S.A.
91
[IMAGE]
9.6. Wysokość wynagrodzeń
Wynagrodzenie osób wchodzących w skład Zarządu ENEA S.A. pobierane w okresie od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r., z którymi Spółka zawarła umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania przedstawia poniższa tabela:
Imię i Nazwisko
Funkcja
Wynagrodzenie z kontraktu [zł bez VAT 1 ]
Świadczenia dodatkowe
Uwagi
Paweł Majewski
Prezes Zarządu
1 313 000,00
-
-
Jakub Kowaleczko
Członek Zarządu
302 500,00
-
funkcja pełniona od 17 lipca 2023 r
Dariusz Szymczak
Członek Zarządu
1 001 000,00
-
-
Marcin Pawlicki
Członek Zarządu
1 320 000,00
-
-
Rafał Mucha
Członek Zarządu
1 489 666,67
-
funkcja pełniona do 30 listopada 2023
Lech Żak
Członek Zarządu
1 320 000,00
-
-
Paweł Szczeszek
Prezes Zarządu
216 666,67
-
funkcja pełniona do 10 kwietnia 2022 r.
Tomasz Siwak
Członek Zarządu
1 134 833,34
-
funkcja pełniona do 19 grudnia 2022 r.
Tomasz Szczegielniak
Członek Zarządu
319 000,00
-
funkcja pełniona do 24 czerwca 2022 r.
1 Wynagrodzenie obejmuje również zakaz konkurencji oraz premie za 2022 r. dla byłych i obecnych Członków Zarządu .
W okresie sprawowania funkcji zarządczych w 2023 r. Członkowie Zarządu ENEA S.A. nie pobierali wynagrodzenia z tytułu pełnienia w tym czasie funkcji w spółkach zależnych ENEA S.A. Wynagrodzenie nie obejmowało składników pozafinansowych.
Zgodnie z Polityką wynagrodzeń członków organu nadzorującego oraz organu zarządzającego w ENEA Spółka Akcyjna Rada Nadzorcza upoważniona jest do określenia zakresu i zasad udostępniania Członkom Zarządu urządzeń technicznych oraz zasobów stanowiących mienie Spółki, niezbędnych do wykonywania funkcji, a także może określić limity albo sposób ich określania dotyczącego kosztów, jakie Spółka ponosi w związku z udostępnieniem i wykorzystywaniem urządzeń i zasobów przez Członka Zarządu do celów służbowych. W roku 2023 Członkom Zarządu ENEA S.A. przysługiwała w określonych przypadkach możliwość korzystania z finansowanego przez ENEA S.A. indywidualnego szkolenia oraz zakwaterowania w miejscowości siedziby Spółki, co jest zgodne z regulacją zawartą w Uchwale Rady Nadzorczej o kształtowaniu wynagrodzeń Członków Zarządu ENEA S.A. oraz z zawartą przez Radę Nadzorczą z każdym z Członków Zarządu ENEA S.A. Umową.
Wynagrodzenie osób wchodzących w skład Rady Nadzorczej ENEA S.A. w roku obrotowym 2023 przedstawia poniższa tabela:
Imię i Nazwisko
Wynagrodzenie [zł]
Uwagi
Rafał Włodarski
748,65
funkcja pełniona do 4 stycznia 2023 r.
Roman Stryjski
79 268,04
-
Łukasz Ciołko
87 734,79
do 12 marca 2023 pełniona funkcja: Członek Rady Nadzorczej, od 13 marca 2023 r. pełniona funkcja Przewodniczącego Rady Nadzorczej
Mariusz Damasiewicz
79 268,04
-
Aneta Kordowska
79 268,04
-
Tomasz Lis
79 268,04
-
Paweł Łącki
79 268,04
-
Mariusz Pliszka
79 268,04
-
Mariusz Romańczuk
79 268,04
-
Piotr Zborowski
40 486,36
funkcja pełniona do 4 lipca 2023 r.
Aleksandra Agatowska
30 471,39
funkcja pełniona do 31 lipca 2023 r.
Osoby wchodzące w skład Rady Nadzorczej ENEA S.A. w roku obrotowym 2023 pobierały wynagrodzenia z tytułu zasiadania w Radzie Nadzorczej w kwocie zgodnej z obowiązującymi przepisami.
92
[IMAGE]
10. Inne informacje istotne dla oceny sytuacji Emitenta
10.1. Otoczenie regulacyjne
Działalność ENEA S.A. oraz jej spółek zależnych prowadzona jest w otoczeniu podlegającym szczególnej regulacji prawnej, zarówno na poziomie krajowym, jak również Unii Europejskiej (regulowana działalność gospodarcza). Szereg regulacji prawnych dotyczących przedsiębiorstw energetycznych jest pochodną decyzji o charakterze politycznym. Z tego powodu regulacje te przedmiotem częstych zmian. Szczególnie obecnie, dynamicznie rozwijająca się rzeczywistość regulacyjno legislacyjna na gruncie prawa krajowego oraz europejskiego, w obszarze sektora energetycznego, wynikająca m.in. z decyzji o charakterze politycznym, będących również reakcją na sytuację społeczno-gospodarczą powstałą w skutek inwazji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, w tym kryzys energetyczny, jak również szeroko zakrojone działania Komisji Europejskiej zmierzające do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i osiągnięcia neutralności klimatycznej Europy do 2050 r., powoduje to, że ustalenie niektórych skutków, dla prowadzonej działalności gospodarczej bywa niekiedy trudne. Niezależnie od powyższego ENEA S.A. oraz jej spółki zależne (Grupa Kapitałowa ENEA) podlegają regulacjom prawnym w zakresie systemu podatkowego, ochrony konkurencji i konsumentów, prawa pracowniczego czy ochrony środowiska. Nie można wykluczyć, zmiany w ww. obszarach tak na gruncie konkretnych aktów prawnych, jak i indywidualnych interpretacji odnoszących się do istotnych obszarów działalności GK ENEA, mogą stać się źródłem potencjalnych ryzyk dla tej działalności.
10.1.1. Wewnętrzny rynek energii elektrycznej Unii Europejskiej
Celem utworzenia unijnego rynku wewnętrznego w sektorze energii jest zapewnienie sprawnego rynku, charakteryzującego się sprawiedliwym dostępem, wysokim poziomem ochrony konsumentów, a także odpowiednim zakresem połączeń międzysystemowych i zdolności wytwórczych energii. Głównym środkiem Unii Europejskiej mającym umożliwić osiągnięcie wskazanego wyżej celu jest prawodawstwo zmierzające do usunięcia przeszkód i barier w handlu, zbliżenia polityki podatkowej i cenowej oraz ujednolicenie norm i standardów, także w zakresie bezpieczeństwa i środowiska naturalnego.
10.1.1.1. Rynki finansowe (EMIR Refit)
Regulacja EMIR (ang. European Market Infrastructure Regulation ) to Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 648/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, kontrahentów centralnych i repozytoriów transakcji wraz z Rozporządzeniami Delegowanymi Komisji (UE) nr 148/2013 i 149/2013 z 19 grudnia 2012 r., które weszło w życie 16 sierpnia 2012 r., następnie 17 czerwca 2019 r. zostało zmienione Rozporządzeniem nr 2019/834 z dnia 20 maja 2019 r. (EMIR Refit) upraszczającym niektóre obowiązki zwłaszcza wobec podmiotów o niewielkich wartościach transakcji na instrumentach finansowych. Regulacja wprowadziła wymogi dotyczące zgłaszania transakcji na instrumentach pochodnych do „repozytoriów transakcji”, technik ograniczania ryzyka, w określonych przypadkach obowiązek centralnego rozliczania transakcji przez „Kontrahentów Centralnych” (CCP) 1 oraz określiła sankcje za naruszenia jej postanowień.
29 kwietnia 2024 r. (po 18 miesięcznym okresie przejściowym) zacznie obowiązywać nowy technicznie sposób raportowania transakcji w oparciu o opublikowane 7 października 2022 r. Rozporządzenia zmieniające lub uzupełniające Regulacyjne Standardy Techniczne określone we wcześniejszych Rozporządzeniach. W etapie przejściowym (grace period) transakcje i pozycje, które nie zostaną rozliczone do 29 kwietnia 2024 r. będą musiały zostać zaktualizowane do najnowszych standardów w ciągu 180 dni.
10.1.1.2. REMIT
Regulacja REMIT (ang. Regulation on Wholesale Energy Market Integrity and Transparency ) to rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1227/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii. Na mocy rozporządzenia rynek energii elektrycznej podlega ścisłym, restrykcyjnym zasadom publikacji i jawności informacji, które mogą mieć wpływ na ceny produktów energetycznych na hurtowym rynku energii, w tym bezwzględnemu zakazowi manipulacji rynkowej.
Z REMIT wynika obowiązek rejestracji każdego uczestnika rynku w krajowym rejestrze. Uczestnik rynku zobowiązany jest do raportowania danych na temat transakcji zawieranych na hurtowych rynkach energii, w tym składanych zleceń.
Z REMIT wynika także obowiązek podania do publicznej wiadomości, w postaci sformalizowanego komunikatu, tzw. informacji wewnętrznej dotyczącej zdolności i wykorzystania instalacji służących produkcji, magazynowaniu i przesyłowi energii elektrycznej, w tym dotyczącej planowanej i nieplanowanej niedostępności tych instalacji. Rozporządzenie REMIT zakazuje manipulacji oraz prób manipulacji na rynku oraz zakazuje wykorzystywania informacji wewnętrznych do działań handlowych. Rozporządzenie REMIT wyposaża organy regulacyjne w uprawnienia związane z prowadzeniem dochodzeń, egzekwowaniem przepisów rozporządzenia oraz ustanawianiem sankcji za niedochowywanie obowiązków.
1 Kontrahent Centralny (CCP) oznacza osobę prawną posiadającą autoryzację ESMA (European Securities and Markets Authority), która działa pomiędzy kontrahentami Instrumentów Pochodnych będących w obrocie na co najmniej jednym rynku finansowym, stając się nabywcą dla każdego sprzedawcy i sprzedawcą dla każdego nabywcy.
93
[IMAGE]
10.1.1.3. Europejski system EU ETS/MSR/CBAM
Z początkiem 2021 r. rozpoczęła się tzw. IV faza w ramach systemu EU ETS. Wprowadzone w ramach systemu EU ETS zmiany (m.in. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/410 z dnia 14 marca 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w celu wzmocnienia efektywnych pod względem kosztów redukcji emisji oraz inwestycji niskoemisyjnych oraz decyzję (UE) 2015/1814 w zakresie utworzenia Funduszu Modernizacyjnego, czy też Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1814 z dnia 6 października 2015 r. w sprawie ustanowienia i funkcjonowania rezerwy stabilności rynkowej dla unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych i zmiany dyrektywy 2003/87/WE) będą w istotnym zakresie wpływać na ramy funkcjonowania podmiotów objętych systemem EU ETS w IV fazie, tj. w latach 2021-2030. W dniu 14 lipca 2021 r. Komisja Europejska opublikowała pakiet legislacyjny Fit for 55 , w którego skład wchodzi dyrektywa regulująca liniowy współczynnik redukcji oraz rezerwę stabilności rynkowej, które najistotniejszymi mechanizmami w ramach systemu EU ETS, wpływającymi na zmniejszenie podaży na rynku EU ETS. Po zmianie od 2021 r. wartość liniowego współczynnika redukcji wynosiła 2,2%.
W dniu 16 maja 2023 r. w Dzienniku Urzędowym UE (L 130) opublikowane zostały zmiany legislacyjne w ramach pakietu Fit for 55 , tj.:
1. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/959 z dnia 10 maja 2023 r. zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE ustanawiającą system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii oraz decyzję (UE) 2015/1814 w sprawie ustanowienia i funkcjonowania rezerwy stabilności rynkowej dla unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (EU ETS i MSR), która weszła w życie 5 czerwca 2023 r.,
2. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/956 z dnia 10 maja 2023 r. ustanawiające mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO 2 (CBAM - Carbon Border Adjustment Mechanism).
W ramach rewizji dyrektywy EU ETS i Decyzji MSR zwiększono współczynnik liniowy redukcji (LRF - coroczne zmniejszenie liczby uprawnień do emisji dostępnych w systemie) z obecnych 2,2% poprzez 4,3% od 2024 r. i 4,4% od 2028 r. Zwiększenie współczynnika LRF z 2,2% do 4,3% oznacza, że każdego roku, począwszy od 2024 r. do 2028 r. z całkowitej puli uprawnień w EU ETS będzie odejmowanych około 86 mln EUA zamiast 43 mln EUA. Jednocześnie, od 2024 r. liczbę uprawnień w całej Unii zwiększa się o 78,4 mln uprawnień dla transportu morskiego. Dodatkowo, przewidziano zastosowanie mechanizmu jednorazowego (rebasing), czyli jednorazowej redukcji liczby uprawnień w systemie EU ETS. W 2024 r. liczba uprawnień w całej Unii zostanie zmniejszona o 90 mln. W 2026 r. liczbę uprawnień w całej Unii zmniejsza się o 27 mln uprawnień. Kwota redukcji ma odzwierciedlać redukcję emisji liniowo od 2021 r. przy nowym LRF równym 4,3%. Do końca 2030 r. utrzymano podwojony wskaźnik intake rate (do 24%), tj.: wskaźnik tempa transferu/poboru nadwyżek uprawnień do rezerwy stabilizacyjnej (tzw. MSR – Market Stability Reserve) - intake rate miał spadać do 12% od 2023 r.
Jednocześnie, wprowadzono zmiany dotyczące zasad przydziału bezpłatnych uprawnień według poniższych zasad:
a) odnośnie modernizacji sektora energetycznego zainteresowane państwa członkowskie mogą przydzielić przejściowo bezpłatne uprawnienia dla instalacji wyłącznie w odniesieniu do inwestycji zrealizowanych do dnia 31 grudnia 2024 r.,
b) przydział wyłącznie w celu wspomagania przełomowych/innowacyjnych technologii,
c) w państwie członkowskim , w którym w latach 2014–2018 średni udział emisji z systemów ciepłowniczych w całej Unii podzielony przez udział tego państwa członkowskiego w całkowitym PKB Unii jest większy niż pięć, sieciom ciepłowniczym przydziela się dodatkowe przydziały bezpłatnych uprawnień w wysokości 30% pod warunkiem, że dokonuje się inwestycji odpowiadających wartości tego dodatkowego przydziału bezpłatnych uprawnień w celu znacznego zmniejszenia emisji przed 2030 r. zgodnie z planami neutralności klimatycznej. Do dnia 1 maja 2024 r. operatorzy sieci ciepłowniczej opracowują plan osiągania neutralności klimatycznej dla instalacji, w odniesieniu do których ubiegają się o dodatkowy przydział bezpłatnych uprawnień,
d) nie przydziela się żadnych bezpłatnych uprawnień instalacjom, które zaprzestały działalności. Instalacje, których zezwolenie na emisję gazów cieplarnianych wygasło lub zostało cofnięte oraz instalacje, które z przyczyn technicznych nie mogą funkcjonować lub wznowić działalności, uważa się za instalacje, które zaprzestały działalności.
Wskazano wykorzystanie na cele klimatyczne w całości dochodów z aukcji uzyskanych w ramach handlu uprawnieniami, w zakresie, w jakim dochody te nie przypisane do budżetu UE. Jednocześnie, 2,5% całkowitej liczby uprawnień w latach 2024–2030 będzie sprzedawane na aukcji na potrzeby funduszu modernizacyjnego (w celu sfinansowania za jego pośrednictwem transformacji klimatycznej energetycznej państw członkowskich o PKB na mieszkańca poniżej 75% średniej UE w latach 2016–2018). Dodatkowo, co najmniej 80% dochodów z 2% całkowitej liczby uprawnień w latach 2021 2030 sprzedawanych na aukcji przekazanych zostanie w celu ustanowienia funduszu na rzecz poprawy efektywności energetycznej i modernizacji systemów energetycznych uprawnień.
W związku z powyższym dostosowano zasady działania funduszu modernizacyjnego - inwestycje powinny być zgodne z celami Europejskiego Zielonego Ładu i Europejskim prawem o klimacie : eliminacja wsparcia dla inwestycji związanych z wszelkimi paliwami kopalnymi, a nie tylko ze stałymi paliwami kopalnymi, zwiększenie odsetka funduszu, który musi zostać przeznaczony na inwestycje priorytetowe, zwiększenie nacisku na źródła odnawialne i inwestycje w efektywność energetyczną w sektorze transportu, budowlanym, odpadów i rolnictwa, wsparcie dla gospodarstw domowych w celu rozwiązania problemu ubóstwa energetycznego.
94
[IMAGE]
Wprowadzono również dodatkowy instrument wsparcia (kontrakty na transakcje różnicowe dotyczące dwutlenku węgla) z funduszu innowacyjnego na inwestycje przyjazne dla klimatu oraz zwiększono fundusz innowacyjny. Kontrakt na transakcje różnicowe dotyczące dwutlenku węgla lub CfD ( Contract of Difference ) oznacza umowę między Komisją a producentem produktu niskoemisyjnego lub bezemisyjnego, wybranym w drodze procedury przetargowej zgodnej z zasadami konkurencji, takiej jak aukcja, i na mocy, której producent otrzymuje wsparcie z funduszu innowacyjnego pokrywające różnicę między zwycięską ceną (zwaną również ceną wykonania) a ceną referencyjną wynikającą ze średniej ceny uprawnień .
Rozszerzono EU ETS na nowe sektory: transport drogowy oraz budownictwo (w odniesieniu do budynków komercyjnych) od 2027 r. oraz transport morski (stopniowe wprowadzanie przez armatorów obowiązku umarzania uprawnień: 40% dla zweryfikowanych emisji od 2024 r., 70% od 2025 r. i 100% od 2026 r.). Emisje inne niż CO (metan i N O) będą podlegać systemowi monitorowania, raportowania i weryfikacji od 2024 r., a systemowi EU ETS od 2026 r. Komisja ma dokonać oceny możliwości włączenia do EU ETS sektora spalania odpadów komunalnych (do lipca 2026 r.) z myślą o włączeniu go od 2028 r. oraz oceny potencjalnej potrzeby umożliwienia państwom członkowskim rezygnacji z takiej ewentualności (z uwzględnieniem znaczenia, jakie mają wszystkie sektory przyczyniające się do redukcji emisji). Doszło również do rozszerzenia EU ETS na transport morski i lotnictwo.
Odnośnie Rezerwy Stabilności Rynkowej (MSR) wprowadzono dodatkowy wskaźnik pobrania - zastosowanie buforowego poboru do rezerwy stabilności rynkowej w przypadku TNAC (The Total Number of Allowances in Circulation) wynoszącej od 833 mln do 1 096 mln. W tym przypadku pobór będzie stanowił różnicę między TNAC a progiem 833 mln. Jednocześnie, przewidziano mechanizm utraty ważności - począwszy od 2023 r. uprawnienia w Rezerwie Stabilności Rynkowej przekraczające poziom wolumenu uprawnień przeznaczonych do sprzedaży na aukcji z poprzedniego roku tracą ważność. Poziom wolumenu uprawnień przeznaczonych do sprzedaży na aukcji w poprzednim roku ma zależeć jednak od różnych elementów, takich jak pułap i działanie samej Rezerwy Stabilności Rynkowej. W celu zapewnienia większej przewidywalności poziomu uprawnień, który pozostaje w rezerwie po utracie ważności, proponuje się ograniczenie liczby uprawnień w rezerwie do poziomu 400 mln. Wartość ta ma odpowiadać również dolnemu progowi wartości TNAC, poniżej którego uprawnienia uwalniane z Rezerwy Stabilności Rynkowej.
Zgodnie z Komunikatem Komisji Europejskiej z dnia 15 maja 2023 r. dotyczącym łącznej liczby uprawnień znajdujących się w obiegu w 2022 r. do celów Rezerwy Stabilności Rynkowej w ramach unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji ustanowionego dyrektywą 2003/87/WE:
na dzień 31 grudnia 2022 r. w Rezerwie Stabilności Rynkowej znajdowało się 3 001 222 787 uprawnień,
od 1 stycznia 2023 r. 2 515 135 787 z tych uprawnień straciło ważność. Pozostałe zasoby w rezerwie wynoszą 486 087 000 uprawnień, co odpowiada wolumenowi uprawnień sprzedawanych na aukcji w 2022 r.,
na dzień 31 grudnia 2022 r. uprawnień w obiegu pozostawało 1 134 794 738.
Na zwiększenie popytu na jednostki EUA istotny wpływ mają ogłaszane i planowane inicjatywy legislacyjne organów Unii Europejskiej, realizujące założenia ogłoszonego w 2019 r. tzw. Europejskiego Zielonego Ładu , w tym projekt zmiany dyrektywy EU ETS 2003/87/WE oraz decyzji 2015/1814 w sprawie Rezerwy Stabilności Rynkowej (szczegółowe informacje nt. pakietu znajdują się w podpunkcie 10.1.1.5.).
W kontekście powyższego, w kwietniu 2023 r. w związku z planowanym opublikowaniem informacji o nadwyżce uprawnień na rynku miały miejsce tymczasowe wzrosty, mimo to zarówno w kwietniu jak i w maju odnotowano spadek notowań EU ETS. Trend nie został utrzymany i w czerwcu zaobserwowano wzrost wyceny giełdowej produktu. W dniu 11 października 2023 r. giełda European Energy Exchange (EEX), w imieniu Polski, przeprowadziła kolejną w 2023 r. aukcję uprawnień do emisji (EUA). Do sprzedaży na aukcji przeznaczonych zostało 3 347 500 EUA. Cena rozliczeniowa aukcji została ustalona na poziomie 82,68 EUR/EUA, a zakres ofert kształtował się między 70 EUR a 120 EUR za tonę CO 2 . Przychód ze sprzedaży uprawnień EUA wyniósł 276 771 300 EUR. Całkowite zapotrzebowanie na uprawnienia EUA, zgłoszone przez uczestników aukcji, wyniosło 5 002 500 EUA. Oznacza to, że popyt na uprawnienia EUA był prawie 1,5-krotnie wyższy niż liczba EUA oferowana do sprzedaży w ramach aukcji.
W ramach rozporządzenia CBAM założono, że ma to być system działający równolegle z unijnym systemem handlu emisjami (EU ETS) - ma odzwierciedlać i uzupełniać jego funkcjonowanie w przypadku towarów importowanych. Stopniowo zastąpi istniejące unijne mechanizmy radzenia sobie z ryzykiem ucieczki emisji, w szczególności przydział bezpłatnych uprawnień w ramach EU ETS. Konstrukcja CBAM ma zmierzać do stopniowego wycofywania bezpłatnych uprawnień do emisji i stopniowym wprowadzaniu mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO 2 (CBAM). Współczynnik CBAM powinien wynosić 100% dla okresu między wejściem w życie tego rozporządzenia a końcem 2025 r. i z zastrzeżeniem stosowania przepisów, o których mowa w art. 36 ust. 2 lit. b) tego rozporządzenia: 97,5% w 2026 r., 95,0% w 2027 r., 90,0% w 2028 r., 77,5% w 2029 r., 51,5% w 2030 r., 39,0% w 2031 r., 26,5% w 2032 r. i 14,0% w 2033 r. Od 2034 r. nie stosuje się współczynnika CBAM.
Działanie mechanizmu CBAM ma być oparte na certyfikacie CBAM - certyfikat w formacie elektronicznym odpowiadający jednej tonie emisji ekwiwalentu dwutlenku węgla związanej z importowanymi towarami.
Stosowanie, w pierwszej fazie, wobec towarów wytwarzanych w wysokoemisyjnych sektorach: żelaza i stali, cementu, nawozów, aluminium, energii elektrycznej i wodoru określonych w załączniku I do Rozporządzenia CBAM. Obliczenie opłaty będzie dokonywane na podstawie „poziomu emisji wbudowanych” i weryfikowanych przez weryfikatora akredytowanego (poziomy emisji wbudowanych oznaczają emisje bezpośrednie uwalniane podczas produkcji towarów oraz emisje pośrednie pochodzące
95
[IMAGE]
z wytwarzania energii elektrycznej zużywanej podczas procesów produkcyjnych, których poziom oblicza się zgodnie z metodami określonymi w rozporządzeniu). Przywożenie towarów na obszar celny Unii dokonywane będzie wyłącznie przez upoważnionego zgłaszającego CBAM. Importer mający siedzibę w państwie członkowskim, przed przywozem towarów na obszar celny Unii, składa wniosek o przyznanie statusu upoważnionego zgłaszającego CBAM (zwany dalej „wnioskiem o udzielenie upoważnienia”). Wniosek o udzielenie upoważnienia składa się za pośrednictwem rejestru CBAM. Upoważniony zgłaszający CBAM prowadzi rejestry dokumentów wymaganych do wykazania, że zadeklarowane emisje wbudowane podlegały opłacie emisyjnej w państwie pochodzenia towarów, która została faktycznie uiszczona. W celu uwzględnienia opłaty emisyjnej uiszczonej w państwie pochodzenia w odniesieniu do zadeklarowanych emisji wbudowanych upoważniony zgłaszający CBAM może zgłosić w swojej deklaracji CBAM zmniejszenie liczby certyfikatów CBAM, które mają zostać przekazane do umorzenia. Zmniejszenie można zgłosić tylko wtedy, gdy opłata emisyjna została faktycznie uiszczona w państwie pochodzenia.
Do dnia 31 maja każdego roku, a po raz pierwszy w roku 2027 na rok 2026, każdy upoważniony zgłaszający CBAM składa za pośrednictwem rejestru CBAM, deklarację CBAM za poprzedni rok kalendarzowy. Sprzedaż certyfikatów CBAM przez państwo członkowskie „upoważnionym zgłaszającym CBAM” mającym siedzibę w tym państwie członkowskim świadczona będzie na wspólnej centralnej platformie. Komisja obliczy cenę certyfikatów CBAM jako średnią cen rozliczenia aukcji uprawnień w ramach EU ETS na platformie aukcyjnej zgodnie z procedurami określonymi w rozporządzeniu (UE) nr 1031/2010 w odniesieniu do każdego tygodnia kalendarzowego. Do dnia 31 maja każdego roku, a po raz pierwszy w roku 2027 na rok 2026, upoważniony zgłaszający CBAM przekazuje do umorzenia za pośrednictwem rejestru CBAM certyfikaty CBAM w liczbie odpowiadającej emisjom wbudowanym zadeklarowanym. Komisja usuwa z rejestru CBAM certyfikaty CBAM przekazane do umorzenia. Upoważniony zgłaszający CBAM zapewnia, aby na jego rachunku w rejestrze CBAM była dostępna wymagana liczba certyfikatów CBAM. Na odpowiedni wniosek upoważnionego zgłaszającego CBAM państwo członkowskie, w którym ma on siedzibę, odkupuje nadwyżkowe certyfikaty CBAM pozostałe na rachunku zgłaszającego w rejestrze CBAM po przekazaniu certyfikatów do umorzenia. Komisja odkupuje nadwyżkowe certyfikaty CBAM za pośrednictwem wspólnej centralnej platformy. Cena odkupu każdego certyfikatu CBAM jest równa cenie zapłaconej przez upoważnionego zgłaszającego CBAM za dany certyfikat w czasie zakupu.
W dniu 1 lipca każdego roku Komisja anuluje certyfikaty CBAM, które zakupiono w roku przed poprzednim rokiem kalendarzowym i które pozostają w rejestrze CBAM na rachunku upoważnionego zgłaszającego CBAM. Te certyfikaty CBAM anulowane bez rekompensaty.
Zgodnie z zapowiedziami, 1 października 2023 r., rozpoczął się okres przejściowy w stosowaniu mechanizmu CBAM. Stosowanie mechanizmu w pierwszych latach (aż do końca 2025 r.) będzie miało charakter głównie sprawozdawczy. Następnie CBAM będzie wprowadzany stopniowo i równolegle do wycofywania bezpłatnych uprawnień EU ETS.
10.1.1.4. Działania zmierzające do liberalizacja rynków gazu i energii elektrycznej
Pierwsze dyrektywy w sprawie liberalizacji (pierwszy pakiet energetyczny) zostały przyjęte w 1996 r. (w odniesieniu do energii elektrycznej) i 1998 r. (w odniesieniu do gazu), natomiast termin ich transpozycji do systemów prawnych państw członkowskich wyznaczono na 1998 r. (energia elektryczna) i 2000 r. (gaz).
Drugi pakiet energetyczny przyjęto w 2003 r., a wchodzące w jego skład dyrektywy należało przetransponować do prawa krajowego państw członkowskich do 2004 r., przy czym niektóre przepisy weszły w życie dopiero w 2007 r. Od tego czasu konsumenci, odbiorcy przemysłowi i państwa członkowskie mogli swobodnie wybierać swojego dostawcę gazu i energii elektrycznej spośród szerszego grona konkurentów.
Trzeci pakiet energetyczny przyjęto w kwietniu 2009 r. Zakres jego regulacji miał na celu dalszą liberalizację wewnętrznych rynków energii elektrycznej i gazu. Zmieniał on drugi pakiet i stanowił fundament procesu realizacji wewnętrznego rynku energii.
W czerwcu 2019 r. przyjęto czwarty pakiet energetyczny składający się z jednej dyrektywy ( Dyrektywa w sprawie energii elektrycznej 2019/944/UE ) i trzech rozporządzeń ( Rozporządzenie w sprawie energii elektrycznej 2019/943/UE, rozporządzenie w sprawie gotowości na wypadek zagrożeń 2019/941/UE i rozporządzenie ustanawiające Agencję Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki 2019/942/UE ). W ramach tego pakietu wprowadzono nowe regulacje mające na celu zaspokojenie potrzeb w zakresie energii ze źródeł odnawialnych oraz przyciągnięcie inwestycji w tym zakresie. Przewidziano zachęty dla konsumentów i wprowadzono nowy limit, poniżej którego elektrownie kwalifikują się do otrzymywania dotacji w ramach mechanizmu zdolności wytwórczych. Nałożono również na państwa członkowskie obowiązek przygotowania planów awaryjnych na wypadek kryzysów elektroenergetycznych oraz zwiększono kompetencje ACER (Agency for the Cooperation of Energy Regulators) w zakresie transgranicznej współpracy regulacyjnej w przypadku, gdy istnieje ryzyko rozdrobnienia krajowego i regionalnego.
Piąty pakiet energetyczny Gotowi na 55/Fit for 55 został opublikowany w 14 lipca 2021 r. w celu dostosowania celów energetycznych UE do nowych europejskich celów klimatycznych na lata 2030 i 2050.
W związku z inwazją Rosji na Ukrainę w lutym 2022 r. i po całkowitym odcięciu przez Rosję dostaw gazu do Europy, skutkującym kryzysem energetycznym, UE postanowiła podjąć działania zmierzające do jak najszybszego zaprzestania importu wszystkich rosyjskich paliw kopalnych, wprowadzenia środków mających sprzyjać oszczędności energii, dywersyfikacji importu energii, przyjęcia środków strukturalnych na rynkach energii elektrycznej i gazu oraz przyspieszenia rozwoju odnawialnych źródeł energii. Już 24 lutego 2022 r. Przywódcy UE, zebrani na posiedzeniu Rady Europejskiej uzgodnili konieczność wprowadzenia dalszych sankcji wobec Rosji, które miały objąć m.in. sektor energii. Dnia 8 kwietnia 2022 r. Rada UE przyjęła tzw. 5. pakiet sankcji ,
96
[IMAGE]
w ramach którego wprowadzono m.in. zakaz zakupu, importu lub transferu węgla i innych stałych paliw kopalnych do UE, jeżeli pochodzą one z Rosji lub eksportowane z Rosji. Ww. zakaz importu węgla wszedł w życie od sierpnia 2022 r. Do momentu wprowadzenia sankcji Rosja eksportowała do UE ok. 20% swojej produkcji węgla kamiennego, zarabiając na tym ok. 8 mld euro rocznie. Dnia 3 czerwca 2022 r. Rada UE przyjęła tzw. 6. pakiet sankcji , w ramach którego zakazała m.in. zakupu, importu lub transferu ropy naftowej transportowanej drogą morską i niektórych produktów ropopochodnych z Rosji do UE. Zakaz ten zaczął obowiązywać 5 grudnia 2022 r. w przypadku ropy i 5 lutego 2023 r. w przypadku rafinowanych produktów ropopochodnych. Tymczasowe odstępstwo od ww. zakazu dotyczy ropy importowanej rurociągiem do państw UE, które z powodu położenia geograficznego szczególnie zależne od dostaw z Rosji. Pod koniec lutego 2023 r., w ramach tzw. 10. pakietu sankcji, UE zakazała również udostępniania magazynów gazu znajdujących się w UE w celu przechowywania gazu pochodzącego z Rosji. Unijne sankcje nie objęły importu gazu ziemnego z Rosji, jednak w 2022 r. większość państw UE zaprzestała zakupu paliwa dostarczanego do Europy przez rosyjską spółkę Gazprom. Z jednej strony było to wynikiem decyzji politycznych zmierzających ku dywersyfikacji dostaw gazu do UE i uzależnienia się od rosyjskiego gazu, z drugiej strony wynikało to z działań Gazpromu, który jednostronnie pozrywał obowiązujące umowy, próbując narzucić odbiorcom płatności w rublach. Wyżej wymieniona sytuacja utrzymywała się również w 2023 r.
10.1.1.5. Gotowi na 55/Fit for 55
W marcu 2020 r. Komisja przedstawiła wniosek w sprawie Europejskiego prawa o klimacie w celu obniżenia emisyjności w Europie do zera do 2050 r. W planie w zakresie celów klimatycznych Komisja zaproponowała podwyższenie celu Unii dotyczącego redukcji emisji gazów cieplarnianych do 2030 r. do poziomu co najmniej 55% poniżej poziomów z 1990 r., co stanowi znaczy wzrost w porównaniu z obowiązującym wtedy celem wynoszącym 40%. W planie w zakresie celów klimatycznych określono również zarys wymaganych działań we wszystkich sektorach gospodarki, w tym zmian kluczowych instrumentów legislacyjnych służących osiągnięciu tego bardziej ambitnego celu oraz wywiązaniu się ze zobowiązania określonego w komunikacie w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu , aby zaproponować kompleksowy plan na rzecz zwiększenia w odpowiedzialny sposób celu Unii Europejskiej na 2030 r. do 55%. Aby zrealizować te cele, w programie prac Komisji Europejskiej na 2021 r. zapowiedziano pakiet Gotowi na 55 ( Fit for 55 ), mający pozwolić ograniczyć emisje gazów cieplarnianych o co najmniej 55% do 2030 r. oraz osiągnąć neutralność klimatyczną Europy do 2050 r. Pakiet obejmie m.in. następujące dokumenty i proponuje wprowadzenie m.in. następujących zmian:
- rewizja Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie redukcji emisji metanu w sektorze energetycznym oraz zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/942
W dniu 15 grudnia 2021 r. Komisja Europejska przedłożyła wniosek zmiany rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie redukcji emisji metanu w sektorze energetycznym oraz zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/942,
W dniu 15 grudnia 2022 r. przyjęto podejście ogólne Rady, które zakłada:
zakaz, od dnia 1 stycznia 2025 r. spalania w pochodni ze skutecznością niszczenia i usuwania poniżej 98% metanu ze stacji odmetanowania, z wyjątkiem sytuacji awaryjnej, niesprawności lub nieuniknionej i absolutnie niezbędnej konserwacji,
od dnia 1 stycznia 2027 r., zakaz uwalniania metanu do atmosfery z szybów wentylacyjnych w kopalniach węgla, innych niż kopalnie węgla koksowego, emitujących ponad 5 ton metanu na kilotonę wydobytego węgla,
od dnia 1 stycznia 2031 r. zakazuje się uwalniania metanu do atmosfery z szybów wentylacyjnych w kopalniach węgla, innych niż kopalnie węgla koksowego, emitujących ponad 3 tony metanu na kilotonę wydobytego węgla. Progi te stosuje się rocznie na kopalnię.
Dodatkowo:
państwa członkowskie powinny opracować własny plan redukcji emisji, biorąc pod uwagę te ograniczenia i techniczną wykonalność ograniczenia emisji metanu z nieczynnych kopalń (ograniczenia geologiczne i względy środowiskowe uniemożliwiają przyjęcie uniwersalnego podejścia do ograniczania emisji metanu z nieczynnych podziemnych kopalń węgla),
każde państwo członkowskie ma być zobowiązane do wyznaczenia co najmniej jednego właściwego organu do nadzorowania operatorów (zobowiązanych do współpracy z tym organem) w zakresie skutecznego wypełniania nałożonych na nich rozporządzeniem obowiązków, m.in. w zakresie: ciągłego prowadzenia pomiarów i kwantyfikacji emisji metanu z szybów wentylacyjnych w podziemnych kopalniach węgla, ciągłego prowadzenia pomiarów metanu uwalnianego do atmosfery i spalanego w pochodni w stacjach odmetanowania oraz stosowania określonych współczynników emisji w odniesieniu do odkrywkowych kopalń węgla.
Wniosek przekazany został do prac w Komisjach, które zatwierdziły wstępny kształt dokumentu po negocjacjach międzyinstytucjonalnych w ramach 1 czytania. Aktualnie, trwa oczekiwanie na decyzję Parlamentu.
97
[IMAGE]
- rewizja Dyrektywy 2018/2001/UE w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych:
modyfikacja definicji paliw odnawialnych pochodzenia niebiologicznego i definicji wartości standardowej oraz dodanie nowych definicji, m.in. paliw odnawialnych, obszaru rynkowego, inteligentnego systemu pomiarowego, punktu ładowania, uczestnika rynku, rynku energii elektrycznej, baterii do użytku domowego, akumulatora pojazdów elektrycznych, baterii przemysłowej, stanu zdrowia baterii, jej poziomu naładowania, wartości zadanej mocy, inteligentnego ładowania, organu regulacyjnego, ładowania dwukierunkowego, punktu ładowania o normalnej mocy, przemysłu,
zwiększenie celu w zakresie udziału energii z OZE do 45% 1 ,
zwiększony roczny cel zużycia OZE w sektorze ciepłownictwa i chłodnictwa systemowego o 1,1% rocznie do 2030 r.,
nowy orientacyjny unijny cel, zgodnie z którym udział energii odnawialnej w końcowym zużyciu energii w budynkach ma wynosić 49% do 2030 r.,
zaostrzenie obowiązujących kryteriów zrównoważonego rozwoju do produkcji biomasy rolniczej również do biomasy leśnej,
zastosowanie progów ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w przypadku produkcji energii elektrycznej, ogrzewania i chłodzenia z paliw z biomasy także dla istniejących instalacji tj. 70% do końca 2025 r. i 80% od początku 2026 r.,
zobowiązanie państw członkowskich do wspólnego ustalania oraz do wyrażenia zgody na współpracę w kwestii ilości wytwarzanej energii z morskich źródeł odnawialnych, która powinna być generowana w każdym basenie morskim do 2050 r., a także do wyznaczenia etapów pośrednich na 2030 i 2040 r.,
zaostrzenie warunków udziału instalacji wykorzystujących biomasę w systemach wsparcia, w tym poprzez proponowaną hierarchię postępowania z biomasą,
wprowadzenie z początkiem 2027 r. zasady braku wsparcia na produkcję energii elektrycznej z biomasy leśnej w instalacjach wytwarzających wyłącznie energię elektryczną.
W dniu 9 listopada 2022 r. Komisja zaproponowała kolejną zmianę (Dyrektywa RED IV) rozporządzenia Rady, które ustanawia ramy służące przyspieszonemu wdrażaniu energii ze źródeł odnawialnych. Zgodnie z wnioskiem elektrownie wykorzystujące odnawialne źródła energii będą uznawane za leżące w nadrzędnym interesie publicznym, co umożliwiłoby przyspieszenie nowych procedur wydawania pozwoleń i pozwoliłoby na konkretne odstępstwa od prawodawstwa UE w zakresie ochrony środowiska.
W dniu 16 czerwca 2023 r. COREPER (Komitet Stałych Przedstawicieli Rządów Państw Członkowskich przy Unii Europejskiej) zatwierdził porozumienie między Radą i Parlamentem Europejskim w przedmiocie Dyrektywy zmieniającej dyrektywę w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (tzw. rewizja Dyrektywy RED, Dyrektywa REDIII, ang. Renewable Energy Directive), wchodzącej w skład pakietu legislacyjnego Fit for 55 , opublikowanego przez Komisję Europejską 14 lipca 2021 r. Rada UE przyjęła w dniu 9 października 2023 r. wniosek w sprawie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001, Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 i dyrektywę 98/70/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do promowania energii ze źródeł odnawialnych oraz uchylającą Dyrektywę Rady (UE) 2015/652, w skrócie zwaną Dyrektywą REDIII . W dokumencie zawarto następujące kwestie:
zwiększenie udziału energii odnawialnej w ogólnym zużyciu energii w UE do 42,5%. Jednocześnie, proponuje się niewiążący cel do zwiększenia przez państwa członkowskie udziału energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto w Unii w 2030 r. do 45%. Dodatkowo, państwa członkowskie wyznaczają orientacyjny cel dla innowacyjnych technologii energii odnawialnej w wysokości co najmniej 5% nowej zainstalowanej mocy energii odnawialnej do 2030 r.,
orientacyjny cel, by w 2030 r. udział energii odnawialnej w budynkach wynosił co najmniej 49%. Porozumienie zakłada zwiększanie wiążących celów dotyczących energii odnawialnej w ogrzewaniu i chłodzeniu na szczeblu krajowym: o co najmniej 0,8 punktu procentowego r. jako średnią roczną obliczoną dla okresu 2021-2025 i o co najmniej 1,1 punktu procentowego jako średnią roczną obliczoną dla okresu 2026-2030. Minimalny średni wskaźnik roczny mający zastosowanie do wszystkich państw członkowskich będzie uzupełniony poprzez orientacyjne dodatkowe cele obliczone indywidualnie dla każdego państwa członkowskiego,
zaostrzenie kryteriów zrównoważonego wykorzystywania biomasy do produkcji energii (w szczególności biomasy leśnej), tak by zmniejszyć ryzyko niezrównoważonej produkcji bioenergii. Jednocześnie, wprowadzona zostanie zasada kaskadowego wykorzystania biomasy,
wiążący cel cząstkowy: zaawansowane biopaliwa (zazwyczaj pochodzące z surowców niespożywczych) i paliwa odnawialne pochodzenia niebiologicznego (głównie wodór odnawialny i oparte na wodorze paliwa syntetyczne) mają generować 5,5% energii odnawialnej dostarczanej do sektora transportu. W ramach tego celu paliwa odnawialne pochodzenia niebiologicznego mają w 2030 r. generować co najmniej 1% energii odnawialnej dostarczanej do sektora transportu,
1 Ponad 20% energii zużywanej w UE pochodzi z OZE. To ponad dwukrotny wzrost od 2004 r. Obecny cel UE wynosi 32% do 2030 r., ale jest korygowany w górę wraz z aktualizacją celów dotyczących budynków, ogrzewania i chłodzenia oraz przemysłu. We wrześniu 2022 r. Parlament zażądał zwiększenia celu na 2030 r. do 45%.
98
[IMAGE]
możliwość wyboru przez państwa członkowskie: celu 14,5% redukcji intensywności emisji gazów cieplarnianych w transporcie przy wykorzystaniu OZE albo celu 29% w zakresie udziału OZE w finalnym zużyciu energii w transporcie w 2030 r.,
roczne zwiększenie wykorzystania energii odnawialnej w przemyśle o co najmniej 1,6 punktu procentowego jako średnia roczna obliczona dla okresów 2021- 2025 i 2026 - 2030 oraz ustalenie wiążącego celu, że do 2030 r. co najmniej 42% wykorzystywanego w przemyśle wodoru, pochodzić będzie z paliw odnawialnych pochodzenia niebiologicznego oraz, że do 2035 r. udział ten będzie wynosić 60%. Porozumienie wprowadza możliwość obniżenia przez państwa członkowskie wkładu paliw odnawialnych pochodzenia niebiologicznego w przemyśle o 20% w 2030 r. pod dwoma warunkami: państwo członkowskie jest na dobrej drodze do osiągnięcia swojego wkładu krajowego w realizację wiążącego ogólnego celu unijnego określonego w dyrektywie, który jest co najmniej równoważny ich oczekiwanemu wkładowi krajowemu oraz udział wodoru z paliw kopalnych zużywanego w danym państwie członkowskim nie przekracza 23% w 2030 r. i 20% w 2035 r.,
przyspieszoną procedurę wydawania pozwoleń. Państwa członkowskie wskażą obszary akceleracji OZE, w których możliwe będzie zastosowanie uproszczonej i przyspieszonej procedury wydawania pozwoleń (dla wskazanych przez państwo członkowskie obszarów będzie to 12 miesięcy, dla pozostałych – 24 miesiące),
zobowiązanie OSP i OSD do cyfrowego udostępniania informacji na temat udziału odnawialnej energii elektrycznej i zawartości emisji gazów cieplarnianych w energii elektrycznej dostarczanej w każdym obszarze rynkowym, z możliwie największą dokładnością w przedziałach czasowych odpowiadających częstotliwości rozliczeń rynkowych, ale nie dłuższych niż jedna godzina, wraz z prognozami, jeżeli są one dostępne,
zobowiązanie państw członkowskich, aby zapewniły wydawanie gwarancji pochodzenia w odpowiedzi na wniosek producenta energii ze źródeł odnawialnych, w tym gazowych paliw odnawialnych pochodzenia niebiologicznego, takich jak wodór. Gwarancje te nie będą wydawane bezpośrednio producentowi, lecz dostawcy lub konsumentowi, który kupuje energię w konkurencyjnym środowisku albo w ramach długoterminowej umowy zakupu odnawialnej energii elektrycznej,
zobowiązanie państw członkowskich do promowania testowania innowacyjnych technologii energii odnawialnej w celu wytwarzania, udostępniania i magazynowania energii odnawialnej poprzez projekty pilotażowe w rzeczywistym środowisku, przez ograniczony okres czasu, zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami UE i przy zastosowaniu odpowiednich zabezpieczeń w celu zapewnienia bezpiecznego funkcjonowania systemu energetycznego i uniknięcia nieproporcjonalnego wpływu na funkcjonowanie rynku wewnętrznego, pod nadzorem właściwego organu,
zobowiązanie państw członkowskich, aby w terminie 18 miesięcy od wejścia w życie zmienionej dyrektywy przeprowadziły skoordynowane mapowanie w celu wdrożenia energii odnawialnej na swoim terytorium. Mapowanie ma polegać na zidentyfikowaniu potencjału krajowego i dostępnej powierzchni ziemi, wód podpowierzchniowych, morskich lub śródlądowych niezbędnych do zainstalowania instalacji do produkcji energii ze źródeł odnawialnych oraz związanej z nimi infrastruktury, takiej jak sieć i obiekty magazynowania, w tym magazynowania termicznego, które wymagane do osiągnięcia co najmniej krajowego wkładu w realizację celu w zakresie energii odnawialnej na 2030 r. Takie obszary, w tym istniejące zakłady i mechanizmy współpracy, muszą być współmierne do szacowanych trajektorii i łącznej planowanej mocy zainstalowanej w podziale na technologie energii odnawialnej określone w krajowych planach w dziedzinie energii i klimatu,
w terminie 27 miesięcy od dnia wejścia w życie zmienionej dyrektywy, państwa członkowskie muszą zapewnić przyjęcie przez właściwe organy planu lub planów wyznaczających, jako podzbiór obszarów, o których mowa w art. 15b, obszary przyspieszenia w zakresie odnawialnych źródeł energii dla co najmniej jednego rodzaju odnawialnych źródeł energii. W tym celu państwa członkowskie mogą wykluczyć spalanie biomasy i elektrownie wodne.
Procedura legislacyjna zakończona, akt został opublikowany 31 października 2023 r. Większość przepisów ustanowionych na mocy dyrektywy zmieniającej (UE) 2023/2413 musi zostać transponowana do dnia 21 maja 2025 r., przy czym większość przepisów dotyczących procedur udzielania zezwoleń musi zostać transponowana do dnia 1 lipca 2024 r.
- rewizja Dyrektywy 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej (EED):
wyznaczanie przez państwa członkowskie orientacyjnych wkładów w zakresie zużycia energii końcowej i pierwotnej, w celu osiągnięcia efektywności energetycznej,
zmiana definicji efektywnych systemów ciepłowniczych i systemów chłodnictwa poprzez wprowadzenie progresywnie zmiennych minimalnych warunków jakie musi spełnić instalacja, aby była zakwalifikowana jako efektywna,
państwa członkowskie wspólnie zapewnią redukcję końcowego zużycia energii o co najmniej 11,7% w 2030 r. w stosunku do prognoz zużycia energii na 2030 r. sporządzonych w 2020 r. Przekłada się to na górną granicę końcowego zużycia energii w UE na poziomie 763 mln ton ekwiwalentu ropy naftowej oraz 993 mln ton ekwiwalentu ropy naftowej na zużycie pierwotne. Państwa członkowskie muszą osiągnąć skumulowane oszczędności końcowego zużycia energii równoważne co najmniej ust. 1 b) nowym oszczędnościom w każdym roku od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 31 grudnia 2030 r. w wysokości: (i) 0,8% rocznego zużycia energii końcowej od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia
99
[IMAGE]
31 grudnia 2023 r., uśrednionego dla ostatnich trzech lat poprzedzających dzień 1 stycznia 2019 r. (ii); 1,3% rocznego zużycia energii końcowej od dnia 1 stycznia 2024 r. do dnia 31 grudnia 2025 r., uśrednionego dla ostatnich trzech lat poprzedzających dzień 1 stycznia 2019 r. (iii) 1,5% rocznego zużycia energii końcowej od dnia 1 stycznia 2026 r. do dnia 31 grudnia 2027 r., uśrednionego dla ostatnich trzech lat poprzedzających dzień 1 stycznia 2019 r. (iv) 1,9% rocznego zużycia energii końcowej od dnia 1 stycznia 2028 r. do dnia 31 grudnia 2030 r., uśrednionego dla ostatnich trzech lat poprzedzających dzień 1 stycznia 2019 r. (wyjątek Cypr i Malta – 0,24%), przy czym będą mogły przenieść maksymalnie 10% nadwyżki oszczędności na kolejny okres,
sektor publiczny został zobowiązany do zmniejszenia zużycia energii o 1,7% rocznie lub o co najmniej 1,9% rocznie w przypadku wyłączenia transportu publicznego lub sił zbrojnych,
określenie, że co najmniej 3% całkowitej powierzchni ogrzewanych lub chłodzonych budynków będących własnością instytucji publicznych było poddawane corocznej renowacji, w celu przynajmniej przekształcenia ich w budynki o niemal zerowym zużyciu energii,
określenie, że dostawy, usługi i roboty budowlane udzielane w ramach zamówień publicznych powinny być o bardzo dobrej charakterystyce energetycznej,
wdrożenie systemu zarządzania energią przez przedsiębiorstwa, których średnie roczne zużycie energii w ciągu ostatnich trzech lat i przy uwzględnieniu wszystkich nośników energii przekroczyło 85 TJ bądź objęcie ich audytem energetycznym,
wprowadzenie obowiązków sprzedawcy względem odbiorców końcowych i użytkowników końcowych dotyczących treści umowy i zasad jej wykonywania,
przepis o przejrzystości zużycia energii przez ośrodki przetwarzania danych. Od 2024 r. miałyby one co roku publikować informacje na temat swojego zużycia energii. Informacje te Komisja ma gromadzić w publicznej unijnej bazie danych.
Rewizja dyrektywy EED została przyjęta przez Radę po pierwszym czytaniu w Parlamencie Europejskim, a w dniu 20 września 2023 r. opublikowana w Europejskim Dzienniku Urzędowym.
12 marca 2024 r. Parlament przegłosował wynik negocjacji międzyinstytucjonalnych (tzw. trilogów) w sprawie. Dyrektywy dotyczącej charakterystyki energetycznej budynków ( EPBD ). Istotą założeń dyrektywy, jest wprowadzenie nowych standardów dla poszczególnych grup budynków (zarówno mieszkalnych jak i niemieszkalnych) oraz obowiązek nałożony na państwa członkowskie w zakresie opracowania krajowych planów renowacji budynków, aby zapewnić renowację krajowych zasobów mieszkalnych i niemieszkalnych zarówno publicznych, jak i prywatnych, w celu przekształcenia istniejących budynków w budynki o zerowej emisji do 2050 r. w wysoce energooszczędne i niskoemisyjne. Pierwszy projekt planu ma zostać przygotowany do 31 grudnia 2025 r. Aktualnie, kształt przepisów przyjętych przez Parlament, czeka na zatwierdzenie przez Radę. Zgodnie z założeniami, przepisy wchodzą w życie 20 dni od dnia publikacji w Dzienniku Urzędowym UE .
- rewizja Dyrektywy o opodatkowaniu produktów energetycznych i energii elektrycznej (ETD):
rozbudowa katalogu produktów energetycznych i ustalenie minimalnego opodatkowania do każdego produktu,
możliwość stosowania obniżonych stawek podatkowych (zgodnie z wytycznymi dyrektywy) dla energii elektrycznej z OZE, energia elektryczna bez względu na przeznaczenie będzie najniżej opodatkowana,
możliwość stosowania obniżonych stawek podatkowych dla energii elektrycznej wytworzonej w kogeneracji, spełniającej definicję wysokosprawnej kogeneracji z dyrektywy EED. Zmiany dyrektywy nie zakładają jednak możliwości fakultatywnego zniesienia akcyzy dla kogeneracji. Dyrektywa nie precyzuje wystarczająco sytuacji dotyczącej kogeneracji,
ogólne przewartościowanie źródeł energii prowadzące do zniechęcenia do korzystania z paliw kopalnianych, a zachęcania do korzystania z alternatywnych źródeł - ustanowienie minimalnej wartości stawek opodatkowania w odniesieniu do poszczególnych produktów energetycznych im czystsze źródło energii, tym mniejsze opodatkowanie,
zmniejszenie wszelkiego rodzaju zwolnień i zniżek prowadzących do fragmentacji rynku wewnętrznego,
możliwość zastosowania minimalnej stawki opodatkowania dla paliw do ogrzewania w odniesieniu do gospodarstw domowych w trudnej sytuacji – okres przejściowy 10 lat,
propozycja stawek minimalnego opodatkowania dla paliw do ogrzewania klaruje się na poziomach odpowiednio: dla gazu ziemnego i niezrównoważonego biogazu wyjściowo w 2023 r. 0,60 EUR/GJ, docelowo 0,90 EUR/GJ w 2033 r., dla węgla od 2023 r. 0,90 EUR/GJ, dla zrównoważonego biogazu od 2023 r. 0,45 EUR/GJ, dla niezrównoważonej biomasy leśnej od 2023 r. 0,90 EUR/GJ oraz dla zrównoważonej biomasy leśnej od 2023 r. 0,45 EUR/GJ,
propozycja stawki minimalnego opodatkowania dla energii elektrycznej wynosi 0,15 EUR/GJ od 2023 r.,
100
[IMAGE]
dostosowanie do nowych celów redukcyjnych rozporządzenia w sprawie włączenia emisji i pochłaniania gazów cieplarnianych w wyniku działalności związanej z użytkowaniem gruntów, zmianą użytkowania gruntów i leśnictwem ( LULUCF) 1 .
Projekt oczekuje na stanowisko komisji przedmiotowo właściwej.
- rewizja rozporządzenia w sprawie wiążących rocznych redukcji emisji gazów cieplarnianych przez państwa członkowskie od 2021 r. do 2030 r. przyczyniających się do działań na rzecz klimatu w celu wywiązania się z zobowiązań wynikających z porozumienia paryskiego:
proponuje dla każdego państwa członkowskiego zaostrzenie wartości docelowych w zakresie redukcji emisji w przypadku budynków, transportu drogowego i krajowego transportu morskiego, rolnictwa, odpadów i małych sektorów przemysłu.
- Rozporządzenie ustanawiające normy emisji CO 2 dla samochodów osobowych i dostawczych
w dniu 15 maja 2023 r. weszło w życie rozporządzenie w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) 2019/631 w odniesieniu do wzmocnienia norm emisji CO 2 dla nowych samochodów osobowych i dla nowych lekkich pojazdów użytkowych zgodnie z ambitniejszymi celami klimatycznymi Unii. Nowe przepisy wyznaczają następujące cele: docelową redukcję emisji CO 2 o 55% w przypadku nowych samochodów osobowych i o 50% w przypadku nowych samochodów dostawczych między 2030 a 2034 r. w porównaniu z poziomami z 2021 r. Docelową redukcję emisji CO 2 o 100% w przypadku zarówno nowych samochodów osobowych, jak i nowych samochodów dostawczych od 2035 r.,
od 2025 r. do końca 2029 r. wprowadzony zostanie mechanizm zachęt regulacyjnych dotyczący pojazdów bezemisyjnych i niskoemisyjnych (ZLEV).
Ponadto rozporządzenie zawiera inne przepisy, takie jak:
zmniejszenie limitu jednostek emisji przyznawanych producentom na ekoinnowacje, które w sposób możliwy do zweryfikowania zmniejszają emisje CO 2 w ruchu drogowym, do maksymalnie 4 g/km rocznie między 2030 r. a końcem 2034 r. (obecnie: 7 g/km rocznie),
wspólna unijna metodyka oceny pełnego cyklu życia emisji CO 2 z samochodów osobowych i dostawczych wprowadzanych na rynek UE, a także zużywanych przez nie paliw i energii, którą to metodykę Komisja ma opracować do 2025 r.
W rozporządzeniu zachowano odstępstwo dla drobnych producentów do końca 2035 r.
- Rozporządzenie w sprawie włączenia emisji i pochłaniania gazów cieplarnianych w wyniku działalności związanej z użytkowaniem gruntów, zmianą użytkowania gruntów i leśnictwem (LULUCF):
w dniu 16 maja 2023 r. Rada zatwierdziła rozporządzenie mające zminimalizować ryzyko wylesiania i degradację lasów, z którymi związane produkty wprowadzane na unijny rynek lub eksportowane z UE. Rozporządzenie ustanawia ogólny cel UE dotyczący usuwania dwutlenku węgla przez naturalne pochłaniacze odpowiadający 310 mln ton emisji CO 2 do 2030 r. Do 2035 r. UE powinna dążyć do osiągnięcia neutralności klimatycznej w sektorach użytkowania gruntów, leśnictwa i rolnictwa, co dotyczy również emisji rolniczych innych niż CO 2 .
- rewizja dyrektywy w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych:
Rada Unii Europejskiej przyjęła w dniu 25 lipca 2023 r., w pierwszym czytaniu wniosek Komisji dotyczący Rozporządzenia PE i Rady w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych i uchylenia dyrektywy 2014/94/UE,
proponuje nałożyć na państwa członkowskie wymóg zwiększenia zdolności ładowania proporcjonalnie do sprzedaży samochodów bezemisyjnych oraz wymóg instalacji punktów ładowania i tankowania na głównych autostradach w regularnych odstępach: co 60 km w przypadku ładowania energią elektryczną i co 150 km w przypadku tankowania wodoru,
do dnia 31 grudnia 2024 r. państwa członkowskie zobowiązane przygotować i przekazać Komisji projekt krajowych ram polityki w zakresie rozwoju rynku w odniesieniu do paliw alternatywnych w sektorze transportu i rozwoju odpowiedniej infrastruktury (tutaj istotny może być wpływ Grupy Kapitałowej ENEA na jej kształt),
ponadto określa się także obowiązek w zakresie sprawozdawczości z realizacji wskazanych przez siebie krajowych ram polityki. Pierwszy termin to 31 grudnia 2027 r., kolejne terminy wskazane są co 2 lata,
Rozporządzenie nie zawiera informacji i wymagań w zakresie wykonawców i wymogów technicznych wykonania stacji. Kwestie te mogą być przedmiotem wspominanych wyżej krajowych ram polityki (Rozporządzenie w artykule 14 ust. 2 lit. c wskazuje, że minimalnym wymogiem krajowych ram polityki polityki i środki niezbędne do zapewnienia realizacji obowiązkowych wartości docelowych i celów).
1 Porozumienie polityczne w sprawie zwiększenia wkładu sektora użytkowania gruntów, zmiany użytkowania gruntów i leśnictwa.
101
[IMAGE]
Rozporządzenie zostało opublikowane w Europejskim Dzienniku Urzędowym w dniu 20 września 2023 r. Rozporządzenie weszło w życie dwudziestego dnia po dniu opublikowania w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Państwa Członkowskie będą zobowiązane zapewnić krajowe rozwiązania prawne pozwalające na realizację założeń AFIR ( Regulation for the Deployment of Alternative Fuels Infrastructure , jako rozporządzenia - stosowanego bezpośrednio). W tym celu każdy kraj UE będzie zobowiązany przedstawić Komisji Europejskiej, do 1 stycznia 2024 r., projekt krajowej polityki wdrażającej cele AFIR. Z kolei poziom wykonania przyjętych polityk podlegać będzie obowiązkowej sprawozdawczości co dwa lata, po raz pierwszy przed 1 stycznia 2027 r.
10.1.1.6. Taksonomia UE
Narzędziem, dzięki któremu prywatne środki inwestycyjne mają stać się instrumentem realizacji założeń Europejskiego Zielonego Ładu jest tzw. unijna Taksonomia .
Dnia 15 lipca 2022 r. opublikowano w Dzienniku Urzędowym UE Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2022/1214 z dnia 9 marca 2022 r. zmieniające rozporządzenie delegowane (UE) 2021/2139 w odniesieniu do działalności gospodarczej w niektórych sektorach energetycznych oraz rozporządzenie delegowane (UE) 2021/2178 w odniesieniu do publicznego ujawniania szczególnych informacji w odniesieniu do tych rodzajów działalności gospodarczej.
Rozporządzenie weszło w życie 4 sierpnia 2022 r., natomiast stosowane jest od 1 stycznia 2023 r.
Rozporządzenie to uwzględnia następujące zmiany w unijnej Taksonomii :
ustanowienie technicznych kryteriów kwalifikacji dla rodzajów działalności prowadzonej w sektorach gazu ziemnego i energii jądrowej, których spełnienie pozwoli uznać taką inwestycję za zrównoważoną,
zaakcentowanie przejściowego charakteru uwzględnienia jako zrównoważonej środowiskowo działalności polegającej na wytwarzaniu energii elektrycznej lub ciepła/chłodu lub kogeneracji przy zastosowaniu gazów kopalnych,
przedsiębiorstwa niefinansowe prowadzące działalność taką jak: wytwarzanie energii elektrycznej, wysokosprawna kogeneracja energii elektrycznej i ciepła/chłodu oraz produkcja ciepła/chłodu z gazów kopalnych mają od 1 stycznia 2023 r. ujawniać informacje na temat tego jaka część prowadzonych przez nie działalności w wyżej wymienionych sektorach jest zgodna i niezgodna z założeniami Taksonomii.
Ponadto, rozporządzenie to zawiera deklarację, zgodnie z którą OZE będą odgrywać zasadniczą rolę w realizacji celów Unii w zakresie klimatu i środowiska oraz postulat zwiększenia inwestycji w OZE.
10.1.1.7. REPowerEU
W odpowiedzi na trudności i zakłócenia na światowym rynku energii spowodowane inwazją Rosji na Ukrainę Komisja Europejska przedstawiła 18 maja 2022 r. plan REPowerEU .
REPowerEU to plan Komisji Europejskiej polegający na uniezależnieniu Europy od rosyjskich paliw kopalnych na długo przed 2030 r. w związku z rosyjską inwazją na Ukrainę. REPowerEU opiera się na założeniach pakietu Fit for 55 . Nie zmienia zatem kluczowych założeń dotyczących osiągnięcia co najmniej 55% redukcji emisji gazów cieplarnianych do 2030 r. i neutralności klimatycznej do 2050 r. Środki przewidziane w planie REPowerEU mogą być odpowiedzią na ten ambitny cel. Do tych środków należą: oszczędność energii, dywersyfikacja dostaw energii oraz przyspieszone wprowadzanie energii ze źródeł odnawialnych w celu zastąpienia paliw kopalnych w domach, przemyśle i produkcji energii. W zakresie oszczędności energii REPowerUE zakłada m.in: zwiększenie z 9% do 13% wiążącego celu w zakresie efektywności energetycznej, który określono w pakiecie Fit for 55 . Natomiast w zakresie szybszego wprowadzania odnawialnych źródeł energii plan zakłada m.in.: zwiększenie do 2030 r. udziału energii odnawialnej w całej UE z 40% całkowitej produkcji energii do 45%, stopniowe wprowadzenie obowiązku montażu paneli słonecznych na dachach - od 2026 r. umieszczenie fotowoltaiki miałoby być obowiązkowe na nowych budynkach publicznych i komercyjnych o powierzchni powyżej 250 m 2 , odejście od gazu ziemnego na rzecz przyspieszenia rozwoju czystego wodoru i biometanu, podwojenie tempa rozmieszczania pomp ciepła oraz wprowadzenie środków mających na celu włączanie energii geotermalnej i energii słonecznej termicznej do zmodernizowanych lokalnych i gminnych systemów grzewczych.
W dniu 8 października 2022 r. weszło w życie Rozporządzenie Rady Unii Europejskiej w sprawie interwencji w sytuacji nadzwyczajnej w celu rozwiązania problemu wysokich cen energii . Rozporządzenie zakłada wprowadzenie wspólnych środków, aby zmniejszyć zapotrzebowanie na energię elektryczną oraz zgromadzić nadwyżki dochodów sektora energetycznego i rozdysponować je wśród odbiorców końcowych. Wprowadzony został dobrowolny i ogólny cel zmniejszenia zużycia energii elektrycznej brutto o 10% oraz obowiązkowy cel zmniejszenia o 5% zużycia energii elektrycznej w godzinach szczytu. Państwa członkowskie zobowiązane zostały do określenia godzin szczytu odpowiadających łącznie co najmniej 10% wszystkich godzin w okresie między 1 grudnia 2022 r. a 31 marca 2023 r., w celu zmniejszenia całkowitego miesięcznego zużycia energii elektrycznej brutto o 10% w porównaniu ze średnim zużyciem energii elektrycznej brutto w odpowiednich miesiącach okresu odniesienia. Państwa uprawnione zostały do swobodnego wyboru odpowiednich środków, by ograniczyć zużycie energii z myślą o osiągnięciu obu celów w tym okresie. Założeniem rozporządzenia jest ustalenie pułapu 180 EUR/MWh dochodów rynkowych dla wytwórców energii elektrycznej w tym pośredników, którzy wykorzystują do produkcji energii tzw. technologie inframarginalne, takie jak odnawialne źródła energii, energia jądrowa, węgiel brunatny. Wprowadzenie limitu na tym poziomie ma na celu zachowanie rentowności operatorów i uniknięcie utrudniania inwestycji w energię odnawialną. Rozporządzenie określa również zasady wprowadzenia tymczasowego podatku solidarnościowego od zysków przedsiębiorstw działających w sektorach ropy naftowej, gazu ziemnego, węgla i rafinerii. Składka ma być obliczana na podstawie dochodów podlegających opodatkowaniu, określonych zgodnie
102
[IMAGE]
z krajowymi przepisami w roku podatkowym zaczynającym się w 2022 lub 2023 r., które przekraczają 20% wzrostu średnich rocznych dochodów podlegających opodatkowaniu od 2018 r. Składka solidarnościowa ma być stosowana jako uzupełnienie zwykłych podatków i opłat obowiązujących w państwach członkowskich. Państwa unijne wykorzystają wpływy opłaty solidarnościowej na wsparcie finansowe gospodarstw domowych i przedsiębiorstw oraz na łagodzenie skutków wysokich detalicznych cen energii elektrycznej. Zgodnie z rozporządzeniem, państwa członkowskie będą mogły tymczasowo ustalić cenę dostaw energii elektrycznej dla małych i średnich przedsiębiorstw, aby jeszcze bardziej wspierać MŚP (małe i średnie przedsiębiorstwa) zmagające się z wysokimi cenami energii. Państwa członkowskie zostały uprawnione, w ramach wyjątku do tymczasowego ustalenia cen za dostawę energii elektrycznej poniżej kosztów, jeżeli spełnione zostaną określone warunki. Wprowadzone środki mają charakter tymczasowy i nadzwyczajny. Będą obowiązywać od 1 grudnia 2022 r. do końca 2023 r., natomiast cele redukcyjne w ramach zużycia energii zgodnie z treścią art. 4 w zw. z art. 22 ust. 2 ww. rozporządzenia obowiązywały od dnia 1 grudnia 2022 r. do dnia 31 marca 2023 r. Z kolei obowiązkowy limit przychodów, zgodnie z art. 22 rozporządzenia zakończył się 30 czerwca 2023 r.
Na początku grudnia 2022 r. Komisja Europejska odbyła serię spotkań konsultacyjnych, w tym m.in. z europejskimi towarzystwami branżowymi, dotyczących przeglądu struktury wewnętrznego rynku energii elektrycznej. Stanowiło to zapowiedź intensyfikacji prac nad reformą wewnętrznego rynku energii elektrycznej. W połowie grudnia 2022 r. Komisja opublikowała dokument non-paper ,w którym oficjalnie zapowiedziała uruchomienie konsultacji publicznych celem wypracowania scenariusza reformy wewnętrznego rynku energii elektrycznej. W swoim non-paper Komisja poinformowała, że zakres zapowiedzianych konsultacji będzie szeroki, a głównym celem projektowanej reformy ma być wypracowanie trwałych sposobów łagodzenia wpływu wysokich cen gazu na rachunki za energię elektryczną. Konsultacje publiczne zostały przeprowadzone na przełomie stycznia i lutego 2023 r.
W dniu 14 marca 2023 r., Komisja Europejska (dalej KE) przedstawiła pierwszą, oficjalną propozycję dotyczącą reformy wewnętrznego rynku energii - EMD (Electricity Market Design). Propozycja reformy składa się z dwóch projektów:
Projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenia (UE) 2019/943 i (UE) 2019/942 oraz dyrektywy (UE) 2018/2001 i (UE) 2019/944 w celu poprawy struktury unijnego rynku energii elektrycznej (dalej Projekt rewizji EMD). Projekt zakłada zmianę:
Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/943 z dnia 5 czerwca 2019 r. ws. rynku wewnętrznego energii elektrycznej,
Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/942 z dnia 5 czerwca 2019 r. ustanawiającego Agencję Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER),
Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. ws. promowania stosowania energii z OZE,
Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. ws. wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej.
Projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 1227/2011 i (UE) 2019/942 w celu poprawy ochrony Unii przed manipulacjami rynkowymi na hurtowym rynku energii (dalej Projekt rewizji REMIT). We wrześniu 2023 r. podjęto decyzje o przystąpieniu do negocjacji międzyinstytucjonalnych tzw. Trilogów. Projekt zakłada zmianę:
Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 1227/2011 z dnia 25 października 2011 r. ws. integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii,
Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/942 z dnia 5 czerwca 2019 r. ustanawiającego Agencję Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER).
Główne założenia reformy to:
wzmożona ochrona konsumentów,
zwiększenie konkurencyjności gospodarki UE poprzez zwiększenie stabilności i przewidywalności kosztów energii,
pobudzenie inwestycji w energię odnawialną,
ustanowienie mechanizmów mocowych strukturalnym elementem rynku energii oraz umożliwienie przedłużenia tych mechanizmów do końca 2028 r. dla jednostek wytwórczych przekraczających standard emisyjny 550 g CO 2 /MWh,
zmiany w Rozporządzeniu REMIT [m.in.: Rozszerzenie zakresu danych gromadzonych przez ACER poprzez uwzględnienie w nich m.in. rynków powiązanych, nowych rynków bilansujących, umów dotyczących rynków bilansujących. Zwiększenie roli platform informacji wewnętrznej (IIP) w skutecznym i terminowym podawaniu informacji wewnętrznych do wiadomości publicznej. Ujawnianie informacji poufnych na specjalnych IIP ma być obowiązkowe, aby informacje te były łatwo dostępne i zwiększały transparentność. Raportowanie danych transakcyjnych ma odbywać się za pośrednictwem zarejestrowanych mechanizmów sprawozdawczych (RRM), a działanie platform RRM będzie autoryzowane przez ACER].
15 stycznia 2024 r. Komisja ITRE zatwierdziła wstępne porozumienie polityczne. Konsekwencją będzie glosowanie nad aktem na najbliższych posiedzeniach plenarnych.
103
[IMAGE]
W dniu 16 marca 2023 r. KE zaproponowała propozycję tekstu rozporządzenia w sprawie ustanowienia ram środków mających na celu wzmocnienie europejskiego ekosystemu wytwarzania produktów w technologii zerowej netto ( Net Zero Industry Act ) .
Główne czynniki propozycji, które mają sprzyjać osiągnięciu 40% zapotrzebowania, obejmują:
uproszczenie ram regulacyjnych i zmniejszenie obciążeń administracyjnych dla projektów produkcyjnych i strategicznych o zerowej wartości netto,
zwiększenie pewności inwestycyjnej,
szybszy dostęp do finansowania,
podnoszenie kwalifikacji w celu tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy,
wspieranie innowacji poprzez „piaskownice regulacyjne”,
ułatwienie wychwytywania i składowania dwutlenku węgla.
6 lutego 2024 r. Rada i PE osiągnęły wstępne porozumienie polityczne w powyższym zakresie. Kolejnym krokiem jest głosowanie w instytucjach UE nad uchwaleniem aktu.
W dniu 16 marca 2023 r. KE opublikowała projekt rozporządzenia dotyczący surowców krytycznych i strategicznych dla gospodarki Unii Europejskiej.
W ramach dokumentu ukazała się również nowa, zaktualizowana lista surowców krytycznych (CRMA). W związku z przyspieszoną transformacją energetyczną oczekuje się, że zapotrzebowanie na surowce krytyczne będzie rosło - do 2030 r. 5-6 krotnie, a do 2050 r. 21-krotnie. Podczas gdy dostawy krajowe zapewniają obecnie tylko ułamek potrzeb, rozporządzenie ma na celu wyposażenie UE w narzędzia zapewniające dostęp do bezpiecznych i zrównoważonych dostaw surowców krytycznych, głównie poprzez ustalenie jasnych priorytetów działania. Rozporządzenie rozróżnia materiały strategiczne i surowce krytyczne oraz określa poziomy odniesienia dla krajowych zdolności produkcyjnych:
co najmniej 10% rocznego zużycia w UE w zakresie wydobycia,
co najmniej 40% rocznego zużycia w UE w zakresie przetwórstwa,
co najmniej 15% rocznego zużycia w UE na recykling,
nie więcej niż 65% rocznego zużycia każdego surowca strategicznego w Unii na każdym istotnym etapie przetwarzania z jednego państwa trzeciego.
Aktualnie, trwają prace legislacyjne w ramach pierwszego czytania. W grudniu 2023 r. Parlament zatwierdził uzgodnienia międzyinstytucjonalne. Następnym krokiem będzie głosowanie nad aktem w Radzie.
W dniu 16 marca 2023 r. Komisja Europejska, równolegle z prezentacją Zielonego Planu Przemysłowego zaprezentowała komunikat w sprawie Europejskiego Banku Wodoru (EBW).
Celem przedsięwzięcia ma być wsparcie, rozwój produkcji i wykorzystania paliwa wodorowego oraz stymulowanie nowych inwestycji. Środki pozwolą na rozwój inwestycji oraz realizację celów
planu RePowerUE
, który zakłada produkcję zielonego wodoru na poziomie 10 mln ton do 2030 r. Unia Europejska chce być liderem w dziedzinie innowacji i technologii zielonego wodoru oraz wesprzeć regiony we wdrażaniu nowych rozwiązań.
Aby to osiągnąć, EBW ma pełnić cztery główne funkcje:
wspieranie przejrzystości i koordynacji,
koordynacja istniejącego finansowania projektów na poziomie unijnym i międzynarodowym,
opracowanie umów o odbiorze w ramach UE,
opracowanie międzynarodowych umów o odbiorze.
Funkcjonowanie EBW będzie oparte o:
mechanizmy finansowania przeznaczone dla rynku wewnętrznego UE oraz rynku międzynarodowego (poza granicami UE),
mechanizmy finansowania w zakresie koordynacji inwestycji, tj. oceny popytu, potrzeb infrastrukturalnych, czy kosztów inwestycyjnych,
usprawnienie dotychczas istniejących mechanizmów wsparcia oraz łączenie ich z celami EBW.
Wniosek Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiające unijne ramy certyfikacji usuwania dwutlenku węgla.
Wniosek od maja 2023 r. jest na etapie pierwszego czytania. Trwają debaty w Radzie i jej organach przygotowawczych. Pod koniec października 2023 r., przyjęto raport Komisji ENVI. W listopadzie 2023 r., decyzją Parlamentu skierowano wniosek do właściwej Komisji. W marcu 2024 r. przyjęto wynik negocjacji międzyinstytucjonalnych (tzw. trilogów). Aktualnie, akt czeka na przyjęcie przez Parlament na posiedzeniu plenarnym.
104
[IMAGE]
Wniosek KE Przemysłowe zarządzanie emisjami dwutlenku węgla.
Wychwytywanie, składowanie i utylizacja dwutlenku węgla odgrywa ważną rolę w osiągnięciu do 2050 r. neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla w UE. Zapewnia to możliwość obniżenia emisyjności niektórych sektorów, w których redukcja emisji jest problematyczna i może mieć zasadnicze znaczenie dla przyspieszenia przemysłowego usuwania dwutlenku węgla. Do dnia 31 sierpnia 2023 r. trwały konsultacje społeczne w tym zakresie. Z początkiem lutego 2024 r., Komisja Europejska przedstawiła plan dotyczący przemysłowego zarządzania emisjami CO 2 (w tym wychwytywania i magazynowania CO 2 ). Na podstawie ogólnego kontekstu wniosku szacuje się, ze UE będzie wychwytywać około 280 mln ton CO 2 do 2040 r. i około 450 mln ton do 2050 r.
10.1.2. Krajowy rynek energii elektrycznej
10.1.2.1. Zapotrzebowanie na energię elektryczną
Według danych PSE krajowe zużycie energii elektrycznej w Polsce wyniosło w 2023 r. 167,5 TWh i było o 3,44% niższe niż w roku 2022. Zgodnie z dokumentem Plan rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na energię elektryczną na lata 2023 - 2032 prognozowane roczne zapotrzebowanie na energię elektryczną może w 2040 r. przekroczyć 210,0 TWh netto.
10.1.2.2. Rynek Mocy
W oparciu o przepisy:
ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Rynku Mocy,
regulaminu Rynku Mocy zatwierdzonego przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki Decyzją z dnia 3 lutego 2023 r.,
rozporządzenia Ministra Energii:
z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie wykonania obowiązku mocowego, jego rozliczania i demonstrowania oraz zawierania transakcji na rynku wtórnym,
z dnia 3 września 2018 r. w sprawie zabezpieczenia finansowego wnoszonego przez dostawców mocy oraz uczestników aukcji wstępnych,
rozporządzeń w sprawie parametrów aukcji w 2023: Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 4 sierpnia 2023 r. w sprawie parametrów aukcji głównej dla roku dostaw 2028 oraz parametrów aukcji dodatkowych dla roku dostaw 2025.
Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. przeprowadziły (lub w trakcie przeprowadzania) od 2018 r. między innymi następujące procesy Rynku Mocy:
certyfikacje ogólne,
certyfikacje do aukcji głównych dla lat dostaw 2021-2028,
certyfikacje do aukcji dodatkowych dla lat dostaw 2021-2025,
aukcje główne dla lat dostaw 2021-2028 i dodatkowe dla lat dostaw 2021-2024.
W szczególności w 2023 r. istotne były między innymi następujące wydarzenia dotyczące procesów Rynku Mocy:
certyfikacja ogólna, która odbyła się w dniach 2 stycznia – 10 marca 2023 r.,
zakończenie certyfikacji do aukcji dodatkowych na poszczególne kwartały roku 2024 – 17 lutego 2023 r.,
aukcje dodatkowe na kwartały 2024 r. – 16 marca 2023 r.,
certyfikacja do aukcji głównej dla roku dostaw 2028, która odbyła się w dniach 7 września – 17 listopada 2023 r.,
rozpoczęcie certyfikacji do aukcji dodatkowych na poszczególne kwartały roku 2025 – 23 listopada 2023 r.,
aukcja główna na rok dostaw 2028 – 14 grudnia 2023 r.
10.1.2.2.1. Zakontraktowane obowiązki mocowe ENEA Wytwarzanie i ENEA Elektrownia Połaniec
[MW]
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031
2032
2033
2034
2035
Umowa na 1 rok
-
-
-
1 004
1 004
1 195
-
-
-
-
-
-
-
Umowa na 5 lat (modernizowane)
2 711
2 711
2 711
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Umowa na 15 lat (nowe)
915
915
915
915
915
915
915
915
915
915
915
915
915
Razem
3 626
3 626
3 626
1 919
1 919
2 110
915
915
915
915
915
915
915
10.1.2.2.2. Szacowane przychody z Rynku Mocy ENEA Wytwarzanie i ENEA Elektrownia Połaniec
[mln zł] 1
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031
2032
2033
2034
2035
Umowa na 1 rok
-
-
-
402
408
293
-
-
-
-
-
-
-
Umowa na 5 lat (modernizowane)
652
652
652
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Umowa na 15 lat (nowe)
220
220
220
220
220
220
220
220
220
220
220
220
220
Razem
872
872
872
622
628
513
220
220
220
220
220
220
220
1 Wartość nieindeksowana.
105
[IMAGE]
Jednostki Rynku Mocy ENEA Elektrownia Połaniec i ENEA Wytwarzanie uczestniczyły w ww. procesach.
W 2018 r. odbyły się trzy aukcje główne na lata dostaw 2021, 2022, 2023. W wyniku Strategii Grupy ENEA zatwierdzanej decyzjami Zarządu ENEA S.A. przed poszczególnymi aukcjami głównymi ENEA Elektrownia Połaniec zawarła dwie umowy mocowe na 5-letnie okresy dostaw w latach 2021-2025, dla bloków nr 2 i nr 7. Z kolei ENEA Wytwarzanie zawarła:
dziewięć umów mocowych na 5-letnie okresy dostaw w latach 2021 - 2025, dla bloków nr 1-10 bez bloku nr 3,
jedną umowę mocową na 15-letni okres dostaw w latach 2021 - 2035 dla bloku nr 11,
umowy jednoroczne na lata dostaw 2021 - 2023 dla trzech jednostek Rynku Mocy z Segmentu OZE (elektrownie wodne) o łącznej mocy około 37 MW, które zostały przeniesione na dostawcę mocy ENEA Nowa Energia.
ENEA Elektrownia Połaniec i ENEA Wytwarzanie zawarły umowę o wspólnym przedsięwzięciu w obszarze Rynku Mocy ws. wspólnego działania na Rynku Mocy i wzajemnego rezerwowania.
ENEA Elektrownia Połaniec w 2021 r. i 2022 r. uczestniczyła w aukcjach głównych na lata dostaw odpowiednio 2026 i 2027. W wyniku czego zawarła dla bloków 2, 4, 5, 6 i 7 jednoroczne Umowy mocowe na lata dostaw 2026 i 2027 opiewające na sumaryczną moc 1 004 MW. Blok nr 3 stanowi backup dla ww. jednostek.
Z kolei w 2023 r. ENEA Elektrownia Połaniec uczestniczyła w aukcji głównej na rok dostaw 2028. W wyniku czego zawarła dla bloków 2, 4, 5, 6, 7 i 9 jednoroczne Umowy mocowe na rok dostaw 2028 opiewające na sumaryczną moc 1 195 MW. Blok nr 3 stanowi backup dla ww. jednostek.
10.1.2.2.3. Zakontraktowane obowiązki mocowe MEC Piła
2024
[MW]
2023
I kw.
II kw.
III kw.
IV kw.
Umowy kwartalne
-
6
6
6
6
Umowa na 1 rok
6
-
-
-
-
Razem
6
6
6
6
6
10.1.2.2.4. Szacowane przychody z Rynku Mocy MEC Piła
[mln zł]
2023
2024
Umowy kwartalne
-
1,8
Umowa na 1 rok
1
-
Razem
1
1,8
10.1.2.2.5. Zakontraktowane obowiązki mocowe ENEA Ciepło
2023
[MW]
I kw.
II kw.
III kw.
IV kw.
2024
2025
2026
2027
Umowy kwartalne (istniejące)
38
-
-
23
-
-
-
Umowa na 1 rok (istniejące)
-
-
-
-
29
37 1
-
9
Razem
38
-
-
23
29
37 1
-
9
1 Umowa mocowa ENEA Ciepło na rok 2025 obowiązuje od 1 stycznia 2025 r. do 30 czerwca 2025 r.
10.1.2.2.6. Szacowane przychody z Rynku Mocy ENEA Ciepło
[mln zł] 1
2023
2024
2025
2026
2027
Umowy kwartalne (istniejące)
5
-
-
-
Umowa na 1 rok (istniejące)
-
8
3 2
-
4
Razem
5
8
3 2
-
4
1 Wartość nieindeksowana
2 Umowa mocowa ENEA Ciepło na rok 2025 obowiązuje od 1 stycznia 2025 r. do 30 czerwca 2025 r.
ENEA Ciepło uczestniczyła w ww. procesach i w ich wyniku zawarła dwie kwartalne umowy mocowe na rok dostaw 2023 (na I kwartał dla bloku nr 2 i IV kwartał dla bloku nr 3), jedną jednoroczną umowę mocową na rok dostaw 2024 dla bloku nr 3, jedną półroczną umowę mocową na okres dostaw od 1 stycznia 2025 r. do 30 czerwca 2025 r. dla bloku nr 3 oraz jedną jednoroczną umowę mocową na rok dostaw 2027 dla bloku nr 1. Wynika to z dokumentów: Strategia udziału JRM ENEA Ciepło w aukcji głównej rynku mocy (…) na rok dostaw 2024, 2025, 2026, 2027 oraz Strategia udziału JRM Grupy ENEA w aukcjach dodatkowych (…) na rok dostaw 2023 opracowanych pod przewodnictwem ENEA Trading zatwierdzonych decyzjami Zarządu ENEA Ciepło przed aukcjami.
106
[IMAGE]
Zgodnie z dokumentem: Strategia udziału JRM ENEA Ciepło w aukcji głównej rynku mocy na rok 2026 zakłada się zgłoszenie bloku 1 i/lub bloku 4 (TZ4) do certyfikacji do aukcji dodatkowych na rok dostaw 2026, która odbędzie się 2024 r., po uzyskaniu informacji o stanie technicznym bloku 1 po lub w trakcie kapitalnego remontu.
Zgodnie z dokumentem: Konfiguracja JRM ENEA Ciepło w procesie certyfikacji do aukcji głównej na rok dostaw 2028 zakłada się zgłoszenie bloku 1 i/lub bloku 4 (TZ4) do certyfikacji do aukcji dodatkowych na rok dostaw 2028, która odbędzie się 2026 r., po przeprowadzeniu analizy dostępności mocy oraz efektywności ekonomicznej.
Do udziału w rynku wtórnym na rok 2023 zostały zgłoszone bloki nr 1 i 4, na lata 2024 oraz 2025 zostały zgłoszone bloki nr 1, 2 i 4. Na rok 2027 do udziału w rynku wtórnym zostały zgłoszone bloki nr 2, 3 i 4. Na rok 2028 do udziału w rynku wtórnym zostały zgłoszone bloki nr 1, 2, 3 i 4.
10.1.2.2.7. Zakontraktowane obowiązki mocowe ENEA Nowa Energia
[MW]
2023
2024
2025
2026
2027
2028
Umowa na 1 rok (istniejące)
37
38
37
24
24
22
Razem
37
38
37
24
24
22
10.1.2.2.8. Szacowane przychody z Rynku Mocy ENEA Nowa Energia
[MW]
2023
2024
2025
2026
2027
2028
Umowa na 1 rok (istniejące)
8
10
6
10
10
5
Razem
8
10
6
10
10
5
ENEA Nowa Energia (wcześniej: ENEA Wytwarzanie Segment OZE) uczestniczyła we wszystkich aukcjach głównych Rynku Mocy i w ich wyniku zawarła umowy mocowe na jednoroczne okresy dostaw:
na lata 2021-2025, dla trzech jednostek o średniej mocy ok. 37 MW w danym roku dostaw,
na rok 2026, dla dwóch jednostek o łącznej mocy 24 MW,
na rok 2027, dla dwóch jednostek o łącznej mocy 24 MW,
na rok 2028, dla dwóch jednostek o łącznej mocy 22 MW.
10.1.2.3. Ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych
Ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych nakłada obowiązek na poszczególnych operatorów systemów dystrybucyjnych realizacji budowy na swoim terenie punktów ładowania zainstalowanych w ogólnodostępnych stacjach ładowania (OSŁ) pojazdów elektrycznych. Na obszarze działania ENEA Operator obowiązek ten dotyczy budowy 417 punktów ładowania zainstalowanych w ogólnodostępnych stacjach ładowania w 4 gminach - Poznaniu, Szczecinie, Bydgoszczy i Gorzowie Wielkopolskim. Nowelizacja z dnia 2 grudnia 2021 r. ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych oraz niektórych innych ustaw, której treść stanowi implementację Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2019/944 do polskiego systemu prawnego umożliwia budowę punktów ładowania samochodów elektrycznych w razie niezrealizowania tego zadania przez właściwe gminy. Z tego względu ENEA Operator realizuje obecnie projekt pod nazwą Implementacja obowiązków ustawowych ENEA Operator w zakresie elektromobilności wynikających z Ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych . Przyjęta nowelizacja ustawy uchyla przepisy, które dotyczą interwencyjnego mechanizmu związanego z budową OSŁ przez OSD, wprowadza także przepisy przejściowe. Przepisy te pozwalają na dokończenie rozpoczętych już inwestycji.
W 2023 r., realizując swój obowiązek ustawowy, ENEA Operator przeprowadziła sprzedaż części OSŁ, tych wybudowanych oraz tych będących aktualnie w budowie, na podstawie warunków przetargu uzgodnionego z Prezesem URE oraz na podstawie złożonych w postępowaniu ofert podmiotów zainteresowanych zakupem OSŁ. W okresie sprawozdawczym były kontynuowane prace związane z budową punków ładowania zainstalowanych w ogólnodostępnych stacjach ładowania oraz trwało sukcesywne przekazywanie wybudowanych stacji ładowania nowym właścicielom urządzeń.
10.1.3. Nowelizacja ustawy Prawo energetyczne
10.1.3.1. Ustawa z dnia 20 maja 2021 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw
W dniu 18 czerwca 2021 r. w Dzienniku Ustaw została opublikowana Ustawa z dnia 20 maja 2021 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw , która wprowadza szereg rozwiązań istotnych dla funkcjonowania uczestników rynku energii. Kluczowym z nich jest wdrożenie w Polsce inteligentnego opomiarowania. Działanie to realizowane będzie przez operatorów systemów dystrybucyjnych, a więc również przez ENEA Operator. Ustawa zawiera harmonogram instalacji liczników zdalnego odczytu w punktach poboru energii i przewiduje, że do 31 grudnia 2028 r. zostaną one zainstalowane u co najmniej 80% odbiorców końcowych. Jednocześnie, wskazuje, że do 31 grudnia 2023 r. ma być to 15% odbiorców, do 31 grudnia 2025 r. – 35%, a do 31 grudnia 2027 r. – 65%.
Ponadto, ustawa wprowadza m.in. zmiany w zakresie działania koordynatora do spraw negocjacji działającego przy Prezesie URE, regulacje dotyczące zawierania umów z cenami dynamicznymi i wzmacnia obowiązujące prawa odbiorców oraz wprowadza nowe
107
[IMAGE]
prawa w zakresie sprzedaży energii elektrycznej (nowe warunki umowne, obowiązki dotyczące rozliczeń, rozwiązywania sporów ze sprzedawcą, obowiązki informacyjne).
Ustawa powołała Operatora Informacji Rynku Energii (OIRE). Rolę OIRE od 3 lipca 2021 r. pełnią Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. OIRE zarządzać będzie Centralnym Systemem Informacji Rynku Energii (CSIRE), który ma zostać wdrożony w ciągu trzech lat od daty wejścia w życie znowelizowanego Prawa energetycznego i który będzie m.in. przetwarzał dane z liczników inteligentnych. CSIRE spowoduje fundamentalne zmiany w dotychczasowym sposobie wymiany informacji między uczestnikami rynku energii. Ustawa zawiera również rozwiązania wzmacniające pozycję odbiorców oraz zwiększające ochronę konsumentów na rynku energii i paliw gazowych, a także ułatwienia dla działalności przedsiębiorstw energetycznych, m.in. tworząc ramy prawne dla funkcjonowania zamkniętych systemów dystrybucyjnych oraz magazynów energii.
10.1.3.2. Ustawa z dnia 29 września 2022 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz ustawy o odnawialnych źródłach energii
W dniu 6 grudnia 2022 r. weszła w życie Ustawa z dnia 29 września 2022 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz ustawy o odnawialnych źródłach energii znosząca tzw. obligo giełdowe, czyli obowiązek sprzedaży energii elektrycznej na Towarowej Giełdzie Energii przez przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii (usunięcie m.in. art. 49a). Obligo giełdowe pozostaje aktualne dla operatora systemu przesyłowego, w ramach wykonywanej działalności polegającej na przesyłaniu energii elektrycznej oraz dla przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się obrotem paliwami gazowymi, które zobowiązane sprzedawać nie mniej niż 55% gazu ziemnego wysokometanowego wprowadzonego w danym roku do sieci przesyłowej: w punktach wejścia do krajowego systemu przesyłowego na połączeniach z systemami przesyłowymi innych państw lub siecią gazociągów kopalnianych lub terminalami skroplonego gazu ziemnego.
10.1.3.3. Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw
Ustawa ma na celu dostosowanie polskich przepisów do prawa Unii Europejskiej, w szczególności ma implementować dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniającą dyrektywę 2012/27/UE , zwaną dalej dyrektywą 2019/944, a także dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych.
Najważniejsze zmiany:
techniczna zmiana sprzedawcy,
objęcie systemem CSIRE procesów: technicznej zmiany sprzedawcy i sprzedaży rezerwowej energii,
umowa z ceną dynamiczną energii elektrycznej,
obowiązek zawierania umów kompleksowych,
dodatkowe obowiązki umowne sprzedawcy energii elektrycznej i gazu,
porównywarka ofert,
regulacja cen energii (odstąpienie od taryfowania sprzedawcy z urzędu),
usługi systemowe i usługi systemowe niedotyczące częstotliwości,
elastyczność systemu,
mechanizm nierynkowego ograniczania w wytwarzaniu z odnawialnych źródeł energii oraz ograniczania poboru i wprowadzania energii elektrycznej sieci przez magazyny energii elektrycznej na polecenie operatorów systemu elektroenergetycznego,
przepisy dotyczące znaku towarowego operatora systemu dystrybucyjnego,
zmiany dotyczące linii bezpośrednich,
zmiany w ustawie z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku,
obywatelskie społeczności energetyczne,
rękojmia prawidłowego wykonywania działalności objętej koncesją.
Dodatkowo, wskazać trzeba, że na etapie prac rządowych procedowany jest projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (UD382). Najważniejsze projektowane zmiany - rozwój gospodarki wodorowej (jeden z priorytetów realizacji Europejskiego Zielonego Ładu) , którego głównym celem jest osiągnięcie neutralności klimatycznej Europy do 2050 r. W odpowiedzi na plany ogłoszone przez Komisję Europejską, 2 listopada 2021 r. Rada Ministrów przyjęła Polską Strategię Wodorową do roku 2030 z perspektywą do roku 2040 .
10.1.3.4. Ustawa z dnia 17 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw
Ustawa jest odpowiedzią na konieczność wdrożenia do polskiego porządku prawnego Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z 11 grudnia 2018 ws. promowania i stosowania energii ze źródeł odnawialnych.
108
[IMAGE]
Najważniejsze zmiany - zakres:
regulacja biometanu w związku z potrzebą uruchomienia rynku w obszarze tego paliwa,
ciepłownictwo i chłodnictwo,
gwarancje pochodzenia,
krajowy Punkt Kontaktowy OZE,
procedury administracyjne,
partnerski handel energią – peer-to-peer,
wdrożenie systemu wsparcia dla instalacji zmodernizowanych oraz wsparcia operacyjnego,
modernizacja instalacji odnawialnych źródeł energii, w tym wsparcie operacyjne dla instalacji OZE, którym upływa 15-letni system wsparcia,
hybrydowe instalacje OZE,
uprawnienia odbiorców do wypowiadania umów zawartych na czas określony i nieokreślony,
dookreślenie elementów umów o przyłączenie do sieci oraz wniosku o wydanie warunków przyłączeniowych,
wprowadzenia możliwości ograniczenia dostarczania energii przez wytwórcę do sieci lub całkowite wstrzymanie bez rekompensaty w przypadku przekroczenia mocy przyłączeniowych przez wytwórcę,
możliwości przyłączenia magazynu energii lub źródła, których moc przyłączeniowa może być mniejsza lub równa ich mocy zainstalowanej.
10.1.3.5. Ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych oraz niektórych innych ustaw
W dniu 3 września 2023 r. weszła w życie ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych oraz niektórych innych ustaw . Ustawa ta wprowadza rozwiązania normatywne, które zmierzają do skrócenia oraz uproszczenia procedur związanych z realizacją inwestycji w zakresie elektroenergetycznych sieci przesyłowych i dystrybucyjnych o szczególnym znaczeniu dla funkcjonowania krajowego rynku elektroenergetycznego oraz do zwiększenia bezpieczeństwa eksploatacji punktów bunkrowania skroplonym gazem ziemnym (LNG). Ustawa weszła w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia tj. 3 września 2023 r.
