Narodowy Instytut Wolności: wolontariat buduje mosty w społeczeństwie, a lepsza koordynacja zapewnia większą efektywność działań ochotniczych

Koordynatorzy, liderzy, organizatorzy wolontariatu, społecznicy i przedstawiciele samorządów z całej Polski spotkali się w dniach 2-4 czerwca w Falentach pod Warszawą na Forum Wolontariatu, zorganizowanym pod hasłem „Moc współpracy” przez Narodowy Instytut Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego (NIW-CRSO).

„W Polsce setki tysięcy osób angażują się w wolontariat, zarówno w ten systematyczny i długoterminowy, jak i w spontaniczny, w sytuacjach kryzysowych. Za różnymi formami zaangażowania społecznego i obywatelskiego zazwyczaj stoją organizacje pozarządowe, instytucje, które koordynują wolontariat w sposób profesjonalny” - podkreślił Michał Braun, dyrektor rządowego Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.

Dyrektor NIW dodał, że hasło >>Moc współpracy<< jest odpowiedzią na potrzebę wzmacniania odporności społecznej oraz wspólnego poszukiwania rozwiązań systemowych i praktycznych, możliwych do realizacji przez organizacje angażujące wolontariuszy.

NIW za dwa tygodnie rozpoczyna nabór wniosków do programu Wsparcie Organizacji Wolontariatu w NGO!” (WOW w NGO!), który pozwoli organizacjom pozarządowym na zatrudnienie profesjonalnego koordynatora, dzięki któremu pomoc szybciej i skuteczniej dotrze do potrzebujących.

„Środki na zatrudnienie w organizacji osoby, która będzie koordynować działania wolontariuszy, spowodują, że organizacja wejdzie na kolejny poziom zaangażowania, aby jeszcze lepiej realizować najróżniejsze działania. Także wszystkie organizacje zachęcam do zgłoszenia się do tego konkursu” - powiedział Marek Krawczyk, wiceminister ds. społeczeństwa obywatelskiego.

W ocenie Piotra Steca, przewodniczącego Rady NIW, wolontariat w Polsce jest wielkim projektem w zakresie rozwoju ekonomicznego i społecznego.

„Żyjemy w trudnych czasach: pandemia, konflikt na Ukrainie, Odra i kryzys ekologiczny, zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży. Będzie tych kryzysów jeszcze więcej, one będą się nakładać na siebie piętrowo. A w kryzysach nie poradzilibyśmy sobie bez wolontariuszy. Dlatego bądźmy silni i zdyscyplinowani, bo dobro jest wartością autonomiczną” - mówił Piotr Stec.

Forum, zorganizowane w ramach Korpusu Solidarności - Rządowego Programu Wspierania Rozwoju Wolontariatu Systematycznego na lata 2018-2030, stało się okazją do wymiany doświadczeń, budowania relacji, rozwoju kompetencji i poszukiwania rozwiązań dla przyszłości wolontariatu.

O potrzebie zbierania danych dotyczących wolontariatu mówiła m.in. prof. Anna Domaradzka z Instytutu Studiów Społecznych na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie prowadzi zespół Civil City Lab, czyli Laboratorium Miasta Obywatelskiego.

„W Polsce potrzebujemy badań reprezentatywnych i powtarzalnych, żeby obserwując kogoś, kto ma dziś 25 lat, za 10 lat zobaczyć, czy zmieniło mu się podejście do działalności społecznej. Należy także prowadzić badania na temat beneficjentów pomocy, różnego rodzaju wsparcia, bo to jest grupa, której często się nie przyglądamy” - mówiła Anna Domaradzka.

Ekspertka wskazała, że z przeprowadzonych badań o wolontariacie wynika m.in., iż 40 proc. młodych ludzi nie czuje potrzeby zaangażowania się. Dlatego należy przekonać młodzież, że wolontariat nie jest obciążeniem, tylko korzyścią wynikającą z tego, że dobrze się czujemy pomagając innym, nawiązując relacje i budując nowe umiejętności. Z drugiej strony ogromny potencjał w wolontariacie stanowią osoby powyżej 50. r.ż., zwłaszcza te przed emeryturą.

„Takie osoby mają ustabilizowaną sytuację życiową oraz doświadczenie, które powoduje, że byle problem nie jest dla nich blokadą, tak więc mogą działać w sposób dużo bardziej systematyczny, strategiczny i trudniej się zniechęcają” - zaznaczyła ekspertka.

Obecni na Forum organizatorzy i koordynatorzy wolontariatu podawali przykłady konkretnych rozwiązań służących szybszej i skuteczniejszej pomocy potrzebującym.

Edyta Solnikow z Bieszczadzkiego Uniwersytetu Ludowego, koordynatorka grupy >>Parasol<<, która błyskawicznie zorganizowała pomoc dla uchodźców z Ukrainy, mówiła, że organizacja wolontariatu polega przede wszystkim na pracy ze społecznością lokalną, ale także na określeniu zasobów kompetencji w grupie, żeby wiedzieć na kogo w danym momencie i w danym miejscu można liczyć.

„Nie planujemy sytuacji kryzysowych, one się po prostu dzieją. Dlatego ważne jest to, co robimy na co dzień, a działamy w obszarze kultury, edukacji, animacji lokalnej. Kiedy przychodzi kryzys, okazuje się, że jesteśmy do niego przygotowani, ponieważ mamy doświadczenie w organizowaniu. Jeżeli pracujemy ze społecznością, to wiemy, kto ma jakie kompetencje i w którym obszarze. I wtedy jesteśmy w stanie stworzyć sieć szybkiego reagowania” - zaznaczyła ekspertka.

Gościem specjalnym Forum Wolontariatu był Jurek Owsiak, prezes zarządu Fundacji Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, który na przykładzie wieloletnich działań Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy przekonywał uczestników, że energia jest zaraźliwa, w organizacji działań pomocowych nie należy bać się rozmachu, a wolontariusze są rodziną, którą trzeba wspierać.

Źródło informacji: PAP MediaRoom