Sprawozdanie niezależnego biegłego rewidenta
z badania rocznego skonsolidowanego
sprawozdania finansowego
Grupy Kapitałowej ORLEN S.A.
za rok obrotowy zakończony
dnia 31 grudnia 2023 roku
Mazars Audyt Sp. z o.o.
ul. Piękna 18
00-549 Warszawa
Mazars Audyt Sp. z o.o.
Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy, XII Wydział Gospodarczy KRS nr 0000086577, kapitał zakładowy: 1 268 000,00 PLN,
NIP: 5260215409, REGON: 011110970
SPRAWOZDANIE NIEZALEŻNEGO BIEGŁEGO REWIDENTA
Z BADANIA ROCZNEGO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA
FINANSOWEGO
Dla Walnego Zgromadzenia i Rady Nadzorczej ORLEN S.A.
Sprawozdanie z badania rocznego skonsolidowanego sprawozdania
finansowego
Opinia
Przeprowadziliśmy badanie rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy
kapitałowej, w której jednostką dominującą jest ORLEN S.A. („Jednostka dominująca")
(„Grupa”) zawierające skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej na dzień
31 grudnia 2023 roku oraz skonsolidowane sprawozdanie z zysków lub strat i innych
całkowitych dochodów, skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym,
skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych za rok obrotowy od 1 stycznia do
31 grudnia 2023 roku oraz informację dodatkową do skonsolidowanego sprawozdania
finansowego zawierającą informację o istotnych politykach rachunkowości oraz inne
informacje objaśniające („skonsolidowane sprawozdanie finansowe").
Naszym zdaniem skonsolidowane sprawozdanie finansowe:
• przedstawia rzetelny i jasny obraz sytuacji majątkowej i finansowej Grupy na dzień
31 grudnia 2023 roku oraz jej skonsolidowanego wyniku finansowego i
skonsolidowanych przepływów pieniężnych za rok obrotowy zakończony w tym dniu
zgodnie z mającymi zastosowanie Międzynarodowymi Standardami
Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi przez Unię Europejską („MSSF”)
oraz przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości;
• jest zgodne co do formy i treści z obowiązującymi Grupę przepisami prawa oraz
statutem Jednostki dominującej.
Niniejsza opinia jest spójna ze sprawozdaniem dodatkowym dla Komitetu Audytu, które
wydaliśmy dnia 24 kwietnia 2024 roku.
Mazars Audyt Sp. z o.o. 3
Podstawa opinii
Nasze badanie przeprowadziliśmy zgodnie z Krajowymi Standardami Badania w brzmieniu
Międzynarodowych Standardów Badania przyjętymi uchwałą Krajowej Rady Biegłych
Rewidentów nr 3430/52a/2019 z dnia 21 marca 2019 roku w sprawie krajowych standardów
badania oraz innych dokumentów, z późn. zm. oraz uchwałą Rady Polskiej Agencji Nadzoru
Audytowego nr 38/I/2022 z dnia 15 listopada 2022 roku w sprawie krajowych standardów
kontroli jakości oraz Krajowego Standardu Badania 220 (Zmienionego) („KSB”), a także
stosownie do ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich
oraz nadzorze publicznym („Ustawa o biegłych rewidentach” – Dz. U. z 2023 r. poz. 1015
z późn. zm.) oraz Rozporządzenia UE nr 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 roku w sprawie
szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych
jednostek interesu publicznego, uchylającego decyzję Komisji 2005/909/WE
(„Rozporządzenie UE” – Dz. U. UE L158 z 27.05.2014, str. 77, z późn. zm.). Nasza
odpowiedzialność zgodnie z tymi standardami została dalej opisana w sekcji naszego
sprawozdania „Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie skonsolidowanego
sprawozdania finansowego”.
Jesteśmy niezależni od Spółek Grupy zgodnie z Międzynarodowym Kodeksem etyki
zawodowych księgowych (w tym Międzynarodowymi standardami niezależności) Rady
Międzynarodowych Standardów Etyki dla Księgowych („Kodeks IESBA”) przyjętym uchwałą
Krajowej Rady Biegłych Rewidentów nr 3431/52a/2019 z dnia 25 marca 2019 roku w
sprawie zasad etyki zawodowej biegłych rewidentów, z późn. zm., oraz z innymi wymogami
etycznymi, które mają zastosowanie do badania sprawozdań finansowych w Polsce.
Wypełniliśmy nasze inne obowiązki etyczne zgodnie z tymi wymogami i Kodeksem IESBA.
W trakcie przeprowadzania badania kluczowy biegły rewident oraz firma audytorska
pozostali niezależni od Spółek Grupy zgodnie z wymogami niezależności określonymi w
Ustawie o biegłych rewidentach oraz w Rozporządzeniu UE.
Uważamy, że dowody badania, które uzyskaliśmy są wystarczające i odpowiednie, aby
stanowić podstawę dla naszej opinii.