10.1.3.6. Pozostałe zmiany regulacyjne w zakresie obrotu detalicznego i dystrybucji
W dniu 29 stycznia 2022 r. weszła w życie ustawa z dnia 26 stycznia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców paliw gazowych w związku z sytuacją na rynku gazu (Dz. U. z 2022 r. poz. 202) . Ustawa wprowadziła szczególne rozwiązania osłonowe, które umożliwiły podjęcie działań minimalizujących negatywne skutki społeczno-gospodarcze będące konsekwencją nagłego, gwałtownego wzrostu cen gazu ziemnego na rynku. Zmiany polegały na rozszerzeniu katalogu podmiotów objętych ochroną taryfową do 31 grudnia 2023 r. oraz wprowadzeniu mechanizmu rekompensat dla sprzedawców gazu ziemnego, który służyłby zrekompensowaniu skutków zamrożenia cen dla tych podmiotów.
W dniu 26 lutego 2022 r. weszła w życie ustawa z dnia 27 stycznia 2022 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 467) . Ustawa umożliwiła rozliczanie na dotychczasowych zasadach net meteringu prosumentom, którzy w terminie do 31 marca 2022 r. zawarli umowę na zakup, montaż lub dofinansowanie mikroinstalacji z jednostką samorządu terytorialnego.
W dniu 1 kwietnia 2022 r. weszła w życie ustawa z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2376) . Ustawa wprowadziła szereg zmian m.in. pojęcia prosumenta wirtualnego energii odnawialnej (dla instalacji oddalonej od danego punktu poboru energii), prosumenta zbiorowego energii odnawialnej (dla instalacji budowanych w ramach budynków wielolokalowych) wraz z mechanizmami, które umożliwiają eksploatację przez prosumentów instalacji, która nie jest ich własnością. Ponadto, ustawa nałożyła na sprzedawców, obowiązek zapewnienia od 1 lipca 2022 r. funkcjonowania systemu teleinformatycznego, za pomocą którego udostępniane będą prosumentowi energii odnawialnej, prosumentowi zbiorowemu energii odnawialnej lub prosumentowi wirtualnemu energii odnawialnej szczegółowe dane dotyczące rozliczeń. Ustawa wydłużyła możliwość skorzystania przez prosumentów z dotychczasowego sposobu rozliczeń opartego na zasadzie net meteringu dla mikroinstalacji przyłączonych do 31 marca 2022 r. Mikroinstalacje przyłączone od 1 kwietnia 2022 r., które nie zostały przyłączone w ramach Ustawy z dnia 27 stycznia 2022 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 467) , będą rozliczane na zasadach net bilingu.
W dniu 1 października 2022 r. weszło w życie Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 27 września 2022 r. zmieniające Rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz. U. z 2022 r. poz. 2007). Rozporządzenie wprowadziło m.in. obowiązek składania ofert bilansujących na rynku bilansującym na podstawie indywidualnych kosztów zmiennych wytwarzania energii przez składających oferty bilansujące, regulacje dotyczące maksymalnej ceny ofertowej (MaxCO) wraz z określeniem sposobu jej ustalania oraz mechanizmy automatycznego ograniczania
109
[IMAGE]
cen ofertowych składanych przez uczestników rynku bilansującego do MaxCO, jeżeli cena złożona w ofercie bilansującej, jest wyższa niż MaxCO.
W dniu 18 października 2022 r. weszła w życie ustawa z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej (Dz. U. z 2022 r. poz. 2127). Ustawa wprowadziła m.in. obowiązek stosowania w 2023 r. przez przedsiębiorstwa obrotu dla odbiorców grupy taryfowej G cen energii elektrycznej z 2022 r. w zakresie określonych limitów zużycia, system rekompensat dla przedsiębiorstw energetycznych, dodatek elektryczny, który przysługuje gospodarstwu domowemu w przypadku gdy głównym źródłem ogrzewania jest energia elektryczna, 10% upust wynikający z łącznej kwoty rozliczenia sprzedaży energii elektrycznej oraz usługi dystrybucji za okres od 1 października 2022 r. do 31 grudnia 2023 r. gdy zużycie w tym okresie wyniesie nie więcej niż 90% zużycia w okresie od 1 października 2021 r. do 31 grudnia 2022 r. oraz nałożyła na kierowników jednostek finansów publicznych obowiązek ograniczenia zużycia energii w 2023 r. o 10% w stosunku do 2022 r. Ponadto, ustawa z 7 października 2022 r. wprowadziła m.in. mechanizm łagodzący koszty dystrybucji energii elektrycznej poprzez zamrożenie wysokości stawek opłat dystrybucji energii elektrycznej na 2023 r. na poziomie z 2022 r. dla wymienionych w niej odbiorców uprawnionych. W związku z tym ustawa przewiduje wypłatę rekompensaty dla operatorów, która ma stanowić różnicę pomiędzy zatwierdzoną ceną dystrybucji na 2023 r. a ceną z 2022 r., do limitu zużycia energii. W dniu 16 sierpnia 2023 r. uchwalono ustawę o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej oraz niektórych innych ustaw , m.in. w zakresie zwiększenia podstawowego limitu zużycia energii objętego zamrożeniem cen na poziomie z 2022 r. do 3 MWh (uprzednio 2 MWh) dla ogółu odbiorców zużywających energię na potrzeby prowadzenia gospodarstw domowych 3,6 MWh (uprzednio 2,6 MWh) dla gospodarstw domowych z osobami niepełnosprawnościami 4 MWh (uprzednio 3 MWh) dla rodzin posiadających Kartę Dużej Rodziny i gospodarstw domowych rolników. Dodatkowo, ww. ustawą zmieniana jest ustawa z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku , na mocy której dojdzie do zmian zapisów dotyczących ceny maksymalnych energii elektrycznej na 693 zł/MWh (uprzednio 785 zł/MWh) dla firm z sektora MŚP, samorządów, jednostek użyteczności publicznej i innych podmiotów wrażliwych.
W dniu 4 listopada 2022 r. weszła w życie ustawa z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 2242) . Ustawa wprowadziła m.in. obowiązek stosowania w rozliczeniach z odbiorcami uprawnionymi cen nie wyższych niż cena maksymalna określona w ustawie, system rekompensat dla podmiotów uprawnionych z tytułu stosowania ceny maksymalnej oraz obowiązek odprowadzania odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny 1 . Na mocy ustawy z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw , wprowadza się zmiany w zakresie sposobu dokonywania obliczeń odpisu, w zakresie gwarancji pochodzenia. Odpis na Fundusz stanowi sumę:
1. iloczynu:
a) wolumenu sprzedaży energii elektrycznej oraz
b) dodatniej różnicy:
średniej ważonej wolumenem ceny rynkowej sprzedanej energii elektrycznej oraz
średniego ważonego wolumenem limitu ceny sprzedanej energii elektrycznej
2. sumy:
a) przychodów ze sprzedaży gwarancji pochodzenia w rozumieniu ustawy o odnawialnych źródłach energii,
b) przychodów z umów związanych ze sprzedażą energii elektrycznej obejmujących instrumenty finansowe w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi oraz
c) innych przychodów wynikających z dodatkowych rozliczeń pieniężnych zależących od wartości lub ilości sprzedanej energii elektrycznej – gdzie wszystkie wartości są określane na dzień obliczenia odpisu na Fundusz.
W dniu 21 grudnia 2022 r. weszła w życie ustawa z dnia 15 grudnia 2022 r. o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu (Dz. U. z 2022 r. poz. 2687). Ustawa wprowadziła m.in. obowiązek stosowania w rozliczeniach z odbiorcami uprawnionymi o których mowa w art. 62b ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo energetyczne (gospodarstwa domowe, wspólnoty, podmioty zobowiązane do zapewnienia gazu, noclegownie, itp.) cen nie wyższych niż cena maksymalna określona w ustawie, system rekompensat dla podmiotów uprawnionych z tytułu stosowania ceny maksymalnej oraz możliwość ubiegania się o zwrot VAT za paliwo gazowe zakupione w 2023 r. przez odbiorcę uprawnionego, w przypadku spełnienia kryterium dochodowego.
W dniu 1 stycznia 2023 r. weszły w życie ustawa z dnia 4 listopada 2022 r. o zmianie ustawy o prawach konsumenta, ustawy Kodeks cywilny oraz ustawy Prawo prywatne międzynarodowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 2337) oraz ustawa z dnia 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 2581). Ustawy te wprowadziły m.in. regulacje dotyczące odpowiedzialności za brak zgodności towaru z umową czy informowania o obniżeniu ceny.
1 Wytwórca lub przedsiębiorstwo obrotu zgodnie z Ustawą z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 r. oraz Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 8 listopada 2022 r. w sprawie sposobu obliczania limitu ceny , ma dokonywać odpisu na Fundusz wyznaczony zgodnie z ww. ustawą i rozporządzeniem.
110
[IMAGE]
W dniu 15 lutego weszła w życie ustawa z dnia 8 lutego 2023 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 295) , która wprowadziła m.in. zmiany w ustawie z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 r. Ustawa miała na celu m.in. doprecyzowanie zapisów, wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych oraz zmniejszenie obciążeń finansowych spółek obrotu oraz odbiorców przemysłowych.
31 grudnia 2023 r. weszła w życie ustawa z dnia 7 grudnia 2023 r. o zmianie ustaw w celu wsparcia odbiorców energii elektrycznej, paliw gazowych i ciepła. Ustawa zakłada między innymi: utrzymanie cen energii elektrycznej dla odbiorców uprawnionych w dotychczasowej wysokości w okresie od 1 stycznia 2024 r. do 30 czerwca 2024 r., utrzymanie cen maksymalnych na poziomie 693,00 zł/MWh dla dotychczas uprawnionych odbiorców, obowiązek przedłożenia taryfy Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki (PURE) do dnia 12 stycznia 2024 r. z wyliczeniem od 1 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2024 r, sposób obliczania i wypłaty rekompensaty dla podmiotów uprawnionych za okres od 1 stycznia 2024 r. do 30 czerwca 2024 r. jako iloczynu energii elektrycznej zużytej w punkcie poboru do maksymalnego zużycia limitu i różnicy między ceną wynikającą z zatwierdzonej taryfy przez PURE a ceną wynikającą z limitu odbiorcy.
10.1.4. GRUPA KAPITAŁOWA ENEA
10.1.4.1. Taryfy dla energii elektrycznej
W dniu 17 grudnia 2022 r. Prezes URE podjął Decyzję nr DRE.WRE.4411.71.9.2021.MBa o zatwierdzeniu Taryfy dla energii elektrycznej dla odbiorców z grup taryfowych G ENEA S.A. na okres od 1 stycznia 2023 r. do dnia 31 grudnia 2023 r.
W dniu 3 stycznia 2023 r. ENEA S.A. złożyła wniosek do Prezesa URE o zatwierdzenie zmiany taryfy dla energii elektrycznej dla odbiorców z grup taryfowych G ENEA S.A. na rok 2023. Proponowana zmiana wynikała z wyższych kosztów nabycia energii elektrycznej niż uwzględnione w obowiązującej Taryfie. Decyzją nr DRE.WPR.4211.1.13.2023.JSz z dnia 26 maja 2023 r. Prezes URE odmówił zatwierdzenia wnioskowanej zmiany taryfy dla energii elektrycznej dla odbiorców z grup taryfowych G. W dniu 29 czerwca 2023 r. ENEA S.A. zaskarżyła Decyzję Prezesa URE, składając odwołanie do Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. W dniu 4 grudnia 2023 r. Prezes URE skierował odpowiedź na odwołanie ENEA S.A. do Sądu Okręgowego w Warszawie, wnosząc o oddalenie odwołania.
W dniu 13 lutego 2023 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (URE) zatwierdził zmianę taryfy dla usług dystrybucji energii elektrycznej ENEA Operator na 2023 r. Decyzja Prezesa URE opublikowana została w Biuletynie Branżowym URE Energia Elektryczna Nr 111 (3928) z dnia 13 lutego 2023 r. Zgodnie z Uchwałą Zarządu ENEA Operator 80/2023 z dnia 16 lutego 2023 r. zmiana taryfy obowiązuje od dnia 1 stycznia 2023 r.
W dniu 18 października 2023 r. Prezes URE Decyzją nr DRE.WRE.4211.48.3.2023.AKr3 zatwierdził zmianę taryfy dla energii elektrycznej dla odbiorców z grup taryfowych G ENEA S.A. na rok 2023 w związku z koniecznością dostosowania tekstu Taryfy do obowiązującego stanu prawnego, poprzez podwyższenie limitów zużycia energii objętych stawkami z 2022 r.
W dniu 18 października 2023 r., decyzją opublikowaną w Biuletynie Branżowym URE Energia Elektryczna Nr 367 (4184) , Prezes URE zatwierdził zmianę Taryfy ENEA Operator polegającą na:
zwiększeniu dotychczasowych limitów zużycia energii elektrycznej, dla których w rozliczeniach z odbiorcami uprawnionymi w roku 2023, przedsiębiorstwa energetyczne stosują stawki opłat dystrybucyjnych z roku 2022,
aktualizacji zapisów taryfy w zakresie zmian dotyczących wzajemnych rozliczeń pomiędzy OSD a użytkownikiem systemu elektroenergetycznego z tytułu zarówno ponadumownego poboru energii elektrycznej, jak i przekroczeń mocy umownej.
Zmiana taryfy weszła w życie z dniem 19 września 2023 r.
W dniu 31 października 2023 r. ENEA S.A. złożyła wniosek do Prezesa URE o zatwierdzenie zmiany taryfy dla energii elektrycznej dla odbiorców z grup taryfowych G ENEA S.A. na rok 2023. Proponowana zmiana związana była z uwzględnieniem w treści Taryfy zestawu cen energii elektrycznej odnoszącego się do odbiorców, którzy skorzystali z obniżenia kwoty należności na podstawie § 50b ust.1 Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 29 listopada 2022 r. w sprawie sposobu kształtowania i kalkulacji taryf oraz sposobu rozliczeń w obrocie energią elektryczną . W dniu 11 stycznia 2024 r. Prezes URE Decyzją nr DRE.WRE.4211.64.5.2023.AKr3 umorzył postępowanie administracyjne w sprawie zatwierdzenia zmiany taryfy.
W dniu 15 grudnia 2023 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (URE) zatwierdził Taryfę dla usług dystrybucji energii elektrycznej ENEA Operator. Decyzja Prezesa URE opublikowana została w Biuletynie Branżowym URE Energia Elektryczna nr 412 (4229). Nowa Taryfa zatwierdzona została na okres do dnia 31 grudnia 2024 r. Zgodnie z Uchwałą Zarządu ENEA Operator 515/2023 z dnia 21 grudnia 2023 r. Taryfa obowiązuje od dnia 1 stycznia 2024 r.
W dniu 15 grudnia 2023 r. Prezes URE podjął decyzję nr DRE.WRE.4211.61.13.2023.AKr3 o zatwierdzeniu Taryfy dla energii elektrycznej dla odbiorców z grup taryfowych G ENEA S.A. na okres od 1 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2024 r.
30 stycznia 2024 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (URE) zatwierdził zmianę Taryfy dla usług dystrybucji energii elektrycznej ENEA Operator. Decyzja Prezesa URE opublikowana została w Biuletynie Branżowym URE Energia Elektryczna Nr 24 (4268) z dnia 30 grudnia 2024 r. Zgodnie z Uchwałą Zarządu ENEA Operator nr 42/2024 z dnia 13 lutego 2024 r. zmiana Taryfy zostaje wprowadzona do stosowania i obowiązuje od dnia 1 stycznia 2024 r.
111
[IMAGE]
10.1.4.2. Istotne trendy w obszarze Dystrybucji
Istotny wpływ na funkcjonowanie ENEA Operator mają przepisy prawa unijnego, w szczególności pakiet energetyczny pod nazwą Czysta Energia dla Wszystkich Europejczyków , w tym Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/943 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniająca Dyrektywę 2012/27/UE. Pakiet ten wspiera realizację celów UE dotyczących osiągnięcia bardziej konkurencyjnego, bezpiecznego i zrównoważonego systemu energetycznego oraz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych do 2030 r. Zobowiązania w tym zakresie przewidują zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych przynajmniej o 40% w stosunku do poziomu z 1990 r., przy równoczesnym zwiększeniu efektywności energetycznej o 32,5% i zwiększeniu udziału energii ze źródeł odnawialnych do poziomu 32% końcowego zużycia. Efektem realizacji tych zobowiązań będzie stały, już obecnie obserwowany, wzrost zainstalowanych mocy w OZE, co tworzy miejsce dla nowych uczestników rynku energii, prowadzi do zmiany sposobu zarządzania siecią elektroenergetyczną i powoduje zmiany w rolach pełnionych przez obecnych uczestników, w tym OSD.
Efekt ten został wzmocniony poprzez ogłoszony 14 lipca 2021 r. przez Komisję Europejską pakiet legislacyjny dotyczący klimatu i energii Fit for 55 , zawierający m.in. propozycje dalszej redukcji emisji gazów cieplarnianych o 55% do 2030 r. oraz, co szczególnie istotne z punktu widzenia OSD, Dyrektywy RED II, w tym założenie o podwyższeniu udziału OZE w zużyciu energii elektrycznej do 40% w 2030 r., RED III 42,5% czy Dyrektywy NR 2023/1791 w sprawie efektywności energetycznej. Wszystkie państwa członkowskie będą musiały przyczynić się do osiągnięcia tych celów. Fit for 55 stanowi kluczowy element przyjętego w grudniu 2019 r. Europejskiego Zielonego Ładu , mającego na celu transformację gospodarek państw członkowskich w celu dostosowania ich do największej w historii Unii Europejskiej reformy klimatyczno energetycznej. Pakiet jest ukierunkowany na ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55% do 2030 r. (w porównaniu z 1990 r.) i osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r. Przyjmuje także reformę unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) i nowy graniczny mechanizm węglowy (CBAM). Powołany został również Społeczny Fundusz Klimatyczny (SCF). Dodatkowo, przyspieszenie transformacji gwarantuje zatwierdzony przez Komisję Europejską plan REPowerEU , który ma na celu szybkie zmniejszenie uzależnienia państw UE od rosyjskich paliw kopalnych i jednocześnie wzmocnienie wspólnych europejskich działań w kierunku bezpiecznej i zrównoważonej energii po przystępnej cenie. Przyspieszenie wdrożenia energii odnawialnej jest jednym z priorytetów REPowerEU . Zwiększenie celów w zakresie efektywności energetycznej i energii odnawialnej ma przyspieszyć transformację ekologiczną i zapewnić prawdziwie połączoną i odporną sieć energetyczną w Europie, która będzie gwarantem bezpieczeństwa energetycznego.
Szybki rozwój rozproszonych zasobów energii połączony z nowymi technologiami, również w zakresie ICT (Information and Communication Technologies, czyli technologii informacyjno-komunikacyjnych), w sposób istotny oddziałuje na sieć dystrybucyjną, jednocześnie kształtując nową rolę OSD na rynku energii. Nowe wyzwania w tym obszarze dla ENEA Operator to między innymi: nowa rola OSD jako podmiotu wspierającego rozwój rynku (w szczególności rynków lokalnych), wykorzystanie elastyczności rozproszonych źródeł energii, zarządzanie danymi, współpraca z OSP/OSD, redysponowanie, cable pooling, linie bezpośrednie, nowe technologie informatyczne i teleinformatyczne, rozwój inteligentnych sieci, przekształcenie sieci z pasywnej (jednokierunkowej) w aktywną (dwukierunkową), aktywizacja odbiorców, dynamiczny wzrost liczby i mocy rozproszonych źródeł energii, w szczególności mikroinstalacji, pojawienie się społeczności energetycznych (klastry i spółdzielnie energetyczne, lokalne obszary bilansowania, właściciele magazynów energii, pojazdów elektrycznych i stacji ich ładowania), cyberbezpieczeństwo oraz rozwój działalności badawczo-rozwojowej innowacyjnej.
Należy zwrócić uwagę również na fakt, nowelizacja ustawy Prawo energetyczne , która weszła w życie w dniu 3 lipca 2021 r., nałożyła na spółkę obowiązek zainstalowania liczników zdalnego odczytu (LZO) do dnia 31 grudnia 2028 r. u co najmniej 80% odbiorców końcowych przyłączonych do sieci o napięciu nie wyższym niż 1 kV oraz w konsekwencji powyższego, zainstalowania do końca roku 2023 liczników LZO u co najmniej 15% takich odbiorców, do końca roku 2025 liczników klasy AMI u co najmniej 35% takich odbiorców, do końca roku 2027 liczników klasy AMI u co najmniej 65% takich odbiorców. ENEA Operator rozstrzygnęła przetarg na zakup 327 tys. LZO i dostawy zostały zrealizowane w całości. Pozwoliło to na instalację nowoczesnych liczników LZO u ponad 15% odbiorców przyłączonych do sieci ENEA Operator o napięciu nie wyższym niż 1kV. Zdalne liczniki jednym z ważniejszych elementów inteligentnej sieci energetycznej budowanej przez ENEA Operator. Inwestycje w nowoczesną sieć dystrybucyjną, w tym w tzw. smart grid, to jeden z kluczowych kierunków rozwoju naszej Grupy. 7 września 2023 r. weszła w życie ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw , która implementuje do polskiego porządku prawnego szereg aktów prawa europejskiego z obszaru energetyki, w tym tzw. dyrektywę rynkową. Celem nowych przepisów jest przyspieszenie transformacji energetycznej i utworzenie ram prawnych pozwalających na zwiększenie udziału energii odnawialnej w europejskim systemie energetycznym. Intencją Unii Europejskiej jest podniesienie udziału odnawialnych źródeł energii w rynku produkcji energii elektrycznej do 42,5% (RED III) oraz redukcja emisji gazów cieplarnianych przynajmniej o 55% do 2030 r.
Kluczową konsekwencją zmian na rynku energii będzie stopniowy spadek ilości energii dystrybuowanej sieciami OSD. Zwiększać się będzie natomiast ilość energii produkowanej na własne potrzeby przez odbiorców końcowych, w szczególności przez prosumentów. Zmieniający się model rynku energii i jego skutki dla obecnych użytkowników, takich jak operatorzy systemu dystrybucyjnego, wymagać będzie również transformacji obecnego modelu regulacyjnego.
Zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego, aktywny udział w transformacji energetycznej w kierunku zeroemisyjności oraz sprostanie wyzwaniom opisanym powyżej wymaga przede wszystkim inwestycji w modernizację i rozbudowę sieci dystrybucyjnych, a co za tym idzie kluczowe będzie zapewnienie źródeł finansowania dla realizacji tych planów. Proces ten będzie możliwy m. in.
112
[IMAGE]
dzięki zawartej przez ENEA S.A. umowie kredytu inwestycyjnego z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym. Pozyskany 1 mld ma zostać przeznaczony na inwestycje z zakresu rozwoju i modernizacji sieci dystrybucyjnej ENEA Operator. Ponadto, z uwagi na skalę ww. wyzwań stojących przed OSD w procesie transformacji energetycznej, systematycznie wzrasta poziom pozyskiwanych przez ENEA Operator dofinansowań w formie dotacji na realizację inwestycji spółki. Pozyskanie kapitału finansowego dla realizacji celów w obszarze dystrybucji przyczyni się do utrzymania wysokiej jakości usług oraz pozwoli na zwiększenie potencjału sieci do przyłączania nowych OZE i ich integrację z siecią. Zgodnie z Taksonomią Unii Europejskiej, nowoczesne sieci dystrybucyjne kluczowym elementem, niezbędnym dla rozwoju rozproszonych źródeł czystej energii, które wspierają zrównoważony rozwój gospodarki.
10.1.4.3. Program Zapewnienia Niedyskryminacyjnego Traktowania Użytkowników Systemu Dystrybucyjnego ENEA Operator
W okresie sprawozdawczym spółka wykonując obowiązek wynikający z art. 9d ust. 4 ustawy Prawo energetyczne przestrzegała postanowień Programu Zgodności Programu Zapewnienia Niedyskryminacyjnego Traktowania Użytkowników Systemu Dystrybucyjnego ENEA Operator (dalej Program Zgodności ). Przedsięwzięcia podejmowane i realizowane przez ENEA Operator zgodnie z Programem Zgodności w okresie sprawozdawczym umożliwiały użytkownikom systemu i potencjalnym użytkownikom systemu równoprawny dostęp do systemu dystrybucyjnego oraz korzystanie z usług dystrybucji energii elektrycznej na równoprawnych zasadach.
Za monitoring wdrożenia i realizacji Programu Zgodności odpowiedzialny jest inspektor ds. zgodności, do którego obowiązków należy m.in. operacyjne nadzorowanie realizacji Programu Zgodności . Nadzór nad wdrożeniem i realizacją Programu Zgodności sprawuje Zarząd ENEA Operator jak również kierujący jednostkami i komórkami organizacyjnymi ENEA Operator, którzy odpowiadają za wdrożenie oraz nadzorowanie przestrzegania i realizacji Programu Zgodności w podporządkowanych im jednostkach. Szczegółowe działania podejmowane w celu realizacji Programu Zgodności zawarte w corocznych sprawozdaniach z realizacji Programu Zgodności przesyłanych do Prezesa URE.
10.1.4.4. Badania i rozwój oraz innowacje realizowane w ENEA Operator
ENEA Operator realizowała w 2023 r. następujące projekty badawczo-rozwojowe:
1. Projekt pt. eNeuron: greEN Energy hUbs for local integRated energy cOmmunities optimizatioN realizowany w ramach programu Horyzont 2020 . Celem projektu jest opracowanie innowacyjnych narzędzi do optymalizacji procesu projektowania i funkcjonowania lokalnych systemów energetycznych, których głównym zadaniem będzie efektywna integracja rozproszonych źródeł energii. Opracowane wyniki mają zapewniać skuteczne, ekonomiczne i zrównoważone rozwiązania potencjalnym podmiotom zainteresowanym wdrożeniem takich systemów, w tym m.in. operatorom sieci dystrybucyjnych lokalnym społecznościom i indywidualnym prosumentom,
2. Projekt pt. DRES2Market: Technical, business and regulatory approaches to enhance the renewable energy capabilities to take part actively in the electricity and ancillary services markets , realizowany w ramach program Horyzont 2020. Głównym celem projektu DRES2Market jest opracowanie kompleksowego i opłacalnego podejścia w celu ułatwienia skutecznego udziału generacji rozproszonej opartej na energii odnawialnej na rynkach energii elektrycznej oraz umożliwienie świadczenia usług bilansowania i magazynowania zgodnie z kryteriami rynkowymi projekt zakończony,
3. Projekt pn. Budowa prototypu aplikacji w celu poprawy skuteczności komunikacji zdalnej z urządzeniami zainstalowanymi na sieci elektroenergetycznej realizowany ze środków własnych. Projekt dotyczy wypracowania oraz wdrożenia w środowisku testowym ENEA Operator prototypu rozwiązania analitycznego Proof of Concept , wykorzystującego mechanizmy uczenia maszynowego oraz sztucznej inteligencji w celu poprawy skuteczności komunikacji liczników zdalnego odczytu w ENEA Operator, poprzez ograniczenie nieodczytanych urządzeń w dobie N+1 o 30% i dobie N+7 o 15%.
Projekty innowacyjne o charakterze pilotażowym:
1. Wykorzystanie bezzałogowych statków powietrznych (dronów) operowanych w strefie otwartej w kategorii A1 do wspomagania prac realizowanych przez Posterunki Energetyczne, Rejony Dystrybucji i jednostki organizacyjne w Centrali Spółki. Zadaniem projektu było wypracowanie formalnej ścieżki (uwzględniającej m.in. kwestie szkoleń, prowadzenia rejestru, zagadnienia prawne czy aspekty operacyjne i logistyczne) związanej z wykorzystaniem dronów w kategorii otwartej w działalności ENEA Operator. W wyniku realizacji prac powstały ogólne założenia na potrzeby opracowania regulacji wewnętrznej w ENEA Operator normujących przedmiotową materię – projekt zakończony,
2. Kompletne rozwiązanie w zakresie nadzoru pól odpływowych niskiego napięcia . Projekt polegał na pilotażowym wdrożeniu zaawansowanego rozwiązania do monitorowania i nadzoru niskiego napięcia w dwóch rozdzielnicach nN stacji transformatorowych SN/nN – projekt zakończony,
3. Monitorowanie rozpływu energii w rozdzielnicach nN w stacjach elektroenergetycznych SN/nN i uzyskanie wartości dodanej w postaci danych do efektywnego zarządzania siecią i jej rozwojem . Pilotaż polegał na zainstalowaniu na wytypowanych stacjach elektroenergetycznych SN/nN układów monitoringu, realizujących pomiary wartości elektrycznych wraz z przesłaniem danych do istniejącego systemu origAMI w ENEA Operator – projekt zakończony,
113
[IMAGE]
4. Nowy wgląd w sieć niskiego napięcia dla operatorów dystrybucyjnych przy wykorzystaniu Platformy Monitorowania Centrica Business Solutions . Projekt miał na celu zbadanie dostępnego na rynku potencjału w zakresie oprogramowania do analizy danych z rejestratorów o dużej częstotliwości agregowania pomiarów oraz możliwościom zastosowania oferowanych urządzeń pomiarowych na niskim napięciu – projekt zakończony,
5. ENODA Prime Station . Rozwiązanie Prime Station umożliwia OSD dostosowanie się do rosnącego zapotrzebowania na technologie o niskiej emisji węgla (LCT) w sposób skalowalny, elastyczny,
6. Weryfikacja poprawności działania czujników meteorologicznych w warunkach podwyższonego tła elektromagnetycznego w obrębie stacji elektroenergetycznych . Niejednorodny rozkład tła elektromagnetycznego w obrębie posesji stacji umożliwia testowanie różnych typów montażu urządzeń, zależnie od kompletności i jakości uzyskiwanych danych. W ogólnym założeniu, po ustaleniu optymalnej formy montażu urządzeń, gromadzone dane powinny umożliwić różnorodne analizy środowiskowo-klimatologiczne dla danej lokalizacji,
7. Automatyzacja mocy biernej u klientów ENEA . Projekt dotyczy zastosowania dedykowanych regulatorów mocy u klientów ENEA Operator celem poprawy warunków jakościowych pracy sieci dystrybucyjnej,
8. Test systemu kontroli dostępu ABLOY Protec2 CLIQ . Celem projektu jest sprawdzenie przydatności stosowania systemu ABLOY Protec2 CLIQ w infrastrukturze ENEA Operator. Sprawdzone zostaną następujące aspekty: łatwość montażu, bezpieczeństwo rozwiązania od strony mechanicznej, elektronicznej oraz cybernetycznej, a także trwałość, podatność na uszkodzenia mechaniczne (wandalizm) oraz odporność na warunki atmosferyczne i łatwość zarządzania – projekt zakończony,
9. Wizualizacja stacji elektroenergetycznych w technologii 360 stopni w systemie GIS spółki ENEA Operator . Celem projektu jest wizualizacja stacji elektroenergetycznych w technologii 360 stopni w systemie GIS (program dpPower). Zwizualizowano różnego typu obiekty elektroenergetyczne - począwszy od obiektów typu GPZ (stacje WN/SN) po stacje SN/nN różnego rodzaju (z magazynem energii, prefabrykowane, dwutransformatorowe czy nowoczesne wyposażone w automatyczne sterowanie PPZ transformatora) – projekt zakończony.
Zmiany zachodzące na rynku energii wymuszają na uczestnikach tego rynku wdrażanie szeregu rozwiązań innowacyjnych. samą drogą podąża ENEA Operator. Z tego względu w spółce istnieją regulacje umożliwiające zarówno pracownikom, jak i podmiotom zewnętrznym zgłaszanie i wspólną realizację ze spółką przedsięwzięć innowacyjnych, także w formie pilotażowej. Realizacja tych inicjatyw daje możliwość wspólnego wypracowania lub przetestowania nowych rozwiązań technicznych i technologicznych w warunkach rzeczywistych. Takie działania pozwalają na rzetelną ocenę nowych rozwiązań w zakresie dojrzałości technologicznej, perspektyw rozwoju, korzyści i kosztów oraz czynników ryzyka. W ten sposób ENEA Operator docenia potencjał pracowników, a także nawiązuje współpracę z kolejnymi podmiotami zewnętrznymi. W wyniku podejmowania działań innowacyjnych i realizacji projektów badawczo-rozwojowych, spółka ENEA Operator współpracuje również z wieloma jednostkami badawczymi.
10.1.4.5. Członkostwo ENEA Operator w organizacjach międzynarodowych
ENEA Operator jest zaangażowana we współpracę międzynarodową z dwoma podmiotami działającymi w ramach UE. Pierwszym z nich jest E.DSO, czyli European Distribution System Operators. To organizacja zrzeszająca 39 wiodących operatorów systemów dystrybucyjnych energii elektrycznej z 24 krajów europejskich, która działa przy strukturach UE, jako dobrowolne stowarzyszenie OSD (nie należą do niego OSDn). Jej celem jest z jednej strony wpływanie na kształt regulacji europejskich dotyczących energii elektrycznej, a z drugiej zapewnienie europejskim OSD możliwości wzajemnej wymiany informacji i współpracy w kwestiach prawnych, technicznych, technologicznych czy badawczo-rozwojowych i innowacyjnych.
Drugą z nich jest EU DSO Entity. Organizacja ta ustanowiona została przez Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/943 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej - gromadzi wszystkich operatorów systemów dystrybucyjnych (również OSDn) z krajów członkowskich, którzy zgłosili do niej akces. Celem organizacji jest wspieranie urzeczywistnienia i funkcjonowania rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz propagowanie optymalnego zarządzania systemami dystrybucyjnymi i przesyłowymi oraz ich skoordynowanej pracy.
10.1.4.6. Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych (RODO)
RODO (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE) jest unijnym aktem prawnym, który obowiązuje od 25 maja 2018 r. we wszystkich krajach członkowskich. Przepisy te określają zasady przetwarzania danych osobowych i nakładają na administratorów danych określone obowiązki. GK ENEA w swojej działalności uwzględnia wymagania wskazanych przepisów, w tym zapewnia odpowiedni poziom bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych, mając przede wszystkim na uwadze ochronę praw i wolności osób, których dane przetwarza. W spółkach GK ENEA wyznaczono zgodnie z art. 37 RODO Inspektorów Ochrony Danych, którzy wspólnie omawiają istotne kwestie dotyczące ochrony danych osobowych w GK ENEA.
114
[IMAGE]
10.1.4.7. Zasady sporządzenia sprawozdań finansowych
Niniejsze Sprawozdanie Zarządu z działalności zostało sporządzone zgodnie z § 70 - 71 rozporządzenia Ministra Finansów z 29 marca 2018 r. w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim. Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Grupy Kapitałowej ENEA oraz Jednostkowe Sprawozdanie Finansowe ENEA S.A. za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2023 r. sporządzone zostały zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości oraz Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSR/MSSF) zatwierdzonymi przez Unię Europejską. Sprawozdania zostały sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez Emitenta oraz jego Grupę Kapitałową w dającej się przewidzieć przyszłości. Dane finansowe zaprezentowane w sprawozdaniach, jeżeli nie wskazano inaczej, zostały wyrażone w tys. zł. Może wystąpić sytuacja, że poszczególne liczby, w przedstawionych tabelach i wykresach, nie będą się sumować, a różnice będą wynikać z zaokrągleń.
10.1.4.8. Koncesje
Grupy energetyczne działają na polskim rynku energii w oparciu o udzielone im koncesje. Z uwagi na średnio- oraz długoterminowy charakter obowiązywania poszczególnych koncesji, szczegółowe zestawienie informacji nt. koncesji posiadanych przez poszczególne spółki wchodzące w skład GK ENEA prezentowane są w rocznych raportach okresowych.
Spółka
Koncesja na:
ENEA S.A.
obrót energią elektryczną - ważna do 31 grudnia 2025 r.
obrót paliwami gazowymi - ważna do 31 grudnia 2030 r.
ENEA Operator
dystrybucję energii elektrycznej - ważna do 1 lipca 2030 r.
ENEA Nowa Energia
wytwarzanie energii elektrycznej - ważna do 31 grudnia 2030 r .
ENEA Wytwarzanie
wytwarzanie energii elektrycznej - ważna do 31 grudnia 2030 r.
obrót energią elektryczną - ważna do 31 grudnia 2030 r.
wytwarzanie ciepła - ważna do 31 grudnia 2025 r.
przesyłanie i dystrybucję ciepła - ważna do 31 grudnia 2025 r.
ENEA Power&Gas Trading
obrót energią elektryczną - ważna do 22 grudnia 2032 r.
obrót paliwami gazowymi - ważna do 31 grudnia 2030 r.
ENEA Trading
obrót energią elektryczną - ważna do 31 grudnia 2030 r.
ENEA Ciepło
obrót, wytwarzanie, przesyłanie i dystrybucję energii cieplnej ważna do 30 września 2028 r.
obrót energia elektryczną - ważna do 1 września 2028 r.
wytwarzanie energii elektrycznej - ważna do 30 listopada 2028 r.
obrót paliwami gazowymi - ważna do 10 stycznia 2029 r. koncesja cofnięta decyzją DRG.DRG-1.4112.29.2023.BR z dnia 16 maja 2023 r.
MEC Piła
wytwarzanie ciepła - ważna do 31 grudnia 2025 r.
przesyłanie i dystrybucję ciepła - ważna do 31 grudnia 2025 r.
wytwarzanie energii elektrycznej - ważna do 31 grudnia 2030 r.
PEC Oborniki
wytwarzanie ciepła - ważna do 31 grudnia 2025 r.
przesyłanie i dystrybucję ciepła - ważna do 31 grudnia 2025 r.
ENEA Elektrownia Połaniec
wytwarzanie energii elektrycznej - ważna do 1 listopada 2025 r.
obrót energią elektryczną - ważna do 31 grudnia 2030 r.
wytwarzanie ciepła - ważna do 1 listopada 2025 r.
przesyłanie i dystrybucję ciepła - ważna do 1 listopada 2025 r.
LW Bogdanka
wydobywanie węgla kamiennego ze złoża Bogdanka objętego obszarem górniczym Puchaczów V - ważna do 31 grudnia 2031 r.
wydobywanie węgla kamiennego ze złoża Lubelskie Zagłębie Węglowe obszar K-3 objętego obszarem górniczym Stręczyn - ważna do 17 lipca 2046 r.
wydobywanie węgla kamiennego ze złoża Ostrów położonego na terenie gmin: Ludwin, Łęczna, Ostrów Lubelski, Puchaczów, Sosnowica, Uścimów w województwie lubelskim - ważna do 31 grudnia 2065 r.
10.2. Środowisko naturalne
10.2.1. Ograniczenie emisji zanieczyszczeń
Zgodnie z regulacjami unijnymi, a w szczególności Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE z 24 listopada 2010 r. w sprawie emisji przemysłowych IED (zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola), od 1 stycznia 2016 r. obowiązują nowe, zaostrzone normy ochrony środowiska. W związku z powyższym wszyscy producenci energii elektrycznej w Polsce, którzy wykorzystują przede wszystkim wysokoemisyjne technologie węglowe, byli zobligowani dostosować bloki energetyczne do nowych wymagań środowiskowych. Kolejną istotną zmianą prawną zaostrzającą normy środowiskowe była opublikowana w dniu 17 sierpnia 2017 r. Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2017/1442 z 31 lipca 2017 r. ustanawiająca konkluzje dotyczące najlepszych dostępnych technik (BAT) w odniesieniu do dużych obiektów energetycznego spalania zgodnie z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE (tzw. kBAT). Opublikowane kBAT wprowadziły m.in. bardziej restrykcyjne (niż w dyrektywie IED) wymogi dla takich zanieczyszczeń jak: dwutlenek siarki, tlenki azotu i pył. Dopuszczalnymi poziomami emisji (tzw. BAT AELs) objęte zostały także dodatkowe substancje: rtęć, chlorowodór, fluorowodór i amoniak. Konkluzje BAT zaczęły obowiązywać od dnia 18 sierpnia 2021 r., po zakończonym 4-letniem okresie dostosowawczym. Z uwagi na zaskarżenie kBAT przez Rząd Rzeczpospolitej Polskiej w październiku 2017 r. oraz wydanie wyroku przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w dniu 28 stycznia 2021 r. unieważniającego kBAT z 31 lipca 2017 r.,
115
[IMAGE]
w dniu 30 grudnia 2021 r. zostały opublikowane „nowe” konkluzje BAT ( Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2021/2326 z 30 listopada 2021 r.). Nowe konkluzje co do treści w pełni tożsame z unieważnioną decyzją, zachowując tym samym ciągłość obowiązujących wymagań prawnych.
W 2023 r. nastąpił wzrost stawek opłat za emisję:
SO 2 0,58 zł/kg w 2022 r. => 0,61 zł/kg w 2023 r.
NO x 0,58 zł/kg w 2022 r. => 0,61 zł/kg w 2023 r.
Pył 0,39 zł/kg w 2022 r. => 0,41 zł/kg w 2023 r.
SO 2
Emisja [Mg]
Wskaźnik emisji [kg/MWh]
Opłata za emisję [tys. zł]
Elektrownia Kozienice bloki 1-10
2022
6 053,1
0,438 1
3 510,8
2023
4 801,2
0,470
2 928,7
Zmiana %
-20,7%
7,3%
-16,6%
Elektrownia Kozienice blok 11
2022
1 446,9
0,304
839,2
2023
1 659,2
0,334
1 012,1
Zmiana %
14,7%
9,9%
20,6%
ENEA Elektrownia Połaniec
2022
4 066,5
0,441
2 358,6
2023
3 710,1
0,507
2 263,2
Zmiana %
-8,8%
15,0%
-4,0%
Elektrociepłownia Białystok ²
2022
183,4
0,119
106,4
2023
146,2
0,102
89,2
Zmiana %
-20,3%
-14,3%
-16,2%
Ciepłownia Zachód Białystok
2022
16,6
-
9,6
2023
21,3
-
13,0
Zmiana %
28,3%
-
35,4%
MEC Piła ²
2022
179,3
0,697
104,0
2023
113,8
0,363
69,4
Zmiana %
-36,5%
-47,9%
-33,3%
1 Skorygowano wartość w stosunku do raportu za 2022 r. w wyniku aktualizacji wielkości wskaźnika za IV kw. 2022 r.
² Wskaźnik emisyjności przeliczony jest do łącznej produkcji brutto energii elektrycznej oraz produkcji brutto ciepła.
116
[IMAGE]
NO x
Emisja [Mg]
Wskaźnik emisji [kg/MWh]
Opłata za emisję [tys. zł]
Elektrownia Kozienice bloki 1-10
2022
7 075,2
0,512
4 103,6
2023
5 325,6
0,521
3 248,6
Zmiana %
-24,7%
1,8%
-20,8%
Elektrownia Kozienice blok 11
2022
2 000,8
0,420
1 160,5
2023
2 168,7
0,436
1 322,9
Zmiana %
8,4%
3,8%
14,0%
ENEA Elektrownia Połaniec
2022
4 482,4
0,486
2 599,8
2023
3 659,9
0,500
2 232,5
Zmiana %
-18,3%
2,9%
-14,1%
Elektrociepłownia Białystok ¹
2022
393,7
0,255
228,4
2023
359,2
0,251
219,1
Zmiana %
-8,8%
-1,6%
-4,1%
Ciepłownia Zachód Białystok
2022
4,9
-
2,8
2023
19,4
-
11,8
Zmiana %
295,9%
-
321,4%
MEC Piła ²
2022
103,8
0,394
60,2
2023
129,3
0,404
78,9
Zmiana %
24,6%
2,5%
31,1%
1 Wskaźnik emisyjności przeliczony jest do łącznej produkcji brutto energii elektrycznej oraz produkcji brutto ciepła.
² Zmiana prezentacyjna uwzględniająca raportowanie emisji z wytwarzania energii elektrycznej oraz ciepła.
117
[IMAGE]
Pył
Emisja [Mg]
Wskaźnik emisji [kg/MWh]
Opłata za emisję [tys. zł]
Elektrownia Kozienice bloki 1-10
2022
410,4
0,030
160,1
2023
345,0
0,034
141,5
Zmiana %
-15,9%
13,3%
-11,6%
Elektrownia Kozienice blok 11
2022
61,9
0,013
24,1
2023
56,4
0,011
23,1
Zmiana %
-8,9%
-15,4%
-4,1%
ENEA Elektrownia Połaniec
2022
195,6
0,021
76,3
2023
133,8
0,018
54,9
Zmiana %
-31,6%
-14,3%
-28,0%
Elektrociepłownia Białystok ¹
2022
32,9
0,021
12,8
2023
22,0
0,015
9,0
Zmiana %
-33,1%
-28,6%
-29,7%
Ciepłownia Zachód Białystok
2022
1,1
-
0,4
2023
1,1
-
0,4
Zmiana %
-
-
-
MEC Piła ²
2022
19,8
0,075
7,7
2023
13,4
0,042
5,5
Zmiana %
-32,3%
-44,0%
-28,6%
1 Wskaźnik emisyjności przeliczony jest do łącznej produkcji brutto energii elektrycznej oraz produkcji brutto ciepła.
² Zmiana prezentacyjna uwzględniająca raportowanie emisji z wytwarzania energii elektrycznej oraz ciepła.
118
[IMAGE]
CO 2
Emisja [Mg]
Wskaźnik emisji [kg/MWh]
Produkcja energii elektrycznej brutto [MWh]
Elektrownia Kozienice bloki 1-10
2022
11 876 117,0
859,4
13 818 432,1
2023
8 946 398,0
875,2
10 221 560,0
Zmiana %
-24,7%
1,8%
-26,0%
Elektrownia Kozienice blok 11
2022
3 664 595,0
769,0
4 764 590,2
2023
3 849 918,0
774,8
4 969 081,0
Zmiana %
5,1%
0,8%
4,3%
ENEA Elektrownia Połaniec
2022
7 088 659,0
768,5
9 223 962,8
2023
5 053 883,0
690,8
7 316 463,8
Zmiana %
-28,7%
-10,1%
-20,7%
Elektrociepłownia Białystok ¹
2022
255 232,0
165,5
470 410,3
2023
219 879,0
153,9
440 251,8
Zmiana %
-13,9%
-7,0%
-6,4%
Ciepłownia Zachód Białystok
2022
12 851,0
-
-
2023
16 223,0
-
-
Zmiana %
26,2%
-
-
MEC Piła ¹
2022
41 667,0
157,9
55 359,4
2023
49 225,0
153,8
115 232,4
Zmiana %
18,1%
-2,6%
108,2%
1 Wskaźnik emisyjności przeliczony jest do łącznej produkcji brutto energii elektrycznej oraz produkcji brutto ciepła.
10.2.2. Dotrzymywanie wymogów formalno-prawnych
ENEA Wytwarzanie
W Elektrowni Kozienice zrealizowano program dostosowania instalacji do konkluzji BAT , które obowiązują od 18 sierpnia 2021 r., dzięki czemu Elektrownia wypełnia zarówno standardy emisyjne, jak również graniczne wielkości emisji (GWE). Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Klimatu z dnia 24 września 2020 r. w sprawie standardów emisyjnych dla niektórych rodzajów instalacji, źródeł spalania paliw oraz urządzeń spalania lub współspalania odpadów (Dz.U. z 2020 r., poz. 1860) , w odniesieniu do instalacji bloków 1-10 oraz instalacji bloku 11 w zakresie emisji wszystkich zanieczyszczeń, obowiązują następujące warunki uznania standardów emisji za dotrzymane: (i) żadna z zatwierdzonych średnich miesięcznych wartości stężeń substancji nie przekracza 100% standardu emisyjnego, (ii) żadna z zatwierdzonych średnich dobowych wartości stężeń substancji nie przekracza 110% standardu emisyjnego, (iii) 95% wszystkich zatwierdzonych średnich jednogodzinnych wartości stężeń substancji w ciągu roku kalendarzowego nie przekracza 200% standardu emisyjnego.
W przypadku niedotrzymania nawet jednego z warunków określonych w punktach i), ii), iii) zachodzi ryzyko naliczenia kary za każde godzinowe przekroczenie liczone od początku roku. Wymagania kBAT zostały zaimplementowane do pozwoleń zintegrowanych trzech instalacji energetycznego spalania paliw funkcjonujących w spółce bloków 1-10, bloku 11 oraz kotłowni rozruchowej. Wymagania te znacząco zaostrzyły dopuszczalne poziomy emitowanych zanieczyszczeń. Oprócz dotychczas obowiązujących standardów średniomiesięcznych wprowadzono bardzo obniżone wartości średniorocznych granicznych wielkości emisji (GWE) dla dotychczas limitowanych emisji SO 2 , NO x , CO i pyłu, jak również dla nowo wprowadzonych limitowanych zanieczyszczeń HCl, HF, NH 3 i Hg. Granicznymi wielkościami emisji objęto również stężenia średniodobowe dla emitowanych SO 2 , NO x i pyłu. Według aktualnych przepisów wszystkie GWE średniodobowe i roczne muszą być dotrzymane bez możliwości uwzględniania niepewności pomiarowych. W 2023 r. nie stwierdzono przekroczenia standardów emisyjnych, granicznych wielkości emisji (GWE), jak również innych wymogów formalno-prawnych.
Elektrownia Kozienice realizuje cele nakreślone przez prawodawstwo krajowe i wspólnotowe ( dyrektywa IED, konkluzje BAT ). W Elektrowni funkcjonuje pięć instalacji odsiarczania spalin, które gwarantują wymaganą redukcję emisji SO 2 ze spalin wszystkich bloków. Wszystkie bloki Elektrowni Kozienice wyposażone w wysokosprawne elektrofiltry, zapewniające wysoką sprawność
119
[IMAGE]
odpylania. Bloki (z wyłączeniem bloku nr 3) także wyposażone w wysokosprawne instalacje do selektywnej katalitycznej redukcji NO x (SCR).
ENEA Ciepło
Z końcem roku 2022 wygasła derogacja ciepłownicza, która obowiązywała instalację - Ciepłownia Zachód. Instalacja Ciepłownia Zachód posiada obecnie nowe pozwolenie zintegrowane DOŚ-I.6223.1.11.2022 z dnia 9 stycznia 2023 r., które definiuje nowe warunki wprowadzania do środowiska zanieczyszczeń zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE (tzw. BAT).
ENEA Elektrownia Połaniec
Do dnia 31 grudnia 2023 r. ENEA Elektrownia Połaniec korzystała z derogacji wynikającej z dyrektywy IED derogacja naturalna 17 500 godzin, którą objęty był kocioł nr 1. Ogółem wykorzystano 17 040 godzin, w tym w 2023 r. wykorzystano łącznie 1 325 godzin.
10.3. Pozostałe informacje
10.3.1. Przewidywana sytuacja finansowa
GK ENEA w 2023 r. musiała sprostać zdarzeniom, które w znaczny sposób wpływały na działalność spółek w sektorze energetyki i generowane przez nie wyniki. Mimo wymagającego i zmiennego otoczenia rynkowego i regulacyjnego, Grupa wypracowała wyniki finansowe i operacyjne na oczekiwanym poziomie. Wyniki roku 2023 w dużej mierze uzależnione były od wprowadzonych rozwiązań legislacyjnych mających na celu ograniczenie skutków rosnących cen energii elektrycznej dla niektórych odbiorców, a także od wydarzeń o charakterze politycznym za naszą wschodnią granicą oraz uwarunkowań makroekonomicznych, przede wszystkim poziomu inflacji i stóp procentowych. Wyniki roku 2024 w dużej mierze zależeć będą od poziomu inflacji, kształtowania się kursów walut, dostępności i poziomu cen paliw produkcyjnych oraz kosztów ich transportu, a także ewentualnych zmian w zakresie obliga giełdowego (nowelizacja ustawy Prawo energetyczne). Otoczenie w jakim działa Grupa charakteryzuje się wysoką zmiennością i jest zależne od uwarunkowań makroekonomicznych, rynkowych oraz regulacyjnych, w związku z czym znaczące zmiany w tym zakresie mogą mieć istotny wpływ na sytuację finansową Grupy.
Grupa Kapitałowa LW Bogdanka w 2023 r. osiągnęła rekordowy zysk netto (który był prawie 4-krotnie wyższy niż zysk z 2022 r.) oraz wysoki poziom przychodów, które wyniosły ponad 3,9 mld zł. Tak dobre wyniki zostały osiągnięte pomimo wyzwań geologiczno-hydrologicznych w pierwszej połowie 2023 r. W IV kw. 2023 r. Grupa LW Bogdanka odbudowała swoje moce produkcyjne. Wstępny plan produkcyjny na 2024 r. zakłada uzyskanie ok. 9 mln t węgla handlowego. Wyzwaniem dla GK LW Bogdanka jest stopniowe ograniczenie popytu na węgiel, z uwagi na dekarbonizację Polityki Klimatycznej UE oraz powolną eliminację węgla z miksu energetycznego (co jest konsekwencją coraz większej generacji prądu z OZE). Wsparciem dla sprzedaży krajowej może być wznowienie eksportu węgla na Ukrainę (pod koniec 2023 r. Grupa LW Bogdanka zrealizowała tam pierwsze dostawy paliwa). Rok 2024 rysuje się jako kontynuacja wysokich cen czynników produkcji oraz presji ze strony wytwórców energii elektrycznej na ceny węgla. Dodatkowo, odnotowany znaczący wzrost cen dóbr konsumpcyjnych wzmocnił presję ze strony społecznej na podwyżkę wynagrodzeń. Zdarzenia te powodują, koszty produkcji węgla będą wyższe. Pomimo wyzwań stojących przed kopalnią, GK LW Bogdanka w dalszym ciągu zamierza skupiać się na efektywności i rentowności produkcji węgla, poszanowaniu środowiska oraz wdrażaniu innowacyjnych rozwiązań.
W Obszarze Wytwarzania w 2023 r. Grupa wytworzyła łącznie ponad 21 TWh energii elektrycznej, z czego udział odnawialnych źródeł energii wyniósł ponad 2 TWh. W kolejnych latach Grupa zamierza zwiększać udział OZE w tzw. miksie źródeł wytwórczych, celem dywersyfikacji struktury wytwarzania i obniżenia emisyjności, poprzez realizację inwestycji związanych m.in. z rozwojem farm fotowoltaicznych. Rozbudowa potencjału wytwarzania ze źródeł OZE to założenia naszej Strategii Rozwoju , które Grupa konsekwentnie realizuje poprzez inwestycje w nowe instalacje OZE, poprawę efektywności istniejących instalacji oraz rozwój aktywów wytwórczych w zakresie OZE poprzez akwizycje. Opierając się o założenia transformacji sektora elektroenergetycznego w Polsce, w 2023 r. GK ENEA kontynuowała działania w zakresie wydzielenia ze swoich struktur aktywów związanych z wytwarzaniem energii elektrycznej w konwencjonalnych jednostkach węglowych. Ze względu na brak finalnych decyzji dotyczących powstania NABE, Zarząd ENEA S.A. 3 stycznia 2024 r. podjął decyzję o zawieszeniu projektu, do czasu wznowienia prac przez Ministerstwo Aktywów Państwowych. Zmiany regulacyjne wprowadzone w latach 2022 i 2023 r. miały wpływ na wyniki 2023 r. i po części przełożą się na wyniki w kolejnych latach. Na wyniki spółek wytwórczych w 2023 r. istotnie wpłynęło otoczenie regulacyjne. Ustawa z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 r. , wprowadziła mechanizm ceny maksymalnej stosowanej w rozliczeniach z uprawnionymi odbiorcami. Nadwyżka przychodów ponad przychody skalkulowane według ceny wynikającej z Ustawy , stanowiła wartość odpisu należnego do przekazania na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny, a tym samym powodowała powstanie kosztów po stronie wytwórców. GK ENEA rozpoznała koszt z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny łącznie około 3,2 mld zł. Problemy eksploatacyjne LW Bogdanka w 2022 r. i związana z tym konieczność zakupu paliwa z innych kierunków, w tym z importu, przełożyły się na wzrost jednostkowych kosztów zużycia paliw w 2023 r. w spółkach wytwórczych. W roku 2024 dużym, pozytywnym czynnikiem wpływającym na wyniki spółek w Obszarze Wytwarzania będzie brak odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny. Rok 2024 rysuje się jako okres pod wpływem kolejnych zmian legislacyjnych. Zgodnie z decyzją Prezesa URE w czerwcu 2024 r. ma wejść w życie II etap zmian funkcjonowania Rynku Bilansującego, co szczególnie przełoży się na działalność wytwórców posiadających jednostki wytwórcze centralnie dysponowane
120
[IMAGE]
(m.in. urynkowienie kontraktacji Regulacyjnych Usług Systemowych). Dodatkowo, Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 28 sierpnia 2023 r. związane ze zmniejszeniem obowiązku umarzania zielonych certyfikatów z 12% w 2023 r. do 5% w 2024 r., wpłynęło na znaczący spadek notowań cen zielonych certyfikatów. W zakresie paliw zakłada się, stabilizację cen na rynku biomasy i węgla. Z uwagi na wysokie zapasy węgla na zwałach przy elektrowniach z powodu łagodnej zimy oraz spodziewany wzrost generacji OZE w kolejnych miesiącach, w szczególności fotowoltaiki, spodziewana jest redukcja produkcji ze źródeł konwencjonalnych wprowadzana przez PSE S.A. W powiązaniu z prognozami dotyczącymi czynników cenotwórczych oraz dalszym rozwojem OZE, spodziewany jest scenariusz podtrzymania uspokojenia nastrojów na rynku i możliwy spadek cen energii (jednakże istnieje ryzyko wzrostu cen energii w przypadku istotnego wzrostu cen uprawnień do emisji CO 2 ).
Stabilnym obszarem działalności Grupy jest obszar Dystrybucji, w którym w raportowanym okresie wynik EBITDA ukształtował się na wyższym poziomie niż w roku ubiegłym. Głównymi czynnikami, które wpłynęły na wzrost wyniku EBITDA, wyższe przychody ze sprzedaży usług dystrybucji odbiorcom końcowym na skutek zastosowania wyższych stawek w zatwierdzonej taryfie oraz wyższe przychody z opłat za przyłączenia do sieci w wyniku większej liczby przyłączonych obiektów. Taryfa dla usług dystrybucji energii elektrycznej na 2024 r. została zatwierdzona przez Prezesa URE 15 grudnia 2023 r. Taryfa została wprowadzona do stosowania z dniem 1 stycznia 2024 r. GK ENEA konsekwentnie realizuje inwestycje w celu zapewnienia bezpieczeństwa i stabilności realizowanych dostaw energii. W latach kolejnych w obszarze Dystrybucji planuje się dalszą kontynuację zadań inwestycyjnych. W związku z koniecznością przekształcenia sektora energetycznego i dynamicznym rozwojem OZE, przyszła działalność obszaru Dystrybucji będzie koncentrować się na realizacji zadań zdefiniowanych w tzw. Karcie Efektywnej Transformacji Sieci Dystrybucyjnych Polskiej Energetyki , którą podpisały wszystkie OSD z Urzędem Regulacji Energetyki. Przekształcenie sektora Dystrybucji, zaplanowane do roku 2030, będzie wymagać znacznych nakładów finansowych oraz stworzenia odpowiedniego otoczenia regulacyjnego. W najbliższych latach obszar Dystrybucji skupi swoje działania na przekonfigurowaniu sieci na bardziej wydajną, gwarantującą niezawodne, bezpieczne dostawy energii elektrycznej oraz dwukierunkową transmisję, a także na budowie elektroenergetycznej sieci inteligentnej, realizacji inwestycji przyłączeniowych, cyfryzacji i automatyzacji elementów sieciowych oraz instalacji inteligentnych liczników. W 2023 r. Grupa była zależna m.in. od Ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej, w 2023 r. oraz w 2024 r., w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej, która wprowadziła mechanizm łagodzący koszty dystrybucji energii elektrycznej poprzez zamrożenie wysokości stawek opłat dystrybucji energii elektrycznej w 2023 r. na poziomie z 2022 r. dla uprawnionych odbiorców. Ustawa przewidywała wypłatę rekompensaty dla operatorów, która stanowiła różnicę pomiędzy zatwierdzoną ceną dystrybucji na rok 2023 a ceną z 2022 r., do limitu zużycia energii. W związku z nowelizacją ustawy w grudniu 2023 r. zostało przedłużone obowiązywanie zamrożonych cen energii elektrycznej oraz stawek opłat dystrybucyjnych na okres do 30 czerwca 2024 r.
Obszar Obrotu odnotował wynik EBITDA na poziomie -29,9 mln (wzrost r/r o 46,1 mln zł). Wyższy wynik EBITDA wynika głównie z wykorzystania rezerw dotyczących umów rodzących obciążenia, rozpoznania przychodów z tytułu rekompensat i wyższej aktualizacji wyceny kontraktów CO 2 . Jednocześnie, odnotowano spadek marżowości na rynku detalicznym. Już pod koniec 2022 r. zjawiska, które były następstwem agresji Rosji na Ukrainę, a więc rekordowe ceny nośników energii i brak dostępności surowców energetycznych wkroczyły w fazę normalizacji. W 2023 r. obserwowaliśmy znaczące spadki cen energii elektrycznej i paliwa gazowego, które obecnie ustabilizowały się i nie dochodzi do gwałtownych ich zmian na rynku. Jednakże, rynek hurtowy energii charakteryzuje się dużą zmiennością i jest coraz trudniejszy do prognozowania. Nie można zatem wykluczyć, pojawią się nowe czynniki destabilizujące rynek. Dodatkowo, na wynik EBITDA w 2023 r. wpływ miała Ustawa z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku [ustawa o limitach cen] oraz Ustawa z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej [ustawa o limitach zużycia]. Rok 2024 będzie pod dalszą presją dynamicznych zmian cen uprawnień do emisji CO 2 , co może powodować zmiany cen na rynku hurtowym oraz w dużej mierze zależeć będzie od skutków zamrożenia cen energii wynikających z Ustawy z dnia 7 grudnia 2023 r. o zmianie ustaw w celu wsparcia odbiorców energii elektrycznej, paliw gazowych i ciepła, która dotyczy rozliczeń z Klientami indywidualnymi oraz biznesowymi w I półroczu 2024 r.
10.3.2. Wykorzystywane instrumenty finansowe
ENEA S.A. realizuje strategię zabezpieczenia ryzyka stopy procentowej, której głównym celem jest zabezpieczenie przepływów pieniężnych wynikających z zawartych umów o finansowanie. Przyjęta strategia zakłada ograniczenie zagrożenia wpływu na wynik finansowy zmian w przepływach pieniężnych wynikających z ryzyka zmian stóp procentowych na rynku w określonym horyzoncie czasu. Na dzień 31 grudnia 2023 r. łączna wartość ekspozycji ENEA S.A. dotycząca obligacji i kredytów zabezpieczona transakcjami IRS wyniosła 2 971 647 tys. zł. Ponadto, ENEA S.A. posiada kredyty zaciągnięte na stałej stopie procentowej o łącznej wartości 367 314 tys. zł. Na dzień 31 grudnia 2023 r. wskaźnik zabezpieczenia ekspozycji wynosi 60% zarówno dla GK ENEA jak i jednostkowo dla ENEA S.A.
W okresie sprawozdawczym zakończonym 31 grudnia 2023 r. ENEA S.A. nie zawierała transakcji zabezpieczających ryzyko walutowe FX Forward. Szczegółowe informacje dotyczące zabezpieczenia ryzyka walutowego w GK ENEA przedstawione zostały w pkt 38.4 Skonsolidowanego sprawozdania finansowego GK ENEA za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2023 r .
121
[IMAGE]
10.3.3. Zarządzanie zasobami finansowymi
GK ENEA zarządza zasobami finansowymi zarówno w ujęciu krótko- jaki i długoterminowym. Podejmowane działania prowadzone zarówno w obszarze organizacyjnym, jak również na płaszczyźnie decyzyjnej oraz kontrolnej. Nadrzędnym celem zarządzania zasobami finansowymi jest dążenie do zapewnienia płynności finansowej w sposób umożliwiający maksymalizację korzyści ekonomicznych. Podejmowane działania skupiają się przede wszystkim wokół:
kształtowania optymalnego poziomu i struktury majątku oraz odpowiedniego doboru źródeł jego finansowania, (uwzględniającego koszt ich pozyskania),
realizacji strategii inwestycyjnej dla posiadanych środków pieniężnych, uwzględniającej kierunki i formy inwestowania,
planowania przepływów pieniężnych oraz monitorowania koncentracji środków pieniężnych na rachunkach bankowych,
kontroli sytuacji finansowej, analizy wykonania planów rzeczowo-finansowych oraz planów przepływów pieniężnych,
wyboru i wdrażania działań mitygujących ryzyka związane z prowadzoną działalnością.
Bieżące gospodarowanie zasobami finansowymi odbywa się z wykorzystaniem mechanizmu Cash Pooling-u. Wykorzystywane usługi Cash Pooling-u rzeczywistego umożliwiają fizyczną konsolidację oraz bilansowanie sald na rachunkach uczestników. Powstające niedobory środków pieniężnych spółek z GK ENEA pokrywane z wykorzystaniem przyznawanych, dziennych limitów intraday. W przypadku braku wystarczającego salda środków pieniężnych na pokrycie niedoborów w ujęciu skonsolidowanym, GK ENEA posiada możliwość wykorzystania dostępnych źródeł finansowania zewnętrznego w postaci kredytów w rachunkach bieżących. Z poziomu centralnego, GK ENEA zarządza także nadwyżkami finansowymi dokonując ich alokacji. Prowadzone działania uzupełniane analizami ilościowymi ukierunkowanymi na sporządzanie analiz scenariuszowych oraz awaryjnego planu finansowania. W celu ujednolicenia procesu zarządzania płynnością i ryzykiem płynności finansowej spółki Grupy ENEA zostały objęte regulacją pn. Polityka zarządzania płynnością oraz ryzykiem płynności w Grupie ENEA . Działania prowadzone w ramach zarządzania zasobami finansowymi w ujęciu długoterminowym koncentrują się w głównej mierze na identyfikacji zapotrzebowania na środki pieniężne w długim okresie, pozyskiwaniu finansowania w ramach powstających potrzeb gotówkowych oraz dystrybuowaniu go zgodnie z powstającym zapotrzebowaniem w ramach Grupy. Pozyskiwanie finansowania w GK ENEA odbywa się z poziomu centralnego – tj. ENEA S.A. – w ramach tzw. centralnego mechanizmu pozyskiwania finansowania.
10.3.4. Podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych
Do przeprowadzenia czynności rewizji finansowej za lata 2022 i 2023, o których mowa w tabeli poniżej, Rada Nadzorcza Spółki wybrała PricewaterhouseCoopers Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Audyt sp. K. (dalej PwC). Aneks do umowy z ww. podmiotem z 19 marca 2021 r. został podpisany 22 marca 2023 r. Aneks został zawarty na okres 3 lat.
Podpisanie umowy z PwC stanowi kontynuację współpracy, która prowadzona jest od 26 stycznia 2018 r. w zakresie badania rocznych jednostkowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych ENEA S.A. i spółek zależnych, przeglądu śródrocznych jednostkowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych ENEA S.A. i spółek zależnych. Ponadto, w latach 2022 i 2023 PwC wykonywało na rzecz ENEA S.A. oraz spółek zależnych pozostałe usługi polegające na weryfikacji sprawozdania regulacyjnego zgodnie z art. 44 Prawa energetycznego , weryfikacji sprawozdania skonsolidowanego w formacie XBRL oraz weryfikacji sprawozdania o wynagrodzeniach, weryfikacji wskaźnika akcyzowego, weryfikacji WRA oraz WRA AMI, weryfikacji spełnienia warunków umów kredytowych.
Informacje nt. wynagrodzenia netto należnego podmiotom dokonującym czynności rewizji finansowej na rzecz ENEA S.A. w latach 2022-2023 zaprezentowane są w tabeli poniżej :
Dane w tys. zł, w tym:
2022
2023
Wynagrodzenie z tytułu badania rocznego jednostkowego i skonsolidowanego sprawozdania finansowego ENEA S.A.
229
338
Wynagrodzenie z tytułu badania rocznych sprawozdań finansowych spółek zależnych
1 397
1 501
Wynagrodzenie z tytułu przeglądu śródrocznego sprawozdania finansowego i śródrocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego ENEA S.A. oraz przeglądu śródrocznych sprawozdań finansowych spółek zależnych
262
446
Wynagrodzenie za pozostałe usługi
181
182
RAZEM
2 069
2 467
122
[IMAGE]
10.3.5. Polityka w obszarze działalności sponsoringowej i charytatywnej
Grupa Kapitałowa ENEA jako podmiot odpowiedzialny społecznie angażuje się w projekty sponsoringowe z obszaru sportu, kultury i społecznej odpowiedzialności biznesu zarówno w skali lokalnej i regionalnej, jak i ogólnopolskiej.
Podstawowymi dokumentami regulującymi zasady dotyczące sponsoringu w Grupie ENEA są:
Zasady prowadzenia działań sponsoringowych w Grupie ENEA,
Dobre praktyki w zakresie prowadzenia działalności sponsoringowej przez spółki z udziałem Skarbu Państwa.
Portfolio projektów sponsoringowych zakłada angażowanie się w dyscypliny szczególnie ważne dla kraju i jego mieszkańców, a także długofalowy i całościowy rozwój wybranej dyscypliny. Produkty sponsoringowe mają wyróżniać wizerunek ENEA na tle innych grup energetycznych. Grupa ENEA poprzez sponsoring realizuje cele, takie jak budowanie pozytywnego wizerunku, umacnianie relacji z marką, budowanie rozpoznawalności marki oraz wsparcie działań handlowych. Zaangażowanie sponsorskie i działania społecznie odpowiedzialne mają na celu dostarczenie narzędzi ułatwiających dotarcie do obecnych i potencjalnych Klientów oraz wizerunkowe wsparcie prowadzonych działań biznesowych. Grupa ENEA od lat jest uczestnikiem ważnych inicjatyw na rzecz realnej integracji zasad zrównoważonego rozwoju w codziennej działalności biznesowej. Działalność Grupy oparta jest na zasadach zrównoważonego rozwoju tzn. minimalizowaniu naszego oddziaływania na środowisko naturalne, przy jednoczesnym maksymalizowaniu korzyści płynących dla rozwoju społecznego i gospodarczego, zgodnie z którymi podejmowane odpowiedzialne decyzje względem efektywności ekonomicznej Klientów, pracowników, środowiska oraz szeroko rozumianej relacji z otoczeniem.
Grupa Kapitałowa ENEA, jako podmiot odpowiedzialny społecznie realizuje szereg projektów autorskich wspierających kampanie i akcje społeczne, a w sytuacji wyjątkowej w skali kraju i świata, za jaką uznajemy agresje Rosji na Ukrainę Grupa ENEA aktywnie włącza się w działania pomocowe. W ramach działań zaangażowanych społecznie Grupa ENEA realizuje akcje prośrodowiskowe, programy edukacyjne, programy stypendialne, kampanie społeczne, imprezy edukacyjne, sportowe, rekreacyjne lub kulturalne.
Dodatkowe informacje na temat działalności sponsoringowej i charytatywnej znajdują się w Oświadczeniu na temat informacji niefinansowych Grupy Kapitałowej ENEA za rok 2023 stanowiącego rozdział 12 niniejszego sprawozdania.
10.3.6. Postępowania sądowe i administracyjne
Na dzień przekazania niniejszego sprawozdania nie toczą się istotne postępowania dotyczące zobowiązań lub wierzytelności, których stroną byłaby ENEA S.A. lub jednostka zależna. Szczegółowy opis postępowań zamieszczony jest w nocie 43 w Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym Grupy Kapitałowej ENEA za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2023 r.
10.3.7. Postępowania sądowe związane z powództwami o stwierdzenie nieważności, ewentualnie uchylenie uchwał walnego zgromadzenia
W trakcie okresu sprawozdawczego Spółka nie byłą stroną postępowań o stwierdzenie nieważności lub uchylenie uchwał walnego zgromadzenia.
10.3.8. Spory zbiorowe
Na dzień publikacji niniejszego sprawozdania w GK ENEA nie toczą się spory zbiorowe.
10.3.9. Prognozy wyników finansowych
Zarząd ENEA S.A. nie publikował prognoz wyników finansowych na 2023 r.
10.3.10. Rating
Agencja ratingowa Fitch Ratings, w komunikacie z 18 kwietnia 2023 r. zmieniła perspektywę ratingu dla ENEA S.A. na stabilną z negatywnej oraz potwierdziła długoterminowe ratingi Spółki w walucie krajowej i zagranicznej na poziomie „BBB” o czym Spółka poinformowała w raporcie bieżącym nr 19/2023.
Agencja ratingowa Fitch Ratings, w komunikacie z 15 kwietnia 2024 r. potwierdziła utrzymanie stabilnej perspektywy ratingu dla ENEA S.A., a także potwierdziła długoterminowe ratingi Spółki w walucie krajowej i zagranicznej na poziomie „BBB”. Pełna treść komunikatu agencji w języku angielskim dostępna jest na stronie internetowej: https://www.fitchratings.com/research/corporate- finance/fitch-affirms-poland-enea-at-bbb-outlook-stable-15-04-2024.
10.3.11. Wypowiedzenie/odstąpienie przez ENEA S.A. od umów dotyczących zakupu praw majątkowych
28 października 2016 r. ENEA S.A. złożyła oświadczenia o wypowiedzeniu lub odstąpieniu od długoterminowych umów na zakup praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia energii z odnawialnych źródeł (tzw. zielonych certyfikatów). Umowy te uległy rozwiązaniu. Przyczyną wypowiedzenia/odstąpienia od poszczególnych umów przez Spółkę było wyczerpanie możliwości przywrócenia równowagi kontraktowej i ekwiwalentności świadczeń stron wywołanych zmianami prawa. Skutkiem finansowym wynikającym z rozwiązania umów będzie uniknięcie przez Spółkę straty stanowiącej różnicę między cenami umownymi a ceną rynkową zielonych certyfikatów.
123
[IMAGE]
Umowy w wyniku wypowiedzeń złożonych przez ENEA S.A. uległy rozwiązaniu, zgodnie z oceną ENEA S.A., zasadniczo z końcem listopada 2016 r. Umowna data rozwiązania poszczególnych umów wynikała z postanowień kontraktowych. Przyczyną wypowiedzenia/odstąpienia od poszczególnych umów przez Spółkę był brak przystąpienia do renegocjacji w drodze klauzul adaptacyjnych poszczególnych umów, które uzasadniały dostosowanie umów celem przywrócenia równowagi kontraktowej oraz ekwiwalentności świadczeń stron, powstałych na skutek zmian w prawie.
ENEA S.A. jest stroną postępowań sądowych dotyczących umów na zakup praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia energii z odnawialnych źródeł. Szczegółowe informacje nt. postępowań znajdują się w nocie 43.6 w Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym Grupy Kapitałowej ENEA za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2023 r.
10.3.12. Analizy przesyłania i odbioru paliwa gazowego z sieci przesyłowej w lokalizacji Elektrowni Kozienice
11 lutego 2020 r. ENEA Wytwarzanie i GAZ-SYSTEM podpisały porozumienie na zaprojektowanie przyłączenia Elektrowni Kozienice do sieci przesyłowej GAZ-SYSTEM wraz z pozyskaniem wszelkich niezbędnych pozwoleń administracyjnych. Podpisane porozumienie umożliwi zaprojektowanie przyłącza gazowego na potrzeby Elektrowni Kozienice. Realizowana przez GAZ-SYSTEM rozbudowa systemu przesyłowego ma na celu dostarczenie zwiększonych ilości gazu ziemnego na terenie całej Polski. Dzięki temu wzrosną możliwości przyłączenia do sieci zarówno zakładów przemysłowych, jak i odbiorców indywidualnych. Obecnie GAZ- SYSTEM jest w toku opracowania dokumentacji projektowej przyłącza gazu i uzyskiwania niezbędnych pozwoleń i decyzji administracyjnych dla przyłącza gazu.
W ENEA Wytwarzanie zostały zakończone prace koncepcyjne dotyczące wyboru rozwiązań technologicznych oraz analizy ekonomiczne dla Odtworzenia mocy wytwórczych bloków węglowych klasy 200 MW ENEA Wytwarzanie w oparciu o technologię spalania paliwa gazowego . Uzyskano zgody korporacyjne na uruchomienie I etapu w formule brownfield, w skład którego wchodzą prace przedinwestycyjne, tj.: przygotowanie SWZ (specyfikacji warunków zamówienia), w tym wzoru umowy oraz wykonanie aktualizacji modelu finansowego przedsięwzięcia (wraz z audytem modelu finansowego).
16 marca 2022 r. ENEA S.A. zawiązała spółkę celową pod nazwą ENEA ELKOGAZ z siedzibą w Warszawie, w której objęła 100% udziałów. Nowo powołana spółka zajmuje się odtworzeniem mocy wytwórczych bloków klasy 200 MW w oparciu o technologię spalania paliwa gazowego. To jedna ze strategicznych inwestycji Grupy w procesie racjonalnej transformacji koncernu energetycznego. Bloki gazowe mają być niskoemisyjnym źródłem energii wzmacniającym bezpieczeństwo energetyczne i wspierającym w fazie przejściowej wytwarzanie energii z OZE.
1 maja 2022 r. przeniesiono do ENEA ELKOGAZ całokształt funkcji i zadań z zakresu projektu Odtworzenie mocy wytwórczych bloków węglowych klasy 200 MW ENEA Wytwarzanie w oparciu o technologię spalania paliwa gazowego realizowanych dotychczas przez ENEA Wytwarzanie. Potwierdzeniem powyższego było zawarcie 24 maja 2022 r. pomiędzy ENEA Wytwarzanie i ENEA ELKOGAZ umowy sprzedaży aktywów projektu wytworzonych do 30 kwietnia 2022 r.
18 lipca 2022 r. uruchomiono na platformie Urzędu Zamówień Publicznych „e-zamówienia” postępowanie przetargowe w formule brownfield celem wyboru Generalnego Wykonawcy Inwestycji. Kolejno przeprowadzono proces prekwalifikacji i zaproszono wykonawców do udziału w dialogu konkurencyjnym. Dnia 30 września 2022 r. odbyło się spotkanie otwierające Dialog Konkurencyjny projektu pn. Odtworzenie mocy wytwórczych bloków węglowych klasy 200 MW w Elektrowni Kozienice w oparciu o technologię spalania paliwa gazowego . Dialog konkurencyjny został przeprowadzony w trzech etapach, w podziale na części ogólne oraz branżowe. Dialog konkurencyjny zakończono 10 lipca 2023 r. W dniu 11 lipca 2023 r. opublikowano specyfikację warunków zamówienia.
17 października 2023 r. ENEA ELKOGAZ unieważniła przedmiotowe postępowanie przetargowe w formule brownfield na wybór generalnego wykonawcy inwestycji z uwagi na brak ofert. W IV kw. 2023 r. przeprowadzono analizy i pracy koncepcyjne w oparciu o które wypracowano nową formułę dalszej realizacji projektu gazowego jako projekt w formule greenfield w modelu EPC. W I kw. 2024 r. ENEA ELKOGAZ uzyskała zgody korporacyjne na dalszą realizacje projektu w zmienionej formule. Aktualnie trwa przygotowanie dokumentacji przetargowej celem wyboru generalnego wykonawcy inwestycji. Uruchomiono konsultacje rynkowe na potrzeby zebrania aktualnej wiedzy dla potrzeb opracowania dokumentacji przetargowej.
10.3.13. Udział w ElectroMobility Poland S.A.
PGE Polska Grupa Energetyczna S.A., Energa S.A., ENEA S.A. oraz Tauron Polska Energia S.A.19 października 2016 r. powołały spółkę ElectroMobility Poland S.A. Działalność spółki ma przyczynić się do realizacji programu dążącego do budowy polskiego pojazdu elektrycznego oraz wprowadzenia go do sprzedaży masowej, a także powstania systemu elektromobilności w Polsce.
28 grudnia 2022 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie ElectroMobility Poland S.A. podjęło uchwałę o obniżeniu kapitału zakładowego o 17 557 328,00 zł, poprzez zmniejszenie wartości nominalnej wszystkich jej akcji z dotychczasowej kwoty 5 230,05 każda akcja do nowej wartości nominalnej 4 926,29 każda akcja. Celem obniżenia kapitału zakładowego jest zmniejszenie wartości nominalnej akcji spółki, co ułatwi pozyskanie kapitału w drodze emisji nowych akcji. Zgromadzenie podjęło także uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego o kwotę 249 999 364,92 do kwoty 534 738 926,92 zł, za łączną cenę emisyjną 250 000 000,00 zł, która została wniesiona wyłącznie wkładem pieniężnym. Emisja nowych akcji została przeprowadzona w drodze subskrypcji prywatnej. Wszystkie nowe akcje akcjami zwykłymi, imiennymi. Nadwyżka łącznej ceny emisyjnej nad wartością nominalną została przelana na kapitał zapasowy. Nowe akcje zostały objęte i opłacone przez Skarb Państwa. 16 stycznia
124
[IMAGE]
2023 r. Sąd Rejestrowy zarejestrował podwyższenie kapitału zakładowego. Obecnie ENEA S.A. posiada 2,30% akcji w kapitale zakładowym.
Inwestycja Skarbu Państwa w spółkę jest gwarantem rozwoju projektu polskiego samochodu elektrycznego oraz pozwoli, w pierwszej kolejności, na realizację działań przygotowawczych niezbędnych do przygotowania i uruchomienia produkcji samochodów elektrycznych.
10.3.14. Działalność ENEA Innowacje
ENEA Innowacje jest spółką dedykowaną do rozwijania obszaru B+R+I w GK ENEA. Realizowane jest to poprzez inwestycje w posiadające nowatorskie rozwiązania podmioty (start-upy), jak również wsparcie podmiotów pracujących nad perspektywicznymi rozwiązaniami we wczesnej fazie rozwoju. Działania ENEA Innowacje skupiają się na poszukiwaniu i wdrażaniu rozwiązań przyczyniających się do rozwoju idei zeromisyjnej transformacji rynku energii. Rozwiązania te mają być odpowiedzą na zachodzące zmiany technologiczne, jak również zmiany filozofii w zakresie funkcjonowania rynku energii transformację, która w najbliższej dekadzie kształtowała będzie decyzje i wybory klientów.
Innowacje wdrażane w GK ENEA mogą stanowić istotny wkład dla szeroko rozumianej transformacji energetycznej. W ścisłym kręgu zainteresowań ENEA Innowacje poszukiwanie i implementacja rozwiązań technologicznych, a także nowych modeli biznesowych w zakresie m.in. gospodarki o obiegu zamkniętym, magazynowania energii i nowych technologii OZE, wykorzystania wodoru i innych nośników energii, elektromobilności, Smart Cities, Internetu Rzeczy i sztucznej inteligencji oraz automatyzacji procesów operacyjnych i produkcyjnych. Od 2022 r. spółka, działając z ramienia GK ENEA, rozpoczęła prace zmierzające do wdrożenia technologii SMR (małych modułowych reaktorów jądrowych), zdecentralizowanych źródeł wytwórczych energii elektrycznej i ciepła.
Spółka w 2023 r.:
zidentyfikowała i prowadziła analizy innowacyjnych projektów na wczesnym etapie rozwoju oraz start-upów, tworzących synergie z łańcuchem wartości Grupy Kapitałowej ENEA lub mogące stać się w przyszłości nowymi liniami biznesowymi Grupy Kapitałowej ENEA,
przeprowadziła prace zmierzające do zawarcia pierwszych inwestycji kapitałowych typu Venture Capital oraz budowy portfela inwestycyjnego,
na bieżąco prowadziła intensywne analizy i identyfikację m.in. otoczenia rynkowego, technologicznego, sektora energetycznego i jego konkurencyjności, wspierając decyzje zarządcze w kwestii przyszłych inwestycji w innowacje spółki,
zidentyfikowała inicjatywy i pomysły innowacyjne z zakresu produkcji i wykorzystania paliw alternatywnych, magazynowania energii, wdrażania idei gospodarki obiegu zamkniętego oraz przeprowadziła względem nich pogłębione analizy oraz oceny biorąc pod uwagę potencjał rozwoju i konkurencyjności w GK ENEA,
prowadziła prace przygotowawcze zmierzające do przeprowadzenia pilotaży dla technologii z obszaru fotowoltaiki, wykorzystania popiołów z elektrowni węglowych do produkcji kruszyw i materiałów dla przemysłu cementowego oraz wdrażania zaawansowanych rozwiązań IT potrzeby systemów OZE dla prosumentów oraz klastrów energii.
10.3.15. Budowa farmy fotowoltaicznej na terenie LW Bogdanka
Projekt farmy fotowoltaicznej na terenach należących do LW Bogdanka pozwoli na właściwe zagospodarowanie kopalnianych gruntów oraz może przyczynić się do znacznej redukcji kosztów energii elektrycznej wykorzystywanej do zasilania infrastruktury technicznej LW Bogdanka z poszanowaniem środowiska oraz przy wykorzystaniu technologii odnawialnych.
W 2020 r. wykonano opracowanie Studium wykonalności budowy farm fotowoltaicznych na terenach LW Bogdanka . Na bazie tego dokumentu w 2021 r. rozpoczęto nową procedurę wyłonienia wykonawcy projektu farmy fotowoltaicznej dla potrzeb pola Bogdanka i został wyłoniony wykonawca, z którym została zawarta umowa. W 2022 r. trwały prace projektowe, uzyskano wymagane pozwolenia i decyzję, następnie ogłoszono postępowanie przetargowe na budowę farmy fotowoltaicznej. W grudniu 2022 r. w wyniku postępowania przetargowego został wyłoniony wykonawca. W I półroczu 2023 r. przekazano plac budowy i wykonano montaż konstrukcji wsporczych pod panele fotowoltaiczne. Z dniem 30 lipca zostały zakończone prace związane z budową farmy fotowoltaicznej. Farma fotowoltaiczna została uruchomiona w dniu 2 listopada. Na działce o powierzchni 5,66 ha zainstalowano 5 552 wysokowydajnych, dwustronnych paneli fotowoltaicznych. Nowa farma posiada moc 3 MW.
10.3.16. Realizacja projektu budowy Elektrowni Ostrołęka C
Szczegółowe informacje nt. realizacji projektu budowy Elektrowni Ostrołęka C zostały opisane w nocie 18 w Skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy Kapitałowej ENEA za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2023 r.
10.3.17. Narodowa Agencja Bezpieczeństwa Energetycznego
1 marca 2022 r. Rada Ministrów przyjęła dokument pn. Transformacja sektora elektroenergetycznego w Polsce. Wydzielenie aktywów węglowych ze spółek z udziałem Skarbu Państwa ( Program transformacji ). Dokument powstał w celu dostosowania grup energetycznych do wyzwań transformacji spójnie z kierunkami wskazanymi w Polityce Energetycznej Polski do 2040 r. (PEP2040). Program transformacji przedstawia koncepcję wydzielenia z grup kapitałowych poszczególnych spółek energetycznych aktywów
125
[IMAGE]
związanych z wytwarzaniem energii elektrycznej w konwencjonalnych jednostkach węglowych („aktywa węglowe”). Założenia Programu transformacji przewidują m.in. integrację aktywów węglowych w ramach jednego podmiotu, tj. PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. („PGE GiEK”) spółki zależnej PGE S.A., która będzie docelowo działała pod firmą Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego („NABE”). Rolą NABE będzie zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego poprzez stabilne dostawy energii wytwarzanej z węgla. Wydzielenie aktywów węglowych pozwoli grupom energetycznym skupić się na przyspieszeniu inwestycji w nisko- i zeroemisyjne źródła energii oraz infrastrukturę przesyłową.
Grupa ENEA w II kw. 2023 r. kontynuowała realizację zadań związanych z wydzieleniem aktywów węglowych na rzecz Skarbu Państwa zgodnie ze zaktualizowanym harmonogramem utworzenia NABE.
Grupa realizowała prace związane z wewnętrznymi zmianami własnościowymi oraz reorganizacyjnymi. Jednym z takich działań był podział spółki ENEA Trading (na podstawie art. 529 § 1 pkt 4) Kodeksu Spółek Handlowych), wskutek czego, zgodnie z Planem Podziału spółki ENEA Trading z 29 lipca 2022 r. nastąpił podział przez wydzielenie i przeniesienie części majątku (aktywów i pasywów) spółki ENEA Trading, w postaci Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa, na spółkę ENEA Power&Gas Trading. Podział nastąpił 3 kwietnia 2023 r.
W celu zapewnienia kontynuacji działalności spółek wydzielanych po włączeniu ich w struktury NABE, prowadzono negocjacje z instytucjami finansowymi w tym obszarze. W II kw. 2023 r. zakończono wyceny spółek wytwórczych wydzielanych do NABE.
W dniu 14 lipca 2023 r. Spółka otrzymała od Skarbu Państwa propozycję niewiążących dokumentów podsumowujących warunki transakcji nabycia przez Skarb Państwa, posiadanych przez ENEA udziałów ENEA Wytwarzanie oraz akcji ENEA Elektrownia Połaniec wraz z ich podmiotami zależnymi. Dalsze działania obejmowały negocjacje z Kupującym, celem uzgodnienia i podpisania dokumentów pomiędzy Skarbem Państwa a Spółką.
W dniu 10 sierpnia 2023 r. Zarząd ENEA S.A. oraz Skarb Państwa, reprezentowany przez Ministra Aktywów Państwowych, podpisali dokumenty podsumowujące warunki transakcji nabycia przez Skarb Państwa wszystkich posiadanych przez ENEA S.A. udziałów ENEA Wytwarzanie oraz akcji ENEA Elektrownia Połaniec wraz z ich podmiotami zależnymi, celem utworzenia NABE. Uchwała dotycząca wyrażenia zgody na podpisanie powyższych dokumentów została podjęta przez Zarząd ENEA S.A. tego samego dnia rano.
17 sierpnia 2023 r. Sejm uchwalił ustawę o gwarancjach finansowych dla zobowiązań NABE, do której Senat wniósł poprawki, które z uwagi na kalendarz prac parlamentu nie zostały rozpatrzone przez Sejm poprzedniej kadencji. Na dzisiaj nie znane plany nowej administracji rządowej, co do ewentualnej kontynuacji koncepcji wydzielenia aktywów węglowych. Prace z tym związane zostały w GK ENEA zawieszone i mogą zostać wznowione po skrystalizowaniu się nowej, bądź zmodyfikowanej koncepcji rządowej.
10.3.18. Publikacja Strategii rozwoju GK LW Bogdanka na lata 2023-2030 z perspektywą do 2040 roku
17 maja 2023 r. LW Bogdanka S.A. opublikowała Strategię rozwoju GK LW Bogdanka na lata 2023-2030 z perspektywą do 2040 roku . Dokument wytycza kluczowe kierunki rozwoju i transformacji dla Bogdanki. Spółka zakłada stworzenie innowacyjnego koncernu multisurowcowego napędzającego zieloną transformację oraz zabezpieczającego rozwój gospodarczy Lubelszczyzny.
Nowa strategia opiera się na 5 filarach. Pierwszy z nich to silny węglowy fundament, w ramach którego Bogdanka pozostaje liderem efektywności w wydobyciu węgla do końca istnienia kopalni. Cztery pozostałe to: Koncern Multisurowcowy, Gwarant Zrównoważonej Energii, Zielona Transformacja oraz Przyszłość Lubelszczyzny.
126
[IMAGE]
11. Oświadczenie o stosowaniu ładu korporacyjnego
11.1. Określenie stosowanego zbioru zasad
Kreowanie wartości dla akcjonariuszy, również poprzez transparentność Spółki, jest jednym z priorytetów GK ENEA. Mając to na uwadze, Zarząd ENEA S.A. oświadcza, że w 2022 r. Spółka stosowała Zasady Ładu Korporacyjnego (ang. corporate governance), stanowiące załącznik do Uchwały Nr 13/1834/2021 Rady Nadzorczej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.z 29 marca 2021 r. , pn. Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW 2021 ( DPSN 2021 ), które zostały opublikowane w serwisie prowadzonym przez GPW pod adresem internetowym https://www.gpw.pl/dobre-praktyki2021.
W związku z faktem, Prezes Rady Ministrów nie określił dobrych praktyk w zakresie ładu korporacyjnego, o których mowa w art. 7 ust. 3 ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym , w zakresie dobrych praktyk w 2023 r. Spółka nie stosowała innych praktyk - poza tymi wskazanymi w DPSN.
Wobec obowiązku Zarządu Spółki do przedłożenia Radzie Nadzorczej sprawozdania ze stosowania dobrych praktyk określonych przez Prezesa Rady Ministrów wynikającego z § 11 ust. 4 pkt 2) Statutu Spółki oraz mając na względzie fakt stosowania przez ENEA S.A. postanowień DPSN, Spółka nie stosowała w roku 2023 innych dobrych praktyk niż Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW 2021 obowiązujące od 1 lipca 2021 r.
11.2. Zasady i rekomendacje ładu korporacyjnego, od których odstąpiono
Intencją Zarządu ENEA S.A. jest stosowanie wszystkich Zasad Ładu Korporacyjnego . Z uwagi jednak na fakt, że część zasad może stwarzać konieczność poniesienia przez Spółkę nadmiernych obciążeń, które mogłyby przewyższać ewentualne korzyści wynikające z potrzeb rynku, Spółka zgodnie z poniższymi wyjaśnieniami nie stosuje zasad 1.4.2., 2.1., 2.2., 4.1., 4.3., 4.8., 4.9.1. DPSN 2021.
Polityka informacyjna i komunikacja z inwestorami
Zasada 1.4.2. W celu zapewnienia należytej komunikacji z interesariuszami, w zakresie przyjętej strategii biznesowej spółka zamieszcza na swojej stronie internetowej informacje na temat założeń posiadanej strategii, mierzalnych celów, w tym zwłaszcza celów długoterminowych, planowanych działań oraz postępów w jej realizacji, określonych za pomocą mierników, finansowych i niefinansowych. Informacje na temat strategii w obszarze ESG powinny m.in.:
- przedstawiać wartość wskaźnika równości wynagrodzeń wypłacanych jej pracownikom, obliczanego jako procentowa różnica pomiędzy średnim miesięcznym wynagrodzeniem (z uwzględnieniem premii, nagród i innych dodatków) kobiet i mężczyzn za ostatni rok, oraz przedstawiać informacje o działaniach podjętych w celu likwidacji ewentualnych nierówności w tym zakresie, wraz z prezentacją ryzyk z tym związanych oraz horyzontem czasowym, w którym planowane jest doprowadzenie do równości.
Komentarz Spółki: Intencją Spółki jest dążenie do zapewnienia równouprawnienia pracownikom w każdym aspekcie zatrudnienia, w tym również w zakresie wynagradzania kobiet i mężczyzn. Poza danymi zamieszczonymi w niniejszym sprawozdaniu w ramach Oświadczenia na temat informacji niefinansowych aktualnie Spółka nie prezentuje w sposób odrębny dodatkowych informacji dotyczących wskaźnika równości wynagrodzeń kobiet i mężczyzn. Struktura zatrudnienia w spółkach z Grupy Kapitałowej ENEA wskazuje na widoczną przewagę zatrudnionych mężczyzn w stosunku do kobiet, natomiast informacje w zakresie zatrudnienia i wynagradzania pracowników prezentowane w raportach okresowych Spółki publikowanych z poszanowaniem przepisów prawa powszechnie obowiązującego. Dodatkowo, dane te poszerzone o podział stanowisk ze względu na płeć, czy wiek zamieszczone w niniejszym sprawozdaniu w ramach Oświadczenia na temat informacji niefinansowych , a ponadto uzupełniające dane odnośnie rodzaju umowy o pracę, odejść z firmy i osób nowozatrudnionych publikowane online każdego roku w Raportach ESG Grupy Kapitałowej ENEA . Jednocześnie, Spółka będzie starała się, aby tam gdzie będzie to uzasadnione, prezentować dodatkowe dane zgodnie z wytycznymi przedmiotowej zasady.
Zarząd i Rada Nadzorcza
Zasada 2.1. Spółka powinna posiadać politykę różnorodności wobec Zarządu oraz Rady Nadzorczej, przyjętą odpowiednio przez Radę Nadzorczą lub Walne Zgromadzenie. Polityka różnorodności określa cele i kryteria różnorodności m.in. w takich obszarach jak płeć, kierunek wykształcenia, specjalistyczna wiedza, wiek oraz doświadczenie zawodowe, a także wskazuje termin i sposób monitorowania realizacji tych celów. W zakresie zróżnicowania pod względem płci warunkiem zapewnienia różnorodności organów spółki jest udział mniejszości w danym organie na poziomie nie niższym niż 30%.
Komentarz Spółki: Spółka nie posiada na chwilę obecną Polityki różnorodności przyjętej przez Radę Nadzorczą lub Walne Zgromadzenie. Natomiast w Spółce stosowane zasady różnorodności. Aktualnie w skład Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki wchodzą zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Aktualny udział kobiet i mężczyzn w organach Spółki nie zapewnia zróżnicowania pod kątem płci na poziomie nie niższym niż 30%. Należy podkreślić, że wybór Członków organów Spółki dokonywany jest zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami oraz Statutem Spółki , w oparciu o otrzymane dokumenty aplikacyjne. Dobór osób wchodzących w skład Zarządu oraz Rady Nadzorczej Spółki, m.in. przy uwzględnieniu kryteriów płci, kierunku wykształcenia, wieku i doświadczenia zawodowego, jest dokonywany przez organy Spółki uprawnione do powoływania tych osób.
