ING Bank Śląski S.A.
w 2024 roku
Roczne Sprawozdanie Finansowe za 2024 rok
WYBRANE DANE FINANSOWE ZE SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO
za rok kończący się 31 grudnia
w mln zł
w mln EUR*
2024
2023
2024
2023
Wynik z tytułu odsetek
8 338
7 762
1 937
1 714
Wynik z tytułu prowizji
2 208
2 079
513
459
Wynik na działalności podstawowej
10 722
10 124
2 491
2 236
Zysk brutto
5 490
5 659
1 276
1 250
Zysk netto
4 369
4 441
1 015
981
Średnia ważona liczba akcji zwykłych (szt.)
130 143 180
130 117 872
-
-
Zysk na jedną akcję zwykłą (w zł / w EUR)
33,57
34,13
7,80
7,54
Przepływy pieniężne netto
1 321
3 989
307
881
stan na 31 grudnia
w mln zł
w mln EUR**
2024
2023
2024
2023
Aktywa razem
254 941
239 600
59 663
55 106
Kapitał akcyjny
130
130
30
30
Kapitał własny
17 107
16 619
4 004
3 822
Liczba akcji (szt.)
130 100 000
130 100 000
-
-
Wartość księgowa na jedną akcję (w zł / w EUR)
131,49
127,74
30,77
29,38
Łączny współczynnik kapitałowy
15,62%
18,74%
-
-
*) do przeliczenia wybranych danych na EUR dla pozycji rachunku zysków i strat oraz dla przepływów pieniężnych netto zastosowano kurs wyliczony jako średnia z kursów NBP, obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca w okresie 12 miesięcy 2024 roku (4,3042 zł) oraz 12 miesięcy 2023 roku (4,5284 zł),
**) do przeliczenia wybranych danych na EUR dla pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej zastosowano kurs średni NBP obowiązujący na 31 grudnia 2024 roku (4,2730 zł) oraz na 31 grudnia 2023 roku (4,3480 zł).
Rachunek zysków i strat
S prawozdanie z całkowitych dochodó w
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
1
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
ROCZNE SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2024 ROKU DO 31 GRUDNIA 2024 ROKU
Spis treści
Rachunek zysków i strat 2
Sprawozdanie z całkowitych dochodów 3
Sprawozdanie z sytuacji finansowej 4
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym 5
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych 7
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające 8
I. Informacje o Banku 9
1. Podstawowe informacje o Banku 9
2. Zakres działania, czas trwania 9
3. Kapitał zakładowy 9
4. Akcjonariat ING Banku Śląskiego S.A. 9
5. Podmiot uprawniony do badania sprawozdania finansowego 9
6. Zatwierdzenie sprawozdania 9
7. Skład Zarządu oraz Rady Nadzorczej ING Banku Śląskiego S.A. 10
II. Zgodność z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej 11
1. Zmiany w standardach rachunkowości 11
2. Kontynuacja działalności 12
3. Zakres podmiotowy i waluta sprawozdania 12
4. Okres sprawozdania i dane porównawcze 12
III. Znaczące zasady rachunkowości 12
1. Podstawy sporządzania sprawozdania finansowego 12
2. Profesjonalny osąd 12
3. Zastosowanie szacunków 13
4. Wycena jednostek zależnych i stowarzyszonych w jednostkowym sprawozdaniu finansowym 20
5. Waluty obce 20
6. Wynik z tytułu odsetek 21
7. Przychody i koszty z tytułu prowizji 21
8. Wynik na instrumentach finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy oraz wynik z pozycji wymiany 23
9. Wynik na sprzedaży aktywów finansowych oraz przychody z tytułu dywidend 23
10. Wynik na rachunkowości zabezpieczeń 23
11. Wynik na pozostałej działalności podstawowej 23
12. Usługi faktoringowe 23
13. Aktywa i zobowiązania finansowe 23
14. Rzeczowe aktywa trwałe i wartości niematerialne 39
15. Inne aktywa finansowe 42
16. Rezerwy 42
17. Świadczenia pracownicze 42
18. Kapitały 43
19. Podatek dochodowy 44
IV. Porównywalność danych finansowych 45
V. Noty do sprawozdania finansowego 46
1. Sprawozdawczość dotycząca segmentów działalności 46
2. Wynik z tytułu odsetek 48
3. Wynik z tytułu prowizji 49
4. Wynik na instrumentach finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy oraz wynik z pozycji wymiany 50
5. Wynik na sprzedaży papierów wartościowych i kredytów oraz przychody z tytułu dywidend 50
6. Wynik na rachunkowości zabezpieczeń 50
7. Wynik na pozostałej działalności podstawowej 51
8. Koszty działania 51
9. Odpisy na oczekiwane straty kredytowe 53
10. Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych 53
11. Podatek od niektórych instytucji finansowych 53
12. Podatek dochodowy 54
13. Zysk oraz wartość księgowa przypadające na jedną akcję 55
14. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 55
15. Kredyty i inne należności udzielone innym bankom 56
16. Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy 56
17. Wycena instrumentów pochodnych 57
18. Pochodne instrumenty zabezpieczające 58
19. Inwestycyjne papiery wartościowe 58
20. Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań 59
21. Kredyty i inne należności udzielone klientom 60
22. Inwestycje w jednostki zależne i stowarzyszone wyceniane metodą praw własności 61
23. Rzeczowe aktywa trwałe 61
24. Wartości niematerialne 64
25. Podatek odroczony 66
26. Inne aktywa 67
27. Zobowiązania wobec innych banków 67
28. Zobowiązania finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy 67
29. Zobowiązania wobec klientów 68
30. Zobowiązania podporządkowane 68
31. Rezerwy 68
32. Informacje o wszczętych postępowaniach administracyjnych i istotnych postępowaniach sądowych 72
33. Inne zobowiązania 76
34. Kapitał własny 76
35. Zobowiązania warunkowe 78
36. Wartość godziwa 79
37. Kompensowanie instrumentów finansowych 85
38. Działalność powiernicza 87
39. Informacje uzupełniające do sprawozdania z przepływów pieniężnych 87
40. Podmioty powiązane 91
41. Transakcje z personelem zarządzającym i pracownikami 93
42. Zatrudnienie 94
43. Istotne zdarzenia po dacie bilansowej 94
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem 95
I. Zarządzanie kapitałem 96
1. Wprowadzenie 96
2. Minimalne wymogi kapitałowe 96
3. Adekwatność kapitałowa 97
4. Wymogi MREL 99
5. Polityka dywidendowa 100
II. Zarządzanie ryzykiem 102
1. Wprowadzenie 102
2. Ryzyko kredytowe 105
3. Ryzyko rynkowe 133
4. Ryzyko płynności i finansowania 150
5. Ryzyko operacyjne 159
6. Ryzyko ESG 161
7. Pozostałe ryzyka 162
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
2
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Rachunek zysków i strat
za rok kończący się 31 grudnia
Numer noty
2024
2023
Przychody odsetkowe
2
12 534
11 822
obliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej
2
11 787
10 781
pozostałe przychody odsetkowe
2
747
1 041
Koszty odsetkowe
2
-4 196
-4 060
Wynik z tytułu odsetek
2
8 338
7 762
Przychody z tytułu prowizji
3
2 813
2 649
Koszty prowizji
3
-605
-570
Wynik z tytułu prowizji
3
2 208
2 079
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy oraz wynik z pozycji wymiany
4
196
327
Wynik na sprzedaży papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu
5
-6
-
Wynik na sprzedaży aktywów finansów wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody oraz przychody z tytułu dywidend
5
-37
-15
Wynik na rachunkowości zabezpieczeń
6
10
-5
Wynik na pozostałej działalności podstawowej
7
13
-24
Wynik na działalności podstawowej
10 722
10 124
Koszty działania
8
-3 755
-3 509
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe
9
-879
-458
w tym zysk z tytułu sprzedaży wierzytelności
2.9.2 .
80
24
Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych
10
-92
-106
Podatek od niektórych instytucji finansowych
11
-740
-644
Udział w zyskach netto jednostek zależnych i stowarzyszonych wycenianych metodą praw własności
22
234
252
Zysk brutto
5 490
5 659
Podatek dochodowy
12
-1 121
-1 218
Zysk netto
4 369
4 441
za rok kończący się 31 grudnia
Numer noty
2024
2023
Zysk netto
4 369
4 441
Średnia ważona ilość akcji zwykłych
130 143 180
130 117 872
Zysk przypadający na jedną akcję (w zł)
13
33,57
34,13
Wartość rozwodnionego zysku na jedną akcję pokrywa się z wartością zysku na jedną akcję zwykłą.
Rachunek zysków i strat należy analizować łącznie z notami do sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część sprawozdania finansowego.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
3
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
za rok kończący się 31 grudnia
Numer noty
2024
2023
Zysk netto za okres sprawozdawczy
4 369
4 441
Pozostałe całkowite dochody netto, w tym:
34.2
450
2 905
Pozycje, które mogą być przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat, w tym:
438
2 821
dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody – zyski / straty z rewaluacji odnoszone na kapitał własny
55
273
dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody – przeniesienie na wynik finansowy w związku ze sprzedażą
9
5
kredyty wyceniane do wartości godziwej przez inne całkowite dochody – zyski / straty z rewaluacji odnoszone na kapitał własny
54
-40
zabezpieczenie przepływów pieniężnych – zyski / straty z rewaluacji odnoszone na kapitał własny
-1 447
425
zabezpieczenie przepływów pieniężnych – przeniesienie do zysku lub straty
1 767
2 158
Pozycje, które nie zostaną przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat, w tym:
12
84
kapitałowe instrumenty finansowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody – zyski / straty z rewaluacji odnoszone na kapitał własny
15
93
zyski / straty aktuarialne
-3
-9
Całkowity dochód netto za okres sprawozdawczy
4 819
7 346
Sprawozdanie z całkowitych dochodów należy analizować łącznie z notami uzupełniającymi do sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część sprawozdania finansowego.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
4
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
stan na
Numer noty
31.12.2024
31.12.2023
dane przekształcone
01.01.2023 dane przekształcone
Aktywa
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
14
8 360
7 039
3 050
Kredyty i inne należności udzielone innym bankom
15
25 063
22 540
6 492
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy
16 , 17 , 20
1 948
2 274
1 953
Pochodne instrumenty zabezpieczające
18
61
208
139
Inwestycyjne papiery wartościowe
19
58 892
56 528
48 348
Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań
20 , 16
179
165
164
Kredyty i inne należności udzielone klientom
21
156 496
146 663
145 733
Inwestycje w jednostki zależne i stowarzyszone wyceniane metodą praw własności
22
1 969
1 761
1 624
Rzeczowe aktywa trwałe
23
969
965
926
Wartości niematerialne
24
416
450
393
Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego
12
-
-
566
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
25
467
888
1 650
Inne aktywa
26
121
119
121
Aktywa razem
254 941
239 600
211 159
stan na
Numer noty
31.12.2024
31.12.2023
01.01.2023
Zobowiązania
Zobowiązania wobec innych banków
27
10 803
8 827
658
Zobowiązania finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy
28 , 17
1 400
1 822
2 204
Pochodne instrumenty zabezpieczające
18
83
280
370
Zobowiązania wobec klientów
29
219 941
205 040
192 242
Zobowiązania podporządkowane
30
1 499
1 526
1 644
Rezerwy
31
633
536
348
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego
12
15
101
-
Inne zobowiązania
33
3 460
4 849
4 427
Zobowiązania razem
237 834
222 981
201 893
Kapitał własny
Kapitał akcyjny
34.1
130
130
130
Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej
34.3
956
956
956
Skumulowane inne całkowite dochody
34.2
-4 762
-5 212
-8 117
Zyski zatrzymane
34.3
20 783
20 750
16 297
Akcje własne na cele pracowniczego programu motywacyjnego
-
-5
-
Kapitał własny razem
13
17 107
16 619
9 266
Zobowiązania i kapitał własny razem
254 941
239 600
211 159
Sprawozdanie z sytuacji finansowej należy analizować łącznie z notami do sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część sprawozdania finansowego.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
5
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
za rok kończący się 31 grudnia 2024
Numer noty: 34
Kapitał akcyjny
Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej
Skumulowane inne całkowite dochody
Zyski zatrzymane
Akcje własne na cele pracowniczego programu motywacyjnego
Kapitały razem
Kapitał własny na początek okresu
130
956
-5 212
20 750
-5
16 619
Zysk netto bieżącego okresu
-
-
-
4 369
-
4 369
Inne całkowite dochody netto, w tym:
-
-
450
-
-
450
aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody – zyski / straty z rewaluacji odnoszone na kapitał własny
-
-
124
-
-
124
dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody – przeniesienie na wynik finansowy w związku ze sprzedażą
-
-
9
-
-
9
zabezpieczenie przepływów pieniężnych – zyski / straty z rewaluacji odnoszone na kapitał własny
-
-
-1 447
-
-
-1 447
zabezpieczenie przepływów pieniężnych – przeniesienie do zysku lub straty
-
-
1 767
-
-
1 767
zyski / straty aktuarialne
-
-
-3
-
-
-3
Pozostałe zmiany w kapitale własnym, w tym:
-
-
-
-4 336
5
-4 331
wypłata dywidendy
-
-
-
-4 339
-
-4 339
wycena motywacyjnych programów pracowniczych
-
-
-
4
-
4
nabycie akcji własnych na cele programu motywacyjnego
-
-
-
-
-6
-6
rozliczenie nabycia i przekazanie akcji własnych pracownikom
-
-
-
-1
11
10
Kapitał własny na koniec okresu
130
956
-4 762
20 783
0
17 107
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym należy analizować łącznie z notami do sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część sprawozdania finansowego.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
6
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym - c.d.
za rok kończący się 31 grudnia 2023
Numer noty: 34
Kapitał akcyjny
Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej
Skumulowane inne całkowite dochody
Zyski zatrzymane
Akcje własne na cele pracowniczego programu motywacyjnego
Kapitały razem
Kapitał własny na początek okresu
130
956
-8 117
16 297
-
9 266
Zysk netto bieżącego okresu
-
-
-
4 441
-
4 441
Inne całkowite dochody netto, w tym:
-
-
2 905
-
-
2 905
aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody – zyski / straty z rewaluacji odnoszone na kapitał własny
-
-
326
-
-
326
dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody – przeniesienie na wynik finansowy w związku ze sprzedażą
-
-
5
-
-
5
zabezpieczenie przepływów pieniężnych – zyski / straty z rewaluacji odnoszone na kapitał własny
-
-
425
-
-
425
zabezpieczenie przepływów pieniężnych – przeniesienie do zysku lub straty
-
-
2 158
-
-
2 158
zyski / straty aktuarialne
-
-
-9
-
-
-9
Pozostałe zmiany w kapitale własnym, w tym:
-
-
-
12
-5
7
wycena motywacyjnych programów pracowniczych
-
-
-
17
-
17
nabycie akcji własnych na cele programu motywacyjnego
-
-
-
-
-9
-9
rozliczenie nabycia i przekazanie akcji własnych pracownikom
-
-
-
-4
4
-
rozliczenie nabycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa
-
-
-
-1
-
-1
Kapitał własny na koniec okresu
130
956
-5 212
20 750
-5
16 619
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym należy analizować łącznie z notami do sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część sprawozdania finansowego.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
7
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
za rok kończący się 31 grudnia
Numer noty
2024
2023
dane przekształcone
Zysk netto
4 369
4 441
Korekty, w tym:
-4 951
-7 264
Udział w zyskach (stratach) netto jednostek zależnych i stowarzyszonych wycenianych metodą praw własności
22
-234
-252
Amortyzacja
8 , 23 , 24
317
308
Wynik z tytułu odsetek (z rachunku zysków i strat)
2
-8 338
-7 762
Odsetki zapłacone
-3 649
-3 879
Odsetki otrzymane
12 492
11 440
Dywidendy otrzymane
5
-8
-7
Zyski (straty) z działalności inwestycyjnej
1
1
Podatek dochodowy (z rachunku zysków i strat)
12
1 121
1 218
Podatek dochodowy zapłacony
-894
-1 040
Zmiana stanu rezerw
31 , 39
94
177
Zmiana stanu kredytów i innych należności udzielonych innym bankom
15 , 39
-2 505
-16 020
Zmiana stanu aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy
16 , 17 , 39
336
-315
Zmiana stanu pochodnych instrumentów zabezpieczających
18 , 39
345
3 030
Zmiana stanu inwestycyjnych papierów wartościowych
19 , 39
-7 747
-7 126
Zmiana stanu aktywów stanowiących zabezpieczenie zobowiązań
20 , 16 , 39
-12
-2
Zmiana stanu kredytów i innych należności udzielonych klientom
21 , 39
-9 845
-713
Zmiana stanu pozostałych aktywów
26 , 39
-53
442
Zmiana stanu zobowiązań wobec innych banków
27 , 39
460
433
Zmiana stanu zobowiązań wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy
17 , 28
-448
-382
Zmiana stanu zobowiązań wobec klientów
29 , 39
14 922
12 768
Zmiana stanu zobowiązań podporządkowanych
30 , 39
-27
-118
Zmiana stanu pozostałych zobowiązań
33 , 39
-1 279
535
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej
-582
-2 823
za rok kończący się 31 grudnia
Numer noty
2024
2023
dane przekształcone
Nabycie rzeczowych aktywów trwałych
23
-125
-148
Nabycie wartości niematerialnych
24
-113
-129
Nabycie udziałów w jednostkach zależnych
22
-4
-
Nabycie dłużnych papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu
-13 927
-6 194
Zbycie dłużnych papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu
19 499
5 681
Dywidendy otrzymane
5 , 22
39
124
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej
5 369
-666
Zaciągnięcie kredytów długoterminowych
39
1 506
7 707
Spłata odsetek od kredytów długoterminowych
39
-532
-122
Spłata zobowiązań z tytułu leasingu
39
-95
-98
Nabycie akcji własnych na cele pracowniczego programu motywacyjnego
-6
-9
Dywidendy wypłacone
34.3
-4 339
-
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej
-3 466
7 478
Zwiększenie / zmniejszenie środków pieniężnych netto
1 321
3 989
w tym zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych
302
497
Środki pieniężne na początek okresu
7 039
3 050
Środki pieniężne na koniec okresu
14 , 39
8 360
7 039
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych należy analizować łącznie z notami do sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część sprawozdania finansowego.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
8
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
I. Informacje o Banku 9
II. Zgodność z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej 11
III. Znaczące zasady rachunkowości 12
IV. Porównywalność danych finansowych 45
V. Noty do sprawozdania finansowego 46
Polityka rachunkowości
oraz dodatkowe noty objaśniające
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
9
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
I. Informacje o Banku
1. Podstawowe informacje o Banku
ING Bank Śląski S.A. („Bank”) z siedzibą Centrali w Polsce, w Katowicach, przy ul. Sokolskiej 34, kod pocztowy 40-086, został wpisany do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Katowicach, Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS 0000005459. Bankowi nadano numer statystyczny REGON 271514909 oraz numer identyfikacji podatkowej NIP 634-013-54-75.
2. Zakres działania, czas trwania
ING Bank Śląski S.A. oferuje szeroki zakres usług bankowych świadczonych na rzecz klientów indywidualnych oraz instytucjonalnych zgodnie z zakresem usług określonym w statucie Banku. Bank prowadzi operacje zarówno w złotych, jak i w walutach obcych oraz aktywnie uczestniczy w obrocie na krajowym i zagranicznych rynkach finansowych. Czas trwania Spółki dominującej jest nieoznaczony.
3. Kapitał zakładowy
Kapitał zakładowy (akcyjny) ING Banku Śląskiego S.A. wynosi 130 100 000 zł i dzieli się na 130 100 000 sztuk akcji zwykłych na okaziciela o wartości nominalnej 1,00 zł każda. Akcje Banku są notowane na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych (sektor banki).
4. Akcjonariat ING Banku Śląskiego S.A.
ING Bank Śląski S.A. jest spółką zależną od ING Bank N.V., który według stanu na 31 grudnia 2024 roku posiadał 75% udziału w kapitale zakładowym ING Banku Śląskiego oraz 75% udziałów w ogólnej liczbie głosów na Walnym Zgromadzeniu ING Banku Śląskiego S.A. ING Bank N.V. wchodzi w skład Grupy Kapitałowej, określanej na potrzeby niniejszego sprawozdania finansowego jako Grupa ING.
Na 31 grudnia 2024 roku akcjonariuszami posiadającymi 5 i więcej procent głosów na Walnym Zgromadzeniu ING Banku Śląskiego S.A. były następujące podmioty:
Lp.
Podmiot
Liczba akcji i głosów
% ogólnej liczby
akcji i głosów na WZ
1.
ING Bank N.V.
97 575 000
75,00
2.
Allianz Polska Otwarty Fundusz Emerytalny
9 512 036
7,31
5. Podmiot uprawniony do badania sprawozdania finansowego
Podmiotem uprawnionym do badania jest Forvis Mazars Audyt Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie.
6. Zatwierdzenie sprawozdania
Niniejsze roczne sprawozdanie finansowe ING Banku Śląskiego S.A. za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku zostało przyjęte do publikacji przez Zarząd Banku 5 marca 2025 roku.
Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku zostało przyjęte do publikacji i będzie opublikowane i z tą samą datą, co sprawozdanie jednostkowe.
Roczne sprawozdanie finansowe ING Banku Śląskiego S.A. za okres od 1 stycznia 2023 roku do 31 grudnia 2023 roku zostało zatwierdzone przez Walne Zgromadzenie ING Banku Śląskiego S.A. 11 kwietnia 2024 roku.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
10
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
7. Skład Zarządu oraz Rady Nadzorczej ING Banku Śląskiego S.A.
Zarząd Banku
Na koniec 2024 roku, podobnie jak na koniec 2023 roku, skład Zarządu ING Banku Śląskiego S.A. przedstawiał się następująco:
• p. Brunon Bartkiewicz - Prezes Zarządu Banku,
• p. Joanna Erdman - Wiceprezes Zarządu Banku,
• p. Marcin Giżycki – Wiceprezes Zarządu Banku,
• p. Bożena Graczyk - Wiceprezes Zarządu Banku,
• p. Ewa Łuniewska - Wiceprezes Zarządu Banku,
• p. Michał H. Mrożek - Wiceprezes Zarządu Banku,
• p. Sławomir Soszyński - Wiceprezes Zarządu Banku,
• p. Alicja Żyła - Wiceprezes Zarządu Banku.
Rada Nadzorcza Banku na posiedzeniu 11 kwietnia 2024 roku podjęła decyzję o rozpoczęciu procesu rekrutacji na stanowisko Prezesa Zarządu Banku. Powyższa decyzja została podjęta w związku z wygaśnięciem w 2025 roku mandatu Pana Brunona Bartkiewicza po zakończeniu obecnej kadencji na stanowisku Prezesa Zarządu Banku, tj. z dniem odbycia Walnego Zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za 2024 rok. Pan Brunon Bartkiewicz jest Prezesem Zarządu Banku od 2016 roku.
3 września 2024 roku Rada Nadzorcza Banku podjęła uchwałę o powołaniu Pana Michała Bolesławskiego na stanowisko Prezesa Zarządu Banku, pod warunkiem uzyskania wymaganej zgody Komisji Nadzoru Finansowego (KNF). Informację o wydaniu przez KNF wspomnianej zgody Bank otrzymał 20 grudnia 2024 roku. Powołanie będzie skuteczne z dniem odbycia Walnego Zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za 2024 rok. Pan Michał Bolesławski spełnia wszystkie wymogi określone w przepisach art. 22aa ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku – Prawo bankowe. Nie wykonuje działalności konkurencyjnej wobec ING Banku Śląskiego S.A., ani nie uczestniczy w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, osobowej lub kapitałowej lub członek organu konkurencyjnej osoby prawnej. Nie figuruje również w rejestrze Dłużników Niewypłacalnych prowadzonym na podstawie ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze Sądowym.
29 listopada 2024 roku do Banku wpłynęło pismo Pana Sławomira Soszyńskiego, pełniącego funkcję Wiceprezesa Zarządu ING Banku Śląskiego S.A., dotyczące rezygnacji z ubiegania się o wybór do składu Zarządu Banku następnej kadencji, która rozpocznie się z dniem odbycia Walnego Zgromadzenia ING Banku Śląskiego S.A. zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za 2024 rok.
Rada Nadzorcza Banku
8 marca 2024 roku do Banku wpłynęło pismo Pana Aleksandra Galosa, pełniącego funkcję Przewodniczącego Rady Nadzorczej ING Banku Śląskiego S.A., dotyczące rezygnacji z ubiegania się o wybór do składu Rady następnej kadencji. Decyzja o rezygnacji z ubiegania się o wybór na następną kadencję podyktowana była niemożnością spełnienia przez Pana Aleksandra Galosa w całym okresie kolejnej pełnej kadencji kryteriów niezależności, ze względu na długoletnie zasiadanie w Radzie Nadzorczej Banku.
12 lutego 2024 roku Bank otrzymał oświadczenie Pani Katarzyny Zajdel-Kurowskiej o rezygnacji z funkcji członka Rady Nadzorczej Banku z dniem 29 lutego 2024 roku. Powodem rezygnacji było powołanie na stanowisko w międzynarodowej instytucji finansowej.
W związku z upływem kadencji Rady Nadzorczej, 11 kwietnia 2024 roku Walne Zgromadzenie ING Banku Śląskiego S.A. powołało nową Radę Nadzorczą Banku w składzie:
• p. Monika Marcinkowska – Przewodnicząca Rady (Niezależny Członek Rady),
• p. Małgorzata Kołakowska – I Wiceprzewodnicząca Rady,
• p. Michał Szczurek – Wiceprzewodniczący Rady,
• p. Stephen Creese – Członek Rady,
• p. Dorota Dobija – Niezależny Członek Rady,
• p. Aneta Hryckiewicz-Gontarczyk - Niezależny Członek Rady,
• p. Arkadiusz Krasowski - Niezależny Członek Rady,
• p. Hans De Munck – Członek Rady,
• p. Serge Offers - Członek Rady.
Pan Stephen Creese, Pani Dorota Dobija, Pani Małgorzata Kołakowska, Pani Monika Marcinkowska, Pan Hans De Munck oraz Pan Michał Szczurek pełnili funkcje w Radzie poprzedniej kadencji. Powołani członkowie Rady Nadzorczej spełniają wszystkie wymogi określone w przepisach art. 22aa ustawy z 29 sierpnia 1997 roku - Prawo bankowe. Nie wykonują działalności konkurencyjnej wobec ING Banku Śląskiego S.A., jak i nie uczestniczą w spółkach konkurencyjnych jako wspólnicy spółki cywilnej, osobowej lub kapitałowej, ani też nie uczestniczą w konkurencyjnej osobie prawnej jako członkowie jej organów. Nie figurują również w Rejestrze Dłużników Niewypłacalnych prowadzonym na podstawie ustawy z 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze Sądowym.
Na koniec 2024 roku skład Rady Nadzorczej Banku nie uległ zmianie.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
11
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
II. Zgodność z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej
Niniejsze roczne sprawozdanie finansowe ING Banku Śląskiego S.A. za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej („MSSF”) zatwierdzonymi przez UE. Sprawozdanie finansowe uwzględnia wymogi zatwierdzonych przez UE standardów oraz interpretacji.
1. Zmiany w standardach rachunkowości
W niniejszym rocznym sprawozdaniu finansowym Bank uwzględnił następujące zmiany do standardów i nowe interpretacje zatwierdzone przez Unię Europejską i obowiązujące dla okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 stycznia 2024 roku lub po tej dacie:
Zmiana
Wpływ na sprawozdanie Banku
MSR 1
Prezentacja sprawozdań finansowych:
• klasyfikacja zobowiązań finansowych jako krótkoterminowe lub długoterminowe
• odroczenie daty zastosowania oraz
• zobowiązania długoterminowe z kowenantami
Klasyfikacja zobowiązań finansowych jako długoterminowe jest uzależniona od istnienia praw do dokonania prolongaty zobowiązania na okres dłuższy niż 12 miesięcy oraz od spełnienia warunków (kowenantów) realizacji takiej prolongaty na dzień bilansowy. Wymagane jest również ujawnienie informacji o tych kowenantach w notach do sprawozdania finansowego.
Implementacja zmiany nie wywarła wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.
MSSF 16
Leasing: Zobowiązanie leasingowe w transakcjach
sprzedaży i leasingu zwrotnego.
Implementacja zmian nie wywarła wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.
MSR 7 Sprawozdanie z przepływów pieniężnych i MSSF 7 Instrumenty finansowe: ujawnienia – umowy finansowania dostawców
Implementacja zmian nie wywarła wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.
Opublikowane standardy i interpretacje, które zostały wydane do 31 grudnia 2024 roku i zatwierdzone przez Unię Europejską, ale nie zostały wcześniej zastosowane przez Bank:
Zmiana
(w nawiasie data zastosowania w Unii Europejskiej)
Wpływ na sprawozdanie Banku
MSR 21 Skutki zmian kursów wymiany waluty: utrata wymienialności walutowej
(rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2025)
Z analiz Banku wynika, że implementacja zmiany nie będzie wywierała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.
Opublikowane standardy i interpretacje, które zostały wydane do 31 grudnia 2024 roku, ale nie zostały zatwierdzone przez Unię Europejską na 31 grudnia 2024 roku i nie zostały wcześniej zastosowane przez Bank:
Zmiana
(w nawiasie oczekiwana data zastosowania przez IASB)
Wpływ na sprawozdanie Banku
MSSF 18
Prezentacja i ujawnienia w sprawozdaniach finansowych
(rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2027)
Nowy standard opublikowany w kwietniu 2024 roku, który zastąpi MSR 1. Implementacja nowych wytycznych ma na celu poprawę porównywalności i przejrzystości sprawozdań finansowych jednostek.
Z analiz Banku wynika, że zastosowanie standardu będzie miało wpływ na prezentację i zakres ujawnień w sprawozdaniu finansowym Banku.
MSSF 19
Jednostki zależne bez odpowiedzialności publicznej: ujawnienia
(rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2027)
Nowy standard opublikowany w maju 2024 roku będzie dobrowolnie stosowany przez jednostki, które nie mają statusu jednostki posiadającej odpowiedzialność publiczną, a które są zależne od jednostek przygotowujących publicznie dostępne skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Z analiz Banku wynika, że zastosowanie standardu nie będzie miało wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.
MSSF 9 Instrumenty finansowe i MSSF 7 Instrumenty finansowe: ujawnienia -
Klasyfikacja i wycena instrumentów finansowych
(rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2026)
Wprowadzone zmiany są rezultatem wniosków z powdrożeniowego przeglądu wytycznych obu standardów. Zmiany mają charakter doprecyzowujący w zakresie klasyfikacji aktywów finansowych (tj.: wynikających z umów zawierających klauzule ESG lub podobne) oraz usunięcia z bilansu instrumentów finansowych, które są przedmiotem rozliczenia za pośrednictwem systemów płatności elektronicznych.
Implementacja zmian nie będzie wywierać istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.
Zmiany wynikające z corocznej aktualizacji treści standardów (tom 11)
(rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2026)
Wprowadzone zmiany do MSSF1, MSSF 7, MSSF 9, MSSF10 i MSR 7 mają charakter redakcyjny. Z analiz Banku wynika, że zastosowanie zmian nie będzie miało wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.
MSSF 9 Instrumenty finansowe i MSSF 7 Instrumenty finansowe: ujawnienia
Umowy dotyczące energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych
(rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2026)
Zmiany mają na celu lepsze odzwierciedlenie w sprawozdaniu finansowym umów odnoszących się do energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych z fizyczną lub wirtualną dostawą. Wprowadzone zmiany koncentrują się na wymaganiach w zakresie kupna energii na własny użytek, rachunkowości zabezpieczeń i ujawnień.
Z analiz Banku wynika, że zastosowanie zmian, z perspektywy aktualnej sytuacji ekonomicznej, nie będzie miało wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.
Na dzień przyjęcia niniejszego sprawozdania do publikacji, biorąc pod uwagę toczący się w UE proces wprowadzania standardów MSSF oraz prowadzoną przez Bank działalność, w zakresie stosowanych przez Bank zasad rachunkowości nie ma różnicy między standardami MSSF, które weszły w życie, a standardami MSSF zatwierdzonymi przez UE.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
12
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2. Kontynuacja działalności
Sprawozdanie finansowe ING Banku Śląskiego S.A. za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez Bank w okresie co najmniej 12 miesięcy od daty przyjęcia do publikacji, czyli od 5 marca 2025 roku. Zarząd Banku nie stwierdza na dzień podpisania sprawozdania finansowego istnienia faktów i okoliczności, które wskazywałyby na zagrożenia dla możliwości kontynuacji działalności przez Bank w okresie 12 miesięcy od daty publikacji na skutek zamierzonego lub przymusowego zaniechania bądź istotnego ograniczenia przez Bank dotychczasowej działalności.
3. Zakres podmiotowy i waluta sprawozdania
Bank jest podmiotem dominującym Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. i oprócz niniejszego rocznego sprawozdania finansowego sporządza także roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodne z MSSF.
Niniejsze roczne sprawozdanie finansowe zostało sporządzane w złotych polskich („PLN”, „zł”). Wszystkie wartości, o ile nie wskazano inaczej, podane są po zaokrągleniu do miliona złotych. W związku z tym mogą wystąpić przypadki matematycznej niespójności w sumowaniach lub pomiędzy poszczególnymi notami.
4. Okres sprawozdania i dane porównawcze
Roczne sprawozdanie finansowe ING Banku Śląskiego S.A. obejmuje okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku i zawiera dane porównawcze:
• dla sprawozdania z sytuacji finansowej na 31 grudnia 2023 oraz na 1 stycznia 2023 roku,
• dla pozycji ze rachunku zysków i strat, sprawozdania z całkowitych dochodów, sprawozdania ze zmian w kapitale własnym oraz sprawozdania z przepływów pieniężnych za okres od 1 stycznia 2023 roku do 31 grudnia 2023 roku.
III. Znaczące zasady rachunkowości
Z wymagań MSSF wynikają określone opcje wyboru polityki rachunkowości. Kluczowe obszary, w których MSSF dopuszczają dokonanie wyboru polityki i które odnoszą się do Polityki Rachunkowości Banku są następujące:
• wybór polityki rachunkowości w zakresie kontynuacji stosowania zasad rachunkowości zabezpieczeń zgodnie w wytycznymi MSR 39,
• wybór polityki rachunkowości w zakresie wyceny budynków i gruntów w wartości przeszacowanej odpowiadającej wartości godziwej na dzień bilansowy.
Polityka rachunkowości Banku zgodna z wymaganiami MSSF oraz decyzje Banku w zakresie dopuszczalnych opcji wyboru polityki zostały zaprezentowane poniżej.
1. Podstawy sporządzania sprawozdania finansowego
Sprawozdanie finansowe jest sporządzane w złotych polskich w zaokrągleniu do miliona złotych (chyba, że zaznaczono inaczej). W sprawozdaniu stosuje się koncepcję wartości godziwej dla nieruchomości własnych oraz aktywów finansowych i zobowiązań finansowych wycenianych według wartości godziwej, w tym instrumentów pochodnych, oraz aktywów finansowych klasyfikowanych jako wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody. Pozostałe składniki aktywów finansowych (w tym kredyty i pożyczki) wykazywane są w wartości zamortyzowanego kosztu pomniejszonego o odpisy z tytułu utraty wartości lub cenie nabycia pomniejszonej o odpisy z tytułu utraty wartości. Ujęte aktywa finansowe, które zostały desygnowane jako pozycje zabezpieczane w strategii zabezpieczenia wartości godziwej i które w sytuacji braku takiej desygnacji wyceniane byłyby według zamortyzowanego kosztu, wyceniane są według zamortyzowanego kosztu z uwzględnieniem korekty wyceny z tytułu zabezpieczanego ryzyka. Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży, wykazywane są w kwocie niższej z ich wartości bilansowej i wartości godziwej pomniejszonej o koszty zbycia.
2. Profesjonalny osąd
W procesie stosowania zasad rachunkowości wobec zagadnień wskazanych poniżej, największe znaczenie, oprócz szacunków księgowych, miał profesjonalny osąd kierownictwa.
2.1. Składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego
Bank rozpoznaje aktywa z tytułu podatku odroczonego bazując na założeniu, że jest prawdopodobne osiągnięcie dochodu do opodatkowania wystarczającego do całkowitego zrealizowania składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
2.2. Klasyfikacja aktywów finansowych
Bank klasyfikuje aktywa finansowe na podstawie oceny modelu biznesowego, w ramach którego aktywa są utrzymywane oraz oceny czy z warunków umownych wynikają wyłącznie płatności kapitału i odsetek od kwoty tego kapitału. Szczegółowe informacje o przyjętych założeniach w tym zakresie zaprezentowane zostały w punkcie 13.2 . Klasyfikacja aktywów finansowych .
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
13
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
3. Zastosowanie szacunków
Szacunki i założenia, przyjęte do prezentowania wartości aktywów i zobowiązań oraz przychodów i kosztów, dokonywane są w oparciu o dostępne dane historyczne oraz szereg innych czynników, które są uważane za właściwe w danych warunkach. Przyjęte założenia dotyczące przyszłości i dostępne źródła danych tworzą podstawę do dokonywania szacunków odnośnie wartości bilansowych aktywów i zobowiązań, których nie da się określić w jednoznaczny sposób na podstawie innych źródeł. Szacunki uwzględniają przewidywane na dzień bilansowy przyczyny/źródła niepewności. Wyniki rzeczywiste mogą się różnić od wartości szacunkowych.
Szacunki i założenia podlegają bieżącym przeglądom. Korekty w szacunkach są rozpoznawane w okresie, w którym dokonano zmiany szacunku pod warunkiem, że korekta dotyczy tylko tego okresu lub w okresie, w którym dokonano zmiany i okresach przyszłych, jeśli korekta wpływa zarówno na bieżący jak i przyszłe okresy.
Poniżej opisane zostały najistotniejsze szacunki księgowe dokonane przez Bank.
3.1. Szacowanie oczekiwanych strat kredytowych w odniesieniu do aktywów finansowych
Bank stosuje wymogi standardu MSSF 9 w zakresie utraty wartości w celu ujęcia i wyceny odpisu na oczekiwane straty kredytowe z tytułu dłużnych aktywów finansowych, które są wyceniane według zamortyzowanego kosztu lub według wartości godziwej przez inne całkowite dochody.
Strata oczekiwana w portfelu ekspozycji nieistotnych indywidualnie jest kalkulowana kolektywnie jako średnia ważona prawdopodobieństwem z trzech scenariuszy makroekonomicznych o różnym prawdopodobieństwie wystąpienia. Finalny poziom rezerw wynika z sumy strat oczekiwanych wyliczanych w każdym roku w przyszłości aż do daty zapadalności dla Etapu 2 i 3 oraz w horyzoncie 12-miesięcznym dla Etapu 1 z uwzględnieniem dyskontowania.
Do określenia utraty wartości (lub jej odwrócenia) w portfelu ekspozycji indywidualnie istotnych niezbędne jest wyliczenie bieżącej wartości oczekiwanych przyszłych przepływów pieniężnych. Wartość przyszłych przepływów pieniężnych jest określana m.in. z uwzględnieniem informacji o obecnej i prognozowanej sytuacji ekonomiczno- finansowej kredytobiorcy, przewidywanej wartości odzysku z zabezpieczeń prawnych ekspozycji oraz czynników makroekonomicznych.
Metodologia i założenia wykorzystywane przy szacowaniu zarówno wysokości jak i momentów przyszłych przepływów pieniężnych są regularnie przeglądane i uaktualniane w razie potrzeby.
Prognozy makroekonomiczne
Modele ryzyka kredytowego na potrzeby MSSF 9 były budowane w oparciu o historyczne relacje pomiędzy zmianą parametrów ekonomicznych (tj. PKB czy stóp procentowych) i ich późniejszym skutkiem w realizacji zmian w poziomie ryzyka kredytowego (PD/LGD). Do końca 2019 roku zmiany prognoz makroekonomicznych realizowały się stosunkowo powoli, przechodząc płynnie z jednej fazy cyklu do drugiej, bez drastycznych i szokowych zdarzeń zmieniających sytuację makroekonomiczną. Po gwałtownych wzrostach stóp procentowych i inflacji, spowodowanych m.in. przez wojnę w Ukrainie, obecnie sytuacja zaczyna się stabilizować. Wprowadzone jednak dodatkowo programy pomocowe dla kredytów hipotecznych łagodzą efekt zmiany prognoz makroekonomicznych w stosunku do tego, co pokazywałyby same wskaźniki makroekonomiczne.
Na 31 grudnia 2024 roku, Bank dokonał rewizji prognoz wskaźników makroekonomicznych. Założenia makroekonomiczne użyte do wyznaczenia oczekiwanych strat kredytowych oparte są o prognozy przygotowane przez Biuro Analiz Makroekonomicznych Banku, uzupełnione o korekty zarządcze tam, gdzie zdaniem kierownictwa nie zostały w pełni uchwycone ostatnie zdarzenia gospodarcze. Efekt zmian założeń makroekonomicznych wpłynął na zmniejszenie poziomu odpisów na oczekiwane straty kredytowe na koniec 2024 roku o 76 mln zł w porównaniu do końca 2023 roku.
Korekty zarządcze i rekalibracja modeli
W czasach podwyższonej zmienności i niepewności, w których jakość portfela i otoczenie gospodarcze szybko się zmieniają, modele mają osłabione możliwości dokładnego przewidywania strat. Aby ograniczyć ryzyko modeli, możliwe jest dokonanie dodatkowych korekt, adresujących problemy z jakością danych, metodologią lub wynikających z opinii ekspertów. Obejmują one również korekty wynikające z przeszacowania lub niedoszacowania odpisów na oczekiwane straty kredytowe przez modele MSSF 9.
W związku z rosnącym wpływem ryzyka klimatycznego na ryzyko kredytowe, na koniec 2024 roku Bank zdecydował o utworzeniu korekty zarządczej, która wycenia potencjalne straty finansowe wynikające z pośredniego lub bezpośredniego wpływu dostosowania się klientów do wymogów niskiej emisyjności czy do ekonomii opartej na zrównoważonym rozwoju. Korekta w wysokości 27 mln zł objęła portfel klientów korporacyjnych, w tym strategicznych.
Na koniec 2023 roku Bank wprowadził korektę zarządczą zwiększającą wartość odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla modeli o bardzo niskim poziomie niewykonania zobowiązania - uLDP MSSF9 (uLDP - ultra low default portfolio) – w kwocie 17 mln zł. W 4 kwartale 2024 roku Bank wdrożył model uLDP obejmujący dotychczas stosowane modele rezerwowe dla klientów strategicznych w ramach portfela korporacyjnego w następstwie czego
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
14
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
korekta została rozwiązana. Równocześnie z wdrożeniem rozpoczął się drugi etap prac nad modelem uLDP, który ma objąć swym zakresem szerszą pulę modeli oraz przebudowę modeli kapitałowych. Bank podjął decyzję, by do czasu wdrożenia drugiego etapu stosować korektę zarządczą, której celem jest zachowanie adekwatności rezerw dla portfela korporacyjnego. Na koniec 2024 roku Bank utworzył z tego tytułu odpis na oczekiwane straty kredytowe w wysokości 9 mln zł.
Obserwowana w sektorze nieruchomości tendencja nowych niewypłacalności oraz niedoszacowania ponoszonych strat, skłoniła Bank do utworzenia korekty zarządczej dla klientów strategicznych w ramach portfela korporacyjnego, która adresowałaby potencjalne ryzyko niedoszacowania przyszłych strat. W rezultacie Bank utworzył na 31 grudnia 2024 roku korektę w wysokości 4 mln zł.
W związku z niepełną implementacją nowych modeli lub rozłożoną w czasie zmianą modeli dla klientów korporacyjnych (m.in. model MSSF9 dla portfela SME, moduł in-default dla portfela małych i średnich przedsiębiorstw), Bank oszacował wpływ wykorzystania nowych modeli na wysokość odpisów dla klientów jeszcze nie objętych tymi modelami. W rezultacie, na koniec 2024 roku Bank wprowadził korektę zarządczą obniżającą wartość odpisów na oczekiwane straty kredytowe w wysokości 42 mln zł (na koniec 2023 roku łączny wpływ korekt zarządczych z tego tytułu spowodował zwiększenie odpisów o 15 mln zł).
Na koniec 2023 roku Bank stosował korektę zarządczą, której zadaniem było zaadresowanie ryzyka związanego ze wzrostem stóp procentowych i inflacji. Jej wysokość wynosiła 169 mln zł (klienci detaliczni 51 mln zł, klienci korporacyjni 118 mln zł). W związku ze stabilizacją stóp procentowanych jak i inflacji zdecydowano o rozwiązaniu tych korekt na koniec 2024 roku.
Powyższe korekty zarządcze nie miały wpływu na klasyfikację ekspozycji do Etapów prezentowaną w niniejszym sprawozdaniu finansowym.
Na koniec 2023 roku Bank zastosował korektę zarządczą w wysokości 18 mln zł, w związku z ustawowym programem pomocowym umożliwiającym klientom posiadającym kredyty hipoteczne w PLN na zawieszenie 4 rat, odpowiednio w 2022 i 2023 roku. W pierwszym półroczu 2024 roku Bank rozwiązał tą korektę. Jednocześnie, w związku z wprowadzeniem w maju 2024 roku nowego programu pomocowego, Bank zdecydował o objęciu ekspozycji korzystających ze wsparcia, kryterium kolektywnym istotnego wzrostu ryzyka. W rezultacie ekspozycje o wartości bilansowej brutto w wysokości 4 948 mln zł zostały przesunięte do Etapu 2.
Podział korekt na etapy i na segment korporacyjny i detaliczny został zaprezentowany w rozdziale II. 2.9.2 . Jakość portfela kredytowego , w sekcji Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem .
W 4 kwartale 2024 roku, Bank, zgodnie z zapisami Rekomendacji R, dokonał okresowej rekalibracji modeli ryzyka kredytowego. Rekalibracja dotyczyła ujęcia nowszych okresów danych w wyliczeniach parametrów ryzyka modeli. Zmianie uległy m.in. wartość korelacji parametrów makroekonomicznych z parametrami ryzyka. Dokonane zmiany w parametryzacji modeli skutkowały zwiększeniem odpisów na oczekiwane straty kredytowe o 19 mln zł dla portfela detalicznego oraz obniżeniem odpisów o 54 mln zł dla portfela korporacyjnego.
Opis przesłanek identyfikacji utraty wartości aktywów finansowych, metodologia kalkulacji odpisów oraz stosowane zasady ewidencyjne opisane zostały w punkcie 13.11. Oczekiwane straty kredytowe .
Progi stosowane w identyfikacji istotnego wzrostu ryzyka kredytowego
Ustalenie progu istotnego wzrostu ryzyka kredytowego wymaga osądu i jest istotnym źródłem niepewności szacunków dotyczących strat oczekiwanych.
Progi wzrostu parametru PD w całym okresie życia ekspozycji w stosunku do PD z daty początkowego ujęcia, stanowiące o istotnym wzroście ryzyka kredytowego, wyznaczane są dla modeli zgodnie z przyjętą metodyką.
Na koniec 2024 i 2023 roku ich wartości kształtowały się następująco:
2024
Portfel klientów strategicznych
Portfel korporacyjnej sieci sprzedaży (model SME)
Portfel Mortgages (model MTG)
Portfel SE&Micro (model SBF)
Portfel Consumer Lending (model CLN)
Portfel inwestycyjny
Próg względny
0,61
1
0,98
0,5
0,7
0,61
Próg bezwzględny
100pb
250pb
75pb
300pb
350pb
100pb
2023
Portfel klientów strategicznych
Portfel korporacyjnej sieci sprzedaży (model SME)
Portfel Mortgages i SE&Micro (model MTG i SBF)
Portfel Consumer Lending (model CLN)
Portfel inwestycyjny
Próg względny
1
1
0,5
0,7
1
Próg bezwzględny
100pb
250pb
75pb
350pb
100pb
Próg bezwzględny – wskazuje maksymalną różnicę między PD na datę raportową a PD z początkowego ujęcia ekspozycji, po której przekroczeniu aktywo jest klasyfikowane do Etapu 2.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
15
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Próg względny – wskazuje maksymalną miarę relacji między PD na datę raportową a PD z początkowego ujęcia ekspozycji z uwzględnieniem współczynnika skalującego określonego na poziomie poszczególnej ekspozycji, bazującego na PD z początkowego ujęcia, po przekroczeniu którego aktywo jest klasyfikowane do Etapu 2.
Przekroczenie przynajmniej jednego z powyższych progów, powoduje klasyfikację aktywa finansowego do Etapu 2.
Dodatkowo, niezależnie od opisanych wyżej progów względnego i bezwzględnego, w Banku funkcjonuje dodatkowy warunek identyfikacji istotnego wzrostu ryzyka kredytowego - trzykrotny wzrost parametru PD od momentu udzielenia ekspozycji.
Różne poziomy progów w zależności od portfela eskpozycji wynikają z innej specyfiki poszczególnych portfeli, w tym uzależnione są od wysokości średniej stopy default rate dla danego portfela.
Analiza wrażliwości strat oczekiwanych na poziom przyjętego progu PD
W celu pokazania wrażliwości strat oczekiwanych na poziom przyjętego progu PD, Bank dokonał oszacowania odpisów na straty oczekiwane w Etapie 1 i 2 przy następujących założeniach:
• wszystkie te aktywa finansowe znajdowałyby się poniżej progu PD i miały przypisane 12-miesięczne straty oczekiwane oraz
• wszystkie te aktywa przekroczyłyby ten próg PD i miały przypisane straty oczekiwane w całym okresie życia.
Te oszacowania pokazują na 31 grudnia 2024 roku odpowiednio hipotetyczne mniejsze straty oczekiwane dla składników aktywów w Etapie 1 i 2 o około 250 mln zł (w tym 160 mln zł dla portfela korporacyjnego i 90 mln zł dla portfela detalicznego) lub większe o około 650 mln zł (odpowiednio 380 mln zł dla portfela korporacyjnego i 270 mln zł dla portfela detalicznego).
Oszacowania wykonane na 31 grudnia 2023 roku odpowiednio hipotetyczne mniejsze straty oczekiwane dla składników aktywów w Etapie 1 i 2 o około 270 mln zł (w tym 190 mln zł dla portfela korporacyjnego i 90 mln zł dla portfela detalicznego) lub większe o około 570 mln zł (odpowiednio 340 mln zł dla portfela korporacyjnego i 230 mln zł dla portfela detalicznego).
Prognozy czynników makro i wagi przypisane poszczególnym scenariuszom makroekonomicznym
Poniżej przedstawiono przyjęte na 31 grudnia 2024 roku oraz na 31 grudnia 2023 roku prognozy makroekonomiczne głównych wskaźników oraz odchylenie strat oczekiwanych w scenariuszu pozytywnym, bazowym i negatywnym od raportowanych strat oczekiwanych, zważonych prawdopodobieństwem scenariuszy – podział na portfel korporacyjny, detaliczny oraz dla całego portfela kredytowego. Analiza uwzględnia zmiany horyzontu czasowego
strat oczekiwanych (migracje między Etapami) wynikające z wykorzystanych w analizie scenariuszy makroekonomicznych. Prezentowane odchylenia od strat raportowanych nie uwzględniają wpływu korekt zarządczych opisanych wcześniej. Założenia makroekonomiczne, użyte do wyznaczenia tych odchyleń dla scenariusza bazowego oparte są o prognozy przygotowane przez Biuro Analiz Makroekonomicznych Banku, przy czym dla stóp procentowych przyjęto krzywe forwardowe według stanów na koniec 2024 roku.
W tabelach przedstawiono wyniki analizy zmiany ekspozycji w Etapach oraz zmiany pokrycia odpisami łącznie dla całego portfela kredytowego oraz odrębnie dla portfela korporacyjnego i detalicznego.
Zarówno dla całego portfela kredytowego, jak i jego części korporacyjnej oraz detalicznej selektywne zastosowanie scenariusza negatywnego z wagą 100% powoduje wzrost poziomu odpisów we wszystkich Etapach (1/2/3). Średni wzrost odpisu na całym portfelu wynosi około 11% w porównaniu do scenariusza uśrednionego, zastosowanego w wyliczeniu odpisów na koniec 2024 roku (dla portfela korporacyjnego wzrost odpisu o 14% a dla detalicznego o 6%). Wzrost odpisów w tym scenariuszu jest powodowany przede wszystkim przez migrację ekspozycji do Etapu 2 spowodowaną głównie ujemną dynamiką PKB w krótkim okresie i umiarkowanym wzrostem stopy bezrobocia.
W przypadku zastosowania wagi 100% dla scenariusza pozytywnego nastąpiłby spadek odpisów o około 6% na całym portfelu (dla portfela korporacyjnego o 7% a dla detalicznego o 5%). Obserwowany jest tu pozytywny efekt wzrostu PKB oraz pozytywne odczyty pozostałych zmiennych (stopniowy spadek stopy bezrobocia do poziomu 2,0%, stopa procentowa: około 7,5%).
Zastosowanie wagi 100% dla scenariusza bazowego pozostaje niemalże neutralne dla wysokości odpisów (spadek o 1% na całym portfelu).
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
16
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2024
cały portfel kredytowy
Straty oczekiwane ważone prawdopodobieństwem - odchylenie od strat raportowanych w %
Raportowane straty oczekiwane (ocena kolektywna w Etapie 1, 2 i 3)
2025
2026
2027
Razem
wg Etapów
Zmiana udziału Etapu 2 w stosunku do całego portfela w %
Waga przypisana scenariuszowi do wyznaczenia raportowanych strat oczekiwanych
Razem
wg Etapów
PKB
4,7%
6,3%
4,6%
Bezrobocie
2,4%
2,2%
2,0%
Indeks cen nieruchomości
9,6%
6,0%
6,3%
Scenariusz pozytywny
3-mies. stopa procentowa
7,6%
7,7%
7,7%
-6%
Etap 1 Etap 2 Etap 3
-9%
-18%
-3%
-4%
20%
PKB
3,5%
3,8%
2,8%
Bezrobocie
3,0%
3,0%
2,9%
Indeks cen nieruchomości
6,5%
4,7%
3,9%
Scenariusz bazowy
3-mies. stopa procentowa
4,4%
4,2%
4,4%
-1%
Etap 1 Etap 2 Etap 3
-1%
-2%
0%
0%
60%
PKB
1,7%
-0,3%
0,2%
Bezrobocie
4,3%
5,9%
7,1%
Indeks cen nieruchomości
2,0%
2,7%
2,6%
Scenariusz negatywny
3-mies. stopa procentowa
3,6%
2,7%
2,3%
11%
Etap 1 Etap 2 Etap 3
3%
42%
3%
30%
20%
2 475
Etap 1 Etap 2 Etap 3
267
565
1 643
portfel korporacyjny
Straty oczekiwane ważone prawdopodobieństwem - odchylenie od strat raportowanych w %
Raportowane straty oczekiwane (ocena kolektywna w Etapie 1, 2 i 3)
2025
2026
2027
Razem
wg Etapów
Zmiana udziału Etapu 2 w stosunku do całego portfela w %
Waga przypisana scenariuszowi do wyznaczenia raportowanych strat oczekiwanych
Razem
wg Etapów
PKB
4,7%
6,3%
4,6%
Bezrobocie
2,4%
2,2%
2,0%
Indeks cen nieruchomości
9,6%
6,0%
6,3%
Scenariusz pozytywny
3-mies. stopa procentowa
7,6%
7,7%
7,7%
-7%
Etap 1 Etap 2 Etap 3
-12%
-21%
-2%
-6%
20%
PKB
3,5%
3,8%
2,8%
Bezrobocie
3,0%
3,0%
2,9%
Indeks cen nieruchomości
6,5%
4,7%
3,9%
Scenariusz bazowy
3-mies. stopa procentowa
4,4%
4,2%
4,4%
-1%
Etap 1 Etap 2 Etap 3
-2%
-3%
0%
-1%
60%
PKB
1,7%
-0,3%
0,2%
Bezrobocie
4,3%
5,9%
7,1%
Indeks cen nieruchomości
2,0%
2,7%
2,6%
Scenariusz negatywny
3-mies. stopa procentowa
3,6%
2,7%
2,3%
14%
Etap 1 Etap 2 Etap 3
1%
55%
2%
57%
20%
1 643
Etap 1 Etap 2 Etap 3
159
390
1 094
2023
cały portfel kredytowy
Straty oczekiwane ważone prawdopodobieństwem - odchylenie od strat raportowanych w %
Raportowane straty oczekiwane (ocena kolektywna w Etapie 1, 2 i 3)
2024
2025
2026
Razem
wg Etapów
Zmiana udziału Etapu 2 w stosunku do całego portfela w %
Waga przypisana scenariuszowi do wyznaczenia raportowanych strat oczekiwanych
Razem
wg Etapów
PKB
5,4%
4,6%
4,6%
Bezrobocie
2,2%
2,2%
2,0%
Indeks cen nieruchomości
5,6%
5,4%
7,8%
Scenariusz pozytywny
3-mies. stopa procentowa
7,0%
7,9%
8,1%
-8%
Etap 1 Etap 2 Etap 3
-14%
-20%
-2%
-6%
20%
PKB
2,5%
3,5%
3,0%
Bezrobocie
3,0%
3,0%
3,0%
Indeks cen nieruchomości
3,7%
4,1%
6,0%
Scenariusz bazowy
3-mies. stopa procentowa
4,4%
4,4%
4,6%
-1%
Etap 1 Etap 2 Etap 3
-4%
-4%
0%
-1%
60%
PKB
-1,7%
1,5%
0,9%
Bezrobocie
4,7%
5,9%
7,1%
Indeks cen nieruchomości
-1,9%
2,2%
3,9%
Scenariusz negatywny
3-mies. stopa procentowa
2,8%
2,3%
2,2%
14%
Etap 1 Etap 2 Etap 3
9%
48%
2%
54%
20%
2 375
Etap 1 Etap 2 Etap 3
362
614
1 399
portfel korporacyjny
Straty oczekiwane ważone prawdopodobieństwem - odchylenie od strat raportowanych w %
Raportowane straty oczekiwane (ocena kolektywna w Etapie 1, 2 i 3)
2024
2025
2026
Razem
wg Etapów
Zmiana udziału Etapu 2 w stosunku do całego portfela w %
Waga przypisana scenariuszowi do wyznaczenia raportowanych strat oczekiwanych
Razem
wg Etapów
PKB
5,4%
4,6%
4,6%
Bezrobocie
2,2%
2,2%
2,0%
Indeks cen nieruchomości
5,6%
5,4%
7,8%
Scenariusz pozytywny
3-mies. stopa procentowa
7,0%
7,9%
8,1%
-9%
Etap 1 Etap 2 Etap 3
-18%
-25%
-1%
-5%
20%
PKB
2,5%
3,5%
3,0%
Bezrobocie
3,0%
3,0%
3,0%
Indeks cen nieruchomości
3,7%
4,1%
6,0%
Scenariusz bazowy
3-mies. stopa procentowa
4,4%
4,4%
4,6%
-2%
Etap 1 Etap 2 Etap 3
-6%
-5%
0%
-1%
60%
PKB
-1,7%
1,5%
0,9%
Bezrobocie
4,7%
5,9%
7,1%
Indeks cen nieruchomości
-1,9%
2,2%
3,9%
Scenariusz negatywny
3-mies. stopa procentowa
2,8%
2,3%
2,2%
19%
Etap 1 Etap 2 Etap 3
10%
63%
1%
64%
20%
1 445
Etap 1 Etap 2 Etap 3
229
413
803
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
17
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2024
portfel detaliczny
Straty oczekiwane ważone prawdopodobieństwem - odchylenie od strat raportowanych w %
Raportowane straty oczekiwane (ocena kolektywna w Etapie 1, 2 i 3)
2025
2026
2027
Razem
wg Etapów
Zmiana udziału Etapu 2 w stosunku do całego portfela w %
Waga przypisana scenariuszowi do wyznaczenia raportowanych strat oczekiwanych
Razem
wg Etapów
PKB
4,7%
6,3%
4,6%
Bezrobocie
2,4%
2,2%
2,0%
Indeks cen nieruchomości
9,6%
6,0%
6,3%
Scenariusz pozytywny
3-mies. stopa procentowa
7,6%
7,7%
7,7%
-5%
Etap 1 Etap 2 Etap 3
-5%
-11%
-3%
-1%
20%
PKB
3,5%
3,8%
2,8%
Bezrobocie
3,0%
3,0%
2,9%
Indeks cen nieruchomości
6,5%
4,7%
3,9%
Scenariusz bazowy
3-mies. stopa procentowa
4,4%
4,2%
4,4%
0%
Etap 1 Etap 2 Etap 3
0%
-1%
0%
0%
60%
PKB
1,7%
-0,3%
0,2%
Bezrobocie
4,3%
5,9%
7,1%
Indeks cen nieruchomości
2,0%
2,7%
2,6%
Scenariusz negatywny
3-mies. stopa procentowa
3,6%
2,7%
2,3%
6%
Etap 1 Etap 2 Etap 3
5%
15%
3%
2%
20%
832
Etap 1 Etap 2 Etap 3
108
175
549
2023
portfel detaliczny
Straty oczekiwane ważone prawdopodobieństwem - odchylenie od strat raportowanych w %
Raportowane straty oczekiwane (ocena kolektywna w Etapie 1, 2 i 3)
2024
2025
2026
Razem
wg Etapów
Zmiana udziału Etapu 2 w stosunku do całego portfela w %
Waga przypisana scenariuszowi do wyznaczenia raportowanych strat oczekiwanych
Razem
wg Etapów
PKB
5,4%
4,6%
4,6%
Bezrobocie
2,2%
2,2%
2,0%
Indeks cen nieruchomości
5,6%
5,4%
7,8%
Scenariusz pozytywny
3-mies. stopa procentowa
7,0%
7,9%
8,1%
-5%
Etap 1 Etap 2 Etap 3
-8%
-11%
-3%
-9%
20%
PKB
2,5%
3,5%
3,0%
Bezrobocie
3,0%
3,0%
3,0%
Indeks cen nieruchomości
3,7%
4,1%
6,0%
Scenariusz bazowy
3-mies. stopa procentowa
4,4%
4,4%
4,6%
0%
Etap 1 Etap 2 Etap 3
0%
-2%
0%
-2%
60%
PKB
-1,7%
1,5%
0,9%
Bezrobocie
4,7%
5,9%
7,1%
Indeks cen nieruchomości
-1,9%
2,2%
3,9%
Scenariusz negatywny
3-mies. stopa procentowa
2,8%
2,3%
2,2%
7%
Etap 1 Etap 2 Etap 3
8%
17%
3%
12%
20%
930
Etap 1 Etap 2 Etap 3
133
201
596
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
18
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
3.2. Wycena instrumentów finansowych nienotowanych na aktywnych rynkach
Wartość godziwą instrumentów finansowych nienotowanych na aktywnych rynkach ustala się poprzez zastosowanie technik wyceny. Dla instrumentów pochodnych o charakterze nieopcyjnym stosowane są modele bazujące na zdyskontowanych przepływach pieniężnych. Dla instrumentów pochodnych o charakterze opcyjnym stosuje się modele wyceny odpowiednie do rodzaju transakcji. Modele wyceny stosowane przez Bank, podlegają weryfikacji przed ich zastosowaniem.
Co do zasady, do modeli wprowadzane są wyłącznie dane możliwe do obserwacji pochodzące z aktywnego rynku, jednakże w pewnych okolicznościach dobranie właściwego parametru wyceny wymaga oszacowania opartego na porównaniu instrumentu do innego o podobnej charakterystyce lub analogicznego, występującego na innym rynku. Zasadą przewodnią przy ustalaniu wyceny tym sposobem jest zastosowanie się do zasady ostrożnej wyceny nakazującej wybór niższej wyceny aktywów i wyższej wyceny zobowiązań jako bardziej prawdopodobnej, zwłaszcza w warunkach obniżonej płynności lub/i zmienności na rynkach finansowych. Zmiana założeń dotyczących tych czynników może wpłynąć na wyceny niektórych instrumentów finansowych.
Analizę wrażliwości wyceny instrumentów finansowych nienotowanych na aktywnych rynkach zaprezentowano w nocie objaśniającej nr 36 . Wartość godziwa .
3.3. Ryzyko prawne związane z portfelem kredytów hipotecznych indeksowanych do kursu franka szwajcarskiego
Bank posiada należności z tytułu detalicznych kredytów hipotecznych indeksowanych kursem CHF. W tabeli poniżej zaprezentowano poszczególne elementy składające się na wartość bilansową brutto i netto tych należności.
stan na 31 grudnia
2024
2023
liczba umów (w szt.)
2 416
2 753
saldo kapitału
484
584
korekta wartości bilansowej brutto z tytułu ryzyka prawnego
-387
-510
inne elementy wartości bilansowej brutto (odsetki, ESP)
5
3
wartość bilansowa brutto
102
77
odpisy na oczekiwane straty kredytowe, w tym:
-6
-8
Etap 2
-2
-3
Etap 3
-4
-5
wartość bilansowa netto
96
69
Rezerwa na ryzyko prawne kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF
253
128
Dodatkowo w tabeli poniżej zaprezentowano zmianę stanu w roku 2024 i 2023:
− korekty wartości bilansowej brutto dla kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF ujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, oraz
− rezerwy na ryzyko prawne kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF.
2024
2023
korekta wartości bilansowej brutto dotycząca kredytów ujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej
rezerwa na ryzyko prawne kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF
korekta wartości bilansowej brutto dotycząca kredytów ujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej
rezerwa na ryzyko prawne kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF
Saldo na początek okresu
510
128
582
53
Zmiany w okresie, w tym:
-123
125
-72
75
utworzenia i rozwiązania w okresie
-12
102
93
12
przeniesienie w ramach rezerw
-34
38
-73
73
wykorzystanie, w tym z tytułu ugód
-61
-15
-81
-10
różnice kursowe
-16
-
-11
-
Saldo na koniec okresu
387
253
510
128
Rezerwa na ryzyko prawne kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF prezentowana jest w zobowiązaniach w pozycji Rezerwy i dotyczy:
− kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF usuniętych ze sprawozdania z sytuacji finansowej,
− części kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF ujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, dla których oszacowana wartość straty przekracza sumę ekspozycji brutto,
− kosztów wynikających z postępowań sądowych w odniesieniu do kredytów indeksowanych do CHF ujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.
Na 31 grudnia 2024 roku liczba umów kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF, usuniętych ze sprawozdania z sytuacji finansowej, wyłączając umowy zamknięte w wyniku unieważnienia umowy przez sąd lub w wyniku konwersji na kredyty złotówkowe, w związku z przystąpieniem do ugody (szerzej o programie ugód w nocie objaśniającej nr 31 . Rezerwy ), wyniosła 2 543 (2 479 na 31 grudnia 2023 roku), a odpowiadająca im kwota uruchomienia wyniosła 358 mln zł (352 mln zł na 31 grudnia 2023 roku).
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
19
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Szczegółowe informacje o otoczeniu prawnym związanym z ryzykiem prawnym portfela kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF oraz informacje na temat spraw sądowych w związku z zawartymi umowami o kredyt hipoteczny indeksowany do CHF zamieszczone są w dalszej części sprawozdania w nocie objaśniającej nr 31 . Rezerwy .
Zmiany w okresie dotyczące szacunku korekty / rezerwy z tytułu ryzyka prawnego zarówno w odniesieniu do kredytów znajdujących się w portfelu Banku jak i w odniesieniu do kredytów spłaconych Bank prezentuje w rachunku zysków i strat w pozycji Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych (nota objaśniająca nr 10 ).
Wysokość kwoty korekty wartości bilansowej brutto / rezerwy z tytułu ryzyka prawnego dla portfela kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF wykazywanych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej oraz usuniętych już ze sprawozdania z sytuacji finansowej zależy od wielu zmiennych tj. skali ugód z kredytobiorcami, prognozowanej liczby przyszłych spraw spornych możliwych przyszłych rozstrzygnięć prawnych, zakończonych wyrokiem unieważniającym oraz rozkładu prawdopodobieństw poszczególnych scenariuszy.
Na 31 grudnia 2024 roku zastosowano portfelowe podejście do oszacowania korekty wartości bilansowej brutto/ rezerwy z tytułu ryzyka prawnego dla porfela kredytów hipotecznych indeksowanych do kursu CHF ujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej oraz usuniętych już ze sprawozdania z sytuacji finansowej.
Korekta wartości bilansowej brutto portfela CHF ma na celu odzwierciedlenie rzeczywistych i oczekiwanych zmienionych przepływów pieniężnych wynikających z umowy (podejście to wynika z faktu, że ryzyko prawne związane z portfelem kredytów hipotecznych indeksowanych w CHF zmienia oszacowanie płatności z tytułu tych składników aktywów, a wprowadzenie korekty wartości bilansowej brutto pozwala na zaprezentowanie wartości bilansowej brutto w wartości, która odzwierciedli rzeczywiste i oczekiwane zmienione przepływy pieniężne wynikające z umowy).
Dla składników aktywów finansowych usuniętych już ze sprawozdania z sytuacji finansowej utworzenie rezerw na ryzyko prawne na bazie portfelowej wynika z oceny prawdopodobieństwa zaistnienia wypływu środków pieniężnych.
Na 31 grudnia 2024 roku potencjalne straty z tytułu ryzyka prawnego szacowane są jako średnia ważona prawdopodobieństwem z trzech scenariuszy - bazowego, pozytywnego i negatywnego - z uwzględnieniem oszacowanego prawdopodobieństwa wystąpienia. Scenariusze, na których bazuje estymacja są zróżnicowane pod względem oczekiwanej liczby spraw sądowych (wyliczonej na podstawie profesjonalnego osądu Banku
wynikającego z dotychczasowych doświadczeń Banku oraz analizy aktualnej sytuacji rynkowej w zakresie spraw zakończonych wyrokiem unieważniającym), a także oczekiwanej przez Bank skali ugód z klientami.
Na 31 grudnia 2024 roku, dla portfela kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF ujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej Bank przyjmuje w każdym ze scenariuszy, że dla określonej części portfela może wystąpić:
• unieważnienie umowy kredytowej po zakończeniu prawomocnego postępowania sądowego lub
• konwersja kredytów z indeksowanych do CHF na kredyty denominowane w PLN (których oprocentowanie ustala się w oparciu o stawkę WIBOR) poprzez dobrowolne ugody.
Kalkulacja strat w przypadku unieważnienia umowy kredytowej opiera się na założeniu zwrotu klientowi rat przez Bank i zwrotu kapitału udzielonego kredytu Bankowi przez klienta, bez uwzględnienia odzyskania przez Bank wynagrodzenia za korzystanie przez kredytobiorcę z kapitału. To rozwiązanie, w zależności od scenariusza, obejmuje od 54% do 58% portfela kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF ujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, nie będących przedmiotem postępowania sądowego. Dla kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF ujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej będących przedmiotem sporu sądowego Bank ujął pełną stratę wynikającą z unieważnienia. Scenariusze pozytywny, bazowy i negatywny różnią się od siebie ilością spraw spornych oraz wielkością portfela objętego ugodami, a wagi poszczególnych scenariuszy są równe.
Kalkulacja strat w przypadku konwersji kredytów z indeksowanych do CHF na kredyty denominowane w PLN poprzez dobrowolne ugody została dokonana zgodnie z aktualnymi szacunkami i warunkami ugód oferowanych przez Bank wraz z prawem do wynagrodzenia. To rozwiązanie, w zależności od scenariusza, obejmuje od 5% do 15% portfela kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF ujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.
Na 31 grudnia 2024 roku dla aktywów finansowych usuniętych już ze sprawozdania z sytuacji finansowej Bank przyjmuje w każdym ze scenariuszy, że dla określonej części portfela może wystąpić unieważnienie umowy kredytowej po zakończeniu prawomocnego postępowania sądowego. Kalkulacja strat w przypadku unieważnienia umowy kredytowej jest analogiczna jak w przypadku portfela kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF ujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej. To rozwiązanie, w zależności od scenariusza, obejmuje od 10% do 15% aktywów finansowych usuniętych już ze sprawozdania z sytuacji finansowej, nie będących przedmiotem postępowania sądowego. Dla kredytów hipotecznych usuniętych już ze sprawozdania z sytuacji finansowej będących przedmiotem sporu sądowego Bank ujął pełną stratę wynikającą z unieważnienia. Scenariusze pozytywny, bazowy i negatywny różnią się od siebie założeniami dotyczącymi ilości spraw spornych, a wagi poszczególnych scenariuszy są równe. W 2024 roku zaktualizowano w szacunku rezerwy podejście do kosztów związanych z odsetkami karnymi oraz kosztami sądowymi oraz szacunki odnośnie spodziewanej liczby spraw
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
20
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
spornych, co wpłynęło na kalkulację strat w przypadku unieważnienia umowy. Pozostałe założenia pozostały bez istotnych zmian.
Zmiana szacunku z tytułu korekty wartości bilansowej brutto / rezerwy z tytułu ryzyka prawnego dla kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF ujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej oraz usuniętych już ze sprawozdania z sytuacji finansowej w 2024 roku w porównaniu do ich salda na 31 grudnia 2023 roku wynikała z okresowej weryfikacji głównych założeń kalkulacji z uwzględnieniem prognozowanej liczby nowych spraw spornych oraz aktualizacji innych parametrów modelu.
Głównymi źródłami niepewności dla wyżej opisanych szacunków są liczba spraw spornych oraz skłonność klientów do zawierania ugód zgodnie z programem oferowanym przez Bank.
Na 31 grudnia 2024 roku:
• zmiana udziału portfela kredytów objętych dobrowolnymi ugodami o +/-5 p.p. kosztem udziału portfela kredytów niedotkniętych stratą skutkowałaby zmianą poziomu korekty wartości bilansowej brutto dla kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF ujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej o +/-12 mln zł (w porównaniu do +/-7 mln zł na 31 grudnia 2023 roku),
• zmiana udziału portfela kredytów dotkniętych unieważnieniem umowy kredytowej o +/-5 p.p. kosztem udziału portfela kredytów niedotkniętych stratą skutkowałaby zmianą poziomu korekty wartości bilansowej brutto dla kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF ujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej o +/-12 mln zł (w porównaniu do +/-17 mln zł na 31 grudnia 2023 roku),
• zmiana udziału portfela kredytów objętych dobrowolnymi ugodami kosztem udziału portfela kredytów dotkniętych unieważnieniem umowy kredytowej o +/- 5 p.p. skutkowałaby zmianą poziomu korekty wartości bilansowej brutto dla kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF ujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej o +/-3 mln zł (w porównaniu do +/-10 mln zł na 31 grudnia 2023 roku),
• zmiana udziału kredytów usuniętych ze sprawozdania finansowego dotkniętych unieważnieniem umowy kredytowej kosztem udziału kredytów usuniętych ze sprawozdania finansowego nie dotkniętych stratą o +/- 5 p.p. skutkowałoby zmianą rezerwy dotyczącyej ryzyka prawnego dla kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF usuniętych już ze sprawozdania z sytuacji finansowej o +/-10 mln zł (w porównaniu do +/-11 mln zł na 31 grudnia 2023 roku).
4. Wycena jednostek zależnych i stowarzyszonych w jednostkowym sprawozdaniu finansowym
W jednostkowym sprawozdaniu finansowym Banku inwestycje w jednostkach zależnych i stowarzyszonych Banku ujmuje się początkowo według ceny nabycia, a następnie rozlicza się metodą praw własności. Inwestycja obejmuje wartość firmy (pomniejszoną o ewentualne skumulowane odpisy z tytułu utraty wartości), określoną na dzień nabycia.
Niezrealizowane zyski na transakcjach pomiędzy Bankiem a tymi jednostkami eliminuje się proporcjonalnie do udziału Banku w tych jednostkach. Niezrealizowane straty są również eliminowane, chyba, że transakcja dostarcza dowodów na wystąpienie utraty wartości przekazywanego składnika aktywów.
Każdorazowo na koniec okresu sprawozdawczego Bank ocenia istnienie przesłanek, które wskazują, czy wystąpiła utrata wartości inwestycji dokonanych w jednostkach zależnych i stowarzyszonych.
5. Waluty obce
5.1. Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji
Sprawozdanie finansowe prezentowane jest w złotych, które są walutą funkcjonalną i walutą prezentacji Banku.
5.2. Transakcje w walutach obcych
Transakcje w walutach obcych są przeliczane po kursie obowiązującym w dniu transakcji. Wynikające z tych transakcji aktywa i zobowiązania pieniężne denominowane w walutach obcych, przeliczane są po kursie obowiązującym w danym dniu. Różnice kursowe powstające z rozliczenia tych transakcji oraz wyceny bilansowej aktywów i zobowiązań pieniężnych wyrażonych w walutach obcych rozpoznawane są w rachunku zysków i strat w pozycji szczegółowej Wynik z pozycji wymiany, będącej elementem linii Wynik na instrumentach finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy oraz wynik z pozycji wymiany .
Różnice kursowe wynikające ze zmian wartości godziwej dłużnych instrumentów finansowych zaklasyfikowanych do aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody ujmuje się w skumulowanych całkowitych dochodach dotyczących aktywów finansowych klasyfikowanych do tej kategorii finansowej.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
21
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
6. Wynik z tytułu odsetek
Przychody i koszty z tytułu odsetek dla wszystkich instrumentów finansowych są ujmowane w rachunku zysków i strat.
Przychody z tytułu odsetek od aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu oraz wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody ujmowane są w rachunku zysków i strat w wysokości zamortyzowanego kosztu przy użyciu efektywnej stopy procentowej lub efektywnej stopy procentowej skorygowanej o ryzyko kredytowe.
Efektywna stopa procentowa jest stopą, która dyskontuje oszacowane przyszłe pieniężne wpływy lub płatności dokonywane w oczekiwanym okresie do wygaśnięcia instrumentu finansowego, a w uzasadnionych przypadkach w okresie krótszym, do bilansowej wartości netto składnika aktywów lub zobowiązania finansowego.
Przy wyliczaniu efektywnej stopy procentowej Bank dokonuje oszacowania przepływów pieniężnych, uwzględniając wszelkie postanowienia umowy instrumentu finansowego, jednakże nie uwzględnia potencjalnych przyszłych strat związanych z nieściągalnością kredytów. Wyliczenie obejmuje wszelkie płacone i otrzymywane przez strony umowy prowizje i opłaty stanowiące integralną część efektywnej stopy procentowej, koszty transakcji oraz wszelkie inne premie i dyskonta.
Potencjalne przyszłe straty kredytowe uwzględniane są tylko i wyłącznie w przypadku aktywów finansowych, które na moment początkowego ujęcia dotknięte są utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe. Powyższe ma na celu kalkulację efektywnej stopy procentowej skorygowanej o ryzyko kredytowe.
Przychody z tytułu odsetek obejmują odsetki oraz prowizje (otrzymane lub należne) ujęte w kalkulacji efektywnej stopy procentowej z tytułu: kredytów z harmonogramami spłat, lokat międzybankowych oraz papierów wartościowych.
W przypadku aktywów finansowych lub grupy podobnych aktywów finansowych zaklasyfikowanych do Etapu 3, przychody odsetkowe są naliczane od wartości bilansowej netto należności (to jest wartości pomniejszonej o odpis aktualizujący wartość) przy zastosowaniu stopy procentowej użytej do zdyskontowania przyszłych przepływów pieniężnych dla celów oszacowania straty z tytułu utraty wartości.
Przychody/koszty odsetkowe od instrumentów pochodnych desygnowanych, jako instrumenty zabezpieczające w rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych z uwzględnieniem przychodów/kosztów odsetkowych pochodzących z rozliczeń kwoty wyrównania ceny (ang.: price alignment amout) wynikającej z usługi zgodnie z podejściem rozliczane do rynku (ang. settled-to-market) prezentowane są w pozycji Wynik z tytułu odsetek jako pozostałe przychody odsetkowe .
7. Przychody i koszty z tytułu prowizji
Przychody z tytułu prowizji powstają w wyniku świadczenia usług finansowych oferowanych przez Bank i obejmują m.in. opłaty za udzielenie kredytów, za zobowiązanie się do udzielenia kredytu, opłaty za wydanie kart, usługi zarządzania środkami pieniężnymi, usługi maklerskie, usługi związane z produktami ubezpieczeniowymi oraz usługi zarządzania aktywami. Przychody z tytułu prowizji obejmują również marże transakcyjne na natychmiastowych i terminowych transakcjach wymiany walutowej.
Opłaty i prowizje (zarówno przychody, jak i koszty) bezpośrednio związane z powstaniem aktywów finansowych posiadających określone harmonogramy spłat są ujmowane w rachunku zysków i strat jako element efektywnej stopy procentowej i stanowią część przychodów odsetkowych.
Bank do prowizji korygujących efektywną stopę procentową zalicza:
• prowizje od rozpatrzenia wniosku, a także za wydanie promesy kredytowej,
• prowizje od przyznanego limitu,
• prowizje za udzielenie kredytu lub limitu,
• prowizja od obsługi kredytu restrukturyzowanego,
• prowizja za zmiany w umowie kredytowej skutkujące zmianą kwoty, waluty lub harmonogramu spłat kredytu,
• koszty prowizji za pośrednictwo w udzieleniu kredytów i pożyczek.
Prowizje integralnie związane z powstaniem aktywów bez określonych harmonogramów rozliczane są liniowo w okresie trwania kontraktu.
Bank do prowizji rozliczanych liniowo zalicza:
• prowizje opisane jako prowizje korygujące efektywną stopę procentową jeżeli kredyty których prowizje dotyczą nie charakteryzują się możliwymi do określenia przepływami pieniężnymi (przede wszystkim kredyty w systemie rachunków bieżących, kredyty obrotowe, odnawialne),
• prowizje za wystawienie, potwierdzenie, wydłużenie terminu i podwyższenie kwoty gwarancji i akredytyw,
• prowizje z tytułu umów wieloproduktowych,
• prowizje od przyznanego kredytu/limitu za rozpoczęcie kolejnego roku kredytowania.
Opłaty za zobowiązanie się do udzielenia pożyczek, które najprawdopodobniej będą zaciągnięte, są odraczane i z chwilą powstania aktywów finansowych są rozliczane, jako element efektywnej stopy procentowej lub liniowo przy uwzględnieniu wyżej wymienionego kryterium.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
22
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Pozostałe opłaty i prowizje związane z usługami finansowymi oferowanymi przez Bank, takie jak usługi zarządzania środkami pieniężnymi, usługi maklerskie, oraz usługi zarządzania aktywami, są rozpoznawane w rachunku zysków i strat z uwzględnieniem zasady pięciu kroków:
1) identyfikacji umowy z klientem,
2) identyfikacji poszczególnych zobowiązań w umowie,
3) określenie ceny transakcji,
4) przypisanie ceny do poszczególnych zobowiązań umownych,
5) rozpoznanie przychodu w momencie spełnienia poszczególnych zobowiązań.
Na podstawie przeprowadzonych analiz, Bank rozpoznaje przychody z tytułu prowizji i opłat:
• jednorazowo, gdy usługa została dostarczona (również dla opłat pobieranych z góry), tj. w momencie przeniesienia kontroli nad dobrem lub usługą,
• w miarę upływu czasu, jeśli świadczenie usług jest realizowane w określonym okresie czasu,
• w określonym momencie w czasie (point-in-time), gdy Bank wykonuje kluczowe działania,
• w momencie gdy z punktu widzenia klienta występuje rzeczywista korzyść.
