Zdrowa rodzina to zdrowa firma. Nowatorski model BELIEFS™ oceni kondycję rodzinnych przedsiębiorstw

Badania potwierdzają, że efektywność firmy rodzinnej nie może być oceniania wyłącznie w kategoriach ratingowych, bez analizy systemu rodzinnego. Do tej pory brakowało jednak odpowiedniego narzędzia do oceny tego systemu. Stworzyła je dr Adrianna Lewandowska, prezes Instytutu Biznesu Rodzinnego, która zajmuje się profesjonalnych doradztwem sukcesyjnym i strategicznym polskich firm rodzinnych od ponad 15 lat.

Model BELIEFS™ (ang. „przekonania”) jej autorstwa jest to nowatorskie rozwiązanie, które pozwala oceniać kondycję firm rodzinnych w sposób obiektywny i policzalny. Został on zaprezentowany na konferencji zorganizowanej przez poznański Instytut Biznesu Rodzinnego.

Nowe narzędzie badawcze zakłada istnienie różnic w strategicznym zarządzaniu pomiędzy firmami rodzinnymi a pozostałymi typami przedsiębiorstw. Te pierwsze przy podejmowaniu strategicznych decyzji kierują się specyficzną logiką, na podstawie której podejmowane są strategiczne decyzje biznesowe zakorzenione w wartościach i postawach właścicieli.

Okazuje się, że wpisanie określonych wartości w zachowanie rynkowe rodzinnego przedsiębiorstwa, zwiększa jego potencjał. „Rodzinne biznesy, które faktycznie, a nie jedynie na papierze, oparte są na wartościach właścicieli, statystycznie mają rentowność wyższą od konkurencji” – zauważa Adrianna Lewandowska.

„Zdrowa rodzina przekłada się na zdrowy biznes” – podkreśla Przemysław Mitraszewski, pełnomocnik zarządu LPP S.A. Według niego fundamentem jest niezmienność wartości, która daje pracownikom i partnerom biznesowym poczucie przewidywalności, że firma była, jest i będzie – bo tak zdecydowali o tym właściciele.

W swoim projekcie dr Lewandowska dokonała klasyfikacji wzorców istotnych dla rodzinnych przedsiębiorstw, tworząc tzw. wiązki wartości. Są to:

- Bonds - więzi rodzinne, lokalne i społeczne,

- Effectivity - zwiększanie efektywności i dbałość o jakość,

- Love - dobre relacje w rodzinie,

- Identification - identyfikacja z firmą i jej celami, szacunek dla tradycji, etyka i dbanie o reputację,

- Entrepreneurship - przedsiębiorczość, poszukiwanie nowych możliwości, szans i okazji,

- Family - posiadanie kontroli właścicielskiej, wpływu rodziny na firmę i w perspektywie przekazanie jej potomkom,

- Strategy - dążenie do ciągłego rozwoju, definiowanie wizji międzypokoleniowej i otwartość na zmiany,

Pierwsze litery angielskich nazw tworzą wyraz BELIEFS™, czyli nazwę nowego modelu.

Instytut Badań Rynkowych zweryfikował model BELIEFS™ w badaniu zrealizowanym w grupie 2210 osób z 371 polskich firm rodzinnych. Wyniki ujawniły m.in. deficyty na poziomie komunikacji i transparentności decyzji w zakresie zmiany pokoleniowej. Z raportu wynika., że tylko 40% sukcesorów u progu przejęcia odpowiedzialności za firmę ma wpływ na decyzje strategiczne, a jedynie 18% ma poczucie przygotowania i wiedzy oraz wsparcie rodziny w budowaniu autorytetu.

48% rodzin biznesowych odczuwa dumę z przynależności do rodzinnego biznesu, a 51% jest zdania, że firma powinna mieć charyzmatycznego przywódcę w każdym pokoleniu. Niestety ponad połowa rodzin (55%) uważa, że relacje z najbliższymi wymagają zdecydowanej poprawy.

Dr Lewandowska zachęca właścicieli firm rodzinnych, którzy marzą o wiecznym trwaniu przedsiębiorstwa do poddania się diagnozie i określenia własnej wartość indeksu BELIEFS. Według niej daje to pełny obraz funkcjonowania firmy rodzinnej i jest punktem wyjścia do pracy nad przygotowaniem jej na długowieczność.

„Jeżeli marzysz o długowieczności firmy, to musisz sobie powiedzieć „sprawdzam”, bo wielopokoleniowość jest jak maraton, do którego musimy być świetnie przygotowani, żeby podołać tym 42 kilometrom” – zaznacza Adrianna Lewandowska. „Rodziny biznesowe, dla których firma to projekt dla kolejnych pokoleń będą mogły wymienić się swoimi obawami, przemyśleniami i planami na kontynuację w kolejnych pokoleniach, uczestnicząc w Międzynarodowym Kongresie Firm Rodzinnych 16-17 marca w Poznaniu. Przez te kilka dni będziemy stolicą przedsiębiorczości rodzinnej w Polsce i w gronie ok. 400 rodzinnych biznesów wykonamy kolejny krok do długowieczności polskich firm rodzinnych” – dodaje Lewandowska.

W Polsce, w zależności od przyjętej definicji działa wg. GUS 828 tys. firm, o których właściciele mówią, że są rodzinne - lub 2,2 mln (własność większościowa w rękach jednej rodziny). „Firmy rodzinne są bardzo ważne w Polsce od 2005 roku, kiedy zorganizowano pierwszą konferencję w Nowym Sączu w Wyższej Szkole Biznesu. Od tamtego czasu zwrócono uwagę, że te podmioty mają zupełnie inną specyfikę działania i funkcjonowania na rynku, a model BELIEFS™ ma szansę wprowadzić praktyczną jakość i dać szansę na to by firmy rodzinne założone w Polsce trwały w kolejnych pokoleniach” – powiedział dr hab. Jacek Lipiec z SGH.