MS: Polska na Konferencji Ministrów Sprawiedliwości Rady Europy w Valletcie (komunikat)

- Ministerstwo Sprawiedliwości informuje:

Ministrowie i przedstawiciele resortów sprawiedliwości państw członkowskich Rady Europy spotkali się (18-19 września 2025 r.) w stolicy Malty, by wspólnie wyznaczyć nowe kierunki współpracy w walce z przestępczością transgraniczną. Polska delegacja, na czele z wiceministrą sprawiedliwości Marią Ejchart, aktywnie uczestniczyła w spotkaniach, prezentując doświadczenia w cyfryzacji polskiego wymiaru sprawiedliwości.

Konferencja Ministrów Sprawiedliwości Rady Europy jest zwoływana corocznie przez państwo członkowskie sprawujące rotacyjną Prezydencję Komitetu Ministrów. Jej celem jest stworzenie strategicznej platformy dialogu państw członkowskich na temat pilnych i rozwijających się kwestii prawnych oraz sądowych. Tematem przewodnim tegorocznego spotkania była „Współpraca transgraniczna i wzajemna pomoc: wzmocnienie współpracy w zwalczaniu przestępstw transnarodowych”.

Polski głos na Malcie

Wiceministra Maria Ejchart zabrała głos podczas panelu - From 1959 to the Digital Age: Modernising Judicial Cooperation through Digital Means, prezentując polskie doświadczenia w zakresie nowoczesnych rozwiązań cyfrowych w sądownictwie.

Ministra zwróciła uwagę, że bezpieczeństwo powinno być zasadą przewodnią przy projektowaniu nowych narzędzi służących wzmocnieniu współpracy sądowej, szczególnie w kontekście obecnej sytuacji bezpieczeństwa w Europie.

- Granice, szczególnie na wschodniej flance stają się miejscem, gdzie krzyżują się zjawiska o charakterze kryminalnym, humanitarnym i geopolitycznym. Dlaczego tak istotne jest poszukiwanie nowych, bezpiecznych rozwiązań, zwłaszcza w obszarze cyfryzacji wymiary sprawiedliwości - podkreśliła Maria Ejchart.

Ministra podkreśliła także zaangażowanie Polski w rozwój nowoczesnych rozwiązań technologicznych oraz fakt, że władze polskie, świadome nowego krajobrazu technologicznego kładą duży nacisk na szersze wykorzystanie narzędzi cyfrowych w sektorze wymiaru sprawiedliwości.

- Polska należy do liderów w tym zakresie - jako jeden z pierwszych krajów UE wdrożyliśmy system e-EDES, a obecnie pracujemy nad programem Cyfrowy Sąd, który ułatwi obywatelom dostęp do sądów i usprawni ich pracę – dodała.

Polskie doświadczenia cyfrowe

System e-EDES (e-Evidence Digital Exchange System) uprościł prowadzenie spraw sądowych, umożliwiając szybsze przekazywanie wniosków i zawiadomień między sądami i organami innych państw członkowskich. Rozwiązanie to stanowi istotny element nowoczesnej współpracy sądowej w Europie.

Zdalne rozprawy są powszechnie stosowane w polskich sądach – zarówno w sprawach krajowych, jak i transgranicznych. Ich szerokie wykorzystanie rozpoczęło się w czasie pandemii, a obecnie stały się one stałym elementem postępowań sądowych w Polsce.

Obecnie Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem pod nazwą „Cyfrowy Sąd”, którego celem jest pełna cyfryzacja postępowań sądowych w Polsce. Jednym z pierwszych zadań tego rozwiązania jest wdrożenie Elektronicznych Akt Sądowych oraz zapewnienie uczestnikom postępowań dostępu do zgromadzonej dokumentacji (akt sprawy), jak również dwustronnej komunikacji elektronicznej pomiędzy sądem a stronami postępowania.

Nowe rozwiązanie rozbuduje obecnie stosowane narzędzia, umożliwiając ostatecznie dostęp do zasobów i kanałów komunikacji oferowanych obywatelom poprzez integrację z lokalnymi systemami identyfikacji elektronicznej. Powstający system będzie także zintegrowany z centralnym systemem Prokuratury, co dodatkowo usprawni wymianę informacji i znacząco przyspieszy postępowania – również te transgraniczne.

Protokół z Valletty

Kluczowym punktem konferencji w Valletcie było otwarcie do podpisu Trzeciego protokołu dodatkowego do Europejskiej konwencji o pomocy prawnej w sprawach karnych, tzw. „protokołu z Valletty”. Dokument wprowadza nowe, szczegółowe regulacje technicznych środków nadzoru dotyczące m.in. stosowania urządzeń rejestrujących (np. lokalizatora GPS, podsłuchy telefoniczne), przesłuchań w formie wideokonferencji oraz komunikacji elektronicznej jako preferowanego środka wymiany wniosków o pomoc prawną oraz komunikowania się właściwych organów sądowych państw stron.

Polska w gronie liderów cyfryzacji

Spotkanie było ważnym krokiem w kierunku modernizacji międzynarodowej współpracy prawnej w ramach systemu Rady Europy. Polska, prezentując swoje doświadczenia i projekty cyfryzacyjne, podkreśliła, że aktywnie uczestniczy w kształtowaniu nowoczesnych standardów współpracy sądowej w Europie.

Baza zdjęć Council of Europe - Malta Presidency | Flickr https://www.flickr.com/photos/coe-malta/

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)

kom/ kk/ jpn/