Szybki monitoring NBP – styczeń 2015 r. (komunikat)

- NBP informuje:

Raport NBP: Kondycja sektora przedsiębiorstw w IV kwartale 2014 r. pozostała stabilna, do czego przyczyniła się względnie dobra koniunktura na rynku krajowym. W I kwartale 2015 r. przedsiębiorcy oczekują dalszej poprawy sytuacji.

Narodowy Bank Polski opublikował 28 stycznia br. cokwartalną informację o kondycji sektora przedsiębiorstw. Raport pokazuje, jak oceniają one swoją kondycję i koniunkturę w IV kwartale 2014 r., a także prezentuje prognozy na I kwartał 2015 r. Na szczególną uwagę zasługują dwie ramki tematyczne znajdujące się w raporcie: „Efekty spadku cen surowców” i „Poziom wynagrodzeń oraz ich dynamika a wydajność pracy”.

Sytuacja ekonomiczna. Pod koniec IV kwartału 2014 r. przedsiębiorstwa oceniały swoją sytuację jako dobrą i stabilną. Wskaźnik BOSE wprawdzie obniżył się w ujęciu kwartalnym o 0,7 pkt proc., jednak nadal utrzymywał się powyżej swojej długookresowej średniej. O dobrej kondycji przedsiębiorstw zadecydowała przede wszystkim względnie wysoka rentowność, której sprzyjały niskie ceny surowców. Niższe koszty rekompensowały bowiem firmom dość niskie tempo sprzedaży i nierosnące ceny produktów finalnych. Natomiast niekorzystny wpływ na kondycję firm nadal miało utrzymanie embarga na import żywności przez Rosję (był on jednak mniejszy, niż prognozowano), jak również osłabienie koniunktury w krajach strefy euro, zwłaszcza w Niemczech.

Popyt, zamówienia, produkcja. Dane za IV kwartał 2014 r. oraz prognozy na I kwartał 2015 r. wskazują na wyraźną i trwałą poprawę koniunktury w sektorze przedsiębiorstw. Odsetek firm, które wymieniają problemy z popytem jako barierę rozwoju, maleje od blisko dwóch lat i zbliża się do poziomów notowanych przed wybuchem międzynarodowego kryzysu finansowo-gospodarczego. Poprawiają się również prognozy przedsiębiorstw dotyczące popytu, zamówień oraz produkcji. Co więcej, przedsiębiorstwa oczekują trwałej poprawy koniunktury, na co wskazuje rosnący i znajdujący się powyżej długookresowej średniej wskaźnik prognoz trwałego komponentu popytu.

Eksport i import. Konkurencyjność cenowa oraz opłacalność eksportu utrzymują się na bardzo wysokim poziomie. Mimo to prognozy eksporterów pozwalają w najbliższym czasie oczekiwać dość niskiej dynamiki eksportu. Należy jednak zaznaczyć, że tylko w niewielkim stopniu możne to być skutkiem konfliktu rosyjsko-ukraińskiego. Spośród przedsiębiorstw, które w III kwartale 2014 r. były obecne na rynkach rosyjskim lub ukraińskim, w IV kwartale 2014 r. wycofało się około 9 proc. firm, jednocześnie podobna liczba przedsiębiorstw pojawiła się na tych rynkach po raz pierwszy. Można się spodziewać, że zasadniczą rolę dla przyszłej dynamiki eksportu oraz jej prognoz odgrywać będzie koniunktura w strefie euro.

Zatrudnienie. Prognozy na I kwartał, które zwykle charakteryzuje sezonowy spadek, wyraźnie poprawiły się. Od ponad roku więcej firm planuje wzrost zatrudnienia niż jego zmniejszenie, po ponad pięciu latach przewagi redukcji zatrudnienia. Wskaźnik zatrudnienia wzrósł o 4,0 pkt proc. w ujęciu kwartalnym i o 4,2 pkt proc. w ujęciu rocznym do 7,4 proc., a tym samym jest zdecydowanie wyższy od swojej długoterminowej średniej. Nowe miejsca pracy planują tworzyć zarówno firmy usługowe, jak i przemysł oraz budownictwo. Silny wzrost odsetka takich planów odnotowano zwłaszcza w firmach z kapitałem zagranicznym.

Wynagrodzenia. Firmy nie planują znacznych podwyżek wynagrodzeń w I kwartale 2015 r. – będą one miały nieco większy zasięg, ale mniejszą średnią wysokość. Zwiększenie wynagrodzeń planuje – po uwzględnieniu czynników sezonowych – 23,7 proc. przedsiębiorstw. Odsetek ten nadal kształtuje się poniżej średniej dla lat 2005–2015. Presja płacowa wzrosła, ale wciąż utrzymuje się na niewysokim poziomie – tylko około 8 proc. przedsiębiorstw rejestruje obecnie wzrost nacisków płacowych. W IV kwartale 2014 r. odsetek firm, w których wydajność rośnie szybciej niż wynagrodzenia, jest nadal wielokrotnie wyższy niż udział firm, w których wydajność nie nadąża za płacami. Większość przedsiębiorstw (51,5 proc.) deklaruje, że nie wzrastają ani wynagrodzenia, ani wydajność pracy. W 20,5 proc. firm dynamiki płac i wydajności są zbliżone.

Inwestycje. Na rozpoczęcie nowych inwestycji wciąż decyduje się mniej przedsiębiorstw niż w latach boomu gospodarczego 2007–2008. Odsetek inwestorów planujących nowe projekty w I kwartale 2015 r. oraz analogiczny wskaźnik na cały 2015 r. lekko poprawił się, ale pozostaje na niskim poziomie, poniżej swojej średniej wieloletniej. Nowe inwestycje w I kwartale 2015 r. rozpocznie 23 proc. respondentów, w całym roku – około 40 proc. Nieco wyraźniej poprawiły się natomiast prognozy dotyczące skali planowanych inwestycji. Trudno jednak mówić o powszechnym ożywieniu inwestycji, ponieważ poprawa prognoz wielkości nakładów wynika na razie tylko ze zmniejszenia się frakcji pesymistów (tj. planujących redukcję inwestycji), przy wciąż nierosnącej frakcji optymistów (tj. planujących wzrost nakładów).

Płynność. W IV kwartale 2014 r. wzrósł udział firm, które nie miały problemów z utrzymaniem płynności. Odsetek przedsiębiorstw oceniających swoją sytuację płynnościową jako bezpieczną jest dzisiaj podobny do tego sprzed wybuchu kryzysu. Zdolność przedsiębiorstw do obsługi zadłużenia kredytowego pozostaje wysoka – odsetek firm niemających problemów z regulowaniem zobowiązań wobec banków od połowy 2013 r. utrzymuje się w delikatnym trendzie wzrostowym. Poprawia się również deklarowana jakość obsługi zobowiązań handlowych, czemu sprzyjają korzystna sytuacja gospodarcza w kraju, relatywnie wysoki popyt wewnętrzny, rosnąca sprzedaż i poprawiająca się płynność kolejnych firm.

W ankiecie przeprowadzonej w grudniu 2014 r. wzięło udział 1521 przedsiębiorstw niefinansowych z całego kraju.

Więcej w raporcie: http://www.nbp.pl/home.aspx?c=/ascx/koniunktura_prezentacja.ascx

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi wyłączną i pełną odpowiedzialność za jego treść.(PAP)

kom/ amt/