Sprawozdanie niezależnego biegłego
rewidenta z usługi atestacyjnej dającej
ograniczoną pewność
Grupy Kapitałowej PJP Makrum
za rok od dnia 1 stycznia 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.
PKF Consult Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. wchodzi w skład Grupy PKF Polska, do której należą również PKF BPO Sadowska-Malczewska Sp.
k., PKF Tax&Legal Chamera Orczykowski Sp. k., PKF Advisory Sp. z o.o., PKF Brevells Cekiera Sp. k. oraz EUROTAX Podatki Sp. z o.o.
PKF Consult Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k.
ul. Orzycka 6 lok. 1B • 02-695 Warszawa • Polska
Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie XIII Wydział Gospodarczy KRS 579479
NIP 521-052-77-10 • REGON 010143080 • NR na liście firm audytorskich PANA: 477
www.pkfpolska.pl
1 1
SPRAWOZDANIE NIEZALEŻNEGO BIEGŁEGO REWIDENTA
z atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju dającej ograniczoną pewność
dla Walnego Zgromadzenia i Rady Nadzorczej PJP Makrum S.A.
OPINIA
Przeprowadziliśmy usługę atestacyjną sprawozdawczości
zrównoważonego rozwoju dającą ograniczoną pewność
w zakresie sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju
Grupy Kapitałowej, w której Jednostką dominującą jest PJP
Makrum Spółka Akcyjna („Jednostka dominująca”) z siedzibą
w Bydgoszczy przy ulicy Plac Kościeleckich 3, („Grupa”),
sporządzonej na dzień 31 grudnia 2024 r. i za okres od
1 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2024 r. (dalej
„Sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju”).
Sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju jest
wyodrębnioną częścią Sprawozdania Zarządu z działalności
Grupy Kapitałowej zawartą w punkcie 23 „Oświadczenie
o zrównoważonym rozwoju Grupy PJP Makrum za rok 2024”
na stronach od numeru 2 do numeru 86.
Na podstawie wykonanych przez nas procedur atestacyjnych
i uzyskanych dowodów nic nie zwróciło naszej uwagi, co
pozwalałoby nam sądzić, że:
• załączona Sprawozdawczość zrównoważonego
rozwoju nie jest zgodna, we wszystkich istotnych
aspektach, z wymogami Rozdziału 6c ustawy z dnia
29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz. U.
z 2023 r. poz. 120 z późn. zm.) („Ustawa
o rachunkowości”), w tym z Europejskimi
Standardami Sprawozdawczości w zakresie
Zrównoważonego Rozwoju („ESRS”),
• proces oceny istotności przeprowadzony przez
Grupę, w celu identyfikacji informacji ujętych
w Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju
(„Proces oceny istotności”), nie jest zgodny, we
wszystkich istotnych aspektach, z ESRS,
• załączona Sprawozdawczość zrównoważonego
rozwoju nie jest zgodna, we wszystkich istotnych
aspektach, z wymogami sprawozdawczymi
zawartymi w art. 8 rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia
18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram
ułatwiających zrównoważone inwestycje,
zmieniającego rozporządzenie (UE) 2019/2088 (Dz.
Urz. UE L 198 z 22.06.2020, str. 13, z późn. zm.)
(„Taksonomia”).
PODSTAWA OPINII
Usługę atestacyjną Sprawozdawczości zrównoważonego
rozwoju dającą ograniczoną pewność przeprowadziliśmy
zgodnie z Krajowym Standardem Usług Atestacji
Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju 3002PL –
„Usługa atestacyjna dająca ograniczoną pewność w zakresie
sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju” ustanowionym
przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów uchwałą
nr 854/20a/2025 z dnia 23 stycznia 2025 r. („KSUA 3002PL”)
oraz odpowiednio Krajowym Standardem Usług Atestacyjnych
Innych niż Badanie i Przegląd 3000 (Z) w brzmieniu
Międzynarodowego Standardu Usług Atestacyjnych 3000
(zmienionego) – „Usługi atestacyjne inne niż badania lub
przeglądy historycznych informacji finansowych”
ustanowionym przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów
uchwałą nr 3436/52e/2019 z dnia 8 kwietnia 2019 r., z późn.
zm., („KSUA 3000 (Z)”).
