CIR: Komunikat po posiedzeniu Rady Ministrów (komunikat)

- CIR informuje:

Podczas dzisiejszego posiedzenia rząd przyjął:

- projekt ustawy o zmianie ustawy o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej;

- projekt ustawy o zmianie ustawy o Funduszu Dróg Samorządowych oraz niektórych innych ustaw;

- projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego;

- projekt ustawy o rozliczaniu ceny lokali lub budynków w cenie nieruchomości zbywanych z gminnego zasobu nieruchomości.

* * * * *

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej, przedłożony przez ministra edukacji i nauki.

Projekt dostosowuje polskie prawo do rozwiązań obowiązujących w Unii Europejskiej, jeśli chodzi m.in. o ocenę proporcjonalności przepisów dotyczących dostępu do zawodów regulowanych i działalności regulowanych (tj. takich, które wymagają szczególnych kwalifikacji zawodowych do ich wykonywania, jak np. geodeta, adwokat czy architekt).

Unijne państwa są zobowiązane m.in. do oceny proporcjonalności oraz uzasadnionego i niedyskryminującego charakteru wymagań, które ograniczają dostęp do zawodów regulowanych. Dzięki temu zostanie zapewniona porównywalność wymogów dotyczących tych zawodów w poszczególnych państwach UE.

Najważniejsze rozwiązania

- Określone zostały zasady, z którymi przepisy regulacyjne dotyczące m.in. zawodów regulowanych muszą być zgodne, tj. czy są one proporcjonalne, mają uzasadniony charakter oraz są niedyskryminujące.

- Wskazane zostały kryteria oceny przepisów regulacyjnych oraz procedury mające zapewnić zgodność tych przepisów z unijnymi zasadami. Chodzi o przeprowadzanie ocen projektowanych przepisów (ex ante) oraz monitorowanie ich zgodności w czasie ich obowiązywania.

- Wprowadzony został obowiązek przedstawienia – w uzasadnieniu projektu aktu prawnego albo w załączniku do oceny skutków regulacji – powodów uznania projektowanych przepisów regulacyjnych lub wymogów dotyczących świadczenia usług transgranicznych za zgodne z zasadami proporcjonalności, uzasadnionego i niedyskryminującego charakteru.

- Wprowadzono obowiązek przeprowadzania konsultacji projektów aktów prawnych zawierających przepisy regulacyjne lub wymogi dotyczące świadczenia usług transgranicznych.

Zaproponowane przepisy zapewniają porównywalność i przejrzystość wymogów dotyczących dostępu i wykonywania zawodów regulowanych. Powinno to pozytywnie wpłynąć na swobodny przepływ pracowników wewnątrz Unii Europejskiej, co w konsekwencji może korzystnie oddziaływać na polski rynek pracy.

Nowe rozwiązania mają wejść w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

***

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o Funduszu Dróg Samorządowych oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra infrastruktury.

Rada Ministrów chce zwiększyć dofinansowanie do Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg (wcześniej Fundusz Dróg Samorządowych) o 3 mld zł. Dodatkowe wsparcie ma przyczynić się do pobudzania aktywności gospodarczej przedsiębiorców i skuteczniejszej walki ze skutkami kryzysu gospodarczego wywołanego pandemią COVID-19. Obok swoich dotychczasowych zadań, fundusz będzie finansował także budowę obwodnic na drogach wojewódzkich, budowę lub remont dróg w największych miastach oraz zadania polegające na poprawie bezpieczeństwa pieszych na przejściach.

Budowa obwodnic na drogach wojewódzkich (zadania obwodnicowe)

- Rząd chce dofinansować budowę obwodnic na drogach wojewódzkich, na których odbywa się ruch tranzytowy. Na zadania te zostanie przeznaczone ok. 2 mld zł.

- Obwodnice mają zminimalizować korki w miejscowościach, rozluźnić natężenie ruchu w godzinach szczytu oraz zniwelować hałas związany z komunikacją.

- Tranzyt ma zostać odseparowany od ruchu lokalnego dzięki nowo powstałym trasom przelotowym.

- Rząd chce także zwiększyć liczbę obwodnic budowanych na drogach powiatowych i gminnych.

