Lśniąca perła gotyku

Średniowieczny zamek w Lidzbarku Warmińskim był siedzibą biskupów warmińskich i stolicą Warmii. Tak dobrze zachowanej, niezniszczonej podczas ostatniej wojny budowli podobnej klasy i urody nie ma w tej części Europy. Stąd określenia zabytku jako "Wawel północy", "perła gotyku" oddające unikatowy charakter tego skarbu architektury. W latach 2014-2016 przeprowadzono konserwację i restaurację średniowiecznej warowni. Wyremontowano dachy czterech skrzydeł i wież, poddano konserwacji elewacje zewnętrzne i okna, wymieniono sieci wodne i kanalizacyjne oraz zmodernizowano instalacje elektryczne. Wykonano także badania naukowe (np. archeologiczne) oraz skaning zabytkowej budowli. Wyniki badań zaprezentowano w kilku publikacjach oraz na wystawie pt. "Dzieje budowlane zamku biskupów w Lidzbarku Warmińskim".

Na nowoczesną ekspozycję składają się zabytkowe obiekty, pozyskane w wyniku prac archeologicznych, makiety, prezentacje multimedialne. Są też opisy przystosowane do potrzeb niewidzących. Autorzy prezentacji opowiadają o dziejach budowy zamku, unikatowych polichromiach na krużgankach oraz sławnych mieszkańcach zamku. Mieszkali tu biskup Marcin Kromer - badacz dziejów polskich, Mikołaj Kopernik - słynny astronom i kanonik warmiński oraz Ignacy Krasicki - poeta, ostatni biskup rezydujący w zamku lidzbarskim.

Biskupia forteca powstała u zbiegu dwóch rzek Łyny i Symsarny. Wcześniej pogańscy Prusowie nieopodal zbudowali gród zwany Lecbarg, który w 1240 roku zdobyli Krzyżacy i nazwali Heilsbergiem (Górą Zbawienia). Murowany zamek powstał w drugiej połowie XIV wieku, później był rozbudowywany.

Lidzbark Warmiński zapisał się w historii nie tylko jako stolica Warmii. Tu na początku XVIII wieku szwedzki król Karol XII podejmował przyszłego króla polskiego Stanisława Leszczyńskiego. W czerwcu 1807 roku pod miastem Napoleon Bonaparte rozegrał wielką bitwę z wojskami rosyjskimi.