Poziom pewności uzyskany w ramach zlecenia dającego
ograniczoną pewność jest znacząco niższy niż w przypadku
zlecenia dającego racjonalną pewność, ponieważ procedury
wykonywane przez biegłego rewidenta atestacji
sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju w ramach
zlecenia dającego ograniczoną pewność różnią się
charakterem i czasem wykonania oraz mają węższy zakres niż
w przypadku zlecenia dającego racjonalną pewność.
Nasze obowiązki wynikające z tych standardów zostały szerzej
opisane w sekcji „Odpowiedzialność biegłego rewidenta
atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju”.
Niezależność i zarządzanie jakością
Jesteśmy niezależni od Grupy zgodnie z zasadami etyki
określonymi w Podręczniku Międzynarodowego kodeksu etyki
zawodowych księgowych (w tym Międzynarodowych
standardów niezależności), dalej „Kodeks IESBA”, przyjętym
przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów, odnoszącym się do
usług atestacyjnych oraz wymogami określonymi w ustawie
z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach
audytorskich oraz nadzorze publicznym dalej „ustawa
o biegłych rewidentach”, mającymi zastosowanie do atestacji
sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju sporządzonej za
okresy kończące się 31 grudnia 2024 r. oraz rozporządzeniu UE
nr 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie
szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań
sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego,
uchylającym decyzję Komisji 2005/909/WE (Dz. Urz. UE L 158
z 27.05.2014, str. 77, z późn. zm.), które są stosowne dla
zlecenia atestacji sprawozdawczości zrównoważonego
rozwoju, a także wypełniliśmy inne obowiązki etyczne zgodnie
z tymi wymogami i Kodeksem IESBA.
PKF Consult spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k.
stosuje Krajowy Standard Kontroli Jakości 1 w brzmieniu
PKF Consult Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. wchodzi w skład Grupy PKF Polska, do której należą również PKF BPO Sadowska-Malczewska Sp.
k., PKF Tax&Legal Chamera Orczykowski Sp. k., PKF Advisory Sp. z o.o., PKF Brevells Cekiera Sp. k. oraz EUROTAX Podatki Sp. z o.o.
PKF Consult Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k.
ul. Orzycka 6 lok. 1B • 02-695 Warszawa • Polska
Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie XIII Wydział Gospodarczy KRS 579479
NIP 521-052-77-10 • REGON 010143080 • NR na liście firm audytorskich PANA: 477
www.pkfpolska.pl
2 2
Międzynarodowego Standardu Kontroli Jakości (PL) 1
Zarządzanie jakością dla firm wykonujących badania lub
przeglądy sprawozdań finansowych lub zlecenia innych usług
atestacyjnych lub pokrewnych, Krajowy Standard Kontroli
Jakości 2 w brzmieniu Międzynarodowego Standardu Kontroli
Jakości (PL) 2 Kontrole jakości wykonania zlecenia przyjęte
uchwałą Rady Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego i zgodnie
z nimi utrzymuje kompleksowy system kontroli jakości
obejmujący udokumentowane polityki i procedury odnośnie
zgodności z wymogami etycznymi, standardami zawodowymi
oraz mającymi zastosowanie wymogami prawnymi
i regulacyjnymi.
