STRABAG: wykonawcy dużych inwestycji infrastrukturalnych postulują wprowadzenie certyfikacji podmiotów i podniesienie waloryzacji kontraktów powyżej 10 proc.

Dariusz Kolasa, który zabrał głos w debacie na temat budownictwa i infrastruktury podczas XVII Europejskiego Kongresu Gospodarczego wskazuje, że w 2024 r. rynek budowlany w Polsce skurczył się o ok. 8 proc., co skutkuje wojną cenową pomiędzy potencjalnymi wykonawcami rynku inwestycji budowlanych.

„Do dużych projektów infrastrukturalnych, rzędu miliarda złotych i powyżej, mamy w tej chwili po kilkanaście ofert. W mojej ocenie, w ciągu najbliższych kilku lat pojawi się ogromna ilość projektów. Wtedy będzie to wymagało od zamawiających transparentnego planowania z uwzględnieniem zasobów, sposobów finasowania i potencjału wykonawców. To się rozłoży na lata, bo realizacja niektórych programów inwestycyjnych jest przewidywana na 10-12 lat” - zaznacza Dariusz Kolasa.

Przedstawiciel STRABAG-u wskazuje, że w przypadku długich okresów realizacji inwestycji niezbędne jest podniesienie progu waloryzacji kontraktów powyżej 10 proc. Podał przykład 20 proc. wzrostu cen w przemyśle budowlanym w 2022 r., związanego z agresją Rosji na Ukrainę, która przyczyniła się do znacznego wzrostu cen materiałów i usług.

„Waloryzacja kontraktów dotyczy okresu, w którym rynek wymyka się spod kontroli albo staje się niestabilny po kilku latach stabilności. Przy wzroście cen o ponad 20 proc. kontrakty zawarte przed lutym 2022, które trwają do dziś i jeszcze są niezakończone, notują wzrost kosztów i wykonawcy narażeni są w ogromnej większości na straty” - mówi ekspert.

Według Dariusza Kolasy za klika lat nastąpi kumulacja inwestycji, co dla przedsiębiorców wiązać się będzie z trudnym obecnie do oszacowania ryzykiem destabilizacji rynku i wzrostu kosztów. Podwyższenie progu waloryzacyjnego kontraktów powyżej 10 proc. zabezpiecza ich interesy i stabilność ich trwania na rynku.

Ekspert odniósł się także do wyroku TSUE, dotyczącego ograniczenia dostępu do przetargów publicznych dla firm, pochodzących z krajów, które nie są członkami Unii Europejskiej i nie mają umów o swobodnym dostępie do przetargów publicznych.

„W ostatnich latach widzimy, że około 20 mld zł zostało zapłaconych wykonawcom z Azji i innych krajów, które pochodzą z krajów trzecich. To nie jest dobry przekaz dla polskich firm, dlatego że uczestniczą w nierównej konkurencji z uwagi na to, że firmy z krajów tych dysponują preferencyjnymi mechanizmami finansowymi i ulgami podatkowymi w swoich krajach pochodzenia. Moim zdaniem zamawiający publiczny ma obowiązek, aby doprowadzić do równej konkurencji podmiotów, które starają się o zamówienia” - podkreśla Kolasa.

Wskazuje również, że akty prawne przyjmowane przez UE w kierunku ochrony środowiska i klimatu powinny być planowo wdrażane, tworząc presję na zamawiających i wykonawców inwestycji.

„Brakuje regulacji dotyczących projektowania z uwzględnieniem zmian klimatu. Projektujemy np. nawierzchnię, konstrukcję dróg w oparciu o założenia, które pochodzą sprzed wielu lat, a to już nie spełnia dzisiejszych kryteriów, jeżeli chodzi o zmiany klimatyczne” - mówi członek zarządu STRABAG.

Dariusz Kolasa wskazuje również na problemy branży związane z rynkiem pracy. Jego zdaniem problemy wykonawców ze znalezieniem pracowników wynikają również z braku zachęt i akcji promocyjnych skierowanych do uczniów, studentów i absolwentów.

„Młodzi ludzie raczej nie garną się do tego, żeby być pracownikami budowlanymi. Dlatego firmy budowlane powinny pokazywać, że są atrakcyjnymi pracodawcami, oferującymi ciekawe środowisko pracy. Z drugiej strony rząd powinien umożliwić napływ tych pracowników z zagranicy, ułatwić politykę wizową i uzyskanie pozwoleń na pracę. Oczywiście, proces powinien być transparentny” - podkreśla Dariusz Kolasa.

STRABAG działa w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej. Firma do procesów budowlanych wdraża narzędzia cyfrowe, związane z obsługą, sterowaniem maszynami czy przygotowaniem ofert. STRABAG wykorzystuje drony, posługuje się skanerami oraz tzw. „tyczkami GPS”, służącymi do przygotowania trójwymiarowych modeli terenu.

Firma wdraża także rozwiązania proekologiczne, m.in. w produkcji masy asfaltowej, w trakcie której obniżona temperatura masy asfaltowej przekłada się na mniejsze zużycie energii. STRABAG ma również własny, opatentowany sposób na przenośne panele fotowoltaiczne montowane na kontenerach socjalno-administracyjnych.

„Możemy się pochwalić także tym, że obecnie współpracujemy z 19 uczelniami wyższymi, na których wprowadziliśmy program STRABAG University, gdzie prowadzimy wykłady, organizujemy zajęcia praktyczne i wycieczki studentów na budowy. W ciągu sześciu lat trwania programu w praktykach uczestniczyło ok. tysiąca praktykantów, a wielu z nich zostało naszymi pracownikami. Współpracujemy także z technikami: obecnie mamy dwie klasy operatorów maszyn na Podkarpaciu, które m.in. ćwiczą na naszych symulatorach maszyn budowlanych” - podsumowuje Dariusz Kolasa.

Źródło informacji: PAP MediaRoom