Siedmiolatek bezpieczny w internecie. Czy Chat GPT może pomóc w edukowaniu dzieci o cyberbezpieczeństwie?

Rozpoznawaj cyberprzemoc i chroń superbohatera „Akademii Bezpiecznego Puchatka” w świecie AI

Na szczęście zarówno rodzice, jak i dzieci mają dużą świadomość tego, jak zadbać o cyberbezpieczeństwo. Obydwie grupy potrafią wymienić [2] skuteczne sposoby na ochronę w internecie: prawie 75% rodziców i ponad 80% dzieci wskazuje, że nie należy udostępniać danych, haseł, a także nie wysyłać zdjęć. Około 72% rodziców oraz dzieci pamięta, że ludzie w internecie mogą nie być tymi, za kogo się podają. Ma to także ogromne znaczenie w dobie rozwoju technologii AI, dzięki której nieuczciwe osoby mogą podszywać się pod innych, autentycznych użytkowników internetu.

Jak zatem połączyć świadomość z zadbaniem o bezpieczeństwo małego superbohatera „Akademii Bezpiecznego Puchatka”? Kluczem jest otwarta komunikacja i znajomość narzędzi:

„Najgorszą rzeczą, którą może zrobić rodzic, jest wycofanie się ze świata cyfrowego swojego dziecka i założenie, że poradzi sobie ono samo w sieci. Niestety, nie poradzi sobie. Jako rodzice powinniśmy być dla naszych dzieci nie tylko przewodnikami w świecie realnym, ale również pierwszymi edukatorami medialnymi. Aby podejść do tego w odpowiedni sposób, najpierw musimy zrozumieć, że świat internetu jest dla nich bardzo ważny, a jako narzędzie może zaspokoić wiele potrzeb. Nie powinniśmy także zakładać, że nasze dzieci wiedzą, jak w sposób kreatywny, bezpieczny i higieniczny korzystać z tabletów, smartfonów czy gier. Nie zawsze mają świadomość, jak to robić i często wpadają w najbardziej szkodliwy dla zdrowia czas ekranowy - tak zwany passive screen time - czyli czas bezmyślnego scrollowania. Bądźmy bliżej nich i poświęćmy więcej uwagi temu, co robią w sieci” - mówi Maciej Dębski z fundacji Dbam o Mój Zasięg.

ChatGPT radzi - postępuj z rozwagą

Sztuczna inteligencja to temat, który rozpala wyobraźnię wielu osób. Nie można jej uniknąć, jest coraz powszechniej stosowana w wielu obszarach: w aplikacjach, na stronach, w chatbotach… Dlatego zamiast jej unikać, lepiej nauczyć się, jak mądrze z niej korzystać. „Akademia Bezpiecznego Puchatka” postanowiła sprawdzić, co Chat GPT wie o cyberbezpieczeństwie najmłodszych. Oto kilka cennych podpowiedzi:

• edukuj - najważniejsze jest poświęcenie dziecku czasu i uczenie o bezpiecznym korzystaniu z technologii, rozpoznawaniu potencjalnych zagrożeń i radzeniu sobie z nimi;
• komunikuj się - bez komunikacji trudno o efektywną edukację. Zwracaj uwagę na to, jak spędza czas dziecko i rozmawiaj z nim o tym, jak korzystać z internetu oraz co można tam znaleźć. Warto pomóc mu zrozumieć, że narzędzia takie jak AI służą do nauki i rozrywki, ale nie zastępuje prawdziwych relacji interpersonalnych i nauki od ludzi;
• nadzoruj - choć to słowo może brzmieć groźnie, nie warto bać się troskliwej opieki. Monitorowanie tego, jak dziecko korzysta z technologii, pozwala upewnić się, że ma bezpieczne i pozytywne doświadczenia;
• ustal ograniczenia czasowe - ograniczenia czasowe na korzystanie z urządzeń i aplikacji mogą pomóc w zapobieganiu nadmiernemu spędzaniu czasu przed ekranem oraz potencjalnemu uzależnieniu od urządzeń;
• wybieraj odpowiednie aplikacje i zabawki - jeśli znajdziesz w internecie gry oparte np. na sztucznej inteligencji, warto sprawdzić, czy są przeznaczone konkretnemu przedziałowi wiekowemu i zawierają treści odpowiednie dla rozwoju dziecka. Gry powinny mieć oznaczenie wiekowe dla konkretnej grupy dzieci.