Uważamy, że uzyskane przez nas dowody są wystarczające
i odpowiednie, aby zapewnić podstawę dla naszej opinii
z przeprowadzonej usługi atestacyjnej dającej ograniczoną
pewność.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA SPRAWOZDAWCZOŚĆ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU
Zarząd Jednostki dominującej jest odpowiedzialny za:
•
sporządzenie Sprawozdawczości zrównoważonego
rozwoju zgodnie z Rozdziałem 6c Ustawy
o rachunkowości, w tym ESRS,
•
przeprowadzenie Procesu oceny istotności zgodnie
z ESRS,
•
sporządzenie Sprawozdawczości zrównoważonego
rozwoju zgodnie z art. 8 rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca
2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających
zrównoważone inwestycje, zmieniającego
rozporządzenie (UE) 2019/2088 (Dz. Urz. UE L 198
z 22.06.2020, str. 13, z późn. zm.),
•
zaprojektowanie, wdrożenie i utrzymywanie takiej
kontroli wewnętrznej, którą Zarząd uzna za niezbędną
do sporządzenia Sprawozdawczości zrównoważonego
rozwoju zgodnie z Rozdziałem 6c Ustawy
o rachunkowości, w tym ESRS oraz art. 8
rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)
2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie
ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone
inwestycje, zmieniającego rozporządzenie (UE)
2019/2088 (Dz. Urz. UE L 198 z 22.06.2020, str. 13,
z późn. zm.), która nie zawiera istotnych
zniekształceń, niezależenie od tego, czy zostały
spowodowane oszustwem, czy błędem,
w tym Zarząd Jednostki dominującej jest odpowiedzialny za
opracowanie i wdrożenie Procesu oceny istotności oraz za
przedstawienie tego procesu w Sprawozdawczości
zrównoważonego rozwoju. Odpowiedzialność ta obejmuje
m.in.:
• zrozumienie kontekstu, w którym prowadzone są
działania i relacje biznesowe Grupy, a także
zrozumienie interesariuszy, na których Grupa ma
wpływ,
• identyfikację faktycznego i potencjalnego wpływu
(zarówno negatywnego, jak i pozytywnego)
związanego z kwestiami zrównoważonego rozwoju,
a także ryzyk i szans, które wpływają lub można
racjonalnie oczekiwać, że wpłyną na sytuację
finansową Grupy, wyniki finansowe, przepływy
pieniężne, dostęp do finansowania lub koszt kapitału
w perspektywie krótko-, średnio- lub
długoterminowej,
• ocenę istotności zidentyfikowanych wpływów, ryzyk
i szans związanych z kwestiami zrównoważonego
rozwoju poprzez wybór i zastosowanie odpowiednich
progów oraz
• przyjęcie założeń, które są racjonalne w danych
okolicznościach.
Zarząd Jednostki dominującej jest odpowiedzialny także za
wybór i stosowanie odpowiednich metod raportowania
kwestii zrównoważonego rozwoju oraz ustalania szacunków
lub sporządzania informacji dotyczących przyszłości
w poszczególnych ujawnieniach w Sprawozdawczości
zrównoważonego rozwoju, które są racjonalne w danych
okolicznościach.
Rada Nadzorcza Jednostki dominującej jest odpowiedzialna za
nadzorowanie procesu Sprawozdawczości zrównoważonego
rozwoju Grupy.
Nieodłączne ograniczenia przy sporządzaniu
Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju oraz pomiarze
i ocenie zagadnień z nią związanych
Istnieją nieodłączne ograniczenia dotyczące pomiaru lub oceny
Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju podlegającej
atestacji dającej ograniczoną pewność, które zostały
przedstawione poniżej:
• Raportując informacje dotyczące przyszłości
zgodnie z ESRS, Zarząd Jednostki dominującej jest
zobowiązany do przygotowania informacji
dotyczących przyszłości na podstawie ujawnionych
założeń dotyczących zdarzeń, które mogą wystąpić
w przyszłości i możliwych przyszłych działań Grupy.
Rzeczywisty wynik może być inny, ponieważ
przewidywane zdarzenia często nie następują
zgodnie z oczekiwaniami.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIEGŁEGO REWIDENTA ATESTACJI SPRAWOZDAWCZOŚCI ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU
Naszymi celami są zaplanowanie i wykonanie usługi atestacji
sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju w taki sposób,
aby uzyskać ograniczoną pewność, że Sprawozdawczość
zrównoważonego rozwoju nie zawiera istotnych zniekształceń
PKF Consult Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. wchodzi w skład Grupy PKF Polska, do której należą również PKF BPO Sadowska-Malczewska Sp.
k., PKF Tax&Legal Chamera Orczykowski Sp. k., PKF Advisory Sp. z o.o., PKF Brevells Cekiera Sp. k. oraz EUROTAX Podatki Sp. z o.o.
PKF Consult Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k.
ul. Orzycka 6 lok. 1B • 02-695 Warszawa • Polska
Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie XIII Wydział Gospodarczy KRS 579479
NIP 521-052-77-10 • REGON 010143080 • NR na liście firm audytorskich PANA: 477
www.pkfpolska.pl
3 3
niezależenie od tego, czy zostały spowodowane oszustwem,
czy błędem i wydanie sprawozdania z atestacji
sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju dającej
ograniczoną pewność, które zawiera naszą opinię.