127
[IMAGE]
Zasada 2.2. Osoby podejmujące decyzje w sprawie wyboru Członków Zarządu lub Rady Nadzorczej spółki powinny zapewnić wszechstronność tych organów poprzez wybór do ich składu osób zapewniających różnorodność, umożliwiając m.in. osiągnięcie docelowego wskaźnika minimalnego udziału mniejszości określonego na poziomie nie niższym niż 30%, zgodnie z celami określonymi w przyjętej polityce różnorodności, o której mowa w zasadzie 2.1.
Komentarz Spółki: W Spółce stosowane zasady różnorodności. Należy podkreślić, że wybór Członków Organów Spółki dokonywany jest zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami oraz Statutem Spółki , w oparciu o otrzymane dokumenty aplikacyjne. Dobór osób wchodzących w skład Zarządu oraz Rady Nadzorczej Spółki, m.in. przy uwzględnieniu kryteriów płci, kierunku wykształcenia, wieku i doświadczenia zawodowego, jest dokonywany przez organy Spółki uprawnione do powoływania tych osób.
Walne Zgromadzenie i relacje z akcjonariuszami
Zasada 4.1. Spółka powinna umożliwić akcjonariuszom udział w Walnym Zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej (e-walne), jeżeli jest to uzasadnione z uwagi na zgłaszane spółce oczekiwania akcjonariuszy, o ile jest w stanie zapewnić infrastrukturę techniczną niezbędną dla przeprowadzenia takiego Walnego Zgromadzenia.
Komentarz Spółki: Spółka nie przeprowadza Walnych Zgromadzeń przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej (e-walne). Spółce nie zostały zgłoszone uzasadnione oczekiwania akcjonariuszy w tym zakresie. W ocenie Spółki istnieją ryzyka natury technicznej i prawnej związane z przeprowadzaniem zgromadzenia przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej.
Zasada 4.3. Spółka zapewnia powszechnie dostępną transmisję obrad Walnego Zgromadzenia w czasie rzeczywistym.
Komentarz Spółki: Spółka wyjaśnia, że nie zapewnia powszechnie dostępnej transmisji obrad Walnych Zgromadzeń w czasie rzeczywistym, jednakże z przebiegu obrad Walnych Zgromadzeń sporządzany jest zapis obrazu i dźwięku, który następnie zostaje udostępniony przez Spółkę za pośrednictwem korporacyjnej strony internetowej.
Zasada 4.8. Projekty uchwał Walnego Zgromadzenia do spraw wprowadzonych do porządku obrad Walnego Zgromadzenia powinny zostać zgłoszone przez akcjonariuszy najpóźniej na 3 dni przed Walnym Zgromadzeniem.
Komentarz Spółki: W zakresie realizacji przez akcjonariuszy ich uprawnień korporacyjnych Spółka przestrzega przede wszystkim zasad wynikających z przepisów prawa powszechnie obowiązującego, które stanowią, że akcjonariusz lub akcjonariusze reprezentujący co najmniej jedną dwudziestą kapitału zakładowego mogą przed terminem Walnego Zgromadzenia zgłaszać Spółce projekty uchwał dotyczące spraw wprowadzonych do porządku obrad Walnego Zgromadzenia lub spraw, które mają zostać wprowadzone do porządku obrad, a ponadto każdy z akcjonariuszy może podczas Walnego Zgromadzenia zgłaszać projekty uchwał dotyczące spraw wprowadzonych do porządku obrad. Spółka nie ma wpływu na działania akcjonariuszy, tym niemniej Spółka zachęca akcjonariuszy do zgłaszania projektów uchwał z odpowiednim wyprzedzeniem z poszanowaniem niniejszej zasady.
Zasada 4.9.1. Kandydatury na Członków Rady powinny zostać zgłoszone w terminie umożliwiającym podjęcie przez akcjonariuszy obecnych na Walnym Zgromadzeniu decyzji z należytym rozeznaniem, lecz nie później niż na 3 dni przed Walnym Zgromadzeniem; kandydatury, wraz z kompletem materiałów ich dotyczących, powinny zostać niezwłocznie opublikowane na stronie internetowej spółki.
Komentarz Spółki: W zakresie realizacji przez akcjonariuszy ich uprawnień korporacyjnych Spółka przestrzega przede wszystkim zasad wynikających z przepisów prawa powszechnie obowiązującego, które stanowią, że akcjonariusz lub akcjonariusze reprezentujący co najmniej jedną dwudziestą kapitału zakładowego mogą przed terminem Walnego Zgromadzenia zgłaszać Spółce projekty uchwał dotyczące spraw wprowadzonych do porządku obrad Walnego Zgromadzenia lub spraw, które mają zostać wprowadzone do porządku obrad, a ponadto każdy z akcjonariuszy może podczas Walnego Zgromadzenia zgłaszać Spółce projekty uchwał dotyczące spraw wprowadzonych do porządku obrad. Spółka nie ma wpływu na działania akcjonariuszy, tym niemniej Spółka zachęca akcjonariuszy do zgłaszania kandydatur z odpowiednim wyprzedzeniem z poszanowaniem niniejszej zasady.
11.3. Opis głównych cech stosowanych w przedsiębiorstwie emitenta systemów kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem w odniesieniu do procesu sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych
Zasady i procedura sporządzania sprawozdań finansowych uregulowane w szczególności przez Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzone przez Unię Europejskiej, Ustawę o rachunkowości oraz wewnętrzne procedury funkcjonujące w ENEA S.A.
Ustanowienie systemów kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem w odniesieniu do procesu sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych ma na celu w szczególności zapewnienie kompletności i poprawności informacji finansowych zawartych w sprawozdaniach finansowych i raportach okresowych.
Zarząd ENEA S.A. jest odpowiedzialny za system kontroli wewnętrznej w GK ENEA i jego skuteczność w procesie sporządzania sprawozdań finansowych i raportów okresowych. Zadaniem efektywnego systemu kontroli wewnętrznej w sprawozdawczości finansowej jest zapewnienie kompletności i poprawności informacji finansowych zawartych w sprawozdaniach finansowych i raportach okresowych.
128
[IMAGE]
Sprawozdania finansowe i raporty okresowe oraz stosowana przez ENEA S.A. miesięczna sprawozdawczość zarządcza i operacyjna opierają się na danych pochodzących z systemu finansowo-księgowego Spółki. Po wykonaniu wszystkich, z góry określonych procesów zamknięcia ksiąg na koniec każdego miesiąca sporządzane szczegółowe finansowo-operacyjne raporty zarządcze. Raporty te sporządzane przez Departament Controllingu GK przy współudziale kierownictwa średniego i wyższego szczebla poszczególnych komórek organizacyjnych. W odniesieniu do zakończonych okresów sprawozdawczych, szczegółowej analizie podlegają nie tylko wyniki finansowe Spółki, ale również poszczególne obszary biznesowe. Spółka corocznie dokonuje weryfikacji przeglądów strategii i planów ekonomiczno-finansowych. Osobami szczególnie zaangażowanymi w proces szczegółowego planowania i budżetowania, obejmujący wszystkie obszary funkcjonowania GK ENEA jest kierownictwo średniego i wyższego szczebla. Zarząd Spółki przyjmuje Plan rzeczowo-finansowy przygotowany przez Departament Controllingu GK, natomiast Rada Nadzorcza zatwierdza ten plan. Zarząd Spółki nadzoruje w trakcie roku realizację celów określonych w przyjętym Planie rzeczowo-finansowym . Kokpit menedżerski wypracowany przez Departament Controllingu GK we współpracy z innymi departamentami stanowi cenne źródło informacji dla Rady Nadzorczej na temat aktualnej sytuacji finansowej, otoczenia oraz poziomu realizacji celów w krytycznych obszarach.
Spółka stosuje spójne zasady księgowe prezentując dane finansowe w sprawozdaniach finansowych, raportach okresowych i innych raportach przekazywanych akcjonariuszom.
GK ENEA regularnie ocenia jakość systemów kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem w odniesieniu do procesu sporządzania sprawozdań finansowych. Na podstawie przeprowadzonej oceny Zarząd ENEA S.A. stwierdza, że na 31 grudnia 2023 r. nie istniały żadne nieprawidłowości, które mogłyby w istotny sposób wpłynąć na skuteczność kontroli wewnętrznej w zakresie raportowania finansowego.
W ramach zarządzania ryzykiem w odniesieniu do procesu sporządzenia sprawozdań finansowych, jednym z podstawowych elementów kontroli zewnętrznej jest weryfikacja sprawozdania finansowego przez niezależnego audytora. Do zadań audytora należy w szczególności: przegląd półrocznego sprawozdania finansowego oraz badanie sprawozdania rocznego jednostkowego i skonsolidowanego. Wyboru niezależnego audytora dokonuje Rada Nadzorcza. Sprawozdania finansowe po zakończeniu badania przez audytora przesyłane Członkom Rady Nadzorczej Spółki, która dokonuje oceny sprawozdania finansowego jednostkowego i skonsolidowanego w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami, jak i ze stanem faktycznym. Zgodnie z przepisami Ustawy o rachunkowości , Członkowie Zarządu i Rady Nadzorczej zobowiązani do zapewnienia, aby sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie z działalności spełniały wymagania przewidziane w tej ustawie.
Ważnym elementem systemu kontroli wewnętrznej jest również funkcja audytu wewnętrznego realizowana przez Pion Zarządczy Audytu. Audyt wewnętrzny w GK ENEA jest niezależny i funkcjonalnie podległy Komitetowi ds. Audytu działającemu w ramach Rady Nadzorczej. Do podstawowych zadań audytu wewnętrznego należy m.in. wspieranie skuteczności systemu kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem i systemu Compliance, poprzez: niezależną ocenę ww. systemów, badanie i ocenę mechanizmów kontrolnych w procesach realizowanych przez spółki GK ENEA, rekomendowanie usprawnień m.in. w zakresie ładu korporacyjnego, monitorowanie efektywności wdrożenia wydanych rekomendacji. Podejmowane przez Spółkę działania kontrolne i monitorowanie procesu powodują, że przyjmowane jest niskie prawdopodobieństwo materializacji ryzyka sporządzenia nieterminowo lub błędnie informacji o wynikach finansowych Spółki.
11.4. Informacje o akcjach i akcjonariacie
Szczegółowy opis w zakresie struktury kapitału zakładowego, struktury akcjonariatu, zmian w jego strukturze w 2023 r. oraz potencjalnych zmian w jego strukturze został umieszczony w Rozdziale 8 - Akcje i akcjonariat.
11.5. Papiery wartościowe dające specjalne uprawnienia kontrolne
Do dnia sporządzenia niniejszego sprawozdania ENEA S.A. nie emitowała żadnych papierów wartościowych, które mogłyby dawać szczególne uprawnienia kontrolne wobec Emitenta.
11.6. Ograniczenia dotyczące wykonywania prawa głosu
Na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania w Spółce nie występują żadne ograniczenia odnośnie do wykonywania prawa głosu, poza tymi, które wynikają z powszechnie obowiązujących przepisów prawa.
11.7. Ograniczenia dotyczące zbywalności papierów wartościowych
Na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania w Spółce nie występują ograniczenia dotyczące przenoszenia prawa własności papierów wartościowych Emitenta inne, niż wynikające z przepisów powszechnie obowiązujących, w tym m.in. ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym , która przewiduje, że akcje ENEA S.A. należące do Skarbu Państwa nie mogą być zbyte.
129
[IMAGE]
11.8. Sposób działania i zasadnicze uprawnienia Walnego Zgromadzenia oraz opis praw akcjonariuszy i sposób ich wykonywania
Walne Zgromadzenia ENEA S.A. odbywają się na podstawie Kodeksu Spółek Handlowych i Statutu ENEA S.A. oraz Regulaminu Walnego Zgromadzenia, z uwzględnieniem przyjętych przez Spółkę do stosowania zasad wynikających z Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW.
Zgodnie ze Statutem ENEA S.A ., Zarząd Spółki zwołuje Walne Zgromadzenie w przypadkach określonych w przepisach prawa oraz postanowieniach Statutu, a także, w razie złożenia pisemnego żądania przez głównego akcjonariusza, tj. Skarbu Państwa, który tak długo, jak pozostaje akcjonariuszem Spółki, niezależnie od udziału w kapitale zakładowym, może żądać stosownie do art. 400 § 1 Kodeksu Spółek Handlowych zwołania Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia, jak również umieszczenia określonych spraw w porządku obrad najbliższego Walnego Zgromadzenia.
Skarb Państwa składa takie żądanie na piśmie Zarządowi najpóźniej na miesiąc przed proponowanym terminem Walnego Zgromadzenia. Jeżeli żądanie zostanie złożone po ogłoszeniu o zwołaniu Walnego Zgromadzenia, wówczas zostanie potraktowane jako wniosek o zwołanie kolejnego Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia.
Jak stanowi § 29 ust. 3 Statutu Spółki , w przypadku, gdy Walne Zgromadzenie nie zostanie zwołane w terminie dwóch tygodni od daty złożenia żądania, akcjonariusz Skarb Państwa może uzyskać prawo do zwołania Walnego Zgromadzenia stosownie do art. 354 § 1 Kodeksu Spółek Handlowych .
Do kompetencji Walnego Zgromadzenia, poza sprawami określonymi w bezwzględnie obowiązujących przepisach prawa oraz innych postanowieniach Statutu, należą w szczególności:
powoływanie i odwoływanie Członków Rady Nadzorczej, z zastrzeżeniem zapisów Statutu Spółki uprawniających akcjonariusza Skarb Państwa do powoływania i odwoływania jednego Członka Rady Nadzorczej (stosownie do art. 354 § 1 Kodeksu Spółek Handlowych ), w sytuacji, gdy Skarb Państwa przestanie być jedynym akcjonariuszem Spółki,
uchwalanie regulaminu Walnego Zgromadzenia określającego szczegółowe zasady prowadzenia obrad i podejmowania uchwał,
emisja obligacji zamiennych lub wymiennych oraz innych instrumentów uprawniających do nabycia albo objęcia akcji Spółki.
11.8.1. Prawo uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu
Zgodnie z art. 406¹ § 1 Kodeksu Spółek Handlowych prawo uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu (WZ) spółki mają osoby będące akcjonariuszami spółki na szesnaście dni przed datą Walnego Zgromadzenia (dzień rejestracji uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu). Ponadto, prawo uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu ENEA S.A. z prawem zabierania głosu przysługuje Członkom Zarządu oraz Rady Nadzorczej w składzie umożliwiającym udzielenie merytorycznej odpowiedzi na pytania zadawane w trakcie obrad WZ.
11.8.2. Prawo uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu przez pełnomocnika
Akcjonariusz może uczestniczyć w Walnym Zgromadzeniu ENEA S.A. oraz wykonywać prawo głosu osobiście lub przez pełnomocnika.
11.8.3. Prawa akcjonariuszy
Akcjonariuszowi lub akcjonariuszom spółki reprezentującym co najmniej jedną dwudziestą kapitału zakładowego przysługuje prawo żądania umieszczenia określonych spraw w porządku obrad Walnego Zgromadzenia ENEA S.A. Żądanie to, zawierające uzasadnienie lub projekt uchwały dotyczącej proponowanego punktu porządku obrad, powinno być złożone Zarządowi ENEA S.A. nie później niż 21 dni przed wyznaczonym terminem zgromadzenia.
Akcjonariusz lub akcjonariusze spółki reprezentujący co najmniej jedną dwudziestą kapitału zakładowego mogą przed terminem Walnego Zgromadzenia ENEA S.A. zgłaszać projekty uchwał dotyczące spraw wprowadzonych do porządku obrad Walnego Zgromadzenia lub spraw, które mają zostać wprowadzone do porządku obrad.
Każdy akcjonariusz może podczas Walnego Zgromadzenia zgłaszać projekty uchwał dotyczących spraw wprowadzonych do porządku obrad. Projekty te powinny być przedstawione w języku polskim.
Akcjonariuszom uczestniczącym w Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu ENEA S.A. przysługuje prawo do zadawania pytań dotyczących spraw umieszczonych w porządku obrad Walnego Zgromadzenia.
11.8.4. Zasady zmiany Statutu Spółki
Zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Handlowych , zmiana Statutu Spółki wymaga uchwały podjętej określoną większością głosów oraz wpisu do rejestru. Statut Spółki nie zawiera zapisów odmiennych od przepisów Kodeksu Spółek Handlowych , regulujących zmianę Statutu.
130
[IMAGE]
11.8.5. Polityka różnorodności
W roku 2023 w ENEA S.A. nie została wdrożona sformalizowana polityka różnorodności w odniesieniu do władz Spółki (członków Zarządu oraz Rady Nadzorczej) oraz jej kluczowych menedżerów. Spółka dokłada starań, aby każdorazowy wybór jej władz oraz kluczowych menedżerów odbywał się zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa i poprzedzony był dokładną analizą doświadczenia, kompetencji, umiejętności oraz merytorycznym przygotowaniem każdego z kandydatów, bez względu na inne pozamerytoryczne kryteria, takie jak w szczególności płeć lub wiek. W ocenie Spółki, wskazane powyżej kryteria oceny kandydatur na ww. stanowiska pozwalają dokonać wyboru kandydatów zapewniających możliwość realizacji strategii oraz rozwoju działalności Spółki.
11.9. Zarząd ENEA S.A.
11.9.1. Skład osobowy
Zgodnie ze Statutem Spółki Zarząd Spółki składa się z 3 do 8 osób, w tym Prezesa Zarządu. Liczbę Członków Zarządu określa Rada Nadzorcza. Obecnie Zarząd ENEA S.A. jest czteroosobowy. Skład Zarządu Spółki na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania przedstawiony został w Rozdziale 9 - Władze.
11.9.2. Zasady dotyczące powoływania i odwoływania osób zarządzających
Zgodnie ze Statutem Spółki Członków Zarządu lub cały Zarząd powołuje i odwołuje Rada Nadzorcza, z zastrzeżeniem możliwości wyboru jednej osoby przez pracowników Spółki stosownie do postanowień § 14 Statutu Spółki . § 14 Statutu Spółki stanowi, że jeżeli średnioroczne zatrudnienie w Spółce wynosi powyżej 500 pracowników (sytuacja taka nie zachodzi obecnie w ENEA S.A.), Rada Nadzorcza powołuje w skład Zarządu jedną osobę wybraną przez pracowników Spółki na okres kadencji Zarządu. Przy powoływaniu Członków Zarządu Rada Nadzorcza stosuje się w szczególności do zasad zawartych w § 13 ust. 8 i 9 Statutu Spółki oraz zasad wynikających z powszechnie obowiązujących przepisów prawa. Zasady i tryb wyboru Członka Zarządu wybieranego przez pracowników został wskazany w § 14 ust. 7 Statutu Spółki .
11.9.3. Kompetencje i uprawnienia Zarządu
Zarząd prowadzi sprawy Spółki i reprezentuje. Uprawnienia, organizacja oraz zasady działania Zarządu określone przez przepisy Kodeksu Spółek Handlowych , Statut oraz Regulamin Zarządu . Uchwały Zarządu wymagają wszystkie sprawy przekraczające zakres zwykłych czynności Spółki, a w szczególności:
przyjęcie regulaminu organizacyjnego przedsiębiorstwa Spółki, z zastrzeżeniem zatwierdzenia go przez Radę Nadzorczą,
tworzenie i likwidacja oddziałów,
powołanie prokurenta i ustanowienie pełnomocnika, za wyjątkiem pełnomocnika procesowego, przy czym powołanie prokurenta wymaga zgody wszystkich Członków Zarządu,
zaciąganie kredytów i pożyczek,
przyjęcie rocznych planów rzeczowo-finansowych, w tym planów inwestycyjnych, oraz strategicznych planów wieloletnich, z zastrzeżeniem zatwierdzenia ich przez Radę Nadzorczą,
zaciąganie zobowiązań warunkowych, w tym udzielanie przez Spółkę gwarancji, poręczeń oraz wystawianie weksli,
nabycie, zbycie lub obciążenie nieruchomości, użytkowania wieczystego lub udziałów w nieruchomości, na podstawie jednej albo wielu czynności prawnych w okresie 12 następujących po sobie miesięcy, o wartości równej lub przekraczającej równowartość 200 000 złotych,
oddanie w leasing, dzierżawę, najem, użyczenie, użytkowanie lub oddanie do jakiegokolwiek innego używania nieruchomości Spółki,
wzięcie w leasing, dzierżawę, najem, użytkowanie lub przyjęcie do jakiegokolwiek innego używania nieruchomości, na podstawie jednej albo wielu czynności prawnych w okresie 12 następujących po sobie miesięcy, o wartości czynszu za okres 12 następujących po sobie miesięcy równej lub przekraczającej równowartość 200 000 złotych,
nabycie, zbycie lub obciążenie składnika aktywów trwałych, z wyjątkiem nieruchomości, użytkowania wieczystego lub udziałów w nieruchomości, na podstawie jednej albo więcej czynności prawnych w okresie 12 następujących po sobie miesięcy, o wartości równej lub przekraczającej równowartość 200 000 zł,
oddanie w leasing, dzierżawę, najem, użyczenie, użytkowanie lub oddanie do jakiegokolwiek innego używania aktywów trwałych, z wyjątkiem nieruchomości,
wzięcie w leasing, dzierżawę, najem, użytkowanie lub do jakiegokolwiek innego używania składnika aktywów trwałych, z wyjątkiem nieruchomości, na podstawie jednej albo więcej czynności prawnych w okresie 12 miesięcy, o wartości czynszu za okres 12 następujących po sobie miesięcy równej lub przekraczającej równowartość 200 000 zł,
sprawy, o których rozpatrzenie Zarząd zwraca się do Rady Nadzorczej lub Walnego Zgromadzenia,
określenie sposobu wykonywania przez Spółkę prawa głosu na Walnym Zgromadzeniu lub na Zgromadzeniu Wspólników istotnych jednostek zależnych,
131
[IMAGE]
przyjmowanie zasad i procedur ukierunkowanych na realizację wspólnego interesu ekonomicznego grupy kapitałowej, w tym w oparciu o segmenty działalności grupy (obszary biznesowe) oraz kształtowanie: struktur organizacyjnych, informacyjnych i decyzyjnych w ramach grupy kapitałowej oraz procedur zarządzania działalnością gospodarczą i wspólnymi przedsięwzięciami gospodarczymi w ramach grupy kapitałowej, w celu zapewnienia efektywności funkcjonalnej i ekonomicznej działalności grupy kapitałowej.
Zarząd Spółki nie posiada szczególnych uprawnień w zakresie emisji lub wykupu akcji.
11.9.4. Zasady działania Zarządu
Zarząd działa na podstawie przepisów Kodeksu Spółek Handlowych, Statutu Spółki i Regulaminu Zarządu ENEA S.A . Regulamin Zarządu jest przyjmowany uchwałą Zarządu i zatwierdzany przez Radę Nadzorczą. Obecnie obowiązuje w Spółce Regulamin Zarządu ENEA S.A. , zatwierdzony uchwałą Rady Nadzorczej w dniu 26 stycznia 2022 r.
Do składania oświadczeń woli w imieniu Spółki wymagane jest współdziałanie dwóch Członków Zarządu albo jednego Członka Zarządu łącznie z prokurentem.
Zgodnie z Regulaminem Zarządu posiedzenia Zarządu odbywają się we wtorki w siedzibie Spółki, chyba że Prezes Zarządu lub wyznaczony przez niego Członek Zarządu postanowi inaczej.
Posiedzenia Zarządu Spółki zwołuje z własnej inicjatywy lub na wniosek dwóch Członków Zarządu Prezes Zarządu lub wyznaczony przez niego Członek Zarządu. Udział w posiedzeniach Zarządu jest obowiązkowy. Członek Zarządu podaje przyczyny swojej nieobecności na posiedzeniu Zarządu na piśmie lub przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość. Nieobecność na posiedzeniu Zarządu usprawiedliwia Przewodniczący posiedzenia. Na posiedzenia Zarządu mogą być zaproszeni pracownicy Spółki, eksperci i doradcy zewnętrzni. Program i niezbędne dokumenty na posiedzenie Zarządu dostarczane przez Biuro Obsługi Organów Spółki co najmniej na dwa dni robocze przed posiedzeniem Zarządu. Z ważnych powodów posiedzenie może być zwołane w trybie natychmiastowym i bez przekazania materiałów. Warunkiem odbycia posiedzenia doraźnego jest skuteczne zawiadomienie wszystkich Członków Zarządu o posiedzeniu.
Decyzje Zarządu związane z prowadzeniem spraw Spółki, o których mowa w § 11 ust. 2 Statutu Spółki , wymagają podjęcia uchwały przez Zarząd. Zarząd podejmuje uchwały, jeżeli na posiedzeniu jest obecna co najmniej połowa jego Członków, a wszyscy Członkowie zostali prawidłowo zawiadomieni o posiedzeniu. W przypadku równości głosów przy podejmowaniu uchwały przez Zarząd decyduje głos Prezesa Zarządu.
Zarząd może podejmować uchwały przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość lub w trybie pisemnym, przy czym podjęcie uchwały w tym trybie wymaga uzasadnienia oraz uprzedniego przedstawienia projektu uchwały wszystkim Członkom Zarządu. Uchwały podjęte w trybie pisemnym lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość zostają przedstawione na najbliższym posiedzeniu Zarządu z podaniem wyniku głosowania.
Pełny tekst Statutu oraz Regulaminu Zarządu ENEA S.A., w których opis działania Zarządu został szczegółowo przedstawiony, jest udostępniony na stronie
www.enea.pl
w zakładce „Relacje inwestorskie” -> „Ład korporacyjny”.
11.10. Rada Nadzorcza ENEA S.A.
11.10.1. Skład osobowy
Zgodnie ze Statutem Spółki Rada Nadzorcza składa się z 6 do 15 Członków powoływanych przez: (i) Walne Zgromadzenie, (ii) pracowników Spółki oraz (iii) Skarb Państwa. W skład Rady Nadzorczej powinny wchodzić co najmniej dwie osoby powoływane przez Walne Zgromadzenie, spośród osób spełniających kryteria niezależności określone w Zasadach Ładu Korporacyjnego uchwalanych przez Radę GPW. Aktualnie Rada Nadzorcza ENEA S.A. jest dziesięcioosobowa i jest Radą XI kadencji. Skład Rady Nadzorczej Spółki na dzień publikacji niniejszego sprawozdania wraz z informacjami nt. zmian w 2023 r. oraz do dnia sporządzenia sprawozdania przedstawiony został w Rozdziale 9 – Władze.
11.10.2. Zasady działania
W 2023 r. Rada Nadzorcza działała na podstawie przepisów Kodeksu Spółek Handlowych , Statutu Spół ki i Regulaminu Rady Nadzorczej ENEA S.A. uchwalonego uchwałą Rady Nadzorczej z dnia 15 grudnia 2009 r. z późniejszymi zmianami, a od dnia 23 lutego 2023 r. na podstawie Regulaminu Rady Nadzorczej uchwalonego uchwałą Rady Nadzorczej z tą datą. Rada Nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością Spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności. Do szczególnych obowiązków Rady Nadzorczej należy ocena sprawozdania Zarządu z działalności Spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami, jak i ze stanem faktycznym.
Ponadto, do kompetencji Rady Nadzorczej należy ocena wniosków Zarządu dotyczących podziału zysku albo pokrycia straty, a także sporządzanie oraz składanie Walnemu Zgromadzeniu corocznego pisemnego sprawozdania za ubiegły rok obrotowy, uwzględniającego w szczególności:
1. wyniki oceny sprawozdania Zarządu z działalności Spółki i Grupy Kapitałowej oraz jednostkowego sprawozdania finansowego Spółki i skonsolidowanego sprawozdania Grupy Kapitałowej za ubiegły rok obrotowy, w zakresie ich zgodności z księgami, dokumentami i ze stanem faktycznym,
2. wyniki oceny wniosku Zarządu dotyczącego podziału zysku albo pokrycia straty,
132
[IMAGE]
3. ocenę sytuacji Spółki, z uwzględnieniem adekwatności i skuteczności stosowanych w Spółce systemów kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem, zapewniania zgodności działalności z normami lub mającymi zastosowanie praktykami oraz audytu wewnętrznego,
4. ocenę realizacji przez Zarząd obowiązków informacyjnych wobec Rady Nadzorczej, o których mowa w art. 380 1 Kodeksu Spółek Handlowych,
5. ocenę sposobu sporządzania lub przekazywania Radzie Nadzorczej przez Zarząd informacji, dokumentów, sprawozdań lub wyjaśnień zażądanych w trybie określonym w art. 382 § 4 Kodeksu Spółek Handlowych,
6. informację o łącznym wynagrodzeniu należnym od Spółki z tytułu wszystkich badań zleconych przez Radę Nadzorczą w trakcie roku obrotowego, w trybie określonym w art. 382 1 Kodeksu Spółek Handlowych.
Rada Nadzorcza odbywa posiedzenia co najmniej raz na dwa miesiące. Posiedzenia Rady zwołuje Przewodniczący Rady lub Wiceprzewodniczący przedstawiając szczegółowy porządek obrad. Posiedzenie Rady powinno być zwołane na żądanie każdego z Członków Rady lub na wniosek Zarządu. Udział w posiedzeniu Rady jest obowiązkiem Członka Rady. Członek Rady podaje przyczyny swojej nieobecności na piśmie. Usprawiedliwienie nieobecności Członka Rady wymaga uchwały Rady.
11.10.3. Opis działania Rady Nadzorczej ENEA S.A.
Rada Nadzorcza ENEA S.A. w roku 2023 realizowała swoje działania m.in. w oparciu o Regulamin Rady Nadzorczej ENEA S.A. uchwalony uchwałą Rady Nadzorczej z dnia 15 grudnia 2009 r. z późniejszymi zmianami, a od dnia 23 lutego 2023 r. w oparciu o Regulamin Rady Nadzorczej ENEA S.A. uchwalony przez Radę Nadzorczą z tą datą.
Posiedzenie Rady zwołuje się w terminie dwóch tygodni od dnia otrzymania wniosku w sprawie żądania zwołania posiedzenia. Do zwołania posiedzenia Rady wymagane jest pisemne zaproszenie wszystkich Członków Rady na co najmniej 7 dni przed posiedzeniem Rady. Z ważnych powodów Przewodniczący Rady lub Wiceprzewodniczący Rady może skrócić ten termin do 2 dni określając sposób przekazania zaproszenia. W zaproszeniu na posiedzenie Rady Przewodniczący lub Wiceprzewodniczący określa termin posiedzenia, miejsce obrad oraz szczegółowy projekt porządku obrad, a także sposób wykorzystania środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość podczas posiedzenia. Wraz z zaproszeniem przesyła się materiały dotyczące spraw objętych przedmiotem porządku obrad.
W przypadkach wskazanych w Regulaminie Rady Nadzorczej posiedzenia Rady mogą się odbywać również bez formalnego zwołania.
Posiedzenia Rady prowadzi Przewodniczący Rady, a w przypadku jego nieobecności Wiceprzewodniczący lub inny Członek Rady Nadzorczej wybrany na posiedzeniu.
Przewodniczący Rady, a w przypadku jego nieobecności Wiceprzewodniczący lub inny Członek Rady Nadzorczej prowadzący posiedzenie, zapewnia sprawny i prawidłowy przebieg posiedzeń Rady Nadzorczej, zgodnie z przyjętym porządkiem obrad, przepisami prawa, Statutem i Regulaminem Rady Nadzorczej ENEA S.A. , a w szczególności posiada wyłączne prawo do:
otwierania, prowadzenia i zamykania posiedzeń Rady Nadzorczej,
udzielania i odbierania głosu Członkom Rady Nadzorczej,
wydawania zarządzeń porządkowych,
zarządzania głosowań, czuwania nad ich prawidłowym przebiegiem i ogłaszania ich wyników,
rozstrzygania spraw porządkowych,
zarządzania przerw w posiedzeniach Rady Nadzorczej,
wydawania instrukcji osobie protokołującej przebieg posiedzenia Rady Nadzorczej,
dystrybucji uchwał pisemnych Rady Nadzorczej,
podejmowania innych działań koniecznych do sprawnego działania Rady Nadzorczej.
Przy rozpatrywaniu każdej przedłożonej sprawy Członkowie Rady mają prawo w formie dyskusji ocenić projekty uchwał oraz zgłaszać poprawki do ich treści, przy czym dyskusja powinna przebiegać zgodnie z poniższymi zasadami:
Członek Rady Nadzorczej może zabierać głos wyłącznie w sprawach objętych porządkiem obrad w zakresie aktualnie rozpatrywanego punktu tego porządku,
przy rozpatrywaniu każdej sprawy z porządku obrad w zależności od jej tematu, Przewodniczący może wyznaczyć ilość czasu przypadającą na osobę zabierającą głos,
Przewodniczący może zwracać uwagę osobie zabierającej głos, która odbiega od rozpatrywanego tematu, przekracza przysługujący jej czas wystąpienia lub wypowiada się w sposób niedozwolony,
Przewodniczący ma prawo odebrać głos osobom zabierającym głos nie stosującym się do uwag Przewodniczącego lub zabierającym głos w sposób niezgodny z Regulaminem,
Przewodniczący decyduje o zakończeniu dyskusji po wysłuchaniu Członków Rady, którzy zgłosili potrzebę zabrania głosu.
Podczas posiedzenia Rada może podejmować uchwały również w sprawach nieobjętych proponowanym porządkiem obrad, jeżeli żaden z Członków Rady biorących udział w posiedzeniu się temu nie sprzeciwi. Sprawa nieuwzględniona w porządku obrad jest włączana do porządku obrad następnego posiedzenia.
Rada podejmuje uchwały na posiedzeniu, jeżeli jest obecna co najmniej połowa jej Członków, a wszyscy jej Członkowie zostali zaproszeni. Rada podejmuje uchwały bezwzględną większością oddanych głosów.
133
[IMAGE]
W przypadku równości głosów przy podejmowaniu uchwały przez Radę Nadzorczą decyduje głos Przewodniczącego.
Z zastrzeżeniem przypadków opisanych w Kodeksie Spółek Handlowych , Rada Nadzorcza może podejmować uchwały bez odbywania posiedzenia: 1) w drodze zamieszczenia podpisów na tym samym egzemplarzu (egzemplarzach) projektu uchwały albo na odrębnych dokumentach o tej samej treści albo 2) z wykorzystaniem telefonu lub za pomocą innych środków porozumiewania się na odległość, w sposób umożliwiający bezpośrednie porozumienie się wszystkich uczestniczących w nim Członków.
Podjęcie uchwały w trybie jak w pkt 1) wymaga uprzedniego sporządzenia jej uzasadnienia oraz przedstawienia projektu uchwały wszystkim Członkom Rady Nadzorczej wraz z uzasadnieniem. Uchwały podjęte w trybie pisemnym lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość zostają przedstawione na najbliższym posiedzeniu Rady Nadzorczej z podaniem wyniku głosowania. Członkowie Rady Nadzorczej mogą brać udział w podejmowaniu uchwał Rady Nadzorczej oddając głosy na piśmie za pośrednictwem innego Członka Rady Nadzorczej (z zastrzeżeniem art. 388 § 2 Kodeksu Spółek Handlowych ).
Pełny tekst Statutu oraz aktualny Regulamin Rady Nadzorczej ENEA S.A. , w których został zamieszczony szczegółowy opis działania Rady Nadzorczej, jest udostępniony na stronie
www.enea.pl
w zakładce „Relacje inwestorskie” -> „Ład korporacyjny”.
11.10.4. Komitety Rady Nadzorczej
Zgodnie z postanowieniami Regulaminu Rady Nadzorczej uchwalonego uchwałą Rady Nadzorczej z dnia 23 lutego 2023 r., w ramach Rady funkcjonują następujące komitety stałe:
Komitet ds. Audytu
Komitet ds. Nominacji i Wynagrodzeń
Komitet ds. Strategii i Inwestycji
W skład komitetu wchodzi co najmniej trzech Członków powoływanych przez Radę spośród jej Członków na okres odpowiadający długości kadencji Rady. Członkowie komitetu wybierają ze swojego grona przewodniczącego komitetu. Przewodniczący komitetu kieruje pracami komitetu, sprawuje nadzór nad pracą komitetu, w szczególności nad organizacją i przebiegiem posiedzeń komitetu.
11.10.4.1. Komitet ds. Audytu
Na dzień publikacji niniejszego sprawozdania Komitet ds. Audytu funkcjonuje w następującym składzie:
Komitet ds. Audytu
Imię i nazwisko
Funkcja
Tomasz Lis 1 2 3
Przewodniczący
Mariusz Damasiewicz 1 3
Członek
Michał Gniatkowski 1
Członek
Agata Michalska - Olek 1 3
Członek
Mariusz Pliszka 1 3
Członek
1 Członek niezależny w rozumieniu art. 129 ust. 3 Ustawy z 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym i w rozumieniu zasad ładu korporacyjnego ujętych w zbiorze Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW 2021.
2 Członek posiadający wiedzę i umiejętności w zakresie rachunkowości lub badania sprawozdań finansowych, z uwagi na posiadane wykształcenie i dotychczasowe doświadczenie zawodowe.
3 Członek posiadający wiedzę i umiejętności z zakresu branży, w której działa emitent, z uwagi na posiadane wykształcenie i dotychczasowe doświadczenie zawodowe.
11.10.4.1.1. Opis działania Komitetu ds. Audytu
Szczegółowy opis kompetencji Komitetu zawiera ustawa z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz Regulamin Komitetu ds. Audytu Rady Nadzorczej ENEA S.A. , uchwalony uchwałą Rady Nadzorczej z dnia 23 lutego 2023 r.
Komitet ds. Audytu w 2023 r. realizował swoje działania m.in. w oparciu o Regulamin Rady Nadzorczej ENEA S.A. uchwalony uchwałą Rady Nadzorczej z dnia 15 grudnia 2009 r. z późniejszymi zmianami oraz następnie Regulamin Komitetu ds. Audytu Rady Nadzorczej ENEA S.A ., uchwalony uchwałą Rady Nadzorczej z dnia 23 lutego 2023 r.
Zaprezentowany poniżej opis sporządzony został w oparciu o Regulamin Komitetu ds. Audytu Rady Nadzorczej ENEA S.A ., uchwalony uchwałą Rady Nadzorczej z dnia 23 lutego 2023 r. W składzie Komitetu ds. Audytu większość jego Członków, w tym przewodniczący Komitetu ds. Audytu, powinni spełniać kryteria niezależności w rozumieniu art. 129 ust. 3 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym , a ponadto w skład Komitetu ds. Audytu powinien wchodzić także przynajmniej jeden Członek posiadający wiedzę i umiejętności w zakresie rachunkowości lub badania sprawozdań finansowych. Członkowie Komitetu ds. Audytu posiadają wiedzę i umiejętności z zakresu branży, w której działa Emitent. Warunek ten uznaje się za spełniony, jeżeli przynajmniej jeden Członek Komitetu ds. Audytu posiada wiedzę i umiejętności z zakresu tej branży lub poszczególni Członkowie w określonych zakresach posiadają wiedzę i umiejętności z zakresu tej branży.
134
[IMAGE]
Zadaniem Komitetu ds. Audytu jest w szczególności:
1) monitorowanie:
a) procesu sprawozdawczości finansowej Spółki,
b) skuteczności systemów kontroli wewnętrznej i systemów zarządzania ryzykiem oraz audytu wewnętrznego, w tym w zakresie sprawozdawczości finansowej,
c) wykonywania czynności rewizji finansowej, w szczególności przeprowadzania przez firmę audytorską badania, z uwzględnieniem wszelkich wniosków i ustaleń Komisji Nadzoru Audytowego wynikających z kontroli przeprowadzonej w firmie audytorskiej.
2) kontrolowanie i monitorowanie niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej, w szczególności w przypadku, gdy na rzecz Spółki świadczone są przez firmę audytorską inne usługi niż badanie,
3) informowanie Rady o wynikach badania oraz wyjaśnianie, w jaki sposób badanie to przyczyniło się do rzetelności sprawozdawczości finansowej w Spółce, a także jaka była rola Komitetu ds. Audytu w procesie badania,
4) dokonywanie oceny niezależności biegłego rewidenta oraz wyrażanie zgody na świadczenie przez niego dozwolonych usług niebędących badaniem w Spółce,
5) opracowywanie polityki wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania,
6) opracowywanie polityki świadczenia przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, przez podmioty powiązane z tą firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług niebędących badaniem,
7) określanie procedury wyboru firmy audytorskiej przez jednostkę zainteresowania publicznego,
8) przedstawianie Radzie rekomendacji dotyczącej powołania biegłych rewidentów lub firm audytorskich, zgodnie z politykami, o których mowa w pkt 5 i 6,
9) przedkładanie zaleceń mających na celu zapewnienie rzetelności procesu sprawozdawczości finansowej w Spółce,
10) monitorowanie rzetelności informacji finansowych przedstawianych przez Spółkę, w szczególności w drodze przeglądu stosowności i konsekwencji stosowania metod rachunkowości przyjętych przez Spółkę i jej grupę (w tym kryteriów konsolidacji sprawozdań finansowych spółek w grupie),
11) opiniowanie i przedkładanie Radzie do zatwierdzenia Rocznego Planu Audytu Wewnętrznego,
12) opiniowanie i przedkładanie Radzie do zatwierdzenia Rocznego Budżetu Departamentu Audytu i Kontroli Wewnętrznej Grupy Kapitałowej,
13) opiniowanie i przedkładanie Radzie do zatwierdzenia zmian Zakresu Czynności Departamentu Audytu i Kontroli Wewnętrznej Grupy Kapitałowej,
14) omawianie zastrzeżeń, które mogą wynikać z badania sprawozdań finansowych,
15) omawianie z biegłymi rewidentami Spółki, przed rozpoczęciem każdego badania rocznego sprawozdania finansowego, charakteru i zakresu badania oraz monitorowanie koordynacji prac między biegłymi rewidentami Spółki,
16) analiza raportów finansowych do Zarządu sporządzonych przez biegłego rewidenta Spółki, niezależności i obiektywności dokonanego przez niego badania oraz odpowiedzi Zarządu,
17) przegląd, przynajmniej raz w roku, systemów kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem, pod kątem zapewnienia, że główne ryzyka (w tym związane z przestrzeganiem obowiązujących przepisów prawa i regulacji) prawidłowo identyfikowane, zarządzane i ujawniane,
18) zapewnienie skuteczności funkcji audytu wewnętrznego w drodze wyrażenia opinii dotyczącej wyboru, powołania, odwołania Dyrektora Departamentu Audytu i Kontroli Wewnętrznej Grupy Kapitałowej,
19) wyrażenie opinii dotyczącej wypowiedzenia warunków pracy i płacy Dyrektorowi Departamentu Audytu i Kontroli Wewnętrznej Grupy Kapitałowej,
20) analizowanie raportów audytorów wewnętrznych Spółki, łącznie z badaniem stopnia niezależności audytorów wewnętrznych,
21) kontrolowanie charakteru i zakresu usług nie stanowiących usług rewidenckich, w szczególności na podstawie ujawnienia przez rewidenta zewnętrznego sumy wszystkich opłat wniesionych przez Spółkę i jej grupę na rzecz firmy audytorskiej i jej sieci, pod kątem zapobieżenia istotnej sprzeczności interesów na tym tle,
22) prowadzenie przeglądu skuteczności procesu kontroli zewnętrznej i monitorowanie reakcji Zarządu Spółki na zalecenia przedstawione przez zewnętrznych rewidentów w piśmie do Zarządu,
23) badanie kwestii będących powodem rezygnacji z usług rewidenta zewnętrznego i wydawanie zaleceń w sprawie wymaganych czynności,
24) współpraca z Departamentem Audytu i Kontroli Wewnętrznej Grupy Kapitałowej oraz okresowa ocena ich pracy,
25) przegląd systemu rachunkowości zarządczej Spółki i innych raportów finansowo-podatkowych Spółki,
26) rozważanie innych kwestii związanych z audytem Spółki, na które zwrócił uwagę Komitet lub Rada Nadzorcza,
27) informowanie Rady Nadzorczej o wszelkich istotnych kwestiach w zakresie działalności Komitetu ds. Audytu.
135
[IMAGE]
11.10.4.1.2. Współpraca z firmą audytorską
Główne założenia opracowanej Polityki wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania w ENEA S.A.
Obowiązująca w ENEA S.A. Polityka wyboru firmy audytorskiej przede wszystkim zakłada unikanie konfliktu interesów w ten sposób, że przed przyjęciem lub kontynuowaniem zlecenia badania firma audytorska oświadcza, czy spełnione wymogi w zakresie niezależności (zarówno, jeżeli chodzi o firmę audytorską, jak i biegłego rewidenta), a w szczególności, czy istnieją jakiekolwiek zagrożenia dla niezależności w stosunku do ENEA S.A. Firma audytorska co roku potwierdza swoją niezależność Komitetowi ds. Audytu i przedstawia zagrożenia dla swojej niezależności, jak również zabezpieczenia stosowane dla ograniczenia tych zagrożeń. Dodatkowo, przy wyborze firmy audytorskiej pod uwagę brane jest przede wszystkim doświadczenie zespołu audytowego w badaniu, kompetencje, kryterium finansowe oraz zasoby osobowe. Wybór firmy audytorskiej dokonywany jest z poszanowaniem zasady bezstronności i niezależności firmy audytorskiej, zgodnie z przepisami prawa w zakresie obowiązkowej rotacji firm audytorskich i kluczowych biegłych rewidentów, obowiązkowych okresów karencji oraz wyników kontroli firm audytorskich zawartych w sprawozdaniu rocznym publikowanym przez Komisję Nadzoru Audytowego.
Polityka wyboru firmy audytorskiej zapewnia również zasady rotacji firm audytorskich i biegłych rewidentów zgodne z przepisami Ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym z dnia 11 maja 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 1089 z późn. zm.; dalej: Ustawa o biegłych) .
Główne założenia opracowanej Polityki świadczenia usług dozwolonych niebędących badaniem przez firmę audytorską
ENEA S.A. oraz jej spółki zależne mogą korzystać z usług dozwolonych (zdefiniowanych zgodnie z art. 136 Ustawy o biegłych ), które świadczone są przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie ENEA S.A.
Polityka świadczenia usług dozwolonych niebędących badaniem przez firmę audytorską zawiera zamknięty katalog usług dozwolonych, których świadczenie możliwe jest wyłącznie w zakresie niezwiązanym z polityką podatkową spółek z Grupy ENEA. Usługa dozwolona niebędąca badaniem może być świadczona przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie ENEA S.A. pod warunkiem, że została uprzednio zatwierdzona przez Komitet ds. Audytu, po przeprowadzeniu oceny zagrożeń i zabezpieczeń niezależności firmy audytorskiej, kluczowego biegłego rewidenta oraz innych członków zespołu wykonującego badanie. Dodatkowo, w przypadku, gdy firma audytorska przeprowadzająca badanie ENEA S.A. świadczy usługi dozwolone niebędące badaniem przez okres co najmniej trzech kolejnych lat obrotowych, wynagrodzenie za świadczenie tych usług ogranicza się do 70% średniego wynagrodzenia z trzech kolejnych ostatnich lat obrotowych płaconego z tytułu badania ustawowego ENEA S.A. oraz, w stosownych przypadkach, jej spółek zależnych oraz skonsolidowanych sprawozdań finansowych tej grupy przedsiębiorstw. W przypadku usług zabronionych, tzn. usług innych niż usługi dozwolone, zabronione jest bezpośrednie lub pośrednie ich świadczenie w ENEA S.A. oraz jej spółkach zależnych przez firmę audytorską, która przeprowadza badanie ENEA S.A. w czasie od rozpoczęcia badanego okresu do wydania sprawozdania z badania.
W 2023 r. na rzecz Grupy ENEA były świadczone przez firmę audytorską badającą sprawozdanie finansowe dozwolone usługi niebędące badaniem, a zatwierdzenie przez Komitet ds. Audytu Rady Nadzorczej ENEA S.A. usług dozwolonych niebędących badaniem odbyło się po przeprowadzeniu oceny zagrożeń i zabezpieczeń niezależności.
W marcu 2023 r. ENEA S.A. wydłużyła współpracę z firmą audytorską PricewaterhouseCoopers Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Audyt sp. k., poprzez zawarcie Aneksu do Umowy o przeprowadzenie badania sprawozdań finansowych i przeglądów śródrocznych sprawozdań finansowych na okres kolejnych trzech lat.
11.10.4.1.3. Działalność Komitetu ds. Audytu w 2023 r.
Komitet ds. Audytu w 2023 r. odbył 7 posiedzeń i podjął 14 Uchwał, które dotyczyły, m.in.:
1. zmiany dokumentu: I. Polityka wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania w ENEA S.A . II. Polityka świadczenia usług dozwolonych niebędących badaniem przez firmę audytorską . III. Procedura wyboru firmy audytorskiej,
2. wydania rekomendacji i przekazania Radzie Nadzorczej ENEA S.A. dla potrzeb podjęcia przez Radę Nadzorczą ENEA S.A. decyzji w sprawie:
zawarcia Aneksu nr 1 przedłużającego Umowę o badanie sprawozdań finansowych i przeglądów śródrocznych sprawozdań finansowych Nr CRU/U/1100/9000057022/2021 z dn. 19 marca 2021 r. zawartą z PricewaterhouseCoopers sp. z o.o. Audyt sp. k. na lata 2023-2025 oraz zmieniającego inne postanowienia ww. Umowy,
zawarcia Aneksu nr 2 do Umowy o badanie sprawozdań finansowych i przeglądów śródrocznych sprawozdań finansowych Nr CRU/U/1100/9000057022/2021 z dn. 19 marca 2021 r. zawartej z PricewaterhouseCoopers sp. z o.o. Audyt sp. k. dotyczącego korekty wynagrodzenia za 2022 r.
3. przyjęcia informacji dla Rady Nadzorczej o wynikach badania sprawozdań finansowych ENEA S.A. i Grupy Kapitałowej ENEA za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2022 r.,
4. przyjęcia przez Komitet ds. Audytu Rady Nadzorczej ENEA S.A. raportu końcowego z zadania audytowego nr 1/2023 Audyt ogólnej oceny systemu kontroli wewnętrznej w ENEA S.A. i przekazania Radzie Nadzorczej ENEA S.A. informacji zarządczej dotyczącej oceny systemu kontroli wewnętrznej w ENEA S.A.,
5. przyjęcia Sprawozdania Komitetu ds. Audytu Rady Nadzorczej ENEA S.A. z działalności w 2022 r.,
136
[IMAGE]
6. oceny metod przeglądu Skróconego Śródrocznego Jednostkowego Sprawozdania Finansowego ENEA S.A. za okres od 1 stycznia 2023 r. do 30 czerwca 2023 r. i Skróconego Śródrocznego Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego Grupy Kapitałowej ENEA za okres od 1 stycznia 2023 r. do 30 czerwca 2023 r.,
7. przyjęcia Sprawozdania Komitetu ds. Audytu Rady Nadzorczej ENEA S.A. z działalności w I półroczu 2023 r.,
8. wyrażenia zgody na świadczenie przez PricewaterhouseCoopers Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Audyt sp. k. spółce LW Bogdanka usługi dozwolonej niebędącej badaniem,
9. zaopiniowania Rocznego Planu Audytu na 2024 r. oraz przedłożenia Radzie Nadzorczej ENEA S.A. w celu zatwierdzenia,
10. wydania opinii do Budżetu Departamentu Audytu i Kontroli Grupy Kapitałowej na 2024 r. oraz przedłożenia go wraz z opinią do Rady Nadzorczej ENEA S.A. w celu zatwierdzenia.
11.10.4.2. Komitet ds. Nominacji i Wynagrodzeń
Na dzień publikacji niniejszego sprawozdania Komitet ds. Nominacji i Wynagrodzeń funkcjonuje w następującym składzie:
Komitet ds. Nominacji i Wynagrodzeń
Imię i nazwisko
Funkcja
Ewa Bagińska 1
Przewodnicząca
Michał Gniatkowski 1
Członek
Agata Michalska-Olek 1
Członek
Mariusz Romańczuk 1
Członek
Monika Starecka 1
Członek
Zbigniew Szymczak 1
Członek
1 Członek niezależny w rozumieniu zasad ładu korporacyjnego ujętych w zbiorze Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW 2021.
11.10.4.2.1. Opis działania Komitetu ds. Nominacji i Wynagrodzeń
Komitet ds. Nominacji i Wynagrodzeń w 2023 r. realizował swoje działania m.in. w oparciu o Regulamin Rady Nadzorczej ENEA S.A. uchwalony uchwałą Rady Nadzorczej z dnia 15 grudnia 2009 r. z późniejszymi zmianami oraz następnie Regulamin Komitetu ds. Nominacji i Wynagrodzeń Rady Nadzorczej ENEA S.A. , uchwalony uchwałą Rady Nadzorczej z dnia 23 lutego 2023 r.
Zaprezentowany poniżej opis sporządzony został w oparciu o Regulamin Komitetu ds. Nominacji i Wynagrodzeń Rady Nadzorczej ENEA S.A., uchwalony uchwałą Rady Nadzorczej z dnia 23 lutego 2023 r.
W skład Komitetu ds. Nominacji i Wynagrodzeń powinien wchodzić co najmniej jeden Członek niezależny w rozumieniu Zalecenia Komisji Europejskiej z dnia 15 lutego 2005 r. oraz Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW , przy czym w przypadku powołania do Rady więcej niż jednej osoby spełniającej wskazane powyżej kryteria niezależności, w skład tego Komitetu powinna wchodzić największa możliwa liczba Członków niezależnych.
Zadaniem Komitetu ds. Nominacji i Wynagrodzeń jest wspomaganie osiągania celów strategicznych Spółki poprzez przedstawianie Radzie opinii i wniosków dotyczących struktury zatrudnienia oraz wynagradzania kadry Spółki, w tym w szczególności kadry kierowniczej.
W szczególności do zadań Komitetu należy:
analizowanie polityki Zarządu dotyczącej nominacji, wyboru i powoływania kadry kierowniczej wysokiego szczebla,
przedstawianie Radzie propozycji dotyczących wynagrodzenia oraz form zatrudnienia Członków Zarządu z uwzględnieniem ich dotychczasowych osiągnięć,
przedstawianie Radzie Nadzorczej opinii dotyczących uzasadnienia przyznania wynagrodzenia uzależnionego od wyników, a także bodźców motywacyjnych w kontekście oceny stopnia realizacji określonych zadań i celów Spółki oraz propozycji we wskazanym powyżej zakresie,
ocena systemu zarządzania zasobami ludzkimi w Spółce,
okresowa ocena umiejętności, wiedzy i doświadczenia poszczególnych Członków Zarządu i kadry kierowniczej i przedstawianie wyników oceny Radzie.
Opis zadań Komitetu ds. Nominacji i Wynagrodzeń został określony w Regulaminie Komitetu ds. Nominacji i Wynagrodzeń Rady Nadzorczej ENEA S.A.
11.10.4.2.2. Działalność Komitetu ds. Nominacji i Wynagrodzeń w 2023 r.
Komitet ds. Nominacji i Wynagrodzeń w 2023 r. odbył 8 posiedzeń i podjął 8 Uchwał. Przedmiotem posiedzeń Komitetu było m.in. wypracowanie rekomendacji dla Rady Nadzorczej dotyczących:
propozycji Celów Zarządczych dla Członków Zarządu ENEA S.A. na rok 2023,
przyjęcia Sprawozdania Komitetu ds. Nominacji i Wynagrodzeń Rady Nadzorczej ENEA S.A. z działalności w 2022 r.,
wykonania Celów Zarządczych w roku 2022 i ustalenia wysokości należnej wypłaty Wynagrodzenia Zmiennego dla Zarządu ENEA S.A.,
137
[IMAGE]
podjęcia uchwały w sprawie wykładni postanowień uchwały nr 13/X/2022 z dnia 23 marca 2022 r. w sprawie zatwierdzenia Celów Zarządczych (KPI) dla Członków Zarządu ENEA S.A. na rok 2022,
zawarcia z Członkiem Zarządu ds. Handlowych Umowy o świadczenie usług zarządzania,
modyfikacji Celów Zarządczych (KPI) wyznaczonych dla Członków Zarządu ENEA S.A. na rok 2023.
11.10.4.3. Komitet ds. Strategii i Inwestycji
Skład Komitetu ds. Strategii i Inwestycji przedstawia się następująco:
Komitet ds. Strategii i Inwestycji
Imię i nazwisko
Funkcja
Tomasz Lis
Przewodniczący
Mariusz Damasiewicz
Członek
Mariusz Pliszka
Członek
Mariusz Romańczuk
Członek
Piotr Szymanek
Członek
Zbigniew Szymczak
Członek
11.10.4.3.1. Opis działania Komitetu ds. Strategii i Inwestycji
Komitet ds. Strategii i Inwestycji w 2023 r. realizował swoje działania m.in. w oparciu o Regulamin Rady Nadzorczej ENEA S.A. uchwalony uchwałą Rady Nadzorczej z dnia 15 grudnia 2009 r. z późniejszymi zmianami oraz następnie Regulamin Komitetu ds. Strategii i Inwestycji Rady Nadzorczej ENEA S.A., uchwalony uchwałą Rady Nadzorczej z dnia 23 lutego 2023 r.
Zaprezentowany poniżej opis sporządzony został w oparciu o Regulamin Komitetu ds. Strategii i Inwestycji Rady Nadzorczej ENEA S.A. , uchwalony uchwałą Rady Nadzorczej z dnia 23 lutego 2023 r. Zadaniem Komitetu ds. Strategii i Inwestycji jest opiniowanie i przedstawianie rekomendacji Radzie Nadzorczej w kwestiach planowanych inwestycji i dezinwestycji mających istotny wpływ na aktywa Spółki. W szczególności do zadań Komitetu należy:
opiniowanie umów, listów intencyjnych i innych dokumentów związanych z czynnościami mającymi na celu nabycie, zbycie, obciążenie lub inny sposób rozdysponowanie istotnych aktywów Spółki,
opiniowanie wszelkich dokumentów o charakterze strategicznym przedkładanych Radzie Nadzorczej przez Zarząd,
opiniowanie strategii rozwoju Spółki, w tym wieloletnich planów finansowych,
monitorowanie realizacji strategii rozwoju Spółki oraz projektów inwestycyjnych.
11.10.4.3.2. Działalność Komitetu ds. Strategii i Inwestycji w 2023 r.
Komitet ds. Strategii i Inwestycji w 2023 r. odbył 3 posiedzenia i podjął 5 Uchwał, które dotyczyły, m.in.:
zaopiniowania Planu inwestycyjnego Grupy Kapitałowej ENEA na 2023 rok , będącego częścią składową Planu rzeczowo-finansowego Grupy Kapitałowej ENEA na rok 2023,
zaopiniowania Planu inwestycyjnego ENEA S.A. na rok 2023, będącego częścią składową Planu rzeczowo-finansowego ENEA S.A. na rok 2023,
przyjęcia Sprawozdania Komitetu ds. Strategii i Inwestycji Rady Nadzorczej ENEA S.A. z działalności w 2022 r.,
wyboru Przewodniczącego Komitetu ds. Strategii i Inwestycji Rady Nadzorczej ENEA S.A. na okres XI wspólnej kadencji.
138
[IMAGE]
12. Oświadczenie na temat informacji niefinansowych Grupy Kapitałowej ENEA za rok 2023
139
[IMAGE]
12.1. Raportowanie niefinansowe Grupy Kapitałowej ENEA
Prezentowane oświadczenie stanowi wyodrębnioną część Sprawozdania Zarządu z działalności ENEA S.A. oraz Grupy Kapitałowej ENEA w 2023 r. GK ENEA publikuje oświadczenie, aby wypełnić obowiązek określony w art. 49b i art. 55 Ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (Dz.U. 2023 poz. 120), implementującej do polskiego porządku prawnego Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/95/UE w sprawie ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy. Dodatkowo, oświadczenie jest odpowiedzią GK ENEA na oczekiwania sformułowane w Suplemencie dotyczącym zgłaszania informacji związanych z klimatem (2019/C 209/01) do wspomnianej dyrektywy, Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, stanowisku publicznym Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) pt. Europejskie wspólne priorytety nadzorcze w odniesieniu do rocznych raportów finansowych za rok 2023, rekomendacjach Grupy Zadaniowej ds. Ujawniania Informacji Finansowych Związanych z Klimatem (TCFD) oraz przewodniku Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie Wytyczne do raportowania ESG.
Oświadczenie dotyczy okresu od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 r. i obejmuje dane niefinansowe ENEA S.A. jako jednostki dominującej oraz wszystkich spółek zależnych ujętych w Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym Grupy Kapitałowej ENEA za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2023 r. Dokument omawia zagadnienia, o których mowa w art. 49b ust. 2 Ustawy o rachunkowości. Korekty w stosunku do Oświadczenia na temat informacji niefinansowych Grupy Kapitałowej ENEA za rok 2022 wynikają ze zmiany podejścia na poziomie krajowym do kwestii wydzielenia aktywów węglowych do Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE). Oświadczenie zawiera również poprawione dane ekonomiczne w tabelach Bezpośrednia wartość ekonomiczna generowana przez GK ENEA oraz Pomoc finansowa uzyskana od państwa przez GK ENEA oraz dane dotyczące wysokości darowizn w 2022 r. w tabelach: Bezpośrednia wartość ekonomiczna generowana przez GK ENEA, Darowizny pieniężne i rzeczowe [tys. zł] i Kluczowe niefinansowe wskaźniki efektywności GK ENEA, a szczegółowe wyjaśnienia znajdują się w przypisach pod tabelami.
Oświadczenie przygotował Zespół ESG, stanowiący część Departamentu Controllingu Grupy Kapitałowej, będącego jednostką ENEA S.A., we współpracy z zewnętrzną firmą ekspercką. Dokument nie został poddany dodatkowej weryfikacji przez podmiot niezależny. Prezentowane dane opracowano z wykorzystaniem najbardziej aktualnych wersji międzynarodowych standardów raportowania niefinansowego Global Reporting Initiative - GRI Standards.
Informacje na temat ładu korporacyjnego GK ENEA oraz jej wpływu na społeczeństwo i środowisko, zebrane na potrzeby opracowania Oświadczenia, zostaną szerzej zaprezentowane w Raporcie ESG Grupy Kapitałowej ENEA za 2023 r. Jego publikację, w formie platformy online dostępnej pod adresem https://raport2023.esg.enea.pl/, zaplanowano na II połowę maja 2024 r.
Szczegółowe informacje na temat pozafinansowego wymiaru działalności Grupy Kapitałowej Lubelski Węgiel Bogdanka, wchodzącej w skład Grupy Kapitałowej ENEA, będzie można znaleźć w raporcie niefinansowym tego podmiotu za 2023 r. Raport zostanie przygotowany w oparciu o standardy Global Reporting Initiative. Jego publikację na stronie https://lw.com.pl/raporty-esg zaplanowano przed zakończeniem pierwszego półrocza 2024 r.
12.2. Model biznesowy
12.2.1. Przedmiot działalności
Główne obszary działalności Grupy Kapitałowej ENEA to:
wydobycie i sprzedaż węgla kamiennego,
produkcja energii elektrycznej i ciepła,
dystrybucja energii elektrycznej i ciepła,
obrót energią elektryczną i paliwem gazowym.
Spółki tworzące Grupę to wyspecjalizowane, autonomiczne w sensie cywilnoprawnym przedsiębiorstwa. Wiodącymi podmiotami są:
ENEA S.A. (obrót energią elektryczną na rynku detalicznym),
ENEA Operator sp. z o.o. (dystrybucja energii elektrycznej),
ENEA Wytwarzanie sp. z o.o. (produkcja i sprzedaż energii elektrycznej oraz produkcja, dystrybucja i sprzedaż ciepła),
ENEA Elektrownia Połaniec S.A. (produkcja i sprzedaż energii elektrycznej),
ENEA Nowa Energia sp. z o.o. (produkcja i sprzedaż energii elektrycznej),
ENEA Trading sp. z o.o. (obrót hurtowy energią elektryczną i paliwem gazowym),
ENEA Power&Gas Trading sp. z o.o. (obrót hurtowy energią elektryczną i paliwem gazowym),
LW Bogdanka S.A. (wydobycie i sprzedaż węgla kamiennego),
ENEA Ciepło sp. z o.o. (produkcja i sprzedaż ciepła).
W strukturze Grupy zawarto również pozostałe spółki bezpośrednio i pośrednio zależne od ENEA S.A. oraz spółki, w których ENEA S.A. posiada udziały mniejszościowe.
140
[IMAGE]
Produkcja energii w Grupie odbywa się w elektrowniach: w Kozienicach (11 wysokosprawnych i zmodernizowanych bloków energetycznych) i Połańcu (siedem bloków węglowych oraz jeden z największych w Europie i na świecie blok opalany wyłącznie biomasą), w elektrociepłowniach: w Białymstoku i Pile, w ciepłowniach: w Białymstoku, Pile i Obornikach, na farmach wiatrowych w miejscowościach: Bardy, Darżyno i Baczyna (Lubno I i Lubno II), w 21 elektrowniach wodnych, na farmach fotowoltaicznych: PV Jastrowie, PV Likowo, PV Lubno I, PV Lubno II, PV FW Lubno I, PV Genowefa, PV Tarnów, PV Kapice Lipniki, PV Krzęcin 1, 2 i 7, a także w biogazowniach w Gorzesławiu i Liszkowie.
12.2.2. Wartości przedsiębiorstwa w kontekście zmian rynkowych
Grupa buduje pozycję rynkową w oparciu o zestaw korzyści proponowanych Klientom. Pozyskiwanie oraz zwiększanie satysfakcji Klientów jest realizowane m.in. poprzez łączenie produktów i usług w atrakcyjne pakiety oraz ciągły rozwój działań na rzecz bezawaryjności dostaw energii. W celu poprawy zarządzania poszczególnymi obszarami działalności, Grupa uwzględnia oczekiwania swoich kluczowych interesariuszy, które poznaje prowadząc dialog społeczny. Ponadto dba też o transparentność, w szczególności w kontekście przeciwdziałania nieuczciwym praktykom biznesowym. Odpowiedzialne konstruowanie oferty oraz przestrzeganie zapisów zawartych umów są fundamentami partnerskiej współpracy z kontrahentami.
Istotny wpływ, zarówno na GK ENEA, jak i całą Polskę, UE oraz świat, ma wojna w Ukrainie, która wybuchła 24 lutego 2022 r., rozpoczęta inwazją Federacji Rosyjskiej na ten kraj. Konflikt doprowadził do kryzysu i problemów w zakresie dostaw paliw kopalnych, tj. gazu, węgla i biomasy rolniczej (agro), dostarczanych wcześniej z Białorusi, Ukrainy i Rosji. W związku z powyższym, zwiększono pozyskiwanie dostaw przedmiotowych surowców (w szczególności gazu) z innych kierunków. Kolejne konflikty zbrojne pojawiające się na arenie międzynarodowej wpływają pośrednio lub bezpośrednio na rynek surowcowy i tym samym na bezpieczeństwo energetyczne Polski. W związku z powyższym 18 maja 2022 r. Komisja Europejska opublikowała plan REPowerEU, ukierunkowany na jeszcze szybsze ograniczenie zależności od paliw kopalnych sprowadzanych z Rosji i przyspieszenie transformacji. Środki finansowe zawarte w planie REPowerEU mogą stanowić odpowiedź na te ambicje poprzez oszczędność energii, dywersyfikację dostaw energii oraz przyspieszone wprowadzanie energii odnawialnej w celu zastąpienia paliw kopalnych wykorzystywanych w domach, przemyśle i wytwarzaniu energii. Kolejne działania w 2023 r. w UE i Polsce pokazują, że REPowerEU wzmocnił przekaz, że trzeba odchodzić od paliw kopanych.
Zgodnie ze scenariuszem prognostycznym przedstawionym przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska do założeń do aktualizacji Polityki energetycznej Polski do 2040 r., moc zainstalowana w OZE w Polsce ma wynosić 50 GW w 2030 r. i 88 GW w 2040 r., w stosunku do 2022 r. będzie to wzrost o 100% w 2030 r. i 300% w 2040 r., natomiast moc zainstalowana w energetyce jądrowej, w tym SMR, ma wynieść 7,8 GW w 2040 r. Powyższe ma przełożyć się na spadek emisji CO 2 w elektroenergetyce o 65% w 2040 r.
Wszelkie zmiany na poziomie globalnym czy europejskim w zakresie energii mają istotny wpływ na realizację Strategii Rozwoju Grupy Kapitałowej ENEA do 2030 roku z perspektywą 2040 roku oraz wyznaczone w niej cele strategiczne i kierunki rozwoju. Dlatego przy ewentualnej aktualizacji tego dokumentu powyższe kwestie zostaną w nim odpowiednio odzwierciedlone, w szczególności, jeżeli nastąpi ewentualna zmiana koncepcji wydzielenia aktywów węglowych poza GK ENEA.
Zarówno przyjęty model zwiększania wartości Grupy, jak i sposób, w jaki kreuje ona wartość dla Klientów, wynikają wprost z misji oraz wizji przedsiębiorstwa.
W kolejnych latach, zgodnie ze strategią rozwoju, aby budować swoją wartość, GK ENEA będzie przede wszystkim zwiększać moc zainstalowaną w odnawialnych źródłach energii opartych na nowoczesnych technologiach. Grupa zamierza również wyspecjalizować się w budowie magazynów energii i usługach magazynowania energii, świadczonych na potrzeby własnych sieci oraz Klientów zewnętrznych.
W związku ze stale rosnącymi oczekiwaniami w obszarze zrównoważonego rozwoju, Grupa ma ambicje nie tylko dostosowywać profil swojej działalności, lecz także edukować interesariuszy w zakresie rozwiązań oraz zachowań korzystnych dla środowiska.
Dodatkowe informacje na temat kreowania wartości przedsiębiorstwa zawarto w sekcji Nowe linie biznesowe.
[IMAGE]
141
[IMAGE]
12.3. Strategia rozwoju GK ENEA do 2030 r. z perspektywą 2040 r.
Odejście od energetyki węglowej w kierunku zeroemisyjnych odnawialnych źródeł energii zostało zidentyfikowane w Strategii Rozwoju GK ENEA do 2030 roku z perspektywą 2040 roku jako jeden z najważniejszych kierunków rozwoju Grupy. Zgodnie ze Strategią, nadrzędnym celem Grupy jest Zielona Zmiana, czyli zrównoważona transformacja budująca wartość Grupy i neutralność klimatyczna w perspektywie do roku 2050. Strategia rozwoju Grupy wpisuje się w założenia transformacji energetycznej Polski, której ramy wyznacza Polityka energetyczna Polski do 2040 r. oraz regulacje Europejskiego Zielonego Ładu . Osiągnięcie Zielonej Zmiany opiera się na pięciu strategicznych filarach:
rozwój OZE opartych na nowoczesnych technologiach,
wytwarzanie optymalnego i zrównoważonego miksu produktów i usług dla Klientów we współpracy z partnerami biznesowymi i społecznymi,
efektywny model operacyjny dostosowany do zmieniającej się Grupy,
rozwój nowych linii biznesowych dla oferowania Klientom nowych produktów, nie tylko energetycznych,
zachowanie bezpieczeństwa finansowego GK ENEA.
Neutralność klimatyczna Grupy Kapitałowej ENEA zostanie osiągnięta przede wszystkim dzięki rozwojowi OZE. W planach jest akwizycja i rozwój własnych projektów, zwłaszcza na terenach wiejskich oraz przy udziale partnerów biznesowych. Równolegle, w 2023 r. kontynuowane były działania zmierzające do wydzielenia ze struktur Grupy aktywów związanych z wytwarzaniem energii elektrycznej w konwencjonalnych jednostkach węglowych do NABE. Na dzień publikacji oświadczenia GK ENEA nie posiada informacji jakie kroki, w związku z niepowołaniem NABE, planowane, aby wesprzeć spółki energetyczne w zarządzaniu istniejącymi aktywami węglowymi. W początkowej fazie drogi do neutralności klimatycznej, dla zachowania bezpieczeństwa energetycznego kraju, GK ENEA zamierza wykorzystywać gaz jako niskoemisyjne paliwo przejściowe. Inwestycje w tym zakresie będą ograniczały się do odtworzenia części mocy wytwórczych (ok. 1,9 GW). Niskoemisyjne źródła konwencjonalne będą stabilizowały rozwijające się OZE.
Strategia identyfikuje 13 kluczowych kierunków rozwoju Grupy ENEA:
1. rozwój projektów w zakresie magazynowania energii i świadczenie usług na zewnątrz,
2. zaangażowanie w energetykę wiatrową na morzu (offshore),
3. intensyfikacja działań w kierunku dostępu do zielonej energii poprzez realizację portfela OZE Grupy ENEA,
4. rozwój instalacji hybrydowych,
5. energetyka konwencjonalna oparta o źródła niskoemisyjne (gaz – jako paliwo przejściowe; biomasa; RDF),
6. rozwój inteligentnej sieci energetycznej,
7. zmiana funkcjonowania OSD w nowym modelu rynku energii,
8. rozwój obszaru handlu hurtowego Grupy ENEA (prop-trading, origination),
9. budowa produktów multienergetycznych, w tym zarządzanie łańcuchem dostaw,
10. ekspansja sprzedaży i lojalizacja Klientów,
11. rozwój nowych linii biznesowych,
12. rozwój mikro- i makroklastrów energetycznych,
13. rozwój nowoczesnej oferty dla prosumentów, w tym współpraca z samorządami i ruchami miejskimi, a także udział w tworzeniu i zarządzaniu wyspami energetycznymi (klastrami energii).
Strategie dotyczące poszczególnych obszarów biznesowych Grupy zostały przyjęte w listopadzie 2022 r. Uszczegółowiają one i operacjonalizują realizowaną strategię rozwoju.
Jako uzupełnienie Strategii Rozwoju Grupy Kapitałowej ENEA do 2030 roku z perspektywą 2040 roku , w grudniu 2023 r. została przyjęta Polityka klimatyczna Grupy Kapitałowej ENEA opisana szerzej w rozdziale 12.6.1. Polityka klimatyczna i nadzór nad kwestiami związanymi z klimatem.
Polityka klimatyczna Grupy Kapitałowej ENEA określa też poziom obowiązków Zarządu i Kierownictwa jednostki dominującej ENEA S.A. oraz spółek Grupy Kapitałowej ENEA w kwestiach związanych ze zmianami klimatu. Zgodnie z przyjętymi rozwiązaniami, Zarząd ENEA S.A. wyznacza oraz akceptuje cele i priorytety Polityki klimatycznej Grupy Kapitałowej ENEA . W 2023 r. Wiceprezes Zarządu ds. Operacyjnych oraz Wiceprezes ds. Strategii i Rozwoju byli odpowiedzialni za zarządzanie kwestiami wpływu GK ENEA na klimat. Nadzór nad realizacją Polityki klimatycznej Grupy Kapitałowej ENEA w 2023 r. sprawował Wiceprezes Zarządu ds. Strategii i Rozwoju. Zarządy poszczególnych spółek Grupy odpowiadają za prowadzenie i organizację podległych procesów zgodnie z celami i priorytetami Polityki. Do ich zadań należy też zapewnienie terminowego, rzetelnego i kompletnego przekazywania informacji o działalności związanej z klimatem. Za wdrożenie oraz aktualizację Polityki klimatycznej GK ENEA odpowiada Dyrektor Departamentu Zarządzania Strategią i Rozwojem Grupy Kapitałowej.
142
[IMAGE]
Kluczowe wskaźniki realizacji celów strategii rozwoju GK ENEA:
Planowana ewolucja struktury wytwarzania energii w GK ENEA
Rozwój mocy zainstalowanych w GK ENEA [GW] – prognoza
Obecna struktura mocy zainstalowanej oraz planowane terminy wyłączenia z produkcji poszczególnych bloków Elektrowni Kozienice i Elektrowni Połaniec zasilanych węglem kamiennym oraz konwencjonalnych źródeł ENEA Ciepło zostały szczegółowo przedstawione poniżej.
[IMAGE]
[IMAGE]
1) Wzrost zainstalowanych mocy w OZE (brutto) liczony względem roku 2020, ale bez Zielonego Bloku EEP. Wzrosty mocy w OZE nie uwzględniają magazynów energii.
2) Bez mocy wytwórczych zasilanych węglem kamiennym (i bez Zielonego Bloku EEP).
143
[IMAGE]
Elektrownia Kozienice
Powyższe dane w zakresie ENEA Wytwarzanie Elektrownia Kozienice, zostały sporządzone w oparciu o aktualne harmonogramy pracy bloków i ujętych w nim odstawień jednostek wytwórczych. Szczegółowe informacje dotyczące zmian w stosunku do ubiegłych sprawozdań znajdują się w rozdziale 3.3.2.2. Sprawozdania Zarządu z działalności ENEA S.A. oraz Grupy Kapitałowej ENEA w 2023 r.
Elektrownia Połaniec
1 Z dniem 1 stycznia 2024 r. blok nr 1 został wyłączony z eksploatacji
Prezentowane dane odzwierciedlają obowiązujący harmonogram pracy bloków i ujętych w nim odstawień jednostek wytwórczych. W realizacji jest obecnie projekt pt. Dostosowanie ENEA Elektrownia Połaniec do wymagań Rynku Mocy po 1 lipca 2025 roku dotyczący bloków B2-B7, który pozwoli na maksymalizację współspalania biomasy i tym samym obniży emisyjność produkcji energii w elektrowni.
ENEA Ciepło
1 Turbozespół kondensacyjny zasilany z upustów bloku B1
W ramach operacjonalizacji Strategii Rozwoju Grupy Kapitałowej ENEA do 2030 roku z perspektywą 2040 roku w obszarze odnawialnych źródeł energii uruchomiono Portfel OZE GK ENEA. Umożliwi on uspójnienie zarządzania inicjatywami i projektami z obszaru OZE. Portfel OZE GK ENEA obejmuje projekty realizowane w ramach 4 programów: farmy fotowoltaiczne, farmy wiatrowe, farmy wiatrowe na morzu i pozostałe technologie OZE.
ENEA Nowa Energia – funkcjonujące instalacje
Obszary
Wyszczególnienie
Moc zainstalowana [MWe]
Woda
21 stopni wodnych z obiektami towarzyszącymi, na których usytuowane są elektrownie wodne o mocy zainstalowanej od 132 kW do 24,8 MW umiejscowione na rzekach: Brda, Wda, Gwda, Rega, Drawa, Myśla, Obra i Wełna
58,8
Farmy wiatrowe
Bardy, Darżyno i Baczyna (Lubno I i Lubno II)
71,6
Farmy fotowoltaiczne
PV Jastrowie I, PV Likowo, PV Lubno I, PV Lubno II, Krzęcin 1,2 i 7 1 , PV FW Lubno I, PV Darżyno 2
12,0
Biogaz
Biogazownie Liszkowo i Gorzesław
3,8
ENEA Nowa Energia jest wiodącą spółką GK ENEA w zakresie obsługi OZE, która rozwija nowe projekty przez akwizycję i budowę.
Nowe spółki GK ENEA zajmujące się produkcją energii z OZE
Spółka
Farma fotowoltaiczna
Moc zainstalowana [MWe]
PRO-WIND
PV Tarnów
10,0
PV Tykocin
PV Kapice Lipniki
2,0
PV Genowefa
PV Genowefa
35,0
Blok
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
B8
B9
B10
B11
Moc zainstalowana [MW]
230
230
230
230
230
230
230
230
560
560
1 112
Planowany rok wyłączenia z produkcji
2031
2031
2030
2030
2032
2032
2033
2033
2041
2042
2048
Blok
B1
B2
B3
B4
B5
B6
B7
GU (B9)
Moc zainstalowana [MW]
200
242
242
242
242
242
239
230
Planowany rok wyłączenia z produkcji
2023 1
2034
2034
2034
2034
2034
2034
2042
Blok
B1
B2
B3
B4 1
Kotły wodne
K1
K2
K3
K4
K5
Moc zainstalowana [MW]
55
55
70
23,5
Moc zainstalowana [MW]
0
0
0
0
0
Moc termiczna [MWt]
98,4
108
108
0
Moc termiczna [MWt]
33
35
35
40
40
Planowany ostatni rok produkcji
2028
2045
2055
2061
Planowany ostatni rok produkcji
-
-
-
-
-
1 PV Krzęcin 1,2 i 7 składa się z trzech instalacji o mocy 1 MW każda, wpisana 25 sierpnia 2023 r. do rejestru wytwórców energii w małej instalacji.
2 Farma PV Darżyno o mocy 2 MWe jest obecnie na etapie rozruchu technologicznego i po uzyskaniu koncesji łączna moc zainstalowana w obszarze farm fotowoltaicznych wynosić będzie 14,0 MWe
144
[IMAGE]
12.3.1. Strategia rozwoju GK ENEA a zmiany klimatu
Grupa odchodzi od energetyki węglowej, by docelowo dysponować w portfolio wyłącznie zeroemisyjnymi aktywami wytwórczymi. Jest w równym stopniu determinowane czynnikami biznesowymi, regulacyjnymi (przede wszystkim realizacją Europejskiego Zielonego Ładu) i dążeniem Grupy do zrównoważonego rozwoju.
Główne filary rozwoju GK ENEA w obszarze społeczno-klimatycznym stanowią:
W 2022 r. i 2023 r. trwały prace nad opracowaniem Polityki klimatycznej Grupy Kapitałowej ENEA, w ramach których prowadzono również wstępne analizy scenariuszowe odporności modelu biznesowego i strategii firmy na zmiany klimatu, z uwzględnieniem wzrostu średnich globalnych temperatur w scenariuszach >2°C oraz 4°C w horyzontach 2025, 2030 i 2050. Politykę przyjęto w grudniu 2023 r., a jej celem jest określenie wpływu działalności GK ENEA na klimat oraz wskazanie kierunków działania i mechanizmów zarządzania zapewniających odpowiedzialną działalność biznesową Grupy z poszanowaniem naturalnych zasobów naszej planety. Polityka ta pozwoli również na bieżąco definiować oraz identyfikować ryzyka oraz szanse związane z oddziaływaniem GK ENEA na klimat oraz wpływem zmian klimatycznych na zasady i założenia funkcjonowania Grupy. Jednym z powodów powstania Polityki klimatycznej Grupy Kapitałowej ENEA jest konieczność zareagowania na zmieniające się otoczenie oraz na zewnętrzne regulacje krajowe i unijne, ukierunkowane na ograniczenie niekorzystnych zmian klimatycznych. Dokument ten stanowi świadectwo podejmowanych przez Grupę działań oraz zaangażowania na rzecz ochrony klimatu.
17 maja 2023 r. LW Bogdanka ogłosiła Strategię Rozwoju GK LW Bogdanka na lata 2023-2030 z perspektywą do 2040 roku. Dokument wytycza kluczowe kierunki rozwoju i transformacji, które zakładają stworzenie innowacyjnego koncernu multisurowcowego napędzającego zieloną transformację oraz zabezpieczającego rozwój gospodarczy Lubelszczyzny. Nowa strategia LWB opiera się na 5 filarach: silny węglowy fundament, w ramach którego LW Bogdanka pozostaje liderem efektywności w wydobyciu węgla do końca istnienia kopalni, koncern multisurowcowy, gwarant zrównoważonej energii, zielona transformacja oraz przyszłość Lubelszczyzny.
Harmonogram dojścia do neutralności klimatycznej
Grupa Kapitałowa ENEA, zgodnie z postanowieniami Porozumienia paryskiego oraz planami klimatycznymi Unii Europejskiej, planuje osiągnięcie neutralności klimatycznej w roku 2050. Prace z tym związane zostały w GK ENEA zawieszone i mogą zostać wznowione po przedstawieniu nowej, bądź zmodyfikowanej koncepcji rządowej.
[IMAGE]
145
[IMAGE]
Budowa bloków gazowo-parowych
Jednym z etapów drogi do neutralności klimatycznej jest wykorzystanie gazu jako paliwa przejściowego. Od maja 2022 r. ENEA ELKOGAZ (wcześniej, od 2019 r. projektem zajmowała się spółka ENEA Wytwarzanie) prowadziła projekt Odtworzenie mocy wytwórczych bloków węglowych klasy 200 MW w Elektrowni Kozienice w oparciu o technologię spalania paliwa gazowego. W lipcu 2022 r. wystartowało postępowanie przetargowe, którego celem był wybór generalnego wykonawcy inwestycji. 17 października 2023 r. ENEA ELKOGAZ unieważniła postępowanie przetargowe w formule „brownfield” na wybór Generalnego Wykonawcy Inwestycji z uwagi na brak ofert. 21 grudnia 2023 r. ENEA Wytwarzanie oraz ENEA ELKOGAZ rozwiązały umowy z 23 czerwca 2023 r. z późniejszymi zmianami; z 28 czerwca 2023 r. oraz z 25 lipca 2023 r. (tzw. „umowy współużytkowania”) decydując, że projekt budowy bloków gazowo parowych w planowanej formule „brownfield”, tj. odtworzenia mocy wytwórczych bloków klasy 200 MWe w oparciu o technologię spalania paliwa gazowego, nie będzie realizowany. W IV kwartale 2023 r. wypracowano dalszy kierunek realizacji projektu jako zabudowa bloków gazowo parowych w formule „greenfield” (tj. na nowym terenie bez wykorzystania miejsca po istniejących blokach węglowych klasy 200 MWe). Na początku stycznia 2024 r. ENEA ELKOGAZ uzyskała zgodę na zmianę realizacji projektu z formuły „brownfield” na formułę „greenfield”. ENEA Wytwarzanie przyjęła z kolei harmonogram remontowo-postojowy bloków, w oparciu bloki węglowe, z uwzględnieniem wyłączeń bloków klasy 200 MWe w latach 2030-2033.
12.3.2. Portfel OZE – podejście strategiczne
Zarząd ENEA S.A. uruchomił Portfel OZE GK ENEA („Portfel OZE”), którego celem jest operacjonalizacja Strategii Rozwoju Grupy Kapitałowej ENEA do 2030 roku z perspektywą 2040 roku w obszarze odnawialnych źródeł energii.
Portfel OZE realizowany jest poprzez projekty w ramach:
Programu PV - program rozwoju farm fotowoltaicznych w GK ENEA, którego celem jest wzrost mocy wytwórczych pochodzących z farm fotowoltaicznych. Zakłada się, że przyrost mocy będzie realizowany poprzez rozwój projektów własnych, akwizycje projektów na różnym etapie zaawansowania (np. w formule umowy z deweloperami projektów) i ich dalszy rozwój oraz akwizycje gotowych aktywów, również w formule joint venture.
Programu FW - program rozwoju farm wiatrowych na lądzie (onshore) w GK ENEA, którego celem jest wzrost mocy wytwórczych pochodzących z farm wiatrowych na lądzie. Zakłada się, że przyrost mocy będzie realizowany przede wszystkim poprzez akwizycje gotowych aktywów, a w przypadku zmiany tzw. zasady 10H również poprzez rozwój projektów własnych i akwizycje projektów na różnym etapie zaawansowania (np. w formule umowy z deweloperami projektów) oraz ich dalszy rozwój, także w formule joint venture.
Programu Offshore - program rozwoju farm wiatrowych na morzu w GK ENEA, którego celem jest wzrost mocy wytwórczych pochodzących z farm wiatrowych na morzu. Zakłada się, że przyrost mocy będzie zrealizowany w wyniku współpracy ENEA S.A. z PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.
Programu pozostałych technologii OZE, którego celem jest wzrost mocy wytwórczych w pozostałych technologiach (biogazownie itp.) oraz realizacja projektów wspierających rozwój OZE w GK ENEA, do których należą:
biogazownie - przyrost mocy realizowany będzie przede wszystkim poprzez akwizycje gotowych aktywów, również w formule joint venture,
Dla lat 2020-2023 przestawiono wartości z wykonania (emisja CO 2 bezpośrednio związana z produkcją energii elektrycznej), a od 2024 r. podano wartości szacowane, przy założeniu wydzielenia aktywów węglowych z GK ENEA.
[IMAGE]
[IMAGE]
[IMAGE]
752
764
793
768
191
254
201
0
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031
2032
2033
2034
2035
2036
2037
2038
2039
2040
2041
2042
2050
kg CO 2 /MWh
Szacowana emisja CO 2
146
[IMAGE]
magazyny energii - miks wytwórczy GK ENEA powinien być w przyszłości stabilizowany magazynami energii o krótkim i długim czasie działania. Konieczny będzie aktywny udział GK ENEA w rynku potencjalnych akwizycji magazynów energii, zarówno w fazie projektowej, jak i istniejących instalacji; zakłada się zastosowanie bateryjnych magazynów energii,
technologie wodorowe - obejmuje wprowadzenie nowych produktów i usług związanych z energetycznym wykorzystaniem wodoru, w tym: wytwarzanie wodoru na drodze elektrolizy z wykorzystaniem energii z OZE, magazynowanie i transport sprężonego wodoru, wytwarzanie energii elektrycznej w ogniwach paliwowych, stacje tankowania wodoru, wodorowe autobusy, ciężarówki i samochody osobowe, silniki / generatory zasilane wodorem,
energetyka rozporoszona - obejmuje wprowadzenie nowych produktów i usług dla lokalnych wspólnot energetycznych inicjatyw powiązanych przestrzennie i infrastrukturalnie (np. dzielnica, osiedle, kampus, park technologiczny czy przemysłowy), mających na celu wdrożenie i zapewnienie funkcjonowania rozwiązań służących lokalnemu równoważeniu zapotrzebowania odbiorców na energię, jej dystrybucję i obrót, z wytwarzaniem tej energii, ukierunkowana na współpracę i efektywne wykorzystywanie miejscowych odnawialnych zasobów energetycznych.
Realizacja Portfela OZE umożliwia efektywne zarządzanie współpracą pomiędzy spółkami Grupy, budżetami, zakresami oraz harmonogramami, agregując rozproszone w Grupie programy i projekty związane z obszarem OZE. Koordynowanie rozwoju OZE w Grupie ENEA, dzięki wykorzystaniu struktur portfelowych, umożliwia sprawne i precyzyjne identyfikowanie zależności oraz ocenę stanu realizowanych inicjatyw, projektów i programów wchodzących w skład Portfela.
Zarządzanie portfelowe pozwala na efektywne monitorowanie tempa realizacji Strategii Rozwoju Grupy Kapitałowej ENEA w obszarze odnawialnych źródeł energii.
Za realizację konkretnych działań w ramach portfela OZE odpowiedzialny jest Departament Nadzoru Infrastruktury i Inwestycji Grupy Kapitałowej ENEA. Opis wdrażania poszczególnych inicjatyw/projektów realizujących Portfel OZE GK ENEA przedstawiono w dalszej części rozdziału.
12.3.3. Najważniejsze działania w zakresie OZE w 2023 r.
Mając na uwadze harmonogram dojścia do neutralności klimatycznej GK ENEA podejmuje szeroki wachlarz działań mających na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych i zwiększenie udziału OZE w miksie energetycznym, m.in. poprzez:
budowę morskich farm wiatrowych ENEA S.A. posiada 33,81% udziałów w spółce Elektrownia Wiatrowa Baltica 5 sp. z o.o. W sierpniu 2023 r. spółka ta otrzymała decyzję Ministra Infrastruktury o przyznaniu pozwolenia PSZW dotyczącą obszaru na Morzu Bałtyckim oznaczonego numerem 60.E.4, na którym przewiduje się możliwość budowy morskiej farmy wiatrowej,
rozwój projektów własnych przez ENEA S.A. o mocy 525 MW, z czego 410 MW w spółkach celowych oraz pozostałe prowadzone przez ENEA Nowa Energia. Spółki celowe mają za zadanie rozwijać własne projekty typu „greenfield”. Większość z nich ma perspektywę energetyzacji w latach 2025-2030, w zdecydowanej większości to farmy fotowoltaiczne, ale planowane również farmy wiatrowe. Grupa dokonała akwizycji czterech spółek w tym obszarze: FW Bejsce, PV Tykocin, PRO-WIND i PV Genowefa,
projekty realizowane przez Elektrownię Połaniec obejmujące bloki od 2 do 7. Zmiany związane ze współspalaniem węgla i biomasy. Część prac znajduje się na etapie projektowania, a część wykonawstwa,
ENEA Ciepło w Białymstoku przygotowuje się do budowy bloku energetycznego na biomasę,
działalność w ramach klastrów energii odnawialnej w 2023 r. trwały analizy form współpracy w ramach klastrów oraz rozmowy dotyczące rozwoju OZE. Spółki GK ENEA współpracowały z kilkoma klastrami energii,
inwestycje ENEA Operator obejmujące m.in. budowę dziesięciu nowych tzw. głównych punktów zasilających (GPZ), które usprawniają i stabilizują pracę sieci, przez co przyczyniają się do zmniejszania liczby odmów przyłączeń nowych OZE,
kontynuacja współpracy z Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym, której celem jest m.in. stworzenie systemu do zarządzania źródłami OZE,
wspieranie inicjatyw i badań naukowych w ramach tzw. dolin wodorowych: ENEA Nowa Energia w Wielkopolskiej Dolinie Wodorowej, ENEA S.A. oraz ENEA Operator Zachodniopomorskiej Dolinie Wodorowej oraz ENEA Elektrownia Połaniec – Centralnej Dolinie Wodorowej.
Obszar OZE obejmuje również niektóre nowe linie biznesowe opisane w podrozdziale 12.3.4.
147
[IMAGE]
12.3.4. Nowe linie biznesowe
Przyjęta strategia rozwoju GK ENEA uwzględnia realizację nowych linii biznesowych bazujących na zasobach własnych oraz wykorzystujących synergię ze współpracy z partnerami reprezentującymi inne branże. Obszar zainteresowania i działań obejmuje nowe pakiety produktowe oraz usługowe, które będą wprowadzane do oferty handlowej Grupy. Jednym z najważniejszych wyzwań spośród wyselekcjonowanych linii biznesowych magazyny energii. Mają one zagwarantować niezbędną stabilność OZE, stając się elementem bezpieczeństwa energetycznego Polski. Następne perspektywiczne linie biznesowe związane z zagospodarowaniem elementów zużytych instalacji OZE i magazynów energii. Plany obejmują także coraz większe zaangażowanie Grupy w zagospodarowanie ubocznych produktów spalania z sektora przemysłowego, m.in. z energetyki konwencjonalnej i ciepłownictwa w tym generowanych podczas bieżącej działalności, jak też zalegających na składowiskach. GK ENEA chce również rozszerzać ofertę dla lokalnych wspólnot i prosumentów indywidualnych, inwestując m.in. we współpracę z jednostkami samorządowymi oraz ruchami miejskimi. W tym przypadku szczególnie interesujący jest koncept budowy i zarządzania wyspami energetycznymi, tzw. klastrami energii. Uwzględniane jest także zaangażowanie w instalacje korzystające z technologii SMR (małe modułowe reaktory jądrowe) oraz MMR (mikro modułowe reaktory jądrowe).
Z uwagi na złożoność wyzwań wynikających z wytyczonych obszarów działań, w czerwcu 2023 r. Grupa powołała Departament Rozwoju Projektów Innowacyjnych i Nowych Technologii Grupy Kapitałowej, którego celem jest identyfikacja potrzeb Grupy w zakresie kreacji innowacyjnych rozwiązań i nowych technologii, badania możliwości ich wdrożenia w GK ENEA oraz koordynowania działań wybranych spółek Grupy w obszarze innowacji.
Główną domeną i podstawą działań tego Departamentu jest obszar rozwoju energetyki jądrowej, w tym przygotowywanie Grupy pod technologię SMR działających w podstawie systemu elektroenergetycznego, jako jednego z kluczowych elementów transformacji GK ENEA. Rozwiązanie wykorzystujące technologię SMR identyfikowane jest jako jedno z kluczowych pozwalających utrzymać pozycję rynkową GK ENEA w długiej perspektywie czasowej, uwzględniającej odejście od źródeł konwencjonalnych oraz ich stopniowe zastępowanie. Ponadto, do kluczowych obszarów działań należy badanie optymalnych rozwiązań magazynowania energii (w dużej skali i dużej mocy jednostkowej magazynu) oferowanych oraz opracowywanych dopiero na rynku (w tym działalność B+R) w różnych technologiach dostępnych w Europie. Działalność Departamentu obejmuje również technologie wodorowe, hybrydowe i koncepcje wykorzystania tradycyjnych OZE w nowej formie (agrofotowoltaika, floatingvoltaics pływająca fotowoltaika, trackery solarne, optymalizacja wykorzystania elektrowni wodnych, biogaz).
Departament Rozwoju Projektów Innowacyjnych i Nowych Technologii Grupy Kapitałowej jest jednostką zarządzającą Pionu Zarządczego Innowacji. W obszarze innowacji Departament nadzoruje następujące spółki Grupy Kapitałowej ENEA: ENEA S.A., ENEA Operator sp. z o.o., ENEA Ciepło sp. z o.o., ENEA Serwis sp. z o.o., ENEA Innowacje sp. z o.o., ENEA Nowa Energia sp. z o.o., ENEA ELKOGAZ sp. z o.o. Departament zrzesza wszystkie właściwe jednostki i komórki organizacyjne właściwe ds. rozwoju i nowych technologii w spółkach objętych Pionem.