Kluczowe sprawy badania
Kluczowe sprawy badania są to sprawy, które według naszego zawodowego osądu były
najbardziej znaczące podczas badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego
za bieżący rok obrotowy. Obejmują one najbardziej znaczące ocenione rodzaje ryzyka
istotnego zniekształcenia, w tym ocenione rodzaje ryzyka istotnego zniekształcenia
spowodowanego oszustwem. Do spraw tych odnieśliśmy się w kontekście naszego badania
skonsolidowanego sprawozdania finansowego jako całości oraz przy formułowaniu naszej
opinii oraz podsumowaliśmy naszą reakcję na te rodzaje ryzyka, a w przypadkach, w których
uznaliśmy za stosowne przedstawiliśmy najważniejsze spostrzeżenia związane z tymi
rodzajami ryzyka. Nie wyrażamy osobnej opinii na temat tych spraw.
Mazars Audyt Sp. z o.o. 4
Kluczowa sprawa badania
Jak nasze badanie odniosło się do tej sprawy
Utrata wartości rzeczowych aktywów
trwałych i wartości niematerialnych
Grupa posiada istotne rzeczowe aktywa
trwałe i wartości niematerialne, dla
których w latach ubiegłych
rozpoznawano materialne odpisy
aktualizujące, które ze względu na
zmieniające się warunki rynkowe, jak i
decyzje strategiczne Grupy, ulegały
istotnym wahaniom.
Na podstawie analizy przesłanek w
poszczególnych segmentach
działalności Grupy i wykonanych w roku
2023 testów na utratę wartości
utworzono odpisy aktualizujące w łącznej
kwocie 16.215 mln zł, w tym przede
wszystkim dotyczące aktywów w
segmencie Petrochemia w wysokości
10.126 mln zł oraz Wydobycie w kwocie
5.860 mln zł (nota 14.4.3).
Ocena wartości odzyskiwalnej aktywów
oparta jest o szereg założeń i
szacunków, w szczególności w zakresie
wysokości przyszłych przepływów
pieniężnych w oparciu o kluczowe
założenia makroekonomiczne oraz
przyjętych stóp dyskonta. Wspomniane
istotne szacunki uznaliśmy za kluczową
sprawę badania.
Nasze procedury badania nakierowane były głównie
na ocenę poszczególnych założeń przyjętych przez
Zarząd Jednostki dominującej mających istotny wpływ
na poziom szacowanych przyszłych przepływów
pieniężnych w testach na utratę wartości.
W szczególności wykonaliśmy poniżej opisane
procedury:
• zrozumienie zaprojektowania i implementacji
kontroli wewnętrznych w zakresie analiz przesłanek
występowania utraty wartości oraz
przeprowadzanych testów na utratę wartości dla
aktywów, wobec których zidentyfikowano takie
przesłanki,
• ocenę wykonanej przez Zarząd analizy przesłanek
utraty wartości oraz ocenę poprawności
zaprojektowania modeli wyceny celem
potwierdzenia zgodności z MSSF oraz przyjętymi
przez Grupę zasadami (polityką) rachunkowości,
• krytyczną ocenę głównych założeń i osądów
Zarządu Jednostki dominującej dotyczących
kalkulacji oczekiwanych przyszłych przepływów
pieniężnych, w tym zwłaszcza:
o uzgodnienie założeń co do przyszłych
przepływów pieniężnych do zatwierdzonego
planu finansowego na rok 2024,
o porównanie wolumenów produkcji paliw do
raportów rezerw zasobów mineralnych
wykonanych przez niezależnych ekspertów
Grupy w zakresie aktywów wydobywczych
zlokalizowanych w Kanadzie,
o krytyczna ocena założeń dotyczących
prognozowanych marż rafineryjnych i
petrochemicznych, marż produktowych, cen
energii elektrycznej, cen uprawnień do emisji
CO2, inflacji oraz kursów walut oraz ich relacji do
analiz niezależnych agencji branżowych
posiadanych przez Grupę,
Mazars Audyt Sp. z o.o. 5
o krytyczna ocena analiz scenariuszowych, w tym
przypisania prawdopodobieństw do scenariuszy,
o ocena zasadności założeń stosowanych w
modelach dotyczących ustalania przepływów
pieniężnych po okresie objętym planem
finansowym,
o ocena metodologii ustalania stóp dyskonta oraz
prawidłowości przyjmowanych w tym celu
założeń, parametrów ekonomicznych lub
benchmarków finansowych,
o weryfikacja poprawności arytmetycznej wycen,
(w powyższych procedurach wspierali nas
wewnętrzni eksperci Mazars ds. wycen),
• ocenę prawidłowości i kompletności ujawnień w
skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym w
zakresie utraty wartości aktywów.
Rozpoznanie przychodów ze
sprzedaży petrochemicznej w
prawidłowym okresie
sprawozdawczym oraz wycena
przychodów ze sprzedaży energii
elektrycznej
Przychody z tytułu umów z klientami w
zakresie sprzedaży produktów i towarów
petrochemicznych w roku 2023 wyniosły
14.655 mln zł, a w zakresie sprzedaży
energii elektrycznej – 40.886 mln zł,
przede wszystkim w Grupie ENERGA
(nota 13.2).
Ujmowanie przychodów związane jest z
domniemanym ryzykiem oszustwa. W
przypadku przychodów ze sprzedaży
petrochemicznej za kluczową sprawę
badania uznaliśmy prawidłowość ich
rozpoznania w odpowiednim okresie
sprawozdawczym, natomiast w zakresie
przychodów ze sprzedaży energii
elektrycznej – prawidłowość ujęcia ze
względu na specyfikę tego segmentu
działalności i skomplikowanie kalkulacji
przychodu w oparciu o systemy
informatyczne.