Zniekształcenia mogą wynikać z oszustwa lub błędu i są
uznawane za istotne, jeśli można racjonalnie oczekiwać, że
pojedynczo lub łącznie mogłyby wpłynąć na decyzje
użytkowników podjęte na podstawie tej Sprawozdawczości
zrównoważonego rozwoju.
W ramach usługi atestacji sprawozdawczości
zrównoważonego rozwoju dającej ograniczoną pewność,
przeprowadzonej zgodnie z KSUA 3002PL, stosujemy
zawodowy osąd i zachowujemy zawodowy sceptycyzm przez
cały czas trwania usługi.
Nasza odpowiedzialność w odniesieniu do Sprawozdawczości
zrównoważonego rozwoju w związku z Procesem oceny
istotności obejmuje:
• uzyskanie zrozumienia Procesu oceny istotności
wyłącznie w celu oceny jego zgodności z ESRS, a nie
w celu wyrażenia opinii na temat skuteczności tego
procesu, w tym jego wyniku,
• zaprojektowanie i wykonanie procedur w celu oceny,
czy Proces oceny istotności jest zgodny z opisem
Procesu oceny istotności przedstawionym
w Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.
Nasze pozostałe obowiązki w odniesieniu do
Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju obejmują:
• uzyskanie zrozumienia środowiska kontroli Grupy,
procesów i systemów informatycznych mających
znaczenie dla sporządzenia Sprawozdawczości
zrównoważonego rozwoju, ale nie obejmują oceny
zaprojektowania poszczególnych kontroli, ani
uzyskania dowodów na ich wdrożenie lub testowania
skuteczności ich działania,
• identyfikację ujawnień, w których mogą wystąpić
istotne zniekształcenia, niezależenie od tego, czy
zostały spowodowane oszustwem, czy błędem,
• zaprojektowanie i wykonanie procedur dotyczących
ujawnień w Sprawozdawczości zrównoważonego
rozwoju, w których mogą wystąpić istotne
zniekształcenia. Ryzyko niewykrycia istotnego
zniekształcenia wynikającego z oszustwa jest wyższe
niż w przypadku zniekształcenia wynikającego z błędu,
ponieważ oszustwo może obejmować zmowę,
fałszerstwo, celowe pominięcia, wprowadzenie
w błąd lub obejście kontroli wewnętrznej.
Przestrzegaliśmy wymogów niezależności i innych wymogów
etycznych określonych w Kodeksie IESBA.
Wypełniliśmy także nasze inne obowiązki etyczne określone
w ustawie o biegłych rewidentach i Kodeksie IESBA.
PODSUMOWANIE WYKONANYCH PRAC
Usługa atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju
dającej ograniczoną pewności polega na wykonaniu procedur
w celu uzyskania dowodów dotyczących Sprawozdawczości
zrównoważonego rozwoju. Rodzaj, rozłożenie w czasie i zakres
wybranych procedur zależą od zawodowego osądu, w tym od
identyfikacji ujawnień w Sprawozdawczości zrównoważonego
rozwoju, w przypadku których mogą wystąpić istotne
zniekształcenia, niezależnie od tego, czy zostały spowodowane
oszustwem, czy błędem.
Nasze prace zaplanowaliśmy i przeprowadziliśmy w taki
sposób, aby otrzymać wszystkie informacje i wyjaśnienia, które
uważaliśmy za niezbędne, aby uzyskać ograniczoną pewność
w zakresie ocenianego zagadnienia.
Procedury przeprowadzone podczas wykonywania usługi
atestacyjnej dającej ograniczoną pewność różnią się rodzajem
i rozłożeniem w czasie oraz mają mniejszy zakres niż podczas
wykonywania usługi atestacyjnej dającej racjonalną pewność.
Wynikający z powyższego poziom zapewnienia uzyskany
podczas usługi atestacyjnej dającej ograniczoną pewność jest
znacząco niższy niż zapewnienie, które zostałoby uzyskane,
gdyby została wykonana usługa dająca racjonalną pewność.
Procedury, które przeprowadziliśmy podczas przeprowadzania
naszej usługi atestacji Sprawozdawczości zrównoważonego
rozwoju dającej ograniczoną pewność polegały m.in. na:
1. Zapoznaniu się z działalnością Grupy oraz ze
środowiskiem, w którym działa.