Departament Rozwoju Projektów Innowacyjnych i Nowych Technologii Grupy Kapitałowej odpowiada za:
tworzenie i rozwijanie zasad wdrażania innowacji i nowych technologii w Grupie ENEA,
koordynację działań w zakresie uwzględniania obszaru innowacji i nowych technologii w dokumentach strategicznych Grupie ENEA,
identyfikację możliwych do zaimplementowania rozwiązań usprawniających poszczególne segmenty działalności Grupy Kapitałowej,
wytyczanie kluczowych kierunków działalności niezbędnych dla przeprowadzenia transformacji energetycznej we właściwych obszarach,
nawiązywanie współpracy z podmiotami naukowymi, prowadzenie aktywności badawczo rozwojowej z zewnętrznymi instytucjami oraz analiza prowadzonych inicjatyw badawczych w ramach Pionu Zarządczego Innowacji,
wskazywanie i rekomendowanie kierunków działania poszczególnym spółkom i jednostkom umożliwiających przeprowadzenie transformacji energetycznej,
koordynację, nadzór i monitorowanie działań (projektów, inicjatyw, aktywności) w zakresie rozwoju innowacji i nowych technologii, mających potencjał wpisania się w działalność biznesową Grupie ENEA,
rozwój kompetencji w zakresie innowacji i nowych technologii w Grupie ENEA,
pogłębianie, ujednolicanie oraz koordynację współpracy w zakresie innowacji i nowych technologii w Grupie ENEA,
optymalizację nakładów i kosztów w obszarze innowacji i nowych technologii w Grupie ENEA.
Zrealizowane najważniejsze działania w 2023 r.
Stworzenie Departamentu Rozwoju Projektów Innowacyjnych i Nowych Technologii Grupy Kapitałowej pozwoli na szybsze i efektywniejsze wdrażanie rozwiązań innowacyjnych w Grupie w przyszłości. Okres początkowej działalności Departamentu jest przeznaczony na zbudowanie kompetencji w zespole, przegląd dotychczasowych działań Spółki i Grupy, wypracowanie kierunków rozwoju oraz opracowanie analiz możliwości wdrożenia wybranych rozwiązań zwiększających efektywność.
Departament Rozwoju Projektów Innowacyjnych i Nowych Technologii Grupy Kapitałowej w 2023 r. pracował nad technologiami jądrowymi SMR i MMR dostępnymi na rynku, celem zapoczątkowania kompleksowej analizy i oceny możliwości wprowadzenia danego rozwiązania w Grupie. Ponadto dokonano rozpoznania technologii agrofotowoltaiki, trackerów PV, instalacji
148
[IMAGE]
PV na zbiornikach wodnych, nowatorskich magazynów energii, a także pracowano nad wstępnym badaniem technologii wodorowych, biopaliwami czy cyfryzacją Spółki.
Grupa dba o powszechną edukację związaną z nowymi źródłami bezemisyjnymi, dlatego też rozpoczęła kampanię społeczną w zakresie technologii energetyki jądrowej, wodorowej oraz innowacyjnych PV oraz działań podnoszących świadomość społeczną, jak również pracowniczą, zwłaszcza w regionach i lokalnie w miejscach rozważanych jako potencjalne lokalizacje inwestycji jądrowych. Działania Departamentu obejmują również wdrożenie systemu podnoszenia kwalifikacji Pracowników i dostosowania ich do wymogów branży jądrowej oraz zrównoważonego wprowadzania transformacji energetycznej.
W 2023 r. GK ENEA prowadziła projekty związane z innowacjami i nowymi technologiami w następujących obszarach:
Energetyka jądrowa
Zainteresowanie Grupy koncentruje się wokół budowy instalacji w technologii SMR oraz MMR, które pozwolą przekształcić część aktywów w niskoemisyjne źródła wytwórcze.
Magazynowanie energii
Plany inwestycji w OZE uwzględniają obecność magazynów energii w nowych instalacjach. Magazyny energii zapewnią maksymalizację wykorzystania możliwości produkcyjnych energii oraz poprawią stabilność sieci.
DOBRE PRAKTYKI
ENEA S.A. i hiszpańska Grupa Cobra, światowy lider w dziedzinie stosowanej inżynierii przemysłowej oraz specjalistycznych usług w przemyśle energetycznym, podpisały w grudniu 2023 r. list intencyjny dotyczący rozwoju projektów i technologii magazynowania energii. Firmy wyraziły zainteresowanie wspólną analizą oraz zebraniem doświadczeń umożliwiających uruchomienie projektu pilotażowego magazynu energii, współpracującego z dużą liczbą odnawialnych źródeł energii przyłączonych do sieci dystrybucyjnej ENEA Operator,
ENEA Operator z powodzeniem zakończyła realizację projektu „DRES2Market (techniczne, biznesowe i regulacyjne sposoby na wzmocnienie roli odnawialnych źródeł energii w aktywnym uczestnictwie w rynku energii i rynku usług pomocniczych), w ramach programu Horyzont 2020. Głównym celem projektu DRES2Market było opracowanie kompleksowego i opłacalnego podejścia w celu ułatwienia skutecznego udziału generacji rozproszonej opartej o energię odnawialną na rynkach energii elektrycznej oraz umożliwienie świadczenia usług bilansowania i magazynowania zgodnie z kryteriami rynkowymi. Projekt DRES2Market koncentrował się na przezwyciężeniu istniejących barier (ram technologicznych i regulacyjnych) dla rozwoju integracji tych technologii. Wyniki projektu zostały pozytywnie zatwierdzone przez komisarza projektu i zostaną wykorzystane przy tworzeniu nowych regulacji unijnych,
ENEA Operator prowadziła projekt badawczo-rozwojowy, na podstawie umowy o dofinansowanie eNeuron (badanie zastosowania lokalnych obszarów bilansowania energii dla optymalizacji i rozwoju sieci rozproszonych), w ramach programu Horyzont 2020. Głównym celem projektu eNeuron jest opracowanie innowacyjnych narzędzi do optymalnego projektowania i działania lokalnych systemów energetycznych integrujących rozproszone zasoby energii i wiele nośników energii w różnych skalach. W ramach projektu został zainstalowany magazyn energii, który jest szóstym tego typu obiektem funkcjonującym w sieci ENEA Operator. Istotnym elementem projektu eNeuron jest promowanie koncepcji energy hub jako koncepcyjnego modelu sterowania i zarządzania przenośnymi i zintegrowanymi systemami energetycznymi, aby zoptymalizować ich model i działanie. Rezultaty projektu eNeuron mają zapewnić wiele korzyści wszystkim potencjalnym podmiotom zainteresowanym wdrożeniem takich systemów, w szczególności operatorom sieci dystrybucyjnych.
Technologie wodorowe
Spółki GK ENEA interesariuszami w następujących projektach dolin wodorowych: Centralna Dolina Wodorowa im. Braci Łaszczyńskich, Wielkopolska Dolina Wodorowa oraz Zachodniopomorska Dolina Wodorowa. Grupa planuje produkcję i wykorzystanie „zielonego” wodoru, pochodzącego z własnych źródeł OZE i elektrolizerów.
Pozostałe innowacje w GK ENEA
W 2023 r. w ramach rozwoju nowych linii biznesowych GK ENEA kontynuowana analizę potencjału biznesowego dodatkowych koncepcji innowacyjnych, związanych m.in. z agrofotowoltaiką, instalacjami związanymi z energetyką wodną i solarną, paliwami alternatywnymi, biopaliwami stałymi oraz wdrażania idei gospodarki o obiegu zamkniętym. Grupa zakłada, że wdrażane innowacje będą miały wpływ na szeroko rozumianą transformację energetyczną w Polsce. Grupa stale poszukuje i implementuje rozwiązania technologiczne oraz nowe modele biznesowe m.in. w zakresie nowych technologii OZE, elektromobilności , Smart Cities, Internetu Rzeczy (IoT) i sztucznej inteligencji (AI) oraz automatyzacji procesów operacyjnych i produkcyjnych.
GK ENEA prowadzi również projekty innowacyjne związane m.in. z fotowoltaiką. W 2023 r. ENEA Serwis rozpoczęła testy instalacji fotowoltaicznych na trackerach (specjalnych konstrukcjach, które umożliwiają „śledzenie” słońca przez panele fotowoltaiczne, a tym samym pozwalają uzyskać więcej energii elektrycznej z zainstalowanej mocy). Zakończenie testów planowane jest na 2024 r. i wtedy Grupa podejmie decyzje o ewentualnych wdrożeniach tej technologii. ENEA Innowacje współpracuje w zakresie opracowania rozwiązań zwiększających efektywność działania instalacji prosumenckich.
149
[IMAGE]
DOBRE PRAKTYKI
w 2023 r. ENEA S.A. zakupiła usługę dostępu do oprogramowania służącego do zarządzania i monitorowania stacji ładowania oraz umożliwiającego realizację usługi ładowania na stacjach ładowania Spółki,
w 2023 r. ENEA Operator zwiększyła możliwości rozwoju OZE w północnej Wielkopolsce. Spółka zakończyła gruntowną przebudowę stacji elektroenergetycznej 110/15 kV we Wronkach. Inwestycja znacząco poprawiła zasilanie miasta i gminy Wronki oraz powiatu szamotulskiego, a także zwiększyła bezpieczeństwo energetyczne północnej Wielkopolski. Jednym z głównych zadań nowej stacji jest umożliwienie rozwoju energetyki odnawialnej w regionie, a także możliwość przyłączenia nowych odbiorców, w tym przedsiębiorstw.
12.3.5. Działania strategiczne w obszarze dystrybucji
W obowiązującej strategii rozwoju GK ENEA zakłada, że obszar działań spółki ENEA Operator będzie koncentrować się na:
1. zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego na obszarze swojego działania, co stanowi realizację ustawowego obowiązku zapewnienia bieżącego i długookresowego bezpieczeństwa funkcjonowania systemu elektroenergetycznego i dystrybucyjnego,
2. zapewnieniu ciągłych i niezawodnych dostaw energii elektrycznej oraz jej odbioru o odpowiednich parametrach jakościowych, co również stanowi realizację ustawowego obowiązku zapewnienia ciągłych i niezawodnych dostaw energii elektrycznej o odpowiednich parametrach jakościowych,
3. rozwoju inteligentnej sieci dystrybucyjnej, obejmującym w szczególności pełnoskalowe wdrożenie inteligentnego opomiarowania, rozwój systemów SCADA, rozwój narzędzi wspierających procesy zarządzania siecią, w tym systemów łączności i transmisji danych, a także automatyzację sieci, z uwzględnieniem zasad cyberbezpieczeństwa,
4. zmianie modelu funkcjonowania OSD, wynikającej z dynamicznego wzrostu liczby i mocy źródeł rozproszonych, co prowadzi do poważnych zmian w funkcjonowaniu rynku energii i ról jego dotychczasowych uczestników. ENEA Operator jako OSD docelowo będzie aktywnym, neutralnym wsparciem rynku, umożliwiając użytkownikom sieci elektroenergetycznej korzystanie z wielu usług wykraczających poza dostawę energii. Aby to było możliwe, spółka w szczególności będzie dostosowywać sieć elektroenergetyczną do pracy w warunkach dużej niestabilności źródeł wytwórczych, w tym przekształcać ją z sieci pasywnej (jednokierunkowej) w sieć aktywną (dwukierunkową).
W 2023 r. GK ENEA kontynuowała inwestycje zgodne z wyznacznikami strategii w odniesieniu do ENEA Operator, których głównym celem jest zapewnienie na obszarze działania spółki ciągłych i niezawodnych dostaw energii elektrycznej o odpowiednich parametrach jakościowych. Inwestycje obejmowały m.in. budowę i modernizację linii wysokiego, średniego i niskiego napięcia oraz stacji elektroenergetycznych, w tym automatyzację sieci, montaż u odbiorców końcowych nowoczesnych liczników zdalnego odczytu, zgodnie z wymogami Prawa energetycznego i rozwiązaniami Smart Grid oraz zmianę funkcjonowania jako OSD. Zmiany i konieczność inwestycji w sieć dystrybucyjną związane m.in. z szybkim wzrostem liczby rozproszonych instalacji wytwórczych, obowiązków w zakresie wspierania rozwoju lokalnych rynków energii oraz powstawania tzw. społeczności energetycznych klastrów i spółdzielni energetycznych. Dodatkowo dochodzą do tego lokalne obszary bilansowania, posiadacze magazynów energii, pojazdów elektrycznych i stacji do ładowania. Prace modernizacyjne związane np. z wymianą elementów na nowe często wiąże się z dużymi nakładami finansowymi i uznawane jako inwestycje. W 2023 r. łącznie nakłady inwestycyjne ENEA Operator wyniosły ponad 1,8 mld zł.
ENEA Operator jest także sygnatariuszem podpisanej w 2022 r. Karty Efektywnej Transformacji Sieci Dystrybucyjnych Polskiej Energetyki , w ramach której pięciu największych w kraju operatorów systemu dystrybucyjnego (ENEA Operator, Energa Operator, PGE Dystrybucja, Stoen Operator, Tauron Dystrybucja) wypracowało założenia w zakresie sieci, które powinny znaleźć odzwierciedlenie w planach rozwoju każdej ze spółek. Celem Karty jest skuteczne przeprowadzenie realnej transformacji sektora dystrybucyjnego energii w perspektywie 2030 r., co będzie kluczem do udanej transformacji całej energetyki i wymaga dodatkowych znacznych nakładów finansowych oraz właściwego otoczenia regulacyjnego.
12.3.6. Zielona zmiana a Pracownicy
GK ENEA dba o bezpieczne i atrakcyjne środowisko pracy dla swojej kadry - wspiera rozwój Pracowników oraz umożliwia im podnoszenie ich kwalifikacji. Jednocześnie priorytetowo traktuje działania związane z edukacją zawodową osób, które planują związać swoją karierę ze spółkami Grupy. W tym celu:
organizuje prowadzone przez ekspertów zajęcia dydaktyczne dla studentów kształcących się na kierunkach o profilu praktycznym,
popularyzuje pracę w sektorze elektroenergetycznym wśród uczniów szkół branżowych i technicznych, funkcjonujących na terenie działania spółek Grupy,
obejmuje placówki dydaktyczne specjalnymi programami patronackimi, które wspierają edukację oraz rozwój podopiecznych – dla kadry i uczniów organizowana jest m.in. ogólnopolska konferencja tematyczna,
oferuje atrakcyjne praktyki i staże w spółkach Grupy oraz prowadzi doradztwo zawodowe,
jest obecna na branżowych targach edukacyjnych,
prowadzi konkurs „Moc na start”, którego celem jest wzmacnianie relacji między środowiskiem szkolnym a branżą energetyczną,
150
[IMAGE]
patronuje i wspiera organizację naukowych seminariów oraz konferencji (np. Akademia Energii, konferencja Współpraca-Energia-Przyszłość, III Poznańskie Dni Elektryczności),
aktywnie komunikuje możliwości, potrzeby i oczekiwania branży w mediach społecznościowych oraz portalach zajmujących się rekrutacją (LinkedIn, pracuj.pl).
DOBRE PRAKTYKI
w 2023 r. ENEA S.A. zaprosiła uczniów szkół objętych patronatem Grupy do V edycji konkursu „Moc na start”. Konkurs ma wzmacniać relacje między środowiskiem szkolnym a branżą energetyczną, która jak nigdy dotąd (ze względu na istniejącą w branży lukę pokoleniową) potrzebuje młodych wizjonerów i pasjonatów nowych technologii. Konkurs wzbudził wyjątkowo duże zainteresowanie wpłynęło 40 prac z 18 szkół. Uczestnicy zgłębiali tajniki nowych technologii w energetyce, a jury, w skład którego weszli Pracownicy ENEA S.A., oceniało m.in. autorskie koncepcje wodorowego jednośladu na wakacyjną wyprawę oraz nowych źródeł energii elektrycznej, w tym na potrzeby misji kosmicznych, urządzeń Internetu Rzeczy, inteligentnych akcesoriów elektronicznych. Stypendia o wartości 3 tys. zł, które zostaną przeznaczone na zakup pomocy dydaktycznych, w tym sprzętów i programów do nauki zdalnej, trafiły do 10 laureatów z pięciu zwycięskich drużyn oraz trzech autorów najlepszych prac indywidualnych. Uhonorowano również grono pedagogiczne: opiekunów prac, którzy towarzyszą uczniom nie tylko w przygotowywaniu materiałów konkursowych, lecz także podczas całej drogi edukacyjnej, aż po rozwój zawodowy,
od 2023 r. Pracownicy służb technicznych ENEA Operator mogą rozwijać swoje umiejętności nie tylko stacjonarnie, lecz także w formie mobilnej, z wykorzystaniem rzeczywistości wirtualnej. Służy do tego odpowiednio zaprojektowany i wyposażony bus, który wspiera system szkoleń. Jest on efektem prac badawczo-rozwojowych przeprowadzonych przez spółkę dystrybucyjną we współpracy z Politechniką Poznańską i Uniwersytetem Ekonomicznym w Poznaniu.
GK ENEA zakłada, że kompleksowy program zarządzania zasobami ludzkimi stanie się istotnym elementem transformacji Grupy. Jego opracowanie i wdrożenie wpłyną na zagospodarowanie luki pokoleniowej oraz kompetencyjnej. Przyczyni się ponadto do rozwoju potencjału całej organizacji, poprawiając skalę zaangażowania kadry oraz jej identyfikację z celami pracodawcy. Program zapewni kompleksowe wsparcie rozwoju obecnie zatrudnionych (w tym szkolenia i przekwalifikowywanie) oraz ułatwi nabór nowych Pracowników (m.in. poprzez kooperację ze szkołami średnimi i uczelniami wyższymi). Grupa obserwuje zarazem tendencje demograficzne i analizuje zmiany na rynku pracy, wyciągając stosowne wnioski i starając się dopasowywać do sytuacji i przyszłych trendów. Wszelkie zmiany wynikające z transformacji będą prowadzone w porozumieniu z przedstawicielami załogi i z poszanowaniem obopólnych interesów.
12.3.7. Niezbędne nakłady inwestycyjne oraz ich finansowanie
GK ENEA, budując bezpieczeństwo energetyczne Polski jako jeden z największych w kraju koncernów surowcowo- energetycznych, przeznaczyła od 2015 r. ok. 23 mld na ważne inwestycje wspierające rozwój polskiej energetyki. W latach 2024- 2042 GK ENEA planuje na ten cel przeznaczyć kolejne miliardy złotych. Dzięki nim będzie mieć kluczowy wkład w skuteczną transformację w kierunku całkowitej zeroemisyjności sektora energii.
GK ENEA zamierza finansować planowane inwestycje ze źródeł własnych, jak i środków pozyskanych przez spółki z Grupy, zachowując bezpieczną wartość wskaźnika długu netto do EBITDA.
Do ważnych źródeł finansowania Grupa zalicza zwrotne i bezzwrotne środki publiczne, zarówno unijne, jak i krajowe:
Polityka Spójności,
Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności,
Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji,
ReactEU,
Program InvestEU,
fundusze wspierające transformację systemu energetycznego w Polsce, takie jak Fundusz Modernizacyjny na lata 2021-2030 i Fundusz Transformacji Energetyki,
pozostałe instrumenty (np. programy priorytetowe Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz środki Wspólnej Polityki Rolnej).
Zgodnie ze Strategią Rozwoju połowa środków inwestycyjnych przeznaczanych na OZE będzie pochodziła ze struktur joint-venture, a połowa z bilansu GK ENEA. Z podziału wyłączone zostały projekty offshore tu całość finansowania inwestycji oparta będzie na formule joint-venture.
W grudniu 2023 r. ENEA S.A. podpisała z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI) umowę kredytu inwestycyjnego. Pozyskany 1 mld zostanie w całości przeznaczony na inwestycje w obszarze dystrybucji, wspierając Zieloną Zmianę ENEA, zgodnie ze Strategią Rozwoju GK ENEA. Współfinansowane przez EBI inwestycje z zakresu rozwoju i modernizacji sieci dystrybucyjnej zostaną przeprowadzone w latach 2023-2025 w północno-zachodniej Polsce. Będą to m.in.: modernizacja i budowa sieci energetycznych średniego i niskiego napięcia, o łącznej długości prawie 8 tys. km; podłączenie do sieci 140 tys. nowych Klientów; zwiększenie mocy znamionowej transformatorów o 633 MVA; podłączenie 4,3 GW nowych mocy wytwórczych OZE; instalacja 2 400 tys. inteligentnych liczników.
151
[IMAGE]
Finansowanie programu inwestycyjnego w obszarze dystrybucji GK ENEA jest zgodne z priorytetami określonymi w Energy Lending Policy EBI oraz inicjatywie REPowerEU, powołanej przez EBI i Komisję Europejską, która ma na celu uniezależnienie się Unii Europejskiej od rosyjskich surowców energetycznych oraz przyspieszenie transformacji sektora energetycznego w kierunku zeroemisyjnym. Zgodnie z taksonomią UE, nowoczesne sieci dystrybucyjne kluczowym elementem, niezbędnym dla rozwoju rozproszonych źródeł czystej energii, które wspierają zrównoważony rozwój gospodarki.
Zgodnie z Wytycznymi Komisji Europejskiej w sprawie pomocy państwa na cele związane z klimatem, energią i ochroną środowiska, wsparcie publiczne środkami unijnymi i krajowymi jednostek wytwórczych zasilanych gazem ziemnym było możliwe jedynie w perspektywie krótkoterminowej, dodatkowo przy znaczącym ograniczeniu zakresu kosztów kwalifikowanych do dofinansowania.
152
[IMAGE]
12.4. Zarządzanie zrównoważonym rozwojem w GK ENEA
12.4.1. Wyznaczanie celów i polityk oraz sposoby ich aktualizacji
W GK ENEA tworzeniem, przyjmowaniem i aktualizowaniem misji, wizji i wartości, a także strategii, polityk i celów związanych ze zrównoważonym rozwojem zajmuje się Zarząd ENEA S.A. Najważniejszym kierunkowym dokumentem Grupy jest strategia rozwoju, którą opiniuje Komitet ds. Strategii i Inwestycji Rady Nadzorczej ENEA S.A. i finalnie zatwierdza Rada Nadzorcza ENEA S.A.
12.4.2. Operacyjne zarządzanie zrównoważonym rozwojem
W zarządzaniu poszczególnymi kwestiami istotnymi z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju, Zarząd ENEA S.A. wspierają odpowiednie kompetencyjnie departamenty Spółki, jak również Komitety Grupy ENEA:
1. Komitet Inwestycyjny Grupy ENEA w zakresie zarządzania inwestycjami rzeczowymi i kapitałowymi w Grupie Kapitałowej ENEA, a w szczególności w Grupie ENEA,
2. Komitet Zarządzania Grupy ENEA – w zakresie zarządzania właścicielskiego spółkami zależnymi,
3. Komitet Finansów i IT Grupy ENEA w zakresie podejmowania decyzji dotyczących zarządzania finansami oraz IT w GK ENEA,
4. Komitet Handlu i Promocji Grupy ENEA w zakresie zarządzania działaniami prowadzonymi w obszarach: handlu, promocji i obrotu paliwami,
5. Komitet Ryzyka Grupy ENEA w zakresie zarządzania ryzykami korporacyjnymi, ciągłością działania, obszarem Compliance oraz polityką ubezpieczeniową w Grupie ENEA.
Do kompetencji ww. Komitetów należy udzielanie rekomendacji Zarządowi ENEA S.A. lub podejmowanie decyzji w sprawach określonych w Regulaminach Komitetów Grupy ENEA.
Na poziomie spółek Grupy zarządzaniem kwestiami istotnymi z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju, zajmują się ich odpowiednie jednostki.
W ramach Grupy ENEA funkcjonuje siedem Pionów Zarządczych. Pion Zarządczy to formalny kanał komunikacji pomiędzy Departamentem ENEA S.A. (Jednostką Zarządzającą) a właściwymi komórkami spółek zależnych (Jednostkami Współpracującymi). Poprzez Pion wskazany Departament ENEA S.A. nadzoruje i zarządza określonym obszarem Grupy Kapitałowej w oparciu o sformalizowane normy współpracy z wskazanymi jednostkami .
Piony Zarządcze w Grupie ENEA:
Pion Zarządczy
Cele
Pion Zarządczy Bezpieczeństwa
zarządzanie procesami, wyznaczanie, wdrażanie i doskonalenie standardów oraz optymalizacja kosztów w obszarze bezpieczeństwa w Grupie ENEA i spółkach zależnych.
Pion Zarządczy Compliance i Obsługi Prawnej
zarządzanie procesami, wyznaczanie, wdrażanie i doskonalenie standardów oraz optymalizacja kosztów w obszarze Compliance i Obsługi Prawnej w ENEA i spółkach zależnych.
Pion Zarządczy Zakupów
wytyczanie standardów dotyczących zakupów w Grupie ENEA,
analiza zarządzania procesami zakupowymi dla całej Grupy ENEA,
optymalizacja procesów zakupowych w Grupie ENEA.
Pion Zarządczy HR
wspieranie Zarządu ENEA S.A. w podejmowaniu decyzji strategicznych mających kluczowe znaczenie dla kształtowania i realizacji polityki personalnej w Grupie ENEA,
zwiększenie efektywności zarządzania obszarem HR w Grupie ENEA,
usprawnienie komunikacji HR w Grupie ENEA,
optymalizacja kosztów związanych z wdrażaniem nowych rozwiązań HR w Grupie ENEA,
nadzór nad standaryzacją procesów i spójnością wdrażanych rozwiązań HR.
Pion Zarządczy Innowacji
tworzenie i rozwijanie zasad (strategii działań) wdrażania innowacji i nowych technologii w Grupie ENEA,
koordynacja działań w zakresie uwzględniania obszaru innowacji i nowych technologii w dokumentach strategicznych Grupy ENEA,
koordynacja, nadzór i monitorowanie działań (projektów, inicjatyw, aktywności) w zakresie rozwoju innowacji i nowych technologii, mających potencjał wpisania się w działalność biznesową Grupy ENEA,
rozwój kompetencji w zakresie innowacji i nowych technologii w Grupie ENEA,
pogłębianie współpracy w zakresie innowacji i nowych technologii w Grupie ENEA,
optymalizacja nakładów i kosztów w obszarze innowacji i nowych technologii w Grupie ENEA.
Pion Zarządczy Komunikacji
wsparcie Zarządu ENEA w podejmowaniu decyzji strategicznych, mających kluczowe i długofalowe znaczenie dla kształtowania wizerunku i polityki komunikacji Grupy ENEA na zewnątrz i wewnątrz organizacji,
wprowadzenie jednolitego sposobu zarządzania komunikacją w Grupie ENEA,
rozwój kompetencji w zakresie komunikacji w Grupie ENEA,
optymalizacja kosztów realizacji funkcji komunikacji w Grupie ENEA.
Pion Zarządczy Sponsoringu i Społecznej Odpowiedzialności Biznesu
wsparcie Zarządu ENEA w podejmowaniu decyzji strategicznych, mających kluczowe i długofalowe znaczenie dla kształtowania wizerunku i polityki sponsoringowej oraz działań społecznej odpowiedzialności biznesu Grupy ENEA na zewnątrz i wewnątrz organizacji,
wprowadzenie jednolitego sposobu zarządzania sponsoringiem i społeczną odpowiedzialnością biznesu w Grupie ENEA,
rozwój kompetencji w zakresie sponsoringu i społecznej odpowiedzialności biznesu w Grupie ENEA,
optymalizacja kosztów realizacji zakupu materiałów promocyjnych w Grupie ENEA.
153
[IMAGE]
12.4.3. Audyt i kontrola wewnętrzna
W ramach GK ENEA audyty wewnętrzne, kontrole wewnętrzne oraz koordynacja czynności kontrolnych prowadzonych przez zewnętrzne organy kontrolne to zadania realizowane przez Departament Audytu i Kontroli Grupy Kapitałowej. Jednostka monitoruje także status realizacji rekomendacji i zaleceń wydanych w ramach przeprowadzonych w spółkach Grupy audytów oraz kontroli, raportując otrzymany wynik do Zarządów i Rad Nadzorczych spółek Grupy Kapitałowej ENEA oraz Komitetu ds. Audytu Rady Nadzorczej ENEA. Ocena efektywności wdrożenia rekomendacji i zaleceń jest wynikową wniosków uwzględniających skuteczność zrealizowanych działań naprawczych, opartych na standardach zarządzania ryzykiem korporacyjnym według modelu COSO I oraz COSO II.
Model COSO oparty jest na pięciu powiązanych ze sobą elementach systemu kontroli wewnętrznej, na który składają się: środowisko kontroli, analiza ryzyka, mechanizmy kontrolne, informacja i komunikacja oraz monitorowanie i nadzór.
Departament Audytu i Kontroli Grupy Kapitałowej to także ważne ogniwo potwierdzające operacyjną skuteczność systemów kontroli wewnętrznej, zarzadzania ryzykiem i Compliance, wdrożonych na poziomie ENEA S.A. oraz Grupy Kapitałowej ENEA.
Proces raportowania statusu wdrożenia rekomendacji oraz zaleceń, w tym ewentualnych odstąpień, a także podsumowania realizacji celów menadżerskich (osiągniętych poziomów kluczowych wskaźników) zakłada dwukrotne w ciągu roku przekazanie przez Dyrektora Departamentu Audytu i Kontroli GK ww. informacji członkom Zarządu ENEA S.A., dyrektorom departamentów w ENEA S.A. oraz członkom Zarządów spółek zależnych Grupy Kapitałowej ENEA.
154
[IMAGE]
12.5. Zarządzanie ryzykami niefinansowymi
Systematyczna identyfikacja ryzyk korporacyjnych, w tym niefinansowych, to istotny element procesu zarządzania GK ENEA. Przewidywanie trendów i zagrożeń oraz możliwość wdrażania wyprzedzających działań i procedur chroni organizację przed skutkami potencjalnych, niepożądanych zdarzeń. Identyfikacja i zarządzanie ryzykami korporacyjnymi realizowane jest w ramach procesu zarządzania ryzykiem korporacyjnym (ERM). Za koordynację procesu ERM odpowiada Departament Zarządzania Ryzykiem Grupy Kapitałowej, stanowiący jednostkę organizacyjną ENEA S.A.
Procesem ERM objęte kluczowe spółki Grupy. Każda z nich w swoich strukturach posiada jednostki odpowiedzialne za ten obszar, które współpracują z Departamentem Zarządzania Ryzykiem Grupy Kapitałowej.
Polityka Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym w Grupie ENEA jest nadrzędnym dokumentem regulującym cały obszar zarządzania ryzykiem korporacyjnym w obrębie Grupy. Na system zarządzania ryzykiem w Grupie ENEA składają się dodatkowo szczegółowe procedury, polityki oraz metodyki zarządzania ryzykami specyficznymi w określonych obszarach. Realizacja zawartych w nich wytycznych i wskazówek zapewnia efektywność zarządzania ryzykiem. Pozwala też na bieżącą identyfikację i ocenę ryzyk na poziomie kluczowych spółek Grupy, monitorowanie istniejących ryzyk oraz ich raportowanie, operacyjne zarządzanie ryzykiem przez spółki w ramach przyznanych limitów (w zakresie ryzyk finansowych) i na zasadach określonych w dokumentach zatwierdzonych przez Komitet Ryzyka Grupy ENEA .
Komitet Ryzyka GK ENEA
Kluczowym organem w procesie zarządzania ryzykiem w Grupie ENEA jest Komitet Ryzyka GK ENEA, który jest stałym wewnętrznym zespołem Grupy, powołanym w celu wsparcia Zarządu ENEA S.A. Jego zadania oraz funkcjonowanie zostało opisane w rozdziale 4 niniejszego Sprawozdania.
12.5.1. Ryzyka niefinansowe
Z ryzyk korporacyjnych Grupy ENEA wyspecyfikowano ryzyka niefinansowe mające negatywny wpływ na obszar pracowniczy, społeczny, środowiskowy i przeciwdziałania korupcji. Uznano przy tym, że za istotne dla działalności GK ENEA ryzyka niefinansowe będą uznawane te ryzyka korporacyjne Grupy ENEA, które zostały ocenione jako ryzyka kluczowe lub krytyczne dla którejś ze spółek, a także ocenione jako ryzyka niskie lub średnie w ramach spółki, ale które mogą dotyczyć więcej niż jednej spółki.
Mitygacja ryzyk w analizowanych obszarach
Obszar pracowniczy
Ryzyko
Sposoby zarządzania ryzykiem
Ryzyko luki pokoleniowej
zapewnianie motywacyjnego systemu wynagrodzeń,
działania z zakresu employer branding mające na celu pozyskanie najlepszych kandydatów do pracy, w tym działania adresowane do studentów i absolwentów,
realizacja programów patronackich w szkołach technicznych i branżowych.
Ryzyko utraty kompetencji
realizacja procesów rekrutacyjnych,
szkolenia i kształcenie Pracowników,
ciągły monitoring wskaźnika rotacji,
działania wynikające z Polityki personalnej (ścieżki karier, sukcesja),
wypłata nagród za zrealizowanie zadań oraz kontynuacja nakładania i rozliczania celów,
umożliwienie pracy hybrydowej dla części Pracowników.
Ryzyko wypadków przy pracy lub chorób zawodowych
szkolenia BHP,
kontrole warunków pracy,
działania propagujące bezpieczne zachowania i metody pracy,
aktualizacje ocen ryzyka zawodowego,
konkursy wiedzy o BHP,
analiza wypadków i wdrażanie działań zmierzających do zmniejszenia poziomu ryzyka.
Ryzyko niedostępności Pracowników w wyniku epidemii
stosowanie się do zaleceń Ministerstwa Zdrowia i Głównego Inspektoratu Sanitarnego.
Ryzyko udzielania informacji przez nieupoważnionych Pracowników
przypominanie o działaniach zgodne z przyjętymi zasadami obiegu reklamacji,
przypominanie o tym, że za kontakty z mediami odpowiadają rzecznicy prasowi ENEA,
stały baner informacyjny w Bazie wiedzy i Biuletynie EC,
współpraca z Pionem Komunikacji ENEA S.A.
155
[IMAGE]
Obszar społeczny
Obszar środowiskowy
Ryzyko
Sposoby zarządzania ryzykiem
Ryzyko niewłaściwego zarządzania informacją w sytuacji kryzysowej
stosowanie w sytuacjach kryzysowych procedur komunikacji mitygujących ryzyko, przekazywania informacji niepełnych lub z opóźnieniem,
utrzymywanie sprawnych kanałów komunikacji z kluczowymi jednostkami biznesowymi,
cykliczne warsztaty antykryzysowe.
Ryzyko utraty dobrego wizerunku
prowadzenie właściwej komunikacji z interesariuszami,
podnoszenie świadomości wśród Pracowników,
podejmowanie inicjatyw proekologicznych.
Ryzyko niepokoju społecznego, pogorszenia relacji z partnerami społecznymi w związku z wdrażaniem ważnych zmian organizacyjnych lub biznesowych
aktywny i otwarty dialog ze stroną społeczną w zakresie informacji dotyczących działalności firmy,
właściwy dobór środków przekazu komunikacji wewnętrznej.
Ryzyko nałożenia kar w konsekwencji nawiązania lub utrzymania współpracy z podmiotem objętym sankcjami
weryfikowanie Klientów na liście sankcyjnej,
bieżąca aktualizacja listy sankcyjnej.
Ryzyko
Sposoby zarządzania ryzykiem
Ryzyko niedyspozycyjności IOS, SCR i/lub elektrofiltrów spowodowanej awarią tych urządzeń, co może skutkować zwiększeniem emisji zanieczyszczeń do powietrza
pomiary ciągłe oraz kontrolne zlecane firmom niezależnym.
Ryzyko ograniczenia lub konieczności zaprzestania działalności z powodu nieposiadania ważnych decyzji i pozwoleń z obszaru ochrony środowiska
współpraca z wiodącymi kancelariami prawnymi,
współpraca z Mazowiecko-Świętokrzyskim Towarzystwem Ornitologicznym,
współpraca z Instytutem Rybactwa Śródlądowego z Olsztyna,
zmiany pozwoleń zintegrowanych i wniosków o wydanie decyzji środowiskowych,
wystąpienie do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Warszawie, z wnioskiem o umorzenie postępowania.
Ryzyko nieprzestrzegania warunków obowiązujących pozwoleń i decyzji środowiskowych
bieżąca kontrola stanu wody i temperatury w Wiśle oraz podejmowanie stosownych, działań w przypadku m.in. bardzo niskich lub wysokich stanów wody lub wzrostu temperatury wody,
cykliczne przeglądy progu piętrzącego oraz zakup nowego progu piętrzącego,
prowadzenie działań profilaktycznych,
utrzymanie strategicznych części zamiennych dla urządzeń ochronnych,
bieżące przeglądy instalacji i stanu technicznego elektrofiltrów.
Ryzyko wyrządzenia szkód w elementach środowiska naturalnego w związku z prowadzeniem prac eksploatacyjnych lub inwestycyjnych w obszarze dystrybucji energii elektrycznej
prowadzenie kompleksowych kontroli obiektów,
usuwanie skutków awarii i usterek na liniach i urządzeniach elektro-energetycznych.
Ryzyko braku skutecznego zagospodarowania odpadów niebezpiecznych
weryfikacja potencjalnych odbiorców odpadów i w konsekwencji zawieranie umów na zagospodarowanie odpadów niebezpiecznych z podmiotami posiadającymi kompetencje niezbędne do ostatecznego przetworzenia odpadu.
Ryzyko pożaru biomasy
utrzymanie infrastruktury technicznej – troska o sprawność urządzeń i instalacji chroniących ludzi i instalacje,
ścisłe przestrzeganie zatwierdzonych procedur i instrukcji postępowania,
cykliczne szkolenia Pracowników, podnoszenie świadomości potencjalnego ryzyka
kontrole pod kątem bezpieczeństwa pożarowego biomasy składowej na placach otwartych,
monitorowanie z wykorzystaniem kamer termowizyjnych pryzm z biomasą.
Ryzyko samozapłonu węgla spowodowanego jego utlenianiem się lub zapłonu pyłu węglowego spowodowane wysoką temperaturą
pomiar temperatury węgla na placach składowych,
wymiana na placach węgla o dłuższym okresie składowania,
ubijanie zwałowanych warstw węgla na placach składowych oraz skarp bocznych placów.
Ryzyko ograniczenia produkcji energii elektrycznej z węgla kamiennego ze względu na planowaną przez Komisję Europejską radykalną redukcję emisji zanieczyszczeń do powietrza
lobbowanie w Komisji Europejskiej za zmianą/złagodzeniem obecnej polityki klimatycznej,
opracowanie i wdrożenie koncepcji ograniczenia emisji CO 2,
poszukiwanie technologii mających na celu ograniczenia emisji CO 2 i innych zanieczyszczeń w spalinach.
156
[IMAGE]
Obszar przeciwdziałania korupcji
12.5.2. Szanse i ryzyka związane ze zrównoważonym rozwojem
W ramach prac nad obowiązującą strategią rozwoju została przeprowadzona analiza SWOT (silne strony, słabe strony, szanse, zagrożenia/ryzyka), odnosząca się również do zagadnień ze sfery zrównoważonego rozwoju.
Wybrane zidentyfikowane szanse związane ze zrównoważonym rozwojem:
wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną,
możliwość wejścia na regulowany rynek ciepłowniczy dzięki budowie jednostek kogeneracyjnych (uwzględniając rozwój technologii małych poligeneracji z wykorzystaniem czystych technologii węglowych),
rozwój projektów z zakresu magazynowania energii,
możliwość wejścia na rynek lokalnych obszarów bilansowania i mikroklastrów energetycznych lub rozwiązań o podobnym charakterze na terenach miejskich (spółdzielnie energetyczne, wirtualny prosument), dzięki wykorzystaniu doświadczeń w zarządzaniu siecią,
możliwość budowania przewagi konkurencyjnej na bazie wdrażania innowacyjnych rozwiązań w energetyce, w tym poprzez osiąganie pozycji lidera zmian,
rozwój inteligentnych sieci energetycznych,
rozwój technologii komunikacyjnych i teleinformatycznych,
rozwój elektromobilności,
możliwość wydzielenia aktywów wytwórczych zasilanych węglem kamiennym.
Wybrane zidentyfikowane ryzyka związane ze zrównoważonym rozwojem:
destabilizacja systemu elektroenergetycznego w związku z wysokim zapotrzebowaniem na energię elektryczną, przy jednoczesnych uwarunkowaniach pogodowych, które niekorzystnie wpływają na poziom wytwarzania energii z OZE (energia z wiatru, PV),
stopniowa redukcja energochłonności przemysłu i wzrastający trend w zakresie termomodernizacji,
utrata Klientów i spadek ogólnego wolumenu sprzedaży energii do Klientów końcowych,
niestabilność regulacyjna skutkująca dodatkowym ryzykiem inwestycyjnym,
zwiększające się obostrzenia środowiskowe dla funkcjonowania przedsiębiorstw energetycznych wynikające z regulacji UE,
zwiększające się preferencje UE dla rozwoju OZE względem konwencjonalnych źródeł wytwórczych,
rosnący poziom kosztów – pracy, materiałów, urządzeń elektroenergetycznych,
rosnące ceny uprawnień do emisji CO 2 ,
utrzymujący się trwały import energii elektrycznej do Polski (rozwój połączeń transgranicznych),
utrzymujący się trwały import węgla energetycznego do Polski (niezbilansowanie podaży węgla z polskich złóż z popytem krajowym).
Strategia powstała m.in. w odpowiedzi na wymienione powyżej szanse i ryzyka.
Obecnie jednym z głównych źródeł ryzyk dotyczących sfery społecznej, środowiskowej i ładu zarządczego zmiany klimatu i sytuacja geopolityczna. Zmiany te, jak również transformacja energetyczna mająca na celu ich spowolnienie, mogą stwarzać nowe możliwości, ale i zagrożenia dla działalności GK ENEA, dlatego Grupa stale analizuje możliwe scenariusze. Jeżeli cele i rozwiązania uwzględnione w obowiązującej strategii okażą się niewystarczające wobec zmian zachodzących w otoczeniu przedsiębiorstwa, Grupa rozważy jej aktualizację.
Ryzyko
Sposoby zarządzania ryzykiem
Ryzyko korupcji w Grupie ENEA
budowanie świadomości Pracowników w zakresie korupcji,
okresowy monitoring i sprawozdawczość w zakresie przypadków korupcji,
wsparcie z obszaru Compliance.
Ryzyko konfliktu interesów w Grupie ENEA
budowanie świadomości Pracowników w zakresie unikania konfliktu interesów,
okresowy monitoring i sprawozdawczość w zakresie sytuacji konfliktu interesów,
wsparcie z obszaru Compliance.
Ryzyko nieuczciwej konkurencji w Grupie ENEA
budowanie świadomości Pracowników w zakresie nieuczciwej konkurencji,
okresowy monitoring i sprawozdawczość w zakresie przypadków nieuczciwej konkurencji,
wsparcie z obszaru Compliance.
Ryzyko braku zgodności lub zasadności obowiązywania aktów normatywnych oraz aktów pochodnych Grupy ENEA
kształtowanie procesu przyjmowania, zmiany, uchylania oraz publikacji aktów normatywnych oraz aktów pochodnych Grupy ENEA,
doradztwo z zakresu Compliance,
opiniowanie projektów nowych regulacji oraz zmiany czy uchylenia obowiązujących.
157
[IMAGE]
12.5.3. Ryzyka i szanse związane z klimatem
Grupa Kapitałowa ENEA analizuje ryzyko związane z wpływem zmiany klimatu na przedsiębiorstwo (ryzyko związane z przejściem i ryzyko fizyczne) oraz czy oba te rodzaje ryzyk powiązane i w jaki sposób. Ryzyko związane z klimatem formułowane jest jako przyszłe zdarzenie niepewne związane z wpływem zmiany klimatu na przedsiębiorstwo, którego rezultaty mogą mieć negatywny wpływ na przedsiębiorstwo. Grupa Kapitałowa ENEA uwzględnia perspektywę czasową: krótko- (do 2025 r.), średnio- (do 2030 r.) i długoterminową (do 2050 r.). Ryzyko związane z klimatem uwzględnia cały łańcuch wartości.
Ryzyka przejścia
Ryzyka przejścia (zwane również ryzykami transformacyjnymi) wynikają z przejścia na gospodarkę niskoemisyjną i można podzielić je następująco:
ryzyko prawne i regulacyjne – zaostrzenie wymogów i obostrzeń prawnych dotyczące aspektów klimatycznych,
ryzyko technologiczne – wyłączenia i zastępowanie aktywów konwencjonalnych innowacyjnymi aktywami,
ryzyko rynkowe – duża zmienność i nieprzewidywalność rynkowych cen energii,
ryzyko utraty wizerunku (reputacji) piętnowanie firm energetycznych wskutek postrzegania sektora energetycznego jako emisyjnego.
Wśród identyfikowanych, głównych czynników ryzyk przejścia związanych ze zmianą klimatów wymienia się:
zaostrzenie wymogów prawnych dotyczących aspektów klimatycznych,
zmianę popytu i oczekiwań Klientów na produkty i usługi dostarczane przez spółki Grupy Kapitałowej ENEA poprzez m.in. rozwój prosumentów, wsparcie dla termoizolacji i budowy rozproszonych źródeł ciepła,
duża zmienność i nieprzewidywalność rynkowych cen energii,
brak możliwości pozyskania kapitału na finansowanie działalności opartych na paliwach nieodnawialnych,
konieczność dokonania restrukturyzacji lub przebranżowienia wynikająca ze zmiany profilu działalności,
wyłączenia i zastępowanie aktywów działających głównie w oparciu o paliwa kopalne,
inne: regulacyjne, finansowe, społeczne, technologiczne etc.
Ryzyka fizyczne
Ryzyka fizyczne wynikają ze zmieniającego się klimatu, w tym:
ryzyko ostre - wynikające z ekstremalnych zjawisk pogodowych, wśród których wymienia się:
coraz częściej występujące ekstremalne temperatury niespotykane dotychczas w danych regionach,
wzrost częstotliwości i intensywności występowania silnych i porywistych wiatrów,
ryzyko chroniczne - wynikające z długookresowych zmian klimatu, wśród których wymienia się:
częstsze występowanie temperatur oscylujących wokół 0° Celsjusza zimą,
występowanie łagodniejszych zim pod względem opadów śniegu,
większa intensywność nawałnic, mogąca powodować powodzie o każdej porze roku,
opady o nierównomiernym charakterze, skutkujące dłuższymi okresami bezopadowymi, przerywanymi nawałnicami,
częstsze występowanie susz oraz związane z tym ograniczenia w dostępie do wody, a także zwiększone ryzyko pożarów,
nasilenie się procesów ewaporacji, czyli samoczynnego i nieregularnego parowania wody z powierzchni zbiorników wodnych i wód płynących, gleby oraz zwilżonej powierzchni przedmiotów martwych, zachodzący głównie pod wpływem promieniowania słonecznego,
postępujące zmiany składu gatunku drzewostanów oraz osłabienie ich kondycji,
ubożejąca bioróżnorodność,
wzrost poziomu wód morskich, podtopienia obszarów przybrzeżnych,
problemy społeczne, związane ze skokowym wzrostem ruchów migracyjnych ludności z terenów dotkniętych ekstremalnymi zmianami klimatu,
problemy społeczne związane z kondycją zdrowotną populacji kraju (choroby klimatozależne).
158
[IMAGE]
Zarządzanie ryzykiem związanym z klimatem
Ład Korporacyjny
Opis nadzoru Zarządu i Rady Nadzorczej nad ryzykami i szansami związanymi ze zmianami klimatu
Opis roli Zarządu i Rady Nadzorczej w identyfikacji, ocenie i zarządzaniu ryzykami i szansami związanymi ze zmianami klimatu
Zasady dotyczące zaangażowania Zarządu i Kierownictwa, w szczególności dotyczące ich obowiązków w odniesieniu do zmiany klimatu, pozwalają zainteresowanym stronom na analizę poziomu świadomości organizacji na temat kwestii związanych z klimatem. Zarząd ENEA S.A. wyznacza oraz akceptuje cele i priorytety Polityki klimatycznej Grupy Kapitałowej ENEA . W 2023 r. Wiceprezes Zarządu ds. Operacyjnych oraz Wiceprezes ds. Strategii i Rozwoju byli odpowiedzialni za zarządzanie kwestiami wpływu GK ENEA na klimat. Nadzór nad realizacją Polityki klimatycznej Grupy Kapitałowej ENEA w 2023 r. sprawował Wiceprezes Zarządu ENEA S.A. ds. Strategii i Rozwoju. Zarządy spółek Grupy Kapitałowej ENEA odpowiadają za prowadzenie i organizację podległych procesów zgodnie z celami i priorytetami zawartymi w Polityce klimatycznej Grupy Kapitałowej ENEA oraz za zapewnienie terminowego, rzetelnego i kompletnego przekazywania informacji o działalności związanej z klimatem. Za wdrożenie oraz aktualizację Polityki klimatycznej Grupy Kapitałowej ENEA odpowiada Dyrektor Departamentu Zarządzania Strategią i Rozwojem Grupy Kapitałowej.
Strategia
Opis ryzyk i szans związanych ze zmianami klimatu, które organizacja zidentyfikowała w krótkim, średnim i długim horyzoncie czasu
Grupa Kapitałowa ENEA analizuje ryzyko związane z wpływem zmiany klimatu na przedsiębiorstwo (ryzyko związane z przejściem i ryzyko fizyczne) oraz oba te rodzaje ryzyka są powiązane i w jaki sposób.
Ryzyko związane z klimatem formułowane jest jako przyszłe zdarzenie niepewne związane z wpływem zmiany klimatu na przedsiębiorstwo, którego rezultaty mogą mieć negatywny wpływ na przedsiębiorstwo. Grupa Kapitałowa ENEA uwzględnia perspektywę czasową: krótko- (do 2025 r.), średnio- (do 2030 r.) i długoterminową (do 2050 r.). Ryzyko związane z klimatem uwzględnia cały łańcuch wartości.
W roku 2023 Grupa Kapitałowa ENEA zidentyfikowała, oceniła i monitorowała ryzyka korporacyjne posiadające aspekt klimatyczny według założeń ERM.
159
[IMAGE]
Poniższa tabela przedstawia wybrane zidentyfikowane i ocenione ryzyka korporacyjne związane z klimatem.
Obszar biznesowy GK ENEA
Ryzyko
Opis czynnika ryzyka
W jaki sposób ryzyko oddziałuje na GK ENEA
Metody zastosowane do zarządzania ryzykiem
Brak opłacalności produkcji OZE
Kategoria ryzyka: przejścia
Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa
Działania organów prawodawczych, konkurencja na rynku biomasy ze strony innych sektorów gospodarki, warunki pogodowe/klimatyczne, warunki logistyczne związane z pozyskiwaniem i transportem biomasy, ograniczenia w imporcie biomasy.
Pogorszenie się sytuacji finansowej poprzez wzrost kosztów oraz spadek przychodów.
Możliwy wzrost emisyjności.
W przypadku braku dostępności paliwa w cenie pozwalającej zachować opłacalności produkcji dokonanie analizy porównawczej scenariuszy.
Ewentualne przeniesienie pozycji handlowej na inne jednostki czy odkup energii el. na rynku.
Monitorowanie emisji CO 2
Kategoria ryzyka: przejścia
Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa
Niedostosowanie się do wymagań prawa emisyjnego (brak aktualizacji planu monitorowania emisji CO 2 , brak przedłożenia raportu z udoskonalenia systemu, utrata zezwolenia na emisję CO 2 ).
Negatywna ocena raportu rocznego emisji CO 2 - przez niezależną jednostkę certyfikującą.
Negatywna ocena raportu zdolności produkcyjnych (raportu ALC) - przez niezależną jednostkę certyfikującą.
Wykluczenie z systemu handlu emisjami CO 2.
Brak możliwości ubiegania się o przydziały darmowych uprawnień do emisji CO 2.
Brak możliwości dokonywania transakcji w zakresie obrotu uprawnieniami do emisji CO 2.
Uzyskanie zezwolenia na emisje CO 2 zgodnie z bieżącymi wymaganiami prawnymi.
Powódź
Kategoria ryzyka: fizyczne
Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa
Intensywne długotrwałe opady deszczu lub/i roztopy śniegu w południowej części kraju skutkujące znacznym wzrostem poziomu wody w Wiśle.
Utrata możliwości produkcji energii przez dłuższy okres, a tym samym utrata zysków.
Wykorzystanie infrastruktury technicznej zabezpieczającej przed powodzią.
Bieżąca współpraca z Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej.
Zastosowanie istniejących procedur postępowania.
Postępowanie zgodnie z wymogami Instrukcji Przeciwpowodziowej i Procedurami Awaryjnymi.
WYTWARZANIE
Utrata przychodu z Rynku Mocy w związku z ryzykiem niespełnienia warunku emisyjnego 550kg/MWh
Kategoria ryzyka: przejścia
Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa
Brak założonego efektu modernizacji jednostek wytwórczych, tj. nieosiągnięcie limitu emisji 550 kg CO2/MWh w danym roku (jednostki niespełniające limitu emisyjnego nie mogą otrzymywać wsparcia z Rynku Mocy za wykonywanie obowiązków mocowych powstałych po dn. 31.12.2019 r.).
Utracone przychody z Rynku Mocy.
Bieżąca analiza zmian legislacyjnych oraz udział w opiniowaniu zapisów.
Uzyskanie emisyjności w zakresie CO 2 na poziomie poniżej 550 kg/MWh od 01.01.2026 w wyniku optymalizacji harmonogramów realizacji modernizacji i innych działań ukierunkowanych na osiągnięcie ww. celu.
160
[IMAGE]
Obszar biznesowy GK ENEA
Ryzyko
Opis czynnika ryzyka
W jaki sposób ryzyko oddziałuje na GK ENEA
Metody zastosowane do zarządzania ryzykiem
Ryzyko niedotrzymania ciągłości dostaw paliw odnawialnych
Kategoria ryzyka: przejścia
Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa
Katastrofy naturalne takie jak huragany, powodzie, susze czy wymrożenia mogą spowodować ograniczoną dostępność lub brak biomasy.
Katastrofy naturalne w sektorze wydobywczym i w procesie dostaw mogą spowodować ograniczoną dostępność lub brak węgla.
Wzrost kosztów zakupu paliwa lub przewozu zastępczego spowodowany: wzrostem cen paliwa na rynku lub/i koniecznością dokonania niezwłocznego zakupu paliwa bądź usługi przewozu, bez dużych perspektyw w negocjacjach cenowych, z ograniczoną listą.
Brak możliwości dokonania zakupu uzupełniającego spowodowany ograniczoną dostępnością paliwa o pożądanej jakości czy zakładanej cenie, mogący poskutkować niedoborem paliwa pod planowaną produkcję energii oraz znacznym spadkiem wielkości zapasu na składowisku.
Wzrost kosztów przewozu związany z niewydolnością infrastruktury logistycznej.
Stosowanie odpowiednich zapisów w umowach i zabezpieczeń, dotyczących naliczania kar umownych oraz zadośćuczynienia.
Opracowanie, monitorowanie, aktualizowanie i dystrybuowanie planów realizacji umów na dostawy paliw produkcyjnych oraz usług logistycznych.
Dywersyfikacja źródeł zaopatrzenia i realizacji usług.
Ryzyko dotyczące braku lub ograniczonych możliwości ubezpieczenia aktywów węglowych, spowodowanych wycofywaniem się części reasekuratorów z ochronny ubezpieczeniowej dla tych aktywów
Kategoria ryzyka: przejścia
Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa
Globalny kryzys klimatyczny sprawia, że działalności oparte na paliwach kopalnych mają coraz trudniejszy dostęp do źródeł finansowania, a firmy ubezpieczeniowe traktują sektor wytwórczy energii z węgla jako branżę wysokiego ryzyka.
Brak możliwości ubezpieczenia majątku Spółki.
Zawarcie umów ubezpieczenia mienia Spółki według wyższych stawek skutkujące drastycznym wzrostem składki.
W przypadku braku ubezpieczenia majątku Spółki mogą wystąpić problemy z finansowaniem zewnętrznym, rolowaniem obligacji.
Bieżący kontakt z ubezpieczycielem, brokerami zaangażowanymi w proces odnawiania umów ubezpieczenia mienia.
Poszukiwanie przy udziale brokerów alternatywnej reasekuracji.
Rozważenie pozyskania alternatywnej ochrony ubezpieczeniowej.
WYTWARZANIE
Ryzyko ubytków mocy spowodowanych warunkami hydrologicznymi (temperatura i poziom wody w Wiśle) skutkującymi nałożeniem kar z tytułu niewywiązywania się z zobowiązań wynikających z Rynku Mocy
Kategoria ryzyka: fizyczne
Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa
Niewykonanie w okresie eksploatacji progu tymczasowego prac modernizacyjnych/ budowlanych mających na celu zabezpieczenie maksymalnej zdolności produkcyjnej zakładu w okresie wystąpienia niekorzystnych warunków hydrologicznych.
Przerwanie ciągłości działania, utrata przychodów i poniesienie znaczących kosztów. Brak możliwości pracy elektrowni z maksymalną zdolnością produkcyjną zakładu w okresie wystąpienia niekorzystnych warunków hydrologicznych (niżówki) co może spowodować niewywiązanie się z obowiązku Rynku Mocy.
Zabezpieczeniem realizacji Obowiązków Mocowych (OM), ze względu na ubytek mocy są transakcje zawierane na Wtórnym Rynku Mocy, umożliwiające przenoszenie uzyskanego OM na Jednostki Rynku Mocy (JRM) kontrahenta danej transakcji.
161
[IMAGE]
Obszar biznesowy GK ENEA
Ryzyko
Opis czynnika ryzyka
W jaki sposób ryzyko oddziałuje na GK ENEA
Metody zastosowane do zarządzania ryzykiem
Ryzyko wystąpienia szkód katastroficznych w elementach infrastruktury majątku sieciowego w wyniku wystąpienia ekstremalnych zjawisk pogodowych wywołujących wzrost kosztów działalności
Kategoria ryzyka: fizyczne
Perspektywa: długoterminowa.
Zwiększona częstotliwość występowania ekstremalnych zjawisk pogodowych.
Szkody materialne w elementach infrastruktury sieciowej w wyniku wystąpienia ekstremalnych zjawisk pogodowych.
Prowadzenie oględzin, przeglądów i zabiegów eksploatacyjnych zgodnie z terminami określonymi w rocznych Planach Zabiegów Eksploatacyjnych .
Bieżące usuwanie skutków awarii i usterek linii i urządzeń elektroenergetycznych.
Realizacja zadań inwestycyjnych związanych z odtworzeniem majątku sieciowego zgodnie z Planem Inwestycyjnym.
Spółka posiada ubezpieczenie od szkód losowych.
Ryzyko braku możliwości skutecznego zarządzania źródłami wytwórczymi OZE przyłączonymi do sieci dystrybucyjnej ze względu na nieprzygotowanie organizacyjnoprawne, systemowe, techniczne do realizacji tego procesu
Kategoria ryzyka: przejścia
Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa
Brak rozwiązań infrastrukturalnych oraz systemowych pozwalających na dynamiczne zarządzanie generacją OZE przyłączoną do sieci dystrybucyjnej – stosowanie ograniczeń.
Brak rozwiązań organizacyjnych związanych z umowami przyłączenia oraz umowami dystrybucyjnymi regulującymi zasady wprowadzania ograniczeń w odbiorze e.e. od wytwórcy.
Brak rozwiązań infrastrukturalnych oraz systemowych pozwalających na dynamiczne zarządzanie rozpływami energii OZE w sieci dystrybucyjnej.
Brak rozwiązań umożliwiających magazynowanie energii wytworzonej przez źródła OZE przyłączone do sieci dystrybucyjnej.
Brak odpowiedniego mixu energetycznego (w tym OZE).
Kary nakładane przez URE.
Straty energii przesyłanej na większe odległości lub na wyższe poziomy napięć.
Roszczenia inwestorów za stosowanie ograniczeń.
Brak nadzoru i możliwości dynamicznego zarządzania parametrami jakościowymi energii w sieci NN
Wprowadzenie do umów o przyłączenie zapisów umożliwiających sterowanie przyłączonymi odnawialnymi źródłami energii.
DYSTRYBUCJA
Ryzyko wystąpienia opóźnień i ograniczeń w przyłączaniu nowych źródeł wytwórczych OZE do sieci dystrybucyjnej ze względu na nieprzygotowanie infrastrukturalne i organizacyjnoprawne
Kategoria ryzyka: przejścia
Perspektywa: krótko-, średnio- i długoterminowa
Ograniczenia po stronie infrastruktury (głównie stacje WN/SN).
Niewystarczające nakłady na rozwój infrastruktury sieciowej.
Nieefektywna obsługa procesu przyłączeniowego.
Zaburzenie odpowiedniego tempa transformacji energetycznej.
Kary nakładane przez URE.
Roszczenia inwestorów za opóźnienia w realizacji inwestycji przyłączeniowych (potencjalnie koszty utraconych korzyści).
Kary umowne w przypadku braku możliwości wywiązania się z wydanych warunków przyłączenia.
Zwiększenie nakładów na realizację przyłączeń OZE.
Zwiększenie potencjału OZE poprzez zmianę kryteriów przyłączenia.
162
[IMAGE]
Obszar biznesowy GK ENEA
Ryzyko
Opis czynnika ryzyka
W jaki sposób ryzyko oddziałuje na GK ENEA
Metody zastosowane do zarządzania ryzykiem
Ryzyko naruszenia umów o finansowanie (klimatyczny aspekt jest jednym pośród kilku innych pozostałych czynników składowych tego ryzyka)
Kategoria ryzyka: przejścia
Perspektywa: średnio- i długoterminowa
Jednym z czynników wpływającym na ryzyko jest możliwe obniżenie/utrata ratingu spowodowany niespełnieniem oczekiwań instytucji finansowych w zakresie wskaźników niefinansowych (w tym emisyjności CO 2 ) czy odpowiedniej transformacji energetycznej.
Podwyższenie kosztów finansowania.
Ustanowienie dodatkowego zabezpieczenia.
Wypowiedzenie umów i konieczność natychmiastowej spłaty długu.
Utrata płynności finansowej.
Podjęcie negocjacji z bankami na temat zmiany warunków finansowania m.in. w zakresie wymaganych wskaźników, okresów przejściowych, wydłużenia tenoru, kosztów finansowania i innych.
Zaciągnięcie długu na refinansowanie.
Ryzyko pogorszenia ratingu (klimatyczny aspekt jest jednym pośród kilku innych pozostałych czynników składowych tego ryzyka)
Kategoria ryzyka: przejścia
Perspektywa: średnio- i długoterminowa
Jednym z kilku czynników wpływających na ryzyko są aktywa węglowe stanowiące obciążenie dla GK ENEA w kontekście zaostrzającej się polityki środowiskowej UE i wynikająca z nich awersja instytucji finansowych do finansowania podmiotów obciążonych śladem węglowym, która ogranicza możliwości pozyskania finansowania, w tym na refinansowanie zadłużenia.
Wypowiedzenie umów o finansowanie lub konieczność renegocjacji warunków z wierzycielami.
Wyższe koszty finansowe po renegocjacji umów lub zawarciu kolejnych.
Wyższa stopa dyskonta dla projektów inwestycyjnych (wzrost kosztu kapitału obcego).
Bieżące zarządzanie komunikacją z agencją ratingową, sprawne przygotowywanie niezbędnych materiałów i organizacja spotkań.
Regularne spotkania z instytucjami finansowymi, monitorowanie możliwości pozyskania finansowania krótko- i długoterminowego.
Ryzyko utraty płynności finansowej (klimatyczny aspekt jest jednym pośród kilku innych pozostałych czynników składowych tego ryzyka)
Kategoria ryzyka: przejścia
Perspektywa: średnio- i długoterminowa
Wahania cen uprawnień do emisji CO 2.
Czynniki związane z realizacją polityki Unii Europejskiej.
Zmiany cen półproduktów (surowców), materiałów, paliw produkcyjnych.
Zmiana polityki oraz percepcji podmiotów finansujących (banki komercyjne i multilateralne) w zakresie finansowania projektów inwestycyjnych oraz finansowania działalności GK ENEA.
Brak wystarczających limitów na realizację transakcji terminowych na zakup uprawnień do emisji CO 2 na rynku OTC oraz giełdowym.
Brak aprobaty podmiotów finansujących (m.in. banki komercyjne, banki multilateralne, obligatariusze) do dalszego finansowania działalności GK ENEA.
Udzielenie finansowania przez wskazane powyżej podmioty na niekorzystnych warunkach finansowych (znaczący wzrost marż, dodatkowa premia za ryzyko etc.).
Brak wystarczających limitów na rynku OTC powoduje istotne zwiększenie zapotrzebowania na środki pieniężne.
Uruchomienie Awaryjnego Planu Finansowania dla Grupy ENEA opracowywanego zgodnie z wytycznymi Polityki zarządzania płynnością oraz ryzykiem płynności w Grupie ENEA.
GK ENEA
Ryzyko wykorzystania nieaktualnych założeń makroekonomicznych oraz korporacyjnej stopy dyskonta dla długoterminowych projekcji finansowych (klimatyczny aspekt jest jednym pośród kilku innych pozostałych czynników składowych tego ryzyka)
Kategoria ryzyka: przejścia
Perspektywa: średnio i długoterminowa
Postępujące zmiany klimatu wpływają na politykę klimatyczną poszczególnych państw i organizacji, a tym samym mogą kształtować zasady funkcjonowania systemu uprawnień do emisji CO 2 i cenę tych uprawnień. Jest to jeden z czynników wpływających na to ryzyko.
Powstawanie niezaplanowanych kosztów związanych z błędnymi założeniami długoterminowych projekcji finansowych. Straty lub wyższe wyniki finansowe związane z niedoszacowaniem/przeszacowaniem założeń ścieżek cenowych.
Cykliczna aktualizacja ścieżek cenowych.
163
[IMAGE]
Szanse wynikające ze zmian klimatu
Ryzyka związane z klimatem mogą zostać przekształcone w nowe możliwości przyczyniające się do zaoferowania nowych produktów czy usług łagodzących zmiany klimatu lub pozwalających przystosować się do nich.
Szanse związane z klimatem formułowane jako możliwości związane z wpływem zmiany klimatu na przedsiębiorstwo, które mogą mieć pozytywny wpływ na przedsiębiorstwo. Przystosowanie się do zmiany klimatu rozumiane jest jako przewidywanie skutków zmiany klimatu oraz podejmowanie odpowiednich działań w celu przeciwdziałania lub ograniczenia szkód, jakie mogą one powodować. Łagodzenie zmiany klimatu odnosi się natomiast do wysiłków na rzecz ograniczenia lub zapobiegania emisjom gazów cieplarnianych.
GK ENEA w swoich analizach systematycznie identyfikuje i ocenia szanse związane z klimatem w perspektywie krótko- (do 2025 r.), średnio- (do 2030 r.) i długoterminowej (do 2050 r.).
Spośród szerokiego katalogu możliwości wynikających ze zmian klimatycznych, identyfikowane szanse wynikające z następujących źródeł:
efektywność wykorzystania zasobów (oszczędność środków),
zmniejszenie strat przesyłowych,
wykorzystanie źródeł energii o niższej emisji,
rozwój i / lub ekspansja nowych produktów i usług o niskiej emisji,
dostęp do nowych rynków i technologii,
dywersyfikacja źródeł dostaw (bezpieczeństwo dostaw).
W toku prac ze spółkami metodą oddolną oraz w oparciu o założenia strategii zostały zidentyfikowane następujące przykładowe szanse związane z klimatem oraz odpowiedzi na nie.
Obszar biznesowy GK ENEA
Ryzyko
Opis czynnika ryzyka
W jaki sposób ryzyko oddziałuje na GK ENEA
Metody zastosowane do zarządzania ryzykiem
OBRÓT
Brak dostępnych kanałów zakupu uprawnień do emisji CO 2 w kontraktach terminowych
Kategoria ryzyka: przejścia
Perspektywa: krótkoterminowa
Wzrost wyceny kontraktów powoduje zmniejszenie limitu handlowego w poszczególnych kanałach a co za tym idzie ograniczenie możliwości zawierania kontraktów terminowych na uprawnieniach do emisji CO 2 .
Zmiana polityki instytucji finansowych wobec ENEA w zakresie dotyczącym przyczyniania się do ochrony środowiska zgodnie z polityką klimatyczną UE (np. regulacje w zakresie wymogów kapitałowych w sektorze bankowym).
Brak możliwości zabezpieczenia ceny zakupu uprawnień do emisji będącej częścią składową marży CDS na produkcji energii elektrycznej. Brak możliwości zabezpieczenia marży CDS.
Zawarcie umowy z nowymi kontrahentami.
Inne źródła finansowania dłużnego.
Analiza możliwości wykorzystania innych dostępnych narzędzi zabezpieczających cenę towaru (EUA).
Kontraktacja na giełdach.
164
[IMAGE]
Kategoria
Opis szansy
Wpływ szansy na GK ENEA
Sposób zarządzania szansą
Szansa rynkowa/regulacyjna
Regulacje prawne, podyktowane troską o zachowanie naturalności środowiska przyrodniczego i jego komponentów, narzucają zmianę i implikację zawężenia wyboru dostępnej technologii. Polska leży poza strefą intensywnych ruchów tektonicznych i trzęsień ziemi, które w największym stopniu zagrażają stabilności jednostek wytwórczych typu SMR, stąd pozostałe zmiany klimatyczne, zarówno krótko-, jak i długoterminowe (zmiany temp., wahania poziomu wód, zmienność lat hydrologicznych) mają nieistotny wpływ na funkcjonowanie elektrowni jądrowych i tym samym na zdrowie i jakość życia Pracowników oraz Klientów GK ENEA. Zgodnie z najnowszym rozporządzeniem UE technologia jądrowa została określona nie jako nisko, a zeroemisyjna, co gwarantuje nie tylko poprawę efektywności energetycznej, ale również brak emisji pozostałych szkodliwych, lotnych substancji.
Rozwój zeroemisyjnej technologii jądrowej stwarza nowe możliwości wytwórcze, dywersyfikacyjne, stabilizujące sieć. Dodatkowo daje możliwość inwestycji w B+R+I i przygotowywania zaawansowanych, niskoemisyjnych produktów i usług, w tym tańszej energii elektrycznej dla gospodarstw domowych, produktów dla przemysłu energochłonnego (zapotrzebowanie na wysokotemperaturową parę) oraz usług pełnienia przez GK ENEA roli operatorskiej dla jednostek typu SMR - jest to przewaga konkurencyjna nad pozostałymi dostawcami energii elektrycznej w kraju. Rozwój łańcucha dostaw dla sektora energetyki jądrowej jest szansą na zawiązanie relacji biznesowych ze światowymi liderami technologii SMR oraz podmiotami krajowymi, które dopiero wchodzą na rynek.
Inwestycje w innowacyjną technologię SMR (nigdzie na świecie nie ma komercyjnej jednostki SMR).
Szansa rynkowa/technologiczna
Szansa rozwoju w związku z polityką Unii Europejskiej - dążenie do zwiększenia udziału energii pochodzącej z odnawialnych źródeł energii w całkowitym bilansie produkcji.
Nowe inwestycje w sektorze odnawialnych źródeł energii to nie tylko gwarancja nowych źródeł przychodu, ale również szansa wizerunkowa - ENEA jako nowoczesnego, przyjaznego środowisku i odpowiedzialnego dostawcy.
Nowe inwestycje w sektorze odnawialnych źródeł energii - dotacje na realizację inwestycji.
Szansa rynkowa/technologiczna
Szansa na rozwój nowych technologii (wodorowych) zmniejszających tzw. carbon footprint (ślad węglowy), gwarantujących znaczne ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, powodujących zanieczyszczenie powietrza. Możliwość rozwoju i wdrożenia nowoczesnych technologii produkcji i magazynowania zielonego wodoru.
Możliwość rozwoju i wdrożenia nowoczesnych technologii produkcji i magazynowania zielonego wodoru. Należy mieć na uwadze ryzyko stosunkowo dużych nakładów inwestycyjnych w badania i nowe technologie wytwarzania zielonego wodoru.
Próby pozyskiwania dofinansowania z rządowych i europejskich programów wsparcia dla nowoczesnych technologii produkcji i magazynowania zielonego wodoru.
Szansa rynkowa
Implementacja nowoczesnych rozwiązań technologicznych związanych z chłodzeniem budynków, a w szczególności chłodu sieciowego. Ocieplenie klimatu generuje wzrost popytu na chłodzenie budynków, co może spowodować, że chłód wytwarzany z ciepła sieciowego stanie się produktem konkurencyjnym.
Nowy produkt i usługa.
Nowe źródła przychodów i ich dywersyfikacja.
Wzrost konkurencyjności poprzez wykorzystanie możliwości inwestycji w chłód z ciepła sieciowego, na który wzrasta popyt ze względu na ocieplenie klimatu.
Inwestycje w nowy produkt/usługę Dywersyfikacja źródeł przychodów.
Szansa rynkowa/technologiczna
Rozwój nowoczesnych technologii energetycznych (OZE, magazynowanie energii, inteligentne opomiarowanie i systemy zarządzania energią) stwarza możliwości wejścia na nowe rynki, np. udział w tworzeniu i obsłudze ciepła rozproszonego.
Możliwość nadrobienia ewentualnego spadku przychodów z tytułu sprzedaży ciepła sieciowego, spowodowanego trendem wzrostu średnich temperatur w sezonie grzewczym, dzięki rozwojowi technologii ciepła rozproszonego oraz termomodernizacją budynków.
Dywersyfikacja źródeł przychodów Inwestycje w nowoczesne technologie.
Szansa rynkowa/technologiczna
Inwestycje we własne niskoemisyjne źródła energii (gazowo-parowe), wpływające na redukcję kosztów produkcji energii i zapewnienie ciągłości działania przy jednoczesnej redukcji emisji gazów cieplarnianych.
Wysoka elastyczność bloku gazowo- parowego umożliwia płynną pracę KSE w obliczu rozwijających się technologii OZE w kraju. W początkowej fazie drogi do neutralności klimatycznej, dla zachowania bezpieczeństwa energetycznego, zamierza się wykorzystywać m.in gaz jako niskoemisyjne paliwo przejściowe. Rozwijające się OZE będą stabilizowane przez niskoemisyjne źródła konwencjonalne.
Przeprowadzenie analizy społeczno-ekonomicznej realizowanej inwestycji wraz z jej bieżącą aktualizacją.
165
[IMAGE]
Opis wpływu ryzyk i szans związanych ze zmianami klimatu na działalność biznesową, strategię i finanse organizacji
W 2023 r. Grupa przyjęła dokument Polityki klimatycznej Grupy Kapitałowej ENEA . Polityka jest odpowiedzią na wyzwania związane z transformacją sektora elektroenergetycznego z uwzględnieniem zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego w kontekście działań podejmowanych przez Grupę Kapitałową ENEA ograniczających globalne ocieplenie oraz działań w zakresie adaptacji do zachodzących zmian klimatycznych.
Jako dokument komplementarny wobec Strategii, ma za zadanie określenie ambicji Grupy Kapitałowej ENEA w zakresie ograniczenia wpływu na klimat oraz wskazanie sposobu zarządzania w zakresie adaptacji do istniejących i prognozowanych zmian klimatu. Realizacja Polityki pozwoli również na wypełnienie założeń polityki klimatyczno-energetycznej UE i osiągnięcie celów wynikających z przyjętych zobowiązań międzynarodowych związanych z ograniczaniem emisji gazów cieplarnianych.
Dostosowanie strategii rozwoju Grupy Kapitałowej ENEA zaplanowane jest jako zrównoważona transformacja budująca wzrost wartości Grupy Kapitałowej ENEA poprzez osiągnięcie neutralności klimatycznej. Działania, które Grupa Kapitałowej ENEA zamierza stosować w celu jej osiągnięcia:
Kategoria
Opis szansy
Wpływ szansy na GK ENEA
Sposób zarządzania szansą
Szansa rynkowa/technologiczna
Zastąpienie indywidualnych źródeł ciepła opalanych węglem, które mogą nie spełniać już obowiązujących norm, ciepłem z efektywnego systemu ciepłowniczego.
Potencjalne zwiększenie zamówionej mocy cieplnej przez nowych odbiorców ciepła systemowego. Zwiększenie przychodów z tytułu zamówionej mocy cieplnej oraz sprzedaży ciepła, a tym samym utrzymanie statusu efektywnego systemu ciepłowniczego.
Inwestycje w efektywny system ciepłowniczy.
Szansa rynkowa
Potencjalne zwiększenie udziału w rynku sprzedaży energii elektrycznej i zwiększenie konkurencyjności poprzez inwestycje w produkty wspierające efektywność zużycia lub zwiększające udział generacji w OZE np. cPPA, produkt SMART, produkt Eco.
Utrzymanie udziału w rynku, zwiększenie przychodów ze sprzedaży towarów i usług.
Lojalizacja Klientów.
Zwiększenie przychodów w zależności od ilości pozyskanych Klientów, wielkości sprzedanych wolumenów, długości kontraktu.
Usprawnienie procesu wdrażania nowych produktów.
Użycie odnawialnych i posiadających niski ślad węglowy źródeł energii Pozyskanie certyfikatów źródeł odnawialnych.
Szansa rynkowa/technologiczna
Gwałtowne skutki zmian klimatu do jakich może dojść na przestrzeni najbliższych lat mogą spowodować zwiększenie awaryjności nowopowstających aktywów wytwórczych OZE, podatnych na działania warunków atmosferycznych (wiatr, słońce).
Magazynowanie energii elektrycznej pozwoli na kilku/kilkunastogodzinne pokrycie zapotrzebowania energii elektrycznej, w tym zabezpieczenie odbiorców infrastruktury krytycznej.
Możliwość rozwoju i wdrożenia nowoczesnych technologii magazynowania energii, jak np. technologii przepływowej.
Stworzenie realnych rezerw energii elektrycznej.
Poprawa efektywności energetycznej oraz redukcja poboru energii w szczycie zapotrzebowania.
Budowa infrastruktury systemów magazynowania energii.
Wdrażanie innowacyjnych rozwiązań w zakresie magazynowanie energii.
Szansa rynkowa
Rozwój współpracy z lokalnymi społecznościami i budowanie nowoczesnych, kompleksowych rozwiązań, np. w związku z realizacją koncepcji klastrów energii (spółdzielni energetycznych, samowystarczalnych wspólnot energetycznych).
Możliwość budowania przewagi konkurencyjnej i/lub lojalizacji Klientów poprzez stworzenie oferty udziału w realizowanych przez nich inwestycjach.
Inicjowanie we współpracy z jednostkami samorządu terytorialnego projektów pilotażowych np. narzędzi IT mających wpływ na bezpieczeństwo i zarzadzanie energetyczne (współpraca z klastrami energii).
Szansa rynkowa/technologiczna
Rozwój technologii energetycznych i inwestycji w B+R+I obejmujących m.in. technologie magazynowania energii, inteligentne opomiarowanie i systemy zarządzania energią, elektromobilność, paliwa alternatywne, technologie wodorowe, technologie SMR / MMR, udział w tworzeniu i obsłudze wysp energetycznych.
Możliwość budowania przewagi konkurencyjnej oraz inwestycji i rozwoju nowoczesnych, innowacyjnych i doskonalszych technologii wykorzystujących energię w sposób bardziej efektywny sposób.
Nowe inwestycje w sektorze - dotacje na realizację inwestycji.
Szansa rynkowa/technologiczna
Rozwój elektromobilności stwarza możliwości rozwoju, który w konsekwencji dążyć będzie do ograniczenia generowania spalin samochodowych.
Wpływ na transformację sektora energetycznego oraz bezpośrednio transportowego.
Możliwość lepszego bilansowania systemu, zagospodarowania doliny nocnej i integracji mocy z odnawialnych źródeł energii. W dłuższej perspektywie może się przyczynić do upowszechnienia rewolucyjnych rozwiązań, takich jak magazynowanie energii.
Rozwój infrastruktury i budowa kompleksowej sieci punktów ładowania.
Zainicjowanie nowych inwestycji.
Wsparcie zmian legislacyjnych oraz wprowadzania miękkich zachęt.
Zinstytucjonalizowanie współpracy między wszystkimi zainteresowanymi podmiotami.
166
[IMAGE]
1. rozwój odnawialnych źródeł energii opartych na nowoczesnych technologiach. Wzrost mocy zainstalowanej w OZE odbywać się będzie poprzez:
akwizycje,
rozwój projektów własnych,
współudziale partnerów biznesowych,
2. kreowanie długoterminowej lojalności Klientów i trwałym relacjom z nimi. Dzięki nowoczesnym technologiom możliwe będzie obniżenie kosztów dotarcia do Klienta, a co za tym idzie podtrzymywanie stałego kontaktu z nim,
3. implementację innowacji i nowych technologii w Grupie Kapitałowej ENEA. Sprawna realizacja projektów OZE, z zakresu nowych technologii oraz priorytetowe traktowanie takich projektów, umożliwi wypracowanie przewagi konkurencyjnej w zakresie wytwarzania.
W początkowej fazie drogi do neutralności klimatycznej, dla zachowania bezpieczeństwa energetycznego, zamierza się wykorzystywać biomasę oraz gaz, jako niskoemisyjne paliwo przejściowe. Inwestycje w tym zakresie ograniczać się będą do odtworzenia części mocy wytwórczych. Rozwijające się OZE będą stabilizowane przez niskoemisyjne źródła konwencjonalne.
Opis odporności strategii organizacji na zmiany klimatu w różnych scenariuszach, w tym w scenariuszu uwzględniającym wzrost średnich temperatur o 2 lub mniej °C.
Zmiany klimatu, jak również transformacja energetyczna, mająca na celu spowolnienie tych zmian, mogą stwarzać nowe możliwości, ale i zagrożenia dla działalności Grupy Kapitałowej ENEA. Dlatego Grupa stale analizuje możliwe scenariusze klimatyczne, w tym również te, które zgodne z Porozumieniem paryskim, zakładające ograniczenie globalnego wzrostu temperatur do mniej niż 2°C, a docelowo do 1,5°C względem epoki przedprzemysłowej. Przeprowadzona analiza scenariuszowa pozwoliła na zapoznanie się z czynnikami, które mogą wpłynąć na wartość Grupy Kapitałowej ENEA i jej możliwości biznesowe.
Klimatyczna analiza scenariuszowa przeprowadzona przez Grupę w 2023 r. objęła trzy horyzonty czasowe i dwa scenariusze klimatyczne:
krótkoterminowy – rok 2025,
średnioterminowy – rok 2030 w dwóch scenariuszach klimatycznych: poniżej 2°C oraz 4°C,
długoterminowy – rok 2050 w dwóch scenariuszach klimatycznych: poniżej 2°C oraz 4°C.
Grupa Kapitałowa ENEA jako działania umożliwiające adaptację do zmian klimatu poprzez mitygację ryzyk związanych z klimatem, identyfikuje m.in.:
adaptowanie majątku i działalności biznesowej, a także przyjmowanie odpowiednich kierunków rozwoju Grupy Kapitałowej ENEA do zmieniających się zjawisk klimatycznych,
oferowanie Klientom produktów i/lub usług przyczyniających się do adaptacji do zmian klimatu,
kreowanie wzrostu przychodów ze sprzedaży produktów i usług proekologicznych,
uwzględnianie aspektów klimatycznych (w tym ryzyk i szans związanych z klimatem) w ocenie nowych inwestycji,
aktywny udział w działaniach zmierzających do przejścia na gospodarkę obiegu zamkniętego, która będzie odporna na zmiany klimatu,
współpraca z partnerami biznesowymi i społecznymi w celu wspierania działań na rzecz adaptacji do zmian klimatycznych oraz poprawy efektywności wykorzystania energii.
Zarządzanie ryzykiem
Opis procesów identyfikacji i oceny ryzyk związanych ze zmianami klimatu
Grupa Kapitałowa ENEA systematycznie identyfikuje ryzyka korporacyjne, w tym niefinansowe, związane z jej działalnością i odpowiednio nimi zarządza, zapewniając odpowiednie przygotowanie organizacji na potencjalne skutki ich materializacji.
Cykliczna ocena ryzyk korporacyjnych realizowana jest zgodnie z wymaganiami Metodyki Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym w Grupie ENEA przez właścicieli ryzyk. Polega ona na aktualizowaniu oceny prawdopodobieństwa materializacji ryzyka oraz potencjalnych skutków w perspektywie finansowej‚ reputacyjnej, wpływu na zdrowie i bezpieczeństwo oraz wpływu na środowisko naturalne. Szacowanie prawdopodobieństwa materializacji oraz ocena możliwych skutków pozwalają podzielić ryzyka na krytyczne, kluczowe, średnie i niskie. Właściciele ryzyk określają działania mitygujące, mające na celu ograniczenie prawdopodobieństwa wystąpienia oraz skutków materializacji ryzyk oraz plany reakcji na wypadek materializacji ryzyka.
Wszystkie zidentyfikowane i oceniane ryzyka dotyczące działalności danej spółki Grupy tworzą tzw. Rejestr Ryzyk. Członkowie zarządów spółek informowani o nowych i zarchiwizowanych ryzykach, istotnych zmianach w ryzykach oraz ewentualnych zdarzeniach operacyjnych dotyczących zidentyfikowanych ryzyk. Ponadto, zarządy spółek oraz Zarząd ENEA S.A. otrzymują cykliczne raporty o statusach ryzyk korporacyjnych.
Kluczowym organem w procesie zarządzania ryzykiem w Grupie ENEA jest Komitet Ryzyka. Komitet jest stałym wewnętrznym zespołem Grupy, powołanym w celu wsparcia Zarządu ENEA S.A. w zakresie:
zarządzania ryzykami korporacyjnymi w Grupie ENEA,
167
[IMAGE]
zarządzania ciągłością działania w Grupie ENEA,
zarządzania obszarem Compliance w Grupie ENEA,
zarządzania polityką ubezpieczeniową w Grupie ENEA.
Opis procesów zarządzania ryzykami związanymi ze zmianami klimatu
Zgodnie z przyjętą w 2023 r. Polityką klimatyczną Grupy Kapitałowej ENEA szczególna uwaga zostanie poświęcona ryzykom związanym ze zmianami klimatu. W związku z tym, ryzyka te będą w przyszłości identyfikowane w ramach dedykowanego procesu. Ryzyka te będą podlegać bieżącemu i cyklicznemu monitorowaniu oraz raportowaniu na potrzeby Grupy Kapitałowej ENEA. Dla rozpoznanych ryzyk związanych z klimatem planowane będą również działania mitygujące.
W ramach tego procesu jednostki organizacyjne spółek Grupy Kapitałowej ENEA będą identyfikować i raportować cyklicznie ryzyka związane z klimatem do Referatu Transformacji Klimatycznej w ENEA S.A., który będzie koordynował i wspierał wypracowanie rekomendowanych do podjęcia przez spółki Grupy Kapitałowej ENEA kierunków działań, związanych z oddziaływaniem na klimat lub z bezpośrednim wpływem klimatu na majątek Grupy Kapitałowej ENEA.
Za zarządzanie, monitorowanie, priorytetyzowanie i określenie działań mitygujących dla zidentyfikowanych ryzyk związanych z klimatem odpowiedzialni będą ich właściciele.
Opis sposobu integracji procesów identyfikacji, oceny i zarządzaniu ryzyk związanych ze zmianami klimatu w całościowych procesach zarządzania ryzykiem w organizacji
Ryzyka związane z klimatem były dotąd wybierane spośród ryzyk korporacyjnych, które identyfikowane, priorytetyzowane i cyklicznie oceniane przez swoich właścicieli w ramach procesu zarządzania ryzykiem korporacyjnym, zgodnie z założeniami Polityki Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym w Grupie ENEA oraz Metodyki Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym w Grupie ENEA . Ryzyka te, tak jak pozostałe rodzaje ryzyk korporacyjnych, podlegają bieżącemu i cyklicznemu monitorowaniu oraz raportowaniu na potrzeby spółki dominującej i GK ENEA.
Od czasu przyjęcia Polityki klimatycznej Grupy Kapitałowej ENEA ryzyka związane z klimatem identyfikowane będą w ramach dedykowanego procesu w metodyce stanowiącej oddzielny akt wewnętrzny. Ryzyka te będą zarządzane, priorytetyzowane i cyklicznie oceniane przez swoich właścicieli w ramach procesu zarządzania ryzykiem związanym z klimatem.
Wskaźniki i cele
Opis wskaźników wykorzystywanych przez organizację do oceny ryzyk i szans związanych ze zmianami klimatu zgodnie ze strategią i procesami zarządzania ryzykiem
Grupa ustaliła wskaźniki, których wartości odnoszą się do zmian klimatu m.in.:
emisje gazów cieplarnianych, Zakres 1, 2, 3 (Rozdział 12.6.5. Tabela: Emisje gazów cieplarnianych w GK ENEA),
zużycie energii elektrycznej (Rozdział 12.6.5. Tabela: Zużycie energii elektrycznej przez GK ENEA w 2023 r.),
intensywność emisji gazów cieplarnianych (Rozdział 12.6.5. Tabela: Intensywność emisji gazów cieplarnianych z jednostek wytwórczych Grupy ENEA),
założenia dotyczące inwestycji w nowe moce OZE jako szacowane nakłady inwestycyjne (Rozdział 12.3.7. Grafika: Planowane nakłady inwestycyjne do 2042 r.).
Ponadto ustalone wartości w zakresie efektywności energetycznej rozumiane jako narzędzie wspierające osiąganie docelowych wartości redukcji emisji przez organizację. Grupa ustala również wskaźniki i docelowe wartości stosowane do oceny potencjalnego wpływu zmiany klimatu na organizację oraz szanse wynikające ze zmiany klimatu. Grupa rozwija również system monitorowania i sprawozdawczości, zapewniający postęp w realizacji celów wynikających z międzynarodowych zobowiązań związanych z klimatem.
Ujawnienie emisji gazów cieplarnianych w zakresach 1, 2 i, jeśli ma to znaczenie, w Zakresie 3 oraz odpowiadających im ryzyk
Grupa Kapitałowa ENEA zmierza do minimalizacji emisji dwutlenku węgla w całym łańcuchu wartości, do osiągnięcia neutralności klimatycznej w 2050 r. Grupa wpisuje się w ten sposób w realizację celów klimatycznych Unii Europejskiej oraz oczekiwania społeczne. Najważniejsze kierunki działań na rzecz neutralności klimatycznej GK ENEA oraz w zakresie zmniejszania ryzyk klimatycznych to, poza odchodzeniem od spalania paliw kopalnych, rozwój odnawialnych źródeł energii oraz zwiększanie efektywności energetycznej.
Polityka klimatyczna Grupy Kapitałowej ENEA opiera się na założeniach Porozumienia paryskiego, które stanowi, gospodarka UE stanie się jako pierwsza neutralna klimatycznie do 2050 r., co umożliwi realizację celu, jakim jest ograniczenie wzrostu średniej globalnej temperatury tak, by wyniósł on nie więcej niż 1,5°C względem poziomu z czasów przedprzemysłowych. Działania Grupy zmierzające do realizacji tych celów mają na celu mitygację ryzyk związanych z klimatem: przejścia i fizycznych.
Ujawnienie emisji gazów cieplarnianych za 2023 r. znajduje się w Rozdziale 12.6.5 w Tabeli: Emisje gazów cieplarnianych w GK ENEA.
Opis celów stosowanych przez organizację do zarządzania ryzykiem i szansami związanymi z klimatem oraz wyników w stosunku do celów.
168
[IMAGE]
Grupa określa krótko- i długoterminowe cele związane z klimatem oraz poddaje je weryfikacji co najmniej raz na 5 lat.
Należą do nich:
osiągnięcie neutralności klimatycznej od 2050 r. (w ujęciu emisji gazów cieplarnianych w zakresach 1 i 2),
redukcja emisji gazów cieplarnianych do 2050 r.:
2025 – 192 kg CO 2 /MWh,
2030 – 254 kg CO 2 /MWh,
2040 – 201 kg CO 2 /MWh.
wzrost mocy zainstalowanych w OZE w GK ENEA:
2025 – 920 MW,
2030 – 1 510 MW,
2040 – 3 580 MW.
cele w zakresie inwestycji w nowe moce OZE: w perspektywie lat 2023 2024 planowane nakłady inwestycyjne na Odnawialne Źródła Energii szacowane na 13,8 mld zł. Struktura nakładów kapitałowych przeznaczonych na nowe moce pochodzące z odnawialnych źródeł energii rozkłada się następująco:
offshore 19%,
onshore 21%,
fotowoltaika 36%,
biogazowanie 7%,
magazyny energii 16%.
1 Ok. 0,03% w strukturze nakładów na źródła odnawialne będzie przeznaczone na elektrownie wodne; w wyniku zaokrągleń suma udziałów nakładów na poszczególne technologie może różnić się od 100%
169
[IMAGE]
12.6. Zagadnienia środowiskowe opis polityk i procedur należytej staranności oraz ich wyniki
Wytwarzanie i dostarczanie energii elektrycznej oraz ciepła w sposób bezpieczny dla środowiska oraz zgodny z normami i regulacjami należy do najwyższych priorytetów Grupy Kapitałowej ENEA. Dążymy też do racjonalnego zarządzania zasobami przyrody, a także do zachowania różnorodności biologicznej oraz trwałości procesów ekologicznych w swoim otoczeniu.
GK ENEA dąży do minimalizacji emisji dwutlenku węgla w całym łańcuchu wartości, do osiągnięcia neutralności klimatycznej w 2050 r. Wpisuje się to w realizację celów klimatycznych Unii Europejskiej oraz oczekiwania społeczne. Najważniejsze kierunki działań na rzecz neutralności klimatycznej Grupy to, poza odchodzeniem od spalania paliw kopalnych, rozwój odnawialnych źródeł energii oraz zwiększanie efektywności energetycznej.
Głównym priorytetem Grupy Kapitałowej ENEA w sferze efektywności energetycznej jest ograniczanie strat energii elektrycznej powstających w procesie jej dystrybucji.
GK ENEA prowadzi liczne działania na rzecz zmniejszenia swojego negatywnego wpływu na środowisko. Mają one postać zarówno dużych inwestycji infrastrukturalnych, umożliwiających obniżenie emisji do atmosfery zanieczyszczeń powstających podczas procesów produkcyjnych, jak i mniejszych zmian w codziennym funkcjonowaniu. Nieprzerwanie podejmowane wysiłki na rzecz zwiększania świadomości ekologicznej Pracowników. Jednocześnie prowadzona jest edukacja prośrodowiskowa w otoczeniu Grupy oraz realizowane są projekty z zakresu aktywnej ochrony przyrody.
Grupa Kapitałowa ENEA jako jeden z najważniejszych podmiotów na rynku energii w Polsce, współodpowiedzialny za bezpieczeństwo energetyczne państwa, obserwuje globalne trendy i rozumie wyzwanie, jakim zmiany klimatyczne. Grupa aktywnie uczestniczy w rozwoju sektora OZE, a także w ramach transformacji w kierunku całkowitej neutralności klimatycznej chce inwestować w technologie zeroemisyjne.
W Strategii Rozwoju Grupy Kapitałowej ENEA do 2030 roku z perspektywą 2040 roku przyjęto, koncepcję transformacji sektora elektroenergetycznego w Polsce, która zakłada wydzielenie aktywów wytwórczych zasilanych węglem ze struktur grup energetycznych.
Harmonogram dojścia do neutralności klimatycznej opiera się na założeniach porozumienia paryskiego, które stanowią, gospodarka UE osiągnie neutralność klimatyczną do 2050 r. Umożliwi to ograniczenie wzrostu średniej globalnej temperatury tak, aby wyniósł on nie więcej niż 1,5°C względem poziomu z czasów przedprzemysłowych.
GK ENEA jako aktywny i świadomy uczestnik transformacji energetycznej, przyjęła Politykę klimatyczną Grupy Kapitałowej ENEA (opisaną w podrozdziale 6.1 Polityka klimatyczna i nadzór nad kwestiami związanymi z klimatem). Głównym celem dokumentu jest określenie wpływu działalności GK ENEA na klimat oraz wskazanie kierunków działania i mechanizmów zarządzania zapewniających odpowiedzialną działalność biznesową Grupy z poszanowaniem naturalnych zasobów naszej planety.
Jednocześnie, zgodnie z obowiązującą Strategią Rozwoju Grupy Kapitałowej ENEA do 2030 roku z perspektywą 2040 roku GK ENEA aktywnie uczestniczy w rozwoju projektów OZE, zarówno własnych, jak i poprzez akwizycję gotowych aktywów.
Strategia kładzie nacisk m.in. na przekształcenie sieci dystrybucyjnej ENEA Operator w Smart Grid. Rozbudowa infrastruktury technicznej z wykorzystaniem innowacyjnych technologii zwiększy efektywność funkcjonowania sieci oraz będzie generować
A screenshot of a computer

Description automatically generated
170
[IMAGE]
zwiększone możliwości zdalnego monitoringu i sterowania, co jest szczególnie istotne w warunkach dynamicznie rosnącego udziału źródeł rozproszonych i konieczności dostosowania systemu dystrybucyjnego do tego trendu. Rozwój inteligentnej sieci jest nieodłącznym elementem rozwoju magazynowania energii, elektromobilności i lepszej integracji w systemie energii wytwarzanej w jednostkach OZE, a także krokiem do budowy nowego, zdecentralizowanego systemu energetycznego.
Podejmowane będą również skoordynowane działania, które umożliwią ENEA Operator przygotowanie się do nowych wyzwań stawianych Operatorom Systemów Dystrybucyjnych (OSD) w kształtującym się modelu rynku energii elektrycznej. Postępujące zmiany w systemie energetycznym, polegające na rosnącym udziale źródeł odnawialnych i rozproszonych, dwukierunkowym przepływie energii oraz zwiększającym się znaczeniu nowych technologii informatycznych powodują, że zmienia się rola OSD. Powinien to być coraz bardziej aktywny podmiot, który zapewnia niedyskryminujące wsparcie dla coraz bardziej aktywnych Klientów. Nowy model jest oparty na założeniu transformacji systemu energetycznego w system zeroemisyjny, w którym rosnący udział odnawialnych źródeł energii, zwiększająca się liczba prosumentów, popularyzacja klastrów energii, spółdzielni energetycznych czy obywatelskich wspólnot energetycznych będą wymagać dostosowania systemów dystrybucyjnych do trendu decentralizacji wytwarzania i wzrostu roli lokalnego wymiaru energetyki. Dla zapewniania warunków rozwoju systemu, inwestycje prowadzone w systemach dystrybucyjnych będą przyczyniać się do stopniowego przekształcania sieci pasywnej (jednokierunkowej) w sieć aktywną (dwukierunkową), co wraz z wdrażanymi rozwiązaniami z zakresu zwiększania elastyczności sieci umożliwi rozwój energetyki rozproszonej, aktywny udział odbiorców końcowych oraz wykorzystanie punktów ładowania pojazdów elektrycznych i magazynów energii.