Nasze procedury badania obejmowały w
szczególności:
• zrozumienie i ocenę środowiska kontroli
wewnętrznej w zakresie rozpoznania przychodów,
ze szczególnym uwzględnieniem zaprojektowania i
wdrożenia kontroli wewnętrznych (w tym kontroli w
systemach IT) w zakresie ujmowania przychodów
ze sprzedaży petrochemicznej w prawidłowym
okresie sprawozdawczym oraz ujmowania
przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej,
• analizę istotnych kontraktów pod kątem
prawidłowości rozpoznania przychodów zgodnie z
polityką rachunkowości przyjętą przez Grupę oraz
ocena zgodności przyjętych zasad z MSSF,
• analizę trendów rozpoznanych przychodów i
uzyskanie wyjaśnienia dla nietypowych transakcji
oraz korekt wprowadzonych po dniu bilansowym,
Mazars Audyt Sp. z o.o. 6
• w zakresie przychodów ze sprzedaży
petrochemicznej - testy detaliczne losowych
transakcji w ciągu roku oraz na przełomie roku
obrotowego,
• w zakresie przychodów ze sprzedaży energii
elektrycznej – testy detaliczne wybranych transakcji
w ciągu roku obrotowego oraz ocena prawidłowości
szacunku przychodu niezafakturowanego na dzień
bilansowy,
• ocenę prawidłowości i kompletności ujawnień w
skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym w
zakresie przychodów ze sprzedaży.
Rozliczenie połączenia ze spółką
Grupa LOTOS S.A. („Grupa LOTOS”)
oraz ze spółką Polskie Górnictwo
Naftowe i Gazownictwo S.A.
(„PGNiG S.A.”)
W roku obrotowym Grupa zakończyła
proces wyceny do wartości godziwych
poszczególnych aktywów i zobowiązań
przejętych w sierpniu 2022 r. w związku
z połączeniem ORLEN S.A. ze spółką
Grupa LOTOS, w wyniku czego zysk na
okazyjnym nabyciu zaprezentowany w
skonsolidowanym sprawozdaniu
finansowym Grupy za rok 2022 r. został
zwiększony o 2.631 mln zł i ostatecznie
wyniósł 8.546 mln zł (nota 7.3.6.1).
W ciągu 2023 r. nastąpiło również pełne
rozliczenie połączenia ORLEN S.A. z
PGNiG S.A., które zostało
zarejestrowane w listopadzie 2022 r.
Wskutek wyceny przejętych aktywów i
zobowiązań PGNiG S.A. do wartości
godziwych, zysk na okazyjnym nabyciu
ujęty w skonsolidowanym sprawozdaniu
finansowym Grupy został zmniejszony o
1.610 mln zł, by ostatecznie osiągnąć
poziom 6.641 mln zł (nota 7.3.6.2).
W zakresie rozliczenia obu połączeń nasze procedury
badania nakierowane były głównie na ocenę
zgodności z MSSF dokonanych wycen
zidentyfikowanych nabytych aktywów i przejętych
zobowiązań do wartości godziwych, a także
poszczególnych założeń przyjętych przez Zarząd
Jednostki dominującej mających istotny wpływ na te
wyceny. W szczególności wykonaliśmy niżej opisane
procedury:
• zrozumienie zaprojektowania i implementacji
kontroli wewnętrznych w zakresie prawidłowego
stosowania zasad rozliczenia według metody
przejęcia,
• analizę przyjętej polityki rachunkowości Grupy oraz
ocenę prawidłowości rozliczenia metodą przejęcia
zgodnie z MSSF 3,
• ocenę poprawności zaprojektowania modeli wyceny
do wartości godziwej celem potwierdzenia
poprawności metodologicznej, ich zgodności z
MSSF i polityką rachunkowości Grupy,
• krytyczną ocenę głównych założeń i osądów
Zarządu dotyczących kalkulacji oczekiwanych
przyszłych przepływów pieniężnych, w tym
zwłaszcza:
Mazars Audyt Sp. z o.o. 7
Rozliczenie tych transakcji uznaliśmy za
kluczową sprawę badania, ze względu
na wyższe ocenione ryzyko istotnego
zniekształcenia, spowodowane przede
wszystkim skomplikowaniem obu tych
procesów, a także wyższe ocenione
ryzyko istotnego zniekształcenia w
obszarze wyceny do wartości godziwych
metodą zdyskontowanych przepływów
pieniężnych rzeczowych aktywów
trwałych i wartości niematerialnych.
Jako obszar kluczowych ocen Zarządu
Jednostki dominującej
zidentyfikowaliśmy elementy szacunku
co do kształtowania się przyszłych
przepływów pieniężnych i związanych z
nimi kluczowych założeń dotyczących
założeń makroekonomicznych oraz
przyjętych stóp dyskonta.