Po spełnieniu (lub w trakcie spełniania) zobowiązania do wykonania świadczenia Bank ujmuje jako przychód kwotę równą cenie transakcyjnej, która została przypisana do tego zobowiązania do wykonania świadczenia.
Przychody z tytułu prowizji, które zostały naliczone i są należne ale nie zostały zapłacone w terminie, po upływie 90 dni podlegają wyłączeniu z wyniku finansowego Banku.
Przychody i koszty z tytułu prowizji bancassurance
Prowizje i opłaty związane z produktami ubezpieczeniowymi są ujmowane w rachunku zysków i strat zgodnie z ich treścią ekonomiczną i klasyfikowane jako:
• prowizje stanowiące integralną część wynagrodzenia z tytułu instrumentu finansowego, z którym powiązany jest produkt ubezpieczeniowy,
• wynagrodzenie za usługę pośrednictwa,
• wynagrodzenie za świadczenie dodatkowych czynności po dokonaniu sprzedaży produktu ubezpieczeniowego.
Przed wdrożeniem produktu ubezpieczeniowego, w celu jego właściwego ujęcia w rachunku zysków i strat, Bank analizuje charakterystyki produktu ubezpieczeniowego, a także powiązania produktu ubezpieczeniowego
z produktem bankowym. Bank uwzględnia w tej analizie zasadę przewagi treści ekonomicznej nad formą prawną. Czynniki, jakie Bank analizuje to m.in.:
• sposób oferowania produktu ubezpieczeniowego, możliwość nabycia produktu bankowego bez produktu ubezpieczeniowego oraz możliwość nabycia wyłącznie produktu ubezpieczeniowego w Banku,
• warunki cenowe obu produktów sprzedawanych łącznie i odrębnie,
• rentowność produktu ubezpieczeniowego i bankowego sprzedawanych łącznie i odrębnie,
• poziom sprzedaży produktów łączonych w porównaniu do poziomu sprzedaży tych samych produktów bankowych bez ubezpieczenia,
• możliwość zawarcia umowy ubezpieczeniowej poza Bankiem,
• ilość rezygnacji i wysokość zwracanych składek ubezpieczeniowych,
• cykl rozliczeń z klientem,
• zakres czynności wykonywanych przez Bank na rzecz ubezpieczyciela oraz okres ich wykonywania.
Produkty ubezpieczeniowe oferowane do kredytów są traktowane przez Bank jako powiązane z produktami kredytowymi, przede wszystkim ze względu na brak możliwości nabycia w Banku produktu ubezpieczeniowego bez zakupu kredytu lub pożyczki.
W zdecydowanej większości funkcjonujących w Banku produktów ubezpieczeniowych powiązanych z produktami kredytowymi, sposób pobierania przychodów z produktów ubezpieczeniowych opiera się na rozliczeniach miesięcznych zarówno z ubezpieczycielem jak i z klientem. Klient może w każdym momencie zrezygnować z ochrony ubezpieczeniowej na kolejny miesiąc, w związku z tym Bank traktuje takie ubezpieczenia jak odnawiane co miesiąc i rozliczane za każdy miesiąc odrębnie.
W związku z powyższym, przychody z produktów ubezpieczeniowych rozliczanych miesięcznie są rozpoznawane w rachunku zysków i strat również w okresach miesięcznych. Bank prezentuje przychody z tytułu takich ubezpieczeń w przychodach prowizyjnych dotyczących produktów ubezpieczeniowych. W analogiczny sposób Bank prezentuje koszty bezpośrednio związane z tymi produktami ubezpieczeniowymi. Podejście takie zapewnia zgodność z zasadą współmierności przychodów i kosztów.
Analogiczne ujęcie Bank stosuje dla ubezpieczenia nieruchomości do kredytów hipotecznych. Uwzględniając zasadę istotności, Bank prezentuje przychody z tego ubezpieczenia w pełnej wysokości w wyniku prowizyjnym.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
23
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Produkty ubezpieczeniowe powiązane z produktami depozytowymi Banku (rachunkami bieżącymi i oszczędnościowymi) są w zdecydowanej większości oparte na konstrukcji rozliczeń miesięcznych. W związku z powyższym, przychody z produktów ubezpieczeniowych rozliczanych miesięcznie są rozpoznawane w rachunku zysków i strat również w okresach miesięcznych. Bank prezentuje przychody z tytułu takich ubezpieczeń w przychodach prowizyjnych dotyczących produktów ubezpieczeniowych.
Prowizje z tytułu produktów ubezpieczeniowych niepowiązanych z produktami bankowymi, rozpoznawane są w rachunku zysków i strat:
• liniowo, przez okres ważności polisy - w przypadku gdy Bank, oprócz czynności sprzedaży, świadczy także dodatkowe usługi w trakcie trwania okresu ubezpieczenia,
• jednorazowo - jeżeli Bank nie świadczy żadnych dodatkowych usług w trakcie trwania polisy.
W przypadku gdy występuje ryzyko zwrotu wynagrodzenia z tytułu produktu ubezpieczeniowego, Bank pomniejsza przychody o kwoty szacowanych rezerw. Rezerwy na zwroty są tworzone w oparciu o dane historyczne o rzeczywistych zwrotach zrealizowanych w przeszłości oraz w oparciu o przewidywania co do wysokości zwrotów w przyszłości.
8. Wynik na instrumentach finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy oraz wynik z pozycji wymiany
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy oraz wynik z pozycji wymiany zawiera zyski i straty powstałe ze zbycia, przychody o charakterze odsetkowym oraz zmiany wartości godziwej aktywów i zobowiązań wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy przy początkowym ujęciu z wyłączeniem instrumentów pochodnych stopy procentowej desygnowanych jako instrumenty zabezpieczające w strategiach na zasadach rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych.
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy oraz wynik z pozycji wymiany obejmuje również korekty wartości godziwej z tytułu przedrozliczeniowego ryzyka kredytowego (ang. presettlement) oraz analogicznego ryzyka generowanego przez Bank (ang. bilateral value adjustment).
9. Wynik na sprzedaży aktywów finansowych oraz przychody z tytułu dywidend
Na wynik na sprzedaży aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody składają się zrealizowane zyski i straty powstałe na skutek zbycia dłużnych papierów wartościowych i kredytów wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody oraz przychody z tytułu dywidend.
Przychody z tytułu dywidend są ujmowane w rachunku zysków i strat w dniu ustalenia praw udziałowców/ akcjonariuszy do ich otrzymania.
Na wynik na sprzedaży papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu składają się zrealizowane zyski i straty powstałe na skutek zbycia dłużnych papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu.
10. Wynik na rachunkowości zabezpieczeń
W pozycji tej prezentowana jest wycena transakcji zabezpieczanych i zabezpieczających w rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej oraz wynik z wyceny instrumentów zabezpieczających w części nieefektywnej powiązania zabezpieczającego rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych.
11. Wynik na pozostałej działalności podstawowej
Do wyniku na pozostałej działalności podstawowej zaliczane są koszty i przychody nie związane bezpośrednio z działalnością bankową i maklerską Banku. Są to w szczególności wynik zbycia środków trwałych i wartości niematerialnych, przychody z tytułu sprzedaży pozostałych usług, przychody z tytułu odzyskanych należności nieściągalnych, otrzymane i zapłacone odszkodowania, kary i grzywny.
12. Usługi faktoringowe
Bank świadczy usługi faktoringowe w obrocie krajowym i zagranicznym, których istotę stanowi obsługa i finansowanie wierzytelności oraz zarządzanie ryzykiem. Ponadto w ramach działalności faktoringowej Bank świadczy usługi dodatkowe w zakresie limitów finansowych dla dłużników, windykacji oraz przejmowania ryzyka handlowego. Faktoring krajowy bez przejęcia ryzyka (z regresem) jest dominującą formą działalności faktoringowej Banku.
Przychody odsetkowe oraz prowizje ujęte w kalkulacji efektywnej stopy procentowej wykazywane są w rachunku zysków i strat w pozycji Wynik z tytułu odsetek natomiast pozostałe przychody prowizyjne w pozycji Wynik z tytułu prowizji .
13. Aktywa i zobowiązania finansowe
13.1. Początkowe ujęcie
Bank ujmuje składnik aktywów lub zobowiązanie finansowe w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, gdy staje się związany postanowieniami umowy tego instrumentu.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
24
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Transakcje zakupu i sprzedaży aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu, wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody oraz według wartości godziwej przez wynik finansowy ujmuje się stosownie z przyjętą dla wszystkich tego typu operacji metodą księgowania w dniu rozliczenia transakcji – dniu, w którym składnik aktywów jest dostarczony jednostce lub dostarczony przez jednostkę. Pożyczki i należności są rozpoznawane w momencie wypłaty środków do kredytobiorcy.
W momencie początkowego ujęcia składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe wycenia się według wartości godziwej, powiększonej w przypadku składnika aktywów lub zobowiązania finansowego nie klasyfikowanych jako wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy o istotne koszty transakcji, które mogą być bezpośrednio przypisane do nabycia lub emisji składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego.
13.2. Klasyfikacja aktywów finansowych
Bank klasyfikuje aktywa finansowe do jednej z następujących kategorii:
• wyceniane według zamortyzowanego kosztu,
• wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, oraz
• wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy.
Aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu
Składnik aktywów finansowych wyceniany jest według zamortyzowanego kosztu jeżeli spełnione są łącznie oba poniższe warunki oraz nie jest desygnowany do wyceny według wartości godziwej przez wynik finansowy:
• aktywo jest utrzymywane w ramach modelu biznesowego, którego celem jest otrzymywanie kontraktowych przepływów pieniężnych, oraz
• warunki umowy dotyczącej składnika aktywa finansowego uprawniają do otrzymywania w określonych datach przepływów pieniężnych, które są wyłącznie spłatą kapitału i odsetek należnych od kapitału pozostałego do spłaty.
Dłużne aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
Składnik dłużnych aktywów finansowych wyceniany jest według wartości godziwej przez inne całkowite dochody jeżeli spełnione są łącznie oba poniższe warunki oraz nie jest desygnowany do wyceny według wartości godziwej przez wynik finansowy:
• aktywo jest utrzymywane w ramach modelu biznesowego którego celem jest otrzymywanie kontraktowych przepływów pieniężnych lub sprzedaży aktywa finansowego,
• warunki umowy dotyczącej składnika aktywa finansowego uprawniają do otrzymywania w określonych datach przepływów pieniężnych, które są wyłącznie spłatą kapitału i odsetek należnych od kapitału pozostałego do spłaty.
Instrumenty kapitałowe wycenianie według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
Instrumenty kapitałowe wyceniane są według wartości godziwej przez inne całkowite dochody w sytuacji, gdy na moment początkowego ujęcia w księgach Banku, została podjęta nieodwołalna decyzja o wskazaniu określonej inwestycji do wyceny według wartości godziwej przez inne całkowite dochody.
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy
Wszystkie aktywa finansowe, które nie spełniają warunków klasyfikacji do aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu lub aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, klasyfikowane są do aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy.
Ocena modelu biznesowego
Bank ocenia cele modelu biznesowego na poziomie jednostki organizacyjnej Banku, która zarządza i jest tzw. opiekunem merytorycznym danego portfela aktywów finansowych. Wyróżnia się modele biznesowe utrzymywania aktywów finansowych w celu:
• otrzymywania kontraktowych przepływów pieniężnych,
• otrzymywania kontraktowych przepływów pieniężnych lub sprzedaży,
• pozostałych (np. w celu maksymalizacji zysków ze sprzedaży).
Modele biznesowe określane są na poziomie, który najlepiej odzwierciedla podejście Banku do zarządzania składnikami aktywów finansowych dla osiągania celów biznesowych oraz generowania przepływów pieniężnych.
W trakcie oceny Bank weryfikuje wszelkie obszary działalności jednostki opiekuna merytorycznego wyodrębnionego portfela aktywów finansowych, które mogą mieć wpływ na decyzje dotyczące utrzymywania aktywów w portfelu Banku, w tym w szczególności:
• założenia konstrukcji oferty produktowej,
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
25
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
• strukturę organizacyjną jednostki,
• założenia w zakresie oceny wyników portfela aktywów (np.: podejścia do planowania, założenia w zakresie informacji zarządczej, kluczowych wskaźników oceny),
• podejście do wynagradzania kluczowej kadry zarządzającej w relacji z wynikami portfela i przepływami pieniężnymi wynikającymi z portfela,
• ryzyka generowanego przez portfel aktywów oraz podejścia do zarządzania tymi ryzykami.
• analiza transakcji sprzedaży z portfela aktywów (częstotliwości, wolumen oraz przesłanek podjętych decyzji),
• analiza przewidywań co do przyszłej aktywności sprzedażowej.
Bank dopuszcza realizację transakcji sprzedaży aktywów finansowych utrzymywanych w celu otrzymywania kontraktowych przepływów pieniężnych, która wynika z następujących przesłanek:
• wzrostu ryzyka kredytowego,
• blisko terminu zapadalności,
• sporadyczną sprzedaż,
• sprzedaż o nieznacznej wartości.
Bank przyjmuje, że:
• sprzedaż blisko terminu zapadalności oznacza sprzedaż aktywów finansowych:
− z pierwotnym terminem zapadalności dłuższym niż 1 rok, na mniej niż 6 miesięcy przed terminem zapadalności,
− z pierwotnym terminem zapadalności krótszym niż 1 rok, na mniej niż 3 miesiące przed terminem zapadalności.
• sprzedaż sporadyczna oznacza liczbę transakcji sprzedaży w relacji do średniej liczby pozycji w ramach danego modelu biznesowego na poziomie mniejszym niż 10%,
• sprzedaż o nieznacznej wartości oznacza sprzedaż, dla której zarówno wartość sprzedaży w relacji do wartości całego portfela jak i zrealizowany wynik na sprzedaży w relacji do wyniku odsetkowego netto danego modelu biznesowego jest na poziomie mniejszym niż 10%.
Ocena charakterystyki przepływów pieniężnych
Dla celów oceny charakterystyki realizowanych przepływów pieniężnych Bank przyjmuje następujące definicje:
• kapitał – definiowany jest jako wartość godziwa aktywa finansowego na moment początkowego ujęcia w księgach Banku,
• odsetki – definiowane są jako zapłata obejmująca wynagrodzenie:
− za zmianę wartości pieniądza w czasie,
− za ryzyko kredytowe związane z kwotą kapitału pozostającą do spłaty przez określony okres czasu,
− za inne podstawowe ryzyka i koszty związane z udzieleniem kredytu (np. ryzyko płynności i koszty administracyjne), oraz
− marżę zysku.
Ocena ma na celu potwierdzenie czy realizowane przepływy pieniężne są wyłącznie spłatą kapitału i odsetek należnych od tego kapitału pozostającego do spłaty. Bank weryfikuje postanowienia umowne, które mają wpływ zarówno na moment realizacji przepływów jaki i wysokość kwot przepływów pieniężnych wynikających z określonych aktywów finansowych.
W szczególności weryfikowane są następujące warunki:
• zdarzenia warunkowe mające wpływ na wysokość kwoty przepływów lub terminy ich realizacji,
• dźwignie,
• warunki przedpłaty lub wydłużenia finansowania,
• warunki ograniczające prawo do dochodzenia roszczeń prawnych do realizowanych przepływów,
• warunki modyfikujące wynagrodzenie za zmianę wartości pieniądza w czasie.
Ocena warunków modyfikujących zmianę wartości pieniądza w czasie jest przeprowadzana w oparciu o analizę jakościową lub ilościową.
W sytuacji, gdy ocena jakościowa nie umożliwia potwierdzenia konkluzji co do charakterystyki realizowanych przepływów pieniężnych, Bank przeprowadza ocenę ilościową. Ocena ilościowa polega na porównaniu:
• niezdyskontowanych przepływów pieniężnych wynikających z analizowanej umowy z
• niezdyskontowanymi przepływami pieniężnymi wynikającymi z referencyjnego aktywa, który nie zawiera warunków modyfikujących wynagrodzenie za zmianę wartości pieniądza w czasie.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
26
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Jeżeli analizowane przepływy znacząco się różnią, to oceniane aktywo obligatoryjnie klasyfikowane jest do wyceny według wartości godziwej przez wynik finansowy, ponieważ realizowane przepływy pieniężne nie są wyłącznie spłatą kapitału i odsetek należnych od tego kapitału pozostającego do spłaty.
13.3. Klasyfikacja zobowiązań finansowych
Bank klasyfikuje zobowiązania finansowe do jednej z następujących kategorii:
• wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy,
• wyceniane według zamortyzowanego kosztu,
• gwarancje finansowe.
Zobowiązania finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy
Instrumenty pochodne będące zobowiązaniami i zobowiązania finansowe ujęte w wyniku krótkiej sprzedaży papierów wartościowych wycenia się po początkowym ujęciu według wartości godziwej przez wynik finansowy.
Zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu
Zobowiązania finansowe będące wynikającym z umowy obowiązkiem wydania środków pieniężnych lub innego składnika aktywów finansowych innej jednostce niezakwalifikowane do grupy wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy mające charakter depozytu, pożyczki otrzymanej lub zobowiązania finansowego ujętego w wyniku transakcji sprzedaży aktywa finansowego, która nie klasyfikuje się do usunięcia ze sprawozdania z sytuacji finansowej.
Gwarancje finansowe
Gwarancja finansowa jest kontraktem, na mocy którego wystawca zobowiązuje się do wykonania na rzecz beneficjenta określonych płatności w celu zrekompensowania poniesionych przez beneficjenta strat, spowodowanych zaniechaniem przez określonego dłużnika spłat wynikających z oryginalnych bądź zmodyfikowanych warunków umowy instrumentu dłużnego.
13.4. Usunięcie ze sprawozdania z sytuacji finansowej
Składnik aktywów finansowych jest wyłączany ze sprawozdania z sytuacji finansowej Banku w momencie, gdy wygasają umowne prawa do przepływów pieniężnych ze składnika aktywów finansowych lub w momencie, gdy Bank przenosi składnik aktywów finansowych a przeniesienie spełnia warunki zaprzestania ujmowania.
Bank przenosi składnik aktywów finansowych wtedy i tylko wtedy, gdy:
• przenosi umowne prawa do otrzymywania przepływów pieniężnych, lub
• zatrzymuje umowne prawa do otrzymywania przepływów pieniężnych ale przyjmuje na siebie zobowiązanie umowne do przekazania przepływów pieniężnych.
W sytuacji gdy Bank zatrzymuje umowne prawa do przepływów pieniężnych ale przejmuje na siebie zobowiązanie umowne do przekazania stronom trzecim tych przepływów pieniężnych, Bank traktuje taką transakcje jako przeniesienie składnika aktywów finansowych tylko wtedy, gdy spełnione są wszystkie trzy następujące warunki:
• Bank nie ma obowiązku wypłaty kwoty ostatecznym odbiorcom dopóki nie otrzyma odpowiadającym im kwot, które wynikają z pierwotnego składnika aktywów,
• na mocy umowy przeniesienia Bank nie może sprzedać ani zastawić pierwotnego składnika aktywów, w inny sposób niż jako ustanowione na rzecz ostatecznych odbiorców zabezpieczenie zobowiązania do przekazania przepływów pieniężnych,
• Bank jest zobowiązany do przekazania wszystkich przepływów pieniężnych otrzymanych z pierwotnego aktywa bez istotnej zwłoki.
Przenosząc składnik aktywów finansowych Bank ocenia, w jakim stopniu zachowuje ryzyko i korzyści związane z posiadaniem składnika aktywów finansowych. W tym przypadku:
• jeżeli Bank przenosi zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane z posiadaniem składnika aktywów finansowych to wyłącza składnik aktywów finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej,
• jeżeli Bank zachowuje zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane z posiadaniem składnika aktywów finansowych, to w dalszym ciągu ujmuje składnik aktywów finansowych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej,
• jeżeli Bank nie przenosi ani nie zachowuje zasadniczo całego ryzyka i wszystkich korzyści związanych z posiadaniem składnika aktywów finansowych, to Bank ustala, czy zachował kontrolę nad tym składnikiem aktywów finansowych. W przypadku zachowania kontroli składnik aktywów finansowych jest nadal ujmowany w sprawozdaniu z sytuacji finansowej Banku, odpowiednio w przypadku braku kontroli jest wyłączany ze sprawozdania z sytuacji finansowej do wysokości wynikającej z utrzymania zaangażowania (continuing involvement).
Bank wyłącza ze swojego sprawozdania z sytuacji finansowej zobowiązanie finansowe (lub jego część), gdy obowiązek określony w umowie został wypełniony, umorzony lub wygasł.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
27
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Bank usuwa aktywa finansowe lub ich części ze sprawozdania z sytuacji finansowej, jeżeli prawa wynikające z tego aktywa wygasają, Bank zrzeknie się tych praw, dokona sprzedaży wierzytelności, nastąpiło umorzenie lub w wyniku istotnej modyfikacji warunków umowy kredytu lub pożyczki.
Bank obniża wartość bilansową brutto składnika aktywów finansowych w przypadku, gdy nie ma uzasadnionych perspektyw na odzyskanie danego składnika aktywów finansowych w całości lub części. Zasada ta jest stosowana między innymi dla naliczonych odsetek karnych, także w przypadku, gdy należność główna danego składnika aktywów nadal jest rozpoznawana w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.
Kwoty należności kredytowych usuniętych ze sprawozdania z sytuacji finansowej, odzyskane w późniejszych okresach pomniejszają wartość odpisów utworzonych z tytułu utraty wartości w rachunku zysków i strat.
Zaprzestanie ujmowania aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu w związku z ich sprzedażą jest rozliczane z uwzględnieniem wcześniej utworzonego odpisu na oczekiwane straty kredytowe. Dlatego też zyski i straty wynikające z zaprzestania ujmowania aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu zostały zaprezentowane w rachunku zysków i strat w pozycji Odpisy na oczekiwane straty kredytowe - zysk z tytułu sprzedaży wierzytelności oraz Wynik na sprzedaży papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu .
13.5. Modyfikacja przepływów pieniężnych wynikających z umowy
Jeżeli w wyniku renegocjacji warunków umowy kredytu lub pożyczki, przepływy pieniężne związane z danym aktywem finansowym podlegają modyfikacji, Bank przeprowadza ocenę czy przedmiotowa modyfikacja jest istotna i prowadzi do wygaśnięcia tego składnika aktywów finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej Banku oraz ujęcia nowego aktywa finansowego. Aktywo finansowe wygasa jeżeli którekolwiek z kryteriów jakościowych lub ilościowych jest spełnione.
Kryteria jakościowe
Bank przyjmuje, że istotna modyfikacja warunków umowy ma miejsce w sytuacji, gdy następuje:
• zmiana dłużnika za zgodą Banku, lub
• zmiana formy prawnej/rodzaju instrumentu finansowego, lub
• przewalutowanie kredytu o ile nie zostało to z góry określone w warunkach umowy, lub
• modyfikacja aktywa finansowego, która nie spełnia definicji podstawowej umowy pożyczkowej tj.: przepływy pieniężne z aktywa finansowego w określonych datach nie stanowią wyłącznie spłaty kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty lub
• zmiana stopy oprocentowania kredytu ze stałej na zmienną lub odwrotnie dla aktywów finansowych dla których nie zidentyfikowano utraty wartości lub
• zmiana instrumentu finansowego z odnawialnego na nieodnawialny lub odwrotnie dla których nie zidentyfikowano utraty wartości lub
• zwiększenie kwoty ekspozycji o 50% lub wydłużenie okresu kredytowania o 50% jeżeli wartość bieżąca przepływów pieniężnych w wyniku modyfikacji warunków umowy zdyskontowana pierwotną efektywną stopą procentową jest co najmniej o 10% różna od wartości bieżącej przepływów pieniężnych z umowy przed modyfikacją zdyskontowanych pierwotną efektywną stopą procentową.
Kryterium ilościowe
Aktywo finansowe uważa się za wygasłe, jeżeli wartość bieżąca przepływów pieniężnych w wyniku modyfikacji warunków umowy zdyskontowana pierwotną efektywną stopą procentową jest co najmniej o 10% różna od wartości bieżącej przepływów pieniężnych z umowy przed modyfikacją zdyskontowanych pierwotną efektywną stopą procentową.
Dla modyfikacji, które nie prowadzą do usunięcia aktywa finansowego, różnica pomiędzy wartością bieżącą przyszłych przepływów pieniężnych (ustaloną z wykorzystaniem pierwotnej efektywnej stopy procentowej) aktywa przed i po modyfikacji jest ujmowana w rachunku zysków i strat.
13.6. Wycena
Po początkowym ujęciu, Bank wycenia aktywa finansowe, w tym instrumenty pochodne będące aktywami, w wartości godziwej, za wyjątkiem aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej.
Po początkowym ujęciu zobowiązania finansowe są wyceniane według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem metody efektywnej stopy procentowej, za wyjątkiem:
• zobowiązań finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy. Takie zobowiązania, w tym instrumenty pochodne będące zobowiązaniami, wycenia się według wartości godziwej, w szczególności zobowiązania będącego instrumentem pochodnym powiązanym z instrumentem kapitałowym nie kwotowanym na aktywnym rynku, które musi być rozliczone przez dostawę tego instrumentu,
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
28
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
• zobowiązań finansowych powstałych w wyniku przeniesienia składnika aktywów finansowych, które nie kwalifikuje się do usunięcia ze sprawozdania z sytuacji finansowej lub ujmowanych z zastosowaniem podejścia wynikającego z utrzymania zaangażowania (continuing involvement),
• zobowiązania do udzielenia pożyczki oprocentowanej poniżej rynkowej stopy procentowej, które wycenia się według wyższej z następujących wartości:
− kwoty odpisu na oczekiwane straty kredytowe, oraz
− początkowo ujętej kwoty, w odpowiednich przypadkach pomniejszonej o skumulowaną kwotę dochodów ujmowanych zgodnie z zasadami MSSF 15,
• warunkowej zapłaty ujętej przez Bank jako jednostkę przejmującą w ramach połączenia jednostek zgodnie z MSSF 3, którą wycenia się według wartości godziwej przez wynik finansowy.
W przypadku, gdy zmianie ulegają oszacowania płatności lub wpływów (z wyłączeniem nieistotnych modyfikacji i zmian oszacowań oczekiwanych strat kredytowych), Bank koryguje wartość bilansową brutto składnika aktywów lub zamortyzowany koszt zobowiązania finansowego (lub grupy instrumentów finansowych). W tym celu Bank przelicza wartość bilansową brutto składnika aktywów finansowych lub zamortyzowany koszt zobowiązania finansowego jako wartość bieżącą szacowanych przyszłych przepływów pieniężnych wynikających z umowy, które są dyskontowane według pierwotnej efektywnej stopy procentowej instrumentu finansowego (lub efektywnej stopy procentowej skorygowanej o ryzyko kredytowe w przypadku zakupionych lub utworzonych składników aktywów finansowych dotkniętych utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe) bądź, w stosownych przypadkach, według zmienionej efektywnej stopy procentowej.
W szczególności Bank koryguje wartość bilansową brutto portfela kredytów hipotecznych w walutach obcych uwzględniając zmienione szacowane przepływy pieniężne z tych umów wynikających z ryzyka prawnego tego portfela. Korekta jest ujmowana jako osobna linia w rachunku zysków i strat Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych .
Udzielone gwarancje finansowe wyceniane są w kwocie wyższej z:
• kwoty będącej najbardziej właściwym szacunkiem nakładów niezbędnych do wypełnienia obecnego obowiązku wynikającego z gwarancji finansowej, przy uwzględnieniu prawdopodobieństwa jej realizacji,
• kwoty rozpoznanej w momencie początkowego ujęcia, skorygowanej o rozliczoną kwotę prowizji otrzymanej za udzielenie gwarancji.
13.7. Zyski i straty wynikające z wyceny w terminie późniejszym
Zyski lub straty wynikające ze zmiany wartości godziwej składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego, nie stanowiących części powiązania zabezpieczającego, ujmuje się w następujący sposób:
• zyski lub straty wynikające ze składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego, zakwalifikowanego jako wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy, ujmuje się w rachunku zysków i strat,
• zyski lub straty wynikające z wyceny do wartości godziwej składnika aktywów finansowych wycenianego przez inne całkowite dochody, ujmuje się bezpośrednio w kapitale własnym, poprzez zestawienie zmian w kapitale własnym.
Przychody z tytułu odsetek oblicza się przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej. Odpowiednią wartość oblicza się przez zastosowanie efektywnej stopy procentowej do wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych, z wyjątkiem:
• zakupionych lub utworzonych składników aktywów finansowych dotkniętych utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe. W odniesieniu do tych składników aktywów finansowych Bank stosuje efektywną stopę procentową skorygowaną o ryzyko kredytowe do wartości zamortyzowanego kosztu składnika aktywów finansowych od momentu początkowego ujęcia, oraz
• składników aktywów finansowych niebędących zakupionymi lub utworzonymi składnikami aktywów finansowych dotkniętymi utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe, które następnie stały się składnikami aktywów finansowych dotkniętymi utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe (Etap 3).
W przypadku tych składników aktywów finansowych Bank stosuje efektywną stopę procentową do wartości zamortyzowanego kosztu (netto) składnika aktywów finansowych w późniejszych okresach sprawozdawczych.
Dywidendy wynikające z instrumentów kapitałowych ujmuje się w rachunku zysków i strat w momencie, kiedy powstaje prawo jednostki do ich otrzymania.
Różnice kursowe wynikające ze zmian wartości składnika aktywów finansowych wycenianego według wartości godziwej przez inne całkowite dochody wyrażonego w walucie obcej ujmuje się bezpośrednio w kapitale własnym tylko w odniesieniu do aktywów niepieniężnych, natomiast różnice kursowe generowane przez aktywa pieniężne (np. papiery dłużne) zaliczane są do rachunku zysków i strat.
W momencie usunięcia składnika aktywów finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej skumulowane zyski lub straty poprzednio ujęte w kapitale własnym:
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
29
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
• w zakresie dłużnych aktywów finansowych ujmuje się w rachunku zysków i strat,
• w zakresie instrumentów kapitałowych ujmuje się w pozycji kapitałów własnych.
Wartość godziwa aktywów i zobowiązań finansowych kwotowanych na aktywnym rynku (w tym papierów wartościowych) ustalana jest w oparciu o cenę kupna (bid price) dla pozycji długiej i sprzedaży (offer price) dla pozycji krótkiej. W przypadku braku aktywnego rynku dla danego instrumentu lub w przypadku papierów wartościowych, które nie są notowane na aktywnym rynku Bank ustala wartość godziwą przy zastosowaniu technik wyceny, do których zalicza się wykorzystanie ostatnich transakcji rynkowych, analizę zdyskontowanych przepływów pieniężnych, modele wyceny opcji oraz inne techniki wyceny powszechnie używane przez uczestników rynku.
Aktywność rynku ocenia się w oparciu o częstotliwość i wolumen przeprowadzanych transakcji oraz dostępność do informacji o kwotowanych cenach, które co do zasady powinny być dostarczane w sposób ciągły.
Za rynek główny i zarazem najkorzystniejszy uważa się rynek do którego Bank ma dostęp i na którym w zwykłych warunkach zawarłby transakcje sprzedaży/zakupu składnika aktywów lub przeniesienia zobowiązania.
W oparciu o stosowane metody ustalania wartości godziwej, poszczególne składniki aktywów/zobowiązań finansowych klasyfikuje się do następujących kategorii:
• poziom 1 : aktywa/zobowiązania finansowe wyceniane bezpośrednio w oparciu o ceny kwotowane na
aktywnym rynku,
• poziom 2 : aktywa/zobowiązania finansowe wyceniane w oparciu o techniki wyceny bazujące na założeniach
wykorzystujących informacje pochodzące z aktywnego rynku lub obserwacje rynkowe,
• poziom 3 : aktywa/zobowiązania finansowe wyceniane w oparciu o powszechnie stosowane przez uczestników
rynku techniki wyceny, których założenia nie bazują na informacji pochodzącej z aktywnego rynku.
W cyklach miesięcznych Bank weryfikuje czy wystąpiły zmiany w jakości danych wejściowych stosowanych do poszczególnych technik wyceny i ustala, jakie były powody tych zmian oraz ich wpływ na kalkulację wartości godziwej składnika aktywów/zobowiązań finansowych. Każdy zidentyfikowany przypadek rozpatrywany jest indywidualnie i w oparciu o szczegółowe analizy Bank podejmuje decyzję, czy jego identyfikacja wiąże się z koniecznością aktualizacji podejścia do ustalania wartości godziwej czy też nie.
W uzasadnionych przypadkach Bank podejmuje decyzję o wprowadzeniu zmian w metodologii ustalania wartości godziwej oraz dacie ich wprowadzenia rozumianej, jako data zmiany okoliczności. Następnie uwzględnia wpływ wprowadzenia zmian na klasyfikację do poszczególnych kategorii hierarchii wyceny wartości godziwej. Wszelkie
zmiany w metodologii wyceny wraz z uzasadnieniem podlegają szczegółowym ujawnieniom w odrębnej nocie do sprawozdania finansowego.
13.8. Pochodne instrumenty finansowe i rachunkowość zabezpieczeń
Pochodne instrumenty finansowe wyceniane są w wartości godziwej bez uwzględniania kosztów transakcji. Podstawą do wyznaczenia wartości godziwej pochodnego instrumentu finansowego przy początkowym ujęciu jest cena transakcyjna, tj. wartość godziwa uiszczonej lub otrzymanej zapłaty.
Kwota rozliczenia instrumentów pochodnych stopy procentowej, które są przedmiotem rozliczenia za pośrednictwem centralnego kontrahenta, zgodnie z podejściem „rozliczone do rynku” (ang.: „settled-to-market”) pomniejsza wartość bilansową instrumentów pochodnych.
W wycenie do wartości godziwej instrumentów pochodnych uwzględniany jest komponent ryzyka kredytowego, poprzez dodatkowe korekty wyceny. Korekty wycen są szacowane na poziomie pojedynczego kontrahenta z uwzględnieniem oczekiwanej ekspozycji z tytułu przedrozliczeniowego ryzyka kredytowego (ang. presettlement) oraz analogicznego ryzyka generowanego przez Bank. Podejście to zakłada możliwość występowania ryzyka nierozliczenia przyszłych płatności po obu stronach transakcji (ang. bilateral value adjustment). Korekta wyliczana jest w oparciu o szacowaną na podstawie wielu symulacji oczekiwaną dodatnią ekspozycję (eliminowane są wyniki ze scenariuszy dające wynik negatywny) oraz bieżącą rynkową wartość (bądź jej szacunek na podstawie referencji do danych porównywalnych) instrumentów zabezpieczających przed ryzykiem kredytowym (ang. CDS). W analogiczny sposób kalkulowany jest element ryzyka własnego na poziomie Banku oraz element wystąpienia scenariusza równoczesnej niewypłacalności po stronie klienta i Banku.
Dodatkowo, dla należności wynikających z transakcji na instrumentach pochodnych, które zapadły lub zostały zerwane, ale nie zostały rozliczone Bank dokonuje odpisów wykorzystując metodologię stosowaną dla oceny ryzyka należności kredytowych, dla których stwierdzono utratę wartości.
Powyższe dwa typy korekt zostały w różny sposób odzwierciedlone w sprawozdaniu finansowym. Korekty wartości godziwej z tytułu ryzyka dla transakcji niezapadłych zostały zaprezentowane w pozycji Wynik na instrumentach finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy oraz wynik z pozycji wymiany , natomiast odpisy dla transakcji zapadłych w pozycji Odpisy na oczekiwane straty kredytowe .
Jeżeli transakcja, dla której w poprzednim okresie sprawozdawczym została dokonana korekta wartości godziwej w pozycji Wynik na instrumentach finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy oraz wynik z pozycji wymiany staje się zapadła lub podlega restrukturyzacji, to kwota wcześniejszej korekty do wartości godziwej zostaje przeniesiona do pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej Odpisy na oczekiwane
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
30
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
straty kredytowe , a dotworzona część odpisu dla takiej już zapadłej transakcji jest prezentowana w rachunku zysków i strat w pozycji Odpisy na oczekiwane straty kredytowe . Tak więc na wynik finansowy wpływa tylko kwota nadwyżki aktualnego odpisu (lub dokonanego umorzenia) dla transakcji zapadłej nad kwotą korekty wartości godziwej utworzoną w sytuacji gdy transakcja ta była jeszcze niezapadła.
Bank wykorzystuje pochodne instrumenty finansowe w celu zabezpieczenia przed ryzykiem walutowym oraz ryzykiem stóp procentowych wynikającymi z działalności Banku. Instrumenty pochodne, które nie zostały desygnowane jako instrumenty zabezpieczające zgodnie z zasadami rachunkowości zabezpieczeń, klasyfikowane są jako instrumenty wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy.
13.8.1. Rachunkowość zabezpieczeń
W zakresie rachunkowości zabezpieczeń Bank stosuje wytyczne MSR 39.
Rachunkowość zabezpieczeń ujmuje wpływające na rachunek zysków i strat skutki kompensowania zmian wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego oraz pozycji zabezpieczanej.
Bank wyznacza określone instrumenty pochodne jako instrumenty zabezpieczające wartość godziwą lub zabezpieczające przepływy pieniężne.
Zabezpieczenie wartości godziwej
Bank stosuje rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej w celu zabezpieczenia zmian wartości godziwej instrumentów dłużnych o stałej stopie procentowej zakwalifikowanych do portfela aktywów wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody oraz instrumentów dłużnych o stałej stopie procentowej zaklasyfikowanych do portfela wycenianego według zamortyzowanego kosztu przed ryzykiem wynikającym ze zmiany stóp procentowych.
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych
Bank stosuje rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych w celu zabezpieczenia wielkości przyszłych przepływów pieniężnych określonego portfela aktywów/zobowiązań Banku lub portfela wysoce prawdopodobnych planowanych transakcji przed ryzykiem wynikającym ze zmiany stóp procentowych oraz wysoce prawdopodobnych planowanych transakcji przed ryzykiem wynikającym ze zmiany kursu walut obcych.
13.8.2. Instrumenty pochodne nie spełniające kryteriów rachunkowości zabezpieczeń
Zmiany wartości godziwej instrumentów pochodnych nie spełniających kryteriów rachunkowości zabezpieczeń wykazywane są w rachunku zysków i strat bieżącego okresu. Zmiany wartości godziwej instrumentów pochodnych
stopy procentowej wynikające z bieżącego naliczania kuponu odsetkowego oraz pozostała cześć zmiany wartości godziwej instrumentów pochodnych stopy procentowej prezentowana jest w pozycji Wynik na instrumentach finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy oraz wynik z pozycji wymiany .
Zmiany wartości godziwej walutowych instrumentów pochodnych prezentowana jest w pozycji Wynik na instrumentach finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy oraz wynik z pozycji wymiany .
13.9. Kompensowanie instrumentów finansowych
Składnik aktywów finansowych i zobowiązanie finansowe Bank kompensuje i prezentuje w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w kwocie netto wtedy i tylko wtedy, gdy istnieje ważny tytuł prawny do dokonania kompensaty ujętych kwot oraz, gdy rozliczenie ma zostać dokonane w kwocie netto albo realizacja składnika aktywów i wykonanie zobowiązania następują jednocześnie.
W celu ograniczenia ryzyka strat kredytowych Bank zawiera umowy ramowe z kontrahentami, z którymi przeprowadza transakcje, uwzględniające możliwość kompensowania wzajemnych należności i zobowiązań w sytuacjach wystąpienia przypadków naruszenia takiej umowy ramowej. Z uwagi na warunkowy charakter tych postanowień umownych, kompensowanie w sprawozdaniu finansowym nie występuje a skutki kompensowania warunkowego są zaprezentowane w nocie objaśniającej nr 37 . Kompensowanie instrumentów finansowych .
13.10. Transakcje kupna/sprzedaży papierów wartościowych z przyrzeczeniem odsprzedaży/odkupu
Bank prezentuje w sprawozdaniu z sytuacji finansowej aktywa finansowe odsprzedane z klauzulą przyrzeczenia odkupu (transakcje typu repo, sell-buy-back) jednocześnie ujmując zobowiązania wynikające z udzielonego przyrzeczenia odkupu. Warunkiem stosowania takiego rozwiązania jest zachowanie przez Bank ryzyk i korzyści wynikających z danego aktywa pomimo jego transferu.
W przypadku transakcji zakupu papierów wartościowych z przyrzeczeniem sprzedaży (reverse repo, buy-sell-back) posiadane aktywa finansowe prezentowane są jako należność wynikająca z klauzuli odkupu zabezpieczona papierami wartościowymi.
13.11. Oczekiwane straty kredytowe
Szacowanie odpisów na utratę wartości opiera się na wycenie oczekiwanej straty kredytowej. Podejście takie stosuje się do dłużnych aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu oraz aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, nieodwołalnych zobowiązań finansowych i gwarancji finansowych za wyjątkiem inwestycji kapitałowych.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
31
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Na każdy dzień sprawozdawczy Bank dokonuje szacunku odpisu na oczekiwane straty kredytowe aktywa finansowego w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia, jeżeli ryzyko kredytowe związane z danym instrumentem finansowym znacznie wzrosło od momentu początkowego ujęcia. Jeżeli na dzień sprawozdawczy ryzyko kredytowe związane z aktywem finansowym nie wzrosło znacząco od momentu początkowego ujęcia, Bank wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe tego aktywa w kwocie równej 12- miesięcznym oczekiwanym stratom kredytowym.
Bank wycenia oczekiwane straty kredytowe w sposób uwzględniający:
• nieobciążoną i ważoną prawdopodobieństwem kwotę, którą ustala się, oceniając szereg możliwych wyników,
• wartość pieniądza w czasie, oraz
• racjonalne i możliwe do udokumentowania informacje, które są dostępne bez nadmiernych kosztów lub starań na dzień sprawozdawczy, dotyczące przeszłych zdarzeń, obecnych warunków i prognoz dotyczących przyszłych warunków gospodarczych.
Bank stosuje definicję ekspozycji w statusie niewykonania zobowiązania kredytowego (default), ekspozycji z utratą wartości i ekspozycji nieobsługiwanych (non-performing) zgodną z wymaganiami regulacyjnymi. Dłużnik lub ekspozycja oceniana jako będąca w stanie niewykonania zobowiązania jednocześnie jest uznawana za ekspozycję z utratą wartości (impaired) i nieobsługiwaną (non-performing).
Podejście oparte na trzech Etapach
W procesie tworzenia rezerw kredytowych zmiana jakości kredytowej ekspozycji od momentu jej początkowego ujęcia jest w Banku opisana trzema etapami o różnym sposobie wyceny oczekiwanych strat kredytowych:
• Etap 1 obejmuje ekspozycje pracujące bez rozpoznanego istotnego wzrostu ryzyka kredytowego od daty
początkowego ujęcia. Rezerwa jest liczona w oparciu o 12-miesięczną stratę oczekiwaną (lub do daty zapadalności jeśli jest krótsza niż 12 miesięcy).
• Etap 2 obejmuje ekspozycje pracujące z rozpoznanym istotnym wzrostem ryzyka kredytowego od daty
początkowego ujęcia. Rezerwa jest liczona w oparciu o stratę oczekiwaną w całym okresie życia (lifetime), tj. od daty sprawozdawczej do daty zapadalności (remaining maturity).
• Etap 3 to ekspozycje z rozpoznaną utratą wartości, czyli w stanie niewykonania zobowiązania. Rezerwa jest
liczona w oparciu o stratę oczekiwaną w całym okresie życia aktywa dla wartości prawdopodobieństwa utraty wartości (PD) = 100%.
Bank kwalifikuje ekspozycje do Etapu 1, 2 lub 3 z wykorzystaniem podejścia kaskadowego w następującej kolejności:
1. Identyfikacja ekspozycji z utratą wartości i zakwalifikowanie ich do Etapu 3,
2. Alokacja ekspozycji do Etapu 2 w oparciu o przesłanki istotnego wzrostu ryzyka kredytowego,
3. Przydzielenie pozostałych ekspozycji do Etapu 1.
Definicja znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego
O istotnym wzroście ryzyka kredytowego, skutkującego klasyfikacją do Etapu 2, świadczy wystąpienie co najmniej jednej z poniższych przesłanek, przy czym wiodąca jest pierwsza z nich:
• znaczący wzrost parametru PD w całym okresie życia ekspozycji („lifetime”) określonego na datę sprawozdawczą w stosunku do PD „lifetime” z daty początkowego ujęcia w perspektywie okresu pozostałego od daty sprawozdawczej do daty zapadalności,
• występowanie klienta/ekspozycji na Watch List (lista obserwacyjna),
• trzykrotny wzrost parametru PD od momentu udzielenia ekspozycji,
• aktywo ma rating 18 lub 19,
• obsługa klienta przez korporacyjną jednostkę restrukturyzacyjną,
• fakt nadania udogodnienia (forbearance) klientowi,
• pogorszenie profilu ryzyka portfela danej ekspozycji,
• opóźnienie w spłacie zaangażowania powyżej 30 dni.
Progi znaczącego wzrostu parametru PD w całym okresie życia ekspozycji w stosunku do PD z daty początkowego ujęcia, stanowiące o istotnym wzroście ryzyka kredytowego, wyznaczane są dla modeli, zgodnie z przyjętą metodyką, jako:
• próg bezwzględny – wskazuje maksymalną różnicę między PD na datę raportową a PD z początkowego ujęcia ekspozycji, po której przekroczeniu aktywo jest klasyfikowane do Etapu 2,
• próg względny – wskazuje maksymalną miarę relacji między PD na datę raportową a PD z początkowego ujęcia ekspozycji z uwzględnieniem współczynnika skalującego określonego na poziomie poszczególnej ekspozycji, bazującego na PD z początkowego ujęcia, po przekroczeniu którego aktywo jest klasyfikowane do Etapu 2.
Przekroczenie przynajmniej jednego z powyższych progów, powoduje klasyfikację aktywa finansowego do Etapu 2.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
32
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Metodologia wyznaczania progów PD do wskazania znacznego wzrostu ryzyka kredytowego polega na wyznaczeniu odpowiedniej segmentacji, a następnie statystycznym wskazaniu progu wejścia do Etapu 2, który maksymalizuje moc dyskryminacyjną klasyfikacji do Etapów przy określonych założeniach, między innymi minimalizacji błędu klasyfikacji.
Dowody i przesłanki klasyfikacji aktywa wycenianego według zamortyzowanego kosztu do Etapu 3
Na każdy dzień bilansowy Bank ocenia, czy nastąpiła utrata wartości składnika aktywów finansowych lub grupy aktywów finansowych. Składnik aktywa finansowego lub grupa aktywów finansowych utraciły wartość, gdy istnieją dowody utraty wartości, wynikające z jednego lub więcej zdarzeń, mających miejsce po początkowym ujęciu składnika aktywów (zdarzenie powodujące stratę), a zdarzenie (lub zdarzenia) powodujące stratę ma wpływ na oczekiwane przyszłe przepływy pieniężne, wynikające ze składnika aktywów finansowych lub grupy aktywów finansowych, których wiarygodne oszacowanie jest możliwe. Bank ujmuje oczekiwane straty kredytowe w oparciu o racjonalne i możliwe do udokumentowania informacje, które są dostępne bez nadmiernych kosztów lub starań na dzień sprawozdawczy, dotyczące przeszłych zdarzeń, obecnych warunków i prognoz dotyczących przyszłych warunków gospodarczych.
Dowody utraty wartości
Dowodem utraty wartości jest:
• identyfikacja obiektywnego dowodu utraty wartości (w przypadku korporacyjnych i detalicznych ekspozycji kredytowych), lub
• opóźnienie w spłacie powyżej 90 dni i jednocześnie kwota zaległości w spłacie przekracza bezwzględny i względny próg istotności.
Obiektywne dowody utraty wartości nie wymagają oceny eksperckiej - identyfikacja wystąpienia dowodu powoduje uznanie ekspozycji kredytowej za będącą w stanie niewykonania zobowiązania i jednocześnie ekspozycję z utratą wartości bez dalszej analizy. Obiektywne dowody utraty wartości korporacyjnej lub detalicznej ekspozycji kredytowej obejmują wystąpienie co najmniej jednej z następujących sytuacji:
• restrukturyzacja ekspozycji kredytowej ze względów niekomercyjnych, związanych z istotnymi trudnościami finansowymi klienta, skutkująca zmianą dotychczasowych warunków umowy, całkowitym lub częściowym refinansowaniem zagrożonej ekspozycji, które nie miałyby miejsca, gdyby klient nie doświadczał trudności finansowych (w tym forbearance), skutkująca stratą w kwocie większej niż 1% wartości bieżącej
zdyskontowanych przyszłych przepływów pieniężnych; dla detalicznych ekspozycji kredytowych – restrukturyzacja non-performing,
• umorzenie lub odpisanie przez Bank w procesie restrukturyzacji istotnej kwoty należności klienta korporacyjnego skutkującej zmniejszeniem przepływów pieniężnych z danego składnika aktywów finansowych,
• złożenie przez Bank, kontrahenta klienta, lub inny bank wniosku o upadłość klienta lub wszczęcie postępowania w obrębie prawa restukturyzacyjnego,
• ogłoszenie upadłości; w przypadku korporacyjnych ekspozycji kredytowych, klient został postawiony w stan likwidacji, zaprzestał prowadzenia działalności,
• ekspozycja kredytowa staje się wymagalna wskutek wypowiedzenia przez Bank umowy kredytowej,
• zbycie przez Bank należności kredytowej (lub jej części) ze stratą większą niż 5% kwoty ekspozycji bilansowej, jeżeli przyczyną sprzedaży była pogarszająca się jakość kredytowa ekspozycji,
• wystąpienie przeterminowania przekraczającego 30 dni lub udzielenie kolejnego udogodnienia (forbearance) na ekspozycji kredytowej klasyfikowanej pierwotnie jako forbearance non-performing (ekspozycja niepracująca), a następnie uzdrowionej i będącej w statusie forbearance performing w trakcie okresu próbnego,
• status bezodsetkowy (wstrzymanie naliczania odsetek) dla ekspozycji kredytowej,
• dla detalicznej ekspozycji kredytowej ponad 3-miesięczne zaległości w spłacie należnych zobowiązań w ramach kredytu z jednorazową spłatą całego uruchomionego kapitału na koniec okresu kredytowania,
• dla korporacyjnych ekspozycji kredytowych - podjęcie decyzji o dochodzeniu należności w ramach strategii windykacyjnej,
• kwestionowanie bilansowej ekspozycji kredytowej przez klienta na drodze postępowania sądowego.
Przesłanki utraty wartości
Przesłanki utraty wartości wymagają indywidualnej eksperckiej oceny sytuacji dłużnika i decyzji, czy klasyfikacja do stanu niewykonania zobowiązania jako ekspozycji z utratą wartości jest uzasadniona.
Do przesłanek utraty wartości dla korporacyjnych ekspozycji kredytowych (z wyłączeniem ekspozycji wobec
przedsiębiorców) należą:
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
33
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
• udzielenie przez osobę fizyczną będącą w sytuacji niewykonania zobowiązania, poręczenia w Banku za istotne zobowiązania firmy należącej do niej lub gdy osoba fizyczna jest dłużnikiem Banku, a firma należąca do niej znajduje się w stanie niewykonania zobowiązania,
• ponad 3-miesięczne zaległości w spłacie (w tym wszystkie odsetki, kapitał i prowizje) w ramach kredytu z jednorazową spłatą całego uruchomionego kapitału na koniec okresy kredytowego (nie ma zastosowania, jeżeli częstotliwość spłat przekracza jeden miesiąc),
• klient należy do tej samej grupy ekonomicznej lub prawnej co dłużnik będący w stanie niewykonania zobowiązania,
• zanik możliwości refinansowania,
• dla ekspozycji wynikających z transakcji zawartych na rynku finansowym - zanik aktywnego rynku (np. zawieszenie notowań na GPW) na dany składnik aktywów finansowych (akcje, obligacje, inne papiery wartościowe) znajdujących się w posiadaniu Banku ze względu na trudności finansowe emitenta/klienta, co może mieć negatywny wpływ na przyszłe przepływy pieniężne z danego składnika aktywów finansowych,
• zaprzestanie przez klienta spłat kapitału, odsetek lub prowizji i opóźnienie w spłacie lub najstarsze niedozwolone przekroczenie salda w rachunku bieżącym utrzymuje się przez więcej niż 45 dni kalendarzowych,
• zagrożenie upadłością, złożenie wniosku o wszczęcie postępowania w obrębie prawa restrukturyzacyjnego lub inna reorganizacja finansowa, które mogą skutkować brakiem spłaty aktywa finansowego lub jej opóźnieniem,
• brak zamiaru lub możliwości spłaty zobowiązania przez dłużnika ze względu na występujące problemy finansowe; w szczególności poniższe zdarzenia mogą oznaczać istotne trudności finansowe (zdarzenia opisane w punktach „1” do „5” nie są przesłankami utraty wartości jeśli były założone w planach finansowych klienta na moment przyznania zaangażowania i Bank takie plany zaakceptował:
1) ujemne kapitały własne na koniec rocznego okresu obrachunkowego,
2) ujemne przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej w trzech kolejnych rocznych okresach obrachunkowych (ze sprawozdania z przepływów pieniężnych, a jeżeli nie jest sporządzane, to z uproszczonego sprawozdania z przepływów),
3) przychody z działalności podstawowej ulegają znaczącemu obniżeniu (ponad 50% rok do roku w oparciu o wyniki rocznych okresów obrachunkowych) lub przychody z działalności podstawowej ulegają obniżeniu (ponad 30% rok do roku w oparciu o wyniki rocznych okresów obrachunkowych) i jednocześnie iloraz
zadłużenia do EBITDA (earnings before interest, taxes, depreciation and amortisation, zysk przed odliczeniem odsetek od zobowiązań oprocentowanych, podatków i amortyzacji) jest większy od 4 lub EBITDA jest mniejsza od 0 (jeżeli umowa zawiera inną definicję wskaźnika to zdarzenie jest przesłanką utraty wartości, jeżeli jest przekroczony poziom 4 wg definicji z umowy. Jeżeli umowa wskazuje poziom wskaźnika > 4, to identyfikujemy przesłankę utraty wartości przy przekroczeniu poziomu z umowy),
4) EBITDA ujemny w dwóch kolejnych rocznych okresach obrachunkowych,
5) realizacja projekcji finansowych przez Klienta odbiega w negatywny sposób od zakresu zaakceptowanego przez Bank o minimum 20%, co doprowadza do istotnego przełamania wskaźników finansowych,
6) zdarzenia opisane w punktach „1” do „5” wystąpiły w trakcie roku obrachunkowego, o ile wystąpiły w wielkościach uznanych za znaczące i Bank przewiduje, że sytuacja nie ulegnie poprawie w okresie do zakończenia rocznego okresu obrachunkowego oraz sytuacja ta może skutkować brakiem spłaty aktywa finansowego lub jej opóźnieniem,
7) czynne zajęcia egzekucyjne do rachunków klienta prowadzonych w Banku, jeśli najstarszy czynny tytuł egzekucyjny utrzymuje się powyżej 90 dni oraz łączna kwota czynnych tytułów jest wyższa niż 100 tys. zł dla klientów korporacyjnej sieci sprzedaży lub 500 tys. zł dla klientów strategicznych,
8) nierozliczone roszczenia z gwarancji udzielonych przez Bank (brak środków klienta), jeżeli przeterminowane zobowiązanie klienta wobec Banku z tytułu zapłacenia gwarancji przez Bank utrzymuje się powyżej 45 dni od daty wypłaty roszczenia z gwarancji,
9) wypowiedzenie umowy kredytowej o znaczącej wartości w innym banku,
• istotne naruszenie warunków umownych przez klienta, które może mieć negatywny wpływ na przyszłe przepływy pieniężne z danego składnika aktywów finansowych (jeżeli nastąpiło istotne naruszenie warunków umownych, ale Bank po rozpoznaniu i ocenie przyczyn i skutków takiego naruszenia, zaakceptował je (czasowo lub trwale) lub warunek taki zmienił, takie zdarzenie nie jest traktowane jako przesłanka utraty wartości),
• nieznane miejsce pobytu klienta skutkujące brakiem reprezentacji w kontaktach z Bankiem oraz nieujawniony majątek klienta,
• kryzys sektora, w którym działa klient w połączeniu ze słabą pozycją kredytobiorcy w danym sektorze,
• restrukturyzacja należności kredytowej ze względów niekomercyjnych związanych z istotnymi trudnościami finansowymi klienta, skutkująca zmianą dotychczasowych warunków umowy, całkowitym lub częściowym
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
34
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
refinansowaniem zagrożonej ekspozycji, które nie miałoby miejsca, gdyby klient nie doświadczał tych trudności finansowych (w tym forbearance) i strata wartości bieżącej netto przepływów pieniężnych jest równa lub niższa niż 1%,
• oszustwo kredytowe dłużnika wobec Banku lub innego podmiotu Grupy ING,
• w ciągu ostatnich 5 lat ekspozycja otrzymała udogodnienie (forbearance) 2 lub więcej razy,
• znaczące pogorszenie ratingu klienta skutkujące jego przeklasyfikowaniem do klasy ryzyka minimum 17 przy jednoczesnym jednorazowym spadku o minimum 4 klasy.
Bank ustalił również dodatkowe następujące przesłanki utraty wartości obowiązujące dla transakcji lewarowanych (tj.: transakcji, w których występuje wysoki poziom zadłużenia w stosunku do zysku operacyjnego):
• znaczące naruszenie istotnej klauzuli finansowej lub brak powrotu do stanu sprzed naruszenia, zwłaszcza w sytuacji gdy klient jednocześnie wnioskuje o udogodnienie w spłacie,
• refinansowanie o charakterze forbearance istniejącego kredytobiorcy przy podwyższonym poziomie dźwigni finansowej (IBD/EBITDA, tj. interest bearing debt/earnings before interest, taxes, depreciation and amortisation, zobowiązania ogółem/ zysk przed odliczeniem odsetek od zobowiązań oprocentowanych, podatków i amortyzacji) w porównaniu z poziomami dźwigni w momencie udzielenia finansowania lub poprzedniego refinansowania,
• refinansowanie ekspozycji ze spłatą całego uruchomionego kapitału na koniec okresu kredytowania w sytuacji trudności finansowych klienta i z niskim prawdopodobieństwem refinansowania przez inny bank w aktualnych warunkach rynkowych,
• scenariusze bazowe (base case) oraz warunków skrajnych (stress case) wskazują na brak wystarczających i stabilnych przepływów finansowych do obsługi zadłużenia zgodnie z przyjętym harmonogramem;
oraz dodatkowe następujące przesłanki dla transakcji finansowania nieruchomości przychodowych:
• wskaźnik LTV (Loan to Value) > 90% i nie jest to sytuacja tymczasowa,
• wskaźnik historyczny DSCR (debt service cover ratio, Wskaźnik Pokrycia Obsługi Długu < 1.0 lub ICR (interest coverage ratio, Wskaźnik Pokrycia Zobowiązań Odsetkowych) < 1.0 (w zależności od tego, który wskaźnik jest stosowany do oceny ryzyka transakcji) przez dwa kolejne roczne okresy obrachunkowe oraz przepływy pieniężne generowane przez nieruchomość w ocenie eksperckiej są niewystarczające do spłaty i obsługi kredytu zgodnie z przyjętym harmonogramem.
Do przesłanek utraty wartości dla detalicznych ekspozycji kredytowych oraz ekspozycji kredytowych wobec
przedsiębiorców należą:
• niedotrzymanie minimum trzech uzgodnień spłaty zadłużenia w ramach aktualnego okresu trwania zaległości,
• osoba fizyczna, która udzieliła poręczenia w Banku za istotne zobowiązania swojej firmy, znajduje się w stanie niewykonania zobowiązania lub osoba fizyczna jest dłużnikiem Banku, a jej firma znajduje się w stanie niewykonania zobowiązania,
• klient biznesowy jest powiązany w ramach tej samej grupy dłużników (prawnie lub ekonomicznie) w której jeden z dłużników znajduje się w stanie niewykonania zobowiązania,
• brak zamiaru lub możliwości spłaty – w ocenie Banku dłużnik nie chce spłacić zobowiązania lub nie ma możliwości spłaty; brak możliwości spłaty zobowiązania występuje wówczas, gdy źródła dochodów dłużnika są niewystarczające do realizacji spłat należnych rat, np.:
− dla klienta indywidualnego: utrata pracy, zakończenie wypłat świadczeń socjalnych, rozwód, poważna choroba, śmierć dłużnika, uzyskanie informacji o nieterminowej obsłudze zadłużenia o znacznej wartości w innym banku (przeterminowanie powyżej 90 dni) lub rozpoczęcie działań egzekucyjnych/windykacyjnych przez inny bank,
− dla klienta biznesowego: (przewidywane) niedobory środków pieniężnych, (przewidywana) wysoka dźwignia finansowa lub jej nagły wzrost, (przewidywane) złamanie klauzul finansowych, (przewidywane) pogorszenie sytuacji na rynku, na którym pozycja dłużnika jest słaba,
• udzielenie udogodnienia klientowi, który nie jest stanie wywiązać się ze swoich zobowiązań finansowych wynikających z zawartej z Bankiem umowy kredytowej ze względu na występujące lub spodziewane trudności finansowe,
• oszustwo kredytowe dłużnika wobec Banku – uzasadnione podejrzenie wyłudzenia kredytu, tj. zobowiązanie, z którego dokumentacji kredytowej lub z ustalonego stanu faktycznego wynika, że został udzielony w wyniku świadomego wprowadzenia w błąd Banku poprzez przedstawienie dokumentów, zaświadczeń, oświadczeń niezgodnych w treści ze stanem faktycznym,
• wystąpienie co najmniej 2 udogodnień w okresie 5 lat od zastosowania pierwszego udogodnienia.
W procesie identyfikacji utraty wartości, w pierwszej kolejności Bank ocenia, czy występują obiektywne dowody lub przesłanki utraty wartości dla składników aktywów finansowych.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
35
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Kontrolą pod kątem utraty wartości ekspozycji objęty jest cały portfel kredytowy klientów detalicznych i klientów korporacyjnych. Ocena ekspozycji kredytowej pod kątem utraty wartości wykonywana jest w stosunku do dłużnika automatycznie w cyklu dziennym dla klientów z segmentów detalicznych oraz w cyklu bieżącym i w obowiązujących terminach monitoringu portfela regularnego i nieregularnego w stosunku do klientów korporacyjnych. Wystąpienie obiektywnego dowodu utraty wartości wymaga przekwalifikowania klienta do portfela ekspozycji niepracujących (non-performing).
Identyfikacja przesłanki utraty wartości ekspozycji kredytowej klientów korporacyjnych wymaga indywidualnej eksperckiej oceny sytuacji dłużnika i decyzji, czy klasyfikacja do stanu niewykonania zobowiązania jest uzasadniona, tj.:
• oceny zdolności klienta do spłaty całości zobowiązania wobec Banku zgodnie z umową oraz udokumentowania tej oceny,
• jeżeli nie stwierdza się stanu niewykonania zobowiązania lub utraty wartości należy przygotować pisemne uzasadnienie pozostawienia klienta w portfelu performing,
• jeżeli w wyniku oceny stwierdzono sytuację stanu niewykonania zobowiązania lub utratę wartości – przekwalifikowania klienta do portfela ekspozycji niepracujących (non-performing).
Jeżeli w wyniku oceny stwierdza się, że dla danego składnika aktywów finansowych nie istnieją dowody utraty wartości składnik ten włączany jest do grup aktywów finansowych o podobnych cechach ryzyka kredytowego, które wskazują na zdolność dłużnika do spłaty całości zobowiązania zgodnie z warunkami umowy. Odpis aktualizujący w tak wyznaczonych grupach wyliczany jest metodą kolektywną w oparciu o wycenę oczekiwanych strat kredytowych. Jeśli istnieją dowody, że została poniesiona strata z tytułu utraty wartości składnika aktywów wycenianego według zamortyzowanego kosztu, to kwota odpisu aktualizującego równa się różnicy pomiędzy wartością bilansową składnika aktywów a wartością bieżącą oszacowanych przyszłych przepływów pieniężnych zdyskontowanych z zastosowaniem pierwotnej efektywnej stopy procentowej danego składnika instrumentu finansowego.
W praktyce oznacza to, że dla aktywów z portfela Etapu 3 podlegającego ocenie indywidualnej (aktywa finansowe istotne indywidualnie, których wartość przekracza równowartość kwoty 1 mln EUR) kalkulacja odpisu dokonywana jest bezpośrednio przy zastosowaniu zdyskontowanych przyszłych przepływów pieniężnych dla danego aktywa, a dla aktywów z portfela Etapu 3 podlegającego ocenie kolektywnej (aktywa finansowe nieistotne indywidualnie) - określana jest przy użyciu metody kolektywnej kalkulacji odpisów z zastosowaniem oczekiwanej straty kredytowej w całym okresie życia aktywa. Podczas szacowania przyszłych przepływów pieniężnych brane są pod uwagę
dostępne informacje na temat dłużnika, w szczególności ocenie podlega możliwość spłaty ekspozycji, a w przypadku, gdy ekspozycja kredytowa posiada zabezpieczenie, przy szacowaniu uwzględnia się również oczekiwane przyszłe przepływy pieniężne z realizacji zabezpieczenia z uwzględnieniem m.in. czasu, kosztów oraz trudności związanych z odzyskaniem płatności w wyniku sprzedaży zabezpieczenia.
Jeżeli istniejące dowody utraty wartości składnika aktywów lub grupy aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu wskazują, że oczekiwane przyszłe przepływy pieniężne wynikające z wyżej wymienionych aktywów finansowych nie wystąpią, wtedy kwota odpisu aktualizującego wartość aktywów równa jest ich wartości bilansowej.
Bank stosuje definicję niewykonania zobowiązania (ang.: definition of default), zgodnie z wytycznymi Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EBA) nr EBA/GL/2016/07 z dnia 18.01.2017 dotyczącymi stosowania definicji niewykonania zobowiązania, określonej w art. 178 rozporządzenia (UE) nr 575/2013.
Ujęcie odpisu na oczekiwane straty kredytowe dotyczącego aktywów wycenianych według zamortyzowanego kosztu
Utrata wartości wykazywana jest jako zmniejszenie wartości bilansowej składnika, zaś kwota straty obciąża rachunek zysków i strat okresu.
Jeżeli w kolejnym okresie wysokość straty z tytułu utraty wartości zmniejszy się na skutek zdarzenia, które nastąpiło po wystąpieniu utraty wartości (np. poprawy oceny zdolności kredytowej dłużnika), wówczas uprzednio dokonany odpis z tytułu utraty wartości jest odwracany przez rachunek zysków i strat. Bank określił zdarzenia skutkujące możliwością odwrócenia utraty wartości ekspozycji kredytowej.
Bank stosuje te same kryteria dla celów wyjścia klienta ze stanu niewykonania zobowiązania i odwrócenia straty z tytułu utraty wartości. Proces rozpoczęcia okresu próbnego i następnie uzdrowienia, tj. przejścia z portfela niepracującego (non-performing) do portfela performing jest realizowany:
• dla klientów z segmentu kredytów hipotecznych i konsumenckich – na poziomie segmentu biznesowego, chyba że dotyczy sytuacji rozpoznawanej na poziomie dłużnika (np. upadłość),
• dla klientów korporacyjnych – na poziomie dłużnika.
Jeżeli dłużnik znajduje się w portfelu z utratą wartości i nie posiada żadnej ekspozycji w statusie udzielonego udogodnienia w spłacie (forbearance) - zostaje uznany za uzdrowionego i zakwalifikowany do portfela pracującego (performing), jeżeli są spełnione wszystkie następujące warunki w poniższej kolejności:
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
36
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
• żaden dowód utraty wartości lub przesłanka utraty wartości będące źródłem niewykonania zobowiązania lub wskazujące na wysokie prawdopodobieństwo niedokonania płatności – nie są aktywne,
• od daty zakończenia dowodu/ przesłanki utraty wartości upłynęło co najmniej 3 miesiące (okres próbny) i w tym okresie zachowanie (zamiar spłaty) i sytuacja klienta (zdolność spłaty) zostały pozytywnie ocenione, a w przypadku klienta korporacyjnego ocena sytuacji finansowej została udokumentowana,
• klient dokonywał regularnych spłat, tj. brak zaległości >30 dni w okresie próbnym,
• po zakończeniu okresu próbnego klient został uznany za zdolnego do spłaty zobowiązań kredytowych w całości, bez korzystania z zabezpieczenia,
• brak zaległości w spłacie przekraczających kwotę limitu bezwzględnego; jeżeli występują zaległości w kwocie przewyższającej kwotę limitu bezwzględnego, okres próbny zostaje wydłużony do czasu obniżenia kwoty zaległości poniżej kwoty tego limitu.
Klient znajdujący się w portfelu z utratą wartości posiadający ekspozycję ze statusem udzielonego udogodnienia w spłacie (forbearance) - zostaje uznany za uzdrowionego i zakwalifikowany do portfela pracującego (performing) jeżeli są spełnione wszystkie następujące warunki:
• żaden dowód utraty wartości lub przesłanka utraty wartości będące źródłem niewykonania zobowiązania lub wskazujące na wysokie prawdopodobieństwo niedokonania płatności - nie są aktywne,
• od ostatniego z poniższych zdarzeń upłynęło co najmniej 12 miesięcy (okres próbny):
− przyznanie ostatnich środków restrukturyzacji tj. udzielenia udogodnienia w spłacie (forbearance),
− ekspozycji został nadany status niewykonania zobowiązania,
− koniec okresu karencji określonego w umowie restrukturyzacyjnej,
• w okresie próbnym klient dokonał istotnych/ regularnych spłat:
− klient, w ramach swoich regularnych płatności zgodnych z ustalonymi warunkami restrukturyzacji, spłacił materialną kwotę w wysokości stanowiącej wcześniejsze przeterminowanie (jeżeli były kwoty przeterminowane) lub umorzenie (jeżeli nie było żadnych kwot przeterminowania),
− klient dokonywał regularnych spłat, zgodnie z nowym harmonogramem uwzględniającym warunki restrukturyzacji, tj. brak zaległości > 30 dni w okresie próbnym,
• na koniec okresu próbnego klient nie ma żadnych kwot przeterminowanych i nie ma obaw, co do pełnej spłaty ekspozycji zgodnie z warunkami umowy restrukturyzacyjnej.
Bank ustalił następujące dodatkowe warunki odwrócenia utraty wartości / wyjścia ze statusu niewykonania zobowiązania (default) obowiązujące wszystkich klientów:
• Jeśli w okresie próbnym zostanie zidentyfikowany dowód lub przesłanka utraty wartości będące źródłem niewykonania zobowiązania/ wskazujące na wysokie prawdopodobieństwo nie dokonania płatności, data zakończenia okresu próbnego zostanie ponownie ustalona i okres próbny zaczyna się liczyć od początku od momentu wygaśnięcia działania dowodu/ przesłanki.
• Jeżeli w trakcie trwania okresu próbnego i po okresie karencji spłaty wystąpiło zdarzenie DPD > 30, data zakończenia okresu próbnego zostanie zresetowana i okres próbny zaczyna się liczyć od początku od momentu, kiedy DPD wróciło do poziomu poniżej 31 dni.
• Wszystkie warunki odwrócenia utraty wartości/ wyjścia ze stanu niewykonania zobowiązania powinny być spełnione także w odniesieniu do nowych ekspozycji wobec klienta, w szczególności, jeżeli poprzednie ekspozycje kredytowe tego klienta będące wcześniej w restrukturyzacji zostały zbyte lub trwale odpisane.
Wyjątek od zasady braku aktywnych dowodów/ przesłanek utraty wartości będących źródłem niewykonania zobowiązania stanowi dowód „klasyfikacja do Etapu 3 / rezerwa” - jego utrzymywanie się nie wstrzymuje rozpoczęcia okresu próbnego (ponieważ jest on skutkiem a nie przyczyną niewykonania zobowiązania) - klasyfikacja do Etapu 3 i rezerwa utrzymywane są również w okresie próbnym.
Przesłanki klasyfikacji aktywa finansowego wycenianego według wartości godziwej przez inne całkowite dochody do Etapu 3
Na każdy dzień bilansowy Bank ocenia, czy wystąpiły obiektywne dowody utraty wartości dłużnych aktywów finansowych klasyfikowanych do wyceny według wartości godziwej przez inne całkowite dochody. Potwierdzenie wystąpienia obiektywnego dowodu utraty wartości jest przesłanką do klasyfikacji aktywa do etapu 3.
Dowody wskazujące, że aktywo finansowe lub grupa aktywów finansowych trwale utraciła wartość mogą wynikać z jednej lub kilku przesłanek, które zaprezentowane zostały poniżej:
• znaczące trudności finansowe emitenta (np.: znaczące ujemne kapitały własne, wysokie ponoszone straty w bieżącym roku przekraczające kapitał własny, wypowiedzenie umowy kredytowej o znaczącej wartości w innym banku),
• niedotrzymanie warunków umowy, w tym w szczególności niespłacenie lub zaleganie ze spłatą wymagalnych zobowiązań (np.: odsetek lub nominału), interpretowane jako materializacja ryzyka kredytowego emitenta,
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
37
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
• przyznanie emitentowi przez jego wierzycieli udogodnień w spłacie zobowiązań, których by nie otrzymał w innych okolicznościach,
• wysokie prawdopodobieństwo upadłości lub innej reorganizacji finansowej emitenta,
• identyfikacja utraty wartości aktywa finansowego w poprzednim okresie,
• zanik aktywnego rynku na aktywo finansowe, który może wynikać z trudności finansowych emitenta,
• opublikowane analizy oraz przewidywania agencji ratingowych lub innych jednostek, które potwierdzają określony (wysoki) profil ryzyka aktywa finansowego,
• inne możliwe do zaobserwowania dane wskazujące na możliwy do ustalenia spadek oszacowanych przyszłych przepływów pieniężnych wynikających z grupy aktywów finansowych, które pojawiły się po dacie ich początkowego ujęcia w księgach Banku. Dane o których mowa powyżej mogą dotyczyć niekorzystnych zmian w sytuacji płatniczej grupy emitentów, kraju lub lokalnych warunków ekonomicznych, które są skorelowane z brakiem spłat z grupy aktywów finansowych.
Ujęcie odpisu na oczekiwane straty kredytowe dotyczącego dłużnych aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
Straty z tytułu utraty wartości dłużnych aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody ujmuje się w rachunku zysków i strat. Straty te wyłącza się z innych całkowitych dochodów.
Wycena oczekiwanej straty kredytowej
Do wyceny oczekiwanej straty kredytowej w podejściu kolektywnym Bank wykorzystuje dostosowane do wymagań MSSF 9 regulacyjne modele szacowania parametrów ryzyka (PD, LGD, EAD) zbudowane dla potrzeb zaawansowanej metody wewnętrznych ratingów (dalej: metoda AIRB). Modele parametrów ryzyka dla potrzeb MSSF 9 zachowują tą samą strukturę co modele regulacyjne, natomiast sposób estymacji konkretnych wartości parametrów (PD, LGD, EAD) jest dostosowany do wymagań MSSF 9, a w szczególności obejmuje racjonalne i możliwe do udokumentowania informacje, które są dostępne bez nadmiernych kosztów lub starań na dzień sprawozdawczy, dotyczące przeszłych zdarzeń, obecnych warunków i prognoz dotyczących przyszłych warunków gospodarczych. Parametry modeli zostały skalibrowane według podejścia PIT („point-in-time”). W parametrze EAD uwzględniono harmonogramy spłat zgodnie z umowami kredytowymi.
Kwota odpisu aktualizującego wyliczana kolektywnie oparta jest na historii strat dla portfeli aktywów o podobnych charakterystykach ryzyka kredytowego. Na potrzeby wyznaczenia parametrów ryzyka stosowanych jest w Banku ponad trzydzieści modeli, na potrzeby których ekspozycje klasyfikowane są do grup homogenicznych o podobnych
charakterystykach na bazie różnych kryteriów (głównie cechy produktowe, np. długość kredytowania, forma zabezpieczenia i cel kredytowania oraz rodzaj klienta i finansowania). Ekspozycje z segmentu bankowości detalicznej dzieli się na kredyty hipoteczne i konsumpcyjne. Ekspozycje z segmentu bankowości korporacyjnej pogrupowane są głównie z uwagi na wielkość klienta (np. małe i średnie przedsiębiorstwa, korporacje), typ klienta (np. instytucje finansowe) przeznaczenie kredytu (np. finansowanie nieruchomości, finansowanie projektów) i produkt.
Bank wycenia oczekiwaną stratę kredytową w całym okresie życia pozostałym do zapadalności (ozn. LEL - Lifetime Expected Loss) na ekspozycji bez rozpoznanej utraty wartości jako zdyskontowaną sumę cząstkowych strat w okresie życia ekspozycji, odnoszących się do zdarzeń niewykonania zobowiązania w każdym 12-miesięcznym oknie czasowym pozostałym do daty zapadalności ekspozycji, z uwzględnieniem wag scenariuszy.
W przypadku ekspozycji zakwalifikowanych do Etapu 1 stosuje się 12-miesięczną stratę oczekiwaną.
Dla ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości z Etapu 3 (w stanie niewykonania zobowiązania - „in default”), dla których liczy się rezerwę kolektywną, Bank wycenia oczekiwaną stratę kredytową w całym okresie życia pozostałym do zapadalności ekspozycji.
Wartość pieniądza w czasie jest odzwierciedlona w stracie oczekiwanej przez dwa czynniki dyskontujące:
• Dyskontowanie pomiędzy momentem wejścia należności w stan niewykonania zobowiązania, a momentem odzysku należności. Jest ono uwzględnione w parametrach regulacyjnych modeli LGD.
• Dyskontowanie pomiędzy datą sprawozdawczą a momentem wejścia ekspozycji w stan niewykonania zobowiązania, które jest dodatkowo wzięte pod uwagę w kalkulacji straty oczekiwanej w całym okresie życia (LEL). Zakłada się, że dla każdego rocznego przedziału czasu zdarzenie niewykonania zobowiązania występuje średnio w połowie okresu 0 – 12 miesięcy.
Bank kalkuluje oczekiwaną stratę kredytową jako średnią ważoną prawdopodobieństwem z kilku scenariuszy (najczęściej trzech: bazowego, negatywnego i pozytywnego) o różnym prawdopodobieństwie wystąpienia. Strata oczekiwana jest liczona oddzielnie dla każdego scenariusza a średnia ważona prawdopodobieństwem wynika z wag (prawdopodobieństw) przypisanych do każdego scenariusza (suma wag = 100%). Takie podejście wypełnia wymóg standardu, aby odpis na oczekiwane straty kredytowe był nieobciążoną i ważoną prawdopodobieństwem kwotą ustaloną w oparciu o szereg możliwych wyników.
Wagi scenariuszy wynikają wprost z przyjętych założeń makroekonomicznych. Bank zdecydował o wykorzystaniu 90-tego percentyla rozkładu zmiennych makroekonomicznych jako scenariusza negatywnego, zgodnie z założeniami innych kalkulacji w Banku związanych z apetytem na ryzyko, które wykorzystują 90% przedział ufności (np. RWA at risk) oraz 10-tego percentyla dla scenariusza pozytywnego jako podejścia symetrycznego. 90-ty
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
38
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
oraz 10-ty percentyl wpływają wprost na prawdopodobieństwo realizacji tych scenariuszy – oba posiadają statystycznie po 20% prawdopodobieństwa realizacji. Finalnie, prawdopodobieństwo realizacji scenariusza bazowego jest dopełnieniem prawdopodobieństw realizacji scenariuszy skrajnych i wynosi 60%.
Prognoza (wycena) straty oczekiwanej jest dokonywana w każdym punkcie czasu w przyszłości w zależności od oczekiwanych w danym punkcie warunków ekonomicznych. W oparciu o dane historyczne Bank określił relacje pomiędzy obserwowanymi parametrami straty oczekiwanej (PD, LGD), a czynnikami makroekonomicznymi jako funkcje, na podstawie których - przy zadanych prognozach czynników makroekonomicznych – oblicza się przewidywane wartości parametrów straty oczekiwanej w danym roku w przyszłości według podejścia PiT (tzw. forward looking PiT). Wpływ czynników makroekonomicznych na wysokość odpisów na oczekiwane straty kredytowe jest zapewniony w Banku poprzez ich uwzględnienie w modelowaniu poszczególnych parametrów ryzyka, co umożliwia dobór czynników specyficznych dla danego rodzaju parametru i portfela. Wybór odpowiednich czynników makroekonomicznych jest elementem procesu budowy modelu i zawiera w sobie kilka etapów zarówno eksperckich - gwarantujących uzyskanie interpretowalnej ekonomicznie relacji - jak i czysto statystycznych umożliwiających ocenę istotności i siły występującej relacji. Ocena adekwatności wpływu czynników makroekonomicznych jest elementem całościowej oceny modeli wyznaczania odpisów na oczekiwane straty kredytowe w ramach przeprowadzanego przez Bank monitoringu modeli.
Dla potrzeb oszacowania straty oczekiwanej Bank określa poziom ekspozycji EAD tylko dla nieodwołalnych zobowiązań kredytowych poprzez zastosowanie współczynników konwersji CCF (procent wykorzystania wolnej części limitu kredytowego w okresie od daty sprawozdawczej do wystąpienia niewykonania zobowiązania) z regulacyjnych modeli EAD (oszacowanych według podejścia TTC – „through the cycle”). EAD spada z czasem zgodnie z harmonogramem spłat danej ekspozycji.
Dla ekspozycji z określoną datą końcowej spłaty czas do zapadalności jest równy końcowej dacie spłaty. W przypadku, gdy data końcowej spłaty przekracza 30 lat okres kalkulacji oczekiwanej straty został ograniczony do 30 lat.
Dla ekspozycji bez określonej daty końca zaangażowania (np. niektóre kredyty odnawialne i karty kredytowe) oczekiwany czas do zapadalności jest określonym statystycznie parametrem behawioralnym.
Parametr LGD, będący funkcją stosowanych technik ograniczania ryzyka kredytowego i wyrażony jako procent EAD, jest szacowany na poziomie produktu i ekspozycji w oparciu o odpowiednio skalibrowane dla potrzeb MSSF 9 parametry z regulacyjnych modeli LGD (oszacowane według podejścia TTC – „through the cycle”). Odzyski z zabezpieczeń są integralną częścią budowy modeli LGD i co do zasady kryteria uznania zabezpieczenia są zgodne
z wymaganiami CRR. Do najważniejszych uznanych przez Bank zabezpieczeń należą zabezpieczenia hipoteczne (mieszkalne i komercyjne) oraz gwarancje i poręczenia.
