CIR: komunikat po posiedzeniu Rady Ministrów (komunikat)

- CIR informuje:

Podczas dzisiejszego posiedzenia rząd przyjął:

- projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny;

- projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz ustawy o organizacji niektórych rynków rolnych;

- projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.

Rada Ministrów wysłuchała informacji w sprawie budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego.

# # #

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny, przedłożony przez ministra sprawiedliwości.

Pełna realizacja prawa do obrony koniecznej, szczególnie w sytuacji naruszenia tzw. "miru domowego", jest podstawowym celem nowelizacji przepisów Kodeksu karnego. W praktyce chodzi o odstąpienie od skierowania sprawy do sądu i wymierzenia kary obywatelowi w przypadku przekroczenia przez niego granic obrony koniecznej, w sytuacji zaatakowania napastnika wdzierającego się do jego domu, mieszkania czy na posesję.

Zgodnie z projektem ustawy, nie zostanie ukarana osoba, która przekroczy granice obrony koniecznej, odpierając zamach polegający na wdarciu się do mieszkania, lokalu, domu albo przylegającego do nich ogrodzonego terenu lub odpierająca zamach poprzedzony wdarciem się do tych miejsc, chyba że przekroczenie granic obrony koniecznej będzie rażące (czyli sposób obrony lub środki użyte w tym celu nie byłyby odpowiednie do zagrożenia wynikającego z zachowania napastnika).

Na podstawie obowiązujących przepisów nie podlega karze osoba, która przekracza granice obrony koniecznej pod wpływem strachu lub wzburzenia usprawiedliwionych okolicznościami zamachu. Przepis ten nadal będzie obowiązywał we wszystkich sprawach przekroczenia obrony koniecznej. Wprowadzenie dodatkowej podstawy niepodlegania karze w sytuacji, gdy przekroczenie granic obrony koniecznej nastąpi przy odpieraniu zamachu w miejscu, które najogólniej można określić jako domostwo, spowoduje, że organy ścigania nie będą musiały ustalać trudnego do zweryfikowania stanu emocjonalnego osoby odpierającej zamach.

Nowa regulacja jest konieczna, bo niejednokrotnie dochodziło do pociągania do odpowiedzialności karnej osoby, która odpierając zamach napastnika naruszała jego dobra prawne. Jednak nie powinno dochodzić do uprzywilejowania napastnika kosztem napadniętego – prawo musi być po stronie uczciwego człowieka, nie może chronić osoby, która dopuszcza się przestępstwa. Obawa przed konsekwencjami prawnymi nie powinna też zniechęcać obywateli do przeciwdziałania aktom bezprawia. Z jednej strony chodzi o to, aby obywatele reagowali na akty agresji bez strachu i obaw przed poniesieniem za to odpowiedzialności karnej, z drugiej strony z przepisów prawa musi płynąć jednoznaczny przekaz, skierowany do potencjalnego zamachowca, że każdy obywatel ma prawo do obrony i skutecznego odparcia ataku.

Każda sprawa dotycząca przekroczenia granic obrony koniecznej nadal będzie przedmiotem postępowania karnego prowadzonego w prokuraturze, co ma zapobiegać nadużyciom. Prokurator będzie ustalał czy zachodzą przesłanki wyłączające odpowiedzialność karną osoby, która broni swego domu, mieszkania czy posesji przed napaścią – jeśli uzna, że takie przesłanki zachodzą, to będzie mógł umorzyć sprawę na etapie postępowania przygotowawczego, co pozwoli uniknąć zbędnych procesów sądowych. Na decyzję prokuratora o umorzeniu postępowania będzie przysługiwać zażalenie do sądu, co dodatkowo gwarantuje kontrolę prawidłowości podjęcia takiej decyzji.

Prawo do obrony przed bezprawnym zamachem jest jednym z podstawowych praw człowieka. Proponowana regulacja jest zgodna z Konstytucją RP oraz Konwencją o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Podobne rozwiązania dotyczące obrony koniecznej obowiązują m.in. w USA, Wielkiej Brytanii, Szwecji i na Litwie.

Ustawa ma obowiązywać po 14 dniach od daty jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

# # #

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz ustawy o organizacji niektórych rynków rolnych, przedłożony przez ministra rozwoju i finansów.

Nowe prawo ma ograniczyć szarą strefę w obrocie wyrobami tytoniowymi. Stanowi ono element pakietu ustaw uszczelniających system podatkowy. Krajowa produkcja suszu tytoniowego zostanie objęta monitorowaniem i nadzorem.

