smog

Mimo, że wpływ oddychania zanieczyszczonym powietrzem na zdrowie jest dobrze udokumentowany w badaniach naukowych, czynnik ten nie był rozpoznawany w diagnozach lekarskich jako główna przyczyna problemów ze zdrowiem. Aż do teraz.

Pomimo wyjątkowo ciepłej zimy smog w minionym sezonie grzewczym dusił wiele miejscowości w Polsce - ujawnia raport HEAL Polska i Polskiego Alarmu Smogowego. Analiza sezonu grzewczego 2022-2023 pokazuje, że najwięcej dni smogowych było w miejscowościach położonych na południu kraju: Nowej Rudzie, Suchej Beskidzkiej i Żywcu, gdzie mieszkańcy oddychali mocno zanieczyszczonym powietrzem przez ponad 2-3 miesiące. W takie dni wystarczy tylko kilka godzin wdychania smogu, by pojawiły się zauważalne skutki zdrowotne: złe samopoczucie, bóle głowy, irytacja, ataki astmy i duszności. Mimo złej jakości powietrza w minionym sezonie smogowym rząd zdecydował się zawiesić normy jakości węgla o kolejne 3 miesiące.

Pandemia spowodowała, że ludzie przestali się wstydzić chodzenia w maseczkach, i to dobrze, bo maseczki możemy zakładać również po to, aby chronić się przed smogiem. Jednak jest to sposób jedynie na dostosowanie się do istniejącej sytuacji. Tym, czego naprawdę potrzebujemy, jest trwała zmiana naszej świadomości i nawyków. Tylko dzięki zmianie naszych zachowań może poprawić się jakość powietrza, a z nią nasze zdrowie - o tym, jak można to osiągnąć mówi Barbara Leśniczak, kierownik Edukacyjnej Sieci Antysmogowej (ESA), projektu realizowanego przez NASK – Państwowy Instytut Badawczy.

Zakończenie drugiego etapu nagrody Biedronki za książkę dla dzieci Piórko 2020 sieć sklepów ogłosiła w niezwykły sposób. Laureatka kategorii „Ilustracje” tegorocznego Piórka, Magdalena Starowicz, otrzymała od Biedronki czek na 100 tys. zł, a zaprojektowana przez nią okładka książki trafiła na odsłonięty na warszawskim Powiślu mural. Mural wyjątkowy, bo pomalowany farbami oczyszczającymi powietrze ze smogu.

Skuteczna polityka na rzecz czystego powietrza powinna się opierać o trzy filary: po pierwsze efektywne i egzekwowane regulacje, po drugie mądre programy finansowe i wreszcie po trzecie – edukacja. Komunikowanie zmiany społeczeństwu i edukowanie to bardzo istotne elementy polityki antysmogowej – ocenił Andrzej Guła z Polskiego Alarmu Smogowego podczas Europejskiego Kongresu Samorządów w Krakowie.

Skuteczna polityka na rzecz czystego powietrza powinna się opierać o trzy filary: po pierwsze efektywne i egzekwowane regulacje, po drugie mądre programy finansowe i wreszcie po trzecie – edukacja. Komunikowanie zmiany społeczeństwu i edukowanie to bardzo istotne elementy polityki antysmogowej – ocenił Andrzej Guła z Polskiego Alarmu Smogowego podczas Europejskiego Kongresu Samorządów w Krakowie.

Zredukowanie składników smogu – w tym pyłów PM10 nawet o 40 proc. w skali całego kraju – jest to możliwe, ale tylko przy wykorzystaniu źródeł zeroemisyjnych w ramach realizacji programu „Czyste Powietrze”.

Zakaz spalania śmieci obowiązuje od 20 lat. W większości gmin pozostaje on jednak martwym przepisem. Badania Polskiego Alarmu Smogowego pokazują, że w 80% gmin brak sprawnego mechanizmu kontroli, a średnia liczba mandatów w gminach wiejskich to pół mandatu rocznie. Mechanizmy kontrolne wymagają natychmiastowej zmiany.