Innym zidentyfikowanym przez nas
obszarem subiektywizmu w szacunkach
było ujęcie zidentyfikowanych nabytych
aktywów w kwocie 27.763 mln zł oraz
przejętych zobowiązań w kwocie 39.845
mln zł z tytułu kontraktów na zakup i
sprzedaż gazu, energii elektrycznej oraz
uprawnień do emisji CO2 wycenionych
do wartości godziwych na moment
połączenia z PGNiG S.A.
o krytyczna ocena założeń dotyczących
prognozowanych marż rafineryjnych i
petrochemicznych, marż produktowych, cen
uprawnień do emisji CO2, inflacji oraz kursów
walut oraz ich relacji do analiz niezależnych
agencji branżowych posiadanych przez Grupę,
o ocena metodologii ustalania stóp dyskonta oraz
prawidłowości przyjmowanych w tym celu
założeń, parametrów ekonomicznych lub
benchmarków finansowych,
o dodatkowo w zakresie wyceny przejmowanego
majątku - ocena założeń dotyczących
alokowania wartości godziwej na poszczególne
rzeczowe aktywa trwałe,
o weryfikacja poprawności arytmetycznej wycen
(w powyższych procedurach wspierali nas
wewnętrzni i zewnętrzni eksperci Mazars ds.
wycen),
• weryfikację wyceny do wartości godziwych
kontraktów na zakup i sprzedaż gazu, energii
elektrycznej oraz uprawnień do emisji CO2,
uznanych za odbiegające od warunków rynkowych
na datę przejęcia PGNiG S.A. pod kątem
kompletności analizowanych kontraktów, zgodności
przyjętych założeń z podpisanymi umowami, oceny
ich rynkowości w kontekście warunków rynkowych
branży gazowej na datę przejęcia oraz
prawidłowości zastosowanych cen, przy wsparciu
wewnętrznych ekspertów Mazars ds. wycen oraz
specjalistów branżowych,
• ocenę niezależności i kompetencji ekspertów
zaangażowanych przez Grupę do przeprowadzenia
wyceny,
• ocenę prawidłowości i kompletności ujawnień w
skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym w
zakresie rozliczenia transakcji.
Inne sprawy
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy za rok zakończony 31 grudnia 2022 roku
zostało zbadane przez działającego w imieniu innej firmy audytorskiej biegłego rewidenta,
który wyraził opinię bez zastrzeżeń na temat tego sprawozdania w dniu 27 kwietnia 2023
roku.
Mazars Audyt Sp. z o.o. 8
Odpowiedzialność Zarządu i Rady Nadzorczej Jednostki dominującej za
skonsolidowane sprawozdanie finansowe
Zarząd Jednostki dominującej jest odpowiedzialny za sporządzenie skonsolidowanego
sprawozdania finansowego, które przedstawia rzetelny i jasny obraz sytuacji majątkowej i
finansowej i wyniku finansowego Grupy zgodnie z Międzynarodowymi Standardami
Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi przez Unię Europejską, przyjętymi zasadami
(polityką) rachunkowości oraz obowiązującymi Grupę przepisami prawa i statutem Jednostki
dominującej, a także za kontrolę wewnętrzną, którą Zarząd Jednostki dominującej uznaje za
niezbędną, aby umożliwić sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego
niezawierającego istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem lub błędem.
Sporządzając skonsolidowane sprawozdanie finansowe, Zarząd Jednostki dominującej jest
odpowiedzialny za ocenę zdolności Grupy do kontynuowania działalności, ujawnienie, jeżeli
ma to zastosowanie, spraw związanych z kontynuacją działalności oraz za przyjęcie zasady
kontynuacji działalności jako podstawy rachunkowości, z wyjątkiem sytuacji, kiedy Zarząd
Jednostki dominującej albo zamierza dokonać likwidacji Grupy, albo zaniechać prowadzenia
działalności albo nie ma żadnej realnej alternatywy dla likwidacji lub zaniechania
działalności.
Zarząd Jednostki dominującej oraz członkowie Rady Nadzorczej Jednostki dominującej są
zobowiązani do zapewnienia, aby skonsolidowane sprawozdanie finansowe spełniało
wymagania przewidziane w ustawie z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości
(„Ustawa o rachunkowości” – Dz. U. z 2023 r. poz. 120 z późn. zm.). Członkowie Rady
Nadzorczej Jednostki dominującej są odpowiedzialni za nadzorowanie procesu
sprawozdawczości finansowej.
Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie skonsolidowanego
sprawozdania finansowego
Naszymi celami są uzyskanie racjonalnej pewności, czy skonsolidowane sprawozdanie
finansowe jako całość nie zawiera istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem
lub błędem oraz wydanie sprawozdania z badania zawierającego naszą opinię. Racjonalna
pewność jest wysokim poziomem pewności, ale nie gwarantuje, że badanie przeprowadzone
zgodnie z KSB zawsze wykryje istniejące istotne zniekształcenie. Zniekształcenia mogą
powstawać na skutek oszustwa lub błędu i są uważane za istotne, jeżeli można racjonalnie
oczekiwać, że pojedynczo lub łącznie mogłyby wpłynąć na decyzje gospodarcze
użytkowników podjęte na podstawie tego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Zakres badania nie obejmuje zapewnienia co do przyszłej rentowności Grupy ani
efektywności lub skuteczności prowadzenia jej spraw przez Zarząd Jednostki dominującej
obecnie lub w przyszłości.
