Mimo kryzysu polskie firmy transportowe przewożą 20 procent towarów w Europie

Branżę transportu drogowego czeka wiele zmian strukturalnych. Firmy liczą na to, że w dłuższej perspektywie powróci wzrost i rentowność biznesu. Dlatego polscy przewoźnicy dostosowują się do nowych warunków, podnoszą efektywność, inwestują w nowe technologie i stawiają na cyfryzację. To najważniejsze wnioski z raportu „Transport drogowy w Polsce 2024/2025” przygotowanego przez Związek Pracodawców „Transport i Logistyka Polska” (TLP) i centrum analiz Spotdata, we współpracy z Continental Opony Polska i Shell Polska, który przedstawiono na konferencji w Centrum Prasowym PAP. 

„To najpoważniejszy kryzys na rynku transportu drogowego od ponad 20 lat. Kryzys, który wielu firmom przyniósł konieczność zredukowania floty i zatrudnienia, a w skrajnych przypadkach restrukturyzację, likwidację lub upadłość” – stwierdził Maciej Wroński, prezes Związku Pracodawców „Transport i Logistyka Polska”, i podał, że udział transportu drogowego w postępowaniach upadłościowych i restrukturyzacyjnych toczonych w całej gospodarce wzrósł z 5 proc. w 2021 roku do aż 13 proc. w 2024 roku. 

W 2024 roku po raz pierwszy – według danych Głównego Inspektora Transportu Drogowego – zmniejszyła się liczba firm posiadających licencję wspólnotową na transport międzynarodowy. Innym wskaźnikiem obrazującym recesję w branży jest pierwszy spadek liczby świadectw kierowców, wydanych pracownikom z zagranicy. 

„W zeszłym roku po raz pierwszy w Polsce obniżyła się liczba imigrantów na polskim rynku transportu drogowego. Mówimy tu o imigrantach, którym wydaje się świadectwa kierowców, czyli o osobach pochodzących z Ukrainy, Białorusi i Mołdawii” – powiedział Ignacy Morawski, dyrektor ośrodka analitycznego SpotData, który współtworzył raport „Transport drogowy w Polsce 2024/2025”.

W 2004 roku, kiedy Polska wchodziła do UE, nasze firmy realizowały 5 proc. europejskiej pracy przewozowej. Obecnie polskie przedsiębiorstwa wykonują 20 proc. pracy przewozowej i wyprzedziły firmy niemieckie, które wcześniej miały największy udział na tym rynku.

„Czas dynamicznej ekspansji już się skończył. Obserwujemy taką sytuację, jakby na poziomie 20 proc. był sufit, który trudno przebić. To, czy uda się kontynuować ekspansję, zależy od tego, jak firmy dostosują się do wyzwań strukturalnych" – przekazał Ignacy Morawski.

Kontynuacja ekspansji polskich przewoźników będzie w dużej mierze uzależniona od tego, jak firmy dostosują się do zmian strukturalnych. Ogromnym wyzwaniem jest konieczność szybkiej dekarbonizacji. Przedstawiciele branży transportowej zauważają narastający rozdźwięk między planami Unii Europejskiej a możliwościami branży. 

„Negatywny wpływ na warunki funkcjonowania branży transportowej mają ciągłe zmiany prawa. Wdrażanie kolejnych prosocjalnych rozwiązań jest z pewnością oczekiwane przez pracowników, a dążenie do uregulowania każdego aspektu wykonywanych operacji transportowych spełnia postulaty słabszych uczestników rynku oczekujących ze strony władz protekcjonizmu” – stwierdził Maciej Wroński, prezes TLP, i jednocześnie wskazał, że „politycy i władze publiczne powinni zrozumieć, że zbyt szybkie tempo zmian i nadmierna regulacja może trwale obniżyć naszą konkurencyjność, zwiększając znacznie koszty prowadzonej działalności gospodarczej”.