Spółki GK ENEA starają się monitorować i minimalizować wszystkie swoje oddziaływania na środowisko. Ograniczaniu tych wpływów służą także działania wpisujące się w ideę gospodarki o obiegu zamkniętym, promującą optymalizację zużycia zasobów. Ponadto, Polityka klimatyczna Grupy Kapitałowej ENEA , która jest swego rodzaju uszczegółowieniem Strategii Rozwoju Grupy Kapitałowej ENEA do 2030 roku z perspektywą 2040 roku w zakresie klimatu, stanowi podstawę i wytyczne dla zarządzania działalnością Grupy w zakresie oddziaływania na otoczenie. Wpisuje się również w najnowsze standardy przedsiębiorstw odpowiedzialnych w obszarze społecznym i środowiskowym. Oba dokumenty wychodzą także naprzeciw oczekiwaniom rynków finansowych wspierających rozwój zeroemisyjnej energetyki, akcjonariuszy i inwestorów świadomych potencjalnego wpływu dużych przedsiębiorstw na otoczenie. Potwierdzają też gotowość Grupy do transparentnego raportowania swojej działalności i zrównoważonego rozwoju w ramach ambitnych standardów ESRS (European Sustainability Reporting Standards Europejskie Standardy Sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju).
Dodatkowo, kwestie środowiskowe regulowane są w szeregu polityk i procedur funkcjonujących w Grupie.
Kodeks Etyki Grupy ENEA przewiduje w tym zakresie m.in.:
pracę nad nowymi usługami i produktami z uwzględnieniem czynników środowiskowych,
inwestycje w rozwiązania spełniające rygorystyczne normy ochrony środowiska,
pracę nad rozwiązaniami technologicznymi umożliwiającymi zwiększenie produkcji energii ze źródeł odnawialnych, korzystanie z energii i zasobów naturalnych w sposób racjonalny oraz dążenie do zmniejszania ilości powstających odpadów i zanieczyszczeń,
inicjowanie i aktywne uczestnictwo w akcjach edukacyjnych na rzecz ochrony środowiska naturalnego i budowanie świadomości ekologicznej,
zapobieganie wystąpieniu awarii zagrażających środowisku.
Kodeks Etyki GK LW Bogdanka oraz Polityka Compliance Grupy ENEA nakazuje Grupie m.in.:
działania minimalizujące emisję zanieczyszczeń i gwarantujące rozsądne gospodarowanie zasobami naturalnymi,
inicjatywy na rzecz zachowania równowagi pomiędzy działalnością Grupy a środowiskiem naturalnym,
prowadzenie inwestycji uwzględniających technologie przyjazne środowisku,
wspieranie odnawialnych źródeł energii,
współpracę z organizacjami odpowiedzialnymi za dbałość o środowisko naturalne.
Polityka Zakupowa Grupy Kapitałowej ENEA zawiera zasadę uwzględniania przy wyborze dostawców produktów i usług kryteriów pozacenowych, w tym aspektów środowiskowych, takich jak efektywność energetyczna przedmiotu zamówienia (wybrane aspekty środowiskowe stanowią element postępowania przetargowego tylko, gdy zostaną uznane za adekwatne do przedmiotu zamówienia). Obligatoryjne dla wszystkich dostawców zapisy zobowiązujące do przestrzegania postanowień Kodeksu Kontrahentów Grupy ENEA , który m.in. zawiera oczekiwania Grupy w zakresie ochrony środowiska naturalnego. Do wybranych zasad, np. określających sposób postępowania z wytworzonymi odpadami, muszą się dostosować firmy zewnętrzne wykonujące prace na terenie i na rzecz spółek Grupy.
Dodatkowo, Polityka komunikacji w Grupie ENEA jest prowadzona w sposób promujący wartości proekologiczne, a działania sponsoringowe koncentrują się m.in. na obszarze ochrony środowiska.
W poszczególnych spółkach obowiązują dopasowane do ich specyfiki polityki, procedury, instrukcje oraz regulaminy obligujące je do ochrony i zrównoważonego korzystania ze środowiska, które na bieżąco aktualizowane. Co więcej, spółki Grupy monitorują i dokumentują czynniki wpływające na środowisko oraz efekty działań podejmowanych na rzecz środowiska.
171
[IMAGE]
Wybrane polityki, standardy i procedury należytej staranności z obszaru zarządzania środowiskowego w wybranych spółkach GK ENEA
Spółka
Polityki, standardy i procedury należytej staranności z obszaru zarządzania środowiskowego
ENEA S.A.
Polityka klimatyczna Grupy Kapitałowej ENEA,
Polityka środowiskowa ENEA S.A.
ENEA Bioenergia
Procedura rozliczania zagospodarowania UPS na podstawie umowy zawartej z Elektrownią Połaniec S.A.,
Procedura rozliczania UPS z odbiorcami zewnętrznymi,
Instrukcja obsługi systemu BDO (Baza Danych Odpadowych) w zakresie ewidencji odpadów,
Instrukcja średniej gęstości objętości i wilgotności mieszanki popiołowo-żużlowej,
Instrukcja prowadzenia magazynu w ENEA Bioenergia,
Ponadto spółkę obowiązują Instrukcje Elektrowni Połaniec: Instrukcja prowadzenia składowiska odpadów paleniskowych „Pióry” oraz Instrukcja sposobu rozliczania i zagospodarowania gipsu wytworzonego w Elektrowni .
ENEA Elektrownia Połaniec
Procedura identyfikacji i oceny aspektów środowiskowych,
Procedura monitorowania środowiska,
Program Zarządzania Środowiskowego.
ENEA Nowa Energia
Instrukcja gospodarki odpadami w ENEA Nowa Energia sp. z o.o.,
Procedura dotycząca stosowania fluorowanych gazów cieplarnianych,
Procedura w sprawie zasad postępowania przy usuwaniu drzew lub krzewów z terenów stanowiących własność lub znajdujących się w wieczystym użytkowaniu ENEA Nowa Energia sp. z o.o.,
Instrukcja gospodarki substancjami i mieszaninami niebezpiecznymi i stwarzającymi zagrożenie,
Procedura gotowości i reagowania na awarie,
Instrukcja gospodarowania wodą dla kaskady elektrowni wodnych na rzece Brdzie (Koronowo, Tryszczyn, Smukała),
Instrukcja gospodarowania wodą dla elektrowni wodnych na rzece Wdzie (Żur i Gródek),
Instrukcje gospodarowania woda dla wszystkich elektrowni wodnych na rzece Redze,
Instrukcja gospodarowania wodą dla EW Oborniki,
Instrukcja gospodarowania wodą dla kaskady elektrowni wodnych na rzece Gwdzie .
ENEA Operator
Procedura ewidencjonowania urządzeń elektroenergetycznych zawierających gaz SF 6 w ilości co najmniej 6 kg oraz czynności na nich wykonywanych,
Procedura prowadzenia gospodarki materiałami z demontażu i odpadami w ENEA Operator sp. z o.o.
ENEA Oświetlenie
Procedura „Gospodarka odpadami w ENEA Oświetlenie sp. z o.o.”
ENEA Ciepło Oddział Elektrociepłownia Białystok
Polityka Systemu Zarządzania Środowiskowego , a także oparte o nią procedury,
Procedura „Identyfikacja zagrożeń i ustalanie sposobów reakcji na awarie środowiskowe ENEA Ciepło sp. z o.o. – Oddział Elektrociepłownia Białystok”,
Procedura „Zapobieganie i zmniejszanie wpływu sytuacji awaryjnych na środowisko ENEA Ciepło sp. z o.o. – Oddział Elektrociepłownia Białystok”,
Procedura „Działania w przypadku awarii środowiskowych Elektrociepłownia Białystok”,
Księga Systemu Kryteriów Zrównoważonego Rozwoju (KZR) .
ENEA Ciepło Centrala
Polityka Systemu Zarządzania Środowiskowego, a także oparte o nią procedury:
Procedury wewnętrzne:
o Procedura „Identyfikacja aspektów środowiskowych”,
o Procedura „Reagowanie na sytuacje niebezpieczne i awarie”,
o Procedura „Gospodarka odpadami”,
o Procedura „System monitorowania i pomiarów parametrów mających wpływ na środowisko”,
o Instrukcja jakości „Program zapobiegania poważnym awariom przemysłowym związanych z magazynowaniem i użytkowaniem substancji i materiałów niebezpiecznych na terenie Ciepłowni Zachód”,
o Instrukcja „Instrukcja wywozu ubocznych produktów spalania z Ciepłowni Zachód”,
o Instrukcja „Kontrole wewnętrzne i szkolenie Pracowników w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami na terenie Ciepłowni Zachód i na terenie węzłów i sieci cieplnej”,
o Instrukcja „Instrukcja postępowania przy usuwaniu wycieku substancji ropopochodnych lub substancji chemicznych”,
o Instrukcja „Instrukcja zagospodarowania ziemi z wykopów”,
o Instrukcje wewnętrzne dotyczące monitorowania i raportowania emisji CO 2 .
EkoTRANS Bogdanka
Polityka Jakości i Środowiska,
Procedura „Gospodarowanie odpadami wytworzonymi w Łęczyńskiej Energetyce w Bogdance”,
Procedura „Identyfikacja celów Środowiskowych”,
Procedura „Identyfikacja i ocena aspektów środowiskowych i wpływów środowiskowych”.
Łęczyńska Energetyka
Polityka Jakości i Środowiska,
Procedura „Gospodarowanie odpadami wytworzonymi w Łęczyńskiej Energetyce w Bogdance”,
Procedura „Identyfikacja celów Środowiskowych”,
Procedura „Identyfikacja i ocena aspektów środowiskowych i wpływów środowiskowych”.
Miejska Energetyka Cieplna Piła
Instrukcja postępowanie z odpadami,
Procedury wymienione w planie monitorowania emisji CO 2 ,
Procedury wymienione w planie metodyki monitorowania CO 2 .
Lubelski Węgiel
Bogdanka
Polityka Zintegrowanego Systemu Zarządzania Jakością, Środowiskiem i BHP oraz związane z nią procedury środowiskowe
172
[IMAGE]
12.6.1. Polityka klimatyczna i nadzór nad kwestiami związanymi z klimatem
Głównym celem przyjętej w grudniu 2023 r. Polityki klimatycznej Grupy Kapitałowej ENEA jest określenie ambitnych planów GK ENEA w zakresie ograniczenia wpływu działalności Grupy na otoczenie, gdyż jako odpowiedzialny uczestnik transformacji energetycznej – prowadzi działalność stale minimalizując oddziaływanie na środowisko naturalne.
Polityka klimatyczna obejmuje swoim zakresem wszelkie działalności prowadzone w ramach łańcucha wartości, które mogą mieć wpływ na zmiany klimatu. W szczególności Polityka uwzględnia działania łagodzące i ograniczające globalne ocieplenie, a działania przystosowujące Grupę do zachodzących zmian klimatycznych. Dokument wyznacza priorytety Grupy w trzech obszarach:
działania w zakresie łagodzenia i ograniczania globalnego ocieplenia,
działania w zakresie przystosowania się do zachodzących zmian klimatycznych,
działania na rzecz wzrostu świadomości na temat zmian klimatycznych i wpływu na nie.
Grupa Kapitałowa ENEA stawia na rozwój odnawialnych źródeł energii oraz technologii magazynowania energii. Sprawna realizacja projektów oraz ich priorytetowe traktowanie umożliwi wypracowanie przewagi konkurencyjnej w zakresie wytwarzania i przyczyni się do długofalowej ochrony środowiska oraz ograniczenia niekorzystnych zmian wynikających z działalności człowieka.
Polityka klimatyczna Grupy Kapitałowej ENEA określa poziom obowiązków Zarządu i Kierownictwa jednostki dominującej ENEA S.A. oraz spółek Grupy Kapitałowej ENEA w kwestiach związanych ze zmianami klimatu. Zgodnie z przyjętymi rozwiązaniami, Zarząd ENEA S.A. wyznacza oraz akceptuje cele i priorytety Polityki klimatycznej Grupy Kapitałowej ENEA. W 2023 r. Wiceprezes
Działania w zakresie łagodzenia i ograniczania globalnego ocieplenia
Działania w zakresie przystosowania się do zachodzących zmian klimatycznych
Działania na rzecz wzrostu świadomości na temat zmian klimatycznych i wpływu na nie
Dążenie do poprawy efektywności energetycznej w zakresie ograniczenia lub niezwiększania zużycia paliw i energii.
Stosowanie innowacyjnych oraz nowych technologii i rozwiązań w celu zredukowania emisji gazów cieplarnianych.
Rozwijanie energetyki odnawialnej, w tym m.in. instalacji hybrydowych, magazynowania energii, fotowoltaiki, on- i off-shore.
Zastępowanie energetyki konwencjonalnej opartej na paliwach kopalnych wysokosprawną energetyką nisko- oraz zeroemisyjną.
Uwzględnianie aspektów klimatycznych w ocenie koncepcji i założeń nowych inwestycji.
Stałe rozwijanie infrastruktury energetycznej (w tym inteligentnej sieci energetycznej) niezbędnej do obniżenia emisyjności systemu energetycznego.
Poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań technicznych i biznesowych, minimalizujących wpływ działalności GK ENEA na zmiany klimatu.
Oferowanie Klientom produktów i/lub usług wpływających na łagodzenie niekorzystnych zmian klimatu.
Monitorowanie emisji gazów cieplarnianych pochodzących ze źródeł GK ENEA.
Współpraca z partnerami biznesowymi i społecznymi w celu wspierania działań na rzecz ograniczenia niekorzystnych zmian klimatycznych oraz poprawy efektywności wykorzystania energii.
Wsparcie elektromobilności i/lub mobilności neutralnej klimatycznie.
Adaptowanie majątku i działalności biznesowej, a także przyjmowanie odpowiednich kierunków rozwoju GK ENEA do zmieniających się zjawisk klimatycznych.
Oferowanie Klientom produktów i/lub usług przyczyniających się do adaptacji do zmian klimatu.
Kreowanie wzrostu przychodów ze sprzedaży produktów i usług proekologicznych.
Uwzględnianie aspektów klimatycznych (w tym ryzyk i szans związanych z klimatem) w ocenie nowych inwestycji.
Aktywny udział w działaniach zmierzających do przejścia na gospodarkę obiegu zamkniętego, która będzie odporna na zmiany klimatu.
Współpraca z partnerami biznesowymi i społecznymi w celu wspierania działań na rzecz adaptacji do zmian klimatycznych oraz poprawy efektywności wykorzystania energii.
Zaimplementowanie w dokumentach korporacyjnych kwestii związanych z aspektami klimatycznymi, w tym działań ograniczających wpływ na klimat oraz wpływu klimatu na działalność biznesową Grupy Kapitałowej ENEA.
Priorytetowe rozpatrywanie i wdrażanie proponowanych inicjatyw związanych z ochroną klimatu.
Stały monitoring projektowanych regulacji w kontekście wpływu na klimat i działań ograniczających ten wpływ, które mają lub mogą mieć wpływ na Grupę.
Priorytetowe finasowanie i współpraca przy pozyskiwaniu wsparcia na realizację projektów związanych z ochroną klimatu, w tym w szczególności służących poprawie efektywności energetycznej, ograniczeniu emisji CO 2 , zwiększeniu produkcji niskoemisyjnej energii.
Udział w organizacjach działających na rzecz ograniczenia negatywnego wpływu na klimat oraz współpraca z instytucjami państwowymi w celu wypracowania zaleceń, działań i rozwiązań związanych z aspektami dotyczącymi ochrony klimat.
Propagowanie wiedzy i kultury o odpowiedzialności klimatycznej wśród Pracowników Grupy, Klientów, wykonawców usług i dostawców w całym łańcuchu wartości.
Działania ukierunkowane na dostęp do materiałów i informacji proekologicznej, które rozwijają wiedzę, umiejętności i kompetencje Pracowników w kontekście kwestii związanych ze zmianami klimatu.
Promowanie działań ukierunkowanych na wzrost świadomości społecznej na temat konieczności oszczędzania energii i zwiększania efektywności energetycznej.
Wspieranie oddolnych inicjatyw Pracowników w kontekście łagodzenia negatywnych zmian klimatycznych i działań prośrodowiskowych.
Kształtowanie relacji z lokalnymi społecznościami energetycznymi poprzez rozwój inicjatyw z zakresu edukacji ekologicznej młodych ludzi, podnoszenie świadomości na temat technologii nowoczesnej generacji oraz magazynowania czystej energii.
Inicjowanie we współpracy z jednostkami samorządu terytorialnego projektów pilotażowych np. narzędzi IT mających wpływ na bezpieczeństwo i zarządzenie energetyczne (współpraca z Klastrami Energii).
173
[IMAGE]
Zarządu ds. Operacyjnych oraz Wiceprezes ds. Strategii i Rozwoju byli odpowiedzialni za zarządzanie kwestiami wpływu GK ENEA na klimat. Nadzór nad realizacją Polityki klimatycznej Grupy Kapitałowej ENEA w 2023 r. sprawował Wiceprezes Zarządu ENEA S.A. ds. Strategii i Rozwoju. Zarządy poszczególnych spółek Grupy odpowiadają za prowadzenie i organizację podległych procesów zgodnie z celami i priorytetami Polityki. Do ich zadań należy też zapewnienie terminowego, rzetelnego i kompletnego przekazywania informacji o działalności związanej z klimatem.
Za wdrożenie oraz aktualizację Polityki klimatycznej GK ENEA odpowiada Dyrektor Departamentu Zarządzania Strategią i Rozwojem Grupy Kapitałowej. Referat Transformacji Klimatycznej w tym Departamencie koordynuje i wspiera wypracowanie rekomendowanych do podjęcia przez spółki Grupy kierunków działań związanych z oddziaływaniem na klimat lub z bezpośrednim wpływem klimatu na majątek GK ENEA. Ponadto, Polityka klimatyczna zobowiązuje też wszystkich Pracowników Grupy do postępowania w zgodzie z jej zapisami.
Sposoby realizacji Polityki klimatycznej GK ENEA :
pracując nad nowymi usługami i produktami Grupa bierze pod uwagę czynniki środowiskowe,
spółki Grupy inwestują w rozwiązania spełniające rygorystyczne normy ochrony środowiska,
Grupa pracuje nad rozwiązaniami technologicznymi umożliwiającymi zwiększenie produkcji energii ze źródeł odnawialnych,
spółki Grupy w sposób racjonalny korzystają z energii i zasobów naturalnych oraz dążą do zmniejszania ilości powstających odpadów i zanieczyszczeń,
Grupa inicjuje i aktywnie uczestniczy w akcjach edukacyjnych na rzecz ochrony środowiska naturalnego i budowania świadomości ekologicznej,
spółki Grupy dążą do zapobiegania wystąpieniu awarii zagrażających środowisku,
Grupa w procesach zakupowych uwzględnia przy wyborze dostawców produktów i usług kryteria pozacenowe, w tym aspekty środowiskowe, takie jak efektywność energetyczna przedmiotu zamówienia,
komunikacja Grupy jest prowadzona w sposób promujący wartości proekologiczne, a jej działania sponsoringowe koncentrują się m.in. na obszarze ochrony środowiska,
spółki Grupy wymagają od firm zewnętrznych wykonujących prace na terenie i na rzecz spółek Grupy stosowania restrykcyjnych zasad związanych z bezpieczeństwem środowiskowym, w tym powstałymi w trakcie prac odpadami,
w spółkach Grupy stosowane metodyki monitorowania i dokumentowania określonych oddziaływań na środowisko oraz osiąganych efektów działalności prośrodowiskowej.
Odpowiednie jednostki organizacyjne w spółkach Grupy identyfikują ryzyka związane z wpływem przedsiębiorstwa na klimat oraz ryzyka związane z wpływem zmiany klimatu na przedsiębiorstwo (ryzyka związane z klimatem zostały opisane w podrozdziale 5.3 Ryzyka i szanse związane z klimatem).
[IMAGE]
174
[IMAGE]
12.6.2. Produkty GK ENEA o pozytywnym wpływie na środowisko
Grupa Kapitałowa ENEA oferuje Klientom energię elektryczną oraz pakiety zawierające dodatkowe usługi lub produkty, takie jak np. urządzenia do inteligentnego zarządzania domem/obiektem. Dla Klientów dostępne też produkty związane z pozyskiwaniem energii ze źródeł odnawialnych.
Wybrane produkty dla gospodarstw domowych w 2023 r.:
Enea Smart energia elektryczna w pakiecie z rozwiązaniami, które w wybranych pakietach pozwolą efektywniej zarządzać jej zużyciem oraz ogrzewaniem w pomieszczeniach.
Fotowoltaika+ oferta obejmująca sprzedaż instalacji fotowoltaicznych oraz urządzeń zwiększających autokonsumpcję energii pochodzącej z instalacji fotowoltaicznej, takich jak: magazyny energii, stacje ładowania, pompy ciepła oraz grzejniki powierzchniowo-akumulacyjne. Produkty dostępne dla Klienta wraz z instalacją PV lub jako produkty uzupełniające z możliwością samodzielnego zakupienia, każdego produktu osobno. Urządzenia sprzedawane przez doświadczonych Partnerów ENEA S.A. Partnerzy oferują usługę projektowania, dostawy, montażu i uruchomienia instalacji fotowoltaicznej oraz wybranych przez Klienta produktów wchodzących w skład Oferty Fotowoltaika+.
EKO Oferta - oferta obejmująca sprzedaż energii wraz ze zobowiązaniem ENEA do nabycia gwarancji pochodzenia, o których mowa w ustawie z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii. Gwarancje pochodzenia stanowią dokument poświadczający wartości środowiskowe wynikające z unikniętej emisji gazów cieplarnianych oraz że określona w gwarancji pochodzenia ilość energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej lub sieci przesyłowej została wytworzona z odnawialnych źródeł energii w instalacjach odnawialnego źródła energii.
Oferta dla Klientów z grupy taryfowej G12as oferta niższych stawek za energię elektryczną pobieraną w nocy, pod warunkiem wykorzystywania jej na potrzeby ekologicznego ogrzewania domu lub ładowania samochodu elektrycznego.
Wybrane produkty dla firm w 2023 r.:
Fotowoltaika+ - oferta obejmująca sprzedaż instalacji fotowoltaicznych oraz urządzeń zwiększających autokonsumpcję energii pochodzącej z instalacji fotowoltaicznej, takich jak: magazyny energii, stacje ładowania, pompy ciepła oraz grzejniki powierzchniowo-akumulacyjne. Produkty dostępne dla Klienta wraz z instalacją PV lub jako produkty uzupełniające z możliwością samodzielnego zakupienia, każdego produktu osobno. Urządzenia sprzedawane przez doświadczonych Partnerów ENEA S.A. Partnerzy oferują usługę projektowania, dostawy, montażu i uruchomienia instalacji fotowoltaicznej oraz wybranych przez Klienta produktów wchodzących w skład Oferty Fotowoltaika+.
Enea Smart Biznes energia elektryczna w pakiecie z inteligentnymi urządzeniami, które w wybranych pakietach pozwalają bardziej efektywnie zarządzać zużyciem energii elektrycznej oraz ogrzewaniem w pomieszczeniach.
Usługa PPA usługa umożliwiająca Klientom zakup energii od wybranego przez siebie wytwórcy energii elektrycznej przy jednoczesnym bilansowaniu oraz zabezpieczeniu brakującego wolumenu przez ENEA S.A.
Gwarancje pochodzenia - sprzedaż gwa rancji pochodzenia, o których mowa w ustawie z 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii. Gwarancje pochodzenia stanowią dokument poświadczający wartości środowiskowe wynikające z unikniętej emisji gazów cieplarnianych oraz że określona w gwarancji pochodzenia ilość energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej lub sieci przesyłowej została wytworzona z odnawialnych źródeł energii w instalacjach odnawialnego źródła energii.
12.6.3. Oddziaływania środowiskowe GK ENEA
Funkcjonujące w ramach spółek GK ENEA kompetentne jednostki zajmują się monitoringiem i minimalizacją wpływu działalności Grupy na środowisko naturalne. Proekologiczny wpływ mają wdrażane inicjatywy reprezentujące ideę gospodarki o obiegu zamkniętym oraz koncepcje optymalizujące zużycie zasobów naturalnych. Grupa ma jednak świadomość, że mimo ścisłego przestrzegania wymagań prawnych i należytej staranności, całkowita eliminacja wpływu działalności wydobywczej i wytwórczej na otoczenie nie jest możliwa. Dlatego też Grupa wprowadziła mechanizmy przewidujące w uzasadnionych przypadkach adekwatne działania naprawcze oraz wypłatę należnych rekompensat. Ponadto, GK ENEA prowadzi dialog ze środowiskami lokalnymi, którego celem jest m.in. budowa wzajemnego zrozumienia i wspieranie społecznych inicjatyw Grupy.
Zidentyfikowane potencjalne czynniki związane z działalnością Grupy, mogące niekorzystnie wpływać na dobrostan lokalnych społeczności:
ograniczenia w zakresie dostępu do wody,
niszczenie różnorodności biologicznej w miejscach, gdzie zlokalizowane jednostki wydobywcze i wytwórcze,
powstawanie odpadów paleniskowych (popioły, żużle),
powstawanie dużych ilości odpadów wydobywczych,
pobór zwrotny znaczących ilości wody z Wisły na cele chłodnicze,
osiadanie terenu w związku z eksploatacją węgla kamiennego metodą na zawał, co może prowadzić do degradacji użytków rolnych,
wpływ działalności wydobywczej na stosunki wodne (m.in. zrzut zmineralizowanych wód dołowych do rzeki Świnki),
175
[IMAGE]
wpływ realizowanych inwestycji liniowych na krajobraz sąsiadujących terenów rolnych i leśnych,
zakłócenie ciągłości morfologicznej rzek poprzez stosowanie piętrzeń wody na potrzeby hydroelektrowni,
emisja zanieczyszczeń pyłowo-gazowych z instalacji spalania paliw (Elektrownia Kozienice, Elektrownia Połaniec, elektrociepłownia w Białystoku),
oddziaływania związane z transportem (spaliny, hałas, kurz).
Elektrownie znajdujące się w portfolio GK ENEA objęte wszystkimi niezbędnymi zabezpieczeniami ograniczającymi możliwość wystąpienia w nich poważnej awarii. Infrastruktura techniczna jednostek w Połańcu oraz Kozienicach utrzymywana jest we właściwym stanie, a odpowiedzialne za nie struktury organizacyjne działają według stosownych procedur regulujących pracę elektrowni i ich zaplecza. Dotyczy to m.in. zasad obchodzenia się z substancjami niebezpiecznymi wykorzystywanymi w zakładach.
W 2023 r. w Grupie ENEA podjęto działania mające na celu kompleksową inwentaryzację i zaraportowanie pełnych danych o wielkości emisji gazów cieplarnianych zgodnie ze standardem GHG Protocol 1 . Procesem zbierania i raportowania danych zostały objęte Zakresy 1 i 2 oraz wybrane kategorie Zakresu 3. Inwentaryzacja danych za 2023 r. w przypadku niektórych spółek Grupy ENEA polegała na powiększeniu zakresu i poziomu obliczeń emisji ekwiwalentu CO 2 w porównaniu do poprzednich lat, bardziej szczegółowo uwzględniając także dane z łańcucha dostaw. Skupiono się na zweryfikowaniu przepływu surowców między spółkami Grupy ENEA. Jedynym wyłączeniem było nieuwzględnienie spółki Farma Wiatrowa Bejsce sp. z o.o., ponieważ nie rozpoczęła ona jeszcze działalności.
Grupa Kapitałowa ENEA obliczyła emisje za 2023 r. w następujących zakresach Protokołu GHG:
Zakres 1 emisje bezpośrednie ze źródeł będących w posiadaniu lub pod kontrolą Grupy ENEA, tj. emisje ze spalania paliw w instalacjach i pojazdach, emisje nieuporządkowane z procesów technologicznych, emisje z wycieku czynników chłodniczych,
Zakres 2 emisje pośrednie u podmiotów trzecich w wyniku produkcji: energii elektrycznej, ciepła, chłodu i pary technologicznej, które zostały zakupione przez Grupę ENEA,
Zakres 3 – pozostałe emisje pośrednie nie objęte Zakresem 2.
W trakcie prac nad obliczeniem emisji zebrano informacje, dokumenty i dane dotyczące funkcjonowania przedsiębiorstwa oraz zidentyfikowanych źródeł emisji, ustalono granice organizacyjne i wynikające z tego granice operacyjne dotyczące inwentaryzacji w Zakresach 1, 2 i 3 oraz przeanalizowano i skategoryzowano źródła emisji w podziale na rodzaje emitorów i zakresy.
Ponadto, dla zidentyfikowanych źródeł emisji dobrano odpowiednie dla nich metodyki obliczania wielkości emisji i wskaźniki emisyjności GHG. Na potrzeby wytyczenia granic organizacyjnych Grupy Kapitałowej ENEA do inwentaryzacji emisji GHG ustalono metodę kontroli operacyjnej. Zgodnie z metodą kontroli rozliczanie emisji GHG jest „zerojedynkowe”, tzn. że emisje przypisywane do przedsiębiorstwa w całości, jeżeli przedsiębiorstwo posiada nad procesem kontrolę lub nie są przypisywane wcale, jeżeli przedsiębiorstwo nie posiada kontroli nad procesem.
W celu uproszczenia zbierania i analizowania danych o emisjach spółki Grupy (objętych badaniem emisji GHG) zostały podzielone na cztery obszary działalności:
Spółki nieprodukcyjne:
ENEA S.A.,
ENEA Operator,
ENEA Pomiary,
ENEA Serwis,
ENEA Trading,
ENEA Centrum,
ENEA Oświetlenie,
ENEA Power&Gas Trading,
ENEA Innowacje,
ENEA Bioenergia,
ENEA Elkogaz.
Produkcja energii elektrycznej i cieplnej:
ENEA Elektrownia Połaniec,
ENEA Wytwarzanie,
Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Obornikach,
ENEA Ciepło,
ENEA Nowa Energia,
1 The Greenhouse Gas Protocol: A Corporate Accounting and Reporting Standard Revised Edition and Corporate Value Chain (Scope 3) Accounting and Reporting Standard.
176
[IMAGE]
PRO-WIND,
PV Tykocin,
PV Genowefa,
Miejska Energetyka Cieplna Piła.
Wydobycie:
Grupa Kapitałowa LW Bogdanka.
Logistyka:
ENEA Logistyka.
Zgodność z regulacjami środowiskowymi
Działalność spółek Grupy odbywa się w zgodzie z:
ogólnie obowiązującymi przepisami prawa,
przyjętymi regulacjami wewnętrznymi,
treścią koniecznych zezwoleń i decyzji administracyjnych, m.in. uprawnień do emisji zanieczyszczeń do powietrza, decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych, zgód na realizację przedsięwzięcia czy pozwoleń wodnoprawnych.
Brak istotnych kar oraz sankcji pozafinansowych nałożonych na spółki GK ENEA za nieprzestrzeganie prawa i regulacji dotyczących ochrony środowiska w 2023 r.
Wpływ działalności górniczej na środowisko
Działalność górnicza w GK ENEA związana jest z funkcjonowaniem Grupy Kapitałowej Lubelski Węgiel Bogdanka. To jeden z największych producentów węgla kamiennego w Polsce, stąd jego wpływ na środowisko jest znaczący. Obejmuje on przede wszystkim zmiany w użytkowaniu terenu, wykorzystanie wód i wpływ na bilans wodny, gospodarkę odpadami oraz emisje gazów cieplarnianych.
Mając na uwadze istotne oddziaływania, Strategia rozwoju GK LW Bogdanka na lata 2023-2030 z perspektywą do 2040 przewiduje prowadzenie działalności w zgodzie ze środowiskiem przede wszystkim poprzez:
1. zrównoważone wykorzystanie hałd,
2. działania na rzecz klimatu i ekologii,
3. zastosowanie technologii wykorzystania odpadów górniczych,
4. wspieranie lokalnego otoczenia przyrodniczego,
5. sprawiedliwą transformację regionów górniczych.
GK LWB prowadzi różnorodne działania mające na celu minimalizację wpływu na środowisko. Przede wszystkim prowadzi stały monitoring ruchów górotworu przy zastosowaniu nowoczesnych metod pomiaru, na bieżąco rekultywuje tereny po działalności wydobywczej, w tym poprzez nasadzenia drzew i krzewów, kontynuuje też działania związane z wykorzystaniem wody dołowej do celów technologicznych, prowadzi stałą konserwację infrastruktury melioracyjnej na terenie obszaru górniczego oraz roboty hydrotechniczne związane z likwidacją szkód górniczych.
Wpływ na środowisko przyrodnicze wiąże się przede wszystkim z prowadzeniem działalność na terenach o dużej wartości w aspekcie różnorodności biologicznej. LWB sąsiaduje z pięcioma obszarami cennymi przyrodniczo (dwoma obszarami Natura 2000, Parkiem Krajobrazowym Pojezierza Łęczyńskiego, Poleskim oraz Chełmskim Obszarem Chronionego Krajobrazu) dodatkowo w pobliżu znajduje się też Poleski Park Narodowy. Niesie to ze sobą ryzyko inwestycyjne, które GK LWB stara się łagodzić. Najważniejsze działania konsultuje z Radą Naukową ds. Ochrony Środowiska przy Lubelskim Węglu Bogdanka S.A. w celu wyboru najkorzystniejszej ścieżki postępowania z poszanowaniem walorów przyrodniczych lokalnego otoczenia. Prowadzonych jest też szereg działań w kierunku poprawy jakości środowiska przyrodniczego. W tym celu nawiązana została m.in. współpraca z Poleskim Parkiem Narodowym. Jej celem jest utworzenie Funduszu Badań i Działań na rzecz Ochrony Środowiska na obszarze Lubelskiego Zagłębia Węglowego oraz współpraca przy realizacji przez PPN wybranych zadań określonych w Planie Ochrony dla Poleskiego Parku Narodowego.
Innym istotnym zagrożeniem jest wpływ na środowisko wodne, mogący doprowadzić do zakłóceń w lokalnym bilansie wodnym, obniżania zwierciadła wód podziemnych zmniejszając ich zasoby, wysuszania studni i ujęć komunalnych oraz cieków powierzchniowych, a także pogorszenia jakości wód powierzchniowych i podziemnych. LWB prowadzi różnorodne działania łagodzące negatywny wpływ na wody. Jednym z nich jest wypompowywanie wody z wyrobisk dołowych na powierzchnię, gdzie po oczyszczeniu w zbiorniku wód dołowych, jest zrzucana do cieku powierzchniowego, a następnie do rzeki. Wody dołowe wykorzystywane m.in. do celów technologicznych, klimatyzacji i chłodzenia oraz do celów przeciwpożarowych. Ponadto od 2015 r. w spółce obowiązuje Program ochrony mikrobiologicznej p. poż . Na podstawie tego dokumentu prowadzone działania w obszarze utrzymania właściwej jakości wód w sieci (w rurociągach i zbiornikach). Również od roku 2015 spółka zaopatrywana jest w wodę, która uzupełnia niedobory wody technologicznej z Powierzchniowej Stacji Uzdatniania Wody tworząc tym samym obieg zamknięty.
177
[IMAGE]
W celu ograniczania negatywnego wpływu prowadzone są działania naprawcze, tj.:
prowadzenie bieżącego monitoring działalności,
stały nadzór i bieżące przeglądy i ew. modernizacja poszczególnych instalacji,
szkolenia w zakresie podnoszenia świadomości i kompetencji Pracowników,
bieżący i stały monitoring planowanych do wprowadzenia i wprowadzanych aktów prawnych oraz decyzji organów branżowych.
Działalność górnicza wiąże się także z powstawaniem znacznych ilości odpadów. Podejmowane więc działania mające na celu ograniczanie powstawania odpadów polegające m.in. na:
prowadzeniu odzysku i zagospodarowania odpadów wydobywczych i odpadów przemysłowych,
rekultywacji obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych,
racjonalnym gospodarowaniu złożem oraz poszukiwaniu nowych możliwości zagospodarowania odpadów wydobywczych,
ograniczaniu do niezbędnego minimum robót kamiennych i udostępniających pokłady,
stosowaniu odpowiednich urządzeń i maszyn przy eksploatacji pokładów,
ograniczeniu opadu warstw stropowych,
stosowaniu urządzeń do wstępnego oczyszczania urobku węglowego ze skały płonnej,
wykorzystaniu skały płonnej do robót technologicznych w wyrobiskach podziemnych,
rekultywacji terenów związana z usuwaniem szkód górniczych,
rekultywacji obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych,
kontynuowaniu działań związanych z uznaniem odpadów górniczych o frakcji 20-50 mm za produkt uboczny z zastosowaniem w branży ceramicznej (produkcja materiałów budowlanych).
Gospodarowanie wodą w wybranych spółkach GK ENEA
ENEA Elektrownia Połaniec
Elektrownia w Połańcu pobiera wodę powierzchniową z dwóch ujęć:
pobór wody z rzeki Wisły realizowany za pośrednictwem dwóch pompowni; woda pobierana jest do celów chłodniczych, przeciwpożarowych, do uzupełnienia wody w zamkniętym układzie hydroodpopielania, na potrzeby instalacji odsiarczania spalin,
pobór wody z rzeki Wschodniej w celu produkcji wody zdemineralizowanej na uzupełnienie wody obiegowej w układach wodno-parowych bloków energetycznych.
Elektrownia posiada otwarty układ chłodzenia pobiera wodę bezpośrednio z rzeki Wisły. Woda chłodząca przechodząc przez kondensatory turbin schładza parę wylotową z turbin, sama ulegając podgrzaniu. Technologia zapewnia zachowanie nienaruszalnego stanu wody w rzece. Obieg wyposażony jest w chłodnie rozbryzgowe, które zapewniają dotrzymanie warunków pozwolenia wodnoprawnego na zrzut wody pochłodniczej i nieprzekroczenie dopuszczalnej temperatury. System chłodzenia, jest układem szczelnym, co oznacza, że do obiegu nie dostaje się zanieczyszczona woda i ścieki.
Zrzut wody pochłodniczej do Wisły nie powoduje niekorzystnych zmian w ekosystemie rzeki, co potwierdzają opinie ekspertów z Instytutu Energetyki. Ścieki przemysłowe, wody opadowe i roztopowe odprowadzane do kanału wód pochłodniczych po oczyszczeniu w dedykowanych oczyszczalniach mechaniczno-chemicznych lub mechanicznych. Zrzut mieszaniny wód pochłodniczych, ścieków przemysłowych oraz wód opadowych i roztopowych realizowany jest poprzez kanał wód pochłodniczych do rzeki Wisły.
Spółka ściśle przestrzega zapisów wynikających z pozwolenia wodnoprawnego odnoszących się do dopuszczalnych ilości pobieranej wody powierzchniowej, przepływu nienaruszalnego i częstotliwości prowadzonych pomiarów parametrów fizykochemicznych oraz pozwolenia zintegrowanego w zakresie monitoringu odprowadzanych ścieków dotyczących jakości i dopuszczalnych ilości. Oczyszczone ścieki z instalacji odsiarczania spalin spełniają wymogi wynikające z Konkluzji BAT dla dużych instalacji spalania. Wody opadowe lub roztopowe odprowadzane do rzeki Wisły spełniają wymogi ilościowe i jakościowe wynikające z zapisów pozwolenia wodnoprawnego i zintegrowanego. Potwierdzają to badania fizykochemiczne wykonywane przez akredytowane laboratoria oraz pomiary ilości poprzez zainstalowane przepływomierze zarówno pobieranych wód jak i odprowadzanych ścieków.
W celu ochrony środowiska wodnego spółka:
stosuje zamknięte obiegi wodne,
w instalacji poboru wód chłodniczych stosuje elastyczne układy pracy dostosowane do warunków przepływu Wisły, zabezpieczające przed nadmiernym poborem wody,
powtórnie wykorzystuje wody (część wody pochłodniczej jest używana w instalacji odsiarczania spalin, a także przekazywana do Kopalni Siarki „Osiek”),
178
[IMAGE]
wykorzystuje wytwarzane ścieki tam, gdzie to technicznie możliwe,
korzysta z rozdzielczej sieci kanalizacyjnej i systemu oczyszczania ścieków przed odprowadzeniem ich do wód powierzchniowych rzeki Wisły,
oczyszcza ścieki przed dalszym wykorzystaniem w układzie hydroodpopielania,
oczyszcza ścieki przemysłowe z Instalacji Odsiarczania Spalin (IOS) w mechaniczno-chemicznej oczyszczalni ścieków o maksymalnej przepustowości 80 m 3 /h,
oczyszcza ścieki z obiegu hydroodpopielania z zawiesiny w procesie filtracji i sedymentacji i odprowadza nadmiar ścieków do kanału zrzutowego wód pochłodniczych,
oczyszcza ścieki z płukania sit obrotowych i filtrów wody smarnej i płucznej w osadnikach dwukomorowych, gdzie następuje zatrzymanie części pływających oraz sedymentacja zanieczyszczeń, przed zrzutem do kanału zrzutowego wód pochłodniczych,
oczyszcza ścieki socjalno-bytowe w mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków z wykorzystaniem oczyszczonych ścieków do uzupełniania cieczy w układzie hydrotransportu,
oczyszcza wody opadowe i roztopowe z placów składowych drewna i biomasy, z parkingów dla środków transportu oraz z powierzchni dachów i terenów zielonych przed odprowadzeniem do kanału zrzutowego, w oczyszczalni wód deszczowych,
stosuje stałą mechaniczną zaporę pływającą na kanale zrzutowym wód pochłodniczych, w celu zabezpieczenia wód rzeki Wisły przed możliwością awaryjnego przedostania się oleju w przypadku rozszczelnienia układu smarowania i chłodzenia turbogeneratorów,
monitoruje ilość i jakość ujmowanych wód oraz mieszaniny ścieków przemysłowych odprowadzanych do wód powierzchniowych, a także kontroluje jakość wód powierzchniowych powyżej i poniżej miejsca zrzutu ścieków,
prowadzi codzienny monitoring wielkości przepływów na rzece Wiśle,
monitoruje wszystkie zrzuty ścieków pod względem ilości i emisji zanieczyszczeń,
stosuje szczelne kolektory kanalizacyjne oraz powierzchnie w budynkach uniemożliwiające przedostawanie się ścieków do gruntu.
ENEA Elektrownia Połaniec przekazuje właściwe sprawozdania zawierających dane ilościowe i jakościowe dotyczące pobieranych wód i odprowadzanych ścieków, do odpowiednich jednostek, w tym do Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie oraz Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska.
Miejska Energetyka Cieplna Piła
Spółka wykorzystuje wodę głównie jako nośnik energii cieplnej w instalacjach (kotłownie, sieć ciepłownicza) oraz do celów bytowych. Woda pobierana jest z wodociągu należącego do MWiK (Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji) w Pile.
Łęczyńska Energetyka
Spółka eksploatuje ujęcia wód głębinowych na Polach Bogdanka, Stefanów i Nadrybie. Wydobycie wód odbywa się zgodniez obowiązującymi pozwoleniami. Dodatkowo, na Polu Bogdanka, eksploatowana jest stacja uzdatniania wody, która wykorzystuje wodę dołową do produkcji wody pitnej i technologicznej. Spółka regularnie dokonuje analizy fizyko-chemicznej produkowanej wody pitnej i technologicznej
ENEA Ciepło Centrala
Ciepłownia „Zachód” pobiera wodę podziemną z własnych ujęć głębinowych woda jest przeznaczona na potrzeby Stacji Uzdatniania Wody, do chłodzenia urządzeń ciepłowni oraz gaszenia żużla. Woda wodociągowa jest pobierana z wodociągu miejskiego i wykorzystywana na cele socjalno-bytowe, przeciwpożarowe oraz na potrzeby technologiczne instalacji odsiarczania spalin (chłodzenie pomp).
Woda z ujęć własnych jest pobierana za pomocą pomp głębinowych i przekazywana do dwóch połączonych ze sobą krytych zbiorników retencyjnych o pojemności 500 m 3 każdy. Ze zbiorników kierowana jest przez pompy hydroforowe do Stacji Uzdatniania Wody. Tam następuje podział strumienia wody na wodę przeznaczoną do uzdatnienia oraz na potrzeby chłodzenia urządzeń i gaszenia żużla.
Ciepłownia „Zachód” korzysta z obiegu zamkniętego wody pobieranej ze studni głębinowych na cele technologiczne. Woda z obiegu chłodzącego w układzie zamkniętym (pompy obiegowe, mieszające, stabilizujące, wentylatory podmuchu, dozowniki miału, narzutniki miału) jest gromadzona w zbiorniku przejściowym, a następnie zawracana jest do zbiorników retencyjnych wody surowej.
179
[IMAGE]
Gospodarowanie odpadami w wybranych spółkach GK ENEA
12.6.4. Działania proekologiczne zrealizowane w 2023 r.
W 2023 r. spółki GK ENEA kontynuowały działania na rzecz zmniejszenia swojego negatywnego wpływu na środowisko. Obejmowały one zarówno inwestycje infrastrukturalne, umożliwiających obniżenie emisji do atmosfery i powietrza zanieczyszczeń powstających podczas procesów produkcyjnych, jak i mniejsze zmiany w codziennym funkcjonowaniu. Nieprzerwanie podejmowane były wysiłki na rzecz zwiększania świadomości ekologicznej Pracowników. Realizowane działania obejmowały także edukację prośrodowiskową otoczenia Grupy oraz projekty z zakresu aktywnej ochrony przyrody.
Wybrane inicjatywy prośrodowiskowe spółek GK ENEA w 2023 r.
Gospodarowanie odpadami w wybranych spółkach GK ENEA
ENEA Elektrownia Połaniec
Priorytetem w gospodarce odpadami jest zapobieganie ich powstawaniu oraz ponowne ich wykorzystanie. Odpady wytwarzane w ENEA Elektrownia Połaniec są segregowane i przekazywane do ponownego wykorzystania podmiotom zewnętrznym o uregulowanym statusie prawnym.
Gips wytwarzany w IOS w Elektrowni w Połańcu jako pełnowartościowy surowiec o własnościach zbliżonych do gipsu naturalnego zgodnie ze zgłoszeniem uznania odpadu gipsu za produkt uboczny (zgodnie z uzyskaną Decyzją nr OWŚ-VII.7221.2.23) Popioły wytwarzane w procesie produkcji energii decyzjami z 2019 r. uzyskały status produktu. W 2022 r. uzyskano nową decyzję dla popiołu lotnego powstającego w wyniku współspalania węgla i biomasy, która zwiększa ilość popiołu uznanego za produkt uboczny z 500 000 Mg/rok do 550 000 Mg/rok. Całość wytwarzanych w procesie produkcji energii odpadów paleniskowych i gipsu od 2019 r. jest przekazywana Spółce ENEA BIOENERGIA.
ENEA Ciepło Białystok
Spółka zapewnia prawidłowy i zgodny z wymaganiami prawnymi sposób postępowania z wytwarzanymi odpadami. Prowadzi bezpieczną gospodarkę odpadami zapewniającą odpowiednie segregowanie, odzysk lub utylizację przez firmy specjalistyczne, zgodnie z wymogami ochrony środowiska.
Przeprowadzono rozpoznanie rynku w celu przekształcenia statusu poniższych odpadów w produkt uboczny:
odpad poreakcyjny z Instalacji Odsiarczania Spalin,
odpad denny ze spalania węgla,
popiół lotny i odpad denny ze spalania biomasy – w wyniku podjętych działań w 2023 r. uzyskano decyzję wydaną przez Marszałka Województwa Podlaskiego potwierdzającą spełnienie warunków uznania za produkt uboczny odpadu.
ENEA Operator
Podjęto działania związane z gospodarką o obiegu zamkniętym zakładające m.in. ponowne użycie, naprawę i odnawianie istniejących materiałów, tak długo, jak to możliwe - przykładem są transformatory, liczniki oraz słupy betonowe. W ten sposób wydłużony został cykl życia wspomnianych materiałów, a co w praktyce oznacza ograniczenie odpadów.
ENEA Nowa Energia
Odpady związane głównie z utrzymaniem w sprawności instalacji są w miarę możliwości wykorzystywane powtórnie. Pozostałe odpady są magazynowane selektywnie do czasu odbioru przez jednostkę zewnętrzną posiadającą odpowiednie zezwolenie w zakresie gospodarki odpadami. Spółka w elektrowni biogazowej może prowadzić odzysk odpadów rolniczych przyczyniając się do prawidłowego zagospodarowania i wykorzystania odpadów. Posiada ponadto wszystkie wymagane prawem pozwolenia dotyczące gospodarki odpadami, prowadzi ewidencję odpadów oraz prowadzi sprawozdawczość za pośrednictwem systemu BDO.
Spółka
Inicjatywy prośrodowiskowe
Łączna kwota przeznaczona w 2023 r. na inwestycje w obszarze środowiska naturalnego
ENEA Elektrownia Połaniec
Kontynuacja modernizacji elektrofiltrów (Projekt dostosowanie EEP do wymagań konkluzji BAT).
Kontynuacja realizacji projektu „Dostosowanie Enea Elektrownia Połaniec S.A. do wymagań Rynku Mocy po 1 lipca 2025 r.”
39,3 mln zł
ENEA Ciepło Białystok
Zakończenie projektu odtworzenia osadnika ścieków deszczowo- przemysłowych.
Przebudowa misy olejowej oraz fundamentu transformatora TB3.
Modernizacja komina kotłowni rezerwowej na terenie Browar Dojlidy umożliwiająca wykonywanie okresowych pomiarów emisji zanieczyszczeń.
Kontynuacja projektu budowy biomasowego bloku kogeneracyjnego.
3,133 mln zł
ENEA Ciepło Centrala
Modernizacja kotłów węglowych K-2 i K-3 w Ciepłowni „Zachód" i przebudowa instalacji odpylania.
Opracowanie dokumentacji przetargowej na modernizację kotłów węglowych K-4 i K-5 w celu dostosowania do wymogów środowiska (konwersja kotłów węglowych na kotły opalane gazem lub olejem opałowym).
2,56 mln zł
ENEA Nowa Energia
Współpraca z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Szczecinie oraz Drawieńskim Parkiem Narodowym w celu udrożnienia rzeki Drawa – wybudowana została przepławka dla ryb, rozpoczęto prace nad poprawą funkcjonowania przepławki przy elektrowni wodnej Kamienna oraz usprawnieniem monitorowania jej efektywności.
Współpraca i zaangażowanie spółki odbywało się w formie przekazywania wiedzy, udostępniania obiektów, bez ponoszenia żadnych wydatków.
180
[IMAGE]
12.6.5. Efekty realizowanych polityk z obszaru ochrony środowiska
Emisje gazów cieplarnianych w GK ENEA
Emisje biogenicznego CO 2 w GK ENEA w 2023 r.
Spółka
Zakres 1
[w tonach CO 2 e]
Zakres 2
metoda location-based
[w tonach CO 2 e]
Zakres 2
metoda market-based
[w tonach CO 2 e]
Zakres 3
[w tonach CO 2 e]
ENEA Operator
7 793
26 325
26 394
1 491 413
ENEA Pomiary
233
122
85
5 270
ENEA Serwis
1 301
873
666
4 776
ENEA Elektrownia Połaniec
5 060 622
11 871
1 567
1 742 179
ENEA Bioenergia
2 220
399
399
31 911
ENEA Wytwarzanie
12 798 243
49
5
2 691 476
ENEA Trading
53
6
6
2 381
Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej
13 980
514
0
6 534
ENEA Ciepło – Centrala
16 334
4 676
4 545
3 284
ENEA Ciepło – Oddział Białystok
219 852
4
4
107 454
Miejska Energetyka Cieplna Piła
91 375
Brak danych
Brak danych
13 558
Grupa Kapitałowa LW Bogdanka
49 688 1
250 289 1
250 289 1
19 803 610 1
ENEA Innowacje
Brak danych
Brak danych
Brak danych
187
ENEA Nowa Energia
312
1 032
972
106 354
ENEA Centrum
181
1 152
1 152
670 412
ENEA Oświetlenie
196
150
7
47
ENEA Logistyka
189
193
193
457
ENEA Elkogaz
22
Brak danych
Brak danych
14
ENEA Power&Gas Trading
18
Brak danych
Brak danych
5
ENEA S.A.
43
1 795
1 782
11
PRO-WIND
0
43
32
186
PV Tykocin
0
8
8
Brak danych
PV Genowefa
0
107
0
Brak danych
Łącznie
18 262 655
299 608
288 106
26 681 518
Łącznie (bez GK LW Bogdanka) 1
18 212 967
49 319
37 817
6 877 909
1 Informacje na temat wielkości emisji Grupy Kapitałowej Lubelski Węgiel Bogdanka zostały obliczone przez Spółkę indywidulanie i przekazane do zestawienia. Dane przekazane przez Grupę Kapitałową Lubelski Węgiel Bogdanka nie podlegały weryfikacji pod względem przepływów między spółkami Grupy Kapitałowej ENEA. Dane reprezentują emisje GK LW Bogdanka.
Spółka
Emisja biogenicznego CO 2 [w tonach]
ENEA Elektrownia Połaniec
2 758 647
Grupa Kapitałowa Lubelski Węgiel Bogdanka
202 1
ENEA Ciepło – Oddział Białystok
434 953
ENEA Nowa Energia
5 786
Łącznie
3 199 588
Łącznie (bez GK LW Bogdanka) 1
3 199 386
1 Informacje na temat wielkości emisji Grupy Kapitałowej Lubelski Węgiel Bogdanka zostały obliczone przez Spółkę indywidulanie i przekazane do zestawienia. Dane przekazane przez Grupę Kapitałową Lubelski Węgiel Bogdanka nie podlegały weryfikacji pod względem przepływów między spółkami Grupy Kapitałowej ENEA. Dane reprezentują emisje GK LW Bogdanka.
181
[IMAGE]
Intensywność emisji gazów cieplarnianych z jednostek wytwórczych Grupy ENEA
1 Iloraz emisji CO 2 związanej z produkcją energii elektrycznej i całkowitej produkcji energii elektrycznej brutto. W przypadku elektrowni w Kozienicach i Połańcu do obliczeń wykorzystano łączną emisję CO 2 dla źródeł produkujących wyłącznie energię elektryczną lub jednocześnie energię elektryczną i nieznaczne ilości ciepła, gdyż dla drugiego typu instalacji rozdzielenie emisji związanych z produkcją poszczególnych rodzajów energii nie jest możliwe. W przypadku spółek MEC Piła i ENEA Ciepło zaprezentowane dane dotyczą wyłącznie emisji CO 2 bezpośrednio związanych z produkcją energii elektrycznej, tj. nie obejmują emisji związanych z produkcją energii cieplnej. Jednostkowa emisja dla lat 2020 i 2021 została skorygowana względem wcześniej publikowanych wartości dzięki dostępowi do bardziej precyzyjnych danych dla MEC Piła i ENEA Ciepło.
Zużycie energii elektrycznej przez GK ENEA w 2023 r.
Pobór wody przez GK ENEA
Odpady wygenerowane przez GK ENEA w 2023 r.
Wykorzystane materiały i surowce przez GK ENEA w 2023 r.
Jednostkowa emisja CO 2 związana z wytwarzaniem energii elektrycznej [kg/MWh] 1
2021
2022
2023
Łączna intensywność emisji gazów cieplarnianych z jednostek wytwórczych Grupy ENEA
764
793
768
Zużycie energii elektrycznej [MWh] 1, 2
2021
2022
2023
Łączne zużycie energii elektrycznej przez GK ENEA
2 893 177
2 819 327
2 483 147
w tym ze źródeł odnawialnych
67 776
72 463
175 853
1 Nie uwzględniono nieruchomości, dla których brak szczegółowych danych na temat zużycia energii (np. ze względu na rozliczanie się przez spółki z administratorami w formie ryczałtu), a także potrzeb sieciowych ENEA Operator.
2 Spadek produkcji energii ze źródeł konwencjonalnych w 2023 r. (o 21,5%) spowodował spadek zużycia energii na potrzeby własne GK ENEA
Pobór wody [Ml]1, 2, 3
2021
2022
2023
Łączny pobór wody przez spółki GK ENEA
3 582 082
2 942 127
2 490 594
1 Nie uwzględniono nieruchomości, dla których brak szczegółowych danych na temat zużycia wody (np. ze względu na rozliczanie się przez spółki z administratorami w formie ryczałtu).
2 99% poboru wody przez Elektrownię Kozienice i Elektrownię Połaniec stanowi pobór zwrotny wody z Wisły na cele chłodnicze.
3 Spadek produkcji energii ze źródeł konwencjonalnych w 2023 r. (o 21,5%) spowodował spadek poboru wody w GK ENEA
Wygenerowane odpady [Mg]1)
2021
2022
2023
Całkowita waga wygenerowanych w GK ENEA odpadów:
5 973 745
6 028 435
6 206 448
W tym odpady niebezpieczne:
976
951
830
W tym odpady inne niż niebezpieczne:
5 972 769
6 027 484
6 205 618
1 Nie uwzględniono nieruchomości, dla których brak szczegółowych danych na temat wytworzonych odpadów (np. ze względu na rozliczanie się przez spółki z administratorami w formie ryczałtu).
Typ paliwa
Ilość [tys. ton]
Węgiel kamienny
7 437
Biomasa
1 311
Olej opałowy (ciężki) 1
37
Olej opałowy (lekki) 2
43
Gaz [tys. Nm 3 ] 3, 4
75
1 Paliwo rozpałkowe w blokach 1-10 Elektrowni Kozienice i 1-7 Elektrowni Połaniec.
2 Paliwo rozpałkowe w bloku 11 Elektrowni Kozienice, 9 Elektrowni Połaniec oraz MEC Piła (kotłownia KO Staszyce, w której jest możliwość zasilania paliwem gazowym i olejem opałowym).
3 Używany do produkcji energii elektrycznej i cieplnej w MEC Piła.
4 Używany do produkcji ciepła w Ciepłowni „Zachód”.
182
[IMAGE]
12.7. Zgodność z klasyfikacją działalności zrównoważonej środowiskowo (Taksonomią UE)
P odsumowanie ujawnień taksonomicznych Grupy Kapitałowej ENEA za 2023 r.
1 W dalszej części ujawnienia przedstawione jest szczegółowe wyjaśnienie dotyczące podejścia do oceny zgodności z systematyką przyjęte przez Grupę Kapitałową ENEA
Założenia dotyczące celów klimatycznych
Odpowiadając na założenia dotyczące celów klimatycznych Unii Europejskiej, Komisja Europejska ogłosiła w marcu 2018 r. Plan działania w sprawie finansowania zrównoważonego wzrostu gospodarczego, którego trzy główne cele dotyczą:
ukierunkowania przepływu kapitału w kierunku zrównoważonych inwestycji,
integracji zrównoważonego rozwoju z procesami zarządzania ryzykiem,
promocji transparentności w aktywnościach ekonomicznych i finansowych poprzez używanie „wspólnego języka” w definiowaniu „zieloności”.
Jednym z głównych narzędzi wspierających ukierunkowanie przepływu kapitału w stronę zrównoważonych inwestycji jest system jednolitej klasyfikacji działalności zrównoważonych środowiskowo, potocznie nazywany Taksonomią UE, który został wdrożony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje.
Taksonomia UE, wraz z następującymi rozporządzeniami delegowanymi Komisji (UE): 2021/2139 1 , 2022/1214 2 , 2021/2178 3 , 2023/2485 4 oraz 2023/2486 5 ustanawia system klasyfikacji aktywności gospodarczych zrównoważonych środowiskowo, definiując jakie działalności gospodarcze, w przypadku spełnienia odpowiednich kryteriów, w tym technicznych i społecznych, można uznać za przyjazne dla środowiska. Muszą one w istotny sposób przyczyniać się do realizacji co najmniej jednego z sześciu celów środowiskowych określonych w art. 9 Taksonomii UE, tj. do:
łagodzenia zmian klimatu,
adaptacji do zmian klimatu,
zrównoważonego wykorzystywania i ochrony zasobów wodnych i morskich,
przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym,
zapobiegania zanieczyszczeniu i jego kontroli,
ochrony i odbudowy bioróżnorodności i ekosystemów.
1 Rozporządzenie delegowane ustanawiające techniczne kryteria kwalifikacji dla celu łagodzenia zmian klimatu i adaptacji do zmian klimatu
2 Rozporządzenie delegowane ustanawiające techniczne kryteria kwalifikacji i wymogi w zakresie raportowania działalności związanych z energią jądrową i gazem ziemnym
3 Rozporządzenie delegowane doprecyzowujące treść i prezentację informacji dotyczących Taksonomii
4 Rozporządzenie delegowane ustanawiające nowe techniczne kryteria kwalifikacji w ramach dotychczasowych dwóch celów środowiskowych łagodzenia do zmian klimatu i adaptacji do zmian klimatu
5 Rozporządzenie delegowane ustanawiające techniczne kryteria kwalifikacji dla pozostałych czterech celów środowiskowych
Kategorie aktywności Grupy Kapitałowej ENEA 1
Obrót
CapEx
OpEx
zgodne z systematyką
0,91%
3,20%
4,83%
kwalifikujące się do systematyki, ale niezgodne z nią
11,65%
52,77%
31,24%
niekwalifikujące się do systematyki
87,44%
44,03%
63,93%
[IMAGE]
[IMAGE]
[IMAGE]
[IMAGE]
OpEx
[IMAGE]
[IMAGE]
[IMAGE]
[IMAGE]
CapEx
[IMAGE]
[IMAGE]
[IMAGE]
[IMAGE]
Obrót
zgodne z systematyką
kwalifikujące się do systematyki, ale niezgodne z nią
niekwalifikujące się do systematyki
183
[IMAGE]
Stwierdzenie istotnego przyczyniania się aktywności do jednego z powyższych celów jest możliwe, jeżeli spełnione techniczne kryteria kwalifikacji określone dla poszczególnych rodzajów działalności , które służą określeniu warunków, na jakich dana działalność gospodarcza kwalifikuje się jako wnosząca istotny wkład w co najmniej jeden z sześciu celów środowiskowych. Ponadto, działalność gospodarcza zrównoważona środowiskowo nie może wyrządzać poważnych szkód żadnemu z pozostałych celów (zasada „nie czyń poważnych szkód”), a także jest prowadzona zgodnie z minimalnymi gwarancjami, co oznacza, że procedury stosowane przez przedsiębiorstwo zapewniają przestrzeganie Wytycznych OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych oraz Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka, w tym zasad i praw określonych w ośmiu podstawowych konwencjach wskazanych w Deklaracji Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej podstawowych zasad i praw w pracy oraz zasad i praw określonych w Międzynarodowej Karcie Praw Człowieka. Po spełnieniu tych wymagań, aktywność gospodarcza może być postrzegana jako zgodna z systematyką (zgodna z Taksonomią; Taxonomy-alignment).
Każde przedsiębiorstwo, które na mocy dyrektywy NFRD 1 podlega obowiązkowi publikowania informacji niefinansowych, musi w swoim oświadczeniu na ten temat ujawniać także to, w jaki sposób i w jakim stopniu prowadzona przez nie działalność jest związana z działalnościami gospodarczymi, które zgodne z systematyką. Analiza zgodności z systematyką wymagana jest przez regulatora w odniesieniu do ujawnień dokonywanych od roku 2022, publikowanych od 1 stycznia 2023 r. (Taxonomy-alignment), zgodnie z art. 10 rozporządzenia delegowanego 2021/2178 i dotyczy działalności mających istotny wkład w realizację celu łagodzenia zmian klimatu lub adaptacji do zmian klimatu. W wyniku rozpoczęcia stosowania rozporządzenia delegowanego 2023/2485 i 2023/2486, od 1 stycznia 2024 r. obowiązek ujawnień został rozszerzony o zaraportowanie informacji dotyczących działalności kwalifikujących się do systematyki (Taxonomy-eligible) w ramach pozostałych czterech celów środowiskowych oraz w zakresie nowych działalności dla dotychczasowych dwóch celów środowiskowych. Obowiązkowe ujawnienia przedsiębiorstw niefinansowych dotyczą kluczowych wskaźników wyników oraz informacji towarzyszących, zdefiniowanych w ramach załączników I, II i XII rozporządzenia delegowanego 2021/2178. Kluczowe wskaźniki wyników odnoszą się do procentowego udziału działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, kwalifikującej się oraz niekwalifikującej się 2 do systematyki w ramach trzech wskaźników:
obrót,
nakłady inwestycyjne (CapEx),
wydatki operacyjne (OpEx).
Informacje towarzyszące obejmują zasady rachunkowości, ocenę zgodności z rozporządzeniem (UE) 2020/852 oraz informacje kontekstowe.
Ujawnienia za rok 2023 w zakresie zgodności z systematyką (Taxonomy-aligned) dotyczą wyłącznie dwóch pierwszych celów środowiskowych: łagodzenia zmian klimatu oraz adaptacji do zmian klimatu. Jednocześnie, w ujawnieniu za rok 2023 uwzględniono identyfikację działalności kwalifikujących się do systematyki (Taxonomy-eligible) w ramach pozostałych czterech celów środowiskowych, tj. zrównoważonego wykorzystywania i ochrony zasobów wodnych i morskich, przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym, zapobiegania zanieczyszczeniu i jego kontroli oraz ochrony i odbudowy bioróżnorodności i ekosystemów, a także nowych działalności dla dotychczasowych dwóch celów środowiskowych.
Zasady rachunkowości
Jednostki należące do Grupy Kapitałowej ENEA prowadzą swoją rachunkowość zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości oraz Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSR/MSSF) zatwierdzonymi przez Unię Europejską. Pozwoliło to na każdorazową identyfikację kwot (wyrażonych w jednostkach pieniężnych) związanych z rozpoznanymi aktywnościami spełniającymi najpierw definicje zawarte w rozporządzeniu delegowanym 2021/2178 dotyczącym kluczowych wskaźników wyników, tj.:
obrotu (przychodów netto ze sprzedaży produktów lub świadczenia usług, w tym wartości niematerialnych, i prawnych),
nakładów inwestycyjnych (CapEx),
wydatków operacyjnych (OpEx),
które stanowiły mianownik każdego z trzech wskaźników, a w dalszej kolejności, przypisanie kwot (wyrażonych w jednostkach pieniężnych) z wszystkich tych trzech wielkości pomiędzy grupy uznanych za niekwalifikujące się do systematyki, kwalifikujące się do systematyki, ale niezgodne z nią, oraz zgodne z systematyką (stanowiące potem licznik każdego z trzech wskaźników).
1 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/95/UE z dnia 22 października 2014 r. zmieniająca dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy
2 Działalność gospodarcza opisana w rozporządzeniach delegowanych przyjętych na podstawie art. 10 ust. 3, art. 11 ust. 3, art. 12 ust. 2, art. 13 ust. 2, art. 14 ust. 2 i art. 15 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2020/852, niezależnie od tego, czy taka działalność gospodarcza spełnia jakiekolwiek lub wszystkie techniczne kryteria kwalifikacji określone w tych aktach delegowanych
184
[IMAGE]
Wspomniane definicje z rozporządzenia 2021/2178 są następujące:
Obrót
Przychody netto ze sprzedaży ujęte zgodnie z MSR 1 pkt 82 lit. a) określone w art. 2 pkt 5 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z dnia 26 czerwca 2013 r., która stanowi:
„przychody netto ze sprzedaży” oznaczają kwoty pochodzące ze sprzedaży produktów oraz świadczenia usług po odliczeniu rabatów i podatku od wartości dodanej oraz innych podatków bezpośrednio związanych z obrotem
Uwzględniono w ten sposób skonsolidowane przychody netto ze sprzedaży (w większości rozpoznawane w zgodzie z MSSF 15), w tym także przychody ujmowane zgodnie z MSSF 16 (Grupa Kapitałowa ENEA identyfikuje się jako leasingodawca) oraz rekompensaty należne Grupie w oparciu o zapisy Ustawy z 27 października 2022 roku o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku . Grupa Kapitałowa ENEA uznaje, że rekompensaty te mieszczą się w definicji zawartej w dyrektywie 2013/34/UE.
Odpowiednie kwoty znajdują się w Skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów, w pozycji Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody (na którą składają się pozycje Przychody ze sprzedaży netto, Rekompensaty oraz Przychody z tytułu leasingu i subleasingu operacyjnego) oraz w Nocie objaśniającej do skonsolidowanego sprawozdania z całkowitych dochodów nr 8.
Nakłady inwestycyjne (CapEx)
Nakłady inwestycyjne rozumiane jako zwiększenie stanu rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych, aktywów z tytułu prawa do użytkowania oraz nieruchomości inwestycyjnych, w tym także wynikające z połączeń jednostek gospodarczych, określone w odpowiednich MSR/MSSF:
a) MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe,
b) MSR 38 Wartości niematerialne,
c) MSSF 16 Leasing,
d) MSR 40 Nieruchomości inwestycyjne.
Uwzględniono w ten sposób skonsolidowane zwiększenia w zakresie rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych oraz aktywów z tytułu prawa do użytkowania, które miały miejsce w okresie. W roku 2023 Grupa Kapitałowa ENEA nie nabyła żadnych nieruchomości inwestycyjnych.
Odpowiednie kwoty znajdują się w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy w Notach objaśniających do skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej, analogicznie do wyżej wskazanych pozycji:
a) nota 14. Rzeczowe aktywa trwałe – wiersze o nazwie Nabycie oraz Rozliczenie nabycia spółek zależnych,
b) nota 15. Wartości niematerialne i wartość firmy (przy czym na potrzeby kluczowego wskaźnika wyników pominięto wartość firmy) – wiersz o nazwie Nabycie,
c) nota 16. Prawo do korzystania ze składnika aktywów wiersze o nazwie Nabycie oraz Rozliczenie nabycia spółek zależnych,
d) nota 17. Nieruchomości inwestycyjne (przy czym w roku 2023 zwiększenia w tym obszarze były znikome).
Wydatki operacyjne (OpEx)
Wydatki operacyjne rozumiane jako jedna z pięciu kategorii bezpośrednich, nieskapitalizowanych kosztów:
a) związane z pracami badawczo-rozwojowymi,
b) związane z działaniami w zakresie renowacji budynków,
c) związane z leasingiem krótkoterminowym,
d) związane z konserwacją i naprawami,
e) wszelkie inne bezpośrednie wydatki związane z bieżącą obsługą składników rzeczowych aktywów trwałych przez przedsiębiorstwo lub osobę trzecią, którym zlecono na zasadzie outsourcingu działania niezbędne do zapewnienia ciągłego i efektywnego funkcjonowania tych aktywów.
Uwzględniono w ten sposób skonsolidowane kwoty kosztów poniesionych przez Grupę Kapitałową ENEA w roku 2023, które dotyczą którejś z powyższych kategorii.
W przypadku wskaźnika wydatków operacyjnych (OpEx), ze względu na jego specyficzną definicję w Taksonomii, nie było możliwe do zrealizowania odniesienie się wprost do skonsolidowanego sprawozdania finansowego. W tym miejscu należy zaznaczyć, że mianownik wskaźnika wydatków operacyjnych (OpEx) na potrzeby Taksonomii UE nie jest tożsamy ze wszystkimi kosztami operacyjnymi poniesionymi przez Grupę Kapitałową ENEA. Zidentyfikowany na potrzeby Taksonomii UE mianownik wskaźnika wydatków operacyjnych (OpEx) wyniósł ok. 936 mln zł, podczas gdy koszty operacyjne w Grupie wyniosły blisko 43,6 mld (na co wskazuje nota nr 9 do skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy), co oznacza, że podstawa kalkulacji wskaźnika wydatków operacyjnych (OpEx) na potrzeby Taksonomii UE stanowiła jedynie ok. 2% wszystkich kosztów operacyjnych (bez uwzględnienia pozostałej działalności operacyjnej).
Do najważniejszych wydatków operacyjnych (OpEx) w Grupie Kapitałowej ENEA należą przede wszystkim koszty remontów i konserwacji (zarówno jako zużycie materiałów remontowych i konserwacyjnych, jak i usługi obce dotyczące remontów i konserwacji) ze względu na będący w posiadaniu Grupy bogaty zakres rzeczowych aktywów trwałych, w tym linie wysokiego napięcia, stacje elektroenergetyczne, rozdzielnie (należące do ENEA Operator), bloki energetyczne z kotłami i urządzeniami pomocniczymi, w tym Zielony Blok (ENEA Elektrownia Połaniec), wyrobiska i światowej klasy park maszynowy w LW Bogdanka czy też majątek oświetleniowy jak oświetlenie drogowe (ENEA Oświetlenie).
185
[IMAGE]
Grupa Kapitałowa ENEA wykonała analizę poszczególnych kategorii wchodzących w zakres definicji wydatków operacyjnych, dostosowując się do wymogów ujawnieniowych z rozporządzenia 2021/2178, na podstawie której to analizy w ramach kategorii „pozostałych wydatków związanych z bieżącą obsługą składników rzeczowych aktywów trwałych” zaliczyła do mianownika koszty spośród następujących kategorii: usługi ochrony przeciwpożarowej i inne środki przeciwdziałające pożarom, usługi sprzątania czy obowiązkowe specjalistyczne szkolenia pracowników, których obowiązkami służbowymi jest wyłącznie konserwacja słupów energetycznych.
Identyfikacja liczników kluczowych wskaźników wyników
Tak ustaloną bazę trzech wielkości pieniężnych (obrót, nakłady inwestycyjne (CapEx) oraz wydatki operacyjne (OpEx)) analizowano w dalszej kolejności pod kątem możliwości zakwalifikowania ich do systematyki, a potem zgodności z nią. Licznikiem dla kluczowych wskaźników wyników są, wobec tego, odpowiednio:
dla kluczowego wskaźnika wyników związanego z obrotem te przychody netto, które ujęto w mianowniku, a które dotyczą działalności zgodnej z systematyką, w tym działalności wspomagającej zgodnie z art. 11 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r.,
dla kluczowego wskaźnika wyników związanego z nakładami inwestycyjnymi te nakłady inwestycyjne, które ujęto w mianowniku, a które dotyczą aktywów lub procesów związanych z działalnością gospodarczą zgodną z systematyką,
dla kluczowego wskaźnika wyników w odniesieniu do wydatków operacyjnych te wydatki operacyjne, które ujęto w mianowniku, a które dotyczą aktywów lub procesów związanych z działalnością gospodarczą zgodną z systematyką, w tym szkoleń i innych potrzeb związanych z dostosowaniem zasobów ludzkich oraz bezpośrednich kosztów nieskapitalizowanych, które przedstawiają badania i rozwój.
Aktywności gospodarcze składające się kwotowo na kluczowe wskaźniki wyników, tak w ich licznikach, jak i w mianownikach, ujęto w formie skonsolidowanej, to znaczy zawierającej transakcje realizowane wyłącznie z podmiotami nienależącymi do Grupy Kapitałowej ENEA. Ponadto, wszystkie działalności traktowane jako zgodne z systematyką dopasowano tylko do jednego z dwóch pierwszych celów środowiskowych, tj. łagodzenia zmian klimatu albo adaptacji do zmian klimatu (podobnie, działalności traktowane jako kwalifikujące się do systematyki, lecz niezgodne z nią, także dopasowano tylko do jednego ze wszystkich sześciu celów środowiskowych). Innymi słowy, nie zidentyfikowano działalności gospodarczej przyczyniającej się do osiągnięcia kilku celów środowiskowych jednocześnie. Powyższe zapewnia, że podczas wyznaczania wartości pieniężnych w kluczowych wskaźnikach wyników, uniknięto podwójnego liczenia na którymkolwiek etapie.
Ocena zgodności z rozporządzeniem 2020/852
Obowiązkowe ujawnienia w zakresie Taksonomii UE dotyczą przedsiębiorstw spełniających kryteria wskazane w art. 19a lub 29a dyrektywy 2013/34/UE. Grupa Kapitałowa ENEA jako jednostka podlegająca obowiązkom wynikającym ze wskazanej dyrektywy oraz przygotowująca sprawozdania niefinansowe zgodnie z ustawą o rachunkowości jest zobligowana do sporządzenia ujawnień taksonomicznych za 2023 r. Sprawozdawczość Grupy w zakresie ujawnień taksonomicznych jest zgodna z rozporządzeniem 2020/852 z 18 czerwca 2020 r. oraz z rozporządzeniami delegowanymi Komisji (UE): 2021/2178, 2021/2139, 2022/1214, 2023/2485 i 2023/2486 do tego dokumentu, ponieważ spełnia wymagania regulatora wobec przedsiębiorstw niefinansowych, dotyczące kluczowych wskaźników wyników oraz informacji towarzyszących, zdefiniowane w ramach załącznika I, II i XII rozporządzenia delegowanego 2021/2178.
Analiza działalności Grupy Kapitałowej ENEA pod kątem zgodności z systematyką
Grupa Kapitałowa ENEA podczas oceny aktywności pod kątem zgodności z systematyką korzystała ze swoich doświadczeń nabytych podczas tworzenia ubiegłorocznego Sprawozdania Zarządu z działalności ENEA S.A. oraz Grupy Kapitałowej ENEA w 2022 r. i zawartych w nim ujawnień taksonomicznych. Zaznaczyć należy, że w roku poprzednim (tj. okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 r.) obowiązywały zasady weryfikacji działalności pod kątem wymogów dotyczących ujawnień przedsiębiorstw niefinansowych w zakresie kwalifikowalności do Taksonomii UE i zgodności z Taksonomią UE w odniesieniu do celów łagodzenia zmian klimatu i adaptacji do zmian klimatu.
Tegoroczne ujawnienia sporządzono w rozszerzonym zakresie, analizując kwalifikowalność oraz zgodność prowadzonych działalności z systematyką dla dwóch pierwszych celów środowiskowych (wspomniane wyżej łagodzenie zmian klimatu i adaptacji do zmian klimatu) oraz samą tylko kwalifikowalność dla pozostałych czterech celów środowiskowych (zrównoważone wykorzystywanie i ochrona zasobów wodnych i morskich, przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym, zapobieganie zanieczyszczeniu i jego kontrola oraz ochrona i odbudowa bioróżnorodności i ekosystemów).
Na potrzeby wypełnienia obowiązków wynikających z rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2021/2178 w odniesieniu do ujawnień za rok 2023 wszystkie jednostki wchodzące w skład Grupy Kapitałowej ENEA zostały zaangażowane w proces oceny prowadzonych przez nie działalności gospodarczych. Przeprowadzono szereg wewnętrznych szkoleń i konsultacji zaznajamiających oraz utrwalających wiedzę przedstawicieli spółek na temat obowiązujących regulacji, dzięki czemu byli oni w stanie dogłębnie przeanalizować działalność tych jednostek pod kątem kwalifikowalności prowadzonych działań oraz zgodności z systematyką.
186
[IMAGE]
Analiza technicznych kryteriów kwalifikacji oraz zasady „nie czyń poważnych szkód”
Analiza technicznych kryteriów kwalifikacji i zasady „nie czyń poważnych szkód” przeprowadzana była przez działy i jednostki biznesowe odpowiedzialne za raportowanie danych tych spółek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej ENEA, które we wstępnej analizie stwierdziły kwalifikowalność działalności do systematyki. Zaangażowani zostali dodatkowo eksperci branżowi wspierający analizę technicznych kryteriów kwalifikacji i zasady „nie czyń poważnych szkód”. Za gromadzenie i agregację danych odpowiadał Departament Controllingu Grupy Kapitałowej. Do potwierdzenia wymagań zdefiniowanych w ramach rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2021/2139 oraz rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2022/1214 angażowani byli eksperci branżowi odpowiedzialni za techniczne aspekty związane z infrastrukturą generującą dochód, z podejmowanymi inwestycjami lub z ponoszonymi kosztami.
Ocena fizycznych ryzyk klimatycznych na potrzeby analizy pod kątem zasady „nie czyń poważnych szkód”
Przeprowadzenie oceny ryzyka związanego z klimatem i narażenia na to ryzyko jest w przypadku działalności gospodarczych ocenianych pod kątem istotnego wkładu do celu łagodzenia zmian klimatu warunkiem spełnienia zasady „nie czyń poważnych szkód”. W przypadku działalności gospodarczych ocenianych pod kątem istotnego wkładu do celu adaptacji do zmian klimatu przeprowadzenie oceny ryzyka związanego z klimatem i narażenia na to ryzyko jest warunkiem spełnienia kryterium istotnego wkładu.
Ocena ryzyka i narażenia została wykonana przez działy i jednostki biznesowe odpowiedzialne za raportowanie danych w następujących jednostkach: ENEA S.A., ENEA Elektrownia Połaniec, ENEA Nowa Energia, ENEA Pomiary, GK LW Bogdanka, ENEA Operator oraz ENEA Serwis, ENEA Centrum, ENEA Ciepło, ENEA Logistyka, ENEA Power&Gas, ENEA Trading, ENEA Wytwarzanie, MEC Piła. Pozostałe spółki Grupy Kapitałowej ENEA nie raportowały działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki. Spośród wymienionych spółek, wskutek przeprowadzonej analizy fizycznych ryzyk klimatycznych zgodność z systematyką i istotny wkład w łagodzenie zmian klimatu wykazały ENEA S.A., ENEA Elektrownia Połaniec, ENEA Nowa Energia, ENEA Pomiary, GK LW Bogdanka, ENEA Operator oraz ENEA Serwis, ENEA Ciepło, ENEA Wytwarzanie.
Każda z działalności gospodarczych sprawdzana pod kątem zgodności z systematyką zarówno w odniesieniu do celu łagodzenia zmian klimatu, jak i do celu adaptacji do zmian klimatu, została oceniona w kontekście dwudziestu ośmiu fizycznych zagrożeń związanych z klimatem wymienionych w klasyfikacji umieszczonej w Dodatku A do rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2021/2139. W pierwszym etapie oceny ryzyka związanego z klimatem jednostki określiły dla każdej działalności sprawdzanej pod katem zgodności z systematyką adekwatne elementy systemowe umożliwiające prowadzenie danej działalności: miejsca wytwarzania produktu/usługi, linie transportowe, budynki administracyjne, dostawców krytycznych, kluczowych odbiorców, niezbędne media, pracowników i inne. Dokonano zestawienia elementów systemowych pod kątem ich lokalizacji determinujących ekspozycję na zagrożenia klimatyczne oraz pod względem zarejestrowanej materializacji fizycznych ryzyk związanych z klimatem dla danego elementu systemowego w przeszłości. Na podstawie tych informacji zostały wykluczone zagrożenia związane z klimatem niemające wpływu na sprawdzane działalności z uwagi na brak występowania zagrożeń w lokalizacjach prowadzenia działalności lub z uwagi na brak związku przyczynowego z zaistnieniem szkodliwych skutków dla prowadzenia ocenianych działalności.
Efektem wstępnej analizy ekspozycji na zagrożenia związane z klimatem była lista zagrożeń zidentyfikowanych jako adekwatne dla ocenianych działalności w przypadku każdej jednostki i każdego elementu systemowego. W drugim etapie procesu oceny ryzyka i narażenia spółki oceniły istotność skutków i prawdopodobieństwa materializacji każdego adekwatnego ryzyka dla ocenianych działalności gospodarczych. Jednostki zastosowały kryteria oceny ryzyk zdefiniowane dla Ryzyk Korporacyjnych według Metodyki Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym w Grupie ENEA. Analiza zidentyfikowanych ryzyk została przeprowadzona w dwóch horyzontach czasowych wymaganych w rozporządzeniu: w horyzoncie do 10 lat oraz w horyzoncie od 10 do 30 lat. W procesie analizy żadne ryzyka nie zostały ocenione jako „krytyczne” lub „kluczowe”. Większość ryzyk została oceniona jako „niskie”, pojedyncze ryzyka otrzymały ocenę „średnie”.
W przypadku działalności spółki Miejska Energetyka Cieplna Piła 4.15. Dystrybucja w systemach ciepłowniczych/chłodniczych , która została uznana jako kwalifikująca się do systematyki w zakresie celu dotyczącego adaptacji do zmian klimatu, ocena ryzyka związanego z klimatem oraz narażenia na to ryzyko została przeprowadzona analogicznie jak w przypadku analizy pod kątem zasady „nie czyń poważnych szkód”, a rozwiązania adaptacyjne zmniejszające zidentyfikowane potencjalne ryzyka poprzez dostosowanie wybudowanych w przeszłości piętrzeń związanych z elektrowniami wodnymi, tak, aby praca elektrowni była bezpieczna i nie generowała zagrożeń, zostały już wdrożone zgodnie z wymogami istotnego wkładu w adaptację do zmian klimatu.
Wszystkie pozostałe działalności uznane za zgodne z systematyką wykazały istotny wkład w cel środowiskowy dotyczący łagodzenia zmian klimatu. W ich przypadku, jak wspomniano wcześniej, ocena ryzyka związanego z klimatem i narażenia na to ryzyko ograniczyła się do wymogów zasady "nie czyń poważnych szkód".
187
[IMAGE]
Analiza minimalnych gwarancji
Przeprowadzano również analizę zgodności działalności gospodarczej prowadzonej w roku 2023 z minimalnymi gwarancjami w rozumieniu art. 18 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852. Ocena ta była nadzorowana przez Departament Controllingu Grupy Kapitałowej ENEA i brały w niej udział jednostki wewnętrzne odpowiedzialne za poszczególne obszary istotne dla minimalnych gwarancji, takie jak jednostki odpowiedzialne za obszar kadr i compliance. Podczas analizy posłużono się art. 18 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 jako punktem wyjścia, a jednocześnie oparto się o wyjaśnienia Platform on Sustainable Finance ( Final Report on Minimum Safeguards ), Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych oraz Wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka.
W wyniku oceny stwierdzono, że Grupa Kapitałowa ENEA prowadziła w 2023 r. działalność zgodnie z minimalnymi gwarancjami. Proces należytej staranności w rozumieniu powyższych wytycznych opiera się w Grupie na szeregu polityk, zwłaszcza: Polityce Compliance Grupy ENEA statuującej system compliance w Grupie ENEA, Kodeksie Etyki Grupy ENEA , Polityce zgłaszania Naruszeń i Ochrony Sygnalistów w Grupie ENEA i Kodeksie Kontrahentów Grupy ENEA , które określają wartości oraz zasady postępowania przyjęte przez Grupę ENEA. Ich przestrzeganie wymagane jest zarówno od pracowników spółek Grupy ENEA jak też ich kontrahentów.
W 2023 r. zakończyły się trzy postępowania w sprawie przywrócenia pracowników do pracy z uwagi na niezgodne z prawem rozwiązania z nimi przez ENEA S.A. stosunków pracy. W ocenie wpływu tych przypadków na zgodność z Wytycznymi OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych i Wytycznymi ONZ dla biznesu i praw człowieka wzięto pod uwagę rekomendacje unijnej Platform on Sustainable Finance, która wskazywała, że w przypadku wystąpienia określonych kategorii naruszeń status niezgodności z minimalnymi gwarancjami trwa, dopóki spółka nie udowodni, że powzięto środki mające na celu poprawę, wskazujące że powtórzenie się naruszeń jest mało prawdopodobne 1 . W związku z tym oceniono, że działania podjęte przez Departament Zarządzania Zasobami Ludzkimi Grupy Kapitałowej jeszcze przed zakończeniem się postępowań w odpowiedzi na zaistniałe naruszenia m.in. celem minimalizacji ryzyka związanego z niezgodnym z prawem rozwiązaniem stosunku pracy sprawiają, że powtórzenie się naruszeń jest mało prawdopodobne. Poza opisanymi wyżej sytuacjami w 2023 r. nie zapadły względem spółek z Grupy Kapitałowej ENEA żadne inne wyroki czy też nie zakończyły się żadne inne postepowania stwierdzające naruszenia istotne dla minimalnych gwarancji(tj. naruszenia z zakresu praw człowieka, praw pracowniczych, korupcji, uczciwej konkurencji). Z tego względu przyjęto, że działalność Grupy Kapitałowej ENEA w 2023 r. była prowadzone zgodnie z minimalnymi gwarancjami.
Grupa Kapitałowa ENEA zamierza doskonalić swoje podejście do wdrażania Wytycznych OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych i Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka.
1
https://finance.ec.europa.eu/system/files/2022-10/221011-sustainable-finance-platform-finance-report-minimum-safeguards_en.pdf
188
[IMAGE]
Opis działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki i zgodnych z nią oraz informacje kontekstowe
Obrót
Po analizie wszystkich rodzajów działalności opisanych w Taksonomii stwierdzono, że przychody kwalifikujące się do systematyki, ale niezgodne z nią, stanowią 11,65% (5 613 mln zł), z kolei przychody zgodne z systematyką stanowią 0,91% (439 mln zł) wszystkich przychodów z działalności Grupy w roku obrotowym 2023. Przychody niekwalifikujące się do systematyki stanowią zatem 87,44% (42 131 mln zł) wszystkich przychodów z działalności Grupy w roku obrotowym 2023.
Przychody kwalifikujące się do systematyki, ale niezgodne z nią, pochodzą z następujących działalności:
Przychody zgodne z systematyką pochodzą z następujących działalności:
Najważniejszą działalnością, odpowiadającą za blisko 90% wartości licznika kluczowego wskaźnika wyników związanego z obrotem (a 0,82% wartości jego mianownika), jest aktywność 4.8. Produkcja energii elektrycznej z bioenergii (cel środowiskowy: Łagodzenie zmian klimatu). Spółka ENEA Elektrownia Połaniec, po przeprowadzeniu pełnej analizy, stwierdziła zgodność z systematyką w odniesieniu do przychodów z działalności związanej z funkcjonowaniem Zielonego Bloku w Elektrowni Połaniec. Biorąc pod uwagę, że działalność w zakresie związanym z Zielonym Blokiem polega na produkcji energii elektrycznej i sprzedaży jej odbiorcom hurtowym i pozostałym, łącznie z Regulacyjnymi Usługami Systemowymi, przychody również ujmowano w tym zakresie zgodnie z MSSF 15. W roku 2023 wartość przychodów w tej działalności wyraźnie wzrosła względem roku ubiegłego i wzrósł też jej udział w liczniku wskaźnika spółka wyprodukowała bowiem większy wolumen produkcji energii elektrycznej na Zielonym Bloku. Ceny energii na rynku również przewyższały te funkcjonujące w 2022 r., co dodatkowo także przełożyło się na wzrost obrotu.
Kod lub kody
Działalność gospodarcza
[tys. zł]
% mianownika
CCM 4.9. / CCA 4.9.
Przesył i dystrybucja energii elektrycznej
5 357 917
11,11%
CCM 4.15. / CCA 4.15.
Dystrybucja w systemach ciepłowniczych/chłodniczych
142 326
0,30%
CCA 4.30. / CCM 4.30.
Wysokosprawna kogeneracja energii cieplnej/chłodniczej i energii elektrycznej z gazowych paliw kopalnych
61 873
0,13%
CCM 6.2. / CCA 6.2.
Transport kolejowy towarów
27 905
0,06%
CCA 4.15. / CCM 4.15.
Dystrybucja w systemach ciepłowniczych/chłodniczych
18 924
0,04%
CCM 4.8. / CCA 4.8.
Produkcja energii elektrycznej z bioenergii
2 688
0,01%
CCM 7.7. / CCA 7.7.
Nabywanie i prawo własności budynków
1 095
0,00%
BIO 2.1.
Hotele, domy wakacyjne, pola namiotowe i podobne obiekty noclegowe
186
0,00%
CCM 6.5. / CCA 6.5.
Transport motocyklami, samochodami osobowymi i lekkimi pojazdami użytkowymi
73
0,00%
CCM 7.2. / CCA 7.2. / CE 3.2.
Renowacja istniejących budynków
35
0,00%
CCM 5.1. / CCA 5.1.
Budowa, rozbudowa i eksploatacja systemów poboru, uzdatniania i dostarczania wody
26
0,00%
CCM 5.3. / CCA 5.3.
Budowa, rozbudowa i eksploatacja systemów odprowadzania i oczyszczania ścieków
10
0,00%
Kod lub kody
Działalność gospodarcza
[tys. zł]
% mianownika
CCM 4.8. / CCA 4.8.
Produkcja energii elektrycznej z bioenergii
393 641
0,82%
CCM 4.3. / CCA 4.3.
Produkcja energii elektrycznej z energii wiatrowej
38 023
0,08%
CCM 4.5. / CCA 4.5.
Produkcja energii elektrycznej z energii wodnej
6 842
0,01%
CCM 7.6. / CCA 7.6.
Montaż, konserwacja i naprawa systemów technologii energii odnawialnej
630
0,00%
CCM 7.4. / CCA 7.4.
Montaż, konserwacja i naprawa stacji ładowania pojazdów elektrycznych w budynkach (i na parkingach przy budynkach)
313
0,00%
CCM 4.1. / CCA 4.1.
Produkcja energii elektrycznej z wykorzystaniem technologii fotowoltaicznej
12
0,00%
189
[IMAGE]
Drugą pod kątem wartości aktywnością Grupy Kapitałowej ENEA w ramach działalności zgodnych z Taksonomią w odniesieniu do osiąganych przychodów jest aktywność 4.3. Produkcja energii elektrycznej z energii wiatrowej (cel środowiskowy: Łagodzenie zmian klimatu). Spółka ENEA Nowa Energia, po przeprowadzeniu pełnej analizy, stwierdziła zgodność z systematyką w odniesieniu do przychodów generowanych przez posiadane farmy wiatrowe, przede wszystkim w Bardach w województwie zachodniopomorskim (w mniejszym stopniu w Darżynie i w Lubnie). W roku 2023 odnotowano zwiększenie tych przychodów w ujęciu bezwzględnym w porównaniu do roku 2022, lecz z uwagi na znacząco wyższy procentowo wzrost mianownika tego kluczowego wskaźnika wyników, ich udział w przychodach całej Grupy Kapitałowej ENEA zmalał. Działy finansowe ujmowały wspomniany obrót w zgodzie z MSSF 15.
Jednocześnie, przeważającą działalnością kwalifikującą się do systematyki, lecz nieuznaną za zgodną, jest aktywność 4.9. Przesył i dystrybucja energii elektrycznej, odpowiadającą za ponad 11% wartości mianownika kluczowego wskaźnika wyników związanego z obrotem. Spółka ENEA Operator realizuje przychody z działalności koncesjonowanej tj. sprzedaży usług dystrybucji odbiorcom końcowym, a także z tytułu opłat za przyłączenie do sieci. to przychody w ramach posiadanego majątku sieciowego ujmowane przede wszystkim zgodnie z MSSF 15, gdzie do głównych grup umów należą umowy świadczenia usług dystrybucyjnych. W umowach tych usługa świadczona jest w sposób ciągły, a wysokość przychodu uzależniona jest od wysokości opłat za dystrybucję, obliczanej zgodnie z taryfą OSD. Udział tego obrotu w całości kształtuje się na poziomie zbliżonym do roku ubiegłego.
Pewien niewielki wkład w kwotę obrotu kwalifikującego się do, lecz niezgodnego z systematyką, ma także ENEA Ciepło w ramach działalności opisanej jako 4.15. Dystrybucja w systemach ciepłowniczych / chłodniczych. Jednostka posiada własne sieci cieplne przede wszystkim w Białymstoku, którymi zaopatruje obiekty w mieście w centralne ogrzewanie płynące z pobliskich ciepłowni (np. należącej do ENEA Ciepło Elektrociepłowni Białystok) obrót, który tu zatem ujęto, to przychody z tytułu przesyłu i dystrybucji ciepła. Jak i wcześniej, tu również głównym standardem rachunkowym, z którego korzysta się do ujmowania przychodów, jest MSSF 15. Udział tej działalności w mianowniku kluczowego wskaźnika wyników dotyczącego obrotu spadł względem roku 2022 mimo tego, że w ujęciu bezwzględnym przychody te spółka zrealizowała wyższe niż rok wcześniej wynika to jednak z dużego wzrostu całkowitych przychodów ze sprzedaży wygenerowanych przez Grupę Kapitałową ENEA.
Mianownik wskaźnika obrotu wynosi 48 183 mln zł. Widoczny wzrost poziomu skonsolidowanych przychodów osiągniętych przez Grupę Kapitałową ENEA (co prowadziło do wzrostu mianownika kluczowego wskaźnika dotyczącego obrotu względem 2022 r.) został objaśniony w Sprawozdaniu Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej ENEA.
Nakłady inwestycyjne (CapEx)
Z analizy wszystkich nakładów inwestycyjnych (CapEx) wynika, że nakłady kwalifikujące się do systematyki, ale niezgodne z nią, stanowią 52,77% (1 911 mln zł), podczas gdy nakłady zgodne z systematyką stanowią 3,20% (116 mln zł) mianownika tego kluczowego wskaźnika wyników Grupy Kapitałowej ENEA w roku obrotowym 2023. CapEx niekwalifikujący się do systematyki stanowi, wobec tego 44,03% (1 594 mln zł) wszystkich nakładów inwestycyjnych Grupy w roku obrotowym 2023.