Dofinansowanie dróg w miastach (zadania miejskie)

- Rządowy Fundusz Rozwoju Dróg będzie dofinansowywał budowę, przebudowę lub remont dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych w największych ośrodkach miejskich, tj. zarządzanych przez prezydenta miasta na prawach powiatu będącego siedzibą wojewody lub sejmiku województwa. Na zadania te zostanie przeznaczone ok. 1 mld zł.

- Nowe zadanie funduszu jest odpowiedzią na postulaty samorządowców oraz wpisuje się w działania rządu mające na celu poprawę sytuacji ekonomicznej samorządów w związku z kryzysem wywołanym przez pandemię COVID-19.

- Możliwość dofinansowania inwestycji drogowych w miastach wpłynie na zahamowanie negatywnych skutków spowolnienia gospodarczego na poziomie regionalnym, zwiększy konkurencyjność gospodarczą dużych ośrodków miejskich oraz wpłynie na poprawę jakości życia obywateli.

Zarówno w przypadku zadań obwodnicowych, jak i zadań miejskich przeprowadzane będą konkurencyjne nabory, za które odpowiadał będzie minister infrastruktury. Będzie on także dokonywał oceny wniosków o dofinansowanie na podstawie kryteriów określonych w ustawie.

- Samorząd województwa będzie mógł otrzymać dofinansowanie zadania obwodnicowego albo miejskiego w wysokości do 80 proc. kosztów realizacji tego zadania.

- W przypadku zadań obwodnicowych ostateczna kwota przyznanych środków nie może być większa niż 100 mln zł, a w przypadku zadań miejskich – 30 mln zł.

- Rozwiązanie ma na celu dofinansowanie możliwie jak największej liczby jednostek samorządowych, uwzględniając limit środków, którymi będzie dysponował fundusz.

Nowe inwestycje drogowe mają zapewnić miejsca pracy nie tylko firmom budowlanym, często działającym na skalę lokalną lub regionalną, ale także wytwórcom i dostawcom materiałów budowlanych i sprzętu. Będzie to stanowiło bodziec rozwojowy dla dużej części podmiotów sektora budowlanego. Rozwiązanie przyczyni się także do przyspieszenia powstawania bezpiecznej, spójnej oraz nowoczesnej sieci dróg oraz realnego wzrostu konkurencyjności kraju.

Poprawa bezpieczeństwa pieszych na przejściach

- Rządowy Fundusz Rozwoju Dróg będzie dofinansowywał rozwiązania związane z poprawą bezpieczeństwa pieszych przekraczających jezdnię. W Polsce wskaźnik wypadków z udziałem pieszych jest wyższy niż średnia unijna i wskaźniki większości krajów Unii Europejskiej.

- W funduszu wyodrębniona zostanie – w ramach zadań powiatowych i gminnych –podkategoria zadań polegająca wyłącznie na poprawie bezpieczeństwa pieszych na przejściach.

- Dzięki dofinansowaniu będzie można np. realizować inwestycje:

wymuszające przestrzeganie ograniczeń prędkości w rejonie przejść dla pieszych, (np. montaż progów zwalniających czy zmiana geometrii pasa);

poprawiające widoczność pieszego (np. poprzez doświetlanie przejść dla pieszych wraz ze strefą oczekiwania);

skracające drogę, jaką muszą pokonać piesi (np. poprzez zawężanie jezdni w miejscu przejścia dla pieszych bądź stosowanie azylów).

Dotychczasowe wsparcie z Funduszu Dróg Samorządowych

- W 2019 r. w ramach Funduszu Dróg Samorządowych dofinasowanych zostało:

1 149 zadań powiatowych na kwotę 1,7 mld zł

3 131 zadań gminnych na kwotę 2,1 mld zł

- W 2020 r. w ramach Funduszu Dróg Samorządowych dofinasowanych zostanie:

623 zadań powiatowych na kwotę ponad 1,2 mld zł

1 674 zadań gminnych na kwotę prawie 1,5 mld zł.

Ostateczna liczba i wartość zadań, które uzyskają dofinansowanie w 2020 r. będzie znana po zakończeniu roku.

Nowe rozwiązania mają wejść w życie po 7 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

***

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego, przedłożony przez ministra sprawiedliwości.