Mazars Audyt Sp. z o.o. 9
Podczas badania zgodnego z KSB stosujemy zawodowy osąd i zachowujemy zawodowy
sceptycyzm, a także:
• identyfikujemy i oceniamy ryzyka istotnego zniekształcenia skonsolidowanego
sprawozdania finansowego spowodowanego oszustwem lub błędem, projektujemy i
przeprowadzamy procedury badania odpowiadające tym ryzykom i uzyskujemy
dowody badania, które są wystarczające i odpowiednie, aby stanowić podstawę dla
naszej opinii. Ryzyko niewykrycia istotnego zniekształcenia wynikającego z oszustwa
jest większe niż tego wynikającego z błędu, ponieważ oszustwo może dotyczyć
zmowy, fałszerstwa, celowych pominięć, wprowadzenia w błąd lub obejścia kontroli
wewnętrznej;
• uzyskujemy zrozumienie kontroli wewnętrznej stosownej dla badania w celu
zaprojektowania procedur badania, które są odpowiednie w danych okolicznościach,
ale nie w celu wyrażenia opinii na temat skuteczności kontroli wewnętrznej Grupy;
• oceniamy odpowiedniość zastosowanych zasad (polityki) rachunkowości oraz
zasadność szacunków księgowych oraz powiązanych ujawnień dokonanych przez
Zarząd Jednostki dominującej;
• wyciągamy wniosek na temat odpowiedniości zastosowania przez Zarząd Jednostki
dominującej zasady kontynuacji działalności jako podstawy rachunkowości oraz, na
podstawie uzyskanych dowodów badania, czy istnieje istotna niepewność związana
ze zdarzeniami lub warunkami, która może poddawać w znaczącą wątpliwość
zdolność Grupy do kontynuacji działalności. Jeżeli dochodzimy do wniosku, że
istnieje istotna niepewność, wymagane jest od nas zwrócenie uwagi w naszym
sprawozdaniu biegłego rewidenta na powiązane ujawnienia w skonsolidowanym
sprawozdaniu finansowym lub, jeżeli takie ujawnienia są nieadekwatne,
modyfikujemy naszą opinię. Nasze wnioski są oparte na dowodach badania
uzyskanych do dnia sporządzenia naszego sprawozdania biegłego rewidenta,
jednakże przyszłe zdarzenia lub warunki mogą spowodować, że Grupa zaprzestanie
kontynuacji działalności;
• oceniamy ogólną prezentację, strukturę i zawartość skonsolidowanego sprawozdania
finansowego, w tym ujawnienia, oraz czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe
przedstawia będące ich podstawą transakcje i zdarzenia w sposób zapewniający
rzetelną prezentację;
• uzyskujemy wystarczające odpowiednie dowody badania odnośnie informacji
finansowych jednostek lub działalności gospodarczych wewnątrz Grupy w celu
wyrażenia opinii na temat skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Jesteśmy
odpowiedzialni za kierowanie, nadzór i przeprowadzenie badania Grupy i
pozostajemy wyłącznie odpowiedzialni za naszą opinię z badania.
Przekazujemy Komitetowi Audytu Jednostki dominującej informacje o, między innymi,
planowanym zakresie i czasie przeprowadzenia badania oraz znaczących ustaleniach
badania, w tym wszelkich znaczących słabościach kontroli wewnętrznej, które
zidentyfikujemy podczas badania.
Mazars Audyt Sp. z o.o. 10
Składamy Komitetowi Audytu Jednostki dominującej oświadczenie, że przestrzegaliśmy
stosownych wymogów etycznych dotyczących niezależności oraz, że będziemy informować
go o wszystkich powiązaniach i innych sprawach, które mogłyby być racjonalnie uznane za
stanowiące zagrożenie dla naszej niezależności, a tam gdzie ma to zastosowanie,
informujemy o zastosowanych zabezpieczeniach.
Spośród spraw przekazywanych Komitetowi Audytu Jednostki dominującej ustaliliśmy te
sprawy, które były najbardziej znaczące podczas badania skonsolidowanego sprawozdania
finansowego za bieżący rok obrotowy i dlatego uznaliśmy je za kluczowe sprawy badania.
Opisujemy te sprawy w naszym sprawozdaniu biegłego rewidenta, chyba że przepisy prawa
lub regulacje zabraniają publicznego ich ujawnienia lub gdy, w wyjątkowych okolicznościach,
ustalimy, że kwestia nie powinna być przedstawiona w naszym sprawozdaniu, ponieważ
można byłoby racjonalnie oczekiwać, że negatywne konsekwencje przeważyłyby korzyści
takiej informacji dla interesu publicznego.