Nakłady inwestycyjne (CapEx) kwalifikujące się do systematyki, ale niezgodne z nią, pochodzą z następujących działalności:
Kod lub kody
Działalność gospodarcza
[tys. zł]
% mianownika
CCM 4.9. / CCA 4.9.
Przesył i dystrybucja energii elektrycznej
1 793 067
49,52%
CCM 4.15. / CCA 4.15.
Dystrybucja w systemach ciepłowniczych/chłodniczych
37 129
1,03%
CCM 7.3. / CCA 7.3.
Montaż, konserwacja i naprawa sprzętu zwiększającego efektywność energetyczną
16 731
0,46%
CCM 6.5. / CCA 6.5.
Transport motocyklami, samochodami osobowymi i lekkimi pojazdami użytkowymi
11 911
0,33%
CCM 4.29. / CCA 4.29.
Produkcja energii elektrycznej z gazowych paliw kopalnych
10 401
0,29%
CCM 7.1. / CCA 7.1. / CE 3.1.
Budowa nowych budynków
9 608
0,27%
CCM 7.2. / CCA 7.2. / CE 3.2.
Renowacja istniejących budynków
9 531
0,26%
CCM 6.2. / CCA 6.2.
Transport kolejowy towarów
9 231
0,25%
CCA 4.15. / CCM 4.15.
Dystrybucja w systemach ciepłowniczych/chłodniczych
5 797
0,16%
CCM 7.7. / CCA 7.7.
Nabywanie i prawo własności budynków
3 560
0,10%
CCM 6.6. / CCA 6.6.
Usługi transportu drogowego towarów
2 928
0,08%
CCM 7.6. / CCA 7.6.
Montaż, konserwacja i naprawa systemów technologii energii odnawialnej
819
0,02%
CCM 4.8. / CCA 4.8.
Produkcja energii elektrycznej z bioenergii
65
0,00%
CCM 3.1. / CCA 3.1.
Wytwarzanie technologii energii odnawialnej
45
0,00%
190
[IMAGE]
Nakłady inwestycyjne (CapEx) zgodne z systematyką pochodzą z następujących działalności:
Przeważającą działalnością zgodną z systematyką jest aktywność 4.1. Produkcja energii elektrycznej z wykorzystaniem technologii fotowoltaicznej (cel środowiskowy: Łagodzenie zmian klimatu), odpowiadającą za ponad 64% wartości licznika kluczowego wskaźnika wyników związanego z nakładami inwestycyjnymi (CapEx). ENEA Nowa Energia, po przeprowadzeniu pełnej analizy, stwierdziła zgodność z systematyką w odniesieniu do nakładów inwestycyjnych w farmy fotowoltaiczne, a same te nakłady były znacząco wyższe niż w roku 2022. Inwestycje w farmy tak w formie akwizycji, jak i inwestycji własnych, w spółce strategicznym elementem działalności i oczekuje się w niej dużych kolejnych zwiększeń majątku trwałego związanego z szeroko pojętymi odnawialnymi źródłami energii. Oprócz ENEA Nowa Energia, również i Grupa LW Bogdanka w tym roku wskazała na poniesione inwestycje w podobnym zakresie jako zgodne z systematyką. Powyższe wpłynęło na fakt, że aktywność 4.1. stanowiła 2,06% mianownika kluczowego wskaźnika wyników w 2023 r., podczas gdy rok wcześniej było to jedynie 0,14%. Zwiększenia te rozliczane były od strony księgowej głównie zgodnie z MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe.
Drugą istotną działalnością, odpowiadającą za ponad 22% wartości licznika kluczowego wskaźnika wyników związanego z nakładami inwestycyjnymi (CapEx) odpowiadała aktywność 4.8. Produkcja energii elektrycznej z bioenergii (cel środowiskowy: Łagodzenie zmian klimatu), natomiast w tym roku ich udział w całości wyraźnie zmniejszył się. Wynika to z faktu, że spółka ENEA Elektrownia Połaniec w roku 2022 poniosła nakłady na remont kapitalny Zielonego Bloku oraz dostosowanie bloków do konkluzji BAT z kolei w roku 2023 inwestycje nie były już realizowane na takim poziomie. Te, które miały miejsce, zostały rozliczone w większości zgodnie z MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe.
Dominujący udział wśród działalności uznanych za kwalifikujące się do, lecz niezgodne systematyką, ma aktywność 4.9. Przesył i dystrybucja energii elektrycznej, odpowiadająca za blisko połowę wszystkich nakładów inwestycyjnych (mianownika CapEx) całej Grupy Kapitałowej ENEA. Podmiotem realizującym działalność przesyłową jest ENEA Operator, której inwestycje sieciowe to między innymi: przyłączanie nowych odbiorców, nowych źródeł oraz związana z tym budowa nowych sieci, modernizacja i odtworzenie istniejącego majątku, liczniki i układy pomiarowe, a także infrastruktura teleinformatyczna stanowiąca integralną część eksploatowanej przez spółkę sieci dystrybucyjnej. W roku 2023 spółka poniosła dużo większe nakłady w majątek trwały niż rok wcześniej, co wynika z tego, że ponoszone inwestycje od strony kosztowej były widocznie droższe, jak również zrealizowano większe zakresy. Na rynku występowały trudności w dostępie do aparatury specjalistycznej, w tym trudności po stronie samych wykonawców w zapewnieniu odpowiednich zasobów ludzkich; a i koszty pracownicze również nieustannie rosną. Nakłady niezbędne dla realizacji nowych zadań plasują się na poziomach historycznie wysokich. Znacząca większość CapEx poniesionego w ten sposób została ujęta zgodnie z MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe.
Mianownik wskaźnika CapEx wynosi 3 621 mln zł. Wzrósł on względem roku 2022, za co w największej mierze odpowiadały nakłady inwestycyjne jednostki ENEA Operator (opisane powyżej), ale i widocznie wyższe inwestycje w Grupie LW Bogdanka oraz objęcie przez Grupę Kapitałową ENEA kontroli nad kilkoma farmami (w tym przede wszystkim nad farmą fotowoltaiczną Genowefa w województwie wielkopolskim czy farmą wiatrową Bejsce w województwie świętokrzyskim). Potwierdza to kierunek, w którym Grupa chce podążać, tj. ku zwiększaniu mocy wytwórczych z odnawialnych źródeł energii, co z kolei od strony Taksonomii UE daje możliwość zwiększania wskaźników raportowanych w przyszłych latach.
Wszystkie istotne wartości w liczniku kluczowego wskaźnika wyników związanego z nakładami inwestycyjnymi wynikały ze zwiększeń wykonywanych przez jednostki już istniejące w Grupie Kapitałowej ENEA, tj. nie ujęto jako zgodne z systematyką czy kwalifikujące się do systematyki, lecz z nią niezgodne, istotnych kwot nabyć aktywów wynikłych z połączeń jednostek w rozumieniu MSSF 3.
Kod lub kody
Działalność gospodarcza
[tys. zł]
% mianownika
CCM 4.1. / CCA 4.1.
Produkcja energii elektrycznej z wykorzystaniem technologii fotowoltaicznej
74 772
2,06%
CCM 4.8. / CCA 4.8.
Produkcja energii elektrycznej z bioenergii
25 961
0,72%
CCM 6.5. / CCA 6.5.
Transport motocyklami, samochodami osobowymi i lekkimi pojazdami użytkowymi
5 394
0,15%
CCM 4.5. / CCA 4.5.
Produkcja energii elektrycznej z energii wodnej
5 223
0,14%
CCM 7.3. / CCA 7.3.
Montaż, konserwacja i naprawa sprzętu zwiększającego efektywność energetyczną
1 522
0,04%
CCM 4.20. / CCA 4.20.
Kogeneracja energii cieplnej/chłodniczej i energii elektrycznej z bioenergii
1 344
0,04%
CCM 7.4. / CCA 7.4.
Montaż, konserwacja i naprawa stacji ładowania pojazdów elektrycznych w budynkach (i na parkingach przy budynkach)
757
0,02%
CCM 7.6. / CCA 7.6.
Montaż, konserwacja i naprawa systemów technologii energii odnawialnej
605
0,02%
CCM 4.3. / CCA 4.3.
Produkcja energii elektrycznej z energii wiatrowej
444
0,01%
191
[IMAGE]
Wydatki operacyjne (OpEx)
Analiza wszystkich wydatków operacyjnych (OpEx) wskazuje, że wydatki kwalifikujące się do systematyki, ale niezgodne z nią, stanowią 31,24% (292 mln zł), natomiast wydatki zgodne z systematyką stanowią 4,83% (45 mln zł) mianownika OpEx Grupy w roku obrotowym 2023. Wydatki operacyjne niekwalifikujące się do systematyki stanowią więc 63,93% (598 mln zł) całości OpEx Grupy w roku obrotowym 2023.
Wydatki operacyjne (OpEx) kwalifikujące się do systematyki, ale niezgodne z nią, pochodzą z następujących działalności:
Wydatki operacyjne (OpEx) zgodne z systematyką pochodzą z następujących działalności:
Największymi wartościowo wydatkami operacyjnymi zgodnymi z systematyką te poniesione w związku z aktywnością 4.8. Produkcja energii elektrycznej z bioenergii (cel środowiskowy: Łagodzenie zmian klimatu), stanowiąc nieco ponad 34% wartości licznika kluczowego wskaźnika wyników związanego z wydatkami operacyjnymi (OpEx). Spółka ENEA Elektrownia Połaniec, po przeprowadzeniu pełnej analizy, stwierdziła zgodność z systematyką w odniesieniu do wydatków operacyjnych (OpEx) związanych z funkcjonowaniem Zielonego Bloku. Udział ich w mianowniku zmniejszył się, bo poniesiono mniej wydatków w stosunku do roku 2022.
Drugą co do wielkości udziału, stanowiącego ponad 32% licznika kluczowego wskaźnika wyników odnoszącego się do wydatków operacyjnych, ma także ENEA Nowa Energia poprzez wydatki na konserwację czy usługi utrzymania jednostek wytwórczych w działalności 4.3. Produkcja energii elektrycznej z energii wiatrowej (cel środowiskowy: Łagodzenie zmian klimatu; utrzymanie turbin wiatrowych na farmach, na przykład w Darżynie czy w Bardach). W zeszłym roku koszty te były niższe w ujęciu bezwzględnym (ze względu choćby na inflację), ale ich udział mimo tego spadł w wyniku rosnącego mianownika OpEx.
ENEA Nowa Energia, oprócz opisanej wyżej działalności 4.3., ponosiła również wydatki operacyjne uznane przez nią, po przeprowadzeniu pełnej analizy, za zgodne w ramach działalności 4.5. Produkcja energii elektrycznej z energii wodnej (cel środowiskowy: Łagodzenie zmian klimatu). Spółka prowadzi działalność w formie elektrowni wodnych w czterech województwach Polski, a wyszczególnione koszty dotyczą utrzymania znajdujących się w nich aktywów.
Kod lub kody
Działalność gospodarcza
[tys. zł]
% mianownika
CCM 4.9. / CCA 4.9.
Przesył i dystrybucja energii elektrycznej
247 294
26,43%
CCM 7.7. / CCA 7.7.
Nabywanie i prawo własności budynków
21 915
2,34%
CCM 4.8. / CCA 4.8.
Produkcja energii elektrycznej z bioenergii
5 889
0,63%
CCM 6.2. / CCA 6.2.
Transport kolejowy towarów
5 116
0,55%
CCM 4.15. / CCA 4.15.
Dystrybucja w systemach ciepłowniczych/chłodniczych
3 819
0,41%
CCA 4.15. / CCM 4.15.
Dystrybucja w systemach ciepłowniczych/chłodniczych
2 746
0,29%
CCA 4.30. / CCM 4.30.
Wysokosprawna kogeneracja energii cieplnej/chłodniczej i energii elektrycznej z gazowych paliw kopalnych
2 010
0,21%
CCM 7.3. / CCA 7.3.
Montaż, konserwacja i naprawa sprzętu zwiększającego efektywność energetyczną
1 496
0,16%
CCM 6.5. / CCA 6.5.
Transport motocyklami, samochodami osobowymi i lekkimi pojazdami użytkowymi
1 162
0,12%
CCM 6.6. / CCA 6.6.
Usługi transportu drogowego towarów
493
0,05%
CCM 7.2. / CCA 7.2. / CE 3.2.
Renowacja istniejących budynków
260
0,03%
BIO 1.1.
Ochrona, w tym odbudowa, siedlisk, ekosystemów i gatunków
145
0,02%
CCM 5.3. / CCA 5.3.
Budowa, rozbudowa i eksploatacja systemów odprowadzania i oczyszczania ścieków
6
0,00%
BIO 2.1.
Hotele, domy wakacyjne, pola namiotowe i podobne obiekty noclegowe
5
0,00%
Kod lub kody
Działalność gospodarcza
[tys. zł]
% mianownika
CCM 4.8. / CCA 4.8.
Produkcja energii elektrycznej z bioenergii
15 546
1,66%
CCM 4.3. / CCA 4.3.
Produkcja energii elektrycznej z energii wiatrowej
14 564
1,56%
CCM 4.5. / CCA 4.5.
Produkcja energii elektrycznej z energii wodnej
8 414
0,90%
CCM 4.20. / CCA 4.20.
Kogeneracja energii cieplnej/chłodniczej i energii elektrycznej z bioenergii
6 335
0,68%
CCM 7.3. / CCA 7.3.
Montaż, konserwacja i naprawa sprzętu zwiększającego efektywność energetyczną
276
0,03%
CCM 4.1 . / CCA 4.1.
Produkcja energii elektrycznej z wykorzystaniem technologii fotowoltaicznej
42
0,00%
CCM 7.4. / CCA 7.4.
Montaż, konserwacja i naprawa stacji ładowania pojazdów elektrycznych w budynkach (i na parkingach przy budynkach)
17
0,00%
CCM 6.5 . / CCA 6.5.
Transport motocyklami, samochodami osobowymi i lekkimi pojazdami użytkowymi
7
0,00%
192
[IMAGE]
Jak i uprzednio, w wyniku rosnącego mianownika OpEx udział tej działalności w mianowniku okazał się zmaleć w porównaniu do roku 2022.
Aktywność 4.9. Przesył i dystrybucja energii elektrycznej w kontekście wydatków operacyjnych odpowiada za 26,43% wartości mianownika kluczowego wskaźnika wyników odnoszącego się do wydatków operacyjnych (OpEx) i została zaklasyfikowana jako działalność Grupy kwalifikująca się, lecz niezgodna z systematyką. To w znaczącej większości ENEA Operator, która ponosi koszty dotyczące prac konserwacyjnych w zakresie posiadanego majątku sieciowego, koszty pracy wykonywanej systemem gospodarczym oraz koszty powiązane, bez których eksploatacja nie odbywałaby się (a tym samym posiadane aktywa nie spełniałyby w sposób efektywny swoich funkcji). Najważniejszą kategorią spośród tych kilku wymienionych zdecydowanie koszty pracownicze (osobowy fundusz płac, składki na ubezpieczenia społeczne, odpisy ZFŚS) związanez pracownikami wykonującymi konserwację i naprawy.
Mianownik wskaźnika OpEx wynosi 936 mln i wzrósł on wyraźnie względem mianownika tego wskaźnika za rok 2022 (z uwzględnieniem przekształcenia danych porównawczych). Większość jednostek z Grupy Kapitałowej ENEA wskazuje na wzrosty swoich wydatków ponoszonych na remonty i utrzymanie aktywóww odpowiednim stanie technicznym związane z ogólnym wzrostem cen w gospodarce.
Korekta oraz porównanie wskaźników zgodności z systematyką z ujawnieniem za 2022 r.
Kluczową zmianą wynikającą z doskonalenia procesów wewnątrz Grupy Kapitałowej ENEA dokonaną podczas przygotowania ujawnień taksonomicznych za rok 2023 względem roku 2022 jest zmiana klasyfikacji działalności 4.9. Przesył i dystrybucja energii elektrycznej (cel środowiskowy: Łagodzenie zmian klimatu). ENEA Operator w procesie oceny zgodności aktywności uznanych za działalność 4.9. w 2023 r. przyjęła ostrożnościowe podejście zakładające brak zaraportowania zgodności z systematyką. Wpływ na to ma brak jednolitego podejścia do interpretacji technicznych kryteriów kwalifikacji dla działalności 4.9., a także brak wytycznych w zakresie możliwej dokumentacji potwierdzającej, raportów i dokumentów pozwalających z całą pewnością i dla całej instalacji sieciowej stwierdzić zgodność z technicznymi kryteriami kwalifikacji w zakresie istotnego wkładu w realizację jednego z celów środowiskowych oraz zasady „nie czyń poważnych szkód” względem pozostałych celów środowiskowych. Działalność 4.9. jest raportowana także przez ENEA Serwis, która również ostrożnościowo uznała za kwalifikującą się do systematyki (a niezgodną) z tożsamych powodów.
Ze względu na pozycję Grupy Kapitałowej ENEA jako lidera na rynku energetycznym oraz wiążący się z nią obowiązek wyznaczania dobrych praktyk w publikowanych sprawozdaniach, w tym ujawnieniach taksonomicznych, w odniesieniu do roku 2023 działalność 4.9.Przesył i dystrybucja energii elektrycznej została uznana ostrożnościowo przez ENEA Operator i ENEA Serwis za działalność kwalifikującą się, ale niezgodną z Taksonomią. Wraz z rozwojem praktyki rynkowejw zakresie oceny spełniania technicznych kryteriów kwalifikacji dla działalności 4.9. i gromadzenia odpowiedniej dokumentacji potwierdzającej możliwa będzie zmiana statusu działalności w przyszłości. Jednocześnie dokonano korekty w tym zakresie z uwzględnieniem danych porównawczych (dotyczących roku 2022). W przypadku, gdyby ENEA Operator i ENEA Serwis uznały działalność 4.9. za zgodną z systematyką zaraportowałaby one następujące wskaźniki:
Wskaźniki taksonomiczne w zakresie zgodności z systematyką raportowane na poziomie Grupy Kapitałowej ENEA w przypadku uznania działalności 4.9. Przesył i dystrybucja energii elektrycznej za zgodną z systematyką za 2023 r. (ujawnienie dobrowolne)
%
1
Kluczowe wskaźniki wyników związane z obrotem
12,03%
2
Kluczowe wskaźniki wyników związane z nakładami inwestycyjnymi (CapEx)
52,72%
3
Kluczowe wskaźniki wyników związane z wydatkami operacyjnymi (OpEx)
31,26%
Ponadto, istotną różnicą związaną z analizą kwalifikowalności działalności prowadzonych przez spółkę ENEA Oświetlenie jest w porównaniu do ujawnienia za rok 2022 usunięcie z listy działalności kwalifikujących się do systematyki działalności 7.3. Montaż, konserwacja i naprawa sprzętu zwiększającego efektywność energetyczną. ENEA Oświetlenie nie zajmuje się konserwacją lub utrzymaniem budynków oraz działalnością związaną z rynkiem nieruchomości. Prowadzi ona działalność związaną z infrastrukturą drogową, co w rozumieniu zapisów rozporządzenia nie podlega kwalifikacji do wymienionej działalności. W odpowiedni sposób skorygowano zatem również i w tym zakresie dane porównawcze.
Kolejną istotną zmianą w podejściu Grupy Kapitałowej ENEA, związaną z doskonaleniem procesu identyfikacji działalności kwalifikujących się do systematyki, a tym samym opracowaniem ujawnień za rok 2023 względem roku 2022 jest przypisanie wydatków operacyjnych (OpEx) wynikających z kosztów materiałów związanych z utrzymaniem budynków, kosztów eksploatacji nieruchomości, kosztów administrowania budynkami (koszty sprzątania budynków, usługę dozoru, z wykluczeniem usługi sprzątania terenów zielonych, wywozu odpadów stałych i płynnych oraz śmieci) do działalności 7.7. Nabywanie i prawo własności budynków. W roku poprzednim analogiczne wydatki przypisano do działalności 7.2. Renowacja istniejących budynków.
Oprócz powyższych, w wyniku coraz lepszego rozumienia i publikowanych przez Komisję Europejską pytań-odpowiedzi dotyczących rozumienia poszczególnych pojęć w Taksonomii, spółka ENEA Wytwarzanie zidentyfikowała, że mianownik kluczowego wskaźnika wyników w odniesieniu do wydatków operacyjnych (OpEx) był w roku 2022 zaniżony o blisko 103 mln zł w wyniku pominięcia pewnych tytułów wydatków, które Komisja Europejska rekomenduje w nim uwzględnić. Wobec tego, skorygowano dane porównawcze za rok 2022 także i w tym zakresie.
193
[IMAGE]
Kluczowe wskaźniki wyników związane z obrotem – przekształcenie danych porównawczych
Dane zatwierdzone za rok 2022
Wpływ zmiany danych porównawczych
Przekształcone dane porównawcze
Działalność gospodarcza (1)
Kod lub kody (2)
Obrót (wartość bezwzględna) (3)
Część obrotu(4)
Obrót (wartość bezwzględna) (3)
Część obrotu(4)
Obrót (wartość bezwzględna) (3)
Część obrotu(4)
[tys. zł]
%
[tys. zł]
%
[tys. zł]
%
A. DZIAŁALNOŚĆ KWALIFIKUJĄCA SIĘ DO SYSTEMATYKI
A.1 Rodzaje działalności zrównoważonej środowiskowo (zgodna z systematyką)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
Przesył i dystrybucja energii elektrycznej
4.9.
3 416 156
11,34%
-3 416 156
-11,34%
0
0,00%
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
Obrót ze zrównoważonej środowiskowo działalności (zgodnej z systematyką) (A.1)
3 553 567
11,80%
-3 416 156
-11,34%
137 411
0,46%
A.2 Działalność kwalifikująca się do systematyki, ale niezrównoważona środowiskowo (działalność niezgodna z systematyką)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
Przesył i dystrybucja energii elektrycznej
4.9.
7 146
0,02%
3 416 156
11,34%
3 423 302
11,36%
Montaż, konserwacja i naprawa sprzętu zwiększającego efektywność energetyczną
7.3.
90 459
0,30%
-90 337
-0,30%
122
0,00%
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
Obrót z działalności kwalifikującej się do systematyki, ale niezrównoważonej środowiskowo (działalności niezgodnej z systematyką) (A.2)
264 990
0,88%
3 325 819
11,04%
3 590 809
11,92%
Razem (A.1 + A.2)
3 818 557
12,68%
-90 337
-0,30%
3 728 220
12,38%
B. DZIAŁALNOŚĆ NIEKWALIFIKUJĄCA SIĘ DO SYSTEMATYKI
Obrót z działalności niekwalifikującej się do systematyki (B)
26 299 295
87,32%
90 337
0,30%
26 389 632
87,62%
Razem (A + B)
30 117 852
100%
30 117 852
100%
194
[IMAGE]
Kluczowe wskaźniki wyników związane z nakładami inwestycyjnymi (CapEx) – przekształcenie danych porównawczych
Dane zatwierdzone za rok 2022
Wpływ zmiany danych porównawczych
Przekształcone dane porównawcze
Działalność gospodarcza (1)
Kod lub kody (2)
Nakłady inwestycyjne w ujęciu bezwzględnym (3)
Udział procentowy nakładów inwestycyjnych (4)
Nakłady inwestycyjne w ujęciu bezwzględnym (3)
Udział procentowy nakładów inwestycyjnych (4)
Nakłady inwestycyjne w ujęciu bezwzględnym (3)
Udział procentowy nakładów inwestycyjnych (4)
[tys. zł]
%
[tys. zł]
%
[tys. zł]
%
A. DZIAŁALNOŚĆ KWALIFIKUJĄCA SIĘ DO SYSTEMATYKI
A.1 Rodzaje działalności zrównoważonej środowiskowo (zgodna z systematyką)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
Przesył i dystrybucja energii elektrycznej
4.9.
1 383 964
52,45%
-1 383 964
-52,45%
0
0,00%
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
Nakłady inwestycyjne z tytułu działalności zrównoważonej środowiskowo (zgodnej z systematyką) (A.1)
1 439 227
54,54%
-1 383 964
-52,45%
55 263
2,09%
A.2 Działalność kwalifikująca się do systematyki, ale niezrównoważona środowiskowo (działalność niezgodna z systematyką)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
Przesył i dystrybucja energii elektrycznej
4.9.
0
0,00%
1 383 964
52,45%
1 383 964
52,45%
Montaż, konserwacja i naprawa sprzętu zwiększającego efektywność energetyczną
7.3.
31 287
1,19%
-29 972
-1,13%
1 315
0,06%
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
Nakłady inwestycyjne z tytułu działalności kwalifikującej się do systematyki, ale niezrównoważonej środowiskowo (działalności niezgodnej z systematyką) (A.2)
123 636
4,69%
1 353 992
51,32%
1 477 628
56,01%
Razem (A.1 + A.2)
1 562 862
59,23%
-29 972
-1,13%
1 532 890
58,10%
B. DZIAŁALNOŚĆ NIEKWALIFIKUJĄCA SIĘ DO SYSTEMATYKI
Nakłady inwestycyjne z tytułu działalności niekwalifikującej się do systematyki (B)
1 075 675
40,77%
29 972
1,13%
1 105 647
41,90%
Razem (A + B)
2 638 537
100%
2 638 537
100%
195
[IMAGE]
Kluczowe wskaźniki wyników związane z wydatkami operacyjnymi (OpEx) – przekształcenie danych porównawczych
Dane zatwierdzone za rok 2022
Wpływ zmiany danych porównawczych
Przekształcone dane porównawcze
Działalność gospodarcza (1)
Kod lub kody (2)
Koszty operacyjne w ujęciu bezwzględnym (3)
Udział procentowy wydatków operacyjnych (4)
Koszty operacyjne w ujęciu bezwzględnym (3)
Udział procentowy wydatków operacyjnych (4)
Koszty operacyjne w ujęciu bezwzględnym (3)
Udział procentowy wydatków operacyjnych (4)
[tys. zł]
%
[tys. zł]
%
[tys. zł]
%
A. DZIAŁALNOŚĆ KWALIFIKUJĄCA SIĘ DO SYSTEMATYKI
A.1 Rodzaje działalności zrównoważonej środowiskowo (zgodna z systematyką)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
Przesył i dystrybucja energii elektrycznej
4.9.
200 444
30,92%
-200 444
-30,92%
0
0,00%
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
Wydatki operacyjne z tytułu działalności zrównoważonej środowiskowo (zgodnej z systematyką) (A.1)
242 509
37,41%
-200 444
-31,81%
42 065
5,60%
A.2 Działalność kwalifikująca się do systematyki, ale niezrównoważona środowiskowo (działalność niezgodna z systematyką)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
Przesył i dystrybucja energii elektrycznej
4.9.
0
0,00%
200 444
26,68%
200 444
26,68%
Montaż, konserwacja i naprawa sprzętu zwiększającego efektywność energetyczną
7.3.
28 522
4,40%
-27 747
-4,28%
775
0,12%
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
(…)
Wydatki operacyjne z tytułu działalności kwalifikującej się do systematyki, ale niezrównoważonej środowiskowo (działalności niezgodnej z systematyką) (A.2)
71 985
11,10%
172 697
21,47%
244 682
32,57%
Razem (A.1 + A.2)
314 495
48,51%
-27 747
-10,34%
286 748
38,17%
B. DZIAŁALNOŚĆ NIEKWALIFIKUJĄCA SIĘ DO SYSTEMATYKI
Wydatki operacyjne z działalności niekwalifikującej się do systematyki (B)
333 836
51,49%
130 691
10,34%
464 527
61,83%
Razem (A + B)
648 330
100%
102 944
751 274
100%
196
[IMAGE]
Kluczowe wskaźniki wyników związane z obrotem (KPI obrotu)
Rok obrotowy 2023
Rok
Kryteria dotyczące istotnego wkładu
Kryteria dotyczące zasady DNSH („nie czyń poważnych szkód”)
Działalność gospodarcza (1)
Kod lub kody (2)
Obrót (3)
Część obrotu, rok 2023 (4)
Łagodzenie zmian klimatu (5)
Adaptacja do zmian klimatu (6)
Zasoby wodne i morskie (7)
Zanieczyszczenie (8)
Gospodarka o obiegu zamkniętym (9)
Bioróżnorodność (10)
Łagodzenie zmian klimatu (11)
Adaptacja do zmian klimatu (12)
Zasoby wodne i morskie (13)
Zanieczyszczenie (14)
Gospodarka o obiegu zamkniętym (15)
Bioróżnorodność (16)
Minimalne gwarancje (17)
Udział działalności zgodnej z systematy- ką (A.1.) lub kwalifikują- cej się do systematyki (A.2.) Obrót, rok 2022 (18)
Kategoria Działalność wspomagają- ca (19)
Kategoria Działal- ność na rzecz przejścia (20)
Tekst
[tys. zł]
%
T; N; N/EL
T; N; N/EL
T; N; N/EL
T; N; N/EL
T; N; N/EL
T; N; N/EL
T/N
T/N
T/N
T/N
T/N
T/N
T/N
%
E
T
A. DZIAŁALNOŚĆ KWALIFIKUJĄCA SIĘ DO SYSTEMATYKI
A.1 Rodzaje działalności zrównoważonej środowiskowo (zgodnej z systematyką)
Produkcja energii elektrycznej z wykorzystaniem technologii fotowoltaicznej
CCM 4.1. / CCA 4.1.
12
0,00%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
0,00%
Produkcja energii elektrycznej z energii wiatrowej
CCM 4.3. / CCA 4.3.
38 023
0,08%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
0,12%
Produkcja energii elektrycznej z energii wodnej
CCM 4.5. / CCA 4.5.
6 842
0,01%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
0,02%
Produkcja energii elektrycznej z bioenergii
CCM 4.8. / CCA 4.8.
393 641
0,82%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
0,31%
Montaż, konserwacja i naprawa stacji ładowania pojazdów elektrycznych w budynkach (i na parkingach przy budynkach)
CCM 7.4. / CCA 7.4.
313
0,00%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
0,00%
E
Montaż, konserwacja i naprawa systemów technologii energii odnawialnej
CCM 7.6. / CCA 7.6.
630
0,00%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
0,00%
E
Obrót z tytułu działalności zrównoważonej środowiskowo (zgodnej z systematyką) (A.1)
439 461
0,91%
0,91%
0,00%
0%
0%
0%
0%
T
T
T
T
T
T
T
0,46%
W tym wspomagająca
943
0,00%
0,00%
0,00%
0%
0%
0%
0%
T
T
T
T
T
T
T
0,00%
E
W tym na rzecz przejścia
0
0,00%
0,00%
T
T
T
T
T
T
T
0,00%
T
A.2 Działalność kwalifikująca się do systematyki, ale niezrównoważona środowiskowo (działalność niezgodna z systematyką)
EL; N/EL
EL; N/EL
EL; N/EL
EL; N/EL
EL; N/EL
EL; N/EL
Produkcja energii elektrycznej z bioenergii
CCM 4.8. / CCA 4.8.
2 688
0,01%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,01%
Przesył i dystrybucja energii elektrycznej
CCM 4.9. / CCA 4.9.
5 357 917
11,11%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
11,36%
Dystrybucja w systemach ciepłowniczych/chłodniczych
CCM 4.15. / CCA 4.15.
142 326
0,30%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,42%
Budowa, rozbudowa i eksploatacja systemów poboru, uzdatniania i dostarczania wody
CCM 5.1. / CCA 5.1.
26
0,00%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,00%
Budowa, rozbudowa i eksploatacja systemów odprowadzania i oczyszczania ścieków
CCM 5.3. / CCA 5.3.
10
0,00%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,00%
Transport kolejowy towarów
CCM 6.2. / CCA 6.2.
27 905
0,06%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,06%
Transport motocyklami, samochodami osobowymi i lekkimi pojazdami użytkowymi
CCM 6.5. / CCA 6.5.
73
0,00%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,00%
Renowacja istniejących budynków
CCM 7.2. / CCA 7.2. / CE 3.2.
35
0,00%
EL
EL
N/EL
N/EL
EL
N/EL
0,00%
Nabywanie i prawo własności budynków
CCM 7.7. / CCA 7.7.
1 095
0,00%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,01%
Wysokosprawna kogeneracja energii cieplnej/chłodniczej i energii elektrycznej z gazowych paliw kopalnych
CCA 4.30. / CCM 4.30.
61 873
0,13%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,00%
Dystrybucja w systemach ciepłowniczych/chłodniczych
CCA 4.15. / CCM 4.15.
18 924
0,04%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,00%
Hotele, domy wakacyjne, pola namiotowe i podobne obiekty noclegowe
BIO 2.1.
186
0,00%
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
EL
0,00%
Wysokosprawna kogeneracja energii cieplnej/chłodniczej i energii elektrycznej z gazowych paliw kopalnych
CCM 4.30. / CCA 4.30.
0
0,00%
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,05%
Obrót z tytułu działalności kwalifikującej się do systematyki, ale niezrównoważonej środowiskowo (działalności niezgodnej z systematyką) (A.2)
5 613 058
11,65%
11,48%
0,17%
0,00%
0,00%
0,00%
0,00%
11,92%
A. Obrót z tytułu działalności kwalifikującej się do systematyki (A.1+A.2)
6 052 519
12,56%
12,39%
0,17%
0,00%
0,00%
0,00%
0,00%
12,38%
B. DZIAŁALNOŚĆ NIEKWALIFIKUJĄCA SIĘ DO SYSTEMATYKI
Obrót z tytułu działalności niekwalifikującej się do systematyki
42 130 900
87,44%
OGÓŁEM
48 183 419
100%
197
[IMAGE]
Kluczowe wskaźniki wyników związane z nakładami inwestycyjnymi (CapEx) (KPI dotyczące nakładów inwestycyjnych)
Rok obrotowy 2023
Rok
Kryteria dotyczące istotnego wkładu
Kryteria dotyczące zasady DNSH („nie czyń poważnych szkód”)
Działalność gospodarcza (1)
Kod lub kody (2)
Nakłady inwestycyjne (3)
Odsetek nakładów inwestycyj- nych, rok 2023 (4)
Łagodzenie zmian klimatu (5)
Adaptacja do zmian klimatu (6)
Zasoby wodne i morskie (7)
Zanieczyszczenie (8)
Gospodarka o obiegu zamkniętym (9)
Bioróżnorodność (10)
Łagodzenie zmian klimatu (11)
Adaptacja do zmian klimatu (12)
Zasoby wodne i morskie (13)
Zanieczyszczenie (14)
Gospodarka o obiegu zamkniętym (15)
Bioróżnorodność (16)
Minimalne gwarancje (17)
Udział działalności zgodnej z systematy- ką (A.1.) lub kwalifikują- cej się do systematyki (A.2.) Nakłady inwestycyj- ne, rok 2022 (18)
Kategoria Działalność wspomagają- ca (19)
Kategoria Działal- ność na rzecz przejścia (20)
Tekst
[tys. zł]
%
T; N; N/EL
T; N; N/EL
T; N; N/EL
T; N; N/EL
T; N; N/EL
T; N; N/EL
T/N
T/N
T/N
T/N
T/N
T/N
T/N
%
E
T
A. DZIAŁALNOŚĆ KWALIFIKUJĄCA SIĘ DO SYSTEMATYKI
A.1 Rodzaje działalności zrównoważonej środowiskowo (zgodnej z systematyką)
Produkcja energii elektrycznej z wykorzystaniem technologii fotowoltaicznej
CCM 4.1. / CCA 4.1.
74 772
2,06%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
0,14%
Produkcja energii elektrycznej z energii wiatrowej
CCM 4.3. / CCA 4.3.
444
0,01%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
0,00%
Produkcja energii elektrycznej z energii wodnej
CCM 4.5. / CCA 4.5.
5 223
0,14%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
0,21%
Produkcja energii elektrycznej z bioenergii
CCM 4.8. / CCA 4.8.
25 961
0,72%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
1,66%
Kogeneracja energii cieplnej/chłodniczej i energii elektrycznej z bioenergii
CCM 4.20. / CCA 4.20.
1 344
0,04%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
0,00%
Transport motocyklami, samochodami osobowymi i lekkimi pojazdami użytkowymi
CCM 6.5. / CCA 6.5.
5 394
0,15%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
0,00%
T
Montaż, konserwacja i naprawa sprzętu zwiększającego efektywność energetyczną
CCM 7.3. / CCA 7.3.
1 522
0,04%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
0,03%
E
Montaż, konserwacja i naprawa stacji ładowania pojazdów elektrycznych w budynkach (i na parkingach przy budynkach)
CCM 7.4. / CCA 7.4.
757
0,02%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
0,00%
E
Montaż, konserwacja i naprawa systemów technologii energii odnawialnej
CCM 7.6. / CCA 7.6.
605
0,02%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
0,02%
E
Wytwarzanie technologii energii odnawialnej
CCM 3.1. / CCA 3.1.
0
0,00%
N
N
N
N
N
N
0,01%
Nakłady inwestycyjne z tytułu działalności zrównoważonej środowiskowo (zgodnej z systematyką) (A.1)
116 022
3,20%
3,20%
0,00%
0%
0%
0%
0%
T
T
T
T
T
T
T
2,09%
W tym wspomagająca
2 884
0,08%
0,08%
0,00%
0%
0%
0%
0%
T
T
T
T
T
T
T
0,06%
E
W tym na rzecz przejścia
5 394
0,15%
0,15%
T
T
T
T
T
T
T
0,00%
T
A.2 Działalność kwalifikująca się do systematyki, ale niezrównoważona środowiskowo (działalność niezgodna z systematyką)
EL; N/EL
EL; N/EL
EL; N/EL
EL; N/EL
EL; N/EL
EL; N/EL
Wytwarzanie technologii energii odnawialnej
CCM 3.1. / CCA 3.1.
45
0,00%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,08%
Produkcja energii elektrycznej z bioenergii
CCM 4.8. / CCA 4.8.
65
0,00%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,01%
Przesył i dystrybucja energii elektrycznej
CCM 4.9. / CCA 4.9.
1 793 067
49,52%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
52,45%
Dystrybucja w systemach ciepłowniczych/chłodniczych
CCM 4.15. / CCA 4.15.
37 129
1,03%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
1,71%
Produkcja energii elektrycznej z gazowych paliw kopalnych
CCM 4.29. / CCA 4.29.
10 401
0,29%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,08%
Transport kolejowy towarów
CCM 6.2. / CCA 6.2.
9 231
0,25%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,00%
Transport motocyklami, samochodami osobowymi i lekkimi pojazdami użytkowymi
CCM 6.5. / CCA 6.5.
11 911
0,33%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,16%
Usługi transportu drogowego towarów
CCM 6.6. / CCA 6.6.
2 928
0,08%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,07%
Budowa nowych budynków
CCM 7.1. / CCA 7.1. / CE 3.1.
9 608
0,27%
EL
EL
N/EL
N/EL
EL
N/EL
0,82%
Renowacja istniejących budynków
CCM 7.2. / CCA 7.2. / CE 3.2.
9 531
0,26%
EL
EL
N/EL
N/EL
EL
N/EL
0,53%
Montaż, konserwacja i naprawa sprzętu zwiększającego efektywność energetyczną
CCM 7.3. / CCA 7.3.
16 731
0,46%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,06%
Montaż, konserwacja i naprawa systemów technologii energii odnawialnej
CCM 7.6. / CCA 7.6.
819
0,02%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,00%
Nabywanie i prawo własności budynków
CCM 7.7. / CCA 7.7.
3 560
0,10%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,01%
Dystrybucja w systemach ciepłowniczych/chłodniczych
CCA 4.15. / CCM 4.15.
5 797
0,16%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,00%
Produkcja sprzętu zwiększającego efektywność energetyczną budynków
CCM 3.5. / CCA 3.5.
0
0,00%
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,01%
Magazynowanie energii elektrycznej
CCM 4.10. / CCA 4.10.
0
0,00%
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,01%
Działalność badawcza, rozwojowa i innowacyjna dotycząca bezpośredniego wychwytywania dwutlenku węgla z powietrza
CCM 9.2.
0
0,00%
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,01%
Nakłady inwestycyjne z tytułu działalności kwalifikującej się do systematyki, ale niezrównoważonej środowiskowo (działalności niezgodnej z systematyką) (A.2)
1 910 823
52,77%
52,61%
0,16%
0,00%
0,00%
0,00%
0,00%
56,01%
A. Nakłady inwestycyjne z tytułu działalności kwalifikującej się do systematyki (A.1+A.2)
2 026 845
55,97%
55,81%
0,16%
0,00%
0,00%
0,00%
0,00%
58,10%
B. DZIAŁALNOŚĆ NIEKWALIFIKUJĄCA SIĘ DO SYSTEMATYKI
Nakłady inwestycyjne z tytułu działalności niekwalifikującej się do systematyki
1 593 896
44,03%
OGÓŁEM
3 620 741
100%
198
[IMAGE]
Kluczowe wskaźniki wyników w odniesieniu do wydatków operacyjnych (OpEx) (KPI w odniesieniu do wydatków operacyjnych)
Rok obrotowy 2023
Rok
Kryteria dotyczące istotnego wkładu
Kryteria dotyczące zasady DNSH („nie czyń poważnych szkód”)
Działalność gospodarcza (1)
Kod lub kody (2)
Wydatki operacyjne (3)
Odsetek wydatków operacyjnych , rok 2023 (4)
Łagodzenie zmian klimatu (5)
Adaptacja do zmian klimatu (6)
Zasoby wodne i morskie (7)
Zanieczyszczenie (8)
Gospodarka o obiegu zamkniętym (9)
Bioróżnorodność (10)
Łagodzenie zmian klimatu (11)
Adaptacja do zmian klimatu (12)
Zasoby wodne i morskie (13)
Zanieczyszczenie (14)
Gospodarka o obiegu zamkniętym (15)
Bioróżnorodność (16)
Minimalne gwarancje (17)
Udział działalności zgodnej z systematyką (A.1.) lub kwalifikują- cej się do systematyki (A.2.) Wydatki operacyjne, rok 2022 (18)
Kategoria Działalność wspomagają- ca (19)
Kategoria Działal- ność na rzecz przejścia (20)
Tekst
[tys. zł]
%
T; N; N/EL
T; N; N/EL
T; N; N/EL
T; N; N/EL
T; N; N/EL
T; N; N/EL
T/N
T/N
T/N
T/N
T/N
T/N
T/N
%
E
T
A. DZIAŁALNOŚĆ KWALIFIKUJĄCA SIĘ DO SYSTEMATYKI
A.1 Rodzaje działalności zrównoważonej środowiskowo (zgodnej z systematyką)
Produkcja energii elektrycznej z wykorzystaniem technologii fotowoltaicznej
CCM 4.1. / CCA 4.1.
42
0,00%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
0,00%
Produkcja energii elektrycznej z energii wiatrowej
CCM 4.3. / CCA 4.3.
14 564
1,56%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
1,18%
Produkcja energii elektrycznej z energii wodnej
CCM 4.5. / CCA 4.5.
8 414
0,90%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
1,48%
Produkcja energii elektrycznej z bioenergii
CCM 4.8. / CCA 4.8.
15 546
1,66%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
2,88%
Kogeneracja energii cieplnej/chłodniczej i energii elektrycznej z bioenergii
CCM 4.20. / CCA 4.20.
6 335
0,68%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
0,00%
Transport motocyklami, samochodami osobowymi i lekkimi pojazdami użytkowymi
CCM 6.5. / CCA 6.5.
7
0,00%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
0,00%
T
Montaż, konserwacja i naprawa sprzętu zwiększającego efektywność energetyczną
CCM 7.3. / CCA 7.3.
276
0,03%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
0,00%
E
Montaż, konserwacja i naprawa stacji ładowania pojazdów elektrycznych w budynkach (i na parkingach przy budynkach)
CCM 7.4. / CCA 7.4.
17
0,00%
T
N
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
T
T
T
T
T
T
T
0,00%
E
Renowacja istniejących budynków
CCM 7.2. / CCA 7.2. / CE 3.2.
0
0,00%
N
N
N
N
N
N
0,06%
Wydatki operacyjne z tytułu działalności zrównoważonej środowiskowo (zgodnej z systematyką) (A.1)
45 201
4,83%
4,83%
0,00%
0%
0%
0%
0%
T
T
T
T
T
T
T
5,60%
W tym wspomagająca
293
0,03%
0,03%
0%
0%
0%
0%
0%
T
T
T
T
T
T
T
0,00%
E
W tym na rzecz przejścia
7
0,00%
0,00%
T
T
T
T
T
T
T
0,00%
T
A.2 Działalność kwalifikująca się do systematyki, ale niezrównoważona środowiskowo (działalność niezgodna z systematyką)
EL; N/EL
EL; N/EL
EL; N/EL
EL; N/EL
EL; N/EL
EL; N/EL
Produkcja energii elektrycznej z bioenergii
CCM 4.8. / CCA 4.8.
5 889
0,63%
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,09%
Przesył i dystrybucja energii elektrycznej
CCM 4.9. / CCA 4.9.
247 294
26,43%
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
26,69%
Dystrybucja w systemach ciepłowniczych/chłodniczych
CCM 4.15. / CCA 4.15.
3 819
0,41%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,72%
Budowa, rozbudowa i eksploatacja systemów odprowadzania i oczyszczania ścieków
CCM 5.3. / CCA 5.3.
6
0,00%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,00%
Transport kolejowy towarów
CCM 6.2. / CCA 6.2.
5 116
0,55%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,00%
Transport motocyklami, samochodami osobowymi i lekkimi pojazdami użytkowymi
CCM 6.5. / CCA 6.5.
1 162
0,12%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
1,03%
Usługi transportu drogowego towarów
CCM 6.6. / CCA 6.6.
493
0,05%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,04%
Renowacja istniejących budynków
CCM 7.2. / CCA 7.2. / CE 3.2.
260
0,03%
EL
EL
N/EL
N/EL
EL
N/EL
2,81%
Montaż, konserwacja i naprawa sprzętu zwiększającego efektywność energetyczną
CCM 7.3. / CCA 7.3.
1 496
0,16%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,10%
Nabywanie i prawo własności budynków
CCM 7.7. / CCA 7.7.
21 915
2,34%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,40%
Wysokosprawna kogeneracja energii cieplnej/chłodniczej i energii elektrycznej z gazowych paliw kopalnych
CCA 4.30. / CCM 4.30.
2 010
0,21%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,11%
Dystrybucja w systemach ciepłowniczych/chłodniczych
CCA 4.15. / CCM 4.15.
2 746
0,29%
EL
EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,00%
Ochrona, w tym odbudowa, siedlisk, ekosystemów i gatunków
BIO 1.1.
145
0,02%
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
EL
0,00%
Hotele, domy wakacyjne, pola namiotowe i podobne obiekty noclegowe
BIO 2.1.
5
0,00%
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
EL
0,00%
Kogeneracja energii cieplnej/chłodniczej i energii elektrycznej z bioenergii
CCM 4.20. / CCA 4.20.
0
0,00%
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
N/EL
0,58%
Wydatki operacyjne z tytułu działalności kwalifikującej się do systematyki, ale niezrównoważonej środowiskowo (działalności niezgodnej z systematyką) (A.2)
292 356
31,24%
30,72%
0,50%
0,00%
0,00%
0,00%
0,02%
32,57%
A. Wydatki operacyjne z tytułu działalności kwalifikującej się do systematyki (A.1+A.2)
337 557
36,07%
35,55%
0,50%
0,00%
0,00%
0,00%
0,02%
38,17%
B. DZIAŁALNOŚĆ NIEKWALIFIKUJĄCA SIĘ DO SYSTEMATYKI
Wydatki operacyjne z tytułu działalności niekwalifikującej się do systematyki
598 266
63,93%
OGÓŁEM
935 823
100%
199
[IMAGE]
Legenda oznaczeń zastosowanych w powyższych tabelach:
Kod (kolumna 2) stanowi skrót odpowiedniego celu, w przypadku którego działalność gospodarcza kwalifikuje się do wniesienia istotnego wkładu w jego realizację, a także numer sekcji poświęconej danej działalności w odpowiednim załączniku dotyczącym celu (kolumna 2), tj.: łagodzenie zmian klimatu (CCM); adaptacja do zmian klimatu (CCA); zasoby wodne i morskie (WTR); gospodarka o obiegu zamkniętym (CE); zapobieganie zanieczyszczeniu i jego kontrola (PPC); bioróżnorodność i ekosystemy (BIO),
T (kolumny 5-10) – Tak, działalność kwalifikująca się do systematyki i zgodna z systematyką w przypadku adekwatnego celu środowiskowego,
N (kolumny 5-10) – Nie, działalność kwalifikująca się do systematyki, ale niezgodna z systematyką w przypadku adekwatnego celu środowiskowego,
EL (kolumny 5-10) – działalność kwalifikująca się do systematyki w przypadku odpowiedniego celu,
N/EL (kolumny 5-10) – Nie kwalifikuje się, działalność niekwalifikująca się do systematyki w przypadku odpowiedniego celu środowiskowego,
N/A = nie dotyczy,
T/N (kolumny 11-17) = odpowiedź TAK/NIE w zakresie niewyrządzania poważnych szkód lub spełnienia minimalnych gwarancji (do wyboru T / N),
E (kolumna 19) = oznaczenie działalności gospodarczej określonej w rozporządzeniu delegowanym 2021/2139 jako wspomagająca,
T (kolumna 20) = oznaczenie działalności gospodarczej określonej w rozporządzeniu delegowanym 2021/2139 jako na rzecz przejścia.
Zakres kwalifikowania się i zgodności w podziale na poszczególne cele środowiskowe
CCM - łagodzenie zmian klimatu; CCA - adaptacja do zmian klimatu; WTR - zasoby wodne i morskie; CE - gospodarka o obiegu zamkniętym; PPC - zapobieganie zanieczyszczeniu i jego kontrola; BIO - bioróżnorodność i ekosystemy
Część obrotu/ Całkowity obrót
Część nakładów inwestycyjnych/ Łączne nakłady inwestycyjne
Część wydatków operacyjnych/ Łączne wydatki operacyjne
Cel
Zgodność z systematyką w podziale na cele
Kwalifikowanie się do systematyki w podziale na cele
Cel
Zgodność z systematyką w podziale na cele
Kwalifikowanie się do systematyki w podziale na cele
Cel
Zgodność z systematyką w podziale na cele
Kwalifikowanie się do systematyki w podziale na cele
CCM
0,91%
12,39%
CCM
3,20%
55,81%
CCM
4,83%
35,55%
CCA
0%
0,17%
CCA
0%
0,16%
CCA
0%
0,50%
WTR
0%
0%
WTR
0%
0%
WTR
0%
0%
CE
0%
0%
CE
0%
0%
CE
0%
0%
PPC
0%
0%
PPC
0%
0%
PPC
0%
0%
BIO
0%
0%
BIO
0%
0%
BIO
0%
0,02%
200
[IMAGE]
Działalność związana z energią jądrową i gazem ziemnym
Obrót
Wzór 1. Działalność związana z energią jądrową i gazem ziemnym
Wiersz
Działalność związana z energią jądrową
1
Przedsiębiorstwo prowadzi badania, rozwój, demonstrację i rozmieszczenie innowacyjnych instalacji wytwarzania energii elektrycznej wytwarzających energię w ramach procesów jądrowych przy minimalnej ilości odpadów z cyklu paliwowego, finansuje tę działalność lub jest ma na nią ekspozycję.
TAK/ NIE
2
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę i bezpieczną eksploatację nowych obiektów jądrowych w celu wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła technologicznego, w tym na potrzeby systemu ciepłowniczego lub procesów przemysłowych, takich jak produkcja wodoru, a także ich modernizację pod kątem bezpieczeństwa, z wykorzystaniem najlepszych dostępnych technologii, finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
TAK/ NIE
3
Przedsiębiorstwo prowadzi bezpieczną eksploatację istniejących obiektów jądrowych wytwarzających energię elektryczną lub ciepło technologiczne, w tym na potrzeby systemu ciepłowniczego lub procesów przemysłowych, takich jak produkcja wodoru z energii jądrowej, a także ich modernizację pod kątem bezpieczeństwa, finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
TAK/ NIE
Wiersz
Działalność związana z gazem ziemnym
4
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę lub eksploatację instalacji do wytwarzania energii elektrycznej z wykorzystaniem gazowych paliw kopalnych, finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
TAK/ NIE
5
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę, modernizację i eksploatację instalacji do skojarzonego wytwarzania energii cieplnej/chłodniczej i energii elektrycznej z wykorzystaniem gazowych paliw kopalnych, finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
TAK /NIE
6
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę, modernizację i eksploatację instalacji do wytwarzania ciepła wytwarzających energię cieplną/chłodniczą z wykorzystaniem gazowych paliw kopalnych, finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
TAK /NIE
Wzór 2. Działalność gospodarcza zgodna z systematyką (mianownik)
Kwota i udział (informacje należy przedstawić w kwotach pieniężnych i wartościach procentowych)
CCM + CCA
Łagodzenie zmian klimatu (CCM)
Adaptacja do zmian klimatu (CCA)
Wiersz
Rodzaje działalności gospodarczej
Kwota (tys. zł)
%
Kwota (tys. zł)
%
Kwota (tys. zł)
%
1
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.26 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
2
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.27 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
3
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.28 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
4
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.29 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
5
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.30 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
6
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.31 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
7
Kwota i udział innych rodzajów działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, niewymienionych w wierszach 1–6 powyżej w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
439 461
0,91%
439 461
0,91%
0
0,00%
8
Całkowity mający zastosowanie kluczowy wskaźnik wyników
48 183 419
100%
48 183 419
100%
48 183 419
100%
201
[IMAGE]
Wzór 3. Działalność gospodarcza zgodna z systematyką (licznik)
Wzór 4. Działalność gospodarcza kwalifikująca się do systematyki, ale niezgodna z systematyką
Kwota i udział (informacje należy przedstawić w kwotach pieniężnych i wartościach procentowych)
CCM + CCA
Łagodzenie zmian klimatu (CCM)
Adaptacja do zmian klimatu (CCA)
Wiersz
Rodzaje działalności gospodarczej
Kwota (tys. zł)
%
Kwota (tys. zł)
%
Kwota (tys. zł)
%
1
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.26 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
2
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.27 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
3
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.28 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
4
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.29 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
5
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.30 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
6
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.31 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
7
Kwota i udział innych rodzajów działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, niewymienionych w wierszach 1–6 powyżej w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
439 461
100%
439 461
100%
0
0%
8
Całkowita kwota i całkowity udział rodzajów działalności gospodarczej zgodnej z systematyką w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
439 461
100%
439 461
100%
439 461
100%
Udział (informacje należy przedstawić w kwotach pieniężnych i wartościach procentowych)
CCM + CCA
Łagodzenie zmian klimatu (CCM)
Adaptacja do zmian klimatu (CCA)
Wiersz
Rodzaje działalności gospodarczej
Kwota (tys. zł)
%
Kwota (tys. zł)
%
Kwota (tys. zł)
%
1
Kwota i udział działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.26 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
2
Kwota i udział działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.27 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
3
Kwota i udział działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.28 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
4
Kwota i udział działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.29 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
5
Kwota i udział działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.30 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
61 873
0,13%
0
N/D
61 873
0,13%
6
Kwota i udział działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.31 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
7
Kwota i udział innych rodzajów działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką, niewymienionych w wierszach 1–6 powyżej w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
5 551 185
11,52%
0
0%
5 551 185
11,52%
8
Całkowita kwota i całkowity udział rodzajów działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
5 613 058
11,65%
5 613 058
11,65%
5 613 058
11,65%
202
[IMAGE]
Wzór 5. Działalność gospodarcza niekwalifikująca się do systematyki
Wiersz
Rodzaje działalności gospodarczej
Kwota
Udział procentowy
1
Kwota i udział działalności gospodarczej, o której mowa w wierszu 1 wzoru 1, która jest działalnością gospodarczą niekwalifikującą się do systematyki zgodnie z sekcją 4.26 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
2
Kwota i udział działalności gospodarczej, o której mowa w wierszu 2 wzoru 1, która jest działalnością gospodarczą niekwalifikującą się do systematyki zgodnie z sekcją 4.27 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
3
Kwota i udział działalności gospodarczej, o której mowa w wierszu 3 wzoru 1, która jest działalnością gospodarczą niekwalifikującą się do systematyki zgodnie z sekcją 4.28 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
4
Kwota i udział działalności gospodarczej, o której mowa w wierszu 4 wzoru 1, która jest działalnością gospodarczą niekwalifikującą się do systematyki zgodnie z sekcją 4.29 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
5
Kwota i udział działalności gospodarczej, o której mowa w wierszu 5 wzoru 1, która jest działalnością gospodarczą niekwalifikującą się do systematyki zgodnie z sekcją 4.30 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
6
Kwota i udział działalności gospodarczej, o której mowa w wierszu 6 wzoru 1, która jest działalnością gospodarczą niekwalifikującą się do systematyki zgodnie z sekcją 4.31 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
7
Kwota i udział innych rodzajów działalności gospodarczej niekwalifikującej się do systematyki, niewymienionych w wierszach 1–6 powyżej w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
42 130 900
87,44%
8
Całkowita kwota i całkowity udział rodzajów działalności gospodarczej niekwalifikującej się do systematyki w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
42 130 900
87,44%
203
[IMAGE]
Nakłady inwestycyjne (CapEx)
Wzór 1. Działalność związana z energią jądrową i gazem ziemnym
Wiersz
Działalność związana z energią jądrową
1
Przedsiębiorstwo prowadzi badania, rozwój, demonstrację i rozmieszczenie innowacyjnych instalacji wytwarzania energii elektrycznej wytwarzających energię w ramach procesów jądrowych przy minimalnej ilości odpadów z cyklu paliwowego, finansuje tę działalność lub jest ma na nią ekspozycję.
TAK/ NIE
2
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę i bezpieczną eksploatację nowych obiektów jądrowych w celu wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła technologicznego, w tym na potrzeby systemu ciepłowniczego lub procesów przemysłowych, takich jak produkcja wodoru, a także ich modernizację pod kątem bezpieczeństwa, z wykorzystaniem najlepszych dostępnych technologii, finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
TAK/ NIE
3
Przedsiębiorstwo prowadzi bezpieczną eksploatację istniejących obiektów jądrowych wytwarzających energię elektryczną lub ciepło technologiczne, w tym na potrzeby systemu ciepłowniczego lub procesów przemysłowych, takich jak produkcja wodoru z energii jądrowej, a także ich modernizację pod kątem bezpieczeństwa, finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
TAK/ NIE
Wiersz
Działalność związana z gazem ziemnym
4
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę lub eksploatację instalacji do wytwarzania energii elektrycznej z wykorzystaniem gazowych paliw kopalnych, finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
TAK/ NIE
5
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę, modernizację i eksploatację instalacji do skojarzonego wytwarzania energii cieplnej/chłodniczej i energii elektrycznej z wykorzystaniem gazowych paliw kopalnych, finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
TAK /NIE
6
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę, modernizację i eksploatację instalacji do wytwarzania ciepła wytwarzających energię cieplną/chłodniczą z wykorzystaniem gazowych paliw kopalnych, finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
TAK /NIE
Wzór 2. Działalność gospodarcza zgodna z systematyką (mianownik)
Kwota i udział (informacje należy przedstawić w kwotach pieniężnych i wartościach procentowych)
CCM + CCA
Łagodzenie zmian klimatu (CCM)
Adaptacja do zmian klimatu (CCA)
Wiersz
Rodzaje działalności gospodarczej
Kwota (tys. zł)
%
Kwota (tys. zł)
%
Kwota (tys. zł)
%
1
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.26 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
2
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.27 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
3
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.28 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
4
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.29 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
5
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.30 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
6
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.31 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
7
Kwota i udział innych rodzajów działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, niewymienionych w wierszach 1–6 powyżej w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
116 022
3,20%
116 022
3,20%
0
0%
8
Całkowity mający zastosowanie kluczowy wskaźnik wyników
3 620 741
100%
3 620 741
100%
3 620 741
100%
204
[IMAGE]
Wzór 3. Działalność gospodarcza zgodna z systematyką (licznik)
Kwota i udział (informacje należy przedstawić w kwotach pieniężnych i wartościach procentowych)
CCM + CCA
Łagodzenie zmian klimatu (CCM)
Adaptacja do zmian klimatu (CCA)
Wiersz
Rodzaje działalności gospodarczej
Kwota (tys. zł)
%
Kwota (tys. zł)
%
Kwota (tys. zł)
%
1
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.26 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
2
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.27 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
3
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.28 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
4
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.29 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
5
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.30 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
6
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.31 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
7
Kwota i udział innych rodzajów działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, niewymienionych w wierszach 1–6 powyżej w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
116 022
100%
116 022
100%
0
0%
8
Całkowita kwota i całkowity udział rodzajów działalności gospodarczej zgodnej z systematyką w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
116 022
100%
116 022
100%
116 022
100%
205
[IMAGE]
Wzór 4. Działalność gospodarcza kwalifikująca się do systematyki, ale niezgodna z systematyką
Udział (informacje należy przedstawić w kwotach pieniężnych i wartościach procentowych)
CCM + CCA
Łagodzenie zmian klimatu (CCM)
Adaptacja do zmian klimatu (CCA)
Wiersz
Rodzaje działalności gospodarczej
Kwota (tys. zł)
%
Kwota (tys. zł)
%
Kwota (tys. zł)
%
1
Kwota i udział działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.26 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
2
Kwota i udział działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.27 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
3
Kwota i udział działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.28 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
4
Kwota i udział działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.29 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
10 401
0,29%
10 401
0,29%
0
N/D
5
Kwota i udział działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.30 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
6
Kwota i udział działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.31 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
7
Kwota i udział innych rodzajów działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką, niewymienionych w wierszach 1–6 powyżej w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
1 900 422
52,48%
1 900 422
52,48%
0
0%
8
Całkowita kwota i całkowity udział rodzajów działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
1 910 823
52,77%
1 910 823
52,77%
1 910 823
52,77%
206
[IMAGE]
Wzór 5. Działalność gospodarcza niekwalifikująca się do systematyki
Wiersz
Rodzaje działalności gospodarczej
Kwota
Udział procentowy
1
Kwota i udział działalności gospodarczej, o której mowa w wierszu 1 wzoru 1, która jest działalnością gospodarczą niekwalifikującą się do systematyki zgodnie z sekcją 4.26 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
2
Kwota i udział działalności gospodarczej, o której mowa w wierszu 2 wzoru 1, która jest działalnością gospodarczą niekwalifikującą się do systematyki zgodnie z sekcją 4.27 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
3
Kwota i udział działalności gospodarczej, o której mowa w wierszu 3 wzoru 1, która jest działalnością gospodarczą niekwalifikującą się do systematyki zgodnie z sekcją 4.28 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
4
Kwota i udział działalności gospodarczej, o której mowa w wierszu 4 wzoru 1, która jest działalnością gospodarczą niekwalifikującą się do systematyki zgodnie z sekcją 4.29 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
5
Kwota i udział działalności gospodarczej, o której mowa w wierszu 5 wzoru 1, która jest działalnością gospodarczą niekwalifikującą się do systematyki zgodnie z sekcją 4.30 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
6
Kwota i udział działalności gospodarczej, o której mowa w wierszu 6 wzoru 1, która jest działalnością gospodarczą niekwalifikującą się do systematyki zgodnie z sekcją 4.31 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
7
Kwota i udział innych rodzajów działalności gospodarczej niekwalifikującej się do systematyki, niewymienionych w wierszach 1–6 powyżej w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
1 593 896
44,03%
8
Całkowita kwota i całkowity udział rodzajów działalności gospodarczej niekwalifikującej się do systematyki w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
1 593 896
44,03%
207
[IMAGE]
Wydatki Operacyjne (OpEx)
Wzór 1. Działalność związana z energią jądrową i gazem ziemnym
Wiersz
Działalność związana z energią jądrową
1
Przedsiębiorstwo prowadzi badania, rozwój, demonstrację i rozmieszczenie innowacyjnych instalacji wytwarzania energii elektrycznej wytwarzających energię w ramach procesów jądrowych przy minimalnej ilości odpadów z cyklu paliwowego, finansuje tę działalność lub jest ma na nią ekspozycję.
TAK/ NIE
2
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę i bezpieczną eksploatację nowych obiektów jądrowych w celu wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła technologicznego, w tym na potrzeby systemu ciepłowniczego lub procesów przemysłowych, takich jak produkcja wodoru, a także ich modernizację pod kątem bezpieczeństwa, z wykorzystaniem najlepszych dostępnych technologii, finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
TAK/ NIE
3
Przedsiębiorstwo prowadzi bezpieczną eksploatację istniejących obiektów jądrowych wytwarzających energię elektryczną lub ciepło technologiczne, w tym na potrzeby systemu ciepłowniczego lub procesów przemysłowych, takich jak produkcja wodoru z energii jądrowej, a także ich modernizację pod kątem bezpieczeństwa, finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
TAK/ NIE
Wiersz
Działalność związana z gazem ziemnym
4
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę lub eksploatację instalacji do wytwarzania energii elektrycznej z wykorzystaniem gazowych paliw kopalnych, finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
TAK/ NIE
5
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę, modernizację i eksploatację instalacji do skojarzonego wytwarzania energii cieplnej/chłodniczej i energii elektrycznej z wykorzystaniem gazowych paliw kopalnych, finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
TAK /NIE
6
Przedsiębiorstwo prowadzi budowę, modernizację i eksploatację instalacji do wytwarzania ciepła wytwarzających energię cieplną/chłodniczą z wykorzystaniem gazowych paliw kopalnych, finansuje tę działalność lub ma na nią ekspozycję.
TAK /NIE
Wzór 2. Działalność gospodarcza zgodna z systematyką (mianownik)
Kwota i udział (informacje należy przedstawić w kwotach pieniężnych i wartościach procentowych)
CCM + CCA
Łagodzenie zmian klimatu (CCM)
Adaptacja do zmian klimatu (CCA)
Wiersz
Rodzaje działalności gospodarczej
Kwota
(tys. zł)
%
Kwota
(tys. zł)
%
Kwota
(tys. zł)
%
1
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.26 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
2
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.27 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
3
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.28 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
4
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.29 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
5
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.30 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
6
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.31 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
7
Kwota i udział innych rodzajów działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, niewymienionych w wierszach 1–6 powyżej w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
45 201
4,83%
45 201
4,83%
0
0%
8
Całkowity mający zastosowanie kluczowy wskaźnik wyników
935 823
100%
935 823
100%
935 823
100%
208
[IMAGE]
Wzór 3. Działalność gospodarcza zgodna z systematyką (licznik)
Kwota
(tys. zł)
%
Kwota
(tys. zł)
%
Kwota
(tys. zł)
%
Wzór 4. Działalność gospodarcza kwalifikująca się do systematyki, ale niezgodna z systematyką
Kwota (tys. zł)
%
Kwota
(tys. zł)
%
Kwota
(tys. zł)
%
Kwota i udział (informacje należy przedstawić w kwotach pieniężnych i wartościach procentowych)
Wiersz
Rodzaje działalności gospodarczej
CCM + CCA
Łagodzenie zmian klimatu (CCM)
Adaptacja do zmian klimatu (CCA)
1
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.26 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
2
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.27 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
3
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.28 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
4
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.29 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
5
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.30 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
6
Kwota i udział działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.31 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
7
Kwota i udział innych rodzajów działalności gospodarczej zgodnej z systematyką, niewymienionych w wierszach 1–6 powyżej w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
45 201
100%
45 201
100%
0
0%
8
Całkowita kwota i całkowity udział rodzajów działalności gospodarczej zgodnej z systematyką w liczniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
45 201
100%
45 201
100%
45 201
100%
Udział (informacje należy przedstawić w kwotach pieniężnych i wartościach procentowych)
Wiersz
Rodzaje działalności gospodarczej
CCM + CCA
Łagodzenie zmian klimatu (CCM)
Adaptacja do zmian klimatu (CCA)
1
Kwota i udział działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.26 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
2
Kwota i udział działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.27 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
3
Kwota i udział działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.28 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
4
Kwota i udział działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.29 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
5
Kwota i udział działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.30 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
2 010
0,21%
0
N/D
2 010
0,21%
6
Kwota i udział działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką, o której mowa w sekcji 4.31 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
0
N/D
0
N/D
7
Kwota i udział innych rodzajów działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką, niewymienionych w wierszach 1–6 powyżej w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
290 201
31,01%
0
0%
290 201
31,01%
8
Całkowita kwota i całkowity udział rodzajów działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki, ale niezgodnej z systematyką w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
292 211
31,22%
292 211
31,24%
292 211
31,22%
209
[IMAGE]
Wzór 5. Działalność gospodarcza niekwalifikująca się do systematyki
Wiersz
Rodzaje działalności gospodarczej
Kwota
Udział procentowy
1
Kwota i udział działalności gospodarczej, o której mowa w wierszu 1 wzoru 1, która jest działalnością gospodarczą niekwalifikującą się do systematyki zgodnie z sekcją 4.26 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
2
Kwota i udział działalności gospodarczej, o której mowa w wierszu 2 wzoru 1, która jest działalnością gospodarczą niekwalifikującą się do systematyki zgodnie z sekcją 4.27 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
3
Kwota i udział działalności gospodarczej, o której mowa w wierszu 3 wzoru 1, która jest działalnością gospodarczą niekwalifikującą się do systematyki zgodnie z sekcją 4.28 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
4
Kwota i udział działalności gospodarczej, o której mowa w wierszu 4 wzoru 1, która jest działalnością gospodarczą niekwalifikującą się do systematyki zgodnie z sekcją 4.29 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
5
Kwota i udział działalności gospodarczej, o której mowa w wierszu 5 wzoru 1, która jest działalnością gospodarczą niekwalifikującą się do systematyki zgodnie z sekcją 4.30 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
6
Kwota i udział działalności gospodarczej, o której mowa w wierszu 6 wzoru 1, która jest działalnością gospodarczą niekwalifikującą się do systematyki zgodnie z sekcją 4.31 załączników I i II do rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/2139 w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
0
N/D
7
Kwota i udział innych rodzajów działalności gospodarczej niekwalifikującej się do systematyki, niewymienionych w wierszach 1– 6 powyżej w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
598 266
63,93%
8
Całkowita kwota i całkowity udział rodzajów działalności gospodarczej niekwalifikującej się do systematyki w mianowniku mającego zastosowanie kluczowego wskaźnika wyników
598 266
63,93%
210
[IMAGE]
12.8. Zagadnienia pracownicze – opis polityk i procedur należytej staranności oraz ich wyniki
GK ENEA zapewnia Pracownikom równe traktowanie, jasne kryteria zatrudniania, wynagradzania i awansu oraz możliwość rozwoju zawodowego i osobistego. Stabilne warunki zatrudnienia łączą się w Grupie z dostępem pakietu świadczeń pozapłacowych. Kultura organizacyjna zapewnia załodze wzajemny szacunek oraz respektowanie różnorodności, a wszystkie prawa pracownicze - w szczególności do równego traktowania, odpoczynku, sprawiedliwego wynagrodzenia, zrzeszania się oraz prywatności - są bezwzględnie przestrzegane w spółkach Grupy.
12.8.1. Regulacje z obszaru pracowniczego
Kwestie pracownicze uregulowane na poziomie Grupy lub na poziomie konkretnych spółek. Podstawy zarządcze w tym zakresie w Grupie tworzą m.in.:
regulaminy pracy w spółkach Grupy ENEA,
zakładowe układy zbiorowe pracy,
Kodeks Etyki Grupy ENEA oraz Kodeks Etyki Grupy Kapitałowej Lubelski Węgiel Bogdanka,
Polityka Compliance Grupy ENEA i Polityka Compliance Lubelskiego Węgla „Bogdanka” S.A., określające m.in. pożądane zachowania i postawy Pracowników,
Preliminarz Wspólnej Działalności Socjalnej Grupy Kapitałowej ENEA, wyznaczający zakres i zasady udzielania świadczeń socjalnych na rzecz Pracowników w danym roku,
polityki przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji oraz innym nieakceptowalnym zachowaniom w spółkach Grupy ENEA,
Procedura Komitetu Zarządzania Grupy ENEA dotycząca polityki personalnej w zakresie obsady Zarządów i Rad Nadzorczych Spółek.
W poszczególnych spółkach Grupy obowiązują polityki i procedury dostosowane do specyfiki spółek. Określają one m.in. proces rekrutacji, zasady adaptacji, zasady premiowania, zasady realizacji działań rozwojowych, ewidencjonowanie czasu pracy, ewidencjonowanie i rozliczanie podróży służbowych czy zasady realizacji rozstań z Pracownikami. Przyjęte regulacje wewnętrzne zapewniają zgodność funkcjonowania z przepisami prawa.
Ważniejsze regulacje wewnętrzne z zakresu zagadnień pracowniczych obowiązujące w spółkach GK ENEA kluczowych z punktu widzenia kwestii pracowniczych
ENEA S.A.
Kodeks Etyki Grupy ENEA,
Ponadzakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla Pracowników Przemysłu Energetycznego,
Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla pracowników ENEA S.A. oraz Spółek zależnych wymienionych w załączniku nr 10 do Układu,
Regulamin Pracy w ENEA S.A.,
Polityka przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji oraz innym nieakceptowalnym zachowaniom w ENEA S.A.,
Regulamin Premiowania Pracowników ENEA S.A.,
Regulamin premiowania Pracowników ENEA S.A. w oparciu o System Zarządzania Przez Cele,
Model Kompetencji ENEA S.A.,
Procedura Rekrutacji w ENEA S.A.,
Procedura realizacji działań rozwojowych Pracowników ENEA S.A.,
Zasady Adaptacji Pracowników ENEA S.A.,
Zasady postępowania w związku z rozwiązaniem stosunku pracy z Pracownikami w ENEA S.A.,
Preliminarz Wspólnej Działalności Socjalnej Grupy Kapitałowej ENEA,
Polityka Compliance Grupy ENEA.
ENEA Operator
Kodeks Etyki Grupy ENEA,
Ponadzakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla Pracowników Przemysłu Energetycznego,
Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla Pracowników ENEA S.A. oraz Spółek zależnych wymienionych w załączniku nr 10 do Układu,
Regulamin Pracy w ENEA Operator sp. z o.o.,
Polityka przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji oraz innym nieakceptowalnym zachowaniom w ENEA Operator sp. z o.o.,
Procedura Rekrutacji ,
Procedura Adaptacji Pracowników w ENEA Operator sp. z o.o.,
Regulamin funkcjonowania systemu Zarządzanie Przez Cele w ENEA Operator sp. z o.o.,
Regulamin organizacji podróży służbowych w ENEA Operator sp. z o.o.,
Procedura realizacji działań rozwojowych dla Pracowników ENEA Operator Sp. z o.o.,
Preliminarz Wspólnej Działalności Socjalnej Grupy Kapitałowej ENEA,
Polityka Compliance Grupy ENEA .
Lubelski Węgiel Bogdanka
Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy,
Regulamin Pracy,
Regulamin Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych,
Kodeks Etyki Grupy Kapitałowej Lubelski Węgiel Bogdanka,
Polityka kadrowa Lubelskiego Węgla „Bogdanka” S.A.,
Procedura postępowania w procesie rekrutacji i selekcji pracowników na stanowiska produkcyjne,
Procedura postępowania w procesie rekrutacji i selekcji pracowników na stanowiska menadżerskie i specjalistyczne,
Polityka Compliance Lubelskiego Węgla „Bogdanka" S.A.,
Procedura Zgłaszania Naruszeń w Lubelskim Węglu „Bogdanka” S.A.,
Polityka podnoszenia kwalifikacji i rozwoju pracowników Lubelskiego Węgla „Bogdanka” S.A.,
W spółkach zależnych GK LWB obowiązują dokumenty odpowiadające wymienionym powyżej.
211
[IMAGE]
Podstawową zasadą na poziomie polityk jest obowiązek równego traktowania w zatrudnieniu. Spółki GK ENEA zobowiązują się m.in. do:
przeciwdziałania dyskryminacji w zatrudnieniu i niedyskryminowania pracowników, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie oraz orientację seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy,
oparcia stosowanych w spółkach GK ENEA zasad na obiektywnych kryteriach, zapewniając Pracownikom transparentne reguły m.in. w procesach rekrutacji, rozwoju pracowniczego, dostępu do szkoleń oraz dostępu do benefitów pracowniczych,
zagwarantowania równego traktowania Pracowników wykonujących jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości.
Na poziomie Grupy wszystkim Pracownikom zapewniany jest równy i sprawiedliwy dostęp do:
świadczeń pozapłacowych i benefitów,
rozwoju i podnoszenia kwalifikacji zawodowych,
Ważniejsze regulacje wewnętrzne z zakresu zagadnień pracowniczych obowiązujące w spółkach GK ENEA kluczowych z punktu widzenia kwestii pracowniczych
ENEA Centrum
Kodeks Etyki Grupy ENEA,
Ponadzakładowy Układ Zbiorowy Pracy Dla Pracowników Przemysłu Energetycznego,
Porozumienie o Stosowaniu Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy w ENEA Centrum sp. z o.o., Protokół dodatkowy nr 1, Protokół Dodatkowy nr 2,
Porozumienie Załącznik Nr 1 Zasady stabilizacji zatrudnienia pracowników i wypłaty odpraw dodatkowych,
Regulamin Pracy w ENEA Centrum sp. z o.o.,
Regulamin Pracy Zdalnej ENEA Centrum sp. z o.o.,
Regulamin Premiowania Pracowników ENEA Centrum sp. z o.o. na podstawie Systemu Zarządzania Przez Cele,
Regulamin Premiowania Pracowników w Departamencie Bezpośredniej Obsługi Klientów ENEA Centrum sp. z o.o.,
Zasady realizacji rozstań z Pracownikami w Enea Centrum sp. z o.o.,
Regulamin Konkursu „Pracownik z Energią”,
Polityka przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji oraz innym nieakceptowalnym zachowaniom w ENEA Centrum sp. z o.o.,
Procedura realizacji działań rozwojowych dla Pracowników ENEA Centrum sp. z o.o.,
Zasady Adaptacji Pracowników w ENEA Centrum sp. z o.o.,
Procedura Rekrutacji,
Preliminarz Wspólnej Działalności Socjalnej Grupy Kapitałowej ENEA,
Polityka Compliance Grupy ENEA.
ENEA Elektrownia Połaniec
Kodeks Etyki Grupy ENEA,
Regulamin Pracy dla Pracowników ENEA Elektrownia Połaniec S.A.,
Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla Pracowników ENEA Elektrownia Połaniec S.A.,
Regulamin Wynagradzania Kadry Menedżerskiej,
Program Ochrony Zdrowia oraz porozumienie w sprawie jego wykonywania,
Polityka przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji oraz innym nieakceptowalnym zachowaniom w ENEA Elektrownia Połaniec S.A.,
Porozumienie ze Związkami Zawodowymi z dnia 30 grudnia 1999 r. dotyczące zasad współpracy,
Umowa dotycząca partycypacji w kosztach związanych z działalnością związkową zawarta ze Spółkami wydzielonymi w procesie restrukturyzacji,
Umowa dotycząca partycypacji w kosztach związanych z prowadzeniem PKZP zawarta ze Spółkami wydzielonymi w procesie restrukturyzacji,
Regulamin Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych oraz Umowa o wspólnej działalności socjalnej,
Instrukcja w sprawie przeprowadzania oceny Pracowników,
Umowa zakładowa dotycząca Pracowniczego Programu Emerytalnego,
Regulamin przyznawania odznaczeń i wyróżnień w ENEA Elektrownia Połaniec S.A.,
Procedura rekrutacji,
Instrukcja kadrowa,
Instrukcja w sprawie badań lekarskich,
Polityka Compliance Grupy ENEA.
ENEA Wytwarzanie
Kodeks Etyki Grupy ENEA,
Ponadzakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla Pracowników Przemysłu Energetycznego,
Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla Pracowników ENEA Wytwarzanie sp. z o.o.,
Umowa Społeczna Dotycząca Transformacji Sektora Elektroenergetycznego i Branży Górnictwa Węgla Brunatnego, w tym wydzielenia Wytwórczych i Wydobywczych Aktywów Węglowych ze Spółek z Udziałem Skarbu Państwa zawarta w dniu 22.12.2022 r. w Warszawie,
Regulamin pracy dla Pracowników ENEA Wytwarzanie sp. z o.o.,
Regulamin Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w ENEA Wytwarzanie sp. z o.o.,
Polityka przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji oraz innym nieakceptowalnym zachowaniom w ENEA Wytwarzanie sp. z o.o.,
Procedura zarządzania personelem ENEA Wytwarzanie sp. z o.o.,
Regulamin premiowania Pracowników ENEA Wytwarzanie sp. z o.o.,
Regulamin premii rocznej dla Pracowników ENEA Wytwarzanie sp. z o.o.,
Procedura Rekrutacji,
System Wynagradzania dla Menadżerów oraz osób wskazanych przez Zarząd jako pracowników posiadających szczególne kompetencje,
Polityka Compliance Grupy ENEA,
Zasady adaptacji pracowników w ENEA Wytwarzanie sp. z o.o.
212
[IMAGE]
swobodnego komunikowania i dzielenia się wiedzą,
wypoczynku i zachowania równowagi pomiędzy aktywnością zawodową a życiem osobistym,
swobodnego zrzeszania się,
aktywności społecznych,
rekrutacji,
szkoleń i rozwoju,
wynagradzania.
Szkolenia
Oprócz szkoleń obowiązkowych, które Pracownicy odbywają w zależności od potrzeb zarządczych i zakresu obowiązków lub które wymagane prawem powszechnie obowiązującym, co roku kierownicy jednostek organizacyjnych, w konsultacji z Pracownikami, przygotowują zapotrzebowanie na szkolenia rozwijające kompetencje kadry, na podstawie których spółki GK ENEA realizują swoje programy rozwojowe. Pracownicy mogą ująć w planie szkoleń także własne propozycje. Dodatkowo, odpowiednie jednostki organizujące szkolenia w spółkach Grupy Kapitałowej ENEA proponują szkolenia dedykowane kadrze menadżerskiej.
W 2023 r. w ENEA S.A. zrealizowano m.in.:
szkolenie dla kadry menedżerskiej dotyczące przeciwdziałania korupcji,
szkolenie „Menedżer z dobrą energią”, którego celem było zwiększenie wykorzystania potencjału Pracowników w organizacji, wzmocnienie poczucia własnego wpływu na innych, wzrost motywacji i zaangażowania Pracowników oraz wzrost ich wydajności i kreatywności,
szkolenie „Zarządzanie zespołem rozproszonym w rzeczywistości pracy zdalnej, które rozwijało umiejętności zarządzania zespołem rozproszonym, w szczególności wyznaczania celów, delegowania zadań, motywowania, podnoszenia produktywności Pracowników i egzekwowania rezultatów,
szkolenie „Skuteczne komunikowanie się w sytuacjach trudnych i konfliktowych”,
szkolenie Akademia Menedżera Sprzedaży - „Szef w relacji z zespołem”,
szkolenia specjalistyczne, m.in. sprzedażowe, dotyczące prawa energetycznego, prawa pracy, zarządzania ryzkiem, modelowania finansowego, odnawialnych źródeł energii, cyberbezpieczeństwa.
DOBRA PRAKTYKA
Oprócz szkoleń realizowanych metodą tradycyjną, spółki GK ENEA zapewniają swoim Pracownikom stały dostęp do szkoleń na platformie e-learningowej. Ta forma edukacji zapewnia elastyczność w wyborze terminu szkolenia oraz dostosowana jest do indywidualnego tempa przyswajania wiedzy. Formuła szkoleń e-learningowych znacznie obniża koszty szkoleń, przy jednoczesnym umożliwieniu ich odbycia przez większą liczbę osób. Pracownicy mają stały, nielimitowany dostęp do szkoleń zamieszczonych na platformie e-learningowej, także po ukończeniu danego szkolenia. Szkolenia w tej formie stanowią bogate źródło wiedzy w zakresie regulacji wewnętrznych.
DOBRA PRAKTYKA
W większości spółek GK ENEA Pracownicy mogą otrzymać dofinansowanie do kształcenia w formie studiów (np. podyplomowych, inżynierskich, magisterskich, licencjackich, MBA) lub do kursów językowych.
Zarządzanie różnorodnością i przeciwdziałanie dyskryminacji
GK ENEA nie opracowała osobnej polityki zarządzania różnorodnością, a dane dotyczące różnorodności nie raportowane do Zarządów i Rad Nadzorczych spółek. Grupa dokłada jednak starań, by w praktyce uwzględniać zróżnicowanie zatrudnionych osób, np. wynikające z posiadanego doświadczenia, wiedzy czy zainteresowań. Przestrzegana jest zasada równego traktowania bez względu na płeć, wiek, status majątkowy czy poglądy polityczne, a poświęcone jej zapisy uwzględniono w Kodeksie Etyki Grupy ENEA i Kodeksie Etyki Grupy Kapitałowej Lubelski Węgiel Bogdanka , Zakładowych Układach Zbiorowych Pracy (ZUZP), politykach przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji oraz innym nieakceptowalnym zachowaniom oraz Polityce Compliance Grupy ENEA .
W trosce o przeciwdziałanie nieakceptowalnym zachowaniom na poziomie Grupy działają:
Komisje i zespoły antymobbingowe w spółkach Grupy ENEA,
Komisja Compliance Grupy ENEA.
W większości spółek GK ENEA zarządzanie różnorodnością regulują m.in. następujące dokumenty:
Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla pracowników ENEA S.A. oraz spółek zależnych wymienionych w Załączniku nr 10 do Układu ze zmianami odnoszący się m. in. do zasad wynagradzania w sposób adekwatny do rodzaju wykonywanej pracy w powiązaniu z jej jakością i wydajnością,
regulaminy pracy,
Kodeks Etyki Grupy ENEA,
Polityka Compliance Grupy ENEA,
213
[IMAGE]
Kodeks Kontrahentów Grupy ENEA,
polityki przeciwdziałania mobbingu, dyskryminacji i innych nieakceptowalnych zachowań,
procedury rekrutacji.
Grupa wspiera inicjatywy pozwalające na zachowanie równowagi pomiędzy aktywnością zawodową a życiem rodzinnym. Pracownicy na zasadach określonych w przepisach powszechnie obowiązującego prawa mogą pracować zdalnie i korzystać z uprawnień przysługujących rodzicom, tj. urlopów macierzyńskich, rodzicielskich, ojcowskich czy dni wolnych na opiekę nad dzieckiem. W GK ENEA obchodzony jest także przypadający na 15 maja Międzynarodowy Dzień Rodziny. W ramach towarzyszącej akcji „Dwie Godziny dla Rodziny” większość spółek Grupy (m.in. ENEA S.A., ENEA Operator, ENEA Serwis, ENEA Oświetlenie, ENEA Centrum, ENEA Pomiary) skraca w wybranym przez Pracownika dniu czas pracy o dwie godziny, które – zgodnie z rekomendacją – może spędzić z bliskimi, budując dobre relacje i pielęgnując więzi rodzinne.
12.8.2. Zatrudnienie w spółkach GK ENEA
31 grudnia 2023 r. spółki GK ENEA zatrudniały na umowę o pracę łącznie 18 227 osób, w tym ENEA S.A. – 460 osób.
Poniższe tabele, przedstawiające dane na temat zatrudnienia w GK ENEA, uwzględniają Pracowników czasowo zawieszonych w zatrudnieniu, tj. przebywających na urlopach wychowawczych bądź urlopach bezpłatnych powyżej 30 dni lub otrzymujących świadczenia rehabilitacyjne. Osoby przebywające na urlopie bezpłatnym w jednej spółce Grupy i w tym samym czasie zatrudnione na podstawie umowy o pracę w innej spółce są w prezentowanych zestawieniach wykazywane podwójnie.
Charakter zatrudnienia Pracowników GK ENEA w 2023 r.
Różnorodność kadry GK ENEA ze względu na płeć
1 Uwzględniono także osoby zatrudnione na podstawie kontraktów oraz Pracowników powołanych do rad nadzorczych.
2 Włącznie z nadsztygarami i dyspozytorami p/z.
GK ENEA
ENEA S.A.
Łączna liczba osób zatrudnionych na umowę o pracę
18 227
460
w tym zatrudnieni w pełnym wymiarze czasu pracy – kobiety
3 481
254
w tym zatrudnieni w pełnym wymiarze czasu pracy – mężczyźni
14 683
198
w tym zatrudnieni w niepełnym wymiarze czasu pracy – kobiety
28
6
w tym zatrudnieni w niepełnym wymiarze czasu pracy – mężczyźni
35
2
w tym zatrudnieni na umowę o pracę na czas nieokreślony – kobiety
3 017
251
w tym zatrudnieni na umowę o pracę na czas nieokreślony – mężczyźni
13 019
186
w tym zatrudnieni na pozostałe umowy (w tym: na okres próbny, czas określony, stażową i zastępstwa) – kobiety
492
9
w tym zatrudnieni na pozostałe umowy (w tym: na okres próbny, czas określony, stażową i zastępstwa) – mężczyźni
1 699
14
Różnorodność grup stanowisk w podziale ze względu na płeć
GK ENEA
ENEA S.A.
najwyższa kadra zarządzająca (tj. członkowie Zarządu i Rady Nadzorczej) – kobiety 1
35
1
najwyższa kadra zarządzająca (tj. członkowie Zarządu i Rady Nadzorczej) – mężczyźni 1
139
12
dyrektorzy – kobiety
48
11
dyrektorzy – mężczyźni
177
20
kierownicy niższego szczebla – kobiety 2
297
40
kierownicy niższego szczebla – mężczyźni 2
997
35
Pracownicy operacyjni – kobiety
320
0
Pracownicy operacyjni – mężczyźni
9 813
0
Pracownicy administracyjni – kobiety
2 844
209
Pracownicy administracyjni – mężczyźni
3 731
145
Zatrudnienie kobiet i mężczyzn na umowę o pracę w podziale na grupy wiekowe
GK ENEA
ENEA S.A.
Pracownicy poniżej 30. roku życia – kobiety
462
19
Pracownicy poniżej 30. roku życia – mężczyźni
1 847
11
Pracownicy z przedziału wiekowego 30-50 lat – kobiety
2 229
213
Pracownicy z przedziału wiekowego 30-50 lat – mężczyźni
8 725
157
Pracownicy powyżej 50. roku życia – kobiety
818
28
Pracownicy powyżej 50. roku życia – mężczyźni
4 146
32
214
[IMAGE]
Fluktuacja Pracowników w spółkach GK ENEA
Przyjęcia do spółek
2021
2022
2023
Łączna liczba nowych osób zatrudnionych na umowę o pracę 1
1 010
1 152
2 162
w tym kobiety
219
337
594
w tym mężczyźni
791
815
1 568
w tym osoby poniżej 30. roku życia
431
509
740
w tym osoby z przedziału wiekowego 30-50 lat
483
551
1 134
w tym osoby powyżej 50. roku życia
96
92
288
Wskaźnik zatrudnienia nowych Pracowników 2
5,80%
6,50%
11,86%
w tym: ENEA S.A.
2021
2022
2023
Łączna liczba nowych osób zatrudnionych na umowę o pracę 1
41
64
72
w tym kobiety
22
34
34
w tym mężczyźni
19
30
38
w tym osoby poniżej 30. roku życia
5
11
13
w tym osoby z przedziału wiekowego 30-50 lat
29
47
52
w tym osoby powyżej 50. roku życia
7
6
7
Wskaźnik zatrudnienia nowych Pracowników 2
10,00%
15,20%
15,65%
1 Liczba Pracowników przyjętych do spółek GK ENEA zarówno z rekrutacji zewnętrznej, wewnętrznej jak i przejęć w ramach art. 23 (1) Kodeksu Pracy
2 Stosunek liczby nowo zatrudnionych do wszystkich Pracowników
Odejścia ze spółek
2021
2022
2023
Łączna liczba odejść osób zatrudnionych na umowę o pracę 1
1 019
1 023
1 295
w tym kobiety
204
202
327
w tym mężczyźni
815
821
968
w tym osoby poniżej 30. roku życia
205
209
204
w tym osoby z przedziału wiekowego 30-50 lat
319
354
517
w tym osoby powyżej 50. roku życia
496
460
574
Wskaźnik rotacji Pracowników 2
5,80%
5,80%
7,10%
w tym: ENEA S.A.
2021
2022
2023
Łączna liczba odejść osób zatrudnionych na umowę o pracę 1
41
53
33
w tym kobiety
18
22
17
w tym mężczyźni
23
31
16
w tym osoby poniżej 30. roku życia
5
2
4
w tym osoby z przedziału wiekowego 30-50 lat
30
43
20
w tym osoby powyżej 50. roku życia
6
8
9
Wskaźnik rotacji Pracowników 2
10,00%
12,59%
7,17 %
1 Liczba odejść Pracowników w ciągu roku dotyczy rozwiązania umów o pracę oraz przejść pomiędzy spółkami Grupy ENEA w rozumieniu art 23 (1) Kodeksu Pracy .
2 Stosunek odejść Pracowników ze spółek GK ENEA do wszystkich Pracowników.
215
[IMAGE]
12.8.3. Równość płac
W spółkach GK ENEA przestrzegana jest zasada równej płacy za taką samą pracę.
Stosunek średniego wynagrodzenia kobiet do mężczyzn (gender pay gap) zatrudnionych w wybranych spółkach Grupy w oparciu o umowę o pracę w podziale na kategorie pracowników przedstawia się następująco:
W 2023 r. stosunek rocznego wynagrodzenia najwyżej opłacanej osoby do mediany rocznego wynagrodzenia wszystkich Pracowników w ENEA S.A. wyniósł 3,45. Stosunek rocznego wzrostu wynagrodzeń wyniósł 0,6. Co oznacza, że mediana wynagrodzeń Pracowników rosła szybciej niż wynagrodzenie najwyżej opłacanej osoby.
Stosunek średniego wynagrodzenia 1 kobiet do wynagrodzenia mężczyzn
Grupa Pracowników
GK ENEA 2
ENEA S.A.
ENEA Operator
ENEA Wytwarza nie
ENEA Elektrowni a Połaniec
ENEA Nowa Energia
ENEA Trading
Lubelski Węgiel Bogdanka
Dyrektorzy
Pracownicy poniżej 30. roku życia
-
-
-
-
-
-
-
-
Pracownicy z przedziału wiekowego 30-50 lat
110%
109%
116%
102%
90%
-
-
65%
Pracownicy powyżej 50. roku życia
104%
97%
124%
78%
-
-
91%
90%
Średnie wynagrodzenie kobiet/mężczyzn
108%
106%
116%
89%
80%
-
90%
86%
Menedżerowie niższego szczebla, tj. kierownicy i ich odpowiednicy
Pracownicy poniżej 30. roku życia
116%
-
-
-
-
-
-
82%
Pracownicy z przedziału wiekowego 30-50 lat
105%
98%
96%
89%
101%
114%
63%
68%
Pracownicy powyżej 50. roku życia
103%
98%
102%
79%
85%
106%
92%
64%
Średnie wynagrodzenie kobiet/mężczyzn
103%
98%
99%
85%
88%
113%
69%
67%
Pracownicy administracyjni
Pracownicy poniżej 30. roku życia
83%
91%
88%
69%
83%
132%
102
99%
Pracownicy z przedziału wiekowego 30-50 lat
82%
88%
84%
77%
87%
93%
76%
85%
Pracownicy powyżej 50. roku życia
84%
82%
87%
69%
110%
128%
111%
72%
Średnie wynagrodzenie kobiet/mężczyzn
80%
85%
83%
71%
88%
101%
82%
83%
Pracownicy operacyjni
Pracownicy poniżej 30. roku życia
95%
-
60%
93%
-
-
-
63%
Pracownicy z przedziału wiekowego 30-50 lat
85%
-
80%
80%
-
66%
-
51%
Pracownicy powyżej 50. roku życia
84%
-
72%
79%
58%
49%
-
69%
Średnie wynagrodzenie kobiet/mężczyzn
85%
-
74%
92%
65%
57%
-
59%
1 Pensja podstawowa plus dodatkowe kwoty, takie jak m.in. wysługa lat, bonusy uwzględniające premie pieniężne, nadgodziny, ekwiwalenty, wypłacane z osobowego funduszu wynagrodzeń. Zaraportowane dane dotyczą wyłącznie wynagrodzeń osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.
2 Dane dla GK ENEA bez spółek Grupy LWB
216
[IMAGE]
12.8.4. Wolność zrzeszania się, dialog społeczny i współdecydowanie
Zgodnie z prawem, spółki w GK ENEA gwarantują Pracownikom możliwość zrzeszania się. Zarządy spółek Grupy prowadzą stały dialog z przedstawicielami związków zawodowych i analizują ich uwagi, wnioski i spostrzeżenia. Spotkania, w zależności od potrzeb, odbywają się kilka razy w roku.
Pracownicy GK ENEA mają wpływ na funkcjonowanie Grupy oraz zatrudniających ich spółek mogą wybierać swoich przedstawicieli do rad nadzorczych (większość spółek Grupy 1 ) oraz do rad pracowników (obecnie jedynie w ENEA Elektrownia Połaniec).
Pracownicy spółek Grupy mają możliwość zgłaszania skarg dotyczących naruszenia ich uprawnień i innych nieprawidłowości.
W 2019 r. została podpisana umowa społeczna, która w szczególności określa zasady stabilizacji zatrudnienia w spółkach Grupy. Ponadto, odpowiedzią na postulaty związków zawodowych dotyczące wzrostu wynagrodzeń coroczne negocjacje płacowe, chyba że strony wspólnie ustalą inaczej przykładem był rok 2021, kiedy zdecydowano się podpisać porozumienie regulujące podwyżki płac w latach 2021-2022. Strona społeczna aktywnie współpracuje z pracodawcami przy wprowadzaniu zmian do wewnętrznych źródeł prawa pracy.