2. Zapoznaniu się z wewnętrznymi procedurami
i regulacjami Grupy związanymi ze
sprawozdawczością zrównoważonego rozwoju.
3. Uzyskaniu zrozumienia Procesu oceny istotności
przeprowadzonego przez Grupę, w celu
identyfikacji informacji ujętych
w sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju
poprzez:
• skierowanie zapytań dla zrozumienia źródeł
informacji wykorzystywanych przez Zarząd
Jednostki dominującej (interesariusze,
łańcuch wartości Grupy, plany biznesowe,
inne istotne dokumenty strategiczne),
• przegląd dokumentacji Grupy dotyczącej
Procesu oceny istotności.
4. Dokonaniu oceny czy dowody uzyskane
z wykonanych procedur dotyczących Procesu oceny
istotności były zgodne i spójne z opisem Procesu
oceny istotności przedstawionym w sekcji „IRO-1
Opis procesów służących do identyfikacji i oceny
istotnych wpływów, ryzyk i szans”
Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.
5. Uzyskaniu zrozumienia środowiska kontroli,
procesów i systemu informacyjnego Grupy
istotnych dla procesu sporządzania
Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, ale
nie w celu wyrażenia opinii na temat skuteczności
kontroli wewnętrznej.
6. Wykonaniu procedur wiarygodności dla wybranych
informacji Sprawozdawczości zrównoważonego
rozwoju Grupy.
PKF Consult Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. wchodzi w skład Grupy PKF Polska, do której należą również PKF BPO Sadowska-Malczewska Sp.
k., PKF Tax&Legal Chamera Orczykowski Sp. k., PKF Advisory Sp. z o.o., PKF Brevells Cekiera Sp. k. oraz EUROTAX Podatki Sp. z o.o.
PKF Consult Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k.
ul. Orzycka 6 lok. 1B • 02-695 Warszawa • Polska
Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie XIII Wydział Gospodarczy KRS 579479
NIP 521-052-77-10 • REGON 010143080 • NR na liście firm audytorskich PANA: 477
www.pkfpolska.pl
4 4
7. Zapoznaniu się i ocenie metodyki, założeń i danych
użytych w celu wyliczenia i prezentacji istotnych
wartości szacunkowych.
8. Zapoznaniu się i ocenie założeń, danych
i szacunków dotyczących przyszłości.
9. Zapoznaniu się i ocenie metodyki i przyjętych
założeń kalkulacji w zakresie modelu liczenia emisji
gazów cieplarnianych, przeanalizowaniu ich
zasadności, potwierdzeniu wybranych danych
źródłowych i matematycznej poprawności
kalkulacji.
10. Zweryfikowaniu kompletności ujawnień wg ESRS 2.
11. Zweryfikowaniu kompletności ujawnień
wynikających z ESRS a dotyczących środowiska,
kwestii społecznych, oraz postępowania w biznesie
w tym ładu korporacyjnego.
12. Zweryfikowaniu ujawnień związanych
z Taksonomią, w tym zapoznaniu się i analizie
spełnienia minimalnych gwarancji.
13. Tam gdzie miało to zastosowanie, zweryfikowaniu
i potwierdzeniu spójności danych zawartych
w Sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju
z informacjami zawartymi w Skonsolidowanym
sprawozdaniu finansowym i Sprawozdaniu Zarządu
z działalności Grupy Kapitałowej.
Procedury zostały wykonane na podstawie zapytań
kierowanych do kierownictwa Jednostki dominującej i innych
osób w Jednostce dominującej i/lub Grupie, wywiadów, ankiet,
analiz i dokumentów uznanych przez biegłego rewidenta za
wystarczające i odpowiednie.
INNE SPRAWY
Nasza usługa atestacji Sprawozdawczości zrównoważonego
rozwoju nie obejmowała informacji porównawczych
dotyczących poprzednich lat lub okresów.
Radosław Ożga
Kluczowy Biegły rewident atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju nr 13421
wykonujący usługę atestacyjną
w imieniu PKF Consult Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k.
firmy audytorskiej nr 477
ul. Orzycka 6 lok. 1B
02-695 Warszawa
Warszawa, 31 marca 2025 roku