Inne informacje, w tym sprawozdanie z działalności
Na Inne informacje składają się:
• sprawozdanie z działalności Grupy za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2023
roku („Sprawozdanie z działalności") wraz z oświadczeniem o stosowaniu ładu
korporacyjnego, które jest wyodrębnioną częścią tego Sprawozdania z działalności,
• odrębne sprawozdanie na temat informacji niefinansowych, o którym mowa w art. 55
ust. 2c Ustawy o rachunkowości,
• oświadczenia Zarządu w sprawie rzetelności sporządzenia skonsolidowanego
sprawozdania finansowego oraz sprawozdania z działalności Grupy,
• informacja Zarządu sporządzona na podstawie oświadczenia Rady Nadzorczej w
sprawie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych,
które otrzymaliśmy przed podpisaniem niniejszego sprawozdania z badania oraz
• oświadczenie Rady Nadzorczej dotyczące polityki wyboru firmy audytorskiej oraz w
sprawie Komitetu Audytu,
• ocena Rady Nadzorczej dotycząca sprawozdania z działalności Grupy,
jednostkowego sprawozdania finansowego i skonsolidowanego sprawozdania
finansowego za rok zakończony 31 grudnia 2023 roku,
które zostaną nam udostępnione po podpisaniu niniejszego sprawozdania z badania.
Sprawozdanie z działalności Grupy i Jednostki dominującej za 2023 rok, zgodnie z art. 55
ust. 2a Ustawy o rachunkowości, zostało sporządzone łącznie.
Odpowiedzialność Zarządu i Rady Nadzorczej Jednostki dominującej
Zarząd Jednostki dominującej jest odpowiedzialny za sporządzenie Innych informacji
zgodnie z przepisami prawa.
Mazars Audyt Sp. z o.o. 11
Zarząd Jednostki dominującej oraz członkowie Rady Nadzorczej Jednostki dominującej są
zobowiązani do zapewnienia, aby Sprawozdanie z działalności wraz z oświadczeniem o
stosowaniu ładu korporacyjnego, które jest wyodrębnioną częścią tego Sprawozdania z
działalności, a także odrębne sprawozdanie na temat informacji niefinansowych, o którym
mowa w art. 55 ust. 2c Ustawy o rachunkowości, spełniały wymagania przewidziane w
Ustawie o rachunkowości.
Odpowiedzialność biegłego rewidenta
Nasza opinia z badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie obejmuje Innych
informacji. W związku z badaniem skonsolidowanego sprawozdania finansowego naszym
obowiązkiem jest zapoznanie się z Innymi informacjami, i czyniąc to, rozpatrzenie, czy Inne
informacje nie są istotnie niespójne ze skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym lub
naszą wiedzą uzyskaną podczas badania, lub w inny sposób wydają się istotnie
zniekształcone.
Jeśli na podstawie wykonanej pracy, stwierdzimy istotne zniekształcenia w Innych
informacjach, jesteśmy zobowiązani poinformować o tym w naszym sprawozdaniu z
badania. Naszym obowiązkiem zgodnie z wymogami Ustawy o biegłych rewidentach jest
również wydanie opinii czy sprawozdanie z działalności zostało sporządzone zgodnie z
przepisami oraz czy jest zgodne z informacjami zawartymi w skonsolidowanym
sprawozdaniu finansowym. Ponadto jesteśmy zobowiązani do poinformowania, czy Grupa
sporządziła odrębne sprawozdanie na temat informacji niefinansowych oraz wydania opinii,
czy Grupa w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego zawarła wymagane
informacje.
Opinia o Sprawozdaniu z działalności
Na podstawie wykonanej w trakcie badania pracy, naszym zdaniem, Sprawozdanie z
działalności:
• zostało sporządzone zgodnie z art. 49 Ustawy o rachunkowości oraz paragrafem
71 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 roku w sprawie
informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów
wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych
przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim („Rozporządzenie
o informacjach bieżących” – Dz. U. z 2018 r. poz. 757 z późn. zm.),
• jest zgodne z informacjami zawartymi w skonsolidowanym sprawozdaniu
finansowym.
Opinia o oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego
Naszym zdaniem w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego Grupa zawarła
informacje określone w paragrafie 70 ust. 6 punkt 5 Rozporządzenia o informacjach
bieżących. Ponadto, naszym zdaniem, informacje wskazane w paragrafie 70 ust. 6 punkt 5
lit. c-f, h oraz lit. i tego Rozporządzenia zawarte w oświadczeniu o stosowaniu ładu
Mazars Audyt Sp. z o.o. 12
korporacyjnego są zgodne z mającymi zastosowanie przepisami oraz informacjami
zawartymi w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.
Informacja na temat informacji niefinansowych
Zgodnie z wymogami Ustawy o biegłych rewidentach informujemy, że Grupa zamieściła w
Sprawozdaniu z działalności informację o sporządzeniu odrębnego sprawozdania na temat
informacji niefinansowych, o którym mowa w art. 55 ust. 2c Ustawy o rachunkowości oraz,
że Grupa sporządziła takie odrębne sprawozdanie.
Nie wykonaliśmy żadnych prac atestacyjnych dotyczących odrębnego sprawozdania na
temat informacji niefinansowych i nie wyrażamy jakiegokolwiek zapewnienia na jego temat.
Oświadczenie na temat Innych informacji
Ponadto, w świetle wiedzy o Grupie i jej otoczeniu uzyskanej podczas naszego badania
oświadczamy, że nie stwierdziliśmy w Sprawozdaniu z działalności oraz pozostałych Innych
informacjach, otrzymanych przed datą niniejszego sprawozdania z badania, istotnych
zniekształceń. Oświadczenie Rady Nadzorczej dotyczące polityki wyboru firmy audytorskiej
oraz w sprawie Komitetu Audytu, a także ocena Rady Nadzorczej dotycząca sprawozdania z
działalności Grupy, jednostkowego sprawozdania finansowego i skonsolidowanego
sprawozdania finansowego za rok zakończony 31 grudnia 2023 roku będą dostępne po tej
dacie. W przypadku, kiedy stwierdzimy istotne zniekształcenie w tych sprawozdaniach,
jesteśmy zobowiązani poinformować o tym Radę Nadzorczą.
