Toruń: Finanse miasta stabilne

Rating jest ważnym wskaźnikiem dla instytucji finansowych i inwestorów. Pozwala ocenić wiarygodność kredytową miasta i ewentualne ryzyko przy zaciąganiu zobowiązań finansowych. Po zbadaniu finansów Torunia Agencja Fitch uznała, że nasze miasto ma co prawda niewielkie możliwości zwiększania dochodów, ale są one dość  stabilne. Na poziomie średnim oceniono stabilność i elastyczność wydatków, zobowiązań i płynności miasta. To wszystko złożyło się na „średnią” ocenę profilu ryzyka i uznanie, że perspektywa finansowa Torunia jest stabilna.

- Wyniki operacyjne oraz wskaźniki długu Torunia w średnim okresie pozostaną zbieżne z wynikami podmiotów z grupy porównawczej z ratingiem na poziomie „BBB”, pomimo spowolnienia gospodarczego wywołanego pandemią koronawirusa. Samodzielny Profil Kredytowy (Standalone Credit Profile) miasta jest oceniany na poziomie "bbb" – ocenił Fitch Ratings.

Około 40 proc. dochodów operacyjnych Torunia stanowią dochody podatkowe, umiarkowanie podatne na wahania wynikające z cyklów gospodarczych, a tylko 2 proc. dochody z podatku dochodowego od osób prawnych, bardziej związane z wahaniami koniunktury. Jak zauważa Fitch, do 2020 r. dochody miasta nieustannie rosły, znacznie powyżej wzrostu PKB, wspierane przez sytuację gospodarczą w mieście.

Potwierdzenie dotychczasowych ratingów dla Torunia i uzyskanie oceny stabilnej dla perspektywy finansowej cieszy szczególnie w sytuacji utraty znacznej części dotychczasowych wpływów. Na obniżeniu przez rząd stawek PIT miasto straciło 0,3 proc. dochodów podatkowych, podczas gdy w latach 2015-2019 rosły one średnio o 6,4 proc. Dodatkowo pandemia i lockdown spowodowały w Toruniu zmniejszenie o 30 proc. wpływów ze sprzedaży biletów komunikacji miejskiej (spadek o 11 mln zł w 2020 r.). Natomiast trudno jeszcze oszacować, jaki wpływ na dochody miasta będzie miało w dłuższej perspektywie ograniczenie działalności gospodarczej toruńskich firm.

W sytuacji pogorszenia się koniunktury gospodarczej Fitch ocenia zdolność Torunia do generowania dodatkowych dochodów jako "ograniczoną" - podobnie jak innych ocenianych polskich miast. Stawki podatków dochodowych, podobnie jak wysokość większości transferów bieżących z budżetu państwa są ustalane na szczeblu centralnym. Toruń ma ograniczoną elastyczność w zakresie podatków lokalnych, ponieważ górne limity tych podatków są określane w regulacjach krajowych.

Stabilność wydatków Torunia oceniono na poziomie „średnim”. Wpływ na to mają duże wydatki majątkowe (w 2020 r. ponad 290 mln zł - około 20 proc. wydatków ogółem) oraz duży udział wydatków bieżących w wydatkach ogółem, przede wszystkim na takie zadania, jak edukacja i opieka społeczna. Jednak w opinii Fitch Ratings, miasto od lat trzyma wzrost wydatków operacyjnych pod kontrolą. Specjaliści zauważają, że władze Torunia w 2020 r. zintensyfikowały działania racjonalizacyjne w zakresie wydatków po wybuchu pandemii: „Toruń starał się finansować zwiększone wydatki w pewnych obszarach z oszczędności uzyskanych na innych zadaniach; dla przykładu oszczędności uzyskane w dziale administracji publicznej oraz w kulturze i sporcie, które wynikały z wprowadzonych ograniczeń w zakresie gromadzenia się ludności, zostały wykorzystane na zwiększone wydatki na pomoc społeczną. Toruń może także przesunąć realizację części inwestycji lub zmniejszyć ich zakres, gdyby zaszła taka potrzeba (planowane nakłady na poziomie 212 mln zł rocznie w okresie 2021-2025)”.

Miasto w ocenie Fitch ma zdolność kredytową. Na koniec grudnia 2020 r. tzw. portfel kredytowy Torunia był zdominowany przez kredyty udzielone przez międzynarodowe instytucje finansowe (około 57 proc. portfela), pożyczki od lokalnych banków (około 37 proc. portfela) oraz obligacje (około 6 proc., z terminem zapadalności od 6 do 9 lat). Kredyty z MIF zapewniają Toruniowi długoterminowy i równomierny harmonogram spłat, z ostatecznym terminem zapadalności długu w 2044 r. Nasze miasto nie korzysta obecnie z kredytów krótkoterminowych, ale może ubiegać się w razie potrzeby o kredyt do wysokości nawet 40 mln zł i zdaniem Fitch łatwo go uzyska, ponieważ średni miesięczny stan środków pieniężnych na rachunkach bankowych miasta w 2020 roku (115 mln zł) przewyższał roczną obsługę zadłużenia w całym roku 2020 (89 mln zł). Toruń został sklasyfikowany jako jednostka samorządu terytorialnego „typu B”, czyli zdolna do obsługi zadłużenia ze środków własnych.

Realizacja zaplanowanych przez miasto inwestycji nie jest zagrożona. Według ekspertów Fitch, na stabilność finansów miasta wpływa wysoki stopień dywersyfikacji gospodarki (tzn. różnorodności funkcjonujących w mieście branż i podmiotów gospodarczych) oraz duży udział sektora usług w zatrudnieniu (69 proc. torunian). Stopa bezrobocia w Toruniu wynosiła na koniec 2020 roku 4,6 proc. - poniżej średniej krajowej, która wynosi 6,2 proc.

Tutaj przeczytasz pełny komunikat Agencji Fitch