Cholewa: Polacy coraz odpowiedzialniej pożyczają pieniądze

O tym, co dla Polaków oznacza bank, kredyt, pożyczka i dlaczego nie łączy się to ze słowem rozwój – mówił podczas VII Kongresu Bankowości Detalicznej prezes Biura Informacji Kredytowej Mariusz Cholewa.

PAP: Na co najchętniej się zadłużamy w bankach?

Prezes BIK Mariusz Cholewa: Z naszych badań wynika, że Polacy planujący zaciągnąć kredyt, najczęściej deklarują, że chcą go przeznaczyć na remont mieszkania bądź też zakup dóbr trwałego użytku, czyli przedsięwzięcia rozwojowe. Ostatecznie okazuje się jednak, że kredyt trafia na bieżące finansowanie ich potrzeb, czyli na przykład na opłaty. Warto jednak zauważyć, że Polacy, którym wystarczają pieniądze zarobione w danym miesiącu, stanowią zdecydowaną większość społeczeństwa. Oni nie potrzebują zewnętrznego finansowania. Kilkanaście lat temu takiego wsparcia wymagało ponad 50 proc. Polaków. Teraz jest ich o połowę mniej (24 proc.).

PAP: Czy Polacy sięgają tylko po kredyty?

BIK: Nie, szukają też innych rozwiązań. Przygotowują się wcześniej na taką sytuację i starają się odłożyć jakieś pieniądze. Ponadto poszukują dodatkowych aktywności zarobkowych lub ograniczają niektóre wydatki, by niekoniecznie się zadłużać. Rośnie także odpowiedzialność w pożyczaniu pieniędzy. Widać to w jakości zaciąganych kredytów.

PAP: Ile kredytów konsumpcyjnych sprzedają banki rocznie?

BIK: Tylko po ośmiu miesiącach tego roku banki sprzedały więcej kredytów, niż w rekordowym 2008 roku. Ich wartość to ok. 51 mld zł, podczas gdy w całym 2008 r. osiągnęła poziom 50,3 mld zł.

PAP: Czy Polacy terminowo spłacają dług zaciągnięty w bankach?

BIK: Jeszcze w 2007 czy 2008 r. już po kilku pierwszych miesiącach widać było duże opóźnienia. W tych latach kredytów opóźnionych w spłacie powyżej 30 dni po trzech miesiącach od ich udzielenia było ok. 2,5 proc. Obecnie jest ich już tylko ok. 1,2 proc. Natomiast od wielu kwartałów liczba kredytów opóźnionych w bieżącej spłacie utrzymuje się na stabilnym, niskim poziomie.

PAP: Czy udzielanie pożyczek i kredytów to dla banków tylko czysty biznes, czy też wsparcie rozwoju gospodarczego?

BIK: Banki bacznie przyglądają się swoim kwartalnym wynikom finansowym, ale widać też u nich odpowiedzialność społeczną. Część swoich przychodów chętnie przeznaczają na działalność związaną właśnie na to.

PAP: Czy Polacy dużo wiedzą o rynku kredytowym?

BIK: 50 proc. z nich ma pożyczkę lub kredyt, ale tylko 8 proc. wie, co to jest rzeczywista roczna stopa oprocentowania, czyli wskaźnik, który informuje nas o koszcie kredytu. O takim terminie jak „scoring” słyszało natomiast tylko 17 proc. Polaków.

PAP: Czy sektor bankowy nie powinien jeszcze bardziej niż dotychczas upowszechniać wiedzę ekonomiczną?

BIK: Wiele banków już to robi na dość dużą skalę. Również BIK prowadzi program budowania wiarygodności finansowej. Staramy się edukować Polaków, jakie ma znaczenie dobra historia kredytowa, jak budować własną wiarygodność finansową. Oprócz tego ułatwiamy naszym klientom dostęp do informacji o własnej historii kredytowej, by klienci mogli zobaczyć w prosty sposób, co wiedzą o nich banki.

PAP: Czy małe i średnie firmy mogą dziś łatwiej niż kiedyś uzyskać kredyt?

BIK: Z takiej formy finansowania swojej działalności korzysta ok. 30 proc. firm sektora MŚP. W Europie odsetek tych przedsiębiorstw jest podobny. Oczywiście dostępność kredytów dla tego sektora powinna być szersza i łatwiejsza, ale to nie jest krytyczna bariera w rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw.

Co ciekawe mikroprzedsiębiorcy bardzo często finansują swoją działalność biorąc kredyty jako osoby prywatne.

PAP: A jak to wygląda na rynku kredytów mieszkaniowych?

BIK: Po długiej stagnacji sprzedaż kredytów mieszkaniowych zaczęła rosnąć od trzeciego kwartału ubiegłego roku. Ten trend się utrzymuje. Po pierwszym półroczu sprzedaż wzrosła o 12,5 proc. rok do roku. Widać sporą popularność tych kredytów, czemu sprzyjają również zachęty ze strony samych banków. Spodziewamy się, że nadal liczba nowo udzielanych kredytów będzie rosła w tempie dwucyfrowym.

BIK gromadzi i udostępnia dane o historii kredytowej klientów banków i SKOK-ów. Biuro zostało powołane w 1997 r. przez banki, a także z inicjatywy Związku Banków Polskich.