Sprawozdanie na temat innych wymogów prawa i regulacji
Opinia na temat zgodności oznakowania skonsolidowanego sprawozdania
finansowego, sporządzonego w jednolitym elektronicznym formacie
raportowania, z wymogami rozporządzenia o standardach technicznych
dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania
W związku z badaniem skonsolidowanego sprawozdania finansowego zostaliśmy
zaangażowani do przeprowadzania usługi atestacyjnej dającej racjonalną pewność w celu
wyrażenia opinii czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy na dzień i za rok
zakończony 31 grudnia 2023 roku, sporządzone w jednolitym elektronicznym formacie
raportowania („skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF”), zostało
oznakowane zgodnie z wymogami określonymi w rozporządzeniu delegowanym Komisji
(UE) nr 2019/815 z dnia 17 grudnia 2018 roku, uzupełniającym dyrektywę 2004/109/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych
dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania
(„Rozporządzenie ESEF”).
Mazars Audyt Sp. z o.o. 13
Identyfikacja kryteriów i opis przedmiotu usługi
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF zostało sporządzone przez
Zarząd Jednostki dominującej w celu spełnienia wymogów dotyczących oznakowania oraz
wymogów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu
raportowania, które są określone w Rozporządzeniu ESEF.
Przedmiotem naszej usługi atestacyjnej jest zgodność oznakowania skonsolidowanego
sprawozdania finansowego w formacie ESEF z wymogami Rozporządzenia ESEF, a
wymogi określone w tych regulacjach stanowią, naszym zdaniem, odpowiednie kryteria do
sformułowania przez nas opinii.
Odpowiedzialność Zarządu oraz Rady Nadzorczej Jednostki dominującej
Zarząd jest odpowiedzialny za sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego
w formacie ESEF zgodnie z wymogami dotyczącymi oznakowania oraz wymogami
technicznymi dotyczącymi specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania,
które są określone w Rozporządzeniu ESEF. Odpowiedzialność ta obejmuje wybór i
zastosowanie odpowiednich znaczników XBRL, przy użyciu taksonomii określonej w tych
regulacjach.
Odpowiedzialność Zarządu obejmuje również zaprojektowanie, wdrożenie i utrzymanie
systemu kontroli wewnętrznej zapewniającego sporządzenie skonsolidowanego
sprawozdania finansowego w formacie ESEF, wolnego od istotnych niezgodności z
wymogami Rozporządzenia ESEF.
Członkowie Rady Nadzorczej Jednostki dominującej są odpowiedzialni za nadzorowanie
procesu sprawozdawczości finansowej, obejmującego również sporządzenie sprawozdań
finansowych zgodnie z formatem wynikającym z obowiązujących przepisów prawa.
Odpowiedzialność Biegłego Rewidenta
Naszym celem było wyrażenie opinii, na podstawie przeprowadzonej usługi atestacyjnej
dającej racjonalną pewność, czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie
ESEF zostało oznakowane zgodnie z wymogami Rozporządzenia ESEF.
Wykonaliśmy usługę zgodnie z Krajowym Standardem Usług Atestacyjnych dotyczącym
badania sprawozdań finansowych sporządzonych w jednolitym elektronicznym formacie
raportowania 3001PL (”KSUA 3001PL”) oraz, gdzie jest to stosowne, zgodnie z Krajowym
Standardem Usług Atestacyjnych Innych niż Badanie i Przegląd 3000 (Z) w brzmieniu
Międzynarodowego Standardu Usług Atestacyjnych 3000 (Zmienionego) – „Usługi
atestacyjne inne niż badania lub przeglądy historycznych informacji finansowych”
(„KSUA 3000 (Z)”).
Standard ten nakłada na biegłego rewidenta obowiązek zaplanowania i wykonania
procedur w taki sposób, aby uzyskać racjonalną pewność, że skonsolidowane
sprawozdanie finansowe w formacie ESEF zostało przygotowane zgodnie z określonymi
kryteriami.
Racjonalna pewność jest wysokim poziomem pewności, ale nie gwarantuje, że usługa
przeprowadzona zgodnie z KSUA 3001PL oraz, gdzie jest to stosowne, zgodnie z
Mazars Audyt Sp. z o.o. 14
KSUA 3000 (Z), zawsze wykryje istniejące istotne zniekształcenie.
Wybór procedur zależy od osądu biegłego rewidenta, w tym od jego oszacowania ryzyka
wystąpienia istotnych zniekształceń spowodowanych oszustwem lub błędem.