Poziom parametru LGD, służący do wyliczania kwoty odpisu aktualizującego metodą kolektywną dla ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości (PD = 100%), jest uzależniony od czasu przebywania ekspozycji kredytowej w stanie niewykonania zobowiązania. Dodatkowo, w segmencie klientów korporacyjnych w zakresie dużych i średnich firm, wartość parametru LGD wynosi 100% po upływie co najmniej 78 miesięcy pozostawania ekspozycji w stanie niewykonania zobowiązania. Analogicznie, w ramach segmentu klientów detalicznych oraz przedsiębiorców, wartość parametru LGD przyjmuje wartość 100% po spełnieniu jednego z poniżej określonych warunków:
• nastąpiło zdarzenie utraty wartości, oraz obiektywne dowody utraty wartości występują nieprzerwanie przez 47 miesięcy od daty rozpoznania utraty wartości wobec przedsiębiorców,
• ekspozycje w stanie default, które należą do portfela zakupionego z utratą wartości (POCI),
ekspozycje oceniono jako oszustwo kredytowe (fraud), tj. zostały zarejestrowane jako podejrzenie wyłudzenia kredytu lub zgłoszone jako zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.
13.12. Zakupione lub utworzone aktywa finansowe dotknięte utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe
Bank rozpoznaje jako odrębną kategorię aktywa finansowe zakupione lub utworzone, które są dotknięte utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe na moment początkowego ujęcia (Purchased and originated credit- impaired financial assets, POCI).
Aktywa te mogą zostać ujęte w rezultacie:
• transakcji nabycia aktywa ze zidentyfikowaną utratą wartości,
• istotnej modyfikacji (opisanej w punkcie 13.5 . ) następującej po usunięciu z ksiąg pierwotnego zaangażowania lub
• udzielonego nowego zaangażowania kredytowego klientowi dla którego inne zaangażowania klasyfikowane są do Etapu 3.
Aktywa te wyłączone są z modelu opartego o trójetapowe podejście opisane w punkcie 13.11 .
Każda zmiana skumulowanych oczekiwanych strat kredytowych w całym okresie życia tych aktywów finansowych, zarówno pozytywna jaki i negatywna, ujmowana jest w rachunku wyników jako zysk lub strata z tytułu utraty wartości.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
39
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
14. Rzeczowe aktywa trwałe i wartości niematerialne
14.1. Rzeczowe aktywa trwałe
Własne składniki rzeczowych aktywów trwałych
Rzeczowe aktywa trwałe stanowią kontrolowane środki trwałe oraz nakłady na ich budowę. Do środków trwałych zaliczane są składniki rzeczowych aktywów trwałych o przewidywanym okresie wykorzystywania dłuższym niż rok, które są utrzymywane z uwagi na ich wykorzystanie na własne potrzeby lub w celu oddania ich do użytkowania innym podmiotom na podstawie umowy najmu lub w celach administracyjnych.
Rzeczowe aktywa trwałe, za wyjątkiem budynków i gruntów wykazuje się według modelu opartego na cenie nabycia lub koszcie wytworzenia tzn. po początkowym ujęciu wykazuje się według kosztu historycznego pomniejszonego o odpisy amortyzacyjne / umorzeniowe oraz z tytułu utraty wartości. Na koszt historyczny składają się cena nabycia / koszt wytworzenia i koszty bezpośrednio związane z nabyciem danych aktywów.
Każda część składowa pozycji rzeczowych aktywów trwałych, której cena nabycia lub koszt wytworzenia jest istotny w porównaniu z ceną nabycia lub kosztem wytworzenia całej pozycji jest amortyzowana osobno. Bank alokuje początkową wartość pozycji rzeczowych aktywów trwałych na jej istotne części.
Budynki i grunty wykazuje się według modelu opartego na wartości przeszacowanej tzn. po początkowym ujęciu wykazuje się w wartości przeszacowanej, stanowiącej jej wartość godziwą na dzień przeszacowania, pomniejszonej o kwotę późniejszej zakumulowanej amortyzacji i późniejszych zakumulowanych odpisów aktualizacyjnych z tytułu utraty wartości. Przeszacowania przeprowadza się na tyle regularnie, aby wartość bilansowa nie różniła się w sposób istotny od wartości, która zostałaby ustalona przy zastosowaniu wartości godziwej na dzień bilansowy.
Efekt przeszacowania jest odzwierciedlony w innych całkowitych dochodach w przypadku wzrostu wartości lub w rachunku zysków i strat w przypadku spadku wartości bilansowej składnika. Jednakże zwiększenie wartości ujmowane jest jako przychód w rachunku zysków i strat w takim zakresie, w jakim odwraca ono zmniejszenie wartości z tytułu przeszacowania tego samego składnika aktywów, które poprzednio ujęto jako koszt danego okresu w rachunku zysków i strat. Analogicznie zmniejszenie wartości aktywa wynikające z przeszacowania rozlicza się z odnośną nadwyżką powstałą w wyniku poprzednio dokonanego przeszacowania tego aktywa. Całość nadwyżki z przeszacowania odnoszona jest na zyski zatrzymane w momencie wycofania z użycia lub zbycia składnika aktywów.
Środki trwałe w leasingu
Bank jest stroną umów leasingowych, na podstawie których otrzymuje prawo do kontroli użytkowania zidentyfikowanego składnika aktywów na dany okres w zamian za wynagrodzenie. Bank stosuje postanowienia MSSF 16 do wszystkich umów leasingowych z wyjątkiem kontraktów leasingu aktywów niematerialnych oraz zwolnień przewidzianych w standardzie i opisanych poniżej.
Bank dokonuje identyfikacji komponentów leasingowych i nieleasingowych w zawartych umowach. Opłaty nieleasingowe z tytułu umów ujmowane są na podstawie odpowiednich MSSF. Opłaty leasingowe podlegają ewidencji zgodnie z poniżej opisanymi zasadami.
W dacie rozpoczęcia leasingu Bank ujmuje aktywa z tytułu prawa do użytkowania aktywa. Początkową wycenę zobowiązania z tytułu leasingu Bank wyznacza w wysokości bieżącej wartości przyszłych opłat leasingowych. Identyfikacja przyszłych opłat leasingowych wymaga ustalenia okresu leasingu. Określając okres leasingu Bank bierze pod uwagę nieodwołalny okres leasingu wraz z okresami, na które można przedłużyć leasing oraz okresami, w których można wypowiedzieć leasing. W dacie rozpoczęcia umowy leasingowej Bank ocenia, czy można z wystarczającą pewnością założyć, że skorzysta z opcji przedłużenia leasingu, lub że nie skorzysta z opcji wypowiedzenia leasingu. W celu wykonania oceny Bank uwzględnia wszystkie istotne fakty i okoliczności, które tworzą zachętę ekonomiczną do skorzystania lub nieskorzystania z tych opcji. Bank dokonuje przeglądu okresu leasingu w celu ponownej oceny istotnych zdarzeń lub okoliczności, które mogą wpływać na oszacowaną długość okresu leasingu. Leasing przestaje być egzekwowalny gdy zarówno leasingobiorca, jak i leasingodawca ma prawo wypowiedzenia leasingu bez konieczności uzyskania zezwolenia drugiej strony, czego konsekwencją jest najwyżej nieznaczna kara. Dla kontraktów leasingowych zawartych na czas nieokreślony, w których występuje obustronna opcja wypowiedzenia oraz potencjalnie wysokie koszty związane z rozwiązaniem kontraktu Bank dokonuje oszacowania okresu leasingu.
Do wyznaczenia zdyskontowanej wartości opłat leasingowych Bank stosuje stopę procentową leasingu, a jeżeli stopa nie jest łatwo dostępna, Bank stosuje krańcową stopę procentową. Bank określa stopę procentową leasingu jako sumę stopy oprocentowania swap-ów i wewnętrznej ceny transferowej, z uwzględnieniem walut w jakich denominowane są kontrakty leasingowe oraz okresów zapadalności umów. Po dacie rozpoczęcia leasingu, wartość bilansowa zobowiązania:
• powiększana jest o naliczone odsetki leasingowe, które ujmowane są w rachunku zysków i strat jako koszty odsetkowe,
• pomniejszana jest o zapłacone opłaty leasingowe,
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
40
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
• aktualizowana jest w wyniku ponownej oceny, zmiany leasingu lub zmiany zasadniczo stałych opłat leasingowych.
W dacie rozpoczęcia leasingu Bank ujmuje aktywa z tytułu prawa do użytkowania według kosztu, którego podstawą jest kwota początkowej wyceny zobowiązania z tytułu leasingu. Koszt składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania obejmuje również:
• opłaty zapłacone w dacie rozpoczęcia lub przed datą rozpoczęcia leasingu, pomniejszone o otrzymane zachęty leasingowe,
• początkowe koszty bezpośrednie poniesione przez leasingobiorcę,
• koszty, które mają zostać poniesione przez leasingobiorcę w związku z doprowadzeniem aktywa do stanu pierwotnego.
Prawo do użytkowania podlega amortyzacji przez okres trwania leasingu oraz jest pomniejszane o straty z tytułu utraty wartości. Aktualizacja wartości prawa do użytkowania w okresie trwania leasingu następuje w wyniku modyfikacji umowy leasingu.
Bank korzysta ze zwolnienia dla:
• leasingów krótkoterminowych - umowa może być zaklasyfikowana jako umowa krótkoterminowa, jeżeli okres trwania umowy nie przekracza 12 miesięcy, a w stosunku do przedmiotu umowy nie jest przewidziana opcja zakupu,
• leasingów, w których przedmiot umowy ma niską wartość- aktywa mogą być zaklasyfikowane jako aktywa o niskiej wartości, jeżeli cena brutto nabycia nowego składnika nie przekracza kwoty 5 000 EUR, a przedmiot umowy nie jest i nie będzie oddany w subleasing.
Opłaty leasingowe z tytułu powyżej wskazanych kontraktów Bank ujmuje jako koszty w rachunku zysków i strat w sposób systematyczny przez okres trwania leasingu.
14.2. Wartości niematerialne
Składnik wartości niematerialnych to możliwy do zidentyfikowania niepieniężny składnik aktywów, który nie posiada postaci fizycznej.
Do wartości niematerialnych klasyfikowane są aktywa spełniające następujące wymagania:
• można je wyodrębnić lub wydzielić z jednostki gospodarczej i sprzedać, przekazać, licencjonować lub oddać do odpłatnego użytkowania osobom trzecim, zarówno indywidualnie, jak też łącznie z powiązanymi z nimi umowami, składnikami aktywów lub zobowiązań,
• wynikają z tytułów umownych lub innych tytułów prawnych, bez względu na to, czy podlegają one przeniesieniu lub wyodrębnieniu z jednostki gospodarczej lub innych praw i obowiązków.
Wartość firmy
Wartość firmy z tytułu przejęcia jednostki jest początkowo ujmowana według ceny nabycia stanowiącej kwotę nadwyżki sumy:
• przekazanej zapłaty,
• kwoty wszelkich niekontrolujących (mniejszości) udziałów w jednostce przejmowanej oraz
• w przypadku połączenia jednostek realizowanego etapami, wartości godziwej na dzień przejęcia udziału w kapitale jednostki przejmowanej, należącego poprzednio do jednostki przejmującej,
nad kwotą netto ustaloną na dzień przejęcia wartości możliwych do zidentyfikowania nabytych aktywów i przejętych zobowiązań. Po początkowym ujęciu, wartość firmy jest wykazywana według ceny nabycia pomniejszonej o wszelkie skumulowane odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości.
Oprogramowanie komputerowe
Nabyte licencje na oprogramowanie komputerowe są aktywowane w wysokości poniesionych kosztów nabycia i jego zaimplementowania.
Nakłady związane z utrzymywaniem oprogramowania komputerowego są wykazywane jako koszty w momencie ich poniesienia.
Pozostałe wartości niematerialne
Pozostałe wartości niematerialne nabywane przez Bank, wykazuje się w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia pomniejszonym o umorzenie i łączną kwotę odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości.
Późniejsze nakłady
Nakłady poniesione po początkowym ujęciu nabytego składnika wartości niematerialnych są aktywowane tylko w przypadku, gdy spełnione są następujące warunki:
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
41
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
• jest prawdopodobne, że nakłady (z uwzględnieniem nowej wersji oprogramowania) spowodują istotny wzrost funkcjonalności w stosunku do oryginalnie ocenianego standardu wydajności oraz
• nakłady te mogą być wiarygodnie zmierzone i przypisane do wewnętrznie wykorzystywanego istniejącego oprogramowania.
W pozostałych przypadkach nakłady te są ujmowane w rachunku zysków i strat jako koszty w momencie ich poniesienia.
14.3. Odpisy amortyzacyjne
Odpisy amortyzacyjne rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych dokonywane są metodą liniową zgodnie z ustalonymi stawkami amortyzacji przez przewidywany okres ich użyteczności ekonomicznej. Przez wartość podlegającą amortyzacji rozumie się cenę nabycia lub koszt wytworzenia danego składnika aktywów po pomniejszeniu o wartość końcową (rezydualną) tego składnika. Okres ekonomicznej użyteczności, stawki amortyzacji a także wartość końcowa rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych podlegających amortyzacji są corocznie weryfikowane. Wnioski z tej weryfikacji stanowią podstawę dla ewentualnej zmiany okresów amortyzacji rozpoznawanej prospektywnie od daty dostosowania (efekt takiej zmiany jest zgodnie z MSR 8 odnoszony do rachunku zysków i strat).
W przypadku budynków podlegających wycenie do wartości godziwej saldo zakumulowanego umorzenia w dniu przeszacowania jest eliminowane z wartości bilansowej brutto, a wartość bilansowa netto korygowana do wartości przeszacowanej.
Odpisy amortyzacyjne rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych są ujmowane w rachunku zysków i strat. Wartość firmy oraz inne wartości niematerialne o nieokreślonym okresie użytkowania są systematycznie testowane pod kątem utraty wartości na każdy dzień bilansowy. Szacowane okresy użytkowania są następujące:
• budynki i budowle 50 lat
• inwestycje w obce środki trwałe okres najmu, dzierżawy, leasingu, nie dłuższy niż 10 lat
• urządzenia 3 - 7 lat
• wyposażenie 5 lat
• koszty wytworzenia oprogramowania 3 lata
• oprogramowanie komputerowe 3 lata
14.4. Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości
Na każdy dzień bilansowy Bank dokonuje oceny rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych pod względem istnienia przesłanek wskazujących na utratę ich wartości.
W przypadku istnienia takiej przesłanki, Bank dokonuje formalnego oszacowania wartości odzyskiwalnej. W przypadku, gdy wartość bilansowa danego składnika aktywów przewyższa jego wartość odzyskiwalną, uznaje się utratę jego wartości i dokonuje odpisu aktualizującego jego wartość do poziomu wartości odzyskiwalnej.
W zakresie wartości firmy test na utratę wartości przeprowadza się na dzień bilansowy bez względu na to czy istnieją przesłanki wskazujące, że taka utraty wartości wystąpiła.
Ujęcie odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości
W przypadku, gdy istnieją przesłanki, że nastąpiła utrata wartości majątku wspólnego, czyli aktywów, które nie wypracowują wpływów pieniężnych niezależnie od innych aktywów lub zespołów aktywów oraz nie można ustalić wartości odzyskiwalnej pojedynczego składnika aktywów zaliczanego do majątku wspólnego, Bank ustala wartość odzyskiwalną na poziomie ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do którego dany składnik należy. Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości jest ujmowany, jeżeli wartość księgowa aktywa lub jego ośrodka wypracowującego środki pieniężne przekracza wartość odzyskiwalną. Utrata wartości firmy ustalana jest poprzez oszacowanie odzyskiwalnej wartości ośrodka wypracowującego środki pieniężne, którego dotyczy dana wartość firmy. W przypadku, gdy odzyskiwalna wartość ośrodka wypracowującego środki pieniężne jest niższa niż wartość bilansowa, tworzony jest odpis z tytułu utraty wartości.
Odpis z tytułu utraty wartości jest ujmowany w rachunku zysków i strat, w pozycji Koszty działania . Odpisy z tytułu utraty wartości w przypadku ośrodków wypracowujących środki pieniężne w pierwszej kolejności redukują wartość firmy przypadającą na te ośrodki wypracowujące środki pieniężne (grupę ośrodków), a następnie redukują proporcjonalnie wartość księgową innych aktywów w ośrodku (grupie ośrodków).
Odwrócenie odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości w odniesieniu do wartości firmy nie podlega odwracaniu.
W przypadku innych aktywów, odpis ten podlega odwracaniu, jeżeli nastąpiła zmiana w szacunkach służących do określenia wartości możliwej do odzyskania.
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości może być odwrócony tylko do poziomu, przy którym wartość księgowa aktywa nie przekracza wartości księgowej, która pomniejszona o kwotę amortyzacji, zostałaby wyznaczona, jeżeli nie zostałby ujęty odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
42
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
15. Inne aktywa finansowe
Inne aktywa finansowe obejmują należności handlowe i inne należności.
Bank zastosował uproszczone podejście w zakresie szacowania odpisu na oczekiwane straty kredytowe i ujmuje odpis w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia należności.
W uzasadnionych przypadkach, a w szczególności gdy należności z tytułu niedoborów i szkód, roszczeń są kwestionowane przez dłużników oraz innych należności, dla których ryzyko nieodzyskania Bank ocenia jako wysokie, odpisów aktualizujących dokonuje się niezwłocznie po potwierdzeniu takiej oceny. W pozostałych przypadkach należności handlowe obejmowane są odpisami aktualizującymi po osiągnięciu określonego progu przeterminowania.
W przypadku, gdy wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny, wartość należności jest ustalana poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do wartości bieżącej, przy zastosowaniu stopy dyskontowej odzwierciedlającej aktualną wartość pieniądza w czasie.
Należności budżetowe prezentowane są w ramach innych aktywów finansowych, z wyjątkiem należności z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych, które stanowią w sprawozdaniu z sytuacji finansowej odrębną pozycję.
16. Rezerwy
Rezerwy, w tym na pozycje pozabilansowe, są ujmowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, jeżeli na Banku ciąży obowiązek prawny lub wynikający z ogólnie przyjętych zwyczajów mający swe źródło w zdarzeniach przeszłych i prawdopodobne jest, że wypełnienie tego obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków. Jeżeli skutek jest istotny, kwotę rezerwy wyznacza się za pomocą zdyskontowanych oczekiwanych przepływów pieniężnych według stopy przed opodatkowaniem, która odzwierciedla bieżącą ocenę rynku odnośnie wartości pieniądza w czasie oraz, tam gdzie to dotyczy, ryzyka związane z danym składnikiem zobowiązań. W oparciu o powyższą zasadę rozpoznawane są rezerwy na pozycje pozabilansowe obarczone ryzykiem takie jak: gwarancje niefinansowe, akredytywy dokumentowe, nieodwołalne niewykorzystane linie kredytowe.
Utworzone rezerwy na nieodwołalne niewykorzystane linie kredytowe dla zaangażowań korporacyjnych wykazywane są w rachunku zysków i strat, w pozycji Odpisy na oczekiwane straty kredytowe .
Bank tworzy rezerwy na koszty restrukturyzacji tylko wtedy, gdy zostaną spełnione ogólne kryteria dotyczące ujmowania rezerw wynikające z MSR 37, w szczególności gdy Bank posiada szczegółowy, formalny plan restrukturyzacji określający co najmniej działalność lub część działalności, której dotyczy, podstawowe lokalizacje, miejsce zatrudnienia, funkcje i przybliżoną liczbę pracowników objętych odszkodowaniem, kwotę nakładów
do poniesienia oraz termin przeprowadzenia. Warunkiem niezbędnym do utworzenia rezerwy jest również rozpoczęcie restrukturyzacji albo jej publiczne ogłoszenie. Utworzone rezerwy obejmują tylko bezpośrednie i nieodzowne nakłady powstające w wyniku restrukturyzacji nie związane z bieżącą działalnością i nie obejmują przyszłych kosztów operacyjnych.
Bank tworzy rezerwy na ryzyko prawne w sposób indywidualny lub portfelowy:
• w podejściu indywidualnym Bank tworzy rezerwy na zobowiązania z tytułu spraw sądowych oraz innych należności o charakterze roszczeń prawnych jeżeli szacowane prawdopodobieństwo realizacji takiego zobowiązania jest wyższe niż 50%,
• w przypadku występowania szeregu podobnych spraw sądowych lub innych należności o charakterze roszczeń prawnych, prawdopodobieństwo wypływu środków w celu wypełnienia przez Bank obowiązku jest ustalane portfelowo przy uwzględnieniu grupy obowiązków jako całości, a szacunek rezerwy dokonywany jest metodą wartości oczekiwanej jako średniej ważonej prawdopodobieństwem z kilku scenariuszy (najczęściej trzech: bazowego, pozytywnego i negatywnego) o różnym prawdopodobieństwie wystąpienia.
Bank stosuje powyższe zasady w przypadku roszczeń prawnych, które nie wpływają na przepływy pieniężne z tytułu aktywów finansowych ujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej – w takim przypadku Bank stosuje zasady zgodne z MSSF 9, jak opisano w punkcie 13.6 .
W przypadku, gdy roszczenie prawne dotyczy aktywa finansowego, które zostało wyłączone ze sprawozdania z sytuacji finansowej (np. spłacone), podstawą tworzenia rezerwy jest MSR 37.
17. Świadczenia pracownicze
17.1. Świadczenia wynikające z Ustawy o pracowniczych programach emerytalnych
Wydatki ponoszone w związku z programem określonych składek są ujmowane jako koszty w rachunku zysków i strat.
17.2. Krótkoterminowe świadczenia pracownicze
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze Banku (inne niż świadczenia z tytułu rozwiązania umowy o pracę) zawierają wynagrodzenia, premie, płatne urlopy oraz składki na ubezpieczenie społeczne.
Bank ujmuje przewidywaną niezdyskontowaną wartość krótkoterminowych świadczeń pracowniczych jako koszty w okresie, w którym pracownicy świadczyli związaną z nimi pracę (bez względu na termin zapłaty) w korespondencji z pozostałymi zobowiązaniami.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
43
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Kwota krótkoterminowych świadczeń pracowniczych z tytułu niewykorzystanych dni urlopowych przysługujących pracownikom Banku jest wyliczana jako suma niewykorzystanych urlopów przysługujących poszczególnym pracownikom Banku.
17.3. Długoterminowe świadczenia pracownicze
17.3.1. Świadczenia z tytułu regulacji wynikających z Kodeksu Pracy
Rezerwy na odprawy emerytalne przyznane w ramach świadczeń z tytułu regulacji wynikających z Kodeksu Pracy szacowane są na podstawie wyceny aktuarialnej. Rezerwa będąca efektem wyceny aktuarialnej jest ujmowana w Skumulowanych innych całkowitych dochodach i aktualizowana jest w okresach rocznych.
Rezerwy z tytułu długoterminowych świadczeń pracowniczych ujmuje się w pozycji Rezerwy sprawozdania z sytuacji finansowej w korespondencji z kosztami wynagrodzeń w rachunku zysków i strat.
Opis założeń metody kalkulacji rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe zawarty jest w nocie objaśniającej nr 31 . Rezerwy .
17.3.2. Świadczenia wynikające z programu zmiennych składników wynagrodzeń
Świadczenia przyznawane w ramach programu zmiennych składników wynagrodzeń, które będą rozliczane w gotówce są ujmowane, jako koszty w trakcie okresu nabywania uprawnień w korespondencji ze zobowiązaniami w stosunku do pracowników.
Komponenty świadczeń w formie akcji, które zostaną rozliczone w gotówce są ujmowane jako koszty i zobowiązania w trakcie okresu nabywania uprawnień (roku, za który pracownicy otrzymują nagrody) bazując na wartości godziwej przyznawanych nagród. Wartość godziwa jest przeszacowywana na każdy dzień bilansowy do momentu rozliczenia z pracownikami a zmiany w wartości godziwej ujmowane są jako zyski lub straty w rachunku zysków lub strat.
Komponenty świadczeń w formie akcji, które zostaną rozliczone w akcjach są ujmowane jako koszty w trakcie okresu nabywania uprawnień w oparciu o wartość godziwą. Ewidencja prowadzona jest w korespondencji z kapitałami. Przeszacowanie wartości godziwej na datę przyznania nagrody oraz wszelkie zmiany są ujmowane w kapitałach.
Wartość godziwa świadczeń w formie akcji jest ustalana w odniesieniu do ceny akcji oraz wartości bieżącej szacowanych płatności dywidendy w trakcie okresu odroczenia.
18. Kapitały
Na kapitały własne składają się: kapitał akcyjny, kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej, skumulowane inne całkowite dochody, zyski zatrzymane oraz akcje własne na cele pracowniczego programu motywacyjnego. Wszystkie kwoty kapitałów i funduszy wykazywane są w wartości nominalnej.
Kapitał akcyjny
Kapitał zakładowy wykazywany jest według wartości nominalnej, zgodnie ze statutem oraz wpisem do Krajowego Rejestru Sądowego.
Dywidendy
Dywidendy za dany rok, które zostały zatwierdzone przez Walne Zgromadzenie, ale nie zostały wypłacone na dzień bilansowy, ujawnia się w pozycji zobowiązania z tytułu dywidendy w ramach Innych zobowiązań .
Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej
Tworzony jest z premii emisyjnej uzyskanej z emisji akcji, pomniejszonej o poniesione bezpośrednie koszty z nią związane.
Skumulowane inne całkowite dochody
Skumulowane inne całkowite dochody tworzone są w wyniku:
• wyceny instrumentów finansowych zakwalifikowanych do wyceny według wartości godziwej przez inne całkowite dochody,
• wyceny pochodnych instrumentów finansowych w części stanowiącej efektywne zabezpieczenie przepływów pieniężnych,
• wyceny aktywów trwałych wycenianych według wartości godziwej,
• zysków / strat aktuarialnych.
Na skumulowane inne całkowite dochody odnosi się zmiany aktywa lub rezerwy z tytułu podatku odroczonego wynikające z ujęcia powyższych wycen. Skumulowane inne całkowite dochody nie podlegają dystrybucji.
Zyski zatrzymane
Zyski zatrzymane tworzone są z odpisów z zysku i są przeznaczone na cele określone w statucie lub innych przepisach prawa. Zyski zatrzymane obejmują:
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
44
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
• pozostały kapitał zapasowy,
• pozostałe kapitały rezerwowe,
• fundusz ryzyka ogólnego,
• wycenę motywacyjnych programów pracowniczych,
• niepodzielony wynik z lat ubiegłych,
• wynik finansowy netto.
Pozostały kapitał zapasowy, pozostały kapitał rezerwowy i fundusz ryzyka ogólnego tworzone są z odpisów z zysku i są przeznaczone na cele określone w statucie lub innych przepisach prawa.
Fundusz ogólnego ryzyka bankowego tworzony jest zgodnie z przepisami ustawy Prawo Bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 roku z późniejszymi zmianami, z zysku po opodatkowaniu.
Wynik finansowy netto stanowi wynik brutto z rachunku zysków i strat roku bieżącego skorygowany obciążeniem z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych.
Akcje własne na cele pracowniczego programu motywacyjnego
Bank skupuje akcje własne w celu wykonania zobowiązań wynikających z programu motywacyjnego, zmiennych składników wynagrodzeń na zasadach opisanych w punkcie 17.3.2 . Świadczenia wynikające z programu zmiennych składników wynagrodzeń .
19. Podatek dochodowy
Podatek dochodowy ujmowany jest jako podatek bieżący oraz podatek odroczony. Podatek dochodowy bieżący ujmowany jest w rachunku zysków i strat. Podatek dochodowy odroczony w zależności od źródła pochodzenia różnic przejściowych ujmowany jest w rachunku zysków i strat lub w kapitale.
19.1. Bieżący podatek dochodowy
Bieżący podatek jest zobowiązaniem podatkowym odnoszącym się do przychodu do opodatkowania przy użyciu stopy podatkowej obowiązującej na dzień bilansowy, wraz ze wszystkimi korektami zobowiązania podatkowego dotyczącego poprzednich lat.
19.2. Odroczony podatek dochodowy
Bank tworzy rezerwę na przejściową różnicę z tytułu podatku dochodowego spowodowaną odmiennością momentu uznania przychodów za osiągnięte oraz kosztów za poniesione w myśl przepisów rachunkowych oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych. Dodatnią przejściową różnicę netto wykazuje się jako Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego . Ujemną przejściową różnicę netto wykazuje się w pozycji Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego .
Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego jest tworzona metodą zobowiązań bilansowych w stosunku do wszystkich dodatnich różnic przejściowych występujących na dzień bilansowy między wartością podatkową aktywów i zobowiązań a ich wartością bilansową wykazaną w sprawozdaniu finansowym, z wyjątkiem sytuacji, gdy rezerwa z tytułu podatku odroczonego wynika z:
• początkowego ujęcia wartości firmy,
• wartości firmy, której amortyzacja nie stanowi kosztów uzyskania przychodu,
• początkowego ujęcia danego składnika aktywów lub zobowiązań pochodzącego z transakcji, która nie jest połączeniem jednostek gospodarczych oraz w czasie wystąpienia transakcji nie ma wpływu na wynik finansowy brutto, ani na dochód podlegający opodatkowaniu (stratę podatkową).
Aktywa z tytułu podatku odroczonego ujmowane są w odniesieniu do wszystkich ujemnych różnic przejściowych występujących na dzień bilansowy między wartością podatkową aktywów i zobowiązań a ich wartością bilansową wykazaną w sprawozdaniu finansowym oraz niewykorzystanych strat podatkowych. Aktywa z tytułu podatku odroczonego ujmowane są do wysokości, do której jest prawdopodobne, że zostanie osiągnięty dochód do opodatkowania, który pozwoli na potrącenie ujemnych różnic przejściowych, z wyjątkiem sytuacji, gdy składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego wynika z początkowego ujęcia składnika aktywów bądź zobowiązania przy transakcji, które nie jest połączeniem jednostek gospodarczych i w chwili jej zawierania nie mają wpływu ani na wynik finansowy brutto, ani na dochód do opodatkowania czy stratę podatkową.
Wartość bilansowa składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku podlega weryfikacji na każdy dzień bilansowy i ulega stosownemu obniżeniu o tyle, o ile przestało być prawdopodobne osiągnięcie dochodu do opodatkowania wystarczającego do częściowego lub całkowitego zrealizowania składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz rezerwy na podatek odroczony wyceniane są z zastosowaniem stawek podatkowych, które według przewidywań będą obowiązywać w okresie, gdy składnik
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
45
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
aktywów zostanie zrealizowany lub rezerwa rozwiązana, przyjmując za podstawę stawki podatkowe (i przepisy podatkowe) prawnie lub faktycznie obowiązujące na dzień bilansowy.
Podatek dochodowy dotyczący pozycji ujętych bezpośrednio w kapitale własnym jest ujmowany w kapitale własnym.
Aktywa i rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego Bank wykazuje w sprawozdaniu z sytuacji finansowej po skompensowaniu. Bank kompensuje ze sobą aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego z rezerwami z tytułu odroczonego podatku dochodowego wtedy, gdy posiada tytuł prawny do przeprowadzenia takiej kompensaty oraz aktywa i rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego dotyczą tego samego podatnika .
IV. Porównywalność danych finansowych
Zmiany w sprawozdaniu z sytuacji finansowej
W niniejszym rocznym sprawozdaniu finansowym za okres od 1 stycznia 2024 roku o 31 grudnia 2024 roku, w porównaniu do rocznego sprawozdania finansowego za okres od 1 stycznia 2023 roku do 31 grudnia 2023 roku Bank wprowadził zmiany w sposobie prezentacji środków pieniężnych i ich ekwiwalentów w sprawozdaniu z sytuacji finansowej. Pozycja Kasa i środki w Banku Centralnym została zastąpiona przez pozycję Środki pieniężne i ich ekwiwalenty . W skład nowej pozycji weszły aktywa finansowe prezentowane dotychczas w pozycji Kasa i środki w Banku Centralnym , tj. gotówka, pozostałe środki pieniężne i środki na rachunkach w Banku Centralnym oraz wybrane aktywa finansowe prezentowane dotychczas w pozycji Kredyty i inne należności udzielone innym bankom , tj. salda na rachunkach bieżących i rachunkach lokat jednodniowych w innych bankach oraz salda złożonych w innych bankach depozytów zabezpieczających typu call. Zmiana miała na celu uspójnienie danych dotyczących środków pieniężnych i ich ekwiwalentów pomiędzy sprawozdaniem z sytuacji finansowej a sprawozdaniem z przepływów pieniężnych i stanowi dostosowanie prezentacji do stanowiska Komitetu Interpretacyjnego MSSF oraz wymogów MSR 7 Sprawozdanie z przepływów pieniężnych a także do zmieniającej się praktyki rynkowej w tym zakresie.
Dane na 31 grudnia 2023 roku zostały przekształcone celem doprowadzenia do porównywalności. Tabela zawiera poszczególne pozycje prezentowane w aktywach sprawozdania z sytuacji finansowej, w układzie i według wartości wykazanych w rocznym sprawozdaniu finansowym za okres od 1 stycznia 2023 roku do 31 grudnia 2023 roku oraz w układzie i według wartości zaprezentowanych w niniejszym rocznym sprawozdaniu finansowym. Zobowiązania i Kapital własny nie uległy zmianie i nie wymagały przekształceń.
stan na 31 grudnia 2023
w rocznym
sprawozdaniu finansowym
za okres od 1 stycznia 2023 roku do 31 grudnia 2023 roku ( dane publikowane )
zmiana
w rocznym
sprawozdaniu finansowym
za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku ( dane porównawcze )
Aktywa
Kasa i środki w Banku Centralnym
6 752
-6 752
nie dotyczy
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
nie dotyczy
7 039
7 039
Kredyty i inne należności udzielone innym bankom
22 827
-287
22 540
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy
2 274
2 274
Pochodne instrumenty zabezpieczające
208
208
Inwestycyjne papiery wartościowe
56 528
56 528
Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań
165
165
Kredyty i inne należności udzielone klientom
146 663
146 663
Inwestycje w jednostki stowarzyszone wyceniane metodą praw własności
1 761
1 761
Rzeczowe aktywa trwałe
965
965
Wartości niematerialne
450
450
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
888
888
Inne aktywa
119
119
Aktywa razem
239 600
0
239 600
Zmiany w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych
W porównaniu do rocznego sprawozdania finansowego za okres od 1 stycznia 2023 roku do 31 grudnia 2023 roku Bank zmienił prezentację dywidend otrzymanych od spółek zależnych. W poprzednich okresach prezentowane były w zmianie stanu pozostałych aktywów w przepływach pieniężnych z działalności operacyjnej, natomiast począwszy od rocznego sprawozdania finansowego za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku prezentowane są w pozycji Dywidendy otrzymane w przepływach pieniężnych z działalności inwestycyjnej. Dane za rok 2023 zostały zmienione celem zapewnienia porównywalności.
Tabela przedstawia pozycje sprawozdania z przepływów pieniężnych, których wartość uległa zmianie w porównaniu z zaprezentowanymi w rocznym sprawozdaniu finansowym za okres od 1 stycznia 2023 roku do 31 grudnia 2023 roku.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
46
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
za rok kończący się 31 grudnia 2023
w rocznym
sprawozdaniu finansowym
za okres od 1 stycznia 2023 roku do 31 grudnia 2023 roku ( dane publikowane )
zmiana
w rocznym
sprawozdaniu finansowym
za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku ( dane porównawcze )
Działalność operacyjna
Korekty, w tym:
-7 147
-117
-7 264
Zmiana stanu pozostałych aktywów
559
-117
442
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej
-2 706
-117
-2 823
Działalność inwestycyjna
Dywidendy otrzymane
7
117
124
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej
-783
117
-666
V. Noty do sprawozdania finansowego
1. Sprawozdawczość dotycząca segmentów działalności
Segmentacja działalności
Zarządzanie działalnością Banku dokonywane jest w wymiarach określonych przez model biznesowy Banku. Model biznesowy Banku, głównie dla potrzeb sprawozdawczości zarządczej, zawiera podział klientów na dwa główne segmenty:
• segment bankowości detalicznej,
• segment bankowości korporacyjnej.
Podstawą wydzielenia poszczególnych segmentów są kryteria podmiotowe oraz – w przypadku podziału na podsegmenty – kryteria finansowe (w szczególności wysokość obrotów, poziom zgromadzonych aktywów). Szczegółowe zasady przypisywania klientów do poszczególnych segmentów regulują kryteria segmentacji klienta, które są określone wewnętrznymi regulacjami Banku.
W Banku został wydzielony organizacyjnie obszar działalności realizowanej przez Centre of Expertise Treasury. Działalność Centre of Expertise Treasury polega na zarządzaniu ryzykiem płynności krótkoterminowej i długoterminowej, zgodnie z obowiązującymi regulacjami i z wewnętrznie ustalonym w Banku apetytem na ryzyko, zarządzaniu ryzykiem stopy procentowej oraz inwestowaniu nadwyżek pozyskanych od linii biznesowych przy
zachowaniu bufora płynności w postaci aktywów płynnych. Wynik działalności Centre of Expertise Treasury podlega alokacji do segmentów biznesowych, z uwagi na jego funkcję wspierającą segmenty biznesowe Banku.
Segment bankowości detalicznej
W ramach obszaru działalności detalicznej Bank obsługuje osoby prywatne - segment klientów masowych oraz klientów zamożnych.
Działalność ta jest analizowana w ujęciu głównych produktów, obejmujących między innymi: produkty kredytowe (kredyty w rachunku bieżącym, kredyty związane z kartami, kredyty ratalne, kredyty hipoteczne), produkty depozytowe (rachunki bieżące, lokaty terminowe, rachunki oszczędnościowe), produkty strukturyzowane, jednostki uczestnictwa funduszy, usługi maklerskie oraz karty bankowe.
Segment bankowości korporacyjnej
Obszar działalności korporacyjnej obejmuje:
• obsługę klientów instytucjonalnych,
• obsługę przedsiębiorców indywidualnych,
• produkty rynków finansowych.
Obsługa klientów instytucjonalnych obejmuje klientów strategicznych, duże firmy oraz średnie firmy. Dla działalności korporacyjnej prowadzona jest sprawozdawczość w podziale na główne produkty, obejmujące między innymi produkty kredytowe (kredyty obrotowe, inwestycyjne), produkty depozytowe (rachunki bieżące, lokaty terminowe i negocjowane, rachunki oszczędnościowe), produkty rynków finansowych, usługi w zakresie powiernictwa oraz operacje na rynku kapitałowym.
Obsługa przedsiębiorców indywidualnych obejmuje osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą oraz spółki partnerskie nie prowadzące pełnej księgowości zgodnie z zapisami Ustawy o rachunkowości, spółki cywilne lub jawne, których wspólnicy są tylko i wyłącznie osobami fizycznymi nie prowadzącymi pełnej księgowości zgodnie z zapisami Ustawy o rachunkowości oraz wspólnoty mieszkaniowe. Działalność przedsiębiorców jest raportowana w ujęciu głównych produktów, między innymi produktów kredytowych (pożyczka gotówkowa, linia kredytowa, karta kredytowa), produktów depozytowych (konto firmowe, konto walutowe, konto dla wspólnot mieszkaniowych), terminali i bramek płatniczych.
Produkty rynków finansowych obejmują operacje dokonywane na rynkach pieniężnych i kapitałowych, prowadzone zarówno na rachunek własny jak i na rzecz klientów. W ramach tej działalności wyróżnia się produkty rynków
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
47
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
walutowych, pieniężnych i instrumentów pochodnych, operacje papierami wartościowymi (papiery skarbowe, akcje i obligacje).
Wycena
Wycena aktywów i zobowiązań segmentu, przychodów i kosztów segmentu jest oparta na zasadach rachunkowości stosowanych przez Bank, zawartych w notach opisujących stosowane zasady rachunkowości. W szczególności ustalenia dochodów i kosztów odsetkowych wewnętrznych i zewnętrznych dla poszczególnych segmentów dokonuje się przy wykorzystaniu systemu cen transferowych, w ramach Systemu Transferu Ryzyka (RTS). Ceny transferowe wyznaczane są w oparciu o jedną krzywą rentowności dla danej waluty wspólną dla produktów aktywnych i pasywnych. Cena transferowa wyznaczona dla produktów aktywnych i pasywnych o tym samym położeniu na krzywej rentowności jest jednakowa. Możliwe są modyfikacje wyjściowej ceny transferowej otrzymane z wyceny produktu na krzywej rentowności, a czynnikami korygującymi cenę transferową mogą być: premia za pozyskanie długoterminowej płynności, dopasowanie pozycji Banku, koszt zabezpieczenia w przypadku produktów skomplikowanych oraz polityka cenowa. Wykorzystując równania matematyczne – na podstawie stawek kwotowań dostępnych w serwisach informacyjnych – budowane są następnie krzywe dochodowości. Przychody i koszty, wyniki, aktywa i zobowiązania segmentu zawierają te elementy, które bezpośrednio można przyporządkować do danego segmentu, jak również te, które można przypisać do danego segmentu w oparciu o racjonalne przesłanki. Bank prezentuje przychody segmentu z tytułu odsetek pomniejszone o koszty z tytułu odsetek.
Segmenty geograficzne
Bank prowadzi działalność na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.
Rachunek zysków i strat według segmentów
za rok kończący się 31 grudnia
2024
2023
Segment
bankowości detalicznej
Segment
bankowości korporacyjnej
Razem
Segment
bankowości detalicznej
Segment
bankowości korporacyjnej
Razem
Przychody ogółem
4 865
5 857
10 722
4 401
5 723
10 124
wynik z tytułu odsetek
4 106
4 232
8 338
3 723
4 039
7 762
wynik z tytułu prowizji, w tym:
674
1 534
2 208
593
1 486
2 079
przychody z tytułu prowizji w tym:
1 030
1 783
2 813
918
1 731
2 649
marża transakcyjna na transakcjach wymiany walut
83
635
718
79
631
710
prowadzenie rachunków klientów
113
372
485
116
361
477
udzielanie kredytów
23
493
516
25
481
506
karty płatnicze i kredytowe
459
188
647
393
174
567
dystrybucja jednostek uczestnictwa
95
-
95
64
-
64
oferowanie produktów ubezpieczeniowych
205
1
206
192
2
194
pozostałe prowizje
52
94
146
49
82
131
koszty prowizji
-356
-249
-605
-325
-245
-570
pozostałe przychody/koszty
85
91
176
85
198
283
Koszty działania
-1 946
-1 809
-3 755
-1 926
-1 583
-3 509
w tym amortyzacja
-180
-137
-317
-184
-124
-308
Wynik operacyjny segmentu
2 919
4 048
6 967
2 475
4 140
6 615
odpisy na oczekiwane straty kredytowe
-30
-849
-879
-6
-452
-458
koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych
-92
-
-92
-106
-
-106
podatek od niektórych instytucji finansowych
-251
-489
-740
-231
-413
-644
udział w zyskach (stratach) netto jednostek zależnych i stowarzyszonych wycenianych metodą praw własności
65
169
234
71
181
252
Zysk brutto
2 611
2 879
5 490
2 203
3 456
5 659
Podatek dochodowy
-
-
-1 121
-
-
-1 218
Zysk netto
-
-
4 369
-
-
4 441
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
48
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Aktywa i zobowiązania oraz przepływy pieniężne netto według segmentów
stan na 31 grudnia
2024
2023
Segment
bankowości detalicznej
Segment
bankowości korporacyjnej
Razem
Segment
bankowości detalicznej
Segment
bankowości korporacyjnej
Razem
Aktywa segmentu
95 446
155 776
251 222
87 589
148 051
235 640
Inwestycje segmentu w jednostkach zależnych i stowarzyszonych wycenianych metodą praw własności
1 969
-
1 969
1 761
-
1 761
Pozostałe aktywa (nieprzypisane segmentom)
-
-
1 750
-
-
2 199
Aktywa ogółem
97 415
155 776
254 941
89 350
148 051
239 600
Zobowiązania segmentu
131 524
102 202
233 726
117 929
99 566
217 495
Pozostałe zobowiązania (nieprzypisane segmentom)
-
-
4 108
-
-
5 486
Kapitały własne
-
-
17 107
-
-
16 619
Zobowiązania i kapitał własny ogółem
131 524
102 202
254 941
117 929
99 566
239 600
Nakłady inwestycyjne
123
115
238
153
125
278
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej
5 412
-4 360
1 052
5 546
-8 276
-2 730
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (nieprzypisane segmentom)
-
-
-1 634
-
-
-93
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej razem
5 412
-4 360
-582
5 546
-8 276
-2 823
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej
2 476
2 893
5 369
-357
-309
-666
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej
-6
-3 460
-3 466
-9
7 487
7 478
2. Wynik z tytułu odsetek
za rok kończący się 31 grudnia
2024
2023
Przychody odsetkowe, w tym:
12 534
11 822
przychody odsetkowe obliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej, w tym:
11 787
10 781
odsetki od instrumentów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu, w tym:
9 450
8 758
odsetki od kredytów i innych należności udzielonych innym bankom
1 409
1 026
odsetki od kredytów i innych należności udzielonych klientom
6 939
6 784
odsetki od inwestycyjnych papierów wartościowych
1 102
948
odsetki od instrumentów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, w tym:
2 337
2 023
odsetki od kredytów i innych należności udzielonych klientom
589
528
odsetki od inwestycyjnych papierów wartościowych
1 748
1 495
pozostałe przychody odsetkowe, w tym:
747
1 041
przychody o charakterze odsetkowym powiązane z rozliczeniem wycen instrumentów pochodnych zabezpieczających przepływy pieniężne
746
1 039
odsetki od kredytów i innych należności udzielonych klientom wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy
1
2
Koszty odsetkowe, w tym:
-4 196
-4 060
odsetki od zobowiązań wobec innych banków
-622
-274
odsetki od zobowiązań wobec klientów
-3 057
-3 124
odsetki od zobowiązań podporządkowanych
-80
-76
odsetki od zobowiązań leasingowych
-18
-17
koszty o charakterze odsetkowym powiązane z rozliczeniem wycen instrumentów pochodnych zabezpieczających przepływy pieniężne
-419
-569
Wynik z tytułu odsetek
8 338
7 762
Koszty odsetkowe prezentowane w tabeli dotyczą zobowiązań finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu.
Dla aktywów w Etapie 3 przychody odsetkowe obliczane są w oparciu o kwoty zaangażowania netto, tzn. kwoty uwzględniające dokonane odpisy na oczekiwane straty kredytowe.
Za rok 2024 przychody odsetkowe od aktywów finansowych w Etapie 3 wynosiły 250 mln zł w porównaniu z 170 mln zł za rok 2023.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
49
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Wakacje kredytowe
W maju 2024 roku została opublikowana w Dzienniku Ustaw ustawa z 12 kwietnia 2024 roku o zmianie ustawy o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej oraz ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. Ustawa wprowadziła m.in. dla części kredytobiorców możliwość zawieszenia spłaty do 4 miesięcznych rat kredytu hipotecznego w okresie od 1 czerwca do 31 grudnia 2024 roku (wakacje kredytowe).
Z możliwości zawieszenia spłaty rat skorzystali w 2024 roku kredytobiorcy reprezentujący około 9,5% portfela złotowych kredytów hipotecznych Banku. W konsekwencji przychody odsetkowe Banku w 2024 roku uległy zmniejszeniu o stratę na modyfikacji w kwocie 132 mln zł. Wpływ korekty został zaprezentowany w pozycji odsetki od kredytów i innych należności udzielonych klientom .
3. Wynik z tytułu prowizji
za rok kończący się 31 grudnia
2024
2023
Przychody z tytułu prowizji
2 813
2 649
marża transakcyjna na transakcjach wymiany walut
718
710
prowadzenie rachunków klientów
485
477
udzielanie kredytów
516
506
karty płatnicze i kredytowe
647
567
dystrybucja jednostek uczestnictwa
95
64
oferowanie produktów ubezpieczeniowych
206
194
działalność maklerska
52
50
działalność powiernicza*
22
26
pośrednictwo w transakcjach na instrumentach finansowych
2
2
pozostałe prowizje w tym:
70
53
związane z aktywami/zobowiązaniami niewycenianymi według wartości godziwej przez wynik finansowy
7
3
inne
63
50
Koszty prowizji
-605
-570
zapłacone prowizje od kart
-336
-315
pośrednictwo w sprzedaży produktów depozytowych
-89
-78
działalność maklerska i brokerska
-19
-22
udostepnienie informacji kredytowej
-23
-22
usługi w zakresie obsługi gotówki
-26
-26
usługi bankowości elektronicznej
-18
-18
obrót papierami wartościowymi
-12
-14
koszty KIR
-20
-18
pośrednictwo w transakcjach na instrumentach finansowych
-7
-11
pozostałe prowizje w tym:
-55
-46
związane z aktywami/zobowiązaniami niewycenianymi według wartości godziwej przez wynik finansowy
-8
-7
inne
-47
-39
Wynik z tytułu prowizji
2 208
2 079
*) Prowizje z działalności powierniczej dotyczą prowizji pobranych z tytułu usług powiernictwa, w ramach których Bank utrzymuje lub inwestuje aktywa na rzecz swoich klientów.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
50
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
W tabeli ujęto następujące pozycje odnoszące się do instrumentów finansowych, które nie są wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy i które nie zostały uwzględnione w wyliczeniu efektywnej stopy procentowej:
• przychody w łącznej kwocie 523 mln zł z tytułu udzielania kredytów (509 mln zł w 2023 roku),
• koszty w łącznej kwocie 120 mln zł z tytułu pośrednictwa w sprzedaży produktów depozytowych i udostępnienia informacji kredytowej (107 mln zł w 2023 roku).
Przychody z umów z klientami w rozumieniu MSSF 15 wyniosły w 2024 roku 2 290 mln zł w porównaniu z 2 140 mln zł w roku 2023.
4. Wynik na instrumentach finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy oraz wynik z pozycji wymiany
za rok kończący się 31 grudnia
2024
2023
Wynik z pozycji wymiany oraz wynik na pochodnych transakcjach walutowych, w tym:
203
214
wynik z pozycji wymiany
143
189
transakcje pochodne walutowe
60
25
Wynik na transakcjach pochodnych na stopę procentową
-41
53
Wynik na instrumentach dłużnych przeznaczonych do obrotu
20
46
Wynik na transakcjach z przyrzeczeniem odkupu
14
14
Razem
196
327
Wynik na instrumentach pochodnych zawiera wynik netto na obrocie i wycenie do wartości godziwej instrumentów na stopę procentową (FRA, IRS/CIRS, opcje cap) oraz instrumentów walutowych (swap, opcje).
Wynik na instrumentach dłużnych zawiera wynik netto na obrocie rządowymi papierami wartościowymi oraz wynik na wycenie tych instrumentów do wartości godziwej.
5. Wynik na sprzedaży papierów wartościowych i kredytów oraz przychody z tytułu dywidend
za rok kończący się 31 grudnia
2024
2023
Wynik na sprzedaży papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu
-6
-
Wynik na sprzedaży aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody oraz przychody z tytułu dywidend, w tym:
-37
-15
wynik na sprzedaży dłużnych papierów wartościowych
-11
-6
wynik na sprzedaży kredytów
-34
-16
przychody z tytułu dywidend
8
7
Razem
-43
-15
Przychody z tytułu dywidend otrzymane w roku 2024 oraz w 2023 pochodzą ze spółek, których akcje Bank utrzymywał na 31 grudnia 2024 roku oraz na 31 grudnia 2023 roku, odpowiednio, w swoim portfelu.
6. Wynik na rachunkowości zabezpieczeń
za rok kończący się 31 grudnia
2024
2023
Rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej papierów wartościowych
10
-9
wycena transakcji zabezpieczanej
-163
401
wycena transakcji zabezpieczającej
173
-410
Rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych
-
4
nieefektywność wynikająca z zabezpieczeń przepływów pieniężnych
-
4
Razem
10
-5
Szczegółowe informacje na temat stosowanej w Banku rachunkowości zabezpieczeń zamieszczone są w dalszej części sprawozdania w sekcji Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem , w rozdziale II. 3.8 . Rachunkowość zabezpieczeń .
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
51
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
7. Wynik na pozostałej działalności podstawowej
za rok kończący się 31 grudnia
2024
2023
Sprzedaż pozostałych usług
1
5
Wynik z tytułu zbycia rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych
-3
-2
Odszkodowania i straty związane z działalnością bankową
-10
-28
Rozwiązanie rezerw na potencjalne reklamacje klientów
10
-
Inne
15
1
Razem
13
-24
8. Koszty działania
za rok kończący się 31 grudnia
2024
2023
Koszty pracownicze, w tym:
-1 909
-1 822
wynagrodzenia, w tym:
-1 525
-1 491
program zmiennych składników wynagrodzeń
-42
-42
odprawy emerytalne
-10
-9
świadczenia na rzecz pracowników
-384
-331
Koszty marketingu i promocji
-185
-163
Amortyzacja, w tym:
-317
-308
amortyzacja rzeczowych aktywów trwałych
-229
-234
w tym amortyzacja prawa do użytkowania
-115
-124
amortyzacja wartości niematerialnych
-88
-74
Pozostałe koszty działania, w tym:
-1 344
-1 216
koszty IT
-462
-359
usługi doradcze i prawne, koszty audytu
-240
-174
koszty utrzymania budynków i wycen nieruchomości do wartości godziwej
-156
-168
obowiązkowe wpłaty na rzecz BFG na fundusz przymusowej restrukturyzacji
-150
-151
koszty transportu i reprezentacji
-47
-47
koszty łączności
-38
-52
opłaty na rzecz KNF
-29
-24
roszczenia sporne
-25
-24
koszty z tytułu leasingów krótkoterminowych i leasingu o niskiej wartości
-13
-13
darowizny
-10
-8
pozostałe
-174
-196
Razem
-3 755
-3 509
8.1. Świadczenia pracownicze
Program zmiennych składników wynagrodzeń
Świadczenia przyznawane są pracownikom objętym Programem na podstawie oceny ich pracy za dany rok. Świadczenia z tytułu programu zmiennych składników wynagrodzeń dla osób zajmujących stanowiska kierownicze mających istotny wpływ na profil ryzyka Banku (zgodnie z wytycznymi Rozporządzenia w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej, polityki wynagrodzeń oraz szczegółowego sposobu szacowania kapitału w bankach) zostały przyznane w jednym z dwóch programów:
• Program płatności w formie akcji i gotówki rozliczany w instrumentach kapitałowych, który działa od połowy 2022 roku. W programie tym świadczenie przyznawane jest w dwóch częściach:
− jednej - płatnej w ustalonej kwocie pieniężnej (nie więcej niż 50%), oraz
− drugiej - przyznanej jako prawa do akcji ING Banku Śląskiego (co najmniej 50%); płatność w formie akcji rozliczana w instrumentach kapitałowych.
• Program płatności w formie akcji i gotówkowy rozliczany w środkach pieniężnych, który funkcjonował do połowy 2022 roku. W programie tym świadczenie przyznawane jest w dwóch częściach:
− jednej - płatnej w ustalonej kwocie pieniężnej (nie więcej niż 50%), oraz
− drugiej - płatnej gotówką, której wysokość uzależniona jest od kursu akcji ING Banku Śląskiego (co najmniej 50%); płatność w formie akcji rozliczana w środkach pieniężnych.
Program wynagrodzeń zmiennych za dany rok obrotowy rozliczany jest w okresie do sześciu lat (okres odroczenia) w transzach. Ponadto składniki rozliczane w akcjach i gotówce podlegają rocznemu okresowi przechowywania po rozliczeniu.
Istotne zasady rachunkowości stosowane do świadczeń z tytułu programów zmiennych składników wynagrodzeń zostały opisane w rozdziale III. Znaczące zasady rachunkowości w punkcie 17.3.2 . Świadczenia wynikające z programu zmiennych składników wynagrodzeń .
Tabele na następnej stronie przedstawiają instrumenty przyznane w ramach programów płatności w formie akcji.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
52
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2024
Wartość godziwa instrumentów
na dzień wyceny*
(w mln zł)
Liczba instrumentów
przyznanych
(w szt.)
Liczba instrumentów
występujących
na początek okresu
(w szt.)
Liczba instrumentów
wykonanych
w roku 2024
(w szt.)
Liczba instrumentów przyznanych
ale jeszcze nie wykonanych
na 31.12.2024
(w szt.)
Akcje rozliczane w instrumentach kapitałowych
Program 2022
10
38 921
38 921
23 101
15 820
Program 2023
15
60 192
60 192
-
60 192
Program 2024
17
66 617
66 617
-
66 617
Razem
165 730
165 730
23 101
142 629
Akcje rozliczane w środkach pieniężnych
Program 2017
17
62 308
799
398
401
Program 2018
19
66 323
9 113
8 685
428
Program 2019
19
66 319
18 224
8 594
9 630
Program 2020
16
57 414
23 251
7 413
15 838
Program 2021
13
46 868
19 470
3 770
15 700
Program 2022
10
34 542
34 542
20 480
14 062
Razem
333 774
105 399
49 340
56 059
2023
Wartość godziwa instrumentów
na dzień wyceny*
(w mln zł)
Liczba instrumentów
przyznanych
(w szt.)
Liczba instrumentów
występujących
na początek okresu
(w szt.)
Liczba instrumentów
wykonanych
w roku 2023
(w szt.)
Liczba instrumentów przyznanych
ale jeszcze nie wykonanych
na 31.12.2023
(w szt.)
Akcje rozliczane w instrumentach kapitałowych
Program 2022
10
38 921
38 921
-
38 921
Program 2023
15
60 192
60 192
-
60 192
Razem
99 113
99 113
99 113
Akcje rozliczane w środkach pieniężnych
Program 2017
16
62 308
8 959
8 160
8 959
Program 2018
17
66 323
17 817
8 646
17 875
Program 2019
17
66 319
26 785
8 561
18 224
Program 2020
15
57 414
23 251
-
23 251
Program 2021
12
46 868
46 868
27 398
19 470
Program 2022
9
34 542
34 542
-
34 542
Razem
333 774
158 222
52 765
122 321
*) Dla akcji rozliczanych w instrumentach kapitałowych: iloczyn liczby przynanych instrumentów oraz wartości godziwej akcji kalkulowanej modelem zdyskontowanych dywidend. Dla akcji rozliczanych w środkach pieniężnych: iloczyn liczby przyznanych instrumentów oraz mediany cen akcji ING Banku Śląskiego S.A. z okresu od 10 stycznia do 20 lutego w roku następującym po okresie oceny.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
53
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
9. Odpisy na oczekiwane straty kredytowe
Wynik z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe
za rok kończący się 31 grudnia
2024
2023
Kredyty i inne należności udzielone innym bankom, w tym:
-
-1
wyceniane według zamortyzowanego kosztu
-
-1
Inwestycyjne papiery wartościowe, w tym:
4
-16
wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
-
-9
wyceniane według zamortyzowanego kosztu
4
-7
Kredyty i inne należności udzielone klientom, w tym:
-890
-431
wyceniane według zamortyzowanego kosztu
-895
-438
bankowość korporacyjna
-863
-424
w tym dłużne papiery wartościowe korporacyjne i komunalne
-2
3
bankowość detaliczna
-32
-14
wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
5
7
Rezerwy na zobowiązania pozabilansowe
7
-10
Razem
-879
-458
Bilansowy stan odpisów na oczekiwane straty kredytowe
stan na 31 grudnia
2024
2023
Kredyty i inne należności udzielone innym bankom, w tym:
1
1
wyceniane według zamortyzowanego kosztu
1
1
Inwestycyjne papiery wartościowe, w tym:
22
26
wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
12
12
wyceniane według zamortyzowanego kosztu
10
14
Kredyty i inne należności udzielone klientom, w tym:
3 675
3 260
wyceniane według zamortyzowanego kosztu*
3 657
3 237
bankowość korporacyjna
2 798
2 281
w tym dłużne papiery wartościowe korporacyjne i komunalne
4
2
bankowość detaliczna
859
956
wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
18
23
Rezerwy na zobowiązania pozabilansowe
108
116
Razem
3 806
3 403
10. Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych
za rok kończący się 31 grudnia
2024
2023
Rezerwy na ryzyko prawne kredytów hipotecznych indeksowanych do walut obcych, w tym:
dotyczące kredytów znajdujących się w portfelu Banku
-62
-94
dotyczące kredytów spłaconych
-30
-12
Razem
-92
-106
Szczegółowe informacje na temat ryzyka prawnego kredytów hipotecznych indeksowanych kursem CHF zamieszczone są w dalszej części sprawozdania w nocie objaśniającej nr 31 . Rezerwy . Istotne założenia dotyczące kalkulacji rezerw na ryzyko prawne kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF opisano w rozdziale III. Znaczące zasady rachunkowości , w punkcie 3.3 . Ryzyko prawne związane z portfelem kredytów hipotecznych indeksowanych do kursu franka szwajcarskiego .
11. Podatek od niektórych instytucji finansowych
Na mocy Ustawy o podatku od niektórych instytucji finansowych (dalej „Ustawa”) banki obciążane są tzw. podatkiem bankowym, wynoszącym w skali miesięcznej 0,0366% wartości jego aktywów. Podstawę opodatkowania stanowi suma aktywów po pomniejszeniach przewidzianych w Ustawie (m.in. o wartość 4 mld zł, wartość funduszy własnych, wartość skarbowych papierów wartościowych, wartość aktywów w postaci papierów wartościowych ustawowo objętych gwarancją Skarbu Państwa oraz wartość aktywów wynikających z transakcji odkupu, której przedmiotem są skarbowe papiery wartościowe). Za rok 2024 kwota podatku wyniosła 740 mln zł (644 mln zł za rok 2023).
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
54
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
12. Podatek dochodowy
Podatek dochodowy ujęty w rachunku zysków i strat
za rok kończący się 31 grudnia
2024
2023
Podatek bieżący, w tym:
726
562
podatek bieżący za rok obrotowy
724
561
podatek od dywidend
2
1
Podatek odroczony, w tym:
395
656
powstanie i odwrócenie się różnic przejściowych
-121
138
rozliczenie strat podatkowych
516
518
Razem
1 121
1 218
Kwota prezentowana za rok 2024 w pozycji rozliczenie strat podatkowych obejmuje rozliczenie strat podatkowych poniesionych przez Bank w latach ubiegłych - odpowiednio rozliczono 50% straty podatkowej powstałej w 2021 roku oraz rozliczono 50% straty podatkowej powstałej w 2022 roku – straty zostały rozliczone w wysokości 2 717 mln zł i równocześnie został rozliczony podatek odroczony w kwocie 516 mln zł.
Podatek bieżący za rok obrotowy
za rok kończący się 31 grudnia
2024
2023
Podatek bieżący za rok obrotowy ujęty w rachunku zysków i strat
724
561
Podatek bieżący za rok obrotowy ujęty w kapitałach własnych
81
578
Razem
805
1 139
W Banku są dwa źródła podatku bieżącego, podatek kalkulowany od wyniku w rachunku zysków i strat oraz podatek kalkulowany od niezrealizowanej wyceny instrumentów zabezpieczających (IRS), ewidencjonowanej w innych całkowitych dochodach i dotyczącej instrumentów rozliczanych zgodnie z podejściem STM (settled-to-market).
Należność / zobowiązanie z tytułu bieżącego podatku dochodowego
stan na 31 grudnia
2024
2023
Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego
-
-
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego
15
101
Wyliczenie efektywnej stawki podatkowej
za rok kończący się 31 grudnia
2024
2023
A. Zysk brutto
5 490
5 659
B. 19% zysku brutto
1 043
1 075
C. Zwiększenia - koszty nie stanowiące kosztów uzyskania przychodu, w tym:
238
192
podatek od niektórych instytucji finansowych
141
122
opłaty na rzecz BFG
28
29
rezerwy na ryzyko prawne związane z portfelem CHF oraz zwroty prowizji
17
20
koszty usunięcia z bilansu należności kredytowych i pozakredytowych
5
1
odpis aktualizujący na należności w części nie pokrytej podatkiem odroczonym
37
6
utworzenie rezerw na roszczenia sporne i inne aktywa
3
5
PFRON
1
2
koszty reprezentacji
1
1
inne
5
6
D. Zmniejszenia - przychody niepodlegające opodatkowaniu, w tym:
160
49
wycena metodą praw własności spółek stowarzyszonych
44
48
rozwiązanie rezerw na roszczenia sporne
3
1
ulga badawczo-rozwojowa rozliczona za lata 2017, 2022 i 2023
51
-
utworzenie aktywa na podatek odroczony z tytułu prognozowanej ulgi badawczo-rozwojowej za 2024 rok
40
-
utworzenie aktywa na podatek odroczony z tytułu korekty podatkowej portfela kredytów w CHF
22
-
E. Podatek księgowy ujęty w rachunku zysków i strat (B+C-D)
1 121
1 218
Efektywna stawka podatkowa (E : A)
20,42%
21,52%
Na odchylenie w roku 2024 efektywnej stawki podatkowej powyżej 19% wpłynęły głównie:
• zwiększenia, w tym:
− podatek od niektórych instytucji finansowych w wysokości 740 mln zł (644 mln zł w roku 2023),
− opłata na rzecz BFG (składka na fundusz przymusowej restrukturyzacji) w wysokości 150 mln zł (154 mln zł w roku 2023),
− utworzenie rezerw na ryzyko prawne kredytów hipotecznych w walutach obcych w wysokości 92 mln zł (106 mln zł w roku 2023),
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
55
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
• zmniejszenia, w tym:
− ulga badawczo-rozwojowa w wysokości 479 mln zł, na którą składa się ulga rozliczona za lata 2017, 2022 i 2023 w kwocie 270 mln zł oraz utworzenie aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego na prognozowaną ulgę badawczo-rozwojową za 2024 rok, którego podstawę stanowi kwota 209 mln zł,
− utworzenie aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego z tytułu korekty podatkowej portfela kredytów w CHF, którego podstawę stanowi kwota 118 mln zł.
13. Zysk oraz wartość księgowa przypadające na jedną akcję
Podstawowy zysk przypadający na jedną akcję
Wyliczenie podstawowego zysku przypadającego na jedną akcję Banku oparte jest na zysku netto oraz średniej ważonej ilości akcji zwykłych występujących na koniec roku.
za rok kończący się 31 grudnia
2024
2023
Zysk netto
4 369
4 441
Średnia ważona ilość akcji zwykłych
130 143 180
130 117 872
Zysk przypadający na jedną akcję (w zł)
33,57
34,13
Rozwodniony zysk przypadający na jedną akcję
W ciągu roku 2024 jak również w ciągu roku 2023 nie wystąpiły czynniki rozwadniające zysk przypadający na jedną akcję. W opisywanych okresach ING Bank Śląski S.A. nie emitował obligacji zamiennych na akcje ani opcji na akcje. Kapitał zakładowy dzieli się w całości na akcje zwykłe (nie ma akcji uprzywilejowanych). Ze względu na powyższe, wartość rozwodnionego zysku przypadającego na jedną akcję pokrywa się z wartością podstawowego zysku przypadającego na jedną akcję.
Wartość księgowa przypadająca na jedną akcję
Wyliczenie wartości księgowej przypadającej na jedną akcję Banku oparte jest na kwocie kapitału własnego oraz liczbie akcji występujących na koniec roku.
stan na 31 grudnia
2024
2023
Wartość księgowa
17 107
16 619
Liczba akcji
130 100 000
130 100 000
Wartość księgowa na jedną akcję ( w zł)
131,49
127,74
14. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
stan na
31.12.2024
31.12.2023
dane przekształcone
01.01.2023 dane przekształcone
Gotówka i pozostałe środki pieniężne
774
783
933
Środki na rachunkach w Banku Centralnym
7 396
5 969
1 405
Środki na rachunkach w innych bankach, w tym:
190
287
712
rachunki bieżące
104
145
329
lokaty jednodniowe
51
73
22
złożone depozyty zabezpieczające typu call
35
69
361
Razem
8 360
7 039
3 050
Począwszy od sprawozdania finansowego za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku Bank zmienił prezentację środków pieniężnych i ich ekwiwalentów w sprawozdaniu z sytuacji finansowej. Część aktywów finansowych w postaci środków na rachunkach w innych bankach została przeniesiona z pozycji Kredyty i inne należności udzielone innym bankom do nowej pozycji Środki pieniężne i ich ekwiwalenty . Więcej informacji na ten temat znajduje się w rozdziale IV . Porównywalność danych finansowych . Dane za okresy wcześniejsze zostały przekształcone celem zapewnienia porównywalności.
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty podlegające ograniczeniom
Bank utrzymuje na rachunku bieżącym w Narodowym Banku Polskim rezerwę obowiązkową, której wysokość na koniec 2024 roku wynosiła 3,5% wartości otrzymanych depozytów (podobnie jak na koniec 2023 i 2022 roku).
Średnia arytmetyczna stanu środków rezerwy obowiązkowej, którą Bank zobligowany jest utrzymywać w danym okresie na rachunku bieżącym w NBP wynosiła:
• 7 602 mln zł dla okresu od 31.12.2024 r. do 09.02.2025 r.,
• 7 256 mln zł dla okresu od 30.11.2023 r. do 01.01.2024 r.,
• 6 532 mln zł dla okresu od 30.11.2022 r. do 01.01.2023 r.
Środki rezerwy obowiązkowej utrzymywane na rachunku bieżącym w NBP są oprocentowane w okresie rezerwowym w wysokości ustalonej przez Radę Polityki Pieniężnej. Na 31 grudnia 2024 roku podobnie jak na 31 grudnia 2023 roku oprocentowanie wynosiło 5,75% (6,75% na 31 grudnia 2022 roku).
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
56
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
15. Kredyty i inne należności udzielone innym bankom
stan na
31.12.2024
31.12.2023
dane przekształcone
01.01.2023 dane przekształcone
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu
20 779
19 000
3 760
Kredyty i pożyczki
4 202
3 350
2 355
Lokaty międzybankowe (z wyłączeniem lokat jednodniowych)
-
65
377
Należności od podmiotu zależnego z tytułu odroczonej płatności
83
126
-
Razem (brutto)
25 064
22 541
6 492
Odpis na oczekiwane straty kredytowe
-1
-1
-
Razem (netto)
25 063
22 540
6 492
Począwszy od sprawozdania finansowego za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku Bank zmienił prezentację środków pieniężnych i ich ekwiwalentów w sprawozdaniu z sytuacji finansowej. Część aktywów finansowych w postaci środków na rachunkach w innych bankach została przeniesiona z pozycji Kredyty i inne należności udzielone innym bankom do nowej pozycji Środki pieniężne i ich ekwiwalenty . Więcej informacji na ten temat znajduje się w rozdziale IV . Porównywalność danych finansowych . Dane za okresy wcześniejsze zostały przekształcone celem zapewnienia porównywalności.
Ujawnienia na temat jakości kredytowej kredytów i innych należności udzielonych innym bankom znajdują się w dalszej części sprawozdania finansowego w sekcji Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem, w rozdziale II. 2.9.6 . Jakość kredytowa innych aktywów finansowych .
16. Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy
stan na 31 grudnia
2024
2023
dłużne papiery wartościowe stanowiące zabezpieczenie zobowiązań
pozostałe aktywa finansowe wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
Ogółem
dłużne papiery wartościowe stanowiące zabezpieczenie zobowiązań
pozostałe aktywa finansowe wyceniane wg wartości godziwej przez wynik finansowy
Ogółem
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu, w tym:
179
1 926
2 105
165
2 235
2 400
wycena instrumentów pochodnych
-
898
898
-
900
900
pozostałe aktywa finansowe przeznaczone do obrotu, w tym:
179
1 028
1 207
165
1 335
1 500
dłużne papiery wartościowe, w tym:
179
521
700
165
719
884
obligacje Skarbu Państwa w PLN
179
499
678
133
600
733
obligacje Skarbu Państwa Czech w CZK
-
22
22
32
119
151
transakcje z przyrzeczeniem odkupu
-
507
507
-
616
616
Aktywa finansowe inne niż przeznaczone do obrotu wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy, w tym:
-
22
22
-
39
39
kredyty obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy
-
21
21
-
39
39
instrumenty kapitałowe
-
1
1
-
-
-
Razem
179
1 948
2 127
165
2 274
2 439
Szczegółowe ujawnienia na temat wartości nominalnych instrumentów pochodnych oraz ich wyceny w podziale na poszczególne typy instrumentów pochodnych wraz z terminami pozostałymi do ich realizacji zostały zaprezentowane w nocie objaśniającej nr 17 . Wycena instrumentów pochodnych .
Jako dłużne papiery wartościowe stanowiące zabezpieczenie zobowiązań zaprezentowano papiery, które mogą być zastawione lub odsprzedane przez otrzymującego zabezpieczenie. Aktywa te, zgodnie z wymogami MSSF 9, Bank prezentuje odrębnie w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań . Więcej informacji nt. aktywów stanowiących zabezpieczenie zobowiązań znajduje się w nocie objaśniającej nr 20 .
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
57
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
17. Wycena instrumentów pochodnych
W tabelach poniżej zostały zaprezentowane wartości nominalne instrumentów pochodnych, których wycena prezentowana jest w aktywach finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy (wycena dodatnia) oraz zobowiązaniach finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy (wycena ujemna) sprawozdania z sytuacji finansowej Banku. Nominały instrumentów pochodnych w przypadku transakcji jednowalutowych zostały zaprezentowane w kwotach zakupionych, natomiast w przypadku transakcji dwuwalutowych zaprezentowano zarówno kwoty zakupione jak i sprzedane. W kwocie wyceny instrumentów pochodnych do wartości godziwej ujęto korektę wyceny z tytułu ryzyka kredytowego związanego z niewypłacalnością kontrahenta (CVA) oraz niewypłacalnością Banku (DVA).
2024
stan na 31 grudnia
Wycena
do wartości godziwej
Wartość nominalna instrumentów
o terminie pozostającym do realizacji
Aktywa
Zobowiązania
poniżej 3 miesięcy
od 3 m-cy
do 1 roku
powyżej
1 roku
Razem
Instrumenty pochodne na stopę procentową, w tym:
244
431
154 572
227 487
592 220
974 279
rozliczane przez CCP
145
135
154 358
226 041
581 887
962 286
kontrakty na przyszłą stopę procentową FRA - PLN
5
6
88 974
53 798
5 406
148 178
swapy na stopę procentową (IRS PLN) fixed - float
179
350
48 020
154 296
526 609
728 925
swapy na stopę procentową (IRS EUR) fixed - float
49
60
13 962
13 984
40 801
68 747
swapy na stopę procentową (IRS USD) fixed - float
1
1
2 338
1 981
3 203
7 522
swapy na stopę procentową (IRS CZK) fixed - float
1
2
609
1 033
13 938
15 580
swapy na stopę procentową (IRS GBP) fixed - float
-
3
669
1 941
257
2 867
swapy na stopę procentową (IRS HUF) fixed - float
1
1
-
-
52
52
swapy na stopę procentową (IRS CHF) fixed - float
-
-
-
454
-
454
opcje CAP - EUR
8
8
-
-
1 934
1 934
opcje CAP - PLN
-
-
-
-
20
20
Walutowe instrumenty pochodne, w tym:
652
301
40 700
26 192
7 784
74 676
kontrakty walutowe (swap, forward), w tym:
599
215
40 511
24 933
2 216
67 660
kontrakty walutowe (swap, forward) EUR/PLN
314
81
18 904
16 127
1 338
36 369
kontrakty walutowe (swap, forward) USD/PLN
30
86
9 921
3 659
43
13 623
kontrakty walutowe (swap, forward) EUR/USD
192
5
7 729
1 508
398
9 635
kontrakty walutowe pozostałe pary walut
63
43
3 957
3 639
437
8 033
CIRS, w tym:
53
86
189
1 259
5 568
7 016
CIRS EUR/PLN (float-float)
52
10
90
1 259
3 139
4 488
CIRS EUR/PLN (float-fixed)
1
76
99
-
2 429
2 528
Bieżące transakcje pozabilansowe, w tym:
2
1
24 439
-
-
24 439
operacje wymiany walutowej
2
1
1 687
-
-
1 687
operacje papierami wartościowymi
-
-
22 752
-
-
22 752
Razem
898
733
219 711
253 679
600 004
1 073 394
2023
stan na 31 grudnia
Wycena
do wartości godziwej
Wartość nominalna instrumentów
o terminie pozostającym do realizacji
Aktywa
Zobowiązania
poniżej 3 miesięcy
od 3 m-cy
do 1 roku
powyżej
1 roku
Razem
Instrumenty pochodne na stopę procentową, w tym:
347
625
125 668
242 590
550 143
918 401
rozliczane przez CCP
223
255
124 912
240 262
541 167
906 341
kontrakty na przyszłą stopę procentową FRA - PLN
8
13
59 408
73 894
38 225
171 527
swapy na stopę procentową (IRS PLN) fixed - float
257
444
43 087
160 428
461 737
665 252
swapy na stopę procentową (IRS EUR) fixed - float
51
136
17 377
7 006
35 554
59 937
swapy na stopę procentową (IRS USD) fixed - float
2
3
5 296
240
3 439
8 975
swapy na stopę procentową (IRS CZK) fixed - float
21
21
-
32
9 612
9 644
swapy na stopę procentową (IRS GBP) fixed - float
-
-
500
440
885
1 825
swapy na stopę procentową (IRS HUF) fixed - float
1
1
-
-
57
57
opcje CAP - EUR
7
7
-
550
612
1 162
opcje CAP - PLN
-
-
-
-
22
22
Walutowe instrumenty pochodne, w tym:
549
431
30 935
12 092
9 548
52 575
kontrakty walutowe (swap, forward), w tym:
471
352
30 576
11 718
2 894
45 188
kontrakty walutowe (swap, forward) EUR/PLN
241
199
10 452
5 065
722
16 239
kontrakty walutowe (swap, forward) USD/PLN
125
46
4 644
2 938
714
8 296
kontrakty walutowe (swap, forward) EUR/USD
22
21
11 699
1 262
572
13 533
kontrakty walutowe pozostałe pary walut
83
86
3 781
2 453
886
7 120
CIRS, w tym:
78
79
359
374
6 654
7 387
CIRS EUR/PLN (float-float)
62
19
211
374
4 286
4 871
CIRS EUR/PLN (float-fixed)
16
60
148
-
2 368
2 516
Bieżące transakcje pozabilansowe, w tym:
4
4
23 661
-
-
23 661
operacje wymiany walutowej
4
4
2 549
-
-
2 549
operacje papierami wartościowymi
-
-
21 112
-
-
21 112
Razem
900
1 060
180 264
254 682
559 691
994 637
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
58
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Instrumenty pochodne stopy procentowej IRS/FRA „rozliczane do rynku” (ang.: „settled-to-market”)
Instrumenty pochodne stopy procentowej IRS/FRA przekazane do rozliczania za pośrednictwem centralnych kontrahentów/CCP rozliczane są zgodnie z podejściem „settlement-to-market/rozliczenie do rynku”. Zgodnie z warunkami wspomnianej usługi, ekspozycja bilansowa wynikająca z transakcji jest codziennie rozliczana w oparciu o zmianę wartości godziwej poszczególnych transakcji. W związku z tym nie jest składany depozyt zabezpieczający Variation Margin. Wartość bilansowa poszczególnych transakcji uwzględnia przepływy realizowane w ramach dziennego rozliczenia ekspozycji z nich wynikających, w tym przepływy wynikające z rozliczenia kwoty wyrównania ceny (ang.: price alignment amout), która zapewnia ekonomiczną ekwiwalentność zastosowanego podejścia do podejścia „collateralized-to-market/zabezpieczone do rynku”.
18. Pochodne instrumenty zabezpieczające
W sprawozdaniu finansowym sporządzonym za rok 2024 (podobnie jak za rok 2023) Bank stosuje rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej oraz rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych. W tabeli poniżej zaprezentowano wycenę instrumentów zabezpieczających w podziale na instrumenty zabezpieczające wartość godziwą papierów wartościowych oraz instrumenty zabezpieczające przepływy pieniężne. Wycena instrumentów zabezpieczających prezentowana jest w pozycji Pochodne instrumenty zabezpieczające w aktywach (wycena dodatnia) i zobowiązaniach (wycena ujemna) sprawozdania z sytuacji finansowej Banku.
stan na 31 grudnia
2024
2023
Aktywa
Zobowiązania
Aktywa
Zobowiązania
Instrumenty zabezpieczające przepływy pieniężne
61
72
205
273
Instrumenty zabezpieczające wartość godziwą papierów wartościowych
-
11
3
7
Razem pochodne instrumenty zabezpieczające
61
83
208
280
Szczegółowe informacje na temat stosowanej w Banku rachunkowości zabezpieczeń zamieszczone są w dalszej części sprawozdania w sekcji Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem, w rozdziale II. 3.8 . Rachunkowość zabezpieczeń .
19. Inwestycyjne papiery wartościowe
stan na 31 grudnia
2024
2023
Wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, w tym:
31 839
23 830
dłużne papiery wartościowe, w tym:
31 585
23 594
obligacje Skarbu Państwa w PLN
26 271
21 259
obligacje Skarbu Państwa w EUR
-
546
obligacje Unii Europejskiej
2 064
-
obligacje Europejskiego Banku Inwestycyjnego
2 838
1 378
obligacje Rządu Austriackiego
412
411
instrumenty kapitałowe
254
236
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu, w tym:
27 053
32 698
dłużne papiery wartościowe, w tym:
27 053
32 698
obligacje Skarbu Państwa w PLN
11 859
13 095
obligacje Skarbu Państwa w EUR
2 872
2 940
obligacje Europejskiego Banku Inwestycyjnego
6 654
6 701
obligacje Polskiego Funduszu Rozwoju
3 860
3 860
obligacje Banku Gospodarstwa Krajowego
1 808
1 805
bony pieniężne NBP
-
4 297
Razem
58 892
56 528
Wartość prezentowana w pozycji instrumenty kapitałowe w kategorii wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody obejmuje inwestycje w akcje i udziały wyemitowane przez podmioty, które są uważane za istotne z punktu widzenia działalności Banku. Podejście do wyceny do wartości godziwej tych instrumentów zostało opisane w dalszej części sprawozdania w nocie objaśniającej nr 36 . Wartość godziwa . Z tytułu posiadanych akcji Bank otrzymał w 2024 roku przychód w postaci dywidend w wysokości 8 mln zł (7 mln zł w roku 2023), który został zaprezentowany w rachunku zysków i strat w pozycji Wynik na sprzedaży aktywów finansów wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody oraz przychody z tytułu dywidend .
Ujawnienia na temat jakości kredytowej inwestycyjnych papierów wartościowych znajdują się w dalszej części sprawozdania finansowego w sekcji Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem, w rozdziale II. 2.9.6 . Jakość kredytowa innych aktywów finansowych .
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
59
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
20. Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań
Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań spełniające kryterium odrębnej prezentacji w sprawozdaniu z sytuacji finansowej
Bank prezentuje odrębnie w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań, które mogą być zastawione lub odsprzedane przez otrzymującego zabezpieczenie. Zgodnie z MSSF 9.3.2.23(a) aktywa te muszą być wyodrębnione i zaprezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej oddzielnie od innych aktywów.