Prezes Wroński zwrócił uwagę, że należałoby wykorzystać czas naszej prezydencji w UE, aby spróbować zmodyfikować niektóre wytyczne, m.in. Zielonego Ładu, z polskiego punktu widzenia gospodarczego i politycznego. „Będziemy aktywnie działać, aby nadchodzące miesiące polskiej prezydencji było czasem intensywnej p

racy polskiego rządu na rzecz branży transportu drogowego na unijnej arenie” – zapowiedział prezes Wroński.

Nowe regulacje Unii Europejskiej wymuszają szybkie wprowadzanie pojazdów bezemisyjnych. Wyzwaniem jest nieopłacalność tego typu pojazdów oraz niski stan rozwoju infrastruktury. 

„Elektryfikacja jest doskonałym rozwiązaniem dla transportu ostatniej mili oraz dystrybucji, jednak jej efektywne zastosowanie w transporcie długodystansowym pozostaje wyzwaniem. Obecnie realną alternatywą dla transportu drogowego jest LNG, które do niedawna było wspierane przez rząd niemiecki. Kolejnym krokiem jest BioLNG, które umożliwia znaczną redukcję emisji CO2 w transporcie drogowym” – stwierdził Michał Niemiec, menedżer sprzedaży Shell Polska, i dodał, że dziś „bardzo niewiele firm widzi możliwość rozwoju floty pojazdów bezemisyjnych”. 

„Z badań TLP i Spotdata wynika, że zaledwie 10 proc. firm rozważa rozwój floty pojazdów elektrycznych w nadchodzących pięciu latach” – przyznał Michał Niemiec.

Kolejnym wyzwaniem, przed którym stają nasi przewoźnicy, to konieczność szybszej implementacji rozwiązać cyfrowych w systemie transportu drogowego. Firmy powinny elastycznie dostosowywać się do dynamicznie zmieniających się warunków biznesowych.

„Polscy przewoźnicy jako liderzy europejskiego rynku intensywnie inwestują w technologie cyfrowe i poszukują nowych, bardziej efektywnych modeli działania. Jest to odpowiedź na rosnącą presję kosztową oraz zmieniające się regulacje prawne. Działania te mają na celu utrzymanie ich konkurencyjności oraz stworzenie podstaw do dalszego wzrostu i poprawy rentowności w dłuższej perspektywie” – przekazał Artur Skorupa, dyrektor Sprzedaży Produktów Continental Automotive (CSV).

Rynek transportu drogowego jest w recesji, ale – jak podkreślają autorzy raportu – „zachodzą na nim intensywne zmiany strukturalne”. Firmy dostosowują się do nowych warunków, podnoszą efektywność, inwestują w nowe technologie, szykują na to, że w długim okresie wróci wzrost i zyskowność biznesu. 70 proc. firm planuje rozwój floty w najbliższych pięciu latach, 54 proc. przewiduje cyfryzację procesów, a 28 proc. zamierza rozwijać nowe usługi logistyczne. 

„Polskie firmy nie są pogrążone w marazmie. W branży widać intensywne zmiany strukturalne, a firmy dostosowują się do nowych warunków, podnosząc efektywność, inwestując w nowe technologie, przygotowując się tym samym na powrót wzrostów i zyskowności na rynku przewozowym” – powiedział Ignacy Morawski z ośrodka analitycznego SpotData.

Podobną opinię wyraził również Maciej Wroński z TLP, wskazując, że polskie firmy transportowe mają ambicję nie tylko przetrwać kryzys, ale wyjść z niego silniejszymi.

„Nasza branża ma bardzo silne atuty, które pozwolą nam nie tylko przetrwać trudne czasy, ale także wrócić na ścieżkę dalszego rozwoju, choć być może będziemy musieli dostosować nasze polskie przedsiębiorstwa transportowe do zupełnie innych warunków działania” – podsumował prezes Związku Pracodawców „Transport i Logistyka Polska”.

Pełna treść raportu „Transport drogowy w Polsce 2023/2025” jest dostępna pod adresem: https://tlp.org.pl/wp-content/uploads/2025/01/transport_drogowy_w_polsce_2024_2025.pdf 

Źródło informacji: PAP MediaRoom