W Lubelskim Węglu Bogdanka S.A. od 2021 r. funkcjonuje Zespół ds. prowadzenia negocjacji z organizacjami związkowymi działającymi na terenie spółki dotyczących zmian treści Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy (ZUZP) oraz ds. wyjaśniania spornych postanowień ZUZP obowiązującego w LWB. W pozostałych spółkach, w których obowiązują ZUZP, w przypadku potrzeby zmian w treści tych dokumentów, powoływane są zespoły zadaniowe.
W 2023 r. w GK ENEA nie toczyły się spory zbiorowe. W większości spółek GK ENEA Pracownicy objęci umowami zbiorowymi, tj. np. zakładowymi układami zbiorowymi pracy.
Związki zawodowe w wiodących i zatrudniających największą liczbę Pracowników spółkach GK ENEA
ENEA S.A.
Międzyzakładowa Organizacja Związkowa Związku Zawodowego Inżynierów i Techników przy ENEA S.A.,
Międzyzakładowy Związek Zawodowy Energetyków w ENEA Wytwarzanie sp. z o.o.,
Międzyzakładowy Związek Zawodowy Pracowników Grupy Kapitałowej ENEA,
Międzyzakładowy Związek Zawodowy „Synergia” Pracowników Grupy Kapitałowej ENEA,
Organizacja Międzyzakładowa NSZZ „Solidarność” ENEA,
Międzyzakładowy Związek Zawodowy Pracowników Ruchu Ciągłego Grupy Energetycznej ENEA S.A.
ENEA Operator
Międzyzakładowa Organizacja Związkowa Związku Zawodowego Inżynierów i Techników przy ENEA S.A.,
Międzyzakładowy Związek Zawodowy Energetyków w ENEA Wytwarzanie sp. z o.o.,
Międzyzakładowy Związek Zawodowy Pracowników Grupy Kapitałowej ENEA,
Międzyzakładowy Związek Zawodowy Pracowników Ruchu Ciągłego Grupy Energetycznej ENEA S.A.,
Międzyzakładowy Związek Zawodowy „Synergia” Pracowników Grupy Kapitałowej ENEA,
Organizacja Międzyzakładowa NSZZ „Solidarność” ENEA.
ENEA Elektrownia Połaniec
Międzyzakładowa Organizacja Związkowa „Energetyk” w Połańcu,
Międzyzakładowa Organizacja Związkowa NSZZ „Solidarność” Pracowników Elektrowni Połaniec i Spółek,
Międzyzakładowy Związek Zawodowy Pracowników Dozoru przy Elektrowni w Połańcu,
Międzyzakładowy Związek Zawodowy Pracowników Ruchu Ciągłego w Połańcu,
Międzyzakładowy Związek Zawodowy przy Elektrowni Połaniec S.A. w Zawadzie.
ENEA Wytwarzanie
Komisja Międzyzakładowa NSZZ „Solidarność” przy ENEA Wytwarzanie sp. z o.o.,
Międzyzakładowy Związek Zawodowy Energetyków w ENEA Wytwarzanie sp. z o.o.,
Międzyzakładowy Związek Zawodowy Pracowników Zmianowych w ENEA Wytwarzanie sp. z o.o.,
Międzynarodowa Międzyzakładowa Organizacja Związkowa „Nowa Idea”.
ENEA Centrum
Międzyzakładowa Organizacja Związkowa Związku Zawodowego Inżynierów i Techników przy ENEA S.A.,
Międzyzakładowy Związek Zawodowy Energetyków w ENEA Wytwarzanie sp. z o.o.,
Międzyzakładowy Związek Zawodowy Pracowników Dozoru przy Elektrowni w Połańcu,
Międzyzakładowy Związek Zawodowy Pracowników Grupy Kapitałowej ENEA,
Międzyzakładowy Związek Zawodowy przy Elektrowni Połaniec S.A. w Zawadzie,
Międzyzakładowy Związek Zawodowy „Synergia” Pracowników Grupy Kapitałowej ENEA,
Organizacja Międzyzakładowa NSZZ „Solidarność” ENEA,
Międzyzakładowy Związek Zawodowy Pracowników Ruchu Ciągłego Grupy Energetycznej ENEA S.A.
Lubelski Węgiel Bogdanka
NSZZ „Solidarność” Organizacja Międzyzakładowa Lubelski Węgiel „Bogdanka” S.A.,
Związek Zawodowy Górników w Polsce Lubelski Węgiel „Bogdanka” S.A.,
Związek Zawodowy „Kadra” Lubelski Węgiel „Bogdanka” S.A.,
Związek Zawodowy Pracowników Zakładów Przeróbki Mechanicznej Węgla w Polsce „Przeróbka” w Lubelskim Węglu „Bogdanka” S.A.
1 W przypadku ENEA S.A. i ENEA Wytwarzanie uprawnienie to wynika wprost z Ustawy o komercjalizacji i niektórych uprawnieniach pracowników.
217
[IMAGE]
12.8.5. Bezpieczeństwo i higiena pracy
Wszystkie spółki GK ENEA dokładają starań w dążeniu do eliminacji wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Systematycznie prowadzone szkolenia i kursy dla Pracowników w zakresie możliwych zagrożeń, sposobów postępowania w przypadku ich wystąpienia oraz niezbędnych działań przeciwdziałających. Spółki Grupy regularnie wprowadzają udogodnienia w zakresie ergonomii pracy. Zasady BHP stosowane w GK ENEA zgodne z obowiązującymi przepisami prawa, a wszelkie wewnętrzne regulacje dotyczące bezpieczeństwa są dostosowywane do wymagań i bieżących warunków oraz sytuacji.
Grupa Kapitałowa ENEA śledzi nowe rozwiązania techniczne oraz organizacyjne wpływające na poziom BHP. Jego stan jest stale monitorowany i poprawiany, co gwarantują przyjęte polityki, procedury oraz instrukcje. Wymagają one m.in. dokonywania regularnych przeglądów narzędzi i sprzętu, bieżącego kontrolowania warunków pracy oraz wpływania na świadomość i zachowania Pracowników.
W części spółek funkcjonują społeczni inspektorzy pracy, którzy w imieniu Pracowników kontrolują stan BHP i zgłaszają postulaty jego poprawy. Reprezentanci zatrudnionych biorą także udział w Komisjach BHP działających w niektórych spółkach. Kwestie związane z BHP są również uwzględnione w zakładowych układach zbiorowych pracy.
DOBRA PRAKTYKA
W 2023 r. po okresie zagrożenia COVID-19 skupiono się głownie na aspektach regulacji pracy zdalnej, w tym na m.in. stworzeniu instrukcji BHP dla pracy zdalnej, aktualizacji oceny ryzyka zawodowego dla pracy zdalnej oraz określeniu zasad bezpieczeństwa i ergonomii podczas wykonywania pracy zdalnej. Spółki rozpoczęły też działania dostosowujące wewnętrzne regulacje do rządowego rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe.
Najważniejsze działania podejmowane przez GK ENEA w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa w pracy:
wdrażanie skutecznych zabezpieczeń przeciwpożarowych,
respektowanie zaleceń służby medycyny pracy, z uwzględnieniem badań lekarskich,
prowadzenie regularnych szkoleń z zakresu BHP, zarówno programów dla nowych Pracowników, jak i szkoleń okresowych,
kształtowanie właściwych warunków pracy oraz minimalizowanie pojawiających się ryzyk,
opracowanie odpowiedniej dokumentacji, określającej ryzyko na stanowiskach pracy oraz sposoby zapobiegania wypadkom,
dbanie o ergonomię pracy przed komputerem,
stałe monitorowanie i analizowanie zdarzeń wypadkowych,
edukowanie kadry w zakresie bezpieczeństwa.
Odsetek Pracowników objętych umowami zbiorowymi
Spółka
(stan na 31.12.2023)
ENEA Centrum
100%
ENEA Ciepło – Centrala
100%
ENEA Ciepło – Oddział Białystok
100%
ENEA Elektrownia Połaniec
100%
ENEA Nowa Energia
100%
ENEA Operator
100%
ENEA Oświetlenie
100%
ENEA Pomiary
100%
ENEA Serwis
100%
Lubelski Węgiel Bogdanka
100%
PEC Oborniki
100%
ENEA Wytwarzanie
99,6%
ENEA Logistyka
99,2%
ENEA Power&Gas Trading
94,6%
ENEA Trading
94,5%
ENEA S.A.
94,3%
ENEA ELKOGAZ
47,1%
ENEA Innowacje
0%
ENEA Bioenergia
0%
MEC Piła
0%
Ekotrans
0%
Łęczyńska Energetyka
0%
MR Bogdanka
0%
RG Bogdanka
0%
218
[IMAGE]
Dokumenty dotyczące BHP w wiodących oraz kluczowych dla tego zagadnienia spółkach GK ENEA
ENEA S.A.
Regulamin Pracy w ENEA S.A.,
Programy szkoleń BHP dla ENEA S.A.,
Ocena ryzyka zawodowego,
Inne instrukcje (Instrukcja oceny i dokumentowania ryzyka zawodowego w ENEA S.A., Instrukcje pierwszej pomocy, Instrukcje postępowania na wypadek pożaru, Instrukcja BHP - pracy zdalnej),
Szkolenie e-learning "BHP podczas pracy zdalnej".
ENEA Operator
Procedura oceny i dokumentowania ryzyka zawodowego w ENEA Operator sp. z o.o.,
Procedura ochrony przeciwpożarowej w ENEA Operator sp. z o.o.,
Procedura określająca zasady współpracy w zakresie BHP pomiędzy ENEA Operator sp. z o.o. a Wykonawcą,
Procedura szkoleń okresowych BHP w ENEA Operator sp. z o.o.,
Procedura prac pod napięciem przy urządzeniach elektroenergetycznych w ENEA Operator sp. z o.o.,
Procedura prac pod napięciem w sieciach napowietrznych 15 i 20 kV w ENEA Operator sp. z o.o.,
Procedura szkoleń prac pod napięciem w ENEA Operator sp. z o.o.,
Procedura asekuracji przy pracach na wysokości w ENEA Operator sp. z o.o.,
Procedura organizacji bezpiecznej pracy przy agregatach prądotwórczych w ENEA Operator sp. z o.o.,
Procedura organizacji pracy przy wycince drzew, gałęzi i podrostów w ENEA Operator sp. z o.o.,
Procedura dotycząca zasad prowadzenia ruchu urządzeń elektroenergetycznych w ENEA Operator sp. z o.o.,
Procedura nadawania upoważnień do wydawania poleceń wykonania pracy przy urządzeniach elektroenergetycznych ENEA Operator sp. z o.o.,
Procedura nadawania upoważnień dyspozytorskich oraz upoważnień do wykonywania czynności łączeniowych w ENEA Operator sp. z o.o.,
Procedura ewidencjonowania i kontroli sprzętu ochronnego elektroizolacyjnego i wskazującego napięcie w ENEA Operator sp. z o.o.,
Procedura obiegu dokumentów dla instruktażu specjalistycznego z zasad asekuracji i ewakuacji przy pracach na wysokości w ENEA Operator sp. z o.o.,
Procedura Środki pierwszej pomocy przedmedycznej w ENEA Operator sp. z o.o.,
Procedura bezpieczeństwa obiektów i terenów ENEA Operator sp. z o.o.,
Procedura komisji kwalifikacyjnych ds. stwierdzania wymagań kwalifikacyjnych osób zajmujących się eksploatacją i dozorem urządzeń energetycznych działających przy ENEA Operator sp. z o.o.,
Zasady prowadzenia ruchu urządzeń elektroenergetycznych w ENEA Operator sp. z o.o.,
Regulamin przygotowania zawodowego dla nowo zatrudnionych Pracowników Posterunków Energetycznych,
Instrukcje (m.in. Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urządzeniach elektroenergetycznych w ENEA Operator sp. z o.o., Instrukcja organizacji pracy przy zabudowie i wymianie liczników bilansujących i zestawów modułów komunikacyjnych w stacjach transformatorowych SN/nn na potrzeby projektu AMI (Advanced Metering Infrastructure), instrukcje eksploatacyjne obiektów i urządzeń elektroenergetycznych, instrukcje stanowiskowe i inne).
ENEA Elektrownia Połaniec
Zintegrowany System Zarządzania obejmujący System Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy,
Instrukcja Organizacji Bezpiecznej Pracy w ENEA Elektrownia Połaniec S.A.,
Instrukcja postępowania w razie wypadków i nagłych zachorowań oraz zasady postępowania powypadkowego,
Instrukcja przeprowadzania i dokumentowania szkoleń w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz nadawania upoważnień w procesie organizacji pracy w ENEA Elektrownia Połaniec S.A.,
Instrukcja przydzielania pracownikom odzieży i obuwia roboczego, środków ochrony indywidualnej oraz środków czystości,
Instrukcja ochrony przeciwpożarowej w ENEA Elektrownia Połaniec S.A.,
Instrukcja w sprawie zakazu palenia wyrobów tytoniowych w tym palenia nowatorskich wyrobów tytoniowych i papierosów elektronicznych,
Procedura monitorowania bezpieczeństwa i higieny pracy,
Procedura identyfikacji zagrożeń, oceny ryzyka zawodowego oraz innych ryzyk dla systemu zarządzania BHP.
ENEA Wytwarzanie
Polityka Zintegrowanego Systemu Zarządzania Jakością, Środowiskowego i BHP,
Procedura Monitorowanie BHP,
Procedura Identyfikacja zagrożeń oraz ocena ryzyk i szans dotyczących BHP,
Instrukcje (Instrukcja oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy, Instrukcja badania wypadków przy pracy, chorób zawodowych i zdarzeń potencjalnie wypadkowych, Instrukcja Organizacji Bezpiecznej Pracy, instrukcje stanowiskowe, instrukcje BHP, instrukcje BHP eksploatacji urządzeń),
Regulamin pracy dla Pracowników ENEA Wytwarzanie sp. z o.o.,
Polityka przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji oraz innym nieakceptowalnym zachowaniom w ENEA Wytwarzanie sp. z o.o.,
Zarządzenie w sprawie odpowiedzialności pracodawcy w zakresie BHP,
Programy szkoleń wstępnych, stanowiskowych i okresowych dla Pracowników,
Regulamin Jednostek Organizacyjnych ENEA Wytwarzanie sp. z o.o.
219
[IMAGE]
W spółkach ENEA Bioenergia, ENEA Elektrownia Połaniec, ENEA Wytwarzanie i LWB wdrożono systemy zarządzania BHP, zgodne ze standardem PN-ISO 45001:2018 i obejmujące wszystkich Pracowników oraz osoby, których praca lub miejsce pracy jest kontrolowane przez spółkę.
Wypadki przy pracy w GK ENEA w 2023 r.
Dokumenty dotyczące BHP w wiodących oraz kluczowych dla tego zagadnienia spółkach GK ENEA
Lubelski Węgiel Bogdanka
Dokument Bezpieczeństwa Zakładu Górniczego,
Wypadki przy pracy oraz inne incydenty w zakresie bhp,
Wypadki w drodze do lub z pracy,
Zarządzanie ryzykiem zawodowym,
Monitoring obszaru bhp,
Monitoring przepisów prawnych oraz norm w obszarze bhp,
Prace szczególnie niebezpieczne,
Postępowanie przy podejrzeniu choroby zawodowej,
Plany poprawy warunków bhp,
Zarządzanie Dokumentem Bezpieczeństwa,
Monitoring środowiska pracy,
Regulamin pracy,
Wytyczne i instrukcje Zintegrowanego Systemu Zarządzania Jakością, Środowiskiem i Bezpieczeństwem,
Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy,
Zarządzenia Zarządu i Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego,
Polecenia Zarządu i Kierownika Ruchu Zakładu Górniczego.
ENEA Pomiary
Procedura zgłaszania wypadków przy pracy,
Instrukcje BHP w magazynie (Instrukcja przy użytkowaniu wózka widłowego, Instrukcja przy użytkowaniu podestu ruchomego, Instrukcja przy ręcznych pracach transportowych),
Instrukcja przy eksploatacji i konserwacji regałów półkowych,
Instrukcja przy obsłudze plombownicy pneumatycznej stołowej,
Instrukcja podczas malowania natryskowego liczników energii elektrycznej pistoletem natryskowym,
Instrukcja postępowania w przypadku pożaru,
Inne instrukcje (Instrukcja przy obsłudze komputera z monitorem ekranowym i drukarki, Instrukcja przy obsłudze niszczarki),
Instrukcja ruchu osobowego dla budynku C ENEA Pomiary sp. z o.o. przy ul. Strzeszyńskiej 58 w Poznaniu,
Instrukcja bezpiecznej pracy zdalnej.
ENEA Serwis
Procedura zgłaszania wypadków przy pracy oraz wypadków w drodze do pracy lub z pracy w ENEA Serwis sp. z o.o.,
Procedura prac pod napięciem,
Instrukcje (Instrukcja stanowiskowa biurowo-administracyjna, Instrukcja stanowiskowa elektromonter, inne instrukcje stanowiskowe).
ENEA Oświetlenie
Regulamin Pracy Pracowników ENEA Oświetlenie sp. z o.o.,
Procedura prac pod napięciem przy urządzeniach elektroenergetycznych w ENEA Operator sp. z o.o.,
Instrukcje związane z BHP (m.in. Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy urządzeniach elektroenergetycznych w ENEA Oświetlenie sp. z o.o., Instrukcja stanowiskowa elektromontera, Instrukcja stanowiskowa nieelektryka, Instrukcja eksploatacji linii i urządzeń oświetlenia drogowego w ENEA Oświetlenie sp. z o.o., Instrukcja stanowiskowa elektromontera pomiarów urządzeń energetycznych przewoźnego laboratorium pomiarowego, instrukcje oznakowania robót prowadzonych w pasie drogowym, Instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy podczas transportu, rozładunku/załadunku, składowania oraz montażu słupów oświetleniowych, Instrukcja BHP magazynowania i składowania materiałów, Instrukcja BHP przy pracach transportowych, Instrukcja BHP przy pracach z drabiną, Instrukcja BHP na stanowisku pracy z komputerem i drukarką),
Instrukcje BHP przy obsłudze urządzeń biurowych (m.in. bindownicy oraz kserokopiarki) oraz instrukcje BHP przy obsłudze innych urządzeń (np. wiertarki, pilarki tarczowej do drewna, szlifierki),
Zasady prowadzenia ruchu urządzeń elektroenergetycznych w ENEA Operator sp. z o.o.
Wypadki przy pracy w GK ENEA w 2023 r.
Liczba wypadków śmiertelnych
Liczba wszystkich raportowanych wypadków
2021
2022
2023
2021
2022
2023
Pracownicy
0
3
0
162
122
102
W tym w ENEA S.A.
0
0
0
0
0
3
Podwykonawcy
0 ¹
1 ²
1
107
97
89
W tym w ENEA S.A.
0
0
0
0
0
0
1 Dla Pracowników podwykonawców ENEA Serwis brak danych.
2 Dla Pracowników RG Bogdanka oraz dla Pracowników podwykonawców RG Bogdanka, MEC Piła i ENEA Operator brak danych.
220
[IMAGE]
Wybrane działania zrealizowane w obszarze BHP w 2023 r.
W październiku 2023 r. Komisja Wyboru Liderów Bezpiecznej Pracy działająca przy Centralnym Instytucie Ochrony Pracy – Państwowym Instytucie Badawczym w Warszawie przyznała spółce ENEA Elektrownia Połaniec po raz ósmy z rzędu Złotą Kartę Lidera Bezpiecznej Pracy na lata 2024 – 2025 .
Działania promujące zdrowy styl życia i aktywność fizyczną
W GK ENEA przywiązuje dużą wagę do rozwijania inicjatyw związanych z poprawą samopoczucia i zdrowia zatrudnionych. Grupa czuje się odpowiedzialna za to, aby Pracownicy realizowali swoje zadania w przyjaznym środowisku pracy. Systematycznie promowany jest wśród kadry aktywny styl życia, a Pracownicy i ich rodziny zachęcani do czynnego uczestnictwa w organizowanych przedsięwzięciach sportowych.
ENEA S.A. zapewnia Pracownikom dostęp do prywatnych usług medycznych i opieki zdrowotnej wykupując dla nich stosowne abonamenty. Regułą jest zapewnianie zatrudnionym pakietu podstawowego, umożliwiającego korzystanie z określonego zestawu konsultacji specjalistycznych i programów profilaktycznych (badania, szczepienia). Pracownicy mogą opłacić rozszerzenie pakietu, jak również objęcie prywatną opieką medyczną członków swojej rodziny. Ponadto w niektórych spółkach Pracownicy mogą wykupić ubezpieczenie lekowe, w tym dla członków rodziny.
Program prywatnej opieki medycznej realizowany przez LWB zapewnia Pracownikom m.in. bardziej komfortową opiekę, krótszy czas oczekiwania na wizytę u specjalistów oraz szeroki wybór badań diagnostycznych. Dofinansowanie do pakietów medycznych przysługuje osobom zatrudnionym w spółce ponad 12 miesięcy. Pracownicy mogą włączyć do Programu swoje rodziny.
Spółki Grupy oraz Fundacja ENEA regularnie organizują akcje profilaktyczne dla Pracowników obejmujące porady, prelekcje czy badania.
Promocja zdrowia odbywa się poprzez szereg inicjatyw, m.in.:
zachęcanie Pracowników do korzystania z bezpłatnych konsultacji specjalistycznych i usług medycznych oraz programów profilaktycznych (badania, celowe pakiety badań profilaktycznych dla kobiet i mężczyzn),
umożliwienie zainteresowanym Pracownikom korzystanie z oferty ubezpieczenia na wypadek choroby nowotworowej,
szkolenia z zasad udzielania pierwszej pomocy,
badania zdrowotne podczas eventów firmowych, np. program Misja Profilaktyka
przekazanie środków na modernizację szpitali,
Spółka
Działania z zakresu BHP realizowane w 2023 r.
ENEA S.A.
Przeprowadzenie szkoleń z udzielania pierwszej pomocy dla Koordynatorów ratownictwa,
Zakup baterii/i elektrod do urządzeń AED,
Przeprowadzenie ćwiczeń /szkolenia z zakresu ewakuacji dla Liderów Ewakuacji,
Przeprowadzenie próbnych ewakuacji,
Aktualizacja skróconych Instrukcji postępowania na wypadek pożaru .
ENEA Elektrownia Połaniec
Opracowanie nowych zasad funkcjonowania systemu pierwszej pomocy,
Opracowanie i zrealizowanie Programu poprawy BHP w zakresie m.in. poprawy warunków higieniczno-sanitarnych dla Pracowników, doprowadzenie oświetlenia wybranych pomieszczeń do wymagań PN,
Przeprowadzenie dla ok. 200 Pracowników szkoleń w dziedzinie BHP, oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy oraz zaktualizowanie Zakładowej tabeli norm przydziału odzieży i obuwia roboczego, środków ochrony indywidualnej oraz środków czystości w związku z przejęciem Pracowników spółki ENEA Połaniec Serwis,
Opracowanie dokumentacji graficznej przestrzeni zagrożonych wybuchem gazów, par, cieczy i pyłów, wyznaczonych w obiektach i w sąsiedztwie układów technologicznych w ENEA Elektrownia Połaniec,
Organizacja XXV edycji Konkursu wiedzy o bezpieczeństwie pracy – w inicjatywie udział wzięło 37 Pracowników,
Zgłoszenie rozwiązania technicznego „Wykonanie sygnalizacji ostrzegawczej NSK niestabilnej i awaryjnej pracy kotła K9” do Ogólnopolskiego Konkursu Poprawy Warunków Pracy – praca zdobyła wyróżnienie w kategorii rozwiązania techniczne i technologiczne,
Kontynuacja kampanii „Pracujemy bezpiecznie albo wcale" na rzecz poprawy bezpieczeństwa pracy wykonawców zewnętrznych, zakładająca m.in. obligatoryjne szkolenia wstępne z zakresu BHP – w 2023 r. zostało przeszkolonych ok. 3 tys. osób.
ENEA Operator
Aktualizacja Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego dla obiektów sieciowych (GPZ) ,
Zakup m.in. odzieży roboczej i łukoochronnej, hełmów ochronnych, odzieży przeciwdeszczowej, stroju pilarza, obuwia roboczego, rękawic ochronnych i roboczych, sprzętu chroniącego przed upadkiem z wysokości, apteczek pierwszej pomocy, uziemiaczy przenośnych oraz wskaźniki obecności napięcia,
Zakup nowoczesnych fantomów LitleAnneQCPR zwiększających efektywność szkoleń okresowych BHP z zakresu udzielania pierwszej pomocy,
Kontrola wszystkich Posterunków Energetycznych pod kątem wyposażenia w sprzęt BHP wynikający ze standaryzacji wyposażenia PE,
Publikacja dwunastu numerów miesięcznika „Biuletyn bezpieczna praca" poruszającego m.in. tematy z zakresu BHP i prewencji wypadków,
Organizacja konkursu z zakresu wiedzy BHP i ppoż. w połączeniu z coroczną Konferencją Prac Pod Napięciem, promującą bezpieczne technologie wykonywania prac eksploatacyjnych.
ENEA Wytwarzanie
Wdrożenie PN–ISO 45001:2018–06 Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy, która zastąpiła nieobowiązujące normy dotyczące systemów BHP. Audyt zgodności normy.
221
[IMAGE]
organizację pikników promujących zdrowie,
warsztaty z tańca dla dzieci oraz dla dorosłych,
warsztaty aktorskie i taneczne dla dzieci.
Rozwiązania promujące zdrowie są dostosowane do charakterystyki spółek oraz specyficznych potrzeb ich Pracowników.
GK ENEA podejmuje dodatkowe działania na rzecz zdrowia Pracowników poprzez zapewnienie dostępu do obiektów sportowych i rekreacyjnych w ramach benefitów dla Pracowników, organizacji wydarzeń wspierających aktywność fizyczną i organizacji akcji prozdrowotnych. Od lat jest partnerem wydarzeń sportowych. Spółki Grupy oraz Fundacja ENEA regularnie organizują akcje profilaktyczne dla Pracowników, obejmujące porady, prelekcje czy badania. Przeprowadzone w 2023 r. inicjatywy objęły m.in.:
1. Misja Profilaktyka program od lat realizowany przez GK ENEA. Jego celem jest ochrona zdrowia Pracowników i ich bliskich oraz promocja profilaktyki zdrowia fizycznego i psychicznego. W 2023 r. kontynuowano profilaktykę zdrowotną, a w ramach programu, przy okazji obchodów Dnia Energetyka, Pracownicy Grupy mogli skorzystać z konsultacji internisty, diabetologa, dermatologa, dietetyka oraz fizjoterapeuty. Łącznie przebadano 826 pacjentów.
2. ENEA Elektrownia Połaniec oraz ENEA Bioenergia kontynuowały projekt „ENEA dla kobiet” w ramach inicjatywy Pracownice mogły skorzystać z bezpłatnych badań (wizyta w cytobusie, konsultacje dietetyczne, analiza składu ciała i BMI, warsztaty z psychologiem oraz kosmetologiem) i warsztatów w zakresie profilaktyki zdrowotnej, w tym wczesnego wykrywania raka.
3. ENEA Elektrownia Połaniec, ENEA Bioenergia przystąpiły do nowego porozumienia ze stroną społeczną ws. programu ochrony zdrowia, w ramach którego spółka finansuje możliwość skorzystania z pakietu dodatkowych świadczeń medycznych, a także zapewnia wsparcie w sytuacji ciężkiej i długotrwałej choroby pracownika.
4. W 2023 r. Pracownicy ENEA S.A. kontynuowali udział w projekcie celowych badań profilaktycznych dla kobiet i mężczyzn. Uzyskali także dostęp do programu ubezpieczenia lekowego, pozwalającego na refundację nawet 80% poniesionych kosztów zakupu leków. Dodatkowo, Pracownicy mogli skorzystać z darmowego, 12-dniowego pobytu profilaktycznego w Szpitalu Uzdrowiskowym ENERGETYK w Inowrocławiu. Grupa oferowała ponadto zainteresowanym ubezpieczenie na wypadek choroby nowotworowej.
5. Wszystkim chętnym Pracownikom ENEA Wytwarzanie i członkom ich rodzin oraz emerytom spółki sfinansowała szczepienia przeciwko grypie. Ponadto, podczas Dnia Energetyka, dostawca prywatnych usług medycznych współpracujący z ENEA Wytwarzanie, zorganizował podstawowe badania i bezpłatną pomoc medyczną emerytowanym Pracownikom spółki.
6. W ramach corocznych Dni Bezpieczeństwa, LWB zorganizowała Dni Dla Zdrowia. W 2023 r. Pracownicy mogli skorzystać z porad lekarzy specjalistów: radiolog (badania USG), dietetyk oraz fizjoterapeuta. Przeprowadzono również badania markerów nowotworów.
7. LWB jest zaangażowana w sprawy profilaktyki i promocji zdrowia. W 2023 r. w siedzibie spółki zorganizowano wraz z Wojewódzkim Ośrodkiem Medycyny Pracy akcję badania znamion w ramach „Programu profilaktyki raka skóry dla mieszkańców województwa lubelskiego na lata 2022 2026”. W wydarzeniu wzięło udział ponad stu Pracowników.
12.8.6. Wybrane działania zrealizowane w obszarze pracowniczym w 2023 r.
Więcej informacji na temat działań w ramach realizacji Polityki HR w GK ENEA znajduje się w rozdziale 5.1. Sprawozdania.
Inicjatywy związane z rozwojem kulturalnym i poprawą kondycji fizycznej Pracowników oraz ich rodzin, zorganizowane przez ENEA S.A. w 2023 r. objęły m.in.:
cykliczne zajęcia baletowe dla dzieci i dorosłych w Teatrze Wielkim w Poznaniu,
warsztaty z emisji głosu dla dorosłych,
warsztaty z tańca współczesnego i improwizacji ruchowej,
warsztaty muzyczno – wokalne,
warsztaty ze stepu w Teatrze Muzycznym w Poznaniu dla dzieci pracowników,
zajęcia z tańca i fitnessu dla dzieci i dorosłych w Studio KG – Kolejorz Girls Cheerleaders,
trening tenisa w Parku Tenisowym Olimpia,
treningi szermiercze dla dzieci w KS Warta,
treningi piłki ręcznej dla dzieci z AZS Poznań,
treningi piłki nożnej dla dzieci w KS Warta Poznań,
dostęp do aplikacji IM Inspiration,
imprezy sportowe, np. Poland Business Run, Enea Akademia Sportu, Enea Bieg Czerwca 1956.
Dodatkowo, w ramach programu sportowego Enea Team, Pracownicy mają dostęp do opieki instruktorskiej i zajęć biegowych, rowerowych, pływackich, tanecznych, wioślarskich i szermierczych, a od 2023 r. także jogi, strechingu, pilatesu oraz wydarzeń organizowanych w ramach inicjatywy Sportgas (m.in. turnieje piłki nożnej, żeglarstwa, tenisa ziemnego). Program jest skierowany
222
[IMAGE]
do osób zainteresowanych aktywnym stylem życia oraz przygotowujących się do zawodów sportowych. Każdy z uczestników Enea Team otrzymuje dostęp do unikatowych materiałów szkoleniowych oraz wspiera charytatywną inicjatywę Biegamy-Zbieramy- Pomagamy.
GK ENEA organizuje także konkurs „Enea na sportowo” promujący aktywność fizyczną i aktywny sposób spędzania wolnego czasu wśród Pracowników. Zwycięzcy ostatniej edycji otrzymali vouchery na pobyt w parku wodnym.
Od 2019 r. Pracownicy GK LW Bogdanka mogą zgłaszać swoje pasję do programu Aktywni w Bogdance. W 2023 r. swoje aktywności zaprezentowało 33 Pracowników w 3 naborach. Wśród nagrodzonych aktywności znalazła się m.in.: jazda figurowa na lodzie, hodowla papug, muzyka, strzelectwo, geologia, wspinaczka górska.
223
[IMAGE]
12.9. Zagadnienia społeczne – opis polityk i procedur należytej staranności oraz ich wyniki
Strategia Rozwoju GK ENEA zakłada odpowiedzialność Grupy za najbliższe otoczenie i aktywne wsparcie lokalnych społeczności w celu budowy dobrostanu, społeczeństwa obywatelskiego i rozwoju potencjału gospodarczego państwa. Jako jeden z największych pracodawców w Polsce, GK ENEA pomaga rozwijać otoczenie poprzez tworzenie nowych miejsc pracy i uwzględnianie potrzeb lokalnych na każdym etapie realizacji swoich inwestycji lub projektów biznesowych. Do tych działań należą m.in. kampanie edukacyjne w zakresie efektywności i bezpieczeństwa energetycznego czy też programy wspierania inicjatyw lokalnych. Grupa długofalowo współpracuje i czynnie wspomaga szkolnictwo zawodowe oraz uczelnie wyższe, jest także ważnym mecenasem polskiego sportu oraz kultury narodowej.
12.9.1. Wkład GK ENEA w gospodarkę i postęp techniczny w 2023 r.
Wkład GK ENEA w polską gospodarkę ma wielowymiarowy charakter. Grupa:
dostarcza energię elektryczną i cieplną oraz innowacyjne usługi Klientom indywidualnym oraz biznesowym,
jest dużym pracodawcą,
generuje miejsca pracy w łańcuchu wartości,
jest znaczącym płatnikiem podatków,
wnosi istotny wkład do budżetów lokalnych w formie podatków i opłat,
rozbudowuje infrastrukturę regionalną i lokalną,
rozwija innowacje technologiczne,
wspiera kształcenie przyszłych kadr, zwłaszcza inżynierskich.
Bezpośrednia wartość ekonomiczna wygenerowana przez GK ENEA
Bezpośrednia wartość ekonomiczna generowana przez GK ENEA [dane w mln zł]
2021 1
2022 1
2023
i. Wartość ekonomiczna wytworzona:
Przychody ogółem 2
21 743
30 555
48 886
ii. Wartość ekonomiczna podzielona:
Koszty operacyjne 3
16 922
27 036
38 539
Wynagrodzenia i świadczenia pracownicze 4
2 137
2 496
3 093
Płatności na rzecz dostarczycieli kapitału (dywidendy i odsetki) 5
177
265
402
Płatności na rzecz instytucji publicznych (podatki) 6
986
575
3 918
Inwestycje społeczne (darowizny) 7
5
13 8
29
WARTOŚĆ ZATRZYMANA (różnica między i. a ii.)
1 516
170
2 905
1 Dokonano rewizji danych za lata 2021 i 2022, uwzględniono również zysk/stratę z pochodnych instrumentów walutowych niewykorzystywanych w rachunkowości zabezpieczeń.
2 Pozycje ze skonsolidowanego sprawozdania z całkowitych dochodów: przychody ze sprzedaży oraz inne dochody, pozostałe przychody operacyjne, przychody finansowe, zmiana rezerw dotyczących umów rodzących obciążenia (część przychodowa), przychody z tytułu dywidend, zysk na sprzedaży i likwidacji rzeczowych aktywów trwałych, zysk z pochodnych instrumentów walutowych niewykorzystywanych w rachunkowości zabezpieczeń.
3 Pozycje ze skonsolidowanego sprawozdania z całkowitych dochodów: amortyzacja, zużycie materiałów i surowców oraz wartość sprzedanych towarów, zakup energii i gazu na potrzeby sprzedaży, usługi przesyłowe, inne usługi obce, zmiana rezerw dotyczących umów rodzących obciążenia (część kosztowa), strata na sprzedaży i likwidacji rzeczowych aktywów trwałych, strata z pochodnych instrumentów walutowych niewykorzystywanych w rachunkowości zabezpieczeń, pozostałe koszty operacyjne, inne koszty finansowe.
4 Pozycje ze skonsolidowanego sprawozdania z całkowitych dochodów: koszty świadczeń pracowniczych.
5 Pozycje ze skonsolidowanego sprawozdania finansowego: dywidendy wypłacone, koszty odsetek z tytułu kredytów i pożyczek, koszty odsetek od obligacji, koszty odsetkowe od zobowiązań z tytułu leasingu i leasingu głównego, koszty odsetek od Swap IRS, inne odsetki.
6 Pozycje ze skonsolidowanego sprawozdania z całkowitych dochodów: podatki i opłaty, podatek bieżący
7 Łączna wartość darowizn pieniężnych i rzeczowych przekazanych przez spółki Grupy: Fundacji ENEA, Fundacji „Solidarni Górnicy” lub bezpośrednio beneficjentom.
8 Wartość dla 2022 r. skorygowano po uwzględnieniu danych ze Sprawozdania Finansowego Fundacji ENEA za 2022 r., opublikowanego 31.03.2023 r.
224
[IMAGE]
Pomoc finansowa uzyskana od państwa przez GK ENEA
12.9.2. Minimalizacja społecznych skutków wzrostu cen energii
Aby zminimalizować społeczne skutki wzrostu cen energii elektrycznej, ENEA S.A. w 2023 r. realizowała obowiązki wynikające z następujących ustaw:
Ustawa o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku oraz w 2024 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej z dnia 7 października 2022 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 2127),
Ustawa o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku oraz w 2024 roku z dnia 27 października 2022 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 2243).
Ustawy te dzięki wprowadzeniu mechanizmów stosowania cen maksymalnych oraz zamrożeniu cen energii przyczyniły się do znaczącego społecznych ograniczenia skutków wzrostu cen energii elektrycznej, zarówno w segmencie gospodarstwach domowych, jak i w segmencie przedsiębiorstw gospodarczych.
Dodatkowo, ENEA udostępniła na swojej stronie internetowej Przewodnik po efektywności energetycznej, który ma przybliżyć Klientom kwestie efektywnego korzystania z energii elektrycznej oraz jej wpływu na środowisko naturalne. Publikacja ta zawiera cenne wskazówki, jak zaoszczędzić i chronić środowisko naturalne poprzez kontrolowanie zużycia energii i stosowanie nowych technologii w gospodarstwie domowym. Z Przewodnikiem można się zapoznać pod adresem:
https://www.enea.pl/grupaenea/obowiazki/struktura/enea_przewodnik_po_efektywnosci_energetycznej.pdf?t=1706263275
12.9.3. Bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej
Działania wpływające na bezpieczeństwo energetyczne kraju, w tym zapewnienia ciągłości dostaw energii elektrycznej oraz niezawodności funkcjonowania sieci dystrybucyjnej, należą do głównych strategicznych celów GK ENEA. W tym celu ENEA Operator korzysta z zaawansowanych rozwiązań i wprowadza najnowsze standardy techniczne, zapewnia wymaganą jakość infrastruktury, stale kontroluje jej stan i wykonuje prewencyjne pomiary diagnostyczne, unowocześnia oraz automatyzuje sieci dystrybucyjne. Ściśle przestrzegane przyjęte procedury i dbałość o wysokie kwalifikacje zespołów. Zasadnicze znaczenie ma szybkie reagowanie na awarie, a także analiza ich przyczyny i wdrażanie środków zapobiegawczych. Dodatkowo, wszelkie modernizacje sieci elektroenergetycznej i związane z tym wyłączenia prowadzone są według odpowiednich planów.
Wybrane regulacje związane z niezawodnością dostaw energii, obowiązujące w ENEA Operator:
1. Plan Ciągłości , stanowiący jednocześnie podstawę procedur awaryjnych,
2. Procedura planowania i zgłaszania prac na sieci WN, SN i nn na potrzeby realizacji inwestycji i eksploatacji oraz prowadzenia ruchu sieci w ENEA Operator,
3. Procedura prac pod napięciem przy urządzeniach elektroenergetycznych w ENEA Operator,
4. Procedura prac pod napięciem w sieciach napowietrznych 15 i 20 kV w ENEA Operator,
5. Procedura prowadzenia ewidencji wykonanych prac w technologii PPN oraz obliczania dostarczonej energii elektrycznej do odbiorców w trakcie wykonywania prac pod napięciem w ENEA Operator,
6. Procedura wymiany informacji oraz raportowania zdarzeń w sieci elektroenergetycznej przez służby ruchu ENEA Operator sp. z o.o. i współpracy ze sztabami zarządzania kryzysowego w sytuacjach awarii rozległych,
7. Procedura zarządzania wycinkami drzew i krzewów w pasach linii elektroenergetycznych ENEA Operator,
Całkowita wartość pieniężna pomocy finansowej uzyskanej przez GK ENEA od państwa 1 [mln zł]
2021 2
2022 2,3
2023
i. Ulgi i zwolnienia podatkowe
1,6
2,6
3,4
ii. Subwencje
0
0
0
iii. Granty (m.in. inwestycyjne oraz na badania i rozwój)
0,1
7,3
8,0
iv. Nagrody
0
0
0
v. Zwolnienia z opłat licencyjnych
0
0
0
vi. Pomoc finansowa ze strony publicznych instytucji kredytujących, np. w ramach programów wsparcia eksportu
0,1
0,2
0,4
vii. Zachęty finansowe
0
0
0
viii. Inne korzyści finansowe otrzymane lub należne ze strony państwa
1 342,8
1 291,2
1 361,1
SUMA:
1 344,7
1 301,3
1 372,9
1 Główne źródła pomocy finansowej od państwa to:
1. przychody z Rynku Mocy
2. wsparcie w postaci certyfikatów wytworzenia energii elektrycznej
3. przydział darmowych uprawnień do emisji CO 2
2 Dokonano rewizji danych za rok 2021 i 2022 w pozycji inne korzyści finansowe otrzymane lub należne ze strony państwa różnica wynika z rozpoznania darmowych uprawnień CO 2 na dany rok. Przydział wykazywany jest w tabeli w wartości wycenionej wg. ceny rynkowej w dniu wpisania do rejestru.
3 Dokonano rewizji danych za rok 2022:
W pozycji ulgi i zwolnienia podatkowe różnica po rozliczeniu rocznym, ponieważ jedna ze spółek nie skorzystała z odliczenia darowizn, dodatkowo na dzień przygotowywania oświadczenia jedna ze spółek nie znała wartości ulgi B+R
225
[IMAGE]
8. Katalog standardowych zabiegów eksploatacyjnych sieci elektroenergetycznej WN, SN i nn w ENEA Operator,
9. Procedura likwidacji kolizji,
10. Szczegółowe regulacje dotyczące prawidłowej eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych,
11. Standardy w zakresie rozwiązań technicznych stosowanych w sieci dystrybucyjnej ENEA Operator w odniesieniu do budowy linii i urządzeń elektroenergetycznych, w tym standardy dotyczące elektroenergetycznych linii napowietrznych i kablowych 110 kV, elektroenergetycznych linii kablowych średniego napięcia, elektroenergetycznych linii kablowych niskiego napięcia, pomiarów i diagnostyki linii kablowych wysokiego i średniego napięcia, aparatury pomiarowo-diagnostycznej do linii kablowych średniego napięcia.
W ENEA Operator wdrożono kluczowe wskaźniki efektywności (ang. Key Performance Indicator, KPI) dotyczące poprawy niezawodności pracy sieci. Przyjęte w tym zakresie cele bazują na metodologii zatwierdzonej przez Urząd Regulacji Energetyki (URE) i opisanej w dokumencie Regulacja Jakościowa w latach 2018-2025 dla Operatorów Systemów Dystrybucyjnych . ENEA Operator na podstawie wyżej wymienionej Regulacji jest rozliczana z realizacji wskaźników: CTP czas trwania przerwy (SAIDI) oraz CP częstość przerw (SAIFI) na podstawie wszystkich zdarzeń (z wyjątkiem sytuacji pogodowych o charakterze katastrofalnym) występujących w sieci wysokiego i średniego napięcia oraz skutkujących przerwami w dostawie energii elektrycznej dla wszystkich odbiorców ENEA Operator.
Programy i działania wspomagające, które służą poprawie niezawodności pracy sieci (głównie SN, z uwagi na jej największy wpływ na wskaźniki czasu trwania i częstości przerw w dostawach energii), obejmują m.in.:
dostosowywanie potrzeb własnych stacji energetycznych tak, by zagwarantować 24-godzinne podtrzymanie zasilania,
dostosowywanie automatyki SCO (samoczynne częstotliwościowe odciążanie),
realizację koncepcji rozwoju sieci SN, która uwzględnia również rozwój automatyki w głębi sieci,
kablowanie sieci SN przebiegających przez tereny leśne,
likwidację ograniczeń aparaturowych,
wdrażanie w wybranych ciągach SN funkcji FDIR (Faul Detection, Isolation & Restoration),
likwidację sieci 6 kV na terenie aglomeracji poznańskiej,
działania w zakresie pomiarów oraz diagnostyki linii kablowych średniego napięcia,
systemowe działania związane z wycinkami drzew i krzewów w pasach linii elektroenergetycznych.
Ograniczanie skutków awarii oraz minimalizacja czasu przerw w dostawie energii elektrycznej to ważne wyzwania w działalności ENEA Operator. Spółka dokłada wszelkich starań, aby zakłócenia w dostępie do zasilania miały jak najmniejszy wpływ na odbiorców. W tym celu stosuje różne rozwiązania. Przykładowo, w wydzielonej sieci gdy pozwalają na to warunki techniczne dostarcza energię elektryczną z agregatów prądotwórczych. W wybranych przypadkach pomocna okazuje się też współpraca z innymi operatorami systemów dystrybucyjnych oraz operatorem systemu przesyłowego. Systematyczne zwiększanie zakresu prac realizowanych w technologii prac pod napięciem (SN i NN), a także prewencyjne pomiary diagnostyczne, również ograniczają planowane i nieplanowane przerwy w dostawie energii elektrycznej.
W przypadku awarii odpowiedzialne jednostki złożone z przedstawicieli ENEA Operator oraz zewnętrznych wykonawców niezwłocznie przystępują do prac naprawczych. Działania obejmują m.in. lokalizację miejsca uszkodzenia sieci, ocenę skali zdarzenia oraz wykonanie niezbędnych przełączeń i prac serwisowych skutkujących powrotem zasilania odbiorcom. Tempo tych prac jest szybsze dzięki unifikacji wyposażenia sieciowego w spółce. Przyczyny każdej awarii diagnozowane, podobnie jak stan techniczny infrastruktury. Na podstawie wniosków ustala się zakres ewentualnych usprawnień lub podejmuje decyzję o wymianie elementów sieci w ramach funkcjonujących w spółce programów modernizacyjnych i inwestycyjnych lub decyzji eksploatacyjnych.
GK ENEA stosuje wymagające standardy dotyczące wykorzystywanych rozwiązań technicznych, materiałów i robót realizowanych w sieci dystrybucyjnej. Gwarantują one odbiorcom bezpieczny dostęp do energii elektrycznej. Podstawą przyjętych standardów wnikliwe analizy dostępnych rozwiązań oraz dialog techniczny dotyczący ich potencjału i możliwości wykorzystania. Wszystkie standardy powiązane z bezpieczeństwem dostaw energii podlegają cyklicznym analizom nie rzadziej niż raz na dwa lata, licząc od dnia wejścia ich w życie. W ramach takiej weryfikacji standardy uszczegóławiane i aktualizowane, dzięki czemu zawarte w nich zapisy odpowiadają wymogom i potrzebom zmieniającej się sieci elektroenergetycznej. Dodatkowo w spółce funkcjonuje System Zarządzania Ciągłością Działania , w ramach którego przeprowadzane cykliczne testy procesów krytycznych np. procesu utrzymywania niezawodności oraz bezpieczeństwa pracy sieci oraz ciągłości zasilania.
W 2023 r. ENEA Operator kontynuowała prace na rzecz zwiększenia niezawodności pracy sieci dystrybucyjnej, zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego regionu, realizacji obowiązku publiczno-prawnego przyłączania Klientów do sieci czy też przygotowanie struktury sieci do dwukierunkowego przepływu energii w związku z dynamicznym rozwojem generacji rozproszonej i prosumentów. Prowadziła planową diagnostykę linii kablowych SN oraz bieżącą modernizację obiektów i urządzeń energetycznych zgodną z obowiązującymi programami modernizacyjnymi. Kontynuowała inicjatywy wdrożone w latach wcześniejszych, związane m.in. z koncepcją rozwoju sieci SN i WN, likwidacją zagrożeń zwarciowych, automatyzacją sieci SN w ramach programu FDIR, wdrożeniem programu diagnostyki kabli SN, wspomaganiem oceny stanu technicznego, w tym oględzinami linii napowietrznych z wykorzystaniem statków powietrznych (helikopter, dron). Inwestycje dotyczyły między innymi:
226
[IMAGE]
budowy nowych i modernizacją istniejących linii elektroenergetycznych na każdym poziomie napięć, w tym również budowy wyprowadzeń linii WN ze stacji NN/WN (wzmacnianie połączeń pomiędzy OSD a OSP),
budowy nowych i modernizacją istniejących stacji WN/SN, SN/nn oraz rozdzielni sieciowych WN/WN i SN/SN,
budowy sieci inteligentnych, również z zastosowaniem technologii FDIR,
budowy infrastruktury sieciowej niezbędnej do przyłączenia nowych odbiorców i wytwórców do sieci,
zakupów specjalistycznego sprzętu wspomagającego działalność dystrybucyjną oraz elementów umożliwiających unowocześnianie sieci i zaplecza operacyjnego.
DOBRA PRAKTYKA
ENEA Operator prowadzi cykliczne kampanie edukacyjne dotyczące możliwości ryzyka uszkodzenia kabli energetycznych przez firmy budowlane podczas prac ziemnych. Dzięki temu firmy te poznają procedury, które należy uruchomić w przypadku wystąpienia takiego uszkodzenia, dowiadują się jak zgłosić awarię właściwym służbom energetycznym i jak wskazać jej miejsce. Przyspiesza to naprawę i powrót zasilania do odbiorców. Organizacja kampanii jest podyktowana dużą liczbą uszkodzeń sieci spowodowanych pracami ziemnymi.
Na inwestycje w 2023 r. spółka ENEA Operator przeznaczyła 1 843 mld zł.
Wskaźniki niezawodności sieci
Prezentowane wskaźniki niezawodności dostaw energii elektrycznej potwierdzają skuteczność podejmowanych inwestycji, działań w zakresie eksploatacji sieci oraz organizacji pracy w odpowiednich jednostkach Grupy.
12.9.4. Etyczne praktyki rynkowe
ENEA S.A. należy do prestiżowego grona firm, którym przyznano tytuł Certyfikowanego Sprzedawcy Energii, potwierdzający jej rzetelność w obszarze sprzedaży, a także działanie na rzecz wyeliminowania nieuczciwych praktyk na rynku energii. Certyfikat nadawany jest przez zewnętrzną jednostkę certyfikującą, która podczas audytu weryfikuje przestrzeganie Dobrych Praktyk Sprzedawców Energii Elektrycznej i Paliw Gazowych , opracowanych przez Towarzystwo Obrotu Energią. ENEA S.A. spełnia wymagania określone w tym dokumencie i przestrzega przedstawionych w nim zaleceń.
W prowadzonej działalności Spółka stosuje także opracowane wewnętrznie Standardy Sprzedaży ENEA S.A. dla Klientów biznesowych, Kodeks Dobrych Praktyk w zakresie przetwarzania danych osobowych w obszarze sprzedaży oraz Politykę Zrównoważonego Marketingu Bezpośredniego ENEA S.A . Wymieniony pakiet dokumentów gwarantuje odbiorcom usług świadczonych przez ENEA S.A. uczciwe relacje, respektowanie praw Klienta oraz rzetelną realizację zawartych umów.
Przykładem etycznego podejścia do prowadzonej działalności także dokładne analizy spływających do spółek reklamacji, uwag i zgłoszeń od odbiorców. W uzasadnionych przypadkach na tej podstawie Grupa modyfikuje stosowane procesy, a zgłoszenia te stają się również tematem szkoleń dla Pracowników.
Realizacja wytycznych Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki w zakresie rozdzielenia działalności dystrybucyjnej od sprzedażowej (unbundling) w GK ENEA jest realizowana m.in. poprzez następujące działania:
niepromowanie i nierekomendowanie przez ENEA Operator osobom trzecim jakichkolwiek przedsiębiorstw zajmujących się wytwarzaniem bądź sprzedażą energii elektrycznej, w tym nieeksponowanie materiałów promocyjnych bądź reklamowych przedsiębiorstw energetycznych przy okazji realizacji procesów związanych z obsługą Klienta,
posiadanie własnej identyfikacji wizualnej,
korzystanie z odrębnych kanałów komunikacji (strona internetowa, domena adresów mailowych, numery telefonów).
W grudniu 2023 r. Urząd Regulacji Energetyki (URE) nałożył na ENEA S.A. karę w wysokości 100 tys. za wstrzymanie dostarczania energii elektrycznej do odbiorców z nieuzasadnionych powodów. Spółka złożyła w tej sprawie odwołanie do właściwego sądu. Ponadto, ENEA S.A. otrzymała w 2023 r. dwie decyzje wydane przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) jedną dotyczącą postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, drugą związaną z postępowaniem o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone. W obu przypadkach ENEA S.A. zobowiązała się podjąć działania zmierzające do usunięcia skutków naruszeń.
Wskaźniki 1
Wartość osiągnięta w roku 2023
Oczekiwana wartość wskaźnika w roku:
2030
74,59 min.
SAIDI
85,48
2040
70 min.
2030
2,02
SAIFI
1,82
2040
1,93
1 Dotyczy planowanych i nieplanowanych przerw w dostawach energii elektrycznej dla wysokiego i średniego napięcia, bez uwzględnienia zdarzeń katastrofalnych.
227
[IMAGE]
12.9.5. Zasady zaangażowania społecznego GK ENEA
Zrównoważone zarządzanie rozwojem Grupy wyrażane jest także poprzez budowę pozytywnych relacji z interesariuszami oraz dążenie do uwzględnienia ich oczekiwań w ważnych decyzjach społeczno-gospodarczych. Ważny dla GK ENEA jest również efekt synergii wynikający z współpracy z różnymi podmiotami
Grupa podejmuje różnorodne działania odpowiadające na potrzeby i oczekiwania interesariuszy w skali lokalnej, regionalnej i ogólnopolskiej. Podstawowymi dokumentami regulującymi zasady jej zaangażowania społecznego są:
Zasady postępowania z wnioskami o Wsparcie w obszarze zaangażowania społecznego w Grupie ENEA,
Zasady prowadzenia działań public relations i działań partnerstwa społecznego w Grupie ENEA,
Regulamin wolontariatu pracowniczego w Grupie ENEA,
Polityka Zaangażowania Społecznego Lubelskiego Węgla „Bogdanka” S.A. (zaktualizowana w 2022 r.).
Za koordynację zaangażowania społecznego Grupy odpowiada Biuro Społecznej Odpowiedzialności Biznesu (dalej CSR), stanowiące część Departamentu Sponsoringu, Promocji i Zarządzania Marką Grupy Kapitałowej. Centrum kompetencyjnym w zakresie inicjatyw prospołecznych w Grupie Kapitałowej ENEA, a także podmiotem wspierającym finansowo cele społeczne ze środków z darowizn przekazywanych przez należące do niej spółki, jest Fundacja ENEA, która ma status organizacji pożytku publicznego. Jej cele oraz zasady działania określono w następujących dokumentach regulujących:
Statut Fundacji ENEA,
Regulamin organizacyjny Fundacji ENEA,
Regulamin udzielania wsparcia przez Fundację ENEA.
Większość działań o charakterze społecznym realizuje Fundacja ENEA w imieniu Grupy Kapitałowej ENEA, ale niektóre spółki Grupy indywidualnie organizują lub wspierają własne akcje charytatywne, przedsięwzięcia edukacyjne oraz wydarzenia lokalne (np. warsztaty, konkursy, turnieje, festyny czy pikniki). Spółki należące do Grupy wspomagają finansowo, rzeczowo i organizacyjnie inicjatywy społeczne, instytucje edukacyjne i opiekuńcze, kluby sportowe. Ponadto Pracownicy Grupy angażują się w życie swoich społeczności, m.in. w ramach wolontariatu pracowniczego.
Niezależnie od inicjatyw prospołecznych podejmowanych przez Fundację ENEA działania w zakresie pomocy społecznej, zdrowia i aktywizacji realizuje także Fundacja „Solidarni Górnicy”, powołana przez LWB. Jej celem jest pomoc Pracownikom spółek GK LWB i ich rodzinom: osobom poszkodowanym w wypadkach losowych, chorym czy znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej. Organizacja zajmuje się także wspieraniem talentów oraz przedsięwzięć kulturalnych, ekologicznych i prozdrowotnych.
Oprócz Fundacji „Solidarni Górnicy” w GK LWB za zaangażowanie społeczne odpowiadają Dział ESG oraz Dział Promocji i Marketingu.
Przykłady zaangażowanie społecznego spółek Grupy ENEA w 2023 r.:
LW Bogdanka
Kwota 1 508 560 przeznaczonam.in. na wsparcie organizacji niosących pomoc na Lubelszczyźnie, wyrównywanie szans dzieci i młodzieży z terenów wiejskich, działania w zakresie edukacji, profilaktykę zdrowotną, ochronę dziedzictwa narodowego oraz działania charytatywne na rzecz Ukrainy,
ENEA Wytwarzanie
Kwota 117 722 przekazana na organizację Mikołajek z ENEĄ. Wśród głównych beneficjentów pomocy znalazły się następujące instytucje: środowiskowy dom samopomocy, placówki wychowawcze i socjalizacyjne, ośrodek interwencji kryzysowej, oddziały szpitalne oraz dom pomocy społecznej,
Kwota 54 300 zł finansująca dwie dostawy konserw dla mieszkańców odwodu lwowskiego,
RG Bogdanka
Kwota 5 000 zł przekazana Stowarzyszeniu Kobiet „Amazonki” w Łęcznej na organizację Marszu Różowej Wstążki.
GK ENEA wspiera inicjatywy na rzecz szeroko rozumianego zrównoważonego rozwoju i społecznej odpowiedzialności biznesu, tj.:
United Nations Global Compact,
Deklarację w sprawie zrównoważonego rozwoju w branży energetycznej w Polsce,
Deklarację Polskiego Biznesu na rzecz Zrównoważonego Rozwoju,
Partnerstwo na rzecz realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju w Polsce,
Forum Odpowiedzialnego Biznesu (Lubelski Węgiel Bogdanka posiada status partnera strategicznego),
Grupę Wspólnych Inicjatyw Społecznych GÓRNICTWO OK,
Konsorcjum Bezpieczeństwo Gospodarcze Polski,
Kartę Efektywnej Transformacji Sieci Dystrybucyjnych Polskiej Energetyki (od 2022 r.),
Polskie Stowarzyszenie ESG (Lubelski Węgiel Bogdanka jest członkiem).
228
[IMAGE]
DOBRA PRAKTYKA
W sierpniu 2023 r. Fundacja ENEA uruchomiła kampanię „Enea w trosce o edukację dzieci i bezpieczeństwo energetyczne Polski”. Kampania ma zachęcić do zdobywania wiedzy o prądzie i bezpieczeństwie jego używania.
Grupa Kapitałowa ENEA opiera swoje działania odpowiedzialne społecznie przede wszystkim na współpracy z lokalnymi społecznościami. Każdego roku prowadzi własne projekty prospołeczne i wspiera akcje, których inicjatorami podmioty użyteczności publicznej zajmujące się edukacją dzieci i młodzieży, promocją sportu i zdrowego trybu życia, ochroną zdrowia, kulturą oraz rozwojem wspólnot i społeczności lokalnych. W 2023 r. GK ENEA uruchomiła kolejne, nowe projekty ukierunkowane na społeczności lokalne, w tym:
Projekt wsparcia ochotniczych straży pożarnych (OSP) oraz kół gospodyń wiejskich (KGW) OSP mogły wnioskować o środki w wysokości do 15 tys. zł, KGW do 8 tys. zł. W ciągu roku wsparcie otrzymało prawie 200 jednostek OSP oraz niemal 100 KGW,
Program „Lokalnie, sportowo, aktywnie” motywujący lokalne społeczności do wspólnej aktywności fizycznej. Grant w wysokości do 6 tys. zł można było przeznaczyć na organizację lokalnych biegów, turniejów czy zajęć sportowych,
Program „Szlakiem lokalnej historii” przewidujący wsparcie finansowe inicjatyw promujących historię i kulturę małych Ojczyzn. Grant w wysokości do 8 tys. można było przeznaczyć na organizację tematycznych spacerów, wycieczek historycznych, wyznaczenie szlaków czy wydanie albumów dotyczących regionu.
W 2023 r. rozpoczęła się V edycja konkursu edukacyjnego „Enea Akademia Talentów”, popularyzującego rozwój i edukację dzieci i młodzieży poprzez wspieranie finansowe ich pasji oraz zainteresowań. Po raz kolejny uczniowie szkół podstawowych i ponadpodstawowych stanęli przed szansą zdobycia dodatkowych środków finansowych na rozwój swoich pomysłów w ramach czterech kategorii: nauki, sztuki, sportu oraz nowej kategorii tj. zaangażowania społecznego. Do konkursu zgłosiło się ponad 2 000 uczniów, spośród których wybrano 40 stypendystów, nagrodzonych stypendium w wysokości 5 tys. zł. W ramach tego projektu GK ENEA przekaże łącznie 200 tys. zł.
Podczas pięciu edycji konkursu edukacyjnego Enea Akademia Talentów na edukację dzieci przeznaczono 1 308 tys. zł.
W 2023 r. Fundacja ENEA podejmowała istotne inicjatywy na rzecz Pracowników, takie jak program profilaktyki zdrowotnej „Misja Profilaktyka” czy finansowanie oddolnych działań grup pracowniczych w ramach cyklicznego projektu grantowego „Potęga poMocy”. Fundacja wspomagała również integrację i reintegrację zawodową oraz społeczną osób zagrożonych wykluczeniem, projekty z zakresu kultury fizycznej i sportu oraz edukację historyczną i ekologiczną.
Fundacja „Solidarni Górnicy” wspierała obecnych i byłych Pracowników m.in. poprzez dofinansowywanie leczenia, rehabilitacji czy zakup sprzętu medycznego. W 2023 r. pomocy udzielono 60 wnioskodawcom. Ponadto Fundacja regularnie wspomaga lokalne instytucje i organizacje charytatywne wspierające osoby uzależnione, osoby z niepełnosprawnościami, honorowych dawców krwi oraz placówki opiekuńczo-wychowawcze. Aby uczcić 40-lecie wydobycia w Lubelskim Zagłębiu Węglowym Fundacja „Solidarni Górnicy” we współpracy z LWB zorganizowała Biesiadę Górniczą. Wzięło w niej udział blisko 4 tys. osób obecnych i emerytowanych Pracowników spółki wraz z osobami towarzyszącymi.
W związku z agresją Rosji na Ukrainę przez cały 2023 r. kontynuowane były działania pomocowe na rzecz uchodźców. Grupa Kapitałowa ENEA udostępniła swoje trzy ośrodki wypoczynkowe i w ten sposób w najtrudniejszym okresie zapewniła bezpieczne schronienie około 170 osobom, głównie matkom z dziećmi. Ponadto, we współpracy z organizacjami pożytku publicznego, GK ENEA zorganizowała pomoc na terenach przygranicznych i w ośrodkach w głębi kraju. W 2023 r. Fundacja przekazała 140 tys. zł organizacjom pozarządowym niosącym pomoc uchodźcom oraz osobom przebywającym w Ukrainie.
Łączna kwota przeznaczona przez Fundację ENEA w 2023 r. na cele związane z szeroko rozumianą pomocą Ukraińcom i Ukrainkom, wyniosła prawie 4 169 tys. zł.
Inne inicjatywy o charakterze społecznym realizowane przez GK ENEA w 2023 r.:
„Biegamy Zbieramy Pomagamy” projekt charytatywny skierowany do Pracowników Grupy Kapitałowej ENEA i polegający na zbieraniu punktów biegania, spacerów, jeżdżenia na rowerze lub na rolkach. Dodatkowo, premiowane były dojazdy do pracy rowerem oraz inne aktywności sportowe. Punkty zgromadzone w specjalnej aplikacji na telefon punkty zostały następnie przeliczone na złotówki, a uzbieraną sumę 50 tys. przekazano na potrzeby podopiecznych domu dziecka. Aplikacja dostarczyła także użytkownikom informacji na temat celów zrównoważonego rozwoju i udzielała wskazówek co do realizacji tych celów. W wyzwaniu uczestniczyło 523 Pracowników, którzy indywidualnie oraz w zespołach pokonali pieszo dystans 52 470 km, wykonali 128 mln kroków i przejechali 166 082 km. Od początku trwania projektu „Biegamy Zbieramy Pomagamy” Pracownicy zdobyli łącznie sumę 230 tys. zł, którą przekazano na pomoc dzieciom z domów dziecka oraz na termomodernizację placówki opiekuńczo-wychowawczej. Projekt realizowany jest przez ENEA S.A. przy udziale finansowym Fundacji ENEA.
„Misja Profilaktyka” cykliczny projekt, którego celem jest ochrona zdrowia oraz szerzenia wiedzy na temat profilaktyki zdrowia fizycznego i psychicznego. W ramach inicjatywy realizowane bezpłatne badania, spotkania ze specjalistami i webinary. W 2023 r., podczas akcji „Twoja mapa zdrowia”, Pracownicy i ich rodziny mogli skorzystać z bezpłatnych badań i konsultacji z internistą, diabetologiem, dermatologiem, dietetykiem oraz fizjoterapeutą. Przebadano łącznie 826 pacjentów. Największą popularnością cieszyły się konsultacje dermatologiczne i badania videodermatoskopem oraz konsultacje internistyczne. W ramach projektu zorganizowano również kampanię „Bliżej Siebie" skupiającą się na temacie zdrowia psychicznego w środowisku pracy.
229
[IMAGE]
Pracownicy otrzymali materiały edukacyjne dotyczące empatii i komunikacji w miejscu pracy oraz wzięli udział w webinarach. Od początku trwania projektu przebadano łącznie ponad 2 tys. Pracowników. Projekt realizowała Spółka ENEA S.A. przy udziale finansowym Fundacji ENEA.
Wolontariat pracowniczy „Potęga poMocy” program angażujący Pracowników w rozwój swojej okolicy oraz wsparcie osób potrzebujących lub umożliwiający realizację własnej, ważnej inicjatywy. Fundacja ENEA wspiera zgłoszone propozycje działań grantami, przekazywanymi placówkom non-profit, z którymi Pracownik chciałby zrealizować swój projekt. Wszystkie działania realizowane w ramach wolontariatu pracowniczego. W roku 2023 do programu zgłoszono ponad 60 projektów, a na realizację zwycięskich inicjatyw Fundacja ENEA przekazała 60 tys. zł. Między innymi przygotowano kąciki przyjazne dzieciom z ASD (spektrum zaburzeń autystycznych), wspierano rehabilitację osób niepełnosprawnych i osób starszych oraz promowano aktywność ruchową wśród dzieci. Projekt został zrealizowany przez ENEA S.A. przy udziale finansowym Fundacji ENEA.
„Oszczędzaj energię z Krzysiem Elektrykiem” kluczowy program wolontariatu pracowniczego, skierowany do dzieci w wieku szkolnym i wczesnoszkolnym, które z pomocą Pracowników GK ENEA uczą się o elektryczności. Wolontariusze Grupy, wspierani przez bohatera Krzysia Elektryka, tłumaczą dzieciom czym jest prąd elektryczny, jak powstaje, jakie jego rodzaje i zastosowania oraz przede wszystkim jak bezpiecznie się z nim obchodzić. W ten sposób Grupa zwraca szczególną uwagę na bezpieczne użytkowanie energii i urządzeń zasilanych energią elektryczną. Pokazy mają na celu kreowanie odpowiednich postaw wśród najmłodszych użytkowników energii elektrycznej oraz przekazanie im zasad bezpiecznego obchodzenia się z urządzeniami i instalacjami elektrycznymi. Program cieszy się ogromnym zainteresowaniem zarówno Pracowników, jak szkół i przedszkoli, które samodzielnie zgłaszają się z prośbą o przeprowadzenie zajęć. Wolontariusz ma do dyspozycji materiały dydaktyczne, w formie książeczki, filmu oraz krzyżówki, które umożliwiają odpowiednią organizację zajęć każdemu Pracownikowi, niezależnie od działu, w którym na co dzień pracuje. W 2023 r. z zajęć skorzystało 8 tys. dzieci, a od początku programu „Oszczędzaj energię z Krzysiem Elektrykiem” ponad 58 tys. najmłodszych. Projekt realizuje Spółka ENEA S.A. przy udziale finansowym Fundacji ENEA.
Plan programu edukacyjnego „Akademia Bezpiecznego Ucznia”, poświęconego kwestiom szeroko pojętego bezpieczeństwa, przygotowywany we współpracy z Komendą Miejską Policji w Poznaniu. Skierowana do uczniów szkół podstawowych z klas 3-6 inicjatywa ta dotyczy bezpieczeństwa i prewencji na terenie Poznania i powiatu poznańskiego, cyber zagrożeń oraz pierwszej pomocy. Przewiduje m.in. organizację spotkań z policjantami w szkołach. Na potrzeby projektu opracowano materiały edukacyjne w postaci kart pracy dla uczniów i scenariuszy lekcyjnych dla nauczycieli, przeprowadzono też nabór szkół, które będą brać udział w projekcie. Pierwsze zajęcia zaplanowano na początek 2024 r.
W 2023 r. ENEA S.A. kontynuowała współpracę z United Nations Association Poland (UNAP) i angażowała się w działania na rzecz szerzenia wiedzy o Celach Zrównoważonego Rozwoju. W ramach współpracy już po raz drugi zorganizowano Letnią Akademię Zrównoważonego Rozwoju, czyli bezpłatne warsztaty wyjazdowe dla młodych osób z całej Polski (w wieku od 18 do 25 lat). Uczestnicy Akademii, która odbyła się w dniach 7-9 lipca w Puszczykowie, wzięli udział w szeregu praktycznych warsztatów i wykładów prowadzonych przez wybitnych specjalistów na temat zrównoważonego rozwoju, klimatu, transformacji energetycznej oraz tworzenia i realizacji projektów społecznych tzw. project managementu. Celem warsztatów było przekazanie uczestnikom wiedzy na temat zrównoważonego rozwoju, energii odnawialnej, przyczyn kryzysu klimatycznego oraz tworzenia i zarządzania własnymi projektami społecznymi.
ENEA S.A. wspiera edukację także poprzez projekt Olimpiady „Zwolnieni z Teorii”, w ramach której w 2023 r. zrealizowano ponad 1 tys. projektów. Spółka zorganizowała program „Energia w nauce” i objęła swoim patronatem projekty z obszaru energetyki oraz promowania nauk ścisłych. W ramach programu partnerskiego ponad 100 osób zyskało wsparcie merytoryczne Pracowników ENEA S.A. i zrealizowało prawie 20 projektów uwzględniających blisko 300 tys. beneficjentów. W Olimpiadzie „Zwolnieni z Teorii” uczestniczyło więcej niż 4 tys. młodych ludzi, a zwycięzców nagrodzono podczas gali Wielkiego Finału Zwolnionych z Teorii. Sześć z projektów pod patronatem ENEA S.A. otrzymało tytuł najlepszego projektu w województwie, dwa z nich uzyskały miano najlepszych projektów w Polsce.
Wśród licznych działań ENEA S.A. z obszaru społecznej odpowiedzialności biznesu należy wymienić projekt „naGranie nad Rusałką”, który przeciwdziała wykluczeniu społecznemu, a zarazem wspiera osoby z niepełnosprawnościami. Podczas muzycznych spotkań na scenie przy poznańskim jeziorze Rusałka organizatorzy wraz z ENEA S.A. zapewnili pętlę indukcyjną, wspomagającą odbiór dźwięku w doskonałej jakości przez osoby z aparatami słuchowymi. W 2023 r. odbyło się 14 koncertów plenerowych dla ponad 4,2 tys. osób, a transmisje online dotarły do 70 tys. odbiorców.
Łączna kwota darowizn pieniężnych i rzeczowych przekazanych Fundacji ENEA w 2023 r. przez spółki należące do GK ENEA wyniosła prawie 22 556 tys. zł.
Darowizny pieniężne i rzeczowe [tys. zł]
2022
2023
Łączna wartość darowizn przekazanych przez GK ENEA:
12 875,5 ¹
28 833,3
wartość środków przekazanych przez spółki Grupy na rzecz Fundacji ENEA
10 131,6 ¹
22 555,6
wartość środków przekazanych przez spółki Grupy na rzecz Fundacji „Solidarni Górnicy”
750,0
4 350,0
wartość środków przekazanych przez spółki Grupy bezpośrednio innym podmiotom
1 993,9
1 927,7
1 Wartość środków przekazanych przez spółki Grupy na rzecz Fundacji ENEA w 2022 r. skorygowano po uwzględnieniu danych ze Sprawozdania Finansowego Fundacji ENEA za 2022 r., opublikowanego 31.03.2023 r.
230
[IMAGE]
Zestawienie szkół, z którymi spółki GK ENEA współpracowały w 2023 r.
Darowizny pieniężne i rzeczowe [tys. zł]
2022
2023
Łączna wartość darowizn przekazanych przez ENEA S.A.:
6 000,0
16 500,0
wartość środków przekazanych Fundacji ENEA i Fundacji „Solidarni Górnicy” przez ENEA S.A.
6 000,0
16 500,0
wartość środków przekazanych bezpośrednio innym podmiotom przez ENEA S.A.
0
0
Spółka
Współpraca z:
Cel
Formy współpracy
ENEA Ciepło
Politechnika Białostocka,
Uniwersytet Gdański.
Budowa pozytywnego wizerunku firmy oraz udział w praktycznych aspektach kształcenia potencjalnych przyszłych Pracowników ENEA Ciepło Oddział Elektrociepłownia Białystok.
organizacja studenckich praktyk zawodowych,
wsparcie związane z przygotowywaniem prac inżynierskich i magisterskich,
udział w dualnym systemie kształcenia na Politechnice Białostockiej w ramach projektu ”PB 2.0 – Zintegrowany Program Rozwoju”,
udział w pracach Rady Przemysłowo– Programowej Wydziału Elektrycznego Politechniki Białostockiej w kadencji 2020– 2024,
organizacja wizyt dydaktycznych dla studentów i Pracowników Politechniki Białostockiej po obiektach Elektrociepłowni Białystok.
ENEA Elektrownia Połaniec
Technikum w Zespole Szkół im. Oddziału Partyzanckiego AK "Jędrusie" w Połańcu.
Wsparcie w procesie kształcenia zawodowego potencjalnych przyszłych Pracowników.
organizacja praktyk uczniowskich dla 35 uczniów technikum, w tym dla 30 uczniów klas o kierunku technik elektronik oraz 5 uczniów klas o kierunku technik energetyk.
Dodatkowo: organizacja praktyk zawodowych dla dwóch uczniów Zespołu Szkół Technicznych w Mielcu, praktyki dla studenta Politechniki Lubelskiej, studenta Uniwersytetu Rzeszowskiego oraz studenta Politechniki Krakowskiej.
zorganizowano także jednodniową wizytę studyjną połączoną z prelekcją dla 26 uczniów Technikum Urządzeń i Systemów Energetyki Odnawialnej w Zespole Szkół im St. Staszica w Staszowie.
LWB
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie,
Zespół Szkół Górniczych w Łęcznej,
Zespół Szkół w Ostrowie Lubelskim,
Zespół Szkół Elektronicznych w Lublinie.
Związek Uczelni Lubelskich w składzie: Uniwersytet Marii Curie- Skłodowskiej w Lublinie, Politechnika Lubelska, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
Nawiązanie i zacieśnienie współpracy LWB ze szkołami partnerskimi oraz wsparcie poprawy jakości kształcenia uczniów szkół objętych współpracą. Podniesie poziomu wiedzy, kompetencji, kształtowania postaw uczniów, motywowania uczniów do ciągłego doskonalenia oraz wykształcenie przyszłych kadr górniczych.
Nawiązanie współpracy na płaszczyźnie nauka-biznes. Celem jest kooperacja we wspólnych projektach badawczych, działaniach rozwojowych dla studentów, pracach naukowo-badawczych.
organizacja staży i praktyk w siedzibie spółki z możliwością dalszego zatrudnienia
program „Przepustka do pracy w LW Bogdanka S.A.” – zatrudniono 40 osób
program stypendialny: przyznano 26 stypendiów.
Dodatkowo: w ramach Polityki Zaangażowania Społecznego LW Bogdanka S.A. współpraca z Akademickim Centrum Kultury i Mediów UMCS Chatka Żaka w Lublinie – realizacja programu stypendialnego wspierającego działania młodych artystów i animatorów kultury z regionu Lubelszczyzny (19 przyznanych stypendiów).
Współpraca oparta na włączaniu studentów i kadry naukowej uczelni partnerskich do realizowanych w Spółce projektów rozwojowych oraz inicjatyw z zakresu zrównoważonego rozwoju, wymianie wiedzy i informacji oraz proponowania rozwiązań szczególnie wiążących się z działalnością LWB celem rozważenia możliwości ich implementacji i rozwoju czy też organizacji staży i praktyk w siedzibie spółki, z możliwością dalszego zatrudnienia.
ENEA Nowa Energia
Politechnika Bydgoska,
Politechnika Koszalińska.
Rozwój kompetencji w zakresie automatyki i elektrotechniki wśród potencjalnych Pracowników.
organizacja stażu studenckiego i praktyki zawodowej.
231
[IMAGE]
DOBRA PRAKTYKA
W październiku 2023 r. na Wydziale Matematyki i Informatyki Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu przedstawiciele Grupy Kapitałowej ENEA spotkali się z uczniami, nauczycielami i dyrektorami szkół branżowych, by podsumować dotychczasową współpracę patronacką i porozmawiać o wspólnych działaniach branży energetycznej i szkół ponadpodstawowych. Nauczyciele uczestniczyli w warsztacie z doradcą zawodowym, a uczniowie m.in. w warsztatach z doradztwa zawodowego i pokazach nowoczesnych technologii wykorzystywanych w energetyce.
Spółka
Współpraca z:
Cel
Formy współpracy
ENEA Operator
Zespół Szkół nr 12, Technikum Elektryczno- Energetyczne (Bydgoszcz),
Zespół Szkół Elektrycznych (Gorzów Wielkopolski).
Zespół Szkół Technicznych - Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego (Leszno),
Zespół Szkół im. Hipolita Cegielskiego (Chodzież),
Centrum Kształcenia Zawodowego (Chodzież),
Technikum Energetyczne im. Henryka Zygalskiego (Poznań),
Zespół Szkół Elektryczno- Elektronicznych (Szczecin),
Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego (Złotów),
Zespół Szkół Technicznych im. Papieża Jana Pawła II (Gniezno),
Zespół Szkól Budowlanych (Piła),
Zespół Szkół nr 1 im. Powstańców Wielkopolskich (Wronki),
Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego "Elektryk" (Nowa Sól).
Wsparcie kształcenia oraz dostosowanie programu nauczania do potrzeb spółki jako pracodawcy, wsparcie szkół w promocji szkolnictwa branżowego, w tym aktywny udział. w targach pracy/drzwiach otwartych/konferencjach itp.
wizyty uczniów w Ośrodku Szkoleniowym ENEA Operator w Łagowie,
organizacja praktyk zawodowych,
przygotowanie programu warsztatów doszkalających dla nauczycieli przedmiotów zawodowych o profilu elektrycznym w zakresie prac pod napięciem w sieciach napowietrznych, liniach kablowych i urządzeniach rozdzielczych do 1 kV (przy współpracy z Biurem Prac Pod Napięciem),
start inicjatywy udostępnienia zdjęć wykonanych przez ENEA Operator w technice 360° w celu poprawy jakości kształcenia,
warsztaty "Wsparcie na start" – we współpracy z Centrum Wsparcia Rzemiosła, Kształcenia Dualnego i Zawodowego,
realizacja programu stypendialnego ,,FAZA NA NAUKĘ" dla uczniów klasy patronackiej, którzy osiągnęli najlepsze wyniki w nauce,
realizacja programu Edukacja – Projekt „Innowacyjne kształcenie elektryków dostosowane do branży energetycznej”,
opracowanie i złożenie wniosku o włączenie kwalifikacji rynkowej pt. „Obsługa, konserwacja, remont lub naprawa, montaż lub demontaż linii napowietrznej i kablowej o napięciu nie wyższym niż 1 kV” do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji,
przygotowanie konferencji upowszechniającej innowacyjny program nauczania, realizowanej w ramach Mechanizmu Finansowego EOG,
opracowanie innowacyjnego programu kształcenia w zawodzenie technik elektryk przy udziale Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego „Elektryk" w Nowej Soli.
ENEA Wytwarzanie
Politechnika Warszawska,
Politechnika Wrocławska.
Zespół Szkół nr 1 im. Legionów Polskich w Kozienicach.
Współpraca w zakresie praktyk studenckich oraz podyplomowego kształcenia kadry technicznej.
Wsparcie w procesie kształcenia zawodowego uczniów.
realizacja umów z uczelniami wyższymi,
organizacja zajęć praktycznych dla uczniów zasadniczej szkoły zawodowej Zespołu Szkół Nr 1 im. Legionów Polskich w Kozienicach oraz miesięcznych praktyk zawodowych dla uczniów kl. II i kl. IV Technikum Elektrycznego oraz kl. III i kl. IV Technikum Mechanicznego Zespołu Szkół Nr 1 im. Legionów Polskich w Kozienicach.
232
[IMAGE]
12.10. Prawa człowieka – opis polityk i procedur należytej staranności oraz ich wyników
Zasady etyczne, poszanowanie praw człowieka oraz przestrzeganie obowiązujących przepisów prawa to niektóre z fundamentów Grupy Kapitałowej ENEA. Stosowane jasno określone i transparentne procedury, umożliwiające zgłaszanie (również anonimowo) i wyjaśniane potencjalnych naruszeń, aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie organizacji.
Priorytety Grupy w obszarze praw człowieka przewidują w szczególności:
bezwzględne przestrzeganie zasady równego traktowania bez względu na płeć, wiek, pochodzenie, status społeczny, stan zdrowia, orientację seksualną czy światopogląd (oznacza to m.in. że w Grupie podczas rekrutacji na wolne stanowiska pracy zapewnione jest równe, niedyskryminujące traktowanie kandydatów, zapewniające niepozyskiwanie informacji, które mogłyby naruszać ich prawa i godność osobistą, gdzie decyzje o awansie zawodowym podejmowane są w oparciu o obiektywną ocenę kwalifikacji, umiejętności i wyników pracy),
realizację jednolitej polityki przeciwdziałania mobbingowi,
zapewnienie wszelkiego wsparcia Pracownikom, którzy uważają, poddawani mobbingowi, w bezstronnym wyjaśnieniu sprawy, a w razie potwierdzenia się zarzutów stosowane są środki naprawcze,
promowanie w organizacji właściwych postaw oraz wskazywanie zachowań niedopuszczalnych,
umożliwianie Pracownikom wyrażania swoich opinii oraz wpływania na ważne kwestie dotyczące organizacji i warunków pracy,
budowanie kultury organizacyjnej, a także umożliwienie informowania o dostrzeżonych przestępstwach i oszustwach – z zapewnieniem zgłaszającym anonimowości i poufności,
ochrona dóbr osobistych (dane osobowe, dane wrażliwe) Pracowników i Klientów,
dbałość o równowagę między życiem zawodowym i osobistym (work-life balance),
zapewnienie wolności zrzeszania się,
kształtowanie bezpiecznego środowiska pracy.
12.10.1. Regulacje wewnętrzne istotne z punktu widzenia praw człowieka
Międzynarodowa Karta Praw Człowieka, dorobek międzynarodowych organizacji, w tym Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Międzynarodowego Paktu Praw Osobistych i Politycznych ONZ oraz Konwencji Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych ONZ to źródło inspiracji i fundamentalnych zasad stosowanych przez GK ENEA w korporacyjnych regulacjach powiązanych z prawami człowieka. Znajdują one odbicie zarówno w przepisach wewnętrznych, różnego rodzaju inicjatywach oraz codziennej praktyce.
Wymagania i zasady powiązane z poszanowaniem praw człowieka zostały umieszczone w:
Kodeksie Etyki Grupy ENEA , będącym zbiorem zasad postępowania i wartości etycznych, które stanowią podstawę budowania trwałych, przejrzystych relacji ze wszystkimi zainteresowanymi stronami. Kodeks wyznacza fundamentalne wartości, którymi kieruje się GK ENEA w relacjach wewnętrznych oraz relacjach z otoczeniem. Precyzuje wartości Grupy i wskazuje zasady postępowania w sytuacjach, z którymi Pracownicy spotykają się na co dzień, a które nie zawsze są regulowane przepisami powszechnie obowiązującego prawa,
Kodeksie Etyki Grupy Kapitałowej LW Bogdanka , stanowiącym zobowiązanie do poszanowania godności pracowników oraz zachowania postaw zgodnych z obowiązującymi standardami prawa, kultury organizacyjnej, komunikacji i zasad etyki,
Polityce Compliance Grupy ENEA , która opisuje w szczególności standardy przestrzegania prawa, pożądane zachowania Pracowników i najważniejsze normy etyczne uwzględniające interes Grupy i stanowiące istotny element jej kultury korporacyjnej. Polityka przedstawia sposoby wyjaśniania wątpliwości prawnych lub etycznych w GK ENEA. Zawiera także podstawowe informacje o możliwości zgłaszania naruszeń prawna lub zasad etycznych w Grupie, a po szczegółowe zasady odsyła do właściwych regulacji,
Polityce przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji oraz innym nieakceptowalnym zachowaniom , która opisuje zachowania niedopuszczalne, tryb ich zgłaszania i postępowania ze zgłoszeniami, a także działania prewencyjne oraz obowiązki pracodawców i Pracowników,
Polityce zgłaszania naruszeń i ochrony sygnalistów w Grupie ENEA , która kompleksowo uregulowała kwestie związane ze zgłaszaniem potencjalnych naruszeń. Polityka zapewnia, że sygnały dotyczące działań niezgodnych z obowiązującym prawem czy regulacjami wewnętrznymi lub też działań nieetycznych zostaną przyjęte, poddane wnikliwej analizie i właściwie zarządzone, a osoba zgłaszająca je w dobrej wierze (tzw. sygnalista) będzie chroniona,
Polityka Compliance Lubelskiego Węgla „Bogdanka” S.A. i Procedura Zgłaszania Naruszeń w Lubelskim Węglu „Bogdanka” S.A., które odnoszą się do szerokorozumianych naruszeń przepisów oraz wartości etycznych, a tym samym praw człowieka,
233
[IMAGE]
Jednostki w strukturze organizacyjnej GK ENEA odpowiedzialne za wdrażanie i nadzór nad realizacją regulacji odnoszących się do poszanowania praw człowieka:
Dodatkowo, Pracownicy GK ENEA zobligowani do monitorowania swojego otoczenia w kontekście obowiązujących norm w zakresie praw człowieka. Zestaw przydatnych informacji poświęconych tym zagadnieniom znajduje się na ogólnodostępnej stronie internetowej pod adresem
https://www.enea.pl/compliance
. Zainteresowani znajdą tam informacje i broszury dotyczące
Kodeksu Etyki Grupy ENEA oraz systemu Compliance Grupy, a także formularz
https://www.enea.pl/zglaszanie-naruszen
, który
służy do zgłaszania naruszeń (także anonimowo i w poufny sposób). Zgłoszenia rozpatrywane przez Komisję Compliance Grupy ENEA, która corocznie przedstawia Zarządowi ENEA S.A. informacje zawierające liczbę zgłoszeń oraz liczbę naruszeń w Grupie. Ponadto, większość spółek Grupy posiada dedykowane zespoły opiniodawcze zajmujące się analizą otrzymanych informacji o nieakceptowalnych zachowaniach w miejscu pracy. Odpowiadają one za obiektywne i rzetelne zbadanie okoliczności takich incydentów oraz formułowanie stosownych rekomendacji.
W 2023 r. Zespół antymobbingowy w ENEA Logistyka otrzymał jedno zgłoszenie dyskryminacji, postępowanie nie zostało zakończone. ENEA Nowa Energia powołała Komisję antymobbingową do zbadania jednego zgłoszenia. Prace Komisji nie zostały zakończone w 2023 r. Po ich zakończeniu zostaną wdrożone działania naprawcze adekwatne do ostatecznych wyników postępowania, zgodnie z obowiązującymi procedurami.
12.10.2. Ochrona prywatności Klientów
Specyfika i skala prowadzonej działalności sprawiają, że ochrona prywatności Klientów Grupy Kapitałowej ENEA oraz powiązane z nią bezpieczeństwo przechowywanych danych przedmiotem szczególnej uwagi całej Grupy. Kwestie te podlegają nie tylko obowiązującym przepisom, lecz także wewnętrznym regulacjom. GK ENEA szanuje prawo Klientów do prywatności oraz rozumie, że powierzone dane muszą być chronione przed nieautoryzowanym dostępem i wykorzystywane w odpowiedzialny sposób.
W obszarze informatycznego bezpieczeństwa danych osobowych Grupa korzysta z usług spółki ENEA Centrum, która zapewnia kompleksową obsługę procesów IT, w tym administruje systemami mającymi kluczowe znaczenie dla obszaru cyberbezpieczeństwa.
Spółki z Grupy Kapitałowej ENEA działają zgodnie z wymogami RODO, a operatorzy usługi kluczowej spełniają wymogi ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa . Grupa wdrożyła zaawansowane rozwiązania techniczne i organizacyjne gwarantujące szybką oraz efektywną obsługę incydentów z zakresu cyberbezpieczeństwa. Dedykowane jednostki prowadzą m.in. działania profilaktyczne, aby minimalizować ryzyko wystąpienia zagrożeń oraz odpowiadają za bezpieczeństwo posiadanych systemów teleinformatycznych i automatyki przemysłowej. świadome nowych zagrożeń wynikających m.in. z niestabilnej sytuacji geopolitycznej w Europie.
W spółkach GK ENEA zgodnie z wymogami RODO funkcjonują Inspektorzy Ochrony Danych, którzy kontrolują zgodność organizacji z wszystkimi przepisami prawa o ochronie danych, prowadzą wewnętrzne działania podnoszące świadomość ochrony prywatności Klientów, a także pełnią funkcję punktu kontaktowego dla osób fizycznych składających wnioski i żądania dotyczące przetwarzania ich danych osobowych i wykonywania ich praw.
Wewnętrzne regulacje zapewniające właściwą ochronę danych Klientów:
Polityka Bezpieczeństwa Grupy ENEA,
Polityka Ochrony Danych Osobowych w Grupie ENEA,
Zasady Bezpieczeństwa Teleinformatycznego w Grupie ENEA,
Zasady przetwarzania informacji w Grupie ENEA,
Zasady przetwarzania danych osobowych w Grupie ENEA,
Metodyka Zarządzania Ryzykiem Cyberbezpieczeństwa Usług Kluczowych w Grupie ENEA,
Metodyka zarządzania ryzkiem przetwarzania danych osobowych w Grupie ENEA.
Spółki Grupy mogą wprowadzać również własne, dodatkowe zalecenia w zakresie prywatności i danych. Przykładowo, w spółce Lubelski Węgiel Bogdanka S.A. obowiązuje Polityka Bezpieczeństwa Informacji w systemach teleinformatycznych .
Zachowanie poufności w relacjach GK ENEA z Klientami oraz działania zapobiegające utracie danych Klientów obejmują m.in.:
1. Regularne okresowe przeglądy systemów przetwarzających dane osobowe i ich ocena pod względem zapewnienia bezpieczeństwa,
Jednostka
Zakres
Departament Zarządzania Zasobami Ludzkimi Grupy Kapitałowej
Przeciwdziałanie mobbingowi, dyskryminacji i innym nieakceptowalnym zachowaniom.
Departament Prawny i Zarządzania Organizacyjnego Grupy Kapitałowej [dyrektor Departamentu pełni jednocześnie funkcję Compliance Oficera Grupy ENEA]
Realizacja Polityki Compliance Grupy ENEA, Polityki zgłaszania naruszeń i ochrony sygnalistów w Grupie ENEA i dbanie o przestrzeganie zasad etycznych ujętych w Kodeksie Etyki Grupy ENEA.
- Pełnomocnik ds. Compliance
- Dział Polityki Compliance
Realizacja Polityki Compliance Lubelskiego Węgla „Bogdanka” S.A., Procedury Zgłaszania Naruszeń w Lubelskim Węglu „Bogdanka” S.A. i dbanie o przestrzeganie zasad etycznych ujętych w Kodeksie Etyki GK Lubelskiego Węgla Bogdanka.
234
[IMAGE]
2. Identyfikację luk i usprawnienie procesu,
3. Regularne przeprowadzanie oceny skutków dla ochrony danych (DPIA) w przypadku pojawienia się nowego projektu/rozwiązania, jako najważniejszego elementu tzw. Projektowania prywatności, czyli uwzględniania potrzeby ochrony danych osobowych już na etapie projektowania,
4. Regularne spotkania z Inspektorami Ochrony Danych Osobowych (IOD) spółek Grupy, w celu omawiania bieżących problemów oraz wymiany doświadczeń, dzielenie się bieżącymi zadaniami, przegląd regulacji wymagających zmian. Przekazanie niezbędnych informacji i pomoc nowym Inspektorom,
5. Współpracę z kancelarią prawną w zakresie optymalizacji i udoskonalania rozwiązań stosowanych w regulacjach wewnętrznych,
6. Zintegrowany nadzór nad realizacją praw jednostki poprzez użycie bazy danych w powiązaniu z systemem e-IOD za pośrednictwem systemu wniosków,
7. Aktualizację wykazu systemów IT przetwarzających dane osobowe w celu wykonania całościowej analizy ryzyka dla aktualnych systemów,
8. Bieżącą obsługę wniosków do IOD w zakresie konsultacji, opiniowania umów powierzenia oraz procesów przetwarzania danych osobowych,
9. Wdrożenie instrukcji postępowania w przypadku wystąpienia incydentów wraz z oceną kwalifikacji incydentu na potencjalne naruszenie,
10. Umowy o poufności lub klauzule zachowania poufności oraz w stosownych przypadkach umowy powierzenia przetwarzania danych osobowych podpisywane zarówno z Pracownikami, jak i zewnętrznymi podmiotami, które nawiązują współpracę z jednostkami GK ENEA. Dodatkowo, Pracownicy, stażyści i praktykanci oraz osoby współpracujące ze spółkami na podstawie umów cywilnoprawnych uczestniczą w szkoleniach z zakresu ochrony danych osobowych i bezpieczeństwa informacji.
Dostęp do danych osobowych Klientów jest ograniczony do niezbędnego zakresu, wynikającego z pełnionych przez Pracowników funkcji. Fizyczny dostęp do pomieszczeń, w których znajdują się dokumenty zawierające dane osobowe, ma tylko uprawniona kadra. Serwery przechowujące oraz przetwarzające dane osobowe podłączone wyłącznie do sieci wewnętrznej bez dostępu do internetowej sieci globalnej. Infrastruktura informatyczna posiada ponadto szereg zaawansowanych zabezpieczeń chroniących dane Klientów. Zabezpieczenia poddawane cyklicznym audytom wewnętrznym i zewnętrznym, które m.in. identyfikują oraz minimalizują ryzyko wystąpienia zagrożeń i nieautoryzowanego dostępu do danych.
Dokumenty zawierające dane osobowe Klienta przesyłane droga elektroniczną zabezpieczane hasłem. Przy wysyłce pocztą tradycyjną Grupa korzysta z listów poleconych dostarczanych za potwierdzeniem odbioru.
30 listopada 2023 r. Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych wydał decyzję w przedmiocie nałożenia na ENEA S.A. administracyjnej kary pieniężnej w kwocie 282 960 za niedopełnienie przez ENEA S.A. obowiązku zgłoszenia naruszenia ochrony danych do PUODO. Spółka odwołała się od tej decyzji do WSA w Warszawie.
W 2023 r. ENEA S.A. nie zidentyfikowała istotnych nowych ryzyk w zakresie bezpieczeństwa danych Klientów.
Wybrane inicjatywy zwiększające bezpieczeństwo danych osobowych w 2023 r.
W 2023 r. zakończono prace nad aktualizacją Polityki Ochrony Danych Osobowych w Grupie ENEA , która obowiązuje od 1 stycznia 2024 r. W nowej edycji:
dookreślono podmioty tworzące strukturę systemu ochrony danych osobowych w Grupie ENEA, ich zadania i obowiązki,
uaktualniono podstawy i zasady przetwarzania danych osobowych przez spółki Grupy ENEA,
doprecyzowano i ujednolicono zasady powierzania, udostępniania i retencji danych, w tym wprowadzono nowe schematy umów powierzenia przetwarzania danych osobowych,
wprowadzono obowiązek przyjęcia przez każdą ze spółek instrukcji postępowania z incydentami i naruszeniami ochrony danych osobowych,
wprowadzono regulacje służące informowaniu kierownictwa spółek o stanie ochrony danych osobowych.
W 2023 r. wprowadzono także unowocześnione rozwiązania w zakresie obsługi plików cookies na stronach internetowych spółek Grupy ENEA oraz zaktualizowano postanowienia umów powierzenia przetwarzania danych osobowych zawieranych pomiędzy poszczególnymi spółkami Grupy.
Naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych w 2023 r.
Kwalifikowanych do PUODO
Niekwalifikowanych do PUODO
Łącznie
Łącznie przez spółki GK ENEA:
4
376
380
w tym przez ENEA S.A.
4
281
285
235
[IMAGE]
W ENEA Operator przeprowadzono audyt w zakresie ochrony danych osobowych w ramach Funduszy Europejskich. Nie stwierdzono w procesie luk, czy też nieprawidłowości. Rozpoczęto również procedowanie zmian w Regulaminie Ochrony Danych Osobowych w ENEA Operator , które to zmiany zostaną wdrożone w 2024 r.
