Finansujemy mikro! Unijne instrumenty finansowe dla mikroprzedsiębiorców w Polsce

Programy ramowe UE to dodatkowe źródło finansowania rozwoju gospodarek UE, o łącznej wartości ponad 100 mld euro. Z programów tych korzystają na równych zasadach odbiorcy (głównie przedsiębiorcy) ze wszystkich państw członkowskich oraz wybranych państw kandydujących i stowarzyszonych. W programach uwzględniono tzw. instrumenty finansowe - narzędzia pozwalające na udostępnienie odbiorcom finansowania zwrotnego na warunkach korzystniejszych, niż rynkowe. Preferencyjna oferta jest dystrybuowana przez Narodowych Pośredników Finansowych (NPF) - krajowe instytucje finansowe, które przeszły przez trudny proces aplikacyjny i zyskały akceptację instytucji unijnych, przede wszystkim Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego. W programach UE nie występują tzw. "koperty narodowe" (tj. gwarancje alokacji dla poszczególnych krajów), w efekcie dostęp do środków zależy po pierwsze od jakości i konkurencyjności ofert kandydatów na pośredników, po drugie - od ich umiejętności dotarcia z unijnym wsparciem do przedsiębiorców. Sukces odnoszą tylko najlepsze projekty.

Wsparcie w ramach poszczególnych instrumentów finansowych programów UE oferowane jest zazwyczaj na zbliżonych zasadach. Europejski Fundusz Inwestycyjny oferuje pośrednikom finansowym gwarancje portfelowe, pokrywające cześć ewentualnej straty z tytułu niespłacenia zobowiązania przez przedsiębiorcę. W zamian za gwarancję - obejmującą nawet do 80% ryzyka - Narodowy Pośrednik Finansowy zobowiązuje się do udostępnienia finansowania na preferencyjnych warunkach: na przykład z niższą marżą, z obniżonymi wymaganiami dotyczącymi zabezpieczenia i wkładu własnego, bądź też dla krótko działających - i przez to bardziej ryzykownych - przedsiębiorstw. Oferta NPF obejmuje preferencyjne kredyty, pożyczki oraz leasing, które mogą być wykorzystane na finansowanie inwestycji oraz kapitału obrotowego.

"Polski rząd wspiera wykorzystanie w Polsce instrumentów finansowych uruchamianych w ramach programów UE. Formuła wsparcia zwrotnego umożliwia bardziej efektywne wykorzystanie środków publicznych, które wzmacniają inwestycje prywatne. Przedsiębiorcy obok samorządów są największymi beneficjentami unijnego wsparcia, dlatego głównie z myślą o nich przygotowaliśmy zestaw uproszczeń w systemie wdrażania funduszy europejskich. Zależy nam by unijne pieniądze szybciej trafiały do beneficjentów i do gospodarki. Chcemy też aby sposób ich przyznawania był bardziej przyjazny" - powiedział dr Jerzy Kwieciński, sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju.

Wsparcie w ramach instrumentów finansowych programów UE jest dostępne również dla mikroprzedsiębiorców - największej grupy przedsiębiorstw, generującej ok. 40% polskiego PKB. W części programów (np. CIP, COSME) najmniejsze firmy korzystają zunijnego wsparcia na tych samych zasadach, co firmy małe i średnie. Mikrofirmy mają również do dyspozycji instrumenty uruchomione specjalnie dla nich, jak Europejski Instrument Mikrofinansowy Progress lub Gwarancja dla Mikrofinansowania w programie EaSI.

"Wszystkie instrumenty wsparcia oferowane przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości obejmują mikroprzedsiębiorstwa. Mamy w ofercie dotacje, instrumenty zwrotne, a także usługi doradcze dla rozwoju start-upów. W ramach projektu ScaleUp wybraliśmy właśnie dziesięć firm akceleracyjnych, które przy pomocy dużych korporacji mają za zadanie inkubację około 200 nowych firm. Instrumenty zwrotne kierujemy do firm, które mają utrudniony dostęp do kredytu. Mamy w planach finansowanie komercjalizację wyników prac badawczo-rozwojowych" - powiedział Marcin Szyguła, zastępca prezesa, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.

"Polscy przedsiębiorcy, podobnie jak ich konkurenci z innych krajów UE, mogą korzystać z instrumentów finansowych aktualnych programów ramowych. Aktualnie 15 pośredników finansowych udostępnia łącznie ponad 2,3 mld zł preferencyjnego finansowania. Z oferty skorzystało już ponad 23 tysiące polskich firm, z czego zdecydowana większość to mikroprzedsiębiorcy. Tempo wzrostu akcji pożyczkowej inspiruje kolejne polskie instytucje finansowe do aplikowania do udziału w systemie - można więc liczyć na to, że wkrótce oferta będzie szersza. Wszyscy zainteresowani mogą liczyć na pomoc informacyjną ze strony KPK IF" - powiedział Arkadiusz Lewicki, dyrektor KPK ds. Instrumentów Finansowych Programów UE.

