STBS na EKF 2025: Polska liderem w budownictwie mieszkań na sprzedaż; gorzej z mieszkaniami na wynajem

Podczas zorganizowanej we wtorek w czasie EKF przez Redakcję PAP Biznes, debaty „Perspektywy rynku nieruchomości w Polsce, źródła jego finansowania” jej uczestnicy ocenili, że rynek nieruchomości w kraju po długim okresie dynamicznego wzrostu wszedł w spokojniejszą fazę: do niedawna szybko rosnące ceny, napędzane były zarówno dużym popytem ze strony kupujących, jak i niewielką podażą ze strony sprzedających. Teraz zaczynają się stabilizować.

Tomasz Delowski, członek zarządu Stowarzyszenia Towarzystw Budownictwa Społecznego, zauważył, że Polska jest liderem w Europie w budownictwie mieszkań na sprzedaż, inaczej natomiast wygląda sytuacja, jeśli chodzi o mieszkania na wynajem: PRS (Private Rented Sector - zinstytucjonalizowana forma najmu, prowadzona przez profesjonalny, wyspecjalizowany podmiot - PAP MediaRoom), inwestycje prywatne oraz Towarzystwa Budownictwa Społecznego (TBS). Według niego brakuje odpowiednich instrumentów finansowych.

„Wtedy, tak naprawdę nie tylko instytucje samorządowe, ale również duża część większych polskich deweloperów będzie zainteresowana wejściem na ten rynek. Dla banków będzie to ogromna przestrzeń do funkcjonowania" - powiedział Delowski.

Ocenił też, że w segmencie budownictwa społecznego potrzebny jest instrument finansowy, wsparty przez państwo lub UE, który byłby w 100 proc. zwrotny, bez dotacji, najlepiej w formie długoterminowego finansowania.

„Polskie PRS nie mają tak naprawdę prawdziwego finansowania. Finansowanie zamyka się jedynie na finansowaniu kapitału poprzez fundusze inwestycyjne. Jeśli chodzi o TBS, to każdy większy deweloper na Zachodzie ma spółkę, która jest podobna do polskiego TBS-u i na tym zarabia. W Polsce tego w ogóle nie dostrzegamy" - powiedział Delowski i podkreślił, że jeśli nie powstanie odpowiedni instrument finansowy, to zderzymy się z kryzysem mieszkaniowym.

„Choćby z tej przyczyny, że mamy dzisiaj 35-70 procent osób, które są w luce czynszowej, czyli ani ich nie stać na kredyt w banku, ani nie dostaną mieszkania komunalnego" - podkreślił. 

Mateusz Bonca, CEO JLL Polska, zaznaczył, że sektor nieruchomości w Polsce jest zdrowy i ma dobre fundamenty, a popyt jest wysoki pomimo pewnych wyzwań makroekonomicznych: wysokości stóp procentowych i sytuacji geopolitycznej. 

Jego zdaniem popyt na tkankę mieszkaniową komercyjną w Polsce pozostaje duży, w segmencie biurowym Warszawa jest rynkiem zrównoważonym z relatywnie niskim poziomem wolnych powierzchni. Z kolei na pozostałych rynkach, np. w Gdańsku czy Krakowie, podaż projektów przewyższa popyt. Za to rynek magazynowy jest silnie skorelowany ze wzrostem gospodarczym i konkurencyjnością kraju. Dominują na nim projekty pod zamówienie.

Adam Czerniak, zastępca prezesa Krajowego Zasobu Nieruchomości, ocenił, że rynek mieszkaniowy znajduje się w fazie stabilizacji, a akcja kredytowa jest zbliżona do długookresowej średniej. Wskazał, że w mniejszych ośrodkach sytuacja wygląda gorzej, ponieważ wiele z nich się wyludnia, co oznacza niewielki popyt mieszkaniowy i w konsekwencji niską podaż. Ponadto dla mieszkańców mniejszych miejscowości kredyty są nadal za drogie.

„To nie jest tak, że jesteśmy w sytuacji, w której jest mocne ograniczenie podaży kredytów. Ta podaż nie jest typowa dla okresu boomu, jest typowa dla długiego okresu stabilizacji" - ocenił Czerniak.

Agnieszka Wachnicka, wiceprezes Związku Banków Polskich wskazała podczas debaty, że finansowanie inwestycji nieruchomościowych jest trzonem działalności sektora, a polskie banki są liderami w Europie Środkowo-Wschodniej, jeśli chodzi o finansowanie nieruchomości komercyjnych, w tym magazynowo-logistycznych. Jej zdaniem banki oferują szereg instrumentów, a współpraca z deweloperami jest mocno rozwinięta.

Wskazała, że na rynku kredytów mieszkaniowych widać ożywienie, ponieważ w kwietniu br. udzielono prawie 19 tys. kredytów, a od początku roku blisko 70 tys. Według niej klienci stracili bowiem nadzieję na nowy, rządowy program wsparcia i ruszyli na zakupy.

Wojciech Przybył, wiceprezes Alior Banku również ocenił perspektywy rynku jako dobre, a możliwe obniżki stóp procentowych mogłyby przynieść dodatkowe przyspieszenie. Podkreślił jednak ogromną skalę zapotrzebowania na finansowanie, nie tylko w budownictwie mieszkaniowym i komercyjnym, ale także w infrastrukturze.

„Banki są dobrze przygotowane do finansowania inwestycji budowlanych. Problem jest taki, że sektor nie jest wystarczająco duży, żeby samodzielnie sfinansować wszystkie potrzeby, również na takim dobrze rozpoznanym rynku jak rynek budowlany" - powiedział Przybył.

15. Europejski Kongres Finansowy to jedno z najbardziej prestiżowych wydarzeń gospodarczych w UE i platforma debaty na temat stabilności europejskiego oraz polskiego systemu finansowego, a także miejsce wypracowania rekomendacji działań w kierunku osiągnięcia stabilnego, zrównoważonego rozwoju. Uczestnikami EKF są prezesi wiodących instytucji finansowych, polscy i zagraniczni politycy kształtujący politykę gospodarczą, uznani makroekonomiści i menedżerowie najwyższych szczebli z sektorów bankowości i rynku kapitałowego, ubezpieczeń, konsultingowego i prawnego, innowacji i IT, a także eksperci ze środowisk naukowych.

Źródło informacji: PAP MediaRoom