W Lubelskim Węglu Bogdanka S.A. miał miejsce przegląd i aktualizacja wewnętrznej Polityki Bezpieczeństwa Informacji oraz Polityki Ochrony Danych Osobowych . W spółce dokonano aktualizacji wzoru umowy powierzenia przetwarzania danych osobowych i ankiety dla podmiotu przetwarzającego. Podniesiono także bezpieczeństwo dostępu do zasobów sieciowych poprzez zmianę zasad tworzenia haseł dostępu.
236
[IMAGE]
12.11. Przeciwdziałanie korupcji opis polityk i procedur należytej staranności oraz ich wyników
Grupa Kapitałowa ENEA nie toleruje jakichkolwiek przejawów korupcji ani nie podejmuje decyzji w oparciu o takie działania. Co do zasady Pracownicy spółek Grupy nie wręczają i nie przyjmują upominków od współpracowników i partnerów biznesowych oraz społecznych, a także potencjalnych Klientów czy Kontrahentów.
Standardy postępowania ograniczające ryzyko korupcji znajdują się między innymi w Polityce Compliance Grupy ENEA i Kodeksie Etyki Grupy ENEA . Ponadto, kierując się dbałością o jakość relacji biznesowych, chcąc wzmacniać i promować transparentne, etyczne i odpowiedzialne praktyki na rynku, dlatego w 2020 r. przyjęty został w Grupie ENEA Kodeks Kontrahentów Grupy ENEA , który został umieszczony na stronie internetowej Grupy, umożliwiając tym samym Kontrahentom zapoznanie się z naszymi oczekiwaniami dotyczącymi ważnych obszarów funkcjonowania GK ENEA, w tym kwestii przeciwdziałania korupcji. Akceptacja tych oczekiwań jest każdorazowo potwierdzana przez Kontrahentów w postanowieniach zawieranych z nimi umów.
Zagadnienia odnoszące się do zapobiegania korupcji doprecyzowane zostały w regulacjach o bardziej technicznym charakterze, tj. w:
Zasadach przyjmowania i wręczania upominków w Grupie ENEA , które zawierają szczegółowe wytyczne i ograniczenia dotyczące przyjmowania i wręczania upominków, w tym charakter upominków, progi wartościowe, stosowne zgody oraz niezwykle istotną „ocenę własną”, która obejmuje wykaz pytań, na które Pracownik powinien odpowiedzieć przed przyjęciem czy wręczeniem upominku w celu ustalenia, czy nie będzie to niestosowne nawet w przypadku, gdy będzie prawnie możliwe. Zasady obowiązują wszystkich Pracowników spółek Grupy, bez względu na podstawę zatrudnienia, zajmowane stanowisko czy pełnioną funkcję,
Polityce Zgłaszania Naruszeń i Ochrony Sygnalistów w Grupie ENEA , która w sposób kompleksowy uregulowała kwestie związane ze zgłaszaniem podejrzeń w sprawie naruszeń, w tym o charakterze korupcyjnym. Głównym celem przedmiotowej regulacji jest zapewnienie, aby sygnały o możliwych naruszeniach zostały przyjęte, poddane wnikliwej analizie i właściwie zarządzone, a osoba zgłaszająca je w przekonaniu o prawdziwości uzyskała ochronę przed ewentualnymi działaniami odwetowymi,
Kodeksie Kontrahentów Grupy ENEA; który określa podstawowe oczekiwania Grupy ENEA względem kontrahentów dotyczące zgodności ich działań z przepisami powszechnie obowiązującego prawa, standardami rynkowymi oraz etycznymi,
Polityce Antykorupcyjnej Lubelskiego Węgla Bogdanka S.A., która wskazuje standardy prawne i etyczne, pozwalające prowadzić działalność gospodarczą w sposób odpowiedzialny i transparentny. Przeciwdziałanie korupcji stanowi również ważny element takich dokumentów jak: Kodeks Etyki Grupy Kapitałowej Lubelski Węgiel Bogdanka, Procedura Zgłaszania Naruszeń w Lubelskim Węglu „Bogdanka” S.A., Wytyczne w Sprawie Przyjmowania i Wręczania Upominków w Lubelskim Węglu „Bogdanka” S.A. oraz Polityka Compliance Lubelskiego Węgla „Bogdanka” S.A.
Eliminacji nadużyć w tej sferze służą także odpowiednie postanowienia aktów wewnętrznych poszczególnych spółek Grupy, takich jak regulaminy udzielania zamówień, przewidują one wymóg, aby osoby dokonujące czynności w postępowaniu lub mogące wpłynąć na wynik takiego postępowania lub osoby udzielające zamówienia, w szczególności osoby wykonujące czynności kierownika zamawiającego, członkowie komisji przetargowej i biegli, składali oświadczenia potwierdzające brak związków z wykonawcami biorącymi udział w postępowaniu czy regulaminy pracy.
Wyżej wymienione zasady i regulaminy obowiązują wszystkich Pracowników spółek Grupy Kapitałowej ENEA, w tym także Członków Zarządów, bez względu na podstawę ich zatrudnienia, zajmowane stanowisko czy pełnioną funkcję.
System antykorupcyjny GK ENEA jest zgodny ze standardami rekomendowanymi dla systemu zarządzania zgodnością w zakresie przeciwdziałania korupcji oraz systemu ochrony sygnalistów w spółkach notowanych na rynkach organizowanych przez GPW.
Ryzyko podejmowania działań korupcyjnych przez Pracowników Grupy Kapitałowej ENEA, związane jest m.in. z:
proponowaniem, wręczaniem lub przyjmowaniem korzyści materialnych czy osobistych, które mogą wpłynąć na obiektywność i rzetelność wykonywania obowiązków służbowych,
zawieraniem umów cywilnoprawnych z osobami, z którymi pozostają w relacjach biznesowych związanych z zakresem obowiązków w spółce,
oferowaniem korzyści materialnych lub osobistych partnerom biznesowym i społecznym, które z uwagi na swój charakter, wartość lub kontekst sytuacyjny mogłyby wpłynąć na obiektywność i rzetelność wykonywania obowiązków służbowych drugiej strony.
Powyższe ryzyka zostały ocenione przez Departament Zarządzania Ryzykiem Grupy Kapitałowej w ENEA S.A. jako ryzyka stabilne przy aktualnie podejmowanych działaniach mitygujących.
Niezwykle ważnym elementem systemu przeciwdziałania korupcji jest odpowiednie kreowanie kultury organizacyjnej GK ENEA, w szczególności realizowane przez Biuro Compliance w ENEA S.A. Służą temu m.in. e-learningowe szkolenia dla Pracowników, promujące etyczne i zgodne z prawem zachowania, a także kampanie informacyjne mające na celu stałe poszerzanie wiedzy i budowanie świadomości Pracowników w zakresie postępowania zgodnie z wymogami prawnymi i rynkowymi, ale również standardami moralnymi. Biuro Compliance w ENEA S.A. bierze także aktywny udział w tworzeniu regulacji wewnętrznych i ich
237
[IMAGE]
opiniowaniu pod kątem Compliance, prowadzi współpracę z osobami zajmującymi się tym obszarem w poszczególnych podmiotach GK ENEA, jak również identyfikuje i dokonuje ocen potencjalnych ryzyk braku zgodności, korupcji i konfliktu interesów.
System przeciwdziałania korupcji w GK ENEA przewiduje także m.in.:
weryfikację Kontrahentów, dokonywaną przed zawarciem umowy,
wprowadzenie dla Kontrahentów obowiązku podpisania klauzuli antykorupcyjnej stanowiącej integralną część każdej zawieranej umowy.
12.11.1. Wybrane działania z zakresu przeciwdziałania korupcji zrealizowane w 2023 r.
W ramach podejmowania czynności na rzecz szerzenia kultury Compliance w Grupie ENEA, Biuro Compliance w ENEA S.A. rozpoczęło prace związane z przebudową i aktualizacją zakładki w Intranecie Grupy ENEA, poświęconej zagadnieniom Compliance. Utworzone zostały 4 moduły tematyczne tj.:
moduł zawierający bazę wiedzy z obszaru Compliance baza wiedzy została zaprojektowana tak, aby umożliwić Pracownikom swobodne zapoznawanie się z podstawowymi informacjami z obszaru Compliance, w tym m.in. w zakresie podstawowych zagadnień. Baza będzie także źródłem wiedzy na temat zagadnień takich, jak korupcja, konflikt interesów, uczciwa konkurencja a także będzie obejmować wskazówki do kogo Pracownik ma się zwrócić mając wątpliwość w obszarze Compliance a do kogo, gdy dostrzeże naruszenie w Grupie ENEA,
moduł zawierający regulacje z obszaru Compliance w ramach tego modułu Pracownik będzie miał bezpośredni dostęp do regulacji wewnętrznych, obowiązujących w Grupie ENEA, które odnoszą się do obszaru Compliance np. zasad przyjmowania i wręczania upominków w Grupie ENEA,
moduł zawierający informacje o kampaniach i szkoleniach prowadzonych przez Biuro Compliance– w ramach tego modułu Pracownik będzie miał dostęp do stron opisujących kampanie, np. Kampanię #EneaJestFair, a także szkoleń e-learning, przydatnych linków,
moduł zawierający informacje na temat komórek organizacyjnych w Grupie ENEA lub osób odpowiedzialnych za realizowanie zadań z obszaru Compliance oraz odesłanie do formularza Zgłaszania Naruszeń w Grupie ENEA oraz formularza stosowanego przy zgłaszaniu przyjęcia lub wręczenia upominku.
W 2023 r. ENEA Operator zaktualizowała Regulamin udzielania zamówień przez ENEA Operator sp. z o.o. współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej zmiany dotyczyły m.in. postanowień związanych z progami procentowymi zgodnie z polityką Compliance. Dodatkowo, do Regulaminu rozporządzania zbędnymi składnikami majątku w ENEA Operator dodano załącznik oświadczenie o braku konfliktu interesów w przypadku sprzedaży składników majątku w trybie przetargu.
LWB wprowadziła w 2023 r. Politykę Antykorupcyjną oraz Politykę Zarządzania Konfliktem Interesów . Ponadto w 2023 r. oraz zaktualizowała istniejące dotąd w GK LWB i LWB regulacje w zakresie etyki od grudnia 2023 r. obowiązuje Kodeks Etyki GK LW Bogdanka . Oprócz tego w LWB obowiązuje Polityka Compliance Lubelskiego Węgla „Bogdanka” S.A . i Procedura Zgłaszania Naruszeń w Lubelskim Węglu „Bogdanka” S.A.
MR BOGDANKA wprowadziła w 2023 r. Politykę Antykorupcyjną MR BOGDANKA sp. z o.o., regulującą m.in. podejście do tematyki korupcji i konfliktu interesów, zabraniającą oferowania i żądania korzyści materialnych lub osobistych bądź ich obietnicy w związku z wykonywanymi obowiązkami zawodowymi, a także nakazującą w kontaktach służbowych z partnerami biznesowymi dbałość o uczciwość i transparentność relacji oraz zachowanie ich formalnego charakteru.
W 2023 r. RG Bogdanka przyjęła do stosowania Politykę Antykorupcyjną RG „Bogdanka" sp. z o.o. Wprowadzona została celem ustalenia jednolitych zasad, dotyczących postępowania w razie stwierdzenia nadużyć, zapobiegania i przeciwdziałania działaniom korupcyjnym, dokonywanym na szkodę RG Bogdanka oraz działaniom niezgodnym z zasadami prowadzenia przedsiębiorstwa w sposób etyczny i zgodny z zasadami uczciwej konkurencji. Celem Polityki jest również zapewnienie transparentności działań spółki względem jej partnerów biznesowych. Dodatkowo w umowach, których stroną jest RG Bogdanka stosuje się klauzulę antykorupcyjną.
W 2023 r. ENEA Innowacje wdrożyła szereg nowych procesów i polityk. Spółka została objęta Systemem Compliance Grupy ENEA i zobligowana do spełnienia jego wymogów. Jednym z nich było przeszkolenie wszystkich pracowników z funkcjonowania Polityki Compliance Grupy ENEA oraz z Zasad przyjmowania i wręczania upominków w Grupie ENEA . Ponadto w spółce została wyznaczona osoba, odpowiedzialna za raportowanie, wdrażanie zaleceń i stały kontakt z Pionem Zarządczym Compliance i Obsługi Prawnej w Grupie ENEA.
ENEA Pomiary w 2023 r. uzupełniła Regulamin zawierania umów ENEA Pomiary sp. z o.o. o zapis nt. konieczności zamieszania w kontraktach klauzuli odnoszącej się do Kodeksu Kontrahentów Grupy ENEA , w której wykonawca oświadcza, że zapoznał się z Kodeksem i zobowiązuje się do jego przestrzegania.
238
[IMAGE]
12.11.2. Wyniki w zakresie przeciwdziałania korupcji
W 2023 r. w ENEA Logistyka toczyło się, rozpoczęte w 2022 r., postepowanie prokuratorskie w sprawie przyjęcia przez Pracownika spółki korzyści majątkowej 1 . ENEA Operator zleciła zewnętrznej kancelarii prawnej przeprowadzenie kontroli właścicielskiej w ENEA Logistyka w zakresie nieprawidłowości badanych przez prokuraturę. W pozostałych spółkach GK ENEA nie odnotowano przypadków korupcji.
Odsetek członków organów zarządzających oraz Pracowników wybranych spółek GK ENEA, których poinformowano o polityce i procedurach antykorupcyjnych oraz którzy przeszli szkolenie w zakresie przeciwdziałania korupcji 2
Liczba spółek GK ENEA ocenionych w 2023 r. pod względem ryzyka wystąpienia korupcji w ramach działania Pionu Zarządczego Compliance i Obsługi Prawnej w Grupie ENEA
Całkowita liczba spółek GK ENEA współpracujących z Biurem Compliance ENEA S.A.
18
włącznie z ENEA S.A.
Liczba spółek GK ENEA ocenionych pod względem ryzyka wystąpienia korupcji
18
włącznie z ENEA S.A.
Odsetek spółek GK ENEA ocenionych pod względem ryzyka wystąpienia korupcji
100%
Spółka
Odsetek członków organów zarządzających, których poinformowano o polityce i procedurach antykorupcyjnych
Odsetek członków organów zarządzających, którzy przeszli szkolenie w zakresie
przeciwdziałania
korupcji
Odsetek Pracowników, których poinformowano o polityce i procedurach antykorupcyjnych spółki
Odsetek Pracowników, którzy przeszli szkolenie w zakresie przeciwdziałania korupcji
ENEA S.A.
100%
100%
100%
100%
ENEA Ciepło – Centrala
100%
100%
100%
100%
ENEA Ciepło – Oddział Białystok
100%
100%
100%
100%
ENEA Elektrownia Połaniec
67%
67%
100%
100%
ENEA Bioenergia
100%
100%
100%
100%
ENEA Nowa Energia
100%
100%
100%
100%
ENEA Wytwarzanie
47%
40%
41%
41%
PEC Oborniki
100%
100%
100%
100%
MEC Piła
100%
100%
100%
100%
ENEA Operator
100%
71%
100%
62%
ENEA Trading
44%
44%
99%
99%
ENEA Innowacje
100%
33%
100%
96%
ENEA Serwis
100%
100%
100%
100%
ENEA Centrum
100%
100%
100%
97%
ENEA Pomiary
100%
67%
100%
100%
ENEA Logistyka
43%
43%
86%
86%
ENEA Oświetlenie
57%
57%
100%
82%
Lubelski Węgiel Bogdanka
100%
38%
100%
100%
ENEA ELKOGAZ
50%
17%
100%
47%
Łęczyńska Energetyka
100%
17%
100%
30%
MR Bogdanka
100%
0%
100%
0%
RG Bogdanka
100%
100%
100%
0%
EkoTRANS Bogdanka
100%
BRAK DANYCH
100%
BRAK DANYCH
ENEA Power&Gas Trading 3
100%
100%
100%
98%
1 W 2022 r. zaraportowano jedynie postępowania zakończone.
2 Nie uwzględniono spółek celowych z obszaru OZE.
3 Różnica pomiędzy całkowitą liczbą zatrudnionych Pracowników spółki, a liczbą Pracowników spółki, którzy byli w niej zatrudnieni na dzień 31 grudnia2023 r. i którzy przeszli szkolenie w zakresie przeciwdziałania korupcji wynika z faktu, że jedna osoba pozostawała w zatrudnieniu w innej spółce Grupy Kapitałowej (w każdej z tych spółek w wymiarze 1/2 etatu) i odbyła wszystkie obowiązkowe szkolenia w drugiej spółce.
239
[IMAGE]
12.12. Kluczowe niefinansowe wskaźniki efektywności GK ENEA
Obszar
Wskaźnik
2021
2022
2023
Zmiana 2023/2022
Podatki zapłacone na szczeblu międzynarodowym, krajowym i lokalnym 1
986 mln zł
575 mln zł
3 918 mln zł
+581,4%
Wpłaty do budżetu państwa z tytułu dywidend 2
0 mln zł
30 mln zł
31 mln zł
+3,3%
Liczba Pracowników 3
17 461
17 588
18 227
+3,6%
Wynagrodzenia i świadczenia pracownicze
2,1 mld zł
2,5 mld zł
3,1 mld zł
+24%
Potwierdzone przypadki korupcji
0
0
0
-
Całkowita liczba przypadków niezgodności z regulacjami dotyczącymi komunikacji marketingowej, w tym reklam, promocji i sponsoringu
Nie raportowano
0
0
-
Ekonomiczny
Całkowita liczba postępowań sądowych i administracyjnych dotyczących naruszeń zasad wolnej konkurencji lub przepisów antymonopolowych, których spółki Grupy były stroną
Nie raportowano
0
3
+3
Bezpośrednie emisje gazów cieplarnianych (Zakres 1)
22 415 951 ton CO 2 e
23 084 025 ton CO 2 e
18 262 655 ton CO 2 e
-20,9%
Pośrednie emisje gazów cieplarnianych (Zakres 2)
292 410 ton CO 2 e
270 244 ton CO 2 e
299 608 ton CO 2 e
+10,9%
Emisje gazów cieplarnianych (Zakres 3) 4
Nie raportowano dla całej GK
Nie raportowano dla całej GK
26 681 518 ton CO 2 e
-
Intensywność emisji gazów cieplarnianych 5
764 kg/MWh
793 kg/MWh
768 kg/MWh
-3,2%
Produkcja energii ze źródeł odnawialnych
2 415 GWh
1 949 GWh
2 284 GWh
+17,2%
Kwota przeznaczona na inwestycje w obszarze środowiska naturalnego
156 mln zł
80 mln zł
88,5 mln zł
+10,6%
Środowiskowy
Kwota istotnych kar z tytułu nieprzestrzegania prawa i regulacji dotyczących ochrony środowiska
0
0
0
-
Łączna wartość przekazanych darowizn pieniężnych i rzeczowych 6
5,0 mln zł
12,9 mln zł 7
28,8 mln zł
+124%
Liczba wypadków śmiertelnych Pracowników i podwykonawców Grupy
0 8
4 8,9
1
-75%
Społeczny
Liczba incydentów o charakterze dyskryminacyjnym
0
0
0
-
Segment Obrót: liczba Klientów 10
2 615 tys.
2 681 tys.
2 715 tys.
+1,3%
Segment Dystrybucja: liczba Klientów/odbiorców energii 10
2 703 tys.
2 753 tys.
2 792 tys.
+1,4%
Sprzedaż energii elektrycznej i paliwa gazowego odbiorcom detalicznym
24,5 TWh
23,7 TWh
22,8 TWh
-3,8%
SAIDI – średni czas trwania wyłączenia zasilania 11
77 min.
89 min.
85 min.
-4,5%
SAIFI – przeciętna systemowa częstość przerw długich w dostawie egergii 11
1,94
1,98
1,82
-8,1%
Kliencki
Naruszenia ochrony danych Klientów, które kwalifikowały się do zgłoszenia do PUODO
3
0
4
+4
1 Pozycje ze skonsolidowanego sprawozdania z całkowitych dochodów: podatki i opłaty, podatek bieżący.
2 Pozycja za skonsolidowanego sprawozdania z przepływów pieniężnych: dywidendy wypłacone.
3 Liczba wszystkich umów o pracę w spółkach GK ENEA według stanu na ostatni dzień roku. Uwzględniono Pracowników czasowo zawieszonych w zatrudnieniu, tj. przebywających na urlopach wychowawczych bądź urlopach bezpłatnych powyżej 30 dni lub otrzymujących świadczenia rehabilitacyjne. Osoby przebywające na urlopie bezpłatnym w jednej spółce Grupy i w tym samym czasie zatrudnione na podstawie umowy o pracę w innej są wykazywane podwójnie.
4 Emisje w Zakresie 3 w poprzednich latach były obliczane tylko dla części spółek GK ENEA
5 Iloraz całkowitej emisji CO 2 związanej z produkcją energii elektrycznej i całkowitej produkcji energii elektrycznej brutto. W przypadku elektrowni w Kozienicach i Połańcu do obliczeń wykorzystano łączną emisję CO 2 dla źródeł produkujących wyłącznie energię elektryczną lub jednocześnie energię elektryczną i marginalne ilości ciepła (ze względów metodologicznych nie było możliwe rozbicie danych dla tego drugiego typu instalacji). W przypadku spółek MEC Piła i ENEA Ciepło zaprezentowane dane dotyczą wyłącznie emisji CO 2 bezpośrednio związanych z produkcją energii elektrycznej, tj. nie obejmują emisji związanych z produkcją energii cieplnej.
6 Suma środków przekazanych przez spółki Grupy na rzecz Fundacji ENEA, Fundacji „Solidarni Górnicy” oraz bezpośrednio innym podmiotom.
7 Wartość środków przekazanych przez spółki Grupy na rzecz Fundacji ENEA Enea S.A. wza 2022 r. skorygowano po uwzględnieniu danych ze Sprawozdania Finansowego Fundacji ENEA za 2022 r., opublikowanego 31.03.2023 r.
8 Dla Pracowników podwykonawców ENEA Serwis brak danych.
9 Dla Pracowników RG Bogdanka oraz dla Pracowników podwykonawców RG Bogdanka, MEC Piła i ENEA Operator brak danych.
10 Stan na koniec okresu sprawozdawczego.
11 Dotyczy planowanych i nieplanowanych przerw w dostawach energii elektrycznej dla wysokiego i średniego napięcia
240
[IMAGE]
12.13. Tabele zgodności
Zgodność raportu z ustawą o rachunkowości
Zgodność raportu z rekomendacjami TCFD
Wymóg ustawy o rachunkowości
Rozdział
Model biznesowy (art. 49b ust. 2 pkt 1)
12.2.1. Przedmiot działalności,
12.2.2. Wartości przedsiębiorstwa w kontekście zmian rynkowych,
12.3. Strategia rozwoju do 2030 r. z perspektywą 2040 r.
Kluczowe niefinansowe wskaźniki efektywności (art. 49b ust. 2 pkt 2)
12.12. Kluczowe niefinansowe wskaźniki efektywności GK ENEA
Polityki w obszarach niefinansowych i ich rezultaty (art. 49b ust. 2 pkt 3)
12.4. Zarządzanie zrównoważonym rozwojem w GK ENEA
Polityka w obszarze środowiskowym
12.6. Zagadnienia środowiskowe – opis polityk i procedur należytej staranności oraz ich wyniki
Polityka w obszarze pracowniczym
12.8.1. Regulacje z obszaru pracowniczego
Polityka w obszarze społecznym
12.9.5. Zasady zaangażowania społecznego GK ENEA
Polityka w obszarze praw człowieka
12.10.1. Regulacje wewnętrzne istotne z punktu widzenia praw człowieka
Polityka w obszarze przeciwdziałania korupcji
12.11. Przeciwdziałanie korupcji – opis polityk i procedur należytej staranności oraz ich wyników
Procedury należytej staranności (art. 49b ust. 2 pkt 4)
12.6. Zagadnienia środowiskowe – opis polityk i procedur należytej staranności oraz ich wyniki
Istotne ryzyka niefinansowe i sposób zarządzania nimi (art. 49b ust. 2 pkt 5)
12.5. Zarządzanie ryzykami niefinansowymi
Rekomendacje TCFD
Rozdział
ŁAD KORPORACYJNY
Opis nadzoru zarządu i rady nadzorczej nad ryzykami i szansami związanymi ze zmianami klimatu
12.5. Zarządzanie ryzykami niefinansowymi
Opis roli zarządu i rady nadzorczej w identyfikacji, ocenie i zarządzaniu ryzykami i szansami związanymi ze zmianami klimatu
12.5. Zarządzanie ryzykami niefinansowymi
STRATEGIA
Opis ryzyk i szans związanych ze zmianami klimatu, które organizacja zidentyfikowała w krótkim, średnim i długim horyzoncie czasu
12.5. Zarządzanie ryzykami niefinansowymi
Opis wpływu ryzyk i szans związanych ze zmianami klimatu na działalność biznesową, strategię i finanse organizacji
12.5. Zarządzanie ryzykami niefinansowymi
Opis odporności strategii organizacji na zmiany klimatu w różnych scenariuszach, w tym w scenariuszu uwzględniającym wzrost średnich temperatur o 2 lub mniej stopni Celsjusza
12.5. Zarządzanie ryzykami niefinansowymi
ZARZĄDZANIE RYZYKIEM
Opis procesów identyfikacji i oceny ryzyk związanych ze zmianami klimatu
12.5. Zarządzanie ryzykami niefinansowymi
Opis procesów zarządzania ryzykami związanymi ze zmianami klimatu
12.5. Zarządzanie ryzykami niefinansowymi
Opis sposobu integracji procesów identyfikacji, oceny i zarządzaniu ryzyk związanych ze zmianami klimatu w całościowych procesach zarządzania ryzykiem w organizacji
12.5. Zarządzanie ryzykami niefinansowymi
WSKAŹNIKI I CELE
Opis wskaźników wykorzystywanych przez organizację do oceny ryzyk i szans związanych ze zmianami klimatu zgodnie ze strategią i procesami zarządzania ryzykiem
12.5.3. Ryzyka i szanse związane z klimatem
Ujawnienie emisji gazów cieplarnianych w zakresach 1, 2 i, jeśli ma to znaczenie, 3 oraz odpowiadających im ryzyk
12.6.5. Efekty realizowanych polityk z obszaru ochrony środowiska,
12.5.3. Ryzyka i szanse związane z klimatem
Opis celów stosowanych przez organizację do zarządzania ryzykiem i szansami związanymi z klimatem oraz wyników w stosunku do celów.
12.3. Strategia rozwoju do 2030 r. z perspektywą 2040 r.
241
[IMAGE]
Wykorzystane wskaźniki ESG rekomendowane przez GPW
Obszar
Wskaźniki
Rozdział
Zmiana klimatu
E-P1 Emisje gazów cieplarnianych
12.6.5. Efekty realizowanych polityk z obszaru ochrony środowiska
E-P2 Zużycie enDlaergii
12.6.5. Efekty realizowanych polityk z obszaru ochrony środowiska
EP-3 Ryzyka i szanse związane z klimatem
12.5.3. Ryzyka i szanse związane z klimatem
ES-1 Intensywność emisji gazów cieplarnianych
12.6.5. Efekty realizowanych polityk z obszaru ochrony środowiska
ES-2 Zarządzanie emisjami
12.6.1. Polityka klimatyczna i nadzór nad kwestiami związanymi z klimatem
Zasoby naturalne
ES-3 Zużycie wody
12.6.5. Efekty realizowanych polityk z obszaru ochrony środowiska
ES-4 Zarządzanie zasobami wodnymi
12.6.3. Oddziaływania środowiskowe GK ENEA
ES-5 Wpływ na bioróżnorodność
12.6.3. Oddziaływania środowiskowe GK ENEA
Zanieczyszczenia i odpady
ŚRODOWISKO
ES-6 Zarządzanie odpadami
12.6.3. Oddziaływania środowiskowe GK ENEA
Różnorodność
S-P1 Różnorodność w organach nadzorczych
12.8.2. Zatrudnienie w spółkach GK ENEA
S-P2 Wskaźnik równości wynagrodzeń
12.8.3. Równość płac
Zatrudnienie
S-P3 Rotacja zatrudnienia
12.8.2. Zatrudnienie w spółkach GK ENEA
S-P4 Wolność zrzeszania się i negocjacji zbiorowych
12.8.4. Wolność zrzeszania się, dialog społeczny i współdecydowanie
S-S1 Bezpieczeństwo i higiena pracy
12.8.5. Bezpieczeństwo i higiena pracy
SPOŁECZEŃSTWO
Prawa człowieka
S-P5 Polityka praw człowieka
12.10. Prawa człowieka – opis polityk i procedur należytej staranności oraz ich wyników
S-P6 Procedury należytej staranności dotyczące praw człowieka
12.10. Prawa człowieka – opis polityk i procedur należytej staranności oraz ich wyników
Etyka biznesu
G-P1 Struktura organów zarządczych
9. Władze
G-P2 Kodeks etyczny
12.9.4. Etyczne praktyki rynkowe
G-P3 Polityka antykorupcyjna
12.11. Przeciwdziałanie korupcji – opis polityk i procedur należytej staranności oraz ich wyników
G-P4 Mechanizm zgłaszania naruszeń
12.11. Przeciwdziałanie korupcji – opis polityk i procedur należytej staranności oraz ich wyników
Bezpieczeństwo i ochrona danych
ŁAD KORPORACYJNY
G-S1 Polityka ochrony danych
12.10.2. Ochrona prywatności Klientów
242
[IMAGE]
13. Załączniki
Załącznik nr 1 - Rachunek zysków i strat ENEA Operator w 2023 r.
[tys. zł]
2022
2023
Zmiana
Zmiana %
Przychody ze sprzedaży usług dystrybucyjnych odbiorcom końcowym
3 209 776
4 497 649
1 287 873
40,1%
Przychody z tytułu opłat dodatkowych
3 807
5 131
1 324
34,8%
Przychody ze sprzedaży niezafakturowanej usług dystrybucji
12 919
13 136
217
1,7%
Rozliczenie rynku bilansującego
64 904
196 425
131 521
202,6%
Przychody z tytułu opłat przyłączeniowych
90 883
148 347
57 464
63,2%
Przychód z tytułu nielegalnego poboru energii elektrycznej
6 958
9 838
2 880
41,4%
Przychody z tytułu pozostałych usług
29 164
31 440
2 276
7,8%
Przychody ze sprzedaż usług dystrybucji innym podmiotom
18 339
31 109
12 770
69,6%
Przychody ze sprzedaż towarów i materiałów
1 672
1 890
218
13,0%
Przychody ze sprzedaży netto
3 438 422
4 934 965
1 496 543
43,5%
Rekompensaty
0
439 897
439 897
100,0%
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
3 438 422
5 374 862
1 936 440
56,3%
Amortyzacja
703 535
727 471
23 936
3,4%
Koszty świadczeń pracowniczych
621 944
682 461
60 517
9,7%
Zużycie materiałów i surowców oraz wartość sprzedanych towarów
39 889
44 544
4 655
11,7%
Zakup energii na potrzeby własne oraz straty sieciowe
470 340
1 596 001
1 125 661
239,3%
Koszty usług przesyłowych
458 148
651 922
193 774
42,3%
Inne usługi obce
301 991
351 671
49 680
16,5%
Podatki i opłaty
292 741
262 897
-29 844
-10,2%
Koszty uzyskania przychodów ze sprzedaży
2 888 588
4 316 967
1 428 379
49,4%
Pozostałe przychody operacyjne
111 403
124 287
12 884
11,6%
Pozostałe koszty operacyjne
52 876
110 212
57 336
108,4%
Zysk / (strata) na zmianie, sprzedaży i likwidacji rzeczowych aktywów trwałych oraz prawa do korzystania ze składnika aktywów
(3 419)
(1 942)
1 477
43,2%
Zysk / (strata) z działalności operacyjnej
604 942
1 070 028
465 086
76,9%
Przychody finansowe
27 956
11 505
-16 451
-58,8%
Koszty finansowe
223 784
374 810
151 026
67,5%
Zysk / (strata) przed opodatkowaniem
409 114
706 723
297 609
72,7%
Podatek dochodowy
82 848
147 077
64 229
77,5%
Zysk / (strata) netto okresu sprawozdawczego
326 266
559 646
233 380
71,5%
EBITDA
1 308 477
1 797 499
489 022
37,4%
Główne czynniki zmiany EBITDA ENEA Operator w 2023 r. (wzrost o 489,0 mln zł):
(+) wyższe przychody ze sprzedaży usług dystrybucji odbiorcom końcowym (z uwzględnieniem przychodów ze sprzedaży niezafakturowanej usług dystrybucji oraz przychodów z tytułu rekompensat) o 1 728 mln wynikają głównie z wyższych stawek opłat w zatwierdzonej taryfie na 2023 r.
(-) wyższe koszty zakupu usług przesyłowych i dystrybucyjnych (saldo) o 181 mln wynikają ze wzrostu stawek opłat stałych i zmiennych w rozliczeniach z PSE S.A. oraz sąsiednimi OSD
(-) wyższe koszty zakupu energii elektrycznej na pokrycie różnicy bilansowej (saldo) o 994 mln wynikają przede wszystkim ze wzrostu cen hurtowych z realizacją w 2023 r.
(+) wyższe przychody za przyłączenie do sieci o 57 mln wynikają głównie z większej liczby przyłączonych w roku bieżącym obiektów OZE w II, III oraz IV grupie przyłączeniowej
(-) wyższe koszty operacyjne o 85 mln wynikają głównie z wyższych kosztów świadczeń pracowniczych i kosztów usług obcych
(-) niższy wynik na pozostałej działalności operacyjnej o 43 mln wynika głównie z aktualizacji stanu rezerw dotyczących majątku sieciowego
243
[IMAGE]
Załącznik nr 2 - Rachunek zysków i strat ENEA Operator w IV kw. 2023 r.
[tys. zł]
IV kw. 2022
IV kw. 2023
Zmiana
Zmiana %
Przychody ze sprzedaży usług dystrybucyjnych odbiorcom końcowym
810 013
1 170 828
360 815
44,5%
Przychody z tytułu opłat dodatkowych
1 117
1 196
79
7,1%
Przychody ze sprzedaży niezafakturowanej usług dystrybucji
3 137
-11 750
-14 887
-474,6%
Rozliczenie rynku bilansującego
30 291
129 656
99 365
328,0%
Przychody z tytułu opłat przyłączeniowych
29 833
46 125
16 292
54,6%
Przychód z tytułu nielegalnego poboru energii elektrycznej
1 529
2 158
629
41,1%
Przychody z tytułu pozostałych usług
7 349
7 839
490
6,7%
Przychody ze sprzedaż usług dystrybucji innym podmiotom
4 063
8 883
4 820
118,6%
Przychody ze sprzedaż towarów i materiałów
791
980
189
23,9%
Przychody ze sprzedaży netto
888 123
1 355 915
467 792
52,7%
Rekompensaty
0
117 849
117 849
100,0%
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
888 123
1 473 764
585 641
65,9%
Amortyzacja
177 406
186 822
9 416
5,3%
Koszty świadczeń pracowniczych
175 544
195 846
20 302
11,6%
Zużycie materiałów i surowców oraz wartość sprzedanych towarów
10 799
12 414
1 615
15,0%
Zakup energii na potrzeby własne oraz straty sieciowe
120 651
423 908
303 257
251,4%
Koszty usług przesyłowych
117 938
163 932
45 994
39,0%
Inne usługi obce
87 055
102 865
15 810
18,2%
Podatki i opłaty
68 440
64 999
-3 441
-5,0%
Koszty uzyskania przychodów ze sprzedaży
757 833
1 150 786
392 953
51,9%
Pozostałe przychody operacyjne
46 474
36 981
-9 493
-20,4%
Pozostałe koszty operacyjne
2 281
38 100
35 819
1 570,3%
Zysk / (strata) na zmianie, sprzedaży i likwidacji rzeczowych aktywów trwałych oraz prawa do korzystania ze składnika aktywów
(1 019)
(1 382)
-363
-35,6%
Zysk / (strata) z działalności operacyjnej
173 464
320 477
147 013
84,8%
Przychody finansowe
1 559
2 259
700
44,9%
Koszty finansowe
76 105
100 146
24 041
31,6%
Zysk / (strata) przed opodatkowaniem
98 918
222 590
123 672
125,0%
Podatek dochodowy
20 392
46 164
25 772
126,4%
Zysk / (strata) netto okresu sprawozdawczego
78 526
176 426
97 900
124,7%
EBITDA
350 870
507 299
156 429
44,6%
Główne czynniki zmiany EBITDA ENEA Operator w IV kw. 2023 r. (wzrost o 156,4 mln zł):
(+) wyższe przychody ze sprzedaży usług dystrybucji odbiorcom końcowym (z uwzględnieniem przychodów ze sprzedaży niezafakturowanej usług dystrybucji oraz przychodów z tytułu rekompensat) o 464 mln wynikają głównie z wyższych stawek opłat w zatwierdzonej taryfie na 2023 r.
(-) wyższe koszty zakupu usług przesyłowych i dystrybucyjnych (saldo) o 41 mln wynikają ze wzrostu stawek opłat stałych i zmiennych w rozliczeniach z PSE SA oraz sąsiednimi OSD
(-) wyższe koszty zakupu energii elektrycznej na pokrycie różnicy bilansowej (saldo) o 204 mln wynikają przede wszystkim ze wzrostu cen hurtowych z realizacją w 2023 r.
(+) wyższe przychody za przyłączenie do sieci o 16 mln zł
(-) wyższe koszty operacyjne o 34 mln wynikają głównie z wyższych kosztów świadczeń pracowniczych i kosztów usług obcych
(-) niższy wynik na pozostałej działalności operacyjnej o 46 mln wynika głównie z aktualizacji stanu rezerw dotyczących majątku sieciowego
244
[IMAGE]
Załącznik nr 3 - Rachunek zysków i strat ENEA Wytwarzanie w 2023 r.
[tys. zł]
2022
2023
Zmiana
Zmiana %
Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej
8 004 233
16 417 395
8 413 162
105,1%
koncesja na wytwarzanie
7 750 582
16 216 707
8 466 125
109,2%
koncesja na obrót
210 316
113 749
-96 567
-45,9%
Regulacyjne Usługi Systemowe
43 335
86 939
43 604
100,6%
Przychody z tytułu Rynku Mocy
634 326
669 094
34 768
5,5%
Przychody ze sprzedaży energii cieplnej
12 686
21 364
8 678
68,4%
Przychody ze sprzedaży pozostałych produktów i usług
6 193
6 191
-2
0,0%
Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów
33 789
47 711
13 922
41,2%
Przychody ze sprzedaży netto
8 691 227
17 161 755
8 470 528
97,5%
Przychody z tytułu leasingu i subleasingu operacyjnego
606
891
285
47,0%
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
8 691 833
17 162 646
8 470 813
97,5%
Amortyzacja
245 826
263 350
17 524
7,1%
Koszty świadczeń pracowniczych
322 152
413 742
91 590
28,4%
Zużycie materiałów i surowców oraz wartość sprzedanych towarów
7 329 471
10 539 610
3 210 139
43,8%
Zakup energii na potrzeby sprzedaży
824 637
1 570 561
745 924
90,5%
Usługi przesyłowe
2
0
-2
-100,0%
Inne usługi obce
145 336
200 096
54 760
37,7%
Podatki i opłaty
85 111
2 668 830
2 583 719
3 035,7%
Koszty uzyskania przychodów ze sprzedaży
8 952 535
15 656 189
6 703 654
74,9%
Pozostałe przychody operacyjne
34 933
25 130
-9 803
-28,1%
Pozostałe koszty operacyjne
18 068
29 784
11 716
64,8%
Zysk / (strata) na zmianie, sprzedaży i likwidacji rzeczowych aktywów trwałych oraz prawa do korzystania ze składnika aktywów
20 482
(411)
-20 893
-102,0%
Odpis / (odwrócenie odpisu) z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych
(1 737)
1 569 089
1 570 826
90 433,3%
Zysk / (strata) z działalności operacyjnej
(221 618)
(67 697)
153 921
69,5%
Przychody finansowe
82 151
49 358
-32 793
-39,9%
Koszty finansowe
167 706
204 349
36 643
21,8%
Zysk / (strata) przed opodatkowaniem
(307 173)
(222 688)
84 485
27,5%
Podatek dochodowy
153 549
-37 053
-190 602
-124,1%
Zysk / (strata) netto okresu sprawozdawczego
(460 722)
(185 635)
275 087
59,7%
EBITDA
22 471
1 764 742
1 742 271
7 753,4%
Główne czynniki zmiany EBITDA ENEA Wytwarzanie w 2023 r. (wzrost o 1 742,3 mln zł 1 ):
(+) wzrost wyniku koncesji na wytwarzaniu energii elektrycznej o 1 775,6 mln (w tym: -2 511,2 mln wyższy koszt z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny)
(+) wzrost przychodów z Regulacyjnych Usług Systemowych o 43,6 mln zł
(+) wzrost przychodów z tytułu Rynku Mocy o 34,8 mln zł
(+) wzrost marży na obrocie o 32,5 mln zł (w tym: -72,8 mln zł wyższy koszt z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny)
(+) wzrost pozostałych czynników o 15,6 mln zł
(-) wzrost kosztów stałych o 159,9 mln zł
¹ Wpływ wyższego kosztu z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny -2 584,0 mln zł
245
[IMAGE]
Załącznik nr 4 - Rachunek zysków i strat ENEA Wytwarzanie w IV kw. 2023 r.
[tys. zł]
IV kw. 2022
IV kw. 2023
Zmiana
Zmiana %
Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej
1 682 005
4 361 516
2 679 511
159,3%
koncesja na wytwarzanie
1 605 316
4 343 708
2 738 392
170,6%
koncesja na obrót
67 802
0
-67 802
-100,0%
Regulacyjne Usługi Systemowe
8 887
17 808
8 921
100,4%
Przychody z tytułu Rynku Mocy
155 720
164 970
9 250
5,9%
Przychody ze sprzedaży energii cieplnej
4 903
7 352
2 449
49,9%
Przychody ze sprzedaży pozostałych produktów i usług
1 939
3 402
1 463
75,5%
Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów
6 651
13 410
6 759
101,6%
Przychody ze sprzedaży netto
1 851 218
4 550 650
2 699 432
145,8%
Przychody z tytułu leasingu i subleasingu operacyjnego
180
158
-22
-12,2%
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
1 851 398
4 550 808
2 699 410
145,8%
Amortyzacja
62 903
67 561
4 658
7,4%
Koszty świadczeń pracowniczych
83 597
125 316
41 719
49,9%
Zużycie materiałów i surowców oraz wartość sprzedanych towarów
2 531 025
2 398 333
-132 692
-5,2%
Zakup energii na potrzeby sprzedaży
217 223
488 842
271 619
125,0%
Usługi przesyłowe
1
0
-1
-100,0%
Inne usługi obce
44 252
55 002
10 750
24,3%
Podatki i opłaty
24 501
849 632
825 131
3 367,7%
Koszty uzyskania przychodów ze sprzedaży
2 963 502
3 984 686
1 021 184
34,5%
Pozostałe przychody operacyjne
12 816
6 421
-6 395
-49,9%
Pozostałe koszty operacyjne
4 686
9 415
4 729
100,9%
Zmiana rezerwy dotyczącej umów rodzących obciążenia
1 093 731
0
-1 093 731
-100,0%
Zysk / (strata) na zmianie, sprzedaży i likwidacji rzeczowych aktywów trwałych oraz prawa do korzystania ze składnika aktywów
20 364
(1 001)
-21 365
-104,9%
Odpis / (odwrócenie odpisu) z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych
0
1 570 223
1 570 223
100,0%
Zysk / (strata) z działalności operacyjnej
10 121
(1 008 096)
-1 018 217
-10 060,4%
Przychody finansowe
34 480
44 584
10 104
29,3%
Koszty finansowe
44 230
47 671
3 441
7,8%
Zysk / (strata) przed opodatkowaniem
371
(1 011 183)
-1 011 554
-272 656,1%
Podatek dochodowy
203 099
-192 941
-396 040
-195,0%
Zysk / (strata) netto okresu sprawozdawczego
(202 728)
(818 242)
-615 514
-303,6%
EBITDA
73 024
629 688
556 664
762,3%
Główne czynniki zmiany EBITDA ENEA Wytwarzanie w IV kw. 2023 r. (wzrost o 556,7 mln zł 1 ):
(+) wzrost wyniku koncesji na wytwarzaniu energii elektrycznej o 1 643,1 mln (w tym: -825,3 mln wyższy koszt z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny)
(+) wzrost pozostałych czynników o 31,4 mln zł
(+) wzrost marży na obrocie o 13,4 mln zł
(+) wzrost przychodów z tytułu Rynku Mocy o 9,3 mln zł
(+) wzrost przychodów z Regulacyjnych Usług Systemowych o 8,9 mln zł
(-) w IV kw. 2022 r wykorzystanie rezerwy na umowy rodzące obciążenia w wysokości 1 093,7 mln zł
(-) wzrost kosztów stałych o 55,6 mln zł
¹ Wpływ wyższego kosztu z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny -825,3 mln zł
246
[IMAGE]
Załącznik nr 5 - Rachunek zysków i strat ENEA Elektrownia Połaniec w 2023 r.
[tys. zł]
2022
2023
Zmiana
Zmiana %
Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej
4 394 559
7 097 033
2 702 474
61,5%
koncesja na wytwarzanie
3 719 616
6 018 942
2 299 326
61,8%
koncesja na obrót
652 230
1 019 049
366 819
56,2%
Regulacyjne Usługi Systemowe
22 713
59 042
36 329
159,9%
Przychody z tytułu Rynku Mocy
248 355
265 925
17 570
7,1%
Przychody z tytułu świadectw pochodzenia
268 745
248 148
-20 597
-7,7%
Przychody ze sprzedaży energii cieplnej
75 430
75 149
-281
-0,4%
Przychody ze sprzedaży pozostałych produktów i usług
7 915
11 995
4 080
51,5%
Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów
4 589
19 016
14 427
314,4%
Podatek akcyzowy
47
65
18
38,3%
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
4 999 546
7 717 201
2 717 655
54,4%
Amortyzacja
103 064
111 952
8 888
8,6%
Koszty świadczeń pracowniczych
88 903
145 049
56 146
63,2%
Zużycie materiałów i surowców oraz wartość sprzedanych towarów
3 908 472
5 556 022
1 647 550
42,2%
Zakup energii na potrzeby sprzedaży
704 452
664 370
-40 082
-5,7%
Usługi przesyłowe
365
559
194
53,2%
Inne usługi obce
279 722
302 740
23 018
8,2%
Podatki i opłaty
37 020
459 095
422 075
1 140,1%
Koszty uzyskania przychodów ze sprzedaży
5 121 998
7 239 787
2 117 789
41,3%
Pozostałe przychody operacyjne
22 691
39 242
16 551
72,9%
Pozostałe koszty operacyjne
2 152
61 600
59 448
2 762,5%
Zysk / (strata) na zmianie, sprzedaży i likwidacji rzeczowych aktywów trwałych oraz prawa do korzystania ze składnika aktywów
0
14 070
14 070
100,0%
Odpis / (odwrócenie odpisu) z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych
0
742 325
742 325
100,0%
Zysk / (strata) z działalności operacyjnej
(101 913)
(273 199)
-171 286
-168,1%
Przychody finansowe
35 484
19 443
-16 041
-45,2%
Koszty finansowe
38 042
52 297
14 255
37,5%
Przychody z tytułu dywidend
1 778
172
-1 606
-90,3%
Zysk / (strata) przed opodatkowaniem
(102 693)
(305 881)
-203 188
-197,9%
Podatek dochodowy
-3 609
-55 665
-52 056
- 1 442,4%
Zysk / (strata) netto okresu sprawozdawczego
(99 084)
(250 216)
-151 132
-152,5%
EBITDA
1 151
581 078
579 927
50 384,6%
Główne czynniki zmiany EBITDA ENEA Elektrownia Połaniec w 2023 r. (wzrost o 579,9 mln zł 1 ):
Segment Elektrownie Systemowe (wzrost EBITDA o 22,7 mln zł):
(+) wzrost wyniku koncesji na wytwarzaniu energii elektrycznej o 70,5 mln (w tym: -309,8 mln wyższy koszt z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny)
(+) wzrost przychodów z Regulacyjnych Usług Systemowych o 36,3 mln zł
(+) wzrost przychodów z tytułu Rynku Mocy o 17,6 mln zł
(-) wzrost kosztów stałych o 80,0 mln zł
(-) spadek pozostałych czynników o 12,3 mln zł, w tym korekta kosztów dotycząca 2022 r.
(-) spadek marży na obrocie o 9,5 mln zł (w tym: -11,5 mln zł wyższy koszt z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny)
Segment OZE (wzrost EBITDA o 640,8 mln zł):
(+) wzrost marży na produkcji energii z OZE o 760,3 mln zł
(-) wyższy koszt z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny 96,9 mln zł
(-) spadek marży Zielony Blok na sprzedaży zielonych certyfikatów o 14,5 mln zł
(-) wzrost pozostałych kosztów zmiennych o 5,5 mln zł
(-) wzrost kosztów stałych o 2,6 mln zł
1 Wpływ wyższego kosztu z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny -418,3 mln zł
247
[IMAGE]
Segment Ciepło (spadek EBITDA o 83,6 mln zł)
(-) spadek marży na cieple o 83,4 mln z tytułu: -26,0 mln wyższego kosztu CO 2 , -61,9 mln wyższych kosztów węgla, +3,6 mln zł wyższej ceny sprzedaży ciepła, +1,1 mln zł wyższy efekt zmiany wolumenu produkcji
(-) spadek pozostałych czynników o 0,2 mln zł
Załącznik nr 6 - Rachunek zysków i strat ENEA Elektrownia Połaniec w IV kw. 2023 r.
[tys. zł]
IV kw. 2022
IV kw. 2023
Zmiana
Zmiana %
Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej
1 034 056
1 839 401
805 345
77,9%
koncesja na wytwarzanie
853 471
1 424 472
571 001
66,9%
koncesja na obrót
172 214
397 168
224 954
130,6%
Regulacyjne Usługi Systemowe
8 371
17 761
9 390
112,2%
Przychody z tytułu Rynku Mocy
58 620
65 014
6 394
10,9%
Przychody z tytułu świadectw pochodzenia
46 880
25 022
-21 858
-46,6%
Przychody ze sprzedaży energii cieplnej
19 385
19 460
75
0,4%
Przychody ze sprzedaży pozostałych produktów i usług
3 802
5 981
2 179
57,3%
Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów
1 367
3 597
2 230
163,1%
Podatek akcyzowy
14
19
5
35,7%
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
1 164 096
1 958 456
794 360
68,2%
Amortyzacja
27 061
29 187
2 126
7,9%
Koszty świadczeń pracowniczych
23 143
40 508
17 365
75,0%
Zużycie materiałów i surowców oraz wartość sprzedanych towarów
1 194 454
1 271 634
77 180
6,5%
Zakup energii na potrzeby sprzedaży
197 875
207 678
9 803
5,0%
Usługi przesyłowe
97
142
45
46,4%
Inne usługi obce
74 086
78 373
4 287
5,8%
Podatki i opłaty
9 639
137 611
127 972
1 327,6%
Koszty uzyskania przychodów ze sprzedaży
1 526 355
1 765 133
238 778
15,6%
Pozostałe przychody operacyjne
11 631
20 667
9 036
77,7%
Pozostałe koszty operacyjne
255
58 378
58 123
22 793,3%
Zmiana rezerwy dotyczącej umów rodzących obciążenia
217 761
0
-217 761
-100,0%
Odpis / (odwrócenie odpisu) z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych
0
742 325
742 325
100,0%
Zysk / (strata) z działalności operacyjnej
(133 122)
(586 713)
-453 591
-340,7%
Przychody finansowe
18 010
12 435
-5 575
-31,0%
Koszty finansowe
12 068
9 796
-2 272
-18,8%
Zysk / (strata) przed opodatkowaniem
(127 180)
(584 074)
-456 894
-359,2%
Podatek dochodowy
-8 005
-110 810
-102 805
-1 284,3%
Zysk / (strata) netto okresu sprawozdawczego
(119 175)
(473 264)
-354 089
-297,1%
EBITDA
-106 061
184 799
290 860
274,2%
Główne czynniki zmiany EBITDA ENEA Elektrownia Połaniec w IV kw. 2023 r. (wzrost o 290,9 mln zł 1 ):
Segment Elektrownie Systemowe (wzrost EBITDA o 134,9 mln zł):
(+) wzrost wyniku koncesji na wytwarzaniu energii elektrycznej o 359,2 mln (w tym: -101,7 mln wyższy koszt z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny)
(+) wzrost przychodów z Regulacyjnych Usług Systemowych o 9,4 mln zł
(+) wzrost przychodów z tytułu Rynku Mocy o 6,4 mln zł
(-) w IV kw. 2022 r wykorzystanie rezerwy na umowy rodzące obciążenia w wysokości 169,3 mln zł
(-) wzrost kosztów stałych o 68,6 mln zł
(-) spadek marży na obrocie o 2,2 mln zł (w tym: +1,2 mln zł niższy koszt z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny)
1 Wpływ wyższego kosztu z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny -126,5 mln zł
248
[IMAGE]
Segment OZE (wzrost EBITDA o 163,4 mln zł):
(+) wzrost marży na produkcji energii z OZE o 236,8 mln zł
(+) spadek kosztów stałych o 2,6 mln zł
(-) w IV kw. 2022 r wykorzystanie rezerwy na umowy rodzące obciążenia w wysokości 48,4 mln zł
(-) wyższy koszt z tytułu odpisu na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny 25,9 mln zł
(-) wzrost pozostałych kosztów zmiennych o 1,6 mln zł
Segment Ciepło (spadek EBITDA o 7,5 mln zł)
(-) spadek marży na cieple o 7,7 mln z tytułu: -5,0 mln wyższego kosztu CO 2 , -4,1 mln wyższych kosztów węgla, +0,9 mln zł wyższej ceny sprzedaży ciepła, +0,6 mln zł wyższy efekt zmiany wolumenu produkcji
(+) spadek kosztów stałych o 0,2 mln zł
Załącznik nr 7 - Rachunek zysków i strat GK LW Bogdanka w 2023 r. (dane z pakietu konsolidacyjnego GK LW Bogdanka)
[tys. zł]
2022
2023
Zmiana
Zmiana %
Przychody ze sprzedaży netto
2 443 868
3 928 954
1 485 086
60,8%
Przychody z tytułu leasingu i subleasingu operacyjnego
7 816
10 335
2 519
32,2%
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
2 451 684
3 939 289
1 487 605
60,7%
Amortyzacja środków trwałych i WNiP
368 609
412 665
44 056
12,0%
Koszty świadczeń pracowniczych
838 221
1 159 045
320 824
38,3%
Zużycie materiałów i surowców oraz wartość sprzedanych towarów
490 220
833 148
342 928
70,0%
Inne usługi obce
413 274
485 260
71 986
17,4%
Podatki i opłaty
54 372
54 094
-278
-0,5%
Koszty uzyskania przychodów ze sprzedaży
2 164 696
2 944 212
779 516
36,0%
Pozostałe przychody operacyjne
8 624
4 189
-4 435
-51,4%
Pozostałe koszty operacyjne
6 057
20 375
14 318
236,4%
Zysk / (strata) na zmianie, sprzedaży i likwidacji rzeczowych aktywów trwałych oraz prawa do korzystania ze składnika aktywów
(47 564)
(65 126)
-17 562
-36,9%
Odpis / (odwrócenie odpisu) z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych
11 181
41 874
30 693
274,5%
Zysk / (strata) z działalności operacyjnej
230 810
871 891
641 081
277,8%
Przychody finansowe
32 937
35 965
3 028
9,2%
Koszty finansowe
13 573
25 183
11 610
85,5%
Zysk / (strata) przed opodatkowaniem
250 174
882 673
632 499
252,8%
Podatek dochodowy
49 854
168 448
118 594
237,9%
Zysk / (strata) netto okresu sprawozdawczego
200 320
714 225
513 905
256,5%
EBITDA
610 600
1 326 430
715 830
117,2%
Główne czynniki zmiany EBITDA GK LW Bogdanka w 2023 r. (wzrost 715,8 mln zł):
(+) wzrost przychodów ze sprzedaży węgla: niższa ilościowa sprzedaż węgla (-1 697 tys. t), przy jednocześnie wyższych cenach kontraktowych węgla
(-) wzrost kosztów świadczeń pracowniczych - wzrost przeciętnego zatrudnienia, podwyżka wynagrodzeń, wypłata nagrody dla pracowników oraz realizacja innych postanowień wynikających z porozumienia płacowego ze stroną społeczną
(-) wzrost kosztów zużycia materiałów i surowców - wzrost cen energii elektrycznej oraz materiałów
(-) wzrost kosztów usług obcych - wzrost stawek za usługi obce, inny zakres prac zlecony firmom obcym
(-) wzrost pozostałych kosztów operacyjnych - utworzona rezerwa na rekultywację gruntów oraz na roszczenia prawne
(+) w 2023 r. nastąpił wzrost wartości zapasów w stosunku do początku roku o 142,5 mln (aktywowanie kosztów operacyjnych okresu), natomiast w 2022 r. wartość zapasów w stosunku do początku roku wzrosła o 1,2 mln zł 1
1 Wpływ na prezentowane koszty = techniczny koszt wytworzenia węgla rozdzielony wg aktualnej struktury * ilościowa zmiana zapasu węgla w analizowanym okresie
249
[IMAGE]
Załącznik nr 8 - Rachunek zysków i strat GK LW Bogdanka w IV kw. 2023 r. (dane z pakietu konsolidacyjnego GK LW Bogdanka)
[tys. zł]
IV kw. 2022
IV kw. 2023
Zmiana
Zmiana %
Przychody ze sprzedaży netto
419 651
1 248 206
828 555
197,4%
Przychody z tytułu leasingu i subleasingu operacyjnego
1 949
2 208
259
13,3%
Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
421 600
1 250 414
828 814
196,6%
Amortyzacja środków trwałych i WNiP
94 248
114 095
19 847
21,1%
Koszty świadczeń pracowniczych
209 010
272 777
63 767
30,5%
Zużycie materiałów i surowców oraz wartość sprzedanych towarów
138 402
179 579
41 177
29,8%
Inne usługi obce
107 630
114 854
7 224
6,7%
Podatki i opłaty
11 148
13 540
2 392
21,5%
Koszty uzyskania przychodów ze sprzedaży
560 438
694 845
134 407
24,0%
Pozostałe przychody operacyjne
671
-3 219
-3 890
-579,7%
Pozostałe koszty operacyjne
1 577
-2 695
-4 272
-270,9%
Zysk / (strata) na zmianie, sprzedaży i likwidacji rzeczowych aktywów trwałych oraz prawa do korzystania ze składnika aktywów
(19 700)
(17 005)
2 695
13,7%
Odpis / (odwrócenie odpisu) z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych
6 690
1 471
-5 219
-78,0%
Zysk / (strata) z działalności operacyjnej
(166 134)
536 569
702 703
-423,0%
Przychody finansowe
11 573
9 069
-2 504
-21,6%
Koszty finansowe
2 524
6 491
3 967
157,2%
Zysk / (strata) przed opodatkowaniem
(157 085)
539 147
696 232
-443,2%
Podatek dochodowy
-28 581
104 052
132 633
-464,1%
Zysk / (strata) netto okresu sprawozdawczego
(128 504)
435 095
563 599
-438,6%
EBITDA
-65 196
652 135
717 331
-1 100,3%
Główne czynniki zmiany EBITDA GK LW Bogdanka w IV kw. 2023 r. (wzrost o 717,3 mln zł):
(+) wzrost przychodów ze sprzedaży węgla: wyższa ilościowa sprzedaż węgla (+899 tys. t) przy jednocześnie wyższych cenach węgla energetycznego w kontraktach
(-) wzrost kosztów świadczeń pracowniczych - wzrost przeciętnego zatrudnienia, podwyżka wynagrodzeń oraz realizacja innych postanowień wynikających z porozumienia płacowego ze stroną społeczną
(-) wzrost kosztów zużycia materiałów i surowców - wzrost cen energii elektrycznej oraz materiałów
(-) wzrost kosztów usług obcych - inny zakres prac zlecony firmom obcym
(-) w trakcie IV kw. 2023 r. wartość zapasów wzrosła o 139,7 mln tj. 353 tys. t (nastąpiło zmniejszenie kosztów operacyjnych okresu), podczas gdy w trakcie IV kw. 2022 r. wartość zapasów spadła o 0,5 mln zł, tj. 5 tys. t (nastąpiło zwiększenie kosztów operacyjnych okresu) 1
1 Wpływ na prezentowane koszty = techniczny koszt wytworzenia węgla rozdzielony wg aktualnej struktury * ilościowa zmiana zapasu węgla w analizowanym okresie
250
[IMAGE]
14. Słownik pojęć i skrótów
Poniżej zamieszczono słownik pojęć i wykaz skrótów używanych w treści niniejszego sprawozdania. Definicje alternatywnych pomiarów wyników oraz metodologie ich obliczania takie same, jak definicje oraz metodologie obliczania tych samych wskaźników w sprawozdaniach z działalności/pozostałych informacjach stanowiących elementy wcześniejszych raportów okresowych GK ENEA. Wybrane definicje można również znaleźć w słowniku pojęć i skrótów dostępnym na stronie internetowej Spółki https://ir.enea.pl/slownik.
Informacja nt. poszczególnych wskaźników obliczanych dla okresów sprawozdawczych jest cyklicznie monitorowana oraz prezentowana w ramach kolejnych raportów okresowych Spółki. Zaprezentowane wskaźniki typowymi wskaźnikami stosowanymi w analizie finansowej ze szczególnym uwzględnieniem branż, w których działa Grupa Kapitałowa ENEA.
Wskaźnik finansowy
Wyszczególnienie
CAPEX
Capital expenditures - nakłady inwestycyjne na rzeczowe aktywa trwałe, wartości niematerialne i prawo do korzystania ze składnika aktywów
Cykl rotacji należności krótkoterminowych w dniach
Średni stan należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe x liczba dni / Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
Cykl rotacji zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych w dniach
Średni stan zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych x liczba dni / Koszt sprzedanych produktów, towarów i materiałów
Cykl rotacji zapasów w dniach
Średni stan zapasów x liczba dni / Koszt sprzedanych produktów, towarów i materiałów
Dług netto / EBITDA
(Kredyty, pożyczki i dłużne papiery wartościowe długo- i krótkoterminowe + zobowiązania z tyt. leasingu finansowego długo- i krótkoterminowe + zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej długo- i krótkoterminowe - środki pieniężne i ich ekwiwalenty - aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej długo- i krótkoterminowe - dłużne aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie długo- i krótkoterminowe - inne inwestycje krótkoterminowe) / EBITDA LTM
EBITDA
Zysk (strata) z działalności operacyjnej + amortyzacja + odpis (odwrócenie odpisu) z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych
EBITDA LTM
EBITDA z ostatnich 12 miesięcy
EBIT
Zysk (strata) z działalności operacyjnej
Finansowanie zewnętrzne
Suma pozycji ze skonsolidowanego sprawozdania z przepływów pieniężnych: Otrzymane kredyty i pożyczki, Emisja obligacji, Spłata kredytów i pożyczek, Wykup obligacji
Koncesja na wytwarzaniu
Marża na wytwarzaniu z uwzględnieniem marży na Rynku Bilansującym
Koszty operacyjne
Amortyzacja, Koszty świadczeń pracowniczych, Zużycie materiałów i surowców oraz wartość sprzedanych towarów, Zakup energii i gazu na potrzeby sprzedaży, Usługi przesyłowe, Inne usługi obce, Podatki i opłaty
Koszt sprzedanych produktów, towarów i materiałów
Zużycie materiałów i surowców oraz wartość sprzedanych towarów, Zakup energii na potrzeby sprzedaży, Usługi przesyłowe, Inne usługi obce, Podatki i opłaty, Podatek akcyzowy
Koszty stałe
Koszty, które niezależne od wielkości produkcji energii elektrycznej. Koszty te dotyczą m.in.: kosztów wynagrodzeń wraz z narzutami, amortyzacji, kosztów zużycia materiałów i surowców, kosztów usług obcych, kosztów podatków i opłat
Koszty własne
Bezpośrednie i pośrednie koszty sprzedaży ENEA S.A., ENEA Trading i ENEA Power&Gas Trading
Marża na cieple
Marża na sprzedaży ciepła, kalkulowana jako różnica pomiędzy przychodem ze sprzedaży ciepła a jego zmiennymi kosztami wytworzenia
Marża na obrocie
Różnica pomiędzy przychodami ze sprzedaży a kosztami energii zakupionej w ramach obrotu
Marża na produkcji energii z OZE
Marża na sprzedaży energii i produkcji zielonych certyfikatów z Zielonego Bloku, kalkulowana jako różnica pomiędzy przychodem ze sprzedaży energii i z wyceny wyprodukowanych certyfikatów a kosztami zmiennymi ich wytworzenia
Marża z działalności koncesjonowanej
Pozycja uwzględniająca przychody i koszty związane z działalnością gospodarczą polegającą na dystrybucji energii elektrycznej na potrzeby odbiorców zlokalizowanych na określonym terenie. to przede wszystkim: przychody ze sprzedaży usług dystrybucji odbiorcom końcowym, koszty usług przesyłowych i dystrybucyjnych, koszty zakupu energii elektrycznej na pokrycie różnicy bilansowej i potrzeb własnych, przychody z tytułu opłat za przyłączenie do sieci ENEA Operator.
Marża ZB na sprzedaży/ aktualizacji zapasu zielonych certyfikatów
Marża na sprzedaży zielonych certyfikatów z Zielonego Bloku kalkulowana jako różnica pomiędzy przychodem ze sprzedaży a kosztem własnym sprzedaży certyfikatów, uwzględniająca aktualizację zapasu zielonych certyfikatów, tj. aktualizację średnioważonej ceny zapasu certyfikatów do ceny rynkowej w przypadku znacznego spadku ich ceny rynkowej
Pokrycie majątku trwałego kapitałami własnymi
Kapitał własny / Aktywa trwałe
Rentowność operacyjna
Zysk (strata) z działalności operacyjnej / Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
Rentowność kapitału własnego (ROE)
Zysk (strata) netto okresu sprawozdawczego / Kapitał własny
Rentowność aktywów (ROA)
Zysk (strata) netto okresu sprawozdawczego / Aktywa całkowite
Rentowność netto
Zysk (strata) netto okresu sprawozdawczego / Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
Rentowność EBITDA
EBITDA / Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody
Skorygowana marża I pokrycia
Marża na obrocie detalicznym energią elektryczną i paliwem gazowym realizowana przez ENEA S.A. wykazywana łącznie ze sprzedażą hurtową realizowaną przez ENEA Trading i ENEA Power&Gas Trading skorygowana prezentacyjnie o inne czynniki zależne takie jak: przychody i koszty z tytułu sprzedaży i zakupu praw do emisji CO 2 , wycenę kontraktów CO 2 , transakcji terminowych energii i gazu wykazywaną w działalności operacyjnej
Wynik na pozostałej działalności operacyjnej
Wynik na pozycjach: Pozostałe przychody operacyjne, Pozostałe koszty operacyjne, Zysk (strata) na zmianie, sprzedaży i likwidacji rzeczowych aktywów trwałych oraz prawa do korzystania ze składnika aktywów
Wskaźnik bieżącej płynności
Aktywa obrotowe / Zobowiązania krótkoterminowe
Wskaźnik zadłużenia ogólnego
Zobowiązania ogółem / Aktywa całkowite
Zmiana kapitału obrotowego
Pozycja ze skonsolidowanego sprawozdania z przepływów pieniężnych
251
[IMAGE]
Skrót/pojęcie
Wyszczególnienie
ACER
Agency for the Cooperation of Energy Regulators - Agencja Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki
Advanced Metering Infrastructure (AMI)
Advanced Metering Infrastructure, zaawansowane systemy pomiarowo rozliczeniowe wraz z dwukierunkowymi układami pomiarowo – rozliczeniowymi
AED
Automatyczny defibrylator zewnętrzny; urządzenie ratunkowe służące do przywracania rytmu serca w przypadku nagłego zatrzymania krążenia
Agrofotowoltaika
Koncepcja polegająca na jednoczesnym wykorzystaniu tego samego obszaru ziemi do uprawy rolnej (jako główne zastosowanie) i produkcji energii elektrycznej z wykorzystaniem instalacji fotowoltaicznych (jako zastosowanie dodatkowe)
AFIR (ang. Regulation for the Deployment of Alternative Fuels Infrastructure )
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych i uchylającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/94/UE
ASD
Autism spectrum disorder - Spektrum zaburzeń autystycznych
Aukcja mocy
Mechanizm wprowadzony przez Ustawę z dnia 8 grudnia 2017 r. o Rynku Mocy (Dz. U. 2020 poz. 247). W ramach aukcji mocy producenci energii elektrycznej oferują operatorowi na okres dostaw obowiązek mocowy, czyli zobowiązują się do pozostawania w okresie dostaw w gotowości do dostarczania określonej mocy elektrycznej do systemu oraz do dostawy określonej mocy elektrycznej do systemu w okresach zagrożenia
BAT
Best Available Techniques najlepsze dostępne techniki, dokument formułujący wnioski dotyczące najlepszych dostępnych technik dla instalacji nim objętych, a także wskazujący poziomy emisji powiązane z najlepszymi dostępnymi technikami
BDO
Baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami, system informatyczny służący do ewidencjonowania i monitorowania odpadów w Polsce
Biomasa
Materiał energetyczny powstały z materii organicznej, takiej jak odpady i pozostałości roślinne i zwierzęce
BHP
Bezpieczeństwo i higiena pracy
CAPEX
Capital expenditures - nakłady inwestycyjne na rzeczowe aktywa trwałe, wartości niematerialne i prawo do korzystania ze składnika aktywów
CBAM (ang. Carbon Border Adjustment Mechanism)
Mechanizm dostosowywania cen na granicach z emisją dwutlenku węgla
CCP
Kontrahent Centralny - oznacza osobę prawną posiadającą autoryzację ESMA ( European Securities and Markets Authority), która działa pomiędzy kontrahentami Instrumentów Pochodnych będących w obrocie na co najmniej jednym rynku finansowym, stając się nabywcą dla każdego sprzedawcy i sprzedawcą dla każdego nabywcy
CDS (ang. Clean dark spread)
Różnica pomiędzy osiągniętą ceną ze sprzedaży energii elektrycznej wytworzonej, a kosztami zmiennymi dotyczącymi wytworzenia tej energii (jednostkowy koszt CO 2 i jednostkowy koszt węgla z transportem)
Cena pasma (BASE)
Cena kontraktu z dostawą takiego samego wolumenu energii w każdej godzinie doby
Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ
CZR (ang. Sustainaible Development Goals, SDGs) to plan naprawy świata przyjęty przez kraje członkowskie ONZ, który obejmuje kwestie klimatyczne, środowiskowe, społeczne i gospodarcze. Zakłada m.in. dążenie do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych, zachowania różnorodności środowiskowej, zagwarantowania praw człowieka czy eliminacji ubóstwa
CfD (ang. Contract of Difference)
Kontrakt różnicowy
COREPER (ang. Committee of Permanent Representatives)
Komitet Stałych Przedstawicieli (organ, który składa się ze stałych przedstawicieli krajów członkowskich Unii Europejskiej przy Radzie w Brukseli w randze ambasadorów oraz ich zastępców)
CO
Tlenek węgla (czad)
CO 2
Dwutlenek węgla
Compliance
Zapewnianie zgodności działalności organizacji z obowiązującymi przepisami oraz regulacjami wewnętrznymi
COSO
Amerykańska organizacja sektora prywatnego COSO (The Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission – Komitet Organizacji Sponsorujących Komisję Treadway)
Według COSO audytorzy, kontrolerzy wewnętrzni monitorują, opiniują system kontroli wewnętrznej w przedsiębiorstwie i bezstronnie sprawdzają czy są one przestrzegane
CP
Carbon Pricing - mechanizm ekonomiczny mający na celu internalizację kosztów zewnętrznych związanych z emisją gazów cieplarnianych, poprzez nakładanie opłat za ich emisję (np. CO 2 ). Przybiera zazwyczaj formę podatku węglowego lub systemu handlu uprawnieniami do emisji
cPPA
Corporate Power Purchase Agreement; długoterminowe kontrakty na zakup energii elektrycznej wyprodukowanej z konkretnego źródła odnawialnego, zawierane bezpośrednio przez producenta energii i przedsiębiorstwo przemysłowe będące najczęściej znacznym konsumentem energii elektrycznej
CRMA (ang. Critical Raw Material Act)
Akt surowców krytycznych
CSR (ang. Corporate Social Responsibility)
Społeczna odpowiedzialność biznesu. Odpowiedzialność organizacji za wpływ jej decyzji i działań na społeczeństwo i środowisko, zapewniana przez przejrzyste i etyczne postępowanie, które:
przyczynia się do zrównoważonego rozwoju, w tym dobrobytu i zdrowia społeczeństwa
uwzględnia oczekiwania interesariuszy
jest zgodne z obowiązującym prawem i spójne z międzynarodowymi normami postępowania
jest zintegrowane z działaniami organizacji i praktykowane w jej relacjach
CSIRE
Centralny System Informacji Rynku Energii
CTP
Wskaźnik regulacyjny czasu trwania przerwy
252
[IMAGE]
Skrót/pojęcie
Wyszczególnienie
DPIA
Data Protection Impact Assessment - Ocena Skutków dla Ochrony Danych; proces analizy, dzięki któremu organizacje mogą zidentyfikować i zminimalizować ryzyko dla prywatności danych wynikające z nowych projektów lub systemów przetwarzających dane osobowe
DPSN
Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW
Dyrektywa IED
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie emisji przemysłowych. Zaostrza ona standardy emisji dwutlenku siarki, tlenków azotu i pyłów z obiektów energetycznego spalania
EBI
Europejski Bank Inwestycyjny
EBW
Europejski Banku Wodoru
EED (ang. Energy Efficiency Directive)
Dyrektywa w sprawie efektywności energetycznej
EEX (ang. European Energy Exchange)
Europejska giełda energii elektrycznej
EPBD (ang. Energy Performance of Buildings Directive)
Dyrektywa o charakterystyce energetycznej budynków
ETD (ang. Energy Taxation Directive)
Dyrektywa o opodatkowaniu produktów energetycznych i energii elektrycznej
Energy Lending Policy
Polityka Europejskiego Banku Inwestycyjnego określająca kryteria i wytyczne finansowania projektów energetycznych. Polityka ta ma na celu wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną, zwiększanie bezpieczeństwa dostaw energii oraz promowanie efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii. EIB zobowiązuje się do finansowania projektów, które są zgodne z celami Unii Europejskiej w zakresie klimatu i energii.
ENVI
Committee on the Environment, Public Health and Food Safety - Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności
EMIR (ang. European Market Infrastructure Regulation)
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 648/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, kontrahentów centralnych i repozytoriów transakcji
EMD (ang. Electricity Market Design)
Wewnętrzny rynek energii UE
EOG
Europejski Obszar Gospodarczy; strefa wolnego handlu i wspólny rynek, obejmujące państwa Unii Europejskiej i Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), z wyjątkiem Szwajcarii (państwa UE + Islandia, Norwegia i Liechtenstein)
ERM
Zintegrowany system zarządzania ryzykiem
ESG
Zestaw zagadnień związanych ze zrównoważonym rozwojem w działalności gospodarczej. Skrótowiec ESG odnosi się do trzech podstawowych filarów zrównoważonego rozwoju: środowiska (E Environment), społeczeństwa (S Society) i ładu zarządczego (G Governance). Zagadnienia ESG obecnie podstawowym punktem odniesienia dla raportowania niefinansowego przedsiębiorstw
ESMA
European Securities and Markets Authority - Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych
ESRS
Europejskie Standardy Raportowania Zrównoważonego Rozwoju; zestaw standardów mających na celu ujednolicenie sposobu, w jaki przedsiębiorstwa objęte dyrektywą CSRD będą raportować swoje działania w obszarze środowiskowym, społecznym oraz związanym z ładem korporacyjnym. Celem ESRS jest zwiększenie transparentności i porównywalności danych dotyczących zrównoważonego rozwoju
EUA
EU Emission Allowance - uprawnienie do emisji w ramach Europejskiego Systemu Handlu Emisjami
Europejski System Handlu
Emisjami EU ETS
Rynek uprawnień do emisji dwutlenku węgla. Stanowi podstawę unijnej polityki mającej na celu przeciwdziałanie zmianie klimatu i zmierza do ograniczania emisji gazów cieplarnianych w efektywny pod względem kosztów i skuteczny gospodarczo sposób
Europejski Zielony Ład
Unijna strategia na rzecz wzrostu, będąca pakietem inicjatyw politycznych, których celem jest skierowanie UE na drogę transformacji ekologicznej, a ostatecznie – osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r.
FDIR (ang. Faul Detection,
Isolation, Restoration)
System umożliwiający automatyczne wykrywanie awarii, wyizolowanie miejsca uszkodzenia i przywrócenie zasilania
Gender Pay Gap
Różnica w średnich zarobkach kobiet i mężczyzn, wyrażona zazwyczaj jako stosunek średniego wynagrodzenia kobiet do mężczyzn
GHG Protocol
Greenhouse Gas Protocol; zapewnia standardy, wytyczne, narzędzia i szkolenia dla firm oraz rządów w zakresie pomiaru i zarządzania emisjami gazów cieplarnianych. GHG Protocol określa ramy dla inwentaryzacji emisji, umożliwiając organizacjom identyfikację głównych źródeł emisji w ich działalności, monitorowanie postępów w redukcji emisji oraz raportowanie w sposób transparentny
Gospodarka o obiegu
zamkniętym (GOZ)
Koncepcja, zgodnie z którą produkty, materiały oraz surowce pozostają w gospodarce tak długo, jak to możliwe, a odpady, jeżeli już powstaną, są traktowane jako surowce wtórne
GJ
Gigadżul
GPZ
Główny Punkt Zasilający; stacja transformatorowa, do której doprowadzone linie napowietrzne średniego i wysokiego napięcia. Punkt, w którym energia elektryczna jest dostarczana z wyższego poziomu napięcia do lokalnej sieci dystrybucyjnej o niższym napięciu. GPZ pełni funkcję pośrednika w transmisji energii, umożliwiając jej przekształcenie (za pomocą transformatorów) na poziomy napięcia odpowiednie dla odbiorców końcowych, takich jak gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa czy instytucje
GRI
Global Reporting Initiative; międzynarodowa organizacja, która opracowuje powszechnie stosowane standardy raportowania zrównoważonego rozwoju, umożliwiające organizacjom mierzenie i komunikowanie ich wpływu na gospodarkę, środowisko oraz społeczeństwo
253
[IMAGE]
Skrót/pojęcie
Wyszczególnienie
GPW
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie
GWh
Gigawatogodzina
GWE
Graniczne wielkości emisji
HCl
Chlorowodór
HF
Fluorowodór
Hg
Rtęć
Horyzont 2020
Największy program finansowania badań naukowych i innowacji w UE, realizowany w perspektywie finansowej 2014- 2020 z budżetem blisko 80 mld euro. Następcą programu Horyzont 2020 w perspektywie finansowej 2021-2027 jest program Horyzont Europa
HR
Human resources - Zasoby ludzkie
IIP (ang. Inside Information Platform)
Elektroniczny system dostarzcania informacji, który umożliwia wielu uczestnikom rynku dzielenie się informacjami z zainteresowanymi podmiotami, a ponadto jest zgodny z minimalnymi wymogami jakościowymi wymienionymi w wytycznych ACER
ICT
Information and Communication Technologies. Technologie teleinformatyczne
IRGiT
Izba Rozliczeniowa Giełd Towarowych S.A.
Interesariusz
Osoba lub grupa osób zainteresowana decyzjami lub działaniami organizacji. Interesariusz to każdy, kto wpływa na organizację i każdy, na kogo ona wpływa
Internet Rzeczy (IoT)
Sieć połączonych ze sobą fizycznych urządzeń wyposażonych w czujniki, oprogramowanie i inne technologie służące do łączenia i wymiany danych z innymi urządzeniami i systemami przez Internet
IOD
Inspektor Ochrony Danych Osobowych
IOS
Instalacja odsiarczania spalin oraz redukcji metali ciężkich
IT (ang. information technology)
Technika informatyczna. Sprzęt komputerowy oraz oprogramowanie, a także narzędzia i inne techniki związane ze zbieraniem, przetwarzaniem, przesyłaniem, przechowywaniem, zabezpieczaniem i prezentowaniem informacji
ITRE (ang. Committee on Industry, Research and Energy)
Komisja Przemysłu, Badań Naukowych i Energii Parlamentu Europejskiego
JRM
Jednostka Rynku Mocy
kBAT
Konkluzje BAT – decyzje wykonawcze Komisji Europejskiej
KDPW
Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych w Warszawie
KGW
Koło gospodyń wiejskich
KRS
Krajowy Rejestr Sądowy
Kogeneracja
Proces technologiczny jednoczesnego wytwarzania energii elektrycznej i użytkowej energii cieplnej w elektrociepłowni
KPI
Key Performance Indicator; narzędzie służące do pomiaru stopnia realizacji kluczowych celów biznesowych lub wydajności procesów w organizacji
Krajowy System Elektroenergetyczny (KSE)
Zbiór urządzeń przeznaczony do wytwarzania, przesyłu, rozdziału, magazynowania i użytkowania energii elektrycznej, połączonych ze sobą funkcjonalnie w system umożliwiający realizację dostaw energii elektrycznej na terenie kraju w sposób ciągły i nieprzerwany
kV
Kilowolt
KZR
Księga Systemu Kryteriów Zrównoważonego Rozwoju
LNG (ang. Liquefied Natural Gas)
Skroplony gaz ziemny
LRF
Współczynnik liniowy redukcji liczby uprawnień do emisji dostępnych w systemie
LULUCF
Porozumienie polityczne w sprawie zwiększenia wkładu sektora użytkowania gruntów, zmiany użytkowania gruntów i leśnictwa
LZO
Licznik zdalnego odczytu
Łańcuch dostaw
Sekwencja działań lub stron dostarczających produkty lub usługi dla organizacji
Łańcuch wartości
Sekwencja działań podejmowanych przez firmę, aby opracować, wytworzyć, sprzedać i dostarczyć produkt lub usługę, a następnie świadczyć usługi posprzedażowe
Metoda location-based
Metoda szacowania emisji gazów cieplarnianych w Zakresie 2 wykorzystująca średnią intensywność emisji w danym regionie geograficznym
MIOZE
Rejestr wytwórców energii w małej instalacji
Model EPC
Model pełnej realizacji inwestycji, gdzie generalny Wykonawca odpowiada za całość kontraktu
Mg
Megagram, inaczej tona
MMR
Micro Modular Reactors - mikro modułowe reaktory jądrowe o mocy do 20 MWt, charakteryzujące się modułową konstrukcją, małymi rozmiarami, wysokim poziomem bezpieczeństwa i szybkim wdrożeniem. MMR oferują alternatywę dla tradycyjnych, dużych elektrowni jądrowych, umożliwiając bardziej elastyczne i zdecentralizowane podejście do produkcji energii jądrowej
254
[IMAGE]
Skrót/pojęcie
Wyszczególnienie
MSR
Rezerwa stabilności rynkowej (dot. uprawnień EU ETS)
Mobbing
Prześladowanie, uporczywe nękanie i zastraszanie, stosowanie przemocy psychicznej wobec podwładnego lub współpracownika w miejscu pracy
Model COSO I
Pierwotny model kontroli wewnętrznej opracowany przez Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission. Model składa się 5 komponentów, które stanowią podstawę efektywnego systemu kontroli wewnętrznej w organizacji: środowisko kontroli, ocena ryzyka, działania kontrolne, informacje i komunikacja, monitorowanie
Model COSO II
Zaktualizowany model kontroli wewnętrznej opracowany przez Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission. Model skupia się na 20 kluczowych zasadach zgrupowanych w 5 komponentów i kładzie większy nacisk na zarządzanie ryzykiem oraz integrację kontroli wewnętrznej z procesami zarządzania.
MW e
Megawat mocy elektrycznej
MWh
Megawatogodzina (1 GWh = 1.000 MWh)
MWiK
Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji
MW t
Megawat mocy cieplnej
NABE
Narodowa Agencja Bezpieczeństwa Energetycznego
NH 3
Amoniak
Nm 3
Normalny metr sześcienny gazu, tj. liczba m 3 , jakie zająłby gaz w warunkach normalnych
Nn
Sieć niskiego napięcia, dostarczająca indywidualnym odbiorcom prąd przemienny o częstotliwości 50 Hz, pod napięciem fazowym 230 V
NO x
Tlenki azotu
OM
Obowiązek Mocowy; zobowiązanie dostawcy mocy do pozostawania w okresie dostaw w gotowości do dostarczania określonej mocy elektrycznej do systemu przez jednostkę rynku mocy oraz do dostawy określonej mocy elektrycznej do systemu w okresach zagrożenia
Operator systemu przesyłowego (OSP)
Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A., jednoosobowa spółka Skarbu Państwa będąca właścicielem sieci najwyższych napięć, a więc operatorem elektroenergetycznego systemu przesyłowego
OIRE
Operator Informacji Rynku Energii
Origination
Działalność handlowa ENEA Trading polegająca przede wszystkim na zawieraniu transakcji niestandardowych zakupu energii elektrycznej od wytwórców niebędących bezpośrednimi uczestnikami rynku hurtowego, wyprodukowanej w odnawialnych źródłach energii i pozostałych rozproszonych źródłach, typu: elektrociepłownie, spalarnie, przemysłowe. Nabywana przez ENEA Trading energia elektryczna jest dalej sprzedawana na rynku hurtowym energii elektrycznej lub jest wykorzystywana w GK ENEA
origAMI
System wspierania procesów jednostek biznesowych, które wykorzystują dane pomiarowe
OSD
Operator Systemu Dystrybucyjnego
OSDn
Operator Systemu Dystrybucyjnego, którego sieć dystrybucyjna nie posiada bezpośredniego połączenia z siecią przesyłową OSP
OSŁ
Ogólnodostępne stacje ładowania pojazdów elektrycznych
OSP
Operator Systemu Przesyłowego
OTC
Over The Counter; zdecentralizowany rynek pozagiełdowy nieposiadający instytucji nadzorującej, na którym transakcje zawierane są bezpośrednio między kontrahentami, bez udziału pośrednika. Ceny i warunki transakcji są negocjowane indywidualnie między kupującym a sprzedającym.
OZE
Odnawialne źródła energii
PJ
Petadżul
PKZP
Pracownicza Kasa Zapomogowo-Pożyczkowa
PN
Polska Norma
PMOZE
Prawa majątkowe ze świadectw pochodzenia energii z odnawialnych źródeł energii
Poligeneracja
Jednoczesne, skojarzone wytwarzanie kilku rodzajów energii (np. energii elektrycznej, ciepła, chłodu, pary technologicznej) w jednej instalacji
Porozumienie paryskie
Plan działań wieńczący 21 Konferencję Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu w Paryżu, którego głównym celem jest utrzymanie wzrostu średniej temperatury na świecie na poziomie znacznie poniżej 2°C, a docelowo 1,5 °C względem epoki przedprzemysłowej
PPN
Poleski Park Narodowy
Prawo Energetyczne
Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo Energetyczne
Prop-Trading
Działalność ENEA Trading polegająca na obrocie na własny rachunek kontraktami na rynkach giełdowych
Prosument
Osoba, która wytwarza energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii na własne potrzeby za pomocą mikroinstalacji, a jednocześnie może ją magazynować i przekazywać nadwyżkę do sieci energetycznej
255
[IMAGE]
Skrót/pojęcie
Wyszczególnienie
Projekt brownfield
Realizacja inwestycji poprzez zabudowę w istniejącej infrastrukturze
Projekt greenfield
Realizacja inwestycji poprzez budowę na nowym terenie
PURE
Prezes Urzędu Regulacji Energetyki
PSCMI1
Odzwierciedla poziom cen miałów energetycznych klasy 20-23/1 w sprzedaży do energetyki zawodowej i przemysłowej
PSZW
Jedyne pozwolenie lokalizacyjne na wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń dla morskich farm wiatrowych. Określa ono granice akwenu, który może być wykorzystany do realizacji i eksploatacji morskich farm wiatrowych, oraz definiuje wszystkie elementy wchodzące w skład farmy wiatrowej na morzu, które na tym obszarze morskim mogą zostać zlokalizowane
PV
Fotowoltaika
Raport ALC
Dokument składany przez operatorów instalacji objętych unijnym systemem handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS). Zawiera on informacje o poziomie działalności i emisjach gazów cieplarnianych danej instalacji
RDF
Paliwo powstałe w procesie odzysku odpadów o wysokiej wartości opałowej
RDN
Rynek Dnia Następnego (RDN) funkcjonuje od 30 czerwca 2000 r. Jest rynkiem SPOT dla energii elektrycznej w Polsce. Od początku notowań ceny na RDN stanowią odniesienie dla cen energii w kontraktach bilateralnych w Polsce. RDN przeznaczony jest dla tych spółek, które chcą w sposób aktywny i bezpieczny na bieżąco domykać swoje portfele zakupów/sprzedaży energii elektrycznej w poszczególnych godzinach doby
REPowerEU
Plan Komisji Europejskiej polegający na uniezależnieniu Europy od rosyjskich paliw kopalnych przed 2030 r.
REMIT (ang.: Regulation on Wholesale Energy Market Integrity and Transparency)
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1227/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii
RRM (ang. Registered Reporting Mechanism)
Proces związany z raportowaniem danych transakcyjnych.
Rynek Bilansujący
Rynek techniczny prowadzony przez OSP. Jego celem jest bilansowanie w czasie rzeczywistym zapotrzebowania na energię elektryczną z jej produkcją w krajowym systemie elektroenergetycznym (KSE)
Rynek Praw Majątkowych
Platforma obrotu prawami majątkowymi do świadectw pochodzenia energii elektrycznej wyprodukowanej z odnawialnych źródeł energii (OZE) i kogeneracji. RPM funkcjonuje od 2005 r., pozwalając wytwórcom energii elektrycznej z OZE i kogeneracji na sprzedaż praw majątkowych, a spółkom energetycznym wywiązać się z obowiązku zakupu. Notowania na RPM odbywają się na Towarowej Giełdzie Energii
Rynek SPOT
Rynek kasowy (bieżący)
Rynek Terminowy
Rynek energii elektrycznej, na którym notowane są produkty typu forward
SAIDI
System Average Interruption Duration Index - wskaźnik przeciętnego systemowego czasu trwania przerwy długiej i bardzo długiej (wyrażany w minutach na Klienta)
SAIFI
System Average Interruption Frequency Index - wskaźnik przeciętnej systemowej częstości przerw długich w dostawie energii (wyrażany w liczbie przerw na Klienta)
SCADA
Supervisory Control and Data Acquisition; system informatyczny nadzorujący przebieg procesu technologicznego lub produkcyjnego. Jego główne funkcje obejmują zbieranie aktualnych danych (pomiarów), ich wizualizację, sterowanie procesem, alarmowanie oraz archiwizację danych
SCO
Samoczynne częstotliwościowe odciążanie
SCR (ang. Selective Catalytic Reduction)
Instalacja katalitycznego odazotowania spalin. Zasadą jej działania jest redukcja tlenków azotu do azotu atmosferycznego na powierzchni katalizatora, odbywająca się z wykorzystaniem substancji zawierającej amoniak
SF 6
Sześciofluorek siarki
Smart Cities
Inteligentne miasta; koncepcja rozwoju obszarów miejskich, wykorzystująca zaawansowane technologie informacyjno- komunikacyjne do zwiększenia efektywności operacyjnej, poprawy jakości życia mieszkańców oraz zrównoważonego zarządzania zasobami miejskimi. W inteligentnych miastach systemy takie jak zarządzanie ruchem, oświetlenie uliczne, usługi komunalne i bezpieczeństwo publiczne zintegrowane i automatyzowane, umożliwiając optymalizację funkcjonowania miasta oraz reagowanie na potrzeby mieszkańców w czasie rzeczywistym
Smart Grid
Inteligentne sieci elektroenergetyczne, w ramach których istnieje komunikacja między wszystkimi uczestnikami rynku energii, mająca na celu dostarczanie usług energetycznych z zapewnieniem obniżenia kosztów, zwiększenia efektywności oraz integracji rozproszonych źródeł energii, w tym także źródeł odnawialnych
SMR
Small Modular Reactors – małe modułowe reaktory jądrowe
SN
Sieć średniego napięcia, w której napięcie międzyfazowe wynosi od 1 kV do 60 kV
SO 2
Dwutlenek siarki
Sztuczna inteligencja (AI)
Zdolność maszyn do wykazywania ludzkich umiejętności, takich jak rozumowanie, uczenie się, planowanie i kreatywność. Dziedzina wiedzy obejmująca m. in. sieci neuronowe, robotykę i tworzenie modeli zachowań inteligentnych oraz programów komputerowych symulujących te zachowania, włączając w to również uczenie maszynowe (ang. machine learning), głębokie uczenie (ang. deep learning) oraz uczenie wzmocnione (ang. reinforcement learning)
Taksonomia UE
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje
256
[IMAGE]
Skrót/pojęcie
Wyszczególnienie
TCFD
Task Force on Climate Related Financial Disclosures; inicjatywa mająca na celu promowanie transparentności w ujawnianiu przez przedsiębiorstwa informacji finansowych związanych ze zmianami klimatycznymi, w celu lepszego zrozumienia ryzyka finansowego wynikającego z tych zmian. TCFD rekomenduje ujawnianie informacji w czterech kluczowych obszarach: nadzór korporacyjny, strategia, zarządzanie ryzykiem oraz wskaźniki i cele
Technologia PPN
Technologia umożliwiająca wykonywanie operacji montażowych, konserwacyjnych lub naprawczych bezpośrednio na elementach infrastruktury elektrycznej znajdujących się pod napięciem, bez potrzeby ich wyłączania
TNAC (ang. The Total Number of Allowances in Circulation)
Całkowita liczba uprawnień w obiegu (uprawnienia EU ETS)
Trackery
Specjalne konstrukcje, które umożliwiają „śledzenie” słońca przez panele fotowoltaiczne, a tym samym pozwalają uzyskać więcej energii z zainstalowanej mocy
TWh
Terawatogodzina
UNAP
United Nations Association Poland - Stowarzyszenie Narodów Zjednoczonych w Polsce; realizuje projekty wspierające i upowszechniające wiedzę na temat Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) i roli Polski w tej organizacji. Prowadzi programy z zakresu zrównoważonego rozwoju i Agendy 2030, aktywności społeczno-obywatelskiej, edukacji i angażowania ludzi młodych oraz z zakresu praw człowieka i demokracji
UPS
Uboczne produkty spalania; substancje mineralne powstające w wyniku spalania węgla kamiennego i brunatnego w elektrowniach i elektrociepłowniach
URE
Urząd Regulacji Energetyki
WN
Sieć wysokiego napięcia. Elektroenergetyczna sieć przesyłowa, w której napięcie międzyfazowe wynosi od 60 do 200 kV (w Polsce 110 kV). Sieć do przesyłania energii elektrycznej na duże odległości
WRA
Wartość regulacyjna aktywów
WSA
Wojewódzki Sąd Administracyjny
ZLEV
Mechanizm zachęt regulacyjnych dotyczący pojazdów bezemisyjnych i niskoemisyjnych
Zakres 1 (scope 1)
Emisje bezpośrednie CO 2 powstałe w wyniku spalania paliw w źródłach stacjonarnych bądź mobilnych będących własnością firmy bądź przez nią nadzorowanych, emisji powstałych w wyniku zachodzących procesów technologicznych czy ulatniających się czynników chłodniczych
Zakres 2 (scope 2)
Pośrednie energetyczne emisje CO 2 powstałe w wyniku zużywania zakupionej lub dostarczonej z zewnątrz energii elektrycznej, cieplnej, pary technologicznej, chłodu
Zakres 3 (scope 3)
Inne pośrednie emisje CO 2 powstałe w całym łańcuchu wartości firmy, np. w wyniku wytworzenia surowców lub półproduktów, zagospodarowania odpadów, transportu surowców oraz produktów, podróży służbowych Pracowników czy użytkowania produktów przez końcowych użytkowników
Zrównoważony rozwój
Rozwój umożliwiający zaspokojenie potrzeb obecnego pokolenia bez zmniejszania szans na zaspokojenie potrzeb przyszłych pokoleń, uwzględniający oczekiwania otoczenia oraz wyzwania społeczne, środowiskowe i ekonomiczne. Pozwala na trwałe zwiększanie wartości organizacji oraz racjonalne zarządzanie zasobami
ZUZP (Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy)
Porozumienie pomiędzy pracodawcą a związkami zawodowymi, które określa m.in. obowiązki pracodawcy wobec pracowników oraz gwarantowane uprawnienia pracownicze
257
[IMAGE]
Podpisy Zarządu
Data zatwierdzenia i publikacji Sprawozdania Zarządu z działalności ENEA S.A. oraz Grupy Kapitałowej ENEA w 2023 r.
- 17 kwietnia 2024 r.
Podpisy:
Prezes Zarządu Grzegorz Kinelski
Członek Zarządu ds. Finansowych Marek Lelątko
Członek Zarządu ds. Handlowych Bartosz Krysta
p.o. Członek Zarządu ds. Korporacyjnych Monika Starecka