MC: Jak nie dać się trollom? Rusza kampania o dezinformacji Ministerstwa Cyfryzacji i NASK (komunikat)

- Ministerstwo Cyfryzacji informuje:

Ministerstwo Cyfryzacji oraz Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa – Państwowy Instytut Badawczy (NASK) rozpoczynają ogólnopolską kampanię społeczną, która ma uczulać na fałszywe treści w Internecie i edukować, jak weryfikować informacje oraz zgłaszać treści nieprawdziwe. W kampanii, poprzez dialogi trolli, w obrazowy sposób pokazano mechanizmy i cele dezinformacji, zachęcając do świadomego ograniczania jej rozprzestrzeniania. Na stronie internetowej towarzyszącej kampanii można znaleźć praktyczne porady dotyczące rozpoznawania dezinformacji, jej źródeł i metod przeciwdziałania. Kampania rusza 23 listopada.

Dlaczego dezinformacja to problem społeczny?

Zjawisko określane potocznie mianem „fake news” jest znane od dawna pod nazwą „dezinformacja”, która w dobie cyfrowej nabrała zupełnie nowego wymiaru. Internet, który miał być przestrzenią wolnej wymiany informacji, stał się również narzędziem manipulacji, oddziałującym na emocje i poglądy milionów ludzi.

– Dezinformacja stanowi zagrożenie dla stabilności społecznej i demokratycznego porządku. Pomimo, że świadomość Polaków na ten temat znacząco wzrosła w ostatnich latach, samo zjawisko ewoluuje, wykorzystując coraz bardziej zaawansowane techniki manipulacji. Dlatego potrzebne są szerokie działania edukacyjne, które pomogą społeczeństwu przeciwdziałać jej skutkom – podkreśla wicepremier i minister cyfryzacji, Krzysztof Gawkowski.

Dzięki wykorzystaniu powszechnie znanych symboli i narracji kampania ma trafić do szerokiego grona odbiorców i zbudować społeczną odporność na manipulację. Zachęca też do aktywnego przeciwdziałania dezinformacji poprzez:

- unikanie rozpowszechniania niesprawdzonych treści;

- weryfikację źródeł informacji;

- zgłaszanie dezinformacji na stronie: www.nask.pl/dezinfo

Strona www.nask.pl/dezinfo to kluczowy element kampanii. Znajdują się na niej praktyczne wskazówki, jak rozpoznawać fałszywe informacje, analizować ich źródła i zgłaszać je do odpowiednich instytucji. W przystępny sposób wyjaśnia mechanizmy działania dezinformacji oraz prezentuje narzędzia ułatwiające weryfikację treści. Dzięki konkretnym przykładom strona zachęca do nierozpowszechniania nieprawdziwych informacji.

– Walka z dezinformacją to nie tylko zadanie Państwa, to ważny problem społeczny, na który każdy powinien zwracać uwagę. Chcemy sprawić, żeby obywatele nie tylko odrzucali fałszywe treści, ale także aktywnie je eliminowali z przestrzeni publicznej. My dajemy do tego narzędzia i możliwość zgłaszania – dodał wiceminister cyfryzacji, Paweł Olszewski.

Trolle jako metafora zagrożenia

W centrum kampanii znajdują się trolle – symbol dezinformacji, przedstawiane jako istoty złośliwe i groźne, a przy tym małostkowe. Szeroka grupa osób łatwo identyfikuje trolla jako autora fałszywych treści. Taki obraz wzbudzi zarówno niepokój, jak i zdystansuje do działań twórców fake news’ów.

– Wreszcie zmaterializowaliśmy autorów dezinformacji! Złośliwe i niezbyt mądre osobniki teraz objawiają nam się w pełnej krasie. Skorzystaliśmy wprost z symboliki przypisanej trollom w kulturze i sztuce – wygląd, charakter. Umieściliśmy je w świecie mitycznym, a jednocześnie współczesnym – gdzieś w czeluściach Internetu – tłumaczy Ireneusz Stankiewicz, Partner Zarządzający Fabryki Komunikacji Społecznej.

Kampania w sposób obrazowy przedstawia, jak działa dezinformacja – rozmowy trolli zestawione są z reakcjami odbiorców, którzy konfrontują się z fałszywymi treściami w sytuacjach życia codziennego. I co najważniejsze – odrzucają je.

– Naszym celem było ukazanie trolli jako siły groźnej, ale jednocześnie demaskowanej przez odbiorców generowanych przez nich treści – dodaje reżyser spotów towarzyszących kampanii, Marek Dawid. – W spotach starałem się pokazać ich dualizm: ich intencje są niebezpieczne, ale narzędzia, którymi się posługują, bywają absurdalne. To pozwala widzowi zrozumieć, że dezinformacja działa tylko wtedy, gdy jej ulegamy.

Działania w ramach kampanii

W ramach kampanii przygotowano trzy spoty radiowe i trzy telewizyjne, którym towarzyszą materiały graficzne z wizerunkiem trolli. Każdy z nich obrazuje inny cel dezinformacji:

1. wywoływanie paniki i strachu (LINK DO SPOTU)

2. polaryzacja społeczna (LINK DO SPOTU)

3. podważanie zaufania do instytucji (LINK DO SPOTU)

Kampania realizowana jest w ogólnopolskich mediach – w największych stacjach telewizyjnych i radiowych, w tym regionalnych, a także w Internecie i na kanałach własnych Ministerstwa Cyfryzacji oraz NASK. Za kreację i koncepcję kreatywną odpowiada Fabryka Komunikacji Społecznej.

Ministerstwo Cyfryzacji i NASK apelują o aktywne zaangażowanie w walkę ze zjawiskiem dezinformacji.

Więcej informacji o kampanii na stronie internetowej: www.nask.pl/dezinfo.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)

kpr/ mhr/