MKIŚ: Węgiel był i jest gwarancją bezpieczeństwa energetycznego wszystkich Polaków (komunikat)

- Ministerstwo Klimatu i Środowiska informuje:

"Zakupy węgla w 2022 roku przebiegały w nadzwyczajnych warunkach – w obliczu wojny za naszą wschodnią granicą i zagrożenia bezpieczeństwa energetycznego naszego kraju" – powiedział w piątek, 23 czerwca 2023 roku rzecznik prasowy Ministerstwa Klimatu i Środowiska Aleksander Brzózka. Tego dnia przed siedzibą resortu zaplanowano protest, a jednym z postulatów podnoszonych przez demonstrujących są zwały węgla, pojawiające się w polskich kopalniach.

"Ubiegłoroczny import węgla miał przede wszystkim zapewnić nam odpowiednią ilości surowca dla gospodarstw domowych, aby nikt w Polsce nie pozostał bez możliwości ogrzania swojego domu w trakcie zimy. Węgiel jako surowiec był i jest gwarancją bezpieczeństwa energetycznego wszystkich Polaków. Chcę przypomnieć, że zakupy węgla z kierunków zagranicznych były niezbędne do pokrycia krajowego zapotrzebowania, zwłaszcza, że chodziło o surowiec o konkretnych parametrach fizyko-chemicznych, który nie mógł być w całości pokryty z podaży krajowej" – dodaje rzecznik MKiŚ.

Ministerstwo w swoim stanowisku podkreśla również, że pozytywnie ocenia działanie systemu Kwalifikowanych Dostawców Węgla (KDW) z udziałem samorządów, który stanowił zdecydowaną odpowiedź na wydarzenia towarzyszące wojnie w Ukrainie w czasie ubiegłego sezonu grzewczego. Utworzenie KDW miało na celu rozproszenie punktów sprzedaży i dotarcie do odbiorcy końcowego w całej Polsce. Wykorzystanie tego kanału pozwoliło na określenie i skrócenie realnego czasu oczekiwania obywatela na dostawę surowca - bez długich kolejek, w ograniczonych ilościowo i obszarowo punktach sprzedaży.

"Na potrzeby ubiegłego sezonu grzewczego KDW spełniły swoją funkcję. Ich wykorzystanie pozwoliło na sprawną dystrybucję surowca na terenie całego kraju. Zredukowano także problem windowania cen surowca pozyskiwanego przez pośredników, którzy w tym modelu zapewniali jedynie transport towaru" – wskazał Aleksander Brzózka, rzecznik prasowy MKiŚ.

"Wraz z zaangażowaniem samorządów w dystrybucję węgla z importu oraz dzięki dodatkowym regulacjom, zapewniono dostęp do węgla wszystkim, którzy zgłaszali na niego zapotrzebowanie. Choć ubiegły wyjątkowy sezon już się zakończył, to rynek wciąż nie został ustabilizowany i dlatego procesy rynkowe wciąż wymagają analizy i wsparcia organów państwowych, aby mieć pewność w zakresie utrzymania bezpieczeństwa energetycznego państwa" – dodał.

Zgodnie z postulatami protestujących oczekiwane jest rozpoczęcie procesów inwestycyjnych zwiększających produkcję rodzimego węgla, w tym kopalni Polskiej Grupy Górniczej.

Ministerstwo stoi na stanowisku, że decyzje ws. projektów inwestycyjnych zwiększających (lub dostosowujących) produkcję krajowego węgla w konkretnych kopalniach są domeną polityki właścicielskiej. Stosowne decyzje należą do zarządów poszczególnych grup wydobywczych, a plany dotyczące wydobycia są określane m.in. w dokumentach negocjowanych z KE przez MAP.

Resort klimatu i środowiska podkreśla, że decyzje w zakresie tak długoterminowych inwestycji w aktywa wydobywcze powinny być podejmowane na bazie kompleksowych analiz uwzględniających wiele czynników, w tym rachunek ekonomiczny, sytuację rynkową, uwarunkowania geologiczne oraz biorąc pod uwagę korelację z prenotyfikowanym systemem wsparcia dla redukcji zdolności wydobywczych w górnictwie węgla kamiennego (implementującym Umowę Społeczną z 2021 r.).

Postulaty demonstrujących dziś w Warszawie górników dotyczą także inwestycji w odkrywkę Złoczew. W Polityce energetycznej Polski do 2040 r. (PEP2040) złoże węgla brunatnego Złoczew zostało wskazane jako perspektywiczne, co oznacza, że powinno zostać zabezpieczone w celu jego ewentualnego wykorzystania w przyszłości. Trzeba jednak pamiętać, że będzie to możliwe wyłącznie wtedy, gdy zakończone zostaną formalne procesy, w tym pozyskanie wymaganych decyzji (np. środowiskowych i koncesyjnych). Uwarunkowania w zakresie wymagań środowiskowych i polityki klimatycznej oraz rosnące ceny uprawnień do emisji, a także unijna taksonomia determinujące efektywność ekonomiczną wpłynęły na to, że nie podjęto działań mających na celu realizację inwestycji związanej z eksploatacją złoża Złoczew.

"Zabezpieczenie złóż strategicznych węgla brunatnego czyni je rezerwuarem bezpieczeństwa energetycznego, lecz w aktualnych warunkach nie podejmuje się działań skutkujących jego eksploatacją. Nie należy wykluczać działalności badawczo-rozwojowej w obszarze alternatywnych sposobów wykorzystania węgla brunatnego, w sposób niekonwencjonalny, co mogłoby mieć wpływ na potencjalne wykorzystanie złoża Złoczew w przyszłości" – mówi rzecznik prasowy Ministerstwa Klimatu i Środowiska.

Co więcej, nowe okoliczności, będące skutkiem wojny na Ukrainie, spowodowały także rewizję podejścia względem mocy węglowych, w tym do pełnienia przez nie silniejszej roli w transformacji energetycznej. W opinii MKiŚ moce węglowe są ważne ze względu na generację w podstawie Krajowego Systemu Elektroenergetycznego (KSE), ale również – perspektywicznie – stanowiąc moce rezerwowe i bilansowe w realiach wzrastającego udziału OZE.

"Według oceny MKiŚ utrzymanie sprawnego technicznie oraz spełniającego wymagania środowiskowe majątku wytwórczego na węgiel jest ważna z punktu widzenia zapewnienia wystarczalności mocy w KSE i rozwoju gospodarczego. Niemniej rola jednostek węglowych jest zależna od wielu czynników, w tym od rachunku ekonomicznego. Problematyka i złożoność zagadnienia utrzymania jednostek węglowych klasy 200 MWe jest bardzo obszernym tematem, który podejmowany jest w ramach współpracy MKiŚ z MAP, spółkami energetycznymi, PSE S.A., innymi kluczowymi podmiotami, w tym instytucjami branżowymi na forum działających gremiów doradczych i platform dyskusyjnych" – podsumował Brzózka.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)

kom/ mick/ amac/