W ostatnich latach w Polsce zwiększyła się szara strefa w obrocie wyrobami tytoniowymi. Przed 1 stycznia 2016 r. nieprawidłowości te polegały m.in. na tym, że susz tytoniowy obejmowano fikcyjnymi sprzedażami w ramach dostaw wewnątrzwspólnotowych lub dokonywano jego sprzedaży bez zapłaconej akcyzy podmiotom nieuprawnionym.

Zmiany przepisów obowiązujące od 1 stycznia 2016 r. uszczelniły system obrotu suszem tytoniowym przez pośredniczące podmioty tytoniowe, jednak w dalszym ciągu dużym problemem jest produkcja wyrobów tytoniowych przez nielegalne wytwórnie, które nie odprowadzają należnych podatków do budżetu państwa. Ponieważ jednym ze źródeł surowca tytoniowego, wykorzystywanego do tej produkcji (wysuszonych liści tytoniu) może być tytoń pochodzący z produkcji krajowej, proponowane przepisy mają na celu zmniejszenie ilości surowca tytoniowego trafiającego do takich wytwórni.

W ustawie o podatku akcyzowym zaproponowano m.in.:

- opodatkowanie akcyzą sprzedaży suszu tytoniowego przez producenta takiego suszu, dokonanej w związku z dostawą wewnątrzwspólnotową lub eksportem tego wyrobu przez ten podmiot;

- doprecyzowanie przepisów dotyczących obowiązku prowadzenia ewidencji suszu tytoniowego przez podmioty prowadzące skład podatkowy, które magazynują susz tytoniowy nieopodatkowany akcyzą poza składem podatkowym;

- doprecyzowanie przepisu o ewidencji suszu tytoniowego przez wskazanie, że powinna ona umożliwiać ustalenie ilości i sposobu przetwarzania takiego suszu oraz adresu bądź adresów miejsc jego magazynowania przez podmiot prowadzący skład podatkowy, który magazynuje susz nieopodatkowany akcyzą poza składem podatkowym;

- nałożenie na pośredniczące podmioty tytoniowe obowiązku przekazywania danych dotyczących skupionego suszu tytoniowego oraz wykazu producentów tego suszu, od których został on kupiony.

W ustawie o organizacji niektórych rynków rolnych zaproponowano m.in.:

- utworzenie rejestru producentów surowca tytoniowego, prowadzonego przez dyrektorów oddziałów terenowych Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa;

- przeprowadzanie kontroli związanych z monitorowaniem upraw;

- niszczenie uprawy na koszt prowadzącego – w przypadku prowadzenia uprawy tytoniu bez uzyskania wpisu do rejestru producentów surowca tytoniowego oraz na powierzchni przekraczającej tę podaną w zgłoszeniu;

- nałożenie na producentów surowca tytoniowego obowiązku przekazywania raz w roku informacji dotyczących powierzchni uprawy, produkcji i zbycia surowca tytoniowego oraz zawartych umów zbycia tego surowca;

- uregulowanie kar za nieprzestrzeganie przepisów;

- określenie procedury niszczenia surowca tytoniowego w przypadku podjęcia decyzji o wykonaniu takiej czynności przez jego producenta.

Przyjęte rozwiązania powinny skutkować zwiększonymi wpływami do budżetu państwa.

Nowe przepisy mają wejść w życie po 14 dniach od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem jednego artykułu, który zacznie obowiązywać w innym terminie.

# # #

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra rozwoju i finansów.

Projekt nowelizacji ustawy zapewni większą stabilność wpływów z podatku od towarów i usług (VAT) oraz zapobiegnie unikaniu płacenia tego podatku. Wprowadzony zostanie tzw. mechanizm podzielonej płatności (ang. split payment). Nowe przepisy są elementem pakietu ustaw uszczelniających system podatkowy. To również propozycja skierowana do przedsiębiorców, którzy chcieliby zabezpieczyć się przed nieświadomym udziałem w nieuczciwych lub przestępczych praktykach innych podmiotów.

Podatek od towarów i usług jest najważniejszym źródłem dochodów budżetu państwa, dlatego wpływy z tego podatku są niezwykle ważne z punktu widzenia polityki społecznej i gospodarczej państwa (każdy procent mniej tego podatku to duże starty dla budżetu państwa).

Od 2008 r. obserwuje się ogólny wzrost luki w VAT, rozumianej jako różnica między VAT teoretycznie należnym a VAT faktycznie pobranym. Zgodnie z wyliczeniami przygotowywanymi na zlecenie Komisji Europejskiej, luka w podatku VAT wynosi ok. 10 mld euro. Podobnie szacuje lukę w VAT PricewaterhouseCoopers. Według tych wyliczeń luka w 2015 r. wynosiła ok. 42 mld zł, co stanowi 2,5 proc. polskiego PKB. Nasz kraj jest w niechlubnej czołówce państw unijnych, jeśli chodzi o wielkość luki w VAT.

