Idea Rozwoju Biznesu: taksonomia i certyfikacja szansą dla polskich przedsiębiorców

Temat webinaru, który odbył się w poniedziałek 25 listopada 2024 r., brzmiał „Taksonomia UE w praktyce - wsparcie dla przedsiębiorców w finansowaniu zielonych inwestycji oraz społecznie odpowiedzialnego prowadzenia biznesu”.

Taksonomia UE to system klasyfikacji, który pomaga firmom i inwestorom w przekierowaniu kapitału na realizację inwestycji, sprzyjających ochronie klimatu i środowiska. Jest systemem klasyfikacji przyjaznej dla środowiska działalności gospodarczej. Oprócz wymagań środowiskowych, uwzględnia ona również aspekt społeczny - czyli wymaga prowadzenia działalności zgodnie z minimalnymi gwarancjami. Założeniem taksonomii jest łagodzenie i adaptacja do zmian klimatu oraz osiągnięcie neutralności węglowej firm do 2050 r.

Ekspertki uczestniczące w webinarze wyjaśniały, jakie wymogi nakłada na firmy system klasyfikacji zrównoważonych inwestycji oraz jakie korzyści daje inwestowanie w zielone technologie. Ponadto przybliżały uczestnikom praktyczne wskazówki, jak dostosować działalność do nowych wymogów ekologicznych.

„Taksonomia to trudne działanie, ale warto mieć na uwadze, że zrównoważona działalność przedsiębiorstwa może być korzystna finansowo” - podkreśliła Agnieszka Skorupińska z Kancelarii Rymarz Zdort Maruta.

Uczestniczki webinaru przedstawiły też zagadnienia związane z minimalnymi gwarancjami oraz budownictwem i nieruchomościami, jako jedną z branż ujętych w ramach Taksonomii UE. Omówione zostały także osiągnięcia i postępy prac Grupy Roboczej ds. stosowania Taksonomii UE, koordynowanej przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii od maja 2023 r.

Grupa tworzy forum współpracy ekspertów w tematyce Taksonomii UE, której celem jest przełożenie technicznego języka rozporządzenia (UE) 2020/852 (w sprawie taksonomii i wymogów, które z niego wynikają) na praktyczne wskazówki i podpowiedzi dla przedsiębiorców.

Agnieszka Skorupińska wyjaśniała m.in., że taksonomii podlegają uczestnicy rynku, którzy finansują działalność zrównoważoną, aby zapobiec zjawisku greenwashingu (wywoływaniu u klientów wrażenia, że przedsiębiorstwo działa w zgodzie z naturą i ekologią).

„Działalność jest zrównoważona, gdy wnosi istotny wkład w realizację jednego z sześciu celów środowiskowych, nie wyrządza poważnych szkód w odniesieniu do pozostałych celów, prowadzona jest zgodnie z minimalnymi gwarancjami oraz spełnia techniczne kryteria kwalifikacji określone przez Komisję Europejską” - powiedziała Skorupińska.

Joanna Szymonek z Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego mówiła o minimalnych gwarancjach w taksonomii UE, czyli regulacjach wewnętrznych (m.in. procedury, instrukcje, kodeksy), które mają zapewnić przestrzeganie Wytycznych OECD oraz Wytycznych ONZ.

„Kluczowym narzędziem, które pozwala nam przestrzegać tych zaleceń w działalności operacyjnej jest proces należytej staranności w odpowiedzialnym prowadzeniu działalności biznesowej. Składa się z sześciu kroków. Pierwszym jest zidentyfikowanie polityk prowadzonych w firmie. Następny to ustalenie, czy posiadamy odpowiednie procedury, które pozwalają je wykonać oraz identyfikacja ryzyk z nimi związanych. Istotny jest także etap monitorowania i informowania interesariuszy i pracowników o postępie tego procesu” - powiedziała Joanna Szymonek.

Wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka to dokument składający się z trzech części. Pierwszy filar nakłada na państwa obowiązek zapewnienia ochrony praw człowieka. Drugi dotyczy odpowiedzialności przedsiębiorstw za poszanowanie tych praw, a trzeci zapewnia dostęp do środków zaradczych. Dokument ten zakłada szeroki wachlarz działań upowszechniających i chroniących przestrzeganie praw człowieka.

„Poszanowanie praw człowieka dotyczy wszystkich przedsiębiorstw, bez względu na wielkość i sektor. Firmy powinny unikać powodowania lub przyczyniania się do negatywnego wpływu na prawa człowieka, np. przez produkty lub usługi, a także relacje biznesowe” - wskazała Szymonek.

Katarzyna Chwalbińska-Kusek, partnerka/Head of ESG Advisory, Baker Tilly TPA, opowiedziała o znaczeniu taksonomii dla branży budowlanej i nieruchomości. Jak podkreśliła branża ta odpowiada za dość negatywny wpływ na środowisko naturalne, a tym samym na człowieka.

„W budynkach spędzamy minimum 90 proc. naszego czasu, a budynki zużywają 40 proc. zasobów naturalnych. W Unii Europejskiej 75 proc. budynków jest nieefektywna energetycznie. Zadaniem taksonomii jest przekierowanie tego myślenia w stronę ograniczania negatywnego wpływu na środowisko naturalne” - podkreśliła ekspertka.

Katarzyna Chwalbińska-Kusek dodała, że taksonomia tworzy ramy odniesienia dla inwestorów i przedsiębiorców. Pomaga także przyspieszyć finansowanie projektów zrównoważonych i potrzebnych w procesie transformacji. Ekspertka wskazała, że taksonomia dotyczy przedsiębiorstw objętych unijną dyrektywą w sprawie sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju.