Na 31 grudnia 2024 roku (podobnie jak na 31 grudnia 2023 roku) Bank posiadał aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań w portfelu aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez wynik finansowy.
stan na 31 grudnia
2024
2023
obligacje stanowiące zabezpieczenie zobowiązań z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu (transakcje sell-buy-back), w tym:
obligacje Skarbu Państwa w PLN
179
133
obligacje Skarbu Państwa Czech w CZK
-
32
Razem
179
165
Pozostałe aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań
Wartość bilansową pozostałych aktywów finansowych stanowiących zabezpieczenie zobowiązań, które nie spełniają kryterium odrębnej prezentacji w sprawozdaniu z sytuacji finansowej prezentuje tabela obok.
stan na 31 grudnia
2024
2023
portfel aktywów finansowych wycenianych wg
wartości godziwej przez inne całkowite dochody
portfel aktywów finansowych wycenianych wg zamortyzowanego kosztu
Razem
portfel aktywów finansowych wycenianych wg
wartości godziwej przez inne całkowite dochody
portfel aktywów finansowych wycenianych wg zamortyzowanego kosztu
Razem
obligacje Skarbu Państwa w PLN, w tym:
286
822
1 108
245
831
1 076
stanowiące zabezpieczenie na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego
-
449
449
-
529
529
stanowiące blokadę pod zobowiązanie do zapłaty z tytułu składki na fundusz gwarancyjny banków
-
201
201
-
200
200
stanowiące blokadę pod zobowiązanie do zapłaty z tytułu składki na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków
286
-
286
245
-
245
stanowiące wniesienie zabezpieczenia w papierach wartościowych z tytułu wstępnego depozytu rozliczeniowego
-
31
31
-
31
31
stanowiące wniesienie zabezpieczenia w papierach wartościowych z tytułu wstępnego depozytu rozliczeniowego dla Rynku ASO
-
61
61
-
61
61
stanowiące zabezpieczenie pod fundusz rozliczeniowy
-
10
10
-
10
10
właściwy depozyt zabezpieczający dla rynku ASO, fundusz zabezpieczający dla rynku ASO
-
70
70
-
-
-
obligacje Skarbu Państwa w EUR, w tym:
-
66
66
-
68
68
stanowiące depozyt zabezpieczający pod rozliczenie transakcji w EUREX
-
66
66
-
68
68
obligacje Europejskiego Banku Inwestycyjnego, w tym:
200
390
590
202
397
599
stanowiące zabezpieczenie rozliczeń dokonywanych z LCH
-
252
252
-
257
257
stanowiące depozyt zabezpieczający pod rozliczenie transakcji w EUREX
200
113
313
202
115
317
na rachunku w Euroclear, przeznaczone na zabezpieczenie pod transakcje nie przekazane do izb clearingowych
-
25
25
-
25
25
obligacje Rządu Austriackiego - stanowiące zabezpieczenie rozliczeń dokonywanych z LCH
412
-
412
411
-
411
Razem
898
1 278
2 176
858
1 296
2 154
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
60
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Blokowanie papierów wartościowych odbywa się z uwzględnieniem warunków wynikających z:
• Ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji,
• Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego I Rady (UE) nr 648/2012 z dnia 4 lipca 2012 roku,
• z zawartych umów,
• zobowiązań z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu.
Bank posiada złożone depozyty zabezpieczające typu call stanowiące zabezpieczenie transakcji na instrumentach pochodnych. Należności z tego tytułu prezentowane są w nocie objaśniającej nr 14 . Środki pieniężne i ich ekwiwalenty oraz w nocie objaśniającej nr 21 . Kredyty i inne należności udzielone klientom .
Do aktywów o ograniczonej możliwości dysponowania poza instrumentami prezentowanymi w niniejszej nocie zalicza się także wartość rezerwy obowiązkowej, którą Bank zobowiązany jest utrzymywać na rachunku bieżącym w NBP. Więcej informacji na temat rezerwy obowiązkowej zawarto w nocie objaśniającej nr 14 . Środki pieniężne i ich ekwiwalenty .
Papiery wartościowe nie stanowiące aktywów Banku przyjęte jako zabezpieczenie zobowiązań z tytułu transakcji z przyrzeczeniem odkupu
Wartość rynkowa papierów wartościowych będących przedmiotem transakcji typu buy-sell-back / reverse repo wynosiła 507 mln zł według stanu na 31 grudnia 2024 roku w porównaniu do 607 mln zł według stanu na 31 grudnia 2023 roku. Na 31 grudnia 2024 roku papiery o wartości 487 mln zł były przedmiotem dalszej odsprzedaży (w porównaniu do 596 mln zł na 31 grudnia 2023 roku).
21. Kredyty i inne należności udzielone klientom
2024
2023
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu
150 037
140 190
Wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
6 459
6 473
Razem (netto)
156 496
146 663
Część kredytów hipotecznych została wyznaczona przez Bank do modelu biznesowego „Utrzymywanie i Sprzedaż” i może podlegać sprzedaży do ING Banku Hipotecznego S.A. (będącego jednostką zależną Banku) w ramach transakcji tzw. poolingu. Kredyty te są wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody.
Z punktu widzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego, kredyty podlegające poolingowi nadal spełniają kryterium modelu biznesowego „Utrzymywanie”, ze względu na fakt, iż transakcje poolingu odbywają się wewnątrz Grupy Kapitałowej.
Bank stosuje model zdyskontowanych przepływów pieniężnych do wyceny kredytów hipotecznych wyznaczonych do portfela wycenianego w wartości godziwej. Ze względu na wykorzystywanie w modelu wyceny danych wejściowych, które nie są oparte na możliwych do zaobserwowania danych rynkowych, technika wyceny należy do Poziomu 3.
Ujawnienia na temat jakości kredytowej portfela kredytowego znajdują się w dalszej części sprawozdania finansowego w sekcji Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem, w rozdziale II. 2.9.2 . Jakość portfela kredytowego .
Kredyty i inne należności wyceniane według zamortyzowanego kosztu
stan na 31 grudnia
2024
2023
brutto
odpis
netto
brutto
odpis
netto
Portfel kredytowy, w tym:
150 492
-3 657
146 835
141 699
-3 237
138 462
Bankowość korporacyjna
90 085
-2 798
87 287
87 130
-2 281
84 849
kredyty w rachunku bieżącym
17 724
-219
17 505
16 481
-142
16 339
kredyty i pożyczki terminowe
67 790
-2 575
65 215
66 457
-2 137
64 320
dłużne papiery wartościowe (korporacyjne i komunalne)
4 571
-4
4 567
4 192
-2
4 190
Bankowość detaliczna
60 407
-859
59 548
54 569
-956
53 613
kredyty i pożyczki hipoteczne
50 435
-160
50 275
45 396
-199
45 197
kredyty w rachunku bieżącym
688
-64
624
706
-63
643
pozostałe kredyty i pożyczki
9 284
-635
8 649
8 467
-694
7 773
Inne należności, w tym:
3 202
-
3 202
1 728
-
1 728
transakcje z przyrzeczeniem odkupu
1 040
-
1 040
-
-
-
złożone depozyty zabezpieczajace typu call
759
-
759
607
-
607
inne
1 403
-
1 403
1 121
-
1 121
Razem
153 694
-3 657
150 037
143 427
-3 237
140 190
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
61
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
22. Inwestycje w jednostki zależne i stowarzyszone wyceniane metodą praw własności
wartość bilansowa
Nazwa podmiotu
charakter powiązania kapitałowego
procentowy udział banku w kapitale zakładowym podmiotu
2024
2023
Inwestycje w jednostki zależne, w tym:
1 966
1 761
ING Investment Holding (Polska) S.A.*
zależny
100,00%
1 456
1 271
ING Bank Hipoteczny S.A.
zależny
100,00%
468
457
ING Usługi dla Biznesu S.A.
zależny
100,00%
38
32
Nowe Usługi S.A.
zależny
100,00%
1
1
SAIO S.A.**
zależny
100,00%
3
nd
Inwestycje w jednostki stowarzyszone, w tym:
3
nd
DomData IDS Sp. z o.o.
stowarzyszony
40,00%
3
nd
Razem
1 969
1 761
*) ING Investment Holding (Polska) S.A. posiada udziały w podmiotach: ING Commercial Finance S.A. (100% udziałów), ING Lease (Polska) Sp. z o.o. (100% udziałów), Paymento Financial S.A. (100% udziałów) oraz w podmiocie stowarzyszonym Goldman Sachs TFI S.A. (45% udziałów). Na koniec 2023 roku ING Investment Holding (Polska) S.A. posiadał również udziały w SAIO S.A. (100% udziałów).
**) 27 maja 2024 roku, tj. z datą wpisu do rejestru akcjonariuszy, nastąpiło przeniesienie własności 100% akcji spółki SAIO S.A. z ING Investment Holding (Polska) S.A. na ING Bank Śląski S.A. (zgodnie z postanowieniami umowy sprzedaży zawartej 20 maja 2024 roku pomiędzy ING Investment Holding (Polska) S.A. a Bankiem).
Nabycie przez Bank spółki stowarzyszonej Dom Data IDS Sp. z o.o.
19 stycznia 2024 roku ING Bank Śląski S.A. uzyskał zgodę prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) na koncentrację, związaną z nabyciem w 4 kwartale 2023 roku 40% udziałów w spółce Dom Data Services Sp. z o.o. (zgoda prezesa UOKiK stanowiła warunek sfinalizowania transakcji nabycia). W kwietniu 2024 roku nastąpiła zmiana nazwy spółki na Dom Data IDS Sp. z o.o.
W tabeli przedstawiono uzgodnienie wartości bilansowej inwestycji w jednostki zależne i stowarzyszone za rok 2024 i 2023.
za rok kończący się 31 grudnia
2024
2023
Wartość bilansowa na początek okresu
1 761
1 624
nabycie udziałów
4
-
wycena metodą praw własności w okresie
234
252
otrzymane dywidendy
-31
-117
inne
1
2
Wartość bilansowa na koniec okresu
1 969
1 761
23. Rzeczowe aktywa trwałe
stan na 31 grudnia
2024
2023
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania, w tym:
462
431
nieruchomości
439
413
środki transportu
23
18
Nieruchomości własne
185
215
Inwestycje w obcych środkach trwałych
88
93
Sprzęt informatyczny
100
101
Pozostałe rzeczowe aktywa trwałe
70
68
Środki trwałe w budowie
64
57
Razem
969
965
Nie występują ograniczenia prawne dotyczące rzeczowych aktywów trwałych na koniec 2024 i 2023 roku.
Zobowiązania umowne do nabycia rzeczowego majątku trwałego
W roku 2024 Bank zawarł umowy z kontrahentami skutkujące w przyszłości przyrostem wartości rzeczowych aktywów trwałych na łączną kwotę 46 mln zł. Z uwagi na ramowy charakter części umów kwota ta nie jest docelowa – jej wysokość będzie wynikała z kosztorysów skalkulowanych w trakcie realizacji. Umowy dotyczą nieruchomości (budynków i budowli), inwestycji w obcych środkach trwałych, środków trwałych w budowie oraz pozostałych środków trwałych. Na koniec roku 2023 Bank posiadał umowy (częściowo o charakterze ramowym) dotyczące nieruchomości (budynków i budowli), inwestycji w obcych środkach trwałych, środków trwałych w budowie oraz pozostałych środków trwałych na łączną kwotę 7 mln zł.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
62
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
W tabelach zaprezentowano zmiany wartości brutto oraz skumulowanej amortyzacji dla poszczególnych grup rzeczowych aktywów trwałych, jakie miały miejsce w roku 2024 i 2023.
2024
za rok kończący się 31 grudnia
aktywa z tytułu prawa do użytkowania
nieruchomości
środki transportu
pozostałe aktywa
Ogółem
nieruchomości
własne
inwestycje w obcych środkach trwałych
sprzęt
informatyczny
pozostałe
rzeczowe aktywa trwałe
środki trwałe
w budowie
Razem
Wartość brutto na początek okresu
843
45
1
889
406
509
483
403
57
2 747
Zwiększenia, w tym:
165
15
1
181
9
33
53
20
102
398
nowe umowy dotyczące prawa do użytkowania
47
14
-
61
-
-
-
-
-
61
korekta aktywa w związku z rekalkulacją zobowiązania leasingowego
118
1
1
120
-
-
-
-
-
120
zakup
-
-
-
-
-
23
-
-
102
125
przyjęcie z inwestycji
-
-
-
-
9
10
53
20
-
92
Zmniejszenia, w tym:
-60
-9
-
-69
-3
-8
-3
-1
-95
-179
zmniejszenie zakresu i przedterminowe zakończenie kontraktu
-53
-9
-
-62
-
-
-
-
-
-62
korekta aktywa w związku z rekalkulacją zobowiązania leasingowego
-7
-
-
-7
-
-
-
-
-
-7
sprzedaż i likwidacja
-
-
-
-
-
-1
-3
-
-
-4
przyjęcie z inwestycji
-
-
-
-
-
-
-
-
-92
-92
inne
-
-
-
-
-3
-7
-
-1
-3
-14
Zmiana wartości godziwej, w tym:
-
-
-
-
-22
-
-
-
-
-22
uwzględniona w rachunku zysków i strat*
-
-
-
-
-22
-
-
-
-
-22
Wartość brutto na koniec okresu
948
51
2
1 001
390
534
533
422
64
2 944
Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na początek okresu
-430
-27
-1
-458
-191
-416
-382
-335
-
-1 782
Zmiany w okresie, w tym:
-79
-1
-1
-81
-14
-30
-51
-17
-
-193
odpisy amortyzacyjne
-105
-10
-
-115
-15
-30
-51
-18
-
-229
zmniejszenie zakresu i przedterminowe zakończenie kontraktu
26
9
-1
34
-
-
-
-
34
inne
-
-
-
-
1
1
-
2
Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na koniec okresu
-509
-28
-2
-539
-205
-446
-433
-352
-
-1 975
Wartość netto na koniec okresu
439
23
0
462
185
88
100
70
64
969
*) w linii koszty działania , w pozycji szczegółowej koszty utrzymania budynków i wycen nieruchomości do wartości godziwej .
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
63
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2023
za rok kończący się 31 grudnia
aktywa z tytułu prawa do użytkowania
nieruchomości
środki transportu
pozostałe aktywa
Ogółem
nieruchomości
własne
inwestycje w obcych środkach trwałych
sprzęt
informatyczny
pozostałe
rzeczowe aktywa trwałe
środki trwałe
w budowie
Razem
Wartość brutto na początek okresu
704
40
1
745
420
474
453
378
26
2 496
Zwiększenia, w tym:
196
14
-
210
12
47
31
25
112
437
nowe umowy dotyczące prawa do użytkowania
70
13
-
83
-
-
-
-
-
83
korekta aktywa w związku z rekalkulacją zobowiązania leasingowego
126
1
-
127
-
-
-
-
-
127
zakup
-
-
-
0
-
37
-
-
112
149
przyjęcie z inwestycji
-
-
-
0
9
10
31
24
-
74
przekwalifikowanie z aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży
-
-
-
0
3
-
-
1
-
4
Zmniejszenia, w tym:
-57
-9
-
-66
-
-12
-1
-
-81
-160
zmniejszenie zakresu i przedterminowe zakończenie kontraktu
-35
-9
-
-44
-
-
-
-
-
-44
korekta aktywa w związku z rekalkulacją zobowiązania leasingowego
-22
-
-
-22
-
-
-
-
-
-22
sprzedaż i likwidacja
-
-
-
-
-
-1
-1
-
-
-2
przyjęcie z inwestycji
-
-
-
-
-
-
-
-
-74
-74
inne
-
-
-
-
-
-11
-
-
-7
-18
Zmiana wartości godziwej, w tym:
-
-
-
-
-26
-
-
-
-
-26
uwzględniona w rachunku zysków i strat*
-
-
-
-
-26
-
-
-
-
-26
Wartość brutto na koniec okresu
843
45
1
889
406
509
483
403
57
2 747
Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na początek okresu
-331
-26
-1
-358
-175
-387
-331
-319
-
-1 570
Zmiany w okresie, w tym:
-99
-1
-
-100
-16
-29
-51
-16
-
-212
odpisy amortyzacyjne
-114
-10
-
-124
-15
-29
-51
-15
-
-234
zmniejszenie zakresu i przedterminowe zakończenie kontraktu
15
9
-
24
-
-
-
-
-
24
przekwalifikowanie z aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży
-
-
-
0
-1
-
-
-1
-
-2
Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na koniec okresu
-430
-27
-1
-458
-191
-416
-382
-335
-
-1 782
Wartość netto na koniec okresu
413
18
0
431
215
93
101
68
57
965
*) w linii koszty działania , w pozycji szczegółowej koszty utrzymania budynków i wycen nieruchomości do wartości godziwej
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
64
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
24. Wartości niematerialne
stan na 31 grudnia
2024
2023
Wartość firmy ujęta w wyniku wniesionego aportem oddziału ING Bank N.V.
223
223
Oprogramowanie
130
193
Nakłady na wartości niematerialne
61
33
Inne wartości niematerialne
2
1
Razem
416
450
Poniżej zaprezentowano zmiany w roku 2024 i 2023 w poszczególnych grupach wartości niematerialnych.
2024
za rok kończący się 31 grudnia
wartość firmy
oprogramowanie
nakłady na wartości niematerialne
inne wartości niematerialne
Razem
Wartość brutto na początek okresu
223
1 476
33
20
1 752
Zwiększenia, w tym:
-
73
113
2
188
zakup
-
-
113
-
113
przyjęcie z inwestycji
-
73
-
2
75
Zmniejszenia, w tym:
-
-23
-85
-
-108
przyjęcie z inwestycji
-
-
-75
-
-75
sprzedaż i likwidacja
-
-23
-
-
-23
inne
-
-
-10
-
-10
Utrata wartości
-
-26
-
-
-26
Wartość brutto na koniec okresu
223
1 500
61
22
1 806
Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na początek okresu
-
-1 283
-
-19
-1 302
Zmiany w okresie, w tym:
-
-87
-
-1
-88
odpisy amortyzacyjne
-
-87
-
-1
-88
Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na koniec okresu
-
-1 370
-
-20
-1 390
Wartość netto na koniec okresu
223
130
61
2
416
2023
za rok kończący się 31 grudnia
wartość firmy
oprogramowanie
nakłady na wartości niematerialne
inne wartości niematerialne
Razem
Wartość brutto na początek okresu
223
1 331
21
19
1 594
Zwiększenia, w tym:
-
145
129
1
275
zakup
-
-
129
-
129
przyjęcie z inwestycji
-
115
-
1
116
nabycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa
-
30
-
-
30
Zmniejszenia, w tym:
-
-
-117
-
-117
przyjęcie z inwestycji
-
-
-116
-
-116
inne
-
-
-1
-
-1
Wartość brutto na koniec okresu
223
1 476
33
20
1 752
Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na początek okresu
-
-1 183
-
-18
-1 201
Zmiany w okresie, w tym:
-
-100
-
-1
-101
odpisy amortyzacyjne
-
-73
-
-1
-74
nabycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa
-
-27
-
-
-27
Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na koniec okresu
-
-1 283
-
-19
-1 302
Wartość netto na koniec okresu
223
193
33
1
450
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
65
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Zobowiązania umowne do nabycia wartości niematerialnych
W roku 2024 Bank zawarł umowy z kontrahentami na nabycie w przyszłości wartości niematerialnych na łączną kwotę 167 mln zł, przy czym z uwagi na ramowy charakter części umów kwota ta nie jest docelowa. Umowy te, podobnie jak w roku ubiegłym, dotyczą zakupu licencji oraz wdrożenia oprogramowania komputerowego.
Na koniec roku 2023 Bank posiadał umowy (częściowo o charakterze ramowym) zakupu licencji oraz wdrożenia oprogramowania na łączną kwotę 33 mln zł.
Test na utratę wartości ośrodków wypracowujących środki pieniężne, które posiadają wartość firmy
W odniesieniu do wartości firmy test na utratę wartości jest przeprowadzany przynajmniej raz w roku bez względu na stwierdzenie jakichkolwiek przesłanek wskazujących na to, że możliwość utraty wartości mogła nastąpić.
W Banku testem na utratę wartości objęto wartość firmy uzyskaną w wyniku wniesionego aportem oddziału ING Bank N.V., która została przypisana do działalności korporacyjnej Banku. Ustalono najmniejsze możliwe do zidentyfikowania ośrodki wypracowujące środki pieniężne, do których przypisano wartość firmy w łącznej kwocie 223 mln zł. Nie stwierdzono żadnych innych dodatkowych składników wartości niematerialnych o nieokreślonym okresie użytkowania, które mogłyby zostać przyporządkowane do zidentyfikowanych ośrodków generujących środki pieniężne.
Dane wejściowe dla potrzeb testu obejmują wysokość kapitału ekonomicznego, aktywów ważonych ryzykiem, zysku przed opodatkowaniem w podziale na segmenty oraz efektywnej stopy podatkowej. Test wykonywany jest na podstawie modelu kalkulującego i porównującego wartość bieżącą wolnych przepływów pieniężnych ośrodka z wielkością szacowanej wartości księgowej kapitałów ośrodka. Przepływy pieniężne ośrodka zdefiniowane są jako zyski netto pomniejszone o kapitał wymagany do utrzymania współczynnika wypłacalności na wymaganym poziomie.
Do dyskontowania przepływów użyto na koniec 2024 roku stopy dyskonta w wysokości 11,56% reprezentującej średni ważony koszt kapitału, oszacowany na bazie stopy wolnej od ryzyka (5,89%), współczynnika beta (1,03) oraz premii za ryzyko cen akcji (5,50%). Na koniec 2023 roku, stopa dyskonta użyta do dyskontowania przepływów, wynosiła 11,42% i została oszacowana na bazie stopy wolnej od ryzyka wynoszącej 5,20%, współczynnika beta wynoszącego 1,13 oraz premii za ryzyko cen akcji na poziomie 5,50%. Do pozostałych założeń należy nominalna stopa wzrostu po okresie prognozy (3,5% na koniec 2024 roku podobnie jak na koniec 2023 roku).
Ustalenie wartości odzyskiwalnej przeprowadzono w oparciu o oszacowanie wartości użytkowej składnika aktywów przy uwzględnieniu szacunkowej prognozy oczekiwanych przyszłych przepływów pieniężnych generowanych
w trakcie kontynuowania użytkowania. Prognozy dotyczące przepływów pieniężnych opierają się na racjonalnych założeniach odzwierciedlających jak najwłaściwszą ocenę kierownictwa odnośnie całokształtu warunków, które wystąpią podczas pozostającego okresu użytkowania aktywów. Prognozy dotyczące przepływów oparte są na przyjętym w Banku średnioterminowym planie finansowym oraz strategii działania obejmującym maksymalnie okres najbliższych 3 lat. Dane dotyczące kolejnych lat są wynikiem ekstrapolacji. Ekstrapolacja zakłada, że ośrodek wypracowujący przepływy pieniężne utrzyma wskaźnik zysk brutto / aktywa ważone ryzykiem na poziomie z ostatniego roku prognozy Banku podnosząc swoje zyski o uprzednio wskazaną stopę wzrostu. Zasadność przyjętych założeń jest okresowo weryfikowana - a rozbieżności pomiędzy szacowanymi w oparciu o przyszłe przepływy a rzeczywistymi przepływami analizowane.
Przeprowadzony test wykazał nadwyżkę bieżącej wartości przepływów pieniężnych nad wartością księgową netto ośrodka wypracowującego przepływy pieniężne i w związku z tym nie stwierdzono dla tego ośrodka utraty wartości.
Na 31 grudnia 2024 roku analiza wrażliwości testu na utratę wartości wskazuje, że:
− zwiększenie stopy dyskontowej o 1 p.p. skutkowałoby zmniejszeniem nadwyżki wartości netto przepływów pieniężnych nad wartością księgową netto ośrodka wypracowującego przepływy pieniężne o 20% (w porównaniu z 18% na koniec 2023 roku),
− zmniejszenie stopy dyskontowej o 1 p.p. skutkowałoby zwiększeniem nadwyżki wartości netto przepływów pieniężnych nad wartością księgową netto ośrodka wypracowującego przepływy pieniężne o 26% (w porównaniu z 24% na koniec 2023 roku).
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
66
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
25. Podatek odroczony
Zmiany różnic przejściowych w ciągu roku
2024
za rok kończący się 31 grudnia
saldo na początek okresu
zmiany odnoszone na wynik finansowy
zmiany odnoszone na inne całkowite dochody
saldo na koniec okresu
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
strata podatkowa
516
-516
-
-
odpis na oczekiwane straty kredytowe
419
42
-
461
aktualizacja wyceny instrumentów finansowych
86
26
-34
78
świadczenia pracownicze
72
6
-
78
rezerwa na restrukturyzację
22
-5
-
17
inne rezerwy
142
-12
-
130
rozliczenie różnicy między amortyzacją podatkową a bilansową
27
15
-
42
leasing finansowy
4
3
-
7
ulga badawczo-rozwojowa za 2024 rok
-
40
-
40
korekta podatkowa dotycząca portfela kredytów w CHF
-
22
-
22
inne
1
-
-
1
Razem
1 289
-379
-34
876
Rezerwa z tytułu podatku odroczonego
aktualizacja wyceny instrumentów finansowych
148
-
-21
127
odsetki naliczone
224
12
-
236
rozliczenie międzyokresowe dotyczące amortyzacji z tytułu zastosowanej ulgi inwestycyjnej
1
-
-
1
korekta z tytułu efektywnej stopy procentowej
28
4
13
45
Razem
401
16
-8
409
Podatek odroczony – stan bilansowy, w tym:
888
-395
-26
467
aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
467
2023
za rok kończący się 31 grudnia
saldo na początek okresu
zmiany odnoszone na wynik finansowy
zmiany odnoszone na inne całkowite dochody
saldo na koniec okresu
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
strata podatkowa
1 034
-518
-
516
odpis na oczekiwane straty kredytowe
388
31
-
419
aktualizacja wyceny instrumentów finansowych
145
9
-68
86
świadczenia pracownicze
64
8
-
72
rezerwa na restrukturyzację
9
13
-
22
inne rezerwy
135
7
-
142
rozliczenie różnicy między amortyzacją podatkową a bilansową
18
9
-
27
korekta z tytułu efektywnej stopy procentowej
104
-86
-18
-
leasing finansowy
-
4
-
4
inne
12
-11
-
1
Razem
1 909
-534
-86
1 289
Rezerwa z tytułu podatku odroczonego
aktualizacja wyceny instrumentów finansowych
101
-
47
148
odsetki naliczone
156
68
-
224
rozliczenie międzyokresowe dotyczące amortyzacji z tytułu zastosowanej ulgi inwestycyjnej
1
-
-
1
korekta z tytułu efektywnej stopy procentowej
-
55
-27
28
leasing finansowy
1
-1
-
-
Razem
259
122
20
401
Podatek odroczony – stan bilansowy, w tym:
1 650
-656
-106
888
aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
888
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
67
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Podatek odroczony ujęty bezpośrednio w kapitałach
stan na 31 grudnia
2024
2023
Podatek odroczony w skumulowanych innych całkowitych dochodach z tytułu:
82
57
aktywów finansowych wycenianych przez inne całkowite dochody - instrumenty dłużne
50
67
aktywów finansowych wycenianych przez inne całkowite dochody - instrumenty kapitałowe
44
40
aktywów finansowych wycenianych przez inne całkowite dochody - kredyty
-14
-27
zabezpieczenia przepływów pieniężnych
9
-16
zysków/strat aktuarialnych
-7
-7
Podatek odroczony w zyskach zatrzymanych, z tytułu:
5
4
motywacyjnych programów pracowniczych
5
4
Razem
87
61
26. Inne aktywa
stan na 31 grudnia
2024
2023
Rozliczenia międzyokresowe, w tym:
98
93
przychody do otrzymania
42
41
z tytułu prowizji
1
1
z tytułu kosztów działania
55
51
Pozostałe aktywa, w tym:
23
26
rozrachunki z odbiorcami
13
21
rozliczenia publiczno-prawne
2
2
pozostałe
8
3
Razem
121
119
w tym aktywa finansowe
23
26
Przewidywany okres rozliczenia innych aktywów
do 1 roku
51
55
powyżej 1 roku
70
64
Ujawnienia na temat jakości kredytowej innych aktywów finansowych znajdują się w dalszej części sprawozdania finansowego w sekcji Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem, w rozdziale II. 2.9.6 . Jakość kredytowa innych aktywów finansowych .
27. Zobowiązania wobec innych banków
stan na 31 grudnia
2024
2023
Rachunki bieżące
828
636
Depozyty międzybankowe
343
191
Kredyty otrzymane*
9 055
7 681
Przyjęte depozyty zabezpieczające typu call
575
317
Pozostałe zobowiązania
2
2
Razem
10 803
8 827
*) Pozycja "Kredyty otrzymane" obejmuje zobowiązania z tytułu nieuprzywilejowanych pożyczek senioralnych (ang. Non Preferred Senior, NPS) otrzymanych przez ING Bank Śląski S.A. od ING Banku N.V. Więcej informacji na temat pożyczek NPS znajduje się w sekcji Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem , w rozdziale I. 4 . Wymogi MREL .
28. Zobowiązania finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy
stan na 31 grudnia
2024
2023
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu, w tym:
wycena instrumentów pochodnych
733
1 060
pozostałe zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu, w tym:
667
762
zobowiązania z tytułu krótkiej pozycji papierów wartościowych
487
596
transakcje z przyrzeczeniem odkupu
180
166
Razem
1 400
1 822
Szczegółowe ujawnienia na temat wartości nominalnych instrumentów pochodnych oraz ich wyceny w podziale na poszczególne typy instrumentów pochodnych zostały zaprezentowane w nocie objaśniającej nr 17 . Wycena instrumentów pochodnych .
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
68
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
29. Zobowiązania wobec klientów
stan na 31 grudnia
2024
2023
Depozyty, w tym:
218 437
202 429
Bankowość korporacyjna
92 763
90 343
depozyty bieżące
61 229
60 864
w tym depozyty jednodniowe
5 045
6 453
depozyty oszczędnościowe
20 013
19 444
depozyty terminowe
11 521
10 035
Bankowość detaliczna
125 674
112 086
depozyty bieżące
31 850
28 816
depozyty oszczędnościowe
76 338
67 713
depozyty terminowe
17 486
15 557
Pozostałe zobowiązania, w tym:
1 504
2 611
zobowiązania z tytułu zabezpieczeń pieniężnych
751
823
depozyty zabezpieczające typu call
7
11
inne
746
1 777
Razem
219 941
205 040
30. Zobowiązania podporządkowane
Bank posiada w swoim bilansie dwie pożyczki podporządkowane wynikające z umów z podmiotem dominującym, tj. z ING Bank N.V. z siedzibą w Amsterdamie. Są to:
• Umowa zawarta 30 września 2019 roku na kwotę 250 mln EUR.
• Umowa zawarta 30 października 2018 roku na kwotę 100 mln EUR.
Obie pożyczki zostały udzielone na okres 10 lat. Bank ma prawo do wcześniejszej spłaty każdej z nich po upływie 5 lat, pod warunkiem uzyskania stosownej zgody Komisji Nadzoru Finansowego (KNF). Odsetki od obu pożyczek są płatne kwartalnie według stawki EURIBOR 3M powiększonej o marżę (1,66% dla pożyczki z roku 2019 i 1,22% dla pożyczki z roku 2018). Warunki finansowe pożyczek nie odbiegają od warunków rynkowych. Bank uzyskał zgodę KNF na zaliczenie obu pożyczek do kapitału Tier 2.
Na koniec 2024 roku wartość bilansowa pożyczek podporządkowanych wynosiła łącznie 1 499 mln zł (1 526 mln zł na koniec 2023 roku).
31. Rezerwy
stan na 31 grudnia
2024
2023
Rezerwa na zobowiązania pozabilansowe
108
116
Rezerwa na ryzyko prawne kredytów hipotecznych w walutach obcych*
253
128
Rezerwa na odprawy emerytalne
99
88
Rezerwa na restrukturyzację
91
116
Rezerwa na sprawy sporne
45
38
Inne rezerwy
37
50
Razem
633
536
*) Oprócz rezerwy na ryzyko prawne kredytów hipotecznych w walutach obcych Bank szacuje korektę wartości bilansowej brutto kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF ujętych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej i ujmuje ją w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji Kredyty i inne należności udzielone klientom . W rozdziale III. Znaczące zasady rachunkowości , w punkcie 3.3 . Ryzyko prawne związane z portfelem kredytów hipotecznych indeksowanych do kursu franka szwajcarskiego zaprezentowano zmianę stanu w roku 2024 i 2023 jak również założenia dotyczące szacunków zarówno rezerwy jak i korekty wartości bilansowej brutto z tytułu ryzyka prawnego kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF.
W tabelach poniżej zostały zaprezentowane zmiany stanu poszczególnych rezerw w roku 2024 oraz 2023.
2024
za rok kończący się 31 grudnia
Rezerwa na zobowiązania pozabilansowe
Etap 1
Etap 2
Etap 3
Ogółem
Rezerwa
na ryzyko prawne
Rezerwa
na odprawy emerytalne
Rezerwa
na restrukturyzację
Rezerwa
na sprawy sporne
Inne
rezerwy
Razem
Saldo na początek okresu
33
24
59
116
128
88
116
38
50
536
utworzenia i rozwiązania w okresie
-9
10
-8
-7
102
8
-
10
-8
105
przeniesienie w ramach rezerw
-
-
-
-
38
-
-
-
-4
34
wykorzystanie
-
-
-
-
-15
-
-25
-3
-1
-44
zyski i straty aktuarialne
-
-
-
-
-
3
-
-
-
3
inne
-
-
-1
-1
-
-
-
-
-
-1
Saldo na koniec okresu
24
34
50
108
253
99
91
45
37
633
Przewidywany okres rozliczenia rezerwy:
do 1 roku
-
-
7
40
19
5
71
powyżej 1 roku
108
253
92
51
26
32
562
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
69
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2023
za rok kończący się 31 grudnia
Rezerwa na zobowiązania pozabilansowe
Etap 1
Etap 2
Etap 3
Ogółem
Rezerwa
na ryzyko prawne
Rezerwa
na odprawy emerytalne
Rezerwa
na restrukturyzację
Rezerwa
na sprawy sporne
Inne
rezerwy
Razem
Saldo na początek okresu
39
54
15
108
54
70
49
34
33
348
utworzenia i rozwiązania w okresie
-5
-29
44
10
11
6
86
7
20
140
przeniesienie w ramach rezerw
-
-
-
-
73
-
-
-
-
73
wykorzystanie
-
-
-
-
-10
-
-19
-3
-3
-35
zyski i straty aktuarialne
-
-
-
-
-
12
-
-
-
12
inne
-1
-1
-
-2
-
-
-
-
-
-2
Saldo na koniec okresu
33
24
59
116
128
88
116
38
50
536
Przewidywany okres rozliczenia rezerwy:
do 1 roku
-
-
6
39
17
6
68
powyżej 1 roku
116
128
82
77
21
44
468
Rezerwa na odprawy emerytalne
Bank tworzy rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe zgodnie z MSR 19. Rezerwa na odprawy emerytalne i rentowe przyznane w ramach świadczeń z tytułu regulacji wynikających z Kodeksu Pracy wyliczana jest metodą aktuarialną przez niezależnego aktuariusza jako wartość obecna przyszłych, długoterminowych zobowiązań Banku wobec pracowników według stanu zatrudnienia i płac na dzień aktualizacji. Rezerwa będąca efektem wyceny aktuarialnej ujmowana jest i aktualizowana w okresach rocznych.
Wyliczenie rezerw jest oparte na szeregu założeń, zarówno co do stóp dyskontowych, prognozowanych podwyżek wynagrodzeń jak i założeń dotyczących rotacji pracowników, ryzyka śmierci i innych. Założenia są weryfikowane na koniec roku obrotowego.
Założenia przyjęte do wyceny:
− stopa dyskonta – 5,80% (5,40% na koniec roku 2023),
− długoterminowa stopa wzrostu wynagrodzeń – 5,00%.
Poniższa tabela prezentuje zmianę stanu zobowiązania ujętego w bilansie.
za rok kończący się 31 grudnia
2024
2023
Saldo na początek okresu
88
70
Koszty ujęte w rachunku zysków i strat, z tego:
11
9
koszt bieżącego zatrudnienia
6
4
koszty odsetek
5
5
Zyski i straty aktuarialne
3
12
Wypłacone świadczenia
-3
-3
Saldo na koniec okresu
99
88
W tabeli poniżej zaprezentowano wrażliwość modelu na przyjęte wartości poszczególnych założeń na 31 grudnia 2024 roku oraz 31 grudnia 2023 roku. Jako wariant bazowy zaprezentowano wartość rezerw emerytalnych i rentowych ujętych w księgach Banku odpowiednio na 31 grudnia 2024 roku oraz 31 grudnia 2023 roku.
Rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe (w mln zł)
2024
2023
dolny przedział
wariant bazowy
górny przedział
dolny przedział
wariant bazowy
górny przedział
Stopa dyskontowa
(+1% / wariant bazowy / -1%)
90
99
110
80
89
98
Odchylenie od założonej dynamiki zmian w wynagrodzeniach (- 0,5% / wariant bazowy / +0,5%)
94
99
105
84
89
94
Rezerwa na restrukturyzację
W 2023 roku Zarząd Banku podjął decyzję o kontynuacji w latach 2024-2026 procesu zapoczątkowanego w 2016 roku, który związany jest z restrukturyzacją zatrudnienia wynikającego z kontynuacji wieloletniego projektu ewolucji struktury organizacyjnej Banku, w tym przede wszystkim dalszej optymalizacji liczby placówek i rozwoju kanałów cyfrowych w segmencie detalicznym, przebudowy struktury organizacyjnej i procesów w segmencie korporacyjnym oraz optymalizacji i automatyzacji procesów w jednostkach wsparcia obszarów biznesowych Banku.
W 2023 roku została utworzona rezerwa restrukturyzacyjna w wysokości 86 mln zł, która przeznaczona jest na pokrycie kosztów osobowych. Została ona ujęta w rachunku zysków i strat w pozycji Koszty działania - koszty pracownicze .
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
70
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Wartość rezerwy na restrukturyzację na koniec 2024 roku wynosiła 91 mln zł w porównaniu do 116 mln na koniec 2023 roku.
Ryzyko prawne kredytów hipotecznych w walutach obcych
Istotne założenia dotyczące kalkulacji na 31 grudnia 2024 roku kwoty korekty wartości bilansowej brutto / rezerwy na ryzyko prawne dla portfela kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF wykazywanych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej oraz usuniętych już ze sprawozdania z sytuacji finansowej opisano w rozdziale III. Znaczące zasady rachunkowości , w punkcie 3.3 . Ryzyko prawne związane z portfelem kredytów hipotecznych indeksowanych do kursu franka szwajcarskiego .
Do tej pory do Banku nie wpłynął żaden pozew zbiorowy, jak również żadna z klauzul stosowanych przez Bank w umowach nie została wpisana do rejestru klauzul niedozwolonych.
Na 31 grudnia 2024 roku przeciwko Bankowi toczyło się 1 673 spraw sądowych (1 389 spraw na koniec 2023 roku) w związku z zawartymi umowami o kredyt w złotych indeksowany kursem CHF. Niespłacony kapitał kredytów hipotecznych, których dotyczyły te postępowania wynosił na 31 grudnia 2024 roku 284 mln zł (291 mln zł na koniec 2023 roku). Do 31 grudnia 2024 roku prawomocnym wyrokiem sądu zakończyło się 568 spraw sądowych.
Na 31 grudnia 2024 roku przeciwko Bankowi toczyły się również 22 sprawy sądowe (11 spraw na koniec 2023 roku) w związku z zawartymi umowami o kredyt hipoteczny w EUR. Niespłacony kapitał kredytów, których dotyczyły te postępowania wynosił na 31 grudnia 2024 roku poniżej 1 mln zł (podobnie jak na koniec 2023 roku).
Poniżej przedstawiono najistotniejsze ustalenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (TSUE) oraz Sądu Najwyższego (SN) w ostatnich latach, w sprawie umów o kredyty indeksowane lub denominowane do walut obcych.
• 3 października 2019 roku TSUE wydał wyrok, który dotyczył możliwych konsekwencji uznania przez sąd krajowy abuzywności danego postanowienia umownego. Trybunał potwierdził, że ocena umowy nie powinna odbywać się w sposób automatyczny. To do sądu krajowego należy ocena, czy po stwierdzeniu abuzywności danego postanowienia umowa – zgodnie z prawem krajowym - nie może dalej obowiązywać bez takiego postanowienia. Ocena potencjalnych skutków dla konsumenta stwierdzenia nieważności danej umowy kredytowej również należy do sądu krajowego.
• 7 maja 2021 roku Izba Cywilna SN w składzie 7 sędziów podjęła uchwałę, nadając jednocześnie tej uchwale moc zasady prawnej. SN uznał, że postanowienie uznawane za abuzywne (bezskuteczne) od początku nie jest wiążące. Ponadto, zgodnie z tą uchwałą, jeśli sąd uzna umowę kredytową za nieważną, każda ze stron rozlicza się osobno. Tym samym SN podtrzymuje stanowisko, iż roszczenia banku i konsumenta są niezależne i nie ulegają
automatycznie wzajemnej kompensacji. SN nie przesądził, że każda umowa kredytu indeksowanego lub denominowanego powinna zostać unieważniona. Stwierdzenie abuzywności postanowienia umownego powinno bowiem co do zasady skutkować zastosowaniem przez sądy krajowe takich rozwiązań, które przywracają równowagę. Według SN umowa powinna być uznana za definitywnie bezskuteczną, jeżeli konsument – należycie poinformowany o skutkach – nie wyrazi zgody na związanie postanowieniem uznanym za abuzywne.
• 8 września 2022 roku TSUE wydał wyrok dotyczący kredytów hipotecznych denominowanych w walucie obcej. Wyrok ten potwierdził stanowisko przedstawione już przez Trybunał w przeszłości tj. w wyroku z 3 października 2019 roku, zgodnie z którym, jeśli konsument się temu sprzeciwia, sąd krajowy nie może zastąpić nieuczciwego postanowienia umownego dotyczącego kursu wymiany przepisem dyspozytywnym prawa krajowego. Sąd krajowy nie może też usunąć wyłącznie elementu warunku umownego, który nadaje mu rzeczywiście nieuczciwy charakter, pozostawiając pozostałą jego część skuteczną, jeżeli takie usunięcie sprowadzałoby się do zmiany treści tego warunku, które ma wpływ na jego istotę. Jeżeli umowa kredytu nie może dalej obowiązywać bez postanowienia zawierającego nieuczciwy warunek, należy stwierdzić jej bezwzględną nieważność. Trybunał stwierdził też, że bieg przedawnienia roszczeń klienta może rozpocząć się dopiero z chwilą, gdy konsument dowiedział się o nieuczciwych warunkach umowy. Data podpisania umowy nie ma żadnego znaczenia.
• 5 kwietnia 2023 roku SN wydał wyrok, w którym potwierdził, że okoliczność wystąpienia w umowie klauzul abuzywnych nie czyni automatycznie nieważną całej umowy. Celem dyrektywy 93/13 nie jest unieważnienie wszystkich umów zawierających postanowienia niedozwolone, lecz przywrócenie równowagi między stronami. Możliwe jest zatem na gruncie konkretnej sprawy sądowej uznanie przez sąd, że bez abuzywnej klauzuli waloryzacyjnej umowa może dalej obowiązywać. Wydaje się jednak, że wpływ tego orzeczenia na orzecznictwo sądów jest ograniczony, gdyż obecnie sądy nieważność umowy wywodzą nie z samego faktu występowania w nich klauzul abuzywnych, a właśnie z tego, że bez tych klauzul umowa nie może dalej funkcjonować.
• 15 czerwca 2023 roku Europejski Trybunał Sprawiedliwości (TSUE, Trybunał) wydał wyrok w sprawie dotyczącej odpowiedzi na pytanie sądu odsyłającego dotyczące tego, czy strony oprócz zwrotu pieniędzy zapłaconych w wykonaniu umowy (bank – kapitału kredytu, konsument – rat, opłat, prowizji i składek ubezpieczeniowych) oraz odsetek ustawowych za opóźnienie od chwili wezwania do zapłaty, mogą domagać się także jakichkolwiek innych świadczeń, w tym należności (w szczególności wynagrodzenia, odszkodowania, zwrotu kosztów lub waloryzacji świadczenia).
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
71
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
W zakresie roszczeń konsumentów TSUE odesłał do prawa krajowego oraz podkreślił, że do sądu odsyłającego należy dokonanie oceny w świetle wszystkich okoliczności sporu, czy uwzględnienie tego rodzaju roszczeń konsumenta jest zgodne z zasadą proporcjonalności.
W zakresie roszczeń banków Trybunał wskazał, że dyrektywa stoi na przeszkodzie temu, by banki miały prawo żądać od konsumenta rekompensaty wykraczającej poza zwrot wypłaconego kapitału oraz poza zapłatę ustawowych odsetek za zwłokę, jeśli miałoby to prowadzić do „uzyskania odszkodowania za utratę zysku, jaki zamierzał osiągnąć ze wspomnianej umowy”. Wskazując na konieczność zwrotu kapitału Trybunał nie przesądził, czy chodzi o jego wartość realną czy nominalną, co jest szczególnie istotnym pytaniem w świetle wysokiej inflacji.
• Wyrokiem z 21 września 2023 roku w sprawie C-139/22 TSUE orzekł, że:
1) Do uznania warunku umownego za nieuczciwy wystarczające jest ustalenie, że jego treść odpowiada treści postanowienia wzorca umownego wpisanego do rejestru klauzul niedozwolonych, co jednak nie wyklucza, że w danym postępowaniu bank może udowodnić, że w świetle wszystkich istotnych okoliczności danego przypadku to postanowienie umowne nie jest abuzywne (w szczególności nie wywołuje skutków identycznych, jak to wpisane do rejestru klauzul niedozwolonych).
2) Nieuczciwy warunek umowny nie traci nieuczciwego charakteru przez to, że konsument może zdecydować, że będzie wykonywał swoje obowiązki wynikające z umowy w oparciu o inny warunek umowny, który jest uczciwy.
3) Przedsiębiorca ma obowiązek informowania o istotnych cechach umowy i ryzykach związanych z umową każdego konsumenta, także wówczas jeżeli określony konsument posiada odpowiednią wiedzę i doświadczenie w danej dziedzinie.
4) Wobec odpowiedzi na pytanie nr 3 TSUE za bezcelowe uznał udzielenie odpowiedzi na pytanie nr 4 (pytanie to zostało zadane jedynie na wypadek udzielenia odpowiedzi przeczącej na pytanie trzecie, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca).
W ocenie banków wyrok ten nie zamyka jednak polskim sądom drogi do oceny roszczeń konsumentów z perspektywy znanej polskiemu prawu, a także obecnej w innych europejskich porządkach prawnych, instytucji nadużycia prawa.
• 7 grudnia 2023 roku TSUE wydał kolejny niekorzystny wyrok dla banków, który jednak nie wnosi nic przełomowego. TSUE stwierdził, że konsument nie musi składać oświadczenia o świadomości skutków
unieważnienia umowy przed sądem, oraz że konsument ma prawo do zwrotu pełnej wartości roszczeń, bez pomniejszania jej o odsetki kapitałowe.
• W wyroku z 14 grudnia 2023 roku, TSUE stwierdził, że okres przedawnienia musi być symetryczny dla obu stron. W związku z tym termin przedawnienia roszczeń klientów nie może rozpocząć się wcześniej niż termin przedawnienia roszczeń banków. TSUE potwierdził sankcję trwałej bezskuteczności, co oznacza, że termin przedawnienia dla obu stron powinien być liczony od złożenia przez klienta wyraźnego oświadczenia, że zna konsekwencje unieważnienia umowy. Jest to zgodne z aktualnym orzecznictwem polskich sądów po uchwale 7 sędziów SN z 7 maja 2021 roku.
• Uchwałą SN z 25 kwietnia 2024 roku Sąd Najwyższy rozstrzygnął zagadnienia prawne dotyczące kredytów indeksowanych do obcej waluty lub w niej denominowanych (tzw. frankowych), przedstawione przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, stwierdzając że:
1) W razie uznania, że postanowienie umowy kredytu indeksowanego lub denominowanego odnoszące się do sposobu określania kursu waluty obcej stanowi niedozwolone postanowienie umowne i nie jest wiążące, w obowiązującym stanie prawnym nie można przyjąć, że miejsce tego postanowienia zajmuje inny sposób określenia kursu waluty obcej wynikający z przepisów prawa lub zwyczajów.
2) W razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony kursu waluty obcej w umowie kredytu indeksowanego lub denominowanego umowa nie wiąże także w pozostałym zakresie.
3) Jeżeli w wykonaniu umowy kredytu, która nie wiąże z powodu niedozwolonego charakteru jej postanowień, bank wypłacił kredytobiorcy całość lub część kwoty kredytu, a kredytobiorca dokonywał spłat kredytu, powstają samodzielne roszczenia o zwrot nienależnego świadczenia na rzecz każdej ze stron.
4) Jeżeli umowa kredytu nie wiąże z powodu niedozwolonego charakteru jej postanowień, bieg przedawnienia roszczenia banku o zwrot kwot wypłaconych z tytułu kredytu rozpoczyna się co do zasady od dnia następującego po dniu, w którym kredytobiorca zakwestionował względem banku związanie postanowieniami umowy.
5) Jeżeli umowa kredytu nie wiąże z powodu niedozwolonego charakteru jej postanowień, nie ma podstawy prawnej do żądania przez którąkolwiek ze stron odsetek lub innego wynagrodzenia z tytułu korzystania z jej środków pieniężnych w okresie od spełnienia nienależnego świadczenia do chwili popadnięcia w opóźnienie co do zwrotu tego świadczenia.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
72
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
W zasadniczej mierze powyższe odpowiedzi są zgodne z podejściem do tych zagadnień w dotychczasowym orzecznictwie, w tym w szczególności w wyrokach TSUE. Dlatego też, wydaje się, że uchwała nie wpłynie w istotnym zakresie na zmianę sytuacji banków w tych procesach. Może ona jednak spowodować, że sądy przestaną orzekać o „odfrankowieniu” kredytów w sytuacji stwierdzenia abuzywności klauzuli dotyczących tabel kursowych, dokonując w każdym przypadku ich unieważnienia.
• 24 października 2024 roku TSUE wydał wyrok w sprawie C 347/23 odpowiadając na pytanie prejudycjalne Sądu Okręgowego w Warszawie. Wyrok oznacza, że kredytobiorcy którzy zaciągnęli kredyt hipoteczny na nabycie nieruchomości w celu oddania jej w najem (na warunkach opisanych w wyroku TSUE) podlegają ochronie przewidzianej w przepisach konsumenckich.
Program ugód
Od 25 października 2021 roku Bank oferuje możliwość zawierania przez kredytobiorców dobrowolnych ugód zgodnie z przedstawioną w grudniu 2020 roku przez Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego propozycją. Klienci Banku mają możliwość złożenia wniosku o mediacje poprzez Centrum Mediacji Sądu Polubownego Komisji Nadzoru Finansowego. Z procesu mediacji mogą skorzystać klienci, którzy posiadają w Banku mieszkaniowy kredyt hipoteczny lub mieszkaniowy kredyt budowlano-hipoteczny indeksowany kursem CHF z przeznaczeniem na własne cele mieszkaniowe, z wyłączeniem pożyczek hipotecznych oraz ww. kredytów, gdzie jednym z celów kredytowania była konsolidacja zobowiązań innych niż mieszkaniowe. Umowę o mediacje można podpisać wyłącznie dla jednego z posiadanych aktywnych kredytów mieszkaniowych. Konwersja następuje na zasadach przedstawionych przez Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego. Szczegółowe zasady rozliczenia kredytu oraz ustalenie rodzaju oprocentowania na przyszłość są przedmiotem ustaleń w procesie mediacji przed KNF zgodnie z aktualną ofertą ugód oferowanych przez Bank. Bank proponuje też ugody w odniesieniu do kredytów objętych postępowaniami sądowymi.
Do końca 2024 roku Bank zawarł 840 ugód (do końca 2023 roku 743 ugody), w tym 777 ugód przed Sądem Polubownym KNF (do końca 2023 roku odpowiednio 698 ugód).
32. Informacje o wszczętych postępowaniach administracyjnych i istotnych postępowaniach sądowych
Wartość postępowań dotyczących zobowiązań lub wierzytelności toczących się w 2024 roku nie przekroczyła 10% kapitałów własnych Banku. W ocenie Banku żadne z pojedynczych postępowań toczących się w roku 2024 przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej, jak również wszystkie postępowania łącznie nie stwarzają zagrożenia dla płynności finansowej Banku.
Szczegółowe informacje o otoczeniu prawnym związanym z ryzykiem prawnym portfela kredytów hipotecznych indeksowanych do CHF oraz informacje na temat spraw sądowych w związku z zawartymi umowami o kredyt hipoteczny indeksowany do CHF zamieszczone są w nocie objaśniającej nr 31 . Rezerwy .
Postępowania KNF
• 12 października 2018 roku Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) nałożyła na Bank karę pieniężną w wysokości 0,5 mln złotych, na podstawie art. 232 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, w brzmieniu sprzed zmiany dokonanej ustawą z dnia 31 marca 2016 roku, w związku z naruszeniem obowiązków depozytariusza określonych w art. 72 ustawy w związku z pełnieniem przez Bank funkcji depozytariusza funduszu Inventum Premium SFIO oraz Inventum Parasol FIO z wydzielonymi subfunduszami. W toku ponownego rozpatrywania sprawy KNF potwierdziła zaistniałe naruszenia oraz nie zidentyfikowała okoliczności przemawiających za obniżeniem kary. W związku z postępowaniem, w grudniu 2018 roku utworzona została rezerwa w wysokości 0,5 mln zł. Bank zapłacił orzeczoną karę w 3 kwartale 2020 roku. 1 października 2020 roku Bank zaskarżył przedmiotową decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Wyrokiem z 7 kwietnia 2021 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny uchylił decyzję z 12 października 2018 roku oraz decyzję KNF z 12 sierpnia 2020 roku utrzymującą tę decyzję w mocy. KNF złożyła skargę do NSA 27 lipca 2021 roku. 25 sierpnia 2021 roku Bank wniósł odpowiedź na przedmiotową skargę. Termin rozprawy przed NSA nie został ustalony.
• 17 czerwca 2020 roku KNF wszczęła postępowanie administracyjne w przedmiocie nałożenia kary na ING Bank Śląski S.A., w związku z podejrzeniem naruszeniem obowiązków depozytariusza określonych w art. 72 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi w związku z pełnieniem przez Bank funkcji depozytariusza określonych funduszy oraz art. 9 ust. 2 wyżej wskazanej ustawy. Postępowanie zakończyło się 17 grudnia 2021 roku wydaniem Decyzji, na mocy której KNF nałożyła na Bank karę administracyjną w wysokości 4,3 mln zł. Kara została zapłacona. 21 listopada 2022 roku Bank złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA). Zgodnie z treścią skargi Bank domagał się uchylenia Decyzji o nałożeniu kary administracyjnej w całości. Wyrokiem z 8 marca 2023 roku WSA oddalił skargę Banku w całości. Uzasadnienie wyroku wpłynęło 21 czerwca 2023, po jego analizie Bank podjął decyzję o złożeniu skargi kasacyjnej do NSA. Skarga została przygotowana i złożona w terminie. Termin rozprawy przed NSA nie został wyznaczony.
• 22 listopada 2023 roku KNF wszczęła postępowanie administracyjne w przedmiocie nałożenia kary na ING Bank Śląski S.A. na podstawie art. 176i ust. 1 pkt 4 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Na obecnym etapie postępowania nie jest możliwe rzetelne oszacowanie wysokości potencjalnej kary.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
73
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Postępowania prowadzone przed Prezesem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK)
Postępowanie w sprawie praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów dotyczące nieautoryzowanych transakcji
22 czerwca 2021 roku UOKiK wszczął wobec Banku postępowanie wyjaśniające dotyczące odpowiedzi udzielanych przez Bank na zgłoszenia klientów o nieautoryzowanych transakcjach, w tym zwrotów kwot transakcji w terminie D+1. W toku postępowania Bank wielokrotnie przedstawiał wymagane przez Urząd wyjaśnienia i dokumenty.
22 listopada 2022 roku Bank otrzymał zawiadomienie UOKiK o wszczęciu postępowania w sprawie praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów wraz z wnioskiem o ustosunkowanie się do następujących zarzutów:
− niedokonywanie zwrotów na rzecz konsumentów w terminie D+1 od chwili zgłoszenia przez konsumenta żądania zwrotu nieautoryzowanej transakcji lub przywrócenia rachunku do stanu jaki istniałby, gdyby nie miała miejsce nieautoryzowana transakcja płatnicza; wyjątkiem zdaniem UOKiK mogą być tylko sytuacje, gdy Bank zawiadamia organy ścigania o podejrzeniu dokonania przez konsumenta przestępstwa albo upływ 13 miesięcy od dnia obciążenia rachunku lub dnia, w którym transakcja miała być wykonana; UOKiK twierdzi, że powyższe może naruszać art. 46 ust. 1 ustawy o usługach płatniczych i godzić w zbiorowe interesy konsumentów, a w konsekwencji stanowić praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów;
− przekazywanie w odpowiedzi na reklamację informacji mogących wprowadzić w błąd poprzez sugestię, że posłużenie się indywidualnymi danymi uwierzytelniającymi oznacza poprawne uwierzytelnienie, a to z kolei oznacza wykazanie poprawnej autoryzacji transakcji, co może wprowadzać konsumentów w błąd odnośnie obowiązków przedsiębiorcy na tle art. 46 ww. ustawy oraz rozkładu ciężaru dowodu, że transakcja płatnicza została autoryzowana - co, zdaniem UOKiK, może stanowić nieuczciwą praktykę rynkową i godzić w zbiorowe interesy konsumentów, a w konsekwencji stanowić praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów;
− przekazywanie konsumentom, w odpowiedzi na reklamację, wprowadzającej w błąd, nieprawdziwej informacji o prawidłowej autoryzacji transakcji przy jednoczesnym wskazywaniu na brak zgody konsumentów na dokonanie transakcji (tj. na brak autoryzacji) w postaci wskazania, że klient doprowadził do transakcji w wyniku naruszenia jednego z obowiązków, o których mowa w art. 42 ww. ustawy, przez co ponosi on pełną odpowiedzialność za reklamowaną transakcję, a odzyskanie środków jest możliwe w wyniku działania organów ścigania na wniosek poszkodowanego, co może stanowić nieuczciwą praktykę rynkową, a konsekwencji stanowić praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów.
16 stycznia 2023 roku Bank wystosował do UOKiK pismo w postępowaniu zawierające bardzo obszerne wyjaśnienie stanowiska oddalającego wyżej opisane zarzuty wskazując zarówno prawidłową, zdaniem Banku, wykładnię
przepisów ustawy o usługach płatniczych, jak i dokonując analizy określonych przypadków opisanych w postanowieniu przez UOKiK. Postępowanie jest w toku. UOKiK zdecydował o przedłużeniu terminu zakończenia postępowania do 30 marca 2025 roku.
W związku z tym postępowaniem, na 31 grudnia 2023 roku Bank utworzył rezerwę w wysokości 20 mln zł. Na 31 grudnia 2024 roku kwota rezerwy wynosiła 22 mln zł.
Postępowanie w sprawie postanowień przewidujących możliwość zmiany wzorca umownego, umowy lub tabeli opłat i prowizji z ważnych przyczyn, tzw. klauzul modyfikacyjnych
1 kwietnia 2019 roku Prezes UOKiK wszczął z urzędu postępowanie w sprawie o uznanie wzorca umowy za niedozwolony w zakresie postanowień umownych, które mogą naruszać art. 23a ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Postępowanie dotyczy postanowień przewidujących możliwość zmiany wzorca umownego, umowy lub tabeli opłat i prowizji z ważnych przyczyn, tzw. klauzul modyfikacyjnych.
W ocenie Prezesa UOKiK analizowane klauzule modyfikacyjne mogą stanowić niedozwolone postanowienia umowne ze względu na:
− możliwość jednostronnej zmiany ogólnych warunków umowy co do jej istotnych postanowień, w zakresie umów umożliwiających generowanie zadłużenia po stronie konsumentów, zawartych na czas oznaczony,
− ogólny, niedoprecyzowany charakter przesłanek jednostronnej zmiany umowy, który nie daje konsumentom możliwości ich poprawnej weryfikacji, a w niektórych zapisach brak ograniczeń czasowych co do zakresu zmian,
− brak zapisów dotyczących możliwości kontynuowania umowy zawartej na czas oznaczony dotyczącej kredytowania potrzeb konsumentów na dotychczasowych zasadach w przypadku niezaakceptowania jednostronnych propozycji zmian kierowanych ze strony Banku.
Pismem z 13 maja 2021 roku UOKiK zawiadomił Bank o zakończeniu zbierania materiału dowodowego. UOKiK zdecydował o przedłużeniu terminu zakończenia postępowania do 30 kwietnia 2025 roku.
Na 31 grudnia 2024 roku Bank nie zidentyfikował przesłanek do utworzenia rezerw z tego tytułu, podobnie jak na 31 grudnia 2023 roku.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
74
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Postępowanie w sprawie zarzutu praktyk ograniczających konkurencję na rynku usług acquiringowych związanych z płatnościami za pomocą kart płatniczych w Polsce
Po przeprowadzeniu przeciwko ING Bankowi Śląskiemu S.A. oraz innym bankom postępowania antymonopolowego, na wniosek Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji – Związek Pracodawców (POHiD), Prezes UOKiK wydał 29 grudnia 2006 roku decyzję (Decyzja) stwierdzającą, że Bank i inne banki dopuściły się praktyk ograniczających konkurencję. Za ograniczającą konkurencję UOKiK uznał praktykę polegającą na uczestniczeniu przez różne polskie banki, w tym Bank, w porozumieniu ograniczającym konkurencję na rynku usług acquiringowych związanych z regulowaniem zobowiązań konsumentów wobec akceptantów, z tytułu płatności za nabywane przez konsumentów towary i usługi, za pomocą kart płatniczych na terytorium Polski poprzez wspólne ustalanie wysokości stawek opłaty interchange pobieranej od transakcji dokonywanych kartami systemu Visa i MasterCard w Polsce. W związku ze stwierdzeniem praktyk ograniczających konkurencję UOKiK nałożył kary pieniężne, w tym na Bank w kwocie 14 mln zł.
Od Decyzji m.in. Bank złożył odwołanie do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (SOKiK). Wyrokiem 12 listopada 2008 roku SOKiK zmienił decyzję UOKiK, w ten sposób, że nie stwierdził praktyki ograniczającej konkurencję. 22 kwietnia 2010 roku wyrok ten został uchylony wyrokiem Sądu Apelacyjnego, który przekazał sprawę SOKiK do ponownego rozpoznania. Kolejny wyrok SOKiK został utrzymany w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego, co skutkowało obowiązkiem zapłaty kary. Jednakże kwota kary została Bankowi zwrócona po wyroku Sądu Najwyższego, który uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego. Obecnie, wskutek orzeczenia Sądu Apelacyjnego z 23 listopada 2020 roku sprawę ponownie rozpatruje SOKiK. Po wymianie pism procesowych między stronami odbyły się kolejne rozprawy. Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego. Opinia została doręczona stronom, które ustosunkowały się do niej.
Ze względu na brak ostatecznych rozstrzygnięć kwota zwróconej kary nie została ujęta w rachunku zysków i strat. Na 31 grudnia 2024 roku Bank utrzymuje rezerwę w wysokości 14 mln zł, podobnie jak na 31 grudnia 2023 roku.
Postępowania sądowe dotyczące kredytów opartych o zmienną stopę procentową oraz zasad ustalania stopy referencyjnej WIBOR
Na 31 grudnia 2024 roku przeciwko Bankowi toczyło się 196 postępowań sądowych (92 postępowania na 31 grudnia 2023 roku), w których klienci kwestionują oparcie umowy kredytu hipotecznego na konstrukcji oprocentowania zmiennego oraz zasady ustalania stopy referencyjnej WIBOR. Bank kwestionuje zasadność roszczeń podnoszonych w tych sprawach, ponieważ stosowanie wskaźnika WIBOR jest zgodne z przepisami prawa. Wskaźnik referencyjny WIBOR jest ustalany przez niezależny od banku podmiot - administratora i nadzorowany przez Komisję Nadzoru Finansowego. Udzielając tego rodzaju kredytów Bank przekazuje klientom wszystkie wymagane prawem informacje
dotyczące wskaźnika oraz ryzyka zmiennej stopy procentowej. Potwierdza to dotychczasowe orzecznictwo, które jest korzystne dla Banku. Na 31 grudnia 2024 roku 12 spraw było już zakończonych wynikiem pozytywnym.
Sąd Okręgowy w Częstochowie w sprawie przeciwko jednemu z banków, w której powód podnosi zarzuty dotyczące stawki WIBOR, postanowił skierować postanowieniem z 31 maja 2024 roku do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej pytania prejudycjalne w następującym zakresie:
1) Czy art. 1 ust. 2 dyrektywy 93/13 – wyłączający spod działania dyrektywy warunki umowy odzwierciedlające m.in. obowiązujące przepisy ustawowe lub wykonawcze - pozwala na badanie postanowień umownych dotyczących zmiennego oprocentowania w oparciu o wskaźnik referencyjny WIBOR?
2) W przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie pierwsze, czy art. 4 ust. 2 dyrektywy 93/13 - wyłączający ocenę nieuczciwego charakteru warunków umowy odnoszących się do określenia głównego przedmiotu umowy lub ceny / wynagrodzenia - pozwala na badanie postanowień umownych dotyczących zmiennego oprocentowania w oparciu o wskaźnik referencyjny WIBOR?
3) W przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie pierwsze i drugie, czy zapisy umowy dotyczące zmiennego oprocentowania w oparciu o wskaźnik referencyjny WIBOR można traktować jako stojące w sprzeczności z wymogami dobrej wiary i powodujące znaczącą nierównowagę wynikających z umowy praw i obowiązków stron ze szkodą dla konsumenta, z uwagi na niewłaściwe poinformowanie konsumenta odnośnie narażenia na ryzyko zmiennej stopy procentowej, w tym w szczególności niewskazaniu w jaki sposób ustala się wskaźnik referencyjny będący podstawą ustalania zmiennego oprocentowania i jakie wątpliwości są związane z jego nietransparentnością oraz nierównomierny rozkład tego ryzyka na strony umowy?
4) W przypadku pozytywnej odpowiedzi na wcześniejsze pytania, czy w przypadku uznania za nieuczciwe postanowienia umownego dotyczącego zmiennego oprocentowania w oparciu o wskaźnik referencyjny WIBOR możliwym jest dalsze funkcjonowanie umowy, w której wysokość oprocentowania kwoty kapitału kredytu będzie się opierała na drugim składniku ustalającym wysokość oprocentowania zawartym w umowie, to jest stałej marży banku, co spowoduje zmianę oprocentowania kredytu ze zmiennego na stałe?
3 lipca 2024 roku wniosek z pytaniami prejudycjalnymi został formalnie wniesiony do TSUE i sprawie nadano sygnaturę C-471/24. 28 października 2024 roku polski Rząd przedłożył TSUE stanowisko dotyczące pytań prejudycjalnych zadanych w tej sprawie, w którym zaleca negatywną odpowiedź na wszystkie powyższe pytania. Stanowisko to jest zgodne z argumentacją banków.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
75
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Postępowania sądowe dotyczące sankcji kredytu darmowego
Na 31 grudnia 2024 roku przeciwko Bankowi toczyło się 75 postępowań sądowych (45 postępowań na 31 grudnia 2023 roku) dotyczących sankcji kredytu darmowego. Na 31 grudnia 2024 roku 23 spraw było już zakończonych, przy czym w przypadku żadnej z nich nie stwierdzono nieprawidłowości w umowach, które byłyby podstawą do uznania oświadczenia o sankcji kredytu darmowego.
Do sądu w Polsce trafiło powództwo kredytobiorcy przeciwko jednemu z banków o zastosowanie sankcji kredytu darmowego, czyli pozbawieniu kredytodawcy prawa do odsetek i innych opłat wynikających z umowy. W toku postępowania sąd powziął określone wątpliwości, z którymi zwrócił się w trybie prejudycjalnym do TSUE. 13 lutego 2025 roku TSUE wydał wyrok w sprawie C-472/23, udzielając następujących odpowiedzi na zadane przez polski sąd pytania:
1) Okoliczność, że w umowie o kredyt wskazano rzeczywistą roczną stopę oprocentowania, która okazuje się zawyżona ze względu na to, że niektóre warunki tej umowy zostały następnie uznane za nieuczciwe (tj. jako klauzula abuzywna), a tym samym za niewiążące dla konsumenta, nie stanowi sama w sobie naruszenia obowiązku informacyjnego.
2) Fakt, że umowa o kredyt wymienia pewną liczbę okoliczności uzasadniających zwiększenie opłat związanych z wykonaniem umowy, przy czym właściwie poinformowany oraz dostatecznie uważny i rozsądny konsument nie jest w stanie zweryfikować ich wystąpienia ani ich wpływu na te opłaty, stanowi naruszenie obowiązku informacyjnego, o ile wskazanie to może podważyć możliwość dokonania przez tego konsumenta oceny zakresu jego zobowiązania.
3) Art. 23 dyrektywy 2008/48 nie stoi na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które przewiduje – w przypadku naruszenia obowiązku informacyjnego nałożonego na kredytodawcę – jednolitą sankcję polegającą na pozbawieniu kredytodawcy prawa do odsetek i opłat, niezależnie od indywidualnego stopnia wagi takiego naruszenia, o ile naruszenie to może podważyć możliwość oceny przez konsumenta zakresu jego zobowiązania.
Ad 1) W tym wyroku TSUE przypomniał, iż przepisy nakazują podać w umowie kredytu konsumenckiego szereg szczegółowych informacji, w tym rzeczywistą stopę oprocentowania (obliczaną według podanego wzoru matematycznego) i całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta. W orzecznictwie przyjmuje się, że brak wiernego podania wymaganych informacji pozbawia konsumenta możliwości określenia zakresu jego zobowiązania, tj. wysokości kwot do spłaty (wyrok TSUE z 21 marca 2024 r. w/s Profi Credit Bułgaria, C 714/22).
Literalnie należy przyjąć, iż podanie błędnych informacji o RRSO nie musi polegać na jego zaniżaniu, równie dobrze bank może RSSO zawyżać, zaś „dopuszczenie do tego, aby umowa o kredyt zawierała zawyżone RRSO, mogłoby
bowiem pozbawić to wskazanie praktycznej użyteczności dla konsumenta” (dla jasności: jednym z elementów sporu było to, że po usunięciu postanowienia niedozwolonego RRSO jest niższe niż podane w umowie). Jednakże w ocenie TSUE sytuacja, że odpadnięcie zakwestionowanego postanowienia prowadzi do zawyżenia RSSO — obliczonego przez kredytodawcę według owej matematycznej formuły — nie oznacza naruszenia obowiązków informacyjnych.
Ad 2) Nie oznacza to jednak, iż kredytodawca miał prawo swobodnej i dowolnej zmiany warunków umowy, w tym wysokości opłat, w toku jej wykonywania. Kluczowym elementem jest informacja o warunkach spłaty kredytu, w tym o przesłankach zmiany tych parametrów — zatem umowa powinna w przejrzysty sposób wskazywać przyczyny i sposób zmian wysokości opłat związanych z udzielonym kredytem. Według TSUE warunku jasnego określenia warunków umowy nie spełnia posłużenie się przez kredytodawcę trudnymi do zweryfikowania zmiennych (i ewoluujących) wskaźników ekonomicznych, w tym także parametrów kontrolowanych przez sam bank (np. poziom kosztów banku).
Ad 3) Odnosząc się natomiast do tego, czy wyrok sądu cywilnego może skutkować tym, że sankcja kredytu darmowego będzie oznaczała pozbawienie banku całości należności, czy jednak powinna być proporcjonalna do skali uchybień, TSUE zwrócił uwagę, że zgodnie z dyrektywą owe konsekwencje powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, a więc ich surowość powinna być adekwatna do wagi naruszenia prawa. Skoro więc brak udzielenia konsumentowi prawidłowej informacji ogranicza konsumenta w realizacji jego praw i utrudnia zrozumienie zobowiązań, to w ocenie TSUE przewidziana przez prawo krajowe sankcja kredytu darmowego może być uznana za nieproporcjonalną tylko wówczas, gdy naruszenie obowiązków informacyjnych nie mogły wpłynąć na zdolność konsumenta do oceny jego zobowiązań. To z kolei oznacza, że prawo krajowe może dopuszczać sankcję w postaci pozbawienia kredytodawcy odsetek i innych należności — jednak ocena przesłanek i okoliczności zależy rzecz jasna od stanu faktycznego, a więc powinien jej dokonać sąd odsyłający.
Pozostałe postępowania
23 stycznia 2020 roku Bank otrzymał od Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych (Prezes UODO) informację o kontroli zgodności przetwarzania danych osobowych z przepisami o ochronie danych osobowych, tj. rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 roku w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) oraz ustawą z 10 maja 2018 roku o ochronie danych osobowych. 9 grudnia 2021 roku Bank otrzymał zawiadomienie Prezesa UODO o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w tym obszarze. Bank w toku postępowania podejmuje wymagane prawem działania. Na 31 grudnia 2024 roku Bank nie zidentyfikował przesłanek do utworzenia rezerw z tego tytułu, podobnie jak na 31 grudnia 2023 roku.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
76
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
33. Inne zobowiązania
stan na 31 grudnia
2024
2023
Rozliczenia międzyokresowe, w tym:
1 002
1 111
z tytułu świadczeń pracowniczych
375
346
w tym program zmiennych składników wynagrodzeń
48
53
z tytułu prowizji
210
208
z tytułu kosztów działania
417
557
Pozostałe zobowiązania, w tym:
2 458
3 738
zobowiązania z tytułu leasingu
500
455
rozrachunki międzybankowe
1 023
2 462
rozrachunki z dostawcami
141
122
rozrachunki publiczno-prawne
180
147
zobowiązanie do zapłaty na fundusz gwarancyjny BFG
172
172
zobowiązanie do zapłaty na fundusz przymusowej restrukturyzacji BFG
244
199
pozostałe
198
181
Razem
3 460
4 849
w tym zobowiązania finansowe
2 458
3 738
Przewidywany okres rozliczenia innych zobowiązań
do 1 roku
2 616
3 993
powyżej 1 roku
844
856
34. Kapitał własny
34.1. Kapitał akcyjny
Kapitał akcyjny Banku wynosi 130.100.000,00 zł i dzieli się na:
• 92.600.000 akcji zwykłych na okaziciela serii A o wartości nominalnej 1,00 zł każda,
• 37.500.000 akcji zwykłych na okaziciela serii B o wartości nominalnej 1,00 zł każda.
Każda akcja zwykła daje swojemu posiadaczowi prawo do dywidendy i jednego głosu na Walnym Zgromadzeniu. Wszystkie akcje są w pełni opłacone.
34.2. Skumulowane inne całkowite dochody
W poniższej tabeli zaprezentowano salda bilansowe skumulowanych innych całkowitych dochodów, odpowiednio na 31 grudnia 2024 roku i 31 grudnia 2023 roku. W kolejnych tabelach przedstawiono uzgodnienie zmian w skumulowanych innych całkowitych dochodach w trakcie roku 2024 i 2023.
stan na 31 grudnia
2024
2023
Skumulowane inne całkowite dochody, w tym:
z tytułu aktywów finansowych wycenianych przez inne całkowite dochody - instrumenty dłużne, w tym:
-5
-69
podatek odroczony
-50
-67
podatek bieżący*
51
83
z tytułu aktywów finansowych wycenianych przez inne całkowite dochody - instrumenty kapitałowe, w tym:
186
171
podatek odroczony
-44
-40
z tytułu aktywów finansowych wycenianych przez inne całkowite dochody - kredyty, w tym:
-63
-117
podatek odroczony
14
27
z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych, w tym:
-4 849
-5 169
podatek odroczony
-9
16
podatek bieżący**
1 147
1 196
z tytułu zysków / strat aktuarialnych, w tym:
-31
-28
podatek odroczony
7
7
Razem
-4 762
-5 212
*) podatek bieżący od wyceny instrumentów dłużnych - ze względu na to, że dłużne papiery wartościowe wchodzące w skład wszystkich portfeli stanowią łącznie własność jednego podatnika podatku dochodowego od osób prawnych (dalej „CIT”), Bank skalkulował dla wszystkich portfeli łącznie, odrębnie dla każdego papieru oraz z zastosowaniem metody FIFO wyniki podatkowe na nabyciu i zbyciu dłużnych papierów wartościowych. Metoda ustalania wyników podatkowych z tytułu nabycia/zbycia dłużnych papierów wartościowych powoduje inny, niż dla celów rachunkowych, rozkład wyników zrealizowanych w zakresie wyceny. Rachunkowa niezrealizowana wycena w skumulowanych innych całkowitych dochodach na potrzeby CIT staje się wyceną zrealizowaną, od której Bank płaci podatek bieżący. Z tego powodu dla tej części wyceny niezrealizowanej w skumulowanych innych całkowitych dochodach, która w ujęciu CIT jest zrealizowana, ewidencjonowany jest podatek bieżący.
**) podatek bieżący od wyceny instrumentów pochodnych zabezpieczających - Bank korzysta z usługi przewidzianej w regulaminie KDPW/LCH/EUREX (CCP) w zakresie podejścia do rozliczania instrumentów pochodnych stopy procentowej IRS/FRA polegającym na „rozliczaniu do rynku” (ang.: „settlement-to-market”, „STM”). Efektywna cześć
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
77
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
powiązania zabezpieczającego wynikająca z wyceny pochodnych instrumentów zabezpieczających mimo, że jest prezentowana w innych całkowitych dochodach to z uwagi na mechanizm STM jest rozliczona gotówkowo i kwota płacona na rzecz/ otrzymana od CCP stanowi przychód/ koszt podatkowy z punktu widzenia podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Stąd w innych całkowitych dochodach ewidencjonowany jest podatek bieżący. Szczegółowe informacje na temat usługi STM zawarte są w nocie objaśniającej nr 17 . Wycena instrumentów pochodnych .
Skumulowane inne całkowite dochody – zmiana stanu
2024
za rok kończący się 31 grudnia
zmiany wartości godziwej aktywów finansowych wycenianych przez inne całkowite dochody
instrumenty dłużne
instrumenty kapitałowe
kredyty
zabezpieczenia
przepływów pieniężnych
zyski / straty aktuarialne
Razem
Stan na początek okresu
-69
171
-117
-5 169
-28
-5 212
zyski / straty z rewaluacji odnoszone na kapitał własny
55
15
54
-1 447
-
-1 323
przeniesienie na wynik finansowy
9
-
-
1 767
-
1 776
zyski / straty aktuarialne
-
-
-
-
-3
-3
Stan na koniec okresu
-5
186
-63
-4 849
-31
-4 762
2023
za rok kończący się 31 grudnia
zmiany wartości godziwej aktywów finansowych wycenianych przez inne całkowite dochody
instrumenty dłużne
instrumenty kapitałowe
kredyty
zabezpieczenia
przepływów pieniężnych
zyski / straty aktuarialne
Razem
Stanna początek okresu
-347
78
-77
-7 752
-19
-8 117
zyski / straty z rewaluacji odnoszone na kapitał własny
273
93
-40
425
-
751
przeniesienie na wynik finansowy
5
-
-
2 158
-
2 163
zyski / straty aktuarialne
-
-
-
-
-9
-9
Stan na koniec okresu
-69
171
-117
-5 169
-28
-5 212
W pozycji zyski / straty z rewaluacji odnoszone na kapitał własny w odniesieniu do dłużnych papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody, zaprezentowane zostały zmiany wartości godziwej tych instrumentów bez uwzględnienia zmian wynikających z wyceny z tytułu zabezpieczanego ryzyka, w zakresie pozycji objętych rachunkowością zabezpieczeń wartości godziwej.
W odniesieniu do zabezpieczenia przepływów pieniężnych:
• w pozycji zyski / straty z rewaluacji odnoszone na kapitał własny - zaprezentowana została kwota dotycząca efektywnej części powiązania zabezpieczającego w strategii zabezpieczającej przepływy pieniężne portfela aktywów/ zobowiązań finansowych.
• w pozycji przeniesienie na wynik finansowy - zaprezentowana została amortyzacja efektywnej części powiązania zabezpieczającego strategii zabezpieczającej przepływy pieniężne, w datach, w których pozycja zabezpieczana skutkuje na rachunek zysków lub strat.
Zasady odnoszące się do powyższych pozycji zostały szczegółowo opisane w rozdziale III. Znaczące zasady rachunkowości w punkcie 13.8.1 . oraz w sekcji Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem, w rozdziale II. 3.8 . Rachunkowość zabezpieczeń .
34.3. Zyski zatrzymane
stan na 31 grudnia
2024
2023
Pozostały kapitał zapasowy
315
315
Kapitał rezerwowy
14 803
14 699
Fundusz ogólnego ryzyka
1 215
1 215
Wycena motywacyjnych programów pracowniczych, w tym:
24
72
podatek odroczony
-5
-4
Niepodzielony wynik lat ubiegłych
57
8
Wynik roku bieżącego
4 369
4 441
Razem
20 783
20 750
Kapitał zapasowy
Kapitał zapasowy tworzy się z odpisów z zysku po opodatkowaniu, z nadwyżek osiągniętych przy wydawaniu akcji powyżej ich wartości nominalnej oraz z uiszczanych przez akcjonariuszy dopłat, z przeznaczeniem na pokrycie strat bilansowych. Decyzję o wykorzystaniu kapitału zapasowego podejmuje Walne Zgromadzenie.
Kapitał rezerwowy
Kapitał rezerwowy tworzony jest niezależnie od kapitału zapasowego z odpisów z zysku po opodatkowaniu, w wysokości uchwalonej przez Walne Zgromadzenie. Kapitał rezerwowy może być przeznaczony na pokrycie
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
78
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
szczególnych strat i wydatków, jak również na podwyższenie kapitału zakładowego ze środków Banku. Decyzję o wykorzystaniu kapitału rezerwowego podejmuje Walne Zgromadzenie.
Fundusz Ogólnego Ryzyka
Fundusz Ogólnego Ryzyka tworzony jest na podstawie ustawy Prawo Bankowe z zysku po opodatkowaniu i jest przeznaczony na ryzyka działalności bankowej. Decyzje o użyciu funduszu podejmuje Zarząd.
Wypłata dywidendy
Szczegółowe informacje nt polityki dywidendowej Banku oraz ograniczeń w wypłacie dywidendy znajdują się w niniejszym sprawozdaniu w sekcji Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem , w rozdziale I. 5 . Polityka dywidendowa .
Zyski zatrzymane – zmiana stanu
2024
za rok kończący się 31 grudnia
Pozostały kapitał zapasowy
Kapitał rezerwowy
Fundusz ogólnego ryzyka
Wycena motywacyjnych programów pracowniczych
Niepodzie-
lony wynik
lat ubiegłych
Wynik roku bieżącego
Razem
Stan na początek okresu
315
14 699
1 215
72
4 449
0
20 750
wynik netto bieżącego okresu
-
-
-
-
-
4 369
4 369
wypłata dywidendy*
-
-
-
-
-4 339
-
-4 339
odpis z zysku na kapitał rezerwowy
-
110
-
-
-110
-
-
wycena motywacyjnych programów pracowniczych
-
-
-
-48
52
-
4
wykorzystanie kapitału rezerwowego utworzonego na realizację pracowniczego programu motywacyjnego
-
-6
-
-
6
-
-
rozliczenie nabycia i przekazanie akcji własnych pracownikom
-
-
-
-
-1
-
-1
Stan na koniec okresu
315
14 803
1 215
24
57
4 369
20 783
*) W 2024 roku Bank wypłacił dywidendę z zysku za rok 2023 i z kapitału rezerwowego przeznaczonego na wypłatę dywidendy w kwocie 4 339 mln zł, tj. 33,35 zł na jedną akcję.