Doprecyzowano i uściślono przepisy dotyczące gwarancji procesowych, które przysługują pokrzywdzonym. Chodzi przede wszystkim o regulacje, które chronią małoletnie ofiary przestępstw, zgodnie z zasadą, że organ przeprowadzający przesłuchanie powinien zawsze kierować się dobrem dziecka.

Przyjęte rozwiązania oznaczają całkowite wdrożenie do polskiego prawa unijnych przepisów, które ustanawiają normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw oraz w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego oraz pornografii dziecięcej. Celem tych przepisów jest lepsze zabezpieczanie interesów dziecka przez wysłuchanie jego opinii i wzięcie jej pod uwagę w związku z prowadzonym postępowaniem karnym.

Domniemanie wieku pokrzywdzonego

- Obowiązujący w Polsce Kodeks postępowania karnego zawiera wiele gwarancji ochrony dla pokrzywdzonych, w tym małoletnich.

- Polskie przepisy przewidują liczne uprawnienia dla osób pokrzywdzonych w postępowaniu karnym. Przy czym część tych uprawnień przysługuje wszystkim osobom, a część małoletnim (poniżej 18. roku życia).

- Krajowe przepisy nie określają wprost, że w przypadku wątpliwości co do wieku pokrzywdzonego, który wydaje się być osobą małoletnią – powinny mieć zastosowanie uprawnienia procesowe przewidziane dla małoletnich.

- Po zmianach, w przypadku wątpliwości co do wieku pokrzywdzonego trzeba będzie stosować wobec niego uprawnienia procesowe takie, jak wobec małoletnich. Może to np. dotyczyć cudzoziemców, których tożsamość nie jest znana, ale cechy fizyczne i psychiczne mogą świadczyć, że są to osoby niepełnoletnie.

Przeprowadzanie oceny indywidualnej

- Doprecyzowano stosowanie już istniejących w polskim prawie przepisów, które chronią pokrzywdzonego.

- Wprowadzone rozwiązania sankcjonują obowiązującą praktykę dotyczącą oceny indywidualnej dla pokrzywdzonego i wskazują na konieczność szczególnego traktowania ofiary w postępowaniu karnym. Chociaż żaden obowiązujący przepis Kodeksu postępowania karnego nie mówi wprost o ocenie indywidualnej, to jednak każdy organ przed zastosowaniem środków ochrony bierze pod uwagę kontekst sprawy oraz kwestie związane z popełnionym czynem, sprawcą i pokrzywdzonym.

- Indywidualna ocena ma uwzględniać, np. cechy osobowe pokrzywdzonego, rodzaj, charakter i okoliczności przestępstwa, rozmiar doznanej szkody, a także relacje między pokrzywdzonym a sprawcą. Ocena ta powinna także uwzględniać opinie, obawy i potrzeby pokrzywdzonego. Aktualnie polskie przepisy przewidują środki służące ochronie pokrzywdzonego, ale przy ich stosowaniu nie jest brana pod uwagę jego opinia.

- Przeprowadzenie oceny indywidualnej będzie miało szczególne znaczenie w przypadku pokrzywdzonych dzieci, wobec który należy stosować szczególne środki ochrony.

- Pokrzywdzony przed każdym przesłuchaniem będzie mógł złożyć oświadczenie czy chce, aby jego zeznania były nagrywane (chyba, że jest taki obowiązek) albo żeby jego przesłuchanie odbyło się w szczególnych warunkach (dotyczy to tylko małoletnich i odbywa się w tzw. błękitnym pokoju, w którym stworzone są specjalne warunki do przesłuchania, m.in. z udziałem psychologa).

Nowe rozwiązania mają wejść w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

***

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o rozliczaniu ceny lokali lub budynków w cenie nieruchomości zbywanych z gminnego zasobu nieruchomości, przedłożony przez ministra rozwoju, pracy i technologii.

Rząd chce zwiększyć dostępność gruntów pod inwestycje mieszkaniowe. Chodzi o ograniczenie jednej z podstawowych barier w prowadzeniu działalności inwestycyjnej

w Polsce, jaką jest zbyt mała oferta rynkowa nieruchomości odpowiednich pod zabudowę. Ponadto, samorządy gminne otrzymają dodatkowe wsparcie w realizacji lokalnej polityki mieszkaniowej. Mogą on liczyć m.in. na zwiększenie liczby lokali na swoim terenie oraz finansową pomoc państwa w realizacji infrastruktury technicznej i społecznej.