Izabela Małek z Departamentu Zrównoważonej Gospodarki Ministerstwa Rozwoju i Technologii poinformowała, że dzięki działaniom Grupy Roboczej ds. stosowania Taksonomii UE w ramach Platformy ds. Zrównoważonych Finansów powstała „Analiza przepisów taksonomii UE dla gazu ziemnego i energii jądrowej” we współpracy z Towarzystwem Gospodarczym Polskie Elektrownie oraz „Raport z rekomendacjami Grupy Roboczej ds. Stosowania Taksonomii UE na rzecz poprawy stosowania i zrozumienia Taksonomii UE wśród uczestników rynku oraz ułatwienia dostępu do danych objętych Taksonomią UE”.

Na zakończenie webinarium ekspertki omówiły wyzwania związane ze stosowaniem kryteriów Taksonomii UE w Polsce, przedstawiły dobre praktyki wykorzystania jej w finansowaniu zielonych inwestycji oraz społecznie odpowiedzialnego prowadzenia biznesu.

Podczas webinaru, który odbył się w czwartek 28 listopada 2024 r., eksperci skupili się na certyfikacji wykonawców zamówień publicznych jako szansie dla firm z sektora dla MŚP.

Eksperci w studio zwrócili uwagę na to, że uzyskanie certyfikatu potwierdzającego doświadczenie zawodowe czy brak zaległości podatkowych przez przedsiębiorcę uprości procedury zamówieniowe - w tym proces weryfikacji sytuacji wykonawców. Wyjaśnili kluczowe elementy procesu certyfikacji przez podmiot certyfikujący.

Mariusz Ciosek, naczelnik Wydziału Prawa Zamówień Publicznych Ministerstwa Rozwoju i Technologii (MRiT) mówił o ogólnych założeniach certyfikacji wykonawców zamówień publicznych, w tym o korzyściach dla przedsiębiorców.

„Certyfikacja uprości proces weryfikacji wykonawcy. Wykonawca zostanie szczegółowo, ale jednokrotnie weryfikowany przez podmiot certyfikujący. Otrzyma certyfikat, którym posługuje się w postępowaniach o udzielenie zamówienia, zamawiający zaś zweryfikuje wykonawcę w oparciu o informacje wynikające z certyfikatu” - powiedział Ciosek.

Oliwia Jokiel, radca prawny z Wydziału Prawa Zamówień Publicznych MRiT opisała, w jaki sposób przebiegać będzie proces certyfikacji.

„Po złożeniu wniosku do podmiotu certyfikującego zostanie zawarta umowa między podmiotem certyfikujący a wykonawcą. Może wtedy nastąpić udzielenie certyfikacji w pełnym zakresie lub w węższym niż wnioskowany, albo odmowa udzielenia certyfikacji. W takim wypadku wykonawca może przedstawić zastrzeżenia co do decyzji podmiotu certyfikującego. Po ponownym rozpatrzeniu certyfikacja może zostać udzielona lub może nastąpić ponowna odmowa” - mówiła Oliwia Jakiel. Ekspertka podkreśliła, że samo posiadanie certyfikatu będzie potwierdzało wiarygodność podmiotu.

Ewa Wiktorowska, członek Rady Zamówień Publicznych i biegły sądowy ds. zamówień publicznych zwróciła uwagę, że jak na razie, w świetle obowiązującego prawa, wykonawca nie może otrzymać dodatkowych punktów za posiadanie certyfikacji w procesie zamówienia publicznego.

„Można się zastanowić nad dofinansowaniem uzyskania certyfikacji. Jeśli certyfikat ma być wydany na trzy miesiące, to trzeba kontrolować, czy przez ten czas wykonawca nadal spełnia warunki otrzymania certyfikatu. Widzę zaletę w tym, że jeśli powstanie baza certyfikatów, to różni wykonawcy, szukając współpracowników, będą mogli sprawdzić tam ich wiarygodność” - powiedziała Ewa Wiktorowska.

Katarzyna Woźniak, biegły sądowy, dyrektor Biura Zamówień Publicznych Urzędu Miasta Poznania, opowiedziała o polityce zakupowej Poznania w kontekście certyfikacji.

„Z naszych doświadczeń wynika, że wykonawcy nadal mają problem ze zgromadzeniem wymaganej dokumentacji. Certyfikacja niesie szansę ułatwienia procesu po stronie wykonawców, ale i zamawiających” - powiedziała Woźniak.

Czwarta już edycja cyklu wideokonferencji #idearozwojubiznesu jest współorganizowana przez PARP oraz Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Podczas spotkań z ekspertami poruszane są najbardziej aktualne tematy związane z prowadzeniem biznesu w Polsce, takie jak: ulgi dla przedsiębiorców, zmiany w PKD, nowe wymogi dotyczące cyberbezpieczeństwa, taksonomia UE, certyfikacja wykonawców zamówień publicznych czy pakiet deregulacyjny.

Tematem kolejnych spotkań z cyklu #idearozwojubiznesu będą: pakiet deregulacyjny (5 grudnia br.) oraz zmiany w zakresie wprowadzania zharmonizowanych wyrobów budowlanych do obrotu (9 grudnia br.). Wszystkie transmisje z cyklu spotkań znajdują się na stronie PARP.

Źródło informacji: PAP MediaRoom