2023
za rok kończący się 31 grudnia
Pozostały kapitał zapasowy
Kapitał rezerwowy
Fundusz ogólnego ryzyka
Wycena motywacyjnych programów pracowniczych
Niepodzie-
lony wynik
lat ubiegłych
Wynik roku bieżącego
Razem
Stan na początek okresu
315
12 994
1 215
59
1 714
0
16 297
wynik netto bieżącego okresu
-
-
-
-
-
4 441
4 441
odpis z zysku na kapitał rezerwowy
-
1 714
-
-
-1 714
-
-
wycena motywacyjnych programów pracowniczych
-
-
-
17
-
-
17
wykorzystanie kapitału rezerwowego utworzonego na realizację pracowniczego programu motywacyjnego
-
-9
-
-
9
-
-
rozliczenie nabycia i przekazanie akcji własnych pracownikom
-
-
-
-4
-
-
-4
rozliczenie nabycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa
-
-
-
-
-1
-
-1
Stan na koniec okresu
315
14 699
1 215
72
8
4 441
20 750
35. Zobowiązania warunkowe
35.1. Zobowiązania warunkowe udzielone
stan na 31 grudnia
2024
2023
Niewykorzystane linie kredytowe
44 587
43 597
Gwarancje
8 018
8 117
Niewykorzystane kredyty w rachunku bieżącym
1 409
1 418
Limity na kartach kredytowych
1 896
1 693
Akredytywy
393
277
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu
281
-
Razem
56 584
55 102
Bank posiada zobowiązania do udzielenia kredytów. Na zobowiązania te składają się zatwierdzone kredyty, limity na kartach kredytowych oraz limity zadłużenia w rachunku bieżącym.
Bank wystawia gwarancje i akredytywy, które stanowią zabezpieczenie wywiązania się klientów Banku ze swoich zobowiązań wobec podmiotów trzecich. Wartości gwarancji i akredytyw pokazane w powyższej tabeli
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
79
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
odzwierciedlają maksymalną możliwą do poniesienia stratę, jaka byłaby ujawniona na dzień bilansowy, gdyby klienci w całości nie wywiązali się ze swoich zobowiązań.
Z tytułu udzielonych zobowiązań warunkowych Bank pobiera prowizje, które są rozliczane zgodnie z charakterystyką danego instrumentu.
Na 31 grudnia 2024 roku Bank posiadał ponadto udzielone zobowiązania pozabilansowe (tzw. zobowiązania z tytułu ofert wiążących) w kwocie 904 mln zł, wynikające z przekazania klientowi decyzji kredytowej (w przypadku kredytów hipotecznych) oraz dodatkowo projektu umowy na określony produkt kredytowy (w przypadku pozostałych kredytów i pożyczek dla osób fizycznych).
Zobowiązania z tytułu udzielonych gwarancji finansowych według terminów wymagalności
stan na 31 grudnia
2024
2023
do 1 miesiąca
167
458
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy
866
1 073
powyżej 3 miesięcy do 1 roku
3 558
2 791
powyżej 1 roku do 5 lat
2 751
2 992
powyżej 5 lat
676
803
Razem
8 018
8 117
35.2. Zobowiązania warunkowe otrzymane
stan na 31 grudnia
2024
2023
Zobowiązania warunkowe o charakterze gwarancyjnym
23 164
19 228
Zobowiązania warunkowe dotyczące finansowania
1 948
264
Razem
25 112
19 492
Na otrzymane zobowiązania o charakterze gwarancyjnym składają się wartości zabezpieczeń do kredytów udzielonych przez Bank. Otrzymane zobowiązania dotyczące finansowania obejmują wartość depozytów i kredytów, które na moment sporządzenia sprawozdania finansowego nie spełniają kryterium ujęcia w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.
36. Wartość godziwa
36.1. Aktywa i zobowiązania finansowe wyceniane według wartości godziwej w sprawozdaniu z sytuacji finansowej
W oparciu o stosowane metody ustalania wartości godziwej, poszczególne składniki aktywów/zobowiązań finansowych Bank klasyfikuje do jednej z trzech kategorii, tzw. poziomu w hierarchii wyceny do wartości godziwej. Opis poszczególnych poziomów hierarchii wyceny zawarty jest w rozdziale III. Znaczące zasady rachunkowości , w punkcie 13.7 . W roku 2024 podobnie jak w roku 2023 nie było przesunięć pomiędzy poziomami hierarchii wyceny.
W tabelach zaprezentowano wartości bilansowe aktywów i zobowiązań finansowych wycenianych według wartości godziwej w rozbiciu na poziomy hierarchii wyceny.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
80
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2024
stan na 31 grudnia
poziom 1
poziom 2
poziom 3
Razem
Aktywa finansowe, w tym:
32 285
1 466
6 735
40 486
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu, w tym:
521
1 405
-
1 926
wycena instrumentów pochodnych
-
898
-
898
pozostałe aktywa finansowe przeznaczone do obrotu, w tym:
521
507
-
1 028
dłużne papiery wartościowe, w tym:
521
-
-
521
obligacje Skarbu Państwa w PLN
499
-
-
499
obligacje Skarbu Państwa Czech
22
-
-
22
transakcje z przyrzeczeniem odkupu
-
507
-
507
Aktywa finansowe inne niż przeznaczone do obrotu wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy, w tym:
-
-
22
22
kredyty obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy
-
-
21
21
instrumenty kapitałowe
-
-
1
1
Pochodne instrumenty zabezpieczające
-
61
-
61
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, w tym:
31 585
-
254
31 839
dłużne papiery wartościowe, w tym
31 585
-
-
31 585
obligacje Skarbu Państwa w PLN
26 271
-
-
26 271
obligacje Unii Europejskiej
2 064
-
-
2 064
obligacje Europejskiego Banku Inwestycyjnego
2 838
-
-
2 838
obligacje Rządu Austriackiego
412
-
-
412
instrumenty kapitałowe
-
-
254
254
Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań, w tym:
179
-
-
179
obligacje Skarbu Państwa w PLN z portfela aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy
179
-
-
179
Kredyty i inne należności wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
-
-
6 459
6 459
Zobowiązania finansowe, w tym:
487
996
-
1 483
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu, w tym:
487
913
-
1 400
wycena instrumentów pochodnych
-
733
-
733
zobowiązania z tytułu krótkiej pozycji papierów wartościowych
487
-
-
487
transakcje z przyrzeczeniem odkupu
-
180
-
180
Pochodne instrumenty zabezpieczające
-
83
-
83
2023
stan na 31 grudnia
poziom 1
poziom 2
poziom 3
Razem
Aktywa finansowe, w tym:
24 478
1 724
6 748
32 950
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu, w tym:
719
1 516
-
2 235
wycena instrumentów pochodnych
-
900
-
900
pozostałe aktywa finansowe przeznaczone do obrotu, w tym:
719
616
-
1 335
dłużne papiery wartościowe, w tym:
719
-
-
719
obligacje Skarbu Państwa w PLN
600
-
-
600
obligacje Skarbu Państwa Czech
119
-
-
119
transakcje z przyrzeczeniem odkupu
-
616
-
616
Aktywa finansowe inne niż przeznaczone do obrotu wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy, w tym:
-
-
39
39
kredyty obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy
-
-
39
39
Pochodne instrumenty zabezpieczające
-
208
-
208
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, w tym:
23 594
-
236
23 830
dłużne papiery wartościowe, w tym
23 594
-
-
23 594
obligacje Skarbu Państwa w PLN
21 259
-
-
21 259
obligacje Skarbu Państwa w EUR
546
-
-
546
obligacje Europejskiego Banku Inwestycyjnego
1 378
-
-
1 378
obligacje Rządu Austriackiego
411
-
-
411
instrumenty kapitałowe
-
-
236
236
Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań, w tym:
165
-
-
165
obligacje Skarbu Państwa w PLN z portfela aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy
133
-
-
133
obligacje Skarbu Państwa Czech z portfela aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy
32
-
-
32
Kredyty i inne należności wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
-
-
6 473
6 473
Zobowiązania finansowe, w tym:
596
1 506
-
2 102
Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu, w tym:
596
1 226
-
1 822
wycena instrumentów pochodnych
-
1 060
-
1 060
zobowiązania z tytułu krótkiej pozycji papierów wartościowych
596
-
-
596
transakcje z przyrzeczeniem odkupu
-
166
-
166
Pochodne instrumenty zabezpieczające
-
280
-
280
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
81
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Wycena instrumentów finansowych klasyfikowanych do poziomu 2 wyceny
Do poziomu 2 hierarchii wyceny Bank klasyfikuje instrumenty pochodne oraz transakcje z przyrzeczeniem odkupu.
Instrumenty pochodne
Dla transakcji o profilu nieliniowym (opcje walutowe), w zależności od typu produktu, stosuje się następujące modele:
• europejska opcja waniliowa oraz europejska opcja digital – model Garmana-Kohlhagena,
• Cap/Floor (transakcje back to back) – model Bachelier.
Danymi wejściowymi do modeli są:
• kurs walutowy – pozyskiwany ze strony internetowej NBP,
• zmienności implikowane – pozyskiwane z Bloomberg,
• krzywe rentowności analogiczne jak dla instrumentów pochodnych o charakterze liniowym.
Dla instrumentów o charakterze liniowym (pozostałe instrumenty pochodne) wartość godziwa jest wyznaczana w oparciu o zdyskontowane przyszłe przepływy pieniężne na poziomie transakcji. Wartość godziwa wyznaczona w ten sposób jest wartością bieżącą tych przepływów.
Wszystkie dane wejściowe wykorzystane do konstrukcji krzywych rewaluacyjnych są informacjami obserwowanymi na rynku. Są to stopy rynku depozytowego, punkty forward, stopy FRA, stopy IRS, stopy OIS, punkty basis walutowe, punkty basis pomiędzy indeksami na zmienną stopę, kursy walutowe. Dane pochodzą z systemu Reuters i są to w większości informacje od brokerów. Jakość danych rynkowych podlega kontroli podczas dziennego procesu kontrybucji stawek rewaluacyjnych.
Instrumenty pochodne wyceniane są generalnie według koncepcji krzywych OIS z założeniem istnienia zabezpieczenia wyceny transakcji w postaci depozytu oprocentowanego stopą ESTR. Wyjątkiem są transakcje w PLN oraz CZK podlegające rozliczeniu w ramach centralnych izb rozliczeniowych (LCH, KDPW, EUREX) i transakcje bilateralne zawarte na podstawie umowy ISDA z aneksem CSA w walucie zabezpieczenia PLN lub bez aneksu. Dla tych transakcji rozliczenie NPV odbywa się w walucie oryginalnej, co ma odzwierciedlenie w stosowanych krzywych do wyceny (krzywa dyskontowa oparta na kwotowaniach IBOR, FRA oraz IRS).
Transakcje z przyrzeczeniem odkupu
Wartość godziwa dla transakcji z przyrzeczeniem odkupu wyznaczana jest w oparciu o przyszłe przepływy pieniężne zdyskontowane według krzywej rentowności dla instrumentów z przepływem płatności (tzw. instrumentów cashowych).
Wycena instrumentów finansowych klasyfikowanych do poziomu 3 hierarchii wyceny
W aktywach finansowych klasyfikowanych do poziomu 3 wyceny na 31 grudnia 2024 roku oraz na 31 grudnia 2023 roku znajdują się nienotowane instrumenty kapitałowe oraz kredyty, które nie spełniły kryterium SPPI według MSSF 9.
Instrumenty kapitałowe
Wycena do wartości godziwej nienotowanych udziałów kapitałowych w innych spółkach jest oparta o model zdyskontowanych przepływów pieniężnych, dywidend lub ekonomicznej wartości dodanej. Szacunki przyszłych przepływów pieniężnych zostały przygotowane w oparciu o średnioterminowe prognozy rentowości przygotowane przez Zarządy tych spółek. Stopa dyskonta jest oparta o koszt kapitału własnego szacowany w oparciu o model CAPM (Capital Asset Pricing Model). Na koniec 2024 roku kształtowała się w przedziale 11,7-13,7%, w zależności od spółki, w porównaniu do 11,4%-13,4% na koniec 2023 roku. Wycena do wartości godziwej nienotowanych udziałów kapitałowych w innych spółkach na 31 grudnia 2024 roku oraz na 31 grudnia 2023 roku obejmowała następujące podmioty: Biuro Informacji Kredytowej S.A., Krajową Izbę Rozliczeniową S.A. oraz Polski Standard Płatności sp. z o.o.
Na 31 grudnia 2024 roku analiza wrażliwości wyceny instrumentów kapitałowych wskazuje, że:
• przyjęcie docelowej stopy wypłaty dywidendy o +10p.p. / -10p.p. względem scenariusza bazowego, skutkowałaby odpowiednio zwiększeniem / zmniejszeniem wyceny o 10% (o 10% na 31 grudnia 2023 roku);
• przyjęciu kosztu kapitału własnego o -0,5p.p. / +0,5p.p. względem scenariusza bazowego, skutkowałoby odpowiednio zwiększeniem wyceny o 6% / zmniejszeniem wyceny o 5% (zwiększenie / zmniejszenie o 7% na 31 grudnia 2023 roku);
• połącznie efektów z punktu 1) i 2), skutkowałoby odpowiednio zwiększeniem wyceny o 11% / zmniejszeniem wyceny o 9% (18%/15% na 31 grudnia 2023 roku).
W trakcie 2024 roku zmiana wyceny instrumentów kapitałowych klasyfikowanych do poziomu 3 hierarchii wyceny uwzględniona w pozostałych całkowitych dochodach wyniosła 15 mln zł (w 2023: 93 mln zł).
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
82
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Kredyty
Metodyka wyceny do wartości godziwej portfela kredytów opiera się na metodzie zdyskontowanych przepływów pieniężnych. W ramach tej metody dla każdego wycenianego kontraktu szacowane są oczekiwane przepływy pieniężne, czynniki dyskontowe na poszczególne daty płatności oraz wyznaczana jest wartość zdyskontowanych przepływów pieniężnych na datę wyceny. Modele wyceny zasilane są parametrami biznesowymi dla poszczególnych kontraktów oraz parametrami obserwowalnymi przez rynek, takimi jak krzywe stóp procentowych, koszt płynności i koszt kapitału. Zmiana parametrów przyjętych do wyceny nie miała istotnego wpływu na wartość wyceny na 31 grudnia 2024 roku.
Wpływ wyceny kredytów klasyfikowanych do poziomu 3 hierarchii wyceny jest prezentowany w rachunku zysków i strat w pozycji Wynik na instrumentach finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy oraz wynik z pozycji wymiany . Zarówno w roku 2024 jak i w roku 2023 był on nieistotny.
Stopy dyskontowe dla kredytów hipotecznych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody wynosiły na koniec 2024 roku średnio 6,6% (w porównaniu do 6,8% na koniec 2023 roku), natomiast analiza wrażliwości wartości godziwej na 31 grudnia 2024 roku wskazuje, że zmiana stopy dyskontowej o +0,5/-0,5 p.p. przy braku zmiany oczekiwanych przepływów powoduje zmianę wartości godziwej odpowiednio o około -2,3/+2,4%. Dla porównania, analiza wrażliwości wartości godziwej na 31 grudnia 2023 roku wskazywała, że zmiana stopy dyskontowej o +0,5/-0,5 p.p. przy braku zmiany oczekiwanych przepływów powodowała zmianę wartości godziwej odpowiednio o około -/+2,3%.
Zmiana stanu aktywów finansowych klasyfikowanych do poziomu 3 wyceny
2024
za rok kończący się 31 grudnia
kredyty
obowiązkowo wyceniane
według wartości godziwej przez wynik finansowy
instrumenty kapitałowe wyceniane
według wartości godziwej
przez wynik finansowy
instrumenty kapitałowe wyceniane
według wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
kredyty wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
Stan na początek okresu
39
-
236
6 473
Zwiększenia, w tym:
-
1
18
1 685
kredyty udzielone w okresie oraz uruchomienia nowych transz / nabycie instrumentów kapitałowych
-
1
-
1 637
wycena odnoszona na skumulowane inne całkowite dochody
-
-
18
48
Zmniejszenia, w tym:
-18
-
-
-1 699
spłaty kredytów
-18
-
-
-504
sprzedaż do ING Banku Hipotecznego S.A.
-
-
-
-1 195
Stan na koniec okresu
21
1
254
6 459
2023
za rok kończący się 31 grudnia
kredyty
obowiązkowo wyceniane
według wartości godziwej przez wynik finansowy
instrumenty kapitałowe wyceniane
według wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
kredyty wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
Stan na początek okresu
55
121
8 213
Zwiększenia, w tym:
-
115
442
kredyty udzielone w okresie oraz uruchomienia nowych transz
-
-
348
wycena odnoszona na skumulowane inne całkowite dochody
-
115
94
Zmniejszenia, w tym:
-16
-
-2 182
spłaty kredytów
-16
-
-905
sprzedaż do ING Banku Hipotecznego S.A.
-
-
-1 277
Stan na koniec okresu
39
236
6 473
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
83
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
36.2. Aktywa niefinansowe wyceniane według wartości godziwej w sprawozdaniu z sytuacji finansowej
Nieruchomości własne
Bank wycenia posiadane nieruchomości do wartości godziwej i kwalifikuje je do poziomu 3 hierarchii wyceny. Na koniec 2024 ich wartość bilansowa wynosiła 185 mln zł w porównaniu do 215 mln zł na koniec 2023 roku. Zmiana stanu nieruchomości własnych zaprezentowana jest w niniejszym sprawozdaniu w nocie objaśniającej nr 23 . Rzeczowe aktywa trwałe .
Wycena nieruchomości własnych jest przeprowadzana przez niezależnego rzeczoznawcę z wykorzystaniem metody dochodowej zgodnie z obowiązującymi zasadami wyceny nieruchomości. Wyniki wycen nieruchomości zostały zaprezentowane w rachunku zysków i strat w linii Koszty działania (w nocie objaśniającej nr 8 , w pozycji szczegółowej koszty utrzymania budynków i wycen nieruchomości do wartości godziwej ).
Na 31 grudnia 2024 roku analiza wrażliwości wyceny nieruchomości własnych wskazuje, że przy przyjęciu stopy kapitalizacji o -0,5p.p. / +0,5p.p. względem scenariusza bazowego, skutkowałoby to odpowiednio zwiększeniem wyceny o 6,1% (16 mln zł) / zmniejszeniem wyceny o 5,4% (14 mln zł).
Na 31 grudnia 2023 roku analiza wrażliwości wyceny nieruchomości własnych wskazuje, że przy przyjęciu stopy kapitalizacji o -0,5p.p. / +0,5p.p. względem scenariusza bazowego, skutkowałoby to odpowiednio zwiększeniem wyceny o 6,4% (17 mln zł) / zmniejszeniem wyceny o 5,6% (15 mln zł).
36.3. Aktywa i zobowiązania finansowe, które w sprawozdaniu z sytuacji finansowej nie są prezentowane w wartości godziwej
W tabelach przedstawiono porównanie wartości bilansowej z wartością godziwą dla inwestycyjnych papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu, portfela kredytowego oraz zobowiązań wobec klientów i zobowiązań podporządkowanych. Dla pozostałych aktywów i zobowiązań finansowych oraz gwarancji i zobowiązań pozabilansowych niewycenianych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej według wartości godziwej, wartość godziwa jest zbliżona do wartości bilansowej.
W roku 2024 podobnie jak w roku 2023 nie było przesunięć pomiędzy poziomami hierarchii wyceny.
2024
stan na 31 grudnia
Wartość godziwa
Wartość bilansowa
poziom 1
poziom 2
poziom 3
Razem
Inwestycyjne papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu; w tym:
27 053
20 459
5 384
-
25 843
obligacje Skarbu Państwa w PLN
11 859
11 317
-
-
11 317
obligacje Skarbu Państwa w EUR
2 872
2 750
-
-
2 750
obligacje Europejskiego Banku Inwestycyjnego
6 654
6 392
-
-
6 392
obligacje Polskiego Funduszu Rozwoju
3 860
-
3 618
-
3 618
obligacje Banku Gospodarstwa Krajowego
1 808
-
1 766
-
1 766
Kredyty i inne należności udzielone klientom, w tym:
150 037
-
1 040
149 447
150 487
Bankowość korporacyjna, w tym:
87 287
-
-
87 772
87 772
kredyty i pożyczki (w rachunku bieżącym i terminowe)
82 720
-
-
83 361
83 361
dłużne papiery wartościowe (korporacyjne i komunalne)
4 567
-
-
4 411
4 411
Bankowość detaliczna, w tym:
59 548
-
-
59 513
59 513
kredyty i pożyczki hipoteczne
50 275
-
-
49 987
49 987
kredyty i pożyczki pozostałe
9 273
-
-
9 526
9 526
Inne należności
3 202
-
1 040
2 162
3 202
Zobowiązania wobec klientów
219 941
-
-
219 870
219 870
Zobowiązania podporządkowane
1 499
-
-
1 610
1 610
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
84
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2023
stan na 31 grudnia
Wartość godziwa
Wartość bilansowa
poziom 1
poziom 2
poziom 3
Razem
Inwestycyjne papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu; w tym:
32 698
21 571
9 505
-
26 781
obligacje Skarbu Państwa w PLN
13 095
12 409
-
-
12 409
obligacje Skarbu Państwa w EUR
2 940
2 744
-
-
2 744
obligacje Europejskiego Banku Inwestycyjnego
6 701
6 418
-
-
6 418
obligacje Polskiego Funduszu Rozwoju
3 860
-
3 507
-
3 507
obligacje Banku Gospodarstwa Krajowego
1 805
-
1 703
-
1 703
bony pieniężne NBP
4 297
-
4 295
-
4 295
Kredyty i inne należności udzielone klientom, w tym:
140 190
-
-
140 665
140 665
Bankowość korporacyjna, w tym:
84 849
-
-
85 355
85 355
kredyty i pożyczki (w rachunku bieżącym i terminowe)
80 659
-
-
81 340
81 340
dłużne papiery wartościowe (korporacyjne i komunalne)
4 190
-
-
4 015
4 015
Bankowość detaliczna, w tym:
53 613
-
-
53 582
53 582
kredyty i pożyczki hipoteczne
45 197
-
-
44 870
44 870
kredyty i pożyczki pozostałe
8 416
-
-
8 712
8 712
Inne należności
1 728
-
-
1 728
1 728
Zobowiązania wobec klientów
205 040
-
-
205 003
205 003
Zobowiązania podporządkowane
1 526
-
-
1 261
1 261
Bank ujawnia dane nt. wartości godziwej kredytów i depozytów zaliczanych do grup aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu oraz zobowiązań finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu z uwzględnieniem efektywnej stopy procentowej.
Dla potrzeb wyliczeń wartości godziwej portfela kredytów hipotecznych w PLN wykorzystywana jest krzywa rentowności zawierająca ceny transferowe, które są kalkulowane na podstawie stawki WIBOR 1M, WIBOR 6M oraz WIRON 1 M odpowiednio.
Dla potrzeb wyliczeń wartości godziwej pozostałych kredytów i depozytów zaliczanych do grup aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu oraz zobowiązań finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu z uwzględnieniem efektywnej stopy procentowej wykorzystywana jest cena transferowa liczona jako:
• PLN: stawki BID to WIBID overnight; stawki OFFER to WIBOR overnight,
• EUR: stawki BID to EURIBOR overnight; stawki OFFER to EURIBOR overnight,
• USD i CHF: stawki BID to LIBOR overnight; stawki OFFER to LIBOR overnight.
Stawki BID są wykorzystywane w wyliczaniu wartości godziwej dla zobowiązań finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie; w przypadku aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu wykorzystywane są stawki OFFER. Wszystkie punkty pośrednie na krzywych są interpolowane liniowo.
Szacunki w zakresie strat kredytowych są odzwierciedleniem funkcjonującego w Banku modelu tworzenia odpisów na oczekiwane straty kredytowe.
Przyjęty przez Bank model w niektórych aspektach jest oparty na założeniach, których nie potwierdzają ceny weryfikowalnych bieżących transakcji rynkowych dotyczących tego samego instrumentu – nie uwzględnia też zmian spowodowanych restrukturyzacją.
Kredyty i inne należności
Portfel kredytowy wraz z papierami wartościowymi zaliczonymi do grup aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu jest klasyfikowany na subportfele uwzględniające rodzaj produktu, segment klienta oraz walutę. Dla tak wyodrębnionego subportfela stosowany jest czynnik dyskontujący dla każdego przepływu pieniężnego.
Dla kredytów/papierów przyjmuje się czynnik dyskontowy jako sumę:
• stopy rynkowej opartej na krzywej rentowności z dnia bilansowego oraz
• średniej marży opartej na portfelu kredytów udzielonych w pierwszym i drugim miesiącu aktualnego kwartału.
W tym celu przyjmuje się następujące założenia:
• wykorzystanie do kalkulacji kredytów udzielonych w pierwszym i drugim miesiącu aktualnego kwartału,
• podział na wyżej opisane grupy produktowe,
• miejsce na krzywej rentowności, z którego zostaje wyznaczona właściwa stopa rynkowa odzwierciedlająca datę przeszacowania każdego kredytu.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
85
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
W rezultacie, w trakcie kalkulacji, dla kredytów i innych należności wartość godziwa powstaje jako suma wartości bieżącej netto przepływów pieniężnych pojedynczego kredytu/papieru (w przypadku portfela kredytów hipotecznych wartość godziwa jest sumą wartości bieżącej netto przepływów pieniężnych zagregowanego portfela kredytów hipotecznych).
W przypadku portfela kredytów hipotecznych w PLN w celu wyceny do wartości godziwej stosowana jest metoda dochodowa.
Kluczowe założenia:
• na potrzeby przeprowadzenia wyceny dokonywana jest korekta oryginalnych harmonogramów spłat kapitałowo-odsetkowych przez uwzględnienie przedpłat, ryzyka kredytowego oraz przyjęcie terminowej struktury stóp procentowych,
• parametry ryzyka kredytowego, tj. PD lifetime i LGD w ujęciu zdyskontowanym na potrzeby wyceny ujęte są w spodziewanych przepływach pieniężnych,
• na potrzeby szacowania przepływów pieniężnych uwzględnione są przedpłaty, oszacowane w oparciu o analizę historycznych danych na podstawie stosowanego modelu przedpłat,
• kalkulacja stopy dyskontowej przyjętej w celu oszacowania wartości przepływów pieniężnych uwzględnia wszystkie ryzyka i koszty, z pominięciem ryzyka przedpłat i kosztów ryzyka kredytowego odzwierciedlonych w przepływach,
• ryzyko przedpłat odzwierciedlone jest w przepływach pieniężnych,
• zastosowanie marży kalibracyjnej ustalonej na podstawie portfela kredytów hipotecznych udzielonych w pierwszym i drugim miesiącu aktualnego kwartału, analogicznego do wycenianego portfela.
Na 31 grudnia 2023 roku, w związku z toczącym się procesem legislacyjnym, dotyczącym zmiany ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom, Bank uwzględnił w wycenie kredytów hipotecznych w PLN, potencjalny wpływ przedłużenia na rok 2024 moratoriów kredytowych. Na 31 grudnia 2023 roku, biorąc pod uwagę status procesu legislacyjnego, Bank w kalkulacji oparł się na eksperckim założeniu, że uczestnicy rynku przyjęli 75%-owe prawdopodobieństwo wejścia w życie ustawy w wersji opublikowanej w projekcie.
Wartość godziwa kredytu obliczana jest jako suma zdyskontowanych przepływów pieniężnych z tytułu spłat kapitału oraz płatności odsetek, z uwzględnieniem kapitału przedpłaconego oraz kosztu ryzyka kredytowego.
W przypadku kredytów nieposiadających harmonogramu spłat oraz kredytów z grupy zagrożonych utratą wartości przyjmuje się, że dla tych kredytów wartość godziwa równa się ich wartości księgowej.
Inwestycyjne papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu
W przypadku inwestycyjnych papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu wartość godziwa papierów dla celów ujawnień, które są kwotowane na aktywnym rynku ustalana jest w oparciu o cenę z tego rynku. W przypadku pozostałych papierów wartościowych w tym portfelu wykorzystywany jest model opisany powyżej w części Kredyty i inne należności .
37. Kompensowanie instrumentów finansowych
Poniższe ujawnienie dotyczy kompensowania aktywów i zobowiązań finansowych, które podlegają egzekwowalnym porozumieniom ramowym o charakterze warunkowym. Główne umowy ramowe zawierane przez Bank to umowy ISDA (w zakresie instrumentów pochodnych) oraz GMRA (w zakresie transakcji zakupu/sprzedaży papierów wartościowych). Dodatkowym zabezpieczeniem ekspozycji z tytułu instrumentów pochodnych są depozyty zabezpieczające, które Bank składa i otrzymuje w ramach realizacji tzw. Credit Support Annex (CSA), czyli załączników do umów ISDA.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
86
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2024
Aktywa finansowe
stan na 31 grudnia
Powiązane kwoty nie kompensowane
w sprawozdaniu z sytuacji finansowej
Kwoty brutto uznanych aktywów finansowych
Kwoty netto aktywów finansowych
prezentowane
w sprawozdaniu
z sytuacji finansowej
Instrumenty
finansowe
środki pieniężne i instrumenty finansowe otrzymane jako zabezpieczenie
Kwota netto
Transakcje pochodne, w tym:
1 139
959
-287
-580
92
wycena instrumentów pochodnych
963
898
-226
-
672
pochodne instrumenty zabezpieczające
176
61
-61
-
-
zabezpieczenie transakcji pochodnych
-
-
-
-580
-580
Pożyczki papierów wartościowych z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu, w tym:
22 326
22 326
-
-22 177
149
transakcje klasyfikowane do kredytów i innych należności udzielonych innym bankom
20 779
20 779
-
-20 661
118
transakcje klasyfikowane do kredytów i innych należności udzielonych klientom
1 040
1 040
-
-494
546
transakcje klasyfikowane do aktywów finansowych przeznaczonych do obrotu
507
507
-
-1 022
-515
Razem
241
Zobowiązania finansowe
stan na 31 grudnia
Powiązane kwoty nie kompensowane
w sprawozdaniu z sytuacji finansowej
Kwoty brutto uznanych zobowiązań finansowych
Kwoty netto zobowiązań finansowych
prezentowane
w sprawozdaniu
z sytuacji finansowej
Instrumenty
finansowe
środki pieniężne i instrumenty finansowe złożone jako zabezpieczenie
Kwota netto
Transakcje pochodne, w tym:
996
816
-287
-53
476
wycena instrumentów pochodnych
842
733
-226
-
507
pochodne instrumenty zabezpieczające
154
83
-61
-
22
zabezpieczenie transakcji pochodnych
-
-
-
-53
-53
Pożyczki papierów wartościowych z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu, w tym:
180
180
-
-179
1
transakcje klasyfikowane do zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu
180
180
-
-179
1
Razem
477
2023
Aktywa finansowe
stan na 31 grudnia
Powiązane kwoty nie kompensowane
w sprawozdaniu z sytuacji finansowej
Kwoty brutto uznanych aktywów finansowych
Kwoty netto aktywów finansowych
prezentowane
w sprawozdaniu
z sytuacji finansowej
Instrumenty
finansowe
środki pieniężne i instrumenty finansowe otrzymane jako zabezpieczenie
Kwota netto
Transakcje pochodne, w tym:
1 188
1 108
-589
-326
193
wycena instrumentów pochodnych
944
900
-405
-
495
pochodne instrumenty zabezpieczające
244
208
-184
-
24
zabezpieczenie transakcji pochodnych
-
-
-
-326
-326
Pożyczki papierów wartościowych z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu, w tym:
19 616
19 616
-
-19 689
-73
transakcje klasyfikowane do kredytów i innych należności udzielonych innym bankom
19 000
19 000
-
-19 081
-81
transakcje klasyfikowane do aktywów finansowych przeznaczonych do obrotu
616
616
-
-608
8
Razem
120
Zobowiązania finansowe
stan na 31 grudnia
Powiązane kwoty nie kompensowane
w sprawozdaniu z sytuacji finansowej
Kwoty brutto uznanych zobowiązań finansowych
Kwoty netto zobowiązań finansowych
prezentowane
w sprawozdaniu
z sytuacji finansowej
Instrumenty
finansowe
środki pieniężne i instrumenty finansowe złożone jako zabezpieczenie
Kwota netto
Transakcje pochodne, w tym:
1 421
1 340
-589
-93
658
wycena instrumentów pochodnych
1 097
1 060
-405
-
655
pochodne instrumenty zabezpieczające
324
280
-184
-
96
zabezpieczenie transakcji pochodnych
-
-
-
-93
-93
Pożyczki papierów wartościowych z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu, w tym:
166
166
-
-165
1
transakcje klasyfikowane do zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu
166
166
-
-165
1
Razem
659
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
87
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
38. Działalność powiernicza
W 2023 roku zapadła decyzja o wycofaniu z oferowania usług banku powierniczego, banku depozytariusza oraz usługi prowadzenia rejestru akcjonariuszy. Wiązało się to z koniecznością wypowiedzenia wszystkich umów z klientami w odniesieniu do wspomnianych produktów. Rok 2024 to stopniowe zamykanie kolejnych relacji i transfer aktywów należących do klientów poza Bank. Bank nie rezygnuje z posiadanej licencji powierniczej. Operacje powiernicze w zakresie prowadzenia rachunków papierów wartościowych i ich operacyjna obsługa będzie nadal wykonywana, ale docelowo wyłącznie na potrzeby własne Banku. Dodatkowo Bank będzie dalej oferował usługę agenta emisji oraz będzie likwidatorem funduszy inwestycyjnych, dążąc do stopniowego zmniejszania ich liczby, w miarę postępu prac.
Według stanu na 31 grudnia 2024 roku Bank prowadził 41 rachunków papierów wartościowych, na których były przechowywane papiery wartościowe na rzecz Klientów Banku (301 na 31 grudnia 2023 roku). Rachunki te nie spełniają definicji aktywów i nie są wykazywane w sprawozdaniu finansowym Banku.
Na koniec roku 2024 Bank pełnił funkcję banku depozytariusza dla 2 funduszy inwestycyjnych i 2 funduszy emerytalnych. Dla porównania na koniec roku 2023 Bank pełnił funkcję banku depozytariusza dla 80 funduszy inwestycyjnych i subfunduszy, 2 funduszy emerytalnych oraz dokonywała wyceny wartości aktywów netto oraz wartości aktywów netto na jednostkę uczestnictwa 8 ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych (łącznie 90 funduszy).
39. Informacje uzupełniające do sprawozdania z przepływów pieniężnych
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
Dla celów sprawozdania z przepływów pieniężnych, jako środki pieniężne i ich ekwiwalenty Bank przyjmuje aktywa w postaci gotówki i pozostałych środków pieniężnych, środków na rachunkach w Banku Centralnym oraz środków na rachunkach w innych bankach (obejmujących salda na rachunkach bieżących i rachunkach lokat jednodniowych oraz salda złożonych depozytów zabezpieczających typu call). Środki te prezentowane są w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji Środki pieniężne i ich ekwiwalenty oraz w nocie objaśniającej nr 14 .
Objaśnienie podziału działalności Banku na działalność operacyjną, inwestycyjną i finansową w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych
Działalność operacyjna dotyczy podstawowego obszaru działalności Banku, nie zaliczanej do działalności
inwestycyjnej i finansowej.
Działalność inwestycyjna obejmuje nabywanie i zbywanie rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych
oraz dłużnych papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu (z wyłączeniem krótkoterminowych bonów skarbowych oraz bonów pieniężnych NBP). Wpływy z działalności inwestycyjnej obejmują ponadto dywidendy otrzymane z tytułu posiadania akcji i udziałów w innych podmiotach.
Działalność finansowa dotyczy długoterminowych (powyżej 1 roku) operacji finansowych, przeprowadzanych
z podmiotami finansowymi. Wpływy z działalności finansowej wskazują na źródła finansowania Banku, uzyskiwane np. poprzez zaciąganie długoterminowych kredytów i pożyczek od innych banków oraz od innych niż banki podmiotów finansowych. Wydatki z działalności finansowej dotyczą głównie spłat przez Bank długoterminowych zobowiązań (m.in.: spłat otrzymanych kredytów wraz z odsetkami, spłat zobowiązań leasingowych), a ponadto obejmują płatności dywidend na rzecz właścicieli oraz nabycie akcji własnych na cele pracowniczego programu motywacyjnego.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
88
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Przyczyny występowania różnic pomiędzy zmianami stanu niektórych pozycji wykazanymi w sprawozdaniu z sytuacji finansowej oraz w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych
Poniżej zaprezentowano różnice pomiędzy zmianami stanu wynikającymi ze sprawozdania z sytuacji finansowej a zmianami stanu wykazanymi w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych.
Objaśnienia przyczyn wystąpienia różnic są następujące:
Różnica nr
Objaśnienie przyczyn wystąpienia różnicy
Różnica 1
Zmiany stanu poszczególnych składników aktywów i zobowiązań finansowych zostały skorygowane o odsetki, które prezentowane są w pozycji Odsetki otrzymane (od aktywów) lub Odsetki zapłacone (od zobowiązań).
Różnica 2
Ze zmian stanów poszczególnych składników aktywów i zobowiązań wyłączono zmiany wycen do wartości godziwej ujmowanych w innych całkowitych dochodach.
Różnica 3
Ze zmian stanów Inwestycyjnych papierów wartościowych wyłączono zmiany związane z nabyciem oraz sprzedażą lub wykupem dłużnych papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu (z wyłączeniem krótkoterminowych bonów skarbowych oraz bonów pieniężnych NBP). Zmiany te zaprezentowano jako przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej .
Różnica 4
W Zmianie stanu pozostałych aktywów ujęto niepieniężne - poza amortyzacją - zmiany wartości bilansowej rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych (zmiany pieniężne dotyczące tych pozycji zostały zaprezentowane w przepływach pieniężnych z działalności inwestycyjnej ).
Różnica 5
Ze Zmiany stanu pozostałych zobowiązań wyłączono kwotę spłaty zobowiązań z tytułu leasingu, która została zaprezentowana w przepływach pieniężnych z działalności finansowej .
Różnica 6
Ze Zmiany stanu zobowiązań wobec innych banków wyłączono kwoty zaciągniętych kredytów na długoterminowe finansowanie, które wraz z kwotą spłaty odsetek od tych kredytów zostały zaprezentowane w przepływach pieniężnych z działalności finansowej .
Różnica 7
Ze Zmiany stanu pozostałych zobowiązań wyłączono kwotę rozliczenia nabycia akcji własnych na cele programu motywacyjnego, która została ujęta w zyskach zatrzymanych.
Różnica 8
W Zmianie stanu pozostałych aktywów ujęto zmianę należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego, będącej następstwem potrącenia z nadpłaty za rok 2021 zobowiązań podatkowych z tytułu innych podatków (podatku od niektórych instytucji finansowych oraz podatku od towarów i usług).
Różnica 9
Ze zmian stanów poszczególnych składników aktywów i zobowiązań wyłączono zmiany, będące efektem przejęcia w 2023 roku zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
W tabelach znajdujących się na kolejnych stronach poszczególne różnice zostały ponumerowane zgodnie z listą przedstawioną w powyższej tabeli.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
89
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2024
za rok kończący się 31 grudnia
zmiana stanu
w sprawozdaniu
z sytuacji
finansowej
w sprawozdaniu
z przepływów pieniężnych
różnica, w tym:
Różnica 1
Różnica 2
Różnica 3
Różnica 4
Różnica 5
Różnica 6
Różnica 7
zmiana stanu rezerw
97
94
-3
-
-3
-
-
-
-
-
zmiana stanu kredytów i innych należności udzielonych innym bankom
-2 523
-2 505
18
18
-
-
-
-
-
-
zmiana stanu aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy
326
336
10
10
-
-
-
-
-
-
zmiana pochodnych instrumentów zabezpieczających
-50
345
395
-
395
-
-
-
-
-
zmiana stanu inwestycyjnych papierów wartościowych
-2 364
-7 747
-5 383
91
98
-5 572
-
-
-
-
zmiana stanu aktywów stanowiących zabezpieczenie zobowiązań
-14
-12
2
2
-
-
-
-
-
-
zmiana stanu kredytów i innych należności udzielonych klientom
-9 833
-9 845
-12
-79
67
-
-
-
-
-
zmiana stanu pozostałych aktywów, w tym:
-20
zmiana stanu pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej "inne aktywa"
-2
-2
-
-
-
-
-
-
-
-
pozostałe zmiany
-
-18
-18
-
-
-
-18
-
-
-
zmiana stanu zobowiązań wobec innych banków
1 976
460
-1 516
-10
-
-
-
-
-1 506
-
zmiana stanu zobowiązań finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy
-422
-448
-26
-26
-
-
-
-
-
-
zmiana stanu zobowiązań wobec klientów
14 901
14 922
21
21
-
-
-
-
-
-
zmiana stanu pozostałych zobowiązań; w tym:
-1 279
zmiana stanu pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej "inne zobowiązania"
-1 389
-1 294
95
-
-
-
-
95
-
-
pozostałe zmiany
-
15
15
-
5
-
-
-
-
10
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
90
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2023
za rok kończący się 31 grudnia
zmiana stanu
w sprawozdaniu
z sytuacji
finansowej
w sprawozdaniu
z przepływów pieniężnych
różnica, w tym:
Różnica 1
Różnica 2
Różnica 3
Różnica 4
Różnica 5
Różnica 6
Różnica 8
Różnica 9
zmiana stanu rezerw
188
177
-11
-
-11
-
-
-
-
-
-
zmiana stanu kredytów i innych należności udzielonych innym bankom
-16 048
-16 020
28
28
-
-
-
-
-
-
-
zmiana stanu aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez wynik finansowy
-321
-315
6
6
-
-
-
-
-
-
-
zmiana pochodnych instrumentów zabezpieczających
-159
3 030
3 189
-
3 189
-
-
-
-
-
-
zmiana stanu inwestycyjnych papierów wartościowych
-8 180
-7 126
1 054
83
458
513
-
-
-
-
-
zmiana stanu aktywów stanowiących zabezpieczenie zobowiązań
-1
-2
-1
-1
-
-
-
-
-
-
-
zmiana stanu kredytów i innych należności udzielonych klientom
-930
-713
217
266
-49
-
-
-
-
-
-
zmiana stanu pozostałych aktywów, w tym:
442
zmiana stanu pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej "inne aktywa"
2
2
-
-
-
-
-
-
-
-
-
pozostałe zmiany
-
440
440
-
-
-
-127
-
-
566
1
zmiana stanu zobowiązań wobec innych banków
8 169
433
-7 736
-29
-
-
-
-
-7 707
-
-
zmiana stanu zobowiązań wobec klientów
12 798
12 768
-30
-30
-
-
-
-
-
-
-
zmiana stanu pozostałych zobowiązań; w tym:
535
zmiana stanu pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej "inne zobowiązania"
422
520
98
-
-
-
-
98
-
-
-
pozostałe zmiany
-
15
15
-
20
-
-
-
-
-
-5
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
91
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Zmiana stanu zobowiązań ujętych w działalności finansowej sprawozdania z przepływów pieniężnych
2024
za rok kończący się 31 grudnia
otrzymane kredyty długoterminowe
zobowiązania podporządkowane
zobowiązania leasingowe
Stan na początek okresu
7 681
1 526
455
zmiany z tytułu przepływów pieniężnych ujęte w działalności finansowej sprawozdania z przepływów pieniężnych, w tym:
1 056
-82
-95
zaciągnięcie zobowiązań
1 506
-
-
spłata zobowiązań
-
-
-95
płatności odsetek od zobowiązań
-450
-82
-
zmiany nie wynikające z przepływów pieniężnych ujęte w działalności operacyjnej sprawozdania z przepływów pieniężnych
318
55
140
w tym zmiany z tytułu różnic kursowych
-142
-26
-4
Stan na koniec okresu
9 055
1 499
500
2023
za rok kończący się 31 grudnia
otrzymane kredyty długoterminowe
zobowiązania podporządkowane
zobowiązania leasingowe
Stan na początek okresu
-
1 644
400
zmiany z tytułu przepływów pieniężnych ujęte w działalności finansowej sprawozdania z przepływów pieniężnych, w tym:
7 659
-74
-98
zaciągnięcie zobowiązań
7 707
-
-
spłata zobowiązań
-
-
-98
płatności odsetek od zobowiązań
-48
-74
-
zmiany nie wynikające z przepływów pieniężnych ujęte w działalności operacyjnej sprawozdania z przepływów pieniężnych
22
-44
153
w tym zmiany z tytułu różnic kursowych
-55
-120
-14
Stan na koniec okresu
7 681
1 526
455
40. Podmioty powiązane
Bank posiada udziały w następujących podmiotach zależnych i stowarzyszonych:
• 100% udziałów w spółce ING Investment Holding (Polska) S.A., która posiada udziały w podmiotach:
− 100% udziałów w spółce ING Commercial Finance S.A.
− 100% udziałów w spółce ING Lease (Polska) Sp. z o.o.
− 100% udziałów w spółce Paymento Financial S.A.
− 45% udziałów w spółce Goldman Sachs TFI S.A. - podmiot stowarzyszony,
• 100% udziałów w ING Banku Hipotecznym S.A.,
• 100% udziałów w spółce ING Usługi dla Biznesu S.A.,
• 100% udziałów w spółce Nowe Usługi S.A.
• 100% udziałów w spółce SAIO S.A.
• 40% udziałów w spółce Dom Data IDS Sp. z o.o. - podmiot stowarzyszony.
W skład grupy kapitałowej ING Lease (Polska) Sp. z o.o. wchodzi 5 spółek celowych, w których ING Lease (Polska) Sp. z o.o. posiada 100% udziałów.
ING Bank Śląski S.A. jest spółką zależną od ING Bank N.V., który według stanu na 31 grudnia 2024 roku posiadał 75% udziału w kapitale zakładowym ING Banku Śląskiego oraz 75% udziałów w ogólnej liczbie głosów na Walnym Zgromadzeniu ING Banku Śląskiego S.A. Jednostką dominującą najwyższego szczebla jest ING Groep N.V. z siedzibą w Holandii.
ING Bank Śląski S.A. przeprowadza na rynku międzybankowym operacje z ING Bank N.V. i podmiotami zależnymi od niego. Są to zarówno lokaty i kredyty krótkoterminowe jak i operacje instrumentami pochodnymi. Bank prowadzi również rachunki bankowe podmiotów z Grupy ING, a także otrzymuje oraz udziela gwarancji podmiotom z Grupy ING.
Bank posiada w swoim bilansie dwie pożyczki podporządkowane oraz trzy nieuprzywilejowane pożyczki senioralne (Non Preferred Senior - NPS), które wynikają z umów zawartych z ING Bank N.V.
Koszty działania ponoszone przez Bank na rzecz podmiotu dominującego wynikają przede wszystkim z umów o świadczenie usług konsultacyjno-doradczych, przetwarzania i analizy danych, udostępniania licencji oprogramowania oraz wsparcia informatycznego. W zakresie kosztów ponoszonych przez Bank na rzecz innych podmiotów powiązanych, dominującą rolę odgrywają umowy outsourcingowe dotyczące świadczenia usług
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
92
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
hostingu zasobów systemowych dla różnych aplikacji, dzierżawy sprzętu IT, monitoringu dostępności i wydajności aplikacji i infrastruktury IT oraz testów penetracyjnych i monitoringu bezpieczeństwa informatycznego.
Wszystkie wyżej wymienione transakcje odbywają się na zasadach rynkowych.
Koszty prezentowane są według wartości netto (bez podatku VAT).
W 2024 roku Bank przeprowadził dwie transakcje sprzedaży do ING Banku Hipotecznego S.A. wierzytelności z portfela kredytów mieszkaniowych zabezpieczonych hipotecznie w łącznej kwocie 1 192 mln zł. W 2023 roku Bank przeprowadził dwie transakcje sprzedaży do ING Banku Hipotecznego S.A. wierzytelności z portfela kredytów mieszkaniowych zabezpieczonych hipotecznie w łącznej kwocie 1 277 mln zł. Cena nabycia każdorazowo była wyznaczona na poziomie wartości rynkowej.
W tabelach zaprezentowano informacje liczbowe dotyczące należności i zobowiązań, przychodów i kosztów a także nakładów na majątek trwały, które wynikają z transakcji zawartych pomiędzy Bankiem a podmiotami z nim powiązanymi.
stan na 31 grudnia
2024
2023
ING Bank N.V.
Pozostałe podmioty Grupy ING
Podmioty zależne
Podmioty stowarzy- szone
ING Bank N.V.
Pozostałe podmioty Grupy ING
Podmioty zależne
Podmioty stowarzy- szone
Należności
Rachunki nostro
5
1
-
-
18
1
-
-
Depozyty złożone
-
-
-
-
73
-
-
-
Kredyty
-
-
15 298
-
-
-
14 306
-
Wycena dodatnia instrumentów pochodnych
181
-
-
-
138
-
-
-
Transakcje reverse repo
20 351
-
-
-
19 000
-
-
-
Inne należności
3
-
12
-
4
8
8
-
Zobowiązania
Depozyty otrzymane
475
239
302
55
131
129
221
40
Kredyty otrzymane
9 055
-
-
-
7 681
-
-
-
Pożyczka podporządkowana
1 499
-
-
-
1 526
-
-
-
Rachunki loro
247
72
2
-
61
156
-
-
Wycena ujemna instrumentów pochodnych
34
-
-
-
70
-
-
-
Inne zobowiązania
231
17
12
-
252
16
8
-
Zobowiązania pozabilansowe
Udzielone zobowiązania pozabilansowe
667
183
7 257
-
599
384
7 276
-
Otrzymane zobowiązania pozabilansowe
72
9
-
-
96
-
-
-
Transakcje wymiany walutowej
14 427
-
-
-
16 988
-
-
-
IRS
188
-
-
-
191
-
-
-
Opcje
591
-
-
-
592
-
-
-
za rok kończący się 31 grudnia
2024
2023
Przychody i koszty
Przychody, w tym:
448
6
846
56
216
6
901
42
przychody/koszty odsetkowe i prowizyjne
126
5
878
56
150
7
913
42
wynik na instrumentach finansowych
322
-
-
-
62
-1
1
-
wynik na sprzedaży aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
-
-
-34
-
-
-
-16
-
wynik na pozostałej działalności podstawowej
-
1
2
-
4
-
3
-
Koszty działania
-343
-71
-6
-
-260
-51
-7
-
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
93
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
41. Transakcje z personelem zarządzającym i pracownikami
Kredyty dla pracowników i kierownictwa Banku
Pracownicy Banku korzystają z kredytów na takich samych warunkach jak pozostali klienci Banku (nie ma kredytów preferencyjnych dla pracowników). Kredyty dla pracowników ujęte są w kwocie kredytów dla klientów i według stanu na 31 grudnia 2024 roku wynosiły 239 mln zł (bez pożyczek z ZFŚS). Na 31 grudnia 2023 roku ich wartość wynosiła 201 mln zł.
Udzielenie kredytu, pożyczki pieniężnej, gwarancji bankowej i poręczenia dla osób będących w kierownictwie Banku jest określone odrębną procedurą i monitorowaniem zgodnie z Zarządzeniem Prezesa ING Banku Śląskiego S.A.
W sprawozdaniu finansowym za 2024 rok ujęto udzielone kredyty, pożyczki pieniężne, gwarancje i poręczenia bankowe dla kierownictwa Banku (w rozumieniu Art. 79 Prawa Bankowego) w wysokości 31 mln zł. Na 31 grudnia 2023 roku ich wartość wynosiła 28 mln zł.
Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych
Pracownicy mogą korzystać z różnorodnych form pomocy socjalnej w ramach utworzonych w Banku Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Stan pożyczek udzielonych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych na 31 grudnia 2024 roku wynosił około 1 mln zł, podobnie jak na 31 grudnia 2023 roku. Stan Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych na 31 grudnia 2024 roku wynosił 27 mln zł wobec 17 mln zł na 31 grudnia 2023 roku.
Wynagrodzenie Członków Zarządu ING Banku Śląskiego S.A.
Skład Zarządu ING Banku Śląskiego S.A. na koniec 2024 roku został zaprezentowany w rozdziale I. Informacje o Banku , w punkcie 7 . Skład Zarządu oraz Rady Nadzorczej ING Banku Śląskiego S.A.
Świadczenia dla Członków Zarządu ING Banku Śląskiego S.A.
2024
2023
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze, w tym:
wynagrodzenia
14
13
inne świadczenia
2
2
Razem
16
15
Na krótkoterminowe świadczenia pracownicze składają się wynagrodzenia zasadnicze, ubezpieczenia, wpłaty na fundusz inwestycyjny, opieka medyczna oraz inne świadczenia przyznane przez Radę Nadzorczą.
Świadczenia dla Członków Zarządu ING Banku Śląskiego S.A. wynikające z Programu Zmiennych Składników Wynagrodzeń
2024
2023
krótkoterminowe świadczenia
długoterminowe świadczenia
krótkoterminowe świadczenia
długoterminowe świadczenia
płatności w gotówce
4
3
4
3
akcje własne
4
3
4
3
Razem
8
6
8
6
Na krótkoterminowe świadczenia składają się świadczenia wynikające z Programu Zmiennych Składników Wynagrodzeń – część nieodroczona. Na długoterminowe świadczenia składają się świadczenia wynikające z Programu Zmiennych Składników Wynagrodzeń – część odroczona.
Świadczenia za rok 2024 dla członków Zarządu ING Banku Śląskiego S.A. wynikające z Programu Zmiennych Składników Wynagrodzeń nie zostały jeszcze przyznane.
Zgodnie z obowiązującym w Banku systemem wynagrodzeń Członkom Zarządu Banku może przysługiwać premia za rok 2024, której część zostanie wypłacona w 2025 roku, a część będzie odroczona na lata kolejne (2026 – 2032). Maksymalna możliwa do uzyskania wysokość premii za 2024 rok, na którą została utworzona rezerwa, wynosi 14 mln zł, w tym na wypłatę gotówkową w 2025 roku 4 mln zł, a na część premii z odroczonym terminem płatności 10 mln zł. Ostateczną decyzję odnośnie wysokości premii podejmie Rada Nadzorcza Banku.
Na 31 grudnia 2023 roku rezerwa na wypłatę gotówkową premii dla Członków Zarządu Banku wynosiła 14 mln zł. Zatwierdzona przez Radę Nadzorczą w roku 2024 kwota premii, która dotyczyła roku 2023 wyniosła 11 mln zł.
W latach zakończonych 31 grudnia 2024 roku oraz 31 grudnia 2023 roku Członkom Zarządu nie wypłacono świadczeń po okresie zatrudnienia.
Członkowie Zarządu mają zawarte umowy o zakazie konkurencji po zaprzestaniu pełnienia funkcji w Zarządzie Banku. W przypadku nie powołania na nową kadencje lub odwołania Członkom Zarządu przysługuje odprawa. Informacja o odprawach przysługujących Członkom Zarządu jest zawarta w ich umowach o pracę i należy się tylko w przypadku rozwiązania umowy o pracę przez Bank z przyczyn innych niż uprawniające do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
94
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Wynagrodzenie Członków Rady Nadzorczej ING Banku Śląskiego S.A.
Skład Rady Nadzorczej ING Banku Śląskiego S.A. na koniec 2024 roku został zaprezentowany w rozdziale I. Informacje o Banku , w punkcie 7 . Skład Zarządu oraz Rady Nadzorczej ING Banku Śląskiego S.A .
Świadczenia dla Członków Rady Nadzorczej ING Banku Śląskiego S.A.
2024
2023
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze, w tym:
wynagrodzenia
1
1
Razem
1
1
Członkowie Zarządu oraz inne osoby będące pracownikami ING Banku Śląskiego S.A. nie otrzymują wynagrodzenia ani nagród z tytułu pełnienia funkcji we władzach jednostek zależnych i stowarzyszonych ING Banku Śląskiego S.A.
Stan posiadania akcji ING Banku Śląskiego przez członków Rady Nadzorczej Banku oraz członków Zarządu Banku
W ramach Programu Motywacyjnego skierowanego do osób mających istotny wpływ na profil ryzyka Banku, Bank przyznaje nieodpłatnie akcje własne jako składnik wynagrodzenia zmiennego.
Na 31 grudnia 2024 roku Członkowie Zarządu Banku posiadali łącznie 17 498 akcji, na które składały się akcje własne nieodroczone za okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 roku (6 835 akcji po uwzględnieniu sprzedaży 937 akcji), pierwsza część akcji odroczonych za okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 roku (1 079 akcji) oraz akcje nieodroczone za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 roku (9 584 akcje).
Na 31 grudnia 2023 roku Członkowie Zarządu Banku posiadali akcje własne nieodroczone za okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 roku w łącznej liczbie 7 772 akcji.
Członkowie Rady Nadzorczej Banku nie posiadali akcji ING Banku Śląskiego S.A. zarówno na 31 grudnia 2024 jak i na 31 grudnia 2023 roku.
42. Zatrudnienie
Zatrudnienie w Banku na koniec roku 2024 i 2023 wynosiło odpowiednio:
stan na 31 grudnia
2024
2023
w osobach
7 553
7 906
w etatach
7 504,6
7 874,2
43. Istotne zdarzenia po dacie bilansowej
Nie wystąpiły.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
95
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
I. Zarządzanie kapitałem 96
II. Zarządzanie ryzykiem 102
1. Wprowadzenie 102
2. Ryzyko kredytowe 105
3. Ryzyko rynkowe 133
4. Ryzyko płynności i finansowania 150
5. Ryzyko operacyjne 159
6. Ryzyko ESG 161
7. Pozostałe ryzyka 162
Zarządzanie ryzykiem
oraz kapitałem
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
96
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
I. Zarządzanie kapitałem
1. Wprowadzenie
2. Minimalne wymogi kapitałowe
3. Adekwatność kapitałowa
3.1. Cele adekwatności kapitałowej
3.2. Fundusze własne
3.3. Wymóg kapitałowy
3.4. Współczynniki kapitałowe
3.5. Wpływ CRR 3 na adekwatność kapitałową Banku
4. Wymogi MREL
5. Polityka dywidendowa
1. Wprowadzenie
Zarządzanie kapitałem w ING Banku Śląskim S.A. ma na celu umożliwić i ułatwić rozwój Banku zgodnie z przyjętą strategią i modelem biznesowym. Ponadto pozwala aktywnie zarządzać kapitałem mając na uwadze wielkość jak i dynamikę zmian, zarówno obecnie jak i w przyszłości (w tym w sytuacji stresowej). Zarządzanie kapitałem odbywa się w trzech perspektywach: perspektywa normatywna/regulacyjna, perspektywa kapitału ekonomicznego oraz perspektywa warunków skrajnych.
Nadrzędnym celem zarządzania kapitałem w Banku jest posiadanie wystarczającej i efektywnej kapitalizacji Banku do realizacji strategii biznesowej i planów rozwojowych, przy jednoczesnym spełnianiu wszystkich wewnętrznych i zewnętrznych wymogów ostrożnościowych. Oznacza to elastyczność finansową w obecnym i przyszłym otoczeniu w celu dostosowania do zmieniających się warunków rynkowych i regulacyjnych.
W ramach zarządzania kapitałem Bank:
• prowadzi identyfikację i ocenę istotności rodzajów ryzyka występujących w jego działalności,
• prowadzi działania mające na celu szacowanie i monitorowanie kapitału ekonomicznego, wymogu kapitałowego oraz funduszy własnych,
• monitoruje potencjalne zagrożenia dla adekwatności kapitałowej,
• dokonuje alokacji kapitału ekonomicznego na linie biznesowe,
• ustala limity wewnętrzne w celu ograniczania generowanych wymogów kapitałowych oraz kapitału ekonomicznego,
• prowadzi odpowiednią politykę inwestycyjną,
• ustala adekwatną politykę cenową,
• prowadzi politykę dywidendową wynikającą z długoterminowego celu kapitałowego oraz preferowanej struktury kapitału,
• planuje kapitał ekonomiczny i wymóg kapitałowy oraz fundusze własne,
• przygotowuje awaryjne plany kapitałowe definiujące kroki postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia dla adekwatności kapitałowej,
• prowadzi analizy wpływu czynników makroekonomicznych na adekwatność kapitałową zgodnie z „ Polityką przeprowadzania testów warunków skrajnych ”.
Nadrzędnym dokumentem regulującym zarzadzanie kapitałem w Banku jest Polityka zarządzania kapitałem w ING Banku Śląskim S.A .
2. Minimalne wymogi kapitałowe
Zgodnie z pismem Komisji Nadzoru Finansowego otrzymanym 11 grudnia 2024 roku Bank utrzymuje bufor innej instytucji o znaczeniu systemowym w wysokości równoważnej 1,0% łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko.
19 grudnia 2024 roku Bank otrzymał pismo Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie niewyznaczenia dodatkowego narzutu kapitałowego zalecanego w ramach filara II („P2G”) w celu zaabsorbowania potencjalnych strat wynikających z wystąpienia warunków skrajnych.
Minimalny poziom adekwatności kapitałowej wynika z obowiązku utrzymywania minimalnych poziomów współczynników kapitałowych wynikających z następujących regulacji zewnętrznych:
• Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z 26 czerwca 2013 roku (4,5% dla CET1, 6% dla T1 oraz 8% dla TCR),
• Ustawy z 5 sierpnia 2015 roku o nadzorze makroostrożnościowym nad systemem finansowym i zarządzaniu kryzysowym w systemie finansowym sankcjonującej dodatkowe bufory kapitałowe, w tym :
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
97
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
− bufor zabezpieczający, który w 2023 roku wynosił 2,5%,
− bufor innej instytucji o znaczeniu systemowym w wysokości 1,0% nałożony decyzją KNF, otrzymaną 11 grudnia 2024 roku (zmiana z 0,5% obowiązującego w 2023 roku),
− bufor antycykliczny z zastosowaniem do ekspozycji na które taki bufor został przez właściwe organy nałożony. Bufor antycykliczny jest zmienny w czasie w zależności od struktury odnośnych ekspozycji oraz poziomów wskaźników bufora antycyklicznego nałożonych na odnośne ekspozycje (według stanu na koniec grudnia 2024 roku bufor antycykliczny wynosił efektywnie 0,009%, w porównaniu do 0,013% według stanu na koniec grudnia 2023),
• Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z 18 marca 2020 roku, uchylającego Rozporządzenie w sprawie bufora ryzyka systemowego; kierując się jednak ostrożnym podejściem Bank monitoruje współczynniki kapitałowe z uwzględnieniem wielkość bufora ryzyka systemowego.
W konsekwencji tego, na 31 grudnia 2024 roku minimalne wymogi kapitałowe wynoszą dla Banku:
• CET1 >= 7,83%,
• T1 >= 9,51%,
• TCR >= 11,51%.
3. Adekwatność kapitałowa
3.1. Cele adekwatności kapitałowej
Apetyt na ryzyko określa maksymalną wielkość ryzyka jaką Bank jest gotowy zaakceptować wspierając tym samym stabilność oraz dalszy rozwój. W ramach zarządzania ryzykiem i kapitałem w Banku ustalane są parametry apetytu na ryzyko (tzw. RAS - Risk Appetite Statement) oraz cele kapitałowe Banku, pozwalające na realizację Strategii Banku, w tym cele dywidendowe.
W ramach RAS dotyczących adekwatności kapitałowej określone są również limity kapitałowe na poszczególne rodzaje ryzyka.
W celach kapitałowych Bank utrzymuje bufor zarządczy, umożliwiający realizację strategii w warunkach niespodziewanych zmian regulacyjnych oraz biznesowych.
3.2. Fundusze własne
Fundusze własne Banku składają się z:
• kapitału podstawowego Tier 1, który na koniec 2024 roku wyniósł 16 942 mln zł (17 522 mln zł na koniec 2023 roku),
• kapitału Tier 2, który na koniec 2024 roku wyniósł 1 341 mln zł (1 530 mln zł na koniec 2023 roku).
Na 31 grudnia 2024 roku, podobnie jak na 31 grudnia 2023 roku, w Banku nie jest identyfikowany kapitał dodatkowy Tier 1 (AT1).
Fundusze własne przyjete do kalkulacji łącznego współczynnika kapitałowego
stan na 31 grudnia
2024
2023 *
Kapitał Tier 1
16 942
17 522
Kapitał podstawowy Tier 1
16 942
17 522
instrumenty kapitałowe kwalifikujące się jako kapitał podstawowy Tier 1
1 086
1 081
zyski zatrzymane, w tym:
81
1 190
zyski zatrzymane w poprzednich latach
81
80
uznany zysk
-
1 110
skumulowane inne całkowite dochody
88
-43
kapitał rezerwowy
15 118
15 014
fundusze ogólne ryzyka bankowego
1 215
1 215
korekty wartości z tytułu wymogów w zakresie ostrożnej wyceny
-42
-35
wartość firmy i inne wartości niematerialne
-371
-308
aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oparte na przyszłej rentowności i niewynikające z różnic przejściowych po odliczeniu powiązanych rezerw z tytułu podatku dochodowego
-
-516
niedobór korekt z tytułu ryzyka kredytowego wobec oczekiwanych strat według metody IRB
-468
-132
niedobór pokrycia z tytułu ekspozycji nieobsługiwanych
-30
-11
korekty w okresie przejściowym w kapitale podstawowym Tier 1
265
67
Kapitał Tier 2
1 341
1 530
instrumenty kapitałowe kwalifikujące się jako kapitał Tier 2
1 341
1 507
nadwyżka rezerw ponad oczekiwane uznane straty według metody IRB
-
23
Fundusze własne przyjęte do kalkulacji łącznego współczynnika kapitałowego
18 283
19 052
*) 11 kwietnia 2024 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku zatwierdziło podział zysku za 2023 rok. Zaliczenie do funduszy własnych na 31 grudnia 2023 roku zysku netto wypracowanego w 2023 roku zaskutkowało wzrostem
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
98
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
funduszy własnych do poziomu 19 052 mln zł, co zostało zaprezentowane w tabeli powyżej. Według wartości wykazanej w rocznym sprawozdaniu finansowym za rok 2023 poziom funduszy własnych wynosił 17 846 mln zł.
3.3. Wymóg kapitałowy
Na potrzeby sprawozdawcze w 2024 i 2023 roku do kalkulacji wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego
Bank wykorzystywał metodę zaawansowaną wewnętrznych ratingów oraz metodę standardową. Bank posiada zgodę Komisji Nadzoru Finansowego oraz Narodowego Banku Holandii na stosowanie metody zaawansowanej wewnętrznych ratingów (AIRB) dla klas ekspozycji: przedsiębiorstwa oraz instytucje kredytowe .
W obszarze ryzyka operacyjnego , od czerwca 2020 roku Bank wykorzystuje metodę standardową STA (the
standardised approach).
W obszarze ryzyka rynkowego Bank wykorzystuje metodę podstawową i metodę zaktualizowanego średniego
okresu zwrotu (w zależności od rodzaju ryzyk).
Bank wyznacza również wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka koncentracji , ryzyka rozliczenia oraz ryzyka korekty
wyceny kredytowej (CVA) . We wszystkich przypadkach wymogi wyznaczane są zgodnie z Rozporządzeniem CRR.
Łączny wymóg kapitałowy jest zdominowany przez wymóg z tytułu ryzyka kredytowego. Na koniec 2024 roku stanowił on 86% wymogu ogółem w porównaniu do 84% na koniec 2023 roku.
3.4. Współczynniki kapitałowe
Na 31 grudnia 2024 roku wartość łącznego współczynnika kapitałowego (TCR) ING Banku Śląskiego wyniosła 15,62% a wartość współczynnika Tier 1 14,48% w porównaniu do 18,74% i 17,24% na koniec 2023 roku.
Główne czynniki zmiany łącznego współczynnika kapitałowego to:
• w ramach kapitału podstawowego Tier 1:
− wypłata dywidendy z zysku lat ubiegłych - spadek łącznego współczynnika kapitałowego o 0,99 p.p.,
− zmniejszenie wartości aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego opartego na przyszłej rentowności i niewynikającego z różnic przejściowych - wzrost łącznego współczynnika kapitałowego o 0,51 p.p.,
− tymczasowe zwiększenie niedoboru korekt z tytułu ryzyka kredytowego wobec oczekiwanych strat według metody IRB - spadek łącznego współczynnika kapitałowego o 0,33 p.p.,
− zastosowanie okresu przejściowego dla niezrealizowanych zysków i strat na portfelu wycenianym do wartości godziwej przez inne całkowite dochody – wzrost łącznego współczynnika kapitałowego o 0,23 p.p.,
• w ramach kapitału Tier 2:
− zwiększenie kwoty pożyczek podporządkowanych nieujętych w pozycji funduszy własnych na skutek wejścia w okres ostatnich 5 lat do daty zapadalności - spadek łącznego współczynnika kapitałowego o 0,14 p.p.,
• w ramach wymogu kapitałowego:
− zwiększenie aktywów ważonych ryzykiem na skutek zmian modelowych – spadek łącznego współczynnika kapitałowego o 1,16 p.p.,
− zwiększenie aktywów ważonych ryzykiem na skutek zmian wolumenów kredytowych – spadek łącznego współczynnika kapitałowego o 0,90 p.p.
Nadwyżka łącznego współczynnika kapitałowego ponad wymóg regulacyjny (razem z P2G) zmniejszyła się z 7,41 p.p. do 4,11 p.p. a nadwyżka współczynnika Tier 1 zmniejszyła się z 7,91 p.p. do 4,97 p.p.
Łączny współczynnik kapitałowy i współczynnik kapitału Tier 1
stan na 31 grudnia
2024
2023 *
Fundusze własne przyjęte do kalkulacji łącznego współczynnika kapitałowego
18 283
19 052
Wymogi kapitałowe
wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego i ryzyka kredytowego kontrahenta
8 079
6 840
wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka pozycji, ryzyka walutowego i ryzyka cen towarów
98
108
wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka operacyjnego
1 175
1 175
wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka korekty wyceny kredytowej (CVA)
11
9
Łączny wymóg kapitałowy
9 363
8 132
Łączny współczynnik kapitałowy
15,62%
18,74%
minimalny wymagany poziom
11,51%
11,33%
nadwyżka wskaźnika TCR
4,11 p.p.
7,41 p.p.
Współczynnik kapitału Tier 1
14,48%
17,24%
minimalny wymagany poziom
9,51%
9,33%
nadwyżka wskaźnika T1
4,97 p.p.
7,91 p.p.
*) 11 kwietnia 2024 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku zatwierdziło podział zysku za 2023 rok. Zaliczenie do funduszy własnych na 31 grudnia 2023 roku zysku netto wypracowanego w 2023 roku zaskutkowało wzrostem
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
99
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
współczynników TCR i Tier1 odpowiednio do poziomu 18,74% i 17,24% co zostało zaprezentowane w tabeli. Według wartości zaprezentowanych w rocznym sprawozdaniu finansowym za okres od 1 stycznia 2023 roku do 31 grudnia 2023 roku, współczynniki TCR i Tier1 na 31 grudnia 2023 roku wynosiły odpowiednio 18,02% i 16,50%.
Przepisy przejściowe
Bank w kalkulacji współczynników kapitałowych skorzystała z przepisów przejściowych w zakresie złagodzenia wpływu wdrożenia standardu MSSF 9 na poziom funduszy własnych. Dodatkowo na 31 grudnia 2024 roku Bank zastosował tymczasowe traktowanie niezrealizowanych zysków i strat wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody zgodnie z art. 468 rozporządzenia CRR. W przypadku nie stosowania przez Bank przepisów przejściowych, współczynniki kapitałowe kształtowałyby się następująco.
stan na 31 grudnia
2024
2023
poziom współczynników kapitałowych bez zastosowania przepisów przejściowych
Łączny współczynnik kapitałowy (TCR)
15,41%
18,68%
Współczynnik kapitału Tier 1
14,27%
17,17%
3.5. Wpływ CRR 3 na adekwatność kapitałową Banku
1 stycznia 2025 r. zaczęły obowiązywać zmienione regulacje w zakresie adekwatności kapitałowej – CRR3 1 – modyfikujące w istotny sposób dotychczasowe podejście do wyznaczania wymogów kapitałowych. Zmiany wpłynęły istotnie na wymogi kapitałowe dotyczące ryzyka kredytowego i operacyjnego. Znowelizowane przepisy w niewielkim stopniu spowodowały spadek niektórych pozycji funduszy własnych.
Efektem wprowadzonych zmian jest wzrost łącznego współczynnika kapitałowego Banku (TCR) o niecałe 2 p.p.
Główną przyczyną wzrostu współczynników kapitałowych jest redukcja kwoty łącznej ekspozycji na ryzyko (TREA). Największe spadki dotyczą ekspozycji na ryzyko kredytowe (RWA) i na ryzyko operacyjne, dla którego wprowadzono nową metodę wyznaczania wymogu kapitałowego.
1 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1623 z dnia 31 maja 2024 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do wymogów dotyczących ryzyka kredytowego, ryzyka związanego z korektą wyceny kredytowej, ryzyka operacyjnego, ryzyka rynkowego oraz minimalnego progu kapitałowego .
Dla ryzyka kredytowego zmiany poziomu RWA są zróżnicowane. Największe spadki odnotowano dla portfela kredytów hipotecznych osób fizycznych oraz dla portfela przedsiębiorstw z segmentu klientów strategicznych. Z kolei największy wzrost RWA dotyczył portfela podmiotów z sektora finansowego nie będących bankami (NBFI).
Mimo zmniejszenia TREA nie ma konieczności utrzymywania przez Bank dodatkowych wymogów kapitałowych wynikających z nowowprowadzonego ograniczenia uzysków ze stosowania metod zaawansowanych (IRB) tzw. Output floor 2 .
Wejściu w życie zmienionych regulacji towarzyszy znaczna niepewność regulacyjna wynikająca z niezakończonych prac nad dokumentami doprecyzowującymi. Oszacowany poziom wymogów kapitałowych bazuje na aktualnych interpretacjach nadzorczych i ostateczny wpływ może ulec zmianie.
Dodatkowo, poziomy RWA wyliczane przy użyciu metody wewnętrznych ratingów (IRB), mogą w kolejnych okresach podlegać zwiększonej zmienności wynikającej z oczekiwanych decyzji nadzorczych związanych z funkcjonowaniem tych metod. Oszacowany poziom wymogów kapitałowych bazuje na aktualnych interpretacjach nadzorczych i ostateczny wpływ może być nawet większy.
4. Wymogi MREL
2024
2023
MREL – TREA (uwzględniający wymóg połączonego bufora)
23,49%
26,31%
minimalny wymagany poziom (uwzględniający wymóg połączonego bufora)
19,95%
19,30%
nadwyżka (+) / niedobór (-) wskaźnika MREL – TREA
3,54 p.p.
7,01 p.p.
minimalny wymagany poziom (nie uwzględniający wymogu połączonego bufora)
16,44%
16,29%
nadwyżka (+) / niedobór (-) wskaźnika MREL – TREA
7,05 p.p.
10,02 p.p.
MREL - TEM
10,57%
11,02%
minimalny wymagany poziom
5,91%
5,91%
nadwyżka (+) / niedobór (-) wskaźnika MREL – TEM
4,66 p.p.
5,11 p.p.
7 czerwca 2024 roku Bank otrzymał pismo od Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (BFG) dotyczące wspólnej decyzji organów ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, tj. Jednolitej Rady ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji (Single Resolution Board – SRB) oraz BFG, w sprawie wysokości minimalnego poziomu funduszy własnych i zobowiązań podlegających umorzeniu lub konwersji (MREL). Decyzja ta opiera się na
2 Nowy obowiązek dla banków korzystających z metod zaawansowanych (takich jak metoda IRB), nakazujący utrzymywać wymogi kapitałowe na poziomie nie niższym niż referencyjny - wyznaczony przy użyciu metod standardowych
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
100
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
zastosowanej dla Grupy ING strategii przymusowej restrukturyzacji zakładającej jeden punkt kontaktowy (Single Point of Entry – SPE).
BFG, w porozumieniu z SRB, wyznaczył wymóg MREL dla Banku w wysokości 19,95% łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko (TREA) – z uwzględnieniem wymogu połączonego bufora w wysokości 3,51% według stanu na koniec 2024 roku i 5,91% miary ekspozycji całkowitej (TEM) na poziomie indywidualnym. Bank jest zobowiązany do spełnienia wymogu MREL dla obu miar, TREA i TEM, równocześnie. Całość wymogu MREL powinna być spełniona w formie funduszy własnych i zobowiązań spełniających kryteria określone w art. 98 ustawy o BFG, stanowiącym transpozycję art. 45f(2) BRRD2.
Dodatkowo, BFG wskazał, że część MREL odpowiadająca kwocie rekapitalizacji powinna zostać spełniona w formie następujących instrumentów: dodatkowego Tier 1 (AT1), instrumentów kapitału Tier 2 (T2) oraz innych podporządkowanych zobowiązań kwalifikowalnych nabytych bezpośrednio bądź pośrednio przez podmiot dominujący. Bank szacuje, że cześć wymogu MREL dotycząca kwoty rekapitalizacji wynosi 8,44% TREA i 2,91% TEM.
Jednocześnie, BFG wskazał, że instrumenty w kapitale podstawowym Tier 1 (CET1) utrzymywane przez Bank na potrzeby wymogu połączonego bufora nie mogą zostać zaliczone do wymogu MREL wyrażonego jako odsetek łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko (TREA).
Na koniec 2024 roku Bank posiadał trzy nieuprzywilejowane pożyczki senioralne (ang. Non-Preferred Senior) od ING Banku N.V., których wartość nominalna wynosi 2 110 mln EUR. Na tą wartość składają się:
• pożyczka w wysokości 350 mln EUR, zaciągnięta 10 października 2024 roku na okres 4 lat (przy czym bank ma prawo jej wcześniejszej spłaty po upływie 3 lat),
• pożyczka w wysokości 1 500 mln EUR, zaciągnięta 22 grudnia 2023 roku na okres 4 lat (przy czym bank ma prawo jej wcześniejszej spłaty po upływie 3 lat) oraz
• pożyczka w wysokości 260 mln EUR, zaciągnięta 5 stycznia 2023 roku na okres 6 lat (przy czym bank ma prawo jej wcześniejszej spłaty po upływie 5 lat).
Wszystkie pożyczki są elementem strategii pojedynczego punktu kontaktowego (SPE) dla Grupy ING. Bank uwzględnia środki z pożyczek NPS w zobowiązaniach kwalifikowalnych na potrzeby minimalnego wymogu funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych (MREL). Odsetki od pożyczek są płatne kwartalnie według stawki EURIBOR 3M powiększonej o marżę (1,50% dla pożyczki z października 2024 roku, 2,01% dla pożyczki z grudnia 2023 roku i 2,35% dla pożyczki ze stycznia 2023 roku). Na 31 grudnia 2024 roku wartość bilansowa zobowiązań z tytułu
pożyczek NPS wynosiła 9 055 mln zł (w porównaniu do 7 681 mln zł na 31 grudnia 2023 roku) i została ujęta w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji Zobowiązania wobec banków .
5. Polityka dywidendowa
Najważniejsze założenia polityki dywidendowej Banku są następujące:
• stabilne realizowanie wypłat dywidend w dającej się przewidzieć perspektywie w wysokości do 50% rocznego zysku netto Banku z zachowaniem zasady ostrożnego zarządzania oraz wszelkich wymogów regulacyjnych, do których zachowania Bank jest zobowiązany, a także z uwzględnieniem przyjętych do stosowania Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW 2021,
• propozycja wypłaty dywidendy w wysokości wyższej niż wynikałoby to ze wskaźnika wskazanego powyżej jest możliwa, gdy jest to uzasadnione sytuacją finansową Banku (np. z niepodzielonego zysku z lat ubiegłych lub kapitału rezerwowego) oraz pod warunkiem spełnienia wszystkich pozostałych wymogów określonych w przepisach prawa i polityce dywidendowej,
• możliwość realizowania wypłat dywidendy z nadwyżki kapitału powyżej minimalnych współczynników adekwatności kapitałowej oraz powyżej określonego przez Komisję Nadzoru Finansowego dla celów wypłaty dywidendy minimalnych poziomów współczynników kapitałowych.
Decydując o proponowanej kwocie wypłaty dywidendy, Zarząd Banku bierze pod uwagę wymogi nadzorcze przekazywane w ramach oficjalnego komunikatu KNF dotyczącego polityki dywidendowej banków, jak również następujące przesłanki:
• aktualną sytuację ekonomiczno-finansową Banku i Grupy Kapitałowej Banku, w tym ograniczenia w sytuacji generowania strat finansowych lub niskiej rentowności (niski zwrot z aktywów / kapitału),
• założenia strategii zarządzania i strategii zarządzania ryzykiem Banku oraz Grupy Kapitałowej Banku,
• ograniczenia wynikające z art. 56 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 roku o nadzorze makroostrożnościowym nad systemem finansowym i zarządzaniu kryzysowym w systemie finansowym,
• konieczność pomniejszania zysków bieżącego okresu lub niezatwierdzonych zysków rocznych zaliczanych do funduszy własnych o możliwe do przewidzenia dywidendy, zgodnie z artykułem 26 Rozporządzenia UE nr 575/2013,
• otoczenie makroekonomiczne.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
101
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Wytyczne KNF w sprawie dywidend za 2024 rok
10 grudnia 2024 roku Komisja Nadzoru Finansowego opublikowała stanowisko w zakresie polityki dywidendowej w 2025 roku. Kwotę do wysokości 50% zysku za 2024 rok mogą wypłacić jedynie banki, które spełniają jednocześnie poniższe kryteria:
• nie realizują programu naprawczego,
• są pozytywnie oceniane w ramach procesu Badania i Oceny Nadzorczej (ocena końcowa BION nie gorsza niż 2,5),
• wykazują poziom dźwigni finansowej (LR) na poziomie wyższym niż 5%,
• posiadają współczynnik kapitału podstawowego Tier 1 (CET1) nie niższy niż wymagane minimum: 4,5% + 56,25% * wymóg P2R + wymóg połączonego bufora 3 + P2G 4 ,
• posiadają współczynnik kapitału Tier 1 (T1) nie niższy niż wymagane minimum: 6% + 75% * wymóg P2R + wymóg połączonego bufora + P2G,
• posiadają łączny współczynnik kapitałowy (TCR) nie niższy niż wymagane minimum: 8% + wymóg P2R + wymóg połączonego bufora + P2G.
Kwotę do wysokości 75% zysku z 2024 roku mogą wypłacić jedynie banki spełniające kryteria do wypłaty 50%, a jednocześnie których portfel należności od sektora niefinansowego charakteryzuje się dobrą jakością kredytową (udział NPL, z uwzględnieniem instrumentów dłużnych, na poziomie nieprzewyższającym 5%).
Kryteria określone powyżej Bank powinien spełniać zarówno na poziomie jednostkowym, jak i skonsolidowanym, według stanu na koniec 2024 roku oraz w dniu podjęcia decyzji o wypłacie dywidendy przez Walne Zgromadzenie.
