MS: Oświadczenie wiceministra Dariusza Mazura (komunikat)

- Ministerstwo Sprawiedliwości informuje:

Oświadczenie wiceministra Dariusza Mazura

W związku z wezwaniem mnie na wysłuchanie w Krajowej Radzie Sądownictwa na 6 marca 2025 roku na godzinę 13.00 w ramach konkursu na sędziego Sądu Apelacyjnego w Krakowie oświadczam, że nie zamierzam się stawić. Jest to wynik mojego zgłoszenia do konkursu na stanowisko sędziego Sądu Apelacyjnego w Krakowie. Zrobiłem to w kwietniu 2023 roku, czyli zanim zostałem powołany na stanowisko Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości – byłem wówczas sędzią Sądu Okręgowego w Krakowie. Ogłoszenie o konkursie zostało opublikowane Monitorze Polskim z 2023 roku, poz. 325.

Moje wystąpienie przed Krajową Radą Sądownictwa ukształtowaną na podstawie ustawy z 2017 roku mogłoby być poczytywane jako forma jej legitymizacji. Stanowisko moje, Ministerstwa Sprawiedliwości i środowiska sędziowskiego jest jasne: KRS w obecnym kształcie jest organem pozbawionym konstytucyjnej tożsamości.

Udziałem w konkursie wyrażam sprzeciw wobec ukształtowanego za poprzednich rządów systemowego bezprawia. Chcę zrobić wszystko, by w systemie wymiaru sprawiedliwości nie pojawiła się kolejna osoba wadliwie powołana za pośrednictwem obecnej KRS lub by stało się to możliwie najpóźniej. Moim celem jest, aby nie zasilać szeregów orzeczników osobami, których decyzje mogą być w oczywisty sposób kwestionowane.

Osoby zasiadające w KRS funkcjonującej w tym kształcie od 2018 roku nie mają przecież konstytucyjnej kompetencji do oceny kandydatów na sędziów. Moim jedynym „kontrkandydatem” jest pan Jędrzej Desollavy-Śliwiński. Nie miałby on szans w konkursie przed prawidłowo ukształtowaną KRS, o czym świadczy jednoznacznie negatywny wynik testu niezawisłości, jakiemu poddał go orzekający w prawidłowym składzie Sąd Najwyższy w sprawie III KK 185/23. Dlatego też i dzięki mojej decyzji o kandydowaniu, będę mógł zaskarżyć uchwałę obecnej KRS, co najpewniej uniemożliwi nominację pana Desollavy-Śliwińskiego na wyższe stanowisko sędziowskie przez obecnego Prezydenta RP.

Do tej pory w konkursach przed KRS w dzisiejszym kształcie startowali też inni niezależni sędziowie jak sędzia Sądu Okręgowego w Krakowie Waldemar Żurek, sędzia Sądu Okręgowego w Warszawie Piotr Gąciarek czy sędzia Sądu Rejonowego w Sulęcinie Bartłomiej Starosta. Ich celem było sprawdzenie, czy procedura przed obecną KRS jest zgodna z prawem europejskim i międzynarodowym. Dlatego też po rozstrzygnięciu poszczególnych konkursów inicjowali oni postępowania przed ETPC i TSUE. Z tego samego powodu co ja do konkursu na stanowisko sędziego Sądu Apelacyjnego w Krakowie przystąpiła niedawno sędzia Sądu Rejonowego Kraków-Podgórze w Krakowie Marzena Stoces. Jej celem również było niedopuszczenie do objęcia stanowiska sędziego przez osobę niedającą gwarancji niezależności i bezstronności.

Niekonstytucyjność i sprzeczność ze standardami międzynarodowymi Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej na mocy ustawy z 8 grudnia 2017 roku o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw została potwierdzona w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (m.in. wyrok w połączonych sprawach C-585/18, C-624/18, C-625/18), Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (m.in. w sprawie Wałęsa przeciwko Polsce) i polskiego Sądu Najwyższego (m.in. BSA I.-4110-1/20, I KZP 2/22). Taka ocena obecnej KRS jest także uznawana w orzecznictwie sądów powszechnych i została stwierdzona przez Komisję Wenecką. W wyniku wprowadzonych przez poprzednią większość parlamentarną zmian 28 października 2021 roku Krajowa Rada Sądownictwa została wykluczona z Europejskiej Sieci Rad Sądownictwa.

Sejm uchwałą z 20 grudnia 2023 r. uznał obecną KRS za niezdolną do realizacji nałożonego przez Konstytucję zadania stania na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów ze względu na to, że straciła ona przymiot organu niezawisłego i niezależnego od innych władz. Również uchwała Rady Ministrów z 18 grudnia 2024 roku zawiera to samo stanowisko oraz podkreśla, że skład obecnej KRS jest niezgodny z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, Traktatem o Unii Europejskiej oraz Konwencją o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z 1950 roku.

Zgodnie z art. 187 ust. 1 Konstytucji RP 15 sędziów zasiadających w Radzie wybierać powinni sędziowie; tak było do 2017 roku. W wyniku zmian na poziomie ustawowym – które nie mogą zmieniać reguł określonych w Konstytucji – poprzednia władza oddała wybór sędziów w ręce Sejmu. Taki sposób jej ukształtowania jest sprzeczny z zasadami niezawisłości sędziowskiej. To z kolei narusza prawo obywatela do sądu w sytuacji, w której jego sprawę rozpatruje sędzia powołany z udziałem nieprawidłowo ukształtowanej KRS.

Ponadto chciałbym przypomnieć, że aby Krajowa Rada Sądownictwa działała znów w zgodzie z Konstytucją i standardami międzynarodowymi, Parlament uchwalił ustawę z dnia 12 lipca 2024 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa. Ustawa została przekazana Prezydentowi, który zdecydował o jej odesłaniu do Trybunału Konstytucyjnego w trybie kontroli prewencyjnej, uniemożliwiając jej wejście w życie.

Dariusz Mazur

Podsekretarz Stanu

w Ministerstwie Sprawiedliwości

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)

kom/ jj/ mhr/