Przeprowadzając oszacowanie tego ryzyka, biegły rewident bierze pod uwagę kontrolę
wewnętrzną związaną ze sporządzeniem skonsolidowanego sprawozdania finansowego w
formacie ESEF w celu zaplanowania stosownych procedur, które mają zapewnić biegłemu
rewidentowi wystarczające i odpowiednie do okoliczności dowody. Ocena funkcjonowania
systemu kontroli wewnętrznej nie została przeprowadzona w celu wyrażenia opinii na temat
skuteczności jej działania.
Podsumowanie wykonanych prac
Zaplanowane i przeprowadzone przez nas procedury obejmowały między innymi:
• uzyskanie zrozumienia procesu sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania
finansowego w formacie ESEF, obejmującego proces wyboru i zastosowania przez
Spółkę znaczników XBRL i zapewniania zgodności z Rozporządzeniem ESEF, w tym
zrozumienie mechanizmów systemu kontroli wewnętrznej związanych z tym
procesem;
• uzgodnienie na wybranej próbie oznakowanych informacji zawartych w
skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym w formacie ESEF do zbadanego
skonsolidowanego sprawozdania finansowego;
• przy użyciu specjalistycznego narzędzia informatycznego ocenę spełnienia
standardów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego
formatu raportowania, ocenę kompletności oznakowania informacji w
skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym w formacie ESEF znacznikami XBRL;
• ocenę, czy zastosowane znaczniki XBRL z taksonomii określonej w Rozporządzeniu
ESEF zostały odpowiednio zastosowane oraz, czy użyto rozszerzeń taksonomii w
sytuacjach, gdy w podstawowej taksonomii określonej w Rozporządzeniu ESEF nie
zidentyfikowano odpowiednich elementów;
• ocenę prawidłowości zakotwiczenia zastosowanych rozszerzeń taksonomii w
podstawowej taksonomii określonej w Rozporządzeniu ESEF;
• testowanie poprawności obliczeń matematycznych dla poszczególnych pozycji
oznakowanych znacznikami XBRL.
Uważamy, że uzyskane przez nas dowody stanowią wystarczającą i odpowiednią podstawę
do wyrażenia przez nas opinii na temat zgodności oznakowania z wymogami
rozporządzenia ESEF.
Wymogi etyczne, w tym niezależność
Przeprowadzając usługę biegły rewident i firma audytorska przestrzegali wymogów
niezależności i innych wymogów etycznych określonych w Kodeksie IESBA. Kodeks IESBA
oparty jest na podstawowych zasadach dotyczących uczciwości, obiektywizmu,
zawodowych kompetencji i należytej staranności, zachowania poufności oraz
profesjonalnego postępowania. Przestrzegaliśmy również innych wymogów niezależności i
etyki, które mają zastosowanie dla niniejszej usługi atestacyjnej w Polsce.
Mazars Audyt Sp. z o.o. 15
Wymogi kontroli jakości
Firma audytorska stosuje krajowe standardy kontroli jakości wprowadzone uchwałą Rady
Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego nr 38/I/2022 z dnia 15 listopada 2022 roku. Krajowy
Standard Kontroli Jakości 1 w brzmieniu Międzynarodowego Standardu Zarządzania
Jakością (PL) 1 wymaga, aby firma audytorska zaprojektowała, wdrożyła i stosowała
system zarządzania jakością, w tym polityki lub procedury odnośnie zgodności z wymogami
etycznymi, standardami zawodowymi oraz mającymi zastosowanie wymogami prawnymi
i regulacyjnymi.
Opinia na temat zgodności z wymogami Rozporządzenia ESEF
Podstawę sformułowania opinii biegłego rewidenta stanowią kwestie opisane powyżej,
dlatego opinia powinna być czytana z uwzględnieniem tych kwestii.
Naszym zdaniem skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF zostało
oznakowane, we wszystkich istotnych aspektach, zgodnie z wymogami Rozporządzenia
ESEF.
Oświadczenie na temat świadczonych usług niebędących badaniem
sprawozdań finansowych
Zgodnie z naszą najlepszą wiedzą i przekonaniem oświadczamy, że usługi niebędące
badaniem sprawozdań finansowych, które świadczyliśmy na rzecz Grupy są zgodne z
prawem i przepisami obowiązującymi w Polsce oraz, że nie świadczyliśmy usług
niebędących badaniem, które są zakazane na mocy art. 5 ust.1 Rozporządzenia UE oraz
art.136 Ustawy o biegłych rewidentach. Usługi niebędące badaniem sprawozdań
finansowych, które świadczyliśmy na rzecz Grupy w badanym okresie zostały wymienione w
nocie 8.8.4 Sprawozdania z działalności.
Wybór firmy audytorskiej
Zostaliśmy wybrani do badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy
uchwałą Rady Nadzorczej Jednostki dominującej z dnia 26 października 2023 roku.
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy badamy po raz pierwszy.
Mazars Audyt Sp. z o.o. 16
Kluczowym biegłym rewidentem odpowiedzialnym za badanie, którego rezultatem jest
niniejsze sprawozdanie niezależnego biegłego rewidenta, jest Piotr Mortas.
Działający w imieniu Mazars Audyt Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Piękna 18,
wpisanej na listę firm audytorskich pod numerem 186, w imieniu której kluczowy biegły
rewident zbadał skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Piotr Mortas
Kluczowy Biegły Rewident
Nr 13909
Warszawa, dnia 24 kwietnia 2024 roku