Czy Europa wierzy w transformację? Nowy raport Fundacji E.ON

„Europejczycy są zaangażowani w transformację energetyczną. Oczekują jednak przejrzystych i odpowiednio zaplanowanych działań, uczciwości społecznej i wymiernych efektów. Bez powszechnego zaufania do europejskiej polityki klimatycznej nie uda się przeprowadzić transformacji energetycznej” - podkreśla Stephan Muschick, prezes Fundacji E.ON w Niemczech.
 

„Zrównoważony rozwój to jeden z kluczowych filarów strategii realizowanej przez Grupę E.ON. Naszą misją jest nie tylko wdrażanie nowoczesnych, zielonych technologii, ale także budowanie świadomości ich znaczenia. Dlatego regularnie prowadzimy badania i analizy dotyczące transformacji energetycznej czy ochrony klimatu we współpracy z różnymi instytucjami naukowymi. Wyniki najnowszego z nich pokazują, że nasz kraj wyróżnia się dziś jako jeden z najbardziej zaangażowanych uczestników europejskiej transformacji” - mówi Andrzej Modzelewski, prezes E.ON Polska i Fundacji E.ON w Polsce.

Polska: od spóźnionego uczestnika transformacji do aktywnego współtwórcy zmian

Podczas gdy Szwecja czy Dania wciąż postrzegane są jako klimatyczne wzorce dla Europy, to w naszym kraju coraz silniejsze staje się poczucie własnej sprawczości. W 2025 roku aż o 34 punkty procentowe wzrosła liczba Polaków przekonanych, że ich państwo jest liderem transformacji energetycznej. To efekt m.in. widocznych inwestycji i silnej narracji politycznej dotyczącej tego tematu.

Polska jest jednym z nielicznych krajów, w którym jedna trzecia ankietowanych postrzega energetykę jądrową jako kluczową technologię przyszłości. Wynika to z pewnością z szeroko komunikowanych zapowiedzi rozwoju tego segmentu. Zaskakująco wysokie, bo sięgające 60%, jest również w naszym kraju poparcie dla wprowadzenia opłaty za emisję CO2 Jednocześnie aż 75% badanych opowiada się za regulacją cen energii, oczekując, że polityka klimatyczna będzie równoważona odpowiednimi mechanizmami osłonowymi. Społeczna akceptacja dla zmian idzie więc w parze z troską o codzienne koszty życia.

Lokalna determinacja zamiast globalnych reguł

Aż 54% respondentów z Polski opowiada się za wycofaniem z międzynarodowych porozumień klimatycznych - to najwyższy wynik w Europie. Jednocześnie badani oczekują, że to ich rząd podejmie bardziej zdecydowane działania w tym zakresie. Taka dwutorowość pokazuje, że Polacy chcą chronić klimat, ale na własnych zasadach - z zachowaniem kontroli i uwzględnieniem lokalnych realiów. Towarzyszy temu widoczna nieufność wobec globalnych regulacji oraz obawy przed dodatkowymi kosztami społecznymi i ekonomicznymi, jakie mogą nieść za sobą transformacja energetyczna i polityka klimatyczna.

Wyraźnie zróżnicowane są postawy wobec ochrony klimatu u mieszkańców miast i obszarów wiejskich. Zamieszkujący Warszawę i inne duże aglomeracje z większą otwartością podchodzą do zmian prowadzących ku ekologicznej przyszłości, podczas gdy na terenach wiejskich częściej spotyka się postawy sceptyczne. Taka rozbieżność może wynikać m.in. z różnic w dostępie do zielonych rozwiązań, poziomie świadomości ekologicznej czy sytuacji materialnej. Dlatego transformacja energetyczna w Polsce wymaga zróżnicowanego, opartego na dialogu podejścia, które angażuje wszystkie grupy społeczne.

Klimat na co dzień

W tegorocznym badaniu Fundacji E.ON respondenci z Europy potwierdzili swoje obawy związane z postępującymi zmianami klimatycznymi. Ponad 70% ankietowanych uważa, że będą one miały istotny wpływ na warunki życia kolejnych pokoleń. Choć w porównaniu z ubiegłym rokiem odnotowano 5-procentowy spadek deklarowanej gotowości do osobistego zaangażowania, to Europejczycy nadal przywiązują dużą wagę do zrównoważonego stylu życia czy realizacji małych i dużych ekoprojektów.

Wyniki badania pokazują, że w Polsce proklimatyczne podejście przekłada się na codzienne wybory konsumenckie. Aż 50% Polaków kupuje odzież z drugiej ręki - to jeden z najwyższych wyników w Unii Europejskiej. Popularnością cieszy się również żywność ekologiczna. Rzadziej natomiast podejmowane są działania związane z oszczędnym ogrzewaniem, głównie z powodu ograniczeń technicznych i infrastrukturalnych.

„Ze względu na rosnące potrzeby społeczne uruchomiliśmy w zeszłym roku specjalny program grantowy „E.ON łączy energię dla klimatu”. To efekt współpracy Fundacji E.ON w Polsce z Fundacją E.ON w Niemczech oraz Fundacją ZSE na Słowacji Celem tej inicjatywy jest wspieranie dekarbonizacji Europy oraz nagłaśnianie lokalnych wyzwań klimatycznych. Również po analizie wyników badania widzimy potrzebę kontynuacji tego projektu. Dlatego już w czerwcu ruszy nabór do drugiej edycji programu - przekażemy łącznie 100 000 euro na realizację 10 proekologicznych projektów w Warszawie i Szczecinie. W ten sposób chcemy jeszcze skuteczniej wspierać zielony rozwój miast i zdrowie ich mieszkańców” - ogłasza Andrzej Modzelewski.

Szczegółowe wyniki badania dostępne są na stronie internetowej Fundacji E.ON

www.eon-stiftung.com/de/denken/european-survey-2025/european-survey-2025-en.html

Więcej o programie „E.ON łączy energię dla klimatu” - www.eondlaklimatu.pl

Źródła:

[1] Badanie przeprowadzono w Czechach, we Francji, w Hiszpanii, Holandii, Niemczech, Polsce, Szwecji, w Wielkiej Brytanii oraz we Włoszech na łącznej próbie 9 015 ankietowanych. Grupa badawcza dla każdego kraju liczyła nie mniej niż 1 001 przebadanych osób.

Źródło informacji: E.ON