MKiŚ: Dialog z wykonawcami w programie Czyste Powietrze (komunikat)

- Ministerstwo Klimatu i Środowiska informuje:

Resort klimatu i środowiska prowadzi aktywny dialog z wykonawcami i operatorami programu Czyste Powietrze. Rozmowy dotyczą kluczowych z perspektywy beneficjentów - polskich rodzin - działań: skrócenia czasu rozpatrywania wniosków, poprawy jakości obsługi beneficjantów, ich wsparcia w procesie realizacji inwestycji. W ostatnich tygodniach na polecenie minister klimatu i środowiska w całej Polsce odbyło się 18 spotkań, w których wzięło udział ponad 100 przedstawicieli przedsiębiorców.

Najważniejsze:

- Dla Ministerstwa Klimatu i Środowiska najważniejsze jest dobro polskich rodzin – beneficjentów programu Czyste Powietrze.

- Wykonawcy – firmy dostarczające usługi i materiały – są partnerami w działaniach na rzecz beneficjentów.

- W ostatnich tygodniach w całej Polsce odbyło się 18 „okrągłych stołów”, podczas których wspólnie z wykonawcami omawiano konkretne problemy i wyzwania występujące na danym terenie.

- Zawieszona w 2024 r. formuła programu stwarzała przestrzeń do nadużyć i oszustw na szkodę beneficjentów. Do organów ścigania trafiło ponad 470 zawiadomień w takich sprawach.

- Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowuje projekt ustawy o pomocy poszkodowanym w programie Czyste Powietrze.

- Nowa odsłona programu Czyste Powietrze eliminuje nieprawidłowości i zwiększa bezpieczeństwo beneficjentów programu.

Od stycznia 2024 r. do października 2025 roku wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej wypłaciły beneficjentom programu Czyste Powietrze ponad 10 mld zł – to więcej niż przez pięć wcześniejszych lat funkcjonowania programu. Wojewódzkie fundusze zwiększyły zatrudnienie i przyspieszyły procedury oceny wniosków. Nowa, uruchomiona 31 marca 2025 r., odsłona programu eliminuje patologie, co dodatkowo usprawnia ocenę wniosków.

Rozmowy o konkretnych problemach

W ostatnich tygodniach z inicjatywy MKiŚ odbyło się w całej Polsce 18 spotkań z firmami będącymi wykonawcami programu Czyste Powietrze. W ich trakcie – w merytorycznej atmosferze – rozwiązywane były konkretne problemy i omawiane wyzwania, które występują lokalnie pomiędzy funduszami, wykonawcami, operatorami i beneficjentami programu.

W spotkaniach zorganizowanych w Białymstoku, Gdańsku, Kielcach, Krakowie, Łodzi, Olsztynie, Opolu, Poznaniu, Warszawie, Wrocławiu i w Zielonej Górze wzięli udział przedstawiciele ponad 100 firm, które realizują prace dotowane z programu Czyste Powietrze.

Tematy poszczególnych spotkań wynikały bezpośrednio z wyzwań w realizacji programu, które występują w poszczególnych regionach. Omawiano m.in. zróżnicowany poziom obsługi beneficjentów przez poszczególnych gminnych operatorów, kwalifikację poszczególnych kosztów w programie, sposoby na uniknięcie błędów w składanych wnioskach i dokumentach oraz działania, które wdrożyły poszczególne fundusze, by przyspieszyć ocenę wniosków.

Planowane są kolejne spotkania w ramach regionalnych stołów rozmów, między innymi w Lublinie.

Cywilizacyjne wyzwanie

Celem programu Czyste Powietrze jest kompleksowa termomodernizacja połączona z wymianą źródła ciepła w dwóch milionach polskich domów. To zadanie kluczowe z punktu widzenia zarówno jakości powietrza, którym oddychamy, jak i kosztów ponoszonych na ogrzewanie ponoszonych przez poszczególne gospodarstwa domowe.

Czyste Powietrze to jednocześnie program masowy i jednostkowy. Każda inwestycja w każdym budynku wymaga indywidualnego podejścia i weryfikacji. Dodatkową komplikacją jest ustanowiony w poprzednich latach kształt programu, który stwarzał przestrzeń do nadużyć, nierzadko na szkodę beneficjentów. Do organów ścigania trafiło ponad 470 zawiadomień w takich sprawach.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowuje projekt Ustawy o pomocy poszkodowanym w programie Czyste Powietrze. Jej celem jest stworzenie ram prawnych do dochodzenia przez państwo roszczeń od rzeczywistych sprawców nadużyć, a nie od beneficjentów, którzy zostali poszkodowani przez nieuczciwe firmy.

Weryfikacja złożonych na starych zasadach wniosków jest czasochłonna i generuje opóźnienia. Mimo tych wyzwań, dzięki zwiększeniu zatrudnienia i usprawnieniu procedur oraz zapewnieniu finansowania wszystkie prawidłowo złożone w 2024 r. wnioski o płatność są już rozliczone.

Bezpieczeństwo beneficjentów

Dla Ministerstwa Klimatu i Środowiska priorytetem jest dobro polskich rodzin, beneficjentów programu Czyste Powietrze. Wprowadzone wiosną 2025 r. zmiany w nowej odsłonie programu mają na celu przede wszystkim zwiększenie ich bezpieczeństwa oraz ułatwienie skorzystania z programu.

Osoby o mniejszych dochodach powinny korzystać ze wsparcia operatora programu, który pełni rolę doradcy w realizacji przedsięwzięcia. Operatorami są gminy lub właściwe wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Ich zadaniem jest wsparcie beneficjenta, krok po kroku, w całym procesie – od podjęcia decyzji do końcowego rozliczenia.

W nowym programie przyjmowane są wnioski na pełną, kompleksową termomodernizację wraz z wymianą źródła ciepła. Skalę niezbędnych prac określa audyt energetyczny, który powinien być przeprowadzony na samym początku. Dzięki audytowi właściciel domu może świadomie podjąć decyzję co do zakresu prac i ich efektów. Eliminuje to np. przypadki wymiany źródła ciepła bez termomodernizacji budynku, co skutkowało w przeszłości zawyżonymi rachunkami. Audyt daje również podstawę do świadomej decyzji, czy i jakie prace są potrzebne tak, by uniknąć zbędnej wymiany np. szczelnych okien czy drzwi do budynku. Na koniec całego procesu beneficjent uzyska świadectwo charakterystyki energetycznej budynku, które pokaże, jak przeprowadzone prace wpłynęły na oszczędność energii, a co za tym idzie na zmniejszenie kosztów ogrzewania.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)

kom/ mbed/ ktl/