Celem rządu jest zwiększenie do 2030 r. liczby mieszkań przypadających w Polsce na 1000 mieszkańców do poziomów osiąganych przeciętnie w krajach Unii Europejskiej. Budownictwo mieszkaniowe może stać się także impulsem rozwojowym dla gospodarki dotkniętej skutkami COVID-19.

W latach 2015-2019 nastąpił znaczący wzrost liczby mieszkań oddawanych do użytkowania: w 2015 r. – 147,2 tys., zaś w 2019 r. – 207,5 tys., czyli wzrost o ponad 40 proc. Wynik osiągnięty w 2019 r. jest najlepszym od 1980 r. i trzecim najwyższym w Unii Europejskiej. Mimo tych efektów, rząd chce w dalszym ciągu wspierać i ułatwiać budowę nowych mieszkań.

Najważniejsze rozwiązania

- W podstawowym modelu przewidzianym w projekcie ustawy inwestor (nabywca nieruchomości od gminy) budowałby budynek (ewentualnie remontował/przebudowywał budynek istniejący) i przekazywał część mieszkań samorządowi gminnemu.

- Gmina mogłaby te mieszkania zachować w swoim zasobie (jako mieszkania komunalne) lub wnieść je do spółek gminnych (np. towarzystw budownictwa społecznego, w których zazwyczaj gminy są jedynym udziałowcem) lub państwowych.

- W ten sposób – bez konieczności samodzielnego prowadzenia skomplikowanego i czasochłonnego procesu inwestycyjnego – gmina uzyskiwałaby zasób mieszkaniowy, który mógłby być przeznaczony na mieszkania dla wspólnoty lokalnej.

- Mieszkania na wynajem pochodzące z inwestycji realizowanej z wykorzystaniem nieruchomości nabytej od gminy będą mogły być objęte dopłatami do czynszu w ramach programu „Mieszkanie na Start”.

- Dopuszczone zostaną również inne formy inwestowania z wykorzystaniem nieruchomości gminnych, np. uzyskiwanie przez gminy mieszkań położonych w innych lokalizacjach lub uzyskiwanie powierzchni niemieszkalnych (np. pod działalność wychowawczą, zdrowotną, kulturalną itp.).

- Zgodnie z proponowanymi przepisami, nieruchomości oferowane przez gminę muszą być objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub musi być wydana dla takiej nieruchomości decyzja o warunkach zabudowy. Istotnie przyspieszy to proces inwestycyjny i zmniejszy niepewność potencjalnych inwestorów co do możliwości zagospodarowania danej nieruchomości.

- Dodatkowo wprowadzone zostaną zachęty do prowadzenia prac remontowych w budynkach zabytkowych oraz do inwestowania na terenach poddawanych rewitalizacji.

Zachęty dla samorządów

- Rząd chce zachęcić gminy do inwestowania w budownictwo mieszkaniowe oraz w infrastrukturę techniczną i społeczną, która towarzyszy budownictwu mieszkaniowemu.

- Gminy zaangażowane w programy mieszkaniowe będą mogły otrzymać 10 proc. grant na pokrycie części kosztów przedsięwzięcia infrastrukturalnego towarzyszącego budownictwu mieszkaniowemu.

- Rozwiązanie to jest szczególnie ważne, bo żaden budynek nie będzie prawidłowo funkcjonował bez znajdującej się blisko drogi dojazdowej czy doprowadzonych do niego odpowiednich przyłączy kanalizacyjnych czy wodociągowych. Takie przedsięwzięcia zaspokajają podstawowe potrzeby mieszkaniowe. Lokatorzy mają jednak także inne – równie ważne – potrzeby, np. socjalne, oświatowe i kulturalne.

- Ponadto, gminy realizujące programy mieszkaniowe będą preferowane przy naborze wniosków na inne programy rządowe wspierające samorządy w budowie dróg gminnych oraz zapewnianiu przewozów autobusowych.

Zaproponowane rozwiązania mają obowiązywać od 1 kwietnia 2021 r.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)

kom/ mst/