SN ws.protestów wyborczych w związku z wyborami Prezydenta RP (komunikat)

- Sąd Najwyższy informuje:

W związku z przeprowadzonymi w dniach 10 i 24 maja wyborami Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej uprzejmie informujemy, że sądem właściwym do rozpoznawania protestów wyborczych jest Sąd Najwyższy. Rozpatrywanie protestów przez Sąd Najwyższy należy do kompetencji Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych.

Przepisy dotyczące ustalania wyników głosowania i wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej znajdują się w Rozdziale 5 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz.U. nr 21, poz. 112 z późn. zm.). Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje dotyczące procedury wnoszenia i rozpoznawania protestów przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej przez Sąd Najwyższy.

1. Protesty przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej wnosi się na piśmie do Sądu Najwyższego nie później niż w ciągu 3 dni od dnia podania wyników wyborów do publicznej wiadomości przez Państwową Komisję Wyborczą. Nadanie w tym terminie protestu w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego (Poczta Polska) jest równoznaczne z wniesieniem go do Sądu Najwyższego (art. 321 § 1).

2. Za dzień podania wyników wyborów do publicznej wiadomości przez PKW należy traktować dzień, w którym wyniki zostały publicznie ogłoszone, a nie datę wydania Dziennika Ustaw zawierającego obwieszczenie PKW o wyniku wyborów Prezydenta RP (III SW 8/95, OSNAPiUS 1995, nr 24, poz. 304).

3. Protest wnosi się przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej. Oznacza to, iż można go wnieść tylko wówczas, gdy wybór został dokonany. W przypadku ponownego głosowania protest wnosi się dopiero po podaniu do publicznej wiadomości przez PKW nazwiska i imienia nowo wybranego Prezydenta RP (art. 321 § 1).

4. Protest przeciwko wyborowi Prezydenta RP może wnieść wyborca, którego nazwisko w dniu wyborów było umieszczone w spisie wyborców w jednym z obwodów głosowania. Protest może wnieść także przewodniczący właściwej komisji wyborczej obwodowej lub okręgowej lub pełnomocnik wyborczy (art. 82 § 4 i § 5).

5. Protest wyborczy można wnieść z powodu dopuszczenia się przestępstwa przeciwko wyborom, mającego wpływ na przebieg głosowania, ustalenie wyników głosowania lub wyników wyborów lub naruszenia przepisów kodeksu dotyczących głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów, mającego wpływ na wynik wyborów (art. 82 § 1).

6. W proteście wyborczym należy sformułować konkretne zarzuty wskazujące, jakie przepisy kodeksu wyborczego i w jaki sposób zostały naruszone albo, jakie przestępstwo przeciwko wyborom zostało popełnione. Wnoszący protest powinien w nim również przedstawić lub wskazać konkretne dowody, na których opiera swoje zarzuty (art. 82). Kodeks wyborczy ustala pisemną formę wniesienia protestu. Nie jest zatem możliwe wniesienie go w innej formie, czyli na przykład w postaci elektronicznej (art. 321 § 1).

7. Sąd Najwyższy rozpatruje protesty w składzie 3 sędziów, w postępowaniu nieprocesowym, i wydaje opinię w formie postanowienia w sprawie protestu (art. 323 § 1).

8. Sąd Najwyższy na podstawie sprawozdania z wyborów przedstawionego przez PKW oraz po rozpoznaniu protestów rozstrzyga o ważności wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej w formie uchwały podjętej nie później niż w 30 dniu po podaniu wyników wyborów do publicznej wiadomości przez PKW (art. 324).

Po wyborach prezydenckich przeprowadzonych w 2010 r. do Sądu Najwyższego wpłynęło 378 protestów wyborczych, z czego za zasadne w całości lub części sąd uznał 16 spośród nich. Żadne ze stwierdzonych nieprawidłowości nie miały wpływu na wynik wyborów.

W 2005 r. do SN wpłynęło 51 protestów, z czego 3 uznano za zasadne, a po wyborach prezydenckich przeprowadzonych w 2000 r. sąd rozpoznał 96 protestów. Zarzuty były zasadne także tylko w przypadku 3 protestów. Sąd Najwyższy uznał, że naruszenia stwierdzone po wyborach przeprowadzonych zarówno w 2000 r. jak i 2005 r. nie miały wpływu na ich wynik.

Najwięcej, bo niemal 595 tyś. protestów, wpłynęło do Sądu Najwyższego po wyborach w 1995 r. Zdecydowana większość z nich (ponad 593 tyś.) dotyczyła podania nieprawdziwych danych o wykształceniu jednego z kandydatów. Sąd Najwyższy uznał zarzuty tych protestów za zasadne, lecz bez wpływu na wynik wyborów.

W historii wyborów powszechnych Prezydenta RP nie było dotychczas przypadku stwierdzenia przez Sąd Najwyższy nieważności wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi wyłączną i pełną odpowiedzialność za jego treść.(PAP)

kom/ mkz/