Mechanizm podzielonej płatności polega na tym, że płatność za nabyty towar lub usługę jest dokonywana w taki sposób, że zapłata odpowiadająca wartości sprzedaży netto jest płacona przez nabywcę na rachunek rozliczeniowy lub jest rozliczana w inny sposób, natomiast pozostała zapłata odpowiadająca kwocie podatku od towarów i usług, jest płacona na specjalny rachunek bankowy – rachunek VAT.

Mechanizm podzielonej płatności uważany jest za jedno z rozwiązań przeciwdziałających nadużyciom i oszustwom podatkowym, eliminującym ryzyko znikania podatników wraz z zapłaconym im przez kontrahentów, a nieodprowadzonym podatkiem VAT. Mechanizm ten z założenia bardzo mocno utrudnia powstawanie nadużyć już na etapie samej transakcji. Jednocześnie zapewnia lepszą transparentność rozliczeń VAT-owskich i przeciwdziała wyprowadzaniu pieniędzy za granicę.

Mechanizm podzielonej płatności będzie stosowany wyłącznie w odniesieniu do transakcji dokonywanych na rzecz innych podatników, czyli do tzw. transakcji B2B.

Zaproponowane rozwiązanie zakłada dobrowolność w stosowaniu mechanizmu podzielonej płatności. Inicjatywa będzie należeć do nabywcy towarów lub usług, jednak skorzystanie z tej metody rozliczeń będzie oznaczało określone konsekwencje zarówno dla nabywcy, jak i dostawcy towarów lub usługodawcy. Ponadto, dobrowolność stosowania tego mechanizmu oznacza, że można go stosować w sposób wybiórczy, czyli nie każda faktura musi być uregulowana z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności – to nabywca zdecyduje, którą fakturę zapłaci z zastosowaniem tego mechanizmu i wobec którego dostawcy go zastosuje.

Aby umożliwić dokonywanie płatności w ramach mechanizmu podzielonej płatności, rachunek VAT będzie zakładany przez banki lub spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe dla każdego podmiotu posiadającego rachunek rozliczeniowy oraz analogiczny rachunek imienny dla celów działalności gospodarczej w SKOK. Zaproponowano przepisy nakładające na banki i SKOK-i obowiązek założenia wszystkim podatnikom rachunków VAT.

Zarówno sam rachunek VAT, jak i środki zgromadzone na rachunku VAT będą cały czas środkami należącymi do podatnika. Będzie on miał możliwość dysponowania nimi według swojego uznania, choć na ograniczone cele – zapłatę zobowiązania VAT do urzędu skarbowego lub zapłatę kwoty odpowiadającej kwocie VAT z faktury otrzymanej od swojego kontrahenta. Projekt nie zakłada, żeby organy podatkowe miały dostęp do tych rachunków, czy też żeby mogły samodzielnie dokonywać operacji finansowych na tych rachunkach. Dzięki proponowanemu rozwiązaniu organy te będą mieć jedynie możliwość lepszej weryfikacji, czy podatnik uczciwie rozlicza się ze swoich zobowiązań w VAT.

Zaproponowano zachęty dla tych podatników, którzy podejmą decyzję o stosowaniu mechanizmu podzielonej płatności. W szczególności do podatników, którzy będą stosować metodę podzielonej płatności, nie będą miały zastosowania przepisy związane ze stosowaniem niektórych sankcji oraz nie będą wykorzystywane regulacje o odpowiedzialności solidarnej. Założono, że płacenie z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności będzie mogło wskazywać, że nabywca dochował należytej staranności zawierając transakcję z kontrahentem, co będzie miało bardzo istotne znaczenie dla bezpieczeństwa VAT naliczonego nabywców. Ponadto, jeżeli podatnik zdecyduje się na zwrot różnicy podatku na rachunek VAT, wówczas taki zwrot będzie dokonany w przyspieszonym terminie (25 dni).

Nowe przepisy mają wejść w życie 1 kwietnia 2018 r., z wyjątkiem niektórych artykułów, które zaczną obowiązywać w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy, umożliwiających bankom i SKOK-om otwarcie rachunków VAT do rachunków prowadzonych przed dniem wejścia w życie projektowanej ustawy.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy Prawo prasowe.(PAP)

kom/ zjt/