Maksymalny możliwy do wypłaty poziom dywidendy jest ograniczony do 75%, w związku z oczekiwaniem zapewnienia stabilności polskiego sektora finansowego poprzez dostosowywanie bazy kapitałowej podmiotów nadzorowanych do poziomu ponoszonego przez nie ryzyka oraz ochrona odbiorców usług finansowych tych podmiotów.
3 uwzględniający docelowy ogłoszony poziom bufora antycyklicznego, tj. 2%.
4 Pillar II Guidance czyli dodatkowe zalecenie kapitałowe – mierzy wrażliwość Banku na niekorzystny scenariusz makroekonomiczny przy pomocy wyników stress testów nadzorczych. Wrażliwość definiowana jako: względna zmiana CET1 wyliczona pomiędzy najniższym poziomiem CET1 w horyzoncie scenariusza i CET1 w momencie rozpoczęcia testu, z uwzględnieniem korekt nadzorczych.
Zadeklarowane i wypłacone dywidendy
Zarząd ING Banku Śląskiego S.A. zamierza zarekomendować Walnemu Zgromadzeniu Banku podjęcie uchwały o przeznaczeniu na wypłatę dywidendy około 75% zysku jednostkowego Banku za 2024 rok, tj. kwoty 3 276 mln zł. Proponowana wartość dywidendy na jedną akcję to 25,18 zł brutto. Proponowany dzień dywidendy to 6 maja 2025 roku, a proponowany dzień wypłaty dywidendy to 12 maja 2025 roku. Na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego Bank spełnia kryteria i wymogi KNF umożliwiające wypłatę dywidendy z zysku za rok 2024 do wysokości 75%. Wysokość proponowanej dywidendy uwzględnia zarówno obecną sytuację finansową i kapitałową Banku, jak i jego plany rozwoju.
11 kwietnia 2024 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku podjęło uchwałę w sprawie wypłaty dywidendy z zysku za 2023 rok i z kapitału rezerwowego przeznaczonego na wypłatę dywidendy. Na podstawie tej uchwały, 6 maja 2024 roku Bank wypłacił dywidendę w łącznej wysokości 4 339 mln zł, tj. w kwocie 33,35 zł brutto na jedną akcję.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
102
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
II. Zarządzanie ryzykiem
1. Wprowadzenie
1.1. Kategorie ryzyka
1.2. Organizacja zarządzania ryzykiem
1.3. System zarządzania ryzykiem
1.4. Zasady zarządzania ryzykiem
1.5. Apetyt na ryzyko
2. Ryzyko kredytowe
3. Ryzyko rynkowe
4. Ryzyko płynności i finansowania
5. Ryzyko operacyjne
6. Ryzyko ESG
7. Pozostałe ryzyka
1. Wprowadzenie
1.1. Kategorie ryzyka
Do najistotniejszych ryzyk w działalności Banku, należą:
• ryzyko kredytowe,
• ryzyko rynkowe,
• ryzyko płynności i finansowania,
• ryzyko operacyjne.
Dodatkowo, jako istotne ryzyka w swojej działalności, Bank identyfikuje:
• ryzyko braku zgodności (Compliance),
• ryzyko modeli,
• ryzyko biznesowe,
• ryzyko związane z bezpieczeństwem transakcji i stabilnością systemów IT,
• ryzyko związane z bezpieczeństwem danych osobowych.
Na szczególną uwagę zasługuje ryzyko ESG, które Bank nie traktuje jako odrębną kategorię ryzyka, lecz jako czynnik wzmacniający występujące w Banku podstawowe kategorie ryzyka (tj. ryzyka finansowe - ryzyko kredytowe, rynkowe, płynności i finansowania oraz ryzyka niefinansowe).
W dalszej części sprawozdania znajduje się szczegółowy opis każdego z wyżej wymienionych ryzyk.
1.2. Organizacja zarządzania ryzykiem
Szczególną rolę w procesie zarządzania ryzykiem pełnią Zarząd Banku oraz Rada Nadzorcza. Bank posiada także szereg komitetów, które pełnią aktywną rolę w zarządzaniu poszczególnymi rodzajami ryzyka. Poniższe schematy prezentują strukturę organizacyjną zarządzania ryzykiem.
Departament Modeli Ryzyka
Departament Zarządzania Ryzykiem ESG
Departament Business Credit Risk
Departament Zarządzania Ryzykiem Rynkowym
Departament Inspekcji Ryzyka Kredytowego
Risk Change and Data Tribe
Departament Integracji Ryzyka
Departament Consumer Credit Risk
Departament Ryzyka Kredytowego Regionów
Zespół Strategy &Transformation
Departament Wholesale Banking Credit Risk
Departament Zarządzania Ryzykiemi Modeli
Departament Zarządzania Ryzykiem Operacyjnym
Departament Kredytów Zwiększonego Ryzyka
Integracja Ryzyka
Ryzyko Kredytowe
CRO
CEO
Centre of Expertise - Compliance
Zarząd Banku
Rada Nadzorcza
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
103
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
1.3. System zarządzania ryzykiem
System zarządzania ryzykiem stanowi zintegrowany zbiór zasad, mechanizmów i narzędzi (w tym m.in. polityk i procedur) odnoszących się do procesów dotyczących ryzyka. Rolą systemu zarządzania ryzykiem jest zarządzanie ryzykiem, adekwatne do wielkości i profilu ponoszonego przez Bank ryzyka, poprzez stałą identyfikację, pomiar lub ocenę, monitorowanie, kontrolę ryzyka, w tym ograniczanie ryzyka oraz raportowanie ryzyka wraz z oceną skuteczności podjętych działań ograniczających ryzyko. W ramach kontroli ryzyka Bank zabezpiecza się przed ryzykiem lub je ogranicza wprowadzając odpowiednie mechanizmy kontrolne, system limitów oraz adekwatny poziom rezerw (odpisów), a także kapitałów i buforów płynnościowych.
W ramach systemu zarządzania ryzykiem Bank:
• posiada określoną częstotliwość pomiaru lub oceny ryzyka, która jest adekwatna do skali i złożoności działalności,
• stosuje sformalizowane zasady służące określaniu wielkości podejmowanego ryzyka i zasady zarządzania ryzykiem,
• stosuje sformalizowane procedury mające na celu identyfikację, pomiar lub szacowanie oraz monitorowanie ryzyka, uwzględniające również przewidywany poziom ryzyka w przyszłości,
• stosuje sformalizowane limity ograniczające ryzyko i zasady postępowania w przypadku przekroczenia limitów, w tym wprowadza sposoby i środki, które mają wyeliminować przekroczenie limitów w przyszłości,
• stosuje przyjęty system sprawozdawczości zarządczej umożliwiający monitorowanie poziomu ryzyka,
• posiada strukturę organizacyjną dostosowaną do wielkości i profilu ponoszonego ryzyka,
• posiada wykwalifikowaną kadrę jednostek zarządzających ryzykiem oraz zapewnia szkolenia dla pracowników pierwszej i drugiej linii obrony.
System zarządzania ryzykiem określony jest w polityce Ogólne zasady zarządzania ryzykiem w ING Banku Śląskim S.A .
Model trzech linii obrony
Struktura ryzyka i kontroli w Banku opiera się na modelu trzech linii obrony . Model ten ma na celu zapewnienie
stabilnych i efektywnych ram dla zarządzania ryzykiem poprzez zdefiniowanie i wdrożenie trzech „poziomów” zarządzania ryzykiem, z odmiennymi rolami, zakresem obowiązków i obowiązkami związanymi z nadzorem.
Odpowiada między innymi za:
− ocenę, kontrolę i ograniczanie wszystkich ryzyk mających wpływ na ich działalność, oraz za kompletność i dokładność sprawozdań finansowych i raportów ryzyka w odniesieniu do ich obszarów odpowiedzialności
− przeprowadzanie ocen ryzyka i podejmowanie działań ograniczających w celu utrzymania poziomu ryzyka zgodnego z wyznaczonym apetytem na ryzyko,
− wdrożenie, stosowanie i testowanie mechanizmów kontrolnych wynikających z polityk i innych regulacji, również dla czynności zleconych na zewnątrz (outsourcing).
Odpowiada między innymi za sformułowanie i przełożenie apetytu na ryzyko na metodologie i polityki w celu wspierania i monitorowania kontroli ryzyka przez kierownictwo Banku.
− wydawanie regulacji oraz zapewnienie metod i narzędzi zarządzania ryzykiem, w tym wspieranie pierwszej linii obrony w trakcie realizacji tego procesu,
− weryfikowanie stosowania przez pierwszą linię obrony regulacji z zakresu ryzyka
− w ramach działań kontrolnych dokonuje własnej niezależnej oceny efektywności funkcjonowania pierwszej linii obrony poprzez inspekcje, testy, przeglądy i inne formy kontroli.
Zapewnia niezależną ocenę adekwatności i skuteczności systemu zarządzania ryzykiem, systemu kontroli wewnętrznej, ładu korporacyjnego oraz wdrożonych systemów i procesów w pierwszej i drugiej linii obrony.
• wszystkie zespoły i jednostki biznesowe • wszystkie zespoły i jednostki funkcji wsparcia, w tym: IT, Operacje, HR, Departament Prawny, Finanse
• wszystkie zespoły i jednostki w Pionie Ryzyka (CRO) • jednostki z obszaru ryzyka braku zgodności (Compliance)
• Departament Audytu Wewnętrznego
Pierwsza linia obrony
Druga linia obrony
Trzecia linia obrony
Rada Nadzorcza
Zarząd Banku
Komitet Polityki Kredytowej
Komitet Aktywów i Pasywów
Komitet Audytu
Komitet Ryzyka
Komitet Wynagrodzeń i Nominacji
Komitet Ryzyka ESG
Komitet Ryzyka Niefinansowego
Komitet Ryzyka Modeli
Komitet Ryzyka i Bezpieczeństwa IT
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
104
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
System kontroli wewnętrznej został opisany w Polityce System kontroli wewnętrznej w ING Banku Śląskim S.A . Jest on jednym z elementów zarządzania bankiem a jego podstawy, zasady i cele wynikają z ustawy Prawo Bankowe, Rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej oraz polityki wynagrodzeń w bankach oraz Rekomendacji H dotyczącej systemu kontroli wewnętrznej w bankach wydanej przez Komisję Nadzoru Finansowego.
Celem systemu kontroli wewnętrznej jest zapewnienie:
1. Skuteczności i efektywności działania Banku.
2. Wiarygodności sprawozdawczości finansowej.
3. Przestrzegania zasad zarządzania ryzykiem Banku.
4. Zgodności działania Banku z przepisami prawa, regulacjami wewnętrznymi i standardami rynkowymi.
System kontroli wewnętrznej składa się z:
a) Funkcji kontroli – jest to element systemu kontroli wewnętrznej, na który składają się wszystkie mechanizmy kontrolne w procesach funkcjonujących w Banku, niezależne monitorowanie ich przestrzegania oraz raportowanie w ramach funkcji kontroli. Obejmuje stanowiska, grupy ludzi lub jednostki organizacyjne odpowiedzialne za realizację zadań przypisanych tej funkcji.
b) Center of Expertise - Compliance – pełniącego rolę komórki do spraw zgodności, mającą za zadanie identyfikację, ocenę, kontrolę i monitorowanie ryzyka braku zgodności działalności Banku z przepisami prawa, regulacjami wewnętrznymi i standardami rynkowymi oraz przedstawia raporty w tym zakresie.
c) Departamentu Audytu Wewnętrznego – stanowiącego niezależną komórkę mającą za zadanie badanie i ocenę, w sposób niezależny i obiektywny, adekwatności i skuteczności systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej w ramach pierwszej i drugiej linii obrony.
1.4. Zasady zarządzania ryzykiem
ING Bank Śląski S.A. zarządza ryzykiem kredytowym, rynkowym, płynności i finansowania oraz niefinansowym (operacyjnym i braku zgodności (compliance)) zgodnie z zasadami określonymi przez normy polskiego prawa, regulacje Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) oraz inne uprawnione organy, a także zgodnie ze standardami
określonymi przez Grupę ING w stopniu, który nie prowadzi do naruszenia wspomnianych wcześniej regulacji oraz dokumentów z zakresu najlepszych praktyk.
Niezależnie od konieczności zapewnienia zgodności regulacyjnej i prawnej (compliance), Bank traktuje zarządzanie ryzykiem kredytowym, rynkowym, płynności i finansowania oraz operacyjnym jako fundamentalną i integralną część całościowego zarządzania Bankiem.
Zarządzanie ryzykiem jest realizowane na podstawie odpowiednich analiz niezależnie od funkcjonowania systemu zarządzania ryzykiem, na podstawie strategii, polityk, instrukcji, procedur i planów.
1.5. Apetyt na ryzyko
Apetyt na ryzyko określa maksymalny poziom ryzyka jaki Bank jest gotowy zaakceptować wspierając tym samym stabilność oraz dalszy rozwój. W ramach zarządzania ryzykiem i kapitałem w Banku ustalane są parametry apetytu na ryzyko (tzw. RAS - Risk Appetite Statement) w następujących podstawowych obszarach:
• RAS dotyczący adekwatności kapitałowej,
• RAS dotyczący płynności i finansowania oraz ryzyka rynkowego,
• RAS dotyczący ryzyka kredytowego
• RAS dotyczący ryzyka niefinansowego (operacyjnego, braku zgodności (compliance) oraz modeli).
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
105
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2. Ryzyko kredytowe
2.1. Wprowadzenie
2.2. Cele zarządzania ryzykiem kredytowym
2.3. Strategia zarządzania ryzykiem kredytowym
2.4. System zarządzania ryzykiem kredytowym
2.5. Struktura organizacyjna zarządzania ryzykiem kredytowym
2.6. Apetyt na ryzyko RAS
2.7. Zasady działalności kredytowej
2.8. Zasady zarządzania ryzykiem kredytowym
2.9. Ujawnienia ilościowe dotyczące ryzyka kredytowego
2.1. Wprowadzenie
Zarządzanie ryzykiem kredytowym Bank traktuje jako fundamentalną i integralną część całościowego zarządzania Bankiem.
Ryzyko kredytowe rozumiane jest jako:
• ryzyko poniesienia przez Bank straty finansowej w wyniku nie wywiązania się dłużnika w całości i terminie ze swoich zobowiązań kredytowych wobec Banku, lub
• ryzyko zmniejszenia się wartości ekonomicznej ekspozycji kredytowej lub grupy ekspozycji kredytowych w wyniku pogorszenia zdolności dłużnika do obsługi zadłużenia w uzgodnionych terminach.
2.2. Cele zarządzania ryzykiem kredytowym
Podstawowym celem Banku w procesie zarządzania ryzykiem kredytowym jest wspieranie efektywnej realizacji celów biznesowych poprzez proaktywne zarządzanie ryzykiem i działalność na rzecz wzrostu organicznego, przy jednoczesnym:
• utrzymywaniu bezpiecznego poziomu norm współczynników kapitałowych i płynności oraz odpowiedniego poziomu rezerw,
• zapewnieniu zgodności z przepisami prawa i wymaganiami instytucji nadzorczych.
Szczegółowe cele zarządzania ryzykiem kredytowym to:
• wspieranie inicjatyw biznesowych,
• utrzymywanie strat kredytowych na założonym poziomie,
• ciągła weryfikacja, ocena adekwatności i rozwoju stosowanych procedur, modeli i innych elementów systemu zarządzania ryzykiem,
• dostosowywanie działalności do zmieniających się warunków zewnętrznych,
• utrzymywanie odpowiedniego poziomu wymogów kapitałowych na ryzyko kredytowe oraz rezerw,
• zapewnienie zgodności z wymogami regulatora.
2.3. Strategia zarządzania ryzykiem kredytowym
Strategia zarządzania ryzykiem kredytowym wspiera realizację celów biznesowych przy zachowaniu bezpiecznego poziomu wypłacalności i płynności Banku oraz adekwatnego poziomu rezerw. Wyznacza się ją w celu zapewnienia optymalnego rozwoju portfela kredytowego, przy zachowaniu odpowiedniej jakości i dochodowości operacji kredytowych oraz alokacji kapitału. Podstawowym celem określenia strategii zarządzania ryzykiem kredytowym jest optymalizacja relacji między ryzykiem a zwrotem na kapitale, przy uwzględnieniu informacji o aktualnym i perspektywicznym otoczeniu makroekonomicznym, portfelu Banku oraz poziomie realizacji limitów RAS.
Strategia zarządzania ryzykiem kredytowym uwzględnia „spojrzenie w przyszłość”, w tym potrzebę utrzymania konkurencyjności, atrakcyjności oraz rozwoju oferty Banku.
2.4. System zarządzania ryzykiem kredytowym
Nadrzędnymi dokumentami regulującymi zarzadzanie ryzykiem kredytowym są: Ogólne Zasady Zarządzania ryzykiem w ING Banku Śląskim oraz Polityka zarzadzania ryzykiem kredytowym w ING Banku Śląskim .
Na system zarządzania ryzykiem kredytowym w Banku składają się:
• ogólne zasady zarządzania i ograniczania ryzyka kredytowego,
• strategie i limity RAS,
• ogólne zasady zarządzania ryzykiem koncentracji,
• polityki, instrukcje i procedury z zakresu zarządzania ryzykiem kredytowym,
• systemy, narzędzia i modele odnoszące się do ryzyka kredytowego,
• system sprawozdawczości zarządczej umożliwiający monitorowanie poziomu ryzyka kredytowego,
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
106
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
• struktura organizacyjna dostosowana do wielkości i profilu ponoszonego przez Bank ryzyka kredytowego.
Działania, które Bank podejmuje w ramach systemu zarządzania ryzykiem mogą polegać na:
• unikaniu ryzyka – likwidacji bądź ograniczaniu rodzajów działalności, które generują zbyt wysoki poziom ryzyka lub rodzaj ryzyka, który nie może być skutecznie kontrolowany,
• ograniczaniu ryzyka – podejmowaniu działań mających na celu zmniejszenie prawdopodobieństwa niekorzystnych zdarzeń lub ograniczanie skutków takich zdarzeń,
• przenoszeniu ryzyka – przeniesieniu w całości lub części ryzyka na inny podmiot, np. poprzez ubezpieczenie lub sekurytyzację portfela kredytowego,
• akceptowaniu ryzyka – nie podejmowaniu powyższych czynności ze względów ekonomicznych lub praktycznych, w ramach apetytu na ryzyko Banku.
Dodatkowo Bank posiada odpowiednio zdefiniowany proces oceny i pomiaru ryzyka kredytowego, niezależny od funkcji udzielania kredytów, obejmujący:
• skuteczny system ratingowy,
• skuteczny proces pozyskiwania odpowiednich informacji, w tym prognoz, wykorzystywanych do wyceny oczekiwanych strat kredytowych,
• politykę oceny, która zapewnia, że wycena oczekiwanych strat kredytowych odbywa się metodą indywidualną lub kolektywną,
• skuteczny proces walidacji modeli, który zapewnia, że modele generują na bieżąco dokładne, spójne i obiektywne prognozy i szacunki,
• jasno sformułowaną, formalną komunikację i koordynację działania wszystkich pracowników zaangażowanych w proces oceny ryzyka i wyceny oczekiwanych strat kredytowych.
Funkcjonujący w Banku system zarządzania ryzykiem kredytowym, w tym struktura organizacyjna, organizacja procesu kredytowego, system regulacji wewnętrznych, stosowane narzędzia i modele, podlegają bieżącej weryfikacji i dostosowaniu w celu zapewnienia realizacji strategii Banku, w tym apetytu na ryzyko. W ten sposób Bank realizuje cel jednoczesnego zachowania adekwatności prowadzonych działań w zakresie identyfikacji, oceny, pomiaru, monitorowania i zarządzania działalnością obarczoną ryzykiem kredytowym oraz zachowania spójności i zgodności z wymogami regulacyjnymi.
Polityka Banku w zakresie ryzyka portfela ekspozycji kredytowych uwzględnia fakt, że działalność generująca ryzyko kredytowe może być powiązana również z innymi rodzajami ryzyk, tj. między innymi: ryzykiem płynności, rynkowym, operacyjnym, prawnym i reputacyjnym, które mogą się wzajemnie wzmacniać oraz uwzględnia ryzyko ESG.
Bank optymalizuje oraz ogranicza straty z tytułu ponoszonego ryzyka kredytowego poprzez:
• ustalenie wewnętrznych limitów,
• odpowiednią konstrukcję produktów kredytowych,
• stosowanie zabezpieczeń,
• stosowanie kontroli funkcjonalnej,
• sprawny monitoring, restrukturyzację i windykację,
• monitorowanie zmiany zdolności i wiarygodności kredytowej klientów,
• regularny monitoring i walidację modeli wykorzystywanych do identyfikacji i pomiaru ryzyka kredytowego
• przeprowadzanie analiz trendów i wartości kluczowych wskaźników ryzyka.
Ryzykiem kredytowym Bank zarządza w sposób zintegrowany w oparciu o:
• planowanie strategiczne,
• spójny system limitów, polityk i procedur oraz
• narzędzia służące do zarządzania ryzykiem, w tym do identyfikacji, pomiaru i kontroli ryzyka.
Na ten zintegrowany system składają się wszystkie procesy w Banku realizowane w związku z działalnością kredytową.
Systemy i modele wspierające ocenę wiarygodności i zdolności kredytowej klienta:
• z Pionu Klientów Biznesowych oraz Wholesale Banking - są budowane i monitorowane zgodnie z wymogami stosowania metody zaawansowanej kalkulacji wymogów kapitałowych na ryzyko kredytowe oraz standardami Grupy ING (z wyłączeniem SE/Micro oraz klientów Easy Lending),
• z Pionu Klientów Biznesowych (SE/Micro oraz klientów Easy Lending) - to aplikacyjne i behawioralne modele scoringowe oddające statystyczny poziom ryzyka klienta, zbudowane zgodnie z wymogami zawartymi w regulacjach nadzorczych,
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
107
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
• z Pionu Klientów Detalicznych - to modele scoringowe (modele aplikacyjne, behawioralne oraz scoring BIK) oddające statystyczny poziom ryzyka klienta, zbudowane zgodnie z wymogami zawartymi w regulacjach nadzorczych.
W ocenie ryzyka kredytowego ekspozycji kredytowych, Bank wykorzystuje posiadane modele:
• PD (ang. Probablity of Default) - miara prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania,
• LGD (ang. Loss given Default) - strata dla Banku wynikająca z niewykonania zobowiązania przez klientów,
• EAD (ang. Exposure at Default) - miara zaangażowania klienta wobec Banku w momencie niewykonania zobowiązania.
Modele te są zbudowane zgodnie z wymogami zawartymi w regulacjach nadzorczych i stosowane m.in. do określania wielkości rezerw, kapitału ekonomicznego na ryzyko kredytowe dla wewnętrznych i zewnętrznych wymagań sprawozdawczych, raportowania zgodnie z wymaganiami nadzorcy, określania ceny kredytów i rentowności klientów. Skuteczność działania stosowanych modeli oceniana jest na podstawie procesów monitoringu i walidacji.
Zarządzanie ryzykiem kredytowym w Banku prowadzone jest w oparciu o zaawansowane modele oceny ryzyka kredytowego. W procesie raportowania ryzyka kredytowego, informacje odnoszące się do modeli IRB, uwzględniane są z częstotliwością dostosowaną do istotności i rodzaju prezentowanej informacji oraz pozycji odbiorcy. Co do zasady, szczegółowe informacje odnoszące się do modeli IRB prezentowane są wyższej kadrze kierowniczej, w szczególności:
• Zarządowi Banku – wyniki monitorowania poprawności funkcjonowania metody IRB zgodnie z Polityką zmian i monitorowania metody wewnętrznych ratingów w ING Banku Śląskim S.A. ,
• Komitetowi Polityki Kredytowej – wyniki monitorowania modeli ryzyka kredytowego zgodnie z Instrukcją zarządzania modelami ryzyka kredytowego w ING Banku Śląskim S.A. i wyniki walidacji modeli zgodnie z Polityką walidacji modeli ,
• Komitetowi Aktywów i Pasywów (ALCO) – testy warunków skrajnych zgodnie z Polityką przeprowadzania testów warunków skrajnych .
W ramach kwartalnego raportu Pionu Ryzyka, przedstawiane są Zarządowi Banku i Komitetowi Ryzyka przy Radzie Nadzorczej wyniki analizy profilu ryzyka kredytowego portfeli ekspozycji korporacyjnych oraz ekspozycji detalicznych zabezpieczonych hipotecznie zgodnie z procesem monitorowania modeli, w szczególności:
• profil profilu ryzyka według kategorii,
• migrację między kategoriami,
• oszacowania odpowiednich parametrów w poszczególnych kategoriach,
• porównania zrealizowanych współczynników niewykonania zobowiązania, wartości zrealizowanych LGD i zrealizowanych współczynników konwersji (CCF) z wartościami oczekiwanymi.
Bank uwzględnia również w procesie zarządzania ryzykiem kredytowym dane dotyczące odpisów aktualizacyjnych (rezerw kredytowych), które prezentowane są w dedykowanym raporcie. Miesięczny raport w wersji skróconej przedstawiany jest Zarządowi Banku a kwartalny raport w wersji pełnej oraz skróconej przedstawiany jest Radzie Nadzorczej Banku.
2.5. Struktura organizacyjna zarządzania ryzykiem kredytowym
Każdy z tych obszarów sprawuje kontrolę i nadzór nad powierzonym mu zakresem działalności Banku i procesem zarządzania ryzykiem.
CRO
Departament Business Credit Risk
Departament Zarządzania Ryzykiem Rynkowym
Departament Inspekcji Ryzyka Kredytowego
Departament Consumer Credit Risk
Departament Ryzyka Kredytowego Regionów
Departament Wholesale Banking Credit Risk
Departament Zarządzania Ryzykiem Modeli
Departament Zarządzania Ryzykiem Operacyjnym
Departament Kredytów Zwiększonego Ryzyka
Integracja Ryzyka
Ryzyko Kredytowe
Departament Modeli Ryzyka
Departament Zarządzania Ryzykiem ESG
Risk Change and Data Tribe
Departament Integracji Ryzyka
Zespół Strategy &Transformation
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
108
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2.6. Apetyt na ryzyko RAS
RAS to ogólnobankowy apetyt na ryzyko, zdefiniowany poprzez określenie dopuszczalnych wartości dla najważniejszych mierników. Ogólnobankowy apetyt na ryzyko jest wspierany i zabezpieczany poprzez wyznaczenie bardziej szczegółowych limitów strategicznych, wewnętrznych oraz innych miar ryzyka.
Rodzaje limitów RAS dla ryzyka kredytowego:
• limity sprzedażowe i wielkości portfela,
• limity jakości portfela/ dla wartości parametrów ryzyka,
• limity efektywności monitoringu i windykacji,
• limity sektorowe,
• limity koncentracji, w tym limity dla portfela ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie wynikające z wymogów Rekomendacji S,
• parametry ilościowe i jakościowe RAS dla ryzyka ESG.
Oprócz limitów RAS, ustalane są w Banku limity na ryzyko kredytowe dla poszczególnych obszarów, linii biznesowych, produktów oraz limity transakcji, które są akceptowane przez właściwego decydenta kredytowego. Dodatkowo ustala się wewnętrzne limity koncentracji w odniesieniu do branż gospodarki, przyjmowanych form zabezpieczeń, regionów i ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie. Bieżące wykonanie limitów RAS jest monitorowane i raportowane w trakcie roku, w okresach miesięcznych.
W dalszej części rozdziału, w punkcie zawierającym ujawnienia ilościowe zaprezentowano zestawienie największych zaangażowań Banku wobec podmiotów / grup podmiotów powiązanych oraz koncentrację zaangażowań wobec klientów korporacyjnych w branże gospodarki narodowej. Bank nie identyfikuje innych istotnych koncentracji ryzyka poza wyżej wymienionymi oraz tymi, które zaprezentowano w niniejszym rozdziale oraz w notach do sprawozdania finansowego.
2.7. Zasady działalności kredytowej
Podstawową zasadą, którą Bank kieruje się w ramach prowadzonej działalności kredytowej jest przestrzeganie prawa i przepisów zewnętrznych związanych z działalnością kredytową, tj. np.:
• Ustawa Prawo bankowe,
• Ustawa o nadzorze makroostrożnościowym,
• Prawo dewizowe,
• Rekomendacje wydane przez KNF,
• Wytyczne EBA LOM ( Loan Origination and Monitoring ),
• Rozporządzenie CRR,
• przepisy dot. zapobiegania praniu brudnych pieniędzy, itp.
Bank nie zawiera transakcji kredytowych oraz nie angażuje się w działania, których aspekt etyczny budzi wątpliwości i które mogłyby przynieść szkodę dobremu imieniu Banku.
Realizując działalność kredytową stosuje się następujące zasady:
• Bank pozyskuje i utrzymuje w portfelu kredytowym ekspozycje kredytowe, które zapewniają bezpieczeństwo depozytów i kapitału Banku,
• Bank działa w interesie klienta, uwzględniając zarówno jego potrzeby jak i możliwości; unika sytuacji, w której udzielone finansowanie przyczyniłoby się do wejścia klienta w spiralę długów,
• Bank pozyskuje klientów zgodnie z obowiązującymi regulacjami i wymogami dotyczącymi dostarczenia niezbędnych informacji, dokumentacji, przestrzegania procedur,
• Bank świadczy usługi kredytowe efektywnie i profesjonalnie, respektując interes klientów oraz oczekiwania akcjonariuszy Banku w zakresie wzrostu wartości ING Banku Śląskiego S.A. oraz biorąc pod uwagę wymagania wynikające z otoczenia konkurencyjnego,
• Bank nie zawiera transakcji, zaangażowań kredytowych bez poznania i zrozumienia podłoża ekonomicznego transakcji,
• Bank akceptuje ryzyko kredytowe, jeśli jest w stanie skutecznie je kontrolować oraz - w przypadku zaniechania spłaty - realizuje procedury odzyskania należności,
• Bank nie udziela zaangażowań w przypadkach, w których naraża się na ryzyko reputacyjne,
• Bank podejmuje decyzje dotyczące nowych rodzajów lub kierunków zaangażowań kredytowych (np. nowe rynki, segmenty rynku, grupy klientów, produkty) po wcześniejszej analizie i ocenie nowych możliwości oraz związanych z nimi ryzyk,
• w relacjach biznesowych Bank stosuje zasadę „równych praw”, tj. wymaga takich samych dokumentów i informacji od takich samych – z perspektywy ryzyka kredytowego – klientów i zwraca szczególną uwagę na ich równe traktowanie,
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
109
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
• Bank prowadzi otwartą komunikację z klientami w zakresie wymagań informacyjnych w procesie kredytowym.
• w ramach współpracy z partnerami biznesowymi Bank przestrzega następujących zasad:
− prowadzi weryfikację partnerów biznesowych, z którymi współpracuje w procesie udzielania kredytów,
− posiada procedury obiegu dokumentacji pomiędzy klientem, partnerem biznesowym i Bankiem,
− posiada procedury kontroli jakości partnerów biznesowych,
− nie udziela pełnomocnictwa lub prawa do podejmowania decyzji kredytowych w imieniu i na rzecz Banku przy udzielaniu (dystrybucji) kredytów,
− określa akceptowalny poziom ryzyka dla poszczególnych kanałów sprzedaży,
− monitoruje jakość portfela kredytowego udzielonego za pośrednictwem poszczególnych partnerów biznesowych.
2.8. Zasady zarządzania ryzykiem kredytowym
Zarządzanie ryzykiem kredytowym jest procesem ciągłym, na który składają się wszystkie działania Banku związane z wykonywaniem działalności kredytowej. Wszystkie jednostki i osoby, które wykonują zadania w ramach procesu kredytowego ściśle współpracują ze sobą w celu:
• zwiększenia efektywności zarządzania ryzykiem, oraz
• utrzymania ryzyka na poziomie zgodnym ze strategią, zatwierdzonym apetytem na ryzyko (RAS) i planami finansowymi Banku.
Proces zarządzania ryzykiem kredytowym realizowany jest w Banku w ramach trzech niezależnych organizacyjnie i funkcjonalnie linii obrony.
W Banku stosuje się rozwiązania organizacyjne uwzględniające rozdzielenie funkcji sprzedaży produktów bankowych od funkcji akceptacji ryzyka na wszystkich szczeblach struktury organizacyjnej, w tym Zarządu Banku. Rozdzielenie funkcji monitorowania i kontroli ryzyka ekspozycji kredytowych (w tym ryzyka koncentracji) od funkcji sprzedaży produktów bankowych i funkcji akceptacji ryzyka utrzymywane jest na wszystkich szczeblach struktury organizacyjnej Banku poniżej poziomu Zarządu Banku, a dla detalicznych ekspozycji kredytowych również na poziomie Zarządu.
W przypadku uproszczonych, zautomatyzowanych ścieżek procesu kredytowego rozdzielenie funkcji sprzedaży produktów bankowych od funkcji akceptacji ryzyka ekspozycji kredytowych oparte jest na niezależności procesu
budowy i walidacji narzędzi wspierających proces akceptacji ryzyka od funkcji sprzedażowych i operacyjnych. Kompetencje w zakresie decyzji kredytowych odnoszących się do indywidualnych transakcji kredytowych są oddzielone od kompetencji decyzyjnych w sferze kształtowania polityki kredytowej i zasad zarządzania ryzykiem kredytowym.
Ryzykiem kredytowym Bank zarządza zarówno na poziomie portfela ekspozycji kredytowych, jak i na poziomie poszczególnych transakcji.
Zarządzanie ryzykiem portfela ekspozycji kredytowych
Zarządzanie ryzykiem kredytowym portfela ekspozycji kredytowych realizowane jest przez:
• określanie strategii zarządzania ryzykiem kredytowym,
• uzgadnianie ze stroną biznesową parametrów jakościowych oraz parametrów ilościowych RAS/ ich poziomu,
• rozwój, wdrożenie i monitorowanie realizacji polityki kredytowej,
• analizę sytuacji makroekonomicznej i poszczególnych branż oraz formułowanie wytycznych w zakresie kierunków kredytowania,
• rozwój i wdrożenie produktów kredytowych,
• wyznaczanie poziomów kompetencyjnych dla akceptacji odstępstw od polityki kredytowej i odstępstw produktowych,
• rozwój i wdrażanie narzędzi wspomagających pomiar i ocenę ryzyka,
• analiza i ocena sposobu realizacji procesu kredytowego oraz zakresu kontroli funkcjonalnej,
• zarządzanie portfelem ekspozycji kredytowych,
• szkolenia pracowników uczestniczących w realizacji procesu kredytowego,
• tworzenie i utrzymywanie systemu motywacyjnego pracowników, ukierunkowanego na przestrzeganie wewnętrznych standardów kredytowych.
Bank zarządzając profilem ryzyka kredytowego:
• ustala, monitoruje i raportuje wewnętrzne limity koncentracji dla branż gospodarki, typów zabezpieczeń, regionów i ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie,
• monitoruje i analizuje jakość przyjętych zabezpieczeń,
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
110
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
• monitoruje i raportuje zgodność z normami ostrożnościowymi wynikającymi z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych wraz z późniejszymi zmianami oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 i z ustawy Prawo bankowe,
• ustala, monitoruje i raportuje wewnętrzne limity koncentracji, z uwzględnieniem poszczególnych pod-portfeli,
• definiuje zmiany w polityce kredytowej oraz ofercie produktowej uwzględniając cykliczność gospodarki oraz zmiany zachodzące na rynku nieruchomości,
• pozyskuje dane rynkowe o jakości portfeli kredytowych i dokonuje ich porównania, z własnymi portfelami kredytowymi.
Adekwatność kapitałowa i tworzenie odpisów na ryzyko kredytowe
Bank zabezpiecza utratę wartości ekspozycji kredytowych poprzez tworzenie odpisów na oczekiwane straty kredytowe. Bank zabezpiecza także wahania strat względem przeciętnego poziomu straty oczekiwanej (tzn. stratę nieoczekiwaną), poprzez zapewnienie odpowiedniego poziomu kapitału regulacyjnego i kapitału ekonomicznego.
Kalkulacja aktywów ważonych ryzykiem oraz wymogu kapitałowego w Banku odbywa się:
• dla ekspozycji z segmentu klientów detalicznych oraz klientów SE/Micro i Easy Lending – zgodnie z metodą standardową,
• dla korporacyjnych ekspozycji kredytowych – zgodnie z metodą zaawansowaną wewnętrznych ratingów, z wyłączeniem ekspozycji wobec rządów, banków centralnych, jednostek samorządu terytorialnego i podmiotów sektora publicznego, dla których Bank stosuje metodę standardową.
Kalkulacja rezerw na ryzyko kredytowe w Banku dla wszystkich ekspozycji kredytowych odbywa się zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej.
Zarządzanie ryzykiem kredytowym indywidualnie istotnych ekspozycji kredytowych
Zarządzanie ryzykiem kredytowym indywidualnie istotnych ekspozycji kredytowych obejmuje:
• określenie procesu zarządzania ryzykiem kredytowym dla transakcji obciążonych ryzykiem kredytowym,
• zarządzanie wymaganiami dokumentacyjnymi wobec klienta kredytowego Banku,
• określenie standardu analizy kredytowej,
• określenie maksymalnego poziomu wskaźnika DSTI/DSI, LTV, oraz minimalnego poziomu wkładu własnego dla określonych produktów, rodzajów transakcji,
• opracowanie zasad podejmowania decyzji kredytowych oraz zarządzanie kompetencjami kredytowymi,
• zarządzanie zasadami:
− określania miar ryzyka z zastosowaniem modeli ryzyka wykorzystywanych w Banku,
− weryfikowania terminowości spłat,
− monitorowania sytuacji ekonomiczno-finansowej klienta,
− monitorowania spełnienia przez klienta warunków umownych,
− monitorowania innych zdefiniowanych sygnałów ostrzegawczych,
− przyjmowania i monitorowania zabezpieczeń przyjętych przez Bank,
− wykorzystania i monitorowania limitów dostępnych w Banku.
• zasady tworzenia odpisów na oczekiwane straty kredytowe dla ekspozycji kredytowych i rezerw na zobowiązania pozabilansowe,
• zarządzanie ryzykiem kredytowym klientów z portfela w Etapie 3.
W ramach procesu udzielania i zarządzania indywidualnie istotnymi ekspozycjami kredytowymi realizowane są następujące działania:
− ocena ryzyka klienta i transakcji,
− podjęcie decyzji kredytowej,
− monitoring,
− restrukturyzacja i windykacja.
Ocena ryzyka klienta i transakcji
Do najważniejszych elementów w ramach oceny ryzyka kredytowego klienta i transakcji należą:
• ocena wiarygodności kredytowej klienta,
• ocena zdolności kredytowej (ocena ilościowa),
• ocena zabezpieczenia,
• ocena ryzyka transakcji.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
111
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Ocena wiarygodności kredytowej klienta
Wiarygodność kredytową klienta Bank ocenia poprzez:
− weryfikację spełnienia kryteriów minimalnych,
− wyznaczenie ratingu lub scoringu klienta odpowiednio w procesie ratingowym lub scoringowym.
Pomiar ryzyka klienta w procesie ratingowym lub scoringowym bazuje na szacowanym PD (prawdopodobieństwie defaultu). Warunkiem udostępnienia klientowi finansowania jest ustalenie dla klienta ratingu lub oceny scoringowej na określonym minimalnym poziomie dla danego typu klienta, procesu kredytowego lub produktu.
Ocenę wiarygodności kredytowej klienta biznesowego z segmentu MidCorp i SME oraz klienta segmentu Wholesale Banking (WB) w procesie ratingowym dokonuje się w oparciu o:
− rating nadawany podmiotom wnioskującym o zaangażowanie kredytowe, udzielającym zabezpieczenia (np. poręczyciele, gwaranci) oraz innym podmiotom, jeżeli wymaga tego specyfika zabezpieczenia lub transakcji (np. dłużnicy wierzytelności scedowanej na Bank),
− zasadę „dwóch par oczu”, tj. między innymi:
▪ funkcje komercyjne są oddzielone od funkcji zatwierdzania ratingu, którą realizują jednostki Pionu CRO, lub
▪ zasady działania automatycznych modeli ratingowych, które są zatwierdzane przez Komitet Polityki Kredytowej.
Ocenę wiarygodności kredytowej klienta detalicznego oraz klienta biznesowego z segmentu MidCorp/SME (Easy Lending) i z segmentu SE/Micro przeprowadza się w oparciu o:
− punktową ocenę ryzyka kredytowego (scoring) dla klienta detalicznego i SE/Micro,
− analizę historii obsługi zobowiązań w Banku oraz w innych instytucjach finansowych,
− cechy kredytobiorcy mające istotny wpływ na wywiązywanie się z zaciągniętych zobowiązań kredytowych (analiza jakościowa), np.:
▪ cechy osobowe klienta detalicznego oraz SE/Micro: wiek, stan cywilny, liczba osób będących na jego utrzymaniu, status mieszkaniowy i majątkowy, wykształcenie, staż pracy, forma zatrudnienia, wykonywany zawód, itp.,
▪ cechy klienta Easy Lending, tj. np: forma prawna, typ klienta, branża i okres prowadzenia działalności gospodarczej, rating klienta, tytuły egzekucyjne, terminowość spłaty posiadanych zobowiązań, wpływy
na rachunek w Banku, regularne przelewy do ZUS/US, wystąpienie klienta w Bankowym Rejestrze Niesolidnych Klientów, itp.,
▪ historia współpracy klienta z Bankiem: okres współpracy oraz historia prowadzenia rachunku.
W Banku stosowane są modele scoringowe (modele aplikacyjne, behawioralne oraz scoring BIK) oddające statystyczny poziom ryzyka klienta. Stosowane modele oceny wiarygodności kredytowej klienta podlegają cyklicznemu monitoringowi oraz walidacji w celu zapewnienia dobrej jakości tych narzędzi.
Ocena zdolności kredytowej (ocena ilościowa)
Zdolność kredytowa oceniana jest poprzez rozpoznanie źródła spłaty oraz jego wysokości i stabilności w całym okresie kredytowania. Jest to ocena możliwości spłaty przez klienta ekspozycji kredytowej w określonej kwocie, terminach i na warunkach określonych przez Bank. Przy ocenie zdolności klienta uwzględniana jest ocena wiarygodności kredytowej klienta ustalona w procesie ratingowym lub scoringowym. W ocenie zdolności kredytowej uwzględniane jest również ponoszone przez dłużnika ryzyko walutowe oraz ryzyko stopy procentowej.
Analiza zdolności kredytowej klienta biznesowego oraz WB może obejmować następujące obszary:
− struktura własnościowa klienta,
− rodzaj prowadzonej działalności,
− strategia biznesowa i inwestycyjna,
− pozycja na rynku,
− rynki zbytu i dostawcy,
− analiza finansowa, w tym prognoza finansowa,
− identyfikacja i ocena źródeł spłaty,
− pozycja finansowa na tle porównywalnych podmiotów z branży,
− czynniki z otoczenia globalnego, makroekonomicznego, regionalnego oraz branżowego oddziałujące obecnie i mogące wpływać w przyszłości w istotny sposób na kondycję finansową przedsiębiorstwa.
Analiza zdolności klienta indywidualnego obejmuje:
− ustalenie wysokości i stabilności uzyskiwanych dochodów (analiza ilościowa),
− ustalenie wysokości zobowiązań klienta o charakterze finansowym (zarówno kredytowych, jak i niekredytowych),
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
112
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
− ustalenie wysokości wydatków gospodarstwa domowego.
Przy ocenie zdolności kredytowej wykorzystywane są miary finansowe oparte na formułach matematycznych.
Ocena zabezpieczenia
W Banku stosowane są zabezpieczenia w celu ograniczenia ryzyka kredytowego oraz wysokości strat poniesionych w przypadku niewywiązania się klienta z obowiązku spłaty kredytu. Przed przyjęciem zabezpieczenia dokonuje się oceny przedmiotu zabezpieczenia oraz jego wartości i efektywności.
Oprócz klasycznych form zabezpieczenia (rzeczowych i osobistych) Bank stosuje dodatkowe instrumenty ograniczania ryzyka utraty należności w formie warunków i klauzul umownych.
Dla celów kalkulacji wymogu kapitałowego Bank wykorzystuje zatwierdzone modele LGD, w których każdemu zabezpieczeniu przypisana jest odpowiednia stopa odzysku. Polityką Banku jest udzielanie kredytów w wysokości i na warunkach, które umożliwiają regularne spłaty bez konieczności odzyskiwania należności z zabezpieczeń.
Ocena ryzyka transakcji.
Oceniając transakcję Bank bierze pod uwagę:
− wyniki z oceny wiarygodności i zdolności kredytowej klienta,
− zgodność z polityką kredytową,
− cel kredytowania,
− adekwatność wnioskowanego produktu,
− inne występujące ryzyka, takie jak:
▪ biznesowe – makroekonomiczne, rynkowe, branży, sezonowości,
▪ strukturalne – struktura transakcji, wartość parametrów LTV oraz LGD, wkład własny (jeżeli jest wymagany), siła klauzul, pozycja Banku względem innych kredytodawców,
▪ kadry zarządczej – staż, doświadczenie, ryzyko zastępowalności decydentów i sukcesji,
▪ finansowe – w tym ryzyko kursowe i stopy procentowej,
▪ koncentracji:
o czy wnioskowany wzrost zaangażowania łączy się z wykorzystaniem wewnętrznie ustalonego przez Bank limitu,
o czy wnioskowany wzrost zaangażowania wpłwa na utylizację limitu dużych ekspozycji,
▪ reputacyjne – czy współpraca z klientem może mieć negatywny wpływ na reputację Banku.
− relację poziomu ryzyka do warunków cenowych, itp.
Podjęcie decyzji kredytowej
Tryb podejmowania decyzji nie zwalnia żadnego z uczestników procesu decyzyjnego od osobistej odpowiedzialności za podejmowane decyzje.
Decydentom kredytowym w ramach dwuosobowego trybu decyzyjnego przyznawane są indywidualnie personalne kompetencje kredytowe, których wysokość zależy od posiadanej wiedzy oraz doświadczenia. Poziom kompetencyjny koreluje z poziomem ryzyka kredytowego. Jeśli ryzyko kredytowe jest większe, decyzje podejmują osoby z większym doświadczeniem. Zasady nadawania i odwoływania kompetencji kredytowych są odrębne w ramach poszczególnych segmentów klientów. Przy ustalaniu odpowiedniego szczebla kompetencji kredytowych dla klientów biznesowych (z wyłączeniem klientów SE/Micro) oraz WB bierze się pod uwagę m.in. łączne zaangażowanie Banku wobec grupy podmiotów powiązanych, do której należy klient, a w przypadku osób fizycznych oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, poziom kompetencji wynika z łącznego zaangażowania Banku wobec tego klienta. Akceptacja wszystkich transakcji dokonywana jest zgodnie z jasno określonymi zasadami podejmowania decyzji i kompetencji kredytowych.
Zakres kompetencji do podejmowania decyzji kredytowych w zakresie akceptacji ryzyka indywidualnych ekspozycji kredytowych ustala Komitet Polityki Kredytowej. Brak danych niezbędnych do oceny ryzyka wyklucza możliwość jego akceptacji i podjęcia decyzji.
Zaangażowania na niższe kwoty, krótsze terminy, obarczone niższym ryzykiem, podejmowane są na niższych szczeblach kompetencyjnych. W miarę wzrostu ryzyka kredytowego - tj. wzrostu wielkości pojedynczego lub łącznego zaangażowania kredytowego, wydłużenia okresu kredytowania, pojawienia się niestandardowych elementów we wniosku lub odstępstw od obowiązujących regulacji wewnętrznych – decyzje podejmowane są na wyższych szczeblach kompetencji kredytowych.
Ocena ryzyka i jego akceptacja jest oparta na ocenie eksperckiej bazującej na wynikach pomiaru ryzyka z zastosowaniem narzędzi wspomagających określonych polityką kredytową i procedurami. Wyjątek stanowią tzw. decyzje automatyczne, podejmowane przez system informatyczny lub półautomatyczne podejmowane w ramach uproszczonych ścieżek procesu kredytowego.
Decyzje kredytowe podejmowane są w odpowiedniej ścieżce, w oparciu o kompleksową analizę ryzyka transakcji w zależności od stopnia złożoności i kwoty transakcji. Dla ścieżek o wyższym poziomie automatyzacji, analiza ryzyka
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
113
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
transakcji bazuje na jasno zdefiniowanych kryteriach, w tym behawioralnych oraz na automatycznym wyliczeniu limitu kredytowego w oparciu o algorytm zatwierdzony przez Komitet Polityki Kredytowej.
Segment klientów detalicznych (segment hipoteczny i klienta indywidualnego) oraz klienci biznesowi z segmentu SE/Micro
Decyzje kredytowe dla portfela regularnego podejmowane są:
• w trybie automatycznym – zgodnie z określonymi kryteriami,
• w trybie jedno lub dwuosobowym - przez jednostki z Pionu Operacji,
• w trybie dwuosobowym - w jednostce analiz zwiększonego ryzyka, na poziomie dyrektorów lub członków zarządu - dotyczy to przypadków charakteryzujących się wyższym ryzykiem kredytowym oraz przypadków niestandardowych.
Decyzje dla portfela nieregularnego podejmowane są w dedykowanej jednostce ds. windykacji i restrukturyzacji.
Segment klientów biznesowych z wyłączeniem klientów z segmentu SE/Micro
Decyzje kredytowe dla portfela w Etapie 1 i 2 (z wyłączeniem ścieżek automatycznych) podejmowane są:
• kolegialnie w trybie Komitetu Kredytowego Banku lub Komitetu ds. Restrukturyzacji – dotyczy to największych ekspozycji kredytowych,
• w trybie dwuosobowym - przez jednostki biznesowe i jednostki transakcyjnego ryzyka kredytowego lub dedykowane jednostki ds. restrukturyzacji,
• w trybie jednoosobowym – przez Menedżera Ryzyka w przypadku zatwierdzenia nieistotnych modyfikacji.
Segment klientów biznesowych i Wholesale Banking
Decyzje kredytowe dla portfela w Etapie 1 i 2 podejmowane są:
• w trybie dwuosobowym - przez jednostki biznesowe i jednostki transakcyjnego ryzyka kredytowego lub dedykowane jednostki ds. restrukturyzacji.
Decyzje kredytowe dla portfela klientów biznesowych z segmentu MidCorp/SME (Easy Lending) podejmowane są w zależności od ścieżki procesowej:
• automatycznie na podstawie:
− weryfikacji zdefiniowanych kryteriów kwalifikacyjnych,
− weryfikacji klienta w bazach BRNK, BIK i BIG,
− kalkulacji limitu transakcyjnego EL wyliczonego zgodnie z algorytmem zatwierdzonym przez KPK,
lub
• ekspercko przez decydenta jednostki kredytującej (Front Office) posiadającego odpowiednie kompetencje kredytowe.
Decyzje kredytowe dotyczące portfela w Etapie 3 podejmowane są w trybie jednoosobowym, dwuosobowym lub przez Komitet ds. Restrukturyzacji.
Tryb podejmowania decyzji nie zwalnia żadnego z uczestników procesu decyzyjnego od osobistej odpowiedzialności za podejmowane decyzje.
Monitoring
Monitorowaniu podlegają wszystkie ekspozycje kredytowe generujące ryzyko kredytowe, w tym ryzyko koncentracji oraz transakcje rynków finansowych. Celem monitorowania jest wczesna identyfikacja sygnałów ostrzegawczych i podjęcie działań zapobiegających powstaniu trudnego kredytu oraz wczesna identyfikacja przesłanek lub obiektywnych dowodów utraty wartości ekspozycji kredytowej i podjęcie działań ograniczających straty Banku. Monitoring udzielonej ekspozycji kredytowej obejmuje:
• przebieg spłaty wierzytelności Banku (terminowość),
• realizację przez klienta pozostałych warunków umownych,
• sytuację finansową oraz/lub majątkową klienta,
• przebieg wykorzystania środków pieniężnych zgodnie z celem finansowania (jeżeli został określony),
• stopień realizacji inwestycji (w przypadku kredytów inwestycyjnych),
• weryfikację sygnałów ostrzegawczych dotyczących klienta lub transakcji,
• występowanie obiektywnych dowodów lub przesłanek utraty wartości,
• okresową ocenę jakości i wartości zabezpieczenia.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
114
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Restrukturyzacja i windykacja
Bank służy wsparciem swoim klientom na każdym etapie finansowania. Bank oferuje produkty dostosowane do ich potrzeb a w przypadku wystąpienia niewielkich opóźnień w spłacie zobowiązań proponuje elastyczne harmonogramy spłat. W przypadku większych trudności w spłacie Bank może zaproponować restrukturyzację zadłużenia. Wówczas wspólnie z klientem Bank ustala najlepszą formę wsparcia lub zawarcie ugody.
Głównym celem działań podejmowanych w ramach restrukturyzacji jest minimalizacja ryzyka powstania strat Banku lub minimalizacja wielkości straty.
Bank przyjmuje następujące strategie postępowania:
• Restrukturyzacja zadłużenia – w oparciu o współpracę z klientem, która w szczególności może polegać na zmianie warunków umownych w celu dostosowania warunków spłaty zadłużenia do możliwości finansowych klienta, np.:
− wydłużeniu okresu spłat,
− czasowe zawieszenie rat w części kapitałowej/całej raty,
− zamiana produktu odnawialnego na produkt ratalny,
− sprzedaży aktywów (nie dotyczy segmentu detalicznego),
− sprzedaży części działalności gospodarczej kredytobiorcy (nie dotyczy segmentu detalicznego),
− umorzeniu części zobowiązań finansowych (nie dotyczy segmentu detalicznego),
− udziale Banku w restrukturyzacji w oparciu o przepisy ustawy Prawo restrukturyzacyjne .
Decyzję o rozpoczęciu restrukturyzacji podejmuje się po szczegółowej ocenie oraz po akceptacji przez odpowiedni organ decyzyjny w Banku. Po pomyślnie zakończonym procesie restrukturyzacji kredytobiorca z powrotem podlega standardowym procedurom monitoringu ryzyka kredytowego.
• Windykacja zadłużenia – tj. dochodzenie przez Bank należności z ustanowionych zabezpieczeń prawnych lub z innego majątku klienta albo z majątku zobowiązanych osób trzecich. Bank może dochodzić swoich należności w drodze wszczęcia postępowania egzekucyjnego lub udziału w postępowaniu upadłościowym lub, w odniesieniu do klientów detalicznych – w drodze polubownej windykacji, tj. umożliwienia klientowi dobrowolnych spłat w ramach strategii windykacyjnej.
Forbearance
Forbearance występuje, jeżeli Bank uzna, że klient nie będzie mógł wywiązać się ze swoich zobowiązań finansowych z uwagi na trudności finansowe (stwierdzone lub spodziewane) i zdecyduje się udzielić mu udogodnienia.
Forbearance jest identyfikowany, jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki:
• klient nie jest w stanie wywiązać się z zobowiązań finansowych wynikających z umowy kredytowej w Banku ze względu na występujące lub spodziewane trudności finansowe oraz,
• Bank udziela udogodnienia dotyczącego złagodzenia warunków umowy, które nie byłoby przyznane, gdyby klient nie miał trudności finansowych.
Poprzez trudności finansowe rozumie się sytuację klienta, który doświadcza lub wkrótce zacznie doświadczać trudności z wywiązywaniem się ze swoich zobowiązań finansowych.
Szczegółowe ujawnienia ilościowe dotyczące podziału portfela kredytowego na pracujący i niepracujący z wyszczególnieniem ekspozycji z udzielonym udogodnieniem typu forbearance zaprezentowano w dalszej części rozdziału w punkcie 2.9.5 .
2.9. Ujawnienia ilościowe dotyczące ryzyka kredytowego
2.9.1. Maksymalna ekspozycja na ryzyko kredytowe
2.9.2. Jakość portfela kredytowego
2.9.3. Koncentracja zaangażowań
2.9.4. Zabezpieczenia
2.9.5. Portfel kredytowy pracujący i niepracujący i zaangażowania z udzielonym udogodnieniem typu forbearance
2.9.6. Jakość kredytowa innych aktywów finansowych
2.9.7. Modyfikacja kontraktowych przepływów pieniężnych
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
115
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2.9.1. Maksymalna ekspozycja na ryzyko kredytowe
2024
2023
Kredyty i inne należności udzielone innym bankom
25 063
22 540
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy (z wyłączeniem instrumentów kapitałowych), w tym:
2 126
2 439
Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu, w tym:
2 105
2 400
wycena instrumentów pochodnych
898
900
pozostałe aktywa finansowe przeznaczone do obrotu, w tym:
1 207
1 500
dłużne papiery wartościowe, w tym:
700
884
obligacje Skarbu Państwa w PLN
678
733
obligacje Skarbu Państwa Czech
22
151
transakcje z przyrzeczeniem odkupu
507
616
Aktywa finansowe inne niż przeznaczone do obrotu wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy, w tym:
21
39
kredyty obowiązkowo wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy
21
39
Pochodne instrumenty zabezpieczające
61
208
Inwestycyjne papiery wartościowe (z wyłączeniem instrumentów kapitałowych), w tym:
58 638
56 292
Wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, w tym:
31 585
23 594
obligacje Skarbu Państwa w PLN
26 271
21 259
obligacje Skarbu Państwa w EUR
-
546
obligacje Unii Europejskiej
2 064
-
obligacje Europejskiego Banku Inwestycyjnego
2 838
1 378
obligacje Rządu Austriackiego
412
411
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu, w tym:
27 053
32 698
obligacje Skarbu Państwa w PLN
11 859
13 095
obligacje Skarbu Państwa w EUR
2 872
2 940
obligacje Europejskiego Banku Inwestycyjnego
6 654
6 701
obligacje Polskiego Funduszu Rozwoju
3 860
3 860
obligacje Banku Gospodarstwa Krajowego
1 808
1 805
bony pieniężne NBP
-
4 297
Kredyty i inne należności udzielone klientom, w tym:
156 496
146 663
Wyceniane według zamortyzowanego kosztu, w tym:
150 037
140 190
Bankowość korporacyjna
87 287
84 849
kredyty w rachunku bieżącym
17 505
16 339
kredyty i pożyczki terminowe
65 215
64 320
dłużne papiery wartościowe (korporacyjne i komunalne)
4 567
4 190
Bankowość detaliczna
59 548
53 613
kredyty i pożyczki hipoteczne
50 275
45 197
kredyty w rachunku bieżącym
624
643
pozostałe kredyty i pożyczki
8 649
7 773
Inne należności
3 202
1 728
Wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
6 459
6 473
Należności finansowe w innych aktywach
23
26
Udzielone zobowiązania pozabilansowe, w tym:
56 584
55 102
niewykorzystane linie kredytowe
44 587
43 597
gwarancje
8 018
8 117
niewykorzystane kredyty w rachunku bieżącym
1 409
1 418
limity na kartach kredytowych
1 896
1 693
akredytywy
393
277
transakcje z przyrzeczeniem odkupu
281
-
Razem
298 991
283 270
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
116
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2.9.2. Jakość portfela kredytowego
Portfel kredytowy obejmuje należności od klientów, na które składają się kredyty (zarówno terminowe jak i w rachunku bieżącym lub rachunku karty) oraz inne należności o charakterze kredytowym (np. skupione wierzytelności) oraz obligacje korporacyjne i komunalne.
Wartość bilansowa oraz poziom odpisów na oczekiwane straty kredytowe w podziale na Etapy
Portfel kredytowy wyceniany według zamortyzowanego kosztu
stan na 31 grudnia
2024
2023
brutto
odpis
netto
brutto
odpis
netto
Bankowość korporacyjna
90 085
-2 798
87 287
87 130
-2 281
84 849
aktywa w Etapie 1
75 584
-128
75 456
74 495
-184
74 311
aktywa w Etapie 2
9 840
-359
9 481
10 009
-392
9 617
aktywa w Etapie 3
4 661
-2 311
2 350
2 626
-1 705
921
w tym aktywa indywidualnie istotne
2 870
-1 124
1 746
1 393
-869
524
Bankowość detaliczna, w tym:
60 407
-859
59 548
54 569
-956
53 613
kredyty i pożyczki hipoteczne
50 435
-160
50 275
45 396
-199
45 197
aktywa w Etapie 1
44 430
-9
44 421
41 255
-21
41 234
aktywa w Etapie 2
5 749
-48
5 701
3 860
-64
3 796
aktywa w Etapie 3
255
-103
152
280
-114
166
aktywa POCI
1
-
1
1
-
1
pozostałe kredyty
9 972
-699
9 273
9 173
-757
8 416
aktywa w Etapie 1
8 430
-94
8 336
7 842
-103
7 739
aktywa w Etapie 2
877
-115
762
625
-123
502
aktywa w Etapie 3
663
-490
173
704
-531
173
aktywa POCI
2
-
2
2
-
2
Razem, w tym:
150 492
-3 657
146 835
141 699
-3 237
138 462
aktywa w Etapie 1
128 444
-231
128 213
123 592
-308
123 284
aktywa w Etapie 2
16 466
-522
15 944
14 494
-579
13 915
aktywa w Etapie 3
5 579
-2 904
2 675
3 610
-2 350
1 260
aktywa POCI
3
-
3
3
-
3
Bank identyfikuje aktywa finansowe POCI, których wartość bilansowa na 31 grudnia 2024 roku wynosiła 3 mln zł (podobnie jak na 31 grudnia 2023 roku). Są to ekspozycje z tytułu wierzytelności z utratą wartości nabyte w związku z przejęciem Bieszczadzkiej SKOK w roku 2017 oraz ekspozycje, które w wyniku restrukturyzacji zostały istotnie zmodyfikowane, co wiązało się z koniecznością usunięcia pierwotnego zaangażowania kredytowego i ponownym ujęciem aktywa w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.
Kredyty wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
2024
2023
wartość bilansowa*
odpis
wartość bilansowa*
odpis
Bankowość detaliczna - kredyty i pożyczki hipoteczne
aktywa w Etapie 1
5 420
-1
5 663
-3
aktywa w Etapie 2
1 016
-8
783
-11
aktywa w Etapie 3
23
-9
27
-9
Razem
6 459
-18
6 473
-23
*) W przypadku aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, wartość bilansowa nie zostaje pomniejszona o odpis na oczekiwane straty kredytowe.
Sprzedaż wierzytelności niepracujących
W 2024 roku Bank przeprowadził pięć transakcji sprzedaży wierzytelności niepracujących. Bank zawarł następujące umowy dotyczące sprzedaży należności z portfela z rozpoznaną utratą wartości:
• Trzy umowy sprzedaży należności korporacyjnych, w wyniku których portfel należności dotkniętych utratą wartości zmniejszył się o 396 mln zł. Pozytywny wpływ transakcji na wynik brutto Banku wyniósł 22 mln zł.
• Dwie umowy sprzedaży należności detalicznych, w wyniku których portfel należności dotkniętych utratą wartości zmniejszył się o 192 mln zł. Pozytywny wpływ transakcji na wynik brutto Banku wyniósł 58 mln zł.
W 2023 roku Bank zawarł umowę dotyczącą sprzedaży wierzytelności z portfela należności niepracujących, na które składały się wierzytelności klientów detalicznych oraz klientów korporacyjnych z podsegmentu przedsiębiorców. W wyniku transakcji portfel należności niepracujących zmniejszył się o 234 mln zł a pozytywny wpływ transakcji na wynik brutto Banku wyniósł 25 mln zł.
Wynik na sprzedaży wierzytelności jest prezentowany w linii Zysk z tytułu sprzedaży wierzytelności w Odpisach na oczekiwane straty kredytowe w rachunku zysków i strat.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
117
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Portfel kredytowy wyceniany według zamortyzowanego kosztu - uzgodnienie wartości bilansowej brutto (WBB) i zmiana odpisu na oczekiwane straty kredytowe (odpis)
2024
za rok kończący się 31 grudnia
Bankowość korporacyjna
Bankowość detaliczna
Ogółem
WBB
odpis
WBB
odpis
WBB
odpis
WBB
odpis
WBB
odpis
WBB
odpis
WBB
odpis
WBB
odpis
WBB
odpis
WBB
odpis
Etap 1
Etap 2
Etap 3
POCI
Razem
Etap 1
Etap 2
Etap 3
POCI
Razem
WBB
odpis
Stan na początek okresu
74 495
-184
10 009
-392
2 626
-1 705
-
-
87 130
-2 281
49 097
-124
4 485
-187
984
-645
3
-
54 569
-956
141 699
-3 237
Zmiany w okresie, w tym:
1 089
56
-169
33
2 035
-606
-
-
2 955
-517
3 763
21
2 141
24
-66
52
-
-
5 838
97
8 793
-420
kredyty udzielone w okresie
24 147
-86
-
-
-
-
-
-
24 147
-86
14 514
-52
-
-
-
-
-
-
14 514
-52
38 661
-138
transfer do i z Etapu 1
2 366
-10
-2 354
61
-12
5
-
-
-
56
2 175
-4
-2 155
53
-20
13
-
-
-
62
-
118
transfer do i z Etapu 2
-6 003
40
6 029
-220
-26
13
-
-
-
-167
-4 892
16
4 974
-102
-82
42
-
-
-
-44
-
-211
transfer do i z Etapu 3
-1 694
41
-1 263
145
2 957
-1 044
-
-
-
-858
-226
6
-152
34
378
-191
-
-
-
-151
-
-1 009
spłaty (całkowite i częściowe) oraz uruchomienia nowych transz
-17 727
39
-2 581
72
-517
220
-
-
-20 825
331
-7 914
31
-541
25
-197
88
-
-
-8 652
144
-29 477
475
zmiana oszacowania odpisu z tytułu strat oczekiwanych
-
11
-
-42
-
-243
-
-
-
-274
-
-8
-
-23
-
-29
-
-
-
-60
-
-334
korekty zarządcze
-
22
-
15
-
98
-
-
-
135
-
32
-
37
-
-
-
-
-
69
-
204
Razem odpisy na oczekiwane straty kredytowe w rachunku zysków i strat
57
31
-951
-
-863
21
24
-77
-
-32
-895
usunięcie z bilansu (umorzenia, sprzedaż)
-
-
-
-
-367
360
-
-
-367
360
-
-
-
-
-147
146
-
-
-147
146
-514
506
naliczenia odsetek karnych (za zwłokę)
-
-
-
-
301
-
-
-
301
-
-
-
-
-
50
-
-
-
50
-
351
-
spisania odsetek karnych (za zwłokę)
-
-
-
-
-301
-
-
-
-301
-
-
-
-
-
-50
-
-
-
-50
-
-351
-
korekta wartości z tytułu ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w CHF
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
106
-
15
-
2
-
-
-
123
-
123
-
naliczenia i spisania odsetek efektywnych
-
-
-
-
-
10
-
-
-
10
-
-
-
-
-
3
-
-
-
3
-
13
pozostałe
-
-1
-
2
-
-25
-
-
-
-24
-
-
-
-
-
-20
-
-
-
-20
-
-44
Stan na koniec okresu
75 584
-128
9 840
-359
4 661
-2 311
0
0
90 085
-2 798
52 860
-103
6 626
-163
918
-593
3
0
60 407
-859
150 492
-3 657
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
118
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2023
za rok kończący się 31 grudnia
Bankowość korporacyjna
Bankowość detaliczna
Ogółem
WBB
odpis
WBB
odpis
WBB
odpis
WBB
odpis
WBB
odpis
WBB
odpis
WBB
odpis
WBB
odpis
WBB
odpis
WBB
odpis
Etap 1
Etap 2
Etap 3
POCI
Razem
Etap 1
Etap 2
Etap 3
POCI
Razem
WBB
odpis
Stan na początek okresu
72 486
-173
11 415
-444
2 124
-1 318
-
-
86 025
-1 935
46 874
-184
4 857
-276
891
-583
2
-
52 624
-1 043
138 649
-2 978
Zmiany w okresie, w tym:
2 009
-11
-1 406
52
502
-387
-
-
1 105
-346
2 223
60
-372
89
93
-62
1
-
1 945
87
3 050
-259
kredyty udzielone w okresie
21 944
-123
-
-
-
-
-
-
21 944
-123
8 915
-55
-
-
-
-
-
-
8 915
-55
30 859
-178
transfer do i z Etapu 1
3 517
-14
-3 512
99
-5
3
-
-
-
88
797
-6
-783
66
-15
12
1
-
-
72
-
160
transfer do i z Etapu 2
-5 934
51
5 977
-218
-43
11
-
-
-
-156
-1 050
15
1 123
-96
-73
46
-
-
-
-35
-
-191
transfer do i z Etapu 3
-586
8
-357
58
943
-424
-
-
-
-358
-249
10
-194
58
443
-231
-
-
-
-163
-
-521
spłaty (całkowite i częściowe) oraz uruchomienia nowych transz
-16 932
34
-3 514
107
-290
156
-
-
-20 736
297
-6 250
40
-534
32
-144
64
-
-
-6 928
136
-27 664
433
zmiana oszacowania odpisu z tytułu strat oczekiwanych
-
28
-
-133
-
-100
-
-
-
-205
-
32
-
-11
-
60
-
-
-
81
-
-124
korekty zarządcze
-
4
-
135
-
-106
-
-
-
33
-
24
-
39
-
-113
-
-
-
-50
-
-17
Razem odpisy na oczekiwane straty kredytowe w rachunku zysków i strat
-12
48
-460
-
-424
60
88
-162
-
-14
-438
usunięcie z bilansu (umorzenia, sprzedaż)
-
-
-
-
-103
103
-
-
-103
103
-
-
-
-
-114
114
-
-
-114
114
-217
217
naliczenia odsetek karnych (za zwłokę)
-
-
-
-
231
-
-
-
231
-
-
-
-
-
58
-
-
-
58
-
289
-
spisania odsetek karnych (za zwłokę)
-
-
-
-
-231
-
-
-
-231
-
-
-
-
-
-58
-
-
-
-58
-
-289
-
korekta wartości z tytułu ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w CHF
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
60
-
16
-
-4
-
-
-
72
-
72
-
naliczenia i spisania odsetek efektywnych
-
-
-
-
-
-47
-
-
-
-47
-
-
-
-
-
-11
-
-
-
-11
-
-58
pozostałe
-
1
-
4
-
17
-
-
-
22
-
-
-
1
-
-3
-
-
-
-2
-
20
Stan na koniec okresu
74 495
-184
10 009
-392
2 626
-1 705
0
0
87 130
-2 281
49 097
-124
4 485
-187
984
-645
3
0
54 569
-956
141 699
-3 237
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
119
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Zmiany wartości bilansowej brutto portfela kredytowego wpływają na poziom odpisów na oczekiwane straty kredytowe przede wszystkim poprzez uruchomienia kredytów w okresie, transfery między Etapami oraz spłaty dokonane przez kredytobiorców.
W roku 2024, wśród kredytów udzielonych w trakcie roku najbardziej istotną pozycję stanowią kredyty hipoteczne dla osób fizycznych (10 281 mln zł) oraz inwestycyjne (7 267 mln zł) i obrotowe (7 272 mln zł), ponadto pożyczki pieniężne dla osób fizycznych (4 073 mln zł). Znacząca część to także kredyty krótkoterminowe: odnawialne (1 897 mln zł) oraz kredyty w rachunku bieżącym (2 291 mln zł) i kredyty dla przedsiębiorców (1 602 mln zł). Dodatkowo, w trakcie 2024 roku do wartości bilansowej brutto kredytów i innych należności udzielonych klientom naliczone zostały odsetki karne w wysokości 351 mln zł, które zostały w całości spisane. Na koniec 2024 roku stan spisanych odsetek karnych, które są przedmiotem czynności windykacyjnych, wynosił 743 mln zł.
W roku 2023, wśród kredytów udzielonych w trakcie roku najbardziej istotną pozycję stanowiły kredyty hipoteczne dla osób fizycznych (5 385 mln zł), ponadto pożyczki pieniężne dla osób fizycznych (3 349 mln zł). Znacząca część to także kredyty krótkoterminowe: odnawialne (2 547 mln zł), obrotowe (4 813 mln zł) oraz kredyty w rachunku bieżącym (841 mln zł). Dodatkowo, w trakcie 2023 roku do wartości bilansowej brutto kredytów i innych należności udzielonych klientom naliczone zostały odsetki karne w wysokości 289 mln zł, które zostały w całości spisane. Na koniec 2023 roku stan spisanych odsetek karnych, które były przedmiotem czynności windykacyjnych, wynosił 707 mln zł.
Kredyty wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody - zmiana odpisu na oczekiwane straty kredytowe
2024
2023
Bankowość detaliczna - kredyty i pożyczki hipoteczne
Etap 1
Etap 2
Etap 3
Razem
Etap 1
Etap 2
Etap 3
Razem
Odpis na początek okresu
3
11
9
23
7
14
9
30
Zmiany w okresie, w tym:
-2
-3
-
-5
-4
-3
-
-7
transfer do i z etapu 1
-
-3
-
-3
-
-1
-
-1
transfer do i z etapu 2
-
3
-2
1
-
3
-1
2
transfer do i z etapu 3
-
-1
2
1
-
-1
2
1
zmiana oszacowania odpisu na oczekiwane straty kredytowe
-2
-3
1
-4
-4
-4
-1
-9
pozostałe
-
1
-1
-
-
-
-
-
Odpis na koniec okresu
1
8
9
18
3
11
9
23
Zmiany wartości bilansowej portfela kredytów wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody przedstawiono w nocie objaśniającej nr 36.1 . Aktywa i zobowiązania finansowe wyceniane według wartości godziwej w sprawozdaniu z sytuacji finansowej .
Portfel kredytowy – zaangażowania bilansowe i pozabilansowe według klas ryzyka
Bank dzieli klasy ryzyka na cztery podstawowe grupy. Poszczególnym przedziałom klas ryzyka odpowiadają krótkoterminowe ratingi Moody’s, zgodnie z informacją zamieszczoną w poniższej tabeli.
L.p.
grupa klas ryzyka
przedział klas ryzyka
krótkoterminowy rating Moody’s
1.
grupa klas odpowiadająca ratingom inwestycyjnym
1-10
od Aaa do Baa3
2.
grupa klas odpowiadająca ratingom spekulacyjnym
11-17
od Ba1 do Caa3
3.
grupa klas zaangażowań potencjalnie nieregularnych
18-19
od Ca do C
4.
grupa klas zaangażowań nieregularnych
20-22
-
Dla ratingów 20-22 prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania wynosi 100%.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
120
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2024
Zaangażowanie wobec klientów korporacyjnych
stan na 31 grudnia
Etap 1
Etap 2
Etap 3
POCI
Razem
przedział klas ryzyka
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
1-10
47 966
27 429
1 365
944
-
-
-
-
49 331
28 373
11-17
27 589
17 059
6 438
3 126
19
3
-
-
34 046
20 188
18-19
29
71
2 037
194
22
-
-
-
2 088
265
20-22
-
-
-
-
4 620
134
-
-
4 620
134
Razem brutto
75 584
44 559
9 840
4 264
4 661
137
0
0
90 085
48 960
odpis
-128
-18
-359
-30
-2 311
-48
-
-
-2 798
-96
Razem netto
75 456
44 541
9 481
4 234
2 350
89
0
0
87 287
48 864
Zaangażowanie wobec klientów detalicznych – ogółem
stan na 31 grudnia
Etap 1
Etap 2
Etap 3
POCI
Razem
przedział klas ryzyka
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
1-10
44 135
4 802
4 892
143
-
-
1
-
49 028
4 945
11-17
8 722
505
1 438
41
1
-
2
-
10 163
546
18-19
3
-
296
2
-
-
-
-
299
2
20-22
-
-
-
-
917
4
-
-
917
4
Razem brutto
52 860
5 307
6 626
186
918
4
3
0
60 407
5 497
odpis
-103
-5
-163
-4
-593
-3
-
-
-859
-12
Razem netto
52 757
5 302
6 463
182
325
1
3
0
59 548
5 485
Zaangażowanie wobec klientów detalicznych – kredyty i pożyczki hipoteczne
stan na 31 grudnia
Etap 1
Etap 2
Etap 3
POCI
Razem
przedział klas ryzyka
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
1-10
43 149
3 069
4 851
16
-
-
1
-
48 001
3 085
11-17
1 281
124
789
-
-
-
-
-
2 070
124
18-19
-
-
109
1
-
-
-
-
109
1
20-22
-
-
-
-
255
-
-
-
255
-
Razem brutto
44 430
3 193
5 749
17
255
0
1
0
50 435
3 210
odpis
-9
-
-48
-
-103
-
-
-
-160
-
Razem netto
44 421
3 193
5 701
17
152
0
1
0
50 275
3 210
Zaangażowanie wobec klientów detalicznych – pozostałe kredyty i pożyczki
stan na 31 grudnia
Etap 1
Etap 2
Etap 3
POCI
Razem
przedział klas ryzyka
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
1-10
986
1 733
41
127
-
-
-
-
1 027
1 860
11-17
7 441
381
649
41
1
-
2
-
8 093
422
18-19
3
-
187
1
-
-
-
-
190
1
20-22
-
-
-
-
662
4
-
-
662
4
Razem brutto
8 430
2 114
877
169
663
4
2
0
9 972
2 287
odpis
-94
-5
-115
-4
-490
-3
-
-
-699
-12
Razem netto
8 336
2 109
762
165
173
1
2
0
9 273
2 275
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
121
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2023
Zaangażowanie wobec klientów korporacyjnych
stan na 31 grudnia
Etap 1
Etap 2
Etap 3
POCI
Razem
przedział klas ryzyka
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
1-10
39 929
23 555
314
275
-
-
-
-
40 243
23 830
11-17
34 191
21 554
7 268
1 635
16
-
-
-
41 475
23 189
18-19
375
269
2 427
173
11
1
-
-
2 813
443
20-22
-
-
-
-
2 599
55
-
-
2 599
55
Razem brutto
74 495
45 378
10 009
2 083
2 626
56
0
0
87 130
47 517
odpis
-184
-28
-392
-22
-1 705
-55
-
-
-2 281
-105
Razem netto
74 311
45 350
9 617
2 061
921
1
0
0
84 849
47 412
Zaangażowanie wobec klientów detalicznych – ogółem
stan na 31 grudnia
Etap 1
Etap 2
Etap 3
POCI
Razem
przedział klas ryzyka
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
1-10
41 100
2 806
3 022
96
-
-
-
-
44 122
2 902
11-17
7 992
396
1 120
23
-
-
2
-
9 114
419
18-19
5
-
343
2
-
-
-
-
348
2
20-22
-
-
-
-
984
3
1
-
985
3
Razem brutto
49 097
3 202
4 485
121
984
3
3
0
54 569
3 326
odpis
-124
-5
-187
-3
-645
-3
-
-
-956
-11
Razem netto
48 973
3 197
4 298
118
339
0
3
0
53 613
3 315
Zaangażowanie wobec klientów detalicznych – kredyty i pożyczki hipoteczne
stan na 31 grudnia
Etap 1
Etap 2
Etap 3
POCI
Razem
przedział klas ryzyka
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
1-10
40 209
1 248
3 004
4
-
-
-
-
43 213
1 252
11-17
1 046
46
740
1
-
-
-
-
1 786
47
18-19
-
-
116
1
-
-
-
-
116
1
20-22
-
-
-
-
280
-
1
-
281
-
Razem brutto
41 255
1 294
3 860
6
280
0
1
0
45 396
1 300
odpis
-21
-
-64
-
-114
-
-
-
-199
-
Razem netto
41 234
1 294
3 796
6
166
0
1
0
45 197
1 300
Zaangażowanie wobec klientów detalicznych – pozostałe kredyty i pożyczki
stan na 31 grudnia
Etap 1
Etap 2
Etap 3
POCI
Razem
przedział klas ryzyka
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
1-10
891
1 558
18
92
-
-
-
-
909
1 650
11-17
6 946
350
380
22
-
-
2
-
7 328
372
18-19
5
-
227
1
-
-
-
-
232
1
20-22
-
-
-
-
704
3
-
-
704
3
Razem brutto
7 842
1 908
625
115
704
3
2
0
9 173
2 026
odpis
-103
-5
-123
-3
-531
-3
-
-
-757
-11
Razem netto
7 739
1 903
502
112
173
0
2
0
8 416
2 015
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
122
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Zaangażowanie wobec klientów według okresów przeterminowania
2024
Zaangażowanie wobec klientów korporacyjnych
stan na 31 grudnia
Etap 1
Etap 2
Etap 3
POCI
Razem
liczba dni przeterminowania
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
0
74 942
44 559
9 513
4 264
1 743
137
-
-
86 198
48 960
1-30
639
-
204
-
122
-
-
-
965
-
31-60
1
-
93
-
56
-
-
-
150
-
61-90
1
-
27
-
54
-
-
-
82
-
91-180
-
-
3
-
380
-
-
-
383
-
181-365
-
-
-
-
750
-
-
-
750
-
>365
1
-
-
-
1 556
-
-
-
1 557
-
Razem brutto
75 584
44 559
9 840
4 264
4 661
137
0
0
90 085
48 960
Zaangażowanie wobec klientów detalicznych – ogółem
stan na 31 grudnia
Etap 1
Etap 2
Etap 3
POCI
Razem
liczba dni przeterminowania
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
0
52 589
5 307
6 007
186
318
4
3
-
58 917
5 497
1-30
271
-
499
-
61
-
-
-
831
-
31-60
-
-
91
-
18
-
-
-
109
-
61-90
-
-
29
-
15
-
-
-
44
-
91-180
-
-
-
-
65
-
-
-
65
-
181-365
-
-
-
-
111
-
-
-
111
-
>365
-
-
-
-
330
-
-
-
330
-
Razem brutto
52 860
5 307
6 626
186
918
4
3
0
60 407
5 497
Zaangażowanie wobec klientów detalicznych – kredyty i pożyczki hipoteczne
stan na 31 grudnia
Etap 1
Etap 2
Etap 3
POCI
Razem
liczba dni przeterminowania
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
0
44 220
3 193
5 382
17
90
-
1
-
49 693
3 210
1-30
210
-
280
-
21
-
-
-
511
-
31-60
-
-
70
-
4
-
-
-
74
-
61-90
-
-
17
-
4
-
-
-
21
-
91-180
-
-
-
-
17
-
-
-
17
-
181-365
-
-
-
-
24
-
-
-
24
-
>365
-
-
-
-
95
-
-
-
95
-
Razem brutto
44 430
3 193
5 749
17
255
0
1
0
50 435
3 210
Zaangażowanie wobec klientów detalicznych – pozostałe kredyty i pożyczki
stan na 31 grudnia
Etap 1
Etap 2
Etap 3
POCI
Razem
liczba dni przeterminowania
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
0
8 369
2 114
625
169
228
4
2
-
9 224
2 287
1-30
61
-
219
-
40
-
-
-
320
-
31-60
-
-
21
-
14
-
-
-
35
-
61-90
-
-
12
-
11
-
-
-
23
-
91-180
-
-
-
-
48
-
-
-
48
-
181-365
-
-
-
-
87
-
-
-
87
-
>365
-
-
-
-
235
-
-
-
235
-
Razem brutto
8 430
2 114
877
169
663
4
2
0
9 972
2 287
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
123
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2023
Zaangażowanie wobec klientów korporacyjnych
stan na 31 grudnia
Etap 1
Etap 2
Etap 3
POCI
Razem
liczba dni przeterminowania
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
0
73 429
45 378
9 336
2 083
375
56
-
-
83 140
47 517
1-30
1 066
-
535
-
89
-
-
-
1 690
-
31-60
-
-
97
-
44
-
-
-
141
-
61-90
-
-
41
-
42
-
-
-
83
-
91-180
-
-
-
-
190
-
-
-
190
-
181-365
-
-
-
-
405
-
-
-
405
-
>365
-
-
-
-
1 481
-
-
-
1 481
-
Razem brutto
74 495
45 378
10 009
2 083
2 626
56
0
0
87 130
47 517
Zaangażowanie wobec klientów detalicznych – ogółem
stan na 31 grudnia
Etap 1
Etap 2
Etap 3
POCI
Razem
liczba dni przeterminowania
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
0
48 829
3 202
3 833
121
297
3
3
-
52 962
3 326
1-30
268
-
519
-
54
-
-
-
841
-
31-60
-
-
106
-
22
-
-
-
128
-
61-90
-
-
27
-
18
-
-
-
45
-
91-180
-
-
-
-
83
-
-
-
83
-
181-365
-
-
-
-
136
-
-
-
136
-
>365
-
-
-
-
374
-
-
-
374
-
Razem brutto
49 097
3 202
4 485
121
984
3
3
0
54 569
3 326
Zaangażowanie wobec klientów detalicznych – kredyty i pożyczki hipoteczne
stan na 31 grudnia
Etap 1
Etap 2
Etap 3
POCI
Razem
liczba dni przeterminowania
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
0
41 080
1 294
3 489
6
107
-
1
-
44 677
1 300
1-30
175
-
281
-
15
-
-
-
471
-
31-60
-
-
78
-
8
-
-
-
86
-
61-90
-
-
12
-
5
-
-
-
17
-
91-180
-
-
-
-
25
-
-
-
25
-
181-365
-
-
-
-
28
-
-
-
28
-
>365
-
-
-
-
92
-
-
-
92
-
Razem brutto
41 255
1 294
3 860
6
280
0
1
0
45 396
1 300
Zaangażowanie wobec klientów detalicznych – pozostałe kredyty i pożyczki
stan na 31 grudnia
Etap 1
Etap 2
Etap 3
POCI
Razem
liczba dni przeterminowania
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
bilansowe
poza-
bilansowe
0
7 749
1 908
344
115
190
3
2
-
8 285
2 026
1-30
93
-
238
-
39
-
-
-
370
-
31-60
-
-
28
-
14
-
-
-
42
-
61-90
-
-
15
-
13
-
-
-
28
-
91-180
-
-
-
-
58
-
-
-
58
-
181-365
-
-
-
-
108
-
-
-
108
-
>365
-
-
-
-
282
-
-
-
282
-
Razem brutto
7 842
1 908
625
115
704
3
2
0
9 173
2 026
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
124
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2.9.3. Koncentracja zaangażowań
Koncentracja zaangażowań wobec klientów korporacyjnych w branże gospodarki narodowej
2024
stan na 31 grudnia
zaangażowanie bilansowe i pozabilansowe w mln zł
(wartość bilansowa brutto)
udział w zaangażowaniu ogółem
Branża gospodarki narodowej
Etap 1
Etap 2
Etap 3
Ogółem
(w %)
pośrednictwo finansowe
27 145
34
15
27 194
19,6%
handel hurtowy
10 546
1 909
421
12 876
9,3%
budownictwo
7 605
1 155
407
9 167
6,6%
obsługa nieruchomości
7 690
1 027
290
9 007
6,5%
pozostała działalność związana z prowadzeniem interesów
6 582
1 467
243
8 292
6,0%
handel detaliczny
5 997
427
272
6 696
4,8%
produkcja artykułów spożywczych i napojów
3 833
363
183
4 379
3,1%
produkcja metalowych wyrobów gotowych
3 617
542
213
4 372
3,1%
produkcja chemikaliów, wyrobów chemicznych
2 647
193
1 349
4 189
3,0%
przemysł gumowy
2 818
587
110
3 515
2,5%
wynajem sprzętu
2 554
734
22
3 310
2,4%
przemysł energetyczny
2 805
278
102
3 185
2,3%
poczta i telekomunikacja
2 833
139
21
2 993
2,2%
sprzedaż, naprawa i obsługa pojazdów mechanicznych
2 619
215
91
2 925
2,1%
transport lądowy i rurociągami
2 309
421
179
2 909
2,1%
administracja publiczna i obrona narodowa
1 756
878
-
2 634
1,9%
przemysł drzewny i papierniczy
1 961
508
98
2 567
1,8%
działalność pomocnicza związana z pośrednictwem finansowym
2 089
22
13
2 124
1,5%
rolnictwo, leśnictwo, rybactwo
1 664
355
66
2 085
1,5%
pozostałe
21 090
2 832
704
24 626
17,7%
Razem
120 160
14 086
4 799
139 045
100%
2023
stan na 31 grudnia
zaangażowanie bilansowe i pozabilansowe w mln zł
(wartość bilansowa brutto)
udział w zaangażowaniu ogółem
Branża gospodarki narodowej
Etap 1
Etap 2
Etap 3
Ogółem
(w %)
pośrednictwo finansowe
24 167
5
16
24 188
18,0%
handel hurtowy
11 001
1 305
431
12 737
9,5%
budownictwo
7 479
877
316
8 672
6,4%
obsługa nieruchomości
7 066
1 310
34
8 410
6,2%
pozostała działalność związana z prowadzeniem interesów
5 433
481
215
6 129
4,6%
handel detaliczny
4 964
5
-
4 969
3,7%
produkcja artykułów spożywczych i napojów
3 903
723
230
4 856
3,6%
produkcja metalowych wyrobów gotowych
3 646
703
157
4 506
3,3%
produkcja chemikaliów, wyrobów chemicznych
2 906
1 025
20
3 951
2,9%
przemysł gumowy
3 030
463
90
3 583
2,7%
przemysł energetyczny
3 151
317
99
3 567
2,6%
wynajem sprzętu
2 932
101
9
3 042
2,3%
poczta i telekomunikacja
2 921
24
16
2 961
2,2%
administracja publiczna i obrona narodowa
2 665
284
-
2 949
2,2%
transport lądowy i rurociągami
2 376
336
99
2 811
2,1%
sprzedaż, naprawa i obsługa pojazdów mechanicznych
2 505
174
65
2 744
2,0%
przemysł drzewny i papierniczy
2 470
146
103
2 719
2,0%
przemysł maszynowy
2 105
249
60
2 414
1,8%
rolnictwo, leśnictwo, rybactwo
2 105
249
60
2 414
1,8%
pozostałe
23 047
3 315
663
27 025
20,1%
Razem
119 872
12 092
2 683
134 647
100%
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
125
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Największe zaangażowania Banku
Poniższa tabela prezentuje zestawienie 20 największych zaangażowań Banku wobec pojedynczych podmiotów lub grup powiązanych dłużników. Wśród prezentowanych grup podmiotów występują grupy, w których jednostką dominującą jest instytucja w rozumieniu przepisów CRR (w tym podmiot dominujący wobec Banku) oraz grupy podmiotów, których właścicielem jest Skarb Państwa lub w których Skarb Państwa sprawuje kontrolę na innej podstawie.
