MC: Narracje dezinformacyjne na temat sabotażu polskich linii kolejowych (komunikat)

- Ministerstwo Cyfryzacji informuje:

Od niedzieli identyfikowana jest aktywność dezinformacyjna prowadzona w rosyjskiej i polskiej infosferze. Ma ona przekierować odpowiedzialność za sabotaż polskich linii kolejowych na stronę ukraińską oraz dyskredytować działania podejmowane przez polskie służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo.

Polskie służby monitorują przestrzeń informacyjną oraz pozostają w bieżącym kontakcie z platformami społecznościowymi. Nieprawdziwe narracje są identyfikowane i blokowane. Apelujemy o szczególną ostrożność wobec pojawiających się w przestrzeni doniesień i weryfikowanie informacji.

- Każdy powinien zachować najwyższą ostrożność w związku z informacjami pojawiającymi się w przestrzeni publicznej – szczególnie w mediach społecznościowych.

- Każdorazowo należy weryfikować źródła informacji i nie udostępniać materiałów z niesprawdzonych źródeł.

- Nie należy ulegać emocjom, szczególnie widząc publikacje ze zdjęciami czy materiałami wideo, które mogą być sfałszowane lub obrazować zupełnie inne sytuacje niż sugerują opisy.

- Polskie służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo na bieżąco przekazują sprawdzone i potwierdzone informacje do opinii publicznej.

- W przypadku natknięcia się na treści dezinformacyjne prosimy o zgłaszanie ich poprzez stronę: www.zglos-dezinformacje.nask.pl

Media i infosfera rosyjska

Informacja o sabotażu torów została podchwycona przez rosyjskie media i kanały Telegram, które coraz intensywniej wykorzystują ten temat w przekazach propagandowych. Narracje skupiają się na przedstawianiu sabotażu jako efektu pogłębiających się napięć wewnętrznych w Europie oraz jako działania inspirowanego przez „partię wojny” w Unii Europejskiej.

- Polska opisywana jest jako kraj prowokujący incydenty, by później oskarżać Rosję i usprawiedliwiać dalsze wsparcie militarne dla Ukrainy. Równolegle pojawiają się sugestie, że za sabotaż mogą odpowiadać „polscy partyzanci”, anarchiści lub zachodni sabotażyści.

- W rosyjskich mediach pojawiają się także odniesienia do Niemiec – sugestie, że Berlin może sabotować dostawy wojskowe na Ukrainę w ramach zemsty za wysadzenie gazociągu Nord Stream 2, który miał fundamentalne znaczenie dla niemieckiej gospodarki.

- Przypominane są też wcześniejsze ataki na infrastrukturę w Niemczech, Francji i Czechach – mają one rzekomo potwierdzać, że Europa sama staje się ofiarą chaosu, który wywołała, wspierając Ukrainę.

Dominującą tezą w rosyjskich przekazach jest twierdzenie, że za aktami sabotażu stoją sami obywatele państw europejskich, którzy w ten sposób wyrażają rosnącą frustrację i sprzeciw wobec polityki własnych rządów.

Dynamika rozwoju narracji w polskojęzycznej infosferze

W okresie 16-18 listopada 2025 r. w polskojęzycznej infosferze odnotowano obecność narracji dotyczących uszkodzenia torów kolejowych na linii Warszawa – Lublin, określanego następnie jako „akt dywersji”. Przekazy na ten temat były popularyzowane przez konta aktywne na platformie X oraz w kanałach platformy Telegram, w szczególności o charakterze prorosyjskim i antyukraińskim.

- Zaobserwowano rozszerzenie narracji dotyczącej „sabotażu ukraińskich służb” (ataku na polską infrastrukturę kolejową).

- Po potwierdzeniu przez polskie służby, że doszło do „aktu sabotażu”, narracja uległa intensyfikacji, zarówno na platformie X, jak i w kanałach platformy Telegram.

- W przestrzeni publicznej pojawiły się liczne wpisy ograniczające odpowiedzialność Rosji, a kierujące oskarżenia w stronę Ukrainy. Wpisy te wykorzystywały emocjonalny język.

W ciągu ostatnich 24 godzin pojawiły się bardziej agresywne oraz otwarcie prorosyjskie komunikaty, w których powiązano sabotaż wyłącznie z Ukrainą, np.:

- „Ukraińska agentura działa szybko. To oni chcą zablokować tranzyt, z którego żyje Polska”;

- „Ukraińskie służby mają w Polsce tysiące agentów”;

- „Wysadzenie torów to dzieło ukraińskich terrorystów”;

- „Skutki tolerowania ukraińskiego terroryzmu”.

Pojawiły się skrajnie agresywne hasła „Polska i Rosja razem przeciw Ukrainie”, co jest klasycznym elementem rosyjskich operacji informacyjnych.

Pojawiły się także wpisy powielające sfałszowaną informację, że „niemieckie media ostrzegały PKP o możliwym sabotażu kilka dni wcześniej”. Celem narracji najprawdopodobniej było:

- podważanie kompetencji polskich służb;

- budowanie przekonania o „zatajaniu informacji”;

- dalsze wzmacnianie podejrzeń wobec Ukrainy. Rozwój narracji

Rozwój narracji przebiegał w sposób typowy dla kampanii dezinformacyjnych:

informacja neutralna – oficjalny przekaz państwowy – alternatywna narracja –oskarżenia wobec Ukrainy

Od czasu potwierdzenia aktu sabotażu retoryka uległa znacznemu zaostrzeniu – pojawiają się już sformułowania o „ukraińskim zamachu terrorystycznym na Polskę”. Aktywność prorosyjskich kont wskazuje na próbę koordynacji działań, obejmujące jednocześnie platformę X i platformę Telegram lub przynajmniej włączenie się i dalszą eskalację emocji wobec Ukrainy w dyskusji.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)

kom/ kk/ mhr/