PK: Po wniesieniu przez Prokuratora Generalnego skargi nadzwyczajnej Sąd Apelacyjny wstrzymał wykonalność wyroku (komunikat)

- PK informuje:

Prokurator Generalny skierował kolejną skargę nadzwyczajną do Sądu Najwyższego Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, na podstawie art. 89 § 2 w związku z art. 115 § 1 i § l a ustawy z 8 grudnia 2017 roku o Sądzie Najwyższym. Dotyczy ona wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie I Wydział Cywilny z 8 października 2015 roku. Na skutek wniesienia skargi nadzwyczajnej Sąd Apelacyjny wstrzymał wykonanie wyroku do czasu jej rozpoznania.

Pozwana wykupiła lokal z bonifikatą

Miasto Stołeczne Warszawa w dniu 21 lutego 2008 roku zawarło z Danutą P. umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu położnego w Warszawie i umowę sprzedaży oraz oddania części gruntu w użytkowanie wieczyste. Miasto udzieliło Danucie P. 90 proc. bonifikaty. Wykupiony przez nią lokal usytuowany był na wysokim parterze, prowadziły do niego strome schody, nie było windy. W budynku dochodziło do licznych włamań i przestępstw. Powyższe okoliczności spowodowały, że Danuta P. osoba starsza i schorowana, 6 sierpnia 2009 roku sprzedała ten lokal osobie trzeciej, a kilka dni później 83 proc. z uzyskanych środków przeznaczyła na zakup dla siebie innego lokalu, położnego w okolicach zamieszkania jej córki. Pozostałe środki uzyskane ze sprzedaży przeznaczyła na adaptację i wyposażenie nowego lokalu.

Miasto skierowało pozew

Miasto Stołeczne Warszawa 3 stycznia 2013 roku skierowało przeciwko Danucie P. pozew o zapłatę tytułem zwrotu całości kwoty uzyskanej bonifikaty po waloryzacji z uwagi na to, że zbyła ona lokal mieszkalny przed upływem 5 lat od jej udzielenia.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z 25 stycznia 2013 roku Sąd Okręgowy w Warszawie nakazał Danucie P. zapłatę tej kwoty wraz z odsetkami i kosztami postępowania. Po rozpoznaniu sprzeciwu od ww. orzeczenia Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z 28 czerwca 2013 roku zasądził od Danuty P. kwotę ponad 50 tysięcy złotych z ustawowymi odsetkami, a w pozostałej części oddalił powództwo. Na skutek apelacji obu stron, Sąd Apelacyjny w Warszawie wyrokiem z 11 grudnia 2013 roku zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądził od Danuty P. dalszą kwotę 3 263,63 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 22 października 2011 roku oraz zasądził dalsze koszty postępowania.

Skarga kasacyjna

W wyniku rozpoznania skargi kasacyjnej Danuty P. Sąd Najwyższy wyrokiem z 11 lutego 2015 roku uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie w części zmieniającej wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie oraz w części oddalającej apelację pozwanej. W tym zakresie przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w Warszawie.

Wyrokiem z 8 października 2015 roku Sąd Apelacyjny w Warszawie zmienił częściowo wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie w ten sposób, że oddalił powództwo o zasądzenie kwoty 11 238,67 zł wraz z ustawowymi odsetkami i kolejno oddalił apelację pozwanej w pozostałej części oraz oddalił apelację powoda. Sąd przy zastosowaniu art. 5 kodeksu cywilnego uznał, że sytuacja zdrowotna, osobista i rodzinna Danuty P. uzasadniała ograniczenie zasądzonej kwoty do wysokości 40 tysięcy złotych.

Orzeczenie jest sprzeczne z materiałem dowodowym

Z rozstrzygnięciem Sądu Apelacyjnego w Warszawie nie zgodził się Minister Sprawiedliwości Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro. Działając z jego upoważnienia skargę nadzwyczajną do Sądu Najwyższego złożył prokurator Robert Hernand – Zastępca Prokuratora Generalnego i jednocześnie wniósł o wstrzymanie wykonania wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie do czasu zakończenia postepowania związanego z rozpoznaniem skargi nadzwyczajnej.

W skardze nadzwyczajnej Zastępca Prokuratora Generalnego zarzucił oczywistą sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego materiału dowodowego. W ocenie prokuratora Sąd błędnie przyjął, że zgromadzony materiał dowodowy odnośnie sytuacji osobistej, rodzinnej, zdrowotnej i finansowej pozwanej Danuty P. nie jest podstawą do ustalenia nadzwyczajnych okoliczności uzasadniających uznanie, że dochodzone przez miasto stołeczne Warszawa roszczenie o zapłatę jest w całości sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Prawidłowo dokonane ustalenia nakazują uznać, że w sprawie zachodzą podstawy do oddalenia żądania powództwa w całości na podstawie art. 5 kodeksu cywilnego, jako stanowiącego nadużycie prawa podmiotowego powoda.

Zastępca Prokuratora Generalnego wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie i orzeczenie co do istoty poprzez zmianę wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie i oddalenie powództwa w całości.

Trudna sytuacja pozwanej

Zastępca Prokuratora Generalnego w skardze nadzwyczajnej wskazał, że Danuta P. działała wyłącznie w celu realizacji, uzasadnionych jej ówczesną sytuacją, potrzeb mieszkaniowych i nie dążyła do uzyskania jakichkolwiek innych korzyści. Swoim zachowaniem nie sprzeniewierzyła się celowi, któremu miała służyć pomoc uzyskana od miasta stołecznego Warszawy w formie bonifikaty. Celem zarówno wykupu lokalu z bonifikatą jak i jego późniejszej sprzedaży i zakupu innego lokalu był wyłącznie cel mieszkaniowy. Konieczność zbycia dofinansowanego lokalu wynikała z okoliczności obiektywnych, niezależnych od Danuty P. Nie działała ona przy tym z pobudek uzasadniających odebranie bonifikaty. Nie doszło również do żadnego wzbogacenia po jej stronie. Sprzedaż przez Danutę P. lokalu, w którym zamieszkiwała kilkadziesiąt lat, wymuszona była jej stanem zdrowia oraz brakiem możliwości dalszego prawidłowego funkcjonowania w dotychczas zajmowanym mieszkaniu.

Nowelizacja ustawy o Sądzie Najwyższym

Możliwość kierowania skargi nadzwyczajnej do Sądu Najwyższego została wprowadzona nowelizacją ustawy o Sądzie Najwyższym z 16 czerwca 2018 roku. Artykuł 89 przewiduje, że skarga może być wniesiona od prawomocnego orzeczenia sądu powszechnego lub sądu wojskowego kończącego postępowanie, jeżeli jest to konieczne dla zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej. Ponadto skarga może być skierowana, jeśli orzeczenie narusza zasady lub wolności i prawa człowieka i obywatela określone w Konstytucji, orzeczenie w sposób rażący narusza prawo przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, lub zachodzi oczywista sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Termin do wniesienia skargi nadzwyczajnej wynosi pięć lat od dnia uprawomocnienia się zaskarżonego orzeczenia, natomiast w przypadku skierowania kasacji albo skargi kasacyjnej - roku od dnia ich rozpoznania. Skargę nadzwyczajną może wnieść Prokurator Generalny oraz inne podmioty wskazane w ustawie o Sądzie Najwyższym.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe.(PAP)

kom/ dma/ mam/