Zlecone: List Otwarty ZNPK do Premiera RP: Bariery w rozwoju konkurencyjnej kolei w Polsce

Zdaniem ZNPK chaos w przewozach pasażerskich doskonale ilustrują relacje telewizyjne, które przytacza Premier. Sytuacja na rynku towarowym jest według ZNPK niewiele lepsza, a kluczowe w tym zakresie kwestie to:

- niewydzielenie zarządcy infrastruktury kolejowej i pozostawienie kluczowych elementów - takich jak terminale graniczne i kontenerowe, tory i place ładunkowe - w gestii przewoźników z Grupy PKP. Majątek ten służy blokowaniu przewoźników niezależnych i sterowaniu funkcjonowaniem całego rynku transportu towarów. W konsekwencji ruch na torach maleje a wpływy pogrążonych w stratach PKP PLK spadają. Rośnie za to ruch ciężarówek po zdewastowanych drogach, pogarszając bezpieczeństwo i potęgując presję ekologiczną;

- opłakany stan infrastruktury kolejowej, wymagającej znacznego wysiłku inwestycyjnego. Wbrew temu, proponuje się zmniejszenie budżetów modernizacyjnych o prawie 5 mld zł. Konsekwencja to degradacja całego systemu kolejowego i bezpowrotna utrata szans na rozwój gospodarki, wzmocnienie portów i wykorzystanie pozycji tranzytowej Polski;

- nieracjonalny sposób prowadzenia inwestycji infrastrukturalnych - zwłaszcza w rejonach, do których nie sposób sprawnie dowieźć materiały budowlane. Degradacja kanałów zaopatrzenia wskutek wieloletniego braku inwestycji prowadzi do chaosu komunikacyjnego i przestojów taboru. Rzutuje to na terminowość prac budowlanych oraz wzrost cen. Dlatego inwestycje w infrastrukturę kolejową powinny wyprzedzać drogowe, co pozwoli sprawnie zbudować i kolej i drogi;

- słabość regulatora rynku, który nie jest w stanie zapewnić uczciwych warunków konkurowania przewoźników. Urząd Transportu Kolejowego nie ma ani kompetencji, ani zasobów niezbędnych do skutecznego wykonywania zadań. Jego prezes podlega Ministrowi Infrastruktury, tak jak zarządca infrastruktury oraz najwięksi przewoźnicy. W konsekwencji reguły rynku dyktowane są przez monopolistów, ze szkodą dla konsumentów. Tymczasem misją UTK powinno być promowanie bezpieczeństwa, efektywności i konkurencyjności rynku, a nie blokowanie dostępu niezależnym przewoźnikom;

- bardzo wysokie i ciągle rosnące stawki dostępu do infrastruktury oraz niestabilna i nieprzewidywalna polityka cenowa PKP PLK. Cennik zamiast promować rozwiązania innowacyjne (przewozy kontenerowe, masowe pociągi z surowcami), konserwuje tradycyjne technologie stosowane przez przewoźników PKP. Promuje również przewozy pasażerskie, kosztem przewozów towarowych. Wysokie koszty zarządzania, przerośnięta administracja i rosnąca amortyzacja modernizowanej infrastruktury mogą doprowadzić do implozji rynku kolejowego;

- niejasna rola PKP S.A. Przez 10 lat reform kolei spółka ta, a nie kolejni ministrowie pisała i realizowała scenariusze dla branży. Zamiast tworzyć warunki do rozwoju konkurencyjnego i nowoczesnego rynku, żerowała na otrzymanym majątku, traktując go, jako źródło zaspokajania własnych interesów. Pozwalało to na odwrócenie uwagi od podstawowych zadań, czyli sprzedaży zbędnego majątku i spłacania długów. Dziś nadal znaczna część gruntów, linii i torów kolejowych pozostaje w PKP S.A. i jest wydzierżawiona PLK. Państwo Polskie ma odkupić akcje PLK od PKP S.A. za pieniądze Funduszu Kolejowego. Jednocześnie kluczowa infrastruktura punktowa trafia do PKP Cargo, które dzięki temu blokuje swoich konkurentów;

- odwracanie uwagi od głównych problemów, takie jak populistyczne pomysły zaniechania reform. Upatrują one źródeł kryzysu w podziale PKP i postulują powrót do kolei sprzed reformy. Tymczasem źródłem kryzysu jest właśnie ochrona monopolu Grupy PKP i wyposażanie jej w narzędzia do zwalczania konkurencji. Trzeba ten monopol zlikwidować, stwarzając wszystkim - w tym również Grupie PKP - szansę rozwoju i modernizacji.

ZWIĄZEK NIEZALEŻNYCH PRZEWOŹNIKÓW KOLEJOWYCH POWSTAŁ 2 KWIETNIA 2009. JEGO CELEM JEST OCHRONA WOLNEJ KONKURENCJI RYNKU KOLEJOWYCH PRZEWOZÓW TOWAROWYCH, WPIERANIE JEGO LIBERALIZACJI ORAZ REPREZENTOWANIE INTERESÓW NIEZALEŻNYCH PRZEWOŹNIKÓW.

KONTAKT:

Michał Litwin

tel. +48 515 00 44 18

Źródło informacji: Związek Niezależnych Przewoźników Kolejowych