Z inicjatywy KPK ds. Instrumentów Finansowych w roku 2016 przeprowadzone zostało badanie polskich mikroprzedsiębiorców, dotyczące korzyści odnoszonych z preferencyjnego finansowania w ramach programów UE. Oto wybrane wyniki badania:

- 84% badanych przedsiębiorców przyznało, że dostęp do preferencyjnego finansowania wpływa na szybszy rozwój firmy;

- blisko 70% przedsiębiorców nie zrealizowałoby projektu finansowanego dzięki preferencyjnej ofercie, lub realizowałoby go w mniejszym zakresie, gdyby oferta ta nie była dostępna;

- ponad połowa badanych uznała, iż finansowanie ze wsparciem unijnym miało duży wpływ na wyniki finansowe firmy (57%), rozszerzenie zakresu działalności (56%) oraz zwiększenie skali działalności (53%);

- zdaniem 96% respondentów potrzebny jest jeden krajowy punkt kontaktowy dla wszystkich instrumentów finansowych dostępnych w programach ramowych Unii Europejskiej. Najbardziej oczekiwane formy wsparcia ze strony takiego punktu to warsztaty praktyczne oraz pomoc w rozmowach z pośrednikami.

Przykłady sukcesu - jak polscy mikroprzedsiebiorcy korzystali ze wsparcia?

- mikroprzedsiębiorca z branży budowlanej potrzebował środków na rozpoczęcie działalności. Już dwa miesiące po rejestracji przedsiębiorstwa jeden z pośredników finansowych programów UE udzielił mu kredytu obrotowego na zakup materiałów niezbędnych do realizacji pierwszych zamówień. Umożliwiło to szybki rozwój, w tym zatrudnienie pierwszych pracowników. Kolejnym krokiem było znalezienie partnera zagranicznego oraz pomyślna realizacja projektów sprzedażowych w innych krajach UE;

- przedsiębiorca zajmujący się specjalistycznymi usługami z zakresu badań składu materiałowego oraz wytrzymałości materiałowej poszukiwał finansowania na zakup nowego urządzenia pomiarowego. Ze względu na nietypowy (i trudno zbywalny) przedmiot inwestycji oraz brak wymaganych zabezpieczeń, miał trudności z uzyskaniem finansowania na warunkach rynkowych. Rozwiązaniem było preferencyjne finansowanie udzielone przez pośrednika instrumentów finansowych programów UE. Dzięki gwarancji Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego, przedsiębiorca był w stanie sfinansować inwestycję przy minimalnej wpłacie własnej i bez przedstawiania dodatkowych "twardych" zabezpieczeń;

- specjalista w zakresie efektywności energetycznej planował założenie własnego przedsiębiorstwa świadczącego usługi dla odbiorców indywidualnych, komercyjnych oraz z sektora administracji. W tym celu konieczne było uzyskanie finansowanie na rozpoczęcie działalności. Z pomocą przyszedł pośrednik finansowy oferujący preferencyjne finansowanie dla mikroprzedsiębiorców. Dzięki gwarancji UE możliwe było udzielenie finansowania dla klienta o bardzo krótkim okresie działalności;

- założycielka mikroprzedsiębiorstwa potrzebowała finansowania na uruchomienie nietypowego biznesu: sklepu z akcesoriami dla kobiet-motocyklistek. Dzięki preferencyjnej pożyczce była w stanie otworzyć sklep stacjonarny oraz internetowy;

- mikroprzedsiębiorca skorzystał z preferencyjnej pożyczki na uruchomienie działalności usługowej w zakresie chińskiej medycyny naturalnej oraz treningów poprawiających kondycję fizyczną i psychiczną.

KONTAKT:

Ministerstwo Rozwoju

Marta Lau

e-mail: media@mr.gov.pl

tel. +48 (22) 273 71 13

-

Krajowy Punkt Kontaktowy ds. Instrumentów Finansowych Programów UE

Łukasz Bogusz

e-mail: programy@zbp.pl

tel. +48 (22) 696 64 95

-

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości

Miłosz Marczuk

e-mail: media@parp.gov.pl

tel. +48 22 432 82 34

-

Związek Przedsiębiorców i Pracodawców

e-mail: biuro@zpp.net.pl

tel. +48 22 826 08 31