„Enigma. Mamy nowiny”, czyli odnalezienie zaginionego raportu

W lipcu 1939 r. na tajnej konferencji w podwarszawskich Pyrach, polscy kryptolodzy przekazali swoim francuskim i brytyjskim odpowiednikom wiedze? i narzędzia służące do dekryptażu Enigmy. Ta wiedza w postaci raportu, była jedna? z najbardziej strzeżonych tajemnic Aliantów i wpłynęła na wynik II Wojny Światowej. Niestety, wszystkie jego egzemplarze zaginęły. W efekcie, wkład polskich kryptologów w łamanie szyfru Enigmy wywołuje od dziesiątek lat kontrowersje, a w każdym z krajów zaangażowanych w działania funkcjonuje osobna narracja.

W grudniu 2015 r. Ministerstwo Obrony Francji odtajniło część akt stanowiących archiwum wojennego zwierzchnika polskich kryptologów, gen. Gustave’a Bertranda. Uwagę polskiego badacza, dr. Marka Grajka, przykuł lakoniczny opis katalogowy jednego z dokumentów. „Notatka techniczna w języku niemieckim” okazała się skróconą wersją zaginionego raportu. Odkrycie zostało potwierdzone przez autorytety francuskie i brytyjskie, w tym sir Dermota Turinga, bratanka Alana Turinga oraz Philippe'a Guillot – francuskiego kryptologa. Pomimo tego, że od odkrycia minęły trzy lata, wiedza zmieniająca część historii II Wojny Światowej i polskiego wkładu w pokonanie III Rzeszy wciąż nie przebiła się do opinii publicznej.

W filmie ponownie spotykają się wybitne autorytety w dziedzinie kryptologii z Polski, Francji i Wielkiej Brytanii i wspólnie oceniają najnowsze odkrycia, które mogą zapoczątkować zmianę postrzegania historii Enigmy funkcjonującej w świadomości społecznej. Za sprawą wyżej wspomnianych ekspertów, po raz pierwszy od lat historia Enigmy jest opowiadana ze wspólnej, polsko-francusko-brytyjskiej perspektywy, oddającej aspekty tej niezwykłej współpracy.

Informacje dodatkowe

Materiały do filmu powstały w miejscach związanych z historią Enigmy, m.in. w ośrodku brytyjskich kryptologów Bletchley Park, Uniwersytecie A.Mickiewicza w Poznaniu, gdzie kształcili się nasi kryptolodzy, a przede wszystkim w archiwum na Zamku Vincennes w Paryżu, gdzie odnaleziono skróconą wersję raportu.

Materiał będzie udostępniony bezpłatnie do rozpowszechniania, przedstawiania i wykonywania w oryginalnej postaci (CC-BY-ND) wszystkim zainteresowanym w kraju i za granicą.

„Enigma. Mamy nowiny” to efekt pracy duetu reżysersko-produkcyjnego Norbert Rudaś i Andrzej Jachim. Producentem filmu jest Fundacja Arma Civitatis, a producentem wykonawczym Vena Art.

Film dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach Programu „Patriotyzm Jutra”, E. Leclerc i Fundacji PZU.

Więcej materiałów na: https://vena.lublin.pl/enigma-mamy-nowiny/

Link do filmu: https://youtu.be/3AQQupFXxNY