Najważniejsza jest uważność - każdy opiekun powinien poświęcać swojemu dziecku czas i uwagę, aby wiedzieć, jakie są jego zainteresowania i problemy. Budując w relacji z dzieckiem zaufanie możemy mieć nadzieję, że w przypadku wątpliwości wróci do nas z pytaniem czy prośbą o pomoc.

Pomóż swojemu dziecku zdobyć supermoce dzięki „Akademii Bezpiecznego Puchatka”

Niemal każde dziecko uwielbia oglądać bajki o superbohaterach. Nie każde jednak wie o tym, że przy odrobinie zaangażowania każdy może mieć swoje supermoce. „Akademia Bezpiecznego Puchatka” to prawdziwa kuźnia superbohaterów, bo tak możemy powiedzieć o dzieciach, które znają zasady bezpieczeństwa i potrafią je zapewnić sobie i swojemu otoczeniu. W końcu główne zadanie bajkowych i filmowych postaci to właśnie zapewnienie bezpieczeństwa światu i jego mieszkańcom. Zapytaliśmy o zasady bezpieczeństwa w internecie także dzieci. Szymon, uczestnik programu, opowiada o bezpieczeństwie w internecie:

„Chcę zostać superbohaterem i chronić innych, więc od razu zwróciłem uwagę na to, jak rozmawiam z ludźmi w internecie. Bo bardzo ważne jest reagowanie na hejt i dbanie o swoich przyjaciół. Kiedy coś jest nie tak, trzeba prosić o pomoc dorosłych” - mówi Szymon.

Klasa i szkoła dziecka również mogą dołączyć do grona Superbohaterów. Zapisy do „Akademii Bezpiecznego Puchatka” wciąż trwają

„Akademia Bezpiecznego Puchatka” to ogólnopolski, bezpłatny program dla szkół, w ramach którego placówkom edukacyjnym dostarczane są zestawy materiałów edukujących dotyczących bezpieczeństwa w pięciu obszarach: szkoła, dom, relacje z rówieśnikami, droga oraz właśnie internet. Akcja zwraca szczególną uwagę na takie zjawiska, jak cyberprzemoc, hejt, uzależnienia od urządzeń czy relacje.

Trwają zapisy do tegorocznej edycji programu - warto zachęcić szkołę dziecka do uczestnictwa. Zapisy do XV edycji odbywają się na stronie Zgłoś Swoją Szkołę, gdzie dostępny jest specjalny formularz. Następnie każda zgłoszona szkoła otrzymuje pakiet materiałów edukacyjnych, a cykl lekcji zakończy Ogólnopolski Test Bezpieczeństwa. Po wypełnieniu przez nauczyciela Ankiety Podsumowującej placówki otrzymają z kolei Certyfikat i wzór Dyplomu dla uczniów.

Więcej przydatnych informacji dotyczących bezpieczeństwa w internecie jest na stronie akcji w Strefie Rodzica oraz w materiałach edukacyjnych.

O programie

„Akademia Bezpiecznego Puchatka” to ogólnopolski program edukacyjny skierowany do uczniów klas I szkół podstawowych. Obejmuje on tematykę związaną z bezpieczeństwem dzieci w różnych sferach życia. Program organizowany jest przez markę Puchatek we współpracy z Wydziałem Profilaktyki Społecznej Biura Prewencji KGP oraz Biura Ruchu Drogowego KGP. W ciągu 14. edycji programu wzięło w nim udział ponad 3 miliony dzieci.

[1] Badanie przeprowadzone przez Urząd Komunikacji Elektronicznej, 2023: https://uke.gov.pl/blog/jak-mlodzi-uzytkownicy-korzystaja-z-uslug-telekomunikacyjnych-wyniki-badania-dzieci-i-rodzicow,70.html 

[2] Dane za: Badanie Urzędu Komunikacji Elektronicznej.

Źródło informacji: Akademia Bezpiecznego Puchatka