Toruń: Walczymy ze smogiem

W roku 2020 zlikwidowano w Toruniu 243 piece kaflowe opalane węglem kamiennym oraz 185 kotłów centralnego ogrzewania. Udzielono dotacji 281 beneficjentom ze środków budżetu miasta w wysokości 2.198.654,75 zł. W 2021 roku na działania związane z likwidacją kotłów na paliwo stałe zarezerwowano w budżecie miasta kwotę w wysokości 2,5 mln zł.

Straż Miejska w Toruniu, w ramach działań zmierzających do poprawy jego jakości, przeprowadza kontrolę palenisk w lokalach mieszkalnych, szczególnie sprawdzając, czym jest palone i czy nie spalane są odpady. W trakcie kontrolistrażnicy informują również mieszkańców o konieczności wymiany „starych węglowych źródeł ogrzewania” oraz możliwości pozyskania środków na ich wymianę. W przypadkach stwierdzenia nieprawidłowości nakładają sankcje  na osoby spalające odpady. W 2020 roku strażnicy miejscy pomimo ograniczeń spowodowanych stanem epidemii oraz zagrożeniem sanitarno-epidemiologicznym, z jakim wiążą się obecnie takie czynności, przeprowadzili 744 kontrole, w wyniku których nałożyli 125 mandatów karnych oraz sporządzili 4 wnioski do sądu o ukaranie, pobrano również 5 próbek popiołów do analizy pod kątem spalania odpadów.

Na terenie miasta Torunia pomiary emisji zanieczyszczeń powietrza prowadzi Główny Inspektorat Ochrony Środowiska w 3 stałych stacjach pomiarowych, tj. „Policja” przy ul. Dziewulskiego 1, „Kaszownik” przy ul. Przy Kaszowniku, „Airpointer” przy ul. Wały Gen. Sikorskiego 12. Na stacjach „Kaszownik” oraz „Airpointer” oprócz pomiarów zanieczyszczeń powietrza rejestrowane są parametry meteorologiczne. Są to pomiary służące do oceny stanu jakości powietrza na terenie miasta, uśredniane do doby i roku kalendarzowego. Bieżące dane pomiarowe dot. jakości powietrza oraz dane archiwalne dostępne są na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska: kliknij tutaj, aby przejść do Portalu Jakości Powietrza online, który jest prowadzony przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska.

Jednocześnie na terenie Torunia działa miejski system monitoringu jakości powietrza składających się z 10 stacji pomiarowych. Wyniki są prezentowane na Mapie Akustycznej - kliknij tutaj, aby przejść do strony i na urządzeniach mobilnych w aplikacji EKOToruń. Dzięki temu mieszkańcy mają możliwość śledzenia zmian zachodzących w powietrzu w swojej okolicy, a przy włączonej lokalizacji aplikacja z smartfonie zapewnia dokładne wskazania stężeń zanieczyszczeń.

W ramach edukacji ekologicznej i współpracy gminy z organizacjami pozarządowymi w 2019 roku zostały zrealizowane kampanie i programy edukacyjne pn. „Akademia Przyrodników”, „Toruń - Miasto z Klimatem” oraz „Drzew tulenie - bicie rekordu Polski” . Programy edukacyjne kontynuowane były w 2020 roku w zakresie adaptacji do zmian klimatu celem popularyzacji i kształtowania postaw ekologicznych. Zrealizowano również filmy edukacyjne o tematyce przyrodniczo-ekologicznej.

Miasto Toruń posiada i realizuje Program ochrony środowiska dla miasta Torunia do roku 2020 z uwzględnieniem perspektywy do roku 2024”.

Jest to dokument o charakterze strategicznym, określający w szczególności:

- cele ekologiczne,
- priorytety ekologiczne,
- poziomy celów długoterminowych,
- rodzaj i harmonogram przedsięwzięć ekologicznych,
- środki niezbędne do osiągnięcia celów, w tym mechanizmy prawno-ekonomiczne i środki finansowe.

Obecnie opracowywany jest „Program ochrony środowiska dla miasta Torunia na lata 2021-2024 z uwzględnieniem perspektywy do roku 2028”. Ponadto Miasto Toruń realizuje Programy ochrony powietrza uchwalone przez Sejmik Województwa. Aktualnie obowiązujące Programy ochrony powietrza opracowane dla strefy „miasto Toruń” to:

1. Programu ochrony powietrza dla strefy miasto Toruń ze względu na przekroczenie poziomu docelowego i dopuszczalnego pyłu zawieszonego PM2,5 -  Uchwała Nr XXX/535/13 Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 28 stycznia 2013 r.

2. Programu ochrony powietrza w zakresie pyłu zawieszonego PM10 oraz benzo(a)pirenu dla strefy miasto Toruń - Uchwała Nr XXIII/341/20 Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 22 czerwca 2020 r.

Ponadto od 1 stycznia 2024 roku na terenie miasta będzie obowiązywał całkowity zakaz użytkowania kotłów węglowych o niskiej sprawności. Jest to rezultat zapisów tzw. ”uchwały antysmogowej”, czyli obowiązującej uchwały Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa kujawsko-pomorskiego ograniczeń i zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw.

Opr. Wydział Środowiska i Ekologii UMT