IJHARS: ponad połowa polskich winiarzy używa nieprawidłowych etykiet

Pod lupą IJHARS znalazło się 25 podmiotów produkujących wino z winogron, pochodzących z winorośli uprawianych na terenie Polski. U 15 producentów (60 proc. skontrolowanych) Inspekcja ujawniła nieprawidłowości.

Podczas kontroli, która odbyła się w 2024 roku (na etapie produkcji), IJHARS sprawdziła, czy umieszczane na etykietach win informacje są zgodne z obowiązującymi przepisami. Inspektorzy pobrali próbki do badań laboratoryjnych oraz zweryfikowali cechy organoleptyczne (czyli obejmujące smak, zapach, wygląd, w tym barwę i konsystencję) towarów.

IJHARS sprawdziła oznakowanie 46 partii, w przypadku 26 (56,5 proc.) kwestionowała informacje i ich sposób umieszczenia na etykietach. Inspekcja stwierdziła przypadki m.in.:

• umieszczania w oznakowaniu odniesienia do nazwy jednostki geograficznej, co jest dopuszczalne tylko dla win zarejestrowanych jako chroniona nazwa pochodzenia (ChNP) lub chronione oznaczenie geograficzne (ChOG),
• podania na etykietach kodu QR dotyczącego wykazu składników, bez wskazania, do jakich informacji prowadzi ten kod,
• podania w niewłaściwy sposób informacji o alergenach, tj. zamiast komunikatu „zawiera siarczyny” na etykiecie wina była zamieszczona informacja „dla zachowania subtelnego aromatu oraz aby zapobiec oksydacji do wina dodano siarczyny”,
• braku wyszczególnienia w składzie wszystkich składników,
• podania w nieprawidłowy sposób informacji o rzeczywistej objętościowej zawartości alkoholu,
• wskazania na etykiecie niewłaściwej (zawyżonej lub zaniżonej) zawartości alkoholu, co potwierdziły badania laboratoryjne,
• uwidocznienia rocznika i/lub odmiany bez posiadania koniecznego w takim przypadku certyfikatu IJHARS,
• sugerowania, że produkt jest ekologiczny przez umieszczenie komunikatu: „Produkcja jest ekologiczna, z użyciem tak małej liczby środków chemicznych jak to tylko możliwe”, podczas gdy producent faktycznie nie posiadał certyfikatu rolnictwa ekologicznego,
• sugerowania specjalnych właściwości produktu poprzez podanie informacji „wino naturalne", podczas gdy do produkcji zastosowano substancję dodatkową, tj. pirosiarczyn potasu,
• podania niewłaściwych danych butelkującego oraz braku wskazania miejsca wytworzenia wina i dokładnego miejsca butelkowania.

Oznakowanie większości skontrolowanych partii wina zawierało jednocześnie po kilka niezgodności.

Jeśli chodzi o cechy fizykochemiczne, IJHARS pobrała próbki i przeprowadziła badania laboratoryjne 39 partii win. Na podstawie wyników analiz Inspekcja zakwestionowała sześć partii (15,4 proc.). Przeprowadzone badania laboratoryjne wykazały niezgodną z deklaracjami producentów zawartość alkoholu i kwasowość.

W przypadku wybranych partii win Inspekcja oceniła ich cechy organoleptyczne, ale nie odnotowała nieprawidłowości.

W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości, na podstawie przepisów ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, inspektorzy wymierzyli osiem kar pieniężnych, wydali osiem decyzji administracyjnych, nakazujących poddanie produktów określonym zabiegom (np. prawidłowego oznakowania), wydali pięć decyzji zakazujących wprowadzania do obrotu towarów niespełniających wymagań jakości, nałożyli cztery mandaty karne na osoby odpowiedzialne. Ponadto inspektorzy wydali pięć zaleceń pokontrolnych.

IJHARS zastrzega, że z uwagi na niezakończone postępowania administracyjne oraz trwające procedury odwoławcze, ostateczna liczba i wielkość zastosowanych sankcji może ulec zmianie.

Jednocześnie Inspekcja przypomina, że jeśli wino nie jest zarejestrowane jako chroniona nazwa pochodzenia lub chronione oznaczenie geograficzne, nie wolno w jego oznakowaniu umieszczać określeń odnoszących się do konkretnego regionu, np. „wino z …”.

Można jednak podać w oznakowaniu wina bez chronionej nazwy pochodzenia lub chronionego oznaczenia geograficznego informacji o roczniku i nazwie odmiany winorośli, jeśli zostanie ono poddane certyfikacji w tym zakresie. IJHARS, na wniosek producenta, przeprowadza taką certyfikację (https://www.gov.pl/web/ijhars/certyfikacja-wina-w-2024-r).

Więcej porad dla producentów win będzie można usłyszeć podczas konferencji pt. „Wino bez tajemnic”, która odbędzie się 18 marca 2025 r. w Łosiowie w woj. opolskim (początek o godz. 9:00, Opolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Łosiowie, ul. Główna 1, 49-330 Łosiów). W programie spotkania znalazły się istotne zagadnienia, dotyczące prowadzenia winiarskiego biznesu, m.in.: znakowanie win w świetle nowych przepisów, wartość odżywcza i kalkulacja kaloryczności wina, przepisy UE dotyczące zakazu umieszczania na etykietach win odniesień do regionów geograficznych, procedura rejestracji ChNP oraz ChOG w sektorze win, dokumentowanie czynności produkcyjnych dotyczących wyrobów winiarskich, którego obowiązek wynika z ustawy o podatku akcyzowym.

Podczas konferencji „Wino bez tajemnic” IJHARS zaprezentuje poradnik, w którym producenci znajdą wszelkie niezbędne informacje na temat etykietowania win.

Konferencja, zorganizowana przez Inspekcję Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych oraz Opolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, to ukłon dla prężnej i perspektywicznej branży - polskie winnice są bowiem coraz większą konkurencją dla zagranicznych producentów, a polskie wino doceniają konsumenci w kraju i za granicą. Nie bez znaczenia jest również lokalizacja wydarzenia: instytucje chcą bowiem podkreślić zainteresowanie rozwojem regionu, dotkniętego w zeszłym roku kataklizmem powodziowym.

Konferencja odbędzie się pod patronatem Polskiej Prezydencji w Radzie UE; Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Czesława Siekierskiego oraz Wojewody Opolskiego Moniki Jurek.

Więcej informacji na temat poradnika można znaleźć na stronie Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.

Źródło informacji: PAP MediaRoom