W kwocie zaangażowań ujęto wartość aktywów bilansowych (udzielonych kredytów, złożonych lokat, dłużnych papierów wartościowych), udzielonych zobowiązań pozabilansowych oraz wartość ekwiwalentu bilansowego instrumentów pochodnych. Zaangażowania zostały pomniejszone o kwoty wyłączeń dopuszczone na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z 26 czerwca 2013 roku (CRR) oraz Rozporządzenia Ministra Finansów z 1 lipca 2016 roku w sprawie rodzajów ekspozycji banków wyłączonych z limitów dużych ekspozycji . Uwzględnione zostały również efekty zastosowania technik redukcji ryzyka zgodnie z CRR.
Na kwotę zaangażowania grup dłużników powiązanych ze Skarbem Państwa składają się nie tylko zaangażowania wobec spółek Skarbu Państwu lub przez niego kontrolowanych na innej podstawie, ale także niepodlegająca wyłączeniu wartość obligacji Skarbu Państwa 5 oraz gwarancji i poręczeń Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (KUKE) S.A. Dla powyższych ekspozycji Bank posiada zgodę KNF na podstawie art. 500a ust. 2 CRR na czasowe stosowanie podwyższonych limitów dużych ekspozycji (do 42% kapitału Tier 1).
5 W okresie lipiec – grudzień 2024 roku Bank korzystał z tymczasowej możliwości wyłączania w limitów dużych ekspozycji pozycji wynikających z długu publicznego nominowanego w walucie innego kraju członkowskiego UE na postawie przepisów CRR znowelizowanych przez Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1623 z dnia 31 maja 2024 roku w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do wymogów dotyczących ryzyka kredytowego, ryzyka związanego z korektą wyceny kredytowej, ryzyka operacyjnego, ryzyka rynkowego oraz minimalnego progu kapitałowego.
stan na 31 grudnia
zaangażowanie Banku
Podmiot/grupa podmiotów powiązanych
2024
2023
Grupa 1 (bankowa) *
3 024
2 101
Grupa 2
2 328
2 118
Grupa 3 */**
2 082
6 639
Grupa 4
1 786
1 528
Grupa 5 (bankowa) *
1 553
1 779
Grupa 6 */**
1 360
5 252
Grupa 7 */**
1 320
5 146
Grupa 8 (bankowa)
1 288
669
Grupa 9
1 254
1 249
Grupa 10 */**
1 128
4 406
Grupa 11
1 073
1 075
Grupa 12
1 049
1 017
Grupa 13
1 026
1 026
Grupa 14
1 023
1 057
Grupa 15
1 010
1 216
Grupa 16
1 023
1 057
Grupa 17 (bankowa)
1 010
1 216
Grupa 18
778
751
Grupa 19
722
728
Grupa 20
679
680
*) zastosowano dopuszczone przepisami wyłączenia zaangażowań z limitów koncentracji,
**) grupa z udziałem podmiotów powiązanych ze Skarbem Państwa.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
126
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2.9.4. Zabezpieczenia
Maksymalna uznawalna kwota zabezpieczenia lub gwarancji
Bank stosuje zabezpieczenia na następujących aktywach: środki finansowe (lokata w Banku lub innym banku), papiery wartościowe płynne, nieruchomości, środki transportu, wierzytelności, maszyny i urządzenia, zapasy, wartości niematerialne oraz inne zabezpieczenia.
Na 31 grudnia 2024 roku wartość zabezpieczeń ekspozycji kredytowych w Etapie 3 wynosiła 1 720 mln zł w porównaniu z 1 087 mln zł na koniec roku 2023 roku. W sytuacji, gdy wartość zabezpieczeń przekracza saldo ekspozycji kredytowej przyjęto, że wartość zabezpieczeń jest równa wysokości salda ekspozycji.
Tabele na następnej stronie przedstawiają wartość zabezpieczeń nie przekraczającą wartości bilansowej powiązanych ekspozycji kredytowych. Prezentowane wartości zabezpieczeń wynikają z przyjętych przez Bank założeń określania nominalnej wartości zabezpieczeń, których ogólne zasady dla głównych typów zabezpieczeń są następujące:
• Wartości zabezpieczenia na nieruchomości to niższa z dwóch wartości tj. wartości ustalonej w wyniku weryfikacji wartości nieruchomości przez Bank (nie wyższej niż wartość rynkowa określona w operacie szacunkowym lub wewnętrznym raporcie z wyceny) ustalona w procesie cyklicznego monitoringu / aktualizacji po pomniejszeniu o powstałe wcześniej obciążenia hipoteczne lub wartości wpisu hipoteki w księdze wieczystej.
• Wartość zabezpieczenia, którego przedmiotem są maszyny i urządzenia to niższa z wartości sumy ubezpieczenia tego przedmiotu, aktualnej wartości księgowej netto lub kwoty najwyższej sumy zabezpieczenia w przypadku umowy zastawu rejestrowego.
• Wartość zabezpieczenia w przypadku gwarancji innych niż firmy matki lub innej firmy powiązanej stanowi mniejsza z dwóch wartości, tj. kwota, do której wystawiona jest gwarancja lub wysokość ekspozycji kredytowej, do której odnosi się zabezpieczenie.
2024
stan na 31 grudnia
Maksymalna uznawalna kwota zabezpieczenia lub gwarancji
kredyty zabezpieczone nieruchomościami
inne kredyty zabezpieczone
mieszkaniowe
komercyjne
środki pieniężne (wyemitowane instrumenty dłużne)
pozostałe
otrzymane gwarancje finansowe
Kredyty i zaliczki; w tym:
52 953
20 963
47
4 076
11 770
pozostałe instytucje sektora finansowego
8
19
-
-
3 533
przedsiębiorstwa niefinansowe
1 349
19 956
47
3 940
6 915
gospodarstwa domowe
51 596
984
-
13
1 319
w tym: kredyty na zakup nieruchomości mieszkaniowych
50 353
643
-
-
-
pozostałe podmioty (banki, sektor budżetowy)
-
4
-
123
3
2023
stan na 31 grudnia
Maksymalna uznawalna kwota zabezpieczenia lub gwarancji
kredyty zabezpieczone nieruchomościami
inne kredyty zabezpieczone
mieszkaniowe
komercyjne
środki pieniężne (wyemitowane instrumenty dłużne)
pozostałe
otrzymane gwarancje finansowe
Kredyty i zaliczki; w tym:
48 906
18 147
110
6 211
9 685
pozostałe instytucje sektora finansowego
586
21
-
-
337
przedsiębiorstwa niefinansowe
493
16 268
108
5 730
7 792
gospodarstwa domowe
47 827
1 851
2
355
1 556
w tym: kredyty na zakup nieruchomości mieszkaniowych
46 412
600
-
-
2
pozostałe podmioty (banki, sektor budżetowy)
-
7
-
126
-
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
127
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2.9.5. Portfel kredytowy pracujący i niepracujący i zaangażowania z udzielonym udogodnieniem typu forbearance
W poniższych tabelach zaprezentowano podział portfela kredytowego na portfel pracujący i niepracujący z wyszczególnieniem ekspozycji z udzielonym udogodnieniem typu forbearance. Do klasy kwarantanna Bank klasyfikuje ekspozycje, dla których w przeszłości zastosowano udogodnienia, a które obecnie znajdują się w okresie obserwacji przed pełnym uzdrowieniem.
W rachunku zysków i strat za rok 2024 w pozycji Przychody odsetkowe – odsetki od kredytów i innych należności udzielonych klientom ujęto przychód odsetkowy od ekspozycji z udzielonym udogodnieniem typu forbearance w wysokości 355 mln zł (316 mln zł za rok 2023), z czego 232 mln zł dotyczy ekspozycji w portfelu pracującym a 123 mln zł dotyczy ekspozycji w portfelu niepracującym (za rok 2023 odpowiednio 259 mln zł i 57 mln zł).
Portfel kredytowy – podział na portfel pracujący i niepracujący z wyszczególnieniem ekspozycji z udzielonym udogodnieniem typu forbearance
2024
stan na 31 grudnia
Portfel kredytowy pracujący (performing)
w tym zaangażowania forbearance
modyfikacja warunków
refinansowanie
kwarantanna
Portfel kredytowy niepracujący (non-performing)
w tym zaangażowania forbearance
modyfikacja warunków
refinansowanie
portfel przeterminowany
portfel z utratą wartości
Portfel kredytowy brutto, w tym:
144 910
3 219
2 838
381
3 219
5 582
2 943
2 942
1
1 113
2 943
Bankowość korporacyjna, w tym:
85 424
2 720
2 339
381
2 720
4 661
2 573
2 572
1
974
2 573
kredyty w rachunku bieżącym
17 435
448
448
-
448
289
109
109
-
66
109
kredyty i pożyczki terminowe
63 418
2 272
1 891
381
2 272
4 372
2 464
2 463
1
908
2 464
dłużne papiery wartościowe (korporacyjne i komunalne)
4 571
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Bankowość detaliczna, w tym:
59 486
499
499
-
499
921
370
370
-
139
370
kredyty i pożyczki hipoteczne
50 179
386
386
-
386
256
95
95
-
31
95
kredyty w rachunku bieżącym
630
2
2
-
2
58
4
4
-
2
4
pozostałe kredyty i pożyczki
8 677
111
111
-
111
607
271
271
-
106
271
Odpis na oczekiwane straty kredytowe, w tym:
-753
-112
-112
0
-112
-2 904
-1 090
-1 090
0
-549
-1 090
Bankowość korporacyjna, w tym:
-487
-102
-102
-
-102
-2 311
-867
-867
-
-451
-867
kredyty w rachunku bieżącym
-91
-14
-14
-
-14
-128
-28
-28
-
-21
-28
kredyty i pożyczki terminowe
-392
-88
-88
-
-88
-2 183
-839
-839
-
-430
-839
dłużne papiery wartościowe (korporacyjne i komunalne)
-4
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Bankowość detaliczna, w tym:
-266
-10
-10
-
-10
-593
-223
-223
-
-98
-223
kredyty i pożyczki hipoteczne
-57
-3
-3
-
-3
-103
-37
-37
-
-17
-37
kredyty w rachunku bieżącym
-24
-
-
-
-
-40
-3
-3
-
-1
-3
pozostałe kredyty i pożyczki
-185
-7
-7
-
-7
-450
-183
-183
-
-80
-183
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
128
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2023
stan na 31 grudnia
Portfel kredytowy pracujący (performing)
w tym zaangażowania forbearance
modyfikacja warunków
refinansowanie
kwarantanna
Portfel kredytowy niepracujący (non-performing)
w tym zaangażowania forbearance
modyfikacja warunków
refinansowanie
portfel przeterminowany
portfel z utratą wartości
Portfel kredytowy brutto, w tym:
138 085
4 131
3 707
423
4 102
3 614
1 314
1 312
2
864
1 314
Bankowość korporacyjna, w tym:
84 503
3 405
2 981
423
3 376
2 627
960
958
2
718
960
kredyty w rachunku bieżącym
16 310
470
470
-
470
171
94
94
-
29
94
kredyty i pożyczki terminowe
64 001
2 935
2 511
423
2 906
2 456
866
864
2
689
866
dłużne papiery wartościowe (korporacyjne i komunalne)
4 192
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Bankowość detaliczna, w tym:
53 582
726
726
-
726
987
354
354
-
146
354
kredyty i pożyczki hipoteczne
45 115
575
575
-
575
281
110
110
-
35
110
kredyty w rachunku bieżącym
648
2
2
-
2
58
4
4
-
1
4
pozostałe kredyty i pożyczki
7 819
149
149
-
149
648
240
240
-
110
240
Odpis na oczekiwane straty kredytowe, w tym:
-888
-163
-163
0
-163
-2 349
-763
-762
0
-603
-763
Bankowość korporacyjna, w tym:
-576
-143
-143
-
-143
-1 705
-554
-553
-
-498
-554
kredyty w rachunku bieżącym
-83
-8
-8
-
-8
-59
-18
-18
-
-12
-18
kredyty i pożyczki terminowe
-491
-135
-135
-
-135
-1 646
-536
-535
-
-486
-536
dłużne papiery wartościowe (korporacyjne i komunalne)
-2
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Bankowość detaliczna, w tym:
-312
-20
-20
-
-20
-644
-209
-209
-
-105
-209
kredyty i pożyczki hipoteczne
-85
-8
-8
-
-8
-114
-42
-42
-
-17
-42
kredyty w rachunku bieżącym
-25
-
-
-
-
-38
-2
-2
-
-1
-2
pozostałe kredyty i pożyczki
-202
-12
-12
-
-12
-492
-165
-165
-
-87
-165
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
129
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Zaangażowania z udzielonym udogodnieniem typu forbearance według klas ryzyka
2024
stan na 31 grudnia
Bankowość korporacyjna
Bankowość detaliczna
Razem
portfel pracujący (performing)
portfel niepracujący (non-performing)
portfel pracujący (performing)
portfel niepracujący (non-performing)
portfel pracujący (performing)
portfel niepracujący (non-performing)
przedział klas ryzyka
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
1-10
50
17
-
-
325
-
1
-
375
17
1
-
11-17
1 480
342
-
-
162
-
-
-
1 642
342
-
-
18-19
1 190
97
1
-
12
-
-
-
1 202
97
1
-
20-22
-
-
2 572
85
-
-
369
-
-
-
2 941
85
Razem (brutto)
2 720
456
2 573
85
499
0
370
0
3 219
456
2 943
85
2023
stan na 31 grudnia
Bankowość korporacyjna
Bankowość detaliczna
Razem
portfel pracujący (performing)
portfel niepracujący (non-performing)
portfel pracujący (performing)
portfel niepracujący (non-performing)
portfel pracujący (performing)
portfel niepracujący (non-performing)
przedział klas ryzyka
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
1-10
1
-
-
-
499
-
-
-
500
-
-
-
11-17
1 170
89
-
-
204
-
-
-
1 374
89
-
-
18-19
2 234
313
2
-
23
-
-
-
2 257
313
2
-
20-22
-
-
958
11
-
-
354
-
-
-
1 312
11
Razem (brutto)
3 405
402
960
11
726
0
354
0
4 131
402
1 314
11
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
130
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Zaangażowania z udzielonym udogodnieniem typu forbearance według okresów przeterminowania
2024
stan na 31 grudnia
Bankowość korporacyjna
Bankowość detaliczna
Razem
portfel pracujący (performing)
portfel niepracujący (non-performing)
portfel pracujący (performing)
portfel niepracujący (non-performing)
portfel pracujący (performing)
portfel niepracujący (non-performing)
liczba dni przeterminowania
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
0
2 696
456
1 599
85
460
-
230
-
3 156
456
1 829
85
1-30
21
-
53
-
36
-
31
-
57
-
84
-
31-60
3
-
10
-
3
-
7
-
6
-
17
-
61-90
-
-
20
-
-
-
5
-
-
-
25
-
91-180
-
-
47
-
-
-
14
-
-
-
61
-
181-365
-
-
379
-
-
-
22
-
-
-
401
-
>365
-
-
465
-
-
-
61
-
-
-
526
-
Razem (brutto)
2 720
456
2 573
85
499
0
370
0
3 219
456
2 943
85
2023
stan na 31 grudnia
Bankowość korporacyjna
Bankowość detaliczna
Razem
portfel pracujący (performing)
portfel niepracujący (non-performing)
portfel pracujący (performing)
portfel niepracujący (non-performing)
portfel pracujący (performing)
portfel niepracujący (non-performing)
liczba dni przeterminowania
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
zaangażowanie
bilansowe
zaangażowanie
pozabilansowe
0
3 245
402
242
11
674
-
208
-
3 919
402
450
11
1-30
142
-
20
-
44
-
28
-
186
-
48
-
31-60
14
-
15
-
6
-
5
-
20
-
20
-
61-90
4
-
13
-
2
-
4
-
6
-
17
-
91-180
-
-
47
-
-
-
18
-
-
-
65
-
181-365
-
-
116
-
-
-
27
-
-
-
143
-
>365
-
-
507
-
-
-
64
-
-
-
571
-
Razem (brutto)
3 405
402
960
11
726
0
354
0
4 131
402
1 314
11
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
131
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2.9.6. Jakość kredytowa innych aktywów finansowych
Jakość kredytowa kredytów i innych należności udzielonych innym bankom
Kredyty i inne należności udzielone innym bankom prezentowane są w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji Kredyty i inne należności udzielone innym bankom (nota objaśniająca nr 15 ) oraz – w części stanowiącej ekwiwalent środków pieniężnych – w pozycji Środki pieniężne i ich ekwiwalenty (nota objaśniająca nr 14 ).
Na 31 grudnia 2024 roku oraz na 31 grudnia 2023 roku, kredyty i inne należności wobec innych banków w około 99% znajdowały się w klasach niskiego ryzyka (rating 1-10), pozostałe w klasach średniego i podwyższonego ryzyka z ratingami od 11 do 19 (podobnie jak na koniec 2023 roku). Ekspozycje w wysokości 25 254 mln zł znajdowały się w całości w Etapie 1. Na 31 grudnia 2023 roku ekspozycje w wysokości 22 825 mln zł znajdowały się w Etapie 1 a 3 mln zł w Etapie 2.
Zmiana poziomu odpisu na oczekiwane straty kredytowe w roku 2024 i 2023 wynikała ze zmian parametrów kredytowych opisanego wyżej portfela.
Jakość kredytowa dłużnych papierów wartościowych
Na 31 grudnia 2024 roku, wszystkie dłużne papiery wartościowe z portfela aktywów finansowych przeznaczonych do obrotu oraz portfela inwestycyjnych papierów wartościowych znajdowały się w klasach niskiego ryzyka z ratingami od 1 do 10 (podobnie jak na koniec 2023 roku). Zarówno na koniec 2024 roku jak i na koniec 2023 roku, wszystkie dłużne papiery wartościowe z portfela inwestycyjnych papierów wartościowych znajdowały się w Etapie 1.
Zmiana poziomu odpisu na oczekiwane straty kredytowe w roku 2024 i 2023 wynikała ze zmian parametrów kredytowych opisanych wyżej portfeli. Dodatkowo, na koniec 2023 roku, ze względu na przebudowę modelu MSSF dla portfeli low default, ujęte zostały dodatkowe odpisy na oczekiwane straty kredytowe w wysokości 17 mln PLN.
W 2024 roku podobnie jak 2023 roku zmiany w wartości brutto inwestycyjnych papierów wartościowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody oraz wycenianych według zamortyzowanego kosztu nie miały istotnego wpływu na poziom odpisów na oczekiwane straty kredytowe.
W 2024 i 2023 roku nie miały miejsca transfery inwestycyjnych papierów wartościowych między etapami o różnym sposobie wyceny oczekiwanych strat kredytowych.
Inwestycyjne papiery wartościowe - wartość bilansowa oraz poziom odpisów na oczekiwane straty kredytowe w podziale na Etapy
stan na 31 grudnia
2024
2023
Etap 1
Etap 1
wartość bilansowa (brutto)
odpis
wartość bilansowa (netto)
wartość bilansowa (brutto)
odpis
wartość bilansowa (netto)
Dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody*, w tym:
31 585
-12
-
23 594
-12
-
obligacje Skarbu Państwa w PLN
26 271
-12
-
21 259
-11
-
obligacje Skarbu Państwa w EUR
-
-
-
546
-
-
obligacje Unii Europejskiej
2 064
-
-
-
-
-
obligacje Europejskiego Banku Inwestycyjnego
2 838
-
-
1 378
-1
-
obligacje Rządu Austriackiego
412
-
-
411
-
-
Dłużne papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu, w tym:
27 063
-10
27 053
32 712
-14
32 698
obligacje Skarbu Państwa w PLN
11 864
-5
11 859
13 102
-7
13 095
obligacje Skarbu Państwa w EUR
2 873
-1
2 872
2 942
-2
2 940
obligacje Europejskiego Banku Inwestycyjnego
6 654
-
6 654
6 703
-2
6 701
obligacje Polskiego Funduszu Rozwoju
3 864
-4
3 860
3 862
-2
3 860
obligacje Banku Gospodarstwa Krajowego
1 808
-
1 808
1 806
-1
1 805
bony pieniężne NBP
-
-
-
4 297
-
4 297
*) W przypadku aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, wartość bilansowa nie zostaje pomniejszona o odpis na oczekiwane straty kredytowe.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
132
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Inwestycyjne papiery wartościowe - zmiana odpisu na oczekiwane straty kredytowe
za rok kończący się 31 grudnia
2024
2023
Etap 1
Etap 1
wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
wyceniane według zamortyzowanego kosztu
Ogółem
wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody
wyceniane według zamortyzowanego kosztu
Ogółem
Odpis na początek okresu
12
14
26
3
7
10
Zmiany w okresie, w tym:
-
-4
-4
9
7
16
utworzenia i rozwiązania w okresie
-
-4
-4
9
7
16
Odpis na koniec okresu
12
10
22
12
14
26
Jakość kredytowa pozostałych aktywów finansowych
W poniższych tabelach przedstawiono jakość kredytową pozostałych aktywów finansowych, które są prezentowane w pozycji Inne aktywa sprawozdania z sytuacji finansowej oraz w nocie objaśniającej nr 26 .
Pozostałe aktywa finansowe – wartość bilansowa brutto oraz poziom odpisów na oczekiwane straty kredytowe w podziale na Etapy
stan na 31 grudnia
2024
2023
brutto
odpis
netto
brutto
odpis
netto
aktywa w Etapie 1
23
-
23
26
-
26
aktywa w Etapie 3
33
-33
-
43
-43
-
Razem
56
-33
23
69
-43
26
Pozostałe aktywa finansowe – zmiana odpisu na oczekiwane straty kredytowe
za rok kończący się 31 grudnia
2024
2023
Etap 3
Etap 3
Odpis na początek okresu
43
42
Zmiany w okresie, w tym:
-10
1
dowiązanie odpisu na oczekiwane straty kredytowe
7
5
usunięcie ze sprawozdania z sytuacji finansowej w wyniku umorzenia
-3
-1
usunięcie ze sprawozdania z sytuacji finansowej z tytułu spłaty
-14
-3
Odpis na koniec okresu
33
43
Pozostałe aktywa finansowe – uzgodnienie wartości bilansowej brutto
za rok kończący się 31 grudnia
2024
2023
Etap 1
Etap 3
Razem
Etap 1
Etap 3
Razem
Wartość bilansowa brutto na początek okresu
26
43
69
25
42
67
Zmiany w okresie, w tym:
-3
-10
-13
1
1
2
transfer do i z Etapu 3
-7
7
-
-5
5
-
usunięcie ze sprawozdania z sytuacji finansowej z tytułu umorzenia
-
-3
-3
-
-1
-1
rozpoznanie nowych instrumentów finansowych, spłaty i inne
4
-14
-10
6
-3
3
Wartość bilansowa brutto na koniec okresu
23
33
56
26
43
69
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
133
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2.9.7. Modyfikacja kontraktowych przepływów pieniężnych
W 2024 roku, ekspozycje kredytowe w kwocie 1 474 mln zł (1 264 mln zł w roku 2023) podlegały modyfikacji kontraktowych przepływów pieniężnych, które nie skutkowały ich usunięciem i ponownym ujęciem składnika aktywów finansowych. Ponadto wyłączeniu i ponownemu ujęciu jako składnik aktywów finansowych nie podlegały ekspozycje w kwocie 5 373 mln zł z tytułu wakacji kredytowych (50 441 mln zł w roku 2023).
Modyfikacje kontraktowych przepływów pieniężnych, które nie skutkują ich usunięciem i ponownym ujęciem składnika aktywów finansowych czyli prowadzą do ujęcia zysków lub strat z modyfikacji, wynikają z przesłanek biznesowych lub zdarzeń z zakresu ryzyka kredytowego w postaci udogodnień (forbearance) przyznanych klientom. W przypadku wystąpienia przesłanek biznesowych sposób ustalania odpisów na oczekiwane straty kredytowe nie ulega zmianie. Przyznanie klientom udogodnień (forbearance) świadczy o istotnym wzroście ryzyka kredytowego, skutkującego klasyfikacją do Etapu 2, w przypadku przyznania kolejnego udogodnienia następuje klasyfikacja do Etapu 3 zgodnie zasadami szacowania odpisów z tytułu utarty wartości opisanymi w rozdziale III. Znaczące zasady rachunkowości , w punkcie 13.11 . Oczekiwane straty kredytowe .
W tabeli zaprezentowano informacje dotyczące aktywów finansowych, w przypadku których przepływy pieniężne wynikające z umowy uległy modyfikacji, podczas gdy odpowiadający im odpis na oczekiwane straty kredytowe był wyceniany w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia (tj. aktywów finansowych w Etapach 2 i 3).
stan na 31 grudnia
2024
2023
Aktywa finansowe, które uległy modyfikacji w okresie
zamortyzowany koszt przed modyfikacją
343
287
strata netto z tytułu modyfikacji
-1
-
Aktywa finansowe, które uległy modyfikacji od momentu początkowego ujęcia
wartość bilansowa brutto aktywów finansowych uprzednio zmodyfikowanych, dla których odpis na oczekiwane straty kredytowe uległ zmianie w ciągu okresu do kwoty równej 12-miesięcznym oczekiwanym stratom kredytowym (tj. nastąpiło przesunięcie tych aktywów finansowych do Etapu 1)
30
99
3. Ryzyko rynkowe
3.1. Wprowadzenie
3.2. Cele zarządzania ryzykiem rynkowym
3.3. Polityki zarządzania ryzykiem rynkowym
3.4. Proces zarządzania ryzykiem rynkowym
3.5. Struktura ksiąg i metody pomiaru ryzyka
3.6. Struktura walutowa aktywów i zobowiązań
3.7. Wpływ reformy stawek referencyjnych
3.8. Rachunkowość zabezpieczeń
3.1. Wprowadzenie
Ryzyko rynkowe definiuje się jako potencjalną stratę, którą może ponieść Bank w związku z niekorzystnymi zmianami cen rynkowych (takich jak krzywe dochodowości, kursy walutowe, ceny na rynku kapitałowym), parametrów rynkowych (zmienności cen rynkowych, korelacji pomiędzy ruchami poszczególnych cen) oraz zachowań klientów (np. wcześniejsze spłaty kredytów).
3.2. Cele zarządzania ryzykiem rynkowym
Głównymi celami zarządzania ryzykiem rynkowym w ING Banku Śląskim S.A. są: zapewnienie, że istnieje świadomość i zrozumienie ekspozycji Banku na ryzyko rynkowe, oraz że ta ekspozycja jest odpowiednio zarządzana, i tam gdzie ma to zastosowanie, mieści się w granicach przyjętych limitów.
3.3. Polityki zarządzania ryzykiem rynkowym
Departament Zarządzania Ryzykiem Rynkowym posiada dokumenty normatywne, które opisują zakres, zasady i obowiązki departamentu. W celu optymalizacji procesu zarządzania ryzykiem rynkowym, została stworzona Polityka Zarządzania Ryzykiem Rynkowym w ING Banku Śląskim S.A . Opisuje ona podejście banku do zarządzania ryzykiem rynkowym. Definiuje zasady, metodologię zarządzania i pomiaru ryzyka rynkowego w Banku, jak również ogólne zasady zarządzania procesem.
Dokument jest uszczegółowieniem dokumentu Ogólne zasady zarządzania ryzykiem w ING Banku Śląskim S.A. , który jest zatwierdzany przez Radę Nadzorczą Banku, na podstawie rekomendacji Komitetu Ryzyka. Polityka podlega zatwierdzeniu przez Zarząd Banku.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
134
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Kolejnym dokumentem jest polityka opisująca podejście Banku do procesu definiowania apetytu na ryzyko w obszarze ryzyka rynkowego i płynności ( Polityka ustalania i monitorowania apetytu na ryzyko w obszarze ryzyka rynkowego i płynności ). Polityka ta również jest zatwierdzana przez Zarząd Banku.
3.4. Proces zarządzania ryzykiem rynkowym
Proces zarządzania ryzykiem rynkowym w Banku obejmuje:
• identyfikację,
• pomiar,
• monitorowanie oraz
• raportowanie ryzyka.
Departament Zarządzania Ryzykiem Rynkowym (DZRR) dostarcza menedżerom Obszaru Rynków Finansowych w Pionie Wholesale Banking oraz Centre of Expertise Treasury, wybranym członkom Zarządu oraz Komitetowi ALCO regularne raporty ryzyka. Ponadto, ALCO, Zarząd Banku oraz Rada Nadzorcza otrzymują okresowe raporty zawierające najważniejsze miary ryzyka rynkowego. Akceptacja poszczególnych limitów ryzyka rynkowego jest przeprowadzana na poziomie komitetu ALCO, Zarządu Banku lub Rady Nadzorczej, zgodnie z podziałem odpowiedzialności w określaniu poziomów limitów definiowanych w Polityce ustalania i monitorowania apetytu na ryzyko w obszarze ryzyka rynkowego i płynności. Pracownicy Departamentu Zarządzania Ryzykiem Rynkowym są wykwalifikowanymi specjalistami, a niezależność departamentu jest zapewniona poprzez jego oddzielenie od jednostek generujących ryzyko.
Zarządzanie ryzykiem rynkowym w Banku obejmuje również funkcję Kontroli Produktów („Product Control”), która zapewnia poprawność wyceny produktów Rynków Finansowych w Pionie Wholesale Banking i Centre of Expertise Treasury poprzez monitoring poprawności modeli wyceny oraz kontrolę jakości danych rynkowych stosowanych do wyceny i kalkulacji wyniku finansowego. Decyzje związane z kwestiami dotyczącymi procesu wyceny, takie jak: źródła danych rynkowych używanych do wyceny, kalkulacja korekt dotyczących modeli wycen rynkowych (bid- offer spread oraz BVA), są podejmowane przez Komitet ds. Danych Rynkowych i Modeli Wycen oraz Komitet ds. parametryzacji instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej.
W raportowanym okresie profil ryzyka rynkowego oraz sposób zarządzania tym ryzykiem nie uległ istotnym zmianom.
3.5. Struktura ksiąg i metody pomiaru ryzyka
3.5.1. Struktura ksiąg
Bank utrzymuje strukturę ksiąg bazującą na intencji, co przekłada się na wiele procesów, w tym zarządzanie ryzykiem rynkowym. Struktura ksiąg jest odzwierciedleniem typów ryzyka rynkowego, które są oczekiwane oraz akceptowane w poszczególnych obszarach Banku oraz tego, gdzie ryzyko rynkowe powinno być wewnętrznie transferowane/zabezpieczane. Transakcje Banku są alokowane do poszczególnych portfeli należących do księgi bankowej lub handlowej na podstawie celu zawarcia transakcji oraz mandatu produktowego. Księgi są pogrupowane na:
• handlowe (pozycje zajmowane w celu uzyskania korzyści w krótkim okresie wynikających z ruchów cen
rynkowych), oraz
• bankowe (wszystkie pozostałe pozycje).
Portfel handlowy i bankowy obejmuje transakcje wewnętrzne i zewnętrzne.
Księgi bankowe
Księgi bankowe dzieli się na księgi bankowe komercyjne oraz księgi bankowe Centre of Expertise Treasury (CoE Treasury). Księgi bankowe komercyjne, to księgi pionów działalności detalicznej oraz korporacyjnej, zawierające depozyty oraz kredyty komercyjne. Ryzyko wynikające z tych pozycji jest transferowane do:
• ksiąg bankowych Centre of Expertise Treasury ( służących do zarządzania ryzykiem stopy procentowej księgi bankowej, ryzykiem bazowym i ryzykiem płynności jako całości), oraz
• ksiąg handlowych Obszaru Rynków Finansowych w Pionie Wholesale Banking (dla ryzyka walutowego) poprzez transakcje wewnętrzne.
Proces ten zapewnia, że w bankowych księgach komercyjnych nie pozostaje istotne ekonomiczne ryzyko rynkowe. Jednakże, jak zostanie to opisane bardziej szczegółowo w dalszej części sprawozdania finansowego, krótkoterminowy wynik finansowy w tych księgach jest wrażliwy na zmiany stawek rynkowych.
Utrzymywanie otwartych pozycji jest dopuszczalne w granicach przyjętego mandatu produktowego oraz limitów ryzyka rynkowego:
• dla księgi bankowej - BPV (Basis Point Value), ryzyko slope (niekorzystnego wpływu na wynik spowodowanego nierównomiernym przesunięciem krzywej dochodowości), CS01 (zmiana wartości rynkowej papieru wartościowego na skutek wzrostu spreadu kredytowego), SOT NII (Standard Outlier Test Net Interest Income),
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
135
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
NIIaR (Net Interest Income at Risk), SOT EVE (Standard Outlier Test on Economic Value of Equity), NPVaR (Net Present Value at Risk), Par-tial PV01 (miara pokazuje zmianę wartości instrumentu w wyniku zmiany krzywej w danym tenorze), Tenor Basis Risk NII (ryzyko bazowe wpływające na dochód odsetkowy), IR Gap (luka stopy procentowej),
• dla księgi handlowej – VaR (Value at Risk), ryzyko slope (niekorzystnego wpływu na wynik spowodowanego nierównomiernym przesunięciem krzywej dochodowości), CS01 (zmiana wartości rynkowej papieru wartościowego na skutek wzrostu spreadu kredytowego), BPV (Basis Point Value),
• CS RRaR (ang. Credit Spread Revaluation Reserve at Risk) – miara ta pokazuje potencjalny wpływ zmiany spreadu kredytowego na poziom rezerwy rewaluacyjnej portfela papierów HTC&S,
• IR RRaR (ang. Interest Rate Revaluation Reserve at Risk) - miara ta pokazuje potencjalny wpływ zmiany stóp procentowych na poziom rezerwy rewaluacyjnej portfela papierów HTC&S.
Narzędziem wspierającym zarządzanie ryzykiem stopy procentowej księgi bankowej jest rachunkowość zabezpieczeń. Opracowane założenia strategii zabezpieczających są stosowane w sposób spójny z podejściem do zarządzania ryzykiem rynkowym w ramach przyjętych limitów ryzyka rynkowego opisanych powyżej. Szczegółowe informacje o założeniach poszczególnych strategii w ramach rachunkowości zabezpieczeń zostały opisane w niniejszym rozdziale, w punkcie 3.8 . Rachunkowość zabezpieczeń .
Księgi handlowe
Księgi handlowe są to księgi Obszaru Rynków Finansowych w Pionie Wholesale Banking: walutowe oraz stopy procentowej. Księgi te zawierają pozycje utrzymywane w krótkim okresie w celu:
• odsprzedaży, bądź
• uzyskania korzyści finansowych na aktualnych lub oczekiwanych w krótkim okresie zmianach cen,
• bądź pozycje zawarte w celach arbitrażowych.
3.5.2. Pomiar ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej
W pomiarze ryzyka stopy procentowej księgi bankowej Bank stosuje miary wymagane przez regulacje Europejskiego Nadzoru Bankowego (EBA/GL/2022/14). Głównymi miarami są:
• dochód narażony na ryzyko w scenariuszach regulacyjnych (SOT NII) - pomiar wrażliwości wyników odsetkowych na nagłe zmiany stóp procentowych w horyzoncie czasowym 1 roku; założenia dotyczące ujmowania poszczególnych pozycji, wielkości i kształt scenariuszy szokowych oraz sposób agregacji wyników zostały określone w Rozporządzeniu Komisji Europejskiej (UE) 2024/856,
• dochód narażony na ryzyko (Net Interest Income at Risk) - pomiar wrażliwości raportowanych wyników pozycji księgowanej na zasadzie memoriału w oparciu o zestaw scenariuszy stóp procentowych, które zakładają różne możliwości przesunięcia krzywej rentowności,
• dochód narażony na ryzyko z uwzględnieniem zmian wartości rynkowej (Net Interest Income at Risk plus market value changes) - pomiar wrażliwości raportowanych wyników pozycji księgowanej na zasadzie memoriału z uwzględnieniem zmian wartości rynkowej instrumentów wycenianych do wartości godziwej w zadanym horyzoncie czasu, w oparciu o zestaw scenariuszy stóp procentowych, które zakładają różne możliwości przesunięcia krzywej rentowności,
• wrażliwość wartości ekonomicznej kapitału (Economic Value of Equity - EVE) - pomiar wrażliwości wartości ekonomicznej kapitału na nagłe zmiany stóp procentowych; założenia dotyczące ujmowania poszczególnych pozycji, wielkości i kształt scenariuszy szokowych oraz sposób agregacji wyników zostały określone w Rozporządzeniu Komisji Europejskiej (UE) 2024/856,
• wartość bieżąca netto zdyskontowanych przyszłych przepływów narażonych na ryzyko – (Net Present Value at Risk) - pomiar wrażliwości wartości ekonomicznej pozycji stopy procentowej na nagłe zmiany stóp procentowych w oparciu o zestaw scenariuszy stóp procentowych, które zakładają różne możliwości przesunięcia krzywej rentowności.
Szczególną uwagę Bank przykłada także do pomiaru ryzyka spreadu kredytowego z działalności zaliczanej do portfela bankowego (CSRBB) stosując następujące miary:
• zmiana dochodu odsetkowego z tytułu zmian spreadu kredytowego (CSRBB NII) - pomiar wrażliwości raportowanych wyników odsetkowych pozycji warażliwych na zmiany spreadu kredytowego (CSRBB) w oparciu o zestaw scenariuszy zmian spreadu kredytowego,
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
136
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
• zmiana dochodu odsetkowego z uwzględnieniem zmian wartości rynkowej z tytułu zmian spreadu kredytowego (CSRBB NII + market value changes) - pomiar wrażliwości raportowanych wyników odsetkowych z uwzględnieniem zmian wartości rynkowej instrumentów wycenianych do wartości godziwej w zadanym horyzoncie czasu warażliwych na zmiany spreadu kredytowego (CSRBB) w oparciu o zestaw scenariuszy zmian spreadu kredytowego,
• zmiana wartości rynkowej z tytułu zmian spreadu kredytowego (CSRBB NPV) - pomiar wrażliwości pozycji wrażliwych na zmiany spreadu kredytowego (CSRBB) w oparciu o zestaw scenariuszy zmian spreadu kredytowego.
Jako miary dodatkowe w obszarze księgi bankowej Bank mierzy:
• ryzyko opcyjności - potencjalne straty na tych pozycjach wynikające z wcześniejszego wycofywania depozytów i/lub wcześniejszej spłaty kredytów,
• ryzyko bazowe – potencjalna strata na pozycjach wynikająca z niedopasowania okresów przeszacowania aktywów i pasywów
• ryzyko rezydualne - potencjalna strata na tych pozycjach wynikająca ze stosowania niestandardowych mechanizmów cenowych, które nie są transferowane do Centre of Expertise Treasury zarządzającego ryzykiem stopy procentowej.
Z uwagi na fakt, iż pozycje Centre of Expertise Treasury w większości podlegają wycenie według zamortyzowanego kosztu Bank monitoruje miarę BPV, która limituje ryzyko ekonomiczne pozycji na stopie procentowej. Dodatkowo wahania poziomu rezerwy rewaluacyjnej są ograniczane przez limity CS01, IR RRaR (dla portfela HTC&S) i CS RRaR (dla portfela HTC&S).
3.5.3. Pomiar ryzyka rynkowego w księdze handlowej
Pomiar VaR stosowany przez Bank jest zgodny z najlepszymi praktykami rynkowymi. Przy obliczaniu VaR Bank wykorzystuje następujące założenia:
• jednodniowy okres utrzymywania pozycji, 99% poziom ufności,
• 260-dniowy okres obserwacji.
W celu wzmocnienia kontroli ryzyka, Bank dodatkowo wprowadził w obszarze księgi ryzyka walutowego jego pomiar i monitoring w kontekście przyznanych limitów, w ciągu dnia (intra-day).
Bank kalkuluje również tzw. ”Stressed VaR”. Stressed VaR jest miarą replikującą kalkulację symulacji historycznej przy założeniu, że do pomiaru wykorzystujemy bieżący portfel oraz historyczne dane rynkowe pochodzące z ciągłego dwunastomiesięcznego okresu charakteryzującego się znacznymi wahaniami parametrów rynkowych istotnymi z punktu widzenia danego portfela.
W cyklu rocznym jest przeprowadzany ogólnobankowy stress-test obejmujący m.in. ryzyko rynkowe, ryzyko płynności i ryzyko kredytowe wykorzystujący scenariusz regulacyjny oraz scenariusze przygotowywane przez ekonomistów Banku i zaakceptowane przez ALCO. Dodatkowo, w cyklu kwartalnym przeprowadzany jest test warunków skrajnych instrumentów pochodnych pokazujący wpływ szokowych zmian rynkowych na wycenę tych instrumentów.
3.5.4. Wrażliwość na ryzyko walutowe w księdze handlowej
Poniższe tabele przedstawiają miarę VaR* (w tys. zł) za koniec 2024 i 2023 roku:
Obszar FX
Limit
Stan na koniec roku
Średnia
Min
Max
2024
1 709
249
273
4
1 313
2023
1 739
76
258
8
992
*) Wszystkie limity VaR i ich wykorzystanie w ING Banku Śląskim S.A są wyrażone w EUR. Poziomy limitów oraz ich wykorzystanie zostały przeliczone na PLN z wykorzystaniem dziennych kursów fixingowych NBP specjalnie dla celów prezentacji w sprawozdaniu finansowym; w kolumnie „Limit” kwoty wyznaczone z wykorzystaniem kursu fixingowego z ostatniego dnia w roku.
3.5.5. Wrażliwość wyniku ekonomicznego i dochodu odsetkowego na ryzyko stopy procentowej w miarach regulacyjnych
Poniżej zaprezentowano wrażliwość na ryzyko stopy procentowej dla następujących miar:
• Zmiana wartości zaktualizowanej kapitału (ang. Standard Oultlier Test for Economic Value of Equity) jest pomiarem wrażliwości wartości ekonomicznej pozycji stopy procentowej na nagłe zmiany stóp procentowych.
• Zmiana w wyniku odsetkowym netto (ang. Standard Outlier Test for Net Interest Icome) jest pomiarem wrażliwości wyników odsetkowych na nagłe zmiany stóp procentowych w horyzoncie czasowym 1 roku.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
137
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Poniższe miary dotyczą walut istotnych czyli PLN i EUR. Parametry dla scenariuszy równoległych to 250 pb (PLN) i 200 pb (EUR). W przypadku scenariuszy nierównoległych zakładane są zmiany (odpowiednio dla PLN i EUR):
• dla stóp krótkoterminowych - o 350 pb i 250 pb,
• dla stóp długoterminowych - o 150 pb i 100 pb.
Założenia dotyczące ujmowania poszczególnych pozycji, wielkości i kształt scenariuszy szokowych oraz sposób agregacji wyników zostały określone w Rozporządzeniu Komisji Europejskiej (UE) 2024/856.
• obserwowane zmiany w pomiarach wynikają w głównej mierze z dwóch czynników:
− zmian (wzrostu) wolumenów produktowych oraz
− zmian parametrów modelowych stosowanych dla portfeli produktów bez terminu zapadalności.
Zmiany w milionach złotych
stan na 31 grudnia
2024
2023
2024
2023
Scenariusze wstrząsów stosowane do celów nadzorczych *
zmiany w bilansowej wartości zaktualizowanej kapitału
zmiany w wyniku odsetkowym netto
Równoległy wzrost szoku
48
-983
379
353
Równoległy spadek szoku
59
243
-557
-716
Spadek stóp krótkoterminowych i wzrost stóp długoterminowych (steepener)
347
303
-
-
Wzrost stóp krótkoterminowych i spadek stóp długoterminowych (flattener)
-515
-828
-
-
Wzrost stóp krótkoterminowych
-453
-1 103
-
-
Spadek stóp krótkoterminowych
374
422
-
-
Zmiany w odniesieniu do kapitału Tier 1
stan na 31 grudnia
2024
2023
2024
2023
Scenariusze wstrząsów stosowane do celów nadzorczych *
zmiany w bilansowej wartości zaktualizowanej kapitału w odniesieniu do kapitału Tier 1
zmiany w wyniku odsetkowym netto w odniesieniu do kapitału Tier 1
Równoległy wzrost szoku
0,28%
-5,61%
2,25%
2,02%
Równoległy spadek szoku
0,35%
1,39%
-3,31%
-4,09%
Spadek stóp krótkoterminowych i wzrost stóp długoterminowych (steepener)
2,06%
1,73%
-
-
Wzrost stóp krótkoterminowych i spadek stóp długoterminowych (flattener)
-3,06%
-4,73%
-
-
Wzrost stóp krótkoterminowych
-2,69%
-6,30%
-
-
Spadek stóp krótkoterminowych
2,22%
2,41%
-
-
*) Dodatnie wyniki w danym scenariuszu są skalowane faktorem 0,5 zgodnie z wytycznymi EBA w obszarze IRRBB.
• wrażliwość funduszy własnych na zmiany stóp wynikającą z instrumentów dłużnych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody w portfelu Centre of Expertise Treasury:
przybliżona zmiana w bazie kapitału regulacyjnego przy ruchu krzywej
-2%
-1%
+1%
+2%
2024
67
34
-34
-67
2023
221
111
-111
-221
3.6. Struktura walutowa aktywów i zobowiązań
Poniżej zaprezentowano sprawozdanie z sytuacji finansowej oraz zobowiązania pozabilansowe Banku w podziale na podstawowe waluty. Do wyliczeń wartości w oryginalnej walucie zastosowano następujące kursy walut:
kurs na 31 grudnia
2024
2023
EUR
4,2730
4,3480
USD
4,1012
3,9350
CHF
4,5371
4,6828
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
138
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2024
stan na 31 grudnia
EUR
USD
CHF
pozostałe waluty
PLN
w przeliczeniu
na PLN
w walucie
w przeliczeniu
na PLN
w walucie
w przeliczeniu
na PLN
w walucie
w przeliczeniu
na PLN
Razem
Aktywa
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
7 875
265
62
139
34
10
2
71
8 360
Kredyty i inne należności udzielone innym bankom
4 284
20 779
4 863
-
-
-
-
-
25 063
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy
1 612
58
14
193
47
-
-
85
1 948
Pochodne instrumenty zabezpieczające
51
10
2
-
-
-
-
-
61
Inwestycyjne papiery wartościowe
50 834
8 058
1 886
-
-
-
-
-
58 892
Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań
179
-
-
-
-
-
-
-
179
Kredyty i inne należności udzielone klientom
134 510
20 175
4 722
1 102
269
100
22
609
156 496
Inwestycje w jednostki zależne i stowarzyszone wyceniane metodą praw własności
1 969
-
-
-
-
-
-
-
1 969
Rzeczowe aktywa trwałe
969
-
-
-
-
-
-
-
969
Wartości niematerialne
416
-
-
-
-
-
-
-
416
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
467
-
-
-
-
-
-
-
467
Inne aktywa
114
5
1
2
-
-
-
-
121
Aktywa razem
203 280
49 350
11 550
1 436
350
110
24
765
254 941
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
139
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2024
stan na 31 grudnia
EUR
USD
CHF
pozostałe waluty
PLN
w przeliczeniu
na PLN
w walucie
w przeliczeniu
na PLN
w walucie
w przeliczeniu
na PLN
w walucie
w przeliczeniu
na PLN
Razem
Zobowiązania
Zobowiązania wobec innych banków
1 183
9 617
2 251
2
-
-
-
1
10 803
Zobowiązania finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy
1 209
154
36
7
2
-
-
30
1 400
Pochodne instrumenty zabezpieczające
68
15
4
-
-
-
-
-
83
Zobowiązania wobec klientów
188 663
25 209
5 900
4 958
1 209
69
15
1 042
219 941
Zobowiązania podporządkowane
-
1 499
351
-
-
-
-
-
1 499
Rezerwy
612
20
5
1
-
-
-
-
633
Zobowiązanie z tytułu bieżącego podatku dochodowego
15
-
-
-
-
-
-
-
15
Inne zobowiązania
3 150
293
69
4
1
13
3
-
3 460
Zobowiązania razem
194 900
36 807
8 616
4 972
1 212
82
18
1 073
237 834
Kapitał własny
Kapitał akcyjny
130
-
-
-
-
-
-
-
130
Kapitał zapasowy - nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej
956
-
-
-
-
-
-
-
956
Skumulowane inne całkowite dochody
-4 703
-59
-14
-
-
-
-
-
-4 762
Zyski zatrzymane
20 783
-
-
-
-
-
-
-
20 783
Kapitał własny razem
17 166
-59
-14
0
0
0
0
0
17 107
Zobowiązania i kapitał własny razem
212 066
36 748
8 602
4 972
1 212
82
18
1 073
254 941
Zobowiązania warunkowe udzielone
48 527
7 940
1 858
985
240
1
-
35
57 488
Zobowiązania warunkowe otrzymane
24 215
816
191
-
-
-
-
81
25 112
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
140
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2023
stan na 31 grudnia
EUR
USD
CHF
pozostałe waluty
PLN
w przeliczeniu
na PLN
w walucie
w przeliczeniu
na PLN
w walucie
w przeliczeniu
na PLN
w walucie
w przeliczeniu
na PLN
Razem
Aktywa
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
6 417
328
75
151
38
14
3
129
7 039
Kredyty i inne należności udzielone innym bankom
3 539
19 001
4 370
-
-
-
-
-
22 540
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy
1 955
83
19
25
6
-
-
211
2 274
Pochodne instrumenty zabezpieczające
135
73
17
-
-
-
-
-
208
Inwestycyjne papiery wartościowe
51 349
5 179
1 191
-
-
-
-
-
56 528
Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań
133
-
-
-
-
-
-
32
165
Kredyty i inne należności udzielone klientom
126 930
18 674
4 295
496
126
81
17
482
146 663
Inwestycje w jednostki zależne i stowarzyszone wyceniane metodą praw własności
1 761
-
-
-
-
-
-
-
1 761
Rzeczowe aktywa trwałe
965
-
-
-
-
-
-
-
965
Wartości niematerialne
450
-
-
-
-
-
-
-
450
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
888
-
-
-
-
-
-
-
888
Inne aktywa
114
5
1
-
-
-
-
-
119
Aktywa razem
194 636
43 343
9 968
672
170
95
20
854
239 600
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
141
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2023
stan na 31 grudnia
EUR
USD
CHF
pozostałe waluty
PLN
w przeliczeniu
na PLN
w walucie
w przeliczeniu
na PLN
w walucie
w przeliczeniu
na PLN
w walucie
w przeliczeniu
na PLN
Razem
Zobowiązania
Zobowiązania wobec innych banków
745
8 001
1 840
2
1
-
-
79
8 827
Zobowiązania finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy
1 445
213
49
25
6
-
-
139
1 822
Pochodne instrumenty zabezpieczające
194
86
20
-
-
-
-
-
280
Zobowiązania wobec klientów
172 661
26 140
6 012
5 086
1 293
64
14
1 089
205 040
Zobowiązania podporządkowane
-
1 526
351
-
-
-
-
-
1 526
Rezerwy
522
13
3
1
-
-
-
-
536
Zobowiązanie z tytułu bieżącego podatku dochodowego
101
-
-
-
-
-
-
-
101
Inne zobowiązania
4 566
281
65
1
-
1
-
-
4 849
Zobowiązania razem
180 234
36 260
8 340
5 115
1 300
65
14
1 307
222 981
Kapitał własny
Kapitał akcyjny
130
-
-
-
-
-
-
-
130
Kapitał zapasowy - nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej
956
-
-
-
-
-
-
-
956
Skumulowane inne całkowite dochody
-5 177
-35
-8
-
-
-
-
-
-5 212
Zyski zatrzymane
20 750
-
-
-
-
-
-
-
20 750
Akcje własne na cele pracowniczego programu motywacyjnego
-5
-
-
-
-
-
-
-
-5
Kapitał własny razem
16 654
-35
-8
0
0
0
0
0
16 619
Zobowiązania i kapitał własny razem
196 888
36 225
8 332
5 115
1 300
65
14
1 307
239 600
Zobowiązania warunkowe udzielone
46 295
7 820
1 799
957
243
-
-
30
55 102
Zobowiązania warunkowe otrzymane
18 723
439
101
246
63
-
-
84
19 492
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
142
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
3.7. Wpływ reformy stawek referencyjnych
Obecnie kontynuowana jest reforma tylko jednej stawki referencyjnej (tj.: WIBOR), względem której Bank ma istotną ekspozycje na 31 grudnia 2024 roku. Przewiduje się, że zakończenie publikacji stawki WIBOR i zastąpienie jej przez RFR (ang.: Risk-Free-Rate) nastąpi po 31 grudnia 2027 roku.
Wspomniane zmiany mają wpływ na Bank, jej klientów oraz na cały sektor finansowy i narażają Bank na ryzyka. Wśród tych ryzyk znajdują się ryzyko prawne, operacyjne i finansowe. Ryzyko prawne jest związane z wszystkimi wymaganymi zmianami w dokumentacji dla nowych, jak i istniejących transakcji. Ryzyko operacyjnie jest związane z wymaganymi zmianami w systemach informatycznych, infrastrukturze sprawozdawczej oraz procesach operacyjnych dla nowych stóp referencyjnych. Ryzyko finansowe (w przeważającym zakresie ograniczone do ryzyka stropy procentowej), jako konsekwencja zmian w wycenie instrumentów finansowych odwołujących się do tych stóp referencyjnych a zmniejszająca się płynność rynku może mieć wpływ na transakcje bezpośrednio lub możliwość zabezpieczenia ryzyka wynikającego z tych transakcji. Zmiany w wycenie, metodologii kalkulacji odsetek lub dokumentacji mogą również skutkować reklamacjami klientów oraz sporami sądowymi.
W celu ograniczenia wspomnianych ryzyk, Bank powołał projekt wdrożeniowy, który ma rozbudowaną strukturę a postęp prac jest na bieżąco monitorowany przez komitet sterujący. Projekt analizuje i koordynuje niezbędne działania w celu wprowadzenia wymaganych zmian do wewnętrznych procesów i systemów, z uwzględnieniem wyceny, zarządzania ryzykiem, dokumentacji prawnej oraz wpływu na klientów. Bank kontynuuje monitorowanie opracowań rynkowych oraz rezultaty analizy w zakresie niepewności wynikających z reformy oraz standardy regulacyjne dotyczących transformacji, w celu oszacowania wpływu na projekt, klientów oraz powiązane ryzyka.
WIBOR
Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej (KS NGR) do reformy stawki WIBOR opublikował 10 grudnia 2024 roku decyzję o wyborze propozycji indeksu o technicznej nazwie WIRF– jako docelowego wskaźnika referencyjnego, który ma zastąpić wskaźnik referencyjny WIBOR. Wybrany wskaźnik jest kalkulowany w oparciu o niezabezpieczone depozyty instytucji kredytowych i finansowych. Tym samym KS NGR zweryfikował i zmienił swoją wcześniejszą decyzję o wyborze wskaźnika WIRON jako alternatywnej stopy wolnej od ryzyka (ang.: Risk-Free-Rate). 30 stycznia 2025 roku KS NGR wybrał nazwę POLSTR dla nowego wskaźnika o technicznej nazwie WIRF-.
Wybór proponowanej stawki POLSTR został dokonany na podstawie konkluzji z konsultacji publicznych z wszystkimi interesariuszami i uczestnikami rynku, które rozpoczęły się w maju 2024 roku i zakończyły 31 października 2024 roku po dwóch rundach konsultacji. Skupiały się one na ocenie jakości rozważanych indeksów, ich charakterystyki oraz innych czynników w tym rozwoju rynku pieniężnego w celu identyfikacji alternatywnego indeksu, który
najlepiej spełniałby definicję stopy wolnej od ryzyka lub bliskiej stopy wolnej od ryzyka oraz odpowiadałby cechom krajowego rynku finansowego.
Zgodnie z opublikowanym podsumowaniem publicznych konsultacji, wybrany indeks POLSTR charakteryzuje się homogenicznością zasobu transakcyjnego (najniższym, niemniej jednak wystarczającym zasobem), relatywnie niską zmiennością oraz najwyższym prawdopodobieństwem stworzenia rynku instrumentów pochodnych i tym samym wykreowania stopy procentowej w strukturze terminowej.
Kolejnymi krokami KS NGR będzie aktualizacja Mapy Drogowej konwersji, w celu zapewnienia bezpiecznego przeprowadzenia reformy wskaźników referencyjnych w Polsce.
Planowane zastąpienie stawki WIBOR powoduje niepewność, co do wystąpienia przepływów pieniężnych wynikających ze stopy WIBOR, które zostały desygnowane do zabezpieczenia w ramach powiązania zabezpieczającego przepływów pieniężnych na bazie portfelowej (Macro Cash Flow Hedge). W wyniku tego Bank zastosował zmianę do MSR 39 Faza 1 i tym samym przyjęła założenie, że stawka referencyjna w oparciu, o którą kalkulowane są przepływy pieniężne wynikające ze stawki WIBOR w zakresie instrumentu zabezpieczającego i pozycji zabezpieczanej, pozostają niezmienione w wyniku reformy. Takie samo założenie jest wykorzystywane do oceny prawdopodobieństw wystąpienia przyszłych transakcji, które są przedmiotem zabezpieczenia przepływów pieniężnych. W wyniku tego Bank kontynuuje powiązania zabezpieczające. Zmiany do MSR 39 Faza 1 przestaną być stosowane, kiedy niepewność wynikająca ze zmiany stawki WIBOR przestanie istnieć w zakresie momentu oraz kwot wynikających ze stawki referencyjnej określonego instrumentu. Poniższa tabela prezentuje wartości nominalne instrumentów zabezpieczających, które odwołują się do stawki WIBOR.
stan na 31 grudnia
wartość nominalna netto pozycji na instrumencie zabezpieczającym
2024
2023
Aktywa
Zobowiązania
Aktywa
Zobowiązania
Instrumenty zabezpieczające przepływy pieniężne
100 348
1 377
88 496
13 345
Instrumenty zabezpieczające wartość godziwą papierów wartościowych
15 012
-
11 862
-
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
143
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Struktura aktywów i zobowiązań finansowych odwołujących się do stawki WIBOR
Na 31 grudnia 2024 roku następujące instrumenty finansowe odwołują się do stawki referencyjnej WIBOR, co do której planowane jest zaprzestanie publikowania po 31 grudnia 2027 roku i która jest istotna dla Banku. Aktywa i zobowiązania finansowe nie będące instrumentami pochodnymi są zaprezentowane w wartości bilansowej brutto, pozycje pozabilansowe są zaprezentowane według kwoty zobowiązania a instrumenty pochodne są zaprezentowane w wartości nominalnej.
Instrumenty finansowe odwołujące się do stawki WIBOR
stan na 31 grudnia
2024
2023
z datą zapadalności
po 31.12.2024
z datą zapadalności
po 31.12.2027
z datą zapadalności
po 31.12.2023
z datą zapadalności
po 31.12.2027
Aktywa finansowe
(z wyłączeniem pochodnych instrumentów finansowych)
127 540
79 578
129 265
76 149
Zobowiązania finansowe
(z wyłączeniem pochodnych instrumentów finansowych)
-
-
1
-
Pochodne instrumenty finansowe
1 307 090
362 190
1 228 232
260 349
Pozycje pozabilansowe
12 280
2 824
9 339
1 596
3.8. Rachunkowość zabezpieczeń
3.8.1. Rachunkowość zabezpieczeń wartości godziwej
W rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej zabezpieczanym ryzykiem jest zmiana wartości godziwej składnika aktywów finansowych na skutek zmian stóp procentowych. Przedmiotem zabezpieczenia jest wartość godziwa instrumentu dłużnego o stałej stopie procentowej tj. pozycja (część pozycji) na danym papierze wartościowym zaliczanym do portfela aktywów utrzymywanych w celu otrzymywania kontraktowych przepływów pieniężnych lub sprzedaży (dalej HTC&S), który na moment ustanowienia powiązania zabezpieczającego posiada określoną wartość godziwą odniesioną na pozostałe całkowite dochody.
Dla celów strategii, wyodrębnienie części zmiany wartości godziwej z tytułu zabezpieczanego ryzyka prowadzone jest w oparciu o modele wyceny bazujące na założeniach analogicznych jak modele wyceny instrumentów pochodnych stopy procentowej. Stosowane w modelu krzywe wyceny konstruowane są na bazie rynkowych stawek odpowiadającym tenorom przeszacowania zmiennych stóp procentowych instrumentów zabezpieczających.
Instrumentem zabezpieczającym jest Interest Rate Swap zamieniający stałą stopę procentową na zmienną. Powyższe powoduje, że zmiana wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego wykazuje tendencję odwrotną niż zmiana wartości godziwej pozycji zabezpieczanej. W związku z tym, dzięki ustanowieniu powiązania zabezpieczającego, w rachunku zysków i strat uzyskiwany jest efekt wzajemnego kompensowania się zmian wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego i pozycji zabezpieczanej z tytułu zabezpieczonego ryzyka. W celu potwierdzenia efektywności strategii Bank przeprowadza:
• prospektywny test efektywności:
− jakościowy w oparciu o termin zapadalności pozycji zabezpieczanej i instrumentu zabezpieczającego, oraz
− ilościowy w oparciu o iloraz wartości BPV (ang.: basis point value) pozycji zabezpieczanej i instrumentu zabezpieczającego,
• retrospektywny test efektywności jako iloraz zmian wyceny instrumentu zabezpieczającego i zmian wyceny pozycji zabezpieczanej z tytułu zabezpieczanego ryzyka.
Źródła nieefektywności strategii, która ujawnia się na poziomie rachunku wyników, mogą wynikać z:
• różnic w terminach realizacji przepływów pieniężnych pozycji zabezpieczanych w stosunku do terminów realizacji przepływów pieniężnych pochodnych instrumentów zabezpieczających,
• niedopasowania wynikającego ze stosowania różnych krzywych wyceny (tj.: instrumenty pochodne stopy procentowej wyceniane w oparciu o krzywe wyceny konstruowane z uwzględnieniem dziennego zabezpieczenia ekspozycji z wyceny, tzw. OIS discounting),
• zmiany ryzyka kredytowego stanowiącego komponent wyceny do wartości godziwej pozycji zabezpieczanej z portfela HTC&S,
• korekty wyceny instrumentów zabezpieczających z tytułu przedrozliczeniowego ryzyka kredytowego (ang. bilateral value adjustment), z tym, że nie mają one istotnego wpływu na prezentowane wartości, w związku z tym, że jako instrument zabezpieczający zostały desygnowane tylko transakcje zawarte na rynku międzybankowym, dodatkowo zabezpieczone w zależności od ekspozycji ulokowanym lub otrzymanym depozytem zabezpieczającym oraz transakcje przekazane do rozliczenia w trybie dziennym za pośrednictwem Centralnego Kontrahenta,
• komponenty wyceny instrumentów zabezpieczających z tytułu rozliczenia kwoty wyrównania ceny (ang.: price aligment amout) wynikający z usługi „rozliczane do rynku” (ang.: „settled to market”) za pośrednictwem Centralnego Kontrahenta.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
144
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Ponieważ zabezpieczeniu podlega tylko jeden rodzaj ryzyka (ryzyko zmiany stóp procentowych), zmiany wartości godziwej pozycji zabezpieczanej zaliczanej do portfela HTC&S wynikające z pozostałych niezabezpieczonych ryzyk są odnoszone na inne całkowite dochody.
Z punktu widzenia powiązania ekonomicznego, w ramach aktualnie funkcjonujących w Banku strategii zabezpieczających, można wyróżnić dwa typy powiązań zabezpieczających tj.:
• zabezpieczenie wartości godziwej dłużnych papierów wartościowych w PLN o stałym oprocentowaniu kuponu odsetkowego zaklasyfikowanych do portfela HTC&S za pomocą transakcji IRS typu „płać stałe, otrzymuj zmienne” denominowanej w PLN,
• zabezpieczenie wartości godziwej dłużnych papierów wartościowych w EUR o stałym oprocentowaniu kuponu odsetkowego zaklasyfikowanych do portfela HTC&S za pomocą transakcji IRS typu „płać stałe, otrzymuj zmienne” denominowanej w EUR.
W tabeli poniżej zostały zaprezentowane wartości godziwe i wartości nominalne instrumentów zabezpieczających i zabezpieczanych w rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej.
2024
wartości godziwa
wartość nominalna instrumentów o terminie pozostającym do realizacji
pozycja
w sprawozdaniu
z sytuacji finansowej/
nr noty objaśniającej
Aktywa
Zobowiązania
niezrealizowany
wynik z wyceny
skumulowana korekta wyceny z tytułu zabezpieczanego ryzyka
skumulowana cześć wyceny
z tytułu niezabezpieczonych
ryzyk ujęta w innych
całkowitych dochodach*
poniżej 1 roku
od 1 roku do 5 lat
powyżej 5 lat
Razem
Instrumenty zabezpieczające wartość godziwą papierów wartościowych, w tym:
Pochodne instrumenty zabezpieczające
-
11
-56
-
-
1 300
17 216
470
18 986
rozliczane przez CCP
-
11
-56
-
-
1 300
17 216
470
18 986
Swapy na stopę procentową (IRS PLN) fixed - float
-
9
9
-
-
1 300
13 712
-
15 012
Swapy na stopę procentową (IRS EUR) fixed - float
-
2
-65
-
-
-
3 504
470
3 974
Instrumenty zabezpieczane, w tym:
19 006
-
-85
42
-127
1 300
17 216
470
18 986
Inwestycyjne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwiej przez inne całkowite dochody, w tym:
Inwestycyjne papiery wartościowe
19 006
-
-85
42
-127
1 300
17 216
470
18 986
obligacje Skarbu Państwa w PLN
Nota nr 19
14 273
-
-77
12
-89
1 300
12 900
-
14 200
obligacje Europejskiego Banku Inwestycyjnego w PLN
Nota nr 19
782
-
-38
-34
-4
-
812
-
812
obligacje Europejskiego Banku Inwestycyjnego w EUR
Nota nr 19
1 887
-
-12
6
-18
-
1 496
470
1 966
obligacje Unii Europejskiej w EUR
Nota nr 19
2 064
-
42
58
-16
-
2 008
-
2 008
*) prezentowana w sprawozdaniu z całkowitych dochodów w pozycji: dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody – zyski / straty z rewaluacji odnoszone na kapitał własny
W zakresie podejścia do rozliczania instrumentów pochodnych stopy procentowej IRS/FRA Bank korzysta z usługi „rozliczane do rynku” (ang.: „settled-to-market”) przewidzianej w regulaminie Centralnych Kontrahentów/CCP z którymi Bank współpracuje. Szczegółowe informacje na ten temat zawarte są w nocie objaśniającej nr 17 . Wycena instrumentów pochodnych .
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
145
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2023
wartości godziwa
wartość nominalna instrumentów o terminie pozostającym do realizacji
pozycja
w sprawozdaniu
z sytuacji finansowej/
nr noty objaśniającej
Aktywa
Zobowiązania
niezrealizowany
wynik z wyceny
skumulowana korekta wyceny z tytułu zabezpieczanego ryzyka
skumulowana cześć wyceny
z tytułu niezabezpieczonych
ryzyk ujęta w innych
całkowitych dochodach
od 1 roku do 5 lat
powyżej 5 lat
Razem
Instrumenty zabezpieczające wartość godziwą papierów wartościowych, w tym:
Pochodne instrumenty zabezpieczające
3
7
-190
-
-
11 862
909
12 771
rozliczane przez CCP
3
7
-190
-
-
11 862
909
12 771
Swapy na stopę procentową (IRS PLN) fixed - float
1
7
-238
-
-
11 862
-
11 862
Swapy na stopę procentową (IRS EUR) fixed - float
2
-
48
-
-
-
909
909
Instrumenty zabezpieczane, w tym:
12 661
-
-10
175
-185
11 862
909
12 771
Inwestycyjne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwiej przez inne całkowite dochody, w tym:
Inwestycyjne papiery wartościowe
12 661
-
-10
175
-185
11 862
909
12 771
obligacje Skarbu Państwa w PLN
Nota nr 19
11 031
-
126
265
-139
11 050
-
11 050
obligacje Skarbu Państwa w EUR
Nota nr 19
422
-
-51
-25
-26
-
431
431
obligacje Europejskiego Banku Inwestycyjnego w PLN
Nota nr 19
764
-
-57
-41
-16
812
-
812
obligacje Europejskiego Banku Inwestycyjnego w EUR
Nota nr 19
444
-
-28
-24
-4
-
478
478
Profil rozkładu w czasie kwot nominalnych oraz odpowiadających im średnich stawek procentowych instrumentów zabezpieczających
2024
wartość nominalna instrumentów o terminie pozostającym do realizacji
poniżej 1 roku
od 1 roku do 5 lat
powyżej 5 lat
średnia ważona stała stopa %
Swapy na stopę procentową (IRS PLN) fixed - float
1 300
13 712
-
5,14%
Swapy na stopę procentową (IRS EUR) fixed - float
-
3 504
470
2,73%
2023
wartość nominalna instrumentów o terminie pozostającym do realizacji
od 1 roku do 5 lat
powyżej 5 lat
średnia ważona stała stopa %
Swapy na stopę procentową (IRS PLN) fixed - float
11 862
-
5,25%
Swapy na stopę procentową (IRS EUR) fixed - float
-
909
1,76%
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
146
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Wynik odsetkowy pochodnych instrumentów zabezpieczających prezentowany jest w pozycji odsetki od papierów wartościowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, w których prezentowany jest przychód odsetkowy pozycji zabezpieczanych w ramach opisywanej strategii.
Wycena transakcji zabezpieczających z uwzględnieniem komponentu z tytułu kwoty wyrównania ceny (ang.: price aligment amout) oraz zabezpieczanych zaprezentowana jest w rachunku zysków i strat Banku w pozycji Wynik na rachunkowości zabezpieczeń oraz w nocie objaśniającej nr 6 .
Rozbicie wyniku z wyceny transakcji zabezpieczających oraz zabezpieczanych na poszczególne strategie zabezpieczające przedstawione jest w poniższej tabeli.
2024
2023
zmiana wartości godziwej wykorzystywana do badania efektywności strategii
zmiana wartości godziwej wykorzystywana do badania efektywności strategii
Typ ekonomicznego powiązania
pozycji zabezpieczanej
instrumentu zabezpieczającego
nieefektywna część powiązania zabezpieczającego ujęta w P&L
pozycji zabezpieczanej
instrumentu zabezpieczającego
nieefektywna część powiązania zabezpieczającego ujęta w P&L
Zabezpieczenie dłużnych papierów wartościowych w PLN
-245
256
11
318
-327
-9
Zabezpieczenie dłużnych papierów wartościowych w EUR
82
-83
-1
83
-83
-
Razem
-163
173
10
401
-410
-9
3.8.2. Rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych
Bank stosuje zasady rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych w stosunku do określonego portfela aktywów / zobowiązań / wysoce prawdopodobnych planowanych transakcji finansowych Banku (np. ekstrapolacje przepływów finansowych wynikające z depozytów odnawialnych/ kredytów w rachunku bieżącym). Stosowane strategie zabezpieczające mają na celu zabezpieczenie ekspozycji Banku przed ryzykiem zmiany wielkości przyszłych przepływów pieniężnych wynikającej z ryzyka stóp procentowych.
Pozycją zabezpieczaną jest określony portfel aktywów i/lub zobowiązań finansowych lub portfel planowanych transakcji, w skład którego wchodzą instrumenty finansowe charakteryzujące się zmiennym oprocentowaniem (produkty finansowe oparte o rynkową stopę procentową WIBOR/ EURIBOR) a tym samym narażone na ryzyko zmian przyszłych przepływów pieniężnych wynikających ze zmiany rynkowej stopy procentowej WIBOR/EURIBOR.
Dla celów strategii w zakresie kalkulacji zmian wartości godziwej przyszłych przepływów pieniężnych portfela będącego przedmiotem zabezpieczenia, Bank stosuje metodę „derywatu hipotetycznego” (tj.: metodę która zakłada możliwość odzwierciedlenia pozycji zabezpieczanej i charakterystyki zabezpieczanego ryzyka w postaci instrumentu pochodnego). Zasady wyceny są analogiczne jak zasady wyceny instrumentów pochodnych stopy procentowej. Badania efektywności strategii obejmuje również:
• prospektywny test wysokiego prawdopodobieństwa przyszłych przepływów pieniężnych,
• retrospektywny test wysokiego prawdopodobieństwa przyszłych przepływów pieniężnych potwierdzający, na podstawie rzeczywistych wartości, że przyjęty model działa prawidłowo,
• retrospektywy test homogeniczności portfela pozycji zabezpieczanej w oparciu o analizę statystyczną (metodę regresji).
Źródła nieefektywności strategii, która ujawnia się na poziomie rachunku wyników, mogą wynikać z:
• różnic w terminach realizacji przepływów pieniężnych pozycji zabezpieczanych w stosunku do terminów realizacji przepływów pieniężnych pochodnych instrumentów zabezpieczających,
• niedopasowania wynikającego ze stosowania różnych krzywych wyceny instrumentu zabezpieczającego i derywatu hipotetycznego na pozycje denominowane w PLN (tj.: instrumenty zabezpieczające pochodne stopy procentowej wyceniane w oparciu o krzywe wyceny konstruowane z uwzględnieniem dziennego zabezpieczenia ekspozycji z wyceny, tzw. OIS discounting),
• korekt wyceny instrumentów zabezpieczających z tytułu przedrozliczeniowego ryzyka kredytowego (ang. bilateral value adjustment), z tym, że nie mają one istotnego wpływu na prezentowane wartości, w związku z tym, że jako instrument zabezpieczający zostały desygnowane tylko transakcje zawarte na rynku międzybankowym, dodatkowo zabezpieczone w zależności od ekspozycji ulokowanym lub otrzymanym depozytem zabezpieczającym.
Z punktu widzenia powiązania ekonomicznego, w ramach aktualnie funkcjonujących w Banku strategii zabezpieczających, można wyróżnić następujące typy powiązań zabezpieczających:
• Instrumentem zabezpieczającym pozycje aktywne w strategii zabezpieczającej ryzyko zmiany stóp procentowych jest pozycja na transakcjach Interest Rate Swap typu ”płać zmienne, otrzymuj stałe”, natomiast
• instrumentem zabezpieczającym pozycje pasywne jest pozycja na transakcjach Interest Rate Swap typu ”płać stałe, otrzymuj zmienne”.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
147
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Z uwagi na fakt, że pozycja zabezpieczana będąca przedmiotem poszczególnych strategii skutkuje na rachunek wyników w sposób ciągły (tj.: poprzez wycenę zamortyzowanym kosztem) wynik odsetkowy pochodnych instrumentów zabezpieczających portfel:
• aktywów finansowych prezentowany jest w pozycji odsetki od kredytów i innych należności udzielonych klientom wycenianych zamortyzowanym kosztem,
• zobowiązań finansowych prezentowany jest w pozycji odsetki od zobowiązań wobec klientów.
W tabelach poniżej zostały zaprezentowane wartości godziwe i wartości nominalne instrumentów zabezpieczających w rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych. Nominały instrumentów pochodnych zostały zaprezentowane w kwotach zakupionych.
2024
wartości godziwa
wartość nominalna instrumentów o terminie
pozostającym do realizacji
Aktywa
Zobowią- zania
poniżej 1 roku
od 1 roku do 5 lat
powyżej 5 lat
Razem
Instrumenty zabezpieczające przepływy pieniężne, w tym:
61
72
137 551
265 266
64 391
467 208
rozliczane przez CCP
61
62
136 772
265 266
64 392
466 430
Swapy na stopę procentową (IRS PLN) fixed - float
51
59
131 003
227 125
53 260
411 388
Swapy na stopę procentową (IRS EUR) fixed - float
10
13
6 548
38 141
11 131
55 820
2023
wartości godziwa
wartość nominalna instrumentów o terminie
pozostającym do realizacji
Aktywa
Zobowią- zania
poniżej 1 roku
od 1 roku do 5 lat
powyżej 5 lat
Razem
Instrumenty zabezpieczające przepływy pieniężne, w tym:
205
273
88 252
251 904
91 752
431 908
rozliczane przez CCP
145
160
80 932
251 124
91 753
423 809
Swapy na stopę procentową (IRS PLN) fixed - float
134
187
73 717
225 001
77 104
375 822
Swapy na stopę procentową (IRS EUR) fixed - float
71
86
14 535
26 903
14 648
56 086
Na 31 grudnia 2024 roku w innych całkowitych dochodach zaewidencjonowana była kwota -4 849 mln zł (uwzględniająca podatek) dotycząca efektywnej części powiązania zabezpieczającego w rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych (-5 169 mln zł według stanu na 31 grudnia 2023 roku). Część nieefektywna powiązania zabezpieczającego wynikająca z niedopasowania w kompensowaniu zmian wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego i pozycji zabezpieczanej ujęta w rachunku zysków i strat w roku 2024 wyniosła 0 mln zł w porównaniu z 4 mln zł w roku 2023.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
148
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Wpływ zastosowania rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych na rachunek zysków i strat oraz inne całkowite dochody
2024
wartości godziwa
zmiana wartości godziwej instrumentów zabezpieczających wykorzystywana do badania efektywności strategii
kwota przeklasyfikowana z innych całkowitych dochodów
i ujęta w rachunku zysków i strat
Aktywa
Zobowiązania
niezrealizowany wynik z wyceny
ujęty w okresie*
efektywna cześć powiązania zabezpieczającego ujęta w innych całkowitych dochodach w okresie**
wynik odsetkowy wynikający
z istniejących powiązań zabezpieczających
amortyzacja wyniku zakończonej strategii zabezpieczającej
Instrumenty zabezpieczające przepływy pieniężne, w tym:
61
72
395
-395
-2 182
1
Swapy na stopę procentową (IRS) zabezpieczające portfel aktywów finansowych w PLN
43
34
252
-252
-3 022
-
Swapy na stopę procentową (IRS) zabezpieczające portfel aktywów finansowych w EUR
8
11
154
-154
-210
-
Swapy na stopę procentową (IRS) zabezpieczające portfel zobowiązań finansowych w PLN
7
25
-2
2
1 041
-
Swapy na stopę procentową (IRS) zabezpieczające portfel zobowiązań finansowych w EUR
3
2
-9
9
9
-
CIRS EUR/PLN wynikający z dekompozycji rzeczywistej transakcji zabezpieczający portfel aktywów finansowych w EUR
-
-
-
-
-
1
2023
wartości godziwa
zmiana wartości godziwej instrumentów zabezpieczających wykorzystywana do badania efektywności strategii
kwota przeklasyfikowana z innych całkowitych dochodów
i ujęta w rachunku zysków i strat
Aktywa
Zobowiązania
niezrealizowany
wynik z wyceny
ujęty w okresie*
efektywna cześć powiązania zabezpieczającego ujęta w innych całkowitych dochodach w okresie**
nieefektywna cześć powiązania zabezpiecza-jącego ujęta w rachunku zysków i strat***
wynik odsetkowy wynikający
z istniejących powiązań zabezpieczających
amortyzacja wyniku zakończonej strategii
zabezpieczającej
Instrumenty zabezpieczające przepływy pieniężne, w tym:
205
273
3 195
-3 191
4
-2 666
2
Swapy na stopę procentową (IRS) zabezpieczające portfel aktywów finansowych w PLN
67
166
6 126
-6 088
38
-3 951
-
Swapy na stopę procentową (IRS) zabezpieczające portfel aktywów finansowych w EUR
26
51
321
-321
-
-160
1
Swapy na stopę procentową (IRS) zabezpieczające portfel zobowiązań finansowych w PLN
67
21
-3 220
3 186
-34
1 437
-
Swapy na stopę procentową (IRS) zabezpieczające portfel zobowiązań finansowych w EUR
45
35
-32
32
-
8
-
CIRS EUR/PLN wynikający z dekompozycji rzeczywistej transakcji zabezpieczający portfel aktywów finansowych w EUR
-
-
-
-
-
-
1
*) prezentowany w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji Pochodne instrumenty zabezpieczające
**) prezentowana w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji Skumulowane inne całkowite dochody oraz w nocie objaśniającej nr 34.2 . (kwota w tabeli nie uwzględnia podatku)
***) prezentowana w rachunku zysków i strat w dedykowanej pozycji Wynik na rachunkowości zabezpieczeń oraz w nocie objaśniającej nr 6 .
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
149
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Profil rozkładu w czasie kwot nominalnych oraz odpowiadających im średnich stawek procentowych instrumentów zabezpieczających
2024
wartość nominalna instrumentów o terminie pozostającym do realizacji
poniżej 1 roku
od 1 roku do 5 lat
powyżej 5 lat
średnia ważona stała stopa %
Swapy na stopę procentową (IRS) zabezpieczające portfel aktywów finansowych w PLN
4 273
87 363
8 712
4,11%
Swapy na stopę procentową (IRS) zabezpieczające portfel zobowiązań finansowych w PLN
-19 530
9 054
11 852
4,91%
Swapy na stopę procentową (IRS) zabezpieczające portfel aktywów finansowych w EUR
-66
8 610
2 085
1,53%
Swapy na stopę procentową (IRS) zabezpieczające portfel zobowiązań finansowych w EUR
64
-56
508
0,98%
2023
wartość nominalna instrumentów o terminie pozostającym do realizacji
poniżej 1 roku
od 1 roku do 5 lat
powyżej 5 lat
średnia ważona stała stopa %
Swapy na stopę procentową (IRS) zabezpieczające portfel aktywów finansowych w PLN
11 591
59 591
17 315
3,77%
Swapy na stopę procentową (IRS) zabezpieczające portfel zobowiązań finansowych w PLN
-2 299
-4 927
20 570
4,71%
Swapy na stopę procentową (IRS) zabezpieczające portfel aktywów finansowych w EUR
1 078
7 903
1 431
1,12%
Swapy na stopę procentową (IRS) zabezpieczające portfel zobowiązań finansowych w EUR
-126
-317
617
1,23%
Okresy, w których Bank oczekuje wystąpienia przepływów pieniężnych będących przedmiotem zabezpieczenia w rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych a tym samym w których będą wywierały wpływ na wynik finansowy zaprezentowano poniżej.
2024
przepływy pieniężne w PLN (w mln zł)
przepływy pieniężne w EUR (w mln EUR)
wpływy
(aktywa)
wypływy (zobowiązania)
przepływy
pieniężne netto
wpływy
(aktywa)
wypływy (zobowiązania)
przepływy
pieniężne netto
do 1 roku
5 279
-931
4 348
59
-3
56
1-5 lat
8 654
-3 724
4 930
127
-11
116
powyżej 5 lat
607
-552
55
14
-9
5
2023
przepływy pieniężne w PLN (w mln zł)
przepływy pieniężne w EUR (w mln EUR)
wpływy
(aktywa)
wypływy (zobowiązania)
przepływy
pieniężne netto
wpływy
(aktywa)
wypływy (zobowiązania)
przepływy
pieniężne netto
do 1 roku
4 356
-813
3 543
77
-1
76
1-5 lat
8 474
-4 565
3 909
104
-6
98
powyżej 5 lat
1 107
-1 120
-13
21
-9
12
3.8.3. Wpływ reformy kluczowych wskaźników referencyjnych na strategie zabezpieczające funkcjonujące w Banku
Bank stosuje zabezpieczenie wartości godziwej i zabezpieczenie przepływów pieniężnych zgodnie z MSR 39, w zakresie których ryzyko stopy procentowej i ryzyko kursowe jest desygnowane jako ryzyko zabezpieczane w określonych strategiach na bazie indywidualnej i portfelowej. Pozycjami zabezpieczanym są głównie portfele kredytowe, zakupione obligacje skarbowe oraz rachunki oszczędnościowe/depozytowe.
Bank zastosował zmiany do MSR 39 opublikowane we wrześniu 2019 roku do powiązania zabezpieczającego, które bazuje na stawce WIBOR z uwagi na rozpoczęte prace nad reformą tej stawki, zgodnie z informacją ujawnioną w rozdziale II. 3.7 . Wpływ reformy stawek referencyjnych .
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
150
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
4. Ryzyko płynności i finansowania
4.1. Wprowadzenie
4.2. Cele zarządzania ryzykiem płynności i finansowania
4.3. Polityki zarządzania ryzykiem płynności i finansowania
4.4. Proces zarządzania ryzykiem płynności i finansowania
4.5. Rodzaje ryzyka płynności i finansowania
4.6. Struktura i organizacja procesu zarządzania ryzykiem
4.7. Ramowe zasady zarządzania ryzykiem
4.8. Centralizacja procesu zarządzania ryzykiem
4.9. Systemy raportowania i pomiaru ryzyka płynności
4.10. Analiza wymagalności aktywów oraz zobowiązań finansowych
4.1. Wprowadzenie
ING Bank Śląski S.A. uznaje proces stabilnego zarządzania ryzykiem płynności i finansowania za jeden z najważniejszych procesów w Banku. Ryzyko płynności i finansowania jest rozumiane przez Bank, jako ryzyko polegające na niemożności spełnienia, przy racjonalnej cenie, zobowiązań pieniężnych wynikających z pozycji bilansowych i pozabilansowych. Bank utrzymuje płynność w taki sposób, aby zobowiązania pieniężne Banku mogły być zawsze realizowane przy pomocy dostępnych środków, wpływów z zapadających transakcji, dostępnych źródeł finansowania po cenach rynkowych i/lub z likwidacji zbywalnych aktywów.
4.2. Cele zarządzania ryzykiem płynności i finansowania
Głównym celem procesu zarządzania ryzykiem płynności i finansowania jest utrzymanie odpowiedniego poziomu płynności w celu zapewnienia bezpiecznego i stabilnego działania Banku w normalnych warunkach rynkowych oraz w trakcie kryzysu.
4.3. Polityki zarządzania ryzykiem płynności i finansowania
W celu optymalizacji procesu zarządzania ryzykiem płynności i finansowania, Bank stworzył Politykę zarządzania ryzykiem płynności i finansowania w ING Banku Śląskim S.A. , której celem jest opisanie zasad zapewniających odpowiednie źródła finansowania oraz zminimalizowanie ryzyka i kosztów związanych z finansowaniem. Polityka opisuje ogólne podejście do procesu zarządzania ryzykiem płynności i finansowania w Banku. Uzupełnieniem Polityki
zarządzania ryzykiem płynności i finansowania w ING Banku Śląskim S.A. jest Instrukcja Awaryjny Plan Finansowania w ING Banku Śląskim S.A. , która określa organizację i działania mające na celu likwidację niedoborów płynności w warunkach skrajnych.
Polityka wynika z zatwierdzonej przez Radę Nadzorczą strategii zarządzania ryzykiem prowadzonej działalności (w tym strategii zarządzania ryzykiem płynności i finansowania). W szczególności odzwierciedla ona określony w strategii i zaakceptowany przez Radę Nadzorczą apetyt na ryzyko.
Dopuszczalny poziom ryzyka płynności i finansowania jest zdefiniowany poprzez kilkuelementowy system. Podejście to jest zgodne z podejściem opisanym w Polityce ustalania i monitorowania apetytu na ryzyko w obszarze ryzyka rynkowego i płynności .
4.4. Proces zarządzania ryzykiem płynności i finansowania
Ogólne podejście do zarządzania ryzykiem płynności i finansowania składa się z cyklu pięciu powtarzających się działań:
1) identyfikacji ryzyka,
2) oceny ryzyka,
3) kontroli ryzyka,
4) monitorowania oraz
5) raportowania.
Identyfikacja i ocena ryzyka
Identyfikacja ryzyka jest wykonywana corocznie lub ad-hoc poprzez organizację warsztatów identyfikacji ryzyka. Każde zidentyfikowane ryzyko jest oceniane w celu określenia znaczenia takiego ryzyka dla Banku. Identyfikacja ryzyka jest również przeprowadzana w procesie wdrażania nowych produktów. Wycena ryzyka oraz jego istotność jest oceniana na podstawie prawdopodobieństwa, z jakim to ryzyko zachodzi i wielkości skutków finansowych, w przypadku zmaterializowania się tego ryzyka.
Kontrola
Ryzyka są kontrolowane poprzez działania, które obniżają prawdopodobieństwo zajścia ryzyka, lub działania, które zmniejszają skutki w przypadku materializacji ryzyka. Jednym z elementów kontroli ryzyka jest zdefiniowanie dopuszczalnego poziomu ryzyka.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
151
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Monitorowanie i raportowanie
Ważnym elementem zarządzania ryzykiem jest ciągłe sprawdzanie, czy wdrożona kontrola ryzyka jest wykonywana. Regularna kontrola pozwala wykazywać, czy działania w zakresie kontroli ryzyka są efektywne. Istotnym elementem procesu zarządzania ryzykiem płynności i finansowania jest odpowiednie raportowanie, które dostarcza zarządzającym informacji potrzebnych do zarządzania ryzykiem. Możliwość pokazania akcjonariuszom i partnerom, że Bank kontroluje ryzyko pozwala zdobyć ich zaufanie, jeden z najistotniejszych elementów w bankowości. Dobrze zorganizowane i zaprojektowane regularne kontrole i monitorowanie są niezbędne do dobrego zarządzania ryzykiem.
Dodatkowo, Bank przygotowuje raport procesu ILAAP. Prezentuje on, w sposób całościowy i spójny, kluczowe wskaźniki i dane liczbowe dotyczące profilu ryzyka płynności Banku. Uwzględnia on strategię, plan finansowania oraz tolerancję Banku na ryzyko. Wyniki raportu akceptowane są przez Zarząd, który informuje Radę Nadzorczą o wynikach oceny.
Zgodnie z wymogami Rekomendacji S, Bank przygotowuje pogłębioną analizę płynności długoterminowej, ze szczególnym uwzględnieniem kredytów hipotecznych. Powyższa analiza płynności pokazuje poziom ryzyka związany z finansowaniem długoterminowych kredytów hipotecznych. Na podstawie przeprowadzonej analizy stwierdzono, że obecnie realizowane procesy w ramach nadzoru nad płynnością długoterminową są prawidłowe. W związku z tym zarekomendowano utrzymanie dotychczasowych działań.
Bank prowadzi aktywną politykę zarządzania płynnością w odniesieniu do walut głównych. Dla tych walut, pomiar i limitowanie ryzyka płynności odbywa się per waluta, a zarządzanie płynnością operacyjną przeprowadzane jest osobno dla każdej z walut oraz uwzględnia się je w systemie transferu ryzyka.
Płynność śróddzienna jest aktywnie zarządzana przez Centre of Expertise Treasury. W tym procesie zarządza się pozycją i ryzykiem płynności krótkoterminowej (jednodniowej i w ciągu dnia). Jego celem jest spełnianie obowiązków płatniczych i rozliczeniowych w sposób terminowy w warunkach regularnej działalności oraz w sytuacjach nadzwyczajnych/stresowych.
W Banku funkcjonuje system transferu ryzyka, w ramach, którego ryzyka rynkowe, w tym ryzyko płynności, są przekazywane do Centre of Expertise Treasury. Z wykorzystaniem odpowiednich narzędzi, zarządza on ryzykami w sposób zcentralizowany w ramach przyjętego w Banku systemu limitów.
Przyjęte w Banku procedury dotyczące zarządzania ryzykiem płynności są corocznie przedstawiane właściwym pracownikom banku biorącym udział w procesie zarządzania płynnością banku. Osoby zaangażowane w proces zarządzania płynnością banku potwierdzają zapoznanie się i zrozumienie stosowanych procedur oraz kontrolę prawidłowości ich realizacji.
4.5. Rodzaje ryzyka płynności i finansowania
Ryzyko płynności Bank dzieli na dwie grupy:
• ryzyko płynności wynikające z czynników zewnętrznych, oraz
• ryzyko czynników wewnętrznych związanych z danym bankiem.
Celem Banku jest konserwatywne podejście do zarządzania ryzykiem płynności, które pozwoli w sposób bezpieczny przetrwać zdarzenia specyficzne dla ING Banku Śląskiego S.A. oraz dla całego sektora bankowego.
W kontekście horyzontu czasowego, Bank dzieli ryzyko płynności na:
• operacyjne - skupione na bieżącym finansowaniu pozycji Banku oraz zarządzaniu płynnością śróddzienną,
• strategiczne - skupione na zapewnieniu, aby strukturalne pozycje płynnościowe Banku były na akceptowalnym poziomie.
Biorąc pod uwagę termin oraz sposób zachowania się klientów (dwa aspekty wpływające na płynność Banku), Bank rozróżnia trzy typy ryzyka płynności i finansowania:
• strukturalne - rozumiane, jako potencjalnie negatywny wpływ na dochody Banku ze względu na niedopasowania pomiędzy oczekiwanymi terminami płatności aktywów i zobowiązań Banku, jak również ryzyko braku możliwości refinansowania w przyszłości,
• związane z zachowaniem klientów - rozumiane jest, jako potencjalnie negatywny wpływ na dochody Banku ze względu na wbudowane opcje płynnościowe w produktach oferowanych przez Bank,
• związane z warunkami skrajnymi - rozumiane jest, jako ryzyko braku możliwości spełnienia przez Bank własnych zobowiązań finansowych w momencie, gdy staną się one wymagalne z powodu braku odpowiedniego poziomu dostępnych środków pieniężnych, lub ich wygenerowanie nie jest możliwe za żadną cenę, co skutkuje natychmiastową niewypłacalnością Banku.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
152
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
4.6. Struktura i organizacja procesu zarządzania ryzykiem
Szczególną rolę w procesie zarządzania ryzykiem płynności i finansowania pełni Rada Nadzorcza, Zarząd Banku oraz Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami (ALCO).
Rada Nadzorcza odpowiada za:
• zatwierdzanie tolerancji ryzyka płynności, ogólnego akceptowanego poziomu ryzyka płynności i finansowania (w HL RAS) przedstawianego Radzie Nadzorczej przez Zarząd.
Zarząd Banku odpowiada za:
• ustanowienie strategii w zakresie ryzyka płynności i finansowania, docelowej pozycji płynnościowej, metod jej finansowania oraz profilu ryzyka płynności,
• ustanowienie akceptowanego poziomu ryzyka (apetytu na ryzyko), tolerancji ryzyka płynności i przedstawienie go do zatwierdzenia przez Radę Nadzorczą,
• akceptację zmian limitów ryzyka płynności i finansowania (w MB RAS),
• akceptację polityki zarządzania ryzykiem płynności i finansowania i istotnych zmian w polityce, w tym w szczególności limitów dostosowanych do ogólnego poziomu akceptowalnego ryzyka zatwierdzonego przez Radę Nadzorczą,
• zapewnianie alokacji odpowiednich zasobów ludzkich oraz zasobów teleinformatycznych w ramach Banku w celu wdrożenia polityki,
• zatwierdzanie poziomów premii płynnościowych na podstawie poziomu doradzanego przez Centre of Expertise Treasury wynikającego z przeglądu premii płynnościowej i / lub koryguje ją, gdy uzna się to za konieczne, ze względu na strategiczne zmiany w bilansie lub inne czynniki.
Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami (ALCO) odpowiada za:
• realizację strategii Banku w zakresie ryzyka płynności i finansowania,
• zarządzanie buforem płynności w ramach odpowiednich polityk i limitów zatwierdzonych przez Zarząd Banku, działania operacyjne w tym zakresie są delegowane na Centre of Expertise Treasury,
• nadzorowanie i monitorowanie poziomu ryzyka płynności, jak również struktury finansowania w ramach bilansu Banku,
• comiesięczną analizę krótko-, średnio- i długoterminowego profilu płynności (strategiczne pozycje płynności) prezentowaną w raportach zdefiniowanych przez regulatora i raportach wewnętrznych, w przypadku
zidentyfikowanych problemów strukturalnych (np. konieczności bardzo wysokiego refinansowania w przyszłości) Komitet ALCO odpowiedzialny jest za wydanie instrukcji odpowiednim jednostkom biznesowym w celu uzyskania odpowiedniego profilu płynności,
• akceptację propozycji zmian limitów ryzyka płynności w zakresie MB RAS oraz HL RAS celem przedstawienia tych wysokości limitów do zatwierdzenia odpowiednio przez Zarząd Banku oraz Radę Nadzorczą,
• akceptację zmian limitów ryzyka płynności i finansowania (w LCS i ALCO RAS),
• akceptację propozycji zmian limitów ryzyka płynności w zakresie MB RAS oraz HL RAS celem przedstawienia tych wysokości limitów do zatwierdzenia odpowiednio przez Zarząd Banku oraz Radę Nadzorczą,
• wdrażanie limitów w ramach przyjętego apetytu na ryzyko (zatwierdzanego zgodnie z podziałem odpowiedzialności w określaniu poziomów limitów definiowanych w Polityce ustalania i monitorowania apetytu na ryzyko w obszarze ryzyka rynkowego i płynności ), zatwierdzanie założeń do raportów i modeli,
• analizę wszelkich zaproponowanych zmian w polityce płynności i finansowania oraz przekazanie pozytywnie rozpatrzonych zmian do Zarządu Banku,
• zatwierdzanie założeń do raportów i modeli służących do pomiaru, monitorowania i kontroli ryzyka płynności i finansowania.
4.7. Ramowe zasady zarządzania ryzykiem
Ramowe zasady zarządzania ryzykiem płynności i finansowania zawierają wszystkie istotne metody w odniesieniu do dziennego, krótkoterminowego, średnioterminowego i długoterminowego zarządzania ryzykiem płynności i finansowania. Składają się na nie, następujące kluczowe elementy:
• system limitów i pomiar ryzyka płynności,
• monitorowanie źródeł finansowania i ryzyka koncentracji,
• zarządzanie rezerwami płynności,
• zarządzanie płynnością śróddzienną,
• zarządzanie pozycjami zabezpieczeń,
• testy warunków skrajnych i plany awaryjne.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
153
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
System limitów i pomiar ryzyka płynności
Formalne limity są określane przez regulatora sektora bankowego i/ lub Bank dla różnych miar ryzyka płynności. Dopuszczalny poziom ryzyka finansowania i płynności jest zdefiniowany poprzez kilkuelementowy system: ogólny poziom akceptowalnego ryzyka Banku, który jest zatwierdzany przez Radę Nadzorczą Banku, oraz system limitów, który jest zatwierdzany zgodnie z podziałem odpowiedzialności w określaniu poziomów limitów definiowanych w Polityce ustalania i monitorowania apetytu na ryzyko w obszarze ryzyka rynkowego i płynności . Rada Nadzorcza otrzymuje informacje o zgodności z tymi miarami, co najmniej kwartalnie.
Poziom limitów opiera się na strategicznych celach Banku, zidentyfikowanych ryzykach płynności, wynikach testów warunków skrajnych oraz zasadach określonych przez organy regulacyjne. Limity są brane pod uwagę w procesach planowania (tj. realizacja przyjętych planów nie może prowadzić do przekroczenia limitów). Odpowiednie poziomy limitów miar monitorujących Awaryjnego Planu Finansowania są powiązane (skorelowane) z zakresami określonymi dla inicjacji odpowiednich faz Awaryjnego Planu Finasowania. Dopuszczalny poziom ryzyka płynności jest określany i aktualizowany, co najmniej raz w roku.
System limitów jest bardziej szczegółowy niż poziom ryzyka akceptowany przez Radę Nadzorczą. Dopuszczalny poziom ryzyka jest zagwarantowany poprzez monitorowanie ryzyka w różnych raportach dotyczących ryzyka płynności i finansowania w zakresie normalnej/regularnej działalności Banku oraz w sytuacjach nadzwyczajnych/ekstremalnych. Bank monitoruje między innymi ryzyko koncentracji finansowania, wewnętrzny bufor bezpieczeństwa płynności oraz bada stabilność środków obcych.
Zarząd Banku w cyklu tygodniowym otrzymuje raport ryzyka płynności zawierający informację o kluczowych miarach płynności, W cyklu miesięcznym Zarząd Banku i Komitet ALCO otrzymują kompleksową informację dotyczącą ryzyka płynności.
Wskaźnik pokrycia płynności (LCR) oraz stabilnego finansowania (NSFR)
Zgodnie z obowiązkami i zasadami określonymi w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 wraz ze zmianami wprowadzonymi w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2019/876 oraz Rozporządzeniami delegowanymi Komisji (UE) 2015/61, 2018/1620 oraz 2022/1994, Bank dokonuje obliczeń nadzorczych miar płynności:
• miary płynności krótkoterminowej (LCR - Liquidity Covered Ratio, czyli wskaźnik pokrycia płynności) – ma on zapewnić, że Bank posiada odpowiedni poziom płynnych aktywów o wysokiej jakości, które pokryją potrzeby płynnościowe w okresie 30 dni kalendarzowych w warunkach skrajnych. W 2024 obowiązywał regulacyjny limit na poziomie 100%,
• miary płynności długoterminowej (NSFR – Net Stable Funding Ratio) – ma on na celu zapewnienie minimalnego poziomu dostępnego finansowania w średnim i długim okresie. W 2024 obowiązywał regulacyjny limit na poziomie 100%.
Bank jest zobligowany do raportowania wielkości miar płynności do regulatora miesięczne i kwartalne.
Na koniec roku 2024 i 2023 nadzorcze miary płynnościowe wynosiły:
Miary płynności
Wartość minimalna
2024
2023 *
dane przekształcone
LCR
Wskaźnik pokrycia płynności
100%
283%
220%
NSFR
Wskaźnik stabilnego finansowania
100%
177%
172%
*) W 2024 roku Bank poprawił jakość danych źródłowych wykorzystywanych do kalkulacji miar płynności (m.in. w zakresie wyznaczania parametru detaliczności). Miary płynności na 31 grudnia 2023 roku, zaprezentowane w tabeli powyżej, zostały ponownie wyliczone w oparciu o ulepszone dane źródłowe i ich poziom uległ zmianie w porównaniu do miar zaprezentowanych w rocznym sprawozdaniu finansowym za rok ubiegły.
Poniżej przedstawiono rozbicie aktywów płynnych poziomu 1 wykorzystywanych przez Bank w wyliczeniu wskaźnika płynności LCR (wg definicji Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2015/61) według stanu na koniec roku 2024 i odpowiednio 2023. Aktywa płynne poziomu 1 obejmują aktywa charakteryzujące się wyjątkowo wysoką płynnością i jakością kredytową.
Aktywa płynne poziomu 1
2024
2023
Gotówka
774
782
Środki na rachunkach nostro w Banku Centralnym po pomniejszeniu o wartość wymaganej rezerwy obowiązkowej
4
4
Inne ekspozycje wobec Banku Centralnego (lokaty jednodniowe, bony pieniężne)
-
6 760
Nieobciążone obligacje Skarbu Państwa
43 094
39 903
Aktywa stanowiące ekspozycje wobec podmiotów sektora publicznego
2 059
-
Nieobciążone obligacje Europejskiego Banku Inwestycyjnego
8 542
7 117
Nieobciążone obligacje BGK
1 756
1 692
Razem
56 229
56 258
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
154
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
W aktywach płynnych poziomu 1 papiery wartościowe prezentowane są według ich wartości rynkowej. Pozycja płynnościowa Banku jest pomniejszana o papiery wartościowe obciążone (stanowiące zabezpieczenie, zablokowane) i powiększana o papiery wartościowe otrzymane jako zabezpieczenie w transakcjach reverse-repo lub buy-sell-back.
Wskaźnik Finansowania Długoterminowego (WFD)
Zgodnie z obowiązkami i zasadami określonymi w Rekomendacji WFD dotyczącej Wskaźnika Finansowania Długoterminowego – wydanej Uchwałą nr 243/2024 Komisji Nadzoru Finansowego z 15 lipca 2024 roku Bank, począwszy od stanu na 31 lipca 2024 roku dokonuje obliczeń nadzorczej miary płynności WFD (Wskaźnik Finansowania Długoterminowego) na poziomie skonsolidowanym i raportuje do KNF miesięcznie według stanu na ostatni dzień miesiąca. Oczekiwany poziom 40% ma obowiązywać począwszy od 31 grudnia 2026 roku zgodnie z p. 3.1. Rekomendacji WFD. Na koniec 2024 roku wskaźnik WFD wynosił 26,9%.
Dodatkowe wskaźniki monitorowania płynności (ALMM)
Zgodnie z Rozporządzeniem Wykonawczym Komisji (UE) 2022/1994, Bank raportuje zestaw dodatkowych wskaźników monitorowania na potrzeby sprawozdawczości w zakresie płynności. W skład raportów wchodzą:
• niedopasowanie terminów zapadalności,
• koncentracja finansowania według kontrahenta,
• koncentracja finansowania według rodzaju produktu,
• ceny za różne okresy finansowania,
• prolongowanie finansowania,
• koncentracja zdolności równoważenia płynności według emitenta.
Wewnętrzne raporty płynnościowe
Kolejnym istotnym elementem procesu zarządzania ryzykiem płynności Banku są wewnętrznie zdefiniowane raporty, które prezentują szczegółowe i różnorodne podejście Banku do pomiaru i zarządzania ryzykiem. Bank modeluje charakterystyki płynnościowe, zarówno aktywów, jak i zobowiązań Banku w celu uwzględnienia oczekiwanych/rzeczywistych zachowań klientów. Podejście do modelowania jest mieszane. Oznacza to, że analiza zachowań klientów opiera się na danych historycznych oraz na podejściu eksperckim.
Jednym z wewnętrznych raportów płynnościowych jest raport płynności strukturalnej. Raport ten przedstawia lukę pomiędzy aktywami a zobowiązaniami Banku w przedziałach czasowych na prawidłowo funkcjonujących rynkach. Raport jest wykorzystywany do monitorowania i zarządzania pozycjami średnio- i długoterminowej płynności.
Służy on jako wsparcie w procesie planowania bilansu i finansowania. Wskazuje on również wszelkie istotne potrzeby finansowania w przyszłości.
Raport ten jest scenariuszem dla aktualnego bilansu w normalnych warunkach rynkowych. Nie obejmuje on żadnych dodatkowych prognoz rozwoju bilansu. Jednakże uwzględnia typowe zachowania klientów obserwowane w poprzednich okresach. Przykładowo, przepływy pieniężne dla kredytów hipotecznych, pożyczek pieniężnych, kredytów w rachunku bieżącym uwzględniają przedpłaty, a przepływy pieniężne dla rachunków oszczędnościowych i rachunków bieżących alokowane są z uwzględnieniem charakterystyki płynności.
Raport płynności strukturalnej
1-6 m-cy
7-12 m-cy
1-5 lat
6-10 lat
11-15 lat
pow. 15 lat
2024
Luka płynnościowa
51 750
11 075
10 302
-19 193
-46 884
-7 051
Skumulowana luka płynnościowa
51 750
62 825
73 127
53 935
7 051
-
2023
Luka płynnościowa
42 777
12 452
18 703
-13 466
-45 801
-14 665
Skumulowana luka płynnościowa
42 777
55 229
73 932
60 466
14 665
-
Monitorowanie źródeł finansowania oraz ryzyka koncentracji
Bank ustala, przynajmniej raz w roku, ogólną strategię biznesową Banku oraz wynikający z niej średnioterminowy (3-letni) plan finansowy wraz z ogólną strategią ryzyka. Nieodłącznym elementem strategii jest plan finansowania, który zapewnia skuteczną dywersyfikację źródeł i terminów finansowania.
Komitet ALCO aktywnie zarządza bazą finansowania. Ponadto, monitoruje źródła finansowania, w celu:
• zweryfikowania zgodności ze strategią i planem finansowania,
• zidentyfikowania potencjalnych ryzyk związanych z finansowaniem.
Głównym źródłem finansowania w ING Banku Śląskim S.A. są depozyty klientowskie (detaliczne i korporacyjne). Bank monitoruje strukturę finansowania, a zarazem bada ryzyko koncentracji poprzez analizę swojej bazy depozytowej w podziale na:
• rodzaj finansowania,
• segment klienta,
• typ produktów,
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
155
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
• waluty,
• region geograficzny oraz
• koncentrację dużych depozytów.
W cyklicznych analizach monitorowane jest również ryzyko generowane przez klientów powiązanych (w ramach grup kapitałowych).
Obecna struktura finansowania jest dobrze zdywersyfikowana. Poniżej przedstawiono strukturę finansowania na koniec 2024 i 2023 roku, w podziale na finansowanie bezpośrednie i wzajemne. Finansowanie bezpośrednie obejmuje produkty, w których transakcja jest „jednostronna”: środki są pobierane, a następnie spłacane. Finansowanie wzajemne obejmuje produkty, w których finansowanie jest jednocześnie udzielane i pobierane (w osobnych walutach lub w osobnych produktach). Finansowanie bezpośrednie dostarczane jest głównie przez klientów detalicznych i korporacyjnych, natomiast finansowanie wzajemne stanowiły przede wszystkim środki pozyskiwane od innych banków.
Finansowanie bezpośrednie:
2024
2023
Główne segmenty klienta
finansowanie
bezpośrednie
udział
finansowanie bezpośrednie
udział
Banki
450
0,2%
181
0,1%
Klienci korporacyjni
77 445
30,8%
76 951
32,9%
Klienci detaliczni
141 045
56,1%
125 539
53,8%
Emisja własna/ pożyczka podporządkowana
10 512
4,2%
9 174
3,9%
Kapitał
21 776
8,7%
21 693
9,3%
Finansowanie wzajemne:
2024
2023
Główne segmenty klienta
finansowanie
wzajemne
udział
finansowanie
wzajemne
udział
Banki
27 641
92,6%
16 061
94,9%
Klienci korporacyjni
2 223
7,4%
855
5,1%
Zarządzanie rezerwami płynności
Istotnym elementem zarządzania płynnością Banku jest utrzymywanie odpowiedniego bufora płynności. Bufor płynności prezentuje dostępną płynność, niezbędną do pokrycia luki pomiędzy skumulowanymi odpływami i wpływami w relatywnie krótkim czasie. W jego skład wchodzą aktywa, które są „nieobciążone” i łatwo dostępne dla celów pozyskania płynności. Aktywa nieobciążone są rozumiane, jako wolne od jakichkolwiek prawnych, regulacyjnych, umownych ograniczeń dla upłynnienia ich przez Bank. Bufor płynności jest kluczowy w okresie kryzysu, gdy Bank musi w krótkim czasie pozyskać płynność, podczas gdy standardowe źródła finansowania są niedostępne lub niewystarczające.
Bufor płynności jest utrzymywany, jako zabezpieczenie przed realizacją różnych scenariuszy sytuacji nadzwyczajnych, zapewniając zaspokojenie dodatkowej potrzeby płynności, która może pojawić się w określonym czasie w warunkach nadzwyczajnych, jak również w warunkach normalnych.
Tabela poniżej prezentuje strukturę bufora płynnych aktywów według stanu na 31 grudnia 2024 roku oraz 31 grudnia 2023 roku:
2024
2023
Struktura bufora płynności
udział
udział
obligacje emitowane przez rząd lub bank centralny (w zł)
65,0%
68,8%
obligacje emitowane przez rząd lub bank centralny (w EUR)
13,7%
9,2%
obligacje BGK i EBI
21,3%
22,0%
Bank uwzględnia realistyczne obniżki z tytułu utraty wartości papierów wartościowych, których poziom jest cyklicznie przeglądany i akceptowany przez Komitet ALCO. Obniżki te oceniane są m.in. na podstawie płynności i głębokości rynku, zmienności cen rynkowych, wymogów banku centralnego.
Bank obserwuje również koncentrację aktywów zapewniając ich bezpieczną dywersyfikację pod względem emitenta, zapadalności i waluty.
Zarządzanie płynnością śróddzienną
Bank aktywnie zarządza pozycjami i ryzykami płynności krótkoterminowej (jednodniowej i intraday/śróddziennej) w celu spełnienia obowiązków płatniczych i rozliczeniowych w sposób terminowy w warunkach regularnej działalności i w sytuacjach nadzwyczajnych/stresowych.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
156
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Proces zarządzania płynnością intraday jest procesem krytycznym z punktu widzenia poprawnego funkcjonowania Banku, jako całości, i dotyczy działalności prowadzonej w warunkach normalnych jak i w sytuacjach nadzwyczajnych (kryzysowych). Jest elementem składowym zarządzania bieżącą płynnością operacyjną. W zarządzaniu płynnością intraday Bank wykorzystuje wskaźniki intraday. Wskaźniki płynności intraday monitorowane są na bieżąco, jak również prezentowane odpowiednim jednostkom zarządzającym ryzykiem płynności oraz na Komitecie ALCO.
Jednym z elementów zarządzania płynnością intraday jest utrzymanie gotowości do realizacji zobowiązań Banku również w warunkach kryzysowych. W związku z powyższym, konieczne jest utrzymanie odpowiedniego bufora płynności w oparciu o informacje o zakresie możliwego pogorszenia dostępu Banku do płynności intraday na skutek wystąpienia stresu rynkowego. W celu zabezpieczenia odpowiedniego bufora płynności, Bank w ramach programu testów warunków skrajnych, stosuje stres testy płynności intraday.
Zarządzanie pozycjami zabezpieczeń
Zarządzanie pozycjami zabezpieczeń obejmuje zarówno pozycje wynikające z umów typu CSA i GIMRA, jak również pozycje płynnych aktywów pod operacje z bankiem centralnym. Odbywa się ono na poziomie odpowiadającym świadczonym usługom, portfelowi Banku, profilowi finansowania oraz wymogom w zakresie płynności.
Większość kontrahentów, z którymi Bank zawiera transakcje pochodne, ma podpisane umowy zabezpieczające (CSA - Credit Support Annex) będące aneksem do umowy ISDA. Regulują one kwestie zabezpieczenia portfela transakcji pochodnych. Dają one prawo do żądania wniesienia depozytu zabezpieczającego stronie, której wycena portfela za dany dzień jest dodatnia (portfel strony jest in-the-money) oraz prawo do żądania zwolnienia zabezpieczenia w przypadku zmiany tej wyceny.
W ramach strategii ustanawiania zabezpieczenia dla każdego kontrahenta objętego umową CSA, portfel transakcji jest codziennie wyceniany pod kątem wymagalności zabezpieczenia.
Instrumenty pochodne, takie jak FRA i IRS, rozliczane są za pomocą izb rozliczeniowych CCP (Central Clearing Party). Umożliwia to sprawne zarządzanie zabezpieczeniami oraz mityguje ryzyko braku rozliczenia ze strony kontrpartnera. ING Bank Śląski S.A. ma podpisane umowy z KDPW CCP, London Clearing House (LCH) oraz EUREX.
4.8. Centralizacja procesu zarządzania ryzykiem
Proces zarządzania ryzykiem płynności jest w pełni scentralizowany na poziomie funkcji skarbowych jak i zarządzania ryzykiem. Ryzyko płynności (wraz z generowaną pozycją płynnościową) poszczególnych linii biznesowych jest transferowane do Centre of Expertise Treasury w celu centralnego zarządzania.
Bank uwzględnia koszty i korzyści z różnych rodzajów ryzyka płynności w systemie wewnętrznych cen transferowych, w pomiarze rentowności i w procesie zatwierdzania nowych produktów we wszystkich znaczących obszarach działalności biznesowej (zarówno bilansowej, jak i pozabilansowej). Centre of Expertise Treasury zarządza pozycjami przeniesionymi do swoich ksiąg poprzez system transferu ryzyka, w tym zarządza ryzykiem płynności związanym z resetem premii za płynność.
W celu zapewnienia prawidłowego, niezależnego i scentralizowanego wykonywania zadań niezbędnych w procesie zarządzania ryzykiem płynności (w tym pomiar i raportowanie ryzyka oraz przygotowanie, przegląd i aktualizacja dokumentacji), w Banku funkcjonuje Departament Zarządzania Ryzykiem Rynkowym, który w strukturze Banku podlega Wiceprezesowi Zarządu.
4.9. Systemy raportowania i pomiaru ryzyka płynności
Raportowanie i pomiar ryzyka płynności jest procesem zautomatyzowanym. Bank posiada narzędzia generujące zestaw raportów płynnościowych w sposób automatyczny w częstotliwości dziennej lub miesięcznej. Informacja o miarach ryzyka pozwala na bieżące monitorowanie profilu płynności i kontrolę bazowych miar. Raporty prezentujące ryzyko płynności prezentowane są jednostkom zaangażowanym w proces zarządzania tym ryzykiem.
4.10. Analiza wymagalności aktywów oraz zobowiązań finansowych
4.10.1. Podział aktywów i zobowiązań finansowych według terminów zapadalności
W poniższych tabelach zaprezentowany został podział aktywów i zobowiązań finansowych na terminy zapadalności. Dane zaprezentowane zostały według wartości bilansowej. Aktywa finansowe płatne na żądanie oraz dla których termin zapadalności upłynął zaprezentowane zostały w przedziale „do 1 miesiąca”. W kolumnie „bez określonego terminu” ujęto wartość instrumentów kapitałowych. W kolumnie „uzgodnienie do wartości bilansowej netto” zaprezentowano wartość odpisu na oczekiwane straty kredytowe dla kredytów i innych należności wycenianych według zamortyzowanego kosztu.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
157
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2024
Aktywa finansowe według terminów zapadalności
do 1 miesiąca
powyżej 1 do 3 miesięcy
powyżej 3 do 12 miesięcy
powyżej 1 do 5 lat
powyżej 5 lat
bez określonego terminu
uzgodnienie do wartości bilansowej netto
Razem
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
8 360
-
-
-
-
-
-
8 360
Kredyty i inne należności udzielone innym bankom
14 365
6 432
350
3 917
-
-
-1
25 063
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy
781
126
298
459
283
1
-
1 948
Pochodne instrumenty zabezpieczające
1
-
2
40
18
-
-
61
Inwestycyjne papiery wartościowe
197
2 432
9 298
42 794
3 917
254
-
58 892
Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań
-
-
44
-
135
-
-
179
Kredyty i inne należności udzielone klientom
10 735
9 276
29 577
51 665
58 900
-
-3 657
156 496
Inwestycje w jednostki zależne i stowarzyszone wyceniane metodą praw własności
-
-
-
-
-
1 969
-
1 969
Inne aktywa finansowe
7
6
9
1
-
-
-
23
Aktywa finansowe razem
34 446
18 272
39 578
98 876
63 253
2 224
-3 658
252 991
Zobowiązania finansowe według terminów zapadalności
depozty bieżące i oszczędnościowe
do 1 miesiąca
powyżej 1 do 3 miesięcy
powyżej 3 do 12 miesięcy
powyżej 1 do 5 lat
powyżej 5 lat
Razem
Zobowiązania wobec innych banków
829
950
8
-
9 016
-
10 803
Zobowiązania finansowe wyceniane do wartości godziwej przez wynik finansowy
-
249
52
136
522
441
1 400
Pochodne instrumenty zabezpieczające
-
13
-
7
37
26
83
Zobowiązania wobec klientów
185 003
17 716
6 619
9 529
46
1 028
219 941
Zobowiązania podporządkowane
-
3
-
-
1 496
-
1 499
Inne zobowiązania finansowe
-
1 683
143
20
114
498
2 458
Zobowiązania finansowe razem
185 832
20 614
6 822
9 692
11 231
1 993
236 184
2023
Aktywa finansowe według terminów zapadalności
do 1 miesiąca
powyżej 1 do 3 miesięcy
powyżej 3 do 12 miesięcy
powyżej 1 do 5 lat
powyżej 5 lat
bez określonego terminu
uzgodnienie do wartości bilansowej netto
Razem
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
7 039
-
-
-
-
-
-
7 039
Kredyty i inne należności udzielone innym bankom
13 320
6 026
361
2 834
-
-
-1
22 540
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy
810
125
209
671
459
-
-
2 274
Pochodne instrumenty zabezpieczające
4
6
49
66
83
-
-
208
Inwestycyjne papiery wartościowe
4 444
46
6 068
39 889
5 845
236
-
56 528
Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań
-
-
-
133
32
-
165
Kredyty i inne należności udzielone klientom
9 152
8 817
26 725
49 435
55 771
-
-3 237
146 663
Inwestycje w jednostki zależne i stowarzyszone wyceniane metodą praw własności
-
-
-
-
-
1 761
-
1 761
Inne aktywa finansowe
2
9
15
-
-
-
-
26
Aktywa finansowe razem
34 771
15 029
33 427
93 028
62 190
1 997
-3 238
237 204
Zobowiązania finansowe według terminów zapadalności
depozty bieżące i oszczędnościowe
do 1 miesiąca
powyżej 1 do 3 miesięcy
powyżej 3 do 12 miesięcy
powyżej 1 do 5 lat
powyżej 5 lat
Razem
Zobowiązania wobec innych banków
636
507
11
21
6 522
1 130
8 827
Zobowiązania finansowe wyceniane do wartości godziwej przez wynik finansowy
-
266
80
202
730
544
1 822
Pochodne instrumenty zabezpieczające
-
7
6
75
136
56
280
Zobowiązania wobec klientów
170 853
18 895
5 593
8 429
37
1 233
205 040
Zobowiązania podporządkowane
-
4
-
-
435
1 087
1 526
Inne zobowiązania finansowe
-
3 015
124
19
99
481
3 738
Zobowiązania finansowe razem
171 489
22 694
5 814
8 746
7 959
4 531
221 233
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
158
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
4.10.2. Analiza wymagalności aktywów oraz zobowiązań finansowych według umownych terminów płatności
Tabele poniżej przedstawiają aktywa oraz zobowiązania finansowe (z wyłączeniem wyceny instrumentów pochodnych) w podziale na pozostałe – licząc od dnia sprawozdawczego – umowne terminy wymagalności. Prezentowane wartości uwzględniają przyszłe kwoty płatności odsetek. W przypadku udzielonych zobowiązań warunkowych przy analizie wymagalności wzięto pod uwagę najwcześniejsze możliwe terminy realizacji przez Bank wspomnianych zobowiązań.
Aktywa finansowe płatne na żądanie, aktywa finansowe dla których termin wymagalności upłynął oraz zobowiązania finansowe z tytułu depozytów bieżących i oszczędnościowych ujęto w terminie do 1 miesiąca.
2024
bez określonego terminu
do 1 m-ca
1- 12 m-cy
1-5 lat
pow. 5 lat
Aktywa finansowe, w tym:
255
50 243
52 243
126 562
100 946
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
-
8 360
-
-
-
Kredyty i inne należności udzielone innym bankom
-
14 551
6 481
4 096
-
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy (z wyłączeniem wyceny instrumentów pochodnych)
1
518
174
466
281
Inwestycyjne papiery wartościowe
254
225
13 140
49 644
2 495
Kredyty i inne należności udzielone klientom
-
26 582
32 433
72 355
98 170
Inne aktywa finansowe
-
7
15
1
-
Zobowiązania finansowe, w tym:
-
202 718
21 016
12 396
1 451
Zobowiązania wobec innych banków
-
1 782
415
10 068
-
Zobowiązania finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy (z wyłączeniem wyceny instrumentów pochodnych)
-
184
20
427
217
Zobowiązania wobec klientów
-
199 064
20 357
58
736
Zobowiązania podporządkowane
-
5
61
1 729
-
Inne zobowiązania finansowe
-
1 683
163
114
498
Zobowiązania warunkowe udzielone
-
5 203
21 584
15 858
14 843
2023
bez określonego terminu
do 1 m-ca
1- 12 m-cy
1-5 lat
pow. 5 lat
Aktywa finansowe, w tym:
236
49 195
43 784
120 656
98 492
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
-
7 039
-
-
-
Kredyty i inne należności udzielone innym bankom
-
13 388
6 509
2 924
-
Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy (z wyłączeniem wyceny instrumentów pochodnych)
-
629
81
812
233
Inwestycyjne papiery wartościowe
236
4 476
7 321
46 737
4 009
Kredyty i inne należności udzielone klientom
-
23 661
29 849
70 183
94 250
Inne aktywa finansowe
-
2
24
-
-
Zobowiązania finansowe, w tym:
-
190 375
19 358
9 423
3 586
Zobowiązania wobec innych banków
-
1 143
468
7 987
1 149
Zobowiązania finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy (z wyłączeniem wyceny instrumentów pochodnych)
-
166
28
489
258
Zobowiązania wobec klientów
-
186 045
18 640
76
565
Zobowiązania podporządkowane
-
6
79
772
1 133
Inne zobowiązania finansowe
-
3 015
143
99
481
Zobowiązania warunkowe udzielone
-
4 335
21 581
16 700
12 486
W dalszych tabelach zaprezentowano analizę wymagalności pochodnych instrumentów finansowych, których wycena na dzień sprawozdawczy była ujemna. Analiza oparta jest na pozostałych umownych terminach wymagalności.
Pochodne instrumenty finansowe rozliczane w kwotach netto
Pochodne instrumenty finansowe rozliczane przez Bank na bazie netto obejmują transakcje IRS, FRA, opcje oraz transakcje FX Forward NDF. Dane w tabelach odzwierciedlają – w przypadku transakcji IRS - niezdyskontowane przyszłe przepływy pieniężne z tytułu odsetek, a w przypadku pozostałych transakcji jako kwotę przepływu przyjęto wartość wyceny odpowiednio na 31 grudnia 2024 roku oraz 31 grudnia 2023 roku.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
159
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
2024
do 1 m-ca
1- 12 m-cy
1-5 lat
pow. 5 lat
transakcje IRS, w tym:
698
-572
-5 703
-783
transakcje zabezpieczające w rachunkowości zabezpieczeń
381
-485
-2 106
-562
pozostałe instrumenty pochodne
-10
-43
-10
-
2023
do 1 m-ca
1- 12 m-cy
1-5 lat
pow. 5 lat
transakcje IRS, w tym:
-1 932
-1 142
4 845
457
transakcje zabezpieczające w rachunkowości zabezpieczeń
-727
-467
1 834
119
pozostałe instrumenty pochodne
-21
-127
-13
-
Pochodne instrumenty finansowe rozliczane w kwotach brutto
Pochodne instrumenty finansowe rozliczane przez Bank na bazie brutto obejmują transakcje FX Swap, FX Forward oraz CIRS. Dane w tabelach odzwierciedlają niezdyskontowane umowne wypływy i wpływy pieniężne z tytułu nominałów oraz – w przypadku transakcji CIRS – z tytułu odsetek odpowiednio na 31 grudnia 2024 roku oraz 31 grudnia 2023 roku.
2024
do 1 m-ca
1- 12 m-cy
1-5 lat
wypływy
-4 847
-5 846
-2 180
wpływy
4 781
5 700
2 000
2023
do 1 m-ca
1- 12 m-cy
1-5 lat
wypływy
-4 643
-3 109
-2 118
wpływy
4 570
2 969
1 999
5. Ryzyko operacyjne
5.1. Wprowadzenie
Ryzyko operacyjne definiowane jest w Banku jako możliwość wystąpienia bezpośredniej lub pośredniej straty wynikającej z niedostosowania lub zawodności wewnętrznych procesów, ludzi i systemów lub ze zdarzeń zewnętrznych. W zakres ryzyka operacyjnego wchodzi także ryzyko prawne (opisane w punkcie 7.7 . ) oraz ryzyko modeli (opisane w punkcie 7.6 . ).
Zarządzanie ryzykiem operacyjnym jest integralnym elementem procesu zarządzania Bankiem. Proces zarządzania ryzykiem operacyjnym i procesy biznesowe wykazują obustronną zależność co oznacza, że informacje uzyskane w procesie zarządzania ryzykiem operacyjnym są uwzględniane przy podejmowaniu decyzji dotyczących działalności biznesowej a proces zarządzania ryzykiem operacyjnym uwzględnia decyzje biznesowe.
5.2. Cele zarządzania ryzykiem operacyjnym
Cele zarządzania ryzykiem operacyjnym, będące elementem ogólnej strategii zarządzania ryzykiem w Banku, określane są na podstawie:
• wymogów regulacyjnych,
• zaleceń Zarządu Banku i Rady Nadzorczej,
• planów i dobrych praktyk Grupy ING,
• konieczności wdrożenia środków ograniczających ryzyko stwierdzonych w trakcie ocen oraz audytów zewnętrznych i wewnętrznych,
• planów doskonalenia w obszarze zarządzania ryzykiem.
Zarząd Banku – po uzyskaniu akceptacji Rady Nadzorczej – określił strategię zarządzania ryzykiem operacyjnym. Strategia ta uwzględnia wymagania prawne i regulacyjne oraz wykorzystuje dobre praktyki Grupy ING.
Ponadto Zarząd – w porozumieniu z Radą Nadzorczą - w deklaracji apetytu na ryzyko określił maksymalne dopuszczalne limity strat, limity kapitałowe oraz zakres ryzyka, jaki jest skłonny podjąć, realizując zaplanowane cele biznesowe – przy zachowaniu pełnej zgodności z prawem i regulacjami. Poziom wykorzystania limitów jest monitorowany i przedstawiany okresowo Zarządowi, Komitetowi Ryzyka Niefinansowego, Komitetowi Ryzyka oraz Radzie Nadzorczej.
Głównym celem w zarządzaniu ryzykiem operacyjnym jest ciągła poprawa bezpieczeństwa Banku i klientów, obniżenie kosztów funkcjonowania i poprawa efektywności działania.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
160
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Oprócz realizowania podstawowych procesów w obszarze ryzyka operacyjnego, w 2024 roku Bank skoncentrował swoje działania na:
• migracji do nowego zintegrowanego narzędzia w zakresie zarządzania ryzykiem niefinansowym – nową aplikację Bank uruchomił w czerwcu 2024 roku,
• opracowywaniu jednolitych ram kontrolnych obejmujących spółki zależne,
• przeniesieniu czynności w zakresie ubezpieczeń do pierwszej linii obrony,
• monitorowaniu środowiska kontrolnego w obszarze zarządzania tożsamością,
• doprecyzowaniu definicji zdarzeń ryzyka operacyjnego na pograniczu ryzyka operacyjnego i kredytowego,
• aktualizacji procedur z zakresu zarządzania ryzykiem niefinasowym mających na celu spełnienie wymogów wynikających z rozporządzenia w sprawie operacyjnej odporności cyfrowej (DORA) oraz CRR 3,
• opracowaniu metodyki oceny ryzyka ESG w zakresie związanym z klimatem i środowiskiem,
• aktualizacji zasad zarządzania ryzykiem podmiotów trzecich i wewnątrzgrupowych w zakresie outsourcingu (w tym usług ICT) oraz umów zakupowych,
• aktualizacji zasad zarządzania ryzykiem ciągłości działania,
• proaktywnej identyfikacji obszarów podwyższonego ryzyka,
• wdrożeniu nowego podejścia dotyczącego raportowania ryzyk niefinansowych, opartego na metrykach danych.
5.3. Polityki zarządzania ryzykiem operacyjnym
W odniesieniu do zarządzania ryzykiem operacyjnym Bank posiada spójny i na bieżąco aktualizowany pakiet wewnętrznych dokumentów normatywnych.
Zasady i wytyczne zawarte w regulacjach mają na celu ograniczanie skutków i prawdopodobieństwa wystąpienia strat finansowych oraz utraty reputacji.
System zarządzania ryzykiem operacyjnym w Banku bazuje na:
• normach prawa,
• wymogach wynikających z regulacji wewnętrznych stanowiącym element strategii Banku - Deklaracji apetytu na ryzyko niefinansowe oraz Polityki zarządzania ryzykiem operacyjnym określającej główne procesy zarzadzania ryzykiem operacyjnym,
• pozostałych regulacjach na poziomie Polityk dotyczących systemu kontroli wewnętrznej, standardów kontroli ryzyka niefinansowego, przeciwdziałania oszustwom, ryzyk IT a także zarządzania ciągłością działania, wdrażania, modyfikowania, przeglądu i likwidacji produktów przeznaczonych dla klientów banku (PARP), zlecania czynności na zewnątrz - outsourcingu, bezpieczeństwa osób i zasobów,
• bardziej szczegółowych regulaminów, instrukcji i procedur Banku odnoszących się do poszczególnych podprocesów związanych z zarządzaniem ryzykiem.
5.4. Struktura organizacyjna zarządzania ryzykiem operacyjnym
Bank posiada strukturę zarządzania z jasno określonymi, przejrzystymi i spójnymi obszarami odpowiedzialności opartymi na modelu Trzech Linii Obrony, określił również zasady współpracy z podmiotem dominującym.
Zakres odpowiedzialności jest zdefiniowany począwszy od Rady Nadzorczej i wspierającego ją Komitetu Ryzyka oraz Zarządu Banku, poprzez wszystkie jednostki organizacyjne Banku. W zakresie ryzyka operacyjnego znajduje się także nadzór nad istotnymi spółkami zależnymi Banku.
Od lat funkcjonuje w Banku stały Komitet Ryzyka Niefinansowego, którego głównym zadaniem jest bieżące wspieranie Zarządu w zarządzaniu ryzykiem niefinansowym.
5.5. Proces zarządzania ryzykiem operacyjnym
Bank posiada skuteczne i spójne procesy identyfikacji, monitorowania i kontroli ryzyka niefinansowego we wszystkich produktach, działaniach, procesach i systemach Banku.
System zarządzania ryzykiem operacyjnym dotyczy wszystkich sfer działalności Banku oraz działalności Grupy Kapitałowej, współpracy z klientami, dostawcami i partnerami, który został opracowany zgodnie z zasadą proporcjonalności tzn. z uwzględnieniem charakteru, skali i złożoności działalności, a także istotności procesów oraz profilu ryzyka operacyjnego Banku. Stanowi on spójną, stałą praktykę, która obejmuje następujące elementy:
• identyfikację i ocenę ryzyka, obejmującą między innymi oceny ryzyka, analizę zdarzeń wewnętrznych i zewnętrznych czy analizy scenariuszowe i testy warunków skrajnych,
• ograniczanie ryzyka i monitorowanie działań ograniczających,
• wykonywanie kontroli,
• monitorowanie i zapewnienie jakości.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
161
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
6. Ryzyko ESG
6.1. Wprowadzenie
Zgodnie z podejściem prezentowanym w ECB Guide on climate-related and environmental risks 2020 oraz EBA Report on management and supervision of ESG risks for credit institutions and investment firms 2021 , Bank nie traktuje ryzyka ESG jako odrębną kategorię ryzyka, lecz jako czynnik wzmacniający występujące w Banku podstawowe kategorie ryzyka (ryzyko kredytowe, rynkowe, płynności i finansowania oraz ryzyko niefinansowe). Bank definiuje ryzyko ESG jako ryzyko negatywnego finansowego wpływu na Bank czynników ESG – ryzyko ich wpływu bezpośredniego lub pośredniego (pośredni - poprzez wpływ tych czynników na klientów/kontrahentów Banku).
Bank zarządza ryzykiem ESG poprzez włączenie mechanizmów jego identyfikacji, pomiaru, oceny, ograniczania, monitoringu, raportowania do standardowych procesów w ramach zarządzania ryzykiem kredytowym, rynkowym, operacyjnym, płynności i finansowania oraz ryzykiem niefinansowym. Struktura organizacyjna adresuje obawy związane ze spodziewanym nasileniem się ryzyka ESG. Zapewnia ona efektywny nadzór nad ryzykiem ESG oraz prawidłowy i terminowy przebieg prac związanych z wdrożeniem mechanizmów zarządzania tym ryzykiem.
6.2. Cele zarządzania ryzykiem ESG
Na początku 2024 roku Rada Nadzorcza zatwierdziła Strategię Zarządzania Ryzykiem, w której wśród kluczowych celów na lata 2024-2026 jest kontynuacja działań w celu coraz lepszej identyfikacji, pomiaru i oceny ryzyka ESG, a także działań w celu zapewnienia zgodności polityk, procedur i procesów banku z wymogami wynikającymi z zewnętrznych regulacji.
6.3. Polityki zarządzania ryzykiem ESG
W Banku obowiązuje Polityka zarządzania ryzykiem ESG – dokument określający sposób zarządzania ryzykiem ESG, w tym sposób wpisania zarządzania ryzykiem ESG w istniejące ramy zarządzania ryzykiem kredytowym, rynkowym, płynności i finansowania oraz ryzykiem niefinansowym.
6.4. Struktura organizacyjna zarządzania ryzykiem ESG
Zarząd Banku, Rada Nadzorcza i kadra zarządzająca szczególną wagę przywiązują do kwestii identyfikacji ryzyka i szans oraz zarządzania ryzykiem ESG w Banku. Między innymi Zarząd zainicjował stworzenie odpowiednich struktur organizacyjnych, które zapewniają kompleksowe podejście do tematu ESG z punktu widzenia zarządzania ryzykiem, kwestii biznesowych i raportowania / ujawnień oraz odpowiedni przepływ informacji i dzielenie się wiedzą pomiędzy jednostkami odpowiedzialnymi za poszczególne aspekty ESG, Zarządem i pozostałymi pracownikami.
Zarząd powołał kompleksowy Program ESG, koordynujący zagadnienia ESG w ramach odrębnych zespołów roboczych ukierunkowywanych na kwestie ryzyka, biznesu i raportowania / ujawnień. Powołano też Projekt Model Danych ESG, w ramach którego trwają prace nad zapewnieniem dostępności danych i wysokiej jakości raportowania.
Nadzór nad zarządzaniem ryzykiem ESG został powierzony Członkowi Zarządu Banku nadzorującemu Pion CRO.
Od 2022 roku funkcjonuje Komitet Ryzyka ESG w formie komitetu stałego. Głównymi zadaniami Komitetu Ryzyka ESG są:
• kreowanie polityki zarządzania ryzykiem ESG,
• zatwierdzanie metodologii zarządzania ryzykiem ESG,
• zatwierdzanie narzędzi wykorzystywanych do oceny ryzyka ESG,
• określanie standardów analizy kredytowej ryzyka ESG oraz przebiegu procesu oceny i monitorowania ryzyka ESG, a także zasad uwzględniania ryzyka ESG w wycenie zabezpieczeń.
W ramach Pionu CRO został utworzony Departament Zarządzania Ryzykiem ESG, odpowiedzialny za zarządzanie ryzykiem ESG oraz inicjowanie i koordynację dalszych działań zmierzających do kompleksowego wdrożenia zarządzania tym ryzykiem do istniejącego systemu zarządzania ryzykiem kredytowym, rynkowym, płynności i operacyjnym oraz spełnienia oczekiwań wskazanych w dokumentach nadzorczych.
W drugiej połowie 2024 roku został powołany Panel Sustainability Rady Nadzorczej. Panel został powołany jako organ konsultacyjno-doradczy dla Rady, gdy chodzi o prace Rady prowadzone w obszarze ESG i Sustainability. Jego celem jest regularne informowanie, inspirowanie i inicjowanie dyskusji z tego zakresu na poziomie Rady.
6.5. Najistotniejsze ryzyka w obszarze ESG
Poniżej wskazano ryzyka z obszaru ESG, które według Banku będą miały największy wpływ na jego działalność. Zaprezentowano je w kolejności od najistotniejszego spodziewanego wpływu i pogrupowano według tradycyjnych kategorii ryzyka.
Ryzyko ESG w ryzyku kredytowym
• ryzyko transformacji:
− ryzyko pogorszenia się jakości należności od przedsiębiorstw z branż wysokoemisyjnych z tytułu spadku ich przychodów/ wzrostu kosztów /wzrostu zadłużenia,
− ryzyko spadku wartości przyjętych na zabezpieczenie nieruchomości o niskiej efektywności energetycznej,
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
162
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
− ryzyko pogorszenia się jakości należności z tytułu kredytów hipotecznych udzielonych klientom indywidualnym użytkującym nieruchomość o niskiej efektywności energetycznej,
− ryzyko pogorszenia się jakości należności z tytułu kredytów finansujących nieruchomości komercyjne o niskiej efektywności energetycznej,
• ryzyko fizyczne klimatu:
− ryzyko spadku wartości przyjętych na zabezpieczenie nieruchomości eksponowanych na gwałtowne lub długotrwałe zagrożenia fizyczne,
− ryzyko pogorszenia się jakości należności od przedsiębiorstw z powodu spadku ich przychodów/ wzrostu kosztów /wzrostu zadłużenia z uwagi na prowadzenie przez nich działalności w miejscu eksponowanym na gwałtowne lub długotrwałe zagrożenia fizyczne,
• ryzyko fizyczne środowiskowe i ryzyko społeczne - ryzyko pogorszenia się jakości należności od przedsiębiorstw z powodu spadku ich przychodów/ wzrostu kosztów /wzrostu zadłużenia z uwagi na prowadzenie przez nich działalności wywierającej negatywny wpływ na środowisko lub negatywny wpływ na pracowników/społeczności.
Ryzyko ESG w ryzyku Compliance
• ryzyko braku zgodności - ryzyko straty finansowej Banku w wyniku sankcji regulacyjnych z tytułu niezgodności wewnętrznych polityk i instrukcji z regulacjami zewnętrznymi w zakresie ESG, a także z tytułu nieadekwatności procesów służących zapewnieniu tej zgodności,
• ryzyko nieuczciwego traktowania klienta – ryzyko straty finansowej, kar regulacyjnych, sporów sądowych, zakłóceń działalności i/lub utraty reputacji z powodu (umyślnego) błędnego przedstawienia produktu/usługi finansowej przez ING lub przedstawienia produktu/usługi finansowej w niejasny lub nieuczciwy sposób; i/lub niepodjęcia przez ING wszystkich wymaganych kroków w celu działania w najlepszym interesie (potencjalnych) klientów.
Ryzyko ESG w ryzyku płynności
• ryzyko transformacji i ryzyko fizyczne klimatu - ryzyko zaburzenia płynności Banku w wyniku zwiększonego odpływu depozytów z banku lub zwiększonych potrzeb kredytowych klientów w związku z potrzebą pokrycia dodatkowych wydatków wynikających z materializacji ryzyka transformacji lub ryzyka fizycznego.
Bank zarządza też pozostałymi ryzykami z obszaru ESG, przy czym nie opisano ich wszystkich z uwagi na m.in.:
− szacowany niski wpływ tych ryzyk (np. ryzyko ESG w ramach ryzyka rynkowego, ryzyko operacyjne zakłócenia ciągłości działania oraz bezpieczeństwa osób i zasobów wskutek ryzyka fizycznego klimatu,
− historycznie mocno utrwalony i skuteczny system zarządzania tymi ryzykami w Banku (np. ryzyko społeczne wynikające z niewłaściwych praktyk kadrowych, ryzyko społeczne i środowiskowe związane ze współpracą z dostawcami).
7. Pozostałe ryzyka
7.1. Ryzyko braku zgodności (Compliance)
Misją Banku w zakresie zapewnienia zgodności jest budowanie kultury organizacyjnej opartej na znajomości i przestrzeganiu przepisów prawa, regulacji wewnętrznych, standardów rynkowych oraz Wartości i Zachowań ING, określonych w tzw. Pomarańczowym Kodzie.
Ryzyko braku zgodności rozumiane jest jako ryzyko skutków nieprzestrzegania w procesach funkcjonujących w Banku przepisów prawa, regulacji wewnętrznych oraz standardów rynkowych.
Rada Nadzorcza Banku sprawuje nadzór nad zarządzaniem ryzykiem braku zgodności, a Zarząd Banku odpowiada za efektywne zarządzanie ryzykiem braku zgodności, w tym za:
• wdrożenie rozwiązań organizacyjnych, regulacji i procedur, umożliwiających efektywne zarządzanie ryzykiem braku zgodności oraz
• zapewnienie adekwatnych zasobów i środków wymaganych dla realizacji zadań.
Centre of Expertise - Compliance jest wyodrębnioną organizacyjnie, niezależną komórką, która odpowiada za organizację i funkcjonowanie procesu zarządzania ryzykiem braku zgodności. Celem Centre of Expertise – Compliance jest kształtowanie rozwiązań w zakresie identyfikacji, oceny, kontroli i monitorowania ryzyka braku zgodności działalności Banku z przepisami prawa, regulacjami wewnętrznymi i standardami rynkowymi oraz przedstawianie raportów w tym zakresie. Działania podejmowane w ramach zapewniania zgodności mają na celu aktywny udział pracowników Banku w zarządzaniu ryzykiem braku zgodności poprzez kształtowanie kultury ryzyka opartej na znajomości i przestrzeganiu przepisów prawa, regulacji wewnętrznych, standardów rynkowych.
7.2. Bezpieczeństwo transakcji i stabilność systemów IT
Bezpieczeństwo środków i danych klientów oraz partnerów jest kluczową kwestią, na którą Bank zwraca szczególną uwagę w swoich codziennych działaniach. Na bieżąco monitoruje zagrożenia i analizuje ich wpływ na infrastrukturę teleinformatyczną (aplikacje, systemy, sieci), a także procesy biznesowe, procesy swoich partnerów i dostawców
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
163
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
usług oraz ich potencjalny wpływ na klientów. Na tej podstawie Bank projektuje i wdraża odpowiednie rozwiązania organizacyjne i techniczne w obszarach prewencji, detekcji i reakcji. Systemy teleinformatyczne Banku chronią wielowarstwowe mechanizmy i systemy cyberbezpieczeństwa.
7.3. Bezpieczeństwo danych osobowych
Stabilność systemów IT to również ochrona danych osobowych klientów, partnerów biznesowych i pracowników. Jednak poza bezpieczeństwem informatycznym, Bank dba również o bezpieczeństwo fizyczne przechowywanych w Banku danych i informacji i stale doskonali swoje podejście do ochrony danych osobowych. Wewnętrzne regulacje Banku ściśle określają dopuszczalność i zasady obecności osób postronnych w biurach i wykluczają podłączanie niezweryfikowanych urządzeń do bankowej sieci teleinformatycznej. Regularnie testowane są fizyczne zabezpieczenia, a wnioski z kontroli stanowią inspirację dla zmian. Testowanie zabezpieczeń fizycznych oraz wszelkich metod dostępu zdalnego do systemów stało się w Banku nieodłącznym elementem testów APT badających odporność cyberbezpieczeństwa Banku.
W 2024 roku w Banku nie stwierdzono uzasadnionych skarg ze strony klientów dotyczących naruszenia prywatności. W zakresie podjętych przez Urząd Ochrony Danych Osobowych decyzji w 2024 roku w Bank nie zgodził się z dwiema decyzjami i zaskarżył je do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Obecnie przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym toczą się 3 sprawy, a przed Naczelnym Sądem Administracyjnym toczą się 4 sprawy (dwie sprawy na wniosek Banku, a dwie na wniosek Urzędu Ochrony Danych Osobowych). W celu doskonalenia systemu zarządzania ryzykiem braku zgodności, Bank wprowadził Politykę dotyczącą tajemnicy bankowej jako ogólną regulację opisującą sposób postępowania Banku w odniesieniu do przepisów prawa bankowego.
W ramach Związku Banków Polskich, Bank współpracuje z innymi bankami w celu wypracowania spójnych rozwiązań związanych z ochroną danych osobow.
7.4. Cyberbezpieczeństwo
Cyberbezpieczeństwo to zestaw procesów, najlepszych praktyk i rozwiązań technologicznych, stosowanych w celu ochrony sieci informatycznych, urządzeń, programów i danych przed atakami, uszkodzeniami lub nieautoryzowanym dostępem. Cyberbezpieczeństwo to odporność systemów informatycznych na działania naruszające poufność, integralność, dostępność i autentyczność przetwarzanych danych lub związanych z nimi usług.
Strategia działania w zakresie cyberbezpieczeństwa
Odporność na cyberprzestępczość jest jedną z podstawowych zasad budowy przez Bank rozwiązań informatycznych oraz kanałów interakcji z klientami. Bank postępuje zgodnie z zasadami:
• Bezpieczeństwo w centrum wszystkiego, co Bank robi w obszarze infrastruktury teleinformatycznej.
• Bezpieczeństwo jako nieodłączna część świadomości biznesowej.
• Bezpieczeństwo jako przewaga konkurencyjna.
Szczególny nacisk Bank przykłada do:
• Budowania bezpiecznych i odpornych na zaburzenia rozwiązań informatycznych, zgodnych z architekturą bezpieczeństwa i modelem operacyjnym.
• Wielowarstwowego modelu ochrony środowisk teleinformatycznych.
• Zabezpieczania wszystkich zasobów, niezależnie czy są to zasoby narażone na wewnętrzne czy zewnętrzne zagrożenia.
• Zwiększenia udziału modelowania zagrożeń i użycia wiedzy eksperckiej w ocenie ryzyka technologicznego, na wszystkich etapach wdrażania i eksploatacji rozwiązań teleinformatycznych.
• Stosowania zautomatyzowanych mechanizmów kontrolnych.
• Budowania świadomości zagrożeń oraz kompetencji bezpieczeństwa IT.
• Bezpiecznego świadczenia usług przez dostawców zewnętrznych.
• Zgodności z regulacjami wewnętrznymi i zewnętrznymi.
Bank zapewnia dla obszaru cyberbezpieczeństwa zgodność z wymaganiami:
• Ustawy o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa (UKSC), której przedmiotem jest organizacja krajowego systemu cyberbezpieczeństwa oraz określenie zadań i obowiązków podmiotów wchodzących w skład krajowego systemu cyberbezpieczeństwa.
• Rozporządzenia w sprawie operacyjnej odporności cyfrowej (DORA), które określa nowe europejskie ramy efektywnego i kompleksowego zarządzania ryzykiem cyfrowym na rynkach finansowych.
Bank dba o świadomość swoich pracowników. Realizowanych jest wiele działań edukacyjnych, aby zapewnić odpowiedni poziom wiedzy na temat zagrożeń związanych z oszustwami oraz cyberbezpieczeństwem Banku.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
164
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
W Banku przeprowadza się szereg szkoleń z zakresu systemu kontroli ryzyka IT, szkoleń technicznych skierowanych do specjalistów z zakresu cyberbezpieczeństwa.
Działania Banku nie ograniczają się tylko do zasobów i danych zarządzanych bezpośrednio przez Bank, ale realizowane są także w odniesieniu do podmiotów trzecich, będących dostawcami kluczowych usług. W tym celu stale weryfikowane są umowy zawarte przez Bank pod kątem zgodności z obowiązującymi regulacjami jak np.: komunikat chmurowy KNF, wytyczne EBA oraz standardy Grupy ING N.V. odnośnie wymagań bezpieczeństwa dla dostawców usług IT oraz chmurowych. Bank zobowiązuje firmy, z którymi współpracuje do stosowania najlepszych standardów i wytycznych w zakresie ochrony powierzonych im danych i usług. Wymagania te Bank weryfikuje w trakcie przeprowadzanych audytów bezpieczeństwa u dostawców, ze szczególną dbałością o całe procesy biznesowe, z uwzględnieniem działań wykonywanych także przez podwykonawców.
Działania w zakresie cyberbezpieczeństwa
Za zapewnienie bezpieczeństwa danych i systemów informatycznych odpowiedzialni są wszyscy pracownicy, w ramach swoich obszarów i realizowanych zadań. W Banku powołane są też jednostki, które w szczególny sposób realizują to zadanie. Jednostką odpowiedzialną za zapewnienie ochrony infrastruktury teleinformatycznej banku, usług oraz pracowników przed cyberzagrożeniami jest Centrum Eksperckie Cyberbezpieczeństwo i Ryzyko IT. W ramach tej jednostki działa zespół przeciwdziałania wyciekowi danych (DLP) oraz zespół wspierający zarządzanie ryzykiem IT.
Z uwagi na ciągły rozwój nowych, zaawansowanych metod ataków, zespoły bezpieczeństwa Banku stale udoskonalają istniejące systemy a także budują nowe, skuteczniejsze mechanizmy detekcji i prewencji.
Wszystkie działania mają na celu ochronę zasobów Banku przed zagrożeniami z wewnątrz oraz z zewnątrz, a tym samym ochronę klientów i powierzonych Bankowi środków. Wiele z tych działań Bank realizuje wspólnie z innymi jednostkami Grupy ING, a także we współpracy z instytucjami finansowymi i organami państwa.
Przeciwdziałanie oszustwom
Istotnym elementem z zakresu cyberbezpieczeństwa jest również przeciwdziałanie oszustwom. Jednostką odpowiedzialną za podejmowanie działań w zakresie oszustw zewnętrznych i wewnętrznych jest Centrum Eksperckie – Przeciwdziałanie Oszustwom, którego celem jest ograniczanie strat klientów i Banku. Jednostka odpowiada również za szybką reakcję w przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa i dostosowanie działań prewencyjnych do aktywności oszustów.
W ramach Centrum wykonywany jest m.in. monitoring transakcji przychodzących i wychodzących, analiza zgłoszeń klientów, dotyczących nieautoryzowanych transakcji, jak również działania prewencyjne mające na celu odpowiednie zabezpieczenie procesów i produktów bankowych przed próbami oszustwa.
Dzięki ścisłej współpracy pomiędzy jednostkami biznesowymi Bank stale udoskonala swoje systemy bankowości internetowej, wprowadzając nowe mechanizmy zabezpieczające i ograniczające ryzyko oszustw, jednocześnie dbając o jasną i zrozumiałą komunikację z klientem. Bank udoskonala ponadto mechanizmy wykrywające anomalie, zarówno w samym systemie transakcyjnym Banku, jak i w transakcjach zleconych przez klientów, wychwytując w ten sposób transakcje podejrzane - zlecone przez osoby nieuprawnione. Bank dba również o integralność transakcji zleconych przez klienta, ograniczając ryzyko wystąpienia oszustw wewnętrznych.
W aplikacjach bankowości internetowej i bankowości mobilnej Bank stosuje różne rozwiązania dla zwiększenia bezpieczeństwa klienta.
7.5. Ryzyko biznesowe
W ramach ryzyka biznesowego Bank wyróżnia jedno istotne ryzyko - ryzyko makroekonomiczne. Ryzyko makroekonomiczne to ryzyko wynikające ze zmian czynników makroekonomicznych oraz ich wpływu na wysokość minimalnych wymogów kapitałowych. Bank zarządza tym ryzykiem poprzez regularne przeprowadzanie wewnętrznych testów warunków skrajnych, zgodnie z Polityką przeprowadzania testów warunków skrajnych , co pozwala na bieżący monitoring wrażliwości minimalnych wymogów kapitałowych na czynniki makroekonomiczne.
W oparciu o wyniki wewnętrznych testów warunków skrajnych, zgodnie z Metodologią kalkulacji kapitału ekonomicznego z tytułu ryzyka makroekonomicznego , Bank szacuje dodatkowy kapitał ekonomiczny, aby zabezpieczyć się przed skutkami materializacji testowanego scenariusza. Ze względu na wydarzenia ostatnich lat, m.in. wojnę w Ukrainie, dynamiczne zmiany w otoczeniu makroekonomicznym i politycznym oraz wyniki testów warunków skrajnych, Bank nadal utrzymuje dodatkowy kapitał ekonomiczny na ryzyko makroekonomiczne.
7.6. Ryzyko modeli
Zarządzanie ryzykiem modeli jest realizowane zgodnie z Polityką zarządzania ryzykiem modeli w ING Banku Śląskim. Polityka definiuje kluczowe obowiązki w zakresie zarządzania ryzykiem modeli, które muszą być przestrzegane dla każdego rodzaju modelu. Obowiązki te zostały określone w odniesieniu do ogólnych zasad zarządzania ryzykiem modeli a także w odniesieniu do poszczególnych etapów cyklu życia modelu.
Departament Zarządzania Ryzykiem Modeli zapewnia rejestr modeli, który stanowi repozytorium informacji na temat funkcjonujących w Banku modeli, i który jest aktualizowany przez uczestników procesu zarządzania ryzykiem
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
165
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
modeli, m.in. przez właścicieli modeli, walidatorów i modelarzy. Rejestr i dzienniki modeli zawierają m.in. informacje o istotności modeli, poziomach ich ryzyka oraz wynikach monitorowania ich skuteczności oraz rezultatach walidacji modeli.
Bank regularnie ocenia ryzyka poszczególnych modeli, a także, jeśli jest to wymagane, alokuje narzuty kapitałowe dla modeli zgodnie z zasadami przyjętymi w regulacjach wewnętrznych.
Jakość funkcjonowania modeli podlega weryfikacji w ramach monitorowania skuteczności modeli i walidacji modeli. Walidacja modeli jest wykonywana zgodnie z Polityką Walidacji Modeli w ING Banku Śląskim oraz instrukcjami walidacji.
Raportowanie zarządcze do Komitetu Ryzyka Modeli, Zarządu oraz Rady Nadzorczej statusu działań w zakresie zarządzania modelami oraz ich walidacji obejmuje m. in. ocenę zagregowanego poziomu ryzyka modeli w kontekście przyjętego poziomu tolerancji na to ryzyko, wyniki oceny ryzyka modeli a także status planu walidacji.
7.7. Ryzyko prawne
Ryzyko prawne to ryzyko związane z:
• niezdolnością (lub domniemaną niezdolnością) do zachowania zgodności z odpowiednimi przepisami prawnymi, regulacjami i normami,
• zobowiązaniami umownymi, które zostały naruszone lub które nie mogą być wyegzekwowane w zamierzony sposób, lub zostały wyegzekwowane w sposób nieprzewidziany lub niepożądany, oraz
• odpowiedzialnością (deliktową) wobec stron trzecich w związku z czynem lub zaniechaniem, za które odpowiedzialność ponosi Bank,
(potencjalnie) skutkujące naruszeniem integralności Banku, prowadzącym do naruszenia jego reputacji, nałożenia sankcji prawnych lub nadzorczych oraz poniesienia strat finansowych.
Miejscami powstawania ryzyka prawnego są:
• zmiany w otoczeniu prawnym wpływające na funkcjonowanie Banku oraz prowadzenie działalności gospodarczej,
• różnice w interpretacji prawa oraz niejednolite orzecznictwo,
• kształtowanie oraz egzekwowanie stosunków umownych z klientami i kontrahentami Banku oraz oddziaływanie Banku wobec osób trzecich.
Środki ograniczające ryzyko prawne obejmują między innymi:
• aktywny monitoring zmian w otoczeniu prawnym i nadzorczym oraz sporządzanie Informacji Prawnych celem zapewnienia zgodności regulacji wewnętrznych z prawem powszechnym,
• uzgadnianie stanowisk (interpretacji przepisów prawa) z regulatorami rynku oraz organami władzy państwowej w istotnych dla Banku kwestiach prawnych,
• opiniowanie wewnętrznej dokumentacji prawnej Banku oraz umów zawieranych przez Bank z klientami/ kontrahentami,
• bieżące doradztwo prawne dla jednostek Banku,
• zarządzanie roszczeniami prawnymi i pozwami, w tym inicjowanie/koordynowanie odpowiednich działań prawnych,
• moduł roszczenia prawne w aplikacji Nawigator Ryzyka,
• szkolenia dla kierownictwa oraz pracowników w zakresie kwestii prawnych i nadzorczych.
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Polityka rachu nkowości oraz dodatkowe noty objaśn iające
Zarządzanie ryzykiem oraz kapitałem
166
|
ING Bank Śląski S.A.
|
Roczne sprawozdanie finansowe za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku
|
Dane w mln zł
Niniejsze roczne sprawozdanie finansowe ING Banku Śląskiego S.A. za okres od 1 stycznia 2024 roku do 31 grudnia 2024 roku liczy 166 kolejno ponumerowanych stron.
PODPISY CZŁONKÓW ZARZĄDU ING BANKU ŚLĄSKIEGO S.A.
2025-03-05
Brunon Bartkiewicz
Prezes Zarządu Banku
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
2025-03-05
Joanna Erdman
Wiceprezes Zarządu Banku
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
2025-03-05
Marcin Giżycki
Wiceprezes Zarządu Banku
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
2025-03-05
Bożena Graczyk
Wiceprezes Zarządu Banku
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
2025-03-05
Ewa Łuniewska
Wiceprezes Zarządu Banku
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
2025-03-05
Michał H. Mrożek
Wiceprezes Zarządu Banku
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
2025-03-05
Sławomir Soszyński
Wiceprezes Zarządu Banku
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
2025-03-05
Alicja Żyła
Wiceprezes Zarządu Banku
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
PODPIS OSOBY, KTÓREJ POWIERZONO PROWADZENIE KSIĄG RACHUNKOWYCH
2025-03-05
Jolanta Alvarado Rodriguez
Lead of Centre of Expertise Accounting